82
มลพษทางอากาศ ชา มนุษย์และส่งแวดล้อม ดร.สทธชัย พมลศร

Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

มลพษทางอากาศวชา มนษยและสงแวดลอม

ดร.สทธชย พมลศร

Page 2: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

Outline

มลพษอากาศ

• มลพษอากาศคออะไร

• ชนดมลพษอากาศทส าคญมอะไรบาง และมแหลงก าเนดคออะไร

• มลพษอากาศมผลกระทบอยางไร

• มวธจดการมลพษอากาศอยางไร

2

Page 3: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

มลพษทางอากาศ

Great Smog of 1952 in London

4,000 ตาย ในชวงเวลา 4 วน

Page 4: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

รจกมลพษอากาศ

• คนทวโลกตายเนองจากมลพษอากาศ 2.4 ลานคน/ป

• คนไทยปวยดวยโรคระบบทางเดนหายใจ 44 %

• มลพษอากาศสงผลกระทบตอสขภาพคนไทยคดเปนคาเสยหายตอป 5,866 ลานบาท

4

Page 6: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

บานเรามปญหามลพษอากาศ?

กวานพะเยา 17/3/2552 เวลา 17 นาฬกา Daily average PM10 234 g/m3

Page 7: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

กวานพะเยา 17/3/2552 เวลา 17 นาฬกา Daily average PM10 234 g/m3

สถานการณมลพษอากาศ

Page 8: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

คณภาพอากาศจงหวดพะเยา

PM10

มาตรฐาน < 120 มค.ก./ลบ.ม.

Page 9: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

25 กมภาพนธ 2555 12:00 น., PM10 227 g/m3

Page 10: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

25 กมภาพนธ 2555, PM10 227 g/m3

Page 11: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

25 กมภาพนธ 2555, PM10 227 g/m3

Page 12: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

f

ผลการดดอากาศผานกระดาษกรองสขาว 1 วน ณ ม.พะเยา

แลวปอดของคณ?

ผลตรวจวดหนาตกอธการบด7 ม.ค. 2555

PM10 = 193 มค.ก./ลบ.ม. (มาตรฐาน < 120 มค.ก./ลบ.ม.)PM2.5 = 145 มค.ก./ลบ.ม. (มาตรฐาน < 50 มค.ก./ลบ.ม.)

Page 13: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ผลกระทบฝนละออง

• อาการแสบตา ตาแดง น าตาไหล คอแหง ระคายคอ หายใจตดขด เหนอยงาย และแนนหนาอก โรคระบบทางเดนหายใจ

• งานวจยป 2552 พบวามผปวยเขารกษาพยาบาลเพมข น 39% ในวนทฝน PM10 เกนมาตรฐาน

• จงหวดภาคเหนอพบผปวยโรคมะเรงระบบทางเดนหายใจสงสดในประเทศ

• Persistent Organic Pollutants : POPs เปนสารกอมะเรง และ การกลายพนธ มาจากการเผาในทโลงเปนอนดหนง

Page 14: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

มลพษอากาศคออะไร

14

Page 15: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

มลพษอากาศคออะไร

มลพษอากาศ (Air Pollution)

Air Pollution เปนภาวะของอากาศ ทมสารเจอปนอยในปรมาณทมากพอและเปนระยะเวลานานพอ ทท าใหเกดผลเสยตอสขภาพของมนษย สตว พช และวสดตางๆ

Air Pollutant มลสารในอากาศ ทท าใหเกดภาวะมลพษทางอากาศ

Page 16: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

สภาวะแบบไหนถงเรยกวาม “มลพษทางอากาศ” ?

ฝน 70 มคก./ลบ.ม.

SO2 109 มคก./ลบ.ม.

โอโซน 99 มก./ลบ.ม.

มลพษอากาศ?

Page 17: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

มาตรฐานคณภาพอากาศในบรรยากาศ

มาตรฐานระยะส น > ผลกระทบแบบเฉยบพลนมาตรฐานระยะยาว (คาเฉลยรายเดอน/ป) > ผลกระทบแบบเร อรง

สารมลพษ คาเฉลยความเขมขนในเวลา

คามาตรฐาน

1. กาซคารบอนมอนอกไซด (CO) 1 ชม. ไมเกน 30 ppm. (34.2 มก./ลบ.ม.)8 ชม. ไมเกน 9 ppm. (10.26 มก./ลบ.ม)

2. กาซไนโตรเจนไดออกไซด (NO2) 1 ชม. ไมเกน 0.17 ppm. (0.32 มก./ลบ.ม.)1 ป ไมเกน 0.03 ppm. (0.057 มก./ลบ.ม.)

3. กาซโอโซน (O3) 1 ชม. ไมเกน 0.10 ppm. (0.20 มก./ลบ.ม.)8 ชม. ไมเกน 0.07 ppm. (0.14 มก./ลบ.ม.)

4. กาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) 1 ป ไมเกน 0.04 ppm. (0.10 มก./ลบ.ม)24 ชม. ไมเกน 0.12 ppm.(0.30 มก./ลบ.ม)1 ชม. ไมเกน 0.3 ppm.(780 มคก./ลบ.ม)

5. ตะกว (Pb) 1 เดอน ไมเกน 1.5 มคก./ลบ.ม

Page 18: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

มาตรฐานคณภาพอากาศในบรรยากาศ

สารมลพษ คาเฉลยความเขมขนในเวลา

คามาตรฐาน

6. ฝนละอองขนาดไมเกน 100 ไมครอน 24 ชม. ไมเกน 0.33 มก./ลบ.ม.1 ป ไมเกน 0.10 มก./ลบ.ม.

7. ฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมครอน 24 ชม. ไมเกน 0.12 มก./ลบ.ม1 ป ไมเกน 0.05 มก./ลบ.ม

8. ฝนละอองขนาดไมเกน 2.5 ไมครอน 24 ชม. ไมเกน 0.05 มก./ลบ.ม.1 ป ไมเกน 0.025 มก./ลบ.ม.

Page 19: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

กาซอนทรยระเหย (VOC)มาตรฐานคาสารอนทรยระเหยงายในบรรยากาศโดยท วไปในเวลา 1 ป

สารมลพษ คามาตรฐาน

1. เบนซน (Benzene) ไมเกน 1.7 มคก./ลบ.ม

2. ไวนลคลอไรด (Vinyl Chloride) ไมเกน 10 มคก./ลบ.ม

3. 1,2 - ไดคลอโรอเทน (1,2 -Dichloroethane)

ไมเกน 0.4 มคก./ลบ.ม

4. ไตรคลอโรเอทธลน (Trichloroethylene) ไมเกน 23 มคก./ลบ.ม

5. ไดคลอโรมเทน (Dichloromethane) ไมเกน 22 มคก./ลบ.ม

6. 1,2 - ไดคลอโรโพรเพน (1,2 -Dichloropropane)

ไมเกน 4 มคก./ลบ.ม

7. เตตระคลอโรเอทธลน (Tetrachloroethylene)

ไมเกน 200 มคก./ลบ.ม

8. คลอโรฟอรม (Chloroform) ไมเกน 0.43 มคก./ลบ.ม

9. 1,3 - บวทาไดอน (1,3 - Butadiene) ไมเกน 0.33 มคก./ลบ.ม

Page 20: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

สถานการณมลพษอากาศ

คณภาพอากาศรายปจากการตรวจวด 20 เมองในเอเชยระหวาง 2536-2548Source: Gary Haq and Dieter Schwela, (2008), Foundation Course on Air Quality Management in Asia

NO2 annual guideline value from WHO (2006): 40 µg/m3; annual limit from USEPA (2006): 100 µg/m3; annual limit from EU (2005): 40 µg/mPM10 annual guideline value from WHO (2006): 20 µg/m3; limit from EU (2005): 40 µg/m3SO2 guideline value from WHO (2006): 20 µg/m3 for 24-hr average; WHO (2006) has no annual SO2 guideline; annual limit from USEPA (2006): 78 µg/m3; annual limit from EU (2005): 20 µg/m3TSP annual guideline value from WHO (1979): 60-90 µg/m3

Page 21: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

สถานการณมลพษอากาศ

ระดบความเขมขน PM10 รายปจากการตรวจวดเมองใหญในเอเชย

Source: Gary Haq and Dieter Schwela, (2008), Foundation Course on Air Quality Management in Asia

Page 22: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

สถานการณมลพษอากาศ

Source: ส านกการจดการคณภาพอากาศและเสยง, 2550, สถานการณและการจดการปญหามลพ ษทางอากาศและเสยง

PM10 ในจงหวดสระบร, เชยงใหม, นครราชสมา, ล าปาง และ ชลบร ป 2550

Page 23: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

สถานการณมลพษอากาศ

Source: ส านกการจดการคณภาพอากาศและเสยง, 2550, สถานการณและการจดการปญหามลพ ษทางอากาศและเสยง

จ านวนวนทโอโซนเกนมาตรฐานในพนทตางจงหวด ป 2548-2550

Page 24: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

สถานการณมลพษอากาศ

รอยละของจ านวนวนท PM10 เกนมาตรฐานในพนทภาคเหนอ ป 2550-2551

Source: กรมควบคมมลพษ, รายงานประจ าป 2551

Page 25: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

สถานการณมลพษอากาศ

Source: ปรบปรงจาก http://www.pcd.go.th

สถาน พะเยา มขอมลฯ ทงสน 82 ชด ระหวางวนท 7/2/2552 - 30/4/2552

0

40

80

120

160

200

240

280

320

27-J

an

-09

6-F

eb

-09

16-F

eb

-09

26-F

eb

-09

8-M

ar-

09

18-M

ar-

09

28-M

ar-

09

7-A

pr-

09

17-A

pr-

09

27-A

pr-

09

7-M

ay-0

9

Date

PM

10 c

on

cen

trati

on

g

/m3

Page 26: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ชนดมลพษอากาศทส าคญมอะไรบาง และ

มแหลงก าเนดคออะไร

26

Page 27: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

มลพษอากาศและแหลงก าเนด

มลพษอากาศหลก• ออกไซดของซลเฟอร (SOx)• ออกไซดของไนโตรเจน (NOx)• กาซคารบอนมอนอกไซด (CO)• ฝนละออง (Particulate Matter)• โอโซน (O3)• กาซอนทรยระเหย (VOC)

Page 28: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

- ไมมส มกลนกรด (แสบจมก)

- ไมตดไฟ

- ละลายน าได

- มจดเดอด -10C

- SO2 เมอท าปฏกรยากบออกซเจนในบรรยากาศ

จะเกดเปนซลเฟอรไตรออกไซด และเมอรวมตวกบ

ไอน าจะกลายเปนกรดซลฟรก

Page 29: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ออกไซดของก ามะถน (SOx)

แหลงก าเนด• การเผาไหมเชอเพลงทมองคประกอบของก ามะถน เชน ถานหน น ามนเตา• ภเขาไฟระเบด• ปฏกรยาไรอากาศของจลนทรยในดน หลมบง• ละอองน าทะเล

Page 30: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ออกไซดของก ามะถน (SOx)

บญชการปลดปลอยมลพษทางอากาศประเทศไทยป 2548 (ปรบปรงจาก ชชวาล, (2552))

SO2(Tons/year) SO2(%)

Industrial stationary 863,291 97.44

Mobile 466 0.05

Incinerator 1,076 0.12

Biomass burning 21,175 2.39

Page 31: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ออกไซดของไนโตรเจน (NOx)

•ไนตรกออกไซด (NO) ไมมสและกลน ละลายน าบางเลกนอย•ไนโตรเจนไดออกไซด (NO2)•ไนตรสออกไซด (N2O) (กาซเรอนกระจก)•โดยทวไป NOx หมายถง NO + NO2

Page 32: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ออกไซดของไนโตรเจน (NOx)

แหลงก าเนดของ NOx• ฟาแลบ, ฟาผา, ภเขาไฟระเบด • ปฏกรยาการยอยสลายของจลนทรยโดยกระบวนการไนทรฟเคชน และ ดไนทรฟเคชน ในวฎจกรไนโตรเจน• การเผาไหมเชอเพลงจากยานพาหนะ, • การเผาไหมเชอเพลงทอณหภมสงของโรงงานอตสาหกรรม • กระบวนการผลตของโรงงานบางประเภท เชน โรงงานผลตกรดดนประสว, กรดไนตรก, วตถระเบด เปนตน

Page 33: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ออกไซดของไนโตรเจน (NOx)

บญชการปลดปลอยมลพษทางอากาศประเทศไทยป 2548 (ปรบปรงจาก ชชวาล, (2552))Nox(Tons/year) Nox(%)

Industrial stationary 230,580 29.18

Mobile 336,718 42.61

Residential household 3,792 0.48

Incinerator 1,044 0.13

Biomass burning 157,672 19.95

Livestock 1,160 0.15

Smoking tobacco 73 0.01

Lightning 1,202 0.15

Soil 58,055 7.35

Page 34: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

กาซคารบอนมอนอกไซด (CO)

- กาซไมมส ไมมรสและกลน- เกดจากการสนดาปไมสมบรณของสารประกอบคารบอน- กาซเฉอยในสภาพอณหภมและความกดดนอากาศปกต คงตวใน

บรรยากาศไดนานถง 2-4 เดอน

Page 35: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

กาซคารบอนมอนอกไซด (CO)

แหลงก าเนดของ CO• สวนใหญเกดจากปฏกรยาออกซเดชนของ CH4 และ Photo

oxidation ของสารอนทรยในทะเล• ไฟปา• ภเขาไฟ• การคมนาคม• อตสาหกรรม

Page 36: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

กาซคารบอนมอนอกไซด (CO)

CO(Tons/year) CO(%)

Industrial stationary 857,241 9.06

Mobile 4,389,039 46.37

Residential household 515 0.01

Incinerator 4,045 0.04

Biomass burning 4,212,838 44.51

Smoking tobacco 2,231 0.02

บญชการปลดปลอยมลพษทางอากาศประเทศไทยป 2548 (ปรบปรงจาก ชชวาล, (2552))

Page 37: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ฝนละออง (Particulate Matter)

Particulate Matters อนภาคทอยในสถานะของเหลวหรอของแขง ทอยในบรรยากาศ ยกเวนน าบรสทธ โดยทวไปมขนาด 0.005 – 500 m แตสวนใหญมขนาดเลกกวา 100 m เนองจากอนภาคขนาดใหญจะตกลงสพนไวเนองจากแรงโนมถวงของโลก

ฝ นละอองแขวนลอยรวม (Total Suspended Particulate (TSP) คอ ฝนละอองทอยในบรรยากาศมขนาดเสนผาศนยกลางประมาณ 0.005 –100 m โดยทวไปวดโดยวธ High volume โดยไมมการคดขนาดอนภาค

Page 38: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

PM10 คอ Particulate matter ทมขนาด Aerodynamic diameter เลกกวา 10 m

PM2.5 คอ Particulate matter ทมขนาด Aerodynamic diameter เลกกวา 2.5 m

ฝนละออง (Particulate Matter)

Page 39: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ลกษณะของฝ น (Particle Characteristics)

ภาพถายสณฐานของฝ นละอองจากกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด (Jinsartและคณะ 2005)

ฝ นจากการเผาไหมเครองยนตดเซล (ขนาด ≈7-10 µm)

ฝ นจากการเผาไหมเครองยนตเบนซน(ขนาด ≈4-5 µm)

ฝ นหนจากการกอสราง (ขนาด ≈8-10 µm)

ฝ นดน (ขนาด ≈10 µm)

Page 40: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ฝนละออง (Particulate Matter)

Aerodynamic diameter คอขนาดของอนภาคทมลกษณะการไหลตามการไหลของอากาศ เทยบเทากบอนภาคทรงกลมขนาดเสนผาศนยกลาง xไมครอน ทมความหนาแนน 1000 kg/m3 (Colls, 2002, Air pollution)

PM10 – อนภาคทรงกลมความหนาแนน 1000 kg/m3 ขนาด 10 ไมครอน เคลอนทตามกระแสของไหลได

Dia.>10 µm

Dia.<10 µm

Page 41: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ฝนละออง (Particulate Matter)

Page 42: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ฝนละออง (Particulate Matter)

แหลงก าเนดของ PM

• การคมนาคม

– การเผาไหมเชอเพลง, การสกหรอของเบรก และยาง

– ฟ งกระจายจากฝ นบนถนน (Resuspended road dust)

• อตสาหกรรม

– การเผาไหมเชอเพลง

– กระบวนการผลต เชน การยอยหนและ การเคลอนยายหนในโรงโมหน เปนตน

• การกอสราง

• ไฟปา, การเผาวสดเหลอใชทางการเกษตร, ภเขาไฟ

• ไอของทะเล, เกสรดอกไม

Page 43: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ฝนละออง (Particulate Matter)

PM10(Tons/year) PM10(%)

Industrial stationary 542,186 42.44

Mobile 219,214 17.16

Residential household 108 0.01

Incinerator 1,544 0.12

Biomass burning 513,817 40.22

Smoking tobacco 554 0.04

บญชการปลดปลอยมลพษทางอากาศประเทศไทยป 2548 (ปรบปรงจาก ชชวาล, (2552))

ไมรวมฝนฟงจากถนน

Page 44: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

แหลงก าเนด

Quarry

Page 45: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

Emission sourcesExplosion in quarry

Page 46: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

แหลงก าเนดCrushed stone plant

Page 47: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

แหลงก าเนด

Cement plant

Page 48: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

แหลงก าเนด

TransportationTransportation

Page 49: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การปลอยมลพษจากแหลงก าเนด

5.9

15.0

1.3

29.7

47.6

0.6

Cement plants

Lime plants

Calcite and Phosphate

plants

Crushed stone plants

Quarry

TransportationTotal Emission rate 2,958 Ton/Year

Unit: %

PM10

Year : 2005

98.9 1.1

Resuspended road dust

Exhaust, brake wear and

tire wear

Page 50: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

โอโซน (O3)

• โอโซน (O3) เปนสารโฟโตเคมคลออกซแดนท (Photochemical Oxidants)

• เปนสวนประกอบส าคญของโฟโตเคมคลสมอก

• สารต งตนหลกของโอโซน คอ NOx และ สารแอกทฟไฮโดรคารบอน

• Photochemical reaction

NO + O3 + h NO2 + O2 ปฏกรยาเกดเรว

NO2 + h NO + O

O + O2 + M O3 + M

NO + RO2 +h NO2 + RO

RO2 – ไฮโดรคารบอนออกไซด

M – โมเลกลทมพลงงานต า เชน N2, O2

Page 51: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

กาซอนทรยระเหย (VOCs)มาตรฐานคาสารอนทรยระเหยงายในบรรยากาศโดยท วไปในเวลา 1 ป

สารมลพษ คามาตรฐาน

1. เบนซน (Benzene) ไมเกน 1.7 มคก./ลบ.ม

2. ไวนลคลอไรด (Vinyl Chloride) ไมเกน 10 มคก./ลบ.ม

3. 1,2 - ไดคลอโรอเทน (1,2 -Dichloroethane)

ไมเกน 0.4 มคก./ลบ.ม

4. ไตรคลอโรเอทธลน (Trichloroethylene) ไมเกน 23 มคก./ลบ.ม

5. ไดคลอโรมเทน (Dichloromethane) ไมเกน 22 มคก./ลบ.ม

6. 1,2 - ไดคลอโรโพรเพน (1,2 -Dichloropropane)

ไมเกน 4 มคก./ลบ.ม

7. เตตระคลอโรเอทธลน (Tetrachloroethylene)

ไมเกน 200 มคก./ลบ.ม

8. คลอโรฟอรม (Chloroform) ไมเกน 0.43 มคก./ลบ.ม

9. 1,3 - บวทาไดอน (1,3 - Butadiene) ไมเกน 0.33 มคก./ลบ.ม

Page 52: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

สารประกอบอนทรยระเหยงาย (VOCs)

แหลงก าเนดของ VOC• สวนใหญเกดจากแหลงก าเนดธรรมชาต ไดแก Wetland, ตนไม,

สตว• การขนสง• รวไหล (Fugitive) • การเผาในทโลง (Open burning)• ระเหยจากวสดส านกงาน • กจกรรมเกยวกบส • การขนถายน ามน

Page 53: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

กาซอนทรยระเหย (VOC)

NMVOC(Tons/year) NMVOC(%)

Industrial stationary 42,642 1.65

Mobile 863,509 33.43

Residential household 135 0.01

Gas station 9,692 0.38

Incinerator 845 0.03

Biomass burning 282,604 10.94

Smoking tobacco 772 0.03

Vegetation 1,382,913 53.54

บญชการปลดปลอยมลพษทางอากาศประเทศไทยป 2548 (ปรบปรงจาก ชชวาล, (2552))

Page 54: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

มลพษอากาศมผลกระทบอยางไร

54

Page 55: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ผลกระทบมลพษทางอากาศ

ผลกระทบตอสขภาพของมนษย

ผลกระทบตอสตว

ผลกระทบตอพช

ผลกระทบตอวสด

ฝนกรด

ภาวะโลกรอน

Page 56: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ผลกระทบตอสขภาพ

ป 2541 พบ PM10 ท าใหคนกรงเทพฯตายกอนเวลาอนควร4,000-5,500 คนในแตละป

และ การลดปรมาณ PM10 ลง 10 g/m3 จะลดผลกระทบตอสขภาพเปนเงน 35,000-88,000 ลานบาทตอป

ฝ นและมลพษชนดอน รวมกนท าใหมผลตอสขภาพฝ นละออง 185 g/m3 + SO2 0.037-0.092 ppm (คาเฉลยรายป) ท าใหมอาการโรคทางเดนหายใจบอยขน และมอาการรายแรงขน (Petrill และคณะ (1966))

ฝ นละออง 160 g/m3 + SO2 0.040 ppm (คาเฉลยรายป) ท าใหเพมอตราการตายดวยโรคหลอดลมอกเสบ และ มะเรงปอด (Buck and Wicken (1964))

Page 57: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ผลกระทบตอสขภาพ

คาโดยประมาณของ CO ในอากาศ

% HbCO อาการตอบสนองของคนปกต (ผใหญ)

10 ppm สมผส 1 hr 0.3-0.7 ไมมอาการใดๆ

10 ppm สมผส 8 hr

30 ppm สมผส 1 hr

1-5 กระตนใหหวใจสบฉดเลอดเพมข นเพอเปนการชดเชย

50 ppm สมผส 8 hr

200 ppm สมผส 1 hr

5-9 การมองตองใชแสงมากกวาปกต ส าหรบผปวยโรคหวใจการออกก าลงกายเพยงเลกนอยท าใหเกดอาการผดปกต เชน เจบหนาอก

100 ppm สมผส 8 hr

500 ppm สมผส 1 hr

10-20 ปวดศรษะเลกนอย เหนอย และเจบหนาอกเมอออกก าลงกายมาก ส าหรบผปวยโรคหวใจอาจเปนอนตรายถงตายได

1000 ppm สมผส 1 hr

20-50 ปวดศรษะรนแรง อาเจยน ตาพรามว ออนเพลย

50-60 เปนลม ชก

60-70 หมดสต ชก

> 70 ตายในเวลาอนรวดเรว

ปรมาณกาซคารบอนมอนอกไซด (CO) ทบคคลไดสมผส และอาการทเกดขน

ทมา: ปรบปรงจาก deNevers, 2000, p 538 และ กรมโรงงานอตสาหกรรม, 2005, ต าราระบบบ าบดมลพษอากาศ

Page 58: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ผลกระทบตอการมองเหน

Low visibility ทเชยงใหม

ทมา: เดลนวส : 12/ม.ค./2550

Page 59: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ผลกระทบตอพช

ความเสยหายของพชจากโอโซน

Page 60: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ผลกระทบตอพช

มลพษอากาศและการเจรญเตบโตของขาวสาล

The impact of local air pollution on the growth of wheat in suburban Lahore, Pakistan (Source: A. Wahid by RAPIC, 2003)

Page 61: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ผลกระทบตอวสด

ตวอยางการเสยหายจาก Acid rain รปปนหนาปราสาทในเยอรมน รปซายถายเมอ 1908 รปขวาถายเมอ 1969 (Noel De Nevers, 2000)

Page 62: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

มวธจดการมลพษอากาศอยางไร

62

Page 63: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

คณภาพอากาศ

แหลงก าเนด

การจดการคณภาพอากาศ

ผลกระทบตอสงแวดลอม

สภาพอตนยมวทยามลพษอากาศ

Page 64: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

ต งเปาหมายคณภาพอากาศในบรรยากาศ

มาตรการในการลดมลพษอากาศ

สถานการณคณภาพอากาศ

หาแหลงก าเนดหลกทมผลท าใหความเขมขนในบรรยากาศสง

ตรวจสอบคณภาพอากาศ

บญชการระบายมลพษอากาศ(Emission inventory)

แบบจ าลองแหลงรบ (Receptor model)

แบบจ าลองการแพรกระจายมลพษ (Dispersion model)

การตรวจวด

แบบจ าลองการแพรกระจายมลพษ

เทคโนโลยในการควบคม

ความเหมาะสมทางเศรษฐศาสตร สงคม

Page 65: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

Monitoring station

Page 66: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

สถานตรวจวดคณภาพอากาศของกรมควบคมมลพษ

Page 67: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

สถานตรวจวดคณภาพอากาศภาคเหนอ

http://www.aqnis.pcd.go.th/station/allstation.htm

Page 68: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

สถานตรวจวดคณภาพอากาศภาคเหนอ

Page 69: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

ตวอยางสถานตรวจวดแมเมาะ

Page 70: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

การตรวจสอบคณภาพอากาศ

ความเขมขนมลพษเทยบกบคามาตรฐาน

ดชนคณภาพอากาศ

Page 71: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

ดชนคณภาพอากาศ

Page 72: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

แบบจ าลองคณภาพอากาศ

Page 73: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการคณภาพอากาศ

Air4thai applicationhttp://air4thai.pcd.go.th/web/เวปขอมลคณภาพอากาศประเทศไทยhttp://aqmthai.com/ ศนยจดการคณภาพอากาศภาคเหนอhttp://www.seen.up.ac.th/oldseen/pollution/ศนยจดการคณภาพอากาศจงหวดพะเยาhttp://www.seen.up.ac.th/oldseen/air_pollution/

Page 74: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

เทคโนโลยในการควบคมมลพษอากาศ

การควบคมฝ นละออง

ระบบคดแยกโดยการตกเนองจากน าหนกฝ น (Gravity

Settlers) ไซโคลน (Cyclones)

สครบเบอร (Scrubbers)ถงกรอง (Fabric Filters)

เครองดกฝ นแบบไฟฟาสถต (Electrostatic

Precipitations)

Page 75: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

เทคโนโลยในการควบคมมลพษอากาศ

การควบคมกาซมลพษ

การดดกลน (Absorption) การเผาท าลาย (Incineration)

การดดซบ (Adsorption)

Page 76: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ตวอยางการจดการคณภาพอากาศ

การแกปญหา SO2 ทแมเมาะ

Source: ความส าเรจในการจดการมลพษประเทศไทย, http://www.pcd.go.th/info_serv/pol_success.html

•ป 2535 กาซซลเฟอรไดออกไซดเฉลย 1 ช วโมง สงสดถง3,418 g/m3 และคาเฉลย 24 ช วโมง สงสด 567 g/m3 ท าใหประชาชน กวา 1,000 คน เจบปวย พชและสตวเลยงไดรบความเสยหายเปนจ านวนมาก และโรงไฟฟาแมเมาะตองชดใชคาเสยหายใหแกราษฎรในพนทกวา 9 ลานบาท

มาตรการแกไขปญหาเรงดวน •ป 2535 ลดก าลงการผลตในชวงเวลา 01.00-16.00 น.•ตดต งสถานตรวจวดคณภาพอากาศเพอเฝาระวงจ านวน 16 สถาน •ศกษาคาดการณคณภาพอากาศโดยใชแบบจ าลองทางคณตศาสตร•ศกษาเลอกใชเทคโนโลยควบคมกาซซลเฟอรไดออกไซด

Page 77: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ตวอยางการจดการคณภาพอากาศ

การจดแกปญหา SO2 ทแมเมาะ

Source: ความส าเรจในการจดการมลพษประเทศไทย, http://www.pcd.go.th/info_serv/pol_success.html

•ป 2541 กลบเกดเหตการณซ ารอยขนอกคร ง โดยพบกาซซลเฟอรไดออกไซดในบรรยากาศ เฉลย 1 ช วโมง สงกวา 1,300 g/m3

Page 78: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ตวอยางการจดการคณภาพอากาศ

การแกปญหา SO2 ทแมเมาะ

Source: ความส าเรจในการจดการมลพษประเทศไทย, http://www.pcd.go.th/info_serv/pol_success.html

มาตรการระยะส น•ควบคมปรมาณการระบายกาซซลเฟอรไดออกไซดจากปลองไมเกน 15 ตน/ช วโมง และชวงฤดหนาวไมใหเกน 7 ตน/ช วโมงในชวงเชา และ 15 ตน/ช วโมงในชวงบาย มาตรการเฉพาะกจ ไดแก การลดก าลงการผลตเหลอ 800-1,000 เมกะวตตหรอต ากวา ส ารองถานหนก ามะถนต า (1% ในป 2541 เปนตนมา) ไวใชในฤดหนาว และใหโรงไฟฟาปดซอมบ ารงเครองจกรในฤดหนาว เปนตน•ก าหนดคามาตรฐานเบองตนของกาซซลเฟอรไดออกไซดในบรรยากาศ เฉลย 1 ช วโมง ไมเกน 1,300 g/m3

•ป 2538 ไดตดต งระบบตรวจวดปรมาณการระบายอากาศเสยอยางตอเนอง (Continuous Emission Monitoring Systems : CEMS)

Page 79: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ตวอยางการจดการคณภาพอากาศ

การจดแกปญหา SO2 ทแมเมาะ

Source: ความส าเรจในการจดการมลพษประเทศไทย, http://www.pcd.go.th/info_serv/pol_success.html

มาตรการระยะยาวด าเนนการตดต งระบบก าจดกาซซลเฟอรไดออกไซด(Flue Gas Desulphurization ; FGD) ในทกหนวยการผลตสามารถลดปรมาณการระบายกาซซลเฟอรไดออกไซดไดมากกวารอยละ 90

Page 80: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

ตวอยางการจดการคณภาพอากาศ

การจดแกปญหา SO2 ทแมเมาะ

Source: ความส าเรจในการจดการมลพษประเทศไทย, http://www.pcd.go.th/info_serv/pol_success.html

• ผลการตรวจวดปรมาณกาซซลเฟอรไดออกไซดในบรรยากาศ ทลดลงในระดบต ากวา 780 g/m3

• ปรบลดคามาตรฐานกาซซลเฟอรไดออกไซดในบรรยากาศ ในพนทแมเมาะเปน 780 g/m3

• ก าหนดปรมาณการระบายกาซซลเฟอรไดออกไซดในรปมวลรวมของมลพษ (Loading) ไมเกน 11 ตน/ช วโมง

Page 81: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

การจดการมลพษอากาศ

Goal

คณภาพอากาศในบรรยากาศ

มาตรการในการควบคมมลพษ

ผลกระทบของมลพษอากาศ

• ผลกระทบตอสขภาพของมนษย

• ผลกระทบดานอนๆ

สถานการณมลพษปจจบน

เทคโนโลย และความสามารถในการจดการ

ตรวจเชคระดบมลพษ

มาตรฐานคณภาพอากาศในบรรยากาศ

มาตรฐานการปลดปลอยมลพษจากแหลงก าเนด

มาตรการอน เชน

• ใชระบบขนสงมวลชน

• ก าหนดผงเมอง

การประเมนผลกระทบสงแวดลอมกอนสราง

ตรวจเชคอตราการระบายจากแหลงก าเนด

Page 82: Chapter 2 Water Pollution Pollution.pdf · บัญชีการปลดปล่อยมลพิษทางอากาศประเทศไทยปี 2548 (ปรับปรุงจาก

Earth in your hand 82