Cùng con chơi mà học(Webtretho) Việc dành thời gian chơi đùa, trò chuyện với con sẽ giúp bạn có cái nhìn thú vị hơn về cuộc sống của chính mình, cũng như hỗ trợ con tốt hơn với nhiều kỹ năng trong quá trình phát triển.

Đôi khi những giờ nghỉ ngơi, chơi đùa cùng con chính là dịp để bạn đem đến những bài học vỡ lòng sâu sắc và ý nghĩa nhất cho con.

Tập lật cùng conMột số bé khá thích "trò chơi" này, một số lại không. Dù vậy, con bạn luôn phải trải qua khoảng thời gian tập lật để có thể phát triển đến các giai đoạn khác. Việc cố gắng lật bụng xuống sàn nhà và hoạt động chủ yếu cơ cổ, tay và chân là bước đệm quan trọng để một em bé bắt đầu ngồi, lết và bò.

Giúp con tập lật (Ảnh: Getty Images)

Vị trí khi tự lật úp người lại này khá mới lạ nên không tránh khỏi bé có thể khóc nhè. Nhưng bạn đừng quá lo lắng, bé sẽ mau quen dần với trạng thái này và chuyển hướng tập trung vào hoạt động tay chân thôi. Sau khoảng 2 tháng tuổi, bạn có thể hỗ trợ con tập lật bụng, nâng đầu bé bằng cách nằm sát cạnh bé, hoặc cho con nằm trên bụng bạn, vuốt ve và trò chuyện cùng con.Ngoài ra bạn có thể giúp con duy trì thời gian lật tốt hơn bằng cách đặt nhiều món đồ chơi xung quanh bé hoặc hát hò, tạo nhiều âm thanh thu hút sự chú ý để bé vận động các cơ và giác quan nghe nhìn. Lưu ý đặt bé lên nơi bằng phẳng, êm ái và luyện tập từ từ với thời gian tăng dần từ 2 - 5 phút mỗi lần bạn nhé.

Bé vui ca hátKhông cần phải nói, bạn cũng biết về vai trò âm nhạc đối với thai nhi ngay từ khi trong bụng mẹ đến khi ra đời rồi phải không? Từ lời ru ầu ơ mỗi trưa hè của mẹ, hay những ca khúc thiếu nhi

khiến con nhún nhảy, âm nhạc kích thích sự phát triển ngôn ngữ và sáng tạo nghệ thuật, cũng như giúp bé nuôi dưỡng một tâm hồn nhạy cảm, trong sáng.

Âm nhạc giúp trẻ nhỏ phát triển trí tuệ tốt hơn (Ảnh: Getty Images)

Bạn có thể sử dụng âm nhạc để hưởng ứng trạng thái của con - với ca khúc vui tươi sông động sẽ giúp bé thích nhún nhảy, hoạt động tay chân hơn; còn khi bé mệt và buồn ngủ thì những bản nhạc nhẹ nhàng mau chóng đưa bé vào giấc ngủ dễ dàng. Nghe nhiều một ca khúc quen thuộc, bé sẽ có phản xạ hát theo, và như thế nhanh biết nói và vốn từ phát triển hơn. Bạn còn có thể chọn những bài hát đơn giản, dễ thuộc để dạy con các kiến thức cơ bản khác như nhận biết ông bà, cha mẹ, tập đếm, tập đánh vần... bé sẽ tiếp thu nhanh và hiệu quả mà không nhàm chán.Nếu được, bạn hãy cho con tiếp xúc sớm với các nhạc cụ (hoặc bạn tự tạo ra các nhạc cụ đơn giản) như trống, kèn để giúp bé thỏa sức vui chơi và hát hò. Biết đâu con bạn sẽ trở thành Mozart trong tương lai thì sao?

Vẽ và cắt dán, xếp hìnhMột "trò vui" cùng con nữa, đó chính là việc vẽ vời và cắt dán, xếp hình theo ý thích và khả năng sáng tạo. Bạn cho con tiếp xúc với nhiều hình dáng của đồ vật khác nhau, dạy bé nhận biết chúng và vẽ lại, ngoài ra việc tiếp xúc với màu sắc sẽ giúp khả năng thị giác, phán đoán cũng như sáng tạo của bé tốt hơn.Tuy nhiên bạn cần lưu ý lựa chọn những dụng cụ, phẩm màu phù hợp, không độc hại cho bé; để các vật dụng có đầu nhọn, sắc bén xa tầm tay bé; luôn ở bên quan sát con để tránh bé cho vật lạ vào mồm và mắt.

Nghệ thuật giúp kích thích sự sáng tạo ở trẻ (Ảnh: Getty Images)

Không khó kết hợp nhiều bài học nhỏ lẻ vào các trò chơi thú vị cùng con, như tập nói, tập phát âm từ, nhận mặt cha mẹ... đúng không bạn? Vậy hãy cầm "một vé về tuổi thơ" với con đi nào, con bạn sẽ được hỗ trợ rất nhiều trong những bước đầu phát triển, còn bạn sẽ được trải nghiệm lần nữa niềm vui tuổi thơ song song với niềm hạnh phúc được làm mẹ. Chúc ngôi nhà của bạn luôn ấm áp và rộn vang những tiếng cười trẻ thơ!

Khi nào nên bắt đầu đọc sách cho bé nghe?Nhiều bậc phụ huynh quan niệm rằng trẻ còn quá nhỏ nên chưa thể nhận thức khi được cha mẹ đọc sách cho nghe. Tuy nhiên, các chuyên gia trên thế giới khuyên rằng, nên đọc cho trẻ nghe càng sớm càng tốt và việc này sẽ góp phần rất nhiều vào sự phát triển của trẻ.

Khi nào tôi nên bắt đầu đọc cho bé nghe?Không bao giờ là quá sớm. Học viện nhi khoa Mỹ khuyên rằng bạn nên đọc cho con nghe hàng ngày từ khi trẻ được 6 tháng tuổi, đây là khoảng thời gian bé đã bắt đầu biết thích thú nhìn ngắm những cuốn sách cùng với bạn. Nhưng Jim Trelease, chuyên viên lâu năm về việc đọc sách và là tác giả của cuốn Read Aloud Handbook, nói rằng, bạn cũng có thể bắt đầu khi bé mới sinh. Không có vấn đề gì về độ tuổi của bé, thật vậy, khoảng thời gian đọc cho bé nghe sẽ cho bạn cơ hội tuyệt vời để gần gũi, âu yếm và tạo mối liên kết bền chặt với bé.

Học viện nhi khoa Mỹ khuyên rằng bạn nên đọc cho con nghe hàng ngày từ khi trẻ được 6 tháng tuổi. (Ảnh: GettyImages)

Vì sao việc đọc tốt cho trẻ?Nghe đọc sách sẽ giúp bé xây dựng được vốn từ vựng, kích thích trí tưởng tượng và nâng cao khả năng giao tiếp cho bé. Những điều mà bạn đọc cho con nghe, sẽ tốt hơn cho sự tăng trưởng và phát triển của bé. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, kỹ năng ngôn ngữ và thậm chí là cả trí tuệ, có liên quan đến nhiều từ ngữ mà đứa trẻ được nghe mỗi ngày.

Trong một nghiên cứu, trẻ sơ sinh có cha mẹ thường nói chuyện với bé nhiều (trung bình từ 2.100 từ/một giờ) khi các bé 3 tuổi thì đạt chỉ số tiêu chuẩn trên bài kiểm tra cao hơn những đứa trẻ mà cha mẹ chúng không có nhiều điều kiện giao tiếp bằng lời.

Có thể giải thích về mối quan hệ hàng xóm láng giềng trong lúc đi dạo với bé hay gọi tên các bộ phận trên cơ thể của bé khi bạn tắm cho bé... cũng là cách hay để trò chuyện với trẻ. Đọc sách cũng là một cách tương tác bằng ngôn ngữ thú vị với trẻ.

Nên đọc gì có bé sơ sinh nghe?Đối với vài tháng đầu, em bé của bạn sẽ chọn lọc trên nhịp điệu ngôn ngữ, chứ không phải nội dung. Vì thế, khi đọc cho bé nghe, bạn có thể đọc bất cứ thứ gì – sách trẻ em, tạp chí, hoặc thậm chí là cuốn tiểu thuyết mà bạn đang đọc dở…

Em bé của bạn có thể thích thú trước những tranh ảnh có màu sắc sặc sỡ, tươi sáng, vì thế bạn nên tích trữ thêm những loại sách nhiều hình ảnh này.

Khi bé đã qua tuổi sơ sinh, những loại sách nào sẽ tốt nhất cho bé?

Bé sẽ thích những cuốn sách với hình vẽ và màu sắc đẹp mắt với những từ ngữ dễ nhớ, hấp dẫn. (Ảnh: gettyimages)

Hãy để cho bé được tự thể hiện. Những cuốn sách với hình vẽ và màu sắc đẹp mắt với những từ ngữ dễ nhớ, hấp dẫn chắc chắc sẽ làm bé hài lòng. Với những đứa trẻ hiếu động, sách có bìa cứng hay loại được in bằng loại giấy dày dặn sẽ ít mòn cũ và bị bé xé rách. Một vài đứa trẻ thích sách có hình ảnh, trong khi những đứa khác thích sách gấp mô hình, hành động và các hình ảnh nhân vật được gấp ẩn bên dưới. (Đừng chọn bất cứ quyển nào quá mỏng manh, dễ rách). Sau khi bạn đã biết được một sở thích về sách của bé, hãy thử với một loại sách khác. Con của bạn chắc chắn sẽ thưởng thức những thứ hoàn toàn khác với mỗi lần khác nhau.

Con của bạn cũng có thể thích giọng đọc ê a trầm bổng và vui tươi có vần điệu như những vần thơ chẳng hạn. Chúng dễ dàng để nhớ, vì thế bạn có thể ngâm nga chúng trong sinh hoạt hàng ngày với bé.

Các đoạn video và sách trên băng thì như thế nào?Những đứa bé cần phải cảm nhận một mối liên hệ về tình cảm với những từ đang được nghe nói hoặc chúng đơn giản là lọc từ ngôn ngữ, vì vậy không nên hướng tới các loại băng đọc sách hay tivi."Cũng như đối với các hoạt động của bố mẹ với các bé, điều quan trọng là sự quan tâm", Betty Hart, vị giáo sư về phát triển nhân cách tại trường đại học Kansas ở Lawrence, nói.

Đối với video, hầu hết các chuyên gia nói rằng, tốt nhất là nên dành cho trẻ em trên 3 tuổi. "Đặt trẻ ở trước màn hình là bỏ bê, xa cách trẻ", Eveline Carsman, biên tập của tờ Children’s Review, phát biểu. Theo quan điểm của cô, các đoạn phim dành cho trẻ em không thể bù lại việc bé bị bỏ rơi một mình để xem chúng.

Có nên cố gắng dạy cho bé âm thanh và mặt chữ ngay từ đầu?Khi bạn đọc cho trẻ nghe sớm, bé sẽ tập trung vào những cái vui trước, chứ không phải để

dạy chữ. Việc dạy chữ nghĩa, âm thanh, và các âm tiết có thể thú vị vị với bé ở khoảng thời gian sau. Nếu bạn đọc cho bé nghe đủ, cuối cùng - khi bé đã sẵn sàng – bé sẽ có sự kết nối giữa các âm thanh của từ và các chữ trên các trang giấy. Trong thời gian này, hãy để bé thích thú nghe những âm thanh mà bạn đọc ra hơn là ý nghĩa của bài đọc.

Bạn đã biết gì về nụ cười trẻ thơ?Ngoài những lợi ích về thể chất thì nụ cười, tiếng cười, khả năng hài hước còn là một kỹ năng xã hội có giá trị với tất cả mọi người. Chúng ta đã bắt đầu sử dụng nụ cười của mình như một cách giao tiếp hiệu quả từ rất sớm.

Tiếng cười của bé cũng "trưởng thành" dần theo thời gian đó mẹ! (Ảnh: Inmagine)

Theo các chuyên gia, trẻ nhỏ rất nhạy bén với cảm xúc nên thường tìm kiếm cơ hội tạo lập tình cảm thông qua tiếng cười; vậy nên bạn mới thấy nhiều khi dù chắc chắn không hiểu gì cả nhưng bé vẫn cười hùa theo bạn. Không chỉ vậy, giống như với người lớn, tiếng cười cũng có thể tạo bầu không khí thân thiện, thoải mái, từ đó giúp bé tìm được cách giải quyết vấn đề hoặc ít nhất, bé có thể tưởng tượng những tình huống buồn cười để giảm nhẹ căng thẳng. Từ chỗ tập được cách làm chủ cảm xúc của mình, làm chủ tình hình như vậy, bé sẽ được nuôi dưỡng sự tự tin.

Bên cạnh đó, nụ cười hay tiếng cười còn có những tác dụng về thể chất của bé như:- Tăng lượng hormone tạo những cảm xúc tích cực, giảm đau, như endorphin hay neurotransmitter;- Kích thích những tế bào T (T-cells) có tác dụng như chất kháng sinh;- Giảm lượng hormone gây căng thẳng như adrenaline và cortisol;- Cải thiện chức năng tuần hoàn và hô hấp;- Giúp cơ bắp thả lỏng, thư giãn.

Nhưng phần lớn chúng ta không biết được rằng tiếng cười - biểu hiện hạnh phúc của con - còn có thể có liên quan đến nỗi sợ. Các chuyên gia tâm lý học giải thích tiếng cười của bé trong nhiều

trường hợp được gây ra sau khi bé giật mình hay căng thẳng nhưng sau đó đã trấn tĩnh. Bé có thể cảm nhận được thứ gì đó mà bé cho là lạ lùng hay đáng báo động nhưng sau đó nhanh chóng nhận ra là không sao; và sự nhẹ nhõm bé cảm nhận được có thể "kích hoạt" tiếng cười. Một ví dụ cho điều này là trò chơi ú òa: mẹ biến mất khiến bé lo lắng, và khi mẹ xuất hiện trở lại khiến bé cười rất tươi; hoặc có nhiều bé khác lại rất thích trò xé giấy với những âm thanh "ghê người".

Sau khi biết được ích lợi của tiếng cười như vậy, mời bạn thử cùng chúng tôi tìm hiểu về tiếng cười của bé bi nhà mình nhé!

Các bé dưới 6 tháng tuổiNụ cười thật sự của con chưa xuất hiện trong bốn tháng đầu đời của bé. Tuy nhiên khi mới vài ngày tuổi, bé có thể sẽ có phản xạ cười gây ra bởi gió hay sự ngạc nhiên - do tiếng động, giọng nói có âm độ cao khiến bé hơi giật mình. Vài tuần sau đó (khi sang tháng thứ 2), bé bắt đầu có nụ cười chung chung khi trông thấy khuôn mặt của người lớn. Ta thường suy ra rằng bé cười là do nhận ra ta, nhưng sự thật đây chỉ là một bản năng sinh tồn - bé muốn được quan tâm và chăm sóc. Phải ít nhất 4 tháng tuổi thì bé mới có thể nở nụ cười vì nhận ra người quen, và thường đến khoảng tháng thứ 6 hoặc sau đó, bé mới cho bạn nghe thấy tiếng cười đầu tiên của mình.

Các bé từ 6-12 tháng tuổiPhản xạ cười của vài tháng đầu đời dần mất đi, và thay vào đó là nụ cười có chủ đích và có qua... dạy dỗ. Vậy nên bé rất cần được thấy những người xung quanh mỉm cười để có thể học được biểu cảm khuôn mặt này; nghiên cứu đã cho thấy các bé sống giữa những người ít cười cũng sẽ có xu hướng ít cười.Trước khi học nói, bé sẽ bị thu hút nhất bởi hình ảnh và sẽ cảm thấy buồn cười nhất với những hình ảnh, cảnh tượng lạ lùng. Vậy nên bạn sẽ thấy bé cười khi người lớn làm mặt xấu hay trông có vẻ ngớ ngẩn. Bởi vì bé còn quá nhỏ và những điều được cho là "bình thường" của bé còn rất giới hạn nên sẽ có rất nhiều điều có thể khiến bé nhoẻn cười - vì bé đều chưa được trông thấy những cảnh này trước đây.

Các bé từ 12-18 tháng tuổiKhái niệm về những điều buồn cười đặc biệt hấp dẫn các bé ở khoảng tuổi này. Bé đang học mọi thứ rất nhanh - giày là để đi vào chân, chiếc áo này của bé, chiếc áo kia của mẹ... Những kinh nghiệm sống ngày càng nhiều này sẽ giúp bé cảm thấy buồn cười khi bạn cố mặc chiếc áo của bé hoặc xỏ giày của bé vào tay...

Lớn hơn một chút, bé không chỉ buồn cười với những gì diễn ra xung quanh mình mà còn bắt đầu có khả năng chọc cười người khác (Ảnh: Inmagine)

Các bé từ 18-24 tháng tuổiCác kỹ năng thể chất của bé đang ngày càng tăng lên, và có thể dựa vào đây để bé bật cười, với những trò như cù cù vào người bé, cho bé chơi trò tàu bay hoặc xoay tròn. Bé đang học hiểu hơn về thế giới quanh mình không chỉ cảm thấy buồn cười với những gì phản ứng lại với hành vi của bé, mà chính bé có thể bắt chước các hành vi để chọc cười người khác.Bạn cũng có thể dùng sự hài hước để đánh lạc hướng đứa con tinh quái của mình, khiến bé làm theo những điều bạn mong muốn. Nhiều người nói rằng với nét mặt vui nhộn và 1-2 bài hát có phần ngớ ngẩn, họ đã "dụ" được con đánh răng, chịu ngồi lên ghế hay ngăn ngừa được một cơn đành hanh sắp nổ ra. Trẻ nhỏ thường phản ứng tốt hơn với những trò chơi, trò đùa ngây ngô hơn là với mệnh lệnh hay tiếng quát tháo mà.

Các bé từ 24-36 tháng tuổiBé đang giai đoạn học nói bắt đầu dễ thấy buồn cười trước việc lẫn lộn từ ngữ hoặc trật tự từ, chẳng hạn khi bạn cho một con mèo kêu "gâu gâu". Trong giai đoạn này bé cũng hiểu hơn về thế giới xung quanh mình cũng như những quy tắc của nó. Và việc thấy người khác, hoặc chính bé "phá luật", chẳng hạn như việc nói những từ cấm kỵ có thể khá là... hấp dẫn. Trong sự hài hước này tiếp tục có cơ chế gây cười do cảm giác nhẹ nhõm sau khi sợ hãi - bé không biết mình sẽ bị phạt thế nào sau khi hư như thế.

Mẹo chọn đồ chơi trẻ em dưới 1 tuổi phù hợp và an toàn hơn.Trong mắt con bạn, mọi thứ đều là đồ chơi cho trẻ – màu sắc của giấy gói quà, hình dạng bề ngoài của nó cùng những âm thanh lạ tai phát ra khi bé cầm chúng trên tay có lẽ còn hấp dẫn hơn chính những món đồ chơi chính thống! Vì thế, ở thời điểm này, đừng thất vọng khi bé

gạt đồ chơi của bé sang một bên và chú ý đến những chiếc hộp các-tông nhé!

Những tiêu chuẩn để lựa chọn đồ chơi cho trẻ em:

Dưới đây là vài điều bạn cần quan tâm đến khi chọn lựa đồ chơi cho trẻ dưới 1 tuổi:

• Không có món đồ chơi “tốt nhất”: Nói chung, thay vì cứ cố gắng tìm ra món đồ nào là phổ biến nhất cho nhóm tuổi này, thì hãy tìm hiểu điều thích thú đặc biệt của con bạn. Mỗi món đồ chơi đều có khả năng để bé có thể chơi đùa và nên nhớ là không có món đồ nào “tốt nhất” cho mỗi bé.

• An toàn: Chỉ nên mua những sản phẩm từ nhà sản xuất và cửa hàng đồ chơi đáng tin cậy. Bé sẽ khám phá từng món đồ chơi qua việc chạm, cắn, nhai, liếm, chọc, đấm và cọ xát. Đó là lý do vì sao đồ chơi của bé không nên có những mảnh sắc nhọn hoặc những miếng nhỏ có thể tháo rời vì những thứ này có thể bị sứt gãy và nuốt dễ dàng.

Món đồ chơi với nhiều màu sắc tương phản cũng có thể thu hút sự chú ý của bé hơn. (Ảnh: GettyImages)

• Màu sắc: Thị lực của con bạn có thể nắm bắt hầu như dễ dàng các màu sắc cơ bản như: đỏ, xanh da trời, vàng và xanh lá cây. Thêm vào đó, món đồ chơi với nhiều màu sắc tương phản cũng có thể thu hút sự chú ý của bé hơn và thúc đẩy bé khám phá tìm tòi.

• Đa giác quan: Bên cạnh màu sắc sặc sỡ thu hút cái nhìn của bé, những món đồ chơi cũng có thể thu hút các giác quan khác như lắng nghe và chạm vào.

• Phù hợp với độ tuổi: Những chỉ dẫn về độ tuổi mà nhà sản xuất đồ chơi đưa ra không áp dụng được một cách chính xác cho mỗi đứa trẻ - mỗi bé phát triển với mức độ riêng – nhưng đó là thời điểm khởi đầu tốt. Việc chọn lựa một món đồ chơi được thiết kế cho đứa trẻ trưởng thành hơn chỉ khiến con bạn chán ngắt.

• Đa dạng: Có lẽ bé có nhiều sở thích, nhưng cũng hãy cho phép bé chơi đùa với những món đồ chơi khác. Sự đa dạng làm bé thích thú và giúp bé phát triển khả năng tư duy trong phạm vi rộng hơn.

Loại đồ chơi cho trẻ theo từng độ tuổi:

Chỉ dẫn dưới đây nhằm gợi ý những gì là thích hợp cho trẻ....

0 - 3 tháng tuổi: Những đồ chơi màu sắc sặc sỡ có kích thước và cấu tạo khác nhau, vòng nhựa lớn, hộp nhạc cầm tay, trống lắc, thú nhồi bông, sách có nhiều tranh ảnh, hình vẽ của những khuôn mặt, đồ chơi cho trẻ trong bồn tắm… là những món kích thích các bé ở độ tuổi này.

4 – 6 tháng: Các bé dường như chìm đắm vào những khối vuông bằng gỗ, khung dùng cho trẻ con leo trèo và vận động khi tham gia các trò chơi ngoài trời, những món đồ chơi xếp lồng vào nhau, hộp âm thanh, đồ chơi lắc lư, đồ chơi nhà tắm, trống lắc, núm vú giả, những món đồ phát ra âm thanh vui nhộn: tò te, chít chít…

7 - 9 tháng: Bé mê say những món đồ chơi bắn nước, vòng xếp thành chồng trên cột, những quả bóng với kích thước khác nhau, thùng rỗng, những khối gỗ nhỏ, banh mềm, trống, gậy đồ chơi và thú nhồi bông…

Bé ở độ tuổi 7-9 tháng tuổi thường thích thú với những món đồ chơi bắn nước. (Ảnh: GettyImages)

10 - 12 tháng: Độ tuổi này lại thích chạm vào những cuốn sách có nhiều tranh ảnh, búp bê kèm

nhiều bộ đồ có thể thay đổi, khối xây lớn bằng nhựa, xe đẩy hình thú, bảng trò chơi chữ cái, những cái chén và khối hình vuông xếp lồng vào hoặc chồng lên nhau nhiều màu sắc, bút chì màu cứng và giấy vẽ, đồ chơi lên dây cót phát nhạc…

Tác động qua lại

Tuy vậy, sẽ không có món đồ chơi cho trẻ nào có thể thay thế bạn. Bé cần bạn chơi với bé, cần sự tương tác. Bạn có thể chỉ dẫn, khuyến khích bé, và cho bé thấy cách thức mới được sáng tạo từ cùng một món đồ chơi. Bé sẽ phát triển nhanh nhờ vào sự chăm sóc của bạn và một nghiên cứu cho thấy rằng trẻ sẽ chơi đùa lâu hơn nếu cha hoặc mẹ cùng chơi với chúng.

7 lưu ý thu hồi đồ chơi không an toànĐồ chơi thường được coi là "bạn" của hầu hết mọi đứa trẻ, nhưng không phải lúc nào món đồ chơi nào cũng an toàn. Bạn không thể cấm con chơi mà chỉ có thể cố gắng chú ý và trông chừng; tuy vậy trong những trường hợp, bạn cần cương quyết thu hồi một số món đồ chơi để đảm bảo an toàn cho bé.

Sau đây là 7 điều bạn nên lưu ý khi bắt đầu phân loại và thu hồi những món đồ chơi của con mình:

Bố mẹ cần chọn lựa đồ chơi cho con phù hợp theo lứa tuổi, nhất là trong giai đoạn các bé thích khám phá bằng... miệng (Ảnh: Inmagine)

1. Kiểm tra thông số ghi trên sản phẩm đồ chơi của bé

Trên mỗi món đồ chơi đều có xuất xứ, tên nhà sản xuất và những nguyên tắc an toàn nhất định. Sau khi đã xem xét kỹ càng, bạn hãy cân nhắc xem chúng có đáng tin cậy không, có phù hợp với độ tuổi và tình trạng của con mình không. Có thể lúc đầu bạn đã hơi chủ quan trong việc chọn mua đồ chơi cho con, nhưng đừng vì tiếc rẻ mà để con bạn chơi với những món đồ chơi nguy hiểm.

Trong trường hợp trên sản phẩm không ghi rõ các thông tin bạn cần biết thì hãy tìm hiểu trên nhiều

phương tiện khác nhau, đặc biệt là thông qua internet, bạn có thể truy cập vào website của nhà sản xuất, đơn vị phân phối để tìm hiểu rõ hơn về sản phẩm. Việc này có thể tốn thời gian của bạn, nhưng như vậy sẽ tốt hơn là cứ ngồi giữ mối lo trong lòng khi con chơi đồ chơi hoặc để xảy ra những điều đáng tiếc về sau.

2. Đừng giữ lại những món đồ chơi cần bỏ đi

Nếu bạn phát hiện ra trong thùng đồ chơi của con mình có những món cần phải bỏ đi, hãy lập tức bỏ đi cho dù con bạn có yêu thích chúng đến như thế nào đi chăng nữa. Nhiều phụ huynh thường không vứt mà chỉ đem cất giấu đi và hậu quả là các bé có thể tìm thấy chúng bất kỳ lúc nào.

Đối với các trẻ nhỏ, việc thu hồi đồ chơi của bé không có gì khó khăn; bạn chỉ việc canh lúc con không để ý và đem những món đồ chơi này đi nơi khác, các bé cũng không thể nhớ ra mình đã có những món đồ chơi gì. Nhưng nếu con bạn đã đủ lớn để hiểu những gì đang xảy ra, bạn không nên lén vứt đồ chơi của bé mà hãy nói cho bé biết những mối nguy hiểm mà món đồ chơi ấy có thể mang lại. Hãy giải thích thật cụ thể, rõ ràng và nhấn mạnh rằng hiện tại không có đứa trẻ nào còn chơi những món đồ như vậy nữa. Thêm vào đó, bạn có thể hứa với bé về một món đồ chơi khác gần giống như vậy nhưng an toàn hơn để bé ngoan ngoãn chịu bỏ món đồ chơi của mình.

3. Vứt ngay những món đồ chơi từ tính đã bị vỡ hoặc mòn

Mattel và Mega Brands là hai thương hiệu đồ chơi nổi tiếng của Mỹ đã từng phải thu hồi một số món đồ chơi từ tính bởi vì những thanh nam châm nhỏ bên trong các đồ chơi này có thể bị lỏng và rơi ra. Trẻ chẳng may nuốt phải những thanh nam châm này có thể bị tắt nghẽn hoặc thủng ruột, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng. Nếu con bạn có nhiều đồ chơi từ tính, hãy thường xuyên chú ý kiểm tra các dấu hiệu hao mòn, hư hỏng và chú ý quan sát khi bé chơi với những đồ chơi này.

4. Mua đồ chơi tại nơi sản xuất

Nhiều phụ huynh hiện nay có xu hướng mua đồ chơi cho con ngay tại nơi sản xuất, đây cũng là một trong những cách để bạn yên tâm về nhà sản xuất, về mức độ an toàn trong những món đồ chơi của con mình, và thuận tiện hơn trong việc đưa ra những phản hồi về chất lượng và độ an toàn của sản phẩm. Tốt nhất, bạn nên mua những món đồ chơi có thương hiệu rõ ràng, mua ngay tại nơi sản xuất hoặc nơi phân phối. Việc này có thể sẽ mất thêm nhiều tiền của bạn, nhưng có thể đảm bảo an toàn và tránh được các rắc rối về sau cho cả bạn và con.

5. Quan sát các mối nguy hiểm tiềm ẩn khác

Những đồ chơi sơn chì thường bị coi là mối nguy hiểm tiềm ẩn đối với trẻ nhỏ. Có thể con bạn sẽ rất mê những món đồ chơi được sơn màu hay trang trí sinh động nhưng bạn hãy hết sức thận trọng khi mua cho con. Mặc dù đây không phải là những loại đồ chơi bị xếp vào loại nguy hiểm nhưng tác hại tiềm ẩn của nó thì rất khó lường.

Bên cạnh đó, bạn cũng cần phải lưu tâm đến những món phụ kiện cho bé như mắt kính, găng tay, mặt nạ, những bộ trang phục để chơi trò đóng vai, hãy chọn những sản phẩm có chất liệu an toàn từ những nhà sản xuất đáng tin cậy. Trên thực tế, không ít sản phẩm tưởng chừng vô hại bởi nó không thể gây đau hay trầy xước nhưng lại mang đến những mối nguy hại tiềm ẩn về sau.

6. Thực hiện kiểm tra y tế cho bé

Học viện Nhi khoa Mỹ khuyến cáo rằng những đứa trẻ bị nhiễm chì từ đồ chơi có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến hành vi, trí tuệ và việc học sau này. Nhiều loại đồ chơi có xuất xứ không rõ ràng hiện nay chứa lượng chì rất cao và có thể gây nguy hiểm cho con bạn. Nếu sau khi đã kiểm tra và thu hồi những món đồ chơi như vậy mà bạn vẫn lo cho sức khỏe của con thì hãy đưa bé đến bác sĩ để tiến hành xét nghiệm - xét nghiệm này tương đối đơn giản và nhanh chóng. Sau khi có kết quả, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị hoặc chăm sóc phù hợp.

7. Cập nhật thông tin

Là một phụ huynh, bạn nên thường xuyên tìm hiểu và cập nhật những thông tin về tình hình đồ chơi trên thị trường và những mối nguy hại mà các chuyên gia y tế khuyến cáo đối với sức khỏe của trẻ nhỏ. Nhờ đó, bạn có thể phòng ngừa và xử lý kịp thời để đảm bảo an toàn cho con mình.

10 lý do bạn nên chơi với con thật nhiều

Những năm đầu đời, con xem chuyện chơi cũng đại sự như “công việc toàn thời gian” của bố mẹ và rất chuyên tâm cho công việc này. Nếu bố mẹ đi làm để lo cho tương lai gia đình thì con chơi cũng để chuẩn bị cho mình một tương lai xán lạn. Vì sao lại thế nhỉ?

Với bé, chơi cũng là "làm việc" đấy nhé! - Ảnh: Inmagine

Suốt thời thơ ấu, việc chơi đùa có mối liên hệ không gì lay chuyển được với việc học tập, hòa nhập xã hội, sự phát triển và thậm chí cả trí năng của trẻ. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc được tiếp cận với những “nguyên liệu” chơi (như đồ chơi và trò chơi) là một trong những cách phù hợp nhất để khơi dậy trí thông minh của trẻ. Đồ chơi của các bé không cần phải đắt tiền hay là món đồ hiện đại nhất, và không nên là đồ chơi chạy điện, vì như thế có nghĩa món đồ chơi ấy sẽ tự mình làm mọi thứ để phục vụ bé tận răng. Những món đồ chơi đơn giản, rẻ tiền, tự do (những thứ mà bé có thể chơi theo bất cứ cách nào mà bé muốn) sẽ tốt hơn nhiều.

Chơi giúp con thông minh hơn.

Giờ chơi và sự tương tác với đồ chơi là quan trọng nhất, qua đó con sẽ tiếp thu được nhiều kỹ năng cơ bản. Hãy để ý một đứa bé chơi với một bộ đồ chơi xe lửa. Bé không chỉ chủ động biết được thêm về xe lửa mà còn biết được các bánh xe vận hành ra sao, làm sao để sử dụng đường ray và thậm chí cả trọng lực hoạt động thế nào. Cũng chính đứa trẻ đó khi phân loại những chiếc xe lửa, bé sẽ học được về màu sắc, con số, kích cỡ và hình dáng.

Bạn có thể làm gì? Hãy tắt TV và các đĩa DVD giáo dục, và lấy ra búp bê, ô tô, những quả bóng và bong bóng xà phòng.

Chơi giúp phát triển kỹ năng xã hội.

Chờ đến lượt, hợp tác cùng nhau, tuân theo luật lệ, thông cảm và khả năng tự điều chỉnh – những thứ trên chỉ là vài trong số những kỹ năng xã hội mà việc chơi đùa nhấn mạnh đến. Nó giúp trẻ con hiểu được các quy tắc tương tác xã hội mà sẽ rất có giá trị trong mọi mối quan hệ sau này của bé.

Những đứa trẻ có thể chơi chung tốt với nhau sẽ có thể hợp tác tốt với mọi người khác sau này, và nghĩa là chúng có kỹ năng xã hội tốt.

Bạn có thể làm gì? Dù là một buổi chơi chung hay một chuyến đi đến sân chơi thì cũng hãy cho con bạn cơ hội tiếp xúc với những đứa trẻ khác cùng lứa tuổi. Những lúc như thế sẽ tạo nền móng cho những mối quan hệ xã hội trong tương lai, đồng thời gây nên những “áp lực” khiến chúng hành xử theo những cách chúng ta trông đợi.

Nên cho bé có cơ hội tiếp xúc và chơi với những đứa trẻ khác - Ảnh: Gettyimages

Chơi giúp phát triển khả năng kiềm chế bốc đồng.

Người ta thường nói rằng chơi là công việc của trẻ con, và quả thật là thế, nó mang tính chất của công việc nhiều hơn ta tưởng. Đặc biệt, chơi tự do không phải là tự do. Đó là vấn đề của sự tự chủ và tuân theo những quy tắc xã hội. Những đứa trẻ từng tham gia vào trò chơi đóng kịch có thể rèn luyện được tính trách nhiệm xã hội cao hơn. Những đứa trẻ bốc đồng có xu hướng cho thấy sự tiến bộ tốt nhất khi được cho cơ hội chơi nhiều hơn.

Bạn có thể làm gì? Đừng quá vội vã tạo nên một lịch chơi khi cùng con ra ngoài hay tổ chức một buổi chơi chung với những nhà khác. Hãy cho con có cơ hội và đồ chơi để chơi (như quả bóng, những chiếc hộp và những khối nhiều hình thù) để tạo nên một buổi chơi “tự do” theo đúng nghĩa của nó.

Chơi làm giảm căng thẳng.

“Căng thẳng gì chứ?” bạn có thể đang tự hỏi như vậy. Chắc rồi, con bạn ngủ, ăn, và chơi bời gần hết thời gian của ngày, thế thì có gì mà căng thẳng chứ, nhưng tuổi thơ còn bao gồm cả việc học các quy tắc xã hội, kiềm chế những cơn bốc đồng, làm theo những điều mà người lớn nói và đối đầu với những “cuộc chia ly” – và đấy là chúng thậm chí chỉ mới vừa chập chững tập đi!

Chơi cũng căng thẳng lắm mẹ nhé! - Ảnh: Inmagine

Bạn có thể làm gì? Nếu bạn đang đối mặt với thứ nhiều khả năng là một tình huống gây lo lắng cho con (một cuộc hẹn khám bác sĩ, một bữa ăn cùng rất nhiều khuôn mặt xa lạ…) hãy cố gắng đến sớm cùng với đồ chơi và dành thời gian cùng con chơi vui trước đó. Như thế sẽ giúp gián tiếp chuyển sự chú ý của con khỏi nỗi lo sợ và giúp con làm quen với môi trường mới thông qua những sự khuyến khích quen thuộc.

Chơi giúp tăng cường khả năng tập trung, sự chú ý và trí nhớ.

Khả năng tập trung và chú ý là những kỹ năng học tập, và chơi là một trong những cách tự nhiên nhất và thú vị nhất để một đứa trẻ có thể bắt đầu phát triển những kỹ năng này. Tất cả chúng ta đều từng thấy một đứa trẻ chập chững mải mê chơi đến nỗi thậm chí không nghe thấy khi bạn gọi tên bé. Sự tập trung này cũng chính là kỹ năng mà một đứa trẻ cần trong những năm sau đó để viết một bài luận, lắng nghe một bài giảng hay biểu diễn một bản piano.

Chọn đồ chơi cho bé theo độ tuổiTrước khi đi chọn mua, bạn không nhất thiết phải nghĩ đến những món đồ chơi hợp thời hay đắt đỏ nhất. Bởi nếu món đồ chơi không phù hợp, bé chỉ thích thú được khoảng chừng 30 phút rồi bỏ ra quay sang làm việc khác, và đó cũng là lần cuối cùng bé chơi món đồ đó. Thật phí tiền quá phải không?

Thật vậy, những chuyên gia về tâm lý trẻ em cho biết rằng việc chọn đúng món đồ chơi cho trẻ là cả một nghệ thuật. Những món đồ chơi quá mất sức làm bé phải ngưng lại chỉ sau nửa tiếng sẽ làm giảm giá trị của việc chơi đùa. Những món đồ chơi điện tử cũng không cần thiết, đặc biệt đối với trẻ dưới 2-3 tuổi. Còn những bậc cha mẹ nghĩ mình đang hành động đúng khi mua những món đồ chơi vượt quá độ tuổi của con cũng cần phải suy nghĩ lại. Trẻ em phát triển theo nhiều giai đoạn, nếu chúng bỏ qua một bước bất kỳ thì trong tương lai sẽ bị gián đoạn lại theo một cách nào đó thôi.”

Từ 0 đến 1 tuổi: Học khám phá và cử động

Đặc điểm lứa tuổi:

Trẻ em dưới 1 tuổi tập trung phát triển thị giác và khả năng thăng bằng cơ thể, cũng như cách phối hợp giữa tay và mắt. Đây là lứa tuổi của sự vận động với thỏa mãn và thích thú khi bé được tiếp xúc với mọi người xung quanh. Phần lớn những trò bé chơi trong giai đoạn này đều liên quan đến sự chuyển động: kéo, đẩy, ném, nắm, đánh hay gõ lên một vật gì đó". Khi đã có thể kiểm soát được khả năng vận động cân bằng rồi, bé sẽ nhận ra rằng quả banh thì xoay tròn trong khi chiếc trống lục lạc sẽ phát ra những âm thanh rất ồn ào.

Đây cũng là thời điểm bé từ từ khám phá ra những giác quan của mình, những món đồ chơi có kết cấu như sách hoặc những khối xếp hình rất phù hợp vì chúng kích thích các giác quan và cũng dễ chùi rửa.

Ảnh: Depositphotos.

Đồ chơi thích hợp:- Thẻ màu phản quang với những màu sắc đối lập nhau, điển hình nhất là đen - đỏ - trắng. Bé chỉ có thể nhận diện đủ các màu sau từ 6 đến 7 tháng.

- Trống lục lạc nhằm khuyến khích cử động tay chân. Chẳng hạn như một chiếc lục lạc treo vào chân sẽ giúp làm chắc cơ bụng đồng thời kích thích bé phối hợp cả tay khi chơi với chân của mình.

- Những tấm đệm lót nhiều màu sắc sẽ giúp bé có nhiều thời gian luyện tập khả năng thăng bằng cơ thể mình bằng cách thử lăn, bò trườn trên đó.

- Những quyển sách lớn nhiều hình ảnh, màu sắc.

- Đồ chơi bằng vải, lụa.

Từ 1 đến 2 tuổi: Phát triển cá tính và nhận thức

Đặc điểm lứa tuổi:

Ở tuổi này, trẻ bắt đầu hiểu ra những gì đang diễn ra xung quanh mình. Bên cạnh việc củng cố thêm khả năng vận động cơ thể, trẻ đồng thời cũng tập tành để nói. Cũng trong giai đoạn này bé bắt đầu nhận thức được “cái tôi” của chính mình. Đây là thời điểm bé bắt đầu phát triển cá tính của riêng mình, bắt đầu học biết những thứ như "mình là con trai", "mình có thể sờ, đụng này!", "mình thích điều này"…

Những món đồ chơi phổ biến thường là tranh xếp hình đơn giản, có thể chỉ 2 - 3 miếng ghép sẽ mê hoặc được bé và giúp bé tập thói quen chú tâm lâu hơn lúc trước. Con rối cũng rất hữu hiệu khi dùng để kể chuyện và giúp trí tưởng tượng của bé thăng hoa.

Đồ chơi thích hợp:

- Những quả banh nhỏ cho bé ném, chụp và đá.

- Đồ chơi đòi hỏi bàn tay khéo léo như những khối xếp hình nhỏ đòi hỏi phải sắp xếp, hay bút chì sáp không độc hại – bạn biết không, bé đã có thể bắt đầu thử vẽ nguệch ngoạc ngay từ lúc 10-13 tháng tuổi thôi đấy!

- Tranh ghép hình đơn giản (2-3 mảnh ghép).

- Quyển sách bìa cứng với những giai điệu và bài hát kèm theo có thể khuyến khích thói quen ham đọc sách và thắt chặt thêm tình cảm giữa cha/mẹ và bé.

- Những món đồ chơi minh họa quan hệ nguyên nhân - kết quả. Chẳng hạn như, khi bạn ấn vào một cái nút thì những khối hình sẽ xuất hiện trước mắt bé.

Từ 2 đến 3 tuổi: phát triển ngôn ngữ và sự ham học hỏi, muốn khám phá

Đặc điểm lứa tuổi:

Đây chính là lúc con bạn bắt đầu biết sử dụng những từ ngữ khác nhau để thể hiện ra suy nghĩ của mình. Hãy nuôi dưỡng khả năng ngôn ngữ của bé bằng cách đọc sách cho bé nghe, chia sẻ nhiều câu chuyện với bé cũng là việc làm rất cần thiết. Đây là bước phát triển bé sẽ chuyển từ một đứa trẻ nhỏ thành một cá thể có suy nghĩ, quan niệm và ý chí của riêng mình. Trớ trêu thay, chính đặc tính đó cũng làm cho một đứa bé 2 tuổi có tâm lý rất lộn xộn, nhưng tất cả những gì mà bé muốn chỉ là khám phá ra cách vận hành của thế giới chung quanh và chính bé có thể tham gia vào đó như thế nào.

Ảnh: Corbis.

Khả năng vận động của cơ thể cũng được cải thiện đến mức bé sẽ rất thích việc mở ra và đóng lại một thứ gì đó, bỏ vào rồi lấy ra, xé toạc, vẽ vời hay xây dựng. Bởi sự ham học hỏi là điều rất tự nhiên, trẻ ở lứa tuổi này thường thích thú với những món đồ chơi có thể tháo rời ra, sửa chữa, xáo trộn và nối chúng lại.

Đây cũng là lúc bắt đầu phân biệt cách chơi giữa con trai và con gái rất rõ ràng. Bé trai dễ bị hấp dẫn bởi những chiếc xe hơi hay đoàn tàu hoả bởi bẩm sinh con trai có xu hướng thiên về những món đồ cơ khí. Con gái thì nhiều cảm xúc hơn, sẽ quan tâm đến những món đồ chơi mềm mại. Nhưng cũng tốt nếu bạn thử cân bằng giữa hai giới qua việc cho chúng chơi đồ chơi của phái kia, ví như đưa cho bé gái món đồ chơi xây dựng và chú gấu bông Teddy cho bé trai.

Đồ chơi thích hợp:

- Bộ trò chơi xây dựng.

- Đồ chơi với nhiều mảnh có thể gắn vào nhau.

Chơi với con để phát triển giác quan và kỹ năng của bé trong năm đầu đờiBạn sẽ thấy con lớn lên và có những tiến bộ mới mỗi ngày. Làm sao để bạn có thể giúp con phát triển những kỹ năng đó đây? Cũng đơn giản thôi, chơi với con là cách để bạn làm điều đó. Từng tháng một, với từng điểm mốc phát triển đặc thù, bạn sẽ giúp con phát huy khả năng của mình và dạy cho con thêm biết bao điều mới lạ.

1 tháng tuổi

Hãy dành thời gian để ở sát bên con (theo nghĩa đen). Ở tuổi này, bé nhìn rõ sự vật tốt nhất trong cự ly 20-40cm. Khi mắt bé đang phát triển, bé thích nhìn ngắm các khuôn mặt. Vậy nên, khi con không ngủ, hãy giữ gương mặt bạn thật gần trước mặt bé và hãy tích cực nựng nịu con nhé!

Con rất thích khuôn mặt của mẹ đấy! Ảnh: Inmagine.

2 tháng tuổi

Hãy giúp con phát triển cử động bàn tay và thị giác tốt hơn bằng cách cầm tay bé vỗ nhẹ vào nhau và hát. Theo thời gian, bé sẽ cố gắng bắt chước cử động và âm thanh của bạn để phát triển khả năng phối hợp tay - mắt và ngôn ngữ. Sau đó, bé cũng sẽ bắt đầu học theo biểu cảm của bạn. Hãy bế con thật gần và thè lưỡi, há miệng hoặc cười thật tươi. Trong vài tháng tới đây, bạn sẽ thấy bé bắt chước theo những hành động đó của bạn.

3 tháng tuổi

Bé đã có thể bắt đầu chơi với bàn tay của mình và đập tay vào mọi thứ. Hãy khuyến khích sự phối hợp tay - mắt của con bằng cách cầm lục lạc và đồ chơi sặc sỡ đưa cho con để bé có thể học cầm nắm. Bé cũng sẽ rất hứng khởi với việc tự nâng đầu mình lên, hãy khích lệ kỹ năng này bằng những giờ chơi trong tư thế nằm sấp. Bạn có thể đặt gương an toàn để bé soi mình vào và phấn khích ngóc cao đầu hơn khi nhìn thấy hình ảnh ngộ nghĩnh của mình trong gương.

4 tháng tuổi

Kỹ năng xã hội, vận động và ngôn ngữ của bé đang nở rộ. Bé sẽ cho bạn thấy biểu cảm phấn khởi khi bạn giơ đồ chơi ra trước mặt bé, và sẽ ọ ẹ nhăn nhó khi bạn giấu nó đi. Và đoán xem nào, cục cưng của bạn đã biết "nhột"! Phản xạ "nhột" phát triển vào khoảng tuần tuổi thứ 14 của bé.

Cục cưng đã biết "nhột" rồi đấy mẹ ạ! Ảnh: Corbis.

5 tháng tuổi

Mắt và tai bé đã có thể nhìn và nghe rõ như bạn rồi đấy. Và bé cũng đã bắt đầu biết bập bẹ rồi mẹ nhé! Hãy cố gắng đáp lại con và lập đi lập lại các phụ âm để giúp bé biết cách giao tiếp. Nhắc lại các từ ngữ và khuyến khích bé khi bé cố gắng bắt chước bạn. Đây là lúc thích hợp để bạn bắt đầu đọc sách cho con và gọi tên các đồ vật.

6 tháng tuổi

6 tháng tuổi - con bắt đầu thích tự di chuyển rồi! Ảnh: Corbis.

Bé sẽ sớm học ngồi và tìm cách di chuyển. Hãy để bé được tự do di chuyển bằng cách cho bé nằm sấp, đặt đồ chơi trên sàn cách khỏi tầm với của bé một chút và khuyến khích bé với lấy đồ chơi. Vì trẻ con ở tuổi này thích nhét mọi thứ vớ được vào miệng, nên hãy đảm bảo bạn cho con chơi những món lớn hơn lõi cuộn giấy vệ sinh; ngoài ra, một khi bé đã có thể tự di chuyển, hãy đảm bảo mọi ngóc ngách trong nhà bạn đều an toàn cho bé.

7 tháng tuổi

Kỹ năng điều khiển bàn tay của bé đã tốt hơn nhiều, và bé sẽ có thể dùng tay gắp nhặt đồ vật được trong vài tháng tới. Hãy kích thích các kỹ năng vận động tinh và phối hợp động tác bằng cách đưa cho bé những đồ vật an toàn, chẳng hạn muỗng hoặc chén nhựa, hoặc bạn có thể cho con ra ngoài vườn chơi nhổ cỏ. Ban đầu, bé có thể túm cỏ bằng cả bàn tay, nhưng bé sẽ hứng thú với những gì mình làm và cố gắng dùng ngón tay nhổ từng lá cỏ hơn.

8 tháng tuổi

Đây là thời điểm thích hợp để bạn kích thích cảm giác về không gian và cách sử dụng từ ngữ của bé. Đầu tiên, hãy đưa cho bé một món đồ chơi được đặt trong một món khác (như chiếc hộp mở nắp hoặc một chiếc nồi). Hoặc bạn có thể hỏi bé "Mũi của con đâu?" và chỉ vào mũi của bé. Khi bạn lập lại trò chơi, hãy thay bằng những bộ phận cơ thể khác, nó sẽ giúp bé hiểu được nghĩa của từ.

"Bụng bự của con đâu?" Ảnh: Corbis.

9 tháng tuổi

Bé có thể hứng thú đặc biệt với các đồ vật có trục xoay và cách mà chúng vận hành. Hãy xem bé mân mê lật giở sách, mở cửa tủ, mở nắp hộp có bản lề... hàng chục lần, bé sẽ phát triển kỹ năng phối hợp tay - mắt qua trò chơi đó đấy mẹ ạ!

10 tháng tuổi

Bé có thể thích tìm những vật bị giấu, bạn hãy chơi trò "Nó đâu mất rồi?" để giúp bé phát triển kỹ năng vận động tinh và xây dựng khái niệm về sự tồn tại của đồ vật - đồ vật không biến mất khi bé không thể nhìn thấy nó. Hãy giấu một món đồ chơi sáng màu dưới một tấm khăn hoặc cho cát vào hộp đựng, tiếp đến hãy cầm tay con đặt lên món đồ bị giấu đó, chẳng bao lâu bé sẽ tự biết tìm đồ vật mà không cần được giúp đỡ nữa.

11 tháng tuổi

Nói chuyện và hát cho con nghe thật nhiều mẹ nhé, vì bé đang phát triển rất nhanh khả năng ngôn ngữ của mình. Ảnh: Corbis.

Hãy tiếp tục cùng con rèn luyện kỹ năng ngôn ngữ bằng các trò chơi và bài hát. Kỹ năng ngôn ngữ được phát triển thông qua tương tác giữa người với người - không phải là qua TV và đĩa DVD cho trẻ đâu các mẹ nhé, hãy nói chuyện với bé nhiều nhất có thể. Hãy kể cho bé nghe bạn đang làm gì, hãy đặt câu hỏi cho bé, và đừng quên sử dụng điệu bộ và thanh điệu.

Năm đầu đời của bé

Một số bé biết nói sớm, một số sẽ bò sớm hơn các bé cùng lứa cả tháng. Mọi em bé đều có tốc độ lớn của riêng mình. Sự phát triển hơi khác đi một chút hiếm khi là dấu hiệu cho thấy bé có vấn đề. Nếu bạn lo lắng về con mình, hãy đưa bé đi khám nhi khoa. Nhưng bạn đừng quá lo lắng nhé, những khác biệt nho nhỏ là điều bình thường với trẻ nhỏ thôi mà.

11 món đồ chơi bé dưới một tuổi nên cóBạn thường nghĩ: đồ chơi cho con, biết bao nhiêu là đủ. Quả là vậy, bạn có thể mua cho con rất nhiều đồ chơi nhưng cuối cùng chưa chắc đã đủ, bởi mỗi món đồ chơi đều đi kèm tính năng khác nhau để hỗ trợ sự phát triển của bé. Vậy hãy cùng kiểm tra xem rổ đồ chơi của con bạn ở nhà đã đủ chưa nhé!

1. Gương baby an toàn

Trẻ sơ sinh sẽ tìm thấy hình ảnh phản chiếu của chính mình trong chiếc gương này một cách rất thú vị. Nếu để ý, bạn có thể thấy bé 4-5 tháng tuổi đã biết mỉm cười với chính mình trong gương, bé sẽ áp sát mặt vào gương, đưa tay sờ mắt, mũi, tóc tai của mình... Đó cũng là những khám phá mới mẻ cho bé.

2. Đồ chơi có nhạc hoặc âm thanh vui nhộn

Để xoa dịu khi bé khóc, khi bé đi ngủ hoặc bất cứ lúc nào bạn cần cho bé 1 sự tập trung.

3. Đồ treo nôi

Chúng khuyến khích em bé của bạn thích thú hơn với việc cầm nắm, với lắc món đồ chơi này để đón nhận những âm thanh vui tai hay những chuyển động đầy màu sắc.

Nhìn xem, ánh mắt bé thích thú thế nào với những món đồ treo xinh xắntrước mặt kia! Ảnh: Getty images

4. Đồ chơi bằng vải

Những món đồ chơi này mềm mại, có màu sắc hấp dẫn, hình dáng và chất liệu bằng vải dễ dàng khuyến khích bàn tay bé nhỏ của bé khám phá.

5. Đồ chơi vận động

Là những đồ chơi có sự tự di chuyển vừa phải (có thể lắc lư hoặc lăn nhẹ), bạn đặt chúng trước mặt con nhằm giúp bé tiếp cận và khuyến khích bé trườn tới với lấy đồ chơi khi bé đã biết lật.

6. Đồ ngậm nướuLàm giảm áp lực lên nướu răng đang sưng đau của bé và còn là một món đồ chơi dễ cầm nắm.

Những món đồ bằng vải dễ cho bé cầm nắm và cũng hữu dụng khi bé cần thỏa mãn cơn ngứa nướu răng. Ảnh: Getty images

7. Đồ chơi để mang đi: đủ nhỏ để để bạn có thể cho vào trong túi đồ và mang theo khi đưa bé đi chơi xa nhà.

8. Thú nhồi bông: vừa rất dễ thương vừa cho một số em bé cảm giác an toàn.

9. Sách vải

Những cuốn sách thật đặc biệt vì vừa dạy bé học, vừa có màu sắc hấp dẫn cho sự khám phá của bé và lại rất "bền bỉ" cho dù bị bé nhai, gặm, làm ướt….

10. Hoạt động trung tâm

Đó có thể là bất cứ gì, từ chiếc thùng giấy, giỏ nhựa, chiếc xe đồ chơi kích thước to… miễn sao có thể để bé vào ngồi, thêm 1 vài thứ đồ chơi nhỏ vào nữa là đủ để tạo cho bé 1 không gian riêng rất hấp dẫn rồi.

11. Đồ gia dụng

Nghe có vẻ “kỳ” nhưng chỉ cần chiếc ly nhựa, 1 chiếc ô (dù), tô, chén nhựa hoặc các đồ dùng bằng gỗ… cũng có thể trở thành đồ chơi vui thú cho bé rồi.

Những cách chơi khác cũng rất tốt cho sự phát triển của trẻ từ 9 tháng đến 12 tháng:

Ảnh: Getty images

Đẩy đồ chơi: Cũng như việc luyện tập với chiếc xe tập đi, việc bé đẩy món đồ chơi đi khắp nhà cũng là một cơ hội để bé đi bộ, tập cho đôi chân vững vàng hơn.

Lựa chọn hình dạng: Chơi với các món đồ chơi có nhiều hình dạng khác nhau là một thách thức hoàn hảo để giúp bé phát triển nhận thức

Xếp chồng: Trẻ nhận được những kỹ năng thuần thục hơn khi biết xếp chồng đồ chơi lên và gỡ chúng xuống.

Xô và xẻng: Làm đầy lên và đổ đi cũng là một dấu ấn nhận thức với nhóm tuổi này.

Mách nhỏDù bé của bạn đang chơi với các con thú nhồi bông hoặc xếp chồng các khối với nhau, nhưng nếu bé có vẻ buồn chán, quấy khóc, mệt mỏi thì bạn nên cho bé dừng lại. Bởi đó là cách bé nói cho bạn biết đã đến lúc bé không muốn chơi nữa.Để giữ cho bé luôn thấy mới mẻ và thú vị với đồ chơi cũ và để bạn không phải tốn quá nhiều tiền để mua đồ chơi mới, bạn nên "xoay tua" đồ chơi thường xuyên: Chia số đồ chơi mà bé hiện đang có thành 3 phần, giấu đi 2 phần, sau đó cứ 2 tuần 1 lần bạn lại đem phần đồ chơi đã giấu ra rồi cất số đồ bé đang chơi đi. Cứ như thế, bạn giúp bé luôn có cảm giác mới mẻ với tất cả đồ chơi có trong nhà.

Học mà chơi cùng con từ khi bé mới được sinh raKhi đã làm mẹ, bạn có một lý do tuyệt vời để vui chơi thêm một chút! Xét cho cùng, đó là cách bạn giúp con mình học tốt nhất. Hãy tận dụng càng nhiều thời gian chơi cùng con càng tốt và đừng quên tối đa hóa khả năng học mà chơi của bé nhé.

Chơi cùng con không chỉ để vui, đó còn là cách tốt nhất để con tìm hiểu và phát triển kỹ năng xã hội, nhận thức và kỹ năng vận động tinh. Bố mẹ hãy tìm hiểu những trò chơi cùng con ở mọi lứa tuổi, cũng như cách để phát triển khả năng học tập của bé. 

Từ 0-3 tháng tuổi 

Sự kích thích các giác quan

Hình ảnh

Tầm nhìn của trẻ sơ sinh rất hạn chế. Trong khi một bức tranh màu êm dịu có thể hấp dẫn bạn, thì đối với trẻ, những hình ảnh sắc nét với màu đen trắng và các mẫu màu khác với độ tương phản cao sẽ thu hút sự chú ý của bé tốt nhất. Để kích thích thị giác ban sơ của con, bố mẹ hãy treo một vật cách bé khoảng 20-40cm và ở lệch sang một bên thay vì thẳng trước mặt bé. Khi con học được cách nhìn tập trung, bạn hãy di chuyển một món đồ chơi sẫm màu từ bên này sang bên kia để huấn luyện các cơ mắt của con nhé. 

Trẻ sơ sinh cũng thích ngắm nhìn những khuôn mặt, dù là ảnh chụp hay tranh vẽ, vì thế bố mẹ hãy cho con xem ảnh của thật nhiều nụ cười. Vào cuối kỳ "tam cá nguyệt thứ tư", bạn hãy cho con ngồi trước cửa sổ hoặc một bể cá để bé tiếp xúc với nhiều hình ảnh mới mẻ hơn. 

Bé Gia Lạc - Ảnh: ID Mijeloved

Âm thanh 

Trong bụng mẹ, bé nhận được rất ít sự kích thích trực quan, nhưng thính giác lại rất tích cực gửi tín

hiệu đến não giúp bé ghi nhớ tiếng vang đầu tiên của thế giới bên ngoài. Nếu bạn hát hoặc đọc cho con đang trong bụng mình nghe, hãy lặp lại cùng một bài hát ru và những câu chuyện để kích hoạt bộ nhớ của bé và nhắc bé nhớ lại sự bình an nơi “cung điện nước” của mình. Bạn hãy bật nhạc êm dịu, cổ điển (hãy thử Mozart hay Vivaldi), hoặc giải trí một chút với những món đồ chơi tạo âm thanh. 

Xúc giác 

Nhẹ nhàng mát xa bé giúp mối liên kết của bạn và con trở nên tốt đẹp hơn! Nhẹ nhàng vuốt ve theo nhịp điệu sẽ cải thiện sự tuần hoàn của bé, giúp bé thư giãn và đi vào giấc ngủ cũng như kích hoạt dây thần kinh cảm giác để bé làm quen với cơ thể của mình. Bạn hãy mang món đồ chơi có kết cấu và chất liệu khác nhau chạm vào má của bé hoặc đặt vào lòng bàn tay của bé. Hãy để bé cầm lấy một cái lục lạc để bắt đầu làm quen với sự phối hợp xúc giác, thị giác và thính giác. 

Sự phát triển kỹ năng vận động tinh 

Tuy phải đến tháng thứ tư hoặc sau đó bé mới có thể với lấy những món đồ chơi nhưng bây giờ, phản xạ của bé sẽ cho phép bé cầm nắm những cái lục lạc hay những món đồ chơi nhỏ. Một “phòng tập” trong nôi với màu sắc hấp dẫn sẽ khuyến khích bé tiếp cận với đồ chơi khi có thể. 

Cột mốc kỹ năng vận động thô

Nằm sấp nào con! Bạn hãy cho bé nằm sắp ít nhất vài phút mỗi ngày để giúp con cứng cáp hơn vì bé có thể nâng đầu và vai của mình, lật và cuối cùng là bò. Bạn cũng có thể đặt một món đồ bên cạnh thảm chơi của con để khuyến khích bé lăn qua. Hoặc hãy thử để bé nằm úp trên lưng mình hoặc trên cẳng chân của mình trong khi bạn đang nằm ngửa và co chân lại song song với sàn nhà, bé có thể nhìn thấy bạn trong khi vận động cánh tay và chân của mình như một động viên bơi lội. 

Tăng cường trí tuệ 

Chúng ta đều học bằng cách thử nghiệm những điều mới, vì vậy cũng hãy để con tiếp xúc với những nơi mới mẻ! Hãy để bé trải nghiệm những hình ảnh, âm thanh và mùi của một nơi nào đó khác hơn là ở nhà, thậm chí chỉ cần là một chuyến đi đến siêu thị cũng đã đủ. 

Và đừng quên kể chuyện cho con nghe, gọi tên sự vật, quan trọng nhất là hãy trò chuyện với con để giúp bé làm quen với ngôn ngữ nữa, mẹ nhé.

(*) Cảm ơn thành viên Mijeloved đã cung cấp cho chúng tôi những hình ảnh rất đáng yêu của bé Gia Lạc để sử dụng làm hình ảnh minh họa trong bài.

Học mà chơi cùng con 3-6 tháng tuổi

Sự kích thích các giác quan 

Hình ảnh 

Khi được 3 tháng tuổi, khả năng cảm nhận màu sắc của bé đang mở rộng từ đen trắng sang các màu sắc đậm rồi cuối cùng là nhạt, với độ tương phản thấp hơn. Tầm nhìn của bé cũng dần dần mở rộng. Và khi tầm nhìn của bé phát triển, bé sẽ bắt đầu chú ý vào những chi tiết cụ thể hơn. Những giờ chơi trên đệm và “phòng tập” trong nôi trở nên thú vị hơn khi bé học cách dựa vào nhận thức thị giác của mình. 

Âm thanh 

Những từ đầu tiên của bé bắt đầu hình thành qua sự bắt chước. Hãy khuyến khích sự bắt chước bằng cách chính bạn hãy bắt chước các âm thanh con tạo ra trước, rồi để bé bắt chước lại âm thanh của bạn. Ngoài ra, sử dụng điệp khúc lặp đi lặp lại trong các bài hát cũng sẽ giúp phát triển bộ nhớ và nhận thức của bé. 

Xúc giác / Vị giác 

Trẻ đang trải nghiệm "xúc giác" qua miệng cũng như bàn tay của mình. Những chiếc vòng có kết cấu rõ ràng và đồ chơi dành cho bé mọc răng giúp bé bắt đầu "hành trình khám phá" qua tay và lưỡi của mình. 

Sự phát triển về kỹ năng vận động tinh 

Giai đoạn này, bạn có thể đặt bé nằm ngửa trên thảm chơi, để bé với lên các món đồ chơi treo ở trên, hoặc đặt bé nằm úp xuống để lấy đồ chơi trên mặt thảm. Bé đã sẵn sàng để điều khiển các đồ vật với nhiều kích cỡ, hình dạng và chất liệu khác nhau. Bạn cũng có thể bắt đầu cho con chơicác khối gỗ hay nhựa, bóng và các vật dụng gia đình như điện thoại không dây, các khóa nhựa và muỗng lớn. 

Những trò chơi như “Một ngón tay nhúc nhích nè” hay “Vỗ tay vỗ tay bà cho ăn bánh” cũng sẽ rất vui với con. 

Bé Gia Lạc - Ảnh: ID MijelovedCột mốc kỹ năng vận động thô 

Bố mẹ hãy giúp con cân bằng bằng cách nhẹ nhàng và liên tục giữ bé trong tư thế ngồi hoặc đứng. Lưu ý là con có thể cảm nhận được sự động viên, khuyến khích, và cả sự thất vọng từ bạn đấy nhé, chẳng hạn như khi bé chưa ngồi được như bạn muốn. Hãy kiên nhẫn với cả mình và con nhé.

Tăng cường trí tuệ 

Khi được 6 tháng tuổi, bé tiếp cận với khái niệm về sự tồn tại: một món đồ chơi được giấu dưới một tấm chăn không có nghĩa là nó mất đi mà chỉ là tạm thời “trốn đi” mà thôi! Bé sẽ thả một quả bóng rơi nhiều lần chỉ để nhìn thấy nơi mà nó rơi trước khi mẹ nhặt lên và trả lại bé. 

Ú òa cũng sẽ là một trò chơi mà bé rất thích. Có thể ban đầu bé chưa hiểu nhưng sẽ rất nhanh thôi, bé sẽ tích cực tham gia bằng cách giấu mặt sau bàn tay của mình hoặc tấm chăn và cười phá lên trước sự thông minh của mình. 

Còn vấn đề phát triển ngôn ngữ thì sao nhỉ? Bố mẹ chỉ cần tiếp tục trò chuyện với bé! 

Học mà chơi cùng con 6-12 tháng tuổi

Kích thích giác quan

Hình ảnh Cuối cùng thì bé con của bạn cũng đã có thị lực hoàn chỉnh để có thể cảm nhận được chiều sâu. Bé đã biết thích thú với đủ loại màu sắc khác nhau, tất nhiên là những món đồ chơi có màu sắc tươi sáng bao giờ cũng thu hút bé hơn. 

Bé thích những đồ chơi có màu tươi sáng - Ảnh: Inmagine

Âm thanh Hãy thử cho bé nghe nhiều loại nhạc khác nhau và cùng nhún nhảy với bé. Bé đã đủ lớn để thích

thú tự mình điều khiển các đồ chơi phát nhạc. Ca hát và trò chuyện với bé như những người bạn cũng sẽ khiến bé hứng thú và giúp bé rèn luyện những kỹ năng xã hội rất tốt về sau này. 

Xúc giác / vị giác Vào thời điểm này, bé đã có thể nắm lấy bất cứ thứ gì trên "đường đi" của mình. Bé muốn khám phá những đồ vật lạ mắt bằng cách chạm bàn tay vào chúng và thậm chí là thử cho chúng vào miệng. Đây chính là thời điểm để bé bắt đầu khám phá thế giới xung quanh nên bạn hãy để các món đồ chơi an toàn, không độc hại xung quanh bé và nhờ đó, bé có thể khám phá được nhiều hình dạng, kích thước và cấu trúc khác nhau. 

Kỹ năng vận động tinh

Ảnh: Inmagine

Ở độ tuổi này, bé rất thích thú các món đồ chơi, sẽ làm mọi cách để có được món đồ chơi mà mình thích và sẽ khóc khi bị người khác lấy mất. Bé sẽ bắt đầu thực hiện các thao tác mới với những món đồ chơi quen thuộc. Bé cũng có thể chuyền đồ chơi từ tay này sang tay kia và có thể lật được các trang sách.

Những bộ đồ chơi hình khối hoặc kiểu đồ chơi tác động - kết quả bắt đầu phù hợp với bé và bé sẽ học cách sử dụng các món đồ chơi hướng đến một mục đích nào đó. Những trò chơi kiểu như đưa cái này, lấy cái kia sẽ chiếm hết cả thời giờ của bé. Việc một em bé khoảng 9 tháng tuổi bỗng dưng hứng thú với việc khám phá và lục tung mọi thứ trong chiếc hộp, ngăn kéo hay kệ đựng đồ không có gì đáng bất ngờ cả. Và rồi khoảng 1 tháng sau đó, bé lại quan tâm nhiều hơn đến việc sắp xếp các món đồ chơi của bé vào thùng đồ chơi (nơi mà trước kia bé thích lục tung lên). 

Cột mốc kỹ năng vận động thô

Cách tốt nhất bạn có thể làm để giúp con tiến đến những cột mốc quan trọng về thể chất là cho bé

nhiều cơ hội để phát triển và khám phá. Các bé thường xuyên được bế bồng hoặc cho ngồi một chỗ sẽ không có cơ hội để khám phá ngay cả khi bé đã sẵn sàng và hoàn toàn có thể làm được. Khi được khoảng 1 tuổi, bé đã có thể chơi trò lăn bóng qua lại cùng bạn. 

Tăng cường trí tuệ

Vào thời điểm này, bé đã nhận thức được lời nói và cử chỉ. Ngay cả trước khi con biết nói, bạn cũng có thể giao tiếp và truyền đạt những ý tưởng đơn giản thông qua các dấu hiệu hoặc cử chỉ. Trong vòng hai năm đầu đời, chính những dấu hiệu và cử chỉ này được xem là một cách để bé giải tỏa được những nỗi thất vọng, tức giận hoặc bày tỏ sự đòi hỏi của mình. Nếu con bạn đã học được cách vẫy tay, vỗ tay hoặc “mi gió” có nghĩa là bé đã sẵn sàng để học những ký hiệu giao tiếp cơ bản rồi đấy.

Học mà chơi cùng con sau khi bé tròn 1 tuổi

Kích thích giác quan

Hình ảnh Bé đang học cách nhận diện những khuôn mặt quen thuộc trong các bức ảnh. Đây là một hoạt động tốt để rèn luyện trí nhớ và giúp bé nhận diện những người thân, họ hàng khi gặp lại họ: “Bà đâu con nhỉ?”, “Chú Bảo đâu con?”. Bé cũng có thể học âm thanh phát ra từ các con vật trong bức tranh và lắng nghe âm thanh của các con vật này ở bên ngoài. 

Âm thanh 

Các loại nhạc cụ đồ chơi sẽ giúp bé tìm được giai điệu cho riêng mình. Các loại trống đồ chơi, đàn phiến gỗ, nhạc cụ Maraca và đàn piano chính là những trò chơi âm nhạc thú vị để bé học hỏi. Bạn dạy bé hát bài hát “Bảng chữ cái” hoặc những bài hát mà gia đình bạn yêu thích. 

Ảnh: Inmagine

Xúc giác Vào độ tuổi này, bé thích cảm nhận mọi thứ xung quanh bằng tay nhiều hơn là bằng miệng. Những quyển sách có hình ảnh nổi lên, các bức tranh dựng hình hoặc những hình ảnh được minh họa bằng các chất liệu khác nhau chính là bài học về hình ảnh thú vị cho bé và giúp bé phát triển kỹ năng xúc giác cũng như kỹ năng vận động. 

Kỹ năng vận động tinh

Vào khoảng 15 tháng tuổi, em bé đã có thể điều khiển chuyển động cổ tay của mình mà không cần phải di chuyển toàn bộ cánh tay, điều này cho phép bé thực hiện các trò chơi bằng nhiều hành động đa dạng và chính xác hơn. Bé có thể thực hiện các động tác như múc nước đổ vào bồn, múc cát đổ vào hố cát; bé sẽ phát hiện ra trọng lực. Đồng thời, em bé của bạn cũng có thể tạo ra những “tác phẩm nghệ thuật” bằng các loại bút chì không độc hại và dùng ngón tay để sơn mọi thứ. Các trò chơi nhận dạng hình khối và xếp hình cũng sẽ giúp ích cho bé học tập kỹ năng xác định vị trí và hình khối của một vật. 

Cột mốc vận động thô

Đồ chơi cũng giúp rất nhiều trong việc phát triển kỹ năng vận động thô ở trẻ – Ảnh: Inmagine

Một số kiểu đồ chơi tập đi mới thay thế xe tập đi kiểu cũ – được cho là không an toàn cho bé – có thể giúp phát triển kỹ năng đi đứng cho bé trong giai đoạn tập đi. Những kiểu trò chơi kéo và đẩy cũng có tác dụng giúp các bé trong độ tuổi này học cách giữ thăng bằng. Khi em bé của bạn lớn hơn và biết cách phối hợp hơn thì sân chơi của khu phố chính là không gian tuyệt vời để bé tự tin học hỏi và chủ động tiếp thu những kỹ năng mới như leo trèo, giữ thăng bằng và nhảy. Đến khi được 18 tháng tuổi, bé có thể ném được một quả bóng. 

Tăng cường trí tuệ

Bé luôn mong muốn được như bố mẹ. Hãy khuyến khích bé tham gia vào các trò chơi nhận thức xã hội , chẳng hạn như trò chơi “ngôi nhà tí hon” với đầy đủ vật dụng nhà bếp, máy cắt cỏ, các đồ dùng, thiết bị đồ chơi, trang sức. Tạo điều kiện cho bé phát huy trí tưởng tượng của mình bằng những bộ trang phục phù hợp cùng với những con rối, những cô cậu búp bê có thể cùng bé đóng vai một gia đình. Hãy để bé tự do phát triển trí tưởng tượng phong phú của mình trong một môi trường an toàn. Khi bạn và bé cùng đọc sách, hãy để bé tự “đọc” giúp bạn bằng cách nhìn vào hình ảnh và kể ra những câu chuyện dựa trên những hình ảnh đó, cho dù bé chỉ bi bô hoặc có thể nói ra thành từng câu, từng chữ. Thường xuyên đáp lại và hưởng ứng để bé biết rằng bạn vẫn đang lắng nghe.

10 trò chơi cho năm đầu đời của béBạn nghĩ rằng, trong năm đầu đời, bé còn quá nhỏ để nghĩ đến chuyện dạy bé những bài học về cuộc sống? Nhưng bạn biết không, những bài học lớn đôi khi bắt nguồn từ những ý niệm rất giản đơn, và bạn hoàn toàn có thể truyền đạt cho bé yêu của mình thông qua những trò chơi nhỏ thú vị.

Quả bóng đâu rồi nhỉ?

Ảnh: Corbis.

Để bé nhìn thấy bạn đặt quả bóng yêu thích của bé vào một chiếc hộp có nắp đậy, bạn hãy hỏi bé “Quả bóng đâu rồi nhỉ?”, tìm cách khuyến khích bé mở hộp và xem quả bóng bật ra hộp. Trò chơi này là một cách thú vị để nói với bé rằng quả bóng vẫn luôn ở đó, ngay cả khi bé không nhìn thấy nó.

Xe ôtô lăn bánhĐặt bé ngồi trên sàn đối diện với bạn và lăn chiếc xe ôtô đồ chơi nhỏ về phía bé, sau đó khuyến khích bé lăn trả chiếc xe về phía bạn. Hãy cố gắng giữ cho trò chơi tiếp diễn như vậy. Trò chơi qua lại này giúp dạy cho bé ý niệm về sự luân phiên, điều này sẽ rất cần thiết cho việc dạy bé cách thiết lập các cuộc đối loại và sẻ chia.

Xây tháp bằng đồ nhà bếpBạn thực sự chưa cần đến một bộ đồ chơi đắt tiền để bé có thể làm quen với trò chơi lắp ghép trong năm nay đâu, chỉ cần vài chiếc hộp nhựa đựng thức ăn rỗng (nên chọn vài loại hộp có màu sắc sặc sỡ và kích thước khác nhau để thu hút sự chú ý của bé). Hãy giúp bé xếp chồng các hộp lên nhau, và với mỗi chiếc hộp được xếp lên, bạn hãy giải thích đơn giản cho bé về kích thước và màu sắc của hộp. Sau khi xây xong tháp, bạn và bé có thể đẩy nhẹ để tháp đổ ụp xuống vào tạo ra tiếng động loảng xoảng vui tai. Trò chơi này không chỉ dạy cho các bé khái niệm về hình dạng và kích thước mà còn là bài học đầu tiên về nguyên nhân và hệ quả khi bạn nói với bé: “Ồ, con xem này, khi mình chạm vào những chiếc hộp này, chúng đổ xuống và gây ra tiếng động”

Ồ, tiếng động này phát ra từ đâu nhỉ?Một trò chơi khác để giải thích cho trẻ về sự tồn tại bất biến của đồ vật là giấu những đồ chơi phát âm thanh của bé dưới một tấm chăn. Hãy bắt đầu bằng cách chỉ che một phần đồ chơi và làm nó kêu lên, bạn hãy bảo bé đi tìm đồ chơi của mình. Khi bé đã làm tốt việc này, hãy che phủ hoàn toàn món đồ chơi, gây tiếng động và lại bảo bé đi tìm. Nhớ chúc mừng bé khi bé tìm được đồ chơi của mình nhé!

Mẹ đang ngủBạn hãy ngồi xuống cạnh bé và nói “Mẹ chuẩn bị ngủ đây”, sau đó nhắm mắt lại vài giây rồi bất chợt mở to mắt và hào hứng nói “Chào con”. Việc nhìn thấy mẹ bất ngờ mở mắt và chào thông thường sẽ khiến trẻ bật cười. Sau vài lần, bạn hãy nhắm mắt lâu hơn và đợi xem phản ứng của bé nhé. Rất có thể các bé khoảng 6 tháng tuổi trở lên sẽ bắt đầu phát âm hoặc tìm cách lay gọi mẹ dậy.

Tiếng lá cây giòn tan

Ảnh: Corbis.

Nếu đang trong mùa lá rụng, bạn hãy thu gom một số loại lá khô có màu sắc, kích thước khác nhau và để bé khám phá chúng bằng tay của mình (tất nhiên là với sự giám sát của bạn rồi). Bạn hãy vò nát vài cái lá để bé có thể nghe tiếng lá khô vỡ vụn trong tay bạn và học được rằng việc vò lá cây khô sẽ tạo ra tiếng vỡ giòn tan như thế. Hãy chọn một chiếc lá to đủ để che gần hết khuôn mặt của bạn để chơi trò ú òa vui nhộn và quen thuộc với bé.

Vẽ với bột dinh dưỡngTrò chơi này sẽ hơi bừa bãi một chút đấy, nhưng đảm bảo là rất tuyệt. Hãy đặt bé vào ghế ăn của mình hoặc cho bé ngồi trên sàn rồi bày ra vài chén bột dinh dưỡng có màu sắc khác nhau cùng với một tờ giấy lớn. Hãy để bé tự do nhúng tay vào các chén bột và vẽ bức tranh của mình. Biết đâu

bạn có thể phát hiện sớm khả năng hội họa của bé đấy! Nhưng nhớ là đừng căng thẳng với việc mọi thứ trông thật bừa bộn và bẩn thỉu nhé, hãy để bé hoàn thành xong tác phẩm của mình đã rồi hãy dọn dẹp.

Khơi dậy xúc giácChọn vài mẫu vật bằng nhiều chất liệu khác nhau quanh nhà bạn – một cái khăn lụa, một mảnh vài thô, một tấm bìa, một nhánh cỏ, một nắm cát, hoặc bất cứ thứ gì an toàn cho - hãy để bé chạm vào từng thứ một và cảm nhận. Hãy để ý xem bé thích cảm giác nào, sự êm mịn của tơ lụa hay sự thô ráp của vải thô, đây có lẽ là cách duy nhất để bạn nhận biết sở thích của con mình. Có một lưu ý nhỏ trong trò chơi này là bạn phải theo thật sát con mình và đừng để bé bỏ thứ gì vào miệng nhé!

Vui tắm cùng béHãy biến giờ tắm của bé thành một trò chơi thật vui với nước. Bạn hãy chuẩn bị cho bé vài cái tách to nhỏ khác nhau, một cái ấm trà hoặc bình tưới nhỏ bằng nhựa, và một ít thìa (muỗng) đong nhựa. Để bé rót nước từ món này sang món khác và xem điều gì đang xảy ra, sau đó đến lượt bạn rót nước và để bé cố gắng hứng nước bằng đôi bàn tay nhỏ xinh của mình. Bạn cũng có thể thử cách này: giơ cao miếng bọt biển ướt để nước nhỏ giọt lên tay bé, sau đó hãy vắt miếng bọt biển để nước chảy xuống thành dòng, chuyển miếng bọt biển cho bé và xem bé thực hành điều vừa học được như thế nào nhé.

Bộ sưu tập màu sắcMột hoạt động hấp dẫn khác có thể giúp bạn dạy bé cách phân biệt màu sắc và đồ vật, đó là phân nhóm các đồ chơi yêu thích của bé theo màu sắc, mỗi nhóm màu nên có vài loại đồ chơi khác nhau. Sau đó, hãy để bé cầm các món đồ chơi lên, với mỗi món bé cầm lên, bạn hãy gọi tên màu sắc và tên của món đồ, chẳng hạn như quả táo đỏ, quả bóng xanh, chú vịt vàng…

Cùng con chơi mà học(Webtretho) Việc dành thời gian chơi đùa, trò chuyện với con sẽ giúp bạn có cái nhìn thú vị hơn về cuộc sống của chính mình, cũng như hỗ trợ con tốt hơn với nhiều kỹ năng trong quá trình phát triển.

Đôi khi những giờ nghỉ ngơi, chơi đùa cùng con chính là dịp để bạn đem đến những bài học vỡ lòng sâu sắc và ý nghĩa nhất cho con.

Tập lật cùng conMột số bé khá thích "trò chơi" này, một số lại không. Dù vậy, con bạn luôn phải trải qua khoảng thời gian tập lật để có thể phát triển đến các giai đoạn khác. Việc cố gắng lật bụng xuống sàn nhà và hoạt động chủ yếu cơ cổ, tay và chân là bước đệm quan trọng để một em bé bắt đầu ngồi, lết và bò.

Giúp con tập lật (Ảnh: Getty Images)

Vị trí khi tự lật úp người lại này khá mới lạ nên không tránh khỏi bé có thể khóc nhè. Nhưng bạn đừng quá lo lắng, bé sẽ mau quen dần với trạng thái này và chuyển hướng tập trung vào hoạt động tay chân thôi. Sau khoảng 2 tháng tuổi, bạn có thể hỗ trợ con tập lật bụng, nâng đầu bé bằng cách nằm sát cạnh bé, hoặc cho con nằm trên bụng bạn, vuốt ve và trò chuyện cùng con.Ngoài ra bạn có thể giúp con duy trì thời gian lật tốt hơn bằng cách đặt nhiều món đồ chơi xung quanh bé hoặc hát hò, tạo nhiều âm thanh thu hút sự chú ý để bé vận động các cơ và giác quan nghe nhìn. Lưu ý đặt bé lên nơi bằng phẳng, êm ái và luyện tập từ từ với thời gian tăng dần từ 2 - 5 phút mỗi lần bạn nhé.

Bé vui ca hátKhông cần phải nói, bạn cũng biết về vai trò âm nhạc đối với thai nhi ngay từ khi trong bụng mẹ đến khi ra đời rồi phải không? Từ lời ru ầu ơ mỗi trưa hè của mẹ, hay những ca khúc thiếu nhi khiến con nhún nhảy, âm nhạc kích thích sự phát triển ngôn ngữ và sáng tạo nghệ thuật, cũng như giúp bé nuôi dưỡng một tâm hồn nhạy cảm, trong sáng.

Âm nhạc giúp trẻ nhỏ phát triển trí tuệ tốt hơn (Ảnh: Getty Images)

Bạn có thể sử dụng âm nhạc để hưởng ứng trạng thái của con - với ca khúc vui tươi sông động sẽ giúp bé thích nhún nhảy, hoạt động tay chân hơn; còn khi bé mệt và buồn ngủ thì những bản nhạc nhẹ nhàng mau chóng đưa bé vào giấc ngủ dễ dàng. Nghe nhiều một ca khúc quen thuộc, bé sẽ có phản xạ hát theo, và như thế nhanh biết nói và vốn từ phát triển hơn. Bạn còn có thể chọn những bài hát đơn giản, dễ thuộc để dạy con các kiến thức cơ bản khác như nhận biết ông bà, cha mẹ, tập đếm, tập đánh vần... bé sẽ tiếp thu nhanh và hiệu quả mà không nhàm chán.Nếu được, bạn hãy cho con tiếp xúc sớm với các nhạc cụ (hoặc bạn tự tạo ra các nhạc cụ đơn giản) như trống, kèn để giúp bé thỏa sức vui chơi và hát hò. Biết đâu con bạn sẽ trở thành Mozart trong tương lai thì sao?

Vẽ và cắt dán, xếp hìnhMột "trò vui" cùng con nữa, đó chính là việc vẽ vời và cắt dán, xếp hình theo ý thích và khả năng sáng tạo. Bạn cho con tiếp xúc với nhiều hình dáng của đồ vật khác nhau, dạy bé nhận biết chúng và vẽ lại, ngoài ra việc tiếp xúc với màu sắc sẽ giúp khả năng thị giác, phán đoán cũng như sáng tạo của bé tốt hơn.Tuy nhiên bạn cần lưu ý lựa chọn những dụng cụ, phẩm màu phù hợp, không độc hại cho bé; để các vật dụng có đầu nhọn, sắc bén xa tầm tay bé; luôn ở bên quan sát con để tránh bé cho vật lạ vào mồm và mắt.

Nghệ thuật giúp kích thích sự sáng tạo ở trẻ (Ảnh: Getty Images)

Không khó kết hợp nhiều bài học nhỏ lẻ vào các trò chơi thú vị cùng con, như tập nói, tập phát âm từ, nhận mặt cha mẹ... đúng không bạn? Vậy hãy cầm "một vé về tuổi thơ" với con đi nào, con bạn sẽ được hỗ trợ rất nhiều trong những bước đầu phát triển, còn bạn sẽ được trải nghiệm lần nữa niềm vui tuổi thơ song song với niềm hạnh phúc được làm mẹ. Chúc ngôi nhà của bạn luôn ấm áp và rộn vang những tiếng cười trẻ thơ!