Choroby kości

Choroby kości

Prof. Dr hab. Piotr Silmanowicz

Katedra i Klinika Chirurgii Zwierząt

Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie

Choroby kości - podział

1. Zaburzenia żywieniowe kości

2. Metaboliczne choroby kości

3. Idiopatyczne choroby kości

4. Nowotwory

5. Zapalne choroby kości

1. Zaburzenia żywieniowe

• Wtórna żywieniowa nadczynność przytarczyc

• Rachitis - krzywica

• Hyperwitaminoza A

• Hyperwitaminoza D

• Inne np. osteogenesis imperfecta


• Pierwotna nadczynność przytarczyc

• Wtórna nadczynność przytarczyc pochodzenia nerkowego

3. Idiopatyczne choroby kości

Psy niedojrzałe szkieletowo:• Panosteitis eozynophilica ( enostoza)

eozynofilowe zapalenie kości• Metaphyseal osteopathy• Osteopatia czaszkowo-żuchwowa• Chrzęstne wyrośla • Chondrodysplasia• Ograniczone zwapnienia ( calcinosis

circumscripta)

3.Idiopatyczne choroby kości

Inne:

• Osteopatia przerostowa

• Cysty kostne

• ostepetrosis

4. Nowotwory:

• Złośliwe– Pierwotne – Przerzutowe

Nie złośliwe

DO DOPRACOWANIA

5. Zapalne choroby kości:

• Zapalenie kości i szpiku kostnego:– Bakteryjne– grzybicze

1. Zaburzenia żywienioweWtórna żywieniowa nadczynność

przytarczyc:

- nadmiar fosforu w diecie( nadmiar mięsa)Stosunek Ca:P psy 1,2 :1, koty 1,1- 1;

Nadmiar P – hypokalcemia- wzrost poziomu PTH – wzrost resorpcji Ca z kości – obraz chrząstki wzrostowej przesądza o chorobie.

Najbardziej dotkniete są kończyny miedniczne, kości kręgosłupa.

WAŻNE!!! Normalny poziom Ca w surowicy

1. Zaburzenia żywienioweWtórna żywieniowa nadczynność przytarczyc:

Objawy kliniczne:- Kulawizny- Bolesność kości- Niedowład/porażenia przy uszkodzeniu kręgosłupa- RTG – uogólniona osteopenia np. zanik kości korowej.- Złamania patologiczne

Leczenie: - Zbilansowac dietę, dodatek mączki kostnej przez 2-3 miesiące,

ograniczenie ruchu, odłożyć interwencję chirurgiczną.


Rachitis – krzywica:

- Dieta zbożowa

Objawy kliniczne :

- kulawizna, bolesność, pogrubienie nasad na zdj. RTG, złamania patologiczne.

Leczenie:

- Chirurgiczne odłożone.


Hyperwitaminoza A:- U kotów żywionych wątrobą miedzy 2-4 rokiem życia

Objawy kliniczne:-kulawizny, sztywność szyi, opóźniony wzrost, zapalenie

dziąseł.

Leczenie:-wyliminować z diety źródło witaminy A


Hyperwitaminoza D:- Może być związana z nadmierną suplementacją tłuszczy

z ryb morskich( dorsz)

Objawy:- Osteopenia- Ogniska zwapnień w tkankach miękkich


Pierwotna nadczynność przytarczyc:- przerost lub nowotworzenie ( adenoma)- Podwyższony poziom PTH- Absorpcja Ca z kości, wzmożone wydalanie P przez nerki- To skutkuje stale utzymującą się hyperkalcemią i hypofosfatemią

Objawy kliniczne:- anorexia, osłabienie, wymioty, PU/PD- RTG: uogólniona osteopenia, złamania patologiczne, ogniska

mineralizacji w nerkach, kamica – głównie oksalaty

Leczenie: - Przyczyna pierwotna!

2. Metaboliczne choroby kościWtórna nadczynność przytarczyc

pochodzenia nerkowego:- Zwyrodnienie nerek prowadzi do zmniejszonego

wydalania P – hyperfosfatemia i hypocalcemia- Dodatkowo zmniejszona synteza w nerkach 1,25-

dihydroksycholekalcyferolu powoduje obniżone wchłanianie Ca w jelitach.

Objawy kliniczne:- „gumowa szczęka” – kość żuchwy podatna na ucisk,

zęby obluzowane w zębodołach, wady zgryzu, objawy ze strony niewydolnych nerek

- RTG: osteopenia – głównie szczęka i żuchwa

Leczenie pierwotnej przyczyny!!

Idiopatyczne choroby kości

Panosteitis eosynophilica ( enostoza)- eozynofilowe zapalenie kości:

• występowanie dość częste• średnie i duże rasy psów; ON najczęściej• samce/samice = 5/1• wiek: 5-12 miesięcy• Wewnątrzszpikowa tkanka tłuszczowa → tkanka włóknisto-

naczyniowa→mineralizacja(odczyny okostnowe)

ETIOLOGIA: nie poznana; podejrzenie infekcji wirusowej.

OBJAWY KLINICZNE: zmienne i wędrujące; bolesność kości długich, gorączka, utrata apetytu; nawroty do 2 lat; większość przypadków leczy się do 18 miesięcy,


OBJAWY RADIOLOGICZNE: w początkowym stadium rozwoju mogą być niewidoczne;

Objawy wczesne: zmniejszone wysycenie tkanki kostnej, szczególnie w okolicy otworów odżywczych,

Objawy późne: zwiększone wysycenie tkanki kostnej, utrata normalnej struktury beleczkowej z rozwojem ogniskowych zmian o …………… ( „ thumbprint lesions”) Pogrubienie śródkostnej , reakcja okostnej……………..

Leczenie: paliatywne


Metaphyseal osteopathy (MO)osteodystrofia przerostowa;”gnilec kostny”:

- Duże i olbrzymie rasy psów, predysponowane –dogi niemieckie;- Samce choruja cześciej niz samice- Etiologia niepoznana; - Izolowano antygeny wirusa nosówki z komórek przynasady; nie

wyjaśniono pochodzenia antygenu – czy wskutek naturalnego zakażenia czy po szczepieniu;

OBJAWY KLINICZNE: - Bolesne i obrzękłe przynasady, szcz.-dalsza przynasada kości

piszczelowej i promieniowej.- Niechęć do utrzymania postawy stojącej;- Anoreksja,gorączka, osowienie;

Metaphyseal osteopathy (MO)osteodystrofia przerostowa;”gnilec kostny”CD.

OBJAWY RADIOLOGICZNE:- Zmiany symetryczne- Liniowe przyjaśnienia pomiędzy przynasada i nasadą ze strefą

sklerowaciałą………..- Odczyn odokostnowy- Rzadko przedwczesne zamknięcie nasad- Rzadko zmainy podobne w czaszce do CMO

LECZENIE:

-paliatywne


Osteopatia czaszkowo-żuchwowa- Najczęściej west highland white terrier i cairn terrier- Wyjątkowo u dużych ras psów;- Gen autosomalny, recesywny;- Objawy: 3-6 miesięcy;- Zaburzenie kostnienia śródbłonioniastego………dookoła puszki

bębenkowej i kości żuchwy; wyjątkowo podobne zmiany można obserwować na kościach długich,

OBJAWY KLINICZNE:

-ograniczona ruchomość żuchwy, otwarcie jamy ustnej,

- Bolesność stawu skroniowo-żuchwowego

LECZENIE:- Paliatywne- Choroba zmniejsza nasilenie po osiągnięciu dojrzałości szkieletowej- Leki steroidowe mogą zmniejszyć tworzenie kości


• Chrzęstne wyrośla (osteochondromatoza)- Występują na wyniosłościach kostnych- U psów podejrzewane podłoże genetyczne- U kotów tło wirusowe

OBJAWY KLINICZNE:- Zależne od lokalizacji zmian- Może być bezobjawowa- Bolesność, kulawizna, deficyty nerwowe przy ucisku na korzenie

nerwowe

LECZENIE:

-chirurgiczne


Chondrodysplasia:- Obejmuje różne rzadkie choroby- Najczęściej u małych ras- Predyspozycje: pudle miniaturowe, beagle, bullterriery, pointery,

malamuty- Radiologiczne może przypominać krzywicę z poszerzeniem

chrząstki wzrostu ale Ca/P i homeostaza są w normie- achondrodysplasia u bulldogów i pekinczyków uznaje się za

normalne, natomiast u bassetów i welsh corgi zaburzenia te są uważane za normę?????

http://www.google.pl/imgres?imgurl=http://www.minnesotamalamuteclub.com/brdprobs/nori1.jpg&imgrefurl=http://www.minnesotamalamuteclub.com/brdprobs/chdhist.htm&usg=__frlplidjOWyo4oeEKBTYKFt60OE=&h=481&w=300&sz=21&hl=pl&start=31&zoom=1&tbnid=5cR4nhIhnFkSIM:&tbnh=137&tbnw=87&prev=/images%3Fq%3Dchondrodysplasia%2Bdogs%26um%3D1%26hl%3Dpl%26biw%3D1024%26bih%3D576%26tbs%3Disch:10%2C993&um=1&itbs=1&iact=hc&vpx=123&vpy=185&dur=4562&hovh=284&hovw=177&tx=87&ty=221&ei=J3moTObZMIeWOsTY6ZcM&oei=qnioTM-yLtW6jAe06pWCDQ&esq=32&page=3&ndsp=15&ved=1t:429,r:10,s:31&biw=1024&bih=576


Ograniczone zwapnienia ( calcinosis circumscripta)- W tkankach okołostawowych kredowe masy otoczone tkanką

włóknistą- Młode psy do 12 miesięcy dużych ras- donoszono o ucisku na rdzeń kręgowy- Etiologia niepoznana

LECZENIE:

- chirurgiczne

http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/_/viewer.aspx?path=vet&name=gr56.jpg

Idiopatyczne choroby kościOsteopatia przerostowa(= osteoartropatia przerostowa,

ponieważ może obejmować stawy; = Choroba Marie’s)

- Etiologia nieznana

- Najczęściej łączy się z nowotworami płuc ale może występować także przy innych np.: gruźlica, dirofilarioza, ropnie płuc i niektórych chorobach jamy brzusznej np: nowotwór pęcherza, gruczolakorak wątroby

- Zapoczątkowana podrażnieniem nerwów doprowadzających, które we wnęce płuc i śródpiersiu

- Przecięcie nerwu błędnego w pobliżu wnęki powoduje zejście choroby

- Radiografia – rozrosty palisadowe okostnej, najpierw palce i środst/sródręcze, z czasem dotyczące odcinków bliższych

- Leczenie – możliwe cofnięcie jeżeli problem pierwotny zostanie rozwiązany

http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S0103-84782005000400033&script=sci_arttext

Idiopatyczne choroby kościCysty kostne - Torbiele jednojamowe występuja u młodych psów duzych ras

- Przynasady kości długich, dotyczy jednej ( monostotic) lub wielu kości ( polystotic)

Obj.klin.

-bezobjawowo lub obrzęk, kulawizna

-zróżnicować z nowotworami

-RTG: duża przepuszczalnośc dla promieni rentgenowskich, zcieńczała warstwa istoty korowej, grozi złamaniami patologicznymi

Lezcenie:

-łyżeczkowanie (curettage) lub wypełnienie przeszczepem kostnym

Torbiele tętniakowate kości- zmiany ostelityczne o wzroście ekspansywnym , które rozwijaja się wtórnie do zaburzeń hemodynamicznych w szpiku kostnym. Złośliwe i niezłośliwe nowotwory, dysplazja tkanki łącznej, cysty jednojamowe i urazy są prawdopodobnie czynnikami inicjującymi.

http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/bone+cyst


• Osteopetroza – marmurkowatość – uogólniony wzrost masy kostnej z pogrubieniem śródkostnej kości korowej


• Osteogenesis imperfecta – zaburzenie w produkcji kolagenu typu I – mutacja genetyczna, może prowadzic do zmian bez zmian mineralizacji podobne do żywienieowej nadczynności przytarczyc.

5. Choroby nowotworowenowotwory złośliwe (pierwotne)

Układ kończynowy(obwodowy – appendicular) :

OSA – Ostesarcoma – 85%

CSA – Chondrosarcoma

FSA – Fibrosarcoma

HSA - Haemangiosarcoma

Choroby nowotworowenowotwory złośliwe (pierwotne)

OSA - Psy dużych ras- Średnia wieku 8 lat; II szczyt występowanie 18-24 miesiące- przynasady kości długich- Najczęściej: dalsza przynasada k.promieniowej, blizsza przynasada

k.ramiennej, dalsza przynasada kości udowej, blizsza przynasada kości piszczelowej ( „ away from the elbow, close to the knee”)

OBJ.KLIN:-Bolesność kości, kulawizna, zanik mięśniowy, niestabilność, złamania

patologiczneRTG:- Kombinacja lizy i kościotworzenia- Zalecane rtg boczne klatki piersiowejLECZENIE:- Amputacja – wyłącznie leczenie paliatywne – obecność

przerzutów!!!!!- Lepsze rokowanie przy FSA – do 72 miesięcy; CSA – 201-540 dni

- Chemioterapia: Cisplatyna, karboplatyna Przedłużenie czasu przeżycia od 30-60 %, nie przedłuża przypadku przerzutów

w klatce piersiowej;- Przeszczepy kości i allo-przeszczepy, płytki kostne, artrodezy- radioterapia i bifosfoniany (alendronate) w leczeniu paliatywnym bez

operacjiU kotów mniej agresywny nowotwór, stosowanie cisplatyny jest

przeciwskazane

Przerzuty nowotworowe do kości z nowotworów gruczołu mlekowego, prostaty, płuc, wątroby, jamy nosowej, pęcherza moczowego. (są mniej inwazyjne niż pierwotne nowotwory kości).

Niezłośliwe nowotwory kości – np .osteoma; często dotyczą szkieletu osiowego (np. kości czaszki.Leczenie polega na amputacji lub usunięciu

Dziękuje za uwagę!!!!!!

Documents

Choroby kości