ChươngChương 22

CCáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh điđiệệnn ttửử

Bộ môn: Quản trị tác nghiệp TMĐTKhoa: Thương mại điện tử

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

NỘI DUNG CHÍNH

2.1 2.1 GiGiớớii thithiệệuu vvềề mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

2.2 2.2 CCáácc yyếếuu ttốố cơcơ bbảảnn ccủủaa mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

2.3 2.3 CCáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh cơcơ bbảảnn

2.4 2.4 NhNhữữngng ngưngườờii ttạạoo điđiềềuu kikiệệnn chocho TMĐT TMĐT

Các mô hình kinh doanh điện tử

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.1 2.1 GiGiớớii thithiệệuu vvềề mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

2.1.1 2.1.1 KhKhááii niniệệmm mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

2.1.2 2.1.2 GiGiớớii thithiệệuu mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

2.1.3 2.1.3 CCáácc khkhííaa ccạạnhnh ccủủaa mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

2.1.4 2.1.4 SSựự côngcông nhnhậậnn vvàà bbảảoo hhộộ ccáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.1.1 2.1.1 KhKhááii niniệệmm mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

CCóó nhinhiềềuu đđịịnhnh nghnghĩĩaa khkháácc nhaunhau vvềề mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh::-- Paul Paul TimmersTimmers, 1999, 1999- Chesbrough và Rosenbloom, 2000- Hamel, 2000- Linder và Cantrell, 2000- Weill và Vitale, 2001- Gordijn, 2002- Afuah và Tucci, 2003- Osterwalder, 2004- Fetscherin và Knolmayer, 2005-- EfraimEfraim Turban, 2006Turban, 2006

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.1.1 2.1.1 KhKhááii niniệệmm mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

“Là một phương pháp tiến hành kinh doanh qua đó doanh nghiệp có được doanhthu, điều kiện cơ bản để tồn tại và phát triển trên thị trường.” ((EfraimEfraim Turban, Turban, 2006)2006)

““MôMô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh llàà ccááchch bbốố trtríí, , ssắắpp xxếếpp ccáácc ssảảnn phphẩẩmm, , ddịịchch vvụụ vvàà ccáácc dòngdòngthôngthông tin, tin, baobao ggồồmm viviệệcc mômô ttảả ccáácc yyếếuu ttốố ccủủaa ququáá trtrììnhnh kinhkinh doanhdoanh vvàà vaivai tròtrò ccủủaannóó đđốốii vvớớii kinhkinh doanhdoanh; ; đđồồngng ththờờii mômô ttảả ccáácc ngunguồồnn doanhdoanh thuthu, , khkhảả năngnăng thuthu llợợiinhunhuậậnn ttừừ mmỗỗii mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh đđóó..”” (Paul (Paul TimmersTimmers, 1999), 1999)

““MMộộtt mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh llàà mmộộtt côngcông ccụụ quanquan niniệệmm chchứứaa mmộộtt bbộộ ccóó nhinhiềềuu phphầầnnttửử vvàà ccủủaa ccáácc quanquan hhệệ ccủủaa chchúúngng vvàà chocho phphéépp ththểể hihiệệnn luluậậnn lýlý doanhdoanh nghinghiệệpp ccủủaammộộtt côngcông tyty nnààoo đđóó. . NNóó miêumiêu ttảả gigiáá trtrịị khkhảả năngnăng chchààoo hhààngng ccủủaa mmộộtt côngcông tyty trongtrongmmộộtt hohoặặcc nhinhiềềuu loloạạii khkhááchch hhààngng vvàà nnóó ccũũngng miêumiêu ttảả thuthuậậtt kikiếếnn trtrúúcc ccủủaa côngcông tyty vvààmmạạngng lưlướớii đđốốii ttáácc nnóó ddùùngng đđểể ttạạoo llậậpp, , titiếếpp ththịị, , vvàà giaogiao hhààngng gigiáá trtrịị nnóóii trêntrên vvàà vvốốnnliliếếngng quanquan hhệệ, , nhnhằằmm phpháátt sinhsinh ccáácc dòngdòng doanhdoanh thuthu ccóó khkhảả năngnăng llợợii nhunhuậậnn vvààchchốốngng đđỡỡ, , kkééoo ddààii đưđượợcc..”” ((OstenwalderOstenwalder, , PigneurPigneur and and TucciTucci, 2005, 2005))

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.1.2 2.1.2 GiGiớớii thithiệệuu vvềề mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

KhKhááii niniệệmm mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh mômô ttảả mmộộtt ttầầmm rrộộngng nhnhữữngngmômô hhììnhnh ((vvềề mmặặtt hhììnhnh ththứứcc) do ) do ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp xxáácc đđịịnhnhđđểể đđạạii didiệệnn ccáácc khkhííaa ccạạnhnh khkháácc nhaunhau ccủủaa doanhdoanh nghinghiệệpp, , nhưnhưllàà ccáácc ququáá trtrììnhnh hohoạạtt đđộộngng, , ccáácc ccấấuu trtrúúcc ttổổ chchứứcc, , vvàà nhnhữữngngddựự bbááoo ttààii chchíínhnh……

ThuThuậậtt ngngữữ mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh xuxuấấtt hihiệệnn vvààoo nhnhữữngng nămnăm195x 195x vvàà đđạạtt đưđượợcc vvịị trtríí phphổổ bibiếếnn trongtrong nhnhữữngng nămnăm 199x199x

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.1.2 2.1.2 GiGiớớii thithiệệuu vvềề mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

MMộộtt hhệệ ththốốngng ggồồmm nhinhiềềuu phphầầnn ttửử vvàà ccáácc quanquan hhệệ ccủủaa chchúúngng; ; ththểể hihiệệnnlýlý luluậậnn kinhkinh doanhdoanh, , quanquan điđiểểmm ququảảnn trtrịị ccủủaa mmộộtt doanhdoanh nghinghiệệpp

MôMô ttảả khkhảả năngnăng ssảảnn xuxuấấtt--kinhkinh doanhdoanh ccáácc loloạạii ssảảnn phphẩẩmm, , ddịịchch vvụụ ccủủaammộộtt doanhdoanh nghinghiệệpp đđốốii vvớớii mmộộtt hohoặặcc nhinhiềềuu đđốốii tưtượợngng khkhááchch hhààngng

MôMô ttảả thuthuậậtt kikiếếnn trtrúúcc ccủủaa doanhdoanh nghinghiệệpp, , mmạạngng lưlướớii đđốốii ttáácc doanhdoanhnghinghiệệpp ssửử ddụụngng đđểể ttạạoo llậậpp, , titiếếpp ththịị vvàà phânphân phphốốii ccáácc ssảảnn phphẩẩmm, , ddịịchchvvụụ nnóóii trêntrên

MôMô ttảả ccáácc ngunguồồnn llựựcc, , ccáácc mmốốii quanquan hhệệ, , nhnhằằmm phpháátt sinhsinh ccáácc dòngdòngdoanhdoanh thuthu ccóó khkhảả năngnăng ttạạoo llợợii nhunhuậậnn trưtrướớcc mmắắtt vvàà lâulâu ddààii ccủủaa doanhdoanhnghinghiệệpp. .

((OstenwalderOstenwalder, 2004), 2004)

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.1.3 2.1.3 CCáácc khkhííaa ccạạnhnh ccủủaa mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

MMộộtt mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh liênliên quanquan ttớớii 4 4 khkhííaa ccạạnhnh cơcơ bbảảnn ccủủaadoanhdoanh nghinghiệệpp::-- CơCơ ssởở hhạạ ttầầngng (Infrastructure (Infrastructure -- I)I)

-- ChChààoo hhààngng (Offering (Offering -- O)O)

-- KhKhááchch hhààngng (Customers (Customers -- C)C)

-- TTààii chchíínhnh (Finances (Finances -- F)F)

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.1.3 2.1.3 CCáácc khkhííaa ccạạnhnh ccủủaa mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.1.3 2.1.3 CCáácc khkhííaa ccạạnhnh ccủủaa mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

CCáácc khkhííaa ccạạnhnh ccủủaa mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh baobao ggồồmm 9 9 ththàànhnh ttốố::-- NăngNăng llựựcc nòngnòng ccốốtt [[core capabilitiescore capabilities]]-- MMạạngng lưlướớii đđốốii ttáácc [[partner networkpartner network]]

-- CCấấuu hhììnhnh gigiáá trtrịị [[value configuration]value configuration]

-- MMụụcc tiêutiêu gigiáá trtrịị [value [value proposition]proposition]

-- KhKhááchch hhààngng đđốốii tưtượợngng ((mmụụcc tiêutiêu) [) [target customer]target customer]

-- MMạạngng lưlướớii phânphân phphốốii [[distribution channel]distribution channel]

-- QuanQuan hhệệ khkhááchch hhààngng [customer relationship][customer relationship]-- CCấấuu trtrúúcc chi chi phphíí [[cost structure]cost structure]

-- MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu [[revenue]revenue]

technical inputs

business model

economic outputs

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.1.4 2.1.4 SSựự côngcông nhnhậậnn vvàà bbảảoo hhộộ ccáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

MMỗỗii mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh đưđượợcc coicoi nhưnhư mmộộtt phpháátt minh minh ssáángng chchếế vvàà đưđượợccphpháápp luluậậtt bbảảoo hhộộ ởở MMỹỹ

-- BBằằngng ssáángng chchếế ““Đặt giá cố định/Đấu giá đặt sẵn”” ccủủaa PricelinePriceline (US (US No. 5,794,207), No. 5,794,207), đưđượợcc ccấấpp chocho mmộộtt ““phươngphương ththứứcc vvàà bbộộ mmááyy ccủủaa hhệệththốốngng mmạạngng thươngthương mmạạii chchạạyy trêntrên cơcơ chchếế bbảảoo mmậậtt đưđượợcc thithiếếtt kkếế đđểểttạạoo ssựự phphùù hhợợpp vvớớii nhnhữữngng chchààoo muamua hhààngng ccóó điđiềềuu kikiệệnn””..

-- BBằằngng ssáángng chchếế ““Quảng cáo DoubleClick”” (US No.5,948,061), (US No.5,948,061), ccấấpp chocho““mmộộtt phươngphương phpháápp truytruyềềnn ggửửii, , nhnhắắmm đđííchch, , vvàà đođo lưlườờngng viviệệcc ququảảngng ccááooqua qua mmạạngng””..

-- BBằằngng ssáángng chchếế ““Mua hàng bằng giỏ hàng điện tử”” (US 5,715,314), (US 5,715,314), ccấấpp chocho ““HHệệ ththốốngng bbáánn hhààngng qua qua mmạạngng””..

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.2 2.2 YYếếuu ttốố cơcơ bbảảnn ccủủaa mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh

Các thành phần Câu hỏi then chốtMMụụcc tiêutiêu gigiáá trtrịị TTạạii saosao khkhááchch hhààngng muamua hhààngng ccủủaa doanhdoanh nghinghiệệpp??

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu DoanhDoanh nghinghiệệpp ssẽẽ kikiếếmm titiềềnn nhưnhư ththếế nnààoo??

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng ThThịị trưtrườờngng doanhdoanh nghinghiệệpp ddựự đđịịnhnh phphụụcc vvụụ llàà ggìì? ? PhPhạạmm vi vi ccủủaa nnóónhưnhư ththếế nnààoo??

MôiMôi trưtrườờngng ccạạnhnh tranhtranh ĐĐốốii ththủủ ccủủaa doanhdoanh nghinghiệệpp trêntrên ththịị trưtrườờngng llàà nhnhữữngng aiai??

LLợợii ththếế ccạạnhnh tranhtranh NhNhữữngng llợợii ththếế riêngriêng ccóó ccủủaa doanhdoanh nghinghiệệpp trêntrên ththịị trưtrườờngng đđóó llààggìì??

ChiChiếếnn lưlượợcc ththịị trưtrườờngng KKếế hohoạạchch xxúúcc titiếếnn ssảảnn phphẩẩmm vvàà ddịịchch vvụụ ccủủaa doanhdoanh nghinghiệệpp nhnhằằmmthuthu hhúútt khkhááchch hhààngng nhưnhư ththếế nnààoo??

CCấấuu trtrúúcc ttổổ chchứứcc CCáácc kikiểểuu ccấấuu trtrúúcc ttổổ chchứứcc mmàà doanhdoanh nghinghiệệpp ccầầnn áápp ddụụngng đđểểththựựcc hihiệệnn kkếế hohoạạchch kinhkinh doanhdoanh ccủủaa mmììnhnh??

ĐĐộộii ngngũũ ququảảnn lýlý NhNhữữngng kinhkinh nghinghiệệmm vvàà kkỹỹ năngnăng quanquan trtrọọngng ccủủaa đđộộii ngngũũ lãnhlãnh đđạạootrongtrong viviệệcc điđiềềuu hhàànhnh doanhdoanh nghinghiệệpp??

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

LLàà ccááchch mmàà ssảảnn phphẩẩmm hay hay ddịịchch vvụụ ccủủaa doanhdoanh nghinghiệệpp đđáápp ứứngng đưđượợccnhunhu ccầầuu khkhááchch hhààngngĐĐểể phânphân ttííchch mmụụcc tiêutiêu gigiáá trtrịị, , doanhdoanh nghinghiệệpp phphảảii trtrảả llờờii ccáácc câucâu hhỏỏii sausau::

-- VVìì saosao khkhááchch hhààngng llựựaa chchọọnn doanhdoanh nghinghiệệpp đđểể giaogiao ddịịchch??

-- DoanhDoanh nghinghiệệpp ccóó ththểể cungcung ccấấpp chocho khkhááchch hhààngng nhnhữữngng ggìì mmàà ccáácc doanhdoanhnghinghiệệpp khkháácc khôngkhông ththểể cungcung ccấấpp??

MMụụcc tiêutiêu gigiáá trtrịị thươngthương mmạạii điđiệệnn ttửử baobao ggồồmm: :

-- SSựự ccáá nhânnhân hohoáá, , ccáá bibiệệtt hohoáá ccủủaa ccáácc ssảảnn phphẩẩmm

-- GiGiảảmm bbớớtt chi chi phphíí ttììmm kikiếếmm ssảảnn phphẩẩmm, so , so ssáánhnh gigiáá ccảả……

-- SSựự thuthuậậnn titiệệnn trongtrong giaogiao ddịịchch thôngthông qua qua ququáá trtrììnhnh ququảảnn lýlý phânphân phphốốii ssảảnnphphẩẩmm

ThThíí ddụụ: : Amazon.comAmazon.com

2.2.1 2.2.1 MMụụcc tiêutiêu gigiáá trtrịị

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

LLàà ccááchch ththứứcc đđểể doanhdoanh nghinghiệệpp ccóó doanhdoanh thuthu, , ttạạoo rara llợợii nhunhuậậnn vvàà ccóómmứứcc llợợii nhunhuậậnn trêntrên vvốốnn đđầầuu tưtư llớớnn hơnhơn ccáácc hhììnhnh ththứứcc đđầầuu tưtư khkháácc

CCáácc mômô hhììnhnh doanhdoanh thuthu chchủủ yyếếuu đưđượợcc áápp ddụụngng trongtrong thươngthương mmạạii điđiệệnnttửử baobao ggồồmm::

-- MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu ququảảngng ccááoo: Yahoo!; MSN; Google: Yahoo!; MSN; Google……

-- MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu đăngđăng kýký: : Consumerreports.orgConsumerreports.org……

-- MôMô hhììnhnh thuthu phphíí giaogiao ddịịchch: eBay; : eBay; eTradeeTrade……

-- MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu bbáánn hhààngng: Amazon; : Amazon; DoubleClickDoubleClick; ; SalesforceSalesforce……

-- MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu liênliên kkếếtt: : MyPointsMyPoints……

-- CCáácc mômô hhììnhnh doanhdoanh thuthu khkháácc::

2.2.2 2.2.2 MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Năm mô hình doanh thu chủ yếu

Phí liên kết kinh doanhMyPoints.comLiên kết

Bán hàng hoá, thông tin và dịch vụAmazon.comDoubleClick.netSalesforce.com

Bán hàng

Thu phí (hoa hồng) khi thực hiện các giao dịch mua bán

eBay.comE-Trade.com

Phí giao dịch

Thu phí từ những người đăng ký trảcho việc truy cập các nội dung vàdịch vụ

WSJ.comConsumerreports.orgSportsline.com

Đăng ký

Thu phí từ những người quảng cáotrả cho các quảng cáo của mình

Yahoo.comQuảng cáo

Nguồn doanh thuThí dụMô hìnhdoanh thu

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

NhNhằằmm đđểể chchỉỉ titiềềmm năngnăng ththịị trưtrườờngng ccủủaa mmộộtt doanhdoanh nghinghiệệppvvàà totoàànn bbộộ cơcơ hhộộii ttààii chchíínhnh titiềềmm năngnăng mmàà doanhdoanh nghinghiệệppccóó khkhảả năngnăng thuthu đưđượợcc ttừừ ththịị trưtrườờngng đđóó..

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng ththựựcc ttếế đưđượợcc hihiểểuu llàà khokhoảảnn doanhdoanh thuthudoanhdoanh nghinghiệệpp ccóó khkhảả năngnăng thuthu đưđượợcc ởở mmỗỗii vvịị trtríí ththịịtrưtrườờngng mmàà doanhdoanh nghinghiệệpp ccóó ththểể gigiàànhnh đưđượợcc..

2.2.3 2.2.3 CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

NhNhằằmm nnóóii đđếếnn phphạạmm vi vi hohoạạtt đđộộngng ccủủaa ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp khkháácc kinhkinhdoanhdoanh ssảảnn phphẩẩmm ccùùngng loloạạii trêntrên ccùùngng ththịị trưtrườờngng

MôiMôi trưtrườờngng ccạạnhnh tranhtranh baobao ggồồmm ccáácc nhânnhân ttốố nhưnhư: :

-- ccóó baobao nhiêunhiêu đđốốii ththủủ ccạạnhnh tranhtranh đangđang hohoạạtt đđộộngng,,

-- phphạạmm vi vi hohoạạtt đđộộngng ccủủaa ccáácc đđốốii ththủủ đđóó rara saosao, ,

-- ththịị phphầầnn ccủủaa mmỗỗii đđốốii ththủủ nhưnhư ththếế nnààoo, ,

-- llợợii nhunhuậậnn ccủủaa ccáácc đđốốii ththủủ

-- mmứứcc gigiáá ccủủaa ccáácc đđốốii ththủủ llàà baobao nhiêunhiêu..

MôiMôi trưtrườờngng ccạạnhnh tranhtranh llàà mmộộtt căncăn ccứứ quanquan trtrọọngng đđểể đđáánhnh gigiáá titiềềmm năngnăngccủủaa ththịị trưtrườờngng

PhânPhân ttííchch yyếếuu ttốố nnààyy gigiúúpp doanhdoanh nghinghiệệpp đưađưa rara quyquyếếtt đđịịnhnh đđầầuu tưtư

2.2.4 2.2.4 MôiMôi trưtrườờngng ccạạnhnh tranhtranh

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

LLàà khkhảả năngnăng ssảảnn xuxuấấtt mmộộtt loloạạii ssảảnn phphẩẩmm ccóó chchấấtt lưlượợngng caocaohơnhơn vvàà/ho/hoặặcc tungtung rara ththịị trưtrườờngng mmộộtt ssảảnn phphẩẩmm ccóó mmứứcc gigiááththấấpp hơnhơn ccáácc đđốốii ththủủ ccạạnhnh tranhtranh

LLợợii ththếế ccạạnhnh tranhtranh ccóó ththểể llàà nhnhữữngng điđiềềuu kikiệệnn thuthuậậnn llợợii liênliênquanquan đđếếnn nhnhàà cungcung ứứngng, , ngưngườờii vvậậnn chuychuyểểnn, , ngunguồồnn laolao đđộộngnghohoặặcc ssựự vưvượợtt trtrộộii vvềề kinhkinh nghinghiệệmm, tri , tri ththứứcc hay hay ssựự trungtrung ththàànhnhccủủaa ngưngườờii laolao đđộộngng……

2.2.5 2.2.5 LLợợii ththếế ccạạnhnh tranhtranh

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

NghiênNghiên ccứứuu ccáácc ssảảnn phphẩẩmm, , ddịịchch vvụụ đđáápp ứứngng nhunhu ccầầuu khkhááchchhhààngng

LLậậpp kkếế hohoạạchch ththựựcc hihiệệnn ccáácc hohoạạtt đđộộngng xxúúcc titiếếnn ssảảnn phphẩẩmm, , ddịịchch vvụụ chocho khkhááchch hhààngng

2.2.6 2.2.6 ChiChiếếnn lưlượợcc ththịị trưtrườờngng

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

CCáácc doanhdoanh nghinghiệệpp mumuốốnn phpháátt tritriểểnn bbềềnn vvữữngng ccầầnn ccóó mmộộtt hhệệththốốngng ttổổ chchứứcc ttốốtt đđảảmm bbảảoo ththựựcc thithi ccóó hihiệệuu ququảả ccáácc kkếế hohoạạchchvvàà chichiếếnn lưlượợcc kinhkinh doanhdoanh..

MMộộtt kkếế hohoạạchch phpháátt tritriểểnn ccóó ttổổ chchứứcc đưđượợcc hihiểểuu llàà ccááchch ththứứcc bbốốtrtríí, , ssắắpp xxếếpp vvàà ththựựcc thithi ccáácc côngcông viviệệcc kinhkinh doanhdoanh nhnhằằmm đđạạttđưđượợcc ccáácc mmụụcc tiêutiêu ccủủaa doanhdoanh nghinghiệệpp..

2.2.7 2.2.7 CCấấuu trtrúúcc ttổổ chchứứcc

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

ĐĐộộii ngngũũ ququảảnn trtrịị chchịịuu trtrááchch nhinhiệệmm xâyxây ddựựngng ccáácc mmẫẫuu côngcông viviệệcctrongtrong doanhdoanh nghinghiệệpp

ĐĐộộii ngngũũ ququảảnn trtrịị gigiỏỏii ccóó ththểể đưađưa rara ccáácc quyquyếếtt đđịịnhnh thaythay đđổổii hohoặặccttááii ccấấuu trtrúúcc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh khikhi ccầầnn thithiếếtt

MMộộtt đđộộii ngngũũ ququảảnn trtrịị mmạạnhnh ggóópp phphầầnn ttạạoo ssựự tin tin tưtưởởngng chchắắcc chchắắnnđđốốii vvớớii ccáácc nhnhàà đđầầuu tưtư bênbên ngongoààii vvàà llàà llợợii ththếế ccạạnhnh tranhtranh ccủủaaccáácc DNDN

ĐĐộộii ngngũũ ququảảnn trtrịị ccóó khkhảả năngnăng vvàà kinhkinh nghinghiệệmm llàà yyếếuu ttốố quanquantrtrọọngng, , ccầầnn thithiếếtt đđốốii vvớớii ccáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh mmớớii

2.2.8 2.2.8 ĐĐộộii ngngũũ ququảảnn trtrịị

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3 2.3 CCáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh cơcơ bbảảnn

2.3.1 B2C2.3.1 B2C

2.3.2 B2B2.3.2 B2BVVàà ccáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh đđặặcc trưngtrưng (C2C, P2P, M(C2C, P2P, M--commerce)commerce)

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Các mô hình TMĐT

Chính phủG (Government)

Doanh nghiệpB (Business)

Người tiêu dùngC (…)

Chính phủG2G

vd: điều phốiG2B

vd: thông tin G2C

vd: thông tin

Doanh nghiệpB2G

vd: đấu thầuB2B

TMĐT giữa các DN

B2CTMĐT giữa DN vớingười tiêu dùng

Người tiêu dùngC2G

vd: đóng thuế

C2Bvd: so sánh

giá cả

C2Cvd: đấu giá

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1 2.3.1 CCáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh chchủủ yyếếuu trongtrong TMĐT TMĐT gigiữữaadoanhdoanh nghinghiệệpp vvàà ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng (B2C e(B2C e--commerce)commerce)

ThươngThương mmạạii điđiệệnn ttửử B2C B2C llàà loloạạii giaogiao ddịịchch trongtrong đđóó khkhááchchhhààngng ccủủaa ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp kinhkinh doanhdoanh trtrựựcc tuytuyếếnn llàànhnhữữngng ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng cucuốốii ccùùngng, , muamua hhààngng vvớớii mmụụcc đđííchchphphụụcc vvụụ tiêutiêu ddùùngng ccáá nhânnhân. .

ĐâyĐây llàà loloạạii giaogiao ddịịchch quenquen thuthuộộcc vvàà phphổổ bibiếếnn nhnhấấtt trongtrongthươngthương mmạạii điđiệệnn ttửử..

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1 C¸c m« hình kinh doanh trong th−¬ng m¹i ®iÖn tö B2CMôMô hhììnhnh KDKD DDạạngng ththứứcc MôMô ttảả MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu

Cæng nèi(Trung gianth«ng tin)

ChiÒuChiÒu rrééng/Tng/Tæængng ququ¸̧tt Đ−a ra c¸c dÞch vô trän gãi vμ c¸c néi dung nh− ti`m kiÕm, tin tøc, th− tÝn®iÖn tö, chuyÖn gÉu, ©m nh¹c, video, du lÞch, tμi chÝnh, trß ch¬i, thÓ thao, du lÞch... đèi t−îng chñ yÕu lμ những ng−êi sö dông t¹i nhμ.

QuQuảảngng cc¸̧ooPhÝPhÝ ®®ăngăng kýkýPhÝPhÝ giaogiao dÞchdÞch

ChiÒuChiÒu ss©©uu/ / ChuyChuyªªnn bibiÖÖtt hoho¸̧ Đ−a ra c¸c dÞch vô vμ sản phÈm cho những thÞ tr−êng chuyªn biÖt QuQuảảngng cc¸̧ooPhÝPhÝ ®®ăngăng ký/PhÝký/PhÝ giaogiao dÞchdÞch

Nhμ b¸n lήiÖn tö

(e-tailer)

NgNg−−êiêi bb¸̧nn hhμμngng ảảoo Phiªn bản trùc tuyÕn cña cöa hμng b¸n lÎ, n¬i kh¸ch hμng cã thÓ mua s¾m hμng ho¸ ngay t¹i nhμ/c«ng së vμo bÊt cø thêi gian nμo trong ngμy

BB¸̧nn hhμμngng hoho¸̧

CCóó nhnh¾¾p vp vμμ vvữữaa hhåå Kªnh ph©n phèi trùc tuyÕn cho c¸c DN kinh doanh truyÒn thèng BB¸̧nn hhμμngng hoho¸̧

DanhDanh môcmôc ngng−−êiêi bb¸̧nn hhμμngng Phiªn bản trùc tuyÕn cña danh môc th− tÝn trùc tiÕp BB¸̧nn hhμμngng hoho¸̧

PhPhèè bubu««nn bb¸̧nn trtrùùcc tuyÕntuyÕn Phiªn bản trùc tuyÕn cña phè bu«n b¸n BB¸̧nn hhμμngng hoho¸̧//PhÝPhÝ dÞchdÞch vôvô

CC¸̧cc nhnhμμ ssảảnn xuÊtxuÊt trtrùùcc tiÕptiÕp ViÖc b¸n hμng trùc tuyÕn ®−îc thùc hiÖn trùc tiÕp bëi c¸c nhμ sản xuÊt BB¸̧nn hhμμngng hoho¸̧

Nhμ cung cÊpnéi dung

C¸c nhμ cung cÊp th«ng tin, c¸c ch−¬ng tri`nh giải trÝ (nh− b¸o chÝ, c¸c vÊn®Ò thÓ thao,...) vμ c¸c ch−¬ng tri`nh trùc tuyÕn kh¸c ®−a ra cho kh¸ch hμngc¸c tin tøc thêi sù cËp nhËt, c¸c vÊn ®Ò quan t©m ®Æc biÖt, những chØ dÉnhay lêi khuyªn trong c¸c lÜnh vùc vμ/hoÆc b¸n th«ng tin

QuQuảảngng cc¸̧ooPhÝPhÝ ®®ăngăng kýkýPhÝPhÝ liliªªnn kÕtkÕt / / thamtham khkhảảoo

Trung giangiao dÞch

C¸c trung gian giao dÞch cung cÊp những bé xö lý giao dÞch b¸n hμng trùctuyÕn, gièng nh− c¸c nhμ m«i giíi chøng kho¸n hay c¸c ®¹i lý du lÞch. B»ng viÖc t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c ho¹t ®éng giao dÞch diÔn ra nhanh h¬n víichi phÝ thÊp h¬n, c¸c trung gian nμy gãp phÇn tăng hiÖu suÊt mua b¸n cñakh¸ch hμng vμ cña c¸c doanh nghiÖp.

PhÝPhÝ giaogiao dÞchdÞch

Ng−êi t¹o nªnthÞ tr−êng

CC¸̧cc hi`nhhi`nh ththøøcc ®®ÊuÊu gigi¸̧ vvμμcc¸̧cc mm«« hi`nhhi`nh gigi¸̧ ®®ééngng

C¸c doanh nghiÖp trªn c¬ së Web sö dông c¸c c«ng nghÖ Internet ®Ó t¹o nªn thÞ tr−êng, ®−a ng−êi mua vμ ng−êi b¸n l¹i víi nhau.

PhÝPhÝ dÞchdÞch vôvô

Nhμ cung cÊpdÞch vô

C¸c doanh nghiÖp kiÕm tiÒn chñ yÕu b»ng viÖc b¸n dÞch vô cho KH BB¸̧nn dÞchdÞch vôvô

Nhμ cung cÊpcéng ®ång

Những site, n¬i c¸c c¸ nh©n cã mèi quan t©m, së thÝch riªng biÖt, cã thÓ tíi®Ó cung chia sÎ kinh nghiÖm, trao ®æi, thảo luËn vÒ những vÊn ®Ò cïng

QuQuảảngng cc¸̧ooPhÝPhÝ ®®ăngăng kýký

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1.1 2.3.1.1 TrungTrung giangian thôngthông tintin

ĐưaĐưa rara ccáácc ddịịchch vvụụ trtrọọnn ggóóii vvàà ccáácc nnộộii dung dung nhưnhư ttììmm kikiếếmm, tin , tin ttứứcc, , thưthưttíínn điđiệệnn ttửử, , chuychuyệệnn ggẫẫuu, , âmâm nhnhạạcc, , chươngchương trtrììnhnh video, video, chươngchương trtrììnhnhllịịchch......

ĐĐốốii tưtượợngng chchủủ yyếếuu llàà nhnhữữngng ngưngườờii ssửử ddụụngng ttạạii nhnhàà..

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : QuQuảảngng ccááoo, , phphíí đăngđăng kýký, , phphíí giaogiao ddịịchch, , phphíí liênliên kkếếtt

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng:: hhầầuu hhếếtt ngưngườờii ssửử ddụụngng đđềềuu thôngthông qua qua ccáácc ccổổngngthôngthông tin tin đđểể truytruy ccậậpp vvààoo nhnhữữngng website website thươngthương mmạạii khkháácc trêntrên khkhắắppththếế gigiớớii

CCổổngng thôngthông tin tin chungchung (còn gọi là cổng thông tin chiều rộng): Yahoo, Yahoo, AOL, MSN, AOL, MSN, Zing.vnZing.vn ……

CCổổngng thôngthông tin chuyên tin chuyên bibiệệtt (hay cổng thông tin chiều sâu) iBoats.comiBoats.com

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1.2 2.3.1.2 NhNhàà bbáánn llẻẻ điđiệệnn ttửử

PhiênPhiên bbảảnn trtrựựcc tuytuyếếnn ccủủaa ccửửaa hhààngng bbáánn llẻẻ, , nơinơi khkhááchch hhààngng ccóó ththểểmuamua ssắắmm hhààngng hohoáá ngayngay ttạạii nhnhàà hohoặặcc côngcông ssởở vvààoo bbấấtt ccứứ ththờờii giangiannnààoo trongtrong ngngààyy

KênhKênh phânphân phphốốii trtrựựcc tuytuyếếnn chocho ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp kinhkinh doanhdoanh truytruyềềnnththốốngng

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : BBáánn hhààngng hhóóaa, , phphíí ddịịchch vvụụ

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng:: mmọọii ngưngườờii ssửử ddụụngng trêntrên Internet Internet đđềềuu ccóó ththểể llààkhkhááchch hhààngng titiềềmm năngnăng ccủủaa ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp bbáánn llẻẻ điđiệệnn ttửử

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

NgưNgườờii bbáánn hhààngng ảảoo: : Amazon.comAmazon.com

CCúú nhnhắắpp vvàà vvữữaa hhồồ: : Walmart.comWalmart.com

DanhDanh mmụụcc ngưngườờii bbáánn hhààngng: : LandsEnd.comLandsEnd.com

PhPhốố buônbuôn bbáánn trtrựựcc tuytuyếếnn: : Fashionmall.comFashionmall.com

CCáácc nhnhàà ssảảnn xuxuấấtt trtrựựcc titiếếpp: : Dell.comDell.com

2.3.1.2 2.3.1.2 NhNhàà bbáánn llẻẻ điđiệệnn ttửử

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1.3 2.3.1.3 NhNhàà cungcung ccấấpp nnộộii dung dung

CungCung ccấấpp thôngthông tin, tin, ccáácc chươngchương trtrììnhnh gigiảảii trtríí ((nhưnhư bbááoo chchíí, , ccááccvvấấnn đđềề ththểể thaothao,...) ,...) vvàà ccáácc chươngchương trtrììnhnh trtrựựcc tuytuyếếnn, , ccáácc tin tin ttứứccththờờii ssựự ccậậpp nhnhậậtt, , ccáácc vvấấnn đđềề quanquan tâmtâm đđặặcc bibiệệtt, , nhnhữữngng chchỉỉ ddẫẫnnhay hay llờờii khuyênkhuyên trongtrong ccáácc llĩĩnhnh vvựựcc vvàà/ho/hoặặcc bbáánn thôngthông tin tin

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : QuQuảảngng ccááoo, , phphíí đăngđăng kýký, , phphíí liênliên kkếếtt hohoặặccthamtham khkhảảoo, , phphíí downloaddownload

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng: : chchủủ yyếếuu vvẫẫnn thuthuộộcc vvềề ccáácc nhnhàà cungcung ccấấpp thôngthôngtin tin truytruyềềnn ththốốngng, , ccóó kinhkinh nghinghiệệmm vvàà thâmthâm niênniên hohoạạtt đđộộngng

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1.4 2.3.1.4 NhNhàà trungtrung giangian giaogiao ddịịchch

CCáácc nhnhàà trungtrung giangian giaogiao ddịịchch cungcung ccấấpp nhnhữữngng bbộộ xxửử lýlý giaogiao ddịịchch bbáánnhhààngng trtrựựcc tuytuyếếnn, , gigiốốngng nhưnhư ccáácc nhnhàà môimôi gigiớớii chchứứngng khokhoáánn hay hay ccáácc đđạạiilýlý du du llịịchch. .

GGóópp phphầầnn tăngtăng hihiệệuu susuấấtt muamua bbáánn ccủủaa khkhááchch hhààngng vvàà ccủủaa ccáácc doanhdoanhnghinghiệệpp. .

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : PhPhíí giaogiao ddịịchch

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng: : VVớớii ssựự phpháátt tritriểểnn ccủủaa Internet, Internet, ssựự giagia tăngtăng ccủủaa ththịịtrưtrườờngng ttààii chchíínhnh vvàà ththịị trưtrườờngng chchứứngng khokhoáánn, , cơcơ hhộộii ththịị trưtrườờngng ngngààyyccààngng llớớnn

YêuYêu ccầầuu: : PhPhảảii gigiảảii quyquyếếtt ccáácc lo lo ngngạạii ccủủaa khkhááchch hhààngng bbằằngng ccáácc bibiệệnnphpháápp hhữữuu hihiệệuu đđảảmm bbảảoo an an totoàànn vvàà bbảảoo vvệệ ttíínhnh riêngriêng tưtư ccủủaa khkhááchch

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1.5 2.3.1.5 NhNhàà ttạạoo ththịị trưtrườờngng

CCáácc doanhdoanh nghinghiệệpp trêntrên cơcơ ssởở Web Web ssửử ddụụngng Internet Internet đđểể ttạạoo nênnênththịị trưtrườờngng, , kkếếtt nnốốii ngưngườờii muamua vvàà ngưngườờii bbáánnMôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : PhPhíí ddịịchch vvụụCơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng: : CCóó titiềềmm năngnăng rrấấtt llớớnnYêuYêu ccầầuu: : -- PhPhảảii ccóó ngunguồồnn llựựcc ttààii chchíínhnh vvàà chichiếếnn lưlượợcc titiếếpp ththịị ttốốtt đđểể thuthu hhúútt

ngưngườờii muamua vvàà ngưngườờii bbáánn đđếếnn vvớớii ththịị trưtrườờngng-- TTốốcc đđộộ xxửử lýlý vvàà ssựự thuthuậậnn titiệệnn trongtrong xxửử lýlý giaogiao ddịịchchCCáácc hhììnhnh ththứứcc đđấấuu gigiáá vvàà ccáácc ddạạngng khkháácc ccủủaa mômô hhììnhnh gigiáá đđộộngngThThíí ddụụ: : eBay.comeBay.com, , Priceline.comPriceline.com......

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1.5 2.3.1.5 MôMô hhììnhnh ĐĐấấuu gigiáá & & ĐĐấấuu ththầầuu điđiệệnn ttửử

Cho Cho phphéépp ngưngườờii thamtham giagia đđấấuu gigiáá ccáácc ssảảnn phphẩẩmm hohoặặcc ccáácc ddịịchch vvụụthôngthông qua qua mmạạngng internet.internet.

MôMô hhììnhnh nnààyy rrấấtt đưđượợcc ưaưa chuchuộộngng hihiệệnn nay nay đđốốii vvớớii doanhdoanh nghinghiệệpp, , ccáánhânnhân ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng vvàà đđặặcc bibiệệtt vvớớii ccáácc cơcơ quanquan côngcông quyquyềềnn, , chochophphéépp ngưngườờii muamua vvàà ngưngườờii bbáánn thamtham giagia trêntrên mmộộtt ccửửaa hhààngng ảảoo, , đưđượợccquyquyềềnn đưađưa gigiáá trêntrên mmộộtt phòngphòng đđấấuu gigiáá ảảoo do do mmììnhnh ttạạoo rara. .

CCóó haihai phươngphương ththứứcc đđấấuu gigiáá trtrựựcc tuytuyếếnn: : đđấấuu gigiáá theotheo gigiáá tăngtăng ddầầnn vvààđđấấuu gigiáá theotheo hhììnhnh ththứứcc gigiáá gigiảảmm ddầầnn ((đđấấuu ththầầuu ReverveReverve Auction Auction Model). Model).

VVíí ddụụ: :

-- www.ebay.comwww.ebay.com: website : website đđấấuu gigiáá nnổổii titiếếngng..

-- www.priceline.comwww.priceline.com: : mômô hhììnhnh đđấấuu gigiáá ngưngượợcc ((đđấấuu ththầầuu). ).

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐTNguồn: E-Commerce Efraim Turban

ĐĐấấuu gigiáá trtrựựcc tuytuyếếnn, , gigiáá tăngtăng ddầầnn(Ascending Price)(Ascending Price)

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

ĐĐấấuu gigiáá trtrựựcc tuytuyếếnn, , gigiáá gigiảảmm ddầầnn(Reverse Auction Process)(Reverse Auction Process)

Nguồn: E-Commerce Efraim Turban

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1.6 2.3.1.6 NhNhàà cungcung ccấấpp ddịịchch vvụụ

CCáácc doanhdoanh nghinghiệệpp kikiếếmm titiềềnn chchủủ yyếếuu bbằằngng viviệệcc bbáánn ddịịchch vvụụ chocho khkhááchch hhààngng..

-- CCáácc ddịịchch vvụụ chchủủ yyếếuu: : lưulưu trtrữữ thôngthông tin,dtin,dữữ liliệệuu ccủủaa mmááyy ttíínhnh, , tưtư vvấấnn, , đđáánhnh gigiáá, , muamua bbáánn ttạạpp phphẩẩmm……

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : BBáánn ddịịchch vvụụ, , phphíí đăngđăng kýký

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng: : rrấấtt llớớnn vvìì nhunhu ccầầuu ccủủaa ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng đđốốii vvớớii ccáácc ssảảnn phphẩẩmmddịịchch vvụụ ngngààyy ccààngng tăngtăng

YêuYêu ccầầuu: :

-- CCầầnn ququảảngng ccááoo, , xxúúcc titiếếnn nhnhằằmm gigiảảmm bbớớtt nhnhữữngng lo lo ngngạạii ccủủaa khkhááchch hhààngng đđốốiivvớớii ccáácc ddịịchch vvụụ trtrựựcc tuytuyếếnn, , ttạạoo ddựựngng ssựự tin tin ccậậyy

-- CCóó bibiệệnn phpháápp khuykhuyếếnn khkhííchch khkhááchch hhààngng titiếếpp ccậậnn vvàà quyquyếếtt đđịịnhnh ddùùngng ththửử ccááccssảảnn phphẩẩmm ddịịchch vvụụ ccủủaa DN DN

VVíí ddụụ:: tưtư vvấấnn ttààii chchíínhnh: : MyCEO.comMyCEO.com, , lưulưu trtrứứ thôngthông tin: 4shared.com, tin: 4shared.com, ddịịchch vvụụbackup backup ddữữ liliệệuu trtrựựcc tuytuyếếnn

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.1.7 2.3.1.7 NhNhàà cungcung ccấấpp ccộộngng đđồồngng

NhNhữữngng site, site, nơinơi ccáácc ccáá nhânnhân ccóó ccùùngng mmốốii quanquan tâmtâm, , chungchung ssởở ththííchch riêngriêngbibiệệtt, , ccóó ththểể ttớớii ccùùngng chiachia ssẻẻ kinhkinh nghinghiệệmm, , traotrao đđổổii, , ththảảoo luluậậnn vvềề nhnhữữngngvvấấnn đđềề quanquan tâmtâm

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : QuQuảảngng ccááoo, , phphíí đăngđăng kýký, , phphíí liênliên kkếếtt vvàà thamtham khkhảảoo

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng:: ssốố lưlượợngng ngưngườờii ssửử ddụụngng Internet, Internet, ccáácc mmốốii quanquan tâmtâmccủủaa ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng ởở ccáácc ccộộngng đđồồngng trêntrên mmạạngng ccũũngng ngngààyy ccààngng tăngtăng..

YêuYêu ccầầuu::

-- PhPhảảii ccóó chichiếếnn lưlượợcc titiếếpp ththịị ttốốtt đđểể ccóó ththểể thuthu hhúútt nhnhữữngng ththàànhnh viênviên mmớớiithamtham giagia ccộộngng đđồồngng

-- CânCân đđốốii gigiữữaa chi chi phphíí chocho ccáácc nnộộii dung dung chchấấtt lưlượợngng caocao vvàà thuthu nhnhậậpp ccủủaadoanhdoanh nghinghiệệpp

ThThíí ddụụ:: FacebookFacebook; ; MyspaceMyspace; Twitter; Hi5; Twitter; Hi5……

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Giao diện mạng xã hội Facebook

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.2 2.3.2 CCáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh chchủủ yyếếuu trongtrong TMĐT TMĐT gigiữữaa ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp (B2B e(B2B e--commerce)commerce)

ThươngThương mmạạii điđiệệnn ttửử gigiữữaa ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp (business(business--toto--business hay B2B ebusiness hay B2B e--commerce) commerce) llàà loloạạii hhììnhnh giaogiao ddịịchchquanquan trtrọọngng nhnhấấtt, , chichiếếmm ttỉỉ trtrọọngng llớớnn nhnhấấtt trêntrên Internet.Internet.

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.2 2.3.2 CC¸̧cc mm«« hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh trongtrong thth−¬−¬ngng mm¹¹i i ®®iiÖÖnn ttöö B2B B2B

MôMô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh DDạạngng ththứứcc MôMô ttảả MôMô hhììnhnh doanhdoanhthuthu

ThThịị trưtrườờngng/ / SSởở giaogiaoddịịchch ((trungtrung tâmtâm B2B)B2B)

ChiChiềềuu sâusâu//ChiChiềềuu rrộộngng

GiGiúúpp ngưngườờii muamua vvàà ngưngườờii bbáánn ggặặpp ggỡỡ nhaunhau nhnhằằmmgigiảảmm chi chi phphíí muamua ssắắmm trongtrong mmộộtt llĩĩnhnh vvựựcc kinhkinhdoanhdoanh nhnhấấtt đđịịnhnh

PhPhíí giaogiao ddịịchch

NhNhàà phânphân phphốốiiđiđiệệnn ttửử

KKếếtt nnốốii trtrựựcc titiếếpp ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp vvớớii ccáácc doanhdoanhnghinghiệệpp khkháácc nhnhằằmm gigiảảmm thithiểểuu chuchu trtrììnhnh bbáánn hhààngngvvàà gigiáá ththàànhnh ssảảnn phphẩẩmm

BBáánn hhààngng hohoáá

NhNhàà cungcung ccấấppddịịchch vvụụ B2BB2B

TruyTruyềềnn ththốốngng HHỗỗ trtrợợ ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp thôngthông qua qua ccáácc ddịịchch vvụụkinhkinh doanhdoanh trtrựựcc tuytuyếếnn

BBáánn ddịịchch vvụụ

NhNhàà cungcung ccấấpp ddịịchchvvụụ ứứngng ddụụngng (ASP)(ASP)

Cho Cho ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp thuêthuê ccáácc ứứngng ddụụngng phphầầnnmmềềmm trêntrên cơcơ ssởở InternetInternet

PhPhíí ddịịchch vvụụ

MôiMôi gigiớớii giaogiao ddịịchchB2B (matchmaker)B2B (matchmaker)

GiGiúúpp ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp ttỡỡmm đưđượợcc ccáácc hhààngng hohoáávvàà ddịịchch vvụụ mmàà hhọọ ccầầnn

PhPhíí giaogiao ddịịchch

TrungTrung giangian thôngthông tintin MôiMôi gigiớớiiququảảngng ccááoo

Thu Thu ththậậpp ccáácc thôngthông tin tin vvềề ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng vvàà ssửửddụụngng chchúúngng gigiúúpp ccáácc nhnhàà ququảảngng ccááoo xâyxây ddựựngng ccááccchươngchương trtrììnhnh ququảảngng ccááoo phphùù hhợợpp

BBáánn thôngthông tintin

ĐĐịịnhnh hưhướớngng Cung cấp thông tin định hướng KD PhPhíí thamthamkhkhảảo/liêno/liên kkếếtt

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.2.1 2.3.2.1 ThThịị trưtrườờngng -- SSởở giaogiao ddịịchch

LLàà mmộộtt khokhoảảngng khôngkhông ththịị trưtrườờngng điđiệệnn ttửử ssốố hohoáá nơinơi ccááccnhnhàà cungcung ứứngng vvàà ccáácc DN TMĐT DN TMĐT titiếếnn hhàànhnh ccáácc hhàànhnh vi vi thươngthương mmạạii

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : PhPhíí giaogiao ddịịchch

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng: : -- PhPhụụ thuthuộộcc vvààoo qui qui mômô ccủủaa llĩĩnhnh vvựựcc kinhkinh doanhdoanh vvàà ssốố lưlượợngng ngưngườờii

ssửử ddụụngng đăngđăng kýký thamtham giagia ththịị trưtrườờngng

-- BBịị thaythay ththếế ddầầnn bbởởii ccáácc giaogiao ddịịchch ngangngang hhààngng trtrựựcc titiếếpp

VVíí ddụụ: : Alibaba.comAlibaba.com; ; ECVN.gov.vnECVN.gov.vn

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Mô hình Thị trường – sở giao dịch điện tử

Người tổ chức thịtrườngđiện tử

Chính phủ Hội chuyên môn Các trường đại họcCác viện nghiên cứu

Nhà sản xuất

Thầu khoán

Nhà cung cấp

Nhà cung cấp cấp thấp

Người bán

Khách hàng

Người bán lẻ

Nhà cung cấpnội dung

Ngân hàng, các tổchức tài chính

Các dịch vụhậu cần

Nhà cung cấpIT

Những trung tâmgiao dịch khác

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.2.2 2.3.2.2 NhNhàà phânphân phphốốii điđiệệnn ttửử

ThThựựcc hihiệệnn phânphân phphốốii trtrựựcc titiếếpp ssảảnn phphẩẩmm, , ddịịchch vvụụ chocho ccáácc ttổổchchứứcc kinhkinh doanhdoanh ccáá ththểể trongtrong TMĐT TMĐT

BBáánn hhààngng theotheo hhììnhnh ththứứcc oneone--stop shopping stop shopping

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : BBáánn hhààngng hohoáá

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng: :

-- PhPhụụ thuthuộộcc vvààoo uyuy ttíínn ccủủaa DN DN trêntrên ththịị trưtrườờngng vvàà ttíínhnh chuyên chuyên nghinghiệệpp trongtrong llĩĩnhnh vvựựcc phânphân phphốốii..

ThThíí ddụụ: : Grainger.comGrainger.com, GE Aircraft Engines, GE Aircraft Engines

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.2.3 2.3.2.3 NhNhàà cungcung ccấấpp ddịịchch vvụụ B2B B2B

CungCung ccấấpp ccáácc ddịịchch vvụụ kinhkinh doanhdoanh chocho ccáácc DN DN nhưnhư: : kkếế totoáánn, , kikiểểmmtotoáánn, , ddịịchch vvụụ ttààii chchíínhnh, , ququảảnn trtrịị ngunguồồnn nhânnhân llựựcc, , ddịịchch vvụụ xuxuấấtt bbảảnn, , in in ấấnn... ...

CungCung ccấấpp ddịịchch vvụụ ứứngng ddụụngng (Application Service Provider (Application Service Provider –– ASP)ASP)

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : BBáánn ddịịchch vvụụ

CơCơ hhộộii ththịị trưtrườờngng::-- NhiNhiềềuu titiềềmm năngnăng vvìì đđốốii vvớớii ngưngườờii ssửử ddụụngng, , viviệệcc chi chi mmộộtt khokhoảảnn titiềềnn

phphíí đđểể ssửử ddụụngng ddịịchch vvụụ ttừừ ccáácc nhnhàà cungcung ccấấpp ddịịchch vvụụ B2B B2B vvẫẫnn kinhkinhttếế vvàà khkhảả thithi hơnhơn so so vvớớii viviệệcc bbỏỏ titiềềnn đđầầuu tưtư xâyxây ddựựngng hhệệ ththốốngng ddịịchchvvụụ riêngriêng

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.2.3 2.3.2.3 NhNhàà cungcung ccấấpp ddịịchch vvụụ B2B B2B

NhNhàà cungcung ccấấpp ddịịchch vvụụ truytruyềềnn ththốốngng::-- ThThíí ddụụ: : Employeematters.comEmployeematters.com

NhNhàà cungcung ccấấpp ddịịchch vvụụ ứứngng ddụụngng (ASP)(ASP)-- ThThíí ddụụ: : Salesforce.comSalesforce.com, , Corio.comCorio.com

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.2.4 2.3.2.4 NhNhàà môimôi gigiớớii giaogiao ddịịchch B2B B2B

GiGiúúpp ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp ttììmm đưđượợcc ccáácc hhààngng hohoáá vvàà ddịịchchvvụụ mmàà hhọọ ccầầnn

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : PhPhíí giaogiao ddịịchch

ThThíí ddụụ: : iShip.comiShip.com

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.2.5 2.3.2.5 TrungTrung giangian thôngthông tin tin

TTậậpp hhợợpp thôngthông tin tin vvềề khkhááchch hhààngng, , titiếếpp ththịị vvàà bbáánn nhnhữữngng thôngthôngtin tin thuthu ththậậpp đưđượợcc chocho ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp, , đđồồngng ththờờii bbảảoo vvệệ ttíínhnhriêngriêng tưtư ccủủaa ccáácc thôngthông tin tin đđóó

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu: : BBáánn thôngthông tin, tin, phphíí thamtham khkhảảoo hohoặặcc liênliên kkếếtt

CCáácc ddạạngng ththứứcc::

-- MôiMôi gigiớớii ququảảngng ccááoo: : DoubleClick.netDoubleClick.net

-- ĐĐịịnhnh hưhướớngng kinhkinh doanhdoanh: : AutoByTel.comAutoByTel.com

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.2 2.3.2 CCáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh đđặặcc trưngtrưngccủủaa thươngthương mmạạii điđiệệnn ttửử

ThươngThương mmạạii điđiệệnn ttửử gigiữữaa ccáácc doanhdoanh nghinghiệệpp(business(business--toto--business hay B2B ebusiness hay B2B e--commerce) commerce) llàà loloạạiihhììnhnh giaogiao ddịịchch quanquan trtrọọngng nhnhấấtt, , chichiếếmm ttỉỉ trtrọọngng vvềề gigiáátrtrịị llàà llớớnn nhnhấấtt trêntrên Internet.Internet.

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.3 2.3.3 CCáácc mômô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh đđặặcc trưngtrưngccủủaa thươngthương mmạạii điđiệệnn ttửử

LoLoạạii MôMô hhììnhnhkinhkinh doanhdoanh

MôMô ttảả MôMô hhììnhnhdoanhdoanh thuthu

MôMô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanhgigiữữaa ccáácc ngưngườờii tiêutiêuddùùngng (C2C)(C2C)

NhNhàà ttạạoo

ththịị trưtrườờngng

LiênLiên kkếếtt ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng vvớớiinhnhữữngng ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng khkháácc đđểểbbáánn hhààngng

PhPhíí giaogiao ddịịchch

MôMô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanhngangngang hhààngng (P2P)(P2P)

NhNhàà cungcungccấấpp nnộộii dungdung

CôngCông nghnghệệ chocho phphéépp khkhááchchhhààngng chiachia ssẻẻ ccáácc ttậậpp tin tin vvàà ccááccddịịchch vvụụ qua Webqua Web

PhPhíí đăngđăng kýký, , ququảảngng ccááoo vvààphphíí giaogiao ddịịchch

MôMô hhììnhnh thươngthương mmạạiididi đđộộngng

CCáácc ddạạngngkhkháácc

CCáácc ứứngng ddụụngng kinhkinh doanhdoanh mmởởrrộộngng ssửử ddụụngng côngcông nghnghệệ khôngkhôngdâydây

BBáánn hhààngng hohoáá

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.3.1 2.3.3.1 MôMô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh gigiữữaa ccáácc ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng((ConsummerConsummer to to ConsummerConsummer -- C2C) C2C)

LLàà ccááchch mmàà ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng ccóó ththểể ssửử ddụụngng đđểể bbáánn ccáácc hhààngnghohoáá ccủủaa mmììnhnh chocho ngưngườờii tiêutiêu ddùùngng khkháácc vvớớii ssựự gigiúúpp đđỡỡ ccủủaa mmộộttdoanhdoanh nghinghiệệpp kinhkinh doanhdoanh trtrựựcc tuytuyếếnn

NgưNgườờii tiêutiêu ddùùngng trêntrên Internet Internet thưthườờngng ddùùngng ccááchch nnààyy đđểể thanhthanh lýlýccáácc hhààngng hohoáá dưdư ththừừaa hohoặặcc ccáácc hhààngng hhóóaa đãđã qua qua ssửử ddụụngng

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu:: PhPhíí giaogiao ddịịchch

ThThíí ddụụ: : eBay.comeBay.com, , Half.comHalf.com; ; chodientu.vnchodientu.vn ((chưachưa thuthu phphíí giaogiao ddịịchch))

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.3.2 2.3.3.2 MôMô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh ngangngang hhààngng (peer(peer--toto--peer peer –– P2P)P2P)

MôMô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh ngangngang hhààngng (P2P) (P2P) hohoạạtt đđộộngng vvớớii mmụụcctiêutiêu liênliên kkếếtt nhnhữữngng ngưngườờii ssửử ddụụngng, , chocho phphéépp hhọọ chiachia ssẻẻ ccááccttệệpp tin tin vvàà ccáácc ttààii nguyênnguyên khkháácc trêntrên mmááyy ttíínhnh mmàà khôngkhông ccầầnntruytruy ccậậpp vvààoo mmộộtt mmááyy chchủủ chungchung

MMụụcc đđííchch hohoạạtt đđộộngng chchủủ yyếếuu: : chiachia ssẻẻ ccáácc thôngthông tin tin vvàà ccáácc loloạạiittààii nguyênnguyên khkháácc

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu:: PhPhíí đăngđăng kýký, , ququảảngng ccááoo vvàà phphíí giaogiao ddịịchch

ThThíí ddụụ: : Napster.comNapster.com; ; FastAttractFastAttract; ; Bittorent.comBittorent.com

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

2.3.3.3 2.3.3.3 MôMô hhììnhnh thươngthương mmạạii didi đđộộngng (M(M--commerce) commerce)

MôMô hhììnhnh kinhkinh doanhdoanh chocho phphéépp mmọọii đđốốii tưtượợngng ththựựcc hihiệệnn ccáácc giaogiaoddịịchch muamua bbáánn ttạạii mmọọii ththờờii điđiểểmm, , đđặặcc bibiệệtt llàà ởở mmọọii nơinơi ssửử ddụụngngccáácc thithiếếtt bbịị trêntrên cơcơ ssởở côngcông nghnghệệ mmớớii, , khôngkhông dâydây

ĐiĐiềềuu kikiệệnn đđểể phpháátt tritriểểnn mômô hhììnhnh::

-- HHạạ ttầầngng côngcông nghnghệệ

-- CưCướớcc phphíí ssửử ddụụngng ccáácc thithiếếtt bbịị didi đđộộngng truytruy ccậậpp InternetInternet

MôMô hhììnhnh doanhdoanh thuthu:: BBáánn hhààngng hohoáá

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

CơCơ ssởở hhạạ ttầầngng CCáácc doanhdoanh nghinghiệệpp điđiểểnn hhììnhnhPhPhầầnn ccứứngng: : MMááyy chchủủ WebWeb IBM, Sun, Compaq, Dell

PhPhầầnn mmềềmm: : HHệệ điđiềềuu hhàànhnh vvàà phphầầnn mmềềmm mmááyy chchủủ Microsoft, Sun, Apache

ThiThiếếtt bbịị mmạạngng: : BBộộ đđịịnhnh tuytuyếếnn Cisco

BBảảoo mmậậtt: : PhPhầầnn mmềềmm mãmã hohoáá CheckPoint, VeriSign

CCáácc phphầầnn mmềềmm hhệệ ththốốngng TMĐT TMĐT (B2B, B2C)(B2B, B2C) IBM, Microsoft, iPlanet, CommerceNet, Ariba

CCáácc gigiảảii phpháápp đađa phươngphương titiệệnn Real Networks, Microsoft

PhPhầầnn mêmmêm ququảảnn lýlý mmốốii quanquan hhệệ khkhááchch hhààngng PeopleSoft

CCáácc hhệệ ththốốngng thanhthanh totoáánn PayPal, CyberCash

NângNâng caocao hihiệệuu susuấấtt Akamai, Cache Flow, Inktomi, Digital Island

CơCơ ssởở ddữữ liliệệuu Oracle, Sybase

DDịịchch vvụụ mmááyy chchủủ Exodus, Equinex, Global Crossing

2.4 2.4 NhNhữữngng ngưngườờii ttạạoo điđiềềuu kikiệệnn chocho TMĐT TMĐTNhững người cung cấp cơ sở hạ tầng cần thiết giúp các DN kinh doanh điện tử thực hiện các HĐKD

Chương 2: Các mô hình kinh doanh trong TMĐT

Q&A