Chuong 5-TN 2 Nhan To

Chươ ng 5 Thiết kế thí nghiệm hai nhân tố Xét ảnh hưở ng của hai nhân t ố, thí dụ ảnh hưở ng của giống và thức ăn đến tăng trọng của gia cầm, gia súc ; ảnh hưở ng c ủa gi ống và chế độ chăn thả đến s ản l ượ ng sữa c ủa bò sữa; ảnh hưở ng c ủa b ố và mẹ đến một ch ỉ s ố c ủa con; ảnh hưở ng của gi ống cây và kho ảng cách hàng đến năng suất; ảnh hưở ng của nhiệt độ và áp suất đến chất lượ ng sản phẩm; ảnh hưở ng của nhiệt độ và thờ i gian bảo quản đến chất lượ ng tinh dịch, ảnh hưở ng của protein và thức ăn tinh đến sản lượ ng sữa b ò . . . Nếu nhân t ố thứ nhất là A có a mức (i = 1, a), nhân t ố thứ hai là B có b mức (j = 1, b) thì có thể coi mỗi tổ hợ p (a i , b j ) là một công thức thí nghiệm. Tất cả có a × b công thức (hay nghi ệm thức). Nếu chỉ xét ảnh hưở ng tổng hợ p của 2 nhân t ố thì coi các công th ức là các mức của một nhân tố t ổng hợ p và có thể sử dụng t ất cả các kiểu bố trí thí nghiệm một nhân tố và cách phân tích của Chươ ng 3. Nếu muốn có các hi ểu biết k ỹ hơ n về từng nhân t ố cũng như ảnh h ưở ng qua lại (tươ ng tác) của hai nhân t ố thì tuỳ theo mục đích và điều kiện k ỹ thuật mà chọn một trong nhiều kiểu bố trí thí nghiệm hai nhân t ố. Có bốn kiểu thí nghi ệm hai nhân t ố thườ ng dùng: 1) Hai nhân tố trong đó mỗi mức của nhân t ố thứ nhất lần lượ t gặp tất cả các mức của nhân tố thứ hai và ngượ c lại, đượ c gọi là thí nghiệm hai nhân tố chéo nhau (cross), hay hai nhân t ố trực giao (orthogonal). 2) Hai nhân t ố phân cấp (hierachical), hay còn g ọi là chia ổ (nested), trong đó một nhân t ố cấp trên và một nhân tố cấp dướ i. 3) Hai nhân tố có một nhân tố bố trí trên ô l ớ n, một nhân tố bố trí trên ô nhỏ, thườ ng gọi là hai nhân tố chia ô (split plot). 4) Hai nhân t ố trong đó một nhân tố b ố trí trên băng ngang, một nhân t ố bố trí trên băng d ọc, thườ ng gọi là hai nhân tố chia băng hay chia dải (strip plot). Nhìn chung số ô thí nghiệm tươ ng đối lớ n nên ít khi bố trí thí nghiệm kiểu hoàn toàn ngẫu nhiên CRD mà bố trí kiểu khối ngẫu nhiên đầy đủ RCBD, mỗi lần lặp là một khối và quan niệm khối đượ c chọn ngẫ u nhiên trong rất nhiều khối có thể dùng đượ c. Cũng có thể bố trí các công thức vào ô vuông La tinh để loại bỏ ảnh hưở ng của hai hướ ng biến động (xem lý do dùng ô vuông La tinh ở Chươ ng 4) nhưng cách phân tích phức tạp hơ n. Chúng ta tập trung vào ba ki ểu thí nghiệm thườ ng đượ c dùng trong ch ăn nuôi thú y là: chéo nhau, phân cấp và chia ô.

Documents

Chuong 5-TN 2 Nhan To