793
Cisco Ağ Teknolojileri Yönetimi Todd Lammle Çeviren Ferhat Baş Editör C. Banu Üçüncüoğlu SİSTEM VE AĞ TEKNOLOJİLERİ 29-9 2. Basım

Cisco Ağ Teknolojileri Yönetimi

Embed Size (px)

Citation preview

  • Cisco A Teknolojileri Ynetimi

    Todd Lammle

    eviren Ferhat BaEditr C. Banu ncolu

    SSTEM VE A TEKNOLOJLER

    29-9

    2. Basm

  • Cisco A Teknolojileri YnetimiTodd LammleCCNA: Cisco Certified Network Associate Study Guide: Exam 640-802, 6th Edition

    eviren: Ferhat Ba

    eviri Editr: C. Banu ncolu

    eviri Danmanlar: Fikri Blent elik Erdoan Bilici

    Kapak Tasarm: Melih Sancar

    Grafik Uygulama: Tuna Erkan

    Yayn Ynetmeni: Seluk Tzel

    Genel Yayn Ynetmeni: Mehmet mleki

    1. Basm: Nisan 2008

    2. Basm: Kasm 2008

    Rev: 00

    Bilge Adam Yaynlar: 31

    Eitim Yaynlar Dizisi: 31

    ISBN: 978-605-5987-29-9

    Yaync Sertifika No: 1107-34-009150

    Copyright 2007, Bilge Adam Bilgisayar ve Eitim Hizmetleri San. ve Tic. A..

    Copyright 2007 by Wiley Publishing, Inc., Indianapolis, Indiana. All Rights Reserved. This translation published under license with the original publisher John Wiley & Sons, Inc. The Sybex brand trade dress logo is a trademark of John Wiley & Sons, Inc. in the United States and other countries. Used with permission.

    Eserin tm yayn haklar Bilge Adam Bilgisayar ve Eitim Hizmetleri San. ve Tic. A..ye aittir. Yaynevinden yazl izin alnmadan ksmen ya da tamamen alnt yaplamaz, hibir ekilde kopya edilemez, oaltlamaz ve tekrar yaymlana-maz. Bilge Adamn rencilerine cretsiz armaandr, para ile satlamaz. Sybex logosu Wiley Publishing, Inc. firmasnn ABDde ve dier lkelerde tescilli markasdr. Kullanm izne tabidir. Wiley Publishing, Inc. ve Bilge Adam A.. bu eserde bahsi geen hibir rn veya retici ile herhangi bir ekilde balantl deildir.

    Bilge Adam Bilgisayar ve Eitim Hizmetleri San. ve Tic. A..

    19 Mays Mahallesi, 19 Mays Caddesi, UBM Plaza, No: 59-61, Kat: 4-7; ili, stanbul

    Telefon: (212) 272 76 00 (212) 217 05 55 Faks: (212) 272 76 01

    www.bilgeadam.com - [email protected]

    Tantm nshasdr, para ile satlamaz.

  • indekilerBlm 1: Alar Aras letiim3

    Alar Aras letiimin Temelleri3

    Alar Aras letiim Modelleri9

    Katmanl Yaklam9

    Referans Modellerinin Avantajlar10

    OSI Referans Modeli 10

    Application Katman11

    Presentation Katman12

    Session Katman12

    Transport Katman12

    Network Katman16

    Data Link Katman17

    Physical Katman22

    Ethernet A Kurulumu22

    Half ve Full-Duplex Ethernet23

    Data Link Katmannda Ethernet24

    Physical Katmanda Ethernet27

    Ethernet Kablolama28

    Straight-Through (Dz) Kablo29

    Crossover (apraz) Kablo29

    Rollover Kablo29

    Data Enkapslasyonu31

    Cisco -Katmanl Hiyerarik Modeli34

    Core Katman35

    Distribution (Datm) Katman35

    Access (Eriim) Katman36

    zet36

    Snav Gereklilikleri36

    Yazl Lab 137

  • IV indekiler

    Yazl Lab 1.1: OSI Sorular37

    Yazl Lab 1.2: OSI Katman ve Cihazlarn Tanmlamak38

    Yazl Lab: 1.3 Collision ve Broadcast Domainlerinin Tespit Edilmesi39

    Yazl Lab 1.4: Binary/Decimal/Hexadecimal Dnm40

    Gzden Geirme Sorular42

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar46

    Yazl Lab 1 Cevaplar47

    Yazl Lab 1.2 Cevablar48

    Yazl Lab 1.3 Cevaplar48

    Yazl Lab 1.4 Cevaplar48

    Blm 2: TCP/IPye Giri53

    TCP/IP ve DoD Modeli53

    Process/Application Katman Protokolleri54

    Host-to-host Protokolleri57

    Internet Katman Protokolleri ....................................................................... 64

    IP Adresleme72

    IP Terminolojisi72

    Hiyerarik IP Adresleme Planlamas72

    zel IP Adresleri76

    Broadcast Adresleri77

    zet78

    Snav Temelleri78

    Yazl Lab 279

    Gzden Geirme Sorular80

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar84

    Yazl Lab 2 Cevaplar85

    Blm 3: Subnetleme, Variable Length Subnetmasklar (VLSMler) ve TCP/IP Hata Giderme 89

    Subnetleme Temelleri89

    IP Subnet-Zero90

    Subnetler Nasl Oluturulur?90

  • Vindekiler

    Subnet Masklar91

    Classless Inter-Domain Routing (CIDR)92

    KlasC Adreslerinin Subnetlenmesi93

    Neler Biliyoruz ?100

    Zihinden Subnetleme: KlasB Adresler106

    KlasA adreslerini Subnetlemek106

    Subnetleme Uygulama rnekleri: KlasA Adresleri107

    Variable Lenght Subnet Masklar (VLSMler)108

    VLSM Tasarm110

    VLSM Alar Oluturmak111

    Summarization117

    IP Adreslemesinde Hata Giderme119

    IP Adres Problemlerini Belirlemek121

    zet125

    Snav Gereklilikleri125

    Yazl Lablar 3126

    Yazl Lab 3.1: Yazl Subnet Uygulamas#1126

    Yazl Lab 3.2: Yazl Subnet Uygulamas126

    Yazl Lab 3.3: Yazl Subnet Uygulamas127

    Gzden Geirme Sorular128

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar132

    Yazl Lab 3.1 Cevaplar134

    Yazl Lab 3.2 Cevaplar135

    Yazl Lab 3.3 Cevaplar135

    Blm 4: Cisco Internetworking Operating System (IOS) ve Security Device Manager (SDM)139

    IOS Kullanc Arayz139

    Cisco Router IOS140

    Cisco Routera Balanmak140

    Bir Router altrmak141

    Command-Line Interface (CLI)144

  • VI indekiler

    Bir ISR Olmayan Routerdan CLI Girii146

    Router Modlarn Gzden Geirmek146

    CLI stemcileri147

    Temel Routing Bilgilerini Toplamak153

    Router ve Switch Ynetimsel Konfigrasyonlar154

    Hostnameler154

    Bannerlar155

    ifreleri Ayarlamak157

    Passwordlerinizi ifrelemek161

    Description (Aklama)163

    Router Interfaceleri165

    Bir Interfacei Aktif Hale Getirmek167

    Konfigrasyonlara Bakmak, Kaydetmek ve Silmek172

    Konfigrasyonu Silmek ve Router Reload Etmek173

    Konfigrasyonunuzu Dorulamak174

    Cisco Security Device Manager (SDM)181

    zet189

    Snav Gereklilikleri190

    Yazl Lab 4191

    Pratik Lablar191

    Pratik Lab 4.1: Bir Routera Balanmak192

    Pratik Lab 4.2: Help ve Editing zelliklerini Kullanmak192

    Pratik Lab 4.3: Bir Router Konfigrasyonunu Kaydetmek193

    Pratik Lab 4.4: ifrelerinizi Ayarlamak194

    Pratik Lab 4.5: Hostname, Aklamalar, IP Adresleri ve Clock Rate Ayarlamak.195

    Pratik Lab 4.6: Bilgisayarnza SDM Kurulumu197

    Gzden Geirme Sorular198

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar202

    Yazl Lab 4 Cevaplar203

    Blm 5: Bir Cisco A Topluluunu Ynetmek207

    Bir Cisco Routern Bileenleri207

  • VIIindekiler

    Router Boot Sralamas 208

    Configuration Register Ynetmek208

    Configuration Register Bitlerini Anlamak208

    Mevcut Configuration Register Deerini Kontrol Etmek209

    Configuration Register Deitirmek210

    ifre Kurtarmak211

    Configuration Register Deitirmek212

    Boot Sistem Komutlar214

    Cisco IOSu Yedeklemek ve Geri Yklemek215

    Flash Bellei Kontrol Etmek216

    Cisco IOSu Yedeklemek217

    Cisco Router IOSunu Tekrar Yklemek ya da Ykseltmek217

    Cisco IOS File System (IFS) Kullanmak218

    Flash Bellei Ynetmek in SDM Kullanmak222

    Cisco Konfigrasyonunu Yedeklemek ve Geri Yklemek226

    Cisco Router Konfigrasyonunun Yedeinin Alnmas226

    Cisco Router Konfigrasyonunun Geri Yklenmesi227

    Konfigrasyonu Silmek228

    Routernzn Konfigrasyonunu Ynetmek in Cisco IOS File System (Cisco IFS) Kullanmak229

    SDM Kullanarak, Routern Konfigrasyonunu Yedeklemek/Geri Yklemek ve Dzenlemek230

    Cisco Discovery Protocol (CDP) Kullanmak234

    CDP Timers ve Holdtime Bilgilerine Ulamak234

    Neighbor Bilgilerini Toplamak235

    Interface Traffic Bilgisinin Toplanmas239

    Port ve Interface Bilgisini Toplamak239

    Network Topolojisini, CDP Kullanarak Belgelemek241

    Telnet Kullanmak243

    Birok Cihaza Ezamanl Telnet Yapmak ................................................... 245

    Telnet Balantlarn Kontrol Etmek245

  • VIII indekiler

    Telnet Oturumlarn Sonlandrmak246

    SDM Kullanarak Routernza Telnet Yapmak247

    Hostnameleri zmlemek248

    Bir Host Tablosu Oluturmak248

    simleri zmlemek in DNSi Kullanmak250

    Network Balanrln Kontrol Etmek ve Hata Tespiti Yapmak252

    Ping Komutunu Kullanmak252

    traceroute Komutunu Kullanmak253

    Debugging255

    show processes Komutunu Kullanmak257

    zet257

    Snav Gereklilikleri258

    Yazl Lab 5259

    Pratik Lablar259

    Pratik Lab 5.1: Router IOSunuzu yedeklemek259

    Pratik Lab 5.2: Router IOSunuzu Upgrade Etmek ve Geri Yklemek ........ 260

    Pratik Lab 5.3: Router Konfigrasyonunun Yedeklenmesi260

    Pratik Lab 5.4: Cisco Discovery Protocol (CDP) Kullanmak260

    Pratik Lab 5.5: Telneti Kullanmak261

    Pratik Lab 5.6: Hostnameleri zmlemek262

    Gzden Geirme Sorular264

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar268

    Yazl Lab 5 Cevaplar269

    Blm 6: IP Routing273

    Routing Temelleri273

    IP Routing Prosesi275

    IP Routingi Anladnz Kontrol Etmek279

    IP Routing Konfigrasyonu282

    Networkmzde IP Routingi Yaplandrmak299

    Statik Routing300

  • IXindekiler

    Default Routing309

    Dinamik Routing311

    Routing Protokol Temelleri 312

    Distance-Vector Routing Protokolleri313

    Routing Ksr Dngleri314

    Routing Information Protocol (RIP)316

    RIP Timerlar316

    RIP Routing Konfigrasyonu317

    RIP Routing Tablolarnn Doruluunu Kontrol Etmek320

    RIP Routing Konfigrasyon rnei 2321

    RIP Yaynlarn Gndermek322

    RIP versiyon2 (RIPv2)322

    Interior Gateway Routing Protocol (IGRP)323

    Konfigrasyonlarnzn Doruluunu Kontrol Etmek324

    show ip protocols Komutu324

    debug ip rip Komutu326

    A Topluluumuzda RIPv2yi Etkinletirmek329

    zet 331

    Snav Gereklilikleri331

    Yazl Lab 6332

    Pratik Lablar332

    Pratik Lab 6.1: Statik Routelar Oluturmak333

    Pratik Lab 6.2: RIP Routingi Yaplandrmak334

    Gzden Geirme Sorular336

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar341

    Yazl Lab 5 Cevaplar343

    Blm 7: Enhanced IGRP (EIGRP) ve Open Shortest Path First (OSPF)347

    EIGRP zellikleri ve Operasyonu347

    Protokol-Bamsz Modller348

    Komu Tespiti348

  • X indekiler

    Reliable Transport Protocol (RTP)349

    Diffusing Update Algorithm (DUAL)349

    Byk Networkleri Desteklemesi in EIGRPyi Kullanmak350

    oklu ASler350

    VLSM Destei ve Summarization351

    Route Tespiti ve Onarm352

    Corp355

    R1355

    R2355

    R3355

    871W Routern R3ten Redistribute Etmek357

    Discontgiuous Networkler359

    EIGRP ile Yk Dengelemesi360

    EIGRPnin Doruluunu Kontrol Etmek362

    Open Shortest Path First (OSPF) Temelleri367

    OSPF Terminolojisi369

    SPF Tree Hesaplamas371

    OSPF Konfigrasyonu 371

    OSPFi Etkinletirmek372

    OSPF Arealarn Konfigrasyonu372

    Networkmz OSPF ile Yaplandrmak375

    OSPF Konfigrasyonunun Doruluunu Kontrol Etmek378

    Show ip ospf Komutu379

    Show ip ospf database Komutu380

    Show ip ospf interface Komutu380

    Show ip ospf neighbor Komutu381

    Show ip protocols Komutu382

    Debugging OSPF383

    OSPF DR ve BDR Seimleri385

    Neighbors385

  • XIindekiler

    Adjacencies385

    DR ve BDR Seimi386

    OSPF ve Loopback Interfaceleri386

    Loopback Interfacelerinin Konfigrasyonu386

    OSPF Interface Priorityleri389

    OSPF Hata Tespiti390

    EIGRP ve OSPF Summary Routelarn Yaplandrmak393

    zet 394

    Snav Gereklilikleri395

    Yazl Lab 7395

    Pratik Lablar396

    Pratik Lab 7.1: EIGRPyi Yaplandrmak ve Dorulamak397

    Pratik Lab 7.2: OSPF Prosesini Etkinletirmek.398

    Pratik Lab 7.3: OSPF Komularn Yaplandrmak398

    Pratik Lab 7.4: OSPF Operasyonlarn Dorulamak399

    Pratik Lab 7.5: OSPF DR ve DBR Seimleri399

    Gzden Geirme Sorular401

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar406

    Yazl Lab 7 Cevaplar408

    Blm 8: Katman2 Switching ve Spanning Tree Protokol (STP)411

    Katman2 Switching ncesi411

    Switching Servisleri 413

    Katman2 Switchingin Limitleri414

    LAN Switching ile Bridgingin Karlatrlmas414

    Katman2deki Switch Fonksiyonu414

    Adres renme415

    Forward/Filter Kararlar416

    Ksr Dngden Kanma418

    Spanning Tree Protokol (STP)420

    Spanning Tree Terimleri420

  • XII indekiler

    Spanning Tree Operasyonlar421

    Catalyst Switchleri Yaplandrmak426

    Catalyst Switchlerin Konfigrasyonu427

    Cisco Catalyst Switchlerin Dorulanmas438

    Cisco Network Assistant444

    zet450

    Snav Gereklilikleri450

    Yazl Lab 8451

    Gzden Geirme Sorular452

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar457

    Yazl Lab 8.1in Cevaplar459

    Blm 9: Virtual LANlar (VLANlar)463

    VLAN Temelleri463

    Broadcast Kontrol ...................................................................................... 464

    Gvenlik465

    Esneklik ve leklenebilirlik465

    VLAN yelikleri467

    Statik VLANlar467

    Dinamik VLANlar468

    VLANlar Tespit Etmek468

    Frame Etiketleme (Tagging)470

    VLAN Belirleme Yntemleri470

    VLAN Trunking Protokol (VTP)471

    VTP Operasyon Modlar472

    VTP Pruning473

    VLANlar Aras Routing474

    VLANlar yaplandrmak475

    Switch Portlarn VLANlara Atamak477

    Trunk Portlarn Yaplandrmak478

    VLANlar Aras Routingi Yaplandrmak481

  • XIIIindekiler

    VTPyi Yaplandrmak486

    VTP Hata Tespiti489

    Telephony: Voice VLANlar Yaplandrmak490

    Voice VLAN Yaplandrmak491

    IP Telefon Voice Trafii492

    VLANlar ve VLANlar Aras Routingi Yaplandrmak in CNA Kullanmak493

    zet499

    Snav Gereklilikleri499

    Yazl Lab 9500

    Gzden Geirme Sorular501

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar506

    Yazl Lab 9un Cevaplar508

    Blm 10: Gvenlik511

    Perimeter, Firewall ve Internal Routerlar511

    Gvenlik Tehditlerinin Farkna Varmak512

    Gvenlik Tehditlerinin Azaltlmas514

    Cisco IOS Firewall514

    Basit ve Gelimi Trafik Filtrelemesi515

    Acces Listlere Giri515

    ACLlerle Gvenlik Problemlerini Azaltmak517

    Standart Access Listler518

    Wildcard Mask lemi519

    Standart Access List rnei520

    VTY (Telnet) Eriimlerinin Kontrol Edilmesi522

    Extended Access Listler523

    Extended Access List rnei 1527

    Extended Access List rnei 2528

    Gelimi Access Listler528

    Named ACLler528

    Switch Port ACLleri530

  • XIV indekiler

    Lock and Key (Dinamik ACLler)532

    Reflexive ACLler532

    Time-based ACLler533

    Remarklar533

    Context-based Access Control (Cisco IOS Firewall)534

    Authentication Proxy535

    Access Listlerin Grntlenmesi535

    SDM Kullanarak Access Listleri Yaplandrmak537

    ACLleri SDM ile Oluturmak537

    SDM ile Firewalllarn Oluturulmas542

    zet547

    Snav Gereklilikleri548

    Yazl Lab 10.1548

    Pratik Lablar549

    Pratik Lab 10.1: Standart Access Listler549

    Pratik Lab 10.2: Extended IP Access Listler550

    Gzden Geirme Sorular553

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar557

    Yazl Lab 10.1i Cevaplar559

    Blm 11: Network Address Translation (NAT)563

    NAT Ne Zaman Kullanrz?563

    Network Address Translation Tipleri564

    NAT simleri564

    NAT Nasl alr?565

    Statik NAT Yaplandrmas566

    Dinamik NAT Yaplandrmas567

    PAT (Overloading) Yaplandrmas 567

    NATn Basit Dorulanmas568

    NAT Test Etmek ve Hata Tespiti Yapmak568

    A Topluluumuzda NAT Yaplandrmak570

  • XVindekiler

    SDM Kullanarak NAT Yaplandrmak574

    zet577

    Snav Gereklilikleri578

    Yazl Lab 11578

    Pratik Lablar578

    Lab 11.1: NAT in Hazrlanmak579

    Lab 11.2: Dinamik NAT Yaplandrmak580

    Lab 11.3: PAT Yaplandrmak582

    Gzden Geirme Sorular584

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar587

    Yazl Lab 11in Cevaplar588

    Blm 12: Cisco Wireless Teknolojileri591

    Wireless Teknolojisine Giri591

    802.11 Standartlar593

    2.4GHz (802.11b)594

    2.4GHz (802.11g)594

    5GHz (802.11a)595

    802.11 Karlatrmalar596

    2.4GHz/5GHz (802.11n)596

    Cisco Unified Wireless Solution597

    Split-MAC Mimarisi598

    MESH ve LWAPP599

    AWPP601

    Wireless Gvenlii601

    Kablosuz A Topluluumuzu Yaplandrmak603

    zet608

    Snav Gereklilikleri608

    Yazl Lab 12609

    Gzden Geirme Sorular610

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar613

    Yazl Lab 12nin cevaplar614

  • XVI indekiler

    Blm 13: Internet Protocol Version 6 (IPv6)617

    IPv6ya Neden htiya Duyuyoruz?617

    IPv6 Kullanm ve Faydalar617

    IPv6 Adreslemesi ve Terimleri618

    Ksaltlm fade619

    Adres eitleri620

    zel Adresler620

    Bir A topluluunda IPv6 Nasl alr?621

    Autoconfiguration621

    Cisco Routerlar, IPv6 ile Yaplandrmak622

    DHCPv6623

    ICMPv6624

    IPv6 Routing Protokol625

    EIGRPv6626

    OSPFv3626

    IPv6ya Gei627

    Dual Stacking628

    6to4 Tunneling628

    NAT-PT629

    A Topluluumuzda IPv6 Yaplandrmak630

    RIPng Yaplandrmak632

    RIPngi Dorulamak633

    OSPFv3 Yaplandrmak636

    OSPFv3 Dorulamak637

    zet639

    Snav Gereklilikleri639

    Yazl Lab 13640

    Gzden Geirme Sorular641

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar644

    Yazl Lab 13n Cevaplar645

  • XVIIindekiler

    Blm 14: Wide Area Network649

    Wide Area Metworklere Giri649

    WAN Terimlerini Aklamak649

    WAN Balant Trleri650

    WAN Destei651

    Kablo ve DSL653

    Kablo653

    Digital Subscriber Line (DSL)654

    Serial Wide Area Networkleri (WAN) Kablolamak657

    Seri Aktarm657

    Data Terminal Equipment (DTE) ve Data Communication Equipment (DCE)657

    High-Level Data-Link Control (HDLC) Protocol658

    Point-to-Point Protocol (PPP)659

    Link Control Protocol (LCP) Yaplandrma Seenekleri660

    PPP Oturum Kurulumu660

    PPP Authentication Yntemleri661

    Cisco Routerlarda PPPyi Yaplandrmak661

    PPP Authentication Yaplandrmak661

    PPP Enkapslasyonu Dorulamak662

    Elemeyen IP adresleri664

    PPPoE Yaplandrmas665

    Frame Relay 667

    Frame Relay Teknolojisine Giri667

    Frame Relay Kurulumu ve zleme672

    WAN Balantlar in SDM Kullanmak678

    SDM kullanarak, Kimlik Dorulama ile PPP Yaplandrmak678

    SDM ile PPPoE Yaplandrmak684

    SDM ile Frame Relay Yaplandrmak687

    Virtual Private Network689

    Cisco IOS IPSece Giri690

  • XVIII indekiler

    IPSec Dnmleri690

    SDM Kullanarak VPN/IPSec Yaplandrmak691

    zet697

    Snav Gereklilikleri698

    Yazl Lab 14698

    Pratik Lablar699

    Pratik Lab 14.1: PPP Enkapslasyon ve Kimlik Dorulama Yaplandrmak699

    Pratik Lab 14.2: HDLCyi Yaplandrmak ve Grntlemek700

    Pratik Lab 14.3: Frame Relay ve Subinterfaceleri Yaplandrmak701

    Gzden Geirme Sorular703

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar708

    Yazl Lab 11in Cevaplar710

    Ek A: Terimler Szl713

  • GiriCisco sertifikasyonun heyecanl dnyasna ho geldiniz. Daha iyi olmak istediinizden, bu kitaba balyorsunuz. yi bir karar verdiinize emin olabilirsiniz. Cisco sertifikasyon, sizin ilk network iinize girmenize veya zaten bu alanda alyorsanz, daha fazla para kazanmanza ve bir terfi almanza yardmc olabilir.

    Cisco sertifikasyon, alar aras iletiimi Cisco rnleri dnda da anlamanz gelitirebilir: Siz, a kurulumu ve bir a ekillendirmek iin farkl network topolojilerinin birlikte nasl altklar anla-yn bir btn olarak gelitireceksiniz. Bu, her network ii iin faydaldr ve ok az Cisco cihaza sahip irketlerde bile Cisco sertifikasyon istenmesinin sebebidir.

    Cisco, routing, switching ve gvenliin kraldr, yani alar aras iletiim dnyasnn Microsoftudur. Cisco sertifikasyon, gnmz an kavramada zorunlu sebeplerini size salamak iin MCSE gibi popler sertifikasyonlarn zerine kmtr. Cisco belgeli olmak istemeye karar vererek, routing ve switchingde en iyi olmak istediinizi belirtmi oluyorsunuz. Bu kitap size bu yolda klavuzluk yapacaktr.

    Cisconun Network Destek SertifikasyonlarBalangta hedeflenen Cisco CCIE sertifikasyonu elde etmek iin sadece bir test alyordunuz ve sonra, onun baarlmasn gletiren, ya hep ya hi yaklamnda bir (olduka zor) pratik lab ile karlardnz.

    Karlnda, Cisco, hedeflenen CCIEye sahip olmanz iin ayrca beklenen alanlarn bilgi seviyelerinin llmesinde yardm amal olarak, yeni sertifika serileri oluturdu. Bu sertifikasyon-larla beraber Cisco, daha nce ok az kiinin geebildii kaplar at.

    Cisco Certified Network Associate (CCNA)CCNA sertifikasyonu, Cisco sertifikasyonun yeni izgisinde ilkti ve imdiki Cisco sertifikasyonlarn habercisiydi. Bu nedenle gerekten ok ey biliyor olmalsnz. Bir Cisco eitimi almak veya pratik tecrbeyle aylarca zaman harcamak normaldir.

    CCNAinizi aldnzda, orada kalmamalsnz. Cisco Certified Network Professional (CCNP) ola-rak bilinen daha ileri seviye sertifikasyon iin almay tercih edebilirsiniz. CCNPye sahip birisi, Routing ve Switching CCIE labn denemek iin gerekli beceri ve bilgilerin hepsine sahiptir. Fakat sadece CCNA olmak, sizi hayal ettiiniz ie kavuturabilir.

    Neden Bir CCNA Olunur?Cisco, Microsoft ve Novellden (Linux) faksz ekilde, yneticilere birok beceri salamak ve ge-lecein alanlarn, becerileri lme veya belirli kriteri karlatrmann bir yoluyla donatmak iin sertifikasyon prosesi oluturdu. Bir CCNA olmak, olduka istenilen ve glendirilebilir kariyere doru baarl bir yolculuun ilk adm olabilir.

    CCNA program, sadece Cisco Internetwork Operating System (IOS) ve Cisco donanm iin deil, ayrca genel alar aras iletiim iinde, gl bir giri salamak iin oluturuldu. Bu onu, Cisconun olmad alanlarda da sizin iin kullanl yapar. Sertifikasyon prosesinin bu noktasnda, network mdrlerinin, Cisco ekipman olmakszn dahi, i bavuranlar iin Cisco sertifikalarn zorunlu tutmalar olmayacak ey deildir.

    Hem CCNA sertifikasyon snavlarna ilaveleri ve deiiklikleri ieren en son gncelle-meler hem de ilave alma aralar ve gzden geirme sorular iin www.lammle.com ve/veya www.sybex.com web sitelerini ve Todd Lammle forumunu ziyaret edin.

    Bu kitap CCNA ile ilgili her eyi iermektedir. Todd Lammle Cisco Yetkili CCNA, CCNP, CCSP, CCVP ve CCIE bootcamplerle ilgili gncel bilgiler iin www.lamm-le.com ve/veya www.globalnettraining.com web sitelerini ziyaret edebilirsiniz.

  • XX Giri

    Hala Cisco ve alar aras iletiimle ilgileniyorsanz, kesin baar yolunda ilerliyorsunuz.

    CCNA Olmak in Hangi Vasflara Sahip Olmalsnz?CCNA sertifika yetenek seviyesine erimek iin aadakileri anlayabilmeli veya yapabilmelisi-niz:

    Sertifikal bir CCNA uzman, LAN, WAN ve wireless eriim servislerini gvenli olarak kurup, yaplandrp, altrabilmeli hem de kk lekliden, orta leklilere kadar alar (500 d-m ve daha az) yaplandrp, arza tespiti yapabilmelidir.

    Bu bilgi, u protokollerin kullanmn ierir (fa-kat bunla snrl deildir): IP, IPv6, EIGRP, RIP, RIPv2, OSPF, seri balantlar, Frame Relay, kablo, DSL, PPPoE, LAN switching, VLANlar, Ethernet, gvenlik ve access listler.

    Nasl CCNA Olursunuz?CCNA olmann yolu, kk bir testi gemektir (CCNA Composit 640-802 snavn). Artk CCNAsinizdir. (Bu kadar kolay olmasn dilemez misiniz?) Doru, o tek bir test olabilir, fakat hala test hazrlayanlarn dediklerini anlamak iin yeterli bilgiye sahip olmak zorundasnz.

    Bununla beraber Cisco, CCNA olmak iin alabileceiniz iki aamal bir ileyie sahiptir. (Bu kitap, tek aamal 640-802 temellidir). Yinede, bu kitap tm snav gemeniz iin gerekli tm bilgilere sahiptir.

    ki-aamal yntem, aadakileri gemeyi gerektirir:

    640-822 Snav: Interconnecting Cisco Networking Devices 1 (ICND1)

    640-816 Snav: Interconnecting Cisco Networking Devices 2 (ICND2)

    Cisco routerlarla baz pratik tecrbeye sahip olmanz nemlidir. Baz 1841 veya 2800 serisi routerlarla tecrbe edebilirseniz, hazr olursunuz. Fakat yapamazsanz, network yneticilerinin (veya network yneticisi olmak isteyenlerin), CCNA snavn gemeleri iin bilmeleri gerekenleri renmesine yardmc olmas iin, bu kitap boyunca yzlerce konfigrasyon rnei hazrlamak iin ok altm.

    Yeni 640-802 snav ok zor olduundan Cisco, iki-test yaklam iin sizi dllendirmek istiyor ya da yle grnyor. ICND1 snavn geerseniz, CCENT (Cisco Certified Entry Networking Techni-cian) olarak belirtilen bir sertifika alyorsanz. Bu CCNA yolundaki ilk admnzdr. CCNAi almanz iin, hala ICND2 snavn gemeniz gerekmektedir.

    Bu kitap, CCNA 640-802 Composit snav iin yazlmtr. Bu tek snavdr ve sertifikanz alrsnz.

    Bu Kitap Neleri Kapsar?Bu kitap, CCNA 640-802 snavn gemeniz iin bilmeniz gereken her eyi iermektedir. Bununla beraber, router ve router simlatrleriyle almak ve pratik iin zaman ayrmak, baarnn gerek anahtardr.

    Bu kitapta aadakileri reneceksiniz:

    Blm 1, sizi alar aras iletiim ile tantracak. Open Systems Interconnection (OSI) modeli-nin temellerini, Cisconun renmenizi istedii yolla reneceksiniz. Ethernet a ve standart-lar, yine bu modlde detayl ekilde incelenmektedir. Size yardmc olmas iin, yazl lablar ve bol miktarda gzden geirme sorusu vardr. Bu modldeki yazl lablar sakn atlamayn!

    Anlk bir uyar ile deiebilen en son Cisco CCNA konular ve dier Cisco snavlar, konular ve sertifikasyonlar iin web sitemi ve/veya Cisconun web sitesini kontrol edin.

    Todd Lammle ile Cisco yetkili pratik eitimi iin www.globalnettraining.com web sitesine bakn. Her renci, ekipmanlar paylamadan, en az router ve iki switchi yaplandrarak pratik tecrbeye sahip olacaktr.

  • XXIGiri

    Blm 2, hem snavn baars iin hem de gerek dnyada TCP/IP tartmasnda, gerekli altyapy salar. Bu, Internet Protokol ynnn olduka ban ieren ve son olarak, network arza tespiti ile sona ermeden nce, network ve broadcast adres arasndaki farklln anlal-masna ve IP adreslemesine deinen blmdr.

    Blm 3, sizi subnetleme ile tantrr. Bu blm okuduktan sonra, bir a, kafadan subnetlerine ayrabileceksiniz. lave olarak, Variable Length Subnet Mask (VLSM) ve VLSMleri kullanarak bir an nasl tasarlanaca hakknda bilgi alacaksnz. Bu blm, sum-marization teknikleri ve yaplandrmalar ile tamamlanacak. Yazl lab ve gzden geirme so-rularn atlamazsanz, bu blmde ok sayda katk bulursunuz.

    Blm 4, sizi Cisco Internetwork Operating System (IOS) ve command-line interface (CLI) ile tantrmaktadr. Bu blmde, routern nasl balatlacan ve ifre, banner ile daha fazlasn ierecek ekilde IOSun temellerinin nasl yaplandrlacan reneceksiniz. Secure Device Manager (SDM) kullanarak IP yaplandrmas ilenecek ve pratik lablar, bu blmde retilen kavramlarn gl bir kavrayn kazanmanza yardm edecektir. Pratik Lablara gemeden nce, Yazl lab ve gzden geirme sorularn tamamladnzdan emin olun.

    Blm 5 size, bir Cisco IOSta almas iin gerekli ynetim becerilerini kazandracaktr. Hem IOSu yedeklemek ve yeniden yklemek hem de router yaplandrmas, anz alr olarak korumanz iin gerekli hata tespit aralar olarak, kapsanmaktadr. Bu blmdeki Pratik Lablar yapmadan nce, Yazl Lab ve gzden geirme sorularn tamamlayn.

    Blm 6, IP routingi konusunu retecektir. Anz kurmaya balayacanz, IP adresleri ekleyeceiniz ve routerlar arasnda veriyi route ettireceiniz iin bu blm elenceli bir b-lmdr. Ayrca RIP ve RIPv2 (IGRPye ok az deinerek) kullanarak statik, default ve dinamik routing konusunu da reneceksiniz. Yazl ve Pratik Lablar, IP routingi en iyi ekilde anla-manza yardmc olacaktr.

    Blm 7, Enhanced IGRP ve OSPF routing ile daha karmak dinamik routinge gireceim. Yazl Lab, Pratik Lab ve Gzden Geirme Sorular, bu routing protokollerini iyice anlamanza yardmc olacaktr.

    Blm 8, katman2 switching ve switchlerin adres renme ve iletme veya filtreleme kararla-rn nasl verdiiyle ilgili iyi bir temel oluturur. Hem network dngleri ve Spanning Tree Pro-tocol (STP) ile onlardan nasl kanlaca hem de 802.1w STP versiyonu konuulacaktr. Bir a topluluunda basit katman 2 switchingi anlamnza gerekten yardmc olmas iin Yazl Lab ve Gzden Geirme Sorularn inceleyin.

    Blm 9, virtual LANlar ve onlar a topluluunuzda nasl kullanabileceinizi iermektedir. Bu blm ayrca, hem VLANlarn zn, VLANlarla kullanlan farkl kavram ve protokolleri hem de hata tespitini kavramaktadr. Yazl Lab ve Gzden Geirme sorular, VLAN materyal-lerini pekitirecektir.

    Blm 10, gvenlik ve a filtrelemek iin routerlarda oluturulan access listleri iermektedir. IP standart, extended ve named access listler detayl ekilde ilenmektedir. Gzden Geir-me sorular ile beraber, Yazl Lab ve Pratik Lablar, CCNA Composit snavnn gvenlik ve access listlerle ilgili blmne hazrlanmanza yardmc olacaktr.

    Blm 11, Network Address Translation (NAT) iermektedir. Bu blm, benin son CCNA ki-tabma bir gncelleme olarak, birka yldr Sybex web sitesinde yer almaktadr. Fakat ben onu gncelledim ve bu baskya ekledim. Yeni bilgi, komutlar, hata tespiti ve lablar, NAT CCNA konularn halletmenize yardmc olacaktr.

    Blm 12, Wireless teknolojilerini kapsar. Bu, wireless teknolojilerini, Cisconun onlar anla-d ekilde anlatan tantc bir blmdr. Bununla beraber, Cisconun en yeni cihazlarnn ierdii gelimi wireless konularn da ekledim. Gelimi wireless, Cisco CCNA konularnda yer almad. Fakat bu durum bir gn deiebilir. Hem access pointler gibi basit wireless tekno-lojilerini hem de 802.11a, b ve g arasndaki farklar anladnza emin olun.

  • XXII Giri

    Blm 13, IPv6y iermektedir. Bu elenceli bir blmdr ve baz nemli bilgilere sahiptir. IPv6, birok insann dnd gibi, byk, kt, rktc bir canavar deildir. IPv6, bu yeni snavn bir konusudur, o nedenle bu blm dikkatli aln. Son gncellemeler iin www.lammle.com web sitesine bakn.

    Blm14, Cisco wide area network (WAN) protokollerine odaklanmaktadr. Bu blm, hem HDLC, PPP ve Frame Relayi hem de Kablo, DSL ve PPPoE gibi gnlk kullandmz dier protokolleri detayl ekilde ilemektedir. CCNA snavnda baarl olmak iin, tm bu protokol-lerde uzman olmanz gerekmektedir. Bu blmdeki, Yazl Lab, Gzden Geirme Sorular ve Pratik Lablar sakn atlamayn.

    Bu Kitap Nasl Kullanlmal?Cisco Certified Network Associate (CCNA Composite) 640-802 snavna sk bir ekilde hazr-lanrken, gl bir temel istiyorsanz, bu sizin iin yeterlidir. CCNA snavn gemeniz ve Cisco router ve switchleri nasl yaplandracan renmenize yardmc olmak niyetiyle, bu kitab der-lemek iin yzlerce saat harcadm.

    Bu kitap nemli bilgilerle donatlmtr ve kitab nasl oluturduumu anlarsanz, alma zaman-nzdan daha ok verim alabilirsiniz.

    Bu kitaptan en iyi ekilde faydalanmak iin aadaki alma yntemlerini neriyorum:

    Bu giriin devamndaki deerlendirme testine bakn. (cevaplar, testin sonundadr) Cevaplarn hibirini bilmiyorsanz, nemli deil, bu nedenle bu kitab aldnz. Yanl yaptnz sorularn cevaplarnn aklamalarn dikkatlice okuyun ve materyalin ilendii blmleri not aln. Bu bil-gi, sizin alma stratejinizi planlayacaktr. Akas ben, Modl 1den okumaya balamanz ve Blm 14e kadar durmamanz tavsiye ederim.

    Her birinin balangcnda listelenen test konularn ve bilgileri tamamyla anladnza emin olarak, her blm dikkatle aln. Deerlendirme testinde cevaplayamadnz materyalleri kapsayan blmlereekstra zen gsterin.

    Her blmn sonundaki Yazl Lablar tamamlayn. CCNA Composite konular ile direk ilgili olmalarndan dolay, bu Yazl Lab altrmalarn sakn atlamayn. Bu lablar hzlca geme-yin. Her cevabn sebebini tamamyla anladnza emin olun.

    Blmdeki Pratik Lablar tamamlayn (her blmde Pratik Lablar yoktur). Blmdeki yazlan-lara dnerek, altnz her admn sebebini anlarsnz. ayet uygun Cisco ekipmanlarna sahip deilseniz, Cisco sertifikanzn gerektirdii tm pratik lablar ierecek bir router simlatr iin www.routersim.com web sitesine gidin.

    Her blmle ilgili Gzden Geirme Sorularnn tamamn cevaplandrn.(Bu cevaplar, blm-lerin sonunda grnmektedir). Kafanz kartran sorular not aln ve kitabn bu blmlerini tekrar aln. Bu sorular hzlca gemeyin. Her cevabn nedenlerini tamamyla anladnza emin olun. Bunlarn, snavda karlaacaklarnzla ayn sorular olmayacan hatrlayn. Bu sorular, blm materyalini anlamanza yardmc olmas iin hazrlanmtr.

    Snavlar Nereden Alrz?CCNA Composite snavn, herhangi bir Pearson VUE yetkili test merkezlerinden (www.vue.com) alabilir veya 877-404-EXAM (3926) arayabilirsiniz.

    Bir Cisco Certified Network Associate snavna kayt yaptrmak iin:

    Almak istediiniz snavn numarasn belirtin (CCNA Composit snav numaras, 640-802dir)

    En yakn Pearson VUE test merkezine kayt yaptrn. Bu noktada, snav iin pein deme yapmanz istenecektir. Snavnz, 6 hafta ncesine kadar veya almak istediiniz ayn gne kadar programlayabilirsiniz. ayet snavda baarsz olursanz, tekrar almadan nce be gn

    1

    2.

    3.

    4.

    5.

    1

    2.

  • XXIIIGiri

    beklemek zorundasnz. Bir ey kar veya snavnz iptal etmeniz ya da tarihini deitirmeniz gerekirse, Prometric veya Pearson VUE ile en az 24 saat nceden irtibata gein.

    Snavnz planladnzda, randevu ve iptal prosedrleri, ID gereklilikleri ve test merkezi lo-kasyonuyla ilgili bilgiler alacaksnz.

    CCNA Composite Snav Almann pularCCNA Composit snav testi, 55-60 aras soru ierir ve 75-90 aras veya daha az srede tamam-lanmas gerekir. Bu bilgi, her snav iin deiebilir. Snav gemek iin %85 puan almanz gerekir, fakat her snav iin farkl olabilir.

    Snavdaki birok soru, ilk bakta benzer gzken (zellikle de syntax sorular), oktan seme-lidir. Yakn olmas kabul edilmeyecei iin, klar dikkatle okumay unutmayn. Komutlar yanl srayla kullanrsanz veya tek karakteri unutursanz, cevabnz yanl olacaktr. Bu nedenle, sizde alkanlk yapana kadar, her blmn sonundaki pratik snavlar yapn.

    Ayrca, doru cevabn, Cisconun cevab olduunu unutmayn. ou durumda, birden fazla doru cevap mevcuttur, fakat doru cevap, Cisconun nerdiidir. Snavda, bir, iki veya k semeniz istenir, tamamn semeniz asla istenmez. CCNA Composit 640-802 snav, aadaki test for-matlarn ierir:

    Tek cevapl oktan semeli

    ok cevapl oktan semeli

    Srkle-brak

    Router simlasyonu

    oktan semelilere ve doldurmal sorulara ilave olarak, Cisco kariyer sertifikasyonlar, perfor-mans simlasyon snav eleri ierebilir.

    oklu routing protokolleri alan, snrsz sayda Cisco router ve switchi tasarlamanza ve yap-landrmanza izin verecek yazlm www.routersim.com adresinden kontrol edin.

    CDdeki yazlm ve RouterSim.com, Cisco router ve switchlerin nasl yaplandrldn adm-adm anlatan komutlar salar. Bununla beraber, Cisco snavlarndaki router simlasyonlar, bir router interface yaplandrmasnn tamamlanmas iin izlenecek admlar gstermeyecektir. Onlar, ksmi komut yantlarna izin verecektir. rnek olarak, show config veya sho config ya da sh conf, kabul edilecektir. Router#show ip protocol veya router#show ip prot kabul edilecek-tir.

    Snavda baar iin baz genel ipular aadadr:

    Snav merkezine erkenden ulan. Bylece, rahatlayabilir ve snav materyallerine gz atabi-lirsiniz.

    Sorular dikkatli ekilde okuyun. Yeterince dnmeden karar vermeyin. Her sorunun tam olarak neyi sorduunu anladnzdan emin olun.

    ok emin olmadnz oktan semeli sorular cevaplandrdnzda, ilk olarak ak ekilde yanl olan cevaplarn elenmesi prosesini izleyin. Bunu yapmak, iyi bir tahmin yapmanz ge-rektiinde, olaslklarnz ok arttrr.

    Cisco snav boyunca, ileri veya geri gidemezsiniz. Kararnz deitiremeyeceinizden, Next butonuna tklamadan, cevabnz iki defa kontrol edin.

    Bir snav tamamladktan sonra, sizin snav geme veya kalma durumunuzu ve blmlere gre snav sonularn belirten, yazl bir Snav Sonu Raporunu hemen alacaksnz. (Test sorumlusu size yazl sonu raporu verecektir.) Test sonucu, testi aldktan sonraki be gn iinde, otomatik olarak Ciscoya gnderilecektir. ayet snav getiyseniz, tipik olarak iki ile drt hafta, bazen de daha uzun srede, Ciscodan dorulama alacaksnz.

    3.

  • XXIV Giri

    Yazar ile Balantya Gemek Todd Lammleye, www.lammle.com web sitesindeki forumundan ulaabilirsiniz.

  • XXVGiri

    Deerlendirme TestiHangi protokol, Network katman protokoln belirlemek iin PPP kullanr?

    NCP

    ISDN

    HDLC

    LCP

    10Mbps half-duplex alan bir huba bal 10 kullancnz vardr. Ayrca, 10Mbps half-duplex alan bir switche bal bir sunucunuz var. Her kullanc, sunucuya ne kadar bant geniliine sahiptir?

    100kbps

    1Mbps

    2Mbps

    10Mbps

    Dzinelerce switche sahip bir ada, ka tane root bridgee sahip olursunuz?

    1

    2

    5

    12

    routerA(config)#line cons 0 komutu, sonrasnda ne yapmanza izin verir?

    Telnet ifresini ayarlamak.

    Router kapatmak.

    Konsol ifresini ayarlamak.

    Konsol balantlarn disable etmek.

    IPv6 adresinin boyutu ne kadardr?

    32 bit

    128 byte

    64 bit

    128 bit

    Hangi PPP protokol, dinamik adresleme, authentication ve multilink salar?

    NCP

    HDLC

    LCP

    X.25

    Hangi komut bir interfacein, line, protokol, DLCI ve LMI bilgisini gsterecektir?

    sh pvc

    show interface

    show frame-relay pvc

    sho runn

    1

    A

    B

    C

    D.

    2.

    A

    B

    C

    D.

    3.

    A

    B

    C

    D.

    4.

    A

    B

    C

    D.

    5.

    A

    B

    C

    D.

    6.

    A

    B

    C

    D.

    7.

    A

    B

    C

    D.

  • XXVI Giri

    Aadakilerden hangisi, 192.168.168.188 255.255.255.192 subneti iin geerli host aral-dr?

    192.168.168.129190

    192.168.168.129191

    192.168.168.128190

    192.168.168.128192

    Passive komutu, dinamik routing protokollerine ne salar?

    Bir interfacein periyodik gncelleme gnderip almasn durdurur.

    Bir interfacein periyodik gncelleme almasn durdurur, fakat gndermeye devam eder.

    Routern dinamik bir gncelleme almasn durdurur.

    Routern dinamik bir gncelleme gndermesini durdurur.

    Hangi protokol pingi kullanlr yapar?

    TCP

    ARP

    ICMP

    BootP

    Bir a, 12 port switch ile segmentlerine ayrdnzda, ka tane collision domain oluturulur?

    1

    2

    5

    12

    Bir Cisco routerda Telnet ifrenizi oluturmanz aadaki komutlardan hangisi salayacak-tr?

    line telnet 0 4

    line aux 0 4

    line vty 0 4

    line con 0

    Hangi router komutu, tm access listlerin ieriinin tamamn grmenize izin verir?

    show all access-lists

    show access-lists

    show ip interface

    show interface

    Bir VLAN ne yapar?

    Tm sunuculara, en hzl port gibi davranr.

    Bir switch portunda oklu collision domainler salar.

    Katman2 bir switch a topluluundaki broadcast domainleri ayrr.

    Tek bir collision domaininde oklu broadcast domainler salar.

    8.

    A

    B

    C

    D.

    9.

    A

    B

    C

    D.

    10.

    A

    B

    C

    D.

    11

    A

    B

    C

    D.

    12.

    A

    B

    C

    D.

    13.

    A

    B

    C

    D.

    14.

    A

    B

    C

    D.

  • XXVIIGiri

    NVRAMde tutulan yaplandrmay silmek isterseniz, ne yazarsnz?

    erase startup

    erase nvram

    delete nvram

    erase running

    Oluturan hostlara, geri, hedef an bilinmedii mesajn gndermek iin hangi protokol kul-lanlr?

    TCP

    ARP

    ICMP

    BootP

    Hangi IP adres klasnda, varsaylan olarak en fazla host adresi kullanlabilir?

    A

    B

    C

    A ve B

    Bir katman2 cihazdan hangi sklkta BPDUlar gnderilir?

    Hibir zaman

    Her 2 saniyede

    Her 10 dakikada

    Her 30 saniyede

    VLANlar hakknda aadakilerden hangisi dorudur?

    Tm Cisco switchlerde, varsaylan olarak iki VLAN yaplandrlr.

    VLANlar sadece, tamamyla Cisco switchlere sahip olduunuz bir a topluluunda al-rlar. Bilinmeyen marka switchler kabul edilmeyecektir.

    Ayn VTP domaininde, 10dan fazla switche sahip olmamalsnz.

    VTP, yaplandrlm bir VTP domainindeki switchlere VLAN bilgisi gndermek iin kul-lanlmaktadr.

    Hangi WLAN IEEE dzenlemesi, 2.4Ghzde 54Mbpsa izin verir?

    A

    B

    G

    N

    Bir a 12 portlu switch ile segmentlerine ayrldnda, ka tane broadcast domain oluturu-lur?

    1

    2

    5

    12

    15.

    A

    B

    C

    D.

    16.

    A

    B

    C

    D.

    17.

    A

    B

    C

    D.

    18.

    A

    B

    C

    D.

    19.

    A

    B

    C

    D.

    20.

    A

    B

    C

    D.

    21.

    A

    B

    C

    D.

  • XXVIII Giri

    Tek IP adresi ile ok sayda kullancy, global nternete balamak iin hangi Network Add-ress Translation eidi kullanlabilmektedir?

    NAT

    Statik

    Dinamik

    PAT

    Bir switchte trunking yaplandrmak iin hangi protokoller kullanlmaktadr? (ki k sein)

    VLAN Trunking Protocol

    VLAN

    802.1Q

    ISL

    Bir stub a nedir?

    Birden fazla k noktas olan bir network.

    Birden fazla k ve giri noktas olan bir network.

    Yalnz bir girii olan ve k noktas olmayan bir network.

    Sadece tek bir giri ve k noktasna sahip bir network.

    OSI modelinde bir hub nerede belirtilir?

    Session katman

    Physical katman

    Data Link katman

    Application katman

    Access Control Listlerin (ACL) iki ana tr nedir?

    Standard

    IEEE

    Extended

    Specialized

    Bir IOSun yedeini almak iin, hangi komutu kullanrsnz?

    backup IOS disk

    copy ios tftp

    copy tftp flash

    copy flash tftp

    Bir yedek yaplandrma oluturmak iin hangi komut kullanlmaktadr?

    copy running backup

    copy running-config startup-config

    config mem

    wr mem

    22.

    A

    B

    C

    D.

    23.

    A

    B

    C

    D.

    24.

    A

    B

    C

    D.

    25.

    A

    B

    C

    D.

    26.

    A

    B

    C

    D.

    27.

    A

    B

    C

    D.

    28.

    A

    B

    C

    D.

  • XXIXGiri

    OSI modelin oluturulmasnn ana sebebi nedir?

    DoD modelinden daha geni katmanl bir model oluturmak iin.

    Bylece uygulama gelitiriciler, tek seferde sadece bir katmann protokoln deitirebi-lirler.

    Bylece farkl alat haberleebilir.

    Bylece Cisco modeli kullanabilir.

    DHCP, Transport katmannda hangi protokol kullanr?

    IP

    TCP

    UDP

    ARP

    Routernz, bir CSU/DSUya yardm ediyorsa, routera 64000bps seri link salamak iin kul-lanmanz gereken komut aadakilerden hangisidir?

    RouterA(config)#bandwidth 64

    RouterA(config-if)#bandwidth 64000

    RouterA(config)#clockrate 64000

    RouterA(config-if)#clock rate 64

    RouterA(config-if)#clock rate 64000

    Belirli bir interfacede bir IP access listin etkin olup olmadn anlamak iin hangi komut kul-lanlmaktadr?

    show access-lists

    show interface

    show ip interface

    show interface access-lists

    Bir Cisco routerdaki IOSu gncellemek iin hangi komut kullanlmaktadr?

    copy tftp run

    copy tftp start

    config net

    copy tftp flash

    29.

    A

    B

    C

    D.

    30.

    A

    B

    C

    D.

    31.

    A

    B

    C

    D.

    E.

    32.

    A

    B

    C

    D.

    33.

    A

    B

    C

    D.

  • XXX Giri

    Deerlendirme Testinin CevaplarA Pakette kullanlan Network katman protokoln belirlemeye yardm etmesi iin Network Control Protocol kullanlr. Daha fazla bilgi iin Blm 14e bakn.

    D her cihaz sunucuya 10Mbpsa sahiptir. Daha fazla bilgi iin Blm 8e bakn.

    A Network bana sadece bir root bridgee sahip olmalsnz. Daha fazla bilgi iin Blm 8e bakn.

    line console 0 komutu sizi, sonra konsol user-mode ifresini ayarlayacanz bir istemci-ye yerletirilir. Daha fazla bilgi iin Blm 4e bakn.

    D Bir IPv6 adresi, 32 bit olan IPv4 adresi ile karlatrldnda, 128 bit uzunluundadr. Daha fazla bilgi iin Blm 13e bakn.

    C PPP ynndaki Link Control Protocol, dinamik adresleme, authentication ve multilink salar. Daha fazla bilgi iin Blm 14e bakn.

    Bshow interface komutu, bir interfacein line, protokol, DLCI ve LMI bilgisini gsterir. Daha fazla bilgi iin Blm 14e bakn.

    256 192 = 64. 64 + 64 = 128. 128 + 64 = 192. Subnet 128, broadcast adresi, 191 ve geerli host aral, 129-190dr. Daha fazla bilgi iin, Modl 3e bakn.

    Bpassive-interface komutunun ksa ekli olarak passive komutu, bir interfaceden dzenli gncellemelerin gnderilmesini durdurur. Bununla beraber, interface hala gncelle-meleri alabilecektir. Daha fazla bilgi iin Blm 6ya bakn.

    ICMP, echo request ve replylar gndermek iin kullanlan, Network katmanndaki protokol-dr. Daha fazla bilgi iin, Modl 2ye bakn.

    D Katman2 switching, ayr collision domainler oluturur. Daha fazla bilgi iin Blm 1e ba-kn.

    Cline vty 0 4 komutu sizi, Telnet ifrenizi ayarlayp deitirmenize izin verecek bir istem-ciye gtrr. Daha fazla bilgi iin Blm 4e bakn.

    Tm access listlerin ieriini grmek iin, show access-lists komutunu kullann. Daha fazla bilgi iin Blm 10a bakn.

    C VLANlar, katman2deki broadcast domainlerini ayrrlar. Daha fazla bilgi iin Blm 9a bakn.

    Aerase startup-config komutu, NVRAMde tutulan yaplandrmay siler. Daha fazla bilgi iin Blm 4e bakn.

    C ICMP, oluturan routera geri, mesajlar gndermek iin kullanlan, Network katmanndaki protokoldr. Daha fazla bilgi iin Blm 2ye bakn.

    A KlassA adreslemesi, host adreslemesi iin 24 bit salar.

    B Her 2 saniyede, BPDUlar, varsaylan olarak, tm aktif bridge portlarndan gnderilmektedir. Daha fazla bilgi iin Blm 7ye bakn.

    D Switchler varsaylan olarak VLAN bilgisini gndermezler. VTP domaini oluturmanz ge-rekir. VLAN Trunking Protocol (VTP), bir trunk link boyunca, VLAN bilgisini gndermek iin kullanlr. Daha fazla bilgi iin Blm 9a bakn.

    C IEEE 802.11B, 2.4GHzdir, fakat maksimum sadece 11Mbpsdr. IEEE 802.11G, 54Mbps en yksek hz deeri ile 2.4GHzdedir. Daha fazla bilgi iin Blm 12ye bakn.

    A Varsaylan olarak, switchler, collision domainlerini ayrrlar, fakat geni bir broadcast domainindedir. Daha fazla bilgi iin Blm 1e bakn.

    1

    2.

    3.

    4.

    5.

    6.

    7.

    8.

    9.

    10.

    11

    12.

    13.

    14.

    15.

    16.

    17.

    18.

    19.

    20.

    21.

  • XXXIGiri

    D Port Address Translation (PAT), network adres evrimi iin one-to-many yaklamna izin verir. Daha fazla bilgi iin Blm 11e bakn.

    C,D VTP, VLAN bilgisinin, trunk bir link boyunca gnderilmesi dnda bir ey yapmadn-dan, doru deildir. Bir portta trunk yaplandrmak iin, 802.1Q ve ISL kullanlmaktadr. Daha fazla bilgi iin Blm 9a bakn.

    D Stub alar, a topluluuna sadece bir balantya sahiptir. Sadece default routelar, stub bir ada ayarlanabilir, yoksa network dngleri oluabilir. Daha fazla bilgi iin Blm 7ye bakn.

    B Physical katmanda belirtilen hublar, elektrik sinyallerini tekrar retirler. Daha fazla bilgi iin Blm 1e bakn.

    A,C Standart ve extended access listler (ACL), bir routerda gvenlik salamak iin kullanl-maktadr. Daha fazla bilgi iin Blm 10a bakn.

    D copy flash tftp komutu, flashtaki mevcut IOSu, bir TFTP hostuna yedek almay sa-lamanza alacaktr. Daha fazla bilgi iin Blm 5e bakn.

    B Bir routerdaki konfigrasyonun yedeini almak iin kullanlacak komut, copy running-config startup-configdir. Daha fazla bilgi iin Blm 5e bakn.

    C IOS modelinin gelitirilmesinin birinci sebebi, farkl alarn birlikte alabilmesidir. Daha fazla bilgi iin Blm 1e bakn.

    C User Datagram Protocol, Transport katmanndaki bir balant a servisidir ve DHCP, bu connectionless servisi kullanr. Daha fazla bilgi iin Blm 2ye bakn.

    E clock rate komutu, iki kelimedir ve hattn hz, bps (bit per second) olarak verilir. Daha fazla bilgi iin Blm 4e bakn.

    Cshow ip interface komutu size, herhangi bir gidi veya geli interfaceinin, bir access liste sahip olup olmadn gsterecektir. Daha fazla bilgi iin, Modl 10a bakn.

    D copy tftp flash komutu, Cisco routerlardaki Cisco IOS iin varsaylan lokasyon olan flash bellekte yeni bir dosya yerletirir. Daha fazla bilgi iin, Modl 9a bakn.

    22.

    23.

    24.

    25.

    26.

    27.

    28.

    29.

    30.

    31.

    32.

    33.

  • 1 Alar Aras letiim

  • 1 Alar Aras letiimAlar Aras letiimin Temelleri

    Alar Aras letiim Modelleri

    OSI Referans Modeli

    Ethernet A Kurulumu

    Ethernet Kablolama

    Data Enkapslasyonu

    Cisco -Katmanl Hiyerarik Modeli

    zet

    Snav Gereklilikleri

    Yazl Lab 1

    Gzden Geirme Sorular

    Gzden Geirme Sorularnn Cevaplar

    Yazl Lab 1 Cevaplar

    Yazl Lab 1.2 Cevab

    Yazl Lab 1.3 Cevaplar

    Yazl Lab 1.4 Cevaplar

  • Alar Aras letiimAlar aras iletiimin heyecan verici dnyasna ho geldiniz. Bu ilk blm, Cisco router ve switchleri kullanp, alarn birbirine nasl balandna odaklanarak, alar aras iletiimin temelle-rini anlamanza yardmc olacaktr. ncelikle, alar topluluunun ne olduunu tam olarak bilmek zorundasnz, deil mi? Bir router araclyla iki ya da daha fazla LAN ya da WAN baladnz-da ve IP gibi bir protokol ile mantksal bir a adresleme plan yaplandrdnzda, bir a topluluu oluturursunuz.

    Bu blmde u drt konuyu ileyeceim:

    Alar aras iletiimin temelleri.

    An segmentlere ayrlmas.

    Bir a fiziksel segmentlere ayrmada, bridge, switch ve routerlar nasl kullanlmaktadr.

    Bir a topluluu oluturmak iin routerlar nasl kullanlmaktadr.

    Ayn zamanda Open Systems Interconnection (OSI) modelini dikkatle inceleyeceim ve zerine kuracanz a bilgisi iin gl bir temeli gerekten iyi kavramanz gerektiinden, her bir blm-n detayl bir ekilde size aklayacam. OSI modeli; tamamyla farkl sistemlerin farkl alarda gvenli bir ekilde iletiimine imkan vermek iin gelitirilen 7 hiyerarik katmana sahiptir. Bu kitap, CCNA ile ilgili her konuya odakland iin sizin OSI modelini Cisconun anlad ekilde anlama-nz ok nemlidir. Bu sebeple 7 katman size o ekilde sunacam.

    OSI modelinde farkl katmanlar iin farkl cihaz trleri olduundan, bir aa bu cihazlar balamak iin kullanlacak kablo ve konnektr tiplerini bilmeniz de ok nemlidir. Cisco cihazlarnn kablola-masn, (Ethernet teknolojileri ile) router ya da switche balanmasn, hatta konsol balantsyla bir router ya da switche nasl balant kurulacan da ele alacam.

    Blm a topluluklarn tasarlamak, kurmak ve arzalarn gidermek iin Cisco tarafndan geliti-rilmi katmanl hiyerarik modeli ileyerek tamamlayacaz.

    Bu blm okuduktan sonra, 20 adet gzden geirme soru-su ve drt yazl laboratuvar uygulamasyla karlaacaksnz. Bunlar size, bu blmn bilgilerinin hafzanza yerlemesi iin hazrlanmtr. Bu nedenle bu blmleri sakn atlamayn.

    Alar Aras letiimin TemelleriAlar aras iletiim modellerini ve OSI referans modelinin zelliklerini incelemeden nce, byk resmi ve anahtar sorunun cevabn anlamamz gerekir. Cisco alar aras iletiimi renmek ne-den bu kadar nemlidir?

    Alar ve a kurma ilemleri, son 15 yldr ok hzl bir ekilde bymektedir. Bunlar, veri ve yazc paylam gibi temel vazgeilmez kullanc ihtiyalarndaki byk artla beraber, video konferans gibi daha ileri talepleri yakalayabilmek iin k hznda gelime gstermilerdir. A kaynaklarn paylamaya ihtiya duyan herkes ayn ofis ortamnda bulunmad srece (gittike artan bir du-rum) yaplmas gereken, tm kullanclarn bu alarn kaynaklarn kullanabilmeleri iin birok a birbirine balamaktr.

    ekil 1.1de bir hub kullanlarak balanan basit bir LAN ann resmini grebilirsiniz. Bu a, ger-ekte bir collision domain ve bir broadcast domaindir. Bunlarn anlamn bilmiyorsanz kayglan-maya gerek yok, tm blm boyunca birok kez collision ve broadcast domainlerden bahsede-ceim. Siz muhtemelen onlar ryanzda bile greceksiniz.

    Bu blm ile ilgili gncellemeleri bul-mak iin www.lammle.com ve/veya www.sybex.com adreslerine baknz.

  • 4 Blm 1

    ekil 1.1 ile ilgili olarak, Bob isimli PCnin, Sally isimli PC ile grtn nasl sylersiniz? Her ikisi de ok portlu bir re-peater (bir hub) ile bal ayn LANdadr. Bu durumda, Bob Hey Sally orada m-sn? eklinde bir veri mesaj gnderebi-lir mi? Ya da Bob, Sallynin IP adresini kullanabilir mi? Hey 192.168.0.3, orada msn? gibi veri mesajlar kullanabilir mi? Umarm ki, siz IP adresli seene-i setiniz. Fakat byle olsa dahi, hala haberler kt, her iki cevap da yanl! nk Bob gerekte, ona ulamak iin Sallynin PCsinin a kartna yazl olan MAC adresini (donanm adresi olarak bilinir) kullanacaktr.

    Gzel, fakat Bob sadece Sallynin adn biliyor ve onun IP adresini dahi bilmiyorken, Sallynin MAC adresine nasl sahip olacak? Bob, genelde Domain Name Service (DNS) kullanlarak ger-ekletirilen isim zmlemesi (isimden IP adresine zmleme) ile ie balayacaktr. ayet her ikisi de ayn LANda ise Bob sadece bu bilgi iin Sallye broadcast gnderebilir (DNSe gerek yok). (Vista dahil) Microsoft Windowsa ho geldiniz!

    Aada, Bobdan Sallye gnderilen basit bir isim zmlemesinin, bir a analizrnden kts var:

    TimeSourceDestinationProtocolInfo

    53.892794192.168.0.2192.168.0.255NBNSNamequeryNBSALLY

    Daha nce bahsettiim gibi 2 kullanc lokal bir LANda bulunduu srece Windows (Bob), Sally ismini zmlemek iin bir broadcast gnderecektir (hedef 192.168.0.255, bir broadcast adresi-dir). Gelin verinin geri kalan ksmna bir bakalm:

    EthernetII,Src:192.168.0.2(00:14:22:be:18:3b),Dst:Broadcast(ff.ff:ff:ff:ff:ff)

    Bu kt gsteriyor ki, Bob kendi MAC adresini ve source (kaynak) IP adresini biliyor ama Sallynin IP ve MAC adresini bilmiyor. Bu nedenle Bob, tm Flerden oluan bir MAC adresi broadcasti (bu bir Data Link katman yayndr) ve 192.168.0.255 olarak bir IP LAN broadcasti gnderiyor. Tekrar ediyorum, Subnetting, Variable Lenght Subnet Masklar (VLSM) ve TCP/IP Arza Gider-mek balkl blm 3de broadcastler hakknda daha ayrntl bilgi reneceksiniz.

    sim zmlemesinden nce, Bobun yapmas gereken ilk ey Sallynin MAC adresini elde etmek iin LANa broadcast gndermesidir, bylece Sallynin PCsi ile iletiime geebilir ve onun ismini IP adresine evirebilir:

    TimeSourceDestinationProtocolInfo

    53.153054192.168.0.2BroadcastARPWhohas192.168.0.3?Tell 192.168.0.2

    ekil 1.1: Temel a.

  • 5Alar Aras letiim

    Sallynin cevabn inceleyelim:

    Time Source DestinationProtocolInfo

    5.153403192.168.0.3192.168.0.2ARP192.168.0.3isat00:0b: db:99:d3:5e

    5.53.89317192.168.0.3192.168.0.2NBNSNamequeryresponseNB 192.168.0.3

    Tamam, Bob imdi Sallynin hem IP hem de MAC adresine sahip! Bu noktada her ikisi de source (kaynak) adresi olarak listelenmitir, nk bu bilgi Boba Sally tarafndan gnderilmitir. Son olarak, Bob, Sally ile balantya gemek iin ihtiyac olan her eye sahiptir. Size ARPdan sz edeceim ve IP Routing balkl blm 6da, Sallynin IP adresinin bir MAC adresine nasl -zmlendiini tam olarak gstereceim.

    Bu arada, Sallynin Bobla tekrar iletiime gemek iin ayn zmleme ilemini tekrarlamak zo-runda olduunu anlamanz istiyorum, lgnca geliyor deil mi? Bunu, Windows ile basit a kur-ma ve IPv4e giri olarak dnn (henz router eklemedik bile).

    leri biraz daha zorlatrmak iin baz durumlarda geni bir a, kullanc tepki sresini azaltmak iin daha kk birka aa blmek zorunda kalacaksnz. nk a bydke arlaacaktr. Btn bu bymeyle beraber, LANdaki tkanklk ok yksek seviyelere kacaktr. Bunun z-m, network segmentation denen gerekten byk olan alarn daha kk alara blnmesidir. Bunu router, switch ve bridge gibi cihazlar kullanarak yaparsnz. ekil 1.2 switch ile blnm bir a gstermektedir. Bylece switche bal her bir a imdi ayr bir collision domainidir. Fakat dikkat edilmesi gerekir ki bu a hala bir broadcast domainden olumaktadr.

    ekil 1.2de kullanlan hubn, switch porttaki bir collision domaini genilettiini unutma-yn. LANdaki trafik tkanklnn genel sebepleri aada listelen-mitir:

    Bir broadcast domainde ok sayda kullanc olmas.

    Broadcast frtnas.

    Multicasting.

    Dk bant genilii.

    Aa balant iin hub eklen-mesi.

    Youn bir ARP veya IPX tra-fii (IPX, IPye benzer bir No-vell protokoldr. Gnmz alarnda kullanlmaz.)

    ekil 1.2ye tekrar bakalm. ekil 1.1deki ana hubn yerine bir switch yerletirdiimi fark ettiniz mi? Fark ettiniz ya da etmediniz, bunu yapmamm sebebi; hublarn alar segmentlere ayrmama-s, network segmentlerini sadece balamasdr. Yani basit olarak, ev kullanm ve arza gidermek ve birka PCyi birbirine balamak iin kolay ve pahal olmayan bir yoldur, ama hepsi bu kadar.

    Gnmzde routerlar, alar birbirine balamak iin ve veri paketlerinin bir adan dierine yn-lendirilmesinde kullanlr. Cisco kaliteli router rnleri ve mkemmel servisi ile routerlar iin fiili standart olmutur. Varsaylan olarak routerlar, segmente gnderilen tm broadcastleri iiten bir a segmentindeki tm cihazlarn btn olan broadcast domainlerini ayrr. ekil 1.3, kk a-mzda alar topluluu oluturan ve broadcast domainleri ayran bir router gstermektedir.

    ekil 1.2: Collision domainleri ayrmak iin hub yerine switch kullanlabilir.

  • 6 Blm 1

    ekil 1.3teki a olduka gzeldir. Her kullanc, kendi collision domainine baldr ve router, iki broadcast domain oluturur. Routerlarn, WAN servislerine balant saladklarn da unutmayn. Routerlar, Cisco cihazlarndaki V.35 gibi WAN balantlar iin serial interfaceleri kullanr.

    Broadcast domaini ayrmak nemlidir, nk bir kullanc ve sunucu, aa bir broadcast gnderdi-inde eer router yoksa adaki tm cihazlar, bunu almak ve ileme koymak zorundadr. Routern interfacei bir broadcast aldnda bunu dier alara iletmeksizin, Teekkr ederim, fakat alma-yaym. diyerek reddeder. Routerlar, varsaylan olarak, broadcast domainlerini ayran cihazlar olarak bilindii halde, collision domainlerini de ayrdklarn hatrlamak nemlidir.

    Anzda router kullanmann iki avantaj vardr:

    Varsaylan olarak, broadcastleri ynlendirmezler.

    IP adresi gibi 3. katman (a katman) bilgilerinin olduu paketleri filtreleyebilirler.

    Anzdaki drt router fonksiyonu aadaki gibidir:

    Paket switching

    Paket filtreleme

    Alar aras iletiim

    Yol seimi

    Routerlarn gerekte switch olduklarn hatrlayn: Onlar gerekten 3. katman switchleridir (katmanlar hakknda bu blmde bahsedeceiz). Frameleri ileten ya da filtreleyen 2. katman switchlerin aksine routerlar (3.katman switchler) mantksal adresleme kullanr ve paket switc-hing salarlar. Routerlar, ayn zamanda access listleri kullanarak, paket filtreleme salayabilir. ki ya da daha fazla a birbirine baladklarnda mantksal adresleme (IP veya IPv6) kullanrlar. Bu oluumun ad alar topluluudur. Son olarak routerlar, yol seimi ve uzak alara paketleri ynlendirmek iin bir routing tablosu (alar topluluunun haritasn) kullanr.

    Tam tersine switchler, alar topluluu oluturmak iin kullanlmazlar (varsaylan olarak broa-dcast domainleri oluturmazlar); bir aa ilevsellik katmak iin grevlendirilirler. Bir switchin ana grevi, LAN kullanclarna daha yksek bant genilii salayp performanslarn artrarak, bir LANn daha iyi almasn salamaktr. Switchler, routerlarn yapt gibi paketleri dier alara ynlendirmez. Onun yerine, paketleri bir porttan dierine anahtarlama yaparak iletirler. Burada

    ekil 1.3: Routerlar bir a topluluu oluturur.

  • 7Alar Aras letiim

    paket ve framein ne olduunu sorabilirsiniz. Onlar hakknda, bu blmde size daha sonra bilgi vereceim.

    Varsaylan olarak, switchler, collision domainleri ayrr. Bu; belirli bir cihazn, bir a segmentine paket gnderdii ve ayn segmentteki dier tm cihazlarn dikkatini ona ekmeye zorlad bir a senaryosunu aklamak iin kullanlan bir Ethernet terimidir. Adaki iki cihazn ayn anda paket yollamas, collisiona sebep olur. Her seferinde birisi olmak kouluyla, her iki cihaz da tekrar ak-tarm yapmak zorundadr. Bu pek randmanl deildir. Bu durum, tipik olarak tek bir collision ve broadcast domaininin olduu, her kullanc segmentinin huba bal olduu ortamda gerekleir. Hubn tersine, switchin her bir portu, kendi collision domainini olu-turur.

    Bridging terimi, router ve hublarn gelitirilmesinden nce ortaya kmtr. Bu sebeple, switchler kadar bridgeleri de anlatmak iin ska kullanlr. Bunun sebebi, bridge ve switchlerin bir adaki collision domainlerini ayrmak gibi, temelde ayn ii yapyor olmalardr. (Gerekte, gnmzde bir bridge cihaz alamazsnz, sadece LAN switchleri alabilirsiniz. Switchler, bridging teknolojisi kullandndan Cisco hala onlar ok portlu bridge olarak tarif eder.)

    Yani basit olarak, switch iin daha akll ve ok portlu bir bridge diyebiliriz. Bu tanm dorudur, fakat baz farkllklar vardr. Switchler bu fonksiyonu, ok gelimi ynetim kabiliyeti ve zellikleri ile salar. Art, ou zaman bridgeler 2 ya da 4 portludur. Tamam, onlar 16 porta ka-dar artrabilirsiniz, fakat baz switchlerdeki yzlerce portla mukayese bile edilemezler.

    ekil 1.4, tm a topluluu ci-hazlaryla, bir a gstermek-tedir. Routern, her bir LAN interfacei iin sadece broa-dcast domainlerini deil, colli-sion domainlerini de ayrdn anmsayn.

    ekil 1.4e baktnzda routern merkezi bir konumda olduunu ve tm fiziksel alara baland-n fark ettiniz mi? Bu yerleim plann, bridge ve hub gibi eski teknolojileri de ierdii iin kul-lanmak zorundayz.

    ekil 1.4n st tarafndaki ada, hublar routera bala-mak iin bir bridge kullanld-na dikkat edin. Bridge, collision domainlerini ayrmaktadr, fa-kat her iki huba bal kullan-clar ayn broadcast domainine skmtr. Ayn zamanda, bri-dge sadece iki collision domain oluturmutur, bu nedenle huba bal her bir cihaz, ayn huba bal dier tm cihazlar gibi ayn collision domainindedir. Gerekte bu olduka sakncal bir du-rumdur, fakat hala btn kullanclarn ayn collision domainde olmasndan daha iyidir.

    Switchler ayr collision ve tek bir broadcast domaini oluturur. Routerlar, her bir interfa-ce iin ayr bir broadcast domain oluturur.

    Bir bridgei broadcast domaindeki collision azaltmak ve anzdaki collision do-main saysn artrmak iin kullanabilirsiniz. Ayrca, hubn ethernet anda, tkankl-a neden olabilecei aklnzda bulunsun. A tasarm yaparken daima dikkatli olun.

    ekil 1.4: Alar aras iletiim cihazlar.

  • 8 Blm 1

    Baka bir konuya dikkat edelim: Alttaki, birbirine ve ayn zamanda routera bal 3 hub, bir collision ve broadcast domain oluturmaktadr. Bu durum, bridge ile balanm an daha iyi olduunu gsterir!

    Routera bal en iyi a, soldaki switch kullanlan LAN adr. Neden? nk switchteki her port collision domainleri oluturur. Fakat tm cihazlar hala ayn broadcast domainindedir. Bunun gerekten neden kt bir ey olduunu hatrladnz m? nk tm cihazlar, yaynlanan tm broadcastleri dinlemek zorundadr. Ve broadcast domaininiz fazla genise, kullanclar daha az bant geniliine sahip olacak, daha fazla broadcast iin daha ok ilem gc gerekecek ve an tepkime sresi, ofiste karmaa oluturacak seviyeye decektir.

    Amzda sadece switchler bulunduu zaman, her ey ok deiecektir. ekil 1.5, tipik olarak gnmzde kullanlan a gstermektedir.

    Tamam, LAN switchleri, alarn merkezine yerletirdim, imdi routerlar sadece mantksal alar birbirine balamaktadr. Bu tr bir kurulum yaparsam, Virtual LANlar (VLANler) oluturmu olu-rum, bu konu Virtual LANlar (VLANlar) balkl blm 9da ele alnacaktr. Endie etmenize gerek yok, fakat bir switch kullanlm aa sahip olsanz bile, VLANlar aras ya da alar aras iletiim salamak iin hala bir routera ihtiyacnz olduunu anlamanz gerekten ok nemlidir. Bunu sakn unutmayn!

    Belli ki en iyi a, hizmet ettii firmann i gereksinimlerini karlayacak ekilde doru tasarlanm olan adr. Ada doru yerletirilmi routerlarla LAN switchler, en iyi a tasarmn salar. Bu kitap, router ve switchlerin temellerini anlamanza yardmc olacaktr, bylece olaylara gre gl ve bilgili kararlar verebileceksiniz.

    ekil 1.4e tekrar dnelim. Bu alar topluluunda ka adet collision ve broadcast domaini vardr? Umarm, dokuz collision ve broadcast domaini olarak cevap verdiniz. Broadcast domainlerini grmek kesinlikle en kolay olandr, nk varsaylan olarak routerlar, broadcast domainleri olu-turur. balant olduundan, bu size broadcast domain verir. Fakat dokuz collision domainini grebildiniz mi? Hayr cevabna karn aklayacam. Tm hub alar bir collision domainidir, bridge a collision domainine eittir. Switchin her bir portu iin bir tane olmak zere, switch andaki be collision domainini de eklersek, toplam dokuz adet vardr.

    imdi, ekil 1.5de, switchteki her port, ayr bir collision domaini ve her VLAN ayr bir broadcast domainidir. Fakat VLANlar arasnda routing iin hala bir routera ihtiyacnz var. Burada ka tane collision domaini gryorsunuz? Ben 10 tane sayyorum. Switchler arasndaki balantlarn da bir collision domain olarak kabul edildiini hatrlayn!

    Bridge/Switchler alar segmentlere bl-mek iin kullanlmasna ramen, broa-dcast veya multicast paketlerini ayramaz.

    ekil 1.5: Bir alar topluluu oluturmak iin switch kullanlm a.

  • 9Alar Aras letiim

    Alar aras iletiim ve bir a topluluunda bulunan eitli cihazlarla tantnz. Alar aras iletiim modellerine balama zaman geldi.

    Alar Aras letiim ModelleriA almaya baladnda bilgisayarlar tipik olarak ayn reticiden bilgisayarlarla iletiim kurar. rnein firmalar, ya komple bir DECnet zm ya da bir IBM zm altrr, ikisi bir arada ol-maz. 1970lerin sonlarnda Open Systems Interconnection (OSI) referans modeli, bu snrlamay kaldrmak iin International Organization for Standardization (ISO) tarafndan oluturuldu.

    OSI modeli, farkl retici alarnn, dierleriyle alabilmesi iin reticilerin, ortak alan a ciha-z ve protokollere benzer yazlm oluturmasna yardm etmesi anlamna gelmekteydi. Ayn dnya bar gibi, muhtemelen asla tamamyla gereklemeyecektir, fakat hala ok byk bir hedeftir.

    OSI modeli, alar iin ncelikli bir mimari modeldir. OSI, bir bilgisayardaki bir uygulamadan, a or-tam arac boyunca, baka bilgisayardaki bir uygulamaya veri ve a bilgisinin nasl aktarlacan aklar. OSI referans modeli, bu yaklam katmanlara ayrr.

    imdiki blmde, katmanl yaklam ve bu yaklamn, a topluluklarmzda hata tespitinde bize yardmc olmas iin nasl kullanabileceini aklayacam.

    Katmanl YaklamBir referans modeli, haberlemenin nasl olmas gerektiinin kavramsal bir tasarmdr. Verimli haberleme iin gerekli tm ilemleri adresler ve bu ilemleri, katman denilen mantksal gruplara bler. Bir iletiim sistemi, bu yolla tasarlandnda, katmanl yap olarak bilinir.

    u ekilde dnn: Siz ve baz arkadalarnz bir firmada ie balamak istiyorsunuz. Yapaca-nz ilk ilerden biri, oturmak ve hangi ilemlerin yaplmak zorunda olduunu, onlar kimin yapaca-n, yaplaca sray ve birbirleriyle nasl ilikilendirileceini dnmektir. Eninde sonunda, bu ileri blmlere ayrabilirsiniz. Diyelim ki, bir sipari-alma ve bir stok ile bir nakliye blmne sahip olmaya karar verdiniz. Departmanlarnzn hepsinin, kendi alanlarn megul eden ve sadece kendi grevlerine odaklanmalarn gerektiren, ileri vardr.

    Bu senaryoda blmleri, bir iletiim sistemindeki katmanlara benzeteceim. lerin ilerlemesini kolaylatrmak iin her blmn eleman dierlerine gvenmeli, ilerini yapmalarn salamak iin arlklarn koymal ve kendi sorumluluklarn profesyonelce ele almaldr. Planlama toplant-larnzda notlar alrsnz, i plannz veya referans modeliniz gibi operasyon standartlar hakknda sonraki tartmalara yardm etmesi iin tm ileyii kaydedersiniz.

    Gerek Dnya SenaryosuTm Hublarm Switchlerle deitirmeli miyim?San Josedaki byk bir irkette a yneticisisiniz. Patron size geliyor ve bir switch alma iste-iniz iin ne kadar bir gideri onaylayacan bilmediini ve gerekten ihtiya olup olmadn soruyor.

    Switchler, gerekten, hublarn sahip olmad birok zellii aa eklemektedir. Fakat hibirimiz snrsz bir bteye sahip deiliz. Hublar, hala gzel bir a oluturabilmektedir. Bu, tabi ki, a doru bir ekilde tasarlayp kurmanza baldr.

    40 kullancnzn, drt huba balandn ve her birinde 10 kii olduunu dnelim. Bu nokta-da, herkes hublarla balandndan, geni bir collision domain ve geni bir broadcast domaine sahipsiniz. ayet sadece bir tane switch alabiliyorsanz ve hem hublar hem de sunucular switch portlarna balarsanz, o zaman drt collision domaine ve bir broadcast domaine sahip olursunuz. Mkemmel deil, fakat bir switchin maliyetiyle, anz daha iyi olacaktr. O halde, siz yine de tamamen yeni switchler almak konusunda talepte bulunun. Ne kaybedersiniz?

  • 10 Blm 1

    e baladnzda, kendileri ile ilgili projelere sahip blm mdrleri, tanml grevleri yerine ge-tirmek iin pratik yntemler gelitirmeye ihtiya duyacaktr. Bu pratik yntem veya protokollerin, standart bir alma prosedr klavuzu olarak birletirilmesine ve yakndan takip edilmesine gerek duyulacaktr. El kitabnzdaki eitli prosedrlerin her biri, farkl gerekeler ierecek, farkl nem derecelerine ve kurulumlara sahip olacaktr. ayet bir ortaklk oluturacak ya da baka bir firmay alacaksanz, i protokollerinin (i planlarnn) sizinkilerle uygun (en azndan uyumlu) olmas ge-rekecektir.

    Benzer ekilde, yazlm gelitiriciler, bilgisayar iletiim prosedrlerini anlamak iin bile, referans modeli kullanabilirler ve herhangi bir katmanda hangi tr fonksiyonlara ihtiya duyulacan gre-bilirler. ayet belirli bir katman iin protokol gelitiriyorlarsa, ilgilenmeleri gereken dier katmanlar deil, bu belirli katmandr. Dier katman ve protokoller, dier fonksiyonlar ele alacaktr. Bu fikir iin kullanlan teknik terim, bindingdir. Birbirleriyle ilikili haberleme protokolleri, belirli bir kat-manda birletirilmi veya gruplanmtr.

    Referans Modellerinin AvantajlarOSI modeli hiyerariktir. Ayn fayda ve avantajlar, herhangi bir katmanl modele uygulanabilir. Bu tr modellerin hepsinin, zellikle de OSI modelinin asl amac, farkl retici alarnn birlikte almalarna izin vermektir.

    OSI katmanl modeli kullanmann avantajlar, aada belirtilmitir fakat bunlarla snrl deildir:

    A iletiim ilemlerini daha kk ve basit bileenlere bler, bylece gelitirme, planlama ve hata gidermeye yardmc olur.

    A bileenlerinin standartlatrlmasyla, oklu-retici geliimine izin verir.

    Modelin her katmannda hangi fonksiyonlarn olduunu aklayarak, endstri standartlama-sna cesaret verir.

    letiim iin farkl a donanm ve yazlm eitlerine izin verir.

    Bir katmann dier katman etkilemesini engeller, bylece geliimi engellemez.

    OSI Referans Modeli OSI dzenlemelerinin en iyi fonksiyonlarndan biri, tamamen farkl kullanc makineleri arasnda veri transferine yardmc olmasdr. Yani, rnein bize bir Unix hostu ve bir PC veya bir Mac ara-snda veri transferi yapmamza izin verirler.

    Buna ramen, OSI fiziksel bir model deildir. Daha ok uygulama gelitiricilerin, bir ada a-lan uygulamalar oluturmak ve tamamlamak iin kullanabildikleri bir kurallar btndr. Ayr-ca, a kurulumu standartlar, cihazlar ve alar aras iletiim planlar oluturmak ve tamamla-mak iin bir iskelet oluturur.

    OSI, iki gruba ayrlm, yedi katmana sahiptir. stteki katman, u istasyonlardaki uygula-malarn birbirleri ve kullanclar ile nasl iletiim kuracaklarn aklar. Alttaki drt katman, verinin utan uca nasl aktarlacan aklar. ekil 1.6, stteki katman ve fonksiyonlarn gsterir. ekil 1.7 drt alt katman ve fonksiyonlarn gs-terir.

    ekil 1.6: st katmanlar.

  • 11Alar Aras letiim

    ekil 1.6y altnzda, Application katmannda bilgisayarlar ile kullanc arayzlerini ve ayrca, st katmanlarn, kullanc makineleri arasnda uygulama-larn iletiiminden sorumlu olduunu an-larsnz. st katmanlarn hibirinin, a kurulumu ve a adresleri hakknda bir ey bilmediklerini hatrlayn. Bunlar alt-taki drt katmann sorumluluundadr.

    ekil 1.7de, switch ve routerlar yard-myla veya fiziksel bir kablo zerinden verinin nasl transfer edildiini akla-yan, alttaki drt katmann almasn grebilirsiniz. Bu alt katmanlar ayrca, kaynak hosttan bir veri aknn, hedef hostun uygulama-snda tekrar nasl oluturulacan belirler.

    Aadaki a cihazlar, OSI modelinin tm 7 katmann da kullanr:

    Network management station (NMS) ler

    Web ve uygulama sunucular

    Gatewayler (varsaylan a geitleri deil)

    A hostlar

    Basit olarak OSI, a protokol dnyasnn Emly POST'udur. Tam Bayan Post'un, insan sosyal etkileimi iin standartlar ya da protokoller oluumu iin yazd gibi OSI, emsalleri ve ak a protokol serisi iin klavuz ve emsal olarak, OSI referans modelini gelitirdi. letiim modellerinin etiini aklayarak, bugn protokol aileleri iin, en popler kyaslama yntemi olarak kalmtr.

    OSI referans modeli yedi katmana sahiptir:

    Application katman (katman 7)

    Presentation katman (katman 6)

    Session katman (katman 5)

    Transport katman (katman 4)

    Network katman (katman 3)

    Data Link katman (katman 2)

    Physical katman (katman 1)

    ekil 1.8, OSI modelinin her katmannda tanmla-nan fonksiyonlarn bir zetini gsterir. Bu bilgilerle, her katmann fonksiyonlarn detayl olarak incele-yebiliriz.

    Application KatmanOSInin application katman, kullanclarn gerekte bilgisayarla iletiime getii yeri belirtir. Bu katman sadece ksa bir sre iinde aa eriimin olmas gerektiinde devreye girer. TCP/IP, NIC kart gibidir. Sistemden a kurulumu bileenlerinin tmn kaldrabilirsiniz ve hala yerel HTML dokmanlarna gz atmak iin IE kullanabilirsiniz. Fakat HTTP kullanarak alnmas gereken bir HTML dokmanna gz atmak veya FTP ya da TFTP ile bir dosyay indirmek gibi eyler yapmaya alrsanz, iler karmaklaacaktr. Bu sebeple IE, application katmanna eriime alarak bu gibi isteklere cevap verecektir. Application katman, katmanl yapnn her blmnde olmayan, gerek uygulama programlar ile protokol yn yardmyla bilgi gndermek iin uygulamalara

    ekil 1.7: Alt katmanlar.

    ekil 1.8: Katman fonksiyonlar.

  • 12 Blm 1

    yollar salayan alttaki katman arasnda bir arayz gibi davranmaktadr. Baka bir deyile, IE ger-ekte application katmannda yer almaz, uzak kaynaklarla temasa gemeye ihtiyac olduunda Application katmanyla alr.

    Application katman ayrca, uygun iletiim partnerinin belirlenmesi ve kurulumu ile uygun iletiim iin yeterli kaynann mevcut olup olmadn saptamaktan da sorumludur.

    Bazen bilgisayar uygulamalarnn sadece masast kaynaklarndan daha fazlasn gerektirme-sinden dolay, bu grevler nemlidir. Sk sk bir a uygulamasndan daha fazla iletiim bileenini bir araya getirecektir. nemli rnekler, dosya transferleri ve e-postadr. Bu uygulamalar uzak eri-imi, a ynetim aktivitelerini ve istemci/sunucu ilemlerini gerektirecektir. Birok a uygulamas irket alar zerindeki iletiim iin servisler salar, fakat imdiki ve gelecekteki alar aras iletiim iin ihtiya, mevcut fiziksel a kurulumu snrlarnn tesine ulamak iin hzla gelimektedir.

    Presentation KatmanPresentation katman, ismini amacndan alr. Application katmanna veri sunar ve veri evirisi ile kod formatlamaktan sorumludur.

    Bu katman aslnda bir eviricidir ve kodlama ile evirme fonksiyonlar salar. Baarl bir veri transfer teknii, aktarmdan nce veriyi standart bir ekle sokar. Bilgisayarlar, bu formatlanm veriyi almak ve sonra da doru okuma (rnein EBCDIC ASCIIye) iin veriyi kendi orijinal for-matna tekrar evirmek iin yaplandrlrlar. eviri servisi salayarak, Presentation katman, bir sistemin Application katmanndan aktarlan verinin, kar tarafn Application katman tarafndan okunabilmesini garanti eder.

    OSI, standart verinin nasl formatlanmas gerektiini tanmlayan protokol standartlarna sahiptir. Veri sktrma, kriptolama gibi grevler bu katmanla ilgilidir. Baz presentation katman standart-lar, multimedia uygulamalarna da karr.

    Session KatmanSession katman, Presentation katman taraflar arasndaki oturumlar kurmak, ynetmek ve son-landrmaktan sorumludur. Bu katman, cihazlar veya dmler arasnda diyalog kontrol de sa-lar. farkl mod (simplex, half duplex ve full duplex) nererek, sistem ve hizmetler arasndaki iletiimi koordine ederek, dzenler. zet olarak, Session katman basite, farkl uygulama verile-rinin dier uygulamalarn verilerinden ayrlmasn salar.

    Transport KatmanTransport katman, veriyi, bir data akna segmentler ve tekrar bir araya getirir. Transport katma-nnda bulunan servisler, st-katman uygulamalarndan gelen verileri bler, tekrar bir araya getirir ve onu ayn veri aknda birletirir. Utan-uca veri aktarm servisleri salar ve bir a topluluunda gnderici ve hedef arasnda mantksal bir balant kurabilir.

    Bazlarnza TCP ve UDP tandk gelebilir (gelmiyorsa, blm 2de bundan bahsedeceim). ayet yleyse ikisinin Transport katmannda altn, TCPnin gvenilir, UDPnin ise gvenilir olma-yan bir servis olduunu bilirsiniz. Yani, uygulama gelitiriciler TCP/IP ile alrken, iki protokol arasnda bir tercihe sahiptir.

    Transport katman, st-katman uygulamalarnn oklanmas (multiplexing), oturumlarn oluturul-mas ve sanal devrelerin kapatlmas iin mekanizmalar salamaktan sorumludur. Ayrca, trans-paran veri trafii salayarak network ile ilgili bilgilerin detaylarn st katmanlardan gizler.

    Application katmannn, gerek uygulama programlar arasnda bir arayz gibi davrandn hatrlamak nemli-dir. Yani, rnein Microsoft Word, Application katmannda olmayacaktr, fakat Application katman protokolleri ile alacaktr. Blm 2, FTP ve TFTP gibi Application katmannda bulunan baz programlar gsterecektir.

  • 13Alar Aras letiim

    Transport katman, connectionless ya da connection-oriented olabilir. Bununla beraber, Cisco Transport kat-mannn connection-oriented blmn anlamanzla ilgilenir. Sonraki blmler, Transport katmannn conne-ction-oriented (gvenli) ksmnda kolaylk salayacaktr.

    Ak Kontrol Veri btnlnden, Transport katmannda, ak kontrol yaplarak ve kullanclara, sistemler arasnda gvenli veri aktarm istemelerine izin vererek emin olunur. Ak kontrol, balantnn bir tarafndaki gndericiyi, alcdaki arabelleklerin ar yklenmesinden korur (veri kaybna yol aabilecek bir olaydan). Gvenli veri aktarm, sistemler arasnda, connection-oriented iletiim oturumlar altrr ve ilgili protokoller, aadakilerin yaplldndan emin olurlar:

    Tanan segmentler, alndklarnda, gnderici onaylanr.

    Onaylanmayan bir segment tekrar aktarlmaz.

    Segmentler, hedeflerine varr varmaz tekrar dzgn sra-sna dizilirler.

    Tkanklk, ar ykleme ve veri kaybndan kanmak iin, ynetilebilir bir veri aktarm sa-lanmaktadr.

    Connection-Oriented letiimGvenli bir aktarm ileminde gnderim yapmak isteyen bir makine, bir oturum oluturarak, uzak bir makineyle connection-oriented bir iletiim kurar. Aktarc cihaz, ilk olarak kar sistem-le, bir call setup veya three-way handshake olarak bilinen bir connection-oriented oturum kurar. Bundan sonra veri aktarlr, aktarm tamamlandnda,sanal devre sonlandrlr.

    ekil 1.9, alc ve gnderici sistemler arasn-da olan tipik bir gvenli oturumu gstermek-tedir. ekle bakarak, her iki hostun uygulama programlarnn, kendi iletim sistemlerini, bir balantnn nerdeyse balayaca konusunda uyarmaya baladn grebilirsiniz. ki iletim sistemi, aktarmn onayland ve iki tarafn hazr olduunun dorulandn a zerinden mesajlar gndererek, iletiim kurarlar. Tm bu gerekli senkronizasyon gerekletikten sonra, bir balant tamamyla kurulmu ve veri trans-feri balam olur. (Bu sanal devre kurulumu, ek yk olarak belirtilir!)

    Kullanclar arasnda bilgi aktarlyorken, iki makine de her eyin iyi gittiinden ve verinin dzgn ekilde alndndan emin olmak iin protokol yazlmlar yardmyla iletiime geerek, periyodik olarak birbirlerini kontrol eder.

    ekil 1.9da resimlenen, connection-oriented oturumun, Three-way handshake evrelerini zetleyeyim.

    lk balant anlamas segmenti, senkronizasyon iin bir istektir.

    kinci ve nc segmentler, istei onaylar ve kullanclar arasnda balant parametreleri (kurallar) belirler. Bu segmentler, hem alc sralamasn burada senkronize etmek hem de ift ynl bir balant ekillendirmek ister.

    Son segment, yine bir onaylamadr. Hedef hostu, balant anlamasnn kabul edildii ve gerek balantnn kurulduu konusunda uyarr. Veri transferi artk balayabilir.

    Gvenli a deyimi, transport katmannda kul-lanlabilir. Bu, acknowledgment, sequencing ve ak kontrol kullanlacak anlamna gelir.

    Ak kontrolnn amac, gnderici ta-rafndan yollanan veri miktarn ynet-mek iin alcya imkan salamaktr.

    ekil 1.9: Connection-oriented oturum kurulmas.

  • 14 Blm 1

    Her ey basit gibi grnyor, fakat her zaman byle problemsiz gereklemez. Bazen hzl bir bil-gisayarn an aktarmnda daha hzl veri trafii oluturmas sebebiyle, transfer srasnda tkank-lk olur. Tek bir gateway veya hedef boyunca ezamanl datagram gnderen bir grup bilgisayar, her eyi kolayca berbat edebilir. Bir dier durum, tek bir kaynak probleme sebep olmad halde, bir gateway ya da hedef ar youn olabilir. Her iki durumda da, problem basit olarak, ok kk bir kapasite iin ok fazla trafiin olduu otoyoldaki skkla benzemektedir. Genelde trafiin sebebi tek bir araba deildir. Basit olarak bu otoyolda ok sayda araba vardr.

    Bir makine, ilemden geirebileceinden daha hzl bir ekilde youn datagram ak alrsa ne olur? Onlar buffer denilen bir hafza blmnde saklar. Fakat bu bellekleme ilemi, sadece da-tagramlarn, kk bir burstn paras olmas durumunda problemi zebilir. ayet deilse ve youn datagram ak devam ederse, cihazn hafzas, sonunda yorgun decek, kapasitesinin stne km olacak ve ulaan ilave datag-ramlar atarak tepki verecektir.

    Yine de ok endielenecek bir durum yoktur. Aktarm fonksiyonu nedeniyle, a ak kon-trol sistemleri gerekten iyi almaktadr. Kaynaklar atmak veya verinin kaybolmas-na izin vermek yerine, aktarm (ekil 1.10da gsterildii gibi), youn akn gndericisine veya kaynana bir hazr deil uyars gn-derebilir. Bu mekanizma, bunalm hosta, segment trafiini aktarmay durdurmas iin, gnderici makineye sinyal gnderen, bir tra-fik lambasna benzer ekilde alr. lgili al-c, zaten hafzasnda saklanan segmentleri ilemden geirdikten sonra, aktarm hazr uyars gnderir. Datagramlarnn kalann aktarmay bekleyen makine, bu devam uyarsn aldnda, aktarmna devam eder.

    Esasl ve gvenli connection-oriented veri transferinde, datagramlar aktarldklar ayn srayla alcya tanr. Bu sra bozulursa aktarm baarsz olur. ayet herhangi bir segmenti kaybolmu, tekrarlanm veya hasar grmse, hata aktarlacaktr. Bu problem, alc hostun ald tm veri segmentini onaylanmasyla zlr.

    Bir servis, aadaki zelliklere sahip olursa connection-oriented saylmaktadr:

    Sanal bir devre kurulur (bir -ynl anlama vs.).

    Sequencing kullanr.

    Onaylama kullanr.

    Ak kontrol kullanr.

    Windowing deal olarak, veri throughputu, abuk ve verimli gerekleir. Hayal edebileceiniz gibi, her seg-ment gnderildikten sonra, kaynak makine bir onay beklemek zorunda olduundan, yavalk ola-caktr. Fakat gnderici veri segmentini aktardktan sonra ve alc makineden onaylama ilemini tamamlanmadan nce, uygun bir zaman aral olduundan, gnderici bu aray, daha fazla veri aktarmak iin bir frsat olarak kullanr. Bir onay almadan gndermek iin aktarc makinesi tarafn-dan kabul edilen (bytelarla llen) veri segmentlerinin miktar, window olarak belirtilir.

    ekil 1.10: Ak kontrolyle segmentlerin aktarlmas.

    Ak kontrol trleri, buffering, windowing ve tkanklktan kanmadr.

    Windowlar, nemli, onaylanma-m veri segmentlerinin miktar-n kontrol etmek iin kullanlr.

  • 15Alar Aras letiim

    Bylece, window boyutu, bir utan dieri-ne ne kadar bilginin aktarldn kontrol eder. Baz protokoller, paket numaralarn gzlemleyerek bilginin miktarn lerken, TCP/IP onu, byte saylarn sayarak ler.

    ekil 1.11de grdnz gibi biri 1e, die-ri 3e ayarl iki window boyutu vardr.

    1 boyutunda bir window oluturduunuzda, gnderen makine, dierini gndermeden nce, her veri segmenti iin bir onay bek-ler. ayet 3 boyutunda bir window olutur-duysanz, bir onay alnmadan nce, veri segmenti aktarmasna izin verilecektir.

    Basitletirdiimiz rneimizde, gnderici ve alc makinelerin her ikisi de workstationdr. Gerekte bu az saylarda olmaz, gnderile-bilen byte miktarndadr.

    Acknowledgment (Onaylar)

    Gvenli veri teslimi, tamamyla fonksiyonel bir veri linki boyunca, bir makineden dierine gnderilen veri ak btnln garantiye alr. Bu, verinin, tekrarlanmamasn ve kaybolmamasn garanti eder. Bu, positive acknowledgement with ret-ransmition olarak bilinen, veriyi al-dnda, tekrar gndericiye bir onay mesaj gndererek aktarc kaynak-la, haberlemek iin bir alc maki-ne gerektiren bir teknik yardmyla baarlmaktadr. Sonraki segmen-ti gndermeden nce, gnderici, gnderdii ve onay iin bekledii her segmenti belgeler. Bir segment gnderdiinde, aktarc makine, bir timer balatr ve alc utan bir onay dnmeden nce, sresi dolarsa tek-rar aktarr.

    ekil 1.12de, gnderici makine, 1, 2 ve 3 segmentlerini aktarr. Onu onaylayan alc dm, seg-ment 4 isteyerek onlar alr. Ondan sonra gnderici, segment 4, 5 ve 6y aktarr. ayet segment 5 hedefe gnderilemezse, alc dm, segmentin tekrar gnderilmesi isteini onaylar. Sonra gnderici makine, kayp segmenti tekrar gnderir ve segment 7nin aktarmna devam etmek iin, bir onay bekler.

    ekil 1.11: Windowing.

    ayet alc bir makine, onaylamas gereken tm seg-mentleri almakta baarsz olursa host, window boyu-tunu klterek iletiim oturumunu dzeltebilir.

    ekil 1.12: Transport katman gvenli teslimi.

  • 16 Blm 1

    Network KatmanNetwork katman (ayrca katman 3 olarak bilinir), cihaz adreslemelerini ynetir, adaki cihazlarn lokasyonunu izler ve verinin tanmas iin en iyi yolu belirler. Yani Network katman, yerel ola-rak bal olmayan cihazlar arasndaki trafii aktarmak zorundadr. Routerlar (katman3 cihazlar) Network katmannda belirtilir ve bir a topluluundaki routing servislerini salar.

    Bu u ekilde olur: lk olarak, router interfaceinden bir paket alndnda hedef IP adresi kontrol edilir. ayet paket bu belirli routera gnderilmediyse, routing tablosundaki hedef network adre-sine bakacaktr. Router bir k interfacei setiinde paket, framelenmek ve yerel aa gnderil-mek iin bu interfacee yollanacaktr. ayet, router, routing tablosunda, paketin hedef a iin bir kayt bulamazsa, router paketi iptal eder.

    Network katmannda iki paket tr kullanlmaktadr: Veri ve route gncellemeleri.

    Veri paketleri: A topluluu boyunca kullanc verisini aktarmak iin kullanlr. Veri trafiini des-teklemek iin kullanlan protokoller, routed protokoller olarak belirtilir; IP ve IPv6, routed protokol rnekleridir. Blm 2 ve 3te IP adreslemesi, blm 13te IPv6 hakknda bilgi alacaksnz.

    Route gncelleme paketleri: A topluluundaki tm routerlara bal alar hakknda komu routerlar gncellemek iin kullanlr. Route gncelleme paketi gnderen protokoller, routing pro-tokolleri olarak belirtilir; RIP, RIPv2, EIGRP ve OSPF yaygn olarak kullanlan routing protokoller-dir. Route gncelleme paketleri, her routerda routing tablolarn oluturmaya ve devam ettirmeye yardm etmek iin kullanlr.

    ekil 1.13de, size bir routing tablosu rnei verdim. Bir routerda kullanlan routing tablosu aa-daki bilgileri iermektedir:

    Network adresleri: Protokole zg network adresleridir. Her routing protokol, a farkl adres-leme tasarm (rnein IP, IPv6 ve IPX) ile izlediinden, bir router, ayr routing protokolleri iin bir routing tablosu oluturmaldr. Onu, belirli bir caddede yaayan sakinlerin konutuu farkl dillerde bir trafik iaretisi gibi dnn. ayet, Cat ismindeki bir caddede Amerikan, spanyol ve Fransz halk varsa, k, Cat/Gatro/Chati gsterir.

    Interface: Belirli bir a hedeflediinde, bir paketin bulunaca k interfaceidir.

    Metrik: Uzak aa uzaklktr. Farkl routing protokolleri bu mesafenin hesaplanmasnda farkl yol-lar kullanrlar. Routing protokollerini blm 6 ve 7de ele alacam, fakat imdilik, dierleri bant genilii, hattn gecikmesi ve hatta tick count (saniyenin 1/18i) bile kullanrken, baz routing pro-tokollerinin (RIP) hop count (bir paketin, bir route boyunca uzak bir aa giderken urad router says) olarak belirtilen bir mekanizma kullandn bilin.

    ekil 1.13: Bir routerda kullanlan routing tablosu.

  • 17Alar Aras letiim

    Daha nce de belirttiim gibi, routerlar broadcast domainlerini ayrr. Yani, var-saylan olarak broadcastler bir router tarafndan geirilmezler. Bunun neden iyi bir ey olduunu hatrladnz m? Routerlar, ayrca collision domainlerini de ayrr. Fakat bunu katman2 switchlerle de yapabilirsiniz. Routerdaki her interfa-ce ayr bir a gsterdiinden, onlara ayr network kimlik numaras verilmelidir ve bu routera bal adaki her host, ayn network numarasn kullanmaldr. ekil 1.4, bir a topluluundaki bir routern nasl altn gstermektedir.

    Burada routerlar hakknda ezberlemeniz gereken baz noktalar vardr:

    Varsaylan olarak, routerlar broadcast ve multicast paketlerini geirmeyecektir.

    Routerlar, paketi gnderecei next-hop router belirlemek iin network katman balndaki mantksal adresi kullanr.

    Routerlar, bir interfacee giri ve k kabul edilen paket tiplerindeki gvenlii kontrol etmek iin bir ynetici tarafndan oluturulan access listleri kullanabilir.

    Routerlar, ihtiya duyulduunda katman2 bridging fonksiyonu salayabilir ve ayn interface zerinden ezamanl route edebilirler.

    Katman3 cihazlar (burada routerlar), sanal LAN'lar (VLAN'lar) arasnda balant salar.

    Routerlar, belirli bir network trafik eidi iin QoS (qu-ality of services) salayabilir.

    Data Link KatmanData link katman, verinin fiziksel aktarmn salar. Ayn zamanda hata bildirme, a topolojisi ve ak kontroln ele alr. Yani Data Link katman, donanm adresi kullanan bir LANdaki belirli bir cihaza mesajlarn tanmasndan emin olacaktr ve aktarlmas iin Network katmanndan gelen mesajlar, Physical katman iin bitlere dntrecektir.

    Data link katman, mesajlar her biri veri framei olarak belirtilen paralar olarak biimlendirir ve donanm hedefi ve kaynak adresi ieren zel bir balk ekler. Bu ilave bilgi bir bakma, Apollo uzay projesinde ay modlne eklenmi, farkl ekipmanlarn bir kapsl ile evrelenmesi gibi, orijinal me-sajlar evreler. Bu farkl ekipman eitleri, sadece uzay uuunun belirli evrelerinde kullanldr ve onlar iin tanmlanm evre tamamlandnda, modlden ayrlrlar ve atlrlar. Network boyunca verinin dolamas prosesi de benzerdir.

    ekil 1.15, Ethernet ve IEEE dzenlemeleri ile Data Link katmann gstermektedir. Onu ince-lediinizde, IEEE 802.2 standardnn, dier IEEE standartlaryla birlikte kullanldn ve onlara ilevsellik kazandrdn fark edersiniz.

    ekil 1.14: Bir a topluluundaki router.

    Anahtarlama ve VLANlar blm 8, LAN switching ve STP ve blm 9, Sanal LANlarda (VLANlar) ele alnmaktadr.

    ekil 1.15: Data link katman.

  • 18 Blm 1

    Network katmannda alan routerlarn,