CẨM NANG TRUNG TÂM THÔNG TIN – THƯ VIỆN 2018 25 NĂM … nang 2018... · cẨm nang trung tÂm thÔng tin – thƯ viỆn 2018 25 nĂm cÔng bỐ quỐc tẾ isi & scopus

CẨM NANG TRUNG TÂM THÔNG TIN – THƯ VIỆN 2018

25 NĂM CÔNG BÔ QUÔC TÊ

ISI & SCOPUS CUA ĐAI HOC QUÔC GIA HA NÔI (1993-2018)

BAN BIÊN SOAN

TS. Nguyễn Hoàng Sơn (Chủ biên)

ThS. Lê Bá Lâm

ThS. Vũ Thị Kim Anh

ThS. Hoàng Văn Dưỡng

ThS. Hoàng Minh Bắc

NCS. Nguyễn Thị Lan Hương

ThS. Phạm Thị Thu

ThS. Nguyễn Thị Hiền

ThS. Đỗ Diệp Anh

Nguyễn Thị Ngọc Lan


25 NĂM CÔNG BÔ QUÔC TÊ

ISI & SCOPUS CUA ĐAI HOC QUÔC GIA HA NÔI (1993-2018)

NHA XUẤT BẢN ĐAI HOC QUÔC GIA HA NÔI

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘITRUNG TÂM THÔNG TIN – THƯ VIÊN

4 lic.vnu.edu.vn repository.vnu.edu.vn bookworm.lic.vnu.edu.vn

LỜI NÓI ĐẦU .........................................................................................................................................................................................................................................7

25 NĂM – TUỔI THANH XUÂN CUA MÔT ĐAI HOC .......................................................................................................................................................10

25 NĂM CÔNG BÔ QUÔC TÊ TRONG ISI & SCOPUS CUA ĐHQGHN: THANH TỰU VƯỢT TRÔI VA ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN .............................................12

SỰ KIỆN, THANH TỰU TIÊU BIỂU NĂM 2018 ...............................................................................................................................................................28

VNU-LIC 4.0 (2025-2035): THƯ VIỆN ĐA ĐIỂM – THƯ VIỆN THÔNG MINH 4.0 - TRUNG TÂM TRI THỨC SÔ TOAN CẦU ..................................38

CÁC THƯ VIỆN TRÊN THÊ GIỚI: KIÊN TRÚC ĐÔC ĐÁO VA KHÔNG GIAN SÁNG TAO ...............................................................................................40

DẪN NHẬP DANH MỤC 25 NĂM CÔNG BÔ QUÔC TÊ ISI & SCOPUS CUA ĐHQGHN (1993-2018) ...............................................................................68

DANH MỤC CÔNG BÔ QUÔC TÊ ISI CUA ĐAI HOC QUÔC GIA HA NÔI (1994 - 2018) ...................................................................................................71

Danh mục công bố quốc tế ISI năm 1994 – 1995 .............................................................................................................................................................73

Danh mục công bố quốc tế ISI năm 1996 .........................................................................................................................................................................75








Danh mục công bố quốc tế ISI năm 2004 ....................................................................................................................................................................... 101









MỤc lỤc

5lic.vnu.edu.vn repository.vnu.edu.vn bookworm.lic.vnu.edu.vn







BẢNG CHỈ MỤC TÁC GIẢ ISI ..........................................................................................................................................................346DANH MỤC CÔNG BÔ QUÔC TÊ SCOPUS CUA ĐAI HOC QUÔC GIA HA NÔI (1995 - 2018) .................................................................................. 381

Danh mục công bố quốc tế Scopus năm 1995 - 1996 ..................................................................................................................................................... 382

Danh mục công bố quốc tế Scopus năm 1997 ................................................................................................................................................................ 384

Danh mục công bố quốc tế Scopus năm1998 ................................................................................................................................................................. 387





















BẢNG CHỈ MỤC TÁC GIẢ SCOPUS ...................................................................................................................................................660

Quý Bạn đọc thân mến!

Trải qua 25 năm ngay Chinh phu ban hanh Nghi đinh thanh lâp Đại học Quôc gia Ha Nôi (ĐHQGHN), ĐHQGHN luôn khẳng đinh chất lượng nghiên cứu – đao tạo sô môt ở Việt Nam, thuôc nhóm 1000 các trường đại học hang đầu thế giới va xếp vi tri thứ 124 trong các trường đại học tôt nhất châu Á năm 2019 (theo QS World University Ranking 2018). ĐHQGHN cũng la cơ sở giáo dục đại học duy nhất cua Việt Nam có lĩnh vực Vât Lý (Physics) được US NEWS 2018 xếp hạng 502 toan cầu. Năm 2018, thông kê công bô quôc tế về nhóm các trường đại học hang đầu Việt Nam, ĐHQGHN cũng có tổng sô bai báo ISI & Scopus cao nhất trong 25 năm qua va đang đứng ở vi tri sô môt trong các trường đại học hang đầu Việt Nam.

Chao mừng 25 năm ngay Chinh phu ban hanh Nghi đinh về ĐHQGHN, cuôn: Cẩm nang Trung tâm Thông tin – Thư viện 2018: 25 năm công bô quôc tê ISI & Scopus của Đại học Quôc gia Hà Nôi (1993-2018) đã được xuất bản với các nôi dung nổi bât sau:

1. 25 năm – tuổi thanh xuân của một Đại học, thư cua Giám đôc Đại học Quôc gia Ha Nôi PGS.TS. Nguyễn Kim Sơn gửi toan thể các thanh viên ĐHQGHN nhân kỷ niệm 25 năm ngay Chinh phu ban hanh Nghi đinh về ĐHQGHN 10/12/1993 – 10/12/2018.

2. Bài viết “25 năm công bố quốc tế ISI & Scopus của ĐHQGHN: Thành tựu vượt trội và đầu tư phát triển” cua nhóm tác giả: TS. Nguyễn Hoang Sơn, ThS. Lê Bá Lâm, ThS. Hoang Văn Dưỡng đã thông kê, tổng hợp, phân tich va đánh giá các sô liệu công bô ISI & Scopus (tổng sô bai báo; chu đề; xu hướng nghiên cứu; các tạp chi; chỉ sô ảnh hưởng Impact Factor) cua các tác giả ĐHQGHN trong 25 năm qua. Bai viết cũng đề xuất ba nhóm giải pháp nhằm gia tăng sô lượng va chỉ sô ảnh hưởng công bô quôc tế; mở rông va đa dạng hoá chu đề nghiên cứu; kiến tạo va phát triển hiệu quả hệ sinh thái nghiên cứu sô 4.0 trên

TS. Nguyễn Hoàng Sơn Giam đôc Trung tâm Thông tin – Thư viên, ĐHQGHN

Pho Chu tich Hôi Thư viên Viêt Nam


LỜI NÓI ĐẦU

nền tảng Thư viện Thông minh 4.0 (Smart Library 4.0) hay Trung tâm Tri thức 4.0 (Knowledge Hub 4.0), lam nền tảng để các nha nghiên cứu ĐHQGHN có thể dễ dang đăng nhâp, truy xuất, tìm kiếm dữ liệu – thông tin – tri thức vô tân cua nhân loại.

3. Danh mục và Chỉ mục tác giả 25 năm công bố quốc tế ISI & Scopus của ĐHQGHN (1993-2018) cua nhóm tác giả: ThS. Lê Bá Lâm chu trì va nhóm cán bô khôi nghiệp vụ cua Trung tâm đã lấy dữ liệu từ hệ thông cơ sở dữ liệu (CSDL) cua ISI/Web of Knowledge (https://webofknowledge.com) va Scopus (https://scopus.com) trong khoảng thời gian từ năm 1993 đến tháng 9/2018. Nhóm tác giả đã chuyển đổi đinh dạng danh mục dữ liệu từ khổ mẫu đọc máy sang đinh dạng trình bay thư mục; lọc dữ liệu, sắp xếp dữ liệu, thông nhất va lâp chỉ mục thu công để tạo ra công cụ tra cứu theo tác giả tiện lợi cho bạn đọc. Đây la công trình khoa học rất có ý nghĩa lam nền tảng tạo ra bô công cụ quản tri công bô khoa học cho ĐHQGHN. Các dữ liệu ban đầu nay sẽ được tinh lọc va nhâp vao phần mềm sẽ được thiết kế - lâp trình để mô hình hoá hệ tri thức tich hợp được công bô trên ISI & Scopus, lam cơ sở để hoạch đinh va phát triển hướng nghiên cứu cua ĐHQGHN trong tương lai môt cách nhanh chóng, tiện lợi trên nền tảng sô hoá.

4. Các sự kiện và thành tựu mà Trung tâm đã đạt được trong năm 2018: Tổ chức Hôi thảo khoa học quôc gia va xuất bản Kỷ yếu/Sách chuyên khảo “Thư viện thông minh 4.0: Công nghệ - Dữ liệu – Con người”; Dẫn đầu cả nước với thanh tich đóng góp dữ liệu cho Hệ tri thức Việt sô hóa (Itrithuc.vn) với hơn 20.000 dữ liệu; Thư viện sô http://repository.vnu.edu.vn/ đo được trong Ahrefs va Majestic đều tăng trên 10 lần so với cùng kỳ năm trước (chỉ sô Majestic từ 11 lên 130 va chỉ sô Ahrefs từ 30 lên 300) tác đông tich cực đến các trang web xếp hạng thư viện va đại học cua ĐHQGHN, dẫn đầu trong bảng xếp hạng Webometrics Việt Nam 2018; Hơn 3,5 triệu lượt truy câp va sử dụng thư viện (thư viện sô va thư viện truyền thông) cao hơn 38% so với năm 2017; Mức đô hai lòng cua bạn đọc qua khảo sát chất lượng phục vụ đạt 90%... Đặc biệt Trung tâm đã nghiên cứu khoa học, bai bản như: khảo sát Thư viện Đại học Quôc gia Singapore va Thư viện Đại học Công nghệ Nanyang; viết, xuất bản kỷ yếu va tổ chức hôi thảo toan quôc “Thư viện thông minh 4.0: Công nghệ - Dữ liệu – Con người” để lam cứ liệu khoa học đề xuất mô hình Thư viện Thông minh 4.0 va Thư viện Đa điểm giai đoạn (2018-2025) cho ĐHQGHN phát triển tại Hoa Lạc.

5. Các thư viện trên thế giới: Kiến trúc độc đáo và không gian sáng tạo: Thư viện VNU-LIC tương lai trên Hoa Lạc sẽ la môt công trình đặc sắc va đôc đáo, la trái tim va la bô não trung tâm cua ĐHQGHN, kết nôi hệ tri thức ĐHQGHN với toan bô hệ tri thức học thuât cua nhân loại để gia tăng sức sáng tạo, thúc đẩy nghiên cứu đỉnh cao va đao tạo chất lượng quôc tế… Toa nha thư viện có vi tri trung tâm va tiện đi lại với không gian xanh va thân thiện; kiến trúc đôc đáo va thông minh; chất



liệu bền vững với thời gian nhưng đường nét vẫn bay bổng đem lại cảm xúc thẩm mỹ; thu hút bạn đọc đến khai thác các tai nguyên in ấn va sô hoá; thúc đẩy văn hoá đọc va nghiên cứu với những say mê khám phá tri thức mới; không gian vât lý va không gian sô luôn mở 24/24 với các công nghệ thông minh để bạn đọc truy câp – tìm kiếm – đọc va áp dụng kiến thức vao thực tế… la những điều kiện cứng để thiết kế va xây dựng thư viện ĐHQGHN trên Hoa Lạc. Ban biên tâp xin trân trọng giới thiệu với các bạn đọc các thư viện đẹp trên thế giới với kiến trúc đôc đáo va không gian sáng tạo để ĐHQGHN chọn lọc, có ý tưởng thiết kế va đầu tư xây dựng thư viện VNU-LIC trên Hoa Lạc trong tương lai không xa.

6. VNU-LIC 4.0 (2025-2035): Mô hình Thư viện Đa điểm – Thư viện Thông minh 4.0 - Trung tâm Tri thức số toàn cầu: Trình bay hướng phát triển tương lai cua VNU-LIC ứng dụng các công nghệ thông minh 4.0 phát triển Thư viện Đa điểm với nhiều chi nhánh kết nôi sâu va rông với các đơn vi đao tạo – nghiên cứu cua ĐHQGHN va hệ thông cơ sở dữ liệu lớn (Big Data) gồm 12 bô CSDL chuyên nganh phục vụ trực tiếp cho 7 Trường va 5 Khoa cua ĐHQGHN. Giai đoạn (2025 – 2035), Trung tâm Tri thức sô toan cầu lam nền tảng giúp toan bô hệ tri thức ĐHQGHN tich hợp theo thời gian thực (Globally & Intellectually Real – Time Integration) với hệ tri thức học thuât toan cầu. Trung tâm Tri thức sô toan cầu ĐHQGHN thúc đẩy va gia tăng sáng tạo – nghiên cứu đỉnh cao – đao tạo chuẩn quôc tế.

Ban biên tâp xin cám ơn ĐHQGHN đã hô trợ kinh phi để xuất bản cuôn Cẩm nang Trung tâm Thông tin – Thư viện 2018.

Ban biên tâp xin trân trọng gửi tới bạn đọc cuôn sách với nhiều thông tin quý giá về các thanh tựu khoa học, công bô quôc tế cua ĐHQGHN, hiểu sâu va rõ hơn các hoạt đông cua Trung tâm, để kết nôi va gắn chặt các hoạt đông nghiên cứu - đao tạo – học tâp với môi trường thư viện thông minh đang câp nhât các công nghệ 4.0 trong ĐHQGHN!

Trân trọng cảm ơn Quý Bạn đọc!

Thay mặt Ban biên tâp

TS. Nguyễn Hoàng Sơn


25 NĂM – TUỔI THANH XUÂN CỦA MỘT ĐẠI HỌC*

Kính gửi các thầy giáo, cô giáo, các nhà khoa học, các cán bộ công chức, viên chức và người lao động của ĐHQGHN!

25 năm được coi la lứa tuổi thanh xuân tran đầy nhựa sông cua môi đời người, đồng thời cũng la lứa tuổi với đu sự chin chắn, trưởng thanh để nhìn lại va khẳng đinh về môt mô hình giáo dục đại học theo đinh hướng nghiên cứu đa nganh, đa lĩnh vực, thực hiện các nhiệm vụ lớn cua quôc gia va đang hôi nhâp cùng nền giáo dục đại học tiên tiến trong khu vực va thế giới.

ĐHQGHN ra đời, tồn tại va phát triển không nằm ngoai quy luât phát triển cua môt đại học lớn liên nganh, đa nganh, đa lĩnh vực, mang theo sứ mệnh phát huy các giá tri khoa học, phục vụ cho sự phát triển cua quôc gia, khu vực va quôc tế.

Mô hình ĐHQGHN la kết quả cua tầm nhìn chiến lược xa rông cua Đảng, Nha nước va Chinh phu trên cơ sở: nghiên cứu, đúc rút kinh nghiệm cua nhiều đại học nước ngoai; ý thức sâu sắc các vấn đề nôi tại cua nền giáo dục đại học Việt Nam lúc bây giờ; va tiên lượng về xu hướng phát triển bền vững va hôi nhâp cua ĐHQGHN với công đồng đại học thế giới.

ĐHQGHN la trung tâm hang đầu cả nước trong đao tạo va nghiên cứu, phục vụ các yêu cầu phát triển chiến lược cua quôc gia. Sứ mệnh quan trọng hang đầu cua ĐHQGHN la phát hiện, ươm trồng va bồi dưỡng nhân tai cho đất nước từ cấp học phổ thông tới sau đại học. Danh tiếng va uy tin cua ĐHQGHN ngay cang được khẳng đinh va nâng cao bởi nơi đây liên tiếp sản sinh ra các thế hệ tri thức tinh hoa khoa học thuôc nhiều lĩnh vực khác nhau. Bên cạnh việc phát huy vai trò nòng côt cua môt trung tâm nghiên cứu các lĩnh vực khoa học cơ

* http://www.vnu.edu.vn/ttsk/?C1654/N23317/25-nam---tuoi-thanh-xuan-cua-mot-dai-hoc.htm

PGS.TS. NGUYỄN KIM SƠN Bí thư Đảng uy, Giam đôc Đại học Quôc gia Hà Nôi


bản với uy tin đã được khẳng đinh trong va ngoai nước, ĐHQGHN đang lam tôt vai trò dẫn dắt va tiên phong trong việc xác lâp, khẳng đinh va phát triển các khoa học liên nganh, đa nganh, đa lĩnh vực va đặc biệt la các lĩnh vực khoa học mới có tác đông va ảnh hưởng quy mô quôc gia va quôc tế. ĐHQGHN không chỉ la nơi phát huy, truyền bá tinh thần học thuât, ma còn la cầu nôi giao lưu kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ thông qua giáo dục va nghiên cứu khoa học giữa Việt Nam với các nước trong khu vực va trên thế giới.

Tháng 6/2018, lần đầu tiên, ĐHQGHN la môt trong hai đại học cua Việt Nam lọt top 1000 đại học thế giới theo bảng xếp hạng QS. Tiếp đó, tháng 10/2018, ĐHQGHN đã lâp kỳ tich khi vươn lên vi tri 124 trên bảng xếp hạng QS Châu Á năm 2019, tăng 15 bâc so với năm 2018. Những kết quả nay không chỉ khẳng đinh năng lực hôi nhâp cua ĐHQGHN với công đồng đại học tiên tiến trên thế giới ma còn thể hiện tầm nhìn va chu trương

đầu tư tâp trung đúng đắn cua Đảng va Chinh phu khi xác đinh vai trò nòng côt ĐHQGHN trong nền giáo dục đại học nước nha.

Nhân dip nay, thay mặt Đảng uy, lãnh đạo ĐHQGHN, tôi trân trọng ghi nhân va tri ân sâu sắc tới các thế hệ lãnh đạo, cán bô, học viên, sinh viên, học sinh đã, đang va sẽ tiếp tục đóng góp cho sự phát triển cua ĐHQGHN.Kính chúc các thầy cô sức khỏe, hạnh phúc và thành công!

PGS.TS. NGUYỄN KIM SƠN Bi thư Đảng uy, Giám đôc ĐHQGHN

12


25 NĂM CÔNG BỐ QUỐC TẾ TRONG ISI & SCOPUS CỦA Đại học QUốc gia Hà Nội: THÀNH TỰU VƯỢT TRỘI VÀ ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

1. TỔNG QUAN VỀ ISI & SCOPUS

Công bô quôc tế la thước đo năng lực nghiên cứu khoa học va khả năng hôi nhâp cua giảng viên, nha nghiên cứu trong môt cơ sở đao tạo đại học. Sô lượng, chất lượng công bô quôc tế cũng la môt trong những tiêu chi quan trọng để đánh giá, xếp hạng đại học hiện nay trong các bảng xếp hạng đại học trên thế giới. Ngoai ra công bô quôc tế còn giúp các cơ sở đao tạo, trường đại học quảng bá hình ảnh, thu hút sinh viên, doanh nghiệp va nha tai trợ cũng như hợp tác khoa học sâu, rông với các trường đại học danh tiếng trên thế giới. Hoạt đông khoa học - công nghệ nay cũng trực tiếp nâng cao tiềm lực khoa học – công nghệ quôc gia, nâng cao giá tri sản phẩm hang hóa, sản phẩm khoa học – công nghệ, hình ảnh quôc gia, đồng thời góp phần tăng trưởng va phát triển đất nước.

25 năm xây dựng va trưởng thanh (1993-2018), ĐHQGHN luôn la đơn vi trong nhóm dẫn đầu Việt Nam về sô lượng va chất lượng công bô quôc tế trong hệ thông chỉ mục thông tin

khoa học ISI (The Institute for Scientific Information) va Scopus (Elsevier). ISI va Scopus hiện la hai hệ thông chỉ mục thông tin khoa học quôc tế có sức ảnh hưởng IF lớn nhất thế giới hiện nay (IF: Impact Factor đóng môt vai trò lớn trong việc xác đinh danh tiếng gắn liền với nghiên cứu được công bô cua môt nha khoa học). Các bảng xếp hạng đại học thế giới như QS, THE, Jiao Tong Thượng Hải University,… đều sử dụng các hệ thông nay để xếp hạng nghiên cứu va đao tạo cho các trường đại học trên thế giới.

ISI https://webofknowledge.com thuôc Intellectual Property & Science Business cua Thomson Reuters năm 1992. Đến năm 2016, ISI được tiếp quản bởi Clarivate với tên gọi la Web of Science, chuyên cung cấp các dich vụ cơ sở dữ liệu trich dẫn. ISI có tổng công khoảng 14.000 tạp chi khoa học đa nganh chất lượng cao. Cơ sở dữ liệu trich dẫn ISI có các chỉ sô trich dẫn để theo dõi liên tục qua các năm. Cơ sở dữ liệu nay cho phép môt nha nghiên cứu xác đinh các bai báo đã được trich dẫn thường xuyên nhất va những người đã trich dẫn. ISI xuất bản hang

TS. Nguyên Hoàng Sơn, ThS. Lê Bá Lâm, ThS. Hoàng Văn Dương

13CẨM NANG TRUNG TÂM THÔNG TIN – THƯ VIỆN 2018


năm Journal Citation Reports liệt kê yếu tô tác đông cho môi tạp chi ma ISI theo dõi.

Scopus https://www.scopus.com/ được xây dựng từ năm 2004 va thuôc sở hữu cua Nha xuất bản Elsevier (Ha Lan), danh cho thuê bao trực tuyến, có trả phi. Đây la môt hệ cơ sở dữ liệu có uy tin, gồm tóm tắt va trich dẫn các bai báo khoa học. Danh mục 22.000 tạp chi nay được phân hạng thanh 4 nhóm (quarter), môi nhóm có khoảng 5000 tạp chi, căn cứ vao chỉ sô IF.

Sô lượng tạp chi va các dạng ấn phẩm trong Scopus lớn va phong phú hơn ISI, đồng nghĩa đôc giả sẽ có cái nhìn bao quát hơn, giúp các trường đại học đang theo đuổi các bảng xếp hạng có thêm thông tin, bởi đa sô các tổ chức xếp hạng đều sử dụng nguồn từ Scopus để đánh giá hạng mục thanh tich nghiên cứu khoa học trong quá trình xếp hạng.

So sánh giữa ISI và Scopus [4]

1425 NĂM CÔNG BỐ QUỐC TẾ TRONG ISI & SCOPUS CỦA ĐHQGHN: THÀNH TỰU VƯỢT TRỘI VÀ ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN


2. SÔ LƯỢNG CÔNG BÔ

25 năm qua, sô lượng công bô quôc tế cua ĐHQGHN (thông kê tinh từ năm 1993 đến tháng 9/2018): ISI có 3.347 bài và Scopus có 3.502 bài (sự trùng lặp tên tạp chí giữa ISI và Scopus khoảng 70%) [4].

Sô lượng bai báo các năm thể hiện ở đồ thi sau:

Nguồn: https://webofknowledge.com và https://scopus.com

Số lượng công bố trong ISI và Scopus (dự đoán số liệu năm 2018 ~ 500+) (số liệu truy cập 9/2018)

Nhìn vao đồ thi trên thấy rằng sô lượng công bô trong ISI va Scopus về cơ bản tương đương nhau. Vấn đề nay cũng dễ hiểu vì cả hai hệ thông có đánh chỉ mục những tạp chi trùng nhau va mặc dù Scopus xuất bản sau (từ năm 2004) nhưng sô lượng tạp chi chuyên nganh thì nhiều hơn ISI dẫn đến kết quả những năm 2010 trở lại đây, sô lượng bai trong Scopus cũng nhiều hơn trong ISI.

Những năm ĐHQGHN mới thanh lâp, sô lượng công trình công bô rất it, trong 3 năm từ 1994 đến 1996, sô lượng bai báo chỉ dưới 10 bai / năm; giai đoạn 10 năm từ 1997 đến 2007 sô lượng đạt được xấp xỉ 100 bai / năm. Qua đồ thi cũng thấy rằng giai đoạn từ năm 2010 đến nay sô lượng công bô tăng nhanh hơn (đồ thi có xu hướng thẳng đứng), môi năm sô lượng bai báo công bô tăng trưởng từ 20 đến 30%. Để đạt được kết quả đó thể hiện nhân thức về sự cần thiết nghiên cứu khoa học cua giảng viên, nha nghiên cứu cũng như sự quan tâm, đầu tư đúng mức cua ĐHQGHN đôi với nghiên cứu khoa học, công bô quôc tế cũng như đinh hướng phát triển la đại học nghiên cứu hang đầu đất nước.

3. DANG TAI LIỆU CÔNG BÔ

ISI va Scopus thư mục hóa nhiều dạng ấn phẩm quôc tế. Các dạng ấn phẩm chu yếu gồm: (1) bai báo tạp chi (article va article in press, gọi chung la article), (2) bai báo hôi nghi (conference paper), (3) bai báo tổng quan (review), (4) chương sách (book chapter), (5) sách chuyên khảo (book), (6) bai báo xã luân (editorial), (7) báo cáo ngắn dạng thư gửi tòa soạn (letter), (8) bản đinh chinh các bai báo (erratum), (9) bảng điều tra (short survey), (10) bai bình luân (note), thâm chi có cả (11) bai báo bi rút lại (retracted article).



Dạng tài liệu trong cơ sở dữ liệu ISI (số liệu truy cập 9/2018)

Dạng tài liệu trong cơ sở dữ liệu Scopus (số liệu truy cập 9/2018)

Qua sô liệu va hình ảnh trên đây có thể nhân thấy, với sô lượng gần 3.350 bai ISI va 3.500 bai Scopus thì dạng tai liệu cua ĐHQGHN chu đạo, chiếm vi tri cao nhất vẫn la Article va Conference Paper; các dạng tai liệu còn lại chiếm vi tri thứ yếu. Thực tế thì với các đơn vi khác, hoặc ngay cả các trường đại học nổi tiếng quôc tế thì xu hướng dạng tai liệu về tạp chi va kỷ yếu hôi thảo cũng nhiều hơn hẳn các dạng tai liệu khác.

4. CHU ĐỀ CÔNG BÔ

Cả ISI & Scopus đều phân chia các tạp chi vao các chu đề / nganh / lĩnh vực (khoảng 25-27 chu đề chinh). Việc phân tich sô lượng bai báo theo chu đề / nganh có thể giúp thấy rõ các đơn vi đang đầu tư nghiên cứu va công bô nhiều ở những nganh nao. Qua đó có thể giúp phác họa sơ lược “bức tranh” nghiên

cứu cua các cơ sở giáo dục đại học hiện nay, cũng như giúp các nha lãnh đạo, quản lý hoạch đinh chinh sách, lựa chọn lĩnh vực nghiên cứu nao cần thiết phải đẩy mạnh cho phù hợp.

Kết quả các chu đề / lĩnh vực công bô cua ĐHQGHN được thông kê trong ISI & Scopus (Có thể xem la xu hướng nghiên cứu trọng điểm) như sau:

Đồ thị 25 chủ đề trong cơ sở dữ liệu ISI (số liệu truy cập 9/2018)

Đồ thị 27 chủ đề trong cơ sở dữ liệu Scopus (số liệu truy cập 9/2018)



Sô liệu thông kê cho thấy nhóm Khoa học tự nhiên va Công nghệ chiếm tỉ trọng lớn nhất trong các công bô quôc tế cua ĐHQGHN. Có khoảng từ 500 bai trở lên thuôc các lĩnh vực: Vât lý, Kỹ thuât, Toán, Khoa học vât liệu va Khoa học máy tinh, Hóa học. Đây thực sự la các nganh truyền thông, thế mạnh cua ĐHQGHN. Các chu đề / nganh khoa học như: Công nghệ Môi trường, Sinh học, Khoa học Trái đất thực tế cũng la những nganh lâu đời nhưng sô lượng công bô cũng ở mức đô trung bình. Đáng chú ý các nganh khoa học xã hôi trong ISI không xuất hiện bai báo nhưng trong Scopus đã có những kết quả nhất đinh. Cần xem xét, đẩy mạnh các nghiên cứu về lĩnh vực: Tai chinh – Ngân hang, Quản tri Kinh doanh cũng như Khoa học Sức khỏe, các nghiên cứu Y khoa va Khoa học Điều dưỡng. Các lĩnh vực có sô lượng nghiên cứu / công bô quôc tế còn it nay đều la chuyên nganh ĐHQGHN đang đao tạo va nghiên cứu. Các nganh nay rất cần được quan tâm, đầu tư để phát triển nghiên cứu tại các đơn vi như Trường Đại học Kinh tế, Khoa Quôc tế, Khoa Quản tri Kinh doanh va Khoa Y dược cua ĐHQGHN.

5. TOP TAP CHÍ XUẤT BẢN

Theo tỉ lệ chu đề công trình nghiên cứu thì các tên tạp chi đăng nhiều bai cua ĐHQGHN trong ISI & Scopus cũng tâp trung vao tên các tạp chi chuyên nganh đó.

Top 25 tạp chí công bố các công trình của ĐHQGHN trong ISI (số liệu truy cập 9/2018)

Nổi bât trong nhóm 5 tạp chi có sô bai nhiều nhất cua ISI đều thuôc các tạp chi về vât lý. Đáng chú ý trong danh mục các bai báo cua ĐHQGHN đã xuất hiện tạp chi Advanced Materials and Devices, mặc dù xếp cuôi trong danh sách 25 tạp chi nhưng đây la nô lực rất lớn cua ĐHQGHN trong thời gian vừa qua để có tạp chi được chỉ mục trong cơ sở dữ liệu cua ISI.

Tương tự như vây, trong top 5 tạp chi công bô nhiều bai nhất cua ĐHQGHN trong Scopus la các tạp chi Lecture Notes In Computer Science, Journal Of Magnetism Magnetic Materials, Advances In Natural Sciences Nanoscience And Nanotechnology,…

Top 5 tạp chí công bố các công trình của ĐHQGHN trong Scopus (số liệu truy cập 9/2018)

Quan sát đồ thi 5 tạp chi trong Scopus trên đây, chúng tôi nhân thấy từ năm 2010 đến nay các bai viết Lecture Notes In Computer Science va Advances In Natural Sciences Nanoscience And Nanotechnology có sô lượng bai ổn đinh hơn cả. Tạp chi Physical Society va High Energy Physics mặc dù có trong top sô bai nhưng từ năm 2015 đến nay không có xuất bản nao.

6. CHỈ SÔ TRÍCH DẪN

Chỉ sô trich dẫn cua môi bai báo cho biết có bao nhiêu công trình khác trich dẫn bai báo đó, thể hiện mức đô lan tỏa cua bai báo trong thế giới học thuât.



Nổi bât trong nhóm 5 tạp chi có sô bai nhiều nhất cua ISI đều thuôc các tạp chi về vât lý. Đáng chú ý trong danh mục các bai báo cua ĐHQGHN đã xuất hiện tạp chi Advanced Materials and Devices, mặc dù xếp cuôi trong danh sách 25 tạp chi nhưng đây la nô lực rất lớn cua ĐHQGHN trong thời gian vừa qua để có tạp chi được chỉ mục trong cơ sở dữ liệu cua ISI.

Tương tự như vây, trong top 5 tạp chi công bô nhiều bai nhất cua ĐHQGHN trong Scopus la các tạp chi Lecture Notes In Computer Science, Journal Of Magnetism Magnetic Materials, Advances In Natural Sciences Nanoscience And Nanotechnology,…

Top 5 tạp chí công bố các công trình của ĐHQGHN trong Scopus (số liệu truy cập 9/2018)

Quan sát đồ thi 5 tạp chi trong Scopus trên đây, chúng tôi nhân thấy từ năm 2010 đến nay các bai viết Lecture Notes In Computer Science va Advances In Natural Sciences Nanoscience And Nanotechnology có sô lượng bai ổn đinh hơn cả. Tạp chi Physical Society va High Energy Physics mặc dù có trong top sô bai nhưng từ năm 2015 đến nay không có xuất bản nao.

6. CHỈ SÔ TRÍCH DẪN

Chỉ sô trich dẫn cua môi bai báo cho biết có bao nhiêu công trình khác trich dẫn bai báo đó, thể hiện mức đô lan tỏa cua bai báo trong thế giới học thuât.

Tổng hợp số liệu trích dẫn của ĐHQGHN trong ISI (số liệu truy cập 9/2018)

Trong khi IF phản ánh chất lượng cua tạp chi, các nha quản li lại đi tìm môt chỉ sô khác phản ánh chất lượng nghiên cứu cua cá nhân nha khoa học. Môt trong những chỉ sô đó la chỉ sô trich dẫn (Average citations) cua cá nhân nha khoa học. Chỉ sô trich dẫn được tinh bằng cách lấy tổng sô lần trich dẫn chia cho sô lượng bai báo khoa học. Chỉ sô nay cua ĐHQGHN la 34.847 / 3.357 = 10,38. Nói cách khác, tinh trung bình sô lần trich dẫn cho các công trình cua ĐHQGHN la 10,38 lần.

Tổng hợp số liệu trích dẫn của ĐHQG TP. HCM trong ISI (số liệu truy cập 9/2018)

Tổng hợp kết quả trich dẫn cua ĐHQGHN va ĐHQG TP. HCM cho thấy cùng thông kê trong thời gian 25 năm, sô lượng bai báo ĐHQGHN nhiều hơn khoảng 350 bai, sô lượng bai vượt hơn không nhiều nhưng quan sát môt sô chỉ sô khác như sô lần trich dẫn, sô bai báo trich dẫn thì gần như tăng gấp đôi. Điều đó thể hiện các công trình, bai báo cua ĐHQGHN có chất lượng va được giới nghiên cứu học thuât quan tâm.

Đồ thị trích dẫn và số liệu trích dẫn 5 năm gần đây (số liệu truy cập 9/2018)

7. NHẬN XÉT VA KHUYÊN NGHỊ

Sau 25 năm, với mô hình đại học đinh hướng nghiên cứu, đa nganh, đa lĩnh vực, có tinh tự chu cao, ĐHQGHN đã khẳng đinh được vai trò tiên phong va nòng côt trong sự nghiệp đổi mới giáo dục đại học Việt Nam. Đinh hướng phát triển ĐHQGHN phù hợp với chu trương, chinh sách cua Đảng va Nha nước, phù hợp với các chiến lược phát triển kinh tế - xã hôi, giáo dục va đao tạo, khoa học va công nghệ. Sự thanh công trong 25 năm không ngừng phát triển cua ĐHQGHN thể hiện qua sô lượng bai báo quôc tế ISI & Scopus luôn dẫn đầu trong nhóm các đại học Việt Nam.

Đơn vị ISI SCOPUS Tổng Xếp hạngĐại học Quôc gia Hà Nôi 3.372 3.502 6.874 1Trường Đại học Bach khoa Hà Nôi 2.596 3.889 6.485 2Đại học Quôc gia Tp. HCM 3.012 2.469 5.481 3Trường Đại học Tôn Đức Thắng 2.485 2.789 5.274 4

Nhóm 4 đại học có số lượng công bố ISI & Scopus cao nhất Việt Nam (1993-2018) (số liệu truy cập tháng 9/2018)



Hơn nữa, trong năm 2018, theo bảng xếp hạng QS World University Rankings, ĐHQGHN cũng rất xuất sắc đã lọt vao Top 1000 các trường đại học hang đầu thế giới va dẫn đầu Việt Nam, đứng thứ 124 trong bảng xếp hạng đại học tôt nhất châu Á.

Tuy nhiên, để tiếp tục dẫn đầu trong các đại học nghiên cứu Việt Nam va tăng hạng trong các bảng xếp hạng đại học tôt nhất thế giới, ĐHQGHN sẽ phải tâp trung mọi nguồn lực (nhân lực, tai chinh…) cho nghiên cứu đỉnh cao (sô lượng, chất lượng bai báo va trich dẫn theo ISI/ Scopus) để lam nền tảng vững chắc cho các tiêu chi xếp hạng đại học (đánh giá cua các nha tuyển dụng; đánh giá cua các nha khoa học; tỷ lệ giảng viên trên sinh viên; tỷ lệ giảng viên có trình đô tiến sĩ; giảng viên va sinh viên quôc tế; trao đổi sinh viên Việt Nam va quôc tế…).

Cụ thể, ĐHQGHN nên tâp trung nguồn lực vao 3 yếu tô sau:

7.1. Gia tăng số lượng công bố và chỉ số trích dẫn trên ISI & Scopus

Tinh đến tháng 15/01/2018, ĐHQGHN có 2.253 cán bô khoa học gồm: giảng viên, nghiên cứu viên, tiến sĩ, thạc sĩ…[1]. Để môi môt năm, môi cán bô khoa học có thể tiến hanh nghiên cứu va công bô 1 bai báo trên ISI/ Scopus, ĐHQGHN va các đơn vi thanh viên / trực thuôc cần gia tăng nguồn tai chinh đầu tư cho từng nha khoa học.

VD: Trường Đại học Khoa học Xã hôi va Nhân văn, ĐHQGHN ban hanh Chương trình thúc đẩy công bô quôc tế va hô trợ đao tạo tiến sĩ (giai đoạn 2018 – 2022). Cụ thể:

- 250 triệu/ đầu sách trong danh mục ISI/ Scopus hoặc trong TOP 500 trường đại học theo xếp hạng cua các bảng xếp hạng các trường đại học có uy tin: THE, QS, ARWU…

- 200 triệu /đầu sách nằm trong danh mục A-B SENSE.

- 150 triệu/ đầu sách không nằm trong 2 loại trên nhưng vẫn có ISBN chuẩn (khuyến khich in tại các NXB chuyên nganh; các trường đại học trong TOP 2.000 cua THE, QS va ARWU hoặc hạng C cua SENSE…)

- 100 triệu/đầu sách la sản phẩm cua hôi thảo quôc tế (được

tổ chức tại Trường), được in chinh thức bằng môt trong 5 ngoại ngữ chinh tại môt nha xuất bản uy tin trong nước [5].

Ngoai ra, ĐHQGHN nên chú trọng hơn nữa việc đăng ký va nâng cấp các ấn phẩm khoa học cua ĐHQGHN (các tạp chi khoa học, các sách cua nha xuất bản ĐHQGHN…) vao hệ thông đánh chỉ mục ISI/Scopus giúp các nha khoa học ĐHQGHN có môt kênh xuất bản thuân tiện cho việc công bô quôc tế.

7.2. Mở rộng và đa dạng hoá chủ đề công bố trên ISI/ Scopus

Trong 25 năm qua, các bai báo ISI/Scopus thuôc các lĩnh vực Khoa học Tự nhiên - Công nghệ chiếm đa sô trong công bô quôc tế cua ĐHQGHN. Do vây, để phát huy tinh đa dạng va liên thông trong nghiên cứu cua môt đại học đa nganh, các đơn vi thanh viên cua ĐHQGHN như: Trường Đại học Khoa học Xã hôi va Nhân văn, Trường Đại học Kinh tế, Trường Đại học Việt - Nhât, Trường Đại học Ngoại ngữ, Trường Đại học Giáo dục, Khoa Y Dược, Khoa Quôc Tế, Khoa Luât,… phải rất cô gắng đầu tư tai chinh, có chinh sách quyết liệt va tạo cơ chế linh hoạt va cởi mở để các nha nghiên cứu cua đơn vi mình có những công bô trên ISI/Scopus sớm nhất có thể. Nhóm tác giả đưa ra đề xuất các lĩnh vực ĐHQGHN nên tâp trung đầu tư công bô trong thời gian tới cụ thể như sau:

• Arts and Humanities• Business, Management and Accounting• Decision Sciences• Economics, Econometrics and Finance• Psychology• Social Sciences• Medicine and Dentistry• Nursing and Health Professions• Pharmacology, Toxicology and Pharmaceutical Science

• Veterinary Science and Veterinary Medicine…



7.3. Kiến tạo và phát triển hiệu quả hệ sinh thái nghiên cứu số 4.0

Với nguyên lý “Gia tăng tri thức đầu vào để gia tăng tri thức đầu ra”, thúc đẩy văn hoá đọc sô, văn hoá nghiên cứu sô, ĐHQGHN cần tâp trung đầu tư, kiến tạo va phát triển hiệu quả hệ sinh thái nghiên cứu sô hiệu suất cao va thông minh 4.0, môt hệ sinh thái ma Con người (Nha nghiên cứu) – Công nghệ (Internet kết nôi vạn vât, Tri tuệ nhân tạo…) – Dữ liệu nghiên cứu (Dữ liệu lớn gồm các CSDL: ScienceDirect, Springer Nature, IEEE, Jstor, Sage, Emerald, IOP, ACS…) được kết nôi thông suôt, liên tục 24/24, ở bất cứ nơi nao trên thế giới… Môt thư viện thông minh 4.0 (Smart Library 4.0) hay Trung tâm Tri thức 4.0 (Knowledge Hub 4.0) lam nền tảng để các nha nghiên

cứu có thể dễ dang đăng nhâp, truy xuất, tìm kiếm dữ liệu – thông tin – tri thức vô tân cua nhân loại va không giới hạn la điều kiện tiên quyết để ĐHQGHN thúc đẩy nghiên cứu, gia tăng công bô khoa học trên ISI/Scopus trong bôi cảnh các công nghệ 4.0 đang tác đông mạnh mẽ tới toan bô các đại học trên thế giới hiện nay (Xem hình 1: Thư viện thông minh 4.0).

Với 3 đề xuất trên, sẽ giúp ĐHQGHN gia tăng sô lượng va chỉ sô ảnh hưởng khoa học trên thế giới, mở rông va đa dạng hóa hệ sinh thái nghiên cứu va kết nôi, học hỏi, tich hợp va sản sinh liên tục hệ tri thức sáng tạo cua ĐHQGHN với hệ tri thức nhân loại, va đặc biệt la khẳng đinh được vai trò tiên phong va nòng côt cua ĐHQGHN trong đổi mới giáo dục đại học Việt Nam.

Hình 1: Thư viện thông minh 4.0 [2]



TAI LIỆU THAM KHẢO

1. ĐHQGHN, Giới thiệu chung về công tác cán bộ của ĐHQGHN, truy câp từ http://www.vnu.edu.vn/home/?C2207 ngay 11 tháng 11, 2018.

2. Nguyễn Hoang Sơn, Lê Bá Lâm, Hoang Văn Dưỡng (2018). Các thế hệ thư viện thông minh (1990-2025), Thư viện thông minh 4.0: Công nghệ - Dữ liệu – Con người, NXB Đại học Quôc gia Ha Nôi, Ha Nôi. tr.25.

3. Scopus. https://www.scopus.com/ (Truy câp 9/2018)4. Scopus Introduction. https://ch.biu.ac.il/files/ch/shared/scopus_introduction_-_november_ 2016.pdf5. VNU – USSH: Hỗ trợ đến 250 triệu đồng cho một xuất bản khoa học, truy câp từ https://vnu.edu.vn/ttsk/?C2099/N22126/VNU-

%E2%80%93-USSH:-ho-tro-den-250-trieu-dong-cho-mot-xuat-ban-khoa-hoc.htm ngay 11 tháng 11, 2018.6. Web of Science. https://webofknowledge.com/ (Truy câp 9/2018)

Documents

CẨM NANG TRUNG TÂM THÔNG TIN – THƯ VIỆN 2018 25 NĂM … nang 2018... · cẨm nang trung tÂm thÔng tin – thƯ viỆn 2018 25 nĂm cÔng bỐ quỐc tẾ isi & scopus