ĐIỂM BÁOTHÔNG TIN VỀ QUẢNG BÌNH QUA BÁO CHÍ TRONG NGÀY

(Tin ngày 29 tháng 4 năm 2016)

tt Tên bài/Nội dung Tên cơ quan báo chí và tác giả Ghi chú

THỜI SỰ - CHÍNH TRỊ

1. Quảng Bình: Thi công đường giao thông gây lún, nghiêng nhà dân?

Thanh Tra Online 29/4, tác giả Tràng An

2. Chậm hồi âm Thanh Tra 29/4, tr14

KINH TẾ

3. Quảng Bình phát triển rau sạch, rau an toàn theo hướng VietGAP

VietQ.vn 29/4, tác giả PV

4. Lượng khách du lịch đến khu vực Phong Nha vẫn ổn định

Hà Nội Mới Online 28/4, tác giả Linh Tâm

5.Cần đổi mới đầu tư và vận hành công trình cấp nước sinh hoạt - Bài 1: Công trình nhiều, đạt chuẩn ít

Baoquangbinh.vn 29/4, tác giả N.L

6.[ĐHĐCĐ QBS] ICD cảng cạn dự kiến thu 400 tỷ đồng doanh thu năm tới, tỷ suất lợi nhuận 20%

Ndh.vn 29/4, tác giả Thanh Thủy

XÃ HỘI

7. Thủ tướng yêu cầu nóng để xử lý vụ cá chết

Đất Việt Online 29/4, tác giả An An; Thiennhien.net 29/4; Báo Chính Phủ Điện Tử 28/4, tác giả Phan Hiển; Petrotimes.vn 29/4; Infonet.vn 29/4, tác giả PV; Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh Online 29/4, tác giả PV; News.zing.vn 29/4, tác giả Tuấn Tú; Tuổi Trẻ Online 29/4, tác giả Đ.Tr; Songmoi.vn 29/4, tác giả Hải Sơn; VnEconomy.vn 29/4, tác giả Nguyên Hà; Pháp Luật Việt Nam Online 29/4, tác giả Quốc Huy; News.zing.vn 28/4, tác giả Công Khanh; Tiền Phong Online 28/4, tác giả Minh Quang; Đại Đoàn Kết 29/4, tr10, tác giả P.Hiển; Sức Khỏe & Đời Sống 29/4, tr1, tác giả Thanh Hà; Lao Động 29/4, tr7, tác giả

1

tt Tên bài/Nội dung Tên cơ quan báo chí và tác giả Ghi chú

Khánh Vũ

8. Quảng Bình: Ngư dân liều lĩnh đánh bắt cá dù đã bị cấm

Giáo Dục & Thời Đại Online 28/4, tác giả Vĩnh Quý

9. Quảng Bình: Hỗ trợ gạo, tiền không để người dân nào bị đói

Giao Thông Online 29/4, tác giả V.T; Báo Chính Phủ Điện Tử 29/4, tác giả Lưu Hương; Giáo Dục & Thời Đại Online 28/4, tác giả Vĩnh Quý; Nông Nghiệp Việt Nam Online 28/4, tác giả Tâm Phùng; VietnamPlus.vn 28/4, tác giả Đức Thọ; TTXVN 28/4

10. Sau nạn cá chết, hàng ngàn du khách vẫn đến với Quảng Bình

VTVNews 28/4, tác giả Phùng Hiệp - Trung Thành; Cafef.vn 28/4

11. Quảng Bình thu gom hơn 100 tấn cá chết sau thảm họa "biển chết"

Người Lao Động Online 29/4, tác giả Hoàng Phúc- Hà Lợi; Tuổi Trẻ Online 29/4, tác giả L.Giang

12. Tìm ra nguyên nhân ngộ độc tập thể sau khi ăn hải sản ở Quảng Bình

VTCNews 29/4, tác giả Nguyễn Vương – Trần Anh; Phapluatplus.vn 29/4, tác giả Huyền Trang; Nguoiduatin.vn 28/4, tác giả Ngô Huyền; Lao Động Thủ Đô Online 28/4, tác giả Nguyễn Đạt; Lao Động Online 28/4, tác giả Lê Phi Long; Tuổi Trẻ Online 28/4, tác giả L.Giang; Thanh Niên Online 28/4, tác giả Huệ Minh; Giáo Dục & Thời Đại Online 28/4, tác giả Vĩnh Quý; Nhân Dân 29/4, tr5, tác giả PV

13. Sau chế biến, cá nghi nhiễm độc sẽ quay về Việt Nam? (Bài 3)

Giao Thông Online 29/4, tác giả Lê Đoàn - Văn Thanh

14. Bộ trưởng Bộ TN-MT nhận khuyết điểm vụ cá chết hàng loạt

Đời Sống & Pháp Luật Online 29/4, tác giả Gia Bảo; Tamnhin.net 29/4; Tiền Phong Online 29/4, tác giả Tuấn Nguyễn - Xuân Ân; Thanh Niên 29/4, tr3; VietQ.vn 29/4; News.zing.vn 28/4, tác giả H.Hương; An Ninh Thủ Đô Online 28/4, tác giả Đông Hưng; Vntinnhanh.vn 28/4, tác giả Ngang Chuyên; VOVNews 29/4, tác giả Thy Hạt; Giao Thông Online 28/4, tác giả Trần Lộc; Tiền Phong Online 28/4, tác giả Tuấn Nguyễn - Xuân Ân; An Ninh Thủ Đô 29/4, tr4, tác giả Đông Hưng;

2

tt Tên bài/Nội dung Tên cơ quan báo chí và tác giả Ghi chú

Sài Gòn Giải Phóng 29/4, tr7

15. Cá biển chết, khách ái ngại hủy tour miền Trung

Giao Thông Online 29/4, tác giả Ngọc Lê; VietnamPlus.vn 28/4, tác giả Đinh Thị Thuận; Người Lao Động Online 28/4

16. 15 thợ lặn Formosa vào Huế kiểm tra sức khỏe

Người Lao Động 29/4, tác giả Quang Tám; Đất Việt Online 29/4, tác giả Hồng Sơn; Nguoiduatin.vn 29/4; Giao Thông Online 28/4, tác giả Duy Lợi

17. Biển “chết”, ngư dân xác xơNgười Lao Động 29/4, tr4, tác giả Tr.Thường - Hoàng Phúc - Đức Ngọc - Quang Tám

18. Khó kết tội thủy triều đỏ!

Người Lao Động 29/4, tr4, tác giả Lê Thoa - Kỳ Nam; Hải Quan Online 28/4, tác giả Đỗ Hòa; Công An Nhân Dân 29/4, tr2, tác giả Ngọc Yến

19. Hội nghề cá lên tiếng phủ nhận cá chết do tảo độc

Ngaynay.vn 29/4, tác giả M.V; Tiền Phong Online 29/4, tác giả Nam Khánh; Hải Quan Online 28/4, tác giả Thanh Nguyễn; Songmoi.vn 28/4, tác giả Hải Minh; Thanh Niên Online 28/4; Nông Thôn Ngày Nay Online 28/4, tác giả Thanh Xuân; Tin Tức 29/4, tr5, tác giả Hữu Vinh

20. Các trường học bán trú làm gì trước thực trạng hải sản bị ô nhiễm?

Baoquangbinh.vn 29/4, tác giả Hiền Mai

21. Người mở 'cánh cửa thép' Xuân LộcĐại Đoàn Kết Online 29/4, tác giả Xuân Thi

22. Vợ chồng cựu chiến binh nghèo hiến 700m2 đất để làm đường

Quân Đội Nhân Dân 29/4, tr3, tác giả Trần Văn Bình

I. Thời sự - Chính trị

Quảng Bình: Thi công đường giao thông gây lún, nghiêng nhà dân?(Thanh Tra Online 29/4, tác giả Tràng An)

Vừa qua, một số hộ dân phản ánh, việc tổ chức thi công mở rộng Quốc lộ 1 (QL1) qua xã Hưng Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình đã gây ra tình trạng đường bị nứt nẻ và nhà

Thi công đường giao thông gây lún, nghiêng nhà dân? Hiện trạng

ngôi nhà bị nghiêng khá nhiều vào nhà bên cạnh. Ảnh: T.A

3

bị lún, nghiêng. Trong khi kết luận giám định của cơ quan chức năng còn chưa được ban hành thì Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Quảng Bình đã “vội” phủ nhận nguyên nhân lún, nghiêng nhà không phải từ thi công mở rộng đường gây ra.

Sở GTVT “vội” phủ nhận

Theo phản ánh của nhiều hộ dân, vào khoảng đầu tháng 5/2014, kể từ khi đơn vị thi công dùng máy lu công suất lớn để hoàn thành việc nâng cấp, mở rộng QL1, đoạn đi qua thôn Thắng Lợi, xã Hưng Thủy đã khiến những ngôi nhà kiên cố của các hộ dân sống ven đường bị ảnh hưởng.

Một trong số hộ dân đó, ông Nguyễn Thái Quỳnh, thôn Thắng Lợi chia sẻ: Dù công trình chỉ mới xây dựng, nhưng ngôi nhà kiên cố của tôi đã có dấu hiệu bị rạn nứt nhiều chỗ trên trần, tường nhà. Vết nứt và nhà nghiêng lệch khá nhiều về 1 bên bắt đầu xuất hiện khi đơn vị thi công sử dụng máy lu công suất lớn để làm đường. Hiện trạng bị nứt, thấm, nghiêng khiến những ngày trời mưa nhà đều bị thấm, dột. “Nếu tiếp tục có những dấu hiệu xuống cấp thế này, không biết ngôi nhà còn đủ an toàn để gia đình tôi ở không?”, ông Quỳnh lo lắng.

Khảo sát tại thực địa, chúng tôi ghi nhận được hiện trạng tường, trần nhà ông Quỳnh có rất nhiều mảng bị nứt nẻ. Nhiều khối bê tông trên tường bị hở, xê dịch so với trước. Đặc biệt bằng mắt thường cũng thấy căn nhà của gia đình ông Quỳnh bị nghiêng hẳn sang 1 bên như đang dựa vào ngôi nhà bên cạnh.

Thay vì cho cán bộ chuyên môn xuống kiểm tra, nắm bắt tình hình thì tại Văn bản số 152/SGTVT-GTNT ngày 22/1/2016 do Phó Giám đốc Trần Văn Luận kí, Sở GTVT Quảng Bình đã “vội” khẳng định việc dùng lu rung thi công dự án mở rộng QL1 không làm nghiêng nhà hộ dân.

Một dấu hiệu vội vã thông tin nữa mà Sở GTVT Quảng Bình đưa ra cũng tại văn bản này, đó là: “Qua nắm bắt thông tin ở địa phương, chúng tôi được biết nhà của hộ dân đã bị nghiêng trước khi thi công Dự án mở rộng QL1”. Trong khi, Sở GTVT còn “giục” nhà ông Quỳnh nộp tiền vào tài khoản của Sở Xây dựng để thuê đơn vị giám định độc lập tìm và kết luận nguyên nhân chính xác của việc lún, nghiêng.

Chưa thể bảo vệ thi công vì chưa xác định được nguyên nhân nhà nghiêng

Trước văn bản “vội” phủ nhận nguyên nhân nhà nghiêng trên và trước thông tin chưa được cơ quan giám định kết luận rõ ràng, ngày 11/1/2016, UBND huyện Lệ Thủy đã ban hành văn bản mang tính khách quan, trong đó khẳng định: “Chưa thể bảo vệ thi công (Dự án mở rộng QL1) với lý do là chưa xác định được nguyên nhân gây nghiêng nhà của ông Quỳnh”.

Hơn nữa, Thông báo số 2380/TB-VPUBND ngày 24/12/2015 của Văn phòng UBND tỉnh Quảng Bình thông báo kết luận của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Xuân Quang tại buổi làm việc với các sở, ngành liên quan về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng Dự án mở rộng QL1 qua Quảng Bình, nêu rõ: “đối với các hộ dân không nhận tiền bồi thường thiệt hại về nứt nẻ, hư hỏng do thi công: Giao Sở Xây dựng thành lập tổ công tác do lãnh đạo Sở làm Tổ trưởng để phối hợp với chính quyền địa phương, các đơn vị bảo hiểm

4

kiểm tra, rà soát lại việc tính toán tiền bảo hiểm và mức độ thiệt hại về nứt nẻ và hư hỏng nhà do thi công cho thỏa đáng và đúng quy định”.

“Đến nay, cơ quan chức năng vẫn chưa có kết luận về nguyên nhân gây nghiêng nhà của ông Quỳnh nên chưa có cơ sở để trả lời gia đình... Sau khi có kết luận nguyên nhân, huyện sẽ có chỉ đạo bảo vệ phương án thi công theo quy định”. Huyện Lệ Thủy cũng phúc đáp Sở GTVT Quảng Bình.

Trước chỉ đạo từ lãnh đạo tỉnh Quảng Bình cũng như kiến nghị bức thiết của hộ dân, ngày 7/4/2016, Sở Xây dựng chủ trì cùng các ban, ngành liên quan đã lập biên bản làm việc về việc tổ chức hội đồng giám định nguyên nhân nghiêng nhà của hộ ông Quỳnh có thông báo cho hộ dân được biết và tạo điều kiện để đoàn làm việc được hiệu quả.

Hy vọng, kết quả giám định độc lập sẽ thực sự chính xác, khách quan để xác định rõ nguyên nhân gây nghiêng nhà. Từ đó, có thể xử lý dứt điểm vụ việc. Về đầu tranghttp://thanhtra.com.vn/xa-hoi/doi-song/thi-cong-duong-giao-thong-gay-lun-nghieng-nha-dan_t114c1159n102841

Chậm hồi âm(Thanh Tra 29/4, tr14)

Thời gian qua, báo Thanh Tra đã gửi Phiếu chuyển số 198/PC-BTT ngày 21/5/2015 chuyển đơn của ông Trương Đình Hậu, công tác tại Bệnh viện Y học Cổ truyền tỉnh Quảng Bình đến UBND tỉnh Quảng Bình nhưng đến nay vẫn chưa nhận được hồi âm.

Đề nghị UBND tỉnh Quảng Bình hồi âm để báo Thanh Tra thông tin tới bạn đọc. Về đầu trang

II. Kinh tế

Quảng Bình phát triển rau sạch, rau an toàn theo hướng VietGAP(VietQ.vn 29/4, tác giả PV)

Trồng rau theo hướng VietGAP cho rau sạch, đảm bảo an toàn chất lượng được đến tay người tiêu dùng.

Nhu cầu sử dụng rau sạch, an toàn cho sức khỏe đang được người dân rất quan tâm. Để góp phần bảo vệ môi trường và tạo ra sản phẩm rau an toàn, chất lượng, nhiều nông dân tỉnh Quảng Bình đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, xây dựng vùng chuyên canh sản xuất rau an toàn, cho hiệu quả kinh tế cao.Các hộ dân ở Quảng Long trồng rau sạch theo tiêu chuẩn

VietGAP. Ảnh TTXVN

5

Có 35 hộ nông dân ở tổ dân phố Trường Sơn, phường Quảng Long, thị xã Ba Đồn đã thực hiện Quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt trong trồng trọt (VietGAP) trên diện tích khoảng 3ha.

Đây được xem là hướng phát triển có nhiều ưu thế và mang lại những lợi ích thiết thực, góp phần tạo thương hiệu sản phẩm rau an toàn cho nông dân Quảng Long. Đồng thời đáp ứng nhu cầu sử dụng rau sạch để bảo vệ bản thân và gia đình của nhân dân trong và ngoài tỉnh.

Gia đình ông Phan Mạnh Hùng ở tổ dân phố Trường Sơn, phường Quảng Long (thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình) là một trong 35 hộ dân tham gia quy trình sản xuất rau theo tiêu hướng VietGAP.

TTXVN dẫn lời ông Hùng cho biết, gia đình đã có hơn 16 năm làm nghề trồng rau theo kiểu truyền thống. Từ khi tham gia vào quy trình sản xuất rau an toàn VietGAP, cùng với người dân trong tổ dân phố, gia đình ông Hùng cũng đã được tập huấn và hướng dẫn cụ thể về quy trình sản xuất rau an toàn từ khâu làm đất, ủ phân đến kỹ thuật gieo và chăm sóc cây trồng…

Nhờ kết hợp giữa kinh nghiệm truyền thống và kiến thức khoa học kỹ thuật, nhiều hộ nông dân ở đây đã sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có trong danh mục cho phép, kiểm soát được thời gian phun thuốc trước khi thu hoạch, vừa hạn chế được sâu bệnh phát sinh gây hại, vừa nâng cao năng suất, đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm khi đến tay người tiêu dùng.

Theo ông Hùng và nhiều hộ trồng rau ở đây cho biết, trồng rau theo hướng VietGAP cho năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều so với kiểu trồng rau thông thường. Và điều đáng phấn khởi hơn là rau sạch, đảm bảo an toàn chất lượng được đến tay người tiêu dùng.

Đồng hành cùng chính quyền và các hộ nông dân Quảng Long trong triển khai dự án trồng rau an toàn theo chuẩn VietGAP là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình, Chi cục bảo vệ thực vật tỉnh và UBND thị xã Ba Đồn. Các sở, ngành và chính quyền địa phương đã phối hợp kiểm tra, khảo sát thực địa, hỗ trợ tu bổ đường nội đồng, hệ thống điện và nước tưới, bể sơ chế rau, bể chứa rác thải vật tư nông nghiệp...cho vùng sản xuất rau an toàn. Đồng thời, lấy mẫu đất, nước để kiểm tra, phân tích các chỉ tiêu về kim loại nặng.

Bên cạnh đó, các hộ tham gia mô hình cũng được hỗ trợ tập huấn về kỹ thuật từ cách trồng rau, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh đến phương pháp thu hái và sơ chế rau trước khi đưa ra thị trường tiêu thụ. Việc sản xuất rau an toàn theo VietGAP được quản lý chặt chẽ các quy trình sản xuất từ khâu đất trồng, nước tưới, phân bón, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thời gian cách ly với phân thuốc, thu hoạch, đến khâu sơ chế, bảo quản, vận chuyển và tiêu thụ. Về đầu tranghttp://vietq.vn/quang-binh-phat-trien-rau-sach-rau-an-toan-theo-huong-vietgap-d88368.html

Lượng khách du lịch đến khu vực Phong Nha vẫn ổn định(Hà Nội Mới Online 28/4, tác giả Linh Tâm)

6

Dịp nghỉ lễ 30-4 và 1-5 năm nay được dự đoán lượng khách sẽ tăng gấp đôi ngày thường.

Vì vậy, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng Tổng cục Du lịch đã có văn bản chỉ đạo các địa phương, doanh nghiệp xây dựng kế hoạch, đảm bảo an ninh, an toàn cho du khách. Đây cũng là dịp các địa phương đồng loạt tổ chức nhiều lễ hội, khai trương mùa du lịch hè nên việc đi lại trong dịp nghỉ lễ 30-4 và 1-5 sẽ khá căng thẳng. Nhu cầu đi lại

bằng tàu hỏa, máy bay và ô tô trên các chặng nối Hà Nội với các điểm du lịch, nghỉ mát đang “nóng” lên từng ngày. Ngành đường sắt thông báo chạy hết công suất, hàng không cũng tăng tải kỷ lục.

Trước tình trạng cá chết hàng loạt, tình hình du lịch các tỉnh, thành miền Trung có nguy cơ bị ảnh hưởng trong dịp lễ 30-4, 1-5 và mùa hè năm nay. Nhiều hãng lữ hành cho biết, khách hàng đã đặt tour đi chơi dịp lễ 30-4, 1-5 rất quan tâm về tình hình biển bị ô nhiễm ở các tỉnh miền Trung.

Theo một doanh nghiệp lữ hành tại tỉnh Quảng Bình, khoảng 30% lượng khách đã hủy tour đến tỉnh này trong dịp nghỉ lễ. Phần lớn các đoàn khách này từ miền Bắc và chưa có đoàn từ các tỉnh, thành phía nam có dấu hiệu hủy tour. Riêng khu vực Phong Nha lượng khách đặt phòng vẫn ổn định. Hiện Hiệp hội du lịch tỉnh Quảng Bình đã tích cực làm việc với các nhà hàng hải sản ven biển khu vực Đồng Hới để thay thế thực đơn, tạo sự yên tâm cho du khách.

* Theo Tổng cục Thống kê, 4 tháng đầu năm 2016, số lượng khách du lịch nội địa ước đạt 22,8 triệu lượt, trong đó khách lưu trú đạt 11,2 triệu lượt; tổng thu từ khách du lịch đạt 135.796 tỷ đồng, tăng 19,6% so với cùng kỳ năm 2015. Về đầu tranghttp://hanoimoi.com.vn/Tin-tuc/Du-lich/832842/luong-khach-du-lich-den-khu-vuc-phong-nha-van-on-dinh

Cần đổi mới đầu tư và vận hành công trình cấp nước sinh hoạt - Bài 1: Công trình nhiều, đạt chuẩn ít

(Baoquangbinh.vn 29/4, tác giả N.L)

Trong những năm qua, mạng lưới nước sạch đã được đầu tư rộng khắp từ khu vực thành thị, nông thôn đến địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh. Thế nhưng, nhiều công trình cấp nước khi bàn giao cho các xã quản lý và vận hành đã xuống cấp và hư hỏng nặng, trong khi đó cơ chế quản lý, duy tu bảo dưỡng sau đầu tư bộc lộ nhiều bất cập...

Tour chinh phục Tú Làn (Quảng Bình) vẫn thu hút khách.

Công trình đầu tư tại nơi mà người dân có nhu cầu sẽ đem lại hiệu quả.

7

Gần 40% công trình kém hiệu quả hoặc không hoạt động

Trong số các công trình đã được đầu tư từ nhiều năm qua, có hàng chục công trình cấp nước sinh hoạt trong tỉnh đã xuống cấp trầm trọng, thậm chí, nhiều công trình sau khi bàn giao đưa vào sử dụng chưa được bao lâu đã phải “đắp chiếu” do công tác quản lý, điều hành trong sử dụng không chặt chẽ.

Ông Nguyễn Văn Đồng, Chủ tịch UBND xã An Ninh (Quảng Ninh) cho biết, địa phương có 2 công trình cấp nước sinh hoạt đang ở tình trạng “bỏ thì thương, vương thì tội”. Đó là công trình nước sạch tại thôn Thống Nhất, được đầu tư trên 200 triệu đồng, có công suất thiết kế 60m3/ngày, đêm và đưa vào sử dụng năm 2007.

Những tưởng sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng sẽ giúp nhân dân nơi đây không còn phải chịu cảnh thiếu nước sạch, thế nhưng 4 năm qua công trình đã không hoạt động. Kế bên là công trình cấp nước thôn Kim Nại được đầu tư trên 600 triệu đồng, đưa vào sử dụng từ năm 2002 với công suất 298m3/ngày, đêm và cũng đang ở hiện trạng “rã rời”.

Không riêng gì huyện Quảng Ninh, công trình cấp nước sinh hoạt xã Quảng Hưng (Quảng Trạch) mặc dù mới được đưa vào sử dụng từ năm 2014, có công suất thiết kế 900m3/ngày, đêm với nguồn vốn đầu tư đần 7 tỷ đồng nhưng đến nay cũng đang “đắp chiếu”.

Tương tự, các hộ dân ở khu tái định cư Xuân Hạ, xã Văn Hóa (Tuyên Hóa) cho biết, công trình cấp nơi đây được Nhà nước đầu tư và bắt đầu đưa vào sử dụng từ năm 2010 nhưng giờ cũng bỏ không... Đây chỉ là hiện trạng của một số công trình trong số hàng chục công trình được Nhà nước đầu tư xây dựng với quy mô nhỏ và vừa nhưng quản lý theo kiểu “cha chung không ai khóc” nên nhanh xuống cấp, hư hỏng rồi rơi vào tình trạng không thể hoạt động.

Theo thống kê của UBND các huyện, thị xã, thành phố, tỉnh ta hiện có 103 công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung được đầu tư xây dựng từ nhiều nguồn vốn như: ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương, vốn ODA, tổ chức Đông Tây Hội ngộ... đã bàn giao cho các địa phương, đơn vị quản lý, sử dụng.

Song hiện chỉ có 20 công trình hoạt động bền vững (chiếm 19,4%), 45 công trình hoạt động ở mức trung bình (chiếm 43,7%), 14 công trình kém hiệu quả (chiếm 13,6%) và 24 công trình không hoạt động (chiếm 23,3%); trong đó, có 8 công trình không hoạt động đã được đưa vào danh mục thanh lý, hủy bỏ. Do hàng loạt công trình xuống cấp nên tỷ lệ hộ dân nông thôn ở tỉnh ta sử dụng nước hợp vệ sinh chỉ đạt 84,3%.

Các công trình cấp nước không còn hoạt động nhiều nhất là ở huyện Minh Hóa, được đầu tư 20 công trình nhưng không có công trình bền vững nào; Quảng Trạch có 12 công trình thì 7 công trình hoạt động kém hiệu quả và không hoạt động; Quảng Ninh có 20 công trình chỉ có 4 công trình bền vững, còn lại các công trình đang ở hiện trạng trung bình, hoạt động kém hiệu quả và một số hiện nay không còn hoạt động; Tuyên Hóa chỉ có 4 công trình bền vững trên tổng số 21 công trình; Bố Trạch 13 công trình thì có 2 công trình bền vững còn lại là kém hiệu quả và ngừng hoạt động...

Đâu là nguyên nhân?

8

Qua trao đổi với đại diện lãnh đạo của một số địa phương cho thấy, nguyên nhân dẫn đến việc quản lý sử dụng các công trình cấp nước sinh hoạt tập trung sau đầu tư kém hiệu quả gồm cả khách quan lẫn chủ quan. Trước hết, nguyên nhân hàng chục công trình cấp nước sinh hoạt sau khi hoàn thành không phát huy hiệu quả là do đầu tư tràn lan, thiếu đồng bộ.Một số công trình được đầu tư chủ yếu từ giai đoạn 1998-2010, đến nay đã bị xuống cấp qua nhiều năm sử dụng, đặc biệt qua các đợt thiên tai, bão lũ đã bị hư hỏng, nhưng các địa phương không có kinh phí để sửa chữa và khắc phục nên dần bị rơi vào tình trạng “đắp chiếu”. Đơn cử như các công trình tại xã Dân Hóa, Trọng Hóa, Thượng Hóa, Hóa Tiến (Minh Hóa), xã Thạch Hóa, Thuận Hóa, Văn Hóa (Tuyên Hóa), xã Sơn Thủy (Lệ Thủy), Tân Ninh, Vĩnh Ninh (Quảng Ninh)...

Hơn nữa trong quá trình xây dựng công trình, việc theo dõi, giám sát của các chủ đầu tư chưa tốt, cán bộ có chuyên môn về kỹ thuật chuyên ngành cấp nước còn yếu và thiếu, dẫn đến chất lượng công trình sau khi hoàn thành chưa cao và nhanh chóng bị hư hỏng, xuống cấp.

Tuy nhiên, nguyên nhân sâu xa vẫn là do trình độ nhận thức về sử dụng hệ thống cấp nước tập trung của người dân còn hạn chế, không đồng đều, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc ít người nên các công trình ở những vùng này hoạt động được thời gian ngắn thì hư hỏng.Cụ thể, huyện Minh Hóa là địa phương được Nhà nước đầu tư 20 công trình nước sinh hoạt (đa số các công trình tập trung được đầu tư theo dạng cấp nước tự chảy quy mô thôn, bản và hình thức quản lý mang tính cộng đồng), nhưng số lượng công trình kém hiệu quả và không còn hoạt động cũng chiếm trên 60% (11 công trình). Trong khi đó, công tác tuyên truyền về nước sạch về vệ sinh môi trường tại các địa phương còn nhiều hạn chế, thậm chí một số bộ phận người dân chưa có ý thức sử dụng và bảo vệ công trình.

Cùng với đó, một số các công trình đầu tư xây dựng nơi mà người dân chưa thật sự có nhu cầu và người dân còn mang nặng tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước nên việc huy động nguồn vốn trong dân gặp khó khăn. Minh chứng rõ nét nhất là các công trình cấp nước ở xã Hoa Thủy (Lệ Thủy), Cự Nẫm (Bố Trạch), Quảng Trung (Ba Đồn)...

Tình trạng chung của các công trình này là ngay từ khi hoàn thành và bàn giao cho địa phương, xã không huy động được nhân dân đóng góp kinh phí để đấu nối sử dụng nên các hạng mục hư hỏng, xuống cấp và trở thành phế tích.

Theo ông Nguyễn Văn Được, Giám đốc Trung tâm NS và VSMTNT, mô hình quản lý công trình nước sạch hiện đang được áp dụng nhiều nhất là sau khi xây dựng bàn giao các địa phương hưởng lợi tự thành lập tổ quản lý, vận hành, quản lý và sử dụng. Tuy nhiên, hầu hết các địa phương vẫn chưa tổ chức tốt công tác quản lý, khai thác và chưa quan tâm đến việc duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa do thực trạng “thu không đủ bù chi”. Về đầu tranghttp://www.baoquangbinh.vn/kinh-te/201604/can-doi-moi-dau-tu-va-van-hanh-cong-trinh-cap-nuoc-sinh-hoat-bai-1-cong-trinh-nhieu-dat-chuan-it-2134701/

[ĐHĐCĐ QBS] ICD cảng cạn dự kiến thu 400 tỷ đồng doanh thu năm tới, tỷ suất lợi nhuận 20%(Ndh.vn 29/4, tác giả Thanh Thủy)

9

Dự kiến, ICD Quảng Bình – Đình Vũ đi vào hoạt động vào quý III nên chưa đóng góp nhiều vào kết quả kinh doanh năm 2016 này. Doanh thu dự kiến năm tới là 400 tỷ đồng. Tỷ suất lợi nhuận trước thuế đạt 20%.

Sáng ngày 29/4/2016, CTCP XNK Quảng Bình (mã chứng khoán QBS-HoSE) tổ chức ĐHĐCĐ thường niên

năm 2016 tại Khách sạn Camela, Hồng Bàng, Hải Phòng với sự tham gia của cổ đông/ người ủy quyền, đại diện cho gần 60% cổ phần có quyền biểu quyết.

Tại Đại hội, ông Nguyễn Mạnh Tuấn, thành viên HĐQT đồng thời cũng là Giám đốc Kinh doanh của QBS báo cáo công tác quản lý kinh doanh năm 2015 và kế hoạch năm 2016. Trong năm, QBS thu về 77 tỷ đồng lợi nhuận, tăng 19,9% so với năm 2014 và gần hoàn thành kế hoạch đề ra (96,06%) trong bối cảnh giá phân bón giảm và đầy biến động. Tỷ lệ cổ tức năm 2015 đạt 7%.

Trong năm, QBS đã hoàn tất mua lại 51% Vinachimex, một doanh nghiệp cùng ngành, từ Vinachem. Cùng với đó, QBS tiếp tục đầu tư vào DAP Vinachem (DDV).

Ở mảng hóa chất, QBS dự kiến triển khai dự án sản xuất H3PO4 đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, dự kiến đưa vào hoạt động vào cuối quý IV/2016. Về dài hạn, QBS đặt mục tiêu sẽ là nhà xuất khẩu H3PO4 lớn nhất cả nước. QBS hiện đang sở hữu 30% vốn đầu tư nhà máy sản xuất Barite ở Xavannakhet – Lào.

Hoạt động logistics gia tăng tỷ trọng trong cơ cấu doanh thu, tăng lên 8,5% năm 2015. QBS đang triển khai dự án xây dựng Cảng cạn ICD Quảng Bình Đình Vũ. Được biết, dự án được đầu tư theo 3 giai đoạn, trong đó giai đoạn đầu đang được tiến hành xây dựng trên diện tích 10 ha (trên tổng số 26 ha), số vốn đầu tư hơn 400 tỷ đồng, công suất kho hàng 100.000 tấn/năm, bãi chứa là 250.000 TEU/năm. Giai đoạn I của dự án dự kiến đưa vào hoạt động từ quý III/2016.

QBS đặt mục tiêu thu về 3.800 tỷ đồng doanh thu và 83 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng trưởng 7,4% năm 2016. Cổ tức năm 2016 dự kiến đạt 10%. Cổ tức phấn đấu tăng trưởng từ 7% lên 10%.

Định hướng trong dài hạn, QBS dự kiến sẽ mở rộng thêm sang lĩnh vực kinh doanh bia, thông qua việc trở thànhđại lý phân phối độc quyền của thương hiệu Bia Praguel của Cộng hòa Séc, dự kiến phát triển mạnh thương hiệu tại thị trường miền Bắc trong vòng 3 năm đầu tiên.

Tại Đại hội, QBS trình cổ đông phương án phân phối lợi nhuận với mức cổ tức chia cho các cổ đông là 7%. Mức thù lao cho HĐQT và BKS năm 2015 đạt tổng cộng 520,8 triệu đồng. Năm 2016, mức thù lao dự kiến tối thiểu 744 triệu đồng, không vượt 1% lợi nhuận sau thuế và chỉ được hưởng 80% nếu không hoàn thành kế hoạch.

10

Đại hội thảo luận

Cổ tức năm 2015 thực tế 14%, lãi quý I công ty mẹ tăng trưởng 24%

Năm 2015, QBS đặt kế hoạch cổ tức 15% nhưng chỉ chi trả 7%. Một cổ đông đã đặt ra câu hỏi về nguyên nhân khiến cổ tức không được như kỳ vọng?

Giám đốc tài chính QBS cho biết cổ tức không hoàn thành kế hoạch đề ra do hoạt động tăng gấp đôi vốn thực hiện vào tháng 11. Cổ tức năm 2015 được chi trả trên phần vốn mới. Nguồn vốn chưa phát huy hiệu quả. QBS không thể tăng trưởng lợi nhuận lên gấp đôi trong hai tháng cuối năm.

Đồng thời, trong năm 2016 một loạt dự án sẽ được QBS đầu tư nên theo Giám đốc Tài chính QBS, mức cổ tức trên là hợp lý.

Về lợi nhuận năm 2015 không hoàn thành một phần do Công ty TNHH DMC – VTS mới đi vào sản xuất khai thác quặng nên dù có doanh thu nhưng chưa thu về lợi nhuận nên QBS phài thực hiện trích lập dự phòng. Đồng thời, công ty con Vinachimex mà QBS mua lại cũng lỗ trong năm trước.

Vì sao các khoản trả trước tăng mạnh cuối năm 2015?

Các khoản trả trước để chi trả cho nhà cung ứng nguyên liệu đầu vào để chuẩn bị sẵn hàng hóa. Năm 2015, số lượng các đơn đặt hàng đặt trước năm 2016 nhiều hơn nên khoản mục trả trước lớn hơn đầu năm. Khoản phải trả này tăng có tính thời điểm. Các giao dịch đều đã thành công và ghi nhận trong kết quả kinh doanh quý I.

Theo báo cáo tài chính riêng năm 2016, doanh thu bán hàng quý I/2016 của QBS tăng 82%. Lợi nhuận sau thuế tăng 24%, lên 24,8 tỷ đồng.

Ước tính lợi nhuận dự án cảng ICD?

ICD khởi công xây dựng vào tháng 2/2016 và dự kiến đi vào hoạt động vào quý III nên kết quả kinh doanh chưa ghi nhận nhiều. Doanh thu dự kiến năm tới là 400 tỷ đồng. Tỷ suất lợi nhuận trước thuế đạt 20%. Vốn ICD gồm 30% vốn tự có, còn lại vay ngân hàng. Mảng kinh doanh này có tỷ suất lợi nhuận lớn nhất trong hoạt động kinh doanh năm 2016. Về đầu tranghttp://ndh.vn/dhdcd-qbs-icd-cang-can-du-kien-thu-400-ty-dong-doanh-thu-nam-toi-ty-suat-loi-nhuan-20--20160429094518748p4c147.news

III. Xã hội

Thủ tướng yêu cầu nóng để xử lý vụ cá chết(Đất Việt Online 29/4, tác giả An An; Thiennhien.net 29/4; Báo Chính Phủ Điện Tử 28/4, tác giả Phan Hiển; Petrotimes.vn 29/4; Infonet.vn 29/4, tác giả PV; Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh Online 29/4, tác giả PV; News.zing.vn 29/4, tác giả Tuấn Tú; Tuổi Trẻ Online 29/4, tác giả Đ.Tr; Songmoi.vn 29/4, tác giả Hải Sơn; VnEconomy.vn 29/4, tác giả

11

Nguyên Hà; Pháp Luật Việt Nam Online 29/4, tác giả Quốc Huy; News.zing.vn 28/4, tác giả Công Khanh; Tiền Phong Online 28/4, tác giả Minh Quang; Đại Đoàn Kết 29/4, tr10, tác giả P.Hiển; Sức Khỏe & Đời Sống 29/4, tr1, tác giả Thanh Hà; Lao Động 29/4, tr7, tác giả Khánh Vũ)

Bộ Công an tập trung thu thập tài liệu chứng cứ, nếu phát hiện có vi phạm pháp luật hình sự thì kiên quyết xử lý nghiêm theo đúng quy định.

Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc liên quan tới việc hải sản chết bất thường tại một số tỉnh ven biển miền Trung.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chi đạo các Bộ, ngành, địa phương liên quan khẩn trương thực hiện

chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại các công văn, công điện trước đó.

Thủ tướng nhận định, đây là vấn đề khoa học chuyên sâu, giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng huy động các nhà khoa học, trường hợp cần thiết mời chuyên gia quốc tế khẩn trương, kịp thời làm rõ nguyên nhân gây chết hải sản, bảo đảm khách quan, khoa học.

Cùng với đó, Thủ tướng giao Bộ Công an tập trung thu thập tài liệu chứng cứ, nếu phát hiện có vi phạm pháp luật hình sự thì kiên quyết xử lý nghiêm theo đúng quy định.

Về phía Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Thủ tướng yêu cầu Bộ phối hợp với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Ủy ban nhân dân các tỉnh nói trên rà soát, thống kê, kịp thời đề xuất chính sách hỗ trợ người dân bị thiệt hại, không để người dân bị thiếu đói;

Phối hợp với Bộ Y tế chỉ đạo các địa phương thu gom, xử lý hải sản chết, bảo đảm vệ sinh môi trường; nghiêm cấm việc vận chuyển, kinh doanh hải sản chết; Phối hợp với các Bộ, ngành liên quan hướng dẫn các địa phương, người dân trong việc tiếp tục nuôi trồng, khai thác và sử dụng hải sản an toàn.

Bộ Tài nguyên và Môi trường được Thủ tướng chỉ định là đầu mối cung cấp thông tin chính thức cho các cơ quan thông tin truyền thông liên quan đến vụ việc này.

Trước đó, ngày 25/4, Văn phòng Chính phủ cũng có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về hiện tượng hải sản chết bất thường tại các tỉnh ven biển từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên - Huế.

Thủ tướng giao UBND các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế rà soát, thống kê các hộ nuôi trồng, khai thác thuỷ, hải sản bị thiệt hại, mức độ thiệt hại, đảm

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc

12

bảo đầy đủ, chính xác; có đề xuất biện pháp hỗ trợ cho bà con ngư dân, nhất là các hộ gia đình chính sách, hộ nghèo, khó khăn, các trường hợp bị thiệt hại lớn, nặng nề, giúp người dân sớm ổn định cuộc sống. Không được để dân thiếu đói do phải ngừng đánh bắt hải sản.

Thủ tướng giao các Bộ: Khoa học và Công nghệ, Công an, Quốc phòng, Công Thương, Y tế, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam chủ động phối hợp, hỗ trợ các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, khẩn trương làm rõ nguyên nhân gây hiện tượng hải sản chết bất thường tại các địa phương này; báo cáo ngay Thủ tướng Chính phủ biện pháp xử lý nghiêm vi phạm.

Thủ tướng giao các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Tài nguyên và Môi trường và UBND các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế và các địa phương trong cả nước chủ động tiến hành rà soát các Dự án đầu tư trong các lĩnh vực, nhất là công nghiệp nặng, về công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt là môi trường biển. Về đầu tranghttp://baodatviet.vn/chinh-tri-xa-hoi/tin-tuc-thoi-su/thu-tuong-yeu-cau-nong-de-xu-ly-vu-ca-chet-3307145/

Quảng Bình: Ngư dân liều lĩnh đánh bắt cá dù đã bị cấm (Giáo Dục & Thời Đại Online 28/4, tác giả Vĩnh Quý)

Lãnh đạo tỉnh Quảng Bình đã có chỉ đạo cấm việc hoạt động đánh bắt, thu gom và buôn bán cá có dấu hiệu nhiễm độc nhưng những ngày gần đây, tại vùng biển ven bờ ngư dân vẫn cố tình làm trái chỉ đạo.

Theo ghi nhận của PV, sự việc xảy ra tại các phường Quảng Phúc, Quảng Thọ, thuộc thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình, hàng trăm thuyền loại nhỏ của ngư dân vẫn liều lĩnh thả lưới đánh bắt cá.

Vị trí những thuyền này thả lưới chỉ cách bờ vài mét đến vài chục mét tính từ

bờ biển.

Sáng 27/4, tại khu vực bãi biển thôn Diễn Phúc, phường Quảng Phúc Thị xã Ba Đồn có rất nhiều thuyền nhỏ thi nhau thả lưới. Các thuyền chia theo nhóm, mỗi nhóm khoảng năm đến bảy chiếc thả lưới trên diện tích khoảng vài trăm mét vuông.

Một số người dân địa phương khẳng định: Đây không phải là thuyền của ngư dân bản địa mà một nơi khác đến khai thác. Các thuyền này men theo bờ biển để đánh bắt các loại cá đục, cá đù cả các loại cá sống và cá chết.

Mặc dù UBND tỉnh Quảng Bình đã cấm người dân đánh bắt cá vùng ô nhiễm nhưng nhiều người dân vẫn cố tình vi

phạm.

13

Chiều 26/4, lực lượng chức năng tỉnh Quảng Bình đã bắt quả tang một xe đông lạnh đang thu mua cá của những ngư dân này. Sau đó, xe này đã bị buộc phải tiêu hủy toàn bộ số cá mua được.

Ông Nguyễn Thanh Đôn - Chủ tịch UBND phường Quảng Phúc cho hay, chính quyền phường đã nhiều lần tuyên truyền cho những chủ thuyền này hiểu việc không nên đánh bắt cá khu vực gần bờ vì nguy cơ nhiễm độc cao nhưng các thuyền vẫn cứ làm.

Phương án giải quyết vấn đề này là lực lượng tại chỗ của chính quyền nếu phát hiện hành vi hoặc các loại xe ô tô có dấu hiệu vận chuyển cá biển sẽ tiến hành nhắc nhở. Về đầu tranghttp://giaoducthoidai.vn/thoi-su/quang-binh-ngu-dan-lieu-linh-danh-bat-ca-du-da-bi-cam-1825541-c.html

Quảng Bình: Hỗ trợ gạo, tiền không để người dân nào bị đói(Giao Thông Online 29/4, tác giả V.T; Báo Chính Phủ Điện Tử 29/4, tác giả Lưu Hương; Giáo Dục & Thời Đại Online 28/4, tác giả Vĩnh Quý; Nông Nghiệp Việt Nam Online 28/4, tác giả Tâm Phùng; VietnamPlus.vn 28/4, tác giả Đức Thọ; TTXVN 28/4)

Để kịp thời hỗ trợ ngư dân trong giai đoạn khó khăn, tỉnh Quảng Bình đã quyết định trích 500 tấn gạo và tiền mặt để ngư dân vùng biển ổn định cuộc sống.

Chiều 28/4, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Bình ông Nguyễn Hữu Hoài đã trực tiếp đến thăm hỏi và nắm bắt tình hình cuộc sống hiện tại của các ngư dân xã Đức Trạch, huyện Bố Trạch.

Cũng giống như nhiều xã ven biển khác của tỉnh Quảng Bình, hầu hết người dân ở xã Đức Trạch đều sống bằng nghề đi biển. Hiện xã có hơn 1.800 hộ và gần 8.000

nhân khẩu, có hơn 200 chiếc tàu lớn đánh bắt xa bờ, gần 200 chiếc tàu nhỏ đánh bắt thủy hải sản gần bờ. Kể từ thời điểm xảy ra hiện tượng cá chết hàng loạt, người dân nơi đây cũng không còn dám ra biển đánh bắt cá. Cuộc sống người dân vô cùng khó khăn, các ngành nghề dịch vụ, hậu cần nghề cá cũng bị ngưng trệ hoàn toàn.

Chia sẻ với những khó khăn mà ngư dân đang gặp phải, Chủ tịch tỉnh Quảng Bình đã động viên, yêu cầu người dân không thu gom cá chết để tiêu thụ trên thị trường, hoặc làm thức ăn cho vật nuôi làm ảnh hưởng đến vệ sinh an toàn thực phẩm; khuyến khích ngư dân tiếp tục đánh bắt cá xa bờ. Đồng thời, yêu cầu chính quyền xã Đức Trạch tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, ổn định tâm lý người dân, nắm chắc tình hình, xử lý ngay các vấn đề phát sinh, tiếp tục thu gom tiêu hủy hải sản chết tránh làm ô nhiễm môi trường.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Bình thăm hỏi các ngư dân vùng biển xã Đức Trạch.

14

Đứng trước nhân dân, lãnh đạo tỉnh Quảng Bình hứa: "Ủy ban Nhân dân tỉnh đảm bảo không một người dân nào bị đói và hỗ trợ giúp ngư dân vượt qua khó khăn, cho đến khi giải quyết được hậu quả hải sản chết bất thường".

Hiện tại Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Bình đã quyết định hỗ trợ 500 tấn gạo cho ngư dân trong tỉnh. Riêng huyện Bố Trạch cũng hỗ trợ ngư dân 600 triệu đồng, giúp người dân ven biển vượt qua khó khăn trước mắt do hải sản chết bất thường. Về đầu tranghttp://www.baogiaothong.vn/quang-binh-ho-tro-gao-tien-khong-de-nguoi-dan-nao-bi-doi-d147995.html

Sau nạn cá chết, hàng ngàn du khách vẫn đến với Quảng Bình(VTVNews 28/4, tác giả Phùng Hiệp - Trung Thành; Cafef.vn 28/4) Hàng ngàn du khách vẫn đến với Quảng Bình - một trong những trung tâm du lịch mới nổi - bị ảnh hưởng không ít bởi sự việc cá biển chết hàng loạt tại các tỉnh miền Trung.

Câu chuyện cá biển chết hàng loạt tại các tỉnh Bắc miền Trung là một trong những mối quan tâm hàng đầu của người dân cả nước trong gần một tháng qua. Quảng Bình, một trong những trung tâm du lịch mới nổi trong những năm gần đây, cũng đã gặp không ít ảnh hưởng bởi sự việc này. Tuy nhiên, bằng nhiều biện pháp kết hợp, cùng sự vào cuộc đồng bộ, sự nỗ lực của các cấp, ngành, địa phương này đã và đang chứng minh sức hút du lịch của mình.

Xin mời xem video tại link sau:http://vtv.vn/trong-nuoc/sau-nan-ca-chet-hang-ngan-du-khach-van-den-voi-quang-binh-20160428154217927.htm Về đầu trang

Quảng Bình thu gom hơn 100 tấn cá chết sau thảm họa "biển chết"(Người Lao Động Online 29/4, tác giả Hoàng Phúc- Hà Lợi; Tuổi Trẻ Online 29/4, tác giả L.Giang)

Quảng Bình tổ chức thu gom trên 100 tấn cá chết trôi dạt vào bờ biển. Đây là tỉnh bị thiệt hại nặng nề nhất trong số 4 tỉnh Bắc miền Trung sau thảm họa “biển chết” vừa rồi.

Ngày 29-4, ông Trần Đình Du, Phó Giám đốc Sở Nông ngiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Bình, cho biết trong thời gian vừa qua tỉnh Quảng Bình đã thu gom được trên 100 tấn cá chết dọc bờ biển tỉnh này. Theo ông Du, tỉnh đang khuyến cáo ngư dân tạm dừng khai thác ven bờ, khi nào môi trường biển trở lại bình thường thì đánh bắt trở lại. Đối với các vùng biển xa bờ thì không tạm dừng đánh bắt, tuy nhiên hiện nay có đánh bắt cá cũng không tiêu thụ được, nên người dân cũng không ra khơi.

Trước đó, từ ngày 10-4, nhiều ngư dân sống ven biển xã Quảng Đông (huyện Quảng Trạch) khi ra biển đã phát hiện hiện tượng cá chết rải rác, liên tiếp mấy ngày sau đó ngư

Cá chết dạt vương vãi khắp bờ biển Quảng Bình được thu gom (ảnh

Hoàng Phúc)

15

dân vùng biển xã Nhân Trạch (huyện Bố Trạch), Bảo Ninh (TP Đồng Hới) và Ngư Thủy (huyện Lệ Thủy)….cũng phát hiện nhiều loại cá chết bất thường nổi trên mặt nước và trôi dạt vương vãi khắp bờ biển. Đặc biệt là ngày 14-4, cá chết với số lượng lớn ước tình hàng chục tấn.

Được biết, tỉnh Quảng Bình có 18 xã chuyên làm nghề biển với hơn 14.000 hộ và 24.000 lao động nghề biển. Hiện tượng cá chết hàng loạt tại các vùng biển Bắc Trung bộ trong vòng nửa tháng qua khiến đời sống ngư dân vùng bãi ngang ven biển gặp nhiều khó khăn. Tỉnh Quảng Bình đã hỗ trợ ban đầu 500 tấn gạo để giúp người dân ổn định cuộc sống trước mắt.

Cũng trong sáng 29-4, hơn 100 đoàn viên, thanh niên xã Trung Giang, huyện Gio Linh (Quảng Trị) đã ra quân dọn dẹp vệ sinh vùng biển, thu gom và xử lý cá chết dọc bờ biển. Bí thư đoàn cơ sở xã Trung Giang Trần Quang Biên, cho biết nhằm làm sạch bãi biển hơn 100 đoàn viên, thanh niên đã đi dọc bãi biển dài hơn 7km để thu gom và xử lý cá chết.

Được biết, hơn 5 tạ cá chết đã được các đoàn viên, thanh niên thu gom. “Cá chết sau khi được thu gom sẽ tập hợp lại một vị trí nhất định rồi đào hố sâu hơn 1 mét để rắc vôi bột xử lý và chôn lấp nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường”, anh Biên cho biết. Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Chủ tịch UBND huyện Gio Linh Trương Chí Trung, cho biết thời gian qua huyện thường xuyên quan tâm, chỉ đạo các xã chú trọng tới vấn đề môi trường sau khi tình trạng cá chết hàng loạt xảy ra. “Để xử lý lượng cá chết dạt vào bờ biển, trước mắt chúng tôi hỗ trợ, cung cấp vôi bột để các địa phương xứ lý lượng cá chết còn tồn động trên bờ biển, làm sạch môi trường. Về lâu dài, chúng tôi sẽ có kế hoạch kiểm tra, thống kê thiệt hại nhằm hỗ trợ người dân để họ an tâm làm ăn, phát triển kinh tế”, đồng chí Trương Chí Trung cho biết thêm. Về đầu tranghttp://nld.com.vn/thoi-su-trong-nuoc/quang-binh-thu-gom-hon-100-tan-ca-chet-sau-tham-hoa-bien-chet-2016042912393831.htm

Tìm ra nguyên nhân ngộ độc tập thể sau khi ăn hải sản ở Quảng Bình(VTCNews 29/4, tác giả Nguyễn Vương – Trần Anh; Phapluatplus.vn 29/4, tác giả Huyền Trang; Nguoiduatin.vn 28/4, tác giả Ngô Huyền; Lao Động Thủ Đô Online 28/4, tác giả Nguyễn Đạt; Lao Động Online 28/4, tác giả Lê Phi Long; Tuổi Trẻ Online 28/4, tác giả L.Giang; Thanh Niên Online 28/4, tác giả Huệ Minh; Giáo Dục & Thời Đại Online 28/4, tác giả Vĩnh Quý; Nhân Dân 29/4, tr5, tác giả PV)

Hội đồng chuyên môn của Sở Y tế Quảng Bình vừa kết luận sơ bộ nguyên nhân khiến 26 người ngộ độc sau khi ăn hải sản.

Theo kết quả của Viện Pasteur Nha Trang, sau khi nhận được 6 mẫu bệnh phẩm do cơ quan chuyên trách ngành Y tế Quảng Bình gửi vào thì mẫu thực phẩm cua hấp kèm rau sống cho kết quả

Sở Y tế xác định nguyên nhân dẫn đến ngộ độc của 26 người ở huyện Bố Trạch là do ăn cua hấp kèm rau sống.

16

Staphylococcus aureus vượt quá giới hạn cho phép. Các mẫu còn lại kết quả kiểm nghiệm không phát hiện bất thường.

"Sau khi nhận kết quả xét nghiệm, Sở Y tế đã thành lập Hội đồng chuyên môn kết luận vụ ngộ độc thực phẩm tại Phúc Trạch, huyện Bố Trạch để đưa ra căn nguyên vụ việc, báo cáo lãnh đạo tỉnh", đại diện Sở Y tế Quảng Bình cho hay.

Ông Nguyễn Đức Cường, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Bình thông tin, vụ ngộ độc khiến hàng chục người phải nhập viện sau khi ăn tại nhà hàng Bảo Quốc xã Phúc Trạch (huyện Bố Trạch) do nhiễm khuẩn Staphylococcus aureus trong món cua hấp rau sống. Đây là loại vi khuẩn gây nhiễm trùng nhiễm độc trong quá trình chế biến thức ăn không đảm bảo.

Staphylococcus aureus hay còn được gọi là tụ cầu vàng, khi phát triển nó sản xuất ra nhiều nội độc tố trong đó có 6 độc tố ruột (Enterotoxine A, B, C, D, E, F) đóng vai trò quan trọng gây ra ngộ độc thực phẩm.

Trước đó, như VTC News đã đưa tin, vào ngày 21/4 sau khi dự tiệc khai trương tại nhà hàng Bảo Quốc (gần 200 người tham dự) ở xã Phúc Trạch, huyện Bố Trạch thì nhiều người có triệu chứng đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy. Nghi là ngộ độc thực phẩm. Sáng 22/4, 26 người được đưa đi bệnh viện và các cơ sở y tế để cấp cứu.

Được biết, tại lễ khai trương có khoảng 200 người đến dự, thực đơn của bữa tiệc bao gồm các món cua gạch hấp, mực lá trộn thập cẩm, cá bớp hấp, ốc mỡ hấp, lợn rừng nướng, cháo, xôi thập cẩm và sữa chua. Về đầu tranghttp://vtc.vn/tim-ra-nguyen-nhan-ngo-doc-tap-the-sau-khi-an-hai-san-o-quang-binh.308.616972.htm

Sau chế biến, cá nghi nhiễm độc sẽ quay về Việt Nam? (Bài 3)(Giao Thông Online 29/4, tác giả Lê Đoàn - Văn Thanh)

Đó là nghi ngại của chính những người dân địa phương sau khi biết tin cá nghi nhiễm độc, cá chết họ vớt lên được đưa đi bán cho thương lái Trung Quốc để làm mắm, ruốc, cá khô…

Cá nghi nhiễm độc, cá chết uy hiếp bữa ăn gia đình

Như điều tra của phóng viên Giao thông, người dân xã Bố Trạch, Quảng Bình cho biết đến trước ngày 26/4, nhiều cơ sở vẫn thu mua cá chết hoặc cá đánh bắt gần bờ trong tình trạng thoi thóp, lờ đờ để xuất sang Trung Quốc.

Nhiều chủ thu mua ở Cảng cá sông Gianh (Bố Trạch, Quảng Bình) cho biết sau ngày 26/4, họ chỉ thu mua cá đánh bắt xa bờ, trước đó thì cá chết, cá nghi nhiễm độc

vẫn được thu mua bình thường

17

Các loại cá này chủ yếu là cá đục, cá đông, cá mú, cá vèn, cá đuối… Đây là những loại cá có thể chế biến thành nhiều loại sản phẩm bán chạy trên thị trường.

Ví như cá đục có thể sấy làm cá khô để cả năm; cá mú, cá đuối có thể làm cá đông lạnh, cá hộp, rồi làm khô cá, ruốc cá… Cá nhỏ có thể làm được cả nước mắm. Sau khi qua công đoạn chế biến này thì đố ai biết được đâu là sản phẩm làm từ cá nhiễm độc, đâu là từ cá bình thường.

Một số cơ sở thu mua hải sản ở chợ Vinh cũng nghi ngờ rằng sau khi sơ chế, chế biến thì các sản phẩm từ cá chết, cá nghi nhiễm độc vừa được thương lái Trung Quốc thu gom sẽ được nhập lại vào Việt Nam. Hiện nay, rất nhiều các sản phẩm thực phẩm khô, chế biến sẵn chúng ta đang tiêu thụ có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Lúc này bên cạnh việc chính quyền tăng cường thanh, kiểm tra phát hiện cá thu mua không nguồn gốc, rất cần đạo đức của những người kinh doanh. Những lô hàng cá chết, cá nghi nhiễm độc tại biển miền Trung cần được các chủ hàng chủ động báo cáo với cơ quan quản lý nhà nước để có biện pháp tiêu hủy.

Bác sĩ Nguyễn Viết Thái - Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa bắc Quảng Bình cho biết: Về nguyên tắc, khi chế biến sản phẩm mà nguồn gốc vật liệu không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, bị nhiễm độc thì chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng. Đặc biệt, hiện nay cơ quan chức năng vẫn chưa thể kết luận loại độc tố gây chết cá là gì, có ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người, nên việc buôn bán, chế biến các sản phẩm từ cá nhiễm độc là hành vi vô cùng nguy hiểm, đe dọa đến sức khỏe cộng đồng.

Dân cần biết vùng biển nào an toàn, lúc nào được đánh bắt trở lại

Trong khi nhiều người vì hám lợi xem thường tính mạng và sức khoẻ của người khác, vẫn có những thương lái đặt vấn đề đạo đức cao hơn lợi nhuận. Bà Phạm Thị Quyên, chủ cơ sở mua bán thuỷ sản Tân Quyên, 1 trong 2 cơ sở lớn tại cảng cá sông Gianh, kể từ khi xuất hiện cá chết trôi dạt vào bờ, đã dừng ngay việc thu mua hải sản gần bờ.

Đến nay dù nhiều cơ sở phải tạm đóng cửa, Tân Quyên vẫn tiếp tục thu mua cá đánh bắt xa bờ của ngư dân. Bà Quyên cho biết: "Thu mua cá gần bờ, cá chết nghi nhiễm độc trong lúc này chả khác nào tự đầu độc lẫn nhau. Tôi hiện chỉ thu mua các loại hải sản sống xa bờ do tàu đánh bắt ở các ngư trường xa từ 90 hải lý trở lên".

Tuy nhiên, bà Quyên nêu lên thực trạng rất bất hợp lý khiến ngư dân đứng ngồi không yên: "Tỉnh ra văn bản cấm thu mua cá chết làm các nhà máy chế biến thức ăn trên địa bàn không thu mua nữa. Cá biển xa bờ con nào bắt về chả chết. Nhiều lô cá bà con đi đánh bắt dài ngày, giờ về đến nơi, nhà máy không mua, chúng tôi đang không biết làm sao".

Gặp gỡ phóng viên, bà Quyên và chủ nhiều cơ sở thu mua hải sản khác đều có chung tâm sự là không muốn làm gì sai, không muốn mắc tội nhưng thiếu thông tin, không được hướng dẫn nên đang rất lo lắng. Bà Quyên cũng cho rằng, trong khoảng hai mươi ngày cá dạt về bờ bất thường, người dân không được thông báo cá nhiễm độc nên vẫn thu gom bán cho cơ sở thu mua. Chỉ mới vài ngày gần đây hoạt động này mới dừng hẳn.

18

"Nhà nước, chính quyền địa phương phải có thông báo rõ cho người dân, vùng biển nào bị nhiễm độc cấm đánh bắt, vùng nào an toàn được đánh bắt, loại cá nào an toàn, loại nào không, để ngư dân và bà con ven biển tuân thủ, chúng tôi nóng lòng được chờ hướng dẫn cụ thể", bà Quyên chia sẻ.

Nghiêm cấm sử dụng, kinh doanh, tiêu thụ thủy, hải sản chết bất thường

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng vừa ký Công điện về việc nghiêm cấm sử dụng, kinh doanh, tiêu thụ thủy, hải sản chết bất thường tại các tỉnh ven biển từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên – Huế.

Công điện nêu rõ: Từ 06 đến 18/4/2016, tại khu vực ven biển thuộc địa phận các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế đã xảy ra hiện tượng thuỷ sản nuôi trồng và thuỷ, hải sản tự nhiên chết bất thường, một số phương tiện thông tin đại chúng đã đưa tin người dân thu gom, sử dụng trái phép thủy hải sản chết bất thường.

Để bảo đảm vệ sinh môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ sức khỏe của người dân, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn Ủy ban nhân dân các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành thu gom, xử lý hết, kịp thời số lượng thủy, hải sản chết (bao gồm thủy, hải sản nuôi trồng và tự nhiên) bảo đảm không gây ô nhiễm môi trường; tăng cường tuyên truyền về việc mất an toàn thực phẩm, hướng dẫn người dân không sử dụng các sản phẩm từ thủy, hải sản chết; nghiêm cấm việc tiêu thụ, thu gom, vận chuyển, kinh doanh, sử dụng thủy, hải sản chết làm thực phẩm cho người và thức ăn cho gia súc, gia cầm.

Bộ Y tế chỉ đạo, hướng dẫn các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế chỉ đạo các đơn vị chức năng, chuyên ngành thực hiện ngay công tác thanh tra, kiểm tra các mặt hàng thủy, hải sản dùng làm thực phẩm cho người, nguyên liệu thức ăn cho gia súc, gia cầm bảo đảm an toàn thực phẩm. Về đầu tranghttp://www.baogiaothong.vn/sau-che-bien-ca-nghi-nhiem-doc-se-quay-ve-viet-nam-bai-3-d147759.html

Bộ trưởng Bộ TN-MT nhận khuyết điểm vụ cá chết hàng loạt(Đời Sống & Pháp Luật Online 29/4, tác giả Gia Bảo; Tamnhin.net 29/4; Tiền Phong Online 29/4, tác giả Tuấn Nguyễn - Xuân Ân; Thanh Niên 29/4, tr3; VietQ.vn 29/4; News.zing.vn 28/4, tác giả H.Hương; An Ninh Thủ Đô Online 28/4, tác giả Đông Hưng; Vntinnhanh.vn 28/4, tác giả Ngang Chuyên; VOVNews 29/4, tác giả Thy Hạt; Giao Thông Online 28/4, tác giả Trần Lộc; Tiền Phong Online 28/4, tác giả Tuấn Nguyễn - Xuân Ân; An Ninh Thủ Đô 29/4, tr4, tác giả Đông Hưng; Sài Gòn Giải Phóng 29/4, tr7)

19

Với tư cách là người đứng đầu ngành trong xử lý vấn đề cá chết hàng loạt, Bộ trưởng TN-MT "xin nhận khuyết điểm”, thừa nhận vụ việc là thảm họa môi trường lớn.

Theo Vnexpress, hôm 28/4, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) Trần Hồng Hà cùng Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Viện Hải dương học Nha trang cùng các nhà khoa học đã về vùng biển ở Khu kinh tế Vũng Áng (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) khảo sát thực địa, làm rõ hai nhóm nguyên nhân cá chết hàng loạt mà Bộ đã công bố

trong buổi họp báo cách đó một ngày.

Trước một số nghi vấn về hệ thống ống xả của Formosa xả thải ra biển gây ô nhiễm môi trường, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cùng đoàn công tác đã tới kiểm tra. Đoàn đã lấy mẫu nước, mẫu trầm tích "để xem có thành phần kim loại nặng hay không.

Trở lại nhà máy, Bộ trưởng cùng các thành viên đã thị sát hệ thống xử lý nước thải, hệ thống quan trắc môi trường của tập đoàn Formosa. "Chúng tôi sẽ giao các cơ quan quản lý nhà nước của Trung ương trực thuộc Bộ và Sở Tài nguyên Môi trường trực tiếp làm việc với Công ty Formosa để xem xét một số vấn đề về hệ thống xử lý nước thải", Bộ trưởng Hà nói với lãnh đạo tập đoàn Formosa và nhấn mạnh, việc lắp đặt hệ thống xả thải, ống thải ngầm "là không cho phép".

Ông Trần Hồng Hà cũng đề nghị phải có biện pháp để giám sát hệ thống. "Thời điểm này cần phải có quan trắc với mật độ tần suất dày đặc hơn", ông nói.

Liên quan việc cá chết hàng loạt, Bộ trưởng Hà nhận định đây là thảm họa môi trường lớn, hết sức nghiêm trọng lần đầu xảy ra ở Việt Nam. Theo ông, qua kiểm tra, đoàn chưa phát hiện bằng chứng về mối quan hệ giữa nước thải, chất thải với thảm họa về môi trường, tuy nhiên về mặt gián tiếp thì có những vấn đề liên quan.

Tiền Phong đưa tin, kết thúc chuyến thực tế trong Cty FHS, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà đã chia sẻ những quan điểm rất rõ ràng. “Trước hết, tôi xin được chia sẻ với toàn thể bà con nhân dân các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế hiện đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng do thảm họa ô nhiễm môi trường”

Cũng theo Bộ trưởng Hà, đây là một sự cố thảm họa rất lớn, lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam. “Phải thừa nhận rằng, các bộ ngành, các cơ quan nghiên cứu khoa học dù đã rất nỗ lực nhưng việc điều phối, triển khai trước các thảm họa như thế này còn lúng túng, chưa khoa học, chậm, chưa đáp ứng được sự kỳ vọng của bà con và công luận. Với tư cách là người đứng đầu của Bộ, tôi xin nhận khuyết điểm về vấn đề này” – Bộ trưởng thẳng thắn.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà xin nhận khuyết điểm khi các bộ ngành, cơ quan lúng túng, xử lý chậm trước thảm họa môi

trường. Ảnh: Vnexpress.

20

Theo Bộ trưởng Hà, hiện nay việc đánh giá cá chết, chất lượng cá có ảnh hưởng đến đời sống sức khỏe của bà con hay không, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã và đang kiểm tra, chờ kết quả xử lý các mẫu vật. Dự kiến, trong vài ngày tới sẽ có kết quả và công bố công khai và Bộ sẽ có hướng dẫn việc tiếp tục đánh bắt cũng như sử dụng các loại hải sản.

Đầu tháng 4, cá nuôi lồng bè của người dân gần khu kinh tế Vũng Áng (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) đồng loạt chết. Hiện tượng này sau đó lan dọc hơn 200 km bờ biển từ Kỳ Anh (Hà Tĩnh) tới Lăng Cô (Thừa Thiên - Huế). Thống kê đến ngày 25/4, bốn tỉnh ven biển phát hiện gần 70 tấn cá tự nhiên chết dạt bờ, chủ yếu là các loài sống ở tầng đáy. Riêng Thừa Thiên - Huế có tới 35 tấn cá nuôi bị chết.

Tối 27/4, Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố kết quả điều tra sơ bộ nguyên nhân cá chết hàng loạt ở miền Trung. Theo đó, độc tố hóa học thải ra từ hoạt động của con người và hiện tượng tảo nở hoa được khoanh vùng.

Tuy nhiên, nhận định này của các cơ quan chức năng đang khiến nhiều nhà khoa học, chuyên môn không đồng tình. Về đầu tranghttp://www.doisongphapluat.com/tin-tuc/tin-trong-nuoc/bo-truong-tn-mt-nhan-khuyet-diem-vu-ca-chet-hang-loat-a143459.html

Cá biển chết, khách ái ngại hủy tour miền Trung(Giao Thông Online 29/4, tác giả Ngọc Lê; VietnamPlus.vn 28/4, tác giả Đinh Thị Thuận; Người Lao Động Online 28/4)

Một số hãng lữ hành cho biết họ liên tục nhận được điện thoại của khách hàng hủy tour dịp lễ 30/4 ở miền Trung vì lo sợ cá chết, biển bị ô nhiễm.

Chị Lê Mai Trang (Tôn Đức Thắng, Hà Nội) cho biết, năm nay nghỉ lễ 30/4 - 1/4 khá dài nên gia đình chị quyết định đi Quảng Bình nghỉ ngơi, tắm biển. Tuy nhiên, sau khi có thông tin cá chết hàng loạt, chị đành ngậm ngùi hủy kế hoạch.

Chị Trang chia sẻ "Thực sự tôi rất tiếc vì vé máy bay, khách sạn đều đã đặt hết từ trước cả tháng, chỉ chờ ngày khởi

hành. Thế nhưng thông tin cá chết hàng loạt khiến tôi thực sự lo ngại về nguồn nước biển, đấy là chưa kể nguồn thức ăn được chế biến từ hải sản ở Quảng Bình. Không có gì chắc chắn rằng chúng an toàn với sức khỏe".

Cùng nỗi lo lắng với chị Trang, nhiều du khách sớm đặt các tour du lịch biển miền Trung đã chủ động liên hệ với các công ty lữ hành yêu cầu hủy tour, hoặc đổi điểm đến.

Hiện tượng cá chết hàng loạt khiến nhiều du khách lo lắng, muốn hủy các các tour đến vùng biển miền Trung

21

Theo đại diện Công ty Du lịch Vietrantour, hiện công ty này đã phải hủy tour và hoàn tiền cho khoảng gần 200 khách đi Quảng Bình, Huế dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5.

May mắn hơn Vietrantour, HanoiRedtours không chịu ảnh hưởng nhiều do không triển khai bán chùm sản phẩm đi Bắc Trung Bộ (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế) trong dịp này.

Tuy nhiên, đại diện đơn vị này cho biết, vào giai đoạn cuối tháng 5 đầu tháng 6, một vài nhóm khách đoàn đi tour miền Trung đã bày tỏ lo ngại, vài đoàn yêu cầu đổi hành trình, chuyển qua tour khác; vài đoàn muốn tạm dừng để xem xét thêm tình hình biển miền Trung rồi mới quyết định.

Theo thông tin từ Tổng cục Du lịch, du lịch các tỉnh, thành miền Trung có nguy cơ bị thiệt hại nghiêm trọng trong dịp lễ 30/4 và mùa hè năm nay trước tình trạng cá chết hàng loạt. Cụ thể, ngày 26/4, nhiều hãng lữ hành cho biết liên tục nhận được điện thoại của khách hàng đã đặt tour đi chơi dịp lễ 30/4 ở miền Trung hỏi về tình hình cá chết, biển bị ô nhiễm…

Theo khảo sát, xu hướng chung của nhiều người dân hiện nay là tránh đi biển, thay vào đó đến các vùng núi không khí trong lành, mát mẻ như Sapa hay các khu vực không bị ảnh hưởng bởi cá chết.

Theo đánh giá của huyện Sa Pa, kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay, lượng khách du lịch đến Sa Pa tăng hơn 40% so với cùng kỳ năm trước.

Khu sinh thái vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, nơi ít bị ảnh hưởng bởi nạn cá chết may mắn hơn khi lượng khách tham quan không hề giảm, thông tin từ các đơn vị kinh doanh du lịch khu vực Phong Nha cho biết

Tổng cục Du lịch cũng đưa ra dự báo những du khách đặt tour giờ chót có khả năng chuyển lịch trình tới các điểm đến khác. Do đó, tình trạng quá tải có thể xảy ra trong dịp lễ sắp tới. Về đầu tranghttp://www.baogiaothong.vn/ca-bien-chet-khach-ai-ngai-huy-tour-mien-trung-d147948.html

15 thợ lặn Formosa vào Huế kiểm tra sức khỏe(Người Lao Động 29/4, tác giả Quang Tám; Đất Việt Online 29/4, tác giả Hồng Sơn; Nguoiduatin.vn 29/4; Giao Thông Online 28/4, tác giả Duy Lợi)

Chỉ trong 1 ngày nhưng có đến 15 thợ lặn Formosa từ Hà Tĩnh vào Bệnh viện Trung ương Huế để kiểm tra sức khỏe.

Ngày 29-4, nguồn tin của Báo Người Lao Động cho hay, chỉ trong ngày hôm qua (28-4) đã có tới 15 thợ lặn đang làm việc tại Công ty Nibelc - có trụ sở đóng tại huyện Quảng Trạch (tỉnh Quảng Bình), đang thi công công trình

15 thợ lặn Formosa vào Huế kiểm tra sức khỏe 22

đê chắn sóng cảng Sơn Dương Formosa Hà Tĩnh tại Khu kinh tế Vũng Áng (TX Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh) - vào Bệnh viện Trung ương Huế để kiểm tra sức khỏe.

Trong số 15 thợ lặn vào Bệnh viện Trung ương Huế kiểm tra sức khỏe, có 13 thợ lặn quê Hà Tĩnh và 2 thợ lặn quê Quảng Ngãi; trong đó, thợ lặn trẻ nhất khoảng 30 tuổi và thợ lặn lớn tuổi nhất chưa đến 50 tuổi.

Các thợ lặn này vào Huế trên cùng 1 chuyến xe, cùng với người đại diện của công ty.

Theo một số thợ lặn, đây chỉ là đợt đi khám kiểm tra sức khỏe thông thường. Tuy nhiên trước đó, sau khi xuất hiện cá biển chết, họ có cảm giác tức ngực, khó thở và ngứa ngáy. Trong số 15 thợ lặn này, có người nổi mẩn ngứa ở lưng.

Sau khi khám tổng quát, chụp X quang, CT, các thợ lặn cũng đã tiến hành lấy mẫu máu… để các bác sĩ xét nghiệm. Theo một thợ lặn, kết quả khám tổng quát của mình cho thấy bình thường, riêng kết quả xét nghiệm sinh hóa phải đợi khoảng 3 ngày sau mới có kết quả.

Đến chiều cùng ngày 28-4, 12/15 thợ lặn sau khi nhận kết quả đã lên xe trở về Hà Tĩnh. Riêng 3 thợ lặn khác, còn phải ở lại Huế để chờ kiểm tra và lấy kết quả.

Trước đó, ngày 26-4, có 9 thợ lặn Formosa (quê Khánh Hòa và Hà Tĩnh) vào Bệnh viện Trung ương Huế kiểm tra sức khỏe định kỳ theo yêu cầu. Trong đó, 8 thợ lặn đăng ký khám bệnh các chuyên khoa thông thường và không phát hiện người nào có bệnh nguy hiểm. Riêng một thợ lặn quê tại tỉnh Khánh Hòa sau khi khám tổng quát thấy trong người có những dấu hiệu mệt mỏi khác thường, nghi ngờ bị nhiễm độc nên đã yêu cầu bệnh viện này tiếp tục xét nghiệm đồng và chì.

Sau 2 ngày gửi mẫu vào TP HCM để xét nghiệm, kết quả cho thấy thợ lặn này bị nhiễm độc đồng trong cơ thể cao gấp hơn 2 lần so với mức bình thường.

Ngày 24-4, một thợ lặn của công Công ty Nibelc là anh Nguyễn Văn Ngày đã tử vong với các triệu chứng mệt mỏi, khó thở... Về đầu tranghttp://nld.com.vn/thoi-su-trong-nuoc/15-tho-lan-formosa-vao-hue-kiem-tra-suc-khoe-20160429100223574.htm

Biển “chết”, ngư dân xác xơ(Người Lao Động 29/4, tr4, tác giả Tr.Thường - Hoàng Phúc - Đức Ngọc - Quang Tám)

Tỉnh Quảng Bình khuyến cáo ngư dân tạm dừng khai thác ven bờ, chờ môi trường biển trở lại bình thường

Xã Cảnh Dương, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình có hơn 90% người dân sống bằng nghề biển. Khác với ngày thường, biển Cảnh Dương giờ đây không một bóng

Nhiều ngư dân tỉnh Quảng Bình kéo thuyền vào bờ vì có đánh bắt hải sản về cũng không biết bán cho ai. Ảnh: Quang Tám

23

thuyền. Trên bờ, nhiều ngư dân ngồi nhìn nhau, mặt buồn bã. Phía cửa biển, hàng chục chiếc thuyền buộc chặt với nhau như trong mùa tránh bão. Những chiếc thúng đánh cá gần bờ cũng được ngư dân úp lại, xếp từng hàng dài. Theo nhiều ngư dân, khoảng 20 ngày trở lại đây, họ không dám đi biển đánh bắt cá, lái buôn lỡ gom hải sản giờ cũng chẳng biết bán cho ai.

Nỗi lo lắng bao trùm

Chợ Cảnh Dương mấy ngày qua vắng bóng tiểu thương bán cá. Chị Nguyễn Thị Thành, tiểu thương bán cá tại chợ Cảnh Dương, cho biết thường ngày, sau khi ngư dân đánh bắt được cá mú, cá hồng, chị nhập về đây giá hơn 100.000 đồng/kg và bán ra hơn 150.000 đồng/kg, nay bán 40.000 đồng mà chẳng ai mua. Các tiểu thương chưa bao giờ khốn khó như hiện nay.

Ông Trần Đình Du, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình, cho biết tỉnh đã khuyến cáo ngư dân tạm dừng khai thác ven bờ, chờ môi trường biển trở lại bình thường. Đối với vùng biển xa bờ, tuy không tạm dừng đánh bắt nhưng có đánh bắt cũng không tiêu thụ được nên người dân không ra khơi. Theo ông Du, tỉnh Quảng Bình đã tạm ứng ngân sách địa phương để hỗ trợ 500 tấn gạo cho khoảng 14.000 dân và cũng đã thu gom được trên 100 tấn cá chết dọc biển.

Bờ biển các xã Kỳ Lợi, Kỳ Nam, Kỳ Phương... của thị xã Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh) sáng 27-4 cũng vắng tanh, thuyền to nhỏ nằm san sát trên bờ. Tại bờ biển xã Kỳ Nam, cha con ông Đậu Xuân Lanh đứng bên chiếc thuyền cũ. Vừa gỡ những tấm lưới, ông Lanh buồn bã: “Nhà không có tiền phải vay nóng mua dầu ra biển nhưng đi cả ngày chẳng bắt được chi vì biển đã sạch cá, đành phải xếp lưới về nhà”.

Nỗi lo lắng bao trùm lên những xã biển ở Kỳ Anh. “Gần 3 tuần rồi, cá biển chết vì loại độc tố nào vẫn không xác định được. Nếu biển vẫn ô nhiễm, cá vẫn chết thì chúng tôi không biết làm gì kiếm cái ăn” - chị Chu Thị Oanh (ngụ xã Kỳ Lợi) lo lắng.

Ngoài khơi cá ít hẳn

Những ngày qua, ngư dân xã Lộc Vĩnh (huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên - Huế) cũng không ra khơi bởi xuất hiện tình trạng nhiều loài cá sống ở tầng đáy lờ đờ lưng chừng mặt nước gần bờ. Cố hết sức kéo tấm lưới từ dưới thúng đánh cá lên bờ, ông Nguyễn Văn Chương (ngụ xã Lộc Vĩnh) buồn rầu: “Từ khi có cá chết dạt bờ, tôi vẫn để vài phao lưới ở ngoài biển với hy vọng chờ cá hết chết hẳn sẽ ra khơi đánh tiếp. Chờ đến giờ mà cá vẫn còn chết nên tôi quyết định không ra khơi nữa”.

Sau khi xuất hiện cá chết hàng loạt dạt vào bãi biển, ngư dân xã Lộc Vĩnh vẫn hy vọng mọi sự sớm kết thúc nên vẫn bỏ lưới ở sát bờ đợi ngày ra khơi. Nhưng từ sáng 27-4, khi các thợ lặn tôm hùm tại vùng biển gần cảng Chân Mây phát hiện nhiều cá mú gai chết ở dưới biển thì họ thu lưới, không ra khơi nữa.

Ông Ngô Thảo (ngụ xã Lộc Vĩnh), một trong số những thợ lặn, cho biết khi đang lặn tôm hùm ở độ sâu khoảng 6 m thì ông phát hiện 7-8 con cá mú gai vừa chết nhưng vẫn còn tươi, nằm rải rác trong phạm vi 50 m. Do lo sợ nên ông vội vàng vào bờ. Theo nhiều ngư dân ở xã này, khoảng 2 ngày qua xuất hiện hiện tượng vô cùng kỳ lạ là những con cá sống ở độ sâu

24

cách mặt nước biển khoảng từ 15-20 m như cá liệt chạng, cá phèn, cá đuối… xuất hiện ồ ạt chỉ cách mặt nước từ 3-4 m.

Ông Lê Công Minh, Chủ tịch UBND xã Lộc Vĩnh, còn cho biết vài ngày trở lại đây có nhiều con cá vẩu nặng trên 30 kg chết, dạt vào bờ. Đó là hiện tượng kỳ lạ bởi loài cá này sống ở tầng đáy, ngoài khơi.

Theo ông Nguyễn Thanh Phát, Chủ tịch Hội Nghề cá xã Vinh Thanh (huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên - Huế), nhiều tàu đánh bắt xa bờ sau nhiều ngày ra khơi chỉ đánh được vài tạ cá. “Lúc trước, có tàu mỗi chuyến đi biển bắt được vài tấn đến vài chục tấn cá. Từ khi biển xuất hiện cá chết, không hiểu sao ngoài khơi cá ít hẳn” - ông băn khoăn.

Ông Phát cho biết tại xã Vinh Thanh, nhiều tàu vào bờ chỉ bán được một số loài cá sống ở tầng mặt để xuất khẩu sang Trung Quốc; các loài cá sống ở tầng đáy phải chở về nhà trữ đông, chờ thương lái mua. “Trước khi ra biển, ngư dân chúng tôi phải liên hệ thương lái xem mua loài cá nào mới dám đi” - ông khẳng định.

Ông Lê Trần Nguyên Hùng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Thừa Thiên - Huế, nói rằng các cơ quan chức năng tỉnh này chỉ có thể thống kê được thiệt hại của người dân có cá nuôi bị chết. Riêng ảnh hưởng kinh tế của ngư dân tại các vùng biển không thể ra khơi thì cần phải có nghiên cứu, đánh giá xã hội học.

Biển Đà Nẵng “vẫn an toàn”

Chiều 28-4, UBND TP Đà Nẵng đã tổ chức họp liên ngành về công tác du lịch biển năm 2016, trong đó có nội dung liên quan đến tình hình cá chết dạt vào bờ biển Đà Nẵng những ngày qua.

Sau cuộc họp, tổ công tác thông tin báo chí TP Đà Nẵng cho biết kết quả kiểm tra mẫu phân tích chất lượng nước ven bờ biển Đà Nẵng của Sở Tài nguyên và Môi trường TP cho thấy các thông số đều nằm trong giới hạn cho phép, bảo đảm yêu cầu phục vụ thể thao, giải trí dưới nước.

Từ ngày 28-4, cơ quan chức năng bắt đầu quan trắc sinh học đối với chất lượng nước biển của Đà Nẵng, lấy mẫu nước để thả nuôi cá và công bố kết quả hằng ngày kể từ 29-4, trên trang thông tin điện tử của Trung tâm Kỹ thuật môi trường TP.

Theo ông Trần Chí Cường, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch TP Đà Nẵng, lãnh đạo TP đã chỉ đạo các ngành liên quan tăng cường kiểm tra các đầu mối nhập cá vào TP; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, khuyến cáo các nhà hàng nhập các loại thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, tươi sống để bảo đảm an toàn cho du khách và người dân.

Trước đó, chiều 27-4, Sở Thông tin và Truyền thông TP Đà Nẵng đã phát thông cáo cho biết trên địa bàn chỉ có 17 con cá chết. Theo ngư dân, cá chết trôi dạt vào bờ biển là bình thường dù cơ quan chức năng chưa lấy mẫu cá chết để xét nghiệm. Về đầu trang

25

Khó kết tội thủy triều đỏ!(Người Lao Động 29/4, tr4, tác giả Lê Thoa - Kỳ Nam; Hải Quan Online 28/4, tác giả Đỗ Hòa; Công An Nhân Dân 29/4, tr2, tác giả Ngọc Yến)

Nhiều nhà khoa học hàng đầu về hóa chất, môi trường cho rằng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận định thủy triều đỏ là một trong hai nguyên nhân khiến cá chết hàng loạt ở miền Trung là không thuyết phục

Sau khi lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) đưa ra nhận định ban đầu về nguyên nhân gây nên hiện tượng cá chết hàng loạt ở miền Trung trong hơn 3 tuần qua, ngày 28-4, GS-TSKH Lê Huy Bá, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ và Quản lý môi trường - Trường

ĐH Công nghiệp TP HCM, cho biết cảm giác đầu tiên của ông là rất thất vọng. Bởi lẽ, sau thời gian dài nóng ruột chờ nghe ý kiến của một cơ quan quản lý nhà nước về môi trường nhằm tìm ra nguyên nhân vì sao cá chết thì câu trả lời lại như “không kết luận gì cả”!

Do độc chất cực mạnh?

Theo GS Lê Huy Bá, việc chờ đến 3 tuần Bộ TN-MT mới đưa ra kết luận ban đầu là quá chậm trễ. “Hành động này không thấu tình đạt lý. Trong lúc các cơ quan truyền thông, người dân đang mong chờ kết luận một cách chính xác, trung thực từng ngày thì Bộ TN-MT lại tỏ ra chậm chạp” - ông nhấn mạnh.

Theo chuyên gia này, việc đưa ra kết luận nhanh chóng đối với các nhà khoa học chân chính là điều không quá khó. Để đưa mọi chuyện ra ánh sáng, mọi khâu đều phải trung thực, từ người làm khoa học đến nhà quản lý.

Ông Bá nhận định nguyên nhân gây cá chết hàng loạt này là do độc chất cực mạnh. “Qua kinh nghiệm nghiên cứu nhiều năm và suy xét nhiều vụ ngộ độc của thế giới cũng như Việt Nam, tôi suy đoán cá chết do độc chất, nghiêng về phía độc tố kim loại. Kết luận về thủy triều đỏ thì tôi không tin!” - ông bày tỏ.

Về việc Bộ TN-MT cho rằng có thể “do các độc tố hóa học thải ra từ hoạt động của con người”, theo GS Lê Huy Bá, về góc độ khoa học, nếu đổ lỗi cho các hoạt động sinh hoạt của dân chúng, cho sản xuất thủ công hay các nhà máy nhỏ gây nhiễm độc cấp tính cao như thế là hoàn toàn vô lý. “Chỉ với lượng xả cực lớn, nồng độ cực cao thì mới gây ra mức độ độc hại như thế. Mặt khác, cá chết chủ yếu ở tầng sâu nên những suy luận của tôi là có căn cứ” - ông lý giải.

Đoàn viên thanh niên tỉnh Quảng Bình tích cực chôn lấp cá chết để bảo đảm vệ sinh môi trường Ảnh: HOÀNG PHÚC

26

Về kết luận của cơ quan chức năng tại tỉnh Thừa Thiên - Huế cho thấy nồng độ crôm từ nước biển ở vùng cá chết cao gấp nhiều lần mức cho phép, GS Lê Huy Bá nhận định crôm có trong thành phần những chất súc rửa, bảo quản, chống ăn mòn… Bản thân crôm nguyên chất không độc mà độc hại xuất hiện ở crôm tự hoại thứ 6, tức là chuyển từ crôm hóa trị 3 sang hóa trị 6 - chất có độc tính vô cùng cao, chỉ cần một lượng rất nhỏ đã đủ tiêu diệt một lượng lớn bất cứ loài vật nào xung quanh và những hiện tượng này đã xảy ra trên thế giới.

Cũng theo ông Bá, thủy triều đỏ có thể khiến cá chết nhưng phải có 2 điều kiện gây ra. Hai điều kiện này lại đều không thể tồn tại ở vùng biển Hà Tĩnh nói riêng và Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế nói chung. Một là, muốn hình thành thủy triều đỏ thì phải có nguồn cung cấp dinh dưỡng thật lớn, nhiều, chủ yếu là chất hữu cơ giàu ni-tơ và phốt-pho chủ yếu ở cửa sông. Hai là, biển phải ít sóng gió, không có dòng hải lưu, trong khi vùng biển ở các tỉnh này có dòng hải lưu Bắc - Nam chảy qua.

Mặt khác, nếu là hiện tượng thủy triều đỏ thì màu nước biển sẽ thay đổi. Màu chủ đạo ban đầu là đỏ, sau đó chuyển sang nâu, có khi xanh đen và chìm dần xuống. Lớp tảo rất dày, có khi lên tới 1 dm, có thể dùng tay vớt được. Trong khi đó, nước biển ở Hà Tĩnh không hề có những dấu hiệu này mà vẫn trong xanh. Hiện tượng thủy triều đỏ dù có độc, có gây chết cá nhưng ở tầng trên, có thể xuất hiện ở Việt Nam từ cuối tháng 7 đến tháng 11 và đã xảy ra vài lần ở vùng biển Ninh Thuận, Bình Thuận.

“Nếu kết luận cá chết ở Bắc Trung Bộ vừa qua là do thủy triều đỏ thì thật mơ hồ và có thể làm bôi bác uy tín của người Việt Nam” - ông Lê Huy Bá quả quyết.

Nghi vấn chất thải công nghiệp

Cũng như vậy, TS Nguyễn Tác An - Phó Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật biển Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Hải Dương học - nói: “Tôi rất bất ngờ khi Bộ TN-MT cho rằng một trong 2 nguyên nhân cá chết hàng loạt là do thủy triều đỏ”.

Theo TS An, thủy triều đỏ dù là nguyên nhân gây chết cá tôm, sinh vật nhưng đó là hậu quả của một quá trình. Khi nước thừa dinh dưỡng thì các loài tảo phát triển mạnh, bùng nổ, nở hoa, làm thay đổi màu sắc, môi trường nước thành màu đỏ, vàng, xanh… Tuy vậy, bất kỳ loài tảo gì thì người dân cũng dễ dàng phát hiện được ngay với những khác biệt về màu sắc, mùi và hiện tượng đi kèm, sau đó mới xảy ra cá chết hàng loạt chứ không đợi 10-20 ngày sau khi cá chết mới phát hiện.

Ông An cho biết ở Việt Nam, hiện tượng này không mới nhưng được ghi nhận xảy ra với quy mô nhỏ, cục bộ, trong thời gian không dài và hầu như không gây ra hậu quả kinh tế lớn.

“Nếu tạm chấp nhận do hiện tượng thủy triều đỏ, vấn đề đặt ra là ở một vùng dân cư không đông đúc, không phải đô thị hóa thì ở đâu thải ra những chất có khả năng làm dinh dưỡng hóa nguồn nước? Ai thải? Thải cái gì? Có thể cho rằng từ ngoài khơi, dòng chảy đưa đến nhưng hiện tượng này không giấu giếm được. Từ tàu bè trên biển? Vậy hệ thống quan trắc, ảnh viễn thám đâu?” - ông An đặt vấn đề.

27

“Hà Tĩnh là địa phương nghèo, dân không đông, với kinh tế nông nghiệp thì làm sao tạo ra chất thải độc hại được. Chất thải đó chỉ tập trung vào hệ thống công nghiệp. Chúng ta nhìn nhận có nguồn ô nhiễm tự nhiên nào đó thì quả không hợp lý. Hiện tượng thủy triều đỏ chỉ diễn ra nhất thời, còn chất thải công nghiệp thì xả thải quanh năm và nguy hiểm nhất” - ông An phân tích.

Không cho phép lắp đặt ống xả thải ngầm

Ngày 28-4, Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà đã làm việc với UBND tỉnh Hà Tĩnh và Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa tại Khu kinh tế Vũng Áng. Sau đó, bộ trưởng đã cùng đoàn đi thực địa ở khu vực xả thải ngầm, lấy mẫu nước biển, mẫu trầm tích, kiểm tra trạm quan trắc tự động ở khu bể xử lý nước thải tại công ty này.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định pháp luật Việt Nam không cho phép lắp đặt hệ thống ống xả thải ngầm. Để cơ quan chức năng và người dân có thể giám sát, bộ trưởng yêu cầu Formosa thiết kế hệ thống xả thải để bất kỳ cơ quan nào cũng có thể lấy mẫu dễ dàng, không phải lấy ở đường ống nằm sâu dưới biển như hiện nay.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà thừa nhận các bộ, ngành, cơ quan nghiên cứu khoa học dù rất nỗ lực nhưng việc điều phối, triển khai trước các thảm họa như thế còn lúng túng, chưa khoa học, chậm, chưa đáp ứng được sự kỳ vọng của nhân dân và công luận. Bộ trưởng xin nhận khuyết điểm về các vấn đề trên.

Sau khi thị sát dự án Formosa, đoàn công tác của Bộ TN-MT đã kiểm tra tại hệ thống xử lý nước thải, quan trắc môi trường và Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng.Đ.Ngọc

Đồng tình với nhận định cá chết do độc tố

Chiều 28-4, ông Nguyễn Việt Thắng, Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, đã có công văn gửi Văn phòng Chính phủ và các bộ: TN-MT, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài chính bày tỏ đồng tình với nguyên nhân mà Bộ TN-MT đưa ra là cá chết do chất độc. Tuy nhiên, hội cho rằng nên loại trừ nguyên nhân do thủy triều đỏ bởi những đặc trưng của hiện tượng này không được ghi nhận trong thực tế.

Theo Hội Nghề cá Việt Nam, đến nay, không có bằng chứng nào (như động đất, sóng thần, núi lửa hoạt động) để dẫn đến việc nhận định đáy biển sinh ra chất độc làm chết cá ở tầng đáy. Do vậy, giả thiết chất độc do con người gây ra là tương đối có cơ sở.

Hội Nghề cá Việt Nam mong sớm được trả lời về các vấn đề: Tại vùng biển huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh - nơi phát hiện cá chết đầu tiên - có bao nhiêu đường ống xả thải ra biển (gồm ống xả công khai và ống xả do các nhà máy tự làm để xả nước thải chưa qua xử lý); kết quả kiểm kê 300 tấn hóa chất nhập về được Formosa sử dụng bao nhiêu, dùng vào việc gì, sau khi dùng có qua đường ống xả thải ra biển hay không?...

“Nếu kết quả phân tích cho thấy cá chết không phải do độc tố, các nhà máy không thải ra chất độc hoặc có thải ra chất độc nhưng không làm chết cá thì mới truy tìm nguyên nhân theo hướng khác” - Hội Nghề cá Việt Nam đề xuất. Về đầu trang

28

Hội nghề cá lên tiếng phủ nhận cá chết do tảo độc(Ngaynay.vn 29/4, tác giả M.V; Tiền Phong Online 29/4, tác giả Nam Khánh; Hải Quan Online 28/4, tác giả Thanh Nguyễn; Songmoi.vn 28/4, tác giả Hải Minh; Thanh Niên Online 28/4; Nông Thôn Ngày Nay Online 28/4, tác giả Thanh Xuân; Tin Tức 29/4, tr5, tác giả Hữu Vinh)

Hội nghề cá Việt Nam có kiến nghị lên chính phủ bày tỏ quan điểm rằng, cá chết không phải do tảo độc mà có nhiều yếu tố liên quan đến con người.

Trao đổi trên báo Thanh Niên, ông Nguyễn Việt Thắng, Chủ tịch Hội nghề cá Việt Nam bày tỏ quan điểm trong văn bản gửi đến Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và môi trường, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Tài chính cho biết, nên loại trừ nguyên nhân cá chết do thủy triều đỏ (tảo nở hoa) vì những biểu hiện đặc trưng của hiện tượng này không được ghi nhận trên

thực tế như: lượng tảo phát triển nhiều gây biến đổi màu nước biển; cá tầng mặt chết hàng loạt và xác tảo trôi vào bờ thành từng mảng lớn, gây ô nhiễm.

Theo Hội nghề cá Việt Nam, cá chết hàng loạt có thể do chất độc bởi cá chết đa số ở tầng đáy, phát hiện đầu tiên ở vùng biển Kỳ Anh (Hà Tĩnh). Chất độc theo dòng hải lưu chảy theo hướng từ bắc đến nam gây cá chết ở Quảng Bình, Quảng Trị và phía bắc Thừa Thiên Huế.

Ngoài ra Hội nghề cá Việt Nam cũng nhận định giả thuyết chất độc do con người là cơ sở bởi qua theo dõi thực tế, không có bằng chứng nào ghi nhận các hiện tượng động đất, sóng thần, núi lửa dẫn tới việc đáy biển sinh ra chất độc làm cá chết ở tầng đáy.

Về kết quả phân tích truy tìm chất độc khiến chết cá, Hội nghề cá Việt Nam cho rằng, hiện Việt Nam đã có nhiều máy phân tích sắc ký lỏng, có thể phân tích nhiều nguyên tố của mẫu đất lấy ở cuối nguồn các ống xả và kết quả phân tích mẫu lấy từ mang và dạ dày của cá chết. Từ các kết quả này có thể kết luận cá chết có phải vì chất độc hay không và chất độc này từ đâu ra.

Hội nghề cá Việt Nam bày tỏ lo ngại, hiện nay ngư dân đánh cá ven biển không thể hành nghề, người nuôi cá lồng trên biển không dám thả giống nuôi, người nuôi tôm nước lợ không dám sử dụng nước biển. Bởi tất cả đang chờ đợi câu trả lời từ cơ quan chức năng.

Bên cạnh đó, một hệ quả khác là người tiêu dùng hoang mang, không dám ăn cá biển, nếu nguyên nhân cá chết không được làm rõ thì xuất khẩu thủy sản Việt Nam cũng gặp khó, ngành du lịch bị ảnh hưởng.

Thứ trưởng Bộ TN - MT Võ Tuấn Nhân thông tin nguyên nhân cá chết trong cuộc họp báo tối ngày 27/4. Ảnh:

Thanh Niên.

29

Theo văn bản kiến nghị, Hội nghề cá Việt Nam và các ngư dân bày tỏ nguyện vọng cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc điều tra, ở vùng biển Kỳ Anh, nơi phát sinh cá chết đầu tiên có bao nhiêu đường ống các nhà máy tự ý làm, để xả thải ra biển. Đồng thời kiểm kê làm rõ 300 tấn hóa chất do Formosa nhập về đã sử dụng hết bao nhiêu, sau khi sử dụng chúng có qua đường ống xả thải ra biển hay không.

Sau khi nắm bắt nguyên nhân, chính phủ cần có biện pháp phục hồi sản xuất và các ngành nghề liên quan và thống kê thiệt hại của các hộ nuôi nuôi trồng, ngư dân khai thác hải sản ven bờ từ các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế có hiện tượng cá chết, để hỗ trợ cho mỗi người ít nhất 15 kg gạo/tháng từ tháng 4/2016, cho đến khi khôi phục sản xuất. Về đầu tranghttp://www.ngaynay.vn/hoi-nghe-ca-len-tieng-phu-nhan-ca-chet-do-tao-doc-p217094.html

Các trường học bán trú làm gì trước thực trạng hải sản bị ô nhiễm?(Baoquangbinh.vn 29/4, tác giả Hiền Mai)

Trong gần 3 tuần vừa qua, tình trạng cá biển chết hàng loạt tại Quảng Bình và các tỉnh lân cận đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và sản xuất của người dân trên địa bàn. Bên cạnh nỗi lo chung, thì các bậc phụ huynh có con nhỏ đang học bán trú tại các trường mầm non và tiểu học còn lo lắng nhiều hơn. Vậy ngành Giáo dục-Đào tạo đã có phản ứng gì trước thực trạng này?

Hiện số cháu mầm non và tiểu học đang học bán trú của tỉnh ta là 42.000 (mầm non 35.000, tiểu học 7.000 cháu). Hầu

hết các cháu ăn bữa trưa ở trường, ngoài ra có một số trường đủ điều kiện còn cho các cháu ăn luôn bữa sáng. Thực đơn của trẻ khá phong phú, khoa học nhằm bảo đảm cung cấp đủ dinh dưỡng cho nhu cầu phát triển theo từng giai đoạn. Trong đó, hải sản (chủ yếu là tôm, cá, mực) là những món ăn không thể thiếu mà bếp ăn bán trú các trường lựa chọn và đưa vào thực đơn.

Trường tiểu học Đồng Phú (thành phố Đồng Hới) có số lượng học sinh bán trú trên 800 cháu. Chị Nguyễn Thị Hương, một phụ huynh của trường cho biết: Con tôi đã nhiều năm học bán trú ở đây, tôi luôn tin tưởng bữa trưa ở trường của cháu bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.Tuy nhiên, từ hôm nghe tin cá biển chết bất thường hàng loạt do nhiễm độc tôi cũng cảm thấy lo lắng, rằng không biết nhà trường có nắm bắt đầy đủ thông tin để kịp thời điều chỉnh thực đơn không. Thật ra không chỉ mình tôi mà nhiều phụ huynh khác cũng có chung nỗi lo này.

Cô giáo Hà Thị Vẽ, Hiệu trưởng Trường tiểu học Đồng Phú cho hay: Khi biết thông tin hải sản bị nhiễm độc, nhà trường chỉ đạo thay đổi thực đơn ngay bằng bò, gà, lợn... Trước mắt đành phải chấp nhận như thế, nếu tình hình kéo dài, trường sẽ tìm kiếm nguồn hải sản sạch

Chế biến thức ăn cho trẻ tại các bếp bán trú luôn được quan tâm chỉ đạo.

30

để bổ sung cho trẻ. Mong các bậc phụ huynh cùng phối hợp bằng cách lựa chọn hải sản an toàn trong những bữa ăn ở nhà của trẻ trong giai đoạn khó khăn này.

Trường mầm non Hoa Hồng (thành phố Đồng Hới) là một trong những trường có số lượng trẻ bán trú lớn với trên 450 cháu. Trao đổi với chúng tôi, cô giáo Trần Thị Lệ Hà cho biết: Ngay từ khi nghe thông tin cá biển chết hàng loạt, trong thực đơn bữa ăn của các cháu đã dừng món cá.

Trước đây mỗi tuần các cháu được ăn cá một lần, nhưng bây giờ nhà trường phải tìm nguồn thực phẩm khác để thay thế nhằm bảo đảm dưỡng chất cho các cháu. Nhưng nếu tình trạng cá chết còn diễn biến phức tạp thì chúng tôi cũng gặp nhiều khó khăn trong việc làm phong phú thực đơn cho các cháu.

Cô giáo Đặng Thị Hồng Ân, Trưởng phòng Giáo dục mầm non (Sở GD-ĐT) cho hay: Đối với bậc học mầm non, thực đơn của các cháu được thay đổi hàng ngày, nên không phụ thuộc lắm vào hải sản, do đó những ngày vừa qua cũng chưa có sự xáo trộn nhiều ở bếp ăn của các trường mầm non. Ngay từ đầu năm học, ngành đã quán triệt một cách nghiêm túc vấn đề bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm trong các bếp ăn bán trú, bắt buộc các trường phải lấy thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng và lưu mẫu thức ăn hàng ngày, để bảo đảm an toàn bữa ăn cho học sinh.

Về tình trạng cá biển chết bất thường trong thời gian qua, trước khi có kết luận chính thức từ các ngành chức năng về nguyên nhân nhiễm độc, chúng tôi cũng đang nắm thông tin và có sự tham mưu chỉ đạo kịp thời cho các trường học trong việc bảo đảm bữa ăn cho các cháu học bán trú, nên các bậc phụ huynh yên tâm.

Tại Trường mầm non Quảng Long (thị xã Ba Đồn), một trong những địa phương đang bị ảnh hưởng nặng bởi tình trạng cá biển chết, cô giáo Phạm Thị Hải Yến, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Trường hiện có gần 400 cháu bán trú, thực đơn mỗi tuần của các cháu có 2 bữa ăn hải sản. Ngay từ khi có thông tin về cá biển chết, chúng tôi đã thay đổi thực đơn cho các cháu.

Mặc dù vậy, đến thời điểm hiện tại, nhiều bậc phụ huynh vẫn lo lắng và bất bình, nhất là khi đọc được những thông tin về trả lời của đại diện truyền thông Formosa. Chúng tôi cũng đang tìm cách cân đối thực đơn cho trẻ để bảo đảm cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết nhưng chỉ trong chừng mực nào đó, còn về lâu dài sẽ rất khó khăn.

Trao đổi trực tiếp với chúng tôi, ông Đinh Quý Nhân, Giám đốc Sở Giáo dục-Đào tạo khẳng định: Trước thực trạng này, Sở đã có văn bản chỉ đạo các Phòng Giáo dục - Đào tạo, các đơn vị trực thuộc Sở tuyên truyền, vận động học sinh, người dân không thu gom cá chết về làm thực phẩm, bán hoặc làm mắm muối ảnh hưởng đến sức khỏe của nhân dân... Riêng đối với các trường học, các cơ sở giáo dục có bếp ăn nội trú, bán trú sử dụng thực phẩm phải có nguồn gốc rõ ràng, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm theo những quy định trước đây.

Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay lưu ý khi sử dụng thức ăn hải sản biển (tươi, khô, đông lạnh,...) phải rõ nguồn gốc xuất xứ và bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Khi có hiện tượng bất thường về sức khỏe của cán bộ, giáo viên và học sinh cần kịp thời liên hệ với cơ sở y tế

31

gần nhất để phối hợp xử lý và báo cáo lên cấp trên. Mong các bậc phụ huynh yên tâm, cùng phối hợp với ngành trong việc bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm cho trẻ và bổ sung đủ dinh dưỡng cho các cháu thông qua các bữa ăn tại gia đình. Về đầu tranghttp://www.baoquangbinh.vn/xa-hoi-doi-song/201604/cac-truong-hoc-ban-tru-lam-gi-truoc-thuc-trang-hai-san-bi-o-nhiem-2134717/

Người mở 'cánh cửa thép' Xuân Lộc(Đại Đoàn Kết Online 29/4, tác giả Xuân Thi)

Cách đây 41 năm, vào những ngày tháng 4 lịch sử, trong trận đánh Xuân Lộc, một người con Quảng Bình dù bé nhỏ nhưng chí khí lớn, kiên cường, tả xung hữu đột góp phần cùng đồng đội mở “cánh cửa thép”, giải phóng miền Nam. Người đó chính là Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Phạm Văn Lái, làng Lý Nguyên, xã Quảng Châu, (huyện Quảng Trạch, Quảng Bình). Bên triền đồi gió ngút ngàn, những kỷ niệm chiến trường chợt ùa về trong tâm thức người cựu chiến binh nơi miền quê nghèo…

Cuộc hành quân thần tốc

Kể lại trận chiến Xuân Lộc mà ông cùng đồng đội tham gia, đôi mắt ông Lái rưng rưng. Những ngày tháng đó, tin chiến thắng ở các Mặt trận Buôn Ma Thuột, Huế - Đà Nẵng… đã khích lệ tinh thần, thôi thúc anh em quyết tâm chiến đấu. Khi được quán triệt kế hoạch về cuộc tiến công vào thị xã Xuân Lộc (tỉnh Long Khánh), ai nấy đều đặt mục tiêu lập chiến công. Chuẩn bị cho trận đánh này, mỗi chiến sỹ được cấp 4 lon gạo rang (gạo ngâm nước rồi rang), 1 gói lương khô cùng vũ khí...

Trong đêm 9 rạng ngày 10 tháng 4/1975, cuộc tiến công vào Xuân Lộc, “cánh cửa thép” trên tuyến phòng ngự Sài Gòn bắt đầu. Nơi đây, địch bố trí một lực lượng khá mạnh gồm Sư đoàn 18 và một số tiểu đoàn bảo an, cảnh sát phòng ngự trong công sự kiên cố. Bằng nhiều mũi tiến công, quân ta chọc thủng tuyến phòng ngự thị xã, chiếm được nhiều mục tiêu, cắm cờ cách mạng lên dinh tỉnh trưởng ngụy. Tuy bị thiệt hại nặng, địch vẫn cố thủ. Trước khí thế tấn công của ta, tham mưu trưởng lục quân Mỹ, tướng Phêrêđê rích Uâyen xác định “Mất Xuân Lộc là mất Sài Gòn”, còn sư đoàn trưởng Sư đoàn 18 ngụy Lê Minh Đảo thì hò hét binh lính “tử thủ” bằng mọi giá.

Là chiến sỹ trinh sát địa hình nên 16 giờ chiều ngày 9/4/1975, Phạm Văn Lái đã nhanh chóng bám sát địa hình để quan sát quân ngụy. Khoảng cách từ đơn vị đóng quân đến chốt địch khoảng 10km nên sau khi luồn lách qua từng chiến hào, đến 3 giờ sáng ngày 10-4, ông về tới đơn vị để báo cáo tình hình bố trí của địch. 4 giờ sáng, đơn vị ông tiếp cận mục tiêu ngay bờ rào thép gai, chiến hào, lô cốt của địch với nhiệm vụ đánh chiếm Dinh tỉnh trưởng, Tổng Nha cảnh sát địch.

Anh hùng Phạm Văn Lái kể về trận đánh Xuân Lộc.

32

5h30 ngày 30/4, cuộc chiến bắt đầu. Đánh đến 8 giờ sáng, địch cho đơn vị thám báo, ta bị bao vây từ phía ngoài. 9h, lực lượng dự bị Đại đội 10 tăng cường. 12h trưa, ta giáp lá cà với địch, hai bên giành nhau từng căn nhà, tấc đất, chiến hào… Nhận thấy hai bên cầm cự nhau, ông Lái đề nghị bí mật đánh úp vào sau lưng địch. Bị đánh bất ngờ, bọn lính ngụy hoảng hốt kháng cự rồi bỏ chạy. Thừa thắng xông lên và quyết không cho chúng thoát, ông Lái bám theo và thọc sâu vào chiến hào. Lúc này, pháo ngụy ở Trảng Bom bắn lên, bom tọa độ, máy bay, súng đạn bắn xối xả, ken dày từng lớp.

Để giữ vững “cánh cửa thép” Xuân Lộc, ngụy đã bắn pháo cháy, nhận biết âm mưu thâm độc của địch, ta có lệnh tạm rút lui để tránh thiệt hại. Đang lúc ầm ầm tiếng súng, tiếng bom và sức ép, ông Lái vẫn tiếp tục bám chốt. Đơn vị đã rút ra vòng ngoài nhưng tiếng súng đánh trả giữa hai bên vẫn gay gắt. Trên chốt lúc này, một mình Phạm Văn Lái chiến đấu với giặc từ những khẩu súng của lính ngụy mà ông đã bố trí khắp công sự. Thấy lạ, một đội trinh sát được cử lên nắm tình hình và họ bất ngờ khi giữa ngôi nhà nhỏ, một mình Phạm Văn Lái đang tả xung hữu đột với giặc.

Dù bị một viên đạn AR15 của địch bắn sướt ngang qua trán, máu chảy đầm đìa nhưng Phạm Văn Lái không hề cảm thấy đau nhức. Khi lên đến nơi, Đại úy Nguyễn Hồng Đàn, trinh sát pháo binh nhanh chóng băng vết thương cho ông. Sau đó, Phạm Văn Lái cùng đồng đội tiếp tục chiến đấu đến khi bức tường thép Xuân Lộc bị bộ đội ta chọc thủng.

Trở về đời thường

“Tôi được phong tặng danh hiệu Anh hùng vì có thành tích trong tiêu diệt quân thù, lấy súng địch giết địch, truy kích địch đến cùng và dù bị thương vẫn quyết tâm ra trận” - ông Lái chia sẻ. Năm 1980, ông xuất ngũ về quê lấy vợ, chị Lê Thị Thuyết, một người con gái đẹp tính đẹp nết. Kể về chuyện vợ con, ông Phạm Văn Lái kể: “Ngày đó, trở về quê, trên người tôi mang nhiều vết thương, sức khỏe cũng yếu do đó việc lấy vợ cũng khó. May sao, có mẹ nó đồng cảm, thương yêu mới nên duyên vợ chồng”.

Những ngày sau đó, cuộc sống hai vợ chồng khá vất vả, miền quê nghèo Quảng Châu phải giãi nắng dầm sương mới có hạt lúa củ khoai. Được cái vợ chồng thương nhau nên chung lưng đấu cật xây dựng cuộc sống, nuôi 5 người con học hành tới nơi tới chốn. Ngày chúng tôi gặp lại Anh hùng Phạm Văn Lái ở vườn cây trên đồi, với 3ha bạch đàn do ông khai hoang khi trở về quê hương. “Đó là nguồn thu nhập để tui có tiền chữa căn bệnh ung thư dạ dày suốt mấy năm nay cho ông ấy” - bà Thuyết chia sẻ.

Năm 2008, trong một trận đau nặng, khi đi khám ở bệnh viện, bác sỹ chẩn đoán ông Lái bị ung thư. Từ đó đến nay, hằng ngày ông Lái thường ăn từ 6 đến 10 bữa cháo mỗi ngày. Dù bị bệnh, trong người vẫn còn nhiều vết đạn, mảnh bom nhưng ngày ngày ông Lái vẫn bán mặt cho đất bán lưng cho trời với đồi đất quê hương để lo toan cuộc sống gia đình. Đặc biệt, ông Lái sống lạc quan, yêu đời. Bởi theo ông, phải sống vui vẻ để chiến thắng bệnh tật, để con cái yên tâm học tập.

Giữa trưa nắng hanh hao, Phạm Văn Lái kiên trì, chăm chút từng luống ngô, vườn rau nơi triền đồi. Nhìn cuộc sống bình dị của người anh hùng khi đất nước chiến tranh, anh hùng

33

trong lao động, sản xuất và cả trong chống chọi với bệnh tật, chúng tôi khâm phục nghị lực của ông - Người Anh hùng mở “cánh cửa thép” Xuân Lộc. Về đầu tranghttp://daidoanket.vn/cong-tac-mat-tran/nguoi-mo-canh-cua-thep-xuan-loc/99296

Vợ chồng cựu chiến binh nghèo hiến 700m2 đất để làm đường(Quân Đội Nhân Dân 29/4, tr3, tác giả Trần Văn Bình)

Mặc dù kinh tế gia đình còn gặp nhiều khó khăn, tuổi cao, sức yếu và cần tiền chữa bệnh, nhưng vợ chồng cựu chiến binh (CCB) Hoàng Công Xoan - Bùi Thị Lời, ở thôn 6 - Lộc Đại, xã Lộc Ninh, TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình đã tự nguyện hiến 700m2 đất để làm đường, góp phần xây dựng nông thôn mới. Ông, bà cũng luôn là CCB gương mẫu, tích cực tham gia hoạt động xã hội ở địa phương.

Một thời hào hùng nơi chiến trường ác liệt

Cùng CCB Trần Văn Thăng, chúng tôi đến thăm gia đình CCB Hoàng Công Xoan. Trong căn nhà cấp bốn đã xuống cấp, vợ chồng CCB Hoàng Công Xoan vui vẻ tiếp chúng tôi. Qua trò chuyện, chúng tôi thêm khâm phục hai vợ chồng ông đã trải qua những năm tháng tham gia kháng chiến đầy gian khổ, nhưng hào hùng không tiếc máu xương vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Sinh năm 1942, chàng thanh niên Hoàng Công Xoan sớm lên đường nhập ngũ vào Tiểu đoàn 45, thuộc Tỉnh đội Quảng Bình. Ban ngày, bộ đội tiểu đoàn cùng người dân Vĩnh Linh tăng gia sản xuất, đêm đến ngụy trang bơi qua sông Thạch Hãn đánh giặc ở khu vực Thành cổ Quảng Trị. Người dân nơi đây thường gọi đơn vị bằng cái tên: “Đội quân ăn cơm Bắc, đánh giặc Nam”. Tháng 7-1968, trong một trận chiến đấu ác liệt với quân giặc, mặc dù tương quan lực lượng giữa ta và địch quá chênh lệch, nhưng đơn vị của anh đã chiến đấu dũng cảm, nhiều đồng chí hy sinh. Hoàng Công Xoan bị thương, sau đó được đưa ra huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An điều trị. Năm 1970, anh xây dựng gia đình với chị Bùi Thị Lời, một thanh nữ nết na, tháo vát ở cùng xã. Vì lý do sức khỏe, năm 1971, Thượng sĩ Hoàng Công Xoan phục viên, trở về địa phương. Quá trình chiến đấu dũng cảm, lập nhiều thành tích, anh được tặng thưởng nhiều huân chương, huy chương các loại. Về tham gia công tác ở địa phương, là xã viên Hợp tác xã Quang Lộc, CCB Hoàng Công Xoan luôn thể hiện tính tiên phong gương mẫu. Thấy anh siêng năng, có tinh thần trách nhiệm cao, năm 1980, lãnh đạo cấp trên cử anh đảm nhận phụ trách Đội sản xuất Sơn Tràng. Năm 1990, do vết thương cũ và bệnh sốt rét tái phát, sức khỏe giảm sút, nên anh phải nghỉ làm việc để điều trị.

Bà Bùi Thị Lời, sinh năm 1948, cha mất sớm do bị giặc Pháp giết hại. Tháng 6-1962, khi đang học cấp 3, biết anh Lào, ở thôn Lộc Đại trốn đi thanh niên xung phong, chị Lời cũng

Vợ chồng CCB Hoàng Công Xoan - Bùi Thị Lời trên con đường bê tông thoáng rộng mà gia đình đã hiến đất để mở rộng.

34

giấu mẹ gia nhập lực lượng thanh niên xung phong để được tham gia phục vụ chiến đấu và trực tiếp chiến đấu. Do mới tuổi 14, vóc người lại nhỏ, nên chỉ huy đơn vị thanh niên xung phong không nhận và trả về địa phương. Vậy là chị nằng nặc xin ở lại đơn vị và nói: “Nếu cháu không được ở đơn vị này thì cháu sẽ tìm đến đơn vị khác, chứ cháu nhất quyết không về nhà!”. Trước sự quyết tâm của chị, đồng chí đại đội trưởng đành chấp nhận cho chị ở lại và phân công nhiệm vụ trực phòng không. Chị còn tham gia cứu chữa thương binh. Tiếp đó, chị được chuyển sang phục vụ tại một đơn vị quân đội. Khi biết tin đơn vị chỉ nhận nam giới để đảm nhận công tác giao liên, bởi đường sá rất khó đi, gập ghềnh, nhiều đèo, dốc; để được nhận vào đơn vị, chị phải cắt tóc ngắn, đóng giả con trai. Trong một đợt dẫn bộ đội qua sông, do phải leo bờ sông quá cao, bất ngờ chiếc mũ bị rơi, đồng chí Phương-người chỉ huy đơn vị mới phát hiện chị là con gái. Đồng chí Phương nắm chặt tay chị mà nước mắt rưng rưng.

Năm 1966, khi đơn vị đang làm đường ở Cà Tang, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình để gấp rút mở tuyến huyết mạch giao thông phục vụ cho tiền tuyến thì máy bay địch tập trung ném bom ác liệt; chị Lời cùng 44 đồng chí bị thương và 2 đồng chí hy sinh. Chị được đưa về Bệnh viện 14, đóng trên tuyến đường 12A để điều trị. Sau khi vết thương lành, chị được cấp trên cho đi học lớp y sĩ và tiếp tục phục vụ trong quân đội. Tháng 3-1969, đơn vị cử chị sang công tác tại các tỉnh Trung Lào để chữa trị cho bộ đội và nhân dân bị nhiễm chất độc hóa học. Cũng trong đợt này, chị vinh dự được gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi ông đi thị sát chiến trường. Thấy chị quá nhỏ bé, Đại tướng hỏi: “Con còn bé thế mà đi bộ đội, làm sao chịu đựng được gian khổ?”. Chị xúc động, nhưng rắn rỏi trả lời: “Dạ thưa Đại tướng, tuy con còn nhỏ, nhưng nước mất, thù cha con chưa trả được thì con không thể ở nhà được ạ!”.

Sau khi hoàn thành nhiệm vụ bên nước bạn, tháng 10-1969, chị trở về công tác ở Bệnh viện 14. Tháng 10-1970, khi lãnh đạo chính quyền địa phương đến tận đơn vị xin cho chị trở về quê vì hoàn cảnh gia đình quá khó khăn, mẹ ốm nặng, đơn vị cho chị ra quân. Về đến nhà chị mới biết, mẹ mình mới qua đời.

Nghĩa cử cao đẹp vì cộng đồng

Năm nay đã 68 tuổi, nhưng thấy CCB Bùi Thị Lời có tinh thần trách nhiệm cao, luôn vì tập thể, không có tư tưởng vụ lợi, vun vén cá nhân, mạnh dạn đấu tranh với những đối tượng có hành vi trộm cắp tài sản…, nên lãnh đạo Ban Quản lý chợ TP Đồng Hới cử bà đảm nhận việc thu lệ phí và quét dọn, bảo đảm vệ sinh môi trường tại chợ xã Lộc Ninh, TP Đồng Hới.

Đến thăm gia đình CCB Hoàng Công Xoan, biết ông đang mắc bệnh tiểu đường, vết thương cũ tái phát, cần có thuốc chữa trị và bồi dưỡng cơ thể, trong khi thu nhập của gia đình hạn hẹp, điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, tôi không ngần ngại đặt câu hỏi: “Sao gia đình không bán đất lấy tiền mua thuốc chữa bệnh và bồi dưỡng sức khỏe, mà lại tự nguyện hiến 700m2 đất để làm đường?". Bà Lời vui vẻ trả lời: “Trước kia nước nhà bị đế quốc xâm lăng, chúng tôi đã không tiếc máu xương để giành lại độc lập, tự do. Nay đất nước thống nhất, chúng tôi muốn quê hương mình ngày càng đổi mới, đẹp thêm, xứng đáng với sự hy sinh của các anh hùng, liệt sĩ. Để quê hương, thôn xóm thêm đẹp thì đường làng, ngõ xóm phải được mở rộng và vì thế gia đình tôi sẵn sàng hiến đất. Chúng tôi không thể vui được khi đường làng chưa đẹp, bà con không vui!”.

35

Vâng! Câu trả lời ngắn gọn, “chắc như đinh đóng cột” đó thể hiện ý chí, phẩm chất, tấm lòng của vợ chồng CCB đều là thương binh, tuổi đã cao, sức khỏe giảm sút, nhưng luôn gương mẫu đi đầu, trách nhiệm cao trong thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về xây dựng nông thôn mới, đã tự nguyện hiến đất, góp phần làm cho cảnh quan thôn, xóm thêm đẹp, người dân thuận tiện, an toàn hơn khi tham gia giao thông.

CCB Trần Văn Thăng dẫn chúng tôi ra con đường liên thôn trước nhà - ở đó có sự đóng góp không nhỏ của gia đình CCB Hoàng Công Xoan, khi ông bà đã hiến 700m2 đất. Nhìn con đường bê tông thoáng rộng, sạch đẹp, phẳng lì, chúng tôi thêm hiểu, con đường mới mở qua diện tích đất gia đình hiến tặng, không những đã rút ngắn khoảng 300m đường người dân địa phương thường đi lại, mà còn làm cho cảnh sắc thôn quê thêm đẹp. Chúng tôi cũng không khỏi chạnh lòng, khi được biết, hiện nay, ở một số địa phương trong xây dựng nông thôn mới, còn có những hộ gia đình, mặc dù chính quyền và chủ dự án đã trả tiền đền bù giải phóng mặt bằng, cán bộ đến vận động tháo dỡ công trình, tường rào… trong hành lang giải tỏa để xây dựng công trình công cộng, mở rộng đường..., nhưng họ vẫn chây ì, ảnh hưởng đến tiến độ thi công và cảnh quan đường làng, ngõ xóm. Chúng tôi càng cảm phục đức hy sinh, tấm lòng vì cộng đồng của gia đình CCB, thương binh Hoàng Công Xoan, mặc dù gia đình ông còn nghèo và những năm qua gặp phải những việc không may mắn trong cuộc sống. Có được đức tính cao cả, tấm lòng vì cộng đồng đó, bởi họ luôn giữ vững và phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ ngay cả khi trở về với cuộc sống đời thường. Về đầu trang

IV. Điểm tin đã đưa

Đề nghị khẩn trương thu gom tiêu hủy cá chết tránh bùng phát bệnh dịch: Đó là nội dung được trong công văn của Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) gửi các tỉnh miền Trung nhằm tăng cường đảm bảo an toàn thực phẩm sau hiện tượng cá chết. (Giaoduc.net.vn 29/4) Về đầu trang

Trước tình trạng nạn cá chết diễn ra, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình đã chỉ đạo cấm du khách tắm biển trong thời điểm này để tránh sự cố đáng tiếc. (Đời Sống & Pháp Luật Online 29/4; Tieudungplus.vn 29/4; Vntinnhanh.vn 29/4; Nguoiduatin.vn 28/4) Về đầu trang

Chiều 27/4, tại cuộc gặp gỡ với gần 100 chủ nhà hàng, khách sạn trên địa bàn nhằm đưa ra giải pháp cứu vãn cho du lịch Quảng Bình, ông Nguyễn Hữu Hoài, chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình đã cảnh báo: “Uỷ ban tỉnh sẽ xử lý nghiêm các hành vi làm mất an toàn thực phẩm trong thời gian này. Nếu chủ nhà hàng, khách sạn và cơ sở du lịch nào để xảy ra ngộ độc thực phẩm sẽ bị xử lý hình sự”. (Đất Việt Online 29/4; Bizlive.vn 29/4) Về đầu trang

Cơ quan chức năng tỉnh Quảng Bình cho biết vừa bắt quả tang thương lái thu gom cá nhiễm độc để đưa lên các huyện miền núi để tiêu thụ. (Doanhnhansaigon.vn 28/4)Về đầu trang./.

SỞ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG

36