Çocukluk Çağı Non Kistik Fibrozis Bronşektazili Hastalarda Oksidan ve Antioksidan Denge

Çocukluk Çağı Non Kistik Çocukluk Çağı Non Kistik Fibrozis Bronşektazili Fibrozis Bronşektazili

Hastalarda Oksidan ve Hastalarda Oksidan ve Antioksidan Denge Antioksidan Denge

Sevgi Pekcan, Seda Karataş, Sevil Kurban,Hüseyin AltunhanSevgi Pekcan, Seda Karataş, Sevil Kurban,Hüseyin AltunhanSelçuk Üniversitesi Meram Tıp FakültesiSelçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi

Herhangi bir çıkar Herhangi bir çıkar çatışması yoktur.çatışması yoktur.

Bronşektazi, bronş duvarının doğuştan ya da sonradan anormal Bronşektazi, bronş duvarının doğuştan ya da sonradan anormal kalıcı dilatasyonuyla seyreden kronik inflamatuar bir kalıcı dilatasyonuyla seyreden kronik inflamatuar bir hastalıktırhastalıktır

Antibiyotik kullanımı ve aşı uygulamaları sonucu gelişmiş Antibiyotik kullanımı ve aşı uygulamaları sonucu gelişmiş ülkelerde bronşektazi insidansı azalmakta iken, gelişmekte ülkelerde bronşektazi insidansı azalmakta iken, gelişmekte olan ülkelerde gerek etkin aşılama yapılamaması gerekse olan ülkelerde gerek etkin aşılama yapılamaması gerekse tekrarlayan iyi tedavi edilemeyen alt solunum yolu tekrarlayan iyi tedavi edilemeyen alt solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle hala yaygın bir hastalık olarak enfeksiyonları nedeniyle hala yaygın bir hastalık olarak görülmektedirgörülmektedir..

Organizmada serbest radikallerin oluşum hızı ile bunların Organizmada serbest radikallerin oluşum hızı ile bunların ortadan kaldırılma hızı bir denge içerisindedir ve bu durum ortadan kaldırılma hızı bir denge içerisindedir ve bu durum oksidatif denge olarak adlandırılır. oksidatif denge olarak adlandırılır. Oksidatif dengeOksidatif denge sağlandığı sağlandığı sürece organizma, serbest radikallerden etkilenmemektedir. sürece organizma, serbest radikallerden etkilenmemektedir.

Bu radikallerin oluşum hızında artma ya da ortadan kaldırılma Bu radikallerin oluşum hızında artma ya da ortadan kaldırılma hızında bir düşme bu dengenin bozulmasına neden olur. hızında bir düşme bu dengenin bozulmasına neden olur. ‘Oksidatif stres’‘Oksidatif stres’ olarak adlandırılan bu durum serbest radikal olarak adlandırılan bu durum serbest radikal oluşumu ile antioksidan savunma mekanizması arasındaki oluşumu ile antioksidan savunma mekanizması arasındaki ciddi dengesizliği göstermekte olup, sonuçta doku hasarına yol ciddi dengesizliği göstermekte olup, sonuçta doku hasarına yol açmaktadır. açmaktadır.

Oksidatif stres altında oksijen radikallerinin oluşumu, Oksidatif stres altında oksijen radikallerinin oluşumu, antioksidan savunma sisteminin kapasitesini aşarsa, artan antioksidan savunma sisteminin kapasitesini aşarsa, artan serbest oksijen radikalleri hücrenin çeşitli bileşenleri ve hücre serbest oksijen radikalleri hücrenin çeşitli bileşenleri ve hücre dışı makromeleküller ile etkileşerek hücrede yapısal ve dışı makromeleküller ile etkileşerek hücrede yapısal ve fonksiyonel bozukluğa neden olurlarfonksiyonel bozukluğa neden olurlar

Eğer serbest radikaller nötralize edilmezlerse hücre membran Eğer serbest radikaller nötralize edilmezlerse hücre membran

proteinlerini yıkarak, membran lipid ve proteinlerini yok proteinlerini yıkarak, membran lipid ve proteinlerini yok ederek, hücre membranını sertleştirip hücre fonksiyonunu ederek, hücre membranını sertleştirip hücre fonksiyonunu engelleyerek, nükleer membranı geçip nükleustaki genetik engelleyerek, nükleer membranı geçip nükleustaki genetik materyale etki edip DNA'yı kırılma ve mutasyonlara açık hale materyale etki edip DNA'yı kırılma ve mutasyonlara açık hale getirir. getirir.

Vücudun antioksidan/oksidan durumu Vücudun antioksidan/oksidan durumu antioksidan/oksidan moleküllerin antioksidan/oksidan moleküllerin konsantrasyonu ayrı ayrı ölçülerek konsantrasyonu ayrı ayrı ölçülerek değerlendirilebilmekle beraber, genel değerlendirilebilmekle beraber, genel antioksidan/oksidan durum antioksidan/oksidan durum total antioksidan total antioksidan durum (TAS)durum (TAS) ve ve total oksidan durumun (TOS)total oksidan durumun (TOS) ölçümü ile daha kolay ölçümü ile daha kolay değerlendirilebilmektedir.değerlendirilebilmektedir.

Plazma ve vücut sıvılarında bulunan antioksidanların Plazma ve vücut sıvılarında bulunan antioksidanların toplam etkisini TAS (total antioksidan status), toplam etkisini TAS (total antioksidan status), oksidanların toplam etkisini ise TOS (total oksidan oksidanların toplam etkisini ise TOS (total oksidan status) yansıtır. status) yansıtır.

Plazmada antioksidanlar ve oksidanlar etkileşim Plazmada antioksidanlar ve oksidanlar etkileşim içindedir. Vücudun antioksidan/oksidan durumu içindedir. Vücudun antioksidan/oksidan durumu antioksidan ve oksidan moleküllerin antioksidan ve oksidan moleküllerin konsantrasyonları ayrı ayrı ölçülerek konsantrasyonları ayrı ayrı ölçülerek değerlendirilebilmesine rağmen genel değerlendirilebilmesine rağmen genel antioksidan/oksidan durum antioksidan/oksidan durum total antioksidan durum total antioksidan durum (TAS)(TAS) ve ve total oksidan durumun (TOS) total oksidan durumun (TOS) ölçümü ile ölçümü ile daha kolay değerlendirilebilmektedir. daha kolay değerlendirilebilmektedir.

Paraoksonaz Paraoksonaz ise lipoprotein peroksidasyonu ise lipoprotein peroksidasyonu ve LDL kolesterolün oksidasyonunu önlediği ve LDL kolesterolün oksidasyonunu önlediği düşünülen düşünülen antioksidanantioksidan bir enzimdir bir enzimdir

AmaçAmaç Bu çalışmada non kistik fibrozis bronşektazili Bu çalışmada non kistik fibrozis bronşektazili

(Non-KF BE) çocuk hastalarda hastalık (Non-KF BE) çocuk hastalarda hastalık patogenezinde yeralan antioksidan ve oksidan patogenezinde yeralan antioksidan ve oksidan denge arasındaki ilişkinin denge arasındaki ilişkinin PONPON11 (paraoksonaz), TAS (Total antioksidan status) (paraoksonaz), TAS (Total antioksidan status) ve TOS (total oksidan status)ve TOS (total oksidan status) ölçümü yapılarak ölçümü yapılarak ortaya çıkarılması amaçlanmıştırortaya çıkarılması amaçlanmıştır

Materyal- MetodMateryal- Metod Çalışmamıza Haziran 2009-Ekim 2010 tarihleri arasında Çalışmamıza Haziran 2009-Ekim 2010 tarihleri arasında

Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalında takipli, non-KF BE tanılı 29 hasta ve herhangi bir Dalında takipli, non-KF BE tanılı 29 hasta ve herhangi bir hastalığı olmayan ve kontrol amaçlı genel polikliniğimize hastalığı olmayan ve kontrol amaçlı genel polikliniğimize başvuran 30 sağlıklı, yaş ve cins uyumlu çocuk dahil edildi.başvuran 30 sağlıklı, yaş ve cins uyumlu çocuk dahil edildi.

29 olgu alevlenme döneminde, 28 olgu alevlenmenin ardından 29 olgu alevlenme döneminde, 28 olgu alevlenmenin ardından 1 aylık stabil dönemde (1 hasta alevlenme döneminde exitus 1 aylık stabil dönemde (1 hasta alevlenme döneminde exitus oldu) değerlendirildioldu) değerlendirildi. .

Çalışmaya alınan hastaların yaşları 16 ay–202 ay aralığındaydı.Çalışmaya alınan hastaların yaşları 16 ay–202 ay aralığındaydı.

Çalışmaya alınan hastaların alevlenme ve iyileşme döneminde Çalışmaya alınan hastaların alevlenme ve iyileşme döneminde yaşlarıyaşları cinsiyetleri cinsiyetleri boyları, kiloları boyları, kiloları persantilleripersantilleri VKİ’leriVKİ’leri ateş ateş solunum sayısı solunum sayısı OO2 2 saturasyon değerleri saturasyon değerleri fizik muayene bulguları kaydedildi. fizik muayene bulguları kaydedildi.

Alevlenme kriteri olarakAlevlenme kriteri olarak balgam yapımında artış balgam yapımında artış balgam niteliğinde değişme balgam niteliğinde değişme ateş ateş lökositoz lökositoz CRP yüksekliğiCRP yüksekliği prokalsitonin yüksekliği prokalsitonin yüksekliği öksürük ve nefes darlığında artma yeni dinleme bulgusu öksürük ve nefes darlığında artma yeni dinleme bulgusu akciğer grafisinde yeni infiltrasyon kabul edildiakciğer grafisinde yeni infiltrasyon kabul edildi solunum fonksiyon testi kabul edildisolunum fonksiyon testi kabul edildi

Akciğer grafilerindeki bronşektazi bulguları Gudjberg Akciğer grafilerindeki bronşektazi bulguları Gudjberg ölçütleri kullanılarak değerlendirildi.ölçütleri kullanılarak değerlendirildi.

Bu ölçütlere göre Bu ölçütlere göre grup A normal; grup A normal; grup B yalnızca artmış çizgilenme; grup B yalnızca artmış çizgilenme; grup C artmış çizgilenme ve kalabalıklaşma; grup C artmış çizgilenme ve kalabalıklaşma; grup D grup B ve C’nin yanında sirküler çizgilenme ve bal peteği grup D grup B ve C’nin yanında sirküler çizgilenme ve bal peteği

görünümü şeklinde sınıflandırıldı.görünümü şeklinde sınıflandırıldı.

Tüm hastaların YÇBT incelemesi yapılmış olup Tüm hastaların YÇBT incelemesi yapılmış olup bronşektazinin anatomik yaygınlığı, hastaların klinik bronşektazinin anatomik yaygınlığı, hastaların klinik durumlarını bilmeyen bir radyolog tarafından ve altı lobun her durumlarını bilmeyen bir radyolog tarafından ve altı lobun her biri için ayrı ayrı değerlendirilerek skorlandı biri için ayrı ayrı değerlendirilerek skorlandı derece 0, bronşektazi bulgusu yok derece 0, bronşektazi bulgusu yok derece 1, hafif (lobun <%25) derece 1, hafif (lobun <%25) derece 2, orta (lobun %25-50’si) derece 2, orta (lobun %25-50’si) derece 3, ağır (lobun %50’sinden fazlası) derece 3, ağır (lobun %50’sinden fazlası)

Tüm lobların skorları daha sonra toplanarak bronşektazinin Tüm lobların skorları daha sonra toplanarak bronşektazinin yaygınlık şiddetine ait genel bir skor elde edildi.yaygınlık şiddetine ait genel bir skor elde edildi.

Skor toplamı 0–6 arası hafif, 7–12 orta, 13–18 arası ağır Skor toplamı 0–6 arası hafif, 7–12 orta, 13–18 arası ağır bronşektazi olarak değerlendirildi. bronşektazi olarak değerlendirildi.

Buna göre bronşektazili 24 hasta YÇBT’de hafif, 4 hasta orta, Buna göre bronşektazili 24 hasta YÇBT’de hafif, 4 hasta orta, 1 hasta ise ağır bronşektazik alanlara sahipti 1 hasta ise ağır bronşektazik alanlara sahipti

Bronşektazili hastaların akut alevlenme döneminde, tedavi Bronşektazili hastaların akut alevlenme döneminde, tedavi sonrası 1 aylık stabil dönemde ve kontrol grubundan TAS, sonrası 1 aylık stabil dönemde ve kontrol grubundan TAS, TOS ve PON1 için 5–6 cc kan alınarak 2500 devirde 10 dk TOS ve PON1 için 5–6 cc kan alınarak 2500 devirde 10 dk santrifüj edilerek serumları ayrıldı. Elisa yöntemi ile çalışıldı.santrifüj edilerek serumları ayrıldı. Elisa yöntemi ile çalışıldı.

BulgularBulgular Olguların 14’ü (%48.3) erkek, 15’i (%51.7) kız Olguların 14’ü (%48.3) erkek, 15’i (%51.7) kız

Yaş ortalamaları 10.55 ± 4.31 yıl (dağılım16 ay–202 ay)Yaş ortalamaları 10.55 ± 4.31 yıl (dağılım16 ay–202 ay)

13 (%44.8) hastada anne–baba arasında akrabalık bulunduğu 13 (%44.8) hastada anne–baba arasında akrabalık bulunduğu görüldü. görüldü.

Çalışma grubundaki 6 hastanın (%20.6) boyu, 8 hastanın Çalışma grubundaki 6 hastanın (%20.6) boyu, 8 hastanın (%27.5) vücut ağırlığı üç persantilin altında bulundu(%27.5) vücut ağırlığı üç persantilin altında bulundu

BMI değerleri <18 olan hasta sayısı 19 (%65.5) idi. BMI değerleri <18 olan hasta sayısı 19 (%65.5) idi.

BulgularBulgular

Evde sigara içilen hasta sayısı 8 (%27.5)Evde sigara içilen hasta sayısı 8 (%27.5) Evde yaşayan kişi sayısı >4 olan hasta sayısı 16 Evde yaşayan kişi sayısı >4 olan hasta sayısı 16

(%55.1) (%55.1)

Bronşektazi nedeniyle opere olan hasta sayısı 6 Bronşektazi nedeniyle opere olan hasta sayısı 6 (%20.6) (%20.6)

Düzenli takibe gelen hasta 26 (%89.6) Düzenli takibe gelen hasta 26 (%89.6)

BulgularBulgular NonNon––KF BE etiyolojisine göre olguların dağılımı;KF BE etiyolojisine göre olguların dağılımı; Geçirilmiş akciğer enfGeçirilmiş akciğer enf (%48.3) (%48.3) AstımAstım (%27.6) (%27.6) İmmün yetmezlikİmmün yetmezlik (%13.8) (%13.8) Tüberküloz (%3.4)Tüberküloz (%3.4) Mc leod sendromu (%3.4)Mc leod sendromu (%3.4) Primer silier diskinezi (%3.4)Primer silier diskinezi (%3.4)

İmmün yetmezlikli 4 hastanınİmmün yetmezlikli 4 hastanın1 hastada ataxi telenjiektazi, 1 hastada ataxi telenjiektazi, 1’nde geç başlangıçlı ADA eksikliği ve 1’nde geç başlangıçlı ADA eksikliği ve 2 tanesinde ise yaygın değişken immün yetmezlik (CVID) idi 2 tanesinde ise yaygın değişken immün yetmezlik (CVID) idi

Hastaların alevlenme, stabil dönem ve kontrol grubunun PONHastaların alevlenme, stabil dönem ve kontrol grubunun PON11, TAS ve , TAS ve

TOS düzeylerinin ortalama ve standart sapma değerleriTOS düzeylerinin ortalama ve standart sapma değerleri Parametreler Parametreler BE alevlenme (n:29)BE alevlenme (n:29)

(Ort.±SD)(Ort.±SD)BEstabildönem(n:28)BEstabildönem(n:28) (Ort.±SD)(Ort.±SD)

Kontrol (n:30)Kontrol (n:30) (Ort.±SD)(Ort.±SD)

PON1 (U/L) PON1 (U/L) 46.15±31.3846.15±31.38

52.01±34.9652.01±34.96 66.55±45.0666.55±45.06

TAS TAS (mmol/trolox (mmol/trolox equiv./L) equiv./L)

1.96±0.351.96±0.35

2.14±0.372.14±0.37 2.19±0.302.19±0.30

TOS (μmol H2O2 TOS (μmol H2O2 equiv./L) equiv./L)

40.28±26.6140.28±26.61 40.78±26.2040.78±26.20 37.30±19.2137.30±19.21

Non–KF BE hastalarının alevlenme ve stabil dönemlerinde PON1, TAS Non–KF BE hastalarının alevlenme ve stabil dönemlerinde PON1, TAS

ve TOS seviyelerinin karşılaştırılmasıve TOS seviyelerinin karşılaştırılması Parametreler Parametreler BE alevlenme BE alevlenme

(n:28)(n:28)

BE stabil dönem BE stabil dönem (n:28)(n:28)

P değeriP değeri

PON1 (U/L) PON1 (U/L) 45.53±31.7745.53±31.77 52.01±34.9652.01±34.96 0.1690.169


1.99±0.33 1.99±0.33 2.14±0.372.14±0.37 0.0840.084

TOS (μmol TOS (μmol H2O2 equiv./L) H2O2 equiv./L)

41.13±26.7041.13±26.70

40.78±26.2040.78±26.20 0.9240.924

Non–KF BE hastalarının alevlenme dönemi ve kontrol gruplarının PON1, Non–KF BE hastalarının alevlenme dönemi ve kontrol gruplarının PON1,

TAS ve TOS seviyelerinin karşılaştırılmasıTAS ve TOS seviyelerinin karşılaştırılması Parametreler Parametreler BE alevlenme(n:29)BE alevlenme(n:29)

Kontrol grubu (n:30)Kontrol grubu (n:30)

P değeriP değeri

PON1 (U/L) PON1 (U/L) 46.15±31.3846.15±31.38 66.55±45.0666.55±45.06 0.0480.048


1.96±0.351.96±0.35 2.19±0.302.19±0.30 0.0120.012


40.28±26.6140.28±26.61 37.30±19.2137.30±19.21

0.6260.626

Non–KF BE hastalarının stabil dönem ve kontrol gruplarının PON1, TAS Non–KF BE hastalarının stabil dönem ve kontrol gruplarının PON1, TAS

ve TOS seviyelerinin karşılaştırılmasıve TOS seviyelerinin karşılaştırılması Parametreler Parametreler BEstabildönem(n:28)BEstabildönem(n:28)

Kontrol grubu (n:30)Kontrol grubu (n:30)

P değeriP değeri

PON1 (U/L) PON1 (U/L) 52.01±34.9652.01±34.96 66.55±45.0666.55±45.06 0.1740.174


2.14±0.372.14±0.37 2.19±0.302.19±0.30 0.6400.640


40.78±26.20 40.78±26.20

37.30±19.2137.30±19.21

0.5640.564

Non–KF BE’li hastaların alevlenme döneminde bakılan Torax BT Non–KF BE’li hastaların alevlenme döneminde bakılan Torax BT

skorlamasıyla PON1, TAS ve TOS seviyelerinin karşılaştırılmasıskorlamasıyla PON1, TAS ve TOS seviyelerinin karşılaştırılması Parametreler Parametreler Skor 0-6Skor 0-6 (hafif)(hafif) Skor 7-18 (orta- Skor 7-18 (orta-

ağır)ağır)P değeriP değeri

PON1 (U/L) PON1 (U/L) 49.57±30.1049.57±30.10 29.76±35.7029.76±35.70 0.2050.205


2.02±0.352.02±0.35

1.67±0.211.67±0.21 0.0430.043


37.63±26.79 37.63±26.79 52.99±24.2452.99±24.24 0.2470.247

Non–KF BE’li hastaların etiyolojik dağılımına göre PON1, Non–KF BE’li hastaların etiyolojik dağılımına göre PON1,

TAS ve TOS seviyelerinin karşılaştırılmasıTAS ve TOS seviyelerinin karşılaştırılması ParametrelerParametreler Geç Akc EnfGeç Akc Enf AstımAstım İmmün İmmün

YetmezlikYetmezlikP değeriP değeri

PON1 (U/L)PON1 (U/L) 48.51±30.75 48.51±30.75 51.83±36.5251.83±36.52 24.80±17.5324.80±17.53 0.3430.343


1.90±0.31 1.90±0.31 2.09±0.41 2.09±0.41 1.98±0.441.98±0.44 0.4670.467

TOS (μmol TOS (μmol H2O2 H2O2 equiv./L)equiv./L)

30.60±21.0030.60±21.00 38.56±18.2938.56±18.29 84.86±14.2284.86±14.22 0.0000.000

Çalışmamızda bronşektazili hastalar Çalışmamızda bronşektazili hastalar etiyolojilerine göre sınıflandırıldığında etiyolojilerine göre sınıflandırıldığında immün immün yetmezlikli hastalardayetmezlikli hastalarda TOS düzeyinin buna TOS düzeyinin buna dayanarak dayanarak oksidatif stresin,oksidatif stresin, tekrarlayan tekrarlayan akciğer enfeksiyonu olan ve astımlı hastalara akciğer enfeksiyonu olan ve astımlı hastalara göre göre daha yüksekdaha yüksek olduğunu saptadık ki bu olduğunu saptadık ki bu farklılık istatiksel olarak da anlamlı idi farklılık istatiksel olarak da anlamlı idi (p=0.000). (p=0.000).

SonuçSonuç Çalışmamızda non–KF BE’li hastalarımızın enfeksiyon ve Çalışmamızda non–KF BE’li hastalarımızın enfeksiyon ve

devamlı inflamasyonun neden olduğu akut alevlenme devamlı inflamasyonun neden olduğu akut alevlenme döneminde TOS düzeyleri yükselirken döneminde TOS düzeyleri yükselirken oksidan aktivitenin oksidan aktivitenin arttığınıarttığını, PON1 ve TAS düzeyleri ise düşerken , PON1 ve TAS düzeyleri ise düşerken antioksidan antioksidan aktivitenin azaldığınıaktivitenin azaldığını gördük. gördük.

Stabil dönemdeStabil dönemde ise alevlenme dönemine göre istatiksel olarak ise alevlenme dönemine göre istatiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte PON1 ve TAS düzeyleri anlamlı olmamakla birlikte PON1 ve TAS düzeyleri yükselirken, TOS düzeyinin düştüğünü ancak yükselirken, TOS düzeyinin düştüğünü ancak oksidan oksidan aktivitenin kontrol grubuna göre hala yüksek olduğunuaktivitenin kontrol grubuna göre hala yüksek olduğunu saptadık. saptadık.

Kontrol grubunda ise PON1 ve TAS düzeylerini alevlenme ve Kontrol grubunda ise PON1 ve TAS düzeylerini alevlenme ve stabil döneme göre daha yüksek, TOS düzeyini ise daha düşük stabil döneme göre daha yüksek, TOS düzeyini ise daha düşük saptadık.saptadık.

SonuçSonuç Çobanoğlu ve arkadaşları yaptıkları çalışmada Hacettepe Çobanoğlu ve arkadaşları yaptıkları çalışmada Hacettepe

üniversitesi pediatrik göğüs hastalıklarında takip edilen 18 KF, üniversitesi pediatrik göğüs hastalıklarında takip edilen 18 KF, 15 BE’li hasta ve 15 sağlıklı çocuk alınmış15 BE’li hasta ve 15 sağlıklı çocuk alınmış kontrollerle karşılaştırıldığında beta karoten düzeyini KF’li grupta,kontrollerle karşılaştırıldığında beta karoten düzeyini KF’li grupta, vitamin E düzeyini KF ve BE’li grupta belirgin düşük bulmuşlardır. vitamin E düzeyini KF ve BE’li grupta belirgin düşük bulmuşlardır. KF ve BE’li hastalarda MDA ve TNF alfa düzeyi yüksekken,KF ve BE’li hastalarda MDA ve TNF alfa düzeyi yüksekken, beta karoten tedavisinden 6 ay sonra her iki grupta da plazma beta beta karoten tedavisinden 6 ay sonra her iki grupta da plazma beta

karoten ve vitamin E düzeyinin artmış, MDA ve TNF alfa seviyesinin karoten ve vitamin E düzeyinin artmış, MDA ve TNF alfa seviyesinin ise azalmış olduğunu göstermişlerdir.ise azalmış olduğunu göstermişlerdir.

SonuçSonuç KF, astım, TBC, KOAH gibi kronik inflamatuar akciğer KF, astım, TBC, KOAH gibi kronik inflamatuar akciğer

hastalıklarında yapılan çeşitli çalışmalarda oksidatif stres hastalıklarında yapılan çeşitli çalışmalarda oksidatif stres göstergelerinden MDA, TOS aktivitesinin yüksek ve göstergelerinden MDA, TOS aktivitesinin yüksek ve antioksidan maddelerden vitamin C, E, beta karoten, PON ve antioksidan maddelerden vitamin C, E, beta karoten, PON ve TAS düzeylerinin ise düşük olduğu gösterilmiş ve antioksidan TAS düzeylerinin ise düşük olduğu gösterilmiş ve antioksidan tedavi denenmiştir.tedavi denenmiştir.

SonuçSonuç Bronşektazili hastalarda oksidatif stresi etkileyen başka bir Bronşektazili hastalarda oksidatif stresi etkileyen başka bir

durum bronşektazik alanların yaygınlığıdır. Biz de durum bronşektazik alanların yaygınlığıdır. Biz de çalışmamızda postero-anterior akciğer grafisi skorlaması ve çalışmamızda postero-anterior akciğer grafisi skorlaması ve Toraks BT skorlamasıyla belirlediğimiz grupların yaygınlık Toraks BT skorlamasıyla belirlediğimiz grupların yaygınlık derecesinin oksidatif stresle ilişkisini inceledik.derecesinin oksidatif stresle ilişkisini inceledik.

hastaların PON1, TAS ve TOS düzeyleri karşılaştırıldığında hastaların PON1, TAS ve TOS düzeyleri karşılaştırıldığında bronşektazik alanların daha fazla olduğu Grup D hastalarında bronşektazik alanların daha fazla olduğu Grup D hastalarında TOS plazma düzeyi diğer gruplara göre yüksek, PON ve TAS TOS plazma düzeyi diğer gruplara göre yüksek, PON ve TAS plazma düzeyi ise düşük tespit edilmesine rağmen bu plazma düzeyi ise düşük tespit edilmesine rağmen bu farklılıklar istatiksel olarak anlamlı bulunmadı (p>0.05). farklılıklar istatiksel olarak anlamlı bulunmadı (p>0.05).

SonuçSonuç Hastaların Toraks BT skoruna göre TOS düzeyi Hastaların Toraks BT skoruna göre TOS düzeyi

karşılaştırıldığında orta–ağır bronşektazideki TOS düzeyini karşılaştırıldığında orta–ağır bronşektazideki TOS düzeyini hafif bronşektaziye göre istatiksel olarak anlamlı olmamakla hafif bronşektaziye göre istatiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte yüksek bulduk. birlikte yüksek bulduk.

TAS düzeyleri karşılaştırıldığında ise hafif bronşektazide TAS düzeyleri karşılaştırıldığında ise hafif bronşektazide bakılan TAS plazma düzeylerinin, orta–ağır bronşektazideki bakılan TAS plazma düzeylerinin, orta–ağır bronşektazideki TAS düzeylerinden istatiksel olarak anlamlı derecede yüksek TAS düzeylerinden istatiksel olarak anlamlı derecede yüksek olduğu saptadık (p=0.043).olduğu saptadık (p=0.043).

Toraks BT skoruna göre hafif ve orta-ağır bronşektazilerdeki Toraks BT skoruna göre hafif ve orta-ağır bronşektazilerdeki PON düzeyini orta-ağır bronşektazidekine göre daha yüksek PON düzeyini orta-ağır bronşektazidekine göre daha yüksek saptamamıza rağmen istatiksel olarak anlamlı değildi. saptamamıza rağmen istatiksel olarak anlamlı değildi.

Sonuçta postero–anterior akciğer grafisi ve Torax BT’de Sonuçta postero–anterior akciğer grafisi ve Torax BT’de bronşektazik alanlar yaygınlaştıkçabronşektazik alanlar yaygınlaştıkça TOS düzeyinin yani TOS düzeyinin yani oksidatif stresin arttığınıoksidatif stresin arttığını, PON ve TAS düzeylerinin , PON ve TAS düzeylerinin dolayısıyla dolayısıyla antioksidan kapasitenin azaldığınıantioksidan kapasitenin azaldığını gördük gördük

Buna göre bronşektazik alanların yaygınlığı arttıkça oksidatif Buna göre bronşektazik alanların yaygınlığı arttıkça oksidatif stresin arttığını ve antioksidan kapasitenin ise yetersiz stresin arttığını ve antioksidan kapasitenin ise yetersiz kaldığını düşündükkaldığını düşündük

Çalışmamızda bronşektazili hastalar etiyolojilerine göre Çalışmamızda bronşektazili hastalar etiyolojilerine göre sınıflandırıldığında sınıflandırıldığında immün yetmezlikli hastalardaimmün yetmezlikli hastalarda TOS TOS düzeyinin buna dayanarak düzeyinin buna dayanarak oksidatif stresin,oksidatif stresin, tekrarlayan tekrarlayan akciğer enfeksiyonu olan ve astımlı hastalara göre akciğer enfeksiyonu olan ve astımlı hastalara göre daha daha yüksekyüksek olduğunu saptadık ki bu farklılık istatiksel olarak da olduğunu saptadık ki bu farklılık istatiksel olarak da anlamlı idi anlamlı idi (p=0.000).(p=0.000).

Bu durumu immün yetmezlikli hastaların sık hastalanmasına Bu durumu immün yetmezlikli hastaların sık hastalanmasına ve sürekli olarak oksidan strese maruz olmasına bağladık. ve sürekli olarak oksidan strese maruz olmasına bağladık. PON ve TAS düzeyleri açısından karşılaştırdığımızda da, PON ve TAS düzeyleri açısından karşılaştırdığımızda da, astımlı hastaların PON1 ve TAS düzeylerinin immün astımlı hastaların PON1 ve TAS düzeylerinin immün yetmezlikli hastalara oranla istatiksel olarak anlamlı yetmezlikli hastalara oranla istatiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte yüksek olduğunu gördük. olmamakla birlikte yüksek olduğunu gördük.

Sonuç OlarakSonuç Olarak non–KF BE’li hastaların inflamasyon ve enfeksiyonun neden non–KF BE’li hastaların inflamasyon ve enfeksiyonun neden

olduğu olduğu alevlenme dönemindealevlenme döneminde stabil dönem ve kontrol grubuna stabil dönem ve kontrol grubuna kıyasla kıyasla oksidatif stresin yüksekoksidatif stresin yüksek, , antioksidan savunma antioksidan savunma mekanizmalarının yetersizmekanizmalarının yetersiz olduğunu, olduğunu, stabil dönemdestabil dönemde de de kontrol ile karşılaştırıldığında kontrol ile karşılaştırıldığında oksidan aktivitenin oksidan aktivitenin hala yüksek hala yüksek ve ve antioksidatif sistemlerin yetersizantioksidatif sistemlerin yetersiz olduğunu gördük. olduğunu gördük.

Dolayısıyla bunların gerek alevlenme gerek stabil dönemde Dolayısıyla bunların gerek alevlenme gerek stabil dönemde sağlıklı kişilere göre antioksidan savunmalarının yetersiz sağlıklı kişilere göre antioksidan savunmalarının yetersiz olduğu için ve sürekli maruz oldukları oksidatif hasardan olduğu için ve sürekli maruz oldukları oksidatif hasardan korunabilmeleri için korunabilmeleri için hem alevlenme hem de stabil dönemde hem alevlenme hem de stabil dönemde antioksidan destekantioksidan destek alması gerektiğini düşündük. alması gerektiğini düşündük.

Sonuç OlarakSonuç Olarak

Buna göre non–KF BE’li hastalara alevlenme ve stabil Buna göre non–KF BE’li hastalara alevlenme ve stabil dönemde dönemde antioksidan destek tedaviantioksidan destek tedavi verilmesiyle verilmesiyle oksidatif oksidatif stresin zararlı etkilerinden hastaların korunabileceğistresin zararlı etkilerinden hastaların korunabileceği, , hastalık hastalık progresyonu ve alevlenme ataklarının sıklığının progresyonu ve alevlenme ataklarının sıklığının azaltılabileceğiazaltılabileceği kanaatindeyiz. kanaatindeyiz.

Documents

Çocukluk Çağı Non Kistik Fibrozis Bronşektazili Hastalarda Oksidan ve Antioksidan Denge