Ct Magazine 49

ตลาคม 2556 ปท 5 | ฉบบท 1แจกฟร

THE SUBJECTรอยสก

CLASSIC ITEM13

CREATIVE CITY Saint Petersburg

3D PRINTING: จดเปลยนงานออกแบบ

MINI EXHIBITIONนทรรศการขนาดยอม

17 SEPTEMBER - 15 DECEMBER 2013

ชน 6 ด เอมโพเรยม 10.30 - 21.00 (ปดวนจนทร) (66)2 664 8448 #213, 214 เขาชมฟร6th FL., The Emporium, 10.30 - 21.00 (Closed on Monday) Free Admission

หองสมดเฉพาะดานการออกแบบ TCDC Resource Center

เลโอนารโด ดา วนช เปนคนรกเพศเดยวกน เชนเดยวกบมเคลนเจโล โสกราตส เชกสเปยรและศลปนอกหลายๆ คนทเปนผสรางสงททำาใหเราเขาใจความหมายของความงาม

Reinaldo Arenasจากภาพยนตร Before Night Falls (2000)

© Elle

n Ap

pel

Leonardo da Vinciwas homosexual, so was Michelangelo, Socrates, Shakespeare,and almost every other figure that has formed what we have come to understand as beauty.

Leonardo da Vinciwas homosexual, so was Michelangelo, Socrates, Shakespeare,and almost every other figure that has formed what we have come to understand as beauty.

บรรณาธการอำนวยการ l อภสทธ ไลสตรไกล ทปรกษา l ชมพนท วรกตต, พชต วรงคบตร, วราภรณ วศนสงวร, จรนทรทพย ลยะวณช บรรณาธการบรหาร l ศภมาศ พะหโลผชวยบรรณาธการ l พชรนทร พฒนาบญไพบลย กองบรรณาธการ l ศรอร หรมปราณ, มนฑณ ยงวกล, เลอชาต ธรรมธรเสถยร, กรยา บลยะลา, ปยวรรณ กลนศรสข,ศภาศย วงศกลพศาล, นนทนร พานชกล เลขากองบรรณาธการ l กมลกานต โกศลกาญจน บรรณาธการศลปกรรม l พจน องคทวเกยรต, พชราภรณ เตชะเลศไพศาล,ภาธดา นาคทอง สมาชกสมพนธ l ปยะพร สวสดสงห ประสานงานกองบรรณาธการ l ณฏฐนช ตณมานะศร นกศกษาฝกงาน l สชญญา อมรนพรตนกล, โชตกา คำโมจดทำโดย l ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร 622 สขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110 โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670 ตดตอลงโฆษณาไดท [email protected]พมพท l บรษท ทโฟร พรนตง จำกด โทร. 02 416 7300 แฟกซ. 02 416 7320 จำนวน 50,000 เลม

นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระดาษรไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบการไทย

จดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค” โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

สารบญThe Subjectรอยสก: การควบคม การแสดงออก และการตอรองเชงคณคา

6

The Objectสงวญญาณผานรนเวย

7

Creative ResourceFeatured Book/ Film/ Book/ Film

8

Cover StoryTABOO: เมอความกลว บญญตสงตองหาม

12

ถายภาพปก l กรกฤช เจยรพนจนนทชางภาพแฟชนและศลปนททำงานในความแตกตางบนพนทและเวลาโดยใชสอตางๆ เชน ภาพถาย ขอความ ภาพเขยน และสอวดทศนผลงาน: vymanyantra.tumblr.comภาพปก: Screen Kiss, 2005

ผออกแบบปก l พชต วรงคบตรหวหนาฝายกจกรรมและนทรรศการศนยสรางสรรคงานออกแบบ

MatterHEMP THAI ผาทอจากใยกญชง

10

Classic Item13

11

Creative WillSyringes Vending Machine

34

24

Insightกลยทธรบมอตลาดความเชอ

20

Creative Entrepreneurรอยเรยงเรองดอกไมสไตล PUTRAYA Design by Odds

22

Creative CitySaint Petersburg: อดตขดเสนปจจบน ความยอนแยงอนงดงามและนาหวาดหวน

24

The Creativeม.ร.ว.ดศนดดา ดศกล: ดอยตง อดต-แดนสนธยา ปจจบน-แดนสนทนา

29

EDITOR'S NOTEบทบรรณาธการ

ตลาคม 2556 l Creative Thailand l 5

กญแจทนททส จนผง เลขาธการพรรคคอมมวนสตไดรบการแตงตงใหดำารงตำาแหนงประธานาธบดของสาธารณรฐประชาชนจนอยางเปนทางการ มาตรการสรางความเชอมนแกชาวจนกถกนำามาใชในทก รปแบบ การแกปญหาคอรรปชนรวมถงการปรบเปลยนการใชจายภาครฐไดกลายเปนเรองสำาคญลำาดบตนๆ ของผนำาคนใหม เพราะจากทเคยทมทนไปกบการสรางอาคารอยางมโหฬารและเฟอรนเจอร หรหรา งานเลยงรบรองอลงการ กระทงการจบจายสวนตวของผใหญในรฐบาลและพรรคคอมมวนสตจนทตองเปลยนไปอยางสนเชง และหนมาสชวตปกตเพอเคยงขางประชาชนสวนใหญทยงยากจน ขอหามทถอปฏบตนไดรบการสรรเสรญจากชาวจนอยางทวมทน แตกลบรอนถงบรรดาบรษทสนคาแบรนดเนมแพงระยบฝงยโรปและอเมรกา ทเหลาผบรหารระดบสงตองขามนำาขามทะเลมาคารวะผใหญจน เพราะยอดขายตกฮวบฮาบอยางสนทา ขณะทพฤตกรรมการใชสอยของชนเลศไดกลายเปนสงตองหามยคใหมของผนำาพรรคคอมมวนสตจน และยงทำาหนาทเปนเครองมอชนดในการกอบกความนยมใหแกรฐบาลอกดวย สงตองหามไดถกใชเปนกลยทธทางการเมองและสงคมมาอยางยาวนาน ในบางสงคม มนทำาหนาทแบงแยกชนชนวรรณะ บางชนเผาใชเปนเครองตกรอบความประพฤตหญงชาย สญลกษณ ตองหามถกใชในรปแบบของสสน ลวดลาย วสด กระทงกลน แตไมวาจะยคสมยใด สงตองหามลวน ทำาหนาทจดลำาดบความสมพนธของคนในกลมใหอยรวมกนอยางราบรน ทมาของการถอปฏบตนนอาจ เกดจากความเชออยางบรสทธใจ ความเปนเหตเปนผล หรอความหวาดกลว จนเมอเวลาผานไป สงตองหามกไดกลายเปนสวนหนงของชวตไปโดยปรยาย และยงกลมคนนนๆ มจำานวนมากพลงของสงตองหามกยงขยายตวออกไป แตขณะเดยวกน ความกาวหนาของวทยาการและแนวคดเสรนยมกลบไดพสจนวาสงตองหามบางอยางทเคยฝงหวอยนนดจะไรซงเหตผล งมงาย และละเมดสทธ สวนบคคลเกนกวาจะตองยอมรบไดอก ทมาของสงตองหามนน อาจไมสำาคญเทากบผลลพธและอทธพลของมน เพราะแมโลกจะกาวลำาดวยเทคโนโลย แตความเชอและประเพณยงคงเปนสวนสำาคญในชวตผคน ยงตางภาษา ตางวฒนธรรม กยงตองเรยนรและเขาใจตอสงตองหามเหลาน เพราะทายทสดแลว ผคนไมไดเพยงแคอยรวมกนแตยงตองถายเทแลกเปลยนประสบการณ ความร ทรพยากร เพอนำาไปสการสรางสรรคผลผลตใหมๆ ทจะใชประโยชนรวมกนทงทางสงคมและเศรษฐกจอกดวย การยอมรบและพงสงเกตวถชวต ประเพณ รสนยม ดวยสายตาทเปดกวาง ไรอคต ยอมเปนกญแจสำาคญทชวยใหขจดความพราเลอนของสงคม อนๆ และภาพนนจะยงคมชดขน เมอสามารถจบและตคารปแบบของสงตองหามใหอยในรปของการสงเกตพฤตกรรมของผบรโภคยคใหม ในวนน สงตองหามทเคยทำาหนาทใชบงคบอยางเขมงวด จงมหนาทใหมเปนเงอนไขและแรงกดดนของนกคด นกสรางสรรค และนกธรกจ ทจะตองเอาชนะและแปรเปลยนสงตองหามนใหเปนตนทนในการปลดปลอยความสรางสรรคไดอยางไมรจบ ดงนน อยานงเฉยทจะทำาความรจก และเรยนรทจะใชสงตองหามในอกแงมมหนงนนเอง อภสทธ ไลสตรไกล

บรรณาธการอำานวยการ

THE SUBJECTลงมอคด

6 l Creative Thailand l ตลาคม 2556

รอยสก:เรอง: วป วญญรตน

REUT

ERS/An

drew

winning

เชนเดยวกบ “รอยสก” ทเคยถกใชเพอเปนเครองมอควบคมรางกายหรอจดระเบยบ อยางในกรณของคายกกกนนาซทใชรอยสกในการเรยงลำาดบนกโทษหรอทหารทใชรอยสกเพอแสดงถงหนวยทสงกด แตอกดานหนงรอยสกกเปนเครองมอในการแสดงออกในฐานะอตลกษณของกลมกอน ทมกถกโยงเขากบการ “เบยงเบนทางสงคม (social deviant)” เชน กลมอาชญากร เดกแวน และอนธพาล หรอถกใชในฐานะการตอกยำาถงคณคาทางสงคมไดพอๆ กบการเปนกบฏ เชน รอยสก “God save the Queen” ทตความไดมากกวาความหมายตามตวอกษร เปนเพราะยงสะทอนถงการเสยดสความเปนอนรกษนยมของสงคมองกฤษ หลายครงทรอยสกบนรางกายยงกลายเปนสมรภมแหงการตอรองระหวาง “ขอหาม” และ “การแสดงออกอยางอสระ” เชนกรณของญปนท รอยสกของยากซาถกใชในการสรางอตลกษณของเครอขายมาเปนเวลายาวนาน แตในป 2012 นายกเทศมนตรโอซากาจากพรรคขวาจดกลบรเรมนโยบายไมสนบสนนใหลกจางของเมองมรอยสก และรานคาหรอทอาบนำาสาธารณะหลายๆ แหงในญปนกเรมมนโยบายไมใหบรการลกคาทม รอยสกเชนกน ขณะทกลมหนมสาวชาวญปนเองกลบมความนยมสกตาม

ความคดเรองรายกายทตองถกบงการ ควบคม (disciplined) นนมอยในหลายๆ วฒนธรรม ซงมกตามมาดวยกฎเกณฑ ขอบงคบ ขอหาม หรอสงทตองกระทำาแตกตางกนไปตามแตบรบททางประวตศาสตร วฒนธรรม และกลมกอนทางสงคม เชน ศาสนาหลกๆ ในโลกทปฏเสธความสขทางกาย (bodily pleasure) โดยการสรางขอหามขนมา เชน ใหอดอาหารบางมอ หรอกดทบความตองการทางเพศ เพอไมใหนกบวชในศาสนานนๆ ไขวเขวออกจากจดมงหมายหลกทางศาสนา หรอการควบคมโดยสถาบนของรฐทเหนไดจากการกำาหนดใหใสเครองแบบนกเรยน ทหาร หรอตำารวจ ไปจนถงการอางองถง “ศลธรรมอนดของประชาชน” โดยการหามไมใหพลเมองเดนแกผาตามถนน

การควบคม การแสดงออก และการตอรองเชงคณคา

ทมา: บทความ “In Japan, Tattoos are not just for yakuza anymore.” จาก japansubculture.com, บทความ “Mayor of Osaka launches crusade against tattoos” (17 May 2012) จาก The Guardian, วกพเดย

รางกายในฐานะเครองประดบบนเรอนรางเพอแสดงออกถงความชนชอบดานแฟชนและการใหคณคาทางความงาม ซงทงหมดนสะทอนใหเหนวา สงคมญปนกำาลงเผชญกบการปรบเปลยนการใหคณคาและความหมายของสญลกษณทเคยมมาอยางยาวนาน ทงยงกลายเปนประเดน ททาทายใหคดวา แทจรงแลวสงคมทเคยเครงครดอยางญปนกำาลงปรบ เปลยนมมมองความเขาใจทมตอรอยสกไปสความหมายท “เปนกลาง” มากขน ความหมายของรอยสกทคงทนนนจงอยในสถานะใกลเคยงกบกฎ ขอหามอนๆ ไมวาจะเปนขอหามทางสงคม วฒนธรรม หรอศลธรรมทวา ขอหามทเคยทรงพลงอยางมากในยคสมยหนงมกเลอนหายไปเมอเงอนไขทางเศรษฐกจ การเมอง หรอสงคมเปลยน และเมอพจารณาถงความยอนแยงในสงคมสมยใหม การจำากดควบคมทางสงคมนนกยงคงเกดขนพรอมๆ กบความเปนไปไดทจะ “ขบถ” ตอขอจำากดเชนกน

THE SUBJECTลงมอคด

© G

ary Kn

ight/V

II/Co

rbis

THE OBJECTคดแลวทำ�


สงวญญาณผานรนเวย

บางแหงเชอวาความตายคอการกลบสบานทแทจรงของดวงวญญาณ บางกเชอวาความตายคอการสนสดอนเปนความจรง ทหลกเลยงไมได และคนทยงอยคอฝายทตองหาหนทางในการใชชวตตอไปในวนพรงน แตสำาหรบพนททมเอกลกษณทาง วฒนธรรมโดดเดนอยางเมกซโกนน ความตายคอการเรมตนใหม ไมใชการสญเสย ไมไดเปนการพรากจาก และไมใชความเศราโศก

เทศกาล Dia de Muertos (Day of the Dead) ประเพณตอนรบ ดวงวญญาณของบรรพบรษทลวงลบไปแลวกลบสครอบครว ซงจดขนเปนประจำาในชวงปลายตลาคมถงตนพฤศจกายนของทกปนน จะเตมไปดวยบรรยากาศแหงความปตยนดครนเครงในการตอนรบดวงวญญาณทจะกลบมาหาครอบครว โดยบรรดาสมาชกในบานจะทำาการตกแตงแทนบชาและหลมฝงศพดวยกากเพชรและดอกดาวเรอง ทงยงมขนมหวาน ชอกโกแลตรปหวกะโหลกทตกแตงดวยนำาตาล รบบน หรอเทยนไขขนาดเลกเปนองคประกอบสำาคญของงานทจะขาดไปไมได และแมเทศกาลดงกลาวจะเกยวของกบความตาย แตผคนทนนตางกพดถงความตายดวยความรสกเพลดเพลนใจ จนถงขนกลายเปนหวขอทขบขนซงปรากฏในหลากหลายรปแบบทงงานศลปะ วรรณกรรม หรอดนตร ความอดมสมบรณของวฒนธรรม และมตความเชอในเรองความตายของชาวเมกซกนทแสนจะเขมขนน ไดกลายเปนความสดใหม ความนาตนตาตนใจ และเปนตนทนทสามารถหยบจบ เลอกใช และใหความหมายใหมสำาหรบผทพบเหนซงมาจากตางวฒนธรรม จนเกดเปนผลงานการสรางสรรคใหกบอกพนทหนงของโลก เชน เสอผาคอลเลกชน The New Arrivals โดย Sretsis ทกลาหยบจบเรองของความตายมาจดวางบนเสอผา

THE OBJECTคดแลวทำา

เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน


© Sretsis

© Sretsis

ทมา: inside-mexico.com/featuredead, mexicansugarskull.com, sretsis.com

โดยกาวขามทกขอจำากดและความเชอของสงคมไทยทไมนยมนำาเรองของความตายมาเปนสวนหนงในการผลตเสอผาหรอเครองแตงกาย ดวยการเลอกสอสารสงทตองหามของสงคมผานการผสมวฒนธรรมและใหความหมายไวอยางลงตว ไมวาจะเปนการใชสญลกษณอยางลวดลายแมวปา สนขจงจอก และนกฮก บนภาพทครงหนงสมบรณและอกครงทเหลอเปนโครงสวนหวกะโหลก เพอสะทอนความหมายของเสนแบงทบางเฉยบระหวางความเปนและความตาย หรอการบรรจดอกไมลงในตาขายทมกถกใชเปนของดตางหนาแทนคนทจากไปมาใชประดบลงบนกระเปา ปกเสอ หรอชายกระโปรง ไปจนถงการตความหมายใหมใหกบความตายดวยการเลอกผเสอมาเปนสอกลางททำาหนาทโอบอมการสญเสยเพอขนสงดวงวญญาณจากโลกทเตมไปดวยชวตสโลกทไรลมหายใจแบบไมมวนหวนคน วฏจกรแหงชวตทเรยบงายแตงดงามอยางเรองของความตายน แมจะเปนเรองทมความเปนสากลและเปนเรองปกตธรรมดาของโลก แตเมอถกนำามาสอสารใหมภายใตบรบททางสงคมทแตกตางกน กกลายเปนวตถดบทางความคดทมความแปลกใหมและยงสามารถสรางมลคาเพมใหกบธรกจไดอยางแทจรง

CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด


ตำานานการกำาเนดมนษยซงปรากฏในภาพอดมกบอฟ ชายหญงรางกายเปลอยเปลาถอเปนจดเรมตนแหงสญลกษณของการมอบเพศสภาพทมเพยงหญงและชายในคความสมพนธ และถกใชเปนบรรทดฐานอนพงปฏบตสำาหรบโลกใบนเรอยมา แมนนจะเปนความเชอตามแบบครสตจกรแตกลบมอทธพลทงตอสถาบนการปกครองและราษฎรทวไป โดยเฉพาะในยคกลางทกำาหนดเพศสภาพอยางเครงครด ถงขนาดมตวบทกฎหมายพรอมบทลงโทษทรนแรงของการมเพศสมพนธทางทวารหนก ทงๆ ทกอนหนานนในสมยกรกและโรมนจะเคยมเรองราวความสมพนธของคนเพศเดยวกนปรากฏในชนงานศลปะหลายชน อยางไรกด แมในสมยเรอเนซองส ครสตจกรจะมบทบาทอยางมากในทกๆ ดาน แตดานหนงครสตจกรกอปถมภวงการศลปะใหเตบโตผลบาน จากคำาสมภาษณของสมเดจพระสนตะปาปา ฟรานซสท 1 (Pope Francis I) พบวาทจรงแลววาตกนนนมไดมทศนคตในเชงลบตอกลมรกเพศเดยวกน เทาไรนก เหนไดจากการสนบสนนศลปนทมรสนยมทางเพศดงกลาวหลายคน ไมวาจะเปน อล โซโดมา (Il Sodoma) ซงแมแตนามแฝงของเขากใหความหมายถงการสงวาสระหวางเพศชายดวยกน หรอ เลโอนารโด ดา วนช (Leonardo da Vinci) จตรกรชอดงซงเคยมประวตถกจบกมในขอหามสมพนธลบกบผชายในชวงวยหนม นกวจารณดานศลปะใหทศนะเกยวกบ St.John the Baptist (1513-1516) หนงในภาพวาดทมชอเสยงของดา วนช วาใบหนาเปอนยมอนหมดจดและลอนผมสลวยของนกบญยอหน ซงมเพยงยอดหญาในมอขวาทสะทอนสญลกษณวาเปนนกบญยอหนนนละมายคลายคลงกบภาพโมนาลซา บางวาเดมทภาพดงกลาวเปนภาพเปลอยและ

FEATURED BOOK

GAY ARTโดย James Smalls

เรอง: ศภาศย วงศกลพศาล และ กรยา บลยะลา

มการเพมเสอขนสตวในภายหลง หรอกระทงมเคลนเจโล (Michelangelo) ศลปนผมผลงานมากมายซงวาตกนใหการยอมรบ กมกแสดงผลงานทสอถงความหลงใหลในรปรางของบรษเพศ หนงสอเลมนรอยเรยงความงามดานศลปะ พรอมๆ กบมตและ สถานภาพดานเพศของกลมคนรกเพศเดยวกนทถกจำากดทงจากสงคม ความเชอ และศาสนา ศลปะจงเปนชองทางการสอสารหรอการสรางการยอมรบทกวางขวาง โดยเลาเรองผานลำาดบเวลาในประวตศาสตรศลปะ ตงแตยคกรกโรมน ยคกลาง อตาเลยนเรอเนซองส ศลปะเอเชยและอสลาม ศลปะในศตวรรษท 18-19 กระทงศลปะทเปดกวางขนแบบโมเดรนและโพสตโมเดรน โดยการทหนงสอเลมนเลอกใชชอ Gay Art นนเปนเพราะในชวงทศวรรษ 1960-1970 กลมนกกจกรรมทางสงคมเลอกใชคำาวา Gay เปนคำาแทนกลมคนรกรวมเพศ เนองจากคำาศพทเดมคอ Homosexual ใหความรสกเชอมโยงกบทางดานการแพทยมากเกนไป รวมถงคำาศพทใหม นยงหมายถงกลมนกกจกรรมรนใหม ทเตบโตมาพรอมกบการยอมรบอสรภาพดานเพศมากขน แมภายหลงจะมคำาศพทใหมๆ อยางคำาวา Queer เกดขนกตาม การเสพความงดงามทางศลปะผานหนงสอเลมนยงทำาใหคอยๆ มองเหนความคลคลายในมตดานเพศ จากชนงานทสมเสยงและเปนเรองตองหามกลายเปนชนงานทเปยมไปดวยอารมณและความสรางสรรค จนปจจบนหลายชนกลายเปนผลงานเอกทจดแสดงในพพธภณฑและบางชนกอย ในลสตรายชองานสะสมของนกสะสมงานศลปะ

CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด


FILM FILMBOOK

LOURDESกำากบโดย Jessica Hausner

THE HELPกำากบโดย Tate Taylor

CHINESE SPATIAL STRATEGIES IMPERIAL BEIJING 1420-1911โดย Jianfei Zhu

การรกษาอาการเจบปวยดวยกระบวนการทาง การแพทยอาจไมใชหนทางเดยวทสมฤทธผล ภาพยนตรจากฝมอผกำากบหญงเจสสกา เฮาส- เนอร หยบประเดนละเอยดออนทางศาสนามาตความ โดยตงคำาถามเกยวกบการรกษาความเจบปวยดวยการดมนำาพศกดสทธแหงเมองลรดในฝรงเศส ซงคนพบเมอป 1858 โดย แมร แบรนาแด ซมรส เดกหญงวย 14 ปทนมตเหน พระแมมาร ภาพยนตรเลาถง ครสตน หญงสาวเปนอมพาตซงตองใชชวตอยบนรถเขนตลอดเวลา และไดเดนทางมายงเมองลรดพรอมคณะทวรเพออาบนำามนตศกดสทธ เนอเรองดำาเนนไปพรอมกจวตรประจำาวนของครสตนและผปวยคนอนๆ พรอมเหตการณทชวนใหเกดขอสงสย ทงการประกอบพธกรรมหรอการแสดงฐานะตวแทนของพระเจาจากบคคลในแวดวงศาสนา ในภาวะทเกดความยอนแยงในจตใจ ครสตน กลบพบวารางกายของเธอเรมเคลอนไหวได แตวงการแพทยและวทยาศาสตรกลบไมพบเหตผลของการกลบมาเปนปกต ซงยงสรางปมใหสงสยและตงคำาถามตอทงเรองความศกดสทธและ ปาฏหารย เพราะศรทธาทยงใหญอาจเปนทมาของผลลพธทมากเกนจะคาดเดา

แมสหรฐอเมรกาจะเรยกไดวาเปนเบาหลอมรวมคนตางชาตตางภาษา แตกวาจะมาถงทกวนน การละลายความยดตดในรปลกษณภายนอกตองผานกระบวนการและระยะเวลาเพอใหไดมาซงสทธเสรภาพอนเทาเทยม ดดแปลงจากบทประพนธของแคธรน สตอกเกตต (Kathryn Stockett) บรรยายบรรยากาศเมองแจกสน รฐมสซสซปปในทศวรรษ 1960 ทยงยดตดกบขนบธรรมเนยมและวฒนธรรมเดมอยาง เหนยวแนนแมวาอเมรกาจะประกาศเลกทาส มารวมรอยป และทาสผวสกเปลยนมาเปนคนรบใชภายในบาน ทมหนาทดแลและเลยงดเดกผวขาวซงเปนลกของนาย แตพวกเธอกยงตองเผชญกบความไมเทาเทยมในสงคมทยงคงมอย ขณะเดยวกนสกตเตอร ตวเอกผวขาวทไดรบการเลยงดจากพเลยงผวสไดพยายามประสานรอยราวของสงคม โดยถายทอดความรสกนกคดของชนตางสผวผานงานเขยนเพอทลายกำาแพงทมองไมเหนน The Help จงไมไดแสดงใหเหนเพยงการไดรบความชวยเหลอจากคนเพยง คนเดยว หากแตการชวยเหลอซงกนและกนตางหากทนำามาซงทางออกทดทสด

ยงเรองราวทเกดขนภายในพระราชวงตองหามเปนความลบมากเทาใด ยงกระตนใหบคคลภายนอกเกดขอสงสยและตงคำาถามเกยวกบวถชวตในเขตกำาแพงสแดงทถกปดตายมากวาหารอยปมากขนเทานน เจยนเฟย ซ อาจารยภาควชาสถาปตยกรรม มหาวทยาลยเมลเบรนไดอธบายการใชพนทในเขตพระราชวงตองหามในแงมมตางๆ ทถกผกขนโดยบรบททางสงคมผานตวหนงสอ แมการตงอยของพระราชวงจะเปรยบเสมอนการแสดงซงอำานาจการปกครองโดยใชสถาปตยกรรมเปนตวแทนเชงสญลกษณ หากแตผ เขาเยยมชมยงขาดความเขาใจทถองแท ทงการวางตำาแหนงพระราชวงเชงยทธศาสตรและการปกครอง การวางผงอาคารประเภทตางๆ ความสมพนธระหวางพระราชวงทมตอบรบทของเมอง การทำาใหว ง เปนศนยกลางการปกครองและความเชอความศรทธา หรอแมแตการสอดประสานทวางแตละสวนเขาดวยกน ทลวนแลวแตจะทำาใหวงเปนเพยงอาคารเกาครำาครดไรความหมาย แมภายหลงการเปลยนแปลงการปกครอง พระราชวงตองหามจะกลายเปนแหลงทองเทยวทดงดดนกทองเทยวใหเขาเยยมชมปละไมตำากวาแปดลานคนกตาม

MATTERวสดตนคด


หลงคณะรฐมนตรมมตเกยวกบกรอบแนวทางการพจารณาเพอการควบคมและสงเสรมการปลกกญชงใหเปนพชเศรษฐกจเมอป 2548 “กญชง” ทเคยเปนพชตองหามและถกจดเปนยาเสพตดใหโทษประเภท 5 ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข กไดกลายเปนพชเศรษฐกจ เนองดวยคณสมบตพเศษจากเสนใยกญชงเปนเสนใยทมคณภาพสงเหมาะกบการนำาไปประยกตเปนผลตภณฑไดในหลากหลายอตสาหกรรม

ในเชงวฒนธรรม การปลกตนกญชงนบเปนประเพณและวถชวตทอยคกบชาวมงตงแตเกดจนสนอายขย ชาวมงมกนำาเสนใยกญชงมาทอเปนเครองนงหมในชวตประจำาวน หรอทำาเปนรองเทาไวใชยามเดนทางในปาเพออพยพยายถนฐาน เนองจากสามารถปองกนสตวมพษกดตอยไดเปนอยางด ดวยเหตน ชาวมงจงทำาการปลกตนกญชงเพอนำาเสนใยมาใชประโยชนเปนประจำาทกๆ ป นอกจากนผาทอใยกญชงยงเปรยบเสมอนทองคำาทพอแมมอบใหกบลกสาวไวตดตวไปตอนออกเรอน และเมอถงอาย 40 ป ชาวมงจะมการเตรยมชดททอจากใยกญชงไวใสในพธกรรมตอนเสยชวต ซงธรรมเนยมดงกลาวกยงคงมการปฏบตสบกนมาจนถงทกวนน ดวยประโยชนทหลากหลาย ทำาให ดวงฤทย ภมพเชฐ เจาของบรษท ดด เนเจอร คราฟท (DD Nature Craft) หรอเปนทรจกในแบรนด Hemp Thai เรมบกเบกธรกจผาทอจากกญชงอนทรยมาเปนเวลากวา 10 ป ดวยการทำาไรกญชงและโรงงานผลตผาจากใยกญชงรวมกบชาวบานเผามงในเชยงใหมและเชยงราย เพอควบคมการผลตตงแตตนนำาถงปลายนำา ไปพรอมๆ กบการประชาสมพนธคณสมบตของใยกญชงกบผบรโภคใหปรบทศนคตทมตอกญชงมารบรถงประโยชนใชสอยในแงของวสด โดยเฉพาะ คณลกษณะเดนดานความเหนยว ทนทาน ไมอบชน ปราศจากเชอราและแบคทเรย ปองกนรงสยว โดยธรรมชาต และสามารถทนความรอนไดสงถง 170 องศาเซลเซยสโดยไมมสวนผสมของสารเคม

ทงยงสามารถนำามายอมสธรรมชาตไดทกสสนตามความตองการ เพอใหผบรโภคเกดความเขาใจ ยอมรบ และหนมาเลอกใชสนคาทผลตจากกญชงอนทรยซงมกนำามาผลตเปนกระเปา รองเทา หรอเสอผามากยงขน นอกจากน Hemp Thai ยงผลตสนคาโดยเนนแนวคดทเปนมตรตอ สงแวดลอมและพยายามรกษาวถชวตดงเดมของชาวมงในฐานะทนทางวฒนธรรม ดวยการสบทอดลายจกสานอนเปนเอกลกษณของชาวมงมาเปนลวดลายหลกของผลตภณฑ รวมทงการสงเสรมอาชพใหแกคนทองถนในการดแลไรกญชงของบรษท ขณะทสนคาทกชนยงผานกระบวนการผลตทเนนการสญเสยทรพยากรใหนอยทสด (Zero Waste Concept) เชน การตดเยบใหมตะเขบนอยทสด ลดการตดทงของเศษผา และมความพยายามใชงานทกสวนของตนกญชงนอกเหนอจากเสนใย อาท การนำายางและเปลอกของตนกญชงมาสกดรวมกบยางพารา เพอลดการใชยางพาราและลดการทงวตถดบโดยเสยเปลา เพอใหทกกระบวนการผลตเปนมตรตอ สงแวดลอมอยางแทจรง

ดตวอยางวสดและขอขอมลวสดเพมเตมไดท Material ConneXion® Bangkok โทร. 02-664-8448 ตอ 225

ทมา: hempthai.commaterialconnexion.com

HEMP THAIผาทอจากใยกญชงเรอง: ชมพนท วรกตต และ ปยวรรณ กลนศรสข

CLASSIC ITEMคลาสสก


เลขอาถรรพตามความเชอของชาวตะวนตกในอดตกาลยงคงทรงอทธพลอยแมในปจจบน จงทำาให “ลคกนมเบอร” กลาย เปนทงสงตองหามและจดขายในเวลาเดยวกน

•ตนกำาเนดเรองความโชครายของเลข 13 อาจมหลายตำานาน แตภาพของพระเยซทถกตรงกางเขนจนสนพระชนมในวนศกรท 13 และการทรยศหกหลงของ ยดาส อสคารออต (Judas Iscariot) ทไดชอวาเปนแขกคนท 13 ของอาหารมอสดทาย (The Last Supper) ไดสรางความสะพรงกลวจนถงขนกอใหเกดโรคชนดหนงทเรยกวา “ฟรกก (friggatriskaidekaphobia - Frigg)” หรออาการหวาดกลววนศกรท 13 อาการของโรคนมตงแตการวตกกงวลระดบออนๆ ไปจนถงขนความตนตระหนก และการทไมสามารถเปลงเสยงคำาวา “ศกร 13” ได

• เพอจดการกบความกลว จงเกดวธการมากมายตงแตการตงชอเรยกใหกบเลข 13 ใหมวาเปน “ลคกนมเบอร (Lucky Number)” เพอปลอบประโลมวาสงรายจะกลายเปนด รวมไปถงการจดปารตฉลองทมแนวคดคลายๆ กบฮาโลวน อยางเชนงานฉลองใหกบนกขบขจกรยานยนตทพอรต โดเวอร รฐออนแทรโอ แคนาดาทชอวา PD13

•จากการประเมนของศนยจดการความเครยดและสถาบนจดการความกลวในเมองแอชวลล รฐนอรธ แคโรไลนา พบวา 17-21 ลานคนของประชากรในสหรฐฯ มอาการหวาดกลว 'ศกร 13' ถงขนสงผลใหธรกจตองสญเสยถง 800-900 ลานเหรยญสหรฐฯ เพราะผคนตางพากนงดทำาธรกรรมและเดนทางดวยเครองบนในวนนน

•อาคารและสถานทหลายแหงเลอกทจะขามหมายเลข 13 ในการแสดงหมายเลขชนในลฟต อาคาร หองพก หรอแมกระทงประตขนเครองบน แลวใชหมายเลขอนอยางเชน 12A แทน ซงแมวาอาจจะไมใชความเชอของเจาของอาคารเอง แตเพอเปนการปองกนผเชาหรอผใชบรการทเชอถอเลขนจะกอปญหาหรอสรางขาวลอ จงกลายเปนเรองถอปฏบตอยางหนงในการกอสรางอาคารและสถานทสมยใหม โดยขอมลจากบรษท โอทส (OTIS) ผผลตลฟตรายใหญของโลกพบวา รอยละ 85 ของอาคารสงไมมชน 13

•ความเชอเรองเลข 13 ยงแพรกระจายจากฝงตะวนตกของโลกมายงฝงเอเชยและเอเชยอาคเนยดวยกระแสแหงโลกาภวตน ไมเวนแมในประเทศไทย โดยเหนไดจากบรรดาอาคารสำานกงานและโรงแรมจำานวนมากทกอสรางเปนอาคารสง และมจำานวนชนมากกวา 12 ชนขนไป เชน อาคารเอมบเค ทาวเวอร ทกอสรางขนเมอ 26 ปกอน ซงเปนอาคารสำานกงานสง 20 ชน แตไมมชนท 13 และผสรางไดเปลยนเปนเรยกเปนชน 12A แทน เชนเดยวกบโรงแรมปทมวน ปรนเซส อาคารสง 29 ชน ทเวนการระบเลขชน 13 ไป โดยมชน 12 แลวเปนชน 14 เลย ซงเหตผลประการหนงเปนเพราะธรกจศนยการคาหรอโรงแรมตองรองรบลกคาซงสวนมากเปนลกคาจากตางประเทศโดยเฉพาะชาวตะวนตก

•หมายเลข 13 ทมาพรอมกบวนศกร อาจจะไมใชเรองโชครายเสยทเดยว เพราะความกลวทแพรหลายนไดกลายเปนวตถดบสำาคญสำาหรบการสรางสรรคผลงานระดบตนตำารบอยาง ภาพยนตรเรอง Friday the 13th ทออกฉายครงแรกเมอป 1980 ดวยตนทนสรางเพยง 550,000 เหรยญสหรฐฯ แตสามารถกวาดรายไดจากทวโลกไปกวา 59.75 ลานเหรยญสหรฐฯ โดยความนยมเรองเขยาขวญจากทศวรรษ 1980 น ยงคงมมาอยางตอเนองจนถงป 2009 ดวยภาคตออก 11 ภาค ทกวาดรายไดรวมทวโลกไปกวา 465.3 ลานเหรยญสหรฐฯ ดวยตนทนสรางรวมเพยง 78.65 ลานเหรยญสหรฐฯ

เรอง: มนฑณ ยงวกล

ทมา: บทความ "Friday the 13th Phobia Rooted in Ancient History" จาก news.nationalgeo-graphic.com boxofficemojo.comวกพเดย

COVER STORYเรองจากปก


ความกลวอาจมอำานาจกำาหนดแนวโนมการตดสนใจของผคน และยงมอทธพลมากพอทจะกอใหเกดการบญญต “สงตองหาม” ขนภายในสงคม และเมอขอหามเหลานถกสงสมผานกาลเวลาและฝงรากลกลงกลายเปนความเชอ สงตองหามจงกลายเปนสวนหนงของการดำาเนนชวตดานตางๆ ของคนในแตละสงคมแตละยคสมย

แมวาในวนน ความรและความกาวหนาทางวทยาศาสตรจะไดกาวเขามาพสจนใหเหนความจรง และการไหลเวยนของขอมล ขาวสาร การเกดขนของมาตรฐานอยางระบบกฎหมายและระบบสทธมนษยชน ทงในระดบ ทองถนและเวทสากลไดกลายมาเปนเครองมอทชวยพฒนาความเชอเหลานนใหเกดเปนความเขาใจใหมทไมงมงาย สามารถหาเหตผลมารองรบได รวมถงคอยๆ ขจดอคตออกจากบรรทดฐานของความเชอในสงตองหามบางประการออกไป แตความเขาใจทลกซงตอความเชอและสงตองหามทงทเคยมมาในอดตและยงคงอยในปจจบนกจะยงคงเปนเขมทศทนำาไปสการสรางสรรคผลงานทตอบสนองตอทงวถชวตและวถความเชอของผคนไดอยางยอดเยยมเสมอ

เพราะหากลองสำารวจการใชชวตในเรองพนฐานตางๆ ทงอาหาร การกน การเดนทาง รสนยม แมกระทงการตดสนใจเลอกหนงสอมาอานสกเลมหนง เราอาจพบเสนหบางอยางทอธบายไมได รเพยงแตวาเปนเรองทาทายและนาคนหา บางอยางท “เออมไมได สมผสไมถง” จากในอดต ทงความหวาดหวน ความไมร ความเชอทถกบมเพาะและเปลยนแปลง กลายเปนมลคาและคณคาใหมสำาหรบโลกปจจบน นบเปนความทาทายสำาหรบโลกธรกจในการนำาเสนอความนาเยายวนใจเหลานใหผคนอยากเขาไปคนหา และไดมโอกาสลองสมผสดวยตวเองสกครงหนง

เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน

Kornkrit Jianpinidnan, Screen Kiss, 2005

เมอความกลว บญญตสงตองหาม



ในป 1955 หลงถกปฏเสธจากทกสำานกพมพในสหรฐอเมรกา นกเขยนชาวรสเซย วลาดมร นาโบคอฟ (Vladimir Nabokov) วย 56 ป กหอบหวตนฉบบนวนยายลำาดบสามทเขาแตงโดยใชภาษาองกฤษไปยงปารส เพอสงมอบใหกบโรงพมพทเปดรบพมพงานแบบ “ใตดน”

fineb

ooksmag

azine.co

m

© Swim Ink 2, LLC/CORBISภาพใบปดหนง Lolita (1962)

cine

ma.de

ดวยสำานวนภาษาอนโดดเดนและชอเรองวา โลลตา (Lolita) ทเปนชอเรยกลบๆ ระหวางตวเอกอยางพอเลยงวยกลางคนผมความสมพนธเชงชสาวกบเดกหญงวย 12 ป ผมฐานะเปนลกบญธรรมของตนเอง ความรายแรง ของความรกตางวยทกาวลำาเสนของหลกศลธรรมอนดในชวงทศวรรษ 1950 กสงผลให โลลตา ไดรบคำาวจารณและคำาสรรเสรญวาเปนทง “หนงสอทมเนอหาสกปรก” และ “หนงสอทมเนอหางดงามราวกบศลปะ”ในเวลาเดยวกน

แตเมอเวลาผานไป การเรมเปดรบและยอมรบคานยมทแตกตางทมากขนทำาใหวรรณกรรมเรองนถกวพากษวจารณใหมในฐานะผลงาน คลาสสกชนเยยม โลลตา ไดรบคดเลอกจากสำานกพมพ Modern Library ในป 1998 ใหเปนวรรณกรรมทดเดนทสดในศตวรรษท 20 ลำาดบท 4 จาก 100 ทไมไดมเนอหาสนบสนนความสมพนธตองหามตางวยอยางทเคยถกปรามาส แตเมอปอกเปลอกออกแลวกพบวา โลลตา บรรจเรองราวทมทงโศกนาฏกรรม การเดนทาง เสนแบงทพราเลอนระหวางโลกจนตนาการและภาพความจรงทอยตรงหนา รวมถงการกดขในสงคมทสะทอนผานตวอกษรไดอยางงดงาม

แตอยางไรกตาม คำาชนชมอยางหลงกไมมนำาหนกมากพอทจะทำา หนงสอเลมนรอดตวจากการถกสงหามจากสถาบนตางๆ ในหลายประเทศ ทงองกฤษและฝรงเศสทสงแบนทนทในปถดมา ตามมาดวยอารเจนตนา และนวซแลนด ทรฐบาลตางใหเหตผลตรงกนวาเปนหนงสอทมเนอหา “ไมเหมาะสม”

ในป 1962 สแตนลย คบรก (Stanley Kubrick) นำาบทประพนธ โลลตา

มาสรางเปนภาพยนตรจนประสบความสำาเรจอยางทวมทน ดวยรายไดทมาก

ถง 10 ลานเหรยญสหรฐฯ จากเงนลงทนเพยง 2 ลานเหรยญสหรฐฯ โลลตา

ยงไดรบการถายทอดในอกหลายเวทการแสดง ทงโอเปรา บลเลต และ

บรอดเวยมวสคล

เมอตวหนงสอถกกกขง ความรกเปนเรองตองหาม


DESTROY THE OLD WORLD “การเผาหนงสอคอสญลกษณอนรนแรง เพราะถาคณไดทำาลาย หนงสอ เทากบคณไดทำาลายศตร และทำาลายความเชอของศตรลงไปดวยเชนกน” - รเบคกา คนธ

“…เพราะหนงสอคอการแปลงความคดเปนรปธรรม และทำาใหคณเชอไดอยางยดมนถอมน โดยทไมยอมใหมอะไรมาขดแยงกบความเชอทหนงสอมอบใหคณหรอไมยอมใหมสงอนเกดขนเพอมาแขงขน” รเบคกา คนธ (Rebecca Knuth) ผแตงหนงสอ Burning Books and Leveling Libraries: Extremist Violence and Cultural Destuction ใหเหตผลวาทำาไมหนงสอถงเปนเครองมอสอสารตองหามสำาหรบการเปลยนแปลงไปสส งใหม ตามบนทกทางประวตศาสตร ป 1966-1976 เปนชวงทจนเกดเหตการณการปฏวตทางวฒนธรรม (Cultural Revolution) ขน ความกลวจากการสญเสยอำานาจการปกครองนำาไปสการสรางชาตใหมดวยระบอบคอมมวนสต และการปฏวตทางวฒนธรรมแบบราบคาบของเหมาเจอตง กไดทำาลายลางผลงานทางวฒนธรรมทโลกไมมวนไดเหน การสรางสรรคทมทมาจากอจรยภาพของมนษยไดกลายเปนสงตองหามดวยขอหาวาเปน สงมอมเมาประชาชน และเปนอปสรรคสำาคญสำาหรบการสรางชาตใหม

คำาเรยก “โลลตา” ยงถกใชในบทบาทของวฒนธรรมรวมสมยอยางแพรหลาย เพอเปนคำานยามของเดกหญงทมลกษณะเยายวนเฉพาะตว โฆษณานำาหอมของมารค จาคอบส (Marc Jacobs) รน Oh! Lola ทเลอกพรเซนเตอรเดกสาววย 17 ปอยาง ดาโกตา แฟนนง (Dakota Fanning) มาพรอมกบชดกระโปรงระบายสชมพออนนงถอขวดนำาหอมทมฝาเปด เปนดอกไมกำาลงเบงบานสบานเยนไวกลางหวางขา คอตวอยางผลงานโฆษณาทบงบอกถงลกษณะพเศษของโลลตาอยางชดเจน ผานภาพสะทอนอยางความบรสทธ เดกหญงผวขาว สายตาเชญชวน และความเซกซแบบไรเดยงสา อยางไรกตามผลงานชนนถกแบนในสหราชอาณาจกรจาก The Advertising Standards Authority (ASA) Lolita - The Story of a Cover Girl: Vladimir Nabokov’s Novel in Art and Design ทตพมพเมอสงหาคมทผานมา เปนหนงสอทรวบรวมงานศลปะและการออกแบบตางๆ ไมวาจะเปนปกหนงสอ โปสเตอรภาพยนตร และงานออกแบบประเภทอนๆ ซงไดรบอทธพลจาก โลลตา โดยศลปนกวา 80 คน อาท พอลลา เชอร (Paula Scher) เจสสกา ฮสช (Jessica Hische) และปเตอร เมนเดลสนด (Peter Mendelsund) ศลปนเหลานหยบความบรสทธ ความหอมหวาน และรายละเอยดจากรองรอยตางๆ ภายในเนอหา มาตความเปนผลงานศลปะใหมแหงศตวรรษ เพอสรางมมมองทแตกตางใหแกทงนกอานและนกเสพงานศลปะไดมประสบการณรวมกนอกครงหนง

marcjac

obs.c

om

ทจะตองเตรยมความพรอมดวยการลบลาง “สงเกา 4 ประการ” ไดแก พฤตกรรมเกา ประเพณเกา ขนบธรรมเนยมเกา และวฒนธรรมเกาใหหมดสนเพอจะไดนำาสงใหมเขาแทนทไดอยางปราศจากสงรบกวน ในฐานะผมอำานาจ เหมาเจอตงจงสงเผาทงหนงสอ ผลงานศลปะ ประตมากรรม รวมถงทกสงทเขาขายวามพนฐานการสรางสรรคมาจากความคดแบบเดม ทงการเปลยนเครองแตงกาย รองเทา รอขาวของ เปลยนชอถนน ชอรานอาหาร ใหฟงคตพจนจากคมภร หรอสมดปกแดงของเหมาเจอตงเทานน และบทลงโทษของผทฝาฝนหรอแอบซอนสงของเหลานไวกบตวกรนแรงเกนกวาจะมใครกลาขดขน ทำาใหชาวจนในขณะนนจำาเปนตองละทงลมหายใจของมรดกทางวฒนธรรมใหสญสลายลงไปตอหนาตอตา กวาจะเดนทางมาถงศตวรรษท 21 จนตองผานเสนทางการฟนฟวฒนธรรมเกาทถกทำาลายลงไปในชวงเวลาแหงการปฏวตวฒนธรรม เพอกาวเดนไปพรอมกบการสรางความแขงแกรงใหกบประเทศ และสรางเอกลกษณทปรากฏชดในสายตาของผคนทวโลกอกครง การปฏวตวฒนธรรมเปนบทเรยนอนขมขนทตองจดจำา แตขณะเดยวกนกเปนตวกระตนใหมการเปลยนแปลงขนานใหญจนถงรากลกของสงคมจน ทงเรอง


มเพยงสงใหมในวนพรงนจากบนทกของเนยน เจง (Nien Cheng) ผถายทอดประสบการณระหวาง

ชวงการปฏวตวฒนธรรมทเธอไดประสบภายใตหนงสอทชอวา Life and

Death in Shanghai "เหลายามแดง (Red Guards) เขามาทำาลายขาวของ

เครองใชในบาน ถวยชาม วตถโบราณมากคณคา ของใชอยางผามาน เสอคลม

เดรส ผาไหม ทงหมดจะถกตดดวยกรรไกรจนไมเหลอ” เพราะความตองการ

ทำาลายวฒนธรรมเกา โดยสรางของใหมขนมาแทนท ในระหวางชวงปฏวต

วฒนธรรม พลเมองทกคนจงตองสวมยนฟอรมสกาก เพอแสดงออกถงความ

จงรกภกดทมตอผนำา เครองแตงกายแบบจนดงเดม ตลอดจนเสอผาแบบตะวน

ตกอยางเนกไทและชดกระโปรง ทงหมดจะถกทำาลายใหหมดสน สำาหรบครกท

ตองการแตงงาน ทางการจะมชดแตงงานทเปนยนฟอรมมาให ผลตขนจาก

โรงงานปฏวตวฒนธรรม (Cultural Revolution Factory) ในปกกงโดยเสอเปน

ผากำามะหยสแดงสวมใสคกบกางเกงสนำาเงนและรองเทาหนงสดำา

ระบบความคด การเมอง สงคม และเศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงกบ วงการศลปะของจน ซงผลงานทางศลปะ งานประตมากรรม วรรณกรรม หรอจดหมายคดลายมอจากยคเกาทรอดพนจากการทำาลายลาง ไดกลายเปนของทมากมลคาและเปนทหมายปองของทงเหลานกคดสรรและ นกสะสมทวโลกดงทปรากฏในรายงานตลาดงานศลปะป 2013 จาก The European Fine Art Fair (TEFAF) ซงจดโดย The European Fine Art Foundation แคลร แมคแอนดรว (Clare McAndrew) นกเศรษฐศาสตรกลาววา “ตลาดเศรษฐกจของจนนนเตบโตไดดวยสวนผสมอยางมรดก ทางวฒนธรรมทรำารวยไปดวยผลงานทางศลปะและวตถโบราณ โดยมตลาดขนาดใหญภายในประเทศ” ซงสามารถสรางรายไดจากการประมล ผลงานศลปะในจนและกลายเปนตลาดงานศลปะททรงอทธพลมากทสดในโลกแหงหนง เพราะแมกระทงงานศลปะสมยราชวงศชงชนหนงยงมราคาเรมตนอยท 6,500 เหรยญสหรฐฯ (195,000 บาท) ในขณะทชามขาวเนอกระเบองขนาดเลกในสมยเดยวกนไดรบการประมลไปในราคา 9.5 ลานเหรยญสหรฐฯ (285 ลานบาท) สามารถเปนใบเบกทางสำาหรบเหลาเศรษฐจนหนาใหมในการกาวเขาสวงการสะสมงานศลปะและวตถโบราณ จนสามารถสรางเมดเงนในวงการประมลงานไดมากถง 7,000 ลานเหรยญสหรฐฯ (ราว 210,000 ลานบาท) ในปทผานมา

© Fritz Ho

ffman

n/In Pictures/CO

RBIS

ทมา: บทความ “Destroy the fours old” โดย Nien Cheng จาก asian-studies.orgpowerhousemuseum.com

© Fritz Ho

ffman

n/In Pictures/Co

rbis



หนงพนสองรอยปแหงสงตองหามสอตสาหกรรมชนนำาระดบโลก

กวาทเสนทางการสงออกเนอววจะเดนทางไปสแตละเมองทวโลกเพอกระจายโอกาสการไดลมรสผลผลตแบบดงเดมของญปนดงเชนทกวนน ครงหนง พนททไดชอวาเปนตนกำาเนดเนอววคณภาพดและราคาแพงลบลวน กลบเคยเปนพนททหามการรบประทานเนอววมานานกวาหนงพนป ดวยความอดมสมบรณของสภาพแวดลอม พนทใกลเสนศนยสตรทมอบความอบอนและความพรงพรอมของพนทตอการปลกขาวและพชผกอนๆ ใหเปนไปอยางอดมสมบรณ ภมประเทศแบบเกาะททำาใหเนอปลาเปนอาหารหลกทเลยงดประชากรทงประเทศ ขณะทสตวบกขนาดใหญประเภทววหรอควายนน มไวทำาหนาทชวยเหลอมนษยในการทำาการเกษตรและเมอการเผยแผพทธศาสนาขยายเขามาถงญปนในชวงกลางศตวรรษท 6 นนกนำาพามาซงความเชอใหมเก ยวกบวฒนธรรมการรบประทานเนอสตวของชาวญปน ดวยหลกคำาสอนทวาการฆาสตวนนเปนสงผดและพทธศาสนกชนไมควรกระทำา ดงนน ในป 675 ญปน ภายใตการปกครองของพระจกรพรรดเทมม (Emperor Tenmu) จงไดออกคำาสงหามฆาและรบประทานเนอสตวโดยเดดขาดและบงคบใชทวทกพนทในญปน คำาสงหามนครอบคลมเนอสตว ทงวว มา สนข ลง และไก สำาหรบสตวปกและสตวปากถกประกาศหามในอกประมาณหนงรอยปใหหลงนบจากนน

คงไมผดหากกลาววา ญปนกมอำานาจการผลตและสงออกเนอวว คณภาพในระดบโลก เพราะตวเลขอตราการบรโภคเนอววภายในประเทศทมากถง 877,000 ตนในป 2012 อกทงวากว (Wagyu) เนอววชอดงของญปนยงครองตำาแหนงสนคาสงออกมากคณภาพทเตมไปดวยเสนหอนนาลมลอง และเปนวตถดบ แหงความปรารถนาสำาหรบเหลานกชมทวโลกอกดวย

นอกจากวากว ญปนยงมเนอววอกหลายชนด ทงมสซซากะ (Matsuzaka) มา

เอดะ (Maeda) และโอม (Omi) ความละมนละไม ชนไขมนทเรยงตวเปน

ลวดลายหนออน และราคาทแพงลบลว เปรยบเหมอนคณสมบตรวมของเนอวว

ทมาจากกระบวนการสรางสรรค ตงแตการคดเลอกวตถดบทใชปอนซงตองเปน

ธญพชใยอาหารสงไมวาจะเปนหญาแหง รำาขาว หรอถวเหลอง ตลอดจนนำาแร

และแอลกอฮอลลเชนเบยรหรอสาเก พรอมกบไดรบการนวดเฟนเปนประจำาทกวน

เพอสรางชนไขมนใหไหลเวยนอยางทวถง กอนจะสำาเรจรปมาเปนเนอววชนดนม

ละมนละลายในปาก กลายเปนทตองการของคนรกเนอทวโลก

ทมา: worldfoodist.com

ฟรงซส เซเวยร (Francis Xavier) นกบญคนแรกผนำาศาสนาครสตมาเผยแผในญปนเดนทางไปถงทนนในป 1549 โดยทงนกบญฟรงซส และเหลามชชนนารจำาเปนตองเรยนรการใชชวตภายใตขอจำากดเรองอาหารภายในประเทศ รวมถงเขาอกเขาใจเรองอาหารตองหามอยางการรบประทานเนอสตว แตความเปนอยภายใตเงอนไขแบบจำากดจำาเขยเชนน สงผลใหสขภาพของมชชนนารเรมทรดโทรมเนองจากขาดสารอาหาร ทจำาเปนตอรางกาย มชชนนารจงจำาเปนตองเปลยนแปลงความเชอ ดวยการแนะนำาใหพวกเขารจกประโยชนและโภชนาการทจะไดรบจากการ รบประทานเนอวว เนอหม นม ไวน และขนมปง จนมาถงยคของจกรพรรดเมจ (Emperor Meiji) ในอก 320 ปถดมา อนเปนชวงเวลาทญปนเรมผอนคลายขอจำากดในการรบประทานเนอวว เนองจากยคของการคนสราชบลลงกแหงจกรพรรดเมจตองการรบเอาความเปนตะวนตกมาปรบใชภายในประเทศ ผนำาประเทศในขณะนนเชอวาการรบประทานเนอววหรอผลตภณฑจากววอยางนม จะสงผลใหชาวญปนมรปรางและความแขงแรงเหมอนกบชาวตะวนตก เพอใหสามารถทำาศกสงครามและพฒนาประเทศในชวงนน เหลาทหารจงจำาเปนตองรบพลงงานจากการรบประทานเนอสตวดวยเชนกน เหตการณนสงผลใหความเชอเกาคอยๆ ลดบทบาทลง สวนทางกบคานยมใหมทคอยๆ ทะยานตวเพมขนเรอยๆ หนงพนสองรอยปท ผานไป สงคมญป นทไดรบการพฒนาและทำาความเขาใจกบทมาทไปของขอหามในอดต ไดพลกความเชอเกาใหเปน ธรกจการผลตทประสบความสำาเรจไดอยางทพสจนใหเหนชดเจนในวนน ไมวาจะเปนธรกจทปรากฏในรปแบบรานอาหาร อตสาหกรรมการสงออก ตลอดจนวถการเกษตร และยงถอเปนการยกระดบขอหามเขาสเสนทางใหมทมอบการเปลยนแปลงใหแกวฒนธรรมการกนของญปนอยางแทจรง

เลยงดดวยคณภาพ

© Steve

Vidler/C

orbis



ความมนเมาในดนแดนตองหาม ทางเลอกหรอทางรอด

ความขดแยงแบบกลนไมเขาคายไมออกน สงผลกระทบอยางรนแรงตออตสาหกรรมทเกยวของกบการทองเทยวทงหมด ไมวาจะรานอาหาร โรงแรม และสนามบน ความตองการทสวนทางกบอปทานเชนน ทำาใหผ นำาเขาเครองดมแอลกอฮอลตองพจารณาถงความละเอยดออนของพนททอดแนนไปดวยความเชออยางถถวน ขณะทกปฏเสธไมไดวาเศรษฐกจ

ในดนแดนทเปนจดหมายปลายทางของนกทองเทยวทวโลกอยางตะวนออกกลาง กลมประเทศทรมรวยดวยวฒนธรรม ทวากมากไปดวยขอหามทางศาสนาและจารตเชนกน นนทำาให น กทอง เท ยวจากต างแดนท มาพรอมความตองการ ท หลากหลายและพกพาวถการพกผอนแบบเสรตดตวมาดวยตองเผชญกบความแตกตางดานบรรทดฐานทางสงคมราวกบถอพจนานกรมคนละเลม โดยเฉพาะเรองการดมเครองดมมนเมา เพราะสำาหรบเหลานกทองเทยวแลวการไดจบเบยรรมทะเลนนเปนสวนหนงของวฒนธรรมแหงการพกผอน แตสำาหรบคนในพนท เครองดมแอลกอฮอลทพวกเขาดมดำาอยนนถอเปนเครองดมตองหามทางศาสนาทปฏบตกนอยางเครงครดมานานนบรอยป

ภายในประเทศสวนหนงขบเคลอนไดดวยเมดเงนจากการทองเทยวเชนกน แมจะมขาวเร องการตอตานการเปดบาร ผบ รานจำาหนายเครองดมแอลกอฮอลเปนครงคราว แตความปนปวนทเกดขนนกลบกลายเปน ตนทนททำาใหเกดธรกจโรงแรมแบบใหมในอยปตซงเปนโรงแรมทปราศจากเครองดมแอลกอฮอลแบบรอยเปอรเซนต โดยเปดตวทหาดฮรกาดา แถบทะเลแดง (Red Sea) โดยไมไดเลงกลมเปาหมายไปทนกทองเทยว จากฝงตะวนตก แตเปนกลมเปาหมายอยางนกทองเทยวมสลมซงเปนผทตองการความมนใจจากการใชจายวนเวลาแหงการทองเทยว วาจะไมถกรบกวนจากนกทองเทยวผเมาหยำาเป เสยงปารตดงสนน และไดรบ การพกผอนอยางเตมอม

© Pale

blue

dot

alarab

iya.net


โดยแนวโนมทเปลยนแปลงไปนเหนไดชดจากการสำารวจประชามตในระยะเวลาเพยง 3 ปทผานมา แรงสนบสนนทเพมขนเปนรอยละ 53 ในป 2013 จากรอยละ 44 ในป 2011 ทำาใหเกดการแกไขกฎหมายการสมรสในสหรฐฯ หรอ The Defense of Marriage Act (DOMA) ทมผลสำาคญ 2 ประการ คอ รฐบาลจะตองยอมรบสถานะสมรสของครกเพศเดยวกนระหวางหญงกบหญงและชายกบชาย และครกเพศเดยวกนสามารถรบสทธผลประโยชนทางกฎหมายทออกโดยรฐบาลเหมอนครกชายหญงคอนๆ ผลดของการเปลยนแปลงทางกฎหมายครงน แสดงใหเหนถงพนทการยอมรบทมากขนของกลมรกเพศเดยวกนในเชงกฎหมายและเชงสญลกษณ ซงจะนำาไปสการตนตวและเรยกรองสทธความเทาเทยมกนของประชาชนในรฐอนๆ ทเรองการสมรสระหวางเพศเดยวกนยงเปนขอหามทมความผด

“ผมคดวาเสรภาพทแท หมายถงเสรภาพทมสำาหรบทกคน” นเปนประโยคจาก ดก เชนย (Dick Cheney) รองประธานาธบด สหรฐอเมรกา แสดงความเหนตอการสนบสนนการแตงงานระหวางคนเพศเดยวกน ซงนำามาสการเปลยนแปลงกฎหมายใน 13 รฐทวสหรฐฯ และทำาใหความรกทครงหนงเคยตองหลบๆ ซอนๆ กลายเปนความรกทดำาเนนไปดวยคานยมและบรรทดฐาน แหงการเปดใจและยอมรบของคนในสงคมทมความหลากหลาย มากขน

สทธของเพศทสาม เสรภาพในวนทเราไมเทาเทยม

ESCAPE FROM THE REAL WORLD มายาในโลกภาพยนตรคอสงเยายวนใจทดงดดผชมใหละทงความจรงเบองหนา

และจมจอมอยกบเนอหาทภาพยนตรมอบให ภาพยนตรจงเปนเขตปลอดภย

สำาหรบผคนทตองการหลบหลก “ความเปนไปไมได” จากขอหามทผกรดความ

รสก เวลาเพยงไมกชวโมงจะเปนชวโมงทคมคาตอการลงทนใชจายความรสกรวม

ไปกบการซบซบความเศราโศก หรอสนกสนานและปลมปตไปกบตวละคร

ตอนจบแบบไมเปนไปตามสตรทกวาดรางวลถลมทลายอยาง Brokeback

Mountain (2005) ถอเปนภาพยนตรโศกนาฏกรรมแหงความรกทครองใจผชม

ทงเพศทสามและเพศปกตไดอยางไมรลม ความรกระหวางตวเอกทเปนเพศ

เดยวกน ความเปนไปไมไดเพราะเงอนไขทางสงคมทบบคน และความหวาดกลว

จากการตองถกลงโทษ ทำาใหตวละครตองปดบงความรสกและสถานภาพทแททง

ตอสงคมและตอตนเอง ความปวดราวทไดรบจากการตองปดกนความรสกนน

เปนความรสกสากลทผชมทวโลกสามารถเขาใจและรบรไดไมแตกตางกน

การเปลยนแปลงจากจดเรมตนเพยงหนงน อาจนำาไปสการเปลยนแปลงทเปนมตรตอกลมคนรกเพศเดยวกนในรฐอนๆ จนถงประเทศอนตอไปไดในอนาคต ในขณะทอกฟากหนงของโลกกำาลงเฉลมฉลองเรองสทธและเสรภาพในการแสดงออกดวยความปลมปต แตเมอมองดอกดานหนงของแผนท ในรสเซย กลมคนรกเพศเดยวกนกำาลงใชชวตอยบนความสมเสยงและความหวาดระแวงตอการแสดงออก เนองดวยรฐบาลออกกฎหมายหามไมใหเกยแสดงออกถงรสนยมทางเพศอยางเปดเผยในทสาธารณะ รฐสภารสเซย และประธานาธบดวลาดมร ปตน (Vladimir Putin) ไดผานกฎหมายทตอตานรกร วมเพศ ซ งม เน อหาหลกคอการกำาหนดบทลงโทษผท "โฆษณาชวนเชอสงเสรมลทธรกรวมเพศ" การกระทำาทเขาขายความผด ทวาน ครอบคลมตงแตการจบมอถอแขนระหวางคนเพศเดยวกน พดถงกลมคนรกเพศเดยวกนในเชงบวก เชน การใหความรวาการรกเพศเดยวกนนนเปนเรองทเปนไปตามสทธเสรภาพของมนษยกถอเปนความผด ขอบเขตแหงความผดนครอบคลมถงการแตงตวทบงบอกวาเปนเกย หรอแมแตการใสเสอผาทเขาขายสรงกผดเชนกน โดยผทกระทำาผดขอหาเผยแพรความเปนเกยจะถกจบกมและปรบเปนเงนหนงลานรเบล หรอราวเกาแสนบาท แตนยงไมใชขอหามทหนกหนามากพอ รฐบาลรสเซยยงออกกฎหมาย หามพอแมบญธรรมเพศเดยวกนรบเดกมาอปการะอกดวย ถาหากรฐบาลรบร

แตภาพยนตรยงปลอบประโลมคนดดวยตอนจบทไมไดทำาใหความรกของสอง

คาวบอยหนมเปนเรองทเจบชำามากเกนไป Brokeback Mountain ควา 3 รางวล

จากเวทออสการ และ 4 รางวลจากเวทลกโลกทองคำา โดยผกำากบอยางอง ล

(Ang Lee) ถกจดอนดบเปน 1 ใน 100 บคคลททรงอทธพลของโลก โดยนตยสาร

ไทมสในป 2006

การเกดขนของ Brokeback Mountain สรางความสนใจใหกบเรองสทธ

ของคนรกเพศเดยวกนใหถกพดขนในเวทสาธารณะในสหรฐฯ ไมวาโลกแหงความ

เปนจรงการใชชวตจะหนกหนาและยากเยนเพยงใด หรอมความเปนไปไมไดถาโถม

เขามามากเพยงไหน แตภาพยนตรเรองนกยงเปนตวกลางทบอกเราวา ความรกท

เปนไปไมไดนนจะเกดขนไดเสมอตราบใดทถาเรายงมความหวงอย

fanp

op.com

fanp

op.com


สงตองหามบางอยางทยงคงทำาหนาทอยอยางแขงแรงในสงคม ณ วนน สะทอนใหเหนจากสถตมลคาการอปโภคและบรโภคของคนในสงคม ความนยม ความถดถอย การไดกำาไรหรอตวเลขตดลบ จงไมไดเปนเรองของโชคลาภนำาพา แตเปนเรองของการศกษาอยางรอบดานถงทมาทไป ของความเชอทแตกตางกนในแตละพนท ดงนน ความเคารพซงกนและกน การยอมรบความเปนตวตนของผคนทใชชวตแตกตางจากเรา ยอมนำาไปสความเขาใจทถกตองตอสงทเคยเปนของตองหาม เพราะเมอโลกชะลางความหวาดกลวตอความไมรบางอยางออกจนหมดสน หรอหลดพนจาก สถานภาพตองหามอยางทเคยเปนมา ความชดเจนและการรจกยอมรบได จะกลายเปนตนทนอนยงใหญของการสรางสรรคผลตภณฑอกมากมาย และกลายเปนไพใบทเหนอกวา สำาหรบโลกธรกจใหกบคนทเขาใจความแตกตางนอยางแทจรง

ทมา: หนงสอ การเมองและการปกครองของสาธารณรฐประชาชนจน โดย เขยน ธระวทย บทความ “The books have been burning” จาก cbc.caบทความ “China’s billion-dollar domestic art market จาก theartnewspaper.comบทความ “Children of Gay Parents in Russia Hide Ties Under New Law” จาก bloomberg.comบทความ “The End of a 1,200 year-old Ban on the Eating of Meat” จาก kikkoman.co.jpบทความ “The dilemma in understanding the potential Muslim alcohol market” จาก grasp.dkบทความ “Tipsy taboo” จาก economist.com asianhistory.about.com, economist.com, nytimes.com, huffingtonpost.com, luciesfarm.com, brainpickings.org, วกพเดย

huffpost.com© Zurab

Dzh

avak

hadz

e

25 พฤษภาคม 2013 – มอสโคว, รสเซย – นกเคลอนไหวกลมคนรกเพศเดยวกนถกเจาหนาทตำารวจเขาควบคมตวระหวางการประทวงบนถนนทเวยรสกายา โดยกอนหนานนกลมผชมนมออกมาชปายประณามการออกกฎหมายตอตานคนรกเพศเดยวกนของรฐสภา ทบรเวณหนาอาคารรฐสภาผแทนราษฎรของรสเซย และถกโจมตโดยกลมเครงศาสนา (ทมา: tv.msnbc.com)

นนถอวาเปนการกระทำาทเปนความผด ดวยเหตผลทวา “ทงเรองของความเปนอย ศลธรรม และการพฒนาทางจตวญญาณของเดก อาจทำาใหเดกมแนวโนมเลยนแบบพอแม และกลายเปนคนรกเพศเดยวกนในอนาคต” เพราะการรบเลยงบตรบญธรรมของครอบครวทพอและแมเปนกลม คนรกเพศเดยวกน นบเปนสวนหนงของความทาทายทมตออตราการเกด

ของรสเซยทลดลง จากป 2002 ทจำานวน 145.2 ลานคน ลดลงเหลอเพยง 142.9 ลานคนในป 2010 และความเปนอนรกษนยมของผนำาประเทศ กดเหมอนจะเปนเครองมอทยงไขขอหามเหลานใหรดแนนมากขนอยางไมมททาวาจะผอนคลาย


INSIGHTอนไซต


กลยทธรบมอตลาดความเชอเรอง: ณฏฐนช ตณมานะศร

เมอคราวท เอไอเอ (AIA: American International Assurance) เขาไปบกเบกตลาดประกนภยในสาธารณรฐประชาชนจนเมอป 1992 ความพยายามของพวกเขาในการสรางความตระหนกถงความไมแนนอนของชวตเพอสรางคณคาใหแกผลตภณฑประกนภยนนลมเหลวไมเปนทา เพราะเมอตวแทนจำาหนายเดนไปเคาะประตบานพรอมกบบอกเลาเรองราวความสญเสยทอาจเกดขนกบครอบครวทไมไดเตรยมรบความเสยงไวลวงหนาเชนเดยวกบทเคยทำาในประเทศตะวนตก สงทไดรบกลบมาคอความไมเขาใจและปฏกรยาตอตานจากผบรโภคชาวจน

การทชาวจนปฏเสธทจะนกถงความตายหรอเหตรายทอาจเกดขนเมอใดกไดนน เปนผลจากการหลอหลอมความเชอผานบรบททางวฒนธรรม ศาสนา และสงคมททำาใหพวกเขามองวา ความตายเปนหนงในวฏจกรของการเวยนวายตายเกดตามกฎแหงกรรม เปนปรศนาทไมอาจลวงร และ ถอเปนเรองอปมงคลทไมควรกลาวถง บทเรยนในครงนนทำาใหเอไอเอไดเรยนรและพยายามกาวขามอปสรรคไป โดยนำาเสนอกรมธรรมรปแบบใหมทเพมสทธประโยชนใหผเอาประกนไดรบเงนปนผลรายประหวางทมชวตอย เพอใหนยามของการทำาประกนชวตในความรสกของลกคาไมใชเพยงการเตรยมพรอมสำาหรบอบตเหตหรอความสญเสยเพยงอยางเดยว แตยงเปนการลงทนทจะทำาใหไดรบผลตอบแทนจากเงนปนผล ซงเปนจดททำาใหผบรโภคแดนมงกรเรมเปดใจรบฟงและใหความสนใจมากขน หลงการกอตงของเอไอเอในจน บรษทประกนชวตทงตางชาตและทองถนกเพมจำานวนขน บรษทประกนทองถนซงนำาโดย ผงอน ไลฟ อนชวแรนซ (Ping An Life Insurance) จงไดนำาแนวคดเรองการปรบรปแบบกรมธรรมรวมถงการนำาเสนอใหจงใจผบรโภคของเอไอเอมาพฒนาตอ จนเกดเปนกรมธรรมหลากหลายแบบทเพมประโยชนดานการสะสมทรพยซงถกดงมาเปนจดขายอยางเตมตว ทงยงออกแบบใหสอดรบกบคานยมของตลาดจนทนยมการสะสมทรพยและใหความสำาคญกบลกเปนพเศษ เชน กรมธรรมแบบตลอดชพและสะสมทรพย กรมธรรมพรอมเบยบำานาญรายป กรมธรรมสำาหรบผเยาว ฯลฯ กรมธรรมแบบใหมทเนนการจดการสนทรพย (money management) แทนทจะมงทำาความเขาใจในประโยชนดานการจดการความเสยง (risk management) สงผลใหรายไดรวมจากเบยประกนของบรษทประกนชวตทงหมดเฉพาะในเซยงไฮเพมขนจากรอยละ 57.3 ในป 1996 เปนรอยละ 98.5 ในป 1997 โดยผงอนได

ทมา:บทความ "China life: Marketing cultural taboos in your marketing strategy" จาก upclose.unimelb.edu.au บทความ "Marketing Life Insurance in China: How Cultural Taboo Matters" (2012) โดย Cheris Shun-ching Chan จาก worldfinancialreview.com

ครองสวนแบงตลาดทใหญทสดในเซยงไฮ และมรายไดจากการขายกรมธรรมภายในระยะเวลา 4 ป ถง 206.6 ลานเหรยญสหรฐฯ ในขณะทเอไอเอมรายไดเพยง 90.3 ลานเหรยญสหรฐฯ อยางไรกตาม สงทบรษทประกนภยตางชาตหลายแหงกงวลกเปนจรงในเวลาตอมา เพราะการทบรษทประกนทองถนปรบรปแบบกรมธรรมประกนชวตไปเนนทการจดการสนทรพย เพอหลกเลยงการพดถงอบตเหต โรคราย และความตายทอาจกระทบถงบรบทขอหามในตลาดผบรโภค เพอไดมาซงสวนแบงตลาด โดยไมวางแผนการจดการผลกำาไรทจะเสยไป กบผลตภณฑเหลานอยางรดกม ทำาใหบรษทเหลานเขาสภาวะขาดทน โดยคณะกรรมการกำากบการประกอบธรกจประกนภยของจนถงกบตองออกคำาสงใหบรษทประกนภยทงหมดหยดการขายผลตภณฑทเสนอใหดอกเบยสง และกำาหนดเพดานอตราเบยประกนภยใหมผลบงคบใชทวประเทศในป 1999 ในขณะทผงอนขาดทนสทธถง 1.2 พนลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2000 และจำาตองขอความชวยเหลอจากบรษทประกนภยตางชาตในการใหคำาปรกษาเพอพฒนาผลตภณฑจดการความเสยงทเหมาะสมในปถดมา การเรยนรขอหามและปรบตวใหเขากบบรบทในสงคมของตลาดอาจเปนสงจำาเปนในการทำาธรกจ แตกญแจสำาคญทจะไขสความสำาเรจนน ยงขนอยกบการชงนำาหนกระหวางความตองการของตลาดและขดจำากดของตนเอง

flickr.

com/p

hotos/ep

sos

ทกสปดาหแรกของเดอน ท TCDC กรงเทพฯ TCDC เชยงใหม รานหนงสอ หองสมด อาคารสำนกงาน และรานกาแฟใกลบาน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล จงหวดเชยงใหม หวหน และ Mini TCDC 13 แหงทวประเทศ

หมายเหต: แสดงเพยงบางสวนของสถานทจดวางเทานนสามารถดสถานทจดวางทงหมดไดท creativethailand.org

รานหนงสอ• Asia Books• รานนายอนทร• คโนะคนยะ• C Book (CDC)• แพรพทยา• ศกษตสยาม• โกมลรานกาแฟ / รานอาหาร• Chaho• คอฟฟ เวลด• อาฟเตอร ย• ดอยตง คอฟฟ• โอ บอง แปง• ซมทาม คอฟฟ• บานไรกาแฟ เอกมย• ทร คอฟฟ• รานกาแฟวาว• Sweets Café• วว คอฟฟ• แมคคาเฟ• Babushka• มลลเครป• ไล-บรา-ร คาเฟ• ก.เอย ก.กาแฟ• อะเดยอนซมเมอร • ชสเคกเฮาส• คอฟฟ แอลลย อน เดอะ การเดน• รมไมไออน ทาวนอนทาวน• บานกามป ทรอปคอล แกลเลอร• ไอเบอรร• Take a Seat• รานกวยเตยวเรอทงพญาไท• ซเฟ เฮาส เบเกอร• Greyhound (Shop and Café)• รานกาแฟบางรก• Acoustic Coffee• I Love Coffee Design• Caffé D’Oro• Pasaya Showroom (สยามพารากอน)โรงภาพยนตร / โรงละคร• โรงภาพยนตรเฮาส• เมองไทย รชดาลย เธยเตอร • ภทราวดเธยเตอรหองสมด• หองสมดศศนทร จฬาฯ• หองสมดมารวย• ศนยหนงสอ สวทช.• SCG Experience• The Reading Roomพพธภณฑ / หอศลป• มวเซยม สยาม• อทยานการเรยนร (TK park)• หอศลปวฒนธรรม แหงกรงเทพมหานคร• การเดน แกลเลอร แอนด คาเฟ• นมเบอรวน แกลเลอร• HOF Artโรงแรม• หลบดโฮสเทล สลมโรงพยาบาล• โรงพยาบาลศรราช• โรงพยาบาลปยะเวท• โรงพยาบาลกรงเทพ• โรงพยาบาลเกษมราษฎร ประชาชน

สมาคม• สมาคมธนาคารไทย• สมาคมโฆษณาแหงประเทศไทย• สมาคมอตสาหกรรมทอผาไทย• สมาคมหอการคาไทย• สมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย• สมาคมสโมสรนกลงทน• สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย• สถาบนบนกะแฟชน• สถาบนราฟเฟลส• สถาบนออกแบบนานาชาตชนาพฒน

กรงเทพฯและปรมณฑล

เชยงใหม• รานนายอนทร• รานเลา• ACE! The Academy for education USA• 94 Coffee• รานแฮปปฮท• คาเฟ เดอ นมมาน • Kanom• รานมองบลงค• หอมปากหอมคอ• กชาชก & โรต• จงเกล • Impresso Espresso Bar• Minimal• Luvv coffee Bar• Gallery Seescape• The Salad Concept• Casa 2511• กาแฟโสด• รานสวนนม• กาแฟวาว ทกสาขา• ชอกโก คาเฟ• Love at First Bite • เวยง จม ออน • Fern Forest Café• Just Kao Soi• อฐภราดร

• October• Tea House Siam Celadon• ดอยตง คอฟฟ• Book Re:public• Little Cook Café • มหาวทยาลยเชยงใหม• สรยนจนทรา• The meeting room art café• Things Called Art• หอศลปวฒนธรรมเมองเชยงใหม• หอการคาจงหวดเชยงใหม• โรงแรมดสต ดท• เดอะเชด • บรรทมสถาน • บานเส-ลา• Yesterday The Village• Hallo Bar• บานศลาดล• Cotto Studio (นมมานฯ)• 9w Boutique Hotel• Good Coffee• ไหม เบเกอร• ดบเบลซ คกก แอนด คอฟฟ บายนตา• Hub 53 Bed & Breakfast• รานกาแฟ เพนกวน เกตโต

• เพลนวาน• ชบชวา หวหน• ทร คอฟฟ หวหน• ดอยตง คอฟฟ• ทเกตเตอรเบเกอร แอนดคาเฟ • อยเยน บลโคน • สตารบคส หอนากา• วรบระ รสอรท แอนด สปา • หวหน มนตรา รสอรท • เลท ซ หวหน• กบาล ถมอ รสอรท• บานใกลวง• บานจนทรฉาย• ภตตาคารมกรณา• ลนาฮท รสอรท• The Rock• บานถวเยน (ถนนแนบเคหาสน)• ราน Rhythm & Bookอทยธาน• Booktopia

หวหน • อาลมภางค เกสตเฮาส แอนด มอร • Egalite Bookshopนาน• รานกาแฟปากซอย• Nan Coffee Beanภเกต• รานหนง (สอ) ๒๕๒๑ • The Oddy Apartment & Hotelเลย• มาเลยเด เกสตเฮาส• บานชานเคยงโคราช• Hug Station Resortปาย• รานเลกเลก• ราน all about coffee• ปายหวานบานนมสดนครปฐม• Dip Choc Caféกระบ• A Little Handmade Shop

ลาปาง

พบกบนตยสาร Creative Thailand

หมดปญหาหยบนตยสารไมทน สมครสมาชกรายปโดยมคาใชจายในการจดสง 200 บาท (12 เลม)และรอรบนตยสารสงถงบาน (ถายเอกสารใบสมครได)

ขอมลผสมครสมาชก สมาชกใหมชอนามสกลเพศ ชาย

คร/อาจารย ผประกอบการ

หญง อาย อเมลโทรศพทบาน โทรศพทททำงานโทรสาร โทรศพทมอถอ

สมาชกเกา (ตองการตออายสมาชก)

นกเรยน

ภาพยนตร

หมบาน/บรษท

เหมอนทอยในการจดสง

ศลปะการแสดงพพธภณฑ/หองแสดงงานวรรณกรรม/การพมพ/สอสงพมพ

โฆษณาแฟชน

การออกแบบโทรทศน/วทยการกระจายเสยง

สถาปตยกรรม ทองเทยว/โรงแรม/สายการบน หตถกรรม/งานฝมอ คาปลก/คาสง

ดนตร

อาหารการแพทย

ทศนศลป/การถายภาพโทรคมนาคมการเงน/ธนาคาร

ซอฟตแวร/แอนเมชน/วดโอเกม

นสต/นกศกษา นกออกแบบ/ครเอทฟ อาชพอสระ ขาราชการ/รฐวสาหกจพนกงานบรษท

อาชพ

สาขา/อตสาหกรรมทเกยวของกบอาชพของทาน

ทอยในการจดสง

วธการชำระเงน (ระยะเวลา 1 ป จำนวน 12 เลม)

ทอยในการออกใบเสรจ

อนๆ โปรดระบ

อนๆ โปรดระบ

จงหวดเลขท

หนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

หมบาน/บรษท

จงหวด

ตองการสมครสมาชกนตยสาร Creative Thailand จำนวน 12 เลม

เชคสงจายนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบ พรอมใบสมครสมาชก

ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (Creative Thailand)622 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอรชน 24 ถนนสขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110หรอแนบไฟลใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาทอเมล [email protected]สอบถามขอมลเพมเตมไดท 02-664-7667 ตอ 122

1. เลขทสมาชก ……………………………………….2. วนท …………………………………………………3. เรมตงแตฉบบเดอน ……………………………….

สำหรบเจาหนาท Creative Thailand

โอนเงนเขาบญชออมทรพย ธนาคารกรงเทพ สาขาสำนกงานใหญสลม เลขทบญช 101-808967-0ในนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบกรณาแฟกซใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาทเบอร 02-664-7670 หรอสงไปรษณยมาท

เรมตงแตฉบบเดอน โดยยนดเสยคาใชจายในการจดสงเปนจำนวนเงน 200 บาท

เลขทหนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

1. เจาหนาทการเงน ………………………………….2. วนท …………………………………………………3. วนทโอนเงน ………………………………………..

สำหรบเจาหนาทการเงน

หมดปญหาหยบนตยสารไมทน สมครสมาชกรายปโดยมคาใชจายในการจดสง 200 บาท (12 เลม)และรอรบนตยสารสงถงบาน (ถายเอกสารใบสมครได)

ขอมลผสมครสมาชก สมาชกใหมชอนามสกลเพศ ชาย หญง อาย อเมลโ โ ำ

สมาชกเกา (ตองการตออายสมาชก)

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน


ความชนชอบในของสวยงามคอแรงบนดาลใจสำาคญให “ออด” สนทด พวงพทกษ เขาสวงการจดดอกไม จากพนฐานทางคหกรรมศาสตร สนทดมโอกาสไดทำางานพเศษกบบรษท จดดอกไมทรบผดชอบงานดอกไมถวายแดสมเดจพระนาง-เจาสรกต พระบรมราชนนาถ และทำางานในฐานะนกจดดอกไมเตมตวภายหลงจบการศกษาระดบปรญญาตรจากมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญญบร ภายหลงเกบเกยวประสบการณการทำางานกบดอกไมและใบไมมาเกอบสบป สนทดนำาความรและความเชยวชาญทไดจากการจดดอกไมในงานตางๆ ไมวาจะเปนพธการ งานมงคล และงานอวมงคลตางๆ เปด PUTRAYA Design by Odds รานจดดอกไมทนำาเสนองานตกแตงสถานทดวยไมดอก และไมใบไดอยางมเอกลกษณ อนเกดจากการผสมความรดานดอกไมเขากบความตองการของลกคาไดอยางลงตว

การไดเปนหนงในทมงานถวายงานดอกไมแดสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ เปนโอกาสสำาคญททำาใหสนทดมโอกาสไดเรยนรงานจดดอกไมสด ทปรบเปลยนจากงานรอยกรองดอกไมตามประเพณนยมของไทยมาเปนงานทมกลนอายและรปลกษณรวมสมยมากขน ซงกลายเปนพนฐานสำาคญในการทำางานกบลกคาเพอสรางสรรคบรรยากาศในงานพธตางๆ โดยผสมผสานทงความเชอดงเดมตามทไดศกษาและเรยนร มารวมกบความชอบและไมชอบของลกคาทเปลยนแปลงไปตามยคสมย “โดยสวนตวเรายงมความเชออยวาดอกไมบางชนดอยางดอกบว โบราณเขาจะใชบชาพระ ใชในทางพระพทธศาสนาเทานน ถาจะนำามาใชกคอใชไดในงานพธทางศาสนา แตอยางบางงาน เชนงานแตงงานหรองานศพ เรากจะตองถามลกคากอนวา ลกคาซเรยสไหมเกยวกบการนำาดอกบวมาจด เพราะอยางถาญาตผใหญเปนคนแกคนเฒา เขาจะถอเรองของการเอาดอกบวมาจดวาเปนการไมสมควร อยางถาเปนงานแตงงานเรากจะเลอก ดอกไมทใชในงานมงคลอยางดอกรก ดอกมะล ดอกจำาป ดอกจำาปา กคอ

ประตสความรและความคดสรางสรรค

รอยเรยงเรองดอกไมสไตลPUTRAYA Design by Odds

เรอง: นนทนร พานชกล และ ปยะพร สวสดสงห ภาพ: อดเดช ชยวฒนกล

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำา กน

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน


สำาหรบสนทดแลว สงทจำาเปนอยางยงในการจดดอกไมใหเหมาะสมใน แตละงาน อยทการสอบถามความตองการของเจาของงานใหชดเจนและถถวน เพอใหมความเขาใจตรงกนและเหนภาพเดยวกนกอนจะลงมอ “อยางงานศพ ลกคาบางคนเขากถอ ถาเรานำาดอกซอนกลนมาใช บางงาน ในปจจบนลกคาเลอกไมใชเลยกม แตโบราณจรงๆ เขาจะใชดอกซอนกลน เพราะมกลนทฉนและแรง สามารถกลบกลนของศพได” แมวาในอดต ซอนกลนจะเปนดอกไมประจำางานศพจากกลนหอมแรงทชวยกลบกลนไมพงประสงคกตาม แตลกคาบางรายอาจถอเคลดและไมอยากใหใชดอกซอนกลนในงานศพอก สนทดจงเลอกทจะปรบเปลยนชนดดอกไมทใชใหเปนดอกไมอนๆ เชน มะล ซงนนสะทอนใหเหนถงความใสใจใน รายละเอยดในการทำางานแตละครง ทงยงแสดงใหเหนวาความเปลยนแปลงของยคสมยและเทคโนโลยกาวหนาในปจจบนไดทำาใหการตองพงพากลนของดอกไมใหทำาหนาทบางอยางนนอาจไมจำาเปนอกตอไป นอกจากน

อยางไรกตาม สนทดยงมองวา สงสำาคญทสดของการเปนนกจดดอกไมทดนนอยบนพนฐานของการรจกปรบเปลยนรปแบบงานดอกไมตามองคความรเดมทไดรบการถายทอดมาใหเขากบบรบททงเวลา โอกาส และสถานท โดยไมลมใสตวตนลงไปในงานททำา ทวากยงคงเคารพในศาสตรแหงการจดดอกไมของบรรพบรษ ซงบอกเลาผานองคประกอบศลปตางๆ ทงเสนสาย ส และจงหวะ รวมถงใจทรกในงานททำา ซงรวมแลวคอหวใจสำาคญของการจดวางดอกไมในแบบฉบบของ PUTRAYA Design by Odds

เชนเดยวกบการทำางานในเชงสรางสรรคอนๆ งานจดดอกไมกมขอพงระวง ทอาจตองมการแกไขปญหาเฉพาะหนาเชนกน สนทดมองวาวธการจดการงานดอกไมใหลลวงไปดวยดนน นอกจากจะตองมความรเรองการใชดอกไม ชนดใด อยางไร อะไรคอขอหามตางๆ แลว ทสำาคญยงตองอาศยหวคดทรจกยดหยนและผสมผสานสง ทมให เหมาะสมกบเงอนไขนนๆ จากพนฐานทมอยเดม “อยางถาเปนงานศพ หรองานทตองจดหลายๆ วน เรากจะแนะนำาลกคาวาควรจะเปนดอกไมทอยทนและใชกบดไซนแบบ นไหม หรอถาเรองการจด ถาจดแบบนจะอยไดนอยกวา เรากจะแนะนำาลกคากอน สำาหรบการดแล จรงๆ ดอกไมตองการออกซเจนกบนำาทเราจะหลอเลยงตางกน นำาตองสะอาดไมมแบคทเรย และดอกไมบางชนดกไมตองการนำา” ดงนน งานออกแบบดอกไมจงตองขนกบเงอนไขหลายประการทมผลกระทบโดยตรงตอรปทรงของผลงานสำาเรจ จงจำาเปนอยางยง ทจะตองศกษารายละเอยดในชนดของดอกไม วธการดแลรกษาหลงนำามาจด กระทงอณหภมทดอกไมแตละชนดชนชอบ รวมถงการหมนเรยนรในเรองอนๆ ทเกยวของ เชน ซพพลายเออรหรออปกรณเสรมโครงสรางตางๆ อยางโฟม ไม หรอเหลก ซงจะใชวสดใดกอยทงานออกแบบแตละครง วาไปในรปแบบใด “แหลงหาซอดอกไมกจะมทปากคลองตลาด แลวกซพพลายเออร ทเรารจก เขาจะสามารถบอกคณภาพของดอกไมใหเราไดดวยวาดอกไม อนนคางอยกวน บอกเราเรองความสด แลวเรากไมตองหวงเวลาเราจะสงซอ เรากโทรไปเหมอนลอกดอกไมได วาตองการเทานๆ”

สำาคญทการสอสารและการตความ

พลกแพลงใหเขาทา รกษาใหเขาท

PUTRAYA Design by Odds: 52 ซอยถนนระนอง 2 พระราม 5 โทร. 087-672-5654 และ 02-668-6215

สนทดยงมองวาจดสำาคญของการทำางานกบดอกไมคงไมไดอยทขอหามหรอการถ อ เคลด ใดๆ แตน าจะอย ท กระบวนการเรยนรท จะ ปรบองคความรเดมใหเขากบบรบทแวดลอมทแปรเปลยนไปมากกวา เพราะกระทงตวเขาเองกยงคงพยายามใชดอกซอนกลนในงานศพหากเปนไปได เพอรกษาภมปญญาดงเดมในอดตไมใหเลอนหาย หากกตองใชอยางเขาใจและรเทาทนความตองการของลกคา

จะเปนดอกไมทมกลนในตวเอง แลวกมเสนหมความเยายวนของกลนเพราะวาโบราณเขาจะนำาดอกไมพวกนมาทำาเปนเครองแขวนดอกไมไทย เชน งานแขวน งานโมบายตามหนาตาง ตามประตวด พอลมโชยมาจะมกลนหอม”

CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค


Saint PeterSburgเรอง: ปยพร อรณเกรยงไกร

อดตขดเสนปจจบน ความยอนแยงอนงดงามและนาหวาดหวน

ขณะทกรงมอสโคว (Moscow) เปรยบไดกบศนยกลางแหงความรงเรองทางอำานาจและเศรษฐกจของรสเซยในยคสหภาพโซเวยตเรอยมาจนถงปจจบน ซงคเปเตรบรก หรอ เซนตปเตอรสเบรก (Saint Petersburg) คอตวตอปรศนาชนสำาคญททำาใหเราสามารถมองเหนภาพรวมของประวตศาสตรรสเซยทมความซบซอนไดอยางสมบรณ อยางไรกตาม แมวาเสนทางการเตบโตของนครแหงนจะเรมตนอยางงดงาม หากระหวางทางกลบเตมไปดวยกบดกพรางตาทคอยสรางบาดแผลใหกบผคน อดมการณอนสงสงทคาดวาจะเปนกญแจนำาทางไปสความรงโรจนและเทาเทยมกลบกลายเปนกฎจองจำาสทธเสรภาพในการดำาเนนชวต ตลอดจนผลกดนใหผคนลกขนตอสเพอกอบกความเปนธรรมเชนกน

© H

olge

r Leu

e/CO

RBIS



เงาสะทอนของการเปลยนผานทไมเคยสนสดสถาปตยกรรมอนงามวจตรทเรยงรายตามมมเมองของเซนตปเตอรสเบรกทามกลางสภาพภมประเทศทเปนเกาะแกงคอแมเหลกทดงดดนกทองเทยวจากทวโลกใหเขามาสมผสความยงใหญในอดตของรสเซย แตในเวลาเดยวกนนน กถอเปนสญลกษณทแสดงถงปมความขดแยงและอดมการณสดโตงทเกดขนในแตละยคสมย บอกเลาทงเรองราวของผลวงลบและผ อยรอด นบตงแตยคสมยของพระเจาปเตอรมหาราชแหงจกรวรรดรสเซยผมพระราชประสงคจะสรางเมองหลวงใหมใหเปน “หนาตางแหงโลกตะวนตก” โดยมทาเรอพาณชยและเปดรบวทยาการยโรปสมยใหมแทนกรงมอสโควซงเปนสญลกษณของอารยธรรมยคเกา เซนตปเตอรสเบรกจงกลายเปนเมองทไดรบอทธพลจากอารยธรรมตะวนตกมากทสด ทงจากสถาปตยกรรม บาโรคและนโอคลาสสกอนงดงามโออาทรายลอมรอบเมอง ซงภายหลงถก ทำาลายเสยหายเมอรสเซยเขาสยคเรองอำานาจของผนำาแหงพรรคบอลเชวก วลาดมร เลนน (Vladimir Lenin) คอผเรมจดชนวนการปฏวตขนเปน ครงแรกและเปลยนการปกครองมาเปนระบอบสงคมนยม อทธพลของลทธคอมมวนสตไดแผปกคลมไปทวอาณาบรเวณของสหภาพโซเวยต จากสถาปตยกรรม จตรกรรม สวงการวรรณกรรม ดนตร และสอมวลชนซงลวนตกอยภายใตการควบคมของรฐบาลทงสน หลงการเสยชวตของ

เลนน เมองนไดรบการเปลยนชอใหเปน “เลนนกราด (Leningrad)” เพอยกยองผนำาการปฏวตชนชนกรรมาชพทสรางพรรคคอมมวนสตไดเขมแขงและนาเกรงขาม ทงทในความเปนจรงแลว เลนนตองการยายเมองหลวงกลบไปยงมอสโควเพอลบลางอดตอนรงโรจนของราชวงศซาร ตอมาโจเซฟ สตาลน (Joseph Stalin) เลขาธการใหญพรรคคอมมวนสตแหงมวลสหภาพไดสบทอดอำานาจตอและพารสเซยกาวไป สจดสงสดของประเทศมหาอำานาจฝายซาย ในระหวางนนกองทพนาซของเยอรมนไดปดลอมเลนนกราด ทำาใหทงพลเมองและขาศกบาดเจบลมตายกวา 1 ลานคน นบเปนชวงเวลายาวนานทเซนตปเตอรสเบรกตองตกอยภายใตสภาวะของความหวาดกลว การสญเสยและความบอบชำาทไมมวนเยยวยา อยางไรกตาม ในชวงการเรองอำานาจของสตาลนมอาคารทรงสไตลสตาลนสต (Stalinist Architecture) เกดขนอยหลายแหงทงในมอสโควและชานเมองของเซนตปเตอรสเบรกซงสะทอนถงแนวคด สงคมนยมและความทะเยอทะยานของเขาอยางจดจาน โดยเฉพาะอยางยง สถานรถไฟใตเลนนกราด (1995) ทไดรบการตกแตงอยางสมเกยรต ครนสหภาพโซเวยตลมสลาย รสเซยกไดเกบเกยวเสยวเศษทกระจดกระจายกลบขนมาใหมอกครงพรอมกบเดนหนาตอไปบนเสนทาง

wallpap

ersa

d.co

m


ของประชาธปไตย อาคารสถาปตยกรรมยคเกาทรอดพนจากการทำาลายลางโดยพรรคคอมมวนสตจงไดรบการบรณะอกครง อาท ปอมปราการ ปเตอรและพอล (Peter and Paul Fortress) ซงกลายเปนคกในยคคอมมวนสต พระราชวงฤดรอน (Summer Palace) มหาวหารเซนต ไอแซค (Saint Isaac's Cathedral) และพพธภณฑเฮอรมเทจ (Hermitage Museum) หรอ “มเซย เอรมตาช” หนงในพพธภณฑทยงใหญและเกาแกทสดในโลกอนเปนแหลงพำานกของศลปะลำาคาทรงสรรคโดยปรมาจารยศลปน อาท ภาพวาดแนวอมเพรสชนนสมและโพสตอมเพรสชนนสมของ โคลด โมเนต (Claude Monet) กามล ปสซาโร (Camille Pissaro) และวนเซนต ฟาน กอกฮ (Vincent Van Gogh) สะทอนถงความรงโรจนของรสเซยในรชสมยของพระนางอลซาเบธแหงราชวงศซาร (แมจะเปนทวพากษวจารณในแงความฟมเฟอยเชนกน) ลวนยงคงทรงคณคาทางประวตศาสตร กระทงในป 1991 องคการยเนสโกไดยกยองใหเซนตปเตอร สเบรกเปนเมองมรดกโลก (UNESCO World Heritage) จงไมนาแปลกใจหากเหตการณการเปลยนแปลงททบซอนกนบนหนาประวตศาสตรจะสงผลตอวถชวต พฤตกรรม ทศนคต หรอกระทงความหวาดระแวงและ ไมเปนมตรของชาวรสเซยอยางไมอาจเลยงได ทงยงขดเสนกำาหนดอนาคตของรสเซยยคใหมซงเหลานกเคลอนไหวทางสงคมทวโลกกยงคงทวงถามถงสทธและเสรภาพภายใตระบอบประชาธปไตยของรสเซยมาจนถงทกวนน

เปลวไฟรอนรมเหนอศนยองศารสชาตอนขมเขมและบาดลำาคออยางนมลกคงเปนคณสมบตททำาให วอดกา (Vodka) แตกตางจากเครองดมแอลกอฮอลอนๆ แตสงททำาใหวอดกาซงเปนสวนสำาคญสวนหนงของวถชวตแบบรสเซยกลายเปนทยอมรบไปทวโลกกคอกรรมวถการกลนอยางพถพถนเพอใหไดรสชาตตนตำารบของวอดกาบรสทธทมแอลกอฮอลสงถงรอยละ 38-40 หากนอยคนจะรวาเซนตปเตอรสเบรกนนขนชอวาเปนเมองแหงโรงกลนวอดกาและเบยรทโดงดงมากทสดแหงหนงในรสเซย ซงเปรยบเสมอนเชอเพลงทชวยขบเคลอนเศรษฐกจและการเมองทามกลางความหนาวเหนบอนหฤโหด ทงยงพนผกกบประวตศาสตรของชาตมายาวนาน นบตงแตสมยจกรวรรดซารแหงรสเซยซงเปนชวงทโรงกลนวอดกาถกผกขาดเฉพาะในกลมชนชนสง ตอมาในป 1863 ภาครฐยกเลกการผกขาดทำาใหเอกชนสามารถเปดกจการโรงกลนไดตามกฎหมายแตตองจายภาษใหกบภาครฐ วอดกาจงกลายเปนเครองดมททกชนชนสามารถเออมถงและคอยๆ หลอมรวม เขากบวถชวตของชาวรสเซยไปในทสด

ดวยความพรอมทางทรพยากรธรรมชาต ทงดนดำาทอดมไปดวยแรธาต หลอเลยงธญพชและนำาคณภาพดจากทะเลสาบลาโดกา เซนตปเตอรสเบรก จงกลายเปนแหลงรวมโรงกลนวอดกาและเครองดมแอลกอฮอลชนดตางๆ จำานวนมาก ซงสวนใหญจดอยในระดบพรเมยมทงสน หนงในนนคอ

กราฟกดไซน เครองมอโฆษณาชวนเชอโปสเตอรโฆษณาชวนเชอมบทบาทตงแตสมยสงครามโลกครงทหนงเรอย

มาจนถงสงครามเยนในฐานะกระบอกเสยงของรฐบาลเผดจการทม

อทธพลโนมนาวประชาชนรสเซยใหปฏบตและคลอยตามนโยบายตางๆ

ไดอยางมประสทธภาพ ดมทร มร (Dimitri Moor) คอหนงในนกออกแบบ

กราฟกรสเซยทนาจบตามองมากทสด ผลงานของเขาโลดแลนในยคสมย

ของพรรคบอลเชวก (ป 1917-1921) จนถงยคนโยบายเศรษฐกจใหม

สวนใหญแสดงถงเรองราวการตอสระหวางฝายธรรมะกบฝายอธรรมท

แตกตางกนชดเจน เชน ขวอำานาจจกรวรรดกบชนชนแรงงาน โดยเนน

การใชสแดงทเปนสญลกษณของการปฏวตและสดำาแทนชาวนาและกลม

แรงงาน หนงในผลงานของเขาทเปนทร จกมากทสดคอ "Have You

Enlisted In the Army?" อนมสวนทำาใหพรรคบอลเชวกสามารถโคนลม

ราชวงศซารแหงรสเซยไดสำาเรจในป 1917



#DumpStoliกฎหมายตอตานเกยในรสเซยไดจดชนวนความขดแยงขน ทำาใหเครอขายความหลากหลายทางเพศฯ (Lesbian, Gay, Bisexual, or Transgender - LGBT) ทงใน

รสเซยและตางประเทศออกมาเคลอนไหวเพอตอตานและประณามการกระทำาครงนวาเปนการลดรอนสทธมนษยชนขนพนฐานของกลมเพศท 3 ในรสเซยอยางยง

แดน ซาเวจ (Dan Savage) นกเขยนและบรรณาธการหนงสอพมพชาวนวยอรกไดเผยแพรบทความออนไลน “Why am I Boycotting Russian Vodka?” เมอ

กรกฎาคมทผานมา โดยเสนอใหชาว LGBT ทวโลกเขารวมแคมเปญ “#DumpStoli” เพอรณรงคใหผบและบารตางๆ ของชาวสรงชวยกนบอยคอตตวอดกาของ

รสเซยโดยเฉพาะ “สตาลชนายา” หรอ “สตาล” แบรนดวอดกาทขายดมากทสดเปนอบดบท 12 ในอเมรกาและท 14 ของโลก กระแสตอตานครงนไดแพรสะพด

จากนวยอรก แวนคเวอร ซานฟรานซสโก ซดนย ไปสลอนดอนอยางรวดเรว แตสถานการณกลบพลกผนเมอ วล เมนเดอลฟ (Val Mendeleev) ซอโอแหงบรษท

SPI Group ผผลตและจดจำาหนายวอดกาสตาลออกมาชแจงกบสอวาบรษทผผลตวอดกาแบรนดนมดวยกน 2 แหง ไดแก FKP Soyuzplodoimport ซงเปนผผลต

และจดจำาหนายสตาลภายใตการควบคมของรฐบาลรสเซย กบ SPI Group ซงเปนบรษทเอกชนในลกซมเบรกทผลตและจดจำาหนายสตาลไปยงรอยกวาประเทศ

รวมทงอเมรกา สหราชอาณาจกร และแคนาดา ทงยงยนยนวา SPI นนสนบสนนประชาชนเพศทสามมาโดยตลอดเนองจากเปนกลมเปาหมายหลกของแบรนด และ

เหนดวยกบการตอตานกฎหมายดงกลาวอยางจรงจง อยางไรกตาม รฐบาลรสเซยกไมไดมสวนไดสวนเสยกบบรษท จงขอรองใหทกคนเลกบอยคอตตสตาลของ SPI

โดยเรว นอกจากน นกวเคราะหการตลาดเครองดมแอลกอฮอลแหงยโรมอนเตอร ยงออกโรงหนนใหผบรโภคยกเลกการตอตานวอดกาของรสเซยดวยอกแรง ทงนก

เพราะวาการควำาบาตรอาจสงผลกระทบทางเศรษฐกจตอประเทศอนๆ ทอยบนสายพานการผลตเดยวกนกบสตาลและสนคาสงออกทงหมดของรสเซยเชนกน

“ลวซ (Liviz)” แบรนดวอดกาทเกาแกทสดของรสเซยตงแตป 1897 ซงถอสทธเปนผผลตใหกบอมพเรยล คอรท (Imperial Court) แตเพยงผเดยว อยางไรกตาม การเตบโตของธรกจนำาเมากตองแลกมาดวยปญหาสขภาพ ความยากจน และอาชญากรรมทแพรระบาดไปทวรสเซย เมอพรรคบอลเชวกกอการปฏวตเพอเปลยนแปลงการปกครองมาสระบอบคอมมวนสตไดสำาเรจ จงออกกฎหมายหามการผลตและจำาหนายวอดกาเพอจดการถอนรากถอนโคนปญหาดงกลาว กอนทกฎหมายนจะถกยกเลกไปในยคสมยของสตาลน

หลงจากการลมสลายของสหภาพโซเวยต อตสาหกรรมวอดกากกลบมาเดนหนาสรางมลคาทางเศรษฐกจอยางตอเนอง โดยม “รสเซยน สแตนดารด (Russian Standard)” แบรนดวอดการายใหญทเพงลงทนขยายพนทโรงกลนกวา 30,000 ตร.ม.ทเซนตปเตอรสเบรกในป 2006 นำาทพ มาขบเคยวกบคแขงรวมสญชาตตลอดกาลอยาง “สตาลชนายา (Stolichnaya)” อยางไรกตาม จากบทความเชงวเคราะหโดยยโรมอนเตอร (Euromonitor International) ระบวาแมรสเซยยงคงรงตำาแหนงตลาดวอดกาทใหญทสดในป 2012 ทวากมแนวโนมทจะเสยแตมตอใหกบสหรฐฯ และอนเดยซงเปนตลาดใหญรองลงมาได อนเนองจากกระแสการแบนวอดกาของรสเซยเพอประทวงกฎหมายตอตานกลมเพศทสามทกำาลงเกดขนในขณะน

vanc

ouve

rsun.co

m



ทมา:หนงสอประเทศรสเซย โดยสำานกพมพหนาตางสโลกกวางบทความ "Propaganda Design & Aesthetics: Soviet Retro Posters" โดย Lars Hasvoll Bakke จาก crestock.comบทความ "The Gay Boycott Against Russian Vodka: Stoli's CEO Speaks Out" โดย Vanessa Wong จาก businessweek.comบทความวจย "ความเขาใจเรองเพศ จากแนวคดทฤษฎทหลากหลาย" โดย ดร.นฤพนธ ดวงวเศษarchitecture_history.enacademic.comeuromonitor.comliviz.czmoma.orgsovietposters.comsptimes.rutheatlanticwire.comtheguardian.comvodkamuseum.su

เสรภาพลองหนของเพศท 3: เพศสภาพทถกสนคลอนเมอ 2 ปทผานมา โรงเรยนปลอดเพศสภาพแหงแรกไดเปดทำาการในกรงสตอกโฮลม สวเดนเพอเปดโอกาสใหเดกวย 1-6 ขวบ ไดมโอกาสเรยนรและพฒนาตนเองโดยไมยดตดกบกรอบคานยมของสงคมสากลเรองเพศสภาพ ซงถอเปนสญญาณทดในการเปดกวางและยอมรบความหลากหลาย ทางเพศมากยงขน แตสถานการณของกลมรกรวมเพศในรสเซยกลบเลวราย ลงไปทกท เมอมถนายนทผานมา วลาดมร ปตน (Vladimir Putin) ประธานาธบดคนปจจบนของสหพนธรฐรสเซยไดลงนามอนมตและประกาศ ใชกฎหมายตอตาน “การโฆษณาชวนเชอสงเสรมกจกรรมของกลมคนรกเพศเดยวกน” เดมทสทธและเสรภาพของเพศท 3 ในรสเซยถกรกรานและลดรอนตงแตศตวรรษท 18 พระเจาปเตอรมหาราชแหงราชวงศซารไดออกกฎหมายหามทหารในกองทพมความสมพนธทางเพศกบคนเพศเดยวกน เพอมงผลกดนรสเซยไปสความยงใหญ ในชวงการปกครองระบอบสงคมนยม รฐบาลโซเวยตไดออกกฎหมายทระบวาการรกคนเพศเดยวกนถอเปนการกออาชญากรรม และกำาหนดใหบคคลทมพฤตกรรมรกเพศเดยวกนมความผดปกตทางจต อยางไรกตาม ขอกำาหนดดงกลาวถกยกเลกในป 1999 ซงเปนชวงทปตนยงดำารงตำาแหนงประธานาธบดสมย แรก ในป 2006 มการกอตงเครอขาย LGBT แหงรสเซยขนอยางเปนทางการ เพอเรยกรองสทธ เสรภาพ และความเปนธรรมใหกบกลมคนเหลานซงยงคงถกมองและปฏบตในฐานะ “คนชายขอบ” ของสงคมรสเซยสมยใหม รายงานของสำานกขาวเดอะ การเดยน ระบวาในป 2012 เซนต ปเตอรสเบรกกลายเปนเมองท 4 ในรสเซยทตอตานกลมคนรกเพศเดยวกน โดยมกลมนกการเมองและศาลเยาวชนภายใตครสตจกรรสเซยออโธดอกซ คอยสนบสนนใหภาครฐประกาศใชกฎหมายอยางเปนทางการทวประเทศ เพอปกปองเดกและเยาวชนจากการโฆษณาชวนเชอของกลมคนรกเพศเดยวกน และเมอกฎหมายดงกลาวมผลอยางเปนทางการในป 2013 จงทำาใหกลมเพศท 3 ทออกมาเคลอนไหวตอตานถกทำารายรางกายจำานวนมาก นอกจากน สำานกขาวบลมเบรก ยงรายงานวาสถานการณการตอตาน อยางรนแรงในเซนตปเตอรสเบรกไดสงผลกระทบตอเดกและเยาวชนชาวรสเซยทมผปกครองเปนเกยหรอเลสเบยนอยางยง เดกสาววยรนอาย 17 ป คนหนงวตกกงวลวาผปกครองของตนเองอาจถกตดสนวาเปนอาชญากร ในขณะเดยวกนกลม LGBT ในรสเซยรายงานวารอยละ 15 ของกลมคนรกเพศเดยวกนทรบเลยงบตรบญธรรมตองเผชญกบความหวาดระแวงและถกลอบทำารายรางกายเปนครงแรกในรอบสบเดอนทผานมา ทำาใหพวกเขารสกกลายเปนคนชายขอบของสงคมมากขนไปทกท อยางไรกตาม กลมคนรกเพศเดยวกนรวมไปถงองคกรนานาชาตและผนำาแหงประเทศเสรตางพากนวพากษวจารณและตอตานกฎหมายของรสเซยฉบบน รวมทงคณะกรรมการโอลมปกสากล (ไอโอซ) ไดแสดงความเปนหวงวาอาจจะกระทบไปถงการเปนเจาภาพโอลมปกฤดหนาวปหนาทเมองโซชในรสเซย

สาเหตทปตนสนบสนนกฎหมายดงกลาวสวนหนงอาจเปนเพราะอทธพล ของครสตจกรซงมองวาการรกเพศเดยวกนนนเปนบาป และรอยละ 78 ของประชาชนชาวรสเซยทงหมดกนบถอศาสนานอยางเครงครด ประกอบกบอตราการเกดทรวงหลนจาก 145.2 ลานคนในป 2002 เหลอเพยง 142.9 ลานคน อาจสนคลอนความมนคงของประเทศและตำาแหนงประธานาธบด ของเขาไดงายๆ แมวาวนนเซนตปเตอรสเบรกจะเดนขามผานคนวนอนโหดรายในยคโซเวยตและเตบโตเปนเมองทาเศรษฐกจทอดมดวยความมงคงทางทรพยากรนำามนและแรธาต แตทามกลางการเกดใหมของสถาปตยกรรมยคบาโรคและนโอคลาสสกทดงดดความสนใจจากนกทองเทยวทวโลกแลว หนทางสเสรภาพกลบยงคงเลอนราง ดวยมายาคตทางศาสนา วฒนธรรม และแนวความคดเกาทยดตดกบ “สภาวะผนำาแหงชาต” เชนในอดต เสรภาพทถกสนคลอนในวนนจงอาจไมใชแคเสรภาพของกลมเพศทางเลอกเทานน แตอาจรวมไปถงเสรภาพของประชาชนชาวรสเซยทงหมดในวนขางหนาอกดวย

กวาสามสบปทแลว ทภาพจำาของดอยตงคอทงดอกฝน ภเขาหวโลน และศนยกลาง การผลตยาเสพตดทใหญทสดแหงหนงของโลก “ดนแดนตองหาม” ทคนไทยและ เจาหนาทของรฐไมอาจเขาถง อะไรคอเหตปจจยของสถานการณในอดตนน และ “การพลกฟนสดมหศจรรย” ทเกดขนกบดอยตง เพอลางภาพจำาเดมๆ พรอมสรางภาพจรงใหมขนในทศทางทตรงกนขาม เกดขนไดอยางไร เมอดอยตงในวนนไมใชสวรรคของผผลตยาเสพตดอกตอไป แตคอแหลงศกษาและพฒนาเพอการสรางชวตทสขไดอยางยงยน บทสนทนาทยอความ สามสบปแหงเสนทางการพฒนาดอยตงจาก ม.ร.ว. ดศนดดา ดศกล เลขาธการและกรรมการมลนธแมฟาหลวง จะเปนคำาตอบของทกคำาถามขางตนน

ม.ร.ว.ดศนดดา ดศกลดอยตง อดต-แดนสนธยาปจจบน-แดนสนทนาเรอง: ศภสรา เขมทอง ภาพ: อดเดช ชยวฒนกล

THE CREATIVEมมมองของนกคด


แตกอนนทำาไมใครๆ กเรยกดอยตงวา เปน “แดนสนธยา”เมอสามสบปกอนนน พนทของดอยตงคอดนแดนของชนกลมนอยทรฐบาลไมสามารถดแลเรองความปลอดภยได ดงนนความมนคงของชาตกไมม เปนพนททรกนดารทใครกไมอยากเขาไปแตะตอง ไมกลารกลำา นยหนง เราเรยกวาแดนสนธยา คอ unreachable หรอ untouchable land สมยนนกองกำาลงทหารไมสามารถดแลไดทวถงทงประเทศ เทคโนโลยไมพรอม สงอำานวยความสะดวกขนพนฐานยงไมม ถนน นำาประปา ไฟฟากไมม หางไกลมาก ขนไปกลำาบาก ทางกขรขระอนตราย บนดอยตง มชนกลมนอยอยาง อาขา ละห ไทลอ ไทลวะ อยในดนแดนท unreachable หนาผาชนเกอบ 90 องศา กขนไปปลกฝนกนบนนน ใครจะกลาขนไปเดน ถงเดนไปกไมไดอะไร เผลอๆ ถกยงตายอก เฮลคอปเตอรกเขาไปไมได ในเมอลำาบากแบบน แลวราชการจะเขาไปทำาไม เขาไปกเสยงตาย ไมไดอะไร

เหนอยยาก ไมมใครคอยชวยคณ กปลอยเปนแดนสนธยาตอไป พนททรฐบาลหรอหนวยงาน รฐเขาไมถงกเปน safe haven (สถานพกพง) ของ คนพวกน ดนแดนสามเหลยมทองคำาจงเปนสวรรคของขบวนการคายาเสพตด เปนแหลงสำาคญอนดบหนงของโลก ใครๆ กรจก The Heart of the Golden Triangle ซงกคอดอยตง

แลวมลนธแมฟาหลวงไดสรางชวตใหมๆ ความสขใหมๆ บนพนทเดมไดอยางไรตอนนนภเขาแถบนเปนเขาหวโลนทงหมดเกอบๆ 5 หมนไร จากพนททงหมด 9 หมนกวาไร เปนดนแดนสดลกหลกตา เพราะเขาปลกขาวไรแลวไมพอกน จงกลบมาทภมปญญาของเขาซงเกงเรองการปลกฝน เมอปลกแลวไมตองหาตลาด ไมตองโฆษณา ปลกอยในหลบไหนกจะมคนมาหาเพราะม demand (ความตองการ) สงมาก เมอขายฝนไดกไปซอขาวกน ถามวาในสถานการณท บบบงคบอยางนน เปนเรา เรากอาจจะทำา เพราะไมมทางเลอก ถาไมทำาฝนกตองเอาลกสาวหรอ

บางบานกขายลกชายเขาระบบ sex industry (อตสาหกรรมทางเพศ) หรอลกทรพยปลนจ สงทสมเดจยาทรงภมพระทยมากคอตงแตเรมมมลนธแมฟาหลวงจนกระทงทกวนน ม หญง 3 ชวอายคนอยพรอมหนากน ครอบครวไดทำางานดวยกนในโรงงานของเรา ยา ยาย แม และลกสาว คนแกนงปนดาย แมทอผา ลกปกผา ถามวาผมไปซอผาทอสำาเรจเลยนถกกวาไหม มนถกกวากจรงแตเราตองดแลเรองคนดวย นคอสงทพระเจาอยหวตรสไว “ขาดทนคอกำาไร” เราขาดทนแตเขาไดกำาไร กำาไรของเขาคอเขาไดกลบมามศกดศรของความเปนคน ซงเงนซอไมได นยงใหญกวาอะไรทงนน ไมมใครอยากขายลกกน ไมอยากถกประณาม อยากมชวตทพงพาตนเองได ตกกลางวนกลอมวงกนขาวกน บานนนำา กบขาวมาอยางหนงแบงๆ กนกน 5 คนกมกบขาว5 อยางแลว แตถาเรากนคนเดยวกมกบขาวแคอยางเดยว นคอบรรยากาศของการอยรวมกนในสงคม เปนสงทสมเดจยาทรงประทานเปนแนวทางการทำางานแกมลนธเรา

"ธรรมชาตของคนเราคอกลวการเปลยนแปลง"



อะไรคอสงทยากทสดของการเรมตนโครงการพฒนาดอยตงธรรมชาตของคนเราคอกลวการเปลยนแปลง สงทยากคอเราจะนำาโครงการทงหมดทเราอยากจะมอบใหเขาเพออนาคตของเขาไปบอกเขา จรงๆ แลวมนยากมาก ครงแรกๆ ทผมลงพนท ผมขนหนาบาน เขาแอบลงบนไดหนทางหลงบาน หอบลกจงหลานหนไปอยในสวนในปา แลวผมจะไปศกษาเขาไดอยางไร วธกงายนดเดยว ดวาลกหลานของเขาไปเรยนทไหนกตามไปถงโรงเรยน ถงวทยาลย เราตองทำาความเขาใจกบพวกเขา ใหขอมลเขา ทำาใหเขาเชอและวางใจเรา และเขาจะเปนสอทเชอมเราไปถงพอแมปยาตายายของเขาได สวนใครทเรยนจบดานเกษตร เรากชวนเขามาทำางานในโครงการของเรา

การทำางานทามกลางความแตกตางของกลมคน มหลกคดงายๆ สความสำาเรจอยางไรบางเมอกอนนชาวเขาทอผาผนหนง ไมใชวาจะขายไดทกวน บางวน 30 บาทยงไมมเขาบานเลย แตถาคณมาเขาโครงการของมลนธแมฟาหลวง เมอผมมทนการศกษาและทนทำากนใหคณมาเรยนกบผมวนละ 50 บาท ใครจะไมมา มาแลวมเงอนไขทตองปฏบตตาม ทกษะทคณมนนคอสงทพอแมคณสอนมา แตคณตองมาเรยนรทกษะใหมจากผม เพราะเรามทงคนไทใหญ ไทลอ ไทลวะ ชาวเขาคออาขา ละห และพวกกกมนตง หรอจนโพนทะเลทหนคอมมวนสตแลวอพยพมาอยแถบน แตละคนกมทกษะมากนคนละอยาง คนจนเกงเยบผา คนไทเกงดานทอผา สวนชาวเขาเกงปกผา ทกษะและอปกรณดงเดมทหาและทำาเองอยางงายๆ นนพอออกมาแลวมนไมไดมาตรฐาน ดไซนกไดแคแบบเดยว ทกคนทำาเหมอนกนหมด แลวใครจะซอของเรา

เราจงตองคดจาก global to local (ระดบโลกมาสระดบทองถน) คอนำาการตลาดมาเปนตวตงวาเราจะขายใคร ถาเราจะมงทางยโรป สและแบบอยางทเราม กคงไมมใครซอ เราตองหาดไซเนอรจากสแกนดเนเวยมาชวย ดานทกษะพนฐานกอาศยการอบรมความรจากหนวยงาน ทเขาเชยวชาญมาเปดคอรสสอนให ตอนนผลตภณฑของเราสงขาย 4 ประเทศ โดยสงขายในรานขายอปกรณตกแตงบานขนาดใหญทมสาขาทวโลก เราสามารถยอนกลบไปถงจด local to global (ระดบทองถนไปสระดบโลก) ได นมาจากปจจยงายๆ เลยวาไมวาเราจะทำาอะไรกบใคร เราตองศกษาเขาวาเขามอะไรและขาดอะไร เราตองสรางและเสรมจากสงทเขาม ไมตองไปแทรกแซงอะไรใหมากมาย หรอ built on what they have

“Built on what they have” ยากแคไหนในการนำามาปรบใชกบพนทนสงสำาคญทสดคอเราตองรปญหาทแทจรงของพวกเขา ลงไปทำาสำารวจกนในพนท จากนนดวา need & want (ความจำาเปนและความตองการ) ของเขาคออะไร เขาอยากไดอะไร อยากอยอยางไร ทงนอยบนพนฐานของเหตและผล ไมใชอยากจะไดอะไรกตองได ทกครงทจะเรมตนโครงการใหมๆ ทงทดอยตงหรอทพนทอนๆ ทงในและตางประเทศ ผมตองไปใหถงปญหาของพวกเขา รใหถองแทเพอการแกปญหาทตรงจด ศกษาจากชมชนเพราะเขารดทสด อยากจะทำาอางเกบนำาสกแหง ชมชนจะรดวามแหลงนำาซอนอยตรงไหนบาง หรอตอนำามาไดจากแหลงไหนบาง เมอเราจบเรองปจจยพนฐานไดเรากจะไปตอไดเรวขน ปญหาตอไปคอเราอยากไดชาวบาน เหลานมาอยในโครงการเรา เรากตองสรางงานใหเขา

ระหวางทหาแหลงนำา เรากปลกปาทดแทนเขาทหวโลน ใชอบายนเปนพาหะ ไมไดปลกปาแบบปาไมทวๆ ไป แตเราใชปามาแกปญหาความยากจนแกชาวบาน วธการกคอชาวบานบกรกพนทปาไมโดยทไมร พอทำากนแลวไมพอกน เรายงจะไปเอาพนทคนมาอกไปซำาเตมเขาอก ใครทไหนจะมารวมมอ วธการของเราคอเขาตองไดคาตอบแทนมากกวาทเขาเคยไดจากการถางปา จากทเคยได 4,000-5,000 บาท ตอครอบครว/ป ถาคณมาทำางานกบผม ผมใหคาแรงคณวนละ 40 บาท คณทำา 300 วนคณได 12,000 บาท ความเปนอยเขากดขน ไมวาจะทำาอะไรใหเขาสามารถอยรอด (survive) ได ชาวบานเขาจะรวมมอดวย แตถาหากจะใหดกวาอยรอดนน คอตองหมดหนหมดสน อยอยางพอเพยง (sustainably) และตอไปคอมเงนออม (saving) ถาคณมเงนออม เมอเกดปญหาหรอ external shock เรากจะมเงนสำารองไวใช ไมตองกลบไปกยมเปนหนใครอก เราตองหางานอนใหเขาทำา จากพนฐานทเขาม คอ built on what they have แลวยกระดบขนไปเรอยๆ จนเขาสามารถไปถงระดบโลกได ทกอยางตอง becoming (ไตระดบขนเรอยๆ) ไมใช being (ยำาอยทเดม) เพราะเมอไหรท being เราจะนงอยกบทและถอยหลงลงคลอง แต becoming มนจะไปตอเรอยๆ ไมมวนถง ความเชยวชาญทงหลายทเรามมนเหมอนวงหมนทยงหมนกจะยงมขนาดวงกวางขนเรอยๆ ไมมทสนสด สำาคญมากๆ คอทเราทำานนเราใสมลคาเพมลงไปในทกๆ สง เราไมไดขายเมลดกาแฟวาเปนเมลดกาแฟ เราไมไดขายถว แมคคาเดเมยวาคอถว ขายไปแลวใหคนอนเอาไปแกะและแปรรป แตเราทำาตงแตเสาะหาพนธทดทสด พฒนาตราสนคา รวมทงพฒนาบคลากรและผลตภณฑของเราไมใหหยดนง

ไมวาเราจะทำาอะไรกบใคร เราตองศกษาเขาวาเขามอะไรและขาดอะไร เราตองสรางและเสรมจากสงทเขาม ไมตองไปแทรกแซงอะไรใหมากมาย หรอ built on what they have



เราสามารถนำาโมเดลจากดอยตงนไปแบงปน ใชกบทองถนอนๆ ไดไหมตอนนมลนธแมฟาหลวงเราอยได อยรอด อย อยางพอเพยง และอยอยางยงยนดวยตวของเรา เอง แลวทคนเชอมนในตวเรากเพราะ we walk our talk (ทำาอยางทพด) เราพอจะมกำาลงชวยผอนทงในประเทศและตางประเทศ แมไมมเงนทน แตอยในสถานะประเทศผให (donor country) เพราะสงทเรามพรอมมากๆ คอความเชยวชาญ หนวยงานรฐและองคกรดานการพฒนาหลายๆ แหงจากตางประเทศจะตองขามนำาขามทะเลมาดงานทงทกรงเทพฯ และทบนดอยตง นอกจากน สำานกงานปองกนยาเสพตดและปราบปรามอาชญากรรมแหงสหประชาชาต (UN Office on Drugs and Crime - UNODC) ยงยกยองใหโครงการพฒนาดอยตง โดยมลนธแมฟาหลวงเปนแมแบบของโลก

เราไมไดขายเมลดกาแฟวาเปนเมลดกาแฟ เราไมไดขายถวแมคคาเดเมยวาคอถว ขายไปแลวใหคนอนเอาไปแกะและแปรรปแตเราทำาตงแตเสาะหาพนธทดทสดพฒนาตราสนคารวมทงพฒนาบคลากรและผลตภณฑของเราไมใหหยดนง

ผมกลาพดวาโมเดลนสามารถนำาไปปรบใชไดกบทกๆ พนทในโลก แมใน 3 จงหวดชายแดนภาคใตของเรา เราเรมทำาแลว เรมจากใหคนสองภาคไดทำาความรจกกนอยางใกลชดเสยกอน เพอลดชองวางความหางไกล ความไมเขาใจกน สงนเราทำาสำาเรจมาแลวทอาเจะห เราสามารถเชอมอาเจะหกบรฐบาลกลางทจากาตารได ทพมากเชนเดยวกน แตสำาหรบภาคใตนนเรายงขาดเรอง unity (ความเปนเอกภาพ) ของการสงการจากภาครฐ เพราะมหลายหนวยงานทตางคนยงตางทำาหนาทของตวเอง ไมมคนสงการสงสด เราจงตางคนตางไปตางทศทางอย ในตอนน ผมยดมนในแนวทางทวา คนเรานนเกดมาตองรจกการแบงปนซงกนและกน แบงอะไรกไดทเรามมาก ไมตองเปนทรพยสนเงนทอง แต ปจจบนนเรารแตการ take (รบ) แตเราแทบจะไมรจก care & share (ความหวงใยและการ แบงปน) ซงเปนหวใจสำาคญของการอยรวมกนอยางมความสข และสำาคญมากสำาหรบการสรางสรรคสงคมทกำาลงมปญหาและตองการความชวยเหลอ เพราะเราไมสามารถรไดเลยวาพวกเขาจะสรางสงมหศจรรยอะไรไดบางถาเราไมเขาไปจดประกายใหเขา

Creative ingredient

ถาจะตองทำาความรจกใครสกคนหนงผมชอบทจะฟงคนคยกน ฟงความคดของเขา วาเขาตองการอะไร คดอะไรอย อยากจะสอสารอะไรกบเรากบคนอนๆ

สงททำาใหชวตและความคดสดใหมอยเสมอทกวนนเวลาขนไปบนดอยตงกยงกางเตนทนอนกนอยบาง ไดอยกบธรรมชาตแลวมความสข อากาศเยนๆ เดนปาศกษาตนไม รสกสดชน มความสข ถาวางๆ กขอเชญทกๆ คนไปขนดอยตงกน



เพอใหผปวยไดรบตวยาอยางครบถวนและมประสทธภาพ “เขมฉดยา” จงถกคดคนขนในป 1853 โดยแพทยฝรงเศส ชารลส พราวาซ (Charles Pravaz) แตดวยคณประโยชนทสามารถสงตวยาเขาสชนใตผวหนงใหซมผานกระแสเลอดและออกฤทธไดในทนทนน กกลบ ทำาใหมนถกนำาไปใชกบตวยาทเปนสงตองหามโดยเฉพาะสารเสพตด จนทำาใหเขมฉดยาทเคยเปน “ผชวยคนสำาคญ” ในการบำาบดรกษาอาการเจบปวย ตองกลายเปน “ผสงตอสงตองหามรายแรง” ในบางครง

ทมา: ขอมลทวไป “Syringes Vending Machine” จาก anex.org.auบทความ “Redfern automatic syringe dispensing machine Operational - 11th April 2013 จาก redwatch.org.auบทความ “Syringe vending machines for injection drug users: an experiment in Marseille, France.” จาก ncbi.nlm.nih.govบทความ “The effectiveness and safety of syringe vending machines as a component of needle syringe programmes in community settings” จาก ijdp.org

จำานวนผปวยโรคตดตอจากการใชเขมรวมกนทเพมมากขนทวโลกกลายเปนทมาของการรณรงคอยางเปนรปธรรมดวยวธการ “คดยอนกลบ” ดวยการ สงเสรมใหผทตองใชเขมฉดยา (ทงผปวยโรคเบาหวานทตองฉดอนซลนเขาสรางกายมากกวาวนละ 2 ครงเพอควบคมระดบนำาตาลในเลอด และผทใชมนในทางตรงกนขามอยางนกเสพยา) ใหสามารถหาซอไดสะดวกและมเขม ฉดยาใหมๆ ไวใชเฉพาะตนในเวลาทตองการ Syringe Vending Machines (SVMs) หรอเครองจำาหนายเขมฉดยาอตโนมต จงกลายเปนนวตกรรมทไมเพยงชวยแกปญหาเรองความสะดวก แตยงเปนฮโรทชวยลดการแพรกระจายของโรคตดตอจากการใชเขมรวมกนอยางโรคเอดสหรอไวรสตบอกเสบให ลดลง ซงปจจบนเครอง SVMs นไดถกนำาไปใหบรการแกประชาชนแลวทงในยโรป เชน ฝรงเศสและเยอรมน รวมถงหลายๆ รฐในออสเตรเลย จากผลการสำารวจในหลายประเทศทมบรการเครอง SVMs น พบวามนสามารถลดอตราการใชเขมรวมกนของกลมนกเสพยาไดอยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะในชมชนทมการเตรยมพรอมดานการประชาสมพนธและการรณรงค รวมถงมการตดตงในทำาเลทเหมาะสม โดยยงมปรมาณผใชยามาใชบรการเครอง SVMs นมากเทาไหร กจะยงชวยลดอตราการเกดโรคระบาด ตลอดจนชวยประหยดงบประมาณมหาศาลในการสาธารณสขและการรกษาพยาบาลผปวยโรคตดตอ นอกจากน หลายประเทศยงเรมพฒนาการให

บรการในรปแบบอนๆ เชน การตงหนวยเคลอนทหรอรวมมอกบพนธมตร ดานการสงเสรมงานสาธารณสขในชมชน เชน รานขายยา หรอศนย สงเสรมสขภาพ และอนามยชมชน ใหชวยกนทำาหนาทกระจายเขมฉดยา ใหมทสะอาดใหแกผทตองการ ตลอดจนมการทดลองตดตงเครอง SVMs ทงในโรงพยาบาลหรออาคารสวนงาน สาธารณสขตางๆ ซงจะมเจาหนาททางการแพทยคอยใหคำาแนะนำาการใชงานอยางถกวธ ถงแมวาเครอง SVMs จะเปนกญแจสำาคญทชวยปองกนและลดการ ตดเชอไวรสทสงผานทางเขมฉดยาได แตในความจรง กยงคงมผคนจำานวนหนงทหวนวตกเกยวกบการเพมขนของผใชยาเสพตดเชนกน แตถงอยางนน เมอถงวนทสงคมตองเลอก เรากอาจตองยอมรบในวธการทตรงขามกบขอหามหรอความคดทเคยมมา เพอแลกกบผลลพธทดมากกวาทงในปจจบนและอนาคต

SYRINGES VENDING MACHINEเรอง: พชรนทร พฒนาบญไพบลย และ ปยะพร สวสดสงห

14:12 PM

3G 4:08 PM4:08 PM

iPad iPad / iPhone

ดาวนโหลดฟร!นตยสาร Creative Thailandผาน 2 แอปพลเคชน CT magazineและ TCDC Digital Resource

flickr.

com/A

lex E.

Proimos

CREATIVE WILLคด ทำ� ด


14:12 PM

3G 4:08 PM4:08 PM

iPad iPad / iPhone

ดาวนโหลดฟร!นตยสาร Creative Thailandผาน 2 แอปพลเคชน CT magazineและ TCDC Digital Resource

eBook เจาะเทรนดโลก 2014 โดย TCDC: แฟชน วสด เทคโนโลย ส พนท และการใชชวตรวมจบกระแสความตองการของตลาดในป 2014 กบบทสรปทกลนกรองจากหนงสอและนตยสารเทรนดระดบโลกกวา 20 เลมอาท Carlin | Nelly Rodi | Pantone View | Viewpoint

ดาวนโหลดฟร tcdc.or.th/trend2014หรอ ผานแอปพลเคชน TCDC Digital Resource

TCDC ชน 6 ด เอมโพเรยม 10.30 - 21.00 (ปดวนจนทร) 02 664 8448 TCDC Chiang Mai หลงกาดเมองใหม 10.30 - 18.00 (ปดวนจนทร) 052 080 500 tcdc.or.th

Documents

Ct Magazine 49