Curcuma longa – Gheeprofdoc.um.ac.ir/articles/a/1007892.pdf1387 ﺰﯿﯾﺎﭘ ،ﻪﺳ يهرﺎﻤﺷ ،ﻢﻬﻧ يهرود زاﺮﯿﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد

1387 پاییز، ي سهي نهم، شماره دوره مجله دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز

222

– Curcuma longa اثر اسید هیالورونیک و ترکیب بافت شناختیبررسی

Ghee ژینژیوکتومی در سگبه دنبالبر ترمیم لثه

احسان برادران - **** ناصر مهدوي شهري -*** مسعود ذاکري - ***مهدي ذاکري - **ساغروانیان... نصرا - *قنبري... حبیب ا ******* حیدر پارسائی- ******مینا زارعیان جهرمی *****اصرين دانشگاه علوم پزشکی مشهد دندانپزشکی ي مرکز تحقیقات دانشکده عضوو دانشیار گروه پریودنتولوژي *

مشهد دانشگاه علوم پزشکی دندانپزشکیي مرکز تحقیقات دانشکده عضوو استادیار گروه آسیب شناسی دهان و فک و صورت ** علوم پایه دانشگاه فردوسی مشهدير گروه بیولوژي سلولی و مولکولی دانشکده دانشیا****، دندانپزشک– جراح ***

شاهدعلوم پزشکی دندانپزشکی دانشگاه ي دانشجوي دانشکده ******، دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهدي دانشجوي دانشکده***** دانشگاه علوم پزشکی مشهدی گیاهان دارویفارماکولوژي مرکز تحقیقات و پزشکیي دانشیار گروه فارماکولوژي دانشکده*******

چکیده زخـم، از اسـید هیالورونیـک بهبـودي رونـد سـرعت در و جراحی پریودنتال براي کاهش عوارض امروزه، :لهابیان مس

ن ي به دست آمـده از حـرارت داد روغن تصفیه شده ( Gheeخوراکی یا موضعی از ي استفاده همچنین. شوداستفاده می . موثر باشدبه نسبتبر روند ترمیم زخم می تواند ) ي حیوانیکره

، بافت لثهبهبودي بر روند Curcuma longa – ghee اثر اسیدهیالورونیک و ترکیب ي با هدف مقایسهپژوهشاین : هدف . ، انجام شدژنژیوکتومی جراحیبه دنبال

بیگـل از نـژاد سـالم سـگ پـنج .انجـام شـد کور دو سو فی تصاد بالینیکارآزمایی به روش پژوهش این: مواد و روش )Beagle(، بدون که ، ژنژیویتو دارايپوسیدگی بیسالم و هايبا دندان ، کیلوگرم15 ماه و وزن تقریبی 24 تا 18 با سن

اي گونه ، بهشآزمایگروه شش ناحیه در و شاهد گروه در ناحیهدو فک هر در .شدند برگزیدهبودند، هاي پریودنتالبیماري از پریودنتال پک همراه هب آزمایش گروه در و پریودنتال پک تنها از شاهد گروه در ژنژیوکتومی، از پس .گرفتند تصادفی قرار

)C يماده( کاسید هیالورونی و )B يماده وA يماده( متفاوت دو نسبت باCurcuma longa – ghee ترکیب داراي يماده سه انجـام از پـس روزهاي چهارم و هفتم در بافت شناختی از لحاظ بهبوديروند بافتی براي بررسی هايهنمون. استفاده شد

.گردید استفاده )Kruskal-Wallis( والیس -کروسکالآزمون از اطالعات واکاوي براي. گرفتند قرار بررسی مورد ژنژیوکتومی، حاد و مزمن خونریزي نکروزیس و معیار جز به افت شناختیبهاي معیار يهمهدر روز چهارم و هفتم، تفاوت :یافته ها

هـاي معیار چـشمگیري در روز چهارم به میزان .، معنادار بودشاهدنسبت به گروه C و A،B ي هر سه مادهبا استفاده از تفـاوت شـد، ضـمن آنکـه تنهـا دیـده C ي نسبت به مادهB و A ي دو مادهبا استفاده از التهابی کمتر و ترمیمی بیشتر

رهـاي التهـابی معیا چـشمگیري در روز هفتم، به میزان ). = p 002/0( بودتلیزاسیون از نظر آماري معناداراپیي نمایه . شددیده C و A ينسبت به ماده B يکمتر و ترمیمی بیشتر در ماده

سـرعت د هیالورونیـک در نـسبت بـه اسـی Curcuma longa-ghee ، اثـر ترکیـب این بررسی نشان داد که :نتیجه گیري هیالورونیـک در توانـد جـایگزین مناسـبی بـراي اسـید میو التهاب بیشتر بوده است روند ترمیم و کاهش بخشیدن به

.ی پریودنتال باشد جراحپس ازهاي زخمبهبودي روند سرعت دادن به وکتومیژنژیلثه، سگ، ، Curcuma longaاسید هیالورونیک، بافت شناختی، : کلیدي گانواژ

17/5/87: تاریخ پذیرش مقاله 9/11/86: تاریخ دریافت مقاله

234 تا 222صفحه ي : ي نهم، شماره ي سه ؛ دوره1387مجله دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گروه آموزشی -دانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی دني دانشکده- روبروي پارك ملت- بلوار وکیل آباد-مشهد. مهدي ذاکري:ول مکاتباتو مسينویسنده

Mahdi_Zakery @yahoo.com: پست الکترونیک 09359893708 ، 0511-8829501-15 :تلفن پریودنتولوژي

ي پژوهشی اصیلمقاله

Archive of SID

www.SID.ir

mailto:@yahoo.com

مهدي ذاکري و همکاران ... ترمیمبر Curcuma longa – Ghee اثر اسید هیالورونیک و ترکیب بافت شناختیبررسی

223

درآمد ، از انجام جراحی پریودنتـال پس موارد بیشتردر پوشـیده ، پـک جراحـی يبه وسیله مورد عمل يناحیه از جراحـی و پـس نی شدن ها احتمال عفو پک. شودمی

را بـا بافـت رسـانند و تـرمیم خونریزي را به حداقل می آســان جلــوگیري از ترامــاي ســطحی هنگــام جویــدن

هستند خواص درمانی بدونها عموماً پک . )2و1(کنندمیکنند تا اینکه میبهبودي کمکبه بافت از نگهداري و با

هـا در برخـی مـوارد پـک . )4و3( باشـند "عامل بهبودي " و تحریک بافـت در حـال تـرمیم )5(باعث تجمع پالك

وارد نمودن آسیب اندك بـه پریودنـشیوم در نیز، و )6،7(بـراي ، امـروزه . مـی شـوند )8( با افـزایش التهـاب پیوند

از بیومتریـال هـاي بهبـودي رونـد سرعت بخشیدن در تـوان بـه می از آن جمله شود که استفاده می گوناگونی

هیالورونیـک اسـید . )14-9(دو اشاره نم کهیالورونیاسید کـه هـسته اسـت لکول بـسیار بزرگـی وم) هیالورونان(

ي تکرار شـونده هاي گوناگون بخش و از نداردپروتئینی هـاي ویژگـی از . )17-15(ساکارید ساخته شـده اسـت دي

زیـاد آب و توانایی اتصال بـه مقـادیر هیالورونیکاسید ه ژالتـین و قـوام دار، شبی ،اي زمینه يتشکیل یک ماده

،اي زمینـه يهـاي رشـد موجـود در مـاده عامـل ذخیره متناسب سـطح سـلول و ي اتصال آنها با گیرنده آسانی

آســـیب پیـــدایشآغـــاز رونـــد تـــرمیم در صـــورت . )20-18( می باشد

به صورت مـاتریکس هیالورونیکاستفاده از اسید در بر تـرمیم زخـم سودمندي می تواند اثر ،قابل جذب

ـ گوناگوننواحی ، در پـی ویـژه تـرمیم پریودنـشیوم ه ب . )23-21(جراحی پریودنتال داشته باشد

ــنش ــاران)Jentsch (جــ ــین و همکــ و همچنــ پــژوهش در دو ان و همکــار )Pistorius( پیــستوریوس

، نـشان دادنـد کـه اسـتفاده موضـعی از اسـید جداگانهح و تسطیگیريم به صورت ژل همراه با جر هیالورونیک

در درمـان سودمند يتواند اثر می) .S.R.P(طح ریشه س . )25و24( داشته باشدالتهاب لثه

انـ بر درمکـیـورونـالـیـه دـیـاس در بررسی اثر

دو فراینـد در و همکـاران )Xu( و سـ پریودنتیت مـزمن، یگونـه تفـاوت نـشان دادنـد کـه هـیچ جداگانه پژوهش

ـ آزمـایش وهگـروه کنتـرل و گـر میـان دار امعن پایـه ر ب .)27و26(، وجود ندارد بالینیهايمعیار

در و همکـاران )Rajapaksa(راجاپاسکا ،همچنینــو ــد يالگ ــشان دادن ــوانی ن ــید حی ــتفاده از اس ــه اس ک

پایـه مخـاطی بـر بر تـرمیم سودمند ياثر هیالورونیکــستوپاتولوژیکمعیار ــد . )28( نداشــت ،هــاي هی در فراین

ــژوهش ــايپ ــده، ه ــام ش ــتفاده از انج کــومین کراس)Curcumin( ـ دسـت آمـده از پـودر ه ، محصول طبیعی ب

)32-29( ضد التهاب يریزوم زردچوبه، به عنوان یک ماده سرعت بخشیدن به می تواند در )34و33(اکسیدان و آنتی

. کنـد بـازي چشمگیري، نقش )36و35(روند ترمیم زخم نـشان ،بهبودي روند سرعت بر کرکومیندر بررسی اثر

توانـد مـی این ماده که استفاده موضعی ست،ه شده ا داد که خود عاملی TGF-β1 بر افزایش میزان چشمگیرياثر

يپایـه بهبود زخم بـر نیز، و استمؤثر در ترمیم بافتی .)37(هاي هیستوپاتولوژیک، داشته باشدمعیار

هــاي مــؤثر بــر تــرمیم زخــم از دیگــر بیومتریــال از ه دست آمده ب يروغن تصفیه شده (Gheeتوان به می

مهمتـرین . )38(اشـاره نمـود ) حرارت دادن کره حیـوانی شامل اسیدهاي چـرب اشـباع و اسـیدهاي Gheeاجزاء

ماننـد ) Puly Unsaturated Fatty Acid(چرب غیر اشـباع linolenic acid (n-3)، linoleic acid (n-9)اسید لینولنیـک

هاي اسـید . )39( اسـت Oleic acid (n-9) اسید اولئیـک وــر اشــباع نقــش مهــم در انتقــال و تنظــیم یچــرب غی

بازيتلیال سیگنالهاي بین سلولی و تکثیر سلولهاي اپی هـاي و پـیش سـاز اصـلی بـراي واسـطه )41و40(کنندمی

ه کاردوسـ .)42،43(هـستند التهابی مؤثر در تـرمیم زخـم )Cardose(موضعی ي نشان دادند که استفادهمکاران و ه

تـر اشباع موجب بسته شدن سریع اسیدهاي چرب غیر پتانـسیل بـه شـود و زخم نسبت به گـروه کنتـرل مـی

هاي پوسـتی اشـاره درمانی آنها در ترمیم زخم يبالقوه .)44(نمودند

م،ـه شدن زخـش زمان بستـ کاه،در یک بررسی

Archive of SID

www.SID.ir


224

افـزایش در واقـع افزایش تولید هیدروکـسی پـرولین و ن بــا مقاومــت کشــشی زخــم و تــسریع اپــی تلیزاســیو

حاصـل از حـرارت دادن يروغن تصفیه شدهاستفاده از . )45(شد، گزارش شاهدگاو نسبت به گروه کره

انجـام شـده، در برخـی پژوهش هاي با توجه به بـر ي به نـسبت سـودمند اثر هیالورونیکمقاالت اسید

داشته اسـت و بهبودي روند سرعت در کاهش التهاب و ؛ در نشده استبیانن اثر مؤثري براي آ ،در برخی دیگر

Ghee بـراي چـشمگیري مقاالت نقش بیشترکه حالیکاهش ترمیم زخم و سرعت بخشیدن به در کرکومینو

فراهم يبا توجه به فرایند پیچیده. ل شده اند یالتهاب قا و در دسترس نبـودن و قیمـت هیالورونیک اسید کردن

تا با ترکیب نمودن و تصمیم بر آن شد بسیار گران آن، ز بـه دسـت آمـده ا يروغن تـصفیه شـده فرموالسیون

بـا گوسفند و پودر ریزوم زردچوبـه يحرارت دادن کره رونـد بـراي سـرعت دادن اي مناسـب ماده ،ویژهشرایط و کاهش التهاب بافـت ترومـاتیزه پریودنـشیوم بهبوديکه بدان اي و اثرات مادهفراهم جراحی پریودنتال پس از

، م زخـم بر رونـد تـرمی هیالورونیک را با اسیداشاره شد . مورد مقایسه قرار دهیم

مواد و روش

، مـذکر و ماه24 تا 18 سگ سالم با سن 5شمار ، کیلـو گـرم 15 ی بـا وزن تقریبـ )Beagle( بیگل از نژاد

انتخاب حیوان، نگهداري، رژیم غـذایی و . انتخاب شدند ــر نظــر مراحــل جراحــی يهمــه درمانگــاه و تأییــد زیعلوم پزشکی مشهد قرار دانشگاه دامپزشکی يدهدانشک کارآزمایی بالینی متـوالی به صورت پژوهشاین . گرفت

معیارهـاي .ي تصادفی دو سو کور انجـام شـد مهارشده هـاي سـالم و دنـدان : عبارت بودنـد از پژوهشورود به

) GI(اي لثـه ينمایـه ویت بـا ی ژنژ هپوسیدگی، ابتال ب بی هـاي پریودنتـال بـا توجـه بـه ريبیمـا نبـود ، دودرجه . در نواحی مورد عملپرتونگاري و بالینیهاي بررسی

کـیـ ـــورونــالـیـهد ـیـ از اس شـژوهپن ـدر ای )Fibrous Fleece of hyallofill , 9.5 cm × 9.5cm,

Convatec/US) ( اگـزوداي زخـم، ژل نـرم و کنـار که در ترکیب ز،نی و )C يماده (دهداي را تشکیل می چسبنده

بـا (Rhizomes of Curcuma longa)پودر ریزوم زردچوبه از حـرارت دادن بـه دسـت آمـده ي تصفیه شـده روغن ،گـراد درجه سانتی 70 دماي در) Ghee( گوسفند يکره

شناسـی زردچوبـه از بخـش گیـاه ریـزوم .استفاده شـد فـراهم و در دانشکده کشاورزي دانشگاه فردوسی مشهد

ي بیمارستان قائم دانـشگاه علـوم ژاکولوزمایشگاه فارم آپزشکی مشهد، پودر شده و سپس از میان گاز اسـتریل

بـسیار ریـز عبـور داده تـا پـودر ریـزوم هـاي سـوراخ با یادآوريالزم به . یده دست آزردچوبه به صورت همگن ب

گونـاگون بـا دو نـسبت به دست آمده است که ترکیب 75زردچوبـه و پودر ریـزوم درصدA) 25 يشامل ماده

و ) از حـرارت دادن کـره بـه دسـت آمـده روغـن درصدبـه روغـن و نـسبت مـساوي از پـودر ریـزوم (B يماده

مـورد ، بـه صـورت ژل )از حرارت دادن کره دست آمده . استفاده قرار گرفت

وریدي درونبیهوشی عمومی با استفاده از تزریق ـ و بی )ml/kg 005/0(تیوپنتال سدیم ا حسی موضـعی ب

استفاده از لیدوکائین هیدروکلراید با غلظت اپی نفـرین گیـري پـس از انجـام جـرم . صورت گرفت 000/1:100

ناحیه از هشت، ژنژیوکتومی نی نواحی عمل سطوح دندا پشتی و سه ناحیه در هر فک جلوییدو ناحیه (هر فک

تخـصیص پایـه بر . انجام شد ) قوس فکی ي در هر نیمه نواحی عنوان در دو ناحیه به ،در هر فک تصادفی ساده،

ژنژیوکتومی تنها از پک پریودنتال اسـتفاده پس از مهار آزمـایش نـواحی نـوان ع دیگـر بـه يشد و شش ناحیه

، در دو هیالورونیـک اسید ي در دو ناحیه .انتخاب شدند در B ي مـاده دیگـر ي و در دو ناحیه A ي ماده يناحیه

پـک جراحـی به وسـیله موضع عمل قرار داده و سپس حذف هر گونـه براي شده یاد میان نواحی . پوشیده شد یـک دنـدان دسـت کـم اي مواد بر همدیگر، اثر مداخله

.فاصله وجود داشت يناحیه ک ازـپ دنـارج شـخ ري ازـ جلوگیبراي

متـر بـر میلـی 2/0عمل، فویل آلومینیومی با ضـخامت

Archive of SID

www.SID.ir


225

سـه سـیلک ( روي آن قرار داده و بـا اسـتفاده از بخیـه .ثابت شد) سوپا( )Reverse cuttingمتري، میلی20،صفر

رژیم غذایی نرم به منظور کاهش مداخالت مکانیکی بـا ، مـورد اسـتفاده قـرار روند ترمیم هنگـام جویـدن غـذا

روزانــه ازموضــعیي پــالك بــا اســتفادهمهــار. گرفــت . انجام شد درصد2کلرهگزیدین کلوگلونات

ک در روز چهـارم و از فـ 5نمونه برداري بافتی از از ژنژیوکتومی انجـام پس فک باقیمانده در روز هفتم 5

.قـرار داده شـد درصـد 10 فرمـالین بـافر هـا نمونه و در میکرونـی 4هاي دفون و برش سپس در بلوك پارافین م

ــ بــرش. شــدفــراهم بــه وســیلهدســت آمــده ه هــاي برنــگ آمیـزي و رونــد ) H&E (ائـوزین و هماتوکـسیلین

استفاده از میکروسکوپ نوري مـورد بررسـی با بهبودي . قرار گرفتــد معیار ــابی رون ــراي ارزی هــاي مــورد اســتفاده بــودي ــر بهب ــه ب ــکاردینو پای ــژوهش اس و )Scardino(پهـاي و شـدت تـراکم سـلول گونـه شـامل ) 46(همکاران

ژي حاد و مزمن بـه عنـوان راآماسی، ادم و نکروز و همو کوالریزاسـیون، تکثیـر نئوواس نیـز، هاي التهـابی و معیار

عنوان به اپیتلیالیزاسیون فیبروبالستی، انباشت کالژن و بـدین سه تا صفر از معیارهر . بودندهاي ترمیمی معیار

متوسط و =دو خفیف، =یک ، طبیعی =فرصصورت که هـاي التهـابی سـلول . درجـه بنـدي شـد ،شـدید =سه

پراکنـــده شـــامل نوتروفیـــل، لنفوســـیت، ماکروفـــاژ، در بافــت هــاماســت ســلموســیت، ائوزینوفیــل و پالس

در هـاي آماسـی و تراکم سـلول طبیعیمعیار به عنوان و بیـشتر از 30 تـا 11 ،10سه تا بافت زخمی به مقدار

بـه برابـر 400 با بزرگنمـائی ی میکروسکوپ در شان 31ــه ــوانعترتیــب ب ــارن ــدید معی ــط و ش ــف، متوس خفی

. بندي شدردهــري ــک، ســلولهــا وپراکنــدگی دب هــاي نکروتی

ينـشان دهنـده ( از عـروق بیرون رفته هاي اریتروسیت نشان(ین ر هموزید دارايو ماکروفاژهاي ) ژي حاد راهموبـه عنـوان افـزایش خفیـف، ) ژي مـزمن را همو يدهنده

تراکم موضعی هر کدام از این موارد در بافت زخمی بـه

عنوان افزایش متوسط و نکروز بـافتی وسـیع همـراه بـا 30 از تر بافـت بـا بیـش يکننـده ونریزي زیـاد احاطـه خ

برابـر 400 میکروسکوپی با بزرگنمایی شانماکروفاژ در نکروزیس و همواژي حـاد معیار به عنوان افزایش شدید

. در نظر گرفته شد، و مزمنها و الیاف کالژن از یکـدیگر بـه جدا شدن سلول

رنـگ وسیله مواد آسـلوالر ه مقدار کم در بافت زخمی ب ناپذیر یا کم رنگ پذیر به عنوان افزایش خفیـف ، جـدا

50 تـا 30هـا و الیـاف کـالژن بـه مقـدار شدن سـلول ـ وسـیله مـواد آسـلوالر بـه عنـوان افـزایش ه میکرون ب

میکـرون بـه 50 از بیشترمتوسط و جدا شدن به مقدار .گردید بندي ردهعنوان افزایش شدید ادم هاي عروقی در بافت ها و جوانه تراکم فیبروبالست

31 و بیـشتر از یازده تا سـی ، سه تا ده زخمی به مقدار به ترتیـب برابر400 بزرگنمایی میکروسکوپی با شاندر

.بندي شدردهبه عنوان خفیف، متوسط و شدید هاي کالژن پراکنده که موجب جـدا شـدن باندلبـه شـوند ها از یکدیگر بـه مقـدار کـم مـی فیبروبالست کالژن تراکم، انباشت کالژنخفیفمعیار یش عنوان افزا

انباشـت ها به عنوان افزایش متوسـط میان فیبروبالست ـ و جدا شدن وسیع فیبروبالست کالژن ه ها از یکـدیگر ب

وسیله الیاف کالژن فراوان در بافـت زخمـی بـه عنـوان تکثیـر . در نظر گرفته شد، انباشت کالژن افزایش شدید

عنوان بهین زخمژالی از مار هاي اپیتلی سلول و مهاجرت هـاي زاسیون، نزدیک شدن سـلول اپیتلیافزایش خفیف بـه عنـوان سـمت یکـدیگر به ین زخم ژاپیتلیالی از مار

ــزایش ــطافـ ــیون متوسـ ــل اپیتلیزاسـ ــصال کامـ و اتـزخم و ایجاد پـل بـین ي هاي اپیتلیالی پوشاننده سلول

ــلولی ــزایش س ــوان اف ــه عن ــیون شــدید ب ، اپیتلیزاس از دو گـروه تربا توجه به اینکـه بیـش . دي گردید رده بن

ـ داده ،گرفتمیمورد استفاده قرار دسـت آمـده ه هاي ب کروســکال واکــاوي در SPSS 15بــه کمــک نــرم افــزار

ــد ــرار گرفتن ــیس ق ــهدر . وال ــاي يهم ــوارد خط α مــر ــد 05/0برابـ ــه شـ ــر گرفتـ ــادیر و در نظـ α<p مقـ . دار بودامعن

Archive of SID

www.SID.ir


226

یافته ها ، نشان دادند کـه هـر سـه پژوهشین هاي ا یافته

روند سرعت درکاهش التهاب و براي کار برده ه بيماده ،در روز چهـارم و هفـتم . آمیـز بودنـد ، موفقیت بهبودي جـز معیـار بـه بافت شـناختی ي معیارهاي همهتفاوت ي ژي حاد و مـزمن در هـر سـه مـاده را و همو یسنکروز

A،B و C جـدول (بـود نسبت به گروه کنترل، معنـادار نسبت به B و A يدر روز چهارم، تفاوت دو ماده ). 2و1

تلیزاسـیون معنـادار بـود اپـی ي نمایه تنها در C يماده)002/0=p .( ــتمدر روز ــاوت هف ــادهدو ، تف B و A يم

هاي هاي شدت تراکم سلولنمایه در C ي به ماده نسبتــی ــروز و ) p =004/0(، ادم ) p=009/0(آماســ ، نکــ

، تکثیر فیبروبالستی ) p=001/0(ژي حاد و مزمن راهمو)023/0=p ( و انباشت کالژن)014/0=p (معنادار بود.

مربـوط بـه بافت شـناختی در بررسی نمونه هاي ، کـاهش هـاي التهـابی فراوان سـلول ترشح ،مروز چهار

مگیرشچـ افزایش ،نیزهموراژي حاد و مزمن و نکروز و ، تـازه ولید الیـاف کـالژن ستی همراه با ت تکثیر فیبروبال

،Aهاي مربوط به مـواد در نمونه مانند معیارهاي آشکار B و C ، بودشاهد نسبت به گروه .

، که بدان اشاره شدايسه ماده میان يدر مقایسهدو هاي مربوط بـه تلیالی در نمونه هاي اپی حضور سلول

C ي آنها بـا مـاده ي از نکات متمایزکننده B و A يماده در شاهد در نمونه هاي مربوط به گروه .)1 ينگاره (بود

اي، عروقی خـونی بـه جوانهبافت روز هفتم باقی ماندن کنـار هاي آماسـی مـزمن در فراوان سلول ترشح همراه

و ضـخامت کمـی از داربست ضـعیفی از الیـاف کـالژن .شدتلیوم در سطح دیده اپی

در روز چهارمبهبودي روند درارزیابی هاي هیستوپاتولوژیک مورد معیار :1جدول

)خطاي معیار(و میانگین Cell Ede Nec Neovas Fibro Coll Epi

3/0)15/0( 2/0)13/0( 6/0)16/0( 6/0)16/0( 8/0)13/0( 8/0)13/0( 8/0)13/0( شاهدگروه A )16/0(6/1 )16/0(5/1 )15/0(7/0 )16/0(6/1 )26/0(4/1 )26/0(6/1 )2/0 (2 يماده B )16/0(5/1 )15/0(3/1 )1/0(1/1 )27/0(9/1 )15/0(3/1 )15/0(3/1 )22/0(6/1 يماده C )16/0(6/1 )22/0(4/1 )17/0(9/0 )16/0(5/1 )16/0(2/1 )1/0(1/1 )21/0(7/0 يماده

Cell : هاي آماسی، شدت تراکم سلولEde : ،ادمNec :،نکروز و هموراژي حاد و مزمن Neovas :ریزاسـیون، نئوواسکوال Fibro : تکثیـر .اپی تلیزاسیون: Epiانباشت کالژن و : Collفیبروبالستی ،

به 50 پودر ریزوم زردچوبه و روغن کره به نسبت : Bي ماده، درصد75 به 25 پودر ریزوم زردچوبه و روغن کره به نسبت : Aي ماده اسید هیالورونیک: Cي ماده، درصد 50

در روز هفتمبهبودي روند درهاي هیستوپاتولوژیک مورد ارزیابی رمعیا :2جدول

)خطاي معیار(و میانگین Cell Ede Nec Neovas Fibro Coll Epi

1) 21/0( 2/1)13/0( 3/1)15/0( 6/1)16/0( 9/1)17/0( 2) 14/0( 2/2)2/0( شاهدگروه A )16/0(5/1 )11/0(1 )13/0(2/0 )2/0(2/2 )2/0(2/2 )2/0(2/2 )17/0 (1/2 يماده B )16/0(4/1 )13/0(8/0 )1/0(1/0 )13/0(8/1 )15/0(3/2 )1/0(1/2 )25/0 (2 يماده C )1/0(1/2 )16/0(6/1 )23/0(1/1 )17/0(9/1 )16/0(6/1 )16/0(5/1 )3/0(7/1 يماده

Cell : هاي آماسی، شدت تراکم سلولEde : ،ادمNec :،نکروز و هموراژي حاد و مزمن Neovas : ،نئوواسکوالریزاسـیونFibro : تکثیـر .اپی تلیزاسیون: Epiانباشت کالژن و : Collفیبروبالستی ،

به 50پودر ریزوم زردچوبه و روغن کره به نسبت : Bي درصد ، ماده75 به 25پودر ریزوم زردچوبه و روغن کره به نسبت : Aي ماده اسید هیالورونیک : Cي درصد ، ماده50

Archive of SID

www.SID.ir


227

B و A يهاي مربوط به دو مـاده در بررسی نمونه هاي التهـابی کـاهش یافـت، در روز هفتم، تراکم سلول

ضمن آنکه الیاف کالژن به همـراه تکثیـر فیبروبالسـتی نمود خوبی داشته و سلولهاي اپی تلیال چه در سطح و

کاملی را نشان به نسبت ، پیوستگی آسیبچه در عمق

در روز هفـتم، تکثیـر اپـی C يدر بررسی مـاده . دادند ولی پیوستگی کامل وجـود نداشـت و بود آشکارتلیالی

الي ه هـــاي آماســـی مـــزمن در البـــســـلولترشـــح هاي اپی تلیـالی و عمـق بافـت همبنـد بـه رت پراسس

).2 ينگاره (شدهمراه عروق خونی دیده

)برابر100با بزرگنمایی ) H&E(رنگ آمیزي هماتوکسیلین وائوزین (نماي میکروسکوپی روز چهارم : 1 ينگارهA: ي ماده A و B: ي مادهB هاي اپی تلیالی جزایر سلول ؛)Epi( الیاف کالژن تازه تشکیل شده (*)، عروق خونی جدید ،)Nco ( گسترده و ادم)Ed ( ،C: ي ماده C ادم گسترده ؛ )Ed ( جدید ي، الیاف کالژن پراکنده )Nco ( الیاف کالژن بافت همبندي بستر زخم ،)Co ( هـاي و سـلول

).Nco( نامنظم ي پراکندهي، الیاف کالژن تازه تشکیل شده) Ac(، هموراژي حاد ) Ed (گستردهادم : شاهد گروه :D، ) Fc(فیبروبالستی فعال

بحث شـامل دو فـاز التهـاب و تـرمیم بهبـودي فرآیند

بـراي پاسخ محافظتی است که التهاب اساساً یک . استــردن ــر طــرف ک ــل نخــستینب ــلولی و دلی آســیب س

ها و بافت هـاي نکـروزه پیامدهاي این آسیب که سلول پایــانپاسـخ التهـابی زمـانی . کنـد هـستند، عمـل مـی

هاي و واسطه گرددیابد که محرك آسیب زا برطرف می ،همچنــین. التهــابی پراکنــده، تجزیــه یــا مهــار شــوند

التهابی که به محل فراخوانده شدند نه تنهـا هاي سلول کننــد، بلکــه بقایــاي نکروتیــک را پاکــسازي مــی

يهایی آزاد می نماینـد کـه فراینـد سـنتز مـاده واسطه ،بنابراین. کند را نیز فعال می تازهاي خارج سلولی زمینه

ترمیم در فرایند آماسی بسیار زودهنگام آغاز می شود و ــامل ــخ شـ ــدهاي پاسـ ــابی، فراینـ ــ التهـ روپالزي، فیبـ

ينئوواسکوالریزاسیون و بازسازي سطح زخم به وسـیله .)49-47(اپی تلیزاسیون می باشد

Archive of SID

www.SID.ir


228

)برابر40با بزرگنمایی ) H&E( رنگ آمیزي هماتوکسیلین وائوزین(نماي میکروسکوپی روز هفتم : 2 ينگارهA: ي ماده A هاي اپی تلیالی طرفین زخم به یکدیگر سلول تکثیر و نزدیک شدن ؛)Epi( التهابی بستر زخـم و افـزایش تولیـد عوامل، کاهش

به همراه تشکیل رت پراسس هاي نفوذ یافته به عمق بافت ) Epi(هاي اپی تلیالی اتصال تقریباً کامل سلول ؛ B ماده :B). Nco(کالژن جدید هاي آماسی مزمن در میان رت پراسس هاي تشکیل شده و ارتشاح سلول ؛C ي ماده :Nco.( C( کالژن جدید چشمگیرهمبند زیرین و افزایش

ارتشاح فراوان ؛شاهدگروه : Nco( ،D( زخم والیاف کالژن جدید دو سويبا مهاجرت از ) Epi(هاي اپی تلیالی عمق بافت همبند، تکثیر سلولهاي اپی و ضخامت کم سلول) Nco( پراکنده تازه جوانه اي زخم، الیاف کالژن بافتدر ) AC(هاي آماسی مزمن به همراه هموراژي حاد سلول

). Epi(تلیالی در سطح

طی روزهـاي ،هاي التهابی عامل چشمگیرافزایش اسـتفاده شـده ي در سـه مـاده بهبـودي فرایند آغازین

فرایند پاکسازي سرعت در، موجب شاهدنسبت به گروه در واقـع بقایـاي نکروتیـک و هاي آسیب دیـده و سلول

دار همچنین افزایش معنـی . گردید بهبوديتسریع روند السـتی و بتکثیـر فیبرو ژه ویههاي ترمیمی ب عاملمیزان ي التهـابی طـی هفتـه عامـل کالژن و نیز کاهش د تولی نسبت بـه B و A ي ژنژیوکتومی در دو ماده در پی ،اول

مهاجرت براي مناسب يا، زمینه شاهد و گروه C يمادههاي اپی تلیالی و بافت همبنـدي، تولیـد و تکثیر سلول

ي اجزا دوبارهگیري قالب ، سلولی بیروناي زمینه يمادهدســت آوردن ه بــبــرايپارانــشیمی و بافــت همبنــدي

ــرگیري ــم و از س ــتحکام در زخ ــافتی را اس ــارکرد ب ک . نمودفراهم

التهـابی عامـل ه شد که میزان دید بررسیدر این B و A ي زخم در دو مـاده نخستین بهبودي در روزهاي

Archive of SID

www.SID.ir


229

گونـه توان این یافته را این و می یافتبه شدت افزایش اسیدهاي چرب غیر اشـباع داراي Gheeتوجیه نمود که

بـر نقـش سـاختاري خـود در افـزون فراوانی است کـه ، بـه تنظـیم تـداخالت بـین سـلولی ،غشاي پالسـمایی

بـه عنـوان نیـز، تلیـال و یهاي اپتحریک و تکثیر سلول ي از مدیاتورهاي لیپیدي و اسـید پیش ساز اصلی بسیار

نیک با نقش و عملکرد اساسی در رونـد التهـاب آراشیدو خـارج سژنـز و سـنتز مـاتریک رمانند کموتاکـسی، آنژی

است که هر چه فرایند التهابی روشن. قادر است سلولیاي هـاي آسـیب دیـده و بقایـ به منظور پاکسازي سلول

تـر تـرمیم زخـم سـریع نخستیننکروتیک در روزهاي .شـود مـی بهبـودي رونـد سرعت درد، موجب وانجام ش

بـر روي بررسی با )46( و همکاران )Scardino(اسکاردینو کـه ، بیان کردند بهبودي و فاز ترمیمی روند التهابیفاز

چــرب غیــر اشــباع ماننــد اســید اســتفاده از اســیدهايهاي التهابی عاملب افزایش بیشتر موج) n-3(نیک لینول

ـ و تشکیل زودتـر بافـت جوانـه ویـژه در روزهـاي ه اي بهـاي بـا یافتـه شود کـه پس از ایجاد زخم می نخستین )44( و همکـــاران)Cardose( هســـو کاردهـــايپـــژوهش

.همخوانی دارد نـسبت بـه پـژوهش التهابی در ایـن عاملمیزان

بــه مراتــب )45( و همکــاران )Prasad( پراســاد مطالعــهتـر فـاز ترمیمـی طـی و منجر به آغاز سریع بودبیشتر

که این یافتـه را گردید، بهبودي روند نخستینروزهاي از حــرارت روغــن حاصــل تــوان بــه علــت اســتفادهمـی

ــه گوســفند يدادن کــره اســتفاده گــاو يجــاي کــره بــده در ــه ش ــاد يمطالع ــاران)Prasad( پراس )45( و همک .تدانس مربوط

ــارديبررســی ــاران)Hardy( هــاي ه ،)50( و همک گبهــــاردتو )51( و همکــــاران )Wendorff( ونــــدرف

)Gebhardt( و همکــاران )نــشان دادنــد کــه میــزان )52 ، اسـید آمینـه هـاي )PUFA(اسیدهاي چرب غیر اشباع

، آهـن ، مهم شامل منیزیوم ،کلـسیم يضرروي و عناصر شـیر گوسـفند موجـود در Bهاي گـروه روي و ویتامین

. اسـت برابر میزان آنها در شیر گـاو سه تا دو دست کم

ه شـد کـه فـاز ترمیمـی دیـد ،پژوهشهمچنین در این به مراتب نسبت بـه B و A يدر دو ماده بهبودي فرایند

معنا کـه به این و کنترل، زودتر آغاز شده است، Cماده در روز هفــتم فراینــد التهــاب بــه B و A يدر دو مــاده

زخـم بـا مجـدد نموده و اپی تلیزاسـیون کاهششدت ــه طبیعــیضــخامت ــه و صــورت گرفت ــست کالژن دارب

. استپدیدار شدهر زخم مطلوبی در بستــه يمقایــسه ــهــاي یافت ــا نت ــژوهش ب ــن پ ایج ای

در دو بررسـی و همکـاران )Sidhu( سـیدهو هاي بررسیبر کرکومین موضعیيکه استفاده دهدنشان می) 37 و35(

، افزایش دوبارهاپی تلیزاسیونم، موجب تسریع روي زخ ئوواسکوالریزاسیون، افـزایش مهـاجرت فیبروبالسـت و ن

میوفیبروبالست و افزایش میزان کالژن در بـستر زخـم کـه در نتیجـه تـسریع رونـد تـرمیم فراینـد ،می شـود اسـتفاده ،همچنـین . شـود زخـم را سـبب مـی بهبودي

را افــزایش TGF- β1 عامــل میــزان کرکــومینموضــعی دهد که عاملی مهم در القاء فیبروبالست جهت سنتز می

و رشد )55 -53( زخم بهبود استحکام، کالژن،فیبرونکتین تـسریع در نتیجـه هـاي اپیـدرمال و و مهـاجرت سـلول

پـژوهش می شـود کـه در )57و56( دوباره تلیزاسیوناپی .نیز نشان داده شده است) 36( و همکاران )Mani( مانی

دهد که افزایش ، نشان می پژوهشهاي این یافتهــسریع ــالژن و تـ ــزان کـ ــت و میـ ــر فیبروبالسـ تکثیـ

نـسبت بـه B و A ي در دو مـاده دوبـاره تلیزاسیوناپین اخـتالف از است که ایـ آشکار شاهد و گروه C يماده

ترکیـب نمـودن روغـن . اسـت دار الحاظ آماري نیز معن ي ت دادن کـره از حـرار بـه دسـت آمـده يتصفیه شده

بـا دو کرکـومین دارايگوسفند با پودر ریزوم زردچوبه اسیدهاي چرب غیر اشـباع ) 1: هدف انجام گرفته است

)PUFA ( و فـراهم بهبودي روند در سرعتروغن موجب بازسازي بافت آسیب دیـده براي مناسب يشدن زمینه

ترمیمی عوامل موجب افزایش کرکومینو به دنبال آن، و از سـرگیري کـارکرد اسـتواري دسـت آوردن ه ب براي

شـود بهبودي فرایند نخستینویژه در روزهاي ه بافتی ب بـا نگهـداري طـوالنی مـدت پیونـد مشکلی کـه در ) 2

Archive of SID

www.SID.ir


230

مواجه هستیم، فاسـد شـدن ایـن Ghee دارايترکیبات ایـن مـشکل را که ،)45و39( استترکیبات به مرور زمان

تـوان برطـرف یبا اضافه نمودن یک آنتـی اکـسیدان مـ اکــسیدان بــا توجــه بــه اثبــات اثــر آنتــی . نمــود

. ، این ماده مورد استفاده قرار گرفت)34و33( کرکومینسـرعت از لحـاظ B و A ي دو مـاده يدر مقایسه

حسوسی در روز چهـارم ، تفاوت نامبخشیدن در بهبودي دو هماننـد اثـر يداشت که نشان دهنده و هفتم وجود

گر چـه افـزایش ،بود زخم بهبودي جزء ترکیب بر روند نسبت به B ي ترمیمی در ماده عوامل در میزان ناچیزي آنـرا بـه تـوان کـه مـی شد در روز هفتم دیده A يماده

A نـسبت بــه مــاده B بیـشتر مــاده کرکــومینداشـتن . اشاره کرد بررسی هاي رنهاي این پژوهش و یافتهيپایه بر

)Ren( و همکاران )( کینـگ و) 13King( و همکـاران)21 (

استفاده موضعی اسید هیالورونیک بر روي زخم بـا ایـن مکانیسم که ممکن است تکثیر و مهاجرت سلولی را در

سرعت بخشیدن بافت در حال ترمیم القاء کند، موجب ــد در ــودي رون ــردد بهب ــی گ و )Moseley( مــسلی. م

نیز بیان کردند که کاربرد موضـعی اسـید ) 23(همکاران رونـد سـرعت در لورونیک بر موضع جراحی، موجب هیا

پریودنتال خواهد شـد؛ در حـالی آسیب هاي و بهبوديپـژوهش هـاي راجاپاکـسا ، در که، بر خالف این نتـایج

)Rajapaksa( و همکاران )( سو و) 28Xu( و همکاران )27 (

که اسید هیالورونیک در پیـشبرد ،نشان داده شده است . نقس بسزایی نداردرمیمالتهاب و تسریع ت روند

کاهش معنادار تکثیـر فیبروبالسـتی و کـالژن در نـسبت بـه دو C يبافت در حال ترمیم مربوط به مـاده

گونه توجیـه توان این را می در روز هفتم B و A يماده عامـل مانـدن میـزان بـاالي برجـا نمود که از یک سـو مناسب بـه منظـور ي زمینه نشدن التهابی موجب ایجاد

يمـاده تـه نشـست و ها مهاجرت و تکثیر فیبروبالست خــارج ســلولی و بازســازي اجــزاء پارانــشیمی ي زمینــهپـژوهش مـین ایج تشود و از سوي دیگر با توجه به ن می

)Min( و همکاران )کـاهش تکثیـر فیبروبالسـتی و ) 12 ، مانند رشد عاملتوان به علت کاهش میزان کالژن را می

TGF-β1دانست .

نتیجه گیري معنـادار در یاز آنجا که، در بررسی کنونی تفـاوت

نسبت B و A ي در دو ماده بهبوديرهاي مهم روند معیا Curcuma کاربرد ترکیببنابراین دیده شد، C يبه ماده

longa-ghee آن در کـشور شدن فراهم با توجه به امکاناي تواند جایگزین مناسـبی بـر می ،کمتر بسیار قیمت با

بهبــودي رونــد بــه دادن ســرعت در هیالورونیــک اســیدریودنتال پدرمانی جراحی و بهبود نتایجپس از هايزخمالبته براي اثبات برتـري ایـن ترکیـب نـسبت بـه . باشد

آن بـالینی کـاربرد اسید هیالورونیک در بهبود تـرمیم و . است و بالینی بیشتري شناختیبافتنیاز به بررسی

اريزسپاسگ زحمات خانم دکتر افضل آقائی به عنوان مشاوراز

و مرکــز آمــاري طــرح و از معاونــت محتــرم پژوهــشی دانـشگاه علـوم دندانپزشـکی ي دانـشکده هـاي پژوهش

پزشکی مشهد که امکانات انجام ایـن بررسـی را فـراهم . گردداري میز، سپاسگنمودند

****** References 1. Farnoush A. Techniques for the protection and coverage of the donor sites in free soft tissue grafts. J

Periodontol 1978; 49: 403-405.

2. Sachs HA, Farnoush A, Checchi L, Joseph CE. Current status of periodontal dressing. J Periodontol

1984; 55: 689-696.

Archive of SID

www.SID.ir


231

3. Loe H, Silness J. Tissue reaction to a new gingivevctomy pack. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1961;

14: 1305-1314.

4. Smeekens JP, Maltha JC, Renggli HH. Histological evaluation of surgically treated oral tissues after

application of photocuring periodontal dressing material: An animal study. J Clin Periodontol 1992;

19: 641-645.

5. Wampole HS, Allen AL, Gross A. The incidence of transient bacteremia during periodontal dressing

change. J Periodontol 1978; 49: 462-464.

6. Pesson G, Thilander H. Experimental studies of surgical packs. 1. In vitro experiments on antimicrobial

effect. Odontol Tidskr 1968; 76: 147-155.

7. Nezwek RA, Caffesse RG, Bergenholtz A, Nasjleti CE. Connective tissue response to periodontal

dressing. J periodontal 1980; 51: 521-529.

8. Heaney TG, Appleton J. The effect of periodontal dressings on the healthy periodontium. J Clin

Periodontol 1976; 3: 66-76.

9. Doillon CJ, Silver FH. Collagen-based wound dressing: effects of hyaluronic acid and fibronectin on

wound healing. Biomaterials 1986; 7: 3-8.

10. Roussille G, Barthet B, Serrano P. The use of a resorbable biological matrix in periodontal surgery:

clinical observations of 230 cases. Rev Odontostomatol 1991; 20: 129-138.

11. Anderson I. The properties of hyaluronan and its role in wound healing. Prof Nurse 2001; 17: 232-

235.

12. Min HU, Sabelman E, Yang Cao, chang J, Hert Z VR. Three-dimensional hyaluronic acid graft

promotes healing and reduces scar formation in skin incision wounds. J Biomed Materials Res 2003;

678: 586-592.

13. Ren GY, Dong FS, Wang J, Shi PK. The effect of hyaluronic acid external film on rats wound

healing. Zhonghua Zheng Xing Wai Ke Za Zhi 2004: 20: 380-383.

14. Price RD, Myers S, Leigh IM, Navsaria HA. The role of hyaluronic acid in wound healing:

assessment of clinical evidence. Am J Clin Dermatol 2005; 6: 393-402.

15. Laurent TC. Structure of hyaluronic acid. In: Balazs EA, editor. Chemistry and molecular biology of

the intracellular matrix. London, New york: Academic Press; 1970. p.703-732.

16. Fraser JR, Laurent TC, Laurent UB. Hyaloronan: its nature, distribution, functions and turns over. J

Intern Med 1997; 242: 27-33.

17. Hardingham TE, Fosang AJ.Proteoglycans: many forms and many functions. FASEB J 1992; 6:

861-870.

18. Toole BP. Hyaluronan and its binding proteins, the hyaladherins. Curr Opin Cell Biol 1990; 2: 839-844.

19. LeBaron RG, Zimmermann DR, Rouslahti E. Hyaluronate binding properties of versican. J Biol

Chem 1992; 267: 10003-10010.

Archive of SID

www.SID.ir


232

20. Underhill CB. The interaction of hyaluronate with the cell surface: the hyaluronate receptor and core

protein. In: Evered D: Whelan J, editors. The biology of hyaluronan: Ciba Foundation Symposium,

Vol. 143. chichester UK: John wiley and Sons; 1989. p. 87-106.

21. King SR, Hickerson WL, Proctor KG. Beneficial actions of exogenous hyaluronic acid on wound

healing. Surgery 1991; 109: 76-84.

22. Lu L, Leng Y, Cnen Y. An experiment study on wound healing with exogenous hyaluronic acid.

Zhonghua Zheag Xing Wai Ke Ze Zhi 2000; 16: 30-33.

23. Moseley R, Waddington RJ, Embery G. Hyaluronan and its potential role in periodontal healing. Dent

Update 2002; 29: 144-148.

24. Jentsch H, Pomowski R, Kundt G, Gocke R. Treatment of gingivitis with hyaluronan. J Clin

Periodontol 2003; 30: 159-164.

25. Pistorius A, Martin M, Willershausen B, Rockmann P. The clinical application of hyaluronic acid in

gingivitis therapy. Quintessence Int 2005; 36: 531-538.

26. Xu Y, Frentzen M, Jerve-storm PM. Clinical study of hyaluronic acid in the treatment of chronic

periodontitis. Hua xi kou Qiang Yi Xue Za Zhi 2004; 22: 32-34.

27. Xu Y, Hofling K, Fimmers R, Frentzen M, Jervoe-storm PM. Clinical and microbiological effects of

topical subgingival application of hyaluronic acid gel adjunctive to scaling and root planing in the

treatment of chronic periodontitis. J periodontl 2004; 75: 1114-1118.

28. Rajspaksa SP, Cowin A, Adams D, Wormald PJ. The effect of a hyaluronic acid – based pack on

mucosal healing in a sheep model of sinusitis. Am J Rhinol 2005; 19: 572-576.

29. Mukhopadhyay A, Basu N, Ghatak N, Gujral PK. Anti-inflammatory and irritant activities of

curcumin analogues in rats. Agents Actions. 1982; 12: 508-515.

30. Curcuma longa (tumeric): monograph [editorial]. Altern Med Rev 2001; 6: 62-66.

31. Chainani-wu N. Saftey and anti-inflammatory activity of curcumin: a component of tumeric (Curcuma

longa). J Altern Complement Med 2003: 9: 161-168.

32. Ukil A, Maity S, Karmakar S, Datta N, Vedasiromoni JR, Das PK. Curcumin, the major component

of food flavour turmeric reduces mucosal injury in trinitrobenzene sulphonic acid-induce colitis. Br J

Pharmacol 2003; 139: 209-218.

33. Lukita-Atmadja W, Ito Y, Barker GL, McCuskey RS. Effect of curcuminoids as anti-inflammatory

agents on the hepatic microvascular resoponse to endotoxin. Shock 2002; 17: 399-403.

34. Baliga MS, Jagetia GC, Rao SK, Babu K. Evaluation of nitric oxide scavenging activity of certain

spices in vitro: a preliminary study. Nahrung 2003; 4: 261-264.

35. Sidhu GS, Mani H, Gaddipati JP, Singh AK, Seth P, Banavdha KK, et al. Curcumin enhances wound

healing in streptozotocin induced diabetic rats and genetically diabetic mice. Wound Repair Regen

1999; 7: 362-374.

Archive of SID

www.SID.ir


233

36. Mani H, Sidhu GS, Kumari R, Gaddipati JP, Seth P, Maheshwari RK. Curcumin differentially

regulates TGF-beta1, its receptors and nitric oxide synthase during impaired wound healing.

Biofactors 2002; 16: 29-43.

37. Sidhu GS, Singh AK, Thaloor D, Banaudha KK, Patnaik GK, Srimal RC, et al. Enhancement of

wound healing by curcumin in animals, Wound Rep Reg 1998; 6: 167-177 . 38. Sharma RS. Ghee: a resume of recent research. Journal of Food Scieuce and Technology1981;

18: 70-75.

39. Bhavbhuti M. Ragi (Eleusine coracana L.)- a nutural antioxidant for ghee (butter oil). International

Journal of Food Science and Technology 2006; 41: 86-89.

40. Ruthig DJ, Meckling-Gill AK. Both (n-3) and (n-6) fatty acids stimulate wound healing in the rat

intestinal epithelial cell line, IEC-6. J Nutr 1999; 129: 1791-1798.

41. Calder PC. N-3 Polyunsaturated fatty acid, inflammation and immunity: Pouring oil on trouble waters

or another fishy tales? Nutr Res 2001; 21: 309-341.

42. Calder PC, Yaqoob P, Thies F, Wallace FA, Miles EA. Fatty acids and lymphocyte functions. Br J

Nutr 2002; 87: 31-48.

43. Yaqoob P. Monounsaturated fats and immune function. Braz J Med Bio Res 1998; 31: 453-465.

44. Cardose CR, Souza MA, Ferro EA, Favoreto S Jr, Pena JD. Influence of topical administration of n-3

and n-6 essential and n-9 nonessential fatty acid on the healing of cutanous wounds. Wound Repair

Regen 2004; 12: 235-243.

45. Prasad V, Dorle AK. Evaluation of ghee based fromulation for wound healing activity. J

Ethnopharmacology 2006; 107: 38-47.

46. Scardino ME, Swaim SF, Strain EA, Hoffman CE, Oligive GK, Hanson RA, et al. The effect of

omega-3 fatty acic diet enrichment on woond healing. Vet Dermatol 1999; 10: 283-290.

47. Martin P, Hopkinson-wooley J, McClusky J. Growth factor and cutanous wound repair. Prog Growth

factor Res 1992; 4: 24-44.

48. Hunt TK. A retrospective perspective on the nature of wound in growth factor and other aspects of

wound healing. In: Barbul A, Pines E, Caldwell M, Hunt TK, editors. Biological and clinical

implication. Philadelphia: Alan R Liss, 1988: XIII-XX.

49. Skalli O, Gabbiani G. The biology of the myofibroblast relationship to wound contraction and

fibrocontractive disease. In: Clark RAF, Henson PM, editors. The molecular and cellular biology of

wound repair. New York: Plenom Press, 1998: 373-402.

50. Hardy G. 2000 the nutritional value of sheep milk: a natural supplement for clinical nutrition. In:

Proceeding, International Symposium, Developmental Strategy for the sheep and Goat Dairy Sector,

Nicosia, Cyprus, April 13-14, 2000, Brit. Sheep Dairy News, 17: 23-24.

Archive of SID

www.SID.ir


234

51. Wendorff, 1998 B. Updtes on sheep milk research. In: Proceeding, 4th Great Lake Dairy Sheep

Symposium, D.L. Thomas an C. Rowe , eds., Spooner, WI, June 26-27, 1998, Spooner Agr. Res. Sta.

Publ., Sponer, WI, p. 51-58.

52. Gebhardt SE, Matthews RH. Nutritive value of food. USDA, Human Nutr. Info. Serv. Publ.,

Washington D.C: Home & Gorden Bul. Nr;1991.p. 72.

53. Mustoe TA, Pierce GF, Thomason A, Gramates P, Sporn MB, Devel TF. Accelerated healing of

incisional wound in rate induced by transforming growth factor-β. Science 1987; 237: 1333-1336.

54. Varga J, Rosenbloom J, Jimenez SA. Transforming growth factor beta (TGF beta) causes a persistent

increase in steady-state amounts of type I and type III collagen and fibronectin mRNAs in normal

human dermal fibroblasts. Biochem J 1987; 247: 597-604.

55. Quaglino D, Nanney LB, Kennedy R, Davidson JM. Transforming growth factor-beta stimulates

wound healing and modulates extracellular matrix gene expression in pig skin. I. Excisional wound

model. Lab Invest 1990; 63: 307-319.

56. Rothe M, Falanga V. Growth factors: Their biology and promise in dermatologic diseases and tissue

repair. Arch Dermatol 1989; 125: 1390-1398.

57. Mustoe TA, Pierce GF, Morishima C, Devel TF. Growth factor-induce acceleration of tissue repair

through direct and inductive activities in a rabbit dermal ulcer model. J clin Invest 1991; 87: 694-703.

Archive of SID

www.SID.ir

Documents

Curcuma longa – Gheeprofdoc.um.ac.ir/articles/a/1007892.pdf1387 ﺰﯿﯾﺎﭘ ،ﻪﺳ يهرﺎﻤﺷ ،ﻢﻬﻧ يهرود زاﺮﯿﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد