42
De Cuong Duoc Ly DƯỢC LÝ ĐẠI CƯƠNG Câu 1 : Vận chuyển thuốc qua màng sinh vật , ý nghĩa Bài làm 1. Khuyếch tán thụ động ( Tiêu cực ) a ) Định nghĩa - Là sự vận chuyển các chất do khuyếch tán qua màng sinh vật, tỷ lệ với Gradien nồng độ, từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp, không tiêu tốn năng lượng, không cần vật mang và không theo ý muốn b) Điều kiện - Thuốc nào vừa tan trong nước, vừa tan trong lipid sẽ khuyếch tan nhanh - Nồng độ thuốc ở một bên màng cao thì vận chuyển càng dễ dàng và sẽ bão hoà khi nồng độ thuốc ở hai bên màng bằng nhau - Thuốc vận chuyển theo hình thức bị động phải ở dạng không bị ion hoá c) Ý nghĩa - Đối với thuốc có tính chất là acid : Độ pH của màng càng thấp thì sự hấp thu thuốc càng cao và ngược lại độ pH càng cao thì sự hấp thu thuốc của màng càng thấp, thuốc hấp thu từ nơi có pH thấp đến nơi có pH cao - Đối với thuốc có tính chất là base : Độ pH của màng càng cao thì sự hấp thu thuốc càng cao và ngược lại độ pH của màng càng thấp thì sự hấp thu thuốc qua màng càng thấp, thuốc hấp thu từ nơi có pH cao đến nơi có pH thấp 2. Vận chuyển tích cực - Là sự vận chuyển thuốc từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao ( ngược bậc thang nồng độ ) dạng vận chuyển này đòi hỏi năng lượng do ATP thuỷ phân - Điều kiện : Chất vận chuyển ở màng cần có đặc điểm + Có ái lực cao với thuốc, tạo phức với thuốc + Đưa thuốc qua màng + Phân ly và trở lại vị trí ban đầu - Đặc điểm của hệ vận chuyển + Tính bão hoà : Số lượng carrier có hạn + Tính đặc hiệu : Carrier chỉ tạo phức với vài chất có cấu trúc đặc hiệu với nó + Tính cạnh tranh : Ưu tiên vận chuyển thuốc quen và thuốc có cấu trúc gần giống carrier + Tính ức chế : - Có hai dạng vận chuyển tích cực + Vận chuyển thuận lợi : Kèm theo chất vận chuyển lại có sự chênh lệch bậc thang nồng độ, không đòi hỏi năng lượng + Vận chuyển tích cực thực thụ : Là vận chuyển đi ngược bậc thang nồng độ, từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao, đòi hỏi năng lượng 3. Lọc qua ống dẫn - Màng sinh vật có những ống dẫn cho qua những thuốc không tan trong lipid và tan trong nước, thuốc có trọng lượng phân tử thấp sẽ chui qua ống bằng áp lực lọc Câu 2 : Hấp thu thuốc qua đường uống và tiêm, ý nghĩa Bài làm

De Cuong Duoc Ly

Embed Size (px)

Citation preview

De Cuong Duoc Ly

DC L I CNG

Cu 1 : Vn chuyn thuc qua mng sinh vt , nghaBi lm1. Khuych tn th ng ( Tiu cc )a ) nh ngha- L s vn chuyn cc cht do khuych tn qua mng sinh vt, t l vi Gradien nng , t ni c nng cao n ni c nng thp, khng tiu tn nng lng, khng cn vt mang v khng theo munb) iu kin- Thuc no va tan trong nc, va tan trong lipid s khuych tan nhanh- Nng thuc mt bn mng cao th vn chuyn cng d dng v s bo ho khi nng thuc hai bn mng bng nhau- Thuc vn chuyn theo hnh thc b ng phi dng khng b ion hoc) ngha- i vi thuc c tnh cht l acid : pH ca mng cng thp th s hp thu thuc cng cao v ngc li pH cng cao th s hp thu thuc ca mng cng thp, thuc hp thu t ni c pH thp n ni c pH cao- i vi thuc c tnh cht l base : pH ca mng cng cao th s hp thu thuc cng cao v ngc li pH ca mng cng thp th s hp thu thuc qua mng cng thp, thuc hp thu t ni c pH cao n ni c pH thp2. Vn chuyn tch cc- L s vn chuyn thuc t ni c nng thp n ni c nng cao ( ngc bc thang nng ) dng vn chuyn ny i hi nng lng do ATP thu phn- iu kin : Cht vn chuyn mng cn c c im+ C i lc cao vi thuc, to phc vi thuc+ a thuc qua mng+ Phn ly v tr li v tr ban u- c im ca h vn chuyn+ Tnh bo ho : S lng carrier c hn+ Tnh c hiu : Carrier ch to phc vi vi cht c cu trc c hiu vi n+ Tnh cnh tranh : u tin vn chuyn thuc quen v thuc c cu trc gn ging carrier+ Tnh c ch :- C hai dng vn chuyn tch cc+ Vn chuyn thun li : Km theo cht vn chuyn li c s chnh lch bc thang nng , khng i hi nng lng+ Vn chuyn tch cc thc th : L vn chuyn i ngc bc thang nng , t ni c nng thp n ni c nng cao, i hi nng lng3. Lc qua ng dn- Mng sinh vt c nhng ng dn cho qua nhng thuc khng tan trong lipid v tan trong nc, thuc c trng lng phn t thp s chui qua ng bng p lc lc

Cu 2 : Hp thu thuc qua ng ung v tim, nghaBi lmPh thuc- ho tan ca thuc- pH ti ch hp thu- Nng thuc, phn b mch mu ti vng hp thu- Din tch vng hp thu1. Hp thu qua ng tiu ho- u : D dng v l ng t nhin- Nhc : B cc enzym tiu ho ph hu hay to phc vi thc n lm chm hp thu, hay kch thch ph hu nim mc ng tiu ho- Nim mc li : Thuc ngm thng vo h thng tnh mch, khng b ph hu d dy v khng b chuyn ho gan, c tc dng ti ch hay ton thn,- Thuc ung+ d dy : t hp thu v ch hp thu thuc c bn cht acid yu do nim mc t mch mu, thi gian thuc d dy lu nn hp thu chm hoc b ph hu bi enzym d dy+ rut non : Ch yu cc thuc c hp thu ti y do din tch ln v mch mu phong ph, Thuc hp thu c vo h thng tnh mch gan vo gan v b phn hu nhanh bi h thng enzym y v theo dch mt vo t trng to thnh vng tun hon "gan-rut". Kt qu l nng thuc trong mu tng chm nn chm c tc dng dc l, chm thi tr v thi gian bn hu di+ rut gi : Thuc khng ung c v c mi kh chu, c tc dng nhanh, ti ch hay ton thn phn ln thuc thm vo h thng t/m trc trng trn vo tnh mch ca vo gan phn nh ngm vo h thng t/m trc trng gia v di vo tun hon chung2. Hp thu qua ng tim- Tim di da : Tim cc thuc d ho tan v gy au, thuc hp thu vo t chc lng lo di da vo mu v h thng bch huyt- Tim bp : Hp thu nhanh v t au do c co lm lng mao mch dn rng din tch trao i vo lu lng mu tng, c t si cm gic hn di da, tim dung dch nc v du khng tim thuc gy ng vn protein- Tim tnh mch : Thuc hp thu nhanh, hon ton v cng mnh, c th a 1 lng thuc ln vo t/m, liu dng chnh xc, thng a thuc gy hoi t di da, bp v huyt tng, khng a cc thuc c bn cht du, cht lm tan mu, cht gy phn ng ...3. Cc ng khc- Thuc dng ngoi da : C tc dng nng, ti ch dng st khun, chng nm nh thuc bi, nh, cao dn...- Qua phi : Cc cht kh v cc thuc bay hi- Tim tu sng : Tim vo khoang di nhn hoc ngoi mng cng ...

Cu 3 : Phn phi thuc trong c th v nghaBi lmC nhiu yu t nh hng n phn phi thuc trong c th- V pha c th : Ph thuc vo tnh cht mng t bo, ni mch mu nhiu hay t v pH ca mi trng- V pha thuc : Ph thuc vo phn t lng, tan trong nc v trong lipid, tnh acid hay base, ion ho, i lc ca thuc vi receptor1. Gn thuc vo protein huyt tng- Sau khi thuc hp thu : Thuc qua mu chuyn ti ni c tc dng, thuc vo mu tn ti hai dng+ Dng kt hp vi protein huyt tng+ Dng t do- ngha :+ Khi dng kt hp thuc cha ngm qua mng v cha c hot tnh, ch dng t do thuc mi c tc dng v c tnh+ Protein l kho d tr thuc, phc hp thuc-protein ko di s c mt thuc trong mu l ngun cung cp thng xuyn dng t do, tc dng ko di ca thuc+ Do c gn vo protein huyt tng nn tnh ho tan ca thuc tng ln+ Nu hai thuc c i lc vi nhng ni ging nhau protein huyt tng chng s i khng cnh tranh nn phn t do ca thuc tng do tc dng dc l v c tnh tng, lu trong phi hp thuc khi iu tr2. Receptor ( Rp )- Thuc khng th phn ng mi ni trong c th thuc cn kt hp vi Rp pht huy hot tnh hoc km hm hot tnh ca cht khc- C 2 loi cht to phc vi Rp+ Cht ch vn : To phc vi Rp l khu u tin gy lung kch thch qua pht huy tc dng+ Cht i khng :Tc ng ln cng mt ni ca Rp vi cht ch vn ( i khng cnh tranh )Tc ng ln mt ni Rp, khc vi cht ch vn, bin Rp thnh cht d dng, hu qu l cht ch vn khng kt hp c ( i khng khng cnh tranh )3. Hng ro thn kinh- Thuc phi vt qua 3 hng ro+ Hng ro mu-no : To bi mch mu v t bo tk m, thuc tan nhiu trong lipid d thm, thuc tan trong nc kh thm+ Hng ro mu-mng mch : tng t nh trn+ Hng ro DNT-no : Thuc hp thu bng khuych tn th ng4. Phn phi theo nhau thai- Lu lng mu tun hon rau thai v mu m rt cao, phn phi thuc thng c tnh chn lc cho qua cc cht c trng lng phn t thp, cht acid, gy nh hng ti thai nhi do thn trng khi dng thuc cho ph n mang thai

Cu 4 : Chuyn ho thuc trong c th, ngha thc tinBi lmChuyn ho thuc trong c th chia lm 2 pha1. Pha I- L nhng phn ng oxy ho kh hay thu phn- Phn ng oxy ho kh+ L phn ng ph bin nht xc tc bi nhiu enzym c trong ty th gan, in hnh l Cyt-P450 , phn ng i hi nhiu nng lngCyt-P450X-H + NADPH + H+ + O2 --------------- X-OH + NADP+ + H2O+ Cc thuc lm tng cm ng enzym Cyt-P450 s tng phn ng oxy ho thuc, lm gim tc dng , ngc li thuc lm c ch enzym Cyt-P450 lm gim phn ng oxy ho gy tng tc dng v c tnh ca thuc- Phn ng thu phn+ Cc ester ( procain, aspirin , succinylcholin...)R1COOR2 ----- R1COOH + R2OH+ Cc amid ( procainamid, lidocain, indomethacin)RCONHR1 ----- R-COOH + R1NH2- Phn ng kh+ Kh hot tnh ca cc ester, amid xc tc l cc esterase, amidaseRNO2 ---- RNO ---- RNHOH ---- RNH2- ngha+ a s cc thuc b kh hot tnh gan, do hn ch dng thuc cho bnh nhn b bnh gan+ Chc nng gan c lin quan n qu trnh chuyn ho thuc do phi h tr chc nng gan trong qu trnh iu tr+ a s cc phn ng kh c u cn oxy do cn duy tr tun hon, h hp v chuyn ho trong trng hp nhim c thuc2. Pha II- L cc phn ng kin hp, sau khi ging ho th cht mi c to thnh s kt hp vi acid acetic, sulfuric, mercapturic... to thnh cht lin hp t tan trong lipid d o thi qua thn v mt- Phn ng lin hp pha II gm+ Lin hp vi acid acetic : Thuc c gc amin bc I, sulfmid...to tinh th sc cnh c th gy tn thng b my tit niu+ Lin hp vi acid Glucuronic : xc tc l UDP_glucuronyltranferase c gan, dng kt hp ny tan trong nc nn thi tr nhanh qua thn v mt do c tnh gii c cho c th

Cu 5 : Thi tr thuc qua gan v thn , nghaBi Lm1. Thi tr qua thn- Phn ln cc thuc tan trong nc c thi tr qua thn- Qu trnh thi tr+ Lc th ng qua cu thn : L qu trnh vn chuyn th ng thuc dng t do khng gn vi protein huyt tng+ Bi tit tch cc qua ng thn : L qu trnh vn chuyn tch cc xy ra ch yu ng ln gn+ Khuych tn th ng qua ng thn : Hp thu mt phn thuc thi tr nc tiu u l cc thuc tan trong lipid, khng b ion ho pH nc tiu, cc base yu khng c hp thu, xy ra ch yu ng ln gn v xa v ph thuc vo pH nc tiu- ngha :+ Lm gim thi tr tit kim thuc : Tng tc dng ca thuc v tng hiu qu iu tr+ Tng thi tr iu tr ng c : Thuc c tnh acid mun tng thi tr phi tng pH mu , thuc c tnh base mun tng thi tr phi gim pH mu+ Theo di chc nng thn2. Thi tr qua gan- Sau khi chuyn ho gan dng lin hp vi acid glucuronic thuc c thi tr qua mt xung rut sau c ti hp thu v gan qua ng tnh mch ca ( chu trnh gan-rut )- ngha+ Nhng thuc ny tch lu trong c th lm ko di tc T1/2- ca thuc huyt tng do ko di thi gian dng ca thuc

Cu 6 : Cc tc dng ca thuc ( chnh - ph, ti ch - ton thn ), nghaBi lm1. Tc dng ti ch - ton thn- Tc dng ti ch+ L tc dng ngay ti ni thuc tip xc, khi thuc cha c hp thu vo mu, thuc bi ngoi da+ V d thuc bc nim mc ng tiu ho- Tc dng ton thn+ L thuc c tc dng ton thn sau khi thuc c hp thu vo mu qua ng h hp, tiu ho hay tim+ V d : thuc m, tr tim hay li niu- ngha+ Hai tc dng trn ch mang tnh cht tng i v nu dng qu liu th s dn ti mt tc dng khc l tc dng ton thn2. Tc dng chnh - ph- Tc dng chnh : L tc dng iu tr- Tc dng ph : Ngoi tc dng chnh th thuc cn c cc tc dng ph khng c ngha trong iu tr gi l tc dng khng mong mun, n gy cm gic kh chu cho ngi bnh c hi cho c th nh gim huyt p, xut huyt tiu ho, gim bch cu hay suy gim h thng min dch ...- ngha+ Nm c cc tc dng khng mong mun ca thuc c cc chn la thuc trong iu tr hay phi hp cc loi thuc nhm t hiu qu cao nht trong iu tr v gim c cc tc dng khng mong mun

Cu 7 : Cc tc dng phi hp ( hip ng cng - tng mc ) , nghaBi lm1. Tc dng hip ng cng- Thuc A c tc dng a , Thuc B c tc dng b, khi phi hp thuc A v B th c tc dng l c- Nu c = a + b th thuc A v B c tc dng hip ng cng- ngha : Phi hp cc thuc trong iu tr , mc ch v tng hiu qu dng thuc trong iu tr v nht l gim t l khng thuc v gim tc dng khng mong mun2. Tc dng hip ng vt mc- Nu phi hp thuc A v B c tc dng c > a + b th hai thuc trn c tc dng vt mc ch khng ch l cc tc dng hip ng thng thng- ngha : y l nguyn tc to nn cng thc khng khun hoc chng st rt c hiu qu cao, c ngha trong cng tc iu tr nh+ bactrim (biseptol, cotrioxazol) = sulfamethoxazol + trimethoprim+ fansida = sulfadoxin + pyrimethamin

Cu 8 : Cc c ch tc dng ch yu ca thucBi lm1. Receptor ( Rp )- L mt thnh phn i phn t tn ti mt lng gii hn trong cc t bo ch, c th nhn bit mt cc c hiu ch mt phn t "thng tin" t nhin ( hormon, cht dn truyn thn kinh ) hoc mt tc nhn ngoi lai ( cht ho hc, thuc ) gy ra mt tc dng sinh hc c hiu- Rp c hai chc phn+ Nhn bit cc phn t thng tin bng s gn c hiu cc phn t ny vo Rp bng cc lin kt ho hc, lk ion, lk hydro, lk Vanderwaals , lk cng ho tr+ Chuyn tc dng tng h gia phn t gn v Rp thnh mt tn hiu gy ra mt p ng t bo- Thuc gn vo Rp ph thuc vo i lc ca thuc v Rp, tc dng ca thuc l do hiu lc ca thuc trn Rp 2. C ch tc dng thng qua Rp- Thuc tc dng trc tip trn cc Rp ca cht ni sinh, thng mang tnh c hiu- Nu thuc gn vo Rp c tc dng ging cht ni sinh th gi l cht ch vn- Nu thuc gn vo Rp c tc dng khng ging cht ni sinh hay ngn cn cht ni sinh gn vo cc Rp gy c ch cht ng vn gi l cht i khng- Bn cht ca Rp thuc+ Cc enzym chuyn ho hoc iu ho cc qu trnh sinh ho c th b thuc c ch hay hot ho+ Cc ion : Thuc gn vo cc knh ion lm thay i s vn chuyn ion qua cc mng t bo ngn cn s kh cc mng t bo3. C ch tc dng khng thng qua Rp- Thuc c tc dng khng cn kt hp vi cc Rp- Thuc c tc dng thng qua tnh cht l ho, khng c hiu+ Cc mui cha cc ion kh hp thu qua mng sinh hc c tc dng ko nc t ngoi gian bo vo lng mch+ Thuc c tc dng lm tng p lc thm thu trong huyt tng, khi lc qua cu thn khng b THT ng thn do lm tng p lc thm thu ng thn c tc dng li niu+ Than hot tnh hp th cc hi, c t nn dng cha y bng v gii c+ Cc base yu l trung ho dch v acid d dy- Thuc c cu trc tng t nhng cht sinh ho bnh thng thm nhp vo cu trc t bo lm thay i chc phn cc t bo tc dng km hm s pht trin cc t bo ung th , chng virus..

Cu 9 : Cc yu t nh hng n tc dng ca thuc ( cu trc, tc dng, c im ca ngi bnh v tui v gii )Bi lm1. V thuca) Thay i cu trc lm thay i dc lc hc ca thuc+ Thuc + Rp Thuc-Rp Rp* c tc dng dc l+ Rp mang tnh c hiu nn thuc phi cng phi c cu trc c hiu vi Rp s thay i nh v cu trc thuc gy thay i ln v tc dng- Tng hp thuc mi nhm+ Lm tng tc dng iu tr v gim tc dng khng mong mun+ Lm thay i tc dng dc l+ Lm thuc tr thnh cht i khng tc dng+ Cc ng phn quang hc hay ng phn hnh hc thuc cng lm thay i cng tc dng hay lm thay i hon ton tc dng ca thuc+ Sn xut thuc c hiu gn vo cc di typ ca cc Rpb) Thay i cu trc lm thay i dc ng hc ca thuc- Cu trc thuc thay i lm tnh cht l ho ca thuc thay i nh hng n tan ca thuc trong nc hay lipid, n s gn thuc vo protein, ion ho ca thuc v bn vng ca thucc) Dng thuc- Trng thi ca dc cht+ tn : nh, mn, din tip xc tng nn hp thu nhanh+ Dng v nh hnh v tinh th : d tan v d hp thu- T dc+ nh hng n ho tan v khuych tn ca thuc- K thut bo ch v dng thuc+ nh hng n Hot tnh ca thuc c bn vngDc cht c gii phng vi tc n nhDc cht c gii phng ti ni cn tc dngThuc c sinh kh dng cao3. V ngi dng thuca) c im v tui ( tr em )+ S gn thuc vo protein huyt tng cn t , thuc y bilirubin khi phc hp protein-bilirubin gy ng c bilirubin+ H enzym chuyn ho thuc cha y + H thi tr thuc cha pht trin+ H TK, h thng hng ro mu no cha pht trin nn nhy cm v thuc d ngm qua+ T bo cha nhiu nc nn khng chu c thuc gy mt nc+ M v c quan ang pht trin nn thn trong khi dng thucb) c im v gii ( n )- Thi k c kinh nguyt : Ch dng thuc khi vo thi k- Thi k mang thai :+ 3 thng u d gy d tt bm sinh+ 3 thng gia nh hng xu n s pht trin ca bo thai chc phn pht trin cc c quan+ 3 thng cui : c th gy sy thai hay non- Thi k cho con b+ Nhiu thuc thi tr qua sa gy c cho con

THUC C CH THN KINH TRUNG NG

Cu 10 : Thuc t NovocainBi lm- Thuc c bng B , tng hp- L thuc t mang ng ni ester, tan trong nc- Khng thm qua nim mc, khng lm co mch, nhng c tc dng phong ta hch nn lm gin mch v h huyt p , khi gy t nn phi hp vi adrenalin lm co mch tng thi gian gy t- Dng lm thuc gy t dn truyn, dung dch 1% - 2% v khng qu 3mg/kg cn nng- c tnh : d ng, co git c ch thn kinh trung ng

Cu 11 : Thuc ng Barbiturat ( tc dng, ch nh )Bl lm1. Tc dng dc l- Trn thn kinh+ c ch TKT ,+ An thn : chng co git, ng kinh do lm gim tnh kch thch ca v no+ Vi liu gy m, barbiturat c ch tu sng, lm gim phn x a synap v c th lm gim p lc DNT khi dng liu cao- Trn h h hp+ c ch trc tip trung khu h hp hnh no nn lm gim bin v tn s nhp th, gim s dng O2 no, gy ho ht hi, co tht thanh qun , liu cao gy hu hoi trung khu h hp lm gim p ng vi CO2,- Trn h thng tun hon+ Vi liu gy ng t nh hng n h thng tun hon+ liu gy m thuc lm gim lu lng tim v h HA+ liu c gy c ch tim2. Ch nh- An thn- Chng co git- Gy ng, tin m- Gin c, gim au do co tht- Chng ng kinh ( trnh dng vi cc thuc c ch h TKT )

Cu 12 : Morphin (dc ng hc, tc dng, c ch, ch nh )Bi lm1. Dc ng hc- Hp thu+ D hp thu qua ng tiu ho, ch yu t trng , hp thu nhanh qua ng tim di da hay bp- Phn phi+ huyt tng 1/3 c gn vi protein,thuc phn phi hu ht cc m ( gan, lch, thn, phi.. ) v tr tc dng ch yu h TKT, qua hng ro mu no v nhau thai tham gia vo chu trnh gan-rut- Chuyn ho+ gan lin hp vi acid glucuronic v kh N-metyl, T1/2 khong 2-3 h- Thi tr+ Bi tit ch yu qua thn dng 3-glucuronid-morphin+ Thi gian bn thi t 2,5-3h+ Mt phn nh bi tit qua mt , m hi, nc bt, sa m, d dy ..2. Tc dng dc l v c ch tc dnga) Tc dng gim au- Gim au c tnh chn lc, tng ngng nhn cm vi au, khng gy ri lon tri gic, loi tr c mi cm gic gy au- c ch xung ng au mang tnh tch hp trn cu trc TKT- Ch yu vi cc cn au su, khng c hay t tc dng vi cn au nh hay nngb) C ch- Do kt hp vi cc loi Rp+ Rp ( muy) : gim au, gim h hp, co ng t, lin quan n cm xc+ Rp ( kappa) : gim au, xc cm, an thn+ Rp ( delta ) : gn chn lc vi enkephalin tham gia vo tc dng gim au+ Rp ( sigma ) : t lin quan ti iu tr, gin tip tc dng n nhn thc, tm thn v vn ng- Khi Morphin gn v Rp th+ c ch dn truyn cm gic au+ Lm tng ngng au, thay i tnh cht au v trng thi tm l bnh nhn+ Gim gii phng cht dn truyn trung gian+ c ch cc Rp vng sau synp+ Lm mt tc dng gy au ca cht P+ Lm m knh K+, thay i s gn v thu hi Ca2+ vo ngn dy tk lm thay i s dn truyn ca dy tkb) Tc dng gy ng- Liu cao gy gim hot ng tinh thn v gy ng- Liu thp gy bn chn mt ng- Trn h TKT c tc dng c chc) Tc dng gy sng khoi- Liu iu tr gy cm gic sng khoi d chu+ Tng cng cm gic dng tnh : tng hot ng cc c quan tnh gic, xc gic+ Cm gic m tnh : lo u cng thng s hid) Tc dng c ch h hp- liu iu tr : tc dng trc tip ln trung khu h hp gy c ch h hp- liu cao : c ch mnh trung khu h hp v tn s v bin , nhy cm vi thai nhi, tr em,- C ch : Gim nhy ca trung khu h hp vi nng CO2 trong mu ( kch thch Rp )e) Tc dng c ch ho- Tc dng c ch trung khu gy hog) Tc dng khc- Tc dng trn vng di i : mt thng bng, iu ha nhit- Tc dng trn ni tit : c ch gii phng Hormon hng sinh dc, v thng thn- Tc dng trn c trn : Gim nhu ng rut, c c vng gy b i, co c kh ph qun- Gy nn liu iu tr , liu cao th c ch trung khu nn- Co ng t : kch thch dy III- Tng phn x tu- Tc dng trn tim mch : chm mch do kt dy X v gii phng Histamin, liu cao gy h HA- Tc dng trn bi tit : gim tit dch mt , tu, d dy, m hi ...- Tc dng trn chuyn ho : gim oxy ho gy tch lu acid, ph- Tc dng trn da : gy dn mch da, gy nga3. Ch nh- Gim au i vi nhng cn au ln, d di, hay cc thuc gim au khc khng c tc dng- au sau phu thut, ung th giai on cui ( khng dng qu 7 ngy )- Tin m- Ph phi cp th nh v va- Gim ho- Chng i lng4. Chng ch nh- au bng ngoi khoa cp cha chn on xc nh r nguyn nhn- Chn thng s no, nguy c gim HA, tng p lc ni s, co git- Suy h hp, hen ph qun- Tr em < 5 tui, ph n c thai hay ang cho con b- Ng c ru, thuc ng Barbiturat, CO v cc thuc c ch h hp khc- Chng ch nh tng i vi bnh gan v thn mn tnh

Cu 13 : Cc dn cht tng hp thay th MorphinBi Lm1. Pethidin ( Meperidin, Dolosal, Dolacgan )- Tc dng : gim au, an thn, c ch h hp, co c trn, t gy nn, h HA, tng lu lng tim lm tim p nhanh- Tc dng ph : t c hn morphin, bun nn, nn, c th c tc dng trn h TKT- Dc ng hc : D hp thu qua cc ng dng, sau khi ung 50% thuc thi qua chuyn ho ti gan, T1/2 = 3h , gn vi protein khong 60%- Ch nh : gim au, tin m, liu lng ung/0,05g/ln dng 2-3 ln/ngy , tim bp 1ml(1%) 0,05g/ln tim 3ln/ngy- Chng ch nh : nh Morphin2. Loperamid ( Altocel, Imodium, Lopemid )- Tc dng : t tc dng trn h thn kinh trung ng, lm gim nhu ng rut, gim tit dch ng tiu ho tng trng , tng trng lc c tht hu mn, tng vn chuyn dch v cht in gii qua nim mc rut lm gim s mt nc v in gii- Tc dng ph : To bn, au bng, bun nn, mt mi, chng mt, nhc u ...- Dc ng hc : Hp thu 40% qua ng tiu ho, 97% thuc gn vi protein huyt tng, T1/2 7-14h, thi tr qua phn, nc tiu di dng chuyn ho ( 30-40%) v cn hot tnh- Ch nh : iu tr a chy cp v mn- Chng ch nh :+ a chy c kt hp vim rut kt c mng gi , trng bng+ Hi chng phn ly+ Tn thng gan, tr em di 6 tui3. Methadon ( Dolophin, Amidon, Phenadon )- Tc dng : Tng t morphin nhng nhanh hn v ko di hn,gim au mnh hn pethidin t gy to bn nhng gy bun nn v nn- Tc dng ph : Gy tng tit m hi, tng BC lympho, tng protein mu- Dc ng hc : Hp thu tt qua ng tiu ho, 90% gn vi protein, chuyn ho qua gan v thi tr theo nc tiu v mt , T1/2 15-40h- Ch nh : Dng gim au v cai nghin morphin, herpin4. Fentanyl ( Sublimaze, Fetanest, Leptanal )- Tc dng : gim au mnh gp 100 ln morphin, tc dng nhanh sau 3-5' tim IV ko di 1-2 h- Dc ng hc : Tim IM hay IV, 80% thuc gn vi protein huyt tng , phn b mt phn trong DNT, rau thai v sa . Thuc chuyn ho ti gan v mt hot tnh, thi tr qua nc tiu- Tc dng ph :+ Ton thn : chng mt, n ln, o gic ...+ Tiu ho : bun nn, nn, to bn, co tht ti mt...+ Tun hon : chm nhp tim, h HA thong qua, nh trng ngc hi hp+ H hp : th nhanh, suy h hp, ngt th+ C xng : Co cng c lng ngc, git rung+ Mt : co ng t- Ch nh+ Gim au trong v sau phu thut+ Phi hp vi droperidol gim au v an thn+ Phi hp trong gy m- Chng ch nh+ Cc trng hp au nh+ Nhc c+ Thn trong trong cc bnh phi mn, CTSN v tng p lc ni s , bnh tim ...5. Propoxyphen- Tc dng : gim au km- Dc ng hc : sau ung 1-2h t Cmax trong mu, chuyn ho ch yu ti gan , T1/2 6-12h ,- Tc dng ph : Gy c ch h hp, co git, hoang tng v o gic, c vi tim- Ch nh : gim au nh v trung bnh, phi hp vi aspirin hay acetaminophen6. Cc opioid c tc dng hn hp ( Pentazocin )- Tc dng : An thn, gim au v c ch h hp, liu cao lm tng HA v nhp tim- Dc ng hc : D hp thu qua ng tiu ho, sau 1-3h t Cmax trong mu, T1/2 4-5h , thuc chuyn ho ln 1 ti gan nn ch c 20% vo vng tun hon, thuc qua c hng ro rau thai- Tc dng ph : an thn, v m hi, chng mt, bun nn v nn, c ch h hp liu cao- Ch nh : Trong cn au nng, mn tnh, hoc cc thuc gim au khc khng c tc dng

Cu 14 : Benzodiazepin ( tc dng, ch nh )Bi lm1. Tc dng- Trn h TKT : c ch c bit trn h thng li hot ho i th, h vin v tu sng, o + C tc dng an thn gii lo, lm gim xc cm qu mc, gim lo u bn chn , trng thi hung hn cng thng thn kinh+ Gy ng, to cho gic ng n nhanh khng c tc dng gy t+ Chng co git, gim trng lc c- Tc dng ngoi bin+ Gin mch vnh khi tim IV+ Liu cao phong to thn kinh c- C ch+ BZD gn vi cc Rp c hiu vi n trn h thng TKT, bnh thng khi khng c BDZ cc Rp ca BZD b mt protein ni sinh chim gi GABA khng gn c vo Rp ca h GABA-ergic knh Cl- ca neuron b ng li. Khi c mt BZD y protein ni sinh v chim Rp GABA gn vo Rp ca n m knh Cl- Cl- i t ngoi vo trong t bo gy u cc ho2. Tc dng khng mong mun- Gim tr nh- Bn chn lo lng, o gic, tim p nhanh3. Ch nh- An thn- Gy ng- Chng co gt, tin m- Gin c, gim au do co tht- Chng ng kinh

Cu 15 : Thuc an thn ch yu dn xut ca phenothiazin ( tc dng, ch nh )Bi lmClopromazin ( Largactil , Plegomazin , Aminazin )1. Tc dng dc l- Trn h TKT+ Gy trng thi th v tm thn vn ng, khng c tc dng gy ng,+ Gim cm gic thao cung vt v+ Gy hi chng ngoi b thp ~ Parkison, ng tc cng , tng trng lc c+ Gim thn nhit do c ch trung khu iu nhit+ Chng nn do c ch trung khu nn sn no tht IV+ c ch trung tm trng lc giao cm iu ho vn mch+ Vn ng : liu cao gy gi nguyn t th- Trn h thng TKTV+ Tc dng hu ' : dn ng t, to bn, gim tit dch, nc bt, m hi..+ Tc dng phong to Rp 1 adrenergic ngoi bin- Trn h ni tit+ Lm tng tit prolactin gy chy sa v chng v to n ng+ Lm gim tit FSH v LH gy c ch phng non v mt kinh- Tc dng khng H1 : yu2. Ch nh- Lon thn kinh, tm thn phn lit, thao cung, hoang tng v o gic- Sn git- Tin m, gy m h thn nhit, h HA- Chng nn, chng au, an thn, chng rung tim ,chng ngaCu 16 : Thuc an thn dn xut ca Butirophenol ( tc dng, ch dnh )Bi lmHaloperidol1. Tc dng dc l- c ch cc phn x t nhin v phn x c iu kin- c ch trng thi kch thch tm thn vn ng , c ch mnh thao cung- c ch mnh hoang tng- Lm mt o gic nhanh- Tc dng an thn chng lo u vi liu thp- Khng c hay t tc dng hu v gy ng do khng gn vo Rp 1 v H12. Ch nh- Cc trng thi thao cung hoang tng- Cc trng thi hong lon tm thn cp v mn tnh, tm thn phn lp- Chng nn, nn do thuc chng K hay sau chiu x

Cu 17 : C ch tc dng ca thuc h st - gim au - chng vimBi lm1. Tc dng gim au- Tc dng vi cc chng au nh khu tr, au do vim- Khng c tc dng vi au ni tng, khng gy ng, khng gy nghin- Do lm gim PGF2 nn cc CVPS gim tnh cm th ca cc dy cm gic vi cc cht gy au2. Tc dng h st- liu CVPS ch lm h thn nhit trn nhng ngi st do mi nguyn nhn- Khi VK, c t ... xm nhp c th kch thch BC sn xut cht gy st ni ti nh cytokin ( IL1 , IL6 ), interferon, TNF hot ho prostaglandin synthetase tng PG gy st theo c ch tng sn nhit v gim thi nhit. Thuc CVPS c ch prostaglandin synthetase PG st do qu trnh thi nhit- Do khng c tc dng n nguyn nhn gy st khi thuc b thi tr st tr li3. Tc dng chng vim- Cc CVPS c tc dng trn hu ht cc loi vim do- c ch sinh PG do c ch cyclooxygenase lm PGE2 v F1 l nhng cht trung gian ho hc ca phn ng vim- Lm bn vng mng lysosom gii phng cc enzym phn gii do c ch qu trnh vim- i khng vi cht trung gian ho hc ca phn ng vim do tranh chp vi c cht ca enzym , c ch di chuyn BC, c ch kt hp KN-KT

Cu 18 : AspirinBi lm1. Tc dng dc l- H st v gim au, khng gy h thn nhit- Chng vim : ch c tc dng khi dng liu cao- Tc dng thi tr acid uric : liu thp 1-2g/ngy acid uric qua nc tiu do bi xut OLX , liu cao 2-3g/ngy i nhiu urat do c ch THT uric OLN- Tc dng trn tiu cu v ng mu :+ Liu thp 40-325mg/ngy c ch cyclooxygenase ca tiu cu thromboxan A2 ng vn tiu cu+ Liu cao c ch cyclooxygenase ca thnh mch PG I2 l cht chng kt dnh v lng ng tiu cu ng vn tiu cu- Tc dng trn ng tiu ho : Gy lot d dy do PGE l cht kch thch tit cht nhy bo v nim mc d dy2. Dc ng hc- B ion ho d dy khuych tn qua mng hp thu vo mu 50-80% gn vi protein huyt tng, s cn li phn hu thnh salicylic b chuyn ho gan, T1/2 ~6h thi tr qua nc tiu 50%/24h3. c tnh- Dng lu gy bun nn, tai, nhc u, ic ..- c ng : ph, my ay, mn, hen- Xut huyt d dy- Ng c vi liu trn 10g, kch thch h hp lm th nhanh su4. Liu lng v ch phm- Acexal, Aspro,Polopirin : vin nn 0,5g ung 1-6g/ngy chia lm nhiu ln- Aspegic : dng mui, 1 l ~ 0,5g aspirin tim IV hay IM liu 1-4l/ngy- Aspirin pH8 : vin nn cha 0,5g aspirin, dng ng ung, t Cmax sau 7h, T1/2 > 6h

Cu 19 : Voltaren ( Diclofenac natri )Bi lm- L dn xut ca acid phenylacetic- Tc dng+ Chng vim trong vim khp mn tnh tng t nh aspirin+ So vi aspirin tc dng ph trn h tiu ho t hn nhiu+ i khi gp vim gan vng da- Dc ng hc+ T1/2 1-2h, nhng thuc tch lu dch bao khp nn tc dng vn gi c lu- Ch phm v liu lng : vin 50-100mg , ung 100-150mg/ngy

Cu 20 : Cc thuc h st - gim au - chng vim mi nhm OxicamBi lm- L nhm thuc gim vim mi c nhiu u im- Tc dng :+ Chng vim mnh, liu iu tr ch bng 1/6 so vi cc thuc th h trc, tc dng au xut hin nhanh, na h sau khi ung- Dc ng hc :+ T1/2 di khong 2-3ngy, dng liu duy nht trong 24h, thuc gn vo protein ti 99% nn d c nguy c tch lu thuc+ Thuc t tan trong m nn d thm vo t chc bao khp b vim, t thm vo m thn kinh nn gim c nhiu tai bin- Tc dng khng mong mun :+ Thng nh v t l thp so vi cc CVPS khc ngay c khi dng thuc ko di- Ch nh+ Dng trong cc trng hp vim mn ko di- Ch phm v liu lng+ Piroxicam ( Feldene ) 10-40mg/ngy : nhiu tai bin nn khng dng+ Tenoxicam ( Tilcotil ) 20mg/ngy+ Meloxicam ( Mobic ) 7,5-15mg/ngy

Cu 21 : Thuc iu tr bnh Parkinson ( tc dng , ch nh )Bi lm1. Thuc cng h dopaminergicLevodopa ( l-dopa, Dihydrooxyphenyl alanin, DOPA )- Tc dng dc l :+ Chng Parkinson+ Tc dng ni tit : Gin tip kch thch tuyn yn gim bi tit prolactin+ Tc dng trn h tim mch : lm tng nh nhp tim, c th gy lon nhp do kch thch vo Rp 1 ca h Adrenergic- Tc dng khng mong mun+ Levodopa khng qua c hng ro mu no nn lng dopa v noadrenalin ngoi vi tng cao gy nn tc dng khng mong mun+ Ri lon tiu ho : nn, chn n , gim cn+ ng tc bt thng : ming - li - mt - cc chi, c , gy+ Ri lon tm thn : trm cm, l ln, hoang tng+ Ri lon tim mch : Tt HA, lon nhp, suy tim ...- Ch nh+ Levodopa ( Dopar, Larodopa ) vin 100-250 hay 500mgCh nh nghim ngt, theo di ti BV, ung liu dn, chia lm nhiu ln trong ngy, ung sau ba n , liu trung bnh 3-3,5gCh : Khi ang dng l-dopa, khng nn dng cc thuc c ch IMAO do c th gy cn HA , liu cao B6 c th lm tc dng ca l-dopa+ Phi hp Levodopa vi cc thuc phong to dopa decarboxylaseModopar : vin nang cha 0,6g levodopa + 0,015g bensarazidSinemet : vin nn 100 v 250 mg cha levodopa + _methyldopahydrazin hoc carbidopa t l 10/1Amantadin ( mantadix, Symadin ) vin nang 100 mg / ln x 2 ln /ngyBromocriptin: vin nn 2,5mg, vin nang 5mg, liu u 2,5mg x 2ln/ngy, tng dn liu ti a 100mg.ngyPergolid ( Permax ) vin 0,05mg, 0,25 mg v 1 mg.Selegilin ( Eldepryl ) vin 5 mg2. Thuc hu ph giao cm trung ng- Tc dng hu ' dng phi hp vi levodopa- Nhc im : khng cholinergic ngoi bin lm gin ng t, ming kh, to bn, khng dng cho ngi nhn p, ph i tin lit- Loi thin nhin : Hyoscyamin 0,1-0,5mg, Atropin sulfat 0,3-0,6mg, Scopolamin 0,25-1mg- Loi tng hp+ Trihexylphenidyl (Artan, Parkinan ) vin 2 v 5mg, ung 6-12mg/ngy chia nhiu ln+ Dietazin ( Diparcol ) ung 0,05g/ngy , dn ti 0,2 - 1g+ Procyclindin (Kemadin): 5-20mg/ngy,+ Orphenadrin(Disipal): 150-400mg/ngy

Cu 22 : Thuc chng ng kinh Hydantoin ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng- Phenytoin c tc dng chng mi th ng kinh nht l ng kinh ln nhng khng gy c ch ton b h thn kinh trung ng- Khng c hiu lc vi cc cn ng kinh nh- Tc dng trn cn co git ng kinh ~ phenolbarbital nhng khng gy an thn v ng- Tc dng lm n nh mng t bo thn kinh v c tim nn c tc dng chng lon nhp2. Tc dng khng mong mun- Da v nim mc : Vim li qu sn, mn da, lupus ban - Mu : thiu mu HC do thiu acid folic, gim BC- Tiu ho : cn au bng cp- Thn kinh : lin quan n liu , rung git nhn cu, mt phi hp vn ng, ri lon tm thn- Xng : ci xng hay mm xng do ri lon chuyn ho VD3. Ch nh- Chng ng kinh cc cn ln- Khng dng trong cc cn ng kinh nh khng c cn co git- Phetonyl ( Dihydan, Dilantin ) vin nn 30-100mg, liu u 3-5mg/kg, ng tim 50mg/ml tim IV < 50mg/pht

Cu 23 : Thuc chng trm cmBi lm1. Thuc chng trm cm loi 3 vng- Trn TKT :+ Khng gy gi nguyn t th, khng gy h thn nhit, au nh+ Ko di tc dng ca barbiturat+ Khng cholinergic trung ng v ngoi bin+ Chng co git+ i khng nhiu tc dng ca reserpin do ngn cn c tc dng lm cn d tr catecholamin ca reserpin- Trn TKTV+ Tng tc dng ca adrenalin v noradrenalin do c ch thu hi catecholamin+ i khng tc dng vi cc thuc cng giao cm gin tip do lm tnh thm ca mng si trc vi catecholamin+ Liu cao, c ch trung khu gy h HA, lu lng tim, khng phng tinh+ Hu ' lm gin ng t, nhu ng rut+ Tc dng khng Histamin- Trn tim mch+ Liu thp lm HA , liu cao c ch c tim, cung lng tim v HA+ Chng lon nhp, liu cao gy bloc nh tht2. Thuc c ch MonoAminOxydase ( IMAO )- Tc dng h HA, khng dng HA+ Di tc dng ca IMAO cc NA u tn cng cc dy cao, tc dng theo c ch iu ho ngc, c ch hot tnh ca tyrosin hydroxylase lm NA+ gan cc MAO b c ch tyramin khng b kh amin s tp trung u mt cc dy b dopamin oxydase ''O'' octapamin tranh chp vi NA+ Khi xung tc xut hin khng gii phng NA m gii phng octopamin khng c tc dng p- Tc dng chng au tht ngc : khng lm gin mch vnh, lm nhu cu s dng O2 ca c tim- Ko di tc dng ca barbiturat do IMAO c ch microsom gan do lm chm s ph hu barbiturat

Cu24 : Thuc iu ho hot ng tm thn Lithi ?Bi lm1. Tc dng- Tc dng an thn+ Khng c tc dng trn ngi bnh thng, tc dng ca phenolbarbital, khng tng tc vi reserpin+ i khng vi tc dng kch thn ca imipramin, amphetamin- Tc dng khc+ Liu 1-1,5mEq/kg tim IV gy HA, trn c tim lm nhp co bp v chng lon nhp2. Dc ng hc- Ung d hp thu, t Cmax sau 30-120', khng gn vi protein huyt tng- Vo thn, tim d hn vo gan, c, kh qua hng ro mu-no, CDNT ~ 40-50% huyt tng- Thi qua thn 95%, 40-70% thi trong ngy u, sau chm dn sau 10-14 ngy3. C ch- Trao i ion qua mng ch yu ca Na+ , K+ v Ca2++ K+ gi kh nng cho t bo sn sng kh cc+ Na+ thc hin kh cc v gii phng nng lng d tr t bo+ Ca2+ gii phng cht trung gian ho hc- Thng qua 4 knh+ Knh Na+ K+ - ATPase : y 3Na+ ra v nhp vo 2K++ Knh r Na+ : Xung tc kch thch lm Na+ vo nhanh+ Bm trao i Na+ - Na++ Bm trao i Na+ - Ca2+ : y Na+ ra thu Ca2+ vo gii phng cht trung gian ho hc- Lithi+ Thay th cho Na+ knh r Na+ v bm Na+ - Na+ nhp vo t bo+ Li+ vo t bo s thay th cho Na++ Na+ trong t bo s trao i Na+ - Ca2++ Ca2+ t do trong t bo gii phng cht trung gian ho hc4. Ch nh- D phng cn tin trin ca bnh hng trm cm- Kt hp thuc an thn ch yu cn hng cm- Kt hp thuc chng trm cm trm cm5. Chng ch nh- Mi suy thn cp v mn do cn tr thi tr- Mi suy tim v ri lon nc in gii- Cao huyt p, dng thuc li niu- Ph n c thai 3 thng u- Ngi tr tu km pht trin hay suy yu tuyn gip

6. Tc dng ph v c tnh- Nh : kht, nn, chng mt, run tay, i nhiu, ung nhiu, ln cn, ph ...- Va : Nn, tiu chy, run tay mnh, kh nut, chng mt ...- Nng : Ri lon tri gic, mm c, phn x v rung git nhn cu, hn m ...7. Liu lng v ch phm- Lithi carbonat ( Li2CO3 ) vin teralit 250mg = 6,8 mEq- Lithi gluconat ( Neurothilium ) dung dch ung, ng 5ml = 1g lithi gluconat = 5 mEq- Liu u 10 - 15mEq/l/ngy , dn . Duy tr tu CLi mu, ngy 2-3 ln

THUC KCH THCH H THN KINH THC VT

Cu 25 : Thuc kch thch h M-cholinBi lm1. Acetylcholin- Chuyn ho+ Acetylcholin c t cholin v AcetyCoA di s xc tc ca Cholin-Acetyl-tranferase+ Sau khi tc dng ln Rp ca h cholinergic mng sau synap th b bt hot di tc dng ca Cholinesterase+ Ach l cht trung gian ho hc ca h Cholinergic c tc dng rt phc tp- Liu thp 10 g/kg tim IV tc dng ch yu ln hu hch '+ Chm nhp tim, gin mch v h HA+ nhu ng rut+ Gy co tht c trn kh qun+ Co tht kh qun v tit nc bt v tuyn m hi- Liu cao hoc khi h M-cholin b c ch : tc dng ln cc hch thc vt, tu thng thn ( H N )+ Lm nhp tim, co mch HA+ Kch thch h hp thng qua phn x xoang cnh+ Hng phn Rp cholin vng di v v thn no gy tng ng kiu parkinson- p dng :+ Ach b hu nhanh trong c th, tc dng ngn v t ngt nn t s dng2. Cc ester cholin khc- Tc dng+ Thuc c tc dng ging Ach nhng tc dng di hn v khng b cholinesterase ph hu- Ch nh+ Bnh nhn p+ Lm chm nhp tim trong cc trng hp tim nhanh kch pht+ Vim ng mch+ To bn, b i sau m- Thuc+ Bentanechol (Urecholin ) : ung 5-30 mg , vin 5-10-25-50 mg , tim di da 2,5-5 mg x 3-4 ln/ngy+ Carbachol : ung 0,5-2 mg/ngy , tim di da 0,5-1 mg/ngy+ Muscarin+ Pilocarin ( pilocarpinum ) : nh mt

Cu 26 : Thuc c ch h M-cholinBi lmAtropin ( thuc c bng A )1. Tc dng- L cht i khng tranh chp vi ACh Rp ca h M-cholin, ch liu cao mi thy c tc dng i khng trn h N-cholin- Trn mt+ Lm gin ng t , kh nng iu tit+ Lm tng nhn p, gin c mi- Trn tuyn bi tit : tit nc bt, m hi v dch d dy- Trn c trn : Hu co tht c trn cc tng rng, nhu ng rut, gin c trn ph qun khi ang co tht- Trn trung tm h hp : Kch thch nh nn c th dng hen- Tim :+ Liu thp kch thch dy X, chm nhp tim,+ Liu cao : c ch Rp Muscarinic ca tim gy nhp nhanh- Mch : Lm dn mch da khng nh hng n HA- TKT : c ch hot tnh cc trung khu di v, ri lon tin nh- Liu cao : gy mch nhanh, gin ng t, lit iu tit mt, xung huyt da v nhit c th, kch thch trn no gy thao cung o gic2. Ch nh- Dng lm thuc tin m- au do co tht c trn cc tng rng- Nh mt, soi y mt hay vim mng mt , gic mc- nhim c nm, thuc phong to cholinesterase- Block nh tht, tim p chm do cng '- Bnh v hi chng Parkinson- Trong cc cn hen3. Chng ch nh- Bnh nhn p- B i do ph tuyn tin lit4. Ch phm- Atropin sulfat- Cn thuc Belladon : cha 0,03 % alcaloid- Cao kh Belladol : cha 1,5 % alcaloid, ung 10-20mg/ngy x 2 ln/ngy- Scopolamin- Homatropin

Cu 27 : Thuc kch thch h N-cholinBi lm1. Tc dng- Tc dng trn tim mch+ Pha I : h HA tm thi+ Pha II : HA mnh+ Pha III : H HA ko di- Trn h hp : kch thch lm tng bin v tn s- Mt : Gin ng t- H tiu ho : tit dch, nhu ng rut2. C ch- Ban u Nicotin kch thch hch ', trung tm c ch tim hnh no tim p chm v h HA- Tip theo Nicotin kch thch hch , trung tm vn mch tim p nhanh, HA, nhu ng rut , Kch thch thng thn lm tit adrenalin Rp xoang cnh kch thch trung khu h hp- Sau cng : kit qu do b kch thch qu mc v h HA ko di3. Ch phm- Nicotin : c tnh cao, khng dng , dng nghin cu- Lobelin : l Alcaloid ca Lobelia inflata dng kch thch h hp- Xititon : l alcaloid ca Themopsis, tc dng ~ Lobelin

Cu 28 : Thuc c ch N-cholinBi lmI. Thuc c ch N-cholin ca hch1. c im- Thuc ngn cn lung xung ng t si tin hch n si hu hch- Cnh tranh vi cc ACh ti Rp mng sau synap ti hch2. Tc dng- ng mch nh ( ) : gin mch, h HA- Tnh mch ( ) : gin mch, tr tun hon, cung lng tim- Tim ( ' ) : tim p nhanh- ng t ( ' ) : gin- Rut ( ' ) : nhu ng v trng lc, gy to bn- Bng quang ( ' ) : b tiu tin- Tuyn nc bt ( ' ) : tit, kh ming3. Tc dng ph- H HA t th ng, ri lon mch no, mch vnh v tit niu do phong to hch - tit dch, nhu ng rut, kh ming to bn, gin ng t do phong to hch '4. Ch nh- Bnh huyt p- H HA iu khin trong phu thut- Ph phi cp5. Ch phm- Tetra-ethyl-amoni ( TEA ) : tim IM 0,25-0,5 g/ln x 1-2 ln/ngy- Hexametoni : tc dng mnh hn TEA 10-20 ln- Pentametazon ( pendiomid ) : tc dng ko di ~ 60'- Methioplegium ( arfonad )II. Thuc c ch N-cholin c vn1. Tc dng- Ngn lung xung ng thn kinh ti c bn vn ng gin c- Th t lit c : C mi mt, c mt, c, c chi trn, c chi di, c bng, c lin sn, c honh- c ch trung khu h hp- Gin mch, h HA2. Ch nh- Thuc gin c trong phu thut v cc th thut ngoi khoa- Sn khoa : m ly thai- Thuc chng co git3. Ch phm- Tranh chp vi ACh bn vn ng : d-Tubocurarin , Galamin- Tc ng nh ACh : Succinylcholin ( myorelaxin ) , Dercametaoni bromid

Cu 29 : Thuc cng TCT v ( adrenalin v noradrenalin )Bi lmI. Adrenalin1. Tc dng ( trn c Rp v )- Trn tim mch :+ Lm tim p nhanh v mnh ( Rp )+ Lm p lc t ngt quai ch v xoang cnh, gy phn x p qua dy herinh v cyon lm cng dy X tim p chm+ Co mch mt s vng: mch da v tng ( Rp )+ Gin mch c vn v mch phi ( Rp )Kt qu l lm HAmax nhng HAmin nn HAtb khng tng- Trn ph qun+ t c tc dng trn ngi bnh thng nhng lm gin mnh trn ngi b co tht ph qun do hen+ Ct cn hen nng nhng mt tc dng ln sau- Trn chuyn ho : hu glycogen gan to glucose Glc mu , chuyn ho c bn2. Ch nh- Ngng tim t ngt- p trc tip vo vt thng bn ngoi cm mu- Trn vi thuc t lm thi gian v hiu lc gy t2. Ch phm- Adrenalin chlohydrat : ng 1ml = 1mgII. Noradrenalin1.Tc dng- Kch thch trn c Rp v nhng ch yu trn Rp 1 v t tc dng trn Rp - Kch thch Rp nn co mch HA ( max v min ) HAtb - t tc dng trn Rp nn t nh hng ti nhp tim khng gy phn x cng ph v- Tc dng lu hn Adrenalin nn khng c giai on HA- Tc dng trn ph qun yu do c Rp 2- Tc dng trn dinh dng v chuyn ho km adrenlain2. Ch nh- Cp cu nng HA trong trng hp tru tim mch, sock bng, sock chn thng- Liu : ng 1ml = 1mg , truyn nh git IV 1-4 mg/250-500ml dd glucose ng trng , khng tim SC hay IM do lm co mch ko di, gy hoi t ni tim3. Ch phm- Dopamin : ng 200mg/5ml , truyn IV 2-5g/kg/pht

(Cu 30 : Thuc c-ng chn lc Rp Bi lm1. Metaraminol ( Aramin ) , co mch v tng co bp tim(- Tc dng : c-ng - Ch nh : Nng HA trong tr-ng hp gim HA t ngt, trong sock v chn th-ng- Thuc :+ Tim IV 0,5 - 5mg trong tr-ng hp cp cu+ Truyn IV dung dch 10mg/1ml+ C th tim IM hay SC , ng 1ml = 0,01 g metaraminol bitartrat2. Phenylephrin ( Neosynephrin ) Glc huyt( HA ko di, khng mnh bng NA, khng nh h-ng n nhp tim, khng kch thch TKT v khng lm (1, tc dng co mch (- Tc dng : u tin trn - Ch nh : Nh- Noradrenalin- Thuc :+ Tim IM 5-10 mg+ Truyn IV 10-15mg/1000ml dung dch Glc ng tr-ng3. Clonidin ( Catapressan )- Tc dng HA ngn,(2 tr-c synap T gy (+ C-ng Rp HA( l-u l-ng mu no, tng, thn, mch vnh, dn n (, ( tr-ng lc ( nhp tim, ( gy (+ Tun hon : Lm gim gii phng NA neuron + Tiu ho : Gim bi tit n-c bt, m hi, dch v+ TKT : Tc dng an thn, gim au gy mt mi- Ch nh+ Tng HA th va v nng+ Trong cai nghin ma tu- Chng ch nh+ Cc trng thi trm cm- Liu l-ng+ Vin 0,15mg, ung liu tng dn ti 6 vin/ngy

(Cu 31: Thuc c-ng chn lc Rp Bi lm1. Cc tc dng chnh2(- Tc dng gin ph qun : cc nhnh ph qun, c bit cc nhnh ph qun nh c nhiu Rp HA nhanh v mnh(2 , gin mch c vn, mch no, mch vnh. rut do lm (- Tc dng dn mch : Tc dng ln 1 , tng tn s, sc co bp, tc dn truyn v kh nng t-i mu cho tim(- Tc dng trn tim : Cng da sy thai(2, gin t cung, gim co tht, dng (- Tc dng trn c t cung : C-ng 2. Ch nh- Chm nhp th-ng xuyn- Hen ph qun- Ri lon tun hon km theo h HA- Tru mch, suy tim v chong3. Ch phm- Isoproterenol (isuprel, aleudrin, ..)- Metaproterenal ( orciprenalin, metaprel )- Albuteral (salbutamol, ventolin )- Ethylephrin (effortil)- lsoxsuprin ( duvadilan )

_Adrenergic(Cu 32 : Thuc hu Bi lm- Tc dng:+ Gin mch h huyt p- Tc dng ph:+ D gy h huyt p t- th ng+ Nhp tim nhanh+ Co ng t+ Nn, a lng- Ch nh:+ Cn tng huyt p, chn on u tu th-ng thn, iu tr bnh Raynaud- Cc thuc v liu l-ng+ Nhm haloalkylamin ( phenoxybenzamin, dibenamin ) : vin nang 10mg, ung 2-10 vin/ngy+ Dn xut imidazolin ( tolazolin, phentolamin ) : Tolazolin ( Priscol, Divascon ) ung hay tim IM 25-50mg/ngy, Phentalamin ( Regitin ) ung 20-40mg/ngy+ Prazosin : ung 1-20 mg/ngy+ Alkaloid nhn indol ( ergotamin, ergometrin, yohimbin ) : ergotamin ung 4-6mg/ngy hay tim SC 0,1-0m5 mg/ngy , yohimbin 5-10 mg/ngy

_Adrenergic(Cu 33 : Thuc hu Bi lm1. Tc dng chnh :(- Hu giao cm - Trn tim : + Gim nhp tim+ Gim lc co bp ca c tim+ Gim l-u l-ng tim+ Gim s dng oxi ca c tim- Trn kh qun : Gy co tht- Trn chuyn ho : c ch hu glycogen v lipid- Trn Thn : gim tit renin, h HA trn ng-i c HA cao- Tc dng n nh mng : ging quinidin gim tnh thm ca mng t bo c tim vi ion natri.2. Ch nh :- Cn au tht ngc- Lon nhp tim : lon nhp do c-ng giao cm, nhp nhanh v cn- Tng huyt p.- C-ng tuyn gip.- Chng au na u ( hi chng migraine ).3. Chng ch nh :- Suy tim- Block nh tht.- Nhp xoang chm.- Hen ph qun.- i tho -ng.4. T-ng tc thuc :- Cc thuc gy cm ng cc enzym, chuyn ho gan nh- phenyltoin, rifampin, phenobarbital... s lm tng chuyn ho, gim tc dng ca thuc hu beta adrenergic- Cc thuc chng vim phi steroid lm gim tc dng h huyt p ca cc thuc hu giao cm beta .- Hip ng vi cc thuc chn knh calci, cc thuc h huyt p.5. Ch phm :+ Propranolol ( inderal, avlocardyl ).Vin 40mg v 160mg. Ung 120 mg - 160 mg / ngy.+ Oprenolol (Trasicor)+ Acebutolol ( Sectran ).+ Labetalol ( Trandate )+ Atenolon (Tenormin)

THUC CHNG NHIM KHUN V NHIM N BO

Cu 34 : Cc loi Sulfamid ( tc dng v ch nh )Bi lmL cht tng hp dn xut ca Sulfanilamid1. Tc dng v c ch- L cht km khun acid folic ca vi khun(- c ch tranh chp vi PABA trong qu trnh - c ch hydrofolat synthetase- Ph khng khun rng hu ht cc cu khun v trc khun Gr(-) , Gr(+)2. Phn loi- Hp thu nhanh v thi tr nhanh : Sulfadiazin, Sulfafurazon ( Gantrisin ) , Sulfamethoxazol ( Gantanol ) , t Cmax sau 2-4h, T1/2 6-8h, thi tr 95%/24h- Loi hp thu rt t : Sulfaguanidin ( Ganidan ) , salazosulfapiridin ( Salazopyrin )- Loi thi tr chm : Sulfadoxin ( Fanasil ), T1/2 7-9 ngy- Loi dng ti ch : Sulfacetamid , mafenid, t hay kh tan trong n-c3. Ch phm v cch dng- Vim -ng tit niu+ Sulfadiazin : vin nn 0,5g+ Sulfamethoxazol ( Gantanol ) : vin nn 0,5g+ Sulfafurazon ( Gantrisin ) : vin nn 0,5g+ Ngy u ung 2g x 4 ln, ngy sau 1g x 4 ln x 5-10 ngy- Nhim khun tiu ho+ Sulfaguanidin ( Ganidan ) : vin nn 0,5g, ung 3-4g/ngy+ Sulfasalazin ( Azalin ) : vin nn 0,5g, ung 3-4g/ngy- Dng bi ti ch+ Bc Sulfadiazin ( Silvaden ) 10mg/g kem bi

Cu 35 : Phn loi khng sinh , nguyn tc chung khi s dng khnh sinhBi LmI. Phn loi khng sinh ( cn c vo cu trc ho hc ) -lactam(1. Nhm - Phn nhm cc Penicilin,- Phn nhm cc Cephalosporin (th h 1, 2, 3, 4)2. Aminoglycosid : ( Streptomycin, Gentamycin, Kanamycin, Spectinomycin, ... )3. Lincosamid : ( Lincomycin, Clindamycin).4. Macrolid : ( Erythromycin , Oleandomycin, Spiramycin, Clarithromycin, ... ).5. Phenicol : ( Cloramphenicol , Thiamphenicol)6. Tetracylin: ( Tetracyclin, oxytetracyclin, Doxycyclin, Minocyclin)7. Rifamycin : Rifamycin , Rifampin.8. Khng sinh a Peptid: Polymycin, Bacitracin.9. Nhm tng hp- Quinolon+ Nhm Quinolon kinh in+ Nhm Quinolon mi : rosoxacin, Pefloxacin, ofloxacin, Ciprofloxacin,- Dn xut ca 5- Nitro- imidazo l: ( Flagyl , Metronidazol ), Sulfanilamid10 . Nhm khng sinh chng nm : Nystatin, Amphotericin B, Griseofulvin

II. Nguyn tc dng thuc khng sinh1. Ch s dng khng sinh khi c nhim khun2. Chn ng khng sinh3. Chn dng thuc thch hp4. Phi s dng liu.5. Phi s dng thi gian quy nh6. S dng khng sinh d phng hp l7. Ch phi hp khng sinh khi tht cn thit

Cu 36 : Cc Penicillin t nhin v dn xut bn tng hpBi lmI. Penicillin t nhin1. Tc dng+ Cu khun Gr(+) t cu, lin cu, ph cu v+ Cu khun Gr(-) : lu cu, mng no cu+ Trc khun Gr(+) : Un vn, than, bch cu, ho g+ Xon khun giang mai Tc dng mnh trn cc VK ang giai on phn chia, t c tc dng trn VK khng giai on phn chia, kt hp vi nhm tetracylin v cloramphenicol th tc dng- Khng tc dng trn trc khun Gr(-) : l, thng hn v E.coli- T cu tit _lactamase- Trc khun lao v cc loi nm2. C ch tc dng- c ch to vch VK do thuc to phc vi tranpeptidase l enzym ni cc peptidoglycan VK khng to c vch, do cc thuc km lm tc dng ca KS3. Ch phm- Benzylpenicilin ( Penicilin G ) :- Procain-Penicilin : tc dng ko di- Benzathin-penicilin : Tc dng ko di 4 tun- Phenoxypenicilin ( Penicilin V )II. Cc Penicilin bn tng hp1. Mc ch- sc chng ca thuc vi s ph hu ca penicilinase- Gi thuc n nh pH d dy- M rng ph tc dng khng khun2. Ch phm- Cc penicilin khng _lactamase ( Penicilin M )+ Ampicilin, Amoxicilin, Hetacilin : hp thu tt, t gy thch ng ng tiu ho- Penicilin ph rng+ Carboxypenicilin (carbennicilin, ticarcilin)+ Ureidopenicilin (mezlocilin, azlocilin, piperaclin)- Penicilin ph tc dng hp+ Pivmecilinam : tc dng ln E.coli, Salmolella, shigella

Cu 38 : Cc khng sinh c ch _lactamaseBi lmTc dng- L acid clavulanic v sulbactam c tc dng khng sinh yu nhng gn khng hi phc vi _lactamase v c i lc cao vi _lactam- Phi hp vi khng sinh nhm _lactam s lm bn vng v cng hot tnh ca khng sinh nyCh phm- Acid clavulanic + Amoxicilin = Augmentin : vin nn 250,500mg, l 500mg- Acid clavulanic + Ticarcilin = Claventin- Sulbactam + Ampicilin = Unasyn : vin nn 220mg , ng tim 500-1000mg- Tazobactam + Piperacilin = Zosyn

Cu 39 : Cc Cephalosporin ( tc dng v ch nh )Bi lm- L khng sinh ph rng1. Th h I : Cafalotin, Cefazolin, Cefalexin, Cefaclor, Cefadroxil ...- c im tc dng+ Ph tc dng gn ging Ampicilin v Meticilin+ Khng sinh dit khun Gr(+) mnh, trc khun Gr(-), trc khun ng rut ( E.coli, thng hn, l ) , cc t cu tit Penicilinase- Khng tc dng vi+ T cu vng+ Virus v vi khun Gr(-) k kh- Ch nh+ Nhim khun m bnh cn cha r+ Phi hp vi Aminoglycosid+ Nhim khun do t cu v vim thn2. Th h II : Cefamandol, Cefoxitin, Cefuroxim, Zinacef ...- c im tc dng+ Ph tc dng mnh, hn th h I+ Tc dng mnh vi c _lactamase+ Tc dng dit c vi khun gy bnh ng rut+ Tc dng dit c vi khun k kh nhng yu- Ch nh+ Nhim khun Gr(-)+ Nhim khun phi, vng bng+ Nhim khun tit niu, ph khoa, da+ Bnh lu khng Penicilin3, Th h III : Cefotaxim, Ceftriaxon, ceftazidim, Suprax- c im tc dng+ Ph rng, qua c hng ro mu no+ Dit VK Gr(+) yu hn th h I+ Dit VK Gr(-) mnh hn th h I v II+ Dit trc khun rut khng th h I do tit _lactamase- Ch nh+ Cc nhim khun nghim trng+ Khi VK khng Cephalosporin th h I v II+ Vim mng no do VK Gr(-)4. Th h IV : Cefepim bit dc Maxipim- Tc dng+ Mnh hn th h III+ Dit c VK Gr(+) v Gr(-)- Ch nh+ Dng trong vim phi, vim mng no v nhim khun huyt

Cu 40 : Streptomycin ( tc dng, ch nh v c tnh )Bi lm1. Tc dng- Gn vo tiu phn 30S ca ribosom VK c sai m mARN b gin on- Ph tc dng+ VK Gr(+) : t cu, ph cu, lin cu+ VK Gr(-) : Salmonella, Shigella, Haemophilus...+ Xon khun giang mai+ L KS chng lao hng u2. Ch nh- iu tr lao : phi hp vi khng sinh khc- Mt s nhim khun tit niu, dch hch, Brucella : phi hp vi tetracyclin- Nhim khun huyt do lin cu : phi hp vi penicilin G3. c tnh- Gy tn thng dy VIII ri lon tin nh v c tai gy chng mt, mt iu ha mt thnh lc, c th gy tn thng khng hi phc- c cho thn v phn ng qu mn- Tc dng mm c, c th gy ngng h hp do lit c h hp- Khng dng cho ph n c thai v ngi nhc c

Cu 41 : Cc khng sinh nhm aminoglycosid ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng- Khng sinh dit khun ph tc dng rng : Gr(+) v Gr(-)- Ch yu trn vi khun Gr(-) : cu khun, trc khun- Phi hp vi Penicilin G dit lin cu, do cn tr to vch VK to iu kin cho AG thm vo trong VK n ch ribosom- C th tc dng trn n bo, sn dy2. Tc dng ph- Gy tn thng dy VIII ri lon tin nh v c tai gy chng mt, mt iu ha mt thnh lc, c th gy tn thng khng hi phc- c cho thn v phn ng qu mn- Tc dng mm c, c th gy ngng h hp do lit c h hp- Khng dng cho ph n c thai v ngi nhc c3. C ch- AG dit khun, c ch VK mc ribosom- Streptomycin gn vo tiu phn 30S ca ribosom- Cc aminoglycosid khc gn c vo tiu phn 30S v 50S ca ribosom4. Ch nh- iu tr lao : Streptomycin, Kanamycin- Mt s nhim khun tit niu, dch hch, Brucella : Gentamycin, Tobramycin- Nhim khun huyt do lin cu : Gentamycin- iu tr nhim khun bnh vin : Amikacin

Cu 42 : Cc Lincosamid ( tc dng, ch nh )Bi lm1. Tc dng- Khng sinh dit khun dng c ng ung v tim- C ch : c ch protein ca Vk, gn vo tiu phn 50S ca ribosom lm cn tr to a peptid2. Tc dng ph- Vim rut kt mc gi ( dng di ngy ) : i lng, co cng c thnh bng v st- Gy ri lon tiu ho- Vim tnh mch, h HA, vim li v ri lon v gic3. Ch nh- Lincomycin : nhim khun Gr(+) : t cu, lin cu, ph cu- Clindamycin :+ Nhim vi khun k kh m o, rut+ Nhim khun khung chu ( Nhim khun sinh dc n )+ Nhim khun phi+ Nhim khun huyt+ Nhim t cu, lin cu, ph cu

Cu 43 : ErythromycinBi lm1. Tc dng- Thuc c tc dng km khun, nhng cng c tc dng dit khun trn nhng chng VK nhy cm vi nng cao : t cu, lin cu- C ch : Thuc gn vo tiu phn 50S ca ribosom c ch protein+ C ch tc dng ~ Lincosamid, Macrolid v Cloraphenicol c ch i khng khng dng phi hp2. Ch nh- Nhim khun h hp, rng - hm - ming, tit niu - sinh dc- Bnh do Rickettsia, Toxoplasma, vim c t cung, niu o ...- Vim m t bo, mch bch huyt, tai-mi-hng, mi mt ...- Nhim khun ton thn do lu cu- D ng do _lactam- iu tr d phng : vim mng trong tim do lin cu, vim khp, vim mng no3. Ch phm- Erythromycin estolat, propionat : ng ung- Erythromycin ethylsuccinat : Tim bp ( IM )- Erythromycin glucoheptonat : Tim tnh mch ( IV )

Cu 44 : Oleandomycin v Spiramicin ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng : dit khun- Cu khun Gr(-), v VK Gr(+),- Vi khun k kh, xon khun giang mai v Leptospira- Cc chng ni bo Mycoplasma, Chlamydia, Rickettsia, Toxoplasma- Dit Helycobacter pyroly : iu tr vim lot DD_HTT- iu tr VCTC v d phng thp khp cp- Chng vim nht l trong VPQ v hen quen glucocorticoid2. Ch nh- Oleandomycin+ Nhim khun ng h hp, rng-hm-mt, sinh dc tit niu+ Cc chng ni bo gy vim c t cung, trc trng, niu o ...+ Vim m t bo, mch bch huyt, tai-mi-hng, mi mt ...+ Nhim khun ton thn do lu cu+ Vim lot DD-HTT+ D phng thp khp cp, vim mng trong tim do lin cu- Spiramicin+ Nhim lu cu, ph cu nhng ngi d ng vi _lactamin+ Cha toxoplasma ph n mang thai+ iu tr d phng cho ngi tip xc vi vim mng no tu+ Vim xng khp do t cu+ iu tr amip nhng khng c tc dng vi l amip gan

Cu 45 : Chloramphenicol ( Chlorocid ) , tc dng v ch nhBi lm1. Tc dng- Ph tc dng rng c VK Gr(-) v Gr(+)- Rickettsia- c bit trn VK gy thng hn- C ch : c ch protein ca VK do c ch tiu phn 50S ca ribosom2. c tnh- Liu cao di ngy gy suy tu- Gy thiu mu- Vim dy thn kinh th gic, ngoi bin, m sng- Gy phn x qu mn, m ay, phn v- Hi chng xm : nn, th nhanh, tm xm, ng lm, tru tim mch v t vong- Ri lon tiu ho3. Ch nh- iu tr thng hn : phi hp Ampicilin, Amoxicilin, Biseptol- Nhim khun ng rut- Nhim rickettsia- Nhim khun mt v tai- Vim mng no : phi hp vi cephalosporin th h III- Nhim khun h TKT : phi hp Penicilin G v Mentronidazon- Nhim khun Brucella, Tularemia, hoi th sinh hi...

Cu 46 : Tetracyclin ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng- Thuc km khun c ph khng khun rng nht hin nay- Tc dng trn+ Cu khun Gr(+) v Gr(-) : km penicilin+ Trc khun Gr(+) i kh v k kh+ Trc khun Gr(-), trc khun m xanh t nhy cm+ Xon khun , Rickettsia, amip, Trichomonas- C ch : Gn vo tiu phn 30S ca ribosom lm ngn cn ARNt chuyn acid amin vo chui polipeptid2. Ch nh- Nhim Rickettsia- Nhim Mycoplasma pneumoniae- Nhim Chlamidia : vim phi, ph qun, vim xoang , mt ht ...- Bnh ly truyn qua ng tnh dc- Nhim trc khun : Brucella, t, E.coli- Trng c

Cu 47 : Rifampicin ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng- Dit vi khun lao v phong- Cu khun Gr(+) : T cu vng, t cu da, lin cu v lu cu- Vi khun Gr(-), E.coli, trc khun m xanh, Haemophilus influenzae, Nesseria meningitidis- Dit c VK trong v ngoi t bo- Trong mi trng acid tc dng mnh gp 5 ln2. Tc dng khng mong mun- Pht ban- Ri lon tiu ho : bun nn v nn- St- Ri lon to mu- Vng da, vim gan gp ngi c tin s bnh gan, nghin ru2. Ch nh- iu tr lao v phong- Ch phm Rifampicin ( Rifampicin, Rimactan, Rifadin ) vin nang hoc vin nn 150-200mg- Phi hp vi cc thuc chng lao khc khng dng n c- Liu 10-20mg/kg x 1ln/ngy, ti a 600mg/24h- Khng dng thuc ngi suy chc nng gan

Cu 48 : Metronidazol ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng- Dit amip ngoi rut v amip thnh rut (apxe gan, no, phi, lch )- iu tr Trichomolas ng niu-sinh dc , bnh do Giardia lamblia v cc VK k kh bt buc- C ch : Trong cc VK k kh v ng vt nguyn sinh, 5-Nitro b kh cht trung gian c vi t bo kt hp vi cu trc xon ca AND v cc si AND cht t bo2. Tc dng ph- Tiu chy, bun nn, sn da- au u, chng mt, bun ng- Ri lon thn kinh, gy cn ng kinh, vim a dy thn kinh ...- Vim tu , nc tiu xm mu do cht chuyn ho ca thuc3. Ch phm v ch nh- Metronidazol ; vin nn 250, 500 mg , dch treo Metronidazol benzoat- L amip cp rut : 750mg, ngy ung 3 ln x 5-10 ngy- Apxe gan do amip v amip trong cc m : 500-750mg/ln/24h ngy 3 ln x 5-10 ngy , tr em 30-40 mg/kg/24h chia 3 ln x 5-10 ngy- Nhim Trichomolas vaginalis- Bnh do Giardia lamblia : 260 mg/ln ngy 3 ln trong 5-7 ngy , tr em 15mg/kg/24h chia 3 ln dng 5-10 ngy- Nhim khun k kh, vim mng trong tim, nhim khun toan thn, apxe no, vim mng no c m, vim lot li cp v vim chn rng

Cu 52 : Cc thuc iu tr phongBi lm1. DAPSON (DDS)- Tc dng km khun, khng dit khun- C ch : Do c c ch ~ PABA c ch tranh chp vi PABA trong qu trnh acid folic , c ch dihydrofolat synthetase- Ch nh : Phi hp vi clofazimin hay rifampin

2. RIFAMPIN- L khng sinh dit khun phong v lao mnh- Thuc khuych tn vo m thn kinh km nn khng lm triu chng thn kinh do trc khun phong gy nn- Ch nh : Phi hp vi cc thuc phong khc

3. CLOFAZIMIN- Tc dng km khun phong- C ch : Gn vo AND lm c ch s nhn i ca AND- Hp thu nhanh v tch lu lu trong m, thi tr qua thn ch yu- Ch nh : Phi hp vi DAPSON v RIFAMPIN trong iu tr phong

4. Ngoi ra cn c cc thuc khc- Sulfoxon : C ch, tc dng ~ DAPSON- Thalidomid : Tc dng an thn- Ethionamid : Tc dng km khun v dit khun, dng thay th cho clofazimin

Cu 53: Phn loi thuc st rtBi lm1. Thuc dit th v tnh trong HC- Cloroquin (Aralen, Avloclor, Malarivon, Nivaquin )+ Hiu lc cao vi th v tnh trong HC ca c 4 loi KSTSR, tc dng va phi vi giao bo P.vivax , P.malariae , P.ovale , khng nh ti giao bo ca P.falciparum+ C ch : c ch polymerase lm tch lu heme gy c lm ly gii KSTSR , c ch AND v ARNpolymerase ngn cn nucleoprotein- Quinin+ Tc dng nhanh hiu lc cao vi th v tnh ca c 4 loi, dit c giao bo ca P.vivax, P.malariae , t hiu lc vi P.falciparum- Fansidar+ Dit th v tnh trong HC ca P.falciparum , yu vi P.vivax, khng nh hng n giao bo v giai on gan ca P.falciparum v P.vivax+ C ch : c ch enzym acid folic VK khng c AND v ARN- Mefloquin ( Eloquin, Larianm Mephaquin )+ Tc dng mnh vi th v tnh trong HC ca P.falciparum v P.vivax, nhng khng dit c giao bo ca P.falciparum v th gan ca P.vivax- Artemisinin v cc dn xut+ Dit th v tnh ca loi, khng c tc dng trn giai on gan- Halofantrin ( Halfan )+ Dit th v tnh ca P.falciparum, khng c tc dng trn giai on gan, th thoa trng v giao bo2. Thuc dit giao bo ( Primaquin )- Tc dng tt vi th ngoi HC ban u gan ca P.falciparum v cc th ngoi HC mun ca P.vivax v P.ovalaeCu 54 : Cloroquin ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng- Hiu lc cao vi th v tnh trong HC ca c 4 loi KSTSR, tc dng va phi vi giao bo P.vivax , P.malariae , P.ovale , khng nh ti giao bo ca P.falciparum- C ch : c ch polymerase lm tch lu heme gy c lm ly gii KSTSR , c ch AND v ARNpolymerase ngn cn nucleoprotein2. Tc dng ph- Liu : au u, chng mt, bun nn, au bng, a chy, ri lon th gic...- Liu cao ko di : gy tan mu, thnh lc, nhm ln, bnh gic mc, rng tc, h HA ..3. Ch nh- Dng iu tr v phng st rt- Dng trong th SR nh v va khng dng trong SR nng v c bin chng- D phng cho ngi i vo vng SR lu hnh- Dit amip gan, vim a khp dng thp, lupus ban

Cu 55 : Quinin ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng- Tc dng nhanh hiu lc cao vi th v tnh ca c 4 loi, dit c giao bo ca P.vivax, P.malariae , t hiu lc vi P.falciparum- C ch :+ c ch polymerase lm tch lu heme gy c lm ly gii KSTSR , c ch AND v ARNpolymerase ngn cn nucleoprotein- Kch ng ti ch : kch ng DD gy bun nn, nn- Tim SC : gy apxe v khun- Tim IV : gy gin mch, c ch c tim, h HA,- C trn : co bp t cung2. iu tr- iu tr SR nng do P.falciparum, v SR c tnh- Kt hp vi Tetracyclin, fasidar...- Hiu lc km nn khng dng t cp do P.vivax, P.malariae v P.ovale, khng dng khi P.falciparum cn nhy cm vi cloroqin- Ch nh cho ph n c thai- t dng phng bnh

Cu 56 : Primaquin , Quinocid ( tc dng , ch nh )Bi lm1. Tc dng- Tc dng tt vi th ngoi HC ban u gan ca P.falciparum v cc th ngoi HC mun ca P.vivax v P.ovalae do trnh c ti pht.- Thuc dit c giao bo ca c 4 th nn c tc dng chng ly lan2. Tc dng ph- Liu : au bng, kh chu vng thng v- Liu cao : bun nn v nn- c ch tu xng gy thiu mu v tan mu3. Ch nh- iu tr st rt do P.vivax v P.ovale- Phi hp vi cc thuc dit th v tnh trong HC- iu tr trong cng ng ct ng lan truyn ca KSTSR, c bit P.falciparum khng cloroquin

Cu 57 : Pyrimethamin ( tc dng v ch nh )Bi lm- L thuc phi hp gia Sulfadoxin 500mg + Pyrimethamin 25 mg1. Tc dng- Pyrimethamin l dn xut ca diaminopyrimidin tc dng chm vi cc th v tnh trong HC ca 4 loi KSTSR- Thuc c ch cc th hu tnh pht trin trong c th mui nn c tc dng ngn chn s lan truyn SR trong cng ng2. Ch nh- iu tr SR do P.falciparum khng cloroquin- Phi hp vi Quinin- D phng cho ngi i vo vng c dch lu hnh trong thi gian di3. Chng ch nh- D ng vi thuc, ngi b bnh mu, gan, thn nng v ph n c thai- Thn trng khi dng thuc vi ph n cho con b, ngi thiu G6PD, hen ph qun4. Liu lng- iu tr SR : ung 25mg Sulfadoxin + 1,25 mg pyrimethamin/kg- D phng SR : ung 1 vin/tun hoc 3 vin/thng

Cu 58 : Fansidar ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng- Dit th v tnh trong HC ca P.falciparum , yu vi P.vivax, khng nh hng n giao bo v giai on gan ca P.falciparum v P.vivax+ C ch : c ch enzym acid folic VK khng c AND v ARN2. Ch nh- iu tr SR do P.falciparum khng cloroquin- Phi hp vi Quinin- D phng cho ngi i vo vng c dch lu hnh trong thi gian di3. Chng ch nh- D ng vi thuc, ngi b bnh mu, gan, thn nng v ph n c thai- Thn trng khi dng thuc vi ph n cho con b, ngi thiu G6PD, hen ph qun4. Liu lng- iu tr SR : ung 25mg Sulfadoxin + 1,25 mg pyrimethamin/kg- D phng SR : ung 1 vin/tun hoc 3 vin/thng

Cu 59 : Mefloquin ( tc dng v ch nh )Bi lm- L thuc dn xut ca 4-quinolin-methanol1. Tc dng- Tc dng mnh n th v tnh trong HC ca P.falciparum v P.vivax nhng khng dit c giao bo ca P.falciparum v th gan ca P.vivax- C hiu qu cao trn cc KST a khng cc thuc SR khc nh cloroquin, pyrimethamin2. Tc dng ph- Liu phng bnh : bun nn, nn, tiu chy, au u, chng mt- Liu cao: cc triu chng trn km theo tai, ri lon tri gic, lon tm thn,3. Ch nh- iu tr v d phng SR do P.falciparum khng thuc- Chng ch nh+ Tin s bnh tm thn, ng kinh, lon nhp+ Tr em < 3 thng , ngi suy gan, suy thn- Thn trng+ Ngi li xe, vn hnh my mc+ Ph n c thai, tr em < 2 tui

Cu 60 : Artemisinin ( tc dng v ch nh )Bi lm1. Tc dng- Dit th v tnh trong HC c 4 loi KSTSR, k c P.falciparum khng cloroquin- Khng c tc dng trn giai on gan, trn thoa trng v giao bo ca Plasmodium2. Tc dng ph- Ri lon tiu ho- Nhc u chng mt v hoa mt- Chm nhp tim3. Ch nh- iu tr SR nh c 4 loi Plasmodium- iu tr SR nng do P.falciparum a khng thuc hoc SR c tnh- Liu lng+ Artemisinin : ngy u 20mg/kg , ngy 2-5 : 10mg/kg+ Artesunat : ngy u 4mg/kg , ngy 2-5 : 2mg/kg

Cu 62 : Emetin v DehydroemetinBi lm1. Tc dng- Dit amip trong cc m, t c tc dng trn amip rut- C ch : Cn tr s chuyn dch phn t ARNm dc theo ribosom nn c ch khng phc hi s protein ca amip2. Tc dng khng mong mun- Phn ng ti ch : au, apxe v trng- TK c : mt mi, au c- Tim : h HA, nhp tim nhanh v lon nhp- Tiu ho : Bun nn, nn, au bng v a chy3. Ch nh- L amip nng- Apxe gan do amip

Cu 63 : Tc dng iu tr amip v trng roi ca MetronidazolBi lm1. Tc dng- Dit amip ngoi rut (apxe gan, no, phi... ) v amip thnh rut- Dit amip th hot ng nhng t nh hng n th kn- Tc dng iu tr Trichpmolas ng niu-sinh dc, bnh do Giardia lamblia v cc VK k kh bt buc- C ch : Trong cc VK k kh v ng vt nguyn sinh, 5-Nitro b kh cht trung gian c vi t bo kt hp vi cu trc xon ca AND v cc si AND cht t bo2. Tc dng ph- Tiu chy, bun nn, sn da- au u, chng mt, bun ng- Ri lon thn kinh, gy cn ng kinh, vim a dy thn kinh ...- Vim tu , nc tiu xm mu do cht chuyn ho ca thuc3. Ch phm v ch nh- Metronidazol ; vin nn 250, 500 mg , dch treo Metronidazol benzoat- L amip cp rut : 750mg, ngy ung 3 ln x 5-10 ngy- Apxe gan do amip v amip trong cc m : 500-750mg/ln/24h ngy 3 ln x 5-10 ngy , tr em 30-40 mg/kg/24h chia 3 ln x 5-10 ngy- Nhim Trichomolas vaginalis- Bnh do Giardia lamblia : 260 mg/ln ngy 3 ln trong 5-7 ngy , tr em 15mg/kg/24h chia 3 ln dng 5-10 ngy- Nhim khun k kh, vim mng trong tim, nhim khun toan thn, apxe no, vim mng no c m, vim lot li cp v vim chn rng

Cu 64 : Thuc ty giun theo c ch lm lit giunBi lm1. C ch- Gy u cc ho lm c giun p ng vi acetylcholin c tc dng lm giun lit mm, mt kh nng bm vo thnh rut nn b nhu ng rut tng ra ngoi- Phong b dn truyn thn kinh ca c giun lm c giun co cng mt kh nng bm v b tng ra ngoi2. Ch phm- Pyrantel pamoat ( Cobantril, Combantrin, Helmex, Helmintox )- Pipemazin ( Antepar, Vermitox, Pripsen )- Levam isol (Ergamisol, Solaskil, Ketrax )- Diethylcarbamazin ( Banocid, Hetrazan, Loxuran, Notezin )- Ivermectin

Cu 65 : Thuc ty giun theo c ch c ch ngun dinh dngBi lm1. Tc dng- Hiu qu cao trn cc giai on trng thnh v u trng ca giun a, kim, tc, mc, m- Dit c trng giun a v mc, nang sn- C ch : Thuc lin kt tiu qun KST, c ch s trng hp tiu qun thnh vi tiu qun hp thu Glc cn d tr glycogen, ATP giun bt ng v chtc ch h Fumarat reductase c hiu ty th t bo giun2. Ch phm- Mebendazol ( Furgaca, Vermox, Mebutar, Nemasole )- Albendazol ( Albenza, Eskazole, Zeben, Zentel )- Thiabendazol ( Mintezol )Cu 66 : Cc thuc iu tr snBi lm1. C ch- Lm tnh thm mng t bo sn vi Ca2+ lm sn co cng v lit, mt tnh bm dnh v b tng ra ngoi bi nhu ng rut- c ch s oxy ho nh hng n chuyn ho nng lng ca giun sn, c ch thu nhp Glc, khng bm c vo thnh rut v b y ra ngoi2. Ch phm- Niclosamid ( Cestocida, Yomesan, Tredemine, Niclocide )- Praziquantel ( Biltricid, Cisticid, Droncit, Cesol )- Metrifornat ( Bilarcil )- Oxamniquin ( Mansil, Vansil )