DESTEK EĞİTİM PROGRAMI - mebk12.meb.gov.trmebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/74/01/966478/dosyalar/2015_01/22013053...Altı Şapkalı Düşünme Tekniği 33 Beyin Fırtınası 36

Bartın Bilim ve Sanat Merkezi

DESTEK EĞİTİM PROGRAMI

hedefler & kazanımlar

yöntemler & teknikler

formlar

Bartın , 2014

1 BARTIN BİLİM ve SANAT MERKEZİ Psikolojik Danışma ve Rehberlik Birimi

YAVUZ ÇİÇEK

Komisyon Başkanı

Bartın Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü

Bu kitabın bütün hakları BARTINBİLSEM’e ait olup, yazılı izin alınmadan kısmen veya tamamen kullanılmaz, çoğaltılamaz, kopyası

çıkarılamaz, fotokopisi alınamaz veya kopya anlamı taşıyabilecek hiçbir

işlem yapılamaz.


İÇİNDEKİLER

AÇIKLAMA 7

Destek Eğitim Programı 8

ALT PROGRAM TANITIMLARI BİLİMSEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ 9

Araştırmanın Amacı ve Önemi, Veri Toplama Teknikleri10

Rapor Yazma Teknikleri 11

GRUPLA ÇALIŞMA TEKNİKLERİ 13

Grupla Çalışmayı Neler Etkiler? 14 Grupla Çalışma Teknikleri 15

ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ 24

İletişimi engelleyen faktörler 25

ÖĞRENME YÖNTEMLERİ 27

Görsel ağırlıklı öğrenme 27 İşitsel Ağırlıklı Öğrenme 28 Kinestetik ağırlıklı Öğrenme 28

PROBLEM ÇÖZME TEKNİĞİ 31

Problem Çözme Tekniğinin Aşamaları 31

Problem Çözmede Kullanılan Yardımcı Teknikler 33 Altı Şapkalı Düşünme Tekniği 33

Beyin Fırtınası 36

Görüş Geliştirme Tekniği 37

Balık Kılçığı Şeması (Sebep-Sonuç DİYAGRAMI) 39

Püko Döngüsü 39 Sınama-Yanılma 40 Tümdengelim 40

Tümevarım 41

DİSİPLİN/ALTDİSİPLİN HEDEFLERİ Spor 42

Görsel Sanatlar 43

İşitsel Sanatlar 44

Dil ve Anlatım 44

Edebiyat 45

Sosyal Bilgiler 46

Coğrafya 48 Tarih 48

Fen ve Teknoloji 49

Fizik 50

Biyoloji 50

Kimya 51 Matematik 51

Bilişim Teknolojileri 52

Bilgi Kuramı 53 Düşünme Eğitimi 54

3

BARTIN BİLİM ve SANAT MERKEZİ Psikolojik Danışma ve Rehberlik Birimi

Tekno Tasarım 54

Proje 54

Estetik 55

DİSİPLİN/ALT DİSİPLİN KAZANIMLARI BİLİMSEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ ALT PROGRAMIYLA İLGİLİ DİSİPLİN/ALT

DİSİPLİN KAZANIMLARI 56

Spor 56

Görsel Sanatlar 56 İşitsel Sanatlar 57 Dil ve Anlatım 57

Edebiyat 58

Sosyal Bilgiler 58


Fen ve Teknoloji 61

Fizik 62

Biyoloji 64



Bilgi Kuramı 66

Düşünme Eğitimi 66 Tekno Tasarım 67 Proje 68

Estetik 68

Alanlara Ait Ortak Kazanımlar 69

GRUPLA ÇALIŞMA TEKNİKLERİ ALT PROGRAMIYLA İLGİLİ DİSİPLİN/ALT DİSİPLİN KAZANIMLARI73

Spor 73

Görsel Sanatlar 73


Dil ve Anlatım 73 Edebiyat 74

Sosyal Bilgiler 74

Coğrafya 74

Tarih 74

Fen ve Teknoloji 75 Fizik 75

Biyoloji 75

Kimya 75

Matematik 75

Bilişim Teknolojileri 76 Bilgi Kuramı 76

Düşünme Eğitimi 76

Tekno Tasarım 76

Proje 77

Alanlara Ait Ortak Kazanımlar 78 4


İLETİŞİM BECERİLERİ ALT PROGRAMIYLA İLGİLİ DİSİPLİN/ALT DİSİPLİN

KAZANIMLARI79

Spor 79

Görsel Sanatlar 80


Dil ve Anlatım 82 Edebiyat 82

Sosyal Bilgiler 84 Coğrafya 85

Tarih 85

Fen ve Teknoloji 85

Fizik 86

Biyoloji 87 Kimya 88

Matematik 88


Bilgi Kuramı 90

Düşünme Eğitimi 90 Tekno Tasarım 90 Proje 91


ÖĞRENME YÖNTEMLERİ ALT PROGRAMIYLA İLGİLİ DİSİPLİN/ALT DİSİPLİN

KAZANIMLARI93

Spor 93

Görsel Sanatlar 93 İşitsel Sanatlar 94 Dil ve Anlatım 94

Edebiyat 94

Sosyal Bilgiler 95

Coğrafya 96

Tarih 96

Fen ve Teknoloji 97

Fizik 97

Biyoloji 97



Bilgi Kuramı 99


Tekno Tasarım 100

Proje 100 Estetik 100


PROBLEM ÇÖZME TEKNİKLERİ ALT PROGRAMIYLA İLGİLİ DİSİPLİN/ALT

DİSİPLİN KAZANIMLARI103 Spor 103

5


Görsel Sanatlar 104


Dil ve Anlatım 104

Edebiyat 105

Sosyal Bilgiler 107


Fen ve Teknoloji 109

Fizik 110

Biyoloji 110



Bilgi Kuramı 112


Tekno Tasarım 113

Proje 113 Estetik 113

Alanlara Ait Ortak Kazanımlar114

Kendi İlgi ve Yeteneklerini Tanıma Ölçeği (FORM 4) 115

Öğrenci Performans Gözlem Formu (FORM 8) 116 Öğrenci Performans Gözlem Formu(Danışman Ortak) (FORM 8) 117

İlgi Yetenek Gözlem Formu (FORM 9) 118

Öğrenci Gözlem Kayıt Belgesi (FORM 10) 121


AÇIKLAMA

Bartın Bilim ve Sanat Merkezi PDR Birimi koordinatörlüğünde hazırlanmakta olan

“Bartın Bilim ve Sanat Merkezi Öğretim Programları ve Klavuzu” kitabının bir bölümü olarak

ele alınan “Destek Eğitimi Programı” siz değerli öğretmenlerin uygulamalarına ışık tutmak

amacıyla hazırlanmıştır.

Bu kitapçıkta; iletişim becerileri, grupla çalışma teknikleri, öğrenme yöntemleri,

problem çözme teknikleri ve bilimsel araştırma teknikleri alt program dallarının tanıtımlarının

yanısıra, alt programlar içinde olmak üzere 19 farklı disiplin/alt disiplinin kazanımları ve

hedefleri belirlenmiştir. Hazırlanan bu kitapçıkta yer alan hedefler ve kazanımlar, örnek

niteliğinde olup fikir verme amacıyla kullanılabileceği gibi, konuyla ilgili olmak üzere ilgili

hedefler ve kazanımlar değişiklik yapılmadan da kullanılabilecektir. Ayrıca kitapçıkta

disiplin veya alt diplinin alanlarının kullanabileceği ortak alan kazanımları da bulunmaktadır.


Destek Eğitimi Programı

Bilim ve sanat merkezi öğretim prosesinde üçüncü aşama olarak kabul edilen destek

eğitim programında, öncelikle çocuk/öğrenciler, uyum programı sonunda ortaya çıkan

performanslarına göre gruplara ayrılır. Gruplara ayrılan çocuk/öğrenciler, fen bilimleri,

matematik, dil sanatları, sosyal bilimler, resim, müzik ve benzeri disiplin/alt disiplinlerde, alt

program dalları olan iletişim becerileri, grupla çalışma teknikleri, öğrenme yöntemleri,

problem çözme teknikleri ve bilimsel araştırma teknikleri ile ilişkilendirilerek eğitime

alınırlar.

Destek eğitim programında çocuk/öğrencilerce, bireysel ya da grup hâlinde proje

hazırlama çalışmalarına da başlanır. Çocuk/öğrenciler proje tanımı, türleri, konuları, aşamaları ve

yararları hakkında bilgilendirilir. Ayrıca bu dönemde örnek proje çalışmaları incelenir. Proje

hazırlama süreciyle ilgili görsel araçlardan ( film, video, sunu vb.) yararlanılır. Basit projeler

hazırlanır.

Bu programın uygulama sürecinde ve sonunda gözlemlere dayalı olarak geri

bildirimler alınır. Her öğrencinin bilimsel davranış performansları, ilgi, yetenek, bilişsel alan,

duyuşsal alan ve devinişsel alanlarda elde edilen bilgileri merkezin PDR birimiyle paylaşılır.

Bu programda istenilen hedeflere ulaşan çocuk/öğrenciler, sahip oldukları bireysel

yeteneklerini fark edebilmek amacıyla akademik bilgilere dayalı olarak yaratıcılıklarını öne

çıkaran ve bireysel farklılıklarıyla ilgili disiplinlere yönelik programların hazırlandığı BYF

(Bireysel Yetenekleri Fark ettirici) programına alınırlar. 8


BİLİMSEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ

Kapsam

Araştırma Teknikleri; sunuşu, araştırma yöntemlerindeki farklı anlayışları, yaygın

olarak kullanılan araştırma tekniklerini, araştırma basamaklarını, veri toplama ve analizini,

yorumunu, rapor yazma esaslarını, kaynakça ve dipnot gösterme tekniklerini kapsamaktadır.

Temel amaç; araştırma sürecini (sorun belirleme, veri toplama, veri analizi ve sonuçları

yorumlama) incelemek, belli başlı bilimsel araştırma yöntemlerini (deneysel yöntem,

betimleme yöntemi, tarihi yöntem vd.) gözden geçirmek ve belirli bir konu hakkında

araştırma yapabilmek için gereken literatür bulma, veri toplama, verileri değerlendirme ve rapor

yazma tekniklerini yazmaktır.

Araştırma Teknikleri Aşamaları

Belirlenen bir konuda araştırma yapılırken, belli aşamaları takip etmek, çalışmanın daha hızlı ve verimli olmasını sağlayacaktır. Bu aşamalar 8 başlık altında toplanabilir. 1- Araştırmanın Konusu

2-Araştırmanın Amacı ve Önemi

3-Araştırmanın planlanması

4-Problem Cümlesi 5-Kaynak Taraması (Anahtar kelimeler, veri toplama yöntem ve teknikleri: Veri türleri /

kaynakça (ilgili kurumlar, kütüphaneler, ilgili kişiler, internet) Verileri toplama/sınıflandırma) 6-

Varsayımlar

7-Tanımlar ve Sınırlılıklar (Araştırmanın içeriği, Başlıklar/alt başlıklar) 8-

Yazım/sunum (rapor yazma teknikleri)

Bilimsel araştırmada verilen bir araştırma konusunu;

Bilimsel araştırma yöntemlerine uygun olarak yürütebilmek,

Araştırma sonucuna uygun çözüm önerileri geliştirebilmek,

Araştırma konusuna ait çözüm önerilerini analiz edebilmek,

Bilimsel kurallara uygun olarak rapor edebilmek,

Araştırma konusuna uygun amaç, önem, varsayım, sınırlılık ve tanımları yazabilmek,

Araştırma amacına uygun veri toplama aracını uygulayabilmek,

Araştırma verileri üzerinde temel istatistiksel işlemler ve çözümlemeler yapabilmek,

Bulguların yorumlanması ile ilgili özellikleri açıklayabilmek,

Araştırmada elde edilen bulguları yorumlayabilmek,

Araştırma sonucuna göre öneriler geliştirebilmek,

Yapılan araştırmayla ilgili özet yazabilmek,

Araştırma raporunun yazımında dikkat edilmesi gereken kuralları açıklayabilmek,

Kurallarına uygun olarak raporlaştırabilmek, gerekmektedir.


Bilimsel bir araştırma iki evreden oluşur.

A-Araştırma Teknikleri (Araştırmanın Amacı ve Önemi, Veri Toplama Teknikleri) B-

Araştırma Teknikleri (Rapor Yazma Teknikleri)

A. ARAŞTIRMANIN AMACI VE ÖNEMİ, VERİ TOPLAMA TEKNİKLERİ

Araştırma yapılacak konuda, amacı ortaya tam koyabilmek, çalışmanın önemini vurgulamak,

Bilimsel araştırma teknikleri doğrultusunda, seçilen konu üzerinde araştırma yaparak,

değişik kaynaklardan veri toplamak ve elde edilen verileri doğru olarak analiz

edebilmek.

Veri türleri

1- Belgesel tarama (kütüphane)

2- Gözlem

3- Görüşme 4- Yazışma 5- Internet

Çalışmanın bu aşamasında dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıdaki gibidir.

Seçtiği konuyla ilgili kaynak taraması yapabilmek

1. Konuyla ilgili kaynak eser ve kişileri belirleyip yazma

2. Kaynak taraması için uygun bir plân hazırlama

3. Kütüphane çalışmalarında katalog kullanma 4. Yararlandığı kaynak ve kişilerden elde ettiği bilgileri not ve fişlere yazma

5. Basın yayın organlarını takip ederek konuya ilişkin bilgileri toplama 6-

Internet’ten araştırma yapma

Araştırma konusuna uygun amaç, önem, varsayım, sınırlılık ve tanımları yazabilmek

1. Araştırma konusuna uygun olarak araştırmanın amacını yazma

2. Araştırma konusuna göre araştırmanın önemini yazma

3. Araştırmanın dayandığı temelleri yazma

4. Araştırma konusunun sınırlılıklarını yazma 5. Araştırma konusuna uygun tanımları yazma

Araştırma verileri üzerinde temel istatistiksel işlemler ve çözümlemeler yapabilmek

1. Elde ettiği verileri amacına uygun olarak sınıflayıp yazma

2. Sınıflandırdığı veriler üzerinde gerekli olan istatistiksel işlemleri yapma 3. Verileri tablo halinde gösterme

4. Sonuçları kontrol etme

Bulguların yorumlanması ile ilgili özellikleri açıklayabilmek


1. Bulguların nasıl yorumlanacağını yazma

2. Yorumlamada dikkat edilmesi gereken özellikleri yazma

3. Bulguların yorumlanmasını örnek vererek açıklama

Araştırmada elde ettiği bulguları yorumlayabilmek

1. İstatistiksel tekniklerle elde ettiği bulguları yazma 2. Bulgular doğrultusunda yorumunu yazma

3. Yaptığı yorumun doğruluğunu tabloya göre kontrol ederek yazma

Araştırma sonucuna göre öneriler geliştirebilmek

1. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak gerçekleştirilebilecek öneriler yazma

2. Bu önerileri önemine göre sıralayıp yazma

Yaptığı araştırmayla ilgili özet yazabilmek

1. Araştırmanın tüm aşamalarını özetleyerek yazma

2. Yazdığı özeti, araştırmanın ilgili bölümüne yerleştirme

B. RAPOR YAZMA TEKNİKLERİ

Araştırma raporunun yazılmasında temel kurallar

1-Bilimsel kurallar

2-İçerik ile ilgili kurallar

a-Alıntıların kullanılması b-Dipnotların yazılması

-Kaynak belirtme amaçlı dipnot

-Ek bilgi verme amaçlı dipnot

Araştırma raporunun yazılması

1-Ön bölüm

a-Başlık sayfası

b-Önsöz

c-içindekiler

d-Listeler 2-Ana bölüm/Metin a- Giriş

-Problem

-Amaç

-Önem

-Sınırlılıklar -Tanımlar

b- Kaynak araştırması

c- Materyal ve yöntem

-Evren ve örneklem

-Araştırma modeli

-Veriler ve toplanması


-Verilerin işlenmesi

d- Araştırma sonuçları

e- Tartışma

f- Sonuç

g-Öneriler

h-Özet

3-Arka bölüm

a-Ekler b-Kaynaklar listesi

Çalışmanın bu aşamasında dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıda özetlenmiştir.

Raporlaştırma ile ilgili temel kavramlar bilgisi

1. Rapor, dipnot, kaynakça, metodoloji kavramlarının tanımlarını yazma

2. Verilen bir kavramın tanımını, verilen bir dizi tanım arasından seçip işaretleme

3. Verilen bir dizi kavramla, bir dizi tanımı eşleştirip işaretleme

Araştırma raporunun bölümlerini sıralayabilmek

1. Araştırma raporunda bulunması gereken bölümleri sırasıyla yazma

2. Sırası karışık verilen bölümleri sıraya koyma

3. Verilen bir bölümde bulunması gereken öğeleri yazma

Araştırma raporunun yazımında dikkat edilmesi gereken kuralları açıklayabilmek

1. Araştırma raporunun yazılmasında dikkat edilmesi gereken kuralları yazma

2. Raporlaştırmada kullanacağı dilin özelliklerini açıklama

3. Kapak düzeninin nasıl olacağını yazma 4. Raporlaştırmada kâğıt düzeninin nasıl olacağını yazma

5. Raporlaştırmada başlık ve paragraf düzeninin nasıl olacağını yazma

6. Raporlaştırmada şekil ve tabloların yerleştirilmesinde dikkat edilecek özellikleri açıklama

7. Dipnot yazımında dikkat edilmesi gereken kuralları açıklama

8. Alıntı yapılırken dikkat edilmesi gereken kuralları açıklama 9. Kaynakça yazımında dikkat edilmesi gereken kuralları açıklama

10. Özet yazmada dikkat edilmesi gereken kuralları açıklama


GRUPLA ÇALIŞMA TEKNİKLERİ GRUP NEDİR ?

Grup : Aynı yerde bulunan kimse ve nesneler bütünü, küme, öbek

Ortak bir amacı gerçekleştirmek için veya bir inanç etrafında iki ya da daha fazla insanın bir

araya gelerek oluşturdukları topluluklardır. Birey :Toplumları oluşturan, nitelikleri toplum içinde belirlenen insanların her biri, fert

Rol :Bireyden beklenen veya toplumda üstüne düşen görev Bireyin statüsüne uygun davranışlarına "rol" denir

Statü :Bir toplum içinde yaşayan bireyin, o toplumdaki yerini, konumunu ve mevkisini

belirleyen özelliklerine toplumsal “statü” denir.

Grup çeşitleri

Biçimsel gruplar: Üyeleri arasında yüz yüze, samimi, sıcak ilişkilerin bulunduğu

gruplardır. Üyeler arasındaki ilişkilerde gelenekler, görenekler ve din kuralları geçerlidir.

Örneğin: aile, akraba grupları

Biçimsel olmayan gruplar : Üyeleri arasında resmi, dolaylı ve çıkar ilişkilerine dayalı

gruplardır. Üyeler arası ilişkilerde, yasalar yönetmelikler geçerlidir.

Örneğin: dernek, siyasi parti…

Grubun Özellikleri

Grubu oluşturan insanların ortak bir amaçları vardır.

Grubun içerisinde bir işbölümü vardır.

Grubun ortak değer ve normları vardır.

Grup üyeleri arasında rol ve statü ayrımı vardır.

Grup içerisinde birbirleriyle bağlantılı ilişkiler ağı vardır.

Bireylerin psikolojik ve fizyolojik ihtiyaçlarına cevap verirler.

Her grup, amaçladığı işlevini sürdürdüğü müddetçe varlığını sürdürür.

Grupla çalışmanın bireye yararları

Başkalarıyla iletişim ve etkileşim olanağı sağlar.

Sosyal ve duygusal gelişimi destekler.


İletişim becerisi kazandırır.

Bireye kendini ifade etme olanağı sağlar.

Bireyin kendini gerçekleştirmesine yardımcı olur.

Kişilik gelişimini destekler.

Kimlik kazanmaya yardımcı olur.

Güven duygusunu geliştirir.

Liderlik duygu ve becerisi kazandırır.

Öğrenmeyi kolaylaştırır.

İşbirliği yapma alışkanlıkları kazandırır.

Yaratıcılığı özendirir ve geliştirir.

GRUPLA ÇALIŞMAYI NELER ETKİLER?

A. PSİKOLOJİK ORTAM

1. Bireyin Psikolojik Durumu

İhtiyaçlar

Kişilik

Huy ( Mizaç )

Karakter

2. Grubun Psikolojik Özellikleri

Grup üyelerinin yetenekleri.

Grubun büyüklüğü

Üyelerin bağlılığı.

Liderlik biçimi.

3. Grup Dinamiği

Grubun bireye etkisi

B. FİZİKİ ORTAM

Ortam Düzenlemede Nelere Dikkat Edilmeli

Grubun rahat çalışabileceği büyüklükte olmalı.

Grubun etkinliği diğer grupların çalışmalarına engel olmamalı

Ortam etkileşim ve iletişimi kolaylaştırıcı olmalı

Ortamda gerekli araç - gereç ve materyal hazır olmalı

Işık, ısı, ses gibi özellikler yeterli ve rahatsız etmeyecek düzeyde olmalı

Grup üyeleri ortama yabancı olmamalı ( ilk kez görüyor olmamalı )


C. ETKİLİ LİDERLİK

Etkili Bir Liderin Temel Özellikleri

Teknik yeterlik

Yüksek güdülenme düzeyi

Yüksek enerji düzeyi

Etkili problem çözme yeteneği

Ayrıntıları görebilme

İnsanları anlayabilme

Kendine güven

Kararı paylaşma

Ödül dağıtımında adil olma

Astlarına yardımcı olma

Engelleri yok etme becerisi Bireylerin kişisel doyumuna önem verme

GRUPLA ÇALIŞMA TEKNİKLERİ

KONGRE

Bazı temel eğitim sorunlarını tartışmak üzere öğretmen, öğrenci ve bilim adamlarının katılımı ile

yapılan toplantılardır.

Çeşitli ülkelerden yöneticilerin, elçilerin, delegelerin katılmasıyla yapılan toplantı

Dinleyiciler de aktif olarak katılıp soru sorabilir katkı yapabilir.

Özellikleri

İlgili alanda temel konular tartışılır

Farklı kurum ve grup temsilcileri katılır.

Tekrarlıdır

Dinleyici grubu vardır.

Sunulacak bildiriler önceden hazırlanır.

Dinleyiciler aktiftir.

Dikkat edilecek hususlar

Konusu öğretmen, yönetim, öğrenci ve gerektiğinde velilerin katılımı ile belirlenmeli.

İlgililerin katılımı ile bir organizasyon grubu oluşturulmalı.

Çalışmanın tarihi ve yeri önceden belirlenmeli.


Katılımcılar önceden belirlenmeli ve zamanları ayarlanmalı.

Dinleyicilere davetiyeli yer hazırlanmalı ve önceden duyurulmalı.

Salon uygun olarak düzenlenmeli.

Bildiriler sunulduktan sonra uygun bir süre dinleyici soru ve katkısı alınmalı.

Dinleyici soruları ve katkıları için başkan söz sırası vermeli.

ŞURA

Bir alanla ilgili olarak oluşturulan danışma kurulu.

Belli konuları tartışmak ve uygulama amaçlı öneriler oluşturmak üzere toplanan danışma

kurulu.

KÜME ÇALIŞMASI

Öğrencilerin, aralarında seçtikleri bir başkanın kılavuzluğu altında iş birliği yaparak ortak

amaçlar doğrultusunda çalışmalarına imkân sağlayan eğitim yöntemi.

Özellikleri

Küme çalışmasın öğrencinin ilgi ve ihtiyaçları dikkate alınarak yapılır.

Grupta yüksek düzeyli etkileşim vardır.

Yaparak - yaşayarak öğrenme sağlanır.

Birçok farklı öğrenme yolu kullanılır.

Öğrencilerin bir birinden etkilenerek öğrenmesi sağlanır.

İş bölümü esastır.

Sosyal becerileri geliştirir

Grup çalışması ve bireysel çalışma birlikte yürür.


Konular önceden belirlenmeli ve ilgilere göre konu dağıtımı yapılmalı.

Heterojen ( ayrışık ) gruplar oluşturulmalı

Demokratik yollarla, küme başkanı, sözcü, yazman ve materyalci ( kaynak toplayıcı )

belirlenmeli.

Öğretmen ve grup arasındaki iletişimi grup başkanı sağlamalı.

Küme, birlikte çalışma planı yapmalı.

Öğretmen kümeleri sürekli izlemeli ve her birine yardımcı olmalı.

Farklı kaynak ve araç - gereç kullanımına özen gösterilmeli ve teşvik edilmeli.

Konu sunulduktan sonra sınıfın soruları cevaplandırılmalı.

Öğretmen tartışma sonunda konuyu özetleyerek eksikleri tamamlamalı.


PANEL

Özellikleri

Küçük bir grubun dinleyiciler önünde bir sorunu resmilikten uzak bir biçimde

tartışılmasıdır

Panelde; önceden belirlenmiş bir konu, 3-5 kişi tarafından dinleyicilerin önünde

tartışılır.

Panel grubu tartışılan konuyu iyi bilen belirli konuların uzmanlarından oluşabileceği

gibi farklı düşünce ve görüşe sahip kişilerden de oluşabilir.

Panelde bir ana konunun farklı yönlerinin tartışılması mümkündür.

Üstünlükleri

İyi planlanırsa katılım artar.

Dinleyicilere katkı getirme fırsatı sağlar.

İlgi uyandırır etkin katılımı sağlar.

Problem farklı görüşteki kişilerin bakış açılarına göre çok yönlü irdelenebilir.

Öğrenmenin kalıcılığını arttırır.

Sınırlılıkları

Konunun sistemli olarak işlenmesine uygun değildir.

İyi planlanmazsa başarısızlık önlenemez.

Kontrolü güçtür.

Konunun etraflıca ortaya konması için zaman yeterli olmayabilir.

Aktif öğrencileri baskın konuma getirir.


İyi planlanmalı.

Başkan görev ve sorumluluklarını bilmeli.

Konu üyelere ve katılımcılara açık seçik ifade edilmeli.

Konunun her üyeye düşen bölümü önceden belirlenmeli.

Katılımcılar ( Panelist ) iyi hazırlanmalı.

Başkan yönlendirme amacıyla soracağı soruları önceden hazırlamalı.

Konuşmacılar zamanı iyi kullanmalı süreyi aşmamaya özen göstermeli.

Panelin yapılacağı yer önceden hazırlanmalı.

Başkan konuyu ve konuşmacıları tartışmanın başında dinleyicilere tanıtmalı.

Konuşmacılar bir birleriyle karşılıklı tartışmadan kaçınmalı.

Başkan en sonunda kısa bir özet yaparak paneli bitirmeli.


AÇIK OTURUM

Değişik görüşlere sahip küçük bir öğrenci yada konuşmacı grubun , bir başkan yönetiminde

sanatsal düşünsel,siyasal, toplumsal vb. içerikli bir konuyu diğer bir öğrenci kitlesi önünde

tartışması için düzenlenen sözel bir iletişim türüdür.

Dikkat Edilecek Hususlar

Çalışmanın verimli olması sağlanmalıdır.

Konuşmacı sayısı çok kalabalık tutulmamalıdır.

Konuşmacılara eşit zaman ve konuşma fırsatı verilmelidir.

Sert tartışmalara yer verilmemelidir.

Her zaman karşı fikirlere saygı duyulmalıdır.

FORUM

Değişik görüşlere sahip kişi yada grupların herhangi bir konudaki sorunları tartışarak bir

sonuca varmak için bir başkan yönetiminde sürdürdükleri sözel iletişim türüdür. Bu teknikle

tartışmalı bir konunun farklı yönleri o alanda iyi yetişmiş kişilerce dinleyiciler karşısında

tartışılır. Ayrıca dinleyiciler kendi görüşlerini açıklama fırsatı buldukları için bu teknik daha da

önem kazanmaktadır.

Üstünlükleri

Belirli bir konunun farklı ve tartışmalı yönlerinin açıklığa kavuşturmakta başarıyla

uygulanır.

İlgi uyandırır, değişik görüşlerin sunulmasına uygundur.

Dinleyicilerin etkin katılımını sağlar.

Sınırlılıkları

Konuşmacılar dinleyicilerin beklentilerine uygun konuşulmayabilir. Başarı konuşmacıların gücüne bağlı olduğundan bu teknikte başarı şansı her zaman yüksek olmayabilir.

SEMPOZYUM

Belirli bir konuyla ilgili iki yada daha çok sayıda konuşmacının katıldığı bir grup tartışması

tekniğidir. Daha çok bir konferans havası taşıyan teknikte konunu değişik yönleri kısa

açıklamalarla dinleyiciler sunulduktan sonra, bunu soru-cevap yada büyük grup tartışması

izler.

Sempozyumda, her oturumda üye sayısı 3 den az 6 dan çok olmamalıdır.


Üstünlükleri

Takrire göre geniş alanda yaşantı ve bilgi edinme olanağı sağlar.

Dinleyicilerde bilimsel ilgi uyandırır.

Konu tartışmalı olduğundan dinleme isteğini artırır.

Dinleyicilerin etkin katılımı kolay sağlanır.

Sınırlılıkları

Konuşmacılar konuya yeterince hakim değillerse olgulardan çok kişisel görüşler ön plana çıkar.

Konu yeterince kapsanamayabilir.

Her yaş, konu ve eğitim düzeyi için uygulanamaz.

İyi bir organizasyon ve madde kaynaklarını gerektirir.

SEMİNER

Seminer, belirli bir öğretim konusunu ele alan ve bu konuda otorite sayılan biri tarafından

yönetilen 5-30 kişinin katıldığı bir grup çalışmasıdır.Seçilen öğretim konusunda proje yada

araştırma yoluyla hazırlanıp sunulur.

Üstünlükleri

Öğrencilere rehberlik edecek, konusunda tanınmış bir uzman vardır

Dikkatli, sistemli bir araştırma ve tartışma yapılabilir.

Değişik kaynaklardan bilgi sağlanabilir.

Katılanların yoğun bir şekilde çalışmalarını destekler.

Sınırlılıkları

Çok zaman alıcı bir öğretim yöntemidir.

Başarı büyük ölçüde katılanların motivasyonuna bağlıdır.

İlgili kaynaklar bulunamayabilir.

Üyeler istenen nitelikte rapor hazırlamak için verilen zamanı kullanmak isteğinde

olmayabilirler.

KOLLEGYUM

Uygulanışı

Her iki panelin üyeleri dinleyici karşısında yerlerini alırlar.


Dinleyicileri temsil eden grup konuyu sunar ve kaynak kişilerden oluşan panelistlere

sorularını yöneltirler.

Kaynak kişiler sorulan sorunun kendi uzmanlık alanlarına giren bölümünü açıklarlar.

Lider, dinleyicileri soru sorma ve katkıda bulunmaya özendirir.

Tartışmalar özetlenir

Üstünlükleri

İşbirlikçi çalışmayı kazandırır.

Kaynak kişileri, dinleyici problemleri ve ihtiyaçlarına yöneltir.

Etkili katılımı sağlar.

Sınırlılıkları

Kaynak kişiler sorulara yanıt vermekten çok kendi tercih ettikleri konuları tartışmaya

açabilirler.

Teknik için gerekli zamanı ayırma güç olabilir.

BÜYÜK GRUP TARTIŞMASI

Büyük grup tartışması süreci; yüz yüze etkileşim biçimi olup, problem çözme ve işbirliği

sağlama, planlama ve kontrol işine katılmada uygulanan bir grup öğretimidir. (Bilen,1996)

Üstünlükleri

Grubun ilgisini uyanık tutar.

Birlik ve beraberlik duygusunu güçlendirir.

Tartışılanların üyelerce kontrolü sağlanır.

Yaratıcı düşünmeyi özendirir.

Sosyal davranışları geliştirir. (Bilen,1996)

Sınırlılıkları

Diğer öğrenme tekniklerine göre az konu kapsanır.

Çok yavaş ilerler.

Yan fikirlere sapma kolaylaşır.

Bazı öğrenciler tartışmayı tekeline alabilirler.

Grup genişledikçe her öğrencinin katılma şansı azalır. (Bilen,1996)

KÜÇÜK GRUP TARTIŞMASI

Tartışmalara geniş ölçüde katılımı sağlamak amacıyla büyük grubun küçük gruplara

bölünmesinden oluşmaktadır. (Bilen,1996)

Küçük grup tartışmasına buzz grup, grup 66 yada vızıltı grupları da denmektedir.


Küçük grup tartışması 4 ile 36 dakika arasında sürebileceği için bu gruba kısa süreli tartışma

grupları da denmektedir. (Küçükahmet,2002)

Üstünlükleri

Herkes kendini rahat hissederek konuya katılır.

Sorumluluk duygusunu geliştirir.

Grupta birlik ve beraberliği arttırır.

Grup üyelerinin fikirlerinden yaşantılarından yararlanılarak problemin çözümünde

kullanılacak öneriler belirlenir. (Bilen,1996)

BEYİN FIRTINASI ( Problem çözme teknikleri bölümünde anlatılmıştır.)

ÇEMBER TARTIŞMA

Öğrencilerin yani grup üyelerinin bir konuyu tartışmak amacıyla çember oluşturacak şekilde yerleştirildiği tekniktir.

Çember tartışmada öğrenci sayısı 10-15 kişiyi geçmemelidir.

Bir konu veya üniteye başlarken yada konu veya ünite özetlenirken kullanılabilir. (Bilen,1996)

Uygulanışı

Grup çember şeklinde oturtulur.

Tartışılacak olan konu sunulur.

Tartışmaya liderin sağındaki kimseden başlanır.

Her üyeye bir dakikalık zaman verilir.

Her konuşma not edilir.

Tartışmanın sonunda esas noktalar tespit edilip özetlenir. (Bilen,1996)

Üstünlükleri

Her üyenin konuşmasına olanak verir.

Bir kişinin toplantıyı tekeline alması önlenir. (Bilen,1996)

Sınırlılıkları

Eğer grup çok geniş yada problem çok basitse çemberin sonundakilere söyleyecek

önemli bir şey kalmayabilir.

Grup üyeleri aynı noktaya takılıp kalabilir. (Bilen,1996)


DRAMATİZASYON

Öğrencilerin hangi durumlarda nasıl davranmaları gerektiğini yaşayarak öğrenmeleri sağlayan bir öğretme tekniğidir.

Problem çözme ve iletişim kurma yeteneğini geliştirir.(Demirel,2003)

Önceden hazır bir metin olmaksızın katılımcıların kendi yaratıcı buluşları özgün düşünceleri

öznel anıları ve bilgilerine dayanılarak oluşturdukları eylem durumları ve doğaçlama

canlandırmalarıdır.

Drama Aşamaları

Isınma ve rahatlama çalışmaları.

Oyunlar.

Doğaçlama.

Oluşum. Değerlendirme.

Üstünlükleri

Birlikte çalışma becerisini geliştirir.

Bireylerin iç görü kazanmasını sağlar.

Başkalarını anlama ve iletişim becerisini geliştirir.

Öğrencilerin kendilerine güven duymalarını sağlar.

Bireyin hayal gücünü, hislerini ve düşüncelerini geliştirir. (Demirel,2003)

WORKSHOP

Uygulamaya dönük grup tekniklerinden biri olan workshop tekniği, bireylerin ortak bir konu

üzerinde çalışmalarını, düşünmelerini ve öğrenmelerini sağlar.

Workshop bireyleri belli bir yerde kısa bir zaman süresinde toplayarak ortak eğitim

sorunlarını ilgi veya iş problemlerini bir araya getiren ve öğreten bir tekniktir.(Bilen ,1996)

Üstünlükleri

Uygulamaya dönük bir tekniktir.

Öğrenme hızını artırır.

Özgür bir çalışma ortamı sağlar. (Bilen,1996)

Sınırlılıkları

Çok kalabalık gruplarda uygulanamaz.

Yaygın bir teknik değildir. (Bilen,1996)


MÜNAZARA

İki ekibin, bir konuyu ele alarak dinleyiciler ve bir jüri önünde iki karşı tezi savunmalarıdır. Bu teknikte savunulan fikrin kazanılması ve kaybedilmesi söz konusudur.

Münazara tekniğinde her grup kendi fikirlerini savunmaya ve diğer grubun fikirlerini ve

görüşlerini çürütmeye çaba sarf ederler.

Dikkat Edilecek Hususlar

Münazara, bir yarışma değil bir fikir tartışmasıdır.

Ağzı kalabalık tipler yerine konuya inanmış tipler seçilmelidir.

Ekiptekiler hem kendi savunacakları tezi hem de karşı tezi iyi bilmelidir.

SORU-CEVAP

Sınıf etkinliklerinde soru sorulması ve cevap verilmesi yoluyla tartışmanın yürütüldüğü bir

öğrenme tekniğidir.(Bilen,1996)

Cevap almak amacıyla soru sormaktır. Öğretmenin bir konuyla ilgili öğrencilere birtakım

sorular sorması ve bu sorulara aldığı cevapları eleştirerek öğretim yapmasıdır.(Büyükkaragöz,1997)

Üstünlükleri

Öğrencilerin derse ve konuya karşı dikkat ve ilgilerini arttırır.

Sorular öğretimde tekrar ve pekiştirmeyi sağlar.

Ezberlemeyi ortadan kaldırarak gerçek öğrenmeyi sağlar.

Öğrencilerin etkinliklere aktif katılmalarını sağlar.

Öğrencilerin düşüncelerini anlamlı biçimde açıklamalarına imkan verir.

Sınırlılıkları

Derste sürekli soru sorulması dersi sıkıcı hale getirir.

Anlatma yöntemine göre daha fazla süre gerekir.

Sorulara cevap veremeyen öğrencilerin kendilerine güveni azalır.

Serbest düşünmeyi engeller.


ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ

İletişim, düşünce ve görüşlerin sözlü veya sözlü olmayan yollarla karşılıklı alışverişi ve

bizim başkalarını başkalarının da bizi anlama süreci olarak tanımlanmaktadır. İletişim yazma

ve konuşmanın yanında birçok değişik yolla yapılabilmektedir. Jest ve mimikler, vücut duruşu, göz

teması gibi sözlü olmayan yollar ile de iletişim yapabilmekteyiz. Kendimizi bir düşünelim.

Paylaşmak istediğimiz bir konu olduğunda (sevincimiz veya sıkıntımız olabilir) aklımıza ilk kim

geliyor? Kiminle konuşmaya, dertleşmeye istek duyuyoruz? Veya paylaşmak istediğimiz bir konu

olduğunda kesinlikle anlatmayı aklımızdan bile geçirmediğimiz kişiler kimlerdir? Gibi soruları

kendinize sorun.

Çevremizde bulunan bazı insanlarla konuşmak kolay ve zevk vericiyken, bazılarıyla

kurduğumuz iletişim çok zorlayıcı ve yüzeysel olabiliyor. Benzer kişilik özellikleri, ortak ilgi

alanları ve hobiler, birbirine yakın değerler ve eğitim düzeyi gibi pek çok faktör, insanlar arası

ilişkilerde temel öneme sahiptir. Ama kişiler arası ilişkilerde, kalitenin asıl belirleyicisi

dinleme becerileridir. Ortak birçok noktamız olsa bile bazı insanlarla yakın ilişkiye girmekten

kaçınırız.

İletişimi engelleyen faktörler:

1. Öğüt vermek, çözüm getirmek, yönlendirmek: Bu tür tavırlar karşıdaki kişide baskı ve

suçluluk duyguları uyandırarak iletişimin kesilmesine neden olabilir. Örn; “Şöyle yap, böyle

yapma...”, "Bu şekilde hareket etmemelisin..." gibi mesajlar.

2. Yargılamak, eleştirmek, ad takmak: Bu tür tepkilerle karşılaşan kişiler kendilerini

anlaşılmamış, haksızlığa uğramış hissederler. Bunun sonucunda iletişimi keserek karşılık

verebilirler. Örn; "Sen zaten hep kolaya kaçarsın...", "Şikâyetten başka bir şey bilmezsin

zaten..."

3. Soru sormak, araştırmak, incelemek: Bu tür yaklaşımların içinde önyargı, eleştiri veya

zorunlu çözüm bulunur, ayrıca konuşma, sorulara cevap vermeye takılarak, yön değiştirip asıl

konudan uzaklaşabilir. Örn; "Neden?...Sen ona ne yaptın?...O sana ne dedi?..."

4. Teşhis, tanı koymak: Dinleyen kişi sanki konuşanın niyetini, söylemek istediklerini çok iyi

biliyormuş gibi bir tavır içine girdiğinden, konuşanı savunmaya iterek sinirlenmesine veya öfkeli

cevaplar vermesine neden olabilir. Örn; "Ben senin aslında neden öyle yaptığını

biliyorum..."

5. Teselli etmek, konuyu değiştirmek: Söyledikleri duyulmadan, teselli ediliyormuş

hissini yaşayan kişi, kendini anlaşılmamış, dinlenilmemiş hisseder. Dinlemeden verilen teselli

mesajları, konuşan kişide sorununun küçümsendiği duygusunu yaratabilir. Örn; "Aldırma, boş

ver...", "Başka şeyden konuşalım..." Bunların ardından, kendimizi gözden geçirelim...

Arkadaşlarımız, sevgilimiz veya ailemizle yaptığımız günlük konuşmalarda tarzımız ve

yaklaşımımız genelde nasıl? İletişimimiz yukarda sözü edilen dinleme engellerine takılıyor mu?

Tam yanıtı bulamıyorsanız, kendinizi 1-2 gün izleyerek nasıl bir iletişim kurduğunuzu gözden

geçirmenizde yarar vardır. 24


Başarılı iletişimin temel koşulları

1.Dinleme: Dinleme için dört adım bulunmaktadır. Etkin dinleme; Empati kurarak

dinleme; Açıklıkla dinleme; Farkında olarak dinleme.

a) Etkin dinleme; dinleme, katılım gerektiren bir süreçtir. Bir konuşmanın anlamını tam

olarak kavrayabilmek için soru sormanız, geribildirimde bulunmanız gerekmektedir yani

iletişim sürecinde işbirlikçi olmanız gerekmektedir.

b) Empati kurarak dinleme; Empati, kişinin iletişim sırasında karşısındakinin duygu ve düşüncelerini anlayabilmesini ve böylece duyarlı bir yaklaşım içinde olmasını sağlar. Empati

kurarak dinleyen kişiler iyi bir dinleyici olmalarının yanı sıra, karşıdaki kişinin dile

getirmediği duygularını da sezebilir, bakış açılarını kavrayabilirler.

c) Açıklıkla dinleme; Açıklıkla dinlemek için en önemli kural, yargılamadan önce sözün ve

konuşmanın tamamını duymaktır. Ön yargılarımız, eleştiriye açık olmamamız, bazen de karşı

tarafın yargılayıcı tutumu açıklıkla dinlememizi engelleyebilir. Açıklıkla

dinleyemediğimiz zaman karşımızdakiyle aramızda anlaşmazlık oluşur ve iletişimde

kopukluk olur.

d) Farkında olarak dinleme; farkında olarak dinlemenin iki bileşeni vardır. Birincisi,

söylenenleri tarih ve insanlarla ilgili olan kendi bilgilerinizle karşılaştırmak. İkinci bileşeni ise

uygunluğu dinlemek ve gözlemlemek. Kişinin ses tonu, yüz ifadesi ve duruşu konuşmanın içerine

uygun muduru aramaktır.

2. Kendini Açma: Kendini açma, kendiniz ile ilgili bilgi iletmek anlamında

kullanılmaktadır. Kendini açma ilişkileri hareketlendirir ve onlara açıklık getirir. Kendinizi

açmanın önüne geçemezsiniz. Ne zaman diğer insanların yakınında olsanız, bunu yaparsınız.

Onları görmezlikten gelseniz bile, sessizliğiniz ve duruşunuz bir şeyleri açığa vurur.

İletişimde kendinizi açmanın yararlarına bakacak olursak; kendi hakkınızdaki

bilginizin artması, daha yakın kişisel ilişkiler kurmanız, gelişmiş iletişim bulunmaktadır.

Kendini açma iletişimde bu denli önemli ise, neden her zaman herkes her şeyi diğerleri ile

paylaşmaz? Aslında kendinizi açmanın önünde bazı engeller bulunmaktadır. Bunlar;

toplumsal önyargı, reddedilme korkusu, arkanızdan konuşulması korkusu, birilerinin sizi

kullanacağı korkusu gibi. Olumsuz bir özelliğinizi gösterirseniz sizin tamamen kötü

olduğunuzu düşünebilirler. Olumlu bir şeyleri gösterirseniz böbürlenmekle suçlanabilirsiniz.

3. İfade Etme: Kendini ifade etme iletişimin bir diğer önemli unsurudur. Önemli

durumlarda sizin insanlara karşı kendinizi nasıl ifade ettiğiniz önemlidir. Etkili ifade

edebilmenin bazı püf noktaları bulunmaktadır:

a. İletiler dolaysız olmalı. Kendini etkili bir şekilde ifade edebilmenin ilk koşulu neyin ne

zaman söyleneceğini bilmektir. Bazen ne zaman iletişim kurmaya gereksinim

duyduğumuzun farkında olduğumuz halde bunu yapmaya korkarız. Bunun yerine ipuçları

vererek karşımızdaki kişinin duymasını umarız. Fakat bu dolaylı yol risklidir. Çünkü ipuçları yanlış

yorumlanabilmektedir veya görmezlikten gelinebilmektedir.

b. İletiler anında olmalı. Bazen bir şeyleri değiştirmek ihtiyacında olduğumuzda veya

kızgın durumda olduğumuzda iletişimi ertelemek bize mantıklı gelmektedir. Öfkeli

olduğumuzda bunu karşı tarafa sakin bir şekilde ifade edebilmek için ilk kızgınlığımızın

geçmesini bekleyip daha sonra kendimizi ifade etmek ortaya çıkacak herhangi bir çatışmayı

engelleyebilir. Fakat şunu da unutmamamız gerekir ki iletişimizi sonsuza kadar ertelemek,

bir başka deyişle duygularımızın önüne tamamıyla set çekmek duygularımızın daha fazla


şiddetlenmesine yol açacaktır. Bu şekilde ifade edilmeyen duygularımız daha sonra üstü

kapalı yollarla ifade edilecektir. Bu sebeple (kızgınlığımızın yoğunluğu kendimizi

karşımızdakine etkili ve uygun bir şekilde ifade etmemizi engellemediği durumlarda

paylaşımı ertelemek yerine mümkün olduğunca anında iletişim kurmak faydalı olacaktır. Bu,

karşımızdaki kişinin bizim neye ihtiyaç duyduğumuzu daha kolay anlamasını ve

davranışlarını o yönde şekillendirmesini sağlayacaktır. Diğer yandan anında iletişimle

tepkilerimizi anında paylaştığımız için yakınlığımız da artacaktır.

c. İletiler açık ve dürüst olmalı. Açık ileti düşüncelerimizin, duygularımızın ve

isteklerimizin doğru yansımasıdır. İletişimde açık ifadeler kullanmak için; iletilerinizin kendi

içinde tutarlı olmasına özen gösterin, çifte iletilerden kaçının (birbirleriyle çelişen şeyleri

aynı anda söylemek.), isteklerinizde ve duygularınızda açık olmaya gayret edin. İletinin

açıklığı kadar dürüst olması da önemlidir. Gizli düşünceler iletişimin yakınlığını

engelleyebilmektedir. Gerçek duygularınızı açıkça ifade etmeniz iletişimin dürüstlüğünü

gösterecektir.

Başarılı iletişimin temel koşullarından bahsettikten sonra iletişimin yalnızca yazılı ve

sözlü olmadığını bunun yanında sözel olmayan yollarla da iletişimin kurulduğundan tanımda

bahsetmiştik. Sözsüz iletişimden bahsedecek olursak, iki şekilde iletişim kurmaktayız; beden

hareketlerini kullanarak (örn, yüz ifadeleri, duruş) ve uzamsal ilişkilerle ( örn, diğer kişiyle

aranıza koyduğunuz uzaklık).

Sözsüz iletişimin kilit noktası tutarlılıktır. Yani sözcüklerle ve onlara eşlik eden elkol

hareketleri arasındaki uyumdur. Tüm bunların yanında insan yaşamı boyunca birçok farklı

insanla iletişim kuran sosyal bir varlıktır. Bu iletişim durumunda insanlar arasında birçok

nedenden dolayı çatışma ortaya çıkmaktadır ve çatışma insan hayatının kaçınılmaz bir

parçasıdır. Burada önemli olan çatışmanın çıkması değildir çatışmanın taraflar arasında nasıl

çözümlendiğidir.


ÖĞRENME YÖNTEMLERİ

Üç temel yönteminden bahsedebiliriz:

1- GÖRSEL: Görerek ve okuyarak bilgi edinilen yöntemdir. Kendi kendine okuyarak

öğrenme, renkli eşyaları, grafik ve haritaları tercih etme eğilimindedirler.

2- İŞİTSEL: İşiterek, dinleyerek ve tartışarak bilgi edinilen yöntemdir.

3- KİNESTETİK: Hareket enerjisini kullanarak bilgi edinilen yöntemdir. Öğrenilecek

şeylerle fiziksel temas kurarak öğrenirler; tat/dil, kişinin el ile duyumsamasına dayanır.

Kinestetik gezme, pandomim vs.yi kapsar.

1.GÖRSEL AĞIRLIKLI ÖĞRENME

Öne Çıkan Yönleri

İyi giyinir, ayrıntıları ve renkleri hatırlar, okumayı, yazmayı sever, insanların yüzünü

hatırlar ama isimlerini unutur. Yazılarda görülen isimleri hatırlar, zihinsel (görsel) imgeler

yaratır.

Problem Çözme Yeteneği

Talimatları okur, problemleri listeler, düşünceleri düzenlerken grafiksel malzemeler

kullanır.akış kartları kullanır, kağıt üzerinde grafiksel çalışmaları görür ve akılda canlandırır.

Değerlendirme ve test etme Yöntemleri

Görsel-yazılı testler, araştırma raporları, yazılı raporlar, grafiksel gösterimlerden yararlanır.

Yazılı sınavlarda başarılıdır.

En iyi öğrenme yolları

Not alarak, liste yaparak, öğrenilecek bilgileri okuyarak, bir gösteriyi izleyerek öğrenir.

Kitaplardan video filmlerinden ve basılı materyallerden yararlanır.

Okuma / çalışma Yöntemleri

Eğlenmek veya dinlenmek için okur, uzun süre çalışamaz, çalışma sırasında sessiz ortam ister, hızlı okur, kelimelerin sesinden ziyade yazılı şeklini hatırlar.

Okuldaki güçlükleri

Ne yapılacağını görmeden hareket etmekte zorlanır. Gürültülü ve hareketli çevrede çalışamaz.

Ses akort edemez. Görsel resim ve malzeme olmadan öğretmeni dinleyemez, öğretmenin hoş

olmayan görüntüsü ile ilgilenir. Sıkıcı ve düzensiz bir sınıfta çalışmak istemez, konsantrasyonu bozan florasan ışığı altında çalışmaktan verim alamaz.

Genel değerlendirme

Özel yaşamlarında genellikle düzenli olurlar. Karışıklık ve dağınıklıktan rahatsız olurlar.

Dağınık bir masada çalışamazlar. Önce masayı kendine göre düzenlerler, daha sonar

çalışmaya başlarlar. Kalem, silgi, kalemtıraş gibi araçlar için masada kendilerine göre yer

belirlerler ve araç gereçlerini hep bu yerlerde tutarlar. Çantaları dolapları her zaman

düzenlidir. Yazmayı sevmeseler bile defterlerini düzenli ve itinalı kullanırlar. Düz

anlatım dediğimiz okullarda dersi öğretmenin veya öğrencinin anlatması- yönteminden

yeterince yararlanamazlar. Tam olarak anlaşılması için dersin görsel malzemelerle mutlaka

desteklenmesi gerekir. Harita, poster, şema, grafik gibi görsel araçlardan kolay etkilenirler ve

bu araçlardan öğrendiklerini kolay hatırlarlar. Öğrendikleri konuları gözlerinin önüne


getirerek hatırlamaya çalışırlar.

2.İŞİTSEL AĞIRLIKLI ÖĞRENME


Doğaçlama konuşur, ayaküstü düşünür, karşılaştığı insanların yüzlerini unutur ama adlarını

hatırlar, kelimelerle ve dille çalışır, hafif sesli ortamlardan hoşlanır.


Tartışmalardan hoşlanır, seçenekler hakkında konuşur, bir durumda ne yapılacağını o

durumu yaşayanlara sorar, hedefi sözle ifade eder, sözlü tekrarlar yapar.

Değerlendirme ve Test Etme Yöntemleri

Yazılılardan ziyade sözlülerde başarılı olur, projelerini sözlü olarak sunar, ne öğrendiğinin birileri tarafından sorulmasını ister, şiir okumaktan, şarkı söylemekten hoşlanır.

En iyi öğrenme yolları

Yüksek sesle anlatım, bir öğretmeni dinleme küçük ve büyük grup tartışması yapma,

çalışma yerinde fon olarak sessiz müzik dinleme ile daha iyi öğrenir.

Okuma / çalışma Yöntemleri

Diyalog ve oyunları okuma, karşılaştırma için içten ve dıştan seslendirme, okurken ne

okuduğu hakkında kendi kendilerine ve başkalarına konuşma ve yeni kelimeleri

seslendirmede başarılıdır.

Okuldaki güçlükleri

Görsel öğrencilerden daha yavaş okur, uzun süre sessiz okuyamaz, okuduğu parçada

resimleri umursamaz, okunması ve yazılması gereken zamana bağlı testlerde ayrıntıları

görmede, sessizleştirilmiş ortamda yaşamada ve uzun süre sessiz kalmakta sıkıntı yaşar.

Genel değerlendirme

Küçük yaşlarda kendi kendilerine konuşurlar. Ses ve müziğe duyarlıdır. Sohbet etmeyi,

birileri ile çalışmayı severler. Genellikle ahenkli ve güzel konuşurlar.yabancı dil öğreniminde

(konuşma ve dinleme becerilerinde) başarılıdır.

İlköğretim 1. ve 2. sınıflarında kendi kendilerine konuşmaları nedeni ile öğretmeni

dinleyemezler, bu özellikleri nedeniyle işittiklerini daha iyi anlamalarına rağmen bu şanslarını

kaybederler. Göz ile okuma esnasında hiçi bir şey anlamayabilirler o nedenle en azından

kendi kulağının duyabileceği bir ses ile okumalarını izin verilmelidir. İşittiklerini daha iyi

anlarlar. Daha çok konuşarak, tartışarak öğrenirler. Bilgi alırken dinlemeyi okumaya tercih

ederler. Olay ve kavramları birinin anlatması ile daha iyi anlarlar. Grup ve ikili çalışmalarda

konuşma ve dinleme olanakları olduğu için iyi öğrenirler. Hatırlamak istediklerini birisi

kendilerine anlatıyor ya da söylüyormuş gibi işiterek hatırlarlar. Kaydedilmiş bilgileri daha iyi

hatırlarlar.

3.KİNESTETİK AĞIRLIKLI ÖĞRENME


Çeşitli spor ve danslarla uğraşmayı sever, yarışmalardan ve maceradan hoşlanır, zorluklara

meydan okur. Koşma, sıçrama, atlama, yuvarlanma ve büyük motor kasları kullanmayı 28


gerektiren eylemlerden hoşlanır.


Harekete geçer, daha sonra da sonuçlara bakarak plan yapar, problemleri güç kullanarak

(fiziksel olarak) çözmeye çalışır. Önemli ölçüde bedensel çaba gerektiren çözümler arar.

Problemleri bireysel olarak veya çok küçük gruplarla çalışarak çözmeyi tercih eder, denemeyanılma ve keşfetme yoluyla öğrenir.

Değerlendirme ve Test Etme Yöntemleri

Performansa dayalı ve proje yönelimli değerlendirmelerde başarılı olur. Öğrencinin

öğrendiği şeyi sergileme veya gösterme eğilimi vardır. Bir şeyi anlatmaktan ziyade nasıl

yapılacağını göstermeyi tercih eder.

En İyi Öğrenme Yolları

Canlandırma, taklit yaparak , gezerek ve performansa dayalı öğrenmeyle daha iyi

öğrenir. Küçük tartışma grupları ile öğrenir.

Okuma / Çalışma Yöntemleri

Eğlenmekten ziyade anlamak için okur, bir şeyin nasıl yapılacağını öğrenmek için okur.

Kitapları, öğrendiği şeyleri, oyunları pratiğe döker. Kısa kitapları okumayı sever. Kısa

dönemli çalışmalardan hoşlanır, parça parça çalışmaktan hoşlanır, yere uzanarak çalışmaktan hoşlanır.

Okuldaki Güçlükleri

Okunaklı el yazısına sahip değildir. Dışa dönük rahattır. Uzun süre oturamaz, 40 dk. dan daha

fazla dikkatini toplayamaz. Kelimeleri doğru okuma ve kullanmada sıkıntı yaşar, duyulan

görülen ve yapılan şeyleri hatırlamakta zorlanır. Fiziksel bir hareket olmaksın duygularını

açıklayamaz, uzun süre herhangi bir eylemi devam ettiremez.

Genel Değerlendirme

Oldukça hareketli olurlar. Sınıfta yerlerinde duramazlar. Sürekli hareket halindedirler.

Tahtayı silmek, pencereyi açmak, tebeşir getirmek, kapıyı örtmek hep onların görevi olsun

isterler. Uzun müddet oturmaya zorlanırlarsa derste ne olup bittiğini anlamaz hale gelebilirler.

Bu hareketlilik uygun işlere yönlendirilmezse genelde sınıfta problem çıkarırlar. Genellikle

istenmeyen öğrenci haline gelirler. Tahta-tebeşir-anlatım ders işleme sisteminden en az

yararlanırlar, bu nedenlerden dolayı da yaramaz, tembel, ya da zeki olmadıkları ileri

sürülebilir. Dersin anlatılması veya görsel malzemelerle zenginleştirilmesi bu tür öğrencilere

beklenildiği ölçülerde katkı sağlamaz. O nedenle sınıflarımızda ideal ders araçları olarak

kabul edilen, şema, harita, fotoğraf gibi görsel araçlar görsel öğrencilere göre kinestetik

öğrenciler için daha az değer taşır. Anlatımdan da yararlanamazlar. Öğrenebilmeleri için

mutlaka elini kullanabilecekleri, yaparak yaşayarak öğrenme dediğimiz yöntemlerin

kullanılması gerekir. Sınıf yerine okul bahçesi veya laboratuarda dokunarak, ellerini

kullanarak, olayların içinde yaşayarak en iyi öğrenirler. Çalışırken sık sık ara vermeye

gereksinim duyabilir. Sözcükleri ya da sözel bilgileri öğrenirken onları kuma yazması, yada

kilden yaratması gibi öğrenirken ellerini kullanabilmesi, ders çalışırken hareket edebilmesi

öğrenmesini kolaylaştırabilir. Örneğin küçük çocuklar çarpım tablosunu öğrenirken ip

atlayabilirler. Öğrenme stilleri ile zekâ arasında bir bağlantı tespit edilmemiştir. Her insanın bu

stillerden yalnız birine sahip olması gerekmez. İkisini hatta üçünü de taşıyabiliriz. Bazı kişilerde iki stil ağırlıklı olarak vardır. Bazı kişiler bu üç özellikten birini diğer ikisine


göre çok daha ağırlıklı sahip olurlar, bu durumda klasik kağıt kalem okul sisteminde bu kişiler

zorlanırlar. Özellikle ağır dokunsal/kinestetik veya ağırlıklı işitsel olan ve diğer stillerin

özelliklerini göstermeyen öğrenciler bu gruba girmektedirler. Dokunsal/kinestetik ağırlıklı

öğrenciler mutlaka dersi ellerini kullanarak yapmak isterler, oysaki öğrenci sınıfta oturmak,

öğretmende aktif olmak zorundadır. Bu öğrenciler arkadaşlarını rahatsız eder ve sınıfın

düzenini bozarlar. İşitsel ağırlıklı öğrencileri gözle okumaları sıkıntıya düşürebilir, çünkü

sesin işitilmesi öğrenmelerini kolaylaştırır hatta bazı durumlarda öğrenmeleri için şarttır. O

nedenle ilkokulda öğrencileri alıştırmaya çalıştığımız gözle okuma işitseller için bir sorun

olabilir. bu konuda işitsel öğrencilere yardımcı olunmalıdır.

Her üç stildeki öğrencilerin de dersten yararlanabilmesi için sınıfta öğrencilerin aktif,

öğretmenlerin de rehber olması gerekir. Bunun yapılabilmesi için dersin senaryo benzeri bir

etkinlik ile işlenmesi önerilir. Senaryo sözcüğü ile drama veya tiyatro kastedilmekte, yaşamın benzerinin öğrenme ortamına taşınması vurgulanmaktadır.

Öğrenme stilleri bireyin doğuştan sahip olduğu ve onun başarısını etkileyen karakteristik özelliğidir. Öğrenmeyi öğrenmenin temel basamaklarından biri olan öğrenme stilleri öğretmenler ve öğrenciler başta olmak üzere tüm toplum tarafından bilinmelidir.

30


PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ

Problem: Giderilmek istenen her güçlük problemdir. Bir durumun problem olarak

tanımlanabilmesi için şu iki koşulu taşıması gerekir.

1. Kişide rahatsızlık uyandırmalı.

2. Birden fazla çözüm yolu olmalı.

PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ

Problem olan durumun belirlenerek, çözüm yollarının aranması ve problem durumunun

aydınlatılması sürecidir.

PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİNİN AŞAMALARI: 1. Problemin belirlenmesi.

2. Problemin anlaşılması.

3. Problem için hipotezlerin oluşturulması.

4. Problemle ilgili bilgi toplanması.

5. Hipotezlerin test edilmesi.

6. Hipotezler arasından deney ve karşılaştırmalar yoluyla probleme en uygun olanın

seçilmesi ve uygulanması. 7. Hipotezlerin test edilmesinden sonuçlar çıkararak genel bir sonuca varılması.

1.Problemin Belirlemesi: Öğrencilerin bir güçlükle karşılaşması veya öğretmenin bir

güçlüğü sınıfa getirmesiyle problem ortaya çıkarılmış olur. Ancak güçlüğün öğrenciler tarafından belirtilmesi daha önemli ve daha eğitseldir. İlk zamanlarda problemin ortaya

çıkarılmasında öğretmenin rolü daha fazla olmaktadır. Öğretmen problemi doğrudan doğruya

belirtebileceği gibi, sınıfta problemin hissedilmesi için uygun bir durum oluşturabilir. Bunun

yanında problem sınıfta kendiliğinden ortaya çıkabilir. Karşılaşılan bu durum öğrenciyi etkilemekte ve bu durum onda belli bir düzeyde rahatsızlık yaratmaktadır.

Örnek: Öğretmen nüfus sorununun ana hatlarının çizilmesi konusunda öğrencilere yardım

etmek için birkaç soru sorar:

• Nüfus artışı ile ilgili neler biliyorsunuz?

• Nüfus artışı konusunda geçerli bilgiler nelerdir? • Teknolojik gelişme ile nüfus artışı arasında bir ilişki var mıdır?

Sorulara verilen cevaplar doğrultusunda problem nüfus artışının nedenleri olarak belirlenir

2. Problemin Anlaşılması: Bu aşamada kendimize soracağımız birkaç soru

bizeproblemin analiz edilmesinde ve anlaşılmasında yardımcı olacaktır. • Problemle ilgili ne anlıyorum?

• Problemle ilgili neyi biliyorum?

• Problemle ilgili neyi bilmiyorum?

Yukarıdaki sorular cevaplandığında problemi hem analiz etmiş oluruz. Hem de problemle ilgili bildiklerimiz ve bilmediklerimiz ortaya çıkar. Bu soruların cevapları bize diğer aşamalarda yardımcı olur.

3. Hipotezlerin Oluşturulması: Bir hipotezi oluştururken, öğrenci mümkün olan en kısa

zamanda, mümkün olduğu kadar çok olasılık düşünmelidir. Hipotezlerin oluşturulması,

problemin çözümü ile ilgili yapılabilecek olanların sınırlarını çizer. Hipotez, bilinmeyeler konusunda, bilinen ve yaşanmış deneyimlerle yapılan, tahminlere dayalı geçici önerilerdir. Bu


tanım çerçevesinde öğrenciler, her biri öneri niteliğinde olan ve problemin çözümü ile ilgili karar

vermeye yardımcı olacak hipotezler geliştirirler.

Örnek: Öğrenciler, nüfus artışının nedenlerini belirlemeye yönelik 3 hipotez geliştirirler.

Bunlar: • Ekonomik yönden zayıf insanların daha fazla sayıda çocuk sahibi olmaları.

• Sanayileşmiş toplumlarda (Fransa,İsveç,Japonya vb) nüfus artışı sorunun bulunmaması.

• Nüfus artışı sorunu olan ülkelerin aynı zamanda çevre kirliliği, açlık,..vb sorunlarının

olması.

4. Problemle İlgili Bilgi Toplanması: Bilmediğimiz konuları problemin anlaşılması

aşamasında belirledikten sonra ,problem çözümünde yararlanılacak uygun kaynaklar

belirlenmeli ve onlardan yararlanılmalıdır. Bu aşamanın planlı yürütülmesi gerekir. Çünkü

oluşturduğumuz hipotezlerin test edilmesinde elde ettiğimiz bilgilerden ve oluşturduğumuz

materyallerden faydalanacağız. Kaynak olarak interneti, konu ile ilgili bir kitabı , konu ile ilgili

bir materyali kullanabiliriz. Ancak bunların, konunun bütün yönlerini yansıttığından ve gerçekleri

dile getirdiğinden emin olunmalıdır.

5. Hipotezlerin Test Edilmesi: Bu aşamada oluşturulan hipotezler test edilir. Hipotezlerin test

edilmesinin amacı ise, gerçekten problemin çözümlerinden biri olup olmayacağını

anlamaktır. Bu aşamada toplanan bilgilerden yararlanılır. Öğrenciler hipotezlerin geçerliliğinin gösterilmesi ve test edilmesi konusunda neler yaptıklarını açıklarlar.

6. Hipotezler Arasından En Uygun Olanının Seçilmesi: Bu aşamada hipotezlerden

probleme en uygun olanı seçilir. Hipotezlerle ilgili araştırmalar ve/veya deneyler yapılır. Kanıtlar toplanır. Toplanan bu bilgiler ışığında hipotezlerle ilgili karşılaştırmalar yapılır. Ve

problemin çözümüne yönelik en uygun hipotez seçilir.

7. Genel Bir Sonuca Varma: Problem çözme yönteminin son aşamasıdır. Hipotezlerin test edilmesinden sonuçlar çıkartılarak genel bir sonuca varılır. Hipotezin probleme ne ölçüde ve nasıl bir anlam kazandırdığına dair yazılı bir rapor hazırlanır.

PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİNİN SINIRLILIKLARI

• Çok zaman alan bir yöntemdir.

• Bütün disiplinlere uygulanması mümkün değildir. • Öğrencilere bir takım maddi külfetler yükleyebilir.

• Problem çözümünde gerekli olacak bir takım materyal kaynaklarının öğrenci tarafından

sağlanması güç olabilir.

• Öğrenmenin değerlendirilmesi güçtür.

PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİNİN FAYDALARI • Öğrenciler etkindir.

• Öğrenciler öğretme-öğrenme sürecinde etkin oldukları için kalıcı izli öğrenmeler

sağlanabilir.

• Öğrencilerde öğrenme sorumluluğunu arttırır. • Öğrencilerde problem çözümü için bağımsız düşünme yeteneğini geliştirir.

• Öğrenmeye karşı ilgi ve istek uyandırır.

• Karar verme sürecinde öğrencilerin çok yönlü düşünme yeteneğini geliştirir.

• Öğrencilere başkalarıyla yardımlaşmanın ve başkalarının fikirlerinden yararlanılmasının

gerektiği görüşünü benimsetir. 32


• Öğrencilere birden fazla kaynaktan sentez yaparak çalışmayı öğretir.

• Öğrencilere önerilerde bulunma ve hipotezler ileri sürme yeteneği kazandırır.

Problem Çözmede Başarısızlık Nedenleri

Problemleri çözmek karışık bir süreçtir herkes her bir aşamasında gerektiği kadar etkili

olamayabilir. Bunun sonuçlarını şu şekilde özetleyebiliriz. • Metodik çalışmamak

• Yeterli istek ve kararlılığa sahip olmamak

• Problemi yanlış tanımlamak

• Gereken teknik ve yeteneklerden mahrum olmak

• Teknikleri etkili bir şekilde kullanamamak

• Yanlış bir teknik kullanmak

• Yetersiz yada doğru olmayan bilgi

• Yaratıcı ve çözümleyici zihinsel yetenekleri yeterince kullanmamak

• Çözümü bir şekilde uygulamaya sokamamak

Yukarıdaki engeller dışında çözüm önünde duran bir çok gizli faktörde vardır.

PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİNDE KULLANILAN TEKNİKLER

Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Edward de Bono'nun Altı Şapkalı Düşünme Tekniği'nin temelinde, düşüncelerimizi altı farklı

bakışı simgeleyen farklı renklerdeki şapkaları takarak ortaya koymak ve

yaratıcılığımızı geliştirmek yatıyor. Bono bu şapkaları ve işlevleri şöyle özetliyor:

Beyaz Şapka Beyaz tarafsız ve objektiftir. Bu şapka objektif olgular ve rakamlarla ilgilidir.

Erişebildiğimiz bilgileri değerlendirmeyi, gereksinim duyduğumuz bilgileri ortaya koymayı ve

konuyla ilgili sorularımızı yöneltmeyi bu bakış açısı sayesinde gerçekleştirebiliriz. Beyaz

şapkayı giyince şunlara benzer sorular sorarız :

• Elimizde ne gibi bilgiler var? • Daha hangi bilgiler gerekiyor?

• Eksik bilgiler nelerdir?

• Gerekli bilgileri nasıl elde ederiz?

• Ne tür sorular sormalıyız?

Beyaz şapka, dikkatimizi elde olan bilgiler ve eksik bilgiler üzerinde toplamak için kullanılır. Beyaz şapkaca düşünmesinin amacı pratik olmaktır.Bu yüzden her türlü bilgiyi ortaya koymalıyız.Önemli olan bilgilerin kesinlik derecesini doğru bir biçimde belirtmektir.

Kırmızı Şapka

Kırmızı öfke tutku ve duyguyu çağrıştırır. Duygusal bir bakış açısı verir. Kırmızı,

Ateşi ve sıcaklığı çağrıştırır. Bir şeyden niçin hoşlandığınızı ya da hoşlanmadığınızı

bilemeyebilirsiniz. Oysa kırmızı şapkayı kullandığınızda, hiçbir açıklama yapmaksızın

duygularınızı ve sezgilerinizi söyleme fırsatını elde edersiniz. Doğal olarak sizin de

duygularınız var ve kırmızı şapka tüm duygularınızı açıklamanıza olanak verir.


Genel olarak zihnimizin arka planında korku, öfke,nefret,şüphe,kıskançlık ya da sevgi gibi

güçlü duygular yer alabilir. Bu duygusal arka plan algılama biçimimizi sınırlar ve yönlendirir.

Kırmızı şapka düşünmesinin amacı, bu arka planı görünür kılmak ve sonradan ortaya çıkan

etkisinin gözlemlemesini sağlamaktır.

Kırmızı şapka takmak düşünüre ”Konu hakkında duygularım bunlardır”deme olanağı

sağlar. Duyguları düşünmenin önemli bir parçası olarak meşrulaştırır. Duyguları görünür

kılar,böylece duygular düşünme haritasının veya harita üzerinde rotayı çizen değer sisteminin de

bir parçası olurlar.

Siyah Şapka

Siyah karamsar ve olumsuzdur, kötümserdir. Bir şeyin niçin yapılmayacağını görür. Bir

bakıma, şapkaların en yararlı olanıdır. En sık kullanılan şapka, kesinlikle siyah şapkadır. Siyah

renk bize yargıcın cüppesini anımsatır. Siyah şapka tehlikelere dikkat çeker. Bu şapka zararlı

şeyler yapmamıza engel olur. Riskleri ve bir şeyin neden işe yaramayabileceğini gösterir.

Siyah şapka olmazsa, başımız sürekli derde girer. Bununla birlikte, siyah şapkanın gereğinden

fazla kullanılması da tehlikeli olabilir.

Bu şapka eleştirme şapkasıdır. Ancak bir tartışmada taraf tutmak anlamına gelmediğini

özellikle belirtmek isterim. Herhangi bir taraf tutma ve herhangi bir tartışma söz konusu değildir. Olumsuz durumların ortaya çıkmaması için yapılan objektif bir girişimdir. Düşünme ve

yöntemindeki hatalara işaret edebilir.

Sarı Şapka

Sarı güneş gibi aydınlık ve olumludur. İyimser umutlu ve olumlu düşünme ile ilgilidir. Sarı şapkayı önümüze koyup düşünmekle, yapılan bir önerinin değerini ve yararını saptamak için hemen çaba göstermeye başlamış oluruz.

"Bunun iyi yönü ne?" deriz.

Ortaya atılan görüşü beğenmesek bile sarı şapka bizden, bu önerinin iyi yönlerini de

bulmamızı ister.

• Bunun ne gibi yararları var? • Bundan kim yararlanacak?

• Bu yararlar nasıl ortaya çıkabilir?

• Değişik değerler nelerdir?"

Sarı şapka düşünmesi değerli ve yararlı olan şeyleri arar ve araştırır. Daha sonra bu değerli ve yararlı şeyler için mantıklı destekler sağlamaya çalışır. Sağlam temellere dayanan bir

iyimserliği ortaya koymaya çalışır. Bu düşünme, yapıcı ve üreticidir. Somut teklifler ve

öneriler çıkar.

Yeşil Şapka

Yeşil bereket ve verimli büyüme demektir. Yaratıcılık ve yeni fikirlerle ilgilidir. Yeşil

renk, büyümenin, enerjinin ve yaşamın simgesi olan bitkileri çağrıştırır. Yeşil şapka enerji

şapkasıdır. Yeşil şapkayla düşündüğünüz zaman, öneriler ileri sürer, yeni görüş ve seçenekler

ortaya koyabilirsiniz. Yine bu şapkayla, ortaya atılan bir görüşe ilişkin değişiklikler

önerebilirsiniz.

Yeşil şapka size çeşitli olabilirlikler yakalama fırsatı verir. Yeşil şapkayı kullanan

herkes yaratıcı olmaya çaba gösterir. Yeşil şapka takmak insanları otomatik olarak daha

yaratıcı hale getirmez. Ancak bu şapka düşünürlere daha yaratıcı olmaları için gerekli zamanı ve

dikkati sağlayabilir.

Yaratıcı duraksamayla düşünür. Bir an için duraksayarak bulunduğu noktada alternatif fikirlerin olup olmayacağını araştırır. Düşünür bu fikirden ileri doğru hareket ederek yeni bir fikre ulaşır. Kışkırtma yeşil şapka düşünmesinin önemli bir unsurudur.


Kışkırtma olağan düşünme kalıplarının dışına çıkmamız için kullanılır.

Mavi Şapka

Mavi serinkanlılığı temsil eder ve her şeyin üstündeki göğün rengidir. Düşünme sürecinin düzenlenmesi ve kontrolü ile uğraşır. Mavi şapka doğrudan doğruya düşünce sürecinin kendisine bakmak içindir :

• Bundan sonra ne yapmalıyız?

• Şu ana değin neler başardık?"

Mavi şapkayı ne düşüneceğimizi açıklamak ve bu düşüncenin sonunda neyi elde etmek

istediğimize karar vermek için tartışmaya başlarken kullanırız. Mavi şapka,

kullanacağımız şapkaları sıraya koymak ve sonuçta elde ettiklerimizi özetlemekte de

kullanılabilir.

Mavi şapka düşünme sürecini gözler ve oyunun kurallarına dikkat edilmesini sağlar.

Tartışmayı durdurur ve disiplini sağlar.

Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Avantajları :

1. Bir konu üzerinde daldan dala atlanarak belirtilen görüşler bir sisteme konulmuş

olur.

2. Zaman kaybı önlenir.

3. Bir karara varma ve sonuçların ortaya çıkması kolaylaşır.

Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Amaçları :

Altı şapkalı düşünme kavramının iki ana amacı vardır.

1. Düşünürün her seferinde sadece bir şeyle uğraşmasını sağlayarak düşünme faaliyetini sadeleştirmektir. Altı şapkalı düşünme tekniği ile düşünür duyguların, mantığın,

bilginin , umut ve yaratıcılığın hepsine aynı anda dikkat etmek yerine onlarla ayrı ayrı

ilgilenebilme olanağı sağlar.

2. Gerekli düşünme biçimlerine istenildiği anda geçiş yapmayı sağlamaktır. Düşünme

şapkalarının bir tür kısaltılmış talimatlar olduğu söylenebilir. Altı şapka kavramından en fazla

yararın sağlanabilmesi için herkesin oyunun kuralları hakkında bilgi sahibi olması gerektiği

açıkça ortadadır. Altı şapkalı kavram, ancak insanlar arasında bir tür ortak dil haline

geldiğinde verimli olacaktır.

Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Bize Getirdiği Yenilikler :

Düşünen takımların, düşünce sistemlerini altı değişik renkteki şapka altında toplayarak,

takım düşünmesini daha olumlu bir şekilde oluşturulması ve yönlendirilmesi.

Sonuç Olarak ;

Düşünmenin en büyük düşmanı karmaşıklıktır, zira karmaşıklık karışıklığa yol açar.

Berrak ve sade olduğunda düşünme daha zevkli ve daha etkili bir hale gelir.


Beyin Fırtınası

Bireylerin eleştirilme endişesi olmadan fikirlerini rahatlıkla ifade ettikleri grup

tartışma tekniğidir. Beyin fırtınası, değişik fikirlerin ortaya konulmasını destekler, böylece kısa sürede çok sayıda farklı fikirler üretilir. Bu tekniğin uygulanmasında fikirlerin

niteliğinden çok, sayıca çokluğu önemlidir.

Gruplar, bu tekniği uygulayarak daha yaratıcı bir şekilde belirli bir konuda hızlı bir

süreç içinde çok sayıda fikir üretirler. Fikirler, gruptakilerin bilgilerini, tecrübelerini ve ileri

görüşlerini birleştirir bir şekilde toparlanarak listelenir ve ortaya çıkan fikirler listesinden

kullanılabilecek olanlar seçilir:

Beyin Fırtınasının Yararları:

Grubun bütün olarak bilgilerini ve deneyimlerini ortaya koymasına yardımcı olur.

Yaratıcılığı destekler.

Grubun bütününün katılımını sağlar.

Nasıl Beyin Fırtınası Yaparız?

Ekip lideri beyin fırtınası için konuyu yeniden gözden geçirerek netleştirir,

Belirli bir süre tespit edilir,

Gruptaki her üye sıra ile bir fikir ortaya atar,

Ekip lideri her fikri tahtaya yazar. Fikir özetlenerek tahtaya yazılır ise fikri ortaya atan kişinin fikrin anlamını koruduğunu kabul etmesi gerekir,

Fikirlerin sayıca çokluğu önemlidir. Bir kişinin fikri daha önce kaydedilen bir başka

fikre bağlantılı olabilir,

Süreç, gruptakilerin bütün fikirlerini tamamlanıncaya kadar devam eder,

Ekip lideri bir sonraki aşamaya geçmeden önce gruba kaydedilecek daha başka

fikirlerinin olup olmadığını sorar.

Beyin Fırtınası için Kurallar:

Her grup üyesi her seferinde yalnız bir fikir söyler,

Fikirler dönüşümlü olarak söylenir,

Fikirler söylenirken ortaya atılan fikirle ilgili olarak hiçbir yorum ve eleştiri yapılmaz, fikirler sorgulanmaz veya yargılanmaz,

Hızla bir kişiden diğerine geçilir,

Grup üyeleri eğer sıra kendilerine geldiğinde söyleyecek fikirleri yok ise "beni geçin" der,

Her fikir; çılgınca, mantıksızca, aptalca, uygun değil veya tekrar ediliyor gibi görülse

bile, kabul edilir,

Tartışma / Açıklama Bölümü:

Bütün fikirlerin ortaya atılışı tamamlandıktan sonra tartışma/açıklama bölümüne

geçilir. Ortaya atılan fikirler üzerinde tartışılarak fikirlerin tam olarak anlaşılması

sağlanır. Bu bölümün sonunda bütün grup üyelerinin uzlaşması ve bir fikir üzerinde

hemfikir oluşması zorunluluk değildir.

Grup üyelerinin aydınlanmasını istedikleri noktalar üzerinde beyin fırtınası yaratılarak

tartışılır,

Amacına uygun olmayan, grubun becerilerinin dışında ve daha önceden tamamlanmış fikirler elenir,

Aynı özelliği taşıyan fikirler gruplandırılarak birleştirilir.


Beyin Fırtınasını Ne Zaman Kullanabiliriz?

Amaçlar belirlenirken,

Öğretmen/öğrenci katılımını sağlamak için,

Öğrenci/personel/veli fikirleri arasından öncelik taşıyanların belirlenmesinde,

Fazla sıklıkla toplanmayan gruplarda fikir üretiminde,

Büyük değişim yaratacak fikirleri ortaya çıkarmada,

Personele görüşlerini açıklama fırsatı tanımada,

Eleştiriyi formülleştirmede,

Görüş birliğine ulaşmada,

Gelişim hedeflerinin belirlenmesinde,

Problem çözümünde,

Yaratıcı fikirler üretmede.

Beyin Fırtınasının temel kuralları:

1. Bütün öneriler kabul edilir ve listelenir,

2. Hiçbir öneri eleştirilmez, 3. Fikirlerin özgürce açıklanması desteklenir,

4. Bütün fikirler ortaya konuluncaya kadar önerilerin ortaya konuşu devam eder,

5. Fikirlerin sınıflandırılması sağlanır,

6. Benzer fikirler fikri ortaya atanın kabulü ile gruplandırılır,

7. Öneriler, fikri ortaya atanın kabulü ile geliştirilir.

Görüş Geliştirme Tekniği

Eğitim ortamında bir konuda yapılan düşünce alışverişinde, tartışmasında kişinin

kendi görüşünü diğer görüşlerden de yararlanarak geliştirmesini ve savunmasını ya da

değiştirmesini, karşı çıktığı görüşü benimsemesini sağlayan bir öğretme - öğrenme tekniğidir.

Görüş geliştirme, belirgin çelişkiler ve kutuplaşmış tutumları kapsayan konuların öğretiminde

öğrencilerde görüş geliştirmek için kullanılan bir tartışma yöntemi olarak tanımlanabilir. Bu

yöntemin kullanılması için konuların belirgin çelişkiler ve kutuplaşmış tutumlar içeren

konuların öğretiliyor olması gerekir. Görüş geliştirme, bütün sınıfın katılımı ile gerçekleştirilir.

Yararları

* Öğrencilerin bütün halinde katıldıkları bir çalışmadır.

* Öğrencilere kendi görüşlerini ifade etme, bu görüşleri gerekçeleriyle savunma ve fikir

değişikliği yapma olanağı tanır. * Öğrencilere, diğer düşüncelere saygı duymayı, yeni fikirlere açık olmayı öğretir.

* Öğrencilerin bir konuyla ilgili değişik bakış açıları oluşturmalarını ve konuya eleştirel

olarak bakmalarını sağlar.

* Öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini artırarak derse aktif katılımlarını sağlar. *

Sınıf içinde zevkli ve eğlenceli bir ortam oluşmasını sağlar.

Sınırlılıkları

* Tartışmalı konu bulmak her zaman mümkün olmayabilir.

* Öğrenciler dinleme ve tartışma kuralları için gerekli davranışları kazanmamışlarsa, sınıf içinde aynı anda konuşma ve tartışma yaşanmasına ve sınıfta aşırı bir gürültü yaratılarak dersin akışının bozulmasına neden olabilir.

* Öğrencilerin birbirlerinden etkilenerek benzer düşünceleri savunmaları durumda farklı

düşüncelerin ortaya çıkması mümkün olmaya bilir.


Uygulama Aşamaları

Konunun geçerli bir çelişki içerecek nitelikte olması gerektiğini bilmelidir. Birbirleriyle ilişkili birden çok tartışma konusu belirlenir. Seçilen konuların tartışmaya açık konular olmasına dikkat edilmelidir.

Slogan kullanılmasını engellemelidir.

Örnek:

* Nükleer santrallerin sayıları arttırılmalıdır.

* Kişilik gelişiminde çevre kalıtıma göre daha etkilidir. Beş ayrı kartona

o Kesinlikle katılıyorum

o Katılıyorum

o Fikrim yok

o Katılmıyorum o Kesinlikle katılmıyorum, yazılarak sınıfta farklı yerlere asılır.

Konular tahtaya yazılır ve öğrencilere bir süre düşünme fırsatı verilir. Öğrencilerin

kendi görüşlerini gösteren kartonun altında yer alması istenir. Öğrenciler yerini aldıktan sonra

tartışmaya başlanır. Öğrencilerin bulundukları noktada neden durduklarını, açıklamaları,

birbirini dinlemeleri ve ikna etmeye çalışmaları sağlanır. Öğrencilerin arkadaşlarının

açıklamalarından etkilenip etkilenmedikleri sorulurken, ikna olanların yerlerini değiştirmeleri

sağlanmalıdır. Bütün öğrencilerin tartışmaya katılması için çaba harcanır. Konunun yeterince

tartışıldığına emin olunduğunda tartışma sona erdirilebilir. Bu yöntemin sonunda “şu görüş

doğru, bu görüş yanlıştır.” denilemez. Öğrencilerde; karşıt görüşü dinleme, karşıt görüşe

saygılı davranma, aynı konunun farklı bakış açılarını görme, kendi görüşlerinin değişebileceği

kazanımlar ortaya çıkar.

Görüş geliştirme tekniğinde öğretmenin görevleri:

Konunun geçerli bir çelişki içerecek nitelikte olması gerektiğini bilmelidir.

Slogan kullanılmasını engellemelidir.

Tartışılacak konuyu tekniğe uygun şekilde belirlemelidir.

Sınıfta saygı ortamı yaratmalıdır.

Öğrencilerin sınıf ortamında tartışmalarına olanak verilmelidir.

Görüş belirten öğrencilerden görüşlerinin nedenlerini istemesi, yanlı davranmaması ve

öğrencilerin düşüncelerini eleştirmemesi gerekir.

Sınıf yönetiminde becerikli olmalıdır. Görüş geliştirme tekniği münazaradan tamamen

farklıdır.

Görüş geliştirme tekniğinde;

İki zıt düşünce yoktur, iki uç noktanın ara noktaları da vardır.

Bütün sınıf tartışmaya katılabilir, jüri yoktur.

Tartışmada kazanan, kaybeden grup yoktur.

Öğrenciler başta savundukları görüşü terk edip başka bir görüşe, hatta karşı çıktığı

görüşe katılabilirler.


Balık Kılçığı Şeması (Sebep-Sonuç DİYAGRAMI)

Belirli bir problemin veya durumun olası nedenlerini belirlemek, ortaya çıkarmak için kullanılır. Grubun problemin içeriğine odaklanmasını sağlar Problem hakkındaki grup bilgisinin ortaya çıkmasını sağlar

Detaylı bir sebep-sonuç DİYAGRAMI balık kılçığı şeklindedir, bu yüzden balık kılçığı

DİYAGRAMI olarak da adlandırılır.

Şemanın yapısı üyelerin sistematik bir şekilde düşünmesine yardımcı olmaktadır.

Analiz edilen sorun açık bir şekilde tanımlanmalı ve ekip üyelerinin tümü tarafından anlaşıldığından emin olunmalıdır.

o Sayfanın ortasına soldan sağa, sağ tarafta kutu içinde sonuç (sorun) yer alacak şekilde

ana kılçık çizilir. Sonuca etki eden farklı kategoriler bu ana kılçık üzerine, yine kutu

içinde olacak şekilde çizilir. Belirlenen diğer sebepler küçük kılçıklar olarak temel

kılçıklara eklenir.

o Temel kılçıklar olarak, personel, çevre, malzeme, yöntem, yönetim, ölçülebilirlik

kullanılabilir ya da beyin fırtınası uygulanarak daha uygun olanları da bulunabilir.

Başlıkların konu ile uyumlu ve mantıklı olması önemlidir.

o Beyin fırtınası ya da diğer analiz yöntemleri kullanılarak sebepler bulunur. Sebeplerin

kısa ve özlü tanımlar haline getirilmesi önemlidir. Sebeplerin belli bir kategori içinde

diyagrama yerleştirilmesi ve sıralanması sorunun net bir şekilde görülmesine yardımcı olacaktır.

o İlk kılçıktan başlayarak sebepler eklenir ve diğer kılçığa geçilir. Her kılçık veya sebep

birçok alt kılçıklara sahip olabilir. Sebepler ve alt sebepler sıralanırken “Bu niçin

oldu?” veya “Buna sebep olan nedir?” türü sorular sorulmalıdır.

Bu aracın kullanılmasının amacı insanların karşılaştıkları sorunun sebeplerinden

hangilerinin önemli olduğunu belirlemelerini sağlamaktır.

Püko Döngüsü

Adım - adım plan yaparak sonuca ulaşmakta kullanılan sistematik bir yaklaşımdır.

(Planla - Uygula - Kontrol Et - Önlem Al)

Planla

o Amacın kesin belirlenmesi (neyi başarmak istiyoruz, nerede, ne zaman ) o Hedeflerin belirlenmesi o Detaylı plan hazırlama (uygulama planı)


Uygula

İlgili her kişiyi bilgilendirme ( Ne, Kim, Ne Zaman )

o Faaliyet planını izleme ve gerçekleştirme

o Uygulama sonuçlarını yakın takip etme

Kontrol Et

o Hedef veya hedeflere ulaşıldı mı ?

Olası sapmaları tespit etme ve kaydetme

İlgili kişileri bilgilendirme

Önlem Al

o Etkili önlemleri standartlaştırma

Gerekli eğitim ve yönlendirmeleri sağlama

Kalıcı bir izleme sistemi kurma

Sınama-Yanılma

En çok başvurulan tekniklerden biridir. Eğer bilgi ve tecrübe eksikse, yeterli araştırma ve

inceleme vakti yoksa, problem iyi tanımlanmamış, sınırlanmamış veya üzerinde fazla

düşünülmemişse, bu teknikle çözülmeye çalışılır. Eğitsel değeri yoktur. Ancak, eğer bir

probleme sınama-yanılma yoluyla çözüm aranacaksa, mümkün çözümler arasından en

isabetlisini seçme yolu da öğretilmelidir.

Tümdengelim

Tümevarım tekniğinin tersidir. Daha önceden ulaşılmış bazı genel yasalar veya kurallar,

formüller çocuğa verilir ve bunu birçok tekil olaya uygulaması istenir. Herhangi bir olayın genel yasaya uygunluğu zihinsel olarak kontrol edilir. Öğretimde tümdengelim tekniği

mümkün olduğunca geç kullanılmalıdır. Çünkü bu teknik tamamen soyut kavramlardan ve

bilimsel yasa ve formüllerden hareket eder. Meselâ, üçgenin iç açılarının toplamının 180

derece olması kuralı genel bir kuraldır ve bütün üçgenleri kapsar. Bunun temeli olarak önce

çocuğun kafasında soyut üçgen kavramını ve değişik açı kavramlarını yerleştirmelidir.


Benzer bilimsel araştırma tekniklerinden yararlanma: Dünyanın değişik yerlerinde

binlerce bilim adamı değişik nesneler ve olguları bilimsel yönyemlerle inceliyorlar. Biz de

yakın çevremizde bilimsel araştırmalar yaparken, daha önce bu alanda benzer bilimsel

araştırmalar yapılıp yapılmadığını, yapıldı ise hangi teknikler kullanıldığını ve ne gibi

sonuçlara ulaşıldığını bilmeliyiz. Eğitimde genellikle daha önce yapılmış deney ve

araştırmalar özetlenir ve kısaca sınıf huzurunda da yapılmaya çalışılır.

Tümevarım

Adeta keşfetme yoluyla öğretimin metodudur. Tabiattaki birçok varlıklar ve olaylar

dikkatli bir şekilde gözlemlenir. Bunlar arasındaki benzerlikler ve farklılıklar bulunur. Daha

sonra benzerliklerden, "soyutlama" veya "genelleme" denilen tekniklerle genel kurala veya

yasaya ulaşılır. Bunun için önce benzer olayları sistemli bir şekilde gözlem yolu

öğretilmelidir. Sistemli gözlem sonuçları analiz ve sentez yoluyla yeni işlemlerden geçirilir. Bu

işlemler sonucu, olaylar veya varlıklar arasındaki genel yasayı ortaya çıkartır. Çocuklara, hazır

bilgiler vermek yerine bu şekilde keşfettirme çok daha doğru olacaktır. Hayat Bilgisi, Fen

Bilgisi, Geometri, Dil Bilgisi gibi derslerde tümevarım metodu sıkça kullanılmaktadır.

İlköğretim safhasında soyut kavramlar hazır olarak verilmeden önce, çocuklara uzun uzun

örnekler vererek o kavrama ulaştırmak gerekir. Matematik, geometri, fizik, kimya, bir takım

yüksek manevî kavramlar ancak bu yöntemle rahat öğretilebilir. Bugüne kadarki bilimsel

bilgilerin çoğuna tümevarım tekniği ile ulaşılmıştır.

Analitik Düşünme

Yaratıcı Düşünme

* Dikey yaklaşımlar

* Yatay yaklaşımlar

Takım Çalışması

KAYNAKLAR

www.sanalpsikolog.com/ProblemCozmeBecerisi.doc

www.trakya.edu.tr/hastaneweb/pct.PPT

ilkogretim-online.org.tr/vol3say1/v03s01a.pdf

www.onlinefizik.com/content/view/40/28/

yayim.meb.gov.tr/dergiler/147/altun.htm

http://www.koniks.com/topic.asp?TOPIC_ID=670

What is Communication and Why Is It Important? (University of NebraskaLincoln)

http://para.unl.edu/para/Communication/Intro.html

İletişimi Engelleyen Faktörler

http://www.geocities.com/Heartland/Estates/3026/iletisim.htm

Messages: The Communication Skills Book, 1995, Dr. Matthew McKay, Dr.

Martha Davis, Patrick Fanning

Çatışma Yönetimi http://encihan.googlepages.com/atmaynetimi2.ppt

images http://www.oweiss.com/stock/communication

Türkkaya Ataöv, Bilimsel Araştırma El Kitabı, savaş yayınları, 2.bs.1989

Arthur H.Cole, Karl W Bigelow, Tez hazırlama el kitabı, İnkılap yayınları, 2bs.

http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:Av6GL4_BdvYJ:www.turkc

eciler.com/egitek/ogretim_yontemleri.


http://encihan.googlepages.com/atmaynetimi2.ppt

http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:Av6GL4_BdvYJ:www.turkceciler.com/egitek/ogretim_yontemleri.

http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:Av6GL4_BdvYJ:www.turkceciler.com/egitek/ogretim_yontemleri.

DİSİPLİN/ALT DİSİPLİN HEDEFLERİ

SPOR

Hedefler:

1. Beden eğitimi ile ilgili temel kavramları tanıma.

2. Beden eğitimi ve spor bilimlerinin diğer bilim dallarıyla olan ilişkisi hakkında bilgi

sahibi olabilme.

3. Beden eğitimi ve spor etkinliklerinde dikkat edilecek hususlar hakkında bilgi edinebilme.

4. Beden eğitimi ve spor etkinliklerinin bir yaşam biçimi olduğunu fark edebilme.

5. Beden eğitimi ve spor etkinliklerinin bireyin büyüme ve gelişmesine katkısını

kavrama.

6. Beden eğitimi ve sporla ilgili öğretmenlik, antrenörlük ve idarecilik vb. mesleki alanlar hakkında bilgi edinme.

7. Beden eğitimi ve sporun felsefesini kavrama.

8. Beden eğitimi ve sporun kültürel yönünü kavrama.

9. Çeşitli fiziksel etkinliklere katılabilmek için hareket örüntüleri ve devinişsel

becerilerde yeterlilik gösterme.

10. Çocuğun temel hareket ihtiyacı ve temel hareket ihtiyacı içerisinde oyun ve oyun

türleri hakkında bilgi sahibi olma. 11. Doğa etkinliklerine ve sporlarına karşı olumlu tutum geliştirme.

12. Eğitim kurumlarındaki beden eğitimi ve spor derslerinin amacını kavrama.

13. Fizik ve kondisyon artırıcı çalışmaların faydalarını açıklama.

14. Fiziksel etkinliği öğrenirken ve yaparken hareketle ilgili kavram, ilke, kural, strateji ve

taktikleri anladığını gösterme. 15. Fiziksel etkinlik ortamlarında sorumlu kişisel ve toplumsal davranış sergileme.

16. Fiziksel etkinliklere düzenli olarak katılabilme.

17. Fiziksel gelişimi sağlayan uygulamaları öğrenme. 18. Güncel spor olaylarını takip edebilme.

19. Olimpizm düşüncesini kavrayabilme.

20. Sağlığı güçlendirici düzeyde fiziksel etkinliğe katılımı başarabilme ve koruyabilme.

21. Sağlıklı beslenmenin kendisi için önemini kavrama.

22. Spor ve sağlıkla ilgili temel prensipler hakkında bilgi edinme. 23. Sportif etkinliklerde kullanacağı ürünleri seçme.

24. Sporun tarihsel gelişimini açıklayabilme.

25. Ülkemizde ve dünyadaki spor organizasyonlarının amaçlarını kavrayabilme.

26. Vücudunu tanıyarak sağlıklı bir vücut yapısı için gerekli etkinlikler hakkında bilgi

sahibi olma.


GÖRSEL SANATLAR

Hedefler:

1. Öğrenciye her türlü araç-gereci kullanarak görsel anlatım diline dönüştürme isteği ve

kullanma becerisi kazandırarak, öğrencinin kendini geliştirmesine imkân tanıma.

2. Öğrenciye değişik tekniklerle elde edilen sonuçların etkilerini sezdirebilmek ve

öğrencinin farklılıklardan zevk alabilmesini sağlama. 3. Öğrenciyi farklı tekniklerin getireceği anlatım zenginliğinin farkına vardırabilme.

4. Kullandığı tekniklerin dışında yeni teknikler arama isteği ve cesareti kazandırma.

5. Öğrenciye, amacına uygun malzemeyi seçme, malzemeden anlam çıkarma becerisi

kazandırma.

6. Öğrenciye kendini ifade etme sürecinde çıkacak sorunlara teknik çözümler üretebilme becerisi ve güveni kazandırma.

7. Öğrencinin, sanatın ve sanat eserlerinin her zaman önemsenecek birer değer olduğunu

kavratabilme.

8. Geçmişten günümüze miras kalan sanat eserlerinden ve doğadan haz alma, onlarla

gurur duyma ve onları koruma bilincini kazandırma.

9. Öğrenciye görsel sanatlar sevgisi ve bu sevgiyi hayatının her alanına yansıtabilme,

bunu davranış biçimi hâline getirebilme yeterliliği kazandırma.

10. Öğrenciye, doğadan seçtiği veya insan eli ile üretilen nesneleri estetik birikimini

kullanarak değerlendirme bilinci kazandırma. 11. Öğrenciye kendini ifade edebilmede estetik değerlerden yararlanma yeteneği kazandırma.

12. Öğrencinin algı birikimini ve hayal gücünü geliştirebilme.

13. Öğrencinin görsel algı ve birikimlerini sanatsal anlatımlara dönüştürebilmesine imkân

tanıma.

14. Birikimlerini başka alanlarda kullanabilme becerisini geliştirebilme. 15. Bilgi ve birikimini sanatsal uygulamaya dönüştürme yeteneği kazandırma.

16. Yeni durumlar karşısında özgün çözümler geliştirme becerisi kazandırma.

17. Öğrenciye yaşamı ve doğayı gözlemleme duyarlılığı kazandırma.

18. Öğrenciye seçme, ayıklama, birleştirme, yeniden organize etme becerileri

kazandırmak; analiz ve sentez yeteneği ile eleştirel bakış açısını geliştirme.

19. Öğrencinin yeteneklerini fark etmesini, kendine güven duygusu kazanmasını ve

kendini geliştirmesini sağlama. 20. Öğrencinin görsel biçimlendirme çalışmaları ile kendini ifade etmesini sağlama.

21. Öğrencinin ilgisini, bu alandaki çeşitli kaynaklarla besleyebilmek (müze, galeri, tarihî eser vb.) ve bu yolla geçmişine sahip çıkma ve geleceğini yapılandırma bilinci kazandırma.

22. Öğrencinin her alanda kullanabileceği yaratıcı davranışlar geliştirmesini sağlama.

23. Öğrencinin ulusal ve evrensel sanat eserlerini ve sanatçıları tanımasını sağlama.

24. Ulusal ve evrensel değerleri tanıyabilme ve anlayabilme bilincini kazandırma.

25. Geçmişten günümüze miras kalan sanat eserlerinden haz alma ve onur duyma hassasiyeti kazandırma.

26. İş birliği yapma, paylaşma, sorumluluk alma, kendine saygı duyduğu kadar

başkalarına da saygı duyma bilinci ve duyarlılığı kazandırma.

27. Öğrencinin ruh sağlığını koruma, iç dünyasını anlatma ve bedenine saygı duyma

bilinci geliştirmesini sağlama. 28. Öğrenciye aklını, duygularını, zevklerini sorgulama bilinci kazandırma.

43


İŞİTSEL SANATLAR

Hedefler:

1. Bireysel ve grup çalışmalarında sorumluluk bilinci geliştirebilme.

2. Bireysel ve toplu olarak, nitelikli değişik türlerde şarkı dinleme, söyleme ve çalma

etkinliklerine katılımlarını sağlama.

3. Çalışmalarında zamanı verimli kullanma alışkanlığı kazanabilme. 4. Duygu, düşünce ve deneyimlerini müzik yoluyla ifade etmelerine imkân sağlama.

5. İstiklâl Marşı başta olmak üzere millî marşlarımızı özüne uygun olarak

seslendirmelerini sağlama.

6. Kişilik ve özgüven gelişimlerine katkı sağlama.

7. Millî birliğimizi, bütünlüğümüzü pekiştiren ve dünya ile bütünleşmemizi kolaylaştıran müzik kültürü ve birikimine sahip olmalarını sağlama.

8. Müziğin dünyada ortak bir dil olduğu bilincini kazanabilme.

9. Müziğin topluma etkilerini sorgulayabilme.

10. Müzik aracılığıyla zihinsel becerilerinin gelişimini sağlama.

11. Müzik eğitimi yoluyla Türk toplumunun sosyo-kültürel gelişimine katkıda bulunabilme.

12. Müzik yoluyla anlama, anlatma, dinleme ve yaratıcılık gücünü geliştirebilme.

13. Müzik yoluyla bireysel ve toplumsal ilişkilerini geliştirme.

14. Müzik yoluyla estetik yönünü geliştirme.

15. Müzik yoluyla millî birlik ve beraberlik bilinci geliştirebilme. 16. Müzik yoluyla sevgi, paylaşım ve sorumluluk duygularını geliştirme.

17. Müziksel algı ve bilgilerini geliştirme.

18. Türk müziği ve evrensel müzik yayınlarından bir kitaplık oluşturabilme.

19. Türk müziğinin dünya müziği içindeki yerini analiz edebilme.

20. Türkçe’yi doğru ve etkili kullanmalarını sağlama. 21. Yaratıcılık ve yeteneğini müzik üretme yoluyla geliştirme.

22. Yerel, bölgesel, ulusal, uluslararası müzik kültürlerini tanıma.

DİL VE ANLATIM

Hedefler:

1. Dilin rolünü ve önemini kavratabilme.

2. Dil-kültür ilişkisini kavratabilme.

3. İletişim aracı olarak dilin işlevlerini kavratma. 4. Türkçeyi doğru ve güzel kullanma yeteneği kazandırma.

5. Türkçenin dünya dilleri arasındaki yerini kavratma.

6. Kelime, cümle ve metin düzeylerinde dil-anlam ilişkisini kavratma.

7. Günlük hayatın ihtiyaçlarını karşılayacak yazma ve konuşma becerisi kazandırma.

8. Metin ve metin parçalarını, doğru ve güzel okuma, doğru anlama ve yorumlama becerileri kazandırma.

9. Anlatım türlerinin özelliklerini kavratma.

10. Her anlatım türünde yazma becerisi kazandırabilme.

11. Metin türlerinin özelliklerini kavratma. 44


12. Dinlediklerini ve okuduklarını doğru inceleme ve anlama becerisi kazandırma.

13. Tartışma, değerlendirme becerisi kazandırma.

14. Dinleme, konuşma, okuma ve yazma faaliyetlerinde Türkçenin yazım kurallarına,

söyleyiş özelliklerine ve inceliklerine özen göstermelerini sağlama.

15. Dinlediklerini, okuduklarını, anladıklarını, düşündüklerini söz ve yazıyla planlı, etkili,

akıcı, anlaşılır biçimde ifade edebilmelerini sağlama. 16. Konuşurken ve yazarken anlatım kurallarına uymalarını sağlama.

17. Pandomimin evrensel bir tiyatro dili olduğunu kavrama.

EDEBİYAT

Hedefler:

1. Edebiyatın kültürel ve tarihî olandan hareketle dille gerçekleşen bir güzel sanat

etkinliği olduğunu kavratma.

2. Edebî eser ve metinlerin, ortaya çıktıkları dönemi, güzel sanatlara özgü duyarlılıkla yapı, tema, dil ve anlatım bakımlarından temsil ettiklerini sezdirebilme.

3. Edebî metinleri yapı, tema, dil, anlatım ve anlam bakımlarından yazıldıkları dönemin

zihniyetiyle ilişkilendirme.

4. Ulusal ve evrensel değerlerin sanat eseri olan edebî metinlerde zenginleşerek

varlıklarını nasıl sürdürdüklerini kavratma.

5. Türkçenin, tarihî akış içinde yaşanılan medeniyet daireleri çevresinde nasıl

zenginleştiğini ve edebiyat dili hâline geldiğini kavratma.

6. Toplumsal hayatın ve her türlü bireysel değerin edebî metinlerde nasıl yansıdığını

belirleme. 7. Yeni düşünceler üretebilme yeteneğini geliştirme. 8. Okuma zevki ve alışkanlığını geliştirme.

9. Araştırma, tartışma, anlama, değerlendirme ve yorumlama yeteneklerini geliştirme.

10. Öğrencilerin sanat zevk ve anlayışlarını geliştirme.

11. Dille gerçekleştirilen sanatın etkinliklerini anlayabilecek zevk ve bilgi birikimini

kazandırma. 12. Dil ve edebiyat ilişkisini kavratma.

13. Edebiyat ile diğer çalışma alanları ve bilim dalları arasındaki ilişkiyi kavratma.

14. Edebî metinlerin zamanın getirdiği değişmelerle zenginleştiğini ve geliştiğini

kavratma.

15. Öğrencilerin; kazandıkları yöntem ve dikkatle karşılaştıkları her türlü yazılı ve sözlü metni anlamalarını, değerlendirmelerini ve yorumlamalarını sağlama.

16. Başta sanat metinleri olmak üzere her türlü metinde ulusal ve evrensel kültür, düşünce

ve zevk ögelerini belirleme; bunlar arasındaki ilişkiyi kavratma.

17. Her türlü insan etkinliğinin edebî eserlerde, sanata has duyarlılıkla dile getirilerek

değerlendirildiğini kavratma.


SOSYAL BİLGİLER

Hedefler:

1. Bildiklerinin doğruluğunu belirleme

2. Olguların nedenlerini sorgulama

3. Olaylar ve olgular arasında ilişki kurma

4. Sunulan bilginin doğruluğunu ve bütünlüğünü belirleme

5. Sunulan bilgideki mantıksızlıkları ve yanlış akıl yürütmeleri tanımlama

6. Gerçekler ve kanaatler (olgular ve fikirler) arasındaki farkı fark etme

7. Bir eylemin veya davranışın değerini ya da uygunluğunu değerlendirmek için mantıklı

ölçütleri teşhis etme

8. Fikirler ve görüşler arkasındaki mantığı ifade etme

9. Yargıya varma ve mantıklı sonuçlara ulaşma 10. Özgünlük ve yeni fikirler oluşturma

11. İmgeleme yapabilme

12. Sıra dışı bağlantılar kurma

13. Sezgi, duygu ve tutkulara açık olma 14. Risk alma, cesaret gösterme ve meydan okuma

15. Gözlem yapma

16. Araştırma sonuçlarını sunma

17. Duygularını ve düşüncelerini yazılı, sözlü veya beden diliyle ifade etme

18. Geri bildirim alma-verme 19. İletişim araçlarını kullanma

20. Davranışsal incelikler sergileme

21. Açık fikirli olma

22. İkna etme

23. Ortak bir amaç çevresinde toplanma 24. Problemi fark etme

25. Problemin kime ait olduğunu belirleme

26. Problemi aydınlatmak için uygun sorular oluşturma

27. Problemi tanımlama ve açıklama

28. Probleme özgü bilgi kaynaklarını tanıma 29. Probleme yönelik çözüm seçenekleri belirleme

30. Her çözüm yolunun muhtemel sonuçlarını düşünme

31. En uygun yolu seçme

32. Uygun çözüm yolunu uygulama

33. Farklı kaynaklardan toplanmış bilgiyi kaydetme, biçimlendirme, tekrar kullanma 34. Biçimlendirdiği bilgiyi sunma

35. Metin, grafik, renk, ses efektleri kullanarak çoklu ortamda rapor hazırlama

36. Bilgiyi bulma

37. Bilgiyi kullanılabilir biçimde planlama

38. Toplumdaki bilgi kaynaklarını kullanma 39. Toplumdaki bireylerle görüşmeler yapma

40. Yerel gazeteleri kullanma

41. Bilgiye ulaşabilmek için gerekli her türlü kaynağı, araç ve gereci kullanma

42. Grubun henüz fark edilmeyen ortak ihtiyaçlarına duyarlı olma

43. Risk alma 44. Yeni fikirlere, bilgi ve becerilere açık olma

46


45. Kendini olası eleştirilere ve başarısızlıklara açık tutma

46. Kaybetmeyi göze alarak yenilikleri deneme cesareti gösterme ve bundan zevk alma

47. Anlaşılabilir bir biçimde konuşma ve yazma

48. Doğru anlayıp anlamadığını kontrol etme 49. Hangi konuda karar vereceğini belirleme

50. Karar alternatifleri üretme

51. Verilebilecek kararların sonuçlarını düşünme

52. Değerleri betimleme

53. En uygun kararı verme 54. Kararı uygulama

55. Verdiği kararın ve sonuçlarının sorumluluğunu üstlenme

56. Yapılacak işleri öncelik sırasına koyma ve tanımlama

57. Gelecekte ortaya çıkabilecek eğilimleri tahmin etme

58. Başarılacak görevleri belirleme 59. Görevleri öncelik sırasına koyma

60. Bir planı ya da kararı takip etme ve uygulama

61. Zamanı etkili bir biçimde yönetme

62. Kişisel tercihlerini, güçlü yanlarını ve bunları sürekli geliştirmenin öneminin farkına

varma

63. Öğrenme stratejileri seti oluşturma (soru sorma, okuma stratejileri, bilgiye ulaşma ve

geliştirme yolları, hafıza geliştirme teknikleri, zor durumlarda kaldığında ne

yapacağını bilme) 64. Olumlu bir öğrenme ortamı yaratma

65. Yapabildiklerini ve yapamadıklarını tanıma 66. Gerçekten ulaşmak istediği şeyleri hayal etme

67. Başkalarının duygularını tanıma (görerek, duyarak ve sorarak)

68. Temel duyguları (korku, öfke, mutluluk, üzüntü) ifade eden sözcükleri uygun bir

biçimde kullanma

69. Duygularının, vücudunu nasıl etkilediğini fark etme 70. Kendi duygularının başkaları üzerindeki etkilerini fark etme

71. Arkadaşlarının davranışlarının kendi duygularını nasıl etkilediğini fark etme

72. Öfkesini denetleyebilme yollarını bilme ve gerektiğinde kullanma

73. Kendi üstünlüklerini ve zayıflıklarını tanıma

74. Yaşamın farklı boyutlarındaki sorumluluklarının farkına varma ve sorumluluk üstlenmenin kişisel gelişimi açısından önemini açıklama

75. Grupla, problem ve çatışma çözme becerilerini uygulama

76. Üyelerin güçlü ve zayıf yanlarını tanıma ve takım oluşturmak için güçlü yanları

kullanma

77. Konuşmalarıyla ve davranışlarıyla başkalarına saygı gösterme 78. Grubu bir fikre ya da duyguya inandırma

79. Grup üyeleri arasındaki anlaşmazlıkları çözme ve müzakerecilik

80. Üyeleri ortak amaç doğrultusunda güdüleme ve yol gösterme

81. Grup hakkında olumlu bir imaj yaratma ve başka grupların desteğini sağlamak için

sağlam bir temel oluşturma 82. Eleştirilere karşı grubu savunma

83. Başka gruplarla iş birliği oluşturma ve diğer gruplardan destek sağlama

84. Akranlarıyla veya kendisinden küçüklerle çalışırken etkili gözetim/yönetim

becerilerini kullanma

85. Bir görevin tamamlanması için sorumluluk alma 86. Belli amaçlara ulaşmak için insanları örgütleme

47


COĞRAFYA

Hedefler:

1. Coğrafya biliminin temel kavram, kuram ve metodolojisini kullanarak araştırmalar

yapma ve sonucunu raporlaştırma.

2. İnsan - doğa ilişkisi çerçevesinde coğrafi sorgulama becerileri kazanma.

3. Evrene ait temel unsurları yaşamla ilişkilendirme. 4. Doğal ve beşerî sistemlerin işleyiş ve değişimini kavrama.

5. Yakın çevresinden başlayarak ülkesine ve dünyaya ait mekânsal değerlere sahip çıkma

bilinci geliştirme.

6. Ekosistemin işleyişine yönelik sorumluluk bilinci geliştirme.

7. Doğa ve insanın uyumlu birlikteliği ve sürekliliği için mekânsal planlamanın önemini kavrama.

8. Doğal ve beşerî kaynakların kullanımında “tasarruf bilinci” geliştirme.

9. Mekânsal süreçlerin yerel ve küresel etkileşim içinde olabilirliğini irdeleme.

10. Kalkınma süreçlerinin doğayla uyumlu kılınmasının önemini kavrama.

11. Doğal afetler ve çevre sorunlarını değerlendirerek korunma ve önlem alma yollarına yönelik projeler ve uygulamalar geliştirme.

12. Bölgesel ve küresel düzeyde etkin olan çevresel, kültürel, siyasi ve ekonomik

örgütlerin uluslararası ilişkilerdeki rolünü kavrama.

13. Coğrafi birikim ve sentez ülkesi olan Türkiye’nin bölgesel ve küresel ilişkiler

açısından konum özelliklerini kavrayarak sahip olduğu potansiyelin bilincine varma. 14. Coğrafi değerlerin “vatan bilincinin” kazanılmasındaki önemini özümseme.

TARİH

Hedefler:

1. Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik gelişmesindeki yerini kavratarak öğrencilerin laik, demokratik, ulusal ve çağdaş değerleri yaşatmaya istekli olmasını sağlama.

2. Geçmiş, bugün ve gelecek algısında tarih bilinci kazandırma.

3. Türk ve Dünya tarihi ile tarih kültürünü oluşturan temel öge ve süreçleri kavratarak öğrencilerin kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesinde sorumluluk almalarını sağlama.

4. Millî kimliğin oluşumunu, bu kimliği oluşturan unsurları ve millî kimliğin korunması

gerekliliğini kavratma.

5. Geçmiş ve bugün arasında bağlantı kurarak millî birlik ve beraberliğin önemini

kavratma.

6. Tarih boyunca kurulmuş uygarlıklar ve yaşayan milletler hakkında bilgi sahibi

olmalarını sağlama.

7. Türk milletinin dünya kültür ve uygarlığının gelişmesindeki yerini ve insanlığa

hizmetlerini kavratma. 8. Öğrencilerin kendilerini kuşatan kültür dünyaları hakkında meraklarını giderme.

48


9. Tarihin sadece siyasi değil, ekonomik, sosyal ve kültürel alanları kapsadığını fark

ettirerek hayatın içinden insanların da tarihin öznesi olduğu bilincini kazandırma.

10. Tarih alanında araştırma yaparken tarih biliminin yöntem ve tekniklerini, tarih

bilimine ait kavramları ve tarihçi becerilerini doğru kullanmalarını sağlama.

11. Öğrencilerin farklı dönem, mekân ve kişilere ait toplumlararası siyasi, sosyal, kültürel

ve ekonomik etkileşimi analiz ederek bu etkileşimin günümüze yansımaları hakkında

çıkarımlarda bulunmalarını sağlama.

12. Barış, hoşgörü, karşılıklı anlayış, demokrasi ve insan hakları gibi temel değerlerin önemini kavratarak bunların korunması ve geliştirilmesi konusunda duyarlı olmalarını sağlama.

13. Kendi kültür değerlerine bağlı kalarak farklı kültürlerle etkileşimde bulunabilmelerini

sağlama.

14. Kültür ve uygarlığın somut olan ya da olmayan mirası üzerinde tarih araştırmaları

yaparak çalışkanlık, bilimsellik, sanatseverlik ve estetik değerleri kazandırma.

15. Öğrencilere, tarihsel anlatıları yazılı ve sözlü ifade ederken Türk dilini doğru ve etkili

kullanma becerisi kazandırma.

FEN VE TEKNOLOJİ

Hedefler:

1. Araştırma, okuma ve tartışma aracılığıyla yeni bilgileri yapılandırma becerileri kazanmalarını sağlama.

2. Bilmeye ve anlamaya istekli olma, sorgulama, mantığa değer verme, eylemlerin

sonuçlarını düşünme gibi bilimsel değerlere sahip olmalarını, toplum ve çevre

ilişkilerinde bu değerlere uygun şekilde hareket etmelerini sağlama.

3. Doğal dünyayı öğrenmeleri ve anlamaları, bunun düşünsel zenginliği ile heyecanını yaşamalarını sağlama.

4. Fen ve teknolojinin doğasını; fen, teknoloji, toplum ve çevre arasındaki karşılıklı

etkileşimleri anlamalarını sağlama.

5. Fen ve teknolojiyle ilgili sosyal, ekonomik ve etik değerleri, kişisel sağlık ve çevre sorunlarını fark etmelerini, bunlarla ilgili sorumluluk taşımalarını ve bilinçli kararlar vermelerini sağlama.

6. Her sınıf düzeyinde bilimsel ve teknolojik gelişme ile olaylara merak duygusu

geliştirmelerini teşvik etme.

7. Karşılaşabileceği alışılmadık durumlarda, yeni bilgi elde etme ile problem çözmede

fen ve teknolojiyi kullanmalarını sağlama. 8. Kişisel kararlar verirken uygun bilimsel süreç ve ilkeleri kullanmalarını sağlama.

9. Meslek yaşamlarında bilgi, anlayış ve becerilerini kullanarak ekonomik

verimliliklerini artırmalarını sağlama.

10. Öğrenmeyi öğrenmelerini ve bu sayede mesleklerin değişen mahiyetine ayak

uydurabilecek kapasiteyi geliştirmelerini sağlama.


FİZİK

Hedefler:

1. Araştırılacak bir problem belirleme ve bu problemi çözmek için plan yapma.

2. Belirlediği problemin çözümü için deney yapma ve veri toplama.

3. Problemin çözümü için elde ettiği verileri işleme ve yorumlama 4. Fizik ve teknolojinin doğasını anlama.

5. Fizik ve teknolojinin birbirini nasıl etkilediğini analiz etme.

6. Fizik ve teknolojinin birey, toplum ve çevre ile etkileşimini analiz etme.

7. Bilgiyi arama, bulma ve uygun olanı seçme.

8. Amacına uygun bilgi geliştirme. 9. Bilgiyi en etkin şekilde sunma.

10. Temel bilgisayar becerileri geliştirme.

11. Kendine ve diğerlerine karşı olumlu tutum ve değerler geliştirme.

12. Fiziğe ve dünyaya karşı olumlu tutum ve değerler geliştirme.

BİYOLOJİ

Hedefler:

1. Bilimin doğasını kavrama.

2. Özelde biyolojinin, genelde fen bilimlerinin uğraşı alanlarını öğrenerek bilimin kültüre

nasıl katkıda bulunduğuna ilişkin bilgileri geliştirme.

3. Biyolojiye ilişkin çağın gerektirdiği bilgi, beceri ve tutumlara sahip olmak ve tüm

bunları doğal dünyayı daha iyi anlamak için kullandırma.

4. Sorumluluk taşıyan bilinçli bir birey olarak bilimsel değerlerin birey, toplum ve çevre

açısından önemini fark etme ve bu değerleri özümseme. 5. Günlük hayatla ilgili sorunların çözümünde biyoloji bilgisini kullanma. 6. Karşılaşılan problemlerin çözümünde bilimsel araştırma yöntemini kullanma

7. Biyoloji ile ilgili meslekler için gerekli bilişsel ve duyuşsal temelleri oluşturma.

8. Sahip olduğumuz biyolojik zenginliklerin tanınmasına ve korunmasına yönelik gerekli

bilinci kazanmış bir birey olarak farklı etkinliklere katılma.

9. Biyoloji okuryazarlılığının gereklerini kavrama. 10. Biyolojinin yaşamın anlaşılmasına sağladığı katkıların farkına varma.

11. Biyolojinin birey, toplum ve çevre üzerindeki uygulamalarını değerlendirir.

12. Biyolojinin sınırlılıkları olabileceğinin farkına varma.

13. Biyolojinin alt bilim dalları ile günlük yaşamdaki uygulama alanları arasında ilişkisini

kavrama. 14. Biyolojinin diğer bilim dalları ile olan ilişkisini kavrama.

15. Biyolojiyle ilgili meslekler ile öğrendikleri biyoloji konuları arasında bağlantı kurma.

16. Farklı tutum ve değerlerin biyolojik kavramlar üzerine etkisini karşılaştırma.

17. Atıkların yönetiminin önemli bir toplumsal sorun olduğunu algılayarak çevreye verebileceği zararları önlemek için uygun bir şekilde geri dönüştürülmesi veya imha edilmesi gerektiğinin farkına varma.


18. Teknolojik ürün ve sistemleri kullanarak doğal kaynaklar, canlılar ve habitatların nasıl

korunabileceğini, çeşitli ürün ve sistemlerin kullanımından kaynaklanan zararlı

atıkların nasıl azaltılabileceğini açıklama.

19. Yerel, ulusal ve/veya küresel çevre sorunlarının nedenlerini ve etkilerini idrak etme.

20. Çevre, yaban hayatı ve doğal kaynakları korumada hem bireylerin hem de toplumun

sorumluluklarını bilme. 21. Biyolojik olaylara olan merakını çeşitli uygulamalar yaparak ortaya koyma.

22. Bitki ve hayvanları sevme, merhamet etme ve koruma.

KİMYA

Hedefler:

1. Gözlem ve deneyin evreni doğru yorumlamadaki önemini kavrama.

2. Gözlem ve deneyde kullanılan araç-gereç, alet ve cihazları tanıma.

3. Deney yapabilme becerisi kazanma; hazır deney verilerini yorumlayarak genellemelere ulaşma.

4. Gözlem, deney ve araştırma ile ulaştığı sonuçları matematiksel ve sözel olarak ifade

etme.

5. Deney sonuçlarını çizelge ve grafikle ifade etme; çizelge ve grafikleri yorumlama.

6. Bilimsel bilgiler arasında nitel ve nicel ayırımı yapma ve ikisi arasındaki farkın önemini kavrama.

7. Deneysel çalışma sırasında güvenlik kurallarına uyma.

8. Doğa olaylarını yorumlarken kimya temelinde neden-sonuç ilişkisi kurma.

9. Kimya çalışmalarında öğrendiklerini günlük yaşamında karşılaştığı sorunları çözmede

kullanma. 10. Kimyanın sosyal, ekonomik ve teknolojik etkilerinin farkına varma.

11. Bilim ve teknolojideki gelişmelerin insanlar ve doğa üzerine olumsuz etkilerine

örnekler verme.

12. Bilim ve teknoloji üzerine çalışma yapmanın önemini sorgulama.

13. Toplumsal yaşamında kimyanın uygulamalarını fark etme.

14. Dünyayı yorumlamada bilimsel yaklaşımın ve sorgulayıcı düşünmenin önemini

kavrama. 15. Çevre sorunlarına karşı duyarlı olabilme.

16. Bilmediği maddelerle uğraşırken ederken dikkat etme.

17. Bilime ve onun bir parçası olan kimyaya ilgi duyma.

MATEMATİK

Hedefler:

1. Matematiksel kavramları ve sistemleri anlayabilme, bunlar arasında ilişkiler kurabilme, günlük hayatta ve diğer öğrenme alanlarında kullanabilme.


2. Matematikte veya diğer alanlarda, ileri bir eğitim alabilmek için gerekli matematiksel

bilgi ve becerileri kazanabilme.

3. Tüme varım ve tümden gelim ile ilgili çıkarımlar yapabilme.

4. Matematiksel problemleri çözme süreci içinde, kendi matematiksel düşünce ve akıl yürütmelerini ifade edebilme.

5. Matematiksel düşüncelerini, mantıklı bir şekilde açıklamak ve paylaşmak için

matematiksel terminoloji ve dili doğru kullanabilme.

6. Tahmin etme ve zihinden işlem yapma becerilerini etkin olarak kullanabilme.

7. Problem çözme stratejileri geliştirebilme ve bunları günlük hayattaki problemlerin çözümünde kullanabilme.

8. Model kurabilme, modelleri sözel ve matematiksel ifadelerle ilişkilendirebilme.

9. Matematiğe yönelik olumlu tutum geliştirebilme, özgüven duyabilme.

10. Matematiğin gücünü ve ilişkiler ağı içeren yapısını takdir edebilme.

11. Entelektüel merakını ilerletebilme ve geliştirebilme.

12. Matematiğin tarihî gelişimi ve buna paralel olarak insan düşüncesinin gelişmesindeki

rolünü ve değerini, diğer alanlardaki kullanımının önemini kavrayabilme. 13. Sistemli, dikkatli, sabırlı ve sorumlu olma özelliklerini geliştirebilme.

14. Araştırma yapma, bilgi üretme ve kullanma gücünü geliştirebilme.

15. Matematik ve sanat ilişkisini kurabilme, estetik duygularını geliştirebilme.

16. Matematiksel keşfetme sürecinde sezgiden ve tahminden yararlanmanın yollarını

geliştirme.

17. Matematikte akıl yürütebilme, düşüncelerini açıklayabilme ve savunabilmenin

öneminin hissettirme.

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ

Hedefler:

1. Hesaplamaları (deneysel, matematiksel vb.) yapmak için uygun teknolojiyi seçerek

problemleri çözme.

2. Yaş seviyesine uygun günlük kullanım esnasında karşılaşılabilecek donanım ve

yazılım sorunlarını belirlemek ve çözmek için strateji geliştirme. 3. Bütün bir problemi bileşenlerine ayırabilme.

4. Problem çözme süreci esnasında kullanmak için bir plan tasarlayabilme, takip

edebilme ve gerekli olduğunda planda düzenlemeler yapabilme. 5. Ana kavramlarla bağlantısı olan farklı soru tiplerini kullanabilme.

6. Tanımlanmış bir probleme Bilişim Teknolojileri çözümlerini uygulama.

7. Problemin doğasını dikkate alma ve beklenen çıktıların açık tanımlarını gösteren

raporlar üretme.

8. Problem çözme durumunda veriyi organize etmek ve göstermek için Bilişim Teknolojilerini kullanma.

9. Sonuçları desteklemek ve sunmak için teknolojiyi kullanma.

10. Problemi çözerken teknolojiyi kullanmak için eylem planını açıkça ifade edebilme.

11. Eylem planını başarmak için kullanılan uygun materyalleri ve araçları tanımlama.

12. Sonuçları ve olasılıkları test etmek için tablolama ve grafikleme teknolojilerini kullanarak veriyi düzenleme.


13. Bilişim Teknolojilerini kullanırken işbirliği yapama ve birbirlerine saygı gösterme.

14. Teknolojik araçları kullanırken özen gösterme.

15. Bilginin bütünlüğüne ve sahipliğine saygı duyma.

16. Bilişim Teknolojileri ürünlerinin sahipliğini tanıma ve benimseme. 17. Kısıtlı kaynakları tasarruflu kullanma.

18. Başkalarının dosyalarını, çalışmalarını veya klasörlerini izinsiz kullanmanın kişisel

gizlilik haklarına saygısızlık olduğunu bilme.

19. Ağ üzerinde isim, adres, telefon numarası gibi kişisel bilgilerini her durumda

paylaşmak zorunda olmadığının farkına varma 20. Uygun iletişim dilini ve görgü kurallarını kullanma

21. Ağ ve internette ahlaka aykırı iletiler ve resimler göndermenin etik bir davranış

olmadığını bilme.

22. Web sitesi gibi elektronik yoldan sağlanan kaynakları referans göstererek kullanma.

23. Telif hakkı olan ve/veya herkese açık materyalleri kullanırken alıntı yaptığı yeri bildirme.

24. Kaynağın bir telif hakkının ve sahipliğinin olduğunu anlama.

25. Bir korsan yayını orijinalinden ayırt eden özellikleri (ürün id numarası vb.) bilme.

26. Korsan yayıncılığın ürün sahibine, ekonomiye ve topluma olumsuz etkilerini fark

edebilme. 27. Bilişim suçlarını örnekler vererek açıklama.

28. Bilişim suçlarına karşı alınabilecek önlemler hakkında tartışabilme.

BİLGİ KURAMI

Hedefler:

1. Bilginin insan yaşamındaki önemini kavrayabilme.

2. Bilginin nasıl elde edildiğini fark edebilme.

3. Eleştirel ve akılcı düşünme becerisi kazanabilme.

4. Fikirleri açık olarak iletmeleri amacıyla dili, yazılı ve sözlü olarak etkin biçimde kullanabilme.

5. Bilgilerini günlük hayatlarında, düşüncelerinde, duygularında ve eylemlerinde

kullanabilme.

6. Bilgiyi üreten ve bilgiyi kullanan bireyler olabilme.

7. Bilginin insan ve toplum hayatına etkilerini sorgulayabilme. 8. Kültürler arasında iletişim ve etkileşim kurmada bilginin önemini değerlendirebilme.

9. Edinilen bilgilerin farklı düşünceler oluşturabileceğini bilerek farklı düşüncelere saygı

duyabilme.

10. Bilgiyi kullanırken temel insani değerleri gözetebilme.

11. Toplumların bilgi toplumuna dönüşüm sürecini değerlendirebilme.


DÜŞÜNME EĞİTİMİ

Hedefler:

1. Düşünme eylemi üzerine düşünebilme.

2. Kendi düşünme yollarının farkına varabilme.

3. Düşünmenin geliştirilebilen bir beceri olduğunun farkına varabilme.

4. Farklı düşüncelere saygı duyma.

5. Düşünürken millî, manevi ve evrensel değerleri gözetebilme.

6. Kuşku, güven, ısrar, merak, dikkat ve sabrı düşünme sürecinde bir değer olarak

kabullenebilme. 7. Ne bildiğinin ve ne bilmek istediğinin farkında olabilme.

8. Düşüncelerini aktarırken dili doğru ve özenli bir biçimde kullanabilme.

9. Kendini, dünyayı ve bilgiyi sorgulayarak sağlıklı değerlendirmeler yapabilme. 10. Tartışma kültürlerini geliştirebilme.

TEKNO TASARIM

Hedefler:

1. Merak eden, soru sormaktan çekinmeyen, gözlem ve araştırma yapmaya hevesli bir kişiliğe sahip olabilme.

2. Çevresindeki olay ve mekânlar arasındaki ilişkiyi kendine has bir bakış açısıyla

değerlendirebilme.

3. Karşılaştıkları güçlükleri yenmek için özgün çözümler üretebilme.

4. Öz güvenini, hayal gücünü ve estetik duygularını geliştirebilme. 5. Kendisi ve çevresi ile barışık, rekabete ve yeni yaşantılar edinmeye açık olabilme.

6. Bağımsız olarak düşünebilme alışkanlığı edinebilme.

7. Özgün tasarımlar ortaya çıkarabilme.

8. Aldığı kararları değerlendirmeleri ve sorumluluklarını taşıyabilme.

9. Gelecek ile ilgili kurgular yapabilme. 10. Teknolojik gelişmeler karşısında kendilerini yenileyebilme.

11. Duygu ve düşüncelerini farklı yollarla ifade edebilme.

PROJE

Hedefler:

1. Bilgi kaynaklarına ulaşma ve bu kaynaklardan en verimli şekilde yararlanma

yollarını fark edebilme.

2. Proje hazırlamaya yönelik olumlu tutum geliştirebilme özgüven duyabilme.

3. Bireysel ve birlikte çalışma alışkanlığı kazanabilme.

4. Entelektüel merakını ilerletebilme ve geliştirebilme. 54


5. Bilimsel düşünme, araştırma yapma, bilgi üretme ve kullanma gücünü

geliştirebilme.

6. Sistemli, dikkatli, sabırlı ve sorumlu olma; hoşgörülü olma, tarafsız gözle bakabilme, inceleme, sorgulama, tartışabilme ve değerlendirme özelliklerini geliştirebilme.

7. Bilimsel gelişmeleri yakından izleyebilme.

8. Yaşadığı toplumun sanata ve spora verdiği değeri fark edebilme ve bu bakış

açısından çıkarımlar yapabilme.

9. Problem çözme stratejileri geliştirebilme ve bunları günlük hayattaki problemlerin çözümünde kullanabilme.

10. Olay ve olguları estetik ve eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme, özgün

ürünler ortaya koyabilme.

11. Yaşadığı sosyal ve doğal çevreye duyarlı olabilme.

ESTETİK

Hedefler:

1. Estetik düşünme, sanat eserini değerlendirme, sanata ilişkin yaratıcı fikirler oluşturma,

kavramları doğru kullanma ve kültürel değerlere sahip çıkma becerisi kazandırma.

2. Estetik düşüncenin, insanlık tarihi boyunca var olduğu bilinci kazandırma. 3. Estetiği diğer bilgi alanları ile ilişkilendirebilme.

4. Yaşanılan çevreyi estetik değerler açısından değerlendirebilme.

5. Sanatsal faaliyetlerde estetik duygusu geliştirebilme.

6. Sanat eserini estetik yorum ve düşüncelerle değerlendirebilme.

7. Sanat konusunda farklı görüş ve düşüncelere saygı gösterebilme. 8. Temel sanat kuramlarını sanat eserlerini değerlendirmede kullanabilme.

9. İnsana ait değerleri analiz edebilme.

10. Sanatın insan başarıları içindeki yerini görebilme.

11. Bireysel araştırma ve çalışmalarında estetik kaygıları uygulamaya yansıtabilme.

12. Sanat eserinin farklı değerlendirme biçimlerinin olduğunu kabul edebilme. 13. Ulusal kültür değerlerimizin yaşatılıp sürdürülmesi bilincine ulaşabilme.


Bilimsel Araştırma Teknikleri Alt Programı

Disiplin/Altdisiplinlere Ait Kazanımlar SPOR

Kazanımlar:

1. Doğa etkinliklerine özgü ekipmanları etkin olarak kullanır.

2. Doğa sporlarının niteliğine uygun koordinasyon, hız, kuvvet, çeviklik ve dengesini

geliştirir. 3. Etkinliğe özgü gerekli savunma ve atak becerisini geliştirir.

4. Fiziksel gelişimi hakkında bilgi almak için periyodik testlere katılır.

5. Fiziksel gelişimi hakkında bilgi almanın gerekliliğini savunur.

6. Fiziksel uygunluğu geliştirmek için düzenli fiziksel etkinlikler yapmanın önemini

fark eder. 7. Güncel spor olaylarını takip eder.

8. Kendisine uygun fiziksel etkinlik hedefleri belirler.

9. Olimpiyat oyunlarının tarihsel gelişimini araştırır. 10. Olimpizm düşüncesinin ne olduğunu araştırır.

11. Sağlıklı beslenme ile fiziksel etkinlik arasındaki ilişkiyi araştırır.

12. Sağlıklı beslenme ile ilgili doğru bilgi kaynaklarına ulaşır.

13. Seçili spor etkinliklerinde araçları amacına uygun ve doğru kullanır.

14. Serbest zaman etkinliklerinin olumlu katkılarını değerlendirir. 15. Spor organizasyonları ve olimpiyat oyunları ile ilgili bilgilenmeyi önemser.

16. Spor organizasyonlarının yapılma nedenlerini araştırır.

17. Sportif etkinliklerde kullanacağı ürünleri seçerken bilinçli hareket eder.

18. Sporun tarihsel gelişimini araştırır.

19. Sporun toplum üzerindeki etkisini değerlendirir. 20. Ulusal spor tarihimizi araştırır.

21. Ülkemizdeki ve dünyadaki spor politikalarını araştırır

22. Ülkemizdeki ve dünyadaki spor politikalarını değerlendirir.

23. Yapılan etkinliklerin vücutta meydana getirdiği değişiklikleri izler.

24. Zamana, dirence ve mesafeye karşı bireysel beceri yeterliliğini belirler. 25. Zamana, dirence ve mesafeye karşı bireysel beceri yeterliliğini geliştirir.

GÖRSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Doğadan çeşitli nesneler seçerek görsel tasarımlar yapar.

2. Görsel çalışmalarında yararlandığı eseri yapan sanatçı hakkında bilgi edinir.

3. Müze, sanat galerisi, ören yeri, tarihî eser, anıt vb. hakkında fikir sahibi olur.

4. Rengin oluşumunda ışığın etkisini belirtir.


İŞİTSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Bildiği çalgıları kullanım biçimlerine göre sınıflandırır.

2. Dinlediği değişik türdeki müziklerden arşiv oluşturur. 3. Dünyanın farklı bölgelerindeki müziklerden arşiv oluşturur.

4. Halk türkülerinin yaşanmış öykülerini araştırır. 5. Millî bilinç kazanmaya yönelik ezgi oluşturur. 6. Müzikle ilgili araştırma ve çalışmalarında bilişim teknolojilerinden yararlanır.

7. Müziklerle ilgili araştırmalarında bilişim teknolojilerinden yararlanır.

8. Müzikteki ses yüksekliklerini grafikle gösterir.

DİL VE ANLATIM

Kazanımlar:

1. Araştırma sonucuna göre yeni fikirler geliştirir.

2. Araştırmada çıkan sonucu test eder.

3. Araştırmada yapılacakları planlar.

4. Bilimsel yaklaşımlara göre araştırmayı planlar.

5. Bir fikre, çok farklı açılardan bakar. 6. Bir metni hangi yönlerden inceleyeceğini belirler.

7. Bir metni ana fikrini belirlemek için okur.

8. Bir metni değişik amaçlar belirleyerek okur.

9. Çıkabilecek sorunları göz önüne alır.

10. Çözümleme ve araştırmada ne kadar ve hangi özellikte kanıt toplanması gerektiğini belirler.

11. Doğru ve anlamlı sorular sorarak problemi fark eder.

12. Dönemi temsil eden edebî şahsiyetleri araştırır.

13. Dönemi ve akımı temsil eden yazar ve şairleri araştırır.

14. Düşüncelere bütünsel bakar. 15. Düşüncelerini doğru ifade kurallarına göre yazar.

16. Eleştirel düşünme, fikir oluşturma için okur.

17. Gerektiğinde stratejileri ve plânları değiştirir.

18. Gördüğü bir resmi yorumlar.

19. Kavram ve olguların başka kavram ve olgularla ilişkisini araştırır. 20. Kendi düşüncelerinden yola çıkarak yeni ve farklı bilgiler üretir.

21. Konunun tarihçesini ya da gelişim sürecini araştırır.

22. Metindeki düşünceleri değerlendirir.

23. Metindeki ögelerin ilişkilerini araştırır.

24. Metinleri daha önceki metinlerden farklı kılan hususları düşünür. 25. Metni tutarlı kılan ögeleri düşünür.

26. Metnin temasının dönemindeki önemini araştırır.

27. Metnin yazıldığı dönemin sosyal yapısını araştırır.

28. Nasıl gözlem ve kıyas yapacağını belirler.

29. Okuduklarını ve dinlediklerini yorumlar. 30. Sonuçların tekrar incelenmesi gerekip gerekmediğine karar verir.


31. Sonucu destekleyici verilerin yeterliliğine karar verir.

32. Tartışılan kavramın olumlu ve olumsuz yönlerini ortaya koyar.

33. Tartışılan konu üzerinde uzman görüşlerini aktarır.

34. Uygun araştırma ortamına karar verir. 35. Verileri ortaya koyar.

36. Yazılarında ve konuşmalarında kalıplaşmış ifadelerle, kelime gruplarını işlevlerine

göre kullanır.

37. Yeni düşünceler ortaya koyar.

EDEBİYAT

Kazanımlar:

1. Anlatıcının anlatmada, tahlilde, tasvirde dile yüklediği değerleri araştırır.

2. Çeşitli dönemlere ait metinleri inceler.

3. Edebî eserlerde yapı ve temaların tarih içinde geliştiğini keşfeder.

4. İncelediği hikâye, roman ve tiyatro metninin yapısını, anlatımını, temasını birbiriyle ilişkilendirerek yorumlar.

5. İncelediği metnin yapısını, anlatımını, temasını birbiriyle ilişkilendirerek metni

yorumlar.

6. Metindeki anlamın bilimsel eserlerin anlamlarından farklılığını araştırır.

7. Metni anlamlı birimlere ayırır; birimler arasındaki ilişkiyi açıklar. 8. Metni ifade şekilleri bakımından gruplandırır.

9. Metnin hangi geleneğe bağlı kalınarak yazıldığını belirler.

10. Metnin yazıldığı dönemde tartışılan sanat anlayışlarını belirler.

11. Metnin yazılış amacıyla sezdirdiği anlam değerleri arasındaki ilişkileri belirler ve

yorumlar. 12. Okuduğu metnin önceki metinlerle ilişkisini araştırır.

13. Olay çevresinde oluşan metinleri gruplandırır.

14. Öğretici metni dil ve anlatım yönünden inceler.

15. Sevdiği metinlerden seçtiği parçalar ile antoloji oluşturur.

16. Şiirleri yorumlar. 17. Temanın sosyal yapı, duyuş ve düşünüşle ilişkisini araştırır.

18. Tiyatro metinlerini, anlatmaya bağlı edebî metinler gibi inceler.

19. Yaşama tarzı ile edebiyat ve sanat arasındaki ilişkiyi araştırır.

20. Yazar veya düşünür hakkında çıkarımlarda bulunur.

21. Yazarın edebî yönüyle ilgili çıkarımlarda bulunur. 22. Yazarın, dönemin kültür ve sanat hayatıyla ilişkisini belirler.

SOSYAL BİLGİLER

Kazanımlar:

1. Bilim ve teknoloji ile ilgili, düzeyine uygun süreli yayınları tanır ve izler.

2. Bilimsel araştırma basamaklarını kullanarak araştırma yapar. 58


3. Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gelecekteki yaşam üzerine etkilerine ilişkin

yaratıcı fikirler ileri sürer.

4. Çevresinde meydana gelen hava olaylarını gözlemleyerek, bulgularını resimli

grafiklere aktarır. 5. Çevresindeki bir yerin krokisini çizer.

6. Çevresindeki ve ülkemizin çeşitli yerlerindeki doğal varlıklar ile tarihî mekânları,

nesneleri ve yapıtları araştırır.

7. Dünyanın farklı doğal ortamlarındaki insan yaşantılarından yola çıkarak, iklim

özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.

8. Farklı ölçeklerde çizilmiş haritalardan yararlanarak ölçek değiştiğinde haritanın

değişen özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.

9. Görsel materyallerden yararlanarak çeşitli toplumların günlük yaşamlarına ilişkin

çıkarımlarda bulunur. 10. Görsel materyalleri ve verileri kullanarak dünyada nüfus ve ekonomik faaliyetlerin dağılışının nedenleri hakkında çıkarımlarda bulunur.

11. Haritalardan ve görsel materyallerden yararlanarak Türkiye’de görülen iklim türlerinin

özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.

12. İhtiyaçlarından hareket ederek insanların temel ihtiyaçları hakkında çıkarımlarda

bulunur. 13. İlgi duyduğu mesleklerin gerektirdiği eğitim, beceri ve kişilik özelliklerini araştırır.

14. Kültür ögelerinin geçmişten bugüne değişerek taşındığına ilişkin yakın çevresinden

kanıtlar gösterir.

15. Kurumların insan yaşamındaki yeri konusunda görüş oluşturur.

16. Örnek incelemeler yoluyla kutlama ve törenlerimizdeki uygulamaların kültürümüzü oluşturan unsurlarla ilişkisini değişim ve süreklilik açısından değerlendirir.

17. Örnek incelemeler yoluyla tarih öncesindeki ilk yerleşmelerden günümüze, yerleşmeyi

etkileyen faktörler hakkında çıkarımlarda bulunur.

18. Sahip olduğu resmî kimlik belgelerindeki bilgileri analiz ederek kişisel kimliğine

ilişkin çıkarımlarda bulunur. 19. Sivil toplum kuruluşlarının etkinliklerinin sonuçlarını değerlendirir.

20. Sivil toplum kuruluşlarının etkinliklerinin sonuçlarını değerlendirir.

21. Sözlü tarih yöntemi kullanarak ve nesnelere dayanarak aile tarihi oluşturur.

22. Teknolojik ürünlerin hayatımızda ve çevremizde yaptığı değişiklikleri dikkate alarak

geçmişle bugünü karşılaştırır. 23. Turizmin uluslararası ilişkilerdeki yeri konusunda bakış açısı geliştirir.

24. Ülkemizin çeşitli yerleri ile kendi çevresinin kültürel özelliklerini benzerlikler ve

farklılıklar açısından karşılaştırır.

25. Ülkemizin diğer ülkelerle olan ekonomik ilişkilerini, kaynaklar ve ihtiyaçlar açısından

değerlendirir.

26. Ülkemizin kaynaklarıyla ekonomik faaliyetlerini ilişkilendirerek, bunların ülke

ekonomisindeki yerini ve önemini değerlendirir.

27. Uluslararası kültür, sanat, fuar ve spor etkinliklerinin toplumlar arası etkileşimdeki

rolünü değerlendirir. 28. Üretime katkıda bulunma konusunda görüş oluşturur. 29. Yaptığı çalışmalarda yararlandığı kaynakları gösterir.

30. Yaşadığı bölgedeki ekonomik faaliyetlerin ülke ekonomisindeki yerini değerlendirir.

31. Yaşadığı bölgedeki insanların doğal ortamı değiştirme ve ondan yararlanma şekillerine

kanıtlar gösterir.

32. Yaşamına ilişkin belli başlı olayları kronolojik sıraya koyar. 59


COĞRAFYA

Kazanımlar:

1. Biyo çeşitliliğin oluşumunda ve azalmasında etkili olan faktörlere örnekler verir.

2. Çevre sorunlarının önlenmesine yönelik farklı ülkelerdeki uygulamaları araştırır.

3. Çevre ve insan sağlığı açısından atıklardan korunma yöntemlerini araştırır.

4. Çevre yönetimi ve koruma açısından çevresel örgütlerin etkinliklerini araştırır.

5. Doğal afetleri; oluşum nedenleri, özellikleri, dağılışları ve insanlara olan etkileri bakımından analiz eder.

6. Doğal çevreyi korumaya yönelik alınan önlemlerin ve projelerin mekâna etkilerini

değerlendirir.

7. Türkiye’nin tarih boyunca medeniyetler merkezi olmasının nedenlerini coğrafi konum

açısından değerlendirir.

8. Dünyadaki farklı bölge örneklerini, özellikleri ve bölge belirlemede kullanılan

kriterler açısından analiz eder. 9. Dünyanın farklı bölgelerinde doğal afetlere yönelik geliştirilen yöntemleri araştırır.

10. Dünya nüfusunun tarihsel süreçteki değişimini yorumlar.

11. Dünyanın şekli ve hareketlerinin etkilerini yorumlar. 12. Farklı iklim tiplerinin özellikleri ve dağılışları hakkında çıkarımlarda bulunur.

13. Haritalar kullanarak Türkiye’nin iklimini etkileyen faktörler hakkında çıkarımlarda

bulunur.

14. Haritalardan yararlanarak çeşitli coğrafi kriterlerle belirlenmiş bölgelerde bulunan

ülkeleri ayırt eder.

15. Haritalardan yararlanarak Türkiye’deki yer şekillerinin temel özelliklerini ve dağılışını

analiz eder. 16. Nüfus özellikleri ve nüfusun önemi hakkında çıkarımlarda bulunur.

17. Örnek inceleme yoluyla bir ülkenin coğrafi özelliklerini araştırır.

18. Tarihî metinler, belgeler ve haritalardan yararlanarak dünyadaki göçlerin nedenleri hakkında çıkarımlarda bulunur.

19. Teknolojik değişimleri çevresel sonuçları ve insana etkileri açısından analiz eder.

20. Turizmden yararlanma açısından Türkiye’nin diğer ülkeler arasındaki yerini araştırır.

21. Türkiye’de nüfusun tarihsel seyrini sosyal ve ekonomik faktörler açısından araştırır.

22. Türkiye’de yerleşme ve nüfus dağılışını etkileyen faktörler hakkında çıkarımlarda bulunur.

23. Türkiye’deki doğal afetlerin nedenleri, dağılışları ve sonuçlarını analiz eder.

24. Türkiye’deki doğal bitki topluluklarının dağılışını yetişme şartlarıyla ilişkilendirerek

analiz eder.

25. Türkiye’deki su varlıklarını genel özellikleri ve dağılışları açısından analiz eder.

26. Ülkeleri doğal kaynak potansiyeli açısından karşılaştırarak doğal kaynakların bölgesel

ve küresel ilişkilerdeki etkisini sorgular. 27. Yaşadığı yerleşim biriminin coğrafi özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.

28. İnsanların gereksinimlerinden yola çıkarak doğal çevreyi kullanma biçimlerine örnek

verir.

29. İnsanların doğal afetlerin oluşumuna etkisini, afet bilincinin geliştirilmesi açısından

değerlendirir.


TARİH

Kazanımlar:

1. Farklı ve çok sayıda tarihî kaynağın ismini araştırır.

2. Yorumlarını tarihî kanıtlarla destekler.

3. Tarihî olayların incelenmesinde yararlanılan “zaman kavramları” nı doğru ve yerinde

kullanır.

4. Tarihî bir olayı değerlendirirken olayın yaşandığı dönemin koşullarını göz önünde bulundurur.

5. Tarih öncesi çağlar ve tarih çağları ile bu dönemlerde meydana gelen gelişmeleri

değerlendirir.

6. Tarih biliminin konusunu, tarihçinin kullandığı kaynakları ve yöntemleri kavrar.

7. Geçmişteki insanlar, olaylar, durumlar, toplumlar, dönemler, tarihler, fikirler, inançlar, hareketler ve değişimler hakkındaki bilgileri kavrar ve kullanır.

8. Tarihî bir olay, olgu veya nesne hakkındaki farklı bakış açılarını, sunulan kanıtlar ve

verileri kullanarak sorgular.

FEN VE TEKNOLOJİ

Kazanımlar:

1. Atıkların (evsel, sanayi, tıbbi, kurumsal vb.) çevreye verebileceği zararları önlemek

için uygun bir şekilde geri dönüştürülmesi veya imha edilmesi gerektiğini; teknolojik

sistemlerin oluşturduğu atıkların (kimyasallar, plastikler, metaller vb.) yönetiminin

önemli bir toplumsal sorun olduğunu anlar bilgi edinir.

2. Bağımsız değişkeni değiştirerek bağımlı değişken üzerindeki etkisini belirler.

3. Basit araştırmalarda gerekli malzeme, araç ve gereçleri seçerek emniyetli ve etkin bir

şekilde kullanır.

4. Belirli bir bilimsel veya teknolojik gelişimin bireye, topluma ve çevreye olumlu veya

olumsuz, öngörülen veya öngörülmeyen etkileri olabileceğini örneklerle açıklar. 5. Bilim ve teknoloji üzerine çalışma yapmanın önemini sorgular.

6. Bilimdeki gelişmelerin; teknolojinin gelişmesine, teknolojide yeni icatlara ve

uygulamalara yol açtığına örnekler verir.

7. Bilimsel bilgiler arasında nitel ve nicel ayırımı yapar ve ikisi arasındaki farkın

önemini kavrar. 8. Bilimsel bilginin gelişiminde deney yapar, delil toplar, olaylar ve kavramlar arasında ilişki kurar, olası açıklamalar önerir ve hayal gücünün rolünü tanımlar ve örneklerle açıklar.

9. Bilimsel bilginin, yeni kanıtlar ortaya çıkması durumunda nasıl değişip geliştiğine

örnekler verir.

10. Bilmediği maddelerle uğraşırken dikkatlidir. 11. Birçok kaynaktan yararlanıldığını anlar.

12. Değişik kaynaklardan yararlanarak bilgi (cevrede, sınıfta gözlem ve deney yaparak,

fotoğraf, kitap, harita veya bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak) toplar.

13. Deney sonuçlarını çizelge ve grafikle ifade eder; çizelge ve grafikleri yorumlar.

14. Deney ve gözlemlerden elde edilen verileri derleyip isleyerek gözlem sıklığı dağılımı, çubuk grafik, tablo ve fiziksel modeller gibi farklı formlarda gösterir.


15. Deney yapabilme becerisi kazanır; hazır deney verilerini yorumlayarak genellemelere

ulaşır.

16. Deneysel çalışma sırasında güvenlik kurallarına uyar.

17. Dünyayı yorumlamada bilimsel yaklaşımın ve sorgulayıcı düşünmenin önemini kavrar.

18. Gözlem için uygun ve gerekli araç, gereci seçip bunları beceriyle kullanır.

19. Gözlem ve deneyde kullanılan araç-gereç, alet ve cihazları tanır.

20. Gözlem ve ölçüm sonucunda elde edilen araştırmanın amacına uygun verileri yazılı

ifade, resim, tablo ve çizim gibi çeşitli yöntemlerle kaydeder.

21. Gözlem, çıkarım veya deneylere dayanarak geleceğe yönelik olası sonuçlar hakkında

fikir öne sürer.


eder. 23. Gözlemlere dayanarak bir veya birden fazla özelliğe göre karsılaştırmalar yapar. 24. İslenen verileri ve oluşturulan modeli yorumlar.

25. Nesneler veya olaylar arasındaki belirgin benzerlikleri ve farklılıkları saptar.

26. Nesneleri (cisim, varlık) ve olayları duyu organlarını veya gözlem araç gereçlerini

kullanarak gözlemler.

27. Olası çözümün gerektirdiği malzeme, araç ve gereçleri araştırır, belirler ve tanır.

28. Olayların sonucunu göz önüne alarak hareket eder (Dikkatlidir, titizdir, hareketlerinin

doğurduğu sorumlulukları kabul eder.) 29. Olmuş olayların sebepleri hakkında gözlemlere dayanarak açıklamalar yapar.

30. Tasarımı gerçekleştirirken kendisinin ve çevresindekilerin güvenliğine önem verir.

31. Tasarladığı çözümün fiziksel ve/veya bilgisayar ortamında modelini geliştirir.

32. Teknoloji ürünleri geliştirmede ; hayal gücü, yaratıcı düşünme, kültür ve gelenekler,

matematiksel bilgi, doğanın isleyişi hakkında fen yoluyla elde edilen bilgiler ile

insanların fark edebilme ve kaynağı ne olursa olsun başlangıçta tamamen ilişkisiz

görünebilen bilgi, olgu ve malzemeleri bir teknolojik urun yapmak amacıyla bir araya

getirebilme yeteneği elde eder.

33. Teknolojik tasarımın tasarım özelliklerini belirlemek, ön tasarım ve iş bölümü

yapmak, model ve simülasyondan faydalanmak, deneme üretimi ve ürünün

değerlendirilmesi gibi çeşitli aşamalardan oluşan bir süreç olduğunu anlar. 34. Teori ve modelleri, fiziksel olayları betimlemede ve tahmin etmede kullanır.

35. Verilen bir olay veya ilişkide en belirgin bir veya birkaç değişkeni belirler. 36. Verilen bir olaydaki bağımlı değişkeni belirler.

37. Verilen bir olaydaki bağımsız değişkeni belirler.

38. Verilen bir olaydaki bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisini

denenebilir bir önerme seklinde ifade eder.

39. Verilen bir olaydaki kontrol edilen değişkenleri belirler.

FİZİK

Kazanımlar:

1. Anahtar fizik kavramlarının farkına varır (değişim, etkileşim, kuvvet, alan, korunum,

ölçme, olasılık, kesinlik, ölçek, denge, madde-enerji ilişkisi, uzay-zaman yapısı vb.).

2. Bilgi kaynaklarının güvenilir ve geçerli olup olmadığını kontrol eder. 3. Bilgileri sentezler ve yeni bilgiler elde eder.

62


4. Bilgiyi arar, bulur ve uygun olanı seçer.

5. Bilgiyi en etkin şekilde sunar.

6. Bilimsel ve teknolojik uygulamalar açısından fiziğin diğer bilim dallarıyla bağlantısını

kurar.

7. Fiziği tanımlar ve evrendeki olayları anlamaya yardımcı temel bilimlerden biri

olduğunu kavrar.

8. Fizik bilimi ve teknolojideki araştırma projelerine kaynak sağlanmasının öneminden

ve koşullarından haberdar olur. 9. Fizik bilimindeki bilgilerin ivmeli bir şekilde arttığını fark eder. 10. Fizik bilimindeki bilimsel bilginin değişiminin genellikle sürekli olduğunu fark eder.

11. Fizik bilimindeki bilimsel bir bilginin her zaman mutlak doğru olmadığının, belli

şartlar ve sınırlılıklar içinde geçerli olduğunun farkına varır.

12. Fizik biliminin sınanabilir, sorgulanabilir, doğrulanabilir, yanlışlanabilir ve delillere

dayandırılabilir bir yapısı olduğunu anlar. 13. Fizik ile bilim felsefesi arasındaki ilişkiyi inceler.

14. Fizik ve teknoloji arasındaki etkileşimin tarihsel gelişimini inceler.

15. Fizik ve teknolojideki önemli bir buluş veya uygulamanın, bilim dünyasını ve toplumu

nasıl değiştirdiğini açıklar.

16. Fizik ve teknolojinin birbirini nasıl etkilediğini analiz eder. 17. Fizik ve teknolojinin birey, toplum ve çevre ile etkileşimini araştırır.

18. Fizik ve teknolojinin birey, toplum ve çevre üzerindeki (sosyal, kültürel, ekonomik,

politik, ahlaki vb. konularda) geçmiş, günümüz ve gelecekteki olumlu ve olumsuz

etkilerini inceler.

19. Fizikteki, bilimsel bir bilginin teknolojinin gelişmesine yaptığı katkıyı örneklerle belirler ve açıklar.

20. Ön bilgi ve deneyimlerini de kullanarak araştırmaya başlamak için çeşitli

kaynaklardan

bilgi toplar.

21. Teknolojik bir yeniliğin, fizik bilimindeki bilimsel bilgilerin gelişmesine yaptığı katkıyı açıklar.

22. Teknolojiyi tanımlar ve teknolojik değişimin farkına varır.

23. Bulguları veya oluşturulan modeli yorumlar.

24. Araştırmanın sınırlılıklarını sonucu yorumlamada kullanır.

25. Gözlem ve ölçümleri sonucunda elde edilen verileri düzenli bir biçimde birimleriyle kaydeder.

26. Gerektiğinde amacını gerçekleştirecek araçlar tasarlar.

27. Hipotez sınama sürecinde kontrol edilen değişkenleri sabit tutarken, bağımsız

değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisini ölçer.

28. Ölçümlerindeki hata oranını azaltmak için uygun düzenekle yeterli sayıda ve gerekli özenle ölçüm yapar.

29. Uygun deney malzemelerini veya araç-gereçlerini tanır ve güvenli bir şekilde kullanır.

30. Amacına uygun bilgi geliştirir.

31. Amacına uygun bilgiyi arar, bulur ve seçer.

32. Bilişim becerilerini kullanacağı bir strateji geliştirir. 33. Geliştirdiği stratejinin uygulama sürecini değerlendirir.


BİYOLOJİ

Kazanımlar:

1. Araştırma sonucu keşfedilen ilişkileri günlük yaşamda meydana gelen olayları

açıklamak için kullanır.

2. Araştırma tekniklerini uygulamak amacıyla çeşitli araç gereçleri etkin olarak kullanır. 3. Araştırmayı veya etkinliği yapmak için gerekli, uygun alet ve materyalleri seçer.

4. Bilgi toplamak amacıyla çeşitli kaynaklara başvurur.

5. Bilimin sınanabilir, sorgulanabilir, yanlışlaşabilir ve kanıtlara dayandırılabilir bir

yapısı olduğunu anlar.

6. Bilimsel bilginin oluşturulmasında ve sunumunda modellerden yararlanmanın yeri ve önemini bilir.

7. Bilimsel bir araştırma yapmaya olan ilgisini geliştirir.

8. Bir araştırmayı yapmak için uygun olan metodu seçer.

9. Bireysel ve toplumsal ihtiyaçların karşılanmasında bilimin rolünü anlar.

10. Biyolojik olaylarla ilgili çeşitli öngörülerde bulunur. 11. Biyolojinin birey, toplum ve çevre üzerindeki uygulamalarını değerlendirir.

12. Biyolojinin diğer bilim dalları ile olan ilişkisini kavrar.

13. Çeşitli araştırmacıların deneysel verilerini, sonuçlarını doğrulamak amacıyla kullanır.

14. Çeşitli sınıflandırma ölçütlerini kullanır, açıklar ve/veya oluşturur.

15. Deneysel sonuçların doğruluğunu sınırlayan hataların kaynaklarını belirler.

16. Farklı tarihsel ve kültürel geçmişleri olan insan topluluklarının bilimsel düşüncelerin

ve biyoloji biliminin gelişimine yaptıkları katkıları örneklerle açıklar. 17. Gözlem ve deneylerde özgünlüğü kendine ilke edinir.

18. Tablo, grafik gibi uygun teknikleri kullanarak verileri sınıflandırır ve düzenler.

19. Uygun araç gereçleri kullanarak doğru ölçümler yapar. 20. Varlıkları duyu organlarını ve/veya uygun araç ve gereçleri kullanarak gözlemler.

21. Verilen bir olayda değişkenleri (bağımlı, bağımsız ve kontrol edilen değişkenler)

belirler.

22. Verilerde ortaya çıkan eğilimleri yorumlar.

23. Yeni bir bulgu ortaya çıktığında mevcut bilimsel bilginin test edilerek sınandığını, düzeltildiğini veya yenilendiğini fark eder.

KİMYA

Kazanımlar:

1. Bilim ve teknoloji üzerine çalışma yapmanın önemini sorgular.

2. Bilimsel bilgiler arasında nitel ve nicel ayırımı yapar . 3. Bilimsel gelişmelerin toplumsal ve sosyal maliyetini araştırır.

4. Deney sonuçlarını çizelge ve grafikle ifade eder; çizelge ve grafikleri yorumlar.

5. Dünyayı yorumlamada bilimsel yaklaşımın ve sorgulayıcı düşünmenin önemini

kavrar.

6. Evreni ve hayatı anlamada bilimin yol göstericiliğini özümser. 7. Gözlem ve deneyin evreni doğru yorumlamadaki önemini kavrar.

64


8. Kimyanın sosyal ve ekonomik alanlara uygulanabilirliğini araştırır.

9. Ölçülebilir büyüklükleri uygun birimlerle ifade eder.

10. Kimyadaki gelişmelerin ekonomik, sosyal, politik ve moral değerlere etkisini

yorumlar.

MATEMATİK

Kazanımlar:

1. Grafikleri uygun bir şekilde çizer.

2. Matematiğin bilimsel ve teknolojik gelişmeye katkısının farkında olur.

3. Matematikteki örüntü ve ilişkileri analiz eder. 4. Şekil, tablo vb modeller kullanır.

5. Sistematik bir liste oluşturabilir.


Kazanımlar:

1. Animasyon ve film kayıtlarını içeren bir çoklu ortam sunumu oluşturur. 2. Basit bir akış diyagramı oluşturur

3. Belirli bir amaç için hazır veritabanı seçer ve bilgi girer

4. Bilgi güvenliği için gerekli tedbirleri alır

5. Bilgilerini düzenli bir şekilde depolamak için oluşturduğu dosya ve klasörleri

düzenler.

6. Bilgisayardaki bilgilerine yönelik çeşitli kaynaklardan gelebilecek tehditlere karşı

önlemler alır. 7. Bilgisayardaki dosyaların depolanması için gerekli birimleri kullanır.

8. Bilgiye ulaşmak için çeşitli elektronik ve yazılı kaynakları araştırır.

9. Bir elektronik çizelge kullanarak amacına uygun tiplerde grafik oluşturur ve düzenler 10. Bir elektronik çizelgedeki veri ve hücreleri biçimlendirir.

11. Bir hücre aralığındaki verileri belli bir ölçüte göre azalan ya da artan şekilde sıralar.

12. Bir masaüstü yayıncılık programında gerekli eklemeleri yapar

13. Bir masaüstü yayıncılık programında sayfayı amacına uygun olarak biçimlendirir.

14. Görselleri eleştirel bakış açısıyla yorumlar. 15. Hazır bir veritabanı kullanılarak amacına yönelik sorgulama yapar ve yorumlar.

16. Hazırladığı sunuya amacına yönelik olarak görsel eklemeler yapıp zenginleştirir.

17. İlgi alanına giren internet adreslerini belirli bir düzende sınıflandırır.

18. İnternet veya elektronik bir kaynaktan ulaştığı verileri uygun dosya ve klasörlere

kaydederek düzenler 19. Kelime işlemcide amacına uygun tablolar oluşturur ve düzenler

20. Kelime işlemcide kullandığı sayfayı amacına uygun olarak düzenler.

21. Kelime işlemcide oluşturduğu metni düzenler.

22. Kelime işlemcide oluşturduğu sayfaya amacına uygun eklemeler yapar.

23. Klavyedeki tuşları işlevlerine uygun olarak seçer. 65


24. Öğrenme ve araştırmasını desteklemek için uygun (konuya özel) çevrim içi kaynakları

kullanır

25. Uygun teknikler kullanarak elektronik çizelge dosyaları oluşturur ve kaydeder

26. Uygun teknikler kullanarak elektronik ortamda bir sunu hazırlar. 27. Uygun teknikler kullanarak sununun görünümünü değiştirir.

28. Uygun teknikleri kullanarak basit bir veritabanı oluşturur

29. Verilen bir araştırma ya da problem durumu ile ilgili topladığı bilginin geçerliliğini

farklı kaynaklardan kontrol eder.

BİLGİ KURAMI

Kazanımlar:

1. Bilgi edinmenin yollarını araştırır.

2. Bilgi kavramını analiz eder.

3. Bilgi ve teknoloji arasındaki ilişkiyi değerlendirir.

4. Doğru bilgiyi ve doğru bilgi ölçütlerini analiz eder. 5. Evrensel değerlerin kazanılmasında bilginin önemini değerlendirir.

6. Toplumların bilgi toplumlarına dönüşüm sürecini değerlendirir.


Kazanımlar:

1. Alternatife ihtiyacı olan ve olmayan durumları belirler. 2. Amaca uygun araç belirler.

3. Amaca uygun soru sorar.

4. Amaç ve aracı ayırt eder.

5. Benzerlik ve farklılıkların ölçütlere göre belirlendiğini fark eder.

6. Bilgi kaynaklarının güvenirliğini sorgular. 7. Bilgi paylaşımının gerekliliğini değerlendirir.

8. Bilginin değişebileceğini ve gelişebileceğini fark eder.

9. Bir karar vermeden önce gerekçeleri değerlendirir.

10. Bir olayın birden çok nedeni olabileceğini fark eder.

11. Eylemlerini, belirlediği/belirlenmiş ölçütlere göre öncelik sırasına koyar. 12. Eylemlerinde göz önüne alacağı şartları değerlendirir.

13. Her durumda tutarlılık aramanın gerekliliğini değerlendirir.

14. İfade ve eylem arasındaki tutarsızlıkları değerlendirir.

15. İhtiyaç ve seçenek ilişkisini görerek, alternatifler arasından en uygununu seçer.

16. Kelimelerin anlamda yarattığı değişiklikleri çözümler.

17. Kendisinin veya diğer kişilerin eylemlerini nedenleri ve etkileri açısından

değerlendirir. 18. Kullandığı ölçütlerin kullanıldığı eylemlere uygunluğunu değerlendirir.

19. Kural kavramını değerlendirir.

20. Ölçüt belirlerken öznel ve nesnel davranması gerektiren durumları ayırt eder. 21. Özne, nesne, olay ve olguları belirlediği/belirlenmiş ölçütlere göre sınıflandırır.

66


22. Süreci etkileyen varsayımları değerlendirir.

23. Şartlar değiştiğinde görüş ve/veya eylemlerin değişebileceğini fark eder.

24. Şartlar değiştiğinde önem ve öncelik sırasının değişip değişmediğini değerlendirir.

25. Şartları göz önünde bulundurarak herhangi bir duruma ilişkin plan yapar. 26. Varsayım oluşturur.

27. Varsayımlara dayalı olarak olası durumları değerlendirir.

28. Verilen araçların hangi amaca dönük olabileceğini tespit eder.

29. Verilen veya gösterilen gerekçelerin uygunluğunu değerlendirir.

TEKNO TASARIM

Kazanımlar:

1. Araştırma sonuçlarını dikkate alarak önceki çalışmada ortaya koyduğu çözüm

önerisine ait çizimde gerekli değişiklikleri yapar.

2. Araştırma sonuçlarını göz önüne alarak gerçekleştireceği tasarımın yapısını ve

özelliklerini belirler. 3. Araştırmalardan elde ettiği sonuçları analiz ederek sorunu tanımlar.

4. Belirlediği sorunu açıklamaya yönelik araştırma yapar.

5. Birimden düzene ulaşma sürecinde yaşadıklarını notları arasına kaydeder.

6. Çözüme yönelik taslak tasarım önerisi geliştirir.

7. Çözümün taşıması gereken genel özellikleri belirler. 8. Doğayı, yaşamı ve kendini farklı açılardan değerlendirme anlayışı geliştirir.

9. Düşünceden çizime kadar olan süreçte yaşadıklarını notları arasına kaydeder.

10. Farkına vardığı sorunlardan birini seçerek çözümüne yönelik öneriler getirir.

11. Önceki çalışmada ortaya koyduğu çözüm önerisinin başkaları tarafından anlaşılırlığını

araştırır. 12. Özgün tasarımlar elde etmek için ısrarla çalışır.

13. Sorun olduğunu fark ettiği düşüncelerinden birini çözüme ulaştırmak için seçer.

14. Tasarım önerisinin benzer ürünlerden farklı olabilmesi için sahip olması gereken

özellikleri sorgular.

15. Tasarımı belirlediği genel özelliklere göre değerlendirir. 16. Tasarımı belirlediği planlamaya bağlı kalarak gerçekleştirir.

17. Tasarımı değiştirmeye ve geliştirmeye yönelik öneri sunar.

18. Tasarımı değiştirmeye ve geliştirmeye yönelik önerileri gerekçeleriyle sunar.

19. Tasarımı, belirlediği genel özelliklere göre değerlendirir.

20. Tasarımın değerlendirmeye yönelik ölçütlerini belirler. 21. Tasarımın yapım aşamalarını planlar.

22. Tasarımını yaptığı plana göre gerçekleştirir.

23. Tasarım sürecinde yaşadıklarını notları arasına kaydeder.

24. Taslak tasarım önerisini geliştirmeye yönelik araştırma yapar.


PROJE

Kazanımlar:

1. Bilgi çeşitleri arasındaki farklara ilişkin örnekler verir.

2. Bilgiye ulaşmada araştırma yapmanın gerekliliğine inanır.

3. Bilim, araştırma ve proje arasındaki ilişkiyi kavrar.

4. Proje hazırlama basamakları ile proje yazma basamakları arasındaki ilişkiyi kurar.

5. Proje hazırlama sürecinde araştırma yapmanın önemini fark eder. 6. Proje hazırlamanın gerekçelerini açıklar.

7. Proje hazırlamanın temel amaçlarını fark eder.

8. Proje yazma basamaklarına uygun olarak elde ettiği verileri düzenler.

9. Proje yazma basamaklarına uygun olarak proje raporunu yazar.

10. Projenin tamamlanma sürecini planlar. 11. Projesini sunuma hazır hale getirir.

12. Rahatsızlık duyduğu durumla ile ilgili proje konusunu belirler.

ESTETİK

Kazanımlar:

1. Sanatın tarzı ve dilinin, çeşitli dönemler bakımından neden farklılaştığını tespit eder.

2. Tabiatta ve sanatta “güzel” arasındaki farkı yorumlar.

3. “Sanat eseri” ile onu değerlendiren arasındaki ilişkiyi yorumlar.

4. “Sanat eseri”nin insan zekâsının yaratma faaliyeti olduğunu belirler.

5. Çeşitli sanat tarzlarının ifade araçlarının anlatımdaki farklılıklarını belirler. 6. Doğru değerlendirme ile değer atfetme ve değer biçme arasındaki farklılığı belirler.

7. Sanat bilgisinin insan için önemini ve değerini ortaya koyar.

8. İnsanın diğer (bilgi, bilim felsefe gibi) insani başarılarını göz önünde bulundurarak

“sanat” kavramını temellendirir.

9. İnsanın neden değerli olduğunu belirler. 10. Estetiğin tarihî gelişimini özetler.


Alanlara Ait Ortak Kazanımlar 1. “Bilgi”, “bilim”, “araştırma”, “bilimsel araştırma”, “bilimsel yöntem” kavramlarının

tanımını söyler/yazar.

2. “Bilgi”, “bilim”, “araştırma”, “bilimsel araştırma”, “bilimsel yöntem” kavramlarının

anlamlarını kendi cümleleriyle söyler/yazar.

3. “Problem”, “değişken”, “bağımlı değişken”, “bağımsız değişken”, “hipotez”, “amaç”,

“önem”, “varsayım”, “sınırlılık”, “tanım”, “evren”, “örneklem”, “veri”, ve “bulgu”

kavramlarının tanımını söyler/yazar. 4. “Raporlaştırma”, “kapak”, “dipnot”, “kaynakça” kavramlarının tanımını söyler/yazar.

5. Alıntılarını kurallarına uygun olarak dipnot ile gösterir. 6. Araştırma amacına uygun aracı seçer.

7. Araştırma amacına uygun veri toplama aracını kullanır.

8. Araştırma ile ilgili temel kavramları açıklar.

9. Araştırma konusu olarak çevresinde karşılaştığı problemlerden birini seçer.

10. Araştırma konusuna uygun “amaç”, “önem”, “varsayım”, “sınırlılık” ve “tanımları”

yazar. 11. Araştırma konusuna uygun araştırmanın amacını söyler/yazar.

12. Araştırma konusuna uygun evren ve örneklemi belirler.

13. Araştırma konusuna uygun evreni belirleyip yazar. 14. Araştırma konusuna uygun -varsa- tanımları söyler/yazar.

15. Araştırma konusunun seçimine etki eden faktörleri söyler/yazar.

16. Araştırma konusunun sınırlılıklarını söyler/yazar.

17. Araştırma raporunda bulunması gereken bölümleri sırasıyla söyler/yazar

18. Araştırma raporunda bulunması gereken bölümleri sırasıyla söyler/yazar. 19. Araştırma raporunun bölümlerini tanır.

20. Araştırma raporunun yazımında dikkat edilecek kuralları hatırlar.



22. Araştırma sonuçlarına dayalı gerçekleştirilebilecek öneriler yazar. 23. Araştırma tekniklerini uygulamak amacıyla çeşitli araç gereçleri etkin olarak kullanır.

24. Araştırma ve veri toplama yöntemlerini tanır.

25. Araştırmanın birey hayatındaki önemini kendi cümleleriyle söyler/yazar.

26. Araştırmanın birey, kurum ve toplum hayatındaki önemini açıklar.

27. Araştırmanın birey, kurum ve toplum için önemine örnek gösterir. 28. Araştırmanın bölümleri ile ilgili temel kavramları tanımlar.

29. Araştırmanın konusunda yer alan değişkenin türünü söyler/yazar.

30. Araştırmanın kurum hayatındaki önemini kendi cümleleriyle söyler/yazar.

31. Araştırmanın toplum hayatındaki önemini kendi cümleleriyle söyler/yazar.

32. Araştırması sonucunda öneri geliştirir. 33. Araştırmasına kapak hazırlar.

34. Araştırmasında elde ettiği bulguları yorumlar.

35. Araştırmasında elde ettiği veriler üzerinde temel işlemler ve çözümlemeler yapar.


36. Araştırmasını kurallara uygun olarak raporlaştırır.

37. Araştırmasının araştırma raporu bölümlerine uygun olarak yazar.

38. Araştırmasının dayandığı temelleri söyler/yazar.

39. Araştırmayı veya etkinliği yapmak için gerekli, uygun alet ve materyalleri seçer. 40. Basın-yayın organlarını takip ederek problemi ile ilgili bilgileri toplar.

41. Başlık ve paragraf düzeninin nasıl olacağını söyler/yazar.

42. Bilgi toplamak amacıyla çeşitli kaynaklara başvurur.


uygulamalara yol açtığına örnekler verir.

44. Bilimin ve teknolojinin gelişmesinde önemli bir sürükleyici gücün bireysel, toplumsal

ve çevresel ihtiyaçlar olduğunu fark eder. 45. Bilimsel araştırma çeşitlerini açıklar.

46. Bilimsel araştırma çeşitlerini söyler/yazar.

47. Bilimsel bilginin değişiminde kanıtların, teorilerin ve/veya paradigmaların rolünü açıklar.

48. Bilimsel bilginin değişiminin genellikle sürekli olduğunu fakat bazen de paradigma

kayması şeklinde olabileceğini fark eder.

49. Bilimsel bilginin ivmeli bir şekilde arttığını fark eder.

50. Bilimsel bir araştırma yapmaya olan ilgisini geliştirir. 51. Bilimsel yöntemin aşamalarını hatırlar.

52. Bilimsel yöntemin aşamalarını sırasıyla söyler/yazar.

53. Bilim-teknoloji-toplum-çevre arasındaki ilişkileri anlar.

54. Bir araştırmayı yapmak için uygun olan metodu seçer.

55. Bir üst maddede yaptığı işlemleri kontrol eder. 56. Bu çalışmayı neden yaptığını uygun cümlelerle önem bölümünde yazar.

57. Bu önerileri önemine göre sıralar.

58. Bulguların nasıl yorumlanacağını kendi cümleleriyle söyler/yazar.

59. Bulguların nasıl yorumlanacağını söyler/yazar.

60. Bulguların yorumlanması ile ilgili özelliklerini açıklar. 61. Bulguların yorumlanmasını örneklerle açıklar.

62. Çeşitli araştırmacıların deneysel verilerini sonuçlarını doğrulamak amacıyla kullanır.

63. Çevresinde bulunan problemleri listeleyip söyler/yazar.

64. Dipnot yazımında dikkat edilecek özellikleri söyler/yazar.

65. Elde ettiği verileri amacına uygun olarak sınıflandırır. 66. Farklı tutum ve değerlerin biyolojik kavramlar üzerine etkisini karşılaştırır.

67. Hipotez yazar.

68. Hipotezde bulunması gereken nitelikleri söyler/yazar.

69. İstatistiksel tekniklerle elde ettiği bulguların anlamını kendi cümleleriyle söyler/yazar.

70. Kağıt düzeninin nasıl olacağını söyler/yazar. 71. Kapak düzeninin nasıl olacağını söyler/yazar.

72. Karışık olarak verilen bilimsel yöntemin aşamalarını doğru olarak sıraya dizer.

73. Karışık verilen işlem sırasını doğru olarak sıralar.

74. Kaynak olarak başvuracağı kaynak eser ve kişileri belirleyip söyler/yazar.

75. Kaynak taraması için imkanlar dahilinde uygun bir plân hazırlar. 76. Kaynakça yazımında dikkat edilecek özellikleri söyler/yazar.

77. Kaynakçasını kurallara uygun olarak yazar.

78. Kendi problemi ile ilgili hipotezler söyler/yazar.

79. Kütüphane çalışmalarında katalog kullanır.

80. Listelediği problemleri önemine göre sıralayıp söyler/yazar. 81. Örnek hipotezler söyler/yazar.

70


82. Örneklem seçimi için araştırmanın amacına uygun örnekleme yöntemi seçer.

83. Örnekleme yöntemlerini söyler/yazar.

84. Örnekleme yöntemlerini tanır.

85. Örnekleme yöntemlerinin tanımlarını söyler/yazar. 86. Plâna uygun olarak aracı kullanır.

87. Problem cümlesinde bulunması gereken nitelikleri söyler/yazar.

88. Problem cümlesine son şeklini vererek söyler/yazar.

89. Proje, tartışma vb. etkinliklerde öne sürülen görüşlerle ilgili “kabullenmiş” tavırdan

daha çok “şüpheciliği” tercih eder. 90. Raporda şekil ve tabloları yerleştirir.

91. Raporlaştırma ile ilgili temel kavramları tanımlar.

92. Raporlaştırmada kullanacağı dilin özelliklerini söyler/yazar.

93. Raporunu dil özelliklerine uygun olarak yazar.

94. Seçtiği araca uygun uygulama plânı hazırlar. 95. Seçtiği problemi problem cümlesi halinde söyler/yazar.

96. Seçtiği problemi uygun bir problem cümlesi haline getirir.

97. Seçtiği problemle ilgili kaynak taraması yapar.

98. Seçtiği yönteme uygun örneklemi belirleyip yazar.

100.Sınıflandırdığı veriler üzerinde gerekli olan istatistiksel işlemleri yapar.

101.Sınıflandırılmış veriler üzerinde basit istatistiksel işlemlerin özelliklerini söyler/yazar.

102.Sınıflandırmada dikkat edilmesi gereken özellikleri söyler/yazar.

103.Sıraladığı problemlerden imkanlarına göre birini seçip işaretler.

104.Sırası karışık verilen bölümleri sıraya dizer. 105.Soru sorma becerilerini geliştirmede istekli davranarak bu bağlamda neler yapabileceğini sorgular.

106.Şekil ve tabloların yerleştirilmesinde dikkat edilecek özellikleri söyler/yazar.

107.Tablo, grafik gibi uygun teknikleri kullanarak verileri sınıflandırır ve düzenler.

108.Teknolojik gelişim sürecinin sınırlılıklarını, kaynaklarını ve teknolojik uygulamaların

olası etkilerini fark eder.

109.Temel ve uygulamalı araştırmaların tanımını kendi cümleleriyle söyler/yazar.

110.Uygun araç gereçleri kullanarak doğru ölçümler yapar.

111.Veri toplama aracı ile elde edilen veriler üzerinde yapılacak temel işlemleri ve

çözümleri hatırlar. 112.Veri toplama yöntemlerini söyler/yazar. 113.Veri toplama yöntemlerinin anlamını söyler/yazar.

114.Verilen bir araştırmanın hangi gruba girdiğini söyler/yazar.

115.Verilen bir bölümde bulunması gereken öğeleri söyler/yazar.

116.Verilen bir değişken türüne örnek gösterir.

117.Verilen bir değişken türünün özelliklerini söyler/yazar.

118.Verilen bir dizi aşama arasından bilimsel yöntemle ilgili olmayanı işaretler.

119.Verilen bir dizi kavramla bir dizi tanımı eşleştirir.

120.Verilen bir kavramın tanımını verilen bir dizi tanım arasından seçip işaretler.

121.Verilen bir kavramla ilgili metni özetler. 122.Verilen bir kavramla ilgili örnek gösterir.

123.Verilen bir olayda değişkenleri (bağımlı, bağımsız ve kontrol edilen değişkenler)

belirler. 124.Verilen bir örnekleme yönteminin basamaklarını söyler/yazar.

125.Verilen bir yöntemin basamaklarında hangi işlemlerin yapılacağını söyler/yazar. 126.Verilen bir yöntemin nerelerde kullanılabileceğini söyler/yazar. 127.Verilen bir yöntemin özelliklerini söyler/yazar.


128.Verilen faktörler arasından araştırma konusunun seçimine etki etmeyenleri seçip

işaretler.

129.Verilenler arasından problem cümlesinde olmaması gereken nitelikleri seçip

işaretler.

130.Yanlılık gösteren bilgi ve görüşleri ayırt eder.

131.Yapılacak işlemleri sırası ile söyler/yazar.

132.Yararlandığı kaynak ve kişilerden elde ettiği bilgileri not veya fişlere yazar.

133.Yazdığı hipotezleri nitelikler açısından kontrol eder. 134.Yazdığı hipotezlerin araştırmasında sağlayacağı yararları söyler/yazar.

135.Yazdığı problem cümlesini problem cümlesinin bulunması gereken nitelikler

bakımından kontrol eder.

136.Yazdığı yorumun doğruluğunu tabloya göre kontrol eder..

137.Yazdıklarını bir bütün halinde ifade eder. 138.Yazımda başlık ve paragraf düzenine uyar. 139.Yazımda kağıt düzenine uyar.


Grupla Çalışma Teknikleri Alt Programı Alanlara Ait Kazanımlar

SPOR

Kazanımlar:

1. Bireysel ve eşli etkinlikleri güvenli bir şekilde yapar. 2. Doğa etkinliklerinde grupla uyumlu hareket eder.

3. Doğa etkinliklerine katılırken grupla uyumlu hareket eder.

4. Doğa etkinliklerini yaparken grubun üyesi gibi hareket eder.

5. Etkinlikleri işbirliği içinde sürdürür.

6. Grup içerisinde etkin olmaya istek duyar. 7. Grup içi iletişim kurmanın önemini açıklar.

8. Grup içi iletişim kurmanın önemini benimser.

9. Grupla uyumlu hareket eder.

10. Spor organizasyonlarına katılarak bağlı olduğu grubu en iyi şekilde temsil eder.

GÖRSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Yapılacak olan çalışmaya göre (Amaç, malzeme, teknik, konu, boyut, süre, vb. açılardan), grubun kaç kişiden oluşacağına karar verir.

2. Konuyu, amaca uygun bir şekilde, üyelerle tartışarak seçer.

3. Grup içerisinde görev paylaşımı yapar.

4. Yapılacak çalışmayı gruba açıklar.

İŞİTSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Öğrendiği müzikleri birlikte seslendirir.

2. Birlikte söyleme ve çalma kurallarına uyar.

DİL VE ANLATIM

Kazanımlar:

1. Grup içerisinde etkin bir şekilde arkadaşlarıyla etkileşimde bulunur.

2. Grupta konuşurken arkadaşına söz hakkı verir. 3. Farklı türdeki görüşlerini açıklamayı, eleştirmeyi ve tartışmayı öğrenir.


EDEBİYAT

Kazanımlar:

1. Grupta dilin kültür taşıyıcısı rolünün önemini ve değerini tartışır. 2. Grupta tartışma sonucunda ortak maddeler elde eder.

SOSYAL BİLGİLER

Kazanımlar:

1. Bulunduğu çeşitli grup ve kurumlar içindeki yerini belirler.

2. İçinde bulunduğu gruplar ile gruplara ait rolleri ilişkilendirir.

3. Katıldığı gruplarda aldığı roller ile rollerin gerektirdiği hak ve sorumlulukları

ilişkilendirir. 4. Kültürel ve toplumsal öğelerin, insanların bir arada yaşamasındaki önemini açıklar.

COĞRAFYA

Kazanımlar:


2. Grup içersinde etkin olmaya istek duyar.


4. Doğa etkinliklerinde grupla uyumlu hareket eder. 5. Doğa etkinliklerine katılırken grupla uyumlu hareket eder.

6. Doğa etkinliklerini yaparken grubun üyesi gibi hareket eder.

TARİH

Kazanımlar:

1. Tarihi olayları araştırırken takım çalışması yapar.

2. İşbirliği yapma alışkanlığı kazanır.

3. Kültürel ve toplumsal öğelerin, insanların bir arada yaşamasındaki önemini açıklar.


FEN VE TEKNOLOJİ

Kazanımlar:

1. İşbirliği yaparak çalışmaya gönüllüdür.

2. Çalışırken üyeler işbirliği yapar.

3. Birlikte deney planı yapar.

FİZİK

Kazanımlar:

1. Bireysel olarak ve/veya diğerleri ile iş birliği içerisinde çalışır.

2. Bireysel ve grup çalışmalarında kendi sorumluluklarını yerine getirir.

3. Kendisinin ve diğerlerinin yaptığı işi tarafsız ve eleştirel olarak değerlendirir.

4. Toplu olarak nasıl çalışılacağını planlar, gelişmelerin plana uygun olup olmadığını kontrol eder ve gerekiyorsa planları değiştirir.

BİYOLOJİ

Kazanımlar:

1. Grup veya diğer çalışmalarda bireysel sorumluluğunu yerine getirir.

2. Grup ve sınıf tartışmalarında diğerlerinin eleştirilerini ve önerilerini dinler, tüm

bunları objektif biçimde değerlendirir.

KİMYA

Kazanımlar:

1. İş birliği yaparak çalışmaya gönüllüdür.

2. Birlikte deney planı yapar.

MATEMATİK

Kazanımlar:

1. Ekip üyeleri, diğer üyelerin başarılarını artırmada birbirlerine katkıda bulunur.


2. Ekip üyeleri, kendilerinden istenilenleri öğrenir ve bütün grup elemanlarının

öğrenmesini sağlar.

3. Ekip üyelerine destek olur, birbirlerini cesaretlendirir ve üyelerin harcadıkları çabaları

takdir eder.

4. Ekip olarak bireysel çabalarının ekip başarısını etkileyeceğinin farkında olur ve

sorumluluklarını yerine getirir.


Kazanımlar:

1. Ağları kullanarak farklı ortamlardaki kullanıcılarla birlikte çalışır

BİLGİ KURAMI

Kazanımlar:

1. Grup üyeleriyle birlikte bilginin toplumsal değerini sorgular.

2. Bilgiyi, bilgi olmayandan ayırt edecek çalışmalar yaparlar.


Kazanımlar:

1. Grup üyelerinin problem durumlarına ilişkin çözümler üretmesine yardımcı olur.

2. Grup üyelerinin sonuçla ilgili tahminlerini karşılaştırır.

TEKNO TASARIM

Kazanımlar:

1. Ürünleri paylaşmaya istekli olur. 2. Özgün tasarımları ile ilgili grup eleştirilerine açık olur.

3. Kaygılarını ve beğenilerini grupla paylaşır.


PROJE

Kazanımlar:

1. Grup içerisinde görev paylaşımı yapar. 2. Grup içerisinde etkin olmaya istek duyar.


4. Proje hazırlamanın temel amaçlarını grupla birlikte belirler.

5. Proje yazma basamaklarına uygun olarak elde ettiği verileri grup üyeleri ile birlikte

düzenler. 6. Projenin tamamlanma sürecini grup üyeleriyle birlikte planlar.


Alanlara Ait Ortak Kazanımlar

1. Bireysel olarak ve/veya diğerleri ile iş birliği içerisinde çalışır.

2. Bireysel ve eşli etkinlikleri güvenli bir şekilde yapar.

3. Bireysel ve grup çalışmalarında kendi sorumluluklarını yerine getirir. 4. Bulunduğu çeşitli grup ve kurumlar içindeki yerini belirler.

5. Çalışırken üyeler işbirliği yapar.

6. Ekip olarak bireysel çabalarının ekip başarısını etkileyeceğinin farkında olur ve

sorumluluklarını yerine getirir.

7. Ekip üyeleri, diğer üyelerin başarılarını artırmada birbirlerine katkıda bulunur.

8. Ekip üyeleri, kendilerinden istenilenleri öğrenir ve bütün grup elemanlarının

öğrenmesini sağlar.

9. Ekip üyelerine destek olur, birbirlerini cesaretlendirir ve üyelerin harcadıkları çabaları

takdir eder. 10. Etkinlikleri işbirliği içinde sürdürür.

11. Farklı türdeki görüşlerini açıklamayı, eleştirmeyi ve tartışmayı öğrenir. 12. Grup içerisinde etkin bir şekilde arkadaşlarıyla etkileşimde bulunur.


14. Grup içerisinde etkin olmaya istek duyar.

15. Grup içi iletişim kurmanın önemini açıklar.

16. Grup içi iletişim kurmanın önemini benimser.

17. Grup ve sınıf tartışmalarında diğerlerinin eleştirilerini ve önerilerini dinler, tüm

bunları objektif biçimde değerlendirir. 18. Grup veya diğer çalışmalarda bireysel sorumluluğunu yerine getirir.

19. Grupla uyumlu hareket eder. 20. Grupta konuşurken arkadaşına söz hakkı verir.

21. Grupta tartışma sonucunda ortak maddeler elde eder.

22. İçinde bulunduğu gruplar ile gruplara ait rolleri ilişkilendirir.

23. İşbirliği yaparak çalışmaya gönüllüdür.

24. İşbirliği yapma alışkanlığı kazanır.

25. Katıldığı gruplarda aldığı roller ile rollerin gerektirdiği hak ve sorumlulukları

ilişkilendirir. 26. Kaygılarını ve beğenilerini grupla paylaşır.

27. Kendisinin ve diğerlerinin yaptığı işi tarafsız ve eleştirel olarak değerlendirir.

28. Konuyu, amaca uygun bir şekilde, üyelerle tartışarak seçer.

29. Toplu olarak nasıl çalışılacağını planlar, gelişmelerin plana uygun olup olmadığını

kontrol eder ve gerekiyorsa planları değiştirir. 30. Yapılacak çalışmayı gruba açıklar.

31. Yapılacak olan çalışmaya göre (Amaç, malzeme, teknik, konu, boyut, süre, vb.

açılardan), grubun kaç kişiden oluşacağına karar verir.


İletişim Becerileri Alt Programı

Alanlara Ait Kazanımlar SPOR

Kazanımlar:

1. Başarma ve kaybetme duygularını centilmence yaşar.

2. Bedenen ve zihnen sağlıklı yaşamak için fiziksel etkinlik yapmanın gerekliliğini kabul eder.

3. Bedenen zihnen sağlıklı yaşamak için fiziksel etkinliklere düzenli olarak katılır.

4. Bireysel ve mücadele sporlarına başarıyı artırmak için etkinliğe düzenli olarak katılır.

5. Çevresinde yapılan spor organizasyonlarının neler olduğunu bilir.

6. Değişik etkinlik organizasyonlarının nasıl yapıldığını açıklar. 7. Dış uyaranlara tepki becerisini geliştirir.

8. Doğa etkinliklerine katılımla çevre duyarlılığını geliştirir.

9. Doğa etkinliklerine özgü motor becerileri değişen koşullara uygun olarak sergiler.

10. Doğa etkinliklerine özgü motor becerileri yapar

11. Doğa etkinliklerini güvenli bir şekilde gerçekleştirir. 12. Egzersiz yapmanın sağlıklı yaşama katkısını açıklar.

13. Etkinlik esnasında verilen uyarıları kabul eder.

14. Etkinlik organizasyonlarında, dönüşümlü olarak değişik roller üstlenir.

15. Etkinliklere tamamen ve sorumlulukla katılır.

16. Etkinlikleri kurallarına uygun olarak gerçekleştirir. 17. Farklı sportif etkinliklere katılarak güven duygusu geliştirir.

18. Farklı sportif etkinliklere kendine güvenerek katılır.

19. Fiziksel egzersiz esnasında ısınma ve soğumanın önemini belirtir.

20. Fiziksel etkinlikler esnasında, arkadaşlarına karşı saygılı ve hoşgörülü davranışlar

sergiler.

21. Fiziksel etkinlikler sırasında meydana gelebilecek kaza ve yaralanmalara karşı

ilkyardım bilgilerini açıklar. 22. Fiziksel etkinliklerde, güvenliğin gerekli olduğunu kabul eder.

23. Fiziksel etkinliler esnasında arkadaşlarına karşı saygılı ve hoşgörülü davranışlar

sergiler.

24. Fiziksel uygunluğu geliştirmek için, çevresindekileri düzenli fiziksel etkinlik yapmaya

özendirir. 25. Kazansa da kaybetse de önemli olanın etkinliklere katılmak olduğunu kabul eder.

26. Kendisi için uygun olan serbest zaman etkinliklerine değer vererek katılır.

27. Malzemeyi ve etkinlik alanlarını başkalarıyla paylaşır. 28. Olimpiyat oyunlarının simgelerinin anlamlarını açıklar.

29. Olimpizm felsefesini kavrar.

30. Oyun ve drama yoluyla kendini ifade eder .

31. Oyun ve drama yoluyla kendini ifade etmenin önemini fark eder.

32. Oyun ve drama yoluyla kendini ifade yeteneklerini geliştirir.

33. Örnek sporcu-spor insanlarını tanır, başarılı olma nedenlerini tartışır. 34. Ritimle hareketleri ilişkilendirir.

35. Ritmik ve melodik duyumlara karşı düzenli ve uyumlu hareket eder.

36. Ritmin önemini kavrar.

37. Sağlık ve hijyen kurallarına dikkat eder.


38. Sağlık ve hijyen kurallarını bilinçli bir şekilde uygular.

39. Sağlıklı yaşam için çevresindekileri düzenli fiziksel etkinlik yapmaya teşvik eder.

40. Sağlıklı yaşam için egzersiz yapmanın önemini açıklar.

41. Seçili spor dalına özgü hareket kalıplarını kullanarak farklı kompozisyonlar oluşturur.

42. Seçili spor dalına özgü müzikler, danslar ve geleneksel oyunlar ile ilgili etkinliklere

katılarak evrensel kültür değerlerini tanır.

43. Seçili spor etkinliklerinde bireysel farklılıkları olan arkadaşları ile olumlu

etkileşimlere girer. 44. Seçili spor etkinliklerinde kendine güven duygusunu geliştirir. 45. Seçili spor etkinliklerinde kontrollü davranış ve adil oyun ilkeleri sergiler.

46. Seçili spor etkinliklerine katılarak rekabet ve iş birliğine uygun tutum ve davranışlar

sergiler.

47. "Sporda erdemlilik" kavramını açıklar.

48. Spor etkinliklerine dil, din, ırk ve cinsiyet ayrımı yapmadan katılır.

49. Spor organizasyonları ve olimpiyat oyunlarının toplumlar arası etkileşimdeki rolünü

değerlendirir. 50. Spor organizasyonlarına katılarak bağlı olduğu grubu en iyi şekilde temsil eder.

51. Spor organizasyonlarına katılır.

52. Spor organizasyonlarının düzenlenmesinde etken olan kurumları tanır. 53. Spor organizasyonlarının gerçekleştirilmesinde etkin görev alır.

54. Spor organizasyonlarının gerçekleştirilmesinde görev ve sorumluluk almaya istekli

olur.

55. Spor organizasyonlarının yapılma nedenlerini açıklar.

56. Spor, dans, halk oyunları gibi etkinliklerin ulusal bayramlara katkısını açıklar. 57. Sporda “erdemlilik" kavramını yorumlar.

58. Sporda elde edilen uluslararası başarılarda ortak sevinç ve gurur duyar.

59. Sportif etkinlikler sırasında, çevreye duyarlı davranır.

60. Sportif etkinliklerde, cinsiyet ayrımı yapılmadığını bilir.

61. Sportif etkinliklerde, farklı roller alarak özgüven duygusunu geliştirdiğini gösterir.

62. Sportif etkinliklere katılım öncesinde, esnasında ve sonrasında bilinçli beslenme ve

sıvı tüketimi alışkanlıkları gösterir. 63. Sportif etkinliklere kazanma ve kaybetmeyi düşünmeksizin katılır.

64. Sportif etkinliklerin çeşidine göre temel yarışma kurallarını bilir.

65. Sportif etkinliklerin düzenlenmesinde görev almaya istek duyar. 66. Temel ilk yardım ilkelerini açıklar. Güncel spor olaylarını takip eder.

67. Ulusal ve uluslararası örnek sporcu - spor insanlarını tanır.

68. Uyarana göre hareket etmesi gerektiğini bilir.

69. Yapılan etkinliklerin vücutta meydana getirdiği değişiklikleri açıklar.

70. Yaptığı spor branşının yarışma kurallarını bilir. 71. Yardımsever olmanın önemini bilir.

GÖRSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Basit geometrik şekilleri görsel çalışmalarında kullanır.

2. Beğenilerdeki farklılığa saygı duyar.


3. Çalışmalarını sergilemekten ve arkadaşlarının yaptığı eserleri izlemekten zevk alır.

4. Çalışmalarını sergilemekten ve bu duyguyu çevresindekilerle paylaşmaktan haz alır.

5. Çeşitli sanat alanlarının şarkı, türkü, şiir, öykü, masal, anı, efsane gibi türlerinden

yararlanarak görsel çalışmalar yapar.

6. Çevresindeki kirliliği ve düzensizliği onaylamadığını görsel sanatlar yoluyla ifade

eder. 7. Çevresinden belirlediği biçimlerden hareketle özgün çalışmalar yapar.

8. Doğa ile ilgili duygu ve düşüncelerini görsel olarak ifade eder.

9. Doğada gezi yoluyla edindiği izlenimlerini paylaşır. 10. Doğadaki üç boyutlu biçimlere ve bunların hareketlerine ilgi duyar.

11. Doğayı, doğal yaşamı sevmenin, ona saygı duymanın önemini ifade eder.

12. Duygu, düşünce ve izlenimlerini çeşitli görsel sanat teknikleri ile ifade eder.

13. Eserde gördüklerini açıklar.

14. Geometrik şekillerle görsel tasarımlar yapar. 15. Gördüğünü, düşündüğünü çizgilerle ve noktalarla yüzey üzerinde ifade eder.

16. Görsel çalışmalarında çizgiyi kullanır.

17. Görsel çalışmalarını sergilemekten ve bu duyguyu çevresindekilerle paylaşmaktan

sevinç duyar.

18. Gösterilen eserde neler gördüğünü söyler. 19. Gösterilen eserde neleri sevip sevmediğini nedenleri ile açıklar.

20. Gösterilen eserdeki renklerin, biçimlerin, figürlerin ve objelerin nasıl kullanıldığını

açıklar.

21. Gösterilen eserden yola çıkarak duygularını, düşüncelerini, hayallerini ve izlenimlerini

ifade eden görsel tasarımlar yapar. 22. Gösterilen eserle ilgili duygu ve düşüncelerini ifade eder.

23. Güzel bulduğu nesne ve varlıklarla ilgili görsel tasarımlar yapar.

24. Işık-gölge ve açık-orta koyu değerlerin resimdeki etkilerini örneklerle açıklar.

25. İki ve üç boyutlu çalışmalarında çizgileri kullanmaktan haz alır.

26. Nokta etkisi yaratan varlıklara çevresinden örnekler göstererek, nokta, benek ve lekelerle renkli özgün kompozisyonlar yapar.

27. Nokta ve çizgi etkisi veren üç boyutlu malzemelerle özgün çalışmalar yapmaktan zevk

alır.

28. Oyunlarında kullandıkları çizgi çeşitlerinden örnekler verir.

29. Oyunlarla çizgisel çalışmalar yapmaktan haz alır. 30. Renklerin duygu ve düşüncelerle ilişkisini tartışır.

31. Sanat eserlerini korumaya duyarlı olur.

32. Yaptığı çalışmaları sergilemeye istek duyar.

33. Yaşamdaki her varlığın kendine özgü bir güzelliği olduğunu kabul eder.

34. Bir rengin değerlerini kullanarak resim yapar.

İŞİTSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Çevresindeki müzik etkinliklerine katılır.

2. Dinlediği değişik türdeki müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini farklı anlatım

yollarıyla ifade eder. 3. Dinlediği değişik türdeki müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini ifade eder.

81


4. Dinlediği öyküdeki olayları farklı materyaller kullanarak canlandırır.

5. Dinlediği öyküdeki olayları farklı ses kaynakları kullanarak canlandırır.

6. Doğada duyduğu sesleri, gürlük özelliklerine göre farklı ses kaynakları kullanarak

canlandırır. 7. Ezgilere kendi oluşturduğu ritim kalıbı ile eşlik eder.

8. Farklı ritmik yapıdaki ezgileri seslendirir.

9. Farklı ritmik yapıdaki müzikleri seslendirir.

10. Grupla ortak müzik arşivi oluşturmada görev almaya gönüllü olur.

11. İnsan sesinin oluşumunu açıklar. 12. Kendi oluşturduğu ezgileri seslendirir.

13. Konuşurken ve şarkı söylerken sesini doğru kullanır.

14. Marşlar aracılığıyla millî bilinç kazanır.

15. Marşlarımızı anlamlarına uygun seslendirir. 16. Müzik çalışmalarını sergilemeye istekli olur.

17. Müziklerde yer alan farklı ezgi cümlelerini dansa dönüştürür.

18. Müziklerdeki aynı ve farklı söz kümelerini harekete dönüştürür.

19. Müziklerdeki farklı bölümleri dansa dönüştürür.

20. Müziklere kendi oluşturduğu ritim kalıbı ile eşlik eder. 21. Müziklere uygun hızda hareket eder.

22. Müzikleri uygun hız ve gürlükte seslendirir.

23. Öğrendiği müziklere yarattığı ritim çalgısıyla eşlik eder.

24. Öğrendiği notalardan oluşan ezgileri doğru çalar.

25. Öğrendiği notaları seslendirir. 26. Ortama uygun müzik dinleme ve yapma kurallarını uygular.

27. Şarkılı oyun müziklerine, özgün hareketlerle eşlik eder.

28. Ses oyunları yapar.

29. Ses ve çalgı grupları oluşturmaya istekli olur. 30. Sesi tekniğine uygun olarak kullanır. 31. Sesin oluşumunu açıklar. 32. Sesin temel özelliklerini açıklar.

33. Türk toplum ve topluluklarının müzik kültürlerinden uygun örnekleri dinlemekten

hoşlanır. 34. Uluslararası müzik türlerinden eserleri dinlemekten ve çalmaktan hoşlanır.

35. Vücudunu ritim çalgısı gibi kullanır.

36. Yarattığı ritim çalgısıyla öğrendiği müziklere eşlik eder. 37. Yarattığı ritim çalgısıyla, dinlediği ve söylediği müziğe eşlik eder.

DİL VE ANLATIM

Kazanımlar:

1. Aktif olarak dinler.

2. Anlatılanları dinler.

3. Bir konu veya tema ile ilgili düşüncelerini açıklar.

4. Bulduğu bilgileri yeni alanlarda kullanır. 5. Bulduğu bilgileri uygun formda sunar.

6. Bulguları uygun bir dille ifade eder.

7. Bulunduğu ortama uygun olarak konuşma biçimini belirler.


8. Dil zevkini geliştirir.

9. Dilini ve millî kültürünü tanıtır. 10. Düşüncelerini başkalarıyla tartışır.

11. Düşüncelerini kavram haritalarıyla ve grafiklerle açıklar. 12. Düşüncelerini paylaşır.

13. Düşüncelerini sözlü ve yazılı olarak ifade eder.

14. Duygu, düşünce, hayal ve isteklerini açık ve anlaşılır bir şekilde eksiksiz ifade eder.

15. Grafikleri yorumlayarak düzgün cümlelerle anlatır.

16. Grup içerisinde etkin bir şekilde arkadaşlarıyla etkileşimde bulunur. 17. Hayal ettiklerini nasıl anlatacağını öğrenir.

18. Her türlü durumu, görünüşü duyguyu ve düşünceyi farklı düzeylerde ifade eder.

19. Kendi cümleleriyle metni doğru anladığına dair ifadeler kullanır.

20. Kendisinin ve başkalarının yazdıklarını eleştirir.

21. Konuşma yazma amacını tartışır. 22. Konuşmasında kelimeleri doğru telâffuz eder.

23. Konuşmasını açık ve anlaşılır yapar.

24. Konuşulurken söz hakkı verir.

25. Konuşurken beden dilini kullanır.

26. Konuyla ilgili tablo, grafik,yapıp bunları açıklar. 27. Metinde gözlemin etkisini tartışır.

28. Metindeki ifadenin kesin olup olmadığını tartışır.

29. Metinden etkilenme nedenini açıklar.

30. Metinden hareketle dönemin sosyal ve siyasî yapısıyla ilgili düşüncelerini paylaşır.

31. Metne ilgi duyma nedenini açıklar 32. Metnin ana düşüncesini kendi düşünceleriyle ifade eder.

33. Metnin döneminin kültürüyle ilişkisini açıklar.

34. Metnin yazılış amacını açıklar.

35. Okuduğu eseri tanıtır.

36. Okuduklarını, dinlediklerini ve düşündüklerini düzgün cümlelerle anlatır. 37. Okurken etkin ve hızlı bir şekilde okur.

38. Olay örgüsünün inandırıcı olup olmadığını tartışır.

39. Savunduğu düşünceyi örneklendirerek açıklar.

40. Tartışılan bir kavramın doğruluğu üzerinde kendi düşüncelerini aktarır.

41. Temayı destekleyen düşüncelerin olumlu veya olumsuz yönlerini açıklar. 42. Ürettiği düşünceyi farklı ortamlarda kullanır.

43. Uygun hitap şeklini seçer.

44. Vücut dilini gerektiği yerde ve gerektiği ölçüde kullanır.

45. Yazarken ve konuşurken hedef kitleyi dikkate alır.

46. Yazma, konuşma amacına ne ölçüde ulaştığını tartışır.

EDEBİYAT

Kazanımlar:

1. Ana düşünce terimiyle ne ifade edilmek istendiğini açıklar.

2. Dilin günlük kullanımıyla bilim, felsefe ve edebiyat eserlerindeki kullanım

farklılıklarını belirler, bunların sebeplerini açıklar. 3. Dilin tarihî ve sosyal yönünü açıklar.

83


4. Duyguların dile getirilişinde başvurulan ifade biçim ve kalıplarını açıklar.

5. Edebî metinde anlamın bağlamla ilişkisini açıklar.

6. Edebî metinlerde dilin hangi işlevde kullanıldığını açıklar.

7. Edebî metinlerin varlık nedenlerini açıklar.

8. Edebî metnin yazıldığı dönemin özelliklerinden ve o dönemdeki her türlü gerçeklikten

nasıl yararlandığını açıklar. 9. Edebî metnin, yazıldığı dönemle ilişkisini açıklar.

10. Edebiyat tarihinin hangi konuları incelediğini açıklar.

11. Edebiyat tarihinin uygarlık tarihi içindeki yerini açıklar. 12. Güzel sanat eserlerinin özelliklerini açıklar.

13. Mekânın metindeki işlevini belirler, özelliklerini açıklar.

14. Metinsiz tiyatronun olup olamayacağını açıklar.

15. Metni yorumlayarak güncelleştirir.

16. Metnin anlamının nasıl oluştuğunu açıklar. 17. Metnin okuyucuda uyandırdığı duyguları belirler, bu duyguların özelliklerini açıklar.

18. Metnin türünün hangi dönemde ortaya çıktığını açıklar.

19. Öğretici metinlerde anlamın okuyucuya, mekâna ve zamana göre değişip

değişmediğini açıklar.

20. Öğretici metinlerde dilin hangi işlevinin hakim durumda olduğunu açıklar. 21. Şiirlerin temasını bulur, tema üzerinde düşüncelerini açıklar.

22. Türk Edebiyatının dönemlerini şema hâlinde gösterir.

SOSYAL BİLGİLER

Kazanımlar:

1. Başkalarının duygu ve düşüncelerini saygı ile karşılar.

2. Bilinçli bir tüketici olarak haklarını kullanır.

3. Bireysel farklılıkları tanır ve kabul eder.

4. Çevresinde gördüklerini şekil ve şemalarla anlatır.

5. Çizdiği şekil ve şemalarda kullandığı sembolleri açıklayan bir bölüm oluşturur.

6. Doğru bilgi alma hakkı, düşünceyi açıklama özgürlüğü ve kitle iletişim özgürlüğü

arasındaki bağlantıyı fark eder. 7. Duyguları ve düşünceleri arasındaki ilişkiyi fark eder.

8. Farklı durumlara ait duygu ve düşüncelerini ifade eder.

9. İletişimi, olumlu olumsuz etkileyen tutum ve davranışları fark ederek kendi tutum ve davranışlarıyla karşılaştırır.

10. İnsanlar arasında kurulan olumlu ilişkilerde iletişimin önemini fark eder.

11. Kitle iletişim özgürlüğü ve özel hayatın gizliliği kavramlarını, birbiriyle ilişkileri

çerçevesinde yorumlar.

12. Tablo ve grafiklerden yararlanarak, ülkemiz nüfusunun özellikleri ile ilgili verileri yorumlar.

13. Tarihsel süreçte düşünceyi ifade etme ve bilim özgürlüklerini bilimsel gelişmelerle

ilişkilendirir.

14. Teknolojik ürünleri kendisine, başkalarına ve doğaya zarar vermeden kullanır.

15. Telif ve patent hakları saklı ürünlerin yasal yollardan temin edilmesinin gerekliliğini savunur.


16. Ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerde iletişim ve ulaşım teknolojisinin etkisini

tartışır.

17. Ulusal Egemenlik ve bağımsızlık sembollerine değer verir.

18. Yerleşme ve seyahat özgürlüğünü açıklar.

COĞRAFYA

Kazanımlar:

1. Bölge tanımlama ve sınıflandırılmasında kullanılan kriterler açısından ülkemizdeki

farklı bölge türlerine haritalar üzerinden örnekler verir.

2. Bölgeler ve ülkeler arası etkileşimde teknolojik gelişmelerin rolüne örnekler verir.

3. Çeşitli ölçeklerdeki bölge örneklerini kullanarak bölge sınırlarının amaca göre

değişebilirliğini açıklar.

4. Doğa ve insan etkileşimini anlamlandırır.

5. Doğa ve insan etkileşimini ortaya koymada coğrafyanın rolünü algılar.

TARİH

Kazanımlar:

1. Bir tarihçinin hayatından yola çıkarak, tarihçi olmanın gerektirdiği eğitim, ilgi,

yetenek ve kişilik özelliklerini kavrar.

2. Farklı kültür, görüş, inançtan olan kişilere saygı ve hoşgörü gösterir

3. Tarihî empati kurar

4. Tarihî konular hakkında sorular sorar ve soruları cevaplar 5. Tarih biliminin diğer bilimlerden nasıl yararlandığını açıklar.

FEN VE TEKNOLOJİ

Kazanımlar:

1. Açık fikirlidir.

2. Bilim ile ilgili meslek ve hobi edinmeye ilgi duyar.

3. Bilim ile uğraşanların tek tip insanlar olmadığını anlar.

4. Bilimsel iş görmenin unsurlarını (bazen yalnız ve bazen birlikte çalışmak,

meslektaşlarla sürekli iletişim içinde bulunmak) anlar.

5. Bireyin teknoloji geliştirirken veya kullanırken sonuçları hakkında kendine, topluma,

çevreye ve yasalara karsı sorumluluk hissetmesi gerektiğini anlar. 6. Çevre sorunlarına karşı duyarlıdır.


7. Çevresinde olayları/etkinlikleri takip eder.

8. Çevreyi ve yabani hayatı korumada hem bireylerin hem de toplumun sorumlu

olduğunu bilir.

9. Doğal kaynakların korunması ve geliştirilmesi gerektiğini bilir.

10. Farklı tarihsel ve kültürel geçmişleri olan insan topluluklarının bilimsel düşüncelerin

gelişimine yaptıkları katkıları örneklerle açıklar.

11. Fen ve teknolojiye dayalı mesleklere ve bu mesleklerde çalışan kişilere (kadın ve

erkek), olabildiğince kendi yakınları veya tanıdıkları arasından örnek verir. 12. Geçmişten günümüze geliştirilen teknolojilerin insanların bireysel ve toplumsal yasam ve çalışma tarzlarını ve çevreyle etkileşimlerini nasıl değiştirdiğini örneklerle açıklar.

13. Gözlem ve araştırmaları ve elde ettikleri sonuçları sözlü, yazılı ve/veya görsel malzeme

kullanarak uygun sekilerde sunar ve paylaşır.

14. Gözlem ve deneyin evreni doğru yorumlamadaki önemini kavrar.

15. İnsanların ve toplumun çevreyi nasıl etkilediğini bilir.

16. Kadınların ve erkeklerin kuramsal ve uygulamalı fen bilimlerini meslek olarak seçip

alanlarında yükselebildiklerini anlar.

17. Teknolojik ürün ve sistemleri kullanarak doğal kaynaklar, canlılar ve habitatların

(yasam alanlarının) nasıl korunabileceğini ve çeşitli urun ve sistemlerin kullanımından

kaynaklanan zararlı atıkların nasıl azaltılabileceğini açıklar.

18. Farklı kültürlerden birçok kadın ve erkeğin fen ve teknolojiye geçmişte ve günümüzde

katkıda bulunduğunu ve bulunmaya devam edeceğini fark eder. 19. Sağlıklı yasam alışkanlıklarını devam ettirir.

FİZİK

Kazanımlar:

1. Başkalarının görüşlerini dinler ve değer verir.

2. Bilim insanlarının çalışmalarına değer verir.

3. Bireyin, toplumun ve çevrenin fizik ve teknolojiyi nasıl etkilediğini açıklar.

4. Bireyin, toplumun ve çevrenin geleceğini etkileyebilecek fizik ve teknoloji temelli güncel tartışmalara katılır.

5. Çevresindeki canlı ve cansız varlıkları korur.

6. Fiziğe ve dünyaya karşı olumlu tutum ve değerler geliştirir.

7. Fiziğin ve teknolojinin bugünkü sınırlılıklarını bilir ve ona göre davranır.

8. Fizik alanında bilgiye ulaşma, geliştirme ve paylaşmada gerekli İnternet becerilerini geliştirir.

9. Fizik bilimindeki bilimsel fikirlerin ve uygulamalarının benimsenmesinde toplum

içinde farklı görüşlerin olabileceğini fark eder.

10. Fizik kavram, terim ve yasalarını içeren makale veya diğer yazılı materyalleri okur ve

anlar. 11. Fizik ve teknolojinin doğasını anlar.

12. Fizik ve teknolojiye farklı kültürlerden birçok kadın ve erkeğin katkıda bulunduğunu

anlar.

13. Fizik ve teknolojiye ülkemizin katkısını açıklar.

14. Fizikle ilgili iletişimlerinde (sözlü, yazılı, görsel vb.) uygun terminolojileri kullanır. 15. Fizikle ilgili konuşmaları dikkatli bir şekilde ve ilgiyle dinler.

86


16. Fizikle ilgili yazılımların etkin bir şekilde kullanımı için işletim sistemi becerilerini

geliştirir.

17. Fizikteki gelişmeleri izler ve değerini bilir.

18. Fizikteki gelişmelerin günlük yaşamımızdaki uygulamalarından dolayı bu gelişmelerin çevresel, ekonomik ve sosyal sonuçlarından haberdar olur.

19. Geliştirdiği stratejileri amaca uygun şekilde uyarlar.

20. Gerektiğinde başkalarına yardım önerir veya yardım talep eder.

21. Günlük yaşamda kullanılan teknolojik ürünlerin çalışma prensiplerini ve/veya işlevini

bilimsel bilgiyi kullanarak açıklar. 22. İlgili, meraklı, içten, dürüst, açık fikirli ve girişimcidir/yaratıcıdır.

23. Karmaşık bilgileri açık, anlaşılır ve öz olarak ifade eder.

24. Kaynakları tasarruflu kullanır ve/veya bu konuda başkalarını uyarır.

25. Kendisinin ve diğerlerinin güvenliğine dikkat eder ve özen gösterir.

26. Teknolojik bir tasarım yapar ve bu süreçte kullanılan bilimsel bilgiyi açıklar. 27. Toplumların fizik ve teknolojik gelişmelerde rekabet içinde olduğunu fark eder.

28. Yaşamındaki olaylarla ilgili karar verirken gerektiğinde fizikte öğrendiklerini uygular.

29. Teknolojik tasarımın bir süreç olduğunu ve çeşitli aşamalardan geçtiğini anlar.

30. Teknolojinin olumsuz etkilerine yine fizik ve teknolojideki gelişmelerle önlem

alınabileceğini, bu etkilerin azaltılabileceğini veya giderilebileceğini anlar.

31. Verilerin analizi sonucunda ulaştığı bulguları matematiksel denklemler gibi modellerle

ifade eder.

BİYOLOJİ

Kazanımlar:



2. Bilim ve teknolojideki araştırma projelerine kaynak sağlanmasının öneminden ve

koşullarından haberdar olur.


uygulamalara yol açtığına örnekler verir. 4. Bilimsel bilginin değişiminde kanıtların, teorilerin rolünü açıklar.

5. Bilimsel çalışmalara katılım ve çalışma esnasında girişimci özelliğini gösterir.

6. Bilimsel etkinliklerle ilgili olarak kendine olan güvenini ve memnuniyetini ifade eder.

7. Bilimsel kavram, süreç ve araştırma sonuçlarını çizim, grafik, tablo, histogram vb.

yazma ve/veya sözel iletişim yoluyla özetler. 8. Bilim-teknoloji-toplum-çevre arasındaki ilişkileri anlar.

9. Bir hipotezi desteklemek ya da reddetmek amacıyla bulduğu sonuçları açık olarak

ifade eder.

10. Bireyin teknoloji geliştirirken veya kullanırken sonuçları hakkında kendine, topluma

ve çevreye karşı sorumluluk hissetmesi gerektiğini anlar. 11. Bitki ve hayvanları sever ve onlara insancıl biçimde davranır.

12. Biyolojik olaylara olan merakını çeşitli uygulamalar yaparak ortaya koyar.

13. Biyolojinin yaşamın anlaşılmasına sağladığı katkıların farkına varır. 87


14. Çevre, yaban hayatı ve doğal kaynakları korumada hem bireylerin hem de toplumun

sorumluluklarını bilir.

15. İletişimde dili etkili kullanmayı ve başka öğelerle desteklemeyi içselleştirir.

16. İnsanların ve toplumun çevreyi nasıl etkilediğine örnekler verir.

17. Kendi alanlarında dünya çapında üne sahip bilim insanlarına ve bilime katkılarına

örnekler verir.

18. Kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini

doğru olarak anlamaya çalışır. 19. Kullanma kılavuzu veya sözlü beyanlardan bir alet veya materyalin nasıl kullanılacağını öğrenir ve uygular.

20. Proje, tartışma vb. etkinliklerde öne sürülen görüşlerle ilgili “kabullenmiş” tavırdan

çok “şüpheciliği” tercih eder.

21. Teknolojik ürün ve sistemleri kullanarak doğal kaynaklar, canlılar ve habitatların nasıl korunabileceğini, çeşitli ürün ve sistemlerin kullanımından kaynaklanan zararlı atıkların nasıl azaltılabileceğini açıklar.

22. Yerel, ulusal ve küresel çevre sorunlarının olası çözüm yollarını tartışır.

KİMYA

Kazanımlar:

1. Bilmediği maddelerle çalışma yaparken dikkatlidir.

2. Çevre sorunlarına karşı duyarlıdır.

3. Deneysel çalışma sırasında güvenlik kurallarına uyar.


eder.

5. Kimya dersinde öğrendiklerini günlük yaşamında karşılaştığı sorunları çözmede

kullanır.

6. Kimya ile ilgili problemlerin çözümünde ve fiziksel olayları açıklamada öğrendiklerini

kullanır. 7. Kimyada kullanılan kodlama sistemini tanır; bu sistemi ve kimyasal terimleri iletişimde kullanır.

8. Sükûnetle dinler, kendini ifade eder, genel kabul görür temellere dayanarak talep ve

iddia öne sürer.

MATEMATİK

Kazanımlar:

1. Gerektiğinde ailesinden, arkadaşlarından ve öğretmenlerinden yardım ister.

2. Günlük dili, matematiksel dil ve sembollerle ilişkilendirir.

3. Kendi düşüncelerini açıklarken matematiksel modeller kurallar ve ilişkileri kullanır.

4. Matematiği anlamlı bir şekilde kullanmak için özgüven geliştirebilir. 5. Matematiği anlamlı bir şekilde kullanmak için özgüven ve olumlu tutum geliştirir.

88


6. Matematiği diğer derslerde ve günlük yaşamında kullanır.

7. Matematiğin estetik yönünün farkında olur.

8. Matematiğin gücünü ve güzelliğini taktir eder.

9. Matematiğin mantıklı ve anlamlı bir alan olduğuna inanır. 10. Matematik hakkında konuşma, yazma, tartışma ve okumanın önemini fark eder.

11. Matematik kültürünü yaşamına uygular.

12. Matematik öğrenmek isteyen kişilere yardımcı olur.

13. Matematik ve problemler hakkındaki düşüncelerini açık bir şekilde sözlü ve yazılı

ifade eder. 14. Matematikle ilgili çalışmalarda yer alır.

15. Matematikle ilgili konularda kendini motive eder.

16. Matematikle ilgili konuları tartışır.

17. Matematikle ilgili olumlu tutum ve başarısını etkileyecek kaygılara kapılmaz.

18. Matematikle uğraşmaktan zevk alır. 19. Matematikte özgüven duyar.

20. Somut model, şekil, resim, grafik, tablo vb temsil biçimlerini kullanarak matematiksel

düşüncelerini ifade eder.


Kazanımlar:

1. Amaca ve hedef kitleye uygun sunum biçimini kullanır

2. Bilgisayardaki dosya ve klasörlerle çalışırken depolama ölçülerini dikkate alır

3. Bilgisayarın temel çalışma prensibini açıklar.

4. Bir veri tabanının temel özelliklerini açıklar. 5. Çalışmalarını düzenlemek için işletim sisteminin özelliklerini kullanır.

6. Çeşitli elektronik gruplara katılarak grup üyeleriyle plan yapma ve fikirlerini paylaşma

için e-posta kullanır

7. Çoklu ortam projelerini etkili bir şekilde sunar.

8. Dijital ortamda kişisel bir ürün dosyası (portfolyo) oluşturur 9. E-devlet uygulamalarını günlük yaşamında kullanır

10. Hazırladığı sunuyu sınıf arkadaşlarıyla paylaşır

11. İnterneti kullanarak bilgiye erişir ve bilgiyi yeniden kullanır

12. İşbirliğine dayalı projeler için e-posta kullanır

13. Kullanım haklarına göre yazılım türlerini açıklar. 14. Masaüstü yayıncılığın temel özelliklerini kullanır.

15. Metinleri, grafikleri, filmleri ve sesleri kullanmanın algıyı ve iletişimi nasıl

değiştirdiğini fark eder.

16. Sayfalar arası bağlantıları sağlayan bir çoklu ortam sunusu oluşturur

17. Sunu programındaki slaytları amacına uygun olarak düzenler 18. Uzaktaki kişilerle bilgi paylaşmanın zorluklarını fark eder.

19. Veri tabanı kullanmanın avantajlarını açıklar.


BİLGİ KURAMI

Kazanımlar:

1. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişimin insan hayatına etkisini açıklar.

2. Ön yargının bilgi üzerindeki etkisini açıklar.


Kazanımlar:

1. Bir düşünceyi farklı biçimlerde ifade eder. 2. Doğru-yanlış kavramlarını değerlendirir.

3. Düşünme eylemi sırasında sergilenen davranışları fark eder.

4. Herhangi bir bilgiyi nasıl edindiğini açıklar.

5. Kendisini düşünmeye yönelten nedenleri açıklar.

6. Kendisinin ve diğer kişilerin ifadelerindeki tutarsızlıkları fark eder. 7. Söz ve söz gruplarının cümle içinde farklı anlamlara gelebileceğini fark eder.

TEKNO TASARIM

Kazanımlar:

1. Başkalarının çözüm önerisine yönelik düşüncelerini dikkate alır.

2. Çözüm önerisine yönelik çizimlerin başkaları tarafından anlaşılması için taşıması

gerekli nitelikleri sorgular. 3. Çözüme ait düşüncelerini yazarak ve çizerek açıklar.

4. Çözüme yönelik özgün tasarımlara ulaşmak için ısrarlı olur

5. Çözüme yönelik özgün ürünler tasarlamaktan zevk alır.

6. Çözüme yönelik özgün ürünler tasarlamaya istekli olur.

7. Çözüme yönelik çizimlerinin başkaları tarafından anlaşılabilir nitelikte olmasına özen gösterir.

8. Çözüme yönelik özgün ürünler tasarlamakta kararlı olur.

9. Düşüncelerini ve hayallerini başkalarıyla paylaşmaktan zevk alır.

10. Düşüncelerini, duygularını ve hayallerini başkalarıyla paylaşır

11. Düşüncelerini, duygularını ve hayallerini başkalarıyla paylaşırken özgün davranır. 12. İlk çalışmaya yönelik değerlendirmelerini yazılı olarak ifade eder.

13. Kaygılarını ve beğenilerini grupla paylaşmaya istekli olur.

14. Kendine güvenini ve yaratıcılığını çözüme yönelik tasarısında ortaya koyar.

15. Kendine güvenini ve yaratıcılığını tasarladığı ürüne yansıtır.

16. Kendine olan güvenini ve yaratıcılığını çözüm sürecinde sergiler. 17. Merak ve hayal ettiği düşüncelerini ifade eder.

18. Nesneye verdiği biçimler üzerindeki geometrik kavramları ifade eder.

19. Notları arasında yer alan düşüncelerini, duygularını, sorunlarını, kaygılarını ve

beğenilerini isteyerek paylaşır.

20. Notlarında yer alan düşüncelerini, duygularını, sorunlarını, meraklarını, hayallerini ve düşüncelerini ifade eder.


21. Oluşturduğu düzende ortaya çıkan estetik, görsel ve teknolojik değerleri ifade

eder.

22. Özgün tasarımı ile ilgili eleştirilere açık olur.

23. Özgün tasarımlar oluşturma sürecinde yaşadıklarını notları arasına kaydeder. 24. Özgün tasarımlar oluşturmada kararlı olur.

25. Özgün tasarımlar yapmaktan zevk alır.

26. Özgün tasarımları ile ilgili eleştirilere açık olur.

27. Sorunun çözümüne yönelik geçirdiği aşamaları paylaşır.

28. Süreçte yaşadığı duygu ve düşüncelerini paylaşmaktan zevk alır. 29. Tasarım sürecinde yaşadıklarını grupla paylaşır.

30. Tasarımı hakkında çevresiyle görüş alışverişinde bulunur.

31. Tasarımın yapım resmini çizerek açıklar.

32. Tasarladığı logoları çizer ve en uygun olanını seçer.

33. Tekrar olayının farkına varır ve değişik tekrar olaylarına örnek verir. 34. Ürünleri paylaşmaya istekli olur.

PROJE

Kazanımlar:

1. Bilimin günlük hayattaki yerini ve önemini açıklar. 2. Çevresinde rahatsız olduğu durumlara örnekler verir.

3. Hazırlamış oldukları projeleri günlük hayata geçirirler.

4. Projesini sergiler. 91



1. Bilimsel çalışmalara katılım ve çalışma esnasında girişimci özelliğini gösterir.

2. Bilimsel etkinliklerle ilgili olarak kendine olan güvenini ve memnuniyetini ifade eder.

3. Bilimsel kavram, süreç ve araştırma sonuçlarını çizim, grafik, tablo, histogram vb.

kullanarak, yazı ve/veya sözel iletişim yoluyla özetler.

4. Bilimsel kavramların anlaşılmasını kolaylaştıracak modelleri ve bilgisayar

simülasyonlarını etkili olarak kullanır. 5. Bireyin teknoloji geliştirirken veya kullanırken sonuçları hakkında kendine, topluma ve çevreye karşı sorumluluk hissetmesi gerektiğini anlar.

6. Bireysel ve toplumsal ihtiyaçların karşılanmasında bilimin rolünü anlar.

7. Değerlendirme, geliştirme ve değiştirme hususunda isteklidir.

8. Etkinliklerde kendisi ve çevresindekilerin güvenliğinin sağlanmasının önemini anlar

ve uygulamaya özen gösterir.

9. Grup ve sınıf tartışmalarında diğerlerinin eleştirilerini ve önerilerini dinler, tüm bunları objektif biçimde değerlendirir.

10. İletişimde dili etkili kullanmayı ve başka öğelerle desteklemeyi içselleştirir.

11. Kendi alanlarında dünya çapında üne sahip bilim insanlarına ve bilime katkılarına

örnekler verir.

12. Kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamaya çalışır.


Öğrenme Yöntemleri Alt Programı

Alanlara Ait Kazanımlar SPOR

Kazanımlar:

1. Fiziksel etkinlikler yaparak koordinasyonunu artırdığını fark eder.

2. Fiziksel uygunluğu geliştirmek için düzenli fiziksel etkinlik yapmayı alışkanlık hâline getirir.

3. Genel ısınma ve soğuma hareketlerini alışkanlık hâline getirir.

4. Kişisel bakımını ve temizliğini yapmayı alışkanlık haline getirir.

5. Olimpiyat oyunlarında hangi spor branşlarının yer aldığını ve sportif büyüklüğünün

farkına varır. 6. Oyun yoluyla stratejiler geliştirme becerisi edinir.

7. Oyun yoluyla stratejiler geliştirme becerisi edinir.

8. Sağlıklı yaşam için düzenli fiziksel etkinlikler yapmanın önemini fark eder.

9. Seçili spor dalına özgü hareket becerilerini geliştirir.

10. Seçili spor dalına özgü hareket kavramlarını tanır 11. Seçili spor dalına özgü ısınma hareketlerini alışkanlık hâline getirir.

12. Seçili spor dalına özgü ısınmanın gerekliliğini bilir.

13. Seçili spor dalına özgü kompleks hareket becerilerini geliştirir.

14. Seçili spor dalına özgü kuralları bilir.

15. Sportif etkinliklere katılım öncesinde, esnasında ve sonrasında bilinçli beslenme ve sıvı tüketiminin gerekliliğini kavrar.

16. Stresi yenmede spor etkinliklerinin önemini fark eder.

17. Ulusal ve uluslararası örnek sporcu - spor insanlarının başarılı olma nedenlerini

tartışır.

18. Yaptığı etkinliklerin niteliğine uygun koordinasyon, hız, kuvvet, çeviklik ve dengesini geliştirir.

GÖRSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Ana renkleri tanır. 2. Basit geometrik şekilleri tanır.

3. Çalışmalarında farklı boya teknikleri keşfeder.

4. Çeşitli formlarla üç boyutlu çalışmalar yapar.

5. Çevresindeki biçim zıtlıklarının neler olabileceğini tartışır.

6. Çizgiyi kullanarak yüzey üzerinde açık orta- koyu değerler oluşturur.

7. Doğayı çirkinleştiren olumsuzlukları fark eder. 8. Dokulu çalışmalar yaparak değişik dokuların farkına varır.

9. Görsel çalışmalarında doğal ve yapay nesnelerden yararlanabileceğinin farkına varır.

10. Gösterilen eserin sanatçısının adını bilgi dağarcığına katar.

11. Güzel bir çevrede yaşamanın önemini kavrar.


12. Güzel sanatlara olan ilgisini sorgular.

13. Işığın etkisiyle objelerin farklı dokusal özellikler kazandığını fark eder.

14. Modelden portre çalışması yapar.

15. Noktayı kullanarak yüzey üzerinde açık orta- koyu değerler oluşturur. 16. Renk çemberinden yararlanarak renk uyumlarını tanır.

17. Renkleri karıştırarak renk zenginliğini keşfeder.

18. Renkleri, günlük yaşamında uyumlu biçimde kullanır.

19. Renklerin ışığa göre değiştiğini fark eder.

İŞİTSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Çevresinde duyduğu sesleri taklit eder.

2. Çevresinde kullanılan çalgıları tanır. 3. Çevresindeki halk oyunlarını müzikleri ile tanır 4. Dinlediği eserlerde hız, gürlük ve anlatım terimlerini fark eder.

5. Dinlediği müziklerdeki gürlük değişikliklerini fark eder.

6. Ergenlik dönemi ses değişim özelliklerini fark eder. 7. Ezgi denemeleri yapar.

8. Farklı türlerdeki müzikleri dinleyerek müzik beğeni ve kültürünü geliştirir 9. Millî bilinç kazandıran marşları tanır. 10. Müziği diğer sanat dalları içinde kullanır. 11. Müziğin diğer sanatlarla ilişkisini kavrar.

DİL VE ANLATIM

Kazanımlar:

1. Okuduğu ve dinlediği metni sorgular.

2. Okuduğunu, dinlediğini, gördüğünü, doğru, tam olarak anlar.

EDEBİYAT

Kazanımlar:

1. Anlamlı kümelerin metnin iletisiyle ilişkisinin yazılı veya şematik ifadesinin metnin

plânı olduğunu kavrar.

2. Anlatıcının, bakış açısını ve özelliklerini kavrar.

3. Anlatmada ve göstermede, dilde ve ifade biçiminde gerçekleşen değişiklikleri fark

eder. 4. Aynı dili konuşan insan topluluklarının ortak kültür değerlerini paylaştıklarını sezer.


5. Batı uygarlığında göstermeye bağlı edebî metinlere toplu hâlde “tiyatro”, “drama”,

“dramatik edebiyat” adları verildiğini kavrar.

6. Diğer bilim ve bilgi alanlarının ortaya koyduğu sonuçların, edebiyatın gerçekliğine

kaynaklık ettiğini kavrar. 7. Dilin ve anlatımın açık, tutarlı anlaşılır olup olmadığını fark eder.

8. Dilin, kültür alanının oluşumundaki rolü ve değerini fark eder

9. Dilin insan ve toplum hayatındaki yerini ve önemini kavrar.

10. Edebî dönemlerin zihniyetle ilişkisini kavrar.

11. Edebî eserlerin yazıldıkları dönemi yansıtan tarihî belge olduklarını kavrar. 12. Edebî gerçekliğin niteliğini kavrar.

13. Edebî metnin bir sistem olduğunu kavrar.

14. Edebî metinlerin kurmaca olduğunu fark eder.

15. Edebî metnin yan anlam değeri bakımından zengin olduğunu sezer.

16. Edebiyatın diğer bilim ve bilgi alanlarının ortaya koyduğu verilerden nasıl yararlandığını fark eder.

17. Edebiyatın dille gerçekleştirilen güzel sanat etkinliği olduğunu fark eder.

18. Edebiyatın güzel sanatlar içerisindeki yerini fark eder.

19. Eleştirel yorumcunun hangi sebeplerle metinde yeni ve farklı anlamlar bulduğunu

açıklama zorunda olduğunu fark eder. 20. Her metnin tamamlanmış bir yapı olduğunu keşfeder.

21. İnsanın, her türlü birikimini dil aracılığıyla sonraki kuşaklara aktardığını kavrar.

22. Kişilerin benzerleriyle tarihte ve günümüzde karşılaşılıp karşılaşılmayacağını tartışır.

23. Mekânın anlatılmasında ve tanıtılmasında nelere, niçin önem verildiğini kavrar.

24. Mekânın benzerlerinin, yeryüzünde bulunup bulunmadığını tartışır. 25. Metnin, manzum veya düz yazıyla yazılmış olmasının sebeplerini tartışır.

26. Metni anlamada ve yorumlamada okuyucunun önemini fark eder.

27. Metnin anlamının zaman içinde ne ölçüde değişebileceğini fark eder.

28. Metnin yazıldığı dönemdeki hâkim zihniyeti fark eder.

29. Mitolojik öğelerin o dönemin sanatı ve dilini nasıl zenginleştirdiğini fark eder 30. Olay örgüsü ve kişilerin iletiyi ifadede bir araç olduğunu kavrar.

31. Sahnelenmek üzere ortaya konan eser metninin, edebiyatın konusu olduğunu kavrar.

32. Temanın evrensel olup olmadığını tartışır.

SOSYAL BİLGİLER

Kazanımlar:

1. Ailesi ve çevresindeki millî kültürü yansıtan öğeleri fark eder.

2. Çevresindeki ihtiyaçlardan yola çıkarak kendine özgü ürünler tasarlar.

3. Çocuk olarak haklarını fark eder.

4. Doğal kaynakların bilinçsizce tüketilmesinin insan yaşamına etkilerini tartışır. 5. Dünya çocuklarının ortak yönlerini ve ilgi alanlarını fark eder.

6. Dünya üzerinde çeşitli ülkeler olduğunu fark eder.

7. Düşünce, sanat ve edebiyat ürünlerinin, doğal varlıkların ve tarihi çevrelerin ortak

miras öğesi olarak yaşatılmasında insanlığın sorumluluğunun farkına varır.

8. Ekonomideki insan etkisini fark eder. 95


9. Görsel materyaller ve verilerden yararlanarak Türkiye’de nüfusun dağılışının neden ve

sonuçlarını tartışır.

10. İnsanların belli bir amaç çerçevesinde oluşturdukları sosyal örgüt, resmî kurum ve

grupları fark eder. 11. İnsanlar arası etkileşimde kitle iletişim araçlarının rolünü tartışır.

12. Kullandığı teknolojik ürünlerin zaman içindeki gelişimini kavrar.

13. Küresel sorunların çözümlerinin yaşama geçirilmesinde kişisel sorumluluğunu fark

eder.

14. Ortak mirasın tanınmasında turizmin yerini fark eder. 15. Örnek incelemeler yoluyla göçün neden ve sonuçlarını tartışır.

16. Siyasî partilerin, sivil toplum örgütlerinin, medyanın ve bireylerin, gündemi ve

yönetimin karar alma süreçlerini ne şekilde etkilediğini örnekler üzerinden tartışır.

17. Toplumsal yaşamı düzenleyen yasaların varlığını ve önemini fark eder.

18. Turizmin uluslararası ilişkilerdeki yeri konusunda bakış açısı geliştirir. 19. Ülkeler arasında ekonomik alışveriş olduğunu fark eder.

20. Ülkemizin diğer ülkelerle doğal afetlerde ve çevre sorunlarında dayanışma ve işbirliği

içinde olmasının önemini fark eder.

21. Yakın çevresindeki bir örnekten yola çıkarak bir olayın çok boyutluluğunu fark eder.

22. Yaşadığı bölgede görülen doğal afetlere neden olan uygulamaları fark eder. 23. Yaşadığı bölgedeki ekonomik faaliyetleri fark eder.

24. Yaşadığı yerin yerel yönetim birimlerini tanır.

COĞRAFYA

Kazanımlar:

1. Çevre bilincine sahip olur.

2. Doğal kaynakların etkin kullanımında çevre planlamasının önemini kavrar.

3. Sınırlı kaynakların etkili kullanımı konusunda projeler geliştirir.

4. Türkiye’nin nüfus projeksiyonlarına dayalı basit senaryolar oluşturur.

5. Türkiye’deki göçlerin sebep ve sonuçlarını coğrafi açıdan sorgular. 6. Doğal kaynakların kullanımındaki farklı tutumları “çevreye duyarlılık” açısından

sorgular.

TARİH

Kazanımlar:

1. Tarih araştırmacılığı ve tarih yazımıyla ilgili yaklaşımları kavrar.

2. Tarihî olayların, inanışların, tutumların, süreçlerin ve durumların karakteristik

özelliklerini kavrar.

3. Tarih öğrenmenin amaç ve yararlarının farkına varır.

4. Tarih öncesi çağlar ve tarih çağları ile bu dönemlerde meydana gelen olayları tartışır. 96


5. Yeni bulgular ve bilimsel gelişmeler ışığında tarihî bilginin ve yorumların

değişebilirliğini kavrar.

FEN VE TEKNOLOJİ

Kazanımlar:

1. Bilimsel bilginin oluşturulmasında ve başkalarına açıklamak amacıyla sunumunda

modellerden yararlanmanın yeri ve önemini bilir.

2. Bilimin ve teknolojinin gelişmesinde önemli bir sürükleyici gücün bireysel, toplumsal

ve çevresel ihtiyaçlar olduğunu fark eder. 3. Bir cismin sekil, renk, büyüklük ve yüzey özellikleri gibi duyusal özelliklerini belirler.

4. Çevre koruma il ilgili faaliyetlerin öneminin bilincine varır ve bu faaliyetlere katılır.

5. Çevreyi ve yabani hayatı koruma yöntemlerini bilir ve tartışır.

6. Denemeye sürekli isteklidir.

7. Fen bilimlerinin sosyal, ekonomik ve teknolojik etkilerinin farkına varır.

8. Öğrenmek için ödül beklemez; öğrenmenin kendisini bir ödül sayar ve ömür boyu

öğrenmeye isteklidir. 9. Toplumsal yaşamında fen bilimlerinin uygulamalarını fark eder.

FİZİK

Kazanımlar:

1. Alet ve cihazların güvenli kullanımı için gerekli temel ilkeleri bilir.

2. Bilimsel bilgininin sürekli geliştiğinin ve dolayısıyla kendi bilgilerini de sürekli

geliştirmesi gerektiğinin farkına varır.

3. Hedefine ulaşmak için yeni denemeler yapmakta ısrarcı olur. 4. Fiziğin öğrenilmesi ve öğretilmesi amacıyla geliştirilmiş paket programları kullanır.

5. Öğrenme sürecinde karşılaştığı zorlukları karamsarlığa kapılmadan aşmaya çalışır.

6. Öğrenmekten veya öğrenmemiş olmaktan öncelikle kendisini sorumlu tutar.

BİYOLOJİ

Kazanımlar:

1. Atıkların yönetiminin önemli bir toplumsal sorun olduğunu algılayarak çevreye

verebileceği zararları önlemek için uygun bir şekilde geri dönüştürülmesi veya imha

edilmesi gerektiğinin farkına varır.

2. Bilimin ve teknolojinin gelişmesinde önemli bir sürükleyici gücün bireysel, toplumsal ve çevresel ihtiyaçlar olduğunu fark eder.


3. Bilimsel bilginin değişiminin genellikle sürekli olabileceğini fark eder.

4. Bilimsel bilginin ivmeli bir şekilde arttığını fark eder.

5. Bilimsel kavramların anlaşılmasını kolaylaştıracak modelleri ve bilgisayar

simülasyonlarını etkili olarak kullanır. 6. Biyolojinin yaşamın anlaşılmasına sağladığı katkıların farkına varır.

7. Biyolojiyle ilgili meslekler ile öğrendikleri biyoloji konuları arasında bağlantı kurar.

8. Gerektiğinde düşüncelerini; ortaya konulan veriler ve kanıtlar ışığında tekrar

değerlendirme, geliştirme ve değiştirme hususunda isteklidir.

9. Kendisi için uygun çalışma teknikleri geliştirme çabası gösterir. 10. Öğrenme sürecine aktif olarak katılmaya istekli olur.

11. Öğrenmeyi öğrenme ile ilgili ilkeleri uygulamayı alışkanlık hâline getirir.

12. Soru sorma becerilerini geliştirmede istekli davranarak bu bağlamda neler

yapabileceğini sorgular.

13. Soru sorma becerilerini geliştirmede istekli davranarak bu bağlamda neler yapabileceğini sorgular.

14. Sosyo-ekonomik ve kültürel bağlamın biyolojinin gelişimini etkilediği gerçeğini

anlar.

15. Teknolojik gelişim sürecinin sınırlılıklarını, kaynaklarını ve teknolojik uygulamaların

olası etkilerini fark eder.

KİMYA

Kazanımlar:

1. Bilime ve onun bir parçası olan kimyaya ilgi duyar.

2. Deney yapabilme becerisi kazanır. 3. Gözlem ve deneyde kullanılan araç-gereç, alet ve cihazları tanır.

4. Kimyanın sosyal, ekonomik ve teknolojik etkilerinin farkına varır.

5. Öğrenmek için ödül beklemez; öğrenmenin kendisini bir ödül sayar ve ömür boyu

öğrenmeye isteklidir.

6. Toplumsal yaşamında kimyanın uygulamalarını fark eder.

MATEMATİK

Kazanımlar:

1. Gerçek hayatta matematiğin öneminin farkında olur.

2. Kâğıtları katlayarak ve keserek geometrik şekiller, matematiksel ilişkiler, desenler, süslemeler oluşturur.

3. Matematiği öğrenebileceğine inanır.

4. Matematiğin eğlenceli yönünün farkında olur.

5. Matematiğin kişinin yaratıcılığını ve estetik anlayışını geliştirdiğine inanır.

6. Matematiğin mantıksal kararlar vermeye katkıda bulunduğuna inanır. 7. Matematiğin zihinsel gelişime olumlu etkisi olduğunu düşünür.

98


8. Matematik dersi için hedefler belirleyerek bunlara ulaşmada kendini yönlendirir.

9. Matematikle ilgili çalışmalarda kendi kendini sorgular.

10. Öğrenme alanları arasında ilişki kurar.


Kazanımlar:

1. Ağa bağlı bilgisayarlar arasında bilgi alışverişi yapılabileceğini fark eder.

2. Bilgi paylaşımında kullanılan ağ çeşitlerini kavrar.

3. Bilgi paylaşmak amacıyla e-posta kullanır. Grafik olarak sunulan bilginin sınırlı cevaplar sağladığını anlar.

4. Bilginin farklı biçimlerde saklanabileceğini kavrar.

5. Bilginin sunulması için kelime işlemci programının yeterli olmadığını fark eder.

6. Bilgisayardaki görevleri gerçekleştirmenin birden fazla yolu olduğunu fark eder.

7. Çeşitli gazetelerin tasarımın temel ilkelerine bağlı olarak farklı sayfa stillerini oluşturduklarını fark eder.

8. Düzenli olarak bilgi depolama ve toplamanın, sorulara cevap bulmada yardımcı

olduğunu anlar.

9. Elektronik çizelgedeki çalışma sayfası özelliklerini tanır.

10. Farklı amaçlar için günlük hayatta kullanılan teknolojileri farkeder. 11. Farklı yollarla cevaplanacak farklı soru tipleri olduğunu anlar

12. Gazetelerin iletileri etkili bir şekilde sunmak için çeşitli yazı şekilleri ve yazma

efektleri kullandığını keşfeder

13. Görsel okuryazarlığın önemini fark eder.

14. İnternet adreslerinin oluşumunu ve yapısını anlar.

15. İşlemlerin ve problemlerin çözümünü yaparken algoritmanın ve programlamanın

genel kavramlarını anlar.

16. Kayıt formlarındaki bilginin alanlara bölündüğünü ve birkaç kayıt formunun bir dosya

oluşturduğunu fark eder. 17. Medya mesajlarının kurgulanmış olduğunun farkına varır.

18. Teknolojinin günlük hayattaki genel kullanımına ilişkin avantaj ve dezavantajlarını

tartışır. 19. Veri tabanındaki verinin farklı biçimlerde saklanabileceğini kavrar.

20. Veritabanının sadece uygun veri girildiyse cevap verebileceğini anlar.

BİLGİ KURAMI

Kazanımlar:

3. Aklın bilgi edinme sürecine etkisini sorgular.

4. Bilginin toplumsal değerini sorgular.

5. Bilginin kişiye yüklediği sorumlulukları fark eder. 6. Bilginin zaman içinde değişebileceğini ve gelişebileceğini fark eder.

99


7. Doğru amaçlar için kullanılmayan bilginin insanlığa vereceği zararları sorgular.

8. İhtiyaç, merak ve hayal gücünün bilgi üzerindeki etkisini sorgular.

9. İnsanın neden bilme eğilimine sahip olduğunu sorgular.

10. Sezginin bilgi edinme sürecine etkisini sorgular.


Kazanımlar:

1. Alternatifli düşünmenin önemini fark eder.

2. Bilgi kaynağına ilişkin duygu ve düşüncelerinin eylemlerine etkisini sorgular.

3. Bütün-parça ilişkilerini sorgular. 4. Tahminde bulunmanın kendisi ve başkaları için faydalarını fark eder.

TEKNO TASARIM

Kazanımlar:

1. İlk çalışmaya yönelik yaptığı değerlendirmelerle bireysel düşüncelerindeki değişim ve gelişimi fark eder

2. Tasarımında kullanacağı yöntem ve teknikleri deneyerek belirler.

3. Soru sormanın neden sonuç ilişkisi kurmaya yardımcı olduğunu fark eder.

4. Yaşamındaki sorunların farkına varır.

PROJE

Kazanımlar:

1. Bilgi ve çeşitlerini tanır.

2. Teknolojinin bilimsel gelişmelerin bir ürünü olduğunu fark eder.

ESTETİK

Kazanımlar:

1. “Bilgi” kavramını felsefi açıdan sorgular.

2. “Değer”i insana özgü bir kavram olması açısından sorgular.

3. “Estetik özne”, “estetik nesne” kavramlarını felsefi açıdan sorgular.

4. “Estetik” kavramını felsefi açıdan sorgular.

5. “Güzel” kavramının göreceliliğini sorgular.


6. “Özne” ve “nesne”yi bilgi elde etme faaliyetinin unsuru olmaları açısından

sorgular.

7. “Sanat ” kavramını günlük yaşamdaki ve felsefi anlamı ile sorgular.

8. “Sanat eseri”nin tek ve özgün olduğu fikrini sorgular.

9. Estetiğin kapsamının sınırlarını sorgular. 10. Göreceliliği zaman, mekân ve toplumsal şartlar açısından sorgular.

11. İnsanın sanat yapmaktaki amacını sorgular.

12. Sanat eserlerinin değerlendirilmesindeki farklılıkları sorgular.

13. Sanatın bir insan başarısı olarak değerini sorgular.



1. Araştırma ile ilgili temel kavramları tanır.

2. Değerlendirme, geliştirme ve değiştirme hususunda isteklidir.

3. Gözlem ve deneylerde özgünlüğü kendine ilke edinir.

4. Kavramları yapılandırmak ve fikirleri geliştirmek için benzeşimler (analojiler) üretir. 5. Kendisi için uygun çalışma teknikleri geliştirme çabası gösterir.

6. Kullanma kılavuzu veya sözlü beyanlardan bir alet veya materyalin nasıl

kullanılacağını öğrenir ve uygular.

7. Öğrenme sürecine aktif olarak katılmaya istekli olur.

8. Öğrenmeyi öğrenme ile ilgili ilkeleri uygulamayı alışkanlık hâline getirir. 9. Teknolojik kavram, ilke ve süreçleri bilir.

10. Yeni bir bulgu ortaya çıktığında mevcut bilimsel bilginin test edilerek sınandığını,

düzeltildiğini veya yenilendiğini fark eder.


Problem Çözme Teknikleri Alt Programı Alanlara Ait Kazanımlar

SPOR

Kazanımlar:

1. Araçlar kullanarak serbest hareketler yapar.

2. Doğa etkinliklerine katılımla çevre duyarlılığını ilişkilendirir.

3. Etkinliklerin türüne göre uygun araç gereçleri kullanır. 4. Fiziksel uygunluğu geliştirmek için düzenli fiziksel etkinlikler yapar.

5. Fiziksel etkinlikler yaparak becerilerini koordineli olarak sergiler.

6. Fiziksel etkinlikler yaparak koordinasyonunu geliştirir

7. Fiziksel etkinliklerin niteliğine göre meydana gelebilecek kaza ve yaralanmalara karşı

farklı önlemler alır.

8. Genel ısınmanın ve soğumanın gerekliliğini bilir. 9. Genel ısınmanın ve soğumanın temel ilkelerini uygular.

10. Hücum ve savunma yöntemlerini değişen koşullara uyarlar.

11. Sağlıklı beslenmeyi yaşam biçimi hâline getirir

12. Sağlıklı yaşam için düzenli fiziksel etkinlik yapmayı yaşam biçimi hâline getirir.

13. Sağlıklı yaşam için düzenli fiziksel etkinlikler yapar.

14. Seçili spor dalına özgü etkinliklerde kendisi ve çevresi ile ilgili güvenlik ilkelerini

uygular. 15. Seçili spor dalına özgü hareket kalıplarını ritim- müzik eşliğinde uygular.

16. Seçili spor dalına özgü hareketleri uygular. 17. Seçili spor dalına özgü ısınma hareketlerini uygular.

18. Seçili spor dalına özgü kompleks hareketler sergiler.

19. Seçili spor dalına özgü kuralları uygular

20. Seçili spor dalına özgü savunma ve hücum becerilerini geliştirir.

21. Seçili spor dalına özgü savunma ve hücum becerilerini, değişen durumlara uygular. 22. Seçili spor etkinliklerinde karşılaşılabilecek problemler için önlemler alır.

23. Seçili spor etkinliklerinde karşılaştığı problemlere çözümler üretir.

24. Seçili spor etkinliklerinde karşılaştığı problemlerin nedenlerini belirler.

25. Seçili spor etkinliklerinde, araçları amacına uygun ve doğru kullanır.

26. Seçili spor etkinliklerine katılarak performansını olumlu yönde geliştirmek için çaba harcar.

27. Serbest hareketleri araçlar kullanarak kompozisyon içinde uygular.

28. Spor sakatlanmalarını önlemeye ilişkin ilkeleri uygular.

29. Sportif etkinliklerde uygun kıyafet ve malzeme kullanımının önemini açıklar.

30. Temel ilkyardım bilgilerini uygular. 31. Yaşam boyu spor için çevresindeki fırsatları değerlendirir.


GÖRSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Ana ve ara renkleri ayırt eder.

2. Çalışmalarında çizgi, renk, biçim ve leke ilişkilerini kullanır.

3. Farklı boya tekniğini resim çalışmalarında kullanır.

4. Değişik malzemeler arasında görsel ilişki kurar.

5. Doğal / yapay objelerin dokusal özelliklerini tasarımlarında kullanır. 6. Doku çeşitlerini ayırt eder.

7. Görsel sanat uygulamalarında renk uyumlarından ve zıtlıklarından yararlanır.

8. Güzel sanat dallarını örneklerle açıklar.

9. İki ve üç boyutlu görsel sanat eserlerini ayırt eder.

10. İnsan figürü çalışmalarında ölçü ve oranı kullanır. 11. İnsan figürü çizimlerinde denge, hacim ve hareketi kullanır.

12. İnsan vücudundaki parçaların birbirine olan oranını ayırt eder.

13. Resim ile fotoğraf arasındaki farkı bilir.

14. Soğuk ve sıcak renkleri ayırt eder.

15. Üç boyutlu basit geometrik biçimlerle inşa yapar.

İŞİTSEL SANATLAR

Kazanımlar:

1. Çalgı ve çalgı topluluklarını ayıt eder.

2. Çevresindeki ses kaynaklarını ayırt eder. 3. Dinlediği müzikleri türlerine göre ayırt eder. 4. Farklı ritmik yapıdaki ezgilere uygun hareket eder.

5. Farklı ritmik yapıdaki müziklere uygun hareket eder.

6. Farklı ritmik yapıdaki müzikleri harekete dönüştürür.

7. Müziklerde aynı ve farklı bölümleri ritm çalgılarıyla ayırt eder.

8. Müziklerde temel hız ve gürlük basamaklarını ayırt eder. 9. Öğrendiği seslerin incelik ve kalınlık özelliklerini ayırt eder.

10. Öğrendiği seslerin temel özelliklerini söyler.

11. Öğrendiği seslerin uzunluk ve kısalık özelliklerini ayırt eder. 12. Yarım bırakılan ezginin devamını kendi oluşturduğu ezgi ile tamamlar. 13. Yurdumuzdaki başlıca müzik türlerini listeler.

DİL VE ANLATIM

Kazanımlar:

1. Bir cümlede veya metinde bırakılan boşlukları uygun şekilde tamamlar.

2. Bulgularla asıl fikrin bağlantısını kurar.

3. Bulguların beklentileri karşılayıp karşılamadığına karar verir. 4. Çözüm aşamasında elde edilen verileri ve bilgileri değerlendirir.


5. Çözümün anlam ve değerini ortaya koyar.

6. İşlemler sırasındaki çalışmaları gözlemler.

7. Kavram ve olguların sosyal yönünü belirler.

8. Konu, tema ve olayı doğrulayan mantıksal sıralamayı yapar. 9. Metinde kurmaca olanla olmayanı belirler.

10. Metindeki cümleleri kullanarak bilgileri birleştirir.

11. Metni değerlendirerek genel bir yargıya varır.

12. Metni meydana getiren parçalar arasındaki ilişkiyi belirler.

13. Metni oluşturan ögeleri birbiriyle ilişkilendirir. 14. Metni oluşturan ögeleri karşılaştırır.

15. Metnin düşünce yapısını oluşturan ögeleri ayırır.

16. Metnin yazılış amacını belirler.

17. Olay örgüsünden yola çıkarak metnin temasını bulur.

18. Olay, mekan ve kişi arasındaki ilişkiyi belirler.

19. Olaylar ve kavramlar arasındaki ilişkileri ortaya koyarak, neden-sonuç ilişkisini

açıklar. 20. Parçadan hareketle ulaşılabilecek yargıları bulur.

21. Problemi anlayarak uygun şekilde çözmek için plânlama yapar.

22. Sorunlara kendine özgü çözümler bulur. 23. Temel düşünceyi destekleyen yardımcı düşünceleri sıralar.

24. Verilen bilgiden hareketle metin oluşturur.

25. Yapı-tema arasındaki ilişkiyi açıklar.

26. Yazılarında ve konuşmalarında benzerlik ve farklılıkları yakalar.

27. Yazılarında ve konuşmalarında sebep-sonuç ilişkileri kurar bulur. 28. Yeni problemleri fark eder.

29. Yöntemleri sınar.

EDEBİYAT

Kazanımlar:

1. Ana düşüncenin özelliklerini belirler. 2. Ana düşünceyle metnin kaleme alındığı dönem arasında ilişki kurar.

3. Anlam ve yorum ilişkisini belirler.

4. Anlatımda bakış açısının rolünü belirler.

5. Anlatmaya bağlı metinlerde dilin hangi işlevlerinin ön plana çıktığını belirler.

6. Anlatmaya bağlı metinlerin hangi edebî türleri oluşturduğunu belirler.

7. Aynı ana düşünceden hareketle bir çok metnin yazılıp yazılamayacağını açıklar. Ana

düşünce-yazar-okuyucu ilişkisini belirler. 8. Bilim ile güzel sanatların farklılığını belirler.

9. Dilin bireysel kullanımda kazandığı özellikleri belirler.

10. Dilin farklı kullanıldığı metinleri karşılaştırır. 11. Dilin kültür taşıyıcısı rolünü belirler.

12. Dramatik örgüyü meydana getiren parçalar arasındaki ilişkiyi belirler.

13. Dramlarda, başka bir deyişle tiyatro metinleri ve dramatik metinlerde göstermenin ve

anlatmanın rolünü ve değerini belirler.

14. Düz yazıyla yazılan anlatmaya bağlı metinlerde, manzum kısımların işlevini belirler. 15. Edebî dönemlerin, eserlerin ve sanatçıların tarih içindeki yeri ve değerini fark eder.

105


16. Edebî metnin her okunduğunda yeni anlamlar kazanıp kazanmadığını belirler.

17. Edebî metnin kendinden önce ve sonra yazılan metinlerle ilişkisini açıklar.

18. Edebî metnin konusunu belirler.

19. Edebî metnin oluşmasına sebep olan temel ifade tarzlarını belirler.

20. Edebî metnin özel bir iletişim aracı olduğunu fark eder, metni diğer iletişim araçlarıyla

karşılaştırır 21. Edebiyatın insanı konu alan diğer bilim dallarıyla ilişkisini belirler.

22. Farklı öğretici metinleri yapı, ana düşünce, anlatma tarzı, dil ve anlatım bakımından

inceler/karşılaştırır.

23. Farklı uygarlıkların ve tarihî dönemlerin Türk edebiyatı üzerindeki etkilerini

karşılaştırır. 24. Güzel sanatların hangi ölçütlere göre sınıflandığını belirler.

25. Güzel sanatların insan hayatındaki yerini ve önemini belirler.

26. Her düzeydeki öğretici ve fayda sağlayan eserlerle sanat eserlerini birbirinden ayırır. 27. Her yapıyı meydana getiren birimleri belirler.

28. İncelediği metinde açıkça dile getirilmiş olanlarla, açıkça ifade edilmemiş olanları

anlam çevresinde ilişkilendirir.

29. İncelediği metinde açıkça dile getirilmiş olanlarla, açıkça ifade edilmemiş olanları

anlam çevresinde ilişkilendirir. 30. İncelediği öğretici metinlerin yazılış amaçlarını belirler.

31. İncelenen metnin yazıldığı dönemi belirler.

32. İnsan etkinliklerin güzel sanatlar içindeki yerini belirler.

33. Kişi, zaman, mekân arasındaki ilişkileri açıklar.

34. Kişilerin olay örgüsündeki işlevlerini belirler, tarihî, dinî ve mitolojik özelliklerini açıklar.

35. Kişilerin temsil ettiği değer ve kavramları belirler.

36. Konularına göre tiyatro metinlerini ayırır ve gruplandırır.

37. Metinde her parçayı bütünle bağı içinde anlamlandırır, bütünü parçayla parçayı da

bütünle dil, yapı ve anlam yönünden ilişkilendirir. 38. Metinde söylenen ile söylenmek istenenin farklılığını ayırt eder.

39. Metinde terim, kavram ve günlük hayatla ilgili gözlemlerden nasıl yararlanıldığını

belirler.

40. Metinde varsa çelişen düşünceleri ve bu düşüncelerdeki anlam tutarsızlıklarını belirler.

41. Metindeki ses, söz bilgisi ve cümle özelliklerini bulur.

42. Metindeki temel düşünceden hareketle, farklı anlatım biçimiyle farklı metinler

oluşturulup oluşturulamayacağını belirler. 43. Metinle yazıldığı dönem arasında ilişki kurar.

44. Metinleri gerçeklikle ilişkileri, işlevleri ve yazılış amaçları bakımından gruplandırır.

45. Metni meydana getiren unsurları belirler. 46. Metnin ana düşüncesini bulur.

47. Metnin anlamının kendi dönemindeki değerini belirler.

48. Metnin anlamının özelliklerini belirler.

49. Metnin anlatım türünü belirler.

50. Metnin dilinin doğal dilden farklılığını ayırt eder.

51. Metnin dilinin ifade edilmek istenen düşünceye, seçilen anlatım türüne ve hitap edilen

okuyucuya, kullanıla iletişim aracına göre değişip değişmediğini fark eder. 52. Metnin her okunduğunda yeni anlam değerleri kazanıp kazanmadığını belirler.

53. Metnin iletişim aracı olduğunu fark eder.

54. Metnin konusunun, güncel, tarihî, bilimsel ve felsefî oluşumunun dil ve anlatım üzerindeki etkisini belirler.


55. Metnin olay örgüsünü bulur.

56. Metnin temasını bulur.

57. Metnin yapısını oluşturan unsurları belirler.

58. Metnin yazarıyla metin arasında ilişki kurar. 59. Metnin yazıldığı dönemin öğretici metin anlayışını belirler.

60. Metnin yazıldığı dönemin sosyal, siyasî ve kültürel hayatının özelliklerini belirler.

61. Metnin yazıldığı dönemle ilişkisini yansıtan kelime, kelime grupları, yapı ve anlatım

özelliklerini belirler ve yorumlar.

62. Metnin yazılış amacını belirler. 63. Metnin, kendisinden önceki metinlerden etkilenip etkilenmediğini belirler.

64. Okuyucunun sezgisine ve anlayışına bırakılan anlam değerlerinin metne nasıl bütünlük

kazandırdığını fark eder.

65. Olay örgüsü ile yaşanmış olayın farklılığını açıklar.

66. Öğretici metinlerde bütünü oluşturan birimlerin özelliklerini belirler. 67. Öğretici metinlerde dilin işlevini belirler.

68. Öğretici metinlerin ana düşüncesiyle ilgili çıkarımlarda bulunur.

69. Öğretici metinlerin oluşmasında metnin yazılış amacının ve hedeflenen okuyucu

kitlesinin rolünü fark eder.

70. Sanat ve sanatçı ilişkisini fark eder.

71. Seçilen paragraflarda varsa çok anlamlı söz ve söz gruplarının metinde kazandığı

değerleri belirler.

72. Sözlü edebiyat ürünlerinin toplumun ortak değerleriyle ilişkisini belirler. 73. Tema, yapı, dil ve anlatım bakımlarından önceki metinlerle ilişki kurar. 74. Tiyatro metinlerinde olay örgüsüne ne ad verildiğini belirler.

75. Tiyatro, tiyatro metni, dram, drama, dramatik tür, oyun kelimelerinin anlamlarını

belirler.

76. Tiyatronun özelliklerini belirler.

77. Tiyatronun güzel sanatlar içerisindeki yerini belirler. 78. Toplumsal ve kültürel olaylarla edebî eserler arasındaki ilişkiyi açıklar.

79. Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasının sebeplerini açıklar.

80. Yaşanan gerçeklikle metindeki gerçekliğin ilişkisini belirler.

81. Yazar ile metin arasındaki ilişkiyi açıklar.

82. Yazarın hayat hikâyesi başta olmak üzere bilinen özellikleriyle metin arasında ilişki kurar.

83. Yazarın metne yüklediği anlamı belirler.

SOSYAL BİLGİLER

Kazanımlar:

1. Bir soruna getirilen çözümlerin hak, sorumluluk ve özgürlükler temelinde olması gerektiğini savunur.

2. Bireylerin rolleri açısından sivil toplum kuruluşlarını resmî kurum ve kuruluşlarla

karşılaştırır.

3. Bireylerin rolleri açısından sivil toplum kuruluşlarını resmî kurum ve kuruluşlarla

karşılaştırır. 4. Buluş yapanların ve bilim insanlarının ortak özelliklerinin bulur.


5. Buluşlarla teknolojik gelişmeleri ilişkilendirir.

6. Çeşitli ülkelerde bulunan ortak miras öğelerine örnekler verir.

7. Çeşitli yöntemlerle çevresindeki herhangi bir nesnenin kendisine göre bulunduğu yönü

bulur. 8. Çevresinde gördüğü doğal ve beşerî unsurları ayırt eder.

9. Çevresindeki teknolojik ürünleri, kullanım alanlarına göre sınıflandırır.

10. Demokrasinin temel ilkeleri açısından farklı yönetim biçimlerini karşılaştırır.

11. Demokratik yönetimlerde yaşama hakkı, kişi dokunulmazlığı hakkı, din ve vicdan

özgürlüğü ile düşünce özgürlüğüne sahip olunması gerektiğini savunur.

12. Haritalardan ve görsel materyallerden yararlanarak Türkiye’deki iklim tiplerinin

dağılışında, konumun ve yeryüzü şekillerinin rolünü açıklar.

13. İçinde bulunduğu eğitsel ve sosyal faaliyetlerde işleyen süreçleri demokrasinin ilkeleri

açısından analiz eder. 14. İlk uygarlıkların bilimsel ve teknolojik gelişmelere katkılarına örnekler verir. 15. İstek ve ihtiyaçlarını ayırt eder.

16. Kamu hizmetlerinin yürütülmesinde yerel yönetimlerin rolünü açıklar.

17. Kendisi ile başka bir toplumdaki yaşıtlarının günlük yaşamlarını karşılaştırır.

18. Kendisi ile çevresindeki gruplar, kurumlar ve sosyal örgütler arasındaki etkileşime

örnekler verir.

19. Konum ile ilgili kavramları kullanarak kıtaların, okyanusların ve ülkemizin coğrafi

konumunu tanımlar.

20. Kültürümüzün sözlü ve yazılı öğelerinden yola çıkarak, doğal afetlerin toplum hayatı

üzerine etkilerini örneklendirir. 21. Küresel sorunlarla uluslararası kuruluşların kuruluş amaçlarını ilişkilendirir. 22. Merkezî yönetim birimlerini tanıyarak bu birimleri temel görevleriyle ilişkilendirir.

23. Mevcut kaynaklarla ihtiyaçlarını ilişkilendirir.

24. Nitelikli insan gücünün Türkiye ekonomisinin gelişmesindeki rolünü değerlendirir.

25. Okul yaşamında gerekli gördüğü eğitsel-sosyal etkinlikler önerir.

26. Okulunda ve yakın çevresinde katılacağı sosyal ve eğitsel etkinliklere karar verir.

27. Ön bilgi ve yaşantısını kullanarak çevresindeki belli başlı sosyal problemler ya da

ihtiyaçlarla grup, kurum ve sosyal örgütleri ilişkilendirir.

28. Ön bilgi ve yaşantısını kullanarak çevresindeki belli başlı sosyal problemler ya da

ihtiyaçlarla grup, kurum ve sosyal örgütleri ilişkilendirir. 29. Sivil toplum kuruluşlarını etkinlik alanlarına göre sınıflandırır. 30. Tarihsel belgelerden yola çıkarak insan haklarının gelişim sürecini analiz eder.

31. Tarihten ve günümüzden örnekler vererek üretim teknolojisindeki gelişmelerin sosyal

ve ekonomik hayata etkilerini değerlendirir.

32. Toplumlar arasında ortak kutlanan özel günlere örnekler verir.

33. Toplumun temel ihtiyaçlarıyla bu ihtiyaçlara hizmet eden kurumları ilişkilendirir. 34. Ülkemizin çeşitli yerlerindeki kültürel özelliklere örnekler verir.

35. Üretimde ve yönetimde toprağın önemini tarihten örneklerle açıklar.

36. Vakıfların çalışmalarına ve sosyal yaşamdaki rolüne tarihten ve günümüzden örnekler

verir.

37. Yaşadığı bölgede görülen bir afet ile bölgenin coğrafî özelliklerini ilişkilendirir.

38. Yaşadığı bölgede görülen doğal afetlerin zararlarını artıran insan faaliyetlerini fark

eder.

39. Yaşadığı bölgede görülen iklimin, insan faaliyetlerine etkisini, günlük yaşantısından

örnekler vererek açıklar. 40. Yaşadığı bölgedeki ekonomik faaliyetler ile coğrafî özellikleri ilişkilendirir.

108


41. Yaşadığı bölgedeki insanların yoğun olarak yaşadıkları yerlerle coğrafî özellikleri

ilişkilendirir.

COĞRAFYA

Kazanımlar:

1. Atmosferin özellikleri ile hava olaylarını ilişkilendirir.

2. Bitki tür ve topluluklarını genel özelliklerine göre sınıflandırır.

3. Çevre sorunlarını farklı kriterlere göre sınıflandırır.

4. Farklı atık türlerini çevre ve insan sağlığına etkileri açısından değerlendirir. 5. Farklı bitki topluluklarının dağılışı ile iklim ve yer şekillerini ilişkilendirir.

6. Türkiye’nin nüfus politikalarını ve gerekçelerini değerlendirir.

7. Ulaşım ağları ile yerleşme ve ekonomik faaliyetleri ilişkilendirir.

8. Yenilenemeyen kaynakların sürdürülebilir kullanımı açısından geri dönüşüm

stratejilerini değerlendirir. 9. Çevre sorunlarının önlenmesine yönelik basit stratejiler geliştirir.

TARİH

Kazanımlar:

1. Kronolojik düşünür. 2. Tarihî yorumları analiz eder.

3. Sebep - sonuç ilişkisi kurar.

4. Tarihî verileri elde eder ve kullanır.

5. Tarihî süreç içinde ve süreçler (geçmiş, bugün, gelecek) arasında bağlantılar kurar.

FEN VE TEKNOLOJİ

Kazanımlar:

1. Fen ve teknoloji uygulamalarının birey, toplum ve cevre üzerine olumlu veya olumsuz

etkilerini söyler.

2. Fen ve teknolojinin olumsuz etkilerine yine fen ve teknolojideki gelişmelerle önlem almanın olası olduğunu, böylece bu etkilerin azaltılabileceğini veya giderilebileceğini anlar.

3. Gerekli araç ve gereçleri kullanarak, eldeki malzemeye şekil verir.

4. Hipotezle ilgili olan değişkenlerin dışındaki değişkenleri sabit tutar.

5. Problemlerin çözümünde, sistematik planlamanın önemini kabul eder. 6. Teknoloji kullanılarak çözülebilir bir problemi anlar ve kendi cümleleri ile ifade eder.

109


7. Çevrede sadece yapay ürünlerin değil, şartlara göre doğal ürünlerin de olumsuz

etkisinin olabileceğini anlar.

FİZİK

Kazanımlar:

1. Analiz ve modelleme sürecinde sayısal işlem yaparken hesap makinesi, hesap

çizelgesi, grafik programı vb. araçları kullanır.

2. Araştırılacak bir problem belirler ve bu problemi çözmek için plan yapar.

3. Belirlediği problem için sınanabilir bir hipotez kurar. 4. Belirlediği problemin çözümü için deney yapar ve veri toplar.

5. Bilimsel bilgi ile görüş ve değerleri birbirinden ayırt eder.

6. Çözülecek problemi tanımlar.

7. Değişkenlerin ölçüleceği uygun ölçüm aracını belirler.

8. Farklı bilgi kaynaklarını kullanır. 9. Kendi bulgularını diğer bulgularla karşılaştırarak aralarında ilişki kurar.

10. Kurduğu hipotezi sınamaya yönelik düzenekler kurar.

11. Modern teknolojik sistemlerle küresel çevre problemleri arasındaki bağlantıları

belirler ve çevre problemlerini çözmek için önerilerde bulunur.

12. Oluşturulan modeli değişik problemlerin çözümüne uyarlar. 13. Problem çözümlerinde matematiksel işlemleri kullanmayı yaşam tarzı hâline getirir.

14. Problem çözümü esnasında yapılabilecek olası hata kaynaklarının farkına varır.

15. Problem için uygun bir çözüm tasarlar.

16. Problemin çözümü için elde ettiği verileri işler ve yorumlar.

17. Söz konusu problem veya araştırmadaki bağımlı, bağımsız ve kontrol edilen değişkenleri belirler.

18. Teknolojinin kendi başına ne iyi ne de kötü olduğunu, ancak ürünlerin ve sistemlerin

kullanımı hakkındaki kararların istendik veya istenmedik sonuçlara yol açabileceğini

fark eder ve örneklerle açıklar.

BİYOLOJİ

Kazanımlar:

1. Bir hipotezi desteklemek ya da reddetmek amacıyla bulduğu sonuçları açık olarak ifade

eder.

2. Bir problemi kesin ve açık olarak belirtir.

3. Biyolojinin alt bilim dalları ile günlük yaşamdaki uygulama alanları arasında ilişki

kurar.

4. Çoğu problemin birden fazla çözümü olduğunun ve bir çözümün tercih edilmesine

ilişkin kararın o şartları belirleyen farklı durumlardan etkilendiğinin farkına varır. 5. Etkinliklerde kendisi ve çevresindekilerin güvenliğinin sağlanmasının önemini anlar ve bunları uygulamaya özen gösterir.


6. Farklı tutum ve değerlerin biyolojik kavramlar üzerine etkisini karşılaştırır.

7. Güvenilir ve kesin verilere dayalı tahminlerde bulunur.

8. Hipotez doğrulandığında uygun sonuçlar çıkarır.

9. Öne sürdüğü hipotezi test etmek amacıyla bir etkinlik tasarlar ve yapar. 10. Problem çözmede yaratıcılığını ortaya koyar.

11. Sonuçlar ilk öne sürülen hipotezi doğrulamıyorsa ikinci bir hipotez kurar.

12. Verilen probleme bir veya daha fazla çözüm önerisi getirir.

13. Yerel, ulusal ve/veya küresel çevre sorunlarının nedenlerini ve etkilerini idrak eder.

14. Zor bir problemle karşılaştığında çözümü için kararlılık gösterir.

KİMYA

Kazanımlar:

1. Bilim ve teknolojideki gelişmelerin insanlar ve doğa üzerine olumsuz etkilerine

örnekler verir. 2. Doğa olaylarını yorumlarken kimya temelinde neden-sonuç ilişkisi kurar.

3. Hazır deney verilerini yorumlayarak genellemelere ulaşır.

4. Kimya ile ilgili problemlerin çözümünde ve fiziksel olayları açıklamada öğrendiklerini

kullanır.

5. Doğa olaylarını yorumlarken kimya temelinde neden-sonuç ilişkisi kurar. 6. Kurduğu hipotezi sınamaya yönelik bir deney önerir.

7. Kurduğu hipotezi sınamaya yönelik nitel veya nicel veriler toplar.

8. Teori ve modelleri, fiziksel olayları betimlemede ve tahmin etmede kullanır.

MATEMATİK

Kazanımlar:

1. Bir matematiksel durumu analiz ederken örüntü ve ilişkileri kullanır.

2. Bir problemi çözerken sabırlı olur.

3. Çözümlerin probleme uygunluğunu ve akla yatkınlığını kontrol eder ve yorumlar.

4. Değişik problemleri çözebilmek için farklı problem çözme stratejileri kullanır. 5. Geriye doğru çalışabilir.

6. Mantığa dayalı çıkarımlarda bulunur.

7. Matematiksel ve günlük yasam durumlarını kullanarak problem kurar.

8. Problem çözmeyi, matematiksel kavramları irdeleme ve anlama için kullanır.

9. Probleme ilişkin çözüm yollarını ve cevapları savunur. 10. Problemi basitleştirebilir.

11. Problemi başka bir biçimde tekrar ifade edebilir.

12. Problemin bir bölümünü çözebilir.

13. Tahmin ve kontrol edebilir.

14. Tahminde bulunur. 15. Varsayımları kullanabilir.

111



Kazanımlar:

1. Belirli işlemleri gerçekleştirebilmek için yazılımların yardım özelliğini kullanır.

2. Belirli problemlerin çözümüne yönelik formülleri kullanarak hesaplamalar yapar

3. Bir problemi çözmek için yazılması gereken programın temel aşamalarını belirler

4. Çeşitli işlemleri gerçekleştirirken basit değişkenler tanımlar ve kullanır

5. Dosyaların ve yazılımların güvenliği için sürekli taşınabilir ortamlarda yedekler. 6. Elektronik çizelgenin kullanımına örnekler verir, kullanım avantajlarını açıklar.

7. Etkili bir sunum hazırlamak için bağlantıları ve zaman ayarını kullanır.

8. Farklı amaçlar için kullanılan yazılım ve donanımlara örnekler verir

9. Herhangi bir kaynaktan erişilen bilginin ihtiyacına uygun olup olmadığına karar verir.

10. Metin düzenlerken kelime işlemcinin kolaylık sağlayan özelliklerini kullanır. 11. Teknolojik gelişmelerin insan hayatına olan etkisini belirler.

12. Veri tabanının kullanıldığı yerlere örnekler verir.

BİLGİ KURAMI

Kazanımlar:

1. Bilgi edinme sürecinde duyum ve deneyin rolünü belirtir.

2. Bilginin ekonomik değerlerinin neler olduğu ile ilgili akıl yürütür..

3. Bilgili insanın özelliklerini tahmin eder.

4. Bilginin türlerini gruplandırır.

5. Bilgiyi, bilgi olmayandan ayırt eder. 6. Bilgilerinin yaşamına etkisine örnekler verir.

7. İnsanın bilen bir varlık olduğunu savunabilir.


Kazanımlar:

1. Benzerliklerden hareketle genelleme yapar. 2. Bir durumun problem olup olmadığına karar verir.

3. Bir durumun problem olup olmadığının kişilere ve şartlara göre değiştiğini fark eder.

4. Çevresindeki özne, nesne ve olaylar arasında sıra dışı bağlantılar kurulduğunda ortaya

çıkabilecek sonuçları tahmin eder.

5. Doğruluk değerine sahip olan ifadelerle olmayan ifadeleri ayırt eder. 6. Düşünerek yapılan ve düşünmeden yapılan eylemleri ayırt eder.

7. Düşünme ve düşünce arasındaki ilişkiyi açıklar.

8. Kelimelerin gerçek ve mecaz anlamlarını ayırt eder.

9. Kendisinin ve diğer kişilerin eylemlerinin olası sonuçlarına ilişkin tahminde bulunur.

10. Mevcut verilerden hareketle tahminde bulunur. 11. Olayları çoklu neden ve çoklu sonuç ilişkisine göre değerlendirir.

112


12. Öneri geliştirip geliştirmeyeceği durumları değerlendirir.

13. Problem durumlarına ilişkin çözümler üretir.

14. Soru ve cevap ilişkisini değerlendirir.

15. Tümdengelime dayalı olarak genelleme yapar. 16. Tümevarıma dayalı olarak genelleme yapar.

TEKNO TASARIM

Kazanımlar:

1. Hayatındaki sorunları belirler. 2. İlk çalışmada yaşadığı süreci ve çözüm önerilerini değerlendirir.

3. Meraklarının, hayallerinin ve düşüncelerinin çözüme ulaştırılması beklenilen birer

sorun olduğunun farkına varır.

4. Nesneye belirlenen sorunu çözmeye yönelik değişik biçimler verir.

5. Seçtiği sorunun çözümüne yönelik öneriler getirir. 6. Sorunun çözümüne yönelik geçirdiği aşamaları paylaşır.

7. Sorunun çözümüne yönelik öneriler sunar.

PROJE

Kazanımlar:

1. Bilgi çeşitleri arasındaki farkı ayırt eder.

2. Çeşitli alanlardaki problem durumlarının projelendirilebileceğini fark eder.

3. Denence sonuçlarını ortaya koyar ve değerlendirir.

4. Denencelere uygun tahminlerde bulunur.

5. Denencelerin sınanması ile problemin çözülüp çözülmediğini kontrol eder. 6. Problemin çözümüne yönelik sorular sorarak denenceler ileri sürer.

ESTETİK

Kazanımlar:

1. “Estetik nesne” ve “estetik özne” kavramlarından hareketle “güzel” kavramına

ulaşır.

2. “Güzel” ve “beğeni duygusu” arasında bağlantı kurar.

3. “Güzel” ve “fayda” kavramlarını ayırt eder.

4. “Güzel” ve “yüce” kavramları arasındaki farkları örneklerle ortaya koyar.

5. “Sanat” ve “güzel” kavramları arasında ilişki kurar.

6. “Sanatçı” ve “sanat eseri” arasında ilgi kurar.


7. Günümüzdeki sanatın popüler olan kısmıyla olmayanını ayırt eder.

8. İnsanın başarılarını değerlerle ilişkilendirir.

9. Sanat eserlerinin kişi değerleriyle ilgisini kurar.


1. Bir hipotezi desteklemek ya da reddetmek amacıyla bulduğu sonuçları açık olarak

ifade eder.

2. Bir problemi kesin ve açık olarak belirtir.

3. Çoğu problemin birden fazla çözümü olduğunu ve bir çözümün tercih edilmesine

ilişkin kararın o şartları belirleyen farklı durumlardan etkilendiğinin farkına varır. 4. Deneysel sonuçların doğruluğunu sınırlayan hataların kaynaklarını belirler.

5. Doğrulanabilir verilerin gerekliliğini savunur.

6. Güvenilir ve kesin verilere dayalı tahminlerde bulunur.

7. Hipotez doğrulandığında uygun sonuçlar çıkarır.

8. Öne sürdüğü hipotezi test etmek amacıyla bir etkinlik tasarlar ve yapar. 9. Problem çözmede yaratıcılığını ortaya koyar.

10. Sonuçlar ilk öne sürülen hipotezi doğrulamıyorsa ikinci bir hipotez kurar.

11. Verilen probleme bir veya daha fazla çözüm önerisi getirir.

12. Verilerde ortaya çıkan eğilimleri yorumlar. 13. Zor bir problemle karşılaştığında çözümü için kararlılık gösterir.

KAYNAK:

Yüksek Öğretim Programları

114


KENDİ İLGİ ve YETENEKLERİNİ TANIMA ÖLÇEĞİ EK-4

Adı Soyadı: ……………………………………….. Numarası:…………………... Dönemi: Düzenleme Tarihi:………………………..

AÇIKLAMA: Hangi davranış düzeyi size uyuyorsa, karşısındaki ilgili kutucuğa(X)işareti koyun.

1 Fen ve teknik konulu kitapları okumaktan zevk alırım.

2 Makinelerin nasıl çalıştığını merak ederim.

3 Deney yapmaktan hoşlanırım.

4 Uzayla ilgili araştırma yapmaktan hoşlanırım.

5 Canlıların yapılarını merak ederim.

6 Birçok şarkıyı biliyor ve söylüyorum.

7 Başkalarıyla şarkı söylemekten çok zevk alıyorum.

8 Müzik aletleri dikkatimi çekiyor ve onları çalmayı deniyorum.

9 Şarkı anında ritim tutmak hoşuma gidiyor.

10 Dinlediğim bir şarkının sözlerini ve melodisini hemen öğrenebilirim.

11 Her konuda çizim yapabilirim.

12 Çizdiğim resimler gerçeklerine çok benzer.

13 Yaptığım resimleri herkes çok beğenir.

14 Resim yaparken büyük bir keyif alıyorum.

15 Çamur ve hamur gibi maddelerden şekiller yapmayı severim.

16 Doğayı ve içinde yaşadığım çevreyi gözlemlemekten hoşlanırım.

17 Harita çizmekten ve harita incelemekten hoşlanırım.

18 Yeryüzünde meydana gelen doğa olayları ilgimi çeker.

19 Yeryüzü şekillerini incelemekten ve araştırmaktan hoşlanırım.

20 Değişik ülkeleri ve orada yaşayan insanları çok merak ediyorum.

21 Zihinden işlemleri çok kolay yapabilirim.

22 Sayılardan oluşan bulmacaları kolayca çözebilirim.

23 Arkadaşlarımın çözemediği zor problemleri çözebilirim.

24 Matematik problemlerini kısa sürede çözebiliyorum.

25 Sayılarla ve geometrik şekillerle uğraşmaktan hoşlanırım.

26 Voleybol, basketbol, futbol, yüzme ve diğer sporları yapmaktan hoşlanırım.

27 Sporla ilgili bazı aktivitelere katılıyorum.

28 Spor müsabakalarında, arkadaşlarım içinde en başarılısıyım.

29 Boş zamanlarımda çoğunlukla sporla uğraşırım.

30 Önemli sporcuların hayatını merak ediyorum.

31 Tarihi olayları araştırmaktan hoşlanırım.

32 Tarihi yerler ve tarihi eserler ilgimi çok çekiyor.

33 Eski zamanlarda yaşayan insanları merak ediyorum.

34 Konusu tarih olan öykü ve hikayeleri okumaktan hoşlanıyorum.

35 Tarihi konuları olan filmleri seyretmekten hoşlanırım.

36 Şiir, öykü veya günlük yazmaktan hoşlanırım

37 Etkili konuşma yeteneğimin olduğunu düşünüyorum.

38 Tiyatro oyunlarında rol almayı çok istiyorum.

39 Bilmece ve kelime oyunlarından hoşlanırım.

40 Kitap okumayı çok seviyorum.

Puanı Sırası Puanı Sırası

FEN BİLİMLERİ MATEMATİK

MÜZİK SPOR

GÖRSEL SANATLAR TARİH

COĞRAFYA DİL SANATLARI


Bartın Bilim ve Sanat Merkezi Müdürlüğü EK-8

DESTEK EĞİTİM PROGRAMI ÖĞRENCİ PERFORMANS GÖZLEM FORMU

Adı Soyadı : ... Alan Adı : ... DüzenlemeTarihi : ...

KAZANIM ÖLÇÜTLER Her Hiçbir DERECELER Zaman Genellikle Bazen Nadiren Zaman

5 4 3 2 1

1. Yeni ve özgün sorular sorar.

2. Çalışmayla ilgilendiği izlenimi veren sorular sorar.

3. Çalışmaya ilişkin kişisel sorular sorar.

4. Kendiliğinden söz alarak fikrini belirtir.

5. Belirttiği fikirler ve verdiği örnekler özgündür.

6. Örnekleri ile fikirleri tutarlıdır.

7. Konu ile ilgili görüşlerini çekinmeden ifade eder.

8. Görüşü sorulduğunda söyler.

9. Tartışmayı (dialoğu) istekle sürdürmeye çalışır.

10. Oturumlara (çalışmalara) hazırlıklı gelir.

11. Çalışmaları ile ilgili gözlemlerini dikkatli bir şekilde yapar.

12. İnceleme ve araştırmalarını özenle yapar.

13. Verileri listeler.

14. Verileri sentez ve analiz yapar.

15. Gözlemleri sonucunda mantıksal çıkarımlarda bulunur.

16. Araştırma ve inceleme sonucunda genellemeler yapar.

17. Ulaşılan sonuçları doğru yorumlar.

18. Araştırma sonuçlarını sunar.

19. Bilgi kaynaklarına nasıl ulaşacağını bilir.

20. Bilgi toplamak için çeşitli kaynaklara başvurur.

21. Bilgi kaynaklarını kendisi bulur.

22. Ulaştığı kaynaklardan etkin bir biçimde yararlanır.

23. Çalışma anında verilen yönergeleri izler.

24. Çalışmalarında zamanı akıllıca kullanır.

25. Çalışmalarında kullandığı materyalleri tanır.

26. Başkalarının anlattıklarını ve önerilerini dinler.

27. Bireysel ve grup sorumluluğu alır.

28. Konu ve olayların önemli kısımlarını ayırt eder ve Problemlerin farkına varır. 29. Olayların nedenlerini, kanıtlarını ve sonuçlarını öğrenmek için çaba sarf eder.

30. İletişim becerilerini kullanır.

TOPLAM

GENEL TOPLAM


Bartın Bilim ve Sanat Merkezi Müdürlüğü EK-8 DESTEK EĞİTİMİ PROGRAMI

ÖĞRENCİ PERFORMANS GÖZLEM FORMU (Ortak Danışman Formu)

Adı Soyadı : ... ...................................................................... Düzenleme Tarihi :…………………………

FORMUN DOLDURULMASI: Danışman öğretmen, kendi disiplin alanına ait sütuna, davranışlar bölümünde yer alan her bir davranış için; Her Zaman(5) Genellikle(4) Bazen(3) Ara Sıra(2) Hiçbir Zaman(1) puanlarından uygun olanı yazacaktır.

FEN BİLİM

DAVRANIŞLAR

1. Yeni ve özgün sorular sorar.

2. Çalışmayla ilgilendiği izlenimi veren sorular sorar.

3. Çalışmaya ilişkin kişisel sorular sorar.

4. Kendiliğinden söz alarak fikrini belirtir.

5. Belirttiği fikirler ve verdiği örnekler özgündür.

6. Örnekleri ile fikirleri tutarlıdır.

7. Konu ile ilgili görüşlerini çekinmeden ifade eder.

8. Görüşü sorulduğunda söyler.

9. Tartışmayı (dialoğu) istekle sürdürmeye çalışır.

10. Oturumlara (çalışmalara) hazırlıklı gelir.

11. Çalışmaları ile ilgili gözlemlerini dikkatli bir şekilde yapar.

12. İnceleme ve araştırmalarını özenle yapar.

13. Verileri listeler.

14. Verileri sentez ve analiz yapar.

15. Gözlemleri sonucunda mantıksal çıkarımlarda bulunur.

16. Araştırma ve inceleme sonucunda genellemeler yapar.

17. Ulaşılan sonuçları doğru yorumlar.

18. Araştırma sonuçlarını sunar.

19. Bilgi kaynaklarına nasıl ulaşacağını bilir.

20. Bilgi toplamak için çeşitli kaynaklara başvurur.

21. Bilgi kaynaklarını kendisi bulur.

22. Ulaştığı kaynaklardan etkin bir biçimde yararlanır.

23. Çalışma anında verilen yönergeleri izler.

24. Çalışmalarında zamanı akıllıca kullanır. 25. Çalışmalarında kullandığı materyalleri tanır.

26. Başkalarının anlattıklarını ve önerilerini dinler.

27. Kendisinin ve grubun sorumluluğunu alır. 28. Konunun, olayların önemli kısımlarını ve problemlerini fark eder.

29. Olayların nedenlerini, kanıtlarını ve sonuçlarını öğrenmek için çalışır. 30. İletişim becerilerini kullanır.

TOPLAM PERFORMANS PUANI

İMZA İMZA İMZA İMZA ……………………………………….

İMZA İMZA İMZA İMZA ……………………………………….


Bartın Bilim ve Sanat Merkezi Müdürlüğü FORM-9

DESTEK EĞİTİMİ PROGRAMI İLGİ-YETENEK GÖZLEM FORMU

Adı Soyadı : ... Numarası : ...

ÖLÇÜTLER Her Sık Hiçbir DERECELER Zaman Sık Bazen Nadiren Zaman

5 4 3 2 1

İŞİTSEL SANATLAR (MÜZİK)

1.Ritim ve melodiye diğer çocuklardan fazla tepkide bulunur.

2.Müzikle diğer çocuklara göre daha çok ilgilidir. 3.Çeşitli müzik aletleri ile ilgilenir, onları çalmayı dener.

4.Dinlediği müzik parçasını kısa zamanda öğrenir, anlamlı ve uygun şekilde söyleyebilir. 5. Başkaları ile şarkı söylerken onlara uymaktan hoşlanır.

6. Müzik arşivi oluşturmaya isteklidir. 7.Sesleri algılaması (müzik kulağı) diğer çocuklara göre daha gelişmiştir. 8

.Müzik dinler ve müzik etkinliklerine katılmaktan hoşlanır.

9 .Müzik parçaları yapmaya büyük istek ve çaba gösterir.

10.Temel müzik yazı ve öğeleri hakkında bilgi sahibidir. TOPLAM

GENEL TOPLAM

GÖRSEL SANATLAR (RESİM)

1.Çeşitli konularda çizimler yapar. 2.Resimler, planlar, resimlere derinlik verir ve parçalar arasında uygun oranlar kullanır.

3.Resim çalışmalarını ciddiye alır ve resim yapmaktan haz duyar.

4.Diğer çocukların yaptığından değişik çizimler yapar.

5.Resim yapma, çizme ve boyama için çok zaman harcar.

6.Resmi kendi yaşantılarını ve duygularını ifade etmek için başarıyla kullanır.

7.Diğer insanların, sanat-resim çalışmalarına ilgi duyar.

8.Diğerlerinin eleştirilerinden hoşlanır ve içlerinden yeni şeyler öğrenir

9.Çamurdan, sabundan, vb. yumuşak gereçlerle üç boyutlu şeyler yapmaya özel ilgi gösterir.

10.Çeşitli resim ve çizimlere özgün yorumlar getirir. TOPLAM

GENEL TOPLAM

FEN BİLİMLERİ (GENEL BAKIŞ)

1.Fen ve teknik araçlara karşı ilgilidir 2. Fen ve teknik konular içeren kitaplar okumaktan zevk alır. 3. Deneyler yapmaya isteklidir.

4. Fen ile ilgili bilim insanlarını merak eder.

5. Laboratuar çalışmalarından hoşlanır. TOPLAM

GENEL TOPLAM

BİYOLOJİ

1. Canlıların yapılarını merak eder. 2. Doğadaki canlıları incelemekten hoşlanır.

3. Doğadaki hemen her canlının yaşamına ilgi duyar. 4. Doğanın insanlar üzerindeki/insanın doğa üzerindeki etkisi ile ilgilidir.

5.Belgesel izlemekten, doğa ve gezi ile ilgili yayınları incelemekten hoşlanır. TOPLAM

GENEL TOPLAM

FİZİK

1. Makinelerin çalışma prensiplerini merak eder. 2. Uzay ilişkilerine ilgi duyar.


3. Evrendeki fiziksel değişimlere karşı duyarlıdır.

4. Elektronik ya da mekanik bir aracın sökülerek yeniden monte edilmesi gibi konularla ilgilenmekten hoşlanır. 5. Maddenin değişik halleri arasındaki ilişkileri kavrar.

TOPLAM

GENEL TOPLAM

KİMYA

1. Doğada gördüğü maddelerin yapısını merak eder.

2. Yakın çevresindeki maddelerden bazılarının yapısını inceler. 3.Maddelerin birbirleriyle olan etkileşimlerini merak eder.

4.Günlük hayatta kullanılan karışımları tanır. 5.Analiz ve sentez yeteneği gelişmiştir.

TOPLAM

GENEL TOPLAM

MATEMATİK

1.Problemin çözümüne yönelik değişik yöntemleri kullanır.

2.Sayılarla ve geometrik şekillerle meşgul olmaktan zevk alır. 3.Zihinsel çevikliğe sahiptir.

4.Verileri ele alırken dikkat çekici bir yeteneği vardır.

5.İlgisiz gibi görünen işlemler arasında ilgi kurar. 6.Problemi kısa sürede çözer.

7.Uygulamaya, analize, senteze ve değerlendirmeye odaklanır. 8.Bulmaca çözmekten zevk alır.

9.Benzerlikleri eşleştirme, karışık şekillerden anlam oluşturmaktan zevk alır. 10. İlişkileri ve bağıntıları görme yeteneği vardır.

TOPLAM GENEL TOPLAM

SOSYAL BİLİMLER (GENEL BAKIŞ)

1.Arkadaşları tarafından bir grup organizatörü olarak görülür.

2.Yaratıcı öyküler anlatır ya da yazar. 3.İnsan ilişkilerinde mizahı görür ve kendi kendine gülebilir.

4.Yaşına göre kavramsal olarak ilerlemiştir. 5.İnsan davranışlarının değerlendirilmesinde eleştirel yargılarda bulunabilir.

6.Diğer insanların göremediği ilişkileri görebilir. 7.Konu ve olayların önemli kısımlarını ayırt eder ve problemleri fark eder.

8.Arkadaşlarına göre iletişim becerisi yüksektir. 9.Başkalarının sorunlarına karşı duyarlıdır.

10.Okul içi ve dışı faaliyetlere katılır. TOPLAM

GENEL TOPLAM

COĞRAFYA

1.İçinde yaşadığı çevrenin doğal özelliklerini bilir. 2.Harita çizmekten ve harita incelemekten hoşlanır.

3.Dünya ülkelerini ve insan topluluklarını merak eder. 4.Doğayı ve içinde yaşadığı çevreyi incelemeyi sever.

5.Gökyüzünü, denizleri ve üzeride yaşadığı toprak parçasını merak eder. 6.Coğrafi keşiflere karşı ilgi duyar ve kaşiflerin hayatını merak eder.

7.Yabancı ülkeleri görmek ister. 8.İklim olaylarının oluşumuna ve değişimine ilgilidir.

9.Yeryüzü şekillerini tanır, şekillerle alakalı yorum yapabilir. 10.Doğada gördüğü maddelerin yapısını merak eder.

TOPLAM

GENEL TOPLAM

TARİH

1.Geçmişte veya yaşanmakta olan olayları merak eder.

2.Tarihî konular hakkında sorular sormayı ve/veya cevaplamayı sever. 3.Tarihî süreç ve/veya süreçler (geçmiş, bugün, gelecek) arasında bağlantılar kurabilir.

4.Tarihi olayları ve konuları içeren hikaye ve/veya romanları okumaktan zevk alır. 5.Olayların kronolojik sıralaması ilgisini çeker.


6.Geçmişteki insanlar ve toplumlar hakkında bilgi toplamaktan hoşlanır.

7.Tarihi olayları ve konuları içeren filmleri izlemekten zevk alır. 8.Tarihi yerler ve eserler ilgisini çeker.

9.Tarihsel olaylardaki neden sonuç ilişkisini kavrar. 10.Kendi ülkesinin uzak ve/veya yakın tarihini merak eder.

TOPLAM

GENEL TOPLAM

DİL SANATLARI

1.Resimlerden çok yazılar dikkatini çeker.

2.İsimler, yerler, tarihler konusunda belleği iyidir.

3.Bilmecelerden, kelime oyunlarından hoşlanır. 4.Dinleyerek daha iyi öğrenir. 5.Yaşına göre kelime hazinesi iyidir.

6.Yazı yazmaktan hoşlanır. 7.Öğrendiği yeni kelimeleri kullanmayı sever.

8.Sözel tartışmalarda başarılıdır.

9 Dinleyicileri, konuşmaları ile etkiler. 10.Kitap okumayı sever.

TOPLAM

GENEL TOPLAM

SPOR

1.Farklı türde fiziksel aktivitelere katılımdan zevk alır. 2.Hareketin akışını ve teknik bilgileri daha çabuk öğrenir

3.Yarışa dayalı oyunlarda kararlı ve sürekli olarak üstünlük gösterir. 4.Bulunduğu grup içinde fizik kondisyonu en iyi olanlardandır.

5.Okul içi ve dışında voleybol, basketbol, futbol, izcilik, yüzme, tenis vb. sporları yapmaktan hoşlanır ve bunlardan bazılarına sürekli olarak katılır. 6.Okul içi ve okul dışı zamanının çoğunu çeşitli bedensel etkinliklere ayırmak ister.

7.Spor yarışlarını gazete, dergi ve diğer yayın araçlarından izlemekten hoşlanır. 8.Yarış gerektiren oyunlara katılmaktan hoşlanır.

9.Performansı zamanla yükselir ve gelişir. 10.Başarısızlıklar karşısında isteğini ve azmini kaybetmez.

TOPLAM GENEL TOPLAM

İMZALAR

………………………………... ………………….…………… …………….………………….


DESTEK EĞİTİM PROGRAMI EK-10

ÖĞRENCİ GÖZLEM KAYIT BELGESİ ADI SOYADI:…………………………………………………………………………………………………………….. NUMARASI :………………………………………… DÜZENLEME TARİHİ:…………………………………………….……………….

İLGİ ALANLARI:

1. 2. 3.

YETENEK ALANLARI:

1.

2.

3.

BİLİŞSEL ALAN:

(Zihinsel yönü ağır basan davranışlar)

DUYUŞSAL ALAN:

(Kazandırılmak istenen duygular, tercihler, değerler, ahlaki kurallar, istek ve arzular, güdüler, yönelimler vb.)

PSİKOMOTOR/DEVİNİŞSEL ALAN:

( Kişinin bedenini kullanarak gerçekleştirdiği öğrenmeler)

AÇIKLAMALAR:

(Diğer belirtilmek istenenler)

İMZA

Danışman Öğretmen


Documents

DESTEK EĞİTİM PROGRAMI - mebk12.meb.gov.trmebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/74/01/966478/dosyalar/2015_01/22013053...Altı Şapkalı Düşünme Tekniği 33 Beyin Fırtınası 36