Afrikaans

Met die afskop in Junie wat vinnignaderkom is Suid-Afrikaners opgewondeoor die vooruitsig om gasheer te wees vir

een van die wêreld se grootste sport gebeurtenisse.Ons sukses as gasheerland vir die Konfederasie-beker in 2009 dra by tot die feestelike stemming. Asdie eerste Afrika gasheerland word ons ʼn eenmaligegeleentheid gegun om te bewys waartoe ons reën-boognasie in staat is.

Voorbereidings het in 2004 begin met ʼn geleidelikeverbetering van die land se paaie, vervoer, stadionsen geboue. Hierdie omvangryke konstruksie werkhet heelwat werksgeleenthede geskep watekonomiese groei tot gevolg gehad het. Om diewaarheid te sê, meer as 130 000 werksgeleenthedeis geskep met die bou van die stadions, en dit hetR2 miljard bygedra tot lae inkomste huishoudings.Ons land het nou tien wêreldklas stadions, wat onsgoed posisioneer om ander groot sport gebeutenissein die toekoms aan te bied. Gasheer stede hetplanne in plek om hierdie stadions na dieWêreldbeker te gebruik.

Die regering het R33 miljard vir die Wêreldbekerbeskikbaar gestel en Suid-Afrikaners sal voortgaanom voordeel daaruit te trek lank nadat Zakumi, dieamptelike gelukbringer van die 2010 FIFA

Wêreldbeker, sy laaste dans op11 Julie gedans het. Bestedingis noukeurig gemonitor om teverseker dat daar nie ver-morsing plaasgevind het nieen sodat daar rekenskap gegeekan word rakende die aan-wending van openbare fondse.

Byna R13 miljard is gespan-deer aan die opgradering vanvervoerstelsels dwarsoor dieland, en groot stede het nounuwe stelsels soos die Hoë-spoed Bus-vervoerstelsel. ʼnVerdere R1.3 miljard word ge-spandeer op veiligheid ensekuriteit, wat die Suid-Afrikaanse Polisiediens salhelp met hul voortgesette strydteen misdaad en wat sal verseker dat besoekerstydens die Wêreldbeker byeenkoms veilig is.

Ons land sal selfs verder baat vind wanneer onshonderde duisende besoekers van regoor die wêreldhier verwelkom. Die Wêreldbeker byeenkoms salook toerisme bevorder en ons hoop dat baie besoe-kers na Suid-Afrika sal terugkeer.

Gemeenskappe moet betrokke raak, waak teen van-dalisme en moet hierdie sport fasiliteite gebruik omjeug en sport ontwikkeling te bevorder.

Hierdie Wêreldbeker sal uitstaan as ʼn bepalendeoomblik in ons land se ontwikkeling.

Ke nako – dit is tyd!

2010 - Ke Nako!

Jaarliks, gedurende Februarie, kondig die Minister van Finansies die regering se spanderings-, belasting- en leningsplanne virdie volgende drie jaar aan. Dit word die Nasionale Begroting genoem. Dit dui aan hoe die regering geld gaan invorder en hoedit spandeer gaan word. Die Nasionale Begroting verdeel geld tussen nasionale departemente, provinsies en munisipaliteite.

ʼn Groter ekonomie wat meermense bevoordeelSedert 1994 het die regering die ekonomie laat

herlewe uit die swak toestand waarin dieApartheidsregering dit gelaat het. Die

ekonomie het gegroei en veral sedert 2001 was meermense in staat om werk te kry. Die regering het ookmeer geld gespandeer op behuising, onderwys,maatskaplike toelaes, vervoer en water.

Ten spyte van hierdie suksesse is te veel mensesteeds werkloos. Veral jong mense kry nie werk nie.Deur ʼn inkomste te verdien, plaas dit mense in ʼnposisie om hulself en hulle gesinne uit armoede tebevry. ʼn Land kan ook nie sukses en rykdom behaalas so baie mense werkloos is nie.

Teen die einde van 2008 het die ekonomie opgehou

groei en het die land in ʼn resessie ingegaan. Soosons weet was die resessie veroorsaak deur gebeurein die wêreldekonomie.

Die regering het stappe geneem om die impak vandie resessie op armes te verminder deur meer tebestee, meer maatskaplike toelaes te betaal en deurmeer werksgeleenthede in die openbare werke pro-gramme te skep.

Om meer werk te skep, benodig ons selfs vinnigerekonomiese groei en moet ons dinge anders doensodat ons vir meer mense werk kan verskaf. Meestewerksgeleenthede word deur besighede verskaf:maar die regering kan help deur dit makliker virbesighede te maak om besigheid te doen, mense in

diens te neem en wins te maak. Ons land benodig ʼnvennootskap tussen gemeenskappe, die regering,besighede en vakbonde, sodat ons bymekaar kankom om gesamentlik oplossings te vind virwerksverskaffing.

Almal het ʼn rol om te speel om te verseker dat onsvinniger groei en meer werksgeleenthede skep. Dieregering se rol is om onderwys en opleiding te ver-beter, om inflasie en rentekoerse laag te hou, om diewette wat dit moeilik maak vir besighede om tefunksioneer te verander en om beter diens te leweraan beide individue en besighede. Die regering isverbind daartoe om dinge anders te doen om ver-snelde groei te bewerkstellig en meer werksgeleent-hede te skep.

22001100 BBEEGGRROOTTIINNGGDie publiek se gids

Begrotingshoogtepunte

Enquiries: Communications Directorate, Tel: (012) 315 5757, Web-site: www.treasury.gov.za

In die Staatsrede, het PresidentZuma ʼn nuwe plan aange-kondig om die regering se

werkverrigting te verbeter. Ditbeteken dat duidelike mikpunte virdie regering se hoof prioriteite –onderwys, gesondheid, bekampingvan misdaad, landelike ontwikkel-ing, werkskepping en verbeterdebehuising – gestel sal word.Hierdie mikpunte moet teen 2014bereik word.

Voorbeelde van hoof prioriteitesluit in om te verseker dat almaltoegang het tot eletrisiteit en water,die opleiding van meer mense invaardighede soos loodgieterswerk,elektriese werk, bouwerk en dieherstel van voertuie en deur lande-like besighede te ondersteun.

Alhoewel reeds heelwat sedert1994 bereik is, het die regering opsommige terreine egter nie gelewerwat mense verwag het nie. Die

getal kinders in skole het toege-neem maar heelwat graad 3 kinderskan nie behoorlik lees en skryf nie.Meer klinieke is gebou, maar teveel moeders sterf steeds terwylhulle geboorte skenk. Selfs al hetons meer polisie, is misdaadvlakkesteeds te hoog.

In onderwys kan slegs 36 persentvan graad 3 leerders behoorlik leesen skryf. Die doelwit is om hierdiegetal te vermeerder na 60 persentteen 2014. In gesondheid, sterfomtrent gemiddeld 69 babas uit 1 000 lewende geboortes elke jaar.Teen 2014 moet dit afneem natussen 30-35 per 1 000 lewendegeboortes.

Ministers is besig om planne voorte berei om hierdie mikpunte tebereik en moet dan ook prestasieooreenkomste indien wat deur diePresident onderteken sal word.Hierdie nuwe inisiatief, wat deur

die Minister in die Presidensieverantwoordelik vir Prestasie-monitering en – evalueringgekoördineer sal word, sal minis-ters, premiers, burgemeesters enbeamptes verantwoordelik hou virwat die regering wil bereik.

Beter beplanning en monitering isbelangrik om demokrasie te laatwerk. Dit is egter die taak van alleSuid-Afrikaners om die regeringverantwoordelik te hou om teverseker dat daar op ʼn doeltref-fende wyse aan mense sebehoeftes voldoen word.

Ander voorbeelde van hoof doel-witte sluit in:•• Verminder nuwe HIV infeksies•• Verminder die skaal van tri-

misdaad (huisbrake, inbrake bybesighede, en motorvoertuigkapings)

•• Verbeter wiskunde en weten-skap uitslae in skole

Die 2010 begroting is ʼn duidelike aanduidingdat die Regering daartoe verbind is om“meer met minder“ te doen en steeds doel-

treffende dienslewering aan die nasie te verseker.Deur die regering se pogings om besparings in alledepartmente te identifiseer, was ons in staat omR25.6 miljard te vind vir hertoekenning aan ons pri-oritiete soos onderwys en gesondheid.

Om waarde vir geld te kry is belangrik, en allewerknemers in die openbare sektor moet versekerdat openbare fondse verstandig gespandeer word.Dit is van kardinale belang dat korrupte tender prak-tyke blootgelê word en dat skuldiges tot verant-woording geroep word.

Die taakspan wat in Julie 2009 deur die regeringaangestel is om besparings te identifiseer, gaan voortom op ʼn innoverende wyse uitgawes te her-priori-tiseer om sodoende vermorsing te elimineer.Terselfdertyd het die interdepartementele werkgroepwat kyk na die voorkoming van tenderverwante kor-rupsie en bedrog en die nakoming van wetlikevereistes, heelwat vordering gemaak om korrupteindividue en besighede vas te trek.

Om waarde vir geld te verseker moet behoorlike ver-goedingspraktyke toegepas word. Dit is belangrikom werkers billike lone te betaal maar dit moet op soʼn wyse geskied dat dit nie dienslewering nadeligbeïnvloed nie. Onbillike en onverantwoordelikeloon eise deur uitvoerende amptenare van onder-presterende staatsinstellings, ondersteun nie die kernwaardes en gees van ons grondwet nie. In ʼnontwikkelende land soos hierdie met wydverspreidewerkloosheid en armoede moet ons verseker dat diegeld wat bestee word die grootste impak moontlikhet op die verbetering van die lewensgehalte van onsmense.

ʼn Nuwe plan om regering se werkverrigting te verbeter

Meer met minder

Die vernaamste veranderinge aandie begroting oor die volgende driejaar:

Bykomende toekennings

•• R12.2 miljard meer om die kinderonder-steuningstoelaag te verhoog na ʼn kind se 18de verjaardag

• R2.7 miljard meer om geletterdheids- ensyfergeletterdheidswerkboeke te voorsien enR1 miljard om subsidies vir hoër onderwysin-stellings te verhoog

• R15.1 miljard meer vir beroeps-spesifiekesalarisaanpassings vir skool en VerdereOnderwys en Opleidings kollege opvoeders,gesondheidswerkers en korrektiewe dienstewerkers

• R2.2 miljard meer vir die nuwe verdedi-gingsvergoedingsstesel

• R8.4 miljard meer vir HIV en Vigs pro-gramme en om die anti-retrovirale behande-lingsprogram uit te brei

• R3.6 miljard meer vir die industriële beleids-inisiatief

• R2.5 miljard vir die openbare werke pro-gramme

• R1 miljard meer vir die strafregsektor • R2.8 miljard meer vir openbare vervoer, paaie

en spoorinfrastruktuur• R2.5 miljard meer vir munisipale infrastruk-

tuur en R6.7 miljard vir munisipaliteite omdie verhoogde koste van gratis basiese dienstete dek

• R1 miljard meer vir landelike ontwikkeling,R1.2 miljard vir water en sanitasie-infrastruk-tuur ter ondersteuning van landelikehuishoudings en R1.5 miljard vir die LandBank om landelike ontwikkeling te onder-steun

• R1 miljard meer vir menslike nedersettings enR0.5 miljard vir grootmaat-waterinfrastruk-tuur

Belasting voorstelle

• Persoonlike inkomstebelastingverligting virindividue van R6.5 miljard

• Staking van SIBW (standaard inkomstebelas-ting op werknemers) stelsel

• Brandstof belasting, insluitende die padon-gelukke fonds, sal toeneem vanaf 7 April 2010, met 25.5 sent per liter

• ʼn Koolstof-emissie belasting op nuwe motorvoertuie

• ʼn Pakkie van 20 sigarette sal R1.24 meer kos• ʼn 750 ml bottel wyn sal 12 sent meer kos• ʼn 340 ml blikkie bier sal 6.5 sent meer kos,

en• ʼn 750 ml bottel drank sal R2.22 meer kos

Maatskaplike toelaes Rand 2009/10 2010/11Staatsouderdomspensioen 1 010 1 080Ongeskiktheidstoelae 1 010 1 080Kinderonderhoudstoelae 240 250Pleegsorg toelae 680 710Sorgafhanklikheidstoelae 1 010 1 080Toelae vir oudstryders 1 030 1 100Hulp toelaag 240 250