64
8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 1/64  TRƯỜNG ĐẠI HC CẦN THƠ  KHOA KHOA HC TỰ  NHIÊN PHM THỊ PHƯƠNG THẢO ĐỊNH LƯỢ NG MELOXICAM TRONG MT S DƯỢ C PHM BẰNG PHƯƠNG PHÁP QUANG PH TỬ  NGOI KH KIN LUN VN TT NGHIỆP ĐẠI HC CHUYÊN NGÀNH HÓA DƯỢ C 2013 WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 1/64

 TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ  KHOA KHOA HỌC TỰ  NHIÊN

 

PHẠM THỊ PHƯƠNG THẢO

ĐỊNH LƯỢ NG MELOXICAM TRONG MỘT SỐ DƯỢ C PHẨM BẰNG PHƯƠNG PHÁPQUANG PHỔ TỬ  NGOẠI KHẢ KIẾN

LUẬN VẶN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌCCHUYÊN NGÀNH HÓA DƯỢ C

2013

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 2: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 2/64

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ  KHOA KHOA HỌC TỰ  NHIÊN

PHẠM THỊ PHƯƠNG THẢO

ĐỊNH LƯỢ NG MELOXICAM TRONG MỘT SỐ 

DƯỢ C PHẨM BẰNG PHƯƠNG PHÁPQUANG PHỔ TỬ  NGOẠI KHẢ KIẾN

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌCCHUYÊN NGÀNH HÓA DƯỢ C

CÁN BỘ HƯỚ NG DẪN 

ThS. PHẠM QUỐC NHIÊN 

2013

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 3: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 3/64

 

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ  

KHOA KHOA HỌC TỰ NHIÊN

 Năm học 2013-2014

Đề tài: “ĐỊNH LƯỢNG MELOXICAM TRONG

MỘT SỐ DƯỢC PHẨM BẰNG PHƯƠNG PHÁPQUANG PHỔ TỬ NGOẠI KHẢ KIẾN”

LỜI CAM ĐOAN 

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………….

Cần thơ, ngày tháng năm 2013 

Phạm Thị Phương Thảo 

Luận văn tốt nghiệp đại học 

Chuyên ngành: Hóa Dược 

Đã bảo vệ và được duyệt 

Hiệu trưởng:…………………………. 

Trưởng Khoa:………………………….

Trưởng Chuyên ngành Cán bộ hướng dẫn 

ThS. Phạm Quốc Nhiên

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 4: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 4/64

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ 

KHOA KHOA HỌC TỰ  NHIÊNBỘ MÔN HÓA HỌC

Hội đồng chấm luận văn đã phê duyệt luận văn với đề tài:“ĐỊNH LƯỢ NG MELOXICAM TRONG MỘT SỐ DƯỢ C PHẨM

BẰNG PHƯƠNG PHÁP QUANG PHỔ TỬ  NGOẠI KHẢ KIẾN”

Do sinh viên Phạm Thị Phương Thảo, chuyên ngành Hóa Dượ c – Khóa 36 

thực hiện và báo cáo trướ c Hội đồng vào ngày tháng năm 2013. 

Cần Thơ, ngày  tháng năm 2013 Chủ tịch Hội đồng

Xác nhận của Khoa Khoa học Tự nhiên

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 5: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 5/64

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ 

KHOA KHOA HỌC TỰ  NHIÊNBỘ MÔN HÓA HỌC

Luận văn tốt nghiệp đại học chuyên ngành Hóa Dượ c với đề tài:“ĐỊNH LƯỢ NG MELOXICAM TRONG MỘT SỐ DƯỢ C PHẨM

BẰNG PHƯƠNG PHÁP QUANG PHỔ TỬ  NGOẠI KHẢ KIẾN”

Do sinh viên Phạm Thị Phương Thảo thực hiện.

Kính chuyển lên Hội đồng chấm luận văn tốt nghiệ p.

Cần Thơ, ngày tháng năm 2013 Cán bộ hướ ng dẫn

ThS. Phạm Quốc Nhiên

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 6: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 6/64

Trường Đại Học Cần Thơ Cộng Hòa Xã Hội Chủ Ngh ĩa Việt Nam

Khoa Khoa Hoc Tự Nhiên Độc lậ p – Tự do – Hạnh Phúc

Bộ Môn Hóa Học

NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ CỦA CÁN BỘ HƯỚ NG DẪN

1. Cán bộ hướ ng d ẫn: ThS. Phạm Quốc Nhiên 

2. Tên đề tài: “Định lượ ng meloxicam trong một số dượ c phẩm bằngphương pháp quang phổ tử  ngoại khả kiến”.

3. Sinh viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo MSSV: 2102481Lớ  p: Hóa Dượ c Khóa: 36

4. Nội dung nhận xét:

a. Nhận xét về hình thức LVTN:

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

 Đánh giá nội dung thực hiện của đề tài:

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

 Những vấn đề còn hạn chế:

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

 b. Nhận xét đối vớ i từng sinh viên tham gia thực hiện đề tài (ghi rõ từng nội

dung chính do sinh viên nào chịu trách nhiệm thực hiện nếu có):

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

c. K ết luận, đề nghị và điểm:

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

Cần Thơ, ngày tháng năm 2013 

Cán bộ hướ ng d ẫn

ThS. Phạm Quốc Nhiên

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 7: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 7/64

Trường Đại Học Cần Thơ Cộng Hòa Xã Hội Chủ Ngh ĩa Việt Nam

Khoa Khoa Học Tự Nhiên Độc lậ p - Tự do - Hạnh phúc

Bộ Môn Hóa Học

NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA CÁN BỘ CHẤM PHẢN BIỆN

1. Cán bộ chấm phản biện:

2. Tên đề tài: “Định lượ ng meloxicam trong một số dượ c phẩm bằngphương pháp quang phổ tử  ngoại khả kiến”.

3. Sinh viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo MSSV: 2102481Lớ  p: Hóa Dượ c Khóa: 36

4. Nội dung nhận xét:

a. Nhận xét về hình thức của LVTN:

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

 b. Nhận xét về nội dung của LVTN ( Đề nghị ghi chi tiết đầy đủ):

 Đánh giá nội dung thực hiện của đề tài:

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

 Những vấn đề còn hạn chế:

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

c. Nhận xét đối vớ i từng sinh viên tham gia thực hiện đề tài (ghi rõ từng nội

dung chính do sinh viên nào chịu trách nhiệm thực hiện nếu có):

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

d. K ết luận, đề nghị và điểm:

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

Cần Thơ, ngày tháng năm 2013 

Cán bộ phản biện

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 8: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 8/64

Trường Đại Học Cần Thơ Cộng Hòa Xã Hội Chủ Ngh ĩa Việt Nam

Khoa Khoa Học Tự Nhiên Độc lậ p - Tự do - Hạnh phúc

Bộ Môn Hóa Học

NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA CÁN BỘ CHẤM PHẢN BIỆN

1. Cán bộ chấm phản biện:

2. Tên đề tài: “Định lượ ng meloxicam trong một số dượ c phẩm bằngphương pháp quang phổ tử  ngoại khả kiến”.

3. Sinh viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo MSSV: 2102481Lớ  p: Hóa Dượ c Khóa: 36

4. Nội dung nhận xét:

a. Nhận xét về hình thức của LVTN:

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

 b. Nhận xét về nội dung của LVTN ( Đề nghị ghi chi tiết đầy đủ):

 Đánh giá nội dung thực hiện của đề tài:

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

 Những vấn đề còn hạn chế:

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

c. Nhận xét đối vớ i từng sinh viên tham gia thực hiện đề tài (ghi rõ từng nội

dung chính do sinh viên nào chịu trách nhiệm thực hiện nếu có):

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

d. K ết luận, đề nghị và điểm:

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

Cần Thơ, ngày tháng năm 2013 

Cán bộ phản biện

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 9: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 9/64

 Phạ m Thị Phương Thả o LỜ  I C  ẢM ƠN  

i

LỜ I CẢM ƠN 

--------

Lời đầu tiên, con xin cảm  ơn Cha, Mẹ đã không quản khó nhọc, luôn

động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợ i cho con hoàn thành tốt khóa học và

thực hiện tốt luận văn này.

Xin cảm ơn quý Thầy, Cô Trường Đại Học Cần Thơ, đặc biệt là quý

Thầy, Cô Bộ môn Hóa Khoa Khoa học Tự nhiên đã hết lòng d ạy d ỗ, truyền

đạt cho em những kiến thức bổ ích.

Em xin gửi lờ i cảm ơn sâu sắc nhất đến thầy Phạm Quốc Nhiên, Thầy đã

tận tình hướ ng d ẫn, truyền đạt những kinh nghiệm quý báu và giúp đỡ   em

trong suốt thờ i gian qua.

Xin cảm ơn chị Huệ Nhi đã quan tâm, tạo điều kiện thuận lợ i về thiết bị 

giúp em hoàn thành tốt luận văn.

Em xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô trong Hội đồng chấm luận vănđã dành thờ i gian quý báu đọc và đưa ra những nhận xét giúp em hoàn thiện

luận văn. 

Cuối cùng, xin gửi lờ i cảm ơn đặc biệt đến tất cả các bạn tại PTN Hóa

Sinh 1, các bạn lớp Hóa Dượ c K36 và Hóa Học K36 đã luôn quan tâm, giúp

đỡ , chia sẻ kinh nghiệm trong suốt quá trình thực hiện luận văn này. 

Xin chân thành cảm ơn!

Cần Thơ, ngày tháng năm 2013 

Phạm Thị Phương Thảo

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 10: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 10/64

 Phạ m Thị Phương Thả o TÓM T  Ắ T

ii

TÓM TẮT

--------

Meloxicam là thuốc kháng viêm không steroid, thuộc họ oxicam, có tác

d ụng kháng viêm, hạ sốt và giảm đau. Mục đích chính của đề tài là kiểm tra

 phương pháp định lượ ng meloxicam bằng quang phổ tử ngoại khả kiến và tiến

hành định lượ ng meloxicam trong một số mẫu dượ c phẩm đang lưu hành trênđịa bàn TP. Cần Thơ.

Trong phương pháp quang phổ tử ngoại, meloxicam cho độ hấ p thụ cực

đại tại bướ c sóng 362 nm, thiết lập được đườ ng chuẩn trong khoảng nồng độ 

từ 5 ppm đến 30 ppm vớ i R 2 = 1,0000. Phương pháp quang phổ khả kiến d ựa

trên nguyên tắc meloxicam khử  K 3[Fe(CN)6] thành K 4[Fe(CN)6], sau đó ion

Fe3+

k ết hợ  p vớ i ion [Fe(CN)6]4-

hình thành hợ  p chất Fe4[Fe(CN)6]3. Hợ  p chấttạo thành có màu xanh lục cho độ hấ p thụ cực đại tại bướ c sóng 764 nm, tiến

hành xây d ựng đườ ng chuẩn trong khoảng nồng độ  từ 1 ppm đến 3 ppm vớ iR 

2= 0,9997. Cả hai phương pháp đều cho độ lặ p lại và độ đúng cao. 

Sử d ụng hai phương pháp trên tiến hành định lượ ng 4 mẫu meloxicam

7,5 mg của 4 công ty Hậu Giang, Centerpharco, Stada, Eurolife Healthcare.

K ết quả cho thấy cả 4 mẫu thuốc đều cho k ết quả định lượng đạt yêu cầu về 

hàm lượ ng.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 11: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 11/64

 Phạ m Thị Phương Thả o TÓM T  Ắ T

ABSTRACT

--------

Meloxicam is a non steroidal anti inflammatory drug (NSAID) of the

oxicam class with analgesic, anti-inflammatory and antipyretic properties.

The main purpose of this study is to check UV-Vis spectrophotometric

methods for the determination of meloxicam and apply for the determination

of meloxicam in some pharmaceutical preparations.

The research focus on two methods. In UV method, meloxicam

estimated at 362 nm, using 1 N NaOH as a blank. The linearity was observed

in the concentration range of 5-30 ppm with correlation co-efficient of 1,0000.

The other was based on reducing of meloxicam solution with potassium

ferricyanide to potassium ferrocyanide which, together with Fe3+

  ions in acid

medium form ferric ferrocyanide and the resulting green colour compound

was measured at 764 nm in the linearity range and correlation co-efficient of

1-3 ppm and 0,9997. The developed methods were used for analyzing

meloxicam in four different tablets. Analysis was performed under optimum

conditions. The data obtained from estimation of meloxicam in dosage show

that the amount of drug was in good agreement with the label claim of the

formulation.

All these methods are simple, accurate, rapid and sensitive. The result of

analysis for all the methods was validated statistically and by recovery studies.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 12: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 12/64

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ 

KHOA KHOA HỌC TỰ  NHIÊNBỘ MÔN HÓA HỌC

Tôi xin cam k ết luận văn này đượ c hoàn thành dựa trên các k ết quả nghiên cứu của tôi và các k ết quả nghiên cứu này chưa đượ c dùng cho bất cứ 

luận văn cùng cấ p nào khác.

Phạm Thị Phương Thảo

 Ngày:…………………...

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 13: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 13/64

 Phạ m Th ị Phương Thả o M Ụ C LỤ C

iv 

MỤC LỤC

--------

Lờ i cảm ơn ................................................................ ...................................... iTóm tắt tiếng Việt .......................................................................................... iiTóm tắt tiếng Anh ......................................................................................... iiiMục lục ......................................................................................................... ivDanh sách bảng ............................................................................................. viDanh sách hình................................ .......................... ................................... viiDanh mục từ viết tắt .................................................................................... viii

Chương 1: GIỚI THIỆU................................................................................. 1Chương 2: TỔ NG QUAN TÀI LIỆU ............................................................. 3

2.1 Tổng quan về meloxicam...................................................................... 32.1.1 Cấu tạo, danh pháp và tính chất ...................................................... 32.1.2 Công dụng, cơ chế và tác hại của thuốc .......................................... 32.1.3 Một số chế phẩm Meloxicam.......................................................... 5

2.2 Các phương pháp định lượ ng meloxicam.............................................. 62.2.1 Phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) ............................ 62.2.2 Phương pháp chuẩn độ đo điện thế ................................................. 82.2.3 Phương pháp Von – Ampe hòa tan ............................... .................. 8

2.3 Phương pháp quang pháp quang phổ tử ngoại khả kiến (UV - Vis) ......102.3.1 Cấu tạo máy quang phổ .................................................................102.3.2 Nguyên tắc hoạt động của máy UV - Vis.......................................102.3.3 Ưu điểm của phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến................112.3.4 Các yêu cầu đối vớ i hợ  p chất cần phân tích ...................................11

2.4.5 Sai số trong phép đo phổ hấ p thu UV - Vis................................ ....122.4 Quy trình phân tích ................................................................... ...........122.4.1 Các yêu cầu đối vớ i quy trình phân tích.........................................122.4.2 Tầm quan tr ọng của việc thẩm định quy trình phân tích.................122.4.3 Nội dung thẩm định.......................................................................13

Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U................................................163.1 Thờ i gian, địa điểm, thiết bị và hóa chất thí nghiệm.............................16

3.1.1 Thời gian, địa điểm........................................................................163.1.2 Thiết bị và hóa chất thí nghiệm......................................................16

3.2 Định lượ ng meloxicam bằng phương pháp quang phổ tử ngoại............17

3.2.1 Nguyên tắc ....................................................................................173.2.2 Hoạch định thí nghiệm ..................................................................173.2.3 Tiến hành thí nghiệm.....................................................................17

3.3 Định lượ ng meloxicam bằng phương pháp quang phổ khả kiến ...........213.3.1 Nguyên tắc ....................................................................................213.3.2 Hoạch định thí nghiệm ..................................................................213.3.3 Tiến hành thí nghiệm.....................................................................22

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 14: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 14/64

 Phạ m Th ị Phương Thả o M Ụ C LỤ C

Chương 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬ N......................................................284.1 Phương pháp quang phổ tử ngoại.........................................................28

4.1.1 Xác định bướ c sóng cực đại...........................................................284.1.2 Giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo......................................................304.1.3 Đườ ng chuẩn.................................................................................314.1.4 Định lượ ng mẫu.............................................................................324.1.5 Độ đúng.........................................................................................334.1.6 Độ lặ p lại.......................................................................................34

4.2 Phương pháp quang phổ khả kiến ........................................................354.2.1 Xác định bướ c sóng cực đại...........................................................354.2.2 Giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo......................................................374.2.3 Đườ ng chuẩn.................................................................................384.2.4 Định lượ ng mẫu.............................................................................394.2.5 Độ đúng.........................................................................................404.2.6 Độ lặ p lại.......................................................................................41

4.3 So sánh 2 phương pháp ........................................................................42

Chương 5: KẾT LUẬ N VÀ KIẾ N NGHỊ......................................................445.1 K ết luận ................................................................. ..............................445.2 Kiến nghị .............................................................................................44

Tài liệu tham khảo.........................................................................................45Phụ lục..........................................................................................................46

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 15: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 15/64

 Phạm Thị Phương Thảo  DANH M ỤC CÁC BẢNG  

vi 

DANH SÁCH BẢNG

--------

Trang

Bảng 3.1 Thiết bị và hóa chất thí nghiệm 16Bảng 3.2 Hoạch định thí nghiệm  17

Bảng 3.3 Dãy nồng độ meloxicam  18

Bảng 3.4 Dãy nồng độ giới hạn phát hiện, giới hạn đo  18

Bảng 3.5 Dãy đường chuẩn meloxicam  19

Bảng 3.6 Mẫu meloxicam 7,5 mg  19Bảng 3.7 Pha mẫu thử thêm chuẩn  20

Bảng 3.8 Hoạch định thí nghiệm  21

Bảng 3.9 Dãy nồng độ meloxicam  23

Bảng 3.10 Dãy nồng độ giớ i hạn phát hiện, giới hạn đo  24

Bảng 3.11 Dãy đường chuẩn meloxicam  24

Bảng 3.12 Mẫu meloxicam 7,5 mg  25Bảng 3.13 Pha mẫu thử thêm chuẩn  26Bảng 3.14 Bảng pha dung dịch 27

Bảng 4.1 Dãy giới hạn phát hiện, giới hạn đo  30Bảng 4.2 Dãy chuẩn  31

Bảng 4.3 Định lượng mẫu thuốc  33

Bảng 4.4 Định lượng mẫu thuốc  33

Bảng 4.5  Định lượng mẫu thuốc  33Bảng 4.6 Định lượng mẫu thuốc  33

Bảng 4.7 Hàm lượng meloxicam trong mẫu thử  33

Bảng 4.8 K ết quả độ đúng  34

Bảng 4.9 Độ lặp lại  34Bảng 4.10 Độ lặp lại  34

Bảng 4.11 Độ lặp lại  35

Bảng 4.12 Độ lặp lại  35Bảng 4.13 Dãy giới hạn phát hiện, giới hạn đo  37

Bảng 4.14 Dãy chuẩn  38

Bảng 4.15 Định lượng mẫu thuốc  39

Bảng 4.16 Định lượng mẫu thuốc  40Bảng 4.17 Định lượng mẫu thuốc  40

Bảng 4.18 Định lượng mẫu thuốc  40

Bảng 4.19 Hàm lượng meloxicam trong mẫu thử  40

Bảng 4.20 K ết quả độ đúng  41Bảng 4.21 Độ lặp lại meloxicam  41

Bảng 4.22 Độ lặp lại meloxicam  41

Bảng 4.23 Độ lặp lại meloxicam  42Bảng 4.24 Độ lặp lại meloxicam  42

Bảng 4.25 Giá tr ị so sánh mẫu meloxicam 7,5 mg  42

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 16: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 16/64

 Phạm Thị Phương Thảo  DANH M ỤC CÁC H  ÌNH

vii 

DANH SÁCH HÌNH

--------

Trang

Hình 2.1 Cấu trúc của meloxicam  3Hình 2.2 Sơ đồ cấu tạo máy HPLC  6

Hình 2.3 Sơ đồ cấu tạo máy quang phổ  10

Hình 3.1 Các mẫu thuốc định lượng  16

Hình 3.2 Sơ đồ phản ứng  21

Hình 4.1 Phổ đồ meloxicam trong vùng tử ngoại  28Hình 4.2 Phổ đồ vớ i nồng độ meloxicam khác nhau  29

Hình 4.3 Giớ i hạn phát hiện, giới hạn đo  30

Hình 4.4 Các dung d ịch chuẩn  31

Hình 4.5 Đường chuẩn  32

Hình 4.6 Phổ đồ meloxicam trong vùng khả kiến  36

Hình 4.7 Phổ đồ với nồng độ meloxicam khác nhau  36Hình 4.8 Giới hạn phát hiện, giới hạn đo  37Hình 4.9 Các dung d ịch chuẩn  38

Hình 4.10 Đường chuẩn 39Hình 4.11 Biểu đồ so sánh độ lệch chuẩn tương đối của 2 phương phá p 43

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 17: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 17/64

 Phạm Thị Phương Thảo  DANH M ỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT  

viii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 

--------

 NSAID Thuốc kháng viêm không steroid

UV-Vis Phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến HPLC Phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao 

HDME Điện cực giọt thủy ngân treo GC Glassy carbon

COX Cyclo oxygenase

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 18: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 18/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 1: GIỚ  I THI  Ệ U

Chương 1: GIỚ I THIỆU

1.1 Giớ i thiệu

Thuốc chống viêm không steroid là loại thuốc có tác d ụng hạ sốt, giảm

đau, chống viêm không có cấu trúc steroids (NSAIDs). Những thuốc tiêu biểucủa nhóm này gồm có aspirin, ibuprofen, diclofenac, naproxen và họ oxicam

đã đượ c sử  d ụng r ộng rãi trong điều tr ị. Meloxicam là thuốc kháng viêm

không steroid (NSAID), thuộc họ oxicam, dùng điều tr ị  trong một số trườ ng

hợp như:  bệnh thoái hoá khớ  p, viêm cột sống dính khớ  p và các bệnh khớ  pmạn tính khác. Meloxicam đã đượ c sử d ụng từ  r ất lâu và đượ c bào chế dướ inhiều d ạng khác nhau như: viên nén, hỗn d ịch uống, dung d ịch tiêm. Trong đó,

d ạng viên nén đượ c sử d ụng phổ biến nhất hiện nay.

Bên cạnh tác d ụng tr ị liệu, meloxicam còn có độc tính cao đối với ngườ i,

gây ra chứng r ối loạn tiêu hóa, thiếu máu và tác d ụng phụ trên hệ hô hấ p, thầnkinh trung ương, niêm mạc, tiết niệu. Mặt khác, thị trường dượ c phẩm hiện

nay vô cùng đa dạng và tồn tại khá nhiều thuốc tân dượ c giả hoặc thuốc có

hàm lượ ng hoạt chất không đúng với hàm lượ ng ghi trên nhãn. Ngoài ra, việc

xác định meloxicam hiện nay đòi hỏi trang thiết bị phức tạ p, tốn nhiều chi phí

và thờ i gian. Do đó, công tác kiểm tra chất lượ ng thuốc  đang  gặ p phải r ất

nhiều khó khăn.  Vì vậy, vấn đề  thử  nghiệm phương pháp đơn giản để định

lượ ng meloxicam là hết sức cần thiết, nhằm góp phần nâng cao chất lượ ng

kiểm nghiệm thuốc, tiết kiệm thờ i gian và chi phí.

Trong những năm gần đây, phương pháp quang phổ  tử ngoại khả  kiến

đượ c biết đến như một phương pháp có nhiều ưu điểm đó là: độ   nhạy cao,

 phân tích thuận tiện và d ễ  tự động hóa. Phương pháp này dựa trên khả nănghấ p thụ chọn lọc các bức xạ r ọi vào dung d ịch chất nghiên cứu, mỗi chất sẽ có

một cực đại hấ p thụ riêng (một vị trí cực đại xác định). Hiện nay, phương pháp

quang phổ tử ngoại khả kiến đượ c sử d ụng phổ biến trong định lượ ng một số 

dượ c phẩm.

1.2 Câu hỏi nghiên cứ u

Vấn đề đặt ra là có thể  dùng phương pháp quang phổ  để định lượ ng

meloxicam hay không? Mức độ  tin cậy và hiệu quả  của phương pháp định

lượ ng như thế nào?

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 19: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 19/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 1: GIỚ  I THI  Ệ U

1.3 Mục tiêu

Xuất phát từ tình hình thực tế đó, đề tài “Định lượ ng meloxicam trong

một số dượ c phẩm bằng phương pháp quang phổ tử  ngoại khả kiến” đượ c

thực hiện nhằm thử nghiệm và kiểm tra phương pháp định lượ ng meloxicam

 bằng quang phổ.

Mục đích nghiên cứu chính của đề  tài là kiểm tra phương pháp định

lượ ng meloxicam bằng quang phổ và tiến hành định lượ ng meloxicam trong

một số mẫu dượ c phẩm đang lưu hành trên địa bàn TP. Cần Thơ . Đồng thờ i,so sánh ưu nhược điểm của hai phương pháp trên.

1.4 Nội dung và giớ i hạn của nghiên cứ u

Trong khuôn khổ một Luận văn  tốt nghiệp đại học đề  tài tậ p trung vào

các nội dung sau:

- Định lượ ng meloxicam bằng phương pháp quang phổ:

+ Khảo sát độ hấ p thu cực đại (λmax) của meloxicam.

+ Khảo sát giớ i hạn đo, giớ i hạn phát hiện.

+ Lập đườ ng chuẩn, tiến hành định lượ ng meloxicam.

+ Khảo sát độ đúng, độ lặ p lại của phương pháp. 

- Định lượ ng meloxicam trong một số mẫu dượ c phẩm đang lưu hànhtrên địa bàn TP. Cần Thơ. 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 20: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 20/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

3

Chương 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1 Tổng quan về meloxicam

2.1.1 Cấu tạo, danh pháp và tính chất

SN

OH

O O

CH3

NH

O

S

N

CH3

 

Hình 2.1: Cấu trúc của meloxicam

Danh pháp

4-hydroxy-2-methyl- N -(5-methyl-2-thiazolyl)-2H-1,2-benzothiazine-3-

carboxamide-1,1-doixide

CTPT: C14H13 N3O4S2

Phân tử  gam: 351,4 g/mol

Tính chất

Meloxicam có d ạng bột, màu vàng nhạt. Meloxicam d ễ  tan trong

dimethylformamide, dimethylsulfoxide, acid mạnh và base, ít tan trong

methanol và ethanol, không tan trong nướ c. Nhiệt độ  nóng chảy của

meloxicam từ 242°C đến 250°C.[1-4]

Hàm lượ ng

Theo qui định của Dược điển Việt Nam IV, viên nén meloxicam phải

chứa C14H13 N3O4S2 từ  95,0 - 105,0% so với hàm lượ ng ghi trên nhãn.[5]

 

2.1.2 Công dụng, cơ chế và tác hại của thuốc

2.1.2.1 Công dụng 

Meloxicam là thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) thuộc họ 

oxicam. Meloxicam có tính kháng viêm mạnh cho tất cả  các loại viêm. Bên

cạnh đó, thuốc có tác d ụng hạ sốt, giảm đau, chống viêm và chống k ết tậ p tiểu

cầu. Tuy nhiên, do tác d ụng hạ  sốt kém nên meloxicam chủ  yếu dùng giảm

đau và chống viêm.[6]

 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 21: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 21/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

4

Meloxicam d ạng viên đượ c chỉ định trong điều tr ị một số bệnh lý như: [6] 

- Viêm đau xương khớp (hư khớ  p, thoái hóa khớ  p).

- Viêm khớ  p d ạng thấ p.

- Viêm cột sống dính khớ  p.

2.1.2.2 Cơ chế tác dụng

Cyclo-oxygenase (COX) là một enzym có tác d ụng thúc đẩy việc tạo ra

các prostaglandin (một hormon điều tiết một số  chức năng của cơ thể như

viêm, thân nhiệt, co cơ). COX có hai loại đó là cyclo oxygenase 1 (COX-1) và

cyclo oxygenase 2 (COX-2). COX-1 tham gia tổng hợ  p các prostaglandin có

tác d ụng bảo vệ, COX-2 tham gia tổng hợ  p các prostaglandin gây ra các triệu

chứng viêm. [7]

 

Meloxicam có khả năng ức chế  sinh tổng hợ  p các prostaglandine, chất

trung gian gây viêm. Ở cơ thể sống (in vivo), meloxicam ức chế sinh tổng hợ  p prostaglandine tại vị  trí viêm mạnh hơn ở  niêm mạc d ạ dày hoặc thận, giúp

hạn chế  tác d ụng phụ. Đặc tính an toàn cải tiến này là do thuốc ức chế  chọn

lọc đối vớ i COX-2 so vớ i COX-1. So sánh giữa liều gây loét và liều kháng

viêm hữu hiệu trong thí nghiệm gây viêm ở   chuột cho thấy thuốc có độ  an

toàn và hiệu quả hơn các NSAID thông thườ ng khác.[6]

 

2.1.2.3 Tác hại

Bên cạnh tác d ụng tr ị  liệu, meloxicam còn gây ra một số  tác d ụng phụ 

ảnh hưở ng không nhỏ đến sức khỏe ngườ i dùng như: [6] 

- Trên hệ  tiêu hóa: gây khó tiêu, buồn nôn, nôn, táo bón, đầy hơi, tiêuchảy và các bất thường thoáng qua do thay đổi thông số ở  gan.

- Gây ra tình tr ạng ngứa, phát ban da, mề đay, viêm miệng, nhạy cảm vớ iánh sáng trên da.

- Meloxicam có thể d ẫn đến tình tr ạng thiếu máu, r ối loạn công thức máu.

- Trên hệ hô hấ p: làm khởi phát cơn hen. - Meloxicam còn ảnh hưởng đến một số cơ quan khác như: hệ thần kinh,

hệ hô hấ p, hệ tiết niệu.

- Khi dùng quá liều sẽ có các hiện tượng như hôn mê, chóng mặt, buồn

nôn, nôn và đau thượ ng vị, nói chung những triệu chứng này sẽ nhanh chóng

 phục hồi vớ i các biện pháp điều tr ị hỗ  tr ợ. Trườ ng hợ  p ngộ độc nặng có thể 

làm cao huyết áp, suy thận cấ p, suy gan, suy hô hấ p, hôn mê co giật suy tim

mạch, ngừng tim, phản ứng phản vệ đã đượ c báo cáo khi sử d ụng các thuốc

kháng viêm không steroid có thể xảy ra khi sử d ụng thuốc quá liều. [8]

 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 22: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 22/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

5

2.1.3 Một số chế phẩm Meloxicam

2.1.3.1 Meloxicam dạng viên nén 7,5 mg

Meloxicam Stada 7,5 mg (Công ty Liên doanh TNHH Stada)

Thành phần

Meloxicam...........................7,5 mg

Tá dượ c vừa đủ.....................1 viên

Mebilax 15 mg (Công ty cổ phần dượ c Hậu Giang)

Thành phần

Meloxicam.............................15 mg

Tá dượ c vừa đủ......................1 viên

2.1.3.2 Meloxicam dạng dung dịch tiêm

Meloxicam STADA 15 mg (Công ty Liên doanh TNHH Stada) 

Thành phần

Meloxicam.............................15 mg

Quy cách đóng gói Hộ p 5 ống x 1,5 mL

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 23: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 23/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

6

2.2 Các phương pháp định lượ ng meloxicam

Hiện nay có nhiều phương pháp định lượng meloxicam trong dượ c phẩm

như:  phương pháp  sắc ký lỏng hiệu năng cao  (HPLC),  phương pháp quang

 phổ UV - Vis, phương pháp chuẩn độ điện thế.

2.2.1 Phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC)

Hệ thống trang bị HPLC gồm có 5 bộ phận chính: [9]

 

- Bơm cao áp.

- Bộ phận tiêm mẫu.

- Cột tách.

- Đầu dò (detector).

- Bộ phận ghi nhận và xử lý tín hiệu.

Hình 2.2: Sơ đồ cấu tạo máy HPLC

2.2.1.1 Nguyên tắc

Hòa tan mẫu trong dung môi thích hợp, định mức và lọc. Pha động từ 

 bình chứa được bơm cao áp và hệ thống tiêm mẫu bơm vào cột. Khi đến cột,

trong cột có chứa các hạt vi tiểu phân, có d ạng hình cầu hoặc d ạng bất định,

đườ ng kính từ 1,7 đến 10 μm. Các hạt sẽ cản tr ở  dòng chảy của dung môi pha

động (do hạt có kích thướ c r ất nhỏ), do đó pha động phải được bơm qua cột

 bằng một hệ thống bơm cao áp. [10] 

Tại cột có sự  cạnh tranh chất phân tích giữa dung môi và các hạt trong

cột theo nguyên tắc: “Các chất tan không phân cực đượ c hấ p thu một cách

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 24: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 24/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

7

tương đối yếu và cần phải đượ c r ửa giải bằng các dung môi không phân cực,

trong khi một chất tan phân cực đượ c hấ p thu mạnh hơn và cần có một dung

môi phân cực hơn để r ửa giải, nếu mẫu thử nghiệm chứa các chất có độ phân

cực khác nhau nhiều, thì sự phân tách có thể đượ c thực hiện bằng cách thay

đổi độ phân cực của hỗn hợ  p dung môi trong quá trình tách”. Trong quá trình

 phân tách này thì chất tan (meloxicam) là chất phân cực nên cần dùng dung

môi r ửa giải có tính phân cực như methanol, 2-propanol ,… [10] 

2.2.1.2 Chuẩn bị các dung dịch

Pha động: Tr ộn đều 630 mL dung môi A và 370 mL dung môi B.

- Dung môi A: Dung d ịch diamoni hydrophosphat 0,20%, điều chỉnh tớ i pH = 7 bằng dung d ịch acid phosphoric loãng. 

- Dung môi B: Tr ộn 650 mL methanol vớ i 100 mL 2-propanol, tr ộn đều.

Dung dịch thử :  Cân 20 viên, tính khối lượ ng trung bình viên và

nghiền thành bột mịn. Cân chính xác một lượ ng bột viên tương ứng vớ ikhoảng 30 mg meloxicam, thêm 10 mL dung d ịch natri hydroxyd 1 M , thêm

40 mL methanol, lắc siêu âm trong 5 phút. Thêm tiế p 40 mL methanol, lắc

 bằng khuấy từ trong 3 giờ và sau đó lắc siêu âm trong 5 phút. Để nguội, thêm

methanol vừa đủ 100 mL và lọc (qua màng lọc 0,45 μm).

Dung dịch chuẩn: Hoà tan 30 mg meloxicam chuẩn trong 10 mL

dung d ịch natri hydroxyd 1 M, thêm 40 mL methanol, để  nguội và thêm

methanol vừa đủ 100 mL.[5]

 

2.2.1.3 Điều kiện sắc ký

Các điều kiện sắc ký như sau: [5] 

- Cột thép không gỉ (10 cm x 4.0 mm) nhồi pha t ĩnh C (10 μm).

- Nhiệt độ cột: 40oC.

- Detector quang phổ tử ngoại đặt ở bướ c sóng 254 nm.

- Tốc độ dòng: 0,8 mL/phút.

- Thể tích tiêm: 20 μL.

Tiến hành sắc ký lần lượ t vớ i dung d ịch chuẩn và dung d ịch thử.

Tính hàm lượ ng meloxicam, C14 H13 N3O4S2 , trong viên d ựa vào diện tích

 peak   chính thu đượ c trên sắc ký đồ  của dung d ịch chuẩn, dung d ịch thử  và

hàm lượ ng C14 H13 N3O4S2  trong meloxicam chuẩn. [5] 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 25: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 25/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

8

2.2.1.4 Lưu ý khi sử  dụng HPLC

Xu hướ ng hiện nay thực hiện HPLC nhanh nhưng vẫn phải đảm bảo độ 

 phân giải và độ nhạy tốt để không ảnh hưởng đến chất phân tích. Điều đó đòi

hỏi một số yêu cầu sau: [9]

 

- Cột ngắn, có đườ ng kính nhỏ, kích cỡ  hạt nhỏ, do đó áp suất phải lớ n.- Thiết bị phải vận hành được dướ i áp suất lớ n.

- Để các peak đượ c cao, thon thì detector phải nhạy, lấy d ữ liệu r ất nhanh

để có nhiều điểm d ữ liệu đảm bảo peak đúng, lặ p lại tốt.

- Chuẩn bị mẫu phải r ất k ỹ lưỡng để tránh cột bị nghẽn.

2.2.2 Phương pháp chuẩn độ điện thế 

2.2.2.1 Nguyên tắc

Meloxicam có chứa nhóm amin mang tính base r ất yếu, không thể chuẩnđộ bằng phương pháp thông thườ ng. Trong môi trường khan (acid acetic băng),tính base này tăng lên  gấ p nhiều lần. Do đó dùng acid percloric chuẩn để 

chuẩn độ xác định hàm lượ ng meloxicam. Điểm tương đương được xác định

 bằng phương pháp đo điện thế.

2.2.2.2 Kỹ thuật phân tích

Hoà tan 0,25 g chế phẩm trong hỗn hợ  p bao gồm 50 mL acid acetic khan

và 5 mL acid formic khan. Chuẩn độ bằng dung d ịch acid percloric 0,1 M, xác

định điểm tương đương bằng phương pháp chuẩn độ điện thế. [10] 

 Chú ý: 1 mL dung d ịch acid percloric 0,1 M tương đương 35,14 mg

C14H13 N3O4S2.[5]

 

2.2.3 Phương pháp Von - Ampe hòa tan

Phươ ng pháp Von - Ampe hòa tan dùng để  định tính và định lượ ng

những hợ  p chất có hàm lượ ng r ất nhỏ nhờ  việc làm giàu nồng độ chất cần xác

định trong quá trình tích góp chúng lên bề mặt điện cực làm việc.

2.2.3.1 Nguyên tắc

Gồm hai giai đoạn chính: [8]

 

- Giai đoạn điện phân (tích góp): để  làm giàu chất cần phân tích lên bề 

mặt điện cực đo.  Điện cực đo  thườ ng là điện cực giọt thủy ngân treo

(HMDE) có kích thướ c nhỏ như giọt thủy ngân trong cực phổ  cổ điển, cực

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 26: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 26/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

9

đĩa quay bằng các vật liệu tr ơ  (như Glassy  carbon (GC) hoặc Cacbon nhão,

Platin,...), cực màng thủy ngân trên bề mặt điện cực r ắn, tr ơ .

- Hòa tan k ết tủa làm giàu và đo độ hòa tan bằng một trong các phươ ng

 pháp điện hóa như: Von - Ampe, dòng - thờ i gian, điện thế - thờ i gian, vi

điện lượ ng,... Hai phươ ng pháp hòa tan thườ ng đượ c dùng phổ biến nhất làVon - Ampe và điện thế  - thờ i gian. Quá trình điện hóa khi điện phân làm

giàu và khi hòa tan luôn ngượ c nhau. Đại lượng điện hóa đượ c đo trong quá

trình hòa tan ở  những điều kiện thích hợ  p tỷ lệ thuận vớ i lượ ng chất đã k ết tủa

trên bề mặt điện cực cũng như nồng độ chất cần xác định trong dung d ịch.

2.2.3.2 Phương pháp xử  lý mẫu

Cân 20 viên thuốc, xác định khối lượ ng trung bình từng viên, nghiền

thành bột mịn. Lấy phần khối lượ ng chính xác của mẫu chứa khoảng 7,5 mg

meloxicam (khoảng 170-280 mg trong một viên) chuyển vào becher chứa8 mL dimethylformamide và đánh siêu âm khoảng 15 phút. Dung d ịch đượ clọc vào bình định mức 10 mL, r ửa vớ i phần nhỏ  dimethylformamide, pha

loãng đến vạch bằng dimethylformamide.[8]

 

2.2.3.3 Quy trình phân tích mẫu dượ c phẩm

Đánh  sạch bề  mặt điện cực bằng bột kim cươ ng, thiết lậ p hệ  ba điện

cực. Hoạt hóa anod trong 50 mL đệm phosphate 0,2 M (pH = 6,0) ở  +1,8 V

trong 240s. Quét thế  tuần hoàn từ  -0,8 V đến +1,0 V (khoảng 10 vòng).

Chuyển mẫu vào cell đo. Tích góp meloxicam 120 s trên bề mặt điện cực GC

hoạt hóa anod đượ c thực hiện bằng cách khuấy trong khoảng thế  từ  0,00 V

đến 0,01 V. Thờ i gian cân bằng 15 s, tiến hành quét thế hòa tan từ 0,3 V đến

0,7 V (so với điện cực calomel), tốc độ  quét thế  10 mV/s. Thể  tích cell đo 

50 mL. Dùng micropipet hút 100 µL mẫu. [8] 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 27: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 27/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

10

2.3 Phương pháp quang pháp quang phổ tử  ngoại khả kiến (UV-Vis)

2.3.1 Cấu tạo máy quang phổ 

Hình 2.3: Sơ đồ cấu tạo máy quang phổ 

Nhữ ng bộ phận chính của máy: [9] 

1. Nguồn sáng (nguồn phát bức xạ)

2. Bộ phận tạo tia đơn sắc

3. Bộ phận chia chùm sáng

4. Khoang chứa cuvet

5. Đầu dò (detector)

6. Bộ phận hiển thị k ết quả 

2.3.2 Nguyên tắc hoạt động của máy UV - Vis

Để phát bức xạ  tử ngoại khả  kiến, người ta dùng đèn phát ra ánh sángđến bộ tạo đơn sắc, thường dùng là lăng kính thạch anh hay cách tử, có nhiệm

vụ tách riêng từng dãy sóng hẹp (đơn sắc). Bộ phận chia chùm sáng sẽ hướ ng

chùm tia đơn sắc liên tục đi tới cuvet đựng dung d ịch mẫu và tớ i cuvet đựng

dung môi. [10]

 

Bộ  phận đầu dò (detector) sẽ so sánh cường độ chùm ánh sáng đi quadung d ịch (I) và đi qua dung môi (I0). Tín hiệu quang đượ c chuyển thành tín

hiệu điện. Sau khi được phóng đại, tín hiệu sẽ chuyển sang bộ phận ghi để vẽ 

đườ ng cong sự phụ thuộc của log (I0/I) vào bướ c sóng. Nhờ  sử d ụng máy tính,

 bộ tự ghi còn có thể ghi ra cho ta những số liệu cần thiết như giá trị λmax cùng

vớ i giá tr ị độ hấ p thụ A. [10]

 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 28: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 28/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

11

Cường độ của tia tới đơn sắc trước và sau khi đi qua môi trườ ng hấ p thụ 

đượ c liên hệ vớ i nhau bởi định luật Lambert - Beer: [10]

 

A = -log(T) = log(I0/I) = C l    

 Trong đó: 

A: Độ hấ p thụ C: Nồng độ (mol/L)

l: chiều dài lớ  p dung d ịch

ɛ: Hệ số hấ p thụ phân tử gam

Chú ý: Dung môi dùng để đo phổ  UV - Vis phải không hấ p thụ  ở  vùng cần đo và cần đượ c tinh chế một cách cẩn thận, vì một lượ ng nhỏ  tạ p

chất trong đó cũng làm sai lệch k ết quả nghiên cứu. [10]

 

2.3.3 Ưu điểm của phương pháp quang phổ tử  ngoại khả kiến

Phương pháp quang phổ khả kiến có các ưu điểm: [9] 

- Phương pháp có độ nhạy cao, cho phép xác định nồng độ trong khoảng

10-2 đến 10

-6 mol/L (1-10%).

- Phân tích thuận tiện: k hông đòi hỏi thiết bị, hóa chất quá đắt tiền, có thể 

 phân tích nhiều đối tượ ng mẫu khác nhau.

- Dễ tự động hóa: tất cả các thao tác từ đưa mẫu phân tích vào, đưa các

hóa chất cần thiết, vẽ phổ, xử lý phổ, xử lý k ết quả, xử lý thống kê đều đượ cthực hiện một cách tự động hóa trên các máy móc, thiết bị hiện đại.

- Phương pháp này rất thuận lợ i cho việc nghiên cứu các cơ chế tạo phức,

xác định các d ạng tồn tại của ion trung tâm, các ligand nằm trong phức đơn vàđa ligand trong pha nướ c cũng như pha hữu cơ. 

2.3.4 Các yêu cầu đối vớ i hợ p chất cần phân tích

Hợ  p chất phân tích cần đáp ứng các yêu cầu sau: [10] 

- Có độ bền cao, ít phân ly. Hằng số bền K > 108.

- Có thành phần xác định.

- Ổn định theo thờ i gian, phải ổn định ít nhất là 15 phút.

- Hệ số ɛ càng lớ n càng tốt.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 29: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 29/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

12

2.4.5 Sai số trong phép đo phổ hấp thu UV-Vis

Sai số trong phép đo quang phổ hấ p thu UV-Vis có thể do các nguyên

nhân sau: [10]

 

- Sự phụ thuộc giữa mật độ quang (A) và nồng độ chất hấ p thụ ánh sáng

(C) không tuân theo định luật Lambert-Beer. Những yếu tố gây ra sự sai lệch

này là: bướ c sóng của ánh sáng tới (ánh sáng không đơn sắc) và các yếu tố ảnh

hưở ng tớ i nồng độ (sự pha loãng dung d ịch, nồng độ ion H+, các ion lạ trong

dung d ịch,…).

- Nguồn bức xạ điện từ có cường độ (I0) không ổn định (do hiệu điện thế 

nguồn không ổn định). Do vậy, cường độ dòng bức xạ điện từ đơn sắc chiếu

qua dung d ịch ở  các thời điểm khác nhau không giống nhau.

- Để cuvet đựng mẫu không đúng vị trí hoặc vị  trí không ổn định trong

lúc đo. - Sai số chủ quan do ngườ i thực hiện phép đo phạm phải khi đo các giá

tr ị mật độ quang hay độ truyền quang.

2.4 Quy trình phân tích

2.4.1 Các yêu cầu đối vớ i quy trình phân tích

Các yêu cầu chính đối vớ i quy trình phân tích bao gồm: [10]

 

- Có tính tiên tiến: thể hiện ở độ đúng, độ chính xác, tính đặc hiệu.

- Có tính thực tế: phương pháp thử đưa ra phải phù hợ  p với điều kiện

thực tế, có tính khả  thi cao (phù hợ  p vớ i trang thiết bị, hóa chất, thuốc thử,

trình độ con ngườ i,...).

- Có tính kinh tế: phương pháp thử đưa ra ít tốn kém mà vẫn đáp ứng

đượ c các yêu cầu nêu trên.

- Có tính an toàn cao: an toàn lao động và bảo vệ sức khỏe (hạn chế sử 

d ụng hóa chất độc hại, tránh đượ c các thao tác k ỹ  thuật phức tạ p, nguy

hiểm,...).

2.4.2 Tầm quan trọng của việc thẩm định quy trình phân tích

Thẩm định quy trình phân tích là một quá trình tiến hành thiết lậ p bảng

thực nghiệm các thông số đặc tr ưng của phương pháp để chứng minh phương

 pháp đáp ứng yêu cầu phân tích d ự kiến. Nói cách khác, việc thẩm định một

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 30: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 30/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

13

quy trình phân tích yêu cầu chúng ta phải chứng minh một cách khoa học r ằng

khi tiến hành thí nghiệm các sai số mắc phải là r ất nhỏ và chấ p nhận đượ c.[11]

 

Trong các tiêu chuẩn chúng ta phải xây d ựng phương pháp phân tích haycũng gọi là quy trình thử  nghiệm để  giúp cho việc thực hiện kiểm tra chất

lượ ng cũng như các tiêu chí đề ra cho các tiêu chuẩn đó.

[11]

 Mục tiêu của việc thẩm định các phương pháp phân tích là để chứng tỏ 

r ằng quy trình đáp ứng vớ i yêu cầu d ự kiến. [11]

 

2.4.3 Nội dung thẩm định

Cơ sở  cần thiết cho việc thẩm định phương pháp phân tích để định lượ ng

những thành phần chủ  yếu trong nguyên liệu làm thuốc, hoạt chất trong các

chế phẩm cần d ựa vào các tiêu chuẩn sau:[10]

 

- Tính tuyến tính.

- Độ lặ p lại.

- Giớ i hạn phát hiện.

- Giớ i hạn định lượ ng.

- Độ đúng.

2.4.3.1 Tính tuyến tính

Tính tuyến tính của một phương pháp phân tích là khả năng luận ra các

k ết quả  thử của phương pháp hoặc bằng phép biến đổi toán học hay tr ực tiế p

d ựa vào tương quan tỉ lệ giữa đại lượng đo đượ c và nồng độ. Tính tuyến tínhtrong một miền giá tr ị được xác định bằng hệ số tương quan. [12]

  Cách thự c hiện 

Tiến hành thực nghiệm để xác định ứng vớ i các nồng độ x biết trướ c, các

giá tr ị định lượng được y. Như ta đã biết nếu y phụ thuộc tuyến tính vào x có

ngh ĩa là trong khoảng nồng độ cần khảo sát đườ ng biểu diễn của y theo x là

một đườ ng thẳng (đoạn thẳng) theo phương tr ình sau: [12] 

y = ax + b

Dựa vào k ết quả thu đượ c từ thực nghiệm của x và y tương ứng ta tính hệ 

số tương quan R .

R =

22 )()(

)).((

 y y x x

 y y x x 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 31: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 31/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

14

 Yêu cầu: tùy theo hoạch định mà chọn giá tr ị R. Thông thườ ng chọn

0,99 ≤ R  ≤ 1 thì có sự tương quan tuyến tính. [12]

 

2.4.3.2 Độ lặp lại

Độ  lặ p lại (hay độ  chính xác) là mức độ  sát gần giữa các k ết quả  thử riêng lẻ vớ i giá tr ị trung bình thu đượ c khi áp d ụng phương pháp đề xuất cho

cùng một mẫu thử đồng nhất trong cùng điều kiện xác định. Độ lặ p lại bị ảnh

hưở ng bở i sai số ngẫu nhiên.[12]

 

Độ  lặ p lại thường đượ c thể hiện bằng độ  lệch chuẩn (SD) hay độ  lệch

chuẩn tương đối (RSD) của một loạt các lần thử ngiệm.[12]

 

Cách thự c hiện

Vớ i cùng một mẫu được làm đồng nhất, tiến hành xác định bằng phương

 pháp đề xuất n lần (n = 6–10 hay nhiều hơn). Sau đó áp dụng công thức tính

SD và RSD của phương pháp. 

SD =1

)( 2

n

 x xi  

 x : là giá tr ị trung bình

RSD = %100

 x

SD 

n

 x x

i

 

Yêu cầu: RSD càng nhỏ, phương pháp phân tích càng chính xác, RSD

do mỗi phòng thí nghiệm đưa ra. Thông thườ ng ta chọn RSD ≤ 2%. [10] 

2.4.2.3 Độ đúng 

Độ đúng của một phương pháp phân tích là mức độ gần sát của các giá

tr ị tìm thấy trong phân tích so vớ i giá tr ị thực. Độ đúng sẽ đượ c tính bằng tỷ lệ 

 phần trăm giữa lượ ng chất chuẩn tìm thấy so vớ i chất chuẩn thêm vào. [10]

 

Cách thự c hiện

- Xác định hàm lượ ng của hoạt chất cần đem thử bằng phương pháp đãđề xuất.

- Thêm một lượ ng chất chuẩn của hoạt chất cần thử với hàm lượ ng bằng

với hàm lượ ng trung bình ±20% của chất đó trong mẫu đem thử.

- Tiến hành định lượ ng bằng phương pháp đề xuất để tìm hàm lượ ng của

 phần thêm vào chất cần thử.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 32: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 32/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 2. TỔ NG QUAN TÀI LI  Ệ U

15

- Từ k ết quả thu được xác định tỷ lệ % hồi phục của chất đem thử.

Đ = %1003

21

S S  

Trong đó: 

Đ: độ đúng S1: tổng lượ ng tìm thấy

S2: lượ ng có sẵn trong chế phẩm

S3: lượ ng chất chuẩn thêm vào

Yêu cầu:

Phương pháp thử nghiệm đượ c chấ p nhận khi độ đúng trung bình có giá

tr ị thuộc khoảng 98% ≤ Σ ĐTB ≤ 102%. [10] 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 33: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 33/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

16

Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

3.1 Thời gian, địa điểm, thiết bị và hóa chất thí nghiệm

3.1.1 Thời gian, địa điểm

Đề tài đượ c thực hiện tại phòng thí nghiệm Hóa sinh 1, Bộ môn Hóa học,

Khoa Khoa học Tự nhiên, Trường Đại Học Cần Thơ. Thờ i gian thực hiện từ 

tháng 8/2013 đến tháng 11/2013.

3.1.2 Thiết bị và hóa chất thí nghiệm

Bảng 3.1: Thiết bị và hóa chất thí nghiệm 

Thiết bị  Hóa chất

- Máy quang phổ UV-Vis model 6800

Jenway và cuvet thạch anh 1cm

- Máy siêu âm hòa tan- Cân phân tích

- Bình định mức

- Pipet

- Phễu lọc

- Meloxicam chuẩn

- Methanol

- Dung d ịch NaOH 1 N- Dung d ịch FeCl3 0,09%

- Dung d ịch K 3[Fe(CN)6] 0,06%

- Dung d ịch HCl 2 N

- Bình tam giác

Tiến hành định lượ ng trên 4 mẫu thuốc của các công ty dượ c Hậu Giang,

Centerpharco, Stada, Eurolife Healthcare. 

Hình 3.1: Các mẫu thuốc định lượ ng 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 34: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 34/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

17

3.2 Định lượ ng meloxicam bằng phương pháp quang phổ tử  ngoại

3.2.1 Nguyên tắc

Dùng dung d ịch NaOH 1 N như một dung môi để hòa tan meloxicam,

tạo thành dung d ịch có hấ p thụ cực đại trong vùng tử ngoại. Dựa trên tính chấtnày, có thể dùng phương pháp quang phổ  tử  ngoại để định lượ ng

meloxicam.[13]

 

3.2.2 Hoạch định thí nghiệm

Bảng 3.2: Hoạch định thí nghiệm

3.2.3 Tiến hành thí nghiệm

 Pha dung dịch meloxicam chuẩn 100 ppm

Cân chính xác 0,05 g meloxicam cho vào becher 50 mL, thêm 30 mL

dung d ịch NaOH 1 N. Dùng đũa thủy tinh khuấy nhẹ. Sau đó chuyển toàn bộ 

dung d ịch vào bình định mức 500 mL. Định mức tớ i vạch bằng dung d ịch

 NaOH 1  N, đượ c dung d ịch meloxicam chuẩn 100 ppm. Dung d ịch này đượ c

 bảo quản trong tối ở  4°C.

 Pha dung dịch NaOH 1 N

Cân chính xác 20 g NaOH khan cho vào becher 100 mL, thêm 40 mL

nướ c cất, dùng đũa thủy tinh khuấy nhẹ. Sau đó chuyển toàn bộ dung d ịch vào

 bình định mức 500 mL. Định mức tớ i vạch bằng nướ c cất.

3.2.3.1 Xác định bướ c sóng cực đại

Dùng pipet hút chính xác 15 mL dung d ịch meloxicam chuẩn 100 ppm

cho vào bình định mức 50 mL. Định mức tớ i vạch với nướ c cất, ta thu đượ c

dung d ịch meloxicam có nồng độ 30 ppm.

STT Tên thí nghiệm Mục đích 

1 Khảo sát λmax  Tìm λmax 2 Lập đườ ng chuẩn Tìm khoảng tuyến tính

3

Khảo sát giớ i hạn phát hiện,

giớ i hạn đo 

Tìm giớ i hạn phát hiện,

giớ i hạn đo 4 Định lượ ng mẫu Xác định hàm lượ ng meloxicam

5 Khảo sát độ đúng Tìm độ đúng của phương pháp 

6 Khảo sát độ lặ p lại Kiểm tra độ lặ p lại của phương pháp

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 35: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 35/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

18

Tiến hành quét phổ dung d ịch đã pha trong vùng từ 250-450 nm vớ i mẫu

tr ắng là dung d ịch NaOH 1 N, xác định bướ c sóng hấ p thụ  cực đại của

meloxicam (λmax).

Quét phổ các dung dịch meloxicam vớ i các nồng độ khác nhau

Tiến hành pha dãy chuẩn meloxicam có nồng độ như bảng sau:

Bảng 3.3: Dãy nồng độ meloxicam

Bình Dung d ịch meloxicam

100 ppm (mL)

 Nướ c cất C 

(ppm)

1 2,5 5

2 5 10

3 7,5 15

4 10 205 12,5 25

6 15

Định mức tớ i vạch (50 mL)

30

Tiến hành quét phổ dãy các dung d ịch trên trong vùng từ 250-450 nm vớ imẫu tr ắng là dung d ịch NaOH 1 N, nhằm kiểm tra mức độ ổn định của phổ 

hấ p thụ dung d ịch meloxicam ở  các nồng độ khác nhau.

3.2.3.2 Khảo sát giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

Tiến hành pha dãy các dung d ịch meloxicam như bảng sau:

Bảng 3.4: Dãy nồng độ giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

Bình Dung d ịch meloxicam100 ppm (mL)

 Nướ c cất (mL) C 

(ppm)

1 0,5 1

2 1,5 3

3 3 6

4 6 125 9 18

6 12 247 15 30

8 18 369 21 42

10 24 4811 27 54

12 30

Định mức tớ i vạch (50 mL)

60

Tiến hành đo độ hấ p thụ của dãy các dung d ịch meloxicam ở λmax khảo

sát vớ i mẫu tr ắng là dung d ịch NaOH 1 N.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 36: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 36/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

19

3.2.3.3 Thiết lập đườ ng chuẩn

Tiến hành pha dãy chuẩn meloxicam có nồng độ như bảng sau:

Bảng 3.5: Dãy đườ ng chuẩn meloxicam

Bình Dung d ịch meloxicam

100 ppm (mL)

 Nướ c cất Cmeloxicam

(ppm)1 2,5 5

2 5 10

3 7,5 154 10 20

5 12,5 25

6 15

Định mức tớ i vạch (50 mL)

30

Tiến hành đo độ hấ p thụ của dãy các dung d ịch meloxicam ở λmax khảo

sát vớ i mẫu tr ắng là dung d ịch NaOH 1 N.

3.2.3.4 Định luợ ng mẫu

Tiến hành định lượ ng vớ i 4 mẫu thuốc meloxicam 7,5 mg.

Bảng 3.6: Mẫu meloxicam 7,5 mg

 Nhãn hiệu Công ty Hàm lượ ng

Mebilax 7,5 Dượ c Hậu Giang

Meloxicam 7,5 mg Centerpharco

Meloxicam Stada Stada

Eurocam Eurolife Healthcare

7,5 mg/viên

Pha dung dịch mẫu thử  

Cân 20 viên meloxicam 7,5 mg, tính khối lượ ng trung bình cho mỗi viên,

dùng cối sứ nghiền thành bột mịn. Cân lượ ng bột tương đương vớ i khối lượ ng

một viên cho vào becher 50 mL, thêm 20 mL dung d ịch NaOH 1 N, dùng đũa

thủy tinh khuấy nhẹ. Sau đó, chuyển toàn bộ dung d ịch sang bình định mức

100 mL, định mức tớ i vạch bằng dung d ịch NaOH 1 N. Lắc đều, lọc qua giấy

lọc khô, bỏ 20 mL d ịch lọc đầu.

Hút chính xác 10 mL d ịch lọc cho vào bình định mức 50 mL, định mức

tớ i vạch bằng nướ c cất.

Tiến hành định lượ ng dung d ịch mẫu thử bằng đườ ng chuẩn đã thiết lậ p

vớ i mẫu tr ắng là dung d ịch NaOH 1 N. Thực hiện trên 3 mẫu, mỗi mẫu đo 3lần, lấy k ết quả trung bình.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 37: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 37/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

20

3.2.3.5 Khảo sát độ đúng 

Chuẩn bị mẫu thử  và mẫu chuẩn

Mẫu thử : Cân 20 viên meloxicam 7,5 mg, tính khối lượ ng trung bình

cho mỗi viên, dùng cối sứ nghiền thành bột mịn. Cân lượ ng bột tương đươngvớ i khối lượ ng một viên, cho vào becher 50 ml thêm 20 ml NaOH 1 N, dùng

đũa thủy tinh khuấy nhẹ. Sau đó chuyển toàn bộ  dung d ịch sang bình định

mức 100 mL, định mức tớ i vạch bằng dung d ịch NaOH 1 N. Lắc đều, lọc qua

giấy lọc khô, bỏ 20 mL d ịch lọc đầu.

Mẫu chuẩn: Hút chính xác 37,5 mL dung d ịch meloxicam 100 ppm cho

vào bình định mức 50 mL, định mức tớ i vạch bằng dung d ịch NaOH 1 N,

đượ c dung d ịch meloxicam chuẩn có nồng độ 75 ppm.

Pha mẫu thử  thêm chuẩn

Pha dãy dung d ịch gồm 1 mẫu thử  không thêm chuẩn và các mẫu thử 

được thêm lượ ng chất chuẩn tương ứng 80%, 100%, 120% lượ ng chất cần xác

định đã có trong mẫu thử theo bảng sau:

Bảng 3.7: Pha mẫu thử thêm chuẩn

Mẫu Dung d ịch

mẫu thử (mL)

Dung d ịch

mẫu chuẩn (mL)

 Nướ c cất

Thử  10 0

Thêm chuẩn 80% 10 8

Thêm chuẩn 100% 10 10Thêm chuẩn 120% 10 12

Định mức đến vạch

(100 mL)

Tiến hành đo độ hấ p thụ của dãy các dung d ịch meloxicam ở λmax khảo

sát vớ i mẫu tr ắng là dung d ịch NaOH 1 N. Mỗi mẫu được đo 3 lần, lấy k ết

quả trung bình.

3.2.3.6 Khảo sát độ lặp lại

Pha dung dịch mẫu thử  

Cân 20 viên meloxicam 7,5 mg, tính khối lượ ng trung bình cho mỗi viên,

dùng cối sứ nghiền thành bột mịn. Cân lượ ng bột tương đương vớ i khối lượ ng

một viên cho vào becher 50 mL, thêm 20 mL dung d ịch NaOH 1 N, dùng đũathủy tinh khuấy nhẹ. Sau đó, chuyển toàn bộ dung d ịch sang bình định mức

100 mL, định mức tớ i vạch bằng dung d ịch NaOH 1 N. Lắc đều, lọc qua giấy

lọc khô, bỏ 20 mL d ịch lọc đầu.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 38: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 38/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

21

Hút chính xác 10 mL d ịch lọc cho vào bình định mức 50 mL, định mức

tớ i vạch bằng nướ c cất.

Tiến hành định lượ ng dung d ịch mẫu thử bằng đườ ng chuẩn đã thiết lậ pvớ i mẫu tr ắng là dung d ịch NaOH 1 N. Thực hiện trên 6 mẫu, mỗi mẫu đo 3

lần, lấy k ết quả trung bình.

3.3 Định lượ ng meloxicam bằng phương pháp quang phổ khả kiến

3.3.1 Nguyên tắc

Dung d ịch meloxicam khử  K 3[Fe(CN)6] thành K 4[Fe(CN)6], sau đó  ion

Fe3+

k ết hợ  p vớ i ion [Fe(CN)6]4- trong môi trườ ng acid hình thành hợ  p chất

Fe4[Fe(CN)6]3  màu xanh lục, có hấ p thụ  cực đại trong vùng khả  kiến (Vis).

Dựa trên nguyên tắc này, có thể sử d ụng phương pháp quang phổ khả kiến để 

định lượ ng meloxicam trong dượ c phẩm.[3]

 

Quá trình phản ứ ng: 

[Fe(CN)6]3- + e -  → [Fe(CN)6]4- 

3[Fe(CN)6]4-

 + 4Fe3+ → Fe4[Fe(CN)6]3

Hình 3.2: Sơ đồ phản ứng

3.3.2 Hoạch định thí nghiệm

Bảng 3.8: Hoạch định thí nghiệm

STT Tên thí nghiệm Mục đích 

1 Khảo sát λmax  Tìm λmax 

2 Lập đườ ng chuẩn Tìm khoảng tuyến tính

3 Khảo sát giớ i hạn phát hiện,giớ i hạn đo 

Tìm giớ i hạn phát hiện,giớ i hạn đo 

4 Định lượ ng mẫu Xác định hàm lượ ng meloxicam5 Khảo sát độ đúng Tìm độ đúng của phương pháp 

6 Khảo sát độ lặ p lại Kiểm tra độ lặ p lại của phương pháp 

SN

OO

OH

CH3

N

O

H

N

S

CH3

SN

C

OO

O

CH3

N

O

H

N

S

CH3

H, e

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 39: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 39/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

22

3.3.3 Tiến hành thí nghiệm

Pha dung dịch meloxicam chuẩn 50 ppm

Cân chính xác 0,025 g meloxicam cho vào becher 50 mL, thêm 20 mL

methanol, dùng đũa thủy tinh khuấy nhẹ. Sau đó chuyển toàn bộ dung d ịchvào bình định mức 500 mL, định mức tớ i vạch bằng methanol, đượ c dung d ịch

meloxicam chuẩn 100 ppm. Dung d ịch đượ c bảo quản trong tối ở  4°C.

 Pha dung dịch FeCl3 0,09%

Cân chính xác 0,7491 g FeCl3.6H2O cho vào becher 50 mL, thêm 20 mL

nướ c cất, dùng đũa thủy tinh khuấy nhẹ, sau đó chuyển toàn bộ dung d ịch sang

 bình định mức 500 mL. Định mức tớ i vạch bằng nướ c cất.

Pha dung dịch K3[Fe(CN)

6] 0,06%

Cân chính xác 0,3 g K 3[Fe(CN)6] cho vào becher 50 mL, thêm 20 mL

nướ c cất, dùng đũa thủy tinh khuấy nhẹ, sau đó chuyển toàn bộ dung d ịch sang

 bình định mức 500 mL. Định mức tớ i vạch bằng nướ c cất.

Pha dung dịch HCl 2 N

Cho 50 mL nướ c cất vào bình định mức 250 mL, dùng ống đong 100 mLlấy 43 mL dung d ịch HCl đậm đặc cho từ  từ vào bình định mức 250 mL, lắc

đều, định mức tớ i vạch bằng nướ c cất.

3.3.3.1 Xác định bướ c sóng cực đại

Pha dung dịch meloxicam chuẩn 30 ppm

Dùng pipet hút chính xác 25 mL dung d ịch meloxicam chuẩn 50 ppm

cho vào bình định mức 50 mL. Định mức tớ i vạch bằng dung d ịch methanol,

đượ c dung d ịch meloxicam chuẩn 25 ppm.

Pha dung dịch mẫu đo 

Dùng pipet hút chính xác 6 mL dung d ịch meloxicam chuẩn 30 ppm trên

cho vào bình định mức 50 mL. Thêm 10 mL dung d ịch K 3[Fe(CN)6] 0,06%.

Đặt ở   nhiệt độ  phòng trong 30 phút. Sau đó cho  vào tiế p 10 mL dung d ịch

FeCl3  0,09%, acid hóa bằng 10 mL dung d ịch HCl 2 N. Định mức tớ i vạch

 bằng dung d ịch methanol, lắc đều. Đặt ở   nhiệt độ  phòng trong 30 phút, thu

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 40: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 40/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

23

đượ c dung d ịch đo phổ có nồng độ meloxicam là 3 ppm. Sản phẩm phản ứng

 bền trong 30 phút.

Tiến hành quét phổ dung d ịch trên trong vùng từ 600-950 nm vớ i mẫu

tr ắng là dung d ịch chứa các chất giống như mẫu đo nhưng không chứa dung

d ịch meloxicam.

Quét phổ vớ i các dung dịch meloxicam có nồng độ khác nhau

Tiến hành pha dãy các dung d ịch meloxicam có nồng độ như bảng sau:

Bảng 3.9: Dãy nồng độ meloxicam

Bình 1 2 3 4 5

C (ppm) 1 1,5 2 2,5 3

Dung d ịch meloxicam 25 ppm (mL) 2 3 4 5 6

Dung d ịch K 3[Fe(CN)6] 0,06% (mL) 10 10 10 10 10

Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phút

Dung d ịch FeCl3 0,09% (mL) 10 10 10 10 10

Dung d ịch HCl 2 N (mL) 10 10 10 10 10

Methanol (mL) Định mức tớ i vạch (50 mL)Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phút

Tiến hành quét phổ  các dung d ịch trên trong vùng từ  600-950 nm vớ imẫu tr ắng là dung d ịch chứa các chất giống như mẫu đo nhưng không chứa

dung d ịch meloxicam, nhằm kiểm tra mức độ ổn định của phổ hấ p thụ dung

d ịch meloxicam ở  các nồng độ khác nhau.

3.3.3.2 Khảo sát giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

Pha dung dịch meloxicam chuẩn 20 ppm

Dùng pipet hút chính xác 20 mL dung d ịch meloxicam chuẩn 50 ppm

cho vào bình định mức 50 mL. Định mức tớ i vạch bằng dung d ịch methanol,

thu đượ c dung d ịch có nồng độ 20 ppm.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 41: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 41/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

24

Tiến hành pha dãy các dung dịch meloxicam như bảng sau:

Bảng 3.10: Dãy nồng độ giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

Bình 1 2 3 4 5 6 7

C (ppm) 0,2 0,4 1 2 3 4 5

Dung d ịch meloxicam 20 ppm (mL) 0,5 1 2,5 5 7,5 10 12,5

Dung d ịch K 3[Fe(CN)6] 0,06% (mL) 10 10 10 10 10 10 10Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phút

Dung d ịch FeCl3 0,09% (mL) 10 10 10 10 10 10 10Dung d ịch HCl 2 N (mL) 10 10 10 10 10 10 10

Methanol (mL) Định mức tớ i vạch (50 mL)

Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phút

Tiến hành đo độ hấ p thụ  của dãy dung d ịch meloxicam ở λmax khảo sát

vớ i mẫu tr ắng là dung d ịch chứa các chất giống như mẫu đo nhưng khôngchứa dung d ịch meloxicam.

3.3.3.3 Thiết lập đườ ng chuẩn

Tiến hành pha dãy chuẩn meloxicam có nồng độ như bảng sau:

Bảng 3.11: Dãy đườ ng chuẩn meloxicam

Bình 1 2 3 4 5

Cmeloxicam (ppm) 1 1,5 2 2,5 3

Dung d ịch meloxicam 25 ppm (mL) 2 3 4 5 6

Dung d ịch K 3[Fe(CN)6] 0,06% (mL) 10 10 10 10 10

Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phútDung d ịch FeCl3 0,09% (mL) 10 10 10 10 10

Dung d ịch HCl 2 N (mL) 10 10 10 10 10Methanol (mL) Định mức tớ i vạch (50 mL)

Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phút

Tiến hành đo độ hấ p thụ  của dãy dung d ịch meloxicam ở λmax khảo sát

vớ i mẫu tr ắng là dung d ịch chứa các chất giống như mẫu đo nhưng khôngchứa dung d ịch meloxicam.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 42: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 42/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

25

3.3.3.4 Định luợ ng mẫu

Tiến hành định lượ ng vớ i mẫu thuốc meloxicam 7,5 mg.

Bảng 3.12: Mẫu meloxicam 7,5 mg

 Nhãn hiệu Công ty Hàm lượ ng

Mebilax 7,5 Dượ c Hậu GiangMeloxicam 7,5 mg Centerpharco

Meloxicam Stada StadaEurocam Eurolife Healthcare

7,5 mg/viên

Pha dung dịch mẫu thử  

Dung dịch A: Cân 20 viên meloxicam 7,5 mg, tính khối lượ ng trung

 bình cho mỗi viên, dùng cối sứ  nghiền thành bột mịn. Cân lượ ng bột tương

đương vớ i khối lượ ng một viên cho vào becher 50 mL, thêm 20 mL methanol,

dùng đũa thủy tinh khuấy nhẹ, chuyển toàn bộ dung d ịch vào bình định mức

100 mL, định mức tớ i vạch bằng methanol. Đánh siêu âm trong 30 phút để hòa

tan hoàn toàn. Lắc đều, lọc qua giấy lọc khô, bỏ 20 mL d ịch lọc đầu.

Dung dịch B: Dùng pipet hút chính xác 10 mL dung d ịch A cho vào

 bình định mức 50 mL. Định mức tớ i vạch vớ i methanol, lắc đều.

Mẫu thử : Hút chính xác 7 mL dung d ịch B cho vào bình định mức

50 mL. Thêm 10 mL dung d ịch K 3[Fe(CN)6] 0,06%. Đặt ở   nhiệt độ  phòng

trong 30 phút. Sau đó cho tiế p 10 mL dung d ịch FeCl3 0,09% vào, acid hóa

 bằng 10 mL dung d ịch HCl 2 N. Định mức tớ i vạch bằng dung d ịch methanol,lắc đều. Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phút.

Tiến hành định lượ ng dung d ịch mẫu thử bằng đườ ng chuẩn đã thiết lậ p

vớ i mẫu tr ắng là dung d ịch chứa các chất giống như mẫu đo nhưng khôngchứa dung d ịch meloxicam. Thực hiện trên 3 mẫu, mỗi mẫu đo 3 lần, lấy k ết

quả trung bình.

3.3.3.5 Khảo sát độ đúng 

Chuẩn bị mẫu thử  và mẫu chuẩn

Mẫu thử : Cân 20 viên meloxicam 7,5 mg, tính khối lượ ng trung bình

cho mỗi viên, dùng cối sứ nghiền thành bột mịn. Cân lượ ng bột tương đươ ng

vớ i khối lượ ng một viên cho vào becher 50 mL, thêm 20 mL methanol, dùng

đũa thủy tinh khuấy nhẹ, chuyển toàn bộ  dung d ịch vào bình định mức

100 mL, định mức tớ i vạch bằng methanol. Đánh siêu âm trong 30 phút để hòa

tan hoàn toàn. Lắc đều, lọc qua giấy lọc khô, bỏ 20 mL d ịch lọc đầu.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 43: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 43/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

26

Dùng pipet hút chính xác 10 mL d ịch lọc cho vào bình định mức 50 mL.

Định mức tớ i vạch vớ i methanol, lắc đều.

Mẫu chuẩn: Dùng pipet hút chính xác 15 mL dung d ịch meloxicam

chuẩn 50 ppm cho vào bình định mức 50 mL. Định mức tớ i vạch bằng

methanol, đượ c dung d ịch 15 ppm.

Pha mẫu thử  thêm chuẩn

Pha dãy dung d ịch gồm 1 mẫu thử  không thêm chuẩn và các mẫu thử 

được thêm lượ ng chất chuẩn tương ứng 80%, 100%, 120% lượ ng chất cần xác

định đã có trong mẫu thử theo bảng sau:

Bảng 3.13: Pha mẫu thử thêm chuẩn

Mẫu Thử  Thêm

chuẩn

80%

Thêm

chuẩn

100%

Thêm

chuẩn

120%Dung d ịch mẫu thử  7 7 7 7

Dung d ịch mẫu chuẩn 0 5,6 7 8,4

Dung d ịch K 3[Fe(CN)6] 0,06% (mL) 20 20 20 20

Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phút

Dung d ịch FeCl3 0,09% (mL) 20 20 20 20

Dung d ịch HCl 2 N (mL) 20 20 20 20

Dung d ịch methanol (mL) Định mức tớ i vạch 100 mLĐặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phút

Tiến hành định lượ ng dung d ịch mẫu thử bằng đườ ng chuẩn đã thiết lậ pvớ i mẫu tr ắng là dung d ịch chứa các chất giống như mẫu đo nhưng khôngchứa dung d ịch meloxicam. Mỗi mẫu được đo 3 lần, lấy k ết quả trung bình.

3.3.3.6 Khảo sát độ lặp lại

Dung dịch A: Cân 20 viên meloxicam 7,5 mg, tính khối lượ ng trung

 bình cho mỗi viên, dùng cối sứ  nghiền thành bột mịn. Cân lượ ng bột tươngđương vớ i khối lượ ng một viên cho vào becher 50 mL, thêm 20 mL methanol,

dùng đũa thủy tinh khuấy nhẹ, chuyển toàn bộ dung d ịch vào bình định mức

100 mL, định mức tớ i vạch bằng methanol. Đánh siêu âm trong 30 phút để hòatan hoàn toàn. Lắc đều, lọc qua giấy lọc khô, bỏ 20 mL d ịch lọc đầu.

Dung dịch B: Dùng pipet hút chính xác 10 mL d ịch lọc cho vào bình

định mức 50 mL. Định mức tớ i vạch vớ i methanol, lắc đều.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 44: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 44/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ U

27

Tiến hành pha dãy dung d ịch như bảng sau:

Bảng 3.14: Bảng pha dung d ịch

Bình 1 2 3 4 5 6

Dung d ịch B 7 7 7 7 7 7

Dung d ịch K 3[Fe(CN)6] 0,06% (mL) 10 10 10 10 10 10

Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phútDung d ịch FeCl3 0,09% (mL) 10 10 10 10 10 10

Dung d ịch HCl 2 N (mL) 10 10 10 10 10 10Methanol Định mức tớ i vạch (50 mL)

Đặt ở  nhiệt độ phòng trong 30 phút

Tiến hành định lượ ng dung d ịch mẫu thử bằng đườ ng chuẩn đã thiết lậ p

vớ i mẫu tr ắng là dung d ịch chứa các chất giống như mẫu đo nhưng khôngchứa dung d ịch meloxicam. Thực hiện trên 6 mẫu, mỗi mẫu đo 3 lần lấy giá tr ị 

trung bình.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 45: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 45/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

28

Chương 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

4.1 Phương pháp quang phổ tử  ngoại

4.1.1 Xác định bướ c sóng cực đại

Quét phổ  vớ i dung d ịch meloxicam chuẩn có nồng độ  30 ppm trong

khoảng bướ c sóng 250-450 nm.

Hình 4.1: Phổ đồ meloxicam trong vùng tử ngoại

Dựa vào phổ đồ  trên thấy r ằng có 2 peak ở   vị  trí 270 nm và 362 nm,

nhưng chỉ có peak ở  vị trí 362 nm là đồng đều và cân đố i nên ta chọn bướ csóng hấ p cực đại là 362 nm làm bước sóng định lượ ng meloxicam.

 ABS

nm

Smooth: 30 Deri.: 0

250 260 270 280 290 300 310 320 330 340 350 360 370 380 390 400 410 420 430 440 450

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

1.6

1.7

1.8

1.9

2.0

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 46: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 46/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

29

Phổ đồ meloxicam vớ i các nồng độ khác nhau

Hình 4.2: Phổ đồ vớ i nồng độ meloxicam khác nhau

Dựa vào Hình 4.2 cho thấy, phổ đồ của meloxicam trong vùng tử ngoại

vớ i các nồng độ khác nhau r ất đồng đều và ổn định, các peak đều đạt cực đại

hấ p thu ở   bướ c sóng 362 nm.

 ABS

nm

Smooth: 84 Deri.: 0

300 310 320 330 340 350 360 370 380 390 400 410 420

0.0

0.1

0.2

0.3

0.40.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

1.6

1.7

1.8

1.9

2.0

30 ppm

25 ppm

20 ppm

15 ppm

10ppm

5 ppm

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 47: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 47/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

30

4.1.2 Giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

Dãy dung d ịch giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo có nồng độ meloxicam từ 

1-60 ppm.

Bảng 4.1: Dãy giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

Bình Nồng độ C (ppm) Độ hấ p thụ (A)

Mẫu tr ắng 0 0

1 1 0,0646

2 3 0,1738

3 6 0,32874 12 0,6401

5 18 0,9490

6 24 1,2690

7 30 1,60288 36 1,8951

9 42 2,220810 48 2,521811 54 2,7948

12 60 2,9576

Hình 4.3: Giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

 A B S

mg/ ml

0 1 0 2 0 3 0 4 0 5 0 6 0

0 .0

0 .5

1 .0

1 .5

2 .0

2 .5

3 .0

S td . Ca l. Pa rame ters

K 1 :

K 0 :

R :

R 2 :

1 9 . 6 0 3 9

- 0 . 5 7 4 0

0 . 9 9 9 0

0 . 9 9 8 1

ppm

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 48: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 48/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

31

Dựa vào Hình 4.3 cho thấy, độ hấ p thụ trong khoảng nồng độ  từ 1 ppm

đến 54 ppm có độ  tuyến tính r ất cao vớ i hệ số tương quan R 2 = 0,9998. Tuy

nhiên, khoảng nồng độ  từ 1 ppm đến 60 ppm vẫn cho độ hấ p thụ  (A) tuyến

tính và tuân theo định luật Lambert - Beer vớ i R 2

= 0,9981. Vì vậy, ta có thể 

chọn nồng độ  1 ppm làm giớ i hạn phát hiện và 60 ppm làm giớ i hạn định

lượ ng tương ứng vớ i giớ i hạn đo lớ n nhất của máy (A ≤ 3).

4.1.3 Đườ ng chuẩn

Dãy chuẩn có nồng độ meloxicam từ 5 đến 30 ppm.

Bảng 4.2: Dãy chuẩn

Bình Nồng độ C (ppm) Độ hấ p thụ A

Mẫu tr ắng 0 0

1 5 0,25762 10 0,5120

3 15 0,7713

4 20 1,0209

5 25 1,28066 30 1,5391

Hình 4.4: Các dung d ịch chuẩn

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 49: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 49/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

32

 A B S

p p m

0 5 1 0 1 5 2 0 2 5 3 0 3 5

0 .0

0 .5

1 .0

1 .5

2 .0

S t d . Ca l. Pa ram e t e rs

K 1 :

K 0 :

R :

R 2 :

1 9 . 5 1 9 5

- 0 . 0 0 6 3

1 . 0 0 0 0

1 . 0 0 0 0

 

Hình 4.5: Đườ ng chuẩn

Từ  Hình 4.5 cho phương tr ình có đườ ng hồi quy là:

C = 19,5195A – 0,0063

Vớ i hệ số tương quan R 2 = 1,0000 tương ứng vớ i nồng độ meloxicam từ 

5 ppm đến 30 ppm thì độ  hấ p thụ  (A) tuyến tính và tuân theo định luật

Lambert - Beer. Vì vậy có thể  chọn đườ ng chuẩn trên làm cơ sở định lượ ng

meloxicam trong các mẫu dượ c phẩm.

4.1.4 Định lượ ng mẫu

Mebilax 7,5 mg của dượ c Hậu Giang

Bảng 4.3: Định lượ ng mẫu thuốc

Mẫu Khối lượ ng cân Độ hấ p thụ A Cmeloxicam 

(mg/L)

mmeloxicam/viên

(mg)

1 0,7569 14,768 7,3842 0,7575 14,780 7,390

3

0,1426 g

0,7570 14,770 7,385

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,386±8,049 x10-3

 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 50: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 50/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

33

Meloxicam 7,5 mg của Centerpharco

Bảng 4.4: Định lượ ng mẫu thuốc

Mẫu Khối lượ ng cân Độ hấ p thụ A Cmeloxicam (mg/L)

mmeloxicam/viên(mg)

1 0,7673 14,971 7,486

2 0,7604 14,836 7,4183

0,1436 g0,7667 14,959 7,480

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,461±0,094

Meloxicam 7,5 mg của Stada

Bảng 4.5: Định lượ ng mẫu thuốc

Mẫu Khối lượ ng cân Độ hấ p thụ 

A

Cmeloxicam 

(mg/L)

mmeloxicam/viên

(mg)

1 0,7675 14,975 7,488

2 0,7728 15,078 7,539

3

0,1799 g

0,7778 15,176 7,588

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,538±0,124

Eurocam của Eurolife Healthcare 

Bảng 4.6: Định lượ ng mẫu thuốc

Mẫu Khối lượ ng cân Độ hấ p thụ A Cmeloxicam 

(mg/L)

mmeloxicam/viên

(mg)

1 0,7713 15,049 7,525

2 0,7739 15,100 7,550

3

0,2516 g

0,7746 15,114 7,557Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,544±0,042

Dựa vào 4 bảng k ết quả  cho thấy, meloxicam trong 4 mẫu dượ c phẩm

đạt yêu cầu đề về hàm lượ ng. K ết quả định lượ ng sai lệch không nhiều so vớ igiá tr ị ghi trên nhãn.

4.1.5 Độ đúng 

Bảng 4.7: Hàm lượ ng meloxicam trong mẫu thử 

Độ hấ p thụ (A) Hàm lượ ng (mg/viên)0,3874 7,556

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 51: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 51/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

34

Bảng 4.8: K ết quả độ đúng 

Tỉ lệ thêm vào

%

Độ hấ p thụ (A)

Lượ ngtìm thấy

(mg)

Lượ ngcó sẵn

(mg)

Lượ ngthêm vào

(mg)

Lượ ngđo đượ c

(mg)

Độ đúng %

80 0,6922 13,505 7,556 6 5,949 99,15

100 0,7721 15,065 7,556 7,5 7,509 100,12120 0,8493 16,572 7,556 9 9,016 100,178

Σ ĐTB  99,816

Nhận xét:Phương pháp có độ đúng đạt yêu cầu cao vì Σ ĐTB = 99,816%, thuộc

khoảng 98% ≤ Σ ĐTB ≤ 102%.

4.1.6 Độ lặp lại

Mebilax 7,5 mg của dượ c Hậu Giang

Bảng 4.9: Độ lặ p lại meloxicam 

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Độ hấ p thụ A 0,7566 0,7567 0,7527 0,7574 0,7552 0,7543Hàm lượ ng mg/viên 7,381 7,382 7,343 7,389 7,368 7,359

Xử  lý kết quả - Độ lệch chuẩn (SD): 0,017

 

- Độ lệch chuẩn tương đối (RSD): 0,231% 

- Giớ i hạn tin cậy (p=95%): 7,370±0,018 mg 

Meloxicam 7,5 mg của Centerpharco

Bảng 4.10: Độ lặ p lại meloxicam

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Độ hấ p thụ A 0,7668 0,7667 0,7652 0,7660 0,7678 0,7672

Hàm lượ ng mg/viên 7,481 7,480 7,465 7,473 7,491 7,485

Xử  lý kết quả 

- Độ lệch chuẩn (SD): 9,132x10

-3

- Độ lệch chuẩn tương đối (RSD): 0,122% 

- Giớ i hạn tin cậy (p=95%): 7,479±0,01 mg

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 52: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 52/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

35

Meloxicam 7,5 mg của Stada

Bảng 4.11: Độ lặ p lại meloxicam

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Độ hấ p thụ A 0,7712 0,7749 0,7692 0,7670 0,7735 0,7714

Hàm lượ ng mg/viên 7,524 7,560 7,504 7,483 7,546 7,526

Xử  lý kết quả 

- Độ lệch chuẩn (SD): 0,028

- Độ lệch chuẩn tương đối (RSD): 0,372% 

- Giớ i hạn tin cậy (p=95%): 7,524±0,029 mg 

Eurocam của Eurolife Healthcare

Bảng 4.12: Độ lặ p lại meloxicam

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Độ hấ p thụ A 0,7740 0,7698 0,7732 0,7705 0,7716 0,7720

Hàm lượ ng mg/viên 7,551 7,510 7,543 7,517 7,528 7,532

Xử  lý kết quả 

- Độ lệch chuẩn (SD): 0,015 

- Độ lệch chuẩn tương đối (RSD): 0,199% 

- Giớ i hạn tin cậy (p=95%): 7,53±0,016 mg 

Dựa vào hệ số biến động (RSD) ta thấy cả 4 mẫu meloxicam 7,5 mg đều

có hệ số biến động RSD < 2%. Cho thấy phương pháp có tính lặ p lại tốt.

4.2 Phương pháp quang phổ khả kiến

4.2.1 Xác định bướ c sóng cực đại

Quét phổ  vớ i dung d ịch meloxicam chuẩn có nồng độ  3 ppm trong

khoảng bướ c sóng 600-950 nm.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 53: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 53/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

36

Hình 4.6: Phổ đồ meloxicam trong vùng khả kiến

Dựa vào phổ đồ trên cho thấy trong khoảng bướ c sóng 600-950 nm chỉ 

có một peak duy nhất tại bướ c sóng 764 nm, nên chọn bướ c sóng hấ p cực đại

là 764 nm làm bước sóng định lượ ng meloxicam.

Phổ đồ meloxicam vớ i các nồng độ khác nhau 

Hình 4.7: Phổ đồ vớ i nồng độ meloxicam khác nhau

 ABS

nm

Smooth: 26 Deri.: 0

600 650 700 750 800 850 900 950

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

1.2

1.3

1.4

 ABS

nm

Smooth: 29 Deri.: 0

600 650 700 750 800 850 900 950

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

1.6

1.7

1.8

1.9

2.0

3 ppm

2,5 ppm

2 ppm

1,5 ppm

1 ppm

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 54: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 54/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

37

Dựa vào Hình 4.7 cho thấy, phổ đồ của meloxicam trong vùng tử ngoại

vớ i các nồng độ khác nhau r ất đồng đều và ổn định, các peak đều đạt cực đại

hấ p thụ ở bướ c sóng 764 nm.

4.2.2 Giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

Dãy dung d ịch giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo có nồng độ meloxicam từ 

0,2 đến 5 ppm.

Bảng 4.13: Dãy giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

Bình Nồng độ C (ppm) Độ hấ p thụ (A)

Mẫu tr ắng 0 0

1 0,2 0,0814

2 0,4 0,15343 1 0,4367

4 2 0,8584

5 3 1,28806 4 1,41497 5 1,5707

Hình 4.8: Giớ i hạn phát hiện, giớ i hạn đo 

 A B S

p p m

0 1 2 3 4 5 6 7 8

0 .0

0 .5

1 .0

1 .5

2 .0

2 .5

3 .0

S td . Ca l. P aram ete rs

K 1 :

K 0 :

R :

R 2 :

2 . 9 0 1 3

-0 . 1 0 7 6

0 . 9 8 6 3

0 . 9 7 2 8

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 55: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 55/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

38

Dựa vào Hình 4.8 ta thấy, độ  hấ p thụ  của dung d ịch meloxicam trong

khoảng nồng độ từ 0,2  ppm đến 3 ppm có độ tuyến tính cao vớ i R 2= 0,9997.

Tuy nhiên, khi mở  r ộng khoảng nồng độ đến 5 ppm thì độ hấ p thụ (A) không

còn có độ tuyến tính cao vớ i R 2

= 0,9728. Vì vậy, ta có thể chọn nồng độ 0,2

 ppm làm giớ i hạn phát hiện và nồng độ 3 ppm là giớ i hạn đo định lượ ng.

4.2.3 Đườ ng chuẩn

Dãy chuẩn có nồng độ meloxicam từ 1 tớ i 3 ppm.

Bảng 4.14: Dãy chuẩn

Bình Cmeloxicam (ppm) Độ hấ p thụ A

Mẫu tr ắng 0 01 1 0,4385

2 1,5 0,6505

3 2 0,8618

4 2,5 1,09645 3 1,2889

Hình 4.9: Các dung d ịch chuẩn

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 56: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 56/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

39

 A B S

p p m

0 .0 0 .5 1 .0 1 .5 2 .0 2 .5 3 .0 3 .5 4 .0 4 .5 5 .0

0 .0

0 .5

1 .0

1 .5

2 .0

2 .5

3 .0

Std . Ca l. Pa rame ters

K 1 :

K 0 :

R :

R 2 :

2 . 3 1 5 3

- 0 . 0066

0 . 9 9 9 8

0 . 9 9 9 7

 

Hình 4.10: Đườ ng chuẩn

Từ Hình 4.10 cho ta phương tr ình có đườ ng hồi quy là:

C = 2,3153A – 0,0066

Vớ i hệ số tương quan R 2 = 0,9997 tương ứng vớ i nồng độ meloxicam từ 

1 ppm đến 3 ppm thì độ hấ p thụ (A) tuyến tính r ất tốt và tuân theo định luật

Lambert - Beer. Vì vậy có thể chọn đườ ng chuẩn trên làm cơ sở để định lượ ng

meloxicam trong các mẫu dượ c phẩm.

4.2.4 Định lượ ng mẫu

Mebilax 7,5 mg của dượ c Hậu Giang

Bảng 4.15: Định lượ ng mẫu thuốcMẫu Khối lượ ng cân Độ hấ p thụ A Cmeloxicam 

(mg/L)mmeloxicam/viên

(mg)

1 0,8942 2,064 7,371

2 0,8917 2,058 7,350

3

0,1415 g

0,8893 2,052 7,329

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,350± 0,052

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 57: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 57/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

40

Meloxicam 7,5 mg của Centerpharco

Bảng 4.16: Định lượ ng mẫu thuốc

Mẫu Khối lượ ng cân Độ hấ p thụ A Cmeloxicam (mg/L)

mmeloxicam/viên(mg)

1 0,9014 2,080 7,429

2 0,8917 2,058 7,3503

0,1421 g0,8978 2,072 7,400

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,393±0,099

Meloxicam 7,5 mg của Stada

Bảng 4.17: Định lượ ng mẫu thuốc

Mẫu Khối lượ ng cân Độ hấ p thụ A Cmeloxicam (mg/L)

mmeloxicam/viên(mg)

1 0,8966 2,069 7,389

2 09050 2,089 7,461

3

0,1797 g

0,9099 2,100 7,500Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,450±0,139

Eurocam của Eurolife Healthcare

Bảng 4.18: Định lượ ng mẫu thuốc

Mẫu Khối lượ ng cân Độ hấ p thụ A Cmeloxicam 

(mg/L)

mmeloxicam/viên

(mg)

1 0,9062 2,092 7,471

2 0,9064 2,092 7,4713

0,2564 g

0,9135 2,107 7,525

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,489±0,077

Dựa vào 4 bảng trên, ta thấy hàm lượ ng meloxicam trong 4 mẫu thuốc

đều mắc sai số nhỏ hơn 2%, đạt yêu cầu đề ra của phương pháp. Kết quả định

lượ ng trên sai lệch không nhiều so vớ i giá tr ị ghi trên mẫu thuốc.

4.2.5 Độ đúng 

Bảng 4.19: Hàm lượ ng meloxicam trong mẫu thử 

Độ hấ p thụ (A) Hàm lượ ng (mg/viên)

0,4539 7,459

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 58: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 58/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

41

Bảng 4.20: K ết quả độ đúng 

Tỉ lệ thêm vào

%

Độ hấ p thụ (A)

Lượ ngtìm thấy

(mg)

Lượ ngcó sẵn

(mg)

Lượ ngthêm vào

(mg)

Lượ ngđo đượ c

(mg)

Độ đúng %

80 0,8144 13,421 7,459 6 5,962 99,367

100 0,9045 14,911 7,459 7,5 7,452 99,36120 0,9987 16,469 7,459 9 9,010 100,111

Σ ĐTB  99,613

Nhận xét:Phương pháp có độ đúng đạt yêu cầu vì Σ ĐTB = 99,613%, thuộc

khoảng 98% ≤ Σ ĐTB ≤ 102%. 

4.2.6 Độ lặp lại

Mebilax 7,5 mg của dượ c Hậu Giang

Bảng 4.21: Độ lặ p lại meloxicam 

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Độ hấ p thụ A 0,8931 0,8954 0,8990 0,8881 0,8917 0,8966Hàm lượ ng mg/viên 7,361 7,382 7,411 7,320 7,350 7,389

Xử  lý kết quả - Độ lệch chuẩn (SD): 0,032

 

- Độ lệch chuẩn tương đối (RSD): 0,434% 

- Giớ i hạn tin cậy (p=95%): 7,369±0,034 mg Meloxicam 7,5 mg của Centerpharco

Bảng 4.22: Độ lặ p lại meloxicam

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Độ hấ p thụ A 0,8975 0,9024 0,8918 0,9042 0,8965 0,9001

Hàm lượ ng mg/viên 7,411 7,438 7,350 7,454 7,389 7,418

Xử  lý kết quả - Độ lệch chuẩn (SD): 0,037

 

- Độ lệch chuẩn tương đối (RSD): 0,499% 

- Giớ i hạn tin cậy (p=95%): 7,39±0,02 mg 

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 59: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 59/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

42

Meloxicam 7,5 mg của Stada

Bảng 4.23: Độ lặ p lại meloxicam

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Độ hấ p thụ A 0,8978 0,9010 0,9051 0,9087 0,9110 0,9039

Hàm lượ ng mg/viên 7,400 7,426 7,461 7,489 7,507 7,450

Xử  lý kết quả 

- Độ lệch chuẩn (SD): 0,039

- Độ lệch chuẩn tương đối (RSD): 0,523% 

- Giớ i hạn tin cậy (p=95%): 7,456±0,041 mg 

Eurocam của Eurolife Healthcare

Bảng 4.24: Độ lặ p lại meloxicam

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Độ hấ p thụ A 0,9015 0,9026 0,9134 0,9091 0,9079 0,9038

Hàm lượ ng mg/viên 7,432 7,439 7,529 7,493 7,482 7,450

Xử  lý kết quả 

- Độ lệch chuẩn (SD): 0,037 

- Độ lệch chuẩn tương đối (RSD): 0,495% 

- Giớ i hạn tin cậy (p=95%): 7,471±0,039 mg 

Dựa vào hệ số biến động (RSD) ta thấy cả 4 mẫu meloxicam 7,5 mg đều

có hệ số biến động RSD < 2%. Cho thấy phương pháp có tính lặ p lại tốt.

  Như vậy, ta có thể sử d ụng cả hai phương pháp quang phổ tử ngoại và

quang phổ khả kiến để định lượ ng meloxicam trong các mẫu dượ c phẩm.

4.3 So sánh 2 phương pháp 

Bảng 4.25: Giá tr ị so sánh mẫu meloxicam 7,5 mg 

 Nhãn hiệu Phương pháp  Hàm lượ ng(mg/viên)

Hệ số biến động(%)

Phương pháp UV  7,386 0,044Mebilax

Phương pháp Vis  7,350 0,286

Phương pháp UV  7,461 0,509Meloxicam 7,5 mg

Phương pháp Vis  7,393 0,541Phương pháp UV  7,538 0,663

Meloxicam StadaPhương pháp Vis  7,450 0,752

Phương pháp UV  7,544 0,225Eurocam

Phương pháp Vis 7,489 0,495

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 60: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 60/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 4: KẾ T QU  Ả  VÀ TH  Ả O LU  Ậ  N

43

0,286

0,752

0,495

0,225

0,663

0,044

0,509 0,541

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

Hậu Giang   Centerpharco Stada Eurolife

Healthcare

   R   S   D   (   %   )

Tử ngoại

Khả kiến

 

Hình 4.11: Biểu đồ so sánh độ lệch chuẩn tương đối của hai phương  pháp

 Qua bảng trên và biểu đồ cho thấy:

- Phương pháp quang phổ  tử  ngoại cho k ết quả định lượng cao hơn phương pháp quang phổ khả kiến.

- Phương pháp quang phổ  tử ngoại có độ  lệch chuẩn và độ  lệch chuẩn

tương đối nhỏ hơn so với phương pháp quang phổ khả kiến do đó cho kết quả 

định lượng có độ tin cậy và độ chính xác cao hơn. 

- Do phản ứng giữa các chất trong phương pháp quang phổ khả kiến xảy

ra không hoàn toàn làm ảnh hưởng đến k ết quả định lượ ng của phương pháp

quang phổ khả kiến.

- Phương pháp quang phổ tử ngoại sử d ụng hóa chất cơ bản, ít tốn kém

là dung d ịch NaOH, phương pháp đơn giản d ễ  thực hiện. Trong khi đó, phương pháp quang phổ  khả  kiến sử d ụng nhiều hóa chất như K 3[Fe(CN)6],

FeCl3, đặc biệt là methanol độc và d ễ bay hơi gây ảnh hưở ng tr ực tiế p tớ i sức

khỏe ngườ i thực hiện.

  Do đó, để định lượ ng meloxicam trong mẫu dượ c phẩm hiện nay

 phương pháp quang phổ tử ngoại đượ c sử d ụng nhiều hơn so với phương pháp

quang phổ  khả  kiến d o phương pháp quang phổ  tử ngoại có ưu điểm là đơngiản và d ễ thực hiện hơn.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 61: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 61/64

 Phạ m Thị Phương Thả o Chương 5: KẾ T LU  Ậ  N VÀ KI  Ế  N NGH  Ị  

44

Chương 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 

5.1 Kết luận

Qua 4 tháng thực hiện đề tài đã đạt đượ c k ết quả sau:

- Khảo sát độ hấ p thụ cực đại của meloxicam trong dung d ịch NaOH 1 Nở   vùng tử  ngoại là 362 nm, của Fe4[Fe(CN)6] (sản phẩm đượ c tạo thành từ 

 phản ứng giữa meloxicam, K 3[Fe(CN)6] và FeCl3  trong môi trườ ng acid) là

764 nm trong vùng khả kiến.

- Khảo sát giớ i hạn đo, giớ i hạn phát hiện của hai phương pháp. Trong đó, phương pháp quang phổ tử ngoại có giớ i hạn đo định lượ ng là 60 ppm và giớ ihạn phát hiện là 1 ppm. Phương pháp quang phổ khả kiến có giớ i hạn đo định

lượ ng là 3 ppm và giớ i hạn phát hiện là 0,2 ppm.

- Xây d ựng đườ ng chuẩn có nồng độ nằm trong khoảng giớ i hạn đo, giớ ihạn phát hiện.

- Tiến hành định lượ ng 4 mẫu meloxicam 7,5 mg của 4 công ty Hậu

Giang, Centerpharco, Stada, Eurolife Healthcare. K ết quả  cho thấy cả 4 mẫu

meloxicam 7,5 mg đều cho k ết quả định lượng đạt yêu cầu theo qui định của

Dược điển Việt Nam IV.

- Khảo sát độ đúng bằng phương pháp thêm chuẩn. K ết quả  tỉ  lệ  %

meloxicam thu hồi của 2 phương pháp đều nằm trong khoảng 98 - 102%. Điều

này, chứng tỏ cả hai phương pháp có độ đúng r ất cao.

- Đã khảo sát độ  lặ p lại của 2 phương pháp. Kết quả  cho thấy cả  hai

 phương pháp đều có độ  lệch chuẩn nhỏ, giá tr ị  RSD < 2%. Chứng tỏ  hai

 phương pháp quang phổ tửu ngoại và quang phổ khả kiến đều có tính lặ p lại.

5.2 Kiến nghị 

Do giớ i hạn về  thời gian và phương tiện nghiên cứu nên đề  tài chỉ  tiến

hành định lượ ng trên một số mẫu dượ c phẩm bằng 2 phương pháp quang phổ.

Từ đó, tiến hành so sánh hai phương pháp trên. Dựa trên các k ết quả đã đạt

được đề  tài nên tiế p tục khảo sát một số  yếu tố  ảnh hưở ng tớ i k ết quả địnhlượng như: nhiệt độ, ảnh hưở ng của các ion lạ,…nhằm nâng cao độ nhạy, độ 

đúng của phương pháp . 

Bên cạnh đó, tiến hành định lượ ng meloxicam bằng một số phương phápkhác như phương pháp sắc ký lỏng cao áp (HPLC), phương pháp chuẩn độ thể 

tích, phương pháp điện thế,… Từ đó, tìm ra phương pháp cho kết quả có độ tin

cậy cao nhưng đơn giản và ít tốn kém.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 62: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 62/64

 Phạ m Thị Phương Thả o TÀI LI  Ệ U THAM KH  Ả O

45

TÀI LIỆU THAM KHẢO

--------

(1) British Pharmacopoeia, 2012, volume I and II.(2) United States Pharmacopoeia, 2010.

(3) Mariana Mândrescu, 2010. Analytical methods for some non-steroidal

antiinflammatory drugs of oxicams category. The Abstract of Doctorate Thesis.

University of Medicine and Pharmacy “Gr. T. Popa”of Iasi. Iasi.(4) http://www.chemicalland21.com/lifescience/phar/MELOXICAM.htm

(5) Dược điển Việt Nam, 2009. Tậ p 4. Bộ Y tế. Hà Nội.

(6) http://www.thuocbietduoc.com.vn/thuoc/thuoc-goc459.aspx(7) http://www.yhoccanban.com/2012/10/thuoc-chong-viem-giam-dau-

 NSAID.html

(8) Nguyễn Thị Thùy Liên, 2011. Nghiên cứu xác định hàm lượ ng Meloxicam

trong mẫu dượ c phẩm và mẫu sinh học bằng phương pháp Von – Ampe trên

điện cực Glassy Carbon. Luận văn Thạc s ĩ Khoa học – Hóa Học. Đại họcKhoa học Tự nhiên. TP. Hồ Chí Minh.

(9) Đỗ Trung Hiếu, 2012. Định lượ ng aspirin trong một số dượ c phẩm bằng

 phương pháp quang phổ. Luận văn tốt nghiệp Đại học. Đại học Cần Thơ. Cần

Thơ. (10) Lương Thị Kim Ngàn, 2009. Khảo sát phương pháp kiểm nghiệm viên

nén Domperidon maleat. Luận văn tốt nghiệp Đại học. Đại học Cần Thơ. Cần

Thơ. (11) Nguyễn Thị Diệ p Chi, 2008. Bài giảng kiểm nghiệm thực phẩm và dượ c phẩm. Đại học Cần Thơ. Cần Thơ. 

(12) Phạm Bình Minh, 2013. Xác định dư lượ ng thuốc bảo vệ thực vật trong

 bảo quản củ hành tím V ĩnh Châu (Sóc Trăng). Luận văn tốt nghiệp Đại học.Đại học Cần Thơ. Cần Thơ. (13) B.Dhandapani et. al, 2010. Spectrophotometric estimation of meloxicam

in bulk and its pharmaceutical formulations. International Journal of PharmaSciences and Research. Vol.1(4): 217-221.

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 63: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 63/64

 PH  Ạ M TH  Ị PHƯƠNG THẢ O Phụ l ụ c

46

GIÁ TRỊ THỐNG KÊ KẾT QUẢ ĐỊNH LƯỢ NG MELOXICAM

Phương pháp UV

Giá tr ị thống kê Mebilax

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,386±8,049 x10-3 

Độ lệch chuẩn (SD) 3,240x10-3 

Độ lệch chuẩn tương đối (RSD) 0,044 %

Giá tr ị thống kê Meloxicam 7,5 mg

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,461±0,094

Độ lệch chuẩn (SD) 0,038

Độ lệch chuẩn tương đối (RSD) 0,509 %

Giá tr ị thống kê Meloxicam Stada

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,538±0,124

Độ lệch chuẩn (SD) 0,050

Độ lệch chuẩn tương đối (RSD) 0,663%

Giá tr ị thống kê Eurocam

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,544±0,042

Độ lệch chuẩn (SD) 0,017

Độ lệch chuẩn tương đối (RSD) 0,225%

Phương pháp Vis 

Giá tr ị thống kê Mebilax

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,350±0,052

Độ lệch chuẩn (SD) 0,021

Độ lệch chuẩn tương đối (RSD) 0,286%

Giá tr ị thống kê Meloxicam 7,5 mg

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,393±0,099

Độ lệch chuẩn (SD) 0,04

Độ lệch chuẩn tương đối (RSD) 0,541%

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUY

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Page 64: Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

8/20/2019 Định lượng meloxicam trong một số dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến

http://slidepdf.com/reader/full/dinh-luong-meloxicam-trong-mot-so-duoc-pham-bang-phuong 64/64

 PH  Ạ M TH  Ị PHƯƠNG THẢ O Phụ l ụ c

Giá tr ị thống kê Eurocam

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,489±0,077

Độ lệch chuẩn (SD) 0,031

Độ lệch chuẩn tương đối (RSD) 0,414%

Giá tr ị thống kê Meloxicam Stada

Giớ i hạn tin cậy (p=95%) 7,450±0,139

Độ lệch chuẩn (SD) 0,056

Độ lệch chuẩn tương đối (RSD) 0,752%

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM