Upload
brede
View
66
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Domuz Gribi İnfluenza A H1N1. Eyüp Sabri Uçan Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi. Domuz Gribi. Olgu tanımları Klinik Görüntüleme Tedavi Korunma Aşı Olgu sunumu Sağlık personeli ne yapmalı Ne kadar hazırız. Olgu tanımları CDC. Olası olgu: ILI (Influenza-like illness) : - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Domuz Gribi İnfluenza A H1N1
Eyüp Sabri UçanDokuz Eylül ÜniversitesiTıp Fakültesi
Domuz Gribi
Olgu tanımları Klinik Görüntüleme Tedavi Korunma Aşı Olgu sunumu Sağlık personeli ne yapmalı Ne kadar hazırız
Olgu tanımları CDC
Olası olgu: ILI (Influenza-like illness) : Ateş (100 F0; 37.8 C0), öksürük, boğaz
ağrısı, olası diğer hastalıkların dışlanması Kanıtlanmış olgu :
Ek olarak PCR yada kültürle Inf A H1N1 saptanması
Klinik bulgular
Kim daha çok hastalanıyor ?Meksika 24 mart – 29 nisan 20092155 pnömoni821 hastaneye yatışı gerektirecek kadar
ağır pnömoni : % 35100 ölüm : % 5
NEJM 2009;361:674-9
Kimler daha çok hastalanıyor Kimlerde mortalite daha yüksek
5 – 59 yaş grubuHastaların : % 71Ölümlerin : %87
1957 yılından sonra doğanlar
NEJM 2009:361:680-9
3 numaralı olgu
Bronş duvarı nekrozu
Nötrofilik inflamasyon
Hyalen membranlar
Dikkati çekenler
98 hasta akut solunum sıkıntısı18 hasta pnömoni nedeni ile yatış
%50’si 13 - 47 yaş aralığındaSadece 8’inde altta yatan hastalık varAteş, öksürük, dispne, solunum sıkıntısıBilateral yamalı infiltrasyonlar, LDH
yüksekliği, kreatinin kinaz(%62), lenfopeni (%61)
Dikkati çekenler
Hastaların çoğunluğuAltta yatan hastalığı olmayanSağlıklı genç ve orta yaşlılarMevsimsel influenzadan farklı
1918 epidemisinde eklenen bakteryel pnömoniler mortaliteyi artırmışBu seride antibiyotik verilmesi mortaliteyi
etkilememiş
Sağlık personeli
Önlemler:Hasta izolasyonuN 95 maskesiAlkol bazlı el dezenfektanları
104 sağlık personelinde : 2m’den daha yakın temas öyküsü
22 sağlık çalışanında H1N1 infeksiyonu: oseltamavir
Mortalitede anlamlı farklılıklar
HipotansiyonBöbrek yetmezliğipHAPACHE II skoruSOFA skoruPaO2 / FiO2
YB gerektiren ağır H1N1
İspanya32 hasta
6 ölümGebeler, altta yatan hastalığı olanlar
Dersler:Antiviral tedavinin erken başlanmasıTanısal testler için beklenmemesiNegatif test sonucuna karşın H1N1 olasılığının
sürebileceği (%10)Crit Care 2009;13:148
Almanya 14940 olgu
Eurosur 2009;14:1-4
Klinik
268 hasta ABD Ateş %93 Öksürük 83 Nefes darlığı 54 Güçsüzlük 40 Titreme 37 Myalji 36 Rinore 36 Boğaz ağrısı 31 Baş ağrısı 31 Kusma 29 Wheezing 24
Up to date 2009
Komplikasyon riski yüksek hastalar
Kaliforniya553 hastalık deneyim
Kronik akciğer hastalıkları %37Bağışıklığın baskılanması 17Kalp hastalıkları 17Diabet 13Obesite 13
Up to date 2009
Gebelik
2. – 3. trimestirde risk daha fazlaYB yatışı ve mortalite daha fazlaH1N1 : erken doğum ve düşük riskini
artırıyor
Laboratuvar bulguları
Lökositoz yada lökopeniLenfopeniAST – ALT yüksekliğiKretinin kinaz yüksekliği
Myositis, myokard iskemisiLDH yüksekliğiBUN –kreatinin yüksekliği
Grafi bulguları
AJR 2009;193:1-4
Grafi bulguları
Yamalı konsolidasyonlar, buzlu cam alanları, hava bronkogramları, alt loblarda ve periferde daha sık
PE
AJR 2009;193:1-6
Sekonder bakteryel infeksiyon
WWW.CDC.GOV/H1N1FLU
CDC hasta yönetim rehberi
18 yaşından büyük müAteşi var mıBoğaz ağrısı yada öksürük var mı
HAYIR : Ön planda tanıdan uzaklaşın, ancak kas ağrıları, kusma, diare ile de influenza görülebileceğinden izleyin
EVET : İnfluenza düşünün ve eşlik eden durumları, ek hastalıkları ve ağırlığını sorgulayın
CDC hasta yönetim rehberi
Hastalığın ağırlık ölçütleri Nefes darlığı Göğüste sıkışma hissi yada ağrı Aşırı halsizlik Konfüzyon Ciddi yada inatçı kusma atakları İnfluenza semptomlarının kaybolduktan birkaç gün
sonra yeniden yada ağırlaşmış olarak ortaya çıkmaları
HAYIR : ayaktan izleyin EVET : hastaneye yatırın
CDC Hasta yönetim rehberi
Ağırlık ölçütleri yoksa eşlik eden durumlar veya altta yatan hastalıklar sorgulanmalı: 65 yaş veya daha yaşlı olmak Gebelik
veya Astım dahil kronik akciğer hastalıkları, kalp hastalıkları(HT
dışında), kan hastalıkları, metabolik hastalılar (DM dahil) Bağışıklığın baskılanması (HIV, ilaçlar) Solunum fonksiyonlarını ve yutma – öksürük reflekslerini
azaltan durumlar (kas hastalıkları, spinal kord hasarları..) HAYIR : İzlem EVET : Hastaneye yatırın ve hemen antiviral başlayın
CDC hasta yönetim rehberi
İlk soru dışındaki sorulara HAYIR yanıtı verilen olgular: İnfluenza ilişkili komplikasyon riski düşüktür Ayaktan izlenmelidir Kötüleşme olursa derhal başvuru Evde ayrı bir odada izolasyon önerilmelidir El yıkama, alkol bazlı el dezenfektanları Öksürük ve hapşırıkta tek kullanımlık mendil Antiviral başlanmayabilir Ateş düştükten 24 saat sonrasına kadar evde
kalmalıdır
Tedavi CDC
İnfluenza semptomları olanların tümüne antiviral verilmesi önerilmez
Erken ampirik oseltamivir yada zanamivir 2 yaşından küçük bebekler 65 yaş veya daha yaşlı olanlar Gebeler Kronik hastalıkları olanlar yada bağışıklıkları
baskılanmış olanlar kronik aspirin kullanımı olan 19 yaşından gençler
CDC
2-4 yaş arasında altta yatan hastalıkları yada ağır klinik tablo yoksa antiviral verilmeyebilir
Tedavi en geç ilk 48 saatte başlanmalıdır Tedaviye başlamak için labaratuvar sonuçları
beklenmemelidir Negatif sonuçlanan hızlı testler hastalığı dışlamaz Ev içi temas / yakın temas
Kemoproflaksi yada semptomlar başlayınca tedavi
CDC
Oseltamivir – zanamivir : duyarlıAmantadine – rimantadine : dirençli Oseltamivir direnci kanıtlanmış suş varlığı:
Zanamivir + amantadine/rimantadineAğır vakalarda doz 2 kat artırılabilir ?!
(kanıtlanmamış veri)
CDC
Antiviral kemoproflaksiOseltamivir – zanamivirMevsimsel influenza yada H1N1 taşyıcısı ile
korunmasız teması olan influenza komplikasyonları için yüksek rik
taşıyan kişilerSağlık personeli
CDC
Antiviral kemoproflaksiKime verilmemeli
Temas edilen kişinin tanımlanmış enfeksiyöz periyodun geçmiş olması
Okul, kamp ve ortamlarda temas öyküsü olan sağlıklı genç ve erişkinler
İnfeksiyöz kişi ile son temasın üzerinden 48 saatten çok geçmiş olanlar
CDC
Kemoprofilaksi İlk temastan 10 gün sonrasına kadarKP alternatifi: semptomlar çıkar çıkmaz
erken tedavi vermekMaruziyet riski sürekli ise koruyucu
önlemlere ağırlık vermekOseltamivir rezistansı: dolaşımdaki suş,
bağışıklığı baskılanmış hastalar, daha önce KP amaçlı oseltamivir verilmiş olanlar
İlaç dozları
Oseltamivir : 75 mg tablet (Tamiflu)Zanamivir : 5 mg inhalasyon (Relenza)Tedavi
Oseltamivir : 5 gün, günde iki kezZanamivir : 5 gün , günde 2 kez 2 inhlasyon
KorunmaOseltamivir : 10 gün, günde tek dozZanamivir : 10 gün, günde bir kez 2 inhalasyon
Komplikasyon
ABD ve Kanada : %2-5Hafih olgular kaydedilmeyebileceği için
gerçek oran öngörüsü : %0.3 Bakteryel koinfeksiyon : % 29Anormal EEGPulmoner emboliMultilober pnömoniARDS
Korunma
Hasta izolasyonuHastanın cerrahi maske takmasıSağlık personeli N 95 maskesiEl yıkamaKemoprofilaksiErken tedavi başlanması
H1N1 monovalan aşı
Monovolan aşı Koruyuculuk 2 haftadan sonra başlıyor Yan etkiler mevsimsel inf aşısı ile aynı Mevsimsel influenzaya karşı koruyuculuğu yok İnaktive aşı (flu shot; swine flu)
6 aylıktan daha büyüklere Gebeler dahil
Nazal sprey aşı (LAIV)(flumist) zayıflatılmış aşı Alt sınır 2 yaş Gebelere kontrendike
H1N1 aşısı
ACIP ve CDC önerileriKimler aşılanmalı
6 ay- 24 yaş arası gençlerSağlık personeliGebeler25 – 64 yaş arasında ek hastalığı olanlar 65 yaş ve üzeri öncelikli grup değil
H1N1 aşısı
Kimler aşılanmamalıYumurta alerjisi olanlar İnfluenza aşısına yan etkisi olanlarGBS öyküsü (inf aşısı sonrasında 6 haftada
GBS gelişen hastalar)Ateşli hastalığı olanlar6 aylıktan küçük bebekler
Yaşamı tehdit eden H1N1 olgusu
78 yaşında erkek HT, DM, omuz protezi op ve KBY nedeni ile
renal Tx geçirmiş Düşük dozda immunsupresif tedavi alıyor Yunanlı, eşi Brezilyalı Gemi ile Akdeniz turu Gemide 2 kişide inf benzeri tablo Kuşadası’nda indiriliyor
C.M.
Normal lökosit sayısı Lenfopeni yok Sağ alt lobda pnömonik infiltrasyon var Hafif hipoksemik Tedavi
İzole edildi Sağlık personeli kişisel koruyucularla temas etti TGP tanısı ile antibiyotik verildi 24. saatte oseltamavir eklendi
24.saatte Refrakter hipoksemi Genel durumda çok hızlı bozulma Çok hızlı radyolojik progresyon Entübasyon ve YB izlemi (Anesteziyoloji ve ardından Göğüs
Hastalıkları)
C.M.
ARDS Böbrek etmezliği Nazal sürüntü PCR
H1N1 +
BAL: Nötrofil egemenliği ARB negatif Kültürde üreme yok
Dializ
C.M.
Trakeostomi açıldıAntipsödomonal tedavi, glikopeptid10 gün oseltamavirYatışının 25.gününde trakeostomide
spontan solunuma geçildi27.günde ailesinin isteği ile ambulans
uçağı ile ülkesine gönderildi
Teşekkür – ekip çalışması
Göğüs hastalıklarıÖğretim üyeleri ve araştırma görevlileri
İnfeksiyon hastalıklarıDoç.Dr.Vildan Avkan Oğuzülgen
AnesteziyolojiProf.Dr.Ali Günerli
Sağlık personeli ne yapmalı
Hasta izolasyonu, hastaya cerrahi maske
El yıkama – alkol bazlı dezenfektanlarN 95Grip bulguları varlığında evde istirahatH1N1 aşısı
Ne kadar hazırız
Tüm hekim ve sağlık çalışanları Yaşlılar, altta yatan hastalıklılar, gebelerAcil Servis, KBB, Göğüs Hastalıkları,
İnfeksiyon Hastalıkları, Yoğun Bakım Paniğe kapılmamakKorunma önlemlerine uymak
Maske ve el dezenfeksiyonuAşılanmak