Embed Size (px)
Citation preview
2 DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA 2016ko abuztuaren 12a | GARA
Maitane ALDANONDO | DONOSTIA
B etiko egiturarijarraituta, bai-na berrikun-tzak barnera-tuz datorDonostia Fes-
tak erakundeak eta Udalak anto-latu duten Aste Nagusia. Urterobezala, su artifizialak eta kon-tzertuak izango dira erakargarrinagusiak, baina adin guztietara-ko jarduera zerrenda oparoaosatu dute. 23 gunetan banatu-tako 427 ekimen, orotara. Guz-tien berri edonon izateko apli-kazio bat sortu dute.
Ohi bezala, festak Kanoikada-rekin eztanda egingo du bihar,19:00etan. Gastronomikako Ar-tillari Nagusiak joko du kanoidanba eta “Artillero” abestekoaurten Ane Gabarain, MaribelSalas, Oscar Terol eta Santi Ugal-de “Allí abajo” telesaileko prota-gonistak gonbidatu dituzte. Ho-riekin Eskola abesbatza, GeroAxular dantza taldea eta Eurekadantza eskola izango dira. Gon-bidatuen hautaketa argudiatze-ko, Turismo zinegotzi ErnestoGascok, hirian San Sebastianegunari buruzko atal bat graba-tu zutela eta, bertakoak izanikere, Estatuan oso ezagunak dire-la aipatu zuen. «Estatuan di-
mentsioa eta proiekzioa emate-ko baliagarria iruditzen zaigu». Egitaraua prestatzerakoan
«deszentralizazioa, kalitatea,aniztasuna eta familientzakopizgarriak gehitzea izan dira ja-rraitutako ildoak», azaldu duEkonomia Bultzatzeko, Merka-taritzako, Ostalaritzako eta Tu-rismoko zinegotzi Ernesto Gas-cok. Hori horrela, Sagueseko
gunea indartu, Ondarretakohondartza mantendu eta Bilbaonahiz Alfonso XIII.a plazakgehitu dituzte. Zehazki, Anti-guako elizaren aurrealdean da-goen zabalgunean gauero musi-ka emanaldiak egingo dituzte.Iaz berreskuratu zuten Onda-rretako hondartza atari zabale-ko zinema-areto bilakatuko daastelehenetik ostiralera bitarte-
ko bost gauetan. Emanaldiak23:15ean hasiko dituzte eta ber-tan ikusgai izango dira: “La ove-ja Shaun”, “No controles”, “Bien-venidos al Sur”, “Dios mío ¿peroqué te hemos hecho?” eta “Zipi& Zape eta kanikaren kluba”.Film guztiak europarrak diraEuropako Kultur Hiriburutzare-kiko keinu gisa. Ez da bakarra.Erraldoi eta buruhandien elka-rretaratzeak udaletxe aurreangeldiunea egingo du abuztua-ren 14an «2016 erraldoia idazte-ko», eta jarraian bazkari herri-koia izango da Gipuzkoa plazan.Txartelak Donostia Festak-enKonstituzio plazako bulegoansalgai daude.
Iazko Kanoikadaren irudia. Aurtengo gonbidatuak «Alli abajo» telesaileko protagonistak dira. Jagoba MANTEROLA | ARGAZKI PRESS
DONOSTIA OSORA ZABALDUKO DIREN JAIAKBerrikuntzak barneratuz dator aurtengo egitaraua, suak eta kontzertuak erakargarri nagusi izaten jarraituko badute ere
«KALITATEA ETA ANIZTASUNA»
Egitaraua prestatzerakoan «deszentralizazioa, kalitatea,aniztasuna eta familientzako pizgarriak gehitzea» izan dirajarraitutako ildoak. Hori horrela, Sagueseko gunea indartueta Bilbao nahiz Alfonso XIII.a plazak gehitu dituzte.
3DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA2016ko abuztuaren 12a | GARA
Su artifizialek ere kontuanhartuko dute D2016ri eginikoaintzatespena. Horregatik, partehartuko duten su-etxeak Euro-pako kultur hiriburu izandakohirietakoak dira. Salbuespen ba-karra Plovdiv-eko (Bulgaria) or-dezkaria da, 2019an jasoko baitulekukoa. Donostiaren ordezka-
ria, berriz, Astondoa pirotekniaizango da. Azken urteetan legez, ikuski-
zun piromusikal batekin amai-tuko dute su-artifizialen lehia-keta. Suetako batzuk badianegongo den 100 metro koadro-ko plataforma batetik botako di-tuzte. Iazko saialdiaren emaitza
ona ikusita, Udalak erosi egindu eta Aste Nagusia amaitu artebainularien eskura egongo da.Bolbora pizteko ardura RicardoCaballerrek izango du eta estrei-nakoz zuzeneko musikak lagun-duko du. Jai zinegotzi AlbertoGurpegik azaldu duenez,«%85ean musikari eta konposi-
tore donostiarren melodiakizango dira, Raimundo Sarriegi,La Oreja de Van Gogh edo Alber-to Iglesias, Estilo oso desberdi-nak». Hondarribiko MusikaBandak joko du eta bere zuzen-dari Juan Jose Oconek egin duabestien egokitzapena. «Jaienamaiera bikaina», udal ardura-dunaren ustez.
DJ ERAKUSTALDIA
Berritasun nagusietako bat AsteNagusiko I. DJ Erakustaldia da.Pop-Rock Donostia Hiria lehia-ketarekin egin bezala, «bertakoartistak indartu eta babesaeman nahi diegu artearen mun-duan hasiberriak direnei», argi-tu du Gurpegik. Zurriolako Uru-mea terrazan gauero emanaldiaegingo dute 23:30ean. Horrezgain, udal arduradunek Orques-ta Mondragonek abuztuaren20an Konstituzio plazan eman-go duen kontzertua nabarmen-du dute. «Ekimen kutuntzat» jodu Gascok 40. urteurrenean Ja-vier Gurrutxaga donostiarrarentaldeak egingo duen emanaldia.Aipagarria ere, hilaren 20an Zu-rriolako terrazan Sahararen aldeegingo duten jarduera sorta.Aurten ere zapia festen parte
bilakatzeko ahalegina egingodute. Udalak sortutako modaklusterrak lehiaketa egin zueneta Iñigo Garvi arkitekto eta ilus-tratzaile donostiarrak irabazi du,hiriaren banderan oinarritutakodiseinuarekin. Gurpegiren ustez,«zapia ikusgarri egitea garran-tzitsua da, halakorik ez duguoraindik lortu Donostian. Ea gu-txika-gutxika jaien bereizgarribilakatzen den». Horren erabile-ra sustatzeko, gaur hasita,26.000 ale banatuko dituzte do-an Erdialdeko eta Parte Zaharre-ko dendetan nahiz Lurraldebu-seko erabiltzaileen artean. Denentzat egongo da zer egin,
udal arduradunen iritziz. Gas-cok aurreikusi du «ekimen ho-riekin eta zezenketekin aurtenAste Nagusiaz ondo hitz egitealortuko dugula. Donostia onaz,uda gozamenaz Donostian... etahorrek urte osoan hiriaren mar-ka komertzializatzen lagundukodigu».
Media hora antes del inicio de la AsteNagusia oficial, el movimiento popularDonostiako Piratak dará comienzo a nuevedías de fiestas. Habitualmente el chupinazosolía ser por la noche, pero esta vez lo hantrasladado a las 18:30.
Cada cofradía llegará a La Flamenkaacompañada de una txaranga para recibir aMatti y Ezkila Kapitaina. Este año losorganizadores han escogido a losrefugiados para encarnar a Matti. Gracias ala colaboración de SOS Racismo serán elsaharaui Hassana Aalia y una jovenucraniana llamada Katherina quieneslancen el cohete.
Junto a ellos estará Ezkila kapitaina, queeste año pertenece a la cofradía Aingura.Centrada en el respeto al medioambiente yla sostenibilidad, «contribuye a latransformación de la Aste Nagusia Pirata»,demostrando que «fiesta y cuidado del
medioambiente» son compatibles.Precisamente, la sostenibilidad es uno de
los ámbitos en el que han puesto el foco,creando un grupo de trabajo específico.Según explica Aitor Andonegi, «nos hemoscentrado en la cerveza local, que tendrá unamayor presencia, y en la promoción delagua del grifo. Además, hemos realizadovideos para promover el consumoconsciente y la sostenibilidad».
El movimiento sigue creciendo ysumando fuerzas. Este año dos nuevascofradías, Eskandalosa y Jaraneroak, se hansumado a la organización de actividades.En total son diez los grupos de diversatemática que han diseñado una «ofertaplural y para todos los públicos». Lasprincipales citas, como todos los años –y yavan catorce–, serán el Abordaje del lunes, ypor supuesto, los conciertos nocturnos dela Flamenka. M.A.
Nueve días de fiesta pirata en torno al Puerto
Piraten abordatzea astelehenean izango da, arratsaldeko bostetan botako den txupinazoarekin hasita. Jon URBE | ARGAZKI PRESS
427 EKIMEN
Urtero bezala, suartifizialak etakontzertuak izango diraerakargarri nagusiak,baina adin guztietarakojarduera zerrendaoparoa osatu dute. 23gunetan banatutako 427ekitaldi, orotara.Guztien berri edononizateko aplikazio batsortu dute.
PROTAGONISTAK
“Artillero” abesteko,aurten Ane Gabarain,Maribel Salas, OscarTerol eta Santi Ugalde“Allí abajo” telesailekoprotagonistakgonbidatu dituzte.Horiekin batera Eskolaabesbatza, Gero Axulardantza taldea eta Eurekadantza eskola egongodira.
PLATAFORMA
Azken urteetan legez,ikuskizun piromusikalbatekin amaituko dutesu-artifizialenlehiaketa. Suetakobatzuk badian egongoden 100 metrokoadroko plataformabatetik botako dituzte.
4 DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA 2016ko abuztuaren 12a | GARA
ACTUACIONES MUSICALESPARA TODOS LOS PÚBLICOS
LA FLAMENKA
El buque insignia de los Piratas es sinduda el espacio La Flamenka del puertodonostiarra, que acogerá actuacionesmusicales tanto de día como de noche.
Sábado 13: Bertxortan a las 21:00.Domingo 14: Romería con Ezten Gi-
ro a las 17:00.Lunes 15: Motxila a las 15:00 e Itaca
Band a las 20:00.Martes 16: Sofa a las 19:00. Miércoles 17: Righteous Way Sound
System a las 19:00.Jueves 18: Ane eta Piratak a las
15:00 y Muxikariak a las 18:00.Viernes 19: Final de bertsos a las
16:00 y DJ Miau ibiltaria a las 19:00, porla parte vieja.Sábado 20: Batukada feminista por
la parte vieja a partir de las 18.00.
Las actuaciones musicales nocturnasconstituyen el plato fuerte de la progra-
mación y son las que más gente reúnen.Este año destaca la única actuación enGipuzkoa de Gatibu durante el verano oel concierto de la banda rumana FanfareCiocarlia. Los conciertos comienzan alas 23:30, excepto los días 13 y 14.
Sábado 13: Trikidantz (23:15).Domingo 14: Gatibu (23:15).Lunes 15: El hijo de Marily, El nieto de
la Paparda y Las Tea Party DJ’s.Martes 16: Joseba B. Lenoir, Lauroba,
Adrenalized. Miércoles 17: Glaukoma y Bad Sound.Jueves 18: Liher y Willis Drummond.Viernes 19: Fanfare Ciocarlia y Tre-
menda Jauría.Sábado 20: Arkada social y Non Servium.Además, habrá música todas las no-
ches en la plaza de la Trinidad a partir delas 23:15. Los actos finalizarán con eldesfile satírico Irrikitaldia, el domingo 21,a partir de las 17.30 por la parte vieja.
El corazón de la fiesta pirata
Gatibu ofrecerá en Donostia su única actuación este verano en Gipuzkoa. Jon URBE | ARGAZKI PRESS
KONSTITUZIO PLAZA
Los ritmos más tradicionales tienen su lugar en la plaza de laConstitución. Las muestras de baile de la tarde y el alarde de txis-tularis del sábado 13 (a las 20.30) ceden el escenario todas lasnoches a una romería protagonizada por seis conocidos gruposvascos, aunque el día 20 la Orquesta Mondrágon pondrá el contra-punto. Las actuaciones son las 23:30:
Domingo 14: Gozo-Gozo.Lunes 15: Erdizka Lauetan.Martes 16: Gabezin. Miércoles 17: Ingo al deu? Jueves 18: Errebal. Viernes 19: Ezten Giro.Sábado 20: La Orquesta Mondragón.
El txoko de las romerías
KIOSKO DEL BOULEVARD
Este tradicional escenario compaginará las actuaciones vesperti-nas de las bandas de música (a las 19:00) con las nocturnas, quecambian de estilo optando cada día por sonidos tradicionales deotras latitudes (a las 23:30):
Domingo 14: Banda de Fustiñana / Espectáculo Entre fuegos.Lunes 15: Agrupación Cultural Banda de Música Ciudad de
Irun / Mariachi Elegancia Mexicana. Martes 16: Banda de Música de Valtierra / Trío Veracruz.Miércoles 17: Trintxerpe Musika Banda “Illumbe” / El kilombo tango. Jueves 18: Banda Musical de Ribaforada / Low Riders (country).Viernes 19: Banda Asociación Musical San Nicolás de los Pollos
(Valladolid) / Paddam (chanson francesa).Sábado 20: Agrupación Artístico Musical de Magallón (19:00).
Música de banda y sonidos de otras latitudes
5DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA2016ko abuztuaren 12a | GARA
SAGÜES
Los conciertos de Sagües son uno de losprincipales atractivos de la programaciónoficial de la Semana Grande. Pop rock, rockalternativo y música electrónica conformanuna oferta con una única actuación en eus-kara de la mano del los bizkaitarras Ken Zaz-pi. Este año, la principal novedad estará enlas dos últimas noches, en las que ProtocoloKaoshy ofrecerá un espectáculo lleno deefectos especiales que incluye la participa-ción de más de 50 artistas, mientras MichaelLegend rendirá un homenaje al desaparecido
Michael Jackson. Las actuaciones comenza-rán a las 23:45:
Sábado 13: Efecto Pasillo.Domingo 14: Ken Zazpi.Lunes 15: Fangoria.Martes 16: Sweet California.Miércoles 17: Celtas Cortos con la Banda de
Música Ciudad de Irun.Jueves 18: Antonio Orozco.Viernes 19: Protocolo Kaoshy.Sábado 20: Michael Legend.
Grandes conciertos a las 23:45
Ken Zazpi es uno de los grupos que actuará este año en Sagües. Jagoba MANTEROLA | ARGAZKI PRESS
TERRAZA DEL KURSAAL
De día, la iniciativa Zurriola Intercultural llenará la terraza Urumeadel Kursaal con sonidos venidos de Argentina, Brasil, Bretaña oTurquía en dos actuaciones diarias (excepeto el sábado): de 13:30a 14:30 y de 21:00 a 22:15. De noche, la zona volverá a conver-tirse en una discoteca al aire libre con la actuación de DJs. Comonovedad, la sesión estará precedida por la I. Muestra Aste Nagu-sia de Jóvenes DJs a las 23:30:
Sábado 13: Keu Agirretxea / The Strangers y Álex del Toro.Domingo 14: Howdy / Biggo y Oihan Vega.Lunes 15: Izaro / Bekyshoow y Hugo Teixeira.Martes 16: Flavio Banterla / Wilco y Jesús Rodríguez. Miércoles 17: Northagirres / George B. y Crazy Beats.Jueves 18: Burun Danga / Iñigo Plazaola y Jon Urbieta.Viernes 19: Nothing Box / Nico Ross y Mr. Kull.Sábado 20: Medd Ryles y DJ Tirapu, DJ Josu Rodriguez y Txurru.
El sábado 20 será el escenario de una fiesta solidaria en favordel Sahara con las actuaciones de La Omega, Ayslem Hijo del De-sierto y Revolutionary Brothers & Marina P de 19:45 a 22:30.
Músicas del mundo y DJ’s
PLAZA ALFONSO XIII
La plaza Alfonso XIII del Antiguo es un nuevo escenario musical pa-ra las noches de Semana Grande. Oferta ecléctica que agrupa bossanova, jazz, voces gospel o la fiesta reggae de los locales Revolutio-nary Brothers que encenderá la noche a partir de las 23:30. Paraabrir boca, el primer día la Sociedad Baso-Etxea cantará el tradicio-nal Festara! con el Coro Luberri a las 00:00 antes de dar paso a labossa nova de Filipe Bitencourt y Percusión Camanbu.
Domingo 14: Festara! de la sociedad Baso-Etxea y el CoroLuberri a las 00:00. Después, 00:00etan. Filipe Bitencourt y Per-cusión Camanbu.
Lunes 15: Guda dantzaMartes 16: Revolutionary Brothers.Miércoles 17: Aba Taano.Jueves 18: Ttirriki Ttarraka.Viernes 19: Tutti Frutti.
Nuevo espacio, múltiples sonidos
EASO PLAZA
La plaza Easo será otro año más el oasis de los bertsozales. Lastres citas programadas contarán con la participación de conocidosbertsolaris y comenzarán a las 12:00:
Lunes 15: Beñat Gaztelumendi, Oihana Iguaran, Agin Laburu yUxue Alberdi.
MIércoles 17: Unai Gaztelumendi, Alaia Martin, Jon Maia y UnaiAgirre.
Viernes 19: Asier Azpiroz “Azpi”, Maialen Lujanbio, Amets Ar-zallus y Aitor Mendiluze.
Además, durante el día la plaza acogerá actividades de todo ti-po dirigidas al público familiar, como la romería infantil Kantu Ko-lore que el grupo Haitzama ofrecerá el día 17 a las 17:30. Tras losfuegos, una orquesta amenizará e invitará a bailar cada noche apartir de las 23:30:
Sábado 13: Orquesta Tropicana.Domingo 14: Orquesta Azabache.Lunes 15: Agirren taldea.Martes 16: Orquestra Tsunami.Miércoles 17: Orquesta Edelweis.Jueves 18: Orquesta Sabiron.Viernes 19: Orquesta Iceberg.
Bertsolaris y bailables
6 DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA 2016ko abuztuaren 12a | GARA
M.A. | DONOSTIA
“Gora kai herrikoiak” leloahautatu duzue, espazio publi-koaren bestelako erabilera es-katzeko. Zergatik?M.L: Urtero zailtasunak ditugugure festa kaian egin dezakegu-la baieztatzeko. Azken urteotanDonostian toki publikoak priba-tizatzen edo eraisten ari dira…dena elitizatzen ari dira. Ulia,Groseko Mirakruz kaleko eraiki-na… Donostia herrikoia nahi du-gu, ez eliteentzat pentsatua etasortua. Bermatu nahi duguorain egiten ari diren lanekinkaia publikoa izango dela, jaiaegiteko gure tokia, guztiona.Kaia da Donostiako Piratenbihotza Aste Nagusian. Guztiokbiltzen gara bertan ondo pasa-tzeko, parte hartzeko eta lagun-tzeko. Hori bermatu nahi duguaurten eta etorkizunari begiraere bai. Kaia nabarmendu dugugure gunea delako, baina hirianbestelako tokietan ere gertatzenari da.
Jaia aldarrikapen bidea dazuentzat. Zein balio dituzue ar-datz?M.L: Mugimendu irekia, anitza,parte-hartzailea eta herrikoiagara. Gure festa egiten duten gainagusi batzuk ditugu: euskara,feminismoa, jasangarritasuna...eta festan gabiltzan bitarteanhoriei tokia egiteko aprobetxatunahi dugu, ahalik eta jendegehienari iritsarazteko.
Zertan islatzen da? M.L: Modu desberdinak daudeeta denak ez dira horren errazikusten. Badaude adibidetxoak.Jasangarritasuna, esaterako,bazkari herrikoietan, bertakoproduktuak erabiltzean. Pare-kidetasunaren inguruan kofra-dia bat badago, baina erasoaksalatzeko telefonoa nahiz pro-tokolo bat daukagu, lantaldebat dago… A.A:: Kofradia bakoitzak gai ze-hatz bat ardatz badu, askoz eranabarmenagoan ikusten da.Baina gainerakoek ere kontuan
hartzen dituzte balio horiekberen egitaraua osatzean,nahiz eta adierazpen argi batez eduki.
Donostia Europako kultur hiri-buru den honetan, kulturen al-de, pluralean, ere egin duzue. M.L: Lantalde bat izan dugu ho-rren inguruan zer esan bage-nuelako. Kultura asko daude,ezberdinak, eta aniztasunakaberasten gaitu, baina modu al-ternatibo batean, ez eliteentzat,baizik eta herriak osatzen duenjende guztiarentzat. Desberdin-tasunetik, berdintasunetik...
Abordatzea eta kontzertuak as-ki ezagunak dira. Jendeak par-te hartzen al du gainerako jar-dueretan?A.A: Abordatzearen parte-har-tzea gainditzea oso zaila da,baina gero eta gehiago hurbil-tzen da jendea, kofradiaren ba-ten kide ez dena eta Piratenmugimenduan ez dagoena.M.L: Nik kuadrillarekin urtedezentetan parte hartu izandut eta ez gara orain arte Pira-tetako parte izan. Hori da egi-tarau zabala izatearen helbu-ruetako bat. Aurten komentatuda beste jarduera pila badaude-
la eta ea nola egin haietarahurbiltzeko hiriko jendea etahirikoa ez dena.
Bi kofradia berri daude aurteneta mugimendua hazten doa.Zuek orain batu zarete, zergatik?M.L: Pasiboki parte hartu dutbeti, kofradia sortu genuenbenetako ekarpena egin nahigeniolako Aste Nagusi Pirata-ri. Kofradietan zein lantaldee-tan kide kopurua hazten doaeta lantaldeetan badago jen-de dezente ez dena kofradiabatekoa. Adibidez, komunika-zioan, kofradia jakin batean
Aitor Andonegi (Parte Zaharra, 1993) etaMarina Landa (Gros, 1993) Donostiako Piratakmugimenduaren bi kide berri dira. Kofradiabanako kide izateaz gain, bestelako lanetan eremurgilduta dabiltza. Festak barrutik eta aktibokibizitzeko gogoz, jaien bihotzean, kaian, erantzundituzte galderak.
AITOR ANDONEGI ETA MARINALANDA (DONOSTIAKO PIRATAK)
M.A.
«Donostia herrikoia nahi dugu, ez eliteentzat pentsatua»
7DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA2016ko abuztuaren 12a | GARA
bere tokia aurkitu ez eta ko-munikazioan lagunduz partehartzen duena. A.A: Ni irailean hasi nintzen.Iaz Aingura kofradiaren Bizi-festara animatu nintzen, gi-roa ikusi eta gustatu zitzai-dan. Biologia ikasi dut etataldeak lantzen dituen gaiakinteresekoak zaizkit.
Aingura eta Eskandalosa ko-fradien kide zarete. Antolatu-tako zer ekitaldi nabarmendu-ko zenukete?A.A: Aingura ingurumenaz ar-duratzen da. Aurten zazpi kide
gehiago gara, 25 bat guztira.Libertalia hausnarketa guneanabarmenduko nuke. Aurtenbeste kofradiei ekarpenak edoproposamenak egiteko aukeraeman diegu. Aipatzearren,Etxeratekoek ekimen bat an-tolatuko dute, Pirata Bihurriakkofradiak umeak eta hiria lo-tzen dituen ekimen bat aurre-ra eraman nahi du eta Madril-go titiriteroekin ere zerbaitegiteko asmoa dugu Mozal Le-gearen inguruan.M.L: Eskandalosa aurten sor-tu dugu eta ez daukagu gaifinkorik eta ez gara auzo ze-hatz batekoak. Azken hilabe-tean jende pila animatu daeta oso pozik gaude, 60-70 la-gun inguru gara. Izena hain-bat itsasontzik duten bela txi-ki bat da, baina horrekin,gure modura Donostia eskan-dalizatzera gatozela adierazinahi dugu. Bi ekimen ditugubaina Eskandalizatu! da ga-rrantzitsuena. Identitateakikusarazi nahi ditugu, norbe-rak berea askatu eta bide ba-tez tabuak, aurreiritziak etamuga pertsonalak albo baterautzi. Mozorroekin egingo du-gu. Bakoitzari identitate bategokituko zaio eta ahal duendenbora gehien aguantatubeharko du probak egiten.
Aukera izango al duzue jaiezgozatzeko?M.L: Espero dut baietz! Zer-baiten parte sentitzen naizenlehen aldia da eta desiatzennago ikusteko zati txiki bate-an nire den horrekin jendeagozatzen ari dela.A.A: Mugimenduan orain ga-rrantzia ematen zaio zaintza-ren kontuari , hau da, lanaegin behar dugu, gauzak an-tolatu behar ditugu, baina gu-re jaiak dira eta disfrutatu ereegin behar dugu.
«Abordatzearen
parte-hartzea
gainditzea oso zaila
da, baina gero eta
gehiago hurbiltzen
da jendea, nahiz
eta kofradiaren
baten kide ez izan
eta Piraten
mugimenduan ez
egon».
hutsa
Donostiako Piraten jaietako bi pertsonaianagusiak Ezkila kapitaina eta Matti dira.Lehenak mugimenduaren balioak islatzen ditueta kofradia batek ordezkatzen du; bigarrena,berriz, eragile edo gai bat nabarmentzekobaliatu ohi dute. Aurten pil-pilean dagoen etakezkatzen dituen Siriako errefuxiatuenarazoaren ildotik, Matti gorpuzteko hautatuaerrefuxiatuei ongietorria egitearen aldekomugimendua izan da. Marina Landaren ustez«gure balioei eutsi diegu aukeraketa honetan». Aste Nagusi ‘ofizialeko’ Kanoikada nork
egingo duen ikusita, ideien arteko talka edoaldea nabaria da. Izan ere, “Allí Abajo”telesaileko protagonistak Artilleroa abesteragonbidatzeak, herritarrak «identifikatuta edoeragile» sentiarazi beharrean, «albiste erraza»,«show-a» edo «mediatizazioa» lortzea helburuduela deritzote bi gazteek.
Piratek osatu duten hamalau urtekoibilbideak egitarau ofizialean eraginik izanduenik ez dute nabaritu, Abordatzea bertansartu izana salbu. Gainerakoan, «urteetakoestiloan jarraitzen dute. Talde batek antolatzendu besteentzat eta parte-hartzaileagoa eginzezaketen», dio Landak. Halere, bi egitarauakbeharrezkotzat jotzen ditu Andonegik.«Udalak antolatutako egitarauak egon behardu, bateragarriak dira hura eta gurea. Jendedesberdina dago, bakoitzak bere gustuak ditueta denetara iritsi behar gara».Halere, zerbait interesekorik topatu duten
galdetzean «egitaraua begiratzeaz kezkatuere» ez direla egin aitortu dute. Hala ere,Landak Ken Zazpik Saguesen emango duenkontzertua nabarmendu du. «Asko gustatzenzait, baita Gatibu ere. Barne guda dut ezdakidalako egun horretan zer egingo dudan».
Errefuxiatuen aldeko mugimendua edo«Allí abajo» telesaileko protagonistak
M.A.
M.A. | DONOSTIA
A menudo nofigura en elprograma defiestas de laS e m a n aGrande, pero
el Festara! es una cita ineludiblepara muchos donostiarras que,en la medianoche de la vísperadel día de la Virgen, abarrotanlos aledaños de la Sociedad Gas-tronómica Gaztelubide. Este en-trañable acto consiste en unabreve actuación musical del Or-feón de la Castaña, acompañadopor algunos integrantes del Or-feón Donostiarra, en la que in-terpretan canciones populares,siendo el Festara! la pieza cen-tral del repertorio. Su origen está ligado al de la
propia sociedad que lo ideó. Enenero del año 1934 se fundóGaztelubide y el 14 de agosto deese mismo año, un grupo decantantes del Orfeón de la Cas-taña, dirigidos por Sotero Ira-zusta, interpretaron el Festara!en el balcón del muelle de la su-bida al monte Urgull, en la es-quina de las calles Gaztelubide yMari. Desde entonces, han repe-tido esta actuación todos losaños.
El actual presidente del coro,José Antonio Salas, recuerda que«de chaval les escuchaba cantardesde el desaparecido restau-rante Derteano». De aquel pri-mer emplazamiento pasó a ladelantera de la sociedad Aitzakiy desde allí a la terraza de Gazte-lubide. Algunas cosas han cam-biado con el tiempo, pero suesencia sigue siendo la misma:«Un homenaje al pueblo donos-tiarra».La principal novedad este año
es que habrá dos actuaciones, yaque la sociedad Baso Etxea re-plicará el evento junto al CoroLuberri en la plaza Alfonso XIII.
CON LAS CAMPANADAS
Justo cuando las campanas de laiglesia de Santa María tocan lasdoce, las puertas de la sociedadse abren, los coros salen, y ofre-cen el recital, aunque la actua-ción comienza unos minutosantes, en el interior. Sobre las23:50, con las puertas cerradas ylas ventanas, abiertas cantanNabuco y Gigantes y Cabezudos.«La gente está fuera y en cuantoescucha esas canciones ya sabe
que la tercera es el Festara!», ex-plica José María Fernández, te-nor del coro. Salas añade que «alinicio se cantaba solo el Festara!y ahora ,como hay un gentío,normalmente interpretamossiete, ocho o nueve canciones,según lo que pida el público». Tiene muchos adeptos, «mi-
les» en palabras del presidente,que abarrotan la terraza, la calleCampanario, el atrio de SantaMaría y el espacio hasta el puer-to. Salas recuerda que el difunto«alcalde y amigo» Ramon La-baien «decía que el verdaderodonostiarra celebra la vísperade la Virgen primero asistiendoa La Salve, luego, haciendo unacena con sus amigos o familia yluego, asistiendo al Festara!».Se trata de una actuación
emotiva tanto para quienes can-tan como para quienes escu-chan. Fernández es parte del co-ro desde el año 2000, pero haparticipado en el Festara! unaúnica vez porque pasa el mes deagosto en Galicia. «Soy donos-tiarra, bautizado en Santa Ma-ría, joxemaritarra, y koxkeroporque tengo hecha la comu-nión en San Vicente. Me llenanmucho la víspera de San Sebas-tián y el día de la Virgen, porqueson fiestas ligadas. Me emocio-nan. No estoy aquí, pero me lla-man y escucho lo que cantan através del teléfono», explicaemocionado. En el recital ponen su voz cer-
ca de 30 cantantes entre miem-bros del Orfeón de la Castaña yel refuerzo del Orfeón Donostia-rra. Estos últimos volverán deLucerna (Suiza) el día 14 para LaSalve, por lo que este año no ha-brá ensayo conjunto. Se suma-rán a la cena en la que se entre-gará el Festara de Honor,premio que reconoce a persona-jes importantes que han hechoalgo por Gaztelubide, la músicao el Festara! como Javier MaríaSada, Vicente Zaragüeta o el Co-ro Easo. Este año lo recibirá Fermín
Burguera, que fue director delOrfeón de la Castaña y vicepre-sidente de Gaztelubide. Dirigiráel recital como ya hizo muchasveces. «El primer año que cantóel Festara! fue en 1943 cuandotenía 17 años», destaca Salas.
La actuación se inicia justo cuando las campanas de la iglesia de Santa María tocan las doce. GARA
Festara!, un homenaje al pueblo donostiarra
8 DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA 2016ko abuztuaren 12a | GARA
DESDE 1934
El 14 de agosto de 1934 –año en que se fundó Gaztelubide–, ungrupo de cantantes del Orfeón de la Castaña interpretó elFestara! en el balcón del muelle de la subida a Urgull. Desdeentonces, han repetido esta actuación todos los años.
M.A. | DONOSTIA
A ste Nagusikoekitaldien hi-rutasuna osa-tu beharkobalute, su ar-tifizialak eta
kontzertuak ez lirateke faltako.Hirugarren osagaitzat, berriz,kutuna duten zezensuzkoa au-keratuko lukete askok.Eta ez da harritzekoa, Serafin
Barojak 1881n “Iriyarena” abes-tian goratu baitzuen jaien ikurhori eta Marcelino Soroak zale-tasunaren lekukotza gisa hitzokidatzi: «Hiri koxkero honetakokoxkerokeria koxkeroenen arte-an, leku nagusia du zezensuzko-ak. Haren izen hutsak pozez tau-padaka jartzen baititu bihotzjoxemaritarrak».Sua darion zezena beren egin
dute donostiarrek, jatorria Iru-txulotik urruti badu ere. Izanere, historialarien arabera, XIX.mende hasieran Txinatik ekarriomen zuten marinel donostiarbatzuek. Sorburua edozein due-la ere, erabat donostiartu etajaietako ohitura bilakatu da. Le-hen San Sebastian egunean ate-ratzen zuten kalera, baina hiruhamarkada baino gehiago igarodira badia gaineko zeruan suakitzali ondoren kaleak argiz piztueta bolbora usainez betetzen ha-si zenetik. Zezen aurrean korrika egiteko
zain egoten zen haur horietakobat izan zen Andoni Iriarte ere.Koskortu zenean, osabak talde-an zuten hutsunea betetzea pro-posatu zion eta 18 bat urte dara-matza irudia sorbalda gaineanhartzen. Egurrezko barne egitu-ra, zuntzezko ingurua eta egiaz-ko adarrak. Txinpartetatik ba-besteko, hainbat geruza zuntzeta margo beltz. Irudiak 20 kiloinguru pisatzen du, baina zamabera baino okerragoak dira ko-rrika egitean ematen dizkienkolpeak. Orain bospasei urte bat
puskatu eta berritu egin zuten,«ez dakit harriekin edo nolaegin zuten». Zezensuzko bakoitzak bere
ezaugarriak ditu: «Batzuekinhobeto ikusten da, batzuek egu-rra altuagoa dute, estuagoak di-ra...». Bi zezen «txar» daudenez,txandaka egiten dute, eta azkenbi gauetan, zozketa. Hurrenkeraere egunero erabakitzen dute,bakoitzaren nahien arabera. Tal-dean hamabi dira, seina zezeneta artzain. Gehienek urte mor-doxkako eskarmentua dute el-karrekin. «Gure artean oso giroona dugu, lagunak egin ditugueta horrek asko balio du». Saioahasi baino ordu erdi lehenagobatzen dira, berotu, luzatu etaantolatzeko.
ZALETASUN HANDIA
Afizio handia nabari dute jende-aren aldetik, hasi aurretik gurasoeta ume asko biltzen baitira ze-zenak ikusi eta argazkiak egite-ko. Zaletasuna ez da, ordea, do-nostiarren kontua bakarrik. Faltagabe beti agertzen direnen arte-an Iriartek gogoan du Iruñeko fa-milia bat: «Gauero-gauero suakikusi eta zezen aurrean korrikaegitera etorri eta ondoren buel-tatzen ziren».Garai batean bera hala ibil-
tzen bazen ere, oraingo laste-rraldiak nahiago ditu. «Oso sen-tsazio polita da barrutiknabaritzen dena, kanpotik bainogehiago gustatzen zait. Zuk gi-datzen duzu, zuk duzu kontrola.Norabidea aldatu edo espero ezdituzten gauzak egiten baditu-zu, jendeak oihu egiten du. Osodibertigarria da».Londres hotel eta Bulebar ar-
teko bidean lauzpabost lagune-ko ilarak izaten dira aieka bakoi-tzean. Joanekoan algarak,garrasiak eta jai giroa dira nagu-si; bueltakoan, aldiz, txaloak etaeskertza. Iriartek oso atsegin duzezensuzko lana eta estimatzendu jendearen erantzuna, uneoro errespetua erakusten baitie.
Ia denek, behintzat. «Orain delahiruzpalau urte australiar batekzangotraba jarri eta lurrera erorinintzen. Ez zen ezer gertatu etajendeak harrapatu egin zuen».
Horregatik dio mozkorrak txin-garrak baino arriskutsuagoakdirela. «Erredurak oso bakanakizaten dira. Txinparta txikiek,metro bat ozta-ozta egingo dute.
Erretzea oso zaila da, oso gertupasatzen ez baldin bada». Halaere, badaezpada, orain urte ba-tzuk arriskuen inguruko ikasta-roa egin zuten Udalak eskainita.
9DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA2016ko abuztuaren 12a | GARA
Historialarien arabera, XIX. mende hasieran Txinatik ekarri omen zuten marinel donostiar batzuek. Jagoba MANTEROLA | ARP
Donostiakozezensuzkoa, izanzaitez zorionekoa
ANDONI IRIARTE, 18 URTE ZEZENA SORBALDA GAINEAN
Zezen aurrean korrika egiteko zain egoten zen haur horietakobat izan zen Andoni Iriarte. Koskortu zenean, osabak taldeanzuten hutsunea betetzea proposatu zion eta 18 bat urtedaramatza irudia sorbalda gainean hartzen.
Gaueko eskaintzako jarduera jendetsu eta
tradizionaletako bat da zezensuzkoen entzierroa
M.A. | DONOSTIA
X i b a r o a kAmerikarenko n k i s t a nkolonizatzai-leei aurreegin eta ma-
txinatu ziren afrikar esklaboakziren. Askok kartzelarekin or-daindu zuten ausardia; beste ba-tzuek, berriz, ihes egin eta ezku-tuan bizi behar izan zuten.Horietako batzuk berriro itsaso-ratu eta pirata gisa ibili zirenKaribeko zein Ozeano Barekouretan. Horien historian oina-rrituta aukeratu zuen izena Do-nostiako Piratak mugimendukopartaide den Xibaro kofradiak2013an.Ondo pentsatutako izena da,
euren helburua ez daudenakgogoratuz presoen presentziabermatzea eta itzuli direnakjaietan pirata moduan txerta-tzea baita. Izenak zenbaki alda-kor bat hartzen du ondoan(49+), ziegetan dauden donos-
tiarren kopurua islatzen duena.Eta plus ikurrak, berriz, ihesla-riak. «Presoen zenbakia ondojarrita dugu, oraindik ere, zori-txarrez, baditugulako bai ihe-sian bai sasi artean hamaika do-nostiar», argitu du AsierLauzurika kideak.Etxerat-eko Josune Añorgak
zehaztu duenez, preso horiek 33kartzelatan sakabanatuta dau-de, bat etxean dago eskumutu-rrekoarekin eta beste bat depor-tatuta Venezuelan. Presoen eskubideen urraketa
salatu eta jaietan aldarrikapenhori txertatzen saiatzen dira,«aprobetxatuz bisitari askoetortzen dela egun horietan Do-nostiara». Talde anitza da, pre-soen gaiarekiko sentsibilitateberezia duen jendeak osatua;baina haiek gogoan izateaz gain,Aste Nagusi pirata egitea eta bi-zitzea xede dutenak.
EKIMEN UGARI
Horren harira, ekimen ugari an-tolatzen dituzte urtero. Jaien ha-siera egunean presoen presen-tzia bermatu eta horien aldekobrindisean egongo dira. Abuz-tuaren 18an, aldiz, ziegan bizi-tzea zer den irudikatzeko bi jar-duera prestatu dituzte: txabolomuntaketa eta menu «talegue-roa». Lauzirikak azaldu duenez,«preso ohiek euren egunerokojanaria zena prestatuko dute, gusartzeko beraien eguneroko bizi-
tza zen horretan, bai txaboloare-kin bai menuarekin».Ostiralean, hilak 19, reenkar-
telada egingo dute 20:00etansenideekin eta elektrotxarangaklagunduta Parte Zaharreko kale-etan barrena ibiliko dira. Kofra-diako kideak dei berezia egindie herritarrei: «Etor daitezelaLa Flamenkara 21:00etan seni-deekin batera xibaro balsa dan-tzatzera; gure samurtasunaadierazteko senideei dantzarenbidez». Biharamunean (larunba-ta 20), Xibaro Eguna ospatuko
dute. Goizetik ekimenak gauza-tuko dituzte La Flamenkan. Bes-teak beste, txabolo muntaketa,12:00etan; herri bazkaria,14:00etan; presoek egindako es-kulanen enkantea, 16:30ean;edo “Hartu trena!” flashmoba-ren grabaketa, 17:30ean.Urtetik urtera ez dute berri-
kuntza gehiegi barneratu egita-rauan. Izan ere, «ondo funtzio-natzen dute, senideentzatgarrantzitsuak dira, piraten mu-gimenduan inportanteak dira.Etxerat eta Sarerekin lankide-tzan antolatzen dituzte jaietakojarduerak, baita beste kofradiabatzuekin batera ere. Apurkapresoen gaia beraiek bakarrikhartu beharrean, presentzia ho-rren ardura mugimendu osoakhartzea nahiko lukete. Jaiez harago, kofradiak urte
osoko dinamika aurrera daramaeta harreman estua du senidee-kin. Besteak beste, hiriko preso-ei eskutitzak bidaltzen dizkieteprestatzen dituzten ekimenenberri emateko eta euren ekarpe-nak nahiz enkanterako artela-nak jasotzeko. Horrez gain, pre-so donostiar bat askatzendutenean edo iheslari bat dato-rrenean bere ongietorrira joatendira eta Xibaro txalekoa ematendiote, bera ere xibaro izan da-din. Aste Nagusia baino lehen,gainera, itzuli diren guztiekinbatzarra egiten dute jaietan par-te hartzera gonbidatzeko.
Sakabanaketaren aurka iaz Xibaro kofradiak antolatutako ekitaldia. Jon URBE | ARGAZKi PRESS
Festaz gozatzeko aukerarik ez dutenak, gogoan
XIBARO EGUNA
Larunbatean (abuztuak20) Xibaro Egunaospatuko dute. Goizetikekimenak gauzatukodituzte La Flamenkan.Besteak beste, txabolomuntaketa, 12:00etan;herri bazkaria,14:00etan; presoekegindako eskulanenenkantea, 16:30ean; edo«Hartu trena!»flashmobarengrabaketa, 17:30ean.
Xibaro kofradiak presoen eskubideen aldarrikapena eta jai pirata uztartuko ditu
10 DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA 2016ko abuztuaren 12a | GARA
M.A. | DONOSTIA
Ataundarrak zarete Felipeanaia eta zu. Noiz etorri zine-ten Donostiara?Ni 1980an etorri nintzen. Aurre-tik Felipe zegoen hemen. Mar-txoan futbola utzi nuen lesioa-gatik eta lan bila nenbilen,curriculumak bidaltzen eta elka-rrizketak egiten. Maiatzean ja-beak taberna hartzea eskaini zi-gun. Aurretik udaro etortzennintzen laguntzera. Nagusiakgugan konfiantza zuen etaJuantxo hartu nuen lana eginbehar genuelako, eta gaur arte.Jabea Juan Etxabe zen, orain ha-ren semea; guk ustiatu egitendugu negozioa.
36 urte daramazu, baina Juan-txo tabernak ibilbide luzea egi-na zuen hartu zenutenerako. Bai, 45 urte aurretik ere baze-goen. Garai hartan lan asko egi-ten zen soldaduekin, kuartelahemen gertu zegoen eta ikara-garria zen. Hura pasa eta pixkabat eraldatu da, baina mamiabera da: ogitartekoa jatea, fa-milia kontua, gazteak…
Izen ona zuen eta jendeakoraindik ere gogoratzen du. Hemen nagoenetik hiru belau-naldi ezagutu ditut, datozen gu-rasoak, haien seme-alabak etabilobak. Aurretik ere hori en-tzuten zen eta gaur egun ere en-tzuten dugu. Ogitartekoek betiizan dute fama. Gero bazeudentxikitoa eta aperitibo tertulia.Orain kontu horiek desagertudira. Kopa eta puruaren ohiturabazegoen, orain zero.
Eta bezeroak nola aldatu dira? Nahi dutena beraien beharraasebetetzea da, ez alternatzea.Festan edo lanean jarraitzekootordua egiteko beharrari eran-tzuten dio. Jaiegunetan lehengoantzera, familiak umeekin etabikoteak. Turismoa nabaritzenda, nonahi zabaltzen delako,
baina gehiago joaten da Mc Do-nald's edo ‘burger’ batera edopintxoak jatera. Juantxora, da-goen tokiagatik, ez dira askoetortzen. Ez da oso ohiturakokalea, Fermin Calbeton edo Por-tu izan daitezkeen bezala. FamaGipuzkoa mailan dugu, bereziki.
Garai hartako jaiak ezagutzenal zenituen? Ezagutu bai, futbolean ibiltzennintzelako, baina ez gehiegi.
Nola bizi duzue Aste Nagusia? Gure Aste Nagusia lana eta loda. Ez zait axola, lanarekin dis-frutatu egiten dut. Egun onakdira kaja egiteko.
Beraz, jaiak bizitzeko aukera-rik ez. Ez Aste Nagusia, ez estropadak,ez santomasak… Egun-pasa bi-daltzen banauzu sagardo boti-larekin eta lagun batzuekin, zo-riontsu.
Jai giroa bereziki nabaritzen alduzue? Ez, eguna normala izaten da,suak baino ordu pare bat lehe-nago nabaritzen dugu aldea.19:30-22:00 inguruan jende as-ko etortzen da ogitarteko bilagero suak ikusteko. Egun osoapasatzen dugu ordu horietara-ko dena prestatzen: patatak fri-jitu, solomoak moztu, txibiak…Gero janaria unean prestatzendugu, hamar bat lagun aritzendira sukaldean. Udarako langi-le gehiago kontratatzen dugu,Aste Nagusirako ere bai eta or-du horietarako beste sei bat.Tarte horretan hogei bat lagunibiltzen gara lanean.
Zer da gehien saltzen dena? Patata tortilla ogitartekoa, as-kogatik. 10etik 7 edo 8. Urteanzehar eta jaietan ere bai. Gerotxibiak eta solomoa. Aste Na-gusian 2.000 ogitarteko ingurusaltzera irits gaitezke. Egural-diak eragin ikaragarria du. Ona
eta txarraren arteko aldea hiruedo bat egitea da.
Gandarias ere baduzue. Egoeraguztiz desberdina, ezta?Erabat. Bezeroetan turismoaikaragarri nabaritzen dugu,esajerazioa. Abuztuaren 31 ka-lean dago, kontzeptua honeki-ko desberdina da. Pintxo etakartarekin egiten dugu lan. He-men ogitartekoa eramaten du-te suetarako; han, berriz, ber-tan kontsumitzen da.
Enbeltran kaleko Juantxo taberna aspaldiko erreferenteetako bat daDonostian. Joxe Mari Agirrek barra atzean hiru hamarkada luze daramatzaeta nahiz eta galderak berak erantzun, taldea Felipe anaiak, GregoriIturrioz emazteak eta Maribili Mendinueta koinatak osatzen dutelanabarmendu nahi du. Kanpoan jaia dela lan kargan bakarrik nabaritzendute taberna barrukoek. «Gure Aste Nagusia lana eta loa da».
JOXE MARI AGIRRE (JUANTXO TABERNA)
Juan Carlos RUIZ | ARGAZKI PRESS.
«Egun osoa pasatzen dugu su artifizialen aurrekoorduetarako dena prestatzen»
11DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA2016ko abuztuaren 12a | GARA
J.S. | DONOSTIA
E xiste un tópicosobre la Aste Na-gusia donostia-rra que afirmaque histórica-mente ha sido
una fiesta destinada a la gentede fuera, más que a la pobla-ción local. Y la verdad es quehay mucho de cierto en ello.A finales del siglo XIX y prin-
cipios del XX, Donostia era eldestino de veraneo de la reale-za española, así como de unaparte importante de la aristo-cracia y la alta burguesía. Lareina María Cristina, de hecho,comenzó a acudir a la capitalguipuzcoana en 1887, año enque inauguró el Casino. Y parasu entretenimiento se organi-zaron una serie de festejos ba-sados en tres pilares: corridasde toros, conciertos de la bandade música y fuegos artificiales. El término «Semana Grande»
nació precisamente como eslo-gan publicitario de la mano delempresario taurino José Arana,principal impulsor de aquellosfestejos. Corría el año 1876cuando Arana, natural de Esko-riatza y afincado en Donostia,reconstruyó en un tiempo re-cord la plaza de toros de Atotxadestruida durante la SegundaGuerra Carlista –en un primermomento levantó un edificiode madera–, y organizó tres co-rridas justo la semana en quese celebraba la única fiesta deagosto: la Asunción de la Vir-gen, el día 15.
Los carteles que anunciabanla «Semana Grande» se distribu-yeron no solo en los alrededoresde la capital, sino que llegaron aBizkaia, Araba, Nafarroa, La Rio-ja e Ipar Euskal Herria, mientraslos periódicos de la época se ha-cían eco de los actos organiza-dos, lo que contribuyó a su rápi-da difusión.Tal y como explica el cronista
donostiarra Javier Sada, el díaque había corrida de toros se or-
ganizaban por la noche fuegosartificiales, mientras el Boule-vard se convertía cada día en es-cenario de los conciertos de labanda de música, actividades enlas que Arana tuvo también unimportante papel como promo-tor.Eran tiempos en los que Do-
nostia era el destino turístico dearistócratas y políticos, que al-ternaban las actividades depor-tivas como el tenis y la vela con
la fiesta de los toros y los en-cuentros sociales en clubes deélite, según explica Sada.
DECLIVE
Durante aproximadamente unsiglo, la Semana Grande fue unafiesta destinada principalmentea un turismo de élite, con las co-rridas de toros como eje central.Pero cuando en 1974 fue derrui-da la plaza de toros del Chofre(que había tomado el relevo a lade Atotxa en 1903), la fiesta tam-bién comenzó a venirse abajo. La desaparición de las corri-
das, en opinión de Javier Sada,hizo que los donostiarras empe-zaran a preguntarse qué era laSemana Grande. Por ello, a par-tir de ese año, comenzaron a in-corporarse al programa nuevasactividades, aunque siempre secaracterizó por ser una fiestamuy poco participativa en com-paración con el resto de capita-les vascas. Hasta que en el año2002 diversas asambleas de jó-venes de Donostia dieron cuer-po a una programación alterna-tiva en torno al abordaje pirata,con el objetivo de crear una AsteNagusia más abierta, participa-tiva y popular. Y no cabe duda de que lo han
conseguido, aunque, eso sí, la Se-mana Grande sigue todavía atra-yendo a un buen número de forá-neos, tanto de los pueblos delinterior guipuzcoano como detodo el Estado (al margen de losturistas extranjeros que inundanla capital durante todo el vera-no), que se resisten a abandonarla costumbre de ver los fuegos ycomerse el tradicional helado.
UNA FIESTA CREADA PARA EL TURISMO DE ÉLITELa Semana Grande nació a finales del siglo XIX en torno a tres festejos: corridas de toros, conciertos y fuegos
12 DONOSTIAKO ASTE NAGUSIA 2016ko abuztuaren 12a | GARA
Alfonso XIII, la reina Victoria Eugenia y otros miembros de la familia real española frente al muelle en 1928. FOTOTEKA KUTXA
PROMOTOR
José Arana, natural deEskoriatza y afincado enDonostia, fue uno de losprincipales impulsoresde los festejosorganizados paraentretener las estanciasveraniegas de la realeza,la aristocracia y la altaburguesía española.
