Upload
vuongbao
View
229
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
I. Giới thiệu ArcViewGISI. Giới thiệu ArcViewGISLà một phần mềm GIS của hãng ESRI. Có đầy đủ cácchức năng GIS: hiển thị, khám phá, chọn lựa và phântích dữ liệu địa lý.
I. Giới thiệu ArcViewGISI. Giới thiệu ArcViewGISArcGIS Desktop baogồm một hệ kết hợpnhững ứng dụng: ArcMap, ArcCatalog, và ArcToolbox. Sửdụng đồng bộ ba ứngdụng này, bạn có thểhoạt động một vàicông việc của GIS một cách dễ dàng, bao gồm bản đồ, quản lý dữ liệu, phântích địa lý, biên tậpdữ liệu, và công nghệxử lý địa lý
I. Giới thiệu ArcViewGISI. Giới thiệu ArcViewGIS
Người sử dụng không phải quantâm đến việc tạo dữ liệu địa lýbằng phần mềm Arcview để sửdụng các chức năng GIS củaArcview
Arcview cung cấp các chứcnăng cho phép sử dụng các dữliệu địa lý được tạo từ các phầnmềm thông dụng khác, bao gồmcác dữ liệu bản đồ, bảng thuộctính, dữ liệu dạng ảnh,...
I. Giới thiệu ArcViewGISI. Giới thiệu ArcViewGIS
Các chức năng cơ bản của Arcview:
1. Tạo và chỉnh sửa dữ liệu địa lý (không gian và dữliệu thuộc tính)
2. Hiển thị và truy vấn dữ liệu bằng nhiều cách khácnhau
3. Phân tích dữ liệu không gian
4. Trình bày và tạo bản đồ chuyên đề
I. Giới thiệu ArcViewGISI. Giới thiệu ArcViewGISNgoài ra còn một hệ thống các Module chuyên dụng
(extension) được phát triển cho các bài toánchuyên ngành: Ví dụ
ArcGIS 3D Analyst™: Quan sát và phân tích 3 chiều
ArcGIS Data Interoperability: Đọc, chuyển đổi và xuất dữ liệu
trực tiếp
ArcGIS Geostatistical Analyst: Công cụ phân tích, mô hình
hóa và nội suy bề mặt
ArcGIS Network Analyst: Công cụ phân tích mạng lưới
ArcGIS Publisher: Xuất bản dữ liệu và bản đồ
I. Giới thiệu ArcViewGISI. Giới thiệu ArcViewGISArcGIS Schematics: Tạo ra các quy trình tự động về các
mạng lưới không gian của đối tượn g
ArcGIS Spatial Analyst: Phân tích tính không gian của dữ liệu
raster và vector
ArcGIS StreetMap: Nối địa chỉ, các bản đồ đường phố, và các
đường ống theo mã chuẩn thống nhất trên toàn cầu
ArcGIS Survey Analyst: Quản lý và nội suy dữ liệu khảo
sát thực địa
ArcGIS Tracking Analyst: Quan sát và phân tích dữ liệu thay
đổi theo thời gian
I. Giới thiệu ArcViewGISI. Giới thiệu ArcViewGIS
ArcPress™ for ArcGIS: In ấn bản đồ với chất lượng
cao
ArcScan™ for ArcGIS: Chuyển đổi qua lại dữ liệu
raster và vector
ArcWebSM Services: Đưa dữ liệu GIS lên Web
Maplex for ArcGIS: Thể hiện nhãn và chú thích trên
bản đồ tự động
II. Các khái niệm cơ bảnII. Các khái niệm cơ bảnDữ liệu và cấu trúc dữ liệu:
Shape File: là định dạng chuẩn của Arview lưu trữ dữliệu vector. Mỗi một shape file chứa một dạng dữliệu duy nhất: điểm, đường, hoặc vùng (*.shp)
Table: là bảng thuộc tính chứa các thông tin thuộctính của các đối tượng không gian (là một thànhphần của Shape file) hoặc có thể là một bảng cơsở dữ liệu.
Image: là file dữ liệu dạng ảnh. Các định dạng ảnhthông thường của Window như .bmp, .jpg, .tifđều mở được trực tiếp trong Arcview.
II. Các khái niệm cơ bảnII. Các khái niệm cơ bảnDữ liệu và cấu trúc dữ liệu:
TIN: là dạng dữ liệu mô tả bềmặt mang tính chất liên tụctheo dạng lưới tam giác khôngđều.
Grid: dữ liệu biểu diễn bề mặttheo dạng ô lưới, giá trị củamỗi ô lưới (cell) là giá trị củabề mặt tại vị trí đó.
II. Các khái niệm cơ bảnII. Các khái niệm cơ bảnDữ liệu và cấu trúc dữ liệu:
Geodatabase: lµ mét CSDL ®−îc chøa trong mét file cã ®u«i lµ*.mdb. Kh¸c víi shape file, GeoDatabase cho phÐp l−u gi÷ topology cña c¸c ®èi t−îng. CÊu tróc cña GeoDatabase nh− sau
II. Các khái niệm cơ bảnII. Các khái niệm cơ bảnGiao diện phần mềm:
Lớp dữ liệu (Data Layer): Lớp dữ liệu thể hiện hìnhdạng và phân bố không gian của đối tượng. Một lớp dữliêụ tương ứng với 1 file dữ liệu, một file dữ liệu có thểđược thể hiện bằng nhiều lớp dữ liệu trên cùng 1 khung dữ liệu.
II. Các khái niệm cơ bảnII. Các khái niệm cơ bảnGiao diện phần mềm:
Khung d÷ liÖu (Dataframe): Dataframe lµ mét nhãm c¸c
líp (Data layer) cïng ®−îc hiÓn thÞ trong mét hÖ quy
chiÕu, ®¬n vÞ ®o, tû lÖ ... Mçi Data Frame cã thÓ cã mét hÖ
quy chiÕu riªng.
II. Các khái niệm cơ bảnII. Các khái niệm cơ bảnGiao diện phần mềm:
File bản đồ (Map Document): Mçi mét b¶n ®å trong Arcmap ®−îc gäi
lµ Map document vµ ®−îc ghi l¹i nh− mét file cã khu«n d¹ng (*mdx).
File nµy chøa ®ùng c¸c th«ng sè cña th«ng tin ®Þa lý trong ArcMap
như c¸c layer cña b¶n ®å, dataframe (vïng lµm viÖc), vµ Layout (trang
in).
ArcMap cung cÊp 2 chÕ ®é hiÓn thÞ: Data View vµ Layout View
+ Data View hiÓn thÞ c¸c néi dung chÝnh cña b¶n ®å tøc lµ c¸c ®èi
t−îng kh«ng gian
+ Layout View: hiÓn thÞ b¶n ®å trong chÕ ®é nh− chóng ta in ra giÊy.
Ngoµi c¸c ®èi t−îng b¶n ®å cßn hiÓn thÞ c¸c yÕu tè trang trÝ b¶n ®å
nh− khung, l−íi to¹ ®é, chó gi¶i.
III. Thực hành làm quen vớiArcview
III. Thực hành làm quen vớiArcview
1. Làm quen với Giao diện phần mềm:
-Tạo mới 1 Map Document- Giới thiệu các cửa sổ và giới thiệu chi tiết các côngcụAdd layer từ file dữ liệu: Bacgiang_nt; Bacgiang_h; Bacgiang_gt; Bacging_dsat.-Giới thiệu công cụ Thu phóng (Zoom) và Xem thôngtin (Get Information)
III. Thực hành làm quen vớiArcview
III. Thực hành làm quen vớiArcview
2. Làm quen với công cụ trình bày hiển thị
- Trình bày màu sắc cho các huyện củatỉnh Bắc Giang từ theme Bacgiang_h-Trình bày kiểu đường vàmàu sắc chocác đường giao thông từ theme Bacgiang_gt- Trình bày ký hiệu và màu sắc cho cácđối tượng kinh tế xã hội trong theme Bacgiang_nt
III. Thực hành làm quen vớiArcview
III. Thực hành làm quen vớiArcview
3. Làm quen với công cụ quản lý dữ liệucủa ArcCatalog
- Giới thiệu các công cụ và các chức năng quản lý dữliệu trong ArcCatalog như: Connect to Folder, Copy, Delete, Create New…
Làm việc với Shape FileLàm việc với Shape File-Tạo shape file từ những nguồn dữ liệu hiện cónhư từ Microstation, Autocad,
- Sửa chữa dữ liệu không gian
-Sửa chữa bảng thuộc tính
- Truy vấn và nhập dữ liệu
Tạo dữ liệu dạng shapeTạo dữ liệu dạng shape
-Dùng các công cụ Trong
ArcToolbox bao gồm:
Quick import, Data
management Conversion
tool, để convert file dữ
liệu m3.dgn sang shape
file m3_line.shp
Sửa chữa dữ liệu không gianSửa chữa dữ liệu không gian-Sử dụng các công cụ Feature to Polygon trong
ArcTool box để convert file m3_line.shp sang
m3_polygon.shp
Sửa chữa bảng thuộc tínhSửa chữa bảng thuộc tính
-Mở bảng thuộc tính của filem3_polygon.shp
-Khởi động chế độ editable
- Xoá trường Perimeter
- Tạo các trường mới sau: Sốthửa, Loại đất, diện tích, Loạibất động sản
Sửa chữa bảng thuộc tínhSửa chữa bảng thuộc tính-Add data layer dạng Annotation từ file dữ liệu m3.dgn
Sửa chữa bảng thuộc tínhSửa chữa bảng thuộc tính-Sử dụng công cụ select feature để nhập số thửacho từng vùng trên bản đồ
Sửa chữa bảng thuộc tínhSửa chữa bảng thuộc tính-Sử dụng công cụ Calculate để nhập loại đất chonhiều vùng trên bản đồ
Tạo dữ liệu mới trong ArcviewTạo dữ liệu mới trong Arcview-Số hoá bản đồ dựa trên nền các file ảnh đã nắn vềhệ toạ độ
- Tạo mới trường thuộc tính
- Tạo mới bảng thuộc tính
Tạo dữ liệu mới trong ArcviewTạo dữ liệu mới trong Arcview-Tạo mới file song_ho.shp dạng polygon
- Tạo mới các trường thuộc tính sau: ID, Ten_song, Dientich
- Sử dụng công cụ số hoá dạng vùng để số hoá cácđối tượng sông hồ trên ảnh
- Gán thuộc tính cho các đối tượng được số hoá
Tạo dữ liệu mới trong ArcviewTạo dữ liệu mới trong Arcview-Tạo mới file giao_thong.shp dạng đường
- Tạo mới các trường thuộc tính sau: ID, Ten_duong, Loai_duong, chieudai
- Sử dụng công cụ số hoá dạng đường để số hoácác đối tượng đường giao thông trên ảnh
-Gán thuộc tính cho các đối tượng được số hoá
Tạo dữ liệu mới trong ArcviewTạo dữ liệu mới trong Arcview-Tạo mới file kt_xh.shp dạng điểm
- Tạo mới các trường thuộc tính sau: ID, Ten_diem, Loai_diem
- Sử dụng công cụ số hoá dạng điểm để số hoá cácđối tượng là các điểm kinh tế xã hội trên ảnh
-Gán thuộc tính cho các đối tượng được số hoá
Tạo dữ liệu mới trong ArcviewTạo dữ liệu mới trong Arcview-Tạo mới một bảng thuộc tính Khach_san.dbf
- Tạo mới các trường thuộc tính sau: ID, ten_ks, Tel; Email, dc_buudien,…
-Nhập dữ liệu cho các khách sạn có trên bản đồ
-Tạo Link giữa cơ sở dữ liệu và các đối tượng trênbản đồ
Tạo dữ liệu mới trong ArcviewTạo dữ liệu mới trong Arcview-Tạo mới một bảng thuộc tính Khach_san.dbf
- Tạo mới các trường thuộc tính sau: ID, ten_ks, Tel; Email, dc_buudien,…
-Nhập dữ liệu cho các khách sạn có trên bản đồ
-Tạo Link giữa cơ sở dữ liệu và các đối tượng trênbản đồ
Tạo dữ liệu mới trong ArcviewTạo dữ liệu mới trong Arcview
- Thực hiện các phép tính diện tích và chiều dài tựđộng
1§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
1. Giíi thiÖu chung
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
3. Chång xÕp kh«ng gian4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood
functions)5. Ph©n tÝch m¹ng (Network Analysis)
2§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
1. Giíi thiÖu chung
Lµ c¸c chøc n¨ng næi tréi cña GIS so víi c¸c hÖ thèngxö lý th«ng tin kh¸c
Sö dông d÷ liÖu tÝch hîp (d÷ liÖu kh«ng gian tÝch hîpvíi d÷ liÖu thuéc tÝnh)
Th−êng ®−îc sö dông trong c¸c bµi to¸n quy ho¹ch, dùb¸o, xö lý nhiÒu th«ng sè, tiªu chÝ, vµ ®−a ra nhiÒu lùachän.
Vd. T×m vÞ trÝ thÝch hîp ®Ó x©y dùng mét ®Ëp n−íc míi,Dù b¸o diÖn tÝch vµ mùc n−íc hå sau khi x©y ®Ëp
3§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
1. Giíi thiÖu chung
Chia thµnh 5 nhãm chÝnh:
- §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm kh«ng gian
- Chång xÕp kh«ng gian
- Ph©n tÝch liÒn kÒ
- Ph©n tÝch m¹ng
- Ph©n tÝch kh«ng gian 3 chiÒu (3D)
4§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.1. §o ®¹c kh«ng gian: VÞ trÝ (x,y), chiÒu dµi, chu vi, diÖn tÝch
2.2. Truy vÊn kh«ng gian:
Truy vÊn trùc tiÕp
B»ng con chá
HoÆc vÏ 1 vïng chän
HoÆc b»ng b¶ng thuéc tÝnh
5§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.2. Truy vÊn kh«ng gian:
Theo tiªu chÝ thuéc tÝnh
Sö dông c¸c c©u lÖnh SQL
Vµ c¸c gi¸ trÞ thuéc tÝnh
Vd. T×m nh÷ng khoanh vi ®Êtcã Landuse code = 80
6§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.2. Truy vÊn kh«ng gian:
Truy vÊn theo tiªu chÝ kÕt hîp
Sö dông c¸c c©u lÖnh SQL
Vµ c¸c gi¸ trÞ thuéc tÝnh
AND, OR, NOT
Vd. T×m nh÷ng khoanh vi ®Êtcã Landuse code = 80And area < 400000 m2
AND
A B
OR
NOT
7§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.2. Truy vÊn kh«ng gian:
Theo c¸c mèi quan hÖ kh«ng gian
N»m trong (Inside)
Vd. T×m c¸c ®iÓm bÇu cö trong nh÷ng®¬n vÞ hµnh chÝnh cÇn kh¶o s¸t
8§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.2. Truy vÊn kh«ng gian:
Theo c¸c mèi quan hÖ kh«ng gian
TiÕp gi¸p (Intersect, adjacent)
Vd. T×m c¸c khoanh vi ®Êt tiÕp gi¸pvíi c¸c khanh vi ®Êt ®ang nghiªn cøu
9§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.2. Truy vÊn kh«ng gian:
Theo c¸c mèi quan hÖ kh«ng gian
Trong kho¶ng(within a distance)
Vd. T×m c¸c ®−êng c¸ch c¸c phßng kh¸m ch÷a bÖnh 200 m
10
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.3. Ph©n nhãm kh«ng gian:
- Lµm gi¶m møc ®é chi tiÕt cña d÷ liÖu b»ng c¸c bËcph©n lo¹i
- Cã 2 kiÓu
1. ph©n nhãmClassify
2. Gép nhãmDissovle, Reclassify,Aggregation 1 2
11
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.1.3. Ph©n nhãm kh«ng gian:
- Cã 2 kiÓu ph©n bËc trong c¸c phÇn mÒm GIS
1. Chñ ®éngUser –controlled
12
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.1.3. Ph©n nhãm kh«ng gian:
- Cã 2 kiÓu ph©n bËc trong c¸c phÇn mÒm GIS
2. Tù ®éng:
Equal Interval
(Vmax – Vmin)/n
13
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
2. §o ®¹c, truy vÊn, vµ ph©n nhãm
2.1.3. Ph©n nhãm kh«ng gian:
- Cã 2 kiÓu ph©n bËc trong c¸c phÇn mÒm GIS
2. Tù ®éng:
Equal Frequency
Sè l−îng §T/ n
14
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
3. Chång xÕp kh«ng gian
Néi suy ra líp d÷ liÖu thø 3 tõ c¸c líp d÷ liÖu thµnhphÇn.
C¸c phÐp to¸n chång xÕp chuÈn ®−îc dùa trªn 2 lípd÷ liÖu, cã cïng hÖ quy chiÕu, vµ chång chÐo lªn nhau
Nguyªn lý c¬ b¶n lµ so s¸nh ®Æc tÝnh t¹i cïng mét vÞtrÝ trªn 2 líp d÷ liÖu vµ t¹o ra ®Æc tÝnh míi cho líp d÷liÖu ®Çu ra (thø 3). Ph−¬ng ph¸p t¹o ra ®Æc tÝnh míi cholíp d÷ liÖu ®Çu ra lµ do ng−êi sö dông quyÕt ®Þnh.
15
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
3. Chång xÕp kh«ng gian
3.1. C¸c phÐp chång xÕp trªn d÷ liÖu vector
- Intersection
16
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
3. Chång xÕp kh«ng gian
3.1. C¸c phÐp chång xÕp trªn d÷ liÖu vector
- Clip
17
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
3. Chång xÕp kh«ng gian
3.1. C¸c phÐp chång xÕp trªn d÷ liÖu vector
- Union
18
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
3. Chång xÕp kh«ng gian
3.2. C¸c phÐp chång xÕp trªn d÷ liÖu Raster
19
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
3. Chång xÕp kh«ng gian
3.2. C¸c phÐp chång xÕp trªn d÷ liÖu Raster
20
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
- PhÐp Overlay ph©n tÝch hoÆc so s¸nh c¸c gi¸ trÞ t¹i cïng mét vÞ trÝ,
- PhÐp ph©n tÝch liÒn kÒ ph©n tÝch vµ so s¸nh gi¸ trÞ cña
mét vÞ trÝ víi c¸c vÞ trÝ xung quanh.
21
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
Nh÷ng bµi to¸n cÇn sö dông phÐp ph©n tÝch liÒn kÒth−êng cã liªn quan ®Õn mét vïng liÒn kÒ cña ®iÓmph©n tÝch. Vd.
- T×m tÊt c¶ c¸c trung t©m y tÕ, c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh
trong vßng b¸n kÝnh 2km
- T×m tÊt c¶ c¸c vïng d©n c− mµ ®iÓm « nhiÔm cã thÓ
¶nh h−ëng ®Õn trong vßng b¸n kÝnh lµ 5 km
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
22
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
Nh÷ng bµi to¸n sö dông phÐp ph©n tÝch liÒn kÒ kh«ng
chØ giíi h¹n ë viÖc x¸c ®Þnh vïng ®Öm, hoÆc lµ c¸c
h−íng ph¸t triÓn kh«ng gian, mµ cßn c¶ c¸c phÐp thèng
kª hoÆc c¸c th«ng tin liªn quan. Vd: tæng sè d©n, thu
nhËp b×nh qu©n,… trong vïng l©n cËn
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
23
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
Nh÷ng bµi to¸n sö dông phÐp ph©n tÝch liÒn kÒ kh«ng
chØ giíi h¹n ë viÖc x¸c ®Þnh vïng ®Öm, vµ c¸c h−íng
ph¸t triÓn kh«ng gian, mµ cßn c¶ c¸c phÐp thèng kª,
vd: tæng sè d©n, thu nhËp b×nh qu©n,… trong vïng l©n
cËn.
HoÆc c¸c th«ng tin liªn quan, vd: x¸c ®Þnh c¸c khu c«ng
nghiÖp cã nguy c¬ g©y « nhiÔm cao trong khu vùc l©n
cËn cña khu d©n c− míi.
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
24
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
C¸c bµi to¸n chÝnh sö dông phÐp ph©n tÝch liÒn kÒ
1. X¸c ®Þnh vïng giíi h¹n: dùa vμo kho¶ng c¸ch giíi h¹n,
vd, b¸n kÝnh hoÆc kho¶ng c¸ch ng¾n nhÊt
2. X¸c ®Þnh vïng lan to¶: dùa vμo ®iÓm nguån ph¸t t¸n,
h−íng ph¸t t¸n lμ kh«ng x¸c ®Þnh
3. X¸c ®Þnh h−íng ph¸t t¸n: dùa vμo ®iÓm nguån ph¸t t¸n,
vμ c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn h−íng ph¸t t¸n
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
25
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
4.1. X¸c ®Þnh vïng giíi h¹n (Proximity computation)
Vïng ®Öm (Buffer zone): x¸c ®Þnh mét vïng xung quanh
mét ®èi t−îng trong mét b¸n kÝnh nhÊt ®Þnh
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
26
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
4.1. X¸c ®Þnh vïng giíi h¹n (Proximity computation)
Vïng l©n cËn (Thiessen polygon): x¸c ®Þnh mét vïng
xung quanh c¸c ®iÓm gèc (®iÓm nghiªn cøu) sao cho
kho¶ng c¸ch gi÷a bÊt kú
®iÓm nµo trong vïng ®Õn
®iÓm gèc còng cã gi¸ trÞ
nhá nhÊt.
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
27
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
4.2. X¸c ®Þnh vïng lan to¶ (Spread computation)
Nguån ph¸t t¸n: c¸c ®iÓm « nhiÔm kh«ng khÝ, « nhiÔm
nguån n−íc, dÇu loang, … C¸c ®iÓm nμy ph¸t t¸n liªn tôc,
vμ cã thÓ lμ theo mäi h−íng
BÒ mÆt ®èi kh¸ng: m« h×nh Grid (raster), mçi cell mang gi¸
trÞ khã kh¨n c¶n trë tèc ®é ph¸t t¸n
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
28
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
4.2. X¸c ®Þnh vïng lan to¶ BÒ mÆt lan to¶
Kho¶ng c¸ch lµ nh©n tè c¶n trëHÖ sè kho¶ng c¸ch gi−a cell hµng ngang (Ce) vµ ®−êngchÐo (Cen) lµ:
Nguån ph¸t t¸n
Møc ®é lan to¶ tõ cell gèc(Crs) ®Õn Ce lµ:
Møc ®é lan to¶ tõ cell gèc(Crs) ®Õn Cen lµ:
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
29
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
4.3. X¸c ®Þnh h−íng ph¸t t¸n (Seek computation)
Vd, x¸c ®Þnh h−íng tho¸t n−íc cña c¸c l−u vùc. Theo
nguyªn t¾c, n−íc sÏ ch¶y tõ chç cao xuèng chç thÊp. C¸c
tÝnh to¸n nμy th−êng dùa vμo bÖ mÆt ®é cao ®Þa h×nh:
BÒ mÆt ®Þa h×nh H−íng dßng ch¶y Tæng l−îng dßng ch¶y
4. Ph©n tÝch liÒn kÒ (Neibourhood functions)
30
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
C¸c bµi to¸n ph©n tÝch m¹ng ®−îc ¸p dông cho c¸c ®èi
t−îng d¹ng ®−êng liªn kÕt víi nhau thµnh m¹ng l−íi
trong kh«ng gian. Vd, nh− m¹ng l−íi giao thèng, m¹ng
l−íi s«ng ngßi, m¹ng l−íi ®iÖn tho¹i, ..
Mét m¹ng ®−îc ®Þnh nghÜa lµ c¸c ®−êng nèi víi nhau t¹i
®iÓm nót (®iÓm ®Çu hoÆc lµ cuèi cña 1 ®−êng).
5. Ph©n tÝch m¹ng (Network Analysis)
31
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
Hai bµi to¸n c¬ b¶n vµ quan träng øng dông chøc n¨ng
ph©n tÝch m¹ng lµ:
1. T×m ®−êng tèi −u: vd. T×m ®−êng ng¾n nhÊt, hoÆc chi
phÝ rÎ nhÊt cho viÖc ®i tõ ®iÓm nµy ®Õn ®iÓm kia.
2. Ph©n chia m¹ng l−íi: Ph©n chia l−u vùc, khoanh
vïng phôc vô,…
5. Ph©n tÝch m¹ng (Network Analysis)
32
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
5.1. T×m ®−êng tèi −u
Tiªu chÝ tÝnh to¸n th−êng lµ ®é dµi, thêi gian ®i l¹i, phÝ ®i
l¹i, … hoÆc mét gi¸ trÞ nµo ®ã ®−îc g¾n víi tõng ®o¹n
®−êng.
5. Ph©n tÝch m¹ng (Network Analysis)
Theo thø tùA, B, C, D
§−êngng¾n nhÊt tõA -> D
33
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
5.2. Ph©n chia m¹ng l−íi
- Khoanh vïng phôc vô: x¸c ®Þnh m¹ng l−íi giao
th«ng phôc vô cho viÖc l−u th«ng cña mét bÖnh viÖn,
hay cña mét trung t©m th−¬ng m¹i, …
5. Ph©n tÝch m¹ng (Network Analysis)
Trongb¸n kÝnh2Km
Lùachänphï hîpcho sèl−înghäc sinhtrongvïng
34
§Æng Liªn – Trung t©m ViÔn Th¸m
Bμi 4: Ph©n tÝch kh«ng gian
5.2. Ph©n chia m¹ng l−íi
- X¸c ®Þnh dßng ch¶y: x¸c ®Þnh dßng ch¶y vËt chÊt
trong m¹ng (dßng nµo ch¶y vµo dßng nµo)
5. Ph©n tÝch m¹ng (Network Analysis)
X¸c ®Þnh dßng ch¶y theo h−íng Kh«ng theo h−íng
Thực hành các chức năng phântích không gian trên dữ liệu VectorThực hành các chức năng phân
tích không gian trên dữ liệu Vector
-Chức năng đo đạc không gian
- Các chức năng truy vấn không gian
-Các phép tính toán thống kê
- Các Chức năng chồng lớp (overlay)
Thực hành các chức năngĐo đạc
Thực hành các chức năngĐo đạc
-Add data layer từ 2 file dữ liệu khung.shp vàbacgiang_kv.shp,
- Đặt đơn vị hiển thị giá trị đo trong View Properties
-Dùng công cụ Measurement để đọc giá trị toạ độcủa các điểm góc khung và các chỗ giao nhau củacác lưới kinh vĩ độ,
Thực hành các chức năngĐo đạc
Thực hành các chức năngĐo đạc
- Dùng công cụ Measurement để đo độ dài của 2 điểm trên bản đồ, hoặc khoảng cách giữa các mắtlưới.
Thực hành các chức năngĐo đạc
Thực hành các chức năngĐo đạc
- Dùng công cụ Vẽ vùng để đo diện tích của mộtvùng, ví dụ diện tích của khung bản đồ
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
-Add data layer từ
4 file dữ liệu
bacgiang_h.shp
bacgiang_gt.shp,
bacgiang_nt,
diadanh.shp
- Dùng công cụ Indentify để kiểm tra nội dung thuộc tính của các đối tượng trên bản đồ.
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
- Dùng công cụ Select by Attribute để truy vấn dữliệu theo 1 thông tin thuộc tính đã biết. Ví dụ tìmhuyện Lạng Giang.
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
- Dùng công cụ Select by Attribute để truy vấn dữliệu theo nhiều thông tin thuộc tính đã biết.
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
Ví dụ: Tìm nhữngđoạn đường QL1 làloại đường nhựa
- Dùng công cụ Select by Attribute để truy vấn dữliệu theo nhiều thông tin thuộc tính đã biết.
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
AND
A B
OR
NOT
- Thực hành sử dụng công cụ Select by Attribute để truy vấn dữ liệu theo nhiều thông tin thuộc tínhđã biết.
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
- Sử dụng công cụ Select by Location để chọn đốitượng trên data layer
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
- Sử dụng công cụ Select by data layer để chọn đốitượng dựa trên mối quan hệ không gian “giao”.
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
Ví dụ áp dụng chođối tượng đườnggiao thông vàvùng hành chínhHuyện
- Sử dụng công cụ Select by data layer để chọn đốitượng dựa trên mối quan hệ không gian “nằmtrong”.
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
Ví dụ áp dụng chođối tượng cácđiểm dân cư vàvùng hành chínhHuyện
- Sử dụng công cụ Select by data layer để chọn đốitượng dựa trên mối quan hệ không gian giữa cácdata layer dữ liệu đã mở.
Thực hành các chức năngTruy vấn
Thực hành các chức năngTruy vấn
- Add data layer từ file dữ liệu bacgiang_xa.shp
- Khởi dộng GeoProcessing wizard.
Thực hành các chức năngPhân tích không gian trên dữ liệu
Vector
Thực hành các chức năngPhân tích không gian trên dữ liệu
Vector
- Sử dụng chức năng Dissolve để gộp những vùngđịa giới xã trong 1 huyện thành 1 vùng huyện
Thực hành các chức năngPhân tích không gian trên dữ liệu
Vector
Thực hành các chức năngPhân tích không gian trên dữ liệu
Vector
- Sử dụng chức năng clip để cắt đường giao thôngtheo 1 vùng địa giới huyện đã chọn
Thực hành các chức năngPhân tích không gian trên dữ liệu
Vector
Thực hành các chức năngPhân tích không gian trên dữ liệu
Vector
- Thực hành hết các chức năng trongGeoProcessing wizard sử dụng các data layer đãmở
Thực hành các chức năngPhân tích không gian trên dữ liệu
Vector
Thực hành các chức năngPhân tích không gian trên dữ liệu
Vector
Thực hành các chức năng phântích không gian trên dữ liệu RasterThực hành các chức năng phân
tích không gian trên dữ liệu Raster
- Các ví dụ ứng dụng
- Tạo dữ liệu bề mặt từ dữ liệu TIN hoặc điểm cógiá trị
- Chức năng nội suy
-Chức năng chồng lớp
Các ví dụ ứng dụngCác ví dụ ứng dụng
1.1 C¶i t¹o ®Êt vµ tr¸nh « nhiÔm m«i tr−êng
§é dinh d−ìng cña ®Êt®−îc ®o t¹i c¸c ®iÓm lÊymÉu ®Êt
BÒ mÆt dinh d−ìng cña®Êt trªn toμn c¸nh ®ång
TÝnh ra l−îng ph©n bãncÇn thiÕt cho tõng khuvùc
300 m c¸ch s«ng sÏ kh«ngbãn ph©n ®Ó tr¸nh « nhiÔm
Các ví dụ ứng dụngCác ví dụ ứng dụng1.2. M« h×nh ho¸ møc ®é ¶nh h−ëng tiÕng ån cña s©n bay ®Õnkhu vùc xung quanh
S©n bay
Kho¶ng c¸ch tõ s©n bay
Overlay víi bÒ mÆt «nhiÔm tiÕng ån néi suy tõnh÷ng ®iÓm ®o tiÕng ån
Kho¶ng c¸ch t¨ng dÇn tõmμu vμng ®Õn mμu xanh
Các ví dụ ứng dụngCác ví dụ ứng dụng1.3. X¸c ®Þnh khu vùc phôc vô
VÞ trÝ cña Nhμ h¸t
Khu vùc mçi nhμ h¸t sÏphôc vô
VÝ dô t−¬ng tù trong tr−êng hîp x¸c ®Þnh vïng phñsãng cña c¸c cét thu ph¸t sãng
Các ví dụ ứng dụngCác ví dụ ứng dụng1.4. X¸c ®Þnh mËt ®é ph¸t t¸n xung quanh c¸c ®iÓm mang gi¸trÞ
VÞ trÝ cña Thμnh phè vμtæng sè d©n
MËt ®é d©n sè
VÝ dô t−¬ng tù trong tr−êng hîp ph¸t t¸n « nhiÔmcña c¸c ®iÓm « nhiÔm
back
Các ví dụ ứng dụngCác ví dụ ứng dụng
1.5. M« h×nh ho¸ bÒ mÆt ®Þa h×nh
Ph©n tÇng mμu ®é cao §−êng b×nh ®é
Các ví dụ ứng dụngCác ví dụ ứng dụng
1.6. M« h×nh ho¸ bÒ mÆt ®Þa h×nh
M« h×nh lËp thÓ Ph©n tÝch c¸c ®iÓm cãthÓ quan s¸t ®−îc dùa
vμo ®é cao vμ gãc chôp
Các ví dụ ứng dụngCác ví dụ ứng dụng
1.7. M« h×nh ho¸ bÒ mÆt ®Þa h×nh
Néi suy ®é dèc Néi suy h−íng ph¬i
Các ví dụ ứng dụngCác ví dụ ứng dụng
1.8. Nghiªn cøu kh¶ n¨ng g©y « nhiÔm theo dßng ch¶y
H−íng dßng ch¶y trμn®−îc néi suy tõ bÒ mÆt
®Þa h×nh
§iÓm « nhiÔm
Dßng ph¸t t¸n chÊt «nhiÔm
Tạo dữ liệu bề mặtTạo dữ liệu bề mặt
-Dùng các công cụ get Information và symbologyđể khảo sát và thay đổi thang tầng màu hiện thị dữliệu
Tạo dữ liệu bề mặtTạo dữ liệu bề mặt-Nội suy bề mặt grid từ những điểm có giá trị
Ba ph−¬ng ph¸p néi suy: Inverse Distance Weighted (IDW), Spline, va Kriging
IDW: gi¸ trÞ cña c¸c cell trªn bÒmÆt ®Çu ra sÏ phô thuéc vµo kho¶ngc¸ch cña cell ®Õn ®iÓm. Nh÷ng cell ë gÇn sÏ cã gi¸ trÞ lín h¬n
Kho¶ng c¸ch giíi h¹n ®Ó tÝnh to¸n cã thÓ lµ chu vi x¸c ®Þnh (Fix) hoÆc sè ®iÓm gÇn kÒ (Variable).
Tạo dữ liệu bề mặtTạo dữ liệu bề mặt-Nội suy bề mặt grid từ những điểm có giá trị
Spline: lµ mét ph−¬ng ph¸p néi suy chung nhÊt. Nã n¾n bÒ mÆt ®i qua nh−ng ®iÓm ®Çu vµo. Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc sö dông tèt nhÊtcho néi suy c¸c bÒ mÆt uèn l−în nh−®é cao ®Þa hinh, ®é cao mÆt n−íc, hoÆc bÒ mÆt « nhiÔm.
Sè ®iÓm cµng nhiÒu th× bÒmÆt néi suy cµng chÝnhx¸c
Tạo dữ liệu bề mặtTạo dữ liệu bề mặt-Nội suy bề mặt grid từ những điểm có giá trị
Kriging: gièng nh− IDW, Kriging còng néi suy gi¸ trÞ cho c¸c ®iÓmxung quanh mét ®iÓm gi¸ trÞ. Nh−ng ®iÓmgÇn ®iÓm gèc sÏ bÞ anh h−ëng nhiÒu h¬n Nh−ng ®iÓm ë xa. Tuy nhiªn, trong ph−¬ngph¸p Kriging, gi¸ trÞ cña c¸c ®iÓm ®−îcg¸n kh«ng chØ phô thuéc vµo khoang c¸chmµ cßn phô thuéc vµo sù ph©n bè kh«nggian gi−a c¸c ®iÓm. DiÒu nµy lµm cho c¸c gi¸ trÞ néi suy mang tÝnh t−¬ng quan kh«nggian nhiÒu h¬n.
Các chức năng phân tích 3DCác chức năng phân tích 3D
- Tạo bề mặt từ dữ liệu có giá trị z
- Trình bày và hiển thị TIN
- Tính toán diện tích và thể tích của 1 bề mặt
- Nội suy các giá trị của bề mặt (giống SA)
Tạo bề mặtTạo bề mặt- Khởi động 3D Analyst Extension
- Add theme dc_f48a3.shp, F48a3.shp, laichau_h.shp
Nội suyNội suy- Convert TIN của huyện Mường Tè sang Grid
- Nội suy bề mặt độ dốc
- Nội suy hướng phơi
- Nội suy đường bình độ..
Các khái niệm bản đồCác khái niệm bản đồ
- Giíi thiÖu chung
- C¬ së to¸n häc cña b¶n ®å
- §èi t−îng b¶n ®å
- Ph−¬ng ph¸p thÓ hiÖn b¶n ®å
Các khái niệm bản đồCác khái niệm bản đồ
§èi víi tÊt c¶ c¸c nghiªn cøu ®Þa lý: ®Çu vμo lμ b¶n ®åvμ ®Çu ra còng lμ b¶n ®å.
B¶n ®å ®−îc sö dông:
- D÷ liÖu ®Çu vµo cho 1 hÖ GIS
- Tr×nh bµy c¸c kÕt qu¶ vµ giao tiÕp víi c¸c qu¸ tr×nh xölý th«ng tin cña GIS
- C«ng cô ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái: C¸i g×, ë ®©u, khi nµo
Các khái niệm bản đồCác khái niệm bản đồTr¶ lêi cho c©u hái c¸i g×:
vd. Lo¹i ®Êt sö dông nμo lμ chñ yÕu trong khu vùc
Các khái niệm bản đồCác khái niệm bản đồTr¶ lêi cho c©u hái ë ®©u:
vd. B¶n ®å thÓ hiÖn c¸c n−íc cã sinh viªn ®Õn häc ë tr−êng
ITC-Hμ Lan
Các khái niệm bản đồCác khái niệm bản đồTr¶ lêi cho c©u hái khi nµo:
vd. B¶n ®å thÓ hiÖn lÞch sö ph¸t triÓn cña Hμ Lan
Các khái niệm bản đồCác khái niệm bản đồ
B¶n ®å lμ mét s¶n phÈm võa mang tÝnh chÊt khoa häc, võa mang tÝnh chÊt nghÖ thuËt.
- Môc ®Ých
- Néi dung
- C¬ së to¸n häc
- Ph−¬ng ph¸p tr×nh bµy b¶n ®å
Các khái niệm bản đồCác khái niệm bản đồ
Cã 2 lo¹i b¶n ®å chÝnh:
- B¶n ®å ®Þa h×nh
- B¶n ®å chuyªn ®Ò:
+ Chuyªn ®Ò tù nhiªn
+ Chuyªn ®Ò kinh tÕ – x∙ héi
Các khái niệm bản đồCác khái niệm bản đồ
Môc ®Ých ¶nh h−ëng ®Õn néi dung cña b¶n ®å.
B§ MËt ®é d©n c− B§ L−u vùc s«ng ngßi
Các khái niệm bản đồCác khái niệm bản đồMôc ®Ých ¶nh h−ëng ®Õn tû lÖ vµ c¸c th«ng sè vÒ c¬ sëto¸n häc cña b¶n ®å.
VÝ dô:
- B¶n ®å ®Þa chÝnh ®−îc x©y dùng víi môc ®Ých qu¶n lýranh giíi, hiÖn tr¹ng cña c¸c thöa ®Êt => tû lÖ lín 1: 500 ®Õn 1: 5000, phÐp chiÕu UTM, mói 30.
- B¶n ®å khÝ hËu ®−îc x©y dùng víi môc ®Ých ®Ó nghiªncøu ®−êng ®i cña c¸c c¬n b∙o hoÆc sù thay ®æi thêitiÕt cña ViÖt Nam => tû lÖ rÊt nhá 1: 1 triÖu ®Õn 1: 10 triÖu
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
C¸c th«ng sè vÒ c¬ së to¸n häc sö dông ®Ó thÓ hiÖn c¸c ®èi t−îng, hiÖn t−îng ®Þa lý lªn mÆt ph¼ng gåm:
- E-lip-x«-Ýt quy chiÕu
- HÖ to¹ ®é
- PhÐp chiÕu
- Tû lÖ b¶n ®å
1. Elipsoid quy chiÕu
BÒ mÆt Geoid: bÒ mÆtn−íc biÓn lu«n vu«nggãc víi h−íng d©y däi
BÒ mÆt tr¸i ®Êtlåi, lâm rÊtphøc t¹p,
Elipsoid tr¸i ®Êt:Träng l−îng= GeoidT©m = T©m cña T§MÆt ph¼ng xÝch ®¹o trïng víi T§,
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ1. Elipsoid quy chiÕu
Tæng b×nh ph−¬ng cña ®é chªnh lÖch gi÷a c¸c ®iÓm
trªn ElÝpoid Tr¸i ®Êt víi trªn Geoid theo chiÒu th¼ng
®øng ph¶i nhá nhÊt.
Name Date a (m) b (m) UseEverest 1830 6377276 6356079 India, Burma, Sri Lanka
Bessel 1841 6377397 6356079 Central Europe, Chile,Indonesia
Airy 1849 6377563 6356257 Great brittainClarke 1866 6378206 6356584 North America, PhilippinesClarke 1880 6378249 6356515 France, Africa (parts)Helmert 1907 6378200 6256818 Africa (parts)International(or Hayford)
1924 6378388 6356912 World
Krasovsky 1940 6378245 6356863 Russia, Eastern EuropeGRS80 1980 6378137 6356752 North AmericaWGS84 1984 6378137 6356752 World (GPS measurements)
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
Elipsoid tr¸i ®Êt nµy cßn cÇn ®−îc ®Æt ë vÞ trÝ sao cho bÒ mÆtcña Elipsoid phï hîp nhÊt víi bÒ mÆt cña Geoid t¹i vÞ trÝ l·nhthæ cÇn thµnh lËp ban ®å. Elipsoid sau khi ®−îc ®Þnh vÞ ®−îc gäilµ Elipsoid quy chiÕu.
C¸c quèc giakh¸c nhausÏ cã c¸c Elipsoidquy chiÕu kh¸c nhau
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
Elipsoid quy chiÕu cña ViÖt Nam lµ:
WGS 84 – HÖ VN 2000
Kraxovxki – HÖ Hµ Néi 72
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
2. HÖ to¹ ®é
Kinh ®é: Gãc gi÷a mÆtph¼ng kinh tuyÕn ®i qua P vµ mÆt ®i qua kinh tuyÕn gèc(greenwich)
VÜ ®é: lµ gãc gi÷a mÆtph¼ng xÝch ®¹o vµ®−êng th¼ng ®øng ®i qua ®iÓm h−íng vµo trong vµ vu«ng gãcvíi mÆt Elipsoid
Map plane
Reference surface ( ellipsoid )
Greenwich •
•
λϕ
equator
•
•
P'(x,y)
P (λ,ϕ)
pole
X
Y
HÖ to¹ ®é ®Þa lý (ϕ,λ)
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
Tuú thuéc vµo tõng phÐpchiÕu.
Gèc to¹ ®é lµ giao cña
VÜ tuyÕn gèc (x) vµ
Kinh tuyÕn gèc (y)
Map plane
Reference surface ( ellipsoid )
Greenwich •
•
λϕ
equator
•
•
P'(x,y)
P (λ,ϕ)
pole
X
Y
HÖ to¹ ®é ph¼ng (x,y)
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
3. PhÐp chiÕu
Mét ®iÓm (ϕ,λ) trªn bÒ mÆt Elipsoid quy chiÕu
T−¬ng øng víi mét ®iÓm (x,y) trªn MÆt ph¼ng
C¸c phÐp chiÕu hinh®−îc sö dông ®Ó chiÕuc¸c ®iÓm trªn bÒ mÆtElipsoid lªn mét mÆtnãn, mÆt trô hay lµ métmÆt ph¼ng. Sau ®ã bÒmÆt cña c¸c hinh chiÕunµy sÏ ®−îc biÓu diÔntrªn mÆt ph¼ng
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
T−¬ng øng víi c¸c mÆt chiÕu lµ c¸c phÐp chiÕu:
H×nh trô, h×nh nãn, vµ ph−¬ng vÞ
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
Phô thuéc vµo vÞ trÝ gi÷a trôc quay cña tr¸i ®Êt vµ trôc cña
h×nh chiÕu, c¸c phÐp chiÕu còng ®−îc chia ra lµm ba lo¹i:
Th¼ng, Ngang vµ Nghiªng.
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
BÊt kú mét phÐp chiÕu b¶n ®å nµo còng g¾n liÒn víi sai sè.
Khi sö dông c¸c phÐp chiÕu ®Ó biÓu thÞ c¸c phÇn tö trªn bÒ
mÆt tr¸i ®Êt lªn b¶n ®å, c¸c phÇn tö nµy ®−îc gi÷ ®óng vÞ trÝ
®Þa lý nh−ng sÏ cã sai sè vÒ h×nh d¸ng hoÆc diÖn tÝch.
Dùa vµo ®Æc ®iÓm sai sè cña phÐp chiÕu, c¸c phÐp chiÕu
®−îc chia ra lµm 3 lo¹i: phÐp chiÕu gi÷ gãc, gi÷ diÖn tÝch vµ
phÐp chiÕu gi÷ kho¶ng c¸ch
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
- PhÐp chiÕu gi÷ gãc: H×nh d¹ng vµ gãc ®−îc biÓu diÔn
chÝnh x¸c.
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
- PhÐp chiÕu gi÷ diÖn tÝch: DiÖn tÝch ®−îc biÓu diÔn chÝnh
x¸c.
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
- PhÐp chiÕu gi÷
kho¶ng c¸ch:
kho¶ng c¸ch tõ 1
hoÆc 2 ®iÓm hoÆc
däc theo mét
®−êng nµo ®ã
®−îc biÓu diÔn
chÝnh x¸c.
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
PhÐp chiÕu b¶n ®å th−êng ®−îc ®Æt tªn theo tªn cña ng−êi
x©y dùng, vÝ dô:
- PhÐp chiÕu h×nh trô th¼ng gi÷ diÖn tÝch Lambert,
- PhÐp chiÕu h×nh trô ngang gi÷ gãc Mercator
(Transverse Mercator).
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
PhÐp chiÕu b¶n ®å ®−îc chän ®Ó thµnh lËp b¶n ®å phô
thuéc vµo:
- DiÖn tÝch vµ h×nh d¹ng l∙nh thæ
- Môc ®Ých thµnh lËp b¶n ®å
- VÞ trÝ cña l∙nh thæ thµnh lËp b¶n ®å
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
PhÐp chiÕu b¶n ®å nµo ®−îc chän ®Ó thµnh lËp c¸c b¶n ®å
trªn l∙nh thæ ViÖt Nam?
- Gauss
- UTM
- H×nh nãn c¾t 2 vÜ tuyÕn chuÈn
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
PhÐp chiÕu Guass – Kruger
(Transverse Mercator)
H×nh trô ngang ®ång gãc
tiÕp xóc
Mói 60 cã hÖ sè biÕn d¹ng
chiÒu dµi k= 1
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
PhÐp chiÕu UTM
(Universal Transverse Mercator)
H×nh trô ngang ®ång gãc
Mói 60 cã hÖ sè biÕn d¹ng chiÒu
dµi k= 0.9996
Mói 30 cã hÖ sè biÕn d¹ng chiÒu
dµi k= 0.9999
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
PhÐp chiÕu h×nh nãn c¾t 2 vÜ
tuyÕn chuÈn ë 110 vµ 210
Dïng cho c¸c b¶n ®å tû lÖ nhá
thÓ hiÖn toµn bé l∙nh thæ ViÖt
Nam
Cơ sở toán học của bản đồCơ sở toán học của bản đồ
Tû lÖ thu nhá c¸c ®èi t−îng trªn bÒ mÆt tr¸i ®Êt lªn trªn b¶n
®å.
Quy −íc thÓ hiÖn lµ: 1: M (M lµ mÉu sè cña tû lªn b¶n ®å)
VÝ dô: B¶n ®å tû lÖ 1: 10 000 cã thÓ gäi lμ b¶n ®å 10 000
1 ®¬n vÞ ®o trªn b¶n ®å = M ®¬n vÞ ®o ngoµi thùc ®Þa
VÝ dô: 1 milimÐt trªn b¶n ®å = 10 mÐt ngoμi thùc ®Þa
Các đối tượng bản đồCác đối tượng bản đồ
Phô thuéc vµo tû lÖ quy −íc thu nhá ®èi t−îng mµ c¸c
®èi t−îng b¶n ®å ®−îc biÓu diÔn ë ba d¹ng:
§iÓm, §−êng, vµ Vïng
- §iÓm: sö dông cho c¸c ®èi t−îng mang tÝnh chÊt ®éc lËp,
chó träng vμo vÞ trÝ cña ®èi t−îng.
- §−êng: sö dông cho c¸c ®èi t−îng d¹ng tuyÕn, chó träng
vμo vÞ trÝ, h×nh d¸ng vμ ®é dμi cña ®èi t−îng.
- Vïng: sö dông cho c¸c ®èi t−îng cÇn biÓu thÞ chÝnh x¸c
vÞ trÝ, h×nh d¹ng, vμ chu vi hay diÖn tÝch.
Các đối tượng bản đồCác đối tượng bản đồ
Mçi mét ®èi t−îng b¶n ®å ®Òu mang c¸c th«ng tin
thuéc tÝnh ®i kÌm.
- §Þnh tÝnh: tªn, lo¹i, hoÆc mét gi¸ trÞ ®Þnh tÝnh nμo ®Êy.
C¸c th«ng tin nμy th−êng lμ riªng biÖt, rêi r¹c. VÝ dô tªn
c¸c ®¬n vÞ hμnh chÝnh, lo¹i ®Êt c¸c khoanh vi ®Êt…
- §Þnh l−îng: c¸c th«ng tin cã thÓ ®o, ®Õm ®−îc, cã thÓ
chia kho¶ng. VÝ dô: mËt ®é d©n sè, nhiÖt ®é, ®é cao,…
Các phương pháp trình bàyCác phương pháp trình bàyC¸c ®èi t−îng vµ c¸c th«ng tin b¶n ®å ®−îc thÓ hiÖn
trªn b¶n ®å th«ng qua c¸c thuéc tÝnh ®å ho¹ c¬ b¶n
sau:
- KiÓu ký hiÖu: ký hiÖu biÓu diÔn nhμ kh¸c víi ký hiÖu
bÖnh viÖn, kh¸c víi ký hiÖu tr−êng häc.
- Mµu s¾c: ao hå mμu xanh l¬, rõng mμu xanh l¸ c©y,..
- KÝch th−íc: ®−êng ranh giíi quèc gia ®Ëm h¬n ®−êng
ranh giíi tØnh, …
- H−íng (gãc quay): ký hiÖu hÇm má quay lªn lμ má ®ang
khai th¸c, nÕu quay xuèng ®· ngõng ho¹t ®éng
Các phương pháp trình bàyCác phương pháp trình bày1. C¸c ph−¬ng ph¸p biÓu diÔn th«ng tin ®Þnh tÝnh
C¸c ®èi t−îng cã tÝnh chÊtkh¸c nhau th× biÓu diÔn c¸c th«ng sè ®å ho¹ kh¸c nhau.
VÝ dô: C¸c lo¹i ®Êt kh¸c nhau®−îc thÓ hiÖn mµu s¾c kh¸cnhau.
C¸c th«ng sè ®å ho¹ cµngriªng biÖt th× cµng dÔ nhËnbiÕt
Các phương pháp trình bàyCác phương pháp trình bày2. C¸c ph−¬ng ph¸p biÓu diÔn th«ng tin ®Þnh l−îng
Víi c¸c th«ng tin ®Þnh l−îngmang tÝnh chÊt tuyÖt ®èi. VÝ dô nh− tæng sè d©n.
Sö dông ph−¬ng ph¸p biÓu ®å
BiÓu ®å trßn
BiÓu ®å cét
Các phương pháp trình bàyCác phương pháp trình bày2. C¸c ph−¬ng ph¸p biÓu diÔn th«ng tin ®Þnh l−îng
Víi c¸c th«ng tin ®Þnh l−îngmang tÝnh chÊt tuyÖt ®èi.
VÝ dô nh− ®é cao, nhiÖt ®é
Sö dông ph−¬ng ph¸p §−êng®¼ng trÞ
C¸c ®−êng ®ång møc thÓ hiÖngi¸ trÞ cña c¸c ®iÓm mµ nã ®i qua
Các phương pháp trình bàyCác phương pháp trình bày2. C¸c ph−¬ng ph¸p biÓu diÔn th«ng tin ®Þnh l−îng
Víi c¸c th«ng tin ®Þnh l−îngmang tÝnh chÊt t−¬ng ®èihoÆc tÝnh theo tû lÖ nµo ®ã. VÝ dô nh− mËt ®é d©n sè.
Sö dông ph−¬ng ph¸p nÒn ®ågi¶i
Sö dông cïng mét t«ng mµu nh−ng cã gi¸ trÞ ®Ëm nh¹t kh¸c nhau
Các phương pháp trình bàyCác phương pháp trình bày2. C¸c ph−¬ng ph¸p biÓu diÔn th«ng tin ®Þnh l−îng
Víi c¸c th«ng tin ®Þnh l−îngmang tÝnh chÊt t−¬ng ®èihoÆc tÝnh theo tû lÖ nµo ®ã. VÝ dô nh− ph©n tÇng mÇu ®écao.
Sö dông ph−¬ng ph¸p nÒn ®ågi¶i
Sö dông cïng mét t«ng mµu nh−ng cã gi¸ trÞ ®Ëm nh¹t kh¸c nhau
Các phương pháp trình bàyCác phương pháp trình bàyMét sè c¸c øng dông c«ng nghÖ 3D trong tr×nh bµy
b¶n ®å.
Các phương pháp trình bàyCác phương pháp trình bàyMét sè c¸c øng dông c«ng nghÖ 3D trong tr×nh bµy
b¶n ®å.