DPU ฉัตรมณี เพชรผ ึ้งlibdoc.dpu.ac.th/thesis/149445.pdf · 2015-03-06 · 3.7 หน าจอระบบสนับสนุนการติันใจในการประเมดส

ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ การปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบทเรยน มงคด และลาไย

ฉตรมณ เพชรผง

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการความร คณะเทคโนโลยสารสนเทศ

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ. 2556

DPU

Information Systems on Supporting Evaluation of the Quality Management of Good Agricultural Practices (GAP) for Durian, Mangosteen and Longan.

Chatmanee Phetphung

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science in Knowledge Management Faculty of Information Technology, Dhurakij Pundit University

2013

DPU

จ

กตตกรรมประกาศ

งานวจยนสาเรจลลวงไดดวยความเมตตาจาก ดร.อรวรรณ อมสมบต กรรมการ และอาจารยทปรกษาวทยานพนธซงเสยสละ และอทศเวลาในการใหความรคาปรกษา แนะนาแนวทางและตรวจแกไขงานวทยานพนธใหมความถกตองสมบรณ

ขอขอบพระคณรองศาสตราจารย ดร.นชร เปรมชยสวสด ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ และกรรมการการสอบวทยานพนธทง 3 ทาน ทกรณาใหขอคดเหนและขอเสนอแนะเพอใหวทยานพนธมความสมบรณมากยงขน

ขอขอบคณความกรณาของผเชยวชาญทกทานทไดกรณาใหคาสมภาษณ และวเคราะหความถกตองเหมาะสมขององคความรอนเปนประโยชนตอการวจยในครงน โดยเฉพาะอยางยงทานดร.ชนวฒน ยพวฒนพนธ อาจารยประจาภาควชาพชสวน คณะเกษตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร น.ส.รตนาวล พรหมเพยรพงศ นกวชาการเกษตรปฏบตการ สานกวจยและพฒนาการเกษตรเขตท 6 และ น.ส.วรรณวรา วฒนศรยานนท นกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ สานกงานเกษตรอาเภอเมองจนทบร ผวจยรสกซาบซงในความชวยเหลอ และขอขอบพระคณอยางสงจากใจจรง

คณคาและประโยชนใดๆ ทอาจมจากวทยานพนธฉบบน ผวจยขอมอบเปนเครองบชาพระคณของบดามารดาทใหกาเนด เลยงด และใหการศกษา ตลอดจนครบาอาจารยและผทมพระคณทกทานทมสวนในการวางรากฐานการศกษาใหแกผวจย

ฉตรมณ เพชรผง

DPU

ฉ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ฆ บทคดยอภาษาองกฤษ ง กตตกรรมประกาศ จ สารบญตาราง ซ สารบญภาพ ฌ บทท

1. บทนา 1 1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคการวจย 3 1.3 สมมตฐานการวจย 3 1.4 ขอบเขตของการวจย 3 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4 1.6 นยามศพท 4

2. แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ 6 2.1 การปฏบตทางการเกษตรทด (Good Agriculture Practices: GAP) 6 2.2 ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System: DSS) 16 2.3 ภาษาพเอชพ (PHP Language) 19 2.4 ฐานขอมล MySQL 21 2.5 งานวจยทเกยวของ 21

3. ระเบยบวธวจย 26 3.1 การรวมรวมองคความรในการประเมนการจดการคณภาพ GAP พช 27 3.2 การออกแบบระบบสนบสนนการตดสนใจในการประเมนการจดการคณภาพ

GAP พช 28 3.3 การพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAPพช 31

4. ผลการวจย 33 4.1 ผลการประมวลความรทเกยวของใหอยในรปแบบตนไมการตดสนใจ 33 4.2 ผลการพฒนาระบบสารสนเทศ 38

DPU

ช

สารบญ (ตอ) หนา บทท

5. สรปและขอเสนอแนะ 42 5.1 สรปและอภปรายผลการวจย 42 5.2 ขอเสนอแนะ 43

บรรณานกรม 44 ภาคผนวก 49

ก ตวอยางแบบบนทกขอมลการสารวจศตรพชและการใชวตถอนตรายทางการเกษตร 50 ข ตวอยางแผนควบคมการผลตทเรยน 52 ค Use Case Description 58 ง พจนานกรมขอมล (Data dictionary) 65 จ คาถามสาหรบตนไมการตดสนใจในการประเมน GAP 72

ประวตผเขยน 93

DPU

ซ

สารบญตาราง ตารางท หนา

2.1 ขอกาหนด หลกเกณฑและวธการตรวจประเมนการจดการคณภาพ การปฏบตทางการเกษตรทด 7

DPU

ฌ

สารบญภาพ

ภาพท หนา 2.1 Decision Tree สาหรบพจารณาความเสยงเนองจากสารพษตกคางในดน โดย

สารพษกลม OC (Organochlorine) และ OP (Organophosphate) 11 2.2 Decision Tree สาหรบพจารณาความเสยงในการปนเปอนจลนทรยในนาใชใน

ระหวางกระบวนการผลตนา 12 2.3 Decision Tree สาหรบพจารณาความเสยงในการปนเปอนจลนทรยในนาใชในการ

ปฏบตหลงการเกบเกยว 13 2.4 Decision Tree สาหรบพจารณาความเสยงในการปนเปอนจลนทรยเนองจากปย

และสาร เสรมประสทธภาพปย 14 3.1 ขนตอนการดาเนนการวจย 26 3.2 แผนผงแสดงความเชอมโยงคาถามหลก คาถามรอง ของการจดการคณภาพ GAP

พชอาหาร ในรปแบบตนไมตดสนใจ (Decision Tree) 28 3.3 แสดงโครงสรางการทางานของระบบ 29 3.4 Use Case Diagram ของระบบ 30 3.5 แสดง ER Diagram ของระบบ 31 3.6 หนาจอระบบสนบสนนการตดสนใจในการประเมนการจดการคณภาพ GAP 32 3.7 หนาจอระบบสนบสนนการตดสนใจในการประเมนการจดการคณภาพ GAP 32 4.1 ตวอยางตนไมการตดสนใจในการประเมนขอกาหนดท 1: แหลงนา 34 4.2 ตวอยางตนไมการตดสนใจในการประเมนขอกาหนดท 2: พนทปลก 34 4.3 ตวอยางตนไมการตดสนใจในการประเมนขอกาหนดท 3: การใชวตถอนตรายทาง

การเกษตร 35 4.4 ตวอยางตนไมการตดสนใจในการประเมนขอกาหนดท 4:การเกบรกษาและการขน

ยายผลตผลในฟารม 35 4.5 ตวอยางตนไมการตดสนใจในการประเมนขอกาหนดท 5: การบนทกขอมล 36 4.6 ตวอยางตนไมการตดสนใจในการประเมนขอกาหนดท 6: ผลตผลปลอดจาก

ศตรพช(ทเรยน) 36 4.7 ตวอยางตนไมการตดสนใจในการประเมนขอกาหนดท 7: การจดการกระบวนการ

ผลตเพอใหไดผลตผลคณภาพ 37

DPU

ญ

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพท หนา 4.8 ตวอยางตนไมการตดสนใจในการประเมนขอกาหนดท 8: การเกบเกยวและการ

ปฏบตหลงการเกบเกยว(ทเรยน) 37 4.9 ตวอยางหนาจอการจดการขอมลฟารม 38 4.10 ตวอยางหนาจอการจดการขอมลการปลกพช 38 4.11 ตวอยางหนาจอการเลอกชนดของพชกอนการประเมนการจดการคณภาพ GAP 39 4.12 ตวอยางหนาจอการประเมนการจดการคณภาพ GAP 40 4.13 ตวอยางหนาจอการรายงาน GAP 40 4.14 ตวอยางหนาจอรายงานสรปผลการประเมนการจดการคณภาพ GAP 41 4.15 ตวอยางหนาจอรายงานสรปผลการประเมนการจดการคณภาพ GAP 41

DPU

ฆ

หวขอวทยานพนธ ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพการปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบทเรยน มงคด และลาไย

ชอผเขยน ฉตรมณ เพชรผง อาจารยทปรกษา ดร.อรวรรณ อมสมบต สาขาวชา การจดการความร ปการศกษา 2555

บทคดยอ

การแขงขนทางการคาในปจจบนไดใหความสาคญกบคณภาพสนคา สขอนามย ความปลอดภยตอผบรโภคและสงแวดลอม รวมไปถงการมมาตรการกดกนทางการคาในรปแบบตางๆกระทรวงเกษตรและสหกรณจงไดกาหนดใหมการจดทามาตรฐานระบบการจดการคณภาพการปฏบตทางการเกษตรทด (Good Agricultural Practice) หรอ GAP ขนโดยเกษตรกรทตองการสมครรบการรบรอง GAP จะตองปฏบตตามขอกาหนดตางๆอยางไรกตามกฎเกณฑขอกาหนดตางๆมรายละเอยดคอนขางมากและตองเชอมโยงกบความรดานอนๆทเกยวของอกหลายดาน ทาใหยากตอการทาความเขาใจ

งานวจยนจงนาเสนอการพฒนาระบบสารสนเทศเพอชวยในการประเมนการจดการคณภาพการปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพชอาหาร โดยครอบคลมผลไม 3 ชนดซงเปนพชเศรษฐกจทสาคญของประเทศไทยไดแก ทเรยน ลาไย และมงคด การดาเนนงานวจยเรมจากการรวบรวมองคความรทเกยวของจากเอกสาร วรรณกรรม และการสมภาษณจากผเชยวชาญและนาความรทไดมาวเคราะหและประมวลใหอยในรปแบบกฎและเชอมโยงคาถามการประเมนมาตรฐานใหอยในรปแบบตนไมตดสนใจ (Decision Tree) และนาไปพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจเพอชวยในการประเมนการจดการคณภาพ GAP ซงเปนเครองมอทชวยใหเกษตรกรสามารถตรวจสอบการจดการคณภาพดวยตนเอง นอกจากนระบบยงมคาแนะนาในแตละขอกาหนด เพอนาไปใชพฒนาการปฏบตทางการเกษตรใหเปนไปตามเกณฑตางๆ

ผลการวจยพบวาการประมวลความรทเกยวของใหอยในรปแบบตนไมการตดสนใจสามารถวเคราะหและประมวลความรไดทงหมด 285 กฎพรอมทงสรปขอเสนอแนะในการปรบปรงคณภาพไดจานวน 62 แนวทางและเมอนากฎและขอเสนอแนะใหผเชยวชาญตรวจสอบพบวามความถกตองเหมาะสมเฉลยรอยละ 97.4 จากนนจงนาไปปรบปรงและพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชในรปแบบออนไลน

DPU

ง

Thesis Title Information Systems on Supporting Evaluation of the Quality Management of Good Agricultural Practices (GAP) for Durian, Mangosteen and Longan.

Author Chatmanee Phetphung Thesis Advisor Dr.Aurawan Imsombut Department Knowledge Management Academic Year 2012

ABSTRACT

Nowadays, due to emphasizing of merchandise competition on product quality, sanitation, safety of consumer and environment as well as various trade barrier measures, Ministry of Agriculture and Cooperative set Good Agricultural Practice (GAP) standard. The farmers who desire to apply for GAP have to follow requirements. However, the requirements contain a number of details which link to many others knowledge. Therefore, it is difficult to understand.

This research proposes development of information system which helps the evaluation of GAP for food crops including 3 important economical plants which are durian, longan and mangosteen. The research was performed by gather involving knowledge from document, literature and expert interviewing. The obtained knowledge were analyzed and codified into rule conformation. Then, question of standard evaluation was link into decision trees and use to develop the decision support system which helps the evaluation of GAP. This is a tool that helps farmer to be able to monitor quality management by themselves. In addition, this system also contains guidelines in each requirement and these guidelines are used for developing agriculture practice to meet the requirements.

The results of codifying the involving knowledge into decision trees show that there are 285 rules as well as summarize 62 suggestion of quality improvement. By expert verification, the accuracy of these rules and suggestions are 97.4%. Then, there were used to improve and develop the information systems on supporting evaluation of the quality management of GAP in online format.

DPU

บทท 1 บทนา

1 1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรมซงเปนแหลงผลตอาหารทสาคญประชากรรอยละ 37.64 เปนภาคการเกษตร (ศนยสารสนเทศการเกษตร สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต กระทรวงเกษตรและสหกรณ, 2555) แตดวยปจจบนการแขงขนทางการคาในตลาดโลกไดใหความสาคญกบคณภาพสนคา สขอนามยความปลอดภยตอผบรโภค ซงยงรวมไปถงความปลอดภยตอสงแวดลอม และมมาตรการกดกนทางการคาในรปแบบตางๆ รฐบาลไทยจงไดกาหนดนโยบายดานความปลอดภยทางอาหาร (Food Safety) โดยมหนวยงานตางๆ ภายใตกระทรวงเกษตรและสหกรณ มหนาทรบผดชอบดาเนนการเพอยกระดบคณภาพสนคาเกษตรและอาหารของไทย เพอใหทดเทยมกบมาตรฐานตางๆทตลาดทงในประเทศและตางประเทศใหการยอมรบ

กรมวชาการเกษตรเปนหนวยงานหนงภายใตกระทรวงเกษตรและสหกรณ ทาหนาทในการตรวจและใหการรบรองแหลงผลตพชอาหารตามระบบการจดการคณภาพ การปฏบตทางการเกษตรทด (Good Agricultural Practice) หรอ GAP สอดคลองตามมาตรฐานสากลวาดวยขอกาหนดทวไปสาหรบหนวยรบรองคณภาพผลตภณฑ(General Requirements for Bodies Operating Product Certification Systems, ISO/IEC Guide 65 : 1996) ระบบการจดการคณภาพดงกลาวเพอยกระดบคณภาพและความปลอดภยของสนคาไทยเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนกบตลาดตางประเทศ และเพอใหไดผลผลตทมคณภาพและมาตรฐานปลอดภยจากการปนเปอนสารเคม เ ชอโรค และศตรพชอกทงมความปลอดภยตอเกษตรกร และไมทาลายสงแวดลอม โดยเรมนามาตรฐานไปใชตงแตขนตอนการเตรยมพนธ การปลก การดแลรกษา การเกบเกยว การปฏบตการหลงการเกบเกยว ตลอดจนมการบนทกการปฏบตงานทกขนตอน และมรายละเอยดของขอกาหนดแตกตางกนไปตามชนดของพช โดยมขอกาหนดและหลกเกณฑในการประเมนทงหมด 8 ดาน ไดแก แหลงนา พนทปลก การใชวตถอนตรายทางการเกษตร การเกบรกษาและการขนยายผลตผลในฟารม การบนทกขอมล ผลตผลปลอดจากศตรพช การจดการกระบวนการผลตเพอใหไดผลตผลคณภาพ และ การเกบเกยวและการปฏบตหลงการเกบเกยว ซง

DPU

2

กฎเกณฑตางๆคอนขางยากตอความเขาใจของเกษตรกรเนองจากมรายละเอยดมากและตองเชอมโยงความรกบดานอนๆทเกยวของอกหลายดาน

การดาเนนการของภาครฐเพอผลกดนใหเกษตรกรพฒนากระบวนการผลตใหเปนไปตามมาตรฐานการปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพชอาหาร โดยการอบรมและถายทอดความร และการตรวจรบรองมาตรฐานการผลตกบผผลตทมจานวนมาก ซงปจจบนมจานวนผถอครองทาการเกษตร 10,187,1513 ราย มเกษตรกรเขารวมขอการรบรองเบองตนประมาณ 408,000 แปลง ซงในจานวนนมเกษตรกรทไดรบการรบรองมาตรฐานแลวประมาณ 2 แสนกวาแปลง โดยจะเหนไดวามเกษตรกรทยงไมผานการรบรองอกเปนจานวนมาก อกทงยงมเกษตรกรทไมสนใจเขารวมอกจานวนมาก ซงอาจเกดจากการขาดความรความเขาใจถงประโยชนทแทจรงจากการปฏบตตาม GAP เพอใหไดผลผลตทมคณภาพ ปลอดภย อกทงการปฏบตตามกฎเกณฑตางๆ เพอใหไดตามมาตรฐานคอนขางมความยงยาก ดงนน การจดการความรโดยเลอกใชกระบวนการและเครองมอทเหมาะสม เพอเขาถงและสกดองคความร GAP จงเปนสงทจาเปน และมประโยชนอยางยง

ดวยความสาคญของปญหาดงทกลาวมาขางตน ผวจยจงนาเสนอระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร โดยการรวมรวมองคความรของการจดการคณภาพ GAP พชอาหารจากการสมภาษณผเชยวชาญ ผตรวจรบรอง และศกษารวบรวบความรจากเอกสาร วรรณกรรมตางๆ โดยมการดาเนนการ ไดแก (1) การกาหนดผเชยวชาญ (Identify Expert) (2) การเลอกชนดของคาถาม ไดแก แบบมโครงสราง (Structured) กงโครงสราง (Sami-Structured) และไมมโครงสราง (Unstructured) (3) การสรางความสมพนธทดกบผเชยวชาญ โดยการสรางความเชอใจ เตรยมขอมลและความรใหพรอมตอการสมภาษณ เลอกใชคาพดและคาถามทเหมาะสม รวมไปถงขอควรระวงตางๆ ทอาจมผลทาใหขอมลผดพลาด หลงจากนนผวจยไดนาขอมลและความรทไดรบมาวเคราะหและประมวลความรใหอยในรปแบบตนไมการตดสนใจ และนามาพฒนาระบบสารสนเทศสาหรบสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหารในรปแบบออนไลน ซงพฒนาโดยใชโปรแกรม PHP รวมกบฐานขอมล MySQL ใหเหมาะสมสาหรบเกษตรกร ซงเปนเครองมอชวยใหเกษตรกรตรวจสอบการจดการคณภาพดวยตนเอง และระบบประเมนการจดการคณภาพยงสามารถใหคาแนะนาแกเกษตรกร เพอนาไปพฒนาการปฏบตทางการเกษตรใหเปนไปตามเกณฑขอกาหนดของ GAP ทงนขอมลการจดการคณภาพของเกษตรกรในระบบชวยใหผทเกยวของทางภาครฐทเกยวของกบการตรวจรบรองและใหคาปรกษานาขอมลเบองตนไปสนบสนนการตดสนใจในการดาเนนงานตอไปโดยงานวจยนไดรวบรวมองคความรเกยวกบการจดการคณภาพ GAP ของไมผลทมความสาคญทางเศรษฐกจ และมมลคาการสงออกสงสดจานวน 3 ชนด ไดแก ทเรยน ลาไย มงคด เนองจากสนคาไทยทสงออก

DPU

3

ทงหมดนน ผลไมสดเปนสนคาททารายไดใหแกประเทศมลคากวาหมนลานบาทตอป (ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงพาณชย,2554) และการรกษาคณภาพผลไมสดนนตองใชองคความรทางดานเทคโนโลยและการปฏบตการหลงการเกบเกยว ซงองคความรเหลานจาเปนสาหรบอตสาหกรรมการสงออกผลไมสด ซงมปจจยทแตกตางกนไปตามชนดของผลไม โดยผลลพธทไดจากการพฒนาระบบของงานวจยนจงมประโยชนสาหรบเกษตรกรในการตรวจประเมนการจดการคณภาพ และนาขอเสนอแนะไปใชในการปรบปรงคณภาพใหดยงขนตอไป 1.2 วตถประสงคการวจย

1. เพอทาการศกษาและรวบรวมองคความรทางดานมาตรฐานระบบการจดการคณภาพ GAP สาหรบทเรยน มงคด และลาไย

2. เพอทาการศกษาและพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนคณภาพการจดการคณภาพ GAP สาหรบทเรยน มงคด และลาไย ในรปแบบออนไลน 1.3 สมมตฐานการวจย

ระบบสนบสนนการตดสนใจการประเมนการจดการคณภาพ GAP ทเรยน มงคด และลาไย โดยใชฐานความรในรปแบบกฎการตดสนใจสามารถประเมนและใหคาแนะนาแกผเกยวของเพอนาไปปรบปรงระบบการจดการคณภาพกอนรบการตรวจรบรองจรง

1.4 ขอบเขตของการวจย

1. งานวจยนมงเนนในการศกษาการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร ป พ.ศ. 2555 โดยครอบคลมตงแตขนตอนการเตรยมพนธ การปลก การดแลรกษา การเกบเกยว และการปฏบตการหลงการเกบเกยว

2. การสรางองคความรจากการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร ทนามาใชในการพฒนาระบบสารสนเทศ นามาจากการรวบรวมเอกสาร วรรณกรรม สมภาษณผเชยวชาญ และผตรวจรบรอง

3. ปจจยทใชในการตดสนใจและใหคาแนะนาการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร ครอบคลมตาม ชนดของผลไมจากไมผลทมความสาคญทางเศรษฐกจ 3 ชนด คอ ทเรยน ลาไย และมงคด และเลอกใชวธปฏบตทเหมาะสมตามชนดของผลไม

DPU

4

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. องคความรทไดชวยใหความร ความเขาใจ และใหคาแนะนาเบองตนเกยวกบการจดการ

คณภาพ GAP ทเรยน มงคด และลาไย กบเกษตรกร 2. เพอใหเกษตรกรมความพรอมกอนยนคาขอรบการตรวจรบรอง และสาหรบใหผทไดรบ

การรบรองแลวสามารถทบทวนการปฏบตตามมาตรฐานการผลตพชของตนใหคงมาตรฐาน 3. ขอมลการจดการคณภาพของเกษตรกรในระบบชวยใหผทเกยวของทางภาครฐทเกยวของ

กบการตรวจรบรองและใหคาปรกษานาขอมลเบองตนไปสนบสนนการดาเนนงานตอไป 1.6 นยามศพท

GAP (Good Agricultural Practice) พช หมายถง การปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพช

การปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพช หมายถง แนวทางการปฏบตในไรนาเพอผลตพชใหไดสนคาปลอดภย ปลอดศตรพช และคณภาพถกใจผบรโภค เนนวธการควบคมและปองกนการเกดปญหาในกระบวนการผลต

มาตรฐานการผลตพช หมายถง มาตรฐานการปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพช ระบบการจดการคณภาพ GAP พช หมายถง การผลตพชทเปนไปตามมาตรการผลต

ตามระบบการจดการคณภาพ GAP พช เกษตรกร หมายถง เกษตรกรซงเปนเจาของหรอผดาเนนการผลตพชทจะขอรบรองตาม

ระบบการจดการคณภาพ GAP พช หรอขอตออายการรบรองแปลงตามระบบการจดการคณภาพ GAP พช

ทปรกษาของเกษตรกร หมายถง บคคลหรอคณะบคคลทกรมสงเสรมการเกษตรมอบหมายใหทาหนาทใหคาปรกษาแนะนาเกษตรกรในการเตรยมการดานตางๆ กอนขอใบรบรอง หรอหลงตออายใบรบรองตามระบบการจดการคณภาพ GAP พช

ผตรวจรบรอง หมายถงบคคลซงเปนเจาหนาทกรมวชาการเกษตรหรอผเชยวชาญเฉพาะดานทไดรบการแตงตงจากผอานวยการสานกวจยและพฒนาการเกษตร ใหทาหนาทตรวจแปลงใหเปนไปตามระบบการจดการคณภาพ GAP พช

ผไดรบการรบรอง หมายถง ผยนคาขอทผานการตรวจประเมน และไดรบการรบรอง จากกรมวชาการเกษตร

DPU

5

การตรวจประเมน (Audit) หมายถง กระบวนการทเปนระบบ เปนอสระ และจดทาเปนเอกสาร เพอใหไดหลกฐานการตรวจประเมน และเพอประเมนวาเปนไปตามเกณฑการตรวจประเมน

การตรวจประเมนเพอการรบรอง (Initial Audit) หมายถง การตรวจโดยละเอยดตามหวขอทกาหนดในมาตรฐานการผลตพช เพอตรวจประเมนดความสอดคลองตามขอกาหนด ซงจะดาเนนการตรวจเมอยนขอประเมนเปนครงแรก

การตรวจตดตามผล (Surveillance) หมายถง การตรวจประเมนเพอตดตามการรกษาระบบทดาเนนการในชวงกอนครบรอบการตรวจประเมนใหม เพอใหเกดความมนใจวาระบบยงคงเปนไปตามเกณฑทกาหนด

การปฏบตหลงการเกบเกยว (Post Harvest) หมายถง การผงแหง การตาก การทาความสะอาดการตดแตง การคดเลอก การบรรจ การจดเกบ และการขนสงผลตผลและผลตภณฑ

บนทกคณภาพ (Quality Records) หมายถง หลกฐานทเปนรปธรรมของคณลกษณะของการใหการรบรอง รวมทงบนทกการตรวจประเมน และการตรวจอนๆ ททาในองคกร เพอพจารณาความเปนไปตามขอกาหนด ซงบนทกคณภาพทเกยวของกบการดาเนนงานภายใน ไดแก บนทกรายงาน ทเกยวของกบการดาเนนงานดานการรบรอง บนทกทเกยวกบการให ขยาย ลด พกใช เพกถอน และยกเลกการรบรอง เปนตน (สานกพฒนาระบบและรบรองมาตรฐานสนคาพช กรมวชาการเกษตร, 2553)

DPU

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ

การวจยนเปนการพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการ

คณภาพ GAP พชอาหาร แกเกษตรกรเพอประเมนตนเองและนาเสนอขอเสนอแนะเพอใชในการปรบปรงกอนรบการตรวจรบรองจรง โดยผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของเพอนามาประยกตเปนแนวทางในการวจย โดยมรายละเอยดทเกยวของ ดงน

2.1 การปฏบตทางการเกษตรทด (Good Agriculture Practices: GAP) 2.2 ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System: DSS) 2.3 ภาษาพเอชพ (PHP Language) 2.4 ฐานขอมล MySQL 2.5 งานวจยทเกยวของ

2.1 การปฏบตทางการเกษตรทด (Good Agriculture Practices: GAP)

การปฏบตทางการเกษตรทด (Good Agriculture Practices: GAP) หมายถง แนวทางในการทาการเกษตร เพอใหไดผลผลตทมคณภาพดตรงตามมาตรฐานทกาหนด ไดผลผลตสงคมคาการลงทนและขบวนการผลตจะตองปลอดภยตอเกษตรกรและผบรโภค มการใชทรพยากรทเกดประโยชนสงสด เกดความยงยนทางการเกษตรและไมทาใหเกดมลพษตอสงแวดลอม โดยหลกการนไดรบการกาหนดโดยองคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต (Food and Agriculture Organization: FAO) (สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต, 2555) เนอหาของ GAP ไดครอบคลม 4 ดาน ไดแก 1) การปกปองดน 2) การปกปองนา 3) ปกปองการผลตพช สตว สขภาพ และสวสดการ ซงระบบการจดการคณภาพปจจบนมจานวนมาก แตทสาคญ เชน ThaiGAP AapanGAP GlobalGAP USDAGAP ChinaGAP และ FAOGAP

การนาหลกเกณฑของ GAP มาประยกตใชในประเทศไทย กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ เปนหนวยงานทมหนาทในการตรวจรบรองระบบการจดการคณภาพ การปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพช (GAP) โดยไดกาหนดขอกาหนด กฎเกณฑและวธการ

DPU

7

ตรวจประเมน ซงเปนไปตามหลกการทสอดคลองกบ GAP ตามหลกการสากล เพอใชเปนมาตรฐานการผลตพชในระดบฟารมของประเทศซง GAP มรายละเอยดการปฏบตและการตรวจรบรองแตกตางกนไปตามชนดของพช

กรมวชาการเกษตรไดใหความหมายของ GAP วาเกษตรดทเหมาะสมอนอาจใหความหมายวาเปนแนวทางในการทาเกษตรกรรมเพอใหไดผลลพธ ดงน

1. ผลผลตทมคณภาพด เปนทตองการของตลาด 2. ตรงตามมาตรฐานทกาหนด 3. ใหผลผลตคมคากบการลงทน 4. กระบวนการผลตปลอดภยตอเกษตรกร 5. ผลผลตทปลอดภยตอผบรโภค 6. ใชทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนสงสด 7. สามารถตรวจสอบและทวนสอบได 8. ไมกอใหเกดมลพษตอสงมชวตอน ๆ และสภาพแวดลอม 9. เกดความยงยนทางการเกษตร

2.1.1 การตรวจรบรองระบบการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร มขอกาหนด หลกเกณฑและวธการตรวจประเมนทใชในการตรวจรบรองฟารม GAP พชอาหาร แตกตางกนไปตามชนดของพช ซงเปนไปตามมาตรฐานสนคาเกษตร เ รองการปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพชอาหาร ประกอบดวยขอมลดงตารางท 2.1

ตารางท 2.1 ขอกาหนด หลกเกณฑและวธการตรวจประเมนการจดการคณภาพ การปฏบตทางการเกษตรทด

ลาดบขอกาหนด เกณฑทกาหนด วธตรวจประเมน 1. แหลงนา นาทใชตองไดจากแหลงทไมม

สภาพแวดลอมซงกอใหเกดการปนเปอนวตถอนตราย

ตรวจพนจสภาพแวดลอม หากอยในสภาวะเสยงใหตรวจสอบคณภาพนา

2. พนทปลก ตองเปนพนททไมมวตถอนตรายทจะทาใหเกดการตกคางหรอปนเปอนในผลตผล

ตรวจพนจสภาพแวดลอม หากอยในสภาวะเสยงใหตรวจสอบคณภาพดน

DPU

8

ตารางท 2.1 (ตอ)

ลาดบขอกาหนด เกณฑทกาหนด วธตรวจประเมน 3. การใชวตถอนตรายทางการเกษตร

หากมการใชใหใชตามคาแนะนาหรออางองคาแนะนาของกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอตามคาแนะนาในฉลากทขนทะเบยนอยาง ถกตองกบกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ

- ตรวจสอบสถานทเกบรกษาวตถอนตรายทางการเกษตร - ตรวจบนทกขอมลการสารวจศตรพชและการใชวตถอนตรายทางการเกษตร - กรณทมหลกฐานหรอมเหตอนควรสงสยวามการใชวตถอนตรายทางการเกษตรไมตรงตามคาแนะนาใหสมวเคราะหสารพษตกคางในผลตผล

4. การเกบรกษาและการขนยายผลตผลในฟารม

มการปฏบตในขนตอนการเพาะปลกและการปฏบตกอนการเกบเกยวทดแลใหผลตผลมคณภาพตามขอกาหนดในมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาตทกาหนดสาหรบผลตผลแตละชนด หรอตามขอกาหนดคณภาพของคคา

- ตรวจบนทกขอมลการปฏบตดแลในขนการเพาะปลกการปฏบตการกอนการเกบเกยวทสาคญ ทจะสงผลกระทบตอคณภาพของผลตผล - ตรวจพนจขนตอนการปฏบตทสาคญ ทจะสงผลกระทบตอคณภาพของผลตผล

5. การบนทกขอมล -เกบเกยวผลตผลทมคณภาพตามขอกาหนดในมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต ทกาหนดสาหรบผลตผลแตละชนดหรอตามขอกาหนดคณภาพของคคา

-วธการเกบเกยวตองไมกอใหเกดผลกระทบตอคณภาพของผลตผล และกอใหเกดการปนเปอนทมผลตอความปลอดภยในการบรโภค

- ตรวจบนทกขอมลชวงเวลาเกบเกยว - ตรวจพนจผลตผล - ตรวจพนจขนตอนและ/หรอวธการเกบเกยวอปกรณและภาชนะบรรจทใชในการเกบเกยว - ตรวจพนจขนตอนการคดแยก และ/หรอผลตผลทคดแยกแลว

DPU

9

ตารางท 2.1 (ตอ)

ลาดบขอกาหนด เกณฑทกาหนด วธตรวจประเมน 5. การบนทกขอมล(ตอ) - ตองคดแยกผลตผลทไมไดคณภาพออก

หากเกษตรกรมการคดแยกชนคณภาพและขนาดกอนจาหนาย ใหคดแยกชนคณภาพและขนาดของผลตผลตามขอกาหนดในมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต ทกาหนดสาหรบผลตผลแตละชนดหรอตามขอกาหนดของคคา

6. ผลตผลปลอดจากศตรพช

มการจดการดานสขลกษณะของสถานทและวธการขนยายพกผลตผลและ/หรอเกบรกษาผลตผลเพอปองกนผลกระทบตอคณภาพของผลตผลและการปนเปอนจากอนตรายและสงแปลกปลอมทมผลตอความปลอดภยในการบรโภค

ตรวจพนจสถานทอปกรณภาชนะบรรจวธการขนยายในบรเวณแปลงเพาะปลกการพกผลตผลหรอเกบรกษาผลตผล

7. การจดการกระบวนการผลตเพอใหไดผลตผลคณภาพ

มการดแลสขลกษณะสวนบคคลเพอปองกนไมใหผลตผลเกดการปนเปอนจากผทสมผสกบผลตผลโดยตรงโดยเฉพาะในขนการเกบเกยวและหลงการเกบเกยวสาหรบพชทใชบรโภคสด

ตรวจพนจการปฏบตงานในขนการเกบเกยวและหลงการเกบเกยว

8. การเกบเกยวและการปฏบตหลงการเกบเกยว

มการบนทกขอมลเกยวกบ - การใชวตถอนตรายทางการเกษตรโดยมสาระสาคญครบถวนตามตวอยางแบบบนทกขอมลในภาคผนวก ก.

- การปฏบตในการเพาะปลกการปฏบตการกอนและหลงเกบเกยวในขนตอนทสาคญทจะมผลกระทบตอคณภาพผลตผล

ตรวจบนทกขอมล

DPU

10

2.1.2 การประเมนความเสยงเนองจากการปนเปอน การทาเกษตรกรรมดน ปย และสารเสรมประสทธภาพปย และนา เปนปจจยการผลตท

อาจกอใหเกดการปนเปอนกบผลตผลได อาท 1. ดน อาจเปนแหลงสะสมจลนทรย โลหะหนก และสารเคมตางๆโดยสามารถ

ประเมนความเสยงในดนไดตามภาพท 2.1 2. นา อาจเปนแหลงปนเปอนจลนทรย และสารเคมตางๆ โดยสามารถประเมนความ

เสยงในนาไดตามภาพท 2.2และภาพท 2.3 3. ปยและสารเสรมประสทธภาพปยอาจเปนแหลงปนเปอนของจลนทรย โลหะหนก

และสารเคมตาง ๆ โดยสามารถประเมนความสยงในปยไดตามภาพท 2.4 DPU

11

ภาพท 2.1 Decision tree สาหรบพจารณาความเสยงเนองจากสารพษตกคางในดน โดยสารพษกลม OC (Organochlorine) และ OP (Organophosphate)

DPU

12

ภาพท 2.2 Decision tree สาหรบพจารณาความเสยงในการปนเปอนจลนทรยในนาใชในระหวางกระบวนการผลตนา

DPU

13

ภาพท 2.3 Decision tree สาหรบพจารณาความเสยงในการปนเปอนจลนทรยในนาใชในการปฏบตหลงการเกบเกยว

DPU

14

ภาพท 2.4 Decision tree สาหรบพจารณาความเสยงในการปนเปอนจลนทรยเนองจากปยและสาร เสรมประสทธภาพปย

2.1.3 แผนควบคมการผลต แผนควบคมการผลตแตกตางกนไปตามชนดของไมผลทางกรมวชาการเกษตร (2552)

ไดกาหนดแผนควบคมการผลตไมผลแตละชนดไว โดยมการวเคราะหอนตราย และจดวกฤตทตองควบคม (Hazard analysis and critical control points) หรอ HACCP ซงมหวขอของขนตอนการผลตไดแก การเตรยมตนหลงการเกบเกยว การเตรยมตนกอนการออกดอก การจดการตนระยะออกดอกถงกอนการเกบเกยว การเกบเกยวและการปฏบตการหลงการเกบเกยวในสวนตวอยางแผนควบคมการผลตในขนตอนการเตรยมตนหลงการเกบเกยว รายละเอยดดงภาคผนวก ข

2.1.4 การเกบเกยวและการปฏบตการหลงการเกบเกยว ผลไมสดเปนสนคาอยางหนงททารายไดใหแกประเทศมลคากวาหมนลานบาทตอป

ปญหาทสาคญทผสงออกมกประสบในการสงออกพชผลสดเหลาน คอ มการสญเสยทงในดานคณภาพและปรมาณสง โดยในประเทศทพฒนาแลว อตราการสญเสยหลงการเกบเกยวรอยละ 5-25 ในขณะทประเทศกาลงพฒนา อตราการสญเสยหลงการเกบเกยวรอยละ 20-50 ทงนนบตงแตการเกบเกยวไปจนถงการนาไปบรโภค ผลไมเปนผลตผลพชสวนทเกดความเสยหายหรอสญเสยไดทงในดานปรมาณและคณภาพ เพราะผลตผลทเกบเกยวมาแลวยงเปนสวนของพชทมชวตซงหายใจอย

DPU

15

จงมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา และผลไมทมปรมาณนาสงจะเหยวและชอกชาไดงายมากซงเปนสาเหตหนงททาใหเชอราและแบคทเรยเขาทาลายไดรวดเรวมาก อยางไรกตามเนองจากสรระของผลตผลมความแตกตางกน จงทาใหการรกษาคณภาพเพอยดอายความสดแตกตางกนไปดวยตามชนดของผลตผล

จากการตรวจสอบพบวามจลนทรยททาใหเกดโรคอยทบรเวณผว รอยชาหรอรอยแผลทเกดขนในระหวางการเกบเกยวหรอการเตรยม เชน การผาหรอหน ทาใหเกดการแพรกระจายของจลนทรยไปทวบรเวณเนอผล อยางเชน สตรอเบอรร ซงเปนผลไมทมเนอเยอบอบบาง ดงนน จงมกไมมการฉดลางผลในระหวางการปลก การเกบเกยว และหลงการเกบเกยว จงมกพบจลนทรยทผวในปรมาณคอนขางสง จากงานวจยพบวา E. coli O157:H7 สามารถเจรญบนผวสตรอเบอรรทเกบทอณหภม 10, 5 และ –20 องศาเซลเซยส ไดเปนเวลานาน 3 วน และทอณหภม 23 องศาเซลเซยส เปนเวลา 24 ชวโมง (Yu และคณะ, 2001) นอกจากนยงมรายงานวาแบคทเรยทมความตานทานตอความเปนกรดสง จะสามารถรอดชวตไดดกวาหรอพอๆ กบแบคทเรยทอาศยอยทผวผลไม เนองจากภายในเนอผลไมมสารอาหารทจาเปนตอการเจรญอยางเพยงพอ ในขณะทการเจรญทผวถกจากดโดยปรมาณสารอาหาร ความชนทตา และการแยงสารอาหารกน เนองจากมจลนทรยหลายชนดทผว

การรกษาคณภาพผลไมสดนนตองใชองคความรทางดานเทคโนโลยและการปฏบตการหลงการเกบเกยว ซงองคความรเหลานจาเปนสาหรบอตสาหกรรมการสงออกผลไมสด ซงมปจจยทแตกตางกนไป ตามชนดของไมผล ไดแก

1. ดชนการเกบเกยว ไดแก การนบอาย การตรวจสอบทางกายภาพ 2. การเตรยมผลผลต ไดแก การรบผลผลต การปรบสภาพผวภายนอก (Curing) การ

ตดแตง การทาความสะอาด และการคดเลอก 3. การปองกน และการควบคมโรคและแมลง ไดแก การใชสารเคม และการไมใช

สารเคม เชน การใชความรอน การใชความเยน การใชรงส การควบคมบรรยากาศ 4. การบรรจหบหอผลผลต ไดแก วสดทใชในการทาภาชนะบรรจ รปแบบการบรรจ 5. การทาใหเยน (Forced-air cooling) วธการลดอณหภมของผลตผลทาไดหลายวธ

ไดแก การทาใหเยนโดยการใชอากาศเยน (Room cooling) การบงคบลมเยน (Forced-air cooling) การลดความดน (vacuum cooling) การใชนาเยน (hydro-cooling) และการใชนาแขง (ice-cooling)

6. การเกบรกษาไดแก การเกบรกษาโดยไมใชเครองทาความเยน การเกบรกษาทอณหภมตา การเกบรกษาในสภาพบรรยากาศดดแปลง การปรบและรกษาสภาพบรรยากาศควบคม การเกบรกษาภายใตบรรยากาศความดนตา การใชสารเคลอบผวผลไม

DPU

16

2.1.5 ประโยชนทเกษตรกรไดรบจากการปลกพชตามระบบ GAP 1. เกษตรกรมความรและผลตพชอยางมระบบ ทาใหลดตนทนการผลต และปองกน

กาจดศตรพชอยางถกตอง 2. ไดผลผลตมคณภาพ ปลอดภยจากการปนเปอนสารเคม เชอโรค และศตรพช เปนท

ตองการของตลาดทงในและตางประเทศ 3. ไดการรบรองระบบการผลตและผลผลตเปนทยอมรบ เปนการเพมมลคาของสนคา

เกษตรกรมรายไดจากการขายสนคาเกษตรทปลอดภยอยางสมาเสมอ 4. เกษตรกรและผซอไดบรโภคพชผก ผลไมทปลอดภย มคณภาพด ทาใหมสขภาพ

แขงแรง 5. หากมการรวมกลมเกษตรกรปลกพชตามระบบ GAP ทาใหมอานาจการตอรองใน

การสงออกมากขน และชวยลดปญหาความยากจนของเกษตรกร 2.2 ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System: DSS)

ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System) เปนระบบยอยหนงในระบบสารสนเทศเพอการจดการ โดยทระบบสนบสนนการตดสนใจจะชวยผบรหารในเรองการตดสนใจในเหตการณหรอกจกรรมทางธรกจทไมมโครงสรางแนนอน หรอกงโครงสราง ระบบสนบสนนการตดสนใจอาจจะใชกบบคคลเดยวหรอชวยสนบสนนการตดสนใจเปนกลม นอกจากนน ยงมระบบสนบสนนผบรหารเพอชวยผบรหารในการตดสนใจเชงกลยทธ

ระบบสนบสนนการตดสนใจ ไดเรมขนในชวง ป ค.ศ. 1970 โดยมหลายบรษทเรมทจะพฒนาระบบสารสนเทศเพอทจะชวยผบรหารในการตดสนใจปญหาทไมมโครงสรางทแนนอน หรอกงโครงสรางโดยขอมลมการเปลยนแปลงตลอด ซงระบบสารสนเทศเดมทใชในลกษณะระบบการประมวลผลรายการ (Transaction processing system) ไมสามารถกระทาได นอกจากนนยงมวตถประสงคเพอลดแรงงาน ตนทนทตาลงและยงชวยในเรองการวเคราะหการสรางตวแบบ (Model) เพออธบายปญหาและตดสนใจปญหาตางๆ จนกระทงป ค.ศ. 1980 ความพยายามในการใชระบบนเพอชวยในการสนบสนนการตดสนใจไดแพรออกไป ยงกลมและองคการตางๆ

ระบบสนบสนนการตดสนใจ DSS เปนซอฟตแวรทชวยในการตดสนใจเกยวกบการจดการ การรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และการสรางตวแบบทซบซอน ภายใตซอฟตแวรเดยวกน นอกจากนน DSS ยงเปนการประสานการทางานระหวางบคลากรกบเทคโนโลยทางดานซอฟตแวร โดยเปนการกระทาโตตอบกน เพอแกปญหาแบบไมมโครงสราง และอยภายใตการควบคมของผใชตงแตเรมตนถงสนสดขนตอนหรออาจกลาวไดวา DSS เปนระบบทโตตอบกนโดย

DPU

17

ใชคอมพวเตอร เพอหาคาตอบทงาย สะดวก รวดเรวจากปญหาทไมมโครงสรางทแนนอน ดงนนระบบการสนบสนนการตดสนใจ จงประกอบดวยชดเครองมอ ขอมล ตวแบบ (Model) และทรพยากรอนๆ ทผใชหรอนกวเคราะหนามาใชในการประเมนผลและแกไขปญหา ดงนนหลกการของ DSS จงเปนการใหเครองมอทจาเปนแกผบรหาร ในการวเคราะหขอมลทมรปแบบทซบซอน แตมวธการปฏบตทยดหยน DSS จงถกออกแบบเพอเพมประสทธภาพในการทางาน ไมเพยงแตการตอบสนองในเรองความตองการของขอมลเทานน

2.2.1 กระบวนการในการตดสนใจ ปจจบนความกาวหนาของเทคโนโลยสอสาร และโทรคมนาคมทาใหขอมลขาวสาร

สามารถเดนทางไดอยางคลองตวและเปนอสระมากขน สงผลใหองคการตางๆ สามารถรบสงขอมลขาวสาร และขอสนเทศไดในระยะเวลาทสนลงโดยขอมลมความชดเจน ถกตอง และสะดวกขน ดวยเหตนทาใหธรกจในปจจบนมความคลองตวในการดาเนนงานสงขน ทาใหการตดสนใจในโอกาสหรอปญหาทางธรกจทเกดขนจะตองทาภายใตขอจากดทางสารสนเทศภายในระยะเวลาทเหมาะสม มหลายครงทผบรหารจะตองตดสนใจอยางรวดเรวภายใตความกดดนของสถานการณ เชน การเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน การนดหยดงาน หรอการตอตานจากสงคม เปนตน จงนบวามความจาเปนอยางยงสาหรบผบรหารทจะประสบความสาเรจในอนาคตทจะตองปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงของสงแวดลอม ตลอดจนตองพยายามฝกฝนตนเอง โดยพฒนาทกษะและสงสมประสบการณในการตดสนใจ เพอทจะสามารถวเคราะห และตดสนใจเลอกทางเลอกตางๆ ไดอยางแมนยา มประสทธภาพ และสอดคลองกบสถานการณทเกดขน

มนกวชาการหลายทานไดอธบายขนตอนในการตดสนใจทมผกลาวถงอยางแพรหลาย เพอเปนแนวทางใหผศกษาไดทาความเขาใจและสามารถนาไปประยกตใชเปนแนวทางในการปฏบตได โดยเรมตนจาก แนวความคดของ Simon (1960) ทอธบายขนตอนการตดสนใจโดยใชแบบจาลอง (Model) ทประกอบดวยขนตอนหลก 3 ประการ ดงตอไปน

1. การใชความคดประกอบเหตผล (Intelligence) ผตดสนใจจะรบรถงโอกาสหรอปญหาทเกดขน จากนนผทาการตดสนใจเรมเกบรวบรวมขอมลทเกยวของจากทงตวปญหา และสงแวดลอม หรอโอกาสนน

2. การออกแบบ (Design) ผตดสนใจจะวเคราะหและพฒนาแนวทางตางๆ ทเปนไปไดในการแกปญหา เพอนาไปใชประกอบการตดสนใจเลอกทางเลอกในการปฏบตทเหมาะสม การทจะประสบความสาเรจไดในขนตอนน ผทาการตดสนใจจะตองมความเขาใจในปญหา มความคดสรางสรรค พยายามทจะหาทางออกของปญหา และตรวจสอบความเปนไปไดในปญหานน

DPU

18

3. การคดเลอก (Choice) ผทาการตดสนใจจะทาการคดเลอกแนวทางปฏบตทเหมาะสมกบสถานการณทสด เพอทจะนาไปประยกตใชตอไป

2.2.2 คณสมบตของ DSS พฒนาการของเทคโนโลยสารสนเทศในปจจบน ทาให DSS สามารถชวยผบรหารใน

การตดสนใจแกปญหา โดยนาขอมลทจาเปน แบบจาลองในการตดสนใจทสาคญ และชดคาสงทงายตอการใชงานรวมเขาเปนระบบเดยว เพอสะดวกตอในการใชงานของผใช โดยท DSS ทเหมาะสมควรมคณลกษณะ ดงน

1. งายตอการเรยนรและใชงาน เนองจากผใชอาจมทกษะทางสารสนเทศทจากด ตลอดจนความเรงดวนในการใชงานและความตองการของปญหา ทาให DSS ตองมความสะดวกตอผใช

2. สามารถโตตอบกบผใชไดอยางรวดเรว และมประสทธภาพ โดยท DSS ทดตองสามารถสอสารกบผใชอยางฉบพลน โดยตอบสนองความตองการและโตตอบกบผใชไดทนเวลา โดยเฉพาะในสถานการณปจจบน ทตองการความรวดเรวในการแกปญหา

3. มขอมล และแบบจาลองสาหรบสนบสนนการตดสนใจทเหมาะสมและสอดคลองกบลกษณะของปญหา

4. สนบสนนการตดสนใจแบบกงโครงสราง และไมมโครงสราง ซงแตกตางจากระบบสารสนเทศสาหรบปฏบต งานทจดการขอมลสาหรบงานประจาวนเทานน

5. มความยดหยนทจะสนองความตองการทเปลยนแปลงไปของผใช เนองจากลกษณะของปญหาทมความไมแนนอน และเปลยนแปลงตามสถานการณ นอกจากนผจดการจะเผชญหนากบปญหา ทมความไมแนนอนและเปลยนแปลงทางสถานการณ นอกจากนผจดการจะเผชญกบปญหาในหลายลกษณะจงตองการระบบสารสนเทศทชวยจดรปขอมลทไมซบซอนและงายตอการตดสนใจ

2.2.3 ประเภทของ DSS เรมตนพฒนา DSS ในทศวรรษ 1970 หลงจากนนไดมผพยายามจาแนกประเภทของ

DSS เพอใหสะดวกตอการใชงาน ตวอยางเชนAlter (1980) ไดศกษาการใช DSS ในองคการตางๆ โดยแบงการใช DSS ตามคณสมบตและระดบการใชงานเปนกลมตางๆ ดงตอไปน

1. ระบบสอบถามขอมล (File Drawer System) เปนระบบทงายทสด โดย ชวยสบคนขอมลเพอสนบสนนการตดสนใจ เชน สอบถามยอดเงนในบญชผานทาง ATM เพอประกอบการตดสนใจเบกเงน

DPU

19

2. ระบบวเคราะหขอมล (Data Analysis System) ระบบทชวยวเคราะหขอมล เพอชวยใหการตดสนใจทาไดงายขน

3. ระบบวเคราะหสารสนเทศ (Information Analysis System) เปนระบบทใชการวเคราะหและวางแผน โดยระบบจะทาการวเคราะหขอมลจากหลายฐานขอมล

4. แบบจาลองดานการบญช (Accounting Model) ใชงานดานการวางแผนและจดทางบประมาณ โดยคานวณขอมลเพอประเมนผลลพธโดยใชขอกาหนดทางบญช เชน อตราเงนเฟอ รายได และรายจายในอนาคต

5. แบบจาลองการนาเสนอ (Representational Model) เปนแบบจาลองทใชในการทานายผลลพธจากการตดสนใจและสะทอนใหพฤตกรรมทไมมความแนนอน

6. ระบบคดเลอกแนวทางการตดสนใจทดทสด (Optimization System) เปนระบบททาการคดเลอกทางเลอกทดทสดบนพนฐานการคานวณทางคณตศาสตร และชวยกาหนดแนวทางการแกปญหาทดทสด

7. ระบบใหคาแนะนา (Suggestion System) เปนการใหคาแนะนาจากการพจารณาแนวทางการแกปญหาทดทสด ควรใชกบการแกปญหาทมโครงสรางสง

2.2.4 ประโยชนของระบบสนบสนนการตดสนใจ 1. พฒนาประสทธภาพการทางานสวนบคคล โดยเฉพาะงานทเกยวกบการตดสนใจ 2. พฒนาประสทธภาพการแกไขปญหา ชวยใหผตดสนใจแกไขปญหาไดอยางรวดเรว

และถกตองมากขน ยงสามารถชวยแกปญหากงโครงสราง และปญหาไมมโครงสรางไดอกดวย 3. ชวยอานวยความสะดวกในการตดตอสอสาร DSS ททางานในลกษณะ Groupware

ทาใหผบรหารสามารถทาการปรกษา ประชม และเรยกใชสามารถสนเทศเพอประกอบการตดสนใจผานเทคโนโลยเครอขาย คอมพวเตอรได ทาใหสะดวก ประหยดเวลาและงบประมาณ

4. สงเสรมการเรยนรหรอการฝกหด เมอใชงานบอย ๆ 5. เพมประสทธภาพการควบคมองคกร เนองจากการตดสนใจถกตองทาใหการ

ดาเนนงานเปนไปอยางราบรน

2.3 ภาษาพเอชพ (PHP Language) 2.3.1 ประวตความเปนมาของภาษา PHP

PHP เปนภาษาจาพวก scripting language คาสงตางๆจะเกบอยในไฟลทเรยกวา สครปต (script) และเวลาใชงานตองอาศยตวแปรชดคาสง ลกษณะของ PHP ทแตกตางจากภาษาสครปตแบบอนๆ คอ PHP ไดรบการพฒนาและออกแบบมา เพอใชงานในการสรางเอกสารแบบ HTML

DPU

20

โดยสามารถ สอดแทรกหรอแกไขเนอหาไดโดยอตโนมต ดงนนจงกลาววา PHP เปนภาษาทเรยกวา server-side หรอ HTML-embedded scripting language เปนเครองมอทสาคญชนดหนง ทชวยใหเราสามารถสรางเอกสารแบบ Dynamic HTML ไดอยางมประสทธภาพและมลกเลนมากขน

เนองจากวา PHP ไมไดเปนสวนหนงของตว Web Server ดงนนถาจะใช PHP กจะตองดกอนวา Web server นนสามารถใชสครปต PHP ไดหรอไม ในกรณของ Apache เราสามารถใช PHP ไดสองรปแบบคอ ในลกษณะของ CGI และ Apache Module ความแตกตางอยตรงทวา ถาใช PHP เปนแบบโมดล PHP จะเปนสวนหนงของ Apache หรอเปนสวนขยายในการทางานนนเอง ซงจะทางานไดเรวกวาแบบทเปน CGI เพราะวา ถาเปน CGI แลว ตวแปลชดคาสงของ PHP ถอวาเปนแคโปรแกรมภายนอก ซง Apache จะตองเรยกขนมาทางานทกครง ทตองการใช PHP ดงนน ถามองในเรองของประสทธ ภาพในการทางาน การใช PHP แบบทเปนโมดลหนงของ Apache จะทางานไดมประสทธภาพมากกวา

2.3.2 ความสามารถและจดเดนของภาษาPHP ภาษา PHP เปนภาษาทพฒนาขนจากพนฐาน ของภาษาโปรแกรมมง ความสามารถ

ของภาษา PHP ทเหนไดอยางเดนชด สามารถจาแนกออกไดดงน 1. เปนภาษาททาความเขาใจและใชงานงายไมเหมอนกบ Java หรอ C++ และมสวน

ทสนบสนนการทางานไดกบทกเวบไซต 2. เปน Open Source ผใชสามารถ Download และนา source code ของ PHP ไป

ใชไดโดยไมเสยคาใชจาย และไมไดยดตดกบบคคลหรอกลมคนเลก ๆ แตเปดโอกาสใหโปรแกรมเมอรทวไปไดเขามาชวยพฒนา

3. เปน Script แบบ Server Side ดงนนจงทางานบนเวบเซรฟเวอร ไมสง ผลกบการทางานของเครอง Client โดย PHP จะอานโคด และทางานทเซรฟเวอรจากนนจงสงผลลพธทได จากการประมวลผลมาทเครองของผใชในรปแบบของเอกสารHTMLซงผใชไมสามารถมองเหนโคดPHPได

4. สนบสนนการเขยน Script ทใชหลกของ Object Orientation 5. PHP สามารถสรางเวบไซตทบรรจขอมลรปแบบตาง ๆ ลงในเวบ เชน รปภาพ

ไฟล PDF หรอ Flash Movie เปนตน และคณสมบตทสาคญอกประการหนงของ PHP คอความสามารถในการทางานรวมกบระบบจดการฐานขอมลทหลากหลาย ระบบจดการฐานขอมลทสนบสนนการทางานของ PHP ไดแก ORACLE Access และSQL เปนตน

6. PHP อนญาตใหผใชสรางเวบไซตซงทางานผานโปรโตคอลชนดตาง ๆ ได เชน LDAP , NNTP , POP 3 , HTTP และ COM เปนตน

DPU

21

7. ผ ใชสามารถเ ขยนโคด PHP และอ านขอมลในรปแบบของ XML ได ใหโปรแกรมเมอรทวไปไดเขามาชวยพฒนา ทาใหมคนใชงานจานวนมากและพฒนาไดเรวขน

2.4 ฐานขอมล MySQL

2.4.1 หนาทและความสามารถของ MySQL ฐานขอมล MySQL จดเปนฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database Management

System) ตวหนงทนยมมากเพราะเปนฟรแวรทางดานขอมลทมประสทธภาพสง นกพฒนาฐานขอมลทเคยใช MySQL ตางยอมรบในความรวดเรว การรองรบจานวนผใช และขนาดของขอมลจานวนมหาศาลสนบสนนการใชงานบนระบบปฏบตการมากมาย เชน UNIX OS/2 MAC OS Windowsสามารถใชงานรวมกบ Web Development platform เชน C, C++ , Java, Perl, PHP, Python, TCL และASP เปนตน

MySQL จะทาการเกบขอมลทงหมดในรปแบบของตารางแทนการเกบขอมลทงหมดลงในไฟลเพยงไฟลเดยว ทาใหทางานไดรวดเรวและมความยดหยน นอกจากนนแตละตารางทเกบขอมลสามารถเชอมโยงเขาหากนทาใหสามารถรวมหรอจดกลมขอมลไดตามตองการ โดยอาศยภาษา SQL ทเปนสวนหนงของโปรแกรม MySQL ซงเปนภาษามาตรฐานในการเขาถงฐานขอมล

2.4.2 สถาปตยกรรมของ MySQL โครงสรางการทางานของ MySQL เปนลกษณะการทางานแบบ client/server ซง

ประกอบดวย 2 สวนหลกๆคอ สวนของผใหบรการ (Server) และ สวนของผใชบรการ (Client) โดยในแตละสวนกจะมโปรแกรมสาหรบการทางานตามหนาทของตน

1. สวนของผใหบรการ (Server) เปนสวนททาหนาทบรหารจดการระบบฐานขอมล กคอตว MySQL server นนเอง และเปนทจดเกบขอมลทงหมด

2. สวนของผใชบรการ (Client) คอผใชนนเอง โปรแกรมใชงานในสวนนไดแก MySQL client, Access, Web development platform ตางๆ เชน Java, Perl, PHP และ ASP เปนตน 2.5 งานวจยทเกยวของ

ศภชย อครนรากล (2549) ไดศกษาการพฒนาระบบผเชยวชาญสาหรบระบบบรหารคณภาพไอเอสโอ 9000 ซงการพฒนาทาใหไดองคประกอบของ ระบบผเชยวชาญสาหรบระบบบรหารคณภาพ ISO 9000 อย 2 สวนคอ สวนแรกเรยกวา โปรแกรมระบบชวยสรางขอมลสาหรบระบบผเชยวชาญ ใหสาหรบการปรบปรงฐานขอมลองคความร สวนทสองเรยกวา โปรแกรมระบบผเชยวชาญสาหรบระบบบรหารคณภาพ ไอเอสโอ 9000 เปนสวนทใหผใชหรอองคกร

DPU

22

นาไปใชเปนเครองมอชวยในการใหคาปรกษาแนะนา โดยจะแบงเรองทประเมนและชวยใหคาปรกษาแนะนาออกเปน 5 เรองคอ ระบบบรหารคณภาพ , ความรบผดชอบดานการบรหาร , การบรหารทรพยากร กระบวนการผลต/บรการ และการวดวเคราะหและปรบปรงองคกร ซงผลการประเมนสามารถแสดงออกมาในรปของกราฟ พรอมทงแสดงตวอยางเอกสารทจาเปนตอการนาไปประยกตใชรวมทงคาแนะนาทเกยวของผลจากการทดสอบและการประเมนการใชโปรแกรม ของผเชยวชาญดานการใหคาปรกษาระบบบรหารคณภาพ ISO 9000 ผเชยวชาญไดแสดงความคดเหนวาโปรแกรมสามารถใชงานไดดเปนทนาพอใจ โดยมคาระดบความพงพอใจเฉลยอยท 3.30 คะแนน อกทงเมอไดนาโปรแกรมระบบผเชยวชาญสาหรบระบบบรหารคณภาพ ISO 9000 ไปใหองคกรทสนใจในดานระบบบรหารคณภาพ ISO 9000 จานวน 6 องคกรไดทดลองใชโปรแกรม ผลปรากฏวาองคกรไดแสดงความคดเหนวาโปรแกรมสามารถใชงานไดดเปนทนาพอใจเชนเดยวกน โดยมคาระดบความพงพอใจเฉลยอยท 3.45 คะแนน ดงนนจงถอไดวาการพฒนาระบบผเชยวชาญสาหรบระบบบรหารคณภาพ ISO 9000 ไดสรางเครองมอชวยในการประเมนสถานะภาพขององคกร กอนการนาระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9000 ไปประยกตใชในองคกร รวมทงใหคาชแนะแนวทางตวอยางเอกสารไดตรงตามวตถประสงคทไดตงไวเปนอยางด

มนนทรา ใจคาปน (2549) ไดศกษาระบบผเชยวชาญสาหรบการจดทาระบบมาตรฐานการจดการอาชวอนามยและความปลอดภย (มอก. 18000) ซงทาการรวบรวมขอมลจากเอกสาร งานวจยทเกยวของ และสอบถามผเชยวชาญซงมประสบการณในการจดทาระบบการจดการอาชวอนามยและความปลอดภย โดยสมภาษณอยางไมเปนทางการ ทาการรวบรวมรายการประเดนคาถาม กาหนดลาดบขนตอนของโปรแกรม โดยกาหนดกลไกการอนมานแบบไปหนา เพอตรวจสอบวาหนวยงานมการเตรยมการหรอกาหนดวธการปฏบตตามความตองการของขอกาหนดในเบองตนแลวหรอไม และระบบจะเทยบคาตอบทไดจากผใช แลวนาเสนอรายการคาแนะนา รายการตวอยางเอกสารทเกยวของเพอเปนแนวทางเบองตนในการดาเนนการจดทาระบบการจดการอาชวอนามยและความปลอดภยของแตละขอกาหนด มอก.18000 แลวใหผเชยวชาญตรวจสอบ ทบทวน ความถกตองของคาถาม สาหรบใชวเคราะหระบบวามครบถวนตามประเดนความของการซงใชแนวคดการเกบความรในรปแบบกฎ (IF-THEN) ไวในฐานความร แลวพฒนาโปรแกรมโดยเลอกใชไมโครซอฟตวชวลเบสก (Microsoft Visual Basic) พฒนาหนาเวบเพจโดยเลอกใชโปรแกรมมาโครมเดยดรมเวฟเวอร (Macromedia Dreamweaver MX) จดเกบขอมลดวยโปรแกรมไมโครซอฟตแอกเซส (Microsoft Access) แสดงผลการทางานของโปแกรมประเมนความเสยงโดยใชครสตลรพอต (Crystal Report) แสดงผลการวเคราะหระบบใชไมโครซอฟตวชวลเบสก ออกแบบสวนตดตอกบผใชเพอเลอกรปแบบการแสดงรายงานและใชไมโครซอฟตเอกเซล

DPU

23

(Microsoft Excel) แสดงรายงานเพอพมพ ผลการทดสอบระบบพบวาสวนการประเมนความเสยงสามารถใชเปนเครองมอทชวยจดเกบรายละเอยดการบงชอนตรายประเมนความเสยงได และสวนการวเคราะหระบบการจดการอาชวอนามยและความปลอดภยสามารถใหคาแนะนาแนวทางเบองตนในการดาเนนการจดทาระบบการจดการอาชวอนามยและความปลอดภยได

เสาวนย เกดสาอาง (2546) ไดศกษาระบบสนบสนนการตดสนใจสาหรบการประกนคณภาพผลตภณฑ ของการผลตเหลกกลาคารบอนรดเยน โดยนาเอาระบบคอมพวเตอรมาชวยใหคาแนะนาในสวนของการตดสนใจสาหรบการดาเนนงานทางคณภาพของโรงงานหนงเปนกรณศกษา โดยนาเทคนคฐานความรแบบกฎโดยการอนมานแบบเดนหนาและเปนกรณมาผสมผสานประยกตใชรวมกน เพอเปนระบบทใหเหตผลในการสนบสนนการตดสนใจแกปญหาเหมอนผเชยวชาญมากทสด จากการประเมนผลความคดเหนและความพงพอใจดวยแบบสอบถามอยในเกณฑดถงดมาก ระบบมประสทธภาพถกตองสมบรณ สามารถยอมรบและเชอถอในความถกตอง ลดภาระและเวลาการทางานลง และเพมผลผลตใหกบองคกร

อทย เซยงเจน (2547) ไดศกษาระบบสนบสนนการตดสนใจสาหรบผลผลตทางการเกษตรผานอนเทอรเนต ดวยฟซซลอจกโมเดลโดยเนนทลาไยพนธดอ และปจจยทใชในการวเคราะหประกอบดวย อณหภมเฉลย และปรมาณนาฝน ระหวางป 2537-2546 แบบจาลองการประมาณการผลผลตสรางขนจากฐานความรทรวบรวมจากเอกสารทางวชาการและผเชยวชาญทเกยวของกบลาไย ในขนตอนการประมาณปรมาณดอก การตดผล และอตราการรวงของผล จากการทดลองประมาณการผลผลตดวยแบบจาลองพบวามคาโอเวอรแลประหวางฟงกชนสมาชกเทากบ 10 % สาหรบผลผลตลดลง 35 % ของผลผลตปกต

เพยรพล เกดวชย (2550) ไดศกษาการจดการองคความรของระบบผเชยวชาญเพอชวยในการออกแบบระบบไฟฟาแสงสวางในอาคารสาหรบธรกจขนาดเลกและขนาดกลาง (SME) บนเครอขายอนเทอรเนต นนไดพฒนาในรปแบบ Web Application เลอกใชฐานขอมลของโปรแกรมสาเรจรป SQL Server 2005 จดการกบฐานขอมล พฒนาโปรแกรมโดยใชภาษา ASP.NET โดยผประกอบการสามารถคานวณและคาดการณคาใชจายทเกดขน สามารถทราบถงระยะเวลาในการใชอปกรณแตละประเภท ชวงเวลาในการปรบเปลยนอปกรณเพอประหยดคาใชจาย หรอจดคมทนของระบบไฟฟาแสงสวาง โดยระบบแสดงภาพจาของการตดตงไฟฟาแสงสวางตามพนทและลกษณะของภายในอาคารทตองการออกแบบ โดยใชขอมลจากฐานความรผเชยวชาญ

ปยนนท พพฒนศถ (2553) ไดศกษาระบบสนบสนนการตดสนใจการคดเลอกพนธออยใหกบพนทปลก และทาการพฒนาโดยใชโปรแกรม PHP HTML และ Minnesota Map Serverซงเปนระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) ทใชในการแสดงพนทการปลกออยทเหมาะสมบนแผนท

DPU

24

โดยใชออยทางการคา 5 พนธ และรวบรวมขอมลดนและอากาศของพนทปลกออย จากการพฒนาพบวา ระบบสารสนเทศภมศาสตรทใชงานผานอนเทอรเนตเมอทาการประมวลผลจะแสดงขอบเขตพนททเหมาะสมสาหรบพนธออยนนๆ ซงสามารถสนบสนนการตดสนใจของเกษตรกรในการคดเลอกพนธออยใหเหมาะสมกบพนทปลก หรอคดเลอกสงแวดลอมทเหมาะสมกบพนธออยได

สาวตร นาคหอม (2550) ไดศกษาระบบสนบสนนการตดสนใจเพอการจดการดานแหลงนาของลมนาบงบอระเพด โดยระบบดงกลาวประกอบดวย ระบบจาลองนาฝน นาทา และระบบสารสนเทศภมศาสตรของพนทลมนาบงบอระเพด โดยใชแบบจาลอง URDB ซงเปนแบบจาลองทพฒนาขนเพอพยากรณนาทวมโดย Queensland Department of Natural Resources and Mines ในป ค .ศ .1990 เพอประเมนปรมาณนาทารายวนจากขอมลนาฝนรายวนและลกษณะเฉพาะของพนทลมนาผานอนเทอรเนต เพอสนบสนนการตดสนใจของผบรหาร จากการทดสอบระบบพบวากราฟนาทาทไดจากการดาเนนงานผานและไมผานระบบแบบจาลองมคาเทากน ซงสามารถสรปไดวาระบบดงกลาวเหมาะสมทจะไปประยกตใช

วชราภรณ อนทรจนทร (2522) ไดศกษาระบบสนบสนนการตดสนใจสาหรบการวางแผนการจดหาวตถดบสมนไพรกรณศกษา ผลตภณฑอภยภเบศรโดยใชโปรแกรม Microsoft Excel 2003 รวมกบ Visual Basic for Applications (VBA) เพอใชในการวางแผนการจดหาวตถดบสมนไพรซงพจารณาสมนไพรผลตภณฑจานวน 26 ชนด ซงตองใชสมนไพร 33 ชนดในรปแบบทแตกตางกนในการผลต ไดแก สมนไพรผง แหง และสด ซงรวบรวมขอมลเขาในระบบ คอขอมลพนฐานของการจดหาวตถดบ และขอมลสาหรบวางแผนการผลตจากการทดสอบพบวาระบบดงกลาวชวยใหผใชงานสามารถวางแผนการจดหาวตถดบสมนไพรไดอยางมประสทธภาพ

สมพงษ เจษฎาธรรมสถต, ชต มวงประเสรฐ และเกรยงไกร แกวตระกลพงษ (ม.ป.ป.) ไดศกษาระบบสนบสนนการตดสนใจในระบบการปลกพชผานทางเครอขายอนเทอรเนทโดยใชโปรแกรม Internet Information Server (IIS) ใชโปรแกรม Edit Plus ทาหนาทออกแบบ Web Page ใชโปรแกรม MS-Access ทาหนาทเปนระบบจดการฐานขอมลใชโปรแกรมประยกตบนเครอขายอนเตอรเนทททางานในลกษณะ Web Application โดยโปรแกรมจะนาขอมลจากฐานขอมลทางดานเศรษฐศาสตรการผลตของพชเศรษฐกจของแตละชนดพชทผใชตองการจะปลกในระบบการปลกพชไดแก ตนทนคงท ตนทนผนแปร คาเฉลยของตนทนในการผลตพช และราคาขายของพชเศรษฐกจ และขอมลทางดานการผลตพชเศรษฐกจไดแก คาเฉลยของผลผลตตอพนท อายเกบเกยวพช ชวงเดอนททาการผลตพช มาสรางเปนแบบจาลองทางเศรษฐศาสตร โดยกาหนดใหกาไรสงสดของระบบการปลกพชเปนฟงกชนวตถประสงค (Objective Function) ภายใตสมการเงอนไข

DPU

25

(Constraints) 2 สมการ คอ เงอนไขทางดานพนทและเงอนไขทางดานตนทนการผลตพช โดยการนาหลกวธการวจยดาเนนการ (Operation Research) ดวยวธการโปรแกรมเชงเสนตรง (Linear Programming) มาใชในการวเคราะห ซงระบบสนบสนนการตดสนใจในระบบการปลกพชผานทางเครอขายอนเทอรเนตนสามารถใหผลลพธทแมนยา และนาเชอถอในระดบหนง

DPU

ใประเมนการของการดาเนประเมนและการออกแบบ

ภาพท 3.1 ข

ในบทนจะกลจดการคณภานนการวจยไวการใหคาแนบและพฒนาร

นตอนการดา

ลาวถงระเบยาพ การปฏบว 2 สวน คอะนาการจดกะบบ โดยมรา

าเนนการวจย

บทท ระเบยบว

บวธวจยเพอตทางการเกษอ (1) สวนรารคณภาพ Gายละเอยดดงต

3 วธวจย

การพฒนาระษตรทดสาหรรวบรวมและ

GAP พชอาหาตอไปน

ะบบสารสนเรบพชอาหารประมวลองคาร และและส

ทศเพอสนบส โดยกาหนดคความรทเกยสวนท (2) คอ

สนนการแนวทางยวกบการสวนของ

DPU

27

การศกษารวบรวมขอมลการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร เบองตน จากการศกษาจากเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ และสมภาษณผเชยวชาญทงทางดานการศกษา และจากหนวยงานทเกยวของ โดยการสมภาษณอยางไมเปนทางการ เพอศกษาความเปนไปไดและแนวทางในการจดทาระบบ และกาหนดผเชยวชาญ (Identify Experts) ทมความเหมาะสมเพอสกดและประมวลความร โดยการสมภาษณเชงลกในขนตอนตอไป 3.1 การรวมรวมองคความรในการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร

การรวบรวมองคความรในการประเมนการจดการคณภาพ GAP มขนตอนการศกษาขอกาหนด การรวมรวมและเรยบเรยงองคความร ทมความแตกตางกนไปตามชนดของไมผล โดยมรายละเอยดการดาเนนการวจยดงน

3.1.1 ศกษาขอกาหนดการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร ศกษาขอกาหนดการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร ตามชนดของไมผล และขอมลท

เกยวของ โดยมขอกาหนดและหลกเกณฑในการประเมนทงหมด 8 ดาน ไดแก แหลงนา พนทปลก การใชวตถอนตรายทางการเกษตร การเกบรกษาและการขนยายผลตผลในฟารม การบนทกขอมล ผลตผลปลอดจากศตรพช การจดการกระบวนการผลตเพอใหไดผลตผลคณภาพ และ การเกบเกยวและการปฏบตหลงการเกบเกยว ดงตารางท 2.1 ในการศกษาครงนจะศกษาจากเอกสารทงทางดานของเกษตรกร ทปรกษาเกษตรกร และผตรวจรบรอง ทออกโดยกรมวชาการเกษตรเปนไปตามมาตรฐานสนคาเกษตรป 2546 เพอใหทราบแนวทางการกาหนดหวขอและคาถามทใชในการศกษาและออกแบบระบบตอไป

3.1.2 รวมรวมองคความรจากผเชยวชาญดาน GAP พชอาหาร การรวบรวมองคความรจากผเชยวชาญ GAP พชอาหาร ตามชนดของไมผล ดวยการ

สมภาษณแบบกงโครงสราง (Semi-structured) โดยการนาหวขอและคาถามจากทศกษาไดจากขอ 3.1.1 เปนขอมลตงตนในการสมภาษณผเชยวชาญแบบเดยว (Single Expert) โดยเลอกผเชยวชาญทมคณสมบตตามเกณฑของผตรวจรบรองและมประสบการณตรวจตรงตามชนดของพช และผเชยวชาญจากสถาบนการศกษาในสาขาวชาทเกยวของ

3.1.3 ประมวลองคความรจากผเชยวชาญใหอยในรปแบบกฎการตดสนใจ การเรยบเรยงองคความรทไดจากการดาเนนการขอ 3.1.2 เพอใชในการออกแบบคาถาม

ทางเลอกคาตอบ และขอเสนอแนะทเหมาะสม โดยออกแบบใหอยในรปแบบกฎ ดวยวธตนไมการตดสนใจ (Decision Tree) โดยมคาถามหลกแตละขอกาหนดตามแบบบนทกการตรวจประเมนการจดการกระบวนการผลตของกรมวชาการเกษตรซงเปนคาถามเชงลบ (Negative Questions) และ

DPU

คาถามรองซในภาพท 3.2

ภาพท 3.2 แอาหาร ในรป 3.2 การออก

ใคณภาพ GAรวบรวมและ

3.2.1 แ

งมปรมาณมา2

แผนผงแสดงคปแบบตนไมต

กแบบระบบสในสวนของกAP พชอาหะประมวลได ซแผนผงการทา

ากนอยแตกต

ความเชอมโยงตดสนใจ (Dec

สารสนเทศเพการออกแบบหาร ตองทากาซงมรายละเอางานของระบ

างกนไปตาม

งคาถามหลก cision Tree)

อสนบสนนกบระบบสารสารออกแบบรยดการออกแบ

มหวขอคาถาม

คาถามรอง ข

การประเมนกาสนเทศเพอสะบบและฐานบบระบบดงน

มหลกและชน

ของการจดการ

ารจดการคณภสนบสนนการนขอมลใหสาน

นดของพช ดง

รคณภาพ GA

ภาพ GAP พรประเมนกาามารถจดการ

28

งตวอยาง

AP พช

ชอาหาร ารจดการรความรท

DPU

รพฒนาในรปท 3.3

ภาพท 3.3 แ

3.2.2 กU

ความสมพนธประเมนการออกเปน 3 ปผตรวจสอบ/กระบวนการรายละเอยด U

ระบบสารสนแบบเวบไซด

แสดงโครงสร

การออกแบบฟ

Use Case ธกบระบบยอรจดการคณภประเภท คอ (/ทปรกษาเกษรทางานในรปUse Case Des

นเทศเพอสนบดและมโครงส

างการทางาน

ฟงกชนการท

Diagram คออย (Sub systภาพ การปฏบ1) Farmer คษตรกรภาครปแบบยสเคสscription ดงแ

บสนนการปรสรางการทางา

นของระบบ

างานของระบ

อ ผงแสดงกรems) ภายในบตทางการเกอ เจาของฟารฐและ (3) ไดอะแกรม (แสดงในภาคผ

ระเมนการจดานของระบบ

บบ (Use Case

ระบวนการทานระบบใหญรกษตรทดสาหรม/ผแทน/ผจ

Admin ค(Use case ผนวก ค

ดการคณภาพ โดยจะแสดง

e Diagram)

างานของผใชะบบสารสนเหรบพชอาหาจดบนทกของคอ ผดแลระบ

Diagram) ไ

GAP พชองการเขาใชงา

ชระบบ (Useเทศเพอสนบาร มการแบงฟารม (2) Aบบโดยสามาไดดงภาพท 3

29

อาหารไดนดงภาพ

r) และสนนการงผใชงาน

Auditorคอรถแสดง

3.4 และม

DPU

30

ภาพท 3.4 Use Case Diagram ของระบบ

3.2.3 การออกแบบฐานขอมล (ER Diagram) ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ การปฏบตทาง

การเกษตรทดสาหรบพชอาหาร สามารถวเคราะหและออกแบบความสมพนธของขอมล ไดดงภาพท 3.5 และมรายละเอยดพจนานกรมขอมล (Data dictionary) ดงแสดงในภาคผนวก ง

DPU

31

ภาพท 3.5 แสดง ER Diagramของระบบ

3.3 การพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร การพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAP พช

อาหาร ผวจยเลอกใชเครองมอในการพฒนาดงน 3.3.1 เครองมอและโปรแกรมทใชในการพฒนาระบบ

1. ภาษาพเอชพ (PHP) 2. ฐานขอมล MySQL เปนโปรแกรมในการสรางและจดการฐานขอมล 3. พเอชพ มาย แอดมน (phpMyAdmin) เปนโปรแกรมชวยบรหารจดการฐานขอมล 4. โปรแกรม Apache เปนโปรแกรมในการจาลองเครองทใชเปนเวบเซรฟเวอร

DPU

32

3.3.2 ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพGAP พช

ภาพท 3.6 หนาจอระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAP

ภาพท 3.7 หนาจอระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAP

DPU

บทท 4 ผลการวจย

1 ในบทนจะกลาวถงผลการทดสอบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการ

ประเมนการจดการคณภาพ การปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบทเรยน มงคด และลาไย ผลการศกษาแบงเปน 2 สวนคอ ผลการประมวลความรทเกยวของใหอยในรปแบบตนไมการตดสนใจและผลการพฒนาระบบสารสนเทศซงมรายละเอยดดงน 4.1 ผลการประมวลความรทเกยวของใหอยในรปแบบตนไมการตดสนใจ

กาหนดใหผเชยวชาญทมคณสมบตตามเกณฑของผตรวจรบรองและมประสบการณตรวจตรงตามชนดของพชและผเชยวชาญจากสถาบนการศกษาในสาขาวชาทเกยวของทาการทดสอบความถกตองและเหมาะสมขององคความรในระบบ โดยองคความรประกอบดวย คาถามรอง และคาแนะนาแลวทาการใหความคดเหน 2 ระดบ คอ เหนดวย และควรปรบปรงพรอมกบขอเสนอแนะ

ผลการประมวลความรทเกยวของใหอยในรปแบบตนไมการตดสนใจพบวาสามารถวเคราะหและประมวลความรไดทงหมด 285 กฎพรอมทงสรปขอเสนอแนะในการปรบปรงคณภาพไดจานวน 62 แนวทาง และเมอนาคาถามและขอเสนอแนะใหผเชยวชาญตรวจสอบพบวามความถกตองเหมาะสมเฉลยรอยละ 97.4 โดยมขอแนะนาในการปรบปรงขอมลใหเหมาะสมของคาถามรอง และขอเสนอแนะ เมอดาเนนการปรบปรงขอมลตามคาแนะนาของผเชยวชาญแลวสามารถแสดงตวอยางตนไมการตดสนใจไดตามภาพท 4.1 – 4.8 ซงแบงตามขอกาหนดในการประเมนคณภาพ GAP และผลการประมวลความรคาถามสาหรบตนไมการตดสนใจ ตามภาคผนวก จ

DPU

ภาพท 4.1 ต


วอยางตนไม


การตดสนใจ


ในการประเม


มนขอกาหนด


ดท 1: แหลงน

ดท 2: พนทปล

า

ลก

34

DPU

ภาพท 4.3 ตการเกษตร

ภาพท 4.4 ตผลตผลในฟา


วอยางตนไมารม




จในการประเม



ดท 3: การใชว

ดท 4: การเกบ

วตถอนตรายท

บรกษาและกา

35

ทาง

ารขนยาย

DPU


ภาพท 4.6 ต(ทเรยน)









ดท 5: การบนท

ดท 6: ผลตผล

ทกขอมล

ปลอดจากศต

36

ตรพช

DPU

ภาพท 4.7 ตเพอใหไดผล

ภาพท 4.8 ตหลงการเกบเ

วอยางตนไมตผลคณภาพ

วอยางตนไมเกยว(ทเรยน)







ดท 7: การจดก

ดท 8: การเกบ

การกระบวนก

บเกยวและการ

37

การผลต

รปฏบต

DPU

38

4.2 ผลการพฒนาระบบสารสนเทศ การพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ การปฏบต

ทางการเกษตรทดสาหรบพชอาหาร โดยใชโปรแกรมภาษา PHP ตดตอกบฐานขอมล MySQL และมโปรแกรม Apache เปนโปรแกรมจาลองเครองเซรฟเวอร รายละเอยดผลการพฒนาดงตอไปน

4.2.1 การจดการขอมลฟารม การจดการขอมลฟารมแบงเปนสองสวนคอ 1) การเพม แกไข และลบขอมลฟารมและ

2) การเพม แกไข และลบขอมลการปลกพชในแตละฟารมดงภาพท 4.9 - 4.10

ภาพท 4.9 ตวอยางหนาจอการจดการขอมลฟารม

ภาพท 4.10 ตวอยางหนาจอการจดการขอมลการปลกพช

4.2.2 การประเมนการจดการคณภาพ GAP การประเมนการจดการคณภาพ GAP ตามชนดของพช จะมหนาจอสาหรบเลอก

หมายเลขประจาฟารม และชนดของพช แลวทาการเรมตนประเมนทง 8 ขอกาหนด หรอเลอกประเมนขอกาหนดใดขอกาหนดหนงทยงไมผานเกณฑ ซงระบบจะแสดงขอเสนอแนะจากระบบ

DPU

39

ในแตละคาถามกอนเพอเปนขอมลสนบสนนการประเมนโดยลกษณะของคาถามเปนเชงลบ เมอตอบวา “ไมใช” ผลคอ “ผาน” ในคาถามขอนน ระบบจะแสดงคาถามถดไป และถาตอบวา “ใช/ไมแนใจ” ระบบจะแสดงคาถามรองซงเปนขอมลการประมวลความรจากผเชยวชาญตามรายละเอยดทแสดงในหวขอท 4.1 กรณตอบ “ใช/ไมแนใจ” ขอทไมมคาถามรอง หรอตอบในคาถามรองขอสดทายในขอนนๆ ผลคอ “ไมผาน” ในขอคาถามขอนน ในกรณทเกษตรกรขายผลตผลกอนกระบวนการจดการหลงการเกบเกยว การเกบรกษา และการขนสง ในขอคาถามทผานการวเคราะหแลววาควรอนญาตใหขามการตอบคาถามนนไป ระบบจะไมนามาคานวณเพอประเมนผล เมอทาการตอบคาถามครบทกขอระบบจะแสดงผลการประเมน เพอนาไปสนบสนนการปรบปรงกระบวนการผลตใหไดคณภาพตอไปตวอยางหนาจอการประเมนการจดการคณภาพ GAP ดงภาพท 4.11 - 4.12 และ ตวอยางหนาจอการรายงาน ดงภาพท 4.13 - 4.15

ภาพท 4.11 ตวอยางหนาจอการเลอกชนดของพชกอนการประเมนการจดการคณภาพ GAP

DPU

40

ภาพท 4.12 ตวอยางหนาจอการประเมนการจดการคณภาพ GAP

ภาพท 4.13 ตวอยางหนาจอการรายงาน GAP

DPU

41

ภาพท 4.14 ตวอยางหนาจอรายงานสรปผลการประเมนการจดการคณภาพ GAP

ภาพท 4.15 ตวอยางหนาจอรายงานสรปผลการประเมนการจดการคณภาพ GAP

DPU

บทท 5 สรปและขอเสนอแนะ

1 5.1 สรปและอภปรายผลการวจย

งานวจยนนาเสนอการพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAP สาหรบทเรยน มงคด และลาไย เพอความเขาใจทตรงกนและลดการใชดลพนจของผประเมนทแตกตางกนโดยมวตถประสงคการวจยเพอศกษารวบรวมองคความรและพฒนาระบบ มการดาเนนการวเคราะหและประมวลความรสาหรบระบบสารสนเทศน ซงไดนาวธการจดการความรในการเลอกใชกระบวนการและเครองมอเพอเขาถง สกด และประมวลองคความร GAP พชอาหาร ดวยวธสมภาษณผเชยวชาญแบบเดยว เลอกใชชนดของคาถามแบบกงโครงสรางทมคาถามหลกจากแบบบนทกการตรวจประเมนการจดการกระบวนการผลต รวมกบการสรางความสมพนธทดกบผเชยวชาญ พรอมทงใชเทคนคการเลาเรองเพอกระตนและสรางแรงบนดาลใจใหผเชยวชาญเลาความทรงจาในประสบการณการเรยนรและทางานทภาคภมใจใหบคคลอนฟง และควบคมสถานการณไมใหหลงประเดนเพอสรปใหไดขอมลของคาถามรองและขอเสนอแนะ

ขอมลทไดจากการสมภาษณกอนนาไปวเคราะหและประมวลความรใหอยในรปแบบตนไมตดสนใจนน มมมมองทแตกตางกนไปตามภาระงานของผเชยวชาญ กลาวคอกรณทผเชยวชาญเปนผมหนาทอบรม สงเสรมและเปนทปรกษาใหกบเกษตรกรโดยตรงจะรบรถงขอจากดในการปฏบตตามมาตรฐานของเกษตรกรแตละกลมทมปจจยแตกตางกนเชน ชวงวย ระดบความสนใจ ระดบความรหรอการศกษา ซงสามารถถายทอดขอมลถงสงทเกษตรกรจะสามารถปฏบตได รวมไปถงแนวทางการสอสารและชกจงใจเกษตรกรใหรบฟงทาความเขาใจถงขอดและผลกระทบทไดรบจากการปฏบตตามมาตรฐาน สวนกรณทผเชยวชาญเปนผทมหนาทตรวจรบรอง ผเชยวชาญจะสามารถถายทอดกรณศกษาแนวทางการปฏบตทด (Best Practices) แนวทางและขอเสนอแนะในการแกปญหา รวมไปถงผลลพธทไมดซงอาจจะเกดขนได (Worst-Case Scenario) จากประสบการณตรวจรบรอง ดงนนในการวเคราะหองคความร ผวจยจงวเคราะห และประมวลความรใหอยในรปแบบของคาถามทสอดคลองกบมมมองและองคความรตางๆทไดกน ทงนยงรวมถงมมมองจากการสมภาษณอยางไมเปนทางการกบผเชยวชาญ และผผลตทเปนเกษตรกรทปฏบตงานจรงหรอเจาของฟารมอกดวย

DPU

43

ผลการวเคราะหและประมวลความรใหอยในรปแบบตนไมการตดสนใจพบวาไดความรทงหมด 285 กฎ และขอเสนอแนะจานวน 62 แนวทาง และเมอนาความรทงหมดใหผเชยวชาญตรวจสอบพบวามความถกตองเหมาะสมเฉลยรอยละ 97.4 ภายหลงดาเนนการปรบปรงขอมลใหมความถกตองเหมาะสม จงนามาพฒนาเปนระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนการจดการคณภาพ GAP ในรปแบบออนไลนเพอชวยใหเกษตรกรสามารถประเมนแปลงปลกของตนและเกบผลประเมนในแตละแปลงปลกได ซงผใชงานระบบทเปนผตรวจรบรองหรอทปรกษาเกษตรกรสามารถดรายงานเพอใชเปนขอมลสนบสนนการวเคราะหทางแกปญหาและใหคาแนะนากบเกษตรกรหรอการพฒนาระบบตอไป

5.2 ขอเสนอแนะ

ในอนาคตหากเกษตรกรมความพรอมในการบนทกขอมลแบบฟอรมตามแผนควบคมการผลตในรปแบบอเลกทรอนกส จะชวยใหเปนขอมลตงตนสาหรบทวนสอบยอนกลบสนคาไดตลอดกระบวนการผลต หากมการพฒนาเพอใชงานจรงอยางแพรหลายจะสามารถทาใหสามารถนาขอมลตางๆ ทไดจากเกษตรกรมาใชประโยชนหรอแกปญหาใหกบพนทนนๆไดอกดวย อาท สถตการระบาดของแมลงศตรพช สารเคมทใช ความเกยวเนองของสขภาพผปฏบตงานตอการใชสารเคม อกทงยงเปนขอมลตงตนของเกษตรกรแกหนวยงานราชการซงชวยลดภาระการบนทกขอมลซาซอน เปนตน

นอกจากนหนวยงานทเกยวของควรมการผลกดนใหมการศกษาวเคราะหกฎการตดสนใจในการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชชนดอนๆทนอกเหนอจากงานวจยนใหกบเกษตรกร เพอเปนขอมลทชวยในการพฒนากระบวนการผลตใหมมาตรฐานเปนทยอมรบของผบรโภคของตลาดทงในและตางประเทศ

ผทสนใจสามารถนาแนวคดในการวเคราะหกฎสนบสนนการตดสนใจสาหรบการประเมน GAP และใหคาแนะนาในการปฏบตใหเปนไปตามมาตรฐาน สาหรบการปฏบตทางการเกษตรดานปศสตวและประมงในรปแบบกฎการตดสนใจทเหมาะสมกบบรบทดานดงกลาวตอไป

DPU

บรรณานกรม

DPU

45

บรรณานกรม ภาษาไทย

หนงสอ

กรมวชาการเกษตร. (2552). แบบบนทกสาหรบเกษตรกร ระบบการจดการคณภาพ : GAP พช. กรงเทพฯ: กรมวชาการเกษตรกระทรวงเกษตรและสหกรณ.

_______. (2552). แบบบนทกสาหรบทปรกษาเกษตรกร ระบบการจดการคณภาพ : GAP พช. กรงเทพฯ: กรมวชาการเกษตรกระทรวงเกษตรและสหกรณ.

_______. (2552). แบบบนทกสาหรบผตรวจรบรอง ระบบการจดการคณภาพ : GAP พช. กรงเทพฯ: กรมวชาการเกษตรกระทรวงเกษตรและสหกรณ.

_______. (2552). เอกสารสนบสนนระบบการจดการคณภาพ : GAP พช. กรงเทพฯ: กรมวชาการเกษตรกระทรวงเกษตรและสหกรณ.

_______. (2554). ระบบการจดการคณภาพ : GAP พช. กรงเทพฯ: กรมวชาการเกษตรกระทรวงเกษตรและสหกรณ.

กรมสงเสรมการเกษตร. (2552). คมอการปฏบตงาน การใหคาแนะนาและการประเมนเบองตนในแปลงทขอการรบรอง GAP พช สาหรบทปรกษา. สบคนเมอ 24 พฤศจกายน 2555, จาก fs.doae.go.th/fs50/manual%20adv.doc

กตต ภกดวฒนะกล, บรรณาธการ. (2550). คมภรระบบสนบสนนการตดสนใจและระบบผเชยวชาญ (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: เคทพ คอม แอนด คอนซลท.

กตต ภกดวฒนะกล และจนทรขจร แซอน, บรรณาธการ. (2552). PHP (พมพครงท 12 ปรบปรงใหม). กรงเทพฯ: เคทพ คอม แอนด คอนซลท. 612 หนา

จรงแท ศรพาพช. (2549). สรรวทยาและเทคโนโลยหลงการเกบเกยวผกและผลไม (พมพครงท 6). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สงกรานต ทองสวาง. (2544). MySQL ระบบฐานขอมลสาหรบอนเทอรเนต. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

DPU

46

วทยานพนธ ปยนนท พพฒนศถ. (2553). ระบบสนบสนนการตดสนใจการคดเลอกพนธออยใหกบพนทปลก

(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร เพยรพล เกดวชย. (2550). การจดการองคความรของระบบผเชยวชาญเพอชวยในการออกแบบ

ไฟฟาแสงสวางในอาคารสาหนบธรกจขนาดเลกและขนาดกลาง (SME) บนเครอขายอนเตอรเนต (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

มนนทรา ใจคาปน. (2549). ระบบผเชยวชาญสาหรบการจดทาระบบมาตรฐานการจดการอาชวอนามยและความปลอดภย (มอก. 18000) (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม

วชราภรณ อนทรจนทร. (2522). ระบบสนบสนนการตดสนใจสาหรบการวางแผนการจดหาวตถดบสมนไพร: กรณศกษา ผลตภณฑอภยภเบศร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ศภชย อครนรากล. (2549). การพฒนาระบบผเชยวชาญสาหรบระบบบรหารคณภาพไอเอสโอ 9000 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

สาวตร นาคหอม. (2550). ระบบสนบสนนการตดสนใจเพอการจดการดานแหลงนาของลมนาบงบอระเพด (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

เสาวนย เกดสาอาง. (2546). ระบบสนบสนนการตดสนใจสาหรบการประกนคณภาพผลตภณฑ(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา พระนครเหนอ.

อทย เซยงเจน. (2547). ระบบสนบสนนการตดสนใจสาหรบผลผลตทางการเกษตรผานอนเทอรเนต (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

สารสนเทศจากสออเลกทรอนกส

ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงพาณชย และกรมศลกากร.

(2554). โครงสรางสนคาสงออก. สบคน 24 ตลาคม 2554, จาก http://www.ops3.moc. go.th/menucomth/export_re/

DPU

47

ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงพาณชย และกรมศลกากร. (2554). สรปขอมลการคาระหวางประเทศ ตลาดสงออก n อนดบแรกของไทยรายสนคา. สบคน 29 ตลาคม 2554, จาก http://www.ops3.moc.go.th/menucomth/export_topn_re/#

ศนยสารสนเทศการเกษตร สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต กระทรวงเกษตรและสหกรณ. (2555). ตวชวดเศรษฐกจการเกษตรของไทย. หนา 4. สบคน 10 กมภาพนธ 2556, จาก http://www.oae.go.th/download/prcai/Economicindicators54.pdf

สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) ฝายเทคโนโลยอาหาร. (ม.ป.ป.).การสญเสยพชสวนหลงการเกบเกยว. สบคน 1 มกราคม 2555, จาก http://www.tistr-foodprocess.net/Fruit/fruit_home/fruit_home1.html

สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต กระทรวงเกษตรและสหกรณ. (2546). มาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต การปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพชอาหาร. สบคน 24 พฤศจกายน 2555, จาก http://www.bayercropscience.co.th/ foodsafety/download_foodsafety/GAP/3GAPinFoodcrop.pdf

สานกพฒนาระบบและรบรองมาตรฐานสนคาพช กรมวชาการเกษตร. (2553). คมอการปฏบตงาน (SOP) การตรวจรบรองแหลงผลต GAP พช. สบคน 24 พฤศจกายน 2555, จาก http://122.155.190.187/gapold/web_manual/SOP.pdf

_______. (2553). คมอคณภาพ (QM) การตรวจรบรองแหลงผลต GAP พช. สบคน 24 พฤศจกายน 2555, จาก http://122.155.190.187/gapold/web_manual/QM.pdf

DPU

48

ภาษาตางประเทศ

BOOKS Elias, M. Awad., & Hassan, M. Ghaziri. (2003). Knowledge Management(1st ed.). Prentice

Hall. Lambe, P., & Tan, E. (2008). Expertise Knowledge Audit Interview. In KM Approaches

Methods and Tools – A Guidebook(pp. 47-54). Singapore: Straits Knowledge. DPU

ภาคผนวก

DPU

ภาคผนวก ก ตวอยางแบบบนทกขอมลการสารวจศตรพช

และการใชวตถอนตรายทางการเกษตร

DPU

51

ตวอยางแบบบนทกขอมลการสารวจศตรพชและการใชวตถอนตรายทางการเกษตร

ภาพท 1 ตวอยางแบบบนทกขอมลการสารวจศตรพชและการใชวตถอนตรายทางการเกษตร ทมา: กรมวชาการเกษตร (2552)

DPU

ภาคผนวก ข ตวอยางแผนควบคมการผลตทเรยน

DPU

53

ตารางท 1 ตวอยางแผนควบคมการผลตทเรยนในขนตอนการเตรยมตนหลงการเกบเกยว

ท คาควบคม การเฝาระวง การแกไขปญหา สงทตองบนทก

1.1 การปองกนกาจดโรคทเรยนทสาคญ อนตราย :ความสมบรณตนตา มาตรการควบคม : ปองกนกาจดตามคาแนะนา Control Point(CP)/Critical Control Point(CCP) : CP

เมอสงเกตพบอาการโรค สารวจและประเมนอาการโรคจากใบ ลาตนหรอกงและปองกนกาจดตาอาการและความรนแรงของโรค ทพบ

-ชนด อตรา ปรมาตรรวมทงสารทใชพนและวน เดอน ป ทปฏบตงาน

ใบเสยหายจากโรคใบไหม 30%ของพนทใบทงตน

โรคใบไหม : ใบเพสลาดแสดงอาการใบไหมสนาตาลออนมขอบสนาตาลเขม เกดจากเชอแอนแทรคโนส

โรคใบไหม : พนดวยสารเบโนมล50%ดบบลวพ อตรา 10 กรม ตอนา 20 ลตรหรอคอปเปอรออกซคลอไรด80 %ดบบลวพ อตรา30-50กรมตอนา 20 ลตร

-วธการปองกนกาจดโรคนอกเหนอจากการใชสารเคม

ใบเสยหายจากโรคใบไหม 30%ของพนทใบทงตน

โรคใบตด: อาการใบไหมและแหงตดกนเปนกระจกชอมตดกนดวยเสนใยของเชอราและมใบรวงมาก

โรคใบตด: พบอาการของโรคเพยงเลกนอยใหตดเผาทาลาย อาการรนแรงใหพนดวยสารคารเบนดาซม 60%ดบบลวพ อตรา10 กรม ตอนา 20 ลตร

ใบเสยหายจากโรค 10%ของพนทใบทงตน

โรคจากเชอราไฟทอปธอรา เขาทาลายใบ:อาการใบชาดาตายนงคลายนารอนลวกแสดงอาการเฉยบพลนภายใน 3 วนใบจะไหมแหงตดอยกบตนไมหลดรวง

โรคจากเชอราไฟทอปธอราเขาทาลายใบ : พนดวยสารเมทาแลกซล80%ดบบลวพ อตรา 30-50 กรมหรอฟอสเอทธลอลมนม 80%ดบบลวพ อตรา 30-50 กรม หรอสารฟอสฟอรส แอซด อตรา 50 มลลลตรตอนา 20 ลตรใหทวทงภายในและภายนอกทรงพม

DPU

54


พบอาการโรครากเนาโคนเนา 10% ของพนทผวลาตนรากหรอกง

โรคจากเชอราไฟทอปธอราเขาทาลายรากและโคนตน :สงเกตพบใบซดไมสดใสหรอใบเหลองคลายขาดนาและใบเรมหลดรวงจากปลายกงเปนอาการเรอรงเกดขนซาซากทกป เชอสาเหตเขาทาลายทระบบรากฝอยหรอบรเวณโคนตน อาการรนแรงใบจะแหงตายนงและยนตนตาย

-ใชสารเมทาแลกซล 80%ดบบลวพ อตรา 200 กรมตอนา 20 ลตร ราดใตทรงพมใหทว -การกระตนการเจรญเตบโตของรากดวยการพนปยเกลดทมจลธาตผสมอยดวย สตร 15-30-15 หรอ 20-20-20 อตรา 60 กรมรวมกบกรดฮวมค อตรา 100 มลลลตรในนา 20 ลตรราดใหทวใตทรงพมแลวใชเศษซากพชคลมโคนตนไวและใหนาสมาเสมอปฏบตเชนนสปดาหละครงรวม 2-3 ครงตดตอกน

พบการทาลายของโรครากเนาโคนเนา 10%ของพนทผวลาตน รากหรอกง

โรคจากเชอราไฟทอปธอราเขาทาลายทลาตนและกง: สงเกตพบใบเหลองเปนบางกง และมคราบนาบรเวณเปลอก เมอใชมดขดบรเวณทเปนคราบนาจะพบเนอเยอใตเปลอกเปนแผลสนาตาล

-พบอาการของโรคเลกนอยใหขดผวเปลอกบรเวณทเปนโรคออกนาไปเผาทาลายหรอทาแผลดวยสารเมทาแลกซล 25%ดบบลวพ หรอ 35%เอสดอตรา 50-60 กรมตอนา 1 ลตรหรอสารเมทาแลกซล 25% ดบบลวพ อตรา 300 กรม ผสมกบฝนแดงทาหนายาง อตรา 100 กรมตอนา 1 ลตร หรอสารฟอสเอทธลอะลมนม80-100 กรมตอนา 20 ลตร

-ถาพบอาการรนแรงใชฟอสฟอรสแอซด40% ผสมนาอตรา 1:1 โดยปรมาตรใสในกระบอกฉดยา เจาะเปลอกลาตนดวยสวานสงจากพนดน 1-2 ฟต ขนาดรทเจาะตองพอดกบปลายของกระบอกฉดยา แลวทาการอดฉดนายาเขาลาตนหรอสวนทเปนเนอไมดใกลบรเวณทเปนโรคในอตรา 20 มลลลตรตอตน

เมอพบอาการโรคราสชมพ 5%ของกงทงหมด

โรคราสชมพ: มเสนใยสขาวแกมชมพปกคลมผวกงเมอใชมดถากเปลอกบรเวณใตเสนใยพบเนอเยอ

-เมอพบกงเปนโรคเลกนอยควรตดและเผาทาลายถาโรคระบาดรนแรงพนดวยสารคอปเปอร ออกซคลอไรด 85%ดบบลวพ อตรา50

DPU

55

ท คาควบคม การเฝาระวง การแกไขปญหา สงทตองบนทก เปลยนเปนสนาตาลเขม

กรมหรอสารคารเบนดาซม60%ดบบลวพ อตรา10 กรมตอนา 20 ลตรใหทว โดยเนนพนบรเวณกงในทรงพม

1.2 การใสปยเพอเพมความสมบรณตน อนตราย :ตนไมสมบรณ มาตรการควบคม : ใสปยตามคาแนะนา Control Point(CP)/Critical Control Point(CCP) : CP

ความสมบรณตนนอยกวา 60%

ตนทเรยนมใบแกนอยไมสดใสใบและกงไดรงความเสยหายเนองจากการทาลายของศตรทเรยนมากกวา 30%ของพนทใบทงตน

-ใสปยอนทรยทหมกสมบรณแลว อตรา20-30 กก.ตอตน -ใสปยเคมสตร 15-15-15 หรอ 16-16-16 อตรา (กก.ตอตน) ใน 3 เทาของเสนผาศนย-กลางทรงพม โดยคลกปยดวย

-ชนดอตราและปรมาณการใสปยทางดนและการพนปยทางใบ

โคนตนและระบบรากมอาการของโรคโคนเนา รากเนามากกวา 10% ของพนทผวโคนตนและระบบราก

กรดฮวมคอตราปยเคม 1 กก./กรดฮวมค 30 มลลลตร หวานใหทวใตทรงพมและพนดวยปยทางใบหรอสตรทางดวน (คารโบไฮเดรตสาเรจรป 20 มลลลตร + กรดฮวมค 20 มลลลตร + ปยเกลด 15-30-15 หรอ 20-20-20 ทมธาตรองและจลธาตรวมดวยอตรา 60 กรม+ สารจบใบผสมรวมกนในนา20 ลตร) จานวน 1-2 ครงในชวงใบเพสลาด (ควรเกบตวอยางดนบรเวณทเคยใสปย (หลงการเกบเกยวผลผลต) และเกบตวอยางใบเพสลาด (กอนการออกดอก) สงวเคราะหปรมาณธาตอาหารและใสปยใหสอดคลองกบคาวเคราะหดนและใบ)

DPU

56


1.3 การปองกนกาจดแมลงศตรทเรยนและวชพชในสวน อนตราย :ตนไมสมบรณ มาตรการควบคม : ปองกนกาจดตามคาแนะนา Control Point(CP)/Critical Control Point(CCP) : CP

ใบมอาการบดงอหรอใบออนหลดรวง ยอดทเรยนถกทาลายมากกวา 30% หรอ20%ของยอดทงหมด หรอพบการทาลายของหนอนกนใบ 30%ของพนทใบทงตน ใบแกซดใบแหงและรวงหรอพบมากกวาหรอเทากบ

ประเมนอาการผดปกตของใบและยอดทเรยน สารวจปรมาณเพลยไกแจเพลยจกจนฝอย หนอนกนใบไรแดงหนอนดวงหนวดยาวเมอพบปรมาณตามคาควบคมจงกาจดตามคาแนะนา

เพลยไกแจเพลยจกจนฝอย หนอนกนใบ: พนดวยสารแลมปดาไซฮาโลทรน 2.5%อซอตรา 10 มลลลตรตอนา20 ลตรหรอคารบารล 85%ดบบลวพ อตรา60 กรมตอนา 20 ลตรหรอไซเปอรเมทรน/โฟซาโลน 6.25%/22.5%อซอตรา 40 มลลลตรตอนา 20ลตรทก 7-10 วนเมอสารวจพบแมลงเกนคาควบคมปฏบตเชนนจนใบแก

-ชนดอตราและปรมาณการพนสารเคม -ชวงเวลาในการพน

ไรแดง: พนดวยสารโพรพารไกต30%ดบบลวพอตรา30 กรมตอนา 20 ลตรหรออะมทราซ 20%อซ อตรา 30 มลลลตรตอนา 20 ลตร หรอสารเฮกซไทอะซอกซ 1.8%อซอตรา40 มลลลตรตอนา 20 ลตร หนอนดวงหนวดยาว: พนดวยอมดาโคลพรด 10% เอสแอล อตรา 30 มลลลตร หรออะเซททามพรด 20% เอสแอล อตรา 30 กรม หรอ ไธอะมโทแซม 25%ดบบลวพ อตรา 40 กรมตอนา 20 ลตร โดยพนใหโชกเฉพาะบรเวณลาตน จากโคนถงยอดและกงขนาดใหญ

วชพชปกคลมพนทสวนมากกวาหรอเทากบ 90%ของพนททงหมด

ประเมนจานวนวชพชและสารวจ/จาแนกชนดวชพชเมอพบตามคาควบคมกาจดตามคาแนะนา

วชพชฤดเดยว : เชนหญาขจรจบและหญาตนนกเปนตน วชพชขามป : เชน หญาคา หญาชนกาดหรอแหวหมเปนตนตดให

-ชนดอตราและปรมาณการพนสารเคม

DPU

57

ท คาควบคม การเฝาระวง การแกไขปญหา สงทตองบนทก และมความสงเฉลยมากกวาหรอเทากบ 30 ซม.

สนทก 1-2 เดอนดวยเครองตดหญาหรอใชสารไกลโฟเสท 48% เอสแอลอตรา 500-600 มลลลตรหรอกลโฟซเนตแอมโมเนย 48% เอสแอล อตรา 1,000-2,000 มลลลตรตอนา 60-80 ลตรตอไรพน 1-2 ครงหลงวชพชงอกและมใบมากทสด

-ชวงเวลาในการใชสารเคม

ทมา: กรมวชาการเกษตร (2552)

DPU

ภาคผนวก ค Use Case Description

DPU

59

Use Case Description คาอธบายขนตอนการทางานของระบบสนบสนนการตดสนใจในการประเมนการ

จดการคณภาพ การปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพชอาหาร สามารถอธบายไดตามตารางท 1 ถงตารางท 6

ตารางท 1 Use Case Description: Update User Profile

Use Case Name Update User Profile

Triggering Event เมอตองการปรบปรงขอมลผใช

Brief Description ผใชงานทาการปรบปรงขอมลผใช เชน ชอ นามสกล รหสเขาใชงาน

Actor Farmer, Auditor

Pre conditions ผใช Login เขาใชงานระบบ

Post conditions ผใชไดสทธในการใชงานปรบปรงขอมลผใชในระบบ

Flow of Events Actor System 1. เขาสหนา Login กรอก Username และ Password กดปม Login

2.ระบบทาการตรวจสอบ Username และ Password และสทธของผใชทมในระบบ

4. ทารายการปรบปรงขอมลผใชแลวกดปม ยนยน

3. แสดงหนาสาหรบใชงานตามสทธการเขาถง

5. ระบบทาการเปลยนแปลงและจดเกบลงฐานขอมล

Exception Username และ Password ไมถกตอง

DPU

60

ตารางท 2 Use Case Description: Manage Main Data

Use Case Name Manage Main Data

Triggering Event เมอตองการจดการขอมลหลกของระบบ

Brief Description ผดแลระบบทาการจดการขอมลหลกของระบบ ไดแก 1. ผใช เชน ใหสทธหรอระงบสทธการเขาใชงานระบบกบผใชทมสถานะผใชเปน Auditor 2. ขอมลฟารม เชน การเพมหรอแกไข Field ขอมลในประวตฟารม ประวตการปลก บนทกและขอมลสารวจของฟารม 3. ขอมลแบบสอบถาม เชน การเพมหรอแกไข คาถาม คาตอบ คาคาแนะนา ตวอยางฟอรม และเกณฑการประเมน

Actor Admin

Pre conditions ผดแลระบบ Login เขาใชงานระบบ

Post conditions ไดสทธเขาใชงาน และจดการขอมลหลกของระบบ



4. ทารายการจดการขอมลหลกของระบบ




DPU

61

ตารางท 3 Use Case Description: Add and Update Farm Data

Use Case Name Add and Update Farm Data

Triggering Event เมอตองการเพมและปรบปรงขอมลฟารม

Brief Description ผใชทาการเพมและปรบปรงขอมลประวตฟารม ประวตการปลก บนทกขอมลภายในการปลกพช และบนทกการสารวจขอมลในการปลกพช

Actor Farmer


Post conditions ไดสทธเขาใชงาน ในการเพมและปรบปรงขอมลฟารม



4. ทารายการเพมและปรบปรงขอมลฟารม




DPU

62

ตารางท 4 Use Case Description: View Farm Data

Use Case Name View Farm Data

Triggering Event เมอตองการเรยกดขอมลฟารม

Brief Description ผใชทาการเรยกดขอมลประวตฟารม ประวตการปลก บนทกขอมลภายในการปลกพช และบนทกการสารวจขอมลในการปลกพช

Actor Auditor


Post conditions ไดสทธเขาใชงาน ในการเรยกดขอมลฟารมทงหมดในระบบ



4. ทารายการสบคนเพอเรยกดขอมลฟารม


5. ระบบแสดงรายการขอมลฟารม

Exception 1. Username และ Password ไมถกตอง 2. รายการทสบคนไมมในฐานขอมล

DPU

63

ตารางท 5 Use Case Description: Test GAP

Use Case Name Test GAP

Triggering Event เมอตองการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร

Brief Description ผใชทาการทาแบบประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร และระบบใหคาแนะนาผใช

Actor Farmer

Pre conditions ผใชทาการกรอกขอมลฟารมในระบบ

Post conditions ไดสทธเขาใชงาน ในการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร



4. ทารายการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร


5. แสดงหนาผลการประเมนและคาแนะนา

Exception 1. Username และ Password ไมถกตอง 2. ผใชยงไมไดกรอกขอมลฟารม

DPU

64

ตารางท 6 Use Case Description: View GAP Questionnaire Evaluation Report

Use Case Name View GAP Questionnaire Evaluation Report

Triggering Event เมอตองการเรยกดรายงานการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร

Brief Description Farmer : ทาการเรยกดรายงานการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร ของฟารมตนเอง

Auditor : ทาการเรยกดรายงานการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร ไดทงระบบ

Actor Farmer, Auditor

Pre conditions Farmer : ทาการกรอกแบบการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร Auditor : ไดรบสทธการเขาใชงานระบบจาก Admin

Post conditions ไดสทธเขาใชงาน ในการเรยกดรายงานการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร



4. ทารายการเรยกดรายงานการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร


5. แสดงหนารายงานผลการประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร

Exception 1. Username และ Password ไมถกตอง 2. Farmer ไมไดทาแบบประเมนการจดการคณภาพ GAP พชอาหาร 3. Auditor ไมไดรบสทธการเขาใชงานระบบจาก Admin

DPU

ภาคผนวก ง พจนานกรมขอมล (Data dictionary)

DPU

66

พจนานกรมขอมล Data dictionary สาหรบการจดเกบขอมลในระบบฐานขอมลดงแสดงในตารางท1 ถงตารางท 10 โดยม

รายละเอยดดงตอไปน

ตารางท 1 ตาราง User เกบขอมลผใชระบบ

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 User_Name Varchar 20 PK ชอสาหรบเขาใชงานระบบ 2 Password Varchar 8 รหสผานของผใชงาน 3 User_ID Varchar 13 เลขทบตรประชาชน 4 Name Varchar 100 ชอจรง 5 Surname Varchar 100 นามสกลจรง 6 Tel Varchar 10 หมายเลขโทรศพทมอถอ 7 email Varchar 25 Email ผใช 8 Status Char 1 ประเภทผใชงาน

1 = เกษตรกร (เจาของฟารม/ผแทน/ผจด บนทกของฟารม) 2 = ผตรวจสอบ/ทปรกษาเกษตรกรภาครฐ 3 = ผดแลระบบ

9 Gov_Department Char 1 กรม/สานก (สาหรบ3 = เจาหนาทภาครฐ) 1 = กรมสงเสรมการเกษตร 2 = กรมวชาการเกษตร 3 = มกอช.

10 Gov_Sector Varchar 100 ฝาย (สาหรบ3 = เจาหนาทภาครฐ) 11 Gov_Position Varchar 100 ตาแหนง (สาหรบ3 = เจาหนาทภาครฐ)

DPU

67

ตารางท 2 ตาราง Farm เกบขอมลฟารม

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Farm_ID Integer 10 PK รหสฟารม (Auto Run) 2 Farm_Number Varchar 11 หมายเลขประจาฟารม 3 Date_Record Date วนทบนทก 4 Owner_Prefix Varchar 10 คานาหนาชอ (เจาของฟารม) 5 Owner_Name Varchar 100 ชอ (เจาของฟารม) 6 Owner_Surname Varchar 100 นามสกล (เจาของฟารม) 7 Contact_Prefix Varchar 10 คานาหนาชอ (ผตดตอ) 8 Contact_Name Varchar 100 ชอ (ผตดตอ) 9 Contact_Surname Varchar 100 นามสกล (ผตดตอ) 10 Contact_Address Varchar 10 บานเลขท (ผตดตอ) 11 Contact_Moo Varchar 2 หมท (ผตดตอ) 12 Contact_Village Varchar 100 ชอหมบาน (ผตดตอ) 13 Contact_Lane Varchar 100 ตรอกซอย (ผตดตอ) 14 Contact_Road Varchar 100 ถนน (ผตดตอ) 15 Contact_Subdistrict Varchar 100 ชอตาบล (ผตดตอ) 16 Contact_District Varchar 100 ชออาเภอ (ผตดตอ) 17 Contact_City Varchar 100 ชอจงหวด (ผตดตอ) 18 Contact_Zip Varchar 5 รหสไปรษณย (ผตดตอ) 19 Contact_Tel Varchar 9 หมายเลขโทรศพท (ผตดตอ) 20 Contact_mobile Varchar 10 หมายเลขโทรศพทมอถอ (ผตดตอ) 21 Contact_Fax Varchar 9 หมายเลขโทรสาร (ผตดตอ) 22 Contact_Email Varchar 50 e-mail (ผตดตอ) 23 Farm_Address Varchar 10 บานเลขท (ฟารม) 24 Farm_Moo Varchar 2 หมท (ฟารม) 25 Farm_Village Varchar 100 ชอหมบาน (ฟารม) 26 Farm_Subdistrict Varchar 100 ชอตาบล (ฟารม) 27 Farm_District Varchar 100 ชออาเภอ (ฟารม)

DPU

68

ตารางท 2 ตาราง Farm เกบขอมลฟารม (ตอ)

No. Field Name Data Type Size Key Description 28 Farm_City Varchar 100 ชอจงหวด (ฟารม) 29 Farm_Zip Varchar 5 รหสไปรษณย (ฟารม) 30 Farm_Longtitude_X Varchar 10 ลองตจด (ฟารม) 31 Farm_Latitude_Y Varchar 10 ละตจด (ฟารม)

ตารางท 3 ตาราง User_has_Farm เกบขอมลผใชงานมฟารม

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Farm_ID Integer 10 PK,FK รหสฟารม 2 User_ID Varchar 13 PK,FK เลขทบตรประชาชน

ตารางท 4 ตาราง Crop เกบขอมลการปลกพช

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Farm_ID Integer 10 PK, FK รหสฟารม (Auto Run) 2 Plant_ID Integer 3 PK, FK รหสพช 3 Rai Integer 10 จานวนไร 4 Plot Integer 10 แยกเปนจานวนแปลง 5 Grain Text พนธ 6 Growth_Time_Y Integer 2 ระยะปลก (ป) 7 Growth_Time_M Integer 2 ระยะปลก (เดอน) 8 Growth_Time_D Integer 3 ระยะปลก (วน) 9 Number_Of_Plants Integer 10 จานวนตน 10 Date_Of_Crop Date วนทปลก

DPU

69

ตารางท 5 ตาราง Plant เกบขอมลพช

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Plant_ID Integer 3 PK รหสพช (Auto Run) 2 Plant Text ชอพช

ตารางท 6 ตาราง Answer_Checklist เกบขอมลคาตอบ_รายการตรวจ

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Answer_Checklist_ID Integer 10 PK รหสคาตอบรายการตรวจ (Auto Run) 2 Farm_ID Integer 10 FK รหสฟารม 3 Plant_ID Integer 3 FK รหสพช 4 Regulation_GAP Integer 1 FK ลาดบขอกาหนด GAP 5 Question_Checklist_ID Varchar 5 FK รหสคาถาม_รายการตรวจ 6 Date_Answer_

Checklist Date วนททาแบบสอบถาม

7 Answer_Checklist Char 1 คาตอบ 1 = "ใช" 2 = "ไมใช"

8 Comment_Answer_ Checklist

Text หมายเหต ของเกษตรกรแตละคาตอบ

DPU

70

ตารางท 7 ตาราง Question_has_Plant เกบขอมลคาถามตามชนดของพช

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Plant_ID Integer 3 PK, FK รหสพช (Auto Run) 2 Question_Checklist_ID Integer 5 PK, FK รหสคาถาม_รายการตรวจ

ตารางท 8 ตาราง Question_Checklist เกบขอมลคาถามรายการตรวจ

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Regulation_GAP_ID Integer 1 PK, FK ลาดบขอกาหนด GAP 2 Question_Checklist_ID Integer 5 PK รหสคาถาม_รายการตรวจ 3 Question_Checklist Text คาถามหลก 4 Sub_Question_

Checklost Text คาถามรอง

5 T_link_Checklist Integer 1 แสดง link คาถามตอไป ถาเลอกตอบ "ใช" และยนยน หลงแสดง "คาแนะนา" และ "แบบฟอรม" ถาม

6 F_Link_Checklist Integer 1 แสดง link คาถามตอไป ถาเลอกตอบ "ไมใช" และยนยน หลงแสดง "คาแนะนา"

7 Record Text สงทควรบนทก 8 Suggestion Text คาแนะนา 9 Critical Char 1 เปนขอกาหนดทเขมงวดหรอไม

1 = ใช 2 = ไมใช

DPU

71

ตารางท 9 ตาราง Criteria_GAP เกบขอมลขอกาหนดและเกณฑ

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Regulation_GAP_ID Integer 1 PK ลาดบขอกาหนด GAP 2 Regulation_GAP_Name Text ชอขอกาหนด GAP 3 Criteria1 Text คาเกณฑท 1 Criteria1_Desc Varchar 45 คาอธบายคาเกณฑท 1 4 Criteria2 Text คาเกณฑท 2 Criteria2_Desc Varchar 45 คาอธบายคาเกณฑท 2 5 Criteria3 Text คาเกณฑท 3 Criteria3_Desc Varchar 45 คาอธบายคาเกณฑท 3 6 Criteria4 Text คาเกณฑท 4 Criteria4_Desc Varchar 45 คาอธบายคาเกณฑท 4 7 Ques_Amout Integer 5 จานวนคาถามหลก

ตารางท 10 ตาราง Checklist_has_Form เกบขอมลคาถามรายการตรวจมแบบฟอรม

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Question_Checklist_ID Integer 5 PK, FK รหสคาถาม_รายการตรวจ 2 Form_Checklist_ID Integer 2 PK, FK รหสแบบฟอรม

ตารางท 11ตาราง Form_Checklist เกบขอมลฟอรมรายการตรวจ

No. Field Name Data Type Size Key Description 1 Form_Checklist_ID Integer 2 PK รหสแบบฟอรม 2 Form_Checklist_Name Text ชอแบบฟอรม 3 Form_Checklist Varchar 200 ชอไฟลแบบฟอรม

DPU

ภาคผนวก จ คาถามสาหรบตนไมการตดสนใจในการประเมน GAP

DPU

73

คาถามสาหรบตนไมการตดสนใจในการประเมน GAP ตารางท 1 คาถามขอกาหนดท 1: แหลงนา

ลาดบ คาถามหลก คาถามรองท 1 คาถามรองท 2 คาถามรองท 3

ไมผลทกชนด

1.1 แหลงนาทใชไหลผานชมชน ใชนาไหลผานชมชนแตไมเคยตรวจสอบและวเคราะหคณภาพนาหรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนด

นาอยในภาวะเสยงตอความปลอดภยและไมเคยบาบดนากอนใชหรอนาทผานการบาบดแลวยงไมผานเกณฑ

1.2 แหลงนาทใชไหลผานคอกปศสตวสตวปก ใชนาไหลผานคอกปศสตวหรอมาจากแหลงนาทอาจปนเปอนจากมลสตวไมเคยตรวจสอบและวเคราะหคณภาพนา หรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนด

เคยสมตรวจตวอยางผลตผลและตรวจพบ E. coli มากกวา 20 ซเอฟย/กรม (CFU/g)


1.3 แหลงนาทใชไหลผานโรงงานอตสาหกรรม ใชนาไหลผานโรงงานอตสาหกรรมโดยไมเคยตรวจสอบและวเคราะหคณภาพนา หรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนด


1.4 แหลงนาทใชไหลผานเขตเกษตรกรรมทมการใชสารเคมมาก

ไมเคยตรวจสอบและวเคราะหคณภาพนาหรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนด


DPU

74


1.5 บรเวณบอ/สระเคยเปนทตงโรงพยาบาลมากอน (5 ป)


ไมเคยบาบดนากอนใช หรอนาทผานการบาบดแลวยงไมผานเกณฑ

1.6 บรเวณบอ/สระเคยเปนคอกปศสตวมากอน (2 ป)



1.7 บรเวณบอ/สระเคยเปนโรงงานอตสาหกรรม ไมเคยตรวจสอบและวเคราะหคณภาพนาหรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนด?


1.8 นาในบอ/สระมโอกาสปนเปอนจากสารเคมทพนในฟารม

ไมมมาตรการปองกนทปลอดภยเพยงพอและบอนาอยกลางสวนทมการใชสารเคมโดยรอบ


1.9 นาในบอ/สระมโอกาสปนเปอนสารเคมทใชจากฟารมใกลเคยง

ไมมมาตรการปองกนทปลอดภยเพยงพอและบอนาอยใกลฟารมขางเคยงทมการใชสารเคม


1.10 นาในบอ/สระเคยมการตรวจวเคราะหพบสารพษตกคาง

ไมเคยบาบดนากอนใชหรอนาทผานการบาบดแลวยงไมผานเกณฑในรอบสดทายทสงตรวจ

1.11 นาในบอ/สระเคยมการตรวจวเคราะหพบโลหะหนก

ไมเคยบาบดนากอนใชหรอนาทผานการบาบดแลวยงไมผานเกณฑในรอบสดทายท

DPU

75


สงตรวจ

1.12 นาในบอ/สระเคยมการตรวจวเคราะหพบจลนทรยโคลฟอรม

วเคราะหคณภาพนาและตรวจพบปรมาณจลนทรยโคลฟอรมมากกวา 1,000 ตว/100 มลลลตร

ไมเคยบาบดนากอนใชหรอนาทผานการบาบดแลวยงไมผานเกณฑในรอบสดทายทสงตรวจ

1.13 นาจากแหลงนาทใชมโอกาสทจะสมผสกบผลตผลโดยตรง

1) ไมเคยตรวจสอบและวเคราะหคณภาพนาและผลผลตหรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนด ในครงสดทายทตรวจ? 2) มการใชนาภายใน 2 วน กอนการเกบเกยวหรอมสวนใดของพชทไดรบนาแลวเกบความชนไวจนอาจเปนบอเกดของจลนทรยไดแก ผก เหด เงาะ ฯลฯ

ตารางท 2 คาถามขอกาหนดท 2: พนทปลก



2.1 ฟารมปลกเคยเปนทตงของโรงพยาบาล ตรวจประวตการใชทดนยอนหลง 3 ปขนไป พบวาเคยเปนทตงโรงพยาบาล

ไมเคยตรวจสอบและวเคราะหคณภาพดนหรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนด

DPU

76


2.2 ฟารมปลกเคยเปนทตงคอกปศสตว ตรวจประวตการใชทดนยอนหลง 3 ปขนไปพบวาเคยเปนทตงคอกปศสตว


2.3 ฟารมปลกเคยเปนทตงโรงงานอตสาหกรรม ตรวจประวตการใชทดนยอนหลง 3 ปขนไปพบวาเคยเปนทตงโรงงานอตสาหกรรม


2.4 ฟารมปลกเคยเปนสถานททงขยะ ตรวจประวตการใชทดนยอนหลง 3 ปขนไปพบวาเคยเปนสถานททงขยะ


2.5 ฟารมปลกเคยเปนสถานททงสารเคม ตรวจประวตการใชทดนยอนหลง 3ปขนไปพบวาเคยเปนสถานทสารเคม


2.6 ฟารมปลกเคยปลกพชทมการใชสารเคมมาก ตรวจประวตการใชทดนยอนหลง 3ปขนไปพบวาเคยปลกพชทมการใชสารเคมมาก ไดแก ผก และพชตระกลแตง เปนตน


2.7 ฟารมปลกเคยมการใสปยคอกทไมไดหมก (สด) กอนลงในดน

ไมมการจดการเพอลดความเสยง ทปลอดภยเพยงพอ เชนนาปยไปผานกระบวนการหมก

2.8 ฟารมปลกเคยมการใสปยทปนเปอนโลหะหนก

ใชปยปลอมหรอปยทไมผานการขนทะเบยนกบกรมวชาการเกษตรและมทะเบยนปย

ไมเคยสงปยและผลผลตตรวจวเคราะหหรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนด

2.9 ฟารมปลกเคยมการใชสารเคมในกลม คารบาเมท, ออรแกโนคลอรนและออรแกโนฟอสเฟต1/

ใชสารเคมทไมผานการขนทะเบยนวตถอนตรายทางการเกษตรกบกรมวชาการเกษตร

ไมเคยสงวเคราะหผลผลต หรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนดหรอตรวจสอบพบสารพษกลมออรแกโนคลอรน (organochlorine, OC) และออรแกโนฟอสเฟต (organophosphate, OP) เกนคาความปลอดภย

DPU

77


มาตรฐาน ?

2.10 การตรวจวเคราะหดนในฟารมปลกเคยพบสารกาจดศตรพชทมพษสง

ไมเคยสงดนตรวจวเคราะห หรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนดในครงสดทายทตรวจ

2.11 การตรวจวเคราะหดนในฟารมปลกเคยพบโลหะหนกตกคางในดน

ไมเคยสงดนตรวจวเคราะห หรอเคยตรวจสอบแลวไมผานเกณฑทกาหนดในครงสดทายทตรวจ

2.12 ในขนตอนการผลตผลผลตมโอกาสสมผสกบดนตลอดเวลา

การเกบเกยวผกและไมผลไมมวสดรองพนเชน ผาใบ ตะกรา ทสะอาด

ตารางท 3 คาถามขอกาหนดท 3: การใชวตถอนตรายทางการเกษตร



3.1 ใชสารเคมทไมไดขนทะเบยนอยางถกตองตามกฎหมายในการกาจดศตรพช1/

สารเคมทใชไมมเลขททะเบยนวตถอนตรายบนฉลาก

สงดนและผลผลตตรวจวเคราะหแลวไมผานเกณฑทกาหนด

3.2 ใชสารเคมทประกาศหามใชในการกาจดศตรพช2/

2/ สารเคมทประกาศหามใชดในเอกสารสนบสนนระบบการจดการคณภาพ : GAP

DPU

78


พช แลวพบวามการนามาใช

3.3 ใชสารเคมทไมเหมาะสมกบชนดพชและศตรพช

ไมรจกศตรพช ชนดและอตราการใชสารปองกนกาจดศตรพช

ไมมหรอไมไดปฏบตตามแผนควบคมคณภาพ

จากการสารวจศตรพชและการปองกนกาจดหรอแผนควบคณคณภาพ พบการใชสารเคมเกดปรมาณทกาหนด

3.4 ใชสารเคมในอตราทนอกเหนอจากคาแนะนาในฉลาก

จากการสารวจศตรพชและการปองกนกาจดหรอแผนควบคณคณภาพ พบการใชสารเคมเกนปรมาณทกาหนด

3.5 ใชสารเคมทประเทศผนาเขาหามใชในการกาจดศตรพชของพชทจะสงออก3/ (เอกสารสนบสนนระบบการจดการคณภาพ : GAP พช)

3.6 สถานทเกบสารเคมอยตดกบทพกอาศย

3.7 การจดวางสารเคมและวตถอนตรายอยใกลมอเดกเสยงตอการเกดอนตราย

3.8 สถานทเกบสารเคมไมมหลงคากนแดดและฝน

1.กรณซอสารเคมและใชหมดภายในครงเดยว (ผาน ใหตอบวา "ไมใช") 2.กรณใชโองทมฝาปดหรอตทปดมดชด (ผาน ใหตอบวา "ไมใช")

3.9 สถานทจดวางสารเคมอยตดหรออยใกลกบ กรณซอสารเคมและใชหมดภายในครงเดยว

DPU

79


สถานทประกอบอาหาร (ผาน ใหตอบวา "ไมใช")

3.10 สถานทเกบสารเคมอยใกลแหลงนาและมโอกาสทจะปนเปอนลงไปในแหลงนา

กรณนาทงจากการลางอปกรณทเกยวกบเคม ไมมบอทรายรองรบมความเสยงปนเปอนลงสแหลงนา (ไมผาน ใหตอบวา "ใช")

3.11 ภาชนะบรรจสารเคมไมมการตดฉลากหรอปาย

ฉลากหรอปายหลดเลอน ไมไดเขยนหรอระบชอสารเคมไว

3.12 มการถายเทสารเคมไปเกบไวในภาชนะอนทาใหมโอกาสนาไปใชผดไดงาย

กรณถายเทสารเคมไดมการเขยนหรอระบชอสารเคมไวอยางชดเจน (ผาน ใหตอบวา "ไมใช")

3.13 กอนการใชสารเคมไมเคยอานฉลากกอนการใชสารเคม

3.14 ในขณะฉดพนสารเคมไมเคยสวมเครองปองกนตวเอง

3.15 หลงการฉดพนสารเคมไมทาความสะอาดรางกาย

3.16 หลงฉดพนสารเคมไมทาความสะอาดอปกรณพนสารเคมทกครงหลงการใช

3.17 พนสารเคมกาจดศตรพชในชวงใกลเกบเกยวผลผลต

ไมไดหยดใชสารปองกนกาจดศตรพชกอนการเกบเกยวตามทระบไวในฉลากกากบการใชสารปองกนกาจดศตรพชแตละชนด

DPU

80

ตารางท 4 คาถามขอกาหนดท 4: การเกบรกษาและการขนยายผลตผลในฟารม



4.1 ไมมสถานทเกบรกษาผลตผลโดยเฉพาะ (กรณสงขายผลผลตกอนกระบวนการนใหคลก "ผาน")

4.2 สถานทเกบรกษาผลตผลไมสะอาดหรอรกรงรง หรอไมเปนสดสวน (กรณสงขายผลผลตกอนกระบวนการนใหคลก "ผาน")

4.3 สถานทเกบรกษาผลตผลอบทบไมมการถายเทของอากาศทเหมาะสม (กรณสงขายผลผลตกอนกระบวนการนใหคลก "ผาน")

DPU

81


4.4 ภาชนะบรรจผลตผลสาหรบเกบรกษาไมสะอาดและไมปลอดภย

ไมทาความสะอาดทกครงกอนการใชงานและเมอใชงานเสรจแลวตองทาความสะอาดกอนนาไปเกบ?

ภาชนะทใชในการบรรจและการขนสงผลตผลไมไดแยกตางหากจากภาชนะทใชในการขนยาย หรอขนสงสารเคม หรอปย?

4.5 สถานทเกบรกษาผลตผลมอณหภมความชนทไมเหมาะสมกบการเกบรกษาผลตผล (กรณสงขายผลผลตกอนกระบวนการนใหคลก "ผาน")

4.6 สถานทเกบรกษาผลตผลอยในบรเวณเดยวกนกบสถานทวางสารเคม (กรณสงขายผลผลตกอนกระบวนการนใหคลก "ผาน")

4.7 สถานทเกบรกษาผลตผลไมสามารถปองกนหนหรอแมลงสาบและ/หรอพาหะนาโรคอน ๆ ได (กรณสงขายผลผลตกอนกระบวนการนใหคลก "ผาน")

4.8 พาหนะทใชในการขนยายผลตผลไมเหมาะสมและไมมวสดปองกนแดดและฝน

4.9 พาหนะทใชขนยายผลตผลไมมการบารงรกษาทด

4.10 แรงงานไมมความระมดระวงในการปฏบตการขนยายผลตผล

DPU

82


4.11 การจดวางภาชนะบรรจผลตผลในสถานทเกบรกษามกจะซอนกนหลายชน

4.12 ไมรกษาเวลาในการขนสงผลตผลไปถงปลายทาง

ตารางท 5 คาถามขอกาหนดท 5: การบนทกขอมล



5.1 ไมเคยจดบนทกขอมลการใชสารเคมในฟารมปลกในแบบบนทก

จดบนทกขอมลการใชสารเคมและไมตรงกบแหลงทมาของปจจยการผลตซงทาใหไมสามารถตรวจสอบยอนหลงได

5.2 ไมเคยจดบนทกขอมลโรคและแมลงศตรพชทพบในฟารมปลก

5.3 ขอมลการใชสารเคมในแบบบนทกไมตรงกบชนดของสารเคมทพบจากการตรวจพนจ

5.4 ขอมลโรคและแมลงศตรพชทบนทกไวในฟารมปลกไมตรงกบทพบเหนจากการตรวจพนจ

โรคและศตรพชทตรวจพบ มปรมาณมากไมใชลกษณะทแรกเรมการแพรกระจาย

DPU

83


5.5 ขอมลการปฏบตทางเขตกรรมทบนทกไมนาเชอวาจะสงผลใหไดผลผลตทมคณภาพ

กรณถาบนทกวาไมไดใชสารเคมเลยแตผลผลตสวยและไมสอดคลองกน

ไมเคยสงผลผลตตรวจวเคราะหหรอผลการตรวจผลผลตพบสารเคมทไมไดระบวาเปนปจจยการผลต

ตารางท 6 คาถามขอกาหนดท 6: ผลตผลปลอดจากศตรพช


ทเรยน

6.1 สารวจและพบการระบาดและการเขาทาลายของแมลงศตรสาคญทเปนจดวกฤตทตองควบคมตามทระบในแผนควบคมการผลตมากกวา 10% ของจานวนตนในฟารม

เมอทาการสมตรวจพบการเขาทาลายของแมลงศตรพชแตยงไมมวธปองกนกาจด หรออาจสงผลตอผลผลต ไดแก (1) ตนใบ: เพลยไกแจเพลยจกจนฝอย หนอนกนใบ ไรแดง หนอนดวงหนวดยาว ถกทาลายมาก 30%ของพนทใบทงตน (2) ดอก: เพลยไฟมากกวา 5 ตวตอชอดอก, หนอนกนดอกมากกวาหรอเทากบ 20%ของดอกทงหมดบนตน

DPU

84


(3) ผล: หนอนกนขวผล 10% ของจานวนผลทงหมด, หนอนเจาะเมลดผล 10% ของจานวนผลทงหมด, พบตวเตมวยของหนอนเจาะเมลดตวแรกตอกบดบแสงไฟ

6.2 สารวจและพบการระบาดของโรคพชทสาคญทเปนจดวกฤตทตองควบคมตามทระบในแผนควบคมการผลตมากกวา 5% ของจานวนตนในฟารม

เมอทาการสมตรวจพบการเขาทาลายของโรคพชมากกวาคาควบคมในแผนควบคมการผลต ไดแก ใบเสยหายจากโรคใบไหม 30%ของพนทใบทงตน, ใบเสยหายจากโรคใบตด 10% ของพนทใบทงตน, ใบเสยหาย และลาตน ราก กงโคนเนาจากเชอราไฟทอปธอรา10%, โรคราสชมพ 5%ของกงทงหมด, ดอกถกทาลายจากโรคเชอราไฟทอปธอราและโรคแอนแทรคโนสมากกวาหรอเทากบ 20%ของดอกทงหมดบนตน

6.3 ผลตผลทเกบเกยวมาแลวพบวามแมลงศตรและการทาลายของโรคพชสาคญทเปนจดวกฤตทตองควบคมมากกวา 10% ของจานวนผลตผลทเกบเกยวแลว

เมอทาการสมตรวจพบการเขาทาลายของแมลงศตรพชมากกวา 10% ของจานวนผลตผลทเกบเกยวแลว ไดแก หนอนกนขวผล, หนอนเจาะเมลดผล, พบตวเตมวยของหนอนเจาะเมลด

6.4 ผลตผลทผานการคดแยกแลวยงคงพบแมลง

DPU

85


ศตรและโรคพชตดอย

ลาไย


เมอทาการสมตรวจพบการเขาทาลายของแมลงศตรพชแตยงไมมวธปองกนกาจด หรออาจสงผลตอผลผลต ไดแก (1) ใบ: ของหนอนชอนใบ 10% ของใบออนหรอยอดออนทงตน, ไรสขาดดกนนาเลยงบนยอดออนทาใหแตกเปนพมฝอยคลายไมกวาด (2) ดอก: พบไรสขา, ชอดอกหรอชอผลออน มการวางไขหรอมตวออนมวน-ลาไยทาลายเกน 10% ของชอดอกทสารวจ (3) ผล: เพลยหอย และเพลยแปงทาลายชอผลเกน 10%, หนอนเจาะขวผลเกน 5%, ผเสอมวนหวานทาลายผลเกน 10%, พบอาการโรคผลเนาหรอโรครานาฝน 1 ชอผล

6.2 สารวจและพบการระบาดของโรคพชทสาคญทเปนจดวกฤตทตองควบคมตามทระบในแผนควบคมการผลตมากกวา 5% ของจานวน

เมอทาการสมตรวจพบการเขาทาลายของโรคพชมากกวาคาควบคมในแผนควบคมการผลต ไดแก โรครานาฝนและใบไหม โรครากเนา

DPU

86


ตนในฟารม และโคนเนา โรคพมไมกวาด 30% ของพนทใบออนทงตน


เมอทาการสมตรวจพบการเขาทาลายของแมลงศตรพชมากกวา 10% ของจานวนผลตผลทเกบเกยวแลว ไดแก (1) เพลยหอย และเพลยแปงทาลายชอผลเกน 10% (2) หนอนเจาะขวผลเกน 5% (3) ผเสอมวนหวานทาลายผลเกน 10% (4) พบอาการโรคผลเนาหรอโรครานาฝน 1 ชอผล

6.4 ผลตผลทผานการคดแยกแลวยงคงพบแมลงศตรและโรคพชตดอย

มงคด


เมอทาการสมตรวจพบการเขาทาลายของแมลงศตรพชแตยงไมมวธปองกนกาจด หรออาจสงผลตอผลผลต ไดแก (1) ใบออน:เพลยไฟ เกน 1 ตวตอยอด , หนอนชอนใบ เกน 30% ของยอดทงหมด, • หนอนกนใบออนเกน 20% ของยอดทงหมด

DPU

87


(2) ดอก: เพลยไฟทาใหกลบเลยงไมเขยว, ไรขาวมากกวา 1 ตวตอ 1 ดอก (3) ผล: พบเพลยไฟเกน 1 ตวตอ 4 ผล, ผลถกทาลายจากไรขาว เพลยแปงและมดเกน 10%

6.2 สารวจและพบการระบาดของโรคพชทสาคญทเปนจดวกฤตทตองควบคมตามทระบในแผนควบคมการผลตมากกวา 5% ของจานวนตนในฟารม

เมอทาการสมตรวจพบการเขาทาลายของโรคพชมากกวาคาควบคมในแผนควบคมการผลต ไดแก โรคใบจดพบอาการของโรคประมาณ 10% ของยอดทงหมด


เมอทาการสมตรวจพบการเขาทาลายของแมลงศตรพชมากกวา 10% ของจานวนผลตผลทเกบเกยวแลว ไดแก (1) การปองกนกาจดเพลยไฟ ระยะดอก และ (2)ระยะตดผลพบเพลยไฟเกน 1 ตวตอ 4 ผล

6.4 ผลตผลทผานการคดแยกแลวยงคงพบแมลงศตรและโรคพชตดอย

ตารางท 7 คาถามขอกาหนดท 7: การจดการกระบวนการผลตเพอใหไดผลตผลคณภาพ

DPU

88



7.1 ในแตละชวงของการเจรญเตบโตและการพฒนาการของพชทเปนจดวกฤตทตองควบคมตามทระบในแผนควบคมการผลตไมมการบนทกขอมล

7.2 ไมสนใจและไมปฏบตตามแผนควบคมการผลตทระบวาเปนจดวกฤตทตองควบคมดานคณภาพ

7.3 ไมเขาใจและไมสามารถอธบายวธการปฏบตในแตละขนตอนการผลตเพอใหไดผลตผลคณภาพได

7.4 ไมเคยใหความรดานกระบวนการผลตแกแรงงานทมหนาทรบผดชอบดานการผลต

7.5 ผลตผลทเกบเกยวมาแลวพบวาเปนผลตผลทไมตรงกบวตถประสงคคณภาพมากกวา 10% ของจานวนผลตผลทเกบเกยว (ตรวจดจากผลผลตทคดออก และ/หรอบนทกการคดแยกผลผลตกรณสงขายผลผลตกอนกระบวนการนใหคลก "ผาน")

DPU

89


7.6 ผลตผลทผานการคดแยกแลวยงพบวามผลตผลดอยคณภาพคละปนอยมากกวาเกณฑทกาหนดไว (กรณสงขายผลผลตกอนกระบวนการนใหคลก "ผาน")

ตรวจดการคละปนมากกวาเกณฑ 10 % และ/หรอบนทกการคละปน

ตารางท 8 คาถามขอกาหนดท 8:การเกบเกยวและการปฏบตหลงการเกบเกยว



8.1 ไมมการบนทกขอมลชวงการเจรญเตบโตและ/หรอการพฒนาการของผลเพอใชเปนตวบงชระยะเวลาเกบเกยว

ไมมขอมลวนทดอกบานและ/หรอวนทชวยผสมเกสร

ทเรยน

8.2 การเกบเกยวผลผลตประเมนความแกออนดวยสายตาอยางเดยว

กรณทเรยนไมไดประเมนความแกหลายวธ ไดแก (1) นบอายหลงวนดอกบาน

DPU

90


(2) สงเกตกานผล หนาม รอยแยกระหวางพผล สเนอ (3) เคาะเปลอก (4) ชมปลง

ลาไย


กรณลาไยไมไดประเมนความแกหลายวธ ไดแก (1) นบอายหลงดอกบาน (2) สงเกตผลมขนาดโตเตมทผวเปลอกเรยบและมสคลา

มงคด


กรณมงคดไมไดประเมนความแกหลายวธไดแก (1) นบอายหลงตดผล (2) การเปลยนสระยะทผลมสเหลองออนอมชมพมสชมพกระจายทวทงผลเปนระยะออนทสดสาหรบการเกบเกยวเพอใหไดผลทมคณภาพดสวนระยะทมสชมพสมาเสมอจดประเรมขยายมารวมกนเปนระยะทเหมาะ

DPU

91


สาหรบการสงออกตางประเทศ


8.3 เกบเกยวผลผลตโดยไมคานงถงความแกออนตามทตลาดตองการ

8.4 ใชอปกรณเกบเกยวทมโอกาสเสยงทจะทาใหผลผลตเสยหายไดงาย

8.5 ใชอปกรณหรอภาชนะทไมสะอาดบรรจผลตผลหลงจากเกบเกยว

8.6 การเกบเกยวผลผลตเสยงตอการปนเปอนจลนทรยทเปนอนตรายตอการบรโภค

8.7 การเกบเกยวผลผลตโดยไมคานงถงสภาพแวดลอมทอาจทาใหผลผลตสญเสยคณภาพ

8.8 ไมระมดระวงในการเกบเกยวทาใหมผลกระทบกระเทอนกบตนพชและผลผลตเสยหายได

8.9 นาทใชในกระบวนการหลงการเกบเกยวผลตผลมความเสยงตอการบรโภค (กรณไมมกระบวนการนใหคลก "ผาน")

นาทใชกบผลตผลในการปฏบตหลงการเกบเกยวเปนนาทใชบรโภคไดไดแก (1) นาประปาทผานการกรองหรอฆาเชอดวย

DPU

92


คลอรนจากผใหบรการ (2) นากรอง

8.10 ภาชนะบรรจผลตผลไมมการบหรอรองดวยวสดทออนนมเพอปองกนผลตผลมรอยตาหนหรอรอยชา

8.11 การจดเรยงภาชนะบรรจผลตผลไมคานงถงนาหนกกดทบทอาจเปนอนตรายกบผลผลต

8.12 การเคลอนยายผลตผลจากในฟารมมายงโรงคดแยกไมคานงถงการกระทบกระแทกของผลตผล

8.13 ผปฏบตการคดแยกไมไดคานงถงสขอนามยเชนปฏบตงานระหวางเจบปวย ลางมอกอนปฏบตงานทกครงเปนตน

8.14 สถานทปฏบตงานคดแยกและ/หรอบรรจผลตผลไมเหมาะสมเชนสกปรกคบแคบไมมหลงคาวางผลผลตบนพนเปนตน

8.15 ผลตผลกอนการคดแยกและบรรจหบหอไมมการลดความรอน (Pre-cooling) (กรณสงขายผลผลตกอนกระบวนการนหรอชนดของผลตผลทไมจาเปนตองลดความรอน

DPU

93


ใหคลก "ผาน")

8.16 ผปฏบตการคดแยกไมมความรประสบการณเพยงพอหรอไมไดรบการฝกฝน

8.17 ไมเคยใหความรดานการเกบเกยวแกแรงงานทมหนาทรบผดชอบการเกบเกยว

DPU

93

ประวตผเขยน

ชอ-นามสกล นางสาวฉตรมณ เพชรผง ประวตการศกษา วทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลยการอาหาร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต ปพ.ศ. 2547 ตาแหนงและสถานททางานปจจบน นกวจย สถาบนนวตกรรมเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร DPU

Documents

DPU ฉัตรมณี เพชรผ ึ้งlibdoc.dpu.ac.th/thesis/149445.pdf · 2015-03-06 · 3.7 หน าจอระบบสนับสนุนการติันใจในการประเมดส