dr Barbara Worek UJ

2014

dr Barbara Worek UJSzczecin

11 czerwca 2014

Bilans Kapitału Ludzkiego

Uczenie się przez całe życie – wyzwanie globalne czy lokalne?


Plan prezentacji

Jaki jest poziom aktywności edukacyjnej dorosłych Polaków?

Kto się uczy a kto nie? Czynniki różnicujące aktywność edukacyjną.

Czy region ma znaczenie? Regionalne zróżnicowanie:

poziomu zaangażowania edukacyjnego dorosłych;

poziomu inwestycji w kadry w przedsiębiorstwach;

sytuacji w sektorze szkoleniowym.

Globalne i lokalne wyzwania w obszarze uczenia się dorosłych.


Jaki jest poziom aktywności edukacyjnej dorosłych Polaków?

Podnoszenie kompetencji wśród osób w wieku 18-59/64 lata w ostatnich 12 miesiącach (w %)

− 35% dorosłych Polaków w jakikolwiek sposób podnosiło swoje kompetencje (8,7 mln. osób)

− W nieobowiązkowych kursach i szkoleniach w 2013 r. uczestniczyło 14% dorosłych Polaków (3,4 mln. osób). 5% uczestniczyło w kursach obowiązkowych

− Poprzez samokształcenie rozwijało swoje umiejętności 17% dorosłych Polaków (4 mln. osób)

− W żaden sposób nie rozwijało swoich kompetencji 65% dorosłych Polaków.

− 39% spośród osób, które nie uczestniczyływ szkoleniach w 2013 r. zadeklarowało, że nie uczestniczyło w nich nigdy

− 1/3 osób w wieku powyżej 30 lat nigdy nie uczestniczyła w żadnych szkoleniach

Bilans Kapitału LudzkiegoCzy poziom aktywności edukacyjnej dorosłych Polaków się zmienia? (BAEL)

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012UE 28 8,4 9,1 9,5 9,4 9,3 9,3 9,2 9,1 8,8 9,0Dania 24,2 25,6 27,4 29,2 29,0 29,9 31,2 32,5 32,3 31,6Szwecja : : 17,4 18,4 18,6 22,2 22,2 24,4 24,9 26,7Finlandia 22,4 22,8 22,5 23,1 23,4 23,1 22,1 23,0 23,8 24,5Holandia 16,4 16,4 15,9 15,6 16,6 17,0 17,0 16,6 16,7 16,5Wielka Brytania 27,2 29,0 27,6 26,7 20,0 19,9 20,1 19,4 15,8 15,8Austria 8,6 11,6 12,9 13,1 12,8 13,2 13,8 13,7 13,4 14,1Luksemburg 6,5 9,8 8,5 8,2 7,0 8,5 13,4 13,4 13,6 13,9Słowenia 13,3 16,2 15,3 15,0 14,8 13,9 14,6 16,2 15,9 13,8Estonia 6,7 6,4 5,9 6,5 7,0 9,8 10,5 10,9 12,0 12,9Czechy 5,1 5,8 5,6 5,6 5,7 7,8 6,8 7,5 11,4 10,8Hiszpania 4,7 4,7 10,5 10,4 10,4 10,4 10,4 10,8 10,8 10,7Portugalia 3,2 4,3 4,1 4,2 4,4 5,3 6,5 5,8 11,6 10,6Niemcy 6,0 7,4 7,7 7,5 7,8 7,9 7,8 7,7 7,8 7,9Cypr 7,9 9,3 5,9 7,1 8,4 8,5 7,8 7,7 7,5 7,4Irlandia 5,9 6,1 7,4 7,3 7,6 7,0 6,3 6,8 6,8 7,1Malta 4,2 4,3 5,3 5,5 6,0 6,2 6,1 6,2 6,5 7,0Łotwa 7,8 8,4 7,9 6,9 7,1 6,8 5,3 5,0 5,1 6,9Belgia 7,0 8,6 8,3 7,5 7,2 6,8 6,8 7,2 7,1 6,6Włochy 4,5 6,3 5,8 6,1 6,2 6,3 6,0 6,2 5,7 6,6Francja 6,8 6,0 5,9 6,4 6,1 6,0 5,7 5,0 5,5 5,7Litwa 3,8 5,9 6,0 4,9 5,3 4,9 4,5 3,9 5,7 5,2Polska 4,4 5,0 4,9 4,7 5,1 4,7 4,7 5,2 4,4 4,5Słowacja 3,7 4,3 4,6 4,1 3,9 3,3 2,8 2,8 3,9 3,1Grecja 2,6 1,8 1,9 1,9 2,1 2,9 3,3 3,0 2,4 2,9Węgry 4,5 4,0 3,9 3,8 3,6 3,1 2,7 2,8 2,7 2,8Chorwacja 1,8 1,9 2,1 2,9 2,4 2,2 2,3 2,2 2,3 2,4Bułgaria 1,3 1,3 1,3 1,3 1,3 1,4 1,4 1,2 1,3 1,5Rumunia 1,1 1,5 1,6 1,3 1,3 1,5 1,5 1,3 1,6 1,4


Dlaczego się nie szkolimy?

Przyczyny Pracujący Bezrobotni Nieaktywni Ogółem

Nie potrzebował w pracy 65 24 21 46

Nie miał czasu z powodów osobistych 5 9 15 9

Nie miał motywacji do dokształcania się

4 10 8 6

Nie było w pobliżu interesujących kursów

4 17 3 6

W moim wieku nie ma sensu się dokształcać

3 4 11 5

Stan zdrowia nie pozwalał 1 2 12 4

Nie miał czasu z powodów zawodowych 6 2 1 4

Kursy/szkolenia były zbyt drogie 3 10 3 4

Nie spełniał wymogów formalnych 1 8 3 3

Nie miał poparcia/zachęty ze strony pracodawcy

3 3 0 2

Dotychczasowe niewiele mi dały 1 3 1 1

Inne powody 3 8 16 8

Trudno powiedzieć 17 24 22 19

Ogółem 8007 1845 4411 14263


Czego się uczymy na kursach i szkoleniach?

TematykaKursy, szkolenia

(%)Samokszt. (%)

BHP, Ppoż. 37 1Tematyka medyczna, praca socjalna, psychologia, pierwsza pomoc

10 7

Budownictwo i przemysł 9 10Informatyka, komputery 6 17Inne specjalistyczne zawodowe 5 10Szkolnictwo, edukacja, pedagogika 5 9Handel, sprzedaż i obsługa klienta 5 2Rozwój osobisty, kompetencje ogólne 5 10Prawo jazdy inne niż A i B, uprawnienia dla kierowców, transport

4 1

Tematyka prawna 4 6Usługi osobiste, fryzjer, kosmetyka, opieka 4 3Gastronomia, turystyka, hotelarstwo, rekreacja, czas wolny

3 4

Języki obce 3 12N ogółem 3115 2550


Kto pokrywa koszty szkoleń?

− Pracodawcy pokrywają 61% kosztów szkoleń, drugim w kolejności źródłem finansowania są środki instytucji publicznych (Urząd Pracy, inna instytucja).

− W przypadku osób pracujących blisko ¾ szkoleń finansują pracodawcy− Środki własne mają niewielki udział w finansowaniu szkoleń− Ponad ¾ osób pracujących nie poniosło żadnych wydatków na szkolenia− Jedynie 9% spośród osób, które finansowały szkolenia z własnych środków, wydało w ciągu roku na szkolenie

więcej niż 1000 zł.

Źródło finansowania szkoleń Udział środków własnych w finansowaniu


Uczenie się dorosłych a aktywność zawodowa

Uczestnictwo w kształceniu pozaformalnym a sytuacja zawodowa (w %)

− Aktywności szkoleniowej sprzyja aktywność zawodowa: najczęściej podnoszą swoje kompetencje osoby pracujące

− Do aktywności szkoleniowej motywują głównie powody o charakterze zawodowym

− Ale: istotną motywacją do szkoleń jest też rozwój własnych zainteresowań

Powody kształcenia 2010 2011 2012 2013

Podniesienie umiejętności potrzebnych w obecnej pracy

- - 66 64

Chęć podjęcia nowej pracy - - 11 12

Chęć rozpoczęcia własnej dział. gosp. 3 3 3 3

Rozwój własnych zainteresowań 33 31 34 32

Certyfikat/świadectwo/dyplom 21 19 23 24

Zmniejszenie ryzyka utraty pracy 7 6 9 10

Poznanie nowych osób/przyjemność 5 4 5 5

Wymóg pracodawcy 17 15 25 26

Możliwość bezpłatnego udziału 16 13 14 14

Skierowanie z urzędu pracy 3 2 2 2

Zdobycie kwalifikacji zawodowych 40 40 - -

Doskonalenie kwalifikacji zawodowych 56 59 - -

Zmiana kwalifikacji zawodowych 8 7 - -

Inny 2 3 4 5

N ogółem 2247 2384 2601 2443

Bilans Kapitału LudzkiegoUczenie się dorosłych a poziom wykształcenia i stanowisko pracy

Kształcenie pozaformalne a stanowisko pracy (w %)

Aktywności szkoleniowej sprzyja wyższe wykształcenie

Jednak nawet wśród osób z wyższym wykształceniem tylko 1/3 rozwijała swoje kompetencje poprzez szkolenia i kursy

Największy wpływ a na zaangażowanie edukacyjne osób dorosłych ma jednak zajmowane stanowisko pracy: najbardziej aktywni szkoleniowo są specjaliści: prawnicy, nauczyciele, lekarze, specjaliści z zakresu zarządzania

Kształcenie pozaformalne a poziom wykształcenia (w %)


Aktywność szkoleniowa w różnym wieku a sytuacja zawodowa i wykształcenie

− Wiek nie jest czynnikiem najsilniej obniżającym aktywność szkoleniową

− Takimi czynnikami są przede wszystkim bierność zawodowa i niskie wykształcenie

− Niskim poziomem aktywności edukacyjnej cechują się osoby starsze o niższym wykształceniu oraz nieaktywne zawodowo

− Wśród pracujących kobiet szczyt aktywności szkoleniowej ma miejsce w wieku 40-54 lata

− Wśród pracujących mężczyzn aktywność szkoleniowa spada po 35 roku życia

− Biorąc pod uwagę poziom wykształcenia osób z danej kohorty wieku, aktywnością szkoleniową wyróżniają się znów kobiety posiadające wykształcenie wyższe, będące w wieku 45-49 lat


Czy region ma znaczenie?


Kształcenie pozaformalne i samokształcenie a województwo


Prawdopodobieństwo uczestnictwa w kształceniu pozaformalnym specjalistów i robotników wykwalifikowanych o identycznych charakterystykach w zależności od zamieszkiwanego województwa

podl

ask

mal

opol

lube

l

war

.-maz

lodz

slask

podk

arp

lubu

wlk

pol

kuj.-

pom

doln

sl

swie

tokr

z

zach

pom

pom

or

maz

ow opol

0

10

20

30

40

50

60

70

80

69

61 6058

55 53 53 53 52 51 50 50 49 4845

40

45

37 3634

31 30 29 29 29 28 27 27 27 25 2320

specjaliści robotnicy wykw.


Inwestycje pracodawców w kadry w regionach

Wskaźnik dostępności szkoleń w 2012 r. w podziale na województwa

Regionalne zróżnicowanie aktywności szkoleniowej pracodawców w 2012 r.


Regionalne zróżnicowanie liczby firm i instytucji szkoleniowych


Wielkość obrotów firm i instytucji szkoleniowych a województwo

Województwo 2009 2010 2011 2012Podkarpackie

411 947 zł 1 190 289

zł 1 154 707 zł 1 406 270 zł

Lubuskie 537 262 zł

604 402 zł

516 852 zł 1 209 278 zł

Świętokrzyskie 837 411 zł

752 794 zł

1 021 825 zł 1 067 435 zł

Kujawsko-pomorskie

751 697 zł 602 474

zł 1 245 812 zł 1 042 513 zł

Mazowieckie 598 116 zł

723 192 zł

879 417 zł 970 614 zł

Warmińsko-mazurskie

314 810 zł 458 837

zł 775 164 zł 927 980 zł

Śląskie 667 818 zł

705 110 zł

745 889 zł 873 380 zł

Małopolskie 617 538 zł

748 630 zł

828 068 zł 862 823 zł

Wielkopolskie 368 823 zł

469 546 zł

651 769 zł 830 215 zł

Podlaskie 439 519 zł

522 211 zł

943 530 zł 769 689 zł

Opolskie 450 762 zł

418 651 zł

1 414 225 zł 766 636 zł

Dolnośląskie 752 688 zł

739 179 zł

694 882 zł 695 463 zł

Pomorskie 492 918 zł

870 515 zł

1 125 049 zł 688 695 zł

Lubelskie 694 813 zł

733 007 zł

1 087 817 zł 684 854 zł

Zachodniopomorskie

608 719 zł 641 178

zł 527 407 zł 654 259 zł

Łódzkie 548 664 zł

925 615 zł

634 666 zł 565 879 zł

Polska 554 690 zł

680 460 zł

823 969 zł 827 215 zł


Liczba klientów firm i instytucji szkoleniowych a województwo

Województwo 2009 2010 2011 2012Podlaskie 435 462 408 564Zachodniopomorskie

308 362 410429

Wielkopolskie 408 305 328 397Kujawsko-pomorskie

431 365 310378

Lubelskie 414 430 455 365Małopolskie 382 334 387 354Pomorskie 367 395 501 340Mazowieckie 398 289 356 333Podkarpackie 418 370 466 324Świętokrzyskie 407 429 520 324Śląskie 455 328 326 314Opolskie 360 273 283 309Lubuskie 321 174 315 303Łódzkie 377 298 313 285Warmińsko-mazurskie

310 257 265281

Dolnośląskie 398 307 302 280Polska 394 330 361 339


Działania projakościowe w sektorze szkoleniowym a województwo

Podlaskie

Łódzkie

Zachodniopomorskie

Lubuskie

Lubelskie

Kujawsko-pomorskie

Podkarpackie

Dolnośląskie

Śląskie

Warmińsko-Mazurskie

Pomorskie

Świętokrzyskie

Wielkopolskie

Mazowieckie

Małopolskie

Opolskie

0 10 20 30 40 50 60 70 80

34

31

37

42

37

41

40

32

34

35

34

40

29

28

30

44

51

57

58

61

61

61

61

63

63

63

63

64

66

66

68

71

Rozwój szkolących Posiadanie akredytacji/certyfikatu


Regionalne zróżnicowanie finansowania szkoleń

Udział środków unijnych w budżetach firm i instytucji szkoleniowych

Udział środków pracodawców w budżetach firm i instytucji szkoleniowych


Globalne i lokalne wyzwania w obszarze uczenia się dorosłych


Globalne i lokalne wyzwania w obszarze uczenia się osób dorosłych

1. Wzrost poziomu aktywności edukacyjnej osób dorosłych

2. Zmniejszenie różnic w poziomie zaangażowania edukacyjnego

pomiędzy osobami z grup aktywnych i nieaktywnych edukacyjnie

3. Zwiększenie skuteczności interwencji państwa w obszarze uczenia

się dorosłych

4. Opracowanie powszechnie akceptowanych standardów

zapewniania jakości usług szkoleniowych

5. Zwiększenie rangi kształcenia nieformalnego oraz walidacji

kwalifikacji zdobywanych w sposób nieformalny

6. Dostępność informacji o ofercie szkoleniowej i przejrzystość

systemu informacji


bkl.parp.gov.pl

Dziękuję za uwagę!

Barbara [email protected]

Documents

dr Barbara Worek UJ