Dr.kachen kongpila Ph.D. (Educational Technology) Khon Kaen University

1

ท ำไมตอง PBL ทฤษฎทเกยวของกบ PBL โครงงำน(PBL) PBL พฒนำกำรคดไดอยำงไร กำรพฒนำแนวคดเกยวกบ PBL

หวขอ...

2

ท ำไม ? ...ตอง PBL…

3

ทกษะแหงอนาคต

4

5

6

ทกษะชวตและอาชพ

การเรยนรในศตวรรษท 21

การประเมนในศตวรรษท 21

ทกษะการเรยนรและการคด

การรไอซท

เนอหาในศตวรรษท 21

7

8

9

สงทดทสดทจะอธบายแกนของทกษะในศตวรรษท 21 คอ การเนนวานกเรยน สามารถท าอะไรกบความร มากกวาทจะบอกวานกเรยนรอะไร

10

11

แนวทางสรางนวตกรรมดานการศกษาทจะตอยอดไปสการน าไปใชนน ในระดบการศกษาขนพนฐาน วธทดทสดทจะท าใหเดกสรางนวตกรรมได คอ การใชรปแบบน าเสนอโครงงาน (นพ.ธระเกยรต เจรญเศรษฐศลป รฐมนตรชวยวาการกระทรวงศกษาธการ)

12

วชา IS (Independent Study)

13

14

15

16

ทฤษฎทเกยวของ

กบ ...PBL…

17

Constructionism

18

19

20

รเรมสรางโครงการจากความคดของผเรยนเอง

แสดงความคดออกมาเปนรปธรรมหรอใชส าหรบ

แลกเปลยนกนได

วเคราะหความคดของตนเองและน าเสนอเพอแลกเปลยน

ความคดซงกนและกน

21

http://edtechnow.net/2013/11/10/wheel/ 22

http://e-school.kmutt.ac.th/theory.php

23

24

25

ทกษะการคดขนสงของบลม (Bloom’s Taxonomy)

การสรางสรรค

การประเมนคา

การวเคราะห

การประยกตใช

ความเขาใจ

การจ าได

โครงสรางทเปนประโยชนเพอพฒนาวตถประสงคการเรยนรและจดหมวดหมค าถาม (Based on Pohl, 2000, Learning to Think, Thinking to Learn, p. 8)

26

รายการตรวจสอบส าหรบวตถประสงคการเรยนรทด

วตถประสงคเชอมโยงกบมาตรฐานเนอหาโดยตรง

วตถประสงคเขยนขนส าหรบโครงงานทเฉพาะเจาะจง

ไมใชเขยนขนส าหรบทกโครงงาน

บรณาการการคดขนสง

ระบถงทกษะแหงศตวรรษท 21

27

ใชค ำกรยำเพอใหแนใจวำวตถประสงคกำรเรยนร

สะทอนทกษะกำรคดขนสง

บอกความแตกตาง เปรยบเทยบ เลอก จ าแนก จดหมวดหม

คดเลอก โตแยง ท านาย ประมาณคา วพากษวจารณ ประเมน

รวบรวม ประดษฐ ออกแบบ สรางสรรค เสนอขอคดเหน อภปราย

บอก ระบ จดจ า ท าซ า เลยนแบบ ใหค านยาม ระลก ทองจ า

แสดง สาธต ทดลอง อธบาย บรรยาย แปล ทบทวน กลาวใหม

น าไปปฏบต ค านวณ ประยกตใช ปฏบต ดดแปลง ตความ เขยน

28

โครงงำน(PBL) Project Based Learning

29

30

31

อะไร...? องโครงงาน

32

ปฏรป การเรยนร

33

คณลกษณะทเกดขน

34

ไมใชทกหนวยการเรยนร ตองมเหตผลในการเลอกหนวยการเรยนรทดทสด

แต...วา

35

ท าตามค าสง

การจ าและท าซ าๆ

การฟงและโตตอบ

การปฏบตทก าหนดเอง

คนพบ การบรณาการ น าเสนอ

การสอสารและรบผดชอบ

36

ความร เน อหา

ทฤษฎ

พงพาคร

เขาใจในกระบวนการ

ประยกตใชทฤษฎ

ตดสนใจดวยตวเอง

37

ช น า ช แนะ

บอกเลานอยลง รวมกนหาค าตอบ

ลดความเปนผเชยวชาญ คดแบบสหวทยาการ

ประเมนผลงาน เนนสภาพจรง ประเมนจากขอสอบ 38

หลกการแนวคด

ของโครงงาน

นกเรยนเปนศนยกลาง

ขบเคลอนโดยค าถามก าหนดกรอบการเรยนร

ประเมนเปนกระบวนการอยางตอเนอง

เชอมโยงกบสงทเกดข นจรง

นกเรยนแสดงออกถงความรผานการสรางช นงาน

ใชเทคโนโลยเพอสนบสนนและยกระดบการเรยนร

การบรณาการทกษะการคด

ใชกลวธสอนทหลากหลาย

คร นกเรยน ผปกครอง และชมชนมสวนรวม 39

เน อหาหลกสตร(Curricular content) มลตมเดย(Multimedia) นกเรยนควบคมก ากบ(Student Direction) การรวมมอ (Collaboartion) การเชอมกบโลกทเปนจรง(Real World Connection) การขยายกรอบเวลา (Extended Time Frame) การประเมน(Assessment) บปผชาต ทฬหกรณ (2552)

องคประกอบของการเรยนรดวยโครงงาน

40

ประเภทของโครงงาน

โครงงานวทยาศาสตร โครงงานส ารวจ โครงงานทดลอง โครงงานประดษฐ โครงงานบนเวบ (Web-Based Project) โครงงานทใชระดบความคดของนกเรยนเอง หรอระดบการใหค าปรกษาของคร 1) Guided project 2) Less-guided project 3) Unguided project

41

ความเหมอน ความแตกตาง

โครงงานส ารวจ โครงงานทดลอง โครงงานประดษฐ

1.ใชวทยาการทาง วทยาศาสตรโดยให นกเรยนท าเอง

1.หาค าตอบทมอยแลว (What it is)

1.ยงไมมค าตอบทชดเจน/ ถกตอง(What it will be)

1.สราง/ประดษฐ/พฒนา ช นงานใหมพรอมดวย วธการใหม สตรใหม

2.ไดองคความรใหม/ ช นงานใหม

2.ใชวธการหาขอมล หลากหลาย เชน สงเกต , สอบถาม สมภาษณ , สบคนเอกสาร

2.ตองมการตรวจสอบ ค าตอบ โดยมตวแปรตน/ ตวแปรจดกระท า

2.ตองมการทดลองเชง พฒนาเปนระยะและตอง บนทกขอมลเปนระยะๆ ดวย

3.ปญหาเรมจากการคด/ สงเคราะหการรเรม

3.ตองมการวเคราะหขอมล และอาจใชตวเลข ประกอบการวเคราะห

3.เกบขอมลดวยการ ทดลองและวธรวบรวม ขอมลตางประกอบการ ทดลอง

3.เกบขอมลดวยการ ส ารวจ และทดลองเปน ระยะๆ จนกวาจะได สงประดษฐใหม เปนการ ทดลองเชงพฒนา

42

การสรางผลผลต/ช นงาน

บทบาท/กจกรรม เนนผลผลต เนนกระบวนการเรยนร

บทบาทคร เปนผถายทอดการใชเครองมอใหมทกษะเพอการสรางช นงาน

เปนผใหค าแนะน าชวยเหลอและถายทอดเมอนกเรยนตองการ

บทบาทนกเรยน เปนผท าตามแบบอยาง เปนผคดออกแบบ ลงมอปฏบต

43

ครก ำหนดปญหำให

ครออกแบบกำรรวบรวมขอมล

ก ำหนดวธท ำกจกรรมให

นกเรยนปฏบตกจกรรม

ตำมวธทก ำหนด

ทกษะกำรสงเกต ทกษะกำรวด ทกษะกำรบนทกผล

ทกษะกำรแปลผลขอมล

ทกษะกำร

สรปผล

(Guided project)

44

ครและนกเรยนรวมกนระบปญหำ

ครและนกเรยนรวมกนออกแบบกำรรวบรวม

ขอมลเพอหำค ำตอบ

นกเรยนใชเครองมอในกำรเกบ

รวบรวมขอมล

ทกษะกำรสงเกต ทกษะกำรวด ทกษะกำรบนทกผล

ทกษะกำรแปลผลขอมล

ทกษะกำรสรปผล

(Less-Guided project)

45

นกเรยนระบปญหำตำมควำมสนใจ

นกเรยนออกแบบกำรรวบรวมขอมลเพอหำ

ค ำตอบดวยตนเอง

นกเรยนใชเครองมอในกำร

เกบรวบรวมขอมล

ทกษะกำรสงเกต ทกษะกำรวด ทกษะกำรบนทกผล

ทกษะกำรแปลผลขอมล

ทกษะกำรสรปผล

(Unguided project)

46

ขนตอนโครงงานวทยาศาสตร

1) การระบปญหาเพอท าโครงงาน 2) การพฒนาโครงการเพอเสนอขอท าโครงงาน ชอโครงงาน , คณะผจดท า , ชออาจารยทปรกษา , ทมาและความส าคญ วตถประสงค , สมมตฐาน , ขอบเขต , วธด าเนนการ , ผลทคาดวาจะไดรบ แผนการก าหนดเวลาปฏบตงาน , เอกสารอางอง 3) การเขยนรายงานการท าโครงงาน 4) การน าเสนอโครงงานดวยวาจา 5) การประเมนผลการท าโครงงาน

(พมพนธ เดชะคปต และคณะ , 2553 ; ลดดา ภเกยรต , 2544)

47

ขนตอนโครงงานโรงเรยนดรณสกขาลย(Constructionism)

1. เรมจากความสนใจของผเรยน 2. ครท าการศกษาหวขอ เชอมโยงความรทเกยวของ 3. คร และนกเรยนวางแผนการเรยนรรวมกน 4. ผเรยน เรยนรดวยการลงมอท า (Learning by doing) 5. สรปความร และเกบบนทกผลงาน(Journal, Portfolio,Mind map) 6. จดเตรยม Presentation 7. วเคราะห และประเมนผล 360 Degree feedback 8. การตอยอดองคความร

48

ขนตอนโครงงานการประยกตใช ICT ตามแนวคด Constructionism

1. การเลอกหวขอโครงงาน (Selecting Project Topics) 2. การศกษาความรพ นฐาน (Training Students) 3. การเกบรวบรวมสารสนเทศ (Collecting Information) 4. กระบวนการนงรานหรอโครงสรางสความร (Scaffolding Process) 5. การจดระเบยบ (Organizing) 6. การไตรตรอง (Reflection) 7. การสงเคราะห (Synthesis) 8. การประเมน (Assessment)

49

ขนตอนโครงงานการประยกตใชสอสงคมออนไลน 1) การเตรยมความพรอม การปฐมนเทศ , การจดกลมและเขารวมเปนสมาชกของกลม การประเมนผลกอนเรยน , การศกษาสาระการเรยนร , การก าหนด หวขอโครงงาน , การเขยนแผนปฏบตการ 2) การลงมอปฏบตโครงงาน การเกบรวบรวมขอมล , การเชอมโยงโครงสรางความร , การวางกรอบ โครงสรางความร , การสรางช นงาน , การน าเสนอช นงาน , การไตรตรอง 3) การประเมนผล การประเมนโครงงาน

(คเชนทร กองพลา , 2558)

50

ขนตอนโครงงานกบวงจรการเรยนร 5E (5Es Learning Cycle)

วงจรการเรยนร 5E ข นตอนโครงงาน

1) ข นสรางความสนใจ (Engagement)

การระบปญหา

การต งสมมตฐาน

2) ข นส ารวจและคนหา(Exploration)

การออกแบบและการทดลอง

การวเคราะหและสอความหมาย

3) ข นอธบายและลงขอสรป(Explanation)

การแปลผลและสรางค าอธบาย (ลงขอสรป คอ ความรใหม สงประดษฐใหม และวธการใหม)

4) ข นขยายความร(Elaboration) น าความรทสรางไปใชเผยแพรและสอความหมาย

5) ข นประเมนผล(Evaluation) ประเมนกระบวนการการปฏบต และผลงาน

51

การสรางประเดนคาถามและคาดเดาคาตอบ (Learn to Question)

การสบคนและรวบรวม ความร (Learn to Search)

การสรางกระบวนการและขนตอนลงมอปฏบต (learn to Construct)

การสรปผล การเรยนรและนาเสนอ (Learn to Communicate)

การเผยแพรและใชประโยชนในสงคม (Learn to Service)

กระบวนการของ Five Steps (QSCCS)

52

https://www.pinterest.com/efell1218/question-words/ 53

กระบวนการของโครงงาน

การเลอกหวขอโครงงาน การรวบรวมขอมล การวางแผน การลงมอปฏบตโครงงาน การสรปผล การประเมนผล

P

D C , A

54

การประเมนโครงงาน

เนนการประเมนการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Assessment) หลากหลายและบอยคร ง ครประเมน เพอนประเมน ประเมนตนเอง ประเมนอยางตอเนองท งกระบวนการ (Process) ช นงาน (Product) และความสามารถในการปฏบต (Performance) หรอ 3 P และนยมใชรบรกส (Rubrics) หรอเกณฑในการประเมน (Criteria)

55

การเรยนรตามสภาพจรง(authentic learning)

ผลผลต (product)

การประเมนการเรยนรตามสภาพจรง(authentic assessment)

การปฏบตงาน (performance)

กระบวนการ (process)

(พมพนธ เดชะคปต , 2553) 56

เครองมอประเมนและความตอเนองของการประเมนผล

ตรวจสอบอยางไมเปนทางการ (informal checks for understanding)

การสงเกตและการสนทนา(observation/Dialogue)

แบบสอบตางๆและการสอบทใชเวลาอนสน (Quiz/Test)

แสดงออกถงความรทางวชาการไดทนททนใด (Academic prompt)

ภาระงานทแสดงออกถงความสามารถ/ โครงงาน (Performance task/project)

57

การก าหนดระยะเวลาการประเมนโครงงาน(Assessment Timeline)

กอนเรมโครงงาน

นกเรยนท ำงำนของโครงงำนและ

ท ำเสรจสมบรณ หลงจากโครงงาน

สนสด

สรางบรบท

แนะน าและอภปรายรบรก

ตงค าถามเพอความเขาใจ

นกเรยนลงสมดบนทก

นกเรยนทบทวนรบรก

การสงเกตการณจากครและการพดคย

รายบคคลกบครและเพอน

แลกเปลยนโครงงานและ

ประเมนดวยรบรก

ท าแบบทดสอบ

นกเรยนประเมนตนเอง

58

การประเมน วตถประสงคของการประเมน

การประเมนรายทาง 1. ประเมนความพรอมของนกเรยน

2. กระตนการก ากบตนเองและการ

ท างานแบบมสวนรวม

3. ก ากบความกาวหนา

4. ตรวจสอบความเขาใจและกระตนให

เกดอภปญญา

การประเมนปลายทาง

5. แสดงออกถงการมความเขาใจและ

ทกษะทเกดจากการเรยนร 59

60

น ำไปส

...กำรคด… 61

ค าถามก าหนดกรอบการเรยนร

(Curriculum Framing Question)

1. ค าถามสรางพลงคด (Essential Question)

2. ค าถามประจ าหนวย (Unit Question)

3. ค าถามประจ าบท (Content Question)

62

วทยาศาสตร ค าถามประจ าหนวย: สตวตางๆ มความเปลยนแปลงอะไรบาง เมอสภาพแวดลอมเปลยนไป?

สงคมศกษา ค าถามประจ าหนวย: สงครามกอใหเกดการเปลยนแปลงอะไรบางในทางเศรษฐกจ?

วรรณคดไทย ค าถามประจ าหนวย จากเรอง พระอภยมณ ตวละครแตละคนในเรองจะมปฏกรยาอยางไรเมอมความขดแยงเกดขน?

เรองพระอภยมณ ชใหเราเหนถงธรรมชาตของมนษยไดอยางไรบาง ?

63

Essential Question: ท าอยางไรใหปลอดภย

Unit Questions ท าไมตองเดนทางจากทหนงไปยงอกทหนง รไดอยางไรวาเสนทางทเดนทางปลอดภยทสด ระหวางเพอนกบฉน ใครใชเวลาเดนทางนอยกวากน เพราะเหตใด

Content Questions การเดนทางคออะไร การเดนทางมกวธ อะไรบาง รถยนตเคลอนทไดดวยอะไรบาง

64

กำรพฒนำแนวคด

...เกยวกบ PBL…

65

เปาหมาย: เขาใจวาหนเกดขนไดอยางไร, เรยนรเกยวกบแหลงทมาของหน, คณสมบตและสวนประกอบทางแรธาตของหนทใชเปนวสดในการกอสราง

ค าถามสรางพลงคด: กอนหนทอยในมอของฉนจะใชประโยชนอยางไรในชวต

โครงงาน: นกเรยนจะสวมบทบาทสมมตเปนนกธรณวทยาในการวางผงเมอง เพอศกษาวา วตถดบในทองถนชนดใดทนกวางแผนอาจจะใชในการท าถนน, อาคาร, ทางเดนและโครงสรางอน ๆ

66

มธยมศกษาตอนตน/ปลาย: สงแวดลอม

เปาหมาย: เขาใจรปแบบทหลากหลายของมลภาวะทางสงแวดลอมทปรากฏ

ค าถามสรางพลงคด: เราจะดแลรกษาสภาวะแวดลอมของโลกไวไดอยางไร

โครงงาน: นกเรยนจะสวมบทบาทสมมตเปนนกสงแวดลอมและท าการวจยปญหาสงแวดลอมทปรากฏอยในพนท นกเรยนจะเขยนชนงานเชญชวนในประเดนสงแวดลอม และน าเสนอดวยมลตมเดย วดทศนแผนพบ และอน ๆ เพอน าเสนอปญหาและแผนในการแกไขปญหา

67

ประถมปลาย/มธยมตน

เปาหมาย : เขาใจปรากฏการณทางอากาศทแตกตางซงปรากฎอยในโลก

ค าถามสรางพลงคด : เรากลวอะไร

โครงงาน : นกเรยนจะสวมบทบาทสมมตเปนนกพยากรณอากาศ รายงานเกยวกบปรากฎการณทางอากาศทแตกตางและแผนงานรกษาความปลอดภยเมอตองเผชญกบปรากฎการณตาง ๆ

68

ค าถามสรางพลงคด ท าอยางไร จงจะคมคา

ค าถามประจ าหนวย จะใชประโยชนจากสภาพทองถนอยางไรด

ค าถามประจ าบท สภาพภมประเทศของทองถนทเปนเอกลกษณโดดเดนคออะไร สตวทองถน พนธพช แหลงทองเทยวทางธรรมชาตชนดตางๆ ทอยในทองถนมอะไร

แนวคดโครงงาน นกเรยนสวมบทบาทสมมตเปนเจาหนาทกระทรวงการทองเทยว และตองการเพมจ านวนนกทองเทยวในปหนาใหมากข น รวมท งวางแผนและน าเสนอความสวยงามของภมประเทศและจดท าตวอยางแผนการทองเทยวพรอมคาใชจาย

การทองเทยว : ระดบประถมถงมธยมศกษา

69

ขอบคณครบ 70