Einkasölusamkeppni

Kafli 17

Ferns konar markaðsuppbygging

Einokun Fákeppni Einkasölu- samkeppni

Fullkomin samkeppni

• kranavatn

• Mjólk

• Olía

• Tryggingar

• Skáldverk

• kvikmynd

• Hveiti

• Ál

Fjöldi fyrirtækja?

Vörugerðir?

Mörg fyrirtæki Eitt

f. Fáein

fyrirt. Ólíkar vörur Einsleit- ar vörur

Tegundir ófullkominar samkeppni

Einkasölusamkeppni Mörg fyrirtæki selja ólíkar vörur.

Fákeppni Fáeinir seljendur, þar sem hver býður fram sams

konar vörur.

Markaðir sem hafa nokkur einkenni samkeppni og nokkur einkenni einokunar

Eiginleikar einkasölusamkeppni

Margir seljendur Mismunandi vörur Brottför og aðkoma að

markaðinum er frjáls

Margir seljendur

Mörg fyrirtæki leita hófanna hjá sama hópi viðskiptavina.

Þetta gæti verið vörur eins og bækur, geisladiskar, kvikmyndir, tölvuleikir, veitingahús, húsgögn og .... ferðaþjónusta.

Mismunandi vörur

Hvert fyrirtæki framleiðir vöru sem er minnsta kosti dálítið frábrugðin frá því sem þekkist meðal annarra fyrirtækja.

Fyrirtækið tekur því ekki verð sem gefið heldur horfir niður eftir niðurhallandi efirspurnarferli.

Fráls innganga og undankomuleið

Fyrirtækin geta komið inn á markaðinn eða yfirgefið hann án hindrana.

Fjöldi fyrirtækja aðlagast þar til hagfræðilegur hagnaður er ekki til staðar.

Fyrirtæki í einkasölusamkeppni þegar til skemmri tíma er litið....

(a) Firm Makes a Profit

Quantity0

Price

Demand

MR

ATC

Profit

MC

Profit- maximizing

quantity

PriceAverage

total cost

Fyrirtæki í einkasölusamkeppni þegar til skemmri tíma er litið....

Quantity0

Price

Demand

MR

Losses

(b) Firm Makes LossesMC

ATC

Averagetotal cost

Loss- minimizing

quantity

Price

Einkasölusamkeppni þegar til skemmri tíma er litið....

Skammtíma hagnaður hvetur ný fyrirtæki til þess að koma inn á markaðinn. Það veldur:

Fjölgun vörmerkja. Minni eftirspurn eftir vörum þeirra fyrirtækja

sem fyrir eru. Eftirspurnaferillinn hliðrast til vinstri hjá

gamalgrónum fyrirtækjum. Hagnaður gamalgróina fyrirtækja dregst

saman.

Einkasölusamkeppni þegar til skemmri tíma er litið....

Skammtíma tap hvetur fyrirtæki til þess að fara út af markaðinum. Það:

Fækkar vörmerkjum. Eykur eftirspurn eftir vörum þeirra

fyrirtækja sem fyrir eru. Eftirspurnaferillinn hliðrast til hægri hjá

gamalgrónum fyrirtækjum. Hagnaður gamalgróina fyrirtækja vex.

Einkasölusamkeppni til lengri tíma...

Quantity

Price

0

DemandMR

ATC

MC

Profit-maximizingquantity

P=ATC

Langtíma jafnvægi

Eins og við einkasölu, þá er verð hærra en jaðarkostnaður. Hagnaðarhámörkun leiðir til þess að

jaðartekjur eru jafnar jaðarkostnaði. Niðurhallandi eftirspurnarferill leiðir til þess

að jaðartekjur er lægri en verð.

Langtíma jafnvægi

Eins og við fullkomna samkeppni, þá er verð jafnt meðal heildarkostnaði. Frjáls aðgangur og útgangur eyða öllum

hagfræðilegum hagnaði. Fyrirtæki koma inn og fara út af markaðinum þar til

hagfræðilegur hagnaður er enginn.

Einkasölu- og fullkomin samkeppni

Það eru tvenns konar munur á einka-sölusamkeppni og fullkominni samkeppni;

1. umfram framleiðslugeta (excess capacity)

2. ofanálag (markup).

Umfram framleiðslugeta

Í einkasölusamkeppni er framleiðslan minni en við fullkomna samkeppni.

Það er ónýtt framleiðslugeta til staðar við einkasölusamkeppni, til langs tíma.

Framleiðslan er því ekki hagkvæm.

Umfram framleiðslugeta...

Quantity

(a) Monopolistically Competitive Firm(b) Perfectly Competitive Firm

Quantity

Price

P = MR(deman

d curve)

MCATC

Price

Demand

MCATC

Excess capacity

Quantityproduced

Efficientscale

P = MC

Quantityproduced

= Efficientscale

P

Ofanálag á jaðarkostnað

Hjá fyrirtæki í samkeppni er verð jafnt og jaðarkostnaður.

Hjá fyrirtæki í einkasölusamkeppni er verð hærra en jaðarkostnaður.

Vegna þess að verð er hærra en jaðarkostnaður er ljóst að hver eining sem seld er til viðbótar felur í sér hagnað.

Ofanálag á jaðarkostnað...

Quantity

(a) Monopolistically Competitive Firm(b) Perfectly Competitive Firm

Quantity

Price

P = MC P = MR(deman

d curve)

MCATC

Quantityproduced

Price

P

Demand

Marginalcost

MCATC

MR

Markup

Quantityproduced

Einkasölu- og fullkomin samkeppni...

Quantity

(a) Monopolistically Competitive Firm(b) Perfectly Competitive Firm

Quantity

Price

P = MR(deman

d curve)

MCATC

Quantityproduced

Efficientscale

Price

P

Demand

MCATC

P = MC

Excess capacity

Marginal cost

Markup

MR

Quantity produced = Efficient scale

Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð

Umframbyrði er til staðar við einkasölu-samkeppni vegna þess að verð er sett hærra en jaðarkostnaður.

En eftirlit og afskipti af öllum þeim fjölda fyrirtækja sem stundar einkasölu-samkeppni er einfaldlega of erfitt og kostnaðarsamt.

Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð

Þessu til viðbótar getur einkasölusamkeppni verið óhagkvæm vegna þess að fjöldi fyrirtækja eru ekki sá rétti. Ef til vill eru fyrirtækin of mörg eða of fá fyrirtæki til staðar.

Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð

Ytri áhrif vegna nýrra fyrirtækja á markaðinum:

Aukin fjölbreytni í vöruúrvali. Viðskiptum er stolið

Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð

Aukin fjölbreytni: Vegna þess að neytendur fá aukin neytendaábata vegna þess að ný vara er kynnt til sögunar, þá veldur innkoma nýrra fyrirtækja jákvæðum ytri áhrifum fyrir neytendur.

Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð

Stolin viðskipti: Þau fyrirtæki sem fyrir eru missa viðskiptavini vegna fleiri samkeppnisaðila, og þess vegna veldur innkoma nýrra fyrirtækja neikvæðum ytri áhrifum á þau fyrirtæki sem fyrir eru.

Auglýsingar

Þegar hvert fyrirtæki selur mismunandi vöru og fer fram á verð sem er hærra en jaðarkostnaður, þá hlýtur að vera mikill hvati til þess að auglýsa til þess draga að

fleiri kaupendur.

Auglýsingar

Fyrirtæki í einkasölusamkeppni verja yfirleitt um 10-20% af tekjum sínum til auglýsinga.

Gagnrýnar raddir telja að fyrirtækin auglýsi til þess að hafa óeðlileg áhrif á smekk fólks.

Þá er einnig haldið fram að auglýsingar komi í veg fyrir samkeppni þar sem fólki er talið í trú um að vörurnar séu mun ólíkari en þær eru í raun og veru.

Auglýsingar

Þeir sem vilja bera í bætifláka segja auglýsingar veita upplýsingum til neytenda.

Einnig er haldið fram að auglýsingar auki samkeppni með því að leggja áherslu fjölbreytni í verði og gæðum.

Vilji fyrirtækja til þess að eyða peningum í auglýsingar gæti verið bending (signal) til neytenda að um gæðavörur sé að ræða.

Vörumerki

Gagnrýnar raddir segja að vörumerki komi ímynduðum gæðamun inn í huga neytenda.

Sumir hagfræðingar telja þó að vörumerki séu gagnleg trygging fyrir neytendur að um gæðavöru sé að ræða. Vörumerki gefa upplýsingar um gæði. Vörumerki hvetja fyrirtæki til þess að viðhalda

góðum gæðum.

Samandregið

A monopolistically competitive market is characterized by three attributes: many firms, differentiated products, and free entry.

The equilibrium in a monopolistically competitive market differs from perfect competition in that each firm has excess capacity and each firm charges a price above marginal cost.

Samandregið

Monopolistic competition does not have all of the desirable properties of perfect competition.

There is a standard deadweight loss of monopoly caused by the markup of price over marginal cost.

The number of firms can be too large or too small.

Samandregið

The product differentiation inherent in monopolistic competition leads to the use of advertising and brand names.

Critics of advertising and brand names argue that firms use them to take advantage of consumer irrationality and to reduce competition.

Samandregið

Defenders argue that firms use advertising and brand names to inform consumers and to compete more vigorously on price and product quality.

The Four Types of Market Structure

Monopoly Oligopoly Monopolistic

Competition

Perfect Competitio

n

• Tap water

• Cable TV

• Tennis balls

• Crude oil

• Novels

• Movies

• Wheat

• Milk

Number of Firms?

Type of Products?

Many firms

One firm Few

firms Differentiated products

Identical products