Einkasölusamkeppni
Kafli 17
Ferns konar markaðsuppbygging
Einokun Fákeppni Einkasölu- samkeppni
Fullkomin samkeppni
• kranavatn
• Mjólk
• Olía
• Tryggingar
• Skáldverk
• kvikmynd
• Hveiti
• Ál
Fjöldi fyrirtækja?
Vörugerðir?
Mörg fyrirtæki Eitt
f. Fáein
fyrirt. Ólíkar vörur Einsleit- ar vörur
Tegundir ófullkominar samkeppni
Einkasölusamkeppni Mörg fyrirtæki selja ólíkar vörur.
Fákeppni Fáeinir seljendur, þar sem hver býður fram sams
konar vörur.
Markaðir sem hafa nokkur einkenni samkeppni og nokkur einkenni einokunar
Eiginleikar einkasölusamkeppni
Margir seljendur Mismunandi vörur Brottför og aðkoma að
markaðinum er frjáls
Margir seljendur
Mörg fyrirtæki leita hófanna hjá sama hópi viðskiptavina.
Þetta gæti verið vörur eins og bækur, geisladiskar, kvikmyndir, tölvuleikir, veitingahús, húsgögn og .... ferðaþjónusta.
Mismunandi vörur
Hvert fyrirtæki framleiðir vöru sem er minnsta kosti dálítið frábrugðin frá því sem þekkist meðal annarra fyrirtækja.
Fyrirtækið tekur því ekki verð sem gefið heldur horfir niður eftir niðurhallandi efirspurnarferli.
Fráls innganga og undankomuleið
Fyrirtækin geta komið inn á markaðinn eða yfirgefið hann án hindrana.
Fjöldi fyrirtækja aðlagast þar til hagfræðilegur hagnaður er ekki til staðar.
Fyrirtæki í einkasölusamkeppni þegar til skemmri tíma er litið....
(a) Firm Makes a Profit
Quantity0
Price
Demand
MR
ATC
Profit
MC
Profit- maximizing
quantity
PriceAverage
total cost
Fyrirtæki í einkasölusamkeppni þegar til skemmri tíma er litið....
Quantity0
Price
Demand
MR
Losses
(b) Firm Makes LossesMC
ATC
Averagetotal cost
Loss- minimizing
quantity
Price
Einkasölusamkeppni þegar til skemmri tíma er litið....
Skammtíma hagnaður hvetur ný fyrirtæki til þess að koma inn á markaðinn. Það veldur:
Fjölgun vörmerkja. Minni eftirspurn eftir vörum þeirra fyrirtækja
sem fyrir eru. Eftirspurnaferillinn hliðrast til vinstri hjá
gamalgrónum fyrirtækjum. Hagnaður gamalgróina fyrirtækja dregst
saman.
Einkasölusamkeppni þegar til skemmri tíma er litið....
Skammtíma tap hvetur fyrirtæki til þess að fara út af markaðinum. Það:
Fækkar vörmerkjum. Eykur eftirspurn eftir vörum þeirra
fyrirtækja sem fyrir eru. Eftirspurnaferillinn hliðrast til hægri hjá
gamalgrónum fyrirtækjum. Hagnaður gamalgróina fyrirtækja vex.
Einkasölusamkeppni til lengri tíma...
Quantity
Price
0
DemandMR
ATC
MC
Profit-maximizingquantity
P=ATC
Langtíma jafnvægi
Eins og við einkasölu, þá er verð hærra en jaðarkostnaður. Hagnaðarhámörkun leiðir til þess að
jaðartekjur eru jafnar jaðarkostnaði. Niðurhallandi eftirspurnarferill leiðir til þess
að jaðartekjur er lægri en verð.
Langtíma jafnvægi
Eins og við fullkomna samkeppni, þá er verð jafnt meðal heildarkostnaði. Frjáls aðgangur og útgangur eyða öllum
hagfræðilegum hagnaði. Fyrirtæki koma inn og fara út af markaðinum þar til
hagfræðilegur hagnaður er enginn.
Einkasölu- og fullkomin samkeppni
Það eru tvenns konar munur á einka-sölusamkeppni og fullkominni samkeppni;
1. umfram framleiðslugeta (excess capacity)
2. ofanálag (markup).
Umfram framleiðslugeta
Í einkasölusamkeppni er framleiðslan minni en við fullkomna samkeppni.
Það er ónýtt framleiðslugeta til staðar við einkasölusamkeppni, til langs tíma.
Framleiðslan er því ekki hagkvæm.
Umfram framleiðslugeta...
Quantity
(a) Monopolistically Competitive Firm(b) Perfectly Competitive Firm
Quantity
Price
P = MR(deman
d curve)
MCATC
Price
Demand
MCATC
Excess capacity
Quantityproduced
Efficientscale
P = MC
Quantityproduced
= Efficientscale
P
Ofanálag á jaðarkostnað
Hjá fyrirtæki í samkeppni er verð jafnt og jaðarkostnaður.
Hjá fyrirtæki í einkasölusamkeppni er verð hærra en jaðarkostnaður.
Vegna þess að verð er hærra en jaðarkostnaður er ljóst að hver eining sem seld er til viðbótar felur í sér hagnað.
Ofanálag á jaðarkostnað...
Quantity
(a) Monopolistically Competitive Firm(b) Perfectly Competitive Firm
Quantity
Price
P = MC P = MR(deman
d curve)
MCATC
Quantityproduced
Price
P
Demand
Marginalcost
MCATC
MR
Markup
Quantityproduced
Einkasölu- og fullkomin samkeppni...
Quantity
(a) Monopolistically Competitive Firm(b) Perfectly Competitive Firm
Quantity
Price
P = MR(deman
d curve)
MCATC
Quantityproduced
Efficientscale
Price
P
Demand
MCATC
P = MC
Excess capacity
Marginal cost
Markup
MR
Quantity produced = Efficient scale
Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð
Umframbyrði er til staðar við einkasölu-samkeppni vegna þess að verð er sett hærra en jaðarkostnaður.
En eftirlit og afskipti af öllum þeim fjölda fyrirtækja sem stundar einkasölu-samkeppni er einfaldlega of erfitt og kostnaðarsamt.
Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð
Þessu til viðbótar getur einkasölusamkeppni verið óhagkvæm vegna þess að fjöldi fyrirtækja eru ekki sá rétti. Ef til vill eru fyrirtækin of mörg eða of fá fyrirtæki til staðar.
Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð
Ytri áhrif vegna nýrra fyrirtækja á markaðinum:
Aukin fjölbreytni í vöruúrvali. Viðskiptum er stolið
Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð
Aukin fjölbreytni: Vegna þess að neytendur fá aukin neytendaábata vegna þess að ný vara er kynnt til sögunar, þá veldur innkoma nýrra fyrirtækja jákvæðum ytri áhrifum fyrir neytendur.
Einkasölusamkeppni og þjóðfélagsleg velferð
Stolin viðskipti: Þau fyrirtæki sem fyrir eru missa viðskiptavini vegna fleiri samkeppnisaðila, og þess vegna veldur innkoma nýrra fyrirtækja neikvæðum ytri áhrifum á þau fyrirtæki sem fyrir eru.
Auglýsingar
Þegar hvert fyrirtæki selur mismunandi vöru og fer fram á verð sem er hærra en jaðarkostnaður, þá hlýtur að vera mikill hvati til þess að auglýsa til þess draga að
fleiri kaupendur.
Auglýsingar
Fyrirtæki í einkasölusamkeppni verja yfirleitt um 10-20% af tekjum sínum til auglýsinga.
Gagnrýnar raddir telja að fyrirtækin auglýsi til þess að hafa óeðlileg áhrif á smekk fólks.
Þá er einnig haldið fram að auglýsingar komi í veg fyrir samkeppni þar sem fólki er talið í trú um að vörurnar séu mun ólíkari en þær eru í raun og veru.
Auglýsingar
Þeir sem vilja bera í bætifláka segja auglýsingar veita upplýsingum til neytenda.
Einnig er haldið fram að auglýsingar auki samkeppni með því að leggja áherslu fjölbreytni í verði og gæðum.
Vilji fyrirtækja til þess að eyða peningum í auglýsingar gæti verið bending (signal) til neytenda að um gæðavörur sé að ræða.
Vörumerki
Gagnrýnar raddir segja að vörumerki komi ímynduðum gæðamun inn í huga neytenda.
Sumir hagfræðingar telja þó að vörumerki séu gagnleg trygging fyrir neytendur að um gæðavöru sé að ræða. Vörumerki gefa upplýsingar um gæði. Vörumerki hvetja fyrirtæki til þess að viðhalda
góðum gæðum.
Samandregið
A monopolistically competitive market is characterized by three attributes: many firms, differentiated products, and free entry.
The equilibrium in a monopolistically competitive market differs from perfect competition in that each firm has excess capacity and each firm charges a price above marginal cost.
Samandregið
Monopolistic competition does not have all of the desirable properties of perfect competition.
There is a standard deadweight loss of monopoly caused by the markup of price over marginal cost.
The number of firms can be too large or too small.
Samandregið
The product differentiation inherent in monopolistic competition leads to the use of advertising and brand names.
Critics of advertising and brand names argue that firms use them to take advantage of consumer irrationality and to reduce competition.
Samandregið
Defenders argue that firms use advertising and brand names to inform consumers and to compete more vigorously on price and product quality.
The Four Types of Market Structure
Monopoly Oligopoly Monopolistic
Competition
Perfect Competitio
n
• Tap water
• Cable TV
• Tennis balls
• Crude oil
• Novels
• Movies
• Wheat
• Milk
Number of Firms?
Type of Products?
Many firms
One firm Few
firms Differentiated products
Identical products