EL

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΡΙΣΘΕΝΤΑ ΕΠΙΤΡΟΠΟ

Φρανς ΤΙΜΕΡΜΑΝΣ

Ορισθέντα εκτελεστικό αντιπρόεδρο αρμόδιο για την Ευρωπαϊκή Πράσινη

Συμφωνία

1. Γενική επάρκεια, προσήλωση στην ευρωπαϊκή ιδέα και προσωπική ανεξαρτησία

Ποιες πλευρές των προσωπικών σας προσόντων και της εμπειρίας σας έχουν

ιδιαίτερη σημασία για την ανάδειξή σας σε επίτροπο και την προώθηση του

ευρωπαϊκού γενικού συμφέροντος, ιδίως στον τομέα για τον οποίο θα έχετε την

ευθύνη; Τι είναι αυτό που σας παρακινεί; Πώς θα συνεισφέρετε στην προώθηση του

στρατηγικού προγράμματος της Επιτροπής; Πώς θα εφαρμόσετε την ενσωμάτωση

της διάστασης του φύλου και θα συμπεριλάβετε την προοπτική του φύλου σε όλους

τους τομείς πολιτικής του χαρτοφυλακίου σας; Ποιες εγγυήσεις ανεξαρτησίας

μπορείτε να δώσετε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και πώς θα εξασφαλίσετε ότι

οποιεσδήποτε παρελθούσες, τρέχουσες ή μελλοντικές σας δραστηριότητες δεν

θέτουν εν αμφιβόλω την εκτέλεση των καθηκόντων σας εντός της Επιτροπής;

A: Προσόντα/εμπειρία/κίνητρα

Με τιμά το γεγονός ότι μου δίνεται η ευκαιρία να υπηρετήσω την Ευρωπαϊκή Ένωση και

τους Ευρωπαίους πολίτες για άλλη μία πενταετία ως μέλος του Σώματος των επιτρόπων.

Όπως είπα στα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2014, πιστεύω ότι η προσωπική

και η επαγγελματική μου ζωή με έχουν εφοδιάσει με όλα τα προσόντα, τις γνώσεις, τη

νοοτροπία και το πάθος που απαιτούνται για να εκπληρώσω τον ρόλο του πρώτου

αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πλέον μπορώ να προσθέσω ότι η προσήλωση

και τα κίνητρά μου έχουν, μάλιστα, ενισχυθεί, υπηρετώντας την Επιτροπή αυτά τα

χρόνια και εργαζόμενος για μια καλύτερη Ευρώπη. Η εμπειρία μου από την προεκλογική

εκστρατεία μου στις φετινές ευρωπαϊκές εκλογές και το γεγονός ότι μίλησα με τόσο

πολλούς Ευρωπαίους στις χώρες τους για τις ελπίδες και τα όνειρά τους σχετικά με το

μέλλον της ηπείρου μας αποτέλεσαν επίσης πηγή έμπνευσης για εμένα. Το

χαρτοφυλάκιο της Πράσινης Συμφωνίας που μου ανατέθηκε από την εκλεγείσα πρόεδρο

κ. φον ντερ Λάιεν με χαροποιεί ιδιαίτερα, γιατί μου δίνει ταυτόχρονα την ευθύνη και την

ευκαιρία να διαμορφώσω τη μετασχηματιστική ατζέντα που η ήπειρος και ο πλανήτης

μας χρειάζονται απεγνωσμένα. Τα στοιχεία για την κλιματική αλλαγή είναι

αδιαμφισβήτητα, αλλά, όπως επισημάνθηκε στο έγγραφο προβληματισμού της

Επιτροπής «Προς μια βιώσιμη Ευρώπη έως το 2030», δεν θα πρέπει να μας

προκαλέσουν ανησυχία και φόβο, αλλά αντίθετα να μας παρακινήσουν να αναλάβουμε

δράση.

Η Ευρώπη είναι στο DNA μου και στην καρδιά μου. Η οικογένειά μου κατάγεται από

μια περιφέρεια στα σύνορα των Κάτω Χωρών, μια κοινότητα η οποία διατηρεί ακόμα

ζωντανά στη μνήμη της τα σημάδια της διαιρεμένης Ευρώπης. Αυτό το συναίσθημα

συντηρεί επί μακρόν το πάθος μου για μια ενωμένη Ευρώπη. Γεννήθηκα στο Μάαστριχτ

και πέρασα την παιδική μου ηλικία στο Βέλγιο και την Ιταλία, προτού μεταβώ για

2

σπουδές στη Γαλλία. Οι γονείς των γονιών μου και οι δικοί μου γονείς βίωσαν τον

οικονομικό, πολιτιστικό και κοινωνικό μετασχηματισμό που επέφερε η σταδιακή

κατάργηση της εξόρυξης άνθρακα στις περιφέρειες καταγωγής τους. Αυτές οι

αναμνήσεις θα καθοδηγούν την προσπάθειά μου να υλοποιήσω τον πράσινο και δίκαιο

μετασχηματισμό της Ευρώπης αυτή τη φορά, έχοντας ως μέλημά μου να μην

παραμεληθεί κανείς.

Μετά τις σπουδές μου, υπηρέτησα στον στρατό των Κάτω Χωρών για σχεδόν δύο έτη.

Προσλήφθηκα στο Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας μου το 1987, στις απαρχές μιας

ιστορικής μεταβολής που συντελούνταν στην Ευρώπη, όταν η ήπειρός μας ενωνόταν,

επιτέλους, ξανά. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτή ήταν μία από τις πιο σημαντικές και

θετικές εξελίξεις στη μεταπολεμική Ευρώπη. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 υπήρξα

προσωπικός γραμματέας και σύμβουλος του Μαξ βαν ντερ Στουλ, πρώην υπουργού

Εξωτερικών των Κάτω Χωρών και τότε ύπατου αρμοστή για τις εθνικές μειονότητες του

Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ). Το 1998

εξελέγην βουλευτής με το Εργατικό Κόμμα των Κάτω Χωρών, αξίωμα το οποίο είχα την

τιμή να κατέχω για συνολικά για 11 χρόνια. Διετέλεσα μέλος της Ευρωπαϊκής

Συνέλευσης για λογαριασμό της Βουλής των Αντιπροσώπων των Κάτω Χωρών.

Ως μέλος του Κοινοβουλίου, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων από το 2007 έως το

2010 και υπουργός Εξωτερικών από το 2012 έως το 2014, είχα το εξαιρετικό προνόμιο

να ανταλλάσσω απόψεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση με άλλους πολιτικούς, με

σπουδαστές, δημοσιογράφους και πολίτες από όλα τα κοινωνικά στρώματα και από ευρύ

φάσμα πεποιθήσεων. Πιστεύω ακράδαντα στις θεμελιώδεις αξίες που θεσπίζονται στο

άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις οποίες υπερασπίστηκα με ζήλο ως

πρώτος αντιπρόεδρος της Επιτροπής Γιούνκερ στη διάρκεια της θητείας μου. Θα

εξακολουθήσω να μάχομαι υπέρ αυτών των αξιών υπό οποιαδήποτε ιδιότητά μου, καθώς

αυτές αποτελούν συστατικό στοιχείο της ταυτότητάς μας ως Ευρωπαίων.

Όλοι είδαμε τις πιέσεις που δέχθηκαν οι αξίες μας τα προηγούμενα χρόνια και πώς οι

δυνάμεις της μισαλλοδοξίας, της ανελευθερίας, της ξενοφοβίας και του εθνικισμού

προσελκύουν θιασώτες λέγοντας ορισμένες αλήθειες αλλά και πολλά εξόφθαλμα ψέματα

και προτείνοντας υπεραπλουστευτικές λύσεις. Κι ενώ σύμφωνα με μια παλαιότερη ρήση

«τα γεγονότα είναι πεισματάρικα», έχουμε πλέον εισέλθει στην εποχή των

«εναλλακτικών γεγονότων». Όλα αυτά σημαίνουν ότι πρέπει να προστατεύσουμε τις

δημοκρατίες μας τόσο στις χώρες μας όσο και στην ΕΕ. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ,

πρέπει επίσης να ενισχύσουμε τη βασισμένη σε κανόνες διεθνή έννομη τάξη, που

αποτελεί την προϋπόθεση του ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου, της ειρήνης και των

ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αντί για δυνάμεις καταστροφής, χρειαζόμαστε δυνάμεις

ανοικοδόμησης και μετασχηματισμού, προκειμένου να εξασφαλίσουμε για τα παιδιά και

τα εγγόνια μας ένα μέλλον στο οποίο θα ζουν ελεύθερα, ειρηνικά και με ευημερία, σ’

έναν κόσμο όπου θα μπορούν να αναπνέουν καθαρό αέρα και να πίνουν καθαρό νερό

και, γενικά, να ζουν τη ζωή τους με βιώσιμο τρόπο.

Είμαι περήφανος που υπηρέτησα ως πρώτος αντιπρόεδρος στην Επιτροπή Γιούνκερ και

πιστεύω ότι κάναμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε για να προασπίσουμε τις κοινές αξίες

μας. Κάναμε επίσης ό,τι καλύτερο μπορούσαμε ώστε να θέσουμε τις βάσεις για τη

μετάβαση στη βιωσιμότητα και για μια κυκλική οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Οι πρωτοβουλίες μας για τα πλαστικά μίας χρήσης, για τους Στόχους Βιώσιμης

Ανάπτυξης, για την αποψίλωση των δασών αλλά και για την καλύτερη ισορροπία μεταξύ

της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής βελτιώνουν με απτό τρόπο τη ζωή των

ανθρώπων, καθιστώντας τη πιο υγιεινή, πιο ευτυχισμένη και πιο πράσινη. Ήταν μια

3

κοινή προσπάθεια, που συνένωσε τις πολιτικές δυνάμεις. Αποδέχομαι εκθύμως την

ευκαιρία να συνεχίσω να εργάζομαι για τους σκοπούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να

συμβάλω στην οικοδόμηση μιας βιώσιμης Ευρώπης και ενός βιώσιμου πλανήτη σε μία

Ένωση που δεν παραμελεί κανέναν.

Αυτό το έργο δεν μπορεί να υλοποιηθεί αν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ λειτουργήσουν

αποκομμένα ή μεμονωμένα. Η ευημερία της Ένωσης μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο αν

αποτελεί κοινό εγχείρημα των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των κρατών μελών μας και

των πολιτών μας. Εάν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκρίνει τον διορισμό μου ως μέλους

της Επιτροπής, θέλω να συνεχίσω να μιλάω απευθείας στους πολίτες της Ευρώπης, που

είναι οι πρωταρχικοί αποδέκτες των ενεργειών μας, αλλά να μιλάω και εξ ονόματός τους

και να αφουγκράζομαι τους προβληματισμούς τους, τις ελπίδες τους και τις λύσεις που

προτείνουν. Οι πολίτες όχι μόνο δεν είναι αμέτοχοι στο γίγνεσθαι της Ένωσης, αλλά

φέρουν και μερίδιο ευθύνης, γιατί η δημοκρατία στην Ευρώπη δεν θα είναι απλώς το

αποτέλεσμα ασκήσεων επί χάρτου, αλλά ο καρπός των συλλογικών προσπαθειών μας

που θα καταβάλλουμε ως πολίτες και όχι απλώς ως καταναλωτές. Προσβλέπω στη

συνέχιση των γόνιμων πολιτικών συνομιλιών που είχα τη χαρά να διεξάγω με το

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τα συγκεκριμένα θέματα.

B. Συμβολή στο στρατηγικό πρόγραμμα της Επιτροπής (με βάση την επιστολή

ανάθεσης καθηκόντων και το χαρτοφυλάκιο)

Ως κορυφαίος υποψήφιος στις πρόσφατες ευρωπαϊκές εκλογές, είχα την ευκαιρία να

διαπιστώσω ιδίοις όμμασι πόσο σημαντικό είναι το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και

της βιωσιμότητας για τους Ευρωπαίους πολίτες σε ολόκληρη την Ένωση, από τον Βορρά

μέχρι τον Νότο και από την Ανατολή μέχρι τη Δύση. Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που οι

πολιτικές κατευθύνσεις της εκλεγείσας προέδρου κ. φον ντερ Λάιεν θέτουν τη

μετασχηματιστική πράσινη ατζέντα στην κορυφή του καταλόγου των προτεραιοτήτων

μας για την επόμενη πενταετία. Και είμαι ακόμη πιο ευτυχής που έχω τη δυνατότητα να

συμβάλω απευθείας στις εργασίες στον συγκεκριμένο τομέα ως ο εκτελεστικός

αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και αρμόδιος για τη Γενική

Διεύθυνση Δράσης για το Κλίμα.

Η προστασία του πλανήτη μας και του περιβάλλοντος που μοιραζόμαστε είναι ο στόχος

που καθορίζει τη γενιά μας. Τα παιδιά μου με έχουν ήδη καταστήσει υπόλογο. Πρόκειται

για επιτακτική ηθική, ανθρώπινη και πολιτική υποχρέωση, την οποία ζητούν οι

Ευρωπαίοι από την Ένωσή τους να εκπληρώσει, όπως μας είπαν απερίφραστα. Αποτελεί

επίσης μακροπρόθεσμη οικονομική επιταγή: εκείνοι που αναλαμβάνουν πρώτοι και

ταχύτερα δράση θα είναι και εκείνοι που θα αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που συνεπάγεται

η οικολογική μετάβαση. Δεν πρόκειται για ζήτημα αριστερής ή δεξιάς τοποθέτησης·

είναι ζήτημα σωστού ή λάθους. Ο κόσμος μεταβάλλεται διαρκώς και βρισκόμαστε στο

μέσο της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Τα πάντα αλλάζουν για όλους. Αν

ισχυριζόταν κανείς το αντίθετο, θα εναντιωνόταν στην κοινή λογική. Το ερώτημα είναι

αν θα είμαστε θύματα της αλλαγής, ή αν θα την ενστερνιστούμε και θα την

κατευθύνουμε. Η παρούσα Επιτροπή τάσσεται σαφώς υπέρ της δεύτερης επιλογής.

Όπως δήλωσε η εκλεγείσα πρόεδρος κατά την παρουσίαση των ορισθέντων μελών του

Σώματος των επιτρόπων, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα πρέπει να αποτελέσει τη

σφραγίδα της Ευρώπης. Στο επίκεντρο αυτού του στόχου βρίσκεται η δέσμευσή μας να

καταστούμε η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο. Η υλοποίηση αυτής της

δέσμευσης θα απαιτήσει συλλογική φιλοδοξία, πολιτική ηγεσία και δίκαιη μετάβαση για

τα άτομα που πλήττονται περισσότερο.

4

Ως εκτελεστικός αντιπρόεδρος, θα έχω διττή ιδιότητα. Όπως αναφέρεται στην επιστολή

ανάθεσης καθηκόντων μου, θα χαράξω τη στρατηγική κατεύθυνση και θα προεδρεύω

στην ομάδα των επιτρόπων για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Επιπλέον, θα είμαι

υπεύθυνος για το χαρτοφυλάκιο της δράσης για το κλίμα. Η εμπειρία μου ως υπουργού

Εξωτερικών θα με βοηθήσει να διευθύνω τις διεθνείς διαπραγματεύσεις προκειμένου να

αυξηθεί το επίπεδο φιλοδοξιών άλλων σημαντικών ρυπαντών έως το 2021. Στο πλαίσιο

της καθοδήγησης των εργασιών για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, θα προσπαθήσω

σκληρά ώστε να εξασφαλίσω ότι λαμβάνονται πλήρως υπόψη όλες οι διαστάσεις

πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα πρέπει να υποβληθεί στο Κοινοβούλιο

τις πρώτες 100 ημέρες της θητείας της νέας Επιτροπής και, εντός αυτού του χρονικού

πλαισίου, θα προτείνουμε επίσης τον πρώτο ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, ώστε να

κατοχυρωθεί νομοθετικά ο στόχος για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το

2050.

Στη συνέχεια, θα προωθήσω την εφαρμογή του χαρτοφυλακίου της Ευρωπαϊκής

Πράσινης Συμφωνίας όπως παρουσιάζεται στις πολιτικές κατευθύνσεις που έχει ορίσει η

εκλεγείσα πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν και στην επιστολή ανάληψης καθηκόντων μου.

Όπως κατέστησε σαφές η εκλεγείσα πρόεδρος, η νέα Επιτροπή θα εργαστεί ως μία

ομάδα, και θα συνεργαστώ στενά με όλους και όλες τις επιτρόπους στο πλαίσιο του

κοινού μας θεματολογίου.

Γ. Ισότητα των φύλων

Η εκλεγείσα πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν έθεσε την ισότητα των φύλων ψηλά στο

θεματολόγιό της και δεσμεύτηκε να δώσει πρώτη το παράδειγμα με τη σύνθεση ενός

πλήρως ισορροπημένου από άποψη φύλου Σώματος των επιτρόπων. Προτίθεμαι να

εφαρμόσω την ίδια αρχή στην ομάδα μου, μεταξύ άλλων και στα ανώτερα κλιμάκια.

Επιπλέον, είμαι απόλυτα αποφασισμένος να προωθήσω το αίτημα για ισότητα των

φύλων ακόμη περισσότερο στον τομέα του χαρτοφυλακίου μου, καθώς πιστεύω ότι η

Επιτροπή πρέπει να πρωτοστατεί όσον αφορά την εξασφάλιση ευαισθητοποίησης σε

θέματα ισότητας των φύλων και τη διασφάλιση ισότιμης αντιμετώπισης και ίσης

μεταχείρισης γυναικών και ανδρών. Πρόκειται για μια σημαντική αντίληψη η οποία

υπερβολικά συχνά, ακόμη και στον 21ο αιώνα, εξακολουθεί να μην αποτελεί δεδομένο

αλλά ζητούμενο.

Η «Στρατηγική δέσμευση για την ισότητα των φύλων 2016-2019» υποβλήθηκε υπό την

ευθύνη που είχα για τον συντονισμό ως πρώτος αντιπρόεδρος. Απαιτεί την ενσωμάτωση

της ισότητας των φύλων σε όλες τις πτυχές των παρεμβάσεων της ΕΕ, σύμφωνα με τη

σχετική αρχή που κατοχυρώνεται στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής

Ένωσης. Αλλά πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά, και προσβλέπω σε μια νέα στρατηγική

για την ισότητα των φύλων, η οποία θα συνιστά ευπρόσδεκτη όσο και αναγκαία ευκαιρία

να ενισχυθεί περαιτέρω το συγκεκριμένο θεματολόγιο.

Ειδικότερα στο δικό μου χαρτοφυλάκιο θα ακολουθήσω διττή προσέγγιση για το φύλο

και την κλιματική αλλαγή. Εξετάζω το ενδεχόμενο να λάβω μέτρα για την

αποκατάσταση των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων οι οποίες εντείνονται λόγω της

κλιματικής αλλαγής, αλλά και να ενσωματώσω τη διάσταση του φύλου και του κλίματος

σε όλες τις πτυχές της ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής μας. Ως προς αυτό, αναφέρω

ενδεικτικά τη στήριξη της συμμετοχής των γυναικών και της ισότητας των φύλων στις

διεθνείς διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών

για την κλιματική αλλαγή και του σχεδίου δράσης τους για θέματα φύλου.

5

Δ. Εγγυήσεις ανεξαρτησίας

Υπό την τρέχουσα ιδιότητά μου ως πρώτου αντιπροέδρου της Επιτροπής, οι προσωπικές

μου οργανωτικές και οικονομικές ρυθμίσεις έχουν ήδη καταγραφεί στη δήλωση

συμφερόντων που έχω υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η δήλωση αυτή είναι

πλήρης και θα μεριμνήσω ώστε να επικαιροποιείται σε ετήσια βάση αλλά και κάθε φορά

που προκύπτουν αλλαγές. Εάν εγκριθεί ο διορισμός μου ως μέλους της Επιτροπής, θα

σεβαστώ πλήρως το γράμμα και το πνεύμα της Συνθήκης, και ιδίως την υποχρέωση να

ενεργώ προς το ευρωπαϊκό συμφέρον και να μη λαμβάνω υποδείξεις, όπως ορίζεται στο

άρθρο 17 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στο άρθρο 245 της

Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, θα τηρώ το

επαγγελματικό απόρρητο, όπως είμαι υποχρεωμένος με βάση το άρθρο 339 της

Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα αποφεύγω οποιαδήποτε θέση

ή κατάσταση που θα μπορούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση την ανεξαρτησία, την

αμεροληψία και τη διαθεσιμότητά μου στην Επιτροπή και θα ενημερώνω την πρόεδρο

της Επιτροπής για κάθε κατάσταση που θα μπορούσε δυνητικά να συνεπάγεται

σύγκρουση συμφερόντων κατά την εκτέλεση των επίσημων καθηκόντων μου. Ως εκ

τούτου, θα τηρώ και θα τιμώ το γράμμα και το πνεύμα του κώδικα δεοντολογίας των

μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δεσμεύομαι ότι θα εφαρμόζω τα υψηλότερα

επίπεδα δεοντολογίας και τη μέγιστη διαφάνεια στο έργο μου. Αυτό ακριβώς έκανα στο

πλαίσιο της τρέχουσας εντολής μου και αυτό θα εξακολουθήσω να κάνω όταν αναλάβω

τις νέες μου αρμοδιότητες για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

2. Διαχείριση του χαρτοφυλακίου και συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Πώς θα εκτιμούσατε τον ρόλο σας ως μέλους του Σώματος των επιτρόπων; Από

ποια άποψη θα θεωρούσατε ότι είστε υπεύθυνος και υπόλογος απέναντι στο

Κοινοβούλιο για τις ενέργειές σας και τις ενέργειες των υπηρεσιών σας; Ποιες

συγκεκριμένες δεσμεύσεις είστε διατεθειμένος να αναλάβετε σε σχέση με τη

διευρυμένη διαφάνεια, την αυξημένη συνεργασία και την αποτελεσματική

επακολούθηση των θέσεων του Κοινοβουλίου και των αιτημάτων για νομοθετικές

πρωτοβουλίες; Σε σχέση με σχεδιασμένες πρωτοβουλίες ή συνεχιζόμενες

διαδικασίες, είστε διατεθειμένος να παρέχετε στο Κοινοβούλιο πληροφορίες και

έγγραφα σε ίση βάση με το Συμβούλιο;

Τα τελευταία πέντε χρόνια, είχα την τιμή και το προνόμιο να υπηρετώ τους πολίτες της

Ευρώπης ως μέλος του Σώματος των επιτρόπων και να συνεργάζομαι στενά με το

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα μέλη του σε όλο το ευρύ φάσμα των θεμάτων που

αφορούσαν το χαρτοφυλάκιό μου ως πρώτου αντιπροέδρου. Ήμουν και θα εξακολουθώ

να είμαι ένθερμος υποστηρικτής του ρόλου που έχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως ο

άμεσα εκλεγμένος εκφραστής της φωνής των Ευρωπαίων πολιτών και ως το θεσμικό

όργανο στο οποίο λογοδοτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της δημοκρατικής του

εντολής. Μ’ αυτό ακριβώς το πνεύμα αναλαμβάνω τη δέσμευση ότι θα συνεχίσω τη

θετική συνεργασία μου με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα μέλη του τα επόμενα

χρόνια.

Συνεχίζοντας την πρακτική που ακολούθησα μέχρι σήμερα, θα θεωρώ τον εαυτό μου

υπόλογο στο Κοινοβούλιο ως εκπρόσωπο του έργου που πραγματοποιεί το Σώμα των

επιτρόπων σε όλους τους τομείς που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά μου —δηλαδή την

Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία— και για οποιοδήποτε άλλο θέμα που μου έχει ανατεθεί

από την εκλεγείσα πρόεδρο. Θα εξακολουθήσω να είμαι στη διάθεση των βουλευτών του

6

Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τόσο στις συνεδριάσεις της Ολομέλειας όσο και στις

συνεδριάσεις των κοινοβουλευτικών επιτροπών και ομάδων, καθώς και στους τριμερείς

διαλόγους αλλά και σε διμερή βάση για να εξετάζουμε τις τρέχουσες εργασίες μας για

την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, για την οποία έχω την τιμή να

είμαι υπεύθυνος. Στο πλαίσιο της τρέχουσας εντολής της Επιτροπής, έχω συμμετάσχει

μέχρι σήμερα σε 113 συνόδους Ολομέλειας για λογαριασμό της Επιτροπής, σε πολλές

συνεδριάσεις επιτροπών στο πλαίσιο του διαρθρωμένου διαλόγου, καθώς και σε πολλές

συνεδριάσεις ομάδων και διμερείς συναντήσεις με μεμονωμένα μέλη του Κοινοβουλίου.

Για εμένα οι σχέσεις μου με το Κοινοβούλιο έχουν πολύ μεγάλη αξία και σημασία.

Ως ορισθείς εκτελεστικός αντιπρόεδρος, θα έχω άμεσο ρόλο στην πολιτική σχετικά με τη

δράση για το κλίμα, καθώς και την ευθύνη για τον συντονισμό ενός ευρέος

χαρτοφυλακίου και μιας ομάδας επιτρόπων για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Υπό

αυτή την ιδιότητα, θα μεριμνήσω ώστε τα μέλη της ομάδας μου και εγώ προσωπικά να

είμαστε παρόντες και να συμμετέχουμε ενεργά σε όλες τις σχετικές επιτροπές του

Κοινοβουλίου, σε κάθε στάδιο της διαδικασίας χάραξης πολιτικής, και να συνεχίσουμε

τον πολιτικό διάλογο με όλα τα τμήματα του Σώματός σας. Θα εξασφαλίσω ότι το

Κοινοβούλιο θα ενημερώνεται σε νευραλγικά στάδια των διεθνών διαπραγματεύσεων

στο πλαίσιο των τομέων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά μου, και ιδίως όσον αφορά τις

διαπραγματεύσεις για την αύξηση του επιπέδου της κλιματικής φιλοδοξίας άλλων

σημαντικών ρυπαντών έως το 2021. Αναλαμβάνω πλήρως την ευθύνη γι’ αυτή τη

φιλόδοξη πολιτική και θεωρώ τον εαυτό μου υπεύθυνο και υπόλογο έναντι του

Κοινοβουλίου για τις ενέργειες τις δικές μου και των υπηρεσιών μου.

Αντιμετωπίζω τις ευθύνες που έχω ως μέλος του Σώματος των επιτρόπων με μεγάλη

σοβαρότητα. Η αρχή της συλλογικότητας θα παραμείνει στο επίκεντρο της παρούσας

Επιτροπής και, ως εκ τούτου, θα συμβάλει σημαντικά στην εκπλήρωση των δεσμεύσεών

μας. Η σοβαρότητα της πρόκλησης που συνιστά η κλιματική αλλαγή απαιτεί ολιστική

και συλλογική προσπάθεια, και σκοπεύω να προσεγγίσω όλους τους συναδέλφους μου

στο Σώμα των επιτρόπων, ώστε να εξαλείψουμε τυχόν στεγανά και να συνεργαστούμε

με στόχο να εξασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη θα μπορέσει να υλοποιήσει την πλέον

φιλόδοξη πολιτική σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς.

Επιπλέον, θεωρώ ότι έχει καίρια σημασία να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των πολιτών

στη νομοθετική διαδικασία, ώστε να βελτιωθεί η δημοκρατική νομιμότητα της Ένωσης.

Το ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα θα αποτελέσει παράδειγμα μιας τέτοιας

συμμετοχικής διαδικασίας. Μαζί θα θέσουμε τα θεμέλια για μια κλιματική μετάβαση

που θα αφορά όλους μας.

Θα μεριμνήσω ώστε η ομάδα μου και ο ίδιος προσωπικά να εργαζόμαστε με πλήρη

σεβασμό στις διατάξεις της συμφωνίας-πλαισίου του 2010, η οποία καθορίζει τις βασικές

αρχές του τρόπου συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Κοινοβουλίου.

Επιπλέον, θα διασφαλίσω την πλήρη τήρηση της διοργανικής συμφωνίας του 2016 για

τη βελτίωση του νομοθετικού έργου. Μάλιστα, είχα την ευθύνη για την πρόταση και τη

διαπραγμάτευση της διοργανικής συμφωνίας στο πλαίσιο της τρέχουσας Επιτροπής και,

ως εκ τούτου, δίνω ιδιαίτερη σημασία σ’ αυτήν. Όσον αφορά την παρακολούθηση των

θέσεων του Κοινοβουλίου, αποτελεί συλλογική ευθύνη της Επιτροπής στο σύνολό της

να μεριμνά ώστε οι ερωτήσεις των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς τους

επιτρόπους να απαντώνται γρήγορα και με ακρίβεια. Πρόκειται για δέσμευση την οποία

λαμβάνω πολύ σοβαρά υπόψη, προφανώς με έμφαση στα ζητήματα για τα οποία εγώ ή

οι επίτροποι της ομάδας μου είμαστε αρμόδιοι να απαντούμε εξ ονόματος της

Επιτροπής.

7

Η διαφάνεια αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της κοινής μας επιδίωξης για τη βελτίωση

της δημοκρατικής νομιμότητας στα μάτια των Ευρωπαίων πολιτών. Ως εκ τούτου, η

διαφάνεια αποτελούσε υψηλή προτεραιότητα του έργου μου τα τελευταία πέντε χρόνια,

και ήμουν υπεύθυνος για την πρόταση και τη διαπραγμάτευση νέων κανόνων για ένα

υποχρεωτικό Κοινό Μητρώο Διαφάνειας με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο των

Υπουργών όσον αφορά τις σχέσεις μας με τα ενδιαφερόμενα μέρη που επιδιώκουν να

συμμετέχουν στη διαδικασία χάραξης πολιτικής. Καθώς παραδίδω τη σκυτάλη αυτών

των διαπραγματεύσεων σε άλλο μέλος της Επιτροπής, θα εξακολουθήσω να υποστηρίζω

και να υπερασπίζομαι τις αρραγείς αρχές που έχει προτείνει η Επιτροπή και με βάση τις

οποίες λειτουργούσαμε τα τελευταία πέντε χρόνια.

Την τελευταία πενταετία έχω επίσης εργαστεί για να διασφαλίσω ότι οι διαδικασίες

χάραξης πολιτικής της Επιτροπής είναι όσο το δυνατόν πιο διαφανείς και φιλικές προς

τον πολίτη, με την υιοθέτηση και την εφαρμογή ενός νέου θεματολογίου για τη βελτίωση

της νομοθεσίας. Για πρώτη φορά μεριμνήσαμε ώστε να ζητείται η γνώμη του κοινού σε

όλα τα στάδια της διαδικασίας χάραξης πολιτικής· από την αρχική σύλληψη της ιδέας,

καθ’ όλη τη διάρκεια της σύνταξης αλλά ακόμη και μετά την υποβολή των προτάσεων

της Επιτροπής στους συννομοθέτες, συγκεντρώνονταν παρατηρήσεις των πολιτών και

διαβιβάζονταν στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προς εξέταση. Η Επιτροπή

εξασφάλισε επίσης ότι ο ανεξάρτητος ρυθμιστικός έλεγχος και οι λεπτομερείς εκτιμήσεις

επιπτώσεων αποτελούν διαρθρωτικό μέρος της νομοθετικής διαδικασίας, και θέσπισε

διαδικασία επανεξέτασης προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ισχύουσα νομοθεσία

εξακολουθεί να είναι κατάλληλη για τον εκάστοτε επιδιωκόμενο σκοπό.

Όσον αφορά τη διαφάνεια των διοργανικών μεθόδων εργασίας μας, δεσμεύομαι πλήρως

ότι θα εφαρμόζω τη συμφωνία-πλαίσιο για τις σχέσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού

Κοινοβουλίου και της Επιτροπής και τη διοργανική συμφωνία για τη βελτίωση του

νομοθετικού έργου. Οι εργασίες μεταξύ των τριών θεσμικών οργάνων συνεχίζονται με

στόχο τη δημιουργία της κοινής νομοθετικής πύλης.

Έχω πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι η παροχή πληροφοριών και εγγράφων αποτελεί

ουσιαστική παράμετρο για την εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού

Κοινοβουλίου και της Επιτροπής. Η Συνθήκη της Λισαβόνας θεσπίζει την ισότητα του

Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ως συννομοθετών, και θα μεριμνήσω για την τήρηση

της αρχής αυτής όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών στους τομείς που εμπίπτουν

στην αρμοδιότητά μου.

Τέλος, χαιρετίζω τη δέσμευση της εκλεγείσας προέδρου κ. φον ντερ Λάιεν να αρχίσει

συζητήσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τη βελτίωση του

συστήματος των κορυφαίων υποψηφίων και για το θέμα των υπερεθνικών ψηφοδελτίων.

Επιπλέον, έχει ταχθεί υπέρ του δικαιώματος πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού

Κοινοβουλίου, με πλήρη σεβασμό των αρχών της αναλογικότητας, της επικουρικότητας

και της καλής νομοθέτησης. Δεσμεύομαι ότι θα εφαρμόζω αυτή την αρχή σύμφωνα με

τις κατευθυντήριες γραμμές που θα καθορίσει η εκλεγείσα πρόεδρος στις μεθόδους

εργασίας της Επιτροπής. Προσυπογράφω πλήρως αυτούς τους στόχους, που προσδίδουν

στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την πολιτική βαρύτητα που αξίζει να έχει ως άμεσα

εκλεγμένο θεσμικό όργανο.

8

Ερωτήσεις από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των

Τροφίμων

3. Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα και η φιλοδοξία για το 2030

Με ποιον τρόπο θα διασφαλίσει ο ενωσιακός νόμος για το κλίμα, πέρα από τον

στόχο της κλιματικής ουδετερότητας του 2050, ότι το σύνολο της τομεακής

νομοθεσίας ευθυγραμμίζεται με τον μακροπρόθεσμο στόχο; Ποιους μηχανισμούς

προβλέπετε για να διασφαλίσετε ότι όλα τα κράτη μέλη και όλοι οι τομείς

εκπληρώνουν το μερίδιο που τους αναλογεί στις σημαντικές μειώσεις των

εκπομπών που απαιτούνται βάσει της συμφωνίας του Παρισιού και ότι η ΕΕ

επιτυγχάνει μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών σε όλους τους τομείς το συντομότερο

δυνατόν; Ποια συγκεκριμένα μέτρα θα λάβετε για να αυξήσετε τον στόχο μείωσης

των εκπομπών της ΕΕ για το 2030; Πώς θα εξασφαλίσετε ότι η συμβολή της

Επιτροπής στην τρέχουσα μεταρρύθμιση της ΚΓΠ θα συνάδει πλήρως με τις αρχές

της Πράσινης Συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής ουδετερότητας;

Πώς θα επηρεάσει η αρχή «Μία εντός, μία εκτός» («One In, One Out») της

προτεινόμενης Επιτροπής την υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ και το επίπεδο

φιλοδοξίας της Πράσινης Συμφωνίας;

Είμαι αισιόδοξος ότι όλα τα κράτη μέλη θα εγκρίνουν πολύ σύντομα στο Ευρωπαϊκό

Συμβούλιο τον στόχο για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Η έγκριση αυτού του

στόχου θα πρέπει να αποτελέσει άμεση προτεραιότητα, αφού θα διαμορφώσει αρραγή

πολιτική βάση πάνω στην οποία θα πραγματοποιηθούν οι ευρύτερες εργασίες μας ενόψει

της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η πολιτική δέσμευση τόσο της εκλεγείσας

προέδρου όσο και εμένα προσωπικά είναι να καταστεί η Πράσινη Συμφωνία σήμα

κατατεθέν της Επιτροπής. Πρέπει να συνδέει τη δράση μας για την επίτευξη κλιματικής

ουδετερότητας με τη διαφύλαξη του φυσικού κεφαλαίου μας, εξασφαλίζοντας

παράλληλα μια δίκαιη οικολογική μετάβαση, χωρίς να παραμελείται κανείς. Αυτό πρέπει

να ενσταλαχθεί στη σκέψη όλων των επιτρόπων. Θα κάνω ό,τι μου αναλογεί για να

διαμορφώσω αυτόν τον νέο τρόπο σκέψης, απευθυνόμενος τόσο στην ίδια την Επιτροπή

όσο και στα άλλα θεσμικά όργανα.

Ο νέος ενωσιακός νόμος για το κλίμα, τον οποίο θα υποβάλουμε στο πλαίσιο της

Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας εντός των πρώτων 100 ημερών της θητείας μας, θα

φιλοδοξεί να μετασχηματίσει τον τρόπο με τον οποίο χαράζουμε πολιτική και

οργανώνουμε τις κοινωνίες μας. Θα προτείνω έναν νόμο για το κλίμα ο οποίος θα

θεσμοθετήσει τον στόχο για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 και, κάτι που είναι

ακόμη πιο σημαντικό, θα καθορίσει τη μακροπρόθεσμη πορεία μας για την επίτευξη

αυτού του στόχου μέσω όλων των πολιτικών μας. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα

προβλέπει την ενσωμάτωση του στόχου για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 σε

όλες τις πολιτικές της ΕΕ. Θα μας δεσμεύει να εξασφαλίσουμε δίκαιη και ισότιμη

μετάβαση, μεταξύ άλλων μέσω της αποτελεσματικής κατανομής του προϋπολογισμού

της ΕΕ. Θα υπογραμμίζει την ανάγκη συλλογικής προσπάθειας όλων των τομέων της

οικονομίας και της κοινωνίας. Επιπλέον, θα αποτυπώνει την ανάγκη για αύξηση της

ανθεκτικότητας και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, καθώς και την ανάγκη για

προστασία των πολιτών και του πλανήτη μας.

Η ΕΕ έχει ήδη αποδείξει ότι είναι σε θέση να ανταποκρίνεται στις φιλοδοξίες για το

κλίμα με τα απαραίτητα εργαλεία και νομοθετικά μέσα· άρα, δεν κάνουμε ένα άλμα προς

το άγνωστο. Τα τελευταία χρόνια έχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο ως προς την

επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τη θέσπιση νομοθεσίας για το κλίμα και την ενέργεια με

9

ορίζοντα το 2030, νομοθεσία η οποία —εάν εφαρμοστεί αυστηρά— εκτιμάται ότι, έως

το 2030, θα επιτύχει μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 45 % σε

σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Τώρα καλούμαστε να αξιοποιήσουμε την πρόοδο που

έχει συντελεστεί προκειμένου να υλοποιήσουμε τις αυξημένες φιλοδοξίες μας για το

2030, καθώς και τον στόχο μας για μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη έως το 2050.

Οι δομές διακυβέρνησης θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο ώστε να διασφαλιστεί ότι

διαθέτουμε τα κατάλληλα συστήματα σχεδιασμού, παρακολούθησης, υποβολής

εκθέσεων και επαλήθευσης. Τα κράτη μέλη καταρτίζουν ήδη τα εθνικά τους σχέδια για

την ενέργεια και το κλίμα σύμφωνα με τον κανονισμό για τη διακυβέρνηση της

Ενεργειακής Ένωσης, με σκοπό να εξασφαλιστεί καλύτερος συντονισμός και συνοχή

μεταξύ των πολιτικών για το κλίμα και την ενέργεια. Μέσω αυτής της διαδικασίας,

πολλά κράτη μέλη έχουν ήδη θέσει μακροπρόθεσμους στόχους για το κλίμα σε εθνικό

επίπεδο. Θα μεριμνήσω ώστε η Επιτροπή να εξακολουθήσει να στηρίζει αποτελεσματικά

τα κράτη μέλη για την επίτευξη του επιπέδου φιλοδοξίας που έχουν καθορίσει από

κοινού. Πιστεύω ότι μπορούμε να ενσωματώσουμε τους νέους μακροπρόθεσμους

στόχους μας σ’ αυτή τη δομή διακυβέρνησης. Πιστεύω επίσης ότι μπορούμε να

εξασφαλίσουμε ότι οι στόχοι μας για το κλίμα θα αποτελούν βασικό στοιχείο της

επανεστίασης του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, παράλληλα με τους Στόχους Βιώσιμης

Ανάπτυξης. Θα συνεργαστώ στενά με τον κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις για να φροντίσω ότι

αυτές οι πεποιθήσεις μου θα υλοποιηθούν.

Θα πρέπει να εντείνουμε τις φιλοδοξίες μας για το 2030, προκειμένου να επιτύχουμε

κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Ως εκ τούτου, θα εργαστώ για να υλοποιήσουμε

τις φιλοδοξίες μας που καθορίζονται στις πολιτικές κατευθύνσεις της εκλεγείσας

προέδρου και να επιτύχουμε μείωση των εκπομπών τουλάχιστον κατά 50 % έως το 2030

και να καταρτίσουμε ένα σχέδιο έως το 2021 για να πλησιάσουμε τον στόχο της μείωσης

των εκπομπών κατά 55 %. Πρέπει να ενεργήσουμε με υπευθυνότητα, προσεταιριζόμενοι

την ευρωπαϊκή κοινωνία και ενθαρρύνοντας την ανάληψη πιο φιλόδοξης διεθνούς

δράσης.

Η επίτευξη υψηλότερων μειώσεων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι πιθανό

να απαιτήσει την επικαιροποίηση του συνόλου ή μέρους της ισχύουσας νομοθεσίας για

το κλίμα. Η νομοθεσία αυτή περιλαμβάνει την οδηγία για το σύστημα εμπορίας

δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) και τους κανονισμούς για τον επιμερισμό των

προσπαθειών, τη χρήση γης, την αλλαγή χρήσης γης και τη δασοκομία. Οι υπηρεσίες της

Επιτροπής θα δρομολογήσουν επειγόντως ενδελεχή ανάλυση των επιπτώσεων και του

κόστους —όπως, βεβαίως, και των οφελών— που συνεπάγεται η αύξηση των

φιλοδοξιών μας για το 2030. Αυτό ισχύει επίσης για την ισχύουσα νομοθεσία στον τομέα

της ενέργειας, όπως η οδηγία για τη φορολογία της ενέργειας, η οδηγία για τις

ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση και τυχόν άλλα

σχετικά μέρη του κεκτημένου. Η μετασχηματιστική δράση για την ταχύτερη μετάβαση

σε μια κυκλική οικονομία θα δημιουργήσει επίσης συνέργειες με την οικονομία χαμηλών

εκπομπών άνθρακα. Εξίσου σημαντικό είναι να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητες τις

οποίες προσφέρουν οι λύσεις που βασίζονται στη φύση. Θα προβούμε σε συνολική

αξιολόγηση των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων και θα

διεξαγάγουμε ευρείες διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Κατά την αναζήτηση

λύσεων, δεν θα περιορίσουμε τους ορίζοντές μας. Η ουσία της Ευρωπαϊκής Πράσινης

Συμφωνίας είναι ότι όλοι μας πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα περιβαλλοντικά και

κλιματικά ζητήματα ως ένα κοινό καθήκον για το κοινό καλό. Θα εξετάσω ειδικότερα

τον δυνητικό ρόλο της φορολογίας, της γεωργίας, της ενέργειας, των μεταφορών, της

10

κυκλικής οικονομίας, της παραγωγής τροφίμων και της σπατάλης τροφίμων, καθώς και

της συμπεριφοράς των καταναλωτών.

Σ’ αυτή τη διαδικασία, δεν πρέπει να χάσουμε τη συγκέντρωσή μας στην άμεση επίτευξη

των μειώσεων των εκπομπών μέσω της εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας που έχει

ήδη συμφωνηθεί. Είναι εξαιρετικά σημαντικό οι τυχόν μελλοντικές νομοθετικές

αναθεωρήσεις να συντελούνται στη βάση της πραγματικής υλοποίησης όσων έχουμε ήδη

συμφωνήσει να επιτύχουμε. Η απαρέγκλιτη τήρηση της ισχύουσας νομοθεσίας έχει

ουσιώδη σημασία. Για μένα είναι ζήτημα αξιοπιστίας έναντι τόσο των ενδιαφερόμενων

μερών εντός της ΕΕ όσο και των διεθνών εταίρων μας. Τα κράτη μέλη οφείλουν να

οριστικοποιήσουν τα εθνικά τους σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα έως το τέλος του

τρέχοντος έτους. Θα μεριμνήσω ώστε η Επιτροπή να εξακολουθήσει να τα στηρίζει

αποτελεσματικά, προκειμένου να επιτύχουμε συλλογικά τον βαθμό φιλοδοξίας που έχει

συμφωνηθεί σε επίπεδο ΕΕ.

Για την επίτευξη μιας κλιματικά ουδέτερης ευρωπαϊκής οικονομίας το 2050, ο γεωργικός

τομέας θα διαδραματίσει κομβικό ρόλο. Η γη μας είναι ο πολυτιμότερος πόρος που

διαθέτουμε: μας παρέχει τροφή, προστασία, υπέροχη βιοποικιλότητα και, βεβαίως, μας

βοηθάει να μετριάσουμε την κλιματική αλλαγή, αν τη διαχειριστούμε κατάλληλα.

Πρέπει, λοιπόν, να την προστατεύσουμε από τη ρύπανση και όχι να την εξαντλήσουμε.

Η βιώσιμη διαχείριση της γης θα έχει καθοριστική σημασία. Η προτεινόμενη κοινή

γεωργική πολιτική για την περίοδο 2021-2027 επιδιώκει ήδη να συμβάλει ουσιαστικά

στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ όσον αφορά τη δράση για το κλίμα, τους φυσικούς

πόρους, τη βιοποικιλότητα και την καλή μεταχείριση των ζώων. Τουλάχιστον το 40 %

του συνολικού προϋπολογισμού για την κοινή γεωργική πολιτική θα διατεθεί στη δράση

για το κλίμα και τουλάχιστον το 30 % του πυλώνα της αγροτικής ανάπτυξης θα διατεθεί

σε στόχους για το κλίμα και το περιβάλλον. Θα συνεργαστώ στενά με τον επίτροπο

Γεωργίας για να φροντίσουμε να μεγιστοποιήσουμε τις φιλοδοξίες μας σχετικά με το

κλίμα και να ελαχιστοποιήσουμε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του γεωργικού τομέα,

αξιοποιώντας όσο το δυνατόν καλύτερα τα μέσα που προτείνονται στη μελλοντική κοινή

γεωργική πολιτική. Κάθε χρόνο η Επιτροπή θα ελέγχει αυστηρά τις δαπάνες που

πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής, θα συνεργάζεται στενά

με όλα τα κράτη μέλη και θα ενημερώνει τακτικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Πέρα από την κοινή γεωργική πολιτική, πρέπει να αναπτύξουμε ευρύτερη στρατηγική

για το σύνολο της αλυσίδας παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων. Πρέπει να δώσουμε

ιδιαίτερη προσοχή στην προώθηση αποτελεσματικών και βιώσιμων μεθόδων παραγωγής

τροφίμων. Πρέπει να τονώσουμε τη στήριξη που παρέχουμε στην καινοτομία, την

ψηφιοποίηση και τις έξυπνες τεχνολογίες, προκειμένου να συμβάλουμε στη μείωση της

χρήσης φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων, καθώς και στη μείωση των εκπομπών,

σύμφωνα με τη φιλοδοξία της Επιτροπής για μηδενική ρύπανση. Στο πλαίσιο της

Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Επιτροπή θα προτείνει τη στρατηγική «από το

αγρόκτημα στο πιάτο».

Η επίτευξη των φιλόδοξων στόχων μας θα απαιτήσει ιδιαίτερα έξυπνη χάραξη πολιτικής.

Πρέπει να αποφύγουμε τις περιττές ενέργειες, αλλά να έχουμε το θάρρος να κάνουμε ό,τι

είναι αναγκαίο — και να το κάνουμε σωστά. Η στάση αυτή θα έχει κόστος. Και εμείς

πρέπει να φροντίσουμε ώστε τα οφέλη των μέτρων που θα λάβουμε να δικαιολογούν

αυτό το κόστος και να αποφύγουμε τυχόν περιττές επιβαρύνσεις. Αυτή την προσέγγιση

πρέπει να την ακολουθούμε τόσο για τις νέες νομοθετικές προτάσεις που θα υποβάλουμε

όσο και για την ήδη ισχύουσα νομοθεσία. Δεν πρόκειται για απορρύθμιση, αλλά για

καλή νομοθέτηση με σκοπό να αποφευχθεί η υπερβολική επιβάρυνση των επιχειρήσεων

11

και των πολιτών μας. Αυτή η πρόθεση αντικατοπτρίζεται στην αρχή της εξισορρόπησης

(«One in, One out»), που θα μετριάσει αυτές τις επιβαρύνσεις.

Η προσέγγιση αυτή δεν θα περιορίσει με κανέναν τρόπο το επίπεδο των φιλοδοξιών μας

για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Πληροφορούμαστε από τους πολίτες και τις

επιχειρήσεις (ιδίως τις μικρές επιχειρήσεις) ότι οι υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων

σχετικά με την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας μπορούν, ενίοτε, να είναι

υπέρμετρες. Θα διερευνήσω τη δυνατότητα μείωσης των συγκεκριμένων υποχρεώσεων

στον τομέα της πολιτικής για την ενέργεια και το κλίμα. Στόχος μας θα είναι να

εξορθολογιστούν οι τρέχουσες —συχνά, αποσπασματικές— υποχρεώσεις υποβολής

εκθέσεων που απορρέουν από τις κύριες νομοθετικές πράξεις της ΕΕ για την ενέργεια, το

κλίμα και άλλους τομείς πολιτικής που αφορούν την Ενεργειακή Ένωση, κάτι το οποίο

θα μπορούσε να μας βοηθήσει να επιτύχουμε σημαντική απλούστευση.

4. Χρηματοδοτικοί πόροι και Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης

Όπως αναφέρεται στην επιστολή ανάθεσης της αποστολής σας, η ευρωπαϊκή

πράσινη συμφωνία μπορεί να λειτουργήσει μόνον εφόσον επιτύχει τη συμμετοχή

των ανθρώπων και διασφαλίσει ότι κανείς δεν μένει στο περιθώριο. Ποια μέτρα

πιστεύετε ότι θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο «Βιώσιμο επενδυτικό σχέδιο»;

Ποιος είναι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ως Ευρωπαϊκής

Τράπεζας για το Κλίμα; Πώς θα διασφαλίζατε ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ

εναρμονίζεται πλήρως με τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα;

Ποια μέτρα θα λάβετε για τον τερματισμό των επιβλαβών για το περιβάλλον

επιδοτήσεων; Ποια συγκεκριμένα μέτρα προτίθεστε να λάβετε για να διασφαλίσετε

μια δίκαιη μετάβαση προς μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα και,

ειδικότερα, με ποιον τρόπο θα συντονίζετε τις εργασίες για το νέο Ταμείο Δίκαιης

Μετάβασης; Υποστηρίζετε την αύξηση του αριθμού των πράσινων ομολόγων στο

χαρτοφυλάκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πώς θα διασφαλίσετε την

περιβαλλοντική ακεραιότητα αυτών των πράσινων ομολόγων;

Για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και να

καταστούμε η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050, οι φιλοδοξίες μας πρέπει

να συνδυαστούν με αύξηση των επενδύσεων. Η σωτηρία του πλανήτη δεν είναι φθηνή

υπόθεση, αλλά το κόστος που συνεπάγεται η αδράνεια είναι ακόμη υψηλότερο. Όσο

ταχύτερα ενεργήσουμε, τόσο λιγότερο δαπανηρή θα είναι η δράση μας και τόσο

περισσότερα οφέλη θα μπορούμε βάσιμα να προσδοκούμε. Η ΕΕ πρέπει να κλιμακώσει

τις δημόσιες επενδύσεις, να παράσχει κίνητρα για την αλλαγή συμπεριφοράς και να

εντείνει τις προσπάθειές της για να κατευθύνει τα ιδιωτικά κεφάλαια προς τη δράση για

το κλίμα. Μολονότι αυτό συνιστά σημαντική πρόκληση, αποτελεί επίσης σημαντική

ευκαιρία για την προώθηση της καινοτομίας, της απασχόλησης, της ανάπτυξης και της

ανταγωνιστικότητας εντός της ΕΕ.

Στόχος του επενδυτικού σχεδίου για μια βιώσιμη Ευρώπη είναι η στήριξη επενδύσεων

ύψους 1 τρισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία, σε κάθε γωνιά της ΕΕ. Το σχέδιο αυτό θα

συνδυάζει τρεις τύπους χρηματοδοτήσεων: κονδύλια της ΕΕ, μόχλευση δημόσιων και

ιδιωτικών επενδύσεων (ιδίως μέσω του προγράμματος InvestEU) και εθνική

συγχρηματοδότηση. Η ιδιωτική χρηματοδότηση θα πρέπει να διαδραματίσει πολύ

σημαντικό ρόλο, δεδομένου ότι τα δημόσια οικονομικά και μόνο δεν θα είναι αρκετά για

να αντιμετωπιστούν οι τεράστιες επενδυτικές ανάγκες. Θα συνεργαστώ με τον κ.

Βάλντις Ντομπρόβσκις, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι επενδύσεις μας σε όλους τους

τομείς της οικονομίας θα διευκολύνουν την πλήρη και δίκαιη μετάβαση σε μια κλιματικά

12

ουδέτερη και βιώσιμη ΕΕ. Πρέπει επίσης να κινητοποιήσουμε ειδικά κονδύλια, όπως το

Ταμείο Καινοτομίας και το Ταμείο Εκσυγχρονισμού το οποίο ιδρύθηκε στο πλαίσιο του

συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ, ώστε να προωθηθεί, αντίστοιχα, η

καινοτομία των νέων καθαρών τεχνολογιών στη βιομηχανία και στον τομέα της

ηλεκτρικής ενέργειας και να υποστηριχθεί ο εκσυγχρονισμός των ενεργειακών

συστημάτων στα κράτη μέλη με χαμηλότερο εισόδημα.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είναι ήδη ο μεγαλύτερος πολυμερής πάροχος

χρηματοδότησης για το κλίμα παγκοσμίως, καθώς διαθέτει τουλάχιστον το 25 % των

επενδύσεών της για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σ’ αυτή.

Εκφράζω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι η Τράπεζα εξετάζει πλέον το

ενδεχόμενο να εντατικοποιήσει τις προσπάθειές της και έχει ως στόχο να διαθέσει το

50 % των συνολικών επενδύσεών της για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής

έως το 2025. Για να επιτευχθεί αυτός ο υψηλότερος στόχος, πρέπει να αναπτύξουμε μια

σειρά από κατάλληλα έργα, ικανά να εξασφαλίσουν τραπεζική χρηματοδότηση. Τα

δημόσια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων,

μπορούν συμβάλουν στον εντοπισμό τέτοιων έργων και να τα βοηθήσουν προκειμένου

να κομίσουν κλιματικά και περιβαλλοντικά οφέλη σε ολόκληρη την ΕΕ. Κατά τη γνώμη

μου, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ως η τράπεζα της Ευρώπης για το κλίμα και

στενά συνδεδεμένη με το επενδυτικό σχέδιο για μια βιώσιμη Ευρώπη, θα μπορούσε να

στηρίξει τα κράτη μέλη στην πραγματοποίηση επενδύσεων και στην ανάπτυξη

ανατρεπτικών και νέων τεχνολογιών.

Στο πλαίσιο αυτό, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι, παρόλο που ο προϋπολογισμός της ΕΕ

είναι περιορισμένος σε μέγεθος σε σχέση με τις συνολικές κρατικές δαπάνες —

αντιπροσωπεύει περίπου το 2 % των δημόσιων δαπανών στην Ευρώπη—, πρόκειται για

έναν επενδυτικό προϋπολογισμό, με υψηλή μόχλευση ιδιωτικής και δημόσιας

χρηματοδότησης. Το εργαλείο αυτό είναι σημαντικό για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής

Πράσινης Συμφωνίας. Οι προτάσεις για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο που

υπέβαλε η τρέχουσα Επιτροπή συνιστούν ικανοποιητική βάση για την επίτευξη των

στόχων μας. Η Επιτροπή πρότεινε να αφιερώσει η ΕΕ το ένα τέταρτο του

προϋπολογισμού της για την περίοδο 2021-2027 (ποσό που ανέρχεται σε 320 δισ. ευρώ

για 7 έτη) σε δράσεις που σχετίζονται με το κλίμα. Η δέσμευση αυτή μεταφράζεται σε

δαπάνες σχετικές με το κλίμα σε όλα τα ενωσιακά προγράμματα. Η υλοποίηση των

δεσμεύσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας θα απαιτήσει ορισμένες

στοχευμένες προσαρμογές της διαπραγματευτικής θέσης της Επιτροπής, με την

παράλληλη αποφυγή κάθε καθυστέρησης στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις που θα

μπορούσε να επηρεάσει την έναρξη των νέων προγραμμάτων.

Η βιωσιμότητα κατοχυρώνεται επίσης σε επιμέρους προγράμματα — και θα μεριμνήσω

για την εφαρμογή της σε όλα τα στάδια του προγραμματισμού και της υλοποίησης. Επί

του παρόντος, καταρτίζουμε συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές για τον «έλεγχο

βιωσιμότητας», με σκοπό να εξασφαλιστεί ότι όλες οι παράμετροι της βιωσιμότητας —

το κλίμα, το περιβάλλον (συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας) και η κοινωνική

πτυχή— λαμβάνονται πλήρως υπόψη στις χρηματοδοτικές και επενδυτικές

δραστηριότητες στο πλαίσιο του μελλοντικού προγράμματος InvestEU. Μια άλλη

σημαντική συνιστώσα είναι το πρόγραμμα LIFE — το μόνο πρόγραμμα της ΕΕ που είναι

αποκλειστικά αφιερωμένο στην προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος. Το

πρόγραμμα LIFE, με τον σχετικά περιορισμένο προϋπολογισμό του, είναι ένα

αποτελεσματικό μέσο για την υποστήριξη καινοτόμων έργων που συμβάλλουν άμεσα

στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα. Για την περίοδο

2021-2027, η Επιτροπή πρότεινε να αυξηθεί ο προϋπολογισμός του προγράμματος LIFE

13

κατά περίπου 60 %, φθάνοντας τα 5 δισ. ευρώ συνολικά, και να δοθεί μεγαλύτερη

έμφαση στη φύση και στη βιοποικιλότητα (καθώς και στην ενεργειακή μετάβαση).

Εναπόκειται πλέον στους συννομοθέτες να καταλήξουν σε τελική συμφωνία σχετικά με

τις εν λόγω διατάξεις. Μόλις εγκριθεί το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, θα

συνεργαστώ επιμελώς με τους συναδέλφους και τις συναδέλφους μου στην Επιτροπή και

με τα κράτη μέλη ώστε να εξασφαλίσω ότι βρισκόμαστε σε καλό δρόμο όσον αφορά τον

στόχο της ενσωμάτωσης της διάστασης του κλίματος και ότι χρησιμοποιούμε

αποτελεσματικά τον προϋπολογισμό της ΕΕ για να στηρίξουμε τη μετάβαση στην

κλιματική ουδετερότητα.

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν δεσμευθεί διεθνώς, στο πλαίσιο των G7 και G20 και

της συμφωνίας του Παρισιού, να καταργήσουν τις μη αποδοτικές επιδοτήσεις ορυκτών

καυσίμων. Παρά τις εν λόγω δεσμεύσεις, οι επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων δεν

εμφάνισαν σημαντική μείωση από το 2008 έως το 2016, παραμένοντας σταθερές σε

περίπου 55 δισ. ευρώ ετησίως. Είναι σαφές ότι τα κράτη μέλη θα χρειαστεί να κάνουν

ακόμη πολλά για την κατάργηση αυτών των επιδοτήσεων και, προσωπικά, θα επενδύσω

σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο για να συνεργαστώ με τις εθνικές κυβερνήσεις προς αυτή

την κατεύθυνση. Ανεξάρτητα από τις όποιες άλλες επιταγές, πιστεύω ότι το να

πληρώνουμε τις επιχειρήσεις για να μολύνουν τον πλανήτη μας είναι κάτι που πρέπει να

αποφύγουμε ανυπερθέτως.

Στο πλαίσιο του κανονισμού για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης, τα κράτη

μέλη υποχρεούνται να αναφέρουν στα εθνικά τους σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα

τις ενεργειακές επιδοτήσεις, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων ορυκτών

καυσίμων, καθώς και τις εθνικές πολιτικές και τα μέτρα που έχουν προγραμματίσει για

τη σταδιακή κατάργησή των επιδοτήσεων. Όλα τα κράτη μέλη πρέπει να καταβάλουν

περισσότερες προσπάθειες για να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή τις επιδοτήσεις

ορυκτών καυσίμων που χορηγούν και τις πολιτικές που εφαρμόζουν για τη μείωσή τους.

Η Επιτροπή έχει εκδώσει συστάσεις προς τα κράτη μέλη και θα παρακολουθεί την

πρόοδο στενά. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα μεριμνήσω ώστε η αναθεώρηση της οδηγίας

για τη φορολογία της ενέργειας να προτείνει την ευθυγράμμιση αυτού του μέσου με τη

φιλοδοξία μας να καταργηθούν οι επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων. Θα συνεργαστώ

εντατικά με τα κράτη μέλη, επιδιώκοντας τη στήριξή τους. Ωστόσο, γνωρίζουμε επίσης

ότι η ενωσιακή νομοθεσία για τη φορολογία απαιτεί ομοφωνία μεταξύ των κρατών

μελών, γεγονός που αποτελεί συχνά τροχοπέδη για την ανάληψη φιλόδοξης δράσης. Σ’

αυτό το πλαίσιο, εάν τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν τη δράση για το κλίμα με

σοβαρότητα, θα πρέπει να επανεξετάσουμε το θέμα της ομοφωνίας. Η Επιτροπή έχει

επίσης υποβάλει σχετικές προτάσεις, τις οποίες θα προωθήσω.

Βασικός στόχος μου, καθώς προχωρούμε στην πράσινη μετάβαση, είναι να

εξασφαλίσουμε ότι δεν θα παραμεληθεί κανείς και ότι οι ευκαιρίες που θα δημιουργήσει

αυτή η μετάβαση θα κατανεμηθούν με τον κατάλληλο τρόπο. Παρά το γεγονός ότι, κατά

κανόνα, οι πολίτες υποστηρίζουν απερίφραστα την ανάληψη μέτρων πολιτικής για την

αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, έχουμε διαπιστώσει ότι ορισμένα μεμονωμένα

μέτρα συναντούν αντίσταση. Και όπως γνωρίζουμε, κατά τη μετάβαση σε μια πράσινη

οικονομία, δεν ξεκινούν όλα τα κράτη μέλη και όλες οι περιφέρειες από την ίδια

αφετηρία. Περισσότεροι από 8 εκατομμύρια Ευρωπαίοι απασχολούνται σε τομείς

υψηλής έντασης άνθρακα, όπως η παραγωγή χημικών ουσιών, ορυκτών προϊόντων και

βασικών μετάλλων. Η απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα δημιουργεί επίσης

ιδιαίτερες προκλήσεις για τα νησιά όσον αφορά την ηλεκτροδότηση, τη θέρμανση ή τις

μεταφορές που εξασφαλίζουν τη σύνδεσή τους με το ηπειρωτικό κομμάτι. Η επιτυχία της

14

μετάβασης θα εξαρτηθεί από το αν θα ληφθούν υπόψη όλοι αυτοί οι Ευρωπαίοι — ή

ακόμη καλύτερα, όλοι ανεξαιρέτως οι Ευρωπαίοι.

Η επιτυχία αυτή θα απαιτήσει σημαντική προσπάθεια σε επίπεδο εθνικών και

ευρωπαϊκών μέτρων. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο πλαίσιο του επόμενου πολυετούς

δημοσιονομικού πλαισίου, θα συμβάλουν στη μετάβαση πολλά μέσα: η πολιτική

συνοχής, το πρόγραμμα LIFE, τα ταμεία εκσυγχρονισμού και καινοτομίας στο πλαίσιο

του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ, το Ταμείο Προσαρμογής στην

Παγκοσμιοποίηση, το πρόγραμμα InvestEU και το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη».

Εκτός από τα υφιστάμενα εργαλεία, η νέα Επιτροπή δεσμεύεται να δημιουργήσει ένα

Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Το εν λόγω ταμείο θα συμπληρώνει τα υφιστάμενα μέσα,

δίνοντας έμφαση στις κοινωνικές επιπτώσεις της μετάβασης και παρέχοντας τη

δυνατότητα στις πλέον πληττόμενες περιφέρειες να στηρίζουν την οικονομική

διαφοροποίηση και τον εκσυγχρονισμό. Κατά κύριο λόγο, θα συμβάλει στην κάλυψη του

χάσματος που παρατηρείται μεταξύ των δεξιοτήτων που διαθέτει το εργατικό δυναμικό

στις περιφέρειες και των δεξιοτήτων που απαιτούνται στους τομείς οι οποίοι αποτελούν

μοχλό ανάπτυξης και μετασχηματισμού. Το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης θα πρέπει να

αποτελέσει ένα ισχυρό μέσο για την αποτελεσματική στήριξη των ανθρώπων και των

τοπικών κοινοτήτων που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση σε μια οικονομία

χαμηλών εκπομπών άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται σε

ενεργοβόρες βιομηχανικές περιοχές έντασης άνθρακα. Σε συνεργασία με τον ορισθέντα

εκτελεστικό αντιπρόεδρο για μια οικονομία στην υπηρεσία των ανθρώπων και τον

ορισθέντα επίτροπο Οικονομίας, θα εξετάσω επίσης τρόπους για την αξιοποίηση του

προγράμματος InvestEU για τον σκοπό αυτό. Δεδομένου του οριζόντιου χαρακτήρα του

ταμείου, θα συνεργαστώ στενά με την επίτροπο Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, τον

επίτροπο Προϋπολογισμού και Διοίκησης και την επίτροπο Ενέργειας για τον

συντονισμό των σχετικών εργασιών. Ενώ εξακολουθούμε να επεξεργαζόμαστε τις

λεπτομέρειες των πρακτικών ρυθμίσεων που θα προτείνει το Σώμα, θα μεριμνήσω ώστε

το μέσο αυτό να αποτελέσει ένα πεδίο στο οποίο όλες οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα

συνεργάζονται στενά με τις περιφέρειες και τα κράτη μέλη με σκοπό τον

αποτελεσματικό προγραμματισμό και τον προσδιορισμό συγκεκριμένων έργων.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα λαμβάνει αποφάσεις για τη σύνθεση του

χαρτοφυλακίου της με πλήρη ανεξαρτησία, αλλά διαπιστώνω ότι αυτή τη στιγμή έχει

στην κατοχή της μικρή ποσότητα πράσινων ομολόγων. Η αγορά πράσινων ομολόγων

εξακολουθεί να είναι σχετικά μικρή και θα πρέπει να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξή της.

Ένας από τους περιορισμούς, τον οποίο επισήμανε και η κ. Λαγκάρντ στις απαντήσεις

που έδωσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είναι ότι δεν προσδιορίζεται ακόμη με αρκετή

σαφήνεια τι συνιστά «πράσινο» περιουσιακό στοιχείο. Η εκλεγείσα πρόεδρος έχει

αναθέσει στον εκτελεστικό αντιπρόεδρο για μια οικονομία στην υπηρεσία των

ανθρώπων να αναπτύξει μια στρατηγική πράσινης χρηματοδότησης προκειμένου να

εξασφαλίσει ότι μπορούμε να διοχετεύσουμε επενδύσεις και χρηματοδότηση προς τη

μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Η ανάπτυξη σαφούς ταξινομίας

αναμένεται ότι θα βοηθήσει, αλλά θα πρέπει να εξετάσουμε και άλλα μέσα. Για

παράδειγμα, τον Ιούλιο του 2019 η ομάδα τεχνικών εμπειρογνωμόνων της ΕΕ για τη

βιώσιμη χρηματοδότηση δημοσίευσε έκθεση σχετικά με τα πρότυπα της ΕΕ για τα

πράσινα ομόλογα. Θα αναλύσουμε προσεκτικά τα συμπεράσματα και θα τα

προωθήσουμε κατά περίπτωση.

15

5. Εκπομπές από τις μεταφορές

Ποιες συγκεκριμένες δράσεις θα λάβετε για την πλήρη ενσωμάτωση της ναυτιλίας

και της αεροπορίας στα μέτρα της ΕΕ για το κλίμα; Η εκλεγείσα πρόεδρος

απέστειλε επίσης σαφές μήνυμα προς υποστήριξη του δικαιώματος πρωτοβουλίας

του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στο πλαίσιο αυτό, δεσμεύεστε να εξετάζετε

δεόντως και να υποστηρίζετε τροπολογίες που σχετίζονται με την επέκταση του

ΣΕΔΕ της ΕΕ στον ναυτιλιακό τομέα, που θα μπορούσε να εγκρίνει το Ευρωπαϊκό

Κοινοβούλιο στο μέλλον, όπως αναφέρεται από την Επιτροπή στο παράρτημα 2 της

οδηγίας (ΕΕ) 2018/410 και στην απόφαση (ΕΕ) 2015/1814; Πώς θα εξασφαλίσετε

ότι η ΓΔ CLIMA διατηρεί την πλήρη ευθύνη και ηγετικό ρόλο όσον αφορά την

εφαρμογή και τις μελλοντικές τροποποιήσεις του ΣΕΔΕ της ΕΕ;

Όλοι οι τομείς της οικονομίας πρέπει να συμβάλλουν εξίσου στην επίτευξη των στόχων

της ΕΕ για το κλίμα και στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Θα πρέπει

να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στον τομέα των μεταφορών, του οποίου οι εκπομπές

είναι σημαντικές και εξακολουθούν να αυξάνονται, και θα πρέπει επίσης να

διασφαλίσουμε ότι ο εν λόγω τομέας είναι σταθερά προσηλωμένος στην τήρηση της

Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Για να εξασφαλιστεί ότι θα έχουμε έναν τομέα

μεταφορών αντάξιο μιας καθαρής, ψηφιακής και σύγχρονης οικονομίας, η επίτροπος

Μεταφορών θα υποβάλει ολοκληρωμένη στρατηγική για τη βιώσιμη και έξυπνη

κινητικότητα, και θα συνεργαστώ στενά μαζί της στο θέμα αυτό. Ο στόχος αυτός, παρά

τις προκλήσεις που συνεπάγεται, θεωρώ πραγματικά ότι συνιστά ευκαιρία προκειμένου

να αλλάξει επωφελώς ο τρόπος με τον οποίο ζούμε όλοι μας ως Ευρωπαίοι.

Υπερβολικά πολλοί από εμάς ζούμε σε πόλεις, όπου αντιμετωπίζουμε αναπνευστικά

προβλήματα στις καθημερινές μετακινήσεις μας εξαιτίας των πολυάριθμων ρυπογόνων

αυτοκινήτων. Και πολλοί άλλοι Ευρωπαίοι ζουν σε απομακρυσμένες ή ελλιπώς

συνδεδεμένες περιφέρειες και βασίζονται σε υπερβολικά μεγάλο βαθμό στο αυτοκίνητο

για τις μετακινήσεις τους, επειδή οι δημόσιες συγκοινωνίες δεν επαρκούν ή επειδή οι

ίδιοι δεν έχουν τη δυνατότητα τηλεργασίας. Μάλιστα, συχνά πληρώνουν ακριβότερα τα

καύσιμα, λόγω του κόστους μεταφοράς τους. Άλλοι Ευρωπαίοι θα ήθελαν να

χρησιμοποιούν το τρένο για τις επαγγελματικές μετακινήσεις τους ή τα ταξίδια

αναψυχής τους, αλλά αντιμετωπίζουν οικονομικούς ή χρονικούς περιορισμούς και

αναγκάζονται να παίρνουν φθηνές πτήσεις, επειδή δεν έχουμε επενδύσει επαρκώς στις

σιδηροδρομικές μεταφορές μεγάλων αποστάσεων και διασυνοριακού χαρακτήρα. Η

Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία συνιστά ευκαιρία για να επανασυνδέσουμε τα χωριά, τις

κωμοπόλεις και τις πόλεις μας, να εξαλείψουμε τις μεταξύ τους ανισότητες και,

ταυτόχρονα, να καθαρίσουμε την ατμόσφαιρα της Γης και τον αέρα που αναπνέουμε.

Οι εκπομπές από τις μεταφορές απαιτούν δέσμη μέτρων, συμπεριλαμβανομένου του

συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ. Για να μειωθούν οι εκπομπές από

τις μεταφορές σύμφωνα με τους στόχους μας για κλιματική ουδετερότητα, θα απαιτηθεί

μια ολοκληρωμένη και φιλόδοξη δέσμη πολιτικών για τη βιώσιμη κινητικότητα. Πρέπει

να εξασφαλιστεί η ταχύτερη ανάπτυξη των εναλλακτικών καυσίμων για τις

αερομεταφορές και τη ναυσιπλοΐα και να δημιουργηθούν πρωτοπόρες αγορές για τα

συγκεκριμένα καύσιμα τα επόμενα χρόνια. Πρέπει να επανεξετάσουμε τη φορολογική

μεταχείριση αυτών των καυσίμων στο πλαίσιο της οδηγίας για τη φορολογία της

ενέργειας, ώστε να ευθυγραμμιστεί με τις φιλοδοξίες μας για το κλίμα. Το ευρωπαϊκό

σύμφωνο για το κλίμα, το οποίο θα παρουσιάσουμε, μπορεί να διαδραματίσει καίριο

ρόλο στην καθοδήγηση και την ενθάρρυνση της αλλαγής συμπεριφοράς όσον αφορά τις

μετακινήσεις μας, κάτι που αποτελεί ουσιαστικό μέρος της μετάβασης.

16

Ενώ ο τομέας των αερομεταφορών έχει συμπεριληφθεί στο σύστημα εμπορίας

δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ από το 2012, σύμφωνα με το ισχύον σύστημα, το 85 %

των δικαιωμάτων εκπομπών διατίθεται κάθε χρόνο δωρεάν στις αεροπορικές εταιρείες.

Το ποσοστό αυτό θα πρέπει να μειωθεί σταδιακά. Το συγκεκριμένο σημείο θα εξεταστεί

στο πλαίσιο της συνολικής επανεξέτασης του ΣΕΔΕ με σκοπό την κατάρτιση του

σχεδίου μας για αύξηση του στόχου της ΕΕ στο 55 % έως το 2030.

Έχουμε ήδη θεσπίσει ενωσιακή νομοθεσία για την παρακολούθηση των εκπομπών

αερίων του θερμοκηπίου από τη ναυσιπλοΐα, και για την υποβολή σχετικών εκθέσεων.

Τον Φεβρουάριο του 2018 η Επιτροπή δεσμεύτηκε να εξετάσει τυχόν τροπολογίες του

Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσον αφορά τις εκπομπές από τις θαλάσσιες μεταφορές. Εάν

το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποβάλει προτάσεις με δική του πρωτοβουλία,

δεσμευόμαστε, ασφαλώς, ότι θα τις εξετάσουμε σύμφωνα με τις πολιτικές κατευθύνσεις

και τις μεθόδους εργασίας της Επιτροπής.

Όταν πρόκειται για τη μείωση των εκπομπών από τις θαλάσσιες και τις αεροπορικές

μεταφορές, πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη η διεθνής διάσταση, καθώς

πρωτοβουλίες που υποστηρίζονται σθεναρά από την ΕΕ βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη

τόσο στον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας όσο και στον Διεθνή Ναυτιλιακό

Οργανισμό. Θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να πείσουμε και

άλλες χώρες-μέλη των δύο αυτών διεθνών οργανισμών να επιτύχουν μεγαλύτερη πρόοδο

όσον αφορά τις συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, και θα συνυπολογίσουμε την πρόοδο που

θα έχει συντελεστεί σε διεθνές επίπεδο κατά τη διερεύνηση περαιτέρω δράσεων της ΕΕ.

Η εκλεγείσα πρόεδρος μού ανέθεσε τη συνολική ευθύνη για τον συντονισμό της

Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, μεταξύ άλλων μέσω της άμεσης διοίκησης της

Γενικής Διεύθυνσης Δράσης για το Κλίμα. Στο πλαίσιο αυτών των ευθυνών μου, θα

χαράσσω την πορεία, θα συντονίζω τις εργασίες, θα υποβάλλω προτάσεις και θα

συνεργάζομαι στενά με όλους και όλες τις επιτρόπους και τις υπηρεσίες τους για να

εκπληρώσουμε τις φιλοδοξίες μας.

6. Συνεισφορές άλλων μειζόνων οικονομιών

Εκτός από τον ρόλο σας ως αντιπροέδρου της Επιτροπής για την Ευρωπαϊκή

Πράσινη Συμφωνία, θα έχετε επίσης ηγετικό ρόλο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις

για το κλίμα εξ ονόματος της ΕΕ. Πώς θα εξασφαλίσετε ότι το επίπεδο φιλοδοξίας

όλων των σημαντικών παραγωγών εκπομπών αυξάνεται σύμφωνα με το

χρονοδιάγραμμα που συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού; Θα

δεσμευτείτε σε μια ενισχυμένη και πιο ολοκληρωμένη στρατηγική για τη

διπλωματία στον τομέα του κλίματος για την προώθηση της παγκόσμιας μετάβασης

και την αύξηση της παγκόσμιας φιλοδοξίας; Θα εξασφαλίσετε ότι η Ευρώπη θα

πιέσει για διεθνείς στόχους χρηματοδότησης της αντιμετώπισης της κλιματικής

αλλαγής που θα αντανακλούν καλύτερα τον επείγοντα χαρακτήρα του στόχου και

ότι θα αυξήσει τις δικές της διεθνείς συνεισφορές για τη χρηματοδότηση της

αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής;

Δεδομένου ότι η ΕΕ ευθύνεται για το 9 % περίπου των παγκόσμιων εκπομπών,

μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή μόνο εάν συστρατευθούμε. Αυτός

είναι ο λόγος για τον οποίο η ΕΕ πρέπει να ηγηθεί των διεθνών διαπραγματεύσεων —με

βάση τη συμφωνία του Παρισιού στο πλαίσιο της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων

Εθνών για την κλιματική αλλαγή—, ώστε να αυξηθεί το επίπεδο φιλοδοξιών των άλλων

σημαντικών ρυπαντών έως το 2021.

17

Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρξε ανέκαθεν πρωτοπόρος όσον αφορά τον καθορισμό

παγκόσμιων προτύπων, είτε αυτά αφορούσαν το κλίμα και τα περιβαλλοντικά μέτρα, την

προστασία των καταναλωτών ή τα δικαιώματα των εργαζομένων. Η εμπειρία μάς λέει

ότι, όταν η Ευρώπη δίνει το καλό παράδειγμα, άλλες χώρες και περιφέρειες σε ολόκληρο

τον κόσμο το ακολουθούν. Επιπλέον, η Ευρώπη αποκτά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ο

κόσμος γνωρίζει ότι η κλιματική αλλαγή είναι ένα ζήτημα που πρέπει να απασχολήσει

τους ηγέτες και ότι εμείς πρέπει να επανεξετάσουμε εκτενώς το οικονομικό μας μοντέλο.

Εάν μπορέσουμε να αποδείξουμε ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι επωφελής

για την οικονομική ανάπτυξη, επωφελής για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, επωφελής

για το εμπόριο και επωφελής για τους εξαγωγείς, τότε η βιομηχανία και οι ηγέτες σε όλο

τον κόσμο θα πειστούν ότι πρόκειται για τη σωστή επένδυση, η οποία θα λειτουργήσει

επίσης προς όφελος των πολιτών, αφού θα οδηγήσει σε καθαρές και αποτελεσματικές

δημόσιες συγκοινωνίες, καθώς και σε καθαρότερο αέρα και λιγότερη ρύπανση στα

ποτάμια και τους ωκεανούς. Σ’ ένα ρευστό γεωπολιτικό τοπίο, πρέπει να συνεχίσουμε τις

πολυμερείς συνεργασίες, ενώ παράλληλα πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στην

ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας με τους βασικούς εταίρους και τους

σημαντικότερους ρυπαντές. Πρέπει να ενθαρρύνουμε την πρόοδο των άλλων μερών

όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού. Αυτό είναι

ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο των χωρών της G20 (συμπεριλαμβανομένης της

Κίνας), οι οποίες παράγουν περίπου το 80 % των παγκόσμιων εκπομπών.

Η συμφωνία του Παρισιού του 2015, η οποία συμπληρώθηκε από τη δέσμη μέτρων για

το κλίμα που συμφωνήθηκε στο Κατοβίτσε το 2018, παρέχει το ουσιαστικό πλαίσιο για

την παγκόσμια δράση σχετικά με την κλιματική αλλαγή και καθοδηγεί την παγκόσμια

μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα και την ανθεκτικότητα στην κλιματική

αλλαγή. Κατά τη διάρκεια της θητείας μου, κύριο μέλημά μου θα είναι να διαφυλάξω

την αξιοπιστία της συμφωνίας του Παρισιού και να φροντίσω ώστε να υπάρξει

αυστηρότερη εφαρμογή των πολιτικών και ταχύτερη υλοποίηση των φιλοδοξιών, ιδίως

από τις χώρες με τις μεγαλύτερες εκπομπές παγκοσμίως.

Σκοπεύω να καταβάλω προσπάθειες προκειμένου να βελτιώσουμε την ανταλλαγή

εμπειριών μας και να στηρίξουμε τους διεθνείς εταίρους μας όσον αφορά την εφαρμογή

των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών τους. Θα δώσω επίσης προσοχή —όπως

ακριβώς θα κάνουμε για την ευρωπαϊκή δίκαιη μετάβαση— στη δράση για το κλίμα, η

οποία λαμβάνει υπόψη τις πλέον ευάλωτες ομάδες και περιλαμβάνει την προσαρμογή

και την ενισχυμένη ανθεκτικότητα. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η διεθνής αναπτυξιακή πολιτική

μας θα διαδραματίσει καίριο ρόλο. Η αποστολή μου θα είναι να διατηρηθεί η ισχύς μας

και η αξιοπιστία μας στη διεθνή σκηνή της κλιματικής διπλωματίας. Το κλίμα πρέπει να

εξακολουθήσει να αποτελεί βασικό στοιχείο της ενωσιακής διπλωματίας σε όλα τα

επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικής χρήσης των χρηματοδοτικών

μέσων. Πρέπει να ενισχύσουμε και να ενσωματώσουμε τη δράση για το κλίμα σε όλο το

φάσμα της πραγματικής οικονομίας, καθώς θα συνεχίσουμε τις εμπορικές και

αναπτυξιακές πολιτικές μας, δίνοντας ιδίως έμφαση σε τομείς όπως η ενέργεια, οι

μεταφορές, η δασοκομία, η γεωργία και η διαχείριση της γης, η καινοτομία, το εμπόριο,

η βελτίωση του επενδυτικού κλίματος και η κινητοποίηση της πράσινης

χρηματοδότησης.

Είμαι αποφασισμένος να εξασφαλίσω ότι η εμπορική πολιτική της ΕΕ συμβάλλει στην

προώθηση της δράσης για το κλίμα στις χώρες εταίρους. Θα επιμείνω να

συμπεριληφθούν αυστηρές και εκτελεστές διατάξεις για το κλίμα στις εμπορικές και τις

πολιτικές συμφωνίες της ΕΕ.

18

7. Ανταγωνιστικότητα — Διαρροή άνθρακα

Πώς θα προωθήσετε τις επενδύσεις σε νέες καθαρές τεχνολογίες και θα παράσχετε

κίνητρα για την ευρωπαϊκή βιομηχανία κατά τη μετάβαση σε μια κλιματικά

ουδέτερη οικονομία, αξιοποιώντας παράλληλα τις οικονομικές ευκαιρίες και τις

ευκαιρίες απασχόλησης που προσφέρει αυτή η μετάβαση; Θα προτείνετε μια

βιομηχανική στρατηγική με ουδέτερο ισοζύγιο εκπομπών; Σε ποιες ενέργειες θα

προβείτε για να διασφαλίσετε την ανταγωνιστικότητα και την κανονιστική

ασφάλεια της ΕΕ, με παράλληλο σεβασμό των υψηλών προτύπων για το κλίμα και

το περιβάλλον στην ΕΕ; Ποιος είναι ο συγκεκριμένος ρόλος που βλέπετε για έναν

μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα ή παρόμοιο μέτρο, όπως

περιγράφεται στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές, και πώς θα το σχεδιάζετε με

τρόπο που να συμμορφώνεται με τους κανόνες του ΠΟΕ;

Η μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη και κυκλική οικονομία προσφέρει μια

σημαντική ευκαιρία να τεθεί η μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της

ΕΕ σε πιο βιώσιμη βάση, να πάψει η εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα και να

δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας με νέες δεξιότητες. Ο εκσυγχρονισμός αυτός

συνιστά ευκαιρία για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε

παγκόσμιο επίπεδο. Η βιώσιμη χρήση των πόρων και η κυκλική οικονομία θα

μπορούσαν να δημιουργήσουν καθαρό όφελος ύψους 1,8 τρισ. ευρώ έως το 2030 και να

συμβάλουν στην οικονομική ανεξαρτησία και την τεχνολογική κυριαρχία μας,

εξαλείφοντας ή μειώνοντας την εξάρτησή μας από τις εισαγωγές ενέργειας και πρώτων

υλών.

Οι αγορές μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτης προσαρμογών, αλλά συχνά το

πράττουν με καθυστέρηση και χωρίς να ενδιαφέρονται για τον δίκαιο χαρακτήρα των

αποτελεσμάτων και την ισοκατανομή των οφελών. Επομένως, αποτελεί πολιτική επιταγή

να χρησιμοποιούνται οι αγορές με έξυπνο τρόπο και να διορθώνονται οι αστοχίες τους,

έτσι ώστε να εξασφαλίζεται όχι μόνο η περιβαλλοντική αλλά και η κοινωνική και

οικονομική βιωσιμότητα. Για να αντιμετωπιστεί η πρόκληση της κλιματικής αλλαγής, τα

τρία αυτά στοιχεία πρέπει να συντονίζονται, αλλιώς δεν θα σημειώσουμε καμία πρόοδο.

Οι αγορές, αν αφεθούν ανεξέλεγκτες, δεν θα δέχονται πάντα αυθόρμητα νέα προϊόντα

και τεχνολογίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών με την ταχύτητα που απαιτείται

προκειμένου να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Η ΕΕ πρέπει να

εξασφαλίσει ένα ρυθμιστικό περιβάλλον το οποίο να ευνοεί τόσο τη ζήτηση όσο και την

προσφορά για κλιματικά ουδέτερα και κυκλικά βιομηχανικά προϊόντα. Θέλω η Επιτροπή

να συμβάλει στην ανάπτυξη και την επέκταση πρωτοπόρων αγορών για βιώσιμα

προϊόντα χαμηλών εκπομπών άνθρακα στα αρχικά στάδια (π.χ. ανανεώσιμες πηγές

ενέργειας, υδρογόνο, δομημένο περιβάλλον κ.λπ.). Αυτό θα απαιτούσε τη συνδρομή

υποστηρικτικών πολιτικών οι οποίες θα διευκόλυναν τη δημιουργία αγορών για τα

προϊόντα αυτά και θα μείωναν το κόστος τους, αντλώντας, για παράδειγμα, έμπνευση

από τη δράση μας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Θέλω να εξασφαλίσω τον εκσυγχρονισμό των ενεργοβόρων βιομηχανιών προκειμένου

να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητά τους. Οι βιομηχανίες αυτές είναι οι βασικοί

προμηθευτές πολλών αξιακών αλυσίδων στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα.

Οι επενδύσεις για την ανάπτυξη νέων πράσινων τεχνολογιών και για πιο θεμελιώδη

έρευνα με σκοπό την ανάπτυξη τεχνολογιών που εξακολουθούμε να μη διαθέτουμε θα

έχουν καίρια σημασία. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι η ΕΕ έχει στη διάθεσή της τα

τεχνικά μέσα και την ικανότητα ώστε να παραμείνει στην πρώτη γραμμή του

19

παγκόσμιου ανταγωνισμού όσον αφορά τις νέες πράσινες τεχνολογίες. Πρέπει να

μεριμνήσουμε ώστε το Ταμείο Καινοτομίας και το Ταμείο Εκσυγχρονισμού να τεθούν

σε λειτουργία το 2020 και το 2021 αντίστοιχα, προκειμένου να βελτιστοποιηθεί, στο

μέτρο του δυνατού, η χρήση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου που προορίζεται

για την κλιματική αλλαγή και να εξασφαλιστεί η ταχεία υλοποίησή του. Επίσης, θα

δημιουργήσουμε και θα αναπτύξουμε το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης ενόψει των

διαρθρωτικών και κοινωνικών αλλαγών που απαιτούνται για την πλαισίωση του

εκσυγχρονισμού της ενωσιακής βιομηχανίας.

Στο πλαίσιο της συλλογικότητας που θα χαρακτηρίζει τις ενέργειές μου, θα συμβάλω

στο έργο της ορισθείσας εκτελεστικής αντιπροέδρου αρμόδιας για μια Ευρώπη έτοιμη

για την ψηφιακή εποχή, του ορισθέντος εκτελεστικού αντιπροέδρου αρμόδιου για μια

οικονομία στην υπηρεσία των ανθρώπων, και της ορισθείσας επιτρόπου Εσωτερικής

Αγοράς, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η βιομηχανική στρατηγική συμβάλλει αποφασιστικά

στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η μετάβαση σε μια

κλιματικά ουδέτερη οικονομία και οι βαθιές επιπτώσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού

είναι σημαντικές προκλήσεις για τη βιομηχανία μας, αλλά και τεράστιες ευκαιρίες.

Πρέπει να στηρίξουμε τις επιχειρήσεις μας ώστε να πρωτοστατούν στον τομέα των

καθαρών και ψηφιακών τεχνολογιών.

Η ΕΕ θα καταφέρει να υλοποιήσει αυτό το όραμα μόνο αν εφαρμόσει μια στρατηγική σε

στενή συνεργασία με τη βιομηχανία και τα κράτη μέλη. Η στρατηγική αυτή θα πρέπει να

στηρίζει τις επενδύσεις στην καινοτομία και τις δεξιότητες και να προβλέπει μέτρα για

τη διασφάλιση θεμιτού ανταγωνισμού και ισότιμων όρων ανταγωνισμού, μεταξύ άλλων

σε παγκόσμιο επίπεδο. Θα πρέπει επίσης να προτείνει πιο στοχευμένη δράση σε

συγκεκριμένους τομείς στους οποίους θέλουμε να επιτύχουμε τεχνολογική κυριαρχία.

Στους τομείς αυτούς περιλαμβάνονται η καθαρή ενέργεια, η κυκλική οικονομία και η

καθαρή και έξυπνη κινητικότητα. Η ΕΕ θα πρέπει να είναι πρωτοπόρος όσον αφορά τις

τεχνολογίες επόμενης γενιάς και να καθορίσει τα πρότυπα που θα αποτελούν τον κανόνα

σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η απουσία ισότιμων όρων ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο όσον αφορά τις

πολιτικές για το κλίμα, και ιδίως την τιμολόγηση του άνθρακα, μπορεί να προκαλέσει

κινδύνους διαρροής άνθρακα. Η μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ καθιστά το

ζήτημα της διαρροής άνθρακα περισσότερο επίκαιρο από ποτέ. Αυτός είναι ο λόγος για

τον οποίο θα προτείνουμε έναν συνοριακό φόρο άνθρακα, ο οποίος θα πρέπει να είναι

απόλυτα συμβατός με τους κανόνες του ΠΟΕ. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για τον

σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός συνοριακού φόρου άνθρακα. Θα εντείνω αμέσως τις

εργασίες μας για την εξεύρεση τρόπων με τους οποίους θα μπορέσουμε να καθορίσουμε

το μοντέλο που ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες μας. Θα μεριμνήσω ώστε η

Επιτροπή να εξετάσει προσεκτικά όλες τις διάφορες επιλογές κατά την κατάρτιση της

πρότασής της και θα συνεργαστώ πολύ στενά με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το θέμα

αυτό.

Ως προς τη συμμόρφωση με τον ΠΟΕ, θα πρέπει να σταθμίσουμε προσεκτικά ορισμένες

παραμέτρους. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τη σχέση με τις υφιστάμενες διατάξεις για

τη διαρροή άνθρακα. Τέλος, θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το μέτρο αυτό μπορεί να

στηρίξει πλήρως τις προσπάθειες που καταβάλλουν όλες οι χώρες για την υλοποίηση των

δεσμεύσεών τους στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού.