767
Hẽwandam Hiek Hẽwandamau hich Hiewaa pʌ̈ibarmua hõor dʌ̈i hiek deetarr hiek hiiur El Nuevo Testamento de nuestro Señor Jesucristo en wounaan meu

El Nuevo Testamento en Waunaan [noa] - scriptureearth.org · Este Nuevo Testamento de las Sagradas Escrituras se publica con el fin de ponerlo al alcance de los wounaan. Este grupo

Embed Size (px)

Citation preview

Hwandam HiekHwandamau hich Hiewaa pibarmua

hor di hiek deetarr hiek hiiurEl Nuevo Testamento de nuestro Seor Jesucristo en wounaan meu

Este Nuevo Testamento de las Sagradas Escrituras se publica con el fin de ponerlo al alcance de los wounaan. Este grupo idiomtico incluye a

unas seis mil personas que residen en las provincias de Panam y Darin, en la Repblica de Panam, y en el sur del Departamento del Choc y

parte del Departamento del Valle, en la Repblica de Colombia.

Las ilustraciones en las pginas 14, 26, 51, 64, 93, 99, 107, 118, 142, 155, 162, 175, 178, 211, 237, 264, 270, 281, 307, 317, 340, 346, 351, 354,

376, 403, 534, 559, 573, 596, 651, 656, y 680 se usan por cortesa de 1978, David C. Cook Publishing Co.

Las ilustraciones por Horace Knowles The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972, se encuentran en las pginas 328, 616,

652, y 731.

Las ilustraciones por Horace Knowles revisado por Louise Bass The British & Foreign Bible Society, 1994 se encuentran en las pginas

74, 412 y 511,

Primera edicin 1988, Sociedad Bblica Internacional

Segunda edicin 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

www.ScriptureEarth.org

Licencia Creative Commonshttp: creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0

NDICE

San Mateo Maach peerd haaujem Jesucristo higwia joi Mateoou p patarr ............. 1

San Marcos Maach peerd haaujem Jesucristo higwia joi Marcoou p patarr ........... 99

San Lucas Maach peerd haaujem Jesucristo higwia joi Lucaau p patarr ............ 164

San Juan Maach peerd haaujem Jesucristo higwia joi Juanau p patarr ............ 273

Hechos Hich Jesuucha jr hautarr knag Hwandam Hakarau nem waupimarr hag nem hgkaa ................................................................................................. 346

Romanos Pabloou Romapienag hsap p deepitarr ................................................. 439

1 Corintios Nacharam hsap Pabloou Corintopienag p deepitarr ............................. 481

2 Corintios Biek numiim hsap Pabloou Corintopienag p deepitarr ......................... 520

Glatas Pabloou Galaciapienag hsap p deepitarr .............................................. 544

Efesios Pabloou Efesopienag hsap p deepitarr .................................................. 559

Filipenses Pabloou Filipopienag hsap p deepitarr ................................................. 573

Colosenses Pabloou Colosapienag hsap p deepitarr ................................................ 584

1 Tesalonicenses Nacharam hsap Pabloou Tesalnicapienag p deepitarr ........................ 593

2 Tesalonicenses Biek numiim hsap Pabloou Tesalnicapienag p deepitarr .................... 601

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Timoteo Nacharam hsap Pabloou Timoteoog p deepitarr .................................. 606

2 Timoteo Biek numiim hsap Pabloou Timoteoog p deepitarr ...............................619

Tito Pabloou Titoog hsap p deepitarr ........................................................... 627

Felemn Pabloou Filemonag hsap p deepitarr .................................................... 633

Hebreos Hebreonaan hatee hsap p deepitarr ..................................................... 636

Santiago Santiagoou hsap p deepitarr ................................................................. 669

1 Pedro Nacharam hsap Pedroou p deepitarr .................................................... 681

2 Pedro Biek numiim hsap Pedroou p deepitarr ................................................ 693

1 Juan Nacharam hsap Juanau p deepitarr ...................................................... 701

2 Juan Biek numiim hsap Juanau p deepitarr .................................................. 711

3 Juan Biek trjupam hsap Juanau p deepitarr ............................................... 713

Judas Judas hsap deepitarr ............................................................................... 715

El Apocalipsis Juan kitarr ................................................................................................ 720

Mapas ................................................................................................................. 762

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1

Join Jesucristo dau naweram kn (Lc. 3:23-38)

1 1Mua prag hgkakim, jga warrgar David reika serrj, Hwandamau jrr hich Hiewaa Jesucristoogta mg durr gaai chi Prkamkir hichducha pij. Mag Jesucristoj mag rey David kararr hag chaain

SAN MATEOMaach peerd haaujem

Jesucristo higwia joi Mateoou p patarr

Chi ptarr. Hich mg libro ptarr wounpaita Mateo ha trnaa hchab Lev ha tr sejim, Jess di hi b hogdba wnrraajerr kn heem hb. Jess di kapeerkaju naweran si Romaam gobierno hatee hrag dbpaar jeujem pidagta wai sejim.

Chij kn hateeta pj. Mateoou mg libro ptarran judionaan hateeta pjim, hajapcharan hich meeun hateema. Judionaanau warrgarwe Hwandamau woun hb ham hee Reikamkir piju jaaujerr kap narr haawai haata najeejim haajem. Hich maata judionaanau hamach mea Mesas haajeejim, maimua griegonaan mea Cristo haajeejim.

Mam mag hamau hi najerrta ya Jess Mesaska pierrwaij judionaan chi prnaanau pd brj hi kaug haubajierram. Maguata si jrram knaun, J si maestro kabahab haawai, deeum knau jrr, J si Hwandamau hich hi jaaupibaawai hrag jaaujem kabahab haajeejim. Mam mag nm hee haur knaun chadcha Mesas gaai hi tajeejim haajem. Hrau mag kaugba hi jaaujerr haawaita Mateoou mg hsap pjim, hag gaai hich meeunag Jesuun chadcha mag hamau Mesas najerrau ha kap jawaag.

Kan jawaag haj. Mateon hich Hwandam Hiewaa Jess dicha nrrarr haawai hirua mag nem jaaumamj chadcha hich jgucha hrwi hirua nem wau nrrarr hich daacha hoojerrta jrr jaau sim. Mag hich jgucha Jesuu hiekamatarr hurjerr haawai haata hich meeunag kap hamkir pjim (5:1-7:29; 10:1-42; 13:1-53; 18:1-35; 24:1-25:46). Mam hrcha hirua hrag kap hapim ksi serran Jesuuta chadcha hrau najerr Reika betarr haawai hi hiek hka nmuata hichdu jaaujerrj Hwandamagta hdraa dich tar hee chi Prkapiju haai nm hajim. Maata hrcha tumaam knag kap hapim ksi sejim.

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

2

hewagam kn dn hajim ha kap hamkir, hag nawe joi Abrn kararr sejerr haigmua hewag pawi keb chi Jess taabatarr haig prag jaaukim.

2 Maataa, hich joi Abrn, Is haai hajim hanaab;maagwai, Is jrr Jacob haai;Jacob jrr Jud haai.Mam mag Jud hich happai kaba, tagam hich kodnaanpa doce

naajim haajem, hich kurau, hich joi Jacob chaainpai. 3 Mag hich Jud, Fares haai hanaa hchab Zara haai hajim haajem;

ham hd, Tamar ha tr sejim haajem.Mag Fares, Esrom haai hajim;maagwai chi Esrom jrr Aram haai.

4 Hich Aram, Aminadab haai hajim haajem;maagwai chi Aminadab jrr Naasn haai.Naasn jrr Salmn haai hajim haajem.

5 Chi Salmn, Booz haai hajim haajem, Rahab dm;maagwai chi Booz, Obed haai, Rut dm.Obed jrr Isa haai hajim haajem;

6 maagwai chi Isa jrr mag rey David kararr hag haai hajim haajem.Mag chi rey David, Salomn haai hajim haajem, Uras jua heem hi

kecheu hautarr dm. 7 Salomn, Roboam haai hajim haajem;

maagwai Roboam jrr Abas haai;maimua chi Abas jrr Asa haai.

8 Hich Asa, Josafat haai hajim haajem;maagwai Josafat jrr Joram haai;maimua chi Joram jrr Uzas haai.

9 Uzas, Jotam haai hajim haajem;maagwai chi Jotam jrr Acaz haai;maimua Acaz jrr Ezequas haai.

10 Chi Ezequas, Manass haai hajim haajem;maagwai Manass jrr Amn haai;maimua chi Amn jrr Josas haai.

11 Chi Josas, Jeconas haai hajim haajem.Mag chi Jeconas kod hbam kn kapan sejim hanaab, maach join

israelnaan Babiloniapienau hamach durrag prka harr nm jaar. 12 Mag ham chikamnau hamach durr prka harrtarr kur, Jeconas

chaai paarpajim haajem.Ma, Salatiel ha trjim haajem, Zorobabel haai.

13 Hich Zorobabel, Abiud haai hajim haajem;maagwai chi Abiud jrr Eliaquim haai;maimua chi Eliaquim jrr Azor haai.

14 Hich Azor, Sadoc haai hajim haajem;

MATEO1

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

3

maagwai chi Sadoc, Aquim haai;maimua chi Aquim jrr Eliud haai.

15 Chi Eliud, Eleazar haai hajim haajem;maagwai chi Eleazar, Matn haai;maimua chi Matn jrr Jacob haai.

16 Chi Jacob, Jos haai hajim haajem.Mag Joseeta, Mara jaai hajim hanaab;maimua chi Mara, Jess hd.Mag Jesuuta maadu hich Hwandamaucha piwia bejim haajem

hag Jesuu,hamach peerd haumkir warrgarwe hrau najerr.

17Wajapcharan, mag joi Abrn kararr serr haigmua hewag pawi David reika ssiju jaar pa nm haar, catorce generaciones dichjim hanaab. Mag David ssiewaim haigmua hewag nassi pawi maach join israelnaan Babiloniapienau prka harrtarr jaar pa nm haar hagj catorce generaciones dichjim haajem. Mag maach join Babiloniapien durr narr haigmua hich Hwandamaucha piju jaaujerr hewag nassi pawi taabach nm jaar pa nm hora hagj catorce generaciones dichjim hanaab; hajapcharan maach Pr Jess taabach nm jaarma.

Jesucristo taabatarr (Lc. 2:1-7)

18 Mag Jesucristo taabatarran mgta hajim haajem:Chi Mara, hewag pawi hi hdpaju, ya Joseeu hiek dee wai sejim haajem,

hag di paag. Pari mag si hiek dee wai sewai hagta hag dij kaba nmta bi hee pabaadjim hanaab. Pari ma chan chikam dnj kaba, hich Hwandam Hakarauta hich hiiu haawai mag hi bi hee papijim hanaab. 19Jos chi jaaipajuun Hwandam dau na nem hagchata waaujerr haawai, si warre hich hi chi tetemnaanag jaauju kyau, hichta warag si kuu hbrju kirjubaadjim haajem. 20Ya hirua mag paju kirjubaadmta, Hwandam chog hgtarmua bewi hirig, Jos, David kararr chaain hewagam kn bi heem, hoob pch hi paju kirju chiram hajim hanm. Jg chaai hirua bi hee wai sim chan deeum dn kaba, hich Hwandam Hakarauta jorpitarr kabahab hajim hanm. 21Mariaau jg chaaidam hataawai hi trdam Jess ha trb. Hi tr magta trju, hichduta hich pbr hamach pekau hee tnm peerd hauju haawai ha jaaumajim hanaab chi Hwandam chogau.

22 Mam tum mamagkarran, hich hi jaaujem knag maach Pr Hwandamau ppitarr gaai jaau simjo hbbrg mamkirta magpibajieb. Mag hirua ppitarr gaai mag sim: 23 Hi hor meraa kitm bi hee pawi chaai hooju.

Mag chaai trdam Emanuel ha trju ha p sim.(Is. 7:14)

MATEO1

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

4

Mag Emanuel ha simn, Hwandam maach di sim haawaiu.24Maimua mag chi Jos ki werba tnaawi daukanpawi piidbaadeeu,

Hwandam chogau hichig jaautarrj tag Mara paju kirjuba, hich mag hag di ssijim haajem. 25Pari mag hag di ya hich hika wai serrj, chi chaai hauba nwe chan Jos brj hich hi di kapes haba haajeejim hanaab. Ya maimua chadcha chi Hwandam chogau jaautarrj chi chaaidam hataawai, Joseeu hi trdam Jess ha trjim haajem, hichig trpi jaautarrj.

Hedau hbeerjem bi garmua reinaanau chaai hooturtarr

2 1Mag Jess taabaawai pbrdam Beln hanm heeta taabajim haajem, Judea durr. Mag jaar Herodeeta mag Judea durr reika sejim haajem. Hich mag jaar hchab kirjug kaug hatee chi machnaan magonaan hanm kn hedau hbeerjem bi garmua bejierram haajem, Jerusaln pbrg. Makn, hedj heem pdagta estudiejem kn hajim haajem. 2Mag bewi bardtkachwi, judionaanag, Par rey taabatarr, jamta wai nma? Hi taababarm jaau sim pdag maach daacha hootarr haawai hiita marau jr wdurumgui haajeejim hanm, hiita judionaan reikaju haawai hi hajaug t hiekaan.

3 Mag judionaan rey taababarm hanm hr hataawai chi rey Herodes warre kakaisamj haadjim hanaab. Mag nm di tagam kn chi Jerusalenpienj jgderraata hapbaadjim hanm. 4Magbaawai chi rey Herodeeu padnaan chi prnaan tum Moiseeu Hwandam hiek p parr jawaag chi machnaanpa trkipiwia hamag, Jamta mag warrgarwe Hwandamau piju jaaujerr taabaju haaj? hajim hanm.

5Magbaawai hamachdu hirig, Judea durr pbrdam Beln hanm heeta taabaju haajem hanaabahab, hich magta Hwandamau hich hi jaaumie Miqueas kakitarrag jaaupitarr haawai hajim hanm. Mag hirua jaautarr hiek gaai, 6 Par, Jud durram pbrdam Belenpien, pran chadcha kapan

kaba durrum.Mag durrab mam, par hee hb taababarmuata israelnaan m

horka tnm kn gobernaaju haawai, pach durr hagj pbr tnm hee par pbr chan chi serbiibam kabam ha p simgui hajierram hanm, chi Herodeeg.

(Mi. 5:2)7Padnaan chi prnaanau maestronaan dimua hichig mag jaaubaawai, chi

rey Herodeeu jrr mag chi magonaan hed hbeerjem garmua betarr kn hamach happai trkanaa wajapa hichig jaaupijim hanaab, jagwaichata mag pdag hamau hoo naaj. 8Mag wajapa hichig jaaupinaan chadau hamag,

Hsin chad hrubaadt hajim hanm, Belenag. Hrubaadwi tumaa jeu hoopetat hajim hanm, wajapa mag chaai kap haag. Maimua ya pachdu wajapa kap nisiewai mau m haar hiek pibapit, muaj mawia hchab par dnj hi hajaug t hiekaimaag hajim hanaab, juau hogtom.

MATEO1 , 2

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

5

9Mag chadcha chi rey Herodeeu hamachig jaautarrta jg tba hrubaadjim haajem. Mag wtumua, warrcha hamach tgdawai hamachdu pdag hootarrta deeu hwaai ham na puu jisijim hanaab. Magbaawai hag hudee hoo warrmamua, ya chi chaai sim haig pabaimaawai, hag hr hedj hee bar jisijim hanm. 10Mag hamach chi magonaanau chi pdag hoo hataawai honee hapbaadjim hanm. 11Mag barwia, chi chaai krarr haar dubnaa hooimaawai, chadcha chi chaaidam hich Mara di hooimajierram hanaab. Magbaawai hag kirpee jepr pbkanaa hi hajaug t hiekajierram haajem, hich reikaju higwi. Magnaa hamach nem wai betarr heem pr maimua incienso mirra di tpa kitem haunaa hirig deejierram haajem. 12Mag hagta ham haig nm hee, hich chi Hwandam chogau kai krg hee tag hamag Herodes gar dichpiba jaautarr haawai, hag garj dichba, deeum kd garta prd dichwi hamach durrag wtjierram haajem.

Egiptoog chaai dr harrtarr13Mag chi magonaan hrutarr kur Hwandam chogau deeu Jos kai

krkapi hauwia hirig jaaujim haajem, Herodeeu chaai topyaag jrpiju. Mam magju nawe piidtkawi jpkaa chaai di Egiptoog hrubaadt hajim hanaab. Mua jaaubam haig chan hoob mammua bemiet hajim hanm.

14Magbaawai Jos daukanpawi, chadcha hag brre nem kir kaugwia, hagta hspaju waj nwe, jpkarraa hamach chaai hataadjierram haajem, Egiptoog. 15Mammua da beba, ya chi Herodes meebaadm ha hrbaawaita deeu bejierram haajem. Pari mam mag chaai harrtarran, maan maach Pr Hwandamau hich hi jaaumie Oseas kararrag jaaupitarrj hamkir hajiebma. Magju higwiata chi Oseas kararrag Hwandamau,

Egipto durrmuata mua mch Chaai trpiju ha ppijim.(Os. 11:1)

Herodeeu chaain kchpi jaautarr16Herodeeu chi kirjug kapm kn n sim hee, hchab kaug hatajim haajem,

ya jrr deeum kd garta prd hrubaadm. Mag hich kgurbapaiwai, kir machgau warm knau hichig jaautarr kirjunaa, Beln pbr heem chaain maimua hag bigaau pbrdam nnidm heem chaaindampa tumaa ao numiimua heegam kndam kchpi jaaujim hanaab. 17Mag kchpi jaautarran, maan mag chaain hbarm gaaimua Hwandamau hich hi jaaumie Jeremas kararrag ppitarr gaai jaau simjta hajim. Hirua p patarr mg hajim: 18 Ram pbr hee hi bep jhb hkirjug machgau hidawaa

happr kaju.Ma Raquel hajim, hich chaain hewagam kn hatee bewai.Mag sim chan par kir jsenka nmj kupaba, waragta be tnaaju

hich chaaindam htarr hatee ha p sim Hwandam hiek gaai.(Jr. 31:15)

MATEO2

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

6

19Pari chi Herodes meetarr kur, hagta chi Jos mam Egipto nm hee, Hwandamau hich chog piwi kai krka tnm heeta hirig, 20 Jos, piidb haichjim hanm. Chaai toju hka narr knj hamachta ya kchpbaadeewai ya deeu pach durrag chaai harrju haai nmgui hajim hanm.

21Magbaawai Jos piidwia Jesudam di chi hdpa deeu hwaai Israelag bejierram haajem. 22 Pari mag chi rey meebaadeewai, chi hiewaa Arquelao ha tr serrta jrr Judea durr hich haaij reika ssim ha hrbaawai, hagg maju hgkajim haajem. Mag nm hee hchab deeu Hwandamau kaipi hataawai, Hwandam chogauj magg mapiba jaautarr haawai jrr Galileaagta hrujim hanaab. 23 Galilea durr barwi, si kajapa Nazaret pbrdamagta wtwi, mamta naaimajim haajem. Pari mag Nazaret pbr heeta naaimarran, maan Hwandamau hich hi jaaumienag jaaujerrj, Jess Nazaretpierr ha trju harr haawai hajima.

Juan chi hor pr choomieu Hwandam hiek jaau nrrarr (Mr. 1:1-8; Lc. 3:1-9,15-17; Jn. 1:19-28)

3 1Warrcha Juan chi hor pr choomieu Hwandam hiek jaaubaadm jaar, Judea durr brj hor chukag heeta sejeejim haajem. Mam hich sim haar hor maawaita hamag jaaumamua, 2Pach kaibag hsie hewag kirjuwia Hwandamagta chugpaapi jeubat haajeejim hanm. Magnaa hchab, Ya migmua jpcha hich Hwandamau maach tumaam kn Prkapiju maach hee piju haajeejim hanaab. 3Mam maan Juanau mag jaau nrraju higwiata chi Hwandam hi jaaumie Isaas kararrau Hwandam hiek pawaij mag pjiebma:

Woun hb hajappai hor barba haajem haar sejemuata, hich haar hor barbaimaawai, Maach Prn ya beim sim ha jaau nrraju.

Hi beju nawe pach tar kir kaugbat haju, traucha ksi hi hiek hkaag ha p sim.

(Is. 40:3)4Hich chi Juan kaja camello kaar dnta ka sejim haajem; maagwai

hi hi jajemj nemhu dn hajim haajem. Hichin pab hee haspitj sim langosta hanmta pa miel di k nrrm hiiuta sejeejim haajem, tag deeum nem koojem chuku haawai. 5Hirua mag jaau nrrm kaug hataawai, Judea durram kn Jordn higaau joobaajerr kn di Jerusalenpienpa hi hiek hraan bejeejim haajem. 6Mag bewia hamach pekau Hwandamag chugpaapi jeubaawai hichdu ham pr choopimaajeejim haajem, Jordn hee.

7Pari Juanau hoowai hich haig Moiseeu Hwandam hiek p patarr wajapcha hrkaajerr kn kapan be tnm di hchab tagam kn chi machnaan saduceo hanm knpa be tnm hoobaawai, hamag magjim hanm:

Chi kaibagnaan, kau prag jaauwai Hwandamau maach hi hagkam hed si pr chootarr gaaimuapaita par hi jua machag hwatbaju ha jaauj? 8Si pach pr choopi nmuapai chan hirua par haubam hajim hanm. Hwandam

MATEO2 , 3

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

7

jua machgau dau hap hamapa nm kai, pach kaibag tumaa hsie hewag kirjuwia, Hwandamag hisegpi jeuwia, chadcha Hwandam hiek hkaajem knj habat hajim hanm, pach kapeen dij. 9Hoob prau chikamnaan dnj, pachj warrgar pach joi Abrn kararrj Hwandam di kapeerka nm hawi,

Maran Abrn chaainau; mag hi chaainka nmta, jga Hwandamau mag maar dau hap hapibarju? ha kirjumiet hajim hanaab. Si mag Abrn chaainka nm gaaimuapaita mag hgtar hbeerjem hakiin, mokdau mg tnmj Hwandamau hrag paapiwia, mknj hchab Abrn chaainau haju haai sim. Mam mag Abrn chaain chaar hawiaj hichiita Hwandam jua machag hwatab kaba hwatju. Mag kch kaba nm kai, pach kaibagta warre Hwandamag hisegpi jeubat hajim hanm. 10Prau kap naab, nemjirj kaigbamn tu wrpmaajem. Hich hagjta hajugui hajim hanm hchab Hwandamau par dij. Ya hirua par chachim sim. Har hor hamach kaibag hisegwia Hwandamag chugpaapi jeuba nm knan, har pa tupiwia jser haadee hrpi nmjta haju hich Hwandamau ham di. 11Mua chan pd par tar wajaug paa haubam. Hwandamagta pach kaibag chugpaapi jeubaawai muan si ddamaupaita par pr choo chirmgui hajim hanm. Pari m hudee hb hurumn chadau m kaij jua teeg hrpai sewai, jguan chad Hwandam Hakaarj prag deewi par kaibagj htdau hee warre hrbapimjta haju hajim hanm. M chan mg chirm haig si hi chogkaagpaij serbiibata chirmgui hajim hanm. 12Kir kap habat hajim hanm: Hi bem hed hi hiek hka nm knan, arroz pm pierrwia wajapa hka tnubarmjta haju. Maagwai hi hiek hkamapa harr kn, jrr chi arroz b ttarrta si hbamg pardnaa hrbapimj haju. Magbarm chan htdau to kaugba serrm heeta hich Hwandamaucha barkipijugui ha jaaujeejim hanm Juanau hich haig be nm knag.

Juanau Jess pr chootarr (Mr. 1:9; Lc. 3:21-22)

13 Biek hb Galilea durrmua Jess Jordanag majim haajem, Juanau hor pr choo serr haar hichj hagj Juanag hich pr choopien. 14Mag mawia, hich pr choopienta bejim habaawai, Juanau hi pr choomapapaim hiekau hirig, Pchduta m pr chooju haai chirmta mag muata p pr choobaadjup hajim hanm, Juan garmua.

15Magbaawai Jesuu, Hidu magma hajim hanm. Hichiita maadu Hwandamau jaau simj hi hipierr tumaa nem wauju haai naabahab hajim hanm.

Magbaawai Juanau, Magan chadau hajim haajem.16Mag, chadcha Juanau hi pr choopijim haajem. Mag hich pr choobapaiwai,

durr waaidnaa hoowai, hedaujata weeudbaadm heemua Hwandam Hakaar duburjo kitmta bewia hi gaai jupchjim haajem. 17Magbarm hee hchab hgtarmua woun hiekj, Mta m Chaai mchdu jsehne wai chitmu; hi gaaimua m honee chiraajemgui habarmj hrjim hanaab.

MATEO3

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

8

Dstau Jess kgur hauju hkatarr (Mr. 1:12-13; Lc. 4:1-13)

4 1Maimua hich Hwandam Hakaraupai Jess warp hor chukag chi warrjim haajem, hich garmua mepeer pdju kap serr haawai juau hogtom mam chi dstag hich kgur hauju hkapieg. 2 Mam hich happai cuarenta das y cuarenta noches brj tach kba chirajim haajem. Maimua kai kapan mag dichdimaawaita, hi hiek hi jso haadjim haajem. 3 Magbaadm heeta dst chi dau lk bejim hanaab, hi himeerka hi kgur hauwia Joi dau na nem kaigbam waupiju hkaag. Mag bewi hirig, P chadcha Hwandam Hiewaa kai, magan m dakir mokdau mg tnm panag paabapi haichjim hanm.

4Pari hichig magbaicheewai jrr hichdu chi dstag, Hwandam hiek p sim gaai jaauwai, Si tach kju happai kap hamkir hirua maach hompaabajim ha sim. Hirua maach hompaatarran, tach happai kirjuju kai, hich hipierraa wnrramkirta maach hompaajim ha p sim ha chirajim haajem hirig.

5Mag hijjb naawi, chi dstagta Hwandam Hakarau hdraa Jess harrpijim haajem, Jerusalenag. Mag hataadwi, Haai hi jeujem dihu hr hgtaa harrnaa, 6 hirig magjim hanaabma, chi dstau:

P chadcha Hwandam Hiewaa kai, magan mg hee baubaad hajim hanm. P chig haba kabahab. Hwandam hiek p sim gaai, Hich Hwandamau hich chognaan piju ha sebahab hajim hanm, p ta wnrramkir. Maagwai mg hee p baudkiinj, hamau si hamach jua heeta p jau haubajup, buju haimaau p chig ham hugua. Baubaad! hajim hanm, chi dstau hirig.

7Magbaawaita jrr hichdu chi dstag, Hchab Hwandam hiek p sim gaai jaauwaij, Hwandamau chadcha pach taju hawi hoob nem parhoob hamiet ha sebahab ha chirajim haajem hirua.

8 Maimua hbmiecha paawai deeu chi dstaupai durr poma sim gaai hi harrjim haajem. Mag durrs gaaimua dawaa durr warpam magwe tum hag gaai nem tnm di hirig hoopinaa, 9 Pua m bkrr pbkanaa mrgta Hwandamagamj jeumn, har pchdu nem hoo sim tumaa mua prgta deejugui hajim hanaab, chi dst garmua.

10Mam mag n paawaita Jesuu hirig, Hwandam hiek p sim gaai jaauwai, Par Prn Hwandamau; hba hirigpaita jeubat, maimua hba hi hiekpaita hipierraa habat ha sim. Magnaa mag sebnaa pdu pchta jpkaa m haigmua siubaad ha chirajim haajem hirua.

Mag, brj hi hipierraa habajim hanaab Jesuu.11Magbaawain chadau chi dst siubaadeewai hi hiek hich happai

chirsijim haajem. Mag hich happai haadeewai Hwandam chognaanauta hgtarmua bewi hu hi kir jsenka naaichjim haajem.

MATEO4

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

9

Jesuu warrpem Galilea durr Hwandam hiek jaaubaaderr (Mr. 1:14-15; Lc. 4:14-15)

12 Juan chi hor pr choomie ya crcel deg par wai nm ha hrbaadeewai, Jess Galileaag majim haajem. 13Pari hich bautarr pbr Nazaret heepai seba, warag Capernaumag petajim haajem, trrd higaau joobaan, warrgar maach join Zabulonnaan Neftalinaan di joobaajerr durr. 14Pari mag hi mam matarran, Hwandam hi jaaumie Isaas kararrau p parr heyaa hbrmkir hajim. Mag hirua p parr gaai mag sim: 15 Zabulonnaan joobaajerr pers maimua Neftalinaan joobaajerr

perasta hor peerdju woun nrraju ha sim, Jordn higaau toom higar, pas higaau, maimua keb Galilea hee judionaan kabam kn joobaajem haram magwe.

16 Magbaawain si k tnm hee naajerr kn haarta ht b harar haimamjta haju.

Peerdju kaugba haawai pd hgtar hbrbaju haajerr kn hateeta hedau haardbaadmjta haju.

(Is. 9:1-2)17Magtarr haigmua Jesuu hich Haai hi jajawagmamua, Pach kaibag

hisegwia, Hwandamagta chugpaapi jeubat, maimua hirigta hdraa pach Prkapibat haajeejim haajem hrag.

D hamien jayap Jesuu hich di p harrtarr (Mr. 1:16-20; Lc. 5:1-11)

18Biek hb Jess trrd Galilea higaau nrrmua, hor num hooimajim haajem. Makn kod hbam kn hajim: haaij hba, hdj hba. Ham tr, hb Simn hajim, hich mapai hchab Pedro ha tr sejim. Maagwai hbakai Andrs ha tr sejim. Hamach d hamien harr haawai, hirua hooimaawai, hatarraai bar kodjrrajim haajem. 19Mag hoobaimaawai Jesuu hamag, M di wttarrau hajim hanm. Hich jg pach mg si d ha gaaipai nmj, mg hatag jrr m hiek hrag jaau gaaipaita nisijugui hajim hanm hamag.

20Magbaawai hamach hatarraai ppawi chadcha hi di hrubaadjim haajem.

21Maimua mag Galilea higaau mamua hag hatag deeu hwaai hor num hooimajim haajem, hagj hbam kodpai. Makn Santiago hajim haajem Juan di, joi Zebedeo chaain. Maknj d hamien harr haawai, hirua hooimaawai, hamach red trrd ssidmta ka naajim haajem, bote hee hamach haai di. Mag hoobaimaa, maknagj Jesuu, 22M di wttarrau habarm brre si hamach redj kaugba, bote di hamach hayag pawi hi di wtjim haajem.

MATEO4

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

10

Hor pm tnmg Jesuu maach peerdajem hiek jaautarr (Lc. 6:17-19)

23Mag nrrmua Galilea higaau Jesuu jaau prd nrraajeejim haajem, pbrdam kkdm hee judionaan Hwandam hiek jaaujem di ssidmpierr. Mag jaau nrrmn maach peerdajem hiekta jaaunaa hchab Hwandamagta dich Prkapiju haai nm haajeejim haajem. Mag nm di hor hamach kamor machagpierr hich haig wai be nmn monaaupinaa si ka mamachdgpa chugpaapi maajeejim hanaab. 24Siria durram magwe Jess mag nrrmn bi wjorr haawai, hor kamor machag kirpierram knta hi haig waibejeejim hanaab: si kajapam kamor machag paraam kn, ka mamachdg paraam kn, dst bn paraam kn, pr bnmie paraam kn maimua b wa jua kij jserm knpa waibemamn, Jesuu monaaupi maajeejim hanaab. 25Hor poma Galilea durram kn, Decpolis durr pbr nnidm heem kn, Jerusalenpien, Judea durram kn maimua Jordn hi hatag hed hbeerjem garm knpa Jess hudee pos haajeejim haajem.

Durrs gaai hich Haai hiek jaaumamua chij knta honee haju haai n ha jaautarr (Lc. 6:20-23)

5 1Mag hor pm hich hudee noodbaadm hoobaawai hich Jess warag durrs gaai waaid hbrwi hoo ssijim hanm. Magbaawai hi kapeen hi di wnrraajerr kn hich bigaau hohood hapbaadeewai 2 jga chadcha Hwandam di hajapa wnrraju haai n ha jaaumamua magjim hanm, tumaam knag:

3 Par har pach kaigba nm kap Hwandamagta pach heeg hoopim ksi durrum kn, honee habat hajim hanm, pachta hi di hba jooba wnrraju haawai.

4 Par har pach pekau pm nm kaug hauwi hkirjunaa Hwandamagta chugpaapi nm kn, honee habat hajim hanm, hich Hwandamauta par kir jsenkawi par kir honee hapiju haawai.

5Par har br habarm gaaimua meeukaba kir tu Hwandamagta pach di hichdu hampierr hapiejem kn, honee habat hajim hanm, pach mag nm paar hirua durr hiiur deeju ha simj pachduta jaju haawai.

6Par har Hwandamau waupim ksim nem wawaagta jsog tnmjnaa hbichag tnmj nm kn, honee habat hajim hanm, mag nem wajapa waum kchka nm kn juagta Hwandamau di hoojeewai.

7Par har wir haig pach kapeendamj dau haug kaug paraa haajem kn, honee habat; pachdu ham di jagjem paran Hwandamauj hagj par dau haug kaug paraa hajugui hajim hanm.

MATEO4 , 5

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

11

8 Par har tar hajapa nm gaaimua hba Hwandam dawagaata nem waaujem kn, honee habat hajim hanm, prauta pach mag nm gaaimua Hwandam kir hooju haawai.

9Par har pachdu Hwandam hiek hkatarr gaaimua pach kinaa nmj kinaa hamkir hrag jaau durrum kn, honee habat, pachta Hwandamau hich chaainka hauju haawai.

10Har Hwandamau nem waupi sim hipierraa nem wau nm gaaimua jrr hrau pach dita kaigba haawai dau hap durraajem kn, honee habat hajim hanm, pachta mg hatagj Hwandam di hba jooba wnrraju haawai.

11Har m gaaimua hrau pach kir hiekanaa pach gaaij jua kaba nm di hchab si pach kaibag waum kchgau pach di chad kabam hiekta chadam hiekjo haadp haawai, warag honee habat. 12 Pari pach di

MATEO5

(Mt 5.1)

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

12

maagwaij, hoob hkirjuu hamiet hajim hanm. Magju kai warag honee habat; par mag nm jrran hgtarin par hatee nem wajapam pomata tnm. Hs jg par di kaibag tnmj haba haajeejieb hajim hanm warrgarwej ham joinau Hwandam hi jaaujerr kn di. Pari magtarr hs ham hgtar Hwandam di honee naabahab ha jaaumajim haajem.

Takaar hanaa hor hateem hararag (Mr. 9:50; Lc. 14:34-35)

13 Mag hiekakagmamua hich Jesuupai, Prau kap nmgui hajim hanm, takaar naka haadkiin, tag brj maadu nem higba ssiju. Magbaawai si hrau hag hr hru dich tnaawiaj, hausuba hich mag b hee seju, tag higba sewai. Jg nem hrpimaaugau takaar hiigjemj, prauta hor hokooju harrj hu m juapierr kaigpr durraba haajeeb hajim hanm hokoopimaaugau.

14Jg durrs gaai pbr sim pd dau merju kaba haajemj, prauj pachdu m hiek kaugtarr chan pd meerju kaba nmgui hajim hanaab, pach nem wajapa wau nm gaaimua pachta mig heegarm kn hatee kchag hee lmpara paa dnmj naawai. 15Prau kap nm, lamparaan paanaa si nem b hee hausuba, dau garta hausiujem, dij tum hararaa hamkir. 16Hich jgta haju haai nmgui hajim hanm parj. Magua pachdu nemdam wajapa wau nm gaaimua pachta htdau puu dnmj habat hajim hanm, tumaam kn na harar hamkir; mag pach nem wajapa wau nm gaaimua maach Haai hgtar chirmta tumaam knau tmkir.

Moiseeu ley p patarr Jesuu jaautarr17Hoob prau mua mag Moiseeu ley p patarr warre hisegpain wa

si warrgar Hwandam hi jaaujerr knau nem jaaujerr kij hisegpainta bejim hamiet hajim hanm Jesuu. Magju kai muan warag chadcha hag gaai jaau sim tumaa wawaanta bejim. 18Cha m hieka chirm hiekau, mg durr joita hedauj di Hwandamau hi hagkabam haig chan, ley gaai jaau ssidm hiek bdam hbj hokoopibaju. Hichiita nem tumaa hich jaautarrj hbbrg majugui hajim hanm. 19Magua, hbmua kij leidam bt kitawiaj hag gaai jaau sim hiek b hb kij hrkaba, ni hag gaai jaau simj hamkir hich paarmua deeum knagj jaauba sim chan, Hwandam maach Prka sim durr paaukaimaawaij hichta tumaam kn kaij jua heegpai serraju. Pari magba, har hichduj mag ley gaai jaau simj hipierraanaa warm knagj hagj hag gaai jaau simj hipierraa hamkir jaau simn chadau, mag Hwandam durr paimaawaij hchab hichta warm kn hrpai ssijugui hajim hanaab. 20Magnaa hichdupai, Prauta hich Hwandamau nem waupi jaau simj nem wauba, si jg Hwandam hiek jawaag chi machnaan haajem knjpai nem waunaa Moiseeu ley p patarr hrkaajem kn dnjpaita nem wau nm chan, par hgtar hbrbamgui hajim hanm.

MATEO5

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

13

Dich kapeen di meeuka nmpaij pekauu (Lc. 12:57-59)

21Maimua hich Jesuu magjim haajem: Prau kap nmgui hajim hanm, warrgarwej par joinau, Hoob hor tom; chi hor to simn hich hagj topiju haai sim ha jaaujeejim. 22Pari mua mag chirmgui hajim hanm: Hor toba hawiaj si dich kapeendam di meeuka nmpaij hich hagj pekauka hbr sim. Si dich kapeer meeukamkir hi kir hieka nmj pekauu; chi mag hieka sim kn, tetemnaanau kaibag waupi jaauju. Maimua har si chikam tp hieka simj ya si kmie durr barpijuuta sim; hor toba hab mam hich hagj sebahab hajim hanm, pekauta wau sewai.

23Maguata mag chirm: P, Hwandamag nemchaaita ofrendaka deenaa jwaan mam; pari mag mam hee p kir hee dhnisim, hbmua pch di hiekkrdam paraa sim. 24Magbaawai pch ofrenda chi nemchaain paajem haig pawi, mag pch di kaigba sim haar mawi, hitu hi di hiy hawi, kinaa nisit ha jaaumajim hanaab. Maimuan chadau deeu mawia pch ofrendadamau Hwandamag jeubam hajim hanm.

25Wa hbmua kij leinaanag p kaibag waumkir pch jawaan harrwai, chi tetemnaan haar barwi jaauju nawe, hi di wajapa hiy hawi kinaa nisit hajim hanm. Magbamn chi tetemnaanau guardianaanag p pr deebaawai jrr maknau p crcel deg pijugui hajim hanaab. 26Cha m hieka chirm hiekau, ya pta hamau mag par hatamn, patkon gaaimua hatarr kai, hbmiecharam centaaudam pagpibam haigj hamau p hbeerpibajugui hajim hanm. Mua mag chirmn, pach kaibag Hwandamag chugpaapiju haai nwe chugpaapiwi hi di kinaa hajuuta hkabat ha chirm.

Jesuu dich hor kabam di kapes hapiba jaautarr27Mag hiekamamua hich Jesuupai hamag magjim haajem: Prau

kap nmgui hajim hanm hchab, warrgarwej par joinau, Hoob pach hor kabam di kapes hamiet ha jaaujeejim. 28 Pari hs mua mag chirm: Warre kapes haba hawiaj, hbmuata hi hoowi hich hdegpai kij, Jg hita magju haai kitaba ha kirju simn, mag kirjubarmuapai ya hich tar hee pekau waubarm mag hi di.

29Magam huguata, p juachaar garm daa kij p pekau waupi sim kai, junaa warre warp barbapi. Mag dau hbpaim gaaimua pch mor tum kmie durr maju kai, dau happaita hokoobarmn, hu simgui hajim hanm. 30Wa p juachaar garm juau kij p pekau waupi sim kai, warre tapnaa warp barbapi. Jua hbpaim gaaimua pch mor tum kmie durr maju kai, mag jua happaita hokoobarmn hu simgui hajim haajem. Wajapcharan magm pekau waumaaugau dau chukumj hoobamjnaa magm nem kaigbam wawaagj jua chukumj hab, brj wauba. Magju kai Hwandam dau na pch morta srkab ha chirmgui hajim hanm.

MATEO5

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

14

Jesuu hi papiba jaautarr (Mt. 19:9; Mr. 10:11,12; Lc. 16:18)

31Prau kap nmgui hajim hanm hchab, par joinau jaauwai, Hbmua kij hich hi pagpam kai, warre hsap gaai Mua p pa chirm ha pnaata hirig deeju haai sim ha jaaujeejim. 32 Pari hs jrr mua mag chirmgui hajim hanm: Hbmua kij hich hi deeum di chadcha magba simta pa simn magan warag juau deeum di magamkirjta pa simgui hajim nm, magm gaaimua warag pekau waumkir. Mag hich hap sim hawi chikamnau patarr hita hau sim wounj pekauta wau simgui hajim hanm, hagta chikam hika simta hau sewai.

Chadcha dichdu nem wauju jawaag jga haju haai s33Hchab prau kap nm, warrgarwej par joinau jaauwain, si

parhoobam nem higwiata dichdu nem waum ksim wauju ha hiekaawain, naspawiaj deeu waubam haju haai sim ha jaaujeejim. Magarrau Maach Pr Hwandam higwiata mua mag nem wauju ha hiekabarmn chadau pd naspawiaj dich hiekatarr chaaur haju kaba sim ha jaaujeejim. 34Pari hs mua prag mag chirmgui hajim hanm hich Jesuu: Hoob brj nem hinagdam higwia kij mag gaaimuata nem wauju ha hiekamiet. Hedj Hwandam ku juupjem haawai hoob hedj higwiaj mag gaaimuata nem wauju hamiet. 35Mg durrj si Hwandam b dnujem haawai ni mg durr higwiaj hoob mag gaaimuata nem wauju ha hiekamiet ha jaaumajim hanm. Wa Jerusaln pbr higwia kij, jg pbr tumaam kn kaij chi hrcharam Rey sejem pbr haawai, hoob mag gaaimuaj nem wauju ha hiekamiet hajim hanm. 36Wa dich pr higwia kij hoob mag hiekamiet; magmj pekauu. Pach hipitur mag hiekawiaj prau pach prb hbj bp paa hauba ni pisij paa haubamgui hajim hanm, hich Hwandamaupaita magpiejeewai. Mag nem parhooba higwiata hieka nm haig, Hwandam higwiata par mag hieka nm kabahab, nem tum hichduta homparr haawai. 37Magju kai chadcha nem wauju kai, warre wauju habat. Wa wauba kij haju kai, warre hich hagj waubam habat, mag nem hinag higwia magm gaaimuata wauju ha hiekaba.

Dich di hrau kaigba haawai hagj ham di kaigba hapiba jaautarr (Lc. 6:29-30)

38Prau kap nm hchab, warrgarin par joinau jaauwai, Chikamnau pch dau suawai puaj hagj hi dn suju haai sim ha jaaujeejim; wa

Chikamnau p kierr hb kij buatupaiwai pchduj hi dn hagj haju haai sim ha jaaujeejim. 39Pari hs mua mag chirmgui hajim hanm deeu hich Jesuu: Hbmua kij pach di kaigba haawai hoob ham di hagj kaigba hamiet. Magmj hagj pekauu. Magju kai p kidadcha deetarr kai, toom garj hagj deemkir hirig kir hab hajim hanaab warag. 40Hbmua kij

MATEO5

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

15

leinaanag p jaauwia p camis kij kechtg haum hig sim kai, warag tagam kajaj hdraa hirig harrpib. 41Nem chkm kij hajus pchig kilmetro hb harrpi sim kai, magm haba warag kilmetro num hataad hajim hanaab. 42Hrau pchig nem jeuwai h hajapa magm haba deeb. Maimua si pchig nem prestaa kij jeuwai deeb kaba deebapi hajim hanm.

Dich ka hukurm kn ka ksi hapi jaautarr (Lc. 6:27-28,32-36)

43Hchab prau kap nm, warrgar par joinau jaauwain, Pach kapknta ka ksinaa pach ka hukurm kn hoomapa habat ha jaaujeejim. 44Pari hs mua mag chirmgui hajim hanm hich Jesuu: Pach ka hukurm knj daupii habat; maimua hagj m hiek gaaimua pach kaibag wauju hkaajem kn kitj warag Hwandamagta jeubat. 45Prau magta hamn magan chadcha par hgtar Hwandam chiraajem chaainau. Hich hag Hwandamauta hor wajapam kn hateej hedau wpinaa kaigbam kn hateej wpiejem. Hichduta hchab hich daar hagpierraa haajem kn hateej noseg chpinaa si parhoob hamach kchagpierr nem waaujem kn hateej noseg chpiejemgui hajim hanm. Magua prauj hagj tum pach di kaigba haajem knpata daupii haju haai nmgui hajim haajem, hichdu haajemj. 46Prau si pach daupiim knpaita hagj daupii hamn, maig kan wajaug s? Si Romaam gobierno hatee dbpaar jeujem kn chi kaigbam knauj hich hagj haba haaj? hajim hanm. 47Wa si prau pachj judionaanka tnm knagpai kij saludaakiin, maigj kan wajaug s? Hich hagj haba haaj judionaan kabam knauj? Pach meeun kabam kn hawiaj hoob hamag saludaamapa hamiet hajim hanm. 48Pach Haai hgtar chiraajemj chi wajapam haawai pach chi chaainauj hchab pach Haaij h wajapa habat pach kapeen di ha jaaumajim hanaab.

Jesuu nem wajapamta waupi jaautarr

6 1Si pach h wajaug pmkirpai chan hoob chikam dakir nem waumiet hajim hanm. Bigaaum knag magamkirpaita prau mag nem wau nm paar chan, maach Haai hgtar simua par wajapa hig hiy habaju, ya mig heegarwe hrau par wajapa hig hiy nmua ya hamau prag pag nmjta naawai.

2Magam huguata, dau hapm kndamag nemdam deewaij hoob tumaam knag kakapd hapimiet, si jg hamach hugar wajapa hig hiy hamkirpai culto hee wa kaaij hee kij hor kapanag dakir haajem kn dnj. Har jg hamach hugar wajapa hig hiy hamkirta hapm kndam di h wajapa haajem knan, ya hrau hamag pagbarmjta nmgui hajim hanm, ham hugar wajapa hieka nmua. Jgm knag kanii Hwandamau tag pagbarju. 3Dau hapm kndamag nem hinagdam deewai hoob pach kapeen pach di chi wajapcharam knagj jaaumiet.

MATEO5 , 6

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

16

4Magju kai warag pach kaugpimapamj meraata deebat hajim hanm. Prau mag meraa deewiaj, par Haai hgtarmua par hoo sim haawai, hichduj par heeg hoob kaba heeg hooju ha jaaujim hanaab.

Jesuu jgata maadu Hwandamag jeuju haai n ha jaautarr (Lc. 11:2-4)

5Mag nem jajawagmamua hich Jesuu magjim hanm: Pach Hwandamag jeuwai, hoob jg si chadcha magba nmta Hwandamag jeu nm hamkir jg hor dakirpai jeujem knj hamiet hajim hanm. Jknan si hrag hamach hoomkirpaita culto hee maimua si kaaij heej hagj Hwandamag jeu nm hanmua bjaupaita hijjb haajerramgui hajim hanaab. Jg hamach hugar wajapa hig hiy hamkirta jg nm knan, ya hrau hamag pagbarmjta nmgui hajim hanm, ham hugar wajapa hieka nmua. 6Pari prag mua jaaukim: Hwandamag jeuwai, ham dnj kaba, pach kaijem tuur wai nm kai, haar dubnaata pach happai hirig jeubat. Mag pach happai nmj naab mam, maig par di sim par Haai. Mag par Hayau prau pach happai hichig jeu nm hoobaawai prag hirua pachdu nem jeu nmj deeb kaba deejugui hajim hanm.

7Mag hirig jeuwaij hoob jg par hiiupai Hwandam hiek hka nm hanm kn dnj parhoobam hiek maadu higbaju hayaampata hieka n hamiet hajim hanaab. Hamachigan jg jeubaadm pa chuu haawaita Hwandamau hrcha hamach hiek hurjempii haajerram hajim hanm. 8 Prau hichig jeuju nawe par Hayau ya prau nem hig nmj kap sim haawai, hoob ham dnj hatcha hieka n hamiet. 9Magju kai pachdu hirig jeuwai mgta jeubat hajim hanm:

Hwandam, pta maar Haai hgtar chiraajemu.Pch happaita chadcha pekau chuku chitm.

10 Prgta marau maach di pchdu hampierr hapinaa pchta tumaam kn Prkapim ksi nm.

Hgtarj jg pchdu nem waupi jaau nm happai waaujemj, mig heegarj tum pchdu jaau simjta hapim ksi nm.

11 Hed hepierr pua marag hich jg kjudam deebarju. 12 Hwandam, maar pekau tum chugpaabapi,

maimua har marau maach di kaigba habarm kn di tag magm hiek higba hich mag kir hokoopaijemj, maar dnj kir hokoobapi.

13 Hoob pua hdraa chan maar pekau hee burrpi chiram.Mag kai warag maar ta wai chirs, piturg chuku dstau maar

hichig paa haum hugua.[Hwandam, pchduta nem tnmn tum kap chirm.Pchta chi jua tierriu,maagwai pchpaita tumaam knau t hiekaju haai nm, mg

hatag pawiaj hich mag.]

MATEO6

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

17

Magta jeubat hajim hanaab hich Jesuu. 14Magnaa hchab, Chikamnau pach di kaigba haawai, prau ham di magm hiekj higba si kir hokoopimn, magan maach Haai hgtar chiraajemuaj hchab par pekau chugpaapiwia tag magm hiek higba hich mag kir hokoopijugui hajim hanm. 15Mam prauta pach kapeen wir haig perdonaabam chan, maach Haai Hwandamauj par pekau chugpaabamgui ha jaaumajim haajem.

Jesuu srkapi jaautarr16Pach Hwandamag jeu kwaag tach kba srkaawai, hoob jg si hamach

hugar wajapa hig hiy hamkirpai nem waaujem knj jsogau hkirjuumj hamiet hajim hanm, mag hoowi bigaaum knau Jan Hwandamag jeu nmua srka naawaita jg nm ham hugua. Jg hamach srka nm kap hamkirpaita hkirjuumj haajem knan, ya hrau hamag chi pagamjta nmgui hajim hanaab, ham higwi chadcha srkaajem knau hanm gaaimua. 17Magju kai Hwandamag jwaag srkaawai, warag wajapa pach kir sgpinaa pr megbapit, 18bigaaum knau mag pach srka nm ni hbmuaj kap ham hugua. Prau magta hamn, hba maach Haai par di simuapaita kap haju; maagwai hichduta hchab par heeg hoojugui hajim hanaab.

Hgtar haugchba naaimaag (Lc. 12:33-34)

19Mig heegarwe chan hoob patkon wa nem hinag pm kij paarpaju hkamiet. Miguin nem tum polieu hrnaa kukungauj jeumaajem; mag nm di nem jgmienauj si dubwia jgkamaajemgui ha jaaumajim hanm. 20Magju kai nem wajapa wau nmuata patkon hka piemam di nem hinag pm paarpamamj habat, hgtar paimaawaij chadcha paraa naaimaag. Pach jam paaukaimaawaim hateeta prau patkon pie nmj nem wajapamta wau nmn hu simgui hajim hanm. Jam chan polieuj hrba, kukungauj jeuba, ni nem jgmienauj pd jgkabam. 21Mig jb gaai nweta nem tum paraa haju kirjuju kyau hgtar paawaita nem tum paarpaju kirju wnrrmn, magan chadcha par kirjug hba Hwandam gaaita sim hajim hanm.

Jess hiek maach daun htdaujta sim haajem maach mor gaai (Lc. 11:34-36)

22 Maach daun htdaujta sim maach mor gaai. Maach daujata wajapa sim haiguin, nem tum dawaata hoojem. Hich hagjta sim maach tarj. Hwandam hiek hkanaa maach tarta wajapa sim haiguin, nem tum Hwandamau ksimjta waaujem. Mag nm haiguin hararag hee nmjta nmgui hajim hanm. 23Mam magba hagta pach pekau hee nmn, magan pran si hagta kchag hee jrka jrka nmjta nm. Mag nm haig pd Hwandam di naaju kaba nmgui hajim hanaab, pekau heeta naawai.

MATEO6

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

18

Jess hiek Hwandamag wrpanaa pd patkonagj wrpaju kaba nm haajem

(Lc. 16:13)24Ni hbmuaj pd patronnaan numiim kn chogkaju kaba simgui

hajim hanm. Patronnaan num hakiin, hiwiir hbpaita hrcha ka ksi haju. Hich hagjta sim hchab Hwandam dij. Pd prau Hwandam krag wrpanaa, patkonag kij wrpaju kaba nm. Par magta nm chan Hwandam hipierraa kaba nmgui hajim hanaab.

Kani kju wa kani jaju kirjupiba jaautarr (Lc. 12:22-31)

25Mag nem kir pogke jajawagmamua magjim hanm hich Jesuu: Hoob prau kani kju wa kanta djuuta maach mg nma? ha kirjumiet. Wa magbam kai, ya kaja chuku nm Kani jajuuta mg nmua? ha kij kirjumiet hajim hanm. Parta nem koojem nem kaij wajapchanaa kaja kyauj Hwandam dau na hrcha balee ssid haawai, hirua prag hoobamjo habajugui hajim hanaab. 26Pad har nemchaaindam hedj hee hrr popog haajem kn hoobat. Ham pidkaj pidkaba haajeewai hamach pataudam hkaagj di chuku nm. Mag pidkaba si naajeeb mam, maach Haai hgtar chiraajemuata hamag pataudam daumeraa dee wai simua ham kee wai sejemgui hajim hanm. Magm par char nemchaain jg tnm kaij hrcha balee naawai, jga hirua brj prag hooba habarju? ha jaaumajim hanaab. 27Hoob hatcha pachdu nem hig nmta kirju n hamiet. Mag prau pachdu ksimta hig n hakiinj, kauta mg nm haig mag hichdu kirju sim gaaimuapai hich meeju harr hr horadam hbpai kij hich hiiupiju haai s? hajim hanm.

28Mag nmta kaja chuku haawaij kantee hatcha kirju n haaj? Pad har pamaardam hooihm tnaajem kirjubat. Hamj hchab brj pidkaj pidkaba, ni hamach kaja jaju kirjuwia hkaka nj haba haajem. 29Mag naab mam hor hbmuaj ham di barba haajem, hooimg hatee. Warrgar rey Salomn kararrauj patkon pm paraanaa nem wajapam pm paraa haajerrauj pamaardam hooimgj chan pd kaja jaba haajeejimgui hajim hanm. 30Pamaar jg hooihm tnm hedau wbaadmuapai kiugpbaadeewai si kijemj Hwandamau jg hooihm wai sejemta, jgwi par pamaar kai hrcha balee nmua nem jeu nmta hirua deeba habarju? Wa pachdu jeu nmj pd deebajupii haajwa? hajim hanm. 31Hoob hatcha kanta koogwa? wa kanta doogwa?, wa magbam kai, kandamta jabaraag kai? hamiet hajim hanaab. 32Prau kap nmgui hajim hanm, hor Hwandam hiek hkabam knta magm nem tum kirju pbaadmj paba serrjem. Mam par Haai hgtar chiraajemua prau nem hig nmj tum kap sim haawai par chan warm knj magbaju haai nmgui hajim hanm. 33Hba Hwandamau nem waupi jaau simpaita waunaa hirigpaita pach di hichdu hampierr hapibat.

MATEO6

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

19

Prau chadcha magta hamn, tagam nem pachdu higbarmj hirua deeb kaba deejugui hajim hanm. 34Hoob hatcha Kanta nan kbarju wa kanta jabarju? ha kirjumiet. Hag nawe kirjuwiaj par kabahab hajim hanm. Piturgan hspapakampierr hoojem. Magua maadu hag nawe kirjuba hawiaj, hichiita maadu nem hig nm chan chuk kabajugui hajim hanaab, magm kirjuju haag.

Chikam jaaupiba jaautarr (Lc. 6:37-38,41-42)

7 1Chikam hgkam kchgaupai chan hoob chikam pekau pmiet, heeu Hwandamau pach chach nm hed magm hiek pachig higdukam hajim hanm Jesuu. 2Prauta chikam jaaum kchgau Jan magta serrm hamn, pachdu chikam jaau nmj haju Hwandamauj par di. Pachdu chikam jaau nmj hich hag jaautarr hiekau Hwandamauj pach kir par jaau tnujugui hajim hanaab. 3Mag simta jgwi pua si pch kapeer dau hee pasurdam wai simta heerpa n haajma, pch dau heej hagj pasur pmkam wai sim kaugba? Maachin nacha dich kirjunaata hieka nmgui hajim hanm. 4Jga pua pch kaperag, Daai kak, mua p dau heem pasur noi haukim haju, pch dau heej hag kyau nem pm sim joot tnm noi hauba simta? 5Kirjug chukdam, nacha dich dau heem pasurta noi hauba haajeeb hajim hanm, wajapa hoog; maimuan chadau jrr dich kapeer dau heemj hagj noipi nm. Magua dichta nacha kirjuba haajeeb chikam jawaag. Dichj hagj chirm chan pd dich kapeen jaauju kabam hajim hanm.

6Magnaa mag jajawagmamua hichdupai, Saak kriimj ssidm knag hoob mg pach peerdajem hiek jaaumiet, heeu magbam jgm knau warag pach gaai mas hadukam hajim hanaab. Mg hiekta nem tumaam kai chi wajapcharam haawai ksnaanj nem wajapamj haai habam knagj hoob mg hiek jaaumiet, heeu warag si nem parhoobamta jaau nmj hag higwia kaigba hiy hadukamgui hajim hanm.

Jga haju haaj Hwandamag jeuwai (Lc. 11:9-13; 6:31)

7Maimua hchab hich Jesuupai magjim hanm: Paba jeubat; pachdu nem higbarm Hwandamau deeju. Prau hi jrmn, hi baauju; hi sim haar dubaag pach weeu haupi jeumn, hirua par weeu hauju hajim hanm. 8Prau kap nmgui hajim hanm, har hor nem jeu paraam knagan deeb kaba deejem; har hamachdu nem hinag hig nm paba jr nm knau baaujem; maagwai hchab chi puertdi sirbaichm kj weeu hauwia dubpiejem ha jaaumajim haajem.

9Prau hbmua kij pach chaairau tachdam jeubaawai, mokdauta pdeeju kai, tach hawi? 10Wa magbam kai, chaairau hwarrdam kij jeu kitaawai, nemkrta hwarr hawi to deeju kai? Ni hbmuaj mag chan habajugui hajim hanm hichdupai. 11Magnaa, Par jg h hkraa kitem knauj pach chaainau nem jeuwai,

MATEO6 , 7

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

20

nem wajapamj hgkaba deeba haaj? hajim hanm. Prau jg deejem kai, par Haai hgtar simua char prau pach chaainag nem deejem kaij wajapcharamta deebajup hajim hanm, hichig jeu nm knag.

12 Magua mua prag hchab mag chirmgui hajim hanm: Chikamnau pach di kaigba hapimapa nm kai, pach garmuaj hoob chikam di kaigba hamiet. Hrau pach di hapim ksimjta pach garmuaj ham di habat hajim hanm. Moiseeu ley p patarr gaaij magta jaaunaa hchab Hwandamau hich hiek jaaupiejerr knauj hich magta jaaujerr haawai, magta haju haai nmgui hajim hanaab.

Hgtar maajem kdan prki kitm haajem (Lc. 13:24)

13Hgtar hbrm ksi nm kai, puertdi prkim garta dubju hkabat hajim hanm Jesuu. Jgwi? Dst haar maajem kdta kdj pmnaa chi puertdij nem wg sejeewaima. Mag sim garta hor pm hrru haajem. 14Pari jrr hgtar harrjem kdan prkinaa chi dub nm haram puertdij prki kitm. Mag sim haawai chadcha dubju pitur serrmgui hajim hanm. Magua hchab mag gar chan hor pm wtba haajem hajim hanaab.

Jga hor h hajaug kap haaj (Lc. 6:43-44)

15Karin Hwandamau hich hiek jaaupibaawaita hi hiek jaau wnrrm haajem knan chi sumienta mag wnrraajem. Magm kn di kir kap habat hajim hanm. Mag ssidmta par kguraag si ovejadamj daumeraa par haig bejem. Pari ham hdiin si kum nem hoo wai simjta ssidmgui hajim hanm, parj hamachj hamkir hamach gar tereu hawaag. 16Hich jg miu gayam uva pierrba ni higoj hag b gayam kabam pierrba haajemj, hamau nem wau nm gaaimua prau ham kap haju haai nm, hor wajapam kn wa hor kaigbam kn. 17Prau kap nm, nemjir bn hich ch sim gaaimuata kap haajem, nemj hajapam wa nemj kaigbam. 18Nemj hajapam chan mie neeme chba ni nemj hkraamj mie chukku kaba serrm. 19Prau kap nmgui hajim hanm hchab, nemj hkraa cheejemn tu wrpnaa jubaadee hrpaijem. 20Hich hagjta hajugui hajim hanm Hwandamau mag suka nrrjem kn dij, mag nemj hkraamjta naawai. Magua kap habat: Hran hamachdu nem wau nm gaaimuata hamachdupai hamach jaaujem, hor wjaun wa hor kaigbam kn.

Hor tum chan hgtar hbrbam haajem (Lc. 13:25-27)

21Mag hiekakagmamua Jesuu magjim hanm hchab: Har mrg Seor, Seor haajem knj tum chan Hwandamta tumaam kn Prka sim haar hbrbam. Chi hbrju knan, har m Haai hgtar

MATEO7

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

21

simua nem jaau sim hipierraa haajem knpaita hi sim haar hbrjugui hajim hanm. 22 Mag hed paawai hor pm tnm heemua mrg par hamach hipitur, Seor, pua maar kaugbata seba. P tr gaai marau p hiek hrag jaauba haajeejieb. P juapaau kabajieb, marau hor mor heem mepeerj jr wrpnaa hag na hrau hooba haajem nempa waaujerr. Magtarrta pua maar kaugba chir? hajurau hajim hanm. 23 Pari magbaawai mua hamag, Mua chan brj par kaugba chitm. Pach si pach kchagpierr nem kaigbampai wau serrje harr kap, pad warag pachta m haigmua hrubaadt haju ha jaaumajim hanm, hich Jesuu.

Wounaan num di hutarr kn (Mr. 1:22; Lc. 6:47-49)

24Magua, hbmiecha paawai prag mag chirmgui hajim hanm, hich Jesuu: Chi mg m hiek hrnaa mua jaaumam hipierraa nem wau sim wounan, woun hb kirjug kaug serrau durrkudau hee hich dib jukanaa di hutarrjta simgui hajim hanm. 25Mag durrku hee hu serr haawai, noseg pm chwia, d pm bewia, phd pm wtarrj, chababa hich mag ssijim hanm, durrku heeta wajapa juka dnarr haawai. 26Pari jrr har si par jgupai m hiek hrnaa mua nem jaau chirmj m hipierraa wauba sim wounan, jrr hagj woun hb kirjugj chuku si kmarii mosj hee di hutarrjta simgui hajim hanm. 27Ya hu dnisim hee noseg pm chwia, d pm haadm di ppa wbaadeewai, si hapbaadjim hanm. Mag, nem tumaa hokoojim haajem.

28Chadcha Jesuu mag nem kir pogke jaaubarm hrwia sita hor jgderraa naajim hanaab, 29hamachdu hurwai Jesuu Moiseeu ley p parr jawaag chi kapm kapm haajem kn kyauj jaau kapcha jaaumatarr haawai.

Jesuu woun hb kokob bnu serr monaautarr (Mr. 1:40-45; Lc. 5:12-16)

8 1Mag durrs gaai Jesuu hrag jaau si hawia hrbaau, hor poma hi hudee wtjim hanm. 2 Mag hi mamta hi kirpee woun hb kokob bnu bar sim hbrchwia hi kirpee jepr pbkanaa hirig, Seor, pua ks chirm kai, mg pedau warre m gaaimua chugpaabapi haichjim hanaab.

3 Magbaa Jesuu hi gaai prnaa, Mua p monaaupim ksi chirm; monaau chirs magan hajim hanm hirig.

Magbarm brre chi pe ka dodos chirarr monaau ssiewai mor wajappa haadjim hanaab. 4Magbaadeewai chi Jesuu hirig, Pch mgbarm hoob chikamnag jawamgui hajim hanm. Magju kai nacha Jerusaln mawia Haai hi jeujem degam padg pch mor hoopibaim. Maimuan chad pch chadcha monaau ssim tumaam knag kap hamkir, Moiseeu hiek p parr gaai jaau simj nemchaain ofrendaka deeb hajim hanm.

MATEO7 , 8

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

22

Jesuu Romaam capitn chog monaautarr (Lc. 7:1-10)

5Mag kokob bnu serr monaaupiwia petaau, pbrdam Capernaum hanm hee dubimajim haajem. Mag barbaimam kaug hataawai capitn soldaaun pr hi haig bewia 6hirig chaigpamamua, Seor, m di haar haaunaan wai chirm, m chog. Si put heepai pd piidba krm, ka chk kitaawai. Mag nm di ka machagaupata warag heeg pamam hajim hanm, chi capitanau Jesuug.

7Magbaawai Jesuu jrr hirig, Hoob kirjum; mua p chog monaaupain majugui hajim hanm.

8Pari magbaa chi capitn garmua deeu Jesuug, Seor, p mapimaaugau kabam, pari m chadcha Hwandam dau na hu kaba chirm, p m deg dubaag. Hich maupaimua m chog monaaupi jaaub. Pua mag jaaumn, pch hiekau haawai hi monaaubajupa hajim hanm Jesuug. 9Muaj mch gaaita kap chitmgui hajim hanm, mchj hchab mch prnaan jua heegarpai chiraawai. Mag chirab mam, mchduj hchab soldaaun mch jua heegar p wai chirm. Makn hee hbamg kij mua Pet haawai maajem, m hipierraa; maimua deeumgj Pid haawai bejem. Wa mch chogag kij

Mgta hab haawai m hipierr haajem. Magua, maupaimua pua monaaupi jaaumn chadcha monaauju kap chirmgui hajim hanm hirig.

10Chi capitanau hich jg daar mag hiekabaawai jgderraa haadmua hich hudee wtmarr knagta, Keena, pad hoobat: Mg maach israelnaan hee mg woun dnj hka nm chan mua hagta hooba chitmgui hajim hanm hich Jesuu. 11Chadcha mg hatag hor pm durrpierram knta maach join Abrn kararr di, Is kararr di maimua Jacob kararrpa hgtar Hwandam di hbam mes gaai hohood hapbaadju, hi di hba tach koog. Maig tnaaju: hed hbeerjem garm kn di hedau burrjem garm knpa maach meeun di hba. 12Pari mag hed par chi israelnaanta chadcha Hwandam tumaam kn Prka sim haar naaju haai nmta, pachdu hkaba nm gaaimua pachta jrr kmie durr barkipiju hajim hanaab, hamach kircha. Mam barkibapaiwaita hicharaucha par bep jhb habarju. Maigta mamag kapbaadmn hich maig hich mag nisim hiekau ha jaaumajim hanaab.

13 Mag hiekapiwi deeu chi capitanag heerpanaa, Pch diig pet; pchdu hba mua pch chog monaaujupaita kirju sewai chadcha p chog monaaujugui ha hajim hanm hirig.

Mag Jesuu P chog monaauju habarm brre mam warp mor mas krarrta chadcha monakka haadjim hanaab.

Jesuu Pedro paauhan monaautarr (Mr. 1:29-31; Lc. 4:38-39)

14Maimua petaau, hich Jess jrr Pedro di haar majim haajem. Mam barwi hooimaawai, hich chi Pedro paauhan mor mas kumie paar tnm hooimajim

MATEO8

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

23

haajem. 15Mag hoobaimaawai Jesuu hi haar mawi hi jua gaai prbaawai, warre chi kumie meeudbaadjim hanaab. Mag kumie meeudbaadee, piidwi ham jhogaagpajim haajem.

Jesuu hor pm monaautarr (Mr. 1:32-34; Lc. 4:40-41)

16 Maimua ya hedau kubaadm hee, hor dst bnu ssidm kn kapaana Jess haig waibemajierram hanm. Mag hich haig waibe nm knan, si par hiekaupai hbeerpi jaaubaawai, mag ham mor heem bn kaigbamj hbeerpinaa si kajapam kamor machgau ssidmj monaaupi maajeejim haajem. 17Mag hirua hor monaaumaajerran, warrgar Hwandam hi jaaumie Isaas kararrau jaautarrj, Hichduta maach ka tg hich gaai hauwia, maach kamor machagj chugpaapijim ha simj, chadcha hich hag heyaa hbrmkir hajim.

Jess di wnrram hig narr kn (Lc. 9:57-62)

18Mag hor pm be tnm knau hich pr tuurbaadeewai Jesuu hich hag trrd heepai toom higar hich harrpijim haajem, hich kapeenag. 19Pari mag nm hee Moiseeu ley p parr jawaag chi machnaan heem hb bewi hirig,

Maestro, mn p mampierr p di chitam ksi chirm haichjim hanm.20Magbaa jrr Jesuu hirig, Pchdu mag m di mam ksi chirm

kai, marrau magan; mam prg jaaukimgui hajim hanm: M kyau pab heem nemchaain hamach kaijem jbdi paraam; nem hichpanj keeupaawai hamach kaijem kidu wai ssidm. Mam mch chi Hemkooi Hiewaa chan mg chitm haig kubaadeewai kyaag wajapa werba chiraju didamj chuku chitmgui hajim hanm. Pj mj magta chitam ksi chirm kai, marrau magan hajim hanm.

21Magbaawai hb mag kapan tnm hee di hi hiek hraag hi hudee nrraajerrau jrr hirig, Seor, mj p di chitam ksi chirm, pari hidu nacha mch haai haar mawia hi di chir hapib hajim hanm.

MATEO8

(Mt 8.13)

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

24

Mg hatag mch juadamaucha joi haukr pabajeen chadau m p di hogdba chitajugui hajim hanm.

22 Magbaa jrr Jesuu hirig, Magju kai warre m dita marrau hajim hanm. Hidu har jg hamach Hwandam hiek hkamaaugau chi tmj nm knagta hamach binaan bppib hajim hanm hirig.

Jesuu p di pas tumbapitarr (Mr. 4:35-41; Lc. 8:22-25)

23Mag hich harrpibaawai, ya wtumua Jess ham na jap hee waaidbaadeewai, chi kapeenau hi harrjim haajem. 24Ya mag djrr paaukabaadm heeta, dglp pas meeukabaadwi pas teega japau pd hwatbajuj haadjim haajem. Pari mag tnm hee hich Jess ki jrrajim hanaab. 25Magbaawai hi kapeen haur knau hi piriupyaan wtwia hirig, Seor, piidbaad. Ya maach kogpabahaba. Maar kaigpr hat hajierram hanm.

26 Magbaawai hichdu hamag, Kanteeta hatcha jpierr nma? hajim hanaab. Jgan prau chan m pach di chitmj kaugbata naab hajim hanm, jgcha jpierraag.

Magnaa piidwia pug meeurrau sunaa hchab chi pasagj meeurrau subaawai, tag pj wba, pasdauj baupa kaba, warre si dj meuu jisijim hanaab. 27Jesuu hamach dakir magbarm hoowia dauderraa nmua hamach wir haigpaita, Keena, kanim wounta jg mg pasauj hi hipierraanaa puj hi hipierraata nma hirua hiekaawai? hanaajim haajem.

Gadara durr dst dau heerpamieu baarjerr kn num Jesuu monaautarr (Mr. 5:1-20; Lc. 8:26-39)

28 Mag wtmaa hawia, ya toom higar Gadara durr paaukabaimaawai, wounaan num dst dau heerpamieu bar ssidm knta huj haarmua hbrdtkachwi, chi Jess sim daka bejierram haajem. Mag ssidmn si pab heem nem maach koojem knjta ssid harr haawai mag ham nm gar hor dichju hakr haajeejim hanaab. 29Mag hi daka bewi hi trcha trtrnaa hirig, Jess, Hwandam Hiewaa, kanteeta p maar di mgbaichma? Mgwaiwe chan hoob maar chig ha chiram hajierram hanm, mag chi dst bn wai narr knau.

30Maigmua warpcha kaba ksnaan kapan patau jr k wnrrajim haajem. 31Chi mepeenauj makn ksnaan maig wnrrm kap narr haawai warag Jesuug chaigpanaa hirig, Pua maar jrkyaagpam kai, hidu warag jkn ksnaan heeta marag dubpib hajierram hanm.

32 Magbaawai Jesuu hamag, Magan jkn ksnaan hee dubjurauma hajim hanm.

Magbaawai makn mepeen makn wounaan heemua hbrdtkawi jrr makn ksnaan heeta dubpbaadjim hanaab. Magbaawai si

MATEO8

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

25

pr lkomj parhooba trrdog kapig pbaadwi d hee drbagka si ksnaan kapan ku kuurb kchjierram haajem.

33 Magbarm hoowi, chi ksnaan ta narr kn jpierrwi, pbrg kapig pbaadwi, mag wounaan num dst dau heerpamieu ssid harr mor heem mepeen hbrdtkawia jrr ksnaan hee dubtarr tumaa pbr heem knag jaaumajierram haajem. 34Magbaawai chi pbr heem kn kapan hag brre chi Jess haar wtwi warag hichta maigmua jrr deeum durrag mapi jaaujierram haajem.

Jesuu woun hb kap jser kitm monaautarr (Mr. 2:1-12; Lc. 5:17-26)

9 1Mag hor mor heem mepeen jrkiwi, deeu hich kapeen di jap hee pawi drbabaadeeu, deeu toom higar hich serr pbr hee seimajim haajem, Capernaum pbr hee. 2Mag hi barbaichm kaug hataawai woun hb si kap jser kitmta pa brkam gaai hi haig haibejierram haajem. Mag hich haig haaunaan wai barbaichm hoowia, chi wounaan h hakaar hba hiruata hamach haaunaan monaaupiju kap serr haawai, chi kap jser kitmgta, Honee hab, p pekau ya tum chugpaa ssimgui hajim hanm.

3 Pari Jesuu mag hiekabarm hrwia, Moiseeu ley p parr jawaag chi machnaanj haig tnarr haawai, hamach hdegpai, Mg woun maachjpai sewai mag hiekaju kaba simta hichta Hwandamj mag hieka sim ha kirju naajim hanaab.

4Mam hamau mag kirju nmj Jesuu kap serr haawai magbaawai hamag magjim hanm:

Kanteeta par jg tar kaigbata kirju ssid haajma? 5Wa mag pekau chugpaabarmj dau daau hooba naawai prau kirjuawai chadcha piturg chuku tumaam knau mag hiekaju haai nm ha nwa? Chadcha tumaam knau mag hiekaju haaima. Mam mua hirig Piidwi drdr hab hakiin, hrau hamach daacha hooju, hi monaau ssi wa monaauba kij hich mag ssim. Magua prau cha mua jawaagpamj chan habaju. 6Mam mch chi Hemkooi Hiewaata chadcha Hwandamau juap deetarrau mig heegar hor pekau chugpaagj jua teeg chirm kap hamkir, prag hoopikimgui hajim hanm.

Magnaa chi kap jser kitmgta, Piidbaad, maimua pch put juurwia pch diig pet hajim hanm.

7Jesuu hichig magbaa chadcha chi kap jser kitarrau hi hipierr nem mon piidbaadwi hich diig petajim hanaab. 8 Magbarm hoowia haig narr kn dauderraa nisijim hanm. Mag nm hiekau warag Hwandamagta, Huhcha jgbarm, Hwandam. Jan pch jua teegauta mg wounag jgpibarm hajierram haajem.

MATEO8 , 9

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

26

Jesuu Lev hich di heurrtarr (Mr. 2:13-17; Lc. 5:27-32)

9Mag hb kap jser kitarr monaaupiwi beuta, hrau gobiernoog dbpaar pagaan bejem mes gaai m hoo chirm hoochjim hich Jesuu, mag gobiernoog hrau dbpaar paraa nm jeu nm pidagta pidka chirarr haawai. Maig m hoobaicheewaita hich Jesuu m trcha trnaa, Mateo, m di marrau hajim.

Magbaa chadcha m hi di mawia hich mag hi b hogdba chirsijim.10Hag kur maach hich di hogdba wnrraajerr kn tum hba hich Jess

di m di haig tach k naajim. Mag maar tach k nm haig hchab hor kapan m kapeen m pidkaajerrj Romaam gobierno hatee dbpaar jeujem kn di si hor hamach kaigba nm gaaimua hagj trpo haajem knpa bewi maar haig hbam mes gaai hohood haichjim. 11Mag hoobaawai, Moiseeu p patarr wajapcha hrkaajem knj haig narr haawai, jrr mag maach chi Jess dicha wnrraajerr knagta, Jga jg par maestro si dbpaar jeumien di pekau pm ssidm knpata hba tach k s? ha jeujierram.

12Pari hamau mag jeubaichm hich Jesuuj hr serr haawai hamag magjim: Chi ka monaka nm knau chan doctor higba haajem; mor masi

nm knauta doctor hiigjem hajim hamag.13 Maimua magjim hchab: Wajapa kirjunaa Hwandam hiek p sim gaaim mua jawaagpam kap

habat. Chi p sim hiek gaai Hwandamau mag sim: Muan pragan si nemchaainta kchnaa mrg jeu n haju kai, pach kapeenta hrcha dau haug kaug paraa hapim ksi chirm ha simgui hajim Jesuu. Maguata muaj ham pekau pm nmj higba, ham di tach k chirmgui hajim. M chan brj pekau chuku wajapa kitem haajem kn jraanj beba, mn hor pekau poma kitem kn peerd hawaanta bejimgui hajim, kirjug hiiur haumkir. Maguata mag hor pekau pm nmj higba, ham di tach k chirabahab hajim, hamj Hwandam dnka hawaag.

Kantee tach kba srkaju haai n? (Mr. 2:18-22; Lc. 5:33-39)

14Maimua ya hbr pbaadm hee, Juan chi hor pr choomie di wnrraajerr kn bewia Jesuug jeuchjierram:

Jgwi maar maimua fariseonaanj hagj Hwandamag jeu kwaag hiba srkaajemta, p kapeenta srkaba haajemma? haichjierram hirig.

15Magbaa Jesuu hamag magjim: Prau kirjuawai jua pr nm haig hor trkitarr hkirjuu tach kba

naaju haai n chi jua pr sim woun ham di sim haig? hajim hamag. Magnaa hichdupai, Hich hagjta nmgui hajim m kapeenj. Ham hkirjuu hajuun, m ham jaaij ham di chitm pr hatam hed gayan chadau hamach krauta

MATEO9

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

27

srkawia hchab ham tachj kba nisip haju, gaai machgau. Mam mgwaiwe chan ham srkaju kaba nmgui hajim, hagta m ham di chiraawai.

16Pad kirjubat. Pran chadcha pach joinau jaaujerrj tach kba srka nm. Mam prau jg mua hiek hiiur jaau chirmj ksinaa hagj warrgarm kirjug chi joij hagta ksi wnrrmn, magan mag kirjugan si put hiiur hauwia jrr kaja joi gaai pekabarmjta ssimgui hajim. Hbmua kij put hiiur kaja joi gaai pekakiin, mag put hiiur hi pchdbaadmua chi ka sim hee trrdbaadeeu, warag hich warr serr kaij nem wg ssijugui hajim hamag. Magua chi m hiek hka simua chan mg hiek hiiur mua jaau chitmj hkanaa pd hamach join hij hagj hrkaju kaba simgui hajim, chi Jess garmua. 17Mg m hiek hka nmn vino nemhu hiiur hee pajemjta simgui hajim. Prau kap nm, vino hrr pd nemhu joi ya chi pajem hee pju kaba sim. Mag pkiin, chi vino hrr hachpabaadeewai, chi nemhu joiraa sewai, hwatba jgdbaadee, chi vinoj hrbaadm di chi nemhuj ya tag serbiiba ssijugui hajim. Maguata vino hrran hagj nemhu hiiur heeta pajem; maagwai nemhuj jgdba, chi vinoj hrbamgui hajim, mag hichig jeuchtarr knag.

Jairo ka, maimua hi hbmua Jess kaja gaaipai prtarr (Mr. 5:21-43; Lc. 8:40-56)

18 Mag Jess hagta Juan pr choomieu hor pitarr di hiy dnm hee, maach meeun heem judo hb chi prka sim bewi si hi kirpee kanieu pbkabaichjim. Mag pbkachwi hirig chaigpamamua,

Chaigpai m kadam chugpajimgui hajim. Pari pua m di haar manaa hi gaai primakiin, mua kap chirmgui hajim, pua deeu hi hiiu hauju.

19Magbaawai Jess piidwi petaawai maach chi kapeenj hi di wtjim. 20-21Pari mag wtum hee, hi hb pmieu bar sim bewi meraa hugarmua hi kaja hi gaai prchjim, hich hdegpai Nau hi kaja gaai prbarmuapai m monaauju ha kirjuwia. Hich mag hi doce aos mag pmie di sejim, brj chugpaa kaugba. 22 Pari mag hich gaai prbaichmj kap serr haawai hich chi Jesuu hirig hewag prba hoonaa,

Hoob chigaa ham; mua pch monaauju kap m gaai prchtarr gaaimua, hu p monaauwi peerdj peerd hisibahab hajim chi hirag.

Mag, chadcha Jesuu magbarm brre mag hi monaau ssijim.23 Maimuan chad warag hrubaadwi, chi binaandam wai narr di haar

barwi hooimaawai, hkirjuu nm hiekau si hrrsirpa jb tnm di gaai machgau bep sereu tnmta hooimajim, hamach hi harr haawai. 24Magbaawai hamag, Kanteeta jg tnma? Chaai meeba sita ki sebahab hajim. Magnaa, Jpcha dawag hrubaadt hajim hamag.

Pari hirua mag hieka sim hrwia haig tnarr knau warag hi wau hieka naajim. 25Maimua hor tum dawag hbeerkapiwia, chi binaandam haar dubwi, hi juadam gaai prbaimaawai warag di pr piidbaadjim. 26Mag hirua chaai piriu hautarran hich hag durr hee warpam magweta bi jisijim.

MATEO9

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

28

Dau ksu kite harr kn num Jesuu dau monaautarr27Mag Jairo ka deeu hiiu hauwia petaau, dau ksu kitem knta num hi

hudee hhag wtjim. Mag hhakamua, Jess, pta rey David kachitarr hag chaain hewagam kn Hiewaa marau n narr; maar hapdurrum maar dau haug kaugbahur haajeejim, hamach dau monaaupain bemkir.

28 Pari Jess warag hich jer serr diig majim. Pari magmj paba hi hudee wtwi, hich haar bardtkabaimaawaita, hamag, Prau kirjuawai mua chadcha par dau monaaupiju chir? ha jeujim.

Magbaawai hamachdu, Hera, marau kap nmgui hajierram, chadcha pua maar dau monaauju.

29Magbaawai Jesuu ham dau hu haait haaitnaa, Mua pach dau monaaupijuuta pachdu kirju narr haawai chadcha par dau monaaupikimgui hajim hamag.

30Mag chadcha hirua magbarm brre hamach numwe si dauj wajappa hapbaadjim. Maimua Jesuu hamag brj biturgam knag jaaupibajim mag hamach dau monaaubarm. 31Pari magtarrta, si haigmua hbr pbaadwi hich mag durr heepain hamach wnrrmpierr jaaumajierram hanaab, jga Jesuu ham dau monaauj.

Woun hb pd hiekaba kitarrta Jesuu hiekapitarr32 Mag dau ksu kite harr kn Jess haig naawi daau paaukabaadm

hee, jrr woun hb pd hiekaba kitmta hi haig haibejierram. Ma pr bnmie paraa sejim, dst bn. 33Mag hich haig waipierrwai mag bnj Jesuu ju werbajim. Magbaa mag meu meraa serrta nem meu hprg hich mg hieka ssijim. Magbarm hoowi hor dauderraa nm hiekau, Keena, mig Israel durr chan maach hee hag na maadu mg hooba haajerr hsta chadcha maadu mg hoo nmwai haajeejim jrram knau.

34Pari biturgam knau si mag durrum hee, jrr fariseonaanau warag ham hichaaur, J si dstnaan pr di kapeerka sewaita hag juapaauta hirua jg hor mor heem mepeenj dau daau jrki sebahab haajeejim.

Hwandam hiin jaauju poma tnm; mam chi jaauju knta chukum35Jess pbrpierr nrrmua didam kapan kaba kkdm heem magwe

prd nrraajeejim. Mag nrrmua Hwandam hiek jaaujem deg dubwi maach peerdajem hiek jaaumamua, Hwandamta maach tumaam kn Prkaim sim; magua hirigta hidu pach tar hajaug paapibat ha jaaujeejim. Mag nm di hchab hor kamor machagj kirpierr monaaumaajeejim, ka mamachdgpa. 36Mag nrrmua si hor poma oveja chaaindamta chi taj chuku si dau hap parhoob haaid tnmj hoobaawai, ham dau haug kaugwi, 37maar hich kapeenagta, Chadcha Hwandam hi jaau nmn, arrozd pm pur wjmjta pidag poma simgui hajim. Mag simta chi jaau wnrraju kn chan kapan

MATEO9

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

29

kabata durrum. 38Magua muan pragan Hwandamag jeubat ha chirmgui hajim, warag hich hi jaauju kn kapan jpecha hich hi jawaan pimkir.

Jesuu hich di hogdba wnrramkir doce jr hautarr (Mr. 3:13-19; Lc. 6:12-16)

10 1Biek hb Jesuu maach hich kapeen doce hich dicha hogdba wnrraju kn hich haig trka hauwi maachta mepeen kaij jua teeg hrcha hapijim, bn hor mor hee ssidmj maach jua jmpiba jr wrpnaa, haaunaanj hamach kamor machagpierr monaaunaa, si pa mamachdgj monaaumamkir.

2 Mag maach hich hiek jaaumkir hichducha doce jr hautarr kn mkn hajim:

Simn, (hichpai Pedro ha trjem);Andrs, chi Simn heeum;Santiago, joi Zebedeo hiewaa, (hichpai hchab Jacobo haajem);Juan, hagj joi Zebedeo hiewaa, Santiago heeum;

3 Felipe,Bartolom,Toms,Mateo, gobierno dbpaar jeumie harr, (hajapcharan mchma,

mchpai hchab Lev haajem);Santiago, joi Alfeo hiewaa, (hichpai hchab Jacobo haajem);Tadeo, hichpai hchab Lebeo ha trjem;

4 Simn, celotenaan hee serr; maimuaJudas Iscariote.

Maagwai maadu kap chirarr hakiin, hiin mag Judas Iscarioteeuta tetem knag Jess pr deeju hajima, hi tomkir.

Mag doce hichdu jr hauwi pitarr kn (Mr. 6:7-13; Lc. 9:1-6)

5Makn doce hich Jesuucha jr hautarr knta hichducha pijim. Pari mag maar pyaagpamua marag, judionaan kabam kn hee chan wtpiba, ni Samaria durram pbr heej wtpiba jaaujim.

6 Magju kai maach judionaan hee Hwandam hiek hkabagau oveja pap chuku hokoo wnrrmj tnm kn heeta hrubaadt hajim. 7Mag wnrrmua hamag, Hwandamta tumaam kn Prkaim sim; par peerdju kai, hirigta hdraa pach Prkapibat ha jaaupetat hajim marag. 8 Magnaa haaunaanj monaaunaa, kokob bnu ssidmj monaaunaa, hor chi meemj deeu piriu haunaa, hor mor heem bnj ju wrppetat. Prag magamkir mua mch juap si parta dee chirm haawai pachdu hor di mag nm paarj hoob jeumiet hajim marag.

9Mag jajawagmamua, Hoob hagmua nem prkoog hawi patkon kij harrmiet. 10Ni kd jrr tach koogj hoob piejb harrmiet hajim. Kajaj

MATEO9 , 10

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

30

pach mor gaaim happai harrwi zapatj pachdu ja nm happaita hataadt. Bordonj chuku hich jg hrubaadt hajim. Mua prag mag chirmn, pachdu ham di wajapa nm kn hraupai hagj prau nem higbarmj kap naaju haawaita brj nem harrpiba chirmgui hajim. 11Pbr hee pach dubimaawai, wa si didam kapan kabam haig kij pach barimaawai, kap haag nacha jeu hoobat, kai di haigta pach jerimaju haai n ha kap haag. Mag pach jerbaimam degpai naawia hrubaadt ha jaaumajim, si parhoob dipierr ki wnrraba. 12Mag pach jerimaju di haig barimaawaij wajapa saludaabat hajim chi di kn di. 13Chadcha hamau mag par hamach haig jerpimn, pach Hwandam di kinaa wnrrmj hamachj hi di kinaa naaju. Magbam chan hamachta warag Hwandam di kinaa hajuj kaugba nisiju. 14Maagwai pach hamach haig barpiba ni si pach hiekpaij hrmapa habaawai mag di haigmua wa mag pbr heemua kij hrubaadt hajim. Mam mag wtaagpamuaj warre hamach dakirwe pach b gaaim jb hrp hrpnaa hamag, Pachdu jg hrba habarm gaaimua Hwandam dita kir kap habat ha hiekawia hrubaadt hajim. 15M cha hieka chirm hiekau, mag hamau par higba, ni par hiekj hrmapa habarm jrran warrgar Hwandamau Sodomapien di maimua Gomorrapien di hatarr kaij ham gaai hatuuchata burrju ha jaaumajim hich Jesuu maachigcha.

Mag hichdu pitarr kn piturg wauju jaautarr16Mag maar pyaagpamua hchab marag magjim: Mua chadcha par pi

chirm, pari m hiek hrbat hajim: Pran si oveja chaaindam kum nem tnm hee pakibapimjta habarm, hor kaibagkam heeta wnrraju haawai. Magua, mch himeerba muan pragan, kirjug kaug hichkumjta habat ha chirm. Mag naab mam hchab kir machag chuku duburdamj habat hajim. 17Kir kap wnrrat. Pran hrau pr harrwi Hwandam hiek jaaujem degam chi tetemnaanag deebaimap haju. Magbaa hamau par wj wmaju. 18M gaaimua par kaibag waumkir, hrau par gobernadornaan haarj harrnaa reinaan haarj haharr haju. Pari mag chi tetemnaan haar pach harrwai, hu prau hamag hrmkir m jaaunaa si judionaan kabam knagj m jaaujurau. 19Pari mag chi tetemnaanag pach pr deewaij hoob pach kit pachdupai hiekaju kirjuwia hag nawe, M kan hata hiekajuwa? ha kirjumiet hajim, ya par hiekaagpaawai hich Hwandamauta hichdu kap prag hiekapiju haawai. 20Mua prag mag chirmn, par Haai hgtar sim hag Hakarauta prag hiekamkir kirjug deeju haawaita mag chirmgui hajim.

21Mag jaran wir haig kod hbam knj chi hkaba sim garmua hu m hiek hka krm tetemnaanag jaaupimajugui hajim, hich kodpai wir haig tomkir. Hamach dnnaanj hagj m gaaimua tomkir tetemnaanag jaaupimaawai chi dnnaanauj hich hagj haju hamach chaain di wir haig. 22M gaaimua tumaam knau par hoomappa haju, pari hrau pach di mag nmj magm hiek higba warag Hwandam dita hubnaa hich gaai magm dichpi hatamn,

MATEO10

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

31

hu peerdwi hgtarcha hbrjugui hajim. 23Pach nm pbr hee pach tet prbaichee jrr deeum pbrg hrupetat. Mag wnrrmua mg Israel durr pbr kapan nnidm hee drju jr wnrrawiaj, prau pbr tum prpiju nawe mch chi Hemkooi Hiewaa deeu par hee chiraichjugui hajim, magbarm haigmua Hwandamta hor tar hee chi Prkaju haai sim kap hapieg.

24Mag pach dau hap haju hanm hurwaij hoob jgderraa hamiet hajim. Prau kap nmgui hajim, heeu nem kaug simua chan hich maestro kai hatcha nem kaug kaba, ni si chikam chogka simj hich patrn kai hrpai kaba sejem. 25Magua, hb kij chadcha hich maestroou jaau simjta nrrm kai, magan chi maestro di haajemj haju hi dij. Jga chi patrn joi dau hauka nm hee chi chognaanta daupii habarju. Maguama, mch par Prka chirmg hrau mn mepeen pr Beelzeb dita chirm ha hiekaajeewai prag char hamau hatuucha kaigba hiekajugui ha jaaumajim maachigcha.

Kaita hk haju haai n (Lc. 12:2-7)

26Mg jb gaai maach wounaan hba tnm kn hoob hgkamiet, pach toju kirjuwia. Hamaun mig heegar hamachdu par di mag kaigbanaa parhooba kij hiekabarmj si hich mag kir hokoojupii haju. Mam magtarr hiekan mg hatag paawai Hwandamau deeu heeupemj hud hauwia tumaam knag hrpijugui hajim. 27Mag par dau hap hajuj chadcha hs mua meraamjta jaau chirm, maach happai. Mam pach peerdajem hiek pachig jaaujem chan hika jaauba, tetta jaaupetat hajim, tumaam knag hrmkir, mag chi hr nm knau pach di kaigba hajuj kirjuba. 28Hamau par chi hrmn chadcha toju hawiaj toju; pari par hakaar chan pd to haubam. Magm kn hoob hgkamiet hajim. Magarrau hgkaju hawiaj pach chi hrmj towia pach hakaarj kmie durr hich mag serramkir barpyaagj jua teeg simn chadau, chadcha hk habat hajim, Hwandam higwi.

29Prau kap nm, nemchaaindam par herraam gaai pr haaujem. Pari mag baleebamj kite hab mam, maach Haai hgtar chiraajemua tpibam haig chan hbj tba haajemgui hajim. 30Magm par char nemchaain kaij hrcha balee naawai parta hirua wajapcha ta wai sejem. Hichdun par prb kapanagj kapp wai sejem. 31Magua, hoob hatcha pach kirjumiet; parta nemchaain kaij hrcha balee naabahab hajim.

Meerba Jess dn hamn hichduj hamj hi dnu haju (Lc. 12:8-9)

32Hb kij m higar sewai hor dakirj meerba m hiek hkaajem ha jaau sim wounan, muaj hchab mch Haai hgtar sim dakir, Jan chadcha m garmu hajugui hajim. 33Mam jrr hbmua kij hor dakir m higwi

M chan hi higarm kabam ha sim wounan, muaj hchab mch Haai hgtar sim dakir, J chan m dn kabam, mua hi kaugba chitm ha hiekaju hajim.

MATEO10

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

32

Chi chaairauj hich dnnaan higar kaba haju jaautarr (Lc. 12:51-53; 14:26-27)

34Hoob prau, mn si mg durr gaai hor kinaa bibigagj chuku hapiegta bejim hamiet. M chan par kinaa hapieg kaba, warag hiek piturg hapiegjta bejimgui hajim hich Jesuu. 35M mig mg durr gaai betarran, mch hiek gaaimua chaain chi hemkooinj hamach haai di kaigba, chi hinauj hamach hd di kaigba maimua chi hignaanj hamach paauhan di kaigba jrr chikam hichaaur haadpm gaaimua hiek piturg hapiegta bejimgui hajim. 36Wajapcharan deeum knj kaba, dich wir haiguim knpaita ka hukur tnaajugui hajim, hiwiir hbmua m hiek hkamapa haadpm gaaimua.

37Hbmua kij hrcha hich haaita m kai ksi wa hich hd kij m kaij hrcha ksi sim chan magan mag woun chan m dn haju kaba simgui hajim. Wa magba mta hrcha ksi haju kai, hich hiewaa wa hich ka kij hrcha ksi wai sim wounj m dn haju kaba simgui hajim hchab. 38Chi m di nrram ksi simuan warre hich piturg hau nrrajuj kap haju haai sim, m gaaimua chikamnau hich toju kap hawiaj hich mag m b hogdba nrraju haawai. Mag hwatbaju chan parta hidu ks m di sim ha hiekajugui hajim. 39Har m gaaimua brj piturg haumapa sim chan meem hedj hgtar hbrbam. Mam har mua nem jaau chirm waum kchgau wa m gaaimua kij dau hap habarmn chadau hgtarcha hbrjugui ha jaaujim maachigcha.

Regalo deeju (Mr. 9:41)

40Mag hiekakagmamua marag, Par m hiek jaau wnrrm haig, hrau huta par hamach haig baarpinaa par hiek hr nmn magan mpata hchab hdr hamach haig barpi nmgui hajim, muata par pi chiraawai. Mag hamau mj hamach haig barpi nm haig, hich chi m pitarr Joipata barpi nmgui hajim, mchj hichduta pitarr haawai. 41Hwandamau hich hiek jaaumkir jr hauwi pitarrta hu hamach haig hau nm kn din, mag hichdu pi sim di hajapa habarmj haju ham dij; maimua si woun wajapam kij hagj hamach haig haumn, hi di hajapa harrj hajugui hajim hchab ham dij. 42Maimua hbmua kij mg m hiek hkawi m hiek jaau durrum kn hamach haig barimaawai nemdam brm kij deem ksi deemn, magtarr paar hagj hchab Hwandamau hirig nem wajapam deeb kaba deejugui ha jaaumajim.

Juan chi hor pr choomieu hich kapeen pitarr (Lc. 7:18-35)

11 1Mag maach doce hich di hogdba wnrraajerr knag mag nem jaaudubwi, wtpi jaaubaawai, maar wtjim. Magbaawai jrr hich deeum pbr nnidmg petajim, hich hag durr heepai, mamaam knagj hagj maach peerdajem hiek jawaag.

MATEO10 , 11

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

33

2Hich maagwai Juanau crcel deg simua Cristoou nem wau nrrm hr sejim haajem. Magbaawai hich kapeen heem haur kn hich haig trka hauwi chi Jess haar pijim haajem, 3hi haar mawi, hiita chadcha hich Hwandam hi jaaumienau jaauwai Hwandamau piju jaaujerr wa har kabam kai hich jg nag ha kap jeumkir. 4Mag bewi, chadcha hichig jeubaicheewai, hich Jesuu hamag, Hrubaadwi Juanag jaaubaimat hajim hanm, pach jgucha hrnaa pach daacha mg hoobarm. 5Hirig, Dau kaugba kkd harr kn dau wajapa tnm habat. B wd wd ssid harr knj ya wajapa nrrjem. Kach ksu ssid harr knj wajapa hr ssidm. Chi meem harr knj deeu hiiu nrrjem, maimua hapm knagj hchab hor peerdajem hiek jaau chirm ha jaaubaimat hajim. 6Magnaa hchab hirig,

Chi m hiek hkawi hogdba m gaai hka chirm wounan honee hich mag chitaju ha jaaubaimat hajim hanm, mag hichig jeuwimarr knag.

7Mag chi Juan kapeen hich haig naawi deeu hrubaadeewai, hich haig narr knagta Juan higwi hiekamamua hamag magjim hanm:

Prau Jordn higaau woun Hwandam hi jaau nrrm hoon weetwai, si woun hiek teeg chuku pu choomaar ssii jurba hahau haajemjkamta hoon wtjierr? Magm woun kabajim. 8Magan, kanim wounta hoon wtjma? hajim hanm hamag. Woun kaja wajapa ja simta hoojupii hawi hoon wtjierr? Prau kap nmgui hajim hanm, kaja wajapa jajem knan si pbr hee di hooimm heeta naajem, reinaan di hba. 9Mam prau magjmta hooimabajierram. Prau hooimatarran woun hb Hwandam hi jaau nrrm hajim. Mam pad hrbat: Juan chan warrgar Hwandam hi jaaujerr knjpai kaba, ham kaij hrpaita simgui hajim hanaab. 10Hi higwia Hwandamau hich hi jaaumienag warrgarwe hich hiek ppitarr gaai jaauwai,

Jata hirua m na piju hajim, hichduta m na m maju hee hrag jaau peetwai tumaam knau m hiek hrm ksi si m n naamkir.

(Mal. 3:1)11Magua, mua prag mch himeerba jaau chirmgui hajim hanm hich

Jesuu: Warrgar Hwandam hi jaaujerr kn heej Juan chi hor pr choomie kai hrcharam chan hbj chuku hajim. Mam chi m hiek hrwia, mua nem waubarmj kapnaa, Hwandamta hich tar hee hau sim wounan chadau, maadu nem higba kitawiaj, Juan kyau kapcha hajugui hajim hanm, jga Hwandam hichdu hor peerd hatam tar hee seicheej.

12Mag jaaumamua, Prag jaaukimgui hajim hanm: Juan ssierr haigmua hs hewagj chadcha hor pm Hwandamagta hamach tar hajaug paapinaa hamach Prka haum kchka tnm. Pari hamau mag hka durrum di hchab chi tetem knau jrr kajapam nemj mag Hwandam hamach Prka hauju hiekta warre chugpaapiju hkaajem. 13Warrgar Hwandam hi jaaujerr knau jaaujerr hiek di Moiseeu ley p patarran, si Juan be nm hora Hwandamauta mag hor tar hajaug paanaa ham Prkaan beju kap jawaag hajim. Magtarr haawai Juan bewi jaauchtarran

MATEO11

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

34

mag warrgarwe m higwi hamau jaaujerrj haadm hajim. 14Maagwai mag hi hiek hkam ksi nm knau kap hajugui hajim hanm, Juanan warrgarm profeta Elas haajerr beju jaaujerr kit piwiata jg nrrajim.

15Magnaa hich Jesuupai, Keena, jg hrnaa cha mua jaau chirm wajapa hrbat hajim hanm.

16Mag hiekakagmamua, maach Pr Jesuu haig narr knag, Mua prag jaaukimgui hajim hanm, par jga nm habar. Magnaa, Par har Juan hisegwi mj hiseg nm knan, chaain jemka nmua hamach kapeen di kir haupbaadmjta nmgui hajim hanm. Warm kn garmua, Maar di karris sir nm gaai honee jemkabahut haawaij jemkamapa nm. 17Maimua jrr, Magan si hkirjuu hor mee wai nm haiguimj hohood habat haawaij magj kchkaba nmgui hajim hanm. Paarj magta naawai, kani ksi nmma? hajim hanm. 18Par hee Juan chi hor pr choomie nrraajeewai hirua Hwandamag jwaag srkaajeejim, hajap tach kba. Magm vino char brj dbajim. Mam mag hoowi prau, Jan mepeer di kapeerka sewaita si hich jg haai tach kba nrraajem ha hiekaajem prau. 19Mam hs mch chi Hemkooi Hiewaa chaar bewi, pach di parhooba tachdamj knaa vinodampa d kitaawai, jrr magj kchkaba warag prau m hugar, tach bipm knaa vino pigj chitm haajem. Magnaa gobierno dbpaar jeu nmua hor kguurjem kn dij kapeerkanaa pekau pm ssidm kn dipa kapeerka chitm ha hiekaajerramgui hajim hanm, mj hiseg nm hiekau. Pari har chi Hwandamau kirjug deetarraucha kirju nm knau chan magba, hamau chadcha kap nm, chij knta hich Hwandamaucha pitarr kn hag ha hiekamajim haajem.

Jesuu hich nrraajerr pbr higwia hiekatarr (Lc. 10:13-15)

20Jesuu hoowai hirua hrcha hag na hrau nem hooba haajem nem waumatarr pbr heem knauta brj Hwandam higba ni hi hiekj hkaba naajim hanaab. Magbaawai kesir hiekamamua makn pbr heem kn higwiata magjim hanm:

21 Hh, hapdurr, Corazinpien! Hh, hapdurr, Betsaidapienj hagj, Hwandamau ham hi hagkam hed! Ham hee nem hooba haajem nem wau nmua Hwandamau hich juap hoopitarr Tiro pbr heeta wa Sidn pbr hee kij wautarr hamuan, nawe hamau hamach kirjug kaigbam hisegwi srkakamgui hajim hanm. Magtarr hamuan hamau teerju teerwia, hr jupnaa, putiu pr brrnaa, koopa nm kn srkaajemj srkakam. Mag nmua hamau hamach mor hsie hewag kirjuwia Hwandamag jeukam, hamach kaibag chugpamkir. 22Pari cha m hieka chirm hiekau Hwandamau mg durr hi hagkam hed Corazinpienta Betsaidapien di hirua ham gaai masiicha waupijugui hajim hanm, Tiropien di Sidonpien kaij, hamachdu hrtarrta hkaba harr gaaimua. 23Maagwai Capernaumpien higwiajh, kan habarju?

MATEO11

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

35

hajim hanm. Magnaa hichdupai, Hh! Hamaun hamach t nmgui hajim hanm, hamachta chi wjaun hawia. Hamaun hgtar paaukabaimaaj hamachta chi prnaan kajupii nm. Mam jkn chan Hwandamau hich haar hbeerpiba, kmie durrta warag barkipijugui hiekamajim haajem. Sodoma pbr heeta jg par hee hrau hooba haajem nem waumatarr wautarr hamuan, jg pbr hagta serrakam, Hwandam hiek hkatarr gaaimua. 24Pari m cha hieka chirm hiekau Hwandamau mg durr hi hagkam hed gaai, par gaaita Hwandamau hatuucha mas deejugui hajim hanm, Sodomapien kaij.

Jesuu, M hiekta hkabat, mua par kir meeupiju ha hiekatarr (Lc. 10:21-22)

25Hich mag jaar hchab hich Jesuu hich Hayag jeumamua, Tata, mua prg hu hajim ha chirmgui hajim hanm, pchta hgtarm magwe nem tum mg wjm Pr haawai. M honee chirmgui hajim hanm, hor hamach kirjug kaug twia, nem tum kapm kapm haajem knauj hamach peerdju hiek kaugba harrta, jrr pua kirjugdam meraa chaainj kitem knagta hu kaugpibaawai. 26Chadcha puata nem wajapa waaujem Tata, pchdu juau ham di magju hatarr haawai hajim haajem mag jeumamua.

27Mag hich Hayag hu hajim hawia jrr haig narr knagta, Nem tum mg tnmn m Hayau mrgta deejimgui hajim hanm. Mam hbmuaj kaugba sim, kai hag hi Hiewaa. Hba hich m Hayaupaita kap sim, chadcha m hi Chaairau. Mg nm haig hbmuaj kaugba sim, kai hag m Haai. Hba mch chi Chaairaupaita mch Haai kap chitm. Bigaaum knau kap haju hawiaj, mchdu hamag jaaubarm knaupaita hchab kap haju haai nmgui hajim hanm. 28Magua, muan pragan, chadcha m Haai kap ham ksi nm kai, m hiekta hkabat ha chirmgui hajim hanm. Pach pekau pmag kapnaa hkirjugau gaai machaaga nm kn, mta prau pach tar hee haumn, muata par hkirjug meeupijugui hajim hanm. 29Hidu mrgta hdraa pachig nem jaaupibat; muan hkar hituta jaaumaajem. Prau mua jaau chirm hipierraata hamn, hu par kir meeu nisiju. 30Mua nem jaau chirm chan hatcha piturg haawai prau pdbajjom kabam. Muan nem tum pachdu pdju hayaam nemta jaaujemgui ha jaaumajim haajem.

Jess kapeenau jua hijem hed trigo pierrtarr (Mr. 2:23-28; Lc. 6:1-5)

12 1Hich mag jaar biek hb jua hi nm hedcha maach hi di wnrraajerr kn tum hi hiek jaauturwia deeu hi di narr haawai, hich Jesuu trigo pur wjm hee maar p wai dichjim. Magbaawai maar hee haur knau chi bich trrunaa, jua heepai sigtnaa k wnrrajim. 2 Maig hchab fariseonaanj di narr haawai mag hoowi hich Jesuugta, Pd hoob, jua hi nm hed haawai brj pidkaju kaba

MATEO11 , 12

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

36

nmta, p kapeenau jg trigo pierrnaa k wnrrm. Pua chan kaugba hab, jgpai pierr nmj nem pm heeu nm di hba sim? hajierram hirig.

3Magbaawaita jrr Jesuu hamag, Mam kani m kapeenau kaigba habar? hajim. Magan prau chan Hwandam hiek p sim gaai trwai hooba haajeeb, Daviiu hich di wnrrarr kn dimua hamach jso pbaadeewai Hwandam hateem pan ktarr? 4Mag pan parhoobam knau kju kaba, hba padnaanaupaita kju haai naajim. Mam prau kap nm, jga hirua Hwandamag jeujem deg dubwi Hwandam hateem pan nasd gaai p serr hauwi kj. Mam mag ktarr paarj Hwandamau hi chig habajim. 5Wa prau Moiseeu ley p patarr gaai trwai hooba haajwa? Jua hijem hed hawiaj padnaan Haai hi jeujem deg pidkaawai pekau kabam ha sim. 6Mag Haai hi jeujem deg pidkaju haai sim kai, jgwi m mag Haai hi jeujem di kaij hich Joiraucha pitarrauta sabarhed hawi mch kapeenag trigo pierr kpi jaauju kaba chir? 7Wajapcharan jg Hwandam hiek p sim gaai jaau sim prau kaugbata naabahab, Hwandamau hich hiek gaai Nemchaain tonaa mrg jeuwai hu seb mam, muan pach kapeenta hrcha dau haug kaug paraa hapim ksi chirm ha sim. Prau hirua mag sim wajapa kap naakiin, jg hor hiekkr chukum kndampa prau kaigba nm ha jaaubajugui hajim.

8 Maimua ham jgdaar mag hiekapiwia deeu hichdupai, Mn Hwandam Hiewaa Hemkooirau. Muata tumaam knag kan nemta wauju haai n wa wauju kaba n ha jaauju haai chirmgui hajim, jua hijem hed hawiaj.

Woun hb jua jser kitarr Jesuu monaaupitarr (Mr. 3:1-6; Lc. 6:6-11)

9Mag trigod hee fariseonaan di hijjb sewi petaau, haigmua daka maach meeun Hwandam hiek jaaujem di serr hee dubimajim. 10Mag Haai hi jaaujem deg woun hb jua jser kitmj sejim. Hamach chi fariseonaanau Jess hipeerdwi nem hagcha kaba jaaubarm gaaimua hi himeraa pr hauju hkaajerr haawai, juau hogtom hirig, Jua hijem hed hawiaj, hor mor masim kn monaauju haai s? ha jeujierram.

11Magbaawai hichdu hamag magjim: Par mg nm haig par ovejadam dau hb kij jbdeg

buudimaawai, kauta jua hijem hed hawia ju hawaan maba haaj? Mag sim, prau hoowai maach wounaanta nemchaain kaij hrcha balee naab? hajim. 12 Mag sim haawai jua hijem hed hawiaj hichiita muan hor dau haug kaugju haai nm ha chirm hajim hamag.

13 Magnaa hich Jesuupai chi woun mag jua jser kitarragta, Dayag jua hab hajim.

Magbaa chadcha jua habaa jua monakka warm chi wajapa serr di hba ssijim. 14Mam jua hijem hedta magbarm hoobaawai, haigmua hbraau, chi fariseonaanau Jess topyaag jga hakiina ha kirju nisijim hanaab.

MATEO12

El Nuevo Testamento en waunaan, 2da ed., 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.

37

Jess higwia warrgarwe jaautarr15Mag hich topiju kirju pbaadm hich Jesuu kaug hataawai

hichta warag haigmua petajim. Mag hi petaawai hor pm di hi hudee wtjim. Jesuu mor masim kn tum hich haig waibe nm monaaupi maajeejim. 16 Mam hichdu mag hor monaau simj si kapanag hee parhooba hich jaaupiba haajeejim. 17Pari magtarran, Hwandam hi jaaumie joi Isaas kararrau hich Jess higwia jaautarrj hamkir hajim. Chi Hwandam hiek gaai hi higwia mag sim: 18 Hach sim m chog ha sim Hwandamau, mchdu jr hautarr

mchdu ksim.Hi gaaimuata m honee chirm.Hi gaai, mua mch Hakaarta ps deeju.Magbaawai hirua jaauju, jga hor m di wnrraju haai n.

19 H chan hor dij meeurraunaa kesir hijjbj haba, ni kaaij hee hor di meeukarrj chuku haju.

20 Mag hi pibarm chan hor dau hap kitem kn warag dau haug waupiegj kaba, ni hich hiek gaai hub kaba kit