Elektrownia atomowa w Polsce - raport z badania społecznego

Przyszłość polskiej energetyki

Raport badawczy

Warszawa, 1 grudnia 2011

Przyszłość polskiej energetyki – wiedza i opinie Polaków na temat energii atomowej- Raport

Nota metodologiczna

Głównym celem badania było poznanie wiedzy i opinii młodych

Polaków na temat planów rozwoju energetyki jądrowej w kraju oraz

zbadanie możliwych reakcji na podjęcie decyzji o budowie

elektrowni jądrowej w Polsce

Badanie zostało zrealizowane metodą wywiadów on-line w dniach

19-25 listopada 2011 roku na próbie 2191 panelistów StudentsWatch

Wyniki są reprezentatywne dla Polaków w wieku 16-45 lat

Błąd oszacowań dla odsetków odpowiedzi nie przekracza 2% dla

całej próby i 3% dla podpróby popierających oraz dla podpróby

niepopierających budowę elektrowni jądrowej w Polsce


Wnioski (1)

Z deklaracji młodych Polaków wynika, że połowa z nich (49,7%) posiada dużą

wiedzę na temat energetyki odnawialnej. Najmniej zgłębioną dziedziną jest

energia oparta na gazie łupkowym (19,7%). Niewiele ponad jedna czwarta

(28,8%) twierdzi, że orientuje się w prowadzonej polityce energetycznej Polski.

Na temat energii jądrowej poziom wiedzy jest wysoki wśród 1/3 Polaków (35,1%) w

wieku 16-45 lat. Najlepszą wiedzą dysponują osoby powyżej 35 roku życia (40,4%).

Mężczyźni deklarują wyraźnie wyższy poziom wiedzy niż kobiety (44,4% i 26,6%), ale

zainteresowanie dodatkowymi wiadomościami z tej dziedziny jest podobne – na

poziomie 84%.

Znacząca większość Polaków deklaruje potrzebę zwiększenia swojej wiedzy na

temat energii i polityki energetycznej.

Najwięcej Polaków chciałoby dowiedzieć się więcej na temat energii odnawialnej

(88%). W pozostałych przypadkach odsetek zainteresowanych jest równie wysoki -

ok. 84%. Temat energii jądrowej najchętniej pogłębiłyby osoby w wieku 36-45 lat

(88,9%).


Wnioski (2)

Zdaniem młodych Polaków do najbezpieczniejszych, a zaraz najmniej awaryjnych

elektrowni należą kolejno: elektrownie słoneczne i wiatrowe. Na środku skali sytuują

się elektrownia wodna, oparta na biomasie, nieco większe ryzyko przypisywane jest

elektrowniom węglowym. Jako najbardziej awaryjne i mogące spowodować

największe szkody postrzegane są elektrownie jądrowe i termojądrowe.

Warto podkreślić, że w oczach Polaków, wyższe prawdopodobieństwo awarii

oznacza wyższy przewidywany poziom zniszczeń.

Opinie na temat budowy elektrowni jądrowej w Polsce dzielą młodych Polaków na

dwa równoliczne obozy. Zdecydowanie najwięcej popierających jest wśród osób

poniżej 25 roku życia (58,8%), najmniej w grupie 26-35-latków (44,8%). Najczęstsze

"Tak" dla elektrowni słychać wśród męskiej części społeczeństwa (66,8%), podczas

gdy przeciwko budowie elektrowni jest zdecydowana większość kobiet (56,7%).

Jak na ironię, prawie połowa Polaków (47,8%) jest zdania, że decyzja o budowie

elektrowni powinna zostać poddana wynikowi ogólnopolskiemu referendum, a

ponad jedna trzecia (37,1%) zaufałaby autorytetowi ekspertów w dziedzinie

atomistyki.

Warto podkreślić, że jedynie 2,5% uważa, że politycy (w tym rząd) powinien podjąć

decyzję w tej sprawie.


Wnioski (3)

Bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na percepcję zagrożeń związanych z

energetyką jądrowej jest stan wiedzy respondenta na ten temat. Jedna trzecia

osób (ok. 34%), która zadeklarowała, że ich poziom wiedzy jest wysoki uważa, że

prawdopodobieństwo awarii elektrowni jądrowej jest niskie bądź bardzo niskie. Dla

pozostałych osób ten odsetek oscyluje wokół 13%. Osoby, które deklarują słabą

wiedzę w zakresie energetyki jądrowej znacznie częściej przekonane są o

awaryjności tego rozwiązania.

Podobne różnice występują w zakresie postrzegania ewentualnych negatywnych

skutków awarii elektrowni jądrowej. Co czwarta osoba (od 24,2 do 27,3%)

posiadająca dużą wiedzę uważa, że skutki te cechują się bardzo niskim lub niskim

poziomem zagrożenia, podczas gdy wśród pozostałych osób, jest to co dziesiąta

osoba (od 9,2 do 10,9%).

Większa wiedza w zakresie energetyki jądrowej wpływa na lepsze postrzeganie

tego źródła energii, a w efekcie zwiększa poparcie dla tego rodzaju inwestycji w

Polsce. Dwie trzecie osób z wysokim deklarowanym poziomem wiedzy popiera

budowę elektrowni, podczas gdy wśród pozostałych osób poparcie nie przekracza

40% a najniższe (27,9%) jest wśród osób, które zupełnie nie interesują się tematem

energetyki jądrowej.


Wnioski (4)

Spór o elektrownie jądrowe przebiega na linii "ekonomia vs bezpieczeństwo".

Popierający budowę elektrowni przekonują, że taka inwestycji zapewni

niezależność energetyczną Polski (64,1%) i obniży rachunki za energię elektryczną

(49,4%).

Z kolei przeciwnicy "atomu" wskazują na wysoki poziom zagrożenia dla

mieszkańców (75,5%) i dla środowiska naturalnego (55,7%) w przypadku awarii.

Bardzo trudno wskazać region preferowany dla nowo powstałej elektrowni

jądrowej. Z jednej strony, co piąta osoba popierająca budowę elektrowni,

chciałaby aby powstała ona w woj. podlaskim (19,5%), ale podobny odsetek

(15,4%) twierdzi, że nie jest to dobre rozwiązanie w tym regionie. Podobna sytuacja

występuje na Pomorzu (16,2% vs 18,1%). Najmniejszy kontrast obserwowany jest w

woj. wielkopolskim, gdzie "za" elektrownią opowiedziało się 12,3%, a przeciw

jedynie 6,6%. Drogą eliminacji, największa przewaga przeciwników do

zwolenników danego regionu występuje na Mazowszu (19,0% vs10,0%) i na Śląsku

(13,4% vs 9,9%).


Wnioski (5)

Przyjmując perspektywę regionalną, największa przewaga zwolenników do

przeciwników budowy elektrowni w danym regionie obserwowana jest wśród

mieszkańców woj. kujawsko-pomorskiego (43,4% vs 25,8%) i pomorskiego

(51,8% vs. 39,8%). Na ogół jednak mieszkańcy danego województwa nie

chcieliby, aby to właśnie w ich regionie została wybudowana elektrownia.

Wyjątkiem jest woj. świętokrzyskie, którego aż połowa mieszkańców nie

chciałaby elektrowni na Pomorzu.

Część przeciwników budowy elektrowni dałaby się przekonać korzyściami

finansowymi, jednak aż 71% nie zgodziłoby na budowę elektrowni we własnym regionie pod żadnym warunkiem, a ponad połowa 55,1% nie

poparła inwestycji w innych częściach kraju.

Ponad jedna piąta (21,2%) przeciwników elektrowni jądrowej w Polsce planuje

czynnie protestować przeciw tej inwestycji, jednak odsetek ten może ulec

zmianie, z uwagi na wysoki odsetek (53,2%) osób niezdecydowanych.

Najbardziej prawdopodobne formy protestu to uliczne manifestacje,

pochody, demonstracje (34,1%) oraz droga oficjalna - petycje, listy do władz i

specjalistów (30,9%)


Ogólny stan wiedzy na temat energetyki

Jak oceniasz swój stan ogólnej wiedzy na temat…:

6,3

5,9

4,9

3,1

3,2

43,4

29,2

23,9

16,7

16,5

44,6

55,2

60,8

67,4

68,1

5,6

9,7

10,4

12,8

12,2

energii odnawialnej

energii jądrowej

aktualnej polityki

energetycznej Polski

aktualnych planów Unii

Europejskiej dot.

energetyki

gazu łupkowego

Wiem dużo i nie potrzebuję wiedzieć więcej

Wiem dużo, ale chciał(a)bym się dowiedzieć więcej

Wiem mało, ale chciał(a)bym się dowiedzieć więcej

Wiem mało i nie potrzebuję wiedzieć więcejN = 2191

Wyniki w %


Ogólny stan wiedzy na temat energetyki jądrowej

według kategorii wiekowej Jak oceniasz swój stan ogólnej wiedzy na temat energetyki jądrowej:

7,8

5,6

4,2

5,9

29,2

23,7

36,2

29,2

51,4

60,5

52,7

55,2

11,6

10,3

6,9

9,7

16-25 lat

26-35 lat

36-45 lat

Ogółem





Wyniki w %


Ogólny stan wiedzy na temat energetyki jądrowej

według płci Jak oceniasz swój stan ogólnej wiedzy na temat energetyki jądrowej:

5,9

3,3

8,4

29,2

22,3

36,0

55,2

62,1

48,4

9,7

12,3

7,2

Ogółem

kobiety

mężczyźni





Wyniki w %


Percepcja prawdopodobieństwa stworzenia zagrożenia

Dla każdego z poniższych źródeł energii oceń

prawdopodobieństwo spowodowania zagrożenia dla życia mieszańców okolicy:

6,8

5,1

11,6

38,8

23,4

58,0

64,1

13,6

11,8

19,0

27,2

22,8

20,6

18,8

9,1

10,0

19,6

11,8

13,8

8,4

4,4

10,2

11,7

20,1

8,7

9,6

4,9

3,5

12,6

13,9

10,2

4,1

5,4

2,0

2,4

10,6

12,0

7,8

3,3

2,9

2,1

2,1

33,5

24,7

5,3

2,2

2,3

1,5

1,9

3,5

10,9

6,4

4,0

19,9

2,6

2,9

Elektrownia jądrowa

Elektrownia termojądrowa

Elektrownia węglowa

Elektrownia wodna

Elektrownia oparta na

biomasie

Elektrownia wiatrowa

Elektrownia słoneczna

Bardzo mało prawdopodobne 2 3 4 5 6 Bardzo prawdopodobne trudno powiedzieć

N = 2191

Wyniki w %

5,28

5,12

3,41

2,88

2,84

2,17

2,04

Średnia


Percepcja prawdopodobieństwa stworzenia zagrożenia

według wiedzy na temat energetyki jądrowej

Dla ELEKTROWNI JĄDROWEJ

prawdopodobieństwo spowodowania zagrożenia dla życia mieszańców okolicy:

6,8

20,3

10,9

3,6

4,8

13,6

13,7

23,5

9,1

9,1

9,1

11,2

9,5

9,5

4,9

10,2

10,4

10,4

10,5

7,6

12,6

12,3

12,8

12,8

11,4

10,6

4,2

8,2

12,2

12,8

33,5

25,0

23,3

38,5

40,7

3,5

2,8

1,4

3,8

8,8

OGÓŁEM

Wiem dużo i nie potrzebuję

wiedzieć więcej

Wiem dużo, ale chciał(a)bym

się dowiedzieć więcej

Wiem mało, ale chciał(a)bym


Wiem mało i nie potrzebuję

wiedzieć więcej

Bardzo mało prawdopodobne 2 3 4 5 6 Bardzo prawdopodobne trudno powiedzieć

N = 2191

Wyniki w %

5,28

5,12

3,41

2,88

2,84

2,17

2,04

Średnia


Percepcja skutków ewentualnego zagrożenia


poziom niebezpieczeństwa spowodowanego przez ewentualną awarię:

6,6

5,9

12,5

18,5

26,0

42,6

47,4

9,0

9,0

17,8

21,6

21,3

22,8

23,3

5,3

6,0

17,4

13,2

14,9

12,6

8,1

10,0

10,8

23,0

14,0

14,5

9,2

7,1

9,3

10,7

11,4

5,6

9,6

3,8

4,0

10,0

11,8

7,0

3,8

5,1

2,6

2,0

45,5

36,2

3,5

2,3

3,2

1,3

1,7

4,3

9,6

7,5

21,1

5,3

5,1

6,5

Elektrownia jądrowa

Elektrownia termojądrowa

Elektrownia węglowa

Elektrownia oparta na

biomasie

Elektrownia wodna

Elektrownia wiatrowa

Elektrownia słoneczna

Bardzo niski poziom zagrożenia 2 3 4 5 6 Bardzo wysoki poziom zagrożenia trudno powiedzieć

N = 2191

Wyniki w %

4,81

4,71

3,46

2,61

2,28

1,71

1,51

Średnia


Percepcja skutków ewentualnego zagrożenia


poziom niebezpieczeństwa spowodowanego przez ewentualną awarię:

6,6

16,5

10,1

4,1

4,2

9,0

10,8

14,1

6,8

5,0

5,3

8,1

5,7

5,2

2,9

10,0

8,9

10,4

10,4

7,4

9,3

9,8

9,9

9,1

8,0

10,0

9,0

9,6

10,4

9,7

45,5

34,9

39,4

49,5

47,8

4,3

2,0

0,9

4,5

15,0

OGÓŁEM

Wiem dużo i nie potrzebuję

wiedzieć więcej

Wiem dużo, ale chciał(a)bym


Wiem mało, ale chciał(a)bym


Wiem mało i nie potrzebuję

wiedzieć więcej

Bardzo niski poziom zagrożenia 2 3 4 5 6 Bardzo wysoki poziom zagrożenia trudno powiedzieć

N = 2191

Wyniki w %


Awarie elektrowni

percepcja prawdopodobieństwa i zagrożenia

N = 2191 Średnie na skali 1-7

0,00

1,00

2,00

3,00

4,00

5,00

6,00

0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00

Śre

dn

i p

ozi

om

za

gro

żen

ia z

po

wo

du

aw

arii

Średni poziom prawdopodobieństwa zagrożenia awarią elektrowni

Elektrownia

jądrowa

Elektrownia

termojądrowa

Elektrownia

węglowa

Elektrownia oparta

na biomasie

Elektrownia

wodna

Elektrownia

słoneczna

Elektrownia

wiatrowa

Wysokie

ryzyko

Niskie ryzyko


Poparcie dla budowy elektrowni jądrowej w Polsce

Czy popierasz budowę w Polsce elektrowni jądrowej?

20,5

29,3

23,0

18,8

8,4 Zdecydowanie tak

Raczej tak

Raczej nie

Zdecydowanie nie

Nie wiem, trudno

powiedzieć

N = 2191

Wyniki w %



według kategorii wiekowej


20,5

26,7

17,9

16,9

29,3

32,1

26,9

29,1

23,0

18,8

23,5

27,0

18,8

14,3

21,5

20,5

8,4

8,1

10,3

6,4

Ogółem

16-25 lat

26-35 lat

36-45 lat

Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowanie nie Nie wiem, trudno powiedzieć

N = 2191 Wyniki w %



według płci


20,5

9,0

31,7

29,3

23,6

34,8

23,0

30,9

15,3

18,8

25,8

12,0

8,4

10,7

6,2

Ogółem

kobiety

mężczyźni


N = 2191 Wyniki w %



według wiedzy


20,5

41,2 35,5

12,8 6,2

29,3

24,4 32,3

29,5

21,7

23,0

7,5 15,3

28,5

24,5

18,8 24,1

12,7 20,6

24,4

8,4 2,8 4,1 6,2

23,1

Ogółem Wiem dużo i nie

potrzebuję wiedzieć

więcej

Wiem dużo, ale

chciał(a)bym się

dowiedzieć więcej

Wiem mało, ale

chciał(a)bym się

dowiedzieć więcej

Wiem mało i nie

potrzebuję wiedzieć

więcej


N = 2191 Wyniki w %


64,1

49,4

30,1

18,0

14,0

9,8

7,2

0,8

0,7

Zapewnienie niezależności energetycznej Polski od innych

krajów

Niższe opłaty za energię elektryczną

Brak emisji szkodliwych substancji do atmosfery i środowiska

naturalnego

Powstanie nowych miejsc pracy

Niezależność miejsca budowy elektrowni od dostępności

surowca (elektrownia może powstać w dowolnym miejscu)

Wyższy prestiż Polski w Europie i na świecie

Dotacje dla regionu, w którym powstanie elektrownia

Inne

nie wiem / trudno powiedzieć

Argumenty „za” budową elektrowni jądrowej w Polsce

Wskaż główne powody, które Twoim zdaniem przemawiają za budową elektrowni

jądrowej w Polsce.

Wyniki w % Suma odsetków nie sumuje się do 100%, gdyż respondenci

mogli wskazać dwie odpowiedzi

N = 1091 – osoby, które popierają budowę elektrowni w Polsce


75,5

55,7

15,6

14,7

12,4

9,7

5,8

1,6

2,1

Wysoki poziom zagrożenia w przypadku awarii

Zagrożenie dla środowiska naturalnego

Wysokie koszty zabezpieczenia elektrowni i surowców

Rozwój technologii jądrowej zostanie wykorzystany w złym

celu (np. do prac nad bronią jądrową)

Wysokie koszty budowy elektrowni

Częste awarie

Wzrosną ceny energii

inny powód

nie wiem / trudno powiedzieć

Argumenty „przeciw” budowie elektrowni jądrowej w Polsce

Wskaż główne powody, dla których elektrownia jądrowa nie powinna zostać w Polsce

wybudowana

N = 1100 – osoby, które nie popierają budowy elektrowni w Polsce lub są niezdecydowane

Wyniki w % Suma odsetków nie sumuje się do 100%, gdyż respondenci

mogli wskazać dwie odpowiedzi


Preferowane regiony Polski dla elektrowni jądrowej

Wskaż region Polski, w którym

chciał(a)byś, aby powstała elektrownia

jądrowa.


Wyniki w %

Wskaż region Polski, w którym NIE

chciał(a)byś, aby powstała

elektrownia jądrowa.

Trudno powiedzieć: 11,9 Trudno powiedzieć: 18,5


Preferowane regiony Polski dla elektrowni jądrowej

według województw Wskaż region Polski, w którym chciał(a)byś, aby powstała elektrownia jądrowa


Wyniki w %

Region zamieszkany przez respondenta

POMORSKIE ŁÓDZKIE MAZOWIECKIE KUJAWSKO-

POMORSKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE WIELKOPOLSKIE PODLASKIE ŚLĄSKIE Inne OGÓŁEM

Pre

fero

wa

ny

re

gio

n d

la b

ud

ow

y e

lek

tro

wn

i POMORSKIE 51,8 12,5 18,1 0,0 4,5 8,3 8,7 18,1 9,4 19,5

ŁÓDZKIE 1,2 18,8 7,7 10,0 0,0 3,3 0,0 7,8 4,7 16,2

MAZOWIECKIE 2,4 12,5 14,0 6,7 0,0 5,0 0,0 8,6 9,9 12,3

KUJAWSKO-

POMORSKIE 9,6 0,0 4,9 43,3 4,5 3,3 8,7 4,3 6,4 10,0

ŚWIĘTOKRZYSKIE 8,4 3,1 4,4 0,0 27,3 5,0 26,1 6,0 10,2 9,9

WIELKOPOLSKIE 4,8 21,9 10,7 13,3 4,5 23,3 4,3 7,8 15,8 7,7

PODLASKIE 6,0 25,0 17,0 10,0 36,4 40,0 30,4 16,4 21,6 6,6

ŚLĄSKIE 10,8 3,1 12,1 3,3 22,7 1,7 8,7 13,8 8,2 6,0

Nie wiem 4,8 3,1 11,2 13,3 0,0 10,0 13,0 17,2 13,7 11,9


Niepożądane regiony Polski dla elektrowni jądrowej

według województw Wskaż region Polski, w którym NIE chciał(a)byś, aby powstała elektrownia jądrowa


Wyniki w %

Region zamieszkany przez respondenta

POMORSKIE ŁÓDZKIE MAZOWIECKIE KUJAWSKO-

POMORSKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE WIELKOPOLSKIE PODLASKIE ŚLĄSKIE Inne OGÓŁEM

Nie

po

żąd

an

y r

eg

ion

dla

bu

do

wy

ele

ktr

ow

ni POMORSKIE 39,8 12,5 11,0 16,1 52,2 9,7 21,7 10,3 23,4 18,1

ŁÓDZKIE 1,2 40,6 2,2 0,0 0,0 3,2 0,0 2,6 2,0 3,2

MAZOWIECKIE 8,4 9,4 42,7 0,0 13,0 0,0 4,3 8,6 8,2 19,0

KUJAWSKO-

POMORSKIE 1,2 0,0 0,8 25,8 0,0 1,6 0,0 0,0 1,2 1,7

ŚWIĘTOKRZYSKIE 3,6 0,0 2,2 0,0 21,7 0,0 8,7 0,9 7,6 4,2

WIELKOPOLSKIE 1,2 6,3 1,4 3,2 0,0 51,6 0,0 0,0 8,8 6,6

PODLASKIE 19,3 3,1 15,6 9,7 4,3 8,1 39,1 6,0 18,1 15,4

ŚLĄSKIE 9,6 21,9 5,8 6,5 4,3 6,5 8,7 47,4 13,5 13,4

Nie wiem 15,7 6,3 18,4 38,7 4,3 19,4 17,4 24,1 17,3 18,5


Finansowo - energetyczny trade-off

Zgodził(a)bym się budowę elektrowni jądrowej, jeśli wysokość moich rachunków za

energię zostałaby obniżona w stosunku do obecnych o …

Wyniki w %

2,5

10,4

3,9

12,2

71,0

5,7

23,2

5,1

10,9

55,1

od 1 do 25%

od 26 do 50%

od 51 do 75%

pow. 75%

nie zgodził(a)bym się pod żadnym

warunkiem

w innym regionie

w moim regionie

Gdyby elektrownia

została wybudowana:



Gotowość do protestów przeciwko elektrowni jądrowej

Czy jeśli w Polsce dojdzie do rozpoczęcia prac nad elektrownią jądrową to bierzesz pod

uwagę jakąś formę protestu?

21,2

25,7 53,2

Tak Nie Nie wiem, trudno powiedzieć

Wyniki w %

34,1

30,9

8,9

4,3

3,7

0,7

3,0

14,5

manifestacje, protesty, pochody,

demonstracje

petycje, listy do władz, specjalistów

strajki

protest medialny, w internecie,

mediach społecznościowych

blokada ulic, terenów budowy

wyjazd z kraju

inne

trudno powiedzieć

Jaką formę protestów

bierzesz pod uwagę?

N=233



Instytucje podejmujące decyzje ws. budowy elektrowni

jądrowej w Polsce

Kto przede wszystkim powinien decydować o powstaniu w Polsce elektrowni jądrowej?

Wyniki w % N = 2191

47,8

37,1

7,6

2,5

2,0

0,7

0,6

0,3

1,3

Całe Społeczeństwo (referendum)

Naukowcy, eksperci od atomistyki

Społeczeństwo lokalne

Politycy (partie, rząd, prezydent)

Producenci i dystrubutorzy energii

Biznes

Kościół

Ktoś inny

Nie wiem / trudno powiedzieć

Dziękujemy za uwagę!

Kontakt: StudentsWatch sp. z o.o.

[email protected]

533-987-335(6)

www.studentswatch.pl

mailto:[email protected]

Documents

Elektrownia atomowa w Polsce - raport z badania społecznego