121
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM AÇISINDAN İRDELENMESİ Seriyye REHİMBEYLİ Danışman Prof. Dr. Atila GÜL YÜKSEK LİSANS TEZİ PEYZAJ MİMARLIĞI ANABİLİM DALI ISPARTA- 2017

EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM AÇISINDAN İRDELENMESİ

Seriyye REHİMBEYLİ

Danışman Prof. Dr. Atila GÜL

YÜKSEK LİSANS TEZİ PEYZAJ MİMARLIĞI ANABİLİM DALI

ISPARTA- 2017

Page 2: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

© 2017 [Seriyye REHİMBEYLİ]

Page 3: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi
Page 4: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi
Page 5: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

I

İÇİNDEKİLER Sayfa

İÇİNDEKİLER ..................................................................................................................................... I ÖZET .................................................................................................................................................. III ABSTRACT ....................................................................................................................................... IV TEŞEKKÜRLER ................................................................................................................................. V ÇİZELGELER DİZİNİ ................................................................................................................... VII 1. GİRİŞ................................................................................................................................................ 1

1.1. Turizm Kavramı.............................................................................................................. 6 1.2. Turizm ve Rekreasyon ................................................................................................. 9 1.3. Sürdürülebilir Turizm ............................................................................................... 10

2. KAYNAK ÖZETLERİ ................................................................................................................ 15 3. MATERYAL VE YÖNTEM ...................................................................................................... 18

3.1. Materyal .......................................................................................................................... 18 3.1.2. Eğirdir Gölü ve çevresinin doğal verileri .................................................. 22 3.1.3. Eğirdir’inTarihsel gelişimi .............................................................................. 26 3.1.4. Eğirdir’in doğal sit alanları ............................................................................. 29 3.1.5. Eğirdir’in taşınmaz kültür varlıkları ........................................................... 30 3.1.6. Sivil mimarlık örneği yapılar ......................................................................... 33 3.1.7. Sivil mimarlık örneği yapıların ortak özellikleri ve taşınmaz tabiat

varlıkları ................................................................................................................ 34 3.1.8. Eğirdir’in demografik yapısı .......................................................................... 38

3.2. Yöntem ............................................................................................................................ 42 a. Kaynak taraması, Arazi çalışması ve Veri toplama ...................................... 42 b. Anket çalışması .......................................................................................................... 43 c. GZFT analizi ................................................................................................................. 44 d. Stratejik Eylem Programı ....................................................................................... 45

4. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA ....................................................................... 47 4.1. Eğirdir Canada ve Yeşilada Genel Sörvey Bilgileri ......................................... 47

4.1.1. Canada ve Yeşilada’nın idari durumu ......................................................... 49 4.1.2. Canada ve Yeşilada’nın mekânsal mevcut durumu ............................... 50 4.1.4. Yeşilada’sının Sosyo-Ekonomik Durumu: ................................................. 55

4.2. Eğirdir Canada ve Yeşilada’da Yapılan Anket Sonuçları ve Değerlendirmesi .................................................................................................... 61

4.2.1. Anket katılımcılarının genel profili ............................................................. 61 4.2.2. Ziyaretçilere yapılan anket sonuçları ve değerlendirmeleri ............. 63 4.2.3. Yöre halkına yapılan anket sonuçları ve değerlendirmeleri ............. 67 4.2.4. Ankete Katılan Yöre insanları ve Ziyaretçilerin Alana Yönelik

Eğilimleri ............................................................................................................... 68 4.2.5. Ankete katılan yöre insanları ve ziyaretçilerin alana yönelik talep ve

önerileri ................................................................................................................. 69 5. SONUÇ VE ÖNERİLER ............................................................................................................ 92 KAYNAKÇA ..................................................................................................................................... 96 EKLER ...........................................................................................................................................101 Ek A. Anketler ..............................................................................................................................101

EK-A1. Yöre Halkı Anket Formu .................................................................................. 102 EK-A2. Ziyaretçi Anket Formu ..................................................................................... 105

Ek B. Canada ve Yeşilada Sörvey Paftası ...........................................................................108 Ek C. Canada ve Yeşilada Konsept Paftası ........................................................................109

Page 6: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

II

ÖZGEÇMİŞ .....................................................................................................................................110

Page 7: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

III

ÖZET

Yüksek Lisans Tezi

EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM AÇISINDAN İRDELENMESİ

Seriyye REHİMBEYLİ

Süleyman Demirel Üniversitesi

Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı

Danışman: Prof. Dr. Atila GÜL

Göller ve kıyı alanları sahip olduğu doğal ve kültürel peyzaj özellikleri açısından her zaman cazibe merkezi olma potansiyelindedir. Bu potansiyelin değerlendirilmesi ile yöreye çevresel, sosyal ve ekonomik yönden önemli kazanımların sağlanması mümkündür. Ancak kıyı alanlarının kullanımına yönelik taleplerin artması, çeşitlenmesi ve özellikle geçmişten gelen kullanım tipleri ve karakteri nedeniyle kıyı alanlarının rasyonel ve amaca uygun kullanılması mümkün olamamaktadır. Kıyı alanlarında bütüncül planlama ve tasarım çalışmaları ile bu alanların mevcut değerlerini koruyarak orijinal kimliğine uygun yeniden görsel ve işlevsel amaçlarla kullanılması ve geliştirilmesi mümkün hale gelebilmektedir. Bu çalışma sürdürülebilir turizm kapsamında doğanın ve mevcut değerlerin zarar görmeyerek korunması önceliği ile rekreasyonel ve turistik alanlarda yapılan peyzaj düzenlemelerine dikkat çekmek adına oluşturulmuştur. Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi için ise anket çalışması uygulanmıştır. Anket çalışması sonucu elde edilen veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Bu veriler doğrultusunda sürdürülebilir turizm konsepti ortaya konmuştur. Sonuç olarak; Canada ve Yeşilada turizm açısından Eğirdir için ulusal ve uluslararası öneme sahiptir. Konu ile ilgili yapılan analiz ve veri değerlendirmeleri sonucu alana yönelik stratejik hedef ve öneriler getirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Eğirdir Gölü, Canada, Yeşilada, Turizm, Rekreasyon, Peyzaj 2016, 110 sayfa.

Page 8: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

IV

ABSTRACT

M.Sc. Thesis

EVALUATION FOR SUSTAINABLE TOURISM OF CANADA AND YESILADA IN EGIRDIR LAKE

Seriyye REHİMBEYLİ

Süleyman Demirel University

Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Landscape Architecture

Supervisor: Prof. Dr. Atila GÜL

Lakes and coastal areas always have the potential to be a center of attraction for their natural and cultural landscape features. With evaluation of this potential, it is possible to achieve considerable gains from environmental, social and economic aspects for region. However, it is not possible to use the coastal areas rationally and appropriately due to the increase, diversification and especially the usage types and characters from the past. It can become possible to use and develop with re-visual and functional purposes in accordance with the original identity by preserving the existing values of these areas with holistic planning and design works in the coastal areas. This study was designed to draw attention to the landscaping regulations in recreational and touristic areas, and priority is to protect the nature and the existing values without damage. SWOT analysis used for the analysis of current situation and questionnaire used for the determination of demands and proposals. The results of questionnaire were analyzed in the SPSS program. The concept of sustainable tourism has been revealed in the direction of these data. As a result; Canada and Yeshilada have national and international importance for Egirdir in terms of tourism. Strategic targets and recommendations are made after analysis and data evaluations about given issue. Keywords: Egirdir Lake, Canada, Yeşilada, tourism, recreation, landscape. 2016, 110 pages.

Page 9: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

V

TEŞEKKÜRLER ‘Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın Sürdürülebilir Turizm Açısından İrdelenmesi’ konulu bu çalışmamda beni yönlendiren, her türlü veri ve kaynağa ulaşmamda karşılaştığım zorlukları sabrı, bilgi ve tecrübesi ile aşamada yardımcı olan, değerli hocam ve danışmanım Sayın Prof. Dr. Atila GÜL‘ e sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Arazi ve anket çalışmalarımda bana yardımcı olan, çalışma süresince manevi desteğini benden esirgemeyen arkadaşlarım Büşra CESUR, Aybüke BAĞCI, Çağla BOSTAN, Nesrin ATABEYLİ, Ülker CEMİLLİ, Gemer AĞAYEVA, Ömer Faruk UZUN, Halis BEREKET’ e çok teşekkür ederim. Hayatım boyunca beni hep destekleyen, yanımda olmasalar bile hiçbir zaman eksikliklerini hissettirmeyen, varlıklarından güç aldığım ‘güzel ailem’ e sonsuz sevgi ve teşekkürlerimi sunarım.

Seriyye REHİMBEYLİ ISPARTA,2017

Page 10: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

VI

ŞEKİLLER DİZNİ

Sayfa

Şekil 3.1. Eğirdir havzasının ülkemizdeki konumu ........................................................... 18

Şekil 3.2. Isparta İl ve İlçe Sınırları ..................................................................................... 19

Şekil 3.3. Eğirdir gölü eğim ve yükselti haritası. ................................................................ 22

Şekil 3.4. Eğirdir gölü jeolojik ve hidrolojik yapısı ............................................................ 23

Şekil 3.5. Eğirdir gölü orman ve vejetasyon durumu ........................................................ 23

Şekil 3.6. Eğirdir gölü arazi kullanım haritası .................................................................... 24

Şekil 3.7. Eğirdir gölü ortalama yağış ve sıcaklık durumu. ............................................... 25

Şekil 3.8. Eğirdir ilçesi nüfus durumu ve nüfus yoğunluğu. .............................................. 25

Şekil 3.9. Yeşil (Nis) Ada, Canada, Kale burnunun bağlantı yolu yapılmadan önceki

.durumu ................................................................................................................. 29

Şekil 3.10. Yeşil (Nis) Ada, Canada, Kale Burnu’nun günümüzdeki durumu ................... 29

Şekil 3.11. Ayastefanos Kilisesi ........................................................................................... 31

Şekil 3.12. Ayastefanos Kilisesi’nin içerden görünüşü ...................................................... 31

Şekil 3.13. Şeyh Muslihiddin Türbesi .................................................................................. 32

Şekil 3.14. Yeşilada Merkez Camii ....................................................................................... 32

Şekil 3.15. 2000 Yılı Nüfus Sayımına göre Isparta Nüfusunun İlçelere Göre Dağılımı

.(Kahraman, 2006). ............................................................................................ 40

Şekil 3.16. GZFT Analizi (Örücü, 2013). .............................................................................. 45

Şekil 3.17. Yöntem akış şeması ............................................................................................ 46

Şekil 4.1. Eğirdir Havzası (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010) ......................................... 47

Şekil 4.2. Çalışma alanı sınırları .......................................................................................... 48

Şekil 4.3. Yeşilada ve Canada ............................................................................................... 49

Şekil 4.4. Yeşilada (Google Earth 2017) .............................................................................. 51

Şekil 4.5. Yeşilada araç yolu şeması (Google Earth 2017)................................................. 52

Şekil 4.6. Canada (Google Earth 2017) ............................................................................... 54

Şekil 4.7. Canada ve Yeşilada Sörvey Paftası ...................................................................... 60

Şekil 4.8. Canada ve Yeşilada Konsept Öneri paftası ......................................................... 87

Şekil 4.9. Bisiklet parkuru döşeme örneği .......................................................................... 88

Şekil 4.10. Bisiklet parkuru skeç örneği (Rehimbeyli.S) ................................................... 89

Şekil 4.11. Restorasyon örnekleri ....................................................................................... 90

Şekil 4.12. Köprü örneği (Rehimbeyli.S) ............................................................................. 91

Page 11: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

VII

ÇİZELGELER DİZİNİ

Sayfa Çizelge 3.1. Isparta İli Kültür ve Tabiat Kaynak değerleri ................................................. 21

Çizelge 3.2. 1990-2000 Nüfus Sayımı Oranları (Şehir-Köy Nüfusu Değişimleri)

.(Kahraman, 2006). ............................................................................................ 40

Çizelge 4.1. Yıllara göre Eğridir’e gelen turist sayıları (Eğirdir Turizm Danışma ........... 57

Çizelge 4.2.Eğridir’de bulunan turizm işletme belgeli oteller (Eğirdir Turizm ............... 58

Çizelge 4.3. Eğridir’de bulunan belediye belgeli oteller (Eğirdir Turizm Danışma ......... 58

Çizelge 4.4. Eğridir’de bulunan pansiyonlar (Eğirdir Turizm Danışma Bürosu, 2010) .. 59

Çizelge 4.5. Katılımcıların genel profili ............................................................................... 62

Çizelge 4.6. Ziyaretçilerin doğal alan tercihleri .................................................................. 63

Çizelge 4.7. Rekreatif ve turistik etkinlikler ....................................................................... 63

Çizelge 4.8. Alanın beğenilen özellikleri ............................................................................. 64

Çizelge 4.9. Ziyaretçilerin Eğirdir’e gelme amacı ............................................................... 64

Çizelge 4.10. Ziyaretçilerin Eğirdir’ e gelme dönemleri .................................................... 65

Çizelge 4.11. Ziyaretçilerin Eğirdir’e gelme sıklığı ............................................................ 65

Çizelge 4.12. Ziyaretçilerin Eğirdir’de Kalış süresi ............................................................ 65

Çizelge 4.13. Alana ulaşım olanakları ................................................................................. 66

Çizelge 4.14. Çizelge 4.14 Alandaki konaklama olanakları ................................................ 66

Çizelge 4.15. Ziyaretçilerin tekrar gelme istekleri ............................................................. 66

Çizelge 4.16. Yöre halkının ikamet etme süreci ................................................................. 67

Çizelge 4.17. Yöre halkının geçim kaynağı ......................................................................... 67

Çizelge 4.18. Yöre halkının rekreatif ve turistik etkinlik tercihleri .................................. 68

Çizelge 4.19. Yöre halkının geçim kaynağı ......................................................................... 68

Çizelge 4.20. Rekreasyon ve turizm amaçlı tercih edilen alanlar ..................................... 69

Çizelge 4.21. Turizm potansiyelini artırma talepleri ve önerileri .................................... 70

Çizelge 4.22. Ziyaretçilerin alana yönelik olumlu düşünceleri ......................................... 71

Çizelge 4.23. Yöre halkının alana yönelik olumlu düşünceleri ......................................... 72

Çizelge 4.24. Alanın olumlu yönlerinin toplam değerlerinin ortalaması ......................... 72

Çizelge 4.25. Ziyaretçilerin alanda gözlemlediği sorunlar ................................................ 74

Çizelge 4.26. Yöre halkının alanda gözlemlediği sorunlar ................................................ 74

Çizelge 4.27. Alanda gözlemlenen sorunların toplam değerleri ortalamaları ................. 75

Çizelge 4.28. Ziyaretçilere göre alanın olası fırsatları ....................................................... 76

Çizelge 4.29. Yöre halkına göre alanın olası fırsatları ....................................................... 76

Çizelge 4.30. Alanın olası fırsatların toplam değerleri ortalamaları ................................ 77

Çizelge 4.31. Ziyaretçilere göre alandaki olası tehditler ................................................... 78

Çizelge 4.32. Yöre halkına göre alandaki olası tehditler ................................................... 78

Çizelge 4.33. Alanda olası tehditlerin toplam değerleri otalamaları ................................ 79

Page 12: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

1

1. GİRİŞ

Küreselleşmeden önceki toplumsal ve kültürel gelişimlerin yanı sıra sanayi

devriminin ortaya koymuş olduğu bazı sorunların hem kentsel hem de kırsal

yaşamda büyük etkileri de olmuştur. Toplumsal göçler, çarpık kentleşme,

toplumsal ve kültürel farklılık, sosyal ve siyasi değişmeler bu süreçte ortaya

çıkmış sorunlardan bir kaçıdır. Hızlı bir şekilde değişen sosyal ve kültürel, aynı

zamanda ekonomik standartların etkisiyle toplumsal yaşam ihtiyaçları da

değişmektedir. Çağdaş insanın en temel sorunu yaşam standartlarında rahatı

sağlamak, pratik ve ekonomik düzeyde ihtiyaçlarını karşılamaktır. Çağdaş

insanın bir diğer temel sorunu ise boş zaman ve bu boş zamanı nasıl

değerlendirme konusudur.

Boş zaman bireyin çalışma veya diğer görevlerinden arta kalan zaman içinde,

serbestçe dinlenmesi, eğlenmesi, toplumsal başarı ya da kişisel gelişmesi için

kullandığı, diğer kişilerle kültürel, sosyal, psikolojik ve mesleki açıdan

kaynaşmasına, etkileşim ve işbirliği içine girmesine yardımcı olan bir zamandır

(Gülbahçe, 1996 ).

Ancak, boş zaman her zaman “iş dışı zaman” olarak ortaya çıkmamaktadır. Biraz

önce de vurgulandığı üzere boş zaman çoğu zaman sosyal ve doğal

gereksinmelerin giderilmesinden sonra kalan zamandır. Çalışma, uyuma,

beslenme ve sosyal ilişki gibi amaçlara ayrılan zamanlar, genellikle doğal ve

sosyal zorunlulukların bir sonucudur. Zira birey, yaşamını idame ettirecek geliri

elde etmek için çalışmak durumunda iken, vücudunu dinlendirmek ve

zindeleşmek için uyumak zorundadır. Ailesine zaman ayırmak da, en az çalışmak

kadar bireylerin yerine getirmeleri beklenen bir gereksinmedir. Dolayısıyla, aile

ilişkileri ve çoğunlukla bununla bağlı sosyal ilişkiler de belirli bir oranda zamana

gereksinme duyulan ortamlardır (Kozak 2012).

Boş zamanları değerlendirme faaliyetleri bireylerin yaşlarına, cinsiyetlerine,

sosyo-ekonomik ve kültürel düzeylerine, arkadaş çevrelerine, kişilik

Page 13: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

2

özelliklerine, ilgi ve yeteneklerine, amaçlarına, bulundukları yörenin gelenek ve

göreneklerine göre farklılık göstermektedir (Gülbahçe, 1996).

Toplumun hangi kesiminden olursa olsun, bireylerin boş zamanlarını

değerlendirilme bilincine ulaşmaları ve kendi özgür iradeleri ile katılacakları

etkinlikleri seçmeleri, sağlıklı, bilinçli ve mutlu bir toplumun oluşmasını

sağlaması açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle bireylerin çalışma verimlerini

artırmak için boş zamanlarını iyi bir şekilde değerlendirmelerine yardımcı olmak

gerekmektedir (Gülbahçe, 1996).

Modernleşme sürecinde toplumsal sorun olarak karşımıza çıkan boş zaman

sorunu genel olarak sosyolojik bir sorun olmakla birlikte, bu sorunu

değerlendirmek için birçok alanda işbirliğinin sağlanması ön plana çıkmıştır.

Örneğin insanların boş zamanlarını daha faydalı şekilde tüketmeleri,

sosyalleşmenin sağlanması, doğasal hayatın tercihine verilen önem gibi konular

bu tür işbirliklerinin temel hedefidir. İnsanlar turizm ve rekreasyonel

faaliyetlerde bulunmak için genellikle kıyı ve yeşillik alanları tercih

etmektedirler. Doğa peyzajının, su varlıklarının bulunduğu ortamlar ruhsal

olarak dinlendirici ve huzur verici özelliğe sahip olmasının yanı sıra ziyaretçilerin

keyifli vakit geçirmelerini de sağlamaktadır. İşlevsel açıdan değerlendirildiğinde

kıyılar; sosyal ve kültürel etkinlik, eğlence, rekreasyon, ticaret, konaklama gibi

farklı alanları bünyesinde barındırdığı ölçüde yaşayan bir kent parçası

olmuşlardır (İncedayı, 2006).

Turizm ve rekreasyon açısından değerlendirildiğinde, boş zaman anlayışının

liminal peyzaj içinde yaşandığı alanlar olan kıyılar, doğal arazi yapısı, insan

topluluğu, güneş, deniz ve kum üçlüsü ile birlikte sosyal etkileşimin

yaşanabilmesi için doğal çevreler sunmaktadırlar (Hall ve Page, 2002).

Kentsel açık alanlarda yapılan bilimsel gözlem ve çalışmalar sonucu kullanıcı

özelliklerine (sosyo-demografik) dayalı, fiziki ve sosyal çevreye bağlı farklı

etkinlik alanlarının rekreasyon ve turizm alanları açısından da çeşitlilik

gösterdiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca kara ve denizin birleştiği hassas

Page 14: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

3

ekosistemler olan kıyı alanlarının; doğal, ekonomik ve mikroklimatik özellikleri

ile çeşitli rekreasyonel kullanımlara olanak tanıması, insanların dinlenme ve tatil

ihtiyaçlarını gidermeleri açısından kıyıları çekim merkezi haline getirmektedir

(Kılıçaslan, 2006; Floyd vd., 2008; Moreno and Amelung, 2009).

Kıyı kentleri dünya çapında insan aktivitelerinin merkezi olup dünya nüfusunun

%40 lık kısmı kıyı çizgisi ile 100 km mesafe arasındaki bölgede yaşamaktadır

(Curran vd., 2002).

Kıyı bölgelerinin ve onların kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını sağlama

amacı taşıyan ilk önemli girişim, 1981 yılında düzenlenen ve Avrupa Kıyı Girişimi

olarak adlandırılan, Kıyı ve Deniz Bölgeleri Konferansı olmuştur (Alkan, 2006).

Bu girişimin temel düşüncesi, "kıyı kuşaklarının ve onların kaynaklarının akılcı

kullanımı ve yönetimini garanti altına almak ve kıyı kuşaklarında çevre kalitesini

uzun vadeli olarak korumak ve iyileştirmek” amacını taşıyan Birlik

Antlaşması'nın 130R maddesini uygulamaktır (Breen ve Rigby, 1994).

Deniz ile kara alanlarının kesiştiği eko sistemler olan kıyılar (WetlandsInstitute,

2005) harita üzerinde genellikle net bir biçimde tanımlanmamıştır. Bunun

sonucu olarak aşama aşama bir geçiş bölgesi oluşmuş ve bu geçiş bölgesinde

genellikle kıyı alanı olarak adlandırılmıştır (Sesli vd., 2003). Ancak yanlış

planlamalar ve rant oluşumu kıyı alanlarının bozulmasına fırsat vermiştir. Kıyı

alanları, farklı hayvan ve bitki türleri için uygun habitatlar oluşturdukları gibi,

mikroklimatik özellikleriyle de tatil ve dinlenme olanakları sağlayan alanlar

olmuşlardır (Balcı, 2002). Bu alanlar ekolojik unsurlar ve fizikî coğrafya

prensipleri koordinasyonu çerçevesinde değerlendirilerek, üç temel kullanım

alanına ayrılmıştır. Bunlar koylar ve plaj şeritleri, platform yüzeyi ve platform

gerisindeki yamaçlar şeklinde sıralanmıştır (Semenderoğlu, 1996).

Kullanım alanlarına göre kıyı bölgelerindeki farklılıklar rekreasyonel etkinlik

açısından da çeşitliliğin arttırılmasına olanak sağlamıştır. Ayrıca kıyı alanlarının

görsel etkisi düşünüldüğünde, görselliğin rekreasyon ve turizm açısından doğal

Page 15: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

4

çevrenin başlıca bir bileşeni olduğu, rekreasyon ve turizmin kalitesini etkilediği

görülmüştür (Clay ve Daniel, 2000).

Ülkemizde göller bölgesi turizm yönünden çok zengin olanaklar sağlamaktadır.

Ülkemizde bulunan kıyılarımız içerisinden kıyı şeridinin uzunluğu, iklim

koşulları, tarih ve arkeolojik zenginlikleri yönünden önemli yere sahip olan

Akdeniz Bölgesi, son yıllarda gerek yatırımlar ve hızla artan turist nüfusuyla,

gerekse gözde turizm mekânlarıyla dünya üzerinde turizm cenneti olarak önemli

bir yer edinmiştir (Ulusan, 2013).

Eğirdir, Akdeniz Ege ve İç Anadolu Bölgeleri arasında ortak bir buluşma ve geçit

alanında yer almış olan bir ilçedir. İlçe doğal, tarihi ve arkeolojik değerleri, iklim

özellikleri, zengin folkloru ve kültürel varlıkları ile oldukça zengin bir turizm

potansiyeline sahiptir (Ulusan, 2013).

Eğirdir, Akdeniz Bölgesinin batı bölümünde ‘GÖLLER BÖLGES’ denilen iç

kesiminde Isparta ilinin on ilçesinden biridir. Kendine özgü mimari yapıları,

tarihi değerleri, dağ ve peyzaj manzarası ve buna benzer birçok özelliği olan

Eğirdir, rekreasyonel ve turistik potansiyeline sahiptir. Yılın her döneminde

buraya gelen yerli ve yabancı turistlerin konaklama veya günübirlik dinlenme ve

eğlenme ihtiyaçlarını karşılayabilecek nitelikte alanları mevcuttur. Eğirdir Gölü,

Isparta İli sınırlarında bulunan, Türkiye’nin en büyük tatlı su gölü ve 4. büyük

tektonik gölüdür. Eğirdir Gölü ülkemizde bulunan 135 sulak alandan birisi olup

917 m. yükseltiye sahip, ortalama 14 m. derinliğinde, kuzey güney yönünde 50

km uzunluğunda, doğu batı yönünde ise 3-15 km genişliğinde bir göldür (Ulusan,

2013).

Eğirdir Gölü ve çevresi yerli ve yabancı turistler için sadece kısa sürede gezilen

ve alışveriş yapılan, çok sınırlı düzeyde konaklama yapılabilen, günlük bazı

ihtiyaçların giderildiği bir nevi mola merkezi konumundadır. Bunun yanı sıra

Eğirdir ve yöresinde mevcut olan turizm potansiyelini canlandıracak, harekete

geçirecek olan gerekli kamu ve özel sektör girişimleri de uzun süre ya hiç

olmamış ya da çok kısıtlı ve yüzeysel olarak yapılmıştır (Avcıkurt ve Alpar, 2003).

Page 16: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

5

Kültür ve Turizm Bakanlığının hazırlamış olduğu Türkiye Turizm Stratejisi

(2023) Eylem Planında, Türkiye turizminin çeşitlenmesi, tüm yıla yayılması ve

öncelikli turizm türlerinin geliştirilmesine yönelik tedbirlerin ne zaman ve hangi

kuruluşların desteği ile alınacağına dikkat çekilmektedir. Stratejik eylem

planında 9 tematik bölge öngörülmüştür. Bu bölgelerden biriside Göller Bölgesi

Eko-turizm Gelişim Bölgesidir. Bölgede, başta Beyşehir, Eğirdir, Kovada, Acıgöl,

Burdur, Salda, Eber ve Akşehir Gölleri olmak üzere çok sayıda göl bulunmaktadır.

Bu göller esas alınarak, doğa turizmine yönelik alanlar ve turizmi destekleyen

trekking, araçlı ve çadırlı kamp, yamaç paraşütü, dağcılık, mağaracılık, avcılık,

binicilik, bisiklet, sörf, foto safari vb. gibi faaliyetlerin geliştirilmesi

öngörülmektedir. Ayrıca, önemli bir yaban hayatına sahip olan bölgede,

habitatlar ve ekosistemler bozulmadan sürdürülebilir bir turizm yaklaşımı

sunularak, ziyaretçilerin doğa ve doğa koruma konularında bilgilendirilmesi ve

yöredeki doğa koruma çabalarına katkıda bulunulması hedeflenmektedir. Bölge

içinde yer alan göllerle odaklı “Turizm Merkezi” ilan edilebilecek alanlar

belirlenerek, fiziki planların tamamlanmasından sonra turizm yatırımcılarına

tahsisi stratejik plan kapsamında gerçekleştirilmesi ve Göller Bölgesinde

gerçekleştirilecek arazi tahsisi ve yapılacak yeni yatırımlar ile nitelikli tesis

sayısının artırılması sağlanarak mevcut konaklama kapasitesinin niteliğinin de

yükseltilmesi öngörülmektedir (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2007).

Bu bağlamda, Eğirdir yöresinin turizm potansiyelinin geliştirilmesi için özellikle

gölün sürdürülebilir turizm kapsamında değerlendirilebilmesi için alanın çok

yönlü, bütüncül ve rasyonel kullanımı ve değerlendirilmesi önemlilik arz

etmektedir

Bu çalışmada; Eğirdir’in turizm potansiyeline sahip, ziyaretçiler tarafından en

çok tercih edilen bölgesi olan Canada ve Yeşilada’nın sürdürülebilir turizm ve

rekreasyonel alanlarının geçmişten günümüze kadarki gelişimi, yöre halkı ve

turistlerin kavramsal algı, talep ve eğilimleri, alanı olumlu ve olumsuz etkileyen

içsel ve dışsal faktörler, mevcut durum ve sorunlar araştırılmıştır. GZFT (SWOT)

analizi ve gözlemler sonucu tespit edilen sorunlar, bunlara yönelik optimum

çözümler ve öneriler getirilmiştir. Bu çalışma süresince getirilen çözüm önerileri

Page 17: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

6

her şeyden önce alanın mevcut doğal yapısını korumayı ve kendine özgü

sürdürülebilirliğin, koruma kullanma dengesinin sağlanmasını hedeflemektedir.

Bununla birlikte Canada ve Yeşilada’nın alana yönelik öneri ve gelişim konsepti

geliştirilmiştir.

1.1. Turizm Kavramı

Dinamik bir yapıya sahip olan söz konusu seyahatler, çeşitli kültür ve dillerde

değişik kavramlarla ifade edilmektedir. Son olarak, bu dinamik olayların gelişimi

ve birçok terimin doğurduğu karışıklık sonucu, tüm dikkatler tek bir sözcük

üzerinde toplanmıştır; bu sözcük turizmdir. Turizm kavramı üzerinde özel ve

teknik pek çok tanım ortaya atılmakla birlikte günümüzde bile kapsamlı bir

tanımın varlığından söz etmek zordur. Sorun, turizmin öznesinin insan

olmasından ve sosyal, psikolojik, ekonomik ve politik çok sayıda faktörün bir

araya gelmesinden kaynaklanmaktadır (Kozak 2012).

Turizm, insanların gezme, görme, keşfetme, yeni insanlar tanıma gibi

ihtiyaçlarının bir sonucu olarak doğmuştur. Dünyada turist gönderen ve turist

kabul eden ülkelerinin, aynı zamanda gelişmiş ülkeler olması, turizmin gelir

düzeyi ve kültürel gelişimle koşutluk gösterdiğinin bir kanıtıdır. Yani, bir ülkede

gelişmişlik düzeyi arttıkça turizme olan talep de artmaktadır. Günümüzde, iş

hayatında haftalık çalışma süresinin 35-40 saate kadar düşürülmesi, artan eğitim

ve refah seviyesi, dinlenme bilinci, gelişen teknolojinin getirdiği kolaylıklar

turizm faaliyetlerine katılan kişi sayısını artırmaktadır. Daha fazla boş zamana ve

ekonomik olanağa sahip olan birey daha fazla tatile çıkma, eğlenme ve dinleme

faaliyetlerine katılma yönünde istek göstermektedir (Kozak, 2012).

İkinci Dünya Savaşının sonrasında önceleri on milyonlarca, günümüzde ise

milyonlarca insan günlük hayatlarını devam ettirdikleri yerlerden geçici süreler

için başka yerlere seyahat etmektedir. Söz konusu yer değiştirme sürecinde

bireyler ulaştırma olanaklarından ve gidilen bölgelerdeki konaklama, yeme-içme

ve eğlence olanaklarından yararlanmaktadırlar. Uzmanlar tarafından turizm

olayının 20. yüzyıla özgü bir olay olarak ileri sürülmesine karşılık, gerçekte yer

Page 18: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

7

değiştirme işlevi insanlık tarihi kadar eskidir. İnsanlar yüzyıllar boyunca çeşitli

gerekçe ve amaçlarla bulundukları yerin dışındaki başka bir coğrafi mekâna

seyahat etmişlerdir (Olalı, 1981).

Turizm olayının tanımlanmasında genellikle dinamik bir unsur olarak kabul

edilen “seyahat” faktörü önemli bir yer tutar. Ayrıca, kuramsal olarak insanların

yaptığı bütün seyahatlerin turizm olayının bir unsuru olduğu da söylenemez.

Turizm olayının oluşmasında ve tanımlanmasında gerekli ikinci unsur,

“konaklama”dır (Kozak 2012).

Dünya ekonomisindeki doğal kaynakların ana tüketicilerinden birisinin de

turizm sektörü olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Petrol ve otomobil

endüstrisinden sonra dünyadaki en büyük üçüncü ihraç endüstrisi durumuna

gelen turizm endüstrisi, dünyada yapılan toplam mal ve eşya ihracatının % 8’lik

kısmına, hizmetler satışının da üçte birine tekabül etmektedir. Tüm yatırımların

% 11,4’ ünü oluşturan bu sektör, eğer mevcut trendler ani bir şekilde değişmez

ise, bu yüzyılın sonuna kadar dünyanın en önde gelen endüstrilerinden ve en

büyük istihdam alanlarından birisi olması öngörülmektedir (Kaya, 1997).

Ülkelerin ve toplumların gelişmesinde önemli bir kaldıraç sektör olan turizm

günümüzde farklı kriterler itibariyle çeşitlendirilerek, ülke ekonomilerine olan

katkılarının artırılmasına, tüm mekânlara ve aylara dağılımının sağlanmasına

çalışılmaktadır. Türkiye’de planlı kalkınma dönemi itibariyle ivme kazanan bu

sektörün dünyadaki gelişme dönemi, endüstri devrimi ile birlikte ortaya

çıkmıştır. Günümüzde farklı ülkelerde birçok kamu ve sivil örgütler yardımıyla

yürütülen bu sektörün temel dayanağını; çeşitli çekicilik unsuları, işletmeler ve

yörenin ulaşılabilirliği oluşturmaktadır (Kozak, 2012).

Turizm, dünyada 1970’li yıllardan sonra en önemli sektör ve kavramlardan biri

olmuştur. Ülkemizde ise 1980‟lerden sonra daha çok önem kazanmıştır.

Türkiye’de son yıllarda turizm sektöründe büyük gelişmelere şahit olunmaktadır.

Bununla birlikte turizmin çeşitleri, sorunları, geleceği ve bu alandaki fırsatlar, her

geçen gün genişleyerek tartışılmaktadır. Gerçekten bağımlı ve yıkıcı bir turizm

Page 19: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

8

çeşidi olan kıyı turizmi sürdürülebilir bir turizm hedefi olarak gözükmemektedir.

Durum böyleyken Türkiye’de turizmi çeşitlendirmek, on iki aya yaymak önemli

bir hedef olarak karşımızda durmaktadır. Bu da ülkemizin alternatif turizme

yönelmesini zorunlu kılmaktadır. Medikal turizm de bu alternatif turizm

türlerinden biri olarak hızlı bir gelişme göstermektedir. Ülkemiz ise bu konuda

önemli bir potansiyele sahiptir (Polat, 2014).

Korunan doğal alanlarda, kaynak ve kullanıcı arasındaki hassas olan koruma

kullanma dengesinin sağlanabilmesi, aynı zamanda var olan rekreasyonel

potansiyeli en iyi şekilde değerlendirmek için, ziyaretçi tesis ve hizmetlerinin

tasarım standartlarının belirlenmesi, sosyal ve fiziksel etkilerdeki değişimlere

ilişkin tahminlerin ve genellenmesi ve talep eğilimlerinin saptanması gereklidir

(Cessford ve Muhar,2003).

Doğal korunan alanlarda rekreasyonel ve turizm amaçlı kullanım seviyesi

arttıkça doğal kaynak değerleri (yetişme ortamı ve bitki-yaban hayvanları türleri,

toprak su ve hava kirliliği, üst toprak sıkışması vb.)olumsuz etkilendiği gibi,

kalabalık ve gürültü gibi faktörlerden dolayı alanın kullanım kalitesi de olumsuz

etkilenmektedir. Bu durum alanın peyzaj çekiciliğini kaybetmesine yol

açmaktadır. Bu amaçla ziyaretçi yönetimi rekreasyon ve turizm ile korunan doğal

alan arasında önemli bir araç olup doğa ile ziyaretçi arasında ihtiyaçları

karşılamaya yönelik dikkatli ve tedbirli bir yönetimi zorunlu kılmaktadır (Akten

vd., 2009).

Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı-2013, Türkiye turizminin çeşitlenmesi,

tüm yıla yayılması ve özellikle turizm türlerinin geliştirilmesine yönelik

tedbirlerin ne zaman ve hangi kuruluşların desteği ile alınacağını içeren bir

hedeftir. Eylem planının öngördüğü gelişmelerle Türkiye turizm sektörünün

2013 yılında 1,5 milyon yatak kapasitesine, 40 milyonun üzerinde turiste, 50

milyon dolar dış turizm geliri ve 1000 dolar turist başına harcamaya erişmesi

hedeflenmektedir (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2007a).

Page 20: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

9

1.2. Turizm ve Rekreasyon

Dünyada en hızla büyüyen sektörler içinde yer alan turizmin temel ürünü doğal

tarihi ve kültürel kaynaklardır. Turizm faaliyetlerinin çeşitlenmesi ve turizme

katılan insan sayısının artması yoğun olarak kullanılan bölgelerin tahrip

olmasına ve bu bölgelerdeki doğal ortamın bozulmasına sebep olmaktadır. Bu

tahribatı önleme veya minimuma indirme düşüncesi turizmde sürdürülebilirlik

uygulamalarını gerekli hale getirmektedir. Turizm sektöründe özellikle doğal

kaynakların kullanımında büyük önem taşıyan sürdürülebilirlik, doğal, tarihi,

kültürel kaynakların, temel ekolojik süreçlerin ve biyolojik çeşitliliğin zarar

görmemesi ve korunması anlamına gelmektedir (Yavuz, 2011).

Rekreasyon kavramı ise, yenilenme, yeniden yaratılma veya yeniden yapılanma

anlamına gelen Latince ‘recreation’ kelimesinden gelmektedir. İnsanların çalışma

aktivitesi neticesinde tükettikleri fiziksel ve mental kaynaklarını ‘yeniden

yapılandırma –yeniden yaratma’ amacıyla gerçekleştirilen faaliyettir (Uğurlu,

2005).

Rekreasyon kavramı genelde insanların serbest zamanlarında özgür iradeleri ile

tak başına ya da gruplar halinde yaptıkları ve bununla beraber bir yanilenme

hissettikleri etkinliklerin tamamıdır (Turgut, 2012).

Rekreasyonun temel özellikleri şu şekildedir (Turgut, 2012);

Rekreatif etkinliklerin seçimi gönüllüdür.

Özgürlük hissi verir.

Etkinliklere devam etme zorunluluğu bulunmaz.

Rekreasyon serbest zamanda yapılır.

Her yaştan ve cinsiyetten insanlara katılma imkanı verir.

Rekreatif etkinliklerde üstünlük bireyin kendisine bırakılmlıdır.

Rekreatif etkinlikler hertürlü açık veya kapalı alanlar ile her mevsim ve

iklim şartlarında uygulanabilmelidir.

Rekreasyon bir etkinliği gerektirir.

Page 21: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

10

Rekreasyon çok çeşitli etkinlikler içerir.

Rekreasyon haz ve neşe sağlayan bir etkinliktir.

Rekreasyon evrensel olarak uygulanmaktadır.

Rekreasyon bireyin kendisini ifade edebilme ve yaratıcı olabilmesine

imkan sağlayıcı etkinlikler içermektedir.

Rekreasyonun her bireye göre bir amacı vardır.

Rekreatif etkinliklerin katılımcıya bireysel ve toplumsal özellikler

kazandırması beklenir.

Rekreasyon toplumun geleneklerine, törelerine, ahlaki ve manevi

değerlerine uygun olmalı ve sosyal değerler ile ters düşmemelidir.

Rekreatif etkinliklere katılma sonucu ortaya çıkan bir deneyindir.

1.3. Sürdürülebilir Turizm

Turizm kültürel gelişme ve kalkınma bakımından önem teşkil eden ancak kendi

kaynaklarını da yok edebilen bir sektördür. Turizm potansiyeli oluşturan tarihi

ve doğal değerler ancak korunabildiği ölçüde sektöre kaynak

oluşturabilmektedir. Bu noktada karşımıza Sürdürülebilir Turizm kavramı

çıkmaktadır. Sürdürülebilir turizm, hem doğal, hem sosyal-kültürel hem de

ekonomik sürdürülebilirlik olarak bir bütün halinde ele alınan bir anlayışla

sağlanabilmektedir. Sürdürülebilir turizmin gelişimi temelde bölgedeki

kaynakları tüketmeden, turizm etkinliklerini içeren tüm unsurların yerine

getirilerek ekonominin en etkili şekilde koordine edilmesine dayalıdır (Baran

2015).

Turizm, genel olarak sürekli yaşanan yer dışında tüketici olarak, tatil, dinlenme,

eğlenme gibi gereksinimlerin giderilmesi amacıyla yapılan seyahat ve geçici

konaklama hareketleridir (Sertkaya, 2001).

Günümüzde turizm sektörünün sürekliliği, temel malzemesi ve sermayesi olan

doğal ve kültürel kaynakların sürdürülebilir bir şekilde korunmasını ve

geliştirilmesi ile mümkündür. Bu kapsamda klasik turizm anlayışı yerine

Page 22: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

11

günümüzde artan çevre duyarlılığı ve koruma eğilimleri ile birlikte sürdürülebilir

turizm kavramı önem kazanmaktadır (Ulusan, 2013).

1972 yılında, Uluslararası Doğa ve Doğa Kaynakları Koruma Birliği tarafından

hazırlanan ‘Dünya Koruma Stratejisi’nin yayınlanmasıyla birlikte,

sürdürülebilirlik kavramı ilk kez gündeme gelmiştir (Özyol, 2012). Ardından,

1987 yılında Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu’nun “Ortak Geleceğimiz”

başlığıyla yayınladığı “Brundtland Raporu”nda “Sustainable Development” yani

“Sürdürülebilir Gelişme” kavramı ortaya çıkmıştır. Ancak bu kavram

“Sürdürülebilir Kalkınma” olarak Türkçeye çevrilerek kullanılmaktadır (Hall ve

Lew, 1998).

1992 yılında Rio de Janerio’da gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Çevre ve

Kalkınma Konferansı’nda, çevre koruma ve ekonominin uluslararası bütünleşme

politikasının önemli bir parça olması gerektiği ve ekonomik hedeflerin gelecek

nesillere ulaşacak şekilde sürdürülebilirliğinin sağlanmasının gerekliliği

vurgulanmıştır. Öyle ki son yıllarda dünyadaki değişikliklerle birlikte, özellikle

gelişmiş toplumların turizm anlayışı, “3S” (Sea+Sand+Sun) faktöründen

uzaklaşarak, “3E” (Education+Entertainment+Environment) faktörüne duyarlı,

sürdürülebilir turizm çeşitlerine yönelmektedir (Nayir,2009).

Rio+20 konferansı sonucunda ortaya konan 283 maddelik “The Future We

Want/İstediğimiz Gelecek” adlı raporda da sürdürülebilir turizmin önemi

vurgulanmıştır. Raporun turizm faaliyetlerinin değerlendirildiği ve

sürdürülebilirliğin sağlanması adına tavsiyelerde bulunulduğu 130. ve 131.

Maddelerinde şu ifadeler yer almaktadır (Anonymous, 2012):

İyi planlanan ve yönetilen turizm faaliyetleri, sürdürülebilir kalkınmanın

ana amaçlarının hepsine katkı sağlayabileceği gibi birçok sektörle iç içe

olmasından dolayı iş imkanları da sağlayabilir.

Çevreyi, doğal kaynakları ve ekosistemi oluşturan canlıları koruyan,

biyolojik ve kültürel çeşitliliğe saygılı ve aynı zamanda da turizm

faaliyetlerini gerçekleştirirken yerel halka ekonomik kazanç sağlayan ve

Page 23: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

12

refahını arttıran sürdürülebilir turizmin kapasitesinin ve etkinliklerinin

geliştirilmesi önemlidir.

Özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki sürdürülebilir turizm faaliyetleri

desteklenmelidir.

Ekoturizm ve kültür turizmi kapasitesi yüksek yerlerdeki yoksul veya az

gelir sahibi girişimcilerin, mikro kredilerle desteklenip, küçük ve orta

büyüklükte işletmeler açmalarını sağlayacak adımlar atılmaları

sağlanmalıdır.

Bu potansiyele sahip ülkelerde, ulusal öncelikler ve mevcut yasalar

doğrultusunda sürdürülebilir turizmi desteklemek amacıyla rehberlerin

hazırlanması gerekmektedir.

Sürdürülebilir turizm; bazı çevrelerce bir turizm türü olarak algılanmakta, hatta

kimi zaman ekoturizmle karıştırılmaktadır. Evet ekoturizm bir turizm türüdür.

Oysa, UNEP ve WTO (2005)’nun yayınladıkları “Making Tourism More

Sustainable” isimli çalışmada açıkça ortaya konmuştur ki, sürdürülebilir turizm

ayrı ya da özel bir turizm türü değildir. UNEP vd. (2012)’de de, “sürdürülebilir

turizm özel bir turizm türü değildir, aksine sürdürülebilirlik prensiplerinin

turizm sektörünün tümünü kapsaması gerekmektedir” ifadesi yer almaktadır.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve Dünya Turizm Örgütü (WTO)

(2005) ise, tüm turizm türlerinin sürdürülebilir olması için çaba sarf edilmesi

gerektiğini vurgulamaktadır (UNEP ve WTO, 2005:2).

UNEP ve WTO hazırladıkları “Sürdürülebilir Turizm Rehberinde” turizm

faaliyetlerinin daha sürdürülebilir olması için oniki ilke ortaya koymuşlardır.

Bunlar:

Ekonomik Sürdürülebilirlik

Yerele Katkı

İstihdam Kalitesi

Sosyal Eşitlik

Ziyaretçi Memnuniyeti

Yerel Kontrol

Page 24: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

13

Yerel Toplulukların Refahı

Kültürel Zenginlik

Fiziksel Bütünlük

Biyolojik Çeşitliliğin Korunması

Kaynakların Verimli Kullanımı ve

Çevresel Saflıktır (UNEP ve WTO, 2005).

Sürdürülebilir gelişme, gelecek kuşakların kendi gereksinimlerini karşılama

gücünden ödün vermeden bugünün kuşağının gereksinimlerini karşılayabilen

gelişme biçimi olarak tanımlanmıştır (Hall ve Lew, 1998). Kaynakların tahribi,

nüfus artışı, teknoloji, az gelişmişlik gibi nedenler, sürdürülebilir kalkınma

kavramının ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Sürdürülebilir gelişme için yapılan

tanımlar incelendiğinde bu kavramın; kaynakları tahrip etmeden ülkenin gelişim

amaçlarına ulaşmayı hedefleyen, doğal kaynaklar kadar insan kaynağının da

kalitesini arttırmayı amaç edinen, tüm bunları kısa bir süre için değil; kalıcı olarak

yapmayı öngören bir kalkınma biçimi olarak düşünülmesi gerektiği ortaya

çıkmaktadır (Kaya, 1997).

25-27 Eylül 2015’de New York’da gerçekleştirilen “Birleşmiş Milletler

Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesin”nde de 193 ülkenin imzası ile 17 Sürdürülebilir

Kalkınma Hedefi kabul edilmiştir. Bunlardan 8, 12 ve 14. Hedefler Sürdürülebilir

Turizm ile ilişkilidir (UNWTO, 07 Dec 2015):

Hedef 8. Sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomik kalkınmayı sağlamak, tam ve

üretici istihdamı ve insan onuruna yakışır işleri sağlamak.

Hedef 12. Sürdürülebilir tüketimi ve üretimi sağlamak.

Hedef 14. Okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını sürdürülebilir kalkınma

için korumak ve sürdürülebilir şekilde kullanmak (Anonim, 2016).

Sürdürülebilir turizm; koruma ve kalkınma amaçlarının birbiriyle uyumlu olacak

şekilde, doğal ve kültürel kaynakların bugün ve gelecekte kullanımı, çok yönlü

yararlanma ve yenilenme kapasitelerini tehlikeye atmadan turizm etkinliklerinin

gerçekleştirilmesidir (Gül ve Özaltın, 2007). Sürdürülebilir turizm, destinasyon

Page 25: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

14

alanlarında yerel, doğal, kültürel, yapısal kaynakları koruyarak ve ekonomik

gelişmeyi teşvik ederek kalkınmayı sağlamaktadır (Nepal, 2000).

Sürdürülebilir kalkınma ekolojik, ekonomik, ve sosyo kültürel kaynakların

sürdürülebilir kullanımına dayanmaktadır. Sürdürülebilir turizmin gelişimi ise

sürdürülebilir kalkınma ile bağlantılı bir yaklaşımdır. Sürdürülebilir turizm

gelişiminde turistlerin ve ziyaretçilerin bugünkü ihtiyaçlarının, gelecekteki

fırsatları koruyup genişleterek karşılanması amaçlanmaktadır. Bu yaklaşım,

ekonomik, sosyal ve estetik ihtiyaçların, kültürel bütünlüğünün, gerekli ekolojik

süreçlerin, biyolojik çeşitliliğin ve kırsal hayatı destekleyen süreçlerin devamını

içermektedir (Yeni vd., 2013).

Sürdürülebilir turizmde, kararı belirleyen etken çevresel etkilerdir ve olumsuz

etkilere neden olan her türlü gelişim, sağlayacağı yarara bakılmaksızın

reddedilecektir. Buna ek olarak sürdürülebilir turizmin planlı ve uzun

dönemlidir, doğanın yapısına uygundur ve devamlılığının sağlanabilmesi için

doğal kaynakların bozulmasına göz yummayacağı açıktır (Kuvan, 2002).

Kaynakların azalması ve niteliklerinin bozulması; sürdürülebilir turizm

anlayışının çıkması; turizmin bütün yıla yayılması anlayışının gelişmesi;

tüketicilerin klasik turizm anlayışından sıkılması ve farklı beklentilere girmesi;

tüketicilere farklı, heyecan ve tatil olanaklarının yaratılması gibi nedenler

alternatif turizmin yaygınlaşmasına yol açtığı kabul edilmektedir. Alternatif

turizm, etkinliğin yönelimine göre doğa temelli alternatif turizm veya kültürel

kaynaklara yönelen sosyo-kültürel alternatif turizm olarak ayrılabilir. Dowling

(1997)’e göre alternatif turizm; doğa tabanlı turizm, inanç turizmi, kültürel miras

turizmi, spor etkinlikleri turizmi, festivaller, vb. etkinlikleri içermektedir. Göl ve

su sporları etkinlikleri de alternatif turizm olarak algılanabilmektedir (Ulusan,

2013)

Sürdürülebilir turizm, gelecek nesilleri tehlikeye atmadan şimdiki gereksinimleri

karşılayarak sürdürülebilir gelişmeye katkı sağlayacak, turizmin tüm tiplerini

kapsamaktadır (Polat, 2008).

Page 26: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

15

1. KAYNAK ÖZETLERİ

Polat ve Gül (2016) yaptıkları bildiride Eğirdir Yöresine yönelik Yönetim planının

ideal hedefleri altı ana başlık altında belirlenmiştir; Göldeki kirliliği azaltmak,

balık tutmaya devam etmek, Eko-turizm olarak turizmi sürdürmek, Göl

çevresinde tarım ve hayvancılık üretimini en uygun düzeyde sürdürmek, Göl

çevresindeki vahşi yaşamı ve orman ekosistemini sürdürmek ve Göl havzası

hakkında bilgi paylaşmak şeklinde belirlemiştir.

Polat (2014), çalışmasında Türkiye’de yeni gelişmekte olan ve Dünya’da da son

10-15 yıldır gelişerek yaygınlık kazanmaya başlayan medikal turizm konusunda

Isparta ilinin alt yapısını ortaya koyarak ilin medikal turizme elverişliliği

incelenmiştir. Ayrıca Isparta ili9 için alternatif gelir kaynağı oluşturulabilecek

turizmin gelişme olanakları araştırılmıştır. Turizm ve sağlık turizmi kavramları

tartışılarak kavramsal çerçeve çizilmiş ve neo-liberal politikaların ülkemizde ve

dünya gelişimiyle medikal turizm arasında kuramsal bağ ortaya konulmaya

çalışılmıştır. Dünyada medikal turizmin tarihçesi ve şu anki durumu incelenmiş,

hangi ülkeler ne kadar sağlık turisti ağırlıyor, ülkelerin medikal turizmde

uzmanlaştığı alanlar ve politikaları gibi konular değerlendirilmiştir.

Ulusan (2013) yaptığı çalışmada, Eğirdir Gölü ve çevresinde su sporları turizmi

açısından mevcut durumun iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve sürdürülebilir yönetimi

açısından genel bir politika oluşturulmuş, ilgili paydaşların beklentileri ve tatmin

düzeyinin artırılması, yörenin ulusal ve uluslararası bir su sporu turizm merkezi haline

getirilmiş ve yörenin kalkındırılmasına katkıda bulunulması gibi geleceğe yönelik orta ve

uzun vadede bazı hedeflerde öngörüştür.

Kozak (2012), çalışmasında turizmi çok farklı yönleriyle ele almış, turizm

programlarıyla ilgili boşlukların giderilmesi adına turizm ve turist kavramları,

turizmin gelişmesi bağlamında etkili olan hızlandırıcı faktörler üzerinde

durulmuştur. Daha sonra turizm çeşitleriyle ilgili açıklamalara yer verilmiştir.

Turizm sektörünü oluşturan temel unsurların ve buna bağlı olarak, turizm arz ve

talebinin incelenmesinden sonra, Türkiye turizmi ve turizm faaliyetlerinin

Page 27: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

16

yürütülmesinde ve gelişmesinde katkısı olan kamu ve sivil toplum örgütleri ile

ilgili bilgilere yer verilmiştir.

Akten vd. (2009) çalışmasında ülkemizdeki bilimsel ve teknik anlamda yasa ile

koruma altına alınan doğal alanlarının temel koruma gerekçeleri özellikle de

rekreasyon ve turizm amaçlı kullanımlarla olan çelişkisini ortaya koymuştur.

Rekreasyon ve turizm alanlarındaki çeşitlilik ve kalite konusundaki artan

taleplerin korunan doğal alanlar üzerinde ve yönetiminde yol açtığı baskı ve

zorlukları belirtmektedir. Söz konusu alanlarda rekreasyonel kullanımın kontrol

edilmemesi, duyarsız kalınması gibi yönetsel yaklaşımlarda kaynak değerlerinin

olumsuz yönde etkilenmesi ve bu nedenle korunan doğal alanlarda mevcut doğal

ve kültürel kaynak değerlerinin rasyonel kullanımının sağlanması ve gelecek

nesillere sürdürülebilir bir şekilde ulaştırılabilmesi için bütüncül, katılımcı ve

uygulanabilir ‘yönetim planları’ nın yapılmasını öne sürmüştür.

Nayir (2009), çalışmasında turizm ve ekoturizm kavramını, kapsam ve içeriğini

detaylı olarak ortaya koymuştur. Isparta yöresinde bulunan korunana doğal

alanlarda gerçekleştirilen ekoturizim etkinliklerinin mevcut durumunu analiz

etmiş ve ekoturizme yönelik talep, öncelik ve eğilimleri belirlemiştir.

Kaya (2007), Türkiye’yi turizm açısından tanıtıcı internet sitesi tasarımı konulu

araştırmada, turizme ilişkin genel bilgiler aktarılmış; turizm kavramı ve süreçleri,

turizm çeşitleri, turizm tanıtım aşamaları açıklanarak Türkiye’nin hedef kitlesi ve

turizm olanakları araştırılmış ve öneriler getirilmiştir.

Kahraman (2006), çalışmasında Isparta İlinin Eğirdir İlçesinin mahallesi olan

Yeşilada ayrıntılı olarak incelenmiş, Türkiye Kırsal Mimarlık Envanter tespitleri

yapılmış, korunması ve gelecek nesillere aktarılabilmesi için çözüm önerileri

getirilmiştir. Yeşilada’nın fiziksel özellikleri incelenmiş, çevrenin sosyal,

ekonomik, ve demografik yapısı tarihsel özellikleri, çevrenin tarihsel süreç

içerisindeki gelişimi ve bunların etkileri ortaya konulmuştur. Eğirdir’de

korunması gereken değerler belirlenmiş, Yeşilada yerleşim dokusunun fiziksel

yapısı değerlendirilmiş, yapılan analiz çalışmaları sunulmuştur. Sonuç olarak,

Page 28: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

17

ülkemiz açısından koruma sorunları doğrultusunda, Yeşilada’nın geleneksel

yerleşim dokusunun korunması için yapılacak çalışmalar ve çözüm önerileri

ortaya konmuştur.

Kaya (1997), Sürdürülebilir turizm kalkınması ve ülkemiz açısından bir

değerlendirme adlı çalışmada Türk turizminin sağlıklı, dengeli ve sürekli

gelişmesine yönelik çeşitli çözüm ve önerilerde bulunulmuştur.

Gülbahçe (1996), çalışmasında boş zamanlara ilişkin temel kavramları

açıklanmış, bu boş zamanların değerlendirilmesini gerek bireysel gerekse toplum

açısından önemi, özellikleri ve amaçları üzerine durulmuştur. Tarihi süreç

içerisinde, sanayi öncesi ve sanayi sonrası toplumların boş zamanların

değerlendirilmesi konusuna nasıl yaklaştıkları ele alınmıştır. Çeşitli kurumların

boş zaman değerlendirilmesindeki rolleri açıklanmış, toplumun değişik kesimleri

ve bu kesimlerdeki insanların boş zamanlarını nasıl değerlendirdikleri izah

edilmiştir. Son olarak ise, çeşitli boş zaman değerlendirme faaliyetlerine yer

verilmiştir.

Page 29: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

18

2. MATERYAL VE YÖNTEM

3.1. Materyal

3.1.1. Eğirdir Yerleşimi Genel Özellikleri

Akdeniz Bölgesi’nin Batı Toros’lar bölümünde kalan Isparta İli, Eğirdir, Burdur ve

Beyşehir gölleri gibi büyük göl çanakları yanında ormanları, dağları, bitki örtüsü,

yaban hayatı, mağaraları ve yaylaları ile eşsiz güzelliklere sahiptir. Ülkemizin

önemli turizm bölgeleri olan Akdeniz ve Ege bölgelerine yakın oluşu ve bu

bölgelerden Orta Anadolu turizm merkezlerine bağlantı güzergâhı üzerinde

bulunması ilin turizm gelişimi açısından üstünlüklerinden birisidir. Ayrıca çok

çeşitli tarih öncesi medeniyetleri bünyesinde barındırması, dinsel çekim

alanlarına sahip olması gibi özellikleri nedeniyle Isparta İli iç ve dış turizm

açısından önemli bir konuma sahiptir (Gül ve Özaltın, 2008).

Eğirdir Akdeniz Bölgesinin kuzeyinde bulunan Isparta ilinin ilçelerinden biri

olup, kendi adını taşıyan gölün güneyinde yer almaktadır. Göle doğru, Canada ve

Yeşilada ile uzanan küçük bir yarımada üzerinde, Eğirdir dağı adı verilen tepe

eteğine kurulmuştur. Eğirdir ilçesi 37º 52’ K enlemi–30º 5’ D boylamında ve deniz

seviyesinden ortalama 920 metre yüksekliktedir (Şekil 3.1) (Anonim, 2013).

Şekil 2.1. Eğirdir havzasının ülkemizdeki konumu

Page 30: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

19

Isparta ilinde kültürel değerler Isparta Kent Merkezinde yoğunlaşmıştır. Çok

sayıda sivil mimari örneği, cami, türbe ve kilise mevcuttur. Eğirdir ve Yalvaç

İlçeleri kent merkezinden sonra kültürel ve arkeolojik değerleri ile öne çıkan

yerleşmelerdir (Çatal, 2010).

Eğirdir, Akdeniz Bölgesinin batı bölümünde ‘GÖLLER BÖLGESİ’ denilen iç

kesiminde Isparta ilinin on ilçesinden biridir. Eğirdir ilçesi, Isparta’nın

doğusunda, Isparta’ya 34 km mesafede olup 1840 km2 araziye sahiptir. Kendi

adını taşıyan gölün güneyinde, Yalvaç, Şarkikaraağaç, Senirkent, Sütçüler, Isparta,

Atabey ile komşu olup, 9,51,57 kuzey enlem ve 50,30,38 doğu boylamda, 924 m

yüksekliktedir (Şekil 3.2) (Yiğitbaşı, 1972).

Şekil 2.2. Isparta İl ve İlçe Sınırları

İlçe, iklim bakımından Akdeniz ve İç Anadolu iklimleri arasında bir geçiş alanında

yer almaktadır. Bu iklim tipine bağlı olarak, ilçede ne Akdeniz in yağışlı, ne de İç

Anadolu’nun kurak iklimi söz konusudur (Anonim 2013).

Eğirdir İlçe merkezi Isparta İline 34 km uzaklıktadır. Yakın çevresinde yer alan

yerleşmelere uzaklığı Antalya’ya 164 km, Burdur’a 85 km, Konya’ya 298 km,

Afyonkarahisar’a 203 km, Denizli’ye 201 km’dir. İlçe önemli merkezlerden

Page 31: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

20

İzmir’e 416 km, Ankara’ya 455 km, İstanbul’a 635 km’dir. Kentin deniz ulaşımı

Antalya Limanı üzerinden, hava ulaşımı ise Eğirdir’e 62 km mesafedeki Isparta

havaalanından sağlanmaktadır (Anonim 2013).

İlçeye bağlı Aksu ve Barla bucakları ve 43 köy vardır. Eğirdir ilçesi, ilin ortasında,

Eğirdir gölünün güney bölümünün bir parçasını da içerisine alan bir yerdedir.

İlçenin batı bölümü dardır, burada Barla bucağı bulunmaktadır. Geniş olduğu yer,

güneyde Kovada gölünü ve doğusundaki araziyi içerisine alan bölümdür. İlçe

topraklarında batı Torosların kuzey bölümündeki bazı dağlar yer alır. Bunların

çoğu 1500 – 2200 m yüksekliktedir. Bu arada Barla Dağı (2784 m) ve Davraz Dağı

(2635 m) daha büyük yüksekliktedir. Bu dağların arasındaki büyük çukurlukta

Eğridir gölü oluşmuştur (Ansiklopedi, XIV).

Isparta İlinin 2009 yılı nüfusu ise 420 796 kişidir. TUIK 2009 nüfus sayım

rakamlarına göre Isparta ilinde erkek nüfus 214.788 kişi, kadın nüfusu ise

206.008 kişidir (Anonim, 2013).

Eğirdir Gölü havzası içerisinde flora ve fauna açısından oldukça zengin olan

Kovada Gölü Milli Parkı bulunmaktadır. Önemli endemik bir tür olan Kasnak

meşesinin ülkemizde en yaşlı ve en geniş yayılışını yaptığı yer olan Kasnak Meşesi

Tabiatı Koruma Alanı da diğer bir kaynak değeridir. Bununla birlikte Yazılı

Kanyon Tabiat Parkı ve Kızıldağ ve Beyşehir Gölü Milli Parkları yöreye en yakın

doğal korunan alanlardır. Bölgenin diğer kaynak değerleri olarak kültür ve tabiat

varlıkları (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010) (Çizelge.3.1.)

Page 32: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

21

Çizelge 2.1. Isparta İli Kültür ve Tabiat Kaynak değerleri

Doğal Sit Alanı Eğirdir Gölü Kovada Gölü Yeşilada Canada Kasnak Meşesi Tabiatı Koruma Alanı

Arkeolojik Sit Alanı Eğirdir Kalesi İç Kale ve Dündar Bey Medresesi Mallos Antik Kenti Prostanna Antik Kenti, Bağören Kilise Kalıntıları Kaletepe Kilise Kalıntısı Serpil Köyü Antik Yolu Denizatı Mevkii Antik Yerleşim Alanı

Cami Ada Cami Ağa Cami Çeşnigir Paşa Cami

Mezarlık ve Türbe Baba Sultan Türbesi Şeyh Muslihiddin Türbesi El-Berdai Türbesi YeşiladaMezarlığı Eğirdir Şehitliği

Medrese Dündar Bey Medresesi

Kervansaray Eğirdir Kervansarayı

Hamam Esma Sultan Hamamı YeşiladaHamamı Eski Hamam Kalıntısı Barla Hamamı

Resmi Yapı Eğirdir Gar Binası

Köprü Barla Osmanlı Köprüsü I Barla Osmanlı Köprüsü II Barla Roma Köprüsü

Kilise Aya Georgios Kilisesi Aya Stephanos Kilisesi Kocapınar Mevkii Kilise Kalıntısı

Tabiat Anıtları Senirkent (Barla, Garip) Eğirdir (Kırıntı)

Sivil Mimari Örneği Ev Yeşilada'da 10 ev, Eğirdir'in değişik mahallelerinde 32 ev

Page 33: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

22

3.1.2. Eğirdir Gölü ve çevresinin doğal verileri

Eğirdir Gölü ve ilçesi ile ilgili sayısal ortamda hazırlanmış haritalar yardımı ile çalışma

alanının doğal ve kültürel özellikleri belirlenmiştir. Çalışma alanı ile ilgili doğal

veriler;

Eğim ve yükselti haritalarına göre çalışma alanımız 900.1- 1100 m’lik yükseklik

grubu arasında yer almaktadır. Aynı zamanda alan 0-5, 5.1- 10 arasında değişen

eğim grupları arasında yer almaktadır. Bu değerler çalışma alanının Güney-Doğu

ve Doğu kısımlarında zaman zaman artmakta ve 10.1-20 arasında değişmektedir

(Şekil 3.3).

Şekil 2.3. Eğirdir gölü eğim ve yükselti haritası.(Polat.E)

Hidrolojik harita değerlerine göre çalışma alanımız ağırlık olarak koruma alanı

içerisinde yer almaktadır. Sadece Güney kısmı sulak alan niteliğindedir. Jeolojik

yapı olarak ise alüvyon, dulup kireçtaşı, dutdere kireçtaşı ve karabayır

formasyonu görülmektedir (Şekil 3.4).

Page 34: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

23

Şekil 2.4. Eğirdir gölü jeolojik ve hidrolojik yapısı (Polat.E)

Step ve orman vejetasyonunun yoğunluk gösterdiği çalışma alanında, Ardıç

(Juniperus), Meşe (Quercus) ve Kayın (Fagus) ormanları bulunmaktadır (Şekil

3.5).

Şekil 2.5. Eğirdir gölü orman ve vejetasyon durumu (Polat.E)

Haritalardan elde edilen bilgilere göre çalışma alanı ve çevresinde kuru tarım,

fundalık ve bahçeler (sulu ) bulunmaktadır. Yakın çevrede hiçbir mera ve milli

park bulunmamasıyla beraber bunun tam aksine birçok rekreasyon noktaları

Page 35: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

24

görülmektedir. Bunlar; Altınkum Plajı, Yeşilada, Canada, Eğirdir Belediyesi,

Rekreasyon Alanı, Bayboğan Orman İçi Dinlenme Yeridir (Şekil 3.6).

Şekil 2.6. Eğirdir gölü arazi kullanım haritası (Polat. E)

Aylara göre yapılmış olan yağış, ve sıcaklık durum haritaları çakıştırılmış ve ortak

değerler elde edilmiştir. Bu verilere göre çalışma alanı aylık 16-21 mm arasında

değişen yağış durumuna maruz kalmaktadır.

Rekreasyon açısından değerlendirildiği zaman bu değerler alanda yapılan

rekreasyonel eylemlere rahatsızlık vermeyen aralıkta bulunmakta ve hiçbir risk

arz etmemektedir.

Sıcaklık haritasından elde edilen veriye göre ortalama aylık sıcaklık durumu 35-

37° arasında değişmektedir. Bu ise biyo iklimsel konfor değeri olarak kabul

edilen sıcaklık aralığından daha yüksek bir değerdir (Şekil 3.7).

Page 36: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

25

Şekil 2.7. Eğirdir gölü ortalama yağış ve sıcaklık durumu. (Polat.E)

2007 yılında yapılmış sayım sonucu Eğirdir İlçesi’nin nüfusu 39.064 olarak

belirlenmiştir. Haritalardan görüldüğü gibi yoğunluk olarak nüfus Yeşilada ve

çevresi yani Eğirdir’ in Güney bölgesinde yerleşmektedir (Şekil 3.8).

Şekil 2.8. Eğirdir ilçesi nüfus durumu ve nüfus yoğunluğu. (Polat.E)

Page 37: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

26

2014 yılında yapılmış olan nüfus sayımları sonucu Eğirdir’in nüfusu 16 853

erkek, 16 211 kadın olmak üzere toplamda 33 064 kişi olarak belirlenmiştir. İlçe

merkezinde yaşayan nüfus sayısı 17 495, belde ve köylerde ise 15 569 dur.

3.1.3. Eğirdir’inTarihsel gelişimi

Kaynaklara göre, Eğirdir (Pisidya) in sakinleri Türk kavimleridir. Eğirdir ve kalesi

M.Ö. 500–546 yılları arasında Lidya krallarından Krezüs zamanında inşa

edilmiştir. Pers, Yunan, Roma devri yaşayan Eğirdir, II. Kılıç Arslan zamanında

kesin olarak Selçukluların eline geçmiş ancak Hicri 69 yılında kısa bir süre Arap

idaresinde kalmıştır (Anonim, 2013).

Eğirdir ve çevresinin Arzava Krallığı (M.Ö: 2000-1200) döneminden beri meskûn

olduğu buluntulardan ve kayıtlardan anlaşılmaktadır. Eğirdir Gölü güney ucu

merkez olmak üzere Burdur Gölü’ ne kadar olan bölgeye, İlkçağda Askania adı

verildiği sanılmaktadır. Eğirdir Gölü ‘nün güney ucu kıyıları kuşkusuz bölgedeki

ilk kentçiklerden birinin ya da birkaçının yeriydi. Bu yöreye Luwi uygarlığı

çağında Askawana, yani ‘ Ada Ülkesi’ adı verilmiştir (Yiğitbaşı, 1972).

Yöre, Arzava Krallığından sonra M.Ö 1200 yılında Friglerin egemenliğine girdi.

Daha sonra M. Ö 687-547 yılları arasında Lidyalılar Tarafından işgal edildi.

Eğirdir kentinin, Lidya’nın son hükümdarı Kroisos (B. Ö. 560-547) tarafından

kurulduğu ve ilk adının da ‘Krozos’ olduğu sanılmaktadır. Şehrin iç kalesi de

Lidyalılar tarafından inşa edilmiştir (Yiğitbaşı, 1972).

Eğirdir, M. Ö. 540 yılında Pers İmparatorluğu tarafından zapt edilmiş, yaklaşık

200 sene adı geçen imparatorluğun egemenliğinde kalmış, daha sonra Seleukos

egemenliği altına girmiştir (Yiğitbaş, 2006).

Yöredeki ilk Türk yerleşiminin 1071’den birkaç yıl sonra gerçekleştiği

sanılmaktadır. 1097 Dorilaion (Eskişehir) Savaşı’ndan sonra Türk boyları, Haçlı-

Bizans baskısı altına Anadolu içlerine çekilmişlerse de kısa bir süre sonra, 1176

Myriokafolon zaferiyle yeniden çevreye yerleşmeye başlamışlardı. Anadolu

Page 38: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

27

Selçuklu hükümdarı 3. Kılıçarslan, 1204 yılında çevredeki şehirlerle birlikte

Eğirdir’i de Selçuklu egemenliği altına aldı. Selçuklu sultanlarının doğal

güzellikleri sebebiyle yaklaşık olarak 75 yıl olarak kullandıkları Eğirdir’ in, bu

dönemde ‘Cennetabad ‘olarak isimlendirildiği dilinmektedir. Anadolu Selçuklu

Devleti’nin sona ermesinden sonra Teke Türkmenlerinin İğdir boyuna mensup

olan Felekeddin Dündar Bey, Hamidoğulları Beyliği’ni kurdu ve önce Uluborlu’yu,

daha sonra 1310 yılında Eğirdir’i beylik merkezi yaptı. Eğirdir, 1324-1327

arasında 3 yıllık İlhanlı dönemi hariç tutulacak olursa, 1391 yılına kadar 78 yıl

süreyle Hamidoğulları Beyliği’nin başkenti olmuştur. Hanidoğulları döneminde

Eğirdir’e hakim olan ahi kültürü, İbni Batuta tarafından şehri çok nüfuslu, güzel

çarşı ve pazarları olan, iyi sulanmış meyve bahçeleri ile çevrilmiş olması, buraya

gelen yolların kolay savunabilmesi sayesinde Eğirdir, Hamidoğulları gibi küçük

bir beyliğin egemenliği döneminde parlak bir hayat sürmüştür. Hamidoğulları

Beyliği’nin sona ermesi ile Eğirdir, beyliğin diğer toprakları ile birlikte Osmanlı

egemenliğine geçti. Osmanlıların ilk egemenlik dönemi çok kısa sürdür. Timur,

Ankara Savaşı’ndan sonra Anadolu’yu istilası sırasında Eğirdir’e gelerek

kendisine boyun eğmeyen şehri ve halkın sığındığı Nis Adası’nı kuşatarak zapt

etti ve bölgeyi 1402 yılında Kahramanoğlu ll. Mehmet Bey’e verdi (Yiğitbaşı,

1972).

1415 yılında tekrar Osmanlı egemenliğine giren yöre kısa süre sonra yeniden

Kahramanoğlu egemenliğine geçti. Bir dönemde Kahramanoğlu ll. Alaaddin Bey

zamanında şehirde basılan sikkelerde ‘Eğirdir’ adının kullanılmış olduğu dikkati

çekmektedir. Osmanlı egemenliği döneminde yörenin devler sınırlarından uzak

kalması, savunma ihtiyacını ortadan kaldırmıştır. Bu dönemde şehrin surları

onarım görmemiş, yıkılmaya yüz tutmuş, beylik dönemindeki canlı hayat

sönmeye başlamıştır. Osmanlı döneminde, 1402-1501, 1522 ve 1568 yıllarında

yapılan tahrirlerin yer aldığı defterlerde ve katip Çelebi’nin “Cihannüma” isimli

eserinde; Eğirdir, Hamid Sancağı’nın kazaları arasında görülmektedir. Bu

dönemde Eğirdir, Hamit ilinin kalesinde ‘Hisar Erleri’ bulunan, surlarla çevrili tek

şehirdir. Bu surlar, 17. yüzyılda, hatta 18.yüzyılın başlarında Fransız seyyah Paul

Lucas’ın belirttiğine göre hala sağlamdı. Osmanlılar döneminde zaman zaman

Hamid Sancağı’nın merkezi olan Eğirdir, Tanzimat’tan sonra Konya Vilayeti

Page 39: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

28

Hamid Sancağı’na bağlı bir ilçe merkezi oldu. Eğirdir Türkiye Cumhuriyeti’nin

kuruluşundan sonra da Osmanlı Devleti zamanındaki ilçe statüsünü sürdürdü.

1899 ve 1914 yıllarında Isparta yöresinde meydana gelen şiddetli deprem,

Eğirdir’de büyük bir tahribata yol açmadı. Ancak 4 mayıs 1959 tarihinde

meydana gelen yangın, büyük tahribata yol açtı. Bu yangından sonra Eğirdir yeni

baştan imar edildi (Yiğitbaş, 1972).

Hicri 635 yılında Alâeddin Keykubat bugün Dündar Bey Medresesi ya da Taş

Medrese adı ile anılan Hanı yaptırmış ancak burası Hicri 701 yılında Dündar Bey

Filekuddin tarafından medreseye çevrilmiştir (Anonim, 2013).

Selçuklular zamanında kuzey-güney yolu üzerinde Evdir Han ve kervansarayı

(kervansaray bugün harap durumdadır.) Eğirdir’in güneyinde Emir Ertokuş

Bey’in yaptırdığı Gelendost ve Beyşehir Hanları yaptırılmıştır. Selçuklulardan

sonraki tarihi kesin olarak belirlenemeyen dönemde Hamitoğulları Beyliği ve

yöreyi ele geçirmişler, Dündar Bey zamanında Beylik merkezi Uluborlu’dan

Eğirdir’e taşınmış ve şehir yeniden imar edilerek geliştirilmiştir. Hicri 7. yüzyıl

sonlarında Yazla’da Şeyh-ül İslam Berdai Sultan tarafından zaviye ve tekkeler

kurulmuştur. Ayrıca Yeşilada’da beş sınıflı İlkokul, Hamidoğulları Beyliğinin

Şeyh-ül İslami Müderris ve Fakih Musluhiddin’in kabri vardır. Gene daha önce

burada iki kilise mevcut olup, daha sonra biri (istafonos) yıkılmıştır (Anonim,

2013).

Günümüzde; Kale mahallesinin iki yanından devam eden ve Kale burnunda

birleşerek uzanan yol, Yeşiladayı karaya bağlar. Bu toprak yol adanın etrafını

çepeçevre dolanır. Adanın sokakları kuzey-güney yönünde yer alır. Bu sokaklar

meydanlarda son bulur. Sokakların bir kısmı beton olup, doğu-batı yönündeki

yollar ise daha kısa toprak yollardır. Büyük boyutlarda olan meydanlar, doğu-batı

yönünde uzunlamasına yer alıp, büyük bir kısmı tanımlanmamış olduğundan

meydan özelliği görülmez. Meydanların çoğu toprak olup, bunlarda çeşme, dibek

taşı ve ağaçlar yer almaktadır. Bunların en değerlisi güney kıyıdaki çınardır.

Eskiden kıyıların kullanıldığı Yeşilada’da çeşmeler yeni yapılmıştır (Şekil 3.9)

(Şekil 3.10). (Anonim, 2013).

Page 40: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

29

Şekil 2.9. Yeşil (Nis) Ada, Canada, Kale burnunun bağlantı yolu yapılmadan önceki durumu

Şekil 2.10. Yeşil (Nis) Ada, Canada, Kale Burnu’nun günümüzdeki durumu

3.1.4. Eğirdir’in doğal sit alanları

Yeşilada ve Canada’ da sit sınırlarının ve kararlarının biçimlenmesi 1975’li yıllara

uzanmaktadır. 1975 yılında Yeşilada Doğal Sit Alanı, Canada Doğal Sit Alanı ilan

edilmiştir. Yeşilada’da 90 adet Taşınmaz Kültür Varlığı tespit edilmiştir. 1983’ te

Kültür Bakanlığı tarafından Koruma Amaçlı İmar Planı hazırlatılmış ve yürürlüğe

girmiştir. 1984’ de siyasi düzenin değişmesi sonucunda Yeşilada ve Canada’ da sit

Page 41: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

30

alanı kaldırılmış, 90 adet Taşınmaz Kültür Varlığından 82 tanesi üzerindeki tescil

kararı kaldırılmış, Yeşilada’ da Taşınmaz Kültür Varlığı sayısı 11’e inmiş, Anıtsal

yapıların(5 adet) tescil kararı devam etmiştir (Anonim, 2013).

Canada’nın hemen batısında yer alan kale ve çevresi de Antalya Kültür

Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 24.04.1994 gün ve 2507 sayılı kararıyla I.

Ve III derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edilmiştir(Anonim, 2013).

3.1.5. Eğirdir’in taşınmaz kültür varlıkları

Planlama Alanı İçerisinde Taşınmaz Kültür Varlığı olarak 5 adet anıtsal yapı

bulunmaktadır. Bunlar Ayastefanos Kilisesi, Şeyh Muslihittin Türbesi, Yeşilada

Merkez Camii, Yeşilada Hamamı ve Eflatun Dede Türbesi ve Haziresi

bulunmaktadır. Bu alanlar Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu

görev kapsamındadır (Anonim, 2013).

Page 42: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

31

Ayastefanos Kilisesi: Eğirdir ilçesinin Yeşiladamahallesinde yer alıyor. 19.

yüzyılda inşa edilmiş. Eskiden Rum asıllı Hıristiyan hacı adaylarının, Kudüs'e

gitmeden önce yolları üzerinde bulunan Ayastefanos Kilisesini ziyaret ettikleri ve

burada ayinler düzenledikleri biliniyor. Kilise Yeşilada’nın kuzey kısmında, Ada

boyunca devam eden yol üzerinde Manastır meydanında yer alır. Geçen yıllarda

restore edilerek ziyaretçilere açılmıştır (Şekil 3.11) (Şekil 3.12) (Anonim, 2013).

Şekil 2.11. Ayastefanos Kilisesi

Şekil 2.12. Ayastefanos Kilisesi’nin içerden görünüşü

Page 43: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

32

Şeyhmuslihiddin Türbesi: Yeşilada(Nis) içinde olup, ahşap bir mezar ve

mescitten ibarettir. Mescit kısmına ahşap bir merdivenle çıkılır. Çatı alaturka

kiremitle kaplıdır. IX. veya X. yüzyılda yaşadığı sanılmaktadır. Türbesinde

bulunan dikişsiz bir gömlek Konya Müzesine gönderilmiştir. Türbe Yeşilada'nın

kuzey batı kısmında Asfalt yol üzerinde Yeşilada mezarlık alanının kuzeyinde yer

almaktadır (Şekil 3.13) (Anonim, 2013).

Şekil 2.13. Şeyh Muslihiddin Türbesi

Yeşilada Merkez Camii: Yeşilada(Nis Adası) içinde yer alan cami, önce kilise

olarak inşa edilmiş, II. Osman'ın 1618 yılında çıkardığı bir fermanla ibadete

açılmıştır. İlk adı Kız Kilisesi'dir (Şekil 3.14) (Anonim, 2013).

Şekil 2.14. Yeşilada Merkez Camii

Page 44: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

33

Yeşilada Hamamı: YeşiladaHamamına adanın iç kısmında Küçük Pazarcı

Meydan alanının güneyine uzanan dar yaya yolu ile ulaşılır. Hamam taş

malzemeden yapılmış olup şuan harap halde bulunmaktadır(Anonim, 2013).

Eflatun Dede Türbesi ve Haziresi: YeşiladaMülhidin Dedenin batısında olup

tarihi kaynaklardan hiç kaydına rastlanmamıştır. 1980’lerden sonra oraya küçük

bir türbe yapılmıştır. Kare kaplı tek bir mekândan oluşan türbe girişine beş

basamaklı bir merdivenle ulaşılmakta olup, yapının betonarme malzeme ile

tamamen yenilendiği görülmektedir. Mezar alanında olan türbe Kültür Bakanlığı

Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğünün 17.01.1975 tarih ve 152 sayılı

Genelgesi ile haziresi ile birlikte Kültür Varlığı olarak tescil edilmiştir (Anonim,

2013).

3.1.6. Sivil mimarlık örneği yapılar

Kentin ya da bulunduğu bölgenin ekonomik durumunu, sanatını, yaşam biçimini,

gelenek ve göreneklerini en iyi yansıtan örnekler kuşkusuz konutlardır. Konutlar

genellikle yaptıran kişinin ekonomik durumuna göre büyüklük, plan, şema, bahçe

kullanımı, süsleme açısından farklılıklar göstermektedir. Konutların

biçimlenişini yöresel inşa malzemesi ile de önemli ilişkisi bulunmaktadır

(Anonim, 2013).

Yeşilada eski kent dokusu, evleri ve dar sokaklarıyla Anadolu kültürünü

yansıtmaktadır. Tek başına ele alındığında mimarlık tarihi açısından belirgin

üslup özellikleri taşımayan bu yapıların bütününde Anadolu-Türk kenti

dokusunu yansıttıkları saptanabilir. Bu geleneksel yapıların malzeme, teknik ve

işçiliğinin günümüzde kullanılmayan bir teknolojinin ürünü olmaları da

belirleyici unsurlardan biridir. Fakat geleneksel dokunun, değişen yaşam

koşullarından ve konaklama ihtiyacından dolayı yapılan niteliksiz betonarme

binalarla çevrelendiği açıkça görülür. Adanın son yıllarda turizm alanında

yaşadığı gelişmeler, bu değişimin en önemli nedeni olmuştur. Mevcut durumda

en fazla dikkati çeken alanlar pansiyon, otel, restoran, ticaret alanların ve bunlara

ait sahil şeridinde yerleşmiş yapılardır. Geleneksel evlerin çoğunluğu iki katlıdır

Page 45: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

34

ve bakımsızdır. Ev sakinlerinin kendi olanakları çerçevesinde yaptıkları geçici

bazı onarımlar ise yapının ömrünü uzatmayı amaçlamamaktadır. Çoğunda

malzeme ve statik sorunu vardır (Anonim 2013).

Yeni yapılar geneli iki ve üç katlıdır. Bütününde ortak dil ve mimari özelliği

bulunmamaktadır. Yapılan onarımlar ya da yapının zaman içerisinde iki ayrı

kullanıma açılmasından dolayı ihtiyaç duyularak yapılan ekler, teras

sundurmaları bilinçli olarak yapılmamıştır ve görselliği bozmaktadır (Anonim,

2013).

3.1.7. Sivil mimarlık örneği yapıların ortak özellikleri ve taşınmaz tabiat

varlıkları

Yapı–parsel ilişkileri: Yeşilada da yapılar genellikle yola bitişik ve yoldan cephe

almaktadır. Geleneksel yapılarda çoğunluğunda arka bahçe kullanımları

bulunmaktadır (Anonim, 2013).

Geleneksel konutların genelinde konutların en az bir cephesi yola bitişik

bulunmakta çekme mesafeleri dikkate alınmamaktadır. Konut alanlarında birçok

yaya yolu bu şekilde konut cepheleri arasında kalarak oluşmuştur. Meydan

alanlarına komşu parsellerde konut giriş cepheleri meydana, yol kenarındaki

konutun giriş cepheleri ise ana yola bakmaktadır. Konut ana cepheleri sosyal

yaşantının yoğun olduğu yönlere bakmaktadır. Konut bahçe kullanım alanı

içerisinde müştemilat ve aç kullanımları da yoğundur (Anonim, 2013).

Yeşilada ’da geleneksel yapılaşmaların olduğu kadastro parsellerinin toplam alan

içerisinde 15 552 m²’lik alanı kaplamaktadır. Parsellerin ortalama büyüklüğü

235, 63 m² dir (Anonim, 2013).

Page 46: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

35

Yapım tekniği: Çoğunlukla iki katlı olan geleneksel yapılarda, zemin katlar ve

bahçe duvarları yığma moloz taş olup, genelinde aralarında 50 cm.de bir ahşap

hatıllar vardır. Üst kat ağır taşıyıcı duvarlar veya ahşap direkler üzerine oturur.

Üst katlar ahşap kaplamalıdır. Bir kısım konutlarda ise her iki kat ahşap iskelet

olarak inşa edilmiştir. Diğer kısım örnekte ise, alt kat taş, üst katın bazı cepheler

taş, bazı cepheleri de, özellikle bahçeye ya da avluya bakan ve sofaların

bulunduğu güney ya da doğu cepheleri ahşaptan inşa edilmiştir (Anonim, 2013).

Üst katların ahşap duvarları, dış etkilerle bozulmaya başladığından bir önlem

olarak çok eskiden beri çinko veya sac ile kaplanmıştır (Anonim, 2013).

Çatılar kırma ve beşik olup, örtü malzemesi alaturka kiremittir. Saçaklar altı

kapalı ya da açık olarak yaklaşık 50 cm. genişliğindedir. Saçak uçlarında

kiremitleri tutmak için ahşap ya da metal çıta biçiminde elemanlar kullanılmıştır.

Bacalar taş olarak yapılmıştır (Anonim, 2013).

Plan tipi: İki katlı konutlarda zemin kat yaşam mekânlarından çok odunluk, ahır,

WC gibi servislere ayrılmıştır. Bu katta bahçeye bakan bir ya da iki oda yaşama

mekanı olarak kullanılmaktadır. Asıl yaşama katı ya da üç odası ve bazen köşkler

ile dış mekana açılmış, sofalarıyla, ev halkının tüm yaşantısının geçtiği üst kattır.

Plan tipini belirleyen katlar da bu katlardır. Plan tipleri iç ve dış sofalı olmak

üzere iki ana gruba ayrılır (Anonim, 2013).

Dış Sofalı Evler: Yaygın bir plan tipi olan bu tipte, hanay denilen ve yan yana

dizilmiş giyotin pencerelerle bahçeye bakan sofada genelde iki katı birbirine

bağlayan merdiven bulunur. Sofalar bahçe ve manzara yönüne doğru tek

köşelerinde ya da iki köşelerinde köşk adı verilen çıkıntılarıyla dışarıya açılırlar.

Bazı örneklerde ise, diğer cephenin de ilginç olması halinde, sofanın aksi

tarafındaki cephede iki oda arasında bulunan eyvanlarla da dışa açılma sağlanır.

Köşklere ve eyvanlara sofadan bir basamakla çıkılır (Anonim, 2013).

İç Sofalı Evler: (Karnıyarık tipi) uzunlamasına bir sofanın, iki uzun kenarı

boyunca dizilmiş, her iki kenarında iki ya da üç odanın bulunduğu bu plan tipi, alt

Page 47: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

36

katta da aynı düzendedir. Alt katlarda odaların yerini çeşitli servis mekânları

almıştır. Merdiven genelde sofanın arkaya bakan duvarında bulunmakta olup,

sofanın arkada ve önde genellikle ikiler penceresi vardır (Anonim, 2013).

Ada mahallesinde geleneksel konut dokusu, Türk-İslam yaşamından oluşmuş

kendine has özellikler taşıyan mimari özellik sergilemektedir. Konutlar yaygın

olarak iki katlıdır. Zemin kat planları parsele uyulmuş, üst katlarda ise muntazam

mekânlar elde edebilmek için bu katlarda zemin katın taş duvarlarından taşırma

yoluna gidilmiştir. Arazi durumu ve evin büyüklüğüne göre bahçe oranları

değişmektedir. Evlerin dar cepheleri ve bahçe duvarları sokağı oluşturur.

Sokaklar topoğrafik özelliklere uyar ve oldukça dardır. Üst kat çıkmalarla sokağa

uzanır. Bahçe girişleri çoğu zaman, bahçe duvarı üzerinde düzenlenmiş bir bahçe

kapısı ile olmakla beraber kimi yapılarda bahçe girişleri yapı içindedir (Anonim,

2013).

Cephe düzeni: Giriş Kapıları: Ahşap olan kapılardan tek kanatlı olanlar 90x200

cm. çift kanatlı olanlar ise 160x225 cm. boyuttadırlar. Kapı üstü penceresi kapı

boyunca ve 60 cm. yüksekliğindedir. Üzeri 20x20 cm’lik kareler halinde demir

parmaklıklıdır. Üzerinde el şeklinde pirinç sakrağı olan kapı demir bir mandal ile

açılır. Kapı eşikleri, iki sıra 10 cm. yüksekliğinde ahşaptandır (Anonim, 2013).

Pencereler: Ahşap doğramalıdır. Zemin kat pencereleri ile birinci kat

odalarındaki dolap üstü pencereleri 60x60 cm. boyutunda olup sabittir. Ön

cephelerde 8,9 ve 12 bölümlü giyotin pencereler vardır. 4 ve 6 bölümlü giyotin

pencereler ise odalarda ve zemin katta yer alır. Pencere Elemanları:

Parmaklıklar: 1 cm. kalınlığında yuvarlak demiridir. 19x19 cm. lik kareler halinde

yatay ya da dikeyde açılan delikten geçmelidir. Tüm parmaklıklar boyasızdır.

Kafes: Ahşap diyagonal örgülü oymalı ya da düz olup, 80x80 cm. boyutundadır.

Ada mahallesinde rastlanan 4 örnekten yalnızca 1 tanesi oymalıdır. Abdestlik:

Zemin katta ya da taşlıkta ya da üst katta sofada önünde penceresi olan, abdest

alma işleri için kullanılan bir elemandır. Cepheden çıkıntılı ve çıkıntısız olan

tipleri vardır. Tümüyle ahşap konstrüksiyonlu olup, cepheden taşanlar, 50cm.

taşmakta ve 45°lik iki adet (8x8 cm. lik) ahşap payanda ile taşınmaktadır. Ön

Page 48: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

37

yüzde cephenin diğer pencereleri tipinde penceresi bulunur. Üstte kiremit bir

sundurma ile örtülüdür. Alt kısımda görevi görür. İçte taş tezgâhı olup, ortasında

25 cm. çapında çinko hunisi vardır. Sütlük: Abdestlik karakterinde olup,

penceresi yoktur. Bunun yerine kare şeklinde ya da dikey yerleştirilen ahşaplar

aralarındaki boşluklardan hava sağlar (Anonim, 2013).

Çıkmalar ve çatılar: Çıkmalar birinci kat boyunca çıkmalı, ortada ve yanda tek

çıkmalı ve çift çıkmalı tiplerde olup, altı açık, kapalı ve eli böğründe

biçimlerindedir. En yaygın tip, altı açık olanlardır. Bu tipte kirişler olduğu gibi

bırakılıp, uç kısımları pahlandırılmıştır. Çıkmalar üzerindeki pencereler, yaygın

olarak iki önde birer yandadır. Çıkma ön yüzleri tek, üç ve dört pencereli olarak

düzenlenmiştir. Alandaki çatı yapısına bakıldığında en fazla bulunan çatı türü

kırma ve beşik çatıdır. Yeni dönem mimari yapılarda da çatılar beşik çatı ve kırma

çatı türleri kullanılmıştır. Üst örtü malzemesi olarak geleneksel yapılarda

alaturka kiremitler kullanılmıştır (Anonim, 2013).

Ticaret yapıları: Yeşilada da ticaret işlevi daha çok adayı kıyı boyunca saran araç

yolu üzerinde yer almaktadır. Adada Restoran + konut, Pansiyon + konut, yalnızca

pansiyon ya da yalnızca restoran işletmesi olarak kullanılan ticari yapılar

bulunmaktadır. Ticaret kullanımları konut altı ticaret olabildiği gibi tüm yapıda

da olabilmektedir. Yapılar genellikle betonarme tarzda bitişik nizam ve yola sıfır

yapılmıştır. Adada dikkat çeken önemli ticaret yapıları ise ana trafik yolu ile göl

kıyısı arasında yer alan prefabrik veya yarı kapalı yapılardır (Anonim, 2013).

Değişiklikler-onarım-sorunlar: Geleneksel yapılarda karakter bozucu nitelikte

müdahale yapılmamıştır. Birkaç örnekte pencere ve kapılarda demir doğramaya

rastlanır. Cephelere yapılan müdahaleler, ahşap cephelerin dış koşullara karşı

çinko ile kaplanması biçiminde izlenmektedir. Genel özellik olarak zemin katlar

servis mekânlarına ayrılmış olup, bu katlar dışa kapalı bir karakter gösterir. Dışa

açılan ve tüm yaşantının geçtiği kısımlar daha çok üst katlardır. Zemin katlarda

yalnızca bahçeye ya da avluya bakan bir ya da iki oda yaşama mekânı olarak

kullanılır. Diğer mekânlar odunluk, ahır gibi servislere ayrılmıştır. Zamanla

yaşantının değişmesiyle katlardaki kullanımlarda da değişiklikler olmuş, alt

Page 49: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

38

katlar yaşama mekânlarının ve çeşitli servis mekânlarının gereksinimi

karşılamak için değişmelere uğramıştır. Odunluk ahır gibi mekânlar ya odaya

dönüşmüş ya da mutfak, depo gibi ilaveler yapılmıştır. Isınma ve pişirme

eylemlerinin farklılaşmasından dolayı ocaklar artık kullanılmamaktadır

(Anonim, 2013).

Gözlenen diğer yaygın özellik, evlerin bölümleri ve iki ayrı aile tarafından

kullanılmalarıdır. Bu bölünmenin niteliğine göre farklı düzenlemeler, ek

elemanlar getirmiştir. Bölünmeler, dış sofanın ortasından geçen bir duvarla

gerçekleşmiştir. Kontrplak malzemeden evin ikiye ayrıldığı bu tip bölünme daha

çok miras nedeniyle karşımıza çıkmaktadır. Bu bölünmenin gerektirdiği şekilde

merdiven yeniden düzenlenmekte ve ikinci kısma da bir merdiven ilave

edilmektedir. Alt kata ise iki ev haline gelmesinden dolayı ayrı ayrı servis

mekânları getirilmektedir (Anonim, 2013).

Yeşilada’da çoğu yapının ilk kullanımları konut ağırlıklıdır, uzun yıllar işlevlerini

bu şekilde devam ettirmişlerdir. 1980’lerden sonra yörede turizm faaliyetlerinin

canlanması Eğirdir ve çevresindeki yerleşmelerde konaklamak isteyen turistlerin

taleplerindeki artış ile yöre halkı zamanla konutlarında işlev değişikliğine

gitmiştir. Bu tarihlerden sonra Yeşilada da konut sahipleri ev pansiyonculuğu

yapmaya başlamıştır. Yeşiladadaki iş yerleri ile yapılan anketlerde bu iş

yerlerinin daha önceki kullanımlarının % 31 oranında konut kullanımlı olduğu

görülmektedir (Anonim, 2013).

Tescilli ağaçlar: Bunların dışında taşınmaz tabiat varlığı olarak 4 adet Anıtsal

Ağaç da bulunur (Anonim, 2013).

3.1.8. Eğirdir’in demografik yapısı

Böcüzade Süleyman Sami(1851-1932) Kuruluştan Bugüne Isparta Tarihi adlı

kitabında; İlçe içinde 3.594 hanede 7.987’si kadın, 8.007’si erkek 16.894

Müslüman, 539’u kadı,577’si erkek 1.116 Hristiyan olmak üzere ceman 18.010

nüfus vardır6 diye belirtmiştir ( Kahraman, 2006).

Page 50: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

39

1945 ile 1980 arasında Eğirdir ilçesinin toplam nüfusu değişmemiştir (1945

yılında 26.619, 1980 yılında 26.331). Nedeni ise; 1952 yılına kadar öldürücü

hastalıklar, ekonomik yetersizlik, Boğazova’nın bataklığı, kötü idareciler ve

bunlara bağlı olarak büyük şehirlere göçlerdir (Kahraman, 2006).

İlçe merkezi nüfusu ise 1975 yılında 9.800’e indikten sonra artmaya başlamış ve

1980’de 12.415, 1990 yılında 15.828 olmuştur (Kahraman, 2006).

Merkez ilçe nüfusunun oransal olarak daha büyük bir kısmını erkekler

oluşturmaktadır. Bu oran 1980 ve 1985 yıllarında %62’nin üzerindeyken, 1990

biraz düşerek %59.7 olmuştur. Ancak köylerdeki kadın nüfusu erkek nüfusunu

biraz geçmektedir. Genç nüfus içinde erkek nüfus oranı, kadın nüfus oranını

geçerken 65 ve daha yukarı yastaki nüfusta kadınların payı erkekleri geçmektedir

(Kahraman, 2006).

Kadınları ise; 1985 yılında 3877 okur-yazar kadın sayısına 6+ yukarı yastaki

kadın sayısı da ilave edilerek hesaplandığında okur-yazar erkek içindeki oran

%86’dır. Bu oran günümüzde de değişmemiştir. Kadınların da son diploması

olanların sayıları artmış ve artmaya devam etmektedir. Eğitim ve öğretim

açısından ilçe kadını doyma noktasına henüz gelememiştir. 65 ve daha yukarı

yastaki dokumacılıkla ve bahçe tarımı ile uğrasan kadınların ev içi üretimleri genç

nüfusa yeterli olmadığının kavranarak ilçede eğitim kurumlarının sayıları artıkça

kız çocuklarının meslek sahibi olma tutkuları artmış ve ilköğretim diplomasının

yetersiz olduğu kavramları bu sayıların artısında etken olmuştur (Şekil3.15)

(Akkaya, 1997).

Page 51: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

40

Şekil 2.15. 2000 Yılı Nüfus Sayımına göre Isparta Nüfusunun İlçelere Göre Dağılımı (Kahraman, 2006).

Devlet İstatistik Enstitüsünden alınan bilgilere göre Eğridir’in 2000 nüfus

sayımına göre 40. 996 nüfusa sahip olduğu tespit edilmiştir. Birönceki 1990

sayıma göre nüfus artısı eksi binde 66’dır. Toplam nüfusun %41 i kent

merkezlerinde %59 u ise köylerde oturmaktadır. Şehir nüfusu %5,19 artmış, köy

nüfusu %4,56 oranında azalmıştır (Çizelge 3.2) (Kahraman, 2006).

Çizelge 2.2. 1990-2000 Nüfus Sayımı Oranları (Şehir-Köy Nüfusu Değişimleri) (Kahraman, 2006).

Eğirdir ’in 2009 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre toplam ilçe

nüfusu 36.132 kişidir. Eğirdir İlçesinin son 10 yıllık nüfus değişimlerine

baktığımızda ilçe nüfusunun dalgalanmalar göstermekle birlikte azalma

eğiliminde olduğu görülmektedir. İlçe nüfus kaybederken şehir nüfusunun

toplam nüfus içerisindeki oranı artış göstermektedir (Anonim 2013).

Page 52: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

41

Eğirdir Merkez İlçe nüfusu 2009 TUIK verilerine göre 18.402 kişidir. Bunun

10.167’sini erkek nüfus, 8.235’ini kadın nüfus oluşturmaktadır (Anonim 2013).

Eğirdir ilçe merkezinde 25 adet mahalle bulunmaktadır. Eğirdir mahalle

nüfuslarını gösteren göre en fazla nüfusa sahip mahalle 2.297 kişi ile İstasyon

mahallesidir. Yeşilada mahallesinin nüfusu 334 kişi, sadece ada nüfusu ise 259

kişidir (Anonim 2013).

Page 53: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

42

3.2. Yöntem

Bu çalışmada, Eğirdir gölü içinde yer alan Canada ve Yeşilada’nın turizm

açısından irdelemek için uygulanan yöntem; kaynak tarama, arazi çalışması,

alana yönelik veri toplama, anket çalışması ile mevcut talep ve eğilimlerin

belirlenmesi, GZFT analizi ile mevcut durumun tespiti, stratejik eylem

programının oluşturulması ve sonuç ve öneriler şeklinde belirlenmiştir.

a. Kaynak taraması, Arazi çalışması ve Veri toplama

Yerli ve yabancı kaynaklar taranmıştır. Eğirdir Belediyesi Canada ve Yeşilada ile

ilgili genel bilgiler, altlık haritalar ve Koruma Amaçlı İmar Planı elde edilmiştir.

Kavramlarla ilgili kaynak taramaları yapılmıştır. Çalışma alan içi ve alan dışı

veriler elde edilmiştir.

Alan dışı veriler: Çalışma alanının yer aldığı Eğirdir İlçesinin ve Eğirdir Gölü’nün

doğal ve kültürel verileri araştırılmıştır. Doğal veriler olarak ele alınan ilçenin

coğrafi konumu, topoğrafik özelliği, jeolojik yapısı, hidrolojik özellikleri, iklimi,

yaban hayatı ve bitki örtüsü vb. kültürel veriler olarak ise sosyo-kültürel

özellikleri, tarihi gelişimi, nüfusu ve ekonomik durumu, ulaşılabilirlik durumu,

imar durumu mevcut koruma statüleri, mevcut yeşil alan potansiyeli, turizm

değerleri vb. belirlenmiştir.

Alan içi veriler: çalışma alanı olarak belirlediğimiz Canada ve Yeşilada’nın doğal

ve kültürel verileri araştırılmıştır. Alan içi doğal verilere ilişkin, Canada ve

Yeşilada’nın mevcut su varlığı, topoğrafik özellikleri, toprak yapısı, iklimi, bitki

örtüsü ve yaban hayatı, kültürel değerler olarak ise sosyo-kültürel, ekonomik,

ulaşım nüfus, mevcut turizm ve rekreasyon alanları, mimari yapısı ve dokusu,

yapı yoğunluğu ve işlevselliği vb. değerler belirlenmiştir.

Alan içi ve alan dışı verilerle, doğal ve kültürel veriler analiz edilmiş ve

değerlendirilmiştir.

Page 54: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

43

Oluşturulan altlık haritalar ile Canada ve Yeşilada’da gözlem ve incelemelerde

bulunulmuştur. Alana yönelik çok sayıda fotoğraf çekilmiştir. Adada yaşayan yöre

halkı, işletme sahipleri, esnaflar ve ziyaretçilerle görüşülerek bilgi elde edilmeye

çalışılmıştır.

b. Anket çalışması

Canada ve Yeşilada’daki ziyaretçi ve adada yaşan yöre insanlarının talep ve

eğilimlerini belirlemek üzere anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Anket

çalışmasında ziyaretçiler ve yöre halkına olmak üzere iki ayrı anket formatı

oluşturulmuştur. Turistlerin en yoğun geliş dönemleri olarak Temmuz-Ağustos

ve Ekim ayları belirlenmiş, ve iki kere araziye gidilmiştir Hazırlanan anketler 14

ve 20 soru olup, bazıları tek cevaplı, bazıları ise çoktan seçmeli şeklindedir. Bazı

soruların değerlendirilmesi ise 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3,

Kararsızım 4, Katılmıyorum 5, Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Anket çalışması yapılmadan önce anket sayısının belirlenmesi amacıyla aşağıdaki

formül kullanılmıştır. Güven aralığı bu hesaplamada %95 olarak alınmıştır. Hata

payı ise araştırmanın mevcut koşulları göz önüne alınarak %5 olarak

belirlenmiştir.

Formül:

NPq

n= ___________________

(N-1)B2

______________+Pq

z2

N: populasyon, n: örnekleme büyüklüğü, P: örneklemenin populasyon içindeki

tahmini bulunma oranı, q: 1- P, B: hata payı, z: güven aralığı (% 95 için 1.96).

İlgili paydaşlara yapılan anket çalışması ile ankete katılan profillerin alana

yönelik fikirleri, kullanım eğilimleri, talep ve istekleri, karşılaştıkları sorunlar ve

buna benzer bilgiler elde edilmiş, bu veriler SPSS paket programı kullanılarak ile

% değerleri ile değerlendirilmiştir.

Page 55: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

44

c. GZFT analizi

Alanda yapılan arazi çalışmaları, gözlemler, incelemeler ve anket çalışması ile

sonucu alanın güçlü ve zayıf yönleri (içsel faktörler), fırsatlar ve tehditler (dışsal

faktörler) belirlenmiştir. Böylece alanın mevcut durumu tespit edilmiş ve

geleceğe yönelik stratejik eylem programı oluşturulmuştur.

GZFT (SWOT) analizi; konu ile ilgili olarak mevcut durum tespitinin yapılması, iç

ve dış faktörlerin değerlendirilmesi ile yapılan analiz sonucu geleceğe yönelik

stratejilerin belirlenmesi ve bütüncül kurgulamasının yapılabilmesi için

geliştirilmiş yöntemlerden birisidir. GZFT analizi ilk olarak, Heinz Weilrich

tarafından, “Long Range Planning”de çıkan makalesinde ortaya atılmıştır. Kısaca

GZFT analizi, iç ve dış durum değerlendirmesini içeren ve yönetim açısından şu

an ki konumu ve önünü görebilme açılarından büyük kolaylık sağlayan stratejik

bir yönetim uygulamasıdır. SWOT kelimesinin açılımı ise İngilizce olarak 4

kapsamlı bir analiz alanını ifade etmektedir (Dulupçu, 1995; Özkır; 2007; Erdinç,

2008; Örücü, 2013).

Güçlü Yanlar (G) (=Strength): Konu ile ilgili olumlu ve güçlü olan

özelliklerinin belirlenmesidir.

Zayıf yanlar (Z) (=Weakness): Konu ile ilgili olumsuz ve zayıf olan

özelliklerinin belirlenmesidir.

Fırsatlar (F) (=Opportunity): Konu ile ilgili içte ve dışta sahip olduğu

fırsatları belirtmektedir.

Tehditler (T) (=Threat): Konu ile ilgili etrafındaki olası tehlike, risk ve

piyasa tehditlerini belirtmektedir (Örücü, 2013).

Page 56: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

45

Şekil 2.16. GZFT Analizi (Örücü, 2013).

d. Stratejik Eylem Programı

Yapılan tüm analizler ve değerlendirmeler sonucu alana yönelik stratejik hedef

amaç ve faaliyetler öngörülmüştür.

Page 57: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

46

v

Şekil 2.17. Yöntem akış şeması

Alan İçi Veriler

Alansal gözlem ve

incelemeler

ALAN ÇALIŞMASI (SÖRVEY)

SWOT (GZFT) Analizi

STRATEJİK EYLEM Programı

HEDEFLER ve EYLEMLERİN BELİRLENMESİ

ÇALIŞMA ALANI BELİRLEME

TEZ RAPORUNUN HAZIRLANMASI

Alan Dışı Veriler

Kaynak Tarama ve Altlık Materyallerin Temini

Anket çalışmaları

ANALİZ ve DEĞERLENDİRME

Kaynak Analiz ve

Değerlendirme

Anket Veri Analizi

Ziyaretçiler

Yöre Halkı

1.AŞAMA

2.AŞAMA

3.AŞAMA

4.AŞAMA

Page 58: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

47

3. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA

4.1. Eğirdir Canada ve Yeşilada Genel Sörvey Bilgileri

Bu çalışma, Isparta İline bağlı doğal peyzajı, tarihi değerleri, ve buna benzer

özellikleri ile ön planda olan Eğirdir ilçe merkezinde bulunan Canada ve Yeşilada

çalışma alanları olarak seçilmiştir (Şekil 4.1).

Şekil 3.1. Eğirdir Havzası (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010)

Page 59: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

48

Çalışma alanı olan Yeşiladave Canada’nın bağlı bulunduğu Isparta ili, Türkiye

Deprem Bölgeleri Haritasında birinci derece deprem bölgesi içerisinde yer

almaktadır. Eğirdir İlçesi de yine birinci derece deprem kuşağında yer almaktadır

(Şekil 4.2) (Anonim, 2013).

Şekil 3.2. Çalışma alanı sınırları

Çalışma alanı olan Yeşilada ve Canada’nın bağlı bulunduğu Isparta ili, Türkiye

Deprem Bölgeleri Haritasında birinci derece deprem bölgesi içerisinde yer

almaktadır. Eğirdir İlçesi de yine birinci derece deprem kuşağında yer almaktadır

(Anonim, 2013).

Eskiden Nis adı ile anılan Yeşilada, Eğirdir'in mahallerinden biri olup Eğirdir

Gölü’nde, ilçenin Kale burnu mahallesinin karsısında Canada'dan sonra yer alır.

Yeşilada, bugün doğal sit alanı olan ve iskân edilmemiş olan Canada ile birlikte,

son yıllarda göl suyunun çekilmesi sonucu inşa edilen yolla ilçeye bağlanmıştır.

Yeşilada’da yeni yapıların inşa edildiği, bir bütün olarak eski doku karakterinin

büyük bir bölümü zarar görmüş bir mahalledir (Şekil 4.3) (Kahraman, 2006).

Yeşilada

Canada

Page 60: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

49

Şekil 3.3. Yeşilada ve Canada

Yeşilada jeolojik bakımdan kireçtaşı zemin üzerine kuruludur. Yeşilada ve Kale

arasında kalan Yeşilada-Canada, Canada-Kale yol bağlantısı dolgu alanıdır ve

yapılaşmada Jeolojik Etüt gerektirmektedir(Anonim. 2013).

Yeşilada; Eğirdir Gölü içerisinde, İlçenin Kale burnu karşısında Canada’dan sonra

yer alır. Yeşilada, bugün doğal sit alanı olan ve iskân edilmemiş olan Canada ile

birlikte son yıllarda göl suyunun çekilmesi sonucu inşa edilen yolla ilçeye

bağlanmıştır (Anonim. 2013).

4.1.1. Canada ve Yeşilada’nın idari durumu

Yeşilada ve Canada’ da sit sınırlarının ve kararlarının biçimlenmesi 1975’li yıllara

uzanmaktadır. 1975 yılında Yeşilada ve Canada Doğal Sit Alanı ilan edilmiştir.

Yeşilada’da 90 adet Taşınmaz Kültür Varlığı tespit edilmiştir. 1983’ te Kültür

Bakanlığı tarafından Koruma Amaçlı İmar Planı hazırlatılmış ve yürürlüğe

girmiştir. 1984’ de siyasi düzenin değişmesi sonucunda Yeşilada ve Canada’ da sit

alanı kaldırılmış, 90 adet Taşınmaz Kültür Varlığından 82 tanesi üzerindeki tescil

kararı kaldırılmış, Yeşilada’ da Taşınmaz Kültür Varlığı sayısı 11’e inmiş, Anıtsal

yapıların(5 adet) tescil kararı devam etmiştir. Antalya Kültür Varlıklarını Koruma

Bölge Kurulu’nun25.05.1998 gün ve 3830 sayılı kararıyla tescil edilen Canada I.

Derece Doğal Sit Alanı, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun

Page 61: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

50

14.04.2007 gün ve 1576 sayılı kararıyla tescil edilen YeşiladaIII. Derece Doğal Sit

Alanı, olarak ilan edilmiştir(Anonim, 2013).

Bununla birlikte Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun

27.12.2011 gün ve 286 sayılı kararıyla tescilli taşınmaz kültür varlıkları ile anıtsal

yapıların koruma alan sınırları belirlenmiş hatta Yeşilada'nın tamamı bu koruma

alan sınırları içerisinde bırakılmıştır (Anonim, 2013).

Canada’nın hemen batısında yer alan kale ve çevresi de Antalya Kültür

Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 24.04.1994 gün ve 2507 sayılı kararıyla I.

Ve III derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edilmiştir(Anonim, 2013).

Yeşilada III. Derece Doğal Sit alanı ve Canada 1. Derece Doğal Sit Alanı olması

sebebiyle burada yapılacak planlama çalışmalarında "Antalya Tabiat Varlıkları

Koruma Bölge Komisyonu’ndan görüş alınması gerekmektedir. Plan onay yetkisi

söz konusu bölge komisyonu görüşüyle birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda

bulunmaktadır (Anonim, 2013).

4.1.2. Canada ve Yeşilada’nın mekânsal mevcut durumu

Yeşilada mevkii; Eğirdir’in en güzel turizm bölgesi olup Merkeze 1 km’lik bir yolla

bağlanmaktadır. Yeşilada, yaklaşık 9 hektardır. Ev pansiyonculuğu ve balık

lokantalarının yaygın olduğu bir ada özelliğindedir. Bu adaya özel araçla ve

belediye minibüsleri ile ulaşım sağlandığı gibi kiralık bisikletlerle veya yaya

olarak ta ulaşım sağlanmaktadır. 7800m2 lik kara kıyı alanı, 35190 m2 göl yüzeyi

alanı olmak üzere toplam 42.990 m2’lik kullanım alanı bulunmaktadır. Alanda

kayıkla gezinti, olta balıkçılığı, triatlon ve yüzme gibi etkinlikler mevcuttur (Şekil

4.4 ) (Ulusan 2013).

Page 62: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

51

Şekil 3.4. Yeşilada (Google Earth 2017)

Günümüzde Yeşilada ve Canada, Eğirdir İlçe merkezinde Kale mahallesi boyunca

devam eden araç yolu ile karaya bağlanmaktadır. Göl sularının zaman içerisinde

azalmasıyla ortaya çıkan Canada 1. derece doğal sit alanı olarak tescillenmiştir.

Eğirdir İlçe merkeziyle Yeşilada arasındaki karayolu bağlantısı Canada üzerinden

yapılmaktadır (Anonim, 2013).

Bu araç yolu adanın etrafını çepeçevre dolanır. Yer yer otopark alanlarına

rastlanır. Adanın sokakları kuzey-güney yönünde yer alır. Bu sokaklar

meydanlarda son bulur. Ada içerisinde üç adet meydan alanı bulunmaktadır.

Bunlar Pazarcık, Küçükpazarcık ve Manastır meydan alanlarıdır(Anonim, 2013).

Bu meydanların dışında adanın iç kesimlerinde yaya yollarının açıldığı daha

küçük alanlarda bulunmaktadır. Adada sokaklar genellikle bina duvarları

nedeniyle oluşmuştur. İç kesimlerde araç trafiğine imkân veren yol

bulunmamaktadır. Yolların birçoğu yaya kullanımları içindir. Sokak kaplamaları

iç kesimlerde daha çok kilitli parke taş kaplamadır. Çeşme, dibek taşı ve ağaçlar

yer almaktadır. Bunların en değerlisi güney kıyıdaki çınardır. Eskiden kıyıların

kullanıldığı Yeşilada’da çeşmeler yeni yapılmıştır (Şekil 4.5) (Anonim, 2013).

Page 63: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

52

Şekil 3.5. Yeşilada araç yolu şeması (Google Earth 2017)

Güneyde göle açılan meydanlarla, ortadaki büyük meydanın doğusu ve buna bağlı

sokak başında dışa dönük sosyal yaşantı gözlenebilmektedir. Halen

kullanılmakta olan bir camii, mezarlık, türbe, kilise, balıkçı barınağı ve işlevini

yitirmiş, kalıntıları kalmış bir hamam kalıntısı bulunmaktadır (Anonim, 2013).

Sokakları, çoğunlukla evlerin dar cepheleriyle bahçe duvarları, meydanları ise

evlerin geniş cepheleri oluşturur. Sahildeki konutlar göle doğru yönlendirilmiştir.

Kale mahallesinin iki yanından devam eden ve Kale burnunda birleşerek uzanan

yaklaşık 10 m’ lik asfalt yol adayı karaya bağlar. Bu asfalt yol adanın etrafını

çepeçevre dolanır(Anonim, 2013).

Adanın sokakları kuzey güney yönde yer alır. Sokaklar meydanlarda son bulur.

Bu yollar genellikle parke taş kaplama olup kullanılmayan harabe haldeki

konutların etrafında toprak yollar vardır. Yolların ada içerisindeki dağılım

oranlarına baktığımızda asfalt yollar 24 465.43 m² toplam alanın % 13.82 ini,

beton yollar 4721.79 m² toplam alanın % 2.67 ’sini, parke taş yollar 6636.69 m²

toplam alanın % 3.75 ini’ sini, stabilize yollar 5503.08 m² toplam alanın %

3.11’ini, toprak yollar 4025.64 m² toplan alanın % 2.27’sini oluşturmaktadır

Adanın iç kısımlarında meydan özelliği taşıyabilen 3 açık alan vardır. Bunlar

Pazarcık Meydanı, Küçük Pazarcık Meydanı ve Manastır Meydanı olarak

Page 64: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

53

anılmaktadır. Bu meydanlardan büyük olanı yaklaşık olarak 80m ye 30m

genişliğindedir (Anonim, 2013).

Büyük Pazarcık Meydanı’nın güney kısmında sıralı halde geleneksel mimari

özelliği taşıyan 2 katlı kötü durumdaki yapılar vardır. Meydanın batı kısmında

Muhtarlık bürosu ve yanında Eğirdir’liler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği

bulunur. Meydanın kuzeye çıkan açık alanını mezarlık alanı karşılamaktadır.

Manastır meydanı olarak tanınan alan, Ayastefanos Kilisesinin bulunduğu

alanadır ve ortasından ada ana yolu geçmektedir. Alan yaklaşık olarak 14 m ye 36

m genişliğindedir. Bu alanda adanın yeni dönem mimari yapıları bulunmaktadır.

Pazarcık Meydanının Kuzeydoğu kısmında uzanan dar sokağın bittiği yerde

Küçük Pazarcık Meydanı olarak tanımlanan ve 43m ye 15 m genişliğindeki alan

karşılamaktadır. Bu alanda 2 adet tescilli yapı bulunmaktadır. Bu yapılardan

meydanın en batı kısmındaki yapı orta kalitededir ve pencere kenarlarındaki

işlemeler dikkat çekmektedir. Ancak güneyde kalan yapı kötü durumdadır. Ada

genelinde trafik işaret ve levhaları da önemli bir eksiklik vardır halk ile yapılan

anketlerde bu konudaki istekleri de belirlenmiştir (Anonim, 2013).

Adanın giriş kısmında sola ayrılan yol kenarında cep şeklinde yapılmış yaklaşık

25 araçlık bir otopark alanı vardır. Bu otopark alanının adanın diğer bölgelerine

uzak oluşu nedeniyle kullanışlı olmamakta sadece adanın batı kıyı kısmındaki

yerleşmelere hitap etmektedir. Bölge yaz aylarında ve hafta sonları Eğirdir

merkezden gelen ziyaretçiler nedeniyle yoğunlaştığı dönemlerde otopark

problemi yaşamakta ziyaretçiler adanın muhtelif yerlerindeki boş arazilere

araçlarını park etmektedirler. Bunların dışında Adadaki işletme sahipleri

ürünlerinin yükleme ve boşatma yaptığı zamanlarda dar olan yolu tıkamakta

buda zaman zaman trafik sıkışıklığına yol açmaktadır. Ada çevresini dolanan ana

yol bazı bölümlerinde yayaların yürümesine olanak sağlayan kaldırımlar

bulunmaktadır. Bu yollar bazı yerlerde genellikle adanın doğu kıyılarında işgal

edilmiş, yer yer yeşillendirilerek kaldırım görünümü ve kullanımını kaybetmiştir

(Anonim, 2013).

Page 65: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

54

Nis Adası’nın 19. Yüzyıl ortalarındaki durumları; Adada 84 hane Müslümanlara

aittir. Müslüman halkın ilk eğitimini adada aldığı anlaşılmaktadır. Diğer

eğitimlerini Eğirdir’deki Dündar Bey ve Yılanoğlu Medreseleri’nde

görmektedirler. Yaygın olarak dokumacılık, çiftçilik ve bağcılık yapılmaktadır.

Diğer mesleklerin dağılımı zayıftır. Eğitim ve kültür düzeylerinin de orta seviyede

olduğu anlaşılmaktadır (Yakıt, 2001).

Canada mevkii, Eğirdir ile Yeşilada arasında yer alan, sadece piknik alanı olarak

kullanılan 7 dönümlük bir adacıktır. Piknik alanı olması ve doğal bir güzelliğe

sahip olması münasebetiyle çevre halkının en çok ilgi gösterdiği yerlerden

birisidir. Yapılaşma yoktur. Sadece piknik alanı olarak düzenlenmiştir. Özellikle

çadır ve karavan turizmine uygun bir mekandır. Kayıkla gezinti, olta balıkçılığı,

yüzme, su bisikleti gibi etkinlikler mevcuttur. Canada 14385 m2 kara kıyı alanı,

21780 m2 lik göl kıyı alanına sahiptir (Ulusan 2013)

.

Şekil 3.6. Canada (Google Earth 2017)

4.1.3. Yeşilada’nın demografik özelliği

Eğirdir 2009 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre Yeşilada’ da

belediyeden alına verilere göre 259 kişi yaşamaktadır. Buna göre Yeşilada nüfus

yoğunluğu, toplam arazi kullanım verilerine göre 14,62 kişi/ha’dır (Anonim,

2013).

Page 66: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

55

Yeşilada’ da yaşayanların aile yapısına baktığımızda % 64 ‘ünün çekirdek aile

yapısına, % 36 ’sının da geniş aile yapısına sahip olduğu görülmektedir. Aileler

genellikle 50 yaş ve üzeri emekli kişilerden oluşmaktadır. Bu da gizli geniş ailenin

varlığının ipucudur (Anonim, 2013).

Aile fertlerinin çocuklarının bölgeden farklı sosyal (eğitim, evlilik, istihdam vb.)

nedenlerle göç ettiğini bu da geniş aileden çekirdek aile yapısına geçildiğinin

kanıtı olabilmektedir (Anonim, 2013).

4.1.4. Yeşilada’sının Sosyo-Ekonomik Durumu:

Böcüzade Süleyman Sami(1851-1932) Kuruluştan Bugüne Isparta Tarihi adlı

kitabında; ‘Büyük olan Nis adasında 95 hanede 397’si Müslüman, 460’ı Rum,

Hristiyan olmak üzere 857 nüfus vardır. Canada meskûn değildir’ diye

belirtmiştir. Eskiden ada sakinlerinin hepsi Hristiyan olup, adada 18 kilise varken

zamanla Hristiyanlar başka yerlere göç ettiklerinden azalmışlar, evlerini satın

alan Müslümanlar adada yerleşmeye başlamışlardır. Adada çıkan bir yangın

sonucunda 40-50 Hristiyan evi yanmış, halkıda Isparta’ya göç ederek

yerleşmişlerdir (Kahraman, 2006).

Adada 101 hane gayr-i müslimlere aittir. Adada 140 erkek nüfus vardır.

Bunlardan 49’u başka yerlerde çalışmaktadır. 14 19. Asrın sonunda adada iki adet

okul vardır. Biri ilk, diğeri Rüştiyedir. Masrafları Rum Cemaati tarafından

sağlanmıştır. Esnaf ve sanatkarlık gayr-i müslim tabada yaygındır. Özellikle

balıkçılık (sandalcılar) ve dülgerlik yaygın olan mesleklerdir. Erkek nüfusun

hanelerinin dışında gayr-i müslim menkullerinden herhangi bir bahis yoktur.

Kültür düzeyleri ortanın altında olup isçi ve esnaf olarak yaşamlarını

sürdürmüşlerdir (Yakıt, 2001).

Birinci Dünya Savası ve Kurtuluş Savası sırasında Batı Anadolu’da yasayan

Hristiyan-Rumların büyük bir çoğunluğu güvenlik nedenlerinden dolayı daha iç

bölgelere götürülmüştür. Isparta ve çevresinde, Aydın ve Nazilli’nin işgali

üzerine, birçok Rum Denizli’den getirilmişti. Günümüz Türkiye’sinde, Mübadele

Page 67: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

56

sonucunda adada ve Anadolu’da yasayan Hristiyan-Rumlar bütün geçmişlerini de

bırakarak Yunanistan’a gitmişlerdir. Su an Eğirdir’de Hristiyan-Rum

yasamamaktadır (Yakıt, 2001).

Müslümanların Meslek Durumları:

2 _İmam;

1 Muhtar;

3 Marangoz;

1 Berber;

1 Hamamcı;

35 Çulha (Dokumacı);

40 Rençper(Çiftçi)

2 Hacı

1 Hafız bulunmaktadır.

Adadaki müslüman ahalinin ekonomik durumu orta halin hayli üzerinde olup

hakim işleri dokumacılık, çiftçilik ve bağcılıktır. Diğer mesleki dağılım zayıftı.

Gayri Müslümlerin Meslek Durumları;

2 Papaz;

1 Muhtar(Kocabası);

7 Çulha;

5 Duvarcı;

1 Tüccar;

8 Kalaycı;

1 Yagcı;

1 Hancı;

3 Degirmenci;

18 Sandalcı;

26 Dülger;

18 Amele

3 issiz vardır.

Gayr-i müslim ahalinin ekonomik durumu genel olarak orta hallidir. Esnaf ve

sanatkarlık gayr-i müslim tebada yaygındır. Özellikle balıkçılık(sandalcılar) ve

Page 68: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

57

dülgerlik hakim meslektir. Erkek nüfusun hanelerinin dışında gayr-i müslim

menkullerinden herhangi bir bahis yoktur (Yakıt, 2001).

Ada halkı eskiden beri ekonomik olarak balıkçılık, dokumacılık, halıcılıkla

uğraşmışlardır. Mübadeleden sonra adada iskan yapanların tamamı Türktür.

Rumlardan kalan mülkler satışa çıkarılmış ve burada yasamak isteyen kişiler

tarafından satın alınmıştır (Yakıt, 2001).

4.1.5. Eğirdir’in Turizm ve Rekreasyon Potansiyeli ve Değerleri

Eğirdir turizm yönünden büyük bir potansiyele sahiptir. Gerek tarihi kültür

değerler, gerekse kamp ve piknik yerleri, Eğirdir gölünün ve tüm bölgemizin

doğal güzellikleri her yıl çok sayıda iç ve dış turisti ilçeye çekmektedir (Çizelge

4.1) (Çatal,2010).

Çizelge 3.1. Yıllara göre Eğridir’e gelen turist sayıları (Eğirdir Turizm Danışma Bürosu, 2010)

Eğirdir’e gelen turistlerin yıllara göre değişimi görülmektedir. Eğirdir’e

konaklama amaçlı gelen turistlerin sayısında 2002 yılı sonrasındaki düşüş 2004

den sonraki % 100’e yakın artış sonrasında son beş yılda önemli bir değişim

bulunmamaktadır. Yerli ve yabancı turist sayılarının ayrı veriler olarak

değerlendirilmesine 2006 yılında başlanılmış olup bu verilere göre Eğirdir’e

gelen turistlerin yaklaşık % 85’ini yerli turistler % 15’ini yabancı turistler

oluşturmaktadır (Çatal,2010)..

Page 69: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

58

Çizelge 3.2. Eğridir’de bulunan turizm işletme belgeli oteller (Eğirdir Turizm Danışma Bürosu,2010)

Eğirdir’de 2 adet 181 yatak kapasiteli turizm işletme belgeli otel, 9 adet 422 yatak

kapasiteli belediye belgeli otel ve 20 adet 961 yatak kapasiteli pansiyon

bulunmaktadır. Toplam yatak kapasitesi 961 olup turizm işletmecileri ile yapılan

mülakatlara göre konaklama tesislerinin doluluk oranı % 50 civarındadır

(Çizelge 4.3) (Çizelge4.4.) (Çatal,2010)..

Çizelge 3.3. Eğridir’de bulunan belediye belgeli oteller (Eğirdir Turizm Danışma ..Bürosu, 2010)

Page 70: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

59

Çizelge 3.4. Eğridir’de bulunan pansiyonlar (Eğirdir Turizm Danışma Bürosu, 2010)

Page 71: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

60

Şekil 3.7. Canada ve Yeşilada Sörvey Paftası

Page 72: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

61

4.2. Eğirdir Canada ve Yeşilada’da Yapılan Anket Sonuçları ve

Değerlendirmesi

Canada ve Yeşilada’da yöre halkı ve ziyaretçiler olmak üzere iki farklı profilde

yapılan anket çalışmasında, genel profil, talep ve eğilimler ve mevcut sorunlar

belirlenmiştir.

4.2.1. Anket katılımcılarının genel profili

Eğirdir Canada ve Yeşilada’da yapılan anket çalışmasında ankete katılanların

genel profili şu şekilde özetlenebilir;

Ankete katılan ziyaretçilerin % 57,0 ‘si bayan, % 43,0 ‘ü erkek, yöre halkının ise

% 52,0’ si bayan, %48,0 ‘i ise erkektir. Genel olarak ankete katıların %55,3’ i

bayan, %44,7 ‘si erkektir (Çizelge 4.5).

Yaş gruplarına göre değerlendirdiğimizde ise, ziyaretçilerin %38,0 ‘i 20 yaş ve

altı, % 40,0 ‘ı 21-40 yaş arası, %16,0 ‘ sı 41-60 yaş arası, %6,0 ‘sı 61 yaş ve

üzeridir. Yöre halkının ise % 32,0’ si 20 yaş ve altı, %46,0 ‘sı 21-40 yaşa arası,

%12,0 ‘si 41-60 yaş arası, % 10,0 ‘u 61 yaş ve üzeri olmak üzere toplamda ankete

katılanların %36,0 ‘sının 20 yaş ve altı, %42,0 ‘sinin 21-40 arası, %14,7’ sinin 41-

60 yaş arası, % 7,3 ‘ ünün 61 yaş ve üzeri olduğu belirlenmiştir (Çizelge 4.5).

Katılımcıların meslek durumu incelendiğinde ziyaretçilerin % 50,0 ‘si öğrenci,

%5,0’ i serbest meslek, %10,0’ u emekli, %5,0 ‘i işçi, %7,0 ‘si öğretmen, %0,0 ‘ı

akademisyen, %1,0 ‘i doktor, %22,0 ‘si diğer (muhasebe, ev hanımı, mühendis,

memur, esnaf) meslek grubuna ait oldukları görülmüştür. Yöre halkında ise bu

değerler %36,0’sı öğrenci, %10,0’ u serbest meslek, %10 ‘ u emekli, %14,0 ‘ü işçi,

%4,0 ‘ü öğretmen, %4,0 ‘ü akademisyen %1,0 ‘i doktor, %20,0 ‘ü diğer (memur,

ev hanımı, mühendis, esnaf, kayıkçı) şeklindedir. Toplamda ise katılımcıların

%45,3 ‘ünün öğrenci, %6,7 ‘sinin serbest meslek, %10,0 ‘unun emekli, %8,0 ‘inin

işçi, %6,0 ‘sının öğretmen, %1,3 ‘ünün akademisyen, %1,3 ‘ünün doktor, %21,3

‘nün diğer meslek grubundan olduğu belirlenmiştir (Çizelge 4.5).

Page 73: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

62

Gelir durumu gruplarına göre bakıldığında ziyaretçilerin %58,0’i 1300TL den az,

%16,0’sı 1301-2500TL arası, %19,0 ‘u 2501-4500 TL arası, %5,0 ‘i 4501-7000TL

arası, %2,0 ‘si 7000 TL den fazla gelir durumuna sahip olduğu belirlenmiştir. Yöre

halkının ise %32,0 ‘si 1300 TL den az, %36,0’sı 1301-2500 TL arası, %28,0 ‘i

2501-4500TL, %2,0 ‘si 4501-7000 TL arası, %2,0 ‘si de 7001 TL ve üzeri olduğu

görülmüştür. Toplamda ise katılımcıların %49,3 ‘ü 1300 TL’nin altında, %22,7 ‘si

1301-2500 TL arasında, %22,0 ‘si 2501-4500 TL arasında, %4,0 ‘ü 4501-7000TL

arası ,%2,0’si ise 7001 TL den fazla gelir durumuna sahip oldukları görülmüştür

(Çizelge 4.5).

Çizelge 3.5. Katılımcıların genel profili

Ziyaretçi

(%) Yöre Halkı (%)

Genel Toplam (%)

Cinsiyet Bayan Erkek

57,0 43,0

52,0 48,0

55,3 44,7

Yaş Grubu 20 yaş ve altı 21-40 41-60 61 yaş ve üzeri

38,0 40,0 16,0 6,0

32,0 46,0 12,0 10,0

36,0 42,0 14,0 7,3

Meslek Öğrenci Serbest meslek Emekli İşçi Öğretmen Akademisyen Doktor Diğer

50,0 5,0 10,0 5,0 7,0 0,0 1,0 22,0

36,0 10,0 10,0 14,0 4,0 4,0 1,0 20,0

45,3 6,7 10,0 8,0 6,0 1,3 1,3 21,3

Gelir Durumu

1300TL ve altı 1301-2500TL 2501-4500TL 4501-7000TL 7001TL ve üzeri

58,0 16,0 19,0 5,0 2,0

32,0 36,0 28,0 2,0 2,0

49,3 22,7 22,0 4,0 2,0

Page 74: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

63

4.2.2. Ziyaretçilere yapılan anket sonuçları ve değerlendirmeleri

Ziyaretçilere boş zamanlarını değerlendirmek için tercih ettikleri doğal alanları

belirlemek amacıyla birtakım çoktan seçmeli sorular yöneltilmiştir. Rekreatif ve

turistik etkinliklerde bulunmak için ziyaretçilerin %28,7 ‘si göl kıyısını, %29.9 ‘u

deniz kenarını, % 10,9‘u ise yaylayı tercih etmektedir (Çizelge 4.6).

Çizelge 3.6. Ziyaretçilerin doğal alan tercihleri

Ziyaretçilerin doğal alan tercihleri Ziyaretçiler(%) Göl Kıyısı 28,7 Deniz Kenarı 29,9 Yayla 10,9 Kırsal Alanlar 5,7 Dağlık Arazi 4,0 Ormanlık Alanlar 6,9 Dere ve Irmak Kenarları 3,4 Kent Merkezi ve Çevresi 6,9 Hayvanat Bahçesi 0,6 Diğer 2,9

Eğirdir’e gelen turist ve ziyaretçilere hangi rekreatif etkinliklerde bulundukları

sorulmuştur. %28,0’inin tarihi önem taşıyan ve doğallığını koruyan alanlarda

fotoğraf çekme, %23,0’ünün doğayı inceleme, doğal ortamlarda vakit geçirme,

%21,0’inin ise piknik yaptığı görülmektedir (Çizelge 4.7).

Çizelge 3.7. Rekreatif ve turistik etkinlikler

Rekreatif ve Turistik Etkinlikler Ziyaretçi (%) Balık avlama 2,5 Doğayı inceleme 23,0 Kamp yapma 3,5 Fotoğraf çekme 28,0 Piknik yapma 21,0 Doğa yürüyüşü 17,5 Yüzme 1,5 Yamaç paraşütü 0,0 Diğer 3,0

Page 75: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

64

Ziyaretçilerin alanın beğenilen özellikleri değerlendirildiğinde katılımcıların

%41,0‘i tarihi değerlerini, %26,0‘sı doğal peyzaj manzarasını, %19,0‘u ise

geleneksel mimariyi tercih ettikleri görülmektedir (Çizelge 4.8).

Çizelge 3.8. Alanın beğenilen özellikleri

Alanın Beğenilen özellikleri Ziyaretçiler (%) Tarihi değerler 41,0 Geleneksel mimari 19,0 Dinsel değerler 3,0 Festival ve şenlikler 10, Doğal peyzaj manzarası 26,0 Diğer 1,0

Ziyaretçilerin Eğirdir’e gelme amacı değerlendirildiğinde katılımcıların %50’si iş,

%36’sı gezi, %16’sı ise dinlenmek için geldikleri görülmektedir (Çizelge 4.9).

Çizelge 3.9. Ziyaretçilerin Eğirdir’e gelme amacı

Eğirdir’ e Gelme Amacı Ziyaretçiler (%) İş 50,0 Gezi 36,0 Tatil 10,0 Ziyaret 13,0 Eğlenme 9,0 Dinlenme 16,0 Piknik yapmak 8,0 Yemek yeme 3,0 Diğer 0,0

Ziyaretçilere Eğirdir, Canada ve Yeşilada’ya, hangi mevsimlerde daha çok ziyaret

ettikleri sorulmuştur. Katılımcıların %47,0’si Haziran-Temmuz-Ağustos aylarını,

%23,0’ü Eylül-Ekim-Kasım, %15’i ise bütün dönemlerde geldikleri

görülmektedir(Çizelge 4.10).

Page 76: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

65

Çizelge 3.10. Ziyaretçilerin Eğirdir’ e gelme dönemleri

Eğirdir’e Gelme Dönemleri Ziyaretçiler (%) Aralık- Ocak -Subat 2,0 Mart-Nisan-Mayıs 13,0 Haziran- Temmuz-Ağustos 47,0 Eylül-Ekim-Kasım 23,0 Hepsi 15,0

Ziyaretçilerin alana gelme sıklığı değerlendirildiğinde %25,0’i yılda bir, %22,0’si,

ayda bir, %16,0’sı ise 3 ayda bir geldikleri görülmektedir (Çizelge 4.11).

Çizelge 3.11. Ziyaretçilerin Eğirdir’e gelme sıklığı

Eğirdir’e Gelme Sıklığı Ziyaretçiler (%) Haftada bir 5,0 2 haftada bir 12,0 Ayda bir 22,0 3 ayda bir 16,0 6 ayda bir 12,0 Yılda bir 25,0 Daha fazla 7,0

Eğirdir ve adalarda kalış süresine bakıldığında ise ziyaretçilerin büyük çoğunluğu

yani %47,0’si yarım gün, %28,0’i bir gün, %15,0’i ise Eğirdir’deki akrabalarında,

yazlık evlerinde vb. yerlerde, farklı süre aralıklarıyla kaldıkları görülmektedir

(Çizelge 4.12).

Çizelge 3.12. Ziyaretçilerin Eğirdir’de Kalış süresi

Eğirdir’de Kalış Süresi Ziyaretçiler (%) Yarım gün 47,0 1 gün 28,0 1-5 gün 8,0 1 hafta 2,0 Diğer 15,0

Canada ve Yeşilada’ya hangi ulaşım vasıtasıyla geliyorsunuz sorusuna

ziyaretçilerin %58’i özel araba, %29,0’u otobüs ve dolmuş, %6,0’sı ise yaya

cevabını vermiştir (Çizelge 4.13).

Page 77: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

66

Çizelge 3.13. Alana ulaşım olanakları

Ulaşım Olanakları Ziyaretçiler (%) Özel araba 58,0 Otobüs ve dolmuş 29,0 Motosiklet 3,0 Bisiklet 3,0 Yaya 6,0 Diğer 1,0

Ziyaretçilerin %77,0’si Canada ve Yeşilada’da konaklama yapmıyorlar, genellikle

günübirlik gelmektedirler, %12,0’si diğer ( akraba ve yakınlarının evinde, kendi

yazlık evlerinde vb.), %6,0’sı ise pansiyonlarda konaklama yapmaktadırlar

(Çizelge 4.14).

Çizelge 3.14. Alandaki konaklama olanakları

Konaklama Olanakları Ziyaretçiler (%) Konaklama yapmıyorum 77,0 Otel 4,0 Pansiyon 6,0 Çadır 1,0 Karavan 0 Diğer 12,0

Gelen ziyaretçilerin %97,0’si Eğirdir’e ve adalara tekrar gelmek istediklerini,

%3,0’ü ise daha farklı yerleri keşfetmek istediklerini belirtmektedirler (Çizelge

4.15).

Çizelge 3.14. Ziyaretçilerin tekrar gelme istekleri

Tekrar Gelme İstekleri Ziyaretçiler (%) Evet 97,0 Hayır 3,0

Page 78: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

67

4.2.3. Yöre halkına yapılan anket sonuçları ve değerlendirmeleri

Yöre halkının Eğirdir’de ikamet etme süresini değerlendirdiğimizde

katılımcılarımızın büyük çoğunluğunun yani %60’nın doğduğundan beri orada

yaşadığı ve alanın tarihi, ulaşımı, turizmi ve buna benzer birçok konuda fikir

sahibi oldukları görülmektedir. Katılımcıların %16’sı ise 1 ile 5 yıl arasında

Eğirdir’de yaşamaktadırlar. Bu grup da genellikle öğrencilerden oluşmaktadır

(Çizelge 4.16).

Çizelge 3.15. Yöre halkının ikamet etme süreci

İkamet Etme Süresi Yöre İnsanı (%) Doğduğumdan beri 60,0 1-5 yıldır 16,0 6-10 yıldır 12,0 11 yıldan fazla 12,0

Yöre halkının %26’sı serbest meslek yaparak geçimini sağlamaktadır. %8’lik bir

kesim ise tarımsal faaliyetlerini sürdürmektedir. Çoğunluk olarak ise

katılımcıların %40’ı diğer şeklinde geçimlerini sağlamaktadırlar (Çizelge 4.17).

Çizelge 3.16Yöre halkının geçim kaynağı

Geçim Kaynağı Yöre İnsanı (%) Tarımsal faaliyetler 8,0 Balıkçılık 10,0 Memur 16,0 Serbest Meslek 26,0 Diğer 40,0

Yöre halkının daha çok hangi rekreatif etkinlik yaptığını, neleri daha çok tercih

ettiklerine baktığımızda katılımcıların %25,0’nin yüzme, %23,9’unun piknik

yapma,%15,0’nin ise balık avladığı görülmektedir (Çizelge 4.18).

Page 79: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

68

Çizelge 3.17. Yöre halkının rekreatif ve turistik etkinlik tercihleri

Rekreatif ve Turistik Etkinlikler Yöre İnsanı (%) Balık avlama 15,0 Doğayı inceleme 7,6 Kamp yapma 13,0 Fotoğraf çekme 2,2 Piknik yapma 23,9 Doğa yürüyüşü 7,6 Yüzme 25,0 Yamaç paraşütü 0,0

Yöre halkına turizm ve rekreasyonel alanların sürdürülebilirliğinin sağlanması

için nelerin neler yapılabileceği sorulmuştur. Katılımcıların %28,9’u doğal

yapının, bitki örtüsü ve su varlığının korunması, %21,1 ‘i mevcut turizm

alanlarında turistlerin memnuniyet ve tatmin düzeyinin eksik olduğunu ve bu

konuca çalışmaların yapılması gerektiğini,%20,0’si yöre halkının turizm

etkinlikleri ve rekreasyonel faaliyetler konusunda bilgilendirilmesi gerektiğini

belirtmektedir (Çizelge 4.19).

Çizelge 3.18. Yöre halkının geçim kaynağı

Turizm ve Rekreasyonel Alanların Sürdürülebilirliğinin Sağlanması İçin Yapılması Gerekenler

Yöre İnsanı (%)

Yöre insanlarının turizm etkinlikleri konusunda bilgilendirilmesi

20,0

Doğal su ve bitki örtüsünün korunması 28,9 Turistlerin memnuniyet ve tatmin düzeyinin artırılması

21,1

Alanda çok yönlü doğa turizminin artırılması 17,8 Tarihi değerlerin korunarak restore edilmesi 12,2

4.2.4. Ankete Katılan Yöre insanları ve Ziyaretçilerin Alana Yönelik

Eğilimleri

Katılımcıların boş vakitlerini değerlendirmek için daha çok hangi alanlara

gittiklerini belirlemek amacıyla yöneltilmiş sorunun sonuçlarına göre,

ziyaretçilerin %38,6 ‘sı, yöre halkının ise %36,5 2’i Canada ve Yeşilada’yı tercih

etmektedirler. Alanın doğal yapısını bozmamış olması, dağ ve göl peyzajına sahip

Page 80: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

69

olması, sakin ve huzur verici ortamları barındırması buranın ziyaretçi ve aynı

zamanda yöre halkı tarafından da yoğun olarak tercih edilmesini sağlamaktadır.

Bunun yanı sıra ziyaretçilerin %12,2 ‘si, yöre kalkının ise %18,3 ‘ü Altınkum

plajını tercih etmektedir. Toplamda ise katılımcıların %37,9’u Yeşiladave

Canada’ya, %14,3’ü Altınkum plajına, %11,6’sı Yazılı Kanyon’ a daha çok

gelmektedirler (Çizelge 4.20).

Çizelge 3.19. Rekreasyon ve turizm amaçlı tercih edilen alanlar

Rekreasyon ve Turizm Amaçlı Tercih Edilen Alanlar

Ziyaretçi (%)

Yöre İnsanı (%)

Toplam(%)

Yeşilada ve Canada 38,6 36,5 37,9 Kasnak Meşesi Ormanları 4,2 6,7 5,1 Yazılı Kanyon 11,6 11,5 11,6 Barla 3,7 4,8 4,1 Akpınar Köyü 5,3 1,9 4,1 Altınkum Plajı 12,2 18,3 14,3 Davras Dağı 10,6 9,6 10,3 Kovada Gölü 3,7 2,9 3,4 Şehir Merkezi ve Çevresi 7,4 3,8 6,1 Diğer 2,6 3,8 3,1

4.2.5. Ankete katılan yöre insanları ve ziyaretçilerin alana yönelik talep ve

önerileri

Canada ve Yeşilada’nın mevcut turizm potansiyelinin artırılması için ne gibi

çalışmaların yapılabileceğine dair yönlendirdiğimiz soruda ziyaretçilerin %23,9

‘u tarihi ve kültürel değerlerin korunup restore edilmesi, %22,5’i ise rekreasyon

ve turizm alanlarında düzenlemelerin yapılıp, bu alanlarda reklam yetersizliğinin

giderilmesi gerektiğini belirtmektedir. Yöre halkının %25,3’ü reklam ve tanıtım

yetersizliği, %22,7 ‘si rekreasyon ve turistik alan düzenlemelerindeki eksiklerin

giderilmesi, 21,3 ‘ü ise mevcut doğal alanların turizme kazandırılması gerektiğini

düşünmektedir. Toplamda ise katılımcıların %23,5’i rekreasyonel alanlarda

tanıtım yetersizliğinin giderilmesi, %22,5’i rekreasyonel ve turistik alanlarda

düzenlemelerin yapılması, %21,1’i ise tarihi alanların korunup restore edilmesi

gerektiğini belirtmektedir (Çizelge 4.21).

Page 81: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

70

Çizelge 3.20. Turizm potansiyelini artırma talepleri ve önerileri

Alanın Turizm Potansiyelini Artırma Yöntemleri

Ziyaretçi (%)

Yöre İnsanı (%)

Toplam(%)

Tarihi ve kültürel değerlerin restore edilmesi

23,9 16,0 21,1

Reklam ve tanıtım çalışmalarının yapılması

22,5 25,3 23,5

Rekreasyon ve turistik alanlarda düzenlemelerin yapılması

22,5 22,7 22,5

Mevcut doğal alanın turizm ile ilişkilendirilmesi

11,6 21,3 15,0

Yeni doğal alanların turizme kazandırılması

19,6 14,7 17,8

Katılımcılara Canada ve Yeşilada’ da gözlemlemiş oldukları olumlu ve güçlü

yönleri sorulmuş, ziyaretçilerin %68,7’si Eğirdir’in tarihini ve kültürünü yansıtan

mimari yapılarının olduğunu söylerken, yöre halkının % 84,0’ü, toplamda ise

katılımcıların %73,8’i bu fikre katılmaktadır. Ziyaretçilerin %25,3’ü yöre halkının

%4,0’ü, toplamda ise katılımcıların %18,1’i kararsız olduklarını belirtmektedir.

Ziyaretçilerin %68,0’i, yöre halkının ise %86,0’sı, toplamda ise %74,0’ü gelen

turistlerin konaklama yapılabilecek yerlerin olmasının bu alanın olumlu yönü

olduğuna katılmaktadırlar. Yöre halkının %10,0’unun, ziyaretçilerin %26,0’sının,

toplamda ise katılımcıların %20,7’sinin bu konuda kararsız oldukları

görülmektedir. Alanın doğal karakterini korumuş olmasına ziyaretçilerin %70,0’i

yöre halkının ise %84,0’ü toplamda ise katılımcıların %74,7’si katılmaktadır.

Ziyaretçilerin %19,0’u, yöre halkının %10,0’u, toplamda ise %16,0’sı kararsız

kalmaktadır. Gölün su sporları potansiyeline sahip olmasına ziyaretçilerin

%44,6’sı, yöre halkının %72,0’si, toplamda ise katılımcıların %53,3’ü katılıyor.

Ziyaretçilerin %31,0’i, yöre halkının %22,0’si, toplamda ise katılımcıların %28,0’i

bu konuda kararsız olduklarını belirtmektedir. Alanın rekreatif etkinlik

potansiyelinin olmasına ziyaretçilerin %50,0’si, yöre halkının %66,0’sı, toplamda

ise katılımcıların %55,4’ü katılmaktadır. Ziyaretçilerin %40,0’ı, yöre halkının

%22,0.’si, toplamda katılımcıların %34,0’ü bu konuda kararsız olduklarını

belirtmektedir. Alanın göl ve dağ peyzajına sahip olmasına ziyaretçilerin %71,0’i,

yöre halkının %78,0 ‘i, toplamda ise katılımcıların %73,3’ü katılmaktadır.

Ziyaretçilerin %14,0’ünün, yöre halkının %12,0’sinin, toplamda ise katılımcıların

Page 82: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

71

%13,3’ünün karasız olduğu görülmektedir. Yerleşim ve turizm alanlarının göl

kıyısına yakın olmasına ziyaretçilerin %68,0’i yöre halkının %80,0’i toplamda ise

katılımcıların %78,0’i katılmaktadır. Ziyaretçilerin %14,0’ü, yöre halkının

%10,0’u, toplamda ise katılımcıların %12,7’si bu konuda kararsız kalmaktadırlar

(Çizelge 4.22), (Çizelge 4.23), (Çizelge 4.24).

Çizelge 3.21. Ziyaretçilerin alana yönelik olumlu düşünceleri

Canada ve Yeşilada’nın turizm alanlarında gözlemlenen olumlu yönleri.

1 2 3 4 5

Eğirdir’ in tarihini ve kültürünü yansıtan mimari yapıların olması

42,4 26,3 25,3 5,1 1,0

Gelen turistlerin konaklama yapabilecekleri yerlerin olması

32,0 36,0 26,0 4,0 2,0

Doğal karakterlerini muhafaza etmiş olmaları

36,0 34,0 19,0 7,0 4,0

Su sporları potansiyeline sahip olması 18,0 26,0 31,0 14,0 11,0

Rekreatif etkinlik potansiyelinin olması

24,0 26,0 40,0 7,4 3,0

Göl ve dağ peyzajı özelliklerine sahip olması

50,0 21,0 14,0 6,0 9,0

Göl kıyısına yakın yerleşim ve turizm alanlarının bulunması

38,0 33,0 14,0 13,0 2,0

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Page 83: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

72

Çizelge 3.22. Yöre halkının alana yönelik olumlu düşünceleri

Canada ve Yeşilada’nın turizm alanlarında gözlemlediğiniz olumlu yönleri.

1 2 3 4 5

Eğirdir’ in tarihini ve kültürünü yansıtan mimari yapıların olması

62,0 22,0 4,0 6,0 6,0

Gelen turistlerin konaklama yapabilecekleri yerlerin olması

54,0 32,0 10,0 2,0 2,0

Doğal karakterlerini muhafaza etmiş olmaları

54,0 30,0 10,0 6,0 0,0

Su sporları potansiyeline sahip olması 42,0 30,0 22,0 4,0 2,0 Rekreatif etkinlik potansiyelinin olması 44,0 22,0 22,0 10,0 2,0 Göl ve dağ peyzajı özelliklerine sahip olması

54,0 24,0 12,0 10,0 0,0

Göl kıyısına yakın yerleşim ve turizm alanlarının bulunması

60,0 20,0 10,0 10,0 0,0

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Çizelge 3.23. Alanın olumlu yönlerinin toplam değerlerinin ortalaması

Canada ve Yeşilada’nın turizm alanlarında gözlemlediğiniz olumlu yönleri.

1 2 3 4 5

Eğirdir’ in tarihini ve kültürünü yansıtan mimari yapıların olması

49,0 24,8 18,1 5,4 2,7

Gelen turistlerin konaklama yapabilecekleri yerlerin olması

39,3 34,7 20,7 3,3 2,0

Doğal karakterlerini muhafaza etmiş olmaları

42,0 32,7 16,0 6,7 2,7

Su sporları potansiyeline sahip olması 26,0 27,3 28,0 10,7 8,0 Rekreatif etkinlik potansiyelinin olması 30,7 24,7 34,0 8,0 2,7 Göl ve dağ peyzajı özelliklerine sahip olması

51,3 22,0 13,3 7,3 6,0

Göl kıyısına yakın yerleşim ve turizm alanlarının bulunması

45,3 28,7 12,7 12,0 1,3

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Katılımcılara Canada ve Yeşilada’nın turizm alanlarında gözlemlemiş oldukları

sorunlar sorulmuş, ziyaretçilerin %65,0’i yöre halkının %72,0’si toplamda ise

katılımcıların %67,3 ‘ü adalardaki mevcut mimari ve tarihi mekanların bakımsız

olmaları bu yüzdende görsel kirliliğe yol açtıklarına katılmaktadır. Ziyaretçilerin

%21,0’i yöre halkının %14,0’ü toplamda ise % 18,7’si bu konuda kararsız

Page 84: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

73

olduklarını söylemektedir. Adanın kıyı şeridinin mekânsal peyzaj açısından

düzensiz olmasına ziyaretçilerin %65,0’i, yöre halkının %74,0’ü, toplamda ise

katılımcıların %68,0’i katılmaktadır. Ziyaretçilerin %16,0’sı yöre halkının %8,0’i

toplamda ise %13,3’ü kararsız olduklarını belirtmektedir. Adalara araç ve yaya

ulaşımının yetersiz olduğuna ziyaretçilerin %50,0’si, yöre halkının %62,0’si,

toplamda katılımcıların %54,0’ü katılmaktadır. Ziyaretçilerin %27,0’si, yöre

halkının %14,0’ü, toplamda ise %22,7’si, bu konuda kararsız oldukları

görülmektedir. Ziyaretçilerin %54,0, yöre halkının %68,0’i toplamda ise

katılımcıların %58,7’si alanın görsel olarak düzenlenmemiş sokaklarının

olduğuna katılmaktadır. Toplamda katılımcıların %23,3’ü ziyaretçilerin %28,0’i,

yöre halkının ise %14,0’ü bu konuda kararsız olduklarını belirtmektedir. Mevcut

konaklama tesislerinin yetersiz olmasına ziyaretçilerin %47,0’si, yöre halkının

%54,0’ü, toplamda ise %49,4’ü katılmaktadır. Ziyaretçilerin %36,0’sı, yöre

halkının %20,0’si, toplamda ise katılımcıların %30,7’sinin kararsız oldukları

görülmektedir. Günübirlik rekreasyon ve turizm alanlarında donatıların yetersiz

olduğuna ziyaretçilerin %68,0’i, yöre halkının %62,0’si, toplamda ise

katılımcıların %66,0’sı katılmaktadır. Ziyaretçilerin %13,0’ü, yöre halkının

%20,0’si, toplam katılımcıların %15,3’ü kararsız olduğunu belirtmektedir.

Alanda çevre kirliliği ve güvenlik eksikliğinin olduğuna ziyaretçilerin %63,0’ü,

yöre halkının %68,0’i, toplamda ise %64,8’i katılmaktadırlar. Ziyaretçilerin

%20,0’si, yöre halkının %12,0’si, toplam katılımcıların ise %17,3’ü kararsız

olduklarını söylemektedir. Canada ve Yeşilada’da otopark sıkıntısının olduğuna

ziyaretçilerin %60,0’ı, yöre halkının %78,0’i toplam katılımcıların ise %66,0’sı

katılmaktadır. Yöre halkının %10,0’u, ziyaretçilerin %23,0’üi toplamda ise

katılımcıların %18,7’sin bu konuda kararsız oldukları görülmektedir.

Ziyaretçilerin %55,0’i, yöre halkının %66,0’sı, toplam katılımcıların ise %58,6’sı

mevcut restoranlarda fiyat yüksekliği ve hizmet eksikliğinin olduğunu

söylemektedir. Bu konuda ziyaretçilerin %24,0’nün, yöre halkının %10,0’nun,

toplamda ise %19,3’nün kararsız olduğu görülmektedir (Çizelge 4.25), (Çizelge

4.26), (Çizelge 4.27).

Page 85: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

74

Çizelge 3.24. Ziyaretçilerin alanda gözlemlediği sorunlar

Canada ve Yeşilada’nın turizm alanlarında gözlemlediğiniz sorunlar.

1 2 3 4 5

Adalardaki mevcut mimari yapıların bakımsız olmaları ve görsel kirliliğe yol açmaları

38,0 27,0 21,0 9,0 5,0

Adanın kıyı şeridinin mekânsal peyzaj açısından düzensiz olması

31,0 34,0 16,0 9,0 10,0

Araç ve yaya ulaşımı yetersizliği 27,0 23,0 27,0 14,0 9,0 Görsel olarak düzenlenmemiş sokakların olması

25,0 29,0 28,0 10,0 8,0

Mevcut konaklama tesislerinin yetersiz olması

25,0 22,0 36,0 10,0 7,0

Günübirlik rekreasyon ve turizm alanlarında, wc, oturma grupları vb. gibi donatıların yetersizliği

38,0 30,0 13,0 12,0 7,0

Alanda çevre kirliliği ve güvenlik eksikliğinin olması

33,0 31,0 20,0 9,0 7,0

Alandaki otopark sıkıntısının olması 37,0 23,0 23,0 9,0 8,0 Mevcut restoranlarda fiyat yüksekliği ve hizmet yetersizliği

34,0 21,0 24,0 13,0 8,0

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Çizelge 3.25. Yöre halkının alanda gözlemlediği sorunlar

Canada ve Yeşilada’nın turizm alanlarında gözlemlediğiniz sorunlar.

1 2 3 4 5

Adalardaki mevcut mimari yapıların bakımsız olmaları ve görsel kirliliğe yol açmaları

36,0 36,0 14,0 6,0 8,0

Adanın kıyı şeridinin mekânsal peyzaj açısından düzensiz olması

42,0 32,0 8,0 14,0 4,0

Araç ve yaya ulaşımı yetersizliği 32,0 30,0 14,0 8,0 16,0

Görsel olarak düzenlenmemiş sokakların olması

36,0 32,0 14,0 12,0 6,0

Mevcut konaklama tesislerinin yetersiz olması

30,0 24,0 20,0 16,0 10,0

Günübirlik rekreasyon ve turizm alanlarında, wc, oturma grupları vb. gibi donatıların yetersizliği

26,0 36,0 20,0 8,0 10,0

Alanda çevre kirliliği ve güvenlik eksikliğinin olması

44,0 24,0 12,0 12,0 8,0

Alandaki otopark sıkıntısının olması 42,0 36,0 10,0 6,0 6,0 Mevcut restoranlarda fiyat yüksekliği ve hizmet yetersizliği

44,0 22,0 10,0 12,0 12,0

Alanda çevre kirliliği ve güvenlik eksikliğinin olması

44,0 24,0 12,0 12,0 8,0

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Page 86: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

75

Çizelge 3.26. Alanda gözlemlenen sorunların toplam değerleri ortalamaları

Canada ve Yeşilada’nın turizm alanlarında gözlemlediğiniz sorunlar.

1 2 3 4 5

Adalardaki mevcut mimari yapıların bakımsız olmaları ve görsel kirliliğe yol açmaları

37,3 30,0 18,7 8,0 6,0

Adanın kıyı şeridinin mekânsal peyzaj açısından düzensiz olması

34,7 33,3 13,3 10,7 8,0

Araç ve yaya ulaşımı yetersizliği 28,7 25,3 22,7 12,0 11,3 Görsel olarak düzenlenmemiş sokakların olması

28,7 30,0 23,3 10,7 7,3

Mevcut konaklama tesislerinin yetersiz olması

26,7 22,7 30,7 12,7 8,0

Günübirlik rekreasyon ve turizm alanlarında, wc, oturma grupları vb. gibi donatıların yetersizliği

34,0 32,0 15,3 10,7 8,0

Alanda çevre kirliliği ve güvenlik eksikliğinin olması

36,1 28,7 17,3 10,0 7,3

Alandaki otopark sıkıntısının olması 38,7 27,3 18,7 8,0 7,3 Mevcut restoranlarda fiyat yüksekliği ve hizmet yetersizliği

37,3 21,3 19,3 12,7 9,3

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Katılımcılara Canada ve Yeşilada’da gözlemlemiş oldukları fırsatlar sorulmuştur.

Eğirdir’in tarihi ipek yolu üzerinde yerleşiyor olmasının alan için bir fırsat

olduğuna ziyaretçilerin %58,0’i, yöre halkının %68,0’i, toplamda ise

katılımcıların %61,0’i katılmaktadır. Ziyaretçilerin %32,0’si, yöre halkının

%20,0’si, toplamda ise %28,0’inin bu konuyla ilgili bilgi sahibi olmadıklarından

kararsız kalmaktadırlar. Koruma Amaçlı Plan Kararlarının yapılmış olmasının

fırsat olduğuna ziyaretçilerin %59,0’u, yöre halkının ’64,0’ü, katılımcıların

genelinin ise %60,7’si katılmaktadır. Ziyaretçilerin %31,0’i, yöre halkının

%22,0’si, toplam katılıcıların %28,0’i kararsız olduklarını belirtmektedir.

Dağcılık sporlarının yapılması için elverişli doğal alanlarının olmasına

ziyaretçilerin %63,0’ü, yöre halkının %72,0’si, toplamda ise %65,0’inin katıldığı

görülmektedir. yöre halkının %16,0’si, toplam katılımcıların %23,3’ü,

ziyaretçilerin ise %27,0’si karasız kaldıklarını belirtmektedirler. Ulaşım

yönünden Antalya ve Isparta’ya olan yakınlığının bu alan için bir fırsat olduğuna

ziyaretçilerin %79’u, yöre halkının %84,0’ü, toplamda ise katılımcıların %80,0’i

katıldıklarını belirtmektedir. Ziyaretçilerin %12,0si, toplam katılımcıların

Page 87: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

76

%11,3’ü, yöre halkının ise %10,0’u kararsız kalmaktadırlar. Alanın su sporları

potansiyeline sahip olmasına ziyaretçilerin %64,0’ü, yöre halkının %84,0’ü,

toplam katılımcıların ise %70,0’i katıldıklarını söylemektedir. Toplam

katılımcıların %16,0’sı, ziyaretçilerin %21,0’i, yöre halkının ise %8,0’i kararsız

kaldıklarını belirtmektedir (Çizelge 4.28), (Çizelge 4.29), (Çizelge 4.30).

Çizelge 3.27. Ziyaretçilere göre alanın olası fırsatları

Canada ve Yeşilada’da olası fırsatlar

1 2 3 4 5

Eğirdir’in tarihi ipek yolu üzerinde yerleşiyor olması

37,0 21,0 32,0 5,0 5,0

Koruma amaçlı planın kararlarının yapılmış olması

32,0 27,0 31,0 8,0 2,0

Dağcılık sporlarının yapılması için elverişli doğal alanlarının olması

35,0 28,0 27,0 8,0 2,0

Ulaşım yönünden Antalya ve Isparta’ya yakın olması

47,0 32,0 12,0 6,0 3,0

Su sporları potansiyeline sahip olması 46,0 18,0 21,0 7,0 8,0

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Çizelge 3.28. Yöre halkına göre alanın olası fırsatları

Canada ve Yeşilada’da olası fırsatlar

1 2 3 4 5

Eğirdir’in tarihi ipek yolu üzerinde yerleşiyor olması

44,0 24,0 20,0 8,0 4,0

Koruma amaçlı planın yapılmış olması 40,0 24,0 22,0 10,0 4,0 Dağcılık sporlarının yapılması için elverişli doğal alanlarının olması

46,0 26,0 16,0 6,0 6,0

Ulaşım yönünden Antalya ve Isparta’ya yakın olması

52,0 32,0 10,0 4,0 2,0

Su sporları potansiyeline sahip olması 48,0 34,0 8,0 2,0 8,0 Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Page 88: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

77

Çizelge 3.29. Alanın olası fırsatların toplam değerleri ortalamaları

Canada ve Yeşilada’da olası fırsatlar

1 2 3 4 5

Eğirdir’in tarihi ipek yolu üzerinde yerleşiyor olması

39,0 22,0 28,0 6,0 4,7

Koruma amaçlı planın yapılmış olması 34,7 26,0 28,0 8,7 2,7 Dağcılık sporlarının yapılması için elverişli doğal alanlarının olması

38,0 27,0 23,3 7,3 3,3

Ulaşım yönünden Antalya ve Isparta’ya yakın olması

48,7 32,0 11,3 5,3 2,7

Su sporları potansiyeline sahip olması 46,7 23,3 16,7 5,3 8,0 Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Katılımcılara Canada ve Yeşilada’da gözlemlemiş oldukları olası tehditler

sorulmuştur. Ziyaretçilerin %70,0’i, yöre halkının %74,0’ü, toplam katılımcıların

ise %71,3’ü Eğirdir Gölü’nün ve çevresinin kirlenme tehlikesiyle karşı karşıya

olduğuna katılmaktadır. Ziyaretçilerin %12,0’si, yöre halkının %10,0’u, toplamda

ise katılımcıların %11,3’ü, kararsız olduklarını belirtmektedirler. Dış

yatırımcıların Eğirdir ve yakın çevresindeki mimari yapıları satın almaya eğilimli

oldukları konusuna ziyaretçilerin %51,0’i, yöre halkının %56,0’sı, toplam

katılımcıların ise %52,6’sı katılmaktadır. Ziyaretçilerin %39,0’ui yöre halkının

%18,0’i, genel olarak ise katılımcıların %31,3’ü kararsız olduğunu

belirtmektedir. Belirli dönemlerde adalara gelen ziyaretçilerin alanın taşıma

kapasitesinin sınırlarını aşmasına ziyaretçilerin %47,0’si, yöre halkının %52,0

katılımcıların ise toplamda %48,7’si katılmaktadır. Ziyaretçilerin %37,0’si, yöre

halkının %18,0’i genel olarak ise katılımcıların %30,7’sinin kararsız oldukları

görülmektedir. Koruma amaçlı imar planının mevcut koşullarla örtüşmemesine

ziyaretçilerin %52,0’si, yöre halkının %64,0’ü, toplam katılımcıların ise %56,0’sı

katıldıklarını belirtmektedir. Ziyaretçilerin %36,0’sı, yöre halkının %26,0’sı,

toplamda ise %32,7’si kararsız olduklarını söylemektedir. Mevcut yol üzerinde

kanalların olmaması nedeniyle gölün su akışının olumsuz etkilenmesine

ziyaretçilerin, %47,0’si, yöre halkının %50,0, toplam katılımcıların ise %48,0

katılmaktadır. Ziyaretçilerin %37,0’si, yöre halkının %28,0’i, toplamda ise

%34,0’nün, kararsız kaldıkları görülmektedir. Piknik amaçlı kullanıcıların

rekreatif taleplerinin artması konusunda ziyaretçilerin %25,0’i, yöre halkının

Page 89: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

78

%22,0’si, toplamda katılımcıların %24,0’ü kararsız kalmaktadır. Ziyaretçilerin,

yöre halkının ve katılımcıların toplamının %60,0’ı buna katıldıklarını

belirtmektedir (Çizelge 4.31), (Çizelge 4.32), (Çizelge 4.33).

Çizelge 3.30. Ziyaretçilere göre alandaki olası tehditler

Canada ve Yeşilada’da olası tehditler

1 2 3 4 5

Kıyı ve gölün çevre kirliliği 41,0 29,0 12,0 10,0 8,0

Dış yatırımcıların mimari yapıları satın alma eğilimleri

28,0 23,0 39,0 8,0 3,0

Ziyaretçilerin adaların taşıma kapasitesinin üzerinde olması

25,0 22,0 37,0 14,0 2,0

Koruma amaçlı plan kararlarının mevcut koşullarla örtüşmemesi

32,0 20,0 36,0 9,0 3,0

Mevcut yol üzerinde kanalların olmaması nedeniyle göl su akışının olumsuz etkilenmesi

25,0 22,0 37,0 9,0 7,0

Piknik amaçlı kullanıcıların rekreatif taleplerini artması

43,0 17,0 25,0 8,0 7,0

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Çizelge 3.31. Yöre halkına göre alandaki olası tehditler

Canada ve Yeşilada’da olası tehditler

1 2 3 4 5

Kıyı ve gölün çevre kirliliği 42,0

32,0 10,0 8,0 8,0

Dış yatırımcıların mimari yapıları satın alma eğilimleri

38,0 18,0 18,0 18,0 8,0

Ziyaretçilerin adaların taşıma kapasitesinin üzerinde olması

36,0 16,0 18,0 22,0 8,0

Koruma amaçlı plan kararlarının mevcut koşullarla örtüşmemesi

38,0 26,0 26,0 2,0 8,0

Mevcut yol üzerinde kanalların olmaması nedeniyle göl su akışının olumsuz etkilenmesi

36,0 14,0 28,0 14,0 8,0

Piknik amaçlı kullanıcıların rekreatif taleplerini artması

36,0 24,0 22,0 16,0 2,0

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır.

Page 90: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

79

Çizelge 3.32. Alanda olası tehditlerin toplam değerleri otalamaları

Canada ve Yeşilada’da olası tehditler

1 2 3 4 5

Kıyı ve gölün çevre kirliliği 41,3

30,0 11,3 9,3 8,0

Dış yatırımcıların mimari yapıları satın alma eğilimleri

31,3 21,3 31,3 11,3 4,7

Ziyaretçilerin adaların taşıma kapasitesinin üzerinde olması

28,7 20,0 30,7 16,7 4,0

Koruma amaçlı plan kararlarının mevcut koşullarla örtüşmemesi

34,0 22,0 32,7 6,7 4,7

Mevcut yol üzerinde kanalların olmaması nedeniyle göl su akışının olumsuz etkilenmesi

28,7 19,3 34,0 10,7 7,3

Piknik amaçlı kullanıcıların rekreatif taleplerini artması

40,7 19,3 24,0 10,7 5,3

Not: Yukarıdaki soru değerlendirilmesi 1, Katılıyorum 2, Kesinlikle Katılıyorum 3, Kararsızım 4, Katılmıyorum 5,Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde yapılmıştır. 4.3. GZFT( SWOT) Analizi

GZFT analizi çalışma alanı hakkında geniş değerlendirmeler yapabilmeyi,

konunun özüne farklı noktalardan bakarak alanın güçlü, zayıf yönlerini ve olası

tehdit ve fırsatları ortaya koymayı hedefleyen bir yöntemdir. Canada ve Yeşilada

konsept alan çalışmasını belirleme noktasındaki, alanın sosyo-kültürel, fiziksel,

demografik, tarihi vb. özelliklerini gözlemleyerek, anket çalışması sonucunda da

yöre halkı ve ziyaretçilere yönelttiğimiz sorulardan alınan görüş ve fikirlerin

değerlendirilmeleri yapılarak GZFT (SWOT) analizi oluşturulmuştur.

Güçlü Yönler:

Eğirdir’in tarihini ve kültürünü yansıtan mimari yapılarının olması

Gelen turistlerin konaklama yapabilecekleri yerlerin olması

Page 91: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

80

Doğal karakterini muhafaza etmiş olması

Su sporları potansiyeline sahip olması

Rekreatif etkinlik potansiyelinin olması

Göl ve dağ peyzaj özelliklerine sahi Göl kıyısına yakın yerleşim ve turizm

alanlarının bulunması olması

Zayıf Yönler:

Adalarda mevcut mimari yapıların bakımsız olmaları ve görsel kirliliğe yol

açması

Adanın kıyı şeridinin mekânsal peyzaj açısından düzensiz olması

Araç ve yaya ulaşımının yetersizliği

Görsel ve işlevsel olarak ara sokakların düzenlenmemiş olması

Mevcut konaklama tesislerinin yetersiz olması

Günübirlik rekreasyon ve turizm alanlarında, wc, çocuk oyun alanı,

oturma donatıları gibi elemanların yetersizliği

Alanda çevre kirliliğinin olması

Özellikle gece güvenliğinin yetersiz olması

Alandaki otopark sıkıntısının olması

Mevcut restoranlarda fiyat yüksekliği ve servis hizmetinin yetersizliği

Yerel yönetim ile adadaki esnaf arasında mekan kullanımı açısından

uzlaşma sağlanamaması

Adada mevcut ticari işletmelerde kıyı işgal eğilimlerin fazla olması

Fırsatlar:

Eğirdir’in tarihi ipek yolu üzerinde olması

Koruma amaçlı planın yapılmış olması

Dağcılık sporlarının yapılması için elverişli doğal alanlarının bulunması

Ulaşım yönünden Antalya ve Isparta’ya yakın olması

Su sporları için ulusal ve uluslarası bir potansiyele sahip olması

Page 92: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

81

Tehditler:

Kıyı ve Gölü’nün çevre kirliliğinin artması

Dış yatırımcıların mimari yapıları satın alma eğilimleri

Ziyaretçi taşıma kapasitesinin üstünde olması

Koruma amaçlı planı kararlarıın mevcut koşullarla örtüşmemesi

Mevcut yol üzerinde küçük kanal olması nedeniyle göl su akışını olumsuz

etkilemesi

Piknik amaçlı kullanıcıların rekreatif taleplerinin artması

Page 93: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

82

4.4. Elde edilen bulguların irdelenmesi ve tartışılması

Ziyaretçilerin %58.6’sı turistik ve rekreasyonel eylemlerini

gerçekleştirdikleri mekanlar olarak kıyı alanlarını tercih ettiklerini

belirtmektedirler. Bu da çalışma alanımızın tercih edilme nedenlerinden biri

olmaktadır. Eğirdir’e gelen ziyaretçilerin %38.6’sı, yöre halkının ise %36.5’inin

Yeşilada ve Canada’ ya geldikleri yapılan anket çalışmaları sonucu görülmektedir.

Fakat turizm ve rekreasyonel faaliyetler Canada ve Yeşilada’nın doğal yapısının

zarar görmesine yol açabilmektedir. Bu nedenle koruma kullanma dengesinin

gözetilerek zararın minimize edildiği yaklaşım tarzının benimsenmesi önemlilik

arz etmektedir.

Alanın tarihi değerleri ve geleneksel mimari dokusu ziyaretçilerin

beğenilen özelliklerindendir. Bunun yanı sıra doğal peyzaj manzarasının oluşu

fotoğraf çekmeyi ve doğayı incelemeyi seven ziyaretçilerin alanı tercih etme

nedenlerinden biridir. Bu yüzden de yapılacak olan çalışmanın alanın bu

özelliğini ortaya koyan ve ön plana çıkaran nitelikte olması şarttır.

Ankete katılan yöre halkının %60’ı burada doğduklarından beri ikamet

etmektedirler. %26.0’ sı serbest meslek, %40.0’ ı ise diğer (emekli, esnaf, kayıkçı,

öğrenci) şekilde geçimlerini sağlamaktadırlar. Canada ve Yeşilada’da çeşitli

turizm kaynaklarının bulunuyor olmasına rağmen yöre halkının bu konuda

bilinçsiz oluşu, reklam ve tanıtım yetersizliği, alanın kendine özgü dikkat çekici

özelliklerinin arka planda, kalışı mevcut doğal alan ve imkanların turizm alanları

ile ilişkilendirilmemesi bu alana gereken değerin verilmesinde engel teşkil

etmektedir. Çatal (2010) çalışmasında Eğirdir’in sahip olduğu kültürel ve doğal

değerleri açısından ülkemiz için ön planda olabilecek potansiyele sahipken

istenilen düzeyin yakalanmamış oluşunu, bunun başlıca sebebinin ilçe ekonomisi

adına önem arz eden tarımsal girdinin yöre halkını turizm ve diğer ekonomik

arayışlardan uzak tutuşunun olduğunu belirtmektedir. Bir diğer sebebin ise

kentin gelişimini sağlayacak turizm planı ve projelerinin üretilmesi konusunda

ilgili kuruluşlarca yeterince ilgi görmediğini ileri sürmüştür.

Ziyaretçilerin aksine yöre halkı alana daha çok hakim olma sebeplerinden

dolayı boş zamanlarını gezme, fotoğraf çekme değil daha çok yüzme ve piknik

yaparak değerlendirmektedirler. Tercih ettikleri günübirlik rekreasyon ve

Page 94: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

83

turizm alanlarında donatı, güvenlik ve otopark yetersizliğinin olduğunu

belirtmektedirler. Mevcut restoranlardaki fiyatların yüksekliğine de %66.0’lık

oranla katılmaktadırlar. Aynı zamanda ziyaretçiler de alanın kıyı şeridinin

mekânsal peyzaj açısından düzensiz olduğunu, mevcut sokakların ve tarihi

yapıların bakımsız olduklarını belirtmektedirler. Bu oranlar doğrultusunda

alanda mekânsal peyzaj düzenleme çalışmalarının yapılması gerekli kılınmıştır.

Kahraman (2006) da çalışmasında adadaki geleneksel mimari örnekleri olan

konutların bakım ve onarımlarının konut sahipleri tarafından bilinçsiz ve

yetersiz ekonomik şartlarda sağladıklarından dolayı çevrede görsel kirliliğe yol

açtığını ve zamanla bu konutların niteliklerini yitirme tehlikesiyle yüzleştiklerini

belirtmiştir.

Doğal peyzaj özelliğine sahip olması, içinde tarihi ve yöreye özgü mimarlık

örneklerini bulunduruyor olması alanın en güçlü özelliklerindendir. Fakat buraya

turizm açısından beklenen değer ve ilgi gösterilmemektedir. Yapmış olduğumuz

anket çalışması ve gözlemler sonucu yöre halkının bu konuyla ilgili yeterli bilgi

sahibi olmadığı. Çevrede göl ve adalar için tehlike arz edebilecek kadar kirliliğin

olduğu görülmektedir. Eğirdir Gölü Yönetim Planı (2008-2012) ‘da belirtildiği

gibi göl çevresindeki turizm çeşitliliği artırılmalı ve sürdürülebilirliği

sağlanmasına değinilmektedir. Uzun vadede değişikliğin sağlanabileceği

altyapının oluşturulması, mevcut tarihi ve görsel önem taşıyan mekanların

iyileştirilmesi topluma geri kazandırılarak adadaki turizmin çeşitlendirilmesine

önayak olması yönünde faaliyetler belirtilmektedir.

Yaptığımız arazi çalışmaları ve gözlemler sonucu yöre halkının adaların

sürdürülebilir turizm konusundaki çeşitlilik ve alternatifler konusunda bilinçsiz

oldukları tespit edilmiştir. Yerli ve yabancı turistlerin konaklayabilecekleri

yüksek düzeyde ve kaliteli hizmet sunabilecekleri restoran ve lokantaların az

sayıda oluşu ve yöre halkının bu eksiklikleri giderme veya onarma girişiminde

bulunmadıkları görülmektedir. Beceren ve Durgun (2008) yapmış oldukları

çalışmada da bölgenin tanıma ve tanınma potansiyel turizm konseptini

oluşturmak için her şeyden önce yöre halkının nasıl bir değer üzerinde

oturduğunu bilmesi, benimsemesi gerektiğini belirtmektedir. İlgili ve bilgili

kişiler tarafından yöresel gezi ve tanıtımların düzenlenmesi bölgedeki turizmin

Page 95: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

84

iyileştirilmesi adına ilk olarak yöre halkının bilinçlendirilmesinden başlanması

gerektiği belirtilmiştir.

Alanda bulunan rekreasyonel alanların bakımsız oluşu, ve peyzaj

düzenlemeleri konusundaki eksiklikleri yer yer rahatsız edici boyuta

geçmektedir. İlaçlamaların düzgün ve mevsiminde yapılmamaları sineklerin ve

benzer böceklerin çoğalması ziyaretçileri ve turistleri rahatsız eden önemli

sorunlardan biridir. Bunun yanı sıra doğa ile baş başa kalmak, dinlenmek isteyen

ziyaretçilerin görmek istedikleri yeşil alanların, bitkisel peyzaj tasarımlarının

bulunmaması alanı görsel açıdan olumsuz etkilemektedir. Akten ve Şahin (2008)

kültürel çevredeki altyapı, üstyapı tesisleri, ulaşım imkanı alandaki rekreasyonel

etkinliklere bağlı olarak uygulanan tesislerin varlığı kadar alandaki bitkisel

düzenlemelerin de mekan kullanımında titizlikle ele alınması gereken

konulardan biri olduğunu belirtmiştir. Eğirdir ilçe merkezindeki tarihi ve kültürel

yapıların çevrelerinde bulunan bitkisel materyalin bir kısmını, yörenin doğal

bitki örtüsünde yer alan bitkiler, diğer önemli bir kısmının da yöre ekolojisine

uygun bitkilerden oluşturulması gerektiği belirtmiştir.

4.5. Canada ve Yeşilada’nın turizm amaçlı stratejik eylem programı

Isparta’nın doğal güzellikleri yönünden en gözde ilçelerinden biri olan Eğirdir’de

sürdürülebilir turizm ve mekânsal planlama açısından Canada ve Yeşilada

landmark konumundadır. Alanda arazi çalışmaları, anket değerlendirmeleri ve

GZFT analizi yapılarak konsept çalışmasına yön verecek stratejik eylem programı

oluşturulmuştur.

Stratejik Hedef :Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın koruma ve kullanma dengesi

gözetilerek sürdürülebilir bir şekilde korunması, yaşatılması, geliştirilmesi ve

yönetilmesi

Amaç 1: Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın mekânsal organizasyonun

yapılması ve geliştirilmesi

Faaliyetler:

o Adalarda peyzaj tasarım uygulama projelerinin yapılması

o Yaya ve araç yollarının geliştirilmesi ve malzemesinin yenilenmesi.

o Yeni otoparkların düzenlenmesi.

Page 96: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

85

o Açık yeşil alanların nitelik ve niceliklerinin artırılması

o Mevcut piknik ve rekreasyon alanlarının düzenlenmesi.

o Canada’yı Yeşilada’ya bağlayan mevcut köprünün onarılıp daha güvenli

hale getirilmesi.

o Bisiklet parkurunun oluşturulması.

o Kentsel ve peyzaj donatı ve mobilyaların yöre dokusuna uygun yeniden

düzenlenmesi ve kullanılması.

o Kıyı şeridindeki rekreasyonel alanların ve burada bulunan restoran ve

diğer işletme yerlerinin düzenlenmesi.

o Göl kenarında doğal yapısı bozmadan ahşap platformlar yapılmak

suretiyle oturma ve yürüyüş yollarının oluşturulması

o Görüntü kirliliğinin önlenmesi

Amaç 2: Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın yapı mimarisi dokusunun

korunması iyileştirilmesi ve geliştirilmesi

Faaliyetler:

o Harabe halindeki yapıların öncelikli olarak restore edilmesi ve işlevsellik

kazandırılması

o Mevcut yapıların dış cephe görüntüsünün iyileştirilmesi

o Tarihi yapıların restore edilerek kullanıma açılması

o Mimari yapıların korunması ve kullanımı için fon oluşturulması

Amaç 3: Turizm amaçlı tesis ve aktivitelerin çeşitlendirilmesi ve organize

edilmesi

Faaliyetler:

o Adada turizm ve rekreatif faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi

o Göl su sporlarının yaygınlaştırılması

o Yarışma ve festivallerin organize edilmesi

o Pansiyon sayısının artırılması

o Yöre insanlarına pansiyonculuk için teşvik edilmesi ve devlet desteğinin

sağlanması

o Yemek kültürünün çeşitlendirilmesi

o Hizmet sektörünün kalite ve standartlarını geliştirilmesi

Page 97: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

86

Amaç 4: Adaların Ulusal ve uluslararası tanıtımının yapılması

Faaliyetler:

o Alanın tanıtımı için görsel ve yazılı materyallerin oluşturulması

o Görsel basında reklamın yapılması ve paylaşılması

o Alana özgü ürün tasarlanması ve pazarlanması

o Fuar organizasyonlarında tanıtılması

Amaç 5: Adalarda ve Göl kıyı şeridindeki çevre kirliliğinin önlenmesi ve

mevcut tahribat alanlarının onarılması.

Faaliyetler:

o Atık ve artıkların düzenli bir şekilde toplanması ve alan dışına çıkartılması

o Çöp kutularının yerleştirilmesi

o Adada havayı kirletici unsurların önlenmesi

o Gölü ve kıyı şeridini kirleten unsurların ortadan kaldırılması.

Amaç 6: Alanın korunması ve geliştirilmesi için farkındalık ve

bilinçlendirme faaliyetlerinin yapılması

o Adaların tarihi ve doğal değerlerinin korunması için bilimsel

araştırmaların yapılması

o Eğitsel ve kültürel faaliyetlerin yapılması

o Öğrenci odaklı yarışma, oyun, festival vb etkinlikler yapılması

Çalışmada elde edilen veriler ve gözlem sonucunda Canada ve Yeşilada’da

sürdürülebilir turizm ve rekreasyon amaçlı etkinlikleri düzenli ve kontrollü bir

şekilde gerçekleştirme potansiyeline sahip bazı alanlar belirlenmiş, mevcut

alanlara ise onarım önerileri getirilmiştir (Şekil 3-3).

Page 98: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

87

Şekil 3.8. Canada ve Yeşilada Konsept Öneri paftası

Page 99: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

88

Alanda yaya ve araç ulaşımı zaman zaman daralıp genişlemektedir. Kıyı

şeridindeki kaldırımlarda göle doğru yıkılmalar ve aşınmalar

görülmektedir. Alanda yaya ulaşımı için doğal taş döşemeli yollar

öngörülmüştür. Adaya ulaşımın sağlandığı anayol asfalt zemin olup, 2 şerit

şeklindedir. Adanın kıyı kenar çizgisi boyunca 3 m’lik yaya yürüyüş alanı

ve ahşap bisiklet parkuru olacak şekilde tasarlanmıştır.

Alana ziyaretçilerin yoğun bir şekilde geldiği dönemlerde mevsimsel

talebin yüksek olması nedeniyle otopark ihtiyaç karşılanamamaktadır.

Anket çalışmasından elde ettiğimiz sonuçlara göre de çalışma alanında

otopark sıkıntısı temel sorunlar içerisindedir. Rekreasyonel alanların

yoğun olduğu yerlerde yeni otoparkların düzenlenmesi, ve çevresinin

araçlarla gölgelendirilmesi öngörülmüştür.

Ada içerisinde araç trafiğinin kaldırılması ya da günün belirli saatlerinde

girişlerine izin verilmesi düşünülmüştür.

Ziyaretçilerin özellikle de öğrencilerin genellikle alana gelme

sebeplerinden biri de bisikletle adayı dolaşmaktır. Fakat alanda bisiklet

kullanıcılarının tehlikesiz bir şekilde göl kıyısını ve adanın iç mahallelerini

dolaşabilecekleri yönlendirme veya bisiklet parkuru bulunmamaktadır.

Yapılan çalışmada adaları birbirine bağlayan köprüden itibaren ahşap

zeminden oluşan, göle doğru 2 m olacak şekilde bisiklet parkuru

tasarlanmıştır. 50 m mesafelerle yine ahşap zeminden oluşan dinlenme,

ve doğal manzarayı izleme amaçlı kuleler öngörülmüştür (Şekil4.9) ( Şekil

4.10).

Şekil 3.9. Bisiklet parkuru döşeme örneği

Page 100: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

89

Şekil 3.10. Bisiklet parkuru skeç örneği (Rehimbeyli.S)

Eğirdir Merkez İlçe Nüfusu 2009 TUİK verilerine göre Eğirdir ilçesinin nüfusu

18.402 kişidir. Yeşilada ‘da ise 2009 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine

göre 259 kişi yaşamaktadır. Toplam arazi kullanımı verilere göre 14.62 kişi/ha’

dır. İmar planı yönetmeliğinde geçen kişi başına 10 m²’ lik yeşil alan standartına

dayalı olarak 259 x 10 = 2.590 m²’lik alan gerekmektedir. Toplamda Canada’da

yaklaşık 14.075 m², Yeşilada ‘da ise 16.412 m²’lik açık yeşil alan oluşturulmuştur.

Yöre halkının ve yakın ilçelerden gelen ziyaretçilerin çoğunlukla tercih ettikleri

piknik alanlarında yeşil alanın çoğunluk teşkil edeceği tasarımlar öngörülmüştür.

Gazebo, piknik masaları, çop kovaları, çeşme, wc düzenlemeleri yapılmış,

donatıların ahşap ve doğal malzeme ağırlıklı olması düşünülmüştür (Şekil 4.3).

Piknik yapmak için genellikle araçla gelen ziyaretçilere alanın girişinde otopark,

çocuklar içinse çocuk oyun alanları tasarlanmıştır. Diğer yandan araçsız gelen

ziyaretçiler içinse doğa ile iç içe olabilecekleri küçük restoran öngörülmüştür.

Eğirdir için tarihi önem taşıyan mimari yapıların harabe ve bakımsız oluşları

yapmış olduğumuz anket çalışmalarında da ziyaretçi ve yerli halk tarafından

onaylanmıştır. Bu evlerin bakım ve restorasyonlarının yapımı, adadaki o tarihi

dokunun bozulmadan konutların yeniden yapılandırılması bağlamında doğal taş

Page 101: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

90

ve ahşap maleme kullanılarak dış çephe oluşturulması öngörülmüştür (Şekil

4.11).

(Rehimbeyli.S)

Şekil 3.11. Restorasyon örnekleri

Canada ve Yeşilada arasındaki geçişi sağlayan köprü yıpranmış

durumdadır. Araç ve yaya yolunun belirgin şeritle ayrılmamış olması hem

yaya hem de bisiklet kullanıcıları için tehlike arz etmektedir. Konsept

öneri çalışmasında bu köprünün onarılması yaya ve bisiklet kullanıcıları

için her iki yanda 3 m’lik şerit, güvenlik açısından yüksek korkuluklar ve

adalar arasındaki geçişte aydınlatma elemanları öngörülmüştür (Şekil

4.12).

Page 102: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

91

Şekil 3.12. Köprü örneği (Rehimbeyli.S)

Alanda rekreatif etkinlikler sırasında WC, çeşme, çöp kutusu, banklar,

oturma grupları vb. gibi donatıların eksik olduğu, anket ve arazi

çalışmamızda net bir şekilde göze çarpmaktadır. Bu yüzden kıyı

şeridindeki yürüyüş alanında pergola, bank gibi oturma grupları, çevre

kirliliğini önlemek amaçlı çöp kutuları, ziyaretçilere kendini güvende

hissetmeleri ve alanda rahatça dolaşabilmeleri için yerel dokuya uygun

aydınlatma elemanları öngörülmüştür. Ayrıca bugün işlevini kaybetmiş

olan sokak çeşmeleri kullanılır hale getirilecek şekilde tamir edilmesi

düşünülmüştür.

Page 103: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

92

5. SONUÇ VE ÖNERİLER

Günümüzde sosyal, ekonomik, kültürel ve teknolojik gelişmelerle birlikte yaşam

biçimlerinin değişmesi insanların yeni mekanlar görme ve keşfetme duygularını

da giderek artırmaktadır. Farklı kültürleri ve farklı mekanları görmek artık daha

kolay ve ulaşılabilir duruma gelmiştir.

Uluslararası turizm piyasasında ve turist profilinde meydana gelen değişmeler,

dünya turizm pazarında yeni destinasyonların oluşmasına yol açmış, kişilerin

tercihlerinde kitle turizminden sürdürülebilir ve alternatif turizme doğru bir

yöneliş başlamıştır. Bu durum, ülkelerin turizm faaliyetlerini mevsimsel

olmaktan çıkarıp, tüm yıla yayma zorunluluklarını da beraberinde getirmiş, ürün

ve hizmet arzında farklılaşmaya ve çeşitlenmeye yol açmıştır (Gül ve ark. 2016).

Turizm adı altında yapılan ulusal ve uluslararası boyutta turistik hareketliliğin ve

çeşitliliğin sürekli artığı bilinen bir gerçektir. Özellikle kendine özgü doğal ve

kültürel değerlere sahip kıyı alanları en çok tercih edilen destinasyon alanlarıdır.

Ancak turizm adı altında yapılan söylem ve eylemler ne yazık ki turistik

mekanlarında olumsuz etkilenmesine yol açabilmektedir.

Polat ve Gül (2016) Entegre kıyı alanları yönetimi ve göllerin planlanması

aşağıdaki ilkeleri içermesi gerektiği ifade edilmiştir.

• Ekolojik ve doğal çevre kirletilmemeli,

• Kıyı kaynaklarının özellikleri göz önünde bulundurulmalı,

• Sürdürülebilir bir sosyo-ekonomik gelişme sağlanmalı,

• Belirlenen nitelikler ile birlikte koruma stratejileri belirlenmeli,

• Uzun vadede değişikliklere karşı uyarlanabilir bir dinamik yapı oluşturulmalı,

• Tüm paydaşlar için dengeli bir kullanım fırsatı sağlanmalı,

• Tüm kullanıcıların, özellikle de yerel halkın kıyı alanları içindeki sorunların

çözümüne katılımı sağlanmalı,

• Bölgedeki yerel sorunları çözmek için tüm kurum ve kuruluşlarla bir örgütsel

hareket hedeflenmeli

Page 104: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

93

• Yerel örgütler arasında entegrasyon ve koordinasyon sağlamak için bölgesel

örgüt yapısı hedeflenmeli,

• Sürdürülebilir bir yaklaşımla koruma - kullanım dengesi gözetilmelidir.

Isparta yöresinin Eğirdir merkezinde yer alan ve Göle doğru uzanan küçük bir

yarımada üzerindeki Canada ve Yeşilada önemli bir odak noktası (landmark) ve

en önemli destinasyon alanlarından biri sayılmaktadır. Bu adalar, gerek tarihi ve

kültürel değerler, göl ve dağ peyzajına sahip olması, sakin ve sessiz mekan olması

nedeniyle turizm yönünden büyük potansiyele sahiptir. Yeşilada ve Canada 1975

yılında Doğal Sit Alanı olarak ilan edilmiş ve koruma statüsü kazandırılmıştır. Ada

üzerinde taşınmaz Kültür Varlığı sayısı 11’ olup anıtsal yapıların( 5 adet) tescil

kararı verilmiştir.

Yeşilada ve Canada yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgulara göre;

Alanın en önemli güçlü yanları; Eğirdir’in tarihini ve Kültürünü yansıtan

mimari yapılarının olması, Gelen turistlerin konaklama yapabilecekleri

yerlerin olması, Doğal karakterini muhafaza etmesi, göl su sporları

potansiyeline sahip olması vb.

Alanın en önemli eksiklikleri, çevre kirliliği. düzensiz sokaklar, kıyı

şeridinin mekânsal peyzaj açısından düzensiz olması, araç ve yaya ulaşımı

ve otopark organizasyon yetersizliği, güvenlik eksikliği, restoranlardaki

fiyat yükseklikleri, gittikçe yok olma tehlikesinde olan tescilli konutların

oluşu, çeşme, wc, çöp kovası ve buna benzer kentsel donatıların

eksikliklerinin olduğu belirlenmiştir.

Alanın en önemli fırsatları; Eğirdir’in tarihi ipek yolu üzerinde yerleşiyor

olması, Koruma amaçlı planın yapılmış olması, Ulaşım yönünden Antalya

ve Isparta’ya yakın olması vb

Alanın en önemli tehditleri; Kıyı ve Gölü’nün çevre kirliliği, Dış

yatırımcıların mimari yapıları satın alma eğilimleri, Ziyaretçi taşıma

kapasitesinin üstünde olması, Koruma amaçlı planı kararlarının mevcut

koşullarla örtüşmemesi vb

Canada ve Yeşilada Eğirdir’in stratejik öneme sahip olup karar alma ve

uygulamada Kurumlar, yerel yönetimler ve yöre insanları arasında

Page 105: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

94

eşgüdüm ve iletişim eksikliği, kişisel çıkarın ön plana çıktığı kullanımlara

neden olduğu gözlenmektedir.

Yeşilada ve Canada’nın geleceğe yönelik sürdürülebilir turizm ve mekânsal

gelişiminin yapılabilmesi için Stratejik Eylem Programı kapsamında öneriler;

o Adaların koruma temelli yerel gelişme (sosyal, kültürel, çevresel, mekansal ve

ekonoik boyutta) modeli öngörülmelidir. Bu modelde katılımcılığı ön planda

tutarak sorunların çözümünde yerel yönetim ile yöre insanları arasında

uzlaşma sağlanmalıdır.

o Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın peyzaj mekân organizasyonun yapılmalı ve

geliştirilmelidir. Örneğin peyzaj tasarım uygulama projeleri yapılmalı,

Bisiklet parkurunun oluşturulmalı, Kentsel ve peyzaj donatı ve mobilyaların

yöre dokusuna uygun yeniden düzenlenmesi ve kullanılması sağlanmalıdır.

o Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın yapı mimarisi dokusu korunmalı iyileştirilmeli

ve geliştirilmelidir. Örneğin harabe halindeki yapıların öncelikli olarak

restore edilmesi ve işlevsellik kazandırılmalı, Mevcut yapıların dış cephe

görüntüsü iyileştirme çalışmalarına öncelik verilmelidir.

o Ada içerisinde yer alan tescillenmiş ya da tescillenmemiş geleneksel mimari

özelliklerini yansıtan konutların koruma anlayışına uygun olarak sadece

pansiyonculuk değil aynı zamanda turizm ve ticaret faaliyetlerine hizmet

verecek şekilde işlevsellik kazandırılmalıdır.

Adalarda ve Göl kıyı şeridindeki çevre kirliliği önlenmeli ve mevcut tahrip

edilmiş alanlar onarılmalıdır.

o Yeşilada ’da 11 adet Taşınmaz Kültür Varlığı ve 5 adet anıtsal yapının tescil

kararı bulunmaktadır. Yerleşmenin, kuzeyindeki anıtsal yapı Ayastefanos

Kilisesi, güneyindeki anıtsal yapı Yeşilada Hamam, batısındaki anıtsal yapı

Yeşilada Merkez Camii, mezarlık alanının kuzeybatı köşesinde

Şeyhmuslihiddin Türbesi ve sivil mimarlık örnekleri ayrıca Eflatun Dede

Türbesi ve Haziresi kullanım fonksiyonları değiştirilmeden korunmalıdır.

Turizm amaçlı tesis ve aktiviteler çeşitlendirilmeli ve organize edilmelidir.

Ulusal ve uluslararası platformlarda tanıtım yapılmalıdır.

Yerel yönetim, resmi kurum ve kuruluşlar, STK ve yöre insanları arasında

sinerji oluşturmak suretiyle ortak işbirliği ve koordinasyon sağlanmalıdır.

Page 106: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

95

Eğirdir merkezine sakin şehir (slowcity) turizm konsepti özelliği

kazandırılmalıdır. Cittaslow, 1999 yılında İtalya'da kurulmuş uluslararası bir

belediyeler birliğidir. Kelime kökeni İtalyanca "Citta (Şehir)" ve İngilizce

"Slow (Yavaş)" kelimelerinin birleşmesiyle türetilen Cittaslow "Sakin Şehir"

anlamında kullanılmaktadır. Yavaş Hareketi'nin bir parçası olarak ta

bilinmektedir. Bu bağlamda Eğirdir’in sakin şehir konseptine sahip olması

yörenin tanınması ve geliştirilmesi açısından çok yarar sağlayacaktır.

Sonuç olarak; Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın koruma ve kullanma dengesi

gözetilerek sürdürülebilir bir şekilde korunması, yaşatılması, geliştirilmesi ve

yönetilmesi temel stratejik hedef olarak dikkate alınmalıdır. Canada ve Yeşilada

doğal ve kültürel değeri tahrip edilmeden korunarak gelecek nesillere,

güzellikleri ile birlikte ulaştırılması gereken kültürel peyzaj mirasıdır. Bu nedenle

yapılacak her türlü çalışmalar, alanın sürdürülebilirliğinin sağlanması, koruma

kullanma dengesinin göz ardı edilmesi gerekliliği doğrultusunda yapılmalıdır.

Ziyaretçilerin tatmin düzeylerinin artırılması için de alanın ekolojik dengesini

dikkate alarak yapılması önemlilik arz etmektedir.

Page 107: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

96

KAYNAKÇA Akkaya, A., 1997. Eğirdir’de Kültür Değişimi. Etam Yayınları. 448 s. Eskişehir. Akten, S., Şahin, C., 2008. Eğirdir İlçe Merkezindeki Tarihi Ve Kültürel Yapı

Çevrelerinin Peyzaj Amaçlı Bitkisel Tasarımı Açısından İrdelenmesi. 3. Ulusal Turizm Sempozyumu 17-19 Ekim Eğirdir- Isparta 322-327s

Akten, S., Gül, A., Akten, M., 2009. The Approach of Visitors İmpact Management

in Participatory Management Planning of Protected Natürel Are as (Korunan Doğal Alanların Katılımcı Yönetim Planında Ziyaretçi Etki Yönetimi Yaklaşımı Modeli) İnternational Davraz Congress on Social And Economic İssues Shoping the Worl’s Future New Global Dialogue. 24-27 September, 2009. Isparta.

Alkan, Y., 2006. Erdemli Kente Mücavir Alanı İçinde Ekoloji Kapsamlı Alan

Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Adana.

Anonim, Dorwart, C.E., Leung, Y., Moore, R., 2004. Managing Visitors Perceptions.

National Recreationand Association. Anonim, 2013. Yeşilada ve Canada Koruma Amaçlı İmar Planı Plan Açıklama

Raporu. Anonim, 2016. 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri.

http://unesco.org.tr/dokumanlar/duyurular/skh.pdf, Erişim Tarihi:3.4.2016.

Anonymous, 2012. The Future We Want. United Nations Sustainable

Development Conference (Rio+20), June 20-22. http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/environment_energy/the_future_we_want_june_2012.html

Avcıkurt, C., Alpar, Ö., 2003. Turizmin Bölgesel Ekonomik Kalkınmadaki Rolü ve Eğirdir İlçesi Örneği, Türkiye’nin Alternatif Turizm Potansiyeli ve Güncel Sorunları Konferansı, 3-4 Mayıs 2003, Çankırı.

Balcı, D., 2002. Kentsel Kıyı Mekanı Düzenleme Sorunlarının Kadıköy-Kartal Sahi

Boyu Güzergahı Kıyı Kullanımı Örneklemesinde İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Üniversitesi. İstanbul.

Baran, N., 2015. Sürdürülebilir Turizm Planlaması ve Bölgesel Ekonomik

Kalkınma: GAP Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı. Gazi Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü.

Beceren. E., Durgun, A., 2008 ısparta ili turizm sektörüne yönelik stratejik

planlama süreci. 3. Ulusal Turizm Sempozyumu 17-19 Ekim Eğirdir- Isparta. 91-103s

Page 108: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

97

Breen, A., Rigby, D., 1994.Waterfrants; Cities Reclaim Their Edge. Mc Graw-Hill.

New York. Cessford, G., Muhar, A., 2003. Monitoring Options For Visitor Number İn National

Parks And Natural Areas, Journal For Natüre Conservation Curran. S., Kumar, A Lutz, W., Williams, M. 2002. İnteractions Beeween coastal

and recreation an natural area. Biological conservation 49(2), 141-154. Clay, G.R., ve Danial T.C., 2000. Scenic landscape assessment; The effects of land

management juristiction on public perpection of scenic beauty landscape urban planning. 49(1-2).

Çatal, S., 2010. Turizm Planlaması İçin Yeni Politikaların ve Stratejilerin

Geliştirilmesi, Eğirdir İlçesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, 155s, Isparta Floyd. M. F., Spengler, J.O., Maddoch, J. E., Gobster, P.H., Suau, L.L., 2008.

Enviromental And Social Correlates Of Physical Activity İn Neigborhood Parks; An Observational Stydy İn Tampa And Chicago. Leisure Sciences. 30.360-375.

Gül, A., Özaltın, O.,2007. Türkiye’de ki Korunan Doğal Alanlarda Ekoturizm Amaçlı

ekolojik planlama yaklaşımı. Antalya, Ekolojik Mimarlık ve Planlama Ulusal Sempozyumu (27-28 Nisan, 2007), Antalya Mimarlar Odası, 194-203.

Gül, A., Özaltın, O., 2008. Ekoturizm ve Isparta II., Gülçevrem Dergisi Isparta İl

Çevre ve Orman Müdürlüğü. (3),18-21s. Gül, A., Keleş, E., Uzun Ö.F. Türker, H.B. 2016. Davraz kayak merkezi’nin Isparta

kentine çok yönlü etkileri. International Winter Cities Symposium. 10-12 February 2016 S. 1216-1231.Erzurum. ISBN No: 978-975-442-811-7 http://wintercities2016.atauni.edu.tr/

Gülbahçe, Ö., 1996 boş zamanları değerlendirme alışkanlıkları. Yüksek Lisans

Tezi Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı. Erzurum.

Hall.,C. M., Lew, A., 1998. The geography of sustainable tourism development: an

introduction. In: Hall. C.M., Lew, A.A. (Eds.), Sustainable Tourism- A Global Perspective, 1-12p., London.

İncedayı, D.O., 2006. Kültür Politikası ve Kıyılar. Mimaris Dergisi. 16(19), 38-44. Kahraman. A., 2006. Isparta Eğirdir Yeşilada’nın İncelenmesi Günümüz

Koşullarında Değerlendirilmesi. Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi , 209s, İstanbul.

Page 109: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

98

Kaya, İ., 1997. Sürdürülebilir Turizm Kalkınması ve Ülkemiz Açısından bir

Değerlendirme” Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 178s. Balıkesir.

Kılıçarslan, Ç., 2006. İkinci Konutların Deniz Kıyılarına Etkisi. Süleyman Demirel

Üniversitesi Orman Fakültresi Dergisi, Seri;A1 147-156. Kozak, N., 2012. Genel Turizm Bilgisi. Anadolu Üniversitesi. Açık Öğretim

Fakültesi. Yayın No: 1443. Eskişehir. Kuvan, Y., 2002. Korunan Alan-Turizm İlişkilerine Yönelik Kavramsal İrdeleme.

First Tourism Congress of Mediterranean Countries Bildiriler Kitabı, April 17-21, 419-428s., Antalya.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2007. Türkiye Turizm Stratejisi (2023) Eylem Planı,

1-60s. Ankara. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve

İşletmeler Genel Müdürlüğü Görev Raporu. 4s., Isparta. Nayir, O., 2009. Isparta Yöresi Korunan Doğal Alanlarda, Ekoturizm Talep ve

Eğilimlerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Isparta.

Nepal, K. S., 2000. Tourism İn Protected Areas the Nepalese Himalaya, Annals Of

Tourism Research, 27(3): 661-681 Moreo, A., Amelung, B. 2009. Climate Change And Coastal And Marine Tourism;

Review and Analysis. Journal Of Coastal Research, 56, 1140-1144p Olalı, H., 1981. Turizm. Ankara Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Örücü, Ö. K..,2013. Kent ormanı Yönetim Planı, SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü,

Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi. 278s Isparta. Özyol, A., 2012. Gelecek kuşaklara karşı sorumluluk ve insanlığın ortak kalıtı.

Erişim Sitesi: www.bpw-turkey.org, Erişim Tarihi: 28.12.2013 Polat, A., T.,2008. Ekoturizm Karapınar ilçesi ve Yakın çevresi, S.Ü Teknik Bilimler

MYO Tasarım ve Basım Yayımcılık Atölyesi, Konya Polat, M., 2014. Isparta’da Turizm Altyapısı ve Medikal Turizmin Yapılabilirliği.

Yüksek Lisans Tezi. Isparta. Polat, E. ve Gül, A., 2016. Coastal Area Management and Planning of Lakes; The

Eğirdir Lake Sample. MACODESU 2015 Marine Coastal Development Sustainability. The 1st International Conference on Sea and Coastal Development in the frame of Sustainability. Full Text Book 18-20 September 2015, Karadeniz Technical University, s: 757-763. Trabzon-

Page 110: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

99

TURKEY.ISBN: 978-975-98008-0-2. Karadeniz Technical University Press Center, 2016

Polat, E. Tübitak-1001 Araştırma Projesi: Kentsel-Kırsal Bütünlüklü Bir Stratejik

Mekansal Planlama Modeli; Eğirdir Örneği Semenderoğlu. A., 1996. Çevre ve Rekreasyon Planlamasında Alaçatı-Ovacık

(Çeşme) Örneği. II. Ekolojı Çevre Dergisi 17. 9-14. Sertkaya, Ş., 2001. Bartın İli Kıyı Bölgesinin Turizm ve Rekreasyon Potansiyelinin

Saptanması ve Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma, A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Yayınlanmamış), Ankara.

Sesli, F.A., Aydınoğlu, A.Ç., Ve Akyol, N., 2003. Kıyı Alanlarının Yönetimi. TMMOB

Harita Ve Kadastro Mühendisleri Odası 9. Türkiye Harita Bilimsel Ve Teknik Kurultayı. Nisan, Ankara.

Turgut, T., 2012. Suya Dayalı Rekreasyon ve Antalya İlinde Suya Dayalı

Rekreasyon Alanında Faaliyet Gösteren İşletmelerin Profillerini Belirlemeye Yönelik Bir Uygulama. Antalya, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Anabilim Dalı

Türel, G.D., 1988. Ankara Kenti Yeşil Alanlarının Kullanım Etkinliklerinin

Bugünkü Durumu ve Yeterliliği İçin Alınması Gereken Önlemler. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktara Tezi, 202s, Ankara.

Uğurlu, A.,2005. Rekreasyonel Amaçlı Doğa Sporlarının Turizm’de Kullanılması

Antalya Köprülü Kanyon Rafting Uygulaması, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Anabili Dalı, 120s, Antalya

Ulusan, E., Gül, A. 2011. Lake water sports in sustainable tourism and Egirdir Lake

(Sürdürülebilir turizm kapsamında göl su sporları ve Eğirdir Gölü). I. Uluslararası IV Ulusal Eğirdir Turizm Sempozyumu ve Göller Bölgesi Değerleri Çalıştayı Turizmde Yeni Ufuklar Bildiriler Kitabı” 1-4 Aralık 2011. S. 515-524, Eğirdir Isparta. http://egirdirmyo.sdu.edu.tr/

Ulusan, E.,2013. Isparta Eğirdir Gölü Turizm Amaçlı Su Sporları Eylem Planı.

Süleymann Demirel Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Peyzaj

Mimarlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi Isparta.

UNEP ve WTO. 2005. Making Tourism More Sustainable: A Guide for Policy Makers, World Tourism Organization, 209 s

UNEP, ITC, 2012. (International Trade Centre) ve ICTSD (International Centre for Trade and Sustainable Development). Green Economy and Trade Opportunities. Draft for Comment, Tourism, 15 June 2012, 7 pp.

Page 111: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

100

Wetlands İnstitute, 2005. Barrier Beach Ecology Grades 5-12. Teache’s İnformation, Pre-Tripand Post- Trip Activites. Store Harbon. pp23.

Yakıt _., Devlet Arsiv Belgeleri Isıgında XIX : Asırda Egirdir’de Sosyo-Kültürel ve Ekonomik Yapı, 1. Egirdir Sempozyumu, 31 Agustos- 1 Eylül 2001,s.867-682 Yavuz, M.,2011. Afyonkarahisar – Sandıklı İlçesi Akdağ Tabiat Parkının

Ekoturizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi, Afyonkarahisar, Afyon Kocatepe Üniversitesi.

Yeni, E., Kuru, F.G., Gülnar, Ö., Örmeci, S., Özerhan, Y., Çokluk, E., Öselmiş, Ö., 2013.

Zonguldak Dağ Turizmi Gelişme Planı, Zonguldak: Orman ve Su İşleri Bakanlığı.

Yıldız. Z, 2007. Turizmin Bölgesel Kalkınmaya Sağladığı Katkılar ve Göller Bölgesi

Uygulaması. Doktora Tezi. Isparta.

Yiğitbaşı, S.S. Eğirdir Felekabad Tarihi. İstanbul. 119.

Page 112: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

101

EKLER

Ek A. Anketler 1. Yöre İnsanı Anket Formu 2. Ziyaretçi Anket Formu Ek B. Canada ve Yeşilada Sörvey Paftası Ek C. Canada ve Yeşilada Konsept Paftası

Page 113: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

102

EK-A1 Yöre Halkı Anket Formu

‘Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın Sürdürülebilir Turizm ve Mekânsal

Planlama Açısından İrdelenmesi’ Anket Çalışması

Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Fakültesi Peyzaj

Mimarlığı Ana Bilim Dalı “Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın Sürdürülebilir Turizm ve

Mekânsal Planlama Açısından İrdelenmesi” yüksek lisans tezi projelendirme

kapsamında sadece bilimsel amaçlı yapılmaktadır.

Yöre Halkına Yönelik Anket Formu.

1. Cinsiyet: □ Kadın □Erkek

2. Yaş grubu:□‹20 Yaş □21-40 □ 41-60 □ 61 ve üzeri

3. Meslek: □Öğrenci □Serbest meslek □Emekli □İşçi □Öğretmen

□Akademisyen □Doktor □Diğer…..

4. Gelir durumu: □‹1300 □1301-2500 □2501-4500 □4501-7000 □7001‹

5. Eğirdir yöresinde kaç yıldır yaşıyorsunuz?

□Doğduğumdan beri □1-5 yıldır □6-10 yıldır □11yıl ‹

6. Yörede geçim kaynağınız nedir?

□Tarımsal faaliyetler □Balıçılık□Memur □Serbest meslek □Diğer…….

7. Eğirdir yöresinde rekreatif ve turistik etkinliklerde bulunmak için

nerelere gidersiniz? (Birden fazla şık işaretlenebilir)

□Adalar □Kasnak Meşesi Ormanları □Yazılı Kanyon □Barla

□Altınkum Plajı □Davras Dağı □Kovada Gölü □Diğer…………

8. Rekreatif ve turistik amaçlı hangi etkinliklerde bulunuyorsunuz? (birden

fazla işaretlenebilir)

□Yüzme □Balık avlama □Kamp yapma □ Piknik yapma □Doğayı inceleme

□Tarihi yerleri inceleme □Trekking □Yamaç paraşütü □Resim yapma

□Diğer…..

9. Eğirdir yöresindeki turizm ve rekreasyonel alanların sürdürülebilir

olması için neler yapılmalıdır?(birden fazla işaretlenebilir)

□Yöre insanlarının turizm etkinlikleri konusunda bilgilendirilmesi

□Doğal su ve bitki örtüsünün korunması

□Turistlerin memnuniyet ve tatmin düzeyinin artırılması

Page 114: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

103

□Alanda çok yönlü doğa turizminin artırılması

□Tarihi değerlerin korunarak restore edilmesi

10.Eğirdir ‘in turizm potansiyelini artırmak amacıyla ne

yapılabilir?(birden fazla işaretlenebilir)

□Mevcut tarihi ve kültürel değerlerin restore edilmeli

□Reklam ve tanıtım çalışmalarına önem verilmeli

□Rekreasyon ve turistik alanlarda düzenlemeler yapılmalı

□Mevcut doğal alan turizm ile ilişkilendirilmeli

□Yeni doğal alanların turizme kazandırılmalı

Aşağıdaki soruları; (1.Katılıyorum, 2. Kesinlikle Katılıyorum, 3.Kararsızım,

4. Katılmıyorum 5.Kesinlikle Katılmıyorum) şeklinde cevaplayınız.

11. Canada ve Yeşilada’nın turizm alanlarında gözlemlediğiniz olumlu yönleri nelerdir?

1 2 3 4 5

Eğirdir’in tarihini ve Kültürünü yansıtan mimari yapılarının olması

Gelen turistlerin konaklama yapabilecekleri yerlerin olması

Doğal karakterini muhafaza etmiş olması Su sporları potansiyeline sahip olması Rekreatif etkinlik potansiyelinin olması Göl ve dağ peyzaj özelliklerine sahip olması Göl kıyısına yakın yerleşim ve turizm alanlarının bulunması

12. Canada ve Yeşilada’nın turizm ve rekreasyon alanlarında gözlemlediğiniz sorunlar nelerdir?

1 2 3 4 5

Adalardamevcut mimari yapıların bakımsız olmaları ve görsel kirliliğe yol açması

Adanın kıyı şeridinin mekânsal peyzaj açısından düzensiz olması

Araç ve yaya ulaşımının yetersizliği Görsel olarak düzenlenmemiş sokaklarının olması Mevcut konaklama tesislerinin yetersiz olması Günübirlik rekreasyon ve turizm alanlarında, wc, çocuk oyun alanı, oturma donatıları gibi elemanların yetersizliği

Alanda çevre kirliliği ve güvenlik eksikliğinin olması Alandaki otopark sıkıntısının olması Mevcut restorasyonlarda fiyat yüksekliği ve servis hizmetinin yetersizliği

Page 115: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

104

13. Canada ve Yeşilada’nın olası tehditler nelerdir? 1 2 3 4 5 Kıyı ve Gölü’nün çevre kirliliği Dış yatırımcıların mimari yapıları satın alma eğilimleri Ziyertçi taşıma kapasitesinin üstünde olması Koruma amaçlı planı kararlarıın mevcut koşullarla örtüşmemesi

Mevcut yol üzerinde küçük kanal olması nedeniyle göl su akışını olumsuz etkilmesi

Piknik amaçlı kullanıcıların rekreatif taleplerinin artması

14. Canada ve Yeşilada’da olası fırsatlar nelerdir? 1 2 3 4 5 Eğirdir’in tarihi ipek yolu üzerinde yerleşiyor olması Koruma amaçlı planın yapılmış olması Dağcılık sporlarının yapılması için elverişli doğal alanlarının bulunması

Ulaşım yönünden Antalya ve Isparta’ya yakın olması Su sporları potansiyeline sahip olması

KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ…

Page 116: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

105

EK-A2. Ziyaretçi Anket Formu

‘Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın Sürdürülebilir Turizm ve Mekânsal

Planlama Açısından İrdelenmesi’ Anket Çalışması

Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Fakültesi Peyzaj

Mimarlığı Ana Bilim Dalı “Eğirdir Canada ve Yeşilada’nın Sürdürülebilir Turizm ve

Mekânsal Planlama Açısından İrdelenmesi” yüksek lisans tezi projelendirme

kapsamında sadece bilimsel amaçlı yapılmaktadır.

Ziyaretçi Anket Formu.

1. Cinsiyet: □ Kadın □Erkek

2. Yaş grubu: □ ‹ 20 Yaş □21-40 □ 41-60 □ 61 ve üzeri

3. Meslek: □Öğrenci □Serbest meslek □Emekli □İşçi □Öğretmen

□Akademisyen □Doktor □Diğer…..

4. Gelir durumu: □‹1300 □1301-2500 □2501-4500 □4501-7000 □7001‹

5. Rekreatif ve turistik etkinliklerde bulunmak için nereleri tercih

edersiniz?

□Göl kıyısı □Deniz kenarı □Yayla □Kırsal alanlar □Dağlık arazi

□Ormanlık alanlar □Dere ve ırmak kenarı □Kent merkezi ve çevresi

□Hayvanat bahçesi □Diğer…………………………

6. Eğirdir yöresinde rekreatif ve turistik etkinliklerde bulunmak için

nerelere gidersiniz? (Birden fazla şık işaretlenebilir)

□Yeşiladave Canada □Kasnak Meşesi Ormanları □Yazılı Kanyon □Barla

□Akpınar Köyü □Altınkum Plajı □Davras Dağı □Kovada Gölü

7. Eğirdir ilçesinde hangi rekreatif ve turistik etkinliklerde

bulunuyorsunuz? (Birden fazla seçeneği işaretleyebilirsiniz)

□Balık avlama □Doğayı İnceleme □Kamp yapma □Fotoğraf çekme

□Piknik yapma □Doğa yürüyüşü □Su sporları □Yamaç paraşütü

□Diğer………………..

8. Eğirdir, Yeşilada ve Canada’ya hangi amaçla geliyorsunuz?

□İş □Gezi □Tatil □Ziyaret □Eğlenme □Dinlenme □Piknik yapma □Yemek yeme

□Diğer………

Page 117: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

106

9. Canada ve Yeşilada’ya hangi sıklıkla gelirsiniz?

□Haftada bir □2 haftada bir □Ayda bir □3 ayda bir □ 6 ayda bir □Yılda

bir

10. Eğirdir’e hangi aylarda gelmeyi tercih ediyorsunuz?

□Ocak □Şubat □Mart □Nisan □Mayıs □Haziran □Temmuz □Ağustos □Eylül

□Ekim □Kasım □Aralık

11. Eğirdir’de kalış süreniz ne kadardır?

□Yarım gün □1gün □1-5 gün arası □1 hafta □Diğer………

12. Eğirdir, Yeşiladave Canada’ya hangi ulaşım aracı ile geliyorsunuz?

□Özel araba □Otobüs veya dolmuş □Motosiklet □Bisiklet □Yaya □Diğer……

13. Eğirdir’de konaklama yapıyor musunuz?

□Hayır □Evet (Evet ise: □Otel □Pansiyon □Çadır □Karavan □Diğer………..)

14. Canada ve Yeşilada’ya Tekrar gelir misiniz?

□Evet □Hayır (nedeni………………………………….)

15. Canada ve Yeşilada’da gezmiş olduğunuz yerlerin en çok hangi özelliğini

beğendiniz?

□Tarihi değerlerini □Geleneksel mimari □Dinsel değerler □Festival ve

şenlikleri

16. Eğirdir ‘in turizm potansiyelini artırmak amacıyla ne yapılabilir?

(birden fazla işaretlenebilir)

□Mevcut tarihi ve kültürel değerlerin restore edilmeli

□Reklam ve tanıtım çalışmalarına önem verilmeli

□Rekreasyon ve turistik alanlarda düzenlemeler yapılmalı

□Mevcut doğal alan turizm ile ilişkilendirilmeli

□Yeni doğal alanların turizme kazandırılmalı

Aşağıdaki soruları; (1.Katılıyorum, 2. Kesinlikle Katılıyorum, 3.Kararsızım,

4. Katılmıyorum 5.Kesinlikle Katılmıyorum) şeklinde cevaplayınız.

Page 118: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

107

17. Canada ve Yeşilada’nın turizm alanlarında gözlemlediğiniz olumlu yönleri nelerdir?

1 2 3 4 5

Eğirdir’in tarihini ve Kültürünü yansıtan mimari yapılarının olması

Gelen turistlerin konaklama yapabilecekleri yerlerin olması Doğal karakterini muhafaza etmiş olması Su sporları potansiyeline sahip olması Rekreatif etkinlik potansiyelinin olması Göl ve dağ peyzaj özelliklerine sahip olması Göl kıyısına yakın yerleşim ve turizm alanlarının bulunması

18. Canada ve Yeşilada’nın turizm ve rekreasyon alanlarında gözlemlediğiniz sorunlar nelerdir?

1 2 3 4 5

Adalardamevcut mimari yapıların bakımsız olmaları ve görsel kirliliğe yol açması

Adanın kıyı şeridinin mekânsal peyzaj açısından düzensiz olması Araç ve yaya ulaşımının yetersizliği Görsel olarak düzenlenmemiş sokaklarının olması Mevcut konaklama tesislerinin yetersiz olması Günübirlik rekreasyon ve turizm alanlarında, wc, çocuk oyun alanı, oturma donatıları gibi elemanların yetersizliği

Alanda çevre kirliliği ve güvenlik eksikliğinin olması Alandaki otopark sıkıntısının olması Mevcut restorasyonlarda fiyat yüksekliği ve servis hizmetinin yetersizliği

19. Can ve Yeşilada’nın olası tehditler nelerdir? 1 2 3 4 5 Kıyı ve Gölü’nün çevre kirliliği Dış yatırımcıların mimari yapıları satın alma eğilimleri Ziyertçi taşıma kapasitesinin üstünde olması Koruma amaçlı planı kararlarıın mevcut koşullarla örtüşmemesi Mevcut yol üzerinde küçük kanal olması nedeniyle göl su akışını olumsuz etkilmesi

Piknik amaçlı kullanıcıların rekreatif taleplerinin artması

20. Canada ve Yeşilada’da olası fırsatlar nelerdir? 1 2 3 4 5 Eğirdir’in tarihi ipek yolu üzerinde yerleşiyor olması Koruma amaçlı planın yapılmış olması Dağcılık sporlarının yapılması için elverişli doğal alanlarının bulunması

Ulaşım yönünden Antalya ve Isparta’ya yakın olması Su sporları potansiyeline sahip olması

KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ…

Page 119: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

108

Ek B. Canada ve Yeşilada Sörvey Paftası

Page 120: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

109

Ek C. Canada ve Yeşilada Konsept Paftası

Page 121: EĞİRDİR CANADA VE YEŞİLADA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR …tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF03436.pdf · Mevcut durum analizi için GZFT (SWOT) analizi, talep ve önerilerin belirlenmesi

110

ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı : Seriyye REHİMBEYLİ Doğum Yeri ve Yılı : Azerbaycan/Bakü 27.03.1993 Medeni Hali : Bekar Yabancı Dili : İngilizce, Rusça, Azerice E-posta : [email protected] Eğitim Durumu Lise : Türk Dünyası Bakü Atatürk Lisesi, 2010. Lisans : Süleyman Demirel Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, 2014. Mesleki Deneyim Ekovizyon Peyzaj/ Antalya (Staj), 2012. Süleyman Demirel Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, 2013.

Taranmış

Fotoğraf

(3.5cm x 3cm)