56
ÊŤ.ÊÒà ⌫⌫ ⌫ ISSN 1513-3591

ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

ÊŤ.ÊÒÃ⌫⌫ ⌫

ISSN 1513-3591

Page 2: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

2

กองบรรณาธการทปรกษา

อำพน กตตอำพน เลขาธการคณะรฐมนตรวชย วทวสการเวช รองเลขาธการคณะรฐมนตรโกศล วชตธนาฤกษ รองเลขาธการคณะรฐมนตรธวชชย สวสดสาล รองเลขาธการคณะรฐมนตร

บรรณาธการสบพน วนวสทธ รองเลขาธการคณะรฐมนตร

ผชวยบรรณาธการกญชล จำนงควงศ, จอมขวญ พลรกษ, จตตา กตตเสถยรนนท,จฑามาศ โพธศร, ชนธญ แสงพม, ทศนศภางค ทยประสทธพร,

ธนภทร ตนแขมรตน, นวลสวาท โฆศรนนท, นนทนภส สงวรประเสรฐ,บษกร หวงวไล, ปญญาพล ศรแสงแกว, ปราณ สาสนธรรมบท,พงษเทพ พวงเสมา, วนนภศ จารสมบต, สมจตร รปเหมาะ,

สมชาย พฤฒกลป, สมโภชน ราชแพทยาคม, สมศร นาคจำรสศร,สกญญา ถรสตยาพทกษ, สภาพร กตตเดโช, สภาวด เลศสถตย,อธนพ ปญจภกด, อมรภทร พงษพนธ, อมราลกษณ รกษวงศ,อรณรศม บวชมสข, อลสา มาฬมงคล, ออนฟา เวชชาชวะ

ฝายประสานงานกานตพชชา ปนแกว, จตตา กตตเสถยรนนท, ภวงทอง สวรรณรตน

ฝายพสจนอกษรวบลยลกษม มชย, สรพร เลศธรรมเทว

ฝายประชาสมพนธสภาวด แกวประดบฝายจดการทวไป

กานตพชชา ปนแกว, เขมจรา ขนแกว, ภทรพล ตโมหรณวงค, ดวงกมลธงสเหลอง, ธญมน สนสำอาง, รงทวา ศรสภา, วชร สงหราช, สมภพ กลนหอม

พมพทสำนกพมพคณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา

ถนนสามเสน กรงเทพฯ 10300 โทร. 0-2243-0611-3

บทความ/ขอความ หรอความเหนใด ๆ ทปรากฎใน “สลค.สาร”เปนความคดเหนสวนตวของผเขยน ซงสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร

และกองบรรณาธการไมจำเปนตองเหนพองดวย

พระปยมหาราช 3

จดเรมตน “การตงโตะประชมคณะรฐมนตร” 12ในสมยรชกาลท 5การมอบนโยบายในการปฏบตหนาทของ 18ผประสานงานคณะรฐมนตรและรฐสภา (ปคร.)

คน สลค. ถาม 27ดร.อำพน กตตอำพน เลขาธการคณะรฐมนตรคนใหม

ปดฝนมต ครม. : จาก “เปดทองหลงพระ” ส 33“มลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร”

รไวใชวา...? : “นายอนทรผปดทองหลงพระ”เขาคอใครหนอ? 37

สรปผลการตดสนใจของคณะรฐมนตรทสำคญ 38

รรอบโลก : กระบวนการตดสนใจของคณะรฐมนตร 42ประเทศสงคโปร

เรองสำคญทประกาศในราชกจจานเบกษา 46

มมความเหน : ความคดไรขดจำกด ปฏวตความคด 48เพอพลกโฉมองคกร

ร รก ภาษาไทย : กราบ ไหว 49

ทองถนควรร : การออกใบรบแจงสถานทพกทไมเปนโรงแรม 50ตามพระราชบญญตโรงแรม พ.ศ. 2547

นวตกรรมรอบโลก : เตาไฟฟาอเนกประสงค 53

หงหนงสอ : ศาสตรแหงความงาย : Simple-ology 54

ไปไหนไปกน : อทยานแหงชาตเขาสามรอยยอด 55

แสงสองปญญา 56 ⌫⌫ ⌫

ÊŤ.ÊŤ.ÊŤ.ÊŤ.ÊŤ.ãÊÊÐÍÒ´ãÊÊÐÍÒ´ãÊÊÐÍÒ´ãÊÊÐÍÒ´ãÊÊÐÍÒ´

ในอภลกขตสมยคลายวนสวรรคตของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอย หว ครบ 100 ปวนท 23 ตลาคม 2553 น สลค.สาร ขอนำเสนอบทความเรอง “พระปยมหาราช” เพอนอมรำลกถงพระมหากรณาธคณทพระองคทานไดทรงปฏบตพระราชกรณยกจเพอประโยชนสขแกพสกนกรชาวไทยนานปการ และในโอกาสเดยวกนนไดนำคำบรรยายของศาสตราจารย ดร.วษณ เครองาม เกยวกบการประชมคณะรฐมนตร ซงมขนครงแรกในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวมาเพอเผยแพรดวย

ตงแตวนท 1 ตลาคม 2553 เปนตนมา สลค. ม ดร.อำพน กตตอำพน เลขาธการคณะรฐมนตรคนใหมมาปฏบตหนาท สลค.สาร ฉบบน จงขอนำเรอง “คน สลค. ถาม ดร.อำพน กตตอำพน เลขาธการคณะรฐมนตรคนใหม”ซงมแนวคดในการทำงานทนาสนใจและเปนประโยชนตอการปฏบตงานมานำเสนอแกเพอนขาราชการ

ขอคยดวย

Page 3: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 3

กบ

อาลกษณหญง

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวเปนพระราชโอรสในพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4 และสมเดจพระเทพศรนทราบรมราชน เสดจพระราชสมภพเมอวนท 20 กนยายน 2396 พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว สมเดจพระบรมราชชนกทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ สถาปนาขนเปนพระเจาลกยาเธอ เจาฟา และพระราชทานพระนามวา “จฬาลงกรณ” ทรงไดรบการสถาปนาขนเปนสมเดจพระเจาลกยาเธอเจาฟาจฬาลงกรณ และทรงกรมเปนกรมหมนพฆเณศวรสรสงกาศ เมอ พ.ศ. 2404 ตอมาทรงเลอนขนเปนกรมขนพนตประชานาถ เมอ พ.ศ. 2410 เสดจเถลงถวลยราชสมบตสบตอจากสมเดจพระบรมราชชนก เมอวนท 1 ตลาคม 2411มพระปรมาภไธยวา “พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาจฬาลงกรณ บดนทรเทพยมหามงกฎ บรษรตนราชรววงษ วรตพงษบรพตรวรขตยราชนกโรดม จาตรนตบรมมหาจกรพรรดราชสงกาศ บรมธรรมกมหาราชาธราช บรมนารถบพตร พระจลจอมเกลาเจาอยหว”ทรงรบเครองบรมขตตยราชอสรยยศพรอมสปตปฎลเศวตฉตรในการทรงประกอบพระราชพธบรมราชาภเษกครงแรก ณ หมพระมหามณเฑยรในพระบรมมหาราชวง เมอวนท 11 พฤศจกายน 2411 ตอมาทรงรบเครองบรมขตตยราชอสรยยศพรอมนพปฎลมหาเศวตฉตร ในการทรงประกอบพระราชพธบรมราชาภเษกและเฉลมพระราชมณเฑยรตามโบราณราชประเพณ ณ หมพระมหามณเฑยรในพระบรมมหาราชวงเมอวนท 16 พฤศจกายน 2416

Page 4: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

4

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาจฬาลงกรณพระจลจอมเกลาเจาอยหว มพระขนษฐาและพระอนชารวมสมเดจพระบรมราชชนน 3 พระองค คอ

1. สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟาจนทรมณฑลโสภณภควด กรมหลวงวสทธกษตรย

2. สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟาจาตรนตรศมกรมพระจกรพรรดพงศ (ตนราชสกล จกรพนธ)

3. จอมพล สมเดจพระราชปตลาบรมพงศาภมขเจาฟาภาณรงสสวางวงศ กรมพระยาภาณพนธวงศวรเดช(ตนราชสกล ภาณพนธ)

เมอยงทรงพระเยาว ทรงศกษาในสำนกพระเจาบรมวงศเธอ พระองคเจาบตร กรมหลวงวรเสรฐสดาพระเจาลกเธอในรชกาลท 3 ขตตยราชนารผ ทรงรอบร ดานอกษรศาสตรและโบราณราชประเพณ นอกจากน ไดทรงศกษาวชาการหลาย ๆ ดานสำหรบบรมราชกมารอาท ภาษามคธ การยงปนไฟ วชาคชกรรม ไดทรงศกษาภาษาองกฤษกบนางแอนนา เลยวโนเวนส หมอจนดเลและนายแปตเตอรสน รวมทงไดทรงศกษาดวยพระองคเองจนทรงมความรดานภาษาองกฤษอยางแตกฉาน สวนทางดานรฐศาสตร ราชประเพณ และโบราณคด ทรงไดรบการถายทอดและฝกสอนจากพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวสมเดจพระบรมราชชนก พระองคไดทรงผนวชเปนสามเณรเมอ พ.ศ. 2409 หลงจากทรงลาผนวชสมเดจพระบรมราชชนกไดทรงกวดขนดแลและสงสอนเรองราชการแผนดนมากขน

โดยไดมพระบรมราโชวาทและพระบรมราชาธบายในเรองราชการและราชประเพณตาง ๆ อยเสมอ เมอทรงเลอนขนเปนกรมขนพนตประชานาถไดทรงรบหนาทบงคบบญชา กรมมหาดเลก กรมทหารบกวงหนา กรมลอมพระราชวง และกรมพระคลงมหาสมบต และเมอสมเดจพระบรมราชชนกเสดจสวรรคต ไดเสดจเถลงถวลยราชสมบตสบแทนโดยมพระราชพธบรมราชาภเษกครงแรกเมอวนท 11 พฤศจกายน 2411 เนองจากขณะนนยงไมทรงบรรลพระราชนตภาวะ สมเดจเจาพระยาบรมมหาศรสรยวงศ (ชวง บนนาค) ขณะมบรรดาศกดเปนเจาพระยาศรสรยวงศ ทำหนาทเปนผสำเรจราชการแผนดน เมอทรงบรรลพระราชนตภาวะแลว จงมพระราชพธบรมราชาภเษกอกครงหนงเมอวนท 16 พฤศจกายน 2416

นบจากททรงครองสรราชสมบตเปนพระมหากษตรยรชกาลท 5 แหงพระบรมราชจกรวงศ ไดทรงอทศพระองคบำเพญพระราชกรณยกจตาง ๆ อนกอใหเกดคณประโยชนแกประเทศชาตเปนอเนกประการ ทรงศกษาการบรหารราชการแผนดนและเสดจประพาสตางประเทศทงในเอเชยและยโรปเพอนำความเจรญกาวหนามาปรบปรงประเทศ ซงนบเปนครงแรกในประวตศาสตรของชาตไทยทพระมหากษตรยไดเสดจพระราชดำเนนออกไปยงประเทศทหางไกลในอกซกโลกหนง เพอใหไดเหนความกาวหนาของประเทศมหาอำนาจอน ๆในทกสาขาของความเจรญ เพอนำเอาความเจรญเหลานนกลบมาปรบปรงบานเมอง

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงเปลยนแปลงปรบปรงพฒนาประเทศแบบแผนการปกครองและระเบยบบรหารราชการแผนดนเกอบทกดานทกสาขา ไมวาจะเปนดานปกครองสวนกลางหรอสวนภมภาค ดานกฎหมายและการศาล การภาษอากรและการคลง การทหาร กจการสาธารณปโภค และดานอน ๆ อาท การปรบปรงพฒนาแบบแผนประเพณทางสงคมบางประการ เพอใหเหมาะสมสอดคลองกบสภาวการณทแปรเปลยนไปทงภายในและภายนอกประเทศ โดยมพระบรมราโชบายหลกเปนแนวเดยวกบพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว คอ เพอความมนคง ความอยรอดของราชอาณาจกรทกำลงเผชญกบการขยายอทธพลของจกรวรรดนยมตะวนตกเวลานน เพอความเจรญทดเทยมกบอารยประเทศและเพอความผาสกของอาณาประชาราษฎร โดยมพระราชกรณยกจทสำคญ ๆ ในแตละดานโดยสงเขปดงตอไปน

Page 5: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 5

ดานการปกครองและการบรหารราชการแผนดน

ดานเศรษฐกจและการคลง

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจ าอย ห วทรงจดระเบยบเศรษฐกจในรปแบบใหม โดยมการปรบปรงการเกบภาษอากรใหรดกมยงขนใน พ.ศ. 2416 โปรดเกลาฯ ใหต ง หอรษฎากรพพฒน เพ อเกบรายไดของแผนดนมารวมไวแหงเดยวกน ซ งตอมายกฐานะข นเปนกระทรวงพระคลงมหาสมบต

ใน พ.ศ. 2439 โปรดเกลาฯ ใหมการจดทำงบประมาณแผนดนขนเปนครงแรก แยกเงนแผนดนและเงนสวนพระองคออกจากกนโดยเดดขาดมการทำสนธสญญาทางพระราชไมตรระหวางประเทศ โปรดเกลาฯ ใหยกเลกเงนเฟอง เสยว อฐ และโสฬสแลวเปลยนมาใชอตราทศนยมแทนไดมการจดต งธนาคารข นเปนคร งแรก คอ สยามกมมาจล (ธนาคารไทยพาณชยในปจจบน) ไดทรงปรบปรงเศรษฐกจในดานตาง ๆ จนทำใหประเทศมรายไดมากขนสามารถนำมาใชจายในการพฒนาประเทศ

เงนในสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงเปนนกปกครองททรงพระปรชาสามารถยง ทรงผสมผสานการปกครองของไทยตามแบบประเพณโบราณกบการปกครองของตางประเทศ แลวทรงปรบเปล ยนรปแบบการปกครองตามสถานการณและความเหมาะสม โดยทรงต งสภาทปรกษาราชการแผนดน (Council of State) ขนเมอ พ.ศ. 2417และตงสภาองคมนตร (Privy Council) ตามลำดบ

ใน พ.ศ. 2431 ไดทรงดำเนนการปรบปรงระเบยบบรหารราชการแผนดนคร งใหญ โดยนำแบบแผนของชาตยโรปมาปรบใชกบของไทย เรมดวยการกำหนดคณะเสนาบดขนจากเดมทมอย 6 กระทรวงใหเปน 12 กระทรวง แตยงคงเรยก “กรม” (รวมทงกรมมรธาธร) รวมกนเขาเปนเสนาบดและประชมปรกษาหารอขอราชการตาง ๆ เปนประจำโดยพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเสดจฯ ไปประทบเปนประธานในทประชมณ พระท น งวมานเมฆซ งเปนแบบอยางของการประชมคณะรฐมนตรในเวลาตอมา

สวนราชการสวนภมภาคโปรดเกลาฯ ใหจดตงมณฑลเทศาภบาลเปนคร งแรกเม อ พ.ศ. 2437 โดยทยอยต งปละ 3-4 มณฑล และตอมาทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหแบงมณฑลออกเปนเมอง อำเภอตำบล และหมบาน อยในความดแลของกระทรวงมหาดไทย นอกจากนโปรดเกลาฯ ใหจดตงสขาภบาลหวเมอง ยกเลกการปกครองระบบ “กนเมอง”ใหเจาหนาทฝายปกครองรบพระราชทานเงนเดอนประจำและมการแตงตงเจาเมองโดยยดถอความรความสามารถแทนการสบสายโลหต

Page 6: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

6

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงปรบปรงกฎหมายและการศาลของประเทศใหทนสมยเพอแกไขสนธสญญาตาง ๆทไทยเสยเปรยบตางประเทศ ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ สถาปนากระทรวงยตธรรมเมอ พ.ศ. 2434 ตอมาโปรดเกลาฯ ใหจดตงศาลโปรสภา(ศาลแขวงในปจจบน) และจดตงศาลหวเมองโดยเรมทมณฑลกรงเกาเปนแหงแรกใน พ.ศ. 2439 ตอมาเมอ พ.ศ. 2451 โปรดเกลาฯใหตราพระธรรมนญศาลยตธรรมขน นอกจากน ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหชำระพระราชกำหนดกฎหมายตลอดจนการตราประมวลกฎหมายขนใหมใน พ.ศ. 2451 มการประกาศใชกฎหมายลกษณะอาญา ร.ศ. 127 เปนฉบบแรก ทรงสถาปนาโรงเรยนกฎหมาย และทรงสงนกเรยนไทยในทวปยโรปเพอกลบมาพฒนาปรบปรงระบบการศาลและระบบกฎหมายไทยในเวลาตอมา

ดานการตางประเทศ

ดานกฎหมายและการศาล

ทรงประกอบพระราชพธเปดศาลสถตยตธรรม การพจารณาพพากษาคดตาง ๆ ในสมยรชกาลท 5

เสดจขนจากเรอซกซนประพาสเมองปอรตเสด รมฝงของสเอชเมอวนท 21 เมษายน พ.ศ. 2450

ทรงฉายภาพรวมกบประธานาธบดฝรงเศส

ในรชสมยของพระองคเปนชวงเวลาทมหาอำนาจตะวนตกขยายอำนาจทางดานการคาและการเมองในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต พระองคจำเปนตองใชวเทโศบายในการทำสนธสญญากบประเทศตะวนตกดวยการยอมเสยดนแดนบางสวนเพอแลกกบเอกราชดงเชนเหตการณ ร.ศ. 112 เมอไทยเกดกรณพพาทกบฝรงเศส ทรงเลงเหนความสำคญของการเจร ญพระราชไมตรกบนานาประเทศท วโลกจ งม การแต งต งอ ครราชท ตไปประจำต างประเทศเป นคร งแรกใน พ.ศ. 2424 พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวไดเสดจประพาสประเทศตาง ๆ โดยเฉพาะการเสดจประพาสยโรปใน พ.ศ. 2440และ พ.ศ. 2450 ซงเปนเหตการณสำคญทางประวตศาสตรของไทยรวมถงประวตศาสตรความสมพนธทางการทตของไทยกบหลายประเทศในยโรปและรสเซย เนองจากไดสะทอนวเทโศบายดานการตางประเทศของพระองคทนำพาประเทศไทยซงในขณะนนเปนเพยงรฐกนชนเลก ๆในเอเชยตะวนออกเฉยงใตของมหาอำนาจในยโรป ใหรอดพนจากการถกกลนเปนเมองข น ในขณะเดยวกนยงเปนจดเร มตนของการนำความร และวทยาการตาง ๆ จากประเทศดงกลาว มาเปนแนวทางในการพฒนาประเทศใหทดเทยมอารยประเทศ ตลอดจนเปนรากฐานความสมพนธทแนนแฟนกบหลายประเทศในยโรปสบมาถงปจจบน

Page 7: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 7

ดานการทหารและการปองกนประเทศ

หลงจากเสด จพระราชดำเน นกล บจากส งคโปร และปตตาเวย ใน พ.ศ. 2415 ทรงนำแบบอยางการทหารทชาวยโรปวางรปแบบไวในประเทศเหลาน นมาปรบปรงใหเหมาะสมใชกบประเทศไทย เชน การจดแบงทหารบกและทหารเร อในกองทพปรบปรงอาวธยทโธปกรณในกองทพ ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯใหรวมการบงคบบญชาทหารบก ทหารเรอ เปนกรมยทธนาธการซงเปนกระทรวงกลาโหมในเวลาตอมา ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯใหตราพระราชบญญตลกษณะเกณฑทหารข น เม อ พ.ศ. 2448มการจดตงกรมเสนาธการทหารบกเปนครงแรก พระราชทานกำเนดโรงเรยนนายรอยทหารบก และโรงเรยนนายเรอ การจดซ อและสรางเรอรบ และทรงสงพระราชโอรสไปศกษาวชาทหาร ณ ทวปยโรป

เสดจพระราชดำเนนตรวจแถวทหารดบเพลง กรงเบอรลน ประเทศเยอรมนเมอวนท 27 สงหาคม พ.ศ. 2440

การฝกประลองยทธของเหลาทหารบกทสนามหนองบวจงหวดนครราชสมา เมอ ร.ศ. 126 (พ.ศ. 2450)

กรมทหารปนใหญ และกรมทหารมาท 5เตรยมไปถวายตวทสนามหนองบว เมอ ร.ศ. 119 (พ.ศ. 2443)

ดานการศกษา

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวมพระราชประสงคใหพสกนกรทงปวงมความรเพอพฒนาตนเองและบานเมอง และทรงตระหนกถงสทธและโอกาสทางการศกษาของพสกนกรใหเทาเทยมเสมอกน จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหจดต งโรงเร ยนหลวงแหงแรกขนในพระบรมมหาราชวงเมอ พ.ศ. 2414 และใหขยายออกไปสประชาชน โดยทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหต งโรงเร ยนหลวงสำหรบราษฎรเปนแหงแรกท วดมหรรณพาราม เม อ พ.ศ. 2427ตลอดรชสมยของพระองคมการจดตงโรงเรยนขนเปนจำนวนมากทงโรงเรยนหลวง โรงเรยนราษฎร โรงเรยนสตร โรงเรยนฝกหดครเปนตน นอกจากน ยงทรงรเรมการจดตงหอพระสมด พพธภณฑสถานและโบราณคดสโมสร

โรงเรยนวดมหรรณพาราม

Page 8: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

8

การศาสนา

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงเปนเอกอคร-ศาสนปถมภทกศาสนา ใน พ.ศ. 2431 โปรดเกลาฯ ใหมการสงคายนาและจดพมพพระไตรปฎกฉบบภาษาไทยเปนครงแรกแลวใหแจกจายไปตามพระอารามและหองสมดตาง ๆ ใน พ.ศ. 2445 โปรดเกลาฯใหตราพระราชบญญตปกครองคณะสงฆเปนฉบบแรก ทรงสถาปนามหาจฬาลงกรณราชวทยาลยทวดมหาธาต สำหรบพระสงฆฝายมหานกายและมหามกฎราชวทยาลย ทวดบวรนเวศ สำหรบพระสงฆฝายธรรมโปรดเกลาฯ ใหสรางวดตาง ๆ เชน สรางวดราชบพธ เปนวดประจำรชกาลวดเทพศรนทราวาส วดเบญจมบพตร รวมทงการบรณปฎสงขรณวดสำคญตาง ๆ ทวพระราชอาณาจกร

วดราชบพธสถตมหาสมารามราชวรวหาร

ประเพณและวฒนธรรม

ทรงเลกประเพณการมพระมหาอปราชหรอตำแหนงกรมพระราชวงบวรสถานมงคล ทรงตงตำแหนงสมเดจพระบรมโอรสาธราชสยามมกฎราชกมาร ขนแทน และสมเดจพระบรมโอรสาธราช สยามมกฎราชกมาร พระองคแรกของไทย คอ สมเดจพระเจาลกยาเธอเจาฟามหาวชรณหศ ทรงปรบปรงประเพณการหมอบคลานเขาเฝาฯ รวมทงการแตงกายในการเขาเฝาฯ และเครองแบบขาราชการโปรดเกลาฯ ใหเปลยนแปลงการใชศกราชโดยเลกใชจลศกราชมาเปนรตนโกสนทรศก (ร.ศ.) ตงแตจลศกราช 1250 (พ.ศ. 2431)โดยเรมนบ พ.ศ. 2325 เปน ร.ศ. 1 และใหนำปฏทนสรยคตมาใชในราชการแทนปฏทนจนทรคตเดม โดยกำหนดใหวนท 1 เมษายนเปนวนขนปใหม

ดานสงคม

พระราชกรณยกจทสำคญยงในรชสมยของพระองค เปนเหตการณสำคญในประวตศาสตรไทยและประวตศาสตรโลก การเลกทาสนเปนพระราชประสงคตงแตแรกเสดจเถลงถวลยราชสมบต ดวยทรงพระราชดำรวา การมทาสเปนเครองถวงความเจรญของบานเมอง ดงขอความตอนหนงในคำปรารภของพระราชบญญตทาษรตนโกสนทรศก 124 ทวา “...ประเพณทาษทมอยในพระราชอาณาจกรสยามถงเปนวธทาษทำสารกรมธรรมขายตวดวยใจสมค มใชทาษเชลยท เปนการกดขอยางรายแรงกจรง แตกเปนเครองกดขวางความเจรญประโยชนและศขสำราญของมหาชนอยอยางหนง ซงจำเปนตองเลกถอนอยาใหมประเพณทาษภายในพระราชอาณาจกรน กรงสยามจงจะมความเจรญสมบรณเทาทนประเทศอน...”พระองคไดทรงกำหนดแผนการเปนข นตอนเพ อใหระบบทาสคอย ๆ หายไป

จากสงคมไทย ดวยการตรา “พระราชบญญตพกดกระเษยรอายลกทาสลกไทย” ซงกำหนดวา ลกทาสและลกไทยทถกขายตวลงเปนทาสในรชสมยของพระองค คอตงแตปมะโรง พ.ศ. 2411 อนเปนปเสดจขนเถลงถวลยราชสมบต และทเกดในปตอ ๆ มา เมออายครบ 21 ปจะตองพนจากคาตวทาสมาเปนไท พระองคไดพระราชทานพระราชทรพยชวยไถถอนทาสบางสวนดวย นอกจากน โปรดเกลาฯใหเลกบอนเบยอนเปนสาเหตหนงททำใหเกดการซอขายทาส และตอมาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตเลกทาสในมณฑลตาง ๆตามความเหมาะสม จนกระทงถง พ.ศ. 2448 จงโปรดเกลาฯ ใหตรา “พระราชบญญตทาษรตนโกสนทรศก 124” ใหเลกทาสทวพระราชอาณาเขต พระบรมราโชบายในการเลกทาสแบบผอนปรนคอยเปนคอยไป ทำใหจำนวนทาสลดลงตามลำดบ เปนการเลกทาสทปราศจากความวนวายเสยเลอดเนอ นบวาพระองคเปนพระมหากษตรยท ทรงใหความสำคญในเร องสทธมนษยชนและศกดศรความเปนมนษยเปนอยางยง

Page 9: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 9

ดานคมนาคม สอสาร และสาธารณปโภค

ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหจดการคมนาคมและการส อสารท สำคญ ๆขนหลายอยาง เรมจากมบรษไปรษณยและแสตมปเมอ พ.ศ. 2418 ตอมาโปรดเกลาฯใหจดต งการไปรษณยข นซ งมว ว ฒนาการมาเปนกรมไปรษณยใน พ.ศ. 2441ในดานเสนทางคมนาคมทรงตระหนกถงความสำคญของเสนทางคมนาคมโดยรถไฟจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหกอตงกรมรถไฟขนสงกดอยในกระทรวงโยธาธการเมอเดอนตลาคม 2433 และเรมสรางทางรถไฟจากกรงเทพฯ ถงนครราชสมาขนเปนสายแรกตอมาโปรดเกลาฯ ใหสรางทางรถไฟสายอน ๆ ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตดถนนหลายสาย เชน ถนนราชดำเนน ถนนเยาวราช ถนนอณา-กรรณ มสะพานเชอมคลองทสำคญ เชน สะพานผานพภพลลา สะพานผานฟาลลาศ ไดพระราชทานพระราชทรพยสวนพระองคสรางสะพานเพอสาธารณประโยชนเปนประจำทกป ในวนเฉลมพระชนมพรรษาเรมตงแต พ.ศ. 2438 เปนตนมา โดยพระราชทานนามสะพานขนตนดวยคำวา “เฉลม”และตวเลขตอทายระบพระชนมพรรษาในปท ทรงสรางรวมท งหมด 17 สะพานนอกจากน ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหขดคลองขนใหมและขดลอกคลองเกาเพอสะดวกในการสญจรและการขนสง รวมทงประโยชนในดานเกษตรกรรมและการคมนาคมเชน คลองรงสต คลองทววฒนา และคลองเปรมประชากร

ตกททำการไปรษณยสมยรชกาลท 5

รชกาลท 5 ทรงวางทางรถไฟกรงเทพฯ-นครราชสมา

ดานสาธารณสข

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวมพระราชดำรทจะปรบปรงการสาธารณสขเพอใหราษฎรมสขภาพอนามยทด จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชกำหนดสขาภบาลเมอ พ.ศ. 2440 พระราชบญญต และกฎหมายอน ๆ อกหลายฉบบ ตอมามสขาภบาลหวเมองเปนแหงแรกทตำบลทาฉลอม จงหวดสมทรสงคราม ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหสรางโรงพยาบาลขนในบรเวณพระราชวงหลงฝงธนบรเมอ พ.ศ. 2431 ซงตอมาเปลยนชอเปนโรงพยาบาลศรราชและโปรดเกลาฯ ใหจดตงโรงเรยนสอนวชาแพทยแผนใหมทโรงพยาบาลแหงนเมอ พ.ศ. 2440และพระราชทานนามวา “โรงเรยนแพทยาลย” เมอครงเกดกรณพพาทระหวางไทยกบฝรงเศสเมอ พ.ศ. 2436 เรองดนแดนฝงซายของแมนำโขง มการสรบระหวางกน ทำใหทหารไทยบาดเจบลมตายเปนจำนวนมาก พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯพระราชทานพระบรมราชานญาตใหสมเดจพระศรพชรนทราบรมราชนนาถจดตงสภาอณาโลมแดงขนเพอชวยเหลอดานการพยาบาลและบรรเทาทกขจากเหตการณดงกลาว ซงตอมาเปนสภากาชาดไทยในปจจบนโรงพยาบาลศรราช

Page 10: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

10

ดานวรรณกรรมและศลปกรรม

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงพระปรชาสามารถในดานอกษรศาสตรเปนอยางยง มบทพระราชนพนธจำนวนมากทงรอยแกวและรอยกรอง จดหมายเหตรายวน พระราชหตถเลขา พระบรมราชาธบาย และพระราชวจารณตาง ๆ ซงลวนแตมคณคาทางอกษรศาสตร ประวตศาสตร และโบราณคด ในดานศลปกรรมและสถาปตยกรรมโปรดเกลาฯ ใหสรางพระทนงทสำคญทสด คอพระทน งจกรมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวง ซงเปนสถาปตยกรรมทงดงามมาก ตอนปลายรชกาลทรงพระกรณาโปรดเกลาฯใหสรางพระราชวงดสต พรอมทงสรางถนนตดตอระหวางพระบรมมหาราชวงกบพระราชวงดสต พระราชทานนามวา ถนนราชดำเนนนอกจากน โปรดเกลาฯ ใหสรางพระทนงอนนตสมาคมเปนตกหนออนขนาดใหญ ซงแลวเสรจในรชสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงพระประชวร และไดเสดจสวรรคต ณ พระทนงอมพรสถาน พระราชวงดสตเมอวนท 23 ตลาคม พ.ศ. 2453 พระชนมพรรษา 58 พรรษา เสดจดำรงสรราชสมบต 42 ป

จากพระราชกรณยกจททรงมคณปการแกประเทศชาตและประชาชนนบอเนกอนนต ทงในดานการปกครองบานเมองและพระราชทานความรมเยนเปนสขแกพสกนกร ทำใหทรงเปนทเคารพรกของชนทกหมเหลา ทวยราษฎรทงปวงจงไดถวายพระนามวา“พระปยมหาราช” หลงจากถวายพระเพลงพระบรมศพตามราชประเพณแลว เมอบรรจบอภลกขตสมยคลายวนสวรรคต พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท 6 ผสบราชสนตตวงศ ไดทรงบำเพญพระราชกศลทกษณานปทานถวายตามราชประเพณ โดยเชญพระโกศพระบรมอฐพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวออกประดษฐานบนพระแทนนพปฎลมหาเศวตฉตร และเชญพระพทธรปปางประจำพระชนมวารประดษฐาน ณ โตะหมในพระทนงจกรมหาปราสาท หรอพระทนงอนนตสมาคม

พระทนงจกรมหาปราสาท

Page 11: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 11

อางองเจฟฟร ไฟนสโตน จฬาลงกรณราชสนตตวงศ พระบรมราชวงศแหงประเทศไทย. กรงเทพฯ : อมรนทรพรนตงกรพ จำกด, 2523.เลขาธการคณะรฐมนตร, สำนก. พระราชลญจกร. กรงเทพฯ : บรษท อมรนทรพรนตง แอนด พบลชชง จำกด (มหาชน), 2538.ศลปากร, มหาวทยาลย. คณะสถาปตยกรรมศาสตร. สมดภาพสถาปตยกรรมกรงรตนโกสนทร. กรงเทพฯ : 2525.(คณะกรรมการจดงานสมโภชกรงรตนโกสนทร 200 ป จดพมพเปนทระลกในโอกาสสมโภชกรงรตนโกสนทร 200 ป พทธศกราช 2525).“พระราชบญญตทาษรตนโกสนทรศก 124,” ราชกจจานเบกษา. เลม 22 ตอนท 1 หนา 9 วนท 22 เมษายน 2448.หนงสอกระทรวงวฒนธรรม ดวนทสด ท วธ 0405/233 ลงวนท 20 มกราคม 2553 เรอง โครงการและกจกรรมนอมรำลก 100 ป วนสวรรคตพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว.

ตอมาทางราชการไดประกาศใหวนท 23 ตลาคม ซงเปนว นสวรรคตของพระบาทสมเด จพระจ ลจอมเกลาเจ าอย ห วเปนวนทระลกสำคญของชาตเรยกวา วนปยมหาราช และกำหนดใหเปนวนหยดราชการ

ในรชกาลปจจบน พระบาทสมเดจพระเจาอย ห วทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ กำหนดใหมพระราชพธทรงบำเพญพระราชกศลวนปยมหาราช ในวนท 23 ตลาคมของทกป ณ พระทนงอมรนทรวนจฉยในพระบรมมหาราชวง และทรงพระกรณาโปรดเกลาฯใหว นดงกลาวเปนวนรฐพธ และเสดจพระราชดำเนนไปทรงวางพวงมาลาถวายราชสกการะ ณ พระบรมราชานสรณ พระลานพระราชวงดสต กอนเสดจพระราชดำเนนไปยงพระทนงอมรนทรวนจฉย

พระบรมราชานสาวรยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ณ พระลานพระราชวงดสต หนาพระทนงอนนตสมาคมหรอท เรยกวาพระบรมรปทรงมา เปนพระบรมราชานสาวรยท พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวขณะดำรงพระอสรยยศเปนสมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาวชราวธ ทรงนำเจานายขาทลละอองธลพระบาท และราษฎรบรจาคทรพยจดสรางประดษฐานขนนอมเกลาฯ ถวายพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวขณะททรงดำรงพระชนมอยเนองในมหามงคลสมยททรงครองราชยยาวนานถง 40 ป และพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวได เสด จพระราชดำเน นมาทรงเป ดพระบรมราชาน สาวร ย ดวยพระองคเอง เมอวนท 11 พฤศจกายน พ.ศ. 2451 ในโอกาสงานฉลองรชมงคลาภเษก

นอกจากพระเกยรตคณของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวไดเปนทประจกษแกปวงชนชาวไทยแลว ยงปรากฏกวางไกลไปยงนานาประเทศทวโลก ทรงไดรบการยกยองประกาศเกยรตคณเปน “บคคลสำคญของโลก” จากองคการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต หรอยเนสโก (UNESCO) เมอ พ.ศ. 2546 และประกาศขนทะเบยนเอกสารสำคญทางประวตศาสตรของพระองคเปน “มรดกความทรงจำแหงโลก” ประจำป 2552 อกดวย

ในวนท 23 ตลาคม 2553 น เปนวาระครบรอบ 100 ป วนสวรรคตของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 2 มนาคม 2553 เหนชอบใหจดโครงการและกจกรรมนอมรำลก 100 ป วนสวรรคตของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอย หว และเชญชวนหนวยงานทกภาคสวนและประชาชนเขารวมโครงการและจดกจกรรมอยางกวางขวาง เพ อนอมรำลกในพระมหากรณาธคณโดยพรอมเพรยงกนทวประเทศ

Page 12: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

12

⌫⌫⌫⌫⌫⌫ *

ศาสตราจารย ดร.วษณ เครองาม

ถาพดถงประวตศาสตรถอยหลงไปตงแตสมยสมบรณาญาสทธราชย ซ งพระมหากษตรยทรงเปนรฐบาล ในยคท ไมมคณะรฐมนตร ในยคท ไมมอำนาจนตบญญต อำนาจบรหารอำนาจตลาการ เปนยคทอำนาจทงหลายสำเรจเดดขาดอยในพระองคพระมหากษตรย เราไมเคยมสำนกเลขาธการคณะรฐมนตรไมเคยมสำนกเลขาธการนายกรฐมนตร และไมเคยมสำนกราชเลขาธการ มแตพระมหากษตรย ซงกจำเปนตองมหนวยงานธรการสกหนวยหนงไวใหพระมหากษตรยไวทรงใชสอย ตรงนท ผมตองเลาเพราะวาเปนจดกำเนดหรอบรรพบรษของสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร สำนกเลขาธการนายกรฐมนตรและสำนกราชเลขาธการ ลองนกยอนไปถงสมยพอขนรามคำแหงนกถงพระเจาอ ทอง นกถงสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ นกถงสมเดจพระนารายณ สภาพในเวลานนกคอสภาพทพระมหากษตรย

*คดตดตอนขอความมาจากการบรรยายเรอง“การประสานราชการระหวางรฐบาลกบสำนกราชเลขาธการ”

ของศาสตราจารย ดร.วษณ เครองามอดตรองนายกรฐมนตร และเลขาธการคณะรฐมนตร

ในการประชมหารอการปฏบตงานรวมระหวางสำนกราชเลขาธการกบสวนราชการตาง ๆ เมอวนจนทรท 28 มนาคม 2548

ณ โรงแรมรอยลรเวอร กรงเทพมหานคร

Page 13: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 13

ทรงมหนวยงานธรการไวทรงใชในการบรหารราชการแผนดนและเปนท ร บร ก นมาในกฎมณเฑยรบาลในพระราชกำหนดบทพระอยการตาง ๆ ในอดตวามกรมสำคญไวใหพระมหากษตรยไว ทรงใชสอยอย กรมหน งเปนกรมท เปนบรรพบร ษของกรมทงหลายททำหนาทในทางราชการของรฐบาลและของพระมหากษตรยอยทกวนน กรมนนคอกรมพระอาลกษณ ซงถาไปอานในพงศาวดารกจะไดยนไดเหนวา เปนเรองทขาราชการกรมนตองหมอบเฝาใกลชดเมอมพระราชดำรสตรสสงประการใด ขาราชการกรมพระอาลกษณกจะตองจดตองเขยน บางครงกเปนการสงกฎหมาย กตองไปเขยนเปนกฎหมาย ซงสมยกอนคำวากฎหมายใชเปน verb เปนคำกรยาเลยใหกฎหมายไว กตองเขยนหรอรางขนเปนกฎหมาย สมยนนไมมกฤษฎกา กรมพระอาลกษณเปนหมดทกอยางเปนทงกฤษฎกาดวยเพราะบางทพระมหากษตรยตรสเพยงสามประโยค กตองมาเข ยนยาวสกสามหนาเพ อบอกกลาวปาวร องใหประชาชนท งประเทศปฏบตตาม ท งหมดเปนหนาท กรมพระอาลกษณผมเคยสนนษฐานเอาเองวา สมยกอนถาพอขนรามคำแหงทานสงใหทำศลาจารกซงทำจรงไมจรงไมร เดยวนเกดจะตองเถยงกนอกแลว ชางทน งฟนกระดานหนจารกอยกลางดงตาลผมวามาจากฝายกรมพระอาลกษณนนแหละ แสดงวาชางนนเปนบรรพบร ษเลขาธการคณะรฐมนตร เพราะวาชางอ นเจาหนาทอ นคงไมมหนาท ยงมาถงสมยกรงศรอยธยา เมอมพระราชดำรสตรสส งอยางไร กจะมเจาหนาท หมอบเฝาฯอยใกล ๆ คอยจดคอยจำ

ในพงศาวดารเคยเขยนวาสมยรชกาลท 1 พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ในปลายรชกาลเม อทรงพระประชวร เสดจฯ ออกวาราชการทพระทนงอมรนทรวนจฉยไมได ตองประทบอย บนพระทน งไพศาลทกษณ ทานคงร จกพระทนงไพศาลทกษณทอยหลงพระทนงอมรนทรวนจฉยตรงนนหมพระมหามณเฑยรมอย 3 หลง ชอคลองกนหมด จกรพรรดพมานไพศาลทกษณ และอมรนทรวนจฉย จกรพรรดพมานเปนบานคอบรรทมทน น ถาไพศาลทกษณกเปนเหมอนกบหองพกผอนหองรบแขก และหอพระ มาถงอมรนทรวนจฉยกคอออกวาราชการปลายสมยรชกาลท 1 เม อทรงพระประชวร เสดจฯ ออกวา

ราชการทพระทน งอมรนทรวนจฉยไมได เพราะกวาจะเสดจฯจากพระทนงจกรพรรดพมานผานไพศาลทกษณ ออกมาอมรนทรวนจฉยนนไกล กมาประทบอยทพระทนงไพศาลทกษณ ชางตองทำชองพระแกลเปนชองหนาตางเชอมระหวางไพศาลทกษณกบอมรนทรวนจฉย ยงปรากฏชองพระแกลสบมาจนทกวนนกประทบอยบนนน สวนขนนางกหมอบเฝาฯ อยทพระทนงอมรนทรวนจฉยขางลาง และกมพระราชดำรสตรสสงประการใดไป พงศาวดาร

พระทนงจกรพรรดพมาน

พระทนงไพศาลทกษณ

พระทนงอมรนทรวนจฉย

Page 14: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

14

บอกวา เจาหนาท กรมพระอาลกษณกหมอบเฝาฯ อยใกล ๆตรงพระทน งไพศาลทกษณนนเอง รบสงอยางไรกคอยจดและกเอาไปบอกกลาวกน ขาราชการกรมพระอาลกษณซ งเปนหวหนา เรยกวา “เจากรม” สงกดกรมวงมราชทนนามตอเนองกนมาตงแตสมยโบราณ จนถงสมยรชกาลท 6 วา “สนทรโวหาร”บางคนกเปนพระ บางคนกเปนพระยา อยางสมยรชกาลท 5มพระยาศรสนทรโวหาร (นอย อาจารยางกร) สมยรชกาลท 4กมพระสนทรโวหาร รชกาลท 3 ท 2 ท 1 กมพระสนทรโวหารเจากรมพระอาลกษณ ซ งผมเขาใจวาจะเปนบรรพบรษของเลขาธการคณะรฐมนตรกบราชเลขาธการทกวนน เพราะสมยนนไมมหนวยงานอนนอกจากหนวยงานกรมพระอาลกษณทวานทำราชการถวายพระมหากษตรยในสวนทเปนเอกสารทงหลายจะดแปลกกมอยคราวเดยวในสมยรชกาลท 4 ทมพระเจาแผนดน2 พระองค คอ รชกาลท 4 ทรงตงกรมพระอาลกษณเอง มพระยาศรสนทรโวหารเปนเจากรม สวนพระบาทสมเดจพระปนเกลาเจาอย หวกมของทานเอง แตกลดบรรดาศกด เจากรมลงเปนพระสนทรโวหาร เจากรมพระอาลกษณฝายวงหนา ซงเจากรมพระอาลกษณฝายวงหนา สมยรชกาลท 4 ทอย กบพระบาทสมเดจพระปนเกลาเจาอยหวนน นามเดมวา “ภ” ความททาน

เปนพระสนทรโวหารทานกตองวงเลบวา “ภ” ความททานเปนกวคนทวไปเรยกทานวา “สนทรภ ” กสนทรภคนเดยวกบทแตงพระอภยมณนแหละครบ เพราะฉะนน บดนไป ๆ มา ๆ สนทรภกทำทาจะเปนเลขาธการคณะรฐมนตร แลวกเปนราชเลขาธการดวยซงกเปนอยางนน

จนกระทงถงสมยรชกาลท 5 ท 6 ราชการเปลยนแปลงไปโดยเฉพาะเม อพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวรชกาลท 5 เสดจฯ ทอดพระเนตรการปรบปรงเปล ยนแปลงราชการบานเม องในตางประเทศ เช น ในอนเด ย ในชวาเมอเสดจฯ กลบมากทรงปฏรปเปลยนแปลงการจดระเบยบราชการตาง ๆ มากมาย โดยเฉพาะกคอมการตงกระทรวงขนใหม 12 กระทรวง ในวนท 1 เมษายน 2435 และกใหมเสนาบดกำกบกระทรวงชดเจน ทสำคญคอใหมการประชมเสนาบดดวย ไมใชวาต งเสนาบดแลวตางคนตางวาราชการอย ท บานตวเองเหมอนในสมยกอน การประชมเสนาบดมครงแรกทพระทนงวมานเมฆ ยงมรปถายปรากฏมาถงทกวนนแลวเสดจฯ ประทบในทประชมดวย การประชมเสนาบดใชวธนงโตะประชมเปนครงแรกแบบฝรง แทนทจะหมอบเฝาฯ

Page 15: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 15

พลโท ประยร ภมรมนตร

ในพระทนงอมรนทรวนจฉยแบบสมยกอน ซงเปนจดเรมตนของการตงโตะประชมสบมาจนทกวนน ในการจดประชมอยางนน กจำเปนตองมฝายเลขาฯ ไวคอยจดวาเสนาบดคนไหนพดอะไร จะมาใชกรมพระอาลกษณอยางสมยกอนกคงไมไดเพราะกรมพระอาลกษณทำงานถวายเฉพาะพระองคพระเจาแผนดนแตนเสนาบดแยกมาประชมตางหาก 12 คน กเลยตองตงกรมขนตางหาก บดนนเอง กรมพระอาลกษณกตองแตกออกเปน 2 กรมแลวพฒนามาเรอยจนกระทงมาถงสมยรชกาลท 6 ท 7 ตองถอวามกรมเกดขน 3 กรม แตทงหมดมาจากบรรพบรษเดยวกนทงนนคอกรมพระอาลกษณ

กรมทแตกออกมา 3 กรมในเวลาตอมานน กรมหนงกคอกรมรฐมนตรสภา ซงกคอตนกำเนดของสำนกเลขาธการคณะรฐมนตรทกวนน เปน secretariat เปนฝายเลขาฯ ของเสนาบดทงหลายเรยก “กรมรฐมนตรสภา” มตราพระราชทานดวยเปนตราพระนารายณข พระราห เม อสมยผมเปนเลขาธการคณะรฐมนตร ผมอยากมตราประจำสำนกเลขาธการคณะรฐมนตรใหคนไปคนทหอสมดแหงชาตวาตราประจำกรมรฐมนตรสภาสมยกอนเปนตราอะไร คนมาไดเปนตราพระนารายณขพระราหผมกจะขอพระราชทานใชตรานเปนตราประจำสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร ปรากฏวาเพ อนขาราชการท งสำนกเลขาธการคณะรฐมนตรคดคานบอกวาไมได พระราหนดอปมงคล ไมควรเอามาเปนตราของทางราชการ ผมแพเสยงกเลยงดไป หลงจากนนไม นานเจ าค ณว ดไตรม ตรเอาไปทำเป นเหร ยญแจกขายดจะขายด ไมมใครถอสา กรมท สองท แตกออกมาจากกรมพระอาลกษณคกบกรมรฐมนตรสภากคอ “กรมราชเลขาธการ”ซงทำงานเฉพาะสนองพระองคพระมหากษตรยเทานน และกเปนตนกำเนดของสำนกราชเลขาธการทกวนน คอไมทำในสวนทเก ยวกบราชการของเสนาบด แตทำในสวนทเก ยวกบราชการของพระมหากษตรย ไมวาราชการสวนพระองค หรอราชการบานเมอง สวนกรมทสามกยงเปนกรมทใชช อเดมคอ “กรมพระอาลกษณ” ซ งทำหนาท เก ยวกบการคดถอยคำภาษาหนงสอตาง ๆ ถวาย โดยมพระสารประเสรฐเปนเจากรม

หนาทสำคญของกรมพระอาลกษณทขนชอมากในสมยรชกาลท 6คอคดนามสกลถวายรชกาลท 6 เวลาท มคนขอพระราชทานนามสกล กจะพระราชทานมา กรมพระอาลกษณสมยรชกาลท 6มพระสารประเสรฐ (ตร นาคะประทป) เปนเจากรม คดชอเวลาคนขอพระราชทานชอ ขอพระราชทานนามสกล รวมทงคดราชทนนามสมณศกดตาง ๆ เพราะฉะนนสวนใหญคนอยกรมพระอาลกษณนเปนมหาเปรยญทงนน ไมมนกเรยนนอกอยเลย

กรมทงสามนทำงานคกนมาถงในตอนปลายสมบรณาญาสทธราชย พอขนสมยประชาธปไตย 2475 เราเรมมรฐบาล ซงรบเอาภารกจในการบรหารราชการแผนดนจากพระมหากษตรยมาทำและรบผดชอบเอง พระมหากษตรยไมทรงบรหารราชการแผนดนอกตอไป ฉะนน การทจะมกรมรฐมนตรสภาไวอยกบพระมหากษตรยคงไมจำเปน จงไดพฒนาตอมาเปน “กรมเลขาธการคณะกรรมการราษฎร” แรก ๆ เรยกกรมเลขาธการคณะกรรมการราษฎร เพราะวาคณะรฐมนตรชดแรกของไทยไมเรยกคณะรฐมนตรความท ยงไมร จ กคำวา “คณะรฐมนตร” เม อเปล ยนแปลงการปกครองใหม ไดพลโท ประยร ภมรมนตร สมยยงเปนนายรอยมาเปนเลขาธการคณะรฐมนตรคนแรกซงกคอพอคณยรนนทภมรมนตร ตอนนนคณะรฐมนตรเรยกวา “คณะกรรมการราษฎร”

Page 16: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

16

ขนาดนายกร ฐมนตร ย งเร ยกประธานกรรมการราษฎรเลยแมแตรฐมนตรกยงเรยกวากรรมการราษฎร เพราะฉะน นกมกรมเลขาธการคณะกรรมการราษฎร ตอมามคำวา “คณะรฐมนตร”คำวา “คณะกรรมการราษฎร” หายไป กไปเปนคณะรฐมนตรกรมกไปเปนกรมเลขาธการคณะรฐมนตร ตอนหลงกเลยเปน“สำนกเลขาธการคณะรฐมนตร”

สวนกรมราชเลขาธการน น กพฒนามาเปนสำนกราชเลขาธการ กรมพระอาลกษณนนอาภพกวาเปนกรมอยด ๆใหญโตในอดต เปนกรมเดยวในประเทศไทยททำงานสนองพระองคพระมหากษตรย ตอนหลงยบลงเปนกองช อ กองอาลกษณและความทพระมหากษตรยกไมไดทรงใชสอยในเรองอยางนแลวกเลยมาเปนกองอาลกษณ ขนอยกบรฐบาลหรอสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร ซงเพงมาพฒนาเปนสำนกเมอเรว ๆ นเอง นเปนพฒนาการ ทผมตองหยบเอาประวตศาสตรมาเลาใหฟงกเพราะตองการช ใหทานเหนประการแรกวากรมเหลาน มตนกำเนดมาดวยกน แลวมาแตกแขนงออกไปเปนแควสามสายแลววนหนงกพลดพรากกนไปอยคนละมมคนละทศ

แมจนบดนหนวยงานเหลานกยงจำเปนจะตองทำงานตดตอประสานกน รฐบาลน นไมไดทำราชการประเภทตองรบผดชอบตอรฐสภาอยางเดยว แตตองอาศยพระมหากรณาตองพงพาพระบาทสมเดจพระเจาอยหวอยมาก ในฐานะททรงเปนองคพระประมข เพราะฉะนน เวลาททางรฐบาลมเรองทจะตองตดตอขอพระมหากรณากจำเปนตองมชองทางในการตดตออย ๆ จะสงหนงสอไปเฉย ๆ หรอเขาไปเฝาฯ กราบบงคมทลทกเรองแลวคอยกลบออกมาปฏบตกไมได กเปนอนกำหนดในกฎหมายตงแตหลงเปลยนแปลงการปกครองวาชองทางทรฐบาลจะตดตอกบพระมหากษตรยใหมชองทางเดยว คอหนวยงานททำหนาท แทนรฐบาล ไดแก สำนกเลขาธการคณะรฐมนตรสวนหนวยงานทแทนองคพระมหากษตรย ไดแก สำนกราชเลขาธการสองหนวยนจะเปนหนวยงานทจะตดตอประสานซงกนและกนซง 90 เปอรเซนตเปนเอกสารหนงสอ อก 10 เปอรเซนตกอาจจะเปนเรองทตองอาศยตวบคคลตดตอพดจากน แตนอกจากนน

ใชเอกสารหนงสอโตตอบ เปนงานสารบรรณ งานเอกสารงานหนงสอ มบางคนเคยถามวาแลวสำนกพระราชวง ทำอะไรระยะหลงมาน บานเมองไทยยงสบสน โดยเฉพาะสอมวลชนนสบสนมาก ระหวางสำนกราชเลขาธการกบสำนกพระราชวงสมยผมเปนเลขาธการคณะรฐมนตร เวลาผมใหสมภาษณวาเรองนไดตดตอไปยงราชเลขาธการแลว ขอใหรอกอน กไปลงขาวออกโทรทศนว า เร องน เลขาธการคณะรฐมนตรเปดเผยวาไดตดตอไปยงเลขาธการพระราชวงแลว วนหนงคณแกวขวญฯโทรมาถงผมถามวา คณตดตอมาถงผมหรอ ผมบอกวาเปลาผมตดตอไปททานราชเลขาธการ คณแกวขวญฯ กถามตอไปวาแลวทำไมคณไปบอกเขาวาตดตอกบผม ผมกบอกวาไมไดพดเร องตดตอกบทาน ผมจงคดวาต งแตน ไปผมเอยช อดกวาพอเอยชอกปรากฏวา ไปออกขาววา เรองนนายวษณ เครองามเปดเผยวาไดตดตอกบนายขวญแกว วชโรทยแลว เลยวนวายอกแบบ โดยเฉพาะชอคนซงทำใหสบสนพอสมควร ผมโกลาหลมากกบหนงสอพมพ เพราะวาสอมวลชน บางทอยาวาแตสอมวลชนเลยราษฎรทวไป แมคนในรฐบาลกแยกไมออกวาอะไรเปนราชการของสำนกราชเลขาธการ อะไรเปนราชการของสำนกพระราชวงเหมอนกบทแยกไมออกวาอะไรเปนราชการของสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร อะไรเปนราชการของสำนกเลขาธการนายกรฐมนตรวนหนงอาจถกยงผดตวได ผมเคยบอกกบเลขาธการนายกรฐมนตรวา คณทำตวด ๆ นะ เด ยวผมถกยงผดตว เพราะวา 4 คนทเปน counterpart กนน วนวายมาก และครงหนงวนมากทสดสมยทานเลขาธการพระราชวงชอแกวขวญ วชโรทย ขาราชการสำนกพระราชวงและสำนกราชเลขาธการทราบชอทานด แตวากระทรวง ทบวง กรมอน กรณารตงแตบดนเปนตนไป วาเลขาธการพระราชวง ชอวาคณแกวขวญ วชโรทย แลวรตอไปวาดวยวารองเลขาธการพระราชวง ช อคณขวญแกว วชโรทย ซ งเปนพนองฝาแฝดกนเสยดวย แลวสมยทานราชเลขาธการคนกอนจากทานอาสาฯ ราชเลขาธการชอหมอมหลวงพระพงศ เกษมศรแต ก ม ราช เลขาน การในพระองค สมเด จพระนาง เจ าฯพระบรมราชนนาถ ช อทานผ หญงสประภาดา เกษมสนตท ผมเจอเสมอก ค อหน งส อโต ก นไปตอบก นมาระหว างหมอมหลวงพระพงศ นามสกล เกษมสนต กบทานผ หญง

Page 17: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 17

สประภาดา นามสกลกลายเปนเกษมศร ท ผมเคยเหน กคอหมอมหลวงพระพงศ เกษมฯ แลวกใสไปยาลนอยไว คอจะศรหรอจะสนต กไมรไปเตมเอาเองแลวกน อยางนเปนเกรดทางราชการทคนทำราชการตองเขาอกเขาใจ จะไดไมสบสนวนวายเหมอนกบททานราชเลขาธการเคยมาปรารภกบผมวา บางทคนขอไฟหลวงนำหลวง ไปขอทาน ความจรงไมใช ตองไปขอทสำนกพระราชวงและเชนกน บางทจะขอเขาเฝาฯ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวตองตดตอไปทราชเลขาธการแตกลบไปตดตอเลขาธการพระราชวงผมเองเคยถกพรรคพวกเพ อนฝง ผ หลกผ ใหญจะขอเขาพบนายกร ฐมนตร บอกให ไปต ดต อเลขาธ การนายกร ฐมนตร ผ ใหญบางคนโทรมาถามวา แลวคณเปนใคร ผมบอกวาผมเปนเลขาธการคณะรฐมนตร ทานถามวาแลวทำไมจดใหผมพบนายกรฐมนตรไมได ผมบอกวาขนาดผมจะพบนายกรฐมนตรผมยงตองไปตดตอเลขาธการนายกรฐมนตรเลย ทานกงงหนกไปอกราชการเมองไทยนสบสนมากนะครบ ฉะนนทานควรไปหาความรวาใครเปนใคร ใครทำอะไร นามานกรมของทางราชการทำนองนกมอย

ตอนนถามวา ราชการทรฐบาลตองตดตอกบราชการของพระมหากษตรย คอราชการชนดใด เมอป 2534 สมยรฐบาลทานนายกรฐมนตร อานนท ปนยารชน เราไดทำกฎหมายระเบยบบรหารราชการแผนดนครงใหญ ซงเปนแมบทกฎหมายปกครองสบมาจนบดน เคยคดจะเขยน Job description คอภาระงานของแตละกรมใหชดเจน ผมเปนกรรมการรางอยดวยจำไดว าพอมาถงภารกจของสำนกเลขาธการคณะรฐมนตรเดมเคยเขยนกนมาแตไหนแตไรวา สำนกเลขาธการคณะรฐมนตรมหนาทอย สองอยาง คอประสานงานระหวางกระทรวง ทบวง

กรม และประสานงานราชการของคณะรฐมนตร ตอนนนผมเปนรองเลขาธการคณะรฐมนตร ผมกแจงในท ประชมวาสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร เขาไมไดตดตอประสานระหวางกระทรวง ทบวง กรม เทานน และกไมไดตดตอแคประสานงานของคณะรฐมนตรเทานน ยงมเรองสำคญกคอการขอพระมหากรณาในเรองตาง ๆ การขอพระราชทานพระปรมาภไธยในเรองตาง ๆคอตองตดตอกบทางสำนกราชเลขาธการดวย ชวยเขยนใสลงใน Job description ดวย ไมง นจะเกดชองวางวาใครเปนคนทำภารกจน กลาวคอใครทำแทนรฐบาลในการจะตดตอกบสำนกราชเลขาธการ ทานอาจารย ดร.สมภพ โหตระกตย ซงเปนประธานกรรมการร าง กถามวา พวกคณไปตดตออะไรกบสำนกราชเลขาธการ เขาทำงานใหพระบาทสมเดจพระเจาอยหวคณทำงานใหรฐบาล ผมบอกวาตดตอกนครบ เพราะวารฐบาลไมไดทำอะไรเองไดหมด จะตงใครเปนอธบด ตงใครเปนผวาราชการตงใครเปนทต ตงใครเปนปลดกระทรวง ไมใชวานกจะตงกตงต งแลวกมใชจะเสรจทนท ยงตองถวายข นไป เพ อทรงลงพระปรมาภไธย ทานอาจารยสมภพฯ บอกวากถวายไป ไมเปนไรนคณรออกหนอยในหลวงกพระราชทานคนมา ผมกถามวาแลวใครจะมอำนาจตดตอชองทางนละ เด ยวจะกลายเปนวาพอจะต งใครข นมา คนน น หนวยน น กสงไปถวายเองตงอธบดกรมไหนกรมนนไปสงกนเองหรออยางไร ซงมนไมใชตองมหนวยหนงเปนศนยกลางตดตอกนในวงจงตกลงใสลงไปอกภารกจหน ง กเลยเปนท มาของการเตมภารกจจนบดน วานอกจากสำนกเลขาธการคณะรฐมนตรจะมหนาท ประสานระหวางกระทรวง ทบวง กรม ประสานระหวางงานของคณะรฐมนตรแลว ยงมหนาท ประสานราชการกบราชการในพระองคพระมหากษตรยดวย

Page 18: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

18

⌫⌫⌫⌫⌫⌫ ⌫ ⌫ ⌫ ⌫ *

* การสมมนาเพอพฒนาระบบผประสานงานคณะรฐมนตรและรฐสภา (ปคร.) เมอวนพธท 22 กนยายน 2553 ณ โรงแรมคอนราด กรงเทพมหานครจดโดยสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร

โดย รฐมนตรประจำสำนกนายกรฐมนตร(นายสาทตย วงศหนองเตย)

ในฐานะทเปนรฐมนตรทจะตองทำงานประสานงานกบผประสานงานคณะรฐมนตรและรฐสภา (ปคร.) เทาทผมศกษาดเรอง ปคร. เขาใจวานบตงแตป 2546 มาจนกระทงมระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวย ปคร. เมอป 2551 ผมคดวาเรองนเปนความคาดหวงและเปนแนวคดทดเพราะอยางนอยทสดเจตนารมณของการใหม ปคร. ขนมา เปนการตงตนทด เพราะหากจะพจารณาจากอำนาจหนาทของ ปคร. ตามระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยเรองนแลว เหนวาคอนขางครบกระบวนการทเดยวผทเปน ปคร. กเปนเหมอนคนทจะคอยประสานงานทำหนาทแทนรฐมนตรในแตละกระทรวงททานเปน ปคร. อย และจะเชอมอยกบอกสองขา คอขาของรฐสภากบขาของคณะรฐมนตร ความจรงแลวทงสองขา สำนกเลขาธการคณะรฐมนตร (สลค.) เองในฐานะทเปนคนทำเรองของคณะรฐมนตรอยกมระบบขนมาชวยเสรมแลวนนคอระบบ CABNET ทมการประเมนผลเบองตนไปแลวเมอไมนานมาน แตการทำงานเชอมกนเพอใหบรรลวตถประสงคตามระเบยบสำนกนายกรฐมนตรป 2551 ผมวาเปนเรองทมความสำคญมาก

สงทอยากจะกลาวในโอกาสนมสองสวน สวนทหนงนกจะเปนประสบการณเทาทพบเหนอยในขณะนและอกเรองหนงทจำเปนจะตองทำใหเกดขนตอระบบ ปคร. ถาเราประสงคจะใหระบบนทำงานอยางมประสทธภาพ

Page 19: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 19

รฐมนตรคอผใชงาน ปคร. :สลค. ตองอธบายและสรางความเขาใจในเรองระบบ ปคร. ใหรฐมนตร

ปญหาหน งของระบบ ปคร. ถาดจากรฐบาลชดปจจบนมรฐมนตร “มอใหม” หลายคนเขามา วนแรกทเขาทำงาน ระบบการเปนรฐมนตรเปนระบบทแปลกคอคนจะมความคาดหวงวา คนทเปนรฐมนตรตองรเรองดพอ ทำงานวนแรกจะงงไปหมด มเรองมาเสนอเราหลายเรองมาก รวมทงเร องการใหเสนอตง ปคร. รฐมนตรตองอานเอกสารเองหมดวา ปคร. คออะไร จะตงใคร ตงไปแลวคนนจะไปทำหนาท อะไร และยงมอยางอ นอกมากมายทรฐมนตรเม อเขารบตำแหนงแลวตองทำ ผมประเมนจากการซกถามเพอนรฐมนตรใหม ๆหลายคนแลว เพยงแตในกระทรวงจะตางกบสำนกนายกรฐมนตรเพราะกระทรวงจะมระบบของราชการทเขมแขงอยแลวในการทำงานมคนทอย ในสำนกงานรฐมนตร อยในสำนกงานปลดกระทรวงหรอหนวยอ น ๆ ท เปนตวประสานสำหรบทำเร องเสนอคณะรฐมนตรถาเราตองการใหระบบ ปคร. มประสทธภาพ ผมคดวาในชวงทมการแตงตงรฐมนตรใหม การทจะไดไปพบปะพดคยอธบายกบรฐมนตรนาจะเปนเรองสำคญ

หนาทของ ปคร. ทระบไวในระเบยบสำนกนายกรฐมนตร วาดวยผประสานงานคณะรฐมนตรและรฐสภา พ.ศ. 2551ขอ 6 ผประสานงานตามขอ 5 (1) มหนาท ดงตอไปน(1) ประสานงานเกยวกบการเสนอเรองตอคณะรฐมนตรใหเปนไปตามแนวปฏบตและระยะเวลาทกำหนดไวในพระราชกฤษฎกาวาดวยการเสนอเรองและ

การประชมคณะรฐมนตร พ.ศ. 2548 และระเบยบวาดวยหลกเกณฑและวธการเสนอเรองตอคณะรฐมนตร พ.ศ. 2548(2) ใหคำแนะนำเกยวกบกระบวนการการเสนอเรองตอคณะรฐมนตรแกเจาหนาทของสวนราชการทจดทำเรองเสนอตอคณะรฐมนตร(3) ประสานงานกบหนวยงานในสงกดในการจดทำความเหนในเรองทสำนกเลขาธการคณะรฐมนตรไดขอความเหนเพอใหสามารถสงความเหนไดทน

ตามกำหนดเวลา(4) ประสานงานและตดตามใหหนวยงานในสงกดจดทำขอมลทเกยวของกบเรองทเสนอตอคณะรฐมนตรตามทไดรบมอบหมาย(5) ประสานงานเกยวกบวาระการประชมของคณะรฐมนตรและมตคณะรฐมนตรใหหนวยงานในสงกดทราบ(6) รวบรวมมตคณะรฐมนตรของสวนราชการ(7) ประสานงานและตดตามผลการดำเนนงานของสวนราชการใหเปนไปตามมตคณะรฐมนตร(8) ประสานงานในการวางแผนการเสนอเรองตอคณะรฐมนตร รวมทงการวางแผนเสนอรางกฎหมายตอรฐสภา(9) ประสานงานและตดตามความคบหนาของรางกฎหมายและเรองอน ๆ ทเสนอตอรฐสภา ในขนตอนตาง ๆ รวมทงประสานงานกบรฐมนตรเพอชแจง

รางกฎหมาย ญตต กระทถาม และเรองอน ๆ ทอยในอำนาจหนาทของรฐสภา(10) ประสานงานเกยวกบเรองอน ๆ ในภารกจของคณะรฐมนตรและรฐสภาตามทรฐมนตรมอบหมาย

Page 20: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

20

เพอใหระบบนมประสทธภาพผมคดวาการไปทำความรจกพดคยอธบายรฐมนตรใหเขาใจกน จะทำใหการม ปคร. เปนไปตามเจตนารมณเพราะถาดตามเจตนารมณของระเบยบสำนกนายกรฐมนตรแลว ปคร. นสำคญมาก หนาทของ ปคร. 10 ประการทระบไวในขอ 6ของระเบยบ นาจะตองมการประเมนผลวาทำครบถวนหรอไม บางเรองดมาก เชน ใชคำวา “ประสานงานและตดตามความคบหนาของรางกฎหมายและเรองอน ๆ ทเสนอตอรฐสภาในขนตอนตาง ๆ รวมทงประสานงานกบรฐมนตรเพ อช แจงรางกฎหมาย ญตต กระท ถามและเรองอน ๆ ทอยในอำนาจหนาทของรฐสภา” ดเหมอนกบตองตดตามกระบวนการทกขนตอนไปทงหมดเลย ซงในแงของผทเปนรฐมนตรแลวผมคดวาเร องน จำเปนมาก ๆ นอกเหนอจากอำนาจหนาท ข ออ นเพยงแตผมไมแนใจวารฐมนตรแตละคนไดใชบรการ ปคร. มากนอยเพยงใด หากตอบจากตวผมเอง ผมไมไดใชเลย ผทใช ปคร. มากหนอยคอ ทานรองนายกรฐมนตร (นายสเทพ เทอกสบรรณ) ซงมคณวรรณธรรมกาญจนสวรรณ เปน ปคร. และกระทรวงการคลง เปนกระทรวงทนาจะใช ปคร. มากทสด เพราะตองเสนอความเหนเกอบทกเรองทสลค. เสนอเขาในทประชมคณะรฐมนตร กระทรวงทรองลงมานาจะเปนกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงปจจบนกระทรวงนนาจะเขามาเกยวกบมตคณะรฐมนตรในเกอบทกเรอง

ผมเรมตนดวยประเดนนเพอทจะบอกวา นาจะถงเวลาทจะตองคยเรองนกนใหชด เรอง ปคร. นพดจากประสบการณของตวเองวาระหวางความคาดหวงในระเบยบสำนกนายกรฐมนตรกบส งท เกดขนจรงยงเหลอม ๆ กนอย ความจรงหนาท 10 ขอนสำคญมาก

Page 21: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 21

ปคร. ตองเขาใจงานทงดานรฐสภาและดานคณะรฐมนตร

เรองทสองทจะพดคอเรองทจะดำเนนไปขางหนา ถาเราเดนหนาเรอง ปคร. ตอ อาจจะคยกนด สอบทานกนด ในแตละกระทรวงทม ปคร. วาการทำงานของเขากบรฐมนตรประสานกนไดดมากนอยเพยงใด ถกคนหรอไม ผมวาหวใจของเรองนอยทตว ปคร. ทตองทำงานใกลชดกบรฐมนตรจรง ๆ และตองเขาใจงานทงดานรฐสภาและดานคณะรฐมนตรคอเขาใจงานทงสองสวน

งานดานคณะรฐมนตร

• ปญหามตคณะรฐมนตรไมไดรบการปฏบต

ผมพดในสวนของคณะรฐมนตรกอนในสวนของรฐสภาวนนทานนายกรฐมนตรไดตงคณะกรรมการประสานงาน และขบเคลอนการดำเนนงานตามมตคณะรฐมนตร (ปคค.) ขนมา คณะกรรมการคณะน ม หนาท คลาย ๆ กบการทำมตคณะรฐมนตร ใหเปนจรงผมวาเร องน สำคญ ผมขอยกตวอยางมตคณะรฐมนตร เร องหน งซงคณะรฐมนตรไดมมตคณะรฐมนตรในเรองนมาตงแต เดอนตลาคม2552 ขณะนจะครบ 1 ปแลว มตคณะรฐมนตรเรองน ยงเดนหนาไมไดทำไมได เร องมอย วามท ดนท จงหวดนครสวรรคอย 1,215 แปลงซงมการตอสกนมานานมากเพอใหมการยกเลกเพกถอน ทแปลงนเพอจะไดนำไปออกโฉนดใหแกชาวบาน สดทายคณะรฐมนตร กอนมตใหเพกถอนไดแลวไปออกเอกสารสทธ แตเม อจะลงมอปฏบตจรงกรม ๆ หนงกบอกวาออกเอกสารสทธไมได ตองใหอกกรมหนงเพกถอนทกอน อกกรมหนงกบอกวาไมตองเพกถอนเพราะถงอยางไรทตรงนนกไมไดเปนททจะตองเพกถอนมาแตตน สามารถออกเอกสารสทธไปไดเลยเถยงกนอยอยางน กำลงจะครบปเดอนตลาคมน ชาวบาน 1,215 คนรอมาสองชวอายคน กไดแตแหงนคอตงบาดผ ใหญเขาเก ยงกนใหอกฝายเปนผลงมอทำกอน เอาเปนวาขณะนมปญหาเกดขน ผมตงขอสงเกตวาสดทายแลวใครจะดำเนนการอะไรจะตองหาหลกพง คอตองมใครสกคนหน งบอกใหทำกอน ท งน กเพ อใหตวเองสามารถบอกไดวาททำไปนนไมไดทำเอง แตมอกคนบอกใหทำ และเมอไมมคนทเปนผตงตนตรงนเสยทเรองนนคงไมจบ

Page 22: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

22

• ตองสำรวจมตคณะรฐมนตรท ปฏบตไมไดหรอไมมการปฏบต

ผมยกเรองนข นมาเพอจะชใหเหนวา ระหวางกระทรวงทเปนเจาของแนวคดเชงนโยบายในการแกไขปญหากด หรอจะเปนนโยบายใหมท เสนอไปทคณะรฐมนตรกด เร องเหลาน จำเปนตองมความรอบคอบในเชงขอมล การคาดการณเร องนนวาควรจะตองเกยวของกบใครและถาจะใหเร องนบรรลผลสมฤทธจะตองคำนงถงอะไรบาง ตรงนเปนบทบาทของ ปคร. ทหากทำงานมามากคอนขางยาวนานและมองเหตการณออก จะมประสทธภาพมากในแงท จะสนบสนนใหมตคณะรฐมนตรท ออกมาสามารถนำไปปฏบตไดจรงผมจงมความเหนวานาจะสำรวจสกครงวา มตคณะรฐมนตรทออกไปแลวแตทำไมได ปจจบนนมเทาไร ผมเชอวาตองมเปนจำนวนมาก ขณะนเรมมคำถามจากทานนายกรฐมนตรแลววา เรองนทเสนอคณะรฐมนตรและมมตใหมการตงกรรมการไปแลวเร องดำเนนการไปแลวถงไหนปรากฏวามคนท ไดร บแตงต งเปนกรรมการบอกผมวาต งแตไดรบแตงตงยงไมเคยประชมกนเลย หลายมตคณะรฐมนตรใหตงกรรมการโดยม 3 กระทรวงไปหารอรวมกน โดยมกระทรวงหนงเปนเจาภาพแตนานแลวกยงไมมการประชม จงนาจะมการตรวจสอบดสกทผมเหนวาเรองน ปคร. นาจะมบทบาทสำคญ เพราะวาหนาทประการหนงของ ปคร. กคอเปนผทจะตองรวบรวมมตคณะรฐมนตรของสวนราชการการแจงยนยนมตคณะรฐมนตรผมกไมแนใจวาร ฐมนตรจะอานมากนอยเพยงใด ถาไมใชเรองเกยวกบตว เพราะวาเวลายนยน สลค.ทำหนงสอไปแลวเขยนวา “จงเรยนยนยนมา” ผมวารฐมนตรทำไดอยางเดยวคอ “ทราบ” หรอไมก “ทราบและแจงหนวยงานทเกยวของ”เรองนจงเปนเรองทนาจะตองหยบขนมาพดถงเชนกน

Page 23: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 23

งานดานรฐสภา

• คณะกรรมาธการเร ยกช แจงไมไปอาจมโทษถงตดคก

งานอกดานหนงของ ปคร. คองานดานรฐสภา สงท ปคร.ตองเร ยนร ในขณะน ก ค อกระบวนการของคณะกรรมาธ การซ งมแนวโนมวาจะเปล ยนไปมาก ชวงน ร ฐสภากำลงพจารณาเร องรางพระราชบญญต คำสงเรยกของคณะกรรมาธการของสภาผแทนราษฎรและวฒสภา ซงตองออกตามรฐธรรมนญ คนเขยนรฐธรรมนญฉบบน ม ความร ส กวา คณะกรรมาธการไมมอำนาจ ท ผ านมาคณะกรรมาธการเรยกใหบางคนมาชแจงแลวไมมา จงใหอำนาจสภาไปออกกฎหมายได วนนคณะกรรมาธการไดรางกฎหมายทกลาวถงน แลวและกำลงถกวจารณวาจะเปนการออกกฎหมายใหอำนาจสภามากเกนไป ปคร. ทกกระทรวง ตองตดตามกฎหมายนอยางใกลชดเพราะบทบญญตในรางกฎหมาย บางขอสามารถทำใหร ฐมนตรกระทรวงของทานอาจมโทษตดคกได เพราะกฎหมายฉบบนใหอำนาจคณะกรรมาธการวาเมอออกคำสงเรยกใครแลวไมมา คณะกรรมาธการสามารถทจะย นฟองดวยตวเองไปทอยการแลวหากอยการส งฟองกตองขนศาล รฐมนตรมโทษจำคก ขาราชการกมโทษเชนกน แตทจะกงวลมากกคอเขยนกฎหมายใหอำนาจวา สามารถเรยกบคคลใด ๆไดดวย ประเดนนเปนเรองใหญ ฉะนน กฎหมายฉบบน ปคร. ตองตดตามโดยใกลชดและตองรความคบหนาทกระยะ ผมเชอวา ไมวาอยางไรกฎหมายฉบบน ตองประกาศใชในท สด เพยงแตอาจจะลดอำนาจบางอยางลงบาง

Page 24: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

24

• ตดตามรางกฎหมาย ทำความเขาใจข นตอนงานสภา คอหนาท ปคร.

ในเรองรฐสภานอกเหนอจากเรองคณะกรรมาธการกคอเรองกฎหมายใหม ๆ ซงมจำนวนมาก ไมวาจะเปนกฎหมายทตองออกตามรฐธรรมนญ ในรฐบาลชดปจจบนน เราจะไมคอยกฎหมายทออกโดยรฐบาลเทานน แตบางฉบบเปนกฎหมายทเสนอขนมาโดย ส.ส.ถารฐบาลเหนวาหลกการดกจะสนบสนนดวย เพราะรางกฎหมายของรฐบาลทสงไปสำนกงานคณะกรรมการกฤษฎกา (สคก.) จะใชเวลานานมาก จนสมาชกวฒสภา (ส.ว.) ออกมาเรยกรองใหปฏรประบบกฤษฎกา ในคณะรฐมนตรมการนำเสนอสรปกฎหมายทคางอยท สคก.ใหคณะรฐมนตรไดรบทราบ และทานนายกรฐมนตรไดมอบหมายผมใหไปดกฎหมายทคางอยในสภา แลวใหนำกฎหมายทเปนนโยบายหลก ๆ นมาดำเนนการ ตอไปนจะเลอนลำดบขนมารอจงหวะ กฎหมายใดทจะตองผลกดนไปกอน ตองผลกดนไปเลย ยกตวอยางเชน รางพระราชบญญตองคกรจดสรรคล นความถ และการกำกบการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม หรอ กสทช. เปนตนซงโดยขอบงคบการประชมสภาการขอเลอนในแตละกรณจะมความแตกตางกน ถาขอเลอนรางกฎหมาย จะไมมผลทนท แตจะมผลในการประชมครงถดไป ถาเปนสมยสามญทวไปการขอเลอนจะมผลในสปดาหถดไป แตถาเปนสมยสามญนตบญญตการขอเลอนจะมผลในวนรงขน เพราะฉะนนตอไปนการเรยงกฎหมายกจะมผล ผมคดวาปคร. อาจจะตองตดตามเรองนโดยใกลชดวามกฎหมายกระทรวงทานอกหรอไม ผมจะเชญเลขา สคก. เลขาสภาพฒนฯ ประธานวปรฐบาลและผมรวม 4 คนนงคยกนแลวเราจะเรยงลำดบรางกฎหมายทจะเสนอใหเหมาะสม เพราะฉะนน เรองนคงเปนเรองทสองทจะตองเสนอในรฐสภานอกเหนอจากเรองกฎหมายคำสงเรยกของคณะกรรมาธการ

ระเบยบวาระการประชมวฒสภา

ระเบยบวาระการประชมวฒสภา

Page 25: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 25

• ปญหาการแกไขรางกฎหมายเกนหลกการ

ประการทสามในสภายงมเร องท นาสนใจอกเร องกคอเดมทเมอรางกฎหมายออกจากคณะรฐมนตรเปนอยางไร ส.ส. รฐบาลมหนาทจะตองปกปองรางนนใหเปนไปตามทออกจากรฐบาลมากทสดวฒสภาอาจจะมตกแตงเปลยนแปลงบางท แตปจจบนนไมไดเปนไปเชนนนแลว บางครง ส.ส. รฐบาลรวมกนเปลยนรางกฎหมายทเสนอโดยรฐบาลเสยเอง สวนการแกไขในชนของวฒสภา มการแกกฎหมายหลายฉบบทไปจากชนสภาผแทนราษฎร ซงเร องนสงผลกระทบวาเมอสงรางกฎหมายกลบมาทางสภาผแทนราษฎรกตองตงคณะกรรมาธการรวมซงจะใชเวลายาวนานมาก นกเปนเรองท ปคร. ตองตดตาม ไมเชนนนกฎหมายทออกจากกระทรวงทานจะลาชา ยงไปกวานน ยงมกฎหมายทมความพเศษเฉพาะ บางเรองตองออกเปน package เหลานเปนตนปคร. จะตองศกษารายละเอยดกฎหมายใหม ๆ อยางน และตองประสานกบรฐมนตรอยางใกลชดดวย

• ปญหากฎหมายแยงกน

สดทายในสภาคอ เรองความแยงกนของรฐธรรมนญหรอความแยงกนของแนวปฏบตในรฐสภา ซงกมอยมาก โชคดยงไมคอยเกดกบกฎหมายของรฐบาล แตทเกดขนแลวอยางเชน รางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาคดอาญาของผดำรงตำแหนงทางการเมอง รางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน ซงขณะนจบไปแลว กฎหมายประเภทน รฐธรรมนญเขยนไววา ไมวาจะมมตเหนชอบหรอไมเหนชอบ ตองใชเสยงมากกวากงหนงของจำนวนสมาชกทงหมดเทาทมอยของแตละสภา รางกฎหมายวธพจารณาคดอาญาของผดำรงตำแหนงทางการเมองซงเสนอโดยศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดำรงตำแหนงทางการเมองเอง ทสามารถเสนอเองไดเพราะเปนไปตามเงอนไขใหมของรฐธรรมนญป 2550 เมอเสนอมาสภาผแทนราษฎร ขณะนนพรรคเพอไทยเปนรฐบาลไดลงคะแนนเสยงโหวตไมผานกฎหมายฉบบนน ในชนวาระ 2, 3 ทกลบมาจากคณะกรรมาธการ แตเสยงทไมเหนชอบไมเกนครง เสยงทใหความเหนชอบ

Page 26: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

26

ทกลาวมาทงหมดเพอโยงกลบมาถงตวรฐมนตรทจะตองทำงานรวมกบ ปคร. รฐมนตรหลายทานอาจจะมงานมากและไมไดตดตามเรองเหลาน แลวกเสยประโยชน ตอไปอาจจะกระทบถงงานภายในของรฐมนตร หรอกระทรวงนน ๆ กได สวนหนงทเปนการบอกเลาจากประสบการณ กนาจะเปนประโยชนแกทานทงหลายบาง ขอบคณสำนกเลขาธการคณะรฐมนตรทเชญผมมาเพอจะไดแลกเปลยนประสบการณกน ถอวาผมเปนตวแทนรฐมนตรกแลวกน

กไมเกนครง แมวาสองสวนนบวกกนจะไดคะแนนเกนกงหนงของสภาคอไมมปญหาเรององคประชมกตาม แตเมอรฐธรรมนญบญญตวาเสยงเหนชอบหรอไมเหนชอบตองมากกวากงหนงของจำนวนสมาชกทงหมดเทาทมอยของแตละสภา กไมมฝายใดไดคะแนนเกนกงหนงสกฝาย คำถามกคอวา กฎหมายฉบบน ม สถานะอะไรในขณะน หนงถอวาตกไปแลวเพราะเสยงไมถงคร งหนง หรอสองยงไมตกไปยงอยทใครจะนำมาสกระบวนการใหมการลงคะแนนใหมจนกวาจะไดเสยงเกนครง ไมวาเหนชอบหรอไมเหนชอบ หรอเอาหรอไมเอา กฎหมายฉบบนจงจะมสถานะทชดเจน นเปนปญหา สวนรางกฎหมายวาดวยการตรวจเงนแผนดนของสำนกงานการตรวจเงนแผนดนสงไปวฒสภาสมาชกวฒสภาลงคะแนนเสยงเหนชอบไมถงกงหนง ซงโดยหลกจะตองมสถานะแบบเดยวกนกบรางกฎหมายวธ พจารณาคดอาญาของผดำรงตำแหนงทางการเมองของศาลฎกา แตกรณนประธานวฒสภาบอกชดเจนวากฎหมายนตกไปแลว และสงคนกลบมาสภาผแทนราษฎรแตเน องจากสภาผ แทนราษฎรหยบข นมาแลวยนยนวาไมเอาดวยเร องจงจบ อยางนเปนตน มอะไรหลายอยางทเปลยนแปลงไปจากแนวปฏบตเดมมาก

Page 27: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 27

⌫⌫⌫⌫⌫⌫⌫ ⌦

⌫⌫⌫

* คดตดตอนจากการมอบนโยบายและแนวทางการปฏบตงานของสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร โดยเลขาธการคณะรฐมนตร (นายอำพน กตตอำพน) เมอวนท 4 ตลาคม 2553 ณ ตกสนตไมตร ทำเนยบรฐบาล

Page 28: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

28

* ขาราชการผมผลสมฤทธสง : High Performance and Potential System - HiPPS

ในการทำงาน “งานราชการ” ทานยดหลกอะไร

ผมเคยบอกนอง ๆ ขาราชการหลายคนทเปน HiPPS* และขาราชการใหม วา ถาหวงจะรำจะรวย อยามารบราชการ ถาเรามอยมกนอยางพอเพยง ไมฟมเฟอย รจกเกบออม จะรวาอาชพราชการนนเปนอาชพทมนคง ถาอยากเดนอยากดงกไมตองมารบราชการการเปนขาราชการไมเดนไมดง “ขาราชการตองเสยสละตองทำงานเหมอนเชนการปดทองหลงพระและตองเปนผ ดแลความทกขสขของประชาชน”

ทานอดตเลขาธการคณะรฐมนตร (นายสรชย ภประเสรฐ) เคยถามผมวา ทำไมไมทำงานเอกชน ผมบอกวางานเอกชนงายแคทำอยางไรใหไดกำไรมากทสด แตการเปนขาราชการตองตดสนใจเพอประโยชนสวนรวมจงยาก อยางการทำหนาทในทประชมคณะรฐมนตรมบางครงเรองทสวนราชการเสนอขออนมตงบประมาณเพอแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชน ผมจะตองเดนทางลงพนทเกบขอมลเพราะทกการตดสนใจของคณะรฐมนตรหมายถงเงนภาษของประชาชน เราในฐานะขาราชการตองใหขอคดเหนดวยหลกการและเชงวชาการจะตองคดถงผลประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตว

Page 29: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 29

ทำอยางไรจงจะทำงานราชการอยางมความสข

สองสามอาทตยทผานมาผมไดอานหนงสอหลายเลม แตทประทบใจมากทสดกคอ บทความของ ศาสตราจารย ดร. วษณ เครองามเรอง ทศทางการพฒนาการปฏบตงานของ สลค. ในหนงสอรายงานประจำปของ สลค. ทานไดพดเกยวกบบรบทของการเปลยนแปลงเปนบทความทดมาก ทประทบใจมากทสดคอทานบอกวา ทานทำงานอยางมความสขท สลค. เมอกลบมาบรรยายท สลค. ทานกนกถงวนทมความสขนนดวย นคอหวใจสำคญในองคกร ถาคนทำงานในองคกรไมมความสข ผบรหารทำงานแลวไมมความสข การทำงานจะไมเกดประสทธภาพ สงเหลานจะเกดขนดวยการรวมมอกน ไมไดอยทตวผม ไมไดอยททานรองเลขาธการคณะรฐมนตร ไมไดอยททานทปรกษา แตอยทพวกเราทกคนทเปนตวประสานงาน เปนตวขบเคลอน ทกคนมสวนรวมในการขบเคลอนให สลค. ของเรามความสข มประสทธภาพ ทำอยางไรใหกระบวนการการมสวนรวมในการทจะพฒนา สลค. ใหกาวขนไปและมความสข ซงอดตเลขาธการคณะรฐมนตรไมวาจะเปนทานปลง มจล ทานอนนต อนนตกล ลำดบมาจนถง ศาสตราจารย ดร.วษณ เครองาม ดร.บวรศกด อวรรณโณแมแตทานสรชยฯ เปนปชนยบคคลทจะใหคำแนะนำผมเกยวกบการเปนเลขาธการคณะรฐมนตรวาจะตองเปนอยางไร

Page 30: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

30

สลค. ควรทำงานใหคณะรฐมนตรอยางไร

อยางแรก เราจะทำอยางไรใหคณะรฐมนตรไดมการพจารณาเรองตาง ๆ ทถกตอง สมบรณ เกดประโยชนกบบานเมอง ผมคดวานคอหวใจสำคญในภารกจหลก เพราะวามตคณะรฐมนตรถาออกมาแลวไมถกตอง ไมชดเจน ไมมการวเคราะหอยางรอบคอบ ความเสยหายทเกดขน ไมไดเกดท สลค. แตเกดขนกบบานเมอง เกดขนกบประชาชน มตคณะรฐมนตรหลายเรอง ถงแมไดรบความเหนชอบในหลกการไปแลว แตเมอถงเวลาดำเนนการมปญหา จะทำอยางไรใหการตดตามมตคณะรฐมนตรของเราเกดประโยชน เพอใหคณะรฐมนตรพจารณาแลวมหลกการแกไขปญหาใหแกพนองประชาชน

เรมตงแตวนทเราไดรบเรองจากกระทรวงตาง ๆ ตองมหลกคดวาในแงกฎหมายเปนอยางไร หลกคดในเชงเศรษฐกจเปนอยางไรหลกคดถงเรองผลกระทบทางสงคมในเรองเหลานนเปนอยางไร ทเราทำอยในปจจบนกดในระดบหนงแลว แตทำอยางไรทจะพฒนาใหเรองทเราวเคราะหเสนอคณะรฐมนตรนน เกดอานสงสจรง ๆ ตอการบรหารบานเมอง สงนคอหวใจสำคญ จะทำอยางไรใหมตคณะรฐมนตรมผลเกดขนตอประชาชน

Page 31: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 31

อะไรคอกลไกสำคญใชในขบเคลอนองคกร

สงแรกคอ “ระบบธรรมาภบาล” ธรรมาภบาลของผมไมไดหมายความเพยงวา ความโปรงใสหรอวาตรวจสอบได แตเปนธรรมาภบาลทใหความเปนธรรมแกทกฝาย เปนธรรมาภบาลทตองการการมสวนรวม รบฟงขอคดเหน ประการท 2 คอ “การพฒนาความร” องคกรจะขบเคลอนตองมการพฒนาความร การฝกอบรม สดทายในกลไกทผมจะใช นอกเหนอจากเรองธรรมาภบาล เรองการพฒนาคน กคอ“ความเพยร”

ทำไมถงยดหลกธรรมาภบาล ยดหลกการพฒนาความร ยดหลกความเพยร ทง 3 สวนทผมพด ไปเชอมโยงอยทคน เพราะนคอหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ถาเราไปจำตามหลกเดมตอนแรก ๆ อาจจะมนงงมาก สงทสำคญทสดของหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงคอการปฏบต ปฏบตโดยการใชคณธรรมเพอใหเกดธรรมาภบาลทงหลาย ปฏบตโดยใชความร ความรอบคอบ มการวเคราะหอยางถถวนแลวปฏบตอยางไมลดละ ปฏบตดวยความอตสาหะ ขยนหมนเพยร แลวสงทไดจากการปฏบตตามหลกเศรษฐกจพอเพยง คอ เรากจะไดรวาอะไรสมเหตสมผล อะไรควรคาน อะไรควรสนบสนน อะไรควรทำ อะไรควรซอ อะไรควรละวาง เปนหลกของความสมเหตสมผลความพอเพยง ซงถาปฏบตได นอกเหนอจากการทเราจะสามารถแกไขปญหาตาง ๆ แลว ยงมภมคมกนตอการเปลยนแปลงมากมาย

ผมเขยนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 ผมกใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง แตจะเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได และทำใหองคกรมความสขได ตองปฏบต ไมใชเฉพาะผบรหารปฏบต ตองขอรองทกทานใหชวยกน คดอะไรไมออกกคดถง เมตตา กรณา มทตา อเบกขา นกคอธรรมะขนตน ไมเขาใจอะไรกไปเปดอนเทอรเนตจะมขอมลตาง ๆ ใหใชในการศกษาถาเรองใดยากมากนก เรากขยนหมนเพยร อยายอทอ หลกเหลานพระบาทสมเดจพระเจาอยหวพระราชทานมาใหหมดแลว แลวทานจะมความสข ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเรมไดทตวทานเอง เรมไดตงแตเวลาน เมอทกคนปฏบตพรอมเพรยงกนเชนน ผมคดวาสงทศาสตราจารย ดร.วษณฯ พดไววา องคกรนทำงานอยางมความสข องคกรนจะมความสข เราอยกนอยางพนอง แตเราทำงานกนอยางมออาชพผมเชอมนวาทนศกยภาพของคน ศกยภาพขององคกรซงมประวตศาสตรมายาวนาน ผมเปนเพยงผทไดรบมอบหมายมา จะชวยสนบสนนพวกทานใหทำงาน และพฒนาองคกรทมมาแตในอดต ใหขบเคลอนตอไปได

การพฒนาองคกรเปนเรองสำคญ ตองคดวาคนทกคนคอทรพยสน ธรรมาภบาลคอความโปรงใส ตองใชคณธรรมในการดแลซงกนและกน เปนวฒนธรรมองคกรทเราตองสราง องคกรตองมความร มความเดนในวชาการ องคกรจะมนคง และสดทายเมอทงสามวฒนธรรมองคกรทไดกลาวไวไดมการปฏบต ซงเปนไปตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เรากจะเกดความเชอมน สลค. เรากจะไดรบความเชอมน

ขอเนนวาวสยทศนสำคญทสดของ สลค. กคอทำอยางไรใหคณะรฐมนตรพจารณาและมมตทมความสมบรณกอใหเกดประโยชนตอประเทศชาตและประชาชนสวนรวม

Page 32: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

32

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789

1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678

ดร.อำพน กตตอำพนเลขาธการคณะรฐมนตร

วน/เดอน/ปเกด : 10 ตลาคม 2498

การศกษา : ศลปศาสตรบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร: วทยาศาสตรมหาบณฑต (M.S. Economics) Northeastern University, Boston U.S.A.: ดษฎบณฑต (เศรษฐศาสตรประยกต) Clemson University, South Carolina U.S.A.: วปอ. รนท 45

ประวตการทำงาน2541-2544 : ผชวยปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ฝายตางประเทศ2544 : ผตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ2545/2547 : รองปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ2546 : เลขาธการสำนกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต2547-2553 : เลขาธการคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต2553-ปจจบน : เลขาธการคณะรฐมนตร2549-2 มนาคม 2551 : สมาชกสภานตบญญตแหงชาต

การดำรงตำแหนงกรรมการอน ๆ2550-กนยายน 2553 : ประธานกรรมการบรหาร มลนธพฒนาไท2551-ปจจบน : ประธาน อ.ก.พ. วสามญเกยวกบการเตรยมการกำลงคนภาครฐ2552-ปจจบน : ประธานกรรมการ บรษท การบนไทย จำกด (มหาชน)2553-ปจจบน : ประธานกรรมการตรวจสอบบรษท ปตท. จำกด (มหาชน)2553-ปจจบน : ประธานกรรมการบรหาร มลนธสถาบนวจยและพฒนาประเทศ

ตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง2547-กนยายน 2553 : กรรมการขาราชการพลเรอน2547-กนยายน 2553 : กรรมการธนาคารแหงประเทศไทย2547-ปจจบน : กรรมการนโยบายการเงน2548-ปจจบน : กรรมการบรษท ปตท. จำกด (มหาชน)2548-ปจจบน : กรรมการบรษท ปตท. อะโรเมตกสและการกลน จำกด (มหาชน) (PTTAR)2548-กนยายน 2553 : กรรมการสงเสรมการลงทน2548-2551 : กรรมการบรรษทบรหารสนทรพยไทย2549-2551 : กรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒ ของมหาวทยาลยเกษตรศาสตร2549-ปจจบน : กรรมการกฤษฎกา คณะท 7

เครองราชอสรยาภรณ2546 : ประถมาภรณชางเผอก (ป.ช.)2548 : มหาวชรมงกฎ (ม.ว.ม.)2551 : มหาปรมาภรณชางเผอก (ม.ป.ช.)

Page 33: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 33

เม อเดอนสงหาคมท ผ านมา วงการขาราชการไทยมอนตองพบกบความสญเสยครงใหญครงหนง เมอเฮลคอปเตอรของกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและส งแวดลอม ซ งไดนำพาคณะของนายศกด ส ทธ ตรเดช ปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและส งแวดลอมไปราชการในโครงการ “ปดทองหลงพระสบสานแนวพระราชดำร” ประสบอบตเหตตกท อำเภอนาหม น จงหวดนานทำใหผทอยในเฮลคอปเตอรรวม 5 คน เสยชวตทงหมด จากเหตการณทเกดขนทำใหชอของโครงการปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำรเปนทรจกมากขน จนกระทงหลายคนอยากร ความเปนมาของโครงการน “ปดฝนมต ครม.” เดอนนจงขอนำเรองราวเกยวกบโครงการดงกลาวมาเลาสกนฟง ดงน

โครงการปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร คอ โครงการทเกดขนจากมตคณะรฐมนตร ปจจบนไดแปรสภาพเปน “มลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร” และ “สถาบนสงเสรมและพฒนากจกรรมปดทองหลงพระสบสานแนวพระราชดำร” เดมทโครงการนใชชอวา “เปดทองหลงพระ” จดขนเพอสงเสรมการทองเทยวโครงการพระราชดำร ในโอกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเจรญพระชนมพรรษาครบ 80 พรรษา ในป 2550 โดยเมอวนท 28 พฤศจกายน 2549คณะรฐมนตรไดมมตรบทราบการดำเนนโครงการดงกลาวตามทสำนกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) (สสปน.) เสนอ ทงน เปาหมายของ

จาก “เปดทองหลงพระ”ส

หนอนมตปดฝนมต ครม.

Page 34: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

34

การจดโครงการฯ ในชวงแรกนนเปนไปเพอกระตนใหชาวไทยและนกทองเทยวชาวตางชาตไดไปทองเทยว เพอเรยนรแนวทางพระราชดำรในโครงการตาง ๆเพอนำไปปรบใชในชวตประจำวนตอไป

ตอมา สสปน. ซงเปนหนวยงานทรบผดชอบดำเนนโครงการฯ เหนวาโครงการนไดรบการตอบรบจากประชาชนเปนอยางด จงไดขอความเหนชอบจากคณะรฐมนตรใหขยายระยะเวลาในการดำเนนโครงการฯ จากท ส นสดในป 2550 ไปเปนสนสดในป 2554 และใหความเหนชอบการแตงตงคณะกรรมการอำนวยการโครงการเปดทองหลงพระ รวมท งอนมตงบประมาณสนบสนนปละ 220,000,000 บาท เปนระยะเวลา 4 ป (ป 2551-2554) ดวย ซงคณะรฐมนตรไดมมตเม อวนท 29 พฤษภาคม 2550 ใหความเหนชอบและอนมตตามท สสปน. เสนอ

เหตผลท สสปน. เสนอใหคณะรฐมนตรขยายระยะเวลาดำเนนโครงการเปดทองหลงพระออกไปอก 4 ป กเพ อเฉลมฉลองโอกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวจะทรงเจรญพระชนมพรรษา 7 รอบ และเพอกระตนใหประชาชนนำเอาพระราชดำรไปพฒนาตอทวประเทศ ซงแนวทางในการดำเนนโครงการฯตลอดระยะ 4 ป จะเนนภารกจเกยวกบการสงเสรมใหชมชนทองถนมสวนรวมในการพฒนาโครงการตามแนวทางพระราชดำร การสรางการเร ยนร และการนำแนวค ดท ได จากการศ กษาโครงการพระราชดำร ไปปร บใช ในชวตประจำวน ตลอดจนการสงเสรมความร ความเขาใจ และกระตนจตสำนกในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมดวย

หลงจากมการจดต งคณะกรรมการอำนวยการโครงการเป ดทองหลงพระข น คณะกรรมการฯ กไดจดประชมหารอเพ อกำหนดยทธศาสตรการดำเนนโครงการฯ มาเปนระยะ ๆ จนกระทงในคราวประชมคณะกรรมการฯครงท 1/2551 เมอวนท 29 กรกฎาคม 2551 ทประชมคณะกรรมการฯ ไดมมตเหนชอบใหปรบเปลยนชอ “โครงการเปดทองหลงพระ” เปน “โครงการปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร” เพอใหสอดคลองกบภารกจของโครงการฯ ทหนมามงเนนเรองการนอมนำแนวพระราชดำรของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเผยแพรสชมชน โดยทำหนาทเปนตวกลางในการบรหารจดการ

Page 35: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 35

ใหเกดการบรณาการองคความรตามแนวพระราชดำรใน 6 มตหลก ไดแก มตเรองนำดน เกษตร พลงงานทดแทน ปา และสงแวดลอม

ในเวลาตอมา รองนายกรฐมนตร (พลตร สนน ขจรประศาสน) ในฐานะผกำกบดแล สสปน. ไดนำเรองดงกลาวเสนอตอคณะรฐมนตร โดยคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 7 เมษายน 2552 รบทราบการปรบเปลยนชอโครงการฯ ตามมตคณะกรรมการฯ ในคราวประชมครงท 1/2551 ตามทรองนายกรฐมนตร (พลตร สนนขจรประศาสน) เสนอ และใหปรบเปล ยนช อคณะกรรมการฯ ใหสอดคลองกบช อโครงการท ปรบเปล ยนใหมดวย อยางไรกด ในคราวประชมคณะรฐมนตรครงเดยวกนน นายกรฐมนตรเหนวา การให สสปน. เปนหนวยงานดำเนนโครงการฯตอไปนน ดเหมอนวาจะไมสอดคลองกบกรอบภารกจตามพระราชกฤษฎกาจดตงสำนกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) พ.ศ. 2545จงเหนควรมอบหมายใหเลขาธการนายกรฐมนตรรบเร องน ไปพจารณารวมกบสำนกงาน ก.พ.ร. เพอปรบเปลยนหนวยงานทรบผดชอบใหเหมาะสมสอดคลองกบภารกจมากยงขน ซงคณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบดวย

ภายหล งจากได ร บมอบหมายจากคณะร ฐมนตร ให ไปดำเน นการในเรองดงกลาว สำนกงาน ก.พ.ร. ไดนำเสนอขอความเหนชอบจากคณะรฐมนตรใหต ง “โครงการปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร” เปนมลนธและสถาบนเฉพาะทางโดยใชชอวา “มลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร”และ “สถาบนสงเสรมและพฒนากจกรรมปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร”โดยใหเหตผลวาเน องจากภารกจของโครงการปดทองหลงพระ ซ งม งเนนไปท การจดการความรและการสงเสรมการพฒนาตามแนวทางโครงการพระราชดำร นนเปนภารกจท ไมจำเปนตองดำเนนการโดยหนวยงานของรฐ แตควรดำเนนการโดยภาคประชาสงคมท ร ฐใหการสนบสนนในรปแบบของหนวยงานท เปนกลไกของรฐแตไมเปนองคกรของรฐ ทงน สำนกงาน ก.พ.ร. เหนวาควรใหสำนกงานปลดสำนกนายกรฐมนตร (สปน.) ซงเปนศนยกลางในการประสานราชการระหวางกระทรวง ทบวง กรม และมหนาทในการอำนวยการ ประสานงาน กำกบ ตดตามผลการจดงานเฉลมพระเกยรต งานกจการพเศษตามทคณะรฐมนตรหรอนายกรฐมนตรมอบหมาย เปนหนวยงานจดต งมลนธฯ และสถาบนฯ ซงคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 24 พฤศจกายน 2552 เหนชอบตามทสำนกงาน ก.พ.ร. เสนอ โดยให สสปน.

Page 36: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

36

อางอง1. มตคณะรฐมนตรเมอวนท 28 พฤศจกายน 2549 เรอง การจดทำโครงการ “เปดทองหลงพระ” สงเสรมการทองเทยวโครงการพระราชดำร เพอเฉลมฉลอง

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเจรญพระชนมาย ครบ 80 พรรษาในปพทธศกราช 25502. มตคณะรฐมนตรเมอวนท 29 พฤษภาคม 2550 เรอง ขออนมตโครงการ “เปดทองหลงพระ”3. มตคณะรฐมนตรเมอวนท 7 เมษายน 2552 เรอง การปรบเปลยนชอโครงการเปดทองหลงพระ4. มตคณะรฐมนตรเมอวนท 24 พฤศจกายน 2552 เรอง การจดตงมลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร และสถาบนสงเสรมและพฒนากจกรรม

ปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร และงบประมาณจดตงมลนธฯ และสถาบนฯ5. มตคณะรฐมนตรเมอวนท 9 มนาคม 2553 เรอง การเสนอคณะรฐมนตรพจารณาอนมตงบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554-2558 ของมลนธ

ปดทองหลงพระ สบสานแนวทางพระราชดำร และสถาบนสงเสรมและพฒนากจกรรมปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร

โอนภารกจทรพยสนและงบประมาณโครงการปดทองหลงพระฯ ท งหมดใหแกมลนธฯ และสถาบนฯ ตอไปตามกฎหมาย

ตอมาเมอวนท 11 มกราคม 2553 สปน. ไดดำเนนการยนขอจดทะเบยนจดต งมลนธฯ กบสำนกงานเขตดสตและนายทะเบยนมลนธกรงเทพมหานครโดยมประกาศจดทะเบยนจดต งมลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำรอยางเปนทางการ ในวนท 20 มกราคม 2553 จากนน สปน. กไดรายงานผลการดำเนนงานเก ยวกบเร องการจดต งมลนธฯ ตอคณะรฐมนตรพรอมกบขออนมตงบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554-2558 หมวดเงนอดหนนทวไปเปนรายป ปละ 300 ลานบาท เพอใชในการดำเนนภารกจของมลนธฯ และสถาบนฯซงคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 9 มนาคม 2553 อนมตในหลกการตามท สปน. เสนอโดยให สปน. เสนอขอตงงบประมาณรายจายประจำปตอไป

ปจจบนมลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร และสถาบนสงเสรมและพฒนากจกรรมปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร ยงคงเดนหนาสบสานแนวพระราชดำรอย อยางตอเน อง แมวาจะมอนตองสญเสยทรพยากรบคคลซ งเปนกำลงสำคญย งไปในเหตการณอนนาสลดท กลาวมาขางตนกตาม

และท งหมดน ก ค อมต คณะร ฐมนตร ท เรานำกล บมาป ดฝ นใหอานกนอกครง

Page 37: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 37

“นายอนทรผปดทองหลงพระ” เปนพระราชนพนธแปลของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระองคทรงเรมแปลตงแตวนท 20 มถนายน 2520 ถง 25 มนาคม 2523รวมเวลา 3 ป ทรงแปลจากตนฉบบภาษาองกฤษ เรอง “A man called Intrepid”ของวลเลยม สตเฟนสน เขยนจากชวตจรงของ “นายอนทร” หรอ “INTREPID”ซงเปนนามรหสของเซอรวลเลยม สตเฟนสน หวหนาหนวยราชการลบอาสาสมครขององกฤษ สมยสงครามโลกครงท 2 ผมบทบาทสำคญในการตอตานแผนรายของอดอลฟ ฮตเลอร ซงหวงแผอำนาจเขาครอบครองโลก เซอรวลเลยม สตเฟนสนเปนผจดตงหนวยงานลบขนเพอแสวงหาความลบทางทหารของฝายเยอรมนรายงานแกเซอรวนสตน เชอรชลล นายกรฐมนตรองกฤษ และประธานาธบดธโอดอร รสเวลตแหงสหรฐอเมรกา ซงไดรวมมอกนวางแผนตอตานฮตเลอรจนประสบชยชนะในทสด

ผลงานของ “นายอนทร” และผรวมงานของเขานนมคณคาตอโลกยงนก หากไมมพวก “นายอนทร” ฮตเลอรอาจจะชนะสงครามกเปนได และถาเปนเชนนนโฉมหนาของโลกคงไมเปนเชนทกวนน อยางไรกตามการปฏบตงานของพวกเขามผรเบองหลงเพยงไมกคนเทานนจนกระทงเมอมหนงสอ “A man called Intrepid” ตพมพแลว เรองราวทเคยเปนความลบมากอนจงไดเผยขน และตนฉบบภาษาองกฤษของหนงสอเลมน ไดกลายเปนหนงสอทมยอดจำหนายสงสด โดยจำหนายไดมากกวา 2 ลานเลม

“นายอนทร” เขยนไวในคำนำหนงสอเลมนวา เหตผลทเขายนยอมให เซอรวลเลยม สตเฟนสน นำเรองราวเหลานมาเปดเผยกเพอเปนการสดดผทไดตอสเพอชาตเปนจำนวนมาก ทตองถกฝงไวในหลมศพนรนาม ไรทอยทตาย นอยคนทจะไดรบการกลาวขวญถงนอกจากชอทบนทกในเอกสารลบ สวนใหญทรอดตายกกลบมาประกอบอาชพธรรมดา โดยไมไดรบเกยรตหรอรางวลใด ๆ ผทไดรบการกลาวถงในหนงสอเลมนเปนเพยงสวนนอยในจำนวนคนเปนกองทพมหมา ซงโลกเสรเปนหนบญคณทจะไมมทางใชคนได

เรองราวของ “นายอนทร” และผรวมงานของเขา เปนตวอยางของบคคลพเศษทมความกลาหาญ เสยสละ ผยอมอทศแมชวตเพอความถกตอง ความยตธรรม เสรภาพ และสนตภาพอนเปนทรกย งของพวกเขา ทงน โดยไมหวงใหใครรบร หรอหวงลาภยศคำสรรเสรญเยนยอใด ๆ ทงสน

เพราะพวกเขา คอ “ผปดทองหลงพระ” โดยแทจรง!!

เรยบเรยงจาก : http://www.princess-it.org/ (โครงการเทคโนโลยสารสนเทศตามพระราชดำรสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร)

เขาคอใครหนอ?

รไวใชวา...?

หนอนมต

Page 38: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

38

เรอง มาตรการและแนวทางการเรงรดตดตามการใชจายเงนประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554

คณะรฐมนตรไดประชมปรกษาเมอวนท 21 กนยายน 2553 ลงมตเหนชอบมาตรการและแนวทางการเรงรดตดตามการใชจายเงนประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554 ตามมตคณะกรรมการตดตามเรงรดการใชจายงบประมาณภาครฐเม อวนท 27 สงหาคม 2553 ตามทรองนายกรฐมนตร (นายไตรรงค สวรรณคร) ประธานกรรมการตดตามเรงรดการใชจายงบประมาณภาครฐเสนอ และใหคณะกรรมการตดตามเรงรดการใชจายงบประมาณภาครฐรบความเหนของสำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไปพจารณาดวย

สรปผลการตดสนใจของคณะรฐมนตรทสำคญ

ความเหนของสำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต1. ควรนำเปาหมายเชงคณภาพมาเปนสวนหนงในการพจารณารวมดวย เพอใหการใชจายเงนเปนไปอยางม

ประสทธภาพ สอดคลองกบนโยบายรฐบาล และเกดประสทธผลอยางแทจรง2. ควรมแนวทางเรงรดและตดตามผลการดำเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ในการใชจาย

เงนงบประมาณ เพอใหเกดประโยชนสงสดตอประชาชนในทองถน ตามเปาหมายทกำหนด

คดเลอกและเรยบเรยงโดย จตตา กตตเสถยรนนท

Page 39: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 39

มาตรการและแนวทางการเรงรดตดตามการเบกจายเงนประจำปงบประมาณ พ.ศ. 25541. มาตรการเรงรดการเบกจายเงนประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554

1.1 กำหนดเปาหมายการเบกจายเงนงบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554 และเงนโครงการลงทนภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 ดงน

การเบกจายงบประมาณรายจายลงทนไมนอยกวารอยละ 72.00 ของวงเงนงบประมาณรายจายลงทนของแตละหนวยงาน

การเบกจายงบประมาณในภาพรวมไมนอยกวารอยละ 93.00 ของวงเงนงบประมาณรายจาย 2,070,000.00 ลานบาทการเบกจายเงนโครงการลงทนภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 ไมนอยกวารอยละ 100.00 ของวงเงน

ตามแผน/เปาหมายทดำเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 ของแตละหนวยงานโดยเปาหมายอตราการเบกจายเงนงบประมาณรายจายลงทนและรายจายภาพรวมแยกเปนรายไตรมาส ดงน

การกำหนดเปาหมายการเบกจายเงนงบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554 และเงนโครงการลงทนภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 ขางตนพจารณาจากปจจยตาง ๆ ทเกยวของ ดงน

(1) แนวโนมเศรษฐกจไทยปงบประมาณ พ.ศ. 2554 คาดวาจะขยายตวอยางตอเนอง อนเปนผลสบเนองจากแนวโนมเศรษฐกจโลกทปรบตวดขน ประกอบกบผลการดำเนนมาตรการกระตนเศรษฐกจในระยะทผานมา

(2) การลดเปาหมายรายจายของงบประมาณเพอเขาสงบประมาณสมดลภายในระยะเวลา 5 ป ทเนนการใหความสำคญกบคณภาพของงานเพมขน

(3) เนองจากวงเงนงบประมาณรายจายลงทนของปงบประมาณ พ.ศ. 2554 มจำนวนเพมขน และเมอรวมเงนโครงการลงทนภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 ทจะเบกจายในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 จะทำใหจำนวนเงนในระบบเศรษฐกจคอนขางสง ดงนนการกำหนดเปาหมายรายจายลงทนและรายจายภาพรวมจะตองปรบเปลยนไดตามสถานการณเศรษฐกจ

1.2 ใหนำอตราการเบกจายเงนงบประมาณรายจายลงทน อตราการเบกจายเงนงบประมาณรายจายภาพรวม และการเบกจายเงนโครงการลงทนภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 ตามเปาหมายทคณะรฐมนตรกำหนดเปนตวชวดในคำรบรองการปฏบตราชการของสวนราชการ

ไตรมาสท

1234

เปาหมายการเบกจายรายจายลงทนสะสม ณ สนไตรมาส (%)

10.0035.0061.0072.00

เปาหมายการเบกจายรายจายภาพรวมสะสม ณ สนไตรมาส (%)

20.0044.0068.0093.00

Page 40: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

40

2. แนวทางการดำเนนงานของสวนราชการ จงหวด และรฐวสาหกจ2.1 ใหสวนราชการ และรฐวสาหกจถอปฏบตตามระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 โดยเรงดำเนนการ

โอนจดสรรงบประมาณรายจายของแผนงบประมาณ แผนงบประมาณในเชงบรณาการ ผลผลตหรอโครงการ ประเภทงบรายจาย และรายการในงบรายจายทตองดำเนนการในเขตพนทจงหวด ยกเวนงบบคคลากรประเภทเงนเดอนและคาจางประจำ ไปยงสำนกเบกสวนภมภาคนน ๆตามแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณทกำหนดไวโดยไมชกชาแตอยางชาไมเกน 15 วน นบตงแตวนทไดรบการจดสรรงบประมาณ

2.2 ใหสวนราชการทำแผนการใชจายเงนงบประมาณตามหลกเกณฑและวธการทสำนกงบประมาณกำหนดภายใตวงเงนงบประมาณทไดรบตามพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554 โดยกำหนดใหสวนราชการปรบปรงแผนการใชจายเงนใหสอดคลองกบขอเทจจรงในระบบ GFMIS ภายในไตรมาสท 3 ของปงบประมาณ พ.ศ. 2554 เพอใชในการตดตามความกาวหนาการดำเนนงานของสวนราชการและการเรงรดการเบกจายเงนใหเปนไปตามแผน ทงน การโอนเปลยนแปลงงบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554 ใหสวนราชการเรงดำเนนการกรณรายการโอนเปลยนแปลงงบประมาณทตองทำความตกลงกบสำนกงบประมาณโดยสงเรองใหสำนกงบประมาณ ภายในวนท 20 สงหาคม 2554

สำหรบโครงการลงทนภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 ใหหนวยงานผรบผดชอบโครงการบนทกแผนการใชจายเงนตามระบบ Projects Financial Monitoring System (PFMS) ภายหลงจากทไดรบจดสรรเงนแลว และ/หรอลงนามในสญญาแลว

2.3 การเรงรดตดตามการใชจายเงน2.3.1 ใหรฐมนตรเจาสงกดกำกบหนวยงานในสงกดใหปฏบตตามแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายเงน

อยางเครงครด2.3.2 ใหสวนราชการ จงหวด และรฐวสาหกจแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทำงานในการเรงรดการใชจายเงน

ในปงบประมาณ พ.ศ. 25542.3.3 ใหผ วาราชการจงหวดมอบหมายใหคลงจงหวดดำเนนการเรงรดการใชจายเงนของหนวยงานในจงหวด

เพอใหเปนไปตามเปาหมาย3. แนวทางการดำเนนงานของหนวยงานกลาง

3.1 ใหกรมบญชกลางรายงานผลการเบกจายเงนงบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554 และเงนโครงการลงทนภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 รวมทงปญหา อปสรรค และมาตรการทควรดำเนนการใหคณะรฐมนตรพจารณาเปนรายไตรมาส

3.2 ใหกรมสงเสรมการปกครองทองถน รายงานผลการใชจายเงน และปญหาอปสรรคขององคกรปกครองสวนทองถนพรอมทงแนวทางแกไขปญหาอปสรรคดงกลาว ใหคณะกรรมการตดตามเรงรดการใชจายงบประมาณภาครฐเปนรายไตรมาส

ทมา : หนงสอสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนทสด ท นร 0506/ว 171 ลงวนท 24 กนยายน 2553

Page 41: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 41

คณะรฐมนตรไดประชมปรกษาเมอวนท 21 กนยายน 2553 ลงมตวา1. รบทราบผลการประเมนการปฏบตราชการตามคำรบรองการปฏบตราชการของสวนราชการ จงหวด

และสถาบนอดมศกษา ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2552 ทสำนกงาน ก.พ.ร. ไดตรวจสอบความครบถวน ถกตองและมความสมบรณแลว และกรอบการจดทำคำรบรองการปฏบตราชการของสวนราชการ จงหวด และสถาบนอดมศกษาประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2554

2. เหนชอบในหลกการใหนำเงนเหลอจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2553 ของสวนราชการ จงหวดและสถาบนอดมศกษาทไดจดทำคำรบรองการปฏบตราชการ และประเมนผลการปฏบตราชการประจำปงบประมาณพ.ศ. 2553 เพอใชสำหรบการจดสรรเงนรางวลประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2553 ตามหลกเกณฑและวธการท ก.พ.ร.กำหนด โดยใหสวนราชการ จงหวด และสถาบนอดมศกษาทมเงนงบประมาณเหลอจายไดมการดำเนนการกนเงนงบประมาณเหลอจายในปงบประมาณ พ.ศ. 2553 ไวเบกจายเหลอมปกรณไมมหนผกพนเพอนำมาจดสรรเปนเงนรางวลประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2553 และสามารถโอนเปลยนแปลงรายการเงนงบประมาณเหลอจายประจำปงบประมาณพ.ศ. 2553 ไปต งจายในรายการเงนรางวลสำหรบผ ปฏบตของหนวยงานเพ อใชสำหรบการจดสรรเปนเงนรางวลโดยไมตองขอทำความตกลงกบสำนกงบประมาณเปนราย ๆ ไป ทงน เปนการผอนผนวธปฏบตตามระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และทแกไขเพมเตมตามมตคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ ครงท 6/2553เมอวนท 13 กนยายน 2553 ตามทสำนกงาน ก.พ.ร. เสนอ โดยเงนเหลอจายดงกลาว ควรเปนเงนเหลอจายทสวนราชการไดดำเนนงานบรรลวตถประสงคแลวมเงนเหลออยางแทจรง รวมทงตองไมมหนคาสาธารณปโภคคางชำระและตองมงบประมาณเพยงพอสำหรบเงนชดเชยคางานสงกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาได (คา K) สวนราชการจงจะสามารถดำเนนการกนเงนงบประมาณเหลอจายในปงบประมาณ พ.ศ. 2553 ไวเบกจายเหลอมป เพอนำมาจดสรรเปนเงนรางวลประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2553 ไดตามความเหนของสำนกงบประมาณดวย

3. มอบหมายใหรองนายกรฐมนตร (นายไตรรงค สวรรณคร) และ ก.พ.ร. รบขอสงเกตของคณะรฐมนตรไปพจารณาแนวทางการดำเนนการกรณสวนราชการมผลการประเมนการปฏบตราชการตามคำรบรองการปฏบตราชการอยในเกณฑทจะไดรบการจดสรรเงนรางวล แตสวนราชการนนไมมเงนเหลอจายหรอมอยไมเพยงพอทจะนำมาใชไดและกรณสวนราชการมผลการประเมนการปฏบตราชการตามคำรบรองการปฏบตราชการอยในเกณฑทจะไดรบการจดสรรเงนรางวล และสวนราชการนนมเงนเหลอจายอยอยางเพยงพอ แตปรากฏวาเงนเหลอจายดงกลาวมเหลออยเนองจากสวนราชการยงมไดดำเนนการหรอมความลาชาในการดำเนนงานปกตประจำของสวนราชการตามทไดรบการจดสรรงบประมาณรายจายประจำปไว ทงน การจะขอใชเงนงบกลางมาจดสรรเปนเงนรางวลแกสวนราชการอาจมปญหาความไมสอดคลองกบเจตนารมณของการใชเงนงบกลางดวย

ทมา : หนงสอสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนทสด ท นร 0506/ว 173 ลงวนท 29 กนยายน 2553

เรอง แนวทางการจดสรรเงนรางวล ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2553สำหรบสวนราชการ จงหวด และสถาบนอดมศกษาทไดจดทำคำรบรองการปฏบตราชการและประเมนผลการปฏบตราชการ

ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2553

Page 42: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

42

Worldtraveller

รรอบโลก

กระบวนการตดสนใจของคณะรฐมนตรประเทศสงคโปร

หากกลาวถงประเทศสงคโปร ผอานทกทานคงนกถงประเทศทเปนเกาะเลก ๆ แตมความมงคงทางเศรษฐกจ ควบคกบการเปนทยอมรบวามกฎหมายทเขมงวดมาก ชอเสยงในทงสองดานของประเทศสะทอนใหเหนวาประเทศสงคโปรมการบรหารราชการแผนดนทมประสทธภาพ และสามารถผลกดนใหนโยบายตาง ๆ ไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรม รรอบโลกฉบบนจงขอพาผอานทกทานไปรจกกบกระบวนการตดสนใจของคณะรฐมนตรของประเทศสงคโปร และหนวยงานสนบสนนทสำคญ 2 หนวยงาน คอ สถาบน LeeKuan Yew School of Public Policy ซงทำหนาทเปนคลงสมองดานวชาการและศกษาความเปนไปไดในการนำนโยบายไปปฏบตและสำนกงานคณะรฐมนตร ซงทำหนาทสนบสนนดานการจดประชมและการเผยแพรมตคณะรฐมนตรไปสการปฏบต

Page 43: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 43

การกำหนดนโยบายสาธารณะ

การกำหนดนโยบายสาธารณะทสำคญหรอมผลกระทบสง สวนราชการของประเทศสงคโปรจะมการทำวจย เพอศกษาขอด-ขอเสย ผลกระทบ และความเปนไปไดในทางปฏบต โดยหนวยงานสำคญททำหนาทดงกลาวคอ สถาบน Lee Kuan Yew School ofPublic Policy

บทบาทของสถาบน Lee Kuan Yew School of Public Policy แบงออกเปน 2 ดาน คอ การเปนสถาบนการศกษาของรฐโดยเปดสอนหลกสตรดานรฐประศาสนศาสตรและการบรหารงานภาครฐในระดบปรญญาโทและปรญญาเอก โดยนกศกษาสวนใหญเปนนกศกษาจากประเทศตาง ๆ ทวโลก และไดรบทนการศกษาจากทางสถาบนฯ โดยในบางหลกสตรมการทำสญญาแลกเปลยนนกศกษากบมหาวทยาลยของประเทศตาง ๆ อาท Columbia University, London School of Economics and Political Science และThe Institut d’ Etudes Politiques de Paris นอกจากนยงไดเปดหลกสตรฝกอบรมระยะสน หลกสตรสำหรบผบรหาร และจดหลกสตรฝกอบรมสำหรบหนวยงานตาง ๆ ทงในประเทศสงคโปรและของตางประเทศดวย

บทบาททสำคญอกดานหนงคอการเปนหนวยงานวจยใหกบรฐบาล โดยสถาบนฯ ไดมหนวยงานวจยในดานตาง ๆ อาทThe Centre on Asia and Globalization, The Information and Innovation Policy Research Centre, Asia Competitiveness Instituteและ The Institute of Policy Studies ซงหนวยงานวจยเหลานมภารกจหลกในการศกษาวจยตามประเดนตาง ๆ ทรฐบาลกำหนดรวมถงศกษาขอด-ขอเสย ความเปนไปไดในการดำเนนนโยบายตาง ๆ รวมถงการแกปญหาทอาจเกดจากนโยบายดงกลาว โดยไดรบงบประมาณจากรฐบาล ซงรฐบาลอาจไมเผยแพรผลการวจยทกเรองหรอทกประเดน แตจะเลอกเผยแพรเรองทเปนประเดนสำคญหรอมผลกระทบมาก โดยจะเผยแพรทางหนงสอพมพและเวบไซต พรอมทงเปดรบฟงความคดเหนดวย ซงวฒนธรรมในการใหความเหนเชงนโยบายของสงคโปร จะเปนการใหความเหนพรอมขอเสนอแนะในการแกไขปญหา (policy recommendation) จงมกไมมปญหาความขดแยงระหวางนกวชาการกบฝายการเมอง

Page 44: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

44

การจดทำเรองเสนอคณะรฐมนตร

เมอสวนราชการเจาของเรองศกษาผลกระทบ รวมถงขอด-ขอเสยของนโยบายทตองการดำเนนการแลว จะตองขอความเหนจากหนวยงานทเกยวของใหเรยบรอยกอนเสนอคณะรฐมนตร ซงสวนราชการเจาของเรองอาจจะตองจดประชมหนวยงานทเกยวของหลายครงเพอหาขอยตและแนวทางการปฏบตทชดเจนกอนจดทำเรองเสนอคณะรฐมนตร ซงบนทกเรองเสนอคณะรฐมนตรจะตองมความยาวไมเกน 4 หนากระดาษ โดยจะตองระบความเหนของหนวยงานทเกยวของ และขอเสนอใหชดเจน พรอมทงสงใหสำนกงานคณะรฐมนตรลวงหนาไมนอยกวา 1 สปดาหกอนวนประชมคณะรฐมนตร และเมอสำนกงานคณะรฐมนตรไดรบเรองและตรวจสอบความถกตองของเรองเรยบรอยแลวจะสงเรองดงกลาวใหคณะรฐมนตรและผเขารวมประชมตอไป

การประชมคณะรฐมนตรของประเทศสงคโปรจะไมมการออกวาระการประชมในลกษณะเดยวกบประเทศไทย โดยเมอสำนกงานคณะรฐมนตรตรวจสอบความถกตองของเรองเสนอคณะรฐมนตรของสวนราชการแลว จะสงใหผเขารวมประชมเปนรายเรองในทนทและกอนวนประชม 1 วน จะแจงรายชอเรองทจะเสนอคณะรฐมนตรพจารณาในครงนน (business list) ใหผเขารวมประชมทราบและจดเตรยมขอมลและเอกสารทสงใหกอนหนาน โดยเรองทกำหนดใหตองเสนอคณะรฐมนตรพจารณา ไดแก กฎหมาย การแตงตงผดำรงตำแหนงสำคญนโยบายดานการเงน รวมทงนโยบายสำคญตาง ๆ และนโยบายทมผลกระทบสง

การประชมคณะรฐมนตร

คณะรฐมนตรของสงคโปรจะประชมทกสปดาหในชวงบายของวนพฤหสบดหรออาจเปลยนแปลงไดตามคำสงการของนายกรฐมนตรโดยการประชมดงกลาวมนายกรฐมนตรเปนประธาน และมผเขารวมคอรฐมนตร จำนวน 20 คน และเลขาธการคณะรฐมนตร โดยรฐมนตรของแตละกระทรวงจะเปนผนำเสนอและชแจงเรองทสวนราชการในสงกดเสนอ

หลกของการประชมคณะรฐมนตรประเทศสงคโปรคอ จะไมมการนำเรองทยงไมถามความเหนสวนราชการทเกยวของ หรอเรองทยงไมมขอยตหารอในทประชมคณะรฐมนตร เพราะจะกอใหเกดความขดแยงระหวางการประชม ดงนน จงเปนหนาทของสวนราชการเจาของเรองในการถามความเหนและหาขอยตในประเดนตาง ๆ แลวจงเสนอคณะรฐมนตรพจารณาใหความเหนชอบ

Page 45: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 45

การแจงมตคณะรฐมนตรและการจดทำรายงานการประชมคณะรฐมนตร

ในระหวางการประชมคณะรฐมนตร เลขาธการคณะรฐมนตรจะเปนผจดรายงานการประชมเพยงคนเดยว และเมอเสรจการประชมจะมการแจงมตคณะรฐมนตรไปยงผทจะตองดำเนนการตามมตคณะรฐมนตรดงกลาวเทานน โดยสำนกงานคณะรฐมนตรเปนผรบผดชอบเกบเอกสารมตคณะรฐมนตร

การตดตามผลการดำเนนการตามมตคณะรฐมนตร

การตดตามการดำเนนโครงการหรอนโยบายสำคญของประเทศสงคโปร สวนราชการทเปนเจาภาพของโครงการหรอนโยบายดงกลาวจะเปนผตดตาม เรงรดการดำเนนการ และรายงานใหนายกรฐมนตร หรอคณะรฐมนตรทราบ

การทำงานของสำนกงานคณะรฐมนตร ประเทศสงคโปร

สำนกงานคณะรฐมนตรมหนาทในการปฏบตงานเปนฝายเลขานการของการประชมคณะรฐมนตรและสนบสนนการบรหารงานของคณะรฐมนตร มเลขาธการคณะรฐมนตร ซงเปนขาราชการประจำทไดรบการแตงตงจากประธานาธบด จากการแนะนำของคณะรฐมนตรเปนผ บรหารสงสด เลขาธการคณะรฐมนตรจะอยภายใตการบงคบบญชาโดยตรงของนายกรฐมนตร และมผ อำนวยการอาวโสเปนผชวยในการปฏบตงาน ทงน เลขาธการคณะรฐมนตรจะปฏบตหนาทเปนเลขาธการนายกรฐมนตรดวยอกตำแหนงหนง

สำนกงานคณะรฐมนตรของสงคโปรเปนหนวยงานขนาดเลก มเจาหนาทท งหมดเพยง 11 คน ทำหนาทในการตรวจสอบความถกตองของเร องเสนอคณะรฐมนตร และขอความเหนจากสวนราชการทเก ยวของเพมเตมในกรณทสวนราชการเจาของเร องดำเนนการไมครบถวน นอกจากนยงทำหนาทสงเรองเสนอคณะรฐมนตรใหผเขารวมประชม จดการประชมคณะรฐมนตร รวมถงจดทำแจงและจดเกบมตคณะรฐมนตร และตดตามการดำเนนการตามมตคณะรฐมนตรดวย

กลาวโดยสรปคอในการกำหนดนโยบายและการบรหารราชการแผนดนของสงคโปรจะดำเนนการโดยมสวนราชการเจาของเรองเปนเจาภาพหลกตงแตเร องการศกษาวจยความเปนไปไดของนโยบาย การถามความเหนหนวยงานทเกยวของการสนบสนนขอมลการตดสนใจของคณะรฐมนตร การนำมตคณะรฐมนตรไปปฏบต และการตดตามผลการดำเนนการเพอรายงานตอคณะรฐมนตร

Page 46: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

46

เรองสำคญทประกาศในราชกจจานเบกษา

เรอง พระราชบญญตผสงอาย (ฉบบท 2) พ.ศ. 2553กำหนดอำนาจหนาทของคณะกรรมการผสงอายแหงชาต สทธเรองเบยยงชพของผสงอายแหงชาต และอำนาจหนาทของ

คณะกรรมการบรหารกองทนผสงอายเพอใหผสงอายมสทธไดรบเบยยงชพเปนรายเดอนอยางทวถงและเปนธรรมจากรฐเลม 127 ตอนท 56 ก วนท 15 กนยายน 2553 หนา 1

เรอง พระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบบท 8) พ.ศ. 2553ใหยบสำนกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาตและเปลยนเปนกรมสงเสรมวฒนธรรม

เลม 127 ตอนท 58 ก วนท 23 กนยายน 2553 หนา 1

พระราชบญญต

พระราชกฤษฎกา

เรอง พระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท 501) พ.ศ. 2553ยกเวนภาษเงนไดภาษธรกจเฉพาะและอากรแสตมปใหแกลกคา ตวแทนซอขายสญญาซอขายลวงหนา และสำนก

หกบญชสญญาซอขายลวงหนาสำหรบเงนได รายรบ และการกระทำตราสารอนเนองมาจากการโอนหรอรบโอนหลกทรพยทเปนประกนในการปฏบตตามสญญาซอขายลวงหนา

เลม 127 ตอนท 54 ก วนท 7 กนยายน 2553 หนา 7

ดรายละเอยดเพมเตมไดท http://www.ratchakitcha.soc.go.th

Page 47: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 47

กฎกระทรวง

เรอง กฎกระทรวงกำหนดลกษณะของเหรยญกษาปณทระลกสมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด พระชนมาย 84 พรรษา พ.ศ. 2553ใหจดทำเหรยญกษาปณเงนราคาแปดรอยบาท หนงชนด เหรยญกษาปณโลหะสขาว (ทองแดงผสมนกเกล) ราคายสบบาท

หนงชนด และเหรยญกษาปณโลหะสองส (สขาวและสทอง) ราคาสบบาท หนงชนดเลม 127 ตอนท 53 ก วนท 3 กนยายน 2553 หนา 27

เรอง กฎกระทรวงวาดวยการไกลเกลยและประนอมขอพพาททางแพง พ.ศ. 2553กำหนดหลกเกณฑและวธการจดทำบญช การดำเนนการไกลเกลยขอพพาทและการจดทำสญญาประนประนอม

ยอมความ ตลอดจนคาตอบแทนของคณะบคคลผทำหนาทไกลเกลยและประนอมขอพพาททางแพงเลม 127 ตอนท 54 ก วนท 7 กนยายน 2553 หนา 13

เรอง กฎกระทรวงวาดวยการไกลเกลยความผดทมโทษทางอาญา พ.ศ. 2553กำหนดหลกเกณฑ และวธในการดำเนนการไกลเกล ยบรรดาความผดท มโทษทางอาญาท เกดข นในเขตอำเภอ

ทเปนความผดอนยอมความไดและมใชเปนความผดเกยวกบเพศเลม 127 ตอนท 54 ก วนท 7 กนยายน 2553 หนา 22

กฎ ก.พ.

เรอง กฎ ก.พ. วาดวยหลกเกณฑและวธการการใหบำเหนจความชอบ การกนเปนพยาน การลดโทษ และการใหความคมครองพยาน พ.ศ. 2553กำหนดหลกเกณฑ วธการ และเง อนไขในการใหบำเหนจความชอบ การกนเปนพยาน การลดโทษ และการให

ความคมครองพยานสำหรบขาราชการพลเรอนสามญทใหขอมลตอผบงคบบญชาหรอใหถอยคำในฐานะพยานอนเปนประโยชนและเปนผลดยงตอทางราชการ

เลม 127 ตอนท 57 ก วนท 17 กนยายน 2553 หนา 19

เรอง ระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยการสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน พ.ศ. 2553กำหนดเพอยกระดบคณภาพเยาวชนใหสามารถสรางความร ทกษะการเรยนร มระบบการจดการความร การถายทอดความร

และการแลกเปลยนเรยนรรวมกนทกภาคสวนของสงคมเลม 127 ตอนพเศษ 107 ง วนท 8 กนยายน 2553 หนา 6

ระเบยบสำนกนายกรฐมนตร

ประกาศ

เรอง ประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ เรอง กำหนดวนสำคญและเวลาทตองหยดทำการฆาสตวกำหนดใหหยดทำการฆาสตวในวนโกนหรอวนกอนวนพระหนงวน (18.00-24.00 น.) วนพระ (00.01-24.00 น.)

วนสำคญทางพระพทธศาสนาทไมตรงกบวนพระ (00.01-24.00 น.) และวนเฉลมพระชนมพรรษา (00.01-24.00 น.)เลม 127 ตอนพเศษ 110 ง วนท 16 กนยายน 2553 หนา 6

Page 48: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

48

“ความคดไรขดจำกด ปฏวตความคดเพอพลกโฉมองคกร” บทความเขยนโดยปานจต จนดากล กลาวถงการนำเสนอวธการทสามารถนำไปใชในการพฒนาและปรบปรงองคกรเพอใหมขดสมรรถนะสงและสามารถรองรบการแขงขนของ Alan G. Robinson และDean M. Schroeder ไวไดอยางนาสนใจ ผเขยนขอสรปความบางตอนพอใหเหนภาพของความคดไรขดจำกดททงสองทานไดนำเสนอไวซงเปนเทคนคงาย ๆ ทหลายคนอาจคดไมถง กคอ การเกบเกยวความคดของบคลากรภายในองคกรของตนเองมาใชประโยชนใหไดมากทสดซงเปนสงททาทายสำหรบผบรหารกคอทำอยางไรทบคลากรจะยอมหยบยนความคดด ๆ ใหกบองคกร และองคกรจะทำอยางไรเพอพฒนาความคดเลก ๆ เหลานนใหกลายเปนความคดใหญ ๆ

ส งแรกท ควรเร มทำคอการปฏวตความคดจากการบรหารรปแบบเดมท ผ บงคบบญชามกเปนท งผ วางแผนและส งการผใตบงคบบญชาเปนเพยงผรบคำสงไปปฏบต วธการนผปฏบตจะไมมการเรยนรทจะทำในสงใหม ๆ และไมเกดความคดสรางสรรคเนองจากถกกำหนดใหอยในกรอบทจำกด ในทางตรงกนขามพบวา องคกรสมยใหมทประสบความสำเรจ ผบรหารเปนเพยงผใหนโยบายหรอแนวทาง และคอยใหการสนบสนนเปนผอยเบองหลง รวมทงการใหขอเสนอแนะในยามทผใตบงคบบญชามปญหาหรอตองการความชวยเหลอ การปรบเปลยนแนวคดนจงถอเปนการปฏวตเพอปรบเปลยนกระบวนทศนซงไมใชเรองงาย แตถาทำไดกจะเกดประโยชนเปนอยางมาก สงหนงทผบรหารตองมกคอความเชอวาความคดเลก ๆ เปนพนฐานของการกาวสการเปนความคดใหญ และสรางความไดเปรยบทางดานการแขงขน การยอมรบความคดเลก ๆ ทกความคดจะเปนการเปดทางทางความคดและนำไปส การตอยอดความคดแบบไรขดจำกด

ความคดในทนหมายถงกลไกหนงของกระบวนการทำงานซงสามารถชวยปรบปรง พฒนาวธการทำงานใหดขนได เพราะถาองคกรใดขาดความสามารถในการคนหาความคดใหม ๆ ยอมทำใหองคกรเสอมถอย ลาหลง ดงนน องคกรตองยอมเปดรบความคดทกความคดแมวาความคดนนจะเลกสกแคไหนกตาม หากความคดนนผานการบมเพาะอยางเหมาะสมแลวอาจเจรญงอกงาม เปนการสรางสรรคสงใหมทดกวากเปนได

⌫มมความเหน

นกกระจบ

Page 49: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 49

แนะนำโดย สภาวด เลศสถตย

กราบ เปนทาแสดงความเคารพสงสดดวยวธนงคกเขาหรอพบเพยบ ประนมมอขนใหนวหวแมมอจดปลายจมกแลวนอมศรษะลงจรดพน เมอกราบบคคล เชน กราบญาตผใหญ มกจะกราบลงทตกหรอกราบท ม อถาเปนการกราบศพจะกราบลงท พ นหนาศพน นการกราบบคคลหรอกราบศพ ไมตองแบมอ

การกราบพระพทธรปหรอพระภกษ ผกราบตองนงคกเขาหรอนงพบเพยบ ประนมมอขนใหนวหวแมมอจดหวางคว แลวนอมศรษะลงจรดพน พรอมแบมอทงสองควำลงกบพนและกราบลงเชนน 3 ครง

คดเลอกโดย วบลยลกษม มชย

คดลอกจากหนงสอ “ร รก ภาษาไทย” เลม 1 ฉบบราชบณฑตยสถาน

ร รก ภาษาไทย

ไหว เปนการแสดงความเคารพดวยการยกมอทงสองขนประนม

แขนแนบลำตว ทาไหวของคนไทยเปนทาทงดงาม แสดงความออนนอมจงตองไมลกลน ไมรบรอน

การไหวของคนไทยมกถอกนวา เมอไหวพระ ไหวสงศกดสทธจะยกมอทประนมนนใหหวแมมอจดหวางคว เมอไหวผใหญใหยกมอขนจดหวแมมอจดทปลายจมก ถารบไหวผนอย ใหยกมอเพยงระดบอกขณะไหวไมจำเปนตองยอตวหรอชกเทาไปขางหลง ทาไหวทงดงามนนผไหวตองยนตวตรงแลวนอมศรษะลงมาชา ๆ พองาม ตองมระยะเวลาพอทจะแสดงใหเหนวาเปนการเคารพ

Page 50: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

50คดเลอกโดย อมราลกษณ รกษวงศ

ทองถนควรร

เนองดวยการออกกฎกระทรวงกำหนดประเภทและหลกเกณฑการประกอบธรกจโรงแรม พ.ศ. 2551 มเหตผลเพอใหแตละทองถนมการประกอบธรกจใหบรการสถานทพกขนาดเลกเปนรายไดเสรมอนเปนกจการเพอทจะสงเสรมการทองเทยว สรางรายไดใหแกทองถนรวมทงเผยแพรและอนรกษขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมทองถน จงกำหนดใหสถานทพกขนาดเลกซงมหองพกไมเกน 4 หองและมจำนวนผพกไมเกน 20 คน ซงจดตงเพอใหบรการทพกชวคราวสำหรบคนเดนทางหรอบคคลอนโดยมคาตอบแทน อนมลกษณะเปนการประกอบการเพอหารายไดเสรมและไดแจงใหนายทะเบยนทราบ สถานทพกดงกลาวจะไมอยภายใตกฎหมายวาดวยโรงแรมดงนน หากเขาหลกเกณฑดงกลาว นายทะเบยนผรบแจงยอมมหนาทตองออกใบรบแจงใหกบผแจง และการรบแจงของนายทะเบยนตามกฎกระทรวงฉบบน ไมไดหมายความวาเปนการยอมรบสทธในการเขาไปกอสรางสถานทพกในทดนของรฐหรอของบคคลอนไดโดยชอบดวยกฎหมาย ดงนน หากมการฝาฝนกฎหมายเฉพาะใดกตองดำเนนการตามกฎหมายนนตอไป

เรองเสรจท 551/2553

บนทกสำนกงานคณะกรรมการกฤษฎกาเรอง การออกใบรบแจงสถานทพกทไมเปนโรงแรม

ตามพระราชบญญตโรงแรม พ.ศ. 2547

กระทรวงมหาดไทย ไดมหนงสอ ท มท 0307.6/5024 ลงวนท 25 พฤษภาคม 2553 ถงสำนกงานคณะกรรมการกฤษฎกาสรปความได ดงน

1. กฎกระทรวงกำหนดประเภทและหลกเกณฑการประกอบธรกจโรงแรม พ.ศ. 2551 กำหนดใหสถานทพกทมหองพกในอาคารเดยวกนหรอหลายอาคารไมเกนส หอง และมผ พกรวมกนไมเกนย สบคน โดยมคาตอบแทนและมลกษณะเปนการประกอบกจการเพอหารายไดเสรม ไมเปนโรงแรมตามพระราชบญญตโรงแรม พ.ศ. 2547 แตตองแจงใหนายทะเบยนทราบตามแบบทรฐมนตรประกาศกำหนด และกระทรวงมหาดไทยไดกำหนดแบบหนงสอแจงและแบบหนงสอรบแจงแลว

Page 51: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 51

2. กรมการปกครองไดรบขอหารอจากจงหวดตราดวา การรบแจงสถานทพกทไมเปนโรงแรม แมจะไมถอวาเปนการออกใบอนญาตแตกตองนำเรองสถานทตงมาประกอบการพจารณาดวย มใชพจารณาแตเฉพาะจำนวนหองพก จำนวนผพกและการเปนรายไดเสรมตามกฎกระทรวงกำหนดประเภทและหลกเกณฑการประกอบธรกจโรงแรม พ.ศ. 2551 สถานทพกใดแมเขาลกษณะเปนสถานทพกทไมเปนโรงแรม แตหากปลกสรางในทดนซงไมมเอกสารสทธ หรอในทดนทไมมสทธเขาไปดำเนนการไดโดยชอบ นายทะเบยนยอมไมสามารถออกใบรบแจงใหได ดวยเหตผลดงกลาวนายทะเบยนยอมไมสามารถออกใบรบแจงใหกบสถานทพกทไมเปนโรงแรมซงปลกสรางในทดนมอเปลา (ภ.บ.ท. 5) หรอทดนซงอยระหวางการพสจนสทธกบกรมธนารกษหรอปลกสรางในคลองสาธารณประโยชน ทะเล เขตปาไม เขตอทยานแหงชาต หรอแดนกรรมสทธของเอกชนรายอนโดยไมไดรบอนญาตไดทงน หากออกใบรบแจงให อาจนำไปสการยอมรบการกระทำทไมชอบดวยกฎหมาย ความเหนของจงหวดตราดถกตองหรอไม

3. กรมการปกครองพจารณาแลว มความเหนเปนสองฝายฝายทหนง เหนวา การรบแจงสถานทพกทไมเปนโรงแรมแมจะไมถอวาเปนการออกใบอนญาตแตกตองนำเรอง

สถานทตงมาประกอบการพจารณาดวย มใชพจารณาแตเฉพาะจำนวนหองพก จำนวนผพก และการเปนรายไดเสรมตามกฎกระทรวงกำหนดประเภทและหลกเกณฑการประกอบธรกจโรงแรม พ.ศ. 2551 สถานทพกใดแมเขาลกษณะเปนสถานทพกทไมเปนโรงแรมแตหากปลกสรางในทดนซงไมมเอกสารสทธ หรอในทดนทไมมสทธเขาไปดำเนนการไดโดยชอบ นายทะเบยนยอมไมสามารถออกใบรบแจงใหได ดวยเหตผลดงกลาวนายทะเบยนยอมไมสามารถออกใบรบแจงใหกบสถานทพกทไมเปนโรงแรมซงปลกสรางในทดนมอเปลา (ภ.บ.ท. 5) หรอทดนซงอยระหวางการพสจนสทธกบกรมธนารกษ หรอปลกสรางในคลองสาธารณประโยชนทะเล เขตปาไม เขตอทยานแหงชาต หรอแดนกรรมสทธของเอกชนรายอนโดยไมไดรบอนญาตได ทงน หากออกใบรบแจงใหอาจนำไปสการยอมรบการกระทำทไมชอบดวยกฎหมาย

ฝายทสอง เหนวา การรบแจงสถานทพกทไมเปนโรงแรมถอวาเปนการรบแจงเพอควบคมสถานทพกทไมเปนโรงแรมใหปฏบตตามกฎหมาย ไมไดออกใบอนญาตประกอบธรกจโรงแรม ไมมหลกเกณฑเรองอาคารทอนญาต เปนเรองทมการรบแจงไวเทานนไมเปนการรบรองสทธตามกฎหมายอน หากปรากฏขอเทจจรงวา สถานทพกดงกลาวปลกสรางในทดนมอเปลา (ภ.บ.ท. 5)หรอทดนซงอยระหวางการพสจนสทธกบกรมธนารกษ หรอแดนกรรมสทธของเอกชนรายอนโดยไมไดรบอนญาตได สำหรบการปลกสรางในคลองสาธารณประโยชน ทะเล เขตปาไม เขตอทยานแหงชาต นายทะเบยนสามารถออกใบรบแจงใหไดโดยใหหมายเหตวาสถานทพกแหงนอยในเขตพนทสาธารณประโยชน เขตปาไม เขตอทยานแหงชาต แลวแจงหนวยงานทมหนาทตามกฎหมายนน ๆ ดำเนนคดและผลกดนตอไป

4. กรมการปกครองไดนำขอหารอดงกลาวเสนอใหคณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงมหาดไทยพจารณา โดยคณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงมหาดไทย คณะท 1 พจารณาแลว เหนวา ความในขอ 1ของกฎกระทรวงกำหนดประเภทและหลกเกณฑการประกอบธรกจโรงแรม พ.ศ. 2551 บญญตใหสถานทพกทมหองพกในอาคารเดยวกนหรอหลายอาคารไมเกนสหอง มผพกรวมกนไมเกนยสบคน ซงจดตงขนเพอใหบรการทพกชวคราวสำหรบคนเดนทางหรอบคคลอนใดโดยมคาตอบแทน อนมลกษณะเปนการประกอบกจการเพอหารายไดเสรมและไดแจงใหนายทะเบยนทราบตามแบบทรฐมนตรประกาศกำหนด ไมเปนโรงแรมตาม (3) ของบทนยามคำวา “โรงแรม” ในมาตรา 4 กดวยเจตนารมณทเหนวา ปจจบนการทองเทยวเชงอนรกษไดรบความนยมมากขน ในแตละทองถนมการประกอบธรกจใหบรการสถานทพกขนาดเลกเปนรายไดเสรมอนเปนกจการทสงเสรมการทองเทยวสรางรายไดใหแกทองถน รวมทงเผยแพรและอนรกษขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมทองถนดงนน เพอประโยชนในการสงเสรมการประกอบกจการดงกลาว สมควรกำหนดใหสถานทพกขนาดเลกทมหองพกไมเกนสหองและมจำนวนผพกไมเกนยสบคนซงใหบรการเพอหารายไดเสรม ไมเปนโรงแรมตามมาตรา 4 แหงพระราชบญญตโรงแรมพ.ศ. 2547 ตามเหตผลในการประกาศใชกฎกระทรวงฉบบน หมายความวา ผประกอบกจการสถานทพกทเปนไปตามหลกเกณฑทกฎกระทรวงกำหนดประเภทและหลกเกณฑการประกอบธรกจโรงแรมฯ กำหนดและไดยนแบบหนงสอแจงสถานทพกทไมเปนโรงแรมพรอมดวยเอกสารหลกฐานทเกยวของตอนายทะเบยน เมอนายทะเบยนไดตรวจสอบเอกสารหลกฐานตาง ๆ เหนวาถกตองครบถวนตามทกฎกระทรวงกำหนดแลว กจะออกหนงสอรบแจงใหเพอแสดงใหเหนวาสถานทพกนนไมเปนโรงแรมเนองจากกฎกระทรวงดงกลาวมเจตนารมณทจะสงเสรมการประกอบธรกจใหบรการสถานทพกขนาดเลกเปนรายไดเสรมอนเปนกจการทสงเสรมการทองเทยว สรางรายไดใหแกทองถน ดงนน จงไมจำเปนตองควบคมเกยวกบเรองสถานทตงของสถานทพกอยางเครงครด เปนเพยงแตการกำกบดแลกจการเทานน นายทะเบยนจงไมตองใชดลพนจในการพจารณาวาสมควรอนญาตหรอไม

Page 52: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

52

เมอสถานทพกไมเปนโรงแรมตาม (3) ของบทนยามคำวา “โรงแรม” แลว กไมจำเปนตองนำเงอนไขตามขอ 2 ถงขอ 22 แหงกฎกระทรวงมาใชบงคบกบการรบแจงแตอยางใด กรณตามทจงหวดตราดหารอหากปรากฏขอเทจจรงเปนทยตวา กรณเปนไปตามหลกเกณฑทกำหนดในกฎกระทรวงดงกลาว นายทะเบยนกจะตองพจารณาออกใบรบแจงให และหากพบวาสถานทพกไมถกตองตามทกำหนดไวในกฎหมายอนกตองพจารณาดำเนนการตามกฎหมายทเกยวของตอไป และกรมการปกครองไดแจงใหจงหวดตราดถอปฏบตตามแนวทางของคณะกรรมการรางกฎหมายของกระทรวงมหาดไทยแลว แตผลการปฏบตยงมเจาหนาทผปฏบตเหนวาการรบแจงสถานทพกในเขตพนทสาธารณประโยชน เขตปาไม เขตอทยานแหงชาต ผรบแจงจะมความผดตามกฎหมายนน ๆหรอไม

5. กรมการปกครองพจารณาแลว เหนวา เนองจากเรองดงกลาวเปนปญหาขอกฎหมายซงยงไมมแนวทางปฏบตทชดเจนและอาจมผลกระทบตอกระบวนการพจารณาทางปกครอง จงขอหารอคณะกรรมการกฤษฎกาเพอวนจฉยเปนแนวทางปฏบตตอไป

คณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท 5) ไดพจารณาขอหารอของกระทรวงหมาดไทยโดยมผแทนกระทรวงมหาดไทย(กรมการปกครอง) เปนผชแจงรายละเอยดขอเทจจรงแลว เหนวา การทขอ 1 แหงกฎกระทรวงกำหนดประเภทและหลกเกณฑการประกอบธรกจโรงแรม พ.ศ. 2551 กำหนดใหสถานทพกขนาดเลกซงมหองพกไมเกนสหองและมจำนวนผพกไมเกนยสบคนซงจดตงขนเพอใหบรการทพกชวคราวสำหรบคนเดนทางหรอบคคลอนโดยมคาตอบแทนอนเปนการประกอบกจการเพอหารายไดเสรมและไดแจงใหนายทะเบยนทราบตามแบบทรฐมนตรกำหนด ไมเปนโรงแรมนน มเจตนารมณเพอสงเสรมการทองเทยวสรางรายไดใหแกทองถน รวมทงเผยแพรและอนรกษขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมทองถน ดงจะเหนไดจากเหตผลในการประกาศใชกฎกระทรวงนและเมอผประกอบกจการแจงใหนายทะเบยนทราบแลว สถานทพกดงกลาวจะไมอยภายใตบงคบกฎหมายวาดวยโรงแรม ซงนายทะเบยนไมจำตองพจารณาเกยวกบลกษณะสถานทตงตามทกำหนดในกฎกระทรวงกำหนดประเภทและหลกเกณฑการประกอบธรกจโรงแรม พ.ศ. 2551

ดงนน ในกรณทมผมาแจงการประกอบกจการสถานทพกทมจำนวนหองพกในอาคารเดยวกนหรอหลายอาคารรวมกนไมเกนสหอง และมจำนวนผพกรวมกนทงหมดไมเกนยสบคน ซงจดตงขนเพอใหบรการทพกชวคราวสำหรบคนเดนทางหรอบคคลอนใดโดยมคาตอบแทนอนมลกษณะเปนการประกอบกจการเพอหารายไดเสรมตอนายทะเบยนตามแบบทรฐมนตรกำหนดเมอนายทะเบยนผรบแจงตรวจสอบเอกสารหลกฐานตาง ๆ วามรายละเอยดครบถวนตามแบบทกำหนดไวแลว นายทะเบยนยอมมหนาทตองออกใบรบแจงใหกบผแจงตอไป สำหรบประเดนทมขอสงสยวา ถาผแจงไดกระทำการฝาฝนโดยปลกสรางสถานทพกในทดนมอเปลา (ภ.บ.ท. 5) หรอทดนซงอยระหวางการพสจนสทธกบกรมธนารกษ หรอปลกสรางในคลองสาธารณประโยชนทะเล เขตปาไม เขตอทยานแหงชาต หรอแดนกรรมสทธของเอกชนรายอนโดยไมไดรบอนญาต การทนายทะเบยนออกใบรบแจงใหอาจนำไปสการยอมรบการกระทำทไมชอบดวยกฎหมายและผรบแจงตองรบผดนน คณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท 5)เหนวา การรบแจงตามขอ 1 แหงกฎกระทรวงกำหนดประเภทและหลกเกณฑการประกอบธรกจโรงแรมฯ เปนเพยงการยกเวนใหสถานทพกดงกลาวไมเปนโรงแรมเทานน ไมไดหมายความวาเปนการยอมรบสทธในการเขาไปกอสรางสถานทพกในทดนของรฐหรอของบคคลอนไดโดยชอบดวยกฎหมาย และหากมการฝาฝนกฎหมายเฉพาะใดกจะตองมการดำเนนการโดยเจาหนาทตามกฎหมายนนตอไป จงไมเปนเหตใหนายทะเบยนผรบแจงตองรบผดตามกฎหมายแตอยางใด

(ลงชอ) พรทพย จาละ (คณพรทพย จาละ)

เลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกาสำนกงานคณะกรรมการกฤษฎกากนยายน 2553

สามารถดขอมลเพมเตมไดท http://www.krisdika.go.th

Page 53: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 53

คงปฏเสธไมไดวาเทคโนโลยตาง ๆ เขามาชวยทำใหชวตความเปนอยของคนในปจจบนดขน สะดวกสบายมากขน และชวยทำใหขอจำกดบางอยางหมดไป นวตกรรมรอบโลกฉบบน จะขอเอาใจผ ท ช นชอบการทำอาหารแตมขอจำกดเรองพนท โดยเฉพาะสำหรบอปกรณประเภทเตาประกอบอาหารดวยแลวนน การจะตดสนใจวาควรซอเตาแบบใดชนดใด ปจจยหนงในนนคอเรองของขนาด เพราะเตาประกอบอาหารสวนมากมขนาดคอนขางใหญและตองวางอยแบบถาวร ทำใหสญเสยพนทสวนหนงภายในหองครวไป อยางไรกตามปญหาเหลานกำลงจะหมดไปเพราะความกาวหนาของเทคโนโลยในปจจบนทำใหมผคดคนเตาประกอบอาหารทจะชวยทำใหพนทการใชงานมประโยชนเพมมากขนโดยในทนจะขอเรยกวา “เตาไฟฟาอเนกประสงค”

เตาไฟฟาอเนกประสงคไดรบการออกแบบมาเพอตอบสนองผใชงานท ไมมพ นท ใชสอยในครวมากนก โดยเตาไฟฟาดงกลาวประกอบไปดวยแผงควบคมการทำงานและแผนทำความรอนซ งทำดวยซลโคนชนดพเศษท สามารถทนความรอนไดสงและไมละลายเม อโดนความรอน นอกจากคณสมบตดงกลาวนน สงทพเศษอยางมากสำหรบเตาไฟฟาอเนกประสงคคอแผนทำความรอนสามารถมวนเกบไดเมอไมตองการใชและจะเปลยนพนทบรเวณดงกลาวใหเปนพนทใชงานอยางอนตามความเหมาะสม เชน ใชสำหรบเตรยมอาหารประเภทอนหรอเอาไววางสงของ นอกจากน แผนความรอนดงกลาวจะเกดปฏกรยาความรอนเฉพาะเม อไดสมผสกบวสดท เปนโลหะเทาน นจงมความปลอดภยในการใชงานสง และสำหรบแผงควบคมทตวเครองนนไมไดออกแบบมาเพอควบคมการใชงานเทานน แตยงสามารถเชอมตอเขากบเครอขาย Internet และเชอมตอกบขอมลสตรอาหารชนดตาง ๆ ของทางบรษทผผลตเพออำนวยความสะดวกใหแกผใชดวย

จะเหนไดวาความกาวหนาของเทคโนโลยในปจจบนทำใหเรองตาง ๆทไมนาเปนไปไดกลบเปนไปไดอยางงายดาย อกทงการพฒนาของเทคโนโลยเหลานยงมสวนชวยทำใหวถชวตของคนสวนใหญสะดวกสบายขน เตาไฟฟาอเนกประสงคนบเปนอกทางเลอกหน งสำหรบผ ท ช นชอบการทำอาหารแตมข อจำกดดานสถานท คงตองลองตดตามกนดวาเตาไฟฟาดงกลาวจะไดรบความนยมมากนอยเพยงใด

ทมาhttp://www.tuvie.com/upgrade-your-kitchen-with-electrolux-invico/http://www.yankodesign.com/2010/08/16/rolling-out-with-heat/

นวตกรรมรอบโลก

TATSU

Page 54: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

54

หงหนงสอ แหงSimple-ology

หนงสอ ศาสตรแหงความงาย : Simple-ology เปนหนงสอทจะทำใหรวาแคเปลยนมมความคด ความสำเรจในชวตกเปนเรองงายเขยนโดย Mark Joyner และแปลเปนภาษาไทยโดยรชน เอนกพระศกด

หนงสอเลมนจะชวยแนะแนวทางในการมองโลกและการดำรงชวตจะชวยเปลยนมมมองจากเรองยากใหเปนเรองงายและสามารถใชเปนคมอทจะนำไปใชไดในชวตประจำวน คมอนจะอธบายใหรบรความเปนไปของโลก ชวยใหเรยนร วธการทจะฝกสมองใชพลงความคดเพอใหไดสงทตองการในชวต ไดเรยนรวธปองกนความเขาใจผดและความขดแยงท จะเกดข น รวมท งร ว ธ ท จะเขาไปจดการกบพฤตกรรมของมนษยหนงสอเลมนมเนอหาทนาสนใจ โดยแบงเนอหาออกเปน 4 หมวด ไดแกทหลบภย (The Asylum) กำแพงทมองไมเหน (Invisible Walls) ความเปนจรงทจดการได (Disposable Reality) และศาสตรแหงความงาย ใหคณไดในสงทตองการ นอกจากน หนงสอเลมนยงชวยเปลยนมมมองของชวตจากการกระทำทยาก ๆ ใหมงความสนใจไปทการกระทำงาย ๆ ซงจะนำไปสสงทตองการและความสำเรจของชวต

ประวตผเขยน

Mark Joyner เปนนกเขยนชาวนวซแลนดทมช อเสยงเปนนกเขยนหนงสอท ตดอนดบหนงสอขายด ในอดตเคยเปนผบรหารสงสดของบรษท Aesop สำเรจการศกษาระดบปรญญาตรทางดานจตวทยา มผลงานการเขยนทไดรบความนยมอยางมากไดแก MindControlMarketing.com และเปนผทบกเบก e-bookและ e-commerce

แนะนำโดย สภาวด เลศสถตย

Page 55: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

⌫⌫ ⌫ 55

ไปไหนไปกน

กนยน

ไปไหนไปกนฉบบเดอนตลาคมน ขอแนะนำทะเลและโถงถำแหงเทอกเขารมอาวไทย “อทยานแหงชาตเขาสามรอยยอด”อำเภอกยบร จงหวดประจวบครขนธ ซงเปนอทยานแหงชาตประเภทชายฝงผสมผสานหมเกาะในทะเลแหงแรกของไทยภมประเทศสวนใหญเปนเทอกเขาหนสลบซบซอนเรยงรายตามแนวทศเหนอ-ใต ทอดขนานไปกบชายฝ งทะเลและมเกาะนอยใหญซงลวนมหนงอกหนยอยทงดงามเปนแหลงทองเทยวทนาสนใจ

อทยานแหงชาตเขาสามรอยยอด หางจากกรงเทพมหานครประมาณ 171 กโลเมตร สถานททองเทยวทนาสนใจไดแก ถำพระยานคร พระทนงคหาคฤหาสน ถำแกว ถำไทร คลองเขาแดง จดชมววเขาแดง ทงสามรอยยอด หาดสามพระยาหาดแหลมศาลา และพชพรรณไมเชน สนทะเล โพทะเล กระทง ผกบงทะเล จนทรผา รวมทงสตวปานานาชนดเชน นกนางนวลแกลบเลก นกหวโตมลาย และคางแวน ซงในชวงเดอนตลาคมถงกมภาพนธของทกปจะเปนชวงทเหมาะสำหรบการมาเยยมชมนก ณ อทยานแหงชาตเขาสามรอยยอดมากทสด

ทมา www.dnp.go.th

Page 56: ÊŤ.ÊÒà - soc.go.th · เม่อื พ.ศ. 2409 หลังจากทรงลาผนวชสมเด ็จพระบรมราชชนก ได้ทรงกวดข

ÊŤ.ÊŤ.ÊŤ.ÊŤ.ÊŤ.ÊÒÃ

⌫ ⌫

แสงสองปญญา

เปนรตนะของคนทงหลาย

อะไรหนอ ยงประโยชนใหสำเรจจนกระทงชราอะไรหนอ ตงมนแลวยงประโยชนใหสำเรจอะไรหนอ เปนรตนะของคนทงหลาย

อะไรหนอ โจรลกไปไมได.พระผมพระภาคเจาตรสตอบวา

ศลยงประโยชนใหสำเรจจนกระทงชราศรทธาตงมนแลวยงประโยชนใหสำเรจปญญาเปนรตนะของคนทงหลาย

บญอนโจรลกไปไมได.

เหตใหอายยน 5 ประการ

ธรรม 5 ประการน เปนเหตใหอายยน คอบคคลเปนผทำความสบายแกตนเอง 1

รจกประมาณในสงทสบาย 1บรโภคสงทยอยงาย 1

เปนผเทยวในกาลสมควร 1เปนผประพฤตประเสรฐ 1ดกอนภกษทงหลาย

ธรรม 5 ประการนแล เปนเหตใหอายยน