FADE IN 2:EXT. MODERNISTIČKA KUĆA — NOĆ

Vodič kroz izložbu

2

Umetnici: Danai Anesijadu, Darja Bajagić, Dora Budor, Ulisis Karion, Heman Čong, Bris Delsperže, Aleksandra Domanović, Matis Gaser,Dajga Grantina, Siniša Ilić, Aleks Izrael, Bertran Lavije, Vilijam Levit, Kristijan Marklej, Rodrigo Mateus, Benjamin Ramirez Perez, Karis Rodrigez, Bojan Šarčević, Ejmi Sigl, Tobijas Špihtih, Raša Todosijević

Smeštena u Galeriji-legatu Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića u Beogradu, jednom od izlagačkih prostora Muzeja savremene umetnosti, postavka FADE IN 2: EXT. MODERNISTIČKA KUĆA – NOĆ istražuje ulogu koju umetnost ima u narativnom filmu i televiziji. Izložba predstavlja nastavak izložbe FADE IN: INT. ART GALLERY – DAY, koja je prikazana u Švajcarskom institutu za savremenu umetnost u Njujorku, marta 2016. Nova verzija omogućava umetnicima da se pozabave načinom na koji se umetnost reprezentuje na ekranu, bilo kao rekvizit, scenski nameštaj, narativni sklop, ili karakterno obeležje.

Priroda izložbe je takva da se skulpture, slike, performansi i instalacije transformišu od rekvizita preko slike do umetničkog predmeta, kako bi se razmotrilo pitanje da li te fiktivne predstave u masovnim medijima imaju više uticaja na definisanje kolektivnog razumevanja umetnosti nego sama umetnost. U istoriji kinematografije rano se primećuje zaokupljenost određenim osobinama umetničkih dela: dragocenost umetničkih predmeta postaje fokus u razvoju dramskog zapleta, a napetost raste zahvaljujući energiji umetničkih dela i njihove moći da deluju na gledaoce ili da dočaraju posebnu atmosferu. U različitim žanrovima, ličnost umetnika obično se prikazuje kao nestalna, prevrtljiva figura kojoj je dopušteno da podriva društvene norme, i koja se izvrgava smehu, izaziva strah i uliva poštovanje. Iz mnogih takvih narativa, FADE IN 2 uzima umetničke predmete, dodeljujući im status koji su prethodno imali na ekranu, istovremeno ukazujući na trenutke borbe za prevlast različitih medijskih formi.

FADE IN 2 iznova promišlja prvobitnu izložbu FADE IN, ovaj put za Galeriju-legat Čolaković, zgradu u kojoj su nekada živeli Milica Zorić i Rodoljub Čolaković, a koja sada služi kao jedan od izlagačkih prostora Muzeja savremene umetnosti u Beogradu. Nagomilana istorija ovog prostora kao stambenog objekta, legla organizovanog kriminala i umetničke galerije, dodatno podupire ambiciju izložbe da preoblikuje galeriju i dodeli joj novu ulogu, ulogu pozornice za izvođenje dramskih scena. Radovi autora Darje Bajagić, Aleksandre Domanović

FADE IN 2:EXT. MODERNISTIČKA KUĆA — NIGHT14. jul – 21. avgust 2017.

3

i Siniše Ilić istražuju kanon srpskog i jugoslovenskog filma, omogućavajući stapanje filmskih, društvenih i političkih istorija.

Pored radova prikazanih na izložbi FADE IN u Švajcarskom institutu u Njujorku, autora Brisa Delsperžea, Dore Budor, Matisa Gasera, Bertrana Levijea, Kristijana Markleja, Karise Rodrigez i Ejmi Sigl, FADE IN 2 predstavlja i nove radove Danai Anesijadu, Dajge Grantine, Rodriga Mateusa, Benjamina Ramireza Pereza i Tobijasa Špihtiha. Izvori i arhivski materijal koji su umetnici imali na raspolaganju prilikom stvaranja novih radova bili su filmovi Rondo (1966) i Kolekcionarka (La Collectionneuse) (1967), zatim Ksanadu (Xanadu) (1980) i Rizičan posao (Risky Business) (1983), te Žena sa krajolikom (1976), Princezini dnevnici (The Princess Diaries) (2001), i Dosije Iks (The X-Files) (1993-2002).

FADE IN 2 Program prikazivanja filmovaJugoslovenska kinotekaUzun Mirkova 1, Beograd

15. jul 18:00 SEDAM I PO (2006) – Miroslav Momčilović 15. jul 20:30 MALTEŠKI SOKO (1941) – Džon Hjuston16. jul 18:00 VIZANTIJSKO PLAVO (1993) – Dragan Marinković16. jul 20:30 9 ½ NEDELJA (1986) – Adrijan Lin 17. jul 18:00 LIJEPE ŽENE PROLAZE KROZ GRAD (1986) – Želimir Žilnik17. jul 20:30 TEOREMA (1968) – Pjer Paolo Pazolini 18. jul 18:00 W.R. MISTERIJA ORGANIZMA (1971) – Dušan Makavejev18. jul 20:30 AFERA TOMAS KRAUN (1999) – Džon MekTirnan 19. jul 18:00 TAJVANSKA KANASTA (1985) – Goran Marković19. jul 20:30 VRTOGLAVICA (1958) – Alfred Hičkok20. jul 18:00 MLAD I ZDRAV KAO RUŽA (1971) – Jovan Jovanović20. jul 20:30 VELIKA OČEKIVANJA (1998) – Alfonso Kuaron

Muzej savremene umetnostiUšće 10 • Blok 1511070 Novi Beograd • Srbija

+381 11 3676 288

4

O Muzeju savremene umetnosti

Od samog osnivanja 1965. godine, MSUB je izlagačku politiku zasnivao na predstavljanju najznačajnijih umetnika, razdoblja, pokreta i tendencija jugoslovenske, srpske i strane umetnosti 20. veka. Takođe, MSUB je na evropskoj i svetskoj mapi moderne i savremene umetnosti stekao zavidnu reputaciju koja je otvorila mogućnost intenzivne međunarodne razmene i saradnje sa relevantnim stranim muzejima, galerijama, kolekcijama, kustosima i kritičarima.

Muzej takođe učestvuje u predstavljanju i promovisanju ovdašnje umetnosti u inostranstvu, a često je bio u prilici i da organizuje nastupe domaćih umetnika na međunarodnim bijenalima i trijenalima (Venecija, Sao Paolo, Pariz itd).

Prilagođavajući se savremenim muzeološkim principima zaštite kulturnog nasleđa i politikama izlaganja, MSUB danas predstavlja dinamičnu instituciju koja obimom i raznovrsnošću svojih programa, istraživačkim i pedagoškim radom, intenzivnom međunarodnom saradnjom i otvorenošću za različite oblike kulturnih aktivnosti i saradnje, predstavlja važan činilac umetničkog i kulturnog života Beograda i Srbije.

O Švajcarskom institutu za savremenu umetnost, Njujork

Swiss Institute is a non-profit art space dedicated to promoting Švajcarski institut je neprofitna umetnička galerija posvećena promovisanju naprednog mišljenja i ekperimentalne umetničke prakse. Tokom više od 30 godina, Švajcarski institut bio je poznat po eksperimentalnim i pažljivo promišljanim izložbama. Posvećen najvišim standardima kustoskih i edukativnih praksi, Švajcarski institut služi kao platforma za podsticanje mladih umetnika, katalizator novih konteksta već proslavljenih dela, i podstiče razumevanje potcenjenih pojava.

Proglašen od strane Njujork Tajmsa kao „mali dragulj” sa „izvanrednim programom”, Švajcarski institut otvoren je za posetioce pet dana sedmično, uz besplatan ulaz. Deset godišnjih izložbi Švajcarskog instituta, kao i opsežan javni program, predstavljaju značajan forum za savremeni, međunarodni kulturni dijalog u oblastima vizuelnih i performativnih umetnosti, dizajna i arhitekture.

O kompaniji Balkan Projects

Balkan Projects je uzbudljiva inicijativa Marije Karan, koja za cilj ima da aktivno uključi balkansku umetničku scenu u širi međunarodni kontekst.

5

Balkan Projects ima plan da Balkan vrati na mapu savremene umetnosti izgrađujući novu svest o lokalnom talentu, kako onom iz prošlosti tako i onom iz sadašnjeg trenutka, otvarajući mogućnosti za dijalog sa većim umetničkim zajednicama širom sveta, starajući se o tome lokalni stvaraoci više ne budu „izgubljeni u prevodu”. Kroz raznovrsne aktivnosti – izložbe, dešavanja, uzajamne razmene lokalnih i međunarodnih umetnika, kustosa, kritičara, i kolekcionara – Balkan Projects želi da stvori novu infrastrukturu za plodnu umetničku scenu. Danas više nego ikada ranije, savremena umetnost je jedan od najdelotvornijih i najuzbudljivijih načina sakupljanja i razmene ideja, negovanja i bogaćenja ljudskih života, kao i podsticanja promene u mnogim aspektima društva.

Da bi se izborili sa istorijski fragmentisanom prirodom regiona, Balkan Projects samosvesno prihvata mobilnu strategiju u svojim inicijativama. Balkan Projects planira da organizuje seriju godišnjih izložbi i dešavanja koja se kreću od jedne balkanske zemlje do druge, prikupljajući podsticaje i kritičnu masu sve dok ujedinjujuća vizija ne bude upotpunjena.

PRESS KONTAKTI:

Michel Hakimian | Karla Otto Parismichel.hakimian@karlaotto.com +33 6 12 59 41 93

Ottavia Palomba | Karla Otto Parisottavia.palomba@karlaotto.com +33 6 67 88 32 29

Lissy von Schwarzkopf | Karla Otto Londonlissy.vonschwarzkopf@karlaotto.com +44 207 287 9890

Roger Ramirez | Karla Otto Londonroger.ramirez@karlaotto.com +44 207 287 9890

Stefano Pitigliani | Karla Otto Milanstefano.pitigliani@karlaotto.com +39 02 655 69 81

Daniel Motta Mello | Karla Otto New Yorkdaniel.mottamello@karlaotto.com +1 212 255 8588

Senka Ristivojević | Muzej savremene umetnosti, Beogradsenka@msub.org.rs +381 (0)11 3115 713

6

Dvorište / Bašta / Apartman

2

1

5

6 7 8

9

1011

3

4

Prizemlje

7

1 Raša Todosijević Murder 1997 Prozorska grafika na samolepljivoj

foliji, žikle štampa

2 Dajga Grantina Liz’s zards Cereales and Pomegrenates 2017

InstalacijaLjubaznošću umetnice

3 Danai Anesijadu Bonsoir Monsier, Alas that is but

one element

Na dan 14. jula 2017. Anesijadu je postavila performans u dvorištu Legata Čolaković; tragovi perormansa ostaju kao deo postavke izložbe.

Farmerke, bele majice kratkih rukava, muškarci, boja na bazi lateksa, lični lubrikant, voda

Izvođači 14/07/2017:Sava Vidicki, Dejan Bošković, Boris Vidaković, Ivan Papić

4 Tobias ŠpihtihHeiner Müller2017Čelik, epoksi, tkaninaLjubaznošću umetnika i Jana Kapsa

5 Ejmi Sigel9 ½ Nedelja2016Video projekcija u boji, zvučnici, stočić, stolica, lampaLjubaznošću umetnice iGalerije Simon Preston

6 Bojan Šarčevićexhibition element (MA-SARCB-00075)2016kamenje, aluminijumPrava zadržava umetnik. Ljubaznošću Stuart Shave / Modern Art, London

7 Benjamin Ramirez Perez iStefan Ramirez Perez Confluence2017HD Video, 16:9, boja, stereo, 20’45”Ljubaznošću umetnika

8 Siniša Ilić”Zašto danas u umjetnostinema tragedije?”(Citat iz filma, Mladenova replika)2017Instalacija u prostoru promeljivih dimenzija, arhitektonska intervencija, film Rondo (režija Zvonimir Berkovič, 1966. dužina 90 minuta, loop), kolaži, objekti

9 Ejmi Sigel Another 9 ½ Weeks 2016 Projekcija u boji Ljubaznošću umetnice i

Galerije Simon Preston

10 Rodrigo MateusMute Scenes 2017Instalacija

11 Darja BajagićIn spite of everything, I am still not ashamed2017Akrilik na platnu s tekturom od boje, UV printLjubaznošću umetnice i Carlos/Ishikawa, London

8

13

10

15

16

17

18

19 21

22

23

20

Drugi sprat

Prvi sprat

12

9

12 Heman ČongI WANT TO BELIEVE 2016plakat i slobodno digitalno preuzimanjeLjubaznošću umetnika i Wilkinson Gallery, London

13 Aleksandra Domanovićfilm by Ivica Matić, painting by Zanny AllportŽena S Krajolikom / Landscape with a Woman2017OSB ploče, pleksiglas, patinirana bronza, aluminijum, Soft Touch, laserski sinterovana plastika, granule za pakovanje, platno

10 Rodrigo MateusMute Scenes 2017Instalacija

15 Kristijan MarklejMade to Be Destroyed2016Video, boja, stereo, zvuk, 16:9, mp4 sa H264 kodekom. 24 minuta. Ljubaznošću umetnika i Paula Cooper Gallery, New York.

16 Dora BudorA woman passing on the street said, ‘a decongestant, an antihistamine, a cough suppressant, a pain reliever.’ 2016Kaljeno staklo, čelik, polistirenska pena, smola, kamenje, zemlja, pesak, epoksi smola, akrilna boja, replika ‘Instrumenara za operacije ženama-mutantima’ iz filma Kobni blizanci (1988), medicinski konci sa šava na umetničinoj levoj šaci.Ljubaznošću umetnice i New Galerie, Paris.

17 Matis GaserGrasshopper (Mountain Scene)2015-2016Kombinovana tehnikaLjubaznošću ribordy contemporary i Hester, New York. Albert Bierstadt (1830-1902), Mountain Scene (1880-90), izvorno ulje na papiru. Poklon G-đe J. Augustus Barnard, 1979.

The Metropolitan Museum of Art. Prava na upotrebu slike: The Metropolitan Museum of Art. Izvor slike: Art Resource, NY. Insert ‘The Grasshopper Lies Heavy’ preuzet iz serije Čovek u viskom dvorcu (2015-2016) u saradnji s Amazon Studios, Santa Monica

18 Bertran LavijeWalt Disney Productions 2001-2017 (The Princess Diaries)2016Akrilik na platnu, baloni, streliceLjubaznošću umetnikat

19 Karisa RodriguezLa Collectionneuse2016Glazirana keramika, nožići za brijanjeLjubaznošću umetnice i Karma International.

20 Brajs DelsperžerBody Double 35, After Xanadu (1980)HD Video2016-17 Ljubaznošću Air de Paris, Paris i Team Gallery, New York

21 Vilijam LevitSet for The Tropics with Jaguar (from ”The Tropics”) 1974Ulje na platnu, kauč, stočić, biljka, lampa, lampa za sliku, pepeljaraLjubaznošću umetnika i Greene Naftali

22 Aleks IzraelRisky Business2014-15Kristal na staklenoj osnovi

23 Ulisis KarionThe Death of the Art Dealer1982Digitalni video, crno-beliLjubaznošću LIMA, Amsterdam

10

Danai Anesijadu (image from le tatoué)

Danai Anesijadu nastavlja da se bavi temama iz njene prethodne instalacije prikazane na izložbi FADE IN: INT. ART GALLERY – DAY u Švajcarskom institutu u Njujorku. Za izložbu FADE IN 2: EXT. MODERNISTIČKA KUĆA – NOĆ Danai je osmislila performans i mural prateći početnu inspiraciju koju je razvila polazeći od filma Denisa de la Patelijera Le Tatoué iz 1968. godine. U ovom filmu imućni trgovac umetninama otkriva Modiljanijev portret tetoviran na leđima vremešnog aristokrate i nekadašnjeg legionara. Androgini portret, za koji se u filmu veruje da predstavlja sliku žene, veoma nalikuje na stvarni Modiljanijev portret Žana Koktoa. Upravo te „nezaustavljive sile” roda – mačizma, ženskosti, i njihove neprestane razmene – Anesiadu sučeljava u svojim fantastičnim performansima. U večeri otvaranja, u dvorištu Legata Čolaković, grupa muškaraca odevenih u plave teksas pantalone i bele majice slikaće Modiljanijev portret jedni drugima na leđima, praće se i tumarati oko bazena Galerije-Legata Čolaković. Za finale performansa, Anesijadu se oslanja na pomoć kolege, umetnika koji takođe učestvuje na izložbi FADE IN 2, Tobijasa Špihtiha. On će pratiti niz međusobno povezanih slika na ekranu u sastavu video rada koji je napravila Anesijadu.

Iz filma Le Tatoué (1968, režija: Denys de La Patellière)

11

Darja Bajagić (kadar iz filma WR: Misterije organizma)

U okviru svog doprinosa projektu FADE IN 2, Darja Bajagić poslužila se slikama iz filma WR: Misterije organizma, u režiji Dušana Makavejeva. Ogoljena pozadina rada priziva sećanje na gotovo istovetnu pozadinu iz Makavejevljeve satire koja prati vatreno proleterski nastrojenu ženu, Milenu, koja zavodi slavnog umetničkog klizača nalik Josifu Staljinu. Nepomirljive razlike između te dve ličnosti dovode do toga da Milena odseče glavu klizaču. Na ogoljenoj pozadini odštampana je jedna od prvih slika jugoslovenskih ratova za koju se umetnica seća da je videla na internetu: okrvavljeni ženski leš. Umetnica ovu sliku izjednačava sa osavremenjenom verzijom Milene iz Makavejevljenog filma. Uprkos razlikama između dva jugoslovenska perioda, onog iz 1970-ih godina i onog iz 1990-ih godina, Bajagić rad posmatra kao višeslojno pripovedanje kroz filter ličnog sećanja.

Iz filma WR: Misterije organizma (1971, režija: Dušan Makavejev)

12

Dora Budor

Dora Budor stvorila je skulpturalnu instalaciju zasnovanu na seriji izmišljenih instrumenata namenjenih za obavljanje ginekoloških ekperimenata na ženama-mutantima iz filma Ukleti blizanci (1988) Dejvida Kronenberga. Predmeti se pojavljuju u filmu ne samo kao medicinski instrumenti, već i kao artefakti ili umetnički predmeti u muzeju. Budor je zamislila i treći kontekst za predmete: fosilizovani ostaci koji vremenski prethode događajima ispričanim u filmu, kao tragovi imaginarne prošlosti, predstavljeni tako kao da bi mogli biti drevni artefakti u prirodnjačkom muzeju.

Ulises Karion

Poklonik filmova B produkcije, meksički konceptualista Ulises Karion svoj rad Smrt trgovca umetninama najpre je osmislio kao performans, premda je on na kraju realizovan kao umetnikov jedini video rad. Zainteresovan više za strukturu tih filmova nego za njihov narativni sadržaj, Karion samog sebe i monitor pokreće prateći kretanje kamere na način na koji se to dešava u filmu Maksa Ofilsa Trenutak lakomislenosti (The Reckless Moment) iz 1949. godine. Pomerajući svoje telo gore-dole i sleva-nadesno, Karion pali i gasi televizor svaki put kada se dešava rez, koristeći svoje telesne intervencije kako bi istakao ono što se dešava u filmu. Performans završava tako što kamera prelazi preko novinskog naslova koji glasi: „Bivši trgovac umetninama ubijen”.

Iz filma Ukleti blizanci(1988, režija: Dejvid Kronenberg)

13

Heman Čong

Kao inspiracija za rad Hemana Čonga poslužio je komentar Krisa Kartera, tvorca serije Dosije X, o tome da je poster koji visi u kancelariji junaka serije agenta Foks Molder, na kojem pišu čuvene reči „I WANT TO BELIEVE”, bio nadahnut delom Eda Rušea. U duhu kulture fanstva, Čong je stvorio poster ‘I WANT TO BELIEVE koji će, pored toga što će biti izložen u galeriji, biti moguće besplatno skinuti sa sajtova Švajcarskog instituta i Muzeja savremene umetnosti, za vreme trajanja izložbe FADE IN 2: EXT. MODERNISTIČKA KUĆA – NOĆ.

Bris Delsperže

Za 35. nastavak svoje serije Body Double, Bris Delsperže je napravio repliku murala iz uvodne scene filma Ksanadu iz 1980. godine, u režiji Roberta Grinvalda. U filmu, frustrirani umetnik naporno radi u svom studiju, cepajući svoje skice. Zgužvani komadi hartije koje baca kroz prozor na kraju se stapaju u mural, oživljavajući ženu naslikanu u prvom planu. Ona iskače iz slike kako bi izvela muzičku tačku „I’m live”. Tokom izložbe FADE IN: INT. ART GALLERY – DAY, Delsperže je snimio film ispred murala u prostorijama Švajcarskog instituta u Ulici Vuster br. 18, u kojem se iznova prikazuje ta scena. Konačna verzija, zajedno sa kostimima koje je kreirao Mark Kamil Hajmovič, izložena je na drugom spratu Legata Čolaković.

Iz serije Dosije Iks (1993–2002)

Iz filma Ksanadu(1980, režija: Robert Grinvald)

14

Aleksandra Domanović

Žena s krajolikom Aleksandre Domanović preuzima naslov filma iz 1989. godine u režiji Ivice Matića, koji je umro svega jedan mesec nakon što je završeno snimanje filma 1976. godine. Film pripoveda priču o Šumaru, čoveku koji kolotečinu života u jednom malom gradu oplemenjuje slikajći pejzaže i ženske aktove. Kroz lik Šumara, koga polagano proždire njegova strast ka slikarstvu, film na poseban način oslikava sukob između umetnosti i društva. U počast glavnom junaku filma, koji je po zanimanju šumar, Domanović je izradila skulpturu koja je nastavak njene serije votivnih vajarskih dela, ovoga puta od obične šperploče.

Dajga Grantina

Instalacija Dajge Grantine izložena u eksterijeru Galerije-Legata Čolaković oslanja se na film Tri žene Roberta Altmana iz 1977. godine. Film prati promenljivu dinamiku odnosa između Mili i Pinki, cimerki koje žive u stambenom kompleksu kojim upravlja Edgar i njegova harizmatična supruga, umetnica Vili, umetnica koja svoje dane provodi slikajući freske amfibijskih žena na zidovima bazena u okviru kompleksa. U svom skulpturalnom ostvarenju, Grantina referiše na luksuzne pejzaže iz ovog filma, regenerativni kvalitet ženskog elementa iz naslova, i mitske, senzualne moći koje su prirodna odlika vode.

Iz filma Tri žene(1977, režija: Robert Altman)

15

Matis Gaser

Primetivši da se ista slika pejzaža, Planinski prizor (1880-90) autora Alberta Birštada, pripadnika slikarske škole sa reke Hadson, pojavljuje u scenama dve devetnaestovekovne drame Doba nevinosti (The Age of Innocence) iz 1993. i Igre gladi (The Hunger Games) iz 2012. godine, Matis Gaser je reprodukovao ovu sliku u dva navrata u njenoj izvornoj veličini kako bi naglasio njenu funkciju obeležja moći i statusa u imaginarnim prošlostima i budućnostima. Taj položaj i referentni okvir učvršćuje i snimak „The Grasshopper Lies Heavy” iz televizijske adaptacije romana Filipa K. Dika Čovek u visokom dvorcu (The Man in the High Castle). Tajni snimci, sredstvo razvoja radnje u priči, opisuju alternativnu realnost u odnosu na onu unutar koje junaci žive, u kojoj su Sile Osovine pobedile u II svetskom ratu, dok snimak u kojem su Savezničke snage pobedile u ratu opisuje drugu alternativnu sadašnjost.

Iz filma Doba nevinosti (1993, režija: Martin Skorceze)

Iz filma Igre gladi (2012, režija: Geri Ros)

16

Siniša Ilić

Koristeći se isečcima i kadrovima iz modernističkog klasika Rondo Zvonimira Berkovića iz 1966. godine, Ilić je stvorio multivalentnu izložbu koja obuhvata pokretnu sliku, štafelajsku sliku i kolaž. Nakon svoje pojave, film je konfrontirao tržišno usmerenu prirodu umetnosti sa revolucionarnim impulsima iz poznih 1960-ih godina, uključujući umetnička dela u ono što Ilić posmatra kao „prateću ulogu”. U svojoj instalaciji, Ilić dekonstruiše te filmske elemente postavljajući sam film, suprotstavljen umetničkim delima, u pozadini kao prostor za analitičku reinterpretaciju, na taj način izokrećući hijerarhiju između pomoćnog elementa i pokretne slike.

Aleks Izrael

Poznat po svom dugotrajnom istraživanju holivudske ikonografije i oblika proizvodnje, Aleks Izrael rekreirao je kristalno jaje koje se nalazi iznad kamina u kući Džoela Gudsona, kojeg igra Tom Kruz. Zaštitni znak američkih predgrađa iz 1980-ih godina, jaje dobija čudnovati svetlucavi kvalitet dominirajući dnevnim boravkom gde razgaćeni Kruz mahnito pleše uz „Old Time Rock and Roll” Boba Segera. Jaje, zajedno sa krađom i Džoelovim nepopustljivim pokušajem da ga vrati na njegovo mesto bez oštećenja, služi kao glavno sredstvo razvoja radnje u filmu Rizičan posao (Risky Business) iz 1983. godine.

Iz filma Rondo (1966, režija: Zvonimir Berković)Ljubaznošću Jugoslovenske kinoteke.Prava na prikazivanje filma: Jadran film, Zagreb

Iz filma Rizičan posao(1983, režija: Pol Brckman)

17

Vilijam Levit

Počev od 1960-ih godina, losanđeleski umetnik Vilijam Livit fokusirao se na određeni broj dramskih narativnih formi, često koristeći blizinu holivudskih studija gde je radio kao scenograf i rekviziter u svojim ranim danima. Nekoliko njegovih radova upućuju na The Tropics, scenario koji je sam Livit napisao, a koji u Legatu Čolaković dobija oblik scenografije napravljene pomoću rekvizita iz lokalnih skladišta, u središtu koje se nalazi Levitova tajanstvena slika jaguara koji gleda u ponor stojeći na rubu litice.

Bertran Lavije

Za seriju Walt Disney Productions, Bertran Lavije koristi stripove o Miki i Mini Maus za predstave apstraktne i moderne umetnosti, i ponovo oživljava te predmete iz crtanih filmova kao slike i skulpture. Za ovu izložbu, Lavije istražuje na koji način može da uključi umetnosti u Diznijeve igrane filmove, preuzimajući „balonsku sliku” iz filma Princezini dnevnici (The Princess Diariesi) iz 2001, u režiji Geri Maršal. Nenametljivi omaž seriji Shooting Picture Niki de Sent-Fal iz ranih 1960-ih godina, nastaloj bacanjem strelica na balone napunjene bojom, predstavlja priliku za glavnu junakinju filma, tinejdžerku, da ojača emotivnu vezanost sa svojom ekscentričnom majkom umetnicom.

Scenografija za The Tropics, 1972 Akvarel i olovka na papiruLjubaznošću Marc Selwyn Fine Art, Los Angeles

Iz filma Princezini dnevnici (2001, režija: Geri Maršal)

18

Kristijan Marklej

U radu Made To Be Destroyed, Kristijan Maklej montira zajedno mnoštvo filmskih klipova u kojima su umetnička dela uništavaju. Detalji preliminarnog istraživanja i kasnije montaža ističu niz narativnih i kulturnih obrazaca u kojima je umetnost žrtva nasilja. Bilo da su ižvrljana sprejem (Betmen, 1989), spaljena (Equilibrium, 2002) ili razbijena (Krv pesnika (Le sang d’un poète), 1932, Goli pištolj (Naked Gun), 1988), umetnička dela uništena su u trenucima u ekspresije besa prema samom sebi ili drugima, bola gubitka, pobune protiv države ili političke moći, ili su jednostavno savršeni podsticaj za slapstick vratolomiju.

Rodrigo Mateus

Za intervenciju Rodriga Mateusa na sistemu osvetljenja na prvom spratu Legata Čolaković, umetnik je pozajmio niz predmeta od beogradskih filmskih i televizijskih rekvizitera. Ruke u rukavicama stežu različite predmete, od pištolja do venčanih velova i kultnih figurina, ističući potencijal tih predmeta kroz kontekst i prikazivanje, svejedno da li na rafu u skladištu rekvizita, filmu, ili umetničkoj instalaciji.

19

Benjamin Ramirez Perez

Novi film Benjamina Ramireza Pereza Confluence premijerno se prikazuje u okviru projekta FADE IN 2: EXT. MODERNISTIČKA KUĆA – NOĆ. Rad prikazan na desktop monitoru koji se nalazi na radu Bojana Šarčevića exhibition element (MA-SARCB-00075), jeste biografija Doris, srpske pevačice i nekadašnjeg deteta-zvezde koja je stekla popularnost 1992. godine sa pesmom napisanom u dobrotvorne svrhe u korist siročadi jugoslovenskih ratova. Film, sastavljen od igranih i dokumentarnih scena, strukturisan je oko nekoliko intervjua koje je Doris dala na različitim lokacijama u Beogradu. Ti razgovori, koji se bave ratnom traumom, arhiviranjem i performansom, posredno su povezani sa istorijom beogradske kule CK-a, modernističke građevine uništene u NATO bombardovanju 1999. godine, i iznova izgrađene kao poslovni i trgovački centar „Ušće”.

Iz rada exhibition element (MA-SARCB-00075)

20

Karisa Rodrigez

Karisa Rodrigez napravila je nekoliko verzija skulpture iz filma Kolekcionarka (La Collectioneuse) iz 1967. godine reditelja Erika Romera. U filmu, prisustvo mlade, slobodoljubive žene unosi pometnju i uzbuđenje tokom godišnjeg odmora jednog umetnika i njegovog galeriste. Skulptura o kojoj je reč – obojeno parče lima sa žiletima zakačenim za njega – jeste predmet na koji se rukama pokazuje tokom razgovora između umetnika i galeriste u okviru diskusije o nasilnoj prirodi umetnika i njegovog prisustva u društvu.

Bojan Šarčević

exhibition element (MA-SARCB-00075) rad Bojana Šarčevića sastoji se od kamena i aluminijuma, jednostavnih komponenti od kojih nastaje predmet koji je istovremeno praktičan i hiperestetizovan. Spoj upotrebne vrednosti predmeta i estetike podseća na neophodne uslove koje predmet mora da ispuni dok se posmatra: da otvoreno izražava svoju predmetnost a da pri tom ne mora nužno da vrši svoju funkciju.

Ejmi Sigel

U apartmanu Legata Čolaković, Ejmi Sigel stvorila je ambijent za gledanje scene iz filma 9½ nedelja (1986, režija Adrijan Lin), erotske drame u kojoj Kim Bejsindžer igra službenicu umetničke galerije SoHo koja započinje strastvenu ljubavnu vezu sa dominantnim muškarcem u ulozi Mikija Rurka. U sceni iz nastavka ovog filma, Novih 9½ nedelja (1997, režija En Gurso), prikazanoj u knjižari galerije, Rurk na aukciji, nastoji da kupi dela iz zbirke nekadašnje ljubavnice.

21

Tobijas Špihtih

Za izložbu FADE IN 2: EXT. MODERNISTIČKA KUĆA - NOĆ, Tobijas Špihtih je izradio novu skulpturu pod nazivom Heiner Müller (Hajner Miler [1929-1950] je istočnonemački dramaturg, pesnik, pisac i pozorišni reditelj) koju je smestio u bazen u dvorištu Legata Čolaković. Inspirisan živopisnim scenama iz filma Moj ujak (Mon Oncle) francuskog reditelja i glumca Žaka Tatija, Špihtih je konstruisao zmaja (umesto ribe), koji ujedno ispušta i vodu i vatru. Simbolika zmaja ovde je prikazana i kao apstraktna i kao univerzalna, prema Špihtihu: „deca ga vole, sveci ga ubijaju”. Uzimajući u obzir fonetičku jednakost (Hajner Miler i Henri Miler, američki književnik) i Šprihtihovo izrazito poštovanje oba autora, u duhu izložbe FADE IN 2 kao nastavka izložbe FADE IN: INT. ART GALLERY – DAY, umetnik svoje istraživanje proširuje skulpturom koju je nazvao Henry Miller.

Raša Todosijević

U dvorištu Legata Čolaković postavljeni su posteri Raše Todosijevića za film koji nikada nije snimljen. Na slici, žena sa staklenim okom zuri nekuda kraj profila bradatog muškarca za kojeg se veruje da je sam Todosijević. Visokostilizovana slika evocira mitologiju holivudskih hit ostvarenja, sučeljavajući se istovremeno sa nasilnim periodom traume u kojoj je rad nastao. Dvorište iznad kojeg su ovi posteri postavljeni bilo je mesto ubistva srpskog gangstera Darka Ašanina 1998, godinu dana nakon što je Todosijevićev rad nastao.

Iz filma Moj ujak(1958, režija: Žak Tati)

ŠVAJCARSKI INSTITUT I ŽULI BUKOBZA SE ZAHVALJUJU MARIJI KARAN I NJENOM TIMU IZ BALKAN PROJECTS JER SU U SARADNJI S AMBASADOM ŠVAJCARSKE U BEOGRADU, OMOGUĆILI REALIZACIJU OVE IZLOŽBE. IZRAŽAVAMO NAJVEĆU ZAHVALNOST ZORANU ERIĆU I ČITAVOM TIMU MSUB-A, A POSEBNO MILOŠU ZECU I ANI ANAKIJEV. PROGRAM ŠVAJCARSKI INSTITUT DELIMIČNO JE OMOGUĆEN SLEDEĆIM JAVNIM FONDOVIMA: PRO HELVETIA, SWISS ARTS COUNCIL, THE NEW YORK STATE COUNCIL ON THE ARTS, UZ PODRŠKU GUVERNERA ENDRUA KUOMA I ZAKONODAVNOM TELU DRŽAVE NJUJORK, KAO I SEKRETARIJATU ZA KULTURU GRADA NJUJORKA U SARADNJI SA GRADSKOM SKUPŠTINOM. MEĐU GLAVNIM SPONZORIMA SU: LUMA FOUNDATION, THE ANDY WARHOL FOUNDATION FOR THE VISUAL ARTS I FRIENDS OF SWISS INSTITUTE (FOSI). ŠVAJCARSKI INSTITUT SA ZAHVALNOŠĆU ISTIČE UBS KAO VODEĆEG PARTNERA, STELLU ARTOIS KAO DONATORA, SWISS RE KAO SPONZORA JAVNIH PROGRAMA, KAO I SWISS U SVOJSTVU PERTNERA ZA TRANSPORT. POSEBNU ZAHVALNOST ZA PODRŠKU U PRODUKCIJI ŠVAJCARSKI INSTITUT DUGUJE GALERIJAMA RIBORDY CONTEMPORARY, JAN KAPS, KURIMANZUTTO, GALERIA FORTES VILAÇA I NEW GALERIE. POSEBNO HVALA: JOHN M. CAHOON, SEAVER CENTRE FOR WESTERN HISTORY RESEARCH, NATURAL HISTORY MUSEUM OF LOS ANGELES COUNTY; EDWARD COMSTOCK, USC SCHOOL OF CINEMATIC ARTS, LOS ANGELES; TONY DYKES, BRITISH FILM INSTITUTE, LONDON; JULIE GRAHAM, UCLA LIBRARY SPECIAL COLLECTIONS, LOS ANGELES; ROBERT GREENFIELD, WARNER BROS. PROPERTY DEPT. WARNER BROTHERS, LOS ANGELES; JESSICA HEYMAN, ART FOR FILM, NEW YORK; LOUISE HILTON, FAYE THOMPSON, MARGARET HERRICK LIBRARY, ACADEMY OF MOTION PICTURES ARTS AND SCIENCES, LOS ANGELES; STEVEN JACOBS; ROSEMARIE KNOPKA, ART DIRECTORS GUILD, LOS ANGELES; ROBERT M. RUBIN; BRETT SERVICE, USC SCHOOL OF CINEMATIC ARTS – WARNER BROTHERS ARCHIVES, LOS ANGELES; DEIDRE THIEMAN, NBC UNIVERSAL PRODUCTION ARCHIVES, LOS ANGELES; RANDALL THROPP, PARAMOUNT PRODUCTION ARCHIVES, LOS ANGELES; BETTY UYEDA, SEAVER CENTRE FOR WESTERN HISTORY RESEARCH, NATURAL HISTORY MUSEUM OF LOS ANGELES COUNTY; EMILY WITTENBERG, LOUIS B. MAYER LIBRARY — AMERICAN FILM INSTITUTE, LOS ANGELES.