150
1 1951 1991 REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANËS FAKULTETI I INXHINIERISË SË NDËRTIMIT D I S E R T A C I O N Paraqitur në kërkim të Gradës Shkencore “DOKTOR” Tema: VLERËSIMI I KAPACITETIT SIZMIK TË GODINAVE ME MURATURË Kandidati: Udhëheqës shkencor: M.Sc. Erdit LEKA Prof.As.Dr. Neritan SHKODRANI

FIN-Vlerësimi i kapacitetit sizmik të godinave me muraturë

Embed Size (px)

Citation preview

  • 1

    1951 1991REPUBLIKA E SHQIPRIS

    UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANS

    FAKULTETI I INXHINIERIS S NDRTIMIT

    D I S E R T A C I O N

    Paraqitur n krkim t Grads Shkencore DOKTOR

    Tema:

    VLERSIMI I KAPACITETIT SIZMIK T GODINAVE ME

    MURATUR

    Kandidati: Udhheqs shkencor:

    M.Sc. Erdit LEKA Prof.As.Dr. Neritan SHKODRANI

  • 2

    REPUBLIKA E SHQIPRIS

    UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANS

    FAKULTETI I INXHINIERIS S NDRTIMIT

    Punim Disertacioni

    Tema: VLERSIMI I KAPACITETIT SIZMIK T GODINAVE

    ME MURATUR

    Punoi: M.Sc. Erdit LEKA

    Udhheqs shkencor: Prof.As. Neritan SHKODRANI

    MBROHET M DAT . / . / PARA JURIS S MIRATUAR:

    1. Prof.As. Gezim HASKO, KRYETAR_____________________________

    2. Prof.Dr. Andrea MALIQARI, ANTAR___________________________

    3. Prof.Dr. Tanja FLOQI, ANTARE_______________________________

    4. Prof.Dr. Llamro DUNI, ANTAR/OPONENT______________________

    5. PROF.Dr. Sulejman XHELEPI, ANTAR/OPONENT_______________

  • 3

    FALENDERIME

    Shpreh falenderimet dhe mirnjohjen time t sinqert pr t gjith miqt dhe

    kolegt e mi q m ndihmuan dhe mbshtetn gjat punimit t ktij disertacioni.

    Nj falenderim i vecant pr udhheqsin e tezs Prof.As. Neritan Shkodrani i cili

    m ka udhzuar, konsultuar dhe ndihmuar gjat gjith periudhs s realizimit t

    ksaj teme.

    Mirnjohje pr Rektorin e Universitetit Politeknik, Dekanatin e Fakultetit t

    Inxhinieris s Ndrtimit, Dekanatin e Fakultetit t Arkitekturs dhe Urbanistiks

    dhe gjith kolegt e mi t Departamentit t Konstruksioneve dhe Infrastrukturs s

    Transportit pr mbshtetjen m kan dhn.

    S fundmi falenderimet shkojn pr familjen time q m ka ndenjur pran, m ka

    nxitur dhe mbshtetur pr t prfunduar kt tem

  • 4

    PRMBLEDHJE

    Kjo tem sht e ndar n shtat kapituj duke prfshir edhe referencat.

    Kapitulli 1 sht prezantim dhe prfshin nj prshkrim t prgjithshm t historikut t

    praktiks s inxhinieris s ndrtimit n Shqipri dhe objektivin e studimit.

    Kapitulli 2 sht nj prmbledhje e literaturs nga burime t ndryshme pr strukturat

    me muratur. Ajo fillon me ndrtesat shqiptare me muratur dhe ekstrakte nga kodi

    shqiptar i projektimit, KTP-78 dhe kodi sizmik KTP-N2-89. Gjithashtu Eurokodet 6

    dhe 8 jan prmendur krahas atyre shqiptar n mnyr q t bhet i qart dallimi mes

    tyre. Duke qen se Shqipria sht vend sizmik me ngarkes sizmike relativisht t lart

    dhe gjithashtu nxitimi maksimal i truallit PGA krkohet nga Eurocode 8, sht

    prshkruar edhe sizmiciteti i Shqipris sipas Aliaj 2004, Kuka 2003. M tej jan

    treguar disa pamje t muraturave t dmtuara nn efektin e trmeteve t fort n

    vendet fqinj. S fundi, n kapitullin e dyt jan paraqitur tre raste t testimit

    eksperimental t strukturave me muratur. shte gjykuar se kto eksperimente jan t

    dobishme pr t kuptuar sjelljen e ktij materiali anizotropik.

    Kapitulli 3 zhvillon metodologjin e analizs q sht aplikuar. S pari sht paraqitur

    tipi i modelimit duke prdorur programin SAP2000. M pas ky model sht testuar

    dhe kalibruar me programin e mirnjohur 3Muri, i cili prdoret n t gjith botn pr

    analiz murature. Pas ksaj ngarkesat sizmike jan paraqitur duke prdorur udhzimet

    shqiptare dhe europiane t projektimit. S fundmi zhvillohet nj prshkrim i

    procedurs s analizs statike jolineare si sht prcaktuar n kodet e projektimit si

    ATC 40, FEMA 440. Ne rastin e ksaj teme do t prdoret procedura MADRS e

    prshkruar n FEMA440 si m recente dhe e studiuara m mir.

    Kapitulli 4 prmban analizn e t njjts godin me muratur t marr n studim sipas

    tre rasteve t ndryshme, sipas projektit fillestar, n gjndjen ekzistuese me hapje t

    mureve t katit prdhe dhe e prforcuar.

  • 5

    N pjesn e par jan paraqitur parametrat m t rndsishm t projektimit pr

    ndrtesen e marr ne shqyrtim.

    Vetm muret mbajts jan marr parasysh pr shkak se muret ndars nuk kontribuojn

    n ngurtsin globale. M pas jan formuar modelet 3 dimensionale dhe jan nxjerr

    rezultatet m t rndsishme t tilla si modet e para dhe kurbat e kapaciteteve te

    ashtuquajtura pushover. N fund, sht vlersuar siguria sizmike pr t gjitha

    modelet duke prdorur spektrin e reagimit Shqiptar dhe Europian.

    Kapitulli 5 sht nj diskutim i rezultateve t analizs. S pari sht dhn nj koment

    i prgjithshm dhe pastaj vazhdohet me detaje t veanta pr seciln prej tyre.

    Performanca e tyre interpretohet vemas pr drejtimin X dhe Y nn efektin e spektrave

    t ndryshm t reagimit Shqipar dhe Europian.

    Kapitulli 6 prmban nj prmbledhje t shkurtr dhe konkluzionet m t rndsishme.

    N t sht theksuar rreziku q ka kjo struktur pr kushtet mesatare sizmike.

    Gjithashtu sht theksuar se jan t nevojshme krkime t mtejshme pr ndrtesat

    prej murature t banimit apo edhe ato historike. Ky hulumtim i hollsishm i ardhshm

    duhet t oj n prforcimin e godinave t rrezikuara para se t jet tepr von,

    sidomos duke filluar nga ato t rndesis s veant.

  • 6

    TABELA E PRMBAJTJES

    LISTA E TABELAVE..10

    LISTA E FIGURAVE...11

    LISTA E SIMBOLEVE14

    KAPITULLI 1

    HYRJE..16

    1.1 T prgjithshme.16

    1.2 Objekti i studimit...17

    KAPITULLI 2

    SHQYRTIMI I LITERATURS DHE PJESA TEORIKE

    2.1 Hyrje..18

    2.2 Kodet Udhzues, rekomandime..20

    2.2.1 Specifikimet e kodit Shqiptar.20

    2.2.2 Specifikimet e Eurocode 6 & 8..25

    2.3 Mekanizmat e shkatrrimit t muraturs s paprforcuar........30

    2.4 Raste studimore t godinave me muratur t paprfrcuar....33

    2.4.1 Nj model skeleti ekuivalent jolinear pr analiz t zhvendosjes t

    godinave me muratur tulle t paprforcuar, (I. Demirel, 2010)....33

    2.4.2 Prcaktimi i performances pr nj godin me muratur tulle t pa

    prforcuar n zona me sizmicitet t ult , (R. Bonnet, 2004)......36

    2.5 Rreziku sizmik i Shqipris dhe reagimi i godinave t muraturs nn veprimin

    sizmik38

    2.5.1 Sizmiciteti i Shqipris dhe pellgut rreth saj .........38

    2.5.2 Dmtimet Strukturore n godinat me muratur..44

    2.5.2.1 Trmeti Itali, LAquila n 2009 .44

    2.5.2.2 Trmeti Greqi, Athin n 1999 ..46

    2.5.2.3 Termeti Izmit, Turqi n 1999 47

    2.6 Testimet Eksperimentale ..48

  • 7

    2.6.1 Testi i tryezs lkundse n 24 godina t thjeshta me muratur

    (D.Benedetti, 1998)..48

    2.6.2 Rezultatet e testit t muraturs s tulles t pa prforcuar (M. Javed

    2009)..52

    2.6.3 Karakteristikat e reagimit sforcim-deformim t muraturs me tull

    argjilore n shtypje nj aksiale (Kaushik 2007)...57

    KAPITULLI 3

    ANALIZA METODOLOGJIKE..62

    3.1 Metoda e elementve te fundm n elementt e muraturs. .62

    3.1.1 Pafrim i metodelimit me Sap 2000. ..63

    3.1.2 Modelimi me programin 3Muri.70

    3.1.3 Modelimi i strukturs test njkohsisht me Sap2000 dhe 3Muri...74

    3.2 Analiza sizmike e godinave me muratur.85

    3.3 Vlersimi i siguris Sizmike.86

    3.3.1 Llogaritja e kurbs s kapacitetit........................86

    3.3.2 Identifikimi i Gjndjeve Kufitare t Performancs Globale..87

    3.3.3 Konvertimi i kurbs s kapaciteteve n formatin e Spektrit t

    Kapacitetit (ADRS). ATC 40....89

    3.3.4 Llogaritja e spektrit elastic t krkuar. ATC 40C. 90

    3.3.5 Prcaktimi i piks s performancs s strukturs. 90

    KAPITULLI 4

    ANALIZA E GODINS T RASTIT STUDIMOR.94

    4.1 Projektimi i godins tip dhe specifikime.94

    4.2 Modelimi i godins tip..95

    4.2.1 Analiza statike jolineare e ngarkimit gradual (pushover) t godines

    tip 77/11 sipas projektit fillestar98

    4.2.2 Analiza statike jolineare e ngarkimit gradual (pushover) t godines

    tip 77/11 n gjndje ekzistuese me hapje t katit prdhe....100

    4.2.3 Analiza statike jolineare e ngarkimit gradual (pushover) t godines

    tip 77/11 e prforcuar..102

  • 8

    4.3 Vlersimi sizmik i godins prfaqesuese tip..104

    4.3.1 Vlersimi i projektit tip 77/11 sipas projektit fillestar....104

    4.3.2 Vlersimi i projektit tip 77/11 ne gjendjen egzistuese...110

    4.3.3 Vlersimi i projektit tip 77/11 me prforcim...114

    KAPITULLI 5

    DISKUTIME MBI REZULTATET E ANALIZAVE119

    5.1 Sjellja e strukturave....................................................119

    5.1.1 Projekti tip -77/11 sipas projektit fillestar .119

    5.1.2 Projekti tip -77/11 n gjndjen egzistuese ..122

    5.1.3 Projekti tip -77/11 e prforcuar...124

    KAPITULLI 6

    PRMBLEDHJE DHE KONKLUZIONE..127

    6.1 Prmbledhje dhe konstatime..127

    6.2 Rekomandime pr punime te mtejshme.130

    ANEKSI A

    Projekti tip 77/11, viti 1978 (AKSH)....131

    Foto t objektit n gjndjen ekzistuese..133

    Figura A.1.1 Plani i katit prdhe sipas projektit fillestar.....133

    Figura A.1.2 Plani i katit tip sipas projektit fillestar........134

    Figura A.1.3 Prerja e strukturs........134

    Figura A.1.4 Plani i katit prdhe me hapje............135

    Ilustrime t tipit t prforcimit...136

    Prforcimi i mundshm total i godins......137

    Preventivi i punimeve pr nj pforcim global t strukturs.....137

  • 9

    ANEKSI B

    B.1 Rezultatet e analizs modale pr projektet tip 77/11 sipas projektit fillestar.138

    Figura B.1.1 Modi 1 i objektit t projektit fillestar (zhvendosja-cm)..138

    Figura B.1.2 Modi 2 i objektit t projektit fillestar (zhvendosja-cm)..139

    B.2 Rezultatet e analizs modale pr projektet tip 77/11 me hapje..139

    Figura B.2.1 Modi 1 i objektit n gjndjen ekzistuese (zhvendosja-cm)...140

    Figura B.2.2 Modi 2 i objektit n gjndjen ekzistuese (zhvendosja-cm)...140

    B.3 Rezultatet e analizs modale pr projektet tip 77/11 sipas projektit fillestar.141

    Figura B.3.1 Modi 1 i objektit t prforcuar (zhvendosja-cm)...141

    Figura B.3.2 Modi 2 i objektit t prforcuar (zhvendosja-cm)...142

    B.4 Programi n Excel pr llogaritjen e pikes s performans.143

    REFERENCA........................................................................................................................147

  • 10

    LISTA E TABELAVE

    Tabela 2.1 Rezistenca e projektimit n shtypje e prdorur pr rreshta tullash me trashsi 12cm

    Tabela 2.2 Rezistenca e projektimit n shtypje e prdorur pr trashsi t rreshtave t tullave

    me t madhe se 18cm.

    Tabela 2.3 Rezistenca e projektimit n shtypje t mureve masive t betonit.

    Tabela 2.4 Rezistenca e projektimit n terheqje dhe prerje e muraturs

    Tabela 2.5 Koeficienti i murit.

    Tabela 2.6 Koeficienti sizmik KE

    Tabela 2.7 Faktori i rndsis

    Tabela 2.8 Faktori i strukturs (inversi i duktilitetit)

    Tabela 2.9 Rezistenca n prerje e muraturs (pjese e tabeles ne EC6)

    Tabela 2.10 Klasifikimi i truallit

    Tabela 2.11 Vlerat e parametrave q prshkruajn spektrin elastik t reagimit t Tipit 1

    Tabela 2.12 Faktori i sjelljes pr muraturn

    Tabela 2.13 Rezistencat e muraturs dhe llacit (D. Benedetti, 1998)

    Tabela 2.14 Rezultat kryesore t testimeve ISMES (D. Benedetti 1998)

    Tabela 2.15 Rezultatet kryesore t testimeve LEE (D. Benedetti 1998)

    Tabela 2.16 Karakteristika t muraturs dhe llacit. (M.Javed 2009)

    Tabela 2.17 Karakteristikat e tullave, WA dhe IRA (Kaushik 2007)

    Tabela 2.18 Karakteristikat e llacit pr mostrat 3x9(Kaushik 2007)

    Tabela 2.19 Karakteristikat e muraturs (Kaushik 2007)

    Tabela 3.1 Krahasimi i rezultateve.

    Tabela 3.2. Gjendje te dmtimeve (Lagomarsino 2003).

    Tabela 4.1 Rezultatet e analizs statike jolineare (Pushover) pr projektin fillestar

    Tabela 4.2 Rezultatet e analizs statike jolineare (Pushover) pr projektin n gjndjen

    ekzistuese

    Tabela 4.3 Rezultatet e analizs statike jolineare (Pushover) per projektin e prforcuar

    Tabela 5.1 Rezultatet e analizs jolineare pr projektin fillestar

    Tabela 5.2 Rezultatet e analizs jolineare pr godinn me hapje

    Tabela 5.3 Rezultatet e anlaizs jolinearepr projektin tip-77/11 e prforcuar

    Tabela 6.1 Rezultatet pr t tre rastet e analizave

    Tabela B.1.1 Perqindjet e mass pjesmarrse n mod pr strukturn tip 77/11 projekti

    fillestar

    Tabela B.2.1 Perqindjet e mass pjesmarrse n mod pr strukturn tip 77/11 n gjndjen

    ekzistuese me hapje

    Tabela B.3.1 Perqindjet e mass pjesmarrse n mod pr strukturn tip 77/11 t prforcuar

  • 11

    LISTA E FIGURAVE

    Figura 2.1- Paraqitja grafike e koeficientit

    Figura 2.2- Inklinimi i mundshm i lejuar

    Figura 2.3- Tipi 1 i spektrit elastik t reagimit pr tipe trualli A deri n E (5%shuarje)

    Figura 2.4- Shkatrrimi nga shtypja i muraturs

    Figura 2.5- Shkatrrimi n rrshkitje i muraturs

    Figura 2.6- Shkatrrimi nga prerja i muraturs

    Figura 2.7- Shkatrrimi nga prkulja jasht planit t muraturs

    Figura 2.8- Shkatrrimi nga prkulja i muraturs me ose pa plasaritje fundore

    Figura 2.9- Struktura 3 dhe idealizimi i modelit tip skelet

    Figura 2.10-Cernierat e modifikuara FEMA 356 t prdorura (I. Demirel, 2010)

    Figura 2.11-Spektri elastik i prdorur (Kodi Turk TEC2007)

    Figura 2.12-Rezulatet e analizs s strukturs 3 (I. Demirel, 2010)

    Figura 2.13-Detaji i solets nga projekti original

    Figura 2.14-Pamje 3D e modelit t strukturs n programin 3Muri (R. Bonnet et.al. 2004)

    Figura 2.15-Spektrat elastik t projektimit ICC (R. Bonnet et.al. 2004)

    Figura 2.16-Performanca pr spektrin prcaktues ICC (R. Bonnet et. al. 2004)

    Figura 2.17-Performanca pr spektrin probabilitar ICC

    Figura 2.18-Sizmiciteti i Shqipris (Aliaj et. al. 2004)

    Figura 2.19-Harta e zonave me shkarje aktive n Shqipri (Aliaj et. Al. 2004)

    Figura 2.20-Harta e zonave t burimeve sizmike n Shqipri (Aliaj et. al. 2204)

    Figura 2.21-Harta e nxitimeve sizmike maksimale t truallit pr Shqiprin me nj

    probabilitet 10%/ 50 vjet (N. Kuka 2003)

    Figura 2.22 Fotografi t dmtimeve t trmetit t LAquila ne vitin 2009

    Figura 2.23 Fotografi t dmtimeve t termetit t Athins n vitin 1999 (Yoshimura, 2000)

    Figura 2.24 Fotografi te dmtimeve t trmetit n Izmir n vitin 1999

    Figura 2.25- Modele murature mbi tryezn lkundse (D. Benedetti, 1998)

    Figura 2.26 Dmtimet n godinat me muratur

    Figura 2.27 Zhvendosja e imponuar pr testin e murit mbajts (M. Javed 2009)

    Figura 2.28 Dmtimet e seris 1 t mureve mbajts (M. Javed 2009)

    Figura 2.29 Dmtimet e seris 2 t mureve mbajts (M. Javed 2009)

    Figura 2.30 Dmtimet e seris 3 t mureve mbajts (M. Javed 2009)

    Figura 2.31 Dmtimet e seris 4 t mureve mbajts (M. Javed 2009)

    Figura 2.32 Muret 1,2 (figura 2.20, 2.21) Kurbat hysteresis dhe reagimi F-D

    Figura 2.33 Muret 3,4 (figura2.22, 2.23) Kurbat hysteresis dhe reagimi F-D

    Figura 2.34 Kurbat sforcim-deformimit ne muratur nga shtypja (Kaushik 2007)

    Figura 2.35 Kurbat e normalizuara sforcim-deformimit ne muratur nga shtypja (Kaushik

    2007)

    Figura 2.36 Kurbat e idealizuara sforcim-deformimit ne muratur nga shtypja (Kaushik

    2007)

    Figura 2.37 Varsia e deformimeve t muraturs nga rezistenca e llacit (Kaushik 2007)

  • 12

    Figura 3.1 Nj element shell me katr nyje dhe sforcimet n plan.

    (Reference manuali i Sap 2000)

    Figura 3.2 Kurba e sforcim-deformimeve nga shtypja (prdorur pr S11,S22)

    Figura 3.3 Testi i sforcimeve shtypse t prdorura pr S11 dhe S22.

    Figura 3.4 Sforcimi statik ne shtypje mbivendosur sforcimit ne prerje

    Figura 3.5 Menyra e shaktrrimit t murit me dhe pa sforcime vertikale

    Figura 3.6 Tendenca e lidhjes midis sforcimeve shtypse vertikale dhe rezistencs n prerje.

    Figura 3.7 Kurba sforcim-deformim nga prerja (e prdorur pr S12)

    Figura 3.8 Pamje e elementeve t fundm t 3Muri.

    Figura 3.9 Kurba e prgjithshme force-zhvendosje t elementve t fundem sipas 3Muri

    (Galasco et.al.2006)

    Figura 3.10 Kurba sforcim-deformim nga shtypja

    Figura 3.11 Kurba sforcim-deformim nga prerja

    Figura 3.12 Planimetri e katit prdhe e strukturs s testuar.

    Figura 3.13 Planimetri e katit t par t strukturs s testuar.

    Figura 3.14 Pamjet ballore dhe e pasme t struktures s testuar n 3Muri.

    Figura 3.15 Pamjet e kateve t siprm dhe t poshtm t mureve s tulls ne 3Muri.

    Figura 3.16 Planimetria e deformuar e ngarkimit statik gradual (pushover) n drejtimin X

    Figura 3.17 Rezultati i analizave ne 3Muri, kurba e kapacitetit (pushover) ne drejtimin X

    Figura 3.18 Planimetria e deformuar e ngarkimit statik gradual (pushover) n drejtimin Y

    Figura 3.19 Rezultati i analizave ne 3Muri, kurba e kapacitetit (pushover) ne drejtimin Y

    Figura 3.20 Kurba sforcim-deformim nga prerja (e prdorur pr S12)

    Figura 3.21 Kurba sforcim-deformim nga shtypja (e prdorur pr S11,S22)

    Figura 3.22 Pamjet ballore dhe mbrapa t strukturs s testuar n SAP2000.

    Figura 3.23 Pamjet t kateve t siprme dhe t poshtme t strukturs n SAP2000.

    Figura 3.24 Rezultatet e analizs n SAP2000, kurba e kapacitetit (pushover) n drejtimin

    X (KN, cm).

    Figura 3.25 Rezultatet e analizs n SAP2000, kurba e kapacitetit (pushover) n drejtimin

    Y (KN, cm).

    Figura 3.26 Forma e deformuar n SAP2000, drejtimet X (majtas) dhe Y (djathtas).

    Figura 3.27 Kurbat e kapacitetit (pushover) n drejtimin X, n t dy programet

    Figura 3.28 Kurbat e kapacitetit (pushover) n drejtimin Y, n t dy programet

    Figura 3.29 Spektri elastik i reagimit

    Figura 3.30 Nivelet e performancs n kurbn e kapacitetit (pushover).

    Figura 3.31 Konvertimi i spektrit n ADRS (ATC40)

    Figura 3.32 Zgjedhja e piks fillestare t performancs.

    Figura 3.33 Kurba bilineare dhe perioda fillestare.

    Figura 3.34 Gjenerimi i spektrit MADRS (FEMA440)

    Figura 3.35 Vija lidhse e MADRS dhe performanca e strukturs. (FEMA440)

    Figura 4.1 Kurba sforcim-deformim n shtypje (pr S11,S22)

    Figura 4.2 Kurba sforcim-deformim n prerje (pr S12 simetrike me origjinen)

    Figure 4.3 Modeli 3 Dimensional i projektit fillestar tip-77/11 ne Sap2000

    Figura 4.4 Kurba e kapacitetit (pushover), drejtimi X sipas projektit fillestar (kN/cm)

  • 13

    Figura 4.5 Kurba e kapacitetit (pushover), drejtimi Y sipas projektit fillestar (kN/cm)

    Figura 4.6 Modeli 3-Dimensional i projektit tip-77/11 n gjndjen ekzistuese n Sap2000

    Figura 4.7 Kurba e kapacitetit (pushover), drejtimi X n gjndjen ekzistuese (kN, cm)

    Figura 4.8 Kurba e kapacitetit (pushover), drejtimi Y n gjndjen ekzistuese (kN, cm)

    Figura 4.9 Modeli 3 Dimensional i projektit tip-77/11 e prforcuar ne Sap2000

    Figura 4.10 Kurba e kapacitetit Pushover drejtimit X e prforcuar n Sap2000 (kN, cm)

    Figura 4.11 Kurba e kapacitetit Pushover drejtimit Y e prforcuar n Sap2000 (kN, cm)

    Figura 4.12 Zhvendosjet relative t ndrkateve sipas drejtimit X t projektit fillestar

    Figura 4.13 Kurba e kapacitetit sipas drejtimit X t projektit fillestar

    Figura 4.14 Zhvendosjet relative t ndrkateve sipas drejtimit Y t projektit fillestar

    Figura 4.15 Kurba e kapacitetit sipas drejtimit Y t projektit fillestar

    Figura 4.16 Pika e performances sipas drejtimit X per projektin fillestar (EC8)

    Figura 4.17 Pika e performances sipas drejtimit X pr projektin fillestar (KTP)

    Figura 4.18 Pika e performances sipas drejtimit Y per projektin fillestar (EC8)

    Figura 4.19 Pika e performances sipas drejtimit Y pr projektin fillestar (KTP)

    Figura 4.20 Zhvendosjet relative t ndrkateve sipas drejtimit X n gjndjen ekzistuese

    Figura 4.21 Kurba e kapacitetit sipas drejtimit X n gjndjen ekzistuese me hapje

    Figura 4.22 Pika e performans sipas drejtimit X n gjndjen ekzistuese me hapje (EC8)

    Figura 4.23 Pika e performans sipas drejtimit X n gjndjen ekzistuese (KTP)

    Figura 4.24 Zhvendosjet relative t ndrkateve sipas drejtimit X me prforcim

    Figura 4.25 Kurba e kapacitetit sipas drejtimit X me prforcim

    Figura 4.26 Zhvendosjet relative t ndrkateve sipas drejtimit Y me prforcim

    Figura 4.27 Kurba e kapacitetit sipas drejtimit Y me prforcim

    Figura 4.28 Pika e performans sipas drejtimit X me prfrcim (KTP, EC8)

    Figura 4.29 Pika e performans sipas drejtimit Y me prfrcim (KTP, EC8)

    Figura 5.1 Sforcimi prers n hapin prfundimtar pr projektin fillestar sipas drejtimit X

    Figura 5.2 Sforcimi prers n hapin prfundimtar pr projektin fillestar sipas drejtimit Y

    Figura 5.3 - Sforcimi prers n hapin prfundimtar n gjndjen ekzistuese sipas drejtimit X

    Figura 5.4 - Sforcimi prers n hapin prfundimtar n gjndjen ekzistuese sipas drejtimit Y

    Figura 5.5 - Sforcimi prers n hapin prfundimtar objekti i prforcuar sipas drejtimit X

    Figura 5.6 - Sforcimi prers n hapin prfundimtar objekti i prforcuar sipas drejtimit Y

  • 14

    m

    LISTA E SIMBOLEVE

    [] Koeficienti i muraturs sipas Kodit Shqiptar KTP-78

    [Rn] Rezistenca e projektimit n shtypje e muraturs

    [E] Moduli i elasticitetit

    [G] Moduli n prerje

    [Sa] Nxitimi spektral

    [Sd] Zhvendosja e spektrale

    [KE] Koeficienti sizmik n varsi t intensitetit sizmik dhe kategoris s truallit

    [KR] Koeficienti i rndsis

    [] Koeficienti i duktilitetit

    [] Koeficienti dinamik q varet nga perioda e lkundjeve t lira

    [g] Nxitimi i rnies s lir

    [ fk ] Rezistenca n shtypje e muraturs sipas Eurocode 6

    [ f b ] Rezistenca n shtypje e tulls sipas Eurocode 6

    [ f m ] Rezistenca n shtypje e llait sipas Eurocode 6

    [k] Koeficienti i varsis nga lloji i tulls sipas Eurocode 6

    [ f vk ] Rezistenca karakteristike n prerje sipas Eurocode 6

    [ fvk0 ] Kohezioni i muraturs sipas Eurocode 6

    [ d ] Sforcimi vertikal n shtypje i muraturs

    [M] Magnituda sizmike n shkalln Rihter

    [S] Faktori i truallit sipas Eurocode 8

    [TB, TC, TD] Periodat karakteristike t spektrit t reagimit sipas Eurocode 8

    [q] Faktori i sjelljes s strukturs sipas Eurocode 8

    [URM] Muratur e paprforcuar

    [ f '

    ] Rezistenca n shtypje e muraturs

    [ fmu ] Rezistenca e lejuar n shtypje e muraturs

    [ f j ] Rezistenca n shtypje e llait

    [] Kndi i kubs pushover t idealizuar sipas FEMA440

    [api] Nxitimi spektral i piks i sipas procedurave t FEMA440

    [dpi] Zhvendosja spektrale e piks i sipas procedurave t FEMA440

    [ay] Nxitimi spektral i piks s rrjedhshmris sipas procedurave t FEMA440

    [dy] Zhvendosja spektrale e piks s rrjedhshmris sipas procedurave t

    FEMA440

    [] Vlera e duktilitetit sipas procedurave t FEMA440

    [eff] Shuarja efektive sipas procedurave t FEMA440

    [0] Shuarja fillestare (5%) sipas procedurave t FEMA440

    [Teff] Perioda efektive sipas procedurave t FEMA440

    [T0] Perioda fillestare sipas procedurave t FEMA440

    [B(eff)] Faktori i reduktimit t spektrit sipas procedurave t FEMA440

  • 15

    [sc] Lidhjet e armaturs s soletave me muret

    [rb] Brezat n do nivel (zgara e armaturs + shtresa e imentos)

    [sn1,2] Zgara e armaturs + shtresa e imentos mbi soletat n nivelin 1, 2

    [lsc] imentimi lokal i plasaritjeve kryesore

    [ht, hb] Shufrat (tendina) horizontale, trar horizontal lidhs

    [1, f ] Shuarja fillestare dhe prfundimtare

    [aMx,y ] Nxitimi maksimal i regjistruar n drejtimin e prcaktuar

    [f1, f ] Frekuenca fillestare dhe prfundimtare

    [lse/g] imentimi lokal i plasaritjeve kryesore me emako ose gips

    [a1/2] Stafa eliku t kurbzuara n faqet e brendshme t harqeve (niveli i 1 ose 2-t)

    [wp] Pllaka druri tek arkitrart

    [vb] Trart vertikal prej eliku n knde

    [ ] Deformimi i muraturs pr sforcim maksimal

    [ ] Deformimi i lejuar i muraturs

    [ ] Rezistenca e prgjithshme n prerje e muraturs

    [c] Vlera e prgjithshme e kohezionit t muraturs

    [S11, S22] Sforcimet ortogonale pr elementin plan

    [S12] Sforcimet n prerje pr elementin plan

    [ ] Deformimi maksimal i muraturs

    [ el ] Limiti elastik i sforcimit vertikal n shtypje t muraturs

    [ el ] Limiti elastik i sforcimit n prerje t muraturs

    [ el ] Limiti elastik i deformimit n shtypje t muraturs

    [ el ] Limiti elastik i deformimit n prerje t muraturs

    [Dy] Zhvendosja e rrjedhshmris s strukturs n kurbn pushover

    [Du] Zhvendosja e lejuar e strukturs n kurbn pushover

    [LS2] Gjendja kufitare e dmtimit minimal t strukturs

    [LS3] Gjendja kufitare e dmtimit ekstensiv t strukturs

    [LS4] Gjendja kufitare e dmtimit total t strukturs

    [PF1] Faktori i pjesmarrjes modale pr modin e par

    [1] Koeficienti i mass modale pr modin e par

    [wi] Pesha q i takon nivelit i t strukturs

    [i1] Amplituda e modit 1 n nivelin i

    [N] Kuota e siprme e strukturs

    [W] Pesha e prhershme e ndrtess plus ngarkesat e mundshme t prkohshme

  • 16

    KAPITULLI 1

    HYRJE

    1.1 T prgjithshme

    Dispozitat e kodeve t ndrtimit, t cilat jan prpiluar pr t siguruar

    mbrojtjen e duhur dhe sigurin e jets gjat ngjarjeve t rnda sizmike, rregullojn

    projektimin sizmik t ndrtesave t reja. Megjithat nj prqindje e rndsishme e

    objekteve ekzistuese jan projektuar duke prdorur kodet e mparshme, n t cilt

    ngarkesat sizmike kan qen n nivele m t ulta se ato t specifikuara n kodet e

    reja. Gjat trmeteve t fundit, sjellja e godinave me muratur t projektuara n baz t

    kodeve t reja sizmike ka rezultuar e knaqshme. Strukturat e projektuara sipas kodeve

    m t hershme ose para ekzistencs s krkesave t projektimit sizmik, kan psuar

    dmtime t rnda pr shkak t kapacitetit t pamjaftueshm ndaj ngarkess horizontale

    dhe duktilitetit t kufizuar. Pikpyetjeve rreth saktsis s kodeve t mparshme, mund

    ti japim prgjigje m saktsisht nprmjet prdorimit t metodave t reja t analizs.

    Nj sfid e rndsishme pr inxhiniert projektues me prvoj sht t

    vlersojn kapacitetin sizmik t godinave t reja dhe ekzistuese dhe t vlersojn

    reagimin gjat nj ngjarje sizmike. Procedurat jolineare t cilat jan zhvilluar prgjat

    dy dekadave t fundit jan qasjet e duhura pr t arritur kt objektiv [ATC-40, 1996;

    FEMA-356, 2000; FEMA-440, 2005; N2 Methood, 1996]. Prdorimi i analizave

    jolineare, bn t mundur prcaktimin e kapacitetit t strukturs n formn e nj kurbe

    kapaciteti. M pas kjo kurb kapaciteti mund transformohet sipas procedurave t

    msiprme dhe krahasohet me spektrat krkes t trmetit q reflektojn efektin e

    lvizjeve t ndryshme t truallit. Prhapja e gjer e godinave me muratur veanrisht

    n vendet me sizmicitet t lart si Italia, Turqia dhe Greqia, ka prforcuar nevojn pr

    zgjerimin e nivelit t njohurive, me qllim q t vlersohet dhe reduktohet

    vulnerabiliteti i godinave ekzistuese me muratur.

    Edhe pse me kalimin e kohs jan krijuar disa detaje specifike pr muraturn

  • 17

    pr t prmirsuar sjelljen sizmike, t tilla si lidhja e gurve, prforcimi i kndeve dhe

    zonave ku ndrpriten muret, konstruksionet prej murature prfaqsojn pjesn m

    vulnerabl t t gjitha tipeve t godinave ekzistuese. Ky nuk sht vetm rast i vendeve

    n zhvillim, por gjithashtu edhe n rajonet m t zhvilluara t Evrops dhe SHBA-s.

    Procedurat statike jolineare jan njohur dhe pranuar si nj alternativ e

    mundshme, e zbatueshme n krahasim me analizat jolineare dinamike. Sipas

    filozofis s inxhinieris sizmike t bazuar n performanc, procedurat statike

    jolineare lejojn vlersimin e performancs dhe dmtimit nga nj sizmicitet n rritje.

    Nga kndvshtrimi i modelimit, muratura mund t analizohet ose me pjes t

    veanta me metoda t thjeshtuara numerike ose ndryshe duke prdorur metodn e

    elementve t fundm me programe kompiuterik t veant. Teknika e modelimit

    mund t konsistoj n element me pjes jolineare (element linear me aks) ose n

    jolinearitetin e materialit (element n plan). N t dyja teknikat sht krkuar t futet

    sjellja e nj makro elementi murature nga eksperimentet dhe kjo sjellje ti atribuohet nj

    elementi t fundm homogjen pr t arritur rezultate t besueshme.

    1.2 Objekti i studimit

    Ky studim ka pr qllim t bj nj vlersim t performancs sizmike t

    godinave rezidenciale Shqiptare me muratur q jan ndrtuar sipas dispozitave t

    kodit t mparshm [KTP-78, 1978; KTP-89, 1989], dhe gjithashtu t vlersoj dhe

    krahasoj performancn e tyre n gjndjen e tyre ekzistuese edhe sipas krkesave te

    Eurokodeve. Ky vlersim bhet erek shekulli pasi kto kode jan vn n prdorim.

    Gjat ksaj periudhe jan projektuar me qindra struktura me muratur duke u bazuar

    tek ky kod, me projekte tip, t cilat prbjn nj prqindje t lart t gams s

    godinave Shqiptare. Vlen pr tu prmendur q shum nga kto godina mbas vite 90

    kan psuar ndrhyrje t shumta strukturore si hapja e mureve mbajts t katit prdhe

    pr ti kthyer ato n njsi tregtare, shtes kati etj.

    Kshtu, pr t realizuar nj detyr t till, vlersimi i performancs sht

  • 18

    realizuar mbi projektin e nj godine 5-kt me muratur tip 77/11 (Shtojca A). Kjo

    godin sht projektuar dhe ndrtuar n prputhje me dispozitat e kodit Shqiptar

    [KTP-78, 1978; KTP-89, 1989]. Gjithashtu godina tip e przgjedhur, ne gjendjen

    ekzistuese, ka psuar ndrhyrje si hapje t mureve mbajts perimetral, n shumicen e

    rasteve, pr ti kthyer nga dritare n hapsira hyrje, por dhe mureve t brndshm. Pr t

    realizuar analizat modale u prgatitn modele strukturash tre dimensionale dhe

    pushover (ngarkim statik gradual) me nj program t mirnjohur analizash statike

    dhe dinamike tre dimensionale, SAP2000 (CSI, 2010). Objektivi kryesor i studimit

    sht vlersimi i niveleve t performancs t godines s przgjedhur dhe krahasimi i

    tyre n tre raste t ndryshme: 1.sipas projektit fillestar; 2.sipas gjendjes egzistuese me

    hapjet e mureve reale; 3.mbas prforcimit strukturor t propozuar; duke perdorur

    procedurat e prshkruara nga FEMA440.

  • 19

    KAPITULLI 2

    SHQYRTIMI I LITERATURS DHE PJESA TEORIKE

    2.1 Hyrje

    Para kryerjes s analizave pr godinn me muratur, sht e nevojshme t

    shqyrtohet teoria dhe aplikimet praktike lidhur me kt tem. Pr t kuptuar strukturat

    e ndrtuara, tashm sht e nevojshme tu referohemi kodeve dhe rregulloreve q jan

    prdorur nga inxhiniert e mparshm pr t projektuar kto struktura. Kodi shqiptar

    KTP-78 sht referenca kryesore pr godinat me muratur. Gjithashtu kodi sizmik i

    projektimit KTP-89 ka disa rregulla t rndsishme q duhet t merren parasysh.

    Tendenca e projektimit sot po shkon drejt prdorimit t kodeve Europiane t

    cilat s shpejti do t jen pjes e legjislacionit shqiptar pr sa i prket ndrtimit. N

    kt kuptim sht shum e nevojshme t shqyrtohen normativat prkatse q prdor

    Europa. Standardet prkatse jan: Eurokod 6 i cili ka rregullat dhe specifikimet pr

    strukturat me muratur dhe Eurocode 8 q prmban krkesat sizmike t projektimit pr

    strukturat.

    Rreziku sizmik i Shqipris do t jet i rndsishm t analizohet, meqnse

    forcat sizmike jan m t ashprat pr kto struktura t ulta dhe pr kt territor.

    Gjithashtu shum e rndsishme sht edhe analiza e dmtimeve q mund t

    shkaktojn trmetet n strukturat e ngjashme n mbar botn. S fundi, shqyrtmi i

    testimeve eksperimentale n muratur nga studiues t ndryshm me siguri sht mjaft i

    dobishm n t kuptuarit e sjelljes s muraturs.

  • 20

    2.2 Kodet Udhzues, rekomandime

    2.2.1 Specifikimet e kodit Shqiptar

    1. Kodi Shqiptar i projektimit t muraturs KTP 9 78

    Ky kod sht botuar n vitin 1978 dhe n t jan specifikuar t gjitha rastet e mureve,

    si tulla argjile, blloqe betoni, mur guri ose mur masiv betoni.

    a) M posht jan treguar pjest m t rndsishme t ktij kodi t projektimit.

    E para sht rezistenca n shtypje e projektimit.

    Tabela 2.1. Rezistenca n shtypje e projektimit e prdorur pr rreshta tullash

    me trashsi 12 cm

    Nr.

    Klasa e Tulls prej Argjile

    Kg/cm2

    Klasa e llait kg/cm2

    100

    75

    50

    25

    15

    4

    0

    1 150 22 20 18 15 13.5 12 8

    2 100 18 17 15 13 11 9 6

    3 75 15 14 13 11 9 7 5

    4 50 - 11 10 9 7.5 6 3.5

    Tabela 2.2. Rezistenca n shtypje e projektimit e prdorur pr trashsi t rreshtave t tullave

    m t madhe se 18 cm

    Nr.

    Klasa e tulls prej

    betoni Kg/cm2

    Klasa e llait kg/cm2

    100

    75

    50

    25

    15

    4

    0

    1 100 20 18 17 16 14.5 13 9

    2 75 16 15 14 13 11.5 10 7

    3 50 12 11.5 11 10 9 8 5

  • 21

    Tabela 2.3. Rezistenca n shtypje e projektimit t mureve masiv t betonit

    Nr.

    Klasa e gurit

    Kg/cm2

    Klasa e betonit kg/cm2

    100

    75

    50

    1 Mbi 200 27 22 18

    2 Posht 200 - 18 15

    Tabela 2.4. Rezistenca e projektimit n trheqje dhe prerje e muraturs

    Nr.

    Lloji i rezistencs

    Klasa e llait kg/cm2

    100-50

    25

    15

    4

    1

    Rezistenca n trheqje: Prgjat fugave horizontale

    Trthor fugave horizontale

    1.6

    0.8

    1.1

    0.5

    0.5

    0.3

    0.2

    0.1

    2

    Rezistenca n prerje: Prgjat fugave horizontale

    Trthor fugave horizontale

    1.6

    2.4

    1.1

    1.6

    0.5

    0.8

    0.2

    0.4

    3 Rezistenca kryesore n trheqje 1.2 0.8 0.4 0.2

    b) Moduli i elasticitetit sht prllogaritur si m posht

    , per projektimin e gjendjes limite (2.1)

    , per llogaritjen e deformimit (2.2)

    Ku Rn sht rezistenca e projektimit n shtypje e murit

    Koeficienti gjendet n tabeln e mposhtme:

    Tabela 2.5. Koeficienti "" i murit

    Nr.

    Lloji i murit

    Klasa e llait kg/cm2

    100-50

    25

    4

    0

    1 Tull argjile dhe blloqe betoni 1000 750 500 350

    2

    Tull argjile me vrima vertikale

    2000

    1500

    1000 -

    3 Tull argjile me vrima horizontale 1500 1000 750 -

  • 22

    2. Kodi sizmik Shqiptar KTP-N2-89

    sht botuar n vitin 1989 dhe prmban disa rregulla n lidhje me projektimin sizmik

    t t gjitha llojeve t strukturave, por ktu do t prmenden m t rndsishme t cilat

    jan t lidhura edhe me objektivin e ktij studimi.

    a) Nxitimi spectral llogaritet si me poshte:

    (2.3)

    ku:

    KE : koeficienti i sizmicitetit q varet nga intensiteti sizmik dhe kategoria e

    truallit (Tabela 6).

    Kr : faktori i rndsis (shiko Tabeln 7).

    : faktori i duktilitetit (shiko Tabeln 8).

    : koeficienti dinamik, q varet nga perioda e lkundjeve t lira (shiko Fig.1)

    g : nxitimi i rnies s lir.

    Tabela 2.6. Koeficienti sizmik KE

    Kategoria e

    truallit

    Intensiteti sizmik (MSK-64)

    VII VIII IX

    I 0.08 0.16 0.27

    II 0.11 0.22 0.36

    III 0.14 0.26 0.42

  • 23

    Tabela 2.7. Faktori i rndsis

    Kategoria

    Prshkrimi i ndrtess dhe strukturs

    Koeficienti i

    rndsis kr

    I

    Ndrtesa dhe Struktura t nj rndsie t jashtzakonshme a) Ndrtesa dhe struktura ku dmtimi i vogl mund t

    shkaktoj dme katastrofike si: helmimi i popullsis,

    shprthime zjarri etj.

    b) Ndrtesa dhe Struktura t nj rndsie shum t madhe

    ekonomike dhe strategjike.

    c) Ndrtesa dhe Struktura ku ndrprerja e procesit teknologjik

    sht e lejuar.

    4

    1.75

    1.5

    II

    Ndrtesa dhe Struktura t nj rndsie t veant a) Ndrtesa dhe Struktura, q kan nj rndsi t veant pr

    rimkmbjen pas trmetit, si: rrjeti i telekomunikacionit,

    zjarrfiksja, spitalet e mdha, fabrikat e mdha t miellit etj.

    b) Ndrtesa dhe strukturat dmet e t cilave mund t shkaktojn

    viktima t mdha, si: shkolla, kopshte, erdhe, kinema,

    stadiume, hotele dhe objekte t tjera ku ka prqendrim t madh

    t njerzve.

    c) Ndrtesa dhe Struktura dmet e t cilave mund t shkaktojn

    humbje pr ekonomin.

    d) Ndrtesa dhe Struktura me nj vler t veant kulturore dhe

    monumentale.

    1.5

    1.3

    1.2

    1.2

    III

    Ndrtesa dhe Strukturat t nj rndsie t zakonshme. Ndrtesa dhe struktura si: ndrtesa banimi, institucione t ndryshme, si: muzeume, biblioteka, hotele etj., fabrika t ndryshme dhe impiante, magazina t mdha, struktura inxhinierike si: mure mbajts, kolona uji dhe t tjera.

    1.0

    IV

    Ndrtesa dhe struktura t nj rndsie dytsore Ndrtesa dhe struktura dmet e t cilve nuk shkaktojn humbje t mdha t jetve njerzore apo ndrprerje t proceseve teknologjike

    0.5

    V

    Ndrtesa dhe Struktura t prkohshme Ndrtesa dhe Struktura kolapsi i t cilave nuk prbn rrezik pr

    jetn e njerzve.

    Llogaritjet t

    panevojshme

  • 24

    Tabela 2.8. Faktori i strukturs (inversi i duktilitetit)

    Kategoria

    Prshkrimi i ndrtess dhe strukturs

    Koeficienti

    struktural

    I Ndrtime me skelet metalik 0.20

    II

    Ndrtime me skelet betonarme ku nuk sht marr parasysh ndrveprimi skelet-mur: h/b = 25

    15 < h/b < 25 ku: h sht lartsia e kolons

    0.25

    0.38

    me interpolim

    III Ndrtime me skelet betoni kur merret parasysh ndrveprimi skelet-mur

    0.3

    IV Struktura t kombinuara me betonarme (skelet i kombinuar me mure struktural vertikal)

    0.28

    V Ndrtime me mure betonarme 0.3

    VI Ndrtesa me muratur t pa prforcuar me kolona betoni

    0.45

    VII Ndrtesa me muratur t prforcuar me kolona betoni 0.38

    VIII

    Ndrtesa t larta me dimensione t vogla n plan si oxhaqe, antena, kolona uji dhe ndrtesa t tjera t larta si kto: Murature Betonarme

    0.3

    0.4

    0.45

    IX

    Rezervuar, bunker dhe ndrtime t tjera si ato (mbshtetur direkt n tok ose n kolona): Murature Betonarme

    0.2

    0.25

    X

    Urat: Me nnstruktur betonarme

    Me nnstruktur betoni

    0.25

    0.28

    XI

    Muret mbajtse: Me beton t armuar

    Me beton dhe gur

    0.25

    0.28

    XII Struktura t nndheshme 0.25

    XIII

    Struktura hidraulike si barriera dhe struktura t tjera si ato: a) me materiale kantieri

    b) me beton dhe betonarme

    0.25

    0.35

    XIV Struktura t tjera hidraulike si kolona uji, kulla pr hyrje n tunel, kull ekuilibri etj.

    0.35

  • 25

    b) Koeficienti dinamik caktohet nga ekuacionet m posht ose figura:

    1. Pr kategorin e par t truallit: 0.65 = 0.7T 2.3

    2. Pr kategorin e dyt t truallit: 0.65 = 0.8T 2.0

    3. Pr kategorin e tret t truallit: 0.65 = 1.1T 1.7

    ku: T- perioda e vibrimit t lire

    Figura 2.1 - Paraqitja grafike e koeficientit

    2.2.2 Specifikimet e Eurocode 6 & 8

    1. Specifikimet e Eurocode 6

    Kodi Europian i muraturs EN-1996 ndryshon ndjeshm nga kodi Shqiptar.

    M posht jan paraqitur disa nga shtjet m t rndsishme t prfshira n kt

    kod.

  • 26

    Rezistenca karakteristike n shtypje e muraturs s paprforcuar e br me

    lla pr qllime t zakonshme, me t gjitha fugat t konsideruara t mbyllura,

    mund t llogaritet duke prdorur ekuacionin:

    (MPa) (2.4)

    ku fb rezistenca e tulls, fm rezistenca e llait

    k sht faktor:

    k=0.60 pr tulla t plota (gjersi nj tull), 0.50 pr m shum se nj tull gjersi,

    k= 0.55 pr vrima katrkndshe vertikale n tulla, 0.45 pr m shum se 1 tull

    gjersi,

    k= 0.50 pr vrima rrethore vertikale n tulla, 0.40 pr m shum se 1 tull gjersi.

    Rezistenca karakteristike n prerje e muraturs mund t jepet nga testet ose t

    llogaritet (vlera m e ult):

    (MPa) (2.5)

    Ose (2.6)

    Ku: fvko kohezioni i llait t tulls

    d sforcimi vertikal

    ose vlerat e tabels 9:

    Tabela 2.9. Rezistenca n prerje e muraturs (pjes e tabels n EC6)

    Njsia e muraturs

    Llai

    fvk0 (MPa) Limiti i fvk

    (MPa)

    Tulla t plota argjile

    (grupi 1)

    M10 M20 0.3 1.7

    M2.5 M9 0.2 1.5

    M1 M2 0.1 1.2

  • 27

    Moduli sekant i elasticitetit merret: E=1000*fk,

    Kur struktura llogaritet n gjendjen kufitare t shrbimit: E=600*fk,

    Moduli i prerjes G merret sa 40% e modulit te elasticitetit E.

    Inklinimi i mundshm i strukturs sht i limituar n:

    Figura 2.2 - Inklinmi i mundshm i lejuar

    2. Specifikimet e Eurocode 8

    Eurokodi 8 EN-1998 prcakton rregullat e prgjithshme pr projektimin

    sizmik t strukturave. Edhe pse nuk e prmend n detaje projektimin sizmik t

    muraturs, ka disa rekomandime pr t'u marr n konsiderat si kufijt e

    rezistencave n shtypje.

    Kshtu sipas EN1998 rezistenca minimale n shtypje e muraturs sht:

    - pingul me faqen mbshtetse t tulls (vertikal) fb,min= 5 MPa,

    - paralel me faqen mbshtetse t tulls (horizontal) fbh,min= 2 MPa,

    Ngarkesa sizmike varet nga nxitimi i truallit dhe nga lloji i truallit.

    Klasifikimi i truallit sht dhn n tabeln m posht sipas EN 1998-1.

  • 28

    Tabela 2.10. Klasifikimi i truallit

    Lloji i

    truallit

    Prshkrimi i profilit stratigrafik Parametrat

    vs,30 (m/s) NSPT

    (fryrje/30

    cm)

    cu

    (kPa)

    A Shkmb ose formacion gjeologjik t ngjashm me shkmbin, duke prfshir jo m shum se 5 m material m t dobt n siprfaqe.

    > 800 _ _

    B Depozitime rre t dendur, akll ose argjila shum t ngjeshura, t paktn disa dhjetra metra n trashsi, q karakterizohen nga nj rritje graduale e vetive mekanike n thellsi.

    360 800

    > 50 > 250

    C Depozitime t thella t rrs s dendur ose mesatarisht t dendur, akll ose argjil e ngjeshur me thellsi nga disa dhjetra deri n qindra metra.

    180 360

    15 - 50 70 - 250

    D Depozitime dheu me kohezion t dobt deri n mesatar (me ose pa disa shtresa t buta kohezive), ose prej materiali me predispozit kohezioni t but deri n t fort.

    < 180 < 15 < 70

    E Nj profil dheu i prbr nga nj shtres

    siprfaqsore aluvionale me vlera t vs

    t tipit C ose D dhe trashsi q varion

    midis 5 dhe 20 m, e shtrir nn nj

    material m t ngurt me vs > 800 m/s.

    S1 Depozitime t prbra ose q prmbajn nj shtres t paktn 10 m t trash prej argjilash/balte t but me nj indeks t lart plasticiteti (PI > 40) dhe prmbajtje t lart uji

    < 100 (tregues)

    _ 10 - 20

    S2 Depozitimet e tokave t lngzueshme, me argjila t ndjeshme, apo ndonj profili tjetr toke q nuk sht prfshir n llojet A - E apo S1

    Veprimi sizmik prfaqsohet nga spektri i reagimit i prcaktuar n EN 1998-1.

    Jan prcaktuar 2 tipe t spektrit t reagimit n baz t magnituds:

    Tipi 1 - prdoret pr magnitudat t pritshme M> 5.5

    Tipi 2 - prdoret pr magnitudat t pritshme M

  • 29

    N kt studim do t merret n konsiderat Tipi 1 sepse magnituda e pritshme sht

    m e madhe se 5.5. Nj prshkrim i detajuar i ktij spektri sht dhn m posht.

    Figura 2.3 - Tipi 1 i spektrit elastik t reagimit pr lloje toke A deri n E (5%shuarje)

    Tabela 2.11. Vlerat e parametrave q prshkruajn spektrin elastik t reagimit t Llojit 1

    Lloji i truallit S TB (s) TC (s) TD (s)

    A 1,0 0,15 0,4 2,0

    B 1,2 0,15 0,5 2,0

    C 1,15 0,20 0,6 2,0

    D 1,35 0,20 0,8 2,0

    E 1,4 0,15 0,5 2,0

    Faktori i sjelljes sht marr nga (EN 1998-1-Tabela 9.1). N studimin ton,

    duktiliteti do t llogaritet nn efektin e ngarkesave sizmike t EC8 dhe KTP.

    Tabela 2.12. Faktori i sjelljes pr muraturn

    Lloji i ndrtess Faktori i sjelljes

    q

    Muratur e pa prforcuar n prputhje vetm me EN 1996

    (rekomandohet vetm pr raste t sizmicitetit t ult)

    1.5

    Muratur e paprforcuar n prputhje me EN 1998-1

    1.5 - 2.5

    Muratur e shtrnguar 2.0 3.0

    Muraur e prforcuar 2.5 3.0

  • 30

    Me vlerat e msiprme dhe vlern " " (marr nga Harta e Rrezikut sizmik), sht

    llogaritur spektri i reagimit t projektimit duke prdorur marrdhniet e mposhtme:

    0 T : ( ) [

    (

    )] (2.7)

    T : ( )

    (2.8)

    T : ( ) {

    [

    ]

    (2.9)

    T : ( ) {

    [

    ]

    (2.10)

    2.3 Mekanizmat e shkatrrimit t muraturs s paprforcuar

    Muratura si material i prbr nuk sht nj material izotropik dhe pr kt

    arsye ajo ka mekanizma t ndryshm t shkatrrimit nn kushte t ndryshme

    ngarkimi.

    a) Shkaterrimi nga shtypja (forca normale)

    Figura 2.4 - Shkaterrimi nga shtypja i muraturs

  • 31

    Ky sht nj shkaterrim shum kritik pasi mund t zhvillohet shum shpejt

    dhe e on tr godinn n kolaps. Ky lloj shkaterrimi shkaktohet nga mbingarkesat

    n muratur. Tullat fillojn t thyhen n mes duke formuar disa kolona brenda murit.

    Nse ngarkesa rritet m tej, muri shkatrrohet plotesisht.

    b) Shkaterrimi n rrshkitje.

    Figura 2.5 - Shkaterrimi n rrshkitje i muraturs

    Ky lloj shkaterrimi nuk sht i zakonshm, por mund t ndodh n disa raste t

    veanta si n figurn 5. Nse veprimi q shkakton shkaterrimin nuk zgjat pr nj

    koh relativisht t gjat, struktura nuk do t arrij gjendjen e kolapsit.

    c) Shkaterrimi n prerje diagonale.

    Figura 2.6 - Shkatrrimi nga prerja i muraturs

  • 32

    Ky lloj shkaterrimi sht padyshim m i zakonshmi n strukturat e muraturs.

    Shkaku kryesor i saj sht lvizja e toks pr shkak t trmetit q prodhon forca

    horizontale inercie. Kto forca transmetohen prmes soletave ose ndonj muri

    vertikal. Ky shkaterrim shkaktohet nga rezistenca kryesore n trheqje n mnyr

    analoge si tek muret e betonit, me dallimin e vogl se t arat ndjekin faqet e tullave.

    d) Shkaterrimi jasht planit.

    Figura 2.7 - Shkaterrimi nga prkulja jasht planit t muraturs

    Normalisht muratura ka nj rezistenc relativisht t vogl jasht planit. N

    figurn 7 sht paraqitur nj situat prkuljeje q mund t shkaktohet nga

    jashtqendrsia e ngarkess N t aplikuar. N praktik jashtqendrsit e vogla nuk

    mund t shmangen plotsisht, por muri duhet t kontrollohet pr kufijt e sforcimit

    n vendet m t pafavorshme. Zakonisht n projektimin sizmik kjo rezistenc jasht

    planit neglizhohet. Kur aplikohet forca sizmike muret konsiderohen si membrana,

    gj q sht n favor t siguris.

  • 33

    Figura 2.8 - Shkaterrimi n prkulje i muraturs me ose pa plasaritje fundore

    Shkaterrimi n trheqje nga prkulja e muraturs teknikisht mund t ndodh

    n muret me raport t vogl gjersi/ lartsi, t cilat bartin ngarkes t vogl statike.

    N kt rast forca horizontale shkakton forca t mdha trheqse n njrn an dhe

    shtypse n tjetrn. Duke pasur parasysh se rezistenca n trheqje sht e

    paprfillshme, t plasurat prkatse ndodhin t parat.

    Pas shkputjes s nj pjese nga ana e majt, pjesa tjetr e kontaktit t mbetur

    duhet t mbaj ngarkesn statike plus sforcimin n shtypje q vjen nga prkulja.

    Nse ky sforcim tejkalon vlern kufitare t rezistencs n shtypjes, ather ka gjasa

    t ndodhin plasaritje fundore ne form thrrmimi.

    2.4 Raste studiome t godinave me muratur t paprforcuar

    2.4.1 Nj model skeleti ekuivalent jolinear pr analiz t zhvendosjes t

    godinave me muratur tulle t paprforcuar, (I. Demirel, 2010).

    N kt model jan llogaritur tri godina t thjeshta URM (me muratur t

    paprforcuar) duke prdorur nj model ekuivalent skeleti. Ndrtesat me muratur

    jan marr t llojit turk. Dy prej tyre kan dy kate dhe njra ka tre kate. M t lartat

    do t paraqiten m posht.

    Teknika e modelimit t prdorur prbhet nga element t tipit skelet me nyje

  • 34

    te ngurta dhe erniera t FEMA 356 (t modifikuara pr t prmbushur krkesat e

    analizs). Modelet jan implementuar n programin SAP2000 dhe rezultatet e tyre

    jan krahasuar me ato t programit ANSYS. Nyjet e ngurta (Rigid offsets) q jan

    marr n konsiderat jan prshtatur nga Dolce (1989) dhe tentojn t prafrojn

    reagimin e skeletit t idealizuar me sjelljen reale tipike n plan t muraturs.

    Figura 2.9 - Struktura 3 dhe idealizimi i modelit tip skelet

    Pr ta modeluar jan prdorur erniera n prkulje dhe n prerje. Pr t

    prcaktuar vlerat e rezistencs s rrjedhshmris, jan prdorur ekuacionet e

    propozuara nga Aldemir (2010) dhe FEMA356. Modifikimi i kurbs s erniers

    jolineare t paraqitur n Figurn 10 sht br me qllim zgjidhjen e problemeve t

    konvergjencs. Rezistenca n shtypje sht marr 5MPa, moduli i elasticitetit 5000

    MPa, koeficienti i Puasonit 0.2. Spektri i reagimit sht marr nga kodi sizmik turk

    (TEC2007).

    Figura 2.10 - Cernierat e modifikuara FEMA 356 t prdorura (I. Demirel, 2010)

  • 35

    Figura 2.11 - Spektri elastik i prdorur (Kodi Turk TEC2007)

    Rezultatet pr kt godin n t dy drejtimet kryesore jan paraqitur m

    posht. Performanca sht treguar n grafik. Duket se drejtimi X sht m i

    pafavorshm sesa Y. Gjendjet kufitare t drifteve (zhvendosjeve relative

    horizontale) jan prcaktuar duke prdorur propozimin e Tomazevic (2007). Ai

    supozoi drifte (zhvendosjeve relative horizontale) t varura nga struktura. Drifti

    (zhvendosja relative) kritike sht vendosur ather kur shfaqen plasaritjet e para

    dhe trefishi i saj do t jet kufiri i dmtimit t moderuar.

    Figura 2.12 - Rezulatet e analizs s strukturs 3 (I. Demirel, 2010)

  • 36

    Ky model paraqet nj qasje interesante drejt modelimit t muraturs, edhe pse

    ajo ka shum supozime. Meq nuk sht parashikuar pjes kolapsi n kurbn e

    ernierave, shkaterrimi total i ndrtess nuk mund t gjendet duke prdorur kt

    qasje. Gjithashtu perdorimi i nyjeve t ngurta (rigid offset) mund t ojn n

    rezultate jo t besueshme nse nuk parashikohen si duhet.

    2.4.2 Prcaktimi i performancs pr nj godin me muratur tulle t

    paprforcuar n zonat me sizmicitet t ult (R. Bonnet, 2004)

    Ky dokument sht nj hulumtim n lidhje me godinat me muratur n nj

    zon t rajonit qendror t Barcelons, Spanj, e quajtur "Eixample" q sht

    projektuar dhe ndrtuar mbi 150 vjet m par. Godinat e ksaj zone prbhen nga

    muratura t paprfocuara ndoshta t projektuara pa marr parasysh ndonj ngarkes

    sizmike t cilat u prfshin shum m von n kodin e projektimit spanjoll. Godina

    tipike e zgjedhur pr analiz ka gjasht kate dhe mure mbajtse 30cm. Soletat jan

    fleksible t bra me dru. Gjithashtu ka kolona betoni dhe eliku q e bjn

    strukturn shum komplekse.

    Figura 2.13 - Detaji i solets nga projekti origjinal

    Materiali i muraturs ka karakteristikat e mposhtme: moduli i elasticiteti E=2 GPA,

    moduli i prerejes G=0.7 GPA, rezistenca n prerje 100 kPa. Struktura sht

    modeluar dhe analizuar duke prdorur programin 3Muri, i cili sht i njohur n

    mbar botn pr analiz murature. Nj nga avantazhet e tij sht aplikimi i analizs

  • 37

    jolineare statike. Pr projektimin sizmik jan prdorur spektrat probabilitar dhe

    prcaktues ICC (figura 15).

    Figura 2.14 - Pamje 3D e modelit t strukturs n programin 3Muri (R. Bonnet et.al. 2004)

    Figura 2.15 - Spektrat elastik t projektimit ICC (R. Bonnet et.al. 2004)

    Struktura sht vlersuar pr t dy spektrat dhe sht regjistruar pika e

    performancs. Si pritej spektri probabilitar shkakton m shum dmtime.

    Figura 2.16 - Performanca pr spektrin prcaktues ICC (R. Bonnet et. al. 2004)

  • 38

    Figura 2.17 - Performanca pr spektrin probabilitar ICC

    Si konkluzion, tregohet se struktura pson dmtim mesatar pas spektrit t

    projektimit probabilitar. Megjithat, kjo lloj ndrtese e vjetr nuk mund t

    konsiderohet e sigurt pr shkak t shum pasigurive q vijn si pasoj e degradimit

    t materialeve ose pasaktsive strukturore. Kshtu autort sugjerojn prforcimin e

    gjith gams s ktyre strukturave me qllim rritjen e siguris dhe ruajtjen e

    trashgimis kulturore.

    2.5 Rreziku s izmik i Shqiperis dhe r eagimi i godinave t muraturs nn

    veprimin sizmik

    2.5.1 Sizmiciteti i Shqipris dhe pellgut rreth saj

    N zonimin mbar botror sizmik, Shqipria bn pjes n brezin sizmik

    Alpin-Mesdhetar. Ky brez prfshin zonn e gjer t kontaktit midis pllakave

    litosferike t Afriks dhe Eurazis, nga ishujt Azores deri tek kufiri lindor i pellgut

    Mesdhetar. Ktu struktura tektonike e pllakave sht veanrisht e komplikuar nga

    prania e shum blloqeve dhe nga lirimi i sforcimeve prmes deformimit plastik n

    nj pjesn m t madhe t saj. N kt konteks Shqipria shte nj vend me

    sizmicitet q varion nga mesatar n t lart. N figurn 2.18 jan paraqitur gjith

    trmetet e regjistruar me magnitud q varion nga 2 deri n mbi 7.

  • 39

    Figura 2.18 - Sizmiciteti i Shqipris (Aliaj et. al. 2004)

  • 40

    a) Zonat me thyerje aktive

    Elementt struktural aktiv prezantohen n hartat neotektonike dhe sizmiotektonike,

    gjithashtu edhe n hartat e thyerjeve aktive t Shqipris sipas tipit t deformimit

    (thyerje normale, thyerje e kundrt ,thyerje me mbihypje dhe shkputje e kundrt,

    goditje-shkarje, prkulje) dhe kronologjis s aktivitetit t tyre.

    Tre zona me thyerje aktive gjatsore dhe dy zona trthore jan evidentuar n

    Shqipri. (Figura 2.19)

    Figura 2.19 - Harta e zonave me thyerje aktive n Shqipri (Aliaj et.al.2004)

  • 41

    1. Zona e thyerje me mbihypje Joniane-Adriatike,VP afr me ato me prirje n VVP

    2. Zona e thyerjeve me zhytje Shkodr-Mat-Librazhd,me prirje VP

    3. Zona e thyerjeve me zhytje Peshkopi-Kor, me prirje V-J

    4. Zona e thyerjeve normale Shkodr-Tropoj, me prirje VL;

    5. Zona e thyerjeve normale Elbasan-Dibr, me prirje VL

    b) Zonat e burimeve sizmike n Shqipri dhe karakteristikat e tyre sizmike.

    Zonat e burimeve sizmike n Shqipri, t karakterizuara nga prania e tyre n

    katalogt e termetve, thyerjeve aktive dhe regjimi tektonik i ditve t sotme, jan t

    dhnat kryesore t nevojshme pr llogaritjet e rrezikut sizmik.

    N Shqipri dhe rreth saj, jan prcaktuar 9 burime sizmike t meposhtme:

    1. Zona Lezha-Ulqini(LU)

    2. Zona Ultsira e Adriatikut (PL) ,

    3. Zona e Bregut t Jonit (IC),

    4. Zona burim sizmik Ohri-Kor (KO),

    5. Zona Elbasani-Dibra-Tetova (EDT),

    6. Zona Kukesi-Peshkopi (KP),

    7. Zona Shkodra-Tropoja (ST),

    8. Zona Peja-Prizreni (PP),

    9. Zona e Shkupit (SK) (Figura 2.20).

    Pr llogaritjet e Harts s Rrezikut Sizmik n Shqipri esht prdorur dhe

    rishikuar katalogu i trmeteve n Shqipri. Ai prfshin termetet me magnitude

    Ms 4.5 q kan ndodhur n rajon midis 39.0 V dhe 43.0 V dhe 18.5 L dhe 21.5

    L midis viteve 58 dhe 2005.

  • 42

    Figura 2.20 - Harta e zonave t burimeve sizmike n Shqipri (Aliaj et. al. 2204)

    Llogaritjet e magnitudave maksimale jan prgatitur pr cdo zon burimi

    duke marre n konsiderat trmetet m t mdha t vzhguara n zon, sasin e

    trmeteve t mparshm n Shqipri n brezat e bashkuar sizmik, sjelljen tektonike

    t trmetve t mdhenj.

    Prllogaritjet m t sakta t Mmax jan kryer duke marr n konsiderat trmetet m

    t mdhenj t njohur nga mjedise tektonike t ngjashme. I gjith ky informacion

    sht prpunuar duke prdorur metoda probabilitare dhe metodn e duhur t shuarjes

    me qllim q t sigurojme Hartn e Rrezikut Sizmik Probabilitar t Shqipris.

  • 43

    Duke prdorur marrdhniet shuarse t propozuara nga (Sabetta and Pugliese 1996),

    esht prgatitur Harta e Rrezikut Sizmik Probabilitar n Shqipri nga N.Kuka

    (2003). (Fig. 2.21).

    Figura 2.21 - Harta e Nxitimit Maksimal t Ttruallit t Shqipris pr nj probabilitet

    10% / 50 vjet (N.Kuka 2003)

  • 44

    c) Trmetet m t fuqishme n Shqipri

    Keto trmete kan ndodhur n pjesen Veri-Perendimore t rrethinave t

    Shkodrs. Dy prej tyre jan shpjeguar si m posht. (E. Sulstarova 2005):

    Trmeti i 1 Qershorit 1905. Magnituda e ketij trmeti esht prcaktuar si

    MS = 6.6. Kohzgjatja e trmetit t 1 qershorit 1905 isht 10-12 sec dhe shkaktoi

    dmtime t medha. U shkatrruan plotsisht rreth 1500 banesa vetm n qytetin e

    Shkodrs; t gjitha objektet e tjera t ketij qyteti u dmtuan rnd. Muret e kalas s

    Shkodrs u dmtuan dhe pjesrisht ran.

    Trmeti i 15 Prillit 1979. Ky trmet esht njri prej trmeteve m t fuqishem q

    kan ndodhur n Gadishullin e Ballkanit prgjat shekullit t 20-t. Magnituda e tij u

    vlersua nga 6.6 -7.2. Epiqendra e ktij trmeti ishte n pjesn bregdetare, afr

    Petrovac-it, Mal i Zi. Nj numr i madh lkundjesh u ndjen dy jav prpara

    lekundjes m t madhe t 15 Prillit dhe lkundjet vazhduan edhe pr 9 muajt e

    ardhshm. Lkundja m e madhe pas termetit ishte ajo e 24 majit 1979, me

    magnitude MS = 6.3.

    2.5.2 Dmtimet Strukturore n godinat me muratur

    N shume raste nga trmetet e mparshm t fuqishem, strukturat me muratur

    kan shfaqur nj prformanc aspak t knaqshme. Shume prej tyre psuan dmtime

    t mdha dhe cuan n humbje jetsh njerezore. Me posht jan dhne disa ilustrime

    n lidhje me dmtimet n muratur, pr shkak t ktyre trmeteve.

    2.5.2.1 2009 Aquila, Trmeti Itali

    Ky trmet pati nj magnitude M = 6.3 dhe ndodhi m 06.04.2009 pran qytetit t

    Aquila-s n Itali. Sipas statistikave ndrkombtare kjo magnitud sht e

    konsideruar mesatarisht e fort. Prvec kesaj ky trmet shkaktoi shum dmtime t

    rnda n strukturat me muratur, vecanrisht atyre t vjetra.

  • 45

    (www.eqclearinghouse.org)

    (www.gettyimages.com) (Wikipedia, 2009)

    Figura 2.22 - Fotografi t demtimeve t trmetit t LAquila ne vitin 2009

    N t dyja fotot e msipme dhe n foton e kishs vihet re se dmtimet jan

    shkaktuar nga rezistenca e ult diagonale n prerje e strukturs. N ket rast

    kapaciteti mbajts i ngarkesave ansore rezultoi i pamjaftueshm.

    Vetm n foton posht majtas tregohet nj mekanizm i dmtimit lokal e cila mund

    t ishte parandaluar n rast se trar t prshtatshem do t ishin pjes e

    konstruksionit n nivelin e catis dhe(ose) n pjes t tjera e objektit.

    http://www.eqclearinghouse.org/

  • 46

    2.5.2.2 Trmeti Athin, Greqi n 1999

    Ky trmet pati nj Magnitud M=5.9 dhe ndodhi n 07.09.1999, 15 km

    n veri t Athins, kryeqytetit t Greqis. Edhe n kt rast magnituda konsiderohet

    mesatarisht e fort. Struktruat ekzistuese me muratur treguan nj performanc tepr

    t dobt.

    Figura 2.23 - Fotografi t dmtimeve t termetit t Athins n vitin 1999 (Yoshimura, 2000)

    N dy fotot n t majte vihet re nj dmtim pr shkak t mekanizmave t

    shkatrrimit lokal t shkaktuar nga kushte kufitare t paprshtatshme t aplikuara n

    elementet e muraturs. Amortizimi dhe degradimi i materialeve sht nj tjeter

    shkak i mundshm i shkatrrimeve t ndodhura n kto struktura.

  • 47

    N dy fotot n t djatht tregohet nj shkatrrim global n formn e trheqjes

    diagonale pr shkak t kapacitetit mbajts t pamjaftueshm t ngarkesave ansore.

    2.5.2.3 Trmeti Izmit, Turqi n 1999

    Ky trmet pati nj magnitud M = 7.6 dhe ndodhi n 17.08.1999, n qytetin e

    Izmit-it n pjesn veri-perendimore t Turqis. Ky trmet zgjati pr 37 sekonda dhe

    konsiderohet i fort. Shum struktura t vjetra me muratur u shkatrruan plotsisht

    dhe rreth 17 000 njerz humbn jeten.

    (www.exploratorium.edu) (earthquake.usgs.gov)

    (www.oecd.org) (mae.cee.illinois.edu)

    Figura 2.24 - Fotografi e dmtimeve t trmetit n Izmit n vitin 1999

  • 48

    Ky trmet shkaktoi dmtime t mdha dhe humbje jetsh njerzore. Pr shkak

    t magnituds s tij t lart godinat e vjetra me muratur u shkatrruan pr shkak t

    kapacitetit mbajts t pamjaftueshm t ngarkesave ansore. Nj tjetr arsye e ktyre

    shkatrrimeve ishte dhe kohzgjatja e gjat e lkundjeve (37 sekonda), e cila me

    gjas dmtoi hap pas hapi deri n shkatrrim t ktyre strukturave.

    2.6 Testimet Eksperimentale

    2.6.1 Testi i tryezs lkundse n 24 objekte t thjeshta me muratur

    (D.Benedetti, 1998)

    Ky testim eksperimetnal ka pr qllim t vlersoj reagimet sizmike t 24

    godinave me muratur nn efektin e stimulimit sizmik. Modelet jan n shkalln 1:2

    sipas ISMES (Seriate, BG, Italy) dhe LEE (Laboratory for Earthquake Engineering,

    NTUA, Athens, Greece) pajisja e tavolins- lkundse. Nj total prej 14 modelesh u

    ndrtuan (8 n Itali dhe 6 n Greqi). Pasi psuan dmtime t rnda, modelet u

    riparian dhe testuan srish. U zbatuan 24 sekuenca tesimi n tavolinn-lkundse

    (secili konsiston n 4-7 lkundje pr testin ISMES dhe 2-6 pr ato LEE). Pr t

    stimuluar trmetet reale, u prdoren tre komponentt baz ngacmimi pr cdo

    lkundje.U morn n konsiderat konfigurimet gjeometrike t thjeshta, gjithashtu u

    prdoren dy tipe materialesh dhe metoda t ndryshme prforcimi.

    Mure n form panelesh me tulla dhe gur u ndrtuan dhe testuan pr t

    arritur rezistencat ne shtypjen dhe trheqje digonale t muraturs. Vini re q

    muratura e testuar konsiston n nj rezistence relitivish t ult te tullave dhe llacit

    pr t qen sa m pran n ngjashmri me godinat e vjetra ekzistuese.

    Vlerat mesatare t ktyre rezistencave jan paraqitur n Tabelen 2.13 me rezistencn

    n shtypje t llacit.

  • 49

    Tabela 2.13. Rezistencat e muraturs dhe llacit (D.Benedetti, 1998)

    Tipi i

    mostrs

    Rezistenca (MPa)

    Prmasat(cm)

    Numri i mostrave

    Shtypje Diagonale Shtypje Diagonale

    Mure Guri 0.27 0.065 100x150x22.5 4 4

    Mur Tulle 2.20 0.226 100x150x22.5 4 4

    Kub Llaci 0.80 -- 5x5x5 50 --

    Strukturat u studiuan n dy faza. S pari ato ju nnshtruan lkundjeve t toks

    t prodhuara nga trmeti n Calitri n 23 Nntor 1980 Irpinia. Gjithashtu nxitimi

    vertikal u aplikua me magnitud 70% e vlers horizontale. Lkundjet u ndaluan kur

    ndodhn dmtime t rnda n struktur. N fazn e dyt u bn riparime dhe

    prforcime pr t testuar efektet e tyre n reagimin e strukturs kshtu lkundjet e

    toks u plikuan prsri. Shih figurat m posht pr dmtime tipike.

    Figura 2.25 - Modelet muratues mbi tryezen lkundese (D.Benedetti, 1998).

  • 50

    Figura 2.26 - Dmtimet e godinave me muratur

    Table 2.14. Rezultat kryesore t testimeve ISMES (D. Benedetti 1998)

    Godina

    Materiali

    Prforcimi

    x1

    (%)

    xf

    (%)

    y1

    (%)

    yf

    (%)

    q

    aMx

    (m/s2)

    aMy

    (m/s2)

    A1 Br sc 6.0 19.0 5.8 31.0 1.6 3.20 2.70

    A2 Br lsc-rb-sn2 16.0 35.0 8.5 26.0 1.8 3.51 4.40

    B1 Br - 11.5 31.8 8.4 18.8 1.5 2.98 3.42

    B2 Br lsc-sn1,2 14.0 21.0 9.0 37.0 2.15 4.43 3.72

    C1 Br - 10.8 28.0 10.8 41.0 1.5 2.75 2.90

    C2 Br lsc-ht-sn1,2 7.0 15.0 10.3 32.0 2.7 4.49 4.45

    D1 Br sc 5.8 10.0 4.5 16.0 1.8 2.89 3.10

    D2 Br lsc-ht 5.8 12.5 6.6 18.8 1.8 2.77 3.18

    E1 St sc-rb 18.2 42.0 18.6 44.0 2.2 2.40 2.33

    F1 St sn1,2 13.2 24.0 15.6 35.0 - 1.51 1.65

    G1 St - 7.00 9.0 10.3 13.0 - 1.50 1.89

  • 51

    Shnim:

    sc lidhjet e armaturs s soletave me muret

    Rb brezat n cdo nivel (zgara e armaturs + shtres cimento)

    sn1,2 zgara e armaturs + shtres cimento mbi solet (t kapura n mure) n

    katin 1, 2

    lsc cimentimi lokal i plasaritjeve kryesore

    ht tirant horizontale

    1, f shuarjet fillestare dhe prfundimtare

    q koeficienti i sjelljes

    aMx,y nxitimi maksimal i regjistruar n drejtime t caktuara.

    Tabela 2.15. Rezultatet kryesore t testimeve LEE (D. Benedetti 1998)

    Godina

    Materiali

    Prforcimi

    fx1

    (Hz)

    fxf

    (Hz)

    fy1

    (Hz)

    fyf

    (Hz)

    aMx

    (m/s2)

    aMy

    (m/s2

    )

    I1 Tu - 3.73 1.90 5.89 4.57 1.83 1.46

    I2 Tu lse-vb-ht-a2 4.67 3.45 4.57 2.84 2.73 4.12

    L1 Tu - 4.76 2.74 5.13 4.00 1.86 1.63

    L2 Tu lsg-hb-ht 5.31 1.65 5.31 2.22 3.61 3.27

    M1 Tu - 4.67 1.90 5.61 2.84 1.87 1.54

    M2 Tu lsg-wp-ht-hb-a2 5.10 2.87 5.10 2.41 3.69 3.01

    N1 Gu - 4.52 2.38 4.67 3.94 1.58 1.06

    N2 Gu lsg-vb-ht 4.67 2.84 4.67 4.03 3.12 2.41

    O1 Gu - 3.81 3.45 5.37 4.64 1.13 0.84

    O2 Gu lsg-vb-ht-a1 4.94 1.90 5.19 4.03 4.12 4.12

    P1 Gu - 4.18 2.74 4.64 3.94 - 1.22

    P2 Gu lsg-wp-ht-a1 4.43 1.46 4.76 1.98 3.45 2.55

    Shnim:

    hb trart lidhs horizontal

    ht tirant horizontale

    lse/g cimentimi lokal i plasaritjeve kryesore me emaco ose allci

    a1/2 Stafa eliku t kurbzuara n faqet e brendshme t harqeve (kati I-r ose 2-

    t)

  • 52

    wp Pllaka druri tek arkitrart

    vb Trart vertikal prej eliku n knde

    N keto eksperimente u pa nj rritje e konsiderueshme e kapacitetit ndaj

    ngarkess ansore pas ngjitjeve te plasaritjeve lokale si dhe vendosjes s shufrave

    tirant metalike horizontale. Gjithashtu u konstatua se lidhjet horizontale ishin shum

    efikase n parandalimin e nj kolapsi pr shkak t ndarjes s mureve nga njri-tjetri.

    Faktori i Sjelljes "q" ishte n shumicn e rasteve m i lart se 1.5. Gjithashtu

    koeficientt e shuarjes "" tregojn se muratura mund t ket duktilitet dhe mund t

    zbus energjin sizmike n mnyr efikase. Kjo mund t varet nga cilsia e ndrtimit

    dhe e projektimit.

    2.6.2 Rezultatet e testit t muraturs s tulles te paprforcuar. (M.Javed 2009)

    N kto modele jan t prfshira testet eksperimentale t 4 serive t mostrave

    te muraturs. Kto mostra ndryshojn nga njri-tjetri nga raporti i brinjve t tyre

    dhe shkalla e ngarkimit paraprak. M pas u krye nj krahasim dhe analiz e

    rezultateve.

    Kto seri mostrash u realizuan me nj raport 1:4:4 sipas mass t materialeve

    (cimento: rr: glqere) pr t qn n prputhje me godinat lokale. Ky raport sipas

    vllimit sht 1:3:3:8. Normalisht raporti i materialeve prrse t llacit ndikon n

    karakteristikat e muraturs sepse ndryshon lidhjen midis tullave.

    Seria e murit mbajts 1 konsiston n 3 mure, ku secili ka nj raport brinjsh

    1.22, u testua n nj nivel ngarkimi paraprak 103 psi = 710 kPa. Seria e murit

    mbajts 2 konsiston n tre mure, ku secili ka nj raport brinjsh 0.93, u testua n nj

    nivel ngarkimi paraprak 61 psi = 420 kPa. Seria e murit mbajts 3 konsiston n 3

    mure, ku secila ka nj raport brinjsh 0.93, u testua n nj nivel ngarkimi paraprak

    93 psi = 641kPa. Seria e murit mbajts 4 konsiston n 3 mure, ku secila ka nj

    raport brinjsh 0.66, u testua n nj nivel ngarkim paraprak 93 psi=641kPa.

    Ngarkimi paraprak sht zgjedhur q t prfaqsoj kushtet reale t ngarkimit n

    strukturat ekzistuese. Si pasoj rezultatet ndryshojn nga muratura e pa ngarkuar.

  • 53

    Figura 2.27 - Zhvendosja e imponuar pr testin e murit mbajts (M. Javed 2009)

    Figura 2.28 - Dmtimet e seris 1 t mureve mbajts (M. Javed 2009)

  • 54

    Figura 2.29 - Dmtimet e seris 2 t mureve mbajts (M. Javed 2009)

    Figura 2.30 - Dmtimet e seris 3 t mureve mbajts(M. Javed 2009)

    Figura 2.31 - Dmtimet e seris 4 t mureve mbajts(M. Javed 2009)

  • 55

    Sic vihet re t gjith muret shkatrrohen nga forca prerse dhe vecanrisht nga prerja

    diagonal. N nj krkim t Magenes(2010), u vu re q me qllim q t marrim nj

    reagim global pr godinat me muratur, mekanizmat e shkatrrimit lokal duhet t

    parandalohen nga lidhjet mur-dysheme (ose t tjera). Kshtu, q kto struktura q

    kan lidhjet e duhura me shum mundsi do t shkatrrohen sipas mnyrs s

    forcave prerse diagonale. Testet treguan q rezistenca diagonale sht m e vogla

    nga t dhnat q u vrojtuan n muratur. Kshtu, prgjithsisht pr ngarkesen sizmike

    rezistenca n trheqje sht ndoshta m e disfavorshmja.

    Reagimi forc-zhvendosje m posht sht nxjerr nga regjistrimi i kurbave

    histeretike

    Figura 2.32 - Muret 1,2 (figura 2.20, 2.21) Kurbat histerezis dhe reagimi F-D

  • 56

    Figura 2.33 - Muret 3,4 (figura2.22, 2.23) Kurbat histerezis dhe reagimi F-D

    Rezultati q u vrojtua ishte se kur ngarkimi paraprak sht i ult edhe sjellja

    duktile sht e ult dhe kurba mbas fazes elastike sht negative si n 2 rastet n t

    majt. M shume mostrat e ngjeshura shfaqin nj sjellje duktile dhe pjerrsia

    positive e shtangsis deri n shkatrrimin total.

    Tabela 2.16. Karakteristika t muraturs dhe llacit. (M.Javed 2009)

    Karakteristika

    Rezistenca

    e llacit

    Rezistenca

    e tulls

    Moduli E i

    muraturs

    Rezistenca

    n trheqje

    Kohezioni

    Frkimi

    Vlera

    Vlera

    4957 kPa

    4957 kPa

    4538 kPa

    4538 kPa

    1299 MPa

    MPa

    169 kPa

    169 kPa

    392 kPa

    392 kPa

    0.588

    0.588 % Cov 10.3% 14.2% 17.5% 16.7% - -

    Nj vler shume e rndsishme sht kohezioni midis tulls dhe llacit.

    Kjo sht marr s bashku me koeficientin e frkimit nga testet treshe. Kohezioni

    varet si nga siprfaqja e llait ashtu dhe ajo e tulls.

  • 57

    2.6.3 Karakteristikat e reagimit sforcim-deformim t muraturs me tull

    argjilore n shtypje nj aksiale (Kaushik 2007)

    Ky studim prqndrohet n sjelljen sforcim-deformim nga shtypja kostante

    nj aksiale dhe karakteristika t tjera t muraturs s pa prforcuar dhe prbrsve t

    saj si: tulla t plota argjile dhe llai. Bazuar n rezultatet dhe vzhgimet e studimeve

    eksperimentale, sht prftuar kurba jolineare e sforcim-deformimeve pr

    muraturn. Duke prdorur analizn e regresionit linear, sht propozuar nj model i

    thjesht analitik pr t prftuar kurbat sforcim-deformim t muraturs q mund t

    prdoren n analizat dhe procedurat e projektimit. Modeli krkon vetm rezistencat

    n shtypje t tullave dhe llacit si t dhna fillestare, t cilat mund t nxirren

    lehtsisht n mnyr eksperimentale dhe gjithashtu jan prgjithsisht t gjndshme

    n kodet e projektimit.

    Testet laboratorike u realizuan pr 4 tipe tullash argjilore nga prodhues t

    ndryshm (t emrtuar M, B, S, O). Pr to u realizua ngopja e plot me uj i

    quajtur testi WA. Nj tjetr test i rendsishm sht thithja e lagshtis pr shkak t

    kapilaritetit i quajtur IRA.

    Tabela 2.17. Karakteristikat e tullave, WA dhe IRA (Kaushik 2007)

    Tipi i Tullave fb (MPa) Deformimi

    n shkatrrim

    Eb (MPa) WA (%) IRA (kg/m2

    /min) M 10 cp 17.7 [0.23]* 0.0072[0.18] 5,300[0.15] 12.9[0.11] 2.26 [0.12]

    B 10 cp 16.1 [0.08] 0.0060 [0.19] 5,030 [0.34] 13.0 [0.11] 2.42 [0.09]

    O 10 cp 28.9 [0.23] 0.0070 [0.39] 7,516 [0.26] 11.4 [0.21] 0.97 [0.34]

    S 10 cp 20.6 [0.17] 0.0057 [0.28] 6,534 [0.10] 11.8 [0.05] 1.89 [0.24]

    Mesatare 40 cp 20.8 [0.33] 0.0065 [0.34] 6,095 [0.29] 12.3 [0.13] 1.90 [0.34]

    *Vlerat n kllapa [ ] tregojn koeficientin e variacionit.

  • 58

    Tabela 2.18. Karakteristikat e llacit pr mostrat 3x9 (Kaushik 2007)

    Tipi i Llacit fj (MPa) Deformimi Ej (MPa)

    I dobt 1: 0 : 6* 3.1 [0.22] 0.0087[0.38] 545 [0.30]

    Mesatar 1:0.5:4.5 15.2 [0.06] 0.0270 [0.36] 3,300 [0.26]

    I fort 1: 0 : 3 20.6 [0.08] 0.0185 [0.21] 3,750 [0.16]

    *Prbrsit e llacit jan matur sipas volumit (cimento:glqere:rr)

    Tabela 2.19. Karakteristikat e muraturs (Kaushik 2007)

    Mostrat e muraturs

    me tipin e llacit

    with mortar type

    fm (MPa) Deformimet

    n shkatrrim

    Em (MPa)

    I dobt 1: 0 : 6 4.1 [0.24] 0.0059[0.43] 2,300 [0.24]

    Mesatar 1:0.5:4.5 6.6 [0.20] 0.0080 [0.34] 3,800 [0.35]

    I fort 1: 0 : 3 7.5 [0.18] 0.0053 [0.41] 4,200 [0.38]

    *Vlerat jan mesatare t serive t 10 mostrave me secilin tip t llacit.

    Kurbat e sforcim-deformimeve pr muraturn jan printuar duke prdorur t

    dhna eksperimentale. Vihet re q llaci i fort prodhon nj murture m t thyeshme,

    ndrsa llaci mesatar jep thuajse t njjtat rezistenca por deformime maksimale m t

    mdhaja. Kshtu q llaci mestar n muratur nuk jep rezistenc mestare t

    muraturs. Shih figurn 2.26 pr kurbat:

    Figura 2.34 - Kurbat sforcim-deformim t muratur nga shtypja (Kaushik 2007)

  • 59

    Figura 2.35 - Kurbat sforcim i normalizuar-deformim relativ t muraturs nga shtypja

    (Kaushik 2007)

    Nj metod numerike jepet pr te prcaktuar kurbn sforcim-deformim me

    nj ndryshim t vogl krahasuar me eksperimentet. Gjithashtu autori propozon disa

    pika karakteristike n kurb (figura 2.28).

    Figura 2.36 - Kurba e idealizuar e sforcim-deformim nga shtypja n muratur.

    (Kaushik 2007)

    N kt studimin sht vzhguar se pjesa rritse e kurbs sforcim-deformim t

    muraturs mund t prfaqsohet nga nj kurb parabolike e cila siguron nj prshtatje

    Deformimi relativ

    Deformim relativ (m )

  • 60

    t mir me t dhnat eksperimentale sic u vzhgua nga Paulay dhe Priestley (1992),

    Sawko dhe Rouf (1984), dhe Priestley dhe Elder (1983).

    Pjesa parabolike parashikon:

    = 2

    - (

    )

    (2.11)

    ku,

    fm sht sforcimi

    m - sht deformimi pr sforcim maksimal n shtypje

    Ek (2.11) sht i vlefshm derisa sforcimi bie n vlern 0.9 fm n pjesn rnse te

    kurbs. Deformimi q i takon mund t perftohet me t njjtn formul.

    N kt studim propozohet nj vler maksimale pr sforcimin n kt i cili llogaritet:

    (2.12)

    ku,

    f b - rezistena n shtypje e tulls

    f j - rezistenca n shtypje e llacit

    M pas propozohet nj pjes lineare pr kurbn. sht supozuar se muraturs

    mund ti ket mbetur rreth 20% e rezistencs, pr shkak t frkimit midis pjesve t

    shkputura. E vetmja vler e nevojshme pr t plotsuar kurbn sht deformimi

    maksimal. Problemi qndron n dshtimin e testeve pr t kapur deformimin final

    pr shkak t shkaterrimit t mostrs n mnyre jo t rregullt.

    N kt studim, propozohet ekuacioni i mposhtm q m t prcaktohet nga

    analizat regresive t t dhnave eksperimentale.

  • 61

    Figura 2.37 - Varsia e deformimeve t muraturs nga rezistenca e llacit (Kaushik 2007)

    Ekuacionet e propozuara pr deformimin q i takon sforcimet maksimal jan:

    =

    (2.13)

    Ku,

    =

    (2.14)

    Metoda e propozuar krahasohet me shum t dhna eksperimentale:

    Sarangapani et al. 2002; Naraine dhe Sinha 1989; Rai dhe Goel 1996; Hendry 1998;

    Binda et al. 1988; Ewing dhe Kowalsky 2004; Sawko dhe Rouf 1984.

    Rezultatet duken t knaqshme mjaftueshm me diferenca jo me shume se 10% n

    shumicn e rasteve.

    Ky studim paraqet nj trajtim mjaft t mir dhe objektiv pr rezistencn n

    shtypje t muraturs.

    Rezistenca e llacit, MPa

  • 62

    KAPITULLI 3

    ANALIZA METODOLOGJIKE

    3.1 Metoda e elementve te fundm n elementt e muraturs

    Modelimi i muraturs ka qen pr nj koh t gjat nj problem i vshtir pr

    shkak t sjelljes s saj anizotropike sipas drejtimeve kryesore. Disa autor kan

    propozuar modelin tip ram (Gambarotta 1997, Belmouden 2009, Penelis 2006),

    duke e prshtatur sic duhet n mnyr q t prfaqsoj kushtet reale t nje elementi.

    Modeli ram konsiston n element t fundem linear me dimensione

    specifike t seksionit trthor. Struktura ndahet n element te vecant t cilat jan

    zgjedhur ndrmjet kontureve t mureve si dritaret, dyert, soletat. Kta elemen

    prfaqsohen nga akset e tyre n modelin e elementit t fundm. Nj mangsi e ktij

    modeli qndron n faktin se krkohen nyje t vecanta n pjeset periferike, t cilat

    kan nevoj pr karakteristika te vecanta ngurtsie n mnyr q ti afrohet sjelljes

    reale t strukturs.

    Modeli plan konsiston n element t fundm planar. Kjo teknik modelimi

    ka zhvillim t limituar pr shkak t sjelljes komplekse anizotropike n drejtime t

    ndryshme t muraturs. Ky punim ofron nj zgjidhje t vecant t modelimit me

    element t fundm pr godinat me muratur te paprforcuara n Shqipri duke

    prdorur element plan. Duke prdorur element t tipit plan jolinear jan modeluar

    vecmas sjellje t ndryshme t muraturs.

    Modeli i ngurt konsiston n element 3 dimensional. Ky lloj modeli sht

    studiuar vetm pr muratura me dimensione t limituara dhe nuk sht arritur n nj

    prgjithsim pr strukturat (Aldemir 2010). Studiuesit q prdorn kt model ndan

    elementin n tulla dhe kan prdorur nj mnyre reagimi pr t gjitha drejtimet.

    Modeli i tyre nuk mund t parashikonte shkatrrimin nga forca prerse duke ndar

    tullat nga llaci, por vetm shkatrrimin nga shtypje ose trheqja.

  • 63

    3.1.1 Prafrim i modelimit me Sap 2000.

    N kt tez do t trajtohet tipi i modelimit me element plan. Rezultatet do

    t krahasohen dhe kalibrohen me programin e njohur 3Muri. Fillimisht sht i

    nevojshm nj prshkrim i elementve t fundm. N programin Sap2000, elementi

    plan (tip shell) sht nj formulim tre ose katr nyjsh q kombinon sjelljen e

    membrans dhe t pllaks n prkulje. Elementi plan tip shell mund t jet n dy

    tipe: homogjen ose i shtreszuar.

    Elementi plan Shell homogjen kombinon sjelljen e membrans dhe

    pllaks. Sjellja e membrans prdor nj formulim izo-parametrik q prfshin

    komponentt translativ t ngurtsis brnda planit dhe nj komponent prdhredhs,

    shpues te ngurtsis n drejtimin pingul me planin e elementit. Shih Taylor dhe

    Simo (1985), Ibrahim Begovic dhe Wilson (1991). Zhvendosjet n plan jan

    kuadratike. Sjellja n prkulje e pllaks prfshin dy drejtime, jasht planit,

    komponentt prdredhes t ngurtsis s pllaks dhe nj komponent translativ t

    ngurtsis n drejtimin pingul me planin e elementit. Formulimi i nj pllake t holl

    (thin-plate) neglizhon deformimet trthore prerse, ose e kundrta, formulimi i nj

    pllake t trash (thick plate) i prfshin efektet e deformimit trthor n prerje. Jasht

    planit, zhvendosjet jan kubike.

    Elementi plan Shell i shtreszuar lejon q cdo numr shtresash t

    prcaktohet n drejtimin e trashsis, secili me nj vendodhje, trashsi, sjellje dhe

    material t pavarur. Sjellja e materialit mund t jet jolineare. Deformimi i

    membrans nprmjet secils shtres prdor nj metod t projektimit t

    deformimeve (Hughes, 2000). Ndryshe nga elementi shell homogjen, shkallet e

    liris s prdredhjes shpimit nuk jan prdorur, dhe nuk duhet t ngarkohen. Kto

    rrotullime pingule me planin e elementit lidhen afrsisht vetm me prdredhjen si

    trup i ngurt t elementit pr t parandaluar paqndrueshmrin. Pr prkuljen, sht

    prdorur nj formulim i Mindlin/Reissner (Mindlin, 1951, Reissner, 1945) i cili

  • 64

    gjithmon prfshin deformimet trthore n prerje t membrans. Zhvendosjet jasht

    planit jan kuadratike dhe lidhen ngusht me zhvendosjet brenda planit.

    Elementi plan Shell i shtreszuar zakonisht prfaqeson sjelljen e plot t

    shellit, megjithat kjo mund t kontrollohet shtres pas shtrese. Prjashtuar rasteve

    kur shtreszimi sht plotsisht simetrik n drejtimin terthor t trashsis , sjellja e

    membrans dhe pllaks do t jet e prbashkt.

    Figura 3.1 Nj element shell me katr nyje dhe sforcimet n plan.

    (Reference manuali i Sap 2000)

    N kt studim do t prdoret elementi plan shell i shtreszuar jolinear.

    Anizotropia e muraturs do t modelohet nga dy kurba t ndryshme sforcim-

    deformim. Ato do t prfaqsojn sforcimet vertikale S11, sforcimet horizontale S22

    dhe sforcimet n prerje S12 (figura 3.1). elsi i ktij trajtimi sht parashikimi sa

    m i mir i mundshm i kurbave sforcim-deformim pr secilin drejtim.

    S11 and S22- kurbat vertikale dhe horizontale sforcim-deformim.

    Kjo kurb sht e prcaktuar m s miri n literatur. M posht paraqiten llogaritjet

    e detajuara:

  • 65

    Metoda: Kaushik 2007 et.al.:

    Pjesa parabolike prcaktohet n ek. (2.11):

    = 2

    - (

    )

    Deformimet maksimale: 2,75

    ( llac me glqere, figura 2.28)

    T dhnat:

    Rezistenca e tulls: fb= 7.5 MPa (specifikimet teknike t godins tip)

    Rezistenca e llacit: fj= 2.5 MPa (specifikimet teknike t godins tip)

    Llogaritja e parametrave:

    Sforcimi maksimal:

    = 0.63

    = 0.63 = 2.267 MPa

    Moduli i Elasticitetit: = 550 = 550 2.267 = 1247 MPa

    Deformimet pr sforcime maksimale:

    =

    = 0.125 ;

    = 0.215

    = 0.0033

    Sforcimet maksimale = 0.2 = 0.453 MPa = 453 kPa

    Deformimet maksimale = 2.75 = 0.0091

    Figura 3.2 Kurba sforcim-deformim n shtypje (prdorur pr S11,S22)

  • 66

    Normalisht mund t lindin pyetje lidhur me kurbn S11 dhe S22, nse ato do t

    kne sjellje t njjt pr shkak t anizotropis. Deri m tani nuk jan br teste n

    drejtimin prpendikular duke qne se tullat vendosen n mnyr horizontale n mur.

    S dyti do t ishte shum e rrall ose e pamundur q me aplikimin e nj force

    horizontale n muratur t pritej nj shkatrrim nga shtypja, n vend t forcs prerse.

    Ekziston nj mundsi q mostra e ngarkuar pr S22 (Figura3.3.), t shaktrrohet n

    mnyr t crregullt pr shkak t shkputjes s llacit dhe tullave, duke shfaqur kshtu

    nj rezistenc m e vogl se n drejtimin tjetr.

    Figura 3.3 Testi i sforcimeve shtypse t prdorura pr S11 dhe S22.

    N munges t testeve n shtypje n drejtimin gjatsor, n kt studim ato do t

    konsiderohen t barabarta. Duke patur parasysh se forca prerse sht m e

    pafavorshmja, ky supozim nuk do t ket efekt t drejtprdrejt n rezultatet e

    analizave strukturale.

    S12- kurba e deformimeve nga sforcimet prerse.

    Kjo kurb duhet t paraqes shkatrrimin horizontal t elementeve t

    muraturs. N realitet kur nj element i muraturs i nnshtrohet lkundjeve ansore t

    truallit forca rezistente horizontale prfaqsohet nga kohezioni dhe ferkimi ndrmjet

    tulls dhe llacit. Ky quhet frkimi i Kolumbit i llogaritur si:

  • 67

    = c + tg

    N kte ekuacion sht sforcimi vertical dhe tg prfaqson frkimin midis

    elementeve. Pra kjo do t thot nj sjellje e prbashkt ndrmjet ferkimit dhe

    sforcimit vertikal. sht e pamundur t jepet nj sjellje e prbashkt midis tyre pr nj

    element plan jolinear n Sap2000. Por vihet re se sforcimi vertikal ndihmon n t brit

    eficent sforcimin nga prerja. Me fjal t tjera nj element i sforcuar vertikalisht nuk

    shkatrrohet pr shkak t trheqjes nga prkulja, por reziston m shum. Shih figuren

    3.4, 3.5.

    Figura 3.4 Sforcimi statik ne shtypje mbivendosur sforcimit ne prerje

    Figura 3.5 Menyra e shaktrrimit t murit me dhe pa sforcime vertikale

  • 68

    Kjo sht nj situate tipike q t con n nj lidhje indirekte midis sforcimeve

    S11 dhe S12 q jan t palidhur analitikisht. Ngarkesa vertikale ndihmon

    rezistencn n prerje deri sa t mos ket trheqje n seksion. Prtej ksaj vlere

    rezistenca n prerje mbetet konstante dhe e barabart me kohezionin. Kjo tendenc

    varion pr raporte t ndryshme brinjesh t murit. Tendenca e ksaj lidhje mund t

    shpjegohet si n figure 3.6.

    Figura 3.6 Tendenca e lidhjes ndrmjet sforcimeve shtypse vertikale dhe rezistencs n

    prerje.

    Pra, rezistenca n prerje n Sap2000 do t prfaqsohet nga nj kurb jolineare

    e materialit (kohezion). Nse ky trajtim mund t konsiderohet si shum konservativ,

    mund t rritet vlera e kohezionit pr t marr parasysh frkimin. N godinat ekzistuese

    kjo rritje duhet t zgjidhet me kujdes pr t marr n konsiderat dhe degradimin

    Prpara ksaj duhet t behen disa modele testimi me sforcime shtypse variable mbi

    mure individuale..

    Pr kubn e materialit S12 kode t ndryshme kan vlera t ndryshme t kohezionit.

  • 69

    Kodi Shqiptar ka vetem nj vler t rezistencs n prerje q varet nga llaci. Pr

    cshtjen n studim sht gjendur vlera 110 kPa n tabeln 2.5, q i takon dhe godines

    s zgjedhur pr analiz.

    Eurokodi 6 ka dy alternativa pr vlerat e rezistencs n prerje

    kPa, pr fm = 2.5MPa klasa e llacit, ne tabeln 2.10.

    ose kPa , zgjidhet minimum.

    Pr qllimin e ktij studimi (modelimi i nj godine ekzistuese n Shqipri)

    sht m e prshtatshme t merret n konsiderat vlera m e ult (110 kPa nga kodi

    Shqiptar), sepse teknologjia nuk ishte kaq e zhvilluar prpara 30-40 vitesh dhe q prej

    ather godinat kan degraduar. Pr rezultate m t prshtatshme testi tresh duhet t

    bhet pr cdo godin.

    Kohezioni do t prqaset sipas nj kurb t idealizuar:

    Figura 3.7 Kurba sforcim-deformim nga prerja (pr S12)

    Shnim: Kjo kurb do t konsiderohet simetrike n origjin.

  • 70

    Kurba konsiderohet e idealizuar n forme bilineare me rezistence maksimale n prerje

    110 kPa. Ky supozim bhet sepse sjellja reale sht shume pran bilinearitetit duke ju

    referuar testeve eksperimentale t cituara m sipr (Javed 2009).