REGULACIJA AKTIVNOSTI REGULACIJA AKTIVNOSTI RESPIRACIJSKOG SISTEMARESPIRACIJSKOG SISTEMA

1.1.

Obuhvata sledee procese:

1. PLUNA VENTILACIJA (DISANJE) strujanje vazduha izmeu atmosfere i plunih alveola

2. SPOLJANJA RESPIRACIJA razmena gasova izmeu alveolarnog vazduhai krvi na nivou respiratorne membrane

3. TRANSPORT GASOVA KRVLJU

4. UNUTRANJA RESPIRACIJArazmena gasova izmeu krvi i elijana nivou tkivnih kapilara

5. ELIJSKA RESPIRACIJAOksidativni procesi

RESPIRACIJA RESPIRACIJA je proces razmene gasova izmeu

atmosferskog vazduha i tkiva, sa ciljem da snabde elije O2 i

Ukloni CO2 iz organizma2.2.

3.3.

4.4.

5.5.

Respiratorna membrana (disajni putevi razmene)Karakteristike:Povrina = 70 m2Debljina = 0,2 - 0,6 mZapremina krvi = 60- 140 ml

Povrinskisloj Endotel kapilara Intersticijum

Aleveolarni epitel

Respiratorna membrana

INSPIRIJUMINSPIRIJUM EKSPIRIJUMEKSPIRIJUM

je rezultat promene je rezultat promene 1. volumena i 2. pritisaka u 1. volumena i 2. pritisaka u grudnoj duplji i plugrudnoj duplji i pluima koji nastaju radom respiratorne ima koji nastaju radom respiratorne

muskulaturemuskulature

PLUPLUNA VENTILACIJANA VENTILACIJA(DISANJE)(DISANJE)

Dijafragma

Podizanje rebara i sternuma poveava volumen grudnog koa

PPodizanje rebara i sternuma odizanje rebara i sternuma povepoveavaava volumen grudnog kovolumen grudnog koaa

PODIZANJE DIJAFRAGMESPUSPUTANJE DIJAFRAGMETANJE DIJAFRAGME, ,

SpuSputanje rebara i sternuma tanje rebara i sternuma smanjujusmanjuju volumen grudnog kovolumen grudnog koaa

INSPIRIJUMINSPIRIJUM EKSPIRIJUMEKSPIRIJUM

KranioKranio--kaudalni kaudalni prepreniknik

Podizanje rebaraPPodizanje rebaraodizanje rebara SpuSputanje rebaratanje rebara

povepoveavaava volumen grudnog kovolumen grudnog koaa smanjujesmanjuje volumen grudnog kovolumen grudnog koaaAnteroAntero--

posteriorni posteriorni prepreniknik

BOJLOV ZAKON:BOJLOV ZAKON: Odnos pritiska i volumenaOdnos pritiska i volumena

P x VP x V = const= const

P P P P

Pritisak gasa je obrnuto proporcionalan volumenu prostora u kome se nalazi

Smanjenjem V poveava se P

Poveanjem V smanjuje se P

Promene pritiska tokom inspirijuma i ekspirijumaPromene pritiska tokom inspirijuma i ekspirijumaIntrapleuralni

pritisak (mmHg)

ALVEOLARNI PRITISAK: Pritisak koji vlada unutar

plunih alveola Tokom insprijuma je manji a

tokom ekspirijuma vei od atmosferskog pritiska

UDISAJ UDAH INSPIRIJACIJA

Inspiratorni miii se kontrahuju

Volumen grudnog koa

Intrapleuralni pritisak

plua se ire

Alveolarni pritisak(postaje subatmosferski)

Vazduh ulazi u plua

Miran inspirijum traje 2 sMiran inspirijum traje 2 sAlveolarni

pritisak (760 mmHg)

Alveolarni pritisak

(759 mmHg)

Atmosferski pritisak

(760 mmHg)

Dijafragma

IZDISAJ IZDAH - EKSPIRACIJA

Inspiratorni miii se relaksiraju

Volumen grudnog koa

Intrapleuralni pritisak

plua se skupljaju (elastina retraktilnost plua vea od

elastine retraktilnosti toraksa)

Alveolarni pritisa (postaje supraatmosferski)

Vazduh izlazi iz plua

Miran Miran ekekspirijum traje spirijum traje 33 ss

Dijafragma

Abdominalni organi

Dijafragma

Interkostalnimiii

Abdominalni organi

Miiitrbunog

zida

EFEKTORI: EFEKTORI: Respiracijska muskulaturaRespiracijska muskulaturaINSPIRTORNI MIIIPri mirnom insprijumu aktivni su:

DIJAFRAGMA mm. intercostales externi

Pri forsiranom insprijumu ukljuuju se : mm. scaleni m. sternocleidomastoideus m. pectoralis minor m. seratus anterior

EKSPIRATORNI MIIIPri mirnom disanju ekspirijum jepasivan (dekontrakcija dijafragme)dok pri forsiranom disanju ulogu imaju ekspiratorni miii :

- mm. intercostales interni

- m. transvesus thoracis

- m. rectus abdominis- m. internus abdominis, - m. externus abdominis et - m. transvesus abdominis

Respiracijska muskulatura: DIJAFRAGMARespiracijska muskulatura: DIJAFRAGMADijafragma je glavni inspiratorni miDijafragma je glavni inspiratorni miii

kontrakcijom poveava kranio-kadudalni dijametar grudog koa- Dondersov model Dondersov model

(demonstracija uloge dijafragme)

Ekskurzija dijafragme je pri mirnom disanju 1,5 cma pri forsiranom od 7 do 10 cm

1 cm poveava volumen grudne duplje za 500- 600 ml ,

PritisakPritisakPritisakPritisakmanjemanjemanjemanje

negativannegativannegativannegativan

PritisakPritisakPritisakPritisakvivivivieeee

negativannegativannegativannegativan

INERVACIJA dINERVACIJA dijafragmijafragme:e:

n. phrenicusC3,C4,C5

Ulazni signali iz drugih centara

Medullaoblnongata

Medullaspinalis

Neuroni u Dorzalnoj respiratornoj

grupi

Dijafragma

Inspiratorni miInspiratorni miiii:i:mm. intercostales externimm. intercostales externi

Ekspiratorni miEkspiratorni miiii: i: mm. intercostales internimm. intercostales interni

sputanje rebaraInervacija: nn. intercostalesPravac pruanja unutranjih

meurebarnih miia odgovarapravcu pruanja prstiju ake kada se

stave na prekordijum

podizanje rebaraInervacija: nn. intercostalesPravac pruanja spoljanjih

meurebarnih miia odgovara pravcu pruanja prstiju ake kada

se stavljaju u depove

SPIROMETRIJASPIROMETRIJA

Inspiratrni rezervni volumen

Disajni volumen

Rezidualnivolumen

Ekspiratornirezervni volumen

Vitalnikapacitet Inspiratorni

kapacitetTotalni

Punikapacitet

Funkcionalnirezidualnikapacitet

Inspirijum Ekspirijum

Vreme

Voda

Vazduh

Zvono

V

o

l

u

m

e

n

p

l

u

a

(

m

l

)

MINUTNI VOLUMEN VENTILACIJEMINUTNI VOLUMEN VENTILACIJE MINUTNI VOLUMEN PLUMINUTNI VOLUMEN PLUNE VENTILACIJENE VENTILACIJE (V(VEE))

je ukupna koliina vazduha koji svakog minuta dospe u disajne puteve disajni volumen (VT); frekvenca disanja (f)

MINUTNI VOLUMEN ALVEOLARNE VENTILACIJE (VMINUTNI VOLUMEN ALVEOLARNE VENTILACIJE (VAA)) je ukupna koliina vazduha koji svakog minuta ulazi u alveole i druga podruja

gde se vri razmena gasova. MRTVI PROSTORMRTVI PROSTOR (VD)- disajni putevi u kojima nema razmene gasova

Anatomski, Alveolarni, Fizioloki

VVEE = V= VTT x fx f= 500 ml x 12/mi= 500 ml x 12/minn= 6 l/min= 6 l/min

f = 12f = 12--18 /min18 /min

VVTT = 500 ml= 500 ml

VVDD = 150 ml= 150 ml

VVAA = (V= (VTT VVDD) x f) x f= (500ml = (500ml 150 ml) x 12/min150 ml) x 12/min= 4,2 l/min= 4,2 l/min

Arterijski (Pa)

Venski (Pv)

Alveolarni (PA)

Zona 1PA>Pa>Pv

Zona 2Pa>PA>Pv

Zona 3Pa>Pv>PA Protok

R

a

s

t

o

j

a

n

j

e

PluPluna na cirkulacijacirkulacija

O2 se krvlju transportuje:1. vezan za hemoglobin oksihemoglobin (97 %)2. rastvoren u plazmi (3 %) PO2

PO2 = 40 mm HgPO2 = 104 mm Hg

Difuzija O2 na nivou respiratorne membrane

Difuzija O2 na nivou tkivnih kapilara

Molekulihemoglobina

Difuzijakiseonika

Difuzijakiseonika

Kapilar Molekulihemoglobina

Molekulioksihemoglobina

elije tkiva

TokKrvi

(ka pluima)

TokKrvi

(iz tkiva)

Alveola

molekulikiseonika

Krv Krv

Sa

t

u

r

a

c

i

j

a

H

b

(

%

)

100

80

60

40

20

0

2

20 40 60 80 100 600PO (mmHg)

oksi Hb O2 C

ontent

(ml O

2 /dl k

rvi)

2

6

10

14

18

22

Rastvoren O2

Maksimalni O2KRIVA DISOCIJACIJE OKSIHEMOGLOBINA

NA DISOCIJACIJU OKSIHEMOGLOBINA UTIU:

Efekti pHEfekti temperature

P

r

o

c

e

n

a

t

s

a

t

u

r

a

c

i

j

e

H

b

(

%

)

P

r

o

c

e

n

a

t

s

a

t

u

r

a

c

i

j

e

H

b

(

%

)

Hb F ( 2+2) - ima vei afinitet za vezivanje O2 nego adultni Hb

2,3 DPG se vezuje samo za lance, tako da sesmanjuje afinitet za O2

slabo vezivanje2,3 DPG za lance i

na taj nain poveava afinitet za O2

Hb A (2+2) P

r

o

c

e

n

a

t

s

a

t

u

r

a

c

i

j

e

H

b

(

%

)

P

r

o

c

e

n

a

t

s

a

t

u

r

a

c

i

j

e

H

b

(

%

)

Bez

Normalan

Viak

FetusPostnatalno (61 dan)Postnatalno (81 dan)

BOROV EFEKAT BOROV EFEKAT

Od vitalnog znaaja: povepoveana kiselost I poveana kiselost I povean COan CO22smanjuje afinitet molekula Hb za Osmanjuje afinitet molekula Hb za O22povepoveava disocijaciju HbOava disocijaciju HbO22 i i vie O2 e se otpustiti;Borov efekat Borov efekat ( Kristijan Bor) ( Kristijan Bor)

PO2 u tkivu

Kriva pre pomaka

Pomak krive u desnoKada pH,CO2, temperatura

Transport CO2Transport CO223%

70%

7%7%

Kada eritrociti prolaze kroz aktivna tkiva, koja produkuju laktat primajusignal da je tkivu potrebno vie O2

Karbaminohemoglobin

TkivoEritrocit

c Cl-- u Er arterijske krvi je manji od c Cl-- u Er u venske krvi

CO2 CO2Rastvoren

CO2Rastvoren

CO2 + H2O H2CO3CA

HCO3 H+HCO3ClCl

H2O H2O

O2 HbO2

Hb

O2O2O2

HHb

CO2 Karbam

ino H

bCO2Transport

HALDANEOV EFEKATHALDANEOV EFEKATVezivanje O2 za Hb ima tendenciju da istisne CO2 iz krvi:1)HbO2 je jaa kiselina od Hb i ima manju tendenciju da gradi CO2Hb2) HbO2 dodatno otputanje H+ koji se vezuju za HCO3- i gradi H2CO3 koja disosuje na CO2 i H2O

U tkivnim kapilarima poveano preuzimanje CO2,a u plunim kapilarima poveano otputanje CO2

K

o

n

c

e

n

t

r

a

c

i

j

a

C

O

2

(

m

l

/

1

0

0

m

l

)

Parcijalni pritisak CO2 (mmHg)

K

o

n

c

e

n

t

r

a

c

i

j

a

C

O

2

Rastvoren

Voljna kontrola(motorni korteks) EmocijeEmocije

Senzorni Senzorni stimulusstimulus

Generator Generator ritmaritma

Kaalj, kijanje

Poloaj

Retikularna Retikularna formacijaformacija

LimbiLimbiki ki sistemsistem

Respiratorni motoneuron

(kimena modina)

REGULACIJA RESPIRACIJEREGULACIJA RESPIRACIJE

SENZORI(hemoreceptori,

mehanoreceptori i dr)EFEKTORI

(respiratorna muskulatura)

RESPIRATORNI RESPIRATORNI CENTARCENTAR

VIVII I NERVNI CENTRINERVNI CENTRI

RESPIRATORNI CENTARRESPIRATORNI CENTAR

hemoreceptorihemoreceptori

Cerebralni korteksLimbiki korteks

Hipotalamus

Cerebralni korteksLimbiki korteks

Hipotalamus

Pneumotaksini centar

Pneumotaksini centar

Apneustiki centar

Apneustiki centar

Moto n. kojiinerviu druge

respiratorne miie

Moto n. kojiinerviu druge

respiratorne miie

Moto n. koji

inerviedijafragmu

Moto n. koji

inerviedijafragmu

Receptori na istezanje plua

Receptori na istezanje plua

Hemo i baroreceptori karotidnog i aortnog sinusa

Hemo i baroreceptori karotidnog i aortnog sinusa MEDULARNI CENTRIMEDULARNI CENTRIMEDULARNI CENTRI

Ventralna respiratorna grupa

Ventralna Ventralna respiratorna gruparespiratorna grupa

Dorzalna respiratorna grupa

Dorzalna Dorzalna respiratorna gruparespiratorna grupa

CENTRI U PONSU

CENTRI U PONSU

RespiratorniRespiratorniRitmiRitmiki centarki centar

Centri u moCentri u modanom stablu odgovorni za danom stablu odgovorni za AUTOMATSKU, NEVOLJNU kontroluAUTOMATSKU, NEVOLJNU kontrolu

II

II

1. 1. Dorzalna respiratorna grupaDorzalna respiratorna grupa (DRG)(DRG)

I I INSPIRATORNI neuroniINSPIRATORNI neuroniEE-- EKSPIRATORNI neuroniEKSPIRATORNI neuroni

INSPIRATORNI neuroniINSPIRATORNI neuroninucleus tractus solitarii (NTS) Odgovorna za osnovni ritam

disanjabilateralno u dorzomedijalnomdelu medulle oblongate

Prima senzorne signale iz:hemoreceptorareceptora u pluimaproprioceptora

Medulla spinalis

Inspiratorni Inspiratorni stepenastistepenasti signal inspiracijesignal inspiracije

+EksprijumInspirijum

Vreme

Inspirijum2 sec

Inspirijum2 sec

Vreme

Ekspirijum2 sec

Inspirijum Inspirijum InspirijumEkspirijum Ekspirijum

B

r

o

j

a

k

t

i

v

n

i

h

i

n

s

p

i

r

a

t

o

r

n

i

h

n

e

u

r

o

n

a

D

i

s

a

j

n

i

v

o

l

u

m

e

n

(

l

)

Inspirijum iskuljui

Poziti

vna

Povr

atna s

prega

Volumenplua

Inspiratornineuron

Ekspiratornineuron

Inspirijumski generator ritmaInspirijumski generator ritma

2. 2. Ventralna respiratorna grupa (VRG)Ventralna respiratorna grupa (VRG)Sadri

INSPIRATORNE i EKSPIRATORNE neurone

Podeljena u 3 funkcionalna dela:ROSTRALNI( Btzinger kompleks, primarno E neuroni)

INTERMEDIJERNI (nc. ambiguus (NA), nc. paraambiguus (NPA)

KAUDALNI (nc. retroambiguus (NRA), skoro iskljivo E neuroni)

Bilateralno u ventrolateralnomdelu medulle oblongate

Uglavnom potpuno neaktivni tokom normalnog mirnog disanja

Inspiratorni neuroni

Ekspiratorni neuroni

Pneumotasksiki centar

Apneustiki centar

Dorzalna respiratorna grupa

Ventralna respiratorna grupa

Eferentni putevi iz VRG i DRGEferentni putevi iz VRG i DRG

n. phrenicusdijafragma

mm. intercostales externi mm. intercostales

interni abdominalni mm.

Inspiratorni signaliEkspiratorni signali

Kimena modina

Kimena modina

KaudalnaVRG

(NRA)

IntermedijernaVRG

(NA i NPA)

RostralnaVRG

n. XI

n. VII

n. V

n. IX I n.X

II II Respiratorni centri u ponsuRespiratorni centri u ponsu1. 1. PNEUMOTAKSIPNEUMOTAKSIKI CENTARKI CENTAR

Obuhvata: nc. parabrachialis medialis i nc. Kliker - Fusealje impulse u DRGKontrolie momenat iskljuenja stenepanstog signala inspiracijePrimarno ograniava trajanje inspirijuma

2. 2. APNEUSTIAPNEUSTIKI CENTARKI CENTARMoe da sprei iskljuivanje stepenastog signala inspiracijeUestvuje u kontroli dubine inspirijuma

RazliRazliiti obrasci disanja usled iti obrasci disanja usled sukcesivnih transekcija mosukcesivnih transekcija modanog stabladanog stabla

Normalan obrazac disanja

Normalan obrazac disanja

Dispnoino disanje

Dispnoino disanje

Apneustinodisanje

Apneustinodisanje

Respiratorniarest

Respiratorniarest

Poveana dubina disanja

Poveana dubina disanja

Pneumotasksiki centar

Apneustikicentar

Medularnicentri

Kimena modina

n. vagusintaktan

n. vaguspreseen

1. VI1. VII NERVNI CENTRII NERVNI CENTRI

4. PROPRIOCEPTORI U MI4. PROPRIOCEPTORI U MIIIIMA I ZGLOBOVIMAIMA I ZGLOBOVIMA

3. MEHANORECEPTORI 3. MEHANORECEPTORI UU PLUPLUIMA I BRONHIJIMAIMA I BRONHIJIMA

2. HEMORECEPTORI2. HEMORECEPTORI

Respiratorni centar prima siganle izRespiratorni centar prima siganle iz::

Perifernihemoreceptori

Centralnihemoreceptori

I) HEMORECEPTORII) HEMORECEPTORI

1. CENTRALNI HEMORECPOTORI1. CENTRALNI HEMORECPOTORI registruju promenu PaCO2

2. PERIFERNI HEMORECEPTORI2. PERIFERNI HEMORECEPTORI KarotidnaKarotidna i aortnai aortna telatelacaca Registruju primarno promenu PaO2, ali i PaCO2 i pH

Bilateralno u meduli oblongati0,2 mm ispod njene ventralne povrine

alje ekscitatorne signale u DRG

Diretkan stimulator je porast [H+]u modanom intersticijumu

1.Centralni hemoreceptori1.Centralni hemoreceptoriHemosenzitivni deloviHemosenzitivni delovi

Rostralna area

Intermedijerna

Kaudalna areaa.

basilaris

Mehanizam stimulacije hemosenzitivnog podruja

Hematoencefalna barijera je nepermeabilna za H+, ali CO2 prolazi nesmetano

CO2 reaguje sa H2O u likvoru i nastaj H2CO3 koja disosuje na HCO3- i H+

signali iz hemosenzitvnog podruja snano stimuliu respiratorni centar

Horoidni pleksus

Modano tkivo

Hematoencefalna barijera

2. 2. Periferni hemorceptoriPeriferni hemorceptoriAA. KAROTIDNA TELA. KAROTIDNA TELACACA lokalizacija: bilateralno na bifurkaciji

a. carotis communis vaskularizacija: grana a.occipitalis Inervacija: Heringov nerv, zatim n.

glossopharingeus

B. AORTNA TELACA Lokalizacija: du luka aorte Vaskularizacija: male arterije iz luka

aorte Inervacija: n. vagus

Karotidno telaceKarotidni sinus

a. carotis communis

Aortno telace

Luk aorte

Periferni hemoreceptoriPeriferni hemoreceptori

kroz telaca sve vreme protie arterijska krv, PO2 u njima jednak je arterijskom PO2

Protok krvi kroz telaca je ekstremno veliki i iznosi 2000 ml/100g/min, dok je protok kroz bubrege 420, a kroz mozak 54 ml/100g/min

POTPORNE ELIJEs. Tip 2Nemaju granuleOkruuju glomus elije Arteriola

Sinusoid Glomuselija s. Tip I

GLOMUS ELIJEs. Tip 1 Osetljive na lokalnu

promenuPaO2 (dominatno), ali i

PaCO2 i pHSadre granuleU kontaktu sa aferentnim

nervnim vlaknima

Vlaka n.IX

Glatkamiina elija

Periferni hemoreceptoriPeriferni hemoreceptori

Kritina vrednost

PaO2

OdgovOdgovoor karotidnog telar karotidnog telaca na pad Pca na pad PaaOO22

N

e

r

v

n

a

a

k

t

i

v

n

o

s

t

k

r

a

r

o

t

i

d

n

o

g

t

e

l

a

(

%

m

a

k

s

i

m

a

l

n

o

g

o

d

g

o

v

o

r

a

)

Transmisija signala u glomus Transmisija signala u glomus elijieliji

1. PO2< 60 mm Hg

2. Zatvaranje K+ kanala3. Depolarizacija glomus elije4. Otvaranje voltano-zavisnih

Ca2+ kanala

5. Influks Ca2+

6. Egzocitoza vezikula dopamina

7. Signal u medularne centre za poveanje ventilacije

Dopaminskireceptor

Uticaj promene PUticaj promene PaaCOCO22, pH i P, pH i PaaOO22 na alveolarnu ventilacijuna alveolarnu ventilaciju

N

o

r

m

a

l

n

a

v

r

e

d

n

o

s

t

A

l

v

e

o

l

a

r

n

a

v

e

n

t

i

l

a

c

i

j

a

(

b

a

z

a

l

n

a

v

r

e

d

n

o

s

t

=

1

II) MEHANORECEPTORI II) MEHANORECEPTORI U PLUU PLUIMA I BRONHIJIMAIMA I BRONHIJIMA

Klasifikacija mehanorecepora u pluima i bronhijima izvrena je na osnovu njihovog odgovora na promenu volumena plua:

1. Sporoadaptirajui receptori s. Bronhopulmonalni receptori

na istezanje

2. Brzoadaptirajui receptori s. Iritantni receptori

3. Slobodni zavreci C vlakana s. J receptori

Inervacija:Inervacija:n.vagusn.vagus

1. 1. Bronhopulmonalni receptori na istezanjeBronhopulmonalni receptori na istezanje Lokalizovani unutar muskularnog sloja bronhoalveloa i bronhija

Sporoadaptirajui receptori: kontinuirano odailju signale dok postoji poveanje volumena plua

Odgovorni za:

Respiratornu sinusnu aritmijuRespiratornu sinusnu aritmiju Ubrzanje srane frkevence (HR) tokom inspirijuma Mehanizam: volumen plua aferenti vagalni impulsi

medularni kardiovaskularni centar parasimpatika + simpatika aktivnost HR

Hering Hering Brojerove reflekseBrojerove reflekse

Hering Hering -- Brojerovi refleksiBrojerovi refleksi1. Hering - Brojerov inflacioni refleks

Refleksni luk: bronhopulmonalni receptori na istezanje, aferentna vlakna n. vagusa, DRG

Stimulus: prekomerna nadutost plua, odnosno disajni volumen vei od 1,5 l

Efekat: iskljuuje inspiratorni stepenasti signal i zaustavlja inspirijum, time ubrzava frekvencu

Znaaj: zatitni mehanizam od prevelike nadutosti plua, tokom napronog fizikog rada i hronine opstruktivne bolesti plua Kod neunatusa uestvuje u ogranienju

normalnog inspirijuma

2. Hering - Brojerov deflacioni refleks Suprotan Hering-Brojerovom inflacinom refleksu

2. 2. Iritantni i Iritantni i 3. 3. J receptoriJ receptoriIritantni receptoriIritantni receptori

Lokalizacija: epitel traheje, bronhija i broniola Brzoadaptirajui receptori:

Stimulus: razliite nadraljive supstance i medijatori inflamacije Efekat: mogu prouzrokovati kaalj i kijanje

Jukstakapilarni (Jukstakapilarni (JJ) receptori) receptori Lokalizacija: u zidovima alveola u neposrednoj blizini plunih kapilara Slobodni zavreci C vlakana: veoma slab odgovor na poveanje volumena plua

Stimulus: pluna vaskularana kongestija i edem plua Efekat: dispnea subjektivni oseaj oteanog disanja; povrno, plitko disanje

III) III) PROPRIOCEPTORI U MIPROPRIOCEPTORI U MIIIIMA i ZGLOBOVIMAIMA i ZGLOBOVIMAta je uzrok poveane alveolarne ventilacije u toku miinog rada ?1. Pokreti na poetku obavljanja fizike aktivnosti peko proprioceptora u

miiima i zglobovima stimuliu respiratorni centar i dovode do poveanja plumonalne ventilacije

2. Pri slanju signala u miie koji se kontrahuju, kolateralni signali iz motornog korteksa dospevaju do respiratornog centra i ekscitiraju I neurone u DRG

3. Poveanje telesne temperature4. Promena pH krvi usled poveanog stvaranja mlene kiseline

VIVII NERVNI CENTRII NERVNI CENTRIDa li moete da demonstrirate da je

respiracija pod voljnom kontrolom ?MOTORNI KORTEKS

- najvei broj signala potie iz motornih regiona korteksa - signali iz motornih regiona korteksa putuju kortikospinalnim putem i zaobilaze respiratorni centar u modanom stablu

LIMBIKI SISTEM- signali odlaze u respiratorni centar

HIPOTALAMUS- signali odlaze u respiratorni centar

ONDINA KLETVA-Legenda o nimfi koja je zavolela smrtnika ibila kanjena da e prestati da die akozaspe. Morala je da svesno kontroliesvoje disanje

Pacijenti sa kongenitalnim sindromom imaju nefunkcionalan respiratorni centar i ne mogu da diu spontano.

TEZE ZA SEMINAR Regulacija aktivnosti respiracijskog sistema

1. Respiracija definicija i faze 2. Pluna ventilacija:

- mehanizam inspirijuma i ekspirijuma - respiratorna muskulatura - minutni volumen plune i alveolarne ventilacije

3. Pregled transporta O2 i CO2 - Kriva disocijacije oksihemoglobina i faktori koji je modifikuju - Borov efekat - Hamburgerov efekat - Haldaneov efekat

4. Respiratorni centri - Dorzalna respiratorna grupa - Ventralna respiratorna grupa - Pneumotaksini centar - Apneustiki centar

5. Faktori koji utiu na respiraciju: - Hemorceptori centralni i periferni - Mehanoreceptori u pluima i bronhijima - Proprioceptori u miiima i zglobovima - Vii nervni centri i voljna kontrola respiracije