Upload
kishaorthodhokse
View
251
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
1/12
PRILL 2008 NGJALLJA 1
NGJALLJANr. 4 (183) Viti XVII i botimit PRILL 2008 mimi 20 lekGZUAR PASHKT!
Darka Mistike
Dhe ndrsa ata ishin duke ngrn, Jisui mori bukn, dhe si e bekoi, e
theu, dhe ua dha nxnsve e tha: Merrni hani; ky sht trupi im. Edhe mori
potirin, dhe si falnderoi, ua dha atyre, duke thn: Pini t gjith prej ktij;
sepse ky sht gjaku im i dhiats s re, q derdhet pr shum veta pr
ndjesn e mkateve. Edhe po ju them juve se nuk kam pr t pir q tani e
tutje nga kjo pem, q pjell hardhia, deri n at dit kur ta pi t re bashk
me ju n mbretrin e Atit tim.
Le t ndriohemi t gjithShn Grigor Theologu pr Ngjalljen
sht dita e Ngjalljesdhe fillimi sht i mbar. Le
t ndriohemi t gjith nkt panair; le t prqafoj-m njri-tjetrin. Le tu the-mi, o vllezr, edhe atyre qna urrejn dhe jo vetmatyre q na dhan dhe udham dashuri: Le ti falimt gjitha tani me Ngjalljen,njri-tjetrit le ti japimndjes...
Dje, un kryqzoheshabashk me Krishtin; sot unlavdrohem bashk me T;
dje un vdiqa me T; sotun po kthehem n jet meT; dje un u varrosa meT; sot un po Ngjallem meT. Por, le ti sjellim fryteAtij i cili psoi e u ngjall prne - ndoshta mund tjushkoj ndr mend se ju flaspr ar ose argjend, ose pl-hur t endur, ose gur tmuar t tejdukshm, ma-
terial q del nga toka e qmbetet ktu posht e n
shumicn e rasteve gjithmo-n posedohet nga njerz tkqij, skllevr t bots e tmbretris s errsirs sksaj bote. Le t ofrojmvetet tona, pronn m tshtrenjt pr Perndin dhem familjare; le ti japimsrish Shmbllimit at kasht br sipas Shmb-llimit. Le t njohim Autori-tetin ton; le t nderojmArketipin ton; le t njohim
fuqin e Misterit dhe prcilin vdiq Krishti.Le t bhemi si Krishti,
sepse edhe Krishti u b sine. Le t bhemi perndipr T, sepse edhe Ai u bnjeri pr ne. Ai mori m tkeqen, me qllim q t na
jap m t mirn; Ai u b ivarfr, me qllim q npr-mjet varfris s Tij ne tpasurohemi, Ai mori formne shrbtorit, q ne t fito-
jm prsri li rin ton;
Zbriti, q t lartsohemi;vuajti, q t fitojm; U nde-rua, q t lavdroj; Vdiqq t shptoj; Ai u ngjit nqiell q t na trheq pranvetes edhe ne q dergjemiposht n rnien e mkatit.Le ti japim t gjitha, le ti
japim fryte Atij i Cili e dhaveten e Tij shprbles eshkmbim dhe nuk mund t
jap asgj kaq t madhe saveten ton q ka kuptuar
Misterin dhe sht br prT do gj q Ai u b pr ne.
Mattheu 26:26-29
do mendim dhe veprim le t ndriohet me dritn e Ngjalljes
- Nga prologu i librit Tani t gjitha u mbushn me drit... me mesazhet paskale t Kryepiskopit Anastas -
Ishte mesi i vers s vitit 1991, kur mbrrita prher t par n Shqipri. Nga aeroporti, u drejtuambashk me grupin e vogl t besimtarve n KishnKatedrale t Tirans, thuajse t rrnuar, q kishteshrbyer si palestr pr shum vjet. Nga momenti ipar, desha si Eksark i Patriarkans Ekumenike, tjap mesazhin m esencial pr ringritjen e Kishs sshprbr. Morm t gjith nga nj qiri n dor.Pyeta: Si thuhet n shqip: Hristos Anesti? Ndezanj qiri dhe thash me z t lart: Krishti u Ngjall!.
Besimtart me qirinj t ndezur u prgjigjn: Vrtetu Ngjall!. Syt u mbushn me lot dhe drit.
Q nga ajo koh Krishti u Ngjall! u shndrruan mesazhin baz me t cilin rrugtuam n gjith kto
vite pr ringritjen nga grmadhat t Kishs Ortho-dhokse Autoqefale t Shqipris. Dhuroi drit nvjeshtn e mjegulluar dhe n errsirn e dimrit t ftoh-t q pasuan dhe mbizotron n pranvern shpirtro-re, q prfundimisht Perndia na fali.
* *Ngjallja si e kremtja e t kremteve dhe panair i
panaireve, n mnyr t prhershme na thekson sen betejn gjigante midis dashuris dhe urrejtjes,midis jets dhe vdekjes, e cila mbizotron n histo-rin e njerzimit, Krishti, Dashuria Absolute, e shkeli
vdekjen, duke na liruar nga frika dhe nga ankthi(vijon n faqen 5)
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
2/12
2 NGJALLJA PRILL 2008
Viti 2008 shnon nj shekull n punn eapostolats shqiptaro-ortodokse n Amerikne Veriut. Pr her t par, kur u hap kisha epar n Boston, shrbimet fetare u mbajtnn shqip pr tu shrbyer t krishterve orto-doks n gjuhn e tyre. Prifti yn i par, i cilim von u b hierark, Theofan Stilian Noli,filloi nj pun t jashtzakonshme e t gjithan-shme n vitin 1908, q i shrbeu popullit ktudhe n atdhe n mnyr t mrekullueshme.
Gjat dekadave n vazhdim, ne kemi parngritjen e shum juridiksioneve, ndrhyrjene revolucioneve laike nga jasht vendit dhe
efektin q ato patn te besimtart ktu, ndr-thurjen e konsideratave politike dhe patriotiket cilat prbn sfida pr komunitetet tonadhe shpesh krijuan prarje n to. Si me dobetej t prkohshme e laike ne prjetuam sidhimbjet ashtu dhe triumfet, humbjet dheringjalljet. Gjat dhjet dekadave t fundit nekemi msuar shum msime dhe kemi dsh-tuar n prqafimin e njri-tjetrit me m shumngrohtsi. Ndarjet tona kan qen si pasoje rrethanave, por ato jan krijuar dhe nga nevet. I kemi ndar prvojat me t tjert pasi
ne jemi sa t veant aq edhe t ngjashmme t tjert.
Ne kemi qen pasionant dhe t arsye-shm, kmbnguls dhe elastik n gjetjen emnyrave pr t kaprcyer mosmarrveshjet.Megjithat koht e prarjes nuk arritn tmjegullonin ose t pengonin paraardhsit tann misionin e tyre pr t prmbushur rolet etyre peshkopale para Krishtit: t shkoni, tmsoni, pagzoni dhe tu shrbeni atyre q ju
jan besuar juve dhe te parve tan.N kt moment, ne kujtojm me lutje hie-
rarkt q na kan udhhequr, Peshkopin Theo-fan (Noli), Peshkopin Mark (Lipa), PeshkopinStefan (Lasko) si dhe priftrinjt e besimtarte shumt t fes ton q kan shkuar para neshn prehjen e tyre t prjetshme. Qoft i prjet-shm kujtimi i tyre!
Pavarsisht nga vshtirsit e prballuaranga t gjith ne, priftrinjt dhe besimtart kanprqendruar vmendjen tek detyra e tyre krye-sore: shpallja e Ungjillit dhe shptimi q merretnprmjet veprs shpenguese t Zotit dhe Shp-timtarit Ton Jezu Krishtit.
Ne e prkujtojm dhe e festojm kt nj-qindvjetor me prulje: duke kujtuar gjithka kandodhur m prpara me shpresn se i qndrojmbesnik aspiratave dhe nevojave t brezave tardhshm, pr shptimin e prjetshm t tyret ushqyer nga besimi.
Si t besuar nga Hijsia e Zotit t drejtojmkomunitetet tona, ne marrim rastin t dsh-mojm s bashku dhe t themi s bashku me
dashuri dhe shpres, se ne jemi nj me Zotin
Ton, nj n Eukarist dhe nj n dshirn qsot t lm mbrapa nj vend m t mir prbrezat q do vijn.
Ja, sa e mir dhe e knaqshme shtq vllezrit t jetojn bashk n unitetPsalmi 133
N t Dieln e Ndjesave, n datn 9 marsn Vitin e Zotit ton, 2008 n Katedralen eShn Gjergjit n Boston, Masacuset.
Me Urata,
+ NIKON, Peshkop i Bostonit, NewEngland dhe Kryedioqesa Shqiptaro-Ortodokse n Amerik.
+ ILIA, Peshkopi i Filomelionit,Dioqeza Shqiptaro-Ortodokse n
Amerik.
QARKULLOREENJQINDVJETORIT
U gzova kur m than:le t hyjm n shtpin e Zotit
Psalmi 122
Megjithat koht e prarjes nuk
arritn t mjegullonin ose t pengo-
nin parardhsit tan n misionin e
tyre pr t prmbushur rolet e tyre
peshkopale para Krishtit: t shkoni,
t msoni, pagzoni dhe tu shrbeni
atyre q ju jan besuar juve dhe t
parve tan.
Si t besuar nga Hijsia e Zotit
t drejtojm komunitetet tona, ne
marrim rastin t dshmojm s
bashku dhe t themi s bashku me
dashuri dhe shpres, se ne jemi nj
me Zotin Ton, nj n Eukarist dhe
nj n dshirn q sot t lm
mbrapa nj vend m t mir prbrezat q do vijn.
M 9 mars, n Liturgjin Hyjnore t 100-vjetorit t Meshs s Par n shqip
nga Imzot Theofan Noli, u lexua dhe nj deklarat e prbashkt q shnonte fundin
e kontradiktave pr disa dekada midis dy dioqezave shqiptare n SHBA.
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
3/12
PRILL 2008 NGJALLJA 3
Kisha e Shn Marissht e vetmja kish q ndo-dhet n fshatin Konck t
krahins malore t Zagoris,n rrethin e Gjirokastrs.Fshati, ashtu si dhe e gjithkrahina, ka nj tradit t for-t fetare. Prreth kishs ndo-dhen varrezat e fshatit. Prfat t keq, si pasoj e brakti-sjes n kto vitet e fundit ki-sha sht thuajse e rrnuardhe ato pak pjes q kanmbetur nga ndrtesa e vje-tr rrezikohen t bien ngadita n dit.
1. Vshtrim historikKisha sht ndrtuar n
vitin 1789 dhe sht piktu-ruar n vitin 1800 nga pikto-rt Mihal dhe Jorgo, si dsh-mohet nga mbishkrimi qruhet ende mbi portn per-ndimore t naosit.
N gjendjen fillestarekisha prbhej nga naosi,narteksi n ann perndi-more dhe hajati n ann ju-gore. Kisha mbulohej menj ati dyujse, t mbuluarme plloa guri. Muraturasht e nj cilsie jo shumt mir, e ndrtuar me gurt papunuar dhe e lidhur mella glqereje. Dallim ngakjo mas e gurt bjn qoshete muraturs dhe, sidomos,apsida, e cila sht e gjall-ruar me nj harkat t verbt,t ndrtuar me gur t latuar.
I gjith interieri i kishsishte i mbuluar me pikturmurale, e cila ndonse mban
nj dat relativisht t von,shquante pr vlerat e lartaartistike.
Pr vlerat artistike dhearkitektonike, kisha ishteshpallur Monument Kulture.
Mbas ndalimit t fes nvitin 1967 kisha u braktisdhe u kthye n magazin tkooperativs. M von umorn dhe plloat e atisdhe kisha u la n mshirne fatit.
N vitin 2004 nga Mitro-polia e Gjirokastrs u mo-rn masa shptuese t pje-ss s mbetur nga kisha dhepikturat murale t saj, dukee vendosur nj mbules mellamarin provizore.
2. Gjendja e sotmee kishs
Si pasoj e braktisjesdhe e heqjes s mbulesss atis, ndrtesa iu nn-shtrua veprimeve shkat-rruese t agjentve atmo-sferik. Rreshjet e shiut dhem pas ngricat deprtoninn strukturat konstruktive,n muratur dhe n siste-min e qemerve, duke ishprbr ato, duke krijuar
arje t rrezikshme dhe du-ke arritur deri n rrezimine pjess m t madhe t kon-struksionit t mbuless. Sirezultat, sot ruhet vetm njpjes e ktij konstruksioni:mbulesa me qemer e nefitansor jugor, mbulesa e br-thams perndimore e nefitqendror dhe nj pjes shu-m e vogl e mbuless snefit ansor jugor t nartek-sit. Por edhe kto pjes t
pakta t ruajtura gjenden ngjendje shum t keqe stati-ke, dmtim i cili vazhdon
KISHA E SHN MARIS N KONCK T ZAGORIS,DHE NDRHYRJET KONSOLIDUESE N T
edhe n ditt e sotme, portashm me rritme shum tprshpejtuara, gj q do toj n mnyr t pa-shmangshme n shkatrri-min e shpejt t tyre.
N gjendje akoma mkritike sht ajo pak pikturmurale q ka mbetur, me-qense pjesa m e madhee pikturs ka rn.
3. Ndrhyrjetkonsoliduese
Duke patur parasysh tgjitha vlerat e ktij objektiq prmendm m sipr
dhe gjendjen emergjente ttij i propozuam Hirsis sTij, Kryepiskopit Anastasq t bnim punime konsoli-duese emergjente n ktobjekt. Kryepiskopi Anastasvendosi n mnyr t me-njhershme akordimin e njfondi prej 6 milion leksh,duke dhn gjithashtu dhebekimin e tij pr fillimin epunimeve konsoliduese. Pu-nimet kryesisht do konsis-tojn n paraprgatitjen e
strukturs pr konsolidim,konsolidimin e saj duke pa-rashikuar pastrimin e fu-gave dhe m pas fugatimine mureve, plotsimin e pje-sve t rrzuara dhe pa-
jisjen me element t hu-mbur ose t dmtuar, ri-ngritjen e atis s re si dhekonservimin dhe m paspastrimin e pikturs s mbe-tur n interierin e kishs.Punimet parashikohen t
mbarojn n dhjetor 2008.Ark. Rest. JoanStratobrdha
Ka nisur vjedhja e hapure pronave kishtare?!
Prej disa ditsh, tek ish-markati n rrugn AliDemi, pron e Kishs son, e bler dhe e hipote-kuar n baz t rregullave, kan mbrritur eskava-tor e kamion q grmojn e bjn punime si nmall t babait.
Sigurisht, duke qen Kisha pronare, askush nukmund t marr leje t punoj n territorin e pronavet saj dhe nj aprovim i till as sht krkuar dheas sht dhn, ndaj e gjitha kjo mban er uzurpim...
Korresp. i gazets Ngjallja
Supermarket kishtar
N zonn e Zvrnecit, sa her afrojn festat,dikush mendon se Kisha sht supermarket pr tbr pazar dhe shkatrron kabinn dhe rrjetin elektrik,pr t lypur m pas t holla...
Korresp. i gazets Ngjallja
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
4/12
4 NGJALLJA PRILL 2008
Kisha jon ka treguar
gjithmon nj interes tveant pr studentt dheu ka ofruar atyre shrbimedhe mundsi t ndryshmepr t njohur besimin evrtet dhe pr t qen pra-n nevojave t tyre gjat vi-teve t studimeve. Krishte-rimi sht drita q ndriondo aspekt t jets s njeriutdhe i jep kuptimin e vrtetdo prpjekjeje t saj. Pra-ndaj sht e rndsishme
q studentt ta njohin dhejetojn krishterimin, me q-llim q ti japin kuptim dhevler do prpjekjeje q b-
jn, duke kuptuar q identi-teti i donjrit sht s parit jemi t krishter. Dukeqen t krishter, secili prejtyre do t dij t jetoj mematuri dhe prgjegjsi dodit t jets dhe do t jenpishtar ndriues pr mba-r shoqrin.
N programin e prjav-shm t Qendrs Studen-tore sht shtuar dhe njbekim i veant. do t shtu-n, n orn 800-10 00, atyzhvillohet Liturgjia Hyj-nore, e cila kryhet nga atViktor Brdufi. LiturgjiaHyjnore e s shtuns sht
kurora e gjith veprimtarive
q ofrohen n QendrnStudentore. Sa bukur tudhtojm s bashku pr nMbretrin e Perndis,aty ku sht destinacioni ido njeriu n bot!
do t shtun rreth 35student mblidhen pr Li-turgji Hyjnore, ku prjetojns bashku dhe marrin pjesn gjithka q Zoti bri prshptimin ton. Ajo pasohetnga nj shrbim tjetr i
rndsishm, Liturgjiapas Liturgjis. Pas Liturgji-s Hyjnore organizohenvizita dhe shrbime te nje-rzit n nevoj. Pasi prje-tojn Mbretrin e Per-ndis n Liturgjin Hyjnore,studentt prpiqen ta takoj-n Krishtin n fytyrn edo njeriu n bot dhe sido-mos t atyre n nevoj. Tshtunn, m 5 prill, studen-tt e Qendrs Studentore vi-zituan jetimoren Han e Ro-zafa n t ciln jetojn 40fmij t braktisur nga 0-6vje. Pr dy or studenttqndruan me fmijt, luaj-tn me ta, ngjyrosn s ba-shku, biseduan etj.
Isha i braktisur dhe mvizituat, ishin fjalt e
Krishtit q tingllonin dhe
shtonin edhe m shumdashurin dhe kujdesin prfmijt. Gzimi ishte reci-prok, madje studentt jep-nin dashuri dhe merrninakoma m shum. LiturgjiaHyjnore dhe vizitat te nje-rzit n nevoj do t jenprogrami i do t shtune nQendrn Studentore t Ki-shs son. T gjith studen-tt q dshirojn t marrinpjes, jan t mirpritur.
Pr t njohur dhe prje-tuar jetn e krishter orga-nizohen takime t prjav-shme me student do tmart ora 1700, ku trajtohentema t ndryshme t besi-mit ton dhe shtje socialeq preokupojn studentt.do t mrkur, ora 1700,studentt luten s bashku.Qendra Studentore shtn shrbim t studentvedo dit nga ora 900 - 2100.N t ata gjejn sall kom-pjutersh, sall studimi dhebibliotek. Aty ofrohen kur-se kompjuteri, msime prpun artizanale, msimekatekizmi pr ata q duant pagzohen, studime bi-blike etj.
A. Baba
Liturgji Hyjnore dhe vizita baritoreme studentt orthodhoks
Vlor, 15 mars 2008. E Shtuna e par e kreshmve.N kt dit Kisha jon feston edhe Mrekullin e Gruritnga Shn Theodhor Tironi. E veanta e ksaj t kremtejesht se edhe kisha e qytetit t Vlors mban emrin e
Shenjtit Theodhor ose si e quajn n Vlor, Shn Todrdhe feston po kt dit. Por, si n shum festa t tjeraedhe n kt rast kremtimi filloi nj dit m par, praditn e premte. N mbrmje, nn drejtimin e at Kosta-ndinit, n orn 17, filloi Shrbesa e Mbrmsores. Pasksaj shrbese u krye Paraklisi i Shn Maris dheShrbesa e Efqelis. Pas kryerjes s Pasdarks besimtartnuk u larguan, por qndruan n kish pr t vazhduaragripnin, e cila vazhdoi pa ndrprerje gjith natn.
E Shtuna i gjeti besimtart prsri n kish. PasMngjesores, nn drejtimin e arkimandrit Kozmait nbashkmeshim me at Kostandin Priftin, at Ilia Qirjon,
at Sotiraq Priftin dhe at Jani Konomin, filloi LiturgjiaHyjnore. Etrit shoqroheshin n kt bashkmeshim ngaKori Bizantin i Akademis Teologjike.
Arkimandrit Kozmai mbajti edhe nj predikim. Ai folipr Mrekullin e Grurit t Shn Theodhor Tironit dhe prrndsin q ka kjo e kremte n Kishn ton. Ai foli edhe
ATMOSFER FESTIVEN SHN THEODHOR
Liturgjia Hyjnore dhe vizitat te njerzit n nevoj do t jen programi i dot shtune n Qendrn Studentore t Kishs son.
NGJALLJA
Kryeredaktor: Thoma Dhima
Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,
Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran
Tel: (04) 234 117, 235 095.Fax: 232 109
Shtypurn shtypshkronjn Ngjallja
Organ i Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris
Del nn kujdesin
e Kshillit Botues
Themelues:Kryepiskopi Anastas
pr Akademin Teo-logjike dhe pr fre-kuentimin e saj ngastudent t rinj. Trinjve pjesmarrsn Liturgji iu shpr-ndan edhe fletpa-losje, n t cilat para-qiteshin aspekte ngamsimi dhe jeta nAkademi.
Pr t festuar k-t t kremte kishinardhur edhe shumbesimtar nga fsha-tra t ndryshme tVlors, nga Berati,
Fieri etj.At Spiro Bulika
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
5/12
PRILL 2008 NGJALLJA 5
Nga
kremtimet
para Pashkve
- 25 Marsi, Ungjillzimi i
Hyjlindses, e Diela e
Orthodhoksis dhe
Shrbesa e Himnit
Akathist n kishn
Ungjillzimi i
Hyjlindses, Tiran - Nga Liturgjia Hyjnore e Ungjillzimit t Perndilindses Mari
Nga kremtimi i Dits s Orthodhoksis Nga Himni Akathist i plot
q ajo shkakton. Me Pashkn z fill jeta e re, q futet n koh dhee rinovon. Pas Ngjalljes s Krishtit shklqen jeta dhe prjetsiarrezaton n koh. Kjo siguri, nga koha e apostujve deri n ditttona, e prfshin mbar Kishn dhe prcakton identitetin e saj.
Tani t gjitha u mbushn me drit, qielli e dheu e t nndheshmet.Le t festoj pra e tr krijesa ngjalljen e Krishtit, se prmbi at ulartsua.
Mbar krijesa fiton me Ngjalljen nj drit t veant. Kjo nuksht e caktuar vetm pr disa njerz apo popuj t veant, porkrkon ti prfshij t gjith, pa dallime etnish, racash, ngjyre,origjine, moshe, shkollimi. I prqafon t gjitha dhe t gjith.
Kisha Orthodhokse kmbngul t festoj Ngjalljen do t diel,q sht dita e par e javs. Besimtart e prjetojn kt fakt n
do Liturgji Hyjnore. N kt mnyr shtrihet gjat gjith vitit, prt plotsuar kohn. Tani, n kohn e tashme, n do ast. N
ort e suksesit dhe n ort e dshtimit, t gzimit, t dhembjes, t
fitores apo t dobsis. N t mdhat dhe n t voglat, n mendimet,n planet, n detyrat dhe vshtirsit tona. sht nj tani qshtrihet n prher, n prjetsi.
* *Duke e fi lluar me trupz imin e Fjals , marr jen e na tyr s
njerzore, shpresa e krishter kulmon n Ngjallje. Pasojat e ksajngjarjeje shtrihen n mbar kohn dhe pr kt arsye edhemendimet paskale ruajn aktualitetin e tyre gjat gjith vitit.
Kemi nevoj pr drit n zemrat dhe n fytyrat tona, n marr-dhniet tona me t tjert, n marrdhniet midis popujve. Pr drit
paskale, q nuk perndon, e cila dhuron kuptim, shpres, pasuridashurie dhe fuqie t Perndis. do mendim, do fjal e jona,
do veprim, do ast heshtjeje, le t ndriohet me dritn e Ngjalljes. 22 janar 2007
do mendim dhe veprimle t ndriohet me dritn e Ngjalljes
(vijon nga faqja 1)
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
6/12
6 NGJALLJA PRILL 2008
Letr paskale urimi e Patriarkut Ekumenik, Vartholomeu I, pr Kryepiskopin Anastas
Fortlumturi, Kryepiskop i Tirans dhe i gjith Shqi-
pris, vlla shum i dashur dhe i shtrenjt n KrishtinPerndi dhe bashkmeshtar i Modestis son, vllaAnastas, duke puthur vllazrisht n Zotin FortlumturinTuaj t nderuar, me gzim t veant Ju prshndesim.
Pasi kaluam Kreshmn e Madhe t dobishme prshpirtin dhe duke iu falur Psimit t Panjollshm t Zotitdhe Varrimit t Tij t shenjt, dgjojm me ngazllimlajmin e dhn nga Engjlli i veshur me t bardha, Lajmine mir t Ngjalljes: Po krkoni Jisu Nazareasin, tKryqzuarin? U ngjall!. Po! Me t vrtet! Krishti ungjall sot, Perndia, i papasionshm, i pavdekshmi, i cili
psoi jo i shtyr nga nevoja dhe as mori ngjalljen prshkak t nj bamirsie t pashpresuar, si thot ndriuesii Niss, por u ngjall Zoti me t vrtet, n fuqin dhe nvullnetin e Tij, duke ngjallur me veten e Tij mbar Adaminsi njeridashs! A ka lajm m t gzueshm sesa ky? Aka ungjill m shptimtar sesa ky?
Jeta dhe Ngjallja jon, Perndinjeriu Krisht, i Cilipranoi me dashje fyerjet dhe nderimet, q t shptojnjeriun e humbur pr shkak t mashtrimit, me vdekjenn Kryq, shkeli vet vdekjen dhe duke fituar trofet efitores, doli fitimtar prej varrit, na dhuroi paqen dhe nariprtriu n shpirt. N kt mnyr na bri pjesmarrs
n fitoren mbi hadhin, trashgimtar t jets sprjetshme, t drits s prjetshme dhe t gzimit qnuk mbaron kurr. Me t vrtet, tani t gjitha mbushenme drit, dielli dhe toka, dhe t nndheshmet. Nukmjaftojn t gjitha tundimet, lott, dhimbja, mrzitja eksaj bote t prkohshme, me gjith kmbnguljen etyre q nuk resht pr asnj ast, pr t nxir kt kapitullt gzueshm, mbushur plot me shklqim e jetprurs tksaj feste kaq t madhe dhe t prbotshme. Askushnuk mundet t heq gzimin nga besimtart, nga ata qprjetojn hirin q buron prej Varrit.
Duke u mshiruar edhe ne, pr tu br dshmitart Ngjalljes s Zotit s bashku me apostujt dhe gratmiroprurse e t gjith sa besojn tek Ai, vijm me fytyrt gzuar nga katedra apostolike e Fronit ton martirikt Patriarkans Ekumenike, duke mbajtur n dorllambadhe t drits paskale q nuk perndon, pr tputhur n mnyr vllazrore dhe paskale, Fortlumturine Tij, duke i thn Atij dhe gjith Kishs s Tij t ShenjtseKrishti u Ngjall!Vijm pran jush pr t prgzuarnga thellsia e shpirtit dhe pr tju dhn me gjith zemrputhjen e shenjt, n paqen e Krishtit dhe n unitetin eShpirtit t Shenjt, sipas mirdashjes dhe hirit t
Perndis dhe Atit. Ai q qndroi n varr pr ne dheq u numrua ndr t vdekurit dhe q kreu vet Ngjalljen
pr hirin ton, Krishti Perndia yn, e shprbleft At dhe Vllezrit prreth Tij dhet gjith plotsin e Kishs n Shqipri, me sa jan t gzueshme, sa jan tdshirueshme, me do dhnie dhe dhurat t mir.
Me kt urim, e prqafojm Fortlumturin Tuaj me prqafim vllazror, dukeqndruar prher t gatshm pran Jush, n Krishtin e Ngjallur me dashuri dhe nderimt veant.
Pashka e Shenjt, 2008Vllai i dashur n Krishtin
i Fortlumturis Suaj t nderuar,
+Vartholomeu i Konstandinopojs
Nr. Prot. 453
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
7/12
PRILL 2008 NGJALLJA 7
Fortlumturis s TijANASTASIT,
Kryepiskop i Tirans, Durrsit dhe i gjith Shqipris
Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipris
Jisui i thot asaj: ... shko tek vllezrit e mi, dhe u thuajatyre: Po ngjitem tek Ati im edhe tek Ati juaj, dhe tek Perndiaim dhe tek Perndia juaj. Vjen Maria Magdalena dhe lajmronnxnsit se pa Zotin, dhe se i tha asaj kto fjal.
(Jn. 20:17-18)
Kur Jisui i krkon Maria Magdalens q t oj lajmin e mir tepasuesit e Tij, bhet e qart dshira pr tu ngjitur tek Ati, n asnjmnyr nuk prjashton dshirn e zjarrt pr t trhequr dishepujt eTij n unitetin me Atin n Shpirtin e Shenjt. Shquajm ktu nj lvizjet dyfisht: drejt Atit n lavdin e prjetshme dhe drejt atyre q la pas.Por ktu ka vetm nj qllim t fundm, q sht bashkimi n dashurinunike t Atit, ku Jisui ndan lavdin e Tij me dishepujt. N kt mnyr,fitorja e Pashks na trheq ne brenda dashuris dinamike t Trinis,duke na br edhe ne - si dishepujt e Tij - barts t mesazhit gazmor tDashuris s Perndis.
Misteri i ktij bashkimi me Atin, i cili sht i prjetshm, dhe me
vllezrit dhe motrat e Tij, q shtrihet n koh, sht nj dhurat qZoti i Ngjallur e jep pa u vonuar tek Maria Magdalena. Zemra e saj e
Letr paskale urimi e Papa Benediktit t XVI-t, pr Kryepiskopin Anastas
shoqron at ndrsa ngjitet tek Ati i tij, por detyra e saj sht t mbetetpas q ta kaloj mesazhin e Tij t komunionit tek dishepujt.
Dhurata e paqes, dhurata e Shpirtit t Shenjt q vet Jisui ua dhuroidishepujve t Tij n mbrmjen e s njjts dit (Jn. 20:19-22), mirpritetnga zemrat q jan t hapura drejt unitetit t Trinis s Shenjt medashuri dhe harmoni - n homonoia midis tyre dhe midis gjith atyreq duhen nga Perndia.
Mendja dhe zemra ime mundet vetm t ngazllehet, s bashkume Fortlumturin Tuaj, n kt lvizje t dyfisht t s njjts dashuridrejt s cils zemrat tona trhiqen nga Krishti i Ngjallur. Paqja e Zotit
t Ngjallur ngjitet lart nga burimet m t thella t qenies son dhe sjellme vete lajmin m t mbl dhe m t gzueshm t Pashks. shtshpresa ime q ky kungim i Jisuit me ne dhe me Atin, n Shpirtin eShenjt, t bhet burimi i pandryshueshm i shpress son dhe i dshirss zjarrt pr mirkuptim dhe unitet, ndrsa ecim drejt kungimit t plot.
Paqja qoft me ju! Ky sht urimi q un ndaj me ju. Paqe. Aliluia!
Nga Vatikani, Pashk 2008Vula Papale
Benedikti XVI
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
8/12
8 NGJALLJA PRILL 2008
Festa e Pashks sht e kremtjae par dhe m e lashta e adhu-rimit kristian. Ajo ka qen dhembetet qendra dhe zemra e vititliturgjik kishtar dhe si thon zbrit-soret e para dit e javs, qmbretron mbi t gjitha, panair dhe
kremtim i kremtimeve dhe i panai-reve. Adhurimi orthodhoks nukkujton thjesht ngjarje t s kaluars,por as nuk shpall dhe pret vetmpremtime t s ardhmes, por prje-ton at q quhet e tashme e prjet-shme, dimensionin q Krishti iNgjallur u fali t gjith besimtarvet krishter, q e shijojn at n Ki-shn e Tij t Shenjt brenda adhu-rimit hyjnor.
Kshtu, psimet, kryqzimi dheNgjallja e Krishtit nuk prsriten n
mnyr t pafundme n do Euka-risti Hyjnore, por n mnyr misti-ke, t shkputur nga koha dhe ha-psira, bhet pjesmarrja dhe pr-
jetimi real e i vrtet i t njjtit P-sim, Kryqzim dhe Ngjallje t Kri-shtit. Bhet pra, bashkimi i mreku-llueshm dhe unik i t gjith tkrishterve orthodhoks t kudogje-ndur dhe t t gjitha kohrave nngjarjet shptimtare q prkujtohendhe prjetohen gjat Pashks. Kymister sht i madh, prandaj edheEukaristia Hyjnore quhet me t drej-
t Misteri i Mistereve.Kto ngjarje pra, t psimit vull-
netar, kryqzimit dhe Ngjalljes, tZotit ton Jisu Krisht, sjellin n me-ndjet e t krishterve ditt e Javss Madhe dhe Pashks. Shrbesate ktyre ditve u themeluan qyshprej t krishterve t par dhe upasuruan n kuptim dhe prmbajtjeprgjat shekujve, pr t sjell sottek ne perln m t madhe dhe mt bukur t tradits son liturgjikeorthodhokse. Festa e Pashks, si
para 21 shekujve ashtu edhe sot,prbn shpalljen e gzimit t papr-shkruar q sjell siguria se vdekjadhe hadhi, djalli dhe mkati u mu-ndn njher e prgjithmon mean t vdekjes, zbritjes n hadh dheNgjalljes s Zotit.
Burimet e shkruara m t her-shme historike q e prshkruajnmnyrn sesi festohej Pashka vijnprej shekullit t dyt, por n m-nyr t kuptueshme dihet q kjofest ishte shum e rndsishmeq n fillimet e krishterimit pasi t
krishtert e par e kishin t gjalln kujtesn e tyre se psimet e
Zotit lidheshin me Pashkn judaikedhe n kt mnyr Pashka e tkrishterve u lidh ngusht me kale-ndarin judaik. Sipas kronologjis qparaqitet tek Ungjilli i Joanit, Zotiu kryqzua ditn e premte prparaPashks judaike dhe u ngjall t Die-ln, t nesrmen e ksaj Pashke.N kt mnyr Krishti prmbushi
jo vetm ligjin, por edhe festn ePashks, duke i dhn asaj nj kup-tim dhe simbol t ri. Kshtu pra,do e diel pr t krishtert do tkthehej n nj prkujtim ngjalljeje,n nj Pashk t vogl.
Fakti q Ngjallja e Krishtit ndo-
dhi t nesrmen e Pashks judaikekrijoi problemin e kohs s festimitt Pashks prej t krishterve t her-shm. Kshtu prgjat shekullit tdyt Kishat e Azis s Vogl e festo-nin Pashkn ditn e katrmbdhjett muajit Nisan, pra ditn q Krishtiu kryqzua, kurse Kishat e tjera efestonin mbas ksaj dite duke i dh-
n nj theksim m t madh Ngjalljes,pr t krijuar kshtu nj ngatrresse cila dit duhej festuar si Pashk.
Ky problem u zgjidh prfundi-misht n Sinodin e Par Ekumenik,mbajtur n Nikea, n vitin 325 p. K.Etrit e mbledhur vendosn q Pa-
Historia e Adhurimit t Pashks shka do t festohej nga t gjitha ki-shat e krishtera, t dieln e par pashns s plot t ekuinoksit pranve-ror dhe data do t llogaritej sipaskalendarit aleksandrian. Kisha Or-thodhokse ndjek kt rregull, k-shtu q edhe pse mund t ndryshoj
emrtimi i datave, fakt ky q lidhetme prdorimin e kalendarit t vjetr
julian prej disa kishave, dita shte njjt pr t gjitha kishat n bot.Sot n Kishn ton prdoret kale-ndari i ri gregorian, rrjedhimishtllogaritet q festa e Pashks t bje-r gjithmon brenda harkut kohor,3 prill - 8 maj.
Gjith teleturgjia u zhvilluagradualisht me kalimin e shekujve,kryesisht mbas shekullit t katrte n vazhdim. Ditt e para t Javs
s Madhe u bazuan n Ungjijtsinoptik, ku prshkruhen ngjarjetdhe fjalt q i paraprin psimit tZotit, t cilat prkujtohen nga eHna deri t Mrkurn e Madhe.Ndrsa t bazuar n rrjedhn kro-nologjike t zhvillimit t ngjarjeve,sipas Ungjillit t Joanit, himnograftkrijuan shrbesat e s Premtes, ts Shtuns, dhe t s Diels. ParaJavs s Madhe, kemi nj pauzgzimi q i dedikohet Ngjalljes sLlazarit dhe t Diels s Dafinave.Ky dyditsh gazmor prbn nj
pik kalimi midis Kreshms s Ma-dhe, q mbaron t premten paraLlazarit dhe Kreshms s Javs sMadhe, q jan dy periudha tveuara nga njra-tjetra.
Aleks uri
Foto-lajm
T enjten, 17 prill, n magazinat e
emergjencs t Bashkis s Vors, u
dorzuan nga prfaqsues t KishsOrthodhokse Autoqefale t Shqipris
4 ton ndihma t mbledhura nga besimtar
orthodhoks grek.
Ndihmat prfshinin 1 ton miell, fasule,
sheqer, vaj, makarona etj., si dhe 100
batanije dhe veshje t ndryshme.
Kjo ndihm qe n vazhdimsi t
ndihms q Kisha jon ka dhn q n
astet e para pr t prekurit nga tragjedia
e Grdecit dhe q do t vazhdoj edhe
n t ardhmen.
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
9/12
PRILL 2008 NGJALLJA 9
N kuadrin e fests s Ungji-llzimit, n datat 23-25 marsnmjedisin hyrs t kishs Ungjill-zimi i Hyjlindses, n Tiran, uzhvillua nj panair triditor me kon-tributin vullnetar t grave orthodho-kse. Organizimi dhe drejtimi i tgjitha etapave t ksaj veprimtarieu krye nga Lidhja e Grave Ortho-dhokse Prhapja e Dashuris,Tiran, e cila fillimisht prgatitinjoftimet ku ftoheshin besimtart tjepnin ndihmesn e tyre prmesblerjes s artikujve. T ardhurat esiguruara nga panairi do t bhe-
Panair me punime artizanalenga grat orthodhokse t Tirans
Me bekimin e Fortlumturis sTij, Kryepiskopit Anastas, nga 21-23mars, n mjediset e Manastirit tHirshm t Shn Vlashit u zhvilluakampi pr vajza, ku morn pjesvajza t moshave 11-25 vje, nga
zona t ndryshme t vendit, siGjirokastra, Elbasani, Gramshi,
Crriku, Fieri, Berati, Lushnja,Vlora, Kavaja etj.
Fundjava i dha mundsi t gjithapjesmarrseve pr riprtritje tlidhjes s tyre me Zotin n ktperiudh t bekuar kreshme, ku
Kisha na kujton q duhet t kthe-
E Trshenjta Mari, shembulli yn
(vijon n faqen 10)
- Ledina, mos u vono se erdhiora, apo harrove....
- Jo, jo nuk harrova. Unmezi e prita t shtunn.
- Mario, vrapo t shkojm tpart.. .
Kto biseda dgjon mes fmi-jve n komunitetin rom n Kino-studio. Atje sht hapur qendra me re e fmijve nga Kisha Ortho-dhokse, me bekimin e Fortlumturiss Tij, Kryepiskopit Anastas. Ngaora 10 deri m 12, rreth 50-60fmij t moshs 5-13 vje kalojns bashku dy or t kndshme dukeu zbavitur me lojra t ndryshme,duke knduar e krcyer, duke brpundore e mbi t gjitha duke
msuar fjaln e Perndis.
- Mua m plqen shum kurbjm pundore. Un nuk kamshkuar as n kopsht dhe pun-dore skisha br asnjher, -thot Ani, nj rom i vogl me syt
plot jet.- Sa u knaqm at dit q pa-
m filmin pr Moisiun, - hidhetIna .
- Kemi msuar edhe shumlojra t reja....
T rritur n kushte t vshtira,shpesh t par me sy prbuzs ngashoqria, kta fmij t uditin megjallrin, me optimizmin dhe meprirjet artistike q kan. Dikush k-ndon, nj tjetr krcen, t tjer ubien disa veglave t thjeshta dhe
t gjith s bashku t krijojn pr-
Zemrat rome
Qendr pr fmijt rom, hapur nga Kisha jon
shin dhurat me rastin e Pashkspr fmijt e Shtpis Orthodho-kse t Shpress, n Shn Vlash,pran Durrsit.
Pr t realizuar kt qllim, uangazhuan shum gra vullnetare, tcilat ofruan punime t ndryshme tdors, si: kryqe me grep, triko prbebe, pupa, shalle, qndisje me gjilp-r, etj. dhe disa t tjera prgatitnlloje t ndryshme reelrash, mbl-sira dhe byrek kreshmor. Prvedshirs pr t dhn nj kontributvullnetar personal, ato demonstruanedhe aftsit e tyre.
Dgjoni Radio NGJALLJA,n FM 88.5 Mhz.
Ajo transmeton 24 or pr ju programe shpirtrore,kulturore, sociale, historike etj., muzik kishtare,
popullore e klasike, si dhe shrbesat kishtare.
Adresa e Kishs Orthodhokse
Autoqefale t Shqipris n Internet:
Internet: www.orthodoxalbania.org
E-mail: [email protected]
- Knaqemi kaq shum dhemsojm plot gjra q nuk i di-nim m par, - thot Fatma, njvoglushe 8-vjeare.
- N shtpin time asnjhernuk kisha dgjuar t flitej prPerndin.
shtypjen e nj ansambli artistik.Ndoshta nj dit, disa prej tyre
do t bhen t njohur, duke qennn kujdesin e Kishs son, q poinveston n kt qendr t re,materialisht dhe shpirtrisht.
Parashqevi Gjergo
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
10/12
10 NGJALLJA PRILL 2008
Kalendari iLiturgjive Hyjnore,
MAJ 2008hemi te Zoti dhe t ecim sipas po-rosive t Tij. E Trshenjta Marisht shembulli q duhet t ndjekimgjat gjith ditve t jets son.
Fjalt q ajo i tha Kryeengjllit janfjal q duhet ti thot do njeri n
jetn e tij.Programi i kampit prmbante
tre referate t cilat ndihmuan nkt riprtritje shpirtrore dhe nthirrjen pr kthim te Zoti. HirsiNikolla mbajti referatin me tem:E Trshenjta Mari, shembulliyn, Hirsi Andoni mbajti refera-
tin me tem: Misteri i FalnderimitHyjnor, Darka Misitike, ndrsareferati i tret u mbajt nga pedago-gu i Akademis Teologjike, z. Tho-ma omni: Disiplina n jetn
shpirtrore.do dit fillonte dhe mbaronte
me lutje dhe shrbesa q kurorzoikt aktivitet ishte Liturgjia e ditss diel, n predikimin e s cilsHirsi Nikolla theksoi q t gjithne kemi detyr t ndihmojm ttjert t vijn te Krishti dhe t
jetojn jetn me T.Vajzat u ndan n 8 grupe sipas
grupmoshave dhe pas puns ngrup, t shtunn n mbrmje para-qitn drama, kng, poezi t cilatlidheshin me emrin e grupit q atoprfaqsonin: Kreshma, Lutja, Ba-
mirsia, Dlirsia, Misteret, Shkri-mi i Shenjt, Kisha dhe Dashuria.do pjesmarrse u pajis me njpako me materiale shpirtrore, nt ciln prfshiheshin: libri T doninjri-tjetrin, si ju desha un ju,Himni Akathist dhe Paraklisi iVogl i s Trshenjts Mari.
Ana Baba
E Trshenjta Mari, shembulli yn(vijon nga faqja 9)
1 E Enjte E Ndritshme. Pr.Jeremia. Panareti i Pafos.
Hierod. Mauri.2 E Premte E Ndritshme.Burimi Jetdhns. Lip. Sh.Athanasit. (Hahen t gjitha)3 E Shtun E Ndritshme.Dsh. Timotheu e Maura. Dsh.Diodori.
4 E Diel E THOMAIT.Dshg.Pelagjia. Dsh. Afrodisi e Valeriani.5 E Hn Dshmg. Irini. Efthi-mi i Madhits. Dsh. Gajani e Gai.8 E Enjte Ap. e Ungj. JoanTheologu. Osh. Arseni i Madh.10 E Shtun Ap. SimeonZelloti. Osh. Laurenti. Dsh.Filadelfi etj.
11 E Diel E MIROPRUR-SEVE.Qirili e Metodi, ndri. tsllavve.17 E Shtun Ap. Androniku eJunia nga t 70-t.
18 E Diel E T PARALIZU-ARIT. Dsh. Dionisi, Andrea,Irakliu etj.21 E Mrkur # Gjysmpe-ntikostia. Konstandini dhe Elena,mbretr. (Hahet vaj, ver, peshk.)
22 E Enjte Etrit e Sin. IIEkumenik. Joan Vladimiri. (Fest.m 4 qershor.)24 E Shtun Osh. Simeoni eNikita. Dsh. Meleti, Markiana,Kristiani.
25 E Diel E SAMARITANES.Gjetja III e koks s Joan Pagzorit.31 E Shtun Dsh. Hermia.Petronila, bija e Ap. Petros.
U lind n Bukuresht (1.10.1787)nga shprestart Anton dhe Anthia,e cila u qeth m von murgeshFilothei. Kalinikin e pagzuan meemrin Konstandin. U b rishtar nmanastirin e erniks n vitin 1807dhe pastaj monak (12.11.1808),dhjak (3.12.1808), hieromonak(1813) dhe igumen (1818), edhepse shum i ri. M 1817 udhtoin Malin e Shenjt. Ishte pa pasje,
luts i vazhdueshm, me pakgjum, dhe me mjaft kreshm. M1817, me bekimin e igumenit kaloipothuajse pa ngrn Kreshmn eMadhe, por i mbeti prgjithmonnj dhimbje koke. Ishte at shpir-tror shpirtmbajts. Jepte lmoshpa kursim. N kryengritjen e vitit1821 u kujdes n manastir prrefugjatt, dhe osmant do ta kishinshkatrruar plotsisht, nse nuk doti lutej Zotit przemrsisht. Madjevet pashai u drgoi ushqime ndr-
sa ata vuanin nga uria. Kur shenjtishptoi nj murgesh nga nj tjetrpasha, prap u rrezikua, por po atnat otomani shptoi nga nj aten-tat, prandaj bri mir tek manastiri.Jeronti shumudibrs prmirsoiqinovin e tij shpirtrisht, ekonomi-kisht dhe nga ana e ndrtimeve, ezgjeroi edhe n nj ishull t voglaty afr, manastiri ishte mbi ishull.Ndrtoi kisha edhe n vende t tje-ra dhe udhhiqte edhe pes mana-stire. Refuzonte her pas here thirotonisej primat i Rumanis, deri-
sa m n fund e bindn dhe u bepiskop i Rimnik-Vilcea, n jug t
Kaliniki i erniks(11 prill)
Ishin bij t nj familjeje t pasurdhe t shquar pagane t Likis, nbregdetin e jugperndimor t Aziss Vogl. Jetn e tyre e shkroi (n
Mart. e Palest. III-IV) Efsevi i Qe-saris s Palestins, shok i tyre nt njjtn vllazri, q kishte kry-etar shn Pamfilin (16 shkurt). Am-fiani ose Apfiani i cili u martirizuan moshn 20-vjeare, m 2.4.306,u drgua n Bejrut, q ather ishteqytet universitar grek, i dgjuar prfakultetet e tij t letrsis dhe krye-sisht t drejtsis. Sipas gjasave atjeu pagzua. N dallim nga studentte tjer e trhiqte vetprmbajtja. Pa-si mbaroi studimet, u kthye n ve-
ndin e tij, por, duke mos duruar tjetonte bashk me idhujtart, ikn
Amfiani dhe Edhesi, martir(2 prill)n Qesari. Dikur oficert i ftonint gjith, sipas lists, t flijonin. Pori riu, duke befasuar gardiant, i kapidorn pushtetarit kur ai i ofronteflijim t pagjakshm.Njkohsishtai e kshilloi t pendohej, por padobi. Kshtu menjher e keqtraj-tuan, e shkeln dhe e futn n burg,ku e torturuan duke i shqyer k-mbt te druri. T nesrmen ishte
transformuar krejt nga rrjepja ebrinjve dhe nga enjtjet. do llojpyetjeje q i bnin, ai i prgjigjej seishte i krishter. Prandaj e varn, imbshtolln kmbt me nj plhurliri t lyer me vaj dhe ia dogjn.Mishi iu tret dhe mbetn vetmkockat si kallama Shpallte sekishte fuqin e hyjnueshme - met vrtet shikonin nj drit, pravuanin ata. T nesrmen, t lidhurme gur, e fundosn n det. Nast ra nj trmet q tronditi Qesa-
rin dhe kshtu populli vrapoi qt shikonte lipsanin e shenjt, tcilin deti e kishte nxjerr n breg.
Edhesi (greqisht=i respektuar), icili ishte m i shkolluar, pr shumkoh u burgos dhe torturohej si omo-logjet. Gjat puns s mundimshmen minierat e bronxit n Palestindhe Aleksandri, pa pushtetarin tabuzonte me pushtetin dhe t merrejme prostitucion. Prandaj iu sul, e pla-gosi n fytyr dhe e ktheu mbrapsht,ndrsa e kshillonte. Edhe ky u tor-
turua dhe pati t njjtin fund si ivllai, por m von se ai.
vendit. M par i shptoi helmimitq i kishte prgatitur dikush nga
rrethi i tij U madhshtua edheatje. Ndrtonte, themeloi shtyp-shkronj, ngriti qinovin e Frasineut,bnte udira. Nj kufom e patre-tur u tret kur ai po lexonte uratn.Parashikonte, shronte, mjekoi dhenj voglushe q u smur saposhkeli pa dashur manastirin e Fra-sineut, ku nuk lejohej hyrja e fem-rave. M 1867 dha dorheqjen dheu mbyll prfundimisht n qelin etij, n ernika, ku fjeti m 11.4.1868.M 1972 nj voglushe nga Sela-niku u shrua kur nna e saj ia
preku rrobat me lipsanet e tij.At Justini
EdhesiAmfiani
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
11/12
PRILL 2008 NGJALLJA 11
Si pjes e vizits n Turqi, pr t diskutuar pr afrimin e saj me BE,Kryetari i Komisionit Evropian Manuel Barroso dhe komisari pr
zgjerimin e BE, Oli Rehn, vizituan n datn 11 prill PatriarkannEkumenike, e cila konsiderohet nga Bashkimi Evropian si nj observatori privilegjuar pr t drejtat e minoriteteve n kt vend.
Nj nga shtjet e privilegjuara n kt diskutim sht rihapja eInstitutit teologjik t Halkit, mbyllur dekada m par. Ajo ndodhet n njishull pran Stambollit dhe u ndalua t pranonte student t rinj n vitin1971, gjat nj periudhe drejtimi ushtarak t vendit dhe u mbyll pasdiplomimit t atyre q vazhdonin shkolln. Pr hapjen e tij ka pasurvazhdimisht presione jo vetm nga BE, por edhe nga SHBA.
T enjten Barroso kishte prshndetur nj vendim t qeveris turkepr tiu rikthyer komuniteteve fetare t krishtera dhe hebreje disa objektesi shkolla, kisha apo jetimore, t sekuestruara dekada m par.
Shteti turk nuk pranon deri m sot t njoh rolin e Patriarkut n botne krishter dhe as pranon titullin Ekumenik, duke e konsideruar thjesht si
nj komunitet fetar turk me qendr n Stamboll.
Kryetari i BE vizitoi Patriarkann Ekumenike
Barroso dhe Rehn takohen me
Trshenjtrin e Tij,Vartholomeun I
M 9 mars 2008, n moshn 74-vjeare, fjeti psalti i lagjesGoric t Beratit, zoti Petraq Musha. Ky njeri i dhn pas KishsOrthodhokse psalte kudo dhe kurdoher qysh prpara vitit 1967npr kisha t ndryshme, kryesisht n kishn e Shn Spiridhonitt lagjes Goric.
Kur erdhi demokracia, ai ishte ndr t part q kontribuoi nha-pjen e kishs dhe n formimin e ko-rit t psaltve. Z. Peido dit e sidomos t kremteve vinte hert n kish dhe prgatitejpr shrbesn me librat, t cilat me devotshmri i ruante nga tpart e tij. Ai dhe n ditt e fundit t jets toksore ishte tepraktiv n shrbesat kishtare. Pr tu theksuar sht dita e fundite jets s tij, dit n t ciln psali n kremtimin e Mrekullis sGrurit nga Shn Theodhori, mori misterin e Kungats Hyjnore,mbasdite psali n Shrbesn e Mbrmsores s t Shtuns dhediku pas mesnats n paqe pr t erdhi Ora e Zotit.
Z. Pei, pr disa vite jetoi dhe n SHBA, ku me rigorozitetndiqte shrbesat dhe psalte n kishat orthodhokse. Ai psali dhen kishn, e cila drejtohej nga Hirsia e Tij, Imzot Ilia Ketri, sidhe n kishn e Shn Gjergjit q drejtohej nga At Artur Liolin,
i cili ditn e par t mbrritjes s tij, i bri prezantimin dhedevotshmrin q kishte treguar prpara besimtarve n Shqipri.
Ai ndrroi jet m 2 prill 2008, n moshn 58-vjeare nganj smundje e rnd. Ai, krahas punve t ndryshme, nuk hoqidor asnjher nga shrbimi pr Kishn Orthodhokse. Zoti Komiishte kujdestar q nga viti 1992 i kishs s Kryeengjllit Mikail,si dhe pr disa koh dhe kujdestar i kishs s Shn Maris. Aiishte nj njeri i prkushtuar ndaj kishs s Shn Mhillit dhekontribuoi gjersisht pr rimkmbjen e saj. Zoti Komi u kujdesveanrisht q kjo kish, e cila ka nj pamje unike nga qyteti, tdukej sa m madhshtore, duke kontribuar dhe duke u kujdesur
pr ndriimin e saj.Jorgji Bendi
Me fjaln e Zotit n goj ndrroi jetzoti Petraq Musha
Kujdestar i devotshm i kishs
Tingulli i mbl i kambanave dgjohet kudo. Ai deprton bashk me rrezetende t zbehta t diellit n dhomn time t vogl. Pak e nga pak, plot mblsilargon gjumin ndrrimtar nga syt e mi dhe mbush zemrn time plot gzim elumturi.
sht e diel. Dita m e bukur e javs. Nj dit paqendjellse, e cila ftongjith banort e qytetit t lasht t shkojn n kish. Sa m plqen kjo dit. Tshkoj n Tempullin e Zotit pr mua sht dika e vaant, nj lumturi e cila
buron nga thellsit m t mdha t shpirtit.Mendimet sa vijn edhe shtohen. Mendja e zemra ime ndihen t mbushuraplot me fjal madhshtore, lavde kushtuar Perndis. Gjithka ndalon kur parameje shfaqet kisha e bukur e Shn Spiridhonit. E stolisur si pr dit feste, eveshur me teshat e saj m t mira ajo qndron hijernd n mes t qytetit.
Sapo hyj n oborrin e saj ndiej paqen t m pushtoj shpirtin. Syt m shkojndrejt qiellit e papritur shoh n t ushtri t tra engjjsh. Duke qendruar prmbire ata i thurin kng lavdrimi Perndis s Plotfuqishm, dgjojn plot ndjeshrbesn e bukur fetare, por mbi t gjitha dgjojn lutjet e zemrave mkatare.
Brenda n kish ndihet fare qart Fuqia Hyjnore, e cila qndron mbi kryettan duke na falur lumturi. Sapo ndiej Fuqin Hyjnore zemra ime gzon. Frikadhe respekti q ndiej pr T, m bjn ti prgjunjem prulsisht duke krkuarfalje. Duke krkuar q koha t ndaloj e un t rri prgjithmon ktu, n shtpine Zotit, n parajsn e shpirtit njerzor.
T qndroj n kt ndrtes t vogl, por njkohsisht dhe kaq t madhe, ecila mban jasht saj djallin mkatar q na tundon do dit e m shum, shtdika e veant.
Shoh ikonat e shenjtorve, ndiej shpirtin e tyre midis nesh. Njerzit q mrrethojn humbasin si me magji. E vetme mes gjithsis provoj do ndjenj tbukur q mund t dshiroj shpirti. Kthehem n nj fmij t vogl, pa mkat,zhgnjime e vuajtje. Jetoj midis engjjve duke shijuar lumturin e prsosur.
Por shrbesa mbaron dhe m duhet t iki, t largohem nga vet Jeta. Dukeecur npr kalldrmet ende t lagura nga vesa e mngjesit, befas ndiej nj nostalgjie padurim. Si do t duroj deri sa e diela t vij prsri?
Syt i drejtoj nga qielli. Atje nuk shoh vese kaltrsi. Mendoj se Perndiasht larguar, kushedi se pr ku Por dika brenda meje thrret: - Jam ktu, meTy prgjithmon! Dhe un, gjithmon si pr her t par ndiej n zemrn timelumturi t pasosur, paqe e gzim.
Ndiej Vet Perndin!Maria-Klara Sylari
GJITHMON PR HER T PAR
7/31/2019 Gazeta e Prillit 2008
12/12
12 NGJALLJA PRILL 2008
N vazhdimsi t inte-resit t treguar nga KishaOrthodhokse Autoqefale e
Shqipris q n ditt e parapas tragjedis s Grdecit,Kryepiskopi Anastas shkoin kovalishencn e Mini-stris s Brendshme, n Du-rrs, ku ndodhen rreth 400t pastreh. Aty ai pati njbised t ngroht me drej-torin e saj, i cili e falnderoipr interesimin e treguardhe pr ndihmat e dhuru-ara.
Prej ditsh student dhepedagog t AkademisTeologjike OrthodhokseNgjallja e Krishtit nShn Vlash dhe prfa-qsues t rinis orthodho-kse, kan qen n ktomjedise, pr tu interesuarpr nevojat e tyre m ime-diate, por edhe pr t dhnnj mbshtetje shpirtrore,duke organizuar veprimtarime fmijt e shumt.
Nga kto takime kandal edhe disa nga nevojatm emergjente, ndaj Krye-piskopi Anastas dhuroi prta 50 ngrohs, me vler 100mij lek, t cilt me ftohjene motit u bn t nevoj-shm sidomos pr familjetme fmij t vegjl. Krye-piskopi ndau edhe dhuratapr m t vegjlit.
Fortlumturia e Tij u inte-
resua edhe pr nevojat qkan dal, dhe mbasi prem-toi se shum shpejt do t je-pen edhe 100 kuverta, u
Disa dit pas tragjedis
s Grdecit, nj prfaqsi
nga Manastiri i Hirshm i
Shn Vlashit dhe komuni-tetit orthodhoks t kishave
t Durrsit dhe Kavajs, t
kryesuar nga Hirsi Nikolla,
at Spiro Tola, dhjakon Spi-
ro Kostoli dhe nj grup stu-
dentsh nga AkademiaTeologjike, realizoi shpr-
ndarjen e disa ndihmave
materiale te banort e dm-
tuar n fshatin Marikaj.Ndihmat u ofruan nga t ar-
dhurat e dhuruara prej stu-
dentve, pedagogve dhe
punonjsve t Akademis
Teologjike si edhe shum be-
simtarve t qyteteve fqinj.
M 26 mars, kjo prfa-
qsi u takua n Bashkin
e Vors me kryetarin z. Fi-
qeri Ismaili dhe nnkrye-
tarin z. Aqif Mua. Ata
shprehn falnderimet etyre pr mbshtetjen dhe
ndihmn q u dha nga ana
e komunitetit orthodhoks.Ndr t tjera kryetari i Ba-
shkis z. Ismaili theksoi:
Pr vet vendin ku
ndodhi tragjedia ishte nj
pik strategjike, ishte vrtet
nj mrekulli q prmasat
nuk ishin shum t mdha
dhe numri i viktimave do ki-
shte qen shum m i madh.
Nse Zoti bn mrekulli kjo
sht nj prej tyre
Korresp. i gazetsNgjallja
Kryepiskopi Anastas dhuron ndihmapr banort e Grdecit t strehuar n Durrs
Stafi i Akademis Teologjike, komuniteti orthodhoks i Durrsit dhe Kavajsjapin ndihma pr t dmtuarit e tragjedis s Grdecit
Duke ndar dhimbjen me vllezrit n nevoj
shpreh se do shihte mund-
sin e plotsimit edhe prkrkesa t tjera.
Gjithashtu, Kryepiskopi
Anastas tha se ky interesimnuk do t zbehet me kalimin
e ditve dhe se po bhen pr-
pjekje pr t siguruar fondepr t rindrtuar nj shkoll
a kopsht n zonn e shka-
trruar nga shprthimi etj.Zyra e Shtypit
Projekt i IOCC n ndihm t banorve t Grdecit
Organizata orthodhokse IOCC, SHBA, Agjencia e Ndihmave e Konferencs
s Episkopve Kanonik t SHBA, po planifikon t jap nj ndihm pr banort
e Grdecit. Kjo ndihm parashikohet t prfshij veshje dhe sende t nevojs
s par etj., si dhe mbshtetje psikologjike dhe veprimtari pr fmijt dhe t
rinjt, pr t kaprcyer gjendjen e vshtir shpirtrore t krijuar nga tragjedia.
Zbatimi i projektit do t bhet nga zyra Diakonia Agapes e Kishs son.