Gazeta e Qershorit 2013

8/22/2019 Gazeta e Qershorit 2013

1/12

1QERSHOR 2013 NGJALLJA

NGJALLJANr. 6 (246) Viti XX i botimit QERSHOR 2013 mimi 20 lek

24 qershori sht tashmfest tradicionale pr Kishnton. 21 vjet me par Patriar-kana Ekumenike zgjodhi nkrye t saj, me krkesn eklerikve dhe besimtarveorthodhoks t Shqipris,Kryepiskopin e par pas nda-limit t besimit, i cili do udh-hiqte mrekullin e rilindjes ssaj nga hiri i persekutimit tegr ateist.

Fortlumturia e Tij, Prof.Dr. Anastas Janullatos, i ciliishte dalluar botrisht pr ve-prn e tij hierapostolike dhestudimore, arriti, prtej edheparashikimit m optimist, jovetm ta ringjallte KishnOrthodhokse Autoqefale tShqipris, jo vetm t rifor-monte klerin gati t zhdukurorthodhoks, por edhe ta pa-jiste me t gjitha strukturat q

nuk i kishte pasur kurr mpar, gjat historis son 1-she-kullore. N 20 vite arriti t tr-hiqte mbshtetje ndrkomb-tare pr t ngritur m shumkisha e godina se sa ishinngritur n disa shekuj. Ngritinj arsim fetar t kompletuar,ku guri i muar sht Aka-demia Teologjike Ngjallja eKrishtit. Ngriti nj sistem tplot arsimor, nga ai parashkollor e deri tek Uni-versiteti Logos. Ngriti shrbime sociale e vuri

Kishn n krye t veprs bamirse n momentetm t vshtira q kaloi vendi. Restauroi me

dhjetra kisha monument, duke mbshteturkshtu edhe kulturn kombtare. Financoi bo-

time, studime n fusha t ndryshme, konferencae simpoziume. E antarsoi Kishn ton n

Dy prvjetor mbreslns

- 21 vjet m par Kryepiskopi Anastas zgjidhej n krye t Kishs Orthodhokse Autoqefale t

Shqipris dhe 1 vit m par u prurua Katedralja madhshtore Ngjallja e Krishtit -

Mirnjohjen dhe falnderimin mtngrohtdhe tsinqert

organizmat kishtar fetar endrfetar ndrkombtardhe mbi t gjitha, e bri t ulej

prsri si e barabart n trye-zn e Kishave Orthodhokse.

Si nj kulmim i gjith ksajvepre, 1 vit m par n Tirando t prurohej Kompleksi i Ka-tedrales Orthodhokse Ngjalljae Krishtit, e cila sht nj ve-

pr e jashtzakonshme pr ve-ndin ton, pik e re referimi

dhe zbukurim pr kryeqytetin,e cila do dit pasurohet mevepra t reja.

Nj aspekt tepr i rndsi-shm, q nuk duhet ln asnj-her pa prmendur, sht see gjith kjo vepr e Kryepi-skopit Anastas, me prpjekjee sakrifica t pandrprera, kadhn nj kontribut t qensi-shm n zhvillimin e vendit,madje edhe n koh krize dhe

ka krijuar punsim dhe mu-ndsi pr jetes dinjitoze pa ularguar nga vendi, pr mijrafamilje.

Ndaj, bashk me uriminpr jet t gjat dhe t fryt-shme n shrbim t Kishsedhe pr shum vite akoma, ishprehim Fortlumturis s Tijedhe mirnjohjen dhe falnde-rimin m t ngroht edhe t

sinqert pr t gjitha kto dhe i shprehim mb-shtetjen maksimale pr vazhdimin e ksaj

mrekullie t Perndis n Shqipri!Pr shum vjet, o Kryezot i shumdashur!


2/12

2 NGJALLJA QERSHOR 2013

Sekretari i Prgjithshm i K-shillit Botror t Kishave (WCC)Rev. Dr. Olav Fykse Tveit, ka shpre-hur shqetsimin mbi metodologjindhe rezultatet e Censusit t 2011-s

n Shqipri. Ai ka ngritur pyetje nlidhje me besueshmrin e procesit,

pr t cilin u shpreh se ka implikime

pr t drejtat e pakicave fetare dhelirive fetare t garantuara n ku-shtetutn e vendit.

Tveit e ka shprehur kt shqe-tsim me an t letrave drguar nfillim t muajit maj (2013) Presi-dentit t WCC, Primatit t KishsOrthodhokse Autoqefale t Shqip-ris, Kryepiskopit Anastas, Prof.Dr. Bielefeldt Heiner, RaportuesSpecial pr Lirin Fetare dhe Besi-min n Kombet e Bashkuara dheQeveris Shqiptare.

Raporti i fundit zyrtar i InstitutitShqiptar t Statistikave (INSTAT)

Kshilli Botror i Kishave pr Censusinn lidhje me identitetin fetar t po-

pullsis n Regjistrimin e 2011-s,Censusi Kombtar konkludon se tkrishtert orthodhoks n Shqipri

prbjn 6.75% t popullats dhese numri i prgjithshm i t krishte-rve sht reduktuar n mnyrdrastike nga 31% n 17%.

Duke pasuar kto rezultate Ki-sha Orthodhokse Autoqefale e Shqi-

pris shprndau nj pyetsor nlidhje me censusin te pjesmarrsitorthodhoks n liturgjit q u mbaj-tn n Tiran, Durrs, Berat, Kor,Vlor dhe n qytete t tjera. Rezul-tatet e ktij studimi tregojn mu-ndsin e parregullsive serioze nmetodologji dhe rezultatet prfu-ndimtare t t dhnave t qeveris.

Tveit kujtoi rolin e rndsishmt komuniteteve fetare n prpjek-

jet kolektive pr t rindrtuar ve-ndin pas vshtirsive t regjimit t

mparshm. Ai tha se veprime ttilla mund t minojn ekzistencne komuniteteve t krishtera dhe

praktikn e papenguar t liri sfetare n vend.

Tveit i bri thirrje qeverisshqiptare q t bj prpjekjetmaksimale, n prputhje me legjis-

lacionin kombtar dhe n prputhjeme standardet dhe normat ndr-kombtare t t drejtave t njeriut,n mnyr q t garantoj mbroj-tjen e plot dhe promovimin e lirisfetare n vend pr t krishtert dhe

pasuesit e t gjitha besimeve ttjera.

24 Qershori u kthye n nj dit tepr tveant. E kremtja e Lindjes s Shn JoanProdhromit shnon edhe prvjetorin e RingritjesKanonike t Kishs Orthodhokse Autoqefalet Shqipris, q nisi me zgjedhjen e Fortlum-turis s Tij Anastasit, Kryepiskop t Tiransdhe t gjith Shqipris. Kt vit u mbushn

plot dy dekada nga kjo ngjarje historike jo vetmpr orthodhokst e Shqipris. Sigurisht u kre-mtua ashtu si i takonte, me finalizimin e nj prejndrrave m t mdha t Kryepiskopit Anastas,q sht edhe nj kurorzim i jashtzakonshmi veprs s mrekullueshme 20-vjeare - rikthimin

e Katedrales Orthodhokse n qendr t Krye-qytetit.

Dita nisi me Shrbesn e Thiraniksjes, Hap-jes s Dyerve t Katedrales s re Ngjallja eKrishtit. Mijra besimtar u mblodhn me

prkushtim, por edhe me padurimin pr t parkt vepr madhshtore, q zbukuron e nderonkryeqytetin dhe gjith vendin, t ciln Fortlum-turia e Tij ua dhuronte n kt prvjetor. Dhehapja e dyerve t mrekullueshme t bronzit ishtesikur hapeshin dyert e qiellit, si do t thoshtem von Imzot Nikoni, me shfaqjen e Pantokra-torit madhshtor, realizuar i gjithi n mozaik.

N Liturgjin e par Hyjnore, bashkme-

Liturgji Hyjnore madhshtore

1 vit mpar- U prurua Katedralja e Re Orthodhokse Ngjall ja e Krishti t

shuan Kryepiskopi i Tirans dhe i gjith Shqi-pris Anastasi, prfaqsuesit e PatriarkansEkumenike, Kryepiskopi i Ameriks, Hirsia eTij Dhimitri dhe Mitropoliti i Filadelfias Melitoni,Episkopi i Bostonit dhe i Arqidioqezs ShqiptareImzot Nikoni, antar t Sinodit, si dhe klerik

nga t gjitha dioqezat.

N Dhoksologjin e kryer me kt rast, norn 10.30, nderuan me pjesmarrjen e tyreedhe Presidenti i Republiks z. Bamir Topi,Kryetarja e Kuvendit znj. Jozefina Topalli,Ministrat Pollo, Bumi e Ksera, Kryetari iPBDNJ z. Dule, prfaqsues diplomatik etj.Ishin t pranishm dhe prfaqsuesit ekomuniteteve t tjera fetare.

Mbas Dhoksologjis u mbajtn edhe fjalimete rastit. Hirsia e Tij Melitoni lexoi prsh-ndetjen e Patriarkut Ekumenik Vartholomeut I.Pastaj prshndetn Kryepiskopi i AmeriksDhimitri dhe Episkopi i Bostonit Nikoni. N emr

t Sinodit t Shenjt prshndeti n kt dit tshnuar Mitropoliti i Kors, Hirsia e Tij Joani,i cili foli pr veprn e Kryepiskopit Anastas nkto dy dekada, duke u ndalur veanrisht tendjenja e mirnjohjes s thell q duhet t trego-

j dokush pr do gj q ai ka br pr ortho-dhokst dhe t gjith vendin ton.

Pas Liturgjis Hyjnore u zhvillua dreka e rastitn Hotel Rogner dhe n orn 18:00 pasdite

pati nj koncert n salln e re shum t bukurt kompleksit.

Marr nga gazeta Ngjallja,korrik 2012


3/12


Ditt e fundit, problemet ska-ndaloze t lidhura me Censusin, ka-n dal prsri n pah. Ai shttrajtuar n dy dokumente t rnd-sishme nga burime ndrkombtare,nj letr e Sekretarit t prgjith-shm t Kshillit Botror t Kisha-ve (WCC) Rev. Dr. Olav Fykse Tveit

dhe Raporti i Departamentit Ame-rikan t Shtetit pr lirit fetare.

Gjithashtu, n nj veprimtari tINSTAT-it, ku u paraqitn srish paasnj reflektim dhe kritik rezulta-tet e Censusit pr do qark, u rea-gua nga prfaqsuesit e pranishmt Kishs son.

Sekretari i prgjithshm i K-shillit Botror t Kishave (WCC)Rev. Dr. Olav Fykse Tveit ka shpre-hur me forc, shqetsim mbi me-

todologjin dhe rezultatet e Cen-susit t 2011-ts n Shqipri. Ai kangritur pyetje n lidhje me be-sueshmrin e procesit i cili, sipastij, ka implikime pr t drejtat epakicave fetare dhe lirive fetare tgarantuara n kushtetutn e vendit.Tveit shprehu kt shqetsim n

letrat e drguara n fillim t muajit

Reagime t reja ndaj Censusit skandaloz- I nstat-i vazhdon tprdordhe tpromovojqetsisht shifrat

krejtsisht tpabesueshme -

(vijon n faqen 4)

Skandali i Censusit sapo kafilluar! Brenda vendit dhe jasht tij

po rritet ndrgjegjsimi se ai ishtedshmi njanshmrie dhe paaft-sie, q ia bjn t dhnat t pavlera.Vetm nga nj anketim i besimta-rve q vijn n kisha kan dal sembi 15 mij vet q deklarojn snuk i kan par fare regjistruesit nder t shtpis. Q t paktnkatrfishohet po t llogarissh fa-miljet e tyre. Q dhjetrafishohet pot numrosh gjith Shqiprin.

Mes ksaj katrahure, gjja q tbie m shum n sy sht prpjekja

pr t realizuar nj genocid buro-kratik ndaj orthodhoksve (Shifrat papranueshme ka pasur vetmpr orthodhokst dhe bektashinjt.Komunitetet e tjera patn shifra tngjashme me regjistrimet e mpar-shme dhe nuk kishin pse t ndihe-shin).

Mjafton t konsultosh shifrat dhelehtsisht duket se n zonat me pranit madhe t besimtarve orthodho-ks sht kryer nj masakr e vr-tet n letr. Kt e dshmon edhefakti se ndrsa n Shkodr kate-gorit e paprcaktuara t besi-mit fetar jan rreth 7 pr qind, nVlor ato arrijn shifrn e pabesue-shme 35 pr qind. Apo n Fier, kugati gjysma e popullsis jan ortho-dhoks, rezultojn vetm 13 pr qindt till. Vetm Mitropolia e Beratitka m shum orthodhoks se sa shi-fra q jepet pr ta n rang vendi.

Kjo e bn edhe m skandalozfshehjen e INSTAT-it pas shifravemesatare n rang kombtar, apongritjen e supeve t drejtores, se

kshtu jan deklaruar vet njer-zit, e mbshtetur edhe nga kon-sulenti ndrkombtar, q rrogn emerr sido q t bhet dhe nuk dot hapen probleme

Edhe un, megjithse banoj nmes t Tirans, familje me 4 per-sona, nuk i pash regjistruesit... Porkam frik se formulari im sht idepozituar rregullisht... Po si takontrolloj? Edhe sikur t ndodhudia q t ma japin, si tia vrtetojInstat-it se nuk bn vaki t jem un

q t kem deklaruar se jam ateist,apo me besim t paprcaktuar,

apo m keq... se jam jahova apo indonj besimi tjetr, si i ka shkre-

pur n kok regjistruesit?! Nukka asnj mekanizm q t m lejojt vrtetoj mashtrimin... dhe mba-se ky sht mashtrimi m i madh....

S fundi, m trhoqi vmendjennj kronik tendencioze n televi-zionin AS, q disa gazeta e botu-an me entuziazm, i bazuar mbi njspekulim t pastr. Duke shtre-mbruar kontekstin dhe deklaratat

pr harmonin fetare, u tentua tafirmohej se orthodhokst jan tknaqur me kt gjendje dhe nuk

kan vrejtje pr Censusin... Ve-tm Kryepiskopi dhe Kshilli Bo-tror i Kishave (nj organizm i pa-rndsishm, me nja 500-600 mi-lion t krishter), dashkan t afir-mojn t kundrtn....

Duke thn n parantez, sepr Censusin sht shprehur qartKshilli Kleriko-laik i Kishs dhe

klerikt e besimtart e t gjitha mi-tropolive, duket se protestat ortho-

dhokse kan filluar tu djegin atyreq duan tua zn frymn, tizhbjn n emr t nj patriotizmifals q mban er neotomanizmdhe largim i Shqipris nga Evropa.Dhe q duan t fshehin me dokusht se n Shqipri harmoniafetare e strprdorur n fjalime,kur vjen fjala pr orthodhokst kadisa kufizime, caqe, t cilat ata, mehir ose pahir, nuk duhet ti kapr-cejn; pr t mirn e tyre sigurisht.Si sht pr t mirn e tyrezbrazja graduale nga orthodhokste organeve m ta larta shtetroree kushtetuese, pavarsisht ngaaftsia dhe roli vendimtar q kanluajtur q nga Shpallja e Pava-rsis, pushtimi i kishs s Elbasanitnga nj sharlatan i mbshtetur ngasegmente t errta t shtetit, sharjete poshtrimet npr media, mos-

A ishte Censusi nj tentativ pr genocid burokratikndaj Orthodhoksve?

dhnia flagrante e pronave etj., etj.T na rroj harmonia!

Ah, se harrova! Mir thon ndo-njher, se At q ta bn tndi....Personalitetet me origjin ortho-dhokse, intelektualt e shquar ortho-dhoks, nuk u ndjen, nuk prote-stuan ndaj ktij skandali q cenonkomunitetin e tyre, familjet e tyre,vet identitetin e tyre. Madje jan

po t njjtt, si pam dhe n disaraste ditt e fundit, q me mazo-kizm t pashoq goditn kishn megnjeshtra bajate e deri pr munge-sn e Ungjillit n shqip!!!

sht e vshtir t gjesh nj shpje-gim pr kt. Mbase kan mbeturraja n shpirt dhe vrapojn pasbeut t rikthyer n komand. Osembase duhet t pranojm se regjimiateist paska ln gjurm m shum

pikrisht tek ata...

Nuk dua ta pranoj asnjrn prejktyre. Shpresoj se sh-t nj tulatje nga pre-sionet e shtuara, q dot kaprcehet para se t

jet von. MBASE!

Th. Dh.

T dhnat prcensusin n qarkune Vlors, ku jan35% e prgjigjjevet aprcaktuara,nga 7% q sht nqarkun e Shkodrs...


4/12


maj (2013), drejtuar Prof. Dr. Bie-

lefeldt Heiner, Raportues Specialmbi Lirin Fetare apo Besimin nKombet e Bashkuara, QeverisShqiptare dhe pr dijeni Presidentitt WCC, Primatit t Kishs Ortho-dhokse Autoqefale t ShqiprisKryepiskopit Anastas.

M 20 maj, u publikua n me-dia edhe Raporti i prvitshm prlirit fetare i Departamentit tShtetit t SHBA, i cili ndr t tjerado t vinte n dukje faktin se Si-

pas regjistrimit t popullsis t vi-tit 2011, popullsia prbhet nga2.8 milion banor. sht e v-shtir t vlersohen prmasat egrupeve fetare, sepse afro 20 prqind e t intervistuarve refuzuanti prgjigjeshin pyetjeve opsio-nale t regjistrimit mbi prkat-sin fetare.

N raport vihet n dukje thjeshtedhe kundrshtimi i rezultateve ngadisa komunitete fetare dhe mund-sia q n kto rezultate t ken ndi-

kuar frika nga presionet e bra ndajgrupeve t caktuara fetare dheetnike. N t thuhet: Nj numrudhheqsish fetar sfiduan re-zultatet e regjistrimit t popullsist vitit 2011, duke pretenduar qzyrtart e regjistrimit nuk kishinvizituar kurr nj numr t madht besimtarve t tyre. Gjithashtu,oroditja lidhur me pasojat e vet-identifikimit etnik dhe fetar mundt ket br q shum t intervis-tuar t mos e identifikonin pr-katsin e tyre fetare.

Nj veprimtari ku do prekej pr-sri kjo shtje, por nga ku do dilninedhe disa pyetje shqetsuese mshum, ishte nj celebrim i pr-vjetorit t INSTAT-it, me prezan-timin e t dhnave t Censusit n ni-vel qarku. Kisha Orthodhokse Auto-qefale e Shqipris u prfaqsuan kt takim nga Episkopi i KrujsAndoni. Para mbylljes, n hapsi-rn e ln pr pyetje, do t deklaro-

hej se: Kisha e ka shprehur qndri-min edhe n muajin dhjetor. Numri

i orthodhoksve n Shqipri i para-qitur n kt Census nuk sht real.

E tr metodologjia q u ndoq prregjistrimin e prkatsis fetare nukiu prgjigj aspak metods eleme-ntare objektive q ndiqet n vendetevropiane. Nga anketimi i br nkisha del se mbi 15 mij vet dekla-rojn, me emr dhe me firm, senuk jan vizituar nga regjistruesitapo se nuk jan pyetur pr fen.

Gjithashtu, u ngrit pyetja, se simund t verifikohet vrtetsia eatyre q kan shkruar regjistruesit,kur formulart nuk kan firmat e

deklaruesve. Argumenti i prdorur,i privatsis dhe i modeleve t ve-

ndeve t tjera, n kt rast nuk q-ndron, prderisa kushdo teorikishtka t drejt t krkoj n Arkivin eShtetin verifikimin e formularit ttij. Kjo bhet edhe m skandaloze,kur mson se n shum raste regji-struesit i kan plotsuar formulartsipas regjistrave t gjendjes civile,duke iu prgjigjur pyetjeve mevetdeklarim si tu shkrepej dhesipas paragjykimeve te tyre.

Botimi i t dhnave sipas qarqe-ve ngriti edhe pyetje t reja dhe ho-

Reagime t reja ndaj Censusit skandaloz

(vijon nga faqja 3)

- I nstat-i vazhdon tprdordhe tpromovojqetsisht shifrat krejtsisht tpabesueshme -

Q n fillim, kur doln rezultatete para, u pa qart se Censusi ishtenj dshtim i vrtet, sidomos prsa i prket regjistrimit fetar. VetmInstat-i dhe organet prkatse nukkishin syze q ti konstatonin ato.

Nuk mund t konsiderohett jet i besueshm dhe i sakt,

kshtu do shprehej Kshilli i Evro-ps n nj raport pr Censusin ekryer n Shqipri, q n nntor2011. Kjo u pa edhe m qart pasbotimit n fund t vitit 2012 t tdhnave mbi fen, t cilat ishin aqskandaloze, sa vun n dyshim jovetm objektivitetin pr kt pyetjespecifike, por edhe t gjith Censu-sin n prgjithsi dhe solln reagimet ashpra.

Orthodhokst sipas tij, nga mbi20 pr qind q kan qen n t gji-tha regjistrimet historike dhe mbi 24pr qind q rezulton sipas regjistra-ve kishtar t pagzimeve, ishin mpak se 7 pr qind, ndrkoh q gji-th komunitetet e tjera kishin ruajturnumrat q kishin. Kjo ngjante menj tallje t hidhur me Komunitetine dyt fetar n vend, dhe dshmontestrategji t errta pr t ardhmen.

Ndaj ktyre t dhnave do treagonte menjher dhe me forcKisha Orthodhokse Autoqefale e

Shqipris: E tr metodologjia qu ndoq pr regjistrimin e prka-

tsis fetare nuk iu prgjigj aspakmetods elementare objektive qndiqet n vendet evropiane. Prrrjedhoj, nj gj e till, fyen jo ve-tm t krishtert orthodhoks, tcilt q nga fillimi i shtetit shqiptarjan komuniteti m i madh i kri-shter n numr, por edhe t gjitht krishtert, t cilve iu zvoglohetn mnyr t ndjeshme madhsianga 31% n 17%. Si prfundim, kyveprim errson pamjen e prgjith-shme t Komuniteteve Fetare nShqipri, do t deklaronte ndhjetor 2012, Kshilli KishtarKleriko-laik i Kishs son.

M pas, nga nj anketim i shkur-tr i organizuar nga Kisha jon prdisa t diela, me besimtart prakti-kant npr kishat orthodhokse nt gjith vendin, ndr 25 mij vet

q u deklaruan me emr dhe mefirm, 2/3 than se nuk ishin vizituarfare nga regjistruesit ose nuk ishinpyetur pr prkatsin fetare etj.Kjo dshmoi edhe m qart se tdhnat jan t pabesueshme dhekrejtsisht t pasakta. Rrjedhimisht,prdorimi i tyre zyrtar sht jo ve-tm nj cenim i liris fetare dhe har-monis n vend, por edhe nj akttendencioz dhe qllimkeq. Aq mshum, kur q n fillim u trumbetuan mnyr mashtuese se prgjigjja

ndaj ktyre pyetjeve ishte thjeshtfakultative.

Pak histori

dhi edhe m shum hije dyshimi mbiCensusin. N do tabel pr dekla-

rimet pr prkatsin fetare, ka trezra: Besimtar t pacilsuar,preferojn t mos prgjigjen, Epavlefshme (e paprcaktuar)

Po t shikosh shifrat e publiku-ara, t bie menjher n sy dikan kufijt e skandalozes dhe shume dyshimt pr objektivitetin dheqllimet e Censusit: n zonat ku nukka ose ka shum pak orthodhoks,kto tre zra bashk luhaten n ku-fijt 7-12 pr qind e t anketuarve.N zonat ku ka numr t konside-rueshm besimtarsh orthodhoksajo kalon n do rast 20 prqind-shin, duke arritur n kufijt e gro-teskut n Fier me 30 pr qind dhen Vlor, me 35 pr qind. Pra, vetmn zonat ku ka shum orthodhoks1/3 e njerzve refuzokan t shprehinbesimin... kurse n gjith zonat etjera ata nuk e kan kt problem(vetm 10 pr qind)?! Kjo shtkrejtsisht e pabesueshme dhe de-maskuese pr ata q vazhdojn ti

prdorin kto shifra sikur Censusit ishte zhvilluar normalisht dhedshmon se shifra e prgjithshmeprej 20 pr qind t padeklaruar, kat bj me presionin dhe manipu-limet q u bn me deklarimet ebesimtarve orthodhoks, t cilatkmbngulja e verbr pr t mos pra-nuar realitetin i dshmon gjithmone m shum si t qllimshme.

Por, megjithse u pyetn pr k-to rezultate, q sht pak t thuhetjan t uditshme, prfaqsuesit e

INSTAT dhe madje edhe konsulentii tyre nga BE (!), iu shmangn tjapin prgjigje t qarta, duke u fshe-hur pas kshtu jan prgjigjur tanketuarit dhe vazhduan mevetcelebrimin dhe autolvdatat prpun e mir q kishin br...

N fund, deklarata e KshillitKleriko-laik, me t dhnat e plotat anketimit npr kisha dhe letrae sekretarit t prgjithshm t KBK(WCC), iu dorzuan drejtoreshs

s Instat.Thoma Dhima


5/12


do prind orthodhoks do q f-mijt e tij t rriten duke marr pjesn Liturgjit e t Diels e duke

qen aktiv n jetn e Kishs gjatgjith jets s tyre. Por ndrkoh,shum prindr nuk tregojn rnd-sin e t pasurit t nj marrdh-nieje me Perndin prpara fmi-jve t tyre. Nse ti nuk e konside-ron Perndin t rndsishm, edhefmija yt do t bj t njjtn gj.Fmijt vrejn prindrit e tyre.Ata shikojn hipokrizi dhe e dinmir se ju nuk i ndiqni msimet eKrishtit dhe t Kishs gjat javs.Ata e dgjojn kur ju e prmendniemrin e Perndis m kot. Ata e

vn re kur ju nuk luteni dhe nuk ekeni kthyer lutjen n dika qendro-

fmijt t nnvlersojn besimin etyre, kshtu i lini pa mbrojtje n nj

bot t mbushur me tundime dhe

ligsi, pa lidhje me botn shpirt-rore. Nse ju nuk e tregoni rnd-sin e lutjes prpara fmijve tuaj,do ti lini pa mbrojtje n nj bot qnuk e do Krishtin. Fmijt kan ne-voj t luten bashk me ju, t lexoj-n Shkrimin e Shenjt s bashkume ju, t msojn besimin nga ju.

Nse nuk e bn shtpin nj ki-sh shtpiake, fmijt e tu do t hu-mbasin Krishtin, dhe Orthodhoksianuk do t jetohet m prtej varrittnd, n jetn e antarve t ardh-shm t familjes sate.

I gumeni Tri fon

re n jetn tuaj. Ata e vn re kur

ju flisni pr Perndin vetm gjatt Diels n mngjes.

Duke br shenjn e kryqit,

duke ndezur qiri dhe duke djegurtemjan vetm n t Dielat, i msoni

Si t msojm fmijt t duan Perndin

Mbledhja e Apostujve30 qershor

Murgu Sergi q shkoi nga Siberia nMalin e Shenjt duke ecur n kmb...

Sergi iku para 14 vitesh - ather ishte 15 vje - me kmb pr nMalin e Shenjt dhe mbrriti n Kopshtin e t Trshenjts pas shtatmuajsh e gjysm.

U nis nga Tobolski, Siberia perndimore nprmjet Ekaterinburgut,

Samars, Saratovit, Rostovit dhe Donit, mbrriti n Ukrain nprmjetDonetskut, eci nprmjet Kersonit, pastaj shkoi n Odes, Besarabi, kaloin Rumani, ku prshkoi lumin Danub duke br not pr 45 minuta, pastajshkoi n Bullgari, hyri n Greqi dhe mbrriti n Malin e Shenjt.

At Sergi thot se e Trshenjta e mbrojti dhe nuk ndjeu asnj v-shtirsi nga kushtet e udhtimit apo nga privimet e shumta. Tani shtnj murg i ri dhe i varfr, sht 29 vje, jeton n Malin e Shenjt, n

pjesn m asketike, n Karulia dhe sht binds i ava Pamvoit.Murgjit q ndodhen n kt pjes t Malit t Shenjt jetojn t

kryqzuar midis qiellit dhe toks dhe sht e vshtir t shkosh tek shumnga ata, po t mos t t hedhin nj shkall q t ngjitesh.

Sergi ishte i biri i dy mjekve kirurg, q u vran n eeni kur aiishte 12 vje. At bashk me motrn dhe t vllain i birsoi nj familje

mjeksh t tjer.

Si do t ikin larg jush tundimet...

Ilai pr t fituar mbi tundimet sht t mos bini n neglizhenc, port luteni dhe t falnderoni Perndin me t gjith zemrn tuaj, duketreguar durim n do gj. Kshtu tundimet kan pr tju ln dhe do tlargohen.

Nse Perndia nuk do t na donte, nuk do t kishte lejuar tundimetsepse sht shkruar: Zoti e mundon at q e do. Pra tundimet lejohent vijn tek besimtart e vrtet, ndrsa ata q nuk tundohen, nuk

provohen, jan t pavrtet; edhe pse veshin veshjen e besimtarit, nukjetojn sipas besimit.

Gjithashtu thon pr pemt se kur lkunden prej errave, hedhin rrnjdhe lartsohen m tepr.

Me t drejt shn Andoni na thoshte, se pa tundime nuk futet njeri nmbretrin e Perndis.

Jua shkruaj kto t dashurit e mi, q t forcoheni dhe ta dini, se tundi-met i gjejn besimtart jo pr ti dmtuar, por pr tu sjellje atyre dobi.

Ava Amonai

Justiniani I (527-565) ndrtoi gjat viteve 536-546 kishne tij t famshme t Apostujve, q ishte kryevepra e dyt e Bizantit

pas Shn Sofis! Pas rnies s Konstandinopojs (1453) u bKish Patriarkale, por sulltan Mehmeti II (1451-1481) e shembi.N portn e kishs ishin skalitur emrat e t Dymbdhjetvedhe se si u martirizua secili.


6/12


Mbushen sivjet 1150 vjet nga mbrritja nkrahinn e Moravis t vllezrve se-

lanikas Kirilit dhe Metodit dhe fillimit t veprss tyre misionare pr ndriimin e popujve sllav(ekve dhe sllovakve t sotm). Ngjarjet ni-sin rreth vitit 863, kur Mbreti Morav Rastislavii drejtoi nj krkes Perandorit Bizantin meqllim q Kisha e saj Orthodhokse t drgontemisionar pr t msuar popullin e tij me besimine krishter dhe m pas ta pagzonin at. Krke-ss s tij Bizanti iu prgjigj pozitivisht dhe menj-her Patriarku Ekumenik Foti i Madh vendosiq t drgoj dy misionar vendas Konstandinfilozofin dhe vllain e tij Metodin.

tet e kqija klimaterike dhe shndeti i dobt pr-shpejtuan largimin e tij nga kjo bot, m 869.Veprn e tij e vazhdoi vllai i madh Metodi, i cilim von u hirotonis episkopi i par i Moravis.Q t dy vllezrit selanikas-bizantin nderohennga t gjith popujt sllav (kryesisht nga ekt,sllovakt dhe bullgart), jo vetm nga ana fetaresi ndriues, por edhe si themeluesit e gjuhsdhe t kulturs s tyre.

Me rastin e ktij prvjetori i gjith viti 2013sht shpallur si viti i dy shenjtorve dhe KishaOrthodhokse e ekis dhe Sllovakis n bashk-

punim me autoritetet shtetrore, institucionet elarta, arsimore dhe kulturore, si dhe me organiz-

Metodit (sipas kalendarit t vjetr Julian), uzhvillua Liturgji Hyjnore n sitin arkeologjikMikulcice, ku sipas tradits dhe arkeologvevendas ishte vendi nga i cili filluan veprimtari-n e tyre misionare dy shenjtt. Ajo u kryesuanga Trshenjtria e Tij Patriarku EkumenikVartholomeu, me pjesmarrjen e prfaqsuesvet Patriarkanave dhe t Kishave Lokale Auto-qefale.

Patriarku n mesazhin e tij ndr t tjeratheksoi ...vlerat diakronike t Ungjillit,teologt e mdhenj Bizantin, Kirili dhe

Metodi i mbolln n zemrat e popullit vendas.Kto vlera shpirtrore e drejtojn njeriunn rrugn e sakt t shptimit, duke kaluarnga sakrifica e Kryqit t Krishtit n gzimine Ngjalljes. Kto vlera jan t nevojshmeedhe pr njeriun e epoks s sotme, t bots

s trazuar, t ngatrruar, me qllim q tkaprcej do lloj krize q prballet n jetne tij, sa her q ai jeton larg prezencs s

Perndis.... Pas Liturgjis, e cila u transme-tua drejtprdrejt nga televizioni vendas, Tr-shenjtria e Tij dhe disa prej t pranishmvevizituan sitin arkeologjik n Mikulcice.

Nga aktivitetet kulturore q u zhvilluan gjatktyre ditve ndr t tjera prmendim inagurimine ekspozits n Muzeun Kombtar t Moravisn Brno, e cila prmbante material historik nga

jeta dhe veprimtaria e dy shenjtorve, si dheshfaqjen e filmit artistik ekKonstandin filo-

zofi dhe Metodi (prodhim 2013), n Hodonin.Theksojm, se pr her t par n mbar botnxhirohet film me motive nga jeta dhe veprimtariae dy vllezrve misionar. Duke par skenat efilmit (vshtirsit, rreziqet, lufta q u bhej ve-

prs s tyre), shum nga t pranishmit u prekn

dhe n fund duartrokitjet e vazhdueshme ishintregues t plqimit dhe t prgzimit t tyre.

Me t vrtet sht pr t admiruar vepra ektyre misionarve bizantin, t cilt braktisnkomoditetin e jets s tyre (sepse n at kohKonstandinopoja ishte qyteti m i zhvilluar i

bots), duruan fatkeqsit e ndryshme t jets,prndjekjet dhe iu bindn dshirs hyjnore prt sjell n dritn e Krishtit dhe t Orthodho-ksis popuj q jetonin n errsir. Me t drejtata njihen nga Kisha si isapostoj (t barabartme apostujt) dhe prbjn shembuj t gjall prtu imituar nga t gjith.

Arkimandri t Kozma Sovjani

Festohet 1150 vjetori i krishterimitt ekve dhe Sllovakve prej misionarve bizantin

Kirilit dhe Metodit

Kta ishin bijt e nj prijsi dhe arkondi tnjohur nga Selaniku, me nivel mjaft t ngriturarsimor dhe kulturor. Konstandini, i cili disa dit

para vdekjes s tij u qeth murg me emrin Kiril,kishte studiuar n kryeqytetin Bizantin dhe jeptemsim n Universitetin e par t mesjets, nMagnavra t Konstandinopojs, ku ish njohurme Fotin prpara se ky i fundit t zgjidhejPatriark.

Vepra e tyre megjithse ishte e mbushur plotme vshtirsi, rreziqe dhe pengesa, u kurorzuame sukses t jashtzakonshm. Konstandini melutjet dhe me ndriimin e Shpirtit t Shenjt,

formoi alfabetin sllav, i cili deri m sot mbanemrin e tij. Mirpo vshtirsit e shumta, kush-

ma t tjera vendore nga fushat e artit dhe tletrsis organizuan aktivitete t ndryshme nshenj nderimi dhe respekti ndaj kontributitmadhor dhe shpirtror q ata dhan pr ta.

Kulmimi i ktyre festimeve ishin datat 23-25maj, ku pas ftess s Kishs Orthodhokse Auto-qefale t ekis dhe Sllovakis prfaqsues ngat gjitha Patriarkanat dhe Kishat Lokale Auto-qefale, vizituan dhe morn pjes n festimet

prkatse. Kisha Orthodhokse Autoqefale eShqipris u prfaqsua nga ArkimandritiKozma Sovjani. N kto festime mori pjesedhe Trshenjtria e Tij Patriarku Ekumenik

Vartholomeu, si pasardhs i Fotit t Madh. Mdatn 25 maj, me rastin e fests s Kirilit dhe


7/12


AKulmi i lavdis

s natyrs njerzoreMe zhvillimin e shkencave dhe

t teknologjis n shekullin e 20-t,

shum foln pr fuqit mahnitse

t njeriut. Madje, u dgjuan edheshprehje fjalmdha dhe deklarata

si: Perndia vdiq. Perndi jemi ne

vet. Zra q vijn si jehon direk-

te e pohimit t djallit n Eden: dhe

do t jeni perndi, duke njohur t

mirn dhe t lign (Gjen.3:5). Por

djalli nuk mund t krijoj dika me

t vrtet t re. As nuk sht n gje-

ndje q t krijoj. Me mendimin e

tij t vjetr e shtrembroi t vrte-

tn dhe e shndrroi n gnjeshtr.Kshtu, n Eden prdori si pik-

nisje nj t vrtet bazike, t ciln

e formuloi n mnyr t till q t

shtynte njerzimin n drejtimin e

gabuar: n rrugn e vetlartsimit

dhe t vetrealizimit.

Dshira e njeriut pr t lartsu-

ar veten e tij deri n fronin e Per-

ndis nuk sht absolutisht e ga-

buar. Kryesisht shtshtrembrimi

i nj prirjeje q ka origjin hyjnore.

Sepse Perndia e krijoi njeriun

sipas ikons s Tij, q t jet ba-

shk me At.

Njerzimi gjeti prfundimisht

drejtimin e duhur pr tek froni i

Perndis nprmjet Jisu Krishtit,

Adamit t dyt. Kjo sht tema

kryesore e mesazhit t krishter,

q kulmon n t kremten e Analip-

sit, Ngritjes n Qiell. Destinacionifinal i njeriut sht pikrisht hyjni-

LARTSIMI I NATYRS NJERZORE

zimi. Por kjo sht e mundur vetm

n Krishtin, i cili e boshatisi veten

duke marr form shrbtori

(Fil.2:7).

Ky mesazh themeltar theolo-

gjik na transmetohet nga e kremtja

e Ngritjes s Zotit n Qiell. Sipas

ndrgjegjes kristologjike dhe asaj

adhuruese t Kishs s vjetr, tbashkuar, n Ngritjen n Qiell shi-

kojm plotsimin, fundin e t

gjitha fazave t tjera vendimtare t

jets s Perndinjeriut. Zbritja e

Fjals s Perndis nga qielli n

tok nisi me Ungjillzimin. Ngritja

e vet Fjals s Perndis nga toka

n qiell plotsohet me Ngritjen e

Zotit n Qiell. Ungjillzimi ishte

parathnia e Mishrimit, kurse

Ngritja n qiell pasoja e tij. N

rastin e par, Ai, i zhveshur prej

trupit, zbriti nga qielli n tok,

ndrsa tani ngrihet nga toka n qiell

duke lartsuar me veten e Tij naty-

rn njerzore. Dyzet dit pas

lindjes s Tij u ua n tempull dhe

si i parlindur iu prkushtua

Perndis sipas Ligjit. Dyzet dit

pas Ngjalljes s Tij, t rilindjes sgjinis njerzore, u ngjit n

tempullin e prmbiqiellshm si i

parlinduri ndr t vdekurit, pr

ti paraqitur Perndis dhe Atit t

shenjt dhe t pastr, natyrn

njerzore n At.

Fjala i parajetshm dhe i

pafillim, i cili ngriti natyrn nje-

rzore duke e perndizuar misti-

kisht, sot u ngrit n qiell. Engjjt

duke rendur prpara i tregojn

apostujve Zotin q po ecn n

qiejt me lavdi t shumt, duke

iu falur atij thoshin: Lavdi Per-

ndis q u ngrit n qiell (Kathiz-m e Mngjesore s t kremtes).

els bazik pr kuptimin theo-

logjik t mesazhit t s kremtes s

Ngritjes s Zotit n qiell ngelet

koncepti biblik i Krishtit si Adami

i dyt dhe i parlinduri i mbar

krijess. E tr ekonomia hyjnore

n Krishtin nuk sjell thjesht pajti-

min midis Perndis dhe njeriut,

por i rilidh ato q mkati i Adamit

t par i kishte ndar: njerzoret

dhe qielloret. I rijep natyrs njer-

zore lavdi hyjnore. Sikundr

rnia e Adamit i eli njeriut rrugn

drejt Hadhit, kshtu edhe lartsimi

i Adamit t dyt, i Jisu Krishtit,

eli dern pr hyrjen ton n qiell,

ku mbizotron absolutisht prania

dhe vullneti i Perndis.

Me Lindjen e Tij Krishti u b

i parlindur n shum vllezr(Rom.8:29). Prania dhe vepra e

Tij kan mbarbotrore. sht i

parlinduri i mbar krijess

(Kol.1:15), fillimi, i parlinduri

prej t vdekurve, q t bhet ai i

pari n t gjith (Kol.1:20).

Qllimi qendror i misionit

shptimtar t Zotit nuk ishte t

shtonte disa parime morale ose t

qartsonte disa pikpamje t

Dhiats s Vjetr, por t riprt-rinte n mnyr ontologjike t

gjitha; t lartsonte at q kishte

rn, t bnte t paprishur, t

lavdronte at q ishte e denj pr

tu dnuar, t hyjnizoj njerzoren.

Pikrisht kjo ngelet zemra e mesa-

zhit ungjillor, se Jisu Krishti u mi-

shrua, jetoi ndr ne, predikoi

Mbretrin e Perndis n fjal

dhe n fuqi, psoi pr ne, u ngjall,

Prof. Dr. AnastasiKryepiskop i Tirans, Durrsit

dhe Gjith ShqiprisFragment nga libri

Hierapostullim n gjurmte Krishtit

(vijon n faqen 8)


8/12


T dieln, 9 maj, kur Kisha jonfeston grat miroprurse, n nj

nga mjediset e Katedrales s reNgjallja e Krishtit, u b nj takimi prbashkt i grave orthodhokse

t Lidhjes s Tirans dhe t fsha-

trave Rrushkull e Jub, t Durrsit.Aktiviteti kishte pr qllim forcimine lidhjes s krishter midis ktyre

grave dhe shkmbimin e prvojavet tyre.

Ishin t pranishme gjithsej rreth100 gra, si dhe Episkop Asti dhe

At Asti Beshiri, q shrben nKishn e Shn Pavlit, n Rrushkull.

N prshndetjen e grave ngaDurrsi u theksua se kjo lidhje ka

dy vjet q sht themeluar dhe

sht forcuar me vizitat e her pashershme q grat orthodhokse t

Takim i grave orthodhokse

Tirans kan br n Rrushkull

dhe anasjelltas. Ato theksuan sedashuria e krishter sht themeli

dhe shprehn mendimet e prshty-pjet e tyre, si dhe kujtime e ngjarje

t veanta gjat puns dhe anga-zhimeve t tyre n Kish gjat k-tyre viteve. Disa t tjera treguan

se shum vshtirsi dhe probleme

n jet i kishin zgjidhur me lutje tnxehta drejtuar Hyjlindses sTrshenjt, me studimin e Ungjillit

dhe me Fjaln e Perndis.Pastaj u shtrua nj Tryez Da-

shurie me gatime q vet grat ki-shin prgatitur. Pasi Hirsi Asti bri

bekimin e tryezs, grat filluanushqimin me lajmin e mir Krishtiu Ngjall dhe ukitn vezt e kuqe,duke pohuar Vrtet u Ngjall Zoti!.

N fund ato shoqruan grat e ftu-

ara n Kishn e Shn Prokopit.Rajmonda Shqevi

u ngrit n qiell, duke i elur njerzimit

Mbretrin e Perndis. E transformoi natyrnnjerzore t ciln e mori, natyrn ton, dhe si

prfundim e lartsoi me trupin e lavdruar t

personit t Tij perndinjerzor n qiell, atje ku

Perndia sht absolutisht i pranishm, prmbi

dhe prtej mundsis s kuptimit ton e

megjithat aq pran nesh.

Gjuha e vjetr klasike, e lidhur me nj

koncept statik t vendit dhe t kohs- lart,

posht- krcnon t na izoloj n dilema t

rreme dhe t rrezikshme n lidhje me pranin

e Krishtit n qiell e njkohsisht me ne. Me-gjithat, hapjet e reja t shkencave t natyrs

na nxjerrin n pah se koncepti i vendit nuk

sht statik, se gjithsia gjendet n lvizje, se

vendi ndodhet n nj zhvillim t pandrprer.

Hapsira dhe koha varen ndrsjelltasi njra

nga tjetra.

Marrja e natyrs njerzore dhe lartsimi i

saj jan kryer n mnyr ontologjike nga vllai

i parlindur, Perndinjeriu Zoti yn. Kjo

ngjarje prbn pikn kulmore t lavdis

njerzore. Por pr ne ngelet nj mundsi e ma-

dhe, ende e pavn n shfrytzim. do njeri,

si person i lir, ftohet n mnyr t lir ta pra-

noj, ta aktivizoj me fuqin e Shpirtit t Shenj-

t, i cili sjell Mbretrin e Perndis prbrendanesh dhe na udhheq n gjiret e Atit.

BVlera e jashtzakonshme

e bots materialedhe e njeriut

Ndrsa n pamje t par shfaqen si teorike,

kto t vrteta, kan si t gjitha dogmat e

Kishs referime t drejtprdrejta n probleme

praktike dhe konkrete t jets son, ashtu siekuacionet matematikore ofrojn zgjidhje pr

shum probleme praktike t fiziks

1. T parit e rndsis s lartsimit t trupit

njerzor me Ngritjen e Krishtit, thekson pik-

risht vlern e jashtzakonshme t bots ma-

teriale dhe t njeriut si nj entitet psikosomatik.

Krishti shenjtron trupin njerzor, e trans-

formon, e ngjall, dhe e lartson n qiejt: trupi i

Perndinjeriut, i cili, para Ngjalljes s Tij, punoi,

eci, shrbeu, u mundua, u kryqzua dhe mban

shenjt e gozhdave. Zbulesa e krishter nuk

flet pr lirimin e fryms dhe t shpirtit nga

prangat e trupit, si bjn filozofi dhe sisteme

t tjera fetare. sht e kundrt ndaj do llojidealizmi abstragues dhe ndaj do humanizmi

ateist. Predikon ngjalljen dhe lartsimin e mbar

natyrs njerzore. Pasi u ua tek Ati, natyra e

rilindur njerzore arriti n majn e zhvillimit t

saj.Njeriu dhe bota fitojn nj dinjitet dhe

rndsi t paprshkrueshme dot me fjal.

Ata q prkujdesen me respekt pr njer-

zoret, pr sigurimin e shndetit, t liris, t

drejtsis, t dinjitetit t t gjith personave

njerzore, gjenden t sintonizuar n nj fre-

kuenc me qllimin e madh t lartsimit tqenies njerzore, q u realizua nga Krishti i

ngjallur dhe i ngritur n qiell. Q dikush t jet

me t vrtet njeri, duhet t jet i pernditrajt-

shm. Jisui ngelet gjithmon masa e plotsis.

Duke qen se shpeshher jemi robr t nj

prirjeje theologjike post-augustiane, pr t

nnvlersuar qenien njerzore, sht e nevoj-

shme t rigjejm respektin ndaj natyrs njer-

zore dhe t kuptojm mundsit e mahnitshme

t saj, horizontet e pakonceptueshme q u

eln pr at nga Jisui i ngritur n qiell.

(vijon nga faqja 7)

LARTSIMI I NATYRS NJERZORE

i ksaj miqsie dhe shpresojm q

kjo t forcohet edhe n t ardhmen.M pas disa gra morn fjaln


9/12


D

iakonia Agapes (Shrbimi iDashuris), zyra sociale e zhvi-

llimit dhe emergjencs e KishsOrthodhokse Autoqefale t Shqip-ris, po zbaton gjat periudhs 2011- dhjetor 2013, projektin Fuqizimii fermerve n zonn e Shpatit.Ai po realizohet me mbshtetjen fi-nanciare t Dorcas Aid Internatio-nal Albania, dhe synon prmirsi-min e kushteve t jetess s famil-jeve t komunave Shushic, Gjinardhe Zavalin, nprmjet zhvillimit tbiznesit t qndrueshm bujqsor.

Me an t ktij projekti synohetq fermert t ofrojn produkte mcilsore dhe konkurruese n treg,si rezultat i njohurive t fituara ngapjesmarrja n trajnime, si dhe tzbatojn n fermat e tyre metodadhe teknologji bashkkohore, dukeu mbshtetur me nj kapital fille-star t mundsuar nga projekti.

Pr 4-mujorin e par t vitit 2013,Diakonia Agapes punoi pr zbatimine projektit n fshatin Polis, komuna

Shushic dhe n 4 mujorin e dytt vitit sht duke punuar n komu-nn Zavalin. Disa nga arritjet gjatmuajve t par t zbatimit t pro-jektit kan lidhje me 15 fermer qmerren m shum me aktivitet buj-qsor dhe 15 fermer t tjer qjan prqendruar n aktivitet bleg-toral. Kshtu, 15 fermer nga fsha-ti Polis, komuna Shushic, janaftsuar gjat 5 trajnimeve bujq-sore, duke msuar m shum prkultivimin e pemve frutore dheullirit nprmjet temave lidhur mengritjen e pemtoreve t reja, krasi-tjet n pemt frutore, shrbimetagroteknike t ullirit, mbrojtjen eullirit nga smundjet, si dhe kulti-vimin e kumbulls, qershis dhemasat mbrojtse pr to. Ndrsa 15fermer t tjer, po banor t Polisit,kan br trajnime blegtorie, dukemsuar m shum mbi ushqyerjene bagtive t imta, mbarshtimin elopve, riprodhimin e gjedhit, pr

disa smundje n shpend, profi-laksin dhe mbrojtjen e tyre etj.

T 30 fermert kan marr pje-s n 3 trajnime pr marketingunbujqsor, teknikat e shitjes dhe filli-min e nj biznesi, t cilat do ti ndih-mojn n mnyrn e ofrimit dheshitjen e prodhimeve.

Me rndsi t veant ka qenangazhimi i fermerve n demon-strime praktike t realizuara nparcela me pem frutore, si dhe nferma t mbarshtimit t bagtive,ku pjesmarrsit patn mundsi t

Punojm s bashkupr t krijuar ferma t qndrueshme bujqsore

Kisha jon Orthodhokse me faqen e sajzyrtare prpiqet t prcjell mesazhin dheinformacionin e saj edhe n internet.

Ajo i njeh vizitort e saj me:- besimin e krishter orthodhoks,

- organizimin dhe veprimtarin e strukturaveinstitucionale,

- lajmet m t fundit,

- arsimin, edukimin dhe shrbimin sociale kulturor q ofron n shoqri,

- ndrtimin dhe restaurimin e kishave dhemanastireve,

- botimet kishtare etj.

Me www.orthodoxalbania.org

do tgjeni ninternet Kishn Orthodhokse Autoqefale tShqipris

Shihemi, lexohemi e dgjohemi n moment dhe kudo n t gjith globin mewww.orthodoxalbania.org

Teksti ktu ndrthuret me fotografi, mesazh zanor,muzikor e filmik.

Kt informacion do ta gjeni n tri gjuh: shqip,anglisht e greqisht.

Zyra e Katekizmit e Kishs son zhvilloi nj ci-kl msimesh mbi katekizmin e krishter ortho-dhoks n zonn e Shpatit t Siprm, n fshatratZavalin dhe Selt, ku kto msime kan munguar

pr arsye t kushteve t vshtira, si rrugt e prishu-ra dhe largsia, moti i keq n dimr etj.

N fshatin Zavalin po ndrtohet edhe kisha ere, me bekimin dhe fondet e siguruara nga Kryepi-skopi Anastas. Ndaj, krahas ndrtimit t saj u pame vend edhe puna pr ndrtimin e Kishs si ko-munitet i gjall. Msimet u prqendruan, kryesishtmbi krijimin, rnien e njeriut n mkat, udhtimine popullit t Perndis pr n tokn e premtuardhe qllimin e ardhjes s Jisu Krishtit n tok si

shptimtar i bots.N katekizm morn pjes rreth 120 persona

nga Zavalina dhe 60 nga Selta.

El isabeta Shqau

Msime katekizmin Zavalin

shihnin n shembuj konkret tema-tikat e zhvilluara. Gjithashtu, infor-macioni dhe asistenca teknike prblegtort dhe bujqit e zons shtofruar rregullisht prmes kshillimitdhe informimit n zyrn rajonale tDiakonia Agapes, n Gjinar dhe nShushic, ku specialist t bujqsi-s dhe blegtoris, u kan dhn zgji-dhje problematikave me t cilatprballen n ferma.

Mbas prfundimit t ciklit t traj-

nimeve n fshatin Polis jan pr-zgjedhur dhe mbshtetur pr reali-zimin e iniciativave t tyre n buj-qsi dhe blegtori 11 fermer dhendrkoh 4 jan n proces zbatimi.

N fillim t muajit maj filloi dhesht duke vazhduar cikli i dyt itrajnimeve n bujqsi dhe blegtori,me 30 fermer t tjer t komunsZavalin.

Blendi Kaso


10/12


Kalendari

i Liturgjive Hyjnore,

KORRIK 20131 E Hn Anargjendt Koz-ma e Damian, roman. Osh.

Petro, patric.6 E Shtun Hierod. Asti i Du-rrsit. Osh. Sisoi. Dshg. Luia.

7 E Diel 2 MATEUT. Dshg.Qirjaqia. 7 dsh. n Durrs.Osh. Thomai.8 E Hn Dshm. Prokopi eTheodhosia, nna e tij. Hierod.i ri Anastasi.10 E Mrkur Dsh. i ri Niko-dhimi n Berat. 45 dsh. n Ar-meni.13 E Shtun Mbledhja e Kr/engjllit Gavriil. Osh. Stefan

savaiti.14 E Diel E ETRVE SIN.IV EK. Ap. Akila. Nikodhimajoriti. Sh. Trifoni.17 E Mrkur Dshmg.Marina. Dsh. Sperati e Vero-nika. (Vaj e ver)20 E Shtun Pr. Ilia Thes-viti. Osh. Avrami n Radonezh.Dsh. i ri Dhimitri.

21 E Diel 4 MATEUT. Osh. Joa-ni, Simeoni, i marr pr Krishtin.24 E Mrkur Dshmg.

Kristina. Omol. Athinagora.Dsh. Borisi e Gljebi.25 E Enjte Fjetja e Sh. Ans.Oshg. Olimbiadha. Etrit e Sin.V Ekumenik.26 E Premte Oshdg. Para-shqevia (Premtja). Hierod.Hermolau, Ermipi. (Vaj e ver)27 E Shtun Dshm. Pa-ndeleimoni. Osh. Gorazdi,Angjelari, Sava, Klimi.

28 E Diel 5 MATEUT. Ap. edhjak. Prohori, Nikanori,Timoni etj. (Bhet Efqel i)

Sot n bot numrohet nj nu-mr marramends prdoruesish tinternetit dhe veanrisht t rrjete-

ve sociale dhe trendi sht gjithnjn rritje. Jemi tashm t vetdijshmq prfitimet nga interneti dhe rrje-tet sociale jan t shumta, por kr-kojn dallueshmri dhe prgjegjsiq t shihen vrtet si t tilla. Kur

prdoren ashtu si duhet, ato mundt krijojn mjaft mundsi pr Kishnq t shpall aty t vrtetat e saj dhet praktikoj hierapostullimin e vet.

Mirpo, lidhja q njerzit po kri-jojn me rrjete t tilla sjell shpesh-

her ngurrimin e personave pr tqen n kontakt me shoqrin, prt ndar gjra s bashku dhe prt qen pjes e nj ambienti dhesituate sociale q krkon edhe pra-nin ton trupore. Gjithashtu, duhett jemi t kujdesshm dhe pr ko-hn q na marrin rrjete t tilla. Tash-m, prej shum studiuesve, rrjete ttilla quhen t rrezikshme pr shoq-rin, sepse mund t krijojn varsi

po aq t rrezikshme sa edhe drogaapo fenomene t tjer t ngjashme.

N kt sens, ndrkoh q rrje-tet sociale po krijojn nj tjetr kon-cept n lidhje me marrdhniet qkrijojn njerzit dhe mnyrn se siata shfrytzojn kohn, ne duhet tkemi mbledhjet e prbashkta prt adhuruar Perndin, mbi Ku-ngimin, komunitetin, vllazrin et tjera...

Si t krishter, ne i shrbejmKrishtit, i cili u trupzua dhe qndroi

mes nesh. Pr kt arsye duhet tthemi fuqishm stop kur shohim

T krishtert dhe dshmia e tyren rrjetet sociale n internet

q rrjetet sociale dhe risit teknolo-gjike krijojn varsi t rrezikshmeapo shtrembrojn vlerat tona njer-

zore dhe gjithashtu vlerat e Kishsdhe konceptin e saj pr vllazrin.

Por a do t thot kjo q t krishte-rt duhet t distancohen nga rrjetetsociale? Vetm pak koh m parPatriarku i Rusis, Kirili nxori njdeklarat ku nxiste pranin e tkrishterve n rrjetet sociale: Blo-gjet dhe rrjetet sociale na japinmundsi t reja pr misionarizmt krishter, n nj koh kur Ki-sha prballet me sulme t ndry-

shme shum m tepr se m pr-para. Tani q rrjetet sociale shfa-qin nj interes t gjer, detyra jonsht ti prdorim ato pr nj kauzt drejt, t krijojm kushte q trinjt t njihen me Krishtin, tnjohin t vrtetn mbi jetn dhenjerzit brenda Kishs.

Ka disa arsye pse t krishtertduhet ta shfrytzojn internetin dhen veanti rrjetet sociale si mjete prt shpallur t vrtetn, n mnyr qnjerzit t njihen me Kishn, dok-trinn e saj dhe njerzit q jan n t.

S pari, vllazria nuk sht njshoqri e mbyllur n vetvete, por njshprehje e komunitetit, misionit, ungji-llzimit dhe rritjes shpirtrore. Rrje-tet sociale i zgjerojn edhe m tej tgjith kta element dhe si pasoj,

jan nj ndihm e madhe n kriji-min, zgjerimin dhe ndihmn e mtej-shme t vllazris s krishter.

S dyti, rrjetet sociale tejkalojn

kufijt gjeografik. Ato japin mu-ndsin e zgjerimit t vllazris

edhe prtej mureve t kishs sitempull adhurimi dhe e shprndajnUngjillin anemban bots. Pr m

tepr, na japin mundsin t pr-mbushim nj nga porosit q Jisui i

jep apostujve kur u thot: Shkonin t thella, dhe hidhni rrjetat tua-

ja pr t zn peshk (Lluk. 5:4).Dhe m pas ata u bn peshkatarnjerzish.

Edhe t krishtert orthodhoksn Shqipri kan filluar tashm t

jen prezent n rrjete t tilla socia-le nprmjet krijimit t profileve tshumta n shrbim t Kishs dhe

Komunitetit Orthodhoks n vendinton, por n vazhdim shihet nevojae shtimit t puns misionare, tshtimit t peshkatarve, si dhe

prmirsimit t cilsis prezantue-se. Tashm n Internet (Facebook,Blog, Web), ekzistojn mjaft faqeku t rinjt mund t informohen nlidhje me jetn dhe veprimtarin eKishs Orthodhokse n Shqipri.

Profile t tilla shikoni n fa-

qen e brendshme t kopertins srevists nr. 32, prill 2013. Tash-m jeta dhe veprimtaria e Kishss Shqipris mund t ndiqetedhe nprmjet Radios Ngjallja(FM 88.5), e cila tashm transme-ton live edhe n internet, te websitewww.orthodoxalbania.org. Kishamundohet t bj q zri i saj tdgjohet, q fjala e Krishtit t arrijtek ata q kan vesh pr tdgjuar. Nj praktik t till po endjekin gjith t krishtert ortho-

dhoks n mbar botn. Kisha, du-ke qen e pranishme edhe n inter-

net, e shfrytzon si mjet pr paraqi-tjen e jets s saj n bot, duke i dh-n mundsi dokujt t msoj mtepr pr Krishtin dhe Orthodho-ksin.

Kujdes!!!!! Duhet t tregohemit kujdesshm n faqet q vizi-tojm, pasi jo do website shtzyrtar dhe jo donjri prej tyreshpreh mendimin e drejt e t saktt Kishs Orthodhokse.

El esa Deko, studente

(mar rme shkur timenga revista Kambana)


11/12


NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran

Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109

Shtypurn shtypshkronjn Ngjallja

Organ i Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris

Del nn kujdesin

e Kshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas

do vit sht br tradit q

t vijn n vendin ton nj grupprej 15 studentsh orthodhoksnga SHBA, t cilt studiojn nshkolla t ndryshme teologjike,t shoqruar nga at LukaVeronis, i cili ka shrbyer pr 10vjet n Shqipri dhe tashmsht pedagog teologjie atje dhepedagog t tjer. Ata vijn prt par nga afr progresin eKishs Orthodhokse Autoqefalete Shqipris nn drejtimin eKryepiskopit Anastas. Kjo bhet

n kuadr t lnds s Hierapo-stullimit , q ata kan n fakul-tetet e tyre.

Grupi bri vizita npr mitro-polit e ndryshme dhe n shko-llat tona teologjike, duke u foku-suar sidomos n takimet me trinjt orthodhoks.

Kshtu, m 30 maj ata ishin nBerat, pr nj konferenc torganizuar nga Mitropolia e Hir-shme, me bekimin e Imzot Ignatit.N katedralen e Shn Dhimitrit umbajtn referate pr klerikt dhepriftreshat e dioqezs. M pasveprimtaria u zhvendos n kishne Shn Spiridhonit, Goric, pr tbr referate e biseda me t rinjdhe student t ksaj Mitropolie.Pjes e programit ishte edhe njshfaqje nga kori i shkolls s muzi-

ks bizantine, si pjes e turit t pro-movimit dhe afrimit t kandidatvet rinj n kt shkoll. Pas vizitsn kalan e qytetit t Beratit, i gji-th aktiviteti u mbyll me drekn e

prbashkt, mes prshndetjesh,kngsh dhe psalmesh.

Ndrsa n Tiran, m 2 qershor,t rinjt nga SHBA ishin tftuar n takimin njditor me t rinjte Kryepiskopats. N t morn

pjes rreth 200 vet, antar aktivt grupeve rinore mbi 16 vje, tardhur nga Tirana, Shkodra, Du-rrsi, Kavaja, Elbasani, si dhe rre-thinat e tyre dhe student t Aka-

demis Teologjike Ngjallja eKrishtit.

Programi filloi me LiturgjinHyjnore dhe m pas n mjediset eKatedrales s re Ngjallja e Krishtitu b prezantimi i par. M pas trinjt u nisn pr n Qendrn Shpir-trore Thavor, ku ndodhet edheShkolla e Muziks Bizantine.

N fillim u mbajt nj referat nga2 student amerikan, me tem:Dashuria e Perndis dhe marr-dhnia jon me Zotin dhe njri-tje-trin. M pas u b ndarja e t rinjven 6 grupe, ku u njohn m teprnga afr me njri-tjetrin dhe disku-tuan s bashku, duke treguar pr-vojn e tyre n vendet ku ata bano-

jn. Ata u njohn edhe me mjediset

dhe programin e shkolls s mu-ziks bizantine. N takim mori pje-

s edhe Episkopi i Bylisit, Hirsi

Asti dhe At Alkiviadhi Kalivas,pedagog teologjie nga SHBA.

At Kaliviadhisi n prshnde-tjen e tij do t theksonte se Ortho-dhoksia nuk sht thjesht nj fe,

por mnyr t jetuari. T jemi njpopull dashurie; marrdhnietmund t ndrtohen vetm atherkur ka dashuri t vrtet, si dhevrtetsi. Mendoni pr jetn tuaj,

bni gjra t mdha dhe t mira,qndrojini besnik Zotit dhe vetes

suaj, dhe mos u knaqni me gjrat vogla. Mendoni dhe bni gjrat mdha pr veten tuaj, pr fa-miljen tuaj, pr vendin tuaj dhe prKishn e shenjt

N mbyllje t takimit, vijoi pr-shndetja e Episkop Astit, ku fal-nderoi grupin nga SHBA, q morn

pjes n kt veprimtari. Ai foli prkontributin dhe rolin e KryepiskopitAnastas, fal t cilit u krye ky ak-tivitet dhe kjo vizit e studentveamerikan pr t prekur nga afrringritjen e Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris. Falnde-roi gjithashtu edhe t gjith t rinjt

pr pjesmarrjen e tyre n aktivitet,duke u br atyre thirrje q miq-sit e lidhura n kto aktivitete tvazhdojn dhe t forcohen n tardhmen dhe grupet rinore t ken

bashkpunim me njri-tjetrin.

N datn 3 qershor, grupi mestudentt e teologjis nga SHBAdhe pedagogt q i shoqronin, patin Tiran nj takim t ngroht dhet frytshm me klerik t Kryepi-skopats.

N datn 4 qershor, ata mornpjes n Panairin dhe shrbesat et kremtes s Shn Joan Vladimirit,n manastirin kushtuar shenjtorit

pran Elbasanit.

N datn 5 qershor, grupi ngaSHBA udhtoi drejt Kors, ku tnesrmen morn pjes edhe aty nnj veprimtari t t rinjve orthodho-ks dhe patn nj takim me klerikt Mitropolis.

Jani M eni

Veprimtari t rinis orthodhokse Bij t Drits

- N to ishin t ftuar edhe nj grup me student teologjie nga SHBA -


12/12


Eveant e ksaj t kre-mteje ishte se bashkoipolitikant e kaheve t ndry-shme, duke i ulur krah nj-ri-tjetrit me klerikt dhe be-simtart. Erdhn pr t nde-

ruar Kryetari i Bashkis sElbasnit, Qazim Sejdini, ishoqruar nga kreu i listss deputetve t Partis So-cialiste n qark Ben Blushi.Ata u pritn nga Episkopi iApollonis, Hirsi Nikolla,q drejtoi shrbesat. Pakm pas, n dhomn e pritjeserdhn dhe Arben Imami,kreu i lists s Partis De-mokratike pr qarkun dheLuciano Boi, kandidat prdeputet i ksaj partie n El-

basan. Ata i shtrnguandorn njri-tjetrit duke lnmnjan fushatn dhe

dasit politike dhe duke iubashkuar fests q mblodhi

n Shn Joan Vladimir mi-jra besimtar nga e gjithShqipria.

Pas takimit, Ben Blushiu ndal duke uruar besimta-rt orthodhoks pr festn.

Ai tha, se sot nuk sht ditapr t folur pr politik, porpr t uruar m shum mba-rsi, njerzve, mes komuni-teteve mes gjith shqipta-

rve... Edhe me bekimin eZotit shpresojm q t keminj fushat t qet, nj fu-shat pa probleme...

Edhe kreu i BashkisSejdini prcolli urimet e tij

pr gjith besimtart. Me-sazhet e urimit nuk mungu-an as nga Arben Imami,Luciano Boi dhe kryetarii komuns s Bradasheshit

Nj e kremte q bashkoi edhepolitikant

- Panair madhshtor i Shn Joan Vl adimi r i t -

M 3 qershor pasdite, qindra besimtar pritn me nderim dhe besim t veantmbrritjen t arks me lipsanet e shenjta t Shn Joan Vladimirit, n Manastirinkushtuar atij pran Elbasanit. Shum prej tyre nuk u larguan edhe gjat nats,duke marr pjes n agripnin dhe Liturgjin Hyjnore. T nesrmen, 4 qershor,kur tradicionalisht kremtohet shenjtori udibrs n mngjes u krye srish

Liturgjia Hyjnore. Pas saj, rreth ors 1000, u krye litania rreth kishs me lipsanete shenjtorit, t cilat pastaj u nderuan nga t gjith besimtart.

Sabri Sollaku, me mesazhemirkuptimi dhe mbarsie.

N fund uroi dhe fal-nderoi t pranishmit Hirsia

Nikolla, i cili prve urime-ve pr besimtart u shprehedhe pr zgjedhjet e 23 qer-shorit: Sot kisha Orthodho-

kse feston nj fest t njshenjtori shum t madh,Shn Joan Vladimirit. Nekujtojm ditn e martirizimitt tij. Pr ne dita e martiri-zimit sht nj dit lindjeje,sepse me martirizimin e tijfillon nj jet e re. Secilisht nj qytetar i prgjegj-shm pr vendin e tij, ka tdrejtn e tij pr t votuar

pr personin q ata mendonse do kontribuoj pr ve-

ndin e tyre. Ne urojm prnj fushat t paqshme, dhe

urojm q ata persona q dot zgjedh populli t jen tdenj, - u shpreh Episkop

Nikolla.Besimtart, por edhe qy-

tetar t t gjitha komuni-teteve fetare kan ndezurqirinj dhe jan lutur pr mba-

rsi. Ata kan kryer ritualine prhershm duke kaluar

posht arks q mban lipsa-nin e Shn Joan Vladimirit.Kjo fest prej vitesh ka ri-kthyer traditn dhe mbledhmijra t ardhur nga zonae Elbasanit, nga i gjith ve-ndi, por edhe nga Mali i Zietj., q vijn t organizuarose me familjet e tyre. Disavite m par Komuna Bra-dashesh e ka shpallur kt

t kremte si Ditn e mir-kuptimit dhe Harmonis.

I bekuar je, o Krisht Perndia yn, qi tr egovepeshkatart tgj i thurt, duke iu drguar Shpir ti ne Shenjtdhe me ann e tyr e r r jetove trbotn,o Njeridashs, lavdi mTy!

(Prlshorja)

Kur i Lar ti zbriti dhe przjeu gjuht, i prndau

kombet. Por , kur drgoi gjuht e zjar rta, tgj i thi t hi r r i nbashk im. Pr anda j , me njz, nelavdrojmShpi r tin e Trshenjt.

(Shkurtorja)

Pentikostia(23 qershor)

Documents

Gazeta e Qershorit 2013