Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
gazeTigazeTiTbilisis saxelmwifo samedicinouniversitetis gamocema
gamodis 1957 wlidan#4 (302) aprili, 2017 weli
samedicino
sa me di ci no ga naT le bis msof liofe de ra ci is pre zi den ti –
pro fe so ri de vid gor do niTbilisis saxelmwifo
samedicino universitetSi
gv. 3
gv. 3
dip lo mis Sem d go mi sa me di ci noga naT le bi sa da uwy ve ti pro fe si u li gan vi Ta re bis sfe ro Si swav le bis axa li me To di dainerga
studenturi gverdi:l saintereso dReebi bakurianSil 66-e generalur asambleazel kibosTan brZolis saerTaSoriso dRel megobrebi qromosomebs ar iTvlianl studenturi wveuleba
gv. 4
gv. 8
wig nis pre zen ta cia –„qar Tu li far ma ciada ma i su ra Ze e bi“, Tssu-isfar ma ci is fa kul te tisda sa qar T ve losfar ma cev t Ta aso ci a ci is or ga ni ze biT ga i mar Ta
Tssu-isTeatraluri dasi –
„hi gi a“ monakossaerTaSoriso
Teatralur festivalSi miiRebs monawileobas
Tamar dekanosiZe: sinergetika medicinaSi
gv. 6
`medicinis momijnave mecnierebaTa monapovaris gamoyeneba azrovnebisTvis da am mecnierebebis
sinergizmi medicinasTan, eqims miscems faqtebis gadafasebis SesaZleblobas mecnierebis
ganviTarebis kvaldakval~.gv. 5
Tbilisis saxelmwifo samedicino universiteti – ase xedaven da afaseben
saqarTvelos vice-premieris da ganaTlebisa da mecnierebis ministris, aleqsandre jejelavas, gancxadeba reqtorTa sabWos
me-7 sxdomaze Tbilisis saxelmwifo samedicino universitetSi
ga sul Tves Tbi li sis sa xel mwi fo sa me di ci no uni ver si tet ma sa qar T ve los ga naT le bi sa da mecni e re bis sa mi nis t ros Tan Seq m nil req tor Ta sab Wos me7 sxdo mas umas pin Z la.
sxdo mas sa qar T ve los vi ce
pre mi e ri, ga naT le bi sa da mecni e re bis mi nis t ri aleq san d re je je la va Tav m j do ma re ob da da sa qar T ve lo Si ak re di te bu li saxel m wi fo da ker Zo sas wav leb lebis req to re bi es w re bod nen.
audi to ri as mi e sal ma Tbi li
sis sa xel m wi fo sa me di ci no univer si te tis req to ri, pro fe so ri zu rab va daW ko ria, ris Sem de gac sxdo mis wev rebs Se sa va li sityviT mi mar Ta ba ton ma aleq san d re je je la vam. man aR niS na, rom Tbili sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te ti mad lo bas im sa xurebs ara mar to dRe van de li maspin Z lo bis T vis, ara med im Sro misT vis, ra sac aT w le u le bis man Z ilze ewe o da am war ma te bu li Se de gis mi sa Re bad: „Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si tet ma mniSv ne lo va ni prog re si ga ni ca da da es kargad Cans. mi sa ba Zia mi si win sv la sa er Ta So ri so ur Ti er To bebis gan vi Ta re bis mi mar Tu le biT. Ti To e ul umaR les sas wav le bels Se uZ lia gan vi Tar des da li de ris po zi cia da i ka vos re gi on Si, Tu ki ami si sur vi li eq ne ba. es rom SesaZ le be lia gan xor ci el des, amisi ma ga li Ti Cve ni mas pin Ze li univer si te tia“.
cxovrebis jansaRi wesis dasacavadTbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te
ti, umaR le si sa me di ci no ga naT le bis Zi ri Ta di kera sa qar T ve lo Si, ro mel sac gan vi Ta re bis TiT q mis sa u ku no va ni is to ria aqvs, ex mi a ne ba da mxars uWers l. say va re li Zis da a va de ba Ta kon t ro li sa da sazo ga do eb ri vi jan m r Te lo bis erov nu li cen t ris mi mar T vas Tam ba qos kon t ro lis Ro nis Zi e be bis gaZli e re bas Tan da kav Si re biT da acxa debs:
Cven vzrdiT eqi mebs, jan dac vis sfe ros spe ci alis tebs, rom leb sac Sem deg yo vel dRi u rad uwevT Tam ba qos mox ma re bis Se de gad mi Re bu li jan m r Telo bis mZi me prob le me bis mo sag va reb lad brZo la. sam wu xa roa, rom es brZo la yo vel T vis ver iRebs da de biT Se degs, rad gan mav ne Cve vad wo de bu li, erov nu li ube du re bis tol fa si – Tam ba qos mox mare ba yo vel w li u rad da ax lo e biT 6 mi li on ada mi ans klavs; 600 000ze me ti ada mi a ni Tam ba qos me o ra di kvam liT iRu pe ba...
me20 sa u ku ne Si Tam ba qom 100 mi li o ni ada mi a nis si cocx le Se i wi ra. mkvle va re bi, am mo na ce me bi sa da Tam ba qos mo we vis ten den ci e bis gaT va lis wi ne biT, ake Te ben das k v nas, rom Tu ga dam wy ve ti zo me bi ar iq na mi Re bu li, 21e sa u ku ne Si er Ti mi li ar di adami a ni Se e wi re ba Tam ba qos aq ti ur da pa si ur mox mare bas. sa qar T ve lo, sam wu xa rod, ev ro pis qvey nebs So ris erTer Ti pir ve lia mwe vel Ta ra o de no bis gaT va lis wi ne biT, Se sa ba mi sia Tam ba qos mox ma re biT ga mow ve u li da a va de be bis ra o de no bac qve ya na Si. ami to mac gan ga Sis sa fuZ ve li nam d vi lad gvaqvs. Sesa ba mi sia Cve ni re aq ci ac.
uni ver si tet Si moq me debs eTi kis ko deq si, romlis mi xed viTac, mo we va Tbi li sis sa xel m wi fo same di ci no uni ver si tet Si mkac rad ik r Za le ba. darR ve vis Sem Tx ve va Si stu den te bi sa da Ta nam S romle bis T vis moq me debs ad mi nis t ra ci u li pa su xis mgeb lo bis zo ma, gan me o re bi Ti dar R ve va ki is je ba um kac re sad.
pa ra le lu rad, Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di cino uni ver si te ti cdi lobs maq si ma lu rad srul yofi li in for ma cia mi i ta nos stu den teb sa da Ta nam Srom leb Tan. Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no univer si tet Si, l. say va re li Zis sa xe lo bis da a va de baTa kon t ro li sa da sa zo ga do eb ri vi jan m r Te lo bis erov nu li cen t ris, Tssuis iva ne Tar x niS vi lis sa xe lo bis stu den t Ta sa mec ni e ro sa zo ga do e bis
or ga ni ze biT da Tssuis stu den tu ri TviT m mar Tve lo bis mxar da We riT, Ca tar da tre nin gi – `Tamba qo ze da mo ki de bu le bis mkur na lo ba, jan dac vis sis te me bis gaZ li e re ba pir ve la di jan dac vis do neze“. sa qar T ve los Sro mis, jan m r Te lo bi sa da so cia lu ri dac vis sa mi nis t ros da a va de ba Ta kon t roli sa da sa zo ga do eb ri vi jan m r Te lo bis erov nul cen t r Si ga i mar Ta Tam ba qos sa wi na aR m de go erovnu li dRi sad mi miZR v ni li kon fe ren cia mo wo de biT – `Tam ba qos gan Ta vi su fa li sa zo ga do eb ri vi TavSey ris ad gi le bi”. da sa xel d nen li de ri or ga ni zaci e bi, sa dac sa zo ga do eb ri vi Tav Sey ris ad gi le bi yve la ze me tad aris da cu li Tam ba qos mox ma re bi sa da mi si mav ne ze moq me de bis gan. ga mar j ve bu lebs Soris da sa xel d nen:l Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si
te ti.l Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si
te tis pir ve li sa u ni ver si te to kli ni ka.l Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si
te tis gi vi Jva ni as sa xe lo bis pe di at ri is aka de miu ri kli ni ka.
Ca tar da Ro nis Zi e ba Te ma ze: „sa qar T ve lo Tamba qos ga re Se“, ro me lic mi eZR v na Tam ba qos wi na aRm deg brZo lis erov nul dRes – 29 marts.
vag r Ze lebT brZo las Tam ba qos mox ma re bas Tan, ro me lic mra va li mZi me da a va de bis map ro vo ci rebe li da pir da pi ri mi ze zia. mxars vu WerT yve la wa mowye ba sa da ini ci a ti vas, ro me lic uf ro efeqturs gax dis am brZo las da mom x re varT dro u lad mi i Ron da amoq med des Se sa ba mi si ka non m deb lo ba.
2 samedicino gazeTigazeTiaprili
evropis universitetTa asociaciis konferenciaze
5-8 ap rils Tbi li sis sa xel m wi fo sa me-di ci no uni ver si te tis req to ri, pro fe-so ri zu rab va daW ko ria da vi ce-req to ri, pro fe so ri ri ma be ri aS vi li ofi ci a lu ri vi zi tiT im yo fe bod nen nor ve gi a Si, qa laq ber gen Si, sa dac mo na wi le o ba mi i Res ev ro-pis uni ver si tet Ta aso ci a ci is yo vel w li-u ri kon fe ren ci is mu Sa o ba Si. kon fe ren-
ci is Zi ri Ta di Te ma iyo – „av to no mia da Ta vi suf le ba: uni ver si tet Ta sa mo mav lo mdgra do ba“. prog ra ma Zi ri Ta dad mi eZR v na uni ver si te te bis stra te gi ul gan vi Ta re-bas, or ga ni za ci ul, fi nan sur da aka de mi-ur av to no mi as.
Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni-ver si te tis req tor ma, pro fe sor ma zu rab va daW ko ri am mo na wi le o ba mi i Ro ge ne ra-lur a sam b le a Si, sa dac ken Wis y ris gziT air Ci es ev ro pis uni ver si tet Ta aso ci a ci-is sab Wos sa mi axa li wev ri.
kon fe ren cia Ca tar da ber ge nis uni-ver si tet Si. kon fe ren ci is mo na wi le ebs mi e sal ma nor ve gi is ga naT le bi sa da mec-ni e re bis mi nis t ri tor b jorn roi isak-se ni (Torbjørn Røe Isaksen). kon fe ren ci a ze sap rog ra mo mox se ne biT war s d ga ev ro pis uni ver si tet Ta aso ci a ci is pre zi den ti – pro fe so ri rolf ta ra Ci (Rolf Tar rach).
studentTa da axalgazrda mecnierTa saerTaSoriso kongresze2017 wlis 5-7 ap rils, qa laq Cer nov c-
Si, uk ra i nis jan dac vis sa mi nis t ros, bu-ko vi nis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver-si te tis da axal gaz r da mec ni er Ta sab Wos or ga ni ze biT Ca tar da stu den te bi sa da axal gaz r da mec ni er Ta IV sa er Ta So ri so kon g re si – `Ta na med ro ve me di ci nis si ax-le e bi da xed ve bi – BIMCO 2017“.
Ro nis Zi e bis mu Sa o ba Si mo na wi le ob d-nen Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni-ver si te tis war mo mad gen le bi: sa mec ni e ro unar-Cve ve bis cen t ris di req to ri, sa me-di ci no far ma ko lo gi is de par ta men tis aso ci re bu li pro fe so ri lu i za ga bu nia, sa mec ni e ro unar-Cve ve bis cen t ris uf ro-si spe ci a lis ti na Tia gam y re li Ze, Tssu-is me di ci nis fa kul te tis IV kur sis stu den-ti, iv. Tar x niS vi lis stu den t Ta sa mec-ni e ro sa zo ga do e bis pre zi den ti gi or gi af ci a u ri, kli ni keb Tan ur Ti er To bis sam-sa xu ris mTa va ri spe ci a lis ti zu rab ta-tiS vi li, Tssu-is stu den te bi: an zor go-gi be ri Ze, Ta mar da la qiS vi li, la do kva Wa-Ze. maT mo na wi le o ba mi i Res 4 seq ci a Si (zo-ga di qi rur gia, kar di o qi rur gia, Si na ga ni me di ci na da far ma ko lo gi a), war mo ad gi nes
sa in te re so mox se ne be bi da, Ji u ris ga dawy-ve ti le biT, pir ve li xa ris xis dip lo me bi da im sa xu res.
kon fe ren ci is far g leb Si sa mec ni e ro unar-Cve ve bis cen t ris war mo mad gen le bi Sex v d nen bu ko vi nis sa xel m wi fo sa me di-ci no uni ver si te tis req tors da ad mi nis-t ra ci is war mo mad gen lebs. Sex ved ra ze mas pin Z leb ma Tssu-is war mo mad gen lebs mi u lo ces mo po ve bu li war ma te ba, isa ub-res ro gorc mim di na re, ase ve, mo ma val sag ran to pro eq teb ze da ur Ti er T Ta nam-S rom lo bi sa da ko la bo ra ci is gan vi Ta re-bis sa kiTxeb ze.
alergiis, asTmisa da imunologiis me-9 erovnuli kongresis mosamzadebeli samuSaoebi
nayofieri vizitiT germaniaSi
Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni-ver si tets ew viv nen: imu no pa To lo gi is msof lio or ga ni za ci is pre zi den ti, imu-no fi zi o lo gi is in s ti tu tis di req to ri, ru se Tis xal x Ta me gob ro bis uni ver si te-tis aler go lo gi i sa da imu no lo gi is ka-Ted ris xel m ZR va ne li, pro fe so ri re vaz se fi aS vi li da sa qar T ve los aler go lo gi-i sa da kli ni ku ri imu no lo gi is aso ci a ci is ge ne ra lu ri mdi va ni, aso ci re bu li pro-fe so ri ma na na Cix la Ze. stum rebs Sex v d nen: Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver-si te tis req to ri, pro fe so ri zu rab va-daW ko ria, vi ce-req to ri, pro fe so ri ri ma
Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni-ver si te tis odon to lo gi is de par ta men-tis xel m ZR va ne li, pro fe so ri ma ri na ma-ma la Ze miv li ne biT im yo fe bo da ger ma ni a Si, qa laq ki ol n Si, sto ma to lo gi u ri kor po-ra cia Ultradent-is mi er or ga ni ze bul leq-ci a Ta cik l ze da mas ter-klas ze (Hands-on) da sas w re bad. kom pa nia msgav si sa xis sas wav-lo-sa gan ma naT leb lo prog ra mebs sis te ma-tu rad axor ci e lebs egi diT Ultradent Univer-sity.
mas ter-klass win uZR vo da sa mec ni e ro kon fe ren cia, ro mel zec war mod ge ni li iyo res tav ra ci u li odon to lo gi i sa da kli ni-ku ri en do don ti is uax le si miR we ve bi.
gan sa kuT re biT sa in te re so aR moC n da axa li sa res tav ra cio sis te mis Mosaic-isa da Ta na med ro ve en do don ti u ri mowyo bi lo-bis, Genius-is Se saZ leb lo beb ze war mod ge ni-li pre zen ta ci e bi. pir ve li maT ga ni bo lo Ta o bis kom po zi ci u ri sab Je ni ma sa laa ro-gorc fron ta lu ri, ise sa Re Wi kbi le bis res tav ri re ba Si. me o re ki, kbi lis fes v Ta ar xe bis re cip ro kul-ro ta ci u li da mu Sa-be ri aS vi li, me di ci nis fa kul te tis de ka ni,
pro fe so ri Ti na Tin Ci qo va ni, kan c le ris mo ad gi le – ma mu ka kal ma xe li Ze, fi nan su ri re sur se bis mar T vis da aR ricx va-an ga riS-ge bis de par ta men tis uf ro si – ni na ma ri a-mi Ze da req to ris apa ra tis uf ro si – ni no ru xa Ze. sa u ba ri Se e xe bo da aler gi is, as T-mi sa da imu no lo gi is me-9 erov nu li kon g-re si sa da as T mi sa da fil t ve bis qro ni ku-li ob s t ruq ci u li da a va de be bis ev ro pis me-5 kon g re sis mo sam za de bel sa mu Sa o ebs, kon g re sis far g leb Si no be lis pre mi is la-u re a tis aaron Ci xa no ve ris (Aaron Chi ec ha no-ver) vi zits sa qar T ve lo Si.
ve bis T vi saa Seq m ni li. am gziT mom za de bu li ar xe bi UUltradent-is sa i ri ga cio sis te meb Tan er Tad, war ma te bu li en do don ti u ri mkur-na lo bis pi ro baa.
vi zi tis far g leb Si pro fe so ri ma ri na ma ma la Ze da es w ro ki ol n Si ga mar Tul sa-er Ta So ri so sto ma to lo gi ur ga mo fe nas, ro mel Sic mra va li sto ma to lo gi u ri kor-po ra cia mo na wi le ob da. Ti To e u li maT ga ni Ta vi anT sten deb ze vor q So feb sa da de mon-s t ra ci ebs awyob da, ro mel Ta gan aR sa niS-na via kom pa ni e bis: Dentsply, VDW, Dur-Dental, 3-Sha pe-is pre zen ta ci e bi.
Ro nis Zi e ba ze pro fe so ri ma ri na ma ma-la Ze Sex v da sxva das x va kom pa ni is war mo-mad gen lebs. Sex ved ra ze da i geg ma mim di na re wels Tssu-Si sxva das x va aq ti vo be bis gan-xor ci e le bis Se saZ leb lo ba, maT So ris, ma-is Si, kom pa nia KaVo-s sa me di ci no war mo mad-gen le bis vi zi ti da se mi na re bi, ase ve kom-pa nia VDW kon fe ren cia, xo lo kor po ra cia Micerium spa res tav ra ci u li sto ma to lo-gi is miR we vebs qar T vel sto ma to lo gebs mim di na re wlis Se mod go ma ze ga ac nobs.
profesorebis: rita stagnisa da elisa magossos viziti2017 wlis 6-7 ap rils, Tbi li sis sa xel-
m wi fo sa me di ci no uni ver si tets ew viv nen tem pu sis pro eq tis ko la bo ra to re bi, bo-lo ni is (i ta li a) uni ver si te tis pro fe so-re bi: ri ta stag ni da eli sa ma gos so. audi-to ri as stum re bi wa rud gi na Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis fi-zi ki sa da bi o fi zi kis de par ta men tis xel m-ZR va nel ma, pro fe sor ma Ta mar sa ni ki Zem.
bo lo ni is uni ver si te tis pro fe so reb-
ma Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni-ver si te tis stu den te bis T vis wa i kiTxes leq ci e bi:
„bi o me qa ni ka da ada mi a nis moZ ra o bis kon t ro li: moZ ra o bis la bo ra to ri u li ana li zi dan yo vel dRi ur dak vir ve bam de“ (prof. ri ta stag ni).
„mul ti pa ra met ru li in teg ra cia Ta vis tvin Si: ne i ro kom pi ten gis teq no lo gi e bi da ar qi teq tu ra“. (prof. eli sa ma gos so).
profesor vaJa gvancelaZis iubile
evraziuli qveynebis umaRlesi ganaTlebis samitze
2017 wlis 21-25 marts Tbi li sis sa-xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis vi ce– req to ri, pro fe so ri irak li kox-re i Ze da ucxo el stu den t Ta ga naT le bis de par ta men tis uf ro sis mo ad gi le, asis-tent-pro fe so ri le van be naS vi li sa mu-Sao vi zi tiT im yo fe bod nen stam bol Si (Tur qe Ti) ev ra zi u li qvey ne bis umaR le-si ga naT le bis sa mit ze (EURIE), ro me lic mi eZR v na ev ra zi u li re gi o ni sa da msof-lio umaR le si ga naT le bis sko le bis ur-Ti er T Ta nam S rom lo bas.
sa mi tis far g leb Si, Sed ga Sex ved ra Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni-ver si te tis vi ce-req tors, aso ci re bul
pro fe sor irak li kox re i Ze sa da sa mi tis pre zi dents, doq tor mus ta fa aidins, So ris. Sex ved ri sas mxa re eb ma ga ni xi les umaR le si ga naT le bis aq tu a lu ri sa-kiTxe bi da aR niS nul sfe ro Si ur Ti er T-Ta nam S rom lo bis gaR r ma ve bis per s peq ti-ve bi.
ev ra zi u li qvey ne bis umaR le si ga naT-le bis sa mi tis (EURIE) sa ga mo fe no cen t-r Si, Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si tet ma war mo ad gi na sten di, sa-dac vi zi to rebs sa Su a le ba mi e caT gac-no bod nen in for ma ci as uni ver si te tis is to ri is, Se saZ leb lo be bi sa da uni ver-si tet Si moq me di ucxo e no va ni sas wav lo prog ra me bis Se sa xeb.
gan sa kuT re bu li yu radRe ba mi ipy ro Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni-ver si te tis ma Ra li teq no lo gi e biT aR-Wur vil ma sa u ni ver si te to kli ni keb ma. ucxo qvey ne bis pro va i de ri kom pa ni e bis war mo mad ge ne leb ma ga mo xa tes di di in-te re si, ro gorc stu den t Ta da aka de mi-u ri pe so na lis gac v li Ti prog ra me bis, ase ve, sxva das x va qvey ni dan sa qar T ve lo-Si stu den te bis mo zid vis per s peq ti ve bis Se sa xeb.
urTierTTanamSromlobis memorandumiTbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni-
ver si tet Si ga for m da ur Ti er T Ta nam S rom-lo bis me mo ran du mi Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si tets, l. say va re li Zis sa xe lo bis da a va de ba Ta kon t ro li sa da sa-zo ga do eb ri vi jan m r Te lo bis erov nul cen t r sa da sa qar T ve los pro fi laq ti ku ri me di ci nis mec ni e re ba Ta aka de mi as So ris.
me mo ran dums xe li mo a we res: Tbi li sis
sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis req tor ma, pro fe sor ma zu rab va daW ko ri-am, l. say va re li Zis sa xe lo bis da a va de ba Ta kon t ro li sa da sa zo ga do eb ri vi jan m r Te-lo bis erov nu li cen t ris ge ne ra lur ma di req tor ma, pro fe sor ma ami ran gam y re-li Zem da sa qar T ve los pro fi laq ti ku ri me di ci nis mec ni e re ba Ta aka de mi is pre zi-den t ma, pro fe sor ma irak li fa Ra vam.
profesor mixael lentces leqciebi Tssu-is studentebisTvisTbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni-
ver si te tis dip lo mi re bu li me di ko sis ame-ri ku li prog ra mis stu den te bis T vis bo nis uni ver si te tis pro fe sor ma, Tbi li sis sa-xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis sa-pa tio doq tor ma, mi xa el len t cem wa i kiTxa leq ci e bi gas t ro en te ri tis, cis tu ri fib-ro zis da pan k re a sis da a va de be bis Se sa xeb.
pro fe so ri mi xa el len t ce uk ve me-oTxe we lia sa qar T ve lo Si im yo fe ba gan sa-
6 ap rils ba ton va Ja gvancelaZes 85 we li Se us rul da. ka laT bur Tis siy va ru li axal gaz r do bi dan ga moh y va. Tbi li-
sis `di na mos~ gun dis mo Ta ma Sem, Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di-ci no in s ti tut Si (u ni ver si te ti) Ca ricx vis Sem deg, in s ti tu tis kalaTburTelTa gun d Si ga nag r Zo Ta ma Si da mra val jer gaaxara gul Se mat ki va ri, asaxela in s ti tu ti.
me di ci na da sporti mi si cxov re bis mud mi vi Ta nam g zav ri gax da. cno bi li Te ra pev tis, go gi mxe iZis, mo wa fes, aras d ros uRa-
la tia pa ci en tis T vis, pro fe si is T vis, ko le ge bis T vis, me gob ris-T vis, sity vis T vis, saq mis T vis, arc da sax ma reb lad mi su li ada mi a-nis T vis... gan v li li 85 we li... wel Ta sim rav les bevri ara fe ri da-uk lia mis T vis – isev uSur vel, uRa la to ada mi a nad dar Ca, dar Ca
ka cad, ro mel sac gul nat ke ni ada mi a ni ar hyavs, xa li si a ni da mo siy varule gu li ada mi a ne-bis sa ke Til dRe od feT qavs...
Rvaw l mo si li pro fe so ri, me di ci nis mec ni e re ba Ta doq to ri, Tssu-is req to ris mrCe-vel Ta sab Wos wev ri, sa qar T ve los hu ma ni ta ru li da sa xe lov ne bo mec ni e re ba Ta aka de mi is aka de mi ko si, spor tis cno bi li os ta ti ka laT bur T Si, war ma te bu li mec ni eri mkvle va ri da pe da go gi, erT-er Ti imaT ga nia, ro mel Ta leq ci eb ze, Se mov leb ze ya lib de bod nen ara mar to eqi me bad, ara med swav lob d nen bevr auci le bels da sa Wi ros.
pro fe sor va Ja gvan ce la Zes, vu lo cavT sa i u bi leo Ta riRs, jan m r Te lo bas, su lis sim r Te les, war ma te bebs vu sur vebT!
kuT re bu li mi si iT, ger ma ni is sa xel m wi fos da fi nan se biT da we li wad Si 6 Tvis gan mav-lo ba Si Tssu-is gi vi Jva ni as sa xe lo bis pe-di at ri is aka de mi ur kli ni ka Si ewe va kli-ni kur da sa gan ma naT leb lo saq mi a no bas.
ger ma ne li pro fe so ri Tbi li sis sa-xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis dip-lo mi re bu li me di ko sis ame ri ku li prog-ra mis stu den te bis T vis per ma nen tu lad kiTxu lobs leq ci ebs.
profesori meri alania 80 wlisaaTbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis iovel qu-
Ta Te la Zis far ma ko qi mi is in s ti tu tis fi to qi mi is de par ta men-tis xel m ZR va ne li, pro fe so ri me ri ala nia, 80 wli saa. Rvaw l mo-si li mec ni e ri, mkvle va ri, pe da go gi da Rir se u li ada mi a ni erT-er Ti imaT ga nia, rom lis Tav da u zo gav Sro mas, saq mi sad mi Tav da-de ba sa da pro fe si o na lizms efuZ ne ba mi si sa mec ni e ro miR we ve-bi, asa xu li 270 sa mec ni e ro pub li ka ci a sa da mo nog ra fi a Si.
qal ba to ni me ri 16 sa av to ro mow mo bis da pa ten tis mflo-belia, mi si uSu a lo xel m ZR va ne lo biT mom za de bu lia 5 sa di-ser ta cio naS ro mi; Se mu Sa ve bu li aqvs ram de ni me ori gi na lu ri sam kur na lo pre pa ra ti. wle bis gan mav lo ba Si gax l daT i. qu Ta-Te la Zis far ma ko qi mi is in s ti tu tis sa di ser ta cio sab Wos wev-
ri, am Ja mad Tssu-is far ma cev tu li fa kul te tis sa di ser ta cio sab Wos wev ria. mec ni e re ba Si Se ta ni li mniS v ne lo va ni wvli lis T vis pro fe sor me ri ala ni as 2004
wels sa bu ne bis mety ve lo mec ni e re ba Ta dar g Si mi e ni Wa sa xel m wi fo pre mia. ke Ti li, gu lis x mi e ri, ener gi u li, uza do ada mi a nu ri Tvi se be bis mqo ne pi rov ne ba
zne o bis, tra di ci i sa da oja xis, sam Sob los siy va ru lis ma ta re be lia da yo vel T vis mzad aris uan ga rod ga u wo dos dax ma re bis xe li moy vass.
Tssu-is iovel qu Ta Te la Zis far ma ko qi mi is in s ti tu ti ulo cavs qal ba ton me ri ala ni as sa xe lo van iubi les, mad lo bas ux dis qar Tu li mec ni e ru li da praq ti ku li far ma ci is gan vi Ta re bis saq me Si Se ta ni li mniS v ne lo va ni wvli lis T vis, usur vebs jan-m r Te lo bas, ke Til dRe o bas da xan g r Z liv si cocx les Ta vi si sa Tay va ne be li saq mis da xal xis sa si ke Tod.
www.tsmu.edu
qronika
3aprilisamedicino gazeTigazeTi
samedicino ganaTlebis msoflioorganizaciis prezidenti Tbilisis
saxelmwifo samedicino universitetSi
swav le bis axa li me To di dainerga
sa qar T ve los ga naT le bi sa da mec ni e re bis sa mi nis t ros ini cia ti viT da ga naT le bis xa ris xis gan vi Ta re bis erov nu li cen t ris mxar da We riT, sa qar T ve los saq mia ni vi zi tiT ew viv nen: sa me di ci no ga naT le bis msof lio fe de ra ci is pre zi den ti – pro fe so ri de vid gor do ni da ama ve or ga ni za ci is ad mi nis t ra ci is uf ro si si ob han fic par ti ki.
vi zi tis mi za nia sa me di ci no sa gan ma naT leb lo prog ra me bis sa er Ta So ri so ak re di ta ci is pers peq ti ve bis gan xil va.
mim di na re wlis 6 ap rils Tbili sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si tet Si Sed ga Sex ved ra, ro mel sac es w re bod nen: prof esori de vid gor do ni da qal ba to ni si ob han fic pat ri ki, sa qar T ve los vi cepre mi e ri, sa qar T ve los ganaT le bi sa da mec ni e re bis mi nis tri aleq san d re je je la va, sa qar Tve los Sro mis, jan m r Te lo bis da so ci a lu ri dac vis mi nis t ri daviT ser ge en ko, ga naT le bis xa risxis gan vi Ta re bis erov nu li cent ris di req to ri Ta mar sa ni ki Ze,
da a va de ba Ta kon t ro lis da sa zoga do eb ri vi jan dac vis erov nu li cen t ris ge ne ra lu ri di req to ri, pro fe so ri ami ran gam y re li Ze, Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis req to ris mo va leo bis Sem s ru le be li, pro fe so ri zu rab or jo ni ki Ze, vi cereq tore bi: pro fe so ri xa Tu na To da Ze da aso ci re bu li pro fe so ri irakli kox re i Ze, xa ris xis uz run vel
yo fis sam sa xu ris xel m ZR va ne li, pro fe so ri iri ne kva Wa Ze, Tbi lisis sa xel m wi fo sa me di ci no univer si te tis ad mi nit ra ci is, aka demi u ri per so na lis da stu den tebis war mo mad gen le bi da stum re bi Tbi li si sa da re gi o ne bis umaR lesi sas wav leb le bi dan...
Ro nis Zi e ba gax s na sa qar T velos ga naT le bis xa ris xis gan vi Tare bis erov nu li cen t ris di reqtor ma Ta mar sa ni ki Zem. man aR niS na, rom uk ve dawye bu lia mu Sa o ba imisTis, rom sa qar T ve lo Si mi Re bul umaR les ga naT le bas 2023 wli dan un da hqon des sa er Ta So ri so aRia re ba. rac Se e xe ba kon k re tu lad sa me di ci no ga naT le bas, sa me di
ci no prog ra me bis ak re di ta ci is gan ma xor ci e le be li umaR le si sa gan ma naT leb lo da we se bu le ba un da ak ma yo fi leb des sa me di ci no ga naT le bis msof lio fe de ra ci is stan dar tebs. ga naT le bis xa risxis gan vi Ta re bis erov nu li cen tri geg mavs, mo i po vos fe de ra ci is aRi a re ba, rac sa Su a le bas mis cems ga na xor ci e los sa me di ci no progra me bis sa er Ta So ri so ak re di tacia ro gorc sa qar T ve lo Si, ase ve mis far g lebs ga reT.
audi to ri as sity viT mi marTa sa qar T ve los vi cepre mi er ma aleq san d re je je la vam: sa me di cino ga naT le bis mniS v ne lo bas xazgas ma ar sWir de ba. Cven am sa kiTxs re gi o nul Wril Si un da Sev xe doT. dar w mu ne bu li var, yve la fe ri gakeT de ba da mo ma val Sic qar Tu li sa me di ci no ga naT le ba iq ne ba mowi na ve re gi on Si, – Tqva man, ase ve yu radRe ba ga a max vi la sa xel m wi fo prog ra ma ze, „vis wav loT sa qar Tve lo Si“, ro mel sac Za li an mniS vne lo va ni si ke Tis mo ta na Se uZ lia qvey nis T vis.
dam s w re ebs mi e sal ma Sro mis,
jan m r Te lo bi sa da so ci a lu ri dac vis mi nis t ri da viT ser ge en ko. man xa zi ga us va im ga re mo e bas, rom dRe van de li Sex ved ra xan g r Z li vi pro ce sis na wi lia, ro mel sac sa medi ci no ga naT le bis gan vi Ta re bis geg ma hqvia. sa me di ci no ga naT lebas udi de si tra di cia aqvs sa qarT ve lo Si da am Ja mad yve la fe ri un da ga keT des, rom Cve ni sis te ma sin q ro ni ze bu li iyos ev ro pul da ame ri kul stan dar teb Tan. man, ase ve, isa ub ra dip lo mis Sem d gomi ga naT le bis mniS v ne lo ba ze da mi si sa er Ta So ri so ak re di ta ci is auci leb lo ba ze.
sa me di ci no ga naT le bis msoflio fe de ra ci is pre zi den t ma, devid gor don ma Sex ved ris mo na wi
le ebs wa rud gi na pre zen ta cia. man audi to ri as ga ac no sa me di ci no ga naT le bi sad mi wa ye ne bu li axali moTxov ne bi da sa mo mav lo tenden ci e bi. sa me di ci no ga naT le bis prog ra me bis gan ma xor ci e le bel da we se bu le bebs sa mu Sao Sex vedris dros sa Su a le ba hqon daT, mi eRoT pa su xe bi maT T vis sa in te re so sa kiTxeb ze.
Tbi li sis sa xel m wi fo sa me dici no uni ver si te tis req to ris mo va le o bis Sem s ru le bel ma, profe sor ma zu rab or jo ni ki Zem aRniS na, rom ba to ni de vid gor do nis vi zits udi de si mniS v ne lo ba aqvs sa qar T ve lo Si sa me di ci no ga naTle bis gan vi Ta re bis Tval saz risiT.
aR sa niS na via, rom pro fe sori de vid gor do ni da qal ba to ni si ob han fic par ti ki Tbi li sis saxel m wi fo sa me di ci no uni ver site tis pir vel sa u ni ver si te to kli ni kas ew viv nen, sa dac Sex v d nen kli ni kis ge ne ra lur di req tors, gi or gi abe sa Zes, da aT va li e res kli ni kis ram de ni me de par ta menti. stum reb ma aR niS nes, rom es se ri o zu li ga nacxa dia sa qar T velos sa me di ci no ga naT le ba Si. maT mo is mi nes de ta lu ri in for ma cia Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis pir vel sa u ni versi te to kli ni ka ze, isa ub res same di ci no ga naT le bis mim di na re re for me bis Se sa xeb.
ga e ros mo sax le o bis fon dis (UNFPA) sa qar T ve los ofi si sa da Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di cino uni ver si te tis Ta nam S rom lobis far g leb Si, TssuSi ga i mar Ta oja xis da geg m vis in te raq ti u li sas wav lo pa ke tis – `vir tu a lu ri kon sul ti re ba kon t ra cep ci a Si~ da dip lo mis Sem d go mi sa me di ci no ga naT le bis sfe ro Si re zi den te bis pro fe si u li mza de bis pro ces Si axa li pro duq tis – `por t fo lios~ war d ge na.
am sa kiTxeb Tan da kav Si re biT kiTx ve biT miv mar TeT prog ra mis Seq m nis ini ci a tors, Tssuis diplo mis Sem d go mi sa me di ci no ga naTle bis da uwy ve ti pro fe si u li ganvi Ta re bis in s ti tu tis di req tors, sa qar T ve los me angi ne ko log Ta aso ci a ci is ge ne ra lur mdi vans, Tssuis aso ci re bul pro fe sors, ba ton za za bo xu as.
– Tssu-isa da ga er os mo sax-le o bis fon dis (UNFPA) sa qar T-ve los ofiss So ris ga for me bu-li me mo ran du mi mniS v ne lo van si ax les gvTa va zobs dip lo mis-Sem d go mi sa me di ci no ga naT le bi-sa da uwy ve ti pro fe si u li gan vi-Ta re bis mi mar Tu le biT prog ra-me bis da ner g vis Tval saz ri siT.
– swo red am ur Ti er T Ta nam Srom lo bis pro duq tia oja xis da
geg m vis in te raq ti u li sas wav lo pa ke ti – `vir tu a lu ri kon sulti re ba kon t ra cep ci a Si~. on la in swav le bi sa da tes ti re bis es siste ma, gan kuT v ni li oja xis da geg mvis sfe ros eqi me bis T vis (me angine ko lo ge bi, rep ro duq to lo ge bi, oja xis eqi me bi, re zi den te bi), aris mtki ce bu le ba ze da fuZ ne bu li on la in plat for ma, ro mel sac ga e ros mo sax le o bis fon di usasyid lod sTa va zobs ser vi sis mimwo deb lebs aR mo sav leT ev ro pi sa da cen t ra lu ri azi is re gi on Si. aRsaniSnavia, rom swavlebis da testirebis es formati pirvelad ganxrcielda saqarTveloSi.
– mniSvnelovania, rom aRniS-nuli programis SeqmnaSi monawi-leobdiT Tqven da Tssu-is klini-kis profesori giorgi cercvaZe.
– aRniSnuli platformis danergvisa da implementaciis procesSi didi wvlili miuZRvis Tssuis klinikis profesors, baton giorgi cercvaZes.
– dip lo mis Sem d go mi sa me di-ci no ga naT le bis sfe ro Si ga e ros mo sax le o bis fon dis mxar da We-riT, Tssu-is re zi den tu ris pro-fe si u li mza de bis pro ces Si axa-li pro duq tis – `por t fo li os~ pi lo ti re bac mox de ba. me To di aqam de da ner gi li gax l daT Ts-su-is sa me di ci no re a bi li ta ci is fa kul te tis stu den te bis T vis, am Ja mad ki pir ve lad xde ba mi si sa re zi den to mza de bis pro ces Si pi lo ti re ba-adap ta cia.
– `por t fo li o~ Se fa se bis obieq tu ri me To dia, ro me lic afa sebs mza de bis yve la as peqts. igi re ziden te bis gan xor ci e le bu li aq tivo bis do ku men ti re bis Se saZ leblo bas iZ le va. re zi den ti pro fe si
u li swav le bis pro ces Si sa ku Tar eleq t ro nul cvs qmnis, rac sa momav lod mis T vis Ri re bu li da aqtu a lu ri pro duq ti gax de ba. axa li pro duq ti saq mis war mo e bis moq nili mar T vi sa da swav le bis xa ris xis ga um jo be se bis miz niT iner ge ba.
– ra aris VIC prog ra mis kon k-re tuli mi zani?
– aR niS nu li prog ra mis daner g va xels Se uwyobs oja xis dageg m vis me To de bis miz nob ri vi mox ma re bis xa risxs, am ci rebs Tana med ro ve kon t ra cep ci is aramiz nob riv mox ma re bas. aR niS nu li mid go ma mxars uWers wyvi le bi sa da cal ke u li in di vi de bis rep roduq ci ul uf le bebs. prog ra mis mi za nia msme nel Ta mom za de ba evro pu li ser ti fi ka tis asa Re bad. igi iT va lis wi nebs kon t ra cep ci is sa kiTxe bis gan xil vas sxva das x va Wril Si – mtki ce bu le ba ze da fuZne bu li oja xis da geg m vis sam saxu ris ga um jo be se bas, jan dac vis sis te mis, ro gorc pir ve lad, ase ve, Sem d gom sa fe xur ze eqim spe ci alis t Ta pro fe si u li do nis amaRle bas ev ro pu li stan dar te bis gaT va lis wi ne biT.
– mniS v ne lo va nia isic, rom pro eq tis gan xor ci e le ba mox de-ba dis tan ci u ri swav le bis prin-ci pis mi xed viT, ri Tac me tad kom-for tu li ga re mo Se iq m ne ba msme-ne lis T vis.
– VIC miz nad isa xavs uz run velyos dis tan ci u ri swvle ba, rac upira te sobas ani Webs on la in sas wavlo ga re mos da srul yo fils xdis oja xis da geg m vis tra di ci u li saswav lo kur sebs/tre nin gebs.
Cven ase ve ve sa ub reT ga e ros mo sax le o bis fon dis (UNFPA) saqar T ve los ofi sis prog ra mis
ana li ti koss, ba ton gi or gi ma ta-ra Zes da vTxo veT ga mo eT q va az ri TssusTan ga for me bu li me mo randu mis Se sa xeb dip lo mis Sem d go mi sa me di ci no ga naT le bi sa da uwy veti pro fe si u li gan vi Ta re bis in sti tuts So ris.
– xa ris xi a ni rep ro duq ci u li jan m r Te lo bis mom sa xu reba sa da in for ma ci a ze xel mi saw v do mobis ad vo ka ti re ba ga e ros mo saxle o bis fon dis (UNFPA) erTerT um niS v ne lo va nes mi zans war mo adgens. am miz nis mi saR we vad ga e ros mo sax le o bis fon dis sa qar T ve los ofi si teq ni kur dax ma re bas uwevs Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si tets rep ro duq ci u li jan m r Te lo bis sfe ro Si dip lomis Sem d go mi da uwy ve ti pro fe si uli ga naT le bis xa ris xis do nis asamaR leb lad. ga e ros mo sax le o bis fon dis sa qar T ve los ofis sa da Tssuis So ris 2016 wels xel mo weri li me mo ran du mis sa fuZ vel ze, ga e ros mo sax le o bis fon dis saqar T ve los ofi sis Za lis x me viT, Se saZ le be li gax da oja xis da gegm vis in te raq tiui sas wav lo pa ketis `vir tu a lu ri kon sul ti reba kon t ra cep ci a Si~/VIC(VIRTUAL CONTRACEPTION CONSULTATION) qar Tul ena ze Tar g m na da erovnu li kon teq s tis gaT va lis wi nebiT adap ti re ba. VIC aris mtki cebu le ba ze da fuZ ne bu li on la in plat for ma, ro mel sac ga e ros mo sax le o bis fon di usas yid lod sTa va zobs ser vi sis mim wo deb lebs, eqi mebs da re zi den tebs aR mo savleT ev ro pi sa da cen t ra lu ri aziis re gi on Si. on la in plat for ma mom x ma reb lebs ma Ra li xa ris xis, Tan mim dev rul sat re nin go kurss sTa va zobs oja xis da geg m vis Ta na
med ro ve me To de bi sa da praq ti kis mi mar Tu le biT. sas wav lo pa ke ti uax lo es sa er Ta So ri so stan darteb sa da sa xel m ZR va ne lo prin cipebs efuZ ne ba. Tbi li sis sa xel mwi fo sa me di ci no uni ver si tet Tan mWid ro Ta nam S rom lo biT Se iq m na da da i tes ta pa ke tis qar Tu le nova ni ver sia, ro me lic 2016 wel s ve gax da xel mi saw v do mi mom x ma rebel TaT vis. Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis profe si u li sab Wo sa da sa qar T ve los Sro mis, jan m r Te lo bi sa da soci a lu ri dac vis sa mi nis t ros gadawy ve ti le biT, oja xis da geg m vis in te raq ti u li sas wav lo pa ke ti uwy ve ti sa me di ci no ga naT le bis na wi li gax da.
ga e ros mos ax le o bis fon dis (UNFPA) mxar da We riT, dip lo misSem d go mi sa me di ci no ga naT le bis sfe ro Si ki dev er Ti mniS v ne lo va ni na bi ji ga da id ga Tssu–is re zi dentu ris sa e qi mo spe ci a lo bis me a nobagi ne ko lo gi a~ – re zi den te bis pro fe si u li mza de bis pro ces Si – mim di na re obs axa li pro duq tis `por t fo li os~ pi lo ti re ba. `port fo li o~ saq mis war mo e bis moq nili mar T vi sa da swav le bis xa ris xis ga um jo be se bis T vis iner ge ba.
esaubra darejan komlaZe
mTavari Tema
4 samedicino gazeTigazeTiaprili
Tssuis iv. Tar x niS vi lis studen t Ta sa mec ni e ro sa zo ga do e bis, stu den tu ri TviT m mar T ve lo bis, ev ro pis me di kos stu den t Ta asoci a cia – Tbi li sis (EMSA – Tbi li si), ev ro pis dan tist stu den t Ta asoci a ciaTbi li sis (EDSA-Tbi li si), da ev ro pis far ma cevt stu den t Ta aso ci a ciaTbi li sis (EPSA-Tbi li si) or ga ni ze biT, ba ku ri an Si sas tumro „ev ri ka Si“, Ca tar da „stu dent Ta sa mec ni e ro fo rumi“, romelic mo i cav da sa gan ma naT leb lo da ga sar To b Ro nis Zi e bebs. konfe ren ci ebs xel m ZR va ne lob d nen Tssuis me di ci nis fa kul te tis de ka ni, pro fe so ri Ti na Tin Ci qova ni, aso ci re bu li pro fe so re bi: ma ri na gi or go bi a ni, da viT Tofu ria, maia ma ToS vi li, me di cinis fa kul te tis me o re se mes t ris stu den ti ma ri am Tev za Ze da fi ziku ri me di ci nis da re a bi li ta ci is fakultetis stu den ti av Tan dil xmi a daS vi li.
yo vel sa Ra mos imar Te bo da ga
saintereso dReebi bakurianSi
66-e generalur asambleaze
kibosTan brZolis saerTaSoriso dRe
sar To bi wve u le be bi. pir vel dRes „va len ti no bis” sa Ra mo Ca tar da wyvi le bis mo na wi le o biT, ga mar jve bu lebs jil do e bi ga da e caT. saRa mos kulminacia iyo gu lis formis sur vi le bis yu Ti, romelic mor Tu li iyo ro man tik u li fraze biT da savse iyo nug ba riT. dRis bo los is erTerT mo na wi le iubilars ga da e ca.
me o re dRes kon fe ren ci a ze pro fe sor ma ma ri na gi or go bi a nma isa ub ra eko lo gi ur prob le meb sa da ma Ti ga daW ris gzeb ze. leq ci is bo los stu den tebs mi e caT sa Sua le ba da es vaT sa sur ve li kiTx vebi. pro fe sorma Ti na Tin Ci qo vanma waradgina Te ma – ci to ki nu ri Stor mi kri ti ku li mdgo ma re o bis dros. kon fe ren ci e bis da moxse ne be bis Sem deg isev ga sar To bi Ro nis Zi e be bis dro dad ga. sa Ra mo sa xa li so da sa in te re so iyo, radgan yve la Se jib ri cek vas ukav Sirdebo da, ro mel sac mu si ka lu rad Tssuis stu den te bi afor meb d
nen. gan sa kuT re biT dat vir Tu li iyo me sa me dRe. profesorebma: da viT To fu ri am da maia ma ToSvil ma dam s w reT ga ac nes me di kamen to zu ri da uc no bi eti o lo giis mwva ve mo wam v le bis me nej men ti da fso ri a zis etiopa To ge ne zi da mkur na lo bis axa li me To de bi. aseve sa in te re so Te me bi war mo ad gines stu den teb ma: ma ri am Tev za Zem da av Tan dil xmi a daS vil ma. me sa me dRes Catarda pir ve la di ga da ude be li dax ma re bis praq ti ku li kur si. stu den teb ma aR niS nes, rom maT T vis es tre nin gi gan sa kuT rebiT sa in te re so da in for ma ti u li iyo. das k v ni Ti sa Ra mo bev ri sur pri ziT da mo u lod ne lo be biT iyo aR sav se. mo na wi le eb ma iTa ma Ses „ko ma Si myo fi san ta“, rac niS navda, rom isi ni er T ma ne Tis san te bi un da yo fi liy v nen, ro mel mac cota da ag vi a na. sa Cuq re bis ga da cemis Sem deg da iwyo yve la ze sa xali so – no mi na ci e bis gamocxadeba. rac yve la ze mniS v ne lo va nia, gamov lin da mis da mis ter ba ku ri a ni, isi ni sa Ra mos me fed da de dof lad `akur Txes~ da gvir g vi ne bi ga dasces. ga la sa Ra mo did xans gag rZel da da stu den tebs da u viwya ri mo go ne be bi da u to va.
dad ga ga mom g zav re bis droc. mo na wi le e bi mxi a rul mo go ne bebs er T ma neTs uzi a reb d nen da survils gamoTqvamdnen, rom mo ma val wels isev ba ku ri an Si dab run debod nen sa u ke Te so dRe e bis ga sata reb lad. stu den t Ta sa mec ni e ro fo ru mi 2017dasrulda, mag ram sain te re so dRe e bi jer ki dev wi naa.
ma ri am be ri kaS vi li,me di ci nis fa kul te tis me-6
se mes t ris stu den ti
2017 wlis 18 marts Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver site tis, da viT tvil di a nis sa xe lobis sa me di ci no uni ver si te ti sa
kos stu den t Ta aso ci a ci a) 66e ge ne ra lu ri asam b le a ze. sa qar Tve los de le ga cia uk ve me sa med daes w ro am da u viwyar Ro nis Zi e bas. 5 dRis gan mav lo ba Si aq ti u rad vmona wi le ob diT ro gorc sa gan ma naTleb lo, ase ve kul tu rul Ro nisZi e beb Si. sa si xa ru loa, rom wels pir ve lad Cve ni de le ga te bi da esw r nen ko mi te tis yve la Sex ved ras.
122 qvey nis 1200 eqimstu dents ga va ca niT sa qar T ve lo, jan dacvis sis te mis mniS v ne lo va ni cvlile be bi. Cven GMSA ro gorc IFMSA can di da te mem ber or ga ni za ti on gan vixi leT fe de ra ci is Si da sa kiTxe bi, da va fiq si reT Cveni de le ga ci is po zi cia sa mo mav lod.
ni no ziv zi va Ze, me di ci nis fa kul te tis me-6
se mes t ris stu den ti
da pet re So Ta Zis sa xe lo bis sa medi ci no aka de mi is stu den te bi imyo fe bod nen mon te neg ro Si, qa la q bud vaSi, IFMSAis (msof lio me di
Tbi li sis sa xel m wi fo sa me dici no uni ver si tet Si, ki bos wi naaR m deg brZo lis sa er Ta So ri so dRes Tan da kav Si re biT ga i mar Ta Ro nis Zi e ba, rom lis or ga ni za tore bic iy v nen Tssuis stu den tu ri TviT m mar T ve lo ba, ev ro pis me dikos stu den t Ta aso ci a cia (EMSA) da ko te mar da le iS vi lis sa xe lobis on ko lo gi u ri kli ni ka. Ronis Zi e bis mi za ni iyo ki bos Se sa xeb
codnis amaR le ba. mo ewyo ga mo fena „ki bos po zi ti u ri imi ji~, sa dac ga mo i fi na so li du ri sim siv niT da a va de bu li bav S ve bis xel na ke Ti niv Te bi.
Tssuis stu den tu ri TviTm mar T ve lo ba, ev ro pis me di kos stu den t Ta aso ci a ci a (EMSA) da be ri an d re as sa xe lo bis fon di `me di so ni sa~ da `la if me dis~ klini kebs es tum ra, maT mo i na xu les,
da a sa Cuq res ga am x ne ves so li du ri sim siv niT da a va de bu li bav S ve bi. dRem me gob rul, Tbil da po zi tiur ga re mo Si Ca i a ra.
ni no ziv zi va Ze, me di ci nis fa kul te tis me-6
se mes t ris stu den ti
2011 wlis 10 no em bers ga er Tia ne bu li ere bis or ga ni za ci am 21 mar ti ofi ci a lu rad ga mo acxa da da u nis sin d ro mis sa er Ta So riso dRed, ra sac wle bia msof li os sxva das x va qve ya na Si, gan s x va ve buli slo ga ne bi Ta da Ro nis Zi e bebiT xvde bi an.
stu den tu ri TviT mmar T ve lobis or ga ni ze biT, Tbi li sis sa xel
m wi fo sa me di ci no uni ver si tet Si ga i mar Ta da u nis sin d ro mis sa erTa So ri so dRi sad mi miZR v ni li Ro nis Zi e ba `me gob re bi ar iT v li an qro mo so mebs~, ro mel sac xel m ZRva ne lob da medicinis fakultetis me2 semestris studenti mari am Tev za Ze. pro fe sor ma ni no fir cxe lan ma isa ub ra ase Ti bav Sve bis in teg ra ci is mniS v ne lo ba ze sa zo ga do e ba Si. leq ci is Sem deg ga i mar Ta mok le met ra Ji a ni filmis Cve ne ba, ro mel mac gul g ri li ara vin da to va.
sam wu xa rod, sa qar T ve los mo sax le o bis di di na wi lis Se xedu le ba da u nis sin d ro mis ar s ze, in for mi re bu lo bis da bal do neze mig va niS nebs. es prob le ma gansa kuT re biT mwva ve daa ga mo xa tuli re gi o neb Si, sa dac in teg ra cia ki dev uf ro rTu lia. Se sa ba mi si codnis arqona iw vevs da u nis sin
megobrebi ar iTvlian qromosomebs
studenturi wveuleba
d ro mis mqo ne bav S ve bis sa zo gado e bis gan ga riy va sa da ma Ti ojaxe bis izo la ci as.
ma Ti aR z r di sas ga saT va liswi ne be lia mra va li faq to ri. umniS v ne lo va ne sia mSob lis po zi cia da aR z r dis me To di. amas Tan, isi ni sa Wi ro e ben mud miv sa me di ci no zedam xed ve lo bas. esa Wi ro e baT harmo ni u li ga re mo, rad ga nac uf ro
me tad aRiq va meb, grZno ben da ganic di an gar Se mom yof Ta da mo kide bu le bas.
mniS v ne lo va nia sa zo ga do e bam ga ac no bi e ros sa ku Ta ri ro li arse bu li stig mi sa da ga me fe bu li ste re o ti pe bis daZ le vis aucileb lo ba Si, rad ga nac xSir SemTx ve va Si swo red ada mi an Ta da moki de bu le ba xels uS lis maT T vis srul fa so va ni ga naT le bis mi Rebas, da saq me bas da adap ta ci as.
bo lo ram de ni me wlis gan mavlo ba Si, qar T ve li axal gaz r de bi sxva das x va or ga ni za ci e bis da ar sebi Ta Tu mxar dam We ri aq ci e bis meSve o biT cdi lo ben sa ku Ta ri po zici is da fiq si re bas, axal gaz r de bis aq ti vo ba mo ma val Si bev ri sa sargeb lo cvli le bis mo mas wa ve be lia.
Ta Tia ka ku lia, sto ma to lo gi is fa kul te tis
me-4 se mes t ris stu den ti
6 ap rils Tssuis stu den te bi, stu den tu ri TviT mmar T ve lo bis or ga ni ze biT, klub UNDERWHEEL~Si (mTaw min dis par ki) Se ik rib nen wve u le ba `Spring Party~ze, ra mac ki dev er Txel sa Su a le ba mis ca TiTo e ul maT gans er Tad da sa u ke Tesod ga e ta re bi na dro gan s x va vebul si tu a ci a sa da am p lu a Si.
`ge mov ne bi a ni mu si ka, Tbi li da me gob ru li ga re mo, uam ra vi sa sia mov no wu Ti Cven T vis nac nob Tu uc nob ada mi a neb Tan er Tad~, – ase axa si a Te ben stu den te bi Ca ta rebul Ro nis Zi e bas. sa Ra mos mu si ka
lu rad afor meb d nen: Tor ni ke Tofu ria, yo fi li `art pro jeq tis~ ben dis wev re bi – za za no za Ze (SFX), re zi ba zi e ri da gi or gi pa i Wa Ze .
ase aR niS nes ga zafxu lis dadgo ma Tbi li sis sa xel m wi fo sa medi ci no uni ver si te tis stu denteb ma, mu dam aq ti u ri stu den tu ri TviT mar T ve lo bis Za lis x me viT. ime dia, mo ma val Si ki dev ara er Ti la ma zi, sa in te re so da sa si a mov no Ro nis Zi e ba Ca tar de ba.
gu li ko mu ra CaS vi li, far ma ci is fa kul te tis me o re
se mes t ris stu den ti
gverdi moamzada Tbilisis saxelmwifo samedicino universitetis medicinis fakultetis VI semestris studentma, studenturi TviTmmarTvelobis sazoga-
doebasTan urTierTobis samsaxuris xelmZRvanelma, nino zivzivaZem
studenturi gverdi
5aprilisamedicino gazeTigazeTi
sinergetika medicinaSi
mecnierebapa To lo gi u ri ana to mi is ka Ted ra ax la dgaremonte bul, uax le si teq no lo gi iT aR Wur vil kor pus Si ga
da vi da. la ge ba–ga da la ge bis dros qal ba to ni Ta mar de ka no si Zis da we ril eses ga da vawy di, ro me lic mas sa ku Tar da ba de bis dRes (1997 wlis 3 no em bers) da u we ria, an sa bo lo od Ca us wo re bia – is xom Ta vis naaz revs udi de si pa su xis m geb lo biT, Za li an did xans da fa qi zad wer da, as wo reb da da kvlav ub run de bo da. qal ba ton Ta mars sa ku Ta ri Sro mis ga moq vey ne bi sa eri de bo da, Tvli da, rom uf ro uke Te sa dac Se iZ le bo da da e we ra; Cvens sta ti eb ze mi si gva ris mi we ris uf le bas ar gvaZ lev da da ra Ra ga sak vi ria, rom es gul das miT da we ri li sta tia ga mo uq vey ne be li dar Ca.
am teq s tis da we ri dan 20 we li ga su la. dRes, ro ca me di ci na ho lis tu ri mid go mi sa ken, xo lo sa me dici no ga naT le ba – in teg ra ci i sa ken mog vi wo debs, qal ba to ni Ta ma ris sap rog ra mo naS ro mi, ro me lic man mo ma val Ta o bas da sa fiq reb lad da u to va, uaR re sad Ta na med ro ve da aq tu a lu ria.
paTologiis da sasamarTlo medicinis mimarTulebis citopaTologiis departamentisprofesori, Tssu-is vice-reqtori rima beriaSvili
„Cemi azriT, saSiSia „ada-mianis sikvdilis fenomeni“. xolo Tu erTi individumis sikvdiliT SeiZleba kaco-briobis ara mxolod xsna, aramed masSi (kacobriobis xsnaSi) umciresi wvli-lis Setana mainc, maSin sikvdilis fenomeni saSiSi ar aris. me vocnebob aseT sikvdilze“ (Tamar deka-nosiZis pasuxi kiTxvaze – geSiniaT Tu ar sikvdilis? –„sikvdilis apologia“, daviT gegeSiZe, 1999 weli).
eqi mis az rov ne ba Si auci leblad un da dam k vid r des, rom ada mia nis or ga niz mi (i se, ro gorc yve la Sed ge ni li or ga niz mi) Ria Ter modi na mi u ri sis te maa. aR niS nu lis sru lad gac no bi e re ba niS navs, rom ada mi a nis or ga niz mi (ro gorc Ria Ter mo di na mi u ri sis te ma) bi o logi u ri sis te maa, ro mel Sic qve siste me bi ur Ti er T q me de ben, fi zikurqi mi ur pro ce sebs axor ci e leben da ga na pi ro be ben niv Ti e re ba Ta cvlas, rac aris or ga niz mis sicocx lis, mi si fun q ci o bis sa fuZve li. gan sa kuT re biT auci le be lia eqi mis az rov ne ba Si dam k vid r des is, rom or ga niz m Si mim di na re fi zikurqi mi u ri pro ce se bi TviT re guli re ba dia da mim di na re obs in forma ci is mi Re bis, asax vis da ga da cemis prin ci piT da, rom es pro ce se bi ga uc no bi e re be lia da, mi u xe da vad imi sa rom, ste re o ti pu li mov lene bis fon ze in di vi du a li ze bu lia, ara vi Tar Sem Tx ve va Si per so ni fika ci e bu li ar aris. ami tom usa Tuod kri ti ku lad un da Se fas des da no os fe ros po zi ci e bi dan ga nisazR v ros eqi mis az rov ne ba Si (da ara mxo lod eqi mis) aTe u li wle bis man Zil ze sta bi li ze bu li cne be bi or ga niz m Si ma re gu li re be li siste me bis ar se bo bi sa da qve sis teme bis mi zan mi mar Tu li qme de be bis Se sa xeb. ker Zod, eq s t re ma lur piro beb Si mi zan Se wo ni li dam c ve li da sa kom pen sa cio ko req ci e bis aRmo ce ne bis Se sa xeb. dRem de Cvens azrov ne ba Si da sa xe le bu li pro ce sebi ay va ni lia Seg ne bu li bi o lo gi uri pro ce se bis – me o re sa sig na lo sis te mis ran g Si – da cocxa li orga niz mi war mod ge ni lia, ro gorc mo fiq ra li da mo az rov ne qve siste me bis: or ga no e bis, uj re de bis, mo le ku le bis, ato me bis, ele mentu ri na wi la ke bis er Tob li o ba. TiT qos or ga niz mi, sa Wi ro e bis Sem Tx ve va Si, `mo i mar j vebs~ Ta vis Se saZ leb lo bebs da ar aZ levs orga nizms da zi a ne bis, mas Si pa To logi is aR mo ce ne bis uf le bas, xo lo da zi a ne bis – pa To lo gi is Sem Txve va Si `cdi lobs~ mis lik vi da ci as or ga niz mis ga jan m r Te le bis T vis. ase Ti war mod ge ne bis sa fuZ vel ze yve la or ga no da uj re di per so naa, ro me lic Seg ne bu lad moq me debs da amiT awo nas wo rebs or ga nizms, Tu mud mi vad ara, yo vel Sem Tx ve va Si, xSi rad an pe ri o du lad, cva le bad ga re mos Tan. Cvenc ase vmsje lobdiT wle bis gan mav lo ba Si. sxva Ta So ris, Se ug ne bel bu ne ba Si (ro melsac `brZe ni bu ne ba~ hqvi a) mim di nare pro ce se bis Ta o ba ze ase Ti warmod ge ne bi mxo lod eqi mebs ar aqvT. xSi rad fi zi ko se bis, qi mi ko se bis, bi o lo ge bis msje lo bac ase Ti ve po zi ci e bi dan xde ba. maT ekuT vniT ga mo naT q va me bi mov le na Ta, fi zi ku ri da qi mi u ri pro ce se bis `mi zan Se wo ni lo bis~, `op ti mu ri piro be bis~ si tu a ci is Zi e bis~ da moZi e bis~ Se sa xeb da sxva.
sa me di ci no da bi o lo gi ur samya ro Si sa yo vel Ta od aris mi Re buli, rom gu lis mar cxe na par ku Wis hi per t ro fia, hi per to nu li da sxva da a va de be bis dros imi tom xde ba, rom gul ma ga da la xos pa To lo giiT Seq m ni li wi na aR m de go ba ni da amiT ga na pi ro bos or ga niz m Si sisx lis nor ma lu ri cir ku la cia. gulis ama Tu im gan yo fi le bis hi pert ro fia mi o kar di u mis in far q tis an in far q tis Sem d go mi na wi bu ris dros xde ba imi tom, rom gan xor
ci el des mi o kar di um Si in far q tiT ga mow ve u li de feq tis kom pen sa cia. gu lis man kis, ma ga li Tad, or ka ria ni sar q v elis xvre lis ste no zis dros, mar cxe na wi na gu lis hi per tro fia xde ba imi tom, rom wi na gulma ga da la xos xvre lis Se viw ro e biT Seq m ni li wi na aR m de go ba. Tir k mlis, fil t vis, an sxva wyvi li or gano dan er Tis amok ve Tis Sem Tx ve vaSi, me o re ga nic dis hi per t ro fi as imi tom rom, mo ax di nos amok ve Ti li or ga nos fun q ci is kom pen sa cia. sayo vel Ta od mi Re bu lia, ag reT ve, rom ner vis ga dak ve Tis Sem Tx ve va Si mis dis ta lur na wil Si vi Tar deba va le ris (u o le ris) de ge ne racia, rac ga dak ve Tis mo men ti dan er Ti dReRa mis an me ti dro is Sem de gac Se iZ le ba mox des, iwye ba re ge ne ra ci is pro ce si, ro me lic ga mo i xa te ba ga dak ve Tis proq si malu ri bo lo dan Rer Z ci lin d re bis zrdiT, ma Ti Caz r diT va le ris dege ne ra ci is mdgo ma re o ba Si myo fi boW ko e bis fut li ar Si da, Se sa ba misad, mTav r de ba or ga nos re i ner vaci iT~. mra va li msgav si ma ga li Tis war mod ge na Se iZ le ba. Cven 20 wel ze me ti xnis gan mav lo ba Si vswav lobdiT Se gu e biT da kom pen sa ci ur, maT So ris, re ge ne ra ci is da hi pert ro fi is pro ce sebs da ze moT moyva ni lis iden tur in ter p re ta ci as vaZ lev diT Cem sa da Ce mi mo wa fe e bis mi er dad ge nil faq tebs. amis garda, vTvli diT, rom or ga niz m Si yvela pro ce sis re gu la ci as, ro gorc nor mis, ise pa To lo gi is pi ro beb Si, ner vu li sis te ma awar mo ebs, ufro me tic, yve la Sem Tx ve va Si, rode sac ka ma Ti exe bo da ner vu li an hu mo ru li sis te me bis pri o rio bis sa kiTxs, me yo vel T vis ner vu li sis te mis, ro gorc fi lo ge ne zurad uf ro axa li da rTu li kon st ruq ci is pri o ro bas vam t ki ceb di Tav ga mo de biT.
uka nas k nel xa neb Si mo le ku luri bi o lo gi is, bi o fi zi kis gan viTa re bam da or ga niz m Si mim di na re fi zi kurqi mi u ri pro ce se bis Sefa se bam evo lu ci i sa da TviT regu la ci is po zi ci e bi dan, qa o sis, ro gorc mo wes ri ge bis wya ro sa da fraq ta le bis fun q ci o bis po zi cie bi dan, Cem T vis cxa di ga xa da, rom struq tu re bi, ro mel Tac Seg ne ba ar aqvT, ar Se iZ le ba moq me deb d nen, fun q ci ob d nen mi zan mi mar Tu lad ise, ro gorc fun q ci obsL meore sasig na lo sis te ma. rad gan eWvs ar un da iw vev des is ga re mo e ba, rom me o re sa sig na lo sis te mas Tvi Ton ar aqvs gac no bi e re bu li or ga nizm Si fi zi kurqi mi u ri pro ce se bis mim di na re o ba, ma Ti nor ma lu ri da pa To lo gi u ri `qce va~ tki vi lis da or ga no Ta fun q ci e bis dar R vevis dro sac ki da, bu neb ri via, mas ar Se uZ lia `di a lo gi~ or ga no ebTan, uj re deb Tan fi zi kurqi mi uri pro ce se bis mi zan mi mar Tu lad war mar T vis T vis ise, ro gorc es xde ba yo fiT si tu a ci eb Si – so ci alur ga re mo Si, ro de sac in di vids Se uZ lia me o re sa sig na lo sis temis meS ve o biT mi i Ros Ta vis dac vis ga dawy ve ti le ba da sis ru le Sic mo iy va nos Ta vi si qce viT (sity viT, moZ ra o biT da sxva). ami tom eqi mis da bi o lo gis pir da pir pro fe siul da mo qa la qe ob riv mo va le o bas Se ad gens bi o lo gi u ri sis te me bis fun q ci o bis ar sis `xe la xa li Seswav la~ fi zi kis, qi mi is, bi o fi zi kis da sxva mec ni e re ba Ta mo na po va ris gaT va lis wi ne biT. fi zi kurqi mi
u ri pro ce se bis evo lu ci i sa da TviT re gu la ci is, in for ma ci is miRe ba , asax va sa da ga da ce ma ze (ma Ti in for ma ci is xa ze biT gav r ce le baze) da mo ki de bu le bis gaT va lis wine biT.B mxolod ase Ti me To do logia iZ le va bi o lo gi ur sis te mebs So ris: uj red sa da uj re da re eqs t ra ce lu lur mat riqss So ris, or ga no sa da or ga nos So ris, or gano Ta sis te mebs So ris fi lo ge nezSi Ca mo ya li be bu li ana to mi u ri, ner vu li da hu mo ru li ste re o tipu li ko re la ci e bis swo rad warmod ge nis Se saZ leb lo bas. ase Ti me To do lo gia iZ le va pa To lo gi is dros – avad m yo fo bis pi ro beb Si ze mox se ne bu li ste re o ti pu li kore la ci e bis da zi a ne bis da dar R vevis, gan kur ne bis dros ma Ti aR d genis, sik v di lis Sem Tx ve va Si – ma Ti aRud gen lo bis, Se uq ce va do bis pro ce seb ze swo ri war mod ge nis Se saZ leb lo bas. pa To lo gia xa siaT de ba en t ro pi is da de bi Ti maCve neb le biT, gan kur ne bis pro ce si – uar yo fi Ti maC ve neb le biT; es ar aris bi o lo gi u ri sis te mis, mi si Se ug ne be li da Seg ne bu li na wi lebis `moR va we o bis~ fi zi kurqi mi ur pro ce se bam de me qa ni ku ri day va na, ro gorc amas ne o vi ta lis te bi ukiJi ne ben ma te ri a lis tebs. fi zi ku ri da qi mi u ri pro ce se bi, gar da imi sa, rom mkvdar (a ra cocxal) sub s tanci a sac axa si a Tebs, bi o lo gi u ri pro ce se bia, si cocx lis, niv Tie re ba Ta cvli sa da fun q ci o bis, maT So ris, gam rav le bis fun q ci is sa fuZ ve lia. me o re sa sig na lo siste mis, Tumc, Cven T vis jer ga uxs ne li sa fuZ ve lia da ami tom maT ar Se iZ le ba me qa ni ku ri ewo dos. mTa va ria, rom uj re dis, or ga nos, or ga no Ta sis te me bis fun q ci e bi ar Ses rul de ba, si cocx le Se uZle be lia niv Ti e re ba Ta cvlis, e.i. fi zi kurqi mi u ri pro ce se bis gare Se da swo red am pro ce se bis mimdi na re o ba uj re deb Si, am pro ce sebiT or ga no Ta So ris ana to mi u ri, ner vu li, hu mo ru li ko re la ci e bis gan pi ro be ba un da iyos gar k ve viT war mod ge ni li; e. i. Sec no bi li unda iyos or ga niz mis ar se bo bis arsi da eqim ma am ar sis sa fuZ vel ze un da gan sazR v ros avad m yo fi orga niz mis mdgo ma re o ba sa er Tod da ker Zod, yo ve li kon k re tu li SemTx ve vis kon k re tul mo men t Si. amitom eqi mi, far ma cev ti, bi o lo gi da yve la dar gis spe ci a lis ti, ro melic avad m yo fis ga jan m r Te le ba ze zru navs – auci leb lad sa fuZ v lia nad un da ic nob des fi zi kis, qi miis, bi o fi zi kis da sxva mo mij na ve mec ni e re ba Ta mo na po vars, in forma ci is mi Re bis, asax vis, ga da ce mis da ma xa si a Te bel fi zi kurqi mi ur pro ce sebs, in for ma ci is xa ze bis (sis x li, lim fa, ner vu li boW ko, uj red So ri si niv Ti e re ba da sxv.) srul Sed ge ni lo bas, maT Si mim dina re fi zi kurqi mi ur pro ce sebs, in for ma ci is xa zis Sed ge ni lo bis Se saZ le bel cvli le bebs in for maci is Sey va nis Sem deg da sxva. mxolod ase Ti si ner gis tu li cod niT un da Se ud ges eqi mi or ga niz m Si mimdi na re nor ma lu ri da pa To lo gi uri pro ce se bis Se fa se bas, sam kurna lo ze moq me de ba Ta Zi e bas, gan sakuT re biT, in ten si u ri Te ra pi i sa da re a ni ma ci u li ma ni pu la ci e bis war mo e bi sas. ami tom aris, rom im sam kur na lo Ro nis Zi e beb Si, sa dac sa me di ci no per so nals si ner gistu li ga naT le ba aqvs, in ten si u ri
Te ra pi ac da re a ni ma ci u li ze moqme de be bic uf ro efeq tu ria, mi uxe da vad imi sa, rom jer ki dev bevri ram ar aris cno bi li ada mi a nis or ga niz mis Sed ge ni lo bis Se sa xeb. miT ume tes, da uS ve be lia ga mo u yeneb lo ba im cod ni sa, ro me lic uk ve mo po ve bu li aqvs bi o lo gi as da momij na ve mec ni e re bebs.
ze mox se ne bul pro ce seb ze swo ri war mod ge na aris auci lebe li or ga niz m Si mim di na re e.w. dac vi Ti re aq ci e bis – Se gu e bi Ti, kom pen sa ci u ri pro ce se bis, imu nite tis, fa go ci to zis, le i ko ci tebis aras pe ci fi u ri re zis ten to bis fe no me ne bis ar sis Sec no bis T vis da obi eq tu ri Se fa se bis T vis. gu lis mar cxe na par ku Wis hi per t ro fia aor ta Si ma Ra li wne vis ga da sa laxad ki ar vi Tar de ba, ara med ma Ra li me qa ni ku ri wne va aor tis ked leb Si ar se bu li ner vu li re cep to rebis T vis is ara a dek va tu ri in forma ciaa, rom lis tran s ne i ro nu li gav r ce le ba (in for ma ci is er Ti gan yo fi le bis ne i ro ne bi dan me o re gan yo fi le bis ne i ro ne bis T vis gada ce miT da a.S.) ref leq su rad viTar de ba – pre si naf si dan ner vu li me di a to re bis nor mis gan gan s x va vebu li riT mi Ta da ra o de no biT gadmos v liT kar di o mi o ci teb sa da maT mim di na re sis x lis ka pi la re bis arte ri u li mux lis eq s t ra ce lu lur mat riq s Si. am in for ma ci as moh y ve baQ kapilaris ar te ri u li mux lis gamom fe ni en do Te lu ri uj re de bis plaz mu riM membranis, en do Te lur uj re debs So ris ar se bu li siv rce e bis, ka pi la ris sa ku Ta ri memb ra nis SeR we va do bis gaZ li e re ba da pe ri ka pi la rul siv r ce Si, igi ve pe ri kar di o mi o ci tur siv r ce Si ener ge ti ku li da plas ti u ri nivTi e re be bis nor mas Tan Se da re biT me ti ra o de no biT gad mos v la da Se sa ba mi si fi zi kurqi mi u ri proce se bis jaW vi, rac ga na pi ro bebs kum S va di ci le bis me ti ra o de nobiT sin Tezs,E miofibrilebis me ti ra o de no biT war moq m nas, Se sa ba misad, uj re dis mo cu lo bis mo ma tebas – hi per t ro fi as da gaZ li e rebul Se kum S vas. ma Sa sa da me, kar dio mi o ci te bis, resp.D miokardiumis hi per t ro fia vi Tar de ba ara a deqva tu ri in for ma ci is aR q mis dros aR mo ce ne bu li ur Ti er T da mo kide bu li fi zi kurqi mi u ri pro cese bis Se de gad.E kardiomiocitebis hi per t ro fia, aR mo ce ne bu li araa deq va tu ri, e.i. pa To ge nu ri infor ma ci is mi Re bis ga mo, pa To logi u ri pro ce sia, rom lis pi ro beb Si si cocx le grZel de ba, mag ram, ra Tqma un da, or ga niz m Si sis x lis mimoq ce vis yve la moTxov nas ver akma yo fi lebs. uf ro me tic, kum S va di ci le bis sin Te zis in ten si fi ka cii sa da Se sa ba mis gen Ta kom p leq sis uC ve u lo rit miT `mu Sa o bis~ ga mo, mas Si vi Tar de ba wer ti lo va ni muta ci e bi, ris ga moc kum S va di cile bis sin Te zis fun q cia ir R ve va, mi si in ten si o ba qve iT de ba, rac dis me ta bo liz m sa daB distrofias niS navs. dro Ta gan mav lo ba Si dist ro fia Se uq ce va di xde ba, kar di omi o ci te bi aRar ikum Se ba da vi Tarde ba is, rac cno bi lia de kom pen saci is sa xe liT. kar di o mi o ci te bis, Se sa ba mi sad, gu lis hi per t ro fi is ar s ze ase Ti war mod ge na sul sxva gziT war mar Tavs gu lis cal ke u li gan yo fi le bis hi per t ro fi iT mimdi na re da a va de be bis mkur na lo bas, rac da i cavs guls hi per t ro fi is
gan, pa To lo gi u ri pro ce sis gan, ro mel sac gar da u va lad moh y ve ba dis me ta bo liz mi da ro me lic, jerac sa sar geb lo re aq ci ad mi aC niaT eqi meb sa da bi o lo gebs. ase Ti ve prin ci pe biT un da Se fas des yve la sxva e.w. Se gu e bi Ti da kom pen sa ci uri pro ce sis ar si.D
sa Wi rod mi maC nia Sev Cer de zemoT mox se ne bu li ga dak ve Ti li ner vis re ge ne ra ci is sa kiTx ze. am sa u ku nis 60ian wle bam de or ga no ebis iner va ci is kvle vis dros av tore bis in te ress Se ad gen da, da edgi naT Tu on to ge ne zis ro mel peri od Si iwye ba or ga nos an sxe u lis na wi lis iner va cia. sa kiTxis ase daye ne ba imas niS nav da, rom mkvle varTa war mod ge niT, jer or ga no (sxeu lis na wi li)N viTardeba da Sem deg, ga for me bul or ga niz m Si (sxe u lis na wil Si) xde ba ner vu li boW ko e bis Caz r da, e.i. or ga nos (sxe u lis na wilis) iner va cia iwye ba da mim di nare obs uk ve ga for me bul or ga no Si. Cven mog ve ca Se saZ leb lo ba, dagved gi na, rom em b ri o ge nez Si,G gviani gas t ru lis pe ri od Si, ro de sac Camo ya li be bu lia sa mi Ca na sa xo va ni fur ce li – eq to der ma, en to der ma da me zo der ma, war moq m ni lia nervu li lu la da qor da, e.i.Seq m ni lia e.w. Rer Zu li or ga no e bi. ner vu li lu lis uj re de bi – ne i ro ci te bi, mor Ce bi a ni uj re de bia da am morCe biT ukav Sir de ba sa mi ve Ca na sa xova ni fur c lis uj re debs: EmorCebis da bo lo e be bi mo Tav se bu lia da saxe le bu li fur c le bis uj re debTan. ma Sa sa da me, gvi a ni gas t ru lis sta di a Si ner vu li lu li sa da Cana sa xo va ni fur c le bis ur Ti er Tda mo ki de bu li da ur Ti er T de termi na ci e bu li Ca mo ya li be bis proces Si sa mi ve Ca na sa xo va ni fur ce li iner va ci e bu lia da or ga no e bis da sxe u lis na wi le bis na sa xe bi iq mne ba iner va ci e bu li Ca na sa xo va ni fur c le bi dan. ma Sa sa da me, or ga noe bis (sxe u lis na wi le bis) na sa xe bi iner va ci e bu lia. am iner va ci e bu li na sa xe bi dan war mo iq m ne ba or ga no ebis (sxe u lis na wi le bis) Ca na sa xe bi, rac imas niS navs, rom or ga no e bis (sxe u lis na wi le bis) Ca na sa xe bic iner va ci e bu lia da uk ve iner va cie bul na sa xeb sa da Ca na sa xeb Si aris dawye bu li or ga no e bis (sxe u lis na wi le bis) mor fo ge ne zi.N maSasadame, ner vulqso vi lo va ni ur Ti erTo be bi Ca mo ya li be bu lia uk ve em bri o ge nez Si da Sem deg or ga no e bis (sxe u lis na wi le bis) mor fo ge ne zi grZel de ba ner vulqso vi lo vani ur Ti er To be bis pi ro beb Si. Ee.i. ro de sac or ga no e bis (sxe u lis na wi le bis) mor fo ge ne zi dam Tavre bu lia, igu lis x me ba, rom isi ni iner va ci e bu lia da maT Si axa li ner vu li boW ko e bis Caz r da aRar xde ba. ner vis ga dak ve Tis Sem Tx veva Si ir R ve va em b ri o on to ge nez Si Ca mo ya li be bu li ner vulqso vilo va ni ur Ti er To ba ni, ga dak veTi li ner vis dis ta lu ri na wi li ve Rar axor ci e lebs or ga nos (sxe ulis na wi lis) ner vu li in for ma ciiT uz run vel yo fas da qso vi leb Si ir R ve va Cve u li fi zi kurqi mi u ri pro ce se bis ste re o to pi, e. i. qsovi leb Si vi Tar de ba dis me ta bo lizmi. Tu vir w mu nebT sa yo vel Ta od mi Re bul azrs imis Se sa xeb, rom ga dak ve Ti li ner vis proq si ma luri da dis ta lu ri na wi le bis er Tma neT Tan mi ke re bis Sem deg proq
dasasruli me-6 gv. -ze
6 samedicino gazeTigazeTiaprili
si ma lu ri na wi li dan or ga no Si xde ba re ge ne ra ci e bu li ner vu li boW ko e bis Caz r da, ma Sin un da virw mu noT axa li ner vul q so vi lo va ni ur Ti er To be bis Ca mo ya li be ba, rac mor fo ge ne zis dam Tav re bis Semdeg ar gan xor ci el de ba, rad gan ar gan me or de ba em b ri o ge ne zis ze moT aR we ri li pro ce si. me o re mxriv, cno bi lia, rom ner vu li boW ko rege ne ra ci is pro ces Si 24 sa aT Si erTi mi li met riT iz r de ba. Tu da zi ane bu li saj do mi ner vis ma ga liT ze war mo vid genT, Se ker vis Sem deg misi proq si ma lu ri na wi li dan qve da ki du ris kun Te bam de re ge ne ra cie bu li ner vu li boW ko e bis Caz rdam de da Ti To e ul mi o cit Tan miax lo e bam de das Wir de ba 2025 dReRa me. 2025 dRis gan mav lo ba Si dener va ci e bu li ki du ris qso vi leb Si dis me ta bo liz mi iRebs Se uq ce vad xa si aTs da da nek ro ze bul qso vileb Si ner vu li boW kos Caz r dis Se sa xeb msje lo ba zed me tia, magram faq tia, ara iS vi a Tad zo gi erTi mi o ci ti ner vis Se ker vis Ta na ve iwyebs Se kum S vas, xo lo rig Sem Txve veb Si ner vis mTli a no bis aR d geniT xde ba ki du ris, mi si qso vi le bis Se nar Cu ne ba nervkun To va ni si nafse biT da nervkun To va ni prop ri ore cep to re biT. mar Ta lia, kun Te bi at ro fi u lia mi o ci te bis di di nawi lis da Rup vis ga mo da ki du ris fun q cia dar R ve u lia, mag ram ki duri Se nar Cu ne bu lia. mox se ne bu li faq ti aix s ne ba Sem de giT: va le ris de ge ne ra ci is pro ce sis ul t rast ruq tu ris Ses wav liT ga mo ir k va, rom da sa xe le bu li da zi a ne bis sawyis sta di a Si ner vul boW ko Si proce si Seq ce va dia da ner vis proq sima lu ri da dis ta lu ri bo lo e bis er T ma neT Tan mi ke re bis dros Tu Ta na mo sa xe le den d ri te bi sa da aqso ne bis proq si ma lu ri da dis talu ri bo lo e bi er T ma neTs Se u er Tda (saj do mi ner vi Se re u li ner via, Se i cavs den d ri teb sac da aq so nebsac), ma Sin am boW ko eb Si ner vu li in for ma ci is ga da ce ma cen t ri dan pe ri fe ri is ken aR d ge ba da, Se sa bami sad, kun To van uj red Si aR d ge ba nor ma lu ri ner vulqso vi lo va ni ur Ti er To bis T vis da ma xa si a Te beli me ta bo liz mi. es Se iZ le ba ganxor ci el des ner vul boW ko Ta mxolod na wil Si (rad gan ner vis ga dakve Ti li bo lo e bis er T ma neT Tan mike re bi sas Ta na mo sa xe le boW ko e bis er T ma neT Tan Sex ved ris al ba To ba mi ni ma lu ri a). Se sa ba mi sad, kun Tova ni uj re de bis mxo lod na wil Si gag r Zel de ba cxo vel m yo fe lo ba. ami tom aris, rom yo vel T vis ner vis mTli a no bis aR d ge nis Sem deg SerCe ni li ki du ri (sxe u lis sxva na wile bi da or ga no e bi), ro gorc we si, at ro fi u lia. am g va rad, or ga nos re i ner va ci is, ro gorc dac vi Ti re aq ci is gan vi Ta re bis Se saZ leblo ba, ga mo ricxu lia. qso vil Ta na wil Si `re i ner va ci a~ vi Tar de ba bi os t ruq tu reb Si me ta bo liz mis TviT re gu la ci is gziT.
sa in te re soa sa kiTxi imu nu ri re aq ci e bis – an ti ge nis uv ne belm yo fi an tis xe u le bis war moq m nis Se sa xeb, rom le bic sa yo vel Tao dac viT – mi zan da sa xul re aq cie bad aris miC ne u li. pa To ge nu ri mik ro bis sa xiT war mod ge ni li anti ge ni Sed ge ni li bi o lo gi u ri siste maa da Ta vi si Sed ge ni lo biT da Se sa ba mi sad, mas Si mim di na re fi zikurqi mi u ri pro ce se biT – me ta boliz miT, gan s x va ve bu lia mak ro orga niz mis Sed ge ni lo bis gan da mas Si mim di na re fi zi kurqi mi u ri proce se bis gan. am sxva das x va Sed ge nilo bis mqo ne sis te me bis Sex ved ra ar R vevs mak ro or ga niz m Si mim di nare ste re o ti pul fi zi kurqi mi ur pro ce sebs, cvlis am pro ce se bis mi mar Tu le bas da, Se sa ba mi sad, sxva mak ro or ga niz mis T vis uC ve u lo niv Ti e re ba Ta sin Tezs api ro bebs. es, E mak ro or ga niz mis T vis uC ve u lo niv Ti e re ba, TviT aris an ti ge ni –
pa To ge nu ri in for ma cia, ro me lic, Ta vis mxriv, cvlis me ta bo lizms da isev or ga niz mis T vis uC ve u lo nivTi e re be bis sin Tezs iw vevs da a.S. am g va rad, mak ro or ga niz m Si pa Toge nu ri mik ro or ga niz mis mox ved ra ar ifar g le ba mxo lod ek zo ge nu ri pa To ge nu ri in for ma ci is Ses v liT, ara med mas, dawye bu li in for ma ciis xa ze bi dan (rom le bi Tac iwyebs mik ro or ga niz mi mak ro or ga niz mSi Ses v las), ge ne bam de (rom leb Sic ara a dek va tu ri ek zo ge nu ri da endo ge nu ri in for ma cia sxva das x va mu ta ci as iw vevs, rac or ga niz misT vis ucxo ci le bis war moq m na Si ga mo i xa te ba), moh y ve ba axal en doge nur pa To ge nur in for ma ci a Ta ka le i dos ko pi, ro me lic cir kuli rebs sis x l Si, lim fa Si, aR wevs or ga no e bis um rav le so bas an yvela or ga nos da yvel gan api ro bebs axa li pa To ge nu ri in for ma ci is war moq m nas. ase ya lib de ba man ki eri wre, rom lis gawy ve tac mxo lod eqims, sam kur nal wam lo niv Ti e rebas Se uZ lia. rac Se e xe ba an tis xeu le bis, or ga niz mis e.w. dam c ve li faq to re bis war moq m nas, es sxe ule bi erTer Tia mik ro or ga niz mebis mak ro or ga niz m Si mox ved ri sas war moq m nil en do ge nur in for maci a Ta gan. an tis xe u li iseTs ewode ba, ro me lic an ti ge nis uv ne belm yo fe li, anu ro gorc mi Re bu lia, `Sem boW ve li~ aR moC n de ba, mag ram gan kur ne bis T vis es ar aris sak mari si da auci leb lad xde ba sa Wi ro sam kur nal wam lo niv Ti e re be biT in feq ci is pro ces Si war moq m ni li yve la pa To ge nu ri in for ma ci is lik vi da cia. aR niS nu li imi to mac mtkic de ba, rom e.w. an tis xe u le bi an ti bi o ti ke biT Te ra pi is Se mo Rebam dec iq m ne bo da, mag ram Ti To eu li in feq ci u ri da a va de bis dros le ta lo bis maC ve ne be li Zli er ma Ra li iyo. amas Tan, isic un da aRi niS nos, rom xSi rad da a va de bis mim di na re o ba Si imu nu ri re aq ciis daT r gun va xde ba auci le be li, rad gan e.w. dam c ve li faq to re bi – an tis xe u le bi Tvi Ton xde bi an anti ge ni, rac imu nu ri pa To lo gi is – auto ag re si is sa xel wo de bi Taa cno bi li. aq ve un da aRi niS nos rom sa yo vel Ta od aRi a re bu li cne ba – imu nu ri mex si e re ba, sxva ara fe ria, Tu ara mu ta ci is Sem deg lim fo citis yve la mom dev no po pu la ci a Si er Ti da igi ve ci lis sin Te zi. arc fa go ci to zi Se iZ le ba Ca iT va los mi zan Se wo nil, or ga no e bis dam cvel re aq ci ad. isic ori bi o lo giu ri sis te mis – mik ro or ga niz mi sa da uj re dis ur Ti er T q me de bis fizi kurqi mi u ri pro ce se bis ga moxat vaa, rom lis dro sac mik rob ze uf ro xSi rad uj red Si vi Tar de ba Se uq ce va di pa To lo gia – nek ro zi.
cno bi lia sa yo vel Ta od miRe bu li az ri le i ko ci te bis baqte ri os ta ti ku ri Tvi se be bis da, Se sa ba mi sad, mak ro or ga niz m Si maT mi er dac vi Ti fun q ci e bis gan xorci e le bis Se sa xeb. Ees ma Sin, ro desac mik ro bis – an ti ge nis – pa Toge nu ri in for ma ci is pi ro beb Si ise ic v le ba le i ko ci teb Si mim di na re me ta bo liz mi da maT Si ise Ti nivTi e re be bis sin Te zi xde ba, rom ara mxo lod mik robs, ara med sxva dasx va his to ge ne zis mqo ne uj re debs, uj red Sua niv Ti e re bas azi a nebs, rac xde ba al te ra ci is, e.i. an Te bis dam Zi me bis mi ze zi da eqi mis drou li Ca re vis ga re Se, avad m yo fo ba prog ress ga nic dis da sxva.
erT sta ti a Si Se uZ le be lia yve la `da ka no ne bu li~ cne bi sa da az ris Se fa se ba, mag ram yve la maTga nis Se fa se bis prin ci pi er Tia – da fiq re baa sa Wi ro, me di ci nis momij na ve mec ni e re ba Ta mo na po va ris ga mo ye ne ba az rov ne bis T vis da am mec ni e re be bis si ner giz mi me di cinas Tan, rac eqims mis cems faq te bis ga da fa se bis Se saZ leb lo bas mec nie re bis gan vi Ta re bis kval dak val.
Ta mar de ka no si Ze,3 no em be ri,1997 we li.
sinergetika medicinaSi qarTuli farmacia da maisuraZeebidasawyisi me-5 gv. -ze
ga zafxu lis dad go mas Tan erTad Cven ma uni ver si tet ma ara erT sa in te re so Ro nis Zi e bas umas pinZ la. erTer Ti ga mor Ce u li iyo wig nis pre zen ta cia – „qar Tu li far ma cia da ma i su ra Ze e bi“, rome lic far ma ci is fa kul te tis da sa qar T ve los far ma cev t Ta aso ci a ci is or ga ni ze biT ga i marTa. Ro nis Zi e ba Se sa va li sity viT gax s na da sa zo ga do e bas qar Tu li far ma ci is gan vi Ta re bis mok le is to ri a sa da wig nis mniS v ne loba ze esa ub ra Tssuis far ma ci is fa kul te tis de ka ni, pro fe so ri da li be raS vi li: „far ma ci is, rogorc da mo u ki de be li, amas Tan – uZ ve le si da tra di ci u li, dargis gan vi Ta re ba Si di dia ro gorc cal ke u li ada mi a nis, ise – oja xebis dam sa xu re ba. maT ricxvs mie kuT v ne ba ma i su ra Ze Ta oja xi da sag va re u lo, rom lis Rvaw li da dam sa xu re bac am kuTxiT ga nu zome lia“, – aR niS na qal ba ton ma da li be raS vil ma.
sa zo ga do e bas mi mar Ta wig nis av tor ma, ba ton ma Ten giz ma i su raZem, ro mel mac aR niS na, rom wig ni ma i su ra Ze Ta af Ti a qis da ar se bidan 150 wlis Tavs mi uZR v na. man isa ub ra Rir se u li wi nap re bis, maT So ris, Ta vi si dro is pir ve li qar
T ve li umaR le si ga naT le bis mqo ne kva li fi ci u ri far ma cev tis, ioane ma i su ra Zis da mis STa mo ma val Ta saq mi a no ba ze, rom le bic ori sa uku nea Tav da u zo ga vad em sa xu re bian qar Tul far ma ci as.
far ma cev t Ta aso ci a ci is prezi den t ma, pro fe sor ma ali o Sa baku ri Zem yu radRe ba ga a max vi la ma isu ra Ze Ta Rvaw l ze 2 mniS v ne lo vani as peq tis gaT va lis wi ne biT – maT dam sa xu re ba ze ro gorc qar Tu li far ma ci is, ise qvey nis wi na Se: „mai su ra Ze eb ma far ma cia air Ci es Tavi an Ti ni Wis Tu una ris war mo sa Cenad da es una ri sru lad mo ax ma res sam Sob los... un da aRi niS nos ioane ma i su ra Zis dam sa xu re bis Se sa xeb ara mxo lod qa ru li far ma ci is, ara med far ma cev tu li saq mi a nobis gan vi Ta re bis da mniS v ne lova ni tra di ci e bis Ca mo ya li be bis Tval saz ri si Tac: mis sa xels ukavSir de ba sa af Ti a qo, sa me ur neo, sa me war meo kul tu re bis gan vi Tare ba; un da iT q vas, rom is gax l daT ev ro pu li Ri re bu le be bis mqo ne ada mi a ni da swo red am Ri re bu lebe bis dam k vid re bas em sa xu ra bolom de... wig ni, ro gorc sas wav lo, ise sa mec ni e ro Ri re bu le bis mqone mo nog ra fiaa. Sem Tx ve vi Ti araa, rom wig nis pre zen ta cia Tbi li sis
sa xel m wi fo sa me di ci no uni versi tet Si Sed ga, rom lis slo ga nia – „tra di ci e biT mo mav lis ken“, rac uke Te si mo mav lis ken svlas swored ise Ti Rir se u li wi nap re bis mem k vid re o ba ze day r d no biT gulis x mobs, ro go ri caa ma i su ra ZeTa gva ri da ma Ti Rvaw li me di ci nis da far ma ci is wi na Se“, – aR niS na baton ma ali o Sa ba ku ri Zem.
me di ci nis is to ri is de parta men tis xel m ZR va nel ma, pro fesor ma ra maz Sen ge li am isa ub ra me di ci ni sa da far ma ci is mniS vne lo ba ze Cve ni qvey nis T vis kultu ro lo gi u ri Tval saz ri si Tac; amas Tan, Se e xo sxva das x va gva ris dam sa xu re bas me di ci ni sa da farma ci is wi na Se, ra sac di di xnis isto ria aqvs da So re u li war su lidan iRebs sa Ta ves. „wig ni, ro mel ze sa sa ub ro dac Se vik ri beT, sa u keTe so ma ga li Ti da da das tu re baa imis, Tu ro gor un da iq m ne bo des msgav si wig ne bi – di di Sro miT da gan sa kuT re bu li pa su xis m geb lobiT. mas Si mkiTx ve li sa in te re so faq tebs da uni ka lur do ku mentebs aR mo a Cens, rac mas uTu od da a in te re sebs“, – aR niS na batonma ra maz Sen ge li am.
pa To lo gi u ri ana to mi is depar ta men tis pro fe sor ma, besik koW la ma zaS vil ma, isa ub ra ro gorc ma i su ra Ze Ta Rvaw l ze, ise ba to ni Ten giz ma i su ra Zis pirov nul Rir se beb ze, rac, mi si ve TqmiT, kar gad das tur de ba wigni Tac, sa dac yve la sity va awo nili da do ku men tu rad gan m t ki cebu lia. me gob ris, Ta nak la se lis ada mi a nur Rir se beb ze ga a max vi la yu radRe ba ar qi teq tor ma, pro fesor ma Te mur jor ja Ze mac.
Ro nis Zi e bis da sas ruls avtor ma ara er Ti msur ve li da a saCuq ra wig niT; ram de ni me eg zem p lari Tssuis bib li o Te kas ga da e ca sa Cuq rad.
nato bolqvaZe
sasaxelo Taoba
Tbi li sis sa xel m wi fo sa medi ci no uni ver si te ti yo vel Tvis ga mo ir Ce o da mra val fe ro va ni kul tu ru li cxov re biT. ga su li sa u ku nis sa mo ci an wleb Si cno bili da war ma te bu li iyo sa me dici no in s ti tu tis (u ni ver si te ti) jazor kes t ri (xel m ZR va ne li So Ta ara yiS vi li) – im dro is T vis erTer Ti Ta na med ro ve mu si ka luri ko leq ti vi, ro me lic pro fe sio nal or kes t rebs tols ar udebda. ga mor Ce ul ni iy v nen spor tu li miR we ve biT fex bur Tel Ta, ka laTbur Tel Ta, mo Wad ra ke Ta gun de bi.
sa me di ci no in s ti tu tis (u ni versi te ti) ka laT bur Tel Ta gun dis msgav si nak re bi ev ro pis qvey ne bis arcerT umaR les sas wav lebels im pe ri od Si ar hyo lia. mas Si Tama Sob d nen Tbi li sis `di na mos~ ka laT bur Tis gun dis ram de ni me mo Ta ma Sec, rom le bic war ma te biT as pa re zob d nen umaR le si sas wavleb lis tur ni reb Si da mra valjer ga mar j ve ba mo i po ves.
maT gan dRes co ta ni Se mog v rC nen, isi ni, sa xe lo va ni ada mi a ne bi, pro fe so re bi, kva li fi ci u ri eqime bi ari an da, mi u xe da vad asa ki sa, aq ti u rad mo na wi le o ben sa me dici no uni ver si te tis cxov re ba Si: pro fe so ri gu ram be qaia, sa me dici no in s ti tu tis (u ni ver si te ti) fex bur Tis gun dis wev ri, ro melmac, gar da mec ni e ru li miR we ve bisa, spor tul cxov re ba Sic war mate bebs mi aR wia; pro fe so ri gi or gi ka ko iS vi li, cno bi li qi rur gi da pe da go gi, sa me di ci no in s ti tu tis spor t sa zo ga do e ba – me di kis~ moWad ra ke Ta gun dis war ma te bu li mo Wad ra ke, spor tis os ta to bis kan di da ti Wad rak Si, pro fe so ri va Ja gvan ce la Ze, Te ra pev ti – in
s ti tu tis ka laT bur Tis gun d ma gan sa kuT re bu li sa xe li mo ix ve Wa mas Sem deg, rac Tbi li sis `di namos~ os tatka laT bur Tel Ta gundis ram de ni me mo Ta ma Se sa me di cino in s ti tut Si Ca i ricxa, ro mel Ta So ris ba to ni va Jac gax l daT erTerTi uZlieresi moTamaSe; me dici nis doq to ri Ten giz meZ ma ri aSvi li `di na mos~ ka laT bur TelTa gun d Si swraf da ma Ral teq ni kur Tav dam s x me lad iT v le bo da, ro melic xto meb Si ula ma zes bur Tebs aTav seb da mo wi na aR m de gis ka laTa Si, Sem d gom Si sa me di ci no in sti tu tis ka laT bur Tel Ta gun d Si Ca i ricxa da ara er Txel da ic va misi spor tu li Rir se ba; aleq san d re (Su ri ka) ki la Ze, Tbi li sis `di namos~ ka laT bur Tis gun dis erTer Ti ga mor Ce u li mo Ta ma Se, me diko si, ro me lic sa Ta ma So mo ed nis ne bis mi er wer ti li dan ka laT Si burTs TiT q mis uSec do mod aTavseb da, ra sac ga mar j ve ba moh qon da
gun dis T vis; ba to ni bu Wa gu gu ciZe, Se sa niS na vi qi rur gi, sa me di cino in s ti tu tis ka laT bur Tel Ta gun d Si ma Ra li xto me biT ga mo irCe o da da war ma te biT ar T mev da Tavs cen t ra lu ri Tav dam s x me lis fun q ci as; pro fe so ri ro ma noz sva niS vi li, spor tu li me di ci nisa da ki ne zo Te ra pi is mec ni e ru li fu Zem de be li sa qar T ve lo Si, rome lic sis te ma ti u rad Ta ma Sob da, ro gorc sa me di ci no in s ti tu tis, ise spor t sa zo ga do e ba `me di kis~ ka laT bur Tis gun deb Si.
Aaqve gu lis t ki vi liT da pa tivis ce miT mo vi go nebT gun dis Sesa niS nav mo Ta ma Se ebs: Hhenrix (gizo) do li Zes, av Tan dil kve ze reliko pa Zes, jim Ser nat ri aS vils, oTar Tev do ra Zes, kar lo man j gala Zes, guram gigineiSvils, giga quTaTelaZes, leo qebaZes da sxvebs, rom leb mac di di wvli li Se ita nes gun dis war ma te beb Si. gunds ma Ral k va li fi ci u ri mwvrTne li da Se sa niS na vi ada mi a ni ba to ni boris sar qi so vi hyav da.
sa si xa ru loa, rom dRe sac reqto ris mrCe vel Ta sab Wos wev re bi Rvaw l mo sil ni da War mag ni, isev sa me di ci no uni ver si te tis sa keTil dRe od iR v wi an.
manana fxalaZe
Rvawli
guram beqaia, Tengiz meZmariaSvili,vaJa gvancelaZe, buWa guguciZe,romanoz svaniSvili da giorgi kakoiSvili
7aprilisamedicino gazeTigazeTi
gamosaTxovaribondo
janeliZe
profesor bondo janeliZis xsovnas
avTandil kvezereli-kopaZeTbi li sis sa xel m wi fo sa me
di ci no uni ver si te tis aka de miu ri per so na li, ad mi nis t ra cia da stu den te bi gu lis t ki vi liT iuwye bi an, rom gar da ic va la saqar T ve los pe di at ri is pat riar qi, Rvaw l mo si li mec ni e ri da pe da go gi, sa me di ci noso ci a luri aka de mi is vi cepre zi den ti, sa qar T ve los sa me di ci nobi olo gi u ri aka de mi is wev ri, sa qarT ve los pedi at r Ta aso ci a ci is pre zi den ti da gam ge o bis wev ri, sa qar T ve los pe ri na to log Ta aso ci a ci is gam ge o bis wev ri, saqar T ve los ne o neato log Ta asoci a ci is gam ge o bis wev ri, on kohe ma to log Ta aso ci a ci is wev ri, sa qar T ve los Rir se bis or de nis (1997) da brwyin va le bis sap re ziden to or de nis (2015) mflo be li, Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no uni ver si te tis req to ris mrCevel Ta sab Wos wev ri, me di ci nis mec ni e re ba Ta doq to ri, pro feso ri av Tan dil kve ze re liko paZe.
ba ton ma av Tan dil kve ze re liko pa Zem oTx moc da aT wels ga da abi ja... es so li du ri asa kia da miT uf ro aR sa niS na vi, rom am dReg rZe li si cocx lis da TiT q mis Svidi aTe u li wlis xan g r Z li vo bis sa e qi mo saq mi a no bis bo lom de bato ni av Tan di li iyo ke Til sin disi er Sro ma sa da Zi e ba Si, sa qar Tve los mo mav lis jan m r Te lo bis sam sa xur Si da es yo ve li ve gam s Wva lu li iyo ga mor Ce u li pro fesi o na liz miT da hu ma niz miT.
ba to ni av Tan di li da i ba da Tbi lis Si, 1925 wlis 1 ap rils. 1949 wels Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no in s ti tu tis (am Ja mad – Tbi li sis sa xel m wi fo sa me dici no uni ver si te ti) sam kur na lo fa kul te tis dam Tav re bis Sem dgom swav la ga ag r Ze la mos ko vis pe di at ri is in s ti tu tis kli nikur or di na tu ra Si. 1950 wli dan igi da mo u ki de bel sa me di ci no saq mi a no bas Se ud ga: ga su li sa uku nis or moc da a Ti an wleb Si iyo so xu mis sa ni ta ri ulepi de mi olo gi u ri sad gu ris sa ni ta ri u
li eqi mi, so xu mis Cvil bav S v Ta sax lis eqi mior di na to ri, 195760 ww. ki, sru li ad axal gaz r da – uk ve afxa ze Tis jan dac vis sami nis t ros mTa va ri pe di at ri da so xu mis bav S v Ta sa a vad m yo fos gan yo fi le bis gam ge. 1960 wlidan av Tan dil kve ze re liko pa Ze Tbi lis Si moR va we obs: gaxldaT sa qar T ve los jan dac vis sa mi nist ros pe di at ri is samecnierokvleviTi in s ti tu tis uf ro si mec ni erTa nam S ro me li (196061), swav lu li mdi va ni da di req toris mo ad gi le sa mec ni e ro dar gSi (196266); 1966 wli dan ba ton ma av Tan dil ma Ca mo a ya li ba bav S v Ta he ma to lo gi is gan yo fi le ba, Caud ga mas sa Ta ve Si da am ur Tu les dargs em sa xu ra si cocx lis bolom de.
ba ton ma av Tan dil ma sa kandi da to di ser ta cia 1962 wels da ic va (`yi va nax ve las kli ni kis he ma to lo gi u ri maC ve neb le bi”), sa doq to ro ki – 1979 wels (`janm r Tel bav S v Ta da mo zar d Ta peri fe ri u li sis x lis asa kob ri vi Ta vi se bu re ba ni sa qar T ve los res pub li ka Si”). am pe ri od Si uk ve dam k vid re bu li iyo mi si pro fesi u li da aka de mi u ri sity vis upiro bo av to ri te ti, Ca mo ya li be buli iyo na yo fi e ri sa er Ta So ri so sa mec ni e ro kon taq te bi. me tad pa tiv sa ce mia ba to ni av Tan di lis, ro gorc mkvle v ris da ubad lo ora to ris moR va we o ba. dax ve wi
li aka de mi u ri ma ne riT ga mor Ceu li mi si yo ve li ga mos v la profe si ul da ara mar to pro fe si ul audi to ri a Si mZlavr STa beW dile bas ax den da msme nel ze. mi si xel m ZR va ne lo biT da kon sul taci iT da cu lia aTe u lo biT sa kandi da to da sa doq to ro di ser tacia. mniS v ne lo va ni iyo av Tan dil kve ze re liko pa Zis moR va we o ba Tbi li sis sa xel m wi fo sa me dicino uni ver si te tis sa di ser ta cio sab Wo Si. mas, ko le geb Tan Tu oponen teb Tan ko req tul da prin cipul mo ka ma Tes, yo vel T vis hqonda gan s x va ve bu li az ris mos me ni sa da obi eq tu ri gan s jis una ri.
ba to ni av Tan di lis mi er Ca moya li be bul bav S v Ta he ma to lo giis gan yo fi le ba Si, ro me lic pirve li iyo sa qar T ve lo Si, ik v levd nen sxva das x va ge ne zis ane mi ebs, Trom bo ci to pe ni ebs, ver l ho fis da a va de bas, Tan da yo lil da Se Zenil siy viT le ebs bav S v Ta asak Si; 197080ian wleb Si mkvle v re bis mi er, ba to ni av Tan di lis xel m ZRva ne lo biT, dad ge ni lia sis x lis Se mad gen lo bis asa kob ri vi nor ma bav S veb Si, ase ve, sa fuZ ve li Ca eya ra sis x lis Ca nac v le biT Te rapi as, xan g r Z li vad ga mo ye ne bu li eriT ro ci tu li ma sis ga mo ye ne bas da sxva.
es aras ru li Ca mo naT va lia im sa mec ni e ro da praq ti ku li jandac vi saT vis aq tu a lu ri Te me bisa, ra sac ko le geb Tan da mos wavle eb Tan er Tad ik v lev da ba to ni av Tan di li. mi si na az re vi gad moce mu lia ora sam de sa mec ni e ro pub li ka ci a sa da oTx mo nog ra fia Si. av Tan dil kve ze re liko pa Zis sa mec ni e ro sity va ki dev did xans iq ne ba qres to ma Ti u li pe di at riis, gan sa kuT re biT – bav S v Ta he mato lo gi is sfe ro Si.
ba to ni av Tan di li WeS ma ri tad rom di di oja xis bur ji, Rir se uli STa mo mav lo bis ma ma da ba bua iyo. dar w mu ne bu li varT, mi si saq me gag r Zel de ba Cve ni qvey nis xva lin de li dRis sa si ke Tod.
Tbi li sis sa xel m wi fosa me di ci no uni ver si te ti
oTar ze na iS vi li, ka ci, ro melic da ak l da qa laqs, Rvaw l mo sili mec ni e ri da bu ne biT mkur na li. ba to ni oTa ri gax l daT sa qar T velos pro fi laq ti ku ri me di ci nis mec ni e re ba Ta aka de mi is aka de miko si, za za fa nas ker telci ciS vilis sa xe lo bis pre mi is la u re ati, ,,Rir se bis or de nis“ ka va le ri, wle bis man Zil ze hel min To log Ta sa mec ni e ro sa zo ga do e bis sa qarT ve los fi li a lis Tav m j do ma ris mo ad gi le, Tbi li sis sa xel m wi fo sa me di ci no in s ti tu tis me di cinis doq to ri aka de mi u ri xa risxis mim ni We be li sab Wos eq s per ti, sa qar T ve los jan m r Te lo bis dacvis sa mi nis t ros me oTxe mTa va ri sam mar T ve los sa a vad m yo fopolik li ni kis kon sul tan ti; 1961 wli dan xel m ZR va ne lob da s.virsa la Zis sa xe lo bis sa me di ci no para zi to lo gi i sa da tro pi ku li medi ci nis sa mec ni e rokvle vi Ti in sti tu tis kli ni kur gan yo fi le bas.
mxco va ni mec ni e ri, rom lis samec ni e rope da go gi u ri moR va weo ba 65 wels iT v li da, 200ze me ti mniS v ne lo va ni sa mec ni e ro naS romi sa da ram de ni me mo nog ra fi is avto ri gax l daT. ma Ti um rav le so ba pa ra zi tul da tro pi kul da a vade ba Ta mkur na lo bis sa kiTxebs ukav Sir de ba. mi si naS ro me bi gamoq vey ne bu lia sa qar T ve lo sa da ucxo ur ga mo ce meb Si. sa qar T velo Si man pir ve lad aR we ra zo gier Ti iS vi a Ti hel min To zi – nawla vis Sis to zo ma to zi, lo a o zi, pa ra go ni mo zi da mo no zi o zi.
aR sa niS na via ba to ni oTa ris na yo fi e ri saq mi a no ba ma la riis, le iS ma ni o zis, eqi no ko ko zis, fas ci o lo zis di ag nos ti kis da kon ser va ti u li mkur na lo bis sakiTxeb ze.
ba to ni oTa ri iyo Rvaw l mo sili pe da go gi. pe da go gi u ri moR vawe o ba da iwyo jer cxin va lis same di ci no sas wav le bel Si, Sem deg eqim Ta da xe lov ne bis Tbi li sis sa xel m wi fo in s ti tut Si kiTxulob da leq ci ebs sa me di ci no para zi to lo gi a Si.
igi aqtiurad TanamSromlobda Tbilisis saxelmwifo samedicino universitetTan. iyo Tssuis medicinis doqtoris akademiuri xarisxis mimniWebeli sabWos eqsperti. mi si xel m ZR va ne lo biT, da cu lia 10ze me ti sa kan di da to di ser ta cia. di dia mi si Rvaw li re zi den t Ta mom za de bis saq me Si. 2002 wels air Ci es me di kos rezi den t Ta sa qar T ve los aso ci aci is sa pa tio wev rad. 2003 wels, ba ton ma oTar ma, cno bil mec ni
e reb Tan er Tad, da a fuZ na sa qarT ve los in feq ci o nis t Ta, epidemi o log Ta da mik ro bi o log Ta aso ci a cia. 2006 wli dan ki igi am aso ci a ci is sa pa tio wev rad airCi es. wle bis gan mav lo ba Si sa medi ci no sfe ro Si na yo fi e ri moRva we o bis T vis mi Re bu li hqon da mTav ro bis jil do e bi, uw min de sis da une ta re sis, sru li ad sa qarT ve los ka To li kospat ri ar qis mcxe TaTbi li sis mTa va re pis kopo sis, biW vin Ti sa da cxumafxaze Tis mit ro po li tis, ilia me oris, mad lo bis si ge li.
ba to ni oTa ri da ak l da qarT vel sa me di ci no sa zo ga do e bas, pa ra zi to log Ta da in feq ci o nist Ta did ma ar mi am da kar ga ko rife Ta So ris erTer Ti, das rul da mxco van mec ni er Ta epo qa!
ba to ni oTa ris pi rov ne bas ub ra lo e ba, ma Ra li zne o ba, uzado me gob ro ba, ga Wir ve bu lis Tanad go ma, udi de si pro fe si o naliz mi, dax ve wi li iumo ri, kla siku ri mu si kis udi de si siy va ru li am S ve neb da.
pa tivs mi va gebT ba to ni oTaris na Tel xsov nas. mi si aR z rdi le bi Rir se u lad ag r Ze le ben pro fe si ul moR va we o bas.
sa me di ci no pa ra zi to lo gi i sa
da tro pi ku li me di ci niskvle vi Ti in s ti tu tis
Ta nam S rom le bi;saqarTvelos parazitologTa
asociacia;Tssu-is samedicino biologiis
da parazitologiisdepartamenti
oTar zenaiSvilis gaxseneba
Tbilisis saxelmwifo samedicino universitetis samedicino biologiisa da parazitologiis departamenti Rrma mwuxarebiT da didi sinanuliT daemSvidoba Rvawlmosil TanamSromels, baton bondo janeliZes.
batoni bondo janeliZe daibada 1933 wels, TbilisSi. 1952 wels Cairicxa Tbilisis saxelmwifo universitetis biologiis fakultetze. 1957 wels warmatebiT daamTavra universiteti, 1963 wels Cairicxa saqarTvelos mecnierebaTa akademiis aspiranturaSi, 1967 wels mieniWa biologiur mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi. batoni bondo erTerTi gamorCeuli entomologi gaxldaT, romlis kvlevebic safuZvlad daedo samedicino parazitologiis araqnoentomologiur mimarTulebas.
1970 wlidan 2006 wlamde batoni bondo muSaobda samedicino universitetis biologiisa da zogadi genetikis kaTedraze. am wlebis ganmavlobaSi igi xelmZRvanelobda kaTedris saswavlo process; aqtiurad gax
ldaT CarTuli universitetis sazogadoebriv saqmianobaSi.
2009 wlidan batonma bondom pedagogiuri moRvaweoba gaagrZela samedicino biologiisa da parazitologiis departamentSi. igi studentebs didi enTuziazmiT uziarebda Tavis Rrma codnas samedicino parazitologiaSi.
batoni bondo gaxldaT Rvawlmosili mecnieri da pedagogi, inteleqtis da didi Sinagani kulturis mqone ubadlo TvisebebiT dajildovebuli Seudarebeli megobari. albaT ar arsebobs samedicino universitetSi adamiani, romelmac didi tkivili ar ganicada misi gardacvalebis gamo.
baton bondos Zlieri da mWidro kavSiri hqonda aSSSi mcxovrebi sakuTari qaliSvilebis ojaxebTan, magram erTi wuTiTac ar dauSvia saqarTvelos gareSe cxovreba. maSinac ki, roca mas xanmokle droiT uwevda iq yofna, mudam samSoblosadmi nostalgias ganicdida.
Tbilisis saxelmwifo samedicino universitetma, Tbilisma da sruliad saqarTvelom dakarga kidev erTi Rirseuli pirovneba – profesionali, sworad moazrovne, wesieri da, ubralod, sikeTiT aRsavse adamiani...
msubuqi iyos misTvis qarTuli miwa, ufalma daumkvidros sasufeveli!
Tssu-is samedicinobiologiis da parazitologi-
is departamenti
Zne lia ax lo bel da Zvir fas ada mi an ze war sul dro Si isa-ub ro, miT ume tes ma Sin, ro ca es am ba vi yve las T vis mo u lod ne-lad xde ba da me xi viT gvaty de ba Tavs...
...wa vi da ada mi a ni, ro me lic jer ki dev aq ti ur da da u Ra lav sa zo ga do eb riv cxov re bas ewe o da da sak ma od mxned da axal-gaz r du la dac ga mo i yu re bo da...…
ba ton ma bon do ja ne li Zem sa mec ni e ro moR va we o ba sa-qar T ve los mec ni e re ba Ta aka de mi is bi o lo gi is sa mec ni e ro-kvle viT in s ti tut Si da iwyo, sa dac mo am za da da da ic va di-ser ta cia en to mo lo gi a Si. mi si uni ka lu ri ko leq ci e bi Cve ni uni ver si te tis sas wav lo mu ze um Si ina xe ba. ara gvgo nia, dRes vin mem am g va ri ru du ne biT da siy va ru liT Ca a ta ros msgav si mu Sa o ba da kvle va.
sa o ca ri pun q tu a lo biT da er T gu le biT ga mo ir Ce o da – sa-me di ci no uni ver si tet Si saq mi a no bis or moc da aT wel ze me ti xnis gan mav lo ba Si aras d ros ga uc de nia da da ug vi a nia, pi ri-qiT, yo vel T vis pir ve li Se a Reb da xol me ka Ted ris kars. di di xnis man Zil ze ga na geb da ka Ted ris sas wav lo-me To dur na wils. ar na xu lad mo wes ri ge bul da or ga ni ze bul pi rov ne bas, yve-la na i ri do ku men ta cia, ase ve, zed mi wev niT mo wes ri ge bu li hqon da.
...yve las moy va ru li da pa ti vis m ce me li ada mi a ni gax l daT, ke Til So bi li da uwe si e re si ka ci – uy var da Ta nam S rom le bi, ro mel Ta nac Tbi li, ko le gi a lu ri da mo ki de bu le ba akav Si-reb da, stu den tebs ki ma ma sa viT epy ro bo da. Za li an bev ri ver SeZ lebs imas, ra sac is Sin da ga reT ake Teb da...…
...Za li an ga mik vir da, rva mar ti rom ar mo mi lo ca, Tur me, sik v dils eb r Zo da...
araC ve u leb ri vi me o ja xe, me uR le, ma ma da ba bua iyo, ami-tom yve la maT gans Za li an ga u Wir de ba mis ga re Se.
wa vi da Cven gan mu dam Tbi lad mo sa go na ri, Cven T vis Zvir-fa si ada mi a ni. Za li an Zne lia Se gu e ba im az r Tan, rom is Cven Tan aRar iq ne ba; xSi rad mo vi go nebT da ga vix se nebT mas da yo vel T-vis gu li dag v wy de ba.
ma na na Wi paS vi li,Tssu-is mo le ku lu ri da sa me di ci noge ne ti kis de par ta men tis pro fe so ri
xsovna
8 samedicino gazeTigazeTiaprili
fran sis ko xo se de goia lu si en te si – di di es pane li mxat va ri, gra fi ko si, gra vi o ri, no va to ri mxatva ri, ro mel mac di di gav le na mo ax di na ara mar to es pa nur fer we ra ze... bav S vo ba ara gon Si, qa laq sa ragos Si, ga a ta ra. cno bi lia, rom ar c Tu srul yo fi li ga naT le ba mi i Ro. gad mo ce mis mi xed viT axal gaz r da mxat va ri ro man ti ku li Tav ga da sav le bis moy va ru li iyo. er Txel Cxub Si sa sik v di lod daW ra mo wi na aR mde ge. sas je li dan Ta vis ari de bis miz niT iZu le bu li gax da, mad rid Si wa su li yo. swo red am dro i dan iwye ba Se moq me dis Ca mo ya li be ba. mad rid Si igi Sex v da fransis ko ba i e us, sa sax lis ka ris da me fe kar los IIIis pirad mxat vars.
mog vi a ne biT goia brun de ba mSob li ur qa laq Si, sa dac Ta vi su fa li mxat v ris sta tu siT mu Sa obs. saoc rad swra fi teq ni kis wya lo biT Sek ve Tebs er Time o ris mi yo le biT as ru leb da. gan s x va ve bu li sa muSao sti li mkveT rad ga mo ar Cev da go i as sxva mxat vre bis gan.
ma le (1773 w.) goia da qor win da fran sis ko ba i e us da ze, xo se fa ze. 1977 wels an ton ra fa el men gess, sasax lis ka ris mxat vars, Se um C ne ve li ar dar Ce nia go ias Se saZ leb lo be bi da is da i niS na mxat var Ta jgu fis xel m ZR va ne lad, rom le bic amu Sa veb d nen es ki zebs same fo ma nu faq tu ris Spa le ris T vis. mo nar qi am, bo los da bo los, aRi a ra go i as si di a de da 1778 wels, karl IIIis ke Til gan wyo biT da mxar da We riT, mi i Ro sa saxlis ka ris mxat v ris sta tu si, ro me lic va kan tu ri iyo men ge sis gar dac va le bis Sem deg. am dros Se sam C ne vi gax da go i as xa si a Tis er Ti ga mok ve Ti li Stri xi – qedmaR lo ba, rac kar gad Cans mis im d ro in del av to port ret Sic. mi si Svi li, ha vi e ri, am Tval saz ri siT mi aniS neb da go i as qud ze, ro mel zec da mag re bu lia sanTe li, ri Tac mxat vars imis xaz gas ma sur da, rom is ar wyvet da mu Sa o bas Ra mi Tac.
1792 wlis de kem b ri dan goia ra mo de ni me xniT cxov rob da ka dis Si, me go bar se bas ti an mar ti nes Tan, sa dac mo u lod ne lad gax da avad – awu xeb da Zli e ri Ta vis tki vi le bi, xma u ri yu reb Si, ori en ta ci is unaris da kar g va, mxed ve lo bis mkveT ri ga u a re se ba; ama ve
dros, pa ra li ze bu li hqon da mar j ve na xe li; sa xe ze iyo ci ebcxe le biT ga mow ve u li krun Cx ve bi, kun Te bis cax ca xi, kan ka li, xSi ri Wva li da ko ma to zu ri mdgo mare o ba... co ta mog vi a ne biT mxed ve lo ba ga um jo bes da, uf ro da uf ro iS vi a Tad awu xeb da Tav b rux ve va, moZra o bis una ric Tan da Tan aR d ga, Tum ca mar j ve na xe li did xans iyo pa ra li ze bu li, rac Se e xe ba sme nas, igi sicocx lis bo lom de yru iyo.
jan m r Te lo bis ga u a re se bam kva li da atyo mis Semoq me de bas. mxat v ris pa lit ra ze, TeT r Tan er Tad, do mi nan ti fe re bi gax da ya vis fe ri, ru xi, Sa vi da, amas Ta na ve, zog jer TiT qos „kaSkaSebdnen“ mkveT ri fe rebi; spe ci a lis te bi aR niS na ven, rom fun jis mosmi sas goia iye neb da gan x va ve bul teq ni kas – xa ze bi iyo mok le da ner vi u li.
mxat va ri da in te res da gra vi u ris teq ni kiT da ofor tiT – Seq m na 80 ofor tis gan Sed ge ni li se ria „Caprichos“, ro mel mac mwva ve so ci a lu ri sa ti riT miiq cia yu radRe ba (mog vi a ne biT qmnis ofor te bis se rias – „omis sa Si ne le ba ni“).
sa mo qa la qo omis dros goia, ise ve, ro gorc ara erTi mi si me go ba ri da Ta na mo az re, Ta vi suf le bis ide is mqa da geb lad ga mo dis. man da mis ma ojax ma ga da i ta na sa Si ne li ga Wir ve bis 1811 we li. ma le gar da ec va la meuR le da 66 wlis goia sru li ad mar to dar Ca.
mxatvarma si cocx lis uka nas k ne li wle bi ga a ta ra pa riz Si, sa dac Se da re biT nak leb dros uT mob da Semoq me de bas. 1825 wels goia mZi med da a vad da. am je rad eqim ma da ud gi na Sar dis buS tis pa ra li ze bis di ag no zi.
bo lo wleb Si go i am mi aR wia teq ni kas, ro me lic Se moq me de bi Ti Ta vi suf le bis sa u ke Te so ma ga li Tad Se iZ le ba Ca iT va los. xa tav da Txe va di sa Re ba ve biT, ro mel sac ti lo ad vi lad iwov da, xatvisas iye neb da
f r a n s i s k o g o i a
ma u dis tilos da Ti Tebs. erTer Ti bo lo na mu Se va ri iyo Svi liS vi lis por t re ti.
sik v di lam de ram de ni me dRiT ad re go i as jan m rTe lo bis mdgo ma re o ba mkveT rad dam Zim da, rac marj ve na mxris pa ra li ze biT da mety ve le bis una ris dakar g viT ga mo i xa ta. 1828 wels igi gar da ic va la.
gav r ce le bu li mo saz re biT mxat va ri tyvi iT mowam v lis msxver p li gax da. pir ve lad 1972 wels, v. nider lan d ma, niuior kis uni ver si te tis fsi qi at r ma, sca da go i as da a va de bis simp to me bi mZi me me ta liT mo wam v las Tan da e kav Si re bi na. im dro is T vis mxat v ris mi er sa Re ba vis dam za de ba Cve u leb ri vi faqti iyo. Seis wav les ra go i as fe re bis pa lit ra, spe ci a lis teb ma sa in te re so das k v na ga a ke Tes: mxat va ri upi ra te so bas ani Web da TeTr fers, ro me lic, faq tob ri vad, warmo ad gen da tyvi is be li las. swored am nivTierebas iye neb da, ro ca xa tav da TeT ri, ru xi an per la mu tis Se fe ri lo biT. am gziT is axer xeb da mo ma ja do e be li TviT m yo fa do bis miR we vas, ri Tac ga mor Ce u li iyo misi Se moq me de ba.
roca didi mxatvris avadmyofobis SemoqmedebiT saqmianobasTan kavSirze vsaubrobT, gasaTvaliswinebelia xatvis mi se uli teq ni ka : Txe va di sa Reba ve biT xat vi sas swra fi mo nas mi aZ li e reb da tyvi is or ga niz m Si mox ved ris Se saZ leb lo bas – sa Re ba vis Txel, wvril wve Tebs TiT qos aero zo lis moq me debis efeq ti hqon da, miT uf ro, rom mxat va ri mu Sa ob da ara fun jiT, ara med ma u dis naW riT an Rrub liT, ris ga moc xe li, faq tob ri vad, da uc ve li iyo da pir dapi ri kon taq ti hqon da Sxa mi an niv Ti e re bas Tan. tyvias, bu neb ri via, qro ni kul in toq si ka ci am de mih yav da, rad gan qso vi le bi iJ Rin Te bo da sa wam la viT, ro melic gan sa kuT re biT Si na gan or ga no eb sa da Zvleb Si ile qe bo da. sa er To sim p to me bi: tyvi iT mo wam v liT ka nis Se fe ri lo ba da na le qi, tyvi is erTgvari `ar
Si a~ RrZi leb ze, cvli le be bi sis x l sa da Sar d Si; aseve, ner vu li sis te mis da zi a ne ba, as Te ni ku ri sin d romi _ Ta vis tki vi le bi, Tav b rux ve va, fi zi ku ri da fsiqi ku ri xa si a Tis ga daR li lo ba, mo Ten Ti lo ba, Zi lis dar R ve va, emo ci u ri cva le ba do ba, in te re sis are alis Se viw ro e ba... tyvi iT ga mow ve u li en ce fa lo pa Tia (mex si e re bis mkveT ri ga u a re se ba, in ten si u ri Ta vis tki vi le bi, TviT Se fa se bis una ris da kar g va, fsi qosen so ru li aS li lo ba); mxed ve lo bis da yur Tas me nis dar R ve vas Tan da er To ha lu ci na ci e bi, kan ka li, Tavis cal ke u li ner vis da zi a ne ba, epi lef sia, me nin gopa Ti a; gar da ami sa: tyvi iT mo wam v lis ze moq me de biT ga mow ve u li Tir k m lis Wva li, ve ge ta ti u ri kri zi (daRliloba, gaRizianebadoba, Se te vi Ti xa si a Tis tki vi le bi mu cel Si, prob le me bi saW m lis mom ne lebe li sis te mis Tval saz ri siT, Re bi ne ba, ta qi kar dia, ma Ra li ar te ri u li wne va...). mZi me sin d ro mi – tyvi iT in toq si ka ci iT ga mow ve u li pa ra li ze ba (kon k re tul Sem Tx ve va Si – mar j ve na xe lis); wya ro e bis mi xed viT ara fe ria naT q va mi, Tu ris sa fuZ vel ze dad gin da Sar dis buS tis pa ra li ze bis di ag no zi; vva ra u doben, rom is efuZ ne ba sa Sar de gze bis da zi a ne bis sxva dasx va ga mo xa tul sin d roms. mi ze zi Sar dis ga mo yo fis dar R ve vi sa, Se saZ loa, yo fi li yo ken Wo va ni da a vade ba, ro me lic, di di al ba To biT, tyvi iT qro ni ku li in toq si ka ci is fon ze gan vi Tar da da xa si aT de bo da Tir k m lis Wva lis ga mud me bu li Se te ve biT, me o re mxriv, mi ze zad sa xel de ba ve ge ta ti u ri kri zi, ra sac sis x l Si ka te qo la mi ne bis ma te biT xsni an.
sam wu xa roa, rom cxov re bis bo lo wleb Si did mxat vars avad m yo fo bam si cocx lis xa li si wa ar T va, rac mis Sro mi su na ri a no ba zec aisa xa, Tum ca amiT mis Se moq me de bas ara fe ri dak le bia – mi si uni ka lu ri da TviT m yo fa di sam ya ro dRem de aRaf r To va nebs mnaxvels.
moamzada nato bolqvaZem
goaias kurnavs eqimi arieta~ _ am sa xel wo-de bis ti lo ze avad m yof go i as Tan er Tad ga mo sa-xu lia me go ba ri eqi mi. ti los qve da na wil ze ewe-ra: `goia mad lo be lia mi si me gob ris, ari e te si, war ma te bu li mkur na lo bi sa da di di zrun vis T-vis sas ti ki da sa xi fa To avad m yo fo bis wi na aR m-deg 1819 wlis mi wu ruls 73 wlis asak Si~.
Te atr „hi gi as“ war ma te buli pre mi e re bis Tu sa gas t ro lo tur ne e bis Se sa xeb kar ga daa cnobi li Cve ni ga ze Tis mkiTx ve lis Tvis. ra o den sa si xa ru loa, rom mi si po pu la ro ba Tan da Tan iz r de ba da cde ba Cve ni qvey nis far g lebs. dasma war ma te biT mo i a ra sxva das x va Te at ris sce na, Tum ca fes ti va li, ro mel Si mo na wi le o bis Se saZ leblo bac „hi gi as“ am je rad eZ le va, sru li ad sxva do nis, gan sa kuTre bu li pre s ti Ju lo biT ga morCe u li Te at ra lu ri Ro nis Zi e baa, mo na ko ki sa o ca ri mra val fe rovne biT, gne bavT, fe ra dov ne biT da siW re liT, ga mor Ce u li zRap ruli ad gi li, ase morgebuli Te atra lu ri fes ti va lis an tu raJs...
aR sa niS na via, rom mo na kos saer Ta So ri so Te at ra lur fes tivals 60 wel ze me ti xnis is to ria aqvs da yo vel 4 we li wad Si er Txel imar Te ba. Ta ri Ris mo ax lo e bisTa na ve gan sa kuT re bu li mza de ba da sa fes ti va lo gan wyo ba ig r Z noba. fes ti val Si mo na wi le o ben rogorc pro fe si o na li, ise moy va ruli Te at ra lu ri da se bi msof li os sxva das x va qvey ni dan. imis Se sa xeb, Tu ro gor mox v da Cve ni uni versi te tis Te at ri „hi gia“ aseT mniSv ne lo van fes ti val ze, ro go ria da sis wi na sa fes ti va lo gan wyo ba da ra geg me bi aqvT sa mo mav lod, ga ve sa ub reT Te atr „hi gi as“ reJi sors, Tssuis his to lo gi is, ci to lo gi is da em b ri o lo gi is depar ta men tis aso ci re bul pro fesors, na Tia gu ja bi Zes:
– na Tia, ra gza ga i a ra „hi gi am“ iseT pres ti Jul Te at ra lur Ro-nis Zi e ba Si mo sax ved rad, ro go-ri caa mo na kos sa er Ta So ri so Te-at ra lu ri fes ti va li, imis gaT-va lis wi ne biT, rom mi u xe da vad aRi a re bi sa, igi ma inc moy va rul msa xi ob Ta Te at rad iT v le ba?
–am fes ti va lis Se sa xeb uk ve 20 we lia vi ci, Cem T vis sa oc ne bo fes ti va lia da, bu neb ri via, Za li an ga xa re bu li var... wels igi me Teq vs me ted tar de ba. ra Tqma un da, Ce mi di di sur vi li iyo, rom „hi gia“ mona kos fes ti val ze mox ved ri li yo. wi na is to ria, ro me lic zRa pa ri viT max sovs, ase Tia: bav S vo ba Si, ro ca bav S v Ta Te atrstu dia „ be ri keb Si“ vTa ma Sob di, rom lis xel m ZRav nelic Cven T vis yve las T vis say va reli, ni Wi er msa xi ob Ta ara er Ti Tao bis aR m z r de li, ba to ni go gi Toda Ze gax l daT, „be ri keb ma“, swo red ba to ni go gis dam sa xu re biT, SeZ lo am mniS v ne lo van fes ti val ze ramde ni me qvey nis Te at ra lur dass So ris ga mar j ve ba da fes ti val Si mo na wi le o bis uf le bis mo po ve ba... da 1996 wels mo na ko Si ga vem g zav re dRes uk ve aRi a re bul da po pu larul msa xi o beb Tan: ia su xi taS vilTan, go ga bar ba qa Zes Tan, apo lon kub laS vil Tan, Ta mu na ni ko la ZesTan, eka to go ni Ze sa da sxveb Tan er Tad. isi ni dRem de si a mov ne biT ix se ne ben da ma Ral Se fa se bas aZ leven aR niS nul fes ti vals.
1 wlis win in ter ne tiT Se vityve, rom 2017 wlis zafxul Si dageg mi li iyo fes ti va lis Ca ta re ba. jer miv we re; mo iTxo ves Ca we ri li speq tak lis gag zav na, rac dRes mar ti vad xer x de ba. gav g zav neT „qe To da ko te“ da 6 Tve ve lo diT pa suxs. vi co di, rom ad vi li ar iqne bo da – 112 qvey ni dan 35 qvey nis Te at ra lu ri da si un da Ser Ce uli yo da war mo id gi neT Cve ni si xaru li, ro ca am 35 qve ya nas So ris Cvenc mov x v diT...
– ra tom „qe To da ko te“?– fes ti val ze ga sag zav ni speq
tak lis Ser Ce vis pe ri o di ga nax lebu li „qe To da ko tes“ pre mi e ras da em Tx va. gar da ami sa, „qe To da ko tem“ gan sa kuT re bu li aRi a re ba da si xa ru li mog vi ta na. is er Tg var sa vi zi to ba ra Tad iq ca „higi as T vis“ da vi fiq reT: ra to mac ara? – iyos „qe To da ko te“...
aq ve di di mad lo ba min da ga davu xa do Cve ni uni ver si te tis xelm ZR va ne lo bas, pi ra dad req tors, rom lis xel Sewyo bi Tac dass mo nako Si gam g zav re bis Se saZ leb lo ba mi e ca.
– ro dis ga i mar Te ba fes ti va-li, ram den jer wa rad genT speq-takls da fes ti va lis far g leb-Si xom ar aris da geg mi li sxva Ro nis Zi e beb Si mo na wi le o bac?
– fes ti va lis Ca ta re bis Ta riRia 2017 wlis 21–30 ag vis to. „qe To da ko te“ or jer iq ne ba war mod geni li, 28–29 ag vis tos – ma yu reb lisa da Ji u ris T vis. di ax, iq ne ba sxva Ro nis Zi e be bic. ma ga li Tad, 25 agvis tos da geg mi lia Red and Whi te far Ti, rom lis sa xel wo de bac mi uTi Tebs, rom Ro nis Zi e bis do mi nanti fe re bi iq ne ba wi Te li da TeT ri. uk ve ga dav wy vi te, rom sa qar T velos dro Sis fe rebs mi vu sa da go Cve ni Cac mu lo bac, rac, vfiq rob, STam beW da vi iq ne ba. un da iT q vas, rom es aris ma Ra li do nis Ro nis Zie ba, sa dac mo na wi le o bas mi i Re ben ro gorc mu len ru Jis, ise sxva sau ke Te so mo cek va ve e bi. da geg mi lia, ase ve, Sex ved ra mo na kos prin c Tan.
– eW vic ar gve pa re ba, rom war ma te bu li sa gas t ro lo tur-ne iq ne ba, Tum ca ma inc: ro go ria Tqve ni mo lo di ni?
– vna xoT... ad vi li ar iq ne ba. mi u xe da vad imi sa, rom ucxo e Tis Te at ra lur sa zo ga do e bas ar uyvars fes ti va leb ze ga mar j ve bule bis ga mov le na im mo saz re bis gaT va lis wi ne biT, rom pres ti Jul sa er Ta So ri so fes ti val Si mo nawi le o ba uk ve ga mar j ve baa, am festi val ze 3 sa u ke Te so speq tak li ma inc ga mov lin de ba da es Te at rebi ger ma ni is sa er Ta So ri so fes tival ze, 2018 wels, war d ge bi an.
– mo na ko Si gam g zav re bam de, ro gorc vi ciT, pre mi e rac elis „hi gi as“ ma yu re bels?
– di ax, vmu Sa obT axal speq takl ze – la Sa Ta bu kaS vi lis „sadRac, ci sar tye las miR ma“, ro mel sac ivni sis da sawyis Si war vud genT ma yure bels.
nato bolqvaZe
`samedicino gazeTis~ redaqcia
vaJa-fSavelas gamziri #33,oTaxi #600,t.: 254-24-64
redaqtorilela jiyaSvilikorespondentebi:manana fxalaZet.:555 29 98 27
darejan komlaZet.:558 17 08 47
nato bolqvaZet.:555 28 28 97
`higia~monakos festivalze...