Halk Sağlığı Araştırma Görevlisinin Yıllara Göre Görev ve Yetkileri

Halk Sağlığı/Toplum Hekimi uzmanın görevleri;

Toplumun sağlık düzeyini, var olan ve gelişebilecek sorunlarını, bu sorunların nedenlerini ve toplumun sağlık gereksinimlerini bilimsel teknikler kullanarak saptamak;

Halk sağlığı politikaları geliştirerek çözümler üretmek

Halk sağlığı programlarının kontrol ve değerlendirmelerini yapmak, bu programların yürütülmesinde görev almak;

Sağlık hizmetlerinin her kademesinde yöneticilik yapmaktır.

Bu görevleri yerine getirebilmek için halk Sağlığı/Toplum Hekimi uzmanı bilgi kaynaklarına erişir, veri toplar ve değerlendirir. Yönetimle ilgili olarak; planlama, örgütleme, personel kullanımı, yürütme, denetleme, eş güdüm, bütçe yapma ve hizmetleri değerlendirme işlerini yapar.

Halk Sağlığı/Toplum Hekimliği uzmanı araştırıcılık, danışmanlık ve yöneticilik görevlerinde, koruyucu ve iyileştirici sağlık hizmetlerinin sunumunda, salgınların incelenmesinde, halkın sağlık eğitiminde ve halk sağlığı laboratuarlarının işletilmesinde doğrudan görev alır.

Türkiye’de 19.06.2002 tarihli ve 24790 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan Tıpta Uzmanlık Tüzüğü’ne göre halk sağlığı uzmanlık eğitimi 4 yıldır.

Anabilim Dalı’nda araştırma görevlilerinin yıllara göre çalışma programları ve yapmaları gereken aktiviteler aşağıda sunulmuştur:

Halk Sağlığı Anabilim Dalı’na araştırma görevlisi olarak başlayan hekime anabilim dalı başkanı tarafından belirlenen bir öğretim üyesi danışmanlık yapmaktadır. Araştırma görevlisi yukarıda akış şemasında belirtilen eğitim faaliyetlerinde kendi danışman öğretim üyesine ve konu ile ilgili diğer öğretim üyelerine danışabilmektedir. Tez çalışmasını ise danışma öğretim üyesi ile yürütmektedir.

1

Yıllara Göre Çalışma Çizelgesi:

Kurs programı iki yılda bir düzenlenmektedir ve araştırma görevlileri anabilim dalına Haziran ya da kasım aylarında başlamaktadırlar. Bu nedenle bu program aşağıdaki iki şekilde de olabilmektedir.

1. Yıl* Anabilim Dalına Uyum2 ay

Klinik Rotasyonlar9 ay

Anabilim Dalı Çalışmaları ve Yıllık İzin1 ay

2. Yıl* Teorik Kurs Programı5 ay

Sağlık Ocağı Rotasyonu6 ay

Anabilim Dalı Çalışmaları ve Yıllık İzin1 ay

3. Yıl Sağlık Ocağı Rotasyonu3 ay

Sağlık Grup Başkanlığı Rotasyonu3 ay

Anabilim Dalı Çalışmaları5 ay

4. Yıl Anabilim Dalı Çalışmaları, Tez Çalışması* (12 ay)

1. Yıl* Anabilim Dalına Uyum2 ay

Klinik Rotasyonlar5 ay

Teorik Kurs Programı5 ay

2. Yıl* Klinik Rotasyonlar4 ay

Sağlık Ocağı Rotasyonu7 ay

Yıllık İzin20-30 gün

3. Yıl Sağlık Ocağı Rotasyonu2 ay

Sağlık Grup Başkanlığı Rotasyonu3 ay

Anabilim Dalı Çalışmaları5 ay

4. Yıl Anabilim Dalı Çalışmaları, Tez Çalışması* (12 ay)

* Tez çalışması müdahale ve değerlendirmeyi içeriyorsa üçüncü yılda başlayabilmektedir.

Araştırma görevlileri Anabilim Dalında çalışmaya başladığı zaman Asistan Çalışma Karnesi verilmekte ve yaptıkları her çalışmayı bu karneye işlemeleri istenmektedir. Bu karneler her altı ayda bir sorumlu öğretim üyesi tarafından kontrol edilmektedir.

2

Birinci Yıl Asistanının Çalışma Programı:

1. Rotasyon Programı

a) Anabilim Dalı’na Uyum Rotasyonu

Araştırma görevlileri, anabilim dalında göreve başladıktan sonra anabilim dalı çalışanlarını ve faaliyetlerini tanıma, ayrıca ortama uyum sağlama amacıyla iki ay anabilim dalı içinde çalışmaktadırlar.

Bu dönem içinde araştırma görevlisi eğitim ve rotasyon programından sorumlu öğretim üyesinin yaptığı program kapsamında anabilim dalı öğretim üyeleri ile çeşitli konuları tartışmaktadır. Ayrıca araştırma görevlisi öğretim üyeleri ile beraber intern eğitimine ve sağlık ocağı gezilerine katılmaktadır.

Anabilim dalında süren bilimsel etkinliklere ve intern eğitimine de katılmaktadırlar.

b) Klinik rotasyonlarİki aylık anabilim dalı uyum rotasyon programını tamamlayan araştırma görevlileri

uzmanlık eğitimi için Tıpta Uzmanlık Tüzüğü’ne göre zorunlu olan klinik rotasyon programına başlamaktadırlar. Halk Sağlığı Uzmanlık Eğitimi yeni Tüzük çerçevesinde önerilen rotasyon süreleri ve Anabilim Dalının istediği rotasyon süreleri Tablo 1’de verilmiştir.

Tablo 1. Anabilim Dalının Uyguladığı Rotasyon Programı Yasal Uygulama(Halen)

Tüzük Çalışmalarında Önerilen

Anabilim Dalının Uygulaması*

3 ay

İç Hastalıkları

1 ay

İç Hastalıkları Anabilim DalıveyaGöğüs Hastalıkları Anabilim DalıveyaGeriatri Ünitesi

2 ay

İç Hastalıkları Anabilim DalıveyaGöğüs Hastalıkları Anabilim DalıveyaGeriatri Ünitesi

3 ay

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları

1 ay

Sosyal Pediatri veyaÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları

2 ay

Sosyal Pediatri Ünitesi

3 ay

Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı

1 ay

Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı

2 ay

Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı

3 ay 1 ay

Enfeksiyon Hastalıkları ÜnitesindeveyaKlinik Mikrobiyoloji Ünitesinde

2 ay

1 ay Enfeksiyon Hastalıkları Ünitesindeve1 ay Klinik Mikrobiyoloji Ünitesinde

Acil Anabilim Dalı - 1 ay Büyük Acil Serviste

* Bu bölümdeki rotasyonlar Anabilim Dalı Akademik Kurul kararınla 2 aya çıkarılmıştır.

3

Anabilim Dalının rotasyon programları sırasında asistanların kazanmasını beklediği bilgi ve beceriler aşağıda sunulmuştur.

1. İç Hastalıkları Anabilim Dalı veya Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı veya Geriatri Ünitesi

a. Yetişkin kontrol (check-up) muayenesini yapabilmelib. Basit laboratuvar tekniklerini yapabilmelic. Rutin laboratuvar sonuçlarını değerlendirebilmelid. Yetişkin dönemde sık görülen hastalıkların tanı ve izleminde genel yaklaşımı

açıklayabilmeli (hipertansiyon, diabetes mellitus, koroner kalp hastalığı, anemi, kalp yetmezliği, kronik akciğer hastalıkları, vb)

e. Poliklinikte hasta muayenesi yapabilmeliBu rotasyon sırasında anabilim dalının sürekli eğitim programına aktif olarak katılması

beklenmektedir.

2. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı veya Sosyal Pediatri Ünitesia. Sağlam çocuk izleminin ne sıklıkla ve nasıl yapılması gerektiğini anlatabilmesib. Çocukluk döneminin her aşamasında beslenmenin önemini, dengeli ve yeterli

beslenmeyi anlatabilmesic. Büyüme ve gelişmenin takibini yapabilmesi, çocukluk çağı sağlık sorunlarının

erken tanısını koyabilmeli d. Çocuk yaş grubundaki aşı takvimi ve aşı kontrendikasyonları tartışabilmeli ve

aşı uygulayabilmelie. Çocukluk yaş grubunda sık görülen hastalıklara yaklaşımı açıklayabilmesi

(akut solunum yolu enfeksiyonları, ishalli hastalıklar, idrar yolu infeksiyonları, beslenme sorunları, anemi, vb)

f. Sağlam Çocuk Ünitesi Polikliniği’nde hasta muayenesi yapabilmeli Bu rotasyon sırasında ünitenin sürekli eğitim programına aktif olarak katılması

beklenmektedir.

3. Enfeksiyon Hastalıkları Ünitesi ve Klinik Mikrobiyoloji Ünitesia. Toplumda sık karşılaşılan enfeksiyon hastalıklarına yataklı ve ayaktan hizmet

sunumundaki yaklaşımları tartışabilmelib. Hastane enfeksiyonları kontrolünü tartışabilmelic. Basit laboratuvar tekniklerini yapabilmelid. Mikrobiyolojik amaçlı numune alabilmeli ve tanı koyma yöntemlerini

anlatabilmeli ve sonuçları değerlendirebilmelie. Yetişkin döneme ait bağışıklamadaki endikasyonları, kontrendikasyonları,

programı ve uygulama yöntemlerini tartışabilmeli ve önerebilmelif. Antibiyotik kullanım prensiplerini anlatabilmelig. Poliklinikte hasta muayenesi yapabilmeli

Ünitenin sürekli eğitim programına aktif olarak katılması beklenmektedir.

4. Kadın Sağlığı ve Hastalıklar Anabilim Dalıa. Kadın sağlığında yaşam siklusuna uygun koruyucu ve erken tanı

yaklaşımlarını tartışabilmelib. Gebe izlem muayenesini yapabilmeli ve sık görülen hastalıklara yaklaşımın

genel prensiplerini uygulayabilmesic. Lohusalık izlem muayenesini yapabilmeli ve sık görülen hastalıklara

yaklaşımın genel prensiplerini uygulayabilmesid. Kadınlarda sık görülen jinekolojik hastalıklara yaklaşımı tartışabilmesi (CYBH,

PID vb)e. Poliklinikte ve aile planlaması ünitesinde hasta muayenesi yapabilmesi

Anabilim dalının sürekli eğitim programına aktif olarak katılması beklenmektedir

4

Birinci Yıl Asistanının Görev ve Yetkileri:

Anabilim Dalına Uyum Rotasyonu sırasında; Sorumlu öğretim üyesi ile beraber planlanan etkinlikleri yapmak Anabilim Dalının makale ve seminer saatlerine katılmak İntern seminerlerine katılmak Anabilim Dalı Başkanı tarafından görevlendirilen toplantılara katılmak Anabilim Dalının düzenlediği bilimsel etkinliklerine katılmak (kurs, seminer, kongre vb) Asistan karnesini doldurmak Anabilim Dalı Başkanının yaptığı asistan toplantılarına katılmak

Klinik Rotasyonlar sırasında; Klinik rotasyon yapılan anabilim dalı ya da ünitenin belirlediği bilimsel etkinliklere

katılmak Sorumlu öğretim üyesinin belirlediği görevleri yapmak Klinik rotasyonlarda öğrenmesi beklenen bilgi ve becerileri kazanmak Bu dönemde Anabilim Dalında sorumlu olduğu makale ya da seminer sunumu varsa

Anabilim Dalının sadece o makale ya da seminer saatine katılmak Asistan karnesini doldurmak Anabilim Dalı Başkanının yaptığı asistan toplantılarına katılmak

5

İkinci ve Üçüncü Yıl Asistanının Çalışma Programı

a.) Teorik kurs programıAraştırma görevlisi eğitimi programı içinde “Araştırma Görevlisi Teorik Eğitim Kursu”

önemli bir yer tutmaktadır Bu kurs programı yaklaşık 16 hafta süreli olup halk sağlığı programının temel konularını içermektedir. Kurs programının sürekli geliştirilmektedir. 2005 yılında düzenlenen kurs programında yer alan ders saatleri aşağıda sunulmuştur.

Ders Adı 1 Saati Ağız ve Diş Sağlığı 3Bilgisayar (SPSS) 30Biyoistatistik 16Bulaşıcı Hastalıklar 27Çevre Sağlığı 37,5Çocuk Sağlığı 34,5Demografi 3Epidemiyoloji 63,5İş Sağlığı 31,5Kadın Sağlığı 28,5Kazalar, İlkyardım, Afetler 16,5Kronik Hastalıklar 9Ruh Sağlığı 3Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme 12Sağlık Ekonomisi 15Sağlık Yönetimi 44Toplum Beslenmesi 23Uluslararası Sağlık 6 Toplam 480 saat

Teorik kurs programı içinde dersler her konu başlığından sorumlu öğretim üyeleri ve uzmanlar tarafından verilmektedir. Öğretim üyeleri belirlenen ders saati içinde ders anlatmak dışında, grup çalışması, seminer ve makale sunumu ile tartışmaları yaptırabilmektedirler. Bulaşıcı hastalıklar ders programı içinde Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, mikrobiyoloji laboratuvarı, aşı üretim ve kontrol laboratuvarı gibi kurum ve kuruluşlara geziler yapılmaktadır. İş sağlığı dersleri içinde bir iş yerine, meslek hastalıkları hastanesine ve İşçi Sağlığı İş Güvenliği Merkezi’ne (İSGÜM) ziyaret yapılmaktadır. Sağlık yönetimi dersleri sırasında bir sağlık ocağı, bir sağlık grup başkanlığı, bir sağlık müdürlüğü ve Sağlık Bakanlığı Genel Müdürlükleri’nden birisine ziyaret yapılmakta ve yönetici konumundaki kişilerle yönetimde karşılaşılan sorunlar ve çözümleri tartışılmaktadır.

Epidemiyoloji kursu tüm kurs programı içinde en fazla ders saati ayrılan konu başlığı olup, bu kurs programında teorik dersler verilmekte ve makale tartışmaları yapılmaktadır. Ayrıca araştırma planlaması ve uygulamaya ilişkin bir pratik uygulama da yapılmaktadır. Araştırma görevlileri ya grup olarak ortak bir araştırma, ya da bir kaç kişilik küçük gruplar halinde bir kaç araştırma yapmaktadırlar. Bu araştırmanın saha araştırması olması tercih edilmekte, bu sayede araştırma görevlileri araştırma planlaması, anket hazırlama ve veri toplama aşamalarını yaşayarak öğrenmektedirler. Daha sonra epidemiyoloji kurs programı içinde öğretilen bir istatistik paket programı ile verilerin analizini bilgisayarda yapmaktadırlar. Rapor yazımı ve sunumu ile araştırma pratiği sonlanmaktadır.

Kurs programına katılan araştırma görevlilerinin her konu başlığının sonunda bu konu hakkındaki bilgi düzeylerinin değerlendirmesi yapılmaktadır. Bazı derslerde ön test ve son test şeklinde uygulamalar varken, bazı derslerde ise yalnızca son değerlendirme 1 Konu başlıkları alfabetik olarak sıralanmıştır.

6

yapılmaktadır. Bazı derslerde ise değerlendirme seminer sunma, ödev hazırlama şeklinde yapılabilmektedir.

Teorik kurs programına katılan araştırma görevlileri anabilim dalı eğitim etkinliklerine de katılmakta, anabilim dalının makale saatlerini izlemektedirler.

b) Sağlık Ocağı ve Sağlık Grup Başkanlığı Rotasyonları

Araştırma görevlilerinin 9 ay sağlık ocağı rotasyonu ve 3 ay sağlık grup başkanlığı rotasyonu yapmalarına anabilim dalı akademik kurulunca karar verilmiştir (26 Temmuz 2005). Aşağıda akademik kurulca kabul edilen sağlık ocağı ve sağlık grup başkanlığı çalışma çizelgesi yer almaktadır.

Keçiören Sağlık Grup Başkanlığı Bölgesinde Halk Sağlığı Anabilim Dalı Araştırma Görevlilerinin Çalışma Çizelgesi

TC Sağlık Bakanlığı ile Hacettepe Üniversitesi arasında Şubat 2005 tarihinde Sağlık Eğitim ve Araştırma Bölgesi Oluşturularak İşbirliği Yapılması Hakkında Protokol çerçevesinde halk sağlığı araştırma görevlilerinin bölgede çalışmaları hakkında bir çalışma çizelgesinin hazırlanmasına Anabilim Dalı Akademik Kurulunca karar verilmiştir.

Araştırma Görevlilerinin Saha Çalışma Zamanı ve Süresi:

Araştırma görevlisi çalışma çizelgesi: Anabilim Dalına araştırma görevlileri Eylül ve Nisan TUS sınavı ile

gelmektedirler. Eylül TUS sınavını kazanan araştırma görevlileri Kasım-Aralık aylarında, Nisan TUS sınavından sonra ise Haziran-Temmuz aylarında gelmektedirler.

Araştırma görevlilerinin Anabilim Dalı aktivitelerine adaptasyonlarını sağlamak amacıyla Anabilim Dalı’nda (2 ay) çalışmaktadırlar.

Anabilim Dalı dışında yapılan klinik rotasyonlarını “Enfeksiyon Ünitesi (2 ay), Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı (2 ay), İç Hastalıkları Anabilim Dalı (2 ay), Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı (2 ay) ve Acil Servis (1 ay)” tamamlamaktadırlar.

Anabilim Dalı’nda her iki yılda bir düzenlenen kurs programına (5 ay) katılmaktadırlar.

Araştırma görevlilerinin sağlık ocağı çalışmalarına katılmaları için en uygun zaman Anabilim Dalı ve klinik rotasyonlar ve kurs programından sonradır. Araştırma görevlileri Anabilim Dalı’nda göreve başladıktan yaklaşık 16-24 ay sonrasında saha çalışmalarına başlayabilirler.

Araştırma görevlilerinin sağlık ocağında aktif çalışma süresi “9 ay” ve Sağlık Grup Başkanlığında çalışma süresi “3 ay”dır (yıllık izin dönemi ve raporlar hariç olacak şekilde).

Araştırma görevlisi sahada çalıştığı süre içinde sağlık ocağı sorumlu hekimine ve Halk Sağlığı Anabilim Dalı’ndan görevlendirilen sağlık grup başkan yardımcısına karşı sorumlu çalışır.

Araştırma görevlisinin saha çalışması sırasında Anabilim Dalı’nın eğitim günü aktivitelerine aktif olarak katılması beklenmektedir. Haftanın diğer günlerinde sağlık ocağı çalışmalarına mesai saatleri dahilinde katılmalıdır. Ancak acil ve önemli bir gerekçe ile ve sağlık grup başkan yardımcısının oluru ile toplantıya katılmayabilir.

7

Saha dışında herhangi bir işi olduğu durumda Halk Sağlığı Anabilim Dalı’ndan görevlendirilen sağlık grup başkan yardımcısından ve sorumlu sağlık ocağı hekiminden izin almak durumundadır. Anabilim Dalı öğretim üyeleri de sağlık grup başkanı ile ilişkiye geçmeksizin araştırma görevlisini sahadan çağırmamaları konusunda titiz davranmalıdırlar.

Sağlık Ocağında Kazanılması Beklenen Bilgi ve BecerilerBilgi BeceriSağlık ocağı yönetimi Sağlık ocağını yönetebilmeliSağlık ocağı mevzuatı Sağlık ocağı mevzuatının uygulamalarını tartışabilmeli

ve uygulayabilmeliYazışma kuralları Yazışma kurallarını uygulayabilmeliAyniyat ve demirbaş işlemleri Ayniyat ve demirbaş işlemlerini uygulayabilmeliNüfus tespitinin uygulamaları Nüfus tespiti yapabilmeliDemografi ve sağlık ölçütleri Demografi ve sağlık ölçütlerini hesaplayabilmeli ve

yorumlayabilmeliÜreme sağlığı ve aile planlaması hizmetleri Üreme sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini

planlayabilmeli, uygulayabilmeli ve denetleyebilmeliÇocuk sağlığı hizmetleri Çocuk sağlığı hizmetlerini planlayabilmeli,

uygulayabilmeli ve denetleyebilmeliSağlık ocağında yürütülen kişiye ve çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri

Sağlık ocağında yürütülen kişiye ve çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetlerini planlayabilmeli, uygulayabilmeli ve denetleyebilmeli

Hizmet içi eğitim programlarının içeriği ve uygulama tekniği

Hizmet içi eğitim programı planlayabilmeli ve yürütebilmeli

Sağlık eğitim programlarının planlanması ve uygulama teknikleri

Sağlık eğitim programı planlayabilmeli ve yürütülebilmeli

Poliklinikte sık görülen hastalıkları bilmeli, tanı ve tedavi yaklaşımlarını bilmeli

Poliklinikte sık görülen hastalıklara tanı koyabilmeli ve tedavi yaklaşımlarını uygulayabilmeli

Sağlık ocağı yıllık faaliyet raporu yazım kurallarını bilmeli

Sağlık ocağı yıllık faaliyet raporu yazabilmeli, sonuçları yorumlayabilmeli ve yapılması gereken müdahalelere ilişkin önerilerde bulunabilmeli

Toplumun sağlık ocağı hizmetleri konusundaki memnuniyetini öğrenmeye yönelik çalışmaların kapsamı ve uygulama şekli

Toplumun sağlık ocağı hizmetleri konusundaki memnuniyetini öğrenmeye yönelik çalışma planlayabilmeli, uygulayabilmeli, yorumlayabilmeli ve raporunu yazabilmeli

Öncelikli bir sağlık sorunu belirleme ve müdahale planı yapmayı bilmeli

Öncelikli bir sağlık sorunu belirleyebilmeli, müdahale planı yapabilmeli, uygulayabilmeli, karşılaşılan sorunları belirleyebilmeli ve çözüm önerisi üretebilmeli, müdahalenin sonuçlarını ve topluma katkılarını yorumlayabilmeli

Sektörler arası işbirliğinin önemini bilmeli Sektörler arası işbirliği yapılan aktiviteler planlayabilmeli ve uygulayabilmeli

Rapor yazım kurallarını ve sunum tekniğini öğrenmeli

Sağlık ocağının çalışmalarını rapor halinde yazabilmeli, sağlık ocağının hizmet kalitesini artırmaya yönelik öneriler geliştirebilmeli,sağlık ocağında kendi yürüttüğü aktiviteleri yazabilmeli ve sunabilmeli

8

Sağlık Ocağı ve Sağlık Grup Başkanlığı Çalışmalarına Katılımı:

Araştırma görevlisinin uzmanlık eğitimi bir bütün olup, sahada yapılan çalışmalar sırasında araştırma görevlisinin yapması gereken görevler aşağıda sıralanmıştır2. Bu aktivitelerin zamana göre dağılımı Ek 1’de yer alan Araştırma Görevlisi Sağlık Ocağı ve Sağlık Grup Başkanlığı Çalışması Zaman Çizelgesinde belirtilmiştir.

Sağlık Ocağı:1. Sağlık ocağı personelini ve sorumlu hekimi izler ve gerektiği konularda destek

olur.2. Sağlık ocağı yönetimine ait mevzuatı öğrenir ve değişimleri ve kendi yorumlarını

Anabilim Dalı eğitim gününde aktarır. 3. Sağlık ocağında yazışma kurallarını öğrenir; varsa aksaklıkların düzeltilmesi

konusunda sorumlu hekime destek olur. Yazışma kurallarını internlere öğretir.4. Ayniyat ve demirbaş işlerinin yapılma şeklini öğrenir ve internlere öğretir. Sağlık

ocağında gerekirse bu konuda sorumlu hekime destek olur. 5. Sağlık ocağı bölgesinde nüfus tespiti çalışması planlaması ve uygulaması

sırasında çalışır. Tespit edilen nüfusun büyüklüğü, dağılımı, yaş ve cinsiyet yapısı ve bileşimi ile ilgili ölçütleri hesaplar ve sonuçları yorumlayarak kullanır.

6. Sağlık ocağında üreme sağlığı ve aile planlaması çalışmalarının prensiplerini bilir. Sağlık ocağında üreme sağlığı ve aile planlaması uygulamalarının yürütülmesinde sorumlu hekime destek olur. İnternlere üreme sağlığı ve aile planlaması uygulamalarını öğretir. Öğretilmesi zorunlu olan uygulamalar doğum öncesi ve sonrası (gebe ve lohusa) izlemler, aile planlaması danışmanlığı ve uygulaması, aşılama uygulamalarıdır).

7. Sağlık ocağında çocuk sağlığı çalışmalarının prensiplerini bilir ve çocuk sağlığı uygulamalarının yürütülmesinde sorumlu hekime destek olur. İnternlere çocuk sağlığı uygulamalarını öğretir. Öğretilmesi zorunlu olan uygulamalar doğum öncesi ve sonrası (bebek, çocuk izlemi, aşılama uygulamalarıdır.

8. Sağlık ocağında diğer kişiye ve çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetlerinin neler olduğunu ve nasıl yürütüldüğünü öğrenir ve bu hizmetleri yönetimini öğrenir. Bu konuda internleri bilgilendirir.

9. Sağlık ocağı poliklinik çalışmalarına (mümkünse) aktif olarak katılır ve internleri de bu çalışmalara katılmasını sağlar. Poliklinik çalışmaları sırasında kişisel sağlık fişlerinin kullanılması uygulamasının sağlık ocağında kullanılmasını desteklemelidir.

10. Birinci basamak sağlık kurumlarına sık olarak başvuran hastalık tanılarını ve bu hastalıklara yaklaşımı öğrenir ve internelere de öğretir.

11. Her yıl sonunda yapılan sağlık ocağı çalışma raporunun yazımında aktif olarak katılır ve Sağlık Grup Başkanlığına raporu sunar. Bu çalışmanın hazırlanmasında internler de yer alır.

12. Halka yönelik belirlenen bir ya da iki konu çerçevesinde üç ayda bir defa olmak üzere eğitim programı düzenler. Bu eğitim programının hedef grubu araştırma görevlisi ve sorumlu hekim tarafından beraber belirlenir (okul çağı çocuklar ve gençler, çalışan gençler, halk eğitim merkezi kursları, öğretmenler, imamlar, belediye çalışanları, vb). Bu eğitim programına internler de yer alır.

13. Sağlık Grup Başkanlığı’nın ve sağlık ocağının hizmet içi eğitim programlarına aktif olarak katılır ve en az iki defa seminer sunar.

2 Her bir göreve ait detaylı bilgi ve beceriler için Halk Sağlığı Uzmanları Derneğinin “Halk Sağlığı Uzmanı Meslek Tanımı Bilgi ve Beceriler Listesi” isimli yayını kullanılmalıdır.

9

14. Hizmet verilen toplumun hizmetle ilgili beklentilerini, isteklerini ve gereksinimlerini belirleyen bir çalışmayı yürütür ve sonuçlarını yorumlar ve Sağlık Grup Başkanlığına sunar. Bu çalışma internler ile beraber yürütülür.

15. Sağlık ocağı bölgesinde çalışmaya başladığının ikinci ayında öncelikli sağlık sorunlarından birisini belirleyerek bu sorunun çözümüne yönelik bir müdahale programı planlar. Konu seçiminin sorumlu hekim ve diğer sağlık personeli ile ortaklaşa yapılması gerekir. Saha çalışmasının en geç dördüncü ayında bu çalışma aktif olarak başlamalıdır. Bu çalışmanın hazırlık aşamasında konu başlığı ile ilgili öğretim üyesi ve sağlık grup başkan yardımcısı ile bir çalışma planı yapılır. Yapılan çalışma planı Sağlık Grup Başkanlığına sunulur. Çalışma raporu, sağlık ocağı rotasyonu sonrasında yapılacak olan Sağlık Grup Başkanlığı rotasyonu öncesinde teslim edilmelidir. Rapor yazılı ve sözlü olarak Sağlık Grup Başkanlığına sunulur. Bu çalışmaya internlerin aktif olarak katılımı sağlanır.

16. Sağlık hizmetlerinin verilmesinde diğer sektörlerle işbirliği yapmayı öğrenir ve uygular.

17. Bu çalışmaların dışında sorumlu hekimin ve Sağlık Grup Başkanlığının istediği sağlık ocağı çalışmalarına aktif olarak katılır.

18. Sağlık ocağına gelen internlerin eğitiminde sorumludurlar ve onların sağlık ocağı çalışmalarına aktif olarak katılımını sağlarlar.

19. Sahada yürütülen intern seminerlerinin hazırlık aşamasında internlere danışmanlık yapar, sorumlu öğretim üyesi ile beraber intern seminerlerine katılır ve yürütülür.

20. Sağlık ocağı çalışmalarının sonunda sağlık ocağında yapılan çalışmaları tanımlayan bir rapor hazırlar. Bu rapor yazılı ve sözlü olarak Anabilim Dalı ve Sağlık Grup Başkanlığına sunulur. Bu rapor içinde bulunması gereken konular:

a. Sağlık ocağına ait değerlendirme (Sağlık planlaması ve değerlendirmesinde nüfusla ve sağlıkla ilgili verileri kullanımı; Sağlık ocağının demografi ve sağlık ölçütleri hesaplamalı ve yorumlamalı)

b. Yapılan değerlendirmeye göre sağlık ocağının öncelikli müdahale alanları konusunda önerilerde bulunma

c. Hizmet içi eğitim programı ve kapsamıd. Sağlık eğitim programı ve kapsamıe. Toplumun sağlık ocağı hizmetlerinden memnuniyet çalışmasının sonuçlarıf. Belirlenen öncelikli soruna yönelik uygulanan müdahale programı ve

sonuçlarıg. Yapılan diğer aktiviteler

10

Sağlık Grup Başkanlığı:

21. Sağlık grup başkanlığı personelini yönetiminde grup başkanını izler ve gerektiği konularda destek olur.

22. Sağlık grup başkanlığı yönetimine ait mevzuatı öğrenir ve değişimleri ve kendi yorumlarını Anabilim Dalı eğitim gününde aktarır.

23. Sağlık grup başkanlığı ayniyat ve demirbaş işlerinin yapılma şeklini öğrenir. Sağlık ocağında gerekirse bu konuda grup başkanına destek olur.

24. Sağlık grup başkanının katıldığı temel idari kurullara mümkün olduğunca gözlemci olarak katılır (ilçe idare kurulu, ilçe hıfzısıhha kurulu, ilçe disiplin kurulu, ilçe insan hakları kurulu, ilçe zührevi hastalıklar ve fuhuşla mücadele komisyonu vb.)

25. Her yılın Şubat ayı içinde hazırlanan Sağlık Grup Başkanlığında çalışma raporuna katkıda bulunur

26. Sağlık grup başkanlığı tarafından yapılan hizmetlerin ve çalışan personelin denetlenme faaliyetlerine katılır

27. Sağlık grup başkanlığı personelin disiplin işleri ve sicillerinin verilmesi işlerini öğrenir.

28. Sağlık grup başkanlığında yapılan toplantılara katılır. 29. Satın alma, mal sağlama işlerine katılır.30. Mümkünse, bir soruşturmanın yapılmasına ve fezleke düzenlenmesine katılır.31. Çevre sağlığı çalışmalarına katılır32. Laboratuar faaliyetlerini gözler.

11

Araştırma Görevlisi Sağlık Ocağı ve Sağlık Grup Başkanlığı Çalışması Zaman Çizelgesi

AktiviteSağlık Ocağı Sağlık Grup

Başkanlığı1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1. Sağlık ocağı ve Sağlık Grup Başkanlığı yönetimine destek olma

2. Sağlık ocağı ve Sağlık Grup Başkanlığı mevzuatını öğrenme

3. Sağlık ocağı ve Sağlık Grup Başkanlığı yazışma kurallarını öğrenme ve internelere öğretme

4. Ayniyat ve demirbaş işlerininin yapılma şeklini öğrenme ve internelere öğretme

5. Nüfus tespit* ve ölçütlerin hesaplanması

6. Üreme sağlığı ve aile planlaması uygulamalarını öğrenme ve internlere öğretme

7. Çocuk sağlığı uygulamalarını öğrenme ve internlere öğretme

8. Kişiye ve çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri uygulamaları ve internelere öğretme

9. Poliklinik hizmetlerini yürütme, sık görülen hastalıkların tanı ve tedavisini ve internlere öğretme

10. Sağlık ocağı yıllık faaliyet raporu yazımı**

11. Sağlık eğitimi aktivitesi

12. Hizmet içi eğitim ve seminer sunumu

13. Bölgede bir soruna yönelik müdahale planı uygulama Konu seçimi

PlanlamaUygulama

Rapor

14. İntern eğitimine katılma

15. İntern seminerlerine katılma ve yürütme

16. Sağlık Ocağı raporunu teslimi ve sunumu

17. İlçedeki temel idari kurullara katılma

18. Sağlık grup başkanlığı raporu çalışmasına katkı

19. Denetim işlerine katılma

20. Disiplin ve sicil işlerine katılma

* Nüfus tespiti çalışmalarının yapıldığı aylar (Mayıs-Haziran) ve daha sonraki aylar** Ocak ve Şubat aylarındadır.

12

c) Anabilim Dalı Çalışmaları Halk Sağlığı Anabilim Dalı tarafından verilen diğer eğitim programlarına katılma

ve çalışma (İlkyardım, AP gibi)Araştırma görevlileri Halk Sağlığı Anabilim Dalı tarafında düzenlenen diğer eğitim

programlarına da katılabilmektedirler. Bu programlar İlkyardım Eğitici Eğitimi Kursu, Aile Planlaması Eğitici Eğitimi gibi programlar olup, araştırma görevlileri bu kurs programlarına önce katılımcı olarak, daha sonra da eğitici olarak katılmaktadırlar.

Makale sunumuAnabilim Dalı’nda araştırma görevlilerinin eğitim programının sürekliliğini sağlamak

amacıyla haftada bir gün makale saati yapılmaktadır. Her araştırma görevlisi yılda en az iki makale sunmak zorundadır. Makale seçimi o hafta makale sunumundan sorumlu öğretim üyesi ile birlikte yapılmaktadır.

Seminer sunumuAraştırma görevlisi eğitim programı içinde, araştırma görevlileri öğretim üyeleri ile birlikte

seminer programlarını yürütmektedirler. Bir ay içinde üç seminer, araştırma görevlileri tarafından hazırlanmakta ve sunulmaktadır. Araştırma görevlilerinin hazırladığı seminerlerin konuları danışman öğretim üyesi ile birlikte belirlenmektedir. Araştırma görevlisi yılda en az bir seminer sunmak zorundadır.

Anabilim Dalı tarafından yürütülen projelerde çalışmaAnabilim Dalı’nda çeşitli projeler yürütülmektedir. Bu projelere araştırma görevlileri proje

asistanı olarak katılmaktadırlar.

Öğretim üyeleri ile tartışma saatleriAraştırma görevlilerinin sürekli eğitimini sağlamak amacıyla uygulanan bir başka faaliyet

de haftada bir kez anabilim dalı öğretim üyeleri ile düzenlenen tartışma saatleridir. Bu faaliyet özellikle araştırma görevlisi teorik eğitimi yapılmayan yıllarda yapılmaya çalışılmaktadır. Belirli bir program çerçevesinde önceden belirlenen bazı konuları araştırma görevlileri öğretim üyeleri ile birlikte tartışmaktadır.

Öğretim üyesi ile çalışmaAraştırma görevlisinin bütün öğretim üyeleri ile çalışmalarını sağlamak amacıyla intern

programı zamanına paralel olarak bir rotasyon programı düzenlenmektedir. Araştırma görevlisi öğretim üyesi ile birlikte çeşitli konu başlıklarını tartışma, intern eğitimini beraber yürütme ve sorumluluğunu üstlenme ve öğretim üyesinin belirlediği konularda çalışmaktadır.

İntern eğitimine katılmaSorumlu öğretim üyesinin intern eğitim programından sorumlu olmanın yanı sıra intern

eğitiminde yer alan bütün seminer saatlerine katılmaktadırlar. Araştırma görevlilerinin yılda en az iki seminer hazırlatma yükümlülükleri vardır.

13

İkinci ve Üçüncü Yıl Asistanlarının Görev ve Yetkileri:

Kurs programına devam etmek, kursta istenilen görevleri yapmak Kurs programı değerlendirmesine katılmak Anabilim Dalının makale ve seminer saatlerine katılmak Yılda en az iki makale ve bir seminer sunumu yapmak Anabilim Dalının Bilimsel etkinliklerine katılmak (Kongre, seminer, kurs vb) Anabilim Dalı Başkanı tarafından görevlendirilen toplantılara katılmak Sağlık ocağı rotasyonu sırasında istenilen görevleri ve sorumlulukları yerine getirmek

o İntern eğitimine aktif olarak katılmako Sağlık ocağı yıllık faaliyer raporunun hazırlanmasına katkıda bulunmako Halka yönelik olarak en az üç eğitim programı düzenlemek o Sağlık Grup Başkanlığı’nın ve sağlık ocağının hizmet içi eğitim programlarına

aktif olarak katılmak ve en az iki defa seminer sunmako Hizmet verilen toplumun hizmetle ilgili beklentilerini, isteklerini ve

gereksinimlerini belirleyen bir çalışmayı yürütmek ve raporunu yazmak o Sağlık ocağı bölgesinde öncelikli sağlık sorunlarından birisini belirleyerek bu

sorunun çözümüne yönelik bir müdahale programı planlamak, uygulamak, sonuçlarını değerlendirmek, raporunu yazılı ve sözlü olarak sunmak

o Sağlık hizmetlerinin verilmesinde diğer sektörlerle işbirliği yapmayı öğrenir ve uygular.

o Sahada yürütülen intern seminerlerinin hazırlık aşamasında internlere danışmanlık yapmak, sorumlu öğretim üyesi ile beraber intern seminerlerine katılmak ve yürütmek

o Sağlık ocağı çalışmalarının sonunda sağlık ocağında yapılan çalışmaları tanımlayan bir rapor hazırlamak, bu raporu yazılı ve sözlü olarak Anabilim Dalı ve Sağlık Grup Başkanlığına sunmak

Sağlık grup başkanlığı rotasyonu sırasında istenilen görevleri ve sorumlulukları yerine getirmek

o Sağlık grup başkanlığı yönetimine ait mevzuat değişiklerini ve kendi yorumlarını Anabilim Dalı eğitim gününde aktarmak

o Sağlık grup başkanının katıldığı temel idari kurullara mümkün olduğunca gözlemci olarak katılmak (ilçe idare kurulu, ilçe hıfzısıhha kurulu, ilçe disiplin kurulu, ilçe insan hakları kurulu, ilçe zührevi hastalıklar ve fuhuşla mücadele komisyonu vb.)

o Her yıl hazırlanan Sağlık Grup Başkanlığında çalışma raporuna katkıda bulunmak

o Sağlık grup başkanlığı tarafından yapılan hizmetlerin ve çalışan personelin denetlenme faaliyetlerine katılmak

o Sağlık grup başkanlığında yapılan toplantılara katılmako Bir soruşturmanın yapılmasına ve fezleke düzenlenmesine katılmak o Çevre sağlığı faaliyetlerine katılmak

Anabilim Dalında yürütülen diğer eğitim programlarına da katılmak; araştırma görevlileri bu kurs programlarına önce katılımcı olarak, daha sonra da eğitici olarak katılmaktadırlar.

Anabilim Dalı’nda yürütülen projelerde araştırma görevlileri proje asistanı olarak katılmaktadırlar.

Araştırma görevlilerinin sürekli eğitimini sağlamak amacıyla uygulanan öğretim üyeleri ile düzenlenen tartışma saatlerine aktif olarak katılmak

Çalışılan öğretim üyesi ile birlikte İntern eğitimine aktif olarak katılmak İntern seminerlerini izlemek ve her yıl en az iki intern semineri hazırlatmak Asistan karnesini doldurmak Anabilim Dalı Başkanının yaptığı asistan toplantılarına katılmak

14

Dördüncü Yıl Asistanının Çalışma Programı:

a) Asistanların katıldığı Anabilim Dalı çalışmalarına katılımın sağlanması Halk Sağlığı Anabilim Dalı tarafından verilen diğer eğitim programlarına katılma ve

çalışma (İlkyardım, AP gibi) Makale sunumu Seminer sunumu Anabilim Dalı tarafından yürütülen projelerde çalışma Öğretim üyeleri ile tartışma saatleri Öğretim üyesi ile çalışma İntern eğitimine katılma

b) Uzmanlık tez çalışması Araştırma görevlileri eğitimlerinin son yılında bir tez çalışması yürütmektedirler. Anabilim

Dalı Başkanı tarafından belirlenen bir tez danışmanı ile birlikte araştırma görevlisi tez konusu belirlenmekte ve tez önerisini hazırlamaktadır. Araştırma görevlisi tez önerisini anabilim dalının bir seminer saatinde öğretim üyeleri ve araştırma görevlilerine sunmakta ve tartışmaya açmaktadır. Araştırma görevlisi tez önerisi sunumu sırasında aldığı katkı ve eleştiriler çerçevesinde, tez danışmanı ile birlikte düzeltmelerini yaparak tez çalışmasına başlamaktadır. Tez çalışmasının amacı, araştırma görevlisinin belirli bir konuda bilgi toplama, analiz, sonuçları yorumlama ve rapor yazma becerisini kazanması amaçlanmaktadır. Tez çalışmasında konunun özgün olması tercih edilmektedir.

Tez çalışması müdahale ve değerlendirmeyi içeriyorsa üçüncü yılda başlayabilmektedir.

c) Uzmanlık sınavı (Tez ve Bilim)Araştırma görevlileri halk uzmanlık eğitimlerinin sonunda bir sınava girmektedirler.

Anabilim Dalı Başkanı tarafından bir sınav jürisi belirlenmekte ve sınav üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm teorik sınavdır, bu bölümde araştırma görevlisinin halk sağlığı konusundaki bilgisi, görüşü ve planları tartışılmaktadır. Sınavın ikinci bölümü tez savunma sınavı olup, aynı jüri tarafından yapılmaktadır. Sınavın üçüncü bölümünde ise araştırma görevlisine yazılı sınav sorusu verilmektedir, araştırma görevlisi bu soruyu kapsamlı bir şekilde evde hazırlar ve jüriye getirir. Jüri teorik, tez ve yazılı sınav sonuçlarını beraber değerlendirerek araştırma görevlisinin halk sağlığı uzmanı olup olamayacağına karar vermektedir. Bu değerlendirme sırasında araştırma görevlisinin anabilim dalına başladığından beri yaptığı çalışmaları, teorik kurs programı notları ve ayrıca çalışma disiplini, etrafına karşı tutum ve davranışları da gözönüne alınmaktadır.

15

Dördüncü Yıl Asistanının Görev ve Yetkileri:

Anabilim Dalının makale ve seminer saatlerine katılmak Yılda en az iki makale ve bir seminer sunumu yapmak Anabilim Dalının Bilimsel etkinliklerine katılmak (Kongre, seminer, kurs vb) Anabilim Dalı Başkanı tarafından görevlendirilen toplantılara katılma Sağlık Grup Başkanının çalışmalarına katkıda bulunmak Anabilim Dalında yürütülen diğer eğitim programlarına eğitici olarak çalışmak Anabilim Dalı’nda yürütülen projelerde araştırma görevlileri proje asistanı olarak

çalışmak Araştırma görevlilerinin sürekli eğitimini sağlamak amacıyla uygulanan öğretim üyeleri

ile düzenlenen tartışma saatlerine aktif olarak katılmak Çalışılan öğretim üyesi ile birlikte İntern eğitimine aktif olarak katılmak İntern seminerlerini izlemek ve her yıl en az iki intern semineri hazırlatmak Asistan karnesini doldurmak Anabilim Dalı Başkanının yaptığı asistan toplantılarına katılmak Tez önerisi hazırlamak ve sunmak, tez çalışmasını yürütmek ve tez raporunu yazmak Uzmanlık bilim ve tez sınavında başarılı olmak

16