Upload
hoangthuan
View
272
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
95
HANDLEIDING
PRACTICUM CRANIALE ZENUWEN 1
(Nn. I, II, III, IV, V, VI & autonoom zenuwstelsel)
2e bachelor geneeskunde
Prof. Dr. K. D’Herde
Jana Decuypere, Aline Van Oevelen, Klara Verstappen,
Thomas Condijts, Matthias Dullaert, Alexander Soetens
Startstation:
96
Inhoudstafel
Inleiding 97
1. Voorwoord 97
2. Doel 97
3. Praktisch 98
4. Verloop 98
5. Examen 99
Station 1: Anatomagetafel autonoom zenuwstelsel 100
Station 2: Autonoom zenuwstelsel 101
1. Plastic model: Autonoom zenuwstelsel (nr. 19 en 20) 101
2. Prosectiestuk: Autonoom zenuwstelsel (nr. 71 en 73) 107
Station 3a: Plastic model orbita (nr. 1/2) 108
Lateraal aanzicht 108
Bovenaanzicht 111
Detailopname 111
Station 3b: Prosectiestuk orbita 114
Station 4a: Halve hoofden 116
1. Plastic model: Half hoofd (nr. 12/13) - mediaal aanzicht 116
2. Plastic model: Half hoofd (nr. 12/13) - lateraal aanzicht 118
Station 4b: Prosectiestuk regio infratemporalis (nr. 28) 120
Station 5: Schedel 122
1. Schedelbasis 122
2. Prosectiestuk: Hersenen 123
97
Inleiding
1. Voorwoord
Dit is de handleiding die gebruikt wordt tijdens de practica craniale zenuwen. In deze practica wordt het perifeer
verloop van de craniale zenuwen bestudeerd aan de hand van meerdere modellen, prosectiestukken en de
schedel. Dit lesonderdeel bestaat uit twee practica. In het eerste practicum worden de eerste zes craniale
zenuwen en het autonoom zenuwstelsel behandeld. De laatste zes craniale zenuwen komen aan bod in het
tweede practicum. Tijdens de practica wordt gewerkt met een stationsysteem. In de handleiding is de inhoud
van één station (doelstellingen, te vinden structuren, extra informatie, opmerkingen bij de modellen,
doordenkers en figuren) gebundeld. De handleiding maakt het mogelijk eigen notities, opmerkingen en vragen
per station toe te voegen om zo tot een persoonlijk werkdocument te komen.
Na het practicum wordt verwacht dat er een evaluatie ingevuld wordt. Hierin wordt gevraagd naar de feedback
van de student m.b.t. de organisatie en de invulling van het practicum. De curiostest hiervoor zal na het tweede
practicum via Minerva beschikbaar gesteld worden.
Vragen voor, tijdens en na de practica kunnen steeds gesteld worden aan de practicumbegeleiders of op het
e-mailadres [email protected].
2. Doel
Door het verwerven van ruimtelijk inzicht in het verloop van de craniale zenuwen ten opzichte van
omliggende structuren in staat zijn de twaalf craniale zenuwen op hun volledig verloop aan te duiden
en te benoemen.
De twaalf craniale zenuwen op hun volledig verloop kunnen benoemen en aanduiden op de modellen,
de preparaten en de digitale tools die tijdens het practicum worden aangeboden.
In staat zijn de vertakkingen van de twaalf craniale zenuwen op te sommen.
In staat zijn een (eind)tak te koppelen aan de oorspronkelijke zenuw.
De belangrijkste para- en orthosympathische basisstructuren en ganglia kunnen benoemen en
aanduiden op de modellen.
98
3. Praktisch
In de handleiding wordt gebruik gemaakt van icoontjes. Zo wordt de handleiding een makkelijk hanteerbaar
werkinstrument. Elk van de gebruikte icoontjes wordt hieronder uitgelegd.
Doelstelling
Specifieke doelstellingen per station.
Opmerking
Extra opmerkingen en aandachtspunten bij het station.
Info
Handige achtergrondinformatie die het begrijpen van het station vergemakkelijkt.
Doordenkers
Extra denkvragen gelinkt aan de inhoud van het station.
Notities
Bij elk station is er onderaan plaats voorzien om extra notities te maken, vragen te noteren,
enzovoort.
Labojas en handschoenen
In dit station wordt gewerkt met prosectiestukken. Labojas en handschoenen zijn verplicht.
4. Verloop
De practica gaan door in de kelder van het PAD-gebouw. De studenten brengen zelf deze handleiding en
een uitprint of screenshot mee van het resultaat van de curiostest. Bij het binnenkomen wordt de identiteit
van de studenten en hun uitprint/screenshot gecontroleerd en wordt het nummer van het station waaraan men
dient te starten op de handleiding genoteerd. Vergeet dus zeker niet om een studentenkaart of een ander
identificatiebewijs en een bewijs van de curiostest mee te brengen!
Bij elk station zijn 10 minuten voorzien om het station te doorlopen. Deze tijdspanne zal volstaan wanneer
voldoende wordt doorgewerkt. Werk dus gestructureerd door de tekst systematisch te overlopen met de
bijhorende figu(u)r(en). Alle structuren die op de modellen zichtbaar zijn, staan vetgedrukt. Na negen minuten
wordt een eerste signaal gegeven. Dit is het teken dat het tijd is om af te ronden en eventueel onbeantwoorde
vragen op te schrijven. Na tien minuten klinkt een tweede signaal en wordt er doorgeschoven. Indien er aan
een bepaald station toch tijd over is, kunnen de extra denkvragen opgelost worden.
Op het einde van het practicum wordt extra tijd voorzien. Dit is het moment om stil te staan bij de stations waar
moeilijkheden werden ervaren. Ook onbeantwoorde vragen kunnen nu gesteld worden. Aarzel niet om
verschillende begeleiders aan te spreken. Op het einde van het tweede practicum is het mogelijk om alle
behandelde prosectiestukken uit practicum 1 en practicum 2 opnieuw te bekijken. Daarnaast biedt het
skillslab de mogelijkheid om na reservatie de plastic modellen nogmaals te bestuderen.
99
In de zaal zijn vertakkingsschema’s opgesteld die gedurende het volledige practicum geraadpleegd kunnen
worden. Blauw omkaderde zenuwen bevatten enkel afferente vezels. Rood omkaderde zenuwen bevatten
enkel efferente vezels. Zenuwen die zowel efferente als afferente vezels bevatten, zijn in het paars omkaderd.
5. Examen
Het examen craniale zenuwen wordt geïntegreerd in de stationsproef neuroanatomie op het einde van het
blok “Zenuwstelsel en zintuigen”. Er moeten 8 structuren benoemd of aangeduid worden op plastic modellen,
prosectiestukken of op ander lesmateriaal. Om het ruimtelijk inzicht te toetsen, kan hierbij een rechts-links
aanduiding bevraagd worden. Er worden enkel vragen gesteld over de craniale zenuwen en het autonoom
zenuwstelsel. Andere structuren (venen, arteriën, spieren,...) moeten dus nog niet gekend zijn, maar zijn wel
een hulpmiddel bij het opzoeken en herkennen van de craniale zenuwen. In het addendum van de handleiding
is een lijst terug te vinden met de structuren die gekend moeten zijn voor dit examen. Extra informatie in de
handleiding dient bijgevolg niet gekend te zijn.
De praktische informatie met betrekking tot het examen zal later via Minerva meegedeeld worden.
125
HANDLEIDING
PRACTICUM CRANIALE ZENUWEN 2
(Nn. VII, VIII, IX, X, XI & XII)
2e bachelor geneeskunde
Prof. Dr. K. D’Herde
Jana Decuypere, Aline Van Oevelen, Klara Verstappen,
Thomas Condijts, Matthias Dullaert, Alexander Soetens
Startstation:
126
Inhoudstafel
Station 1: Hals & trigonum submandibulare 127
1. Plastic model: Hoofd met hals en schouders (nr. 36) 127
2. Plastic model: Trigonum submandibulare (nr. 21/25) 129
Station 2: Oor 131
1. Plastic model: Oor (nr. 16) 131
2. Plastic model: Half hoofd op staander (nr. 14/15) 135
Station 3: Anatomagetafel n. glossopharyngeus (IX) en n. vagus (X) 137
Station 4: Romp 138
1. Plastic model: Romp (nr. 61) 138
2. Prosectiestuk: Romp (nr. 74) 139
Station 5: Larynx en pharynx 140
1. Plastic model: Larynx (nr. 58) 140
2. Prosectiestuk: Pharynxsnede 141
Station 6: Ganglia 142
1. Plastic model: Autonoom zenuwstelsel (nr. 19) 142
2. Computerspel 145
Station 7: Schedel 146
1. Schedelbasis 146
2. Prosectiestuk: Hersenen 147
Addendum 149
1. Links 149
2. Apps 149
3. Vertakkingsschema’s 150
4. Schema’s m.b.t. de PS ganglia 155
5. Lijst van te kennen structuren 159
159
5. Lijst van te kennen structuren
● ansa cervicalis
● bulbus olfactorius
● cauda equina
● chiasma opticum
● chorda tympani
● conus medullaris
● dorsaal sensibel ganglion
● fila olfactoria
● filum terminale internun
● ganglion cervicale inferius
● ganglion cervicale medium
● ganglion cervicale superius
● ganglion ciliare
● ganglion geniculi
● ganglion inferius nervi glossopharyngei/
ganglion petrosum
● ganglion inferius nervi vagi/ganglion
nodosum
● ganglion oticum
● ganglion pterygopalatinum
● ganglion stellatum
● ganglion submandibulare
● ganglion superius nervi glossopharyngei
● ganglion superius nervi vagi/ganglion
jugulare
● ganglion trigeminale/semilunare van
Gasser
● n. abducens (VI)
● n. accessorius (XI)
● n. accessorius radix cranialis
● n. accessorius radix spinalis
● n. alveolaris inferior
● n. auricularis posterior
● n. auriculotemporalis
● n. buccalis
● n. canalis pterygoidei van Vidius
● n. cochlearis
● n. ethmoidalis anterior
● n. ethmoidalis posterior
● n. facialis
● n. frontalis
● n. glossopharyngeus (IX)
● n. hypogastricus
● n. hypoglossus (XII)
● n. infraorbitalis
● n. infratrochlearis
● n. intermediofacialis (VII)
● n. intermedius
● n. lacrimalis
● n. laryngeus inferior
● n. laryngeus recurrens
● n. laryngeus superior
● n. laryngeus superior ramus externus
● n. laryngeus superior ramus internus
● n. lingualis
● n. mandibularis (V3)
● n. maxillaris (V2)
● n. mentalis
● n. nasociliaris
● n. nasopalatinus
● n. oculomotorius (III) met rami superior
en inferior
● n. olfactorius (I)
● n. ophtalmicus (V1)
● n. opticus (II)
● n. palatinus maior
● n. petrosus maior
● n. petrosus minor
● n. petrosus profundus
● n. phrenicus
● n. stapedius
● n. supraorbitalis
● n. supratrochlearis
● n. trigeminus (V)
● n. trigeminus: portio maior
● n. trigeminus: portio minor
● n. trochlearis (IV)
● n. tympanicus
● n. vagus (X)
● n. vestibularis
● n. vestibulocochlearis (VIII)
● n. zygomaticus
● Nn. ciliares brevi
● Nn. ciliares longi
● Nn. palatini minores
● Nn. pterygopalatini/rami ganglionares
● Nn. spinales
● plexus caroticus
● radices anteriores
● radices posteriores
● radix inferior ansae cervicalis
● radix oculomotoria
● radix superior ansae cervicalis
● rami buccales
● rami colli
● rami marginales mandibulae
● rami temporales
● rami zygomatici
● ramus communicans albus
● ramus communicans cum ganglio ciliare
● ramus communicans cum n. zygomatico
● ramus communicans griseus
● ramus nasalis externus
● ramus nasalis internus lateralis
● ramus thyrohyoideus
● tractus olfactorius
● tractus opticus
● truncus sympathicus