HASTANE AFET PLANIHASTANE AFET PLANI

RRİİSK ANALSK ANALİİZZİİDr. Hasan Dr. Hasan OdabaOdabaşışıooğğlulu, EMDM, EMDM--AA

Akdeniz Akdeniz ÜÜniversitesi Hastanesi niversitesi Hastanesi HAP EHAP Eğğitimi 2. Etapitimi 2. Etap

KasKasıım 2007m 2007

TATD Afet KomisyonuTATD Afet Komisyonu

Neden Risk Analizi ?Neden Risk Analizi ?

�� Hastane afet yHastane afet yöönetim planlamasnetim planlamasıınnıın erken n erken ddööneminde risk analizi neminde risk analizi ççok kritik erken ok kritik erken basamaktbasamaktıır.r.

�� ÇÇeeşşitli tehlikeler ve zarar gitli tehlikeler ve zarar göörebilirlik afet rebilirlik afet olaylarolaylarıınnıın sonun sonuççlarlarıınnıı belirler.belirler.

�� Risk Analizi iki ana baRisk Analizi iki ana başşllııktan oluktan oluşşurur

TEHLTEHLİİKE ANALKE ANALİİZZİİ::

Tehlikenin derecesini , tipini ve Tehlikenin derecesini , tipini ve karakteristikarakteristiğğini kavramaktini kavramaktıırr

ZARAR GZARAR GÖÖREBREBİİLLİİRLRLİİK ANALK ANALİİZZİİ ::

Afetin oluAfetin oluşşmasmasıı durumunda kurumun gdurumunda kurumun göörecereceğği i zararzararıın boyutunu n boyutunu ööllççmektir mektir

RRİİSK ANALSK ANALİİZZİİ ::

Ne tNe tüür afet olabilecer afet olabileceğğiniini

Hangi sHangi sııklklııkla olabilecekla olabileceğğiniini

OluOluşşabilecek zararabilecek zararıı

Toplumu nasToplumu nasııl etkileyecel etkileyeceğğiniini

Toplumun afetten ne derece zarar gToplumun afetten ne derece zarar göörebilir rebilir olduolduğğunu belirlerunu belirler

�� İİki ana yki ana yööntem :ntem :

FEMA MODELFEMA MODELİİ

SMUG MODELSMUG MODELİİ

FEMA MODELFEMA MODELİİ

FemaFema ssıınnııflama ve flama ve skorlamaskorlama sistemi dsistemi döört kriter rt kriter kullankullanıır :r :

TarihTarihççee

Zarar GZarar Göörebilirlikrebilirlik

Maksimum TehditMaksimum Tehdit

OlasOlasııllııkk

TEHLTEHLİİKELERKELERİİN PUANLANMASIN PUANLANMASI

a)Tariha)Tarihççee

Afetin Meydana GeliAfetin Meydana Gelişşii

DeDeğğerlendirmeerlendirme

GeGeççmimişş 100 y100 yıılda 0lda 0--1 Kez D1 Kez Düüşşüükk

GeGeççmimişş 100 y100 yıılda 2lda 2--3 Kez Orta3 Kez Orta

GeGeççmimişş 100 y100 yıılda 4 veya >4 Ylda 4 veya >4 Yüüksekksek

b.Zarar Gb.Zarar Göörebilirlikrebilirlik

11--İİnsanlar insanlar iççin Dein Değğerlendirmeerlendirme

< %1 D< %1 Düüşşüükk

% 1% 1--10 Orta10 Orta

> %10 Y> %10 Yüüksek ksek

22--MalMal--MMüülk ilk iççin Dein Değğerlendirmeerlendirme

< %1 D< %1 Düüşşüükk

% 1% 1--10 Orta10 Orta

> %10 Y> %10 Yüüksek ksek

c.Maksimum Tehditc.Maksimum Tehdit

Etkilenen yerleEtkilenen yerleşşim alanim alanıı

DeDeğğerlendirmeerlendirme

< %5 D< %5 Düüşşüükk

% 5% 5--25 Orta25 Orta

> %25 Y> %25 Yüüksek ksek

d.Olasd.Olasııllııkk

YYııllllıık Afet Olask Afet Olasııllığıığı

DeDeğğerlendirmeerlendirme

< 0.001 D< 0.001 Düüşşüükk

0.0010.001--0.1 Orta0.1 Orta

> 0.1 Y> 0.1 Yüüksek ksek

Her deHer değğerlendirme ierlendirme iççin in skorlamaskorlama

DDüüşşüük 1k 1

Orta 5Orta 5

YYüüksek 10ksek 10

DDöört kriter kendi aralarrt kriter kendi aralarıında nda öönemlilik nemlilik aaççııssıından farklndan farklıı katsaykatsayıılar allar alıırlarrlar

TarihTarihççe x2e x2

Zarar GZarar Göörebilirlik x5rebilirlik x5

Maksimum Tehdit x10Maksimum Tehdit x10

OlasOlasııllıık x7k x7

Deprem Deprem ÖÖrnerneğğii

180180TotalTotal

35355 x 75 x 7OrtaOrtaOlasOlasııllııkk

10010010 x 1010 x 10YYüüksekksekMaksMaks. Tehdit. Tehdit

25255 x 55 x 5OrtaOrtaZarar GZarar Göör.r.

202010 x 210 x 2YYüüksekksekTarihTarihççee

TotalTotalSkor&KatsaySkor&KatsayııDeDeğğerlendirmeerlendirmeKriterKriter

FEMA modeli eFEMA modeli eşşik deik değğeri 100 puanderi 100 puandıırr

Acil durum planlamasAcil durum planlamasıında 100 puan nda 100 puan üüzeri zeri tehlikeler tehlikeler öönceliklidir ancak 100 puan altnceliklidir ancak 100 puan altııtehlikeler de gtehlikeler de gööz ardz ardıı edilmez!edilmez!

ProsedProsedüür tanr tanıımlanan tmlanan tüüm afet tm afet tüürleri irleri iççin in tekrarlantekrarlanıır ve en yr ve en yüüksek puandan dksek puandan düüşşüüğğe e dodoğğru ru ööncelik sncelik sııralamasralamasıı yapyapııllıır.r.

SMUG MODELSMUG MODELİİ

DDöört kriterin rt kriterin İİngilizce ngilizce babaşşharflerindenharflerinden oluoluşşur.ur.

�� SeriousnessSeriousness

�� ManageabilityManageability

�� UrgencyUrgency

�� GrowthGrowth

SERIOUSNESS (CSERIOUSNESS (CİİDDDDİİYET)YET)

DeDeğğerlendirilen tehlike erlendirilen tehlike ççok sayok sayııda insanda insanıı veya veya ççok ok fazla ekonomik defazla ekonomik değğeri tehdit ediyorsa eri tehdit ediyorsa ’’’’yyüüksekksek’’’’puanlama verinizpuanlama veriniz

Puanlamada yPuanlamada yüüksek,orta,dksek,orta,düüşşüük dek değğerleri kullanerleri kullanıınnıızz

KararsKararsıızlzlıık olursa bir k olursa bir üüst dest değğeri verinizeri veriniz

MANAGEABILITY (YMANAGEABILITY (YÖÖNETNETİİLEBLEBİİLLİİRLRLİİK)K)

Tehlikenin etkisi azaltTehlikenin etkisi azaltıılabiliyorsa labiliyorsa ““yyüüksekksek””puanlama verin,etki ancak olay meydana puanlama verin,etki ancak olay meydana geldikten sonra azaltgeldikten sonra azaltııllııp yp yöönetilebiliyorsa netilebiliyorsa ““ddüüşşüükk”” puan verinpuan verin

URGENCY (URGENCY (İİVEDVEDİİLLİİK)K)

YYüüksek:Tehlike ile ilgili ksek:Tehlike ile ilgili şşu anda u anda birbirşşeylereyleryapyapıılmallmalııddıırr

Orta:YakOrta:Yakıın gelecekte n gelecekte birbirşşeylereyler yapyapıılmallmalııddıırr

DDüüşşüük:k:İİvedilik gerektiren bir vedilik gerektiren bir şşey yoktur,orta vadeli ey yoktur,orta vadeli uygun planlama yapuygun planlama yapıılabilirlabilir

GROWTH (BGROWTH (BÜÜYYÜÜME,ARTIME,ARTI��))

EEğğer er hihiççbirbirşşeyey yapyapıılmazsa tehlike daha lmazsa tehlike daha kkööttüüye mi gidecektir yoksa olduye mi gidecektir yoksa olduğğu gibi mi u gibi mi kalacaktkalacaktıır?r?

HHıızla bzla büüyyüüyecekse yyecekse yüüksek,yavaksek,yavaşş yavayavaşşbbüüyyüüyecekse orta,olduyecekse orta,olduğğu gibi kalacaksa du gibi kalacaksa düüşşüük k puanlama verilirpuanlama verilir

TTüüm m skorlamalaraskorlamalara tabloda manttabloda mantııksal kanksal kanııtlar tlar ggöösterilmeli ve puanlama toplamlarsterilmeli ve puanlama toplamlarıı sonucu sonucu ööncelik sncelik sııralamasralamasıı listelenmelidir.listelenmelidir.

SMUG HAZARD PRIORITY SYSTEMSMUG HAZARD PRIORITY SYSTEM

SMUG YÖNTEMİ

3030YYüüksekksek=10=10OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5YYüüksekksek=10=10ÇÇIIĞĞ

2525OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5YYüüksekksek=10=10TOPRAK TOPRAK KAYMASIKAYMASI

44DDüüşşüükk=1=1DDüüşşüükk=1=1DDüüşşüükk=1=1DDüüşşüükk=1=1YANGINYANGIN

2121OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5DDüüşşüükk=1=1YYüüksekksek=10=10TERTERÖÖRR

1717DDüüşşüükk=1=1DDüüşşüükk=1=1OrtaOrta=5=5YYüüksekksek=10=10TRAFTRAFİİK K KAZASIKAZASI

2121Orta=5Orta=5Orta=5Orta=5DDüüşşüükk=1=1YYüüksekksek=10=10KASIRGAKASIRGA

2525Orta=5Orta=5Orta=5Orta=5OrtaOrta==55YYüüksekksek==1010SU BASKINISU BASKINI

2525OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5YYüüksekksek=10=10DEPREMDEPREM

TOPLAMTOPLAMBBüüyyüüme,me,

ArtArtışışİİvedilikvedilikYYöönetilebilirliknetilebilirlikCiddiyetCiddiyetTehlikeTehlike

9. 9. METEOR DMETEOR DÜÜŞŞMESMESİİ9.9. METEOR DMETEOR DÜÜŞŞMESMESİİ

8. 8. ÇÇIIĞĞ8. 8. TRAFTRAFİİK KAZASIK KAZASI

7. 7. TOPRAK KAYMASITOPRAK KAYMASI7.7. ÇÇIIĞĞ

6. 6. KASIRGAKASIRGA6.6. KASIRGAKASIRGA

5. 5. TRAFTRAFİİK KAZASIK KAZASI5.5. TOPRAK KAYMASITOPRAK KAYMASI

4. 4. YANGINYANGIN4. 4. YANGINYANGIN

3. 3. SU BASKINISU BASKINI3. 3. TERTERÖÖRR

2. 2. TERTERÖÖRR2. 2. SU BASKINISU BASKINI

1. 1. DEPREMDEPREM1. 1. DEPREMDEPREM

FEMAFEMASMUGSMUG

SON DERECELENDSON DERECELENDİİRMERME

Yale New Haven Center for Emergency Preparedness and Disaster Response, New Haven, Connecticut, USA

National Center for Emergency Preparedness at Vanderbilt University Medical CenterVanderbilt University School of Nursing, Nashville, Tennessee, USA

University of California, Irvine, Department of Emergency Medicine, Irvine, California, USA

Harvard Humanitarian Initiative, Harvard Medical School, Boston, Massachusetts, USA

Associate Institutions and UniversitiesCentre for Teaching & Research in Disaster Medicine and Traumatology, (KMC), Linköping, Sweden

Centre Hospitalier Universitaire Vaudois, (CHUV), Lausanne, Switzerland