hanhtrinhmevacon.files.wordpress.comHội Ăn Dặm Kiểu Nhật 1 Sau một thời gian thành lập với mục ñích GIÚP CÁC BÉ CÓ THÁI ðỘ ĂN UỐNG TỰ TIN & TỰ

Hội Ăn Dặm Kiểu Nhật

1

Sau một thời gian thành lập với mục ñích GIÚP CÁC BÉ CÓ THÁI ðỘ ĂN UỐNG

TỰ TIN & TỰ LẬP, chúng tôi nhận thấy rất nhiều những thành viên của nhóm – các

bạn ñọc rất nhiều tài liệu, ñiều này gây khó khăn cho người mới bắt ñầu.

Là người ñi sau các mẹ Ổi Mít, Mẹ Aichan,… nhóm Ăn dặm kiểu Nhật tập hợp tài

liệu và dịch từ sách “Lần ñầu tiên cho con ăn dặm” - Tiến sĩ Dinh dưỡng học Ueda

Reiko.

Rất mong tài liệu này hữu ích cho các mẹ.

Chúng tôi lưu ý ñây là tài liệu nội bộ không ñược sử dụng cho mục ñích kinh doanh.

Nhóm th ực hi ện:

Biên Tập: Lê Ngọc Anh Thy

Thiết Kế: Trang Thanh Minh Thư

Lê Ngọc Anh Thy

Thành viên ñóng góp:

Kiki Quyên

Hoàng Chinh

Khúc Gỗ

Akachan shop

ðoàn Hồ Trung Hiếu

Tommy Ơi

Dịch thu ật: Mẹ Aichan

Me Ổi Mít

ðào Thị Mỹ Khanh

Lê Thị Hồng Nhung

Lê Ngọc Anh Thy

Nguyễn Tú Anh


2

i. MỤC LỤC i. MỤC LỤC ........................................................................................................... 2

ii. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG TÀI LIỆU.................................................................... 5

iii. GHI CHÚ............................................................................................................. 6

A. TÓM TẮT THỰC HÀNH ..................................................................................... 7

B. TÓM TẮT HÀNH TRÌNH ĂN DẶM KIỂU NHẬT ................................................. 9

C. DỤNG CỤ - CÁCH SƠ CHẾ CƠ BẢN ............................................................. 13

1) Lon nấu cháo [ 8 ] ..........................................................................................................13 2) Dụng cụ chế biến:[ 1 ]....................................................................................................14 3) Cân ñịnh lượng [ 8 ] .......................................................................................................14 4) Chén, muỗng cho bé ăn dặm [ 8 ] ..................................................................................15 5) Ghế ăn [ 8 ].....................................................................................................................15 6) Yếm ăn [ 8 ]....................................................................................................................15 7) Khăn ăn [ 8 ]...................................................................................................................16 8) Báo cũ (hoặc tấm nilon lớn) [ 8 ] ...................................................................................16 9) Cách sơ chế cơ bản [ 1 ] .................................................................................................17

i. Rây...........................................................................................................................17 ii. Dầm..........................................................................................................................17 iii. Mài .......................................................................................................................17 iv. Miết ......................................................................................................................17 v. Thái / Băm................................................................................................................17 vi. Làm sánh..............................................................................................................18

D. CÁCH CHUẨN BỊ VÀ LƯU TRỮ THỨC ĂN CHO BÉ ..................................... 19

1) Vệ sinh nhà bếp [ 2 ] ......................................................................................................19 2) Cách chuẩn bị [ 2 ] .........................................................................................................20 3) Xay, nghiền thức ăn [ 2 ]................................................................................................21 4) Lưu trữ thức ăn [ 2 ] .......................................................................................................21 5) Quan ñiểm về ñồ ñông lạnh [ 9 ]....................................................................................22 6) Các phương pháp cấp ñông [ 3 ] ....................................................................................24

Cách cấp ñông 1...............................................................................................................24 Cách cấp ñông 2...............................................................................................................25 Cách cấp ñông 3...............................................................................................................25 Cách cấp ñông 4...............................................................................................................25 Cách cấp ñông 5...............................................................................................................26

7) Theo dõi những thực phẩm ñã cấp ñông [ 3 ] ................................................................26


3

8) Tôi có thể lưu trữ thức ăn trong ngăn ñá bao lâu?[3] ....................................................26 9) Những loại thực phẩm nào có thể cấp ñông? [ 3 ] .........................................................27 10) Tôi có thể ñông lạnh món ăn mà trước ñó nó có nguồn gốc từ thực phẩm ñông lạnh? [ 3 ] ...............................................................................................................................28 11) Tôi có thể cấp ñông thực phẩm có chứa sữa mẹ hoặc sữa công thức? [ 3 ]...............28 12) Cách rã ñông [ 3 ].......................................................................................................28 13) Hâm nóng thức ăn ñúng cách [ 4 ] .............................................................................29 14) Có thể hâm nóng lại thức ăn ñã nấu chín trước ñó không?[ 4 ] .................................30 15) ðiều gì xảy ra khi bé không ăn hết suất ăn? Có an toàn khi vào lúc khác, hâm nóng thức ăn thừa này rồi cho bé ăn? [ 4 ] ......................................................................................30 16) Làm gì với thức ăn ñông lạnh khi bị mất ñiện? [ 5 ]..................................................30 17) Những nguy hiểm khi thêm muối vào thực phẩm của bé [ 10 ] .................................32

E. NHỮNG DẤU HIỆU SẴN SÀNG ĂN DẶM CỦA BÉ [ 12 ] .................................. 34

F. TUẦN ðẦU TIÊN [ 1 ] ......................................................................................... 35

G. GIAI ðOẠN 1: 5 – 6 tháng [ 1 ] ......................................................................... 37

1) Nửa ñầu :......................................................................................................................37 2) Nửa sau: .......................................................................................................................37 3) Giờ ăn tham khảo giai ñoạn 1 ......................................................................................38

H. GIAI ðOẠN 2: 7 – 8 tháng [ 1 ] (Quan tr ọng) ................................................ ... 39

1) Nửa ñầu giai ñoạn: .......................................................................................................39 2) Nửa sau giai ñoạn: .......................................................................................................39 3) Giờ ăn tham khảo giai ñoạn 2 ......................................................................................41

I. GIAI ðOẠN 3: 9 – 11 tháng [1 ] ........................................................................ 42

1) Nửa ñầu giai ñoạn 3 .....................................................................................................42 2) Nửa sau giai ñoạn 3......................................................................................................43 3) Giờ ăn tham khảo giai ñoạn 3 ......................................................................................44

J. GIAI ðOẠN 4: 12 – 18 tháng [1 ] ....................................................................... 45

1) Những lưu ý trong giai ñoạn này .................................................................................45 2) Giờ ăn tham khảo giai ñoạn 4 ......................................................................................46

K. ðỘ ðẶC LOÃNG – TĂNG ðỘ THÔ ................................................................. 47

1) Xác ñịnh ñộ ñặc loãng [ 6 ]: ...........................................................................................47 2) Cách tăng ñộ thô: .........................................................................................................47 3) Phương pháp rèn phản xạ nhai.....................................................................................48 4) Nếu bé ăn kiểu truyền thống từ lâu? [ 6 ].......................................................................50

L. MÔ HÌNH MINH HỌA ðỘ THÔ [ 7 ] ................................................................... 51


4

M. BẢNG TRA NHANH THỰC PHẨM [ 11 ] ............................................................ 54

N. THỰC ðƠN [ 1 ] ................................................................................................. 60

1) MENU GIAI ðOẠN 1.................................................................................................60 2) MENU GIAI ðOẠN 2.................................................................................................67 3) MENU GIAI ðOẠN 3.................................................................................................74 4) MENU GIAI ðOẠN 4.................................................................................................83

O. MỘT SỐ CÂU HỎI THƯỜNG GẶP [ 1 ] ............................................................. 89

A. Giai ñoạn 5-6 tháng......................................................................................................89 B. Giai ñoạn 7-8 tháng......................................................................................................95 C. Giai ñoạn 9-11 tháng....................................................................................................99 D. Giai ñoạn 12-18 tháng................................................................................................103

P. BIỂU ðỒ TĂNG TRƯỞNG............................................................................. 108

Q. TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 113


5

ii. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG TÀI LIỆU 1) ðọc mục lục

2) ðánh dấu các nội dung bạn quan tâm nhất (thông thường từ 3-5 mục)

3) ðọc kỹ mục Tóm tắt thực hành và Tóm tắt hành trình Ăn dăm kiểu Nhật

4) ðọc nhanh hoặc ñọc kỹ toàn bộ quyển sách

5) ðọc lại phần bạn quan tâm nhất

6) ðọc kỹ lại phần chế biến trữ ñông & ñánh dấu mục bạn quan tâm

7) Sau khi ñọc hoàn tất , viết lại các phần ghi chú mà bạn quan tâm

A. A


6

iii. GHI CHÚ Sau khi ñọc xong tài liệu, bạn dành 20 phút viết lại những ñiểm quan trọng cần ghi nhớ

ñề áp dụng. Và bạn có thể cắt trang này ra dán trên tủ lạnh ñể thường xuyên tra cứu.

HÌNH BÉ YÊU


7

A. TÓM TẮT THỰC HÀNH Các mẹ thân mến,

Khi con bước vào ñộ tuổi ăn dặm, bà mẹ nào cũng muốn tìm cho bé một cách ăn phù

hợp với trẻ, giúp trẻ ăn uống ngoan ngoãn, tìm ñược niềm vui trong bữa ăn. Group ăn dặm

kiểu Nhật lập ra khởi ñầu từ mong muốn ñược chia sẻ và học hỏi kinh nghiệm của các bà

mẹ khác về phương pháp ăn dặm theo kiểu Nhật bản.

Tài liệu này sẽ ñưa ra các thông tin cơ bản và chi tiết cũng như giải ñáp các thắc mắc

của các bà mẹ về thế nào là ăn dặm theo phương pháp Nhật Bản, cần chuẩn bị những gì và

cần làm gì ñể tập cho con ăn theo phương pháp này. Mục tiêu của phương pháp tập ăn này

là gì?. ðồng thời cũng ñưa ra những câu hỏi và giải ñáp thường gặp ñược tổng hợp từ các

bà mẹ khi tập cho con ăn dặm theo phương pháp ăn dặm kiểu Nhật. Các thực ñơn dễ nấu

và phổ biến cho bé cũng ñược dịch thuật từ tài liệu tiếng Nhật và cập nhật theo thời gian.

Ngoài ra, cách trữ ñông, rã ñông và các vật dụng cần thiết cho bé thời kỳ ăn dặm cũng

ñược ñề cập ñến.

Mục tiêu của ăn dặm kiểu Nhật chính là tập cho bé một thói quen ăn uống tốt, ăn thô tốt

và tìm ñược niềm vui trong ăn uống. ðó là lý do tại sao phương pháp ăn này chia thành các

giai ñoạn tập ăn cơ bản: giai ñoạn 1 (5-6 tháng), giai ñoạn 2 (7-8 tháng), giai ñoạn 3 (9-11

tháng), giai ñoạn 4 (12-18 tháng). Các mốc thời gian này biểu thị cho việc tăng ñộ thô của

thực phẩm phù hợp với nghiên cứu khoa học và khả năng của bé. Bắt ñầu từ cháo trắng và

sau ñó là các thực phẩm ñược chế biến không nêm nếm gia vị trong năm ñầu ñời, chứ

không ph ải bột ăn liền hay thực phẩm nào khác ñể bé nếm ñược vị nguyên thủy của thực

phẩm, làm quen với nhiều loại thực phẩm khác nhau.

Ăn dặm kiểu Nhật cũng khuyến khích mẹ tập cho con ăn tự lập khi bé bắt ñầu phát triển

kỹ năng cầm nắm và ngồi vững bằng cách tập cho bé dùng tay (ăn bốc), dùng nĩa (xiên thức

ăn), tiến tới dùng thìa tự xúc. Giúp bé học cách ăn tự lập cũng là một cách tạo niềm vui

trong ăn uống của bé. Ngoài việc bé học cầm thìa, học cách tự quản ñối với bữa ăn của

mình, bé còn có ñược sự tự tin, vui sướng vì mình tự xúc ăn ñược, dù có vụng về, rơi vãi,

những ñiều bé học ñược còn ñáng giá hơn chỉ là ăn một bữa ăn, mẹ nhỉ!

Cho bé ăn theo nhu cầu cũng là một ñiểm quan trọng trong phương pháp tập ăn này.

Mẹ hãy tin vào bản năng của con, vào nhu cầu năng lượng từ dinh dưỡng của cơ thể con.

Cho con ngồi ghế ăn khi ñến bữa ăn, không xem ca nhạc, ti vi, không ñi ăn rong, không làm

trò ngay từ bữa ăn ñầu tiên sẽ giúp con hiểu ñây là giờ ăn, và chỉ nên tập trung vào việc ăn.

Tuy nhiên, trẻ con vẫn có những lúc hiếu ñộng, nghịch ngợm. Lời khuyên là mẹ hãy thật

kiên nhẫn, học ăn là cả quá trình chứ không phải ngày một ngày hai, mẹ cứ tuân thủ các

nguyên tắc tập ăn nhưng uyển chuyển lựa theo ý con, sao cho bữa ăn của hai mẹ con luôn


8

rộn rã niềm vui và tiếng cười. Làm ñược việc không ép bé ăn cho hết suất mẹ nấu là mẹ ñã

nắm ñược một nửa thành công của việc tập ăn cho con, dù mẹ theo phương pháp nào ñi

nữa.

Tài liệu này ñược soạn thảo dựa vào nguồn tài liệu bổ ích và ñược ñúc kết lại tâm huyết

và chia sẻ nhiệt tình của mẹ Ồi Mít, mẹ Minh Châu và mẹ Aichan. Cảm ơn các chị ñã là

những người tiên phong khởi xướng phong trào tập cho bé ăn dặm theo pp Nhật Bản và ñã

có những giải thích thấu ñáo về các ích lợi mà phương pháp này mang lại cũng như các

kiến thức cơ bản ñược nghiên cứu, tham khảo và cô ñọng, dễ hiểu, ñẹp mắt ñược chia sẻ

miễn phí ñến cộng ñồng.

Tài liệu này còn có sự ñóng góp không nhỏ của me Lê Thị Hồng Nhung trong việc dịch

thuật từ các sách hướng dẫn tập cho bé ăn dặm của Nhật (nguồn tham khảo ñã ñược trích

dẫn rõ ràng ở cuối tài liệu). Cũng cảm ơn mẹ Lê Ngọc Anh Thy ñã dày công tổng hợp và

biên tập lại tài liệu sao cho cô ñọng và xúc tích, dễ ñối chiếu và tham khảo.

Lời cảm ơn chung xin gửi ñến creator Trang Thanh Minh Thư, các admin Nguyễn Tú

Anh, Kiki Quyên, Hoàng Chinh, Khúc Gỗ, Akachan shop, ðoàn Hồ Trung Hiếu, Tommy Ơi

và các thành viên của group ñang chung tay vì một mục tiêu xây dựng một môi trường chia

sẻ thân thiện, vô vụ lợi nhưng rất hữu ích với các mẹ và các bé khi bước vào ñộ tuổi ăn

dặm.

Khi bạn ñọc những dòng này, có thể bạn ñang tìm hiểu, dự ñịnh hoặc ñang tập cho con

ăn theo phương pháp này. Mong các bạn tìm ñược những ñiều hữu ích trong tài liệu này và

tập ăn cho bé thành công.

Thân mến,

Các Admin


9

B. TÓM TẮT HÀNH TRÌNH ĂN DẶM KIỂU NHẬT

Nhóm tinh b ột

Nhóm ñạm: ch ọn một trong s ố những lo ại ở dưới Lượng ñạm chi d ưới ñây là tương ứng với 1 bữa

Giai ñoạn

Kĩ năng bản năng

của trẻ

Hình thái thức ăn

Gạo, bột mỳ, khoai

lang, khoai tây…

Cá ðậu phụ

Sản ph ẩm từ sữa

(sữa chua, pho mat..)

Trứng Th ịt

Nhóm Vitamin

và khoáng

1

5-6 Tháng

1-2 bữa/ ngày

Lưỡi của trẻ có phản xạ ñưa và ñẩy thức ăn từ ñằng trước ra ñằng sau và nuốt. Thức ăn ở dạng lỏng hơi sánh. Khi ñưa vào mồm trẻ, trẻ sẽ có phản ứng ngậm mồm lại và nuốt. Nửa ñầu giai ñoạn, trẻ ăn 1 bữa/ ngày. Nửa sau giai ñoạn tăng 2 bữa/ ngày

Vì trẻ chỉ nuốt chửng nên thức ăn phải lỏng, ko lợn cợn cho trẻ dễ nuốt. Nửa ñầu giai ñoạn thức ăn loãng và sánh hơn sữa một chút, nửa sau thức ăn vẫn mịn nhưng hơi ñặc lại như sữa chua.

Cháo trắng 1:10 ñược nghiền mịn hoặc rây mịn, sau ñó làm loãng bằng nước hoặc nước dashi ở dạng trẻ dễ tiếp nhận nhất ( tùy vào mỗi trẻ). Bắt ñầu từ 1 thìa 15ml, ngày 1 bữa và những ngày sau khi trẻ ñã quen thì tăng dần lượng lên.

Bắt ñầu cho trẻ làm quen với 1 thìa 15 ml cá (thành phẩm), khi trẻ ñã quen thì tăng dần lượng lên. Cách chế biến: luộc miếng cá (5g) miết vào bàn mài ñinh cho cá tơi ra như ruốc; cho chút nước dashi hoặc nước luộc cá vào (15-30ml); hòa chút xíu bột năng với nước theo tỉ lện 1 bột 2 nước. ðun sôi hỗn hợp cá lên, ñổ từ từ bột năng vào quấy ñều cho hỗn hợp sánh lại. Lưu ý ñộ loãng chỉ như sữa chua chứ không ñược ñặc và quánh quá.

Cho trẻ làm quen từ 1 thìa 15ml (thành phẩm), khi trẻ ñã quen thì tăng dần lượng lên. Cách chế biến: Dùng thìa ñánh tan ñậu phụ (10-15g), cho chút xíu nước hoặc nước dashi (15-30ml) vào ñun sôi, hòa bột năng với nước theo tỉ lệ 1 bột 2 nước và ñổ từ từ vào nồi ñậu. Yêu cầu ñộ sánh như sữa chua là ñược.

Ví dụ: sữa chua bắt ñầu tập cho trẻ từ 1 thìa 15ml rồi tăng dần lượng lên khi trẻ ñã quen.

Luộc chín trứng bóc tách lấy lòng ñỏ. Tập cho trẻ ăn từ 15ml (thành phẩm). Cách chế biến: Luộc chín trứng, lấy 1/3-1/2 lòng ñỏ miết hoặc rây mịn trứng. Hòa trứng với chút xíu nước dashi hoặc nước củ quả thành hỗn hợp sền sệt với ñộ loãng hơn sữa chua một chút. Trứng nên ñể ở giai ñoạn nửa sau tức là khi trẻ ñược 6 tháng và tập dần ít một ñể thử phản ứng dị ứng.

Chưa ăn

Cho trẻ làm quen mỗi loại rau củ từng tí một, bắt ñầu từ 1 thìa 15ml thành phẩm sau tăng dần lượng lên. Cách chế biến: Củ quả luộc nhừ rây mịn và làm loãng nếu cần thiết bằng chính nước luộc hoặc nước dashi, nước củ quả. Nửa sau giai ñoạn vẫn nghiền nhuyễn nhưng bớt nước ñi cho củ quả quện lại một chút.

B. TÓM TẮT THỰC HÀNH ĂN DẶM KI ỂU NHẬT


10

Nhóm tinh b ột


Giai ñoạn


của trẻ



lang, khoai tây…

Cá ðậu phụ



Trứng Th ịt

Nhóm Vitamin

và khoáng

2

7-8 tháng

2 bữa/ ngày

Lưỡi của trẻ có phản xạ ñẩy thức ăn lên xuống giữa vòm hàm trên và dưới sau ñó ñẩy thức ăn về phía sau ñể nuốt. Vì vậy thức ăn ở giai ñoạn này cần ñược nầu mềm nhừ sao cho lưỡi có thể kết hợp với vòm hàm trên ñể nghiền thức ăn một cách dễ dàng.

ðể cho lưỡi của trẻ dễ dàng nghiền nát thức ăn thì thức ăn ở nửa ñầu giai ñoạn này vẫn cần ở dạng sền sệt và mềm. Ví dụ nếu luộc củ quả thì phải luộc nhừ sao cho mẹ có thể dùng 2 ñầu ngón tay nhẹ nhàng bóp nát. Ở nửa sau sẽ bớt sền sệt ñi và thức ăn ở dạng có hình thái hơn nhưng vẫn phải mềm và nhừ ñể trẻ dễ dàng dùng lưỡi nghiền nát thức ăn.

Nửa ñầu giai ñoạn cháo 1:7 nguyên hạt 50g (nếu mẹ thấy ñặc có thể làm loãng ra theo khả năng ăn của con). Nửa sau giai ñoạn cháo 1:5 nguyên hạt và mẹ có thể làm loãng theo khả năng ăn của con (80g)

Nửa ñầu Giai ñoạn 10g cá. Nửa sau giai ñoạn 15g cá. Cách chế biến: Cá luộc lên và miết tơi ra trên bàn mài ñinh khi miếng cá còn nóng. Có thể nấu cùng với củ quả rây nhuyễn và cuối cùng làm sánh lại bằng bột năng. Cá hồi, cá ngừ, cá thịt trắng ăn ñược ở giai ñoạn này

Nửa ñầu giai ñoạn 30g/ bữa. Nửa sau giai ñoạn 40g/ bữa. Cách chế biến: Thái hạt lựu nhỏ như hạt ñỗ xanh, nấu cùng củ quả hoặc nấu không với nước dùng, cuối cùng làm sánh bằng bột năng.

Nửa ñầu giai ñoan 50g/ bữa. Nửa sau giai ñoạn 70g/ bữa.

Nửa ñầu giai ñoạn: 1 lòng ñỏ trứng luộc. Nửa sau giai ñoạn 1/3 quả trứng luộc hoặc ñánh lên. Nếu là trứng cút thì khoảng 3 quả trứng cút/ bữa.

Bắt ñầu từ lườn gà. Cho bé làm quen bắt ñầu từ 1 thìa 15ml thành phẩm. Khi trẻ ñã quen thì nửa ñầu giai ñoạn là 10g/ bữa. Nửa sau giai ñoạn là 15g/ bữa. Cách chế biến: Băm nhuyễn thịt, hòa thịt với nước lạnh rồi ñun lửa nhỏ. Có thể nấu cùng rau củ quả và cuối cùng làm sánh bằng bột năng. Thịt lườn gà, thịt ức gà ăn ñược ở giai ñoạn này

Nửa ñầu giai ñoạn 20g/ bữa. Củ quả luộc lên dùng dĩa (nĩa) dầm rối. Nửa sau giai ñoạn 30g/ bữa, củ quả thái hạt lựu to như hạt ñỗ ñen luộc nhừ.



11

Nhóm tinh b ột


Giai ñoạn


của trẻ



lang, khoai tây…

Cá ðậu phụ



Trứng Th ịt

Nhóm Vitamin

và khoáng

3

9-11 tháng

3 bữa/ ngày

Lưỡi của trẻ bắt ñầu có phản xạ ñưa thức ăn sang hai bên trái và phải, ñồng thời hàm bắt ñầu có phản xạ nhai. Vì thế thức ăn lúc này ñược lợi của trẻ nghiền.

Giai ñoạn này rất quan trọng, thức ăn ko ñược quá mềm hoặc quá bé làm trẻ nuốt chửng nhưng cũng ko ñược quá cứng hoặc quá to làm trẻ stress mà mất ñi thú vui nhai của mình. ðộ mềm tham khảo là mềm như chuối, kích thước to như hạt ñậu ñỏ là ñược

Cháo 1:5 90g/bữa hoặc cháo 1:3 60g/ bữa. Giai ñoạn sau cơm nát 80g/ bữa.

Giai ñoạn ñầu và sau ñều 15g/ bữa. Cách chế biến: Miếng cá ñược ướp với tí tẹo muối và dùng bơ rán mềm lên. Mẹ xé miếng nhỏ hoặc ñánh tơi cho bé thử tập nhai.. Nửa sau giai ñoạn mẹ có thể lăn miếng cá qua 1 lớp bột mỳ rồi nướng hoặc xào mềm cho bé ăn. Vì giai ñoạn này bé tập nhai rất tốt nên trong mỗi bữa mẹ nên có 1 món mới cho bé tập nhai, 1-2 món khác vẫn giữ nguyên ñộ thô hàng ngày giúp bé có hứng thú với bữa ăn hơn. Ngoài ra thời gian này nhiều bé thích thú với món ăn bốc tay. Các loài giáp xác như Hàu, sò ñiệp, hến, lươn, ếch...bắt ñầu ăn từ giai ñoạn này.

Giai ñoạn ñầu và sau 45g/bữa. Cách chế biến: ðậu phụ thái hạt lựu to bằng hạt ñậu ñỏ có thể xào với bơ và xì dầu hoặc nấu củ quả cho bé. Nếu bé chưa thích nghi mẹ vẫn có thể dùng bột năng làm sánh

Nửa ñầu giai ñoạn và nửa sau giai ñoạn 80g/ bữa

1/2 quả trứng/ bữa

15g/ bữa. Thịt bò, thịt ñùi gà, gan gà bắt ñầu ăn từ giai ñoạn này

Nửa ñầu giai ñoạn 30g/ bữa. Nửa sau giai ñoạn 40g/ bữa. Củ quả thái to hơn giai ñoạn trước hoặc bắt ñầu thái hình que các hình thù ña dạng ñể bé tập dùng răng trước cắn thức ăn.



12

Nhóm tinh b ột


Giai ñoạn


của trẻ



lang, khoai tây…

Cá ðậu phụ



Trứng Th ịt

Nhóm Vitamin

và khoáng

4

1 tuổi ñến 18 tháng

3 bữa/ ngày

Lưỡi của bé ñã di chuyển thuần thục theo ý muốn. Răng của bé ñã có phản xạ nhai tốt, lực cắn cũng mạnh hơn.

Thức ăn nên ñược làm với nhiều hình dạng ña dạng với ñộ cứng ña dạng ñể bé tập cắn và luyện tập nhai.

Nửa ñầu giai ñoạn cơm nát 90g/ bữa. Nửa sau giai ñoạn cơm 80g/ bữa

Nửa ñầu giai ñoạn cá 15g/ bữa. Nửa sau giai ñoạn cá 20g/ bữa. Cách chế biến: Cá thái hạt lựu lăn qua bột mỳ rán ròn, hoặc kho mềm.

Nửa ñầu giai ñoạn 50g/ bữa. Nửa sau giai ñoạn 55g/ bữa. Cách chế biến: Có thể ñể nguyên miếng ñậu phụ to chế biến, khi ăn xắn từng miếng cho bé ăn.

100g/ bữa

Nửa ñầu giai ñoạn 1/2 quả/ bữa. Nửa sau giai ñoạn 2/3 quả / bữa hoặc 4 quả trứng cút/ bữa

Nửa ñầu giai ñoạn 15g / bữa. Nửa sau giai ñoạn 20g/ bữa. Thịt lợn, tôm mực, cua bắt ñầu ăn ở giai ñoạn này

Nửa ñầu giai ñoạn 40g/ bữa, nửa sau giai ñoạn 50g/ bữa.

Giờ giấc và ñịnh lượng trên ñây là ñể tham khảo, mỗi bé sẽ tự có nhu cầu và ñịnh lượng của riêng mình.



13

C. DỤNG CỤ - CÁCH SƠ CHẾ CƠ BẢN 1) Lon n �u cháo [ 8 ] Tiện dùng nhất hiện nay là lon nấu cháo của Pigeon. Chỉ cần ñong gạo và nước vào lon

rồi ñặt vào nồi cơm ñiện nấu cùng cơm gia ñình. Khi cơm chín thì gạo trong lon cũng thành

cháo. Với ñiều kiện, nồi cơm ñiện nấu 45 phút chín cơm thì cháo mới nở mềm. Với loại gạo

hút nhiều nước như gạo Việt Nam, gạo Thái Lan thì nên ngâm gạo trước khi nấu 15-20 phút

ñể cháo không bị ñặc. Dùng lon nấu cháo Pigeon, các mẹ sẽ nấu ñược các loại cháo theo tỉ

lệ 1:10, 1:7, 1:5, 1:3 một cách chính xác, giúp bé tập ăn hiệu quả mà mẹ lại nhàn.

Lon nấu cháo Pigeon

Hướng dẫn sử dụng lon n ấu cháo Pigeon [ 8 ]

Trên lon có chia vạch và ñánh số. ðối với cháo 1:10, ñong 1 muỗng gạo và 10 muỗng

nước cho vào lon, các mẹ sẽ thấy nước dâng ñến vạch số 1 (dùng muỗng 5 ml có sẵn theo

bộ của Pigeon). Như vậy, ñể ñơn giản thao tác, các mẹ chỉ cần ñong 1 muỗng gạo và ñổ

nước ñến vạch số 1. Sau ñó, ñặt lon Pigeon vào nồi cơm ñiện nấu cùng cơm gia ñình.

Tương tự như vậy ñối với cháo 1:7, 1:5, 1:3.

Cách sử dụng lon Pigeon


14

2) D�ng c� ch� bi�n: [ 1 ] • Bàn mài

• Lưới rây

• Bàn mài ñinh

• Chày, thìa, dĩa, ñũa, dụng cụ ñánh trứng

• Dao thớt

• Nồi, chảo nhỏ: thêm 1 nồi nhỏ và 1 chảo nhỏ có nắp (ñường kính 12-14 cm) ñể

tiện chế biến một lượng ít thức ăn cho bé. [ 8 ]

3) Cân ñ�nh l��ng [ 8 ] Các mẹ nuôi con ăn dặm nên sắm một chiếc cân 0.5 kg hoặc 1 kg ñể ñịnh lượng nguyên

liệu và khẩu phần ăn của bé. Như vậy sẽ chính xác hơn là ước lượng.


15

4) Chén, mu �ng cho bé ăn dm [ 8 ] Có thể sử dụng chén, muỗng nhỏ có sẵn trong gia ñình khi cho bé ăn dặm. Tuy nhiên,

nên phân biệt những ñồ dùng của bé riêng ñể phòng tránh những bệnh lây nhiễm khi dùng

chung ñồ dùng với người lớn trong gia ñình.

Cũng nên dùng chén, muỗng bằng nhựa khi cho bé ăn ñể tránh ñổ vỡ và nên chọn loại

nhựa tốt không có hại cho bé. Khi tập cho bé tự bốc, tự xúc thức ăn, bé còn vụng tay nên dễ

làm rơi các thứ xuống nền nhà. Nếu dùng chén sứ ñắt tiền mà bé lỡ làm rơi vỡ có khi bé lại

bị mắng oan.

5) Gh� ăn [ 8 ] Mẹ nên cho bé vào ghế ăn khi bé bắt ñầu ăn dặm. Vì cho bé vào ghế ăn càng sớm, bé

càng hình thành thói quen sớm. Ghế ăn nên chọn loại có thể ngả lưng nhiều nấc. Khi bé

chưa ngồi vững, mẹ ngả lưng ghế cho bé ở tư thế nửa ngồi, nửa nằm ñể ăn. Khi bé ñã ngồi

vững, mẹ dựng hẳn lưng ghế cho bé ngồi thẳng lưng khi ăn. Nên chọn loại ghế ăn có thể sử

dụng từ khi bé bắt ñầu ăn dặm ñến khi bé ñược 3 tuổi. Như vậy, mẹ không phải lo ñến

chuyện ñổi ghế cho phù hợp ñộ tuổi của bé. Tuy nhiên, tùy vào ñiều kiện thực tế, các mẹ có

thể sử dụng các loại ghế ăn dễ tìm mua ở Việt Nam.

Mẹ lưu ý là không nên mua loại ghế ăn có ñồ chơi kèm theo. Chọn loại ghế ăn có mặt

bàn rộng rãi ñể ñặt ñĩa thức ăn cho con, cho con có thể thỏa chí bốc thức ăn, tray trét trên

bàn.

6) Y�m ăn [ 8 ] Yếm ăn của bé thường có yếm vải, yếm nilon, yếm nhựa rất ña dạng về mẫu mã lẫn

màu sắc. Tuy nhiên, nhà trẻ ở Nhật Bản luôn khuyến khích phụ huynh tự may yếm ăn cho

bé bằng chiếc khăn lông thông thường.

Cách làm y ếm ăn cho bé:

Gấp ñôi chiếc khăn lông có kích thước 30 x 60 cm theo chiều ngang. Dùng kim chỉ

may một ñường ngang rộng khoảng 1,5 cm ở phần nếp gấp. Cuối cùng, luồn sợi dây thun

vào rồi ñính chặt dây thun thành một vòng tròn sao cho bé có thể chui ñầu qua.

Tuy loại yếm tự làm không ñẹp bằng nhiều loại yến ăn ñược thiết kế và bán sẵn, nhưng

nhà trẻ ở Nhật thường khuyến khích sử dụng loại yếm này vì vừa tiết kiệm vừa dễ hướng

dẫn cho bé tự ñeo yếm trước khi ăn. Bé chỉ cần choàng dây thun qua ñầu là ñã thực hiện

xong việc ñeo yếm. Sau khi ăn xong, bé cũng chỉ cần tháo dây thun khỏi ñầu là ñã thực hiện


16

xong việc cởi yếm. ðây là một phương pháp ñơn giản nhằm rèn luyện tính tự lập cho bé từ

khi bé mới 1 tuổi hay 1,5 tuổi.

Nhưng chắc chắn là nhiều mẹ sẽ thích sắm cho bé yêu của mình những chiếc yếm ăn

xinh xắn ñược thiết kế sẵn. Cũng không sao, mẹ có thể kết thêm sợi thun vào yếm ñể

hướng dẫn bé tự ñeo yếm khi ăn. Khi bé tự mình ñeo yếm ñược, mẹ sẽ thấy bé rất vui! ^-^

7) Khăn ăn [ 8 ] Có thể dùng khăn giấy hoặc giấy ướt. Nhưng tiết kiệm nhất là dùng khăn xô của bé, vì

khăn xô có thể giặt sạch dùng lại nhiều lần. Khi bé biết nhận thức, mẹ có thể hướng dẫn cho

bé tự lau miệng, lau tay và lau thức ăn rơi xuống bàn. Dần dần, bé sẽ hình thành thói quen

giữ vệ sinh khi ăn uống. Các mẹ thử xem, bé sẽ rất ñáng yêu ñấy! ^^

8) Báo cũ (hoc t�m nilon l �n) [ 8 ] Dùng ñể lót dưới sàn nhà ñể hấng thức ăn rơi xuống khi cho bé ăn hoặc lúc tập cho bé

tự bốc, tự xúc thức ăn. Sau khi cho bé ăn xong, mẹ cuốn báo bỏ ñi hoặc lau sạch tấm nilon

ñể dùng cho bữa sau.

Tấm nilon lót dưới nền nhà vào bữa ăn của bé


17

9) Cách sơ ch� cơ b�n [ 1 ]

i. Rây ðây là cách sơ chế ñược sử dụng nhiều nhất ở giai ñoạn ñầu.

Luộc mềm, thái thành từng khúc rời. Cho rau vào lưới và dùng chày hoặc thìa miết

xuống lưới

Cuối cùng làm loãng rau ñã rây bằng nước dashi hoặc nước củ quả là ñã có 1 món

ngon cho bé

ii. Dầm ðây là cách sơ chế ñược sử dụng ở nửa sau giai ñoạn ñầu và nhiều nhất ở giai

ñoạn 2. Công cụ là bàn ñinh và chày. Nguyên liệu sử dụng ở ñây là : ñậu phụ, cá

hoặc khoai, củ quả.

Luộc nhừ củ quả hoặc các loại khoai, cá luộc chín tới. Dùng chày và bàn mài ñinh

dầm nhuyễn trong khi nguyên liệu còn ñang nóng. Sau ñó dùng nước dashi hoặc

nước củ quả, sữa ñể làm loãng nguyên liệu ñã dùng.

iii. Mài Mài sống: dùng bàn mài mài củ quả, sau ñó cho thành phẩm vào nấu cùng với nước

dùng và các nguyên liệu khác.

Mài chín: dùng bàn ñinh mài củ quả ñã luộc sẽ cho thành phẩm rất mịn, cuối cùng

làm loãng bằng nước dashi hoặc nước dùng.

iv. Miết Dùng bàn ñinh và dĩa ñể miết thịt và cá.

Thái mỏng thịt và cá luộc chín tới. Nhân lúc còn nóng miết sẽ làm thịt cá tơi như

ruốc. Dùng mặt sau của dĩa (nĩa) miết miếng thịt/ cá xuống bàn ñinh, thịt cá sẽ tơi ra

một cách dễ dàng.

v. Thái / B ăm Dùng dao và thớt thái hoặc băm nguyên liệu, chú ý phải thái dứt khoát không thái

chưa ñứt hẳn nguyên liệu sẽ khó chế biến


18

vi. Làm sánh a. Dùng bột năng: hòa bột năng vào nước lạnh theo tỉ lệ 1 bột 2 nước. Khi thức

ăn trong nồi sôi thì ñổ từ từ hỗn hợp bột năng vào khuấy ñều tay cho sánh

lại.

b. Làm sánh bằng nguyên liệu:

Khoai tây: khoai tây mài sống sau ñó cho vào thức ăn cần làm sánh sẽ làm

sánh thức ăn.

ðậu bắp hoặc mồng tơi khi luộc lên và băm ra cũng tạo ñộ trơn rất tốt. Trộn

với thức ăn khác làm bé dễ ăn hơn.

Chuối: Dầm chuối nhuyễn ra sẽ ñược một món làm tạo ñộ trơn tuyệt vời.


19

D. CÁCH CHUẨN BỊ VÀ LƯU TRỮ THỨC ĂN CHO BÉ

1) V� sinh nhà b �p [ 2 ] Nấu ăn cho bé rất là thú vị, và hoàn toàn an toàn nếu tuân theo một số quy tắc vệ sinh

cơ bản.

Nhiều bậc cha mẹ lo lắng rằng sẽ không an toàn khi tự tay chế biến ñồ ăn cho con. Khi

con còn nhỏ, tất cả mọi thứ phải ñược khử trùng nghiêm ngặt, vì vậy chúng ta có thể bị ám

ảnh về ñiều này. Chúng ta lo lắng có nên khử trùng nồi, chảo, chén muỗng? Có cần thiết

làm vậy hay không?

Nhưng thực tế là theo thời gian, bé phải ñược làm quen với thực phẩm ngoài sữa – vào

khoảng 6 tháng tuổi – lúc này bé ñã từng ñưa ñồ chơi của mình từ sàn nhà và cho chúng

vào miệng! Vậy nên chúng ta nhận ra rằng không thể giữ tất cả mọi thứ trong thế giới của

bé vô trùng. Bản thân chúng ta cũng không muốn vậy. Trong thực tế, nhiều chuyên gia y tế

ñồng ý rằng việc cố gắng làm cho thế giới bé hoàn toàn vô trùng có thể làm khả năng miễn

dịch của bé bị giảm, làm cho bé dễ bị nhiễm bệnh hơn.

Tuy nhiên, có một số hướng dẫn thông thường ñơn giản mà chúng ta có thể làm theo ñể

ñảm bảo thực phẩm chúng ta chuẩn bị cho bé ñược an toàn ...

• Luôn luôn rửa tay trước khi bắt ñầu. Vâng, nghe có vẻ hiển nhiên quá, nhưng rất

nhiều người trong chúng ta quên làm!

• Hãy nhớ rửa các thau rổ, chảo và chén bát muỗng trong nước xà phòng ấm. Sau ñó,

ñể ráo, chứ không sử dụng khăn lau khô.

• Rửa rau và trái cây dưới vời nước lạnh ñang chảy.

• Hãy thử sử dụng những cái thớt riêng biệt, một cái cho các thực phẩm nguồn gốc

"ñộng vật" như thịt, cá và một cái cho các loại trái cây, rau và bánh mì. Nếu bạn chỉ

có một cái thớt thôi thì phải nhớ rửa sạch khi bạn chuyển từ một loại thực phẩm này

qua một loại thực phẩm khác. Thớt bằng nhựa hoặc thủy tinh là tốt nhất - thớt gỗ có

xu hướng dễ nhiễm khuẩn.

• ðưa thức ăn vừa mới nấu vào tủ lạnh trong vòng 2 giờ. Vi khuẩn có thể phát triển ở

nhiệt ñộ phòng sau thời gian này.


20

2) Cách chu �n b � [ 2 ] Có bốn phương pháp nấu ăn cơ bản

• Hấp

• Luộc

• Nướng

• Lò vi sóng

Sau khi nấu chín, thức ăn sẽ ñược chuẩn bị theo ñộ thô của bé, tùy thuộc vào loại thực

phẩm và lứa tuổi của bé.

Các phương pháp này bạn ñều dùng ñể nấu cho người lớn. Vì vậy, Bếp của bạn hoàn

toàn d� kh� năng ñ� n�u ăn cho em bé !

Tin tốt lành tiếp theo là nếu bạn nấu với số lượng lớn, bạn có thể chuẩn bị cho con một

tháng lương thực chỉ trong một buổi chiều! ðiều này càng chứng tỏ là tất cả chúng ta ñ�u

có th �i gian ñể nấu chế biến thức ăn cho con- bạn chỉ cần sắp xếp thôi!

Vậy, phương pháp nào tốt nhất có thể áp dụng ñể nấu ăn cho bé?

Nó phụ thuộc một phần vào loại thực phẩm bạn ñang nấu ăn - ví dụ, không có gì ñơn

giản hơn việc Nướng khoai lang không cần gọt vỏ.

Nói chung, Hấp là cách tốt nhất ñể giữ lại các chất dinh dưỡng của thực phẩm. Bạn có

thể sử dụng một nồi hấp ñiện, hoặc làm như chúng tôi làm ñó là chỉ cần ñặt các loại thực

phẩm trong một cái xửng, ñặt xửng trong 1 cái một chảo/nồi nước sôi.

Nếu bạn chọn cách Luộc thức ăn, hãy sử dụng rất ít nước và giữ lại phần nước luộc

sau khi thức ăn ñã chín. Bạn có thể sử dụng nước luộc ñể làm loãng thức ăn - theo cách ñó,

nếu các chất dinh dưỡng bị tan vào nước trong quá trình ñun sôi, bạn có thể ñem chúng trở

lại thức ăn của bé.

Dùng Lò vi sóng nấu ăn cũng bảo tồn ñược chất dinh dưỡng trong thực phẩm, nhất là

ñối với những thực phẩm chín nhanh và chỉ cần 1 ít nước. Một số người không thích sử

dụng lò vi sóng - nếu bạn là một trong số họ, thì tất nhiên nên chọn một phương pháp khác.

Ví dụ như ñối với 1 bậc cha mẹ có 5 ñứa con thì lò vi sóng lúc này rất hữu ích vì nó giúp

hâm nóng thức ăn một cách ñơn giản và nhanh chóng. Và nếu bạn ñang phải ñối mặt với

một ñứa bé ñói mà trong tay lại là một túi thức ăn ñông lạnh - (vâng, ñôi khi chúng ta bận

nhiều việc và quên rã ñông thức ăn cho con) - vậy thì dùng lò vi sóng sẽ rất "nhanh"!


21

3) Xay, nghi �n th�c ăn [ 2 ] ðối với luợng lớn thực phẩm, một cái máy xay sinh tố là rất tốt. Nếu không, bạn có thể

dùng ray ñể ray thức ăn, nhưng sẽ lâu hơn. (Máy xay sinh tố chỉ dùng 1 thời gian ñầu, sau

ñó là phải tăng ñộ thô cho bé) (ADKN thì k cần dùng tới máy xay sinh tố!)

ðôi khi sản phẩm có thể không hoàn toàn như bạn mong muốn (quá loãng hay quá ñặc)!

Nhưng ñừng lo lắng – Chúng ta vẫn có cách giúp thức ăn của bé loãng hay ñặc hơn!

(Xem thêm mục Cách sơ chế cơ bản ở phần trước khi áp dụng ADKN)

4) L�u tr� th�c ăn [ 2 ] Bạn vừa tạo ra một loạt các bữa ăn ngon cho bé, ñây là một số ý tưởng về cách lưu trữ

chúng một cách thuận tiện và an toàn

Tủ lạnh và t ủ ñông

Nếu bạn chỉ làm một lượng nhỏ thức ăn, bạn có thể ñặt nó vào 1 lọ/hũ kín hơi và lưu trữ

nó trong ngăn mát tủ lạnh. Không ñặt nó ở cánh cửa tủ lạnh (nhiệt ñộ bị thấp hơn). Luôn

luôn lưu trữ thức ăn trên các kệ.

Nếu lưu trữ số lượng lớn thực phẩm thì hãy dùng tủ ñá. Biểu ñồ lưu trữ thức ăn dưới

ñây cho thấy khoảng thời gian mà bạn có thể lưu trữ một cách an toàn cho từng loại thực

phẩm.

Loại thực phẩm Ngăn mát Ngăn ñá

Rau củ ñã nấu 2-3 ngày 1-3 tháng

Thịt 1 ngày 1-2 tháng

Hỗn hợp thịt + rau củ 1-2 ngày 3-4 tháng

Lòng ñỏ trứng 1 ngày 1-2 tháng

Lưu ý: Thực phẩm ñông lạnh ñược giữ quá lâu có thể nhìn vẫn bình thường, nhưng sẽ bị

mất một số hương vị và giá trị dinh dưỡng.


22

5) Quan ñi�m v� ñ� ñông l �nh [ 9 ] Nhìn chung người Việt mình nghe thấy nói ñồ ñông lạnh là có cảm giác không ngon

lành, mất chất...Lại còn cho em bé nữa thì tội em bé quá. Hihi...Tuy nhiên, về mặt khoa học

thì ñồ ñông lạnh không ñáng bị ñịnh kiến ñến vậy. Ở chế ñộ ñông lạnh, hoàn toàn không có

trao ñổi chất, thực phẩm gần như ở trạng thái ngủ và giữ nguyên trạng thái lúc mới nấu

xong. Thậm chí, gần ñây người Nhật ñã thực hiện thành công nhân bản vô tính một con

chuột từ tế bào ñông lạnh ñấy nhé. Hehe...Nghĩa là chẳng có gì bị phá vỡ, phân hủy ở ñây

hết (tất nhiên chắc họ có chế ñộ ñông và giải ñông ñặc biệt hơn)....Một thí nghiệm trên tivi

mẹ Ổi xem cũng cho kết quả là thịt bò tươi hoàn toàn và thịt bò ñông lạnh 10 ngày cho một

ñám các bà nội trợ ăn, xong không có một ai bỏ phiếu chọn bên thịt bò tươi ngon hơn (???).

Và cuối cùng vẫn là sản phẩm cụ thể là Mít: ăn rất ít mà vẫn tăng cân rất nhiều, không nhẽ

ăn ñồ mất chất mà ñược như vậy???

Vì vậy, nếu ñể lựa chọn giữa ñông lạnh và em bé ñược ăn ña dạng, với nấu nướng ăn

ngay nhưng ñơn giản ít món thì mẹ Ổi vẫn cho con ăn ñông lạnh.

Sử dụng pp ñông lạnh có làm giảm dinh dưỡng trong thực phẩm khi cho bé ăn dặm?

(Trả lời của chị Akiko - trích từ FB của mẹ Aichan)

Nói ñến ñông lạnh, thú thật nước Nhật có lẽ là nước của ñồ ñông lạnh cũng nên. Cá

biển muốn tươi lâu và bán ñc giá, khi mới ñc ñánh bắt ngư dân ñã phải cấp ñông ngay lập

tức từ trên tàu của họ, vậy nên các nhà hàng siêu thị mới có món cá sống tươi nguyên, chứ

vận chuyển cá từ biển về ñất liền nếu ko cấp ñông thì cá ôi thiu, còn bán cho ai ñc nữa.

Các gia ñình Nhật thường hay ñẻ ñông, ñẻ dày, chồng ñi làm vợ chăm vài ñứa con, bận

rộn như vậy nhưng làm thế nào ñể ñảm bảo cho gia ñình bữa ăn ñầy ñủ chất hàng ngày. Họ

tận dụng thời gian chơi với con và giảm tải stress cả trong việc cơm nước. Sd pp ñông lạnh

thực phẩm là 1 cách làm của hầu hết các gia ñình Nhật.

Lo lắng về pp làm ñông lạnh thực phẩm có làm mất chất dinh dưỡng hay ko, mẹ Aichan

ñã trao ñổi với chị Akiko ñể cho khách quan nhé!

Dưới ñây là thư trả lời:

"Việc làm ñông lạnh thực phẩm, tôi ko có các số liệu như các nhà khoa học, ko biết

chính xác hàm lượng dinh dưỡng bị mất ñi bao nhiêu, nhưng tuỳ từng thực phẩm và pp

ñông lạnh khác nhau mới có thể nói ñc là có bị mất chất hay ko. Tôi tổng kết từ các ñiều thu

nhận ñc khi học về quản lý dinh dưỡng cho bữa ăn... "


23

Cụ thể, vitamin dễ hoà tan (như vitamin C chẳng hạn) ngay từ lúc ñem luộc vitamin ñã bị

tụt giảm rồi. Thì sau ñó cấp ñông cũng ko thể làm giảm hơn ñc nhiều nữa.

Còn như các rau củ chứa nhiều vitamin dạng lipid như A,D,K... (như cà rốt, ớt chuông...) khi

làm ñông cũng ko làm thay ñổi lượng vitamin là mấy.

Rau chân vịt là loại rau nhiều vitamin thường hay sd nhiều trong bữa dặm thì, so sánh

giữa việc luộc lên rồi sd ngay và việc làm ñông lạnh thì cả 2 việc trên ñều làm vitamin C

giảm sút ít nhiều nhưng ñể ñông lạnh thì hàm lượng A, K lại ko hề thay ñổi.

Trong 1 bữa quan trọng là balance, sự cân bằng dinh dưỡng nói ñơn giản là ñủ chất ( có

nghĩa là phong phú các loại thực phẩm ñể cung cấp ñủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể),

vậy nên nhờ pp ñông lạnh ta có thể cung cấp bữa ăn phong phú cho con, ko phải làm ñông

tất cả các loại thực phẩm mà phải có chọn lọc và ñúng cách. Nếu thực phẩm nào khi làm

ñông bị giảm vitamin C chẳng hạn thì có thể bổ sung thêm bằng hoa quả tươi trong bữa.

Chuẩn bị bữa ăn cho con thực ra rất mất thời gian và vất vả, nếu làm ñồ ăn sẵn ñể tủ

lạnh ăn vài bữa thì nên sd pp ñông lạnh sẽ tốt hơn. ðối với gia ñình nào nhiều thời gian và

dư giả thì ko nói làm gì, nhưng sử dụng pp ñông lạnh là cách bổ sung phong phú cho bữa

ăn hàng ngày của gia ñình, 1 bữa có thể sd nhiều loại rau củ, thực phẩm cung cấp ñủ chất

cho sự phát triển của bé.

Pp ñông lạnh hoàn toàn ñảm bảo nếu biết làm ñúng cách. Một vài ñiểm lưu ý:

- ðặt chế ñộ "cấp ñông" (làm ñông nhanh) là chức năng gần ñây thường hay có ở tủ

lạnh.

- Dàn mỏng thực phẩm ñể làm ñông nhanh hơn

- Nhiệt ñộ trong ngăn ñá luôn ñể dưới 18 ñộ

- Tránh mở tủ lạnh quá lâu hoặc nhiều lần làm nhiệt lạnh tràn ra ngoài.

- Nhớ ghi chú ngày làm ñông, ko ñể thực phẩm ñông lạnh quá 1 tháng.

Cám ơn chị bạn Akiko ñã cho biết nhiều thông tin hữu ích.

Tokyo 27/5/2013


24

6) Các ph�ơng pháp c �p ñông [ 3 ] Biết cách cấp ñông thức ăn sẽ giúp cho quá trình chuẩn bị và lưu trữ thức ăn cho con

ñược an toàn và có thể trữ ñược một lượng lớn thức ăn cho bé – ñây là một lợi ích thực sự

cho những bậc cha mẹ bận rộn.

Những ñiều cơ bản

Có một số phương pháp cấp ñông thức ăn - tất cả ñều hiệu quả như nhau - nhưng nó

chỉ khác ở chỗ chiếm không gian tủ lạnh nhiều hay ít thôi.

Với tất cả các phương pháp ...

... Bạn nên tự chuẩn bị thức ăn cho bé, sau ñó làm mát nó càng nhanh càng tốt ñể ngăn

chặn sự phát triển của vi khuẩn. Bất kỳ thực phẩm nào ñược ñặt ở nhiệt ñộ phòng trong

hơn hai giờ ñồng hồ ñều không an toàn cho bé và cần ñược bỏ ñi.

ðể làm nguội thức ăn một cách nhanh chóng, bạn có thể ñưa nồi thức ăn ngâm vào

thau nước lạnh.

Cách c ấp ñông 1 Làm sạch hoàn toàn một khay ñá, múc thức ăn vào từng ô nhỏ trong khay. Tốt nhất

khay nên có nắp, vì nó giúp bảo vệ thực phẩm không bị “phỏng lạnh” và giúp không bị

nhiễm các mùi thực phẩm khác. Nếu khay ñá không có nắp, bạn có thể bọc khay lại bằng

bao thực phẩm an toàn. Một số người sử dụng giấy bạc ñể bọc, chúng tôi khuyên bạn

không nên dùng vì giấy bạc có thể bám dính vào thức ăn!

ðặt khay ñá vào ngăn ñá và một khi các khối thức ăn ñã ñông cứng lại, lấy chúng ra và

ñặt chúng vào túi zip có khóa kéo, cách này sẽ chiếm ít không gian trong tủ lạnh.

Cách này giúp bạn chia ñược thức ăn thành từng phần nhỏ vừa ñủ với 1 phần ăn của

con - thường là khoảng 30g. Ban ñầu, một viên thức ăn có thể ñủ cho 1 bữa ăn của con,

nhưng khi bé lớn hơn, bạn có thể lấy 2 viên thức ăn cho bé.

Bạn cũng có thể làm thành nhiều vị thức ăn khác nhau bằng cách pha trộn các viên thức

ăn khác nhau – ví dụ kết hợp viên táo xay nhuyễn với một viên cà rốt xay nhuyễn, ngon

tuyệt!


25

Khay nhựa có an toàn ñể cấp ñông thức ăn cho bé?

ðã có rất nhiều thông tin gần ñây về việc cấp ñông hay hâm nóng thức ăn cho bé trong

hộp nhựa, vì khả năng các hóa chất từ các sản phẩm nhựa sẽ di chuyển vào thức ăn.

Một số khay nước ñá ñược thiết kế ñặc biệt cho thức ăn trẻ em và không có các loại hóa

chất gây hại - nhưng nếu muốn sử dụng khay ñá thường xuyên, bạn có thể thử dùng một

khay bằng silicone, hoặc bằng thép không gỉ.

Cách c ấp ñông 2 Cách này tương tự như cách 1, cũng cấp ñông thức ăn sau ñó chuyển vào túi zip -

nhưng thay vì sử dụng các khay ñá, bạn có thể sử dụng khuôn silicone mini dùng làm bánh

Muffin! Khuôn này giúp cho các viên thức ăn ñược bật ra dễ dàng!

Cách c ấp ñông 3 Nếu bạn không có bất kỳ vật dụng nào có kích thước thích hợp ñể cấp ñông thức ăn cho

bé, bạn có thể sử dụng khay nướng bánh cookie (sẽ chiếm không gian tủ ñông nhiều hơn

lúc ban ñầu).

Múc thức ăn ñã chuẩn bị ñể lên khay nướng bánh, tạo thành những gò nhỏ (lưu ý rằng

nếu thức ăn quá loãng, ta sẽ không thực hiện ñược).Bọc toàn bộ khay nướng bằng bao bọc

thực phẩm an toàn (hoặc có thể dùng giấy bạc), cấp ñông trong ngăn ñá cho ñến khi chúng

cứng hoàn toàn, sau ñó cho thực phẩm vào một túi zip.

Cách c ấp ñông 4 Một cách khác ñể cấp ñông là cho thức ăn vào lọ chuyên dùng cấp ñông rồi ñặt trực tiếp

vào ngăn ñá.

Xin lưu ý, không bao giờ cấp ñông thức ăn cho bé trong lọ thủy tinh, trừ khi các nhà sản

xuất ñặc biệt nói rằng lọ này chuyên dùng ñể cấp ñông.

Những lọ ñược gọi là an toàn ñể dùng cấp ñông thì trên bao bì phải ñược ghi rõ ràng.

Những lọ thức ăn sẵn cho trẻ em trên thị trường hiện nay thường không ñủ mạnh ñể chịu

ñược dãn nở của thực phẩm trong quá trình cấp ñông. Như vậy, lọ có thể bị vỡ hay có thể

bị rạn, bạn có thể không thể nhìn thấy các vết rạn này, nhưng những mảnh vỡ thủy tinh nhỏ

sẽ rơi vào trong thức ăn của bé.


26

Cách c ấp ñông 5 Có lẽ ñây là phương pháp phổ biến nhất ñể cấp ñông thức ăn cho con, ñó là sử dụng

những khay sản xuất chuyên biệt dành ñông lạnh thức ăn cho trẻ em, có rất nhiều mẫu mã

ñể lựa chọn!

Các nhà sản xuất phải công nhận rằng xu hướng phụ huynh tự chế biến thức ăn cho

con nhiều hơn là dùng thức ăn làm sẵn, vì vậy họ ñã ñưa một loạt các sản phẩm khiến cho

cuộc sống dễ dàng hơn! Hơn nữa, các sản phẩm này không có các hóa chất có thể gây hại

như một số khay nhựa có thể có.

7) Theo dõi nh �ng th �c ph�m ñã c�p ñông [ 3 ] Hãy dán nhãn ghi chú thực phẩm ñã cấp ñông, rất quan trọng!

Ghi chú này giúp bạn xoay vòng thức ăn cho con - nói cách khác, bạn có thể kiểm tra

xem bạn ñã sử dụng lô thức ăn cũ trước những lô thức ăn mới chưa. Nó cũng sẽ giúp bạn

ñảm bảo thực phẩm ñược sử dụng trong một thời gian chấp nhận ñược.

ðiều quan trọng nữa là bạn nên ghi cả tên loại thực phẩm ñã nấu vì thức ăn nghiền nhìn

thường rất giống nhau sau khi cấp ñông!

Nếu phát hiện ra bé bị dị ứng với một loại thực phẩm nào ñó - hoặc nếu có một loại thực

phẩm ñặc biệt làm bé khó tiêu, bạn có thể dễ dàng tìm ra loại thực phẩm ñó trong ngăn ñá

và loại bỏ chúng ra.

Cách thức ghi nhãn thực phẩm phụ thuộc vào phương pháp bạn ñã chọn ñể cấp ñông.

Hộp ñựng thức ăn chuyên dụng thường sẽ có sẵn một bề mặt ñể ghi chép, nhưng những

vật dụng khác không có, bạn phải tự tạo.

8) Tôi có th � l�u tr� th�c ăn trong ng ăn ñá bao lâu? [3] Nếu tủ lạnh của bạn ñang hoạt ñộng hiệu quả, hầu hết các loại thức ăn cho bé có thể sữ

dụng ñến 3 tháng.

Chúng tôi khuyên bạn nên cố gắng sử dụng thức ăn cho bé trong vòng 1 tháng, trước

khi hương vị của thực phẩm và giá trị dinh dưỡng của nó có thể bắt ñầu suy giảm.

ðể ñảm bảo chất lượng tốt nhất cho thực phẩm ñông lạnh, hãy ñặt nó ở phần lạnh nhất

của tủ lạnh – nếu là tủ ñá thẳng ñứng thì vị trí lạnh nhất là ở kệ trên cùng, còn nếu là tủ

ñông ngang thì vị trí lạnh nhất là ở dưới ñáy.


27

9) Nh�ng lo �i th�c ph �m nào có th � c�p ñông? [ 3 ] Theo kinh nghiệm của chúng tôi, hầu hết các loại thức ăn trẻ em - ñặc biệt là ở dạng

nghiền – ñược cấp ñông rất tốt. ðôi khi bạn sẽ thấy kết cấu của chúng thay ñổi, bởi vì quá

trình cấp ñông làm cho các phân tử nước bị dãn nở, làm phá vỡ thành tế bào. ðiều này ñặc

biệt rất rõ khi thực phẩm ñược cấp ñông dạng nguyên – ví dụ, một quả chuối ñông lạnh, sẽ

bị nhũn khi rã ñông - nhưng nếu là thức ăn nghiền thì tình trạng này ít hơn nhiều.

Dưới ñây là một số lời khuyên chúng tôi nghĩ rằng bạn sẽ tìm thấy hữu ích ...

• ðừng làm loãng thức ăn của bé trước khi cấp ñông. Thực tế là nhiều loại thực

phẩm trở nên lỏng hơn khi rã ñông (ñặc biệt là trái cây và rau), nếu bổ sung thêm

chất lỏng trước khi ñông lạnh sẽ làm cho thức ăn chảy nước và lỏng hơn rất

nhiều khi rã ñông, lúc ñó bé sẽ cần 1 cái ống hút ñể ăn chăng! ;)

• Các loại thảo mộc và gia vị có xu hướng mất ñi hương vị khi cấp ñông. Nếu món

ăn của bé cần loại gia vị này, nên thêm chúng sau khi món ăn ñã rã ñông, ngay

trước khi hâm nóng.

• Các loại thực phẩm chiên, nướng - ñược ñông lạnh tốt nhất vào thời ñiểm chuẩn

bị cho vào lò nướng/vào chảo chiên, và dĩ nhiên chúng chưa ñược nấu chín. ðó

là do kết cấu của thực phẩm (ví dụ ñộ giòn bên ngoài của phi lê cá) có thể bị ảnh

hưởng khi rã ñông.

• Khi cấp ñông ngũ cốc gạo và bột yến mạch, kết quả khá tốt - thực tế, có thể cấp

ñông chúng vì thường buổi sáng, bạn quá bận rộn! Tuy nhiên, không làm loãng

chúng trước khi ñông lạnh.

• Nhiều loại trái cây - ñặc biệt là chuối và bơ, và thậm chí táo và lê - có thể chuyển

màu nâu khi ñông lạnh và rã ñông. Việc thay ñổi màu sắc là tự nhiên khi trái cây

tiếp xúc với không khí và nó không có hại, nhưng nếu bạn không thích bị như

vậy, bạn có thể trộn một ít nước chanh vào thực phẩm trước cấp ñông. Tuy

nhiên, “họ nhà cam” có thể gây dị ứng ở trẻ, trong trường hợp này bạn không

nên cho vào và phải chấp nhận sự ñổi màu!

• Nếu thức ăn có chứa mì ống nấu chín - ñặc biệt nếu ñó là một món ăn có ñộ thô,

các mảnh mì ống khá lớn - chúng tôi khuyên nên nấu mi ống chưa chín tới. Mì rã

ñông có thể bị nhũn – nhưng nếu nó chưa chín hẳn, nó ñể hấp thụ thêm chất

lỏng trong quá trình ñông lạnh và nó sẽ không bị nhũn!

• Nếu bạn muốn tự làm nước dùng, nên cấp ñông chúng thành từng viên trong

khay ñá. Bạn sẽ có những viên nước dùng có kích thước hoàn hảo ñể sử dụng

khi cần thiết.


28

• Nếu thức ăn bị “bỏng lạnh”, thể hiện là viên thức ăn có mảng bị cứng và ñổi màu.

ðó là do thực phẩm bị mất nước và tiếp xúc với không khí - và nó thường xảy ra

khi thức ăn không ñược bọc kín ñúng cách. May mắn thay, sự an toàn của thực

phẩm không bị ảnh hưởng – hãy cứ rã ñông chúng, sau ñó cắt bỏ phần bị “bỏng

lạnh”.

10) Tôi có th � ñông l �nh món ăn mà tr ��c ñó nó có ngu�n g�c t� th�c ph �m ñông l �nh? [ 3 ]

Có - bạn có thể sử dụng rau quả hay thịt ñông lạnh ñem rã ñông ñể chuẩn bị thức ăn

cho bé, sau ñó ñặt các bữa ăn trong tủ ñá ñể sử dụng vào một ngày khác.

(Các loại rau củ hay trái cây ñông lạnh này giữ ñược ñộ tươi rất cao vì chúng ñược làm

ñông cấp tốc ngay khi vừa hái xuống hay ngay tại nông trại mà nó ñược sản xuất. Rau ñông

lạnh không ñược nấu chín khi ñóng gói và vì vậy chúng cần ñược nấu chín trước khi ăn.

Hãy ñọc thông tin trên bao bì vì có vài thương hiệu họ làm chín trước khi ñông lạnh, lúc này

bạn không thể tái ñông ñược nữa vì nó ñã ñược làm chín trước khi ñóng gói..)

11) Tôi có th � c�p ñông th �c ph�m có ch �a s�a m� hoc s�a công th �c? [ 3 ]

Bạn có thể cấp ñông thực phẩm có chứa sữa mẹ (sữa mới, chưa từng bị ñông lạnh),

nhưng không bao giờ dùng sữa mẹ ñã ñược ñông lạnh trước ñó, vì có thể nguy hại cho bé.

Có thể cấp ñông thức ăn có chứa sữa công thức vừa mới pha. Mặc dù giá trị dinh

dưỡng không bị ảnh hưởng và nó không gây nguy hiểm cho bé, nhưng cấp ñông có thể làm

các chất béo trong sữa công thức bị bóc tách, vì vậy các kết cấu của các loại thực phẩm có

sữa công thức có thay ñổi sau khi rã ñông.

(Cách dễ dàng nhất là sau khi rã ñông hãy thêm sữa mẹ / sữa công thức ñể làm loãng)

12) Cách rã ñông [ 3 ] Cách an toàn nhất và dễ nhất ñể làm tan thức ăn là: chọn tất cả các viên ñông lạnh bạn

cần cho ngày hôm sau, sau ñó ñặt chúng trong ngăn mát tủ lạnh qua ñêm. Viên ñông lạnh

mất từ 8 ñến 12 giờ ñể có thể rã ñông

Nên ghi lại thời gian kể từ lúc bạn lấy nó ra từ ngăn ñông. Nên sử dụng các thực phẩm

sau rã ñông trong vòng 24 giờ nếu nó có chứa thịt, gia cầm hoặc cá - hoặc trong vòng 48

giờ ñối với các loại thực phẩm khác.

Không bao giờ, không bao giờ tái ñông lạnh thức ăn ñã rã ñông, vì ñiều này làm tăng

nguy cơ ngộ ñộc thực phẩm cho bé.


29

13) Hâm nóng th �c ăn ñúng cách [ 4 ] ðể hâm nóng thức ăn cho bé, bạn có thể hấp cách thủy. Bạn phải khuấy thức ăn thường

xuyên ñể ñảm bảo rằng nó nóng ñều.

Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ cảm thấy cách này làm thức ăn nóng chậm, và lựa chọn

sử dụng lò vi sóng ñể thay thế.

Nhưng làm nóng thức ăn trẻ em trong lò vi sóng có an toàn?

Nhiều bậc cha mẹ yêu sự tiện lợi của lò vi sóng - con ñói không có sự kiên nhẫn và sử

dụng lò vi sóng làm giảm thời gian chờ ñợi.

Nhưng một số gia ñình không muốn sử dụng lò vi sóng vì họ tin rằng nấu hay hâm nóng

bất kỳ loại thực phẩm trong lò vi sóng có thể có những tác ñộng tiêu cực về sức khỏe.

Có nhiều thông tin trái chiều nhau, Quy�n quy �t ñ�nh là � b�n.

Cùng với nhiều trang web chăm sóc trẻ em hàng ñầu, chúng tôi cảm thấy rằng hâm

nóng thức ăn cho bé bằng lò vi sóng là an toàn ... Nhưng chỉ khi th�c hi�n ñúng nh �ng

quy t �c khi sử dụng lò vi sóng.

• Hãy chắc chắn rằng vật dụng chứa thực phẩm phải an toàn khi sử dụng trong lò

vi sóng. Làm nóng thức ăn trong các loại hộp ñựng bằng nhựa không an toàn có

thể gây ra các hóa chất có khả năng gây hại và sẽ ngấm vào thức ăn. Ngay cả

loại bọc plastic có ghi là an toàn khi dùng trong lò vi sóng cũng không nên tiếp

xúc trực tiếp với thức ăn của bé.

• Thức ăn phải ñược ñậy khi hâm nóng trong lò vi sóng. Sử dụng nắp ñậy hoặc

bọc nhựa phù hợp ñể sử dụng trong lò vi sóng. Phải ñậy thức ăn vì nó giữ ñộ ẩm

cho thức ăn và giúp thức ăn nóng ñồng ñều và an toàn.

• Luôn luôn loại bỏ giấy bạc dùng bọc thực phẩm khi ñưa thức ăn vào lò vi sóng -

KHÔNG BAO GIỜ ñặt giấy bạc vào bên trong lò vi sóng. Tương tự như vậy, một

số túi nhựa không phù hợp ñể sử dụng lò vi sóng.

• Thức ăn phải ñược ñun nóng. ðể yên và sau ñó kiểm tra nhiệt ñộ, nên sử dụng

một nhiệt kế thực phẩm – phải ñạt ít nhất 165 ñộ F (74 ñộ C).

• Sau khi hâm nóng thức ăn trong lò vi sóng, khuấy kỹ ñể làm nóng ñều thức ăn.

ðể nguội ñến khi bé ăn ñược.

• Nếu sử dụng lò vi sóng ñể rã ñông, bạn cần nấu ngay thực phẩm này. Thực

phẩm rã ñông trong lò vi sóng ñôi khi ñã bị nấu chín phần nào nên nếu ñể lâu sẽ

tạo cơ hội cho vi khuẩn phát triển.


30

14) Có th� hâm nóng l �i th�c ăn ñã n�u chín tr ��c ñó không? [ 4 ]

Hoàn toàn ñược - trong thực tế, nhiều cha mẹ làm một lượng lớn thực phẩm trước và

sau ñó lưu trữ chúng ñể sử dụng dần. Nếu bạn làm thức ăn cho bé và dự ñịnh lưu trữ, bạn

nên làm mát nó một cách nhanh chóng, sau ñó cấp ñông hoặc cho vào ngăn mát ngay lập

tức

Khi hâm nóng thức ăn, bạn cần ñảm bảo rằng nhiệt ñộ cung cấp cho thức ăn phải thông

suốt. ðôi vì muốn bé ñược ăn ngay lập tức mà mẹ không ñủ kiên nhẫn nên thức ăn chỉ làm

ấm 1 phần – thức ăn cần phải ñược ñun nóng kỹ ñể tiêu diệt vi khuẩn. Sau ñó bạn lấy thức

ăn ra và ñể nó nguội ñến nhiệt ñộ mà bé có thể ăn ñược thoải mái.

15) ði�u gì x�y ra khi bé không ăn h�t su�t ăn? Có an toàn khi vào lúc khác, hâm nóng th �c ăn th�a này r�i cho bé ăn? [ 4 ]

Không an toàn – Hâm nóng thức ăn lần thứ hai có thể gây hại và có thể dẫn ñến ngộ

ñộc thực phẩm. Luôn luôn vứt bỏ thức ăn còn dư của mỗi bữa ăn.

16) Làm gì v �i th�c ăn ñông l �nh khi b � m�t ñi�n? [ 5 ] Không thể biết chắc ñược là thức ăn có còn an toàn cho bé hay không khi ñiện bị mất

trong thời gian dài. Dưới ñây là một số lời khuyên ñể giúp bạn quyết ñịnh xem bạn nên giữ

và sử dụng thức ăn, hay nên vứt nó ñi ...

Nếu bạn biết rằng sẽ có bão nghiêm trọng và ñiện có thể bị mất, vậy thì hãy chuẩn bị

trước! Cấp ñông các thực phẩm tươi từ ngăn mát nếu không cần phải sử dụng chúng ngay

lập tức. Cấp ñông ñầy những hộp nước ñá trong tủ ñông, vì nó sẽ giúp giữ cho ngăn mát và

ngăn ñông ñủ lạnh khi mất ñiện (hoặc bạn cũng có thể mua nhiều ñá cục cho vào).

Dùng những túi chứa nước hoặc gel ñể ñông rồi ñặt vào ngăn mát.

Nghe có vẻ hiển nhiên, nhưng tránh mở cửa tủ lạnh hoặc tủ ñông trong khi mất ñiện.

Một tủ lạnh sẽ giữ thực phẩm ở nhiệt ñộ an toàn trong khoảng bốn giờ nếu cửa ñược ñóng

kín. ðể tránh phải mở cửa tủ lạnh thường xuyên, ñể những vật bạn cần thường xuyên ở nơi

mát. Nếu không mở cửa tủ ñông và tủ ñông ñã ñược chất ñầy, thì tủ ñông có thể duy trì một

nhiệt ñộ thích hợp cho thực phẩm trong 48 giờ khi không có ñiện. Nếu tủ ñông chỉ ñầy một

nửa, nó giữ nhiệt ñộ thích hợp cho thực phẩm chỉ ñược trong 24 giờ.

Khi có ñiện trở lại, ñiều quan trọnglà phải xác ñịnh thức ăn còn an toàn không. Lý tưởng

nhất, bạn dùng một nhiệt kế ñể biết nhiệt ñộ của tủ lạnh ở thời ñiểm vừa có ñiện. Miễn là

nhiệt ñộ 40 ñộ F (4 ñộ C) hoặc thấp hơn, thức ăn trong tủ lạnh của bạn sẽ ñược an toàn.


31

Nếu không có nhiệt kế, bạn cần phải kiểm tra riêng từng gói thực phẩm. Nếu thức ăn vẫn

còn chứa các tinh thể ñá, bạn có thể ñể ñông lạnh lại - hoặc bạn có thể nấu nó.

Thức ăn trong ngăn mát sẽ ñược an toàn khi ñiện chỉ mất trong vòng 4 giờ. FDA khuyến

cáo nên vứt bỏ những thực phẩm có nhiệt ñộ trên 40 ñộ F (4 ñộ C) trong hơn 2 giờ. Trong

ñó bao gồm thịt, cá, gia cầm, trứng và thức ăn thừa - chúng tôi cũng bổ sung thêm thức ăn

cho trẻ vào danh sách này. Cho dù các loại thực phẩm như thế này ñược ñun nóng kỹ

lưỡng hoặc nấu chín qua, chúng vẫn có khả năng gây bệnh nếu chúng không ñược bảo

quản ở nhiệt ñộ thích hợp.

Làm gì n ếu không bi ết ch ắc ñược ñiện sẽ mất trong bao lâu?

Nếu bạn ở nơi khác trong khi chỗ bạn ở có bão - hoặc nếu lúc bị cúp ñiện bạn ñi ra

ngoài và khi trở về tủ lạnh của bạn có thể trong tình huống là nó ñã bị tan ñá hoàn toàn và

sau ñó khi có ñiện lại, nó lại cấp ñông. Vậy làm thế nào ñây?

Có một cách là kiểm tra bao bì thực phẩm như thịt. Nếu thịt của bạn ñã rã ñông, bạn sẽ

thấy chất lỏng máu bị rò rỉ ra, và khi nó bị cấp ñông lại, bạn sẽ thấy có máu xung quanh gói

thịt. Kem, nếu bị tan sau ñó ñông lạnh lại thì trên bề mặt thường không ñồng nhất.

Cách làm ưa thích của chúng tôi: nếu bạn ñang trữ thức ăn cho bé và phải rời khỏi nhà

không biết thời gian bao lâu, chúng tôi sữ dụng “phương pháp ñồng xu”.

Trước khi ra khỏi nhà, ñặt một ñồng xu trên trên một khối ñá trong ngăn ñá. Nếu mất

ñiện thời gian ñủ dài, khiến cho các thực phẩm bị rã ñông, khối ñá có ñồng xu cũng sẽ tan

chảy. Vậy ñồng xu sẽ bị dịch chuyển xuống dưới cùng của khay ñá – hãy kiểm tra vị trí của

các ñồng xu khi bạn quay trở về. Nếu tất cả mọi thứ có có bị tái ñông, ñồng xu ở dưới cùng

của các viên ñá, thì chứng tỏ thực phẩm ñã bị tan ñến một mức ñộ mà bây giờ không còn

an toàn ñể sử dụng nữa.


32

17) Nh�ng nguy hi �m khi thêm mu �i vào th �c ph�m c�a bé [ 10 ]

Chuyên gia y tế khuyên bạn không thêm muối vào thức ăn trẻ em - nhưng có bao giờ

bạn tự hỏi tại sao? Có thể bạn ñã cho quá nhiều muối vào chế ñộ ăn uống của bé mà không

hề biết?

Tại sao quá nhi ều muối sẽ gây nguy hi ểm cho bé?

Cơ thể con người cần một lượng muối nhất ñịnh ñể hoạt ñộng tốt. Muối không ñược tự

sản xuất cho cơ thể, do ñó, trong chế ñộ ăn uống hàng ngày của chúng ta cần phải có 1

lượng muối nhỏ.

Nhưng nhu cầu muối của bé là rất ít (ít hơn 1g mỗi ngày cho ñến khi bé ñược 12 tháng

tuổi) - và nhu cầu này ñược ñáp ứng ñầy ñủ qua sữa mẹ hoặc sữa công thức.

Thận của bé chưa ñủ trưởng thành ñể xử lý nhiều hơn lượng muối này, có nghĩa nếu

thêm muối vào thức ăn cho bé có thể dẫn ñến tổn thương thận nghiêm trọng. Thậm chí có

những trường hợp rất ñáng tiếc, có những bé ñã tử vong do dùng quá nhiều muối. Ví dụ

như có 1 câu chuyện ñã ñược ñăng trên ñài BBC: bé còn rất nhỏ (chỉ 3 tháng tuổi) ñã chết

vì ñã ăn thức ăn xay nhuyễn từ thực phẩm dành cho người lớn - trong ñó, tất nhiên, lượng

muối vượt xa khả năng lượng muối cho phép ở trẻ sơ sinh.

Ngoài ra còn có những bằng chứng cho rằng việc tiêu thụ quá nhiều muối từ khi còn nhỏ

có thể dẫn ñến bệnh cao huyết áp trong cuộc sống sau này - ñặc biệt là trong gia ñình có

tiền sử tăng huyết áp.

Vậy, thức ăn của bé nên n ấu nhạt?

ðúng vậy! Bạn có thể thấy thức ăn nhạt nếu không có muối, bởi vì khẩu vị của bạn ñã

quen với vị mặn. Nhưng khẩu vị của bé lúc này chưa phát triển và bé chưa bao giờ biết vị

mặn là gì! Trong thực tế, thức ăn bạn cho là nhạt nhưng bé lại hoàn toàn chấp nhận ñược.

Ngoài ra, bạn phải hiểu thực phẩm của bé “không có muối” không có nghĩa nó “không có

hương vị”! Chúng ta hoàn toàn có thể tạo các bữa ăn cho bé vừa an toàn vừa ngon!

Thêm hương v ị mà không c ần thêm mu ối

Thay vì thêm muối vào thức ăn của bé, hãy thử nêm rau thơm, các loại hương liệu hoặc

tỏi. Những "hương liệu tự nhiên” tự bản thân nó ñã tốt cho sức khỏe.

Một số phụ huynh dùng một ít tiêu ñen xay ñể tăng thêm hương vị cho món ăn, và tiêu

cũng là một trợ thủ tuyệt vời giúp tiêu hóa thức ăn.


33

Hãy nhớ rằng các loại thảo mộc, gia vị và tỏi ñều phải ñược coi là những loại thực phẩm

mới, khi lần ñầu tiên cho bé ăn - ñiều này có nghĩa là chúng nên ñược tuân theo quy luật ăn

“4 ngày”, ñể giúp bạn xác ñịnh và tránh các vấn ñề tiêu hóa, dị ứng cho bé.

Những ngu ồn thức ăn có ẩn chứa muối

• Hãy cẩn thận khi pha sữa cho bé. Hướng dẫn trên hộp sữa công thức ñều ghi không

ñược pha quá ñậm ñặc vì lượng sữa công thức quá nhiều sẽ chứa quá nhiều muối cho bé.

• Không sử dụng nước dùng trên thị trường vì nó có nhiều muối. Thay vào ñó, hãy thử

tự chế biến nước dùng cho bé từ gà, thịt bò, rau củ, các loại sốt tự chế.

• Nếu bạn sử dụng rau củ ñóng hộp ñể nấu cho bé, hãy kiểm tra nhãn ñể ñảm bảo

không có muối.

• Ở trẻ biết ñi, có vè an toàn khi dùng các loại thực phẩm chuyên cho trẻ ñúng ñộ tuổi

này. Trẻ biết ñi có thể chịu ñựng muối ở mức ñộ cao hơn so với trẻ sơ sinh một chút thôi.

Hãy ñảm bảo rằng bất kỳ thức ăn thương mại nào cho bé dùng phải ñược dán nhãn thích

hợp cho lứa tuổi của bé.

• Hãy tìm phô mai có lượng natri thấp cho bé và kiểm tra nhãn cẩn thận - bạn sẽ ngạc

nhiên về lượng muối trong các loại phô mai của các hãng!

• Tránh các loại thịt (như giăm bông, xúc xích vv) và thực phẩm chế biến sẵn khác như

nước sốt trộn sẵn. Mức ñộ muối trong những thực phẩm này là quá cao cho bé.


34

E. NHỮNG DẤU HIỆU SẴN SÀNG ĂN DẶM CỦA BÉ [ 12 ]

1. Bé có háo hức khi thấy bạn ăn? Có khi bé còn mở miệng, hoặc cố gắng chụp lấy cái thìa

của bạn? Ngoài ra, bé làm cho bạn cảm thấy có lỗi khi bạn ñang thưởng thức bữa ăn

của mình, hành vi này cho thấy bé có thể sẵn sàng ăn dặm.

2. Bé có vẻ hay ñói hơn bình thường, ñiều này thể hiện ở chỗ sau cữ sữa bình thường bé

có vẻ không thỏa mãn? Nếu loại trừ ñược khả năng mọc răng hay bị bệnh là nguyên

nhân (gây cảm giác khó chịu cho bé sau bú), bạn sẽ thấy rằng bé cần thỏa mãn khả

năng ăn ngày càng tăng của mình!

3. Bé thức dậy vào ban ñêm trong khi trước ñây ngủ qua ñêm? Hoặc, nếu bé trước ñây

cũng có thức dậy vào ban ñêm thì bây giờ bé thức dậy thường xuyên hơn? ðiều này có

thể là một dấu hiệu cho thấy bé ñã sẵn sàng cho ăn dặm. Nhưng hãy cẩn thận! ðiều này

cũng có thể do mọc răng, hoặc có gì ñó khó chịu khiến bé hay thức ban ñêm hơn. Nếu

bạn cho bé ăn dặm quá sớm, nó có thể có tác dụng ngược lại. Hệ thống tiêu hóa chưa

trưởng thành của bé sẽ không có khả năng ñể thích ứng. ðiều này sẽ làm hệ tiêu hóa

của bé bị khó chịu ... và thậm chí cả ñêm thức nhiều hơn!

4. Bé có thể ngồi tốt, không có hỗ trợ? ðiều này sẽ giúp cho bé nuốt dễ dàng hơn, ñiều này

cũng không bắt buộc lắm vì ở tuổi này, không phải tất cả trẻ sơ sinh có thể ngồi mà

không cần hỗ trợ. Vì vậy, ñiều quan trọng là hỗ trợ bé ngồi vững khi ăn (chêm gối, các

loại ghế nhiều cấp ñộ ngữa….), nếu bé chưa ngồi vững. Hình dưới ñây bé (5,5 tháng)

ñược chêm khăn 2 bên.

5. Bé có kiểm soát ñầu tốt? ðiều này là rất quan trọng, ñể bé có thể quay ñầu khi muốn từ

chối thức ăn.


35

F. TUẦN ðẦU TIÊN [ 1 ]

Những ngày ñầu tiên… [ 1 ]

1) Khi bé bước sang tháng thứ 5-6 và khi bé có ñầy ñủ các dấu hiệu sẵn sàng ăn

dặm thì mẹ hãy chọn 1 ngày mà cả mẹ cả bé ñều vui vẻ ñể bắt ñầu tập ăn dặm.

2) Mẹ hãy chọn ra 1 trong các cữ sữa hàng ngày của con ñể thay bằng ăn dặm chứ

không nhất thiết phải theo giờ mới.

3) Thời gian biểu ăn của bé mẹ nên cố gắng cho bé ăn thật ñúng giờ ñể giúp các bé

có nhịp sinh lý ổn ñịnh.

4) Sau khi ăn dặm mẹ cho bé bú hoặc bú bình sữa THEO NHU CẦU CỦA BÉ.

5) Ăn dặm + sữa là 1 bữa ăn liền mạch chứ không nên có khoảng thời gian nghỉ

giữa chừng giữa ăn dặm và bú sữa.

6) Khởi ñầu của ăn dặm nên cho bé ăn thức ăn dễ tiêu, ở ñây khuyến khích cho bé

ăn cháo trắng ñầu tiên.

Một nguyên tắc quan trọng của ăn dặm là cho bé ăn theo NHU CẦU nhưng trừ giai ñoạn

ñầu này. ðó là vì cơ thể và hệ tiêu hóa của bé cần có thời gian làm quen với thức ăn mới

cách ăn mới. Do vậy nhất thiết cho bé ăn ít một như chúng tôi khuyến cáo chứ không nên

cho bé ăn nhiều hơn.

Ngày th ứ 1-3 Ngày th ứ 4-5 Ngày th ứ 6-8

Nhóm tinh b ột 1 thìa 15ml

thành phẩm 1 thìa 15ml ++ Tăng dần lượng

Nhóm rau Chưa ăn 1 thìa 15ml thành

phẩm

1 thìa 15ml thành phẩm

++

Nhóm ñạm Chưa ăn Chưa ăn ðậu phụ rây mịn làm

sánh 1 thìa 15ml ++


36

M�c tiêu c �a giai ño�n ñ u là bé bi �t ñón nh !n th�c ăn t� thìa, có

ph�n x� ng!m m�m khi nu �t th�c ăn.

Cách ñưa thìa vào mi ệng [ 6 ] Dùng ñầu thìa ñưa vào ñầu lưỡi bé, gần như việc cho bé

“liếm”(nếm) cháo bằng ñầu lưỡi, nếu bé tỏ thái ñộ ñón nhận, hào hứng, có thể tiến hành các

bước cho ăn tiếp theo. Nên dùng thìa platic mềm, nông, nên xúc thẳng, tì ñầu thìa vào phần

hàm trên của bé rồi rút nhẹ thìa ra, ñể cho bé vừa ăn kiểu nếm, trải nghiệm, lại vừa tập nuốt

ñược lượng cháo vừa phải. Cách cho ăn này cũng tương tự khi tăng ñộ thô và muốn bé tập

nhai. Nếu ñút lượng quá nhiều lại sâu vào lưỡi bé, bé có thể nuốt ñược, nhưng sẽ ko tập

ñược phản xạ “nếm”, tương tự là phản xạ nhai sau này. ðộ nóng lạnh của ñồ ăn cũng sẽ

gây phản xạ cho bé, ñồ ăn nóng ấm như nhiệt ñộ cơ thể là vừa ñủ ñể bé ñón nhận dễ dàng.

Thái ñộ khen ngợi của mẹ là nguồn ñộng viên to lớn của bé, cứ ñể ý thái ñộ vui tươi của

mẹ, chắc chắn con sẽ có phản ứng tích cực rõ ràng.

Chú ý v ề cách tính tháng tu ổi của con: Ví dụ bé sinh 1/1/2013 thì bé 5 tháng bắt ñầu ăn

dặm, nghĩa là mẹ bắt ñầu cho bé ăn dặm từ ngày: 1/6/2013.


37

G. GIAI ðOẠN 1: 5 – 6 tháng [ 1 ]

1) N"a ñ u : ðây là thời ñiểm ñể trẻ TẬP ăn từ dạng lỏng chuyển sang dạng thức ăn như người lớn.

Thời ñiểm này lưỡi của trẻ chỉ ñưa thức ăn từ mồm vào họng nên thức ăn cần ở dạng lỏng

và phải mịn, khi dùng thìa kẻ một ñường trên ñĩa ăn mà ñường kẻ của thìa liền vào ngay là

ñạt về ñộ lỏng cho trẻ mới tập ăn. Về nguyên tắc ăn dặm là ăn theo nhu cầu của trẻ nhưng

riêng giai ñoạn này cần cho trẻ ăn ít một ñể trẻ làm quen cũng như ko ñể hệ tiêu hóa bị hoạt

ñộng quá tải. Khi trẻ có ñộng tác nuốt thuần thục và ñã quen với ăn dặm hơn những ngày

ñầu thì mẹ bớt nước ñi cho thức ăn ñặc lại nhưng vẫn phải giữ ñộ mịn như ban ñầu. Lúc

này mẹ bắt ñầu hướng ñến 1 bữa ăn có món chính là tinh bột và món ăn cùng là ñạm và

rau. Lưu ý là cố gắng cho trẻ ăn ñúng giờ ñể tạo nhịp sinh lý cho trẻ càng chính xác càng

tốt.

Sau khi bắt ñầu ăn dặm ñược 2 tuần thì mẹ bắt ñầu cho trẻ ăn theo nhu cầu NHƯNG ở

mức ñộ không làm ảnh hưởng ñến lượng sữa hàng ngày mà con ñang uống. Nhất là lượng

ñạm cần ñược khống chế ở mức ñã khuyến cáo tránh ñể hệ tiêu hóa bị quá tải. Thức ăn

mới luôn ñược thử phản ứng dị ứng của trẻ. Mỗi bữa chỉ ñược thử nhiều nhất 1 loại thực

phẩm mới với một lượng rất ít ( khoảng 1 thìa 15ml) ñể xem phản ứng dị ứng của trẻ.

Không nên ép trẻ ăn những loại thực phẩm mà trẻ không thích, hãy ñể trẻ ăn theo sở thích

của mình. Dinh dưỡng từ ăn dặm ở thời ñiểm này chỉ ñóng vai trò 5% so với 95% từ sữa.

2) N"a sau: Khi trẻ ñã quen với lịch ăn 1 cữ 1 ngày mẹ bắt ñầu tăng thêm 1 cữ ăn dặm cho trẻ. Mẹ

nên chọn một cữ sữa nào ñó ñể trẻ ăn dặm nhưng cách so với cữ ăn dặm trước ít nhất là

4h ñồng hồ. Nếu trẻ có vẻ không hợp tác với cữ ăn mới thì mẹ nên giảm lượng ăn ở cữ ñầu

xuống hơn một nửa ñể kích thích phản xạ ñói ở trẻ. Không nên quá máy móc về thời ñiểm

tăng cữ ăn dặm, mỗi trẻ là 1 cơ ñịa mẹ nhìn vào con nếu con ñã sẵn sàng thì tăng cữ cho

con: phản xạ há mồm và nuốt thức ăn tốt, hào hứng ăn dặm là những dấu hiệu con sẵn

sàng. Cách chế biến: Cháo trắng nấu ở ñộ ñặc 1:7 rây mịn, các món ăn khác giảm bớt nước

ñể sền sệt nhưng vẫn mịn ñể con tập ăn dạng thức ăn ñặc hơn sữa.

(Xem hình trang 51)


38

3) Gi� ăn tham kh �o giai ño�n 1

Nửa ñầu giai ñoạn Thời gian Nửa sau giai ñoạn

Sữa 6h00 Sữa

Ăn dặm + sữa 10h00 Ăn dặm+sữa

Sữa 14h00 Sữa

Sữa 18h00 Ăn dặm+sữa

Sữa 22h00 Sữa

Dinh dưỡng:

Lấy từ sữa: 90%

Lấy từ ăn dặm: 10%

Dinh dưỡng:

Lấy từ sữa: 80%

Lấy từ ăn dặm: 20%


39

H. GIAI ðOẠN 2: 7 – 8 tháng [ 1 ] (Quan tr ọng) Ở giai ñoạn này lưỡi của trẻ ngoài ñộng tác ñẩy thức ăn từ mồm vào họng thì lưỡi bé

còn di chuyển theo chiều dọc. Nghĩa là bé có thể dùng lưỡi và vòm hàm trên ñể nghiền thức

ăn. Vì thế thức ăn của trẻ ở giai ñoạn này sẽ không mịn như giai ñoạn trước mà giống như

mứt bánh mỳ: vẫn sền sệt nhưng bắt ñầu có những mảnh thức ăn nho nhỏ lẫn bên trong ñể

bé dùng lưỡi và vòm hàm trên nghiền ra. Khi thức ăn hông mịn mà có những mẩu thức ăn

nhỏ thì tự bé sẽ dùng lưỡi ñể ñẩy thức ăn lên vòm hàm trên mà nghiền ra. Giai ñoạn này

cực quan tr ọng, mẹ khi cho bé ăn phải quan sát kĩ xem bé có thực hiện thao tác này không

hay là nuốt chửng!

Khi bé ñã làm quen xong với thức ăn ở thể sền sệt và mịn thì khi ñó mẹ ñiều chỉnh bé

lên giai ñoạn 2. Mẹ không nên quá máy móc ở con số 7-8 (tháng) mà nên quan sát bé, nếu

bé sẵn sàng thì mẹ ñiều chỉnh giai ñoạn. Trong trường hợp bé vẫn thích ăn loãng và hầu

như là nuốt chửng thì mẹ vẫn ñể bé ăn ở giai ñoạn 1, từ từ rút dần nước ñi cho thức ăn sệt

lại.

Bước vào giai ñoạn này bé sẽ có 2 sự thay ñổi lớn:

1. Bé có thể dùng lưỡi nghiền những mảnh thức ăn nhỏ và mềm thay vì nuốt chửng

như từ trước ñến nay

2. Trong thực ñơn của bé xuất hiện thịt khiến thực ñơn ngày càng phong phú. Số

lượng bữa ăn tăng lên thành 2 bữa 1 ngày.

1) N"a ñ u giai ño�n: Khi bắt ñầu bước vào giai ñoạn này thức ăn mẹ vẫn chế biến ở dạng sền sệt lác ñác

những mẩu thức ăn nhỏ như hạt ñỗ xanh và mềm như ñậu phụ ñể bé dễ dàng dùng lưỡi và

vòm hàm trên ñể nghiền.

Ngoài ra ở giai ñoạn này vẫn chưa cần nêm gia vị, nếu mẹ vẫn muốn nêm thì nêm cực

nhạt ñến mức ñộ gần như không có vị gì.

2) N"a sau giai ño�n: Với ñộ mềm ( củ quả, cháo) như ñậu phụ ñể bé dễ dàng nghiền bằng lưỡi và hàm trên.

Khi cho bé ăn mẹ quan sát kĩ cách bé ăn, nếu bé có phản xạ nghiền thức ăn thì ñúng còn

nếu bé nuốt chửng mẹ phải xem lại cách bón hoặc cách chế biến thức ăn cho bé.

ðiểm then chốt của giai ñoạn này là bé nghiền thức ăn từng miếng từng miếng một cách

từ từ nhưng gọn gàng tạo thành tác phong ăn uống. Bé ñã quen với việc nghiền nhỏ các

mảnh thức ăn bằng lưỡi, miệng bé cũng vì thế mà ñã móm mém móm mém nhai. Lực và

cơ miệng bé phát triển rõ rệt là ñiều mẹ cảm nhận rất rõ ràng. Tuy nhiên không vì thế mà


40

mẹ vội vàng. Bé nuốt hết trong mồm mẹ mới nên bón miếng tiếp theo ñể tránh bé phải nuốt

chửng. Chính tốc ñộ ăn quá nhanh hoặc bón miếng sau chồng lên miếng trước làm bé có

thói quen nuốt chửng. Mẹ cũng ko nên bón một thìa quá nhiều lượng thức ăn khiến bé gặp

khó khăn trong quá trình nghiền và nuốt thức ăn.

Ở thời ñiểm này hầu hết các bé ñã quen với việc ăn dặm, quen với các mảnh thức ăn và

vị của món ăn. ðiều này làm bé cảm thấy bớt háo hức hơn thời gian mới tập ăn nên một số

bé sẽ trải qua thời kì biếng ăn sinh lý ở thời ñiểm này. Nếu bé vẫn năng ñộng hoạt bát chơi

bình thường thì mẹ hoàn toàn không cần phải lo lắng. ðây là một quá trình cần thiết trong

các giai ñoạn phát triển của trẻ. Mẹ hãy thử thay ñổi linh hoạt các nguyên liệu giúp bé khám

phá sở thích của mình, tuyệt ñối không cần thiết ép bé ăn. Mặt khác ñể tạo không khí vui vẻ

thì thỉnh thoảng mẹ nên ñưa bé ra ngoài ăn cùng gia ñình, cùng mẹ.

Thời ñiểm này cũng là thời ñiểm bé tập thể hiện hứng thú với ñồ vật dụng cụ ăn uống

thậm chí là món ăn. Bé ñưa tay ra vấy thức ăn, nghịch ngợm hoặc kéo thìa của mẹ. Với một

chừng mực và một khoảng thời gian nhất ñịnh của bữa ăn mẹ hãy ñể bé làm theo sở thích

của mình. Việc bé vấy thức ăn và nghịch bát thìa là một cách bé học iếp xúc với món ăn, là

tiền ñề quan trọng cho việc tập ăn bốc và tự bón sau này. Mẹ nên chuẩn bị chỗ ăn của bé

sao cho việc dọn dẹp nhẹ nhàng và thuận lợi cho mẹ, tuyệt ñối ñừng rầy la quát mắng bé

khi bé nghịch thức ăn, cho dù là mặt mũi nhem nhuốc ñầu tóc lấm lem!

Thời ñiểm cuối giai ñoạn 2 ñầu giai ñoạn 3 là một thời kì hết sức nhạy cảm. Là một ngọn

núi cao mà cả mẹ và bé ñều phải nhẫn nại và kiên trì mới có thể vượt qua. Bé sẽ ñược

luyện tập từ ñộ cứng mềm như ñậu phụ lên một tầm mới: mềm như chuối tiêu. Với bé ñó là

cả một sự thử thách. Trong mỗi bữa ăn mẹ chuẩn bị cho bé ña dạng về ñộ cứng. Món thì

mềm như từ trước ñến nay bé vẫn ăn, xen kẽ một ít món có ñộ cứng tương ñương với

chuối tiêu ( ít thôi nhé). Mẹ có thể thái mỏng chuối ra cho bé tập cắn và nhai dần. Nhưng

tránh ñể bé phải nhai và gặp thử thách quá nhiều trong 1 bữa ở giai ñoạn này kẻo bé stress

mà dẫn tới sợ hoặc không thích ăn nữa.



41


Dinh d ưỡng

Nửa ñầu giai ñoạn:

Ăn dặm: 30%

Sữa: 70%

Nửa sau giai ñoạn:

Ăn dặm: 40%

Sữa: 60%

Mẹ chú ý : bắt ñầu xuất hiện giờ ăn hoa quả vào lúc 12h trưa ñể làm tiền ñề cho

việc chuyển giờ ăn dặm vào lúc 12h trưa ở giai ñoạn sau.

6h00 Sữa

10h00 Ăn dặm+sữa

Sữa ăn theo nhu cầu

12h00 Hoa quả

Ko ăn cũng ko sao

14h00 Sữa


22h00 Sữa


42

I. GIAI ðOẠN 3: 9 – 11 tháng [1 ]

1) N"a ñ u giai ño�n 3 Bước vào giai ñoạn này bé bắt ñầu ăn 3 bữa ăn dặm 1 ngày.

Dinh dưỡng có một sự thay ñổi vượt bậc: phần lớn dinh dưỡng sẽ lấy từ ăn dặm thay vì

lấy từ sữa ( cả sữa mẹ và sữa công thức). Vì vậy sang giai ñoạn này mẹ càng nên chú ý

lượng dinh dưỡng và sự phân phối hợp lý giữa 3 nhóm chất. Sang giai ñoạn này chủng loại

thực phẩm tăng ñột biến,ñồng thời khả năng nhai của bé tiến triển vượt bậc. Bé sẽ bắt ñầu

làm quen và nhai ñược ñộ cứng tương ñương với chuối tiêu hoặc mềm hơn một chút.

Khi bé ñã quen với ñộ mềm của ñậu phụ và lưỡi ñã thành thạo với việc nghiền thức ăn,

nhịp sinh lý dần ổn ñịnh ở cữ 2 bữa/ngày thì bé ñã sẵn sàng với việc chuyển tiếp lên giai

ñoạn mới. Sang giai ñoạn này lưỡi của bé ngoài việc di chuyển trước sau - trên dưới, thì bắt

ñầu có phản xạ di chuyển ñẩy thức ăn sang hai bên trái và phải rồi dùng lợi ñể nghiền thức

ăn. ðiều ñó có nghĩa bé ñã tiến gần ñến 1 bữa ăn của người lớn, ko còn nghiền thức ăn

nữa mà bé ñã bắt ñầu nhai thức ăn. Cữ ăn của bé cũng sẽ ñược ñiều chỉnh lên 3 bữa 1

ngày ñể ñáp ứng ñủ nhu cầu dinh dưỡng. Mẹ lại chọn 1 cữ sữa nào ñó ñể ñổi thành ăn dặm

cho bé, bữa thứ 3 này thời gian ñầu tập ăn lượng chỉ cần bằng 1/2 so với 2 bữa kia là ñủ.

Chúng ta phải cho bé và cơ thể của bé tập làm quen với nhịp sinh lý mới này. ðồng thời mẹ

cũng nên xem lại lịch ăn trong ngày của bé sao cho phù hợp. Ko nên ñể các bữa ăn dặm và

sữa dày sát nhau quá khiến bé không cảm thấy ñói. Hoặc không nên ñể giờ ăn dặm sát với

giờ ngủ của bé. Mặt khác mẹ nên ñưa bé ra ngoài vận ñộng trước cữ ăn dặm 1 giờ ñồng hồ

ñể kích thích phản xạ ñói bụng của trẻ.

Bắt ñầu sang giai ñoạn này lượng thực phẩm cho bé phong phú lên rất nhiều. Hầu hết

các lo ngại về dị ứng ñã giảm hẳn, các loại thực phẩm như: hàu, sò ñiệp, cua, mực, tôm, cá

thịt xanh như cá nục cá thu ñao bé ñều có thể ăn ñược rồi. Tuy nhiên ñể cẩn thận mẹ vẫn

phải thử phản ứng dị ứng của con trước những loại thực phẩm mới và chú ý chọn ñồ tươi

sống cho bé ăn. Củ quả ở giai ñoạn này vẫn luộc mềm, ñộ mềm tương ñương với chuối

chín.Kích thước to hơn so với giai ñoạn trước, mẹ thái củ quả thành nhiều hình dạng cho bé

tập làm quen nhưng chỉ nhỏ cỡ 2/3 hạt lạc thôi. Với một số món mẹ vẫn nên tạo ñộ sánh

bằng bột năng ñể trợ giúp bé trong quá trình nhai nuốt.


43

Bước vào giai ñoạn này lượng sữa bù sau mỗi bữa ăn sẽ tự nhiên mà giảm xuống.

Thậm chí một số bé không uống sữa bù nữa cũng không sao. Mẹ cứ ñể bé tự nhiên ăn

ñúng với sức của mình. 1 ngày 3 bữa ăn dặm và 2 bữa sữa xen kẽ là ñủ cho bé ở giai ñoạn

này rồi.

Mẹ quan sát khẩu hình của con, nếu con nhai thì ok nhưng nếu bé nuốt chửng là mẹ

phải xem lại cách chế biến. ðộ cứng mềm không nên thay ñổi ñột ngột, kích thước củ quả

cũng vậy. Tất cả ñều thay ñổi từ từ là nguyên tắc hàng ñầu. Phần lớn nguyên nhân nuốt

chửng ở thời ñiểm này lại là do thức ăn cứng quá khiến trẻ lười nhai mà nuốt chửng xuống

dạ dày. Hoặc ngược lại thức ăn quá mềm hoặc thái quá bé cũng làm bé nuốt chửng.

2) N"a sau giai ño�n 3 Mục tiêu giai ñoạn này là tạo cho bé 1 nhịp sinh lý gần giống người lớn. Giờ ăn của 3

bữa ăn dặm nên thay ñổi theo ñúng nhịp sinh học của người lớn: ăn sáng, ăn trưa và ăn tối.

Bắt ñầu từ thời ñiểm này bé dùng tay cầm thức ăn thành thạo hơn, có phản xạ bốc thức ăn

vào miệng. Mẹ nên tăng các món ăn bốc cho con như: cơm nắm, củ quả luộc, các loại bánh

mềm.

Mẹ nên tăng cường bổ sung các thực phầm giàu chất sắt vào thời ñiểm này! Lượng ăn

của con gia tăng ñột biến, cơm nát con có thể ăn ñến 80g ở một số trẻ, lượng ñạm tăng lên

15g/ bữa ( ko nên ăn quá nhiều ñạm khiến hệ tiêu hóa làm việc vất vả), rau tăng ñến 40g/

bữa. Một số thực phẩm giàu sắt như: gan gà, thịt bò, trứng, cá ngừ, hàu, cải chíp… Kích

thước củ quả mẹ tăng lên bằng 2/3 hạt lạc và vẫn mềm như chuối chín. Bé bắt ñầu sử dụng

ngón tay cái và ngón trỏ ñể bốc thức ăn. Gần cuối bữa bé có thể bắt ñầu nghịch ngợm thức

ăn. Mẹ tuyệt ñối không nên can thiệp hoặc mắng mỏ trẻ, hãy ñể trẻ tự do xử lý chỗ thức ăn

mà mẹ chuẩn bị sẵn cho việc ăn bốc.



44


Nửa ñầu giai ñoạn Nửa sau giai ñoạn

Sữa AM


Ăn dặm+sữa

Sữa ăn theo nhu cầu AM 10h00

Hoa quả + sữa

Hỏa quả không ăn cũng ko sao

Hoa quả

Ko ăn cũng không sao AM 12h00 Ăn dặm+sữa

Ăn dặm+sữa PM

2h00 Sữa + snack

Ăn dặm+sữa PM


Sữa PM 10h00 Sữa

Dinh dưỡng:

Ăn dặm: 60 – 65%

Sữa: 35 – 40%

Dinh dưỡng:

Ăn dặm: 60 – 65%

Sữa: 35 – 40%


45

J. GIAI ðOẠN 4: 12 – 18 tháng [1 ]

1) Nh�ng l�u ý trong giai ño�n này ðây là giai ñoạn cuối cùng trong quá trình học ăn dặm của bé. Ở giai ñoạn này bé sẽ

học cắn thức ăn bằng những chiếc răng cửa của mình. Ở thời ñiểm này mỗi bé có một ưu

nhược ñiểm, mỗi bé có tiến ñộ ăn của riêng mình nên mẹ ñừng nhin xung quanh mà chỉ

quan sát con mình ñể ñiều chỉnh cách nấu ăn phù hợp với khả năng nhai và cắn của bé.

Một ñiều quan trọng muốn các mẹ nhớ là luôn duy trì cho bé ăn nhạt! Khi bé ñã quen với

cữ ngày 3 bữa ăn dặm và 2 bữa sữa, bé ñã có thể nhai thành thạo các món mềm như chuối

chín nghĩa là bé ñã sẵn sàng bước vào giai ñoạn 4.

Cắn và nhai ở giai ñoạn 4 ko ñơn thuần chỉ là ñộng tác nhai và cắn, mà còn là sự chủ

ñộng ñiều chỉnh cách cắn và nhai ở mỗi dạng thức ăn khác nhau của bé. ðể nuôi dưỡng và

hướng dẫn bé ăn thì vào giai ñoạn này mẹ cần cho bé ăn phong phú các loại thực phẩm,

cách thức chế biến món ăn cũng cần ña dạng hơn.

Khi bé trên 1 tuổi lượng sữa nên giảm xuống còn khoảng 400ml/ ngày. Nếu bé ăn ñầy

ñủ hết 1 xuất cơm hoặc ăn tương ñối thì mẹ không cần thiết phải bù sữa cho bé nữa. Bé ñã

bắt ñầu uống ñược sữa tươi nhưng khuyến cáo ko nên cho bé bú bình nữa. Ở ñây ñang nói

ñến chúng ta chủ ñộng giảm lượng sữa trong ngày của bé. Khi bé uống sữa bằng cốc, bé

sẽ không thể uống nhiều sữa như bú bình.

Lượng sữa trong ngày rơi vào khoảng 300-400ml bao gồm cả các sản phẩm từ sữa như

sữa chua hoặc phomat.

Mẹ vẫn duy trì cho bé ăn nhat, không nên nêm ñậm cho bé vì sẽ tạo thói quen và bé sẽ

không chịu ăn nhạt nữa. Hơn nữa vì sức khỏe sau naỳ mẹ càng nên duy trì thói quen ăn

nhạt cho con.

Vào giai ñoạn này sẽ xuất hiện những biểu hiện mới của con: Ăn uống thất thường hôm

ăn hôm không ăn, ăn bỏ dở, chỉ ăn những thức ăn mà mình thích chứ ko chịu ăn những thứ

ko thích. Nếu nhìn xa trông rộng thì những biểu hiện này chỉ mang tính nhất thời chứ sẽ

không kéo dài. Hàng ngay mẹ vẫn cho con ăn ñúng giờ. Vẫn ñủ 3 nhóm Tinh bột, ñạm và

rau cho bé nhưng tuyệt ñối tôn trọng quyết ñịnh ăn uống của trẻ mà không nên ép buộc hay

can thiệp gì.

Ở giai ñoạn này kích thước củ quả nên thái to hơn. Khoảng bằng hạt lạc và cứng hơn

giai ñoạn trước một cút ñể bé tập cắn và tập nhai. Miễn sao nếu dùng thìa ấn nhẹ mà miếng

thức ăn nát ra ñược là ñược. Ngoài ra các món ñạm mẹ có thể tẩm bột chiên hoặc kho nhừ.


46

Bên cạnh ñó mẹ vẫn nên duy trì chế ñộ ăn ñúng giờ ñể nhịp sinh lý của bé ñược ổn

ñịnh. Rất nhiều mẹ băn khoăn ñến bao giờ bé sẽ tự xúc. Cái này mỗi bé có một ñặc tính

riêng. Thường ñến 24 tháng bé sẽ bắt ñầu thành thạo với việc tự xúc cho mình. Trong bữa

ăn ngay từ những giai ñoạn ñầu mẹ nên ñể bé tự do tiếp xúc với ñồ ăn và dụng cụ ăn uống.

Ngoài khẩu phần hàng ngày mẹ nấu dư ra một chút cho bé tự mày mò. Nhưng mẹ chú ý

không nên ñể bé quá sa vào mà kéo dài bữa ăn trên 30 phút.



6h00 Ăn dặm

10h00 Sữa + snack

12h30 Ăn dặm

15h00 Sữa + ăn nhẹ

18h00 Ăn dặm

Dinh d ưỡng:

Ăn dặm: 75 – 80%

Sữa: 20 – 20%


47

K. ðỘ ðẶC LOÃNG – TĂNG ðỘ THÔ

1) Xác ñ�nh ñ# ñc loãng [ 6 ] : Vấn ñề xác ñịnh ñộ ñặc loãng làm hầu hết các mẹ lúng túng. Câu trả lời chung là việc

ñiều chỉnh như thế nào là do các mẹ & do các bé hợp tác tới ñâu. Xuất phát ñiểm có thể

nhận biết bằng cách sau. Ví dụ như cháo, xúc 1 thìa cháo cho nhỏ giọt xuống bát. Khi mới

bắt ñầu cho bé ăn thì thìa cháo nhỏ giọt nhanh (cỡ 1s/2,3 giọt chẳng hạn), sau ñó vài bữa

tăng dần (1s/1 giọt)… và tiếp tục tăng dần lên. Tới giai ñoạn 7,8 tháng thì thìa cháo chắc

phải 5s mới nhỏ 1 giọt, vì lúc này ñã ăn cháo ñặc hơn. Giai ñoạn 9-11 tháng thì cháo ko nhỏ

xuống ñược nữa ñâu nhé

Tương tự ñối với các thực phẩm khác. Tăng ñộ ñặc loãng bằng cách làm sánh (sử dụng

bột năng, bột sắn…). Việc làm sánh rất quan trọng, giúp bé nuốt tốt hơn, ngay cả khi bé ăn

thô giỏi rồi, tới giai ñoạn 9-11 tháng tùy theo loại thực phẩm khác nhau, ñôi khi vẫn cần thiết

làm sánh.

Cách xác ñịnh ñộ loãng thích hợp khởi ñầu giai ñoạn 5-6 tháng (mẹ Lê Thị Hồng

Nhung): múc 1 muỗng cháo trải ra 1 cái ñĩa, lấy muỗng vệt 1 ñường ngang phần cháo trên

ñĩa. Nếu cái ñường ñó mất ngay, nghĩa là cháo thích hợp cho bé khi mới bắt ñầu ăn dặm.

Nếu ñường này không mất, nghĩa là cháo quá ñặc.

2) Cách t ăng ñ# thô: 5,6 tháng bé ăn cháo hạt mịn. Giai ñoạn 7,8 tháng ăn thô hơn. Lúc ñầu giã hoặc nghiền

cháo bằng cán thìa tất cả cháo. Rồi tiếp ñến nghiền 1/2 phần cháo ñó, còn lại 1/2 ñể nguyên

hạt, rồi tăng dần thành cháo nguyên hạt… Tuy nhiên lúc ñầu ñể bé nuốt thô quen, thì vẫn

nên làm loãng, nói dễ hiểu là lúc ñầu bé ăn cháo loãng hạt vỡ 100%, rồi cháo loãng hạt vỡ

50% nguyên hạt 50%, rồi dần chuyển sang cháo loãng nguyên hạt, rồi cháo ñặc nguyên

hạt… (tùy theo từng bé mà các mẹ ñiều chỉnh) [ 6 ]

Còn ñây là kinh nghiệm của mẹ Lê Ngọc Anh Thy: Con không thể chuyển từ cháo ray

mịn lên cháo nguyên hạt, nên mẹ mua gạo tấm (hạt gạo còn khoảng ½ so hạt gạo thường,

hay dùng nấu cơm tấm) ñể nấu cháo. Con cũng chưa chuyển trực tiếp từ cháo ray mịn lên

cháo gạo tấm nguyên hạt, nên sau khi nấu cháo gao tấm xong, mẹ lấy cháo này pha theo tỉ

lệ: ñầu tiên 2/3 ray mịn + 1/3 nghiền cối, sau ñó 1/2 ray mịn + 1/2 nghiền cối, 1/3 ray mịn +

2/3 nghiền cối, rồi hoàn toàn chỉ cần nghiền sơ bằng chày và cối. Lúc này bé nào khó, vẫn

có thể ăn cháo 1:10, khi nào con ăn cháo nguyên hạt gạo tấm ñược thì sẽ nấu bằng cháo

gạo nguyên hạt thường 1:10, cũng tăng tỉ lệ như trên. Khi con ñã ăn ñược cháo nguyên hạt

gạo thường 1:10, mẹ bắt ñầu tập con ăn tỉ lệ 1:7. Còn bé nào ăn thô tốt thì có thể cắt giai


48

ñoạn nhanh hơn, không cần theo những bước thế này. Mỗi lần tăng thố 1 chút bé có thể ọi

1 tí, nhưng mẹ ñừng quá lo lắng, vài ngày bé sẽ quen.

Mẹ nên tăng ñộ thô mỗi ñợt 1 nhóm thực phẩm thôi, k nên tăng ñộ thô hết tất cả các

nhóm thực phẩn trong cùng 1 lần. Ví dụ: mẹ tăng ñộ thô của cháo trước, các món ñạm và

rau củ vẫn ñộ thô cũ. Khi con quen ñộ thô của cháo, mẹ bắt ñầu tăng tiếp ñộ thô của rau củ

hay của ñậu hũ (xem bên dưới), cuối cùng là nhóm ñạm khác.

Mẹ cũng có thể tăng ñộ thô cho con bằng trái cây như Chuối, hay bơ, dưa hấu, hay bất

cứ loại trái cây nào bé thích. Ví dụ: ban ñầu là ăn chuối nạo, khi con 7-9 tháng, mẹ lấy nĩa

dằm nát, rồi giảm dần ñộ nát, sau ñó là cắt lát mỏng cho con bốc ăn. Chuối trơn, dễ nuốt lại

mềm nên rất dễ tập con tăng ñộ thô.

3) Ph�ơng pháp rèn ph �n x� nhai.

� Mẹ Nguyễn Tú Anh chia s ẻ:

Bước 1: t!p cho con ăn thô b $ng ñ!u ph� (hoặc bất cứ thức ăn gì mềm, dễ nuốt mà

bé thích: trứng chiên, ñậu xanh nghiền, khoai tây/khoai lang hấp). Nhưng HB khuyên nên

dùng ñậu phụ, vì nó lành, dễ tiêu, mà cũng dễ chuẩn bị. Vì ngày nào cũng phải làm mà!

Cho bé ăn bắt ñầu từ bước nghiền nhuyễn (giống như khi xay cháo í). Xong tiến tới

nghiền rối hơn 1 chút chút thôi (ví như xay bình thường là nhấn 5 lần, thì giờ chỉ nhấn 4 lần

thôi). Nghe ngóng phản ứng của con.

Nếu ok thì tiếp tục cho con ăn xay rối hơn nữa (chỉ nhấn 3 lần thôi).

Rồi tiến tới là cho con cả miếng to bằng 1/2 ñầu ñũa ñể con tự nhai nhỏ ñến ñộ thô con

có thể nuốt ñc, ko nuốt chửng mà gây ọe nữa.

ðích là con phải có thể ăn miếng ñậu mà mẹ xắn theo kích thước nào cũng ñc, cho vào

mồm con thì con sẽ có phản xạ nhai nhỏm nhẻm rồi tự nuốt chứ ko nuốt chửng ñể phát ọi

nữa.

Bước 2: tr#n cháo

Cách này là ñể bé quen ăn cháo có ñộ thô hơn. Vì nhiều bé ăn ñậu phụ vã thì nhai rất

tốt, nhưng ăn cháo hơi lợn cợn ko mịn thì vẫn bị ọi. ðó là vì các bé luôn có phản xạ "ăn

cháo là chỉ phải nuốt chứng" mất rồi.

Trước mỗi lần nấu cháo cho con, mẹ múc 1 thìa súp cháo nguyên hạt ñê riêng, xay rối

hơn ñộ mịn bé vẫn ăn 1 tẹo.


49

Sau ñó mẹ trộn từ từ chỗ cháo xay rối ñó vào cháo của con, bằng cách múc riêng từng

bát cháo, à mỗi bát cháo chỉ trộn 1/2 thìa cà phê cháo rối vào thôi. Từ từ ñể nghe ngóng

phản ứng của con. Nếu bé có dấu hiệu ói là dừng lại ngay.

Tiếp tục luyện cho con ăn thô bằng ñậu phụ.

2 -3 ngày sau lại tiếp tục trộn cháo như vậy cho con. Có thể lần này bé sẽ ko ọi, hoặc chỉ

hơi có dấu hiệu ọi thôi. Lúc ñó mẹ có thể cho bé uống 1 thìa cà phê nước ñể giúp bé ko bị ọi

mà chịu nuốt miếng cháo ñó. Trong lần thử thứ 2 này, nếu bé ăn ñược hết 1/2 chỗ cháo trộn

mà chỉ hơi muốn ọi 1 -2 lần là ok.

Cứ kiên nhẫn như vậy ñến khi con ăn ñc hết lượng cháo rối mẹ trộn vào.

Sau ñó thì từ từ tăng lượng cháo rối lên. ðến khi lượng cháo xay rối chiếm 1/2 - 2/3

lượng con ăn thì tiếp tục nâng ñộ thô của cháo sẽ trộn lên 1 mức.

ðích là bé ñến 9 tháng phải ăn ñược cháo nguyên hạt hầm nhừ, rau xay vẫn có thể có

xơ, và thịt thì chỉ cần bằm nhuyễn là ñc.

� Mẹ Lê Ngọc Anh Thy chia s ẻ:

Việc cho bé cầm bốc những món bé thích ví dụ như dưa hấu, chuối, bơ, cà rốt, bông cải

hay bất cứ món gì bé thích sẽ giúp bé tăng ñộ thô rất nhanh. Mẹ muốn con phát triển ñộ

thô? Hãy cho con bốc. Trái cây khi xắt cho bé bốc, nếu là loại trái cây mềm, hãy chừa lại 1 ít

vỏ bên ngoài (phải rửa sạch trước) cho bé dễ cầm.

Ở giai ñoạn 1 tuổi, khi bước qua một giai ñoạn khác của ADKN, tăng ñộ thô của cá thì

dễ vì thịt cá mềm, còn tăng ñộ thô của thịt khó hơn. Có 1 số cách như sau:

Chọn loại thịt có mỡ, khi nấu thịt không bị khô và ít dai. Có thể luộc/chiên (có nước), hay

hầm, rồi xắt thật mỏng, vuông góc với sớ thịt cho con tập cầm bốc.

Mẹ có thể trộn vào cơm 1 lượng thịt, còn 1 lượng thì ñể ngoài con bốc, ñể nếu con k ăn

nốc thịt vã ở ngoài, thì vẫn có thịt trong cơm cho con ăn. Làm như vậy ñể tập con ăn vã thịt

không vẫn ñược.

Thịt mẹ có thể băm và viên lại, trộn với tí bột mì, hành tây cho viên thịt mềm, rồi làm sốt

cho con ăn (kiểu xíu mại). Hay làm thịt băm, nấm rơm chiên với trứng, cắt thành từng miếng

cho bé bốc hoặc dùng nĩa ghim.

Làm các món thịt hầm: ñu ñủ hầm xương, bí ñỏ hầm xương, rồi lấy thịt hầm ñó xắt nhỏ

cho con ăn. Hay kho thịt với nước dừa cũng làm mềm thịt. Thịt bò thì có thể nhỏ vài giọt

nước ép thơm (khóm) ướp trước khi nấu khoảng 5 phút thôi (ñể lâu thịt sẽ bã ra, k còn

ngon).


50

Con sẽ có giai ñoạn lè thịt, do mọc răng ñau chẳng hạn. Mẹ có thể thay thế các loại ñạm

khác như cá, ñậu hũ, các loại ñậu, phô mai, sữa chua. Nhưng cũng phải cho bé ăn thịt xen

kẽ ñể bé không quên thịt nha.

Còn rau thì sao?

Quan trọng là mẹ phải tạo thói quen ăn rau cho con từ những giai ñoạn ñầu mới ăn

dặm. Sẽ có những giai ñoạn con chê rau (dù trước ñó thích ăn rau), và chuyển qua thích ăn

các loại củ. Không sao cả! Mẹ cứ cho bé ăn theo sở thích, Còn rau thì vẫn cứ nhá hàng 1

tuần vài lần, ñể bé không quên. Có thể khi thì nấu canh, khi thì trộn chung với cơm khi thì

xào, nói chung có nhiều cách ñể cho rau vào khẩu phần của bé (ví dụ trứng chiên thịt và rau

chẳng hạn). Mẹ hãy cho phép giới hạn của con là khoảng 6 tuổi mới có thể ăn rau thuần

thục vì rau khó nhai hơn củ mà ! Như vậy mẹ sẽ không bị stress.

4) N�u bé ăn ki �u truy �n th�ng t� lâu? [ 6 ]

Em bé 20 tháng chưa ăn theo phương pháp Nhật bao giờ chỉ có theo truyền thống ông

bà ngày xưa, và kết quả ăn cháo quá nhiều dẫn tới bây giờ con chán ăn. Không ăn tất cả

mọi thứ trừ mì tôm sống và những thức ăn khô và phải giòn. Cách giải quyết vấn ñề này ra

sao? Làm sao ñể tập cho con ăn uống tốt?

Bé ñã 20 tháng rồi thì thật là khó ñể ñào tạo bé. Tuy nhiên, nếu cha mẹ quyết tâm và

kiên trì, thì mẹ Aichan nghĩ có thể sửa ñổi phần nào. Hãy bắt ñầu bằng việc làm cho bé biết

thế nào là ñói. Sau ñó, lấy thời ñiểm hiện tại bé ăn thô loãng thế nào làm giai ñoạn 1, rồi bắt

ñầu tăng dần lên. Mẹ phải biết nghiêm khắc và chấp nhận kể cả việc con sụt cân. Không

cho bé ăn gì ngoài những thứ mẹ chuẩn bị cho, theo ñúng giờ ăn quy ñịnh, bé ko ăn thì dẹp

ñi, tới khi bé ñòi thì lại lấy ra ñúng món ñó, cho dù bé ăn vài thìa, hãy chấp nhận như thế và

ñiều chỉnh dần dần.


51

L. MÔ HÌNH MINH HỌA ðỘ THÔ [ 7 ] Cháo cơm

Udon

Cải bó xôi

Bí ñỏ


52

Cà chua

Cà rốt

ðậu hũ non

Trứng gà


53

Cá th ịt tr ắng

Thịt gà

Súp th ậm cẩm


54

M. BẢNG TRA NHANH THỰC PHẨM [ 11 ] Chú thích:

Tài liệu chỉ mang tính tham khảo, lượng ăn tùy thuộc vào sự phát triển của từng trẻ theo

từng ñộ tuổi Cần lưu ý với nhóm ñạm, lượng ăn nên tuân thủ ñể tránh gây dị ứng

O ăn ñược; cho ăn lượng ít phải chú ý; × chưa nên ăn

Lượng sữa tham kh ảo ở mỗi giai ñoạn [ 1 ]:

• 0-2 tháng: bú mẹ 10-20 phút/ lần. Ngày 8-10 lần. Sữa CT: 700-900ml/ ngày

• 3-4 tháng: 15-20 phút/ lần ngày 5-6 lần. Sữa Ct 800-1000ml/ ngày.

• 5-6 tháng: bú mẹ 15-20 phút/ lần ngày 5-6 lần. Sữa CT: 800ml/ ngày. Ăn dặm 1-2 bữa/

ngày

• 7-8 tháng: bú mẹ 15-20 phút/ lần ngày 3-5 lần. Sữa CT: 600-800ml và ăn dặm ngày 2 lần.

• 9-11 tháng: bú mẹ theo nhu cầu. Sữa ct 400-600ml và 3 bữa ăn dặm.

• 12-18 tháng: bú mẹ theo nhu cầu. Sữa ct hoặc sữa tươi: 300-400ml và 3 bữa ăn dặm và

1-2 bữa ăn nhẹ.

• 18 tháng- 3 tuổi: cai sữa mẹ. Sữa ct: cai dần các cữ. 3 bữa ăn dặm và 1-2 bữa ăn nhẹ.

Lúc này sữa không còn là bắt buộc, bé có thể ăn các sản phẩm từ sữa thay thế.

L��ng sũa này ch % là tham kh �o, còn tùy s �c bú c �a m�i bé.

Kinh nghi ệm khi con bi ếng bú : Con cũng sẽ có những giai ñoạn biếng bú sinh lý (thường

nhất hay gặp vào khoảng 3-4 tháng tuổi). Lúc này lượng sữa bé bú trong 1 ngày có thể

giảm, nhưng không ñược ép con (nguyên tắc này giống như nguyên tắc cho con ăn dặm).

Mẹ không ñược ñể con rơi vào tình trạng thấy ly sữa/bình sữa/muỗng ñút sữa là khóc. Mẹ

chia nhỏ cữ bú, khi nào con k chịu bú nữa thì ngưng nhé. Rồi con sẽ bú ngoan trở lại. Giai

ñoạn này có thể kéo dài 1 tháng.


55

Ngũ cốc

Tên thực phẩm

5 ~6 tháng

7 ~ 8 tháng

9 ~ 11 tháng

12 ~ 18 tháng Lý do

Gạo O O O O Cần nấu chín mềm trc khi cho bé ăn.

Mỳ Udon " O O O Cho bé ăn từng chút một từ 6 tháng. Cần

nấu chín mềm trc khi cho bé ăn.

Mỳ ý , nui × " O O Cho bé ăn từ 9 tháng. Cần nấu mềm và

cắt nhỏ vừa ñộ thô trc khi cho bé ăn.

Miến × " O O Cần nấu mềm, cắt nhỏ vừa ñộ thô bé ăn.

Cornflakes O O O O

Tốt nhất nên dùng loại ko ñường, và nấu

với sữa ñể món ăn mềm nhuyễn. Có thể

chế biến trong LVS rất nhanh gọn.

Yến mạch " O O O ðây là món rất giàu chất xơ. Nấu với sữa

là ngon nhất!

Khoai

tây/khoai lang O O O O

Cần chú ý khi cho bé ăn vì món này sẽ

giữ nhiệt khá lâu.

Khoai môn × O O O Cần chú ý vì nhựa khoai có thể khiến bé

bị ñỏ rát miệng.

Chuối O O O O Món này ñc khuyên ñể lấy lại sự ngon

miệng cho bé ñấy nhé!

Sữa và các s ản phẩm từ sữa

Các loại thực phẩm

5 ~6

tháng

7 ~8

tháng

9 ~ 11

tháng

12 ~ 18

tháng Lý do

Sữa chua

trắng O O O O

ðc khuyên là món giới thiệu trong giai

ñoạn ñầu,dễ kết hợp với các loại thực

phẩm khác.

Sữa chua

có ñường × " " " Nên chọn loại ít ñường thì tốt hơn.

Phô mai

tươi O O O O

ðc khuyên chọn làm món ñể giới thiệu

trong giai ñoạn ñầu. Là một nguồn cung

cấp chất béo, ñạm rất tốt cho bé.

Phô mai

làm sẵn O O O O

Nên chọn loại ít muối hoặc ko có muối là

tốt nhất. Chỉ nên ăn với lượng phù hợp.

Váng sữa " " O O Chứa nhiều chất béo, do ñó chỉ nên ăn

lượng phù hợp.

Sữa O O O O Cho bé uống theo nhu cầu.


56

Hải sản Nhóm

cá Các lo ại cá 5~6 tháng

7 ~ 8 tháng

9 ~ 11 tháng


Cá th ịt

trắng

Cá bơn, cá da

trơn O O O O

ðc khuyên chọn làm món ñạm cho bé

bắt ñầu tập ăn.

Cá hồi × O O O Cần làm chín trc khi cho bé ăn. Cá th ịt

ñỏ Cá ngừ × O O O Cần làm chín trc khi cho bé ăn

Cá thu ñao/ cá

mối × × O O

Cho bé ăn từng chút một ñể ñề phòng dị

ứng. Chỉ nên mua loại tươi. Cá da

xanh Cá nục × O O O

Chỉ nên dùng loại tươi ñể ñề phòng dị

ứng

Hàu/sò × " O O Rất dễ tiêu và nhiều dinh dưỡng, nhưng

cũng dễ gây dị ứng. Các

loại có

vỏ Các loại trai/hến × × O O Thịt khá dai nên chỉ thích hợp từ giai

ñoạn 3.

Tôm × × " O Khả năng dị ứng cao.

Cua/ghẹ × × " O Thỉnh thoảng có thể gây dị ứng. Tôm/

cua

Mực/bạch tuộc × × " O Các món này nên dần mềm, ñun lửa nhỏ

ñể chín kỹ và ko bị dai.

Cá cơm khô O O O O

Vì nó chứa lượng muối nhiều nên cần

trụng rửa qua nc sôi nhiều lần cho nhạt

nhất có thể.

Cá nục khô × × " "

Cần thận trọng vì ngoài chuyện chứa

nhiều muối, món này còn có nhiều

xương.

Mực khô × × " " Chứa nhiều muối nên cho ăn hạn chế,

Lươn nướng × × " "

Món này thường ñc tẩm ướp nhiều gia vị

nên có vị rất mạnh, chỉ nên cho ăn từng

chút một và ñã ñc rửa cho bớt mặn bằng

nc sôi.

Cá hồi ñóng hộp

(loại thường) × " " O Chỉ nên chọn loại ko có muối.

Cá hồi ñóng hộp

(ngâm dầu) × × " O Cần bỏ bớt dầu trc khi cho bé ăn

Thực

phẩm

ñã

qua

chế

biến

hoặc

sp từ

thủy

hải

sản

Nc mắm × × × O Chỉ nên dùng loại nhạt và ko có phụ gia.

Chỉ dùng cho be từ 1 tuổi trở lên.


57

Các lo ại th ịt

O : ăn ñược - � : nên cẩn trọng - ×: chưa nên ăn

Các lo ại th ịt 5 ~ 6 tháng

7 ~ 8 tháng

9 ~ 11 tháng


Thịt lườn gà × O O O ðc khuyên làm món bắt ñầu tập ăn do

ñộ béo thấp.

Thịt ức gà × " O O Nên bỏ da trc khi chế biến.

ðùi gà × " O O Nên bỏ da và làm mềm thớ thịt trc khi

chế biến do phần này có nhiều thớ cơ.

Thịt bò × " O O Giới thiệu cho bé sau khi bé ñã làm

quen với thịt gà.

Thăn lợn × × " O Giới thiệu cho bé sau khi bé ñã làm

quen với thịt gà và thịt lợn.

Gan × O O O Rất dễ chế biến vì nó mềm. Nên dùng

gan gà sẽ thích hợp hơn.

Thịt lợn

xông khói × × " "

Nên chọn loại ko chứa phụ gia, ko

muối và chất béo.

Xúc xích × × " " Nên chọn loại ko chứa phụ gia, ko


Thịt lợn muối

× × " " Nên chọn loại ko chứa phụ gia, ko


Thực

phẩm ñã

qua ch ế biến

Thịt bò h ộp × × " " Nên chọn loại ko chứa phụ gia, ko



58

Các loại rau/c ủ

O : ăn ñược - � : nên c ẩn trọng - ×: chưa nên ăn

Các lo ại rau c ủ 5 ~ 6 tháng

7 ~ 8 tháng

9 ~ 11 tháng


Cà rốt O O O O Cà rốt rất giàu vitamin.

Rau bó xôi O O O O Bó xôi giàu betacaroten và sắt. Nên chọn

phần non ñể bé dễ ăn

Bí ñỏ O O O O Chọn làm món cho giai ñoạn ñầu vì có vị

rất dễ ăn, các bé rất thích.

Cà chua O O O O Nên bỏ vỏ và hạt khi chế biến. Có thể cho

bé từ giai ñoạn 3 ăn sống nếu ñảm bảo.

Dưa chuột O O O O Nên làm chín sơ trc khi cho bé ăn. Nên

bỏ ruột kh chế biến

Củ cải O O O O Là loại củ mềm, rất dễ chế biến.

Hành tây O O O O Khi nấu chín sẽ có vị rất ngọt.

Ớt ngọt O O O O Ớt xanh cũng tốt như ớt vàng hay ớt ñỏ.

Rau diếp/ rau

bắp cải/ rau cải

thảo

O O O O Chỉ nên ăn chín.

Ớt × " O O Cần chú ý vì nó có vị cay nồng.

Hành ta, tỏi tây O O O O Nên làm chín, và nên chú ý vì có vị cay.

Cần tây O O O O Rất tốt vì chứa nhiều chất xơ.

Giá O O O O Chứa nhiều vitamin C. Nên bỏ ñầu và rễ

và nấu chín mềm.

Củ sen " O O O Nên hầm nhừ.

Măng " O O O Cần thận trọng vì có thể gây dị ứng

Tỏi × × " " Chỉ nêm 1 lượng nhỏ.

Gừng × × " " Chỉ nêm 1 lượng nhỏ

Nấm × " O O Khó tiêu với bé thời kỳ 1 và 2.

Rau củ ñông

lạnh O O O O Tiện trong cất trữ.


59

Trái cây [ 13 ]

Các loại thực phẩm

5 ~6

tháng

7 ~8

tháng

9 ~ 11

tháng

12 ~ 18

tháng Lý do

Táo O O O O

ðc khuyên nên chọn làm món ñể giới

thiệu trong giai ñoạn ñầu. Rất dễ kết hợp

với các loại thực phẩm khác.

Dâu O O O O Nên chọn loại ít ñường thì tốt hơn.

Chuối O O O O

ðc khuyên chọn làm món ñể giới thiệu

trong giai ñoạn ñầu. Là một nguồn cung

cấp chất béo, ñạm rất tốt cho bé.

Dưa xanh O O O O Có thể dùng giai ñoạn ñầu.

Quýt O O O O Nên chọn loại ít muối hoặc ko có muối là

tốt nhất. Chỉ nên ăn với lượng phù hợp.

Kiwi × O O O Chứa nhiều chất béo, do ñó chỉ nên ăn

lượng phù hợp.

Cherry × × O O Cho bé uống theo nhu cầu.

Bơ × × × O

Tropical

fruit (d ứa…)

× × × × Dễ gây dị ứng, cho ăn sau giai ñoạn 4.

Lưu ý : Bơ ở Nhật cho ăn trễ, nhưng ở các nước phát triển, bơ lại là “first food” ăn vào giai

ñoạn 1, là loại thức ăn rất tốt, nhiều dinh dưỡng, bơ béo nhưng chứa chất béo dễ tiêu. Nên

tùy quan ñiểm của các mẹ nhé. Vẫn có rất nhiều mẹ cho con ăn bơ từ sớm. Bơ giúp bé ñi

tiêu dễ, chống táo bón. (Mẹ Lê Ngọc Anh Thy)

Các mẹ xem thêm trong ñĩa CD, phần “Tài liệu tham khảo khác”, có list các thực phẩm

ăn theo giai ñoan, theo quan ñiểm của Nhật, và của châu Âu nhé!


60

N. THỰC ðƠN [ 1 ]

1) MENU GIAI ðO&N 1 A. Món ăn chính: Tinh b ột

1. Cháo bí ñỏ

Cháo 1:10: 2 thìa 15ml

Bí ñỏ: 15-20g

Luộc bí ñỏ hoặc làm chín bí ñỏ bằng lò vi sóng.

Rây mịn 1 thìa 15 bí ñỏ trộn với cháo ñã rây mịn.

2. Mỳ Udon với ñào

Mỳ Udon ñã luộc : 1 thìa 15ml rây mịn

ðào : 1 thìa 15ml mài mịn

Nước: 3 thìa 15ml

Trộn hỗn hợp mỳ, ñào và nước rồi ñun. Sôi một cái bắc xuống ngay. ðề phòng dị ứng

lúa mỳ món này nên cho bé trên 6 tháng ăn.

3. Khoai

Khoai lang hoặc khoai tây luộc chín rây mịn: 1 thìa 15ml

Nước củ quả hoặc nước: 2-3 thìa 15ml

Trộn hợp hợp trên và ñun sôi bắc ra ngay

4.Cháo rau chân vịt ( cải chíp cải ngọt…)

Cháo 1:7 : 2 thìa 15ml

Lá rau chân vịt ñã luộc: 2 thìa 5ml

Rây cháo mịn, Rây rau mịn, trộn cháo và rau sau cùng làm loãng bằng nước. Bé 5 tháng

nên dùng cháo 1:10

5. Mỳ Udon nấu với cà chua và dưa chuột.

Udon luộc và rây mịn: 1 thìa 15ml

Nước dashi : 1 thìa 15ml

Dưa chuột mài: 1 thìa 5ml

Cà chua dầm mịn: 1 thìa 15ml.


61

Udon rây mịn và làm loãng bằng nước dashi, ñổ hỗn hợp ra bát ăn và cho dưa chuột

cùng cà chua lên trên cùng. Món ăn cho trẻ trên 6 tháng.

6. Cháo bánh mỳ sữa

Bánh mỳ: 1/2 chiếc bánh mỳ gối

Sữa công thức hoặc sữa tươi: 1/4 Cup

Nước: 1/4 cup

Bỏ viền bánh mỳ, ngâm bánh mỳ với nước và sữa và ñun lửa nhỏ.

Dùng thìa quấy ñều dầm hỗn hợp sau cho hỗn hợp sánh lại.

7. Cháo khoai lang với bột ñỗ xanh

Cháo 1:10 1 thìa 15ml

Khoai lang rây mịn : 1 thìa 15ml

Bộ ñỗ xanh: 1 nhúm nhỏ

Trộn cháo trắng với khoai lang rồi ñun, làm loãng nếu cần thiết bằng nước củ quả.

Trước khi ăn rắc 1 nhúm bột ñỗ xanh ăn liền lên trên. Hoặc có thể rây một ít rau xanh

thay bột ñỗ xanh cũng rất ngon.

8. Cháo khoai lang với táo

Khoai lang: 20-25g luộc mềm rây mịn

Nước táo hoặc táo sinh tố 1 thìa 5ml

Một ít nước

Trộn khoai lang và nước táo, dùng nước ñể làm loãng nếu cần thiết.

Có thể thay táo bằng các nước quả khác như cam, lê ñều ñược.

9. Cháo chuối

Chuối: 20-25g

Một ít nước

Chuối nghiền nhuyễn và thật mịn. Dùng nước làm loãng.

ðun sôi bùng lên rồi tắt bếp ngay hoặc dùng lò vi sóng cũng ok.


62

10. Cháo kem ngô ñậu phụ non.

Kem ngô( Corn cream hộp): 2 thìa 15ml

ðậu phụ: 1 thìa 15ml

Một ít nước sôi.

Rây mịn ñậu phụ.

Rây mịn kem ngô, bỏ tách vỏ ngô nếu có.

Trộn ñều kem ngô và ñậu phụ, dùng nước sôi làm loãng

Cuối cùng ñun sôi bùng lên rồi tắt ngay. Có thể thay nước sôi bằng nước củ quả hoặc

nước dashi.

11. Cháo Corn flake

Corn Flake: 5g

Nước táo ép 50ml

Dùng tay bóp nát corn flake

Cho corn flake vào nước táo và dùng lò vi sóng 600W quay 1 phút.

B. Vitamin Khoáng

1. Chuối trộn cà rốt

Cà rốt luộc dầm bàn ñinh: 1 thìa 5ml

Chuối: 1/8 quả.

Dầm chuối mịn, trộn cà rốt vào chuối và ñun sôi lại hỗn hợp. Sôi một cái tắt ñi ngay.

2. Khoai tây với rau xanh

1/4 củ khoai tây luộc và rây mịn cải bó xôi: lấy phần ñầu lá: 2 lá to hoặc 4 lá nhỏ

Sữa Ct hoặc sữa tươi 1 thìa 15ml


Rây mịn cải bó xôi, trộn với khoai tây, sữa và nước rồi ñun sôi.

3. Cháo cà chua

Cháo 1:10 2 thìa 15ml rây mịn

Cà chua: 1/8 quả luộc nhừ bỏ vỏ bỏ hột rây mịn

Nước dashi hoặc nước củ quả

Làm loãng cháo bằng nước dashi, ñổ ra bát và cho cà chua rây lên trên cùng.


63

4. Súp bí ñỏ

Bí ñỏ bỏ vỏ bỏ hột: 15-20g luộc mềm rây mịn

Một ít nước

Làm loãng bí ñỏ rây bằng nước nếu cần!

5. Sữa chua rau xanh

Súp lơ xanh: 15-20g( chỉ lấy phần hoa ko lấy phần nhánh.

Sữa chua không ñường: 1 thìa 15ml

Luộc súp lơ và dầm mịn, trộn sữa chua cho sánh.

Giai ñoạn 7-9 tháng ko dầm súp lơ mà băm nhỏ

Giai ñoạn 9-11 tháng xé nhỏ súp lơ rồi trộn với sữa chua.

6. Ớt ñà lạt nấu với ñậu phụ

Ớt ñà lạt luộc mềm rây mịn : 1 thìa 15ml

Dñậu phụ 20-25g ñánh tan

Bột năng hòa nước tỉ lệ 1:2: một ít

ðậu phụ và ớt ñà lạt cho vào nồi ñun với một ít nước. Sôi ñược 1-2 phút thì cho từ từ

bột năng vào quấy ñều lên cho sánh.

7. Súp lơ trắng nấu với sữa

Súp lơ trắng: 1 nhánh nhỏ

Sữa công thức hoặc sữa tươi: 3 thìa 15ml

Súp lơ trắng mài phần hoa ngay từ khi còn tươi. Cho súp lơ ñã mài vào ñun với sữa

khoảng 5-6 phút.

8. Súp hành tây

Hành tây mài 1 thìa 5ml

Nước rau củ quả: 4 thìa 15ml

Cho hành tây vào ñun cùng nước rau củ quả cho ñến khi hành tây bớt hăng và ra vị

ngòn ngọt là ñược.

9. Bí ñỏ nấu với cà tím

Cà tím dái dê: 5g ñã gọt vỏ. Bí ñỏ 15g

Sữa công thức hoặc sữa tươi: một ít

Cà tím và bí ñỏ luộc mềm dầm nhuyễn trộn với nhau. Dùng sữa công thức hoặc sữa

tươi làm loãng sánh sánh như sữa chua là ok


64

10. Cải thảo với quýt ngọt

Phần ngọn lá cải thảo: 10-15g

Nước quýt ngọt: 1 thìa 5ml


Bột năng hòa nước tỉ lệ 1:2 : một ít

Lá cải thảo luộc mềm thái nhỏ rồi rây mịn

Cho cải thảo, nước quýt và nước vào nồi ñun sôi một cái rồi ñổ từ từ bột năng vào.

Có thể thay thế nước quýt bằng các loai nước quả khác hoặc nước quả công thức.

11. Cháo táo

Táo: 1/8 quả to, 1/6 quả nhỏ.

Táo bỏ vỏ bỏ hột cho vào bát ñậy nilong bọc thức ăn lại quay vào lò vi sóng 1 phút (

công suất 600w).

Mài mịn táo trong lúc nóng ở bàn ñinh, hoặc cũng có thể mài sống rồi ñun lên.

C. ðạm

1. Cá trắng nấu với ñào

Cá trắng: 5g

ðào: mài mịn 2 thìa 5ml

Cá thịt trắng luộc lên mài tơi ở bàn ñinh

Trộn ñào và cá với nhau, dầm mịn thêm 1 lần nữa ở bàn ñinh là ok.

Trong trường hợp bé khó ăn mẹ có thể cho bột năng vào và ñun sôi qua lên là ok

2. Cháo trứng bánh mỳ

Lòng ñỏ trứng luộc chín: 1/3 quả

Bánh mỳ ñể ngăn ñá mài mịn: 2 thìa 15ml

Nước hoặc nước củ quả: 1/4 Cup

Bánh mỳ ñun lên với nước cho ñến khi sánh lại.

Trứng rây mịn trộn ñều với bánh mỳ.

Bánh mỳ làm từ bột mỳ nên khuyến nghị chỉ giành cho bé trên 6 tháng tuổi


65

3. Khoai tây nấu cá trắng

Khoai tây: 1/4 củ nhỏ

Cá trắng : 5g

Khoai tây gọt vỏ luộc mềm.

Cá luộc chín tới.

Trong lúc cá và khoai tây nóng cho cả 2 ra bàn ñinh dầm nhuyễn với nhau

Cho nước dùng hoặc nước vào làm loãng nếu cần thiết.

4. Cá trắng nấu cà chua

Cá thịt trắng: 5g

Cà chua ñã luộc mềm bỏ vỏ bỏ hạt dầm mịn: 2 thìa 5ml

Cà chua và cá cho vào nồi, thêm tẹo nước ñun sôi là ñược.

5. Trứng nấu với rau xanh

Lá cải bó xôi rây mịn : 1 thìa 5ml

Lòng ñỏ trứng luộc chín: 1/4 quả.

Nước hoặc nước củ quả: 2 thìa 15ml

Rây trứng vào rau cải bó xôi, ñun hỗn hợp lên với nước là ñược.

Có thể thay cải bó xôi bằng: cải chíp, cải cúc, rau muống.

6.ðậu phụ với dâu tây

ðậu phụ rây mịn : 1 thìa 15ml

Dâu ngọt: 1 quả

ðậu phụ trước khi rây luộc lên, dâu tây rây mịn. Trộn ñậu phụ và dâu tây với nhau.

7.ðậu phụ nấu với súp lơ xanh

Súp lơ xanh: 1 nhánh nhỏ

ðậu phụ: 20-25g

ðậu phụ luộc qua lên dầm mịn

Súp lơ xanh luộc mềm dầm mịn phần hoa

Cho ñậu phụ vào bát ăn và ñổ súp lên xanh lên trên


66

8. Cà rốt nấu với sữa ñậu nành

Lòng ñỏ trứng: 1/4 quả

Cà rốt luộc mềm mài mịn: 2 thìa 5ml

Sữa ñậu nành: 1 thìa 15ml

Măng tây( nếu có) 5 búp ở ngọn.

Lòng ñỏ trứng dầm mịn trộn với cà rốt và làm sền sệt bằng sữa ñậu nành.

Măng tây rây mịn.

Cho hỗn hợp cà rốt trứng vào bát ăn, trang trí măng tây lên trên cùng.

9. Cà chua nấu với cá cơm Chirashi

Cà chua luộc mềm bỏ vỏ bỏ hột: 2 thìa 5ml

Cá cơm : 1 thìa 5ml

Cá cơm luộc qua, ráo nước, dầm bàn ñinh cho mịn

Cà chua dầm mịn ñổ ra bát ăn, trang trí cá cơm lên trên cùng.

Có thể thay cá cơm bằng cá thịt trắng.

10. Sữa chua dâu tây.

Sữa chua: 1 thìa 15ml

Dâu ngọt: 1/2 quả

Bánh mý ñể ngăn ñá mài mịn: 1 thìa 15ml

Rây mịn dâu tây, trộn với bánh mỳ và ñổ lên trên sữa chua.

Có thể thay thế sữa chua bằng phomat

11. Phomat trộn hoa quả

Phomat: 1 thìa 15ml ( theo mình thì phomat tươi do mẹ làm)

ðào hoặc hoa quả mềm khác mài mịn

Phomat làm loãng bằng nước sôi, sền sệt như sữa chua là ok, trộn hoa quả và phomat

với nhau.


67

2) MENU GIAI ðO&N 2 A. Món ăn chính: Tinh b ột

1. Cháo táo

Táo mài : 1 thìa 5ml

Cháo 1:5 nguyên hạt 50g

Trộn cháo và táo với nhau! Có thể thay táo bằng hoa quả khác hợp với khẩu vị của bé

2. Cháo củ quả và trứng

Cháo 1:5 nguyên hạt 50g

1 lòng ñỏ trứng

Củ cải luộc và mài: 1 thìa 15ml

Lá rau xanh: 1 ít luộc mềm và băm nhuyễn

Nước gà hoặc nước củ quả

ðun cháo và rau, củ cải và nước dùng, cho lòng ñỏ trứng quấy ñều ñến khi trứng chín.

3. Cháo bánh mỳ phomat

Bánh mỳ: 1/2 lát bỏ viền xé nhỏ

Bột phomat 1/2 thìa 5ml

Nước củ quả

Bánh mỳ ñun với nước củ quả ñến khi bánh mỳ tan ra. Cho phomat vào sôi lại bắc ra.

4.Khoai tây với hạt ñậu cove

ðậu cove luộc bỏ vỏ và dầm kĩ: 1 thìa 5ml

Khoai tây luộc và dầm nhuyễn bằng bàn ñinh: 2 thìa 5ml

Sữa tươi hoặc sữa CT: 2 thìa 15ml

Trộn khoai tây và ñậu cove, dùng sữa làm loãng và sánh.

5. Chả cá ngừ khoai tây

Cá ngừ : 15g

Khoai tây mài sống: 2 thìa 15ml

Bơ, ketchup.

Luộc cá ngừ chín tới và miết tơi. Trộn cá ngừ với khoai tây rồi chia làm 3 phần bằng

nhau. Nặn thành 3 viên dẹt dày khoảng 5mm. Cho bơ vào chảo lửa nhỏ rán vàng 2 mặt.

Có thể chấm bằng ketchup.


68

6. Chuối sữa

Thịt lườn gà ñông ñá mài bàn mài:

1 thìa 5ml

Chuối tiêu: 1/4 quả.

Sữa CT hoặc sữa tươi: 30ml

Dầm nhuyễn chuối, cho thịt gà và sữa trộn ñều. Cho hỗn hợp vào nồi ñun sôi rồi bắc ra

luôn.

7. Cornflake với súp lơ xanh

Súp lơ xanh 30g

Cornflake: 3 thìa 15ml

Sữa hoặc sữa CT: 1 thìa 15ml

Bột năng: 2 thìa 5ml

Nước : 3 thìa 15ml

Luộc mềm và dầm súp lơ xanh.

Cho cornflake, súp lơ, bột năng vào nồi ñảo cho ñến khi hỗn hợp sánh lại thì ñổ ra ñĩa

ăn, ñổ sữa lên trên là hoàn thành.

B. Vitamin và khoáng

1. Cà rốt nấu với ñậu phụ

Cà rốt 15g ( thử dị ứng của bé)

Táo: 5g

Nước táo: 1 thìa 15ml

ðậu phụ: 2 thìa 15ml

Nước

Cho cà rốt, táo, nước táo và nước vào nồi ñun cho ñến khi táo và cà rốt mềm nhừ.

Dùng thìa ñánh tan ñậu phụ rồi ñổ vào nồi táo ñun sôi lên là bắc ra.


69

2. Táo và cà rốt

Táo 10g

Cà rốt 20g

ðường 1/2 thìa 5ml

Nước luộc

Cà rốt thái mỏng luộc nhừ và ñể lại một ít nước luộc

Táo và ñường cho vào nồi nước luộc cà rốt luộc nhừ. ðổ ra dầm nhuyễn với cà rốt. Món

này khá thích hợp cho bé khi ñang bị ñi ngoài.

3. Súp lơ xanh, cà chua và ñậu phụ

Súp lơ xanh: 15g

Cà chua luộc bỏ vỏ bỏ hột: 1 thìa 15ml băm nhỏ.

ñậu phụ 2 thìa 15ml.

nước dashi 2 thìa 15ml

một ít dầu thực vật

Hỗn hợp bột năng và nước

Luộc nhừ súp lơ xanh và thái băm nhỏ phần hoa.

Làm nóng dầu ăn, cho ñậu phụ và súp lơ xanh vào ñảo ñều. Cho tiếp cà chua và nước

dasshi vào ñun. Cuối cùng dùng bột năng làm sánh.

4. Cà chua với khoai lang

Cà chua bi: 2 quả

khoai lang 30g

Khoai lang gọt vỏ thái nhỏ cho vào lò vi sóng 600W quay 1 phút, dầm nhuyễn

Cà chua luộc bỏ vỏ bỏ hột băm nhuyễn trộn ñều lên với khoai lang.

5. Măng tây với phomat

Măng tây: 1 nhánh lấy phần non

Cream cheese ( phomat tự làm cũng ok) 1/2 thìa 15ml

nước ñường: một ít

Măng tây luộc khoảng 4-5 phút, thải miếng nhỏ khoảng 3mm

Trộn măng tây với phomat và nước ñường là hoàn thành.


70

6. Cải bó xôi với chuối.

Lá cải bó xôi: 25g

Chuối 10g

Nước lọc

Chuối dầm nhuyễn làm loãng bằng nước

Cải bó xôi luộc nhừ và thái nhỏ liti.

Trộn rau và chuối với nhau.

Có thể thay cải bó xôi bằng: cải chíp, ớt ñà lạt hoặc rau muống.

7. Bí ñỏ dầm sữa.

Bí ñỏ: 25g

Bơ: 1/4 thìa 5ml

Sữa tươi: 1-2 thìa 15ml

Bí ñỏ thái nhỏ ñậy nilong cho vào lò vi sóng 600W quay 1 phút. Cho ra dầm nhuyễn.

Trong lúc bí ñỏ còn nóng cho bơ và sữa vào trộn ñều.

8.Súp trứng với ñậu hà lan

ðậu hà lan: 2 quả

Lòng ñỏ trứng: 1/3 quả


Nước dashi

Xì dầu

Luộc chín ñậu hà lan, băm nhỏ.

Hòa hỗn hợp bột năng với trứng.

Cho ñậu hà lan ñun tiếp với nước dashi cho ñến khi ñậu hà lan mềm thì ñổ từ từ trứng

vào khuấy cho ñến khi sánh lại. Nêm tí tẹo xì dầu cho thơm.

9. Bí ñỏ nấu với cam ngọt

Nước cam hoặc quýt ngọt: 1 thìa 15ml

Nước lọc: 1 thìa 15ml

Bí ñỏ 20g

Làm nhạt nước cam và quýt bằng nước lọc

Thái nhỏ li ti bí ñỏ luộc nhừ, trộn bí ñỏ với nước cam hoặc quýt.


71

C. ðạm

1. Cá trắng sốt rau củ

Cá thịt trắng: 10g

Rau: cà chua+lá rau muống+hành tây:20g

Xì dầu: tí tẹo

Bột năng+ nước: tỉ lệ 1:3

Cà chua bỏ vỏ bỏ hột. Hỗn hợp rau băm nhỏ li ti ñun mềm nhừ với nước.

Cho tí tẹo xì dầu vào cho có vị nhàn nhạt ( gần như không có vị), cuối cùng cho bột năng

vào quấy sánh và ñổ ra bát ăn.

Cá thịt trắng luộc chín tới và dùng dĩa và bàn ñinh miết tơi như ruốc ( trong lúc cá ñang

nóng hổi rồi ñổ lên trên bát ăn.

Khi ăn mẹ trộn một ít cá và một ít sốt rau cho con.

2. Cá trắng trộn ñậu bắp

Cá trắng: 10-15g

ðậu bắp: 1 quả vừa hoặc 2 quả bé

Nước dashi: 1 thìa 15ml


Cá luộc chín tới và miết tơi như ruốc. ðậu bắp luộc mềm nhừ, bỏ hột và băm nhuyễn.

Trộn nước dashi vào ñậu bắp, dùng ñũa trộn cho ñậu bắp ra chất nhớt. Cuối cùng trộn

cá và tí tẹo xì dầu với ñậu bắp. Cá trắng có thể ñược thay thế bằng: cá hồi.

3. Salad khoai tây cá ngừ

Cá ngừ hộp: 1/2 thìa 15ml

Khoai tây: 1/4 củ vừa

Cà rốt: Thái nhỏ li ti 1/2 thìa 15ml

Nước luộc củ quả

Khoai tây thái hạt lựu nhỏ như hạt ñỗ ñen. Cho khoai tây, cà rốt và cá ngừ vào nồi, ñổ

nước củ quả cho sâm sấp và ninh nhừ ( cá ngừ trước khi ninh nên xé tơi nhỏ ra).

Khi khoai tây và cà rốt nhừ rồi thì bắc ra là xong.


72

4. Soup cá hồi với phomat

Cá hồi: 5g

Măng tây: phần búp 1 chiếc

Cream Cheese hoặc phomat tươi: 2 thìa 5ml

Sữa ñậu nành hoặc sữa CT: 1 thìa 15ml

Luộc cá hồi chín tới ( sôi là bắc ra ngay) rồi miết tơi.

Luộc măng tây mềm rồi băm nhuyễn

Phomat trộn lên với sữa, cuối cùng cho cá và măng tây vào. Có thể cứ thế ăn hoặc ñun

qua lại một ít

5. ðậu phụ và rau củ

Dưa chuột: 1.5cm bỏ vỏ bổ làm 4

Bắp cải: 1/4 lá nhỏ.

ðậu phụ rây: 2 thìa 15ml(trần qua lên)

Luộc mềm dưa chuột và lá bắp cải. Băm nhuyễn dưa chuột và lá bắp cải, sau ñó dầm

nhuyễn bằng bàn ñinh hỗn hợp vừa băm. Trộn ñậu phụ với hỗ hợp trên.

6. Soup khoai tây với trứng

Lòng ñỏ trứng luộc: 2/3 cái

Sữa tươi: 2 thìa 15ml

Khoai tây: 5g. Nước lọc

Lòng ñỏ trứng dầm mịn và làm sệt bằng nước lọc. Khoai tây luộc nhừ rây mịn.

Trộn trứng với khoai tây với nhau. Và làm loãng bằng nước nếu cần thiết

7. Mỳ trứng ( cho bé trên 8 tháng)

Trứng ñánh ñều: 1/3 quả

Mỳ somen bánh ña nhà mình: 15-20g

Nước dashi: 1/2 cup


Bột năng+ nước: tỉ lệ 1:3

Mỳ hoặc bánh ña luộc mềm cắt nhỏ 5ml, cho mỳ vào ñun với nước dashi, nêm tí tẹo xì

dầu và làm sánh bằng bột năng ( loãng thôi).

Cho hỗn hợp bột năng ñánh với trứng, ñổ tử từ trứng vào mỳ và khuấy ñều tay cho ñến

khi trứng chín và hỗn hợp sánh lại.


73

8. Sữa chua trộn rau xanh

Lá cải bó xôi: 2 lá


Luộc mềm lá cải bó xôi và băm nhỏ

Trộn lá cải bó xôi với sữa chua.

Có thể thay cải bó xôi bằng: bí ñỏ, cà rốt và các loại rau xanh khác trừ rau ngót vì không

hợp

9. Chuối thịt gà

Thịt lườn gà ñông ñá: 5g

Chuối: 10g

Sữa chua: 1 ñến 1.5 thìa 15ml

Mài thịt gà ñang ñông ñá, Trộn chuối, thịt gà và sữa chua với nhau.

ðâỵ Nilong ñậy thức ăn và cho hỗn hợp vào lò vi sóng 20-30 giây.

10. Gan gà với cà chua

Gan gà : 10g

Sữa tươi: 1 ít

Cà chua luộc bỏ vỏ bỏ hột băm nhỏ: 1 thìa 15ml

Gan gà ngâm sữa 30 phút rồi rửa sạch và băm nhỏ

Dùng nước củ quả ñun gan gà và cà chua với nhau

Cuối cùng nếu muốn nó thêm nêm tí tẹo nước mắm.


74

3) MENU GIAI ðO&N 3 A. Tinh b ột

1. Cơm nát với cà chua

Cháo 1:3 hoặc cơm nát: 50g

Nước xương gà: 1/2 cup

Cà chua luộc bỏ vỏ bỏ hạt: 1/2 quả

ðậu ñỗ xanh: 1 quả

Phomat bột: 1 ít

Muối: tí tẹo

Cà chua thái nhỏ, ñậu ñỗ xanh luộc mềm thái nhỏ.

Cho cháo và nước luộc gà vào nồi, cho cà chua và chút ít muối vào ñun 2-3 phút.

Cho ñậu ñỗ vào ñảo ñều rồi tắt bếp, cho ra bát rắc phomat lên trên.

2. Mỳ Udon hoặc bánh ña trứng.

Udon luộc: 60g

Củ cải: 1 miếng nhỏ.10g

Cải chíp: 2 lá

Trứng ñánh: 1/2 quả

Nước dashi: 1 cup

Xì dầu

Hỗn hợp bột năng với nước

Thái nhỏ mỳ, củ cải, lá cải chip. Cho mỳ củ cải và lá cải chíp ninh với nước dashi cho

ñến khi mọi thứ mềm thì nêm tí tẹo xì dầu. ðổ hỗn hợp bột năng vào khuấy cho sánh.

Cuối cùng ñổ từ từ trứng và khuấy ñều ñến khi trứng chín.

3. Khoai tây với bơ

Khoai tây: 1 củ nhỏ

Bơ: một ít

Khoai tây gọt vỏ bọc nilong bọc thức ăn cho vào lò vi sóng 600W quay 2 phút 30 giay

Trong lúc nóng bổ ñôi củ khoai tây và ñể miếng bơ nhỏ lên trên. Cứ thế cho trẻ ăn bằng

cách mẹ xắn bằng thìa hoặc trẻ ăn bốc. Có thể thay bơ bằng 1 miếng phomat. Thay

khoai tây bằng khoai lang cũng rất ngon.


75

4. Mỳ somen

Mỳ somen ( hoặc bánh ña của mình): 30-50g

Súp lơ: 20g

Măng tây: 1 nhánh

Nước xương gà: 2/3 cup

Hỗn hợp bột năng với nước

Tách nhỏ súp lơ ở kích thước trẻ dễ ăn, măng tây bỏ phần vỏ và phần già chỉ lấy phần

non cắt ngắn phù hợp với khả năng nhai của trẻ.

Mỳ somen cắt dài 3cm luộc mềm

Cho súp lơ và măng tây ninh cùng nước luộc gà cho mềm rồi thì cho mỳ vào, cuối cùng

ñổ bột năng vào khuấy cho sánh.

5. Bánh mỳ rán kiểu Pháp

Bánh mỳ lát: 1/2 lát bỏ viền

Trứng ñánh: 1/3 quả

ðường: 1 thìa 5ml

Sữa: 3 thìa 15ml

Bơ: một ít

Cho trứng, ñường, sữa vào một cái ñĩa sâu lòng và to khuấy ñều lên. Thái bánh mỳ

thành 2-3 phần rồi ngâm và ñĩa trên một lúc cho bánh mỳ hút hết hỗn hợp thì thôi.

Cho bơ vào chảo, ñể lửa nhỏ và rán bánh mỳ vàng 2 mặt. Chú ý chín tới ko nên ñể bị

cháy.

6. Khoai lang nắm

Khoai lang: 1/3 củ to

Táo: 1/4 quả nhỏ

Phomat tươi: 1 thìa 5ml ( cream Chesse cũng ok)

Bột ñỗ xanh, bột rong biển

Khoai lang và táo luộc nhừ dầm nhuyễn với nhau.

Trộn phomat vào hỗn hợp khoai lang. Chia làm 3-4 phần viên lại thành hình tròn. ðợi

ñến trước giờ ăn thì lăn viên khoai lang qua bột ñỗ xanh hoặc bột rong biển tùy thích.


76

7. Cornflake với sữa và hoa quả.

Cornflake: 20-25g loại ko ñường

Sữa: 1 thìa 15ml

Nước lọc 3 thìa 15ml

Dâu tây, ñào

ðào gọt vỏ rây mịn, dâu tây thái nhỏ phù hợp với khả năng nhai của trẻ.

Cornflake cho vào ñun với nước và sữa, sôi một cái cho ra ngay và ñổ ra ñĩa ăn. Trang

trí ñào và dâu tây cho bắt mắt.

Hoa quả có thể thay ñổi theo mùa và sở thích của bé/


1. Măng tây sốt cam

Măng tây: 20g

Nước cam ngọt: 2 thìa 15ml

Hỗn hợp bột năng và nước.

Măng tây bỏ vỏ chọn phần non và luộc mềm, thái nhỏ phù hợp với khả năng nhai của

trẻ.

Hòa bột năng vơi nước cam ñun lên khuấy ñều ñến khi sánh lại. ðể nguội và rắc măng

tây lên trên.

2. Salad rau xanh và quýt

Củ cải: 5-10g

Quýt ngọt bỏ vỏ bỏ hột lấy tép: 1/2 quả

Cải chíp lấy lá luộc mềm thái nhỏ: 1.5 thìa 15ml

ðường: 1 ít

Củ cải thái nhỏ luộc mềm

Trộn tép quít với ñường ñể ngấm. Trộn ñều cải chíp, củ cải và tép quýt. Có thể thêm

nước quýt nếu muốn.

3. Súp lơ xanh sốt trứng.

Súp lơ xanh: 1-2 nhánh ( 15-20g)

1/4 lòng ñỏ trứng luộc

Nước củ quả 3 thìa 15ml



77

Luộc mềm súp lơ xanh tách lấy phần nhánh hoa ( ñể nguyên kích thước nhỏ của nhánh

nhỏ, ko cần thái ñể bé tập nhai)

Rây lòng ñỏ trứng, ñun lên với nước củ quả và cho bôt năng vào khuấy sánh lên làm

thành sốt trứng.

Cho súp lơ xanh ra ñĩa và ñổ sốt trứng lên trên.

Có thể thay súp lơ xanh bằng măng tây, ñỗ xanh luộc..

4. ðậu bắp trộn ñậu phụ

ðậu bắp 1 quả

ðậu phụ dầm: 1 thìa 15ml

Dashi 2 thìa 15m

ðậu bắp luộc mềm băm nhuyễn. Trộn lên với ñậu phụ và làm loãng bằng nước dashi.

5. Salad Cà chua và mỳ somen( thay bằng bún khô cũng ok)

Cà chua luộc bỏ vỏ bỏ hột: 20-30g

Mỳ somen 5-10g

Nước cam ngọt: 1 thìa 15ml

Dầu thực vật, muối mỗi thứ một tí

Mỳ cắt 1 cm luộc mềm ñể ráo nước

Cà chua băm nhỏ

Trộn mỳ với cà chua, rưới nước cam lên trộn ñều

6. Cà rốt nấu với nước cam ngọt

Cà rốt: 20g

Nước cam ngọt: 2-3 thìa 15ml

Cà rốt gọt vỏ thái lát mỏng 1-2mm, sau ñó thái hạt lựu nhỏ như kích thước của cái khuy

bấm.

Luộc cà rốt mềm phù hợp với khả năng nhai của bé.

Bỏ hết nước luộc ñi, chỉ ñể lại khoảng 30ml nước luộc, cho thêm nước cam vào ñun tiếp

một lúc rồi bỏ ra.

7. Nho trộn bí ñỏ

Nho ngọt trái mềm: 10g ( bỏ vỏ bỏ hột)

Bí ñỏ 20-30g

Nho thái nhỏ ở kích cỡ bé có thể nhai. Bí ñỏ luộc mềm dẫm nhuyễn rồi trộn với nho.


78

8. Bắp cải nấu sữa

Lá bắp cải: 30-40g, bỏ phần sống lưng ñi

Sữa tươi hoặc sữa công thức: 1 thìa 15ml


Bắp cải luộc mềm ñể bé nhai ñược, thái nhỏ li ti phù hợp với khả năng nhai của bé.

Vớt ra ñể ráo nước, ñun cùng sữa, cuối cùng hòa bột năng vào khuấy sánh lên.

Có thể cho chút xíu muối vào ñể tạo vị nhàn nhạt.

9. Salad cà rốt và nho khô

Cà rốt: 15-20g

Nho khô: 3 hạt


Cà rốt thái nhỏ hạt lựu và luộc mềm.

Nho khô ngâm nước nóng cho mềm rồi băm nhỏ

Trộn cà rốt, nho khô và sữa chua với nhau.

10. Súp củ quả

Củ cải, cà rốt, khoai tây mỗi loại 1 lát dày 1 cm

Nấm kim châm, lá cải chíp: 1 chút

Nước dashi 1 cup

Xì dầu


Củ cải, cà rốt, khoai tây thái nhỏ, nấm kim châm và lá cải chíp băm nhỏ.

Cho hỗn hợp trên vào nồi và ninh bằng nước dashi.

Khi hỗn hợp mềm thì cho xì dầu và bột năng vào quấy sánh lên.

11. Củ cải trộn vừng.

Củ cải 1 khoanh dày 1cm gọt vỏ

Vừng trắng ñã rang thơm: 1/2 thìa 5ml

xì dầu một chút.

Củ cải thái nhỏ luộc mềm.

Sát vừng mịn rồi trộn với xì dầu, trộn củ cải ñều lên.


79

12. Bánh rau

Củ cải: 15g

Cà rốt 10g

Bột mỳ: 20g

nước : 2 thìa 15ml

Mầm rong biển: 1 nhúm ( ko có ko sao): ngâm nước nóng xì dầu.

Củ cải và cà rốt luộc mềm thái chỉ ngắn.

Trộn bột mỳ và nước sánh lại, cho củ cải, cà rốt và mầm rong biển vào trộn ñều, chi tí

tẹo xì dầu vào.

Cho dầu ăn vào chảo rán vàng 2 mặt. Món này thích hợp cho viêc ăn bốc của con.

Ngoài củ cải cà rốt mẹ có thể thay bằng bất cứ loại củ nào như su su, su hào… hoặc rau

xanh miễn là làm chín trước khi trộn với bột.

C. ðạm

1. Thịt lườn gà và sốt kiwi

Thịt lườn gà: 15g

Kiwi : 2 thìa rây mịn( bỏ phần hạt, chỉ lấy phần ngoài)

Dầu oliu: 1/2 thìa 5ml

Một ít muối

Thịt gà luộc chín tới xé phay thành ruốc thật tơi, cắt ngắn cho bé dễ ăn.

Kiwi trộn với dầu oliu và chút xíu muối.

Trình bày: Thịt gà ñể lên ñĩa ăn, ñổ sốt kiwi lên trên.

2. Thịt bò trộn ñậu bắp

Thịt bò 15g

ðậu bắp: 1 quả

xì dầu: 1/5 thìa 5ml

Vài giọt nước cốt chanh

Thịt bò ñể ñông ñá thái cực kì mỏng trần chín tới và thái chỉ

ðậu bắp băm nhuyễn . Trộn thịt với ñậu bắp, cho thêm xì dầu và nước cốt chanh vào.


80

3. Thịt bò xào hành tây.

Thịt bò băm: 1 thìa 15ml

Hành tây băm nhỏ liti: 2 thìa 15ml


Xì dầu, ñường, dầu thực vật

Cho dầu vào chảo, xào thịt bò với hành tây.

Cho nước, xì dầu, ñường vào ñun chín hành tây.

Món này có vị ngọt và hơi mặn, gần giống vị thịt kho tàu.

Nếu bé khó ăn thì mẹ hòa thêm bột năng quấy lên cho sánh, nhưng mục tiêu hướng ñến

là ko cần bột năng

4. Súp kem hàu

hàu: 12g

Bơ: 1 thìa 5ml

Bột mỳ: 1/2 thìa 15ml

Sữa tươi hoặc sữa CT: 3-4 thìa 15ml

Làm chảy bơ bằng lò vi sóng( 10-15 giây)

Rây bột mỳ vào bơ, trộn dầm ñều lên. Từ từ ñổ từng tí sữa vào ñảo cho bột mỳ tan dần

cho ñến khi ñược một hỗ hợp lỏng và sánh

Hàu luộc chín tới và thái nhỏ.

Cho Hỗn hợp sữa và hàu vào nồi lên bếp ñun với lửa hơi nhỏ, ñảo ñều tay cho ñến khi

hỗn hợp sền sệt lại.

5. Cá trắng với súp dưa chuột

Cá trắng: 15g

Dưa chuột: 2 lát mòng 1-2mm

Nước củ quả: 1/3 cup

Dưa chuột thái chỉ mỏng và ngắn, luộc mềm bằng nước luộc củ quả.

Cá luộc chín tới và miết tơi như ruốc.

Cho cá vào nồi dưa chuột ñun sôi rồi tắt bếp.


81

6. Cá hồi với sữa chua

Cá hồi: 15mg

Bắp cải: 1/8 lá

Sữa chua không ñường, ketchup mỗi loại 1 thìa 5ml

Bắp cải luộc mềm rồi thái nhỏ

Cá hồi luôck chín tới ( sôi một cái cho ra luôn, luộc nguyên miếng)

Cho cá hồi ra ñĩa ăn, xếp bắp cải ngay bên cạnh.

Sữa chua và ketchup trộn với nhau và rưới lên cá hồi và bắp cải.

7. Súp cá ngừ và củ cải.

Cá ngừ hộp: 15g

Củ cải mài sống: 1 thìa 5ml

Nước Dashi: 1 chút

Cá ngừ miết tơi, cho vào nồi ñun cùng nước dashi củ cải ñến khi củ cải chín. Nêm bằng

ketchup và cuối cùng rắc bột rong biển lên trước khi ăn. Nếu bé khó ăn thì mẹ hòa thêm

bột năng quấy lên cho sánh,

8. Hambeger

Thịt bò hoặc thịt gà băm: 10g

ðậu phụ : 15g

Bột bánh mỳ: 1 thìa 15ml


Cải bó xôi: 1 thìa 5ml luộc mềm thái nhỏ liti

Xì dầu, nước

Trộn thịt với ñậu phụ, bột bánh mỳ và sữa, cải bó xôi thật ñều. Chia làm 2 viên lại như

chả viên và rán qua vàng 2 mặt ( ko cần chín). Cho 1 tẹo xì dầu và nước( 1 thìa 15ml)

om hambager khoảng 30 giây. Mẹ có thể thay cải bó xôi bằng các loại rau xanh khác, cà

rốt ñều ñược.


82

9. Bò viên

Thịt bò băm: 15g

Bắp cải luộc mềm rồi thái nhỏ: 1-2 thìa 5ml

Bột năng: 2/3 thìa 5ml

Xì dầu

Trứng ñánh: 1-2 thìa 5ml

Trộn thịt bò băm, bắp cải và bột năng với nhau, từ từ trộn trứng vào sao cho không bị

loãng quá vì còn phải nặn thành hình tròn. Nêm xì dầu vào hỗn hợp cho có vị nhạt.

Chia hỗn hợp là làm 3 phần bằng nhau và viên lại thành hình tròn.

ðun nồi nước sôi lên rồi cho thịt vào trần ñến khi viên thịt chín nổi lên.

10. Sò ñiệp nấu với cải bó xôi.

Sò ñiệp: 15g

Cải bó xôi: 1 thìa 5ml luộc mềm thái nhỏ liti

Dầu ăn, nước một ít

Sò ñiệp luộc chín tới miết tơi bằng bàn ñinh và dĩa. Cho dầu ăn vào chảo xào qua sò

ñiệp và rau cải bó xôi. Cho nước vào ñun một chút, cho hỗn hợp bột năng vào làm sánh.

11. ðậu phụ xào bơ

ðậu phụ: 45g

Bơ và xì dầu: 1 ít

ðậu phụ thái hạt lựu to như hạt lạc. Cho bơ vào chảo ñun chảy, cho ñậu phụ vào xào

với bơ, cuối cùng nêm bằng xì dầu. Cho hỗn hợp bột năng và nước vào làm sánh.

12. ðậu phụ sốt trứng.

ðậu phụ: 25g, Trứng ñánh: 1/3 quả

Nước Dashi: 1 chút, Hỗn hợp bột năng và nước.

ðậu phụ thái hạt lựu to như hạt lạc. ðun nước dashi và ñậu phụ, cho bột năng vào

khuấy sánh lên, cuối cùng ñổ trứng từ từ vào khuấy ñều.


83

4) MENU GIAI ðO&N 4 A.Tinh b ột

1. Salad Udon với hoa quả.

Mỳ Udon: 40-50g.


Mayone: 1 thìa 5ml

ðường: 1 chút

Cà chua, chuối, quýt ngọt cộng lại 40g

Cắt ngắn mỳ thành từng ñoạn ngắn cho dễ ăn.

Trộn sữa chua, mayone và ñường với nhau

Cà chua luộc bỏ vỏ bỏ hột thái hạt lựu nhỏ. Hoa quả khác thái nhỏ vừa với khả năng

nhai. Trộn hoa quả với mỳ và sốt sữa chua ở trên.

Hoa quả có thể thay ñổi theo mùa.

2. Cơm trộn nấm

Cơm nát: 90g

Thịt gà băm nhỏ: 1 thìa 15ml

Nấm kim châm: 10g

Nấm hương tươi: 10g

Hạt dẻ luộc nếu có: 1 hạt

Dashi 30ml

Nấm kim châm và nấm hương tươi thái nhỏ. Hạt dẻ luộc băm nhỏ.

Thịt gà hòa với nước dashi( nguội) rồi cho lên bếp ñun lửa nhỏ cho thịt tơi ra khoảng 1-2

phút.

Cho nấm vào ñun cùng thịt cho ñến khi nước cạn hết ñi. ðem hỗn hợp nấm và hạt dẻ

trộn với cơm.

3. Cơm với thịt hun khói

Cơm nát: 90g

Thịt vai hun khói: 1 lát

Lá cải thảo: 1/2 lá

Bơ: 1 thìa 5ml

Sữa: 45ml-60ml


84

Bột mỳ: 5ml

Luộc mềm và thái nhỏ cải thảo

Thái nhỏ thịt hun khói

Làm chảy bơ, rây bột mỳ vào trộn ñều.

Cho sữa vào bột mỳ làm tan.

Cho thịt hun khói và lá cải thảo vào nồi, ñổ sữa lên và ñun lửa nhỏ khuấy ñều tay cho

ñến khi hỗn hợp sánh lại.

Cho cơm vào bát ăn và ñổ hỗn hợp lên trên ăn cùng với cơm.

4. Bánh xèo

Bột mỳ: 1 thìa 15ml

Lá bắp cải: 1/2 lá

Trứng ñánh: 1 thìa 15ml

Thịt băm: 5g

Tôm băm: 15g

Nước: 1 thìa 15

Muối, dầu ăn: 1 ít

Bắp cải luộc mềm thái chỉ ngắn.

Thịt & tôm băm nhuyễn.

Trộn thịt tôm rau và nước, trứng ñều lên.

Rây bột mỳ vào hỗn hợp trộn ñều cho sánh lại

Chia hỗn hợp thành 2-3 phần bằng nhau, ñổ vào chảo các viên bánh hình tròn dẹt dày

khoảng 5-7mm. NẾu bánh cứng thì lần sau cho thêm nước, bánh mềm thì bớt nước ñi.

1 tuổi mỗi bữa bé chỉ cần ăn 3 thìa 15ml bột mỳ là ñủ lượng tinh bột. Vì vậy nếu bé ăn

hết bánh thì cơm bé chỉ cần ăn 2/3 so với bình thường là ñủ.

5. Chuối nướng với cornflake

Chuối: 1 quả bé

Cornflake: 1 thìa 15ml

Dầm nát chuối, trộn với cornflake rồi cho vào bát hoặc khuôn nhỏ cho vào lò nướng

nướng vàng mặt trên cùng.


85


1. Bánh mỳ cuộn với cà rốt

Bánh mỳ gối: 1 lát

Cà rốt mài: 1 thìa 15ml

ðường: 1/2 thìa 5ml

Sữa chua: một ít

Cà rốt trộn ñường ñậy nilong nấu ăn cho vào lò vi sóng quay 20 giây.

Trộn sữa chua vào hỗn hợp cà rốt sao cho sền sệt như mứt là ñược.

Phết cà rốt ñều lên 1 mặt của bánh mỳ ( ñã bỏ viền)

Nhẹ nhàng cuộn tròn bánh mỳ ( như bánh gato kem cuộn). Sau cùng lấy nilong bọc thức

ăn cuốn 1 vòng chặt tay cuộn bánh mỳ. ðể khoảng 10-15 phút rồi dùng dao sắc thái

thành từng khoanh tròn dày khoảng 5-7mm rồi tháo nilong ra.

12m mỗi bữa ăn 1 lát bánh mỳ là ñủ lượng tinh bột của một bữa.

2.Salad bí ñỏ với Macaroni

Bí ñỏ: 40-50g

Nước luộc: 1 ít

Macaroni: 3g

Bí ñỏ luộc mềm dầm nhuyễn và làm loãng bằng nước luộc

Macaroni luộc mềm trộn với bí ñỏ.

3. Bí ñỏ hầm theo kiểu Âu

Bí ñỏ: 35g

Hành tây băm nhỏ: 2 thìa 5ml

Tôm: 10g

ðậu hà lan: 1 ít

Nước củ quả: 50ml

Kem tươi: 1 thìa 5ml

Bí ñỏ thái hạt lựu to như lạc.

Tôm bỏ sống lưng băm nhuyễn

ðậu hà lan nhặt hết xơ thái chỉ nhỏ

Trộn ñều hỗn hợp các nguyên liệu trên, cho vào bát thủy tinh hoặc bát sứ, ñổ nước củ

quả vào. ðậy nilon thức ăn và cho vào lò vi sóng quay 2 phút.


86

4. Rau tẩm bột chiên.

Hành tây thái chỉ thơ ngang, thái cực mỏng: 1/6 quả nhỏ

Nấm hương tươi 1 cái

Cà rốt: 5g

ðậu hà lan: 1 quả

Cá cơm: 1/2 thìa 15ml

Bột mỳ: một ít

Nước lạnh: 1 ít

Hành tây thái chỉ dài khoảng 2-3 cm cực mỏng.

Nấm hương thái chỉ mỏng dài khoảng 1 cm

ðậu hà lan và cà rốt thái chỉ dài như hành tây

Cá cơm ñun qua và rửa sạch.

Trộn hành tây, nấm, cà rốt, ñậu hà lan, cá cơm ñều với nhau.

Rây bột mỳ lên( khoảng 1-2 thìa 5ml bột mỳ) trộn ñều

Rẩy một ít nước lạnh lên. Về mặt hình thái bột mỳ chỉ có tác dụng kết dính các nguyên

liệu với nhau sau khi rán lên nên sau khi trộn hầu như không thấy bột mỳ mà vẫn chỉ

thấy nguyên liệu là chính.

Cho dầu ăn vào nồi con, lượng dầu ăn nhiều như rán ñồ tẩm bột. Chia hỗn hợp ra làm

3-4 phần bằng nhau.

Dùng các ñầu ngón tay nhúm hỗn hợp lại thành hình cầu rồi thả vào rán ròn. Thực ra

khá nhanh chín.

Xung quanh ròn, bên trong mềm là ñạt.

5.Súp hành tây với rong biển

Rong biển: 1-2g ngâm nước nóng thải nhỏ liti

Hành tây: 1 lát mỏng.

Dashi: 1/2 cup

xì dầu

Hành tây thái chiều ngang lát mỏng và dài khoảng 1cm

Rong biển tươi sau khi ngâm nở ra thì băm nhỏ.

Cho rong biển và hành tây vào nồi ninh cùng nước dashi cho ñến khi hành tây nhừ thì

cho một ít xì dâu vào tạo vị nhạt.


87

6. Cà tím xào rau củ

Cà tím dái dê: 1/3 quả nhỏ.

Ớt ñà lạt: 1/4 quả nhỏ

Hành tây: 1/10 củ

Cà rốt: khoanh dài 2cm

Cà chua: 1 quả nhỏ

Dầu oliu, muối, hạt tiêu: 1 ít

Cà tím ñể vỏ thái mỏng hình quạt, cà chua luộc bỏ vỏ bỏ hột băm nhỏ

Cà rốt, nấm hương ớt ñà lạt thái nhỏ

Hành tây băm nhỏ.

Cho dầu vào chảo, phi thơm hành tây và xào các loại nguyên liệu trên trừ cà chua. Khi

các nguyên liệu ñã tái thì cho cà chua vào ñảo rồi ñậy nắp ñun 15 phút( cho nước nếu

cần). Cuối cùng nêm tí tẹo muối và hạt tiêu cho thơm.

C. ðạm

1. Thịt gà tẩm bột mỳ chiên

Thịt lườn gà: 20g

Bột mỳ, bột rong biển: 1 ít tỉ lệ 1:1

Lườn gà thái thành từng khúc rộng 1cm dài 3cm.

Trộn ñều bột mỳ và bột rong biển.

Lăn thịt gà qua bột , cho vào chảo chiên chín tới.

2.Trứng trưng tôm và rong biển

Trứng: 1/2 quả

Tôm: 1 con loại 5 con 1 lạng rong biển tươi: 1 ít

Dashi: 2-3 thìa 15ml

Rong biển ngâm nước sôi cho nở ra rồi rửa ñi và thái nhỏ.

Tôm bỏ ñầu bỏ sống lưng băm nhỏ và ñánh nhuyễn với 1/2 quả trứng.

Rong biển ñun với nước dashi khoảng 5 phút cho mềm, trong nồi luôn còn 1 ít nước

dashi.

ðổ từ từ trứng và tôm vào khuấy ñều ñến khi tôm chín và trứng còn hơi sền sệt.

Bắc ra ñổ lên cơm ăn cùng với cơm.


88

3. Bánh xèo bí ñỏ

Bột mỳ: 2 thìa 15ml


Bắp cải: 1/2 lá luộc mềm thái chỉ ngắn

Tôm: 2 con loại 4-5 con/ lạng

Bí ñỏ rây mịn: 2 thìa 15ml

Trộn bí ñỏ, tôm và bắp cải ñều với nhau.

Rây bột mỳ lên trộn ñều chú ý không ñể bột mỳ bị vón.

ðổ từ từ sữa lên khuấy sao cho hỗn hợp ñặc sền sệt.

Cho dầu ăn vào chảo, ñổ hỗn hợp vào dàn ñều sao cho bánh dầy khoảng 7-9mm rán

vàng 2 mặt.

Món này rất ñược các bạn nhỏ thích. Bản thân bánh ñã chứa ñủ lượng ñạm và rau cho

1 bữa. ðủ 2/3 lượng tinh bột cho 1 bữa nếu bé ăn hết.

4. Salad ñậu phụ

ðậu phụ non: 50g

Hoa quả theo mùa: 20-30g

Sốt: Nước cốt chanh : dầu ăn tỉ lệ 2:1 và 1 tẹo muối

ðậu phụ luộc qua ngâm vào nước ñá lạnh

Hoa quả theo mùa hoặc sở thích của bé thái nhỏ vừa ăn với bé.

ðậu phụ ñể lên ñĩa ăn, rắc hoa quả rải rác lên trên rồi rưới nước sốt lên.


89

O. MỘT SỐ CÂU HỎI THƯỜNG GẶP [ 1 ]

A. Giai ño�n 5-6 tháng

1. Thời ñiểm bắt ñầu cho tr ẻ ăn dặm có ph ải bắt buộc vào ñúng ngày con tròn 5

tháng?

Thời ñiểm trẻ có thể bắt ñầu ăn dặm là từ 5-6 tháng và tùy thuộc vào từng trẻ. Vì vậy khi

con vừa tròn 5 tháng mẹ hãy ñiểm lại những biểu hiện sau:

- Con ñã cứng cổ chưa?

- ðã ngồi ñược khi ñược giữ chưa

- Có biểu hiện hứng thú với ñồ ăn chưa?

- Khi ñưa thìa vào miệng con lưỡi con có còn ñá thìa ra nữa hay không?

- Có nhiều nước miếng chảy ra không? Biểu hiện chảy nước miếng nhiều của con là một

biểu hiện cho thấy miệng con ñã sẵn sang cho cho việc há mồm và ngậm mồm khi mẹ

ñưa ñồ ăn vào mồm con.

Nhưng mẹ chú ý là muộn nhất thì cũng trong tháng thứ 6 phải bắt ñầu tập cho con ăn vì

còn liên quan ñến vấn ñề phát triển hàm cũng như dinh dưỡng ñể con phát triển.

2. Con tôi m ới 4 tháng nh ưng tr ộm vía cháu r ất bụ bẫm thì có nên cho cháu ăn dặm

sớm ñể ñáp ứng nhu c ầu cơ thể cháu không?

Việc bắt ñầu cho trẻ ăn dặm không lien quan ñến cân nặng của trẻ, mấu chốt thời ñiểm

cho trẻ ăn dặm phụ thuộc vào sự phát triển của từng trẻ. Về tháng tuổi chúng ta sẽ lấy

mốc 5-6 tháng tuổi ñể bắt ñầu. Với những bé bụ thì vì dạ dày của bé có thể chưa ñược

nhiều sữa nên các mẹ thường hay có xu hướng muốn cho con ăn dặm sớm ñể con

ñược no nhưng như vậy là sai. Mặt khác khi trẻ dưới 5 tháng khả năng tiêu hóa của dạ

dày chưa hoàn thiện nên nếu ăn sớm sẽ tăng khả năng bị dị ứng ở trẻ. Một lý do chọn

mốc 5-6 tháng ñể trẻ bắt ñầu ăn dặm là bởi vì lúc ñó cơ thể trẻ mới thực sự sẵn sàng

cho việc ăn dặm và tiêu hóa thức ăn ăn dặm. Bạn nên ñợi ñến khi bé ñược 5 tháng hãy

bắt ñầu thử xem con ñã sẵn sàng chưa. Có ñiều nếu ñút thìa vào mồm mà bé nhè ra

chứng tỏ bé chưa sẵn sàng cho việc ăn dặm. Mẹ hãy ñợi 3-4 ngày sau lại thử lại.


90

3. Con tôi không ch ịu uống nước lọc hay nước hoa qu ả nên tôi không th ể bắt ñầu

tập ăn dặm cho con.

Nếu nói về nhu cầu nước với cơ thể của trẻ thì sữa mẹ hoặc sữa công thức ñã cung cấp

ñủ nhu cầu nước cho cơ thể trẻ mà không cần bất cứ một sự bổ sung nào khác. Vì thế

mẹ không cần phải ép trẻ uống thêm ñồ uống ngoài sữa. Nếu mẹ vẫn muốn cho con

uống ñồ uống khác ngoài sữa thì hãy thử vào những lúc con toát mồ hôi hoặc vừa mới

ra ngoài chơi về xem con có uống không. Nhưng việc con không chịu uống nước hoặc

nước hoa quả không lien quan ñến dấu hiệu cho thấy trẻ ñã sẵn sàng cho việc ăn dặm

rồi hay chưa. Nói thêm là nếu cho trẻ uống nước hoa quả ở thời ñiểm sớm này có khả

năng gây dị ứng ở một số trẻ. Một ñiểm các mẹ có thể làm ñể chuẩn bị cho các con ăn

dặm là thiết lập lịch ăn cố ñịnh cho con trước khi bắt ñầu ăn dặm. Làm như vậy con sẽ

có ñồng hồ sinh học ổn ñịnh và giúp cho quá trình ăn dặm tiến hành thuận lợi hơn.

4. Với những tr ẻ sinh thi ếu tháng và nh ẹ cân cũng lấy mốc 5 tháng ñể bắt ñầu ăn

dặm?

Với những bé sinh ra có trọng lượng dưới 2500g thì mốc bắt ñầu ăn dặm nên bắt ñầu

muộn hơn. Nhất là với những bé sinh non thì mốc tính ăn dặm ko phải là ngày sinh nhật

mà là ngày dự sinh. Tính từ ngày dự sinh khi con tròn 5 tháng thì mẹ bắt ñầu xem biểu

hiện của con ñể bắt ñầu. Hoặc mẹ có thể ñến gặp bác sỹ Nhi ñể nghe thêm tư vấn.

5. Việc chuy ển từ giai ñoạn này sang giai ñoạn khác có c ần chính xác nh ư leo thang

không?

Việc qui ñịnh tháng tuổi trong mỗi giai ñoạn chỉ mang tính áng chừng và làm mốc ñể dễ

hiểu. Vì mỗi trẻ có một thang phát triển khác nhau nên tốt nhất là mẹ quan sát các tiến

triển ăn dặm của con mà chuyển từ giai ñoạn này sang giai ñoạn khác.

6. Nước dùng trong ch ế biến thức ăn cho con có nh ất thi ết phải là nước ñã ñun sôi

không?

Nếu món ñó phải ñun sôi thì không cần phải dùng nước ñã ñun sôi nhưng nếu món ñó

chỉ trộn chứ không ñun sôi thì mẹ phải dùng nước ñã ñun sôi.


91

7. Bé không h ợp tác, cho thìa vào m ồm bé nh ất quy ết không há m ồm. Với tình tr ạng

này có nên ti ếp túc ñể bé ăn dặm nữa không ( bé 5 tháng):

Mẹ nên ngưng lại vài ngày, trong khoảng thời gian ñó hãy cho bé làm quen với thìa bằng

cách ñể bé cầm thìa chơi ( tất nhiên dưới sự giám sát của người lớn tránh các tình

huống nguy hiểm). Khi bé ñã quen với cái thìa thì mẹ hãy thử lại : mẹ lấy tâm trạng thoải

mái bế con nhẹ nhàng, dùng thìa giới thiệu cháo cho con bằng cách múc lên ñổ xuống

rồi từ từ ñưa vào mồm con. Nếu làm vậy mà con vẫn không hợp tác thì mẹ thử ñổi chất

liệu thìa xem sao. Một số bé ko thích thìa kim loại vì làm bé bị lạnh mồm. Hoặc mẹ có

thể thử bằng cách trộn một ít sữa mẹ hoặc sữa công thức con vẫn hay uống ñể con

ngửi thấy mùi quen thuộc xem thế nào. Việc làm quen với ăn dặm với bé là cả một quá

trình vất vả và nhạy cảm hơn người lớn tưởng rất nhiều. Nhiều bé rất nhạy cảm với mùi

và vị của loại thức ăn mới này. Vì thế mẹ hãy tìm cách ñể con tiếp nhận thức ăn mới một

cách thân quen và nhẹ nhàng nhất.

8. Khi bón cho con con thìa cháo ñầu tiên con ñã nhè rồi, có ph ải do cháo l ợn cợn

mà con không ăn không?

Thìa cháo ñầu tiên các mẹ nên chú ý tới ñộ mịn của cháo. Chỉ một chút lợn cợn thôi là

bé sẽ không chịu ăn. Nhưng việc bé nhè thì cũng có thể có nhiều nguyên do nên nói do

bé chê cháo cũng chưa chắc ñã ñúng. Một trong những phản xạ mang tính phòng vệ tự

nhiên của trẻ có từ khi sinh ra là nhè tất cả những gì mà không phải là ti mẹ hoặc bình

sữa. Với các bé sơ sinh ñây là 1 phản xạ rất quan trọng ñể tự bảo vệ bản thân khỏi các

vật lạ vô ý chui vào mồm. Thông thường phản xạ này sẽ biến mất sau 4 tháng ñầu tiên

và trùng ñúng vào thời ñiểm mà trẻ hình thành kĩ năng “ nuốt” khi ñược bón vào mồm.

Nhưng ở một số trường hợp ñến 5 tháng phản xạ tự vệ ở trẻ vẫn chưa mất ñi và thời

ñiểm mất ñi phản xạ tự vệ ñó ở từng trẻ là khác nhau. Chắc chắn trẻ sẽ mất phản xạ ñó

muộn nhất là 5 tháng tuổi, vì vậy mẹ hãy ñợi thêm 5 ngày ñến 1 tuần nữa thử lại xem

sao.

9. Trứng và cá th ịt tr ắng bao gi ờ có th ể cho tr ẻ ăn ñược? Có nguy c ơ bị dị ứng

không ạ?

Trứng và cá trắng là một trong những thực phẩm có thể gây ra dị ứng ở một số trẻ, một

số mẹ do quá cẩn thận mà kiêng không cho trẻ ăn nhưng ñiều này là không ñúng.

Trứng, cá , thịt là những món ñạm rất cần thiết trong quá trình phát triển của trẻ nên nếu

vì lo lắng sợ con bị dị ứng mà ko cho con ăn là ko nên. Nhưng trong trường hợp cho trẻ

ăn nhiều quá trong giai ñoạn sớm quá khi mà hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện sẽ gây ra dị

ứng trong hệ tiêu hóa của trẻ. Vì thế chọn từng loại cho ăn từng ít một tăng lượng từ từ


92

dần dần là ñiều rất quan trọng. Ở giai ñoạn ñầu tiên trẻ chỉ ñược ăn lòng ñỏ trứng luộc,

cá thịt trắng nhưng chỉ ở lượng rất ít trong những ngày ñầu và tăng dần dần vào những

tuần sau ñó.

10. Thức ăn thừa của con còn r ất nhi ều, có nên ñể lại ñể bữa sau cho con ăn tiếp cho

khỏi phí không?

Nếu ñó không phải là thức ăn dở của trẻ thì ok nhưng cũng chỉ trong vòng 24h với ñiều

kiện mẹ phải bảo quản thức ăn trong tủ lạnh. Và khi ñem ra ăn lại thì bắt buộc phải ñun

sôi lại trước khi ăn. Trên thực tế chúng tôi khuyến nghị các mẹ với các thực ăn dặm con

ăn không hết thì nên bỏ vì trong thức ăn là một môi trường thuận lợi cho các vi khuẩn

sinh sôi không nên ñể trẻ ăn lại.

11. Khi cho con ăn, mẹ có th ể dùng mi ệng của mẹ ñể thử và ki ểm tra ñộ nóng l ạnh

hay ñộ cứng mềm ñược không?

Cái này chúng tôi không khuyến khích các mẹ cũng như người lớn trong nhà làm. Trong

miệng của mỗi chúng ta có rất nhiều loại vi khuẩn cũng như virus mà chúng ta không

biết: cúm, mũi họng, hepes…Trong trường hợp người nếm thức ăn có virus gây bệnh thì

sẽ theo ñường nếm thử này mà lây bệnh cho trẻ. Vì thế mẹ nên chế biến ñộ thô cũng

như ñộ cứng cho con phù hợp với khả năng của bé, ñồ ăn cũng ñể nguội ấm phù hợp

với bé rồi hãy cho ăn chứ ko phải vừa ăn vừa thổi vừa kiểm tra. Như vậy sẽ an toàn về

mặt vệ sinh dịch tễ cho bé hơn.

12. Khi n ấu ăn dặm cho bé ph ải nấu nhạt. Cho tôi h ỏi thế nào là nh ạt và giai ñoạn 5-6

tháng ñã ñược nêm n ếm gia v ị chưa?

Giai ñoạn 5-6 tháng chưa cần nêm nếm gia vị cho bé, bé ăn nhạt hoàn toàn ở giai ñoạn

này. Với trẻ thì vị ngọt tự nhiên của từng loại nhiên liệu hoặc vị ngọt từ nước dashi là

vừa ñủ nhất. Giai ñoạn 7-8 tháng trẻ ăn nhạt hơn người lớn từ 3-4 lần, giai ñoạn 9-11

tháng nhạt hơn người lớn 2-3 lần là vừa. Nếu cho trẻ ăn gia vị từ sớm thì trẻ sẽ từ chối

các món nhạt mà chỉ ăn các món ñã ñược nêm gia vị. Ngay cả người lớn cũng ñang

ñược khuyến cáo nên ăn nhạt ñi và bớt ngọt ñi, vì vậy ko nên tập cho trẻ ăn gia vị từ

sớm.


93

13. Con tôi 5 tháng tu ổi, tôi chu ẩn b ị cho cháu t ập ăn dặm nhưng cứ ñến giờ ăn dặm

là cháu ñòi uống sữa. Nếu không cho cháu u ống ngay lúc ñấy cháu s ẽ khóc ñến

khi ñược uống thì thôi. Làm th ế nào tôi có th ể bắt ñầu việc ăn dặm với cháu

ñược?

ðầu tiên mẹ hãy cho con uống một ít sữa nhằm làm con bình tĩnh cũng như thỏa mãn

nhu cầu trước mắt của trẻ. Nhưng ko nên cho trẻ uống nhiều quá vì nếu thế trẻ sẽ no

mất. Một cách nữa là mẹ hãy chủ ñộng cho con ăn sớm hơn giờ ăn thường ngày 30

phút xem sao.Vì với trẻ tập ăn dặm thì khi trẻ ñói trẻ sẽ có nhu cầu uống sữa chứ không

phải có nhu cầu ăn, vì vậy mà trẻ sẽ khóc cho ñến khi ñược uống sữa mới thôi. Nếu cho

trẻ ăn sớm hơn giờ thường ngày thì khả năng trẻ sẽ bớt ñòi sữa hơn. Mẹ lưu ý giờ ăn

mới vẫn phải ñược duy trì hàng ngày chứ không ñược ñể bữa sớm bữa muộn nhé.

14. Con tôi r ất hợp tác ăn dặm, vậy tôi có th ể cho cháu ăn nhi ều như cháu mu ốn ăn

ñược không?

Ở giai ñoạn này nguồn dinh dưỡng chủ yếu của trẻ là sữa mẹ hoặc sữa công thức. Nếu

vì ăn dặm nhiều lên mà trẻ giảm sữa ñi thì mẹ nên giảm ăn dặm ñể ñảm bảo lượng sữa

hàng ngày. NẾu không ảnh hưởng gì ñến lượng sữa thì mẹ có thể ñể cho con ăn theo

nhu cầu nhưng không quá nhiều hơn so với lượng của giai ñoạn 7-8 tháng. Tinh thần

của tập ăn dặm là tôn trọng nhu cầu ăn của trẻ nhưng ở giai ñoạn này bộ máy tiêu hóa

vẫn chưa hoàn thiện, khả năng tiêu hóa tinh bột cũng như ñạm chưa nhuần nhuyễn nên

không nên ñể bộ máy tiêu hóa của trẻ phải làm việc quá sức.

15. Kể từ khi b ắt ñầu tập ăn dặm thì tình tr ạng output c ủa con không l ỏng nh ư trước

mà hơi có khuôn và ñặc lại. Như vậy có sao không?

Nếu trẻ khỏe, ăn uống bình thường, trẻ thể hiện là muốn ăn thì bạn cứ ñể trẻ ăn uống

bình thường. Khi trẻ bắt ñầu ăn dặm thì chất xơ tăng, tinh bột tăng sẽ làm cho output

của trẻ thay ñổi so với khi uống sữa. Nhưng nếu trẻ mệt mỏi, ko muốn ăn, output toàn

nước thì bạn nên cho trẻ ñi khám vì có khả năng trẻ ñã bị ốm hoặc lây bệnh lây nhiễm

nào ñó.


94

16. Sữa công th ức- sữa mẹ- thức ăn dặm trong t ừng giai ñoạn thì tr ẻ hấp thụ chủ yếu

từ nguồn nào?

Ở giai ñoạn ñầu khi trẻ mới tập ăn dặm thì thức ăn dặm chỉ ñóng vai trò 10% cung cấp

dinh dưỡng cho cơ thể. Nhưng cùng với thời gian khi cơ thể phát triển, bộ máy tiêu hóa

hoàn thiện và nguồn thực phẩm phong phú lên thì tỉ lệ phần trăm ñó sẽ tăng dần. 9

tháng tuổi trẻ hấp thụ 60% dinh dưỡng từ ăn dặm, nếu quá trình ăn dặm diễn ra thuận

lợi thì 11 tháng trẻ hấp thu 70% dinh dưỡng từ ăn dặm, khi trẻ 1 tuổi rưỡi 80% dinh

dưỡng sẽ ñược hấp thu từ bữa ăn hàng ngày.

Giai ñoạn 5-6 tháng trẻ ăn ít bữa với lượng ít nên nếu trẻ có không ăn thì lượng dinh

dưỡng thiếu ñó sẽ ñược bù bằng sữa nhưng chúng tôi khuyến nghị với các bé lớn hơn

thì không nên dựa vào sữa mà mục tiêu hướng tới là dinh dưỡng từ các bữa ăn dặm.

Nếu trẻ ăn ít nhưng cân nặng vẫn tăng thì không có vấn ñề gì, ta vẫn nên tôn trọng nhu

cầu ăn của trẻ. Nhưng nếu trẻ từ chối hoàn toàn ăn dặm mà cân nặng cũng không tăng

thì bố mẹ nên ñưa trẻ ñến khám bác sĩ ñể tìm ra nguyên nhân.

17. Thời gian bi ểu mẫu của giai ñoạn 5-6 tháng

Ăn dặm 1 bữa:

6h00Am 10h00Am 14h00Pm 18h00Pm 22h00Pm

Sữa Ăn dặm+sữa sữa sữa sữa

Lượng ăn tham khảo: Cháo 1:10 30g, ñạm ( ñậu phụ 25g), rau 10g

Ăn dặm 2 bữa


sữa ăn dặm+sữa sữa ăn dặm+sữa sữa

Lượng ăn tham khảo: Cháo 1:7 30-40g, ñậu phụ 25g, rau 15g


95

B. Giai ño�n 7-8 tháng 18. Bé ñược 7 tháng tu ổi, khi cho th ức ăn vào m ồm bé bé ko dùng l ưỡi ñể nghi ền

thức ăn mà hình nh ư bé nuốt chửng? Tôi ph ải làm th ế nào?

Mẹ hãy kiểm tra lại thức ăn của bé xem ñã phù hợp với sức nhai nghiền của bé chưa?

Khi thức ăn quá mềm hoặc quá cứng ko thể dùng lưỡi nghiền ra ñược thì hoặc bé sẽ

nuốt chửng ( quá mềm ko cần phải nghiền) hoặc bé sẽ nhè ra ( quá cứng). Một trường

hợp nữa là khi bé quá ñói quá háu ăn thì cũng khiến bé sẽ nuốt chửng và dần tạo thành

thói quen nuốt chửng. Trong trường hợp này mẹ hãy xem lại cách bố trí giờ ăn cho phù

hợp hơn với nhu cầu ăn uống của bé. Một khả năng nữa là do cách mẹ bón cho con quá

nhanh cũng làm con dễ nuốt chửng, vì vậy khi cho con ăn mẹ hãy quan sát kĩ mồm con

ñể bón cho con và ñồng thời khen ngợi bé mỗi khi bé nhai nuốt ñúng ñộng tác. Mặt khác

lượng bón ở mỗi thìa cũng ko nên nhiều quá vì khi ñó trong mồm bé toàn ñồ ăn khiến

không còn chỗ ñể nhai nên bé buộc phải nuốt chửng.

19. Bé ñược 7 tháng nh ưng cháu t ỏ ra thích ăn cơm, nếu cho bé ăn cơm thời ñiểm

này có quá s ớm không?

Rất nhiều bé thích ăn cơm hơn ăn cháo, thế nhưng nếu chúng ta quan sát kĩ sẽ thấy do

cơm quá cứng hơn so với sức và lực nhai của hàm của bé khiến bé mệt nên dễ từ bỏ

sớm và về tổng thể lượng ăn sẽ giảm dần. Với một số bé háu ăn thì bé sẽ chọn cách

nuốt chửng chứ không nhai và hậu quả cuối cùng là một số trường hợp bé ko còn chịu

tập nhai nữa.

Thỉnh thoảng nếu bé muốn ăn cơm thì mẹ có thể cho bé ăn nhưng các món khác thì nên

làm mềm chứ không nên tất cả các món ñều cứng so với sức nhai của bé khiến bé mệt

mà không chịu ăn thêm.

20. Buổi sáng bé d ậy muộn nên khi t ăng lên 2 c ữ ăn một ngày khi ến giờ ăn không ổn

ñịnh và th ất thường. Như vậy có sao không ạ? ( bé 7 tháng)

Bé 7 tháng tuổi mà ngày chỉ ăn 1 bữa thì không hề tốt cho bé.Nếu bé thực sự không thể

dậy sớm ñược thì nên xếp bữa ñầu tiên và sữa vào lúc 12h, bữa thứ 2 và sữa là 16h,

20h uống thêm cữ sữa hoặc nếu không thì 15h bữa ñầu tiên và sữa, 19h bữa thứ 2 và

sữa xem sao? Nếu bé thức dậy muộn thì mẹ có thể xếp giờ ăn của bé muộn hơn thì sẽ

thu xếp ñược bữa thứ 2. Có muộn hơn một chút so với lịch thông thường cũng không

sao nhưng mẹ tuyệt ñối nên cho bé ăn ñủ 2 bữa mỗi ngày. Thêm nữa khi ñã tạo ñược

lịch ăn cho bé thì mẹ hãy cho ăn ñúng giờ ñúng lịch hàng ngày ñể tạo cho bé một thói

quen sinh hoạt ổn ñịnh.


96

21. Bé ch ỉ ch ịu ăn những thực phẩm mềm nhừ và thái nh ỏ hoặc nghi ền nhuy ễn, cứ

tiếp tục như vậy li ệu có ổn không?

Phần lớn các bé rất nhạy cảm với kích thước và ñộ cứng của món ăn. Chỉ cần thay ñổi

nhỏ cũng làm cho bé ngứa họng và ọe ra, rồi không chịu ăn nữa. Mẹ ko nên thấy trẻ

phản ñối mà ép trẻ ăn, hãy chọn ra những món con yêu thích và thay ñổi từ từ ñộ thô

cũng như kích thước ñể trẻ làm quen dần. Ngoài ra cũng không nên ñột ngột thay ñổi ñộ

thô của cả bữa ăn của trẻ, như vậy dễ làm trẻ bị stress mà ko chịu ăn, thông thường mẹ

nên ñể ít nhất 1 món mềm và dễ ăn, 1 món khó ăn ñể trẻ thích nghi dần. Khi cho ăn

cũng ăn lần lượt các món chứ ko ăn hết món này rồi mới ñến món khác ñể tạo cảm giác

thích thú cho trẻ.

22. Càng lớn chủng lo ại thực phẩm trẻ ăn ñược càng nhi ều. Khi tr ẻ làm quan v ới 1

loại thực phẩm mới thì nên làm th ế nào cho ñúng ( 8 tháng tu ổi)?

Một trong những nguyên tắc quan trọng ñó là với mỗi loại thực phẩm mới phải thử phản

ứng của cơ thể trẻ. Vì vậy mỗi ngày tối ña chỉ cho trẻ thử 1 loại thực phẩm mới với 1

lượng rất ít ñể thử phản ửng dị ứng cũng như phản ứng output của cơ thể trẻ. Thường

chúng ta sẽ thử 3 hôm và nếu không có vấn ñề gì thì có thể cho trẻ ăn nhiều lên. Ko nên

vì thấy trẻ ăn ngon miệng mà cho trẻ ăn nhiều một loại thực phẩm mới ngay từ ñầu.

23. Bé ñã mọc răng cửa trước, tôi có nên làm th ức ăn cứng hơn mọi khi không? ( 7

tháng)

Vai trò của răng khác nhau ở mỗi vị trí. Răng hàm dùng ñể nghiền xé nhỏ thức ăn, răng

cửa dùng ñể cắn và lấy thức ăn. Vì vậy bé mọc răng cửa không có nghĩa bé ñã hoàn

thiện kĩ năng nghiền thức ăn bằng răng, hơn nữa kĩ năng nghiền thức ăn ko chỉ là việc

mọc răng mà còn là ñộng tác của miệng bé nữa nên ko nên tăng ñộ cứng ñột ngột mà

mẹ hãy tăng từ từ ñể con tập và thích nghi dần dần.

24. Tại sao ta ko dùng m ật ong ho ặc ñường vàng- ñường ñen ñể chế biến thức ăn

dặm cho tr ẻ ?

Liên quan ñến dinh dưỡng thì nhiều mẹ muốn dùng mật ong và ñường vàng hoặc

ñường ñen ñể chế biến ñồ ăn cho con hơn là dùng ñường trắng. Nhưng mật ong khi

ñược hình thành trong tổ của ong có rất nhiều khuẩn và vi khuẩn gây dị ứng cho một số

bé nên chúng ta không dùng với bé dưới 1 tuổi. Tương tự với ñường vàng và ñường

ñen do trong quá trình chế biến vẫn còn khuẩn và vi khuẩn gây dị ứng với một số bé mà

khuẩn này không chết ở nhiệt ñộ 100 ñộ C nên chúng ta không nên dùng cho bé dưới 1

tuổi.


97

25. Bé ăn rất hợp tác v ới thức ăn sẵn nhưng không ch ịu ăn thức ăn do m ẹ nấu ( 7

tháng)

Trường hợp này khá phổ biến, nguyên nhân là lưỡi của bé rất rất nhạy cảm với vị và ñộ

thô ñộ cứng của thức ăn. Thức ăn sẵn ñược chế biến bằng máy có vị và ñộ nhuyễn

cũng như ñộ thô rất ổn ñịnh nên bé rất dễ ăn, nhưng thức ăn của mẹ nấu tất nhiện là

không có ñược sự ñồng ñều cũng như ñộ nhuyễn như vậy. Có ñiều ở giai ñoạn 8 tháng

là giai ñoạn chuyển tiếp về ñộ thô lên một cấp ñộ mới nên lưỡi của trẻ thích cảm giác

mịn màng hoặc một số trẻ là ñang mọc răng nên có biểu hiện như vậy. Bạn thử luộc cà

rốt hoặc củ cải thật nhừ rồi cho trẻ thử cả thức ăn sẵn cả củ quả ñã luộc nhừ xem trẻ có

phản ứng thế nào? Mẹ hãy tìm và thử bằng nhiều cách ñể biết ñược sở thích của con thì

sẽ dễ hơn trong việc hưỡng dẫn con ăn dặm.

26. Mỗi một lần bé ch ỉ ăn 45ml ñồ ăn dặm ( cháo), tôi mu ốn bé tăng cân h ơn một chút

thì làm th ế nào ñể tăng lượng ăn của bé lên ( 7 tháng).

Mẹ có bị áp lực quá lớn về cân nặng của bé không? Có bị ảnh hưởng bởi cách nghĩ :

nuôi bé bé phải mập mạp mũm mĩm mới tốt, phải phàm ăn mới phát triển ñúng? Hay bé

phải ăn nhiều tăng cân nhiều thì mẹ mới nuôi con giỏi? Con chẳng ốm ñau gì mà không

chịu ăn nhiều mà chỉ ăn ít, người không bụ bẫm mà chỉ nhỏ nhỏ roi rói người? Phải

chăng mẹ nên nghĩ ñấy là cung cách cơ thể con như vậy! Cũng như mỗi chúng ta có

người thon nhỏ bé xương thì cũng có người cao to vạm vỡ!!! Với những bé ñã có thể

trạng nhỏ người xương bé mà ép bé ăn nhiều thì chỉ làm bé càng ngày càng sợ ăn

không thích ăn và ghét ăn hơn mà thôi. Kể cả con có nhỏ người, không mũm mĩm như

một số ít các bạn khác nhưng nếu con vẫn phát triển bình thường, mẹ ghi lại cân nặng

của con và thấy biểu ñồ của con vẫn ñi lên thì mẹ không cần phải lo lắng gì cả. Mặt khác

nhiều mẹ nghĩ tập ăn dặm nghĩa là tập từ cháo trắng, cháo trắng là chủ ñạo. thực ra mẹ

có thể thay thế bằng mỳ gạo, bánh mỳ, chuối hoặc các loại khoai, corn flake. Mẹ không

cần phải quá chú trọng nhóm tinh bột là chỉ có cháo mà mẹ có thể thay thế bằng các

nguyên liệu khác ñể cho con khám phá và tăng cảm hứng ăn của con. Một số bé khi

ñược mẹ tìm ra món ăn yêu thích thì tự nhiên lượng cũng như ñộ thô tăng vọt một cách

ñáng kể, vì thế mẹ ñừng quá sốt ruột và stress mà nản lòng, hãy kiên nhẫn tìm tòi sở

thích của con.


98

27. Bé sau khi ăn cà rốt xong thì trong output th ấy nguyên c ả miếng cà r ốt. Như vậy

có sao không ạ?

Việc thức ăn lẫn trong output là việc bình thường. Nhất là cà rốt cho dù ñã ñược tiêu hóa

hết nhưng vẫn giữ nguyên màu sắc là chuyện có thể xảy ra. ðồ ăn qua mỗi giai ñoạn trẻ

phát triển sẽ ngày càng ñược tiêu hóa nhiều hơn, dù trong output có lẫn thức ăn nhưng

mẹ yên tâm là thức ăn ñó ñã ñược tiêu hóa và hấp thu theo ñúng năng lực của hệ tiêu

hóa của con.

28. Bé dạo này không ch ịu uống sữa sau mỗi bữa ăn dặm. Tôi lo bé s ẽ bỏ sữa. ( 7

tháng)

Nếu tiến trình ăn dặm tiến triển tốt, bé hợp tác và ăn uống ổn thì việc bé ngày càng uống

ít sữa ñi mẹ không cần phải lo lắng. Nhưng riêng 3 cữ sữa vào các buổi sáng chiều tối

thì mẹ cố gắng duy trì cho con là ñược. 7 tháng tuổi thì 30% dinh dưỡng trẻ hấp thu từ

ăn dặm và 70% còn lại vẫn là từ sữa. Nếu những cữ sữa khác ( ko ñi kèm với ăn dặm)

mà trẻ vẫn uống thì sẽ ñủ cho nhu cầu phát triển của cơ thể trẻ. Ngược lại cũng có bé

sau khi ăn dặm vẫn có thể uống ñược rất nhiều sữa do sở thích uống sữa của trẻ.

Nhưng mẹ lưu ý ñể bảo vệ lượng ăn dặm thì ở giai ñoạn này nhiều nhất trẻ chỉ nên uống

ñến 800-900ml/ ngày là cùng.

29. Trong khi ăn bé dùng tay ngh ịch th ức ăn nên làm th ời gian ăn dặm kéo dài lâu quá

( 8 tháng tu ổi)

Với mẹ mà nói thì việc nghịch thức ăn của trẻ thật là phiền phức: bẩn, nhoe nhoét, mất

thời gian ….. nhưng với trẻ thì ñó là cả một sự khám phá và học hỏi ñể sau này có thể

tự ăn một mình. Ban ñầu là dùng tay ñưa ñồ ăn vào mồm, sau này là dùng thìa và dĩa

cho ñồ ăn vào mồm. Vì thế ở tầm tuổi này trẻ nghịch thức ăn bằng tay là ñể làm quen

cho việc sau này tự bón thức ăn của trẻ. Nhưng nếu trẻ nghịch lâu và quá bẩn thì mẹ

cũng sẽ rất vất vả, vì vậy mẹ hãy chuẩn bị yếm, trải nilong dưới sàn nhà ñể mẹ ñỡ vất

vả trong khâu dọn dẹp lau chùi. Mặt khác ñể dạy trẻ phân biệt giữa ăn bốc và chơi thì

mẹ lưu ý giờ ăn không kéo dài quá 30 phút, quá thời gian trên thì chúng ta kết thúc giờ

ăn và dọn dẹp.


99

30. Thời gian bi ểu của giai ñoạn 7-8 tháng:


sữa 200 AD + sữa sữa 100 AD + sữa sữa 200ml

Lượng ăn tham khảo của nửa ñầu giai ñoạn:

Cháo 1:5 50g, bí ñỏ dầm 15g, ñậu phụ 30g

Lượng ăn tham khảo của nửa sau:

Cháo 1:5 80g, bí ñỏ thái hạt lựu nhỏ: 20g, ñậu phụ 40g

Sữa sau bữa ăn dặm là theo nhu cầu, không ăn cũng không sao. Giờ giấc và ñịnh lượng

trên ñây là ñể tham khảo, mỗi bé sẽ tự có nhu cầu và ñịnh lượng của riêng mình.

C. Giai ño�n 9-11 tháng

31. Bé ăn uống không có gi ờ giấc và lượng cũng r ất thất thường. Vì th ế có nh ững

ngày ch ỉ kịp ăn 1 bữa ăn dặm….Với bé như vậy làm th ế nào ñể ăn 3 bữa ăn dặm 1

ngày? ( 9 tháng)

Bé càng không có giờ giấc thì mẹ càng phải cố gắng thiết lập giờ giấc và khép con vào

một thời gian biểu cố ñịnh. Một ngày ăn ñủ 3 bữa ăn dặm vào 1 giờ cố ñịnh. Ăn hay

không ăn, ăn ít hay ăn nhiều gì thì vẫn phải vào giờ ñấy cho bé ngồi vào bàn và ăn. Làm

như vậy trong một thời gian thì tự nhiên bé sẽ dần có một thời gian biểu phù hợp với cơ

thể của bé, cho dù bé ăn ít ñến thế nào thì chí ít vào giờ ăn bé cũng sẽ hiểu và sẽ ăn.

Với những bé thế này thì việc ñầu tiên cần thay ñổi không phải là lượng ăn, ăn ít hay ăn

nhiều mà là thiết lập thời gian biểu 1 ngày của trẻ. Từ giai ñoạn này trở ñi sẽ xuất hiện

ngày càng nhiều mẹ băn khoăn về vấn ñề giờ giấc không ổn ñịnh cũng như ăn uống thất

thường của con mình. ðến người lớn nhưng chúng ta cũng có hôm ăn ít có hôm không

ăn, hôm cảm thấy nóng nực bực bội, hôm thấy mệt mỏi và cũng có hôm cảm thấy vui vẻ

khỏe khoắn. Vì thế nếu bé có hơi thất thường về lượng ăn thì mẹ hãy tôn trọng sức ăn

mỗi ngày của con.

32. Con tôi thích ăn cơm của người lớn, mỗi lần như vậy tôi ñều cho bé ăn. Như vậy

có sao không? ( 9 tháng)

Bé ñột nhiên thích ăn thức ăn cứng hơn, to hơn và nhè những món từ trước ñến nay

vẫn ăn là ñiều thường hay gặp. Có lúc bé tiến bộ rõ rệt về ñộ thô nhưng sẽ có lúc bé

thụt lùi chỉ thích ăn ñồ mịn. ðây cũng là tình trạng phổ biến của giai ñoạn này. Về

nguyên tắc chúng ta sẽ ñáp ứng nhu cầu tại thời ñiểm ñó của trẻ, nhưng ở giai ñoạn này

mà ăn cơm thì với hệ tiêu hóa của trẻ là quá cứng, một số trường hợp trẻ không nhai

mà nuốt chửng và từ ñó sẽ thành thói quen nuốt chửng. Vì thế nếu trẻ thích cơm thì mẹ


100

nên xen kẽ một ít cơm với cháo thông thường hoặc chuối hoặc mì tùy thích của trẻ

nhưng không nên ăn hoàn toàn cơm. Hoặc chúng ta cho thêm một chút nước vào cơm

của người lớn, ñậy nilong lại và cho vào lò vi sóng vài phút cho cơm mềm ra một chút.

33. Bé hình nh ư không nhai mà toàn nu ốt chửng thì làm sao ñể bé nhai? ( 9 tháng)

Ở giai ñoạn trước trẻ sẽ dùng lưỡi và vòm hàm trên nghiền thức ăn sau ñó mới nuốt.

Giai ñoạn này trẻ sẽ học dùng lưỡi di chuyển thức ăn trong mồm sang hai bên và dùng

hàm nhay nhay thức ăn rồi mới nuốt. Nhưng việc nhai và nghiền thức ăn khác nhau ở

mỗi trẻ, không phải trẻ nào cũng ñến 11 tháng là biết nhai và nghiền thức ăn tốt bằng 2

hàm trái và phải, mặt khác cũng không phải nhai sớm chứng tỏ bé giỏi hơn những bé

nhai muộn vì thế với những bé nhai chậm hơn mẹ cũng ñừng vì thế mà sốt ruột, mình

cứ kiên trì cùng con là con dần sẽ biết nhai.

ðể tránh việc con nuốt chửng có một ñiều then chốt cho giai ñoạn này là mẹ ñừng cắt

thức ăn quá nhỏ, hãy ñiều chỉnh kích cỡ của thức ăn to hơn một chút ñể con buộc phải

dùng lưỡi và hàm nghiền thức ăn. Ở giai ñoạn này mẹ thử dùng cà rốt thái que luộc

mềm, chuối thái hình que ñể bé tập cắn và nhai xem sao. ðộ mềm cũng nên ñiều chỉnh

sao cho tương ñương với chuối chin là ñược, không nên nhừ quá.

34. Có nên dùng r ượu vang và r ượu nấu ăn ñể chế biến ñồ ăn cho tr ẻ?

Nếu dùng với lượng lớn và nhiều thì không nên nhưng nếu với lượng ít chỉ ñể lấy hương

vị thì có thể ñược nhưng không nên thường xuyên

35. Tôi mu ốn cho bé ăn thêm gan vì gan t ốt cho dinh d ưỡng của bé. Cách ch ế biến

gan và làm th ế nào ñể bé tiếp nhận món ăn? ( 10 tháng)

ðúng là sắt rất quan trọng cho cơ thể nhưng không bắt buộc phải cho trẻ ăn gan ñể bổ

sung sắt. Nhất là với những trẻ không thích món có gan mà ép trẻ ăn thì chỉ làm trẻ thêm

ghét và càng không hợp tác mà thôi. NẾu muốn bổ sung thêm sắt thì mẹ có thể cho con

ăn các loại thịt ñỏ từ cá và ñộng vật như: cá ngừ, thịt bò, mầm rong biển ( hijiki) hoặc

thành phần sắt có trong corn flake cũng rất nhiều. Hoặc trong quá trình nấu ăn mẹ dùng

chảo sắt nấu cho con thì sắt từ chảo cũng sẽ ngấm ra một ít ñi vào thức ăn của trẻ. NẾu

mẹ vẫn muốn cho con thử ăn gan thì mẹ có thể chế biến cùng cà chua hoặc tương cà

chua thì sẽ trung hòa hết mùi ñặc trưng của gan. Mẹ nên làm các món xào thì gan sẽ dễ

ăn hơn với trẻ. Mẹ phải chú ý gan là một loại nguyên liệu dễ hỏng và có khá nhiều virus

vi khuẩn bệnh nên không nên cho trẻ ăn hàng ngày và chỉ nên sử dụng gan tươi không

sử dụng gan cũ.


101

36. Bé nhà tôi không ch ịu ăn các ch ế phẩm từ sữa như sữa chua hay pho mát. Làm

thế nào giúp bé ti ếp nh ận các món này ( 10 tháng)

Chúng ta không nên và không cần thiết ép trẻ ăn những món mà trẻ không thích. Vì trẻ

trong giai ñoạn này vẫn ñang bú sữa mẹ và sữa công thức nên không bắt buộc phải bổ

sung các chế phẩm từ sữa. Mẹ có thể thử bằng cách trộn thêm một ít vị trái cây mà con

thích vào sữa chua ñể ñổi vị cho con thử xem sao?

ðúng là sau 18 tháng thì trẻ cần bổ sung thêm các chế phẩm từ sữa nên chúng ta cũng

cần phải chuẩn bị tập cho trẻ làm quen. Vậy mẹ hãy thử một số món như sau:

Trộn một nửa sữa chua không ñường với một lượng tương ñương mayone, thêm một

chút ñường và trộn thêm một ít chuối nghiền sẽ cho ra một món rất ngon. Lưu ý món

này giành cho trẻ trên 1 tuổi vì trẻ trên 1 tuổi mới ñược cho ăn mayone.

37. ðột nhiên bé kén ch ọn thức ăn, nhất là không ch ịu ăn các món có v ị chua? ( 10

tháng)

Việc cho bé thử và làm quen với nhiều vị ñúng là rất quan trọng nhưng chúng ta còn

nhiều thời gian ñể tập cho trẻ nên mẹ không nên sốt ruột nhé. Nhất là vị chua thì nhiều

trẻ phải ñến 11 tuổi mới chịu ăn các mẹ ạ. Nếu mẹ vẫn muốn con làm quen thì nên bắt

ñầu từ hoa quả, từ loại ít chua nhiều ngọt rồi tăng ñộ chua dần lên.

Ngoài ra việc trẻ kén chọn thức ăn cũng khá phổ biến ở giai ñoạn này. Nhưng có một

ñiều là việc kén chọn 1 loại thức ăn nào ñó với trẻ sẽ không kéo dài lâu, vì thế mẹ nghỉ

món ñó một thời gian rồi quay lại cho trẻ ăn thử lại xem sao. Hoặc một số bé thể hiện

không chịu ăn rau thì mẹ thay vì thái nhỏ trộn vào thức ăn mà thử thái to ra cho con cầm

tay xem sao? Một số trường hợp bé cầm tay và ăn ngon lành, các mẹ hãy phát huy tối

ñã tính sáng tạo trong từng bữa ăn của trẻ chứ không nên máy móc dập khuôn.

38. Khi nào có th ể cho bé chuy ển từ sữa mẹ sang s ữa bột hoặc sữa tươi và nên dùng

cái nào trong 2 cái trên?

Trước ñây thì 9 tháng ñã có thể cho bé uống sữa tươi (ở ñây là sữa tươi tiệt trùng)

nhưng các nghiên cứu gần ñây cho thấy trên 1 tuổi mới nên cho bé dùng sữa tươi. Lý

do là vì:

So với sữa mẹ và sữa bột thì hàm lượng sắt trong sữa tươi thấp hơn.


102

Sự hấp thu sắt trong sữa tươi vào người trẻ thấp hơn hấp thu qua sữa bột hoặc sữa mẹ.

Nếu cho trẻ dưới 1 tuổi uống sữa tươi hàng ngày với một lượng lớn thì dễ gây dị ứng

ñường ruột và nặng thì sẽ gây xuất huyết ñường ruột do dị ứng nặng.

Vì những lí do trên ñây mà với những bé dưới 1 tuổi chỉ nên cho bé uống sữa mẹ hoặc

sữa bột công thức. Nhưng nếu ñược thì khuyến nghị nên cho trẻ uống sữa mẹ ở 9

tháng ñầu ñể hệ tiêu hóa của trẻ không bị quá tải do tiêu hóa một lượng ñạm và chất lớn

từ sữa công thức. Với trẻ trên 1 tuổi thì có thể cho bé uống sữa tươi thanh trùng ñược

rồi nhưng nên tập từ từ cho bé từ ít ñến nhiều.

39. Bé không ch ịu ăn bốc, có ph ải do bé không có h ứng thú v ới ăn uống không?

Thông thường ở giai ñoạn này bé sẽ ñưa tay ra ñể bóp nát và nghich thức ăn. ðây là do

bé muốn tự mình ăn nhưng chưa biết phải ăn như thế nào, mặt khác bé muốn khám phá

hình dạng cũng như bề mặt thức ăn ra làm sao. Với mỗi bữa mẹ nên cho bé tự do khám

phá nhưng ở một chừng mực nhất ñịnh, còn lại nên hướng bé vào bữa ăn ñể sao cho

việc ăn hoàn thành trong vòng 30 phút.

Một số bé như câu hỏi trên là không hề ñưa tay ra nghịch thức ăn, có nhiều lý do và

nguyên nhân có thể nghĩ tới. Hoặc bé là một bé trầm tính, thích ñược mẹ chăm sóc bón

cho ăn, hoặc mẹ quá chăm sóc con bón hết miếng này ñến miếng khác làm con thụ

ñộng ngồi ăn mà quên ñi cảm giác vui vẻ với ñồ ăn khi ăn. Một trường hợp khác có thể

nghĩ tới nữa là trước ñây khi bé còn nhỏ mỗi khi bé nghịch làm bẩn quần áo thường bị

mẹ mắng làm bé sợ nên không dám nghịch ñồ ăn nữa. Nhất là ở những gia ñình thích

sự sạch sẽ thì trẻ rất hay bị mắng khi làm ñổ, làm bẩn ñồ ñạc quần áo khiến trẻ sợ mà

không dám ñộng tới ñồ ăn và không dám tự cầm lên ăn.

Với mọi bé, tiền ñề của tự bón tự cầm thìa là việc ăn bốc. Khi trẻ thật ñói hãy ñể trẻ tự

xoay sở với một ít ñồ ăn ñã ñược mẹ chuẩn bị sẵn cho việc ăn bốc, và mẹ hãy nhớ dù

con có làm bẩn thế nào, bôi bẩn ra khắp ñầu tóc mặt mũi chân tay chăng nữa thì cũng

hãy mỉm cười với con và ñộng viên khen con rằng: giỏi lắm, con mẹ bắt ñầu tự ăn ñược

rồi…. Bé rất thích ñược khen và mỗi khi như vậy chúng ta ñang nuôi nấng tâm hồn ăn

uống của trẻ!


103

40. Giờ ăn cho tr ẻ 9-11 tháng ñược chia làm 2 m ốc: giai ñoạn ñầu 9-10 tháng, giai

ñoạn sau 10-11 tháng.

Giai ñoạn ñầu:

6h00Am 10h00Am 12h00 14h00Pm 18h00Pm 22h00Pm

sữa 200 AD + sữa AD + sữa AD+sữa sữa 200

Lượng ăn tham khảo: Cháo 1:5 90g, bí ñỏ thái hạt lưu 20g, ñậu phụ 45g

Giai ñoạn này sẽ thêm 1 bữa ăn dặm nữa là 3 bữa, bữa thứ 3 lúc này bổ sung ở cứ

14h00 và lượng ăn chỉ cần bằng 1/3 ñến 1/2 so với lượng bình thường là ñược. Ăn theo

nhu cầu không cần phải ép, quan trọng là tạo thói quen ngày 3 bữa ăn dặm

Giai ñoạn sau

6h00Am 10h00Am 12h00 14h00Pm 18h00Pm 22h00Pm

AD + sữa Sữa 100-200 AD+sữa sữa AD+sữa sữa 200

Lượng ăn tham khảo: Cháo 1:3 hoặc 1:4 80g, bí ñỏ thái hạt lựu 30 g, ñậu phụ 45g

Ở thời ñiểm này trở ñi sữa sau mỗi cữ ăn dặm nếu trẻ không muốn nữa mẹ cũng không

phải ép trẻ.

D. Giai ño�n 12-18 tháng 41. Bé chưa nhai t ốt thì tôi có nên t ăng ñộ khó c ủa thức ăn lên theo ñúng trình t ự thời

gian không? ( 1 tu ổi)

Việc nhai tốt và cắn xé thức ăn tốt sẽ ñược hoàn thiện cho ñến khi bé 2 tuổi, vì vậy mẹ

ñừng quá sốt ruột nếu con nhai còn chưa tốt. Hãy cho con ăn thức ăn như từ trước tới

nay, chúng ta có nhiều thời gian ñể luyện tập từ từ với bé. Cho ñến khi bé ñược 1 tuổi 4

tháng – 1 tuổi 5 tháng răng cửa của bé sẽ mọc lên hết, cho ñến lúc ñấy bé dùng răng

cắn xé thức ăn tốt là ñạt yêu cầu. Ở giai ñoạn này các mẹ hãy bình tĩnh, tóm lại là thật

bình tĩnh không nên sốt ruột với trình ñộ nhai của con vì rất nhiều trường hợp mẹ cho

con ăn ñồ cứng quá dẫn ñến con không chịu hợp tác ñến khi ñi học cũng không chịu

nhai nữa. Mẹ ñiều chỉnh ñộ cứng sao cho bé có thể dùng răng cửa cắn dễ dàng nhưng

cắn miếng chuối là ok.


104

42. Buổi trưa bé không ăn ñược nhi ều, có nên ñể lại ñể sau khi bé ng ủ trưa dậy cho

bé ăn tiếp không? 1 tu ổi

Thỉnh thoảng chúng ta sẽ gặp những ngày như vậy, vì lý do nào ñó trẻ không muốn

hoặc chưa ñói khi ñến giờ ăn trưa. Nhưng lúc như vậy mẹ hãy cho trẻ ăn tiếp thức ăn

của buổi trưa cũng ñược nhưng thức ăn ñó phải ñược bảo quản trong tủ lạnh. Những

ngày ñó chúng ta sẽ bỏ ñi bữa ăn nhẹ vào buổi chiều của trẻ ( các mẹ tham khảo giờ ăn

vào phần cuối của mục này). Hôm ñó bữa tối của trẻ cũng sẽ bị ảnh hưởng nên sẽ ăn

muộn hơn, sao cho khoảng cách giữa hai bữa tối thiểu là 4h ñồng hồ thì bé mới ñói mà

có nhu cầu ñể ăn. Mặt khác trước giờ ăn trưa nếu cho bé ra ngoài hoạt ñộng ngoài trời

thì mẹ nên cho bé về trước giờ ăn 30 phút ñể bé nghỉ ngơi bớt mệt rồi hãy cho bé ăn.

Thỉnh thoảng có thể thay ñổi lịch nhưng mẹ hãy chú ý tuân theo thời gian biểu của bé

càng nhiều càng tốt ñể không bị ảnh hưởng ñến nhịp sinh học của bé.

43. Khi cho bé ăn nhẹ vào bu ổi chi ều thì b ữa tối bé hầu như không ch ịu ăn. Có bắt

buộc phải có b ữa ăn nhẹ vào bu ổi chi ều cho bé không?

Bữa ăn nhẹ vào buổi chiều không bị bắt buộc với trẻ như 3 bữa chính, nếu như bữa nhẹ

vào buổi chiều làm ảnh hưởng ñến lượng ăn dặm của bé thì mẹ nên ngừng cho trẻ ăn

bữa nhẹ. Nếu trẻ có 2 bữa nhẹ trong ngày thì mẹ thử giảm 1 bữa ñi xem lượng ăn dặm

có ổn ñịnh lại không, nếu trẻ có 1 bữa nhẹ 1 ngày thì mẹ sẽ nên cắt bữa ăn nhẹ ñó ñi ñể

ñảm bảo lượng ăn dặm của trẻ. Nếu trẻ vẫn muốn ăn thì mẹ thử cho trẻ ăn những thức

ăn nằm trong mục ăn dặm hàng ngày nhưng sáng tạo thành các hình thù màu sắc ñể

thu hút trẻ xem sao. Ví dụ mẹ thay cơm bằng cơm nắm chẳng hạn, các loại củ quả ñủ

màu sắc luộc lên cho trẻ ăn vã. Một món cơm nắm cho bé ñơn giản mà rất ngon như

sau: mẹ dùng cơm nát ñể nguội trộn với một ít cà rốt ñã luộc chin và mài rồi, thêm một ít

xì dầu rùi nặn thành hình cơm nắm ( hình tròn, tam giác, hình que hay hình các con

giống) sau ñó cho vào lò vi sóng làm nóng lên. Món này rất ngon và nhiều bé yêu thích.

44. Tôi mu ốn cho bé ăn Salad, 1 tu ổi trẻ ñã ñược ăn rau s ống ch ưa?

Vì bé chưa mọc răng hàm nên bé không thể dùng lợi không ñể nghiền nhuyễn thức ăn

ñược. Trừ cà chua hoặc củ quả ra thì việc ăn các loại rau sống với trẻ ở tuổi này sẽ rất

khó khăn. Mẹ nên ưu tiên chế biến sao cho con dễ ăn thì tốt hơn, làm chin rau rồi thái

chỉ hoặc băm nhỏ bé sẽ dễ ăn hơn chẳng hạn. Hoặc mẹ có thể dùng củ quả cho bé ăn

cũng sẽ ổn hơn. Ví dụ mẹ rắc một tẹo muối lên dưa chuột ñể một lát, thái dưa chuột nhỏ

li ti rồi trộn với cơm nát nắm lại thành cơm nắm bé sẽ có một món rất thú vị mà vẫn có

hương vị của dưa chuột tươi. Rau xà lách luộc lên thái chỉ rồi cho vào soup cũng rất

ngon hoặc mẹ có thể luộc bắp cải lên rồi trộn với sữa chua cũng cho bé một món rất thú


105

vị. Có rất nhiều cách ñể bé cảm nhận ñược hương vị tươi mát của rau mà vẫn ñảm bảo

phù hợp với khả năng nhai của bé chứ không nhất thiết phải cho bé ăn rau sống mới là

cảm nhận ñược ñộ tươi mát của rau.

45. Ở giai ñoạn cuối cùng này tôi có th ể nêm nếm ñồ ăn cho bé nh ư vị của người lớn

ñược chưa? 13 tháng

Khi bé ñã lớn và ăn ñược nhiều loại nguyên liệu khác nhau sẽ khiến mẹ muốn nêm gia

vị như vị của người lớn cho bé ăn nhưng mẹ hãy nhớ mỗi bữa ăn của trẻ trẻ vẫn chỉ

ñược ăn tối ña 0.03g muối mà thôi trong khi bữa ăn của 1 người lớn ñược phép ăn 3-4g

muối. Nghĩ một cách ñơn giản nhất thì khi lượng bé ăn bằng 1/3 người lớn thì ñộ mặn

cho phép cũng chỉ ñược bằng ¼ ñến 1/3 của người lớn mà thôi. Nghĩa là bé vẫn phải ăn

rất nhạt, nhạt bằng 1/3-1/4 của người lớn

46. Bé không ch ịu ăn rau, c ứ ăn rau là bé ng ậm. Có cách nào giúp bé ch ịu ăn rau xanh

không?1 tu ổi

Ở giai ñoạn này rất hiếm bé chịu ăn rau do rau có nhiều chất xơ khiến bé khó nhai khó

nuốt nên mẹ yên tâm ñừng lo lắng gì. Mẹ có thể chế biến thành nhiều món khác nhau

giúp con ăn dễ dàng hơn như: rau xanh luộc thái chỉ trộn với cơm, rau xanh tẩm bột

chiên ròn ( thành bim bim rau ạ), rau xanh trộn chuối, rau xanh trộn sữa chua, rau xanh

làm thành bánh bột mỳ v v v. Nếu làm vậy mà bé vẫn không tiếp nhận thì mẹ cũng

không phải quá quan trọng bằng ñược là con phải ăn rau mà có thể ñổi sang các loại củ

quả như cà rốt bí ñỏ củ cải v v v cũng ñủ chất cho bé. Hoặc với bé trên 1 tuổi mẹ có thể

dùng mayone trộn với rau giúp bé dễ dàng ăn hơn. Thông thường ñến 3 tuổi bé mới bắt

ñầu chấp nhận hợp tác ăn rau, 6 tuổi bé mới ăn rau ñược một cách bình thường như

các loại nguyên liệu khác.

47. ðến bấy giờ bé vẫn bú m ẹ, ăn thành nhi ều bữa nhỏ, bé lên cân ch ậm và dưới

chuẩn. Cứ tiếp tục duy trì nh ư vậy có ñược không? 13 tháng

Nếu bé tăng cân quá chậm, vẫn ñòi bú ñêm, ñêm dậy và khóc vài lần, bú mẹ nhiều lần

trong ñêm, ăn dặm không tốt và không tiến triển thì mẹ nên cai sữa cho bé. Khi bé ñã

trên 1 tuổi thì mẹ hoàn toàn ñã có thể cai sữa cho bé mà không phải lo lắng gì về mặt

dinh dưỡng của trẻ cả, tất nhiên sẽ ảnh hưởng ñến tinh thần của trẻ khi mà không ñược

bú mẹ nữa thôi. ðã có nhiều trường hợp trẻ sau khi cai sữa mẹ tình hình ăn uống cải

thiện lên rõ rệt nên mẹ hãy cai sữa cho bé.


106

Mặt khác với trường hợp này mẹ nên chú trọng hơn về ñộ thô và ñộ cứng phù hợp với

khả năng hiện tại của bé, trước mắt giúp bé ăn lại như bình thường, sau ñó mới chú

trọng ñến thay ñổi ñộ thô và ñộ cứng sau.

48. Một ngày bé u ống 1 lít s ữa tươi tiệt trùng b ằng bình s ữa và hầu như ăn dặm rất ít,

làm th ế nào ñể cải thi ện ñược tình hình này? 14 tháng

Nếu 1 ngày bé uống ñến 1 lít sữa thì việc bé không ăn hay ít ăn dặm là chuyện hết sức

bình thường. Trẻ do uống sữa quá nhiều mà ít ăn dặm dẫn ñến sự chậm phát triểu cơ

và xương hàm làm ảnh hưởng không tốt ñến quá trình phát triển sau này của trẻ. Mặt

khác uống sữa tươi nhiều sẽ dẫn ñến tình trạng thiếu sắt trong cơ thể trẻ, dẫn ñến ảnh

hưởng ñến các mặt phát triển khác của trẻ vì thế mẹ nên sửa lại thói quen uống nhiều

sữa của bé:

1 tuổi bé không nên dùng bình sữa uống sữa nữa mà mẹ nên tập cho bé uống sữa bằng

cốc. Mẹ không nên giấu bình sữa vì giấu bình sữa ñi sẽ không làm trẻ thuyết phục trong

chuyện này. Có thể trẻ chưa hiểu hết những gì mẹ muốn diễn ñạt nhưng mẹ hãy kiên

nhẫn nhẹ nhàng giải thích rõ rang với trẻ rằng nếu chỉ uống sữa mà không ăn gì khác là

không tốt, rằng trẻ ñã lớn không còn thích hợp với việc dùng bình sữa nữa. Hãy nói

chuyện nghiêm túc nhất có thể với trẻ, trước mặt trẻ hãy cất hoặc vứt bình sữa ñi. Sau

ñó mẹ hãy tập cho trẻ uống sữa bằng cốc. Nếu dùng cốc ñể uống sữa chắc chắn trẻ

không thể uống 1 lít sữa 1 ngày và lượng sữa sẽ giảm ñi. Trên thực tế lượng sữa 1

ngày với trẻ 1 tuổi chỉ cần 400ml là ñủ, giảm sữa ñi trẻ sẽ ñói hơn và sẽ dần quay trở lại

với ăn dặm và lượng ăn dặm sẽ dần ñược cải thiện.

49. Giờ ăn của giai ñoạn 12-18 tháng

7h30 10h00 12h30 15h00 18h30

AD Sữa và ăn nhẹ AD sữa và ăn nhẹ AD

Giai ñoạn này chú trọng hướng nhịp sinh hoạt của bé giống lịch sinh hoạt với người lớn.

Nếu bé vẫn muốn uống sữa buổi tối thì mẹ hãy cho bé uống trước 22h và bỏ dần dần.

Bữa ăn nhẹ ở ñây có thể là các loại bánh ngọt, hoa quả, khoai, cơm nắm … chứ không

phải là kẹo và bim bim nhé các mẹ.


107

50. ðịnh lượng các nhóm trong t ừng giai ñoạn

� Tinh bột: như phần tham khảo trong mỗi gian ñoạn

� Rau: như phần tham khảo trong mỗi giai ñoạn

� ðạm:

i. Thịt:

5-6 tháng: không ăn thịt

7-8 tháng: lườn gà 10-15g

9-11 tháng: lườn gà, ức gà, thịt bò: 18g

12-18 tháng: Lườn gà, ức gà, thịt bò, thăn lợn : 18-20g

ii. Cá

5-6 tháng: cá thịt trắng: cá song cá vược, cá cơm khô, cá quả: 5g

7-8 tháng: Cá thịt trắng, cá cơm khô, cá hồi, cá thịt ñỏ, cá quả, cá chép: 10-15g

9-11 tháng: Cá thịt trắng, cá cơm khô, cá hồi, cá thịt ñỏ, cá quả, cá chép, cá

bạc má, sò ñiệp, hàu, hến, trùng trục : 15g

12-18 tháng: Các loại trên, tôm, mực, cua : 15-20g


108

P. BIỂU ðỒ TĂNG TRƯỞNG Các mẹ hãy dựa vào các biểu ñồ sau ñể xem cân nặng và chiều cao của con có trong

giới hạn bình thường không nhé.

Có 2 loại bảng ñể theo dõi cân nặng/chiều cao của con.

Loại bảng thứ nhất là bảng vẽ theo PERCENTILE (bách phân vị). Chỉ cần cân

nặng/chiều cao của bé nằm trong vùng 97th tới 3rd , tức trong 4 vùng trong các biểu ñồ dưới

ñây là ñược. Nếu phía ngoài (tức phía trên) vùng 97th và phía ngoài 3rd (tức phía dưới) : ñối

với cân nặng: cân nặng cao hơn so với tuổi hoặc suy dinh dưỡng; ñối với chiều cao: cao

hơn so với tuổi hoặc thấp còi.

Loại bảng thứ hay vẽ theo “Z-score” (ñộ lệch chuẩn). Nguyên tắc chung khi nhìn bảng

biểu, chỉ cần chỉ số của bé nằm trong vùng ± 2 SD (ñộ lệch chuẩn) là các mẹ cứ yên tâm,

nghĩa là vùng trải dài từ số “2” tới số “0” và tới số “-2”. Ngoài vùng này thì ñối với cân nặng:

cân nặng cao hơn so với tuổi hoặc suy dinh dưỡng; ñối với chiều cao: cao hơn so với tuổi

hoặc thấp còi.

Mẹ có thể in biểu ñồ này ra rồi dán lên tường, vẽ cho ông bà thấy là bé nhìn roi roi vậy

ñấy, chứ vẫn phát triển trong giới hạn bình thường, như vậy gia ñình sẽ không lo lắng về

cân nặng và chiều cao của bé một cách vô lý.

ðây là biều ñồ của Tố chức Y tế Thế giới, dành cho bé từ 0 ñến 5 tuổi.

Hai biều ñồ ñầu dành cho bé gái, và hai biểu ñồ sau dành cho bé trai.


109


110


111


112


113

Q. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. “Lần ñầu tiên cho con ăn dặm” - Tiến sĩ Dinh dưỡng học Ueda Reiko. Người dịch: mẹ Lê

Thị Hồng Nhung.

2. Baby food storage and Preparation - http://www.homemade-baby-food-

recipes.com/baby-food-storage.html - Người dịch: mẹ Lê Ngọc Anh Thy

3. How to Freez baby food - http://www.homemade-baby-food-recipes.com/how-to-freeze-

baby-food.html#ixzz2ZfzIBMqY - Người dịch: mẹ Lê Ngọc Anh Thy

4. Heating baby food - http://www.homemade-baby-food-recipes.com/heating-baby-

food.html - Người dịch: mẹ Lê Ngọc Anh Thy

5. Storing baby food in the refrigerator and freezer- http://www.homemade-baby-food-

recipes.com/storing-baby-food.html - Người dịch: mẹ Lê Ngọc Anh Thy

6. Tài liệu của mẹ Aichan

7. Mô hình minh họa ñộ thô của thức ăn dành cho bé tuổi ăn dặm

http://daothimykhanh.wordpress.com/2011/06/22/mo-hinh-minh-hoa-do-tho-cuathuc-an-

danh-cho-be-tuoi-an-dam/ - Người dịch: mẹ ðào Thị Mỹ Khanh

8. Dụng cụ cần thiết khi nuôi bé ăn dặm -

http://daothimykhanh.wordpress.com/2011/06/21/dung-cu-can-thiet-khi-nuoi-be-an-dam/

- Người dịch: mẹ ðào Thị Mỹ Khanh

9. http://web-ext.u-

aizu.ac.jp/~pham/hangnt/ChuyennuocNhat/Andam/AndamkieuNhat(tiep).htm – Mẹ Ổi

Mít

10. The Dangers of Adding Salt to Baby Food - http://www.homemade-baby-food-

recipes.com/adding-salt-to-baby-food.html#ixzz2ZH45lMHj - Người dịch: mẹ Lê Ngọc

Anh Thy

11. http://memoru.babymilk.jp – Người dịch: mẹ Nguyễn Tú Anh

12. Hey Mum, I'm Hungry! How Baby Tells You He's Ready For Solids -

http://www.homemade-baby-food-recipes.com/ready-for-solids.html#ixzz2b016JOje –

Người dịch: mẹ Lê Ngọc Anh Thy.

13. Bảng tra nhanh tên thực phẩm – Tài liệu về dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em của Bộ

Lao ñộng Nhật Bản – Nakano Akiko


114

Documents

hanhtrinhmevacon.files.wordpress.comHội Ăn Dặm Kiểu Nhật 1 Sau một thời gian thành lập với mục ñích GIÚP CÁC BÉ CÓ THÁI ðỘ ĂN UỐNG TỰ TIN & TỰ