TableofContentsHiếnphápMỹđượclàmranhưthếnào?

Lờigiớithiệu

Lờimởđầu

Lờicảmơn

HiếnphápMỹđượclàmranhưthếnào?

PhầnI:Tómtắtquátrìnhxâydựnghiếnphápmỹ

PhầnII:Cáccuộctranhluậntạihộinghịlậphiến

PhầnIII:Mộtsốbứcthưvàtranhluậnđiểnhìnhvềhiếnphápmỹ

PhầnIV:Chândungnhữngđạibiểuthamdựhộinghịlậphiến

Phụlục:Hệthốngvănbảnhiếnphápmỹ

HiếnphápHợpchúngquốcHoaKỳ

NGUYỄNCẢNHBÌNHBiênsoạn

HIẾNPHÁPMỸĐƯỢCLÀMRANHƯTHẾNÀO?BảnquyềntiếngViệt©AlphaBooks&NguyễnCảnhBình

NHÀXUẤTBẢNTRITHỨC

LỜIGIỚITHIỆUVớitưcáchlàmộtngườigiảngdạyngànhluậtHiếnphápViệtNamtạiĐạihọcQuốcgiaHàNội,tôirấtphấnkhởiviếtlờigiớithiệucuốnsáchnàycủatácgiảNguyễnCảnhBình.

NguyễnCảnhBìnhlàmộtngườirấtxalạvớigiớiLuậthọcchúngtôi.AnhlàmộtThạcsĩkhoahọctựnhiên-chuyênngànhhóahọc,nhưngrấtlạthay,anhcóniềmsaymêHiếnpháp-Chínhquyềnđếnlạlùng,niềmsaymêmàngaycảnhữngngườichuyênngànhchúngtôicũngkhôngthểcóđược.DùởhailĩnhvựcrấtkhácnhauvàcóthểnóiởhaithếhệkhácnhaunhưngchúngtôicùngđếnvớinhauquanhữngtrangviếtvềHiếnphápvànhữngnghiêncứuliênquanđếnlĩnhvựcHiếnpháp-Chínhquyền.NguyễnCảnhBìnhđãđọcnhữngcuốnsáchcủatôiviếtvềHiếnpháp,tựviếtthưchotôithôngquaNhàxuấtbản.Vàngượclại,tôicũngtựđọcbàibáovềJamesMadisonvànhữngngườitừngsoạnthảobảnHiếnphápMỹ,bảnhiếnphápthànhvănđầutiêncủathếgiới,dướicáitênNguyễnCảnhBìnhrấtxalạ.Sauđấyítlâu,chúngtôiđãgặpnhau.Thậtlàmộtsựtâmđầuýhợp.Vượtquamọikhácbiệt,chúngtôiđãcónhữngcuộctraođổikhoahọcrấtbổích.

NộidungcuốnHiếnphápMỹđượclàmranhưthếnào?baogồmnhữngmẩuchuyệnrấthấpdẫnvềquátrìnhsoạnthảoHiếnpháp,vềnhữngcuộctranhluậncựckỳgaygovànangiảitrongquátrìnhsoạnthảobảnHiếnphápHoaKỳnăm1787,nhữngbứcthưđầytínhnhânbảnvàtráchnhiệmcủanhữngngườithamdựHộinghịlậphiến.ĐặcđiểmcủacuốnsáchnàylàkhôngchỉtrìnhbàynhữngluậnđiểmhậuthuẫnchoviệcthànhlậpraNhànướcLiênbangvớitêngọiHợpchúngquốcHoaKỳnhưhiệnnaymàcảnhữngluậnđiểmchốnglạisựhìnhthànhnày,đólànhữngđiềuchúngtachưahoặclàrấtítcóđiềukiệnbiếtđến.Quanhữngtranhluậnđó,dùtánthànhhayphảnđốithìnhữnglậpluậnnàycũngrấtchânthànhvàđềuchungmộtmongướcthiếtlậpmộtquốcgiathịnhvượngvàbềnvững.CóthểnóibảnHiếnphápHoa

Kỳđượcxâydựngnhưngàynaycũngmộtphầnnhờnhữngchốngđốiđó,điểnhìnhlàTuyênngônNhânquyền.Dođó,cuốnHiếnphápMỹđượclàmranhưthếnào?cócáchtiếpcậnvềlịchsửlậphiếnkhátoàndiện,khôngchỉgópphầngiảithíchýnghĩacủabảnHiếnphápMỹmàcòngiúpngườiđọchiểuđượcquátrìnhxâydựngmộtđạoluật.Vớicáchtiếpcậnnhưthế,tácgiảsẽcónhữngđónggópnhấtđịnhchoviệctìmhiểuvànghiêncứuvềHiếnphápHoaKỳởnướcta.

ĐâylàtácphẩmthứhaicủaanhNguyễnCảnhBìnhvềHiếnphápHoaKỳ,saucuốnsáchrấtlýthúvềAlexanderHamilton,mộttrongnhữngtácgiảrấtxuấtsắccủatácphẩmNhữngbàibáoNgườiliênbang(FederalistPapers).

Mặcdùkhôngphảilàngườiđượcđàotạocơbảnvềkiếnthứcluậthọcởnhàtrường,nhưngniềmđammêvàsựhamhiểubiếtđãgiúpanhvượtquatấtcả.Cáctácphẩmcủaanhvềlĩnhvựcnàyrấtcógiátrịchoviệcnghiêncứuvềhiếnphápcủagiớichuyênmôncũngnhưnhữngngườimuốntìmhiểukhác.

Tôixingiớithiệucuốnsáchcùngbạnđọc.

PGS.TSNGUYỄNĐĂNGDUNG

KhoaLuật,ĐạihọcQuốcgiaHàNội

LỜIMỞĐẦUCuốinăm2000,tôibắtđầutậptrungnghiêncứuHiếnphápMỹ.LýdothứnhấtlàvìbảnhiếnphápcủanướcMỹlàlâuđờinhấtvànổitiếngnhấtvớitrên200nămlịchsửtrongkhicácbảnhiếnpháphiệnnaycủaPháp,Đức,Nhật,Ngađềulànhữngbảnhiếnphápmớimẻvàcóthờigiantồntạichưalâu.TôimuốnhiểutạisaovàdođâunướcMỹlạicóđượcsựổnđịnhđó.

LýdothứhailàtrongbảnTuyênngônĐộclậpcủanướctangày2thángChínnăm1945,ChủtịchHồChíMinhđãtríchdẫnnhữnglờinóithậtbấthủcủabảnTuyênngônĐộclậpcủaMỹdoThomasJeffersonviết"Tấtcảmọingườisinhrađềucóquyềnbìnhđẳng.Tạohóađãbanchohọnhữngquyềnkhôngaicóthểxâmphạmđược;trongnhữngquyềnấycóquyềnđượcsống,quyềntựdovàquyềnmưucầuhạnhphúc".ChínhthếhệnhữngngườiđãlàmnêncuộcCáchmạngMỹđónhưThomasJeffersonvàGeorgeWashingtonđãđặtnềntảngchonhànướcCộnghòaMỹbằngbảnhiếnphápnày.TôimuốntìmhiểukỹxemhọđãlàmrabảnhiếnphápđónhưthếnàovàcùngvớiviệchọchỏibảnTuyênngônĐộclậpcủaMỹ,chúngtacóthểhọchỏiđượcgìtừquátrìnhsoạnthảoHiếnphápMỹtrongviệcxâydựngnhànướcphápquyền,xâydựngmộtchínhquyềnmạnhvàhiệuquả.

Trongquátrìnhnghiêncứu,tôirấtmaymắnvìnhữngtàiliệuvềquátrìnhsoạnthảovàlàmrabảnHiếnphápMỹđượccôngkhaiởdạngon-linetrongthưviệnđiệntửcủaQuốchộiMỹ.TôitinrằngkhôngmộtbảnHiếnphápnào,kểcảnhữngbảnHiếnpháphiệnđạiđượclàmrasaunày,lạilưugiữđầyđủ,chínhxácvàchitiếtmọivấnđềliênquanđếnviệcsoạnthảovàphêchuẩnnhưbảnHiếnphápMỹ.Tấtcảnhữngvănbảnviếttay,nhữngcuộcthảoluận,nhữngbứcthưcủanhữngchínhkháchđươngthời,nhữngbàibáotánthànhvàphảnđốibảnHiếnpháp…đềuđượclưugiữrấtcẩnthậnvàđầyđủ.Đólàkhotưliệuvôcùngđồsộmànếuinracóthểlêntớihàngchụcnghìntrang.Trongmộtlượngtàiliệukhổnglồnhưvậy,tôichỉchọndịch

nhữngphầnđiểnhìnhnhấttrongvàitácphẩmcơbảnlàcuốnElliot'sDebate,cuốnFarrand'sRecord,cuốnTheDebatesintheFederalConventionof1787củaMadisonvàcuốnFederalistPapers.Chitiếttừngbài,haytừngphần,tôicóghilạinguồntưliệuvàcốgắnggiảithíchtrướckhivàobảnchínhđểbạnđọcdễhiểu.Ngoàira,tôicũnglượcdịchtiểusửnhữngchínhkháchMỹđãthamgiaHộinghịLậphiến1787đểbạnđọcnắmđượcbảnchấtquanđiểmvànhữngđónggópcủahọcholịchsửnướcMỹ.

Nhưngbêncạnhsựmaymắn,tôicũnggặpphảikhánhiềukhókhăn.Trướchết,nhữngtàiliệunàyđềuđượcviếtbằngvănphongcủathếkỷXVIIInênkhákhóđọc,rắcrối,nhiềuchỗviếttắtvàcóchỗsửdụngnhữngngạnngữtiếngLatin.MộtkhókhănkháclàcáctácgiảthamgiasoạnthảoHiếnphápMỹđềucókiếnthứcrấtuyênbácvìhọđọcrấtnhiềucáctácphẩmlịchsửvàluậtphápcủathếgiới,nênthườngviệndẫnnhữngsựkiệnvànhânvậtlịchsửtrongcácthànhbangHyLạp,nềnCộnghòaLaMãcổđại,nhànướcquânchủAnh,Pháp,liênbangPhổ,ThụySĩvàHàLan…Nhữngkiếnthứcnàykháxalạ,ítđượcnhắcđếnởViệtNamvàcácnguồntracứucũngkhôngphảidễdàngtìmđược.Nhưngbởitrướcđây,tôiđãdịchtácphẩmGươngDanhnhâncủaPlutarchvềlịchsửHyLạpcổđại,nênnhữngkinhnghiệmthuđượccũnggópíchrấtnhiềuchoviệcchúthích.

Vềbảndịch,tôicốgắngdịchsátnghĩatốiđatớimứccóthể,giữlạimộtsốnétvănphonglịchsựvàkiểucáchcủathếkỷXVIIIđểkhônglàmbảndịchquáhiệnđại.Ngoàira,tôicũngcốgắnggiảithíchnhữngsựkiện,nhữngconngườivàcácbốicảnhđượcđềcậptrongcáccuốnnày.Cácnguồntưliệusửdụngđểthamkhảo,chủyếu,tôilấytừbộtừđiểnEncarta2002,cuốnTheGovernmentsofEuropecủaFredericAustinOgg,cuốnEurope:fromtheRenaisancetoWaterloocủaErgangvàmộtsốnguồntracứukhác,nhưngchắcrằngvẫnkhôngtránhkhỏinhữngsaisót.Ngoàira,têncácbangcủaMỹđượcviếttắtnhưsau:MA:Massachusetts;CT:Connecticut;NY:NewYork;NJ:NewJersey;PA:Pennsylvania;DE:Delaware;MA:Maryland;

VA:Virginia;NC:BắcCaroline;SC:NamCaroline;GA:Georgia;NH:NewHampshire.

Tuynhiên,dođâylàchủđềkhócùngvớiviệckinhnghiệm,trìnhđộkiếnthứccònnhiềuhạnchếnênkhôngthểtránhkhỏisaisót.Tôirấtmongnhậnđượcýkiếngópývàbổsungcủabạnđọc.Thưxingửivềđịachỉbinhnc@yahoo.com.

Cuốicùng,tôixincảmơnsựgiúpđỡvàđộngviêncủanhữngngườibạntôitrongNhómDịchTrẻ,cảmơnTSNgôĐứcMạnh,VụThôngtin,VănphòngQuốchộivànhấtlàPGS,TSNguyễnĐăngDungđãcónhữnggópýquýbáuvềnộidungcuốnsáchnày.Tôihyvọngcuốnsáchsẽgópphầnmangđếnchobạnđọcnhữngthôngtinbổíchvàcầnthiếtởmộtkhíacạnhnàođó.

ThángMườihai,năm2002

NGUYỄNCẢNHBÌNH

LỜICẢMƠNKểtừkhitôibắtđầubiênsoạncuốnsáchnàyvàocuốinăm2000đếnnayđãhơn9năm,đâylàlầnthứ3cuốnsáchđượctáibản.

Tronglầntáibảnnày,tôikhôngbổsunggìmàchỉchỉnhsửamộtsốphầntrongnộidungcuốnsáchvìtấtcảnhữnggìtrìnhbàyđãđủnóilêntinhthầnvàýnghĩacủaHiếnphápMỹ.Cóthểsuốt8nămqua,tôiđãkhôngdànhnhiềuthờigianđểnghiêncứuHiếnphápMỹnhưgiaiđoạntrướcđây,khôngcóđiềukiệnđểvùiđầuvàonhữngtrangviếtcủaMadison,củaHamilton,haycủaJeffersonnhưđãtừngmongước;vẫnchưadịchđượctrọnvẹntácphẩmNgườiliênbangnhưdựđịnh…

NhưngkhinhìnnhậnlạiýnghĩavàbàihọctừquátrìnhsoạnthảobảnHiếnphápMỹ,tôinhậnthấybảnthânbảnhiếnpháp,dùđượcsoạnsửatốtđếnđâu,cũngkhôngcónhiềugiátrị.Bảnthânnhữngnguyêntắc,kểcảcấutrúctamquyềnphânlậpdùcóđượctrùtính,thiếtkếcẩnthậnđếnđâucũngkhôngthểpháthuytácdụng.Cómộtnhântốkhácquantrọnghơn,mangtínhquyếtđịnhhơnđólàtưduy,làtrítuệ,làtínhnhânbản,làtinhthầnvàtựuchunglàtầmvóccủadântộc,củađấtnướcđó.BảnHiếnphápMỹtừngđượcápdụngchocácquốcgiaNamMỹtừthếkỷXVIIInhưBrazil,ArgentinahaygầnđâylàPhilippinestrongthếkỷXIXnhưngđềukhôngmanglạisựthịnhvượng,khôngđảmbảosựổnđịnh…Vìthế,tôinghĩbảnthânbảnhiếnphápkhôngquantrọng,màquátrìnhbiênsoạnvàquátrìnhápdụngtrongthựctiễnmớithựcsựgiữvaitròquantrọng.

Tôixinchânthànhcảmơnsựủnghộcủađôngđảođộcgiả,bạnbèvàcácđồngnghiệpcủatôiởAlphaBooks…đãgiúpđỡtôitrongquátrìnhtáibảncuốnsáchnày.

Bảnthântôikhibắtđầusoạn,tôikhôngnghĩrằng9nămsau,nóvẫnđượcnhiềuđộcgiảtìmkiếm,vẫnđượcnhiềungườiyêuthíchvàkhenngợi.Vì

vậy,xincoiđâynhưlờicảmơnvàlàmónquàgửitặngnhữngbạnbè,độcgiảvìđãluônđộngviên,giúpđỡvàkhuyếnkhíchtôitrongsuốtquãngđườngdài…

Xinchânthànhcảmơn!

HàNội,tháng4năm2010

NGUYỄNCẢNHBÌNH

HiếnphápMỹđượclàmranhưthếnào?

GeorgeWashington(1732-1799)

ChủtịchHộinghịLậphiến,TổngthốngđầutiêncủaMỹ(1789-1797)

PhầnI.TÓMTẮTQUÁTRÌNHXÂYDỰNGHIẾNPHÁPMỸ“Liệucóphảicuộcsốngquáđángyêuvàhòabìnhquángọtngàotớimứcphảimuabằngxiềngxíchvànôlệkhông?ƠnChúatốicao,hãyđừngbaogiờnhưvậy.Tôikhôngbiếtnhữngngườikhácsẽchọnconđườngnào.Nhưngvớitôi,hãychotôitựdohaylàchết”.

BàiphátbiểucủaPatrickHenry,tạiĐạihộitiểubangVirgina

Ngày23thángBanăm1775.

HộinghịLậphiến

ThứSáu,ngày25thángNămnăm1787,mộtlớpđấtmớiđượctrảilênconđườngrảisỏiphíatrướctòanhàHạviệntiểubangPennsylvania,trênđườngChestnut,giúpnhữngngườiđànôngđanghọpbêntrongtránhkhỏinhững

tiếngồnàocủanhữngchiếcxengựachạybênngoài.Línhgácđứngởcửangănkhôngchonhữngđámđôngtòmòvàobêntrongvàgiữhọởmộtkhoảngcáchxa.

ĐâylànhữngđạibiểuthamdựHộinghịLiênbang,đượccáctiểubangcửđếnvớinhiệmvụsửađổinhữngthiếusótcủachínhquyềnđươngthời.Hộinghịdựđịnhkhaimạctừngày14thángNăm,nhưnglúcđóchỉcómặtcácđạibiểucủatiểubangVirginiavàPennsylvania,nênbuộcphảihoãnlại.

TrongngàyđầukhaimạcRobertMorris,đạibiểutiểubangPennsylvania,nhà"tàichính"củacuộcCáchmạngMỹ,đãmởđầuHộinghịbằngviệcđềcửTướngGeorgeWashingtonchochứcChủtịchHộinghịLậphiến.Phiếubầuhoàntoànnhấttrí.Vớisựnghiêmtrangvàkhiêmtốn,vịTổngtưlệnhđãthểhiệnsựbốirốicủamìnhtrongviệclàmchủtọamộtHộinghịtrangtrọngnhưvậyvàxinlỗinếucóbấtkỳsaisótnàomàôngcóthểmắcphảitrongquátrìnhthảoluậnkỹlưỡngnày.

Nhiềuthángtrướcđó,đauốmvìcănbệnhthấpkhớp,chánnảnvìcáichếtcủangườianhtrai,mảimêvớicuộcsốngyênbìnhởkhutrangtrạiMountVernonvànghingờsựthànhcôngcủaHộinghịcũngnhưnghĩrằngnhiềunhânvậtnổitiếngsẽvắngmặt,Washingtonluôntrìhoãnviệcnhậnlờimờithamdự.Nhưngrồibựcbộivớinguycơtrongviệctraouytíncủaôngchomộtcuộchọpmàrồicóthểphảithấtbạivàkhảnăngcôngchúngsẽđánhgiásựthamdựmiễncưỡngcủaôngvớiconmắthoàinghi,viêntướngcuốicùngđãchấpnhậncôngviệcnày.Nhiềuđạibiểuthamdựcuộchọp,đặcbiệtlàJamesMadison,đạibiểutrẻtrungmới36tuổicủaVirginia,cảmthấyrấthàilòng,vìchỉriêngsựcómặtcủaviêntướngTổngtưlệnhWashington,cùngvớiuytíntolớncủaôngcũngđủđểmanglạimộtkhôngkhítrangnghiêmvàbảođảmsựthànhcôngchoHộinghị.

Cùngngày25thángNăm,theođềnghịcủaC.Pinckney,HộinghịcũngbổnhiệmThiếutáWilliamJacksoncủatiểubangNamCaroline,làmThưký,

vớinhiệmvụghichéplạimọiýkiếntrongquátrìnhthảoluận,đồngthờicũngbổnhiệmmộtủybangồmWythe,HamiltonvàC.PinckneycónhiệmvụsoạnthảonhữngquitắcchoHộinghị.

NhữngbuổihọpcủaHộinghịđượctổchứckínvàkhôngcóphóngviênhaykháchmờinàođượcphépthamdự.Mặcdùnhiềuthànhviênvớibảnchấtbahoavàlắmlời,thườngbịkíchđộngtrongcácquánrượuhaytrênđườngphố,thìhầuhếtmọiđạibiểuđềugiữđượcbímậtmộtcáchngạcnhiên.ÐốivớinhữngngườihoàinghivềHộinghị,việcgiữbímậtđócànglàmtăngmốiloâucủahọ.TừParis,ThomasJeffersonđãviếtchoJohnAdams:"Tôicảmthấytiếclàhọđãbắtđầucáccuộctranhluậnbằngmộtquyếtđịnhthậttồitệlàđóngchặtmiệnglưỡicủatấtcảmọingười".Nhưngsaunày,đạibiểuLutherMartincủatiểubangMarylandđãphánxétrằngsứmạngởPhiladelphiacầnmộtmôitrườnghoàntoànyêntĩnh.

MặcdùviênthưkýHộinghịlàJacksonđãghichéplạinộidungcáccuộchọp,nhưngbảnghichépđầyđủnhấtlạichínhlànhờcôngsứccủaJamesMadison.Hếtngàynàysangngàykhác,ngườiđànôngđếntừVirginianàyđãngồingayhàngđầutiêncủaphònghọp,ghichéplạitấtcảcáccuộctranhluận,khôngđểlỡbấtcứmộtngàynào,hoặcmộtbàiphátbiểuquantrọngnào.Saunày,MadisonkểlạirằngviệctựgiammìnhtrongcáisảnhnóngbứcvàngộtngạtđósuốtmùahèởPhiladelphiasuýtnữađãgiếtchếtông.

CácđiềukhoảnHợpbang

HộinghịLậphiếnđượctriệutậptrongmộtbốicảnhđượccoilàgiaiđoạnsốngcòntronglịchsửnướcMỹ.NhữngngườidânMỹvừatrảiquamộtcuộcchiếntranhdài,camgovàtànphá,chỉvừamớibắtđầugiaiđoạnphụchồikinhtếtừđốngđổnát.NềnkinhtếtrongthờikỳthươngmạibìnhthườngvớinướcAnhvàvùngTâyẤn(cáchònđảovùngvịnhCaribê)giờđâybịảnhhưởngnghiêmtrọngdoviệctáchkhỏiVươngquốcAnh.Ðólàmộtnềnkinhtế"dịdạng":tiềngiấycóởkhắpmọinơigâylạmphátkinhkhủng.Cácbằng

chứngkhácchothấychủnghĩadântuýđanghồisinhmàvídụđiểnhìnhlàcuộcnổiloạncủamộtnhómnôngdântrangbịvũkhí.Nhữngkíchđộngchínhtrịdonhữngkhẩuhiệutừthờichiếnnhư"bìnhđẳngvàquyềncủamọingười"đãtrởnênkhôngthểkiểmsoátđược.Tưtưởngphecánh,bèpháivàchủnghĩađịaphươngđanglàlờicảnhbáođốivớiMadisonvànhiềungườikhác.Tháiđộthùđịchđốivớichínhquyềnmàbiểuhiệnlàsựchốngđốithuếkhóacóởtấtcảmọitầnglớp.Trongtâmtrínhiềungười,cuộcsống,sựtựdovàthịnhvượngkhônghềđượcđảmbảo.

Ðốimặtvớinhữngkhókhănnày,chínhquyềnMỹcốgắngvậnhànhtheoHiếnphápđươngthờilàCácđiềukhoảnHợpbang,đượcphêduyệtnăm1781.ThứhiếnphápmàHamilton,chínhtrịgiaxuấtsắcthuộcthếhệthứhaicủacuộcCáchmạngMỹ,saunàytrởthànhmộttrongnhữngkiếntrúcsưchohệthốngchínhquyềnvàkinhtếMỹ,gọilà"mộtsựkhờdại".13tiểubangthuộcđịatậphợptrongmộtthểchếhợpbanglỏnglẻokhichỉcómộtcơquanchínhquyềnduynhấtlàQuốchộiHợpbangđiềuhànhmọivấnđềcủađấtnước.ChínhphủHợpbangkhiđókhôngđiềuhànhtrựctiếpvớingườidânmàthôngquatrunggianlàcácchínhquyềntiểubang.Khôngcónhánhhànhpháp,cũngkhôngcótòaántốicao,cơquannàyhầunhưchẳngcóchútquyềnhànhnàovàcũngchẳngcóngânsáchđểhoạtđộng.Khắpnơitrànngậpsựlộnxộn,khôngcómộtquiđịnhchungvềthươngmại,thuếkhóavàthậmchí,mỗitiểubanglạicómộtloạitiềnriêng.Nhữngmónnợchiếntranhlớnđếnmứchầunhưkhôngthểtrảnổi.

Tiềngiấytrànngậpkhắpđấtnướctạoranạnlạmphátkinhkhủngtớimứcnửacânchèởmộtvàivùngcóthểphảimuabằngsốtiềnlớnlà100đôla.Tìnhtrạngkinhdoanhsuythoáiđanglấyđisinhmệnhcủanhiềunôngdânvàchủđấtnhỏ.Mộtsốbuộcphảivàotùvìnợnần,rấtnhiềuruộngđấtbịtịchthuhayphảibánđểtrảthuế.Uytínnềncộnghòabịnghingờvàcôngchúngbắtđầumấtniềmtinvàochínhquyền.HiệpướcHòabìnhvớiAnhbịcảhaiphíaphớtlờvàhầunhưkhôngcóhiệulực.ChínhquyềnHợpbangcũng

chẳngcóuytíntrongconmắtcủacácquốcgiachâuÂu.Đólàmộtchínhthểcộnghòađangbịtêliệtvàbấtkỳngườidânnàocũngcóthểsuyđoánvềmộtkếtcụcthảmhạisẽxảyra.

Năm1786,mộtsốnôngdânđãnổidậychốnglạichínhquyền.CầmđầubởiDanielShays,mộtcựuĐạiúycủaquânđộiLụcđịa,mộtnhómngườitrangbịvũkhí,cắmnhữngchiếclôngngỗngmàuxanhlênmũ,ngăncảntòaánlưuđộnghọptạiNorthampton,MA.vàđedọacướpvũkhítạikhosúngSpringfield.Mặcdùquânđộitiểubangnhanhchóngdậptắtcuộcnổidậynàynhưngcuộcbạoloạnđóđãbuộcnhiềungườigiàulosợvềmộttìnhtrạngvôchínhphủđanglấplóởchântrời.Ðượcthêmmắmthêmmuốihếtngàynàysangngàykháctrêncáctrangbáo,cuộcnổidậyđãlàmchotầnglớptrênởMỹrùngmìnhrunsợ,khihọhìnhdungcáiđámngườihungtợn,ngoàivòngluậtphápđó,sẽxuấthiệnngaytrongnhữngnôngdânvôtội.

Tìnhtrạngtồitệcủaliênminh13tiểubangđãtháchthứcnhiềungườiMỹcótưtưởngcộnghòavềsựcầnthiếtvàcấpbáchphảicónhữngcảicáchtriệtđể.TừtrangtrạiđồngquêMountVernon,WashingtonđãviếtchoMadison:“Tạithờiđiểmhiệnnay,sựkhônngoan,sựhiểubiếtvàcáctấmgươngtốtlàcầnthiếtđểcứuhệthốngchínhtrịnàykhỏicơnbãođangtreolơlửng...Tạimỗitiểubangđềucónhữngmầmcháymàchỉcầnmộttialửacũngcóthểlàmbùnglênđámlửa".

CònđốivớiHamilton,mộttrongnhữngngườivậnđộngmạnhmẽnhấtchoHộinghịnày,QuốchộiHợpbangchỉlàmộtnhómchínhtrịgiacótầmnhìnhạnhẹp,nhữngngườidễdànghysinhmạngsốngcủabinhlínhvàtươnglaicủatoànbộdântộckhilãngphíthờigiantrongnhữngcuộctranhcãivụnvặt,chứkhôngphảinhữngnghiêncứu,tranhluậnthấuđáohaysuyxétkỹcàng,cótầmnhìnxa,trôngrộngtrongquátrìnhhìnhthànhchínhsách.Chínhquyềntổchứctheobộluậtnàyđãtừngthểhiệnsựyếukémvàthiếuhiệuquảtrongthờichiếnvàđếnthờihòabình,khinhữngtiểubangngày

càngítphụthuộcvàonhau,thìliênminhlỏnglẻocủa13tiểubangBắcMỹthậtsựgặpnguyhiểm.GeorgeWashingtontừngnhậnxétrằngcácbangchỉđượcliênkếtvớinhau"bằngmộtsợidâybằngcát".ÐiềucựckỳquantrọngtrongtưduycủaHamiltonlàchínhphủliênbangphảicóquyềnđiềuhànhvấnđềthươngmại,lĩnhvựcmàchođếnlúcđó,vẫnnằmtrongtaycácchínhquyềntiểubangvànhấtthiếtphảicóquyềnthuthuếlợitứcđểtạodựngnguồnngânsáchchosựvậnhànhcủamộtnhànước.Ôngkhẳngđịnh:"...khôngthểtrìhoãnđượcnữa,chúngtaphảitraothêmquyềnlựcchoQuốchội...Chỉcóviệcsửdụngmộtcáchhợplýnhữngnguồntàinguyêncủatoànthểliênminh,dướisựlãnhđạocủamộtHộiđồngTốicao,vớinhữngquyềnlựcvàsứcmạnhcầnthiếtmớicóthểgiảithoátchúngtakhỏicảnhápbứcvàkhốnkhónhưhiệnnay,vàđưachúngtatrởthànhnhữngngườihạnhphúcsaunày".

Đểgiảiquyếtnhữngtrụctrặcđó,vàothángChínnăm1786,QuốchộiHợpbangđãtổchứcmộtcuộchọpcácbangtạithànhphốAnnapolis,bangMaryland,nhằmthảoluậncácbấtđồngthươngmại,nhưnghầunhưchẳngmanglạikếtquảcụthểnào.Chỉcó5tiểubangthamdựvàcácđạibiểucũngchẳngcóquyềngì,ngoàiviệcthảoluậnvàkiếnnghịlênQuốchộiHợpbang.Tuynhiên,Hamilton,Madisonvàmộtvàiđồngnghiệpđồngýphảilàmđượcmộtđiềugìđócóýnghĩa.HọđềnghịQuốchộitriệutậpmộtHộinghịmới,nhằmxemxétlạiCácđiềukhoảnHợpbangvớisựthamgiacủatấtcảcáctiểubang.ĐốivớiMadison,đâylàmộtcơhộituyệtvờiđểlậtngượcđượcxuhướnghiệntạicủađấtnước.Cònvớinhiềungười,điềuquantrọngkhihọtậptrungởPhiladelphialàkhôngđượcthấtbại.GeorgeMason,viênđiềnchủcủatrangtrạiGunstonHall,tácgiảbảnTuyênngônNhânquyềncủatiểubangVirginia,đãviếtchocontrai:"MọiconmắtcủanướcMỹđanghướngvềHộinghịnàyvàniềmtrôngđợicủahọđãtănglênrấtcao.ƠnChúaTốicao,chavànhữngngườibạncóthểlàmhọhàilòngbằngviệcthiếtlậpmộtChínhquyềnKhônngoanvàCôngbằng".

Cũngthờigianđó,nhiềutờbáoởPhiladelphiađãđăngtảibứcthưcủamộtngườigiấutênđòibỏýđịnhthànhlậpmộtchínhquyềnchungchotấtcảcáctiểubang.NgườinàyđềnghịchiaHợpchúngquốcthànhbanướccộnghòariêngbiệt:Bắc,TrungvàNam,vĩnhviễnliênminhvớinhauvìmụcđíchphòngthủchung.

MộtkhókhănrấtlớnkháccủaHộinghịPhiladelphialàmụctiêuđềrachỉlànhằmsửađổivàbổsungnhữngđiềucầnthiếtchoCácđiềukhoảnHợpbang,chứkhôngphảixâydựngmộtbảnHiếnpháphoàntoànmới.Tuynhiên,hầuhếtcácđạibiểuđềuchorằngnếucứbámvàocáisườncũthìsẽchẳngdẫnđếnđiềugìcả.MộtchínhquyềnmớivàvữngchắcchínhlàđiềumàHộinghịmongmuốnvàquyếttâmđạtđược.Nhưsaunày,Hamiltonnhậnxét:"nhữngthấtbạivàtrụctrặcmàchúngtatrảinghiệmkhôngphảibắtnguồntừmộtvàilỗinhỏlẻnàomàdonhữngsailầmcănbản,cótínhnguyêntắctrongviệchìnhthànhchínhquyềnvàkhôngthểsửađổinếukhôngcónhữngthayđổicơbảnnhấtvềmôhìnhchínhquyền".

CácđạibiểuthamdựHộinghị

74đạibiểuđượccáctiểubangbầuchọnđểthamdựHộinghị,nhưngchỉcó55đạibiểuthậtsựcómặttạicáccuộchọp.Đólànhữngnhàlãnhđạohàngđầucủađấtnước,nhữngconngườithôngminh,kiệtxuấtvàcóuytínlớnlao.Ðasốcácđạibiểuủnghộchếđộtiềngiấy,hệthốngthuếthấpvàmongmuốnthiếtlậpmộtchínhquyềnmạnh.Mộtsốđạibiểuchỉtintưởngvàogiaicấpquýtộc,nhưnghầuhếtđềutánthànhnhữngnguyêntắcdânchủ,dùrấtengạitínhthấtthườngcủadânchúngvàsựtháiquácủanềndânchủ.

RhodeIslandlàtiểubangduynhấttừchốicửđạibiểuthamdựcuộchọpvìchođólàâmmưunhằmphábỏchínhquyềnđãđượcthiếtlập.Ngoàira,Hộinghịcũnggặpphảisựnghingờvàchốngđốicủakhôngítchínhkháchhàngđầu.PatrickHenry,mộtlãnhtụcuộcCáchmạngMỹ,đãtừchốithamdựvớituyênbố:"Tôicảmthấyđâylàmộtsựphảnbội".Điềunàylàdoxu

hướngcủaHộinghịmuốnhìnhthànhmộtchínhquyềntậptrungmạnh,nhằmgiámsátthẩmquyềncủacáccơquanlậppháptiểubang,trongkhiHenryvànhiềuchínhtrịgiatêntuổikháclạitinrằngchínhquyềntiểubangsẽbảođảmtốtnhấtnhữngquyềntựdocánhân.Vìvậy,ôngquyếttâmkhônggópmộtchútcôngsứcnàochoHộinghị.

MộtvàinhânvậtkiệtxuấtkháccũngvắngmặtnhưThomasJefferson,JohnAdams,JohnJayvàThomasPaine.NgoàiPatrickHenry,mộtsốlãnhtụhàngđầukháccủacuộcCáchmạngMỹlàSamualAdamsvàRichardHenryLeecũngtừchốithamdự.

Nhưngvềtổngthể,đâylàcuộcnhómhọpthậtsựgâyấntượngvớinhữngconngườixuấtchúng,nhữngngườiđãlàmnêncuộcCáchmạngMỹ,vàsứmạngcủahọbâygiờlàxâydựngmộtđấtnướcmới,tốtđẹphơn.TừParis,khiđanglàCôngsứMỹtạiPháp,ThomasJeffersonđãviếtthưchoJohnAdams,khiđóđanglàCôngsứMỹtạiAnh:"Ðóthựcsựlàcuộcquầntụnhữngngườiconcủathánhthần".

NổibậthơncảlàmộtcánhânmàcácđứctínhvàlòngquảcảmcủaôngtượngtrưngchonềnÐộclậpMỹvàchocảdântộcMỹ.ĐólàGeorgeWashington,TổngtưlệnhcácquânđộithuộcđịatrongcuộcchiếntranhvớingườiAnh.

NgoàiWashington,ởđâycòncóBenjaminFranklin,ChủtịchỦybanHànhpháptiểubangPennsylvania,(chứcvụtươngđươngvớiThốngđốcngàynay)vàlàchủnhàcủaHộinghị.ÔnglàngườinổitiếngkhắpchâuÂuvànướcMỹhơnbấtkỳmộtcánhânnàokháccùngthờiđại.Ðikhậpkhiễngdocănbệnhgút,ônggiàFranklin,khiđóđã81tuổi,làngườiđãlàmnhiềunghềnhưthợin,bảovệcửahàng,nhàkhoahọc,viênchứchànhchính,nhàtriếthọc,nhàngoạigiaovàrấtđượcphụnữhâmmộ.CóJamesWilsoncủatiểubangPennsylvania,mộtluậtsưtàinăngvàđammêđầucơđấtđaimộtcáchkhờdại,đểcuốiđờibuộcphảitrốnchạytừtiểubangnàysangtiểubang

khác,đểtránhtruytốvìnợnần.NgườiđànôngScotlandnàyđãmangđếnmộttrítuệphithường,mộtthiênhướngvềnhữnglýthuyếthiếnphápvàluậtpháp.CóGeorgeMasoncủatiểubangVirginia,ngườisaunàyđượcJeffersongọilà"viênCatocủanướcMỹmàkhôngcólòngthamlamcủangườiLaMã".ChínhGeorgeMason,vàothángNămnăm1776,làngườisoạnthảoTuyênngônNhânquyềnchotiểubangVirginialànềntảngchoThomasJeffersonsoạnthảoTuyênngônĐộclậpMỹsauđóhaitháng.CóJohnDickinsoncủatiểubangDelaware,tácgiảNhữngbứcthưcủangườinôngdânvàlàtácgiảchínhcủaCácđiềukhoảnHợpbang.CóGouverneurMorris,tiểubangPennsylvania,rấtthôngthạovănhọcvàngônngữPháp,vớisựtinhthôngvàcanđảmhợpvớitrítuệkiệtxuấtđãgópphầnsoạnthảoHiếnpháptiểubangNewYork.Ngoàira,nhiềungườikháccũngđóngvaitròquantrọngnhưOliverEllsworth,EdmundRandolph,WilliamPaterson,JohnRutledge,ElbridgeGerry,RogerSherman,LutherMartin,CharlesvàCharlesCotesworthPinckneys.

Mặcdùnhiềuđạibiểucònrấttrẻ,nhưHamiltonchỉmới32tuổivàMadison-36tuổi,EdmundRandolph-34tuổi,nhưnghầuhếtđềuđãhọcluậtvàlànhữngchínhtrịgiaxuấtsắc.NhữngkiếnthứclýthuyếttriếthọctuyệtvờivềchínhquyềncủahọđượcmởrộngbởicácnhàtriếtgiavềchínhtrịnhưJamesHarrington,JohnLocke,Montesquieuvàđượctíchlũytừnhữngkinhnghiệmthựctếthuđượctrongquátrìnhhoạtđộngchínhtrịởliênbanghaytiểubang.

Bamôhìnhchínhquyền:cácPhươngánVirginia,NewJerseyvàHamilton

SángthứBa,ngày29thángNăm,EdmundRandolph,ThốngđốcbangVirginia,mởđầucuộctranhluậnvớibàiphátbiểudài,phêphánnhữngđiềutồitệxảyrađốivớinướcMỹdonhữngyếukémcủaCácđiềukhoảnHợpbang.Ôngnhấnmạnhnhucầucấpthiếtphảitạodựngmộtchínhquyềnquốcgiamạnh.Sauđó,Randolphđềxuấtnhữngnétchínhvềphươngáncảitổ

baogồm15điểm,thườngđượcbiếtdướicáitênNhữnggiảiphápRandolph,nhưngtênchínhthứclàPhươngánVirginiadoôngvànhữngđồngnghiệpcùngtiểubang,saunhữngkỳhọpdàitạiquánrượuIndianQueen,thốngnhấtquanđiểmtrướcngàydiễnraHộinghị.Nềntảngcủamôhìnhchínhquyềnnày,chủyếudoJamesMadisonthiếtkế,gồmbanhánh:lậppháp,hànhphápvàtưpháp.Mỗinhánhđượccấutrúcđểkiểmsoátquyềnlựccủacácnhánhkia.Vớiquyềnlựcđượctậptrungcaođộ,chínhquyềntheomôhìnhnàycóthểphủquyếtmọibộluậtdocơquanlậppháptiểubangbanhành.Vềphươngánnày,Randolphđãthúnhận"[đó]làmộtliênminhthốngnhất,trongđóýkiến[riêng]củacáctiểubanggầnnhưkhôngđượcđếmxỉađến".

ViệcđềxuấtPhươngánVirginiatạithờiđiểmmởđầuHộinghịlàhànhđộngtáobạonhưngcựckỳkhônngoanvàlàmnhiềungườisửngsốt.NhữngđạibiểucủaVirginiahiểurằngbảnkếhoạchđệtrìnhlênđầutiênsẽgiànhđượclợithếhơnbấtkỳkếhoạchnàosauđó.NhữngngườiVirginiađãbuộccáccuộctranhluậnphảitiếnhànhtheocácđiểmtrongmôhìnhdohọđềravàtheocáckháiniệmcủahọ.

Tronghaituầntiếptheo,HộinghịtiếnhànhthảoluậnvàsửachữacácđiểmđềxuấttrongPhươngánVirginia.Ngày13thángSáu,vănbảnsửađổiđượcđệtrìnhlênHộinghịđểtấtcảcácđạibiểuthảoluận.15đềxuấtbanđầutrongPhươngánVirginiađãtrởthànhnềntảngchobảnbáocáo19điểmvềmôhìnhchínhquyềnquốcgia,baogồmbanhánh.Nhánhlậppháp,tứcQuốchộiLiênbang,sẽbaogồmhaiviệnđượcchọntheoquimôdânsố.Việcthiếtlậphaiviệnlànhằmđạidiệnchonhữnglợiíchkhácnhauvàđểquátrìnhlàmluậttỉmỉvàkỹlưỡnghơn.Hạnghịviệndongườidântrựctiếpbầu,còncácthànhviêncủaThượngnghịviệnlạiđượcchínhHạnghịviệnlựachọn.Nhánhhànhpháp,tứclàTổngthống,sẽđượccảhaiviệnbầuchọn.Môhìnhbộmáytưphápquốcgiacũngđượcphácthảo,baogồmTòaánTốicaovàtòaáncáccấpsẽdohaicơquanlậpphápbầuchọn.

CómộtgiaithoạirấtthúvịkểrằngsaukhiHộinghịLậphiếnkếtthúc,khiThomasJeffersontừPháptrởvề,trongmộtbữaăntốiđãhỏiWashingtonlàtạisaoôngbằnglòngcómộtviệnthứhaitrongQuốchội,tứclàThượngviện.Khiđó,thấyThomasJeffersonđangrótcàphêtừchiếctáchvàođĩa,Washingtonliềnhỏi:"ThếtạisaoNgàilạiđổcàphêvàođĩanhưvậy?";Jeffersontrảlời:"Đểlàmchocàphênguộiđi".Washingtonmỉmcười"ĐiềuđócũnggiốngnhưviệcchúngtađổcơquanlậpphápấyvàochiếcđĩaThượngviệnđểnónguộibớtđi!".

VấnđềmấuchốtnhấtđượcGouverneurMorristrìnhbàyrấtsúctíchngày30thángNămlàsựkhácbiệtgiữamôhìnhchínhquyềncủamộtliênbangvàchínhquyềncủamộtquốcgiamà"chínhquyềnliênbangchỉthuầntúynhưmộthiệpướcđượcthiếtlậpdựatrênsựcamkếttốtđẹpcủacácbên.Cònchínhquyềnquốcgiađiềuhànhmộtcáchtoàndiệnvàmangtínhcưỡngép".Morrisủnghộmôhìnhchínhquyềnquốcgiavớimộtquyềnlựctuyệtđối,cókhảnăngthựcthimọithẩmquyềncầnthiếtchứkhôngchỉcáithứchínhquyềnmờnhạt,phânrãvàthiếuhiệuquảnhưchínhquyềnHợpbangđươngthời.

Quanđiểmquốcgiachủnghĩanàyđãlàmđiênđầunhiềuđạibiểukhác.Họesợvềkhảnăngmộtchínhquyềntrungươngmạnhsẽnuốtchửngchủquyềncủacáctiểubang,đặcbiệtlàcácbangnhỏ.Ngày14thángSáu,đạibiểutiểubangNewJerseylàWilliamPatersonđãyêucầuHộinghịdừnghọpmộtngàyvìôngvàcácđạibiểutừnhữngbangnhỏmuốncóthêmthờigianđểhoànthànhkếhoạchcủahọvềmộtmôhìnhchínhquyềnkhácvớiPhươngánVirginia.Ngàyhômsau,CácgiảiphápcủaPaterson,haycònđượcgọilàPhươngánNewJersey,đượcđặtlênbànHộinghị.

Losợvềmộtchínhquyềnquốcgiamạnh,Patersonđềxuấtgiảiphápbaogồm9điểm,kêugọitổchứcmộtcơquanlậpphápduynhất.Trongđó,tấtcảcácbangđềucóphiếubầubìnhđẳng.Thaychoviệcđềxuấtmộtmôhình

chínhquyềnquốcgiamới,phươngáncủaPatersonthựcchấtchỉlàmộtloạtnhữngsửađổiđốivớiCácđiềukhoảnHợpbang.

Cácđạibiểutừcácbangnhỏđềutậphợpquanhphươngánnày.Ðồnglòngchốnglạicácmưuđồnhằmnémcácbangnhỏvào"mớhổlốn",Patersonđãđềnghịmộtmôhìnhnhànướcmà"sựliênkếtcủacáctiểubangchúngtachỉthuầntuýlàmộtLiênminhcủacácquốcgia".PhươngánNewJerseykêugọichỉthôngquacácđiềukhoảnchophépQuốchộicóthêmquyềnhạntrongviệctăngnguồnthuvàđiềuhànhvấnđềthươngmại.GiảiphápnàycũngđảmbảocácđạoluậtcủaQuốchộivàcáchiệpướcđượcthôngquasẽlàluậttốicaocủacáctiểubang.

Trongsuốtbangày,HộinghịtranhluậnvềnhữngđềxuấtcủaPatersonvàcuốicùngđãbỏphiếubácbỏ.VớisựthấtbạicủaPhươngánNewJersey,Hộinghịnghiêngvềhướngxâydựngmộtchínhquyềntrungươngmạnh,làmnhiềuđạibiểucủacácbangnhỏrấtbấtbình.NhưngviệcbácbỏPhươngánNewJerseykhôngdậptắtđượcnỗlựccủacácbangnhỏ.Trongquátrìnhthảoluậnmộtthángsauđó,15đềxuấtcủaPhươngánVirginiađãđượcxemxéttừngđiểmmộtvàvớisựchấpthuậnThỏahiệplớnvàongày16thángBảysauđó,cácbangnhỏcũngđạtđượcsựcânbằngláphiếutạimộtviệncủacơquanlậppháp:Thượngviện.

Ngày18thángSáu,AlexanderHamiltonđệtrìnhmôhìnhchínhquyềnlýtưởngcủariêngông.Tuyuyênbácvàlịchlãm,nhưngbàiphátbiểudàitới5giờđồnghồcủaôngsauđólạithấtbại.ChorằngchínhquyềnAnhlà"tốtnhấttrênthếgiới",Hamiltonđềxuấtmộtmôhìnhchínhquyềntươngtự:mộtTổngthốngphụcvụsuốtđờinếucótưcáchđạođứctốt,cóquyềnphủquyếttấtcảcácđạoluật;mộtThượngviệnvớicácthànhviênphụcvụsuốtđờivàcơquanlậpphápcóquyềnthôngqua"bấtkỳđạoluậtnào".Nhiềuđạibiểurấtbấtbìnhvớikếhoạchnàyvìcoiđósẽdẫntớimộtchínhthểquânchủlậphiến,mộtthứVuadodânbầura.Tuykhôngthànhcôngvớiphương

áncủamình,nhưngkhiHộinghịkếtthúc,ngườiNewYorkuyênthâmnàyđãtrởthànhngườibảovệhăngháinhấtchobảnHiếnphápmớitheomôhìnhVirginia.NhữngngườidânMỹvừatừbỏchếđộquânchủAnh,nênchẳngthíchthúgìmộtmôhìnhtươngtự,nhưngmộtsốthànhviêncủaHộinghịthậtsựtrôngđợiđấtnướcđitheohướngnày.ÐạibiểuHughWilliamsoncủatiểubangBắcCarolina,mộtbácsĩphẫuthuậtgiàucó,đãtuyênbố"kháchắcchắnrằnglúcnàyhaylúckhácchúngtađềucầnphảicóVua".Cáctờbáoxuấthiệnvàomùahènăm1787cũngđồnđạivềmộtphươngánđangđượcxâydựngnhằmmờicontraithứhaicủaVuaGeorgeIIIlàFrederick,CôngtướcxứYork,mộtgiáosĩthếtụcởOsnaburgh,Phổ,vềlàm"VuacủaHợpchúngquốc".

Thỏahiệplớn

ĐếncuốithángSáu,cuộctranhluậngiữacácbanglớnvàcácbangnhỏvềvấnđềđạidiệntạicơquanlậpphápthứnhấtngàycànggaygắt.CácđạibiểucủaVirginiavàcácbanglớnkháckhăngkhăngyêucầusốlượngđạibiểutrongQuốchộiphảiđượcchọncăncứtheosốdân,cònnhữngđạibiểucủacácbangnhỏnhấtđịnhđòiquyềnđạidiệnbìnhđẳngmàhọđãcónhưquiđịnhcủaCácđiềukhoảnHợpbang.

Ngày29thángSáu,đạibiểucủacáctiểubangnhỏđãthuatrongcuộcbỏphiếuvềquyềnđạidiệntạiHạviện.Hộinghịchấpthuậnmộtgiảiphápxácnhậnsốdânlàđiềukiệncơbảnđểxácđịnhquyềnđạidiệntạiviệnnày,nhưvậylàưutiêncácbanglớn.ÐốivớiđềnghịcủacácbangnhỏrằngcáctiểubangphảicóquyềnđạidiệnngangnhauởThượngviện,việcbỏphiếuđãdẫnđếnmộtkếtquảhòamàkhôngbênnàogiànhđượcđasốphiếu.Khiđạibiểucủacácbanglớnkhôngsẵnlòngthỏahiệpvềvấnđềnày,HộinghịtrởnêncựckỳcăngthẳngtớimứcmộtsốđạibiểuchorằngHộinghị"đangởbênbờmiệngvựccủasựgiảitánvàsựđồnglòngcủaHộinghịnàychỉnhưngàncântreosợitóc".ThậmchíFranklincònđềnghịHộinghịnênmờicác

mụcsưtớilàmlễmỗisángđểcầunguyệnThượngđếbanơnvàsoisángchocuộcthảoluận,nhưngcóđạibiểulạichorằngHộinghịcũngchẳngcótiềnđểtrảchoviệcnày.

Ngày10thángBảy,quátứcgiậnvìHộinghịhoàntoànởthếbếtắc,GeorgeWashingtonđãphảithốtlên"cầnphảilàmmộtđiềugìđó"vàgọinhữngngườichốngđốimộtchínhquyềntrungươngmạnhlà"nhữngchínhtrịgiathiểncận,hẹphòi,chịuảnhhưởngcủaquanđiểmđịaphươngchủnghĩa".LutherMartin,đạibiểubangMaryland,mộtngườimàcólẽWashingtoncholàcóđầuóc"thiểncận",lạinghĩkhác.Dùbảntínhnóngnảy,nhưngMartinlànhàhùngbiệncóhiệuquảnhấtcủacácbangnhỏ.NgườiđànôngMarylandnàynhẩyngayvàocuộctranhcãivềvấnđềđạidiệnvàtuyênbố:"Cáctiểubangphảicóquyềnbìnhđẳngvềđạidiện.Ðốivớichúngta,điềunàyđượcđảmbảobởiCácđiềukhoảnHợpbang;vàngaylúcnàyđây,chúngtađangđượchưởngđặcânđó".Ðúngthế,HộinghịLậphiếnđượctổchứchoàntoànphùhợpvớiquiđịnhbìnhđẳnggiữacácbangtheoCácđiềukhoảnHợpbang.

CuộctranhcãiphứctạptrongHộinghịcàngcăngthẳngthêmvìmẫuthuẫngiữacácbangmiềnBắcvớicácbangmiềnNamvềphươngpháptínhnôlệđểxácđịnhthuếvàquyềnđạidiện.Vàothờigianđó,chếđộsởhữunôlệđãđượcxóabỏởcácbangmiềnBắcnhưngvẫncòntồntạiởhầuhếtcácbangmiềnNam.Ngày12thángBảy,OliverEllsworthđềxuấtquyềnđạidiệntạiHạviệnsẽdựatrêncơsởsốngườidatrắngtựdocộngvớibaphầnnăm"nhữngngườicònlại",mộtuyểnngữchỉnôlệ.Trongtuầntiếptheo,cuốicùngcácthànhviêndựHộinghịcũngđạtđượcthỏahiệp.Họđồngýrằngthuếthutrựctiếpsẽđượcxácđịnhtheoquyềnđạidiện,cònquyềnđạidiệntạiHạviệnsẽdựatrêntổngsốngườidatrắngvàbaphầnnăm"nhữngngườikhác".NhờthỏahiệpnàyvàvớinhậnthứcrằngnhữngthỏahiệpnhưvậylàcầnthiếtđểtránhsựtanvỡhoàntoàncủaHộinghị,cácthànhviênsauđóchấpthuậnviệccáctiểubangcóquyềnđạidiệnbìnhđẳngtạiThượngviện.

NhưRogerShermanđãnói,mongướccủamọiđạibiểulà"mộtmôhìnhchungnàođócủachínhquyềncầnphảiđượcthiếtlập".Vớiviệcthuxếpổnthỏacuộckhủnghoảngvềquyềnđạidiện,Hộinghịđãhàilòngnhưthểnhữngvấnđềphứctạpkháccũngđãđượcgiảiquyết.

Trongnhữngngàytiếptheo,khôngkhíở"Thànhphốcủatìnhbằnghữu”(BrotherlyLove),têngọibóngbẩycủaPhiladelphia,dùvẫnngộtngạtvàoibức,nhưngđãcóhươngvịtrongtrẻocủasựhòagiải.Bâygiờ,Hộinghịmongmuốnítrathìcũngphảicómộtcáigìđótrêngiấy.NhữngđềxuấttrongPhươngánVirginiađượcHộinghịxemxétvàthảoluậntừngđiểmmộtchotớikhihoàntấtvàongày26thángBảy.Cùngngày,cácđạibiểuquyếtđịnhcửraỦybanchitiếtcónhiệmvụxâydựngmộtbảndựthảoHiếnpháp,baogồm5người:NathanielGorham(Massachusetts),EdmundRandolph(Virginia),JamesWilson(Pensylvania),OliverEllsworth(Connecticut)vàJohnRutledge(NamCaroline)làChủtịchỦyban.Họcónhiệmvụlậpbáocáovề15điểmcủaPhươngánVirginia,cósửađổi,kếthợpnhữngđiểmcủaPhươngánNewJerseyvànhữngđềxuấtcủaPinckney.Trongsốhọ,EdmundRandolph,tácgiảcủaPhươngánVirginia,đượcchọnđểphácthảonhữngnétchínhyếuchobảnHiếnpháp.Lúcnàycácđạibiểukhácbỏphiếutựchophépmìnhcómộtkỳnghỉ10ngày.

Trongnhữngngàynghỉnày,GouverneurMorrisvàGeorgeWashingtoncùngcưỡingựachạyquavùngđấtởThunglũngForge,tiểubangPenssylvania,nơi10nămtrướcđótừnglàTổnghànhdinhcủaquânđộicácthuộcđịa.TrongkhiMorrismảimêtìmnhữngchúcáhồithìWashingtonlạitrầmngâmnhìnnhữngbụicây,nơitrướcđâyđộiquâncủaôngphảichịuđựngmùađôngbuốtgiánăm1777-1778.NhữngngàythángởthunglũngForgeđólàthờikỳsuysụptệhạinhấtđốivớiquânđộithuộcđịacủaWashington,nhưngđólàthờiđiểmmangtínhbướcngoặtcủacuộcchiến.Kểtừngàyđó,nướcMỹđãđiđượcmộtchặngđườngdài.

Bảnphácthảođầutiên

ThứHai,ngày6thángTámnăm1787,HộinghịnhómhọplạisaukỳnghỉvànhậnđượcbảndựthảoHiếnphápđầutiêndoỦybanchitiếtđệtrình.Ðâylàbảnđượctrìnhbàyrấtsángsủavàhơnnữa,cònbổsungthêmmộtsốđiềunhư:"Quốchộikhôngđượcbanhànhbấtcứloạithuếhayphínàođốivớibấtkỳloạihànghóanàotừbấtkỳtiểubangnàovàtấtcảcáctiểubangđềuphảichấpthuậnsựdicưvàđịnhcưcủabấtkỳngườidânnàotừtiểubangnàysangtiểubangkhác".Bảndựthảovới23điểmđánhtheosốthứtựLaMãđượcJohnRutledge,ChủtịchỦyban,traochotừngđạibiểu,baogồm7trangchữtodễđọc,cólềrộngđểcácđạibiểucónhữngghichúcầnthiết.TừbảnthảonàysẽhìnhthànhbảnHiếnphápchínhthứcsauđó5tuần.

Hộinghịdựđịnhhoãnlạihaingàyđểcácđạibiểucóthờigiannghiêncứukỹlưỡngnhưngbịbácbỏ.Cácđạibiểuchỉnghỉngàyhômđóvàhômsaulạitiếptụchọp.Khicácthànhviênbắtđầuxemxéttừngđiềukhoản,thìsựsẵnlòngthỏahiệptrướcđólậptứcbiếnmất.Vấnđềgâytranhcãimạnhmẽnhấtlàcácquiđịnhvềthươngmại.CáctiểubangmiềnNam,nơixuấtkhẩucácsảnphẩmthô,gạo,thuốcnhuộmvàthuốclá,losợQuốchộidocáctiểubangvùngNewEngland(cácbangmiềnBắc)chiếmđasốcóthểthôngquathuếxuấtkhẩuvàsẽpháhỏngnềnkinhtếcủahọ.ÐạibiểuC.C.PinckneytuyênbốrằngnếuQuốchộicóquyềnlựcápđặtcácquiđịnhnày,thìcáctiểubangmiềnNamsẽchẳnglàmđượcgì,ngoàiviệcđứngnhìncácbangmiềnBắc.

Ngày21thángTám,cuộctranhcãivềthươngmạiđãdẫnđếnmộtvấnđềnóngbỏngkhác:nôlệ.KhiđạibiểuLutherMartincủatiểubangMarylandđềxuấtmộtbiểuthuếđốivớiviệcnhậpkhẩunôlệ,ngaylậptức,Hộinghịrơivàomộtcuộctranhcãirấtcăngthẳngvềthểchếnôlệ,vềtínhđạođứccủavấnđềnàyvàvềmốiquanhệkinhtếđốivớichínhphủmới.ÐạibiểuJohnRutledgecủatiểubangNamCarolinachorằngtìnhtrạngnôlệchẳngliênquangìđếnđạođức,vàtuyênbố"Chỉriênglợiíchmớilànguyêntắc

điềuhànhcáctiểubang".ÐạibiểuShermancủatiểubangConnecticutủnghộviệctừbỏvấnđềnhạycảmnàytrướckhinógâynguyhiểmchoHộinghị.ÐạibiểuGeorgeMasoncủatiểubangVirginiathểhiệnmốilongạiđốivớiviệcnhậpkhẩukhônghạnchếnôlệ,nhưngsauđóđãnóirằngôngcũngủnghộviệcliênbangbảovệquyềnsởhữuđốivớicácnôlệđãcóhiệnnay.

CáivấnđềlằngnhằngvềkhảnăngcanthiệpcủaliênbangtrongviệcbuônbánnôlệmàShermanvàcácđạibiểukháclosợsẽgâychiarẽmãimãigiữacácđạibiểucủacácbangmiềnNamvớicácbangmiềnBắcđãđượcthuxếpổnthỏatrong"mộtsựmặccả",nhưcâuvívoncủaMason.ÐểđổilấysựủnghộcủacácbangvùngNewEnglandchoviệctiếptụcnhậpkhẩunôlệtrongvòng20năm,cácbangmiềnNamđãchấpnhậnmộtđiềukhoảnquiđịnhrằngđểphêchuẩncácdựluậtvềthươngmạivàhànghảichỉcầnsựchấpthuậncủađasốquábáncácphiếutạiNghịviện.ÐólàthuậnlợilớnđốivớicácbangmiềnBắcbởicácđạoluậtliênquanđếnhànghảivàthươngmại,nhữngthếmạnhcủamiềnBắc,sẽkhólòngđượcphêchuẩnnếuHiếnphápđòihỏiphảiđủđasốphiếutuyệtđối,tứclàtrên2/3phiếubầu.

Sựthỏahiệpnàylàmộtđònchímạngvàonhữngngườiđòibãibỏchếđộnôlệ.Saunày,khikếtquảcủaHộinghịđượccôngbố,nhữngngườiđãđấutranhkhôngmệtmỏiđòibãibỏchếđộnôlệtrêntoànquốccảmthấycựckỳthấtvọng.HọcoiHộinghịđãphảnbộilạinhữngnguyêntắctựdocơbảnnhấtcủaconngườitừngđượchếtthảydânchúnghânhoantrongTuyênngônĐộclập11nămtrướcđó.NhiềungườicoibảnHiếnphápnàynhưmộtthứvănbảnđángđemđốtđi.

VấnđềTuyênngônNhânquyềncónênđưavàoHiếnphápkhôngcũnggâytranhcãikịchliệt.Ngày31thángTám,GeorgeMason,ngườitrướcđóbathángđãviếtchocontraiđầyhyvọngvề"mộtcôngviệckỳvĩvàlớnlaođangởngaytrướcmắtcha",giờđây,trongmộttâmtrạngcựckỳmỏimệtvàthấtvọng,đãbuộcphảikêulênđầycayđắngrằng"chathàchặtcánhtay

phảicủachacònhơnlàkývàobảnHiếnphápnày".Masoncảmthấycựckỳthấtvọng,khiHộinghịđangđổhếttráchnhiệmgánhvácđấtnướcchomộtchínhquyềntrungươngkhờkhạo,rấtdễdẫncảnướcMỹđếnsựsụpđổ.

LongạiTuyênngônNhânquyềnđảmbảotựdocánhânkhôngthểtrởthànhmộtphầncủabảnHiếnpháp,MasonkêugọitổchứcmộtHộinghịkhácxemxétlạitoànbộviệchìnhthànhmộtchínhquyềnmới.MặcdùsựvậnđộngcủaMasonđãbịHộinghịbỏphiếuhoàntoànbácbỏnhưngnhữngngườichốngđốiHiếnphápvẫnkhôngtừbỏýtưởngvềmộtHộinghịmới.Trongsuốthainămsauđó,đềnghịnàyđượcnhắcđinhắclạinhiềulầnnhưngkhôngđiđếnkếtquảnào.

Tớinhữngngàyhọpcuốicùng,mộttrongnhữngvấnđềvướngmắccònlạivẫnchưađượcgiảiquyếtlàphươngpháplựachọnngườiđứngđầucơquanhànhpháp,tứclàTổngthống.Mộtloạtcácđềnghịđượcđưaraxemxétnhưviệcbầucửtrựctiếpbởingườidân,bởicơquanlậpphápcủatiểubang,bởithốngđốccáctiểubangvàbởicơquanlậpphápliênbang.Giảiphápcuốicùngđượcchấpnhậnlàmộtcửtriđoàn,mộtsựthỏahiệpcóvẻkỳquặcvàlạlùng,nhưnglạilàmộtthủđoạnchínhtrịtuyệtvờikhônngoan.Cácbanglớnđôngdâncósứcmạnhnhờsốlượngcácđạibiểuđôngđảo;cơquanlậppháptiểubangcóquyềnchọnlựacácđạicửtri;cònHạviệncóquyềnquyếtđịnhTổngthốngtrongtrườnghợpkhôngcóứngcửviênnàochiếmđasốphiếu.Sauđó,Masonđãdựđoánlàcứ20lầnbầuchọnTổngthốngthìcólẽtới19lầnHạviệnsẽphảibỏphiếuquyếtđịnhcuốicùng.

KýkếtbảnHiếnpháp

TrongnhữngngàyđầuthángChín,khicácđạibiểuđãkiệtsức,chỉmuốntrởvềnhà,thỏahiệptrởnêndễdànghơn.Ngày8thángChín,HộinghịbổnhiệmỦybanVănphongvàBốcục,gồm5ngườivớinhiệmvụ"chỉnhsửalạivănphongvàsắpxếplạicácđiềukhoảnđãđượcchấpthuậnsaucáccuộctranhluậncăngthẳngtạiHộinghị".CácthànhviêncủaỦybannàylà:

AlexanderHamilton,tiểubangNewYork;WilliamSamuelJohnson,tiểubangConnecticut;RufusKing,tiểubangMassachusetts;JamesMadison,tiểubangVirginiavàGouverneurMorris,tiểubangPennsylvania.

GouverneurMorrislàkiếntrúcsưtrưởngcủacôngtrìnhnày.LànhàhùngbiệnxuấtsắcnhấtHộinghị,vớigiọngvănhùnghồn,mạchlạc,ôngđượccácthànhviênkháchoàntoànnhấttríchọnlàmngườichắpbútchovănbảnquantrọngnày.Mộtnămsau,ôngtựhàoviếtchoTimothyPickering:"[BảnHiếnphápđó]đượcviếtbằngchínhnhữngngóntayđangviếtbứcthưnày".Ngày12thángChín,bảnHiếnphápđượctrìnhlênHộinghịvàcácđạibiểulầnlượtxemxéttừngđiểm.Mặcdùcácphiếusítsaonhautrênnhiềuđiềukhoảnnhưngdùsaocôngtrìnhnhọcnhằntrongmùahèlịchsửnăm1787cuốicùngcũngđãđạtđếnmụctiêu.

Ngày15thángChín,trướclầnbỏphiếucuốicùng,dùlàngườiđầutiênđưarađềxuấtvềmôhìnhchínhquyền,nhưngEdmundRandolphlạitừchốiký.ÔngtuyênbốkhôngthểkývàovănbảnnàynếuHộinghịphêchuẩncủacáctiểubangkhôngcóquyềnđềxuấtcácđiềusửađổibổsung.NhưngMadisonvànhữngngườiủnghộquyếtđịnhrằngcáchộinghịphêchuẩncủatiểubanghoặclàthôngqua,hoặclàbácbỏtoànbộchứkhôngđượcquyềnsửachữahaythêmbớtbấtcứđiềugì.Họchorằngnếucáctiểubangcóquyềnđềxuấtnhữngsửađổibổsungsẽrấtlộnxộn,cóthểsẽpháhỏngnhữngýđồthiếtkếhoànhảocủaHộinghị.Ngoàira,cáchthứcphêchuẩnnhữngkiếnnghịđócũnggâyranhiềurắcrối,thậmchícóthểphảitriệutậpmộtHộinghịnữamàcóthểsẽchẳngđitớiđâuvìcũngnhưtạiHộinghịnày,cácýkiếnsẽrấtđadạngvàtráingược.

GeorgeMasoncũngrấtbấtbìnhkhiHộinghịbỏphiếuchophépQuốchộicóquyềnbanhànhnhữngđạoluậtvềgiaothươngđườngthủybởiđiềuđóchỉlàmgiàuchocácthươnggiamiềnBắccủaNewYork,PhiladelphiavàBoston.Hơnnữa,bảnHiếnphápvừahoànthànhcómộtthiếusótrấtlớn,đó

làkhôngcóTuyênngônNhânquyềnđểđảmbảocácquyềntựdochodânchúng.Cácđạibiểukháclấylýdorằngkhôngthểliệtkêđầyđủcácquyềnnày.ĐạibiểuGerrycủatiểubangMassachusettscũngtuyênbốkhôngkýbởicáclýdo:Thượngnghịsĩcónhiệmkỳquádàivàlạicóquyềnđượctáicử;Hạnghịviệncóquyềnkhôngcôngbốmộtphầncáchoạtđộngcủamìnhnếucoiđólàbímật;Quốchộicóquyềntựdođịnhđoạttiềnlươngcủachínhmình.NhữngđềxuấtnàycũngđượcGeorgeMasonủnghộ,nhưngbịHộinghịbácbỏ.Vìthế,baquýngàicôlậpnàydứtkhoáttừchốikývàovănbảnnày.

Đến6giờchiều,saubẩytiếngđồnghồthảoluậnkhôngnghỉ,cuốicùngcuộcbiểuquyếtđãtrởnênnhanhgọnvàđơngiản.KhicáctiểubangđượcyêucầubiểuquyếtđốivớibảnHiếnpháp,từmọiđoànđạibiểuđềuvanglên"Aye"(Chấpthuận).

Ngày17thángChín,cácđạibiểugặpnhaulầncuốicùng,CharlesPinckneynói:"nhữnglờituyênbốcủacácvịđạibiểuđángkínhvàothờiđiểmsắpkếtthúcmộtcuộchọpquantrọngnhưthếnàyđãkhiếnnhữnggiờphútnàycóýnghĩađặcbiệttrangnghiêm”.ÔnggiàFranklinđángkínhđãviếtsẵnmộtbàiphátbiểudàivànhờngườiđồngnghiệpJamesWilsonđọcgiùm.VớinhữnglờilẽđượccoilàchânthànhvàxúcđộngnhấttrongtấtcảcácbàiphátbiểutạiHộinghị,FranklincầuxinsựthốngnhấtđốivớibảnHiếnpháp.Ôngviết:

"TôithừanhậnrằnglúcnàycónhiềuđiểmtrongbảnHiếnpháptôikhôngthểchấpnhận,nhưngtôikhôngchắcrằngtôisẽkhôngbaogiờchấpnhậnnó.Tôiđãsốngđủlâuđểhiểurằngchúngtakhôngnêndựaquánhiềuvàosựphánxétcủachínhbảnthânmình.Tôithườngthấymìnhsailầmngaytạinhữngđiềuưngýnhất.Khitôicàngnhiềutuổi,tôicàngnghingờsựphánxétcủachínhmìnhvàquantâmchúýhơnđếnnhữngnhậnxétcủangườikhác.

…Vớinhữngsuynghĩđó,thưaNgàiChủtịch,tôiđồngývớibảnHiếnphápnàyvớimọilỗilẫmcủanó,nếucó,bởitôinghĩrằngchúngtacầnmộtchínhquyềnchung…TôicũngnghingờrằngkhôngmộtHộinghịnàocóthểlàmrađượcmộtbảnHiếnpháptốtđẹphơn.ThưaNgài,tôinghĩbảnHiếnphápnàycũnglàmnhữngkẻthùcủachúngtangạcnhiên,nhữngkẻđangtintưởngtrôngchờrằngchúngtacũnggiốngnhưnhữngngườixâydựngThápBabel;rằngcáctiểubangcủachúngtađangởbênbờmiệngvựccủasựtanrã,gặpnhautạiđâychỉđểcắtcổhọngcủangườikhác."

Cuốibàiphátbiểu,ôngmongước"mọiQuýNgàithamdựHộinghịnày,nhữngngườivẫncònnhữngbấtđồngvềbảnHiếnpháp,theogươngtôi,nhânlúcnày,hãynghingờmộtchútvềtínhkhôngthểnhầmlẫncủachínhmìnhvàthểhiệnsựđồnglòngchânthànhnhấtbằngcáchđặtchữkýcủamìnhvàovănkiệnnày".

GoverneurMorriscũngđứngdậytuyênbốrằngmìnhcũngcónhiềuđiềukhônghàilòngvớibảnHiếnpháp.NhưngvìchorằngbảnHiếnphápnàylàhoànhảonhấtcóthểđạtđược,nênôngchấpthuậnvănbảnnàydùnócònmộtsốlỗilầm.ÔngcũnggiảithíchthêmrằngviệccácđạidiệnkýtênvàobảnHiếnphápchỉcónghĩalàtấtcảcáctiểubangđềuđồnglòng,chứkhôngphảilàtấtcảcácđạibiểuđềuđồnglòng.

DùrấtítnóitrongsuốtthờigianhộihọpvàvắngmặttronghơnnửathờigianHộinghị,thậmchíbảnthânnhữngđềxuấtcủaôngbịbácbỏ,nhưngtrongbàiphátbiểucuốicùng,HamiltoncũngkêugọicácđạibiểukývàobảnHiếnpháp.Ôngnói:"bảnHiếnphápnàycóthểmanglạisựhỗnloạnvôchínhphủ.Nhưngmặtkhác,nếuxemxétmộtcáchtỉmỉ,nócũngcóthểđemlạinhiềuđiềutốtđẹp.ĐâylàlúcdânchúngđangsốtsắngủnghộHộinghị,nhưngsựsốtsắngđócóthểgiảmbớt,nếumộtvàiđạibiểuquantrọngtừchốikývàovănbảnnày”.

ĐạibiểuWilliamsoncủaBắcCarolineđưarađềnghịlàcácđạibiểuchỉký

vàobứcthưgửiQuốchộiHợpbangmàthôi,nhưngC.C.Pinckneytuyênbốlàôngkhôngmuốncómộttháiđộmậpmờ.Ôngnghĩtốthơnhếtlàtấtcảcácđạibiểunênkývàovănbảnnàyđểchứngtỏsựủnghộcủamìnhvàôngnguyệnsẽhànhđộngđúngnhưôngnói.Nhưvậy,trừMason,GerryvàRandolphtừchốikýtênvànhiềungườikhácđãbỏravề,39đạibiểucònlạitrongsảnhhọplầnlượtđặtchữkýchínhthứcvàobảnHiếnphápvàHộinghịkếtthúcvào4giờchiềungày17thángChín.

Kiệtsứcvìnhiềutuầnlễlàmviệcvớiáplựccăngthẳngnhưnghàilòngvớicôngtrìnhcủamình,cácđạibiểuđãchungnhaumộtbữatiệcchiataytại"QuánrượuThànhphố"(CityTavern).Cáchđóhaidãynhà,trênđườngMarket,haithợinJohnDunlapvàDavidClaypoolelàmviệcsuốtđêmđểinvănbảnHiếnphápdài6trang.NhữngbảninnàysẽxuấthiệntrênmọitờbáoởPhiladelphiavàobuổisánghômsauvàrồisauđóđượcinlạitrênmọitờbáocủa13tiểubang.Giờđây,cuộctranhluậnvềmôhìnhchínhquyềnmớiđãđượcđưalênmộtdiễnđànrộnghơnnhiều.

Ngày20thángChínnăm1787,bảnHiếnphápcùngbứcthưdoChủtịchHộinghịGeorgeWashingtonviếtđãđượcgửilênQuốchộiHợpbang.Saumộtvàingàytranhluận,QuốchộiliềngửibảnHiếnphápnàychocáctiểubangđểhọtựquyếtđịnhviệcphêchuẩntheonhưnhữnggìmàcácđạibiểuđềnghịvàtuyênbốngaykhicóđủ9trongtổngsố13tiểubangthôngqua,mộtchínhquyềnmớinhưbảnHiếnphápquiđịnhsẽđượcthànhlập.

TácphẩmNgườiLiênbang

KýtênvàobảnHiếnpháp,cácđạibiểucũngkhôngtintưởngchắcchắnrằngbảnHiếnphápdohọsoạnthảosẽđượccáctiểubangthôngqua.NgaybảnthânWashingtoncũngtừngviếttrongnhậtkýrằngôngkhôngtinbảnHiếnphápnàycóthểtồntạiđượcquá20năm.NhưngHamilton,saunàytrởthànhBộtrưởngTàichínhđầutiêncủachínhquyềnLiênbang,lạicónhữngđánhgiákhácvềkhảnăngthôngquaHiếnpháp.Ôngrấtlạcquantintưởngbản

HiếnphápsẽđượcthôngquanhờuytínlớnlaocủaWashington,nhờsựủnghộcủatầnglớpgiàucóvàniềmtincủanhiềungườidânMỹrằngCácđiềukhoảnHợpbangkhôngđápứngđầyđủvớiyêucầucấpthiếtcủađấtnước.HamiltondựđoánrằngnếuHiếnphápkhôngđượcchấpnhậnthìmộtcuộcnộichiếnsẽxảyra,nhưngnếunóđượcphêchuẩnthìWashingtonsẽtrởthànhTổngthống.

CũnggiốngnhưtạiHộinghị,cácchínhtrịgiavàdânchúngtrênkhắpcảnướccũngchiathànhhaiphe:phechốngbảnHiếnpháp,chốngchếđộLiênbangvàpheủnghộbảnHiếnpháp,ủnghộchếđộLiênbang.QuanđiểmcủanhữngnhữngngườiủnghộcũngnhưchốngđốiHiếnphápđượcinđiinlạitrêntấtcảcáctờbáotrongcảnước.

Vớidiệntíchlớn,sựgiàucó,nhiềuảnhhưởngvàlàtiểubangđầutiêntriệutậpHộinghịthôngquaHiếnpháp,nênPennsylvanianhậnđượcsựquantâmđặcbiệtcủacảnước.Tâmtrạngnhữngngườitánthànhvàchốngđốitạiđâycũngrấtcăngthẳng.Ngày29thángChín,khiQuốchộiPennsylvania-nơipheLiênbangchiếmđasốnhómhọpđểquyếtđịnhtriệutậpmộtHộinghịphêchuẩn,nhưngvẫnchưahộiđủsốlượngđạibiểucầnthiết,mộtđámđôngdânchúngPhiladelphia-nhữngngườiủnghộbảnHiếnpháp-đãlôihaingườithuộcphechốngLiênbangtừnhàcủahọđếntrụsởHạviệntiểubangvàbuộchọphảingồilạitrongkhiQuốchộitiểubangbỏphiếu.Ðólàmộtvídụkỳlạvềnềndânchủđạidiện!

Ngày5thángMười,mộtngườichốngliênbangtênlàSamuelBryanđãcôngbốbàiviếtđầutiêncủamìnhtrongloạtbàivớitiêuđề"Centinel"trongtờbáoIndependentGazetteerởPhiladelphia.Ðượcinlạitrongnhữngtờbáokhác,nhữngbàiviếtnàycôngkíchmạnhmẽquyềnlựctốicaocủachínhquyềntrungương,sựchiếmđoạtchủquyềncủatiểubangvàsựthiếuvắngmộtTuyênngônNhânquyềnđểđảmbảocácquyềntựdocánhân,tựdongônluậnvàtựdotôngiáo.Bryantuyênbố:"NướcMỹđangtanchảy"

thànhmộtđếchếchuyênquyềnvàđộcđoáncủanhữngquýtộcdòngdõi.Bryanthểhiệnnỗisợhãicủanhữngngườichốngchủnghĩaliênbangrằngchínhquyềnmớisẽbịnhữnggiađìnhdanhgiávàgiàucólũngđoạn.Bryantinlànhữngngườidânthườngđanggặpnguyhiểmvìphảikhuấtphụcýmuốncủamộtchínhquyềncórấtnhiềuquyềnhành,nhưngquáxaxôivàkhôngthểtiếpcận.ÔngtinrằngngườidânMỹphảitiếnhànhmộtcuộcchiếntranhchốnglạichínhquyềnnàynhưcuộcchiếntranhchốnglạinềnquânchủAnhmộtvàinămtrướcđó.

Ngàyhômsau,JamesWilson,mộtluậtgiaxuấtchúng,từngthamgiasoạnthảoHiếnpháp,hùnghồnđọcmộtbàiphátbiểubảovệHiếnpháptrướcmộtđámđônglớntậptrungởtrướccổngHạviệntiểubang.JamesWilsoncangợichínhquyềnmớinhưlà"mộtchínhquyềntốtnhấttừngxuấthiệntrênthếgiới".QuanđiểmcủangườiScotlandnàyđãthắngthế.DẫnđầubởiWilson,HộinghịcủaPennsylvania,nơipheLiênbangchiếmđasố,đãtiếnhànhbỏphiếungày12thángMườihaivớitỷlệthắngkhácaolà46phiếuthuậnsovới23phiếuchống.

ViệcbỏphiếuthôngquaHiếnphápmớiởPennsylvaniađãkhôngchấmdứtsựthùhậnvàcayđắng.FranklintuyênbốrằngnhữngbàibáothôbỉđăngtrênbáochíđãđưaracảmtưởngcảPennsylvania"đầyrẫynhữngkẻxấuxanhất,đểugiảnhấtvàlànhữngkẻvôlạisuốtngàycãicọ".Ngày26thángMườihai,tạiCarlisle,mộtthịtrấnnhỏgầnthủphủHarrisburgcủaPennsilvania,nhữngngườibạođộngchốngliênbangđãpháhoạilễkỷniệmcủanhữngngườipheLiênbang,rồitreocổhìnhnộmcủaWilsonvàThomasMcKean,ChánhántòaánPennsylvania,nhữnglãnhtụpheLiênbangtạiđây.HọcũngvứtvàolửamộtbảndựthảoHiếnphápchéptayvànémbịthươngmộtvàingườipheLiênbang.

Cuộcluậnchiếnlantrànkhắplãnhthổ13tiểubang,từmùathuquamùađông,từmùaxuânsangmùahạ.Phechốngđốibaogồmmộtvàinhânvậtcó

ảnhhưởngtrongHộinghịvàmộtsốchínhtrịgiaởcáctiểubang,esợviệcthiếtlậpchínhquyềntrungươngsẽcướpmấtquyềnlựccủahọ.Ngoàira,nhiềungườidâncũngcóáccảmvớichínhsáchthuếkhoá.Họnghingờmộtchínhquyềnđượctậptrunghóasẽpháhỏngnhữnglợiíchđịaphương.Nhữngngườivaynợcũngsợhãichínhquyềnmớisẽnuôidưỡngvàlàmgiàucácchủnợ.

TạiNewYork,bảnHiếnphápbịcôngkíchtrênbáobởimộtloạtnhữngbàiluậnđượckýtên"Cato".NguycơmộtliênminhbaogồmtấtcảcáctiểubangkhôngđượcthiếtlậplàmnhiềulãnhtụpheLiênbanglolắng,trongsốđócóHamilton.Ônghoàntoànhiểurằngđểmộtnhànướcliênbangvữngmạnhđượcthànhlập,thìđiềucựckỳquantrọnglàtiểubangNewYorkphảichấpnhậnbảnHiếnphápvàthamgialiênbang.Thậmchíôngtinrằngdùchotấtcảcáctiểubangkhácphêchuẩnthìvớiquimôdânsố,vịtríđịalývàảnhhưởnglớnlaocủamình,sựtừchốicủaNewYorkcũngsẽpháhỏngquátrìnhhìnhthànhLiênbang.NếuHợpchúngquốcđượcthànhlậpmàkhôngcóNewYorkthamgiathìLiênbangkhócóthểvữngmạnh,thậmchíkhólòngtồntại.NguycơtrênmảnhđấtbênbờĐạiTâyDươngtồntạinhiềunhànướcriêngbiệtcóthểdẫntớicuộcnộichiếnnếumỗiquốcgiađitheomộthướngpháttriểnriêng.

Chínhvìthế,ngaysaukhitừPhiladelphiatrởvề,HamiltonđãlậpkếhoạchhànhđộngđểđảmbảobảnHiếnphápđượcthôngqua.Nhằmmụcđíchnày,ôngđãbắtđầuviếtnhữngbàiluậnđầutiênphântíchmộtcáchcóhệthốngnhữngưuđiểmcủabảnHiếnphápmới,đồngthờiđưaranhữngmốihiểmhọanếubảnHiếnphápnàykhôngđượcchấpnhận.HamiltonđềnghịMadisonvàJohnJaycùngthamgiadựánnày.JamesMadison,"kiếntrúcsưtrưởng"củabảnHiếnpháp,cũngnhậnthứcđượcvaitròquantrọngcủaNewYorktrongviệcthiếtlậpchínhquyềnliênbang.ĐểlạitiểubangquênhàVirginialúcnàyđãantoàntrongtầmkiểmsoátcủaWashington,ôngsangNewYorktheolờimờicủaHamilton.

Vớisựhợptáccủahaibộócthôngminhvàxuấtchúngnhấtthếhệđó,HamiltonvàMadisonđãhoànthànhtácphẩmchínhtrịđầutiênvàcógiátrịvĩnhhằngđốivớinướcMỹ.Tổngcộngcó85bàiluậnvănNgườiLiênbang(FederalistPapers)đượcxuấtbảntrongkhoảngthờigiantừngày27thángMườinăm1787đếnngày28thángNămnăm1788.NhữngbàiluậnvănnàyxuấthiệntrênnhữngtờbáolớnnhấtcủaNewYorkvàrồiđượcinlạitrongnhiềutờbáokháctrongcảnướcMỹ.Saunày,têncủanhữngbàiluậnvănnàycũngtrởthànhtêngọiphongtràoủnghộHiếnphápvàlàtêncủachínhđảngdoHamiltonlậpra,ÐảngLiênbang.

NhữngbàiluậnvănNgườiLiênbangđãgiảithíchHiếnphápmộtcáchchitiếtvàbiệnminhchonhữngưuviệtcủamộtthểchếsẽđượcxâydựng.Saunày,ThomasJeffersoncangợicuốnNgườiLiênbanglà"lờibìnhluậnhaynhấtvềnhữngnguyêntắccủachínhquyềntừngđượcviếtra".WashingtonkhenHamiltonvàMadisonrằnghọđã"đemnguồnánhsángmớivàokhoahọcchínhquyền.Đãcósựbànluậnđầyđủ,côngbằngvềnhânquyềnvànhữnglờigiảithíchrõràng,mạnhmẽđónhấtđịnhsẽđểlạiấntượnglâudài".TriếtgiaAnhJohnStuartMillcủathếkỷXIXcũngchorằngtácphẩmNgườiLiênbanglà"luậnthuyếtbổíchnhấtmàchúngtahiểuvềchínhquyềnliênbang".ChínhtrịgiangườiPháp,nhàbìnhluậnsắcsảo,AlexisdeTocqueville,tácgiảcuốnsáchnổitiếngBànvềnềnDânchủMỹ(1860)viết:"Ðólàcuốnsáchtuyệtvờivàcólẽgầngũivàcầnthiếtnhấtđốivớicácchínhkháchcủatấtcảcácnước".TrongthếkỷXX,nhữngsửgia,nhữngnhàluậthọcvàcácnhàkhoahọcchínhtrịđềuđồngýrằngcuốnNgườiLiênbanglàtácphẩmkhoahọcchínhtrịquantrọngnhấtbànvềchínhquyềntừngđượcviếtratạiMỹ.TầmvóclớnlaocủatácphẩmnàyđượcsosánhvớicuốnNềnCộnghòa(Republic)củaPlato,Khoahọcchínhtrị(Politics)củaAristotlevàUyquyềntốicao(Leviathan)củaHobbes.

TráingượcvớilòngquyếttâmvàkhảnănglãnhđạocủanhữngngườiủnghộLiênbang,pheđốilậphầunhưkhôngđoànkếtđược.Madisonđãviếtvề

nhữngngườichốngLiênbangởMassachusetts:"Tạiđâykhôngcómộtcánhânriêngbiệtnàocókhảnăngthốngnhấtýmuốncủahọhoặcchỉđạocácbiệnphápcủahọ...màhọcũngchẳngcókếhoạchnàocả".PhechốngLiênbangtấncônglungtungởkhắpcáclĩnhvực:thiếumộtTuyênngônnhânquyền;phânbiệtđốixửđốivớicáctiểubangmiềnNamtrongcácđạoluậtvềhànghải;chínhsáchthuếtrựctiếp;sựmấtmátchủquyềncủatiểubang...vàcoibảnHiếnphápnàylàcôngtrìnhcủanhữngchínhtrịgiaquýtộcnhằmbảovệlợiíchcủatầnglớpnày.TạiMassachusetts,mộtngườituyênbố:"Nhữngluậtsưđóvànhữngngườicóhọcthức,cótiềnbạclàmchonhữngngườinghèo,mùchữphảingậmđắngnuốtcay...Họsẽnuốtchửngtấtcảchúngtanhưconthủyquáinuốtchửngdânthườngnhỏbé.Đúngthế,nhưcámậpănthịtngười!".Mộtsốbàibáo,donhữngngườichốngliênbangviết,đưaranhữngdựđoánkỳkhôivềnhữngđiềurùngrợncóthểxảyradướiHiếnphápmới,nhưviệcnhữngkẻngoạigiáovànhữngkẻthầnluậnsẽkiểmsoátchínhquyềnhayđểđiềutracáctộiácliênbang,ngườitasẽsửdụngcựchình,hoặcthậmchícảviệcÐứcGiáohoàngsẽđượcbầuchọnlàmTổngthống.

Tuynhiên,mộtvàilýlẽchốngliênbanglàcócơsởxácthực,nhưtuyênbốrằnglãnhthổcủa13tiểubanglàquárộnglớnđốivớimộtchínhquyềncộnghòađạidiện.Phechốngliênbangchorằngkhôngthểthiếtlậpchếđộcộnghòatrongmộtlãnhthổquámênhmôngnhưthế.Khiđó,chínhquyềnkhôngthểlànhữngngườiđạidiệnchodânchúngmàsẽbịnhữngkẻgiàucóthaotúng,sẽchènépngườinghèovàgiaicấplaođộng.JamesMadisonlậtngượcquanđiểmnàyvànhấnmạnhrằngbảnthânsựbaolacủaquốcgiasẽlàmộtlýdomạnhmẽđểủnghộmộtnềncộnghòa.Tuyênbốrằngmộtnướccộnghòarộnglớnsẽlàmđốitrọngnhữngnhómngườicóquanđiểmchínhtrịkhácnhautranhgiànhquyềnlực,Madisonviết:"Xãhộicàngnhỏthìsựkhácbiệtcủacácđảngpháivànhữnglợiíchcấuthànhlạicàngít.Cáckhácbiệtđảngpháivàlợiíchcàngítthìmộtđasốtrongcùngđảngcàngdễhìnhthànhvàhọcàngdễdàngxâydựngvàthựcthiâmmưuvàsựđànápcủa

họ".Madisontranhluậnrằngviệcmởrộngphạmvicủanềncộnghòasẽlàmgiảmnguycơbịcácbèpháihaycácphecánhriêngrẽgâyảnhhưởng.

NhưtuyênbốnổitiếngnhấtcủaJamesMadisontrongbàiluậnvănNgườiLiênbangsố10:"Nhưngchínhphủlàgìnếukhôngphảilàbiểuhiệnlớnlaonhấtcủabảnchấtloàingười?”.ÐóchínhlànguyênlýcănbảnnhấtmàhọsửdụngđểbảovệthểchếchínhquyềnLiênbang.

QuátrìnhphêchuẩnHiếnpháp

Ðếnngày9thángGiêngnăm1788,5trongsố9tiểubangcầnthiếttheoquiđịnhđãchấpthuậnHiếnpháplàDelaware(phêchuẩnngày7thángMườihai),Pennsylvania(ngày12thángMườihai),NewJersey(ngày18thángMườihai),Georgia(ngày2thángGiêngnăm1788)vàConnecticut(ngày9thángGiêng).NhưngcáctiểubangchủchốtnhưMassachusetts,NewYorkvàVirginiavẫnkhôngchắcchắnvềquyếtđịnhcuốicùng.

TrongsuốtthángGiêngnăm1788,phongtràochốngChủnghĩaLiênbangởMassachusettsdoSamuelAdamslãnhđạokhăngkhăngđòichỉthôngquabảnHiếnphápmớinếucácquyềntựdocánhânđượcđảmbảo.Ngày6thángHainăm1788,vớiviệcnhữngngườiliênbangđồngýđưaramộtdanhmụccáctuchínhánvàoTuyênngônNhânquyềnđểbổsungvàoHiếnpháp,tiểubangMassachusettsmớiđồngýthôngquavới187phiếuthuậnvà168phiếuchống.NhàlãnhđạocáchmạnglãothànhJohnHancock,ChủtịchHộinghịphêchuẩnHiếnphápởMassachusettsdokhôngthểquyếtđịnhchínhkiếncủamìnhđốivớibảnHiếnphápđãgiảvờvắngmặtvớilýdobịốm.Nhưngsauđó,bịnhữngngườiLiênbangdụdỗvềtriểnvọngtrởthànhphótổngthốngvàthậmchílàTổngthốngnênHancock,ngườibịMadisonnhậnxétlà"mộtkẻháodanh",độtnhiênthayđổiquanđiểmvàophútchót.MặcdùbâygiờMassachusettsđãantoànchopheLiênbangthìviệcđềxuấtTuyênngônNhânquyềncũnglàmộtchiếnthắnglớnlaocủaphechốngLiênbang.Sauđó,nhữngbangcònlạicũngđòihỏicácđiềukiệntươngtự.

KhiHộinghịphêchuẩncủaNewHampshiređangdiễnranhưngbịsứcépcủaphechốngLiênbangbuộcphảidừnglại,thìpheLiênbangcảmthấymộtthấtbạisắpđếngần.Đếnngày24thángBa,khitiểubangRhodeIslandbácbỏbảnHiếnpháptrongmộtcuộctrưngcầudânývớisốphiếuquáápđảolà10trên1thìnhữnglãnhtụpheLiênbangbắtđầulosợthựcsự.TrongkhimongđợikếtquảtừHộinghịphêchuẩncủatiểubangMaryland,MadisonđãviếtchoWashington:"SựkhácbiệtthậmchíchỉgiữasựtrìhoãnvàsựphêchuẩnởMarylandcũngcóthểmanglạilợithếsốngcònđốivớinhữngngườichốngđốibảnHiếnpháp".Madisoncómộtvàilýdođểlolắng.Nhưngcuộcbỏphiếucuốicùngngày28thángTưcủatiểubangMarylandchokếtquảtốtnhưôngmongđợivới63phiếuthuậnvà11phiếuchống.TạiBaltimore,mộtcuộcdiễuhànhkhổnglồđượctổchứcđểmừngchiếnthắngcủapheLiênbang.Mộtcontàudàiđượcđặttênlà"ContàuLiênbang"đượchạthủytạicảngBaltimore,rồichạydọcconsôngPotomacvềvùngđấtMountVernon,quêhươngWashington.

Ngày21thángSáu,HộinghịphêchuẩncủaNewHampshirenhómhọplạiđãchấpthuậnbảnHiếnphápvớimộtđasốnhỏnhoi,57phiếuthuậnvà46phiếuchống,kèmtheonhữngtuchínhán.VớiviệctiểubangNamCarolinađãchấpthuậnHiếnphápngày23thángNăm,NewHampshiređãtrởthànhtiểubangthứ9thôngquabảnHiếnpháp,đúngnhưyêucầuđềra.Ngày2thángBảynăm1788,saukhinhậnđượcthôngbáovềviệcphêchuẩnHiếnphápcủaNewHampshire,QuốchộiLụcđịa,khiđóđangnhómhọpởNewYork,đãquyếtđịnhbổnhiệmmộtỦyban"đểđưatấtcảnhữnggìHiếnpháptuyênbốvàohànhđộngthựctiễn".Ngày2thángSáunăm1788,HộinghịphêchuẩncủaVirginiađượctổchứcvớisựcómặtcủanhiềuchínhkháchhàngđầucủađấtnước.Saunhiềungàyhọpcăngthẳng,tớingày25thángSáu,pheLiênbangdoMadisonlãnhđạođãvượtquasựchốngđốicủaPatrickHenry,GeorgeMasonvàHenryLee.VirginiachínhthứcphêchuẩnbảnHiếnphápmớivới89phiếuthuậnvà75phiếuchống,nhưngcũngđòihỏihàngloạtnhữngtuchínhán.ÐiềuđókhiếnphechốngLiênbangtạiNew

Yorkbắtđầudaođộng.

Ngày26thángBảynăm1788,saurấtnhiềutranhcãi,nhưngđượcsựphêchuẩncủaVirginiacổvũvànhữngnỗlựckhôngmệtmỏicủaHamilton,HộinghịtiểubangNewYorkđãphêchuẩnHiếnphápmớivớisốphiếurấtsítsaolà30phiếuthuậnvà27phiếuchống,nhưngkèmtheođiềukiệnphảibaogồmTuyênngônNhânquyền.Tuynhiên,sựvượttrộicủapheLiênbangởcảhaibangchủchốtnàylàrấtsítsao.HamiltonphỏngđoánđasốdânchúngởNewYorkthựcsựchốnglạiHiếnphápvàcóthểđasốdânchúngtrongtoànquốccũngchốnglạivănkiệnnày.ChỉnhữnglờicamkếtvàcáctuchínhánmớiđảmbảochiếnthắngchopheLiênbang.

Ngày31thángBảynăm1788,BắcCarolinelàtiểubangcuốicùng,trừRhodeIsland,phêchuẩnHiếnphápvới183phiếuthuậnvà84phiếuchống.Ngày4thángBanăm1789,QuốchộiLiênbanghọpphiênđầutiêntạithànhphốNewYorkbỏphiếuhoàntoànnhấttríbầuGeorgeWashingtonlàmTổngthốngđầutiêncủanướcMỹ.Ngày30thángTưnăm1789,Washingtonchínhthứctuyênthệnhậmchức.Sauđó,QuốchộilầnlượtthôngquacácđạoluậtthiếtlậpBộNgoạigiao,BộChiếntranhvàBộTàichính.

Tớinăm1790,nhậnthấykhôngthểcómộtchỗđứngchomộtbangnhỏvàquáyếu,bịmộtthểchếcộnghòavữngmạnhbaobọc,tiểubangRhodeIslandcũngchínhthứcphêchuẩnbảnHiếnphápvàgianhậpHợpchúngquốc.ThếlàướcmongvềmộtchínhquyềnvữngmạnhcủarấtnhiềungườiMỹcuốicùngđãtrởthànhhiệnthực.

TuyênngônNhânquyền(TheBillofRights)

ViệcđòihỏiphảicómộttuyênngônnhânquyềnlàvũkhímạnhmẽnhấtcủanhữngngườichốngchếđộLiênbang.PatrickHenrylàmộttrongnhữngngườichỉtríchbảnHiếnphápkịchliệtnhấtkhiliệtkênhữngđiểmkhôngrõ

ràngvàviệcthiếuvắngnhữngcôngcụbảovệcầnthiếtchốnglạisựchuyênchếcủachínhquyền.TrongHộinghịphêchuẩncủaVirginia,ôngnhạobángchủtrươngcânbằngvàđốitrọngcủapheLiênbangrằng"Nhữngtròcânbằngvàđốitrọnggiảtạovàhàonhoángkia,cáitròbướcđitrêndâyđầymạohiểm,nhữngvụhuyênnáoầmĩ,nhữngtoantínhkỳquặcvềkiểmsoátvàđốitrọngđóđểlàmgì?".PhechốngliênbangđòihỏimộtbảnHiếnphápcôđọnghơn,chắcchắnhơn,nêubậtđượcquyềncủadânchúngvànhữnggiớihạnquyềnlựccủachínhquyền.RichardHenryLeecũngthấtvọngvềsựthiếuvắngnhữngđiềukhoảnbảovệ"nhữngquyềnthiếtyếucủaconngườimàkhôngcótựdothìkhôngthểtồntại".Leetranhcãirằngviệcchuyểnmộtchínhquyềncũthànhchínhquyềnmớimàthiếumộttuyênngônnhânquyềnnhưvậythìchỉlàviệc"tránhvỏdưalạigặpvỏdừa".

DùrấtnhiềuchínhkháchđươngthờicũngchorằngnhữngquyềncơbảncủaconngườicầnphảiđượcbảođảmtrongHiếnpháp,thìngượclại,WilsonvàMadison,nhữnglãnhtụpheLiênbanglạikhăngkhănggiữquanđiểmrằngmộttuyênngônnhânquyềnlàkhôngcầnthiết,vìmọiquyềnlựckhôngđượctraochochínhquyềnđềuthuộcvềdânchúng.Saunày,ngaycảThomasJeffersoncũngviếtchoMadisonrằng:"Tuyênngônnhânquyềnlàđiềumàdânchúngthườngdùngđểchốnglạitấtcảcácchínhquyềntrêntráiđất".

Mùathunăm1788,MadisonbắtđầutinrằngTuyênngônNhânquyềnkhôngchỉcầnthiếtđểcóHiếnphápđượcthôngquamàsẽcónhiềutácdụngtốtkhác.Ngày17thángMười,ôngchorằng"nhữngchâmngôncơbảnvềchínhquyềntựdolàmộtnềntảngtốtđểkhơidậyýthứccủacộngđồng"chốnglạisựđànáptiềmtàngvàsẽ"cânbằngđượcnhữngnhucầulợiíchvàtìnhcảmcủadânchúng".

SựủnghộcủaMadisonđốivớiTuyênngônNhânquyềnchínhlàđiềucựckỳquantrọng.VớitưcáchlàHạnghịsĩcủaVirginiatạiQuốchộiLiênbangkhóađầutiên,tổchứctheoHiếnphápmới,ônglàmviệckhôngmệtmỏiđể

thuyếtphụcHạviệntiếnhànhnhữngbổsungcầnthiếtchobảnHiếnpháp.TrongnhữngthángđầutiênởQuốchội,Madisonđãvậnđộngvàxâydựng17tuchínhán.Danhsáchsauđóđượcthugọnlạithành12điềuđểtrìnhlênThượngviện.Ngày2thángMườinăm1789,saukhiđãđượcQuốchộiMỹthôngquatrongthángChín,TổngthốngWashingtongửichocáctiểubangcácbảnsaocủa12tuchínhánnày.Ngày15thángMườihainăm1791,baphầntưcácbangđãthôngqua10trongsố12tuchínhánđómàsaunàyrấtquenthuộcvớingườidânMỹnhưlàTuyênngônNhânquyền(BillsofRights).

GiátrịvĩnhhằngcủabảnHiếnpháp

BảnHiếnphápMỹnăm1787đãmangđếnchothếgiớimộtvídụđầutiênvềmộtthểchếcộnghòaliênbangrộnglớnđượcthànhlậptrênnguyêntắcđạidiện.Mặcdùđâykhôngphảilàmôhìnhđầutiênđượcthànhlậptrênnguyêntắcdânchủ,nhưngbảnHiếnphápnàyđãxâydựngnềntảngchomộtchínhquyềndânchủcộnghòalớnnhấttrênthếgiới.Bấtchấpcuộcnộichiếnvĩđại,bấtchấphaicuộcchiếntranhthếgiới,bảnHiếnphápnàyvẫnđứngvữngquathửtháchcủathờigianvàcácbiếnđộng.NhưTổngthốngLincoln,ngườigiảiphóngchếđộnôlệởMỹ,đãnói:"Nhữngngườichacủachúngtađãmangđếnlụcđịanàymộtquốcgiamới,côngnhậnsựtựdovàcốnghiếnchomộtmụctiêucaocảrằngtấtcảmọingườiđượcsinhrađềubìnhđẳng.SựthànhcôngcủaHộinghịởPhiladelphiachínhlàviệcthiếtlậpmộtbảnHiếnphápđể"hìnhthànhmộtliênminhhoànhảohơn,thiếtlậpsựcôngbằng,đảmbảomộtsựantoànchung,thúcđẩysựthịnhvượngchungvàbảođảmtựdochochínhchúngtavàchosựthịnhvượngcủachúngta".

Năm1788,BenjaminFranklinnóivớimộtphóngviênPháprằngmôhìnhchínhquyềnmớicũnggiốngnhưtròchơisúcsắc,quánhiềungườithamdựvớicácýkiến,sởthíchvàlợiíchrấtđadạngsẽkhôngthểmanglạikếtquảmàkhônggâytranhcãi.Sauđó,Franklinđãviếtthưchonhữngngườibạnở

châuÂu:"TôigửitớicácbạnbảndựthảoHiếnphápliênbangmớichocácvùngđấtcủanướcMỹ...Nếuchúngtôithànhcông,tôikhônghiểutạisaoởchâuÂu,cácbạnkhôngthànhlậpmộtliênminhbaogồmtấtcảcácquốcgiavàcácvươngquốckhácnhau...".200nămsau,mộtLiênminhchâuÂuđượchìnhthànhvới15quốcgiavàrồiđâysẽlàmộtliênbangcủa25quốcgianhưýtưởngcủaBenjaminFranklinvàcũnglàmơướcđãthànhhiệnthựccủarấtnhiềungườidânchâuÂukhôngphảibởimáuvàbạolực,màbằngniềmtin,trítuệvàsựđồnglòngcủahếtthảymọingười.

MadisontừngviếtchoJeffersonrằngsựgắnkếtnhữngmốiquantâmtráingượcnhaunàythậtsựlà"mộtnhiệmvụkhókhănhơncảviệcthuyếtphụcnhữngngườikhônghềliênquangìđểhọthựchiệnnó".KhicácđạibiểurờiPhiladelphialúckếtthúcHộinghị,nếucóthìcũngchỉrấtítngườitintưởngvàosựtốtđẹpvàsựtồntạivĩnhhằngcủabảnHiếnphápmàhọvừasoạnthảo.Họcũngkhôngbiếtrằngrồiđây,họsẽlànhữngnhânvậtchínhthamgiatíchcựcvàoviệcxâydựngmộtchínhquyềnmới.

Vàocuốiđời,JamesMadison,ngườicuốicùngtrongsố55ngườithamgiaHộinghịnàycònsống,đãviếtnguệchngoạctrongmộtbứcthưmàchưabaogiờđượcgửiđi.Trongđó,ôngtuyênbốkhôngcóchínhquyềnnàolàhoànhảovà"đâychínhlàmôhìnhítkhiếmkhuyếtnhấtvàdovậysẽlàchínhquyềntốtnhất".

NhiềusửgiaMỹgọithànhcôngmàHộinghịLậphiếnđãlàmlà"ĐiềukỳdiệuởPhiladelphia"vàngàynay,bảnHiếnphápMỹcùngvớiTuyênngônĐộclậpđượclưugiữtrangnghiêmvàcẩnthậntạiTrungtâmLưutrữQuốcgiaMỹnhưnhữngtàisảnquýbáunhấtcủanhândânMỹ.

ThomasJefferson(1743-1826)

PhầnII:CÁCCUỘCTRANHLUẬNTẠIHỘINGHỊLẬPHIẾNTrongkhicácđạibiểucuốicùngđanglầnlượtkýtênvàobảnHiếnphápthìđạibiểuđángkínhnhấtlàFranklinchỉtayvàohìnhmặttrờisaulưngghếChủtịchHộinghị,nóivớimộtvàiđạibiểuđứnggầnđórằngnhữnghọasĩvẽnókhóphânbiệtđượcđólàcảnhmặttrờiđangmọchayđanglặn.Ôngnói,trongcuộchọpnày,ôngthườngnhìnvàohìnhmặttrờivớinhữngniềmhyvọngđanxennhữngnỗisợhãivàôngkhôngthểnóiđượcđólàcảnhmặttrờiđangmọchayđanglặn.Nhưnggiờđây,cuốicùng,ôngđãcảmthấyhạnhphúc,vìbiếtchắcrằngđólàcảnhmặttrờiđangmọc,chứkhôngphảiđanglặn.

GhichépcủaMadisontạiHộinghịLậphiến

Ngày17thángChínnăm1787

HộinghịLậphiếntiếnhànhtheohìnhthứcthảoluậnlầnlượttừngđiềukhoảnvàtừngmôhìnhchínhquyềndocácđạibiểuđệtrình.JamesMadisonđượccoilàtácgiảchínhcủabảnHiếnpháp,nhưsaunàynhiềungườigọi

ônglà"ChađẻbảnHiếnphápMỹ".Khôngchỉthamgiatíchcựcvàocáccuộcthảoluậnvàđềxuấtnhữnggiảipháp,MadisoncònlàngườiduynhấtkhôngbỏsótmộtbuổihọpnàovàghichéplạiđầyđủnhữngcuộctranhluậntạiHộinghị.NgoàibảnghichépcủaMadison,còncócácbảnchéptaycủaRufusKing,củaRobertYatesvàcảBiênbảnchínhthứccủaHộinghịLậphiếndoThưkýJacksonghilại.NhưngbảnghichépcủaMadisonđầyđủhơnbấtcứmộtbảnghichépnào,kểcảbiênbảncủaHộinghịvìJacksonchỉchéplạinhữngýkiếnđềxuấtcủacácđạibiểu,sơlượcnộidungcáccuộctranhluậnvàkếtquảbỏphiếucuốicùng.

Tớinăm1840,tứclà53nămsaukhiHộinghịLậphiếnkếtthúcvàsaukhiMadisonmấtđược4năm,theodichúccủaông,bảnghichépnàymớiđượccôngbốvớitiêuđề"NhữngcuộctranhluậntạiHộinghịLiênbangnăm1787".CóthểvìôngphảithựchiệnđúngquiđịnhcủaHộinghịlàcấmkhôngcôngbốbấtcứthôngtinnàovềquátrìnhhộihọpmàbảnthânôngbịràngbuộc.ChỉsaukhitấtcảcácđạibiểuthamdựHộinghịquađời,thìMadisonmớiquyếtđịnhchocôngbốvănkiệnnày.

Nhữngcuộcthảoluậnnàycóthểkéodàimộtngàyhoặclâuhơn,thảoluậnvềtừngđiểmtrongmôhìnhchínhquyền.Mỗiđiểmcủachínhquyền,saukhithảoluậnxong,theoquiđịnhcủaỦybanÐiềulệ,Hộinghịsẽtiếnhànhbỏphiếuvớimỗibangcómộtphiếubầu.MộtđiềukhoảnđượcphêchuẩnkhinhậnđượcsựtánthànhcủađasốcácbangcómặttạiHộinghị,nhưngsẽkhôngcógiátrịnếukhôngđủ7tiểubangcómặt.Trongnhữnglậpluậnrấtsắcsảonày,đôikhicácđạibiểucũngđầymâuthuẫnvềnhữngkhíacạnhcủachínhquyền.

BảnviếttaynguyêngốccủaMadisonđầynhữngnétgạchxóavànhữngchỗviếttắtvìôngghichépvộivàngtrongquátrìnhthảoluậnhoặcngaysaubuổihọp.ÐốivớinhữngngườimuốnnghiêncứutìmhiểuquátrìnhsoạnthảoHiếnphápMỹ,đâylàbảnghichépcógiátrịnhất.Thựctế,rấtkhóchọn

lọccácphầncầntríchdịchvìthựcsựtấtcảnhữngbàiphátbiểuđềurấtcógiátrị,nhưngdođiềukiệncóhạn,tôichỉchọndịchkhoảngtrên30nộidungthảoluận,theotôilàcầnthiếtvàquantrọngnhất.Trongquátrìnhdịch,tôicốgắngbámsátvàdịchđầyđủtheobảnghichépcủaJamesMadison.

PhươngánVirginiaNgày29thángNăm

NgayngàyđầutiênkhaimạcHộinghị,EdmundRandolph,ThốngđốcđươngnhiệmcủaVirginia,đượcsựủyquyềncủanhữngđạibiểuVirginia,đãtrìnhbàynhữngđềxuấtvềmôhìnhnhànướcliênbangvớibanhánhquyềnlựcriêngbiệt.Môhìnhnàythểhiệnđòihỏicủacácbanglớn,muốnchiếmưuthếtạicảhaiviệncủaQuốchội.NhữngnétchínhtrongPhươngánVirginiatrởthànhnềntảngchủyếuchocáccuộctranhluậnsaunàyvàlànềntảngchomôhìnhnhànướcLiênbangHợpchúngquốcHoaKỳ.MôhìnhnàyđượccácđạibiểuVirginiaxâydựng,trongđócósựđónggópchủyếucủaMadison.CácđạibiểucủaVirginiakhôngchỉcócônglớntrongviệcthiếtlậpHiếnphápmàcòngiữnhiềuchứcvụquantrọngtrongchínhphủMỹ.

NgàiRandolphmởđầuquátrìnhthảoluận.Ôngcảmthấybốirốivìcôngviệcnàylạiđượctraochoông,chứkhôngphảinhữngngườikhác,nhữngngườilớntuổihơnvàcókinhnghiệmchínhtrịnhiềuhơn,đểbắtđầumộtcôngviệctrọngđạimàlẽralàbổnphậncủahọ.NhưngdoHộinghịnàyđượctiểubangVirginiakhởixướngvàcácđồngnghiệpcủaôngđềxuấtmộtsốkiếnnghịnênhọđãtrôngđợivàgiaonhiệmvụnàychoông.

Sauđó,ôngtrìnhbàynhữngnguycơvàkhókhăntrongcuộckhủnghoảnghiệnnayvàsựcầnthiếtphảingănchặnsựsụpđổcủanướcMỹ.

ÔngnhậnthấyrằngđểsửađổihệthốngHợpbangcầnphảinghiêncứusâuvàocácđặctínhcầnthiếtphảicócủamộtchínhquyềnLiênbang;nghiêncứunhữngkhiếmkhuyếtcủahệthốngHợpbanghiệnnay;chỉranhữngmối

hiểmhọavàtìmgiảiphápthíchđángchocácvấnđềnày.

I.MộtchínhquyềnLiênbangphảiđảmbảo:

•chốnglạisựxâmlượccủanướcngoài;

•chốnglạinhữngbấtđồnggâychiarẽgiữacácthànhviêncủaLiênbang,haysựnổiloạncủamộttiểubangnàođó;

•manglạinhiềuđiềutốtđẹpchocáctiểubang,điềumàhiệnnayHợpbangkhôngthểlàmđượcvàcáctiểubangcũngkhôngthểcóđượcnếutồntạiriêngbiệt;

•cóthểtựbảovệLiênbangchốnglạibấtkỳsựtấncôngnào;

•sẽlàluậttốicaođốivớimọiHiếnphápcủacáctiểubang.

II.TrongkhiphântíchnhữngkhiếmkhuyếtcủahợpbangthìôngcũngthểhiệnlòngkínhtrọngđốivớinhữngngườiđãsoạnthảorabảnCácđiềukhoảnHợpbangvàchorằnghọđãlàmđượcnhữngđiềumànhữngngườiyêunướccóthểlàmđượctrongthờikỳsơkhaiđócủađấtnước,khinhữngvấnđềvềHiếnphápvànhữngsựkémhiệuquảcủahợpbangchưanảysinh,cũngnhưkhôngcótranhchấpthươngmạinào,cũngnhưchưacócuộcnổiloạnnàonhưvừaxảyraởtiểubangMassachusetts;vấnđềnợnướcngoàichưatrởnêncấpbách;sựmấtgiácủatiếngiấychưađượcdựbáotrước;cácHiệpướcchưabịviphạmvàcácmốihiềmkhíchvềbiêngiớivàchủquyềngiữacáctiểubangđềukhônggâyranhữngvấnđềtrầmtrọngnào.

Sauđó,ôngtiếnhànhliệtkênhữngkhiếmkhuyếtnày:

1.Hợpbangkhôngthểbảođảmchốnglạisựxâmlượccủanướcngoài.QuốchộiLụcđịacũngkhôngcóquyềnngănchặnhaytiếnhànhchiếntranh.Vềđiềunày,ôngtríchdẫnnhiềuvídụ.HầuhếtchothấycácHiệpướchay

cácluậtphápcủađấtnướcđềubịviphạmvàcầnphảibịtrừngphạt.Mộtsốtiểubangcóthểgâyracáccuộcchiếntranhkhôngkiểmsoátđược.Khôngthểcóđộiquânnàothíchhợpchoviệcbảovệtrongnhữngtrườnghợpđó.Chỉcóthểtuyểnquân,nhưngđiềunàykhôngthểthựchiệnđượcnếukhôngcótiền.

2.ChínhquyềnLiênbangkhôngthểkiểmsoátđượcnhữngtranhcãigiữacácbang,cũngkhôngthểkiểmsoátđượcbấtkỳcuộcnổiloạnnàotạicáctiểubang,cũngkhôngcóquyềnhợphiếnhaybấtkỳbiệnphápnàođểcanthiệpkhikhẩncấp.

3.HợpchúngquốccóthểgiànhđượcnhiềuthuậnlợicholiênbangmàsẽkhôngthểđạtđượcnếucăncứtheobảnCácđiềukhoảnHợpbangnhưhànhđộngtrảđũađốivớitrừngphạt,hayhạnchếthươngmạicủacácquốcgiakhác...

4.ChínhquyềnLiênbangkhôngthểtựbảovệchốnglạisựxâmphạmcủacáctiểubang.

5.ĐókhôngphảilàmộtbộluậttốithượngđốivớicácHiếnpháptiểubang...

III.TiếptheoôngxemxéttìnhtrạngnguyhiểmchungcủađấtnướcmànhiềungườiủnghộchínhquyềncủanướcMỹđãnóivềnguycơmộttìnhtrạngvôchínhphủcóthểxuấthiệndosựlỏnglẻocủachínhquyềnởkhắpmọinơivànhiềuđánhgiákhác.

IV.Sauđó,ôngtiếnhànhđềxuấtgiảiphápvớinềntảnglàcácnguyêntắccộnghòavàliệtkêtừngđiểmmột:

KiếnnghịrằngCácđiềukhoảnHợpbangcầnphảiđượcsửađổivàmởrộngđểđápứngnhữngmụctiêuđãnêurabaogồm"sựbảovệchung,antoàn,tựdovàsựthịnhvượngtrêntoànquốc".

Kiếnnghịrằngtheođó,quyềnphêchuẩncácbộluậttạicơquanlậpphápquốcgiaphảicăncứvàotỷlệđónggóptiềnbạc,haycăncứtheosốlượngcáccôngdântựdo,tùytrườnghợpnguyêntắcnàyhaynguyêntắckiaphùhợphơn.

Kiếnnghịrằngcơquanlậpphápquốcgiaphảibaogồmhaiviện[HạviệnvàThượngviện].

Kiếnnghịrằngcácthànhviênviệnthứnhấttrongcơquanlậpphápquốcgia[Hạviện]phảidodânchúngcáctiểubangbầuchọn,vớinhiệmkỳhạnđịnhvàphảiđạtmộtđộtuổinhấtđịnh;sẽnhậnmộtkhoảntrợcấpđềnbùchothờigiancốnghiếncủahọ;khôngđượclàmviệcchobấtkỳmộtcơquannàokháccủatiểubang,haycủaliênbangtrongsuốtnhiệmkỳphụcvụvàcảmộtthờigiannhấtđịnhsaukhimãnnhiệm,ngoạitrừnhữngcơquanđặcbiệtthựchiệnquyềnvàchứcnăngcủaViệnnày;cóthểbịbãimiễnvàkhôngđượcbầuchọnlạitrongmộtkhoảngthờigiannàođósaukhimãnnhiệm.

KiếnnghịrằngcácthànhviêncủaThượngviệnphảiđượcnhữngđạibiểucủaHạviệnlựachọntrongsốnhữngứngcửviêndocáccơquanlậppháptiểubangđềcử;phảiđạtmộtđộtuổinhấtđịnh;vớinhiệmkỳthíchhợpđểđảmbảosựđộclậpcủahọ;sẽnhậnmộtkhoảntrợcấpđềnbùthờigiancốnghiếnchocôngchúng;nhưngkhôngđượclàmviệcchobấtkỳmộtcơquannàocủacáctiểubang,haycủaliênbang,trừnhữngnhữngcơquanđặcbiệtthựchiệnnhữngnhiệmvụcủaViệnnày,trongsuốtnhiệmkỳphụcvụvàcảmộtthờigiannhấtđịnhsaukhimãnnhiệm.

KiếnnghịrằngmỗiViệnđạibiểuđềucóquyềnkhởithảocácdựluật.CơquanlậpphápquốcgiaphảiđượctraonhữngquyềnlậpphápdoQuốchộiHợpbanghiệnnayđanggiữtheoquiđịnhcủaCácđiềukhoảnHợpbangvàcóquyềnlậppháptrongmọitrườnghợpcáctiểubangkhôngđủthẩmquyền,haykhisựhòathuậnvàthốngnhấtcủađấtnướcbịcáccơquanlậppháptiểubangpháhoại;cóquyềnphủquyếtmọiđạoluậtcủatấtcảcáctiểubangnếu

theosựphánxétcủacơquanlậpphápquốcgialàviphạmcácđiềuluậtcủaLiênbang;cóquyềntổchứcmộtđộiquâncủaLiênbangđểtấncôngbấtkỳtiểubangnàokhôngthựchiệnbổnphậncủamìnhtheonhưHiếnphápquiđịnh.

Kiếnnghịrằngcầnphảithiếtlậpcơquanhànhphápquốcgia,docơquanlậpphápquốcgiabầuchọn,vớimộtnhiệmkỳnhấtđịnh;tạinhữngthờiđiểmnhấtđịnh,đượcnhậncáckhoảntiềnkhôngtăngcũngkhônggiảm,làkhoảnthùlaochocôngviệcđảmnhiệmvàkhôngđượcbầuchọnlạilầnhai.Ngoàithẩmquyềnchungđiềuhànhcácbộluậtcủaquốcgia,cơquannàycũngđượctraothêmcácquyềnhànhpháp,hiệndoQuốchộiHợpbangnắmgiữ.

KiếnnghịrằngngườiđứngđầubộmáyhànhphápvàmộtsốlượngthíchhợpcácthẩmphánliênbanglậpraHộiđồngThẩmđịnhcóquyềnphêchuẩnmọiđạoluật,doQuốchộiLiênbangbanhành,trướckhicácbộluậtnàycóhiệulực;cóquyềnphêchuẩnsựphủquyếtcủaQuốchộiLiênbangđốivớimọiđạoluậtcủatiểubang.QuyềnbácbỏcủaHộiđồngnàyđượccoinhưquyềnphủquyết,trừphicácdựluậtnàylạiđượcQuốchộiLiênbangthôngquamộtlầnnữa,haycácdựluậttiểubanglạimộtlầnnữabịcácthànhviêncủacảhaiViệnphủquyết.

Kiếnnghịrằngphảithiếtlậpbộmáytưphápquốcgia,baogồmmộthaynhiềutòaántốicaovàcáctòaáncấpthấphơn,docơquanlậpphápquốcgiabầuchọn.Cácviênthẩmphánnàyđượcgiữchứcvụsuốtđờinếucótưcáchđạođứctốtvàtạinhữngthờiđiểmquiđịnh,đượcnhậncáckhoảntiềnkhôngtăngvàkhônggiảmtrongsuốtnhiệmkỳphụcvụ,đểđềnbùchocôngviệccủahọ.Cáctòaáncấpthấphơncóquyềnnghevàphánquyếtsơthẩm,còncáctòaántốicaonghevàphánquyếtphúcthẩmđốivớimọihànhđộngtộiphạmnghiêmtrọng,hayxảyratạihảiphậnquốctế,hoặcbịkẻthùbắt,nhữngvụxétxửcôngdânnướcngoài,haycôngdâncủacáctiểubangkhác,

nhữngvụliênquanđếnviệcthuthuếquốcgia,nhữngvụluậntộibấtkỳviênchứcchínhquyềnnào,vànhữngvụliênquanđếnchiếntranh,hòabình,haysựthốngnhấtcủađấtnước.

Kiếnnghịrằngnhữngđiềukhoảnnàyphảiđượccácchínhquyềntiểubang,haychínhquyềncủamộtvùngđấttrongphạmvilãnhthổcủaHợpchúngquốc,phêchuẩnhợpphápvớisựưngthuậncủađasốđạibiểutrongcơquanlậpphápquốcgia.

KiếnnghịrằngchínhquyềnHợpchúngquốcphảiđảmbảomọitiểubangđềucóchínhquyềncộnghòavàđảmbảolãnhthổcủamỗitiểubang,ngoạitrừcácvùngđấtmàchínhquyềntiểubangtựnguyệntraonộpchochínhquyềnliênbang.

KiếnnghịrằngQuốchộiHợpbang,vớicácthẩmquyềnvàđặcâncủahọ,vẫntiếptụclàmviệcchotớimộtngàynhấtđịnh,saukhiviệcsửađổicácđiềukhoảntrongHiếnphápLiênbangđượcchấpthuận,đểhoànthànhmọinhiệmvụcủamình.

KiếnnghịrằngcácsửađổivàbổsungchoCácđiềukhoảncủaLiênbangcóthểlàmrabấtcứkhinàothấycầnthiếtmàkhôngcầnsựchấpthuậncủaQuốchộiLiênbang.

Kiếnnghịrằngcácviênchứcnắmgiữquyềnhànhpháp,lậpphápvàtưphápcủatiểubangphảituyênthệbảovệvàtuânthủHiếnphápLiênbang.

KiếnnghịrằngsaukhicósựphêchuẩncủaQuốchộiLiênbang,cáctuchínhánsẽđượcđệtrìnhlênmộtHộinghịcácđạibiểudodânchúngchọnratrongsốnhữngngườiđượccáccơquanlậppháptiểubangđềxuất,đểxemxétvàquyếtđịnh.

Ôngkêugọiđừngbỏlỡcơhộihiệnnayđểcảithiệnhòabình,ổnđịnh,thốngnhất,hạnhphúcvàtựdocủanướcMỹ.

Hộinghịdừnghọptạiđây.

TranhluậnvềcáchthứcbầuchọnHạnghịsĩNgày31thángNămvàngày6thángSáu

SaukhiRandolphtrìnhbàyPhươngánVirginia,Hộinghịbắtđầutiếnhànhthảoluậntừngđiểmmộtvàsửađổi,bổsungnhữngđiểmmới.Ngày31thángNămvàngày6thángSáu,HộinghịbắtđầuthảoluậnđếncácđiểmvềquyềnđạidiệncủacáctiểubangtạiQuốchộivàcáchthứcbầuchọnngườiđạidiện.ĐâylàmộtđiểmsửađổimấuchốtnhấttrongcácđềxuấtcủaRandolphsovớiCácđiềukhoảnHợpbangtrướcđó.ĐềxuấtcủaRandolphlàviệcđạidiệntạiHạviệnphảicăncứvàosốdân.Cácbangđôngdânphảicónhiềuđạidiệnhơn.Vềcơbản,cácđạibiểuđềuđồngýviệcđạidiệntheoquimôdânsố,nhưnglạibấtđồngvềcáchthứcbầuchọnbởidườngnhưkhôngcócáchthứcnàohoàntoàntốtđẹp.Hàngloạtcáccáchbầucửđượctrìnhbàyvàcuốicùng,HộinghịđồngýrằngHạviệnsẽdodânchúngtrựctiếpbầuchọn.Trongcuộctranhluậnnày,cáclậpluậncủaMadisonlàđặcbiệtcógiátrịvàsaunày,đượcôngsửdụngtrongtácphẩmNgườiLiênbang.

HộinghịtiếptụcxemxétcácđềxuấtcủaNgàiRandolph.

Đềxuấtthứba:"KiếnnghịrằngcơquanlậpphápquốcgiaphảibaogồmhaiViện"đượchoàntoànnhấttrívàkhôngaiphảnđối.

Đềxuấtthứtư:phầnđầuquiđịnh"cácthànhviênviệnthứnhấttrongcơquanlậpphápquốcgiaphảidodânchúngcáctiểubangbầuchọn"đượcđưaraHộinghịthảoluận.

NgàiSHERMAN:Phảnđốiviệcngườidânbầuchọn.Ôngkhẳngđịnhviệcnàyphảidocơquanlậpphápcáctiểubangbầuchọn.Nhữngngườidânthườnghiểubiếtquáítvềchínhquyền.Họkhôngđủthôngtinnênthường

xuyênnhầmlẫn.

NgàiGERRY:Nhữngđiềuxấuxamàchúngtavừatrảiquađềubắtnguồntừviệclạmdụngquyềndânchủ.Côngchúngkhôngnhữngkhôngchọnranhữngngườicótưcáchmàlạiủnghộnhữngkẻbịpbợm,giảdanhyêunước.ThựctếởMassachusettschothấydânchúngthườngxuyênbịnhầmlẫndonhữngmưumôthâmđộcvànhữngbàibáogiảdốitừnhữngkẻxảoquyệtlưuhành,điềumàkhôngaicóthểchốnglạiđược.Mốitaihọachínhyếuxuấtpháttừsựthamnhũngcủanhữngkẻlàmviệctrongchínhquyền.Dườngnhưthứdânchủgiảdạngsẽbópchếtnhữngngườilàmviệcchonềncộnghòa.VídụnhưnhữnglờilaókhắpMassachusettschốngđốivàđòigiảmlươngcủaThốngđốc,dùđiềunàyđượcchínhHiếnphápbảovệ.Ôngkhẳngđịnhôngđãlàmộtngườicộnghòavàsẽcònlàmộtngườicộnghòa,nhưngkinhnghiệmđãdạyôngvềnhữngmốinguyhiểmcủatưtưởngbìnhđẳngcàobằng.

NgàiMASON:MạnhmẽđấutranhbảovệquyềnbầucửHạviệncủatoànbộdânchúngbởiđólàđặcâncaocảvềnguyêntắcdânchủcủachínhquyền.Cóthểnóirằngđóchínhlà"Việnbìnhdân"củaHợpchúngquốc.Phảihiểuvàthôngcảmvớimọitầnglớptrongxãhội.Dovậy,việcbầuchọnkhôngthểchỉđượcmộtsốtầnglớpkhácbiệtnàođócủaxãhộithựchiệnmàphảidomọithànhphần,mọiđịaphươngtrongnềncộnghòabầuchọn.Nhiềuvídụ,điểnhìnhlàởVirginia,nhữngkhácbiệtvềquanđiểmvàlợiíchnảysinhtừnhữngkhácbiệtvềtầnglớp,tậpquán...ÔngđồngýrằngnềndânchủởMỹhơitháiquá,nhưngcũngengạirằngliênbangsẽrơivàomộttìnhthếhoàntoànđốilập.Chúngtacầnphảitôntrọngquyềncủamọitầnglớptrongxãhội.Ônglongạicáctầnglớptrênsẽthờơvàlãnhđạmđốivớicácvấnđềnhânđạovàbìnhđẳng.Tuynhiên,khôngchỉcóthểmàchắcchắnsaumộtthờigian,hoàncảnhsốngvàđịavịcủacáctầnglớpdướisẽđượccảithiện,khitầnglớpthấpkémnhấttrongxãhộitrởnêngiàucóhơn.Chúngtaphảixóabỏmọiđộngcơíchkỷvànhữngđặcânquýtộcđểchấpnhậnchínhsách

đảmbảoquyềnvàhạnhphúcchonhữngtầnglớpthấpkémnhấtcũngkhôngkémnhữngtầnglớpcaoquýnhấttrongxãhội.

NgàiWILSON:KiênquyếtđòitraochotoànthểdânchúngquyềnbầuchọntrựctiếpViệnđôngđạibiểunhấtcủacơquanlậppháp[tứclàHạviện]vàmuốnviệcbầuchọnnàyđượcmởrộngtớimứccóthể.Khôngcóchínhquyềnnàocóthểtồntạilâudài,nếuthiếuniềmtincủadânchúng.Trongmộtchínhquyềncộnghòa,thìniềmtinnàylạiđặcbiệtcầnthiết.ViệctăngquyềnlựcchocáccơquanlậppháptiểubangkhichophéphọbầuchọncơquanlậpphápQuốcgialàsailầm.Mọidínhlíugiữacácchínhquyềnđịaphươngvàtrungươngphảicànggiảmtốiđacàngtốt.Thựctếchothấysựchốngđốicủacáctiểubang`đốivớiliênbangchủyếuphátsinhtừchínhcácviênchứcchínhquyềntiểubanghơnlàtừphíadânchúng.

NgàiMADISON:Coiviệcbầucửcủatoànthểdânchúngđốivớimộtviệncủanhánhlậppháplàđiềusốngcònchomọimôhìnhchínhquyềntựdo.Tạimộtsốtiểubang,cơquanlậpphápbaogồmnhữngđạibiểudocácđạicửtrichọnra.Vìthế,nếuHạviệndocơquanlậppháptiểubangbầuchọn,ThượngviệnđượcHạviệnbầu,bộmáyhànhpháp[tứclàTổngthống]sẽđượccảThượngviệnvàHạviệnkếthợplạilựachọn,vàhơnnữacònnhữngchứcvụkháclạidonhánhhànhphápbổnhiệmthìdânchúngsẽhoàntoànmấtquyền.Dovậy,sựcảmthôngcầnthiếtgiữadânchúngvàcácnghịsĩ,cácviênchứcchínhquyềnhầunhưchẳngcòn.Ôngcũngtánthànhchínhsách"tinhchế"việcbổnhiệmbởimộtlầnbầuchọntiếpnữacủadânchúng,nhưngchorằngcáchnàyđãđiquáxa.ÔngmuốncáchthứcnàychỉápdụngchoviệcbầuchọncácthànhviêncủaThượngviện,củabộmáyhànhphápvàcáccơquantưpháp.Mộtcôngtrìnhvĩđạisẽđượcxâydựngổnđịnhvàbềnvữnghơnnếunódựatrênnềntảngvữngchắclàdânchúnghơnlàthuầntuýdựavàocáccơquanlậppháptiểubang.

NgàiGERRY:Khôngmuốnchodânchúngcóquyềnbầucử.Nhữngđặcân

củaHiếnphápnướcAnhthườnglàsailầmkhiápdụngchothựctếHợpchúngquốcvìđâylàmộtmôitrườnghoàntoànkhác.Kinhnghiệmcũngchỉrarằngcácnghịsĩtiểubangđượcdânchúngbầuchọntrựctiếpkhôngphảilúcnàocũngđượcdânchúngtintưởng.Tuynhiên,ôngkhôngphảnđốiquyềnbầucửcủadânchúngnếucónhiềucôngdâncóđịavị,cótêntuổisẵnlòngthamgiavàotrongdanhsáchnhữngngườiứngcử.Dânchúngnênđềcửmộtsốlượngđạibiểunhấtđịnhnàođóvàtừsốnày,cáccơquanlậppháptiểubangsẽchọnranhữngđạibiểucuốicùng.

NgàiBUTTLER:Môhìnhđểdânchúngbầucửtrựctiếplàkhôngthựctế.

KếtquảbỏphiếuvềviệcdânchúngtrựctiếpbầuchọnHạViện:

MA:đồngý;CT:khôngquyếtđịnh;NY:đồngý;NJ:phảnđối;PA:đồngý;DE:khôngquyếtđịnh;VA:đồngý;NC:đồngý;SC:phảnđối;GA:đồngý.

…

Ngày6thángSáu

NgàiPINKNEY:CăncứvàonhữngghichépvàquiđịnhcủaHộinghị,đềxuất"Hạviệnphảidocáccơquanlậppháptiểubangbầuchọn,chứkhôngphảidodânchúng".Trongtrườnghợpnày,dânchúngkhôngthểlànhữngngườichọnlựathíchhợp.Hơnnữa,nghịviệncáctiểubangsẽkhólòngủnghộviệcphêchuẩnmôhìnhchínhquyềnmớinếuhọkhôngcóquyềnthiếtlậpnó.

NgàiRUTLIDGE:Ủnghộýkiếnnày.

NgàiGERRY:Rấtnhiềuđiềusẽphụthuộcvàophươngphápbầucử.TạinướcAnh,côngchúngcóthểbịmấtquyềntựdovìchỉcómộttỷlệnhỏdânchúngmớicóquyềnbầucử.Mốinguyhiểmcủachúngtanảysinhtừtháicựcngượclại.NhưởMassachusetts,nhữngkẻtồitệnhất,tầmthườngnhất

lạiđượcbầuvàocơquanlậppháp.Nhiềuthànhviêncủacơquannàymớiđâyđãbịkếtánvìliênquanđếnnhữngtộilỗixấuxa.Nhữngkẻhènhạ,xấuxa,thấpkém...dùngnhữngýkiếnbẩnthỉucủachúngchốnglạinhữngngườivượttrộivềkinhnghiệmvàđạođức.Ôngkhôngmuốnsavàohaitháicựcđốilậpnày.Nguyêntắccủaônglàchốnglạichếđộquânchủvàchốnglạichínhquyềndotầnglớpquýtộcđiềuhành.Phảitraovàotaydânchúngquyềnthamgiathiếtlậpmộtnhánhcủachínhquyềnđểtruyềnchochínhquyềnniềmtincầnthiết.Nhưngmặtkhác,ôngmuốnsửađổimôhìnhbầucửnàyđểđảmbảochọnlựađượcnhữngngườicóphẩmchấtvànănglựcxứngđáng.Ýkiếncủaônglàdânchúngtrongcácquậnbầucửsẽđềcửmộtsốđạibiểu,còncáccơquanlậppháptiểubangsẽchọnlựaHạnghịsĩtrongsốcácứngcửviênnày.

NgàiWILSON:Mongướccómộtchínhquyềnmạnh,nhưngmuốnnhữngquyềnhạnmạnhmẽnàyphảixuấtpháttừnhữngthẩmquyềnlậphiếnhợppháp.Chínhphủkhôngchỉsởhữunhữngquyềnlựctolớnđómàcònphảithểhiệnđượcýmuốnvàtâmtrạngcủađasốdânchúng.Việnđạidiệnnàysẽphảilànơithểhiệnchínhxácnhấtýnguyệnđócủatoànxãhội.

Nhữngngườiđạidiệncầnthiếtđượcchọnravìlẽtoànthểdânchúngkhôngthểhợptácvớinhauđược.Ôngchorằngsựchốngđốisẽxuấtpháttừcácchínhquyềntiểubangchứkhôngphảitừdânchúng.Cácviênchứctiểubangsẽlànhữngngườibịmấtquyềnlực.Dânchúngsẽgắnbóvớichínhquyềnquốcgiahơnlàchínhquyềncáctiểubang,vìchínhquyềnliênbangquantrọnghơnvàthỏamãnlòngkiêuhãnhcủahọ.Nếuviệcbầucửtiếnhànhtrongcácquậnlớn,thìkhônghềcómốinguyhiểmnàobởicáccuộcbầucửgiantrá.Cáccuộcbầucửtồitệxuấtpháttừnhữngquậnnhỏkhitạoracơhộichonhữngkẻxoàngxĩnhdùngmưuđồđểtrúngcử.

NgàiSHERMAN:Nếuxóabỏchínhquyềntiểubangthìcáccuộcbầucửphảithuộcvềdânchúng.Nếuchínhquyềncáctiểubangvẫntiếptụctồntại

thìcầnthiếtphảiduytrìsựhàihòagiữachínhquyềnquốcgiavàcácchínhquyềntiểubang,chonênchínhquyềnquốcgiaphảidochínhquyềntiểubangbầuchọn.Quyềnthamdựviệcđiềuhànhđấtnướccủadânchúngsẽđượcbảođảmmộtcáchhiệuquảbởihọcóquyềnbầuracơquanlậppháptiểubang.

Liênbangcónhữngmụcđíchsau:

1.Bảovệđấtnướcchốnglạicácmốinguyhiểmngoạibang.

2.Sửdụngvũlựcchốnglạinhữngtranhchấpbêntrong.

3.Kýkếtcáchiệpướcvớinướcngoài.

4.Ðiềuhànhvấnđềthươngmạivớinướcngoàivàthuthuế.

ÐâylànhữngmụctiêulàmchosựthànhlậpLiênbanglàcầnthiết.Đốivớicácvấnđềdânsựvàhìnhsự,thìchínhquyềntiểubangsẽkiểmsoáttốthơn.Dânchúngthườnghạnhphúcởcáctiểubangnhỏhơnlàởcácbanglớn.NhưngcáctiểubangquánhỏnhưRhodeIslandlạilànơirấtdễxuấthiệnnhữngphephái.Mộtsốtiểubangkháclạiquálớnnênquyềnlựccủachínhphủkhôngthểlankhắpmọivùngđược.Ôngtánthànhviệctraochochínhquyềnquốcgiaquyềnhànhphápvàlậppháptrongmộtsốlĩnhvựcnhấtđịnh.

ÐạitáMASON:TrongHợpbanghiệnnay,Quốchộiđạidiệnchocácbangchứkhôngđạidiệnchongườidân.NhữngđạoluậtcủaQuốchộilàápdụngđốivớicácchínhquyềntiểubangchứkhôngtrựctiếpvớidânchúng.Điềunàyphảiđượcthayđổitrongchínhquyềnmới.Dânchúngcóquyềnđượcđạidiện,nênhọphảiđượcquyềnchọncácđạidiệnchohọ,tứclàcácHạnghịsĩ.Nhữngngườiđạidiệnlàrấtcầnthiếtvìchỉhọmớicảmthôngđượcvớidânchúng,mớisuynghĩnhưdânchúngsuynghĩ,mớicảmnhậnđượcnhữngđiềudânchúngcảmnhận.ĐiềunàychothấycácHạnghịsĩphải

đượcchínhnhữngngườidânbầura.Rấtnhiềuđiềuđãđượcviệndẫnđểphảnđốicáccuộcbầucửdânchủvàdùnhiềuđiềucólý,nhưngcũngphảithấyrằngkhôngcóchínhquyềnnàolàthoátkhỏisailầmvàtrụctrặccả.

Trongnhiềutrườnghợp,cácchínhquyềncộnghòakhôngthểthoátkhỏinhữngcuộcbầucửtồitệ,nhưngcầnsosánhnhữngđiềunàyvớicácthuậnlợi[củamôhìnhchínhquyềnđượcđềnghị]đểủnghộquyềncủadânchúng,ủnghộbảnchấttựnhiêncủaloàingười.Nếudânchúngđượcchiavàocácquậnbầucửlớn,thìnhữngcuộcbầucửcủahọsẽcókhảnăngtốtđẹphơn[nhữngcuộcbầucử]đượccơquanlậppháptiểubangtiếnhành.Tiềngiấybịcơquanlậpphápngăncấm,trongkhidânchúnglạiđòihỏi.Ðiềuđóchothấycáccơquanlậppháptiểubangsẽkhôngmuốntraochocơquanlậpphápquốcgiaquyềnbảovệnhữngvấnđềnàynếutiểubangcóquyềnbầuchọn.

NgàiMADISON:Việcdânchúngtrựctiếpbầuchọnmộtviệncủacơquanlậppháprõrànglànguyêntắckhôngthểthiếucủamộtchínhquyềntựdo.Môhìnhnày,khicónhữngquiđịnhthíchđáng,sẽtạothuậnlợiđểchọnđượcnhữngđạibiểutốt,đồngthờitránhđượcảnhhưởngquálớncủachínhquyềntiểubangtrongchínhquyềnliênbang.ÔngkhôngđồngýkhiNgàiShermanchorằngnhữngmụctiêuđượcđềcậptrênđâylànhữngmụctiêucơbảncủamộtchínhquyềnquốcgia.Ðólànhữngmụctiêuquantrọngvàrấtcầnthiết,nhưngquyềncủadânchúngnhấtthiếtphảiđượcđảmbảomộtcáchhiệuquảhơnvàcônglýphảiđượcthihànhchắcchắnhơn.NếuđingượclạinhữngnguyêntắcđóthìHộinghịnàysẽchẳngmanglạiđượcđiềugìngoàiviệcgâyranhữngtộilỗimới.Nếuquyềncủacôngdânbịlạmdụngnhưđãxảyraởmộtsốtiểubangthìsựtựdocủanềncộnghòacóthểtồntạilâudàikhông?

NgàiShermanchorằngtạicácbangrấtnhỏ,nạnphephái,bècánhvàsựđànápsẽthịnhhành,thìliệucóthểnóingượclạirằngbấtcứởđâucónhữngtội

lỗinàyđềulànhữngtiểubangquánhỏbékhông?Nếuởcáctiểubanglớnnhất,nhữngnguycơnàyđềuởmứcđộnhỏhơncácbangnhỏ,thìsaochúngtakhôngmởrộngvùngđấtnàyđếnmứcbảnchấtcủachínhquyềncóthểchấpnhậnđược.Ðâychỉlàmộtcáchbảovệchốnglạinhữngbấtlợimànềndânchủthườnggâyratrongxãhội.

Xãhộivănminhnàocũngđềuchiathànhnhữngphephái,nhữngtầnglớpvànhữnglợiíchkhácnhau,tấtyếuphảibaogồmngườigiàuvàngườinghèo,nhữngchủnợvàconnợ,nhữnglợiíchnôngnghiệp,thươngmạihaysảnxuất,nhữngcôngdâncưtrúởvùngnày,hayvùngkia,nhữngngườiủnghộchínhtrịgianàyhaychínhtrịgiakia,nhữngconchiêntheotôngiáonàyhaytôngiáokhác.Trongmọitrườnghợpkhiđasốthốngnhấtcùngmộtmụcđíchhaytâmtrạngchungthìquyềncủathiểusốsẽbịnguyhiểm.

Vậyđâulàđộngcơkiềmchếnhữngnguycơnày?Nghiêncứucẩnthậnvấnđềnàysẽchothấysựtrungthựclàchínhsáchtốtnhất,nhưngkinhnghiệmchothấyđiềunàyítđượccáctổchứccũngnhưcáccánhâncoitrọng...Lươngtâm,sựràngbuộcduynhấtcònlại,thìkhônggiốngnhauởcáccánhân:đasốhầunhưcórấtítlươngtâm.Bêncạnhđó,bảnthântôngiáocũngcóthểtrởthànhđộngcơchosựngượcđãi,haychènép.Nhữngđiềunàyđãđượclịchsửcủatấtcảcácquốcgiacổđạicũngnhưhiệnđạichứngminh.ỞHyLạpvàLaMã,ngườigiàuvàngườinghèo,connợvàchủnợ,cũngnhưquýtộcvàbìnhdân,thườngđànápnhaumộtcáchkhôngthươngtiếc.NguồngốccủanhữngápbứcnàylàmốiquanhệgiữacácthànhphốmẹnhưRoma,AthensvàCarthagevớicáctỉnhlệthuộcvàohọ.Cácthànhphốmẹnắmgiữquyềnlực,cònnhữngtỉnhlệthuộcbịchiatáchđểdễkiểmsoát.TạisaonướcMỹphảilosợsựbấtcôngcủaNghịviệnAnh?BởinướcAnhcólợiíchkhácvớinướcMỹnênnếuchúngtachấpnhậnnhữngphánquyếtđó,thìnướcAnhsẽgiànhđượclợilộctrongkhinướcMỹphảigánhchịuphầnthuathiệt.

Chúngtađãthấylàchỉsựkhácbiệtvềmàuda,ngaycảtrongthờikỳkhaisáng,cũnggâyrasựđànápvàbóclộttồitệnhấtgiữaconngườivớiconngười.Vậyđâulànguồngốccủanhữngluậtphápbấtcôngđómàbảnthânchúngtatừnglênán?Khôngphảilàvìlợiíchcủađasốsao?Cácconnợthườnglừagạtchủnợ.Lợiíchnôngnghiệpthườngpháhỏngnhữnglợiíchthươngmại.Nhữngngườisởhữumộtloạitàisảnnàođóthườngmuốnđánhthuếcaođốivớinhữngngườisởhữucácloạitàisảnkhác.

Bàihọcmàchúngtarútrađượclànơinàođasốthốngnhấtmộtmụcđíchchungvàcócơhội,thìquyềncủathiểusốsẽkhôngđượcbảođảm.Trongchínhquyềncộnghòa,đasốnếuthốngnhất,luônluôncócơhộichènépthiểusố.Giảiphápduynhấtlàmởrộnglãnhthổđểxãhộichiathànhrấtnhiềunhữngphepháivàlợiíchkhácnhauvàtạicùngmộtthờiđiểm,đasốkhôngthểtậphợplạiđểcómộtlợiíchchungkhácbiệtvớilợiíchcủatoànthể,haycủathiểusố.Dùtrongtrườnghợphọcóchungmộtlợiíchnhưvậythìhọcũngkhôngthểtậphợpthốngnhấtđểtheođuổilợiíchnày.BổnphậncủachúngtaphảithựchiệngiảiphápnàyvàvớiquanđiểmđóxâydựngmôhìnhNhànướcCộnghòavớimứcđộvàhìnhthứcsaochokiểmsoátđượcmọitộiácmàchúngtatừngchứngkiến.

NgàiDICKINSON:ChorằngnhấtthiếtmộtViệncủacơquanlậpphápphảidodânchúngbầucửtrựctiếp.Khiđó,nhánhkiasẽđượccáccơquanlậppháptiểubangchọnlựa.Sựkếthợpgiữacácchínhquyềntiểubangvớichínhquyềnquốcgia,vềmặtchínhtrị,làkhôngthểtránhkhỏi.ĐểbầuchọnThượngviện,chúngtacầntiếnhànhthôngquamộtcáchthức"tinhtế"và"chắtlọc",tươngtựnhưcáchbầuchọnViệnquýtộcởAnh.ÔngnhắclạinhữnglờitándươngnồngnhiệtđốivớithểchếnướcAnh.Ôngủnghộmộtchínhquyềnquốcgiamạnh,nhưngphảichophépcáctiểubangcóquyềnlựctronghệthốngnày.ViệccáctiểubangchốngđốisựhìnhthànhchínhquyềnliênbangsẽđượcngănngừabằngcáchtraochoThượngviệnthẩmquyềnvĩnhviễnvàkhôngthểxâmphạmtrongthờihạnba,nămhaybảynăm.

Ðượcđộclậpnhưvậy,họsẽphátbiểuvàquyếtđịnhtựdohơn.

NgàiREAD:Cóquánhiềuđiềuđangphảnbộilạichínhquyềntiểubangnhưngchúngtaphảitiếptụcduytrìsựtồntạicủachínhquyềntiểubang.Mộtchínhquyềnquốcgiasẽnhanhchóng"nuốtchửng"họnênchínhquyềntiểubangchỉcònlàmộtcơquanthuầntuýlựachọnThượngnghịsĩLiênbang.Ôngphảnđốiviệcsửachữachắpváhệthốngliênminhcũvìđiềuđócũngchỉnhưviệcmaybộquầnáomớibằngnhữngmảnhvảicũ.Hợpbangchỉđượcxâydựngtrênnhữngnguyêntắctạmthời,khôngthểkéodài,khôngthểsửachữa.Nếuchúngtakhôngthiếtlậpmộtchínhquyềntốttrênnhữngnguyêntắcmới,chúngtasẽsụpđổhoặclàlạiphảilàmlạitừđầu.Mốiáccảmđốivớichínhquyềnliênbangđangcótrongsuynghĩcủanhữngviênchứctiểubang.

NgàiPIERCE:ỦnghộviệcHạviệndongườidântrựctiếpbầuchọn,cònThượngviệndocáccơquanlậppháptiểubangchọn.Vớimôhìnhnày,côngdâncáctiểubangvừacóquyềnđạidiệncánhân,vừacóquyềnđạidiệntậpthể.

TướngPINKNEY:Mongmuốncómộtcơquanlậpphápquốcgiatốt,nhưngđồngthờivẫnphảigiữlạiquyềnhạnđángkểchocáctiểubang.Việcđểdânchúng,nhữngngườisốngrảiráctrongnhiềubang,đặcbiệtlàtạibangNamCarolina,bầucửbấtkỳViệnnàolàhoàntoànkhôngthựctế.Ôngkhôngchorằngviệcdânchúngbầuchọnsẽlàcáchbảovệtốthơncáccơquanlậppháptiểubangtrongviệcchốnglạinhữngmưumôtoantínhxấuxa.ĐasốdânchúngởbangNamCarolinahoàntoànủnghộtiềngiấynhưlàmộthìnhthứctraođổihợppháp,nhưngNghịviệnlạibácbỏ.Lýdolàvìmộtsốthànhviêncơquanlậppháplongạivàkhôngdámbênhvực.Quốchộitiểubangsẽghentịvàhiềmkhíchđốivớichínhquyềnquốcgianếuhọkhôngđượcthamgia.Vìthế,ýtưởngloạibỏcáccơquanlậpphápnàysẽkhôngbaogiờđượchoannghênh.

NgàiWILSON:Khôngcósựbấttươnghợpnàogiữacácchínhquyềntiểubangvàliênbang,miễnlàchínhquyềntiểubangvẫnđượcgiữlạiđểthựchiệnnhữngmụcđíchởđịaphươngvàcũngkhôngthểbịchínhquyềnLiênbangnuốtchửngđược.Trongmọihệthốngchínhquyềncổxưavàhiệnđạithìđiềungượclạimớixảyra.Chínhquyềntrungươngsẽdầndầnbịsựtiếmquyềncủanhữngquốcgiathànhviênpháhỏng.

ĐềxuấtcủaNgàiPinkneyrằngcơquanlậppháptiểubangbầuchọnHạviệnbịHộinghịbỏphiếubácbỏ:MA:phảnđối;CT:tánthành;NY:phảnđối;NJ:tánthành;PA:phảnđối;DE:phảnđối;MD:phảnđối;VA:phảnđối;NC:phảnđối;SC:tánthành;GA:phảnđối.

TranhluậnvềbộmáyhànhphápNgày1thángSáuvàngày4thángSáu

CuộchọpnàylạitiếptụcthảoluậnvềđềxuấtcủaRandolphvềnhánhhànhpháp.Mọiđạibiểuđềutánthànhmôhìnhphânchiaquyềnlựcnhằmkiểmsoátvàđốitrọnglẫnnhaugiữacácnhánhchínhquyền.DùđềuthốngnhấtquanđiểmthiếtlậpmộtcơquantốicaocónhiệmvụthựcthimọiđạoluậtcủaQuốchội,nhưngcácđạibiểulạibấtđồngvềcáchthứcbầuchọnvàmôhìnhcủanhánhchínhquyềnnày.Trênthựctế,cơquanhànhpháplàmộtđiểmrấtquantrọngvàgâynhiềutranhcãi.Thậmchí,cóđạibiểulạiđềxuấtmôhình"tamđầuchế”hoặcmộtHộiđồngTổngthốngvớisốlượngkhôngcốđịnh.Nhiềuđạibiểulosợviệcnhánhhànhphápchỉgồmmộtngườisẽdẫntớithểchếđộctài.

Từngày1đếnngày4thángSáu,cácđạibiểuđãthảoluậnsơbộvềcáchthứcvànhiệmkỳcủaTổngthống,nhưngtớicuốithángTám,vấnđềnàylạiđượcđưarabàn.Vấnđềbầuchọn,nhiệmkỳvàquyềnlựccủaTổngthốnglàmộttrongnhữngchủđềquantrọngnhấtvàđượctranhluậnkỹlưỡngnhấttạiHộinghị.

HộinghịtiếptụcxemxétđềxuấtthứbảycủaNgàiRandolph."thiếtlậpmột

cơquanhànhphápquốcgia,docơquanlậpphápquốcgiabầuchọn,vớimộtnhiệmkỳnhấtđịnh,khôngđượcbầuchọnlầnthứhai,đểnắmgiữcácquyềnhànhphápcủaQuốchội".

NgàiPICKNEY:Ủnghộmộtchínhquyềnmạnh,nhưnglosợcácquyềnhànhphápcủaQuốchộiHợpbanghiệnnayvềchiếntranhvàhòabìnhmàtraochonhánhhànhpháp,thìchínhquyềncóthểbiếnthànhchếđộquânchủ,mộtdạngtồitệnhấtnếuchỉdomộtngườiđiềuhành.

NgàiWILSON:Chorằngquyềnlựchànhphápcầnphảiđượctraovàotaymộtngười.

NgàiC.PICKNEY:ỦnghộquanđiểmnàyvàmuốnbảnHiếnphápviết:"thiếtlậpnhánhhànhphápquốcgiadomộtngườiđiềuhành".

HọcgiảFRANKLIN:Đềnghịtạmdừngcáctranhluậnvìđâylàmộtvấnđềcựckỳquantrọngnênmuốntấtcảcácđạibiểuđềutrìnhbàyýkiếncủamìnhtrướckhitiếnhànhbiểuquyết.

NgàiRUTLEDGE:Chỉtríchsựengạicủacácđạibiểutrongviệctrìnhbàyquanđiểmcủahọvềvấnđềnàycũngnhưcácvấnđềkhác.Ôngnóirằngcứnhưthểcácđạibiểutựchophépmìnhrútkhỏicáccuộctranhluậnvàkhôngtrìnhbàythẳngthắncácquanđiểmcủamình,điềumàbấtcứtrườnghợpnàoôngcũngkhôngbaogiờlàm.

Ôngủnghộviệctraoquyềnhànhphápchomộtngườiduynhất,nhưngôngkhôngtánthànhviệctraochoôngtaquyềntuyênbốchiếntranhvàhòabình.Mộtngườiđiềuhànhsẽcóđượctráchnhiệmlớnlaonhấtvàđiềuhànhcôngviệccộngđồngmộtcáchtốtnhất.

NgàiSHERMAN:CoiHộiđồnghànhpháptốicaokhôngkhácgìcơquanthựcthimọiýmuốncủaQuốchội,nênmộthaynhiềungườiđềuphảidoQuốchộibổnhiệmvàlànhữngngườiđượcQuốchộitincậy,vìchỉcóQuốc

hộimớinhậnthứcvàthểhiệnđượcýmuốntốicaocủadânchúng.

Cácnghịsĩcũnglàcácquantòatốtnhấttrongviệcphátxétcáchđiềuhànhcủachínhquyền,nênôngchorằngsốlượngngườitrongnhánhhànhphápkhôngnêncốđịnhmàcóthểthayđổitùytheonhucầucôngviệcvàhoàntoàndoQuốchộitựdobổnhiệm.

NgàiWILSON:Tánthànhviệctraoquyềnhànhchomộtngườiduynhất,bởimộtngườisẽcótráchnhiệmcaonhấtvàcónhiềuquyềnhànhnhất.ÔngkhôngcoicácđặcquyềncủaVuaAnhlàhìnhmẫuđúngđắnvàthíchhợpchoviệcxácđịnhquyềnlựchànhpháp.MộtsốđặcquyềnnàybảnchấtthuộcvềQuốchội,baogồmcácquyềnvềchiếntranhvàhòabình.Ôngthừanhậnnhữngquyềnphảiđượctraochonhánhhànhpháplàcácquyềnthihànhluậtpháp,quyềnbổnhiệmviênchứcchínhphủ,nhữngquyềnnàysẽkhôngthíchhợpnếutraochoQuốchội.

NgàiGERRY:TánthànhmôhìnhHộiđồnghànhpháp,baogồmnhiềungườiđểcóthêmsứcmạnhvàtăngthêmlòngtincủacôngchúng.

NgàiRANDOLPH:Chốngđốikịchliệtsựđơnnhấttrongchínhquyềnhànhphápvìcoiđólàmầmmốngcủanềnquânchủ.ÔngchorằngkhôngcólýdonàođểnoitheomôhìnhchínhquyềnVươngquốcAnh.Tuynhiên,ôngkhôngđịnhphêphánmôhìnhtuyệtvờinày.Nhưngnếucácđạibiểukhácdựđịnhápdụngmôhìnhđó,thìôngkhôngbiếtcónênphảnđốihaykhông.NhưngnhữngđặctínhđãđịnhhìnhcủangườiMỹđòihỏimộtmôhìnhchínhquyềnhoàntoànkhác.Ôngkhônghiểuđượctạisaonhữngđiềuthiếtyếunhấtvềnhánhhànhpháp:sựmạnhmẽ,sựkhẩntrươngvàtráchnhiệmlạikhôngthểtìmthấytrongmộtnhómgồmbangườinhưlàđốivớimộtngười.Nhánhhànhphápphảiđảmbảotínhđộclậpvàđểđảmbảosựđộclậpthìcơquannàyphảigồmnhiềuhơnmộtngười.

NgàiWILSON:Chorằngnhánhhànhphápmộtngườikhôngphảilàmầm

mốngcủanềnquânchủmàthựcralàcáchbảovệtốtnhấtchốnglạinềnđộctài.ÔngkhôngcoimôhìnhchínhquyềnAnhlàphùhợpvớitìnhhìnhnướcMỹhiệnnay.LãnhthổnướcMỹquárộnglớnvàphongtụctậpquánđãquácộnghòa,nênkhôngcógìkhácngoàimộtnềncộnghòaliênbangvĩđạimớithíchhợp.

Ýkiếnvềmộtnềnhànhphápnhấtthể,quyềnlựctraochomộtngườinhưNgàiWilsonđềnghịtạmthờibịhoãnlại.Hộinghịdườngnhưchưađượcsẵnsàngquyếtđịnhvấnđềnày,nhưnghoàntoànnhấttrívớiđiềukhoản"phảithiếtlậpmộtcơquanhànhphápquốcgia".

NgàiMADISON:Trướckhiquyếtđịnhnhánhhànhphápsẽgồmmộthaynhiềungười,tốthơnnênthảoluậnvềphạmviquyềnlựccủacơquannày,nhữngquyềntấtnhiênthuộcvềhànhphápthìphảitraochonó.Dùđượcmộtngườihaynhiềungườiđiềuhành,việcxácđịnhphạmviquyềnlựcsẽgópphầnquyếtđịnhrằngliệuviệctraomọiquyềnđóvàotaymộtngườiduynhấtcóantoànkhông.Vìđiềukhoảnnàychủyếuliênquanđếnquyềnlựccủanhánhhànhphápnênsaucâu"phảithiếtlậpmộtcơquanhànhphápquốcgia",cầnbổsung"vớiquyềnthihànhcácbộluậtquốcgia,bổnhiệmcácviênchứcchínhphủvàtrongcáctrườnghợpkhôngthuộcphạmviquyềnlựccủanhánhtưphápvàlậppháp,hoặcđôilúcđượccơquanLậpphápủynhiệmcácquyềnlựckhác".

Câu"khôngthuộcphạmviquyềnlựctựnhiêncủanhánhtưphápvàlậppháp"nênđưathêmvàotheođềnghịcủaTướngPinkney,bởiôngsợnhánhhànhphápsẽgiànhcảnhữngquyềnlựckhôngchínhđángkhác.

NgàiWILSON:Tánthànhýkiếnnày.

NgàiPINKNEY:Đềnghịbỏđoạncuốicùng"đểthihànhnhữngquyềnkhôngthuộcvềnhánhlậpphápvàtưpháp,haycácquyềnkháckhiđượcủynhiệm"trongđiềukhoảnnày.Câunàykhôngcầnthiếtvìđốitượngcủaqui

địnhnàyđãnằmtrongtuyênbố"cóquyềnthihànhmọiđạoluậtquốcgia".

NgàiRANDOLPH:Ủnghộýkiếnnày.

NgàiMADISON:Khôngbiếtchắcliệunhữngcâuchữnàycóthậtsựcầnthiếthaykhông,haythậmchícảnhữngtừtrướcđónhư"bổnhiệmcácviênchứcchínhphủ…".Toànbộnhữngđiềunàycóthểđãbaogồmtrongvếđầutiêncủađiềukhoảnnày.Nhưngôngcũngkhôngthấysựbấtlợihayphiềnphứcnàotrongviệcgiữlạiđoạnnày.Trongcáctrườnghợpcầnthiết,việcghicụthểnhưvậysẽtránhđượcnhữngmậpmờvàhiểunhầm.

TiếptheođềnghịcủaNgàiPinkney,HộinghịbỏphiếubấtphânthắngbạivềđềxuấtdoNgàiMadisonđặtra,nhưngnhữngđềxuấtcủaNgàiPinkneythìbịbácbỏvớicácphiếucủaConnecticut,NewYork,NewJersey,Pennsylvania,Delaware,BắcCarolinevàGeorgiasovớicácphiếutánthànhcủaMassachusett,VirginiavàNamCarolina,cònđoạnđầutiêncủađiềukhoảnnàythìhoàntoànnhấttrívớisựchấpthuậncủatấtcảcáctiểubang,trừConnecticutbỏphiếuhòa.

Tiếpđó,phầncònlạicủađềxuấtthứbảy,phầnliênquanđếnhìnhthứcbầuchọnvànhiệmkỳcủanhánhhànhpháp,đượcđemraxemxét.

NgàiWILSON:Nóirằngôngkhôngmuốntuyênbốmôhìnhbầuchọnmàôngmuốnvìhiểurằngđiềuđócóthểquáhãohuyền.Tuynhiên,ítnhấtôngcũngnóirằngvềmặtlýthuyết,ôngủnghộviệcdânchúngbầucửtrựctiếp.Nhữngkinhnghiệm,đặcbiệtlàtạiNewYorkvàMassachusettschothấyviệcbầuchọnngườiđiềuhànhtốicaobởitấtcảdânchúnglàmộtmôhìnhthànhcôngvàthíchhợp.Nhữngngườiđượcchọnlựatheomôhìnhnàylànhữngngườicóphẩmchấtvàtưcáchcaoquý,nổitiếngvàdânchúngđềubiếttiếng.

NgàiSHERMAN:ỦnghộviệccơquanlậpphápsẽbổnhiệmTổngthốngvà

muốnviệcbầuchọnnàyhoàntoànchỉphụthuộcvàocơquanđómàthôi,bởinhánhhànhpháplàcơquanthựcthimọiýmuốncủanhánhlậppháp.Sựđộclậpcủacơquanhànhphápvớinhánhlậppháp,vềbảnchất,theoông,chínhlàsựđộctài.

NgàiWILSON:Đềxuấtrằngnhiệmkỳcủanhánhhànhphápnênlà3nămvìôngnghĩvớimộtnhiệmkỳngắnnhưvậysẽthíchhợpvớiviệcđượctáicử.

NgàiPINKNEY:Đềxuấtnhiệmkỳ7năm.

NgàiSHERMAN:Ủnghộnhiệmkỳ3nămvàphảnđốiquanđiểmluânphiênvìnhưvậysẽloạibỏnhữngngườicónănglựcnhấttrongviệcđiềuhànhnhánhhànhpháp.

NgàiMASON:Tánthànhmộtnhiệmkỳítnhấtlà7nămvàngăncấmsựtáicử,sẽlàbiệnpháptốtnhất,vừađểngănchặnnhữngđánhgiásailệchcủacơquanlậpphápđốivớinhữngngườikhôngcótàinăng,cũngnhưloạibỏkhảnăngngườiđiềuhànhnàymưumôthôngđồngvớiQuốchộitìmcáchđượctáicử.

NgàiBEDFORD:Kịchliệtphảnđốinhiệmkỳdàitới7năm.ÔngcầuxinHộinghịxemxétlạitìnhhìnhđấtnướchiệnnay,nếuNhàhànhpháptốicaonàysẽđiềuhànhđấtnướctrongmộtgiaiđoạnquádàinhưvậythìsẽkhóbịloạibỏdùôngtakhôngđủnănglựcđiềuhành,hoặcchúngtasẽkhôngthểkiểmsoátđượcôngtangaysaukhiôngtavừađượcbổnhiệm.Ôngchorằngviệcluậntộisẽkhôngthểthíchhợpvớitrườnghợpnày,vìviệcluậntộichỉcóthểtiếnhànhđốivớihànhđộnglạmquyềnchứkhôngthểápdụngchoviệcthiếunănglực.Ôngủnghộnhiệmkỳ3nămvàkhôngthểbầulạisaumộtthờigian9năm,tứclà3nhiệmkỳ.

Kếtquảbỏphiếuvềvấnđềnhiệmkỳ7năm:

MA:chiarẽ;CTphảnđối;NY:tánthành;NJ:tánthành;PA:tánthành;DE:

tánthành;VA:tánthành;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:phảnđối.

Tiếptheo,Hộinghịthảoluậnvềhìnhthứcbầuchọnnhánhhànhpháp.

NgàiWILSON:Ôngủnghộviệcbầuchọnbởidânchúng.ÔngmongmuốnkhôngchỉcảhaiviệncủaQuốchộiđềudodânchúngbầuchọn,khôngcósựcanthiệpcủacáccơquanlậppháptiểubangmàcảcácnhánhhànhpháptiểubang,đểhọhoàntoànđộclậpvớinhauvàđộclậpvớicáctiểubang.

ĐạitáMASON:Ủnghộýkiếnnày,nhưngnghĩrằngđiềuđókhôngthựctế.Dẫusao,ôngcũngmongướcNgàiWilsoncóthêmthờigiantìmrađượcmôhìnhthíchhợpchoriêngmìnhvànhưvậymệnhđề"sẽđượcbầuchọnbởicơquanLậpphápQuốcgia"cầnphảihoãnlại

NgàiRUTLIDGE:ĐềxuấtchỉnênchoThượngviệnbầuchọnnhánhhànhphápmàthôi.

Hộinghịdừnghọptạiđây.

…

Ngày4thángSáu

TheođềxuấtcủaNgàiPinkneyvàNgàiWilson,"nhánhhànhphápdomộtngườiđiềuhành"đượcđưarathảoluận.

NgàiWILSON:Ủnghộquanđiểmnày.DùquýngàitừVirginia[NgàiRandolph]phảnđối,nhưngnhữnglậpluậnđókhôngthuyếtphụcvàkhôngđủđểbácbỏmôhìnhnày.Ôngcũngkhôngthấybằngchứngnàođượcviệndẫnvềsựcảmthôngcủadânchúngđốivớinhánhhànhphápgồmnhiềuhơnmộtngười.Ngượclại,ôngtinrằngkhônghềcósựcảmthôngđó.Mọingườiđềubiếtlàmộtngườihànhphápkhôngcónghĩaôngtalàôngvua.Mộtđiềucóýnghĩaquantrọngliênquanđếnôngta.13tiểubangcóthểítthốngnhất

ýkiếnvềcácvấnđềkhác,nhưngsẽhoàntoànnhấttrívềviệcmộtngườiđiềuhànhcơquanhànhpháp.Ýtưởng"bađầu"sẽkhôngđượcủnghộ.Mứcđộquyềnlựccủabangườiđólàkhácnhauvàsẽkhôngcónhữngngườibiếtcáchhợptác.Ngoàinhữnglýdođưaratrướcđâyủnghộsựđơnnhất,ôngmuốnđưaranhữnglýdokhác.

Sựổnđịnhcủachínhquyềncũngkhôngkémphầnquantrọngsovớisứcmạnhcủanómàđiềunàychỉcóthểcónếulàmộtngười.Nếubangườicóquyềnlựcngangbằngnhau,ôngkhôngthấygìkhácngoàisựmấtkiểmsoát,liêntụcxungđột,mâuthuẫn,khôngnhữngchỉcảntrởviệcđiềuhànhmàcònlàmrốirắmthêmcácnhánhchínhquyềnkhác,cảvớichínhquyềncáctiểubangvàdânchúng.Nếuquyềnlựccủacácthànhviênkhôngtươngđươngnhau,thìnguyêntắcđốitrọngnhằmphảnđốisựđơnnhấtcủanhánhhànhpháphoàntoàntrởnênvônghĩa.Nếuquyềnlựccânbằng,việcbầuchọnsốlẻngườicũngkhôngphảilàgiảipháp.Ởtòaán,luônluônchỉcóhaiphetrongmọivụkiện.Trongcơquanhànhphápvàlậppháp,cácvấnđềthườngcónhiềuphe.Dovậy,mỗithànhviêncóthểcóýkiếnriêngnênbangườicũngchẳngthểnhấttríđượcviệcgì.

ĐạitáMASON:NhữngthuậnlợichínhủnghộsựđơnnhấttrongbộmáyhànhphápđólàBímật,Nhanhchóng,Mạnhmẽ.Đócũnglànhữngưuviệtcủachínhquyềnnày,đặcbiệttrongthờigianchiếntranh.Ônghoàntoànthừanhậnđólànhữngthuậnlợichủyếuvàquantrọng,nhưngnhữngnềnquânchủcũngcótấtcảnhữngưuđiểmnày.Mộtđiềukhôngthểchốicãilànhữngđiểmnàytrongchếđộquânchủcònởmứcđộlớnhơnnhiềusovớichếđộcộnghòa.

Suyngẫmmộtchút,chúngtanghingờrằngđâychỉlànhữngthuậnlợivềmặtlýthuyếthơnlàthựctếvàbuộcchúngtaphảixemxétrằngđókhôngphảilànhữngnguyêntắcchủyếucủachínhquyềncộnghòa.Nhiềubằngchứngchothấy:tínhưuviệtnàytừngbịchếgiễu,coithườngvàphánát.Đó

làcáigiámàhầuhếtcácchếđộquânchủphảitrả,vànhữngnềncộnghòacũngtươngtựnhưvậy.

Tìnhyêu,thiệnývàsựquyếnluyếncủadânchúngvớicácbộluật,vớisựtựdovàvớiđấtnướclàđiềukhôngthểđánhbại.Mọingườidân,ngaylậptức,đềucóthểtrởthànhmộtngườilínhkhinhậnthứcvàhiểurằngmìnhchiếnđấukhôngphảivìbảovệquyềnlợicủamộthoànggianàocả,khôngphảivìtriềuđìnhmàvìchínhbảnthângiađìnhmình.Mộtsựthậthiểnnhiênrằngvìchínhmồmảtổtiênvàgiađình,thìdùgiàhaytrẻđềuthểhiệnmộttinhthầnkỳdiệu.ÐóchínhlànguyênnhânkhiếnchiếnbinhcácthànhbangHyLạpbénhỏởthờikỳcổđạiđươngđầuvàliêntụcđánhbạicácđếchếquânchủBaTư.ÐócũngchínhlàđộnglựcgiúpcáctiểuquốcHàLanchốnglạinhữngđộiquândàydạnkinhnghiệmtrậnmạctrongsuốtcuộcchiếntranh30nămvớiTâyBanNha,vươngtriềumạnhnhấtởchâuÂuthờiđóvàcuốicùngđãchiếnthắng.CũngchínhđiềuđóđãduytrìtựdovàđộclậpcủacáctiểuquốcThụySĩ,đưacáctiểuquốcnàytrởthànhnhữngquốcgiahùngmạnhnhất.TronggiaiđoạnnguyngậpnhấtcủanướcMỹ,khicuộcchiếntranhvừaquamớichỉbắtđầu,khôngcóvũkhí,khôngcóbinhsĩ,khôngcóthươngmại,khôngcótiềnvàthiếumọinguồnlực,thìailàngườimanglạithắnglợi?Ðókhôngphảilàmộtnguyêntắcchủyếuchăng?

Chúngtavẫnchưathểxácđịnhnhữngquyềnlựcsẽtraochonhánhhànhphápvàdùmộtsốđạibiểuônhòacóthểsuytínhvàtranhluậnvềchủđềnày,ôngvẫntinrằngkhuynhhướngchunglàủnghộmộtchínhquyềnmạnhvìcoichínhquyềnmạnhlàcầnthiết.Nếucácquyềnlựcmạnhvàmởrộngnàyđượctraochobộmáyhànhpháp,nhưngcơquannàychỉcómộtngười,thìtấtnhiênchínhquyềnnàysẽsuythoáithànhmộtchếđộquânchủ:mộtchínhquyềnđingượclạiýmuốncủacôngchúng,thậmchísẽbácbỏbấtcứýmuốnnàocủacôngchúng.Nhưvậy,cóthểcoicuộcnhómhọpcủachúngtalúcnàylàmộttrongnhữngnguyênnhânphávỡchínhquyềnliênbang.Liệuchúngtacónhậnthấynhữngmốinguyhiểmdosựtrìhoãn,chầnchừ

giữathờiđiểmgiảithểQuốchộiHợpbangvàviệcchấpthuậnmộthệthốngchínhquyềnmớikhông?Ônglosợcáikhoảngthờigiangiánđoạnnày.Nếunămđầutiên[củachínhquyềnmớinày]khôngmanglạiđượckếtquảtốtđẹpnàothìnhữnghậuquảcóthểrấtkhủngkhiếp.Nếunhữngvùngđấtkhácnhaucủacáctiểubangkhôngđượcthamdựmộtcáchbìnhđẳngtrongchínhquyềnliênbangmớinày,thìđâusẽlàcáchđảmbảotốtnhấtsựbìnhđẳngvềlợiíchcủahọ?Nếumộtcuộcnổidậy,mộtvụphiếnloạn,haymộtcuộcxâmlượcxảyraởNewHampshire,trongkhinguyênthủquốcgiaduynhấtlạilàcôngdâncủaGeorgiathìdânchúngcủaNewHampshiresẽnghĩgì,nếucóbấtkỳsựtrìhoãnnàotrongviệcbảovệhọvàngượclại?

Nếuquyềnlựchànhphápđượctraochobangười,mộtngườiđượcchọntừmiềnBắc,mộttừmiềnTrungvàmộttừmiềnNam,thìđiềunàysẽmanglạisựyênbình,antoàntrongsuynghĩcủadânchúngvàthuyếtphụchọrằngchínhquyềnsẽcónhữngmốiquantâmtươngxứngvớinhữngđiềuhọlongại.Liệubangườiđượcchọnnàykhôngmangcùngvớihọvàochínhquyềnmộtkiếnthứcmởrộnghơn,hoànhảohơnvềLiênminhvĩđạinàychăng?Mộtmôhìnhbổnhiệmnhưvậykhôngphảilàphươngphápcóhiệuquảnhấtnhằmngănchặnnhữngâmmưuvàsựthôngđồnggiữacơquanlậpphápvàứngcửviênchochứcvụnày,đặcbiệtlàvớinhữngngườicùngtiểubangđangnhămnhenhữngchiếcghếcủachínhquyềnliênbang,nhữngngườicónhữngcơhộilớnnhấtvàsựcảmdỗlớnnhấtchăng?Liệuđâykhôngphảilàbiệnpháphiệuquảnhấtđểkiểmsoátvàchốnglạinhữngmưuđồnguyhiểmvànhữngkẻđầythamvọng,vàsẽbảođảmtốtnhấtchosựổnđịnhvàbềnvữngcủachínhquyềnchúngtatrênnhữngnguyêntắcvôgiávềsựtựdo?

Đóchínhlànhữnglýlẽcủaôngủnghộmộtbộmáyhànhphápgồmbangườihơnlàmộtngườiduynhất.

NgàiSHERMAN:Đâylàmộtvấnđềvôcùngquantrọngvàcầnphảixem

xétkỹlưỡngtrướckhiquyếtđịnh.NgàiWilsonchorằngởmọitiểubang,quyềnlựcđềuđượctraovàotaymộtngườiđứngđầulàThốngđốc.Ôngđồngýđiềuđóvàcũngmuốnápdụngmôhìnhnàychochínhquyềnliênbang.NhưngcầnnhớrằngtấtcảcáctiểubangđềucómộtHộiđồngCốvấn.Thiếucơquannày,Thốngđốckhôngthểtùytiệnhànhđộng.NêncầnphảithiếtlậpmộtHộiđồngnhưvậyđểbảnHiếnphápđượcdânchúngchấpnhận.ThậmchíởAnh,NhàVuacũngcómộtHộiđồngvàdùôngtatựbổnhiệmcácquanchứcởcơquannàythìlờikhuyêncủanócũngcótrọnglượngvớiôngtavàcơquannàycũngđượcdânchúngtintưởng.

NgàiWILLIAMSON:HỏiNgàiWILSONcómuốnbổsungthêmmộtHộiđồngCốvấnkhông?

NgàiWILSON:TrảlờilàkhôngcầnHộiđồngCốvấn,vìcơquannàychỉmangtínhhìnhthứcvàthườngkhônghiệuquả.

NgàiGERRY:RấtlúngtúngkhiđánhgiávềmôhìnhHộiđồnghànhpháptốicaogồmbangười.Điềunàysẽvôcùngbấtlợitrongnhiềutrườnghợp,đặcbiệtlàcáchoạtđộngquânsự,liênquanđếnquânđội,hayhảiquân.NósẽlàvịThốngchếvớibađầu[ýnóikhóhoạtđộng].

Đốivớivấnđềmộtnềnhànhphápnhấtthể,quyềnlựcchỉtraochomộtngườiđượcgọilàTổngthốngkếtquảphiếubầunhưsau:

MA:tánthành;CT:tánthành;NY:phảnđối;PA:tánthành;DE:phảnđối;MD:phảnđối;VA:tánthành;NC:tánthành;SC:tánthành;GA:tánthành.

TranhluậnvềcáchbầuchọnThượngnghịsĩNgày7thángSáu

NhiệmkỳvàcáchthứcbầuchọnThượngviệncũnglàmộtđiểmquantrọngđượccácđạibiểuthảoluậnrấtkỹcàng.Hàngloạtcáchthứcbầuchọnđượcđưara,nhưngviệcquiđịnhtỷlệđạidiệntạiThượngviệncăncứvàoquimôdânsốđãlàmcácbangnhỏrấtlosợ.Cuộchọpngày7thángSáuchỉthảo

luậnvềcáchthứcbầuchọnThượngnghịsĩ,nhưngvấnđềnàykhôngchấmdứttrongngàyhômđómàcònkéodàivàlàmộttrongnhữngđiểmgâytranhcãinhấttrongsuốtthờigianHộinghị.

ĐiềukhoảnHạviệnsẽbầuchọnThượngviện,doNgàiRandolphđềxuất,đượcđưaraxemxét.

NgàiDICKENSON:Đềnghị"cáccơquanlậppháptiểubangsẽbầuchọnthànhviêncủaThượngviện".

NgàiSHERMAN:Tánthànhýkiếnnày,vìnhưvậy,cáctiểubangsẽủnghộchínhquyềnquốcgiavàsựhàihòagiữahaihệthốngchínhquyềnLiênbangvàtiểubangsẽđượcduytrì.Ôngcũngđềnghịhaihệthốngchínhquyềnnàyphảicócáchệthốngtưpháptáchbiệt,nhưngcáccơquantưphápphảiủnghộlẫnnhauvìnhữnglợiíchchung.

NgàiPINCKNEY:NếucáctiểubangnhỏđượcphépcómộtThượngnghịsĩ,[vàsốlượngThượngnghịsĩtỷlệvớisốdân],thìsốthànhviênThượngviệncólẽsẽrấtlớn,ítnhấtlà80người.

NgàiDICKINSON:Trìnhbàyhailýdochoquanđiểmcủaông.

(1)ChínhquyềntiểubangsẽchọnranhữngThượngnghịsĩgiỏivàcónănglựctốthơnnếuđểdânchúngchọn;

(2)ÔngmongmuốnThượngnghịviệnsẽbaogồmnhữngcánhânxuấtchúngnhất,cảvềphẩmchấtvàtrítuệ,vàcàngvữngmạnhcàngtốtnhưViệnquýtộccủanướcAnh.Đểtìmđượcnhữngconngườinhưvậy,nênđểcáccơquanlậppháptiểubangchọnra,hơnlàbấtkỳphươngphápnàokhác.ÔngkhônglongạivàphảnđốisốlượnglớnThượngnghịsĩvàchorằngsốlượngnàysẽtrongkhoảng80đến160.ThượngviệnvớisốlượngnghịsĩquáítsẽkhôngđủsứcmạnhđốitrọngvớiHạviện.Cơquanlậpphápđạidiệnchođôngđảoquầnchúng,thìcũngphảicómộtsốlượngđôngđảothích

hợp.

NgàiWILLIAMSON:ỦnghộmộtsốlượngnhỏcácThượngnghịsĩ,nhưngmuốnmỗibangphảicóítnhấtmộtngười.Ôngchorằngconsố25Thượngnghịsĩlàthíchhợpnhất.SựkhácbiệtvềcáchthứcbầuchọnđạibiểucủahaiViệncũngsẽcótácdụngkiểmsoátlẫnnhau.

NgàiBUTLER:Bănkhoănvềtỷlệđạidiện,nênchưathểtrìnhbàyquanđiểmcủamình.

NgàiWILSON:NếumụcđíchcủanhữngngườicómặttạiHộinghịnàylàđểthiếtlậpmộtchínhquyềnquốcgia,chínhquyềnđóphảibắtnguồntừđôngđảonhândân.NếumộtViệnđượccáccơquanlậppháptiểubangbầuchọn,cònViệnkialạidongườidântrựctiếpbầurathìhaiViệnnàysẽdựatrênhainềntảngkhácnhauvàtấtyếusẽphátsinhmâuthuẫn.ÔngmongmuốnThượngviệncũngphảidonhândântrựctiếpbầuranhưHạviện.DânchúngsẽđượcchiavàonhữngkhuvựcbầucửphùhợpvớimụcđíchnàyvàôngủnghộquanđiểmcủađạibiểuDickinson,hoãnlạivấnđềquantrọngnày.

NgàiMORRIS:Tánthànhýkiếnđó.

NgàiREAD:Đềxuấtrằng:"ThượngnghịsĩsẽdoNhàhànhpháptốicaocủaliênbang[tứclàTổngthống]bổnhiệmtrongsốnhữngngườiđượccáccơquanlậppháptiểubangđềcử"...Nhưngquanđiểmnàykhôngđượcaiủnghộ.

NgàiMADISON:NếuquanđiểmcủaNgàiDickinsonđượcchấpnhận[quanđiểmcơquanlậppháptiểubangchọnThượngnghịsĩ]thìchúngtasẽhoặcphảitừbỏlýthuyếtđạidiệntheotỷlệ,hoặcphảichấpnhậnrằngThượngviệnsẽrấtđông.Hướngthứnhấtlàkhôngthểchấpnhậnđược,vìđiềunàyrõràngkhôngcôngbằng.Hướngthứhaicũngkhônghợplý.Mụcđíchcủa

Thượngviệnlàđểcácquátrìnhlậppháptrởnênchínchắnvàthậntrọnghơn,cóhệthốngvàsángsuốthơnHạviện.

ÔngkhôngđồngývớiquanđiểmcủaDickinsonchorằngviệctăngsốlượngđạibiểusẽtăngthêmquyềnlựcvàsứcmạnhcủacơquannày.Ngượclại,sứcmạnhcủacơquannàytỷlệnghịchvớisốlượngcácđạibiểu.CầnphảixemxétvídụđiểnhìnhvềmôhìnhQuanbảodâncủaLaMã.Họđánhmấtảnhhưởngvàquyềnlựccủamìnhkhicóthêmthànhviên.Nguyênnhâncủaviệcnàyrấtrõràng:họđượcbổnhiệmđểđảmbảonhữngquyềnlợivàthựcthiđòihỏicủadânchúngLaMã,bởidânchúngquáđông,khôngthểphốihợphànhđộngđược.Nhưngngaylậptức,chínhhọlạichiathànhcácphepháiđểtrởthànhconmồicủagiớiquýtộc.Dânchúngcàngđôngthìcàngcónhiềuđạibiểu.Họcàngtrởnênkhôngkiênđịnhvàdễbịchiarẽngaychínhtrongnộibộhoặclàcàngtrởnênngờnghệchtrướcnhữngmưumôcủacácphepháiđốilập,tấtyếukhôngthểthựchiệnđượcbổnphậncủamình.Nếusứcmạnhvàuyquyềncủamộtnhómngườiphụthuộcvàophẩmchấtcủatừngcánhânthìsốlượngcàngđông,uyquyềncànglớn.Nhưngkhicácthẩmquyềnchínhtrịđượctraochohọ,sốlượngcàngítthìsứcmạnhcànglớn.CầnnghiêncứunhữngxemxétnàyđểápdụngchoThượngviện.

NgàiGERRY:ĐãcóbốnmôhìnhchọnlựaThượngnghịsĩđượcnêura.

1.BởiHạviện,nhưngđiềunàysẽtạorasựphụthuộc[củaThượngviệnđốivớiHạviện]đingượclạimụcđíchcầnđạtđến[làsựđộclậpgiữahaiviện].

2.BởinhánhhànhphápLiênbang.Ðiềunàycóthểdẫnđếnnềnquânchủmàmộtsốđạibiểuđãlongại.

3.Bởingườidân.Dânchúngcóhaimốiquantâmchính,nôngnghiệpvàthươngmại,baogồmcảnhữngngườiđangnắmgiữcổphiếu.NếucảhaiViệnđềudodânchúngbầura,lợiíchthươngmạicóthểkhôngđượcđảmbảobởiđasốdânchúngchỉquantâmlệchlạcđếnnhữnglợiíchnông

nghiệpmàquênđinhữnglợiíchkhác,thậmchícáclợiíchkháccònbịxóabỏ.

4.Bởicáccơquanlậppháptiểubang.Quátrìnhbầuchọnnàyđượctiếnhànhbởimộtcơquanrấtamhiểu,dovậy,nhữnglợiíchthươngmạicũngđượcđảmbảochứkhôngchỉcáclợiíchnôngnghiệpvàkhôngcólợiíchnàobịchènépquámức.Khôngmộtchínhquyềntựdonàocóthểtồntạilâudài,nếulợiíchcủabấtkỳtầnglớpdânchúngnàobịchènép.Dovậy,ôngủnghộviệcbầuchọnThượngnghịsĩtheocáchnày.

NgàiDICKINSON:Việcduytrìchínhquyềntiểubangởmộtmứcđộnhấtđịnhlàkhôngthểthiếuđược.Điềunàysẽtạorasựxungđộtgiữanhữngquyềnlựckhácnhau,nhưngcũnglàmộtsựkiểmsoátcầnthiếtvìchúngcótácdụngkiểmtralẫnnhau.Cốgắnggiảmbớtthẩmquyềntiểubangbằngcáchbiếncơquannàythànhcáchộiđồngđạibiểuthuầntuýcũngkhôngthểđượcbởiđiềunàysẽdẫnđếnsựsuytàn.Ôngsosánhhệthốngquốcgiađượcđềxuấtvớihệmặttrời,trongđó,cáctiểubanglàcáchànhtinhchuyểnđộngtựdotrongquĩđạothíchhợpchomình.NgàiWilsoncủaPennsylvaniamongmuốnhủybỏcácquĩđạonày.Nếuchínhquyềncáctiểubangbịloạikhỏimọicôngviệcquốcgiathìchínhquyềnquốcgiasẽđitheohướngnhưchínhquyềncáctiểubanghiệnnayvàrồicũngsẽgặpphảitấtcảnhữngsailầmtươngtự.

Việccảicáchlànhằmthốngnhất13dòngsuốinhỏvàomộtconsônglớnđểchúngcùngchảytheomộthướng,đểkhônggâycảntrởlẫnnhau.Tuynhiên,ôngtánthànhquanđiểmchorằngThượngviệnphảibaogồmnhiềuđạibiểu,vìkhiđóảnhhưởngcủahọcũngsẽtănglênnhờdòngdõivàcácyếutốkhác.ÔngkhôngđồngýrằngQuanHộdânLaMãbịmấtquyềnlựckhităngthêmngườivàgiảithíchnguyênnhânvấnđềnày.NếulậpluậncủaNgàiMadisonlàđúng,thìsốlượngThượngnghịsĩcầnphảigiảmxuốngdưới10,consốlớnnhấtcủacácquanhộdânLaMã.

NgàiWILSON:CáchthứcchọnlựaThượngnghịsĩchắcchắngặpphảinhiềukhókhănvàngờvực,nhưngchúngtacầnphảivượtqua.MôhìnhchínhquyềnnướcAnhkhôngthểlàhìnhmẫucủanướcMỹvìsựkhácbiệtvềcáchsống,luậtpháp,chếđộcontrưởngthừakếbịbãibỏvàtínhcáchcủatoànthểcôngchúng.Ôngkhôngchorằngtồntạinguycơchínhquyềnquốcgiasẽnuốtchửngchínhquyềncáctiểubang.Ngượclại,ôngmuốnchínhquyềnquốcgiakhôngbịchínhquyềncáctiểubangthôntính.

ÔngđồngývớiýkiếncủaNgàiDickinsonchorằngkhôngnênloạibỏnhữnghànhtinhcũngnhưnhữngquỹđạocủanó.Tuynhiên,ôngcũngkhôngtinrằngcáchànhtinhnàysẽsưởiấmhaychiếusángMặttrời.Trongphạmviquĩđạođíchthựccủamình,chínhquyềntiểubangphảichấpnhậnhoạtđộngvìnhữngmụctiêuítquantrọnghơn[nhữngmụctiêucủađịaphương].Vớimụcđíchnày,sựtồntạicủacácchínhquyềntiểubanglàcầnthiết,bởichínhquyềnLiênbangkhôngthểđiềuhànhhếtphạmviquárộnglớncủanềnCộnghòa.

ÔngkhôngthểhiểuđượctạisaoThượngviện,nếudocáccơquanlậppháptiểubangchọn,sẽítquantâmđếnnhữnglợiíchnôngnghiệphơnnếudochínhdânchúngbầuchọn.Nếucáccơquanlậpphápnày,nhưbịchỉtríchhiệnnay,hysinhlợiíchthươngmạivìlợiíchnôngnghiệpthìtạisaolạitrôngđợihọsẽủnghộlợiíchnôngnghiệpnếuđiềunàyđingượclạiquanđiểmvàlợiíchcủachínhhọ.Ôngủnghộviệcbầucửbởidânchúngtrongcácquậnlớn,vìcáchnàysẽchọnđượcnhữngngườixứngđángnhấtvềtrítuệcũngnhưnhâncách.Cònviệcchianhỏcácquậnbầucửchỉlàmchocáccửtribỏphiếudễdànghơnmàthôi.[vìdânchúngkhôngphảiđiquáxađểbỏphiếu-ND]

NgàiMADISON:ChorằnguytínvàtruyềnthốnggiađìnhtrongThượngviện,nhưmongmuốncủaNgàiDickinson,nếuthôngquacuộcbầucửdocơquanlậppháptiểubangtiếnhành,sẽmạnhhơnlàbấtcứcáchthứcbầucử

nàokhác.Câuhỏithậtsựđặtralàcáchthứcnàosẽmanglạisựlựachọntốtnhất?Nếumộtcuộcbầucửcủadânchúng,haythôngquamộthìnhthứcnàođó,khôngphảidocáccơquanlậppháptiểubangtiếnhành,hứahẹnchọnđượcnhữngngườitrungthựcvàcôngbằngthìviệccáccơquanlậppháptiểubangbổnhiệmcácThượngnghịsĩchắcchắnlàkhôngcầnthiết.

Thượngviệndocơquanlậppháptiểubangbầuchọnkhôngchắcchắntốthơnnếudodânchúngbầuchọn.Nhữngsailầmlớnnhấtbịchỉtríchlàvấnđềtiềngiấymàcáccơquanlậppháptiểubangbácbỏ,bấtchấpsựkhẩnnàicủadânchúngnênđôikhi,dânchúngkhôngbiếtphảnđốithếnào.Khiđó,vớiviệckiểmsoátýmuốncủacơquanlậpphápquốcgia,dânchúngsẽcóảnhhưởngtrongviệcthúcđẩychươngtrìnhtiềngiấy.

Thậtvôlýkhichorằngcơquanlậpphápquốcgia,nếukhôngcósựkiểmsoátthíchhợp,sẽđitheovếtxeđổcủacáccơquanlậppháptiểubang.CũngrấtvôlýkhichorằngcơquanlậppháptiểubanglàsựkiểmsoátthíchhợpduynhấtđốivớiQuốchộiLiênbang.

NgàiSHERMAN:Phảnđốiviệcdânchúngtrongcáckhuvựcbầucửcóquyềnbầuchọnvìkhôngthểchọnđượcnhữngcánhânxuấtsắcnhưcáccơquanlậppháptiểubang.NgàiGERRY:Nhấnmạnhrằngcáclợiíchthươngmạivàtàichínhđặttrongtaycáccơquanlậppháptiểubangsẽantoànhơnnếuđặttrongtaydânchúng.Đứchạnhvàtưcáchcaoquýcủacácnghịsĩsẽkiểmsoátcơquannàytránhkhỏinhữngbấtcôngtrongviệcbầucử.Côngchúngủnghộtiềngiấy,trongkhicáccơquanlậpphápchốnglại.TạiMassachusetts,đạihộiđạibiểucủacácquậnđãtuyênbốướcmuốnxóabỏmọithứtiềngiấymấtgiátrịđó.Ngoàira,cơquanlậpphápmộtsốtiểubangđềubaogồmhaiviện,trongđómộtviệncóvẻquýpháihơnvàchođếnnay,cácquyếtđịnhcủaviệnnàythườngsángsuốthơn.

Ôngchorằngcóbalýdochínhphảnđốiviệcbầucửtrongcácquậnbầucử:

(1)Ðiềuđókhôngthựctế.Dânchúngkhôngthểtậptrungvềmộtnơichomụcđíchnàyvàdùtậptrungvềmộtnơithìcũngkhôngthểtránhđượcvôsốnhữngvụgianlận.

(2)Cáctiểubangnhỏ,dùkếthợpvớimộtbanglớnhìnhthànhmộtphầncủaquậnbầucử,haykếthợpvớimộtphầnlãnhthổcủamộtbanglớn,sẽkhôngcócơhộibầuchọnnhữngcôngdânưutúcủatiểubangmình.

(3)Sẽxuấthiệnnhữngmốibấthòagiữacácvùnglãnhthổkhácnhautrongcùngmộtquận.

NgàiPICKNEY:VìThượngviệnphảilàmộtcơquanổnđịnhvàđộclậpnêncácthànhviêncủacơquannàyphảiđượccáccơquanlậppháptiểubangbổnhiệm.Môhìnhnàysẽtránhđượcsựkìnhđịchvàbấtđồngnếuthiếtlậpcácquậnbầucử.Ôngủnghộviệcchiacáctiểubangthànhbaloại,căncứtheodiệntíchđấtđai,chophépnhómthứnhấtcóbaThượngnghịsĩ,nhómthứhaicóhaiThượngnghịsĩvànhómthứbacómộtThượngnghịsĩ.

ĐạitáMASON:Bấtkểmứcđộquyềnlựcnàotraochochínhquyềnliênbang,thìmộtphầnnhấtđịnhphảigiữlạichocáctiểubang.NếucómộtquyềnlựcquálớnbaotrùmkhắpmọilĩnhvựcvàlãnhthổcủanướcMỹthìkhôngthểcómộtquyềnlựcnàokhácđủsứcđốitrọngvớinó.Cácnghịviệntiểubangcũngphảicómộtsốbiệnpháptựbảovệmìnhchốnglạisựxâmphạmcủachínhquyềnquốcgia.Chúngtacốgắngtìmnhữngbiệnphápvàquyềnlựccầnthiếtđểmọinhánhquyềnlựccủachínhquyềnliênbangđềucóthểtựbảovệmình.Nhưngtạisaochúngtalạikhônglàmđiềuđóđốivớicácchínhquyềntiểubang?Liệuchúngtacóthểlậpranhữngbiệnphápnàotốthơnđểchínhquyềncáctiểubangđượcthamgiavàoviệchìnhthànhchínhquyềnliênbang.Khôngnghingờgìnữa,mốinguyhiểmđềuxuấthiệntừcảhaiphía[liênbangvàtiểubang].Nhưngchúngtamớichỉchứngkiếnnhữngsaitráivàlỗilầmphátsinhtừphíachínhquyềntiểubangvànhữngđiềunàyvẫnđangtồntại.VídụvềQuốchộiHợpbangkhôngthểápdụng

chotrườnghợpnày,vìQuốchộiHợpbanghiệnnaykhôngcónhữngquyềnlựcnhưchínhquyềnquốcgiasẽcósaunày.

KếtquảbỏphiếuvềđềxuấtbổnhiệmThượngviệnLiênbangcáccơquanlậppháptiểubangtiếnhànhtheođềnghịcủaNgàiDickinson:

MA:tánthành;CT:tánthành;NY:tánthành;PA:tánthành;DE:tánthành;MD:tánthành;VA:tánthành;NC:tánthành;SC:tánthành;GA:tánthành.(Tấtcảcácbangđềuđồngý).

Hộinghịdừnghọptạiđây.

PhươngánNewJerseyNgày15thángSáu

Ngày14thángSáu,khimộtsốđềxuấtchủyếuvềmôhìnhchínhquyềnLiênbangcủaRandolphđãđượcHộinghịthảoluậnvànóichungtánthànhmộtchínhquyềnquốcgiamạnh,vớiquyềnlựchầuhếtnằmtrongtaycácbanglớn,đãkhiếncácđạibiểucủacácbangnhỏrấtbấtbình.ĐạibiểuWilliamPatersoncủaNewJerseyđềnghịhoãncuộchọplạimộtngàyđểđạibiểucáctiểubangnhỏcóthờigianchuẩnbịkếhoạchcủariênghọ.Mộtngàysau,ngày15thángSáu,Patersonđệtrìnhmộtmôhìnhchínhquyềndocácbangnhỏsoạnthảo.Vềthựcchất,môhìnhnàykhôngkhácgìviệcsửađổimộtvàiđiểmcủaCácđiềukhoảnHợpbang,nhằmmụcđíchduytrìchủquyềncủacácbangnhỏ.Đóchỉlàmộtliênminhthuầntuýgiữacácquốcgiacóchủquyềnđộclập.

Mặcdùbịbácbỏ,nhưngmộtsốđềxuấttrongmôhìnhnàysauđóđượcchấpnhậnvàđượcđưavàobảnHiếnpháp.

NgàiPATERSON:ĐệtrìnhbảnkếhoạchmànhiềuđạibiểumuốnthaythếchocácđềxuấtcủaNgàiRandolph.Saumộtsốthảoluậnngắn,mọingườiđềunhấttríđưacảhaimôhìnhnàyratoànHộinghịxemxét.

CácđềnghịcủatiểubangNewJerseydoWilliamPatersontrìnhbàynhưsau:

KiếnnghịrằngCácđiềukhoảnHợpbangcầnphảisửađổi,hiệuchỉnhvàmởrộngđểxâydựngđượcmộtbảnHiếnphápLiênbangtươngxứngvớinhữngnhucầucấpbáchcủachínhquyềnhiệnnayvàsựtồntạicủaliênminh.

KiếnnghịrằngngoàinhữngquyềnđãtraotheoCácđiềukhoảnHợpbang,QuốchộiHợpbangsẽđượctraothêmquyềnbanhànhcácđạoluậtđểthiếtlậpngânsáchquốcgiabằngviệcápđặtmộthaynhiềumứcthuếđốivớicácloạihànghóa,vớiviệcbuônbánvớinướcngoài,vớicáchànghóađượcsảnxuấttrongnước,vớiviệcnhậpkhẩuvàobấtkỳvùngnàotrênnướcMỹ,bởicáccontemvàbởibưuphítrênmọibứcthưhayhànghóabưukiệnđượcgửiquasởbưuđiện.NhữngkhoảntiềnthuđượcnàysẽđượcsửdụngchocácmụcđíchliênbangnếuQuốchộicholàđúngđắnvàcầnthiết.Quốchộicóquyềnbanhànhcácquiđịnhvàluậtlệđốivớiviệcthuthuếnày.Vàđôilúc,Quốchộicóquyềntiếnhànhnhữngthayđổivàbổsung[nhữngđiềuluậtnày]theocáchthứcmàQuốchộicholàcầnthiết;cóquyềnthôngquacácđạoluậtđiềuhànhvấnđềthươngmạivàbuônbánvớicácquốcgiakháccũngnhưgiữacáctiểubangvớinhau;cóquyềnthihànhmọisựtrừngphạt,hayấnđịnhcáckhoảntiềnphạtmàcáctiểubangphảichịukhilàmtráicácđiềuluậtnày.Cáctòaánluậtdânsựtiểubangcóquyềntàiphánsơthẩmmọiviphạmđốivớicácquiđịnhvàđiềuluậtliênbang.Tuynhiên,trongmọivụkiệnnày,quyềnphúcthẩmsẽtraochoTòaánLiênbang.

KiếnnghịrằngbấtcứkhinàocầnsựđónggópthìthaychonhữngquiđịnhcủaCácđiềukhoảnHợpbang,QuốchộiLiênbangcóthẩmquyềnquiđịnhnhữngkhoảnđónggópnày,căncứtheosốlượngnhữngngườidatrắng,nhữngcôngdântựdokhácởmọilứatuổi,giớitínhvàtầnglớp,baogồmcảnhữngngườitừnglànôlệvà3/5nhữngngườicònlại[ámchỉcácnôlệ-ND],ngoạitrừnhữngngườidađỏkhôngđóngthuế.Nếunhữngđòihỏinàykhông

đượctuânthủtrongmộtthờihạnđượcchỉra,Quốchộicóquyềnđặtravàthôngquanhữngđạoluậtcưỡngépcáctiểubangkhôngtuânthủphảithựchiện;miễnlàkhôngcóquyềnlựcnàotrongsốnàyđược,thìhànhmàkhôngđượcsựchấpthuậncủaítnhất……bangvàcóthểthayđổikhisốlượngcácbangcủaliênminhtănglên,haygiảmđi.

KiếnnghịrằngQuốchộiLiênminhcóquyềnchọnlựabộmáyhànhphápquốcgiabaogồm……..người,giữchứcvụtrongnhiệmkỳ……..năm,nhậnchínhxácmộtlượngtiềnnhấtđịnh,tạinhữngthờiđiểmnhấtđịnh,bồithườngchocôngviệccủahọ.Khoảntiềnnàysẽkhôngtăng,cũngkhônggiảm,đượcthanhtoántừnguồnngânsáchcủaliênbang.Họkhôngđượcgiữchứcvụnào,haysựbổnhiệmnàokhác,trongthờigianhọvẫncònđangtạichứcvà……nămsauđó;khôngđượcbổnhiệmlầnhai;cóthểbịQuốchộisathải,nếucóđasốphiếuthuậncủanhữngThốngđốctiểubang.Cơquanhànhphápnày,ngoàiquyềnđiềuhànhcácđạoluậtliênbang,sẽcóquyềnbổnhiệmcácquanchứcliênbangđểchỉđạochomọihoạtđộngquânsự.Nhưngkhôngaitrongsốnhữngngườiđiềuhànhchínhquyềnliênbangđượcgiữchứcvụchỉhuybấtkỳđộiquânnào,khôngđượcgiữbấtkỳchứcvụnào,baogồmchứcThốngchếhaybấtkỳchứcvụquânsựnàokhác.

Kiếnnghịrằngmộtbộmáytưphápliênbangsẽđượcthànhlập,baogồmmộtTòaántốicaovớicácthẩmphándocơquanhànhphápliênbangbổnhiệm,giữchứcvụsuốtđờimiễnlàcótưcáchđạođứctốt,nhậnchínhxácmộtmứclươngtạithờiđiểmnhấtđịnh,khôngtăngkhônggiảmđểbồithườngchoviệcphụcvụcôngchúng.Bộmáytưphápsẽcóquyềntàiphánsơthẩmtrongmọivụluậntộicácviênchứcliênbang,hayliênquanđếncácđạisứ,haycácvụbắtgiữkẻthù,cướpbócvàtrọngtộitrênvùngbiểnquốctế,hayliênquanđếnngườinướcngoài,hìnhthànhbấtkỳHiệpướcnào,haybấtkỳvấnđềnàonảysinhtronglĩnhvựcthươngmạivàthuthuếliênbang.Khôngthẩmphánnào,trongthờikỳđươngchức,lạiđượcgiữbấtkỳchứcvụnàokháctrongthờigianđươngchứcvà……nămsaukhimãnnhiệm.

KiếnnghịrằngmọiđạoluậtcủaliênbangsẽdoQuốchộiHợpbangphêchuẩncăncứtheoquyềnhạnmàbộluậtCácđiềukhoảnHợpbangtraochohọ.MọihiệpướcđượclàmvàthôngquadướithẩmquyềncủaHợpchúngquốcsẽlàcácbộluậttốithượngchomọitiểubang,nếucácbộluậthayHiệpướcnàyliênquanđếncáctiểubangđóhaycôngdâncủahọ.Dovậy,bộmáytưpháptiểubangbịràngbuộctrongbấtkỳquyếtđịnhnào.Bấtcứđiềugìtrongcácbộluậttiểubang,nếumâuthuẫn[vớiluậtliênbang]sẽlàvôhiệu.Nếubấtkỳtiểubangnào,haybấtkỳviênchứcnàocủatiểubangchốngđối,hayngănchặnviệcthihànhcácbộluật,hayHiệpướcliênbang,thìchínhquyềnliênbangcóquyềndùnghếtsứcmạnhcủaliênbang,vớimứcđộcầnthiết,đểbuộctiểubangnàytuânthủcácđạoluậtđó,haycácHiệpướcđó.

Kiếnnghịrằngnhữngtiểubangmớimuốngianhậpliênbangphảiđượcchấpthuậnbằngđiềuluật.

Kiếnnghịrằngluậtnhậpquốctịchphảigiốngnhauởmọitiểubang.

Kiếnnghịrằngcôngdâncủamộttiểubangphạmtộiởmộttiểubangkháctrongliênbang,sẽphảibịcoilàphạmcùngtộiđótạitiểubangnày,bởichínhcôngdâncủatiểubangnày.

Hộinghịdừnghọptạiđây.

TranhluậnvềPhươngánNewJerseyNgày16thángSáu

NhữngđềxuấtcủaPatersonđãgâyrấtnhiềutranhcãi.Mặcdùnhậnthứcđượcsựcấpthiếtphảithiếtlậpmộtchínhquyềnquốcgiamạnh,nhưngnhiềuđạibiểulosợđiềuđóvượtquáthẩmquyềncủahọ.Nhữngđặcđiểmtrongcảhaimôhìnhđềuđượcđưaraxemxétvàsosánh.Cuốicùng,saunhữngtranhluậnkỹcàng,HộinghịđãbỏphiếubácbỏmôhìnhcủaPatersonmàquayvềtìmcáchsửachữanhữngđặcđiểmtrongmôhình

Virginia.Trongbuổithảoluậnnày,đạibiểuWilsonđãthểhiệnmộtkiếnthứcvàtrítuệvềnhànướcđặcbiệtxuấtsắcđểbênhvựcmôhìnhchínhquyềnliênbangmạnh.NhưngđạibiểuLansingcủatiểubangNewYorkvàPatersonkiênquyếtđấutranhđòigiữlạiquyềncủatiểubang.Saunày,quyềncủatiểubanglàmộttrongnhữngnguyênnhânchủyếuhìnhthànhcácđảngphảichínhtrịởMỹ.

NgàiLANSING:Tiếnhànhsosánhđiểmđầutiêntrongmỗiphươngánmàôngtacoilàcónguyêntắccơbảntráingượcnhau.NgàiPatersonđòiduytrìchủquyềncủacáctiểubang,cònNgàiRandolphthìđòixóabỏ.PhươngáncủaNgàiRandolphđòiquyềnphủquyếtmọiđạoluậtcủacáctiểubang,cònphươngáncủaNgàiPatersonchỉlàsựmởrộngthẩmquyềncủachínhquyềntrungương.

PhươngáncủaNgàiRandolph,nóingắngọn,làthuhếtmọiquyềncủatiểubangtrừnhữngnhữngquyềnđiềuhànhcácvấnđềđịaphương,vàotaychínhquyềntrungương.BảnthânôngủnghộphươngáncủaNgàiPaterson,vìcóhailýdochủyếuchốnglạiphươngáncủaNgàiRandolph:

(1)HộinghịnàychỉcóquyềnthảoluậnvàđềxuấtnhữngsửađổiđốivớiCácđiềukhoảnHợpbang;

(2)NhữngkiếnnghịcủaNgàiRandolphlàkhôngthểchấpnhậnđược.

1.ÔngkiênquyếtchorằngquyềnlựccủaHộinghịnàybịhạnchếchỉlàđưaracácsửađổichochínhquyềnHợpbang,nhằmmụcđíchxâydựngnềntảngchonhànướcHợpbang.QuyếtđịnhcủaQuốchộivàcủacáctiểubangbổnhiệmcácđạibiểuthamdựHộinghịnàyđãchứngtỏđiềuđó.Vìvậy,quyềnlựccủaHộinghịchỉlàgiớihạntrongviệcsửachữaCácđiềukhoảnHợpbang,nênkhôngcầnthiếtvàkhôngđúngđắnnếuđiquáxa.Ôngtinchắcrằngđâylàquanđiểmcủatiểubangông.TiểubangNewYorksẽkhôngbaogiờtánthànhviệccửđạibiểuthamdựHộinghịnày,nếubiếtHộinghịsẽ

quaysanghướngthảoluậnviệchợpnhấtcáctiểubangvàomộtchínhquyềnquốcgiamạnh.

2.Liệucáctiểubangcóchấpnhậnvàphêchuẩnmộtkếhoạchmàhọchưabaogiờchophépchúngtathẩmquyềnđềxuấtkhôngnếumôhìnhđóđiquáxađiềumàhọcholàthíchhợp?Chúngtađãchứngkiếnhàngloạtcácđạoluậtliênquanđếnviệcthuthuếđểthiếtlậpngânsách,doQuốchộiHợpbangđềxuấtnăm1783,đãkhôngđượcthôngqua.ĐólànhữngquyềnkhôngđượcCácđiềukhoảnHợpbangchophépvàlàquanđiểmchungcủacáctiểubang.Nhưvậy,liệusựthayđổilớnlaonhưvừađượcđềxuấtcóthểđượcthihànhkhông?Chỉdựavàoquanđiểmvàtâmtrạngcủadânchúngsẽtánthànhmôhìnhnàylàđiềuhoàntoànkhôngchắcchắn.Chúngtachỉbiếttâmtrạngvàsuynghĩcủadânchúnglúcnàymàthôi.Sẽlàvôích,nếuđềxuấtkếhoạchkhôngphùhợpvớiquanđiểmcủahọ.Cáctiểubangsẽkhôngbaogiờđủniềmtinvàochínhquyềnquốcgiađểtraochohọquyềnphủquyếtmọiđạoluậtdotiểubangbanhành.Môhìnhđóhoàntoànmớilạvàlàảotưởng.Trongmôhìnhđó,khôngcóđiềunàophùhợp.MọiquyềnlựccủaQuốchộiđềuxuấtpháttừnhândân,nênmọisựthayđổivàbổsungcácquyềnnàycũngphảidochínhnhândânđồngý.

NgàiPATERSON:

Ôngủnghộphươngáncủaôngvìphươngánnàyphùhợpvới:

1.PhạmvithẩmquyềncủaHộinghị.

2.Tâmtrạngcủadânchúng.

NếumôhìnhHợpbanglàsailầmnghiêmtrọng,thìcácđạibiểucầntrởlạitiểubangquênhàđểxinthêmquyềnlực,chứkhôngtựchophépmìnhcónhữngthẩmquyềnđó.Ôngđếnđâyđểnóirakhôngchỉnhữngsuynghĩcánhânmàcảtâmtrạngcủanhữngngườicửôngđến.Mụctiêucủachúngta

khôngphảilàtìmramôhìnhchínhquyềnnàolàtốtnhấtmàlànghiêncứuđềxuấtmôhìnhđểnhữngngườiủynhiệmchochúngtachấpthuận.

NếuchúngtatranhluậnrằnggiảsửHợpbanghiệnnaykhôngtồntại,thìmộtđiềukhôngthểchốicãilàmọitiểubangđềucóchủquyềnbìnhđẳng.Điềunàycầnđượcbảođảmtrướckhithảoluậncácđiềukhoảnkhác.Nếuquyềnđạidiệntheotỷlệdânsốlàđúng,tạisaochúngtakhôngbỏphiếutheotỷlệđóngayởđây?Nếuchúngtatranhluậnvềmộtliênbangchặtchẽthựcsựtồntạivàtìmcáchthảoluậncácđiềukhoảnliênbang,chúngtasẽthấyquyềnbìnhđẳnglànềntảngcủamôhìnhliênbangnày.

Ôngđọclạiđiều5củaCácđiềukhoảnHợpbang,điềukhoảntraochomỗibangmộtphiếubầuvàđiều13tuyênbố“khôngcóbấtcứthayđổinàonếukhôngđượctấtcảcáctiểubangchấpthuận”.ĐólàbảnchấtcủamọiHiệpước.

Nếuđiềugìchỉđượcthựchiệnkhihoàntoànnhấttríthìkhikhôngđượchoàntoànnhấttrí,cũngkhôngthểđượcthựchiện.NgàiWilsoncũngnhậnthấylàcáctiểubanglớnphảichấpthuậnđiểmnày,khôngphảivìđiềunàyđúngmàvìbốicảnhcấpbáchlúcđóđòihỏisựnhượngbộ.Đúnglànhưvậy.Đócóphảilàlýdođểthulạinhữngđiềuđãtraokhông?Liệungườitặngquànàodámlấylạimónquàđãtặngmàkhôngcầnsựchấpthuậncủangườiđượctặngkhông?

Họcthuyếtđó[họcthuyếtvềnhànướctrungươngmạnh-ND]cólẽphùhợp,nhưngđólàmộthọcthuyếthysinhcáctiểubangnhỏ.Cácbanglớnnhanhchóngchấpthuậnliênminh,trongkhicácbangnhỏchấpnhậnmộtcáchchậmchạpvàmiễncưỡng.NewJerseyvàMarylandlàhaitiểubangcuốicùngphêchuẩnCácđiềukhoảnHợpbang.NewJerseyphảnđốiviệctraoquyềnđiềuhànhthươngmạichoQuốchội,còncảhaitiểubangđóđềuphảnđốiviệctraoquyềnsởhữucácvùngđấthoangvu,chưađượckhaiphávàkhôngthuộcquyềncủatiểubangnào,chochínhquyềnHợpbangvìlợiích

củacảliênminh.

Nếuchủquyềncủacáctiểubangđượcduytrì,thìnhữngđạidiệntạiQuốchộiHợpbangphảidocáctiểubangbầuchọn,chứkhôngphảidodânchúng.Chúngtakhôngcóquyềnthayđổiýtưởngbìnhđẳnggiữacáctiểubang.Cáchthứcduynhấtđểxửlýkhókhănnàylànémtấtcảcáctiểubangvàomộtmớhổlốn,nhưngđiềunàylàkhôngthểlàmđượcvàcũngkhôngthểlàmnhưvậyđược.Cứthửxem,chúngtasẽthấyliệucáccôngdânMassachusetts,PennsylvaniavàVirginiacóchấpthuậnmôhìnhnàykhông?Lýdophảnđốilàsựcưỡngépnàykhôngthểthựchiệnđược.Nhưngliệunhữngkếhoạchkhácthìsao?Hiệuquảcủakếhoạchnàytùythuộcvàophạmviquyềnhạncóđượcchứkhôngphụthuộcvàoviệccáctiểubang,haydânchúngcóquyềnbầuchọn.Theokếhoạchcủaông,cáccánhânsẽtrựctiếpbầuchọnngườiđạidiện,cũnggiốngnhưkếhoạchcủaNgàiRandolph.

Kếhoạchcủaôngcũngtạoramộtbộmáyhànhphápvàtưphápriêngbiệt.Sựcầnthiếtphảicóhaiviệntrongcơquanlậppháplàvìmụcđíchkiểmsoát,nhưngsựcẩntrọngđókhôngcầnthiếtápdụngchotrườnghợpnày.Trongphạmvitiểubang,nơinhữngtranhchấpphepháirấtmạnh,thìviệckiểmsoátnhưvậylàcầnthiết.NhưngtrongmộtcơquannhưQuốchộithìítcầnthiếthơn.Ngoàira,cácđoànđạibiểucủacáctiểubangkhácnhauđãkiểmsoátlẫnnhau.HaylàvìdânchúngchỉtríchQuốchộiHợpbang?Không,điềuhọmuốnlàQuốchộicóthêmquyềnhạn.Nếucácquyềnhạnnhưđượcđềnghịchưađủthìdânchúngsẵnsàngtraothêmquyềnchohọ.Vớiquyềnhạnthíchđáng,QuốchộiHợpbangsẽhoạtđộnghiệuquảhơn,mạnhmẽhơnvàhiểubiếthơncơquanlậpphápquốcgianhưtrongPhươngánVirginia.QuốchộiHợpbangcũngsẽítngườihơnvàđượcchọnlọctốthơnnhờcáchthứcbầucửnày.

PhươngáncủaNgàiRandolphvôcùngtốnkém.NếuchophépmỗitiểubangGeorgiavàDelawarecóhaiđạibiểutrongHạviệnthìtổngsốđạibiểu

cóthểlêntới180.Vàcứgiảsửnhánhkia-Thượngviệncómộtnửasốđó,thìtổngcộngsẽcó270đạibiểu.Ítnhấtlàmộtnămmộtlần,cácđạibiểunày,từtrungtâmcủaliênminhcũngnhưnhữngvùngxaxôinhấtcủanềnCộnghòa,phảiđếntậptrunghộihọp.Tronggiaiđoạntàichínhkhókhănnhưhiệnnay,thìmộtthểchếtốnkémnhưvậyliệucólàmộtsuynghĩnghiêmtúckhông?ViệctăngthêmquyềnhạncủaQuốchộisẽtiếtkiệmđượcphầnlớnsốchiphínày,trongkhivẫnđápứngmọimụcđíchđềra.

NgàiWILSONtiếnhànhsosánhcácđiểmcơbảncủahaiPhươngán.Cácđiểmsosánhlà:

1.PhươngánVirginiacóhaiviệnvàởmộtmứcđộnàođóthìcótớibaviệntrongbộmáylậppháp,cònPhươngánNewJerseychỉcómộtviệnduynhất.

2.SựđạidiệncủadânchúnglànềntảngtrongPhươngánVirginia,cònnềntảngcủaPhươngánNewJerseylàcơquanlậppháptiểubang.

3.TrongPhươngánVirginia,cơquanlậpphápđạidiệntheotỷlệdânsố,cònPhươngánNewJerseylàđạidiệnbìnhđẳngcủatấtcảcáctiểubang.

4.TrongPhươngánVirginia,mộtbộmáyhànhpháptốicaođứngđầuchínhquyền,cònPhươngánNewJerseythìdomộtnhómcánhânlãnhđạo.

5.TrongPhươngánVirginia,đasốdânchúngsẽluônchiếmưuthế,còntrongphươngánkia,thiểusốsẽchiếmưuthế.

6.TrongPhươngánVirginia,cơquanlậpphápquốcgiabanhànhcácbộluậttrongmọitrườnghợpcáctiểubangriêngrẽkhôngthểthựchiệnđược.Trongphươngánkia,Quốchộichỉđượcbổsungthêmquyềnlựctrongmộtsốtrườnghợpnhấtđịnhmàthôi.

7.TrongPhươngánVirginia,liênbangcóquyềnphủquyếtmọiđạoluậtcủa

cáctiểubangcòntrongPhươngánNewJerseylàviệccưỡngépthihànhbằngsứcmạnh.

8.TrongPhươngánVirginia,Tổngthốngcóthểbịcáchchức,nếubịkếtánvàluậntội,còntrongPhươngánNewJerseythìsẽbịthaythếbởisựđồngýcủađasốcácThốngđốctiểubang.

9.PhươngánVirginiachophépquyềnphêduyệtluật,cònPhươngánNewJerseythìkhôngcóđiềukhoảnnày.

10.PhươngánVirginiathiếtlậpcáctòaáncấpdưới,cònPhươngánNewJerseythìkhôngnêura.

11.TrongPhươngánVirginia,quyềnxétxửcủacáctòaánquốcgiađượcmởrộng;cònPhươngánNewJerseychỉchophépsựkhángán.

12.TrongPhươngánVirginia,quyềnxétxử[củatòaán]đượcmởrộngtrongmọitrườnghợpliênquanđếnhòabìnhvàsựhàihòacủaquốcgia,còntrongPhươngánNewJersey,tòaánchỉcóquyềnlựctrongmộtsốíttrườnghợpphátsinhmàthôi.

13.Cuốicùng,trongPhươngánVirginiachínhdânchúngthôngquaHiếnpháp,còntrongPhươngánNewJerseythìchỉcầnsựchấpthuậncủacáccơquanlậppháptiểubangcăncứtheođiều13bộluậtCácđiềukhoảnHợpbang.

BảnthânôngthừanhậnrằngHộinghịnàykhôngđượctraothẩmquyềnphánquyết,nhưngđượctựdođềnghịbấtcứđiềugì.Cònbảnthânôngtrunglập,khôngthiênvềmộtphươngánnào.

Vềtâmtrạngcủadânchúng,ôngnghĩlàrấtkhóđểbiếtđượcchínhxác.Tâmtrạngcủamộtnhómnhỏdânchúngthườngbịmộtsốđạibiểunhầmlẫnlàquanđiểmcủatoànthểdânchúng.Ôngkhôngtindânchúngtônsùngchính

quyềnvàcácchủquyềntiểubang,cònchínhquyềnquốcgiacũngkhôngđángghétđốivớihọ,nhưmộtsốđạibiểunhậnxét.Tạisaochínhquyềnquốcgiasẽítđượckínhtrọnghơn?Vìítgiátrịhơnchăng?Hayvìcôngdânítđượctựdohơnhayítđượcbảovệhơn?HaycôngdâncủatiểubangDelawaresẽbịgiảmgiátrịnếutrởthànhcôngdâncủaHợpchúngquốc?

Hiệnnay,dânchúngtrôngđợiđiềugìđểgiảmbớtnhữngsailầmvàkhókhănhọđangphảigánhchịu?Từsựcảicáchbêntrongbộmáychínhquyềntừngtiểubangchăng?Không,màlàtừnhữngHộiđồngquốcgia.Đólànơidânchúngmongđợisẽcónhữngthayđổi.Vìnhữnglýdonhưvậy,ôngkhônghềlongạidânchúngsẽkhôngủnghộviệcxâydựngmộtchínhquyềnquốcgiamạnh.Vìthế,PhươngáncủaNgàiRandolphnênđượcgửichodânchúngphêchuẩn,chứkhôngnêngửitớicáccơquanlậppháptiểubang.

Ðốivớiđiểmsosánhđầutiêngiữahaiphươngán,ônglongạivềmộtsốquyềnlựcmởrộngcủaliênbang,ôngcảmthấymiễncưỡngphảichấpthuậnviệctraocácquyềnnàychoQuốchộivìhailýdo:(1)Quốchộilàbộmáylậpphápnhưnglạikhôngđạidiệnchodânchúng;(2)QuốchộiHợpbanglàmộtnghịviệnđơnnhất.

(1)Ôngkhôngmuốnnhắclạinhữngđiềuôngđãphátbiểuvềnguyêntắcđạidiệntrongchínhthểcộnghòamàchỉmuốnnhắclạirằngnếucơquannàykhôngđượcđạidiệnmộtcáchbìnhđẳng,thìđósẽlàmộtchấtđộcpháhỏngmọicơquancủachínhquyền.TạiVươngquốcAnh,chấtđộcnàygâyrấtnhiềutaihại.Việcđảmbảoquyềncủacánhânhoàntoànphụthuộcvàosựtrongsạchcủacáctòaán.CòncácthẩmphánkhôngđượcbổnhiệmmàcũngchẳngđượcmộtNghịviệndễbịmuachuộctrảlương.Tựdochínhtrịtạiđấtnướcnày,doquyềnđạidiệnkhôngbìnhđẳng,bịphómặcchonhữngngườicaitrị.

ÔngkhôngđịnhámchỉđiềuxấuxanàogiữanướcAnhvớitìnhhìnhnướcMỹhiệnnay.Nhưngmộtbàihọcmàchúngtakhôngthểbỏqua,đólànhững

cơquannhỏnhấtcủaVươngquốcAnhđềunổitiếnglànhữngcơquanthamnhũngvàthốinátnhất.Ảnhhưởngcủacáccơquancóítngườisẽmạnhhơncáccơquanđôngngười.NgàiChesterfieldđãtừngnhậnxétrằngmộttỉnhnhỏchứkhôngphảicảquốcgiaHàLanđãbịngườiPhápdụdỗ.Nhiềuđạibiểucũngbiếtđiềunày.Ôngcholàviệcnhậpkhẩu,vấnđềbịlongạinhiềunhất,sẽkhôngbịbấtcứbanglớnnàotrongLiênminhpháhoại.

(2)QuốchộiHợpbanglàmộtViệnđơnnhất.Chếđộchuyênquyềnxuấthiệntronglịchsửloàingườiởnhữnghìnhthứckhácnhau.Đôikhiởchínhquyềnhànhpháp,đôikhiởdạngđộctàiquânsự.Nhưngliệumộtnghịviệnđộctàicógâynguyhiểmnàokhông?Lýthuyếtvàcảthựctiễnđềuchứngminhđiềuđó.NếuthẩmquyềncủaQuốchộikhôngđượckiềmchế,thìkhôngthểcótựdohayổnđịnh.Nhưngchỉcóthểkiềmchếbằngcáchphânchiachínhcơquannàythànhnhữngviệnđộclậpvàtáchbiệt.Mộtviệnduynhấtsẽkhôngthểkiểmsoáthiệuquảsựtrongsạchvàýthứccủanhữngthànhviêncủachínhviệnnày.

MộtđiểmquantrọngkháclàsựsosánhnàychothấysựủnghộđốivớiPhươngánVirginiađượcỦybanTổngthểđệtrình.Phươngánnàytraoquyềnhànhphápchomộtngườitốicaoduynhất.PhươngánNewJerseythìtraochomộtnhómngười.Ðểkiểmsoátthẩmquyềncủabộmáylậpphápcầnphảiphânchiacơquannày,nhưngđểkiểmsoátbộmáyhànhpháp,thìcơquannàyphảithốngnhất.Mộtngườisẽchịutráchnhiệmhơnlàbangười.Bangườisẽluônganhđuavàtranhgiànhnhauđểrồicuốicùng,sẽcómộtngườichiếmưuthếvàlấnáthaingườikia.TrongchếđộTamhùngcủaÐếchếLaMã,CaesarvàsauđólàAugustuslàminhchứngchosựthậtnày.NhữngnhàvuacủaSparta,vàcácquanChấpchínhtốicaocủaLaMãchiabèpháitrongkhichiếmgiữquyềntốicao.Ðâylànhữngđiềumàôngtrăntrởnhiềungày.Sốphậncủarấtnhiềungườiphụthuộcvàoquyếtđịnhcủachúngta.

NgàiPINKNEY:Thừanhậnrằngrấtnhiềuđiềuphụthuộcvàovấnđềnày.NếuchoNewJerseymộtláphiếubìnhđẳng,tiểubangnàysẽkhôngdodựtrongviệcủnghộchínhquyềnLiênbang.ÔngnghĩHộinghịcóđủthẩmquyềnđưarabấtcứđềxuấtnàonếuthấycầnthiếtđểcứuchữanhữngtaihọavàsailầmhiệnnay.ĐólàlýdotổchứcHộinghịnày.

NgàiRANDOLPH:KhôngquálolắngvềphạmviquyềnlựccủaHộinghị.KhinềnCộnghòabịđedọa,thìcầnphảiđềnghịbấtcứđiềugìthấycầnthiết.ÔngchỉtríchnhữngyếukémcủachínhquyềnHợpbangvàmốinguyhiểmcủaviệctrìhoãnnhữngcảicáchquantrọng...Bảnthânôngsẽkhôngbaogiờdodựhaychầnchừtrướcnhữnggìôngcảmthấycầnthiết.Thờiđiểmhiệnnaylàthíchhợpvàcólẽsẽlàthờiđiểmcuốicùngchocôngviệcnày.

Vấnđềthậtsựlàliệuchúngtasẽtheođuổiliênminh,hayđềxuấtmộtmôhìnhquốcgiahoàntoànmớimẻ?Sựthiếuhiệuquảcủamôhìnhliênminhrõràngbịphôbàytrướcnhữngtháchthứcmớiđây.Nhưngcóhaimôhìnhđápứngyêucầucủamộtchínhquyềnchung:(1)BởisựépbuộcnhưphươngánNgàiPatersonđềxuất;và(2)Bởimộtquátrìnhlậpphápthựcsựnhưtrongphươngánkia.Sựépbuộctheoônglàkhôngthểthựchiệnđượcvìphảitrảgiáquálớnvàquátànnhẫnvớingườidân.

Dườngnhưđiềunàysẽnuôidưỡngnhữngcôngcụgâytộiácvàbạolựctrênmảnhđấtnàyvàtiếptheo,sẽnuôidưỡngnhữngthamvọngxấuxatrongmộtsốngười.Dovậy,chúngtathấycầnthiếtphảilậpramộtcơquanlậpphápquốcgiađểgiảiquyếtnhữngvấnđềmàQuốchộiHợpbanghiệnnaykhôngđápứngđược.Việctraomọiquyềnlựcchomộtcơquanduynhấtcónghĩalàphatrộnbộmáylậpphápvớihànhpháp.Điềunàyđingượclạimụcđíchđãđượccôngnhậncủacơquannày.NếuLiênminhcủachúngtachỉmuốntraonhữngquyềnhạnantoànchoQuốchộithìcơquannàykhôngđủkhảnăngđiềuhànhđấtnước.Hơnnữa,QuốchộiHợpbanglạikhôngphảido

dânchúngtrựctiếpbầuramàdocáccơquanlậppháptiểubang.CáccơquannàyvẫngiữquyềntriệuhồicácđạibiểunênQuốchộiHợpbangsẽkhôngcóýchícủachínhmìnhmàchỉthuầntuýlàmộtcơquanngoạigiao,luônluôntuântheosựsaikhiếncủacáctiểubang,nơiluônchiếmđoạtvàviphạmthẩmquyềnliênbang.

Lúcnàyhaylúckhác,mộtđiềukhoảnthốngnhấtgiữacáctiểubang,nhưtronglĩnhvựcthươngmại,nhậpquốctịch,dậptắtnhữngcuộcbạoloạn...nhấtđịnhphảiđượclậpravìnhữnglợiíchchung.Cácquyềnlựcnàykhôngthểđượctraochomộtcơquanduynhấtvàkhôngtươngxứngvềkhíacạnhquyềnđạidiện,đượcbầuchọntheomôhìnhhiệnnay,khônggiànhđượcniềmtin,thậmchícònngượclại.Kinhnghiệmbảnthânôngchothấysựmấtniềmtinđócónguồngốcsâuxa.Ôngcầukhẩnmọiđạibiểuxemxétkỹlưỡngvấnđềđó,bởithờiđiểmhiệnnaylàkhoảnhkhắccuốicùngđểthiếtlậpmộtchínhquyềntốtđẹp.Nếucuộcthửnghiệmnàythấtbại,dânchúngsẽhoàntoànmấthếthyvọng.

Hộinghịdừnghọptạiđây.

PhươngánxâydựngnhànướcquốcgiacủaHamiltonNgày18thángSáu

SaukhihaiPhươngánVirginiavàNewJerseyđượctrìnhbày,Hamilton,khiđómới32tuổi,làngườiđãcùngvớiMadisonđềxuấttổchứcHộinghịLậphiến,đãtrìnhbàymộtmôhìnhchínhquyềnquốcgiamạnh,xóabỏmọichủquyềncủacáctiểubangvàbiếnnhữngtiểubangnàynhưnhữngtỉnhlệthuộchoàntoànvàochínhquyềntrungương.ÝđịnhcủaHamiltonlàthốngnhấttấtcả13tiểubangriêngrẽvàomột“Nhànướchùngmạnhduynhất”,bởiônglosợkhôngmộtchínhquyềnnàokháccóthểkiểmsoátđượcmộtlãnhthổrộnglớnnhưnướcMỹ.HamiltonđặcbiệtcangợimôhìnhchínhquyềnAnhlà"chínhquyềntốtnhấttrênthếgiới”.

Mặcdùnhữngđiềuôngđềxuấtkhôngđượcaihưởngứng,nhưngsaunày,

HamiltonđãmạnhmẽbênhvựcbảnHiếnphápmới.Vớinhữngđónggóptolớncủamình,ôngđượccoilàmộttrongnhữngkiếntrúcsư,khôngchỉcủabảnHiếnphápMỹmàcòncủahệthốngtòaán,hệthốngchínhquyềnvànềnkinhtế-tàichínhMỹ.NhữngnguyênlýHamiltontrìnhbàytạiHộinghịsaunàyđãđượcôngápdụngtrongthờikỳlàmBộtrưởngTàichính,đặcbiệtlàcácchươngtrìnhvềkhoảnnợ,ngânhàngtrungươngvàcáchoạtđộngtàichính,kinhtếkhác.Chođếnngàynay,nhữnglậpluậncủaHamiltonđãđượcthựctếchứngminhkhichínhquyềnliênbangMỹtrởnênrấtmạnh,hầunhưlấnátmọichínhquyềntiểubang.

NgàiHAMILTON:Đãgiữimlặngchotớitậnlúcnày,mộtphầnvìkínhtrọngcácđạibiểukháccóuytínvàtuổitáclớnhơnđãlàmôngkhôngmuốntrìnhbàynhữngquanđiểmkhácvớihọvàmộtphầnvìtìnhthếkhóxửđốivớitiểubangcủaôngvàtâmtrạngcủatiểubangnàyđãđượccácđồngnghiệpcùngtiểubangtrìnhbày,dùôngkhôngchấpnhậnquanđiểmđó.

Tuynhiên,cuộckhủnghoảngđangxảyratạiHộinghịtrầmtrọngđếnmứckhôngchophépbấtkỳsựđắnđo,cânnhắc,lưỡnglựnào.Bổnphậncủamọiđạibiểulàphảiđónggópcôngsứcvàmọinỗlực,vìsựantoànvàhạnhphúccủatoànxãhội.

Dovậy,ôngbuộcphảituyênbốrằngôngkhôngtánthànhbấtcứmôhìnhnàotrongsốhaiphươngánđãđượcđệtrình.ÔngđặcbiệtphảnđốiPhươngánNewJerseyvìtinrằngnếutiếptụcduytrìchủquyềncủacáctiểubang,thìkhôngmộtsựsửađổinàođốivớiHợpbangnàocóthểđápứngđượcmụctiêucủaHộinghịnày.Mặtkhác,ôngthừanhậnrấtlongạibởivớilãnhthổquárộnglớnnhưnướcMỹ,khólòngcóthểtrôngđợinhữngđiềutốtlànhbằngviệcthiếtlậpmộtchínhquyềntrungương.NhữngmốinghingờvềphạmviquyềnhạncủaHộinghịnàyxuấthiệndokhácbiệtquanđiểmvàtừnhữnglậpluậnquáxảoquyệt.Ôngchorằngchínhquyềnliênbanglàcáchthứchợpnhấtcáccộngđồngđộclậpvàomộtnhànướcduynhất.

Nhữngmôhìnhliênminhkhácnhausẽcóphạmviquyềnhạnkhácnhauvàthihànhcácquyềnnàytheocáccáchkhácnhau.Trongmộtsốquốcgia,quyềnhạnđượcthihànhđốivớicácnhómdânchúng,còntrongtrườnghợpkháclạiđiềuhànhtrựctiếpcáccánhân,nhưNghịviệnÐứcvàngaytrongbảnthânchínhquyềnchúngtađốivớinhữngtrườnghợpphạmtộinhưcướpbiển…Dovậy,phảitraochochínhquyềnquốcgianhữngquyềnlựctươngxứngvớilãnhthổrộnglớnnày.PhươngánNewJerseyđềxuấtnhữngđiểmquáxalạvớimôhìnhliênbang,bởimôhìnhnày,vềthựcchất,chỉlàsựđiềuhànhđốivớicánhâncáctiểubang.ÔngtánthànhhơnđốivớicácđềxuấtcủaNgàiRandolphvàchorằngchúngtađangmắcnợđấtnước.Tronggiaiđoạncấpthiếtnày,chúngtaphảilàmbấtcứđiềugìnếuthấycầnthiếtđểmanglạihạnhphúccủadânchúng.Cáctiểubangcửchúngtađếnđâyđểtìmgiảiphápchotìnhthếkhẩncấpcủaliênminh.Việcđềxuấthaydựavàobấtcứmôhìnhnàođềukhôngđápứngđượcnhucầucấpthiếtnày,bởivìphạmviquyềnhạncủachúngtakhôngrõrànglàlãngphícôngsứcchứkhôngthểđạtđượcmụctiêuđềra.CóquýngàinóirằngcáctiểubangsẽkhôngphêchuẩnbấtkỳsựthayđổivàsửachữanàokhôngnằmtrongphạmviquyềnhạncủaCácđiềukhoảnHợpbang.Nhưngchínhbảnthâncáccơquanlậppháptiểubangcũngkhôngđủthẩmquyềnhợphiếntươngxứngvớiquyềncủadânchúngvềvấnđềnày.ThượngviệnNewYorkđềxuấtmộtđiềukhoảnrằngkhôngcóquyếtđịnhnàocủaHộinghịnàyđượcthôngquanếukhônggửichodânchúngphêchuẩn.Nhưngđềxuấtnàybịbácbỏchỉbởimộtphiếuduynhất.Lýdobácbỏlàdựluậtnàycóthểgâyranhữngràngbuộcbấtlợichotiểubangnày.

Vấnđềlớnđặtralàchúngtasẽlàmgìđểmanglạisựthịnhvượngchođấtnước.Trướchết,ôngmuốnsosánhhaiphươngánnàyđểchỉrathiếusótcủacảhaimôhình.Từđó,đưaranhữngthayđổi,đểxâydựngmộtquốcgiacóhiệuquả.

Mộtchínhquyềnnhưvậyphảiđượcxâydựngdựatrênnhữngnguyêntắccơ

bảnsau:

1.Phảicómộtlợiíchbềnvữngvàtíchcựcủnghộchínhquyền.Cácđộngcơhậuthuẫnchochínhquyềnliênbangkhôngtồntạitrongcáctiểubangbởihọkhôngcótinhthầnhợptácởmứcđộcao.Họthườngxuyêntheođuổinhữnglợiíchriêngrẽvàđingượclạilợiíchcủatoànthể.Cáctiểubangđanggánhchịunhữngkhoảnnợriêngnêncónhữngkếhoạchtàichínhriêng.TấtcảnhữngđiềunàythườngmẫuthuẫnvàpháhỏngquiđịnhvàkếhoạchcủaQuốchộiHợpbang.

2.Lòngđammêquyềnlực.Conngườibaogiờcũnghammêquyềnlực.Cáctiểubangcóxuhướngmuốngiànhlạinhữngquyềnlựcmàhọđãtrao,hoặcmuốncóảnhhưởngđốivớinhữngkếhoạchcủaliênbang.Tấtcảmọingườiđềubiếtrằngvìthamvọngcánhânmànhữngkẻmịdânđềucămghétsựkiểmsoátcủachínhquyềntrungương.Mọingườicũngbiếtrằngdânchúngkhônglosợvềviệcgiảitánchínhquyềntrungươngnhưsựgiảitáncácchínhquyềnđịaphương.Sựgiảitánchínhquyềnđịaphươngthậtsựlàtaihoạ,bởichínhquyềntrungươngvẫnmuốnduytrìchínhquyềnđịaphươngởmộtmứcđộnàođó.HãyxemxétmộttiểubangnhưVirginia,trongmộtvàinămtớisẽthếnào?Vềquimôvàdiệntích,tiểubangnàycóthểđượcsosánhvớimộtquốcgialớnởchâuÂu.Bảnthântiểubangnàyquátựmãnvàkiêungạovềvaitròquantrọngcủamìnhtrongliênminh.

3.Thóiquenvàsựgắnbócủadânchúng.Toànbộsứcmạnhcủamốiquanhệnàynằmtrongtaycácchínhquyềntiểubang.Dânchúngchỉnhìnthấychủquyềncủatiểubang,bởihọchỉnhậnđượcsựbảovệcủatiểubang.Chínhquyềntiểubanglànơithihànhcônglý.Mọiđạoluậtvàhànhđộngcủatiểubangsẽlàmchodânchúngcảmthấygầngũivàquenthuộcvớichínhquyềntiểubang.

4.Sứcmạnhvàvũlực.Vũlựccóthểđượchiểulàsựcưỡngépcủacácđạoluật,haycủaquânđội.Quốchộikhôngcóquyềnbanhànhđạoluậtnào,

ngoạitrừmộtsốtrườnghợpítỏi.Trongcáctiểubang,hầuhếtcáctrườnghợp,sựcưỡngépnàylàrấtcóhiệuquảdùkhônghoàntoànđủ.Quânđội,vớimộtquimônàođó,làcầnthiếtchomọicộngđồngdâncưlớn.TiểubangMassachusettsnhậnthứcđượcsựcầnthiếtcủaquânđộinênđangtìmcáchbanhànhđạoluậtthiếtlậpnó.Nhưngliệuđộiquânnàysẽđượcthihànhthếnào,nếuchỉmộtsốtiểubangnàođóthiếtlậpra?Điềunàylàkhôngthểthựchiệnđượcbởichỉgâyrachiếntranhgiữacácbang.Cácđộiquânngoạiquốccũngsẽkhôngbàngquanđứngnhìn.Họsẽcanthiệp,sẽgâyranhữngrắcrốivàchắcchắnsẽtìmcáchchiarẽliênminhchúngta.

5.Nhữngtácđộngkhác.Ôngkhôngámchỉsựhốilộ,nhưngnhữngđặcânmàchứcvụvàlươngbổngsẽtạorasựgắnbóđốivớichínhquyền.Nhưnghầunhưmọivấnđềnàyđềuthuộcphíacácchínhquyềntiểubangvàsẽtiếptụctồntạichotớikhicòncáctiểubang.Mọicảmxúcnhưchúngtađãthấy,vềtínhhámlợi,vềthamvọng,nhữnglợiíchsẽtácđộngvàsaikhiếnmọicánhân,mọicơquan,đềurơivào"dòngchảy"cáctiểubangchứkhôngchảychungtrong"dòngsông"chínhquyềntrungương.Dođó,nóichung,chínhquyềntiểubangluônthắngthếsovớichínhquyềntrungươngvàsẽlàmchobấtkỳhợpbangnàocũngtrởnênbấtổn.

Trongtrườnghợpnày,lýthuyếthoàntoànđượcthựctếchứngminh.HộiđồngđạinghịcủaHyLạpcổđạicóthẩmquyềnrộnglớnvìnhữngmụcđíchchung,đặcbiệtlàquyềnsửdụngquânđộitrừngphạtnhữngthànhviênsaitrái.Vậyhậuquảtiếptheosẽlàgì?Nhữnghànhđộngđólàdấuhiệuchochiếntranh.CuộcchiếntranhPhocislàvídụđiểnhình.VuaPhiliplợidụngmốihiềmkhíchđểgâychiarẽnộibộgiữacácthànhbangHyLạp,đểrồiđánhbạihọvàcướpđimọitàisản.MộtbàihọckháclàLiênminhPhổ.VuaCharlemagnecóuyquyềnvôcùngtolớn,nhưngnhữnglãnhchúađãtìmcáchgiànhquyềnkiểmsoát,làmuyquyềncủađếchếLaMãchỉcònlàhìnhthức…Nhữngvídụkháccũngchứngtỏsựthậtnày.CáctổngcủaThụySĩkhôngmuốnthốngnhấtthànhbấtcứliênminhnào,nênnhiềucuộcchiến

tranhgiữacáctổngđãnổra.Vậynhữnglỗilầmnàycóthểtránhđượcbằngcáchnào?Chỉbằngcáchtraovàotaychínhquyềntrungươngmộtthẩmquyềnđủmạnhđểlôicuốnmọitâmtrạngvàcácđộngcơbềnvữngnóiởtrênvềphíamình.

LiệumôhìnhNewJerseycómanglạihiệuquảnàykhông?Liệumôhìnhnàycóđưaragiảiphápnàokhông?Khôngcógiảiphápnàomàhoàntoànngượclạibởimôhìnhnàyrấtnhiềukhiếmkhuyết.Nhữngkhiếmkhuyếttrongmộtsốđiềukhoảncủamôhìnhnàysẽpháhỏngmọitínhhiệuquảcủacácđiềukhoảnkhác.MôhìnhnàychoQuốchộiquyềnthuthuế,nhưngquiđịnhnàycũngkhôngđủhiệulực.Sựbìnhđẳngchỉcóthểđạtđượcbởisựcưỡngbuộc,nhưngkinhnghiệmđãchứngtỏrằngđiềunàykhôngthểthựchiệnđược.Nếucáctiểubangxemxétkỹlưỡngmôhìnhnày,họcũngsẽxemxétkỹlưỡngmụcđíchcủaviệcđónggóp,cònviệcđóngnộp,haykhôngđóngnộp,làtùytheoviệchọcóchấpthuậnnóhaykhông.

Mộttiểubangkhôngđónggópsẽkhiếncácbangkháccũnglàmtheo.Hạnmứcđónggóp,vềbảnchất,làmộtđiềukhócóthểquiđịnhcôngbằngvàdovậy,sẽgâynhiềubấtcông.CácNgàisẽcăncứvàotiêuchuẩnnàođểquiđịnhhạnmứcnày?Dựatrêncơsởđấtđailàsailầm.HãysosánhHàLanvớinướcNga,sosánhPháp,hayAnhvớicácquốcgiakhácởchâuÂu,sosánhPennsylvaniavớiBắcCarolinavềtiềmlựctàichínhvàvềgiátrịtươngđốicủađấtđaiđểthấyviệcsửdụngđấtđailàmtiêuchuẩnđánhgiálàhoàntoànsailầm.Haylấysốdânlàmcơsởsosánhgiữacácquốcgiakhácnhau,cácNgàicũngsẽthấylàkhôngcôngbằng.Trìnhđộsảnxuấtvàsựpháttriểnkhácnhaucủaởcácquốcgianàylàmchosựđánhgiágiàunghèotrởnênkhôngchínhxác.Rấtnhiềuđiềuphụthuộcvàotiêuchuẩnđánhgiánày.Connecticut,NewJerseyvàBắcCarolinakhôngcónềnthươngmạipháttriển,nênkhôngthểgánhchịumộthạnmứcđónggóptheogiátrịđấtđainhưcácbangthươngmạikhác.HọsẽkhôngthểthựchiệnđượcbổnphậncủamìnhnêncácbangkhácsẽbắtchướchọvàLiênminhcủachúngtabuộc

phảigiảitán.

Vậyliệungânsáchcủaliênminhthuđượcbằngcáchnào?Nhờviệcđánhthuếvàocácmặthàngthươngmại,hayxuấtnhậpkhẩuchăng?Cáchđócũngkhôngcôngbằng.Trongmôhìnhnàytồntạimộtmầmmốngpháhoại.Đólàsựbìnhđẳngphiếubầuchỉđểlàmhàilòngcácbangnhỏ.NhưngVirginiavàcácbanglớnkhôngthểchấpnhậnđiềunày.Vàdùcóchấpnhậnthìcácbanglớncũngkhôngthểtuânthủmãiquiđịnhnàyđược,bởiđiềuđóđingượclạimọinguyêntắccôngbằngvàkhôngphùhợpvớilòngngười.

Nhữngnguyêntắcsaitráitrongmộtchínhquyền,dùnhỏbé,nhưngdầndầntrongquátrìnhhoạtđộng,chúngsẽpháhỏngchínhquyền.NhiềungườinghingờliệuQuốchộiHợpbanghiệnnaycóquyềntổchứcvàduytrìhạmđộivàquânđộitrongthờibìnhkhông?Ôngnghĩlàkhông.MôhìnhcủaNgàiPatersonkhôngđưaragiảiphápchovấnđềnày.NếuchỉtraocácquyềnhạnchếnhưvậythìQuốchộisẽkhôngbaogiờlàmộttổchứcvậnhànhđúngđắnvàcóhiệuquả.ĐạibiểuQuốchội,docácbangchọnlựavàcóthểbịtriệuhồi,sẽchỉđạidiệnchocáclợiíchcụcbộđịaphương.Nhưngđểcơquanđóhoạtđộngcóhiệuquả,thìdầndầnhọphảichiếmđoạtthêmcácquyềnkhácđểrồicuốicùng,mộtthểchếđộctàisẽđượcthiếtlập.Thẩmquyềnliênbangmuốnduytrìsựtồntạicủaliênbangsẽphảinuốtchửngmọiquyềncủatiểubang.Nếukhông,cáctiểubangsẽchiếmlấycácquyềnnàycủaliênbang.

ViệctraonhữngquyềnlựcđóchomộtcơquannhưQuốchộiHợpbanglàđingượclạinhữngnguyêntắccủamộtchínhquyềntốt.Haichủquyềnkhôngthểcùngtồntạitrongcùngmộtgiớihạn.TraonhữngquyềnđóchoQuốchội,cuốicùng,sẽdẫntớimộtchínhquyềntồihoặcsẽkhôngcóchínhquyềnnàotồntại.PhươngánNewJersey,dovậy,sẽkhôngthựcthiđược.Đếnkhiđó,chúngtaphảilàmgì?Ôngkhôngbiếtphảilàmgìcả.Quimôquárộnglớncủaquốcgialàmôngnảnlòng.

Chiphíchochínhquyềntrungươngcũngrấttốnkém,trừphicáctiểubanggiảmbớtchitiêucủamình.Nếuchínhquyềntiểubangkhôngtồntại,ôngtinrằngviệcmộtchínhquyềntrungươngthaythếsẽthiếtlậpđượcmộtnềnkinhtếvĩđại.Ôngkhôngmuốnlàmchấnđộngýkiếncủadânchúngvớiviệcđềxuấtmộtmôhìnhnhưvậy,nhưngmặtkhác,ôngkhôngthấylýdogìđểtừchốimôhìnhđó.Chínhquyềntiểubanglàkhôngcầnthiết,vìbấtkỳmụctiêuthươngmại,đánhthuế,haynôngnghiệpnào.Nhưngônghiểurằngcácthẩmquyềnphụlàcầnthiết.Đólàcáctòaánquận,cáccơquanđiềuhànhnhữngvấnđềđịaphương.Nhưngtheonguyêntắckẻcólợiphảichịutráchnhiệmvềviệcđãlàm,nêncácchínhquyềntiểubangsẽphảilànơigánhchịunhữngchiphítốnkémđó.

Khókhănduynhấtlàviệctậptrungtấtcảcácđạibiểutừkhắpmọimiềnđấtnướcvềtrungtâmcủaliênbang.Điềugìcóthểlôikéocácđạibiểuvềtrungtâmđấtnước?LươngbổngchocácHạnghịsĩchỉlà“cáimồicâu”chonhữngkẻmịdântầmthường.Ôngnghĩbađôla,haychừngđólàtốiđa.ÔngesợThượngviệncũngvậy,sẽdonhữngnhàbuônchiếmgiữ,nhữngkẻthèmmuốncácchứcvụcủachínhquyền.SuynghĩđólàmônghầunhưtuyệtvọngvềkhảnăngmộtNhànướcCộnghòacóthểđượcthiếtlậptrongmộtphạmvilãnhthổrộnglớnnhưHợpbanghiệnnay.Nhưngôngcũngthấylàdạidộtnếukhôngđềxuấtmôhìnhkhác.

Vềýkiếncánhân,ôngkhônghềđắnđomàtuyênbốrằngchínhquyềnAnhlàtốtnhấttrênthếgiới.Nhậnxétnàycũngđượcnhiềuquýngàikhônngoanvàhiểubiếttánthành.ÔngcũngrấtnghingờbấtcứmôhìnhnàokhácđượcđềxuấtchonướcMỹ.Ônghyvọngcácquýngàiởđâycùngchiasẻquanđiểmđóvàcầuxinnhữngngườikháchãythayđổiquanđiểmvềvấnđềnày.

[Khithànhlậpliênminhnăm1781],nhiềungườitừngnghĩrằngnhữngquyềnlựcrộnglớntraochoQuốchộiHợpbangđủđểđápứngđượcmục

đíchcủaLiênminh.Nhưngđếnlúcnày,mọingườiđềunhìnrasaisóttrongmôhìnhđó.Ôngnhậnthấynhữngđạibiểukiêntrìtheochủnghĩacộnghòacũnglớntiếngnhưbấtkỳngườinàokháctrongviệctốcáonhữngthóixấuxavàđồibạicủanềndânchủ.Sựthayđổinàytrongsuynghĩcủadânchúnglàmôngtiênđoánrằngđếnmộtlúcnàođó,nhữngngườikháccũngnhưôngsẽcùngnhaucangợibảnHiếnphápAnhnhưnhữnglờiNgàiNeckarnhậnxét:đólàchínhquyềnduynhấttrênthếgiới"thốngnhấtđượcsứcmạnhcủadânchúngvớisựantoàncánhân".

Mọixãhội,nơingànhkinhdoanhđượckhuyếnkhíchpháttriển,sẽluônluônchiathànhphethiểusốvàpheđasố.Dođó,cáclợiíchriêngrẽsẽphátsinh,sẽcónhữngconnợvàchủnợ...Đasố,khiđượctraomọiquyềnlực,sẽđànápthiểusố.Vìthế,cảhaipheđềuphảicóquyềntựbảovệmìnhchốnglạiphekia.Vìthiếusựkiểmsoátnày,chúngtakhôngthểbanhànhtiềngiấyvàcácquiđịnhvềlãisuất…Đểcónhữngđiềuchỉnhđúngđắn,nướcAnhđãlậprathểchếtuyệtvờichohọ.Việnquýtộclàmộtthểchếcaoquývàđượckínhtrọngnhất.Nhờtàisảnlớnlaovàtrungthànhvớilợiíchquốcgia,Việnquýtộctrởthànhmộtràocảnvữngchắcngăncảnmọicảicáchđộchại,dùlàdoVuahaytầnglớpbìnhdâncốgắngđềra.MộtThượngviệntạmthời,vớinhiệmkỳngắn,khôngthểđủvữngchắcđểđápứngmụcđíchnày.ThượngviệnMarylanddùrấtmạnhnhưngvẫnkhôngthểtrởthànhmộtcơquankiềmchếhiệuquả.Nếudânchúngđồnglòngvàthậtsựmongmuốnbanhànhtiềngiấy,họsẽđạtđượcmụcđíchnày.SựđồngthuậnđócủadânchúnglàmộtbằngchứngchothấysựcầnthiếtcủamộtThượngviệnvữngchắc.

NhữngđánhgiákhácnhauvềtìnhcảmvàtâmtrạngcủaconngườilàmchocácNgàikhôngthốngnhấtýkiếnvềnhữngkiểmsoátcầnthiết.Họcholà7nămlàmộtthờigianhợplýđểThượngviệnđạtsựvữngvàngtươngxứng,khôngbịbạolựcvàrốiloạncủatưtưởngdânchủtháiquákíchđộng.

Khitâmtrạngcủahếtthảydânchúnghòanhậpvớinhau,họsẽbùnglênnhư

mộtngọnlửahoangdạivàtrởnênkhôngthểkiểmsoátđược.ÔngkêugọicácquýngàivùngNewEnglandcầncânnhắckỹcàng,dùthựctếcủacáctiểubangnàychưachứngkiếnđiềuđó.Cònđốivớinhánhhànhpháp,dườngnhưphảichấpnhậnrằngkhôngthểthiếtlậpđượcmộtbộmáyhànhpháptốtđẹpnàotrêncácnguyêntắccộnghòa.Vấnđềđặtralàliệucóthểthiếtlậpmộtchínhquyềntốtmàkhôngcầnbộmáyhànhpháptốtđượckhông?MôhìnhcủanướcAnhlàmôhìnhduynhấtlàmđượcđiềunày.LợiíchtừviệctruyềnngôiVuađượckếthợpvớilợiíchcủacảđấtnước.BổnglộccánhâncủaNhàVuaAnhlớntớimứcngoạibangkhôngthểmuachuộchoặchốilộđượcôngta.Đồngthời,quyềnlựccủaVuađủđộclậpvàđượckiểmsoáthiệuquảsẽđápứngnhữngđòihỏicủanhánhhànhpháptrongcácvấnđềđốinội.

Mộttrongnhữngđiểmyếucủachínhquyềncộnghòa,đólàrấtdễbịngoạibangmuachuộcvàlôikéo.Nhữngkẻcótưcáchtầmthường,khigiànhđượcquyềnlựclớnlao,sẽrấtdễtrởthànhcôngcụđểngoạibangcanthiệpvàlợidụng.ThụyĐiểnlàmộtvídụđiểnhình.NhữngcuộcnổiloạnvừaquaởThụyĐiểnđềucósựcanthiệpcủaAnhvàPháp.Vậytừnhữngquansáttrêncóthểrútrađượcnhữnggì?Đólàchúngtaphảiđạtđượcmộtsựbềnvữngvàổnđịnhtớimứcnhữngnguyêntắccộnghòachấpnhậnđược.HãyđểmộtViệncủaQuốchộigiữchứcvụvớinhiệmkỳsuốtđời,hayítnhấttrongthờigiancótưcáchtốt.Hãyđểbộmáyhànhphápđượclàmviệcsuốtđời.ÔngchấtvấnrằngliệunhiệmkỳbảynămcóđủđểcácThượngnghịsĩhysinhnhữnglợiíchcánhânđểđượcdânchúngtintưởngkhông?Liệunhiệmkỳđócóthuhútđượcnhữngcánhânxuấtsắcnhất,sẵnlònglàmviệcchođấtnướckhông?ChúngtacầnmộtThượngviệncómộtýchívữngchắc,cómộtlợiíchtolớn,đểđápứngnhữngđòihỏiđềra.

NhưngdânchúngsẽnghingờrằngliệuđócóphảilàmộtchínhquyềnCộnghòakhông?Nếunguyênthủquốcgiavàcácquanchứcchínhquyềnđượcdânchúngbầuchọn,haymộtquátrìnhbầuchọnxuấtpháttừnhândân,thì

đólànềnCộnghòa.NhưngôngchorằngbộmáyhànhphápnhưNgàiRandolphđềxuất,trênthựctế,vẫncóquáítquyềnlựcvàsựđộclậpcầnthiết.Vớinhiệmkỳbảynăm,Tổngthốngsẽlàngườicóthamvọng,sẽtìmcáchxâydựngbèlũchântay.Vìthamvọngđicùngvớiquyềnlực,nêntrongtrườnghợpchiếntranh,ôngtasẽtựbanchomìnhnhữngđặcânđểlảngtránhhaytừchốibàngiaoquyềnlực.MộtTổngthốngvớinhiệmkỳsuốtđờisẽkhôngtìmcáchsaonhãngsựchínhtrựccủamìnhvàdovậy,sẽgiữquyềnlựcmộtcáchantoànnhất.

CóNgàiphảnđốirằngmộtTổngthốngnhưvậyrấtcóthểtrởthànhmộtthểchếquânchủđượcbầuravàsẽtạoramộtchínhquyềnlộnxộn.Nhưngquânchủlàmộtkháiniệmkhôngrõràng,cảvềphạmviquyềnlựchaythờihạnnhiệmkỳ.Nếumộtquanchấpchínhtốicaonhưôngđềxuấttrởthànhmộtnềnquânchủsuốtđời,thìmôhình,theoPhươngánVirginia,cũngsẽlàmộtdạngquânchủđộctàitrongbảynăm.Cácnhàluậtphápsángsuốtđãtừngnhậnxétrằngcácchếđộquânchủdobầucửsẽlàmôhìnhtốtnhấtnếukiểmsoátđượcnhữngrốiloạn,lộnxộngâyradothamvọngvàmưumôcủanhữngngườitranhcử.Nhữngrốiloạnđókhôngphảilàkhôngthểtránhđược.Đặcđiểmnàycủachínhthểquânchủdobầuchọnchỉxảyratrongmộtsốtrườnghợpnhấtđịnh,chứkhôngphảilàđặcđiểmphổbiếncủamọichínhquyềndạngnày.

ỞLaMã,cácHoàngđếdoquânđộibầuchọn.ỞBaLan,việcbầuchọnđượccácnhàquýtộcchủchốtkìnhđịchnhautiếnhành.Cácnhàquýtộcnàycóquânđộiriêngnênsẽgâyranhữngrốiloạn.TạiĐếchếÐức,việcbổnhiệmlàdocácđạicửtrivàcácquýtộc.Họđềucóđộngcơ,cóthủđoạnvàquânđội,đểlậpranhữngpheđảngvànhữngmưuđồxấuxa.Liệuchúngtacóthểtìmrađượcmôhìnhnàophùhợpđểbảovệcảcộngđồngvàchốnglạibấtcứtáchạixấuxanàokhông?

Ôngcómộtmôhìnhchínhquyền,theoông,phùhợphơnhaiphươngán

đangđượcnghiêncứu.Đềxuấtcủaôngcóthểsẽvượtquásựhìnhdungcủanhiềuđạibiểu.Nhưngliệudânchúngcóchấpnhậnmộtkếhoạchnhưôngđềxuấtkhông?Hoặcdânchúngcóchấpnhậncácphươngánkhácđangđượcthảoluậnkhông?Hiệnnay,họchẳngchấpnhậnmôhìnhnàocả.Nhưngliênminhđangtanrã,thậmchícólẽlàtanrãrồi.Nhữngsaitráivàtộilỗiđanghoànhhànhởmọitiểubangsẽnhanhchóngchodânchúngbiếtthếnàolàsựảotưởngtháiquávềnềndânchủ.Nhưngôngthấymộtsựbiếnchuyểnlớnlaođãvàvẫnđangdiễnratrongtâmtrícủahếtthảymọingườidân.

Dânchúngsớmhaymuộncũngphảitừbỏnhữngđịnhkiếnsailầm.DùcóbấtcứđiềugìxảyrathìbảnthânhọsẽkhôngthểhàilòngvớikếhoạchcủaNgàiRandolphđưaramàsẵnsàngtiếnxatớimứccóthể…

Sauđó,NgàiHamiltonđọcphácthảocủaôngnhưsau:

I.QuyềnlậppháptốicaocủaHợpchúngquốcđượctraochohaiViện.ViệnthứnhấtđượcgọilàHộiđồngLậppháp(Assembly),ViệnkiađượcgọilàThượngviện(Senate),đểcùngnhauhìnhthànhcơquanlậpphápcủaHợpchúngquốc,cóquyềnthôngquabấtcứđạoluậtnàovàcóquyềnphủquyếtnhưđượctrìnhbàysauđây.

II.HộiđồngLậpphápsẽdodânchúngbầuvớinhiệmkỳbanăm.

III.Thượngviệnbaogồmnhữngngườiđượcbầuchọnvàlàmviệcsuốtđờinếucótưcáchtốt.Việcbầuchọnnàydonhữngđạicửtribầura.Cácđạicửtrilạiđượcnhândânbầura.Đểthựchiệnviệcbầuchọn,cáctiểubangsẽđượcchiathànhcácquậnbầucử.KhibấtkỳThượngnghịsĩnàochết,bịsathải,haytừchứcthìghếcủaôngtasẽđượcthaythếbởimộtcuộcbầucửtạichínhquậnmàôngtađượcbầuchọn.

IV.QuyềnhànhpháptốicaocủaHợpchúngquốcđượctraochomộtviên

Thốngsứ(Governour),cónhiệmkỳsuốtđờinếucótưcáchđạođứctốt.Việcbầuchọnsẽdonhữngđạicửtritiếnhành.Cácđạicửtrinàylạiđượcdânchúngbầuratạicácquậnbầucửnhưtrênđãtrìnhbày.Thẩmquyềnvàchứcnăngcủabộmáyhànhphápnhưsau:cóquyềnphủquyếtmọiđạoluậtđãđượcthôngqua;quyềnđiềuhànhmọiđạoluậtđãđượcphêchuẩn;quyềnđiềuhànhchiếntranhkhiđượccơquanlậpphápchophép;quyềnkýkếtmọiHiệpướcvớisựtưvấnvàphêchuẩncủaThượngviện;cótoànquyềnbổnhiệmcácviênchứcđứngđầucácbộTàichính,Chiếntranh,Ngoạigiao;quyềnđềcửmọiviênchứckhác(baogồmcácđạisứtạinướcngoài)đểThượngviệnphêchuẩn;cóquyềnânxámọitộilỗi,trừtộiphảnquốc.ÔngtakhôngđượcthihànhquyềnnàynếukhôngđượcphépcủaThượngviện.

V.TrongtrườnghợpThốngsứchết,từchức,haybịcáchchức,mọiquyềnhànhcủaôngtađượctraochoChủtịchThượngviệnchođếnkhibầuramộtviênThốngsứkhácthaythế.

VI.ChỉThượngviệnmớicóquyềntuyênbốchiếntranh;quyềntưvấnvàkýkếtHiệpước;quyềnchấpthuận,haybácbỏmọisựbổnhiệmquanchứccủacácBộTàichính,ChiếntranhvàNgoạigiao.

VII.ThẩmquyềncủaTốicaoPhápviệnđượctraochocácthẩmphángiữchứcvụsuốtđờinếucótưcáchđạođứctốt,đượctrảlươngtươngxứngvàkhôngthayđổi.Tòaánnàycóquyềnxétxửsơthẩmmọitrườnghợpbắtgiữvàquyềnxétxửphúcthẩmmọitrườnghợpliênquanđếnngânsách,thuếkhóacủachínhquyềnLiênbang,hayliênquanđếncôngdânnướcngoài.

VIII.Cơquanlậpphápliênbangcóquyềnthiếtlậpcáctòaánởtiểubangđểphánxétcácvụkiệnthôngthường.

IX.Thốngsứ,ThượngnghịsĩvàmọiviênchứccủaHợpchúngquốccóthểbịluậntộivìtưcáchsaitráihaythamnhũng.Ngaykhibịkếttội,ôngtasẽbịsathảivàkhôngthểnắmgiữbấtkỳchứcvụnàoliênquanđếnniềmtinvà

tiềnbạc.MọivụluậntộisẽđượcxétxửbởimộttòaánbaogồmChánhánhaythẩmpháncủacácTòaáncaocấpcủamỗitiểubang,miễnlànhữngthẩmphánđógiữchứcvụsuốtđờinếucótưcáchđạođứctốtvàcólươngkhôngthayđổi.

X.Mọiđạoluậttiểubang,nếutráivớiHiếnpháphayluậtphápcủaHợpchúngquốc,đềukhôngcóhiệulực.Đểngănchặnviệcthôngquanhữngbộluậtnày,chínhquyềnLiênbangsẽbổnhiệmmộtviênThốngđốc(Governour),hayviênChủtịchTiểubang(PresidentofState)cóquyềnphủquyếtcácđạoluậtsắpđượcbanhànhtạitiểubangđó.

XI.Khôngtiểubangnàocóquyềnthiếtlậpbấtkỳđộiquânhayhạmđộinào.QuânđộicủamọitiểubangđềuđặtdướisựchỉđạotrựctiếpvàduynhấtcủachínhquyềnHợpchúngquốc.CácsĩquanvàtướnglĩnhquânđộisẽđượcchínhquyềnLiênbangbổnhiệmvàphongchức.

MỗiđiềukhoảnđưarađềuđượcHamiltongiảithíchcụthểtheonhữngnguyêntắcđãnóiởtrên.

Hộinghịdừnghọptạiđây.

NhữnglậpluậncủaMadisonphảnđốiPhươngánNewJerseyNgày19thángSáu

Ngày19thángSáu,MadisonđãcómộtbàiphátbiểudàiphảnđốimọiđềxuấtcủaPaterson.Vớinhữnglậpluậnrấtchặtchẽ,ôngđãviệndẫnrấtnhiềuvídụvềlịchsửnhữngLiênbangcủachâuÂu,đểchứngminhsựcầnthiếtphảixâydựngmộtliênbangduynhất.Trongđó,cáctiểubangphảiđạidiệntheoquimôdânsố.Đólàconđườngduynhấtđểduytrìsựổnđịnhvàthịnhvượngcủa13tiểubangBắcMỹ.ChínhnhờnhữnglậpluậnsắcbéncủaôngmàHộinghịđãđồngýsửdụngPhươngánVirginialàmnềntảngcơbảnchomôhìnhchínhquyềnliênbang.Saunày,nhữnglậpluậnđólạiđược

MadisonsửdụngtrongcácbàiluậnvănNgườiLiênbang.

NgàiMADISON:NhiềuđạibiểugâyáplựcvìchorằngHộinghịnàykhôngđượctraođủquyềnlựccầnthiếtđểđềxuấtbấtcứmôhìnhnàokhácngoàimôhìnhliênbang.Ngoàinhữngđiềuđãđượccácđạibiểukháctrìnhbày,ôngmuốnbổsungthêmrằngkhôngcómộtkếhoạchliênbangnàonhưvậyđápứngđượcđòihỏicấpbáchhiệnnay.Mộtđặcđiểmtrongchínhquyềnliênbanglàquyềnlựckhôngápđặttrêncáccánhânmàlàápđặttrêntậpthể,trêncáctiểubang.Nhưngtrongmộtsốtrườnghợp,nhưnhữngvụcướpbiển,chiếmđoạttàisảntrênbiển,theoCácđiềukhoảnHợpbanghiệnnayvàtrongnhiềutrườnghợpđượcmởrộngnhưNgàiPatersonđềnghị,làđiềuhànhtrựctiếpđốivớicáccánhân.Mộtđặcđiểmkháclàchínhquyềnliênbangkhôngphảitrựctiếpdodânchúngmàdocácchínhquyềntiểubangchọnra.NhưngđạibiểuQuốchộiHợpbangcủaConnecticutvàRhodeIslandlạiđượcchọndodânchúng,chứkhôngphảidocơquanlậppháp.PhươngáncủaNgàiPatersonkhôngdựđịnhthayđổiđiềunày.

NgàiPatersoncũngviệnlýlẽrằngHợpbangđượctoànthểchấpthuận,thìkhimuốngiảitáncũngphảiđượctoànthểchấpnhận.ĐócóphảilàbảnchấtcủamọiHiệpướchaykhông?LậpluậnnàycóphảiđượcrútratừnhữngđiềukhoảnđặcbiệttrongCácđiềukhoảnHợpbangkhông?NếuchúngtacoiliênminhHợpbangnhưmộtbảnkhếướccơbản,đểnhờđó,cáccánhânthiếtlậpnênxãhội,thìítnhấtHợpbangphảilàsựđồnglòngcủamọithànhviên.Nhưngkhôngthểnóirằngsựhủybỏbảnkhếướcnàykhôngthểcóhiệulựcnếukhôngđượctấtcảcácbênđồnglòngnhấttrí.Việcmộtnhómcôngdântrongxãhộiviphạmcácquiđịnhcơbảnchắcchắnsẽgiảiphóngnhữngcôngdânkháckhỏinghĩavụthựchiệnbảnkhếướcđó.Nếubấtcứbênnàoviphạmbấtcứđiềukhoảnnàonhưnglạikhôngchophépnhữngbêncònlạiđượctựdolàvìđiềungượclạiđãđượcngầmhiểungaytrongbảnkhếước.ĐặcbiệtlàcónhữngđiềuluậtcủabảnHiệpướctraoquyềnchođasốbắtbuộctoànthểphảituântheotrongmọitrườnghợp.Trườnghợpsau

chỉrarằngchúngtakhôngthểcoiliênminhHợpbangnhưmộtbảnkhếướcxãhộigiữacáccánhân.Nếuvậy,đasốcóquyềnràngbuộctấtcả,thậmchícóthểhìnhthànhmộtbảnhiếnphápmớichotấtthảymọingười,điềumàNgàiPatersonsẽkhólòngchấpnhận.

Nếuchúngtaxemxétliênminhkhôngphảinhưmộtkhếướcxãhộicủanhữngcánhânriêngrẽmàlàsựthỏathuậncủacácchínhquyềntiểubang,thìđiềugìcóthểrútrađượctừnhữngthỏathuậnnày?Rõrànglàcăncứtheonhữngđiềuquiđịnhvềluậtcủacácquốcgia,sựviphạmbấtcứđiềukhoảnnào,bởibấtkỳbênnào,sẽchophépnhữngbêncònlạiđượchoàntoàntựdo.Coinhưtoànbộthỏathuậnnàyđượchủybỏ,trừphihọchọnmộtcáchthứckháccưỡngépbênviphạmphảithayđổi.ĐiềunàyđặcbiệtđượcminhchứngtrongcácHiệpướcliênminhtrongchiếntranh.KhimộtbênviphạmthìbảnHiệpướcđócoinhưkhôngcòncóhiệulực.NhưngbảnCácđiềukhoảnHợpbanglạikhôngcóquiđịnhnàochophépviệcsửdụngvũlựcđểcưỡngbuộcthànhviênchốngđốiphảituânthủluậtpháp.

ÔngnhậnthấyCácđiềukhoảnHợpbangbịviphạmrấtnhiềuvàrấtrõràng,đặcbiệtlàhànhđộngcủaNewJersey,khibangnàykhướctừtuânthủnhữngquiđịnhhợphiếncủaQuốchội,côngkhaihủybỏphiếubầucủamìnhvàtừchốithôngquabấtcứđạoluậtnào.

Ôngkhôngmuốnđưaranhữngcanthiệpthôbạovớinhữngnhậnxétnày.Tuynhiên,ôngnghĩbảnchấtthậtsựcủaHợpbangcầnphảiđượcnghiêncứukỹcàngvàôngkhônghềbănkhoănvềviệccầncủngcốnềntảngchochínhquyền.SaukhixemxétphươngáncủaNgàiPaterson,ôngtuyênbốrằngmộtmôhìnhtốtđẹpphảiđạtđượchaimụctiêu:

(1)DuytrìLiênminh.

(2)Chophépchínhquyềnxửlýnhữngviphạmcủacáctiểubang.

ChúngtacầnxemxétmôhìnhcủaNgàiPatersonđểkếtluận:liệuphươngánnàycóđápứngcácđòihỏinêutrênkhông?

1.LiệuPhươngánnàycóngănchặnđượcnhữngviphạmluậtphápvàcácHiệpướckhông?Nếukhôngngănchặnđược,thìchắcchắnsẽdẫnchúngtatớithảmhọachiếntranhvớingoạibang.Xuhướngviphạmcủacáctiểubangthểhiệnởnhiềuvídụ.BáocáomớiđâycủaQuốchộichothấytấtcảcácquốcgiakhácđềuviphạmcácHiệpướcđãđượckýkếtvớichúngta.Chođếnnay,chúngtachỉcamchịu,nhưngđókhôngthểlàgiảipháplâudài.Mốiquanhệtrụctrặcvớicácquốcgiahùngmạnhkháccũnglàmộttaihọalớnnhấtchocảnước.Dovậy,cầnđảmbảorằngkhôngvùngđấtnàocóquyềngâytạihọanàychocảnước,nhưngliênminhHợpbanghiệnnaykhôngcókhảnăngxửlýnhữngsaitráinàymộtcáchhiệuquả.Nhữngđềnghịsửađổicũngkhôngđápứngđượcyêucầunàykhiđểcáctiểubangkhônghềđượckiểmsoát.

2.Liệuphươngánnàycóngănchặnđượcviệccáctiểubangchiếmđoạtquyềncủaliênbangkhông?Chúngtađềubiếtmọiliênminhcộnghòacổxưacũngnhưhiệnđạiđềucóxuhướngtiếmquyền.CácđiềukhoảnHợpbangđãquiđịnhrằngviệcquanhệvớingườiDađỏlàthuộcquyềnhạncủaQuốchội,nhưngnhiềutiểubangđãkýkếtnhữngHiệpướcriêngrẽ,haygâychiếnvớihọ.HiếnphápcũngkhôngchophéphaihaynhiềutiểubangđượcquyềnkýkếtbấtkỳHiệpướcnàovớinhaunếukhôngđượcQuốchộichấpthuận.NhưngVirginiavàMarylandlàmộtvídụ,PennsylvaniavàNewJerseylàmộtvídụkhác.CácbangnàyđềuđàmphánnhữngHiệpướcmàchưahềcótiềnlệhaycólờibiệnbạchsauđó.CũngkhôngtiểubangnàocóquyềntổchứcquânđộitrongthờibìnhnếukhôngđượcQuốchộichấpthuận.Quiđịnhnàyđòihỏicósựtuânthủnghiêmngặtnhất.NhưngMassachusetts,tiểubangmạnhnhấtcủaliênbang,thìkhôngtuânthủkhihọthànhlậpmộtđộiquânriêng.Ngaylúcnày,tiểubangđóđangthànhlậpmộtđộiquânmàchẳngđoáihoàiđếnviệcbáocáochoQuốchội.

Nếunhưchúngtaxemxétcácthểchếhợpbanghaycácliênminhkhác,chúngtasẽthấycácthànhviêntrongnhữngliênminhnàyđềucókhuynhhướngviphạmthẩmquyềncủaliênminh.Sauđó,ôngphântíchcácNhànướcLiênbangHyLạpcổđạivàcácHợpbangThụySĩ,ĐứcvàBỉ,tìmxemnhữngđiểmtươngđồngđốivớiHợpchúngquốcvềmặtthểchếvàthẩmquyềnliênminh,đểthấyviệcviphạmthẩmquyềnđềudẫncácliênbangnàytớisựhỗnloạnvàrồisụpđổ.ÔngthấykếhoạchcủaNgàiPatersonkhôngkiểmsoátcáctiểubangtrongcôngviệcphòngthủchungmàđóphảilàđặcquyềncủaliênbang.Trongđó,haiđiềukhoảncóthiếusótrấtnghiêmtrọng.

1.Hiếnphápđượcphêchuẩnkhôngphảidodânchúngmàdocáccơquanlậppháptiểubang.Dođó,bảnHiếnphápkhôngthểtrởthànhcácđiềuluậttốithượngchotấtcảcáctiểubang.

2.BảnHiếnphápđóchỉtraochotòaánliênbangquyềnphúcthẩm,nhưngchỉtrongmộtsốvụnhấtđịnh.Sựthiếuvắngđiềukhoảnnàycóthểdẫntớimốinguyhiểmvềsựthatộiquámứctrongcáctòaántiểubang.Vàsauviệcthatộinhưvậythìliệucònphúcthẩmđượcđiềugìnữa?Ngoàira,ởhầuhếtnếukhôngnóilàtấtcảcáctiểubang,cácbảnHiếnpháptiểubangđềuchophépcáccơquanhànhphápcóquyềnânxá.VậyquyềnnàysẽđượcthulạithếnàonếubảnHiếnphápchỉdocáccơquanlậpphápthôngqua?

3.Liệumôhìnhđócóngănchặnđượcsựviphạmgiữacáctiểubangkhông?Chúngtađãchứngkiếnquánhiềucácvídụnhưvậy.LuậtphápcủaVirginiavàMarylandđềuưuáidânchúngtiểubangmìnhhơndânchúngcáctiểubangkháctrongcácvụkiệntrongkhiCácđiềukhoảnHợpbangquiđịnhrằngmọiquyềnvàđặcâncủatấtcảdânchúnglànhưnhau.Ôngcoiviệcbanhànhtiềngiấyvàcácđạoluậttươngtựlànhữnghànhđộngphạmpháp.Cáctiểubangđốivớinhauvừalàconnợvàchủnợ.Nhưvậy,cáctiểubang"chủnợ"sẽphảichịutổnhạikhicáctiểubang"connợ"banhànhtiềngiấy.

Chúngtađãchứngkiếnnhữnghànhđộngtrảđũavàgâyhấnvềlĩnhvựcnàyđedọakhôngchỉsựhàihòathốngnhấtmàcònđedọasựyênbìnhcủaliênminh.PhươngáncủaNgàiPatersonkhôngchoQuốchộiHợpbangquyềnphủquyếtcácbộluậttiểubangmàđểhọtựdokhôngbịkiểmsoátthihànhnhữngkếhoạchsaitráinhằmchốnglạinhau.

4.Liệumôhìnhnàycóđảmbảođượcsựbìnhyêncủacáctiểubangkhông?NhữngvụrốiloạnởMassachusettsđãcảnhbáomọitiểubangkhácvềmốinguyhiểmmàhọcóthểphảigánhchịu.NhưngkếhoạchcủaNgàiPatersonkhôngcónhữngđiềukhoảnchophépliênminhcógiảiphápđốiphóvớinhữngvấnđềnày.CăncứtheolýthuyếtvềnềnCộnghòa,lẽphải,quyềnlựcvàsứcmạnhphảithuộcvềđasốvàphảidođasốnắmgiữ.Nhưngthựctếvàkinhnghiệmchothấyđôikhithiểusốcóthểđánhbạiđasố:(1)Nếunhưthiểusốngẫunhiêncóđủmọikỹnăngvàtrìnhđộquânsựđiêuluyện,chiếmgiữnhữngnguồntàinguyênvàtiềnbạclớn,thì1/3cóthểchiếnthắng2/3cònlại.(2)1/3nhữngngườicóquyềnbầuchọnngườilãnhđạocóthểtrởthànhđasốbằngcáchchophépnhữngngườinghèo,nhữngngườikhôngđủtàisảnvànhữngngườichỉmuốnnổiloạnchứkhôngmuốnthiếtlậpchínhquyềnđượcquyềnbỏphiếu.(3)Nhữngnơicónôlệthìlýthuyếtcộnghòacàngtrởnênsailầm.

5.Liệumôhìnhđócóđảmbảothiếtlậpnềnhànhphápvàlậppháptốtngaytrongcáctiểubangkhông?Khinhữngtộiácvàsaitráidầndầnpháttriển,pháhỏnghệthốngchínhtrịliênminhvàtấtyếu,cũngsẽpháhỏngchínhquyềntiểubang.Dotừngtiểubangriêngbiệtđềutácđộnggiántiếpđếntổngthểnênđólàmộtlýdoquantrọngđểtinrằngcáctiểubangđềucảmnhậnđượcsứcépmàhọphảichịuđựng,vàđólàđộngcơthúcđẩyviệctổchứcHộinghịnày.Vềđiểmnày,ôngtiếnhànhliệtkêhàngloạtnhữngsaitráivàcácviphạm:(1).Cáctiểubangthôngquavôsốcácbộluậtsaitrái.(2).Cácbộluậtnàythấtthường,dễthayđổi.(3).Cácbộluậtnàykhôngcôngbằng.(4).Nhữngbộluậtnàychẳngđượcthihànhnghiêmchỉnh.Vì

PhươngáncủaNgàiPatersonkhôngmanglạigiảiphápchonhữngsaitráicựckỳnguyhiểmnày,nêncũngkhôngmanglạicâutrảlờitươngxứngchonhucầucấpthiếthiệnnaycủađấtnước.

6.Liệumôhìnhđócóđảmbảosựantoàncholiênminhchốnglạicácthếlựcngoạibangtìmcáchlôikéovàgâyảnhhưởngđếncácthànhviêncủaliênminhkhông?Nhữngđiềuđótấtyếusẽxảyra.NhữngâmmưuxuấthiệntrongsốcácNhànướcHợpbangHyLạpcổđạilàbàihọcchongàynay.ĐầutiênlànhữngxúigiụcdovuaBaTưgâyravàsauđólàtaihọakhủngkhiếpdovuaPhilipcủaMacedoniagâyra.CòncácthànhbangcủaliênminhAchaea,lúcđầubịMacedoniavàsauđóbịLaMãtìmcáchchiarẽ.CáctổngcủaThụySĩbịÁo,Phápvàcácquốcgialánggiềngcanthiệp.CácvươngquốccủađếchếPhổbịPháp,Đức,Anh,TâyBanNhavàcảNgatìmcáchchiarẽ.CòntrongLiênbangBỉ,mọiquốcgialánggiềngđềutìmcáchcanthiệp.KếhoạchcủaNgàiPatersonkhôngtraochochínhquyềntrungươngquyềnphủquyếtbấtkỳýmuốnnàocủacáctiểubangnênsẽchỉmởrộngcánhcửachonhữngâmmưuxấuxavànguyhiểmgiữachínhchúngtamàthôi.

7.ÔngcầuxincácbangnhỏđangtánthànhkếhoạchcủaNgàiPatersonnênxemlạitìnhhuốnghọsẽpháiđươngđầu.Trướctiên,họvẫnphảigánhchịunhữngchiphíđểduytrìcácđạibiểutạiQuốchội.Nếuhọmuốngiảmbớtnhữngchitiêuchocácđạibiểucủamình,thìcóthểhọsẽmắcphảinhữngsailầmkhác.NhữngghichépcủaQuốchộichothấycáccôngviệccủaQuốchộithườngxuyênbịtrìhoãndoquánhiềuđạibiểuvắngmặt.Cáctiểubangthườngvắngmặtlạikhôngphảilàcácbanglớn.ÔngnhắcHộinghịcầntínhđếnhậuquảsẽxảyranếucácbangnhỏvẫnphảichịutoànbộcácchiphíđểduytrìsựđạidiệntạiQuốchội.Tronggiaiđoạnchiếntranh,mộtđạibiểucủaDelawaretrướckhikýCácđiềukhoảnHợpbang,đạibiểuduynhấtcủatiểubangnày,lạilàcôngdâncủaPennsylvania.Vàothờigiankhác,cũngtiểubangDelawarecóbađạibiểu,nhưnghaingườilàcôngdâncủa

Pennsylvania,cònngườithứbalạilàcôngdâncủaNewJersey.Việcbầuchọnnhữngđạibiểunàynhằmgiảmnhẹchiphícủatiểubangđó.Nhưngbấtkểvìlýdogì,thìphiếubầucủatiểubangnàycũngbịnghingờvàảnhhưởngcủatiểubangkhácsẽtănglên.

Vấnđềthứhailàsựcưỡngép,hiệuquảcủaphươngánNgàiPatersonđềxuấttùythuộcvàođiềunày,sẽchỉsửdụngđốivớichínhhọ[cáctiểubangnhỏ-ND]màthôi.Khôngthểcưỡngépđượccácbanglớn,còncácbangnhỏ,nếubịcưỡngép,sẽmuốntrảthù.ÔngminhhọavấnđềnàybằnglịchsửNhànướcHợpbangHyLạpcổđạivàĐếchếPhổ."Cáimạngnhện"đóchỉlàmkẻyếuthêmrốirắmvàlàsựmuavuichokẻmạnh!

8.Cácđạibiểucủacácbangnhỏcũngcầnxemxéttươnglaichochínhmìnhnếungoancốtheođuổimộtkếhoạchkhôngthểchấpnhậnđượcvàchỉcàngngăncảnviệcchấpthuậncácmôhìnhkhác.Kếhoạchnàychỉmanglạitaihọamàthôi.Cầnphảitrùtínhnhữngđiềucóthểxảyravàtìmragiảipháptrướckhichấpnhậnnó.Nếuliênminhcáctiểubangbịgiảitán,thìhọcóthểchọnlựamộttronghaigiảipháp.Cáctiểubangcóthểduytrìsựđộclậpcủamình,hoặcthamgiavàomộthayhaihợpbangnhỏsẽhìnhthành.Nếutrườnghợpthứnhấtxảyra,liệucáctiểubangriêngrẽcóthểchốnglạinhữngthamvọngvàsứcmạnhcủacácbanglớnlánggiềngnhưhọđượchưởngdướimộtchínhquyềntrungươnglantỏasứcmạnhcủamìnhtớikhắpmọivùngtrênvươngquốcnàyvàquantâmbìnhđẳngđốivớiviệcbảovệmọivùnglãnhthổchốnglạisựxâmchiếmcủangoạibanghaykhông?Trongtrườnghợpthứhai,liệucácbangnhỏcóthểtrôngđợicácbanglớnlánggiềngsẽliênminhvớihọtheonguyêntắcbìnhđẳng,vàtraochomỗithànhviênmộtláphiếubìnhđẳngkhông?HayhọmuốnbịmấtítquyềnhơnnhưtrongmôhìnhcủaNgàiRandolph?

Khókhănlớnnhấtnằmởvấnđềđạidiện.Nếuđiềunàyđượcgiảiquyết,thìmọivấnđềkhácđềucóthểvượtquađược.HaiquýngàitừNewJersey

(NgàiBrearlyvàNgàiPaterson)đềuđồngýrằngnếuchoVirginia,códiệntíchlớngấpnhiềulầnDelaware,lạicóláphiếubìnhđẳngvớinhaulàkhôngcôngbằng.NhưnghọlạichorằngDelawaresẽkhôngantoànnếuchophépVirginiacónhiềuláphiếuhơncủaDelaware.Đềxuấtcủahọlànémmọitiểubangvàomột“mớhổlốn”,rồiphânchiathành13phầnbằngnhau.Liệumôhìnhnhưvậycóthựctếkhông?Sựkhácbiệtgiữacácquiđịnhvềtàisản,vềphongtục,lốisốngvàquanđiểmkhôngđồngnhấttạicáctiểubangkhácnhaulàmchokếhoạchnàykhôngthểthựcthiđược.

DùlàvớiquyềnlựctốicaocủamộttrongnhữngnhàvuaởchâuÂunhưVuanướcPháp,vớisựcốvấnkhônngoancủamộttrongnhữngviênThượngthưyêunướcvàcóhọchànhnhấtnhưNgàiNeckar,thìởbấtcứthờiđạinàocũngkhôngthểtạorasựbìnhđẳngtrongnhữnglãnhthổquákhácbiệtvềphongtụcvàtậpquán.Nhưngviệcchấpnhậnmộtsựphatrộnchungvàphânchialạicáctiểubanglàhoàntoàncóthểvàmốinguyhiểmmàcácbangnhỏlosợ,từviệcđạidiệntheotỷlệ,làcóthực.Mộtliênminhtựnguyệnvàđặcbiệtcủacáctiểubangnàyvớicáctiểubanglánggiềngsẽthuậnlợihơnchocảcộngđồngvàmanglạisựantoànhơnchochínhhọ.NếuNewJerseyhayDelawarenghĩrằngsựbìnhđẳnggiữacáctiểubangsẽmanglạithuậnlợichohọvàcoiđólàđiềukiệnthiếtyếuđểthiếtlậpliênminhvớicáctiểubanglánggiềngthìtạisaomụcđíchnàykhôngthểđạtđượcnếuHiếnphápchophéphọtựdohìnhthànhbấtcứliênminhnàohọmuốn?Tạisaohọlạimuốnnhấtđịnhphảithiếtlậpliênminhbaogồmtấtcảcáctiểubang,khiđiềunàyvôcùngkhókhăn,vànhiềutiểubangkhácchẳngdễdàngchấpnhận,trongkhihọvẫnphảigánhchịunhữnggánhnặngtàichính?TriểnvọngnhiềutiểubangmớiởmiềnTâysẽthamgialiênminhlàmộtxemxétquantrọngkhác.Họsẽthamgialiênminhnhưngsẽcórấtítcưdân.Nếuhọcóquyềnbỏphiếutheotỷlệdânsố,mọiviệcsẽđúngđắnvàantoàn.Nhưngnếuhọcóláphiếubìnhđẳngthìmộtthiểusốnhỏchưatừngcó,khichốngđối,sẽchiếnthắngtấtcảcáctiểubangkhác.

ToànthểHộinghịđềuchấpthuậnkhôngxemxétkếhoạchcủaNgàiPaterson,trừtiểubangNewYorkvàNewJersey.

CuộcbỏphiếuvềđềxuấtsửdụngkếhoạchcủaNgàiRandolphlàmnềntảngchoHộinghị:

MA:đồngý;CTđồngý;NY:không;NJ:không;PA:đồngý;DE:không;MD:khôngquyếtđịnh;VA:đồngý;NC:đồngý;SC:đồngý;GA:đồngý.

TranhluậnvềchủquyềnliênbangvànhiệmkỳcủaHạnghịsĩNgày21thángSáu

Ngày21thángSáu,cácđạibiểuđãtranhluậnvềviệcduytrìhayxóabỏchínhquyềntiểubangvànhiệmkỳcủaHạnghịsĩ.Nóichung,hầuhếtcácđạibiểuđềumongmuốnduytrìchínhquyềntiểubangđểkiểmsoátvàđiềuhànhnhữngvấnđềđịaphương.CònđốivớiHạviện,nhữngphântíchvềthờigiannhiệmkỳcủaHạnghịsĩlàrấtcụthểvàsâusắc.CácđạibiểuđãphântíchmọikhíacạnhcủaviệcbầucửHạnghịsĩvàtìnhhìnhnướcMỹđểxácđịnhnhiệmkỳthíchhợpnhất,vừađảmbảohiệuquảcủaHạviện,vừađảmbảocáccuộcbầucửđượctiếnhànhthuậnlợivàíttốnkém.

BácsĩJOHNSON:ViệcsosánhhaiphươngánđềxuấtcủaVirginiavàNewJerseychothấyPhươngánNewJerseyđượctínhtoánđểduytrìquyềnlợiriêngrẽcủacáctiểubang.PhươngáncủaVirginiakhôngđịnhxóabỏchínhquyềncáctiểubang,nhưngcólẽlàđitheohướngnày.ChỉriêngÐạitáHamilton,vớiviệcchỉtríchPhươngánNewJersey,đãmạnhmẽtranhluậnvàkiênquyếtđòixóabỏchínhquyềntiểubang.NgàiWilsonvàmộtđạibiểutừVirginia[NgàiMadison],cũngphảnđốiPhươngánNewJerseyởmứcđộkhácnhau.Họmuốncáctiểubangvẫngiữmộtphạmviquyềnlựcnhấtđịnh,dùchỉlànhữngquyềnkhôngquantrọng.Tuynhiên,họkhôngchỉranhữngquyềnnàybaogồmnhữngquyềngìđểbảođảmcáctiểubangkhôngthểchốnglạithẩmquyềnliênbang.

NếunhữngquyềndànhchocáctiểubangđóchỉđểlàmhàilòngnhữngngườiủnghộmôhìnhNewJerseyrằngcáctiểubangriêngrẽsẽkhôngbịnguyhiểmthìnhiềulậpluậncủahọ,khôngnghingờgìnữa,cầnphảiloạibỏ.Ôngmuốnxemxétkỹlưỡngliệucáctiểubang,nhưtrongtrườnghợpđềxuất,ítnhấtvẫnduytrìđượcmộtmứcđộquyềnlựcnàođóthìnhữngquyềnnàycóđượcđảmbảokhôngnếukhôngchohọthamgiamộtcáchhiệuquảvàochínhquyềntrungươngvàkhôngtraochohọmộtláphiếubìnhđẳngtrongcáchộiđồngliênbangđểtựbảovệmình.

NgàiWILSON:Tầmquantrọngcủavấnđềnàybuộcôngdùchưađượcchuẩnbịnhưngcũngphảinỗlựctrìnhbàynhằmgiảiquyếtnhữngkhókhănđặtra.CóNgàisẽhỏirằngliệuchínhquyềnliênbangvàtiểubangcóthểhòathuậnvớinhauđượckhôngvàliệutiểubangsẽđượcđảmbảothếnàođểchốnglạichínhquyềnliênbang?Nhưngtạisaokhônghỏingượclạirằngliệuchínhquyềnliênbangcóđượcbảođảmchốnglạicáctiểubanghaykhông?Nóichung,cầnchấpnhậnrằngsựghentịvàhiềmkhíchsẽxuấthiệngiữachínhquyềnliênbangvàtiểubang.Nhưkếhoạchhiệnnay,dùôngkhôngđồngýnhưvậy,chophépcơquanlậppháptiểubangchọnmộtViệncủaQuốchộiLiênbanglàThượngviện.Dođó,việcthamgiavàochínhquyềnliênbangnàysẽgiúpcáccơquanlậppháptiểubangcócơhộibảovệquyềnlợicủamình.Liệucócầnthiếtlậpmộtquiđịnhtươnghỗ,nhưtraochochínhquyềnliênbangquyềntựbảovệ,bằngviệcđượcbổnhiệmmộtnhánhnàođócủachínhquyềntiểubangkhông?Nếusựđảmbảonàylàcầnthiếtởmộtphíathìphíakiacũngđòihỏinhưvậy.Nhưngkhixemxétquanđiểmnàykỹlưỡnghơn,ôngthấykhôngcómốinguyhiểmnàotừchínhquyềnliênbangđốivớicáctiểubang.Việccácbanglớnkếthợpvớinhausẽcảnhbáocácbangcònlạivàýđồđósẽbịngănchặn.Nhưngkhôngcónguycơnàovềmộtýđồnhưvậybởinóichung,cáctiểubangđềucónhữnglợiíchgiốngnhau.

Trongtrườnghợpbấtkỳđềxuấtnàocủacơquanlậpphápquốcgiaviphạm

chủquyềncủatiểubang,ôngthừanhậnrằngngaylậptức,sựcảnhbáosẽxuấthiệntạichínhcơquanlậpphápquốcgia.Ýđịnhđósẽtruyềnxuốngcáccơquanlậppháptiểubangvàcuốicùngsẽlanrộngradânchúng.ChínhquyềnLiênbangvẫnsẵnsàngduytrìquyềncủacáctiểubangđểcáctiểubangduytrìquyềncủacáccánhân.Mọithànhviêncủaliênbangđềucónhữnglợiíchchung.Trongchínhquyềnliênbang,việcnhữngnghịsĩđạidiệncholợiíchcủadânchúngtiểubangvẫnsẽchophépcáctiểubangduytrìnhữngquyềnmàdânchúngmongmuốnhọnắmgiữ.Dođó,ôngkhônghềpháthiệnthấybấtcứmốinguyhiểmnàovềkhíacạnhnàynhưnhữngquýngàikháclongại.Ngượclại,ôngthừanhậnrằngbấtkểmọisựcẩntrọng,chínhquyềnliênbangsẽthườngxuyênphảigánhchịumốiđedọachiếmquyềntừphíacáctiểubang.

NgàiMADISON:Chorằng:(1)Ítcómốiđedọatừphíachínhquyềnliênbangnhưtừphíachínhquyềntiểubang.(2)Táchạicủasựviphạmnếudoliênbanggâyrasẽítnguyhiểmhơnnếudotiểubanggâyra.

1.Mọimôhìnhhợpbangkhácđềucóxuhướngtrởthànhmộtxãhộivôtổchứchơnlàtrởthànhmộtnềnđộctài,cácthànhviênthườngbấttuânlệnhchínhquyềntrungươnghơnlàsựlạmquyềntừphíatrungương.Kinhnghiệmcủariêngchúngtacũngchứngtỏđiềunày.Nhưngnhữngthayđổiđềxuấtvềnguyêntắcvàhìnhthứccủaliênminhsẽlàmthayđổixuhướngnày.CácchínhquyềntrungươngcầncóquyềnlựcmạnhthựcsựvàphảicóítnhấtmộtViệnlậpphápdodânchúngbầurachứkhôngphảidocácchínhquyềntiểubang.Đểhiểutoànbộlậpluậnphảnđốinày,hãyxemxétrằnggiảsửquyềnlựcvôhạnđượctraochocơquanlậpphápliênbang,còncáctiểubangtrởthànhmộttổchứcphụthuộcvàocơquanlậpphápliênbang.Tạisaođiềunàylạibuộcchínhquyềnliênbangphảigiànhmọiquyềnlựccủatiểubang,nếusựtồntạicủachínhquyềntiểubanglàcólợivàđólàmongướccủadânchúng?Tạimộtsốtiểubang,đặcbiệtlàtạiConnecticut,mọithịtrấnđềuhợptácvớinhauvàđềucóquyềnhạnnhấtđịnh.Vậytạisao

cácđạibiểucủacácthịtrấntạicơquanlậppháptiểubanglạicốgắngcướpđoạtquyềncủathịtrấn?Nếuchínhquyềnđịaphươngcólợichodânchúng,họsẽgắnbóvớinó.Cònnhữngđạidiệndohọchọnlựasẽphảigắnbóvớiquyềnvàlợiíchcủacửtri.Mốiquanhệgiữachínhquyềnliênbangvàtiểubangcũngtươngtựnhưvậy.

2.Nhữngsựphòngvệnhằmchốnglạisựlạmquyềncủachínhquyềntiểubangđốivớiliênbanglàcầnthiếthơnhướngngượclại.Lýdochủyếuphảnđốiviệcxóabỏchínhquyềntiểubanglàvìchínhquyềnliênbangkhôngthểchămlomọiđiềunhỏnhặtthuộcquyềnhạncủađịaphương.ĐiềuđókhôngcónghĩalàchốnglạisựlạmquyềncủatrungươngmàchốnglạiviệckhôngthểápdụnghoànhảonguyêntắcnàytrênmộtđấtnướcquárộnglớnnhưHợpchúngquốcvớiquánhiềuvấnđềcầnquantâm.Nếuchínhquyềnliênbangkhôngthểkiểmsoátđượcmọivấnđềtrênmộtlãnhthổrộnglớnnhưvậy,thìlợiíchcủachínhquyềnliênbangcùngvớilợiíchcủadânchúngđòihỏiphảiduytrìcácchínhquyềnđịaphương.

Nếuchínhquyềntrungươngđủkhảnăngkiểmsoátđượcmọilĩnhvựcmàkhôngcầnđếncácchínhquyềntiểubang,thìdânchúngmộtNhànướcCộnghòavĩđạisẽchẳngmấttựdonhưtựdohọđượchưởngvớitưcáchlàcôngdâncủa13nướccộnghòanhỏ.MộtcôngdâncủaDelawarekhôngđượctựdonhưcôngdâncủaVirginiachăng?HayhọsẽmấtbớttựdonếulàcôngdânHợpchúngquốcchăng?Dođó,khuynhhướngcủachínhquyềnliênbangthôntínhcácchínhquyềntiểubangsẽkhôngdẫntớihậuquảtaihại.Hãyxemxétquanđiểmngượclại,khichínhquyềntiểubangcókhuynhhướngviphạmsựđộclậpcủachínhquyềnliênbang.Nhữnghậuquảtămtốiđókhôngcầnphảinóira.

Hãyhìnhdungranhữngtaihọanày.Đóchínhlàlýdobuộcchúngtađangphảithảoluậntạiđây,đểtìmragiảiphápđểngănchặntaihọađó.Đócũnglàmộtnhiệmvụrấtkhókhăn.

ĐềxuấtthứbatrongPhươngáncủaRandolphđượcđưaraxemxét.[đềxuấtvềcáchthứcbầuchọnHạviện].

TướngPINKNEY:Đềxuấtviếtrằng:"Việnthứnhất,thayvìdodânchúngbầutrựctiếp,sẽđượcbầuchọntheomộtcáchthứcdoNghịviệntiểubangđóquyếtđịnh".

Ôngchorằng:1.SựtựdonàysẽlàmcáctiểubanghàilònghơnvìcácNghịviệntiểubangsẽtìmracáchthứcphùhợpvớiýkiếncủadânchúng.2.Điềunàysẽtránhđượcảnhhưởngtháiquácủacácquậnlớnthườngthắngthếnếucáccuộcbầucửđượctiếnhànhtheoquậnnhưnhiềuđạibiểuđềxuất.3.Nhữngcuộcbầucửgâytranhcãi,nếuđểchoQuốchộiLiênbangquyếtđịnh,sẽrấttốnkém,nhấtlàởnhữngvùngxaxôicủanướccộnghòa.

NgàiL.MARTIN:Tánthànhđềxuấtnày.

ĐạitáHAMILTON:Coiđềxuấtnàylàđịnhchuyểnquyềnbầuchọncủadânchúngchocáccơquanlậppháptiểubangnêntrênthựctếsẽpháhỏngmôhìnhnày.ĐiềuđóchỉlàmtăngảnhhưởngcủacácNghịviệntiểubangmàkhócóthểtìmđượcgiảiphápngănngừahiệuquả.Mọingườiđềunhậnthứcđượcnguycơnày.Nếuchínhquyềnliênbangmuốnduytrìsựtồntạicủamình,thìcácchínhquyềntiểubangsẽphảidầndầnsuyyếuvàcóthểmấtđi.Dođó,khôngthểđưavàobảnHiếnphápmộtđiềukhoảnsaitrái.

NgàiMASON:Đòitiếptụcduytrìquyềnbầucửcủadânchúng.Bấtkểnguyêntắcdânchủcógâybấtlợinàođinữa,thìđóvẫnlàsựbảođảmduynhấtquyềncủadânchúng.

NgàiSHERMAN:Chorằngviệcbầuchọndocơquanlậppháptiểubangtiếnhànhsẽlàtốtnhất,nhưngđồngývớikếhoạchhiệnnay[dodânchúngbầuchọn].

NgàiRUTLIDGE:Khôngnghĩrằngcósựkhácbiệtquámứcgiữaviệcbầu

cửtrựctiếpvàgiántiếpcủadânchúng.Điềuđógiốngnhưviệctựmìnhlàmvàngườikháclàm.Mộtcuộcbầucửcủacơquanlậpphápthườngsẽtinhlọc,lựachọnvàsẽphùhợpvớitâmtrạngcủacảcộngđồng,tốthơnlàdodânchúngtrựctiếpbầu.NếuchínhHộinghịnàydodânchúng,chứkhôngphảicáccơquanlậpphápchọnra,thìkhólòngtìmđượccáccánhâncóphẩmchấtvàtưcáchđứngđắn.CácđạibiểudoQuốchộibầuchọnsẽlànhữngngườichânchínhvàkhônngoanhơnnếudodânchúngbầu.

NgàiWILSON:Coiviệcdânchúngbầucửkhôngchỉlàmộthònđátảngthenchốtmàcònlànềntảngchocảcôngtrình.Sựkhácbiệtgiữaviệcdânchúngbầuchọntrựctiếpvàgiántiếplàrấtlớnvàđặcbiệtcóýnghĩa,vìcáccơquanlậppháptiểubanghiệnnaykhôngđạidiệnchoýmuốncủadânchúngmàthườnglàchốnglạichínhquyềnliênbangvàcóthểchốnglạichínhdânchúng.

NgàiKING:Mởrộngquanđiểmnày.Ôngchorằngcáccơquanlậpphápthườngbầuchọnnhữngđạibiểuquịlụyýmuốncủamìnhvàđingượclạilợiíchcủatoànthểdânchúng.Thậmchí,họcóthể"sángchế"rađượcmộtcáchbầucửđểđápứngmụcđíchnày.Ôngkểrahàngloạtvídụ,trongđó,ýmuốncủacáctiểubangmâuthuẫnvớichínhquyềnliênbang,đặcbiệtlàsựcạnhtranhtrongviệcvaytiềngiữahợpbangvàtiểubang.

TướngPINKNEY:Chorằngchínhquyềntiểubangsẽlàmộtbộphậncủachínhquyềnliênbang.Nếuhủybỏchínhquyềntiểubanghoặcgiảmbớtquyềnlựccủatiểubang,NamCarolinavàcáctiểubangkhácsẽchẳnglàgìngoàiviệcphụcvụlợiíchcủachínhquyềnliênbang.

VềđềxuấtcủaTướngPinkneyrằng“Việnthứnhất,thayvìdodânchúngbầutrựctiếp,sẽđượcbầuchọntheomộtcáchthức,doNghịviệntiểubangđóquyếtđịnh”:

MA:phảnđối;CTtánthành;NY:phảnđối;NJ:tánthành;PA:phảnđối;

DE:tánthành;MD:khôngquyếtđịnh;VA:phảnđối;NC:phảnđối;SC:tánthành;GA:phảnđối.

VềđềxuấtHạviệnsẽdodânchúngbầuchọn:MA:tánthành;CT:tánthành;NY:tánthành;NJ:phảnđối;PA:tánthành;DE:tánthành;MD:khôngquyếtđịnh;VA:tánthành;NC:tánthành;SC:tánthành;GA:tánthành.

Đềxuất"Hạviệnsẽcónhiệmkỳbanăm"đượcđưaraxemxét.

NgàiRANDOLPH:Muốngạchbỏchữ"banăm"vàthaybằng"hainăm".Ôngchorằngnhiềucuộcbầuchọnnhiệmkỳhằngnămlànguồngốcnhiềusaitráilớnởnhiềutiểubang,nhưngđólàdothiếuvắngsựkiểmsoátcầnthiếtchốnglạisựcanthiệptháiquácủacôngchúng.Nhưngnhiệmkỳbanămsẽrấttaihại.Ôngtánthànhmộtnhiệmkỳhằngnămhơnlàhainăm,nhưngdolãnhthổquálớncủaHợpchúngquốc,nênnhữngđạibiểutừnhữngmiềnxaxôinhấtcủađấtnướckhócóthểtậptrungvềtrungtâmđểhộihọp.Dânchúngcảmthấygầngũivàgắnbóvớicáccuộcbầucửthườngxuyên.MọibảnHiếnphápcủacáctiểubang,ngoạitrừNamCarolina,đềuquiđịnhcáccuộcbầucửthườngniên.

NgàiDICKENSON:ÝtưởngvềcáccuộcbầucửthườngniênvaymượntừthóiquentậpquánxaxưacủanướcAnh,mộtquốcgianhỏbéhơnđấtnướccủachúngtarấtnhiều.Ôngnghĩrằngviệcbầuchọnhainămmộtlầncũnglàbấttiệnvàtánthànhnhiệmkỳbanămđểngănchặnnhữngkhókhăncủaviệcthayphiêntoànbộcácđạibiểuvàocùngmộtthờiđiểm.Ôngđềxuấtsựquayvòng,mộtcuộcbầucửthườngniêncho1/3sốHạnghịsĩ.

NgàiELSEWORTH:Phảnđốinhiệmkỳbanăm.Ôngchorằngnhiệmkỳmộtnămtốthơnlàhainăm.DânchúngmongchờvàgắnbóvớicáccuộcbầucửhằngnămvìđiềuđósẽthiếtlậpmộtHạviệnantoànhơn.

NgàiSTRONG:Tánthànhýkiếnnày.

NgàiWILSON:ChorằngHạviệnthựcchấtlàđạidiệnchotoànthểdânchúngnênủnghộnhiệmkỳmộtnăm.Cáccuộcbầucửthườngniênsẽgầngũivớidânchúngvàlàmdânchúnghàilòng.Điềuđócũngchẳngbấttiệnvàkhókhănchodânchúngcáctiểubanghơncáccuộcbầucửbanăm.BởidânchúngởtấtcảmọinơiđềucócáccuộcbầucửhằngnămđểchọnraNghịviệntiểubang,nênsẽkếthợpluônvớiviệcbầuchọnngườiđạidiệnởliênbang.ÔngkhôngnghĩrằngQuốchộiLiênbangcầnphảithườngxuyênhộihọpmàcóthểchỉcần1/2nămhoặc1/4nămlàđủ.

NgàiMADISON:Chorằngcuộcbầucửhằngnămlàvôcùngbấtlợivàcáccuộcbầucửhainămcũngvậy.Khôngphảibấtlợichocáccửtrimàchonhữngngườiđạidiện.Họkhócóthểđi7hay800dặmtừnhữngvùngxaxôicủađấtnướcvàcóthểkhôngđượchoàntrảchiphínày.Hơnnữa,khôngaitrongsốnhữngngườimuốnđượcbầulạinghĩrằngsựvắngmặtcủahọtạiHạviệnkhôngảnhhưởngđếnviệctáicửsaunày.CácđạibiểucủaQuốchộiHợpbangthườngvắngmặtđãphảichịunỗithấtvọng[khôngđượctáicử].Nhưngdocuộcbầucửnàysẽdochínhdânchúngtiếnhành,nhữngngườirấtkhắtkhevớicácứngcửviênvàthườngrấtnhạycảmvớisựcómặtcủađịchthủ,nênthườngthìcácđạibiểutừnhữngtiểubangxaxôinhấtđềuphảiđiđi,vềvề,khicáccuộcbầucửdiễnra.Ngoàira,cácthànhviênmớiđượcbầuphảidànhnhiềuthờigianđểtìmhiểutìnhhìnhthựctếtạitiểubangđó,bởinếukhônglàmnhưvậy,họsẽkhôngđượcdânchúngtintưởngvàbầuchọn.

NgàiSHERMAN:Tánthànhcuộcbầucửhằngnămhơn,nhưngcũngsẽchấpnhậnnhiệmkỳhainăm.Ôngnghĩrằngcácđạibiểusẽphảitrởvềquênhàđểhòađồngvớidânchúng.Nếumuốntiếptụcgiữghếtạichínhquyền,họphảitiếptụchiểubiếtvàgầngũivớiquêhươnghọ.

ĐạitáMASON:Cáctiểubangcóvịtríđịalýrấtkhácbiệt,nêncầnmộtquiđịnhphùhợpđểhọtrởnêntươngđồngvàbìnhđẳngtớimứccóthể.Trong

cáccuộcbầucửthườngniên,cáctiểubangmiềnTrungsẽcólợinhấtsovớicácbangởxaxôinênôngmuốnnhiệmkỳhainăm.CuộcbầucửnàynênxảyrađồngthờivớicáccuộcbầuchọnđịnhkỳởNamCarolinacũngnhưcáctiểubangkhác.

ĐạitáHAMILTON:Ủnghộnhiệmkỳbanăm.Vớinhiệmkỳnày,cácđạibiểusẽkhôngquáphụthuộcmàcũngkhôngquáđộclậpvớitâmtrạngcủadânchúng.ViệnBìnhdânởAnhđượcbầuvớinhiệmkỳbảynăm,nhưngtínhdânchủtrongbảnHiếnphápvẫnkhônggiảmđi.Cáccuộcbầucửquáthườngxuyênsẽlàmchodânchúngbớtquantâmđếncácđạibiểuvàlàmchocácmưumôxấuxa,bẩnthỉudễthànhcônghơn.Nhữngmưuđồđóđềuxuấthiệnởmọitiểubang.Vìthế,Virginiađãphảibanhànhnhữngquiđịnhchặtchẽđểbuộcdânchúngphảiđibầucử.

Vềvấnđềgạchbỏchữ"banăm"vàthaybằngnhiệmkỳ"hainăm":MA:tánthành;CTđồngý;NY:phảnđối;NJ:chiarẽ;PA:tánthành;DE:phảnđối;MD:phảnđối;VA:tánthành;NC:tánthành;SC:tánthành;GA:tánthành.

Hộinghịdừnghọptạiđây.

Tuynhiên,saunày,khitiếnhànhthảoluậnchitiếttừngđiềukhoảncủaHiếnpháp,thìvớisựđiềuchỉnhcủacácnhánhchínhquyềnkhác,HộinghịlạibỏphiếuquiđịnhnhiệmkỳcủaHạviệnlàhainăm.

TranhluậnvềnhiệmkỳcủaThượngnghịsĩNgày26thángSáu

Trongngày26thángSáu,HộinghịtiếnhànhxemxétthờihạnnhiệmkỳcủaThượngviện.Đểmộtchínhquyềntrởnênvữngvàng,tránhbanhànhnhữngđạoluậtquávộivàng,thìThượngviệnphảilàmộtcơquanbềnvữngvàkiênđịnh.Vìthế,vaitròcủaThượngviệntrongnềnchínhtrịMỹlàrấtquantrọng.CácđạibiểuđãphântíchrấtkỹlưỡngvàchitiếtmọikhíacạnhvềnhiệmkỳcủaThượngviện.Trongđó,nhữnglậpluậncủaMadisonlàrấtsắc

sảovàchínhxác,trongđó,ôngtiếptụclặplạilậpluậnvềmẫuthuẫngiữacáctầnglớptrongxãhội.Ngoàira,GhorumvàWilsoncũngcóđónggóplớnvớiđềxuấtquayvòngbầuchọn1/3ThượngnghịsĩnhằmtạorasựđốitrọngngaygiữanhữngThượngnghịsĩvớinhau.

ĐiềukhoảnquiđịnhnhiệmkỳcủaThượngviệnđượcđưaraxemxét.

NgàiGHORUM:Đềxuấtnhiệmkỳsáunăm,cứhainămlạimộtlầnbầuchọnlại1/3sốđạibiểu.

NgàiWILSON:Ủnghộýkiếnnày.

TướngPINKNEY:Phảnđốinhiệmkỳsáunămmàmuốncónhiệmkỳbốnnăm.Ôngnóirằngcáctiểubangcónhữnglợiíchkhácnhau.NhữngbangmiềnNamvàđặcbiệtlàNamCarolinerấtkhácsovớicácbangmiềnBắc.NếucácThượngnghịsĩđượcbổnhiệmvớinhiệmkỳquálâu,họsẽsốngtạitiểubang,nơihọthihànhphậnsựcủamìnhvàchẳngcònmấythờigianlàmngườiđạidiệnchotiểubangđãbầuchọnhọ.

NgàiREAD:Đềxuấtnhiệmkỳchínnăm.Điềunàylạirấtthuậnlợivìcứbanămlạiquayvòng1/3đạibiểu.Dùôngtánthànhnhấtlànhiệmkỳ"suốtđờinếucótưcáchtốt",nhưngchẳngmấyngườiủnghộýđịnhnày.Vìthế,ôngsẵnlòngtánthànhnhiệmkỳdàinhấttớimứccóthể.

NgàiBROOME:Ủnghộquanđiểmnày.

NgàiMADISON:Ðểphánquyếtchọnnhiệmkỳdàibaolâu,cầnphảixemxétThượngviệnđượclậpranhằmmụcđíchgì.Thứnhất,đểbảovệdânchúngchốnglạinhữngngườicaitrị.Thứhai,đểbảovệdânchúngchốnglạinhữngtâmtrạngvàquanđiểmnhấtthờimàchínhbảnthânhọcóthểrơivào.Vớikinhnghiệmtừcácquốcgiakháctrướcđây,dânchúngsẽsuynghĩthậntrọngvềmôhìnhchínhquyềnnàosẽbảođảmtốtnhấthạnhphúccủahọ,vàhiểurằngcónhữngđiềuchỉnhbanđầumanglạihạnhphúcchocộngđồng,

nhưngsaunàycóthểphảnbộiniềmtincủahọ.Đểchốnglạinguycơnày,sựthậntrọngcầnthiếtlàphảiphânchiasựphótháccủadânchúngvàocácViệnkhácnhauđểcáccơquannàytheodõivàgiámsátlẫnnhau.Nhờđó,dânchúngsẽđượchưởngsựcaitrịkhônngoantrongmọicơquancủachínhquyền.Mọiquyềnlựcdễbịlạmdụngcầnphảiđượctiếnhànhthôngquanhữngngườikhácnhau,ngườinàysẽkiểmtrangườikia.

Tiếptheo,mộtlúcnàođó,chínhdânchúngcũngcóthểmắcphảinhữngnhầmlẫnnhấtthờivìsựthiếuhụtcácthôngtinchínhxácvàcầnthiếtvềlợiíchcủahọ.Cũngtươngtựnhưvậy,nhữngngườiđạidiệnđượcchọnlựavớimộtnhiệmkỳngắnđểđiềuhànhmộtsốcôngviệcchungcũngcóthểmắcsailầm.Nhậnxétnàychothấychínhquyềnphảiđượcthiếtlậpsaochoítnhấtmộtnhánhchínhquyềnphảicócơhộihiểubiếtđầyđủvềmọilợiíchcủadânchúng.Mộtnhậnxétkháclàdânchúngvàmộtsốngườiđạidiệnchohọđôikhicũngmắcsailầmvìnhữngtìnhcảmvàquanđiểmkhôngvữngvàng.Mộtláchắncầnthiếtchốnglạinguycơnàylàphảichọnrađượcnhữngcôngdânkhônngoan,vớimộtsốlượngnhấtđịnh.Nhờsựkiênđịnhcủamình,họsẽcanthiệpvàkiềmchếsựbốcđồngtháiquátrongchínhquyền.Cuốicùng,dânchúngcũngmuốnmôhìnhchínhquyềnđảmbảomọilợiíchkhácnhaucủaconngườibởiđasố,vìlợiíchcủamình,cóthểđộtnhiênchènépvàgâybấtcôngđốivớithiểusố.

Trongmọixãhộivănminh,tấtyếu,dânchúngđềuphânchiathànhnhữngtầnglớpkhácnhauvớinhữnglợiích,hoặcủnghộnhữnglợiíchkhácnhau.Cónhữngconnợvàchủnợ,nhữngnôngdân,nhàbuônvànhữngngườisảnxuất.Đặcbiệtlàsựkhácbiệtgiữangườigiàuvàngườinghèo.MộtsựthậthiểnnhiênđãđượcNgàiPinkneynhậnxétrằngsựkhácbiệtgiữachúngtakhôngmangtínhchatruyềnconnốivềtầnglớp,nguồngốcchomọixungđộttrongcácchínhquyềncổxưa,cũngnhưcácnhànướchiệnđạicủachâuÂu.ChúngtacũngkhôngphảilànhữngngườivôcùnggiàucóhayvôcùngnghèohènmàđólàđặcđiểmchungcủanhữngquốcgiachâuÂu.Nhưng

hiệnnay,chúngtacũngkhôngphảilàmộtxãhộiđồngnhất,nơimọingườicóchunglợiíchvàtâmtrạng.Trongviệcxâydựngmộtnhànướcmàchúngtamongướcsẽtồntạimãimãi,chúngtakhôngnênphớtlờnhữngthayđổimàthờiđạisẽtạora.Dânsốtấtyếusẽphảitănglênvàsốlượngnhữngngườinghèokhổcũngsẽtănglên.Nhữngngườiđósẽâmthầmkhátkhaosựbìnhđẳnghơnvềhạnhphúcvàtàisản.Cóthểsẽđếnlúcnàođó,sốngườinghèokhổsẽrấtđôngđảo.

Căncứtheoluậtbỏphiếubìnhđẳng,quyềnlựcsẽrơivàotaynhữngngườinghèonày.Trênđấtnướcnàychưacónhữngcuộcnổidậycủanôngdân,songnhữngdấuhiệuvềtưtưởngcàobằngnhưchúngtađềubiết,đôikhiđãxuấthiệntạimộtsốvùng.Đólànhữngdấuhiệucảnhbáovềmốinguyhiểmtrongtươnglai.Vậycầnđềphòngvàngănchặnnguycơnàythếnàotrênnhữngnguyêntắccộnghoà?Liệumốinguyhiểmnàytrongmọitrườnghợpxungđộtlợiíchsẽkhiếnlợiíchcủathiểusốbịchàđạp,sẽđượcngănchặnthếnào?

Mộttrongnhữngbiệnphápnàylàphảithiếtlậpmộtcơquantrongchínhquyềncóđủsựkhônngoanvàđứchạnh,đểtrợgiúptrongnhữngtrườnghợpnguycấpđóvàcầnphảitraochocơquannàymộtsứcmạnhcônglývượttrội.NhữngmụcđíchđócủaThượngviệnlàmôngnghĩrằngphảichoviệnnàymộtnhiệmkỳdàiđángkể.Ôngkhôngchorằngnhiệmkỳchínnămlạigâyrabấtcứnguyhiểmnào.Đểđápứngnhữngmụcđíchôngđãnêura,ôngcholàThượngviệncầnphảicómộtnhiệmkỳdài,nhưngkhôngphảilànhiệmkỳsuốtđời,đểnhữngkẻcótưcáchtầmthườngkhôngthểđượctáicử.

Ôngthấyrằngchúngtanhấtthiếtphảisuynghĩkỹcàngvềmôhìnhchínhquyềnmàtrongquátrìnhvậnhành,nósẽquyếtđịnhsốphậncủamộtNhànướcCộnghòa,nênchúngtakhôngchỉthiếtlậpnhữngbảođảmcầnthiếtđểduytrìtựdomàcònphảiđặcbiệtcẩntrọngthiếtlậpcácbiệnphápcầnthiết

đểkiểmsoátsựtựdo,điềumàkinhnghiệmđãchỉchochúngtathấy.

NgàiSHERMAN:Chínhquyềnđượclậprachonhữngngườisốngtrongđó.Vìthế,nóphảiđượcthiếtlậpđểđảmbảotựdocủahọ.Nếucómộtchínhquyềntồitệ,thìnócàngkéodàisẽcànggâytaihại.Dovậy,nhữngcuộcbầucửthườngxuyênvớinhiệmkỳngắnlàcầnthiếtđểduytrìvàđảmbảotưcáchđạođứctốtcủanhữngngườicaitrị.Họcũngmuốnduytrìsựtồntạilâudàicủachínhquyềnnàybằngcáchgiữtưcáchđạođứctốt,bởiviệcnàysẽđảmbảohọđượctáicử.

TạiConnecticut,cáccuộcbầucửtiếnhànhrấtthườngxuyên,nhưngcựckỳổnđịnhvàthốngnhất,chođếngiờđãkéodàihơn130năm.ÔngcũngmongướcđiềukhoảnđảmbảosựổnđịnhvàkhônngoancủachínhquyềnnàysẽđượcHộinghịchấpnhận.Bốnhaysáunămđềuphùhợpvàvìvậy,ôngsẽđồngývớibấtkỳnhiệmkỳnào.

NgàiREAD:Muốncácbangnhỏxemxétkỹlợiíchcủachínhmìnhbởinhữngkhácbiệtgiữacáctiểubanglàrấtlớn.Thượngnghịviệncầnphảiđượcthiếtlậpđểđạidiệnchoýchívàquanđiểmcủatoànthểcôngdân.

NgàiHAMILTON:Khôngmuốnđisâuvàotừngchitiếtcụthểcủavấnđềnày.ÔngđồngývớiNgàiMadisonkhichorằngbâygiờlàlúcchúngtaphảiquyếtđịnhsốphậncủachínhquyềncộnghòa.Nếuchúngtakhôngthiếtlậpmộtchínhquyềnổnđịnhvàkhônngoan,nósẽsớmsuyđồivàtựbiếnmấtkhỏichúngta,mãimãisuyđồivàbiếnmấtkhỏiloàingười.BảnthânôngkhôngtánthànhNhànướcCộnghòa,nhưngmuốntrìnhbàynhữngnhậnxétcủaôngchonhữngngườiủnghộmôhìnhđó,đểhọbiệnminhvàủnghộchínhquyềnnàytớimứccóthể.Ôngcũnglàngườiđấutranhchotựdonhưbấtkỳquýngàinàokhácvàtinrằngôngsẵnlònghysinhvìtựdo,dùôngkhôngđồngtìnhvớimôhìnhcóthểlàhợplýnhấtnày.

ÔngcũngđồngývớicácýkiếnchungcủaNgàiMadisonvềvấnđềnàyvà

nhiềuquýngàikhácsẽtánthànhđiềuđó.Mộtsựthậthiểnnhiênlàkhôngthểtồntạisựbìnhđẳngvềtàisản.Sựbấtbìnhđẳngnàysẽcòntồntạichotớikhicòncótựdo,bởiđólàkếtquảtấtyếutừchínhbảnthânsựtựdo.Sựbấtbìnhđẳngvềsởhữutàisảnlàsựkhácbiệtcơbảnvàlớnlaonhấttrongxãhội.KhiquyềnlựccủaQuanhộdânởLaMãlàmcânbằngranhgiớigiữatầnglớpquýtộcvàbìnhdân,thìđiềugìsẽxảyra?Khiđó,sẽxuấthiệnsựkhácbiệtgiữangườigiàuvàngườinghèo.

…ViệcđiềuhànhtiểubangConnecticutrấtđơngiảnvìchỉliênquanđếncáccôngviệclặtvặt.Mớiđây,chínhquyềnConnecticutđãhoàntoànnhượngbộdânchúngvàtrênthựctếđãhoãnlạimọihoạtđộngbìnhthườngnhằmngănchặnnhữngrốiloạnxảyraởkhắptiểubang.ÔngchấtvấnNgàiSherman:liệutiểubangnày,hiệnnay,códámđánhvàthuthuếcủadânchúngkhông?Chínhvìnhữnglýdođó,nêncáccuộcbầucửdùtiếnhànhthườngxuyênthìtiểubangnàyvẫnổnđịnh.

NgàiGERRY:Muốnmọingườithốngnhấtýkiếnvềmộtchínhquyềnbềnvững.Tấtcảmọingườiđềucóchungmụcđíchnhưngkhácbiệtlớnvềcácbiệnphápthihành.Ôngnghĩrằngcầncẩnthậnxemxétmộttrườnghợp.Chỉcókhoảng1/1000nhữngđồngbàocủachúngtakhôngchốnglạixuhướngthiếtlậpnềnquânchủ.Vậyliệudânchúngcóchấpthuậnmộtmôhìnhtheohướngquânchủkhông?Hộinghịnàycầnđặcbiệtcẩntrọngkhigửibấtcứthôngtinnàochodânchúng.Bấtcứkếhoạchnàođượcđềxuấttạiđây,đượcnhiềuđạibiểuđángkínhhoannghênh,tấtyếu,kếhoạchđócũngsẽđượcdânchúngchấpthuận.Nhưngnếumộtkếhoạchgâyrachốngđốicăngthẳng,cóthểdễdàngnhậnthấyrằngsựbấtbìnhvàrốiloạntấtyếusẽxảyra.

Thậmchí,chúngtasẽtrởthànhconmồichocácthếlựcngoạibang.ÔngkhôngphảnđốiquanđiểmcủaNgàiMadisonchorằngđasốsẽviphạmcônglýkhihọcóchunglợiíchđểlàmviệcđó.Nhưngôngkhôngnghĩrằng

mốinguycơđólạicóthểxảyratrênđấtnướcnày.HoàncảnhvàtìnhtrạngcủachúngtarấtkhácbiệtvớinướcAnh.Mộtlãnhthổvôcùngrộnglớn,chiathànhnhiềuvùngđấtđịnhcư,sẽcònkéodàitìnhtrạngkhácbiệt.Bấtchấpmộtsốdấuhiệubấtbìnhđãxuấthiệntrongnhiềucộngđồngthìchúngkhônglớnquámứcđếnnỗidậptắtmọihyvọngcủachúngtatrongviệcthiếtlậpmộtchínhquyềnmới,côngbằngvàkhônngoan.Ôngcũngchorằngnhữngcuộcbầucửquáthườngxuyênsẽphátsinhnhiềusaitráivàtộilỗi,nênđồngýtraochoThượngviệnnhiệmkỳbốnhoặcnămnăm.Mộtnhiệmkỳdàihơncóthểsẽkhôngđượcchấpnhận.Dânchúngsẽkhôngbaogiờphêchuẩnmôhìnhđó.

NgàiWILSON:Khôngmuốnnhắclạinhữngđiềumàcácquýngàikhácđãtrìnhbày,songchỉmuốnnóiđếnnhữngđiềuchưađượcđềcậpởđây.Mọiquốcgiacầnđượcxemxéttronghaimốiquanhệ:

1.Vớichínhnhữngcôngdâncủamình.

2.Vớicácquốcgiakhác.

Dođó,mộtquốcgiakhôngchỉcónguycơrơivàosựđộctàihayvôchínhphủmàcònphảitránhchiếntranhvàgiànhđượcnhữngHiệpướcvớingoạiquốc.Dovậy,Thượngviệnphảilànơinắmgiữnhữngquyềnlựcliênquanđếnvấnđềđốingoại.Vìthế,cơquannàyphảiđượckínhtrọngtrongconmắtcủacácquốcgianướcngoài.LýdothựcsựchoviệcnướcAnhkhôngmuốnkýmộtHiệpướcthươngmạivớichúngtanhưhiệnnaylàbởivìhọkhôngtinvàosựổnđịnhvàhiệuquảcủachínhquyềnchúngta.Nhiệmkỳchínnăm,sẽđảmbảonhữngyêucầuổnđịnhđóvàsẽlàmchochínhquyềnchúngtacóđượclợithếnàycủanềnquânchủ.Trongmộtnềnquânchủ,rấtnhiềuđiềutùythuộcvàotínhkhícủamộtôngvua.NhưngtrongmộtThượngviệngồmnhiềuđạibiểu,tínhcáchcánhânsẽbịmấtđi.Cònmộtđiềukhácnữa.Sựchốngđốicủadânchúngđốivớiviệcbổnhiệmbấtcứcơquannàocónhiệmkỳdàinhưvậylàvìcơquannàycóthểdầndầnchiếm

quyềnđểcónhiệmkỳsuốtđời,vàrồisẽtrởthànhmộtthứchatruyền,connối.Mộtgiảiphápthíchhợpchovấnđềnàylàcứ3nămsẽbầulại1/3Thượngviện.Nhưvậy,sẽluônluôncóbanhómđạibiểu,giữchứcvụcủamìnhvớicácnhiệmkỳkhácnhau,sẽhànhđộngvớinhữngquanđiểmvàtâmtrạngkhácnhau.

Vềvấnđềchínnăm,cứbanămlạibầulại1/3:

MA:phảnđối;CTphảnđối;NY:phảnđối;NJ:phảnđối;PA:tánthành;DE:tánthành;MD:phảnđối;VA:tánthành;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:phảnđối.(8bangphảnđối,3bangtánthành)

Vềvấnđềnhiệmkỳsáunăm,cứhainămbầulại1/3:

MA:tánthành;CT:tánthành;NY:phảnđối;NJ:phảnđối;PA:tánthành;DE:tánthành;MD:tánthành;VA:tánthành;NC:tánthành;SC:phảnđối;GA:phảnđối.(7bangtánthành,3bangphảnđối).

TranhluậnvềsựbìnhđẳngcủacáctiểubangtạiQuốchộiTừngày28thángSáuđếnngày2thángBảy

Quyềnđạidiệnlàvấnđềrấtnangiảitrongquátrìnhthảoluậnbởimẫuthuẫnquálớngiữacácbanglớnvànhỏ.ĐâylàđiểmgâybấtđồnglớnnhấtvàlàcuộctranhluậncăngthẳngnhấttạiHộinghị.Trongkhicácbanglớnkhăngkhăngđòiđạidiệntheodânsố,thìcácbangnhỏlạiđòisựbìnhđẳng.HộinghịLậphiếnđãthảoluậnvềvấnđềquyềnđạidiệntừngày27thángSáuđếntậnngày2thángBảy,nhưngcũngchưadứtđiểmhoàntoàn.VìsựbấtđồngnàymàHộinghịgầnnhưđứngtrướcngưỡngcửatanrã,buộccácđạibiểuphảiđềxuấtmộtỦybanhòagiải.NhậnthấynhữngcuộctranhluậnnàyrấtquantrọngtrongHộinghịLậphiến,nêntôichọngiớithiệukháđầyđủ,dùkhôngphảitoànbộ.

Ngày28thángSáu:Điềukhoảnthứ6"quyềnbỏphiếutạiHạviệnsẽcăncứ

vàosốdân"đượcđưarathảoluận.

NgàiL.MARTIN:Lạitiếptụcbàiphátbiểuđangbỏdởhômqua,kiênquyếtkhẳngđịnhrằngchínhquyềnliênbangđượchìnhthànhlàvìcáctiểubang,chứkhôngphảivìcánhândânchúng.Vìthế,nếucáctiểubangđạidiệntheotỷlệdânsố,thìdùnhữngđạibiểunàyđượccơquanlậppháptiểubanghaydânchúngbầuchọn,cũngchẳngkhácgìnhau.Cácbangnhỏsẽbịnôlệhóavàphụthuộcvàocácbanglớn.Nếucácbanglớncócùnglợiíchnhưcácbangnhỏ,việcchomọitiểubangquyềnbỏphiếubìnhđẳngsẽchẳnggâymốinguyhiểmnào.Họsẽkhônglàmtổnhạibảnthânmìnhvànếukhônglàmhạichínhmình,thìcũngkhônglàmhạicácbanglớn.Nhưngnếunhữnglợiíchđótráingượcnhauthìsựbấtbìnhđẳngvềquyềnbỏphiếusẽgâynguyhiểmchocácbangnhỏ.

Nhưvậy,việcđềxuấtbấtcứkếhoạchnàoxúcphạmcácbangnhỏđềuvôích,vìchắcchắnviênchứcchínhquyềncácbangnhỏsẽsửdụngảnhhưởngcủamìnhđểngăncảndânchúngchấpthuậnmôhìnhnày.Hiệnnay,cácbanglớn,nhưngquyềnbỏphiếulạikhôngtươngxứngvớiquimôtolớncủamình,chỉcócáchchènépcácbangnhỏnhờsứcmạnhtrongláphiếucủahọ.NếuLiênminhgiảitánthìcácbangnhỏchẳngcógìphảiesợsứcmạnhcủacácbanglớn.Nếubabanglớnnhấtliênminhvớinhauthì10bangnhỏcònlạicũngsẽlàmnhưvậy.Ôngthàủnghộmôhìnhnhiềuhợpbangnhỏ,cònhơntánthànhmộtNhànướcLiênbangbỏphiếutheosốdânnhưthếnày.

NgàiLANSINGvàNgàiDAYTON:Đềnghịviếtrằng:"quyềnbỏphiếutạiHạviệnsẽcăncứvàoquiđịnhđãđượcCácđiềukhoảnHợpbangthiếtlập".

NgàiDAYTON:Longạirằngvấnđềnàysẽkhôngthểgiảiquyếtchotớitậnngàymai.

NgàiWILLIAMSON:Nghĩrằngnếuchínhtrịgiốngnhưtoánhọc,thìsẽ

chialạicáctiểubangthànhnhữnglãnhthổbằngnhauđểhọsẽcóquyềnhạnnhưnhau.Ôngkhôngthểhìnhdungđượccácbangnhỏsẽbịthiệthạithếnàonếuquiđịnhquyềnbầucửtheosốdân.Mọiđạibiểucầnnỗlựchếtsứcđểtìmgiảiphápchovấnđềnày.Nếucácbangnhỏgiànhđượcđasốphiếu,họđềumuốnchấtmọigánhnặngnợnầntrênđôivaicủahọsangđôivaicủanhữngbanglớn.CácđạibiểunênnhớrằngrồiđâysẽcóthêmnhữngtiểubangmớiởmiềnTâygianhậpliênminh.Đósẽlànhữngbangnhỏvàlànhữngbangnghèo.Họsẽkhôngthểthanhtoáncáckhoảnthuếđónggóptheoquimôdânsốđược.Khoảngcáchxaxôicủahọvớithịtrườnglàmchohànghóacủahọtrởnênrẻmạt.Dovậy,họsẽkếthợplạivớinhauđặtranhữngkhoảnthuếthươngmạivàcáckhoảnchiphílớnnhấtlênvaicáctiểubangcũ.

NgàiMADISON:Sẵnsàngtánthànhbấtcứgiảiphápnàokhôngđingượclạinhữngnguyêntắccơbản[cácnguyêntắccộnghòavàdânchủ-ND],nhưnggiảiquyếtđượcmọitrởngạivềquyềnđạidiện.Nhưngôngkhôngtinviệcđòihỏiquyềnđạidiệnbìnhđẳngđólàcôngbằngvàcũngchẳngphảivìsựcầnthiếtđảmbảoantoànchocácbangnhỏchốnglạicácbanglớn.BảnthâncácNgàiBreerlyvàPatersoncũngthừanhậnrằngđòihỏiđólàkhôngcôngbằng.SựngụybiệnrútratừsựbìnhđẳngcủacácchủquyềntiểubangtrongviệchìnhthànhnhữngthỏaướclàviệcnhầmlẫngiữanhữngHiệpước,quiđịnhbổnphậncủacácbênphảithựchiệnvớimộtthỏathuậnthiếtlậpuyquyềntốicaochotấtcảcácbênđểbanhànhluậtlệchohọ.

NếuPháp,TâyBanNhavàAnhkýkếtmộthiệpđịnhthươngmạivớiCôngquốcMonaco,hayvớinhữngvươngquốcnhỏnhấtởchâuÂu,họsẽkhôngdodựđốixửbìnhđẳngvớicácvươngquốcnày.Nhưngviệcthiếtlậpnhữnghộiđồnggồmnhữngđạibiểuđểthuthuế,pháthànhtiền,thiếtlậpquânđội,quiđịnhgiátrịcủatiềnbạc…cóthểlàmnhưvậykhông?Liệu30hay40triệungườisẽtraonộptàisảncủahọvàotaycủavàingànngườichăng?Nếuhọlàmnhưvậylàvìhọtinvàosứcmạnhvàuyquyềnvượttrộicủamình[so

vớicáctiểuquốcbénhỏkia],chứkhôngphảidonỗisợhãitínhíchkỷvàhámlợicủanhữngngườiđồngbàomuốncướpđoạttàisảncủahọ.

Tạisaocácquậncủacùngmộttiểubanglạiđạidiệntheoquimôdânsố?Liệucóphảivìnhữngngườiđạidiệnnàylàđượcbầuchọntrựctiếptừdânchúngchăng?Vậythìviệcđạidiệntạicơquanlậpphápliênbangcũngphảinhưvậy,vìcácbanglớnphảigánhchịunhiềuđónggóphơncácbangnhỏ.

…

Khôngcầnthiếtphảicónhữngđảmbảochocácbangnhỏchốnglạicácbanglớn.LiệucácbanglớnsẽhợpsứcvớinhaunhưcácNgàilosợchăng?ĐộngcơhợptáccủacácbanglớnnhưVirginia,MassachusettsvàPennsylvanialàphảicómộtlợiíchchungkhácvớilợiíchcủacácbangnhỏkhác,haylợiíchđóchỉthuầntuýxuấtpháttừsựtươngđồngvềlãnhthổrộnglớn?Liệucóbấtkỳlợiíchchungnàotồntạigiữacácbanglớnkhông?Vềvịtrí,họkhôngthểkhácbiệtnhauhơnđượcnữa.Vềcáchsốngvàphongtụctậpquán,tôngiáovàcácyếutốkhác,đôikhisinhrasựtươnghợpvàtìnhcảmgiữanhữngcộngđồngkhácnhau,nhưngcácbanglớnnàycũngchẳnggiốngnhauhơncácbangnhỏkhác.

Vềcáchànghóasảnxuấttrongliênminh,thìbatiểubangnàycũngkhácnhaunhưbấtcứbatiểubangnàokhác.HànghóacủaMassachusettslàcá,củaPennsylvanialàbộtmì,củaVirginialàthuốclá.Liệucácbanglớnsẽkếthợpvớinhaunhưthếnàotừhoàncảnhnày?Kinhnghiệmchothấykhôngcómốinguyhiểmnàonhưvậycả.CácghichépcủaQuốchộiHợpbangchứngtỏrằngchưabaogiờ,batiểubangnàyhợptácbỏphiếuriêngrẽvềcùngmộtvấnđề.Cácquậnkhácnhaucủacùngmộttiểubang,tươngđồngvềquimô,nhưngkhácnhauvềđiềukiệnđịalývàsảnxuất,cũngchưabaogiờđitheohướngkếthợpnhưvậy.

Thựctiễnđãdạymộtbàihọcngượclại.Nhữngcánhânxuấtchúngvàcó

quyềnthếtrongxãhộithườngđốiđịchvàhiềmkhíchhơnlàliênminhvớinhau.Lịchsửcácquốcgiađộclập,ưuviệthơncácnướclánggiềng,cũngkhẳngđịnhnhậnxétnày.CarthagevàLaMãđánhnhauđểrồiCarthagebịchiacắtthànhnhữngmảnhnhỏ,chứkhôngthốngnhấtsứcmạnhđểănsống,nuốttươinhữngquốcgiayếuhơn.NghịviệnÁovàPhápnuôimốithùđịchtrongsuốtthờigianhọlànhữngcườngquốcởchâuÂu.Sauđó,AnhvàPháptrởthànhcườngquốcvàcũngthùđịchnhau.Nềnđộclậpvàtựdocủachúngtagiànhđượcchínhlànhờsựđốiđịchnày.Mộtliênminhgiữacáccườngquốcđósẽthựcsựlàmốihiểmhọachítửđốivớichúngta.

TrongnhữngthànhviênchủchốtcủacácHợpbangcổxưavàhiệnđại,chúngtacũngtìmthấycùnghiệntượngvàcùngđộngcơđó.SựtranhchấpchứkhôngphảiđoànkếtgiữaSparta,AthensvàThebes,làmốitaihọachocácthànhbangnhỏhơntrongLiênminhAmphyctionic.SựtranhchấpchứkhôngphảihợptácgiữaPhổvàÁođãtànpháĐếchếĐức.Liệucácbanglớn,nếutồntạiriêngrẽ,cónguyhiểmđốivớicácnướclánggiềngnhỏbékhông?Vềgiảthiếtnày,cácnướcnhỏchắchẳnphảimongướcmộtchínhquyềnchungđốixửvớihọbìnhđẳngnhưcácnướclớn.

Thểchếcànglỏnglẻothìcácnướclớncàngtựdochènépvàápđặtcácnướcnhỏbằngưuthếquânđộicủamình.Vềđiểmnày,kinhnghiệmlạilàconđườngchỉdẫnchochúngta.Đâulàtìnhthếcủakẻyếusovớikẻmạnhtrongnhữnggiaiđoạnvănminhcủaloàingười,nơichínhquyềnkhôngthểkiểmsoáthiệuquảnhữngbạolựccánhân?GiaiđoạnHeroiccủathếgiớiHyLạpcổđại,thờikỳphongkiếntrungcổlộnxộnởchâuÂu,tìnhtrạngmạnrợcủadânDaĐỏđangtồntạiởnướcMỹ,đãtrảlờicâuhỏinày.Đâulàvịthếcủanhữngquốcgianhỏtrongmộtliênminhvĩđạicủacácquốcgiađộclập,nơinhữngkẻmạnhchẳngchịusựkiểmsoátnàongoàinhữngquiđịnhmangtínhhìnhthứccủaluậtphápgiữacácquốcgia?Rõrànglànhữngnướccàngyếusẽcàngphảichịunhiềunguyhiểm.Nhưngvẫncònnhiềuvídụvềđiểmnày.ĐâulàvịthếcủanhữngkẻyếuhơntrongLiênminhAmphyctioniccủanhànướcHyLạpcổđại?

PlutarchtrongcâuchuyệnvềcuộcđờicủaThemistoclesđãkểchochúngtangheđiềuthườngxảyralàcácthànhphốmạnhnhấttấncôngvàlàmcácthànhphốnhỏkinhsợvàviệcxétxửchỉưuđãinhữngkẻmạnh.ĐâulàvịthếcủacácnướcnhỏtrongHợpbangĐức?Chúngtađềubiếthọgiẫmđạpvàchènépnhauquámức,vàhọchỉantoànnếutấncôngnhau.

Mộtsốtiểuquốcphảichấpnhậnchịusựsaikhiếnvàchènéptừcáctiểuquốclánggiềngmạnhhơn.Mộtsốkháclạitìmcáchliênminhvớicácquốcgiakhác.Mộtquốcgiasẽthếnào,nếuthamgiamộtliênminhlỏnglẻonhưLiênminhHàLan?VươngquốcHàLanchiếmkhoảngmộtnửadânsố,đónggópkhoảngmộtnửasốtiềnbạcvànhờảnhhưởngcủamình,giántiếpđiềuhànhtoànbộhoạtđộngcủaLiênminhHàLan.

Tómlại,chúngtachỉcóhaitháicựcphảichọnlựa,mộtlàmộtsựtáchbiệthoàntoànvàhailàsựhợptáchoàntoàncủa13tiểubang.Trongtrườnghợpthứnhất,chúngtasẽtrởthànhcácquốcgiađộclậpchẳngtuântheoluậtnàongoàicácđạoluậtgiữacácquốcgiavớinhau.Thứhai,vàlàgiảiphápcuối

cùng,chúngtachỉlànhữngquận,huyệncủamộtNhànướcCộnghòaduynhất,cùngchịumộtphápluậtchung.Trongtrườnghợpthứnhất,cácbangnhỏphảisợmọiđiềutừcácbanglớn.Trongtrườnghợpsau,họchẳngcógìphảilongạicả.

Vìthế,giảiphápthựcsựcủacácbangnhỏlàthúcđẩynhữngnguyênlýnàyđểhìnhthànhmộtchínhquyềnphùhợpnhấtđốivớicácbang.Hơnnữa,nếuchínhquyềntrungươngyếukém,cácbangnhỏsẽmấtniềmtinvàosựtồntạicủaliênbangvàbiếtrằngvaitrò,tầmquantrọngvàsựantoàncủamìnhđềutùythuộcvàoquimôvàsứcmạnhcủachínhhọ.Vìthế,họsẽchẳngbaogiờchấpnhậnsựgiảitán.Bằngviệctraochochínhquyềntrungươngnhữngquyềnhạncầnthiếtvàlâudài,cácNgàisẽloạibỏnguycơnày.Mongướccủacácbangnhỏhiệnnaylàsựchiarẽcủacácbanglớnvàsựhợpnhấtcủacácbangnhỏdầndầnsẽxảyra,nhưngthờiđiểmmanglạisựbìnhđẳnggiữacáctiểubangcóthểsẽkhôngbaogiờđạtđược.

…

NgàiSHERMAN:Vấnđềkhôngphảilàconngườicónhữngquyềntựnhiênnàomàlànhữngquyềnđóđượcxãhộibảođảmnhưthếnào.Nếumộtsốngườichấpnhậntraonộpmộtsốquyềnnhiềuhơnnhữngngườikhácđểđạtđượcmụcđíchthìkhôngcầnphảitranhcãilàmgì.

Nhưngnếutấtcảmọingườiđềuđòisựbìnhđẳng,thìchắcchắnsẽgâynguyhiểmchoquyềncủamộtsốngười.Ngườigiàucũngthamgiavàoxãhộicùngvớingườinghèo,nhưnghọphảitraonộpnhiềuhơnngườinghèodùvớimộtláphiếubìnhđẳng,ngườigiàuvẫnđượcantoàn.Nhưngnếungườigiàulạicónhiềuláphiếuhơnngườinghèo,căncứvàotàisảncủamình,thìngaylậptức,sốphậnvàquyềnlợicủangườinghèosẽbịnguyhiểm.ĐólàquanđiểmchủđạođểhìnhthànhnênCácđiềukhoảnHợpbang.

Khicuộctranhluậnvềvấnđềđạidiệntrởnênrấtcăngthẳngmàkhôngđi

đếnsựnhấttrínào,Hộinghịdườngnhưđứngtrướcthếbếtắcvàtanvỡ.Franklin,ngườiđạibiểucaotuổinhất,nhàhọcgiảuyênthâmnhấtnướcMỹ,đãviếtmộtbứcthưdàivớiphongcáchrấtđặctrưngcủaông,bằngnhữnglờilẽtriếtlýcaoxa,việndẫnđếnThượngđếđểsoisángchoquátrìnhthảoluận.Ôngviết:

ThưaNgàiChủtịchHộinghị,

Trongsuốtbốn,nămtuầnqua,nhữnggìchúngtathuđượclàrấtítỏi.Chúngtatiếptụctranhcãivàhầunhưbấtđồngýkiếnvềmọivấnđề.Sốngườitánthànhnhữngvấnđềvừađưaracũngbằngsốngườichốnglại.Đólàminhchứngxácđángrằngtríthôngminhcủaconngườikhôngthểhoànhảo.Chúngtađềuthấybảnthânmìnhthiếukhônngoanvàthiếukiếnthứcchínhtrị,bởichúngtađanglầnmòtìmkiếmnó.Chúngtađãlầntrởlạilịchsửcủanhữngmôhìnhchínhquyềncổxưa,rồikhảosátmôhìnhcácNhànướcCộnghòa,nhưngngaykhivừađượcthiếtlậpđãchứađựngtronglòngnhữngmầmmốngcủasựtanrã.RồichúngtalạixemxétmọinhànướchiệnđạiởchâuÂu,nhưngchẳngthấymôhìnhnàophùhợpvớihoàncảnhcủachúngta.

TìnhtrạnghiệnnaycủaHộinghịlàdòdẫmtrongbóngtốiđểkiếmtìmchânlýchínhtrị,nhưnghầunhưkhôngđủkhảnăngnhậnranó.ThưacácNgài,tạisaotừtrướctớinay,chúngtakhôngnghĩtớiviệcthànhkínhcầukhẩnThượngđếsoisángchochúngta?VàobuổiđầucủacuộcchiếntranhvớingườiAnh,khichúngtalolắngvềnhữnghiểmnguy,hàngngày,trongcănphòngnày,chúngtađềucầunguyệnThượngđếphùhộchochúngta.NhữnglờicầunguyệncủachúngtađãđượcThượngđếnghethấyvàrồichúngtađượcbanơn.

ChínhnhờsựbanơncủaThượngđếmàhômnay,chúngtamớicócơhộigặpnhautrongcảnhthanhbìnhđểtìmkiếmnhữngbiệnphápthiếtlậpmộtchínhquyền,đểmanglạihạnhphúcchotươnglaivàconcháuchúngta.

Chẳnglẽbâygiờ,chúngtalạilãngquênThượngđếhaysao?HaychúngtakhôngcầnđếnsựcứugiúpcủaThượngđếnữa?

ThưacácNgài,tôiđãsốngđủlâuvàcàngngàytôicàngtinvàosựthậtrằngThượngđếcaiquảnmọihoạtđộngcủaconngười.NếumộtconchimsẻkhôngrơixuốngđấtnếukhôngcóýmuốncủaThượngđếthìmộtđếchếkhôngthểvữngmạnhnếukhôngđượcNgườicứugiúp.

TôitinrằngnếukhôngcósựphùhộcủaThượngđếthìviệcchúngtaxâydựngmộtngôinhàchínhtrịchẳngkhácgìnhữngngườixâydựngthápBabel.Chúngtasẽchiarẽbởinhữnglợiíchđịaphươngnhỏmọn.Kếhoạchcủachúngtahỗnloạn,cònbảnthânchúngtasẽbịnhữngthếhệmaisaukhinhthường.Rồicòngìtồitệhơnđượcnữa?Kểtừđây,loàingườisẽbấthạnhvàtuyệtvọngvìkhôngthểthiếtlậpđượcmộtchínhquyềnbằngchínhsựkhônngoanvàkiếnthứccủaloàingườimàbuộcphảiphómặcchosựmayrủi,chochiếntranhvàchobạolực.

Chínhvìnhữnglýdođó,tôicầuxinrằngtừgiờtrởđi,chúngtahãycầunguyệnThượngđếbanphướclànhchochúngta,banphướclànhchonhữngcuộcthảoluậncủachúngta.Vàomỗibuổisáng,tạicănphòngnày,sẽcómộthaynhiềuvịmụcsưcủathànhphốtớicầunguyện…

NgàiSHERMAN:Tánthànhýkiếnnày.

NgàiHAMILTONvànhiềuđạibiểukháclosợrằnglẽrađiềunàycầnbắtđầungaykhiHộinghịkhaimạc,cònbâygiờđãquámuộn.Nếubâygiờtiếnhànhthìthứnhất,sẽgâyranhữnglờichỉtríchvàthứhai,sẽlàmchodânchúngnghĩrằngHộinghịđangbếtắcvàbấtđồngnênmớiphảitiếnhànhcầunguyện…

NgàiWILLIAMSON:Chúngtakhôngnềnnhầmlẫnvềnguyênnhânthựcsựcủatìnhtrạngbếtắcnày.Hơnnữa,Hộinghịkhôngcótiềnđểthuêmục

sưtớicầunguyện.

…

Ngày29thángSáu:

NgàiJOHNSON:Sựtranhcãisẽkhôngbaogiờchấmdứtkhicácquýngàikhácnhauvềnềntảngtranhluận.Mộtmặt,nhiềungườicoicáctiểubangnhưcácquậncấuthànhnênmộtxãhộichínhtrị,nhưngnhiềungườikháccoiđónhưnhữngxãhộichínhtrịđộclập.Sựthậtlàcáctiểubangkhôngthểtồntạinhưnhữngxãhộichínhtrịđộclậpvàmộtchínhquyềncầnphảiđượcthiếtlậpcăncứvàonănglựcchínhtrịcủahọ,cũngnhưbởicáccánhâncấuthànhnêncácxãhộiđó.Nếucáctiểubangmuốntựtồntạithìcầnphảitìmkiếmsứcmạnhnàođóđểtựbảovệmình.ÝtưởngcủaĐạitáMasonđãđềcậpcộirễcủavấnđềnày.Ngoàiviệccáctầnglớpquýtộcvàcáctầnglớpkhácchínhlàbiệnpháptựbảovệmình,cáctiểubangcòncólợiíchcủariêngmìnhvàđócũnglàmộtbiệnphápđểtựvệ.Trongmộtsốkhíacạnh,cáctiểubangcóthểđượcđánhgiábằngnănglựcchínhtrị,cònởmộtsốkhíacạnhkhác,cóthểcoihọnhưtậphợpnhữngcộngđồngdâncư.Haiýtưởngnàygắnbóvớihaimặtkhácnhauchứkhôngchốngđốinhau.Vìthế,chúngcầnphảiđượckếthợpđểmộtviệnsẽđạidiệntheoquimôdânsố,cònmộtviệnsẽđạidiệntheotiểubang.

NgàiGHORUM:CáctiểubangtrongHợpbanghiệnnay,hiểnnhiêncóquyềntừchốigianhậpmộtliênminhvữngchắc,haycóquyềntừchốithamgiabấtcứhệthốngmớinào.Nhưngôngmuốncácbangnhỏ,nhữngbangphảnđốimạnhmẽnhất,xemxétlạiđiềugìnêntừbỏ,chínhhọhaynhữngbanglớn.Sựtanvỡcủaliênminhchắcchắnmanglạisựbấthạnhchotấtcảcácbangvàcácbanglớnchắcchắncũngkhôngthểtựloliệuchomìnhmàphảihợptácvớicácbangkhác.

Dovậy,nhữngbangnhỏrấtquantâmđếnviệcthiếtlậpmộthệthốngchung

đểduytrìtrậttự.Cũngnhưtrongmộttậphợpnhữngcánhângồmnhữngngườiyếuvàngườimạnh,thìngườiyếulàngườicầnsựbảovệcủaluậtphápvàchínhquyềnnhất,điềunàycũnggiốngnhưvớicácbangnhỏvàbanglớn.ĐiềugìsẽxảyrachoDelawarenếuliênminhtanrã?LiệutiểubangnàycódámphómặchoàntoànsốphậnmìnhtrongtayPennsylvaniakhông?TiểubangnàykhôngthểtìmthấysựantoànvàthịnhvượngchomìnhtrongmộtliênminhvớiPennsylvania,vìđiềunàysẽlàmPennsylvaniagiànhmọiquyềnlựcđềchènépDelaware.

Đểtránhmọisựnguyhiểm,khônggìtốtđẹpbằngviệchìnhthànhmộtquốcgiachung.Banđầu,tiểubangMassachusettslàsựkếthợpcủabathuộcđịa:vùngđấtMassachutsettscổngàyxưa,tỉnhPlymouthvàtỉnhMayne.Vìnhậnthứcđượcnhữngmốinguyhiểmđó,nênsựhợptáctấtyếusẽxảyra.Mọivùngđấtđềuantoànvàhàilòngvàđếnnay,mọisựkhácbiệtđềubịquênlãng.ĐiềunàycũnggiốngnhưConnecticutvàNewHaven.Sựkếthợptrongmộtquốcgiasẽmanglạinhiềuđiềutốtlànhvàlàmmọibênthamgiahàilòng.

Cũngnhưvậy,tiểubangNewJerseyđượcthànhlậptừhaixãhộikhácbiệt.Nếuliênminhcáctiểubangtanrã,sốphậncủaNewJerseysẽtồitệnhấtvìbangnàykhônghềcónềnthươngmạivớinướcngoài.PennsylvaniavàNewYorksẽtiếptụcápđặtmứcthuếlêncáchànghóanhậpvàolãnhthổcủamình.Vềtổngthể,ôngtinrằngliênminhcáctiểubanglàcầnthiếtđểđảmbảohạnhphúccủadânchúngvàmộtchínhquyềnliênbangmạnhlàcầnthiếtcholiênminhnày.

NgàiELSWORTH:Khôngthấtvọngvềsựbếtắcđangdiễnra.ÔngvẫntinrằngHộinghịsẽtìmđượcmộtmôhìnhchínhquyềntốtđẹpvàmôhìnhnàysẽđượcchấpthuận.

NgàiREAD:Khôngphảnđốinếuđólàmộtchínhquyềnquốcgia,nhưngmôhìnhnàyphatrộnquánhiềuđặcđiểmliênbang.Cácbangnhỏkhôngcó

gìphảilosợcả.Chínhcácbanglớnnhậnthứcđượcsựcầnthiếtcủasứcmạnhnênmớimongướccómộtchínhquyềntrungương,đápứngđượcnhữngđiềuhọcần.MassachusettsđangthểhiệnnhữngđiểmyếucủamìnhvàôngtinrằngDelawarekhônggìđángphảilosợcả.Delawaređangđượchưởngsựthanhbìnhvàđiềunàyvẫnđượctiếptụcbảođảm.Ôngkhôngíchkỷđếnmứckhôngmuốnmộtchínhquyềnchung,nhưngđểđạtđượcchínhquyềnchungấy,cáctiểubangcầnphảihợptác.Nếuhọkhônglàmnhưvậy,đạidiệncácbanglớnsẽhợpsứcvớinhautrongtấtcảmọiviệcđểchọnranhánhhànhphápvàsẽphảnbộilạimọiđiềuđãcamkết.Sựghentịvàhiềmkhíchlàkhôngtránhkhỏinếucáctiểubangvẫntiếptụctồntạiriêngrẽ.Chúngcầnphảiđượcdẹpbỏ.Cácvùngđấtchưađượcbancấpđangbịmộtsốtiểubangchiếmđoạtcầnphảiđượctraonộpchochínhquyềntrungương.ÔngtánthànhkếhoạchcủaNgàiHamiltonvàmuốnmôhìnhđósẽđượcthảoluậnthaythếmôhìnhhiệnnay.

NgàiMADISON:ĐồngývớiBácsĩJohnsonrằngcầnphảilưuýđếnbảnchấtphatrộncủachínhquyền,nhưngcóquánhiềuphảnđốinếucoitiểubangnhưlànhữngxãhộichínhtrị.Nhữnghợptácnhỏnhất,vớiphạmvihạnchếnhất,dầndầnsẽtrởthànhsựhợptáccủatoànthểđếchếvớiđầyđủcácquyềnhạn.Ôngchỉranhữnggiớihạnvềchủquyềncủacáctiểubang,nhưviệccácđạoluậtcủahọhiệnnaychỉlàphụtrợchonhữngbộluậttốithượngcủaquốcgia,tươngtựnhưcácluậtthứyếucủađịaphươngvớiHiếnpháptiểubanghọ.Theomôhìnhchínhquyềnđềxuất,quyềnlựccủacáctiểubangsẽphảibớtgiảmnhiều.Theoquanđiểmcủacácđạibiểu,chínhquyềntrungươngcầncóthẩmquyềnlớnhơncảquyềnhạncủaNghịviệnAnh,trongkhicáctiểubangvẫnchỉlàcácthuộcđịacủaĐếchếAnh.Đặcbiệtlàkhôngcầnsựchấpthuậncủacácchínhquyềntiểubangnhưngchínhquyềntrungươngvẫncóthẩmquyềnápđặtthuếkhóatrựctiếplêndânchúngcáctiểubang.

Dovậy,mọibấtbìnhđẳngtừnggâyramọisaitráivàtộilỗidướichínhthể

đạidiệnbấtcôngcủanướcAnhsẽbịxóabỏvàmộtxãhộibìnhđẳngsẽđượcthiếtlập.

Ôngkhẩnkhoảnnàixinđạibiểucácbangnhỏtừbỏnguyêntắcrõrànglàbấtcôngnày,vìmôhìnhchínhquyềnđósẽkhôngbaogiờđượcchấpnhận.Thậmchí,dùđượcchấpnhận,cũngchắcchắnsẽpháhỏngliênminhmàchúngtađangmongướclàsẽtồntạimãimãi.ÔngcầuxinhọhãycânnhắckỹlưỡngvềhậuquảsẽxảyranếuHợpbangsẽtanrã.

Hãyđểmỗitiểubangbảovệbảnthânbằngnănglựccủamình.Khiđó,cácbangnhỏsẽphảilosợngoạibangởchâuÂuvàcáctiểubanglánggiềng.Tìnhcảnhsuytànđócủamọitiểubanglớncũngnhưbéđósẽnhanhchóngtrởthànhlờikêugọimạnhmẽđòithiếtlậpmộtchínhquyềnchung.Nỗisợhãilớnnhấtcủaônglàchínhquyền,khiđó,vớiquánhiềuquyềnlực,sẽkhôngchỉgâynguyhiểmchocácbangnhỏmàcònthựcsựđedọatựdocủamọingườidân.ChínhnhữngnguyênnhânđóđãlàmchoCựulụcđịa[châuÂu]trởthànhbãichiếntrườngcủanhữngcuộcchiếntranhliênmiên,vàcướpđitựdotrênmảnhđấtnày.Nhữnghậuquảtươngtựsẽnhanhchóngxuấthiệnngaytrênmảnhđấtnày.Sựyếukém,nhunhượcvàghentịcủacácbangnhỏsẽnhanhchóngbuộchọphảilậpranhữngđộiquânthườngtrựcđểchốnglạinhữngmốinguyhiểmtừcáctiểubanglánggiềnghùngmạnh.Cáctiểubanglâncậncũngbuộcphảilàmtheovàrồitấtcảcácbangđềunhưvậy.

Trongthờichiến,nhánhhànhpháptốicaothườngđượctraotoànquyềnquyếtđịnh.Nỗiámảnhvàlosợchiếntranhbuộccơquannàyphảimởrộngvàtrởnênrấtđôngđảo.Độiquânthườngtrựcvànhánhhànhphápngàycàngnhiềuquyềnlựcsẽkhôngcònlàngườibảotrợchotựdonữa.Nhữngphươngtiệnđượcsửdụngđểchốnglạicácthếlựcngoạibangcũnglànhữngcôngcụchonhữngkẻđộctàitrongnướcchènépdânchúng.ỞLaMã,độiquânthườngtrựcđểngănchặnnhữngbạođộnglạithườnglànguyênnhân

gâyrachiếntranh.TrênkhắpchâuÂu,cácđộiquânnúpdướidanhnghĩaphòngvệđãbiếndânchúngthànhnôlệ.CóthểnghingờrằngliệumộtchínhquyềntốtnhấtcủamộtcườngquốcởchâuÂu,tronghoàncảnhkhôngcómốinguycơnàotừngoạibangbuộcdânchúngphảiquithuận,cóthểtựbảovệđượcmìnhkhông?SựbiệtlậpcủahònđảoAnhquốclànguyênnhânchủyếulàmchoquốcgianàytránhkhỏiđượcsốphậnchungcủacảchâuÂu.VìnhucầuphòngthủcủanướcAnhkhônglớn,nêndânchúngchỉchấpnhậnmộtđộiquâncóquimônàođóchomụcđíchphòngvệ,nhưngkhôngthểđủsứcmạnhđểđànápdânchúngtrongnước.Cầnhiểurõhậuquảnếucáctiểubangtrởnênđộclậphaygianhậpvàocácliênminhnhỏlẻnàođó.Cảhaiconđườngnàyđềuđángbịlênán.Nhữngaidùtánthànhbấtcứcáchnàocũngsẽkhôngđượctổquốcthathứvàcũngkhôngthểtựthathứchochínhbảnthânmình.

NgàiHAMILTON:Cáccánhâncấuthànhnênnhữngxãhộichínhtrịsẽthayđổiquyềncủahọtheocáccáchkhácnhau,tùythuộcvàoquyềnbỏphiếu.Nhữngvídụnhưvậycóthểtìmthấyởtấtcảcáctiểubang.Trongmọitiểubang,mộtsốcánhânbịcướpđoạtcácquyềnnàyvìkhôngđápứngđủnhữngđòihỏicầnthiếtvềtàisản.Tạimộtsốtiểubang,quyềnbỏphiếuchỉápdụnghạnchếđốivớimộtsốngười,cònnhữngngườikháckhôngcóquyềnnày.CầnphảicómộtsốtàisảnnàođómớiđượcquyềnbầuchọnthànhviêncủamộtViệnvàđểbầuchọnthànhviêncủaViệnkia,thìcầnmứcđộtàisảnlớnhơn.Nhưngcáctiểubanglàtậphợpcủacáccánhân.Vìthế,điềuchúngtacầntôntrọngnhấtlàquyềncủacáccánhân.Thậtlàphilývàngớngẩnnếuhysinhquyềncủacánhânvìquyềncủatiểubang.

Ngườitanóirằngnếucácbangnhỏtừbỏquyềnbìnhđẳngcủamình,thìcũngsẽtừbỏluônsựtựdocủachínhhọ.Nhưngđâylàcuộctranhluậnvềquyềnlựcchứkhôngphảitranhluậnvềtựdo.Liệudânchúngcủacácbangnhỏíttựdohơndânchúngởcácbanglớnchăng?TiểubangDelawarecó40,000ngườisẽmấtquyềnlựcnếutiểubangnàychỉcósốđạibiểubằng

1/10củatiểubangPennsylvaniacó400.000dân.Nhưngnhưvậy,dânchúngcủaDelawaresẽbớttựdohơnnếumỗicôngdânởđâycóquyềnbỏphiếubìnhđẳngvớimộtcôngdâncủaPennsylvaniachăng?

Dânchúngtrongcùngmộttiểubangthườngcóchungquanđiểmvànhữnggắnbó.Nhữngnguyêntắcnàyđềuảnhhưởngđếnhoạtđộngchungcủaxãhội.Tuynhiên,việcquiđịnhthêmmộtsốbiệnphápcẩntrọngcóthểsẽloạitrừkhókhănnàyvàsẽkhônggâyrasựbấtlợiđángkểnào,vìnỗilosợviệccáctiểubangcóảnhhưởngnhấtkếthợpvớinhaulàkhôngcócơsở.Sựkhácbiệtđángkểvềlợiíchgiữacáctiểubangthươngmạivàphithươngmạisẽlàmcácbanglớnchiarẽchứkhônglàmhọthốngnhất.KhôngcósựbấtlợinàođángkểdoviệcphânchiatiểubangNewYorkthànhnhữngquậnkhácnhauvớinhữnglợiíchkhácnhau.Mốinguycơnghiêmtrọngnhấtnếuliênminhtanrãlàngaylậptức,cácliênminhvớinhữngquốcgiathùđịchởchâuÂusẽđượcthànhlậptạiđây.Bảnthânnhữngliênminhnàysẽgâyrốiloạntrênvùngđấtnàyvàlàmchúngtachiarẽthànhcácphepháiluônluônxungđộtnhau.Sẽcónhữngvùngđấtchịuảnhhưởngcủangoạibangvàchắcchắnsẽxungđộtvớichúngta.

Mốiloâulớnnhấtđốivớisốphậncủachúngtalàsựphảnbộicủanhữngngườiđạidiện.Sựkínhtrọngtrongconmắtcủangoạiquốckhôngphảilàmụcđíchchúngtacầnđạtđếnmàmụcđíchcủachínhquyềncộnghòalàsựbìnhyênvàthịnhvượngtrongnước.Nhưngkhôngmộtchínhquyềnnàocóthểmanglạisựbìnhyênvàthịnhvượngtrongnướcmàlạikhôngđạtđượcsựổnđịnhvàsứcmạnhtrongnước.Đólànhữngđiềukhiếncácquốcgiakhácphảikínhtrọngchúngta.

Lúcnàylàmộtthờiđiểmquyếtđịnhchoviệchìnhthànhmộtchínhquyềnnhưvậy.Sẽrấtmạohiểmnếuchúngtatinvàonhữngsửađổisaunày.Chođếnbâygiờ,chúngtavẫnduytrìđượcmôhìnhliênminhnhưngrấtyếuớt.Từnayvềsau,nhữngđộngcơduytrìliênminhsẽtrởnênmỏngmanhhơn

vàgặpnhiềukhókhănhơn.Việcchúngtađangcómặtởđây,tựdophântíchvàthảoluậnkỹcàngvềtươnglaicủaliênminh,đãlàmộtviệckỳdiệu.Nhưngthậtđiênrồ,nếutinvàonhữngđiềukỳdiệusẽxảyratrongtươnglai,vìhàngngànchuyệncóthểxảyravàcảntrởmụctiêunày.

…

Cuộcbỏphiếuvềđiềukhoảnquiđịnh"quyềnbỏphiếucủaHạviệnsẽkhôngcăncứvàoquiđịnhcủaCácđiềukhoảnHợpbang":

MA:tánthành;CT:phảnđối;NY:phảnđối;NJ:phảnđối;PA:tánthành;DE:phảnđối;MD:khôngquyếtđịnh;VA:tánthành;NC:tánthành;SC:tánthành;GA:tánthành.(6tiểubangtánthành,4tiểubangphảnđối,vàmộttiểubangkhôngquyếtđịnh).

NgàiELLSWORTH:ĐềxuấtquyềnbỏphiếutạiThượngviệncũngđượcquiđịnhgiốngnhưCácđiềukhoảnHợpbang[quyềnbỏphiếubìnhđẳng]vàhyvọngsẽđạtđượcthỏahiệpchoThượngviện.

Chúngtavừamangtínhquốcgia,vừamangtínhliênbang.QuyềnđạidiệntỷlệtạiHạviệnlàphùhợpvớinguyêntắcquốcgiasẽđảmbảocácbanglớnchiếmưuthếsovớicácbangnhỏ.Vìthế,quyềnbìnhđẳngtheohướngliênbanglàcầnthiếtđểđảmbảochocácbangnhỏchốnglạisựcaitrịvàchènépcủacácbanglớn.Ôngtinrằngđâysẽlànềntảngchungchosựthỏahiệpvìkhôngthấygiảiphápnàokhácngoàihướngnày.Nếukhôngđạtđượcthỏahiệp,Hộinghịnàykhôngchỉvôíchmàcòntồitệhơnthế.ĐốivớicácbangmiềnĐông,ôngtinrằngMassachusettslàtiểubangduynhấtchấpnhậnviệccoicáctiểubangnhưnhữngxãhộichínhtrịbìnhđẳng,chấpnhậnsựbìnhđẳngtạicảhaiViện.Nhưngnhiềubangkhácsẵnsàngchấpnhậnmọirủirohơnlàtừbỏquyềnlựcđó.

NỗlựcxóasựbìnhđẳngngaylậptứcsẽchialãnhthổnướcMỹchúngta

thànhhaimiền.Cácbanglớnsẽkhôngchấpnhậnsựbìnhđẳngvềquyềnbỏphiếu,nênsẽtìmcáchduytrìưuthếcủamình.NhậnxétcủaNgàiMadisonrằngVươngquốcHàLankhôngthểchấpnhậnsựbìnhđẳngtrongLiênminhHàLan,vàvìtầmvóccủamình,nênvươngquốcnàythốngtrịtuyệtđốimọihoạtđộngcủaliênminh.Quyềntựvệlàthiếtyếuđốivớicácquốcgianhỏ.Tạohóađãchonhữngloàinhỏbéđặctínhnàyvàôngkhôngbaogiờchấpnhậnrằngkhôngcómốinguyhiểmnàotừsựkếthợpcủacácbanglớn.Họcũnggiốngnhưconngườitìmcáchpháthuymặtmạnhcủamìnhđểchiếmưuthế.Mốinguyhiểmnàysẽlớnhơn,nếucácbanglớntiếpgiápnhauvàcóchungmộtlợiíchnàođó.Sựtựvệcủacàngnhiềubangnhỏkếthợplạithìcànggâynhiềukhókhănhơn.

Mộtxemxétquantrọngkhác.Liênminhtồntạihiệnnaydựatrênnềntảngbìnhđẳngvềquyềnbỏphiếucủacáctiểubang,nhưngkhôngcầnthiếtphảitôntrọngquiđịnhđó.Cầnphảithiếtlậpnhánhhànhpháp,tòaánvàcơquanlậpphápmạnh,nhưngđừngđểnhữngcơquannàycóthẩmquyềnquámứcbởimọiđiềukháccóthểsẽmấtđi.Ôngtựnhậnmìnhkhôngphảilàngườinửavời,nhưngôngmuốnlàmmộtnửađiềutốt,cònhơnlàchẳnglàmgìcả.Nửakiacóthểbổsungkhicầnthiết,hoặckhiđượcthựctiễnkiểmchứng.

…

Ngày30thángSáu

ĐềxuấtcủaNgàiELLSWORTH,chophépmỗitiểubangcómộtphiếubầutạiThượngviệnđượcđưarathảoluận.

NgàiBALDWIN:PhảnđốiquanđiểmcủaNgàiEllsworthvàchorằngThượngviệnphảiđạidiệntheotàisản.ĐólànguyêntắcthiếtlậpnênThượngviệnMassachusetts.

NgàiWILSON:Khôngtánthànhđềxuấtđó,saukhichúngtađãthiếtlập

đượcnguyêntắcđạidiệntheotỷlệdânsốtạiHạviện.quýNgàitừConnecticut(NgàiEllsworth)tuyênbốrằngviệcđạidiệntheotỷlệsẽkhôngđượcchấpthuận,vìtrongsốcáctiểubangmiềnBắc,chỉcóduynhấttiểubangMassachusettscóthểđồngývớibấtkỳmôhìnhchínhquyềntrungươngnào.ÔngtánthànhquanđiểmcủaConnecticutvàcủacácbangmiềnBắckhác.ÔngtinrằngdânchúngsẽkhôngchấpnhậnmộtThượngviệnđạidiệntheoquimôdânsố,vìhọkhólòngtừbỏmộtquốcgia,nơicóquánhiềugắnbóvàràngbuộcchặtchẽ.Nhưngdùđiềuđóxảyrathìcũngkhôngngăncảnđượctìnhcảmvàbổnphậncủaông.NếusốítdânchúngMỹtừchốiliênkếtvớiđasốtrênnhữngnguyêntắcđúngđắnđóvànếusựchiarẽxuấthiện,thìkhôngthểcómộtchínhquyềnnàokháctốtđẹphơn.Cuộcbỏphiếungàyhômquađãchốnglạinguyêntắcđạidiệnbìnhđẳng,tứclà24ngườichốnglại90ngườicủanướcMỹ.

Vềvấnđềnày,ôngchắcchắnrằngnếuphảithayđổi,thìđókhôngphảilàsựthayđổicủađasố.Vấnđềlàchưađầy1/4dânchúngsẽrútkhỏiliênminh,hayhơn3/4dânchúngphảitừbỏnhữngquyềnvốncó,khôngthểnhânnhượng,khôngthểtranhcãicủaconngười,đểủnghộmộtchínhquyềngiảtạo.Nếuđiềuđóxảyravàphảilựachọn,ôngsẽchọncáchthamgialiênminh.NgàiEllsworthnghĩrằngHạviệndođasốkiểmsoátsẽloạibỏmọicảntrởcủaThượngviện,nơicóquyềnbỏphiếubìnhđẳng,chỉđểđảmbảoquyềncủathiểusố.NhưngsựbìnhđẳngtạiThượngviệnsẽchophépthiểusốkiểmsoátđượcmọitâmtrạngvàlợiíchcủađasố.7tiểubangsẽkiểmsoát6tiểubang.7tiểubangnhỏtheoướctínhbaogồm24/90tổngsốdânchúng.Đósẽlàviệcchưađầy1/3dânchúngsẽkiểmsoátvàchếáp2/3cònlại,bấtkểlàvấnđềgì.Chúngtađangxâydựngchínhquyềnlàvìai?Vìconngườihayvìmộtthứkhôngcóthựcđượcgọilàcáctiểubang?Liệunhữngcửtricóhàilòngvớinhữnglợithếchỉtrênlýthuyếtsuôngđókhông?Liệuhọsẽhàilòngkhôngkhiđượclờigiảithíchlàvì1/3dânchúngđócấuthànhnênsốtiểubangnhiềuhơn?

Vìthế,trênmọinguyêntắc,quyềnbỏphiếutạiThượngviệncũngphảigiốngnhưHạviện.Nếuchínhquyềnkhôngxâydựngtrênnềntảngnàythìchẳngcógìvữngchắcvàtồntạilâudài.Bấtkỳmộtnguyêntắcnàokhácđềuchỉlàmangtínhcụcbộ,tạmthờivàđầynhượcđiểm.SaitráinàysẽmởrộngcùngvớisựmởrộngvàpháttriểncùngvớisựpháttriểncủanướcMỹ.Rấtnhiềuđiềuđãđượcnóivềsựkếthợp"tưởngtượng"củabatiểubanglớnnhất.Nàolànguycơcủamộtnềnquânchủ,nàolàsựcaitrịcủamộtnhómquýtộcđầusỏtừnglàlờibuộctộichosựkếthợpnày,nhưngchẳngcólờigiảithíchnàochonhữngnguycơđó.

Thậtdễdàngđểchứngminhbằngcảlýluậnvàthựctiễnlịchsửrằngsựthùđịchchứkhôngphảiliênminhsẽxuấthiệnvàkhôngthểcómộtlợiíchchungnàochoriêngbatiểubanglớnnhấtnày.KhôngmộtcâutrảlờinàođưarachonhữngcâuhỏicủaNgàiMadisonvềvấnđềnày.Liệumộtngườiđiềuhànhtốicaođượcbầutừmộttrongbatiểubanglớnsẽyêuquýhaibanglớnkiahơncácbangnhỏchăng?Vậyđâulàmốinguycơcủanềnquânchủ?Haydânchúngcủababanglớnquýpháihơndânchúngcácbangnhỏchăng?Vậyđâulànguycơcủanềncaitrịcủagiớiquýtộcđầusỏnhờảnhhưởngcủahọ?Mọicâuchuyệnđóchỉlànhữnglờithêudệthoangđường.Chúngtađềcậpđếncáctiểubang,nhưnglạiquênmấtrằngcáctiểubangđócấuthànhbởicáigì.Liệumộtđasốthựcsựvàcôngbằnglạilàhangổvàlàmầmmốngchochếđộcaitrịcủanhómquýtộcđầusỏchăng?Đólàchínhquyềnnàovậy,khithiểusốlạicaitrịđasố?ĐúnglàđasốcáctiểubangtạiThượngviệnkhôngthểphêchuẩnmộtdựluậtchốnglạiđasốdânchúng,nếuHạviệnđãphêchuẩn.Nhưngđiềunàymớichỉgiảmbớtđượcmộtnửanhữnglờiphảnđối.

Nhữngtộilỗivàsựxấuxamàdânchúngkhắpnơihiệnnayđangkêulalàvìsao?Vìsựthiếuhiệuquảvàyếukémcủachínhquyền.ChúngtađượccửtớiHộinghịnàylàđểgiảiquyếtnhữngyếukémđó.Nếuđềxuấtnàyđượcmọingườiđồngý,chúngchẳngkhácgìmôhìnhcủaHợpchúngquốctrướcđây

vớimọisaitrái.Mọiđềxuấtđúngđắncủadânchúng,giốngnhưcủaHạviện,đềubịQuốchộiHợpbang[tứclàThượngviện]bácbỏ.24ngườivẫnsẽkiểmsoát66người…

NgàiELLSWORTH:LýlẽphảnđốichủyếucủaNgàiWilsonrằngthiểusốsẽthốngtrịđasốlàkhôngđúng.Quyềnlựcđượctraochothiểusốlàđểhọkhôngbịđasốđànáp.NếucáctiểubangnhỏđượcquyềnbìnhđẳngtrongcảhaiViệnthìmớiđángbịlênán.Việcsửdụngthiểusốlàmbiệnphápkiểmsoátđasốkhôngphảilàđiềumớimẻ.BảnHiếnphápnướcAnhkhôngkhônngoanvàuyênthâmnhưnhiềuquýngàicangợi.ViệnquýtộcAnh,đạidiệnchothiểusố,cóquyềnphủquyếtmọiđạoluật.ĐólàcôngcụbảovệcầnthiếtcủagiớiquýtộcthiểusốđểchốnglạisựlạmquyềnvàxâmphạmcủaViệnBìnhdân,đạidiệnchopheđasố.KhôngmộthìnhmẫuHợpbangnàotồntạinếuquyềnbìnhđẳngkhôngđượccácthànhviênthựcthi.Chúngtađangđitừtháicựcnàysangtháicựckia.Chúngtađangpháhỏngnềntảngcủatoànbộtòanhàtrongkhichỉcầnsửamỗicáimáinhà.KhôngmộtđạoluậttốtđẹpnàobịýmuốncủađasốcáctiểubangbácbỏbởisựđạidiệntheoquimôdânsốởHạviệnsẽđảmbảoantoànchocácbanglớn.Nhưngkhôngthểhìnhdungđượchếtcácmốinguyhiểmtừsựkếthợpcácbanglớn.Mặcdùôngkhôngthấysựlạmdụngquámứcnàocủasựkếthợpcácbanglớn,nhưngchỉriêngkhảnăngkếthợpđócũngđủđểcảnhbáoôngvàôngdễdànghiểuđượcbốicảnhvànhữnghậuquảsẽxảyratừsựkếthợpnày.

GiảsửđểtheođuổimộtHiệpướcthươngmại,haymộtthỏathuậnnàođó,cầnphảithiếtlậpkhôngquába,haybốncảngbiển,thìchắchẳncácbanglớnsẽhợptácđểưutiênlựachọnBoston,PhiladelphiavàmộtsốcảngởChesapeak.Sựhợptáctươngtựcóthểhìnhthànhtrongviệcbổnhiệmnhữngquanchứccaocấp.NghĩavụvàquiđịnhcủaCácđiềukhoảnHợpbangvẫncònhiệulựcvàbảnHiếnphápđóđượclàmrarấttrangnghiêm.Khiđó,hoàncảnhkhókhănbuộccácbang,dùlớnhaynhỏ,cũngcóquyền

bỏphiếubìnhđẳngtạiQuốchội.Nhậnxétcủaôngkhôngphảixuấtpháttừquanđiểmíchkỷđịaphương.TiểubangConnecticut,nơiôngđạidiện,làmộttiểubangtrungbình.

NgàiMADISON:NhữnglýgiảirấtminhbạchvàchặtchẽcủaNgàiEllsworthlàrấtcôngbằng,nhưngphảithấyrằngnhữngđiềunàykhôngphảibaogiờcũngthốngnhất.Cólúc,ôngmôtảcácbanglớnnhưnhữngtiểubang"quítộc"sẵnsàngchènépcácbangnhỏ"bìnhdân".Hiệnnay,cácbangnhỏchínhlàViệnquýtộc,đòicóquyềnphủquyếtđểtựvệvàchốnglạinhữngngườibìnhdânđôngđảohơnnhiều.

NgàiEllsworthcũngsailầmkhinóirằngkhôngcóliênbangnàotừngtồntạimàkhôngđảmbảoquyềnbỏphiếubìnhđẳngchocácquốcgiathànhviên.NgoàihệthốngĐức,trongđóHoàngđếnướcPhổcó9phiếubầu,ôngnhắcNgàiEllsworthvềliênminhLyciacủaHyLạpcổđại.Trongđó,thànhviêncósốphiếubầucăncứvàotầmquantrọngcủahọ.Montesquieuđãkhuyếncáođólàmôhìnhphùhợpnhấtchonhữngthểchếchínhquyềnnhưvậy.NhữngtuyênbốcủaNgàiEllsworthchẳngmấytácdụngđốivớiôngmàchỉcủngcốthêmnhữnglậpluậnchốnglạiôngta.LịchsửvàsốphậnnhiềuHợpbangcổxưacũngnhưhiệnđạiđãthểhiệnnhiềusaitráiquámứctrongcácmôhìnhnày.

NhiềuquýngàikhăngkhăngđòiquyềnbỏphiếubìnhđẳngtạiThượngviệnvớilýdođiềunàykhôngchỉlàcầnthiếtđểđảmbảoantoànchocácbangnhỏmàcònantoànchocảcácbanglớn,dùđasốcủahọtạiHạviệnđãlàmộtbứctườngthànhngănchặncóhiệuquả.Songbấtchấpsựbảovệnày,đasốcáctiểubangcóthểsẽgâytổnhạichođasốdânchúng.

1.Họcóthểcảntrởmongướcvàlợiíchcủađasốdânchúng.

2.Họcóthểthihànhcácbiệnphápđángghêtởmchốnglạimongmuốnvàlợiíchcủađasố.

3.Họcóthểápđặtcácbiệnphápthùnghịch,nếuThượngviệnđượctraonhữngquyềnlựcmạnhnhất,cònHạviệnkhôngđượcthamgianhữngquyềnnày.

Ôngchấpnhậnrằngmọilợiíchriêngrẽ,dùcủatầnglớpdânchúngnàohaycủabấtkỳtiểubangnào,cũngcầnđượcđảmbảotớimứccóthể.Nếucónguycơbịtấncôngthìcầnphảitraoquyềnphòngvệhợphiến.Nhưngcáctiểubangsẽhìnhthànhcáclợiíchkhácnhau,khôngphảitheoquimôlãnhthổmàbởicácyếutốkhácnhư:sựkhácbiệtvềkhíhậuvàthờitiếtvàchủyếulàviệccónôlệ,haykhôngcónôlệ.NhữngyếutốlàmchoHợpchúngquốcphânchiathànhnhữnglợiíchkhácnhau,khôngphảilàgiữacácbanglớnhaynhỏmàlàgiữamiềnBắcvàmiềnNam.Nếuquyềnphòngvệlàcầnthiết,thìquyềnnàyphảicólợichocảhaiphe.

Vìđiềunàyrấtquantrọng,nênôngđãcốgắngtìmrađượcnhữnggiảipháp.ThứnhấtlàthaychoviệcbỏphiếutheotỷlệởcảhaiViện,thìtạimộtViệnsẽtheotỷlệdânsốdatrắng,cộngvới3/5dânnôlệ.CònViệnkiacăncứvàotoànbộsốdân,gồmcảngườidatrắngvàcácnôlệ.Bằnggiảiphápnày,cácbangmiềnNamsẽcólợithếtạimộtViện,còncácbangmiềnBắcsẽcólợithếtạiViệnkia...

NgàiDAVY:BảnbáocáocủaỦybanchophépcáccơquanlậppháptiểubangbầuchọnThượngviệntheoquimôdânsốlàkhôngthựctế.Căncứvàoquiđịnhnày,banđầuViệnnàysẽcótới90đạibiểuvàconsốnàysẽtănglênkhicócáctiểubangmớigianhậpliênminh.Mộtcơquanquáđôngnhưvậysẽkhôngthểđảmbảothihànhcácquyềntraochocơquannày.SựbổnhiệmcủaThượngviệnbởinhữngđạicửtri,dodânchúngbầuchọn,sẽgặpnhiềuchốngđối.Cácquậnlớn,haycáchuyệnlớn,đượcnémvàomộtquậnbầucửchung,chắcchắnsẽlấnátvàvượttrộisovớicácquận,huyệnnhỏvàcácquận,huyệnnhỏnàysẽchẳngcònvaitrògì.Dođó,chỉcóquiđịnhtraoquyềnbầuchọnchocáccơquanlậppháptiểubanglàđúngđắn.Vớiông,

cáccơquanlậppháptiểubangcóngườiđạidiệntạichínhquyềnliênbanglàđiềuchẳngcógìcầnbàncãi.Cácthiênkiếnvàlợiíchđịaphươngchắcchắcsẽtồntạivàchắcchắnsẽhìnhthànhtrongcáchộiđồngquốcgia,dùnhữngngườiđạidiệnnàyđượccáccơquanlậppháptiểubanghaydânchúngchọnlựa.

Mộtmặt,nếuquyềnđạidiệntheotỷlệvấpphảinhữngtrởngạikhôngvượtquađược,thìviệcthiếtlậpThượngviệnlàngườiđạidiệnchocáctiểubangsẽđưachúngtatrởlạimôhìnhQuốchộiHợpbanghiệnnayvàsẽchấmdứtmọilợithếvàưuviệtcủacơquannàymàchúngtađangmongđợi.Vìthế,ôngsẽkhôngbỏphiếuchobấtkỳkếhoạchnàođềxuấtvềThượngviện.Cảhaimôhìnhnàyđềurơivàonhữngtháicực.Liênminh13tiểubangvừalàliênbang,vừalàquốcgia.Vậytạisaochínhquyềnlạikhôngthểđiềuhànhmộtsốvấnđềtheotiểubang,còncácvấnđềkháctheoquimôdânsố?

NgàiWILSON:SốlượngThượngnghịsĩcũnggặpnhữngtrởngạiphứctạp.NếunhữngtiểubangnhỏnhấtđượcphépcómộtđạibiểuvàcácbangkhácbầutheotỷlệthìThượngviệnchắcchắnlàrấtđông.Ôngđềnghịcứ100.000ngườisẽchọnmộtThượngnghịsĩ.Còncáctiểubang,nếuchưacóđủsốdânnhưvậy,cũngđượcphépcómộtđạibiểu.Ôngsẵnlòngtìmcáchthỏahiệpvớicácbangnhỏđểtìmragiảiphápchovấnđềnày.

BácsĩFRANKLIN:Cácýkiếnrấtđadạng,nhưngcóthểchiathànhhaihướng.Nếuđạidiệntheotỷlệdânsố,cácbangnhỏnóirằngtựdocủahọsẽbịnguyhiểm.Nhưngnếuphiếubầubìnhđẳng,cácbanglớnlạinóirằngtiềnbạccủahọgặpnguyhiểm.Khicầnđóngmộtcáibànrộng,nhưngcáctấmgỗlạikhôngvừavớinhau,ngườithợmộcphảibàobớtđimộtchútởcảhaiđểghépchúnglại.Theocáchnày,cảhaibênđềucầnphảitừbỏmộtsốđòihỏicủamình,saochohọcóthểphùhợpvớinhautheomộttỷlệthíchhợp.Cácđềxuấtcủaôngnhưsau:

Cơquanlậpphápcủacáctiểubangsẽchọnvàcửsốđạibiểubìnhđẳngđể

hìnhthànhThượngviệncủaHợpchúngquốc.

Trongmọivụkiệnliênquanđếnchủquyềntiểubang,haythẩmquyềncủahọđốivớicáccôngdâncủahọbịhủybỏ,haythẩmquyềncủachínhquyềnliênbangtạicáctiểubangmớigianhập,thìcáctiểubangsẽbỏphiếubìnhđẳng.

ViệcbổnhiệmmọiviênchứcchínhquyềntrungươngnhưtheoquiđịnhcủaHiếnpháptraochoThượngviệnvàmỗibangcũngcóláphiếubìnhđẳng.

Trongviệcquiđịnhlươngbổngchocácviênchứcnày,cáckhoảnchiphíchocáchoạtđộngcôngcộngvànóichungmọikhoảnchitiêulấytừngânkhốliênbangvàmọiđạoluậtliênquanđếntiềnbạcvàlợitức,cáctiểubangsẽbỏphiếutheotỷlệsốtiềnhọđónggóp.

Khimộtcontàucóquánhiềuôngchủ,thìôngchủgópnhiềutiềnnhấtsẽquyếtđịnhhànhtrìnhcủacontàu.

NgàiKING:NhậnthấyvấnđềđơngiảnlàliệumỗitiểubangcóquyềnbỏphiếubìnhđẳngtạiThượngviệnkhông.Đốivớimộtsốngười,quyềnbỏphiếubìnhđẳnglàkhôngthểthayđổivànhấtđịnhphảicó,thìphekiacũngkhôngkémphầnngangbướng.Chúngtađãtáchbiệtnhauquáxavàsẽrấttaihạinếunhắmmắtchốnglạinhau.Tuynhiên,chúngtatinrằngmọingườidântrênnướcMỹđềuđượcđảmbảomọiquyềncủamình,thìchúngtađangsẵnlònghysinhnhữngđiềutốtđẹpchỉvìcáibóngmahãohuyềncủachủquyềntiểubang.Ôngđauđớnvàlosợchođấtnướcônghơnnhữngđiềuôngđãthểhiệnvàcoiđâylàcơhộicuốicùngmanglạitựdovàhạnhphúcchođấtnước.

Dovậy,ôngrấtthấtvọngkhithấymộtchínhquyềnđúngđắn,thànhlậptrênnềntảngđạidiệntốtđẹpcủadânchúngnướcMỹđangtrongtầmtayđạtđược,lạibịvứtbỏvìsựràngbuộcbởiýtưởngvềtựdovàtầmquantrọng

củacáctiểubang.NếunhiềuNgàivẫntheođuổinhữngảotưởngkỳquặcđó,tâmtrícủaôngđãsẵnsànglàmbấtcứchuyệngìchứkhôngthểthamgiamộtchínhquyềnthànhlậptrêncácnguyêntắcđạidiệnxấuxađóvàhẳnrồichínhquyềnđócũngkhôngthểtồntạilâudàivìsựbấtcôngcủanó.Ôngcóthểchấpnhậnmộtgiảiphápnàođó,nhưNgàiWilsongợiý,nhưngsẽkhôngbaogiờnghevàchấpnhậnquyềnbỏphiếubìnhđẳngvềvấnđềnày.

NgàiDAYTON:Khisựcảmtínhthaychobằngchứngvànỗihoảngsợthaychotranhluận,thìdùnóihùnghồnđếnthếnàođinữacũnglàvôích.Kinhnghiệmcủachúngtađãchứngtỏrằngmọitộilỗivàtrụctrặccủachínhquyềnđềuxuấtpháttừquyềnbìnhđẳngđóvànhữngmầmmốngđòigiảitánlạixuấtpháttừcácchínhquyềntiểubang,chứkhôngphảitừchínhquyềnliênbang.Ôngcoimôhìnhđangthảoluậnhiệnnaylàquáxalạ.Đólàmộtconquáivậtkhổnglồ,vừacóthểsốngtrêncạn,vừacóthểsốngdướinước.Dânchúngsẽkhôngbaogiờchấpnhậnmôhìnhđó.

NgàiMARTIN:Sẽkhôngbaogiờđạtđượcthỏathuậnnếukhôngdựatrêncácnguyêntắcbìnhđẳngvàcôngbằng.

NgàiMADISON:ĐồngývớinhữngnhượngbộmàNgàiWilsonámchỉ,vớiđiềukiệnlàsựđộclậpcầnphảitraochoThượngviện.MôhìnhhiệnnaylàmchoThượngviệnhoàntoànphụthuộcvàocáctiểubangvànhưthế,ThượngviệncũngchỉlàmộtphiênbảncủaQuốchộiHợpbanghiệnnaymàthôi.ÔngbiếtrõnhữngsailầmcủaQuốchộivàtừngphảnđốimạnhmẽ.Nhưngviệcduytrìquyềncủacáctiểubangcũnglàmôngđắnđonhưviệcxétxửbởimộtbanbồithẩm.

NgàiBEDFORD:Khôngcómộtmôhìnhtrunggiannàogiữamộtliênbangkếthợpchặtchẽvàmộthợpbangthuầntuýhìnhthứcgiữacáctiểubang.Vớimôhìnhđầutiênthìkhôngcòngìbàncãinữa.Còntrongmôhìnhsau,cáctiểubangvẫntiếptụcđượcgiữcácchủquyềnbìnhđẳng,dùkhôngđầyđủ.Nếucácxãhộichínhtrịcónhữngthamvọngxấuxavànhữnglợiích

làmchohọhậnthùnhau,chúngtacónênduytrìcácxãhộichínhtrịđókhông?LiệunhữngđộngcơphepháivàlợiíchởnướcMỹcókhácvớicácnơikháckhông?Nếubấtcứquýngàinàonghingờđiềuđó,hãyđểôngtachứngkiếncáccuộcbầucử.Haylợiíchvàthamvọngkhôngphảilàđộngcơthúcđẩyhọ?Cácbanglớnđangtìmcáchnângcaovịthếcủamìnhbằngviệccoithườngvàbỏmặccácbangnhỏ.Họkhăngkhăngchorằngmìnhđúng,nhưnglợiíchđãlàmhọtrởnênmùquáng.HãynhìntiểubangGeorgia,dùhiệnnaylàmộtbangnhỏ,nhưngsaunày,nósẽtrởthànhmộtbanglớn.

…

Hiệnnay,khôngtiểubangnàoduytrìtỷlệđạidiệnchínhxáctạiNghịviện.Liệucóthểnóirằngsựbấtbìnhđẳngtrongbầucửsẽdẫntớisựbấtbìnhđẳngvềquyềnlựckhông?Nếucócơhội,thamvọngsẽchẳngbaogiờbỏquaviệclạmdụngnó.Toànbộlịchsửloàingườiđãchứngminhđiềunày.Babanglớncólợiíchchungtrongvấnđềthươngmại.Nhưngliệuhọsẽhợptácvớinhaunhưchúngtagiảthiết,haytranhgiànhnhaunhưnhữngngườikhácdựđoán?Nhưngtrongbấtcứtrườnghợpnàocácbangnhỏcũngbịthiệtthòi.

ChúngtacầnphảinoitheoSolon,thiếtlậpmộtchínhquyềnđểđượcmọingườichấpthuận.Đãbaogiờcáctiểubangnhỏmuốntựhạthấpvaitròcủamìnhchưa?SẽlàsailầmnếuchorằngdânchúngkhôngđồngýgiatăngquyềncủaQuốchộihiệnnay.DânchúngthườngđòihỏiQuốchộicầncóthêmquyềnlựcđểthuthuếvàđểbuộccáctiểubangphảithựchiệnnghĩavụcủamìnhkhicầnthiết.Họhoàntoàncôngkhaiquanđiểmnàytrongcáctuyênbốcủamình.Họsẽbácbỏmọimôhình,nếuchúngđingượclạinhữngcamkếttrướcđây.Cácbangnhỏsẵnlòngtuânthủmọicamkếtcủamình,nhưngkhôngthốngnhấtquanđiểmvớicácbanglớnvềbấtcứđiềugì,ngoạitrừmôhìnhHợpbanghiệnnay.Chúngtatừngnghenóirằng“cáibóngcủanhàđộctàichínhlàkhoảnhkhắccuốicùngđểthiếtlậpmộtchínhquyềntốt”

.Khoảnhkhắccuốicùngđóchínhlàthờiđiểmchúngtagửimôhìnhchínhquyềnchocôngchúngphêchuẩn.

Ôngkhôngesợđiềugìcả.Cácbanglớnsẽkhôngdámgiảitánliênminh.Nếuhọlàmnhưvậy,cácbangnhỏsẽtìmcáchliênminhvớingoạibangđểnhậnnhữngcamkếtvinhdựvàtốtđẹphơn.Nhữngquốcgiađósẵnlòngđónnhậnvàđốixửcôngbằngvớihọ.Ôngnóinhưvậykhôngphảiđểhămdọa.Đólàmộthậuquảtấtyếu.Cầntránhnguycơnàybằngcáchmởrộngcácquyềnlựccủatrungương,nhưngkhôngpháhỏngthểchếliênbang[tứclàkhôngphávỡquyềnđạidiệnbìnhđẳngtạiThượngviện].Đóchínhlàđiềudânchúngmongđợi.Mọingườiđềuđồngývềsựcầnthiếtcủamộtchínhquyềnhiệuquả.Vậytạisaochúngtakhôngxâydựngmộtmôhìnhđúngnhưdânchúngmongước?

NgàiELSEWORTH:Chínhquyềnquốcgiasẽđảmbảoantoàntốthơnchotoànliênbang,đúngnhưnhậnxétcủaNgàiKing,nhưngchỉcóvậythôi.Điềuôngcầnlàsựthịnhvượngvàhạnhphúctrênmảnhđấtnày.Chínhquyềnquốcgiakhôngthểcoithườngvàxemnhẹnhữnglợiíchđịaphươngđểbiếnchínhquyềntiểubangtrởthànhmộtthứhoàntoànlệthuộcđược.Chínhquyềntiểubangphảigắnbóvớilợiíchchungcủatoànquốc.Dođó,ôngđòibảovệvàduytrìchủquyềncủacácchínhquyềntiểubang.Nhữnghạnhphúctốtđẹpnhấttrongcuộcđờiôngchỉnhờvàochínhquyềntiểubang.Hạnhphúccủaôngphụthuộcvàosựtồntạicủachínhquyềntiểubang,giốngnhưmộtđứatrẻmớisinhsốngdựavàonguồnsữamẹ.Nếuđiềunàykhôngđượcđápứng,ôngkhôngmuốnthảoluậnthêmđiềugìnữa.

NgàiKING:Ủnghộviệcduytrìcácchínhquyềntiểubang,nhưngởmộtmứcđộnhỏđểđápứngcácmụctiêunhưNgàiElseworthtuyênbố.Nhưngđókhôngphảilàgiảipháptriệtđểgiảiquyếtmọinguyhiểmmàcácchínhquyềntiểubangcóthểgâyratừviệclạmquyềncủachínhquyềntrungương.

Trongviệcthiếtlậpxãhội,điềumàbảnHiếnphápquiđịnhchocáccơquanlậppháptiểubangcũnglànhữngđiềucácbộluậttiểubangquiđịnhchocáccôngdân.NhữngquyềncơbảncủacánhânđượcnhữngđiềukhoảntrongcácbảnHiếnpháptiểubangđảmbảo.VậytạisaosựđảmbảotươngtựnhưvậyđốivớiquyềncủatiểubanglạikhôngthểcótrongbảnHiếnphápLiênbang?CácđiềukhoảnliênhiệpgiữanướcAnhvàScotlandminhchứngchođiềuđókhicácquyềncủaScotlandđượcđảmbảo.Khiliênminhcủachúngtabịđedọa,mọitiểubangđềucùngchungmốiloâu.CũngnhữnglờinóiloâuđóxuấthiệntrênmiệngcủanhữngngườiyêunướcScotland,khiliênminhAnh-Scotlandgặpnguyhiểm.Tuynhiên,cácđiềukhoảnliênminhđượctôntrọng.Nhờđó,Scotlandtrởnênthịnhvượngvàhạnhphúchơn.Nhưngđóchỉlàsựđảmbảotrêngiấymàthôi.

NgoàinhữngđiềukhoảncơbảncủaHiếnpháp,thìchẳngcóbiệnphápnàođủsứcchốnglạicácmốiđedọacả.ÔngkhôngthểngồixuốngnếukhôngnhậnxétvềnhữnglờilẽcủaquýngàiBedford.Khôngphảichínhôngtađãthốtranhữnglờilẽđộcácvàxấuxađóhaysao?Tháiđộcủaquýngàiđólàkhôngđúngđắn.Chínhôngta,vớinhữnglờilẽgaygắtchưatừngcótạiHộinghịnày,đãtuyênbốsẵnsàngđặthyvọngchosựyênbìnhvàhạnhphúccủaquêhươngvàotaynhữngthếlựcngoạibang.Ôngcảmthấyvôcùngđauđớnkhingheđượcnhữnglờilẽnhưthếvàcàngđaubuồnhơnkhithấynhữnglờilẽđólạixuấtpháttừchínhmiệnglưỡiôngta,nhưngquýngàiđóchỉthểhiệntâmtrạngcủariêngôngtamàthôi.Bảnthânông,thìdùbấtcứchuyệngìxảyra,ôngcũngkhôngbaogiờđặtniềmtinvàocácthếlựcngoạibang.

VềđềxuấtcủaNgàiElseworthchophépmỗitiểubangmộtphiếubầutạiThượngviện:

MA:phảnđối;CT:tánthành;NY:tánthành;NJ:tánthành;PA:phảnđối;DE:tánthành;MD:tánthành;(NgàiJeniferkhôngcómặt;chỉcóNgài

Martinbỏphiếu);VA:phảnđối;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:bấtđồngýkiến.NgàiHoustonphảnđối,NgàiBaldwinđồngý.(6bangphảnđối;5bangtánthành;mộtbangkhôngquyếtđịnh).

ÐasốlànguyêntắccơbảncủanềncộnghoàNgày2và5thángBảy

BấtđồngrấtlớncủacácđạibiểuvềquyềnbỏphiếubìnhđẳngtạiThượngviệnđãdẫnHộinghịtớibếtắcvàmọithảoluậnđềutrởnêncựckỳcăngthẳngmàchẳngbênnàochịunhườngbênnào.Đểgiảiquyếtvấnđềnày,mộtủybanđượclậprađểtìmgiảipháphòagiải.SựthỏahiệpđạtđượclàHạviệnsẽđạidiệntheosốdân,cònThượngviệnsẽđạidiệnbìnhđẳng.NhờthỏahiệpnàyvànhờtưtưởngthỏahiệpcủahaiphemàHộinghịcuốicùngđãthuđượckếtquảnhưmongmuốn.BedfordlàmộttrongnhữngđạibiểucácbangnhỏđấutranhmạnhmẽnhấtchoquyềnbìnhđẳngtạiThượngviện.

NgàiPINKNEY:SựbìnhđẳngphiếubầutạiThượngviệnlàđiềukhôngthểchấpnhậnđược.Nhưngđồngthời,ôngthừanhậnrằngcácbanglớnsẽthiênvịcáccôngdâncủamìnhvàưuđãihọtrongcuộcbỏphiếu.CácbanglớncóthểtìmđượcnhữngđiểmtươngđồngvềlợiíchthươngmạivàthúcđẩynhữngHiệpướcưuđãihọ.CósựkhácbiệtchủyếugiữacáclợiíchmiềnBắcvàmiềnNam.TiểubangBắcvàNamCarolinavàGeorgiacónềnvănhóalúagạovàchàm(RicevàIndigo)cólợiíchkhácbiệtvàcóthểbịhysinh.Vậykhiđóphảingănchặncácbanglớnápđặtchínhquyềntrungươngbanhànhnhữngbiệnphápcólợichohọthếnào,nếuhọkhôngđếmxỉađếnýmuốncủacácbangnhỏ?Chỉnênchophéphọcóưuthếvềphiếubầuchứkhôngphảimộttỷlệđầyđủvớiquimôdânsố.

ÔngđặcbiệtlongạivềkếtquảcủaHộinghịnày,coiđónhưcơhộicuốicùngchocuộcthửnghiệm.Trướcđây,mọinỗlựcnhằmsửađổihệthốngLiênbangcủaQuốchộiHợpbanghầunhưđềuthấtbại.KhôngcógiảiphápnàongănchặnđượcsựgiảitánHợpbangngoàiviệctriệutậpHộinghịnày.Ôngrấtlongạivềnhữnghậuquảnguyhiểmsẽxảyranếuliênminhtanrã.

ÔngđềxuấtchiacáctiểubangthànhcáchạngđểbổnhiệmsốlượngThượngnghịsĩtươngứng.

TướngPINKNEY:Khônghoàntoànchấpnhậnđềxuấtnày.ÔngủnghộđềxuấtcủaNgàiFranklinhơn[ýđịnhcủaFranklintrìnhbàyngày30thángSáuvềviệcquiđịnhtỷlệphiếubầutùythuộcvàonộidungcủadựluật-ND].ThỏahiệplàcầnthiếtbởihaiphehầunhưcânbằngnhautrongcuộcbỏphiếuvềquyềnbìnhđẳngtạiThượngviện.Ôngđềxuấtthànhlậpmộtủybanvớimỗibangcómộtđạibiểuđểtìmracácthỏahiệp.

NgàiL.MARTIN:Khôngphảnđốiviệcthànhlậpủybannày,nhưngkhôngthểhòagiảinếukhôngchấpnhậnýmuốnbìnhđẳngcủacácbangnhỏ.

NgàiSHARMAN:Lúcnày,chúngtahầunhưbếtắcvàkhôngaimuốnHộinghịsẽchấmdứtmàkhônglàmmộtđiềugìđó.Ôngnghĩmộtủybandườngnhưđápứngnhấtyêucầuhiệnnay.

NgàiG.MORRIS:ViệclậpủybanhòagiảilàkhônngoanvìHộinghịhoàntoànbấtđồng.ÔngtinchắcrằngmôhìnhbổnhiệmThượngviệnvớiquyềnbỏphiếulàbìnhđẳng,sẽđingượclạimụcđíchcủacơquannày.

Thượngviệnđượclậprađểlàmgì?Đểkiểmsoátsựvộivã,tínhdễthayđổivàtháiquácủaHạviện.MọingườiđềuchứngkiếnsựhấptấptrongcácViệndânchủcủacáccơquanlậppháptiểubangvàtínhthiếukiênđịnhcủaQuốchộiHợpbang.Trongmọicơquan,sựtháiquáđềuảnhhưởngxấuđếnsựantoànvàtựdocánhân.Vậycầnnhữngphẩmchấtnàođểthiếtlậpsựkiểmsoáttrongtrườnghợpnày?NănglựcvàđứchạnhđềucầnthiếtởcảhaiViện.Nhưngbâygiờchúngtacònmuốnhơnthế.

1.Việnkiểmtracầnphảicólợiíchcánhântrongviệckiểmsoátviệnkia,lợiíchnàysẽkiềmchếlợiíchkia.Nhữngsaitráivàthóixấu,khicùngtồntại,sẽchốngđốivàkiềmchếnhau.

2.Thượngviệnphảicótàisảncánhânthậtlớnvàphảicótưtưởngquýtộc.Thượngviệnsẽkhaokhátvinhquangvàsựcaocảnhờlòngkiêuhãnhvàtựtrọngcủamình.Thựcra,lòngkiêuhãnhvàtựtrọnglànguyêntắcvĩđạithúcđẩycảngườinghèovàngườigiàu.Ngườinghèothườngchốnglạicònngườigiàuthườnglạmdụngnó.

3.Việnnàycầnphảiđộclập.Trongtôngiáo,loàingườithườngquênđiĐấngTạohóa.Mặtkhác,trongcáchoạtđộngchínhtrị,nhữngcuộctranhluậncăngthẳngvừaqualànhữngbằngchứngkhôngvuivẻgì.ViệnquýtộccầnphảiđộclậpvàvữngchắcđểđốitrọngvớiViệnBìnhdân.NếucácthànhviêncủaViệnnàyphụthuộcvàosựbầuchọncủaViệnDânchủthìViệnDânchủsẽchiếmưuthế.NướcMỹcầnphảitrùtínhđểbảođảmcácThượngnghịsĩkhôngkhúmnúmvàquịlụyViệnDânchủ.NếuThượngviệnphụthuộcvàoHạviện,thìtốthơnchúngtakhôngnênlậpranó.ĐểThượngviệntrởthànhmộtcơquanđộclập,Thượngnghịsĩcầnphảiđượcbầuchọnsuốtđời.Ngườigiàusẽcốgắngthiếtlậpưuthếvàsựvượttrộicủamìnhđểnôlệhóanhữngngườicònlại.

Trướcđây,họluônluônlàmnhưvậyvàsaunàyvẫnsẽlàmnhưvậy.Sựđảmbảoantoànđúngđắnchốnglạinguycơnàylàphânchiahọthànhnhữnglợiíchriêngbiệt.Hailợiíchriêngbiệtsẽkiểmsoátlẫnnhau.Nếukhôngcólợiíchthươngmại,ViệnDânchủsẽchiếnthắng.Điềuđóđãxảyratrênkhắpthếgiớivàcũngsẽxảyratrênđấtnướcchúngta.Lýtrídạychúngtarằngchúngtachẳnglàaikhácngoàiconngười,chúngtakhôngthểtrôngđợibấtcứsựthầnkỳnàocủaThượngđếcứuvớtvàbênhvựcchúngta.Bằngsựkếthợpvàtáchbiệtđó,lợiíchquýtộcvàlợiíchbìnhdânsẽkiềmchếlẫnnhauđểtấtcảcùngcólợi.

4.Sựđộclậpsuốtđờisẽtạorasựbềnvữngcầnthiết.Nếuchúngtaliêntụcthayđổicácđạoluật,thìkhôngcònaitinchúngtanữa.Nênđểtránhthayđổicácđạoluậtquáthườngxuyên,phảilàmthếnàotránhsựthayđổicon

người.HãyhỏibấtcứngườidânnàoxemliệuôngtacótintưởngvàoQuốchộikhông,cótintưởngvàotiểubangPennsylvaniakhông,nếuôngtachovaytiềnhaykýkếthợpđồng?Ôngtasẽnóilàkhông.Ôngtakhôngthấysựổnđịnhnênôngtakhôngthểđặtniềmtin.NếunướcAnhtừchốiđốixửtửtếvớichúngta,chúngtacũngphảilàmnhưvậy.

ÔngphảnđốiviệcngăncảnThượngnghịsĩđượcgiữnhiệmkỳsuốtđời,bởiđólàđiềunguyhiểm.Nếucómốinguyhiểmxuấthiệntừnhánhhànhpháp,thìphảingănchặnnóbằngcáchnào?Nếungườicontrai,ngườianh,hayngườibạnđượcTổngthốngbổnhiệm,mốinguyhiểmnàysẽtănglên,khingườichacótưcáchkémlạithổiphồngnhữngưuviệtcủanhữngngườithân,nhữngphẩmchấtmàhọkhôngcó.Quiđịnhđósẽngăncảnnhữngcôngdântốtnhất,cótưcáchcaoquýnhất,cókhảnăngnhấtkhôngđượcgiữchứcvụnày.KhiđóaisẽgiữchứcThượngnghịsĩ?ÔngcũngphảnđốiviệctrảlươngchocácThượngnghịsĩ.Họphảitựtrảtiềnchomình.Họphảilànhữngngườigiàucóvàcóthểlàmviệcmàkhôngcầntrảlương.Thượngviệnphảigồmnhữngngườiđủkhảnăngnuôisốngmình.NhánhhànhphápphảicóquyềnbổnhiệmThượngnghịsĩvàsẽbổnhiệmnhữngngườimớichonhữngchỗtrống.Điềunàysẽloạibỏnhữngkhókhănhiệnnay.

CácThượngnghịsĩcầnđượcđộclậpnênphảiđượclàmviệcsuốtđời.Cũngcầnphảixemxétphươngphápbầuchọntiếnhànhởcáctiểubang.ÔnghyvọngnhữngquýngàitrongHộinghịnàyđủsángsuốtđểnhậnrasựthậtđó.Dođó,ôngkhôngdodựđểnóirằngbổnglộcsẽlàmhưhỏngnhữngkẻmịdân.MộtThượngnghịsĩsuốtđờisẽlàcáimồiquýphái.Nếukhôngcónhữngtriểnvọnghấpdẫnđó,cácnhàlãnhđạocủadânchúngsẽphảnđốivàbácbỏkếhoạchnày.Hạviệnđượcdânchúngcáctiểubangchọn,cònThượngviệnđượctoànthểdânchúngHợpchúngquốcchọn,nênđósẽkhôngphảilàchínhquyềncủacáctiểubangmàlàmộtchínhquyềnbởisựkếthợpgiữanhữngngườiVirginiatạiThượngviệnvàHạviệnvớinhữngngườicủaMassachusettstạiThượngviệnvàHạviện…Hệthốngđórồisẽ

trởthànhmộtthứHiệpướcthuầntuývàchẳngcònlàchínhquyềnnữa,sẽhoàntoànphụthuộcvàocáctiểubangvàchốnglạinhữngđiềuchúngtađanglàmhiệnnay.Mộtchínhquyềnvữngchắcmớicóthểbảovệđượctựdocủachúngta.

Ôngesợảnhhưởngcủangườigiàu.Họsẽcócùngảnhhưởngvàtáchạinhưbấtkỳnơinàokhác,nếuchúngtakhôngthiếtlậpđượcmộtchínhquyềnkiềmgiữhọtrongnhữnggiớihạnnhấtđịnh.Chúngtacầnphảinhớrằngdânchúngkhôngbaogiờhànhđộngchỉvìlýtrí.Ngườigiàusẽlợidụngtâmtrạngcủangườinghèolàmcôngcụđểđànáphọ.Kếtquảcủacuộcxungđộtđólàtạoramộtgiớiquýtộcbạolực,haythậmchílàmộtnềnchuyênquyềnbạolực.Mưumôcủangườigiàusẽgặpthuậnlợinhờsựmởrộnglãnhthổquốcgia.Dânchúngởnhữngvùngxaxôikhôngthểtraođổivớinhauvàkhôngthểthốngnhấthànhđộngchung.Họsẽbịnhữngngườikhônngoan,cónhiềuthôngtinhơn,thườngxuyêntraođổivớinhau,lừadối.Sựđảmbảoantoànduynhấtchốnglạinhữnglạmquyềnvàxâmlấnđólàchọnrađượcmộtcơquangồmnhữngngườikhônngoanđểkiềmchếvàkiểmsoátmọiphephái.

NgàiRANDOLPH:Tánthànhviệcthiếtlậpmộtủyban,dùkhôngnghĩrằngủybannàymanglạinhiềuđiềutốtlành.Ôngchỉtríchnhữngngôntừtháiquá,quáhấptấpvàquágaygắtcủaNgàiBedfordhômthứbảy.Nếucácbanglớnkếthợplạivớinhaucóthểgâynguyhiểm,nhưngôngtinlàcầntraochoTổngthốngquyềnphủquyếtđểkiểmsoátmốinguyhiểmnàyhiệuquảhơn.ÔngcũngtánthànhchomỗibangcómộtláphiếubìnhđẳngtrongviệcchọnTổngthống.ÔngtinrằnghaicơquanđốikhángnhưNgàiMorrisđềrasẽkhôngbaogiờcùngnhautồntạilâudài.SựbấtđồngcóthểnảysinhnhưtừngcógiữaThượngviệnvàHạviệnMaryland.Khiđó,cácphepháiđềukêugọidânchúngủnghộmìnhvàchỉtrongmộtthờigianngắn,nhữngrốiloạnsẽnảysinh.Tráilại,ôngnghĩrằngcácbanglớnsẽđảmbảosựtồntạicủamìnhdễhơnlàcácbangnhỏ.Nhưngviệccácbangnhỏtừchốigia

nhậpliênminhsẽlàmchotoànthểđấtnướcnàyđiêutàn.Ôngquyếttâmtheođuổimộtmôhìnhchínhquyềnchốnglạitaihọađó.

NgàiSTRONG:TánthànhviệclậpủybanvàhyvọngsẽtìmragiảiphápthiếtlậpcảhaiViệncủacơquanlậppháp.NếuhaiViệnnàythiếtlậptrênnhữngnguyêntắckhácnhau,sựxungđộtvàbấthòasẽluônluônxuấthiện,nênhọsẽkhôngbaogiờđồngtâmnhấttrítrongcácbiệnphápcầnthiết.

BácsĩWILLIAMSON:Nếucảhaiphekhôngnhườngnhịn,thìtoànbộcôngviệccủachúngtasẽchấmdứt.Ôngchấpnhậnlậpủybannày.Ủybancàngnhỏ,càngdễđạtthỏahiệp.

NgàiWILSON:Phảnđốiviệcthànhlậpủyban,bởivìủybannàychỉquyếtđịnhcăncứvàochínhđiềuluậtbỏphiếubìnhđẳngtừngbịmộtbênphảnđối.KinhnghiệmcủaôngtạiQuốchộicũngchứngtỏsựvôíchcủacácủybannhưvậy.

NgàiLANSING:Khôngphảnđốiviệclậpủyban,nhưngchorằngsẽchẳngthuđượcnhiềukếtquả.

NgàiMADISON:Phảnđốiviệcthànhlậpủybannày.Ôngkhôngthấyủybannàysẽmanglạibấtcứíchlợinàongoàisựtrìhoãn,nhưtrongQuốchộiHợpbang.Bấtkỳthỏahiệpnào,nếuđượcđềxuấttrongủybanđó,đềucóthểđềxuấtngaytrongHộinghịnày.Bảnbáocáocủaủybannàychỉthuầntuýlàýkiếncủariêngnómàthôi,nênviệclậpủybancũngsẽchẳngrútngắnquátrìnhthảoluậnvàcũngchẳngảnhhưởngđếnquyếtđịnhcủaHộinghị.

NgàiGERRY:Ủnghộviệclậpủyban.Cóthểhọsẽlàmđượcmộtviệcgìđó,hoặcchúngtakhôngchỉlàmcảnướcMỹmàcòncảthếgiớithấtvọng.NhữngHiệpướccủachúngtalàgì?Nhữngmónnợnướcngoàicủachúngtalàgì?Nhữnghoạtđộngtrongnướclàgì?Chúngtaphảithừanhậnsựcần

thiếtcủacảhaiphía.Nếukhôngcónhữngđiềuđó,chẳngcóbảnHiếnpháptiểubangnàođượclậpracả.

Cuộcbỏphiếuvềviệc"thànhlậpủybanhòagiải",kếtquảbỏphiếunhưsau:

MA:đồngý;CT:đồngý;NY:đồngý;NJ:phảnđối;PA:đồngý;DE:phảnđối;MD:đồngý;VA:đồngý;NC:đồngý;SC:đồngý;GA:đồngý.(9bangđồngý,2bangphảnđối).

Vềviệcủybannàysẽbaogồm"mỗitiểubangđượccửmộtđạibiểu":

MA:đồngý;CT:đồngý;NY:đồngý;NJ:đồngý;PA:phảnđối;DE:đồngý;MD:đồngý;VA:đồngý;NC:đồngý;SC:đồngý;GA:đồngý.

ỦybannàyđượcbầuchọngồmNgàiGerry,NgàiElseworth,NgàiYates,NgàiPaterson,BácsĩFranklin,NgàiBedford,NgàiMartin,NgàiMason,NgàiDavy,NgàiRutlidgevàNgàiBaldwin.

Ngày5thángBảy

NgàiGERRYđọcbảnbáocáocủaỦyban:

"Ủybanxinđệtrìnhbảnbáocáonhưsau:

RằngnhữngđềxuấtsauđượcgửilênHộinghị,saukhivềcơbản,đượccảhaibênđồngý.

I.Hạviệnsẽbaogồmđạibiểucủacáctiểubang.Cứ40.000dânsẽcómộtngườiđạidiện.Tiểubangnàokhôngđủsốngườiđócũngcómộtđạibiểu.Mọiđạoluậtliênquanđếnlợitứcvàthuếkhoá,hayquiđịnhlươngbổngcủacácnhânviênchínhquyềnliênbangđềudoHạviệnkhởixướng.Thượngviệnkhôngcóquyềnthayđổihaybổsung.KhôngmộtkhoảntiềnnàođượclấykhỏingânkhốcủaliênbangnếukhôngcósựphêchuẩncủaHạviện.

II.TạiThượngviện,mỗitiểubangsẽcómộtphiếubầu".

NgàiGHORUM:Bảnbáocáonàyđãbaogồmnhữngđiềukhoảncólợichocảhaiphía,nhưngmuốnnghenhữnglờigiảithíchnềntảngthiếtlậpnênnhữngđiềukhoảnnày.

NgàiGERRY:ỦybanbấtđồngvềýkiếnđúngnhưsựbấtđồngcảcáctiểubangmàcácđạibiểulàngườiđạidiệnvàđồngýrằngbảnbáocáonàychỉlàmnềntảngchosựhòagiảicủaHộinghịmàthôi.

NgàiWILSON:NghĩrằngỦybannàyđãđiquáphạmviquyềnhạnđượcphép.

NgàiMADISON:KhôngcoiviệcbanđặcânchoHạviệntrongviệckhởithảonhữngđạoluậtvềlợitứcvàthuếkhóalàsựthỏahiệpvànhườngnhịncủacácbangnhỏ.Thựctếđãchứngminhrằngđiềunàychẳngcóhiệuquảgì.Nếu7bangtrongThượngviệnmuốnkhởithảomộtđạoluật,chắcchắnhọsẽtìmđủsốthànhviêncủacùngtiểubangtạiHạviệnđểkhởithảobộluậtnày.Điềukhoảnhạnchếviệcsửađổicácđạoluậtnàycũngcóíttácdụng.NhữngđiềusửađổiđượcThượngviệntraochocáccánhântạiHạviện.VìcácdựluậtcóthểbịphủquyếtnênchúngsẽđượcđệtrìnhlênThượngviệntheohìnhthứcThượngviệnmongmuốn.

NếuThượngviệnbịkhuấtphụctrướcsựngoancốcủaHạviện,thìviệcdùngThượngviệnnhưmộtbiệnphápkiềmchếtrởnênvôtácdụng.NếuHạviệnbịkhuấtphụctrướcýmuốncủaThượngviện,thìđặcânkhởithảocácđạoluậtđócũngvôgiátrị.Trướcđây,nướcAnhvàcáctiểubangcủachúngtacócùngluậtphápvàquiđịnh,nhưngthườngxuyênbịthayđổi.Dođó,bấtcứnhượngbộnàohiệnnaycũngkhôngcógiátrịvàmọiphảnđốiviệcchophépmỗitiểubangcómộtláphiếubìnhđẳngvẫncóhiệulực.Bâygiờ,chúngtachỉcònhaicáchchọnlựa,hoặclàtừbỏsựcôngbằngđểhòagiảicácbangnhỏvàthiểusốdânchúngMỹ,hoặclàlàmhọphậtýbằngviệcưu

đãicácbanglớnvớiđasốdânchúngMỹ.Ôngkhônghềđắnđovàdodựkhinóirằngsựcôngbằngsẽđượcđasốdânchúngủnghộ,nênHộinghịchẳngcógìphảilosợcả.Trongkhivớisựthiếubìnhđẳngvàchỉcóthiểusốdânchúngtánthành,cácbangnhỏphảisợtấtcảmọiđiều.ThậtlàvôíchnếuHộinghịtheođuổinhữngđiềukhoảngâysựbấthòavĩnhviễngiữacácbangvàcảdânchúng.Hộinghịcầnphảitheođuổimộtmôhìnhbềnvững,chịuđựngđượcmọithửtháchvàchắcchắnsẽđượcphầnlớndânchúngMỹtánthànhvàủnghộ.Chínhdânchúngsẽthúcđẩyvàtựlàmsángtỏmôhìnhnày.CầnphảithấyrằngbanđầunhiềungườicóthểphánxétmôhìnhchínhquyềnđượcđềxuấtbởinhữngthànhkiếnvềHộinghịnày,nhưngcuốicùng,mọingườisẽphánxửHộinghịbằngchínhmôhìnhchínhquyềnđó.Giátrịcủahệthốngnàychỉđạtđượchiệuquảnhờsựchấpthuậncủatoànthểdânchúng.

Ôngkhôngtincácbangnhỏsẽngoancốchốngđốimôhìnhchínhquyềnthiếtlậptrênnguyêntắccôngbằngvàcamkếtsẽbảovệmôhìnhnày.ÔngkhôngnghĩDelawaređủdũngcảmkiếmtìmtươnglai,bằngcáchtừbỏliênminhvớicáctiểubangkhác,đểtựthiếtlậpmộtchínhquyềnmàôngnghingờlàsẽtheođuổinhữngchínhsáchxấuxa,trôngchờsựủnghộcủangoạibang,điềumàmộtđạibiểucủatiểubangnày[NgàiBedford]lớntiếngđềxuất.Nếutiểubangnàylàmnhưvậy,thìcũngchỉđạtđượcmộtHiệpướcquáhấptấp.ÔngtindânchúngNewJersey,bấtchấpquanđiểmcủaNgàiPaterson,sẽđứngbằngđôichâncủamìnhvàquithuậnmộtchínhquyềnđượcthiếtlậptrênnềntảngcácnguyêntắccôngbằng.Môhìnhđólàtuyệtđốicầnthiếtđểhọtránhnhữngkhoảnthuếtrongviệckinhdoanhbuônbánvớicácbanglánggiềng.

Xemxétkỹcáctiểubangkháccũngsẽthấysựchốngđốingoancốcủacácbangnàycũngkhôngcólậptrườngvữngchắc.CácbangchủchốtgồmđasốdânchúngMỹsẽtánthànhmôhìnhcôngbằngvàkhônngoan.Ôngtinchắcrằngcuốicùng,mọibangkháccũngsẽtánthành.

NgàiBUTLER:KhôngtinrằngchỉvớilòngkínhtrọngHộinghịnày,dânchúngnướcMỹsẽchấpnhậnmộtbảnHiếnpháprõrànglàkhôngcôngbằng.ĐặcânkhởithảonhữngdựluậtliênquanđếntiềnbạccủaHạviệnchẳngcóýnghĩagì.Thượngviệnphảiđạidiệnchocáctiểubangcăncứvàotàisảncủamình.

NgàiG.MORRIS:Cảhìnhthứcvànộidungcủabảnbáocáođóđềukhóchấpnhận.Điềukhoảnđầutiênđãlàmchocáctuchínhánlàkhôngthểthựchiệnđược.Trongđiềukhoảntiếptheo,dườngnhưcócamkếtrằngThượngviệnsẽđồngýnếuHạviệnđồngý.Mọikhíacạnhcủabảnbáocáođóđềusailầm.ÔngtớiđâynhưmộtngườiđạidiệnchonướcMỹvàtựchorằngởmộtmứcđộnàođólàđạidiệnchotoànthểloàingườivìtoànthểloàingườisẽchịuảnhhưởngbởikếtquảcủaHộinghịnày.Ôngmongmọiđạibiểusuyxétkỹlưỡngvấnđềnàytrongcảtươnglaichứkhôngphảichỉtrongthờigianngắnhạntrướcmắt.Cầnphảixóabỏmọithànhkiếnđịaphương.

Chúngtanhómhọpởđâykhôngphảiđểbuônbánvàmặccảvìlợiíchriêngbiệttiểubangquênhàmàcầnphảixemxéthậuquảcủanhữngđiềuchúngtasẽlàm.Chỉriêngđiềuđómớichỉraconđườngchochúngta.Rấtnhiềungườinóivềtâmtrạngcủadânchúng.Nhưngnếukếhoạchchúngtađềxuấtlàđúngđắnvàhợplý,mọingườicólýtrívàcóócxétđoánđềutánthành,bấtchấpnhữnggìmànhiềuquýngàilongại.Cứcoirằngtấtcảcácbanglớnđềusẽtánthành,cònnhữngbangnhỏsẽphảnđốivàhãyđểchúngtatựphântíchnhữnghậuquảsẽxảyra.

Nhữngngườiphảnđốimôhìnhchínhquyềnnàytạicáctiểubangnhỏ,khôngnghingờgìnữa,sẽhìnhthànhmộtphepháivàphảnđốiầmĩtrongmộtthờigian.Nhưngcácmốiquanhệvềlợiích,tâmtrạngchungvànhữngphongtụctậpquánhàngngàyvớicáctiểubangkhácchặtchẽđếnmứckhôngthểdễdàngcắtđứtđược.ĐặcbiệtlàtạiNewJersey,ôngtinlàrấtnhiềungườisẽnóitheoquanđiểmcủaPennsylvaniavàNewYork.Đấtnước

nàycầnphảithốngnhất.Nếulờinóikhôngthốngnhấtđược,thìgươmđaosẽthốngnhất.Mọingườicầnnhậnthứcmốinguyhiểmnày.

Nhữngđiềughêrợnsinhradonhữngxungđộtvànhữngcuộcnộichiếnlàkhôngthểtảnổivàthờiđiểmkếtthúcnhữngrốiloạnnàycòntồitệhơnkhinóđangxảyra.Phepháimạnhhơnsẽkếttộinhữngphepháiyếulàphảnbội.Giátreocổvàdâythònglọngsẽlàhìnhphạtcuốicùng.Khôngthểkểhếtđượctáchạicủaviệcngoạibangcanthiệp.ÔngkểlạibứctranhảmđạmdosựcanthiệpcủangoạibangtronglịchsửnướcĐứcvàkêugọimọingườiđừngquênbàihọcđó.Ôngtinrằngquýngàithểhiệnýđịnhđóchỉlàsuynghĩnhấtthờivàvôtìnhnhắcđến.Nhưngôngkhôngtinbảnbáocáocủaủybanđượcsuyxétkỹcàngvìmụctiêutốtđẹpchotoànxãhội.ThượngviệnđượcthiếtlậpnhưvậysẽliêntụcbấthòasẽkhiếncáctiểubangphảitựquyếtđịnhvềchínhsáchliênbangđểkiểmsoátvàhạnchếHạviện.

GiảsửcácđạibiểucủaMassachusettsvàRhodeIslandtạiThượngviệnbấtđồngýkiếnvàquanđiểmcủaMassachusettsbịbácbỏ.Vậykếtquảsẽlàgì?NgaylậptứcbangMassachusettssẽtuyênbốkhôngchấpthuậnquyếtđịnhđó.MộtđiềutươngtựcóthểxảyravớiVirginiavàcácbangkhác.Chúngtacóthểkhôngdiệthếtđượcmọixấuxa,nhưngchúngtaphảirúthếtmọinọcđộccủaconrắn.Nhữngquyếtđịnhcủachúngtalàđểmanglạilợiíchthậtsựchoconngười,chứkhôngphảinhằmđápứngnhữnglợiíchhạnhẹpcủamộtđịaphươngnàođó.Nhữngtâmđịahẹphòivàíchỷsẽchẳngmanglạiđiềugìlớnlao.Khôngmộtai,kểcảbảnthânông,dámkhẳngđịnhrằngliệuconcáiôngrồiđâysẽlàcôngdâncủatiểubangnào.

NgàiBEDFORD:Điềuôngtừngnóivềcácbangnhỏcóthểđãbịhiểusainênôngđứnglênđểgiảithích.Ôngkhôngcóýrằngcácbangnhỏsẽtìmcáchtranhthủvàlợidụngsựviệntrợ,haycanthiệpcủangoạibang.Ýôngchỉlàcácbangnhỏkhôngmuốngiảitánliênbangnếucácbanglớnkhônglàmnhưvậy.Trongtrườnghợptanrã,tráchnhiệmlàthuộcvềphíacácbang

lớn,còncácbangnhỏsẵnlòngthựcthinhữngcamkếtcủamình.Ngoạibangsẽlợidụngcơhộinàyđểtrụclợi,bằngcáchliênminhvớicácbangnhỏvớinhữngđiềukhoảncôngbằng.Đólàđiềuôngmuốnnói.Khôngaidựđoánđượccảnhtúngquẫnvàbướcđườngcùngmàcácbangnhỏcóthểrơivàonếubịchènépnhưthế.

Ôngcũngmuốnbiệnbạchrằngthóiquenvàbệnhnghềnghiệpcủaông[Bedfordlàluậtsư-ND]đãthểhiệnnhữngđiềucầnthiếtnàybằnglờilẽmạnhmẽđó.NhưngnhữngđiềuNgàiGovr.MorrisđãnóirằnggươmđaolàcầnthiếtđểthốngnhấtđấtnướcvàNgàiGhorumnóirằngDelawaresẽphảisápnhậpvớiPennsylvaniavàNewJerseysẽbịchiachoPennsylvaniavàNewYorkkhôngphảilàđángxấuhổsao?Phảinghenhữnglờilẽđómàkhôngcócảmxúcgì,cũnggiốngnhưviệcphảitừbỏmọicảmxúccủaconngườivàbổnphậncủacôngdân.

NhữngđiềukhoảndoỦybannàyđềxuấtlàvìcácbangnhỏmuốncónhữngđảmbảonàođó.CũnggiốngnhưphảitraochoTổngthốngquyềnphủquyếtcácđạoluậtđểtựvệ,thìcáctiểubangcũngcầncónhữngđiềukhoảnđểtựvệ.Đểđạtđượcđiềunày,cáctiểubangnhỏđãthừanhậnquyềnđạidiệntheotỷlệdânsốtạiHạviệnvàcácđạoluậtvềtiềnbạcvàlợitứcsẽdoHạviệnkhởithảo.NếucácbangnhỏkhôngđượcnhữngnhượngbộtươngứngtạiThượngviệnđápứngthìhọsẽchẳngbaogiờchấpnhậnmôhìnhnàyvàhậuquảsẽlàgì,nếukhôngcómôhìnhnàođượcphêchuẩn?BốicảnhnướcMỹđòingaylậptứcđạtđượcmộtđiềugìđó.Mộtmôhìnhkhiếmkhuyếtđượcphêchuẩncòntốthơnlàchẳngthuđượcđiềugì.Nhữngkhiếmkhuyếtnày,nếucầnthiết,sẽđượcchỉnhsửatạimộtcuộchọpnàođósau10,15hay20nămnữa.

NgàiELSEWORTH:DùkhôngthamgiaỦybannhưngsẵnsàngchấpnhậnthỏahiệpmàhọđạtđược.Cácthỏahiệplàcầnthiếtvàôngthấynhữngđiềukhoảnđólàhợplý.

NgàiWILLIAMSON:HyvọngnhữngđạibiểukháckhôngquáđểtâmvàphiềnmuộnvềtâmtrạngvàlờilẽvừatrìnhbàycủaNgàiBedford.Ônghyvọngcáclờilẽđókhôngbịhiểunhầmvàkhôngbịthổiphồng.ÔngkhôngđồngývớiNgàiG.Morrisrằnggươmđaolàthứcầnrútrađểchốnglạicácbangnhỏ.NgàiMorrischỉnóivềnhữnghậuquảcủasựvôchínhphủởMỹ.ĐiềumàNgàiGhorumnóicũngtươngtựnhưvậy.ÔngsẵnlòngnghenhữngthảoluậnvềbảnbáocáocủaỦyban.

NgàiPATERSON:BảnbáocáođượcỦybanthỏahiệpđềxuất,đốivớiông,chínhlàkếtquảcủanhữngcuộctranhluậntựdo.Ôngcoinhữnglờilẽnóngnảylàkhôngthíchđángvànghĩrằng“GiátreocổvàDâythònglọng”sẽkhôngđạtđượckếtquảcầnthiết.ÔngphànnàncáchNgàiMadisonvàNgàiG.Morrisđốixửvàxétđoáncácbangnhỏ.

NgàiGERRY:MặcdùcơbảntánthànhbảnbáocáocủaỦyban,thìôngvẫncólýdođểphảnđối.Tuynhiên,chúngtađangởmộttìnhhuốngrấtđặcbiệt.Chúngtakhôngphảilànhữngngườicùngmộttổquốc,nhưngcũngkhôngphảilànhữngngườikháctổquốc,nênkhôngthểtheođuổichínhxácmôhìnhnày,haymôhìnhkia.Nếukhôngcóthỏahiệp,liênminhchắcchắntanrã.Haimôhìnhđượcđềxuấtquákhácbiệtvàkhôngaidựđoánđượchậuquảsẽthếnào.Nếuchúngtakhôngđạtđượcmộtthỏathuậnnàochochúngta,lưỡigươmcủangoạibangsẽthaychochúngtalàmđiềuđó.

NgàiMASON:Bảnbáocáođókhôngphảilànhữngđiềukhoảnphảichấpnhậnmàchỉthuầntuýlànhữngđiềukhoảnmangtínhhòagiải.Cầnphảicómộtsốhòagiải,bởinếukhông,chúngtasẽchẳnglàmđượcgì.HộinghịnàylậpraỦybanđóvớimụcđíchđạtđượcsựthỏahiệpvàđólàđiềumàỦybannàyđãlàmđược.Ôngthàchônxácmìnhtạithànhphốnàycònhơnđểtổquốcphảigánhchịunhữnghậuquảthảmkhốc,nếuHộinghịnàygiảitánmàkhôngđạtđượckếtquảnào.

Đếnlúcnày,KhoảnItrongbảnbáocáocủaỦyban,ấnđịnhtỷlệđạidiện

củaHạviện,mộtđạibiểuđạidiệncho40.000dân,đượcđưaraxemxét.

NgàiG.MORRIS:Phảnđốiquiđịnhtỷlệđó.Tàisảncũngcầnđượcxemxétnhưquimôdânsố.Cuộcsốngvàsựtựdonóichunglàgiátrịhơntàisản.Nhưngnếuphântíchchínhxácsẽthấytàisảnmớilàmụcđíchchủyếucủaxãhội.Cáctiểubanghoangvuủnghộtựdohơnnhữngtiểubanggiàucó.Tựdocũnglàđiềumànhữngngườikhôngbiếtthếnàolàtàisảnđòihỏi,nêntàisảnchỉcóthểđượcchínhquyềnbảođảmbằngquiđịnhvàluậtpháp.Ýtưởngnàycóthểlàmớimẻđốivớimộtsốquýngài,nhưngđómớichínhlàsựcôngbằng.Nếutàisảnlàmụctiêuchủyếucủachínhquyềnthìđócũngphảilàmộthìnhthứcđánhgiámứcđộảnhhưởngcủaconngười.ÔngcũngmongđợicáctiểubangmớisẽnhanhchóngđượcthiếtlậpởmiềnTây.ÔngnghĩquiđịnhvềđạidiệncầnphảiđượcấnđịnhđểđảmbảocáctiểubangbênbờĐạiTâyDươngchiếmưuthếtrongchínhquyềnliênbang.Cácbangmớinhậnthứcvềlợiíchcủadânchúngkémhơnnhữngbangởđây,nênsẽcónhữnglợiíchkhácbiệtnhấtđịnh.Họđặcbiệtkhácxavớitoànthểcộngđồngvềcáckhoảnnợchiếntranhvàvớicácbangcóhoạtđộngthươngmạihànghải.

DovậycầncócácđiềukhoảnngănchặnviệccácbangmớiởmiềnTâyápđảocáctiểubangvenbiểntrongcáccuộcbỏphiếusaunày.Điềunàycóthểđạtđượcbằngviệcấnđịnhsốlượngđạibiểuchotừngtiểubang.

NgàiRUTLIDGE:NgàiMorrisnóirấtchínhxác.Tàisảnchắcchắnlàmụcđíchchủyếucủaxãhội.Nếudânsốđượcsửdụngđểquyếtđịnhsốngườiđạidiện,cácbangvenbiểnĐạiTâyDươngsẽbịcácbangmiềnTâyápđảo.Ôngđềxuấtrằngđiềukhoảnđầutiêncủabảnbáocáocầnphảihoãnlạiđểxemxétnhữngquiđịnhnhư"quyềnbỏphiếucủacácbangsẽđượcquiđịnhvàchiatỷlệcăncứvàotổngsốtiềnđượccưdâncủatiểubangđóđónggópvàongânkhốliênbang.Quyềnbỏphiếuphânchiatheotỷlệđóđượcquiđịnhvàocuốinămthứ_____kểtừcuộchọpđầutiêncủacơquanlậppháp

liênbang.Chotớikhicóquiđịnhkhác,quyềnbỏphiếuchoNewHampshiresẽlà_____;choMassachtssẽlà_____.

ĐạitáMASON:Việccácbangmớigianhậpliênminhkhôngđượcghitrongbáocáo.DùkhôngthamgiaỦyban,nhưngbảnthânôngchorằngnếuhọtrởthànhmộtbộphậncủaliênminh,họkhôngthểchịunhữngthiênvịlệchlạcvàsựxemthườngđó.

NgàiRANDOLPHcũngđồngývớiđạitáMason.

VềđềxuấtcủaNgàiRutlidgesquiđịnhtỷlệbỏphiếucăncứvàosốtiềnđónggóp:

MA:phảnđối;CT:phảnđối;NY:phảnđối;NJ:phảnđối;PA:phảnđối;DE:phảnđối;MD:phảnđối;VA:phảnđối;NC:phảnđối;SC:tánthành;GA:khôngthốngnhất.

Hộinghịdừnghọptạiđây.

Ngàyhômsau,HộinghịđãthốngnhấtvớiýkiếncủaNgàiMorristrướcmắtấnđịnhsốlượngđạibiểucủamỗibangcăncứvàosốdânvàcứsau10nămsẽtổngkiểmtradânsốmộtlần.

BầuchọnvànhiệmkỳcủaTổngthốngNgày17và19thángBảy

Tổngthốnglàngườiđứngđầunhánhhànhphápvàcóquyềnlựcvôcùnglớn.Vìthế,nhữngquiđịnhvềviệcchọnlựaTổngthốnglàrấtquantrọng.Cácđạibiểuđềuchiathànhhaiphe.Mộtbênmuốnchodânchúngquyềnbầuchọn,cònbênkiamuốncáccơquanlậppháptiểubangbầuchọn.Nhưngđâylàvấnđềrấtphứctạp,trongđó,điềumấuchốtlàlàmthếnàothiếtlậpđượcmộtTổngthốngmạnhnhưngtránhđượccácnguycơsuythoáithànhnềnđộctàihaychếđộquânchủ,nênHộinghịdànhrấtnhiềuthờigianthảoluậnvềmôhìnhTổngthốngvàmãiđếnkhigầnkếtthúcHội

nghị,chitiếtđiềukhoảnnàymớiđượcquyếtđịnhxong.

Đềxuấtthứ9:"nhánhhànhphápquốcgiasẽgồmmộtngườiduynhấtdocơquanlậpphápquốcgiabầuchọn"đượcđưarathảoluận.

NgàiGOUVERNEURMORRIS:Kịchliệtphảnđối.Tổngthốngsẽchỉlàtaysaicủacơquanlậppháp,nếudocơquannàybổnhiệmvàbuộctội.Tổngthốngcầnphảiđượcdânchúng,nhữngngườichủthựcsựcủađấtnướcnàybầura.Cáchbầuchọnnàycũnggặpnhiềukhókhăn,nhưngnhưviệcbầuchọnThốngđốcởNewYorkvàConnecticut,nhữngkhókhănđócóthểvượtquađược.

Nếudânchúngcóquyềnbầuchọn,họsẽkhôngbaogiờnhầmlẫntrongviệcủnghộnhữngcánhânxuấtsắc,nhữngngườicóuytíntrênkhắplụcđịa.Nếucơquanlậpphápbầuchọn,đósẽlàcôngviệccủanhữngmưuđồ,bèđảngvàphephái,sẽgiốngnhưcuộcbầucửGiáohoàngbởicuộchọpcủacácHồngyGiáochủ,khitưcáchvàgiátrịthậtsựcủacánhânítkhilànguyênnhânchủyếuđểbổnhiệm.Ôngđềnghịbỏchữ"Cơquanlậpphápquốcgia"vàthaybằng"nhữngcôngdâncủaHợpchúngquốc".

NgàiSHERMAN:Tâmtrạngcủađấtnướcsẽđượccơquanlậpphápthểhiệntốthơnlàbởidânchúng.Dânchúngkhôngthểcónhữngthôngtinđầyđủvềcáccánhân.Ngoàira,khôngbaogiờcóđủđasốphiếuchobấtkỳứngcửviênnào.Dânchúngthườngchọnnhữngngườicùngtiểubang,nêntiểubanglớnnhấtcónhiềucơhộinhấtđểchọncôngdâncủatiểubangmìnhlàmTổngthống.Nếuviệcbầuchọntiếnhànhbởicơquanlậppháp,sẽcóđủđasốphiếucầnthiếtđểchọnTổngthống.

NgàiWILSON:CóhailýdochốnglạimôhìnhbầucửTổngthốngdođasốdânchúngthựchiện:

1.VídụvềnhànướcBaLan.Đólànơicáccuộcbầucửnguyênthủquốcgia

thườnggâyranhữngbạođộngnguyhiểmnhấtnhưngvìnhữnglýdohoàntoànkhác.quýtộcBaLanđềucótàisảnlớnvàđôngngườihầugiúphọcóđiềukiệnđedọanềnCộnghòacũngnhưđedọalẫnnhau.Tiếptheo,tấtcảcácđạicửtriđềutụtậptạimộtnơi,nhưngcuộcbầucửTổngthốngcủachúngtathìkhôngnhưvậy.

2.Ðasốdânchúngkhôngbaogiờhoàntoànnhấttrívềmộtvấnđề.Nhưngsựđồnglòngcủađasốdânchúngkhôngphảilànguyêntắccầnthiếtchoviệcbầucử.Khôngtiểubangnàoquiđịnhnhưvậycả.CóthểgiảiquyếtkhókhănnàybằngcáchđượcsửdụngởMassachusetts,trongtrườnghợpkhôngcóứngcửviênnàochiếmđượcđasốphiếucủadânchúng,cơquanlậpphápđượcsẽtraoquyềnquyếtđịnh.Ítnhất,quiđịnhnàycũngđảmbảongườiđượcchọnsẽnằmtrongsốnhữngngườicótưcáchtốtđượcđềcử,vàởmộtmứcđộnàođó,ngănchặnnhữngmưuđồxấuxa.Ôngkịchliệtchốnglạicuộcbầucửhoàntoàndocơquanlậppháptiếnhành,bởinhưvậy,Tổngthốngsẽkhôngthểđạidiệnchotựdovàlợiíchchungcủadânchúngmàthườngbịthiênlệchbởinhữngmưumônhamhiểmcủanhữngnghịsĩ.

NgàiPINCKNEY:KịchliệtchốngviệctraoquyềnbầucửTổngthốngchodânchúng.Dânchúngthườngbịmộtvàikẻmịdândùngmưumôxảoquyệtdẫndắtvàlừadối.NhữngtiểubangđôngdânnhấthợpsứcvớisựcâukếtcủamộtvàikẻmưuđồsẽthựchiệnđượcâmmưuchọnTổngthốnglàngườicủachúng.Cơquanlậpphápquốcgiađặcbiệtquantâmđếncácđạoluậtdohọbanhànhnênsẽchútâmnhấtđếnviệcchọnngườiphùhợpđểthựcthinhữngbộluậtnày.

NgàiG.MORRIS:NgàiPinckneynóirằngnếuđểdânchúngbầuchọn,thìnhữngtiểubangđôngdânsẽbắttaynhauđểlựachọnngườimàhọhàilòng,nhưngthựctế,thìngượclại.Dânchúngcáctiểubangnàykhôngthểkếthợplạiđược.Nếucóbấtkỳsựkếthợpnào,thìchỉcóthểlàsựkếthợpđểchọncácđạibiểutạicơquanlậppháp.Việcdânchúngbịmộtsốkẻxảoquyệtdẫn

dắtchỉcóthểxảyraởcácquậnnhỏ,chứkhôngbaogiờxảyratrênkhắpcảnước.TrongcuộcbầucửThốngđốcNewYork,đôikhiởvàivùngnàođó,mộtsốkẻxảotrá,lắmmưumô,cóthểthànhcông,nhưngtiếngnóichungcủatoàntiểubangthìkhôngbaogiờbịảnhhưởng.

Cóngườinóirằngdânchúngsẽkhôngđượcthôngtinđầyđủ.Ðúnglàhọsẽkhôngđượcthôngtinvềnhữngbuổihọpkíncủacơquanlậppháp,nhưnghọkhôngphảilàkhônghiểubiếtnhữngnhânvậtđángkínhtrọng,lừnglẫyvàvĩđại.NếuTổngthốngđượccơquanlậpphápquốcgiabầuchọn,ôngtasẽkhôngthểđộclậpvớicơquannàyvànếukhôngđượcđộclập,sựlạmquyềnvàchuyênchếcủacơquanlậpphápsẽlàhậuquảtấtyếu.ÐâylàtrườnghợpcủanướcAnhtrongthếkỷtrước.ÐólàtrườnghợpcủaHàLan,nơiThượngnghịviệnchiếmđoạthếtmọiquyềnlực.Ðiềunàyxảyraởkhắpmọinơi.

ÔngngạcnhiênlàcóđạibiểusosánhcuộcbầucửbởiđôngđảodânchúngvớicuộcbầucửngườiđứngđầunhànướcởBaLan.MộtcuộcbầucửdocơquanlậppháptiếnhànhmớithậtsựgiốngvớicuộcbầucửTổngthốngcủaNghịviệnBaLan.Nhữngnghịsĩxấuxa,thamnhũngsẽtìmcáchchọnmộtkẻgiốngmìnhlàmTổngthống.Việcbầuchọndomộtsốcơquantiếnhànhcòntồitệhơncảviệcnếuđểchomộtcánhânriêngbiệtchịutráchnhiệmhoàntoàn,haydođasốdânchúngchọnra.

ĐạitáMASON:Thậtkỳquặc,khilúcthìnóithếnày,lúcthìnóithếkia.Vừalúcnãy,chúngtanóirằngcơquanlậpphápchínhlànơiđượcđặttoànbộniềmtinvàcầntraomọiquyềnlực.Bâygiờthìlạinóilàcơquannàysẽbịđiềuhànhbởinhữngkẻmưumô,xảoquyệt,thamlợivàkhôngthểtintưởngđược.Mộtchínhquyềnmuốntồntạilâudài,ítnhất,phảicótínhkhảthi.Mọichuyệnsẽrasaonếutraocuộcbầucửnàychodânchúng?ThậtlàgượngépkhinóirằngdânchúngtấtyếusẽchọnđượcngườithíchhợpchochứcTổngthốngcũnggiốngnhưviệcchorằngngườimùbiếtphánxétmàusắc.Quimôrộnglớncủađấtnướclàmdânchúngkhôngđủkiếnthứcphán

xéthànhvivàtínhcáchcủacácứngcửviên.

NgàiWILSON:KhôngthấymâuthuẫntrongtuyênbốcủaMason.Cơquanlậpphápđángđượctincậyởmộtsốkhíacạnh,nhưngkhôngđángtincậytrongnhữngkhíacạnhkhác.Trongnhữngđạoluậttácđộngđếnhọvàđếncửtri,thìcáccửtrisẽcóniềmtinvàocácđạibiểu.Nhưngtrongnhữngtrườnghợpkhác,giữahọsẽcólòngghentị.Cơquanlậpphápcónhiềuđộngcơhơncôngchúngtrongviệcbổnhiệmnhữngchứcvụquantrọngnênkhôngthểđặtniềmtinvàocơquannày.Aicũngbiếtrằngnhánhhànhphápdễthamnhũngvàdễbịmuachuộcnhất,nênmọihànhđộngcủacơquannàycầnphảiđượccơquanlậpphápkiểmsoátchặtchẽ.

NgàiWILLIAMSON:Sựkhácnhaugiữacuộcbầucửdodânchúngvàdocơquanlậpphápcũnggiốngnhưsựkhácbiệtgiữaviệcbổnhiệmbằngcáchrútthămvàbằngsựchọnlựa.Hiệnnay,nướcMỹcónhữngcánhânxuấtsắcmàaiaicũngbiếtđến,nhưngkhôngphảilúcnàocũngvậy.Chắcchắn,dânchúngsẽbỏphiếuchonhữngngườicùngtiểubang,nêncácbanglớnnhấtđịnhsẽchọnđượcngườicủahọ.Tuynhiên,điềunàykhôngđúngvớiVirginiabởinôlệkhôngcóquyềnbỏphiếu.VìlươngbổngcủaTổngthốngđãđượcấnđịnhvàTổngthốngkhôngđượctáicử,nênTổngthốngkhôngthểbịphụthuộcvàonhánhlậpphápnhưnhiềungườihìnhdung.

Kếtquảcuộcbỏphiếuvềviệctraoquyềnbầuchọnbởidânchúngthaychonhánhlậppháp:

MA:phảnđối;CT:phảnđối;NJ:phảnđối;PA:tánthành;DE:phảnđối;MD:phảnđối;VA:phảnđối;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:phảnđối.(9bangphảnđối,1bangtánthành).

NgàiL.MARTIN:ĐềxuấtTổngthốngsẽdocácđạicửtribầuchọnmàcácđạicửtrilạiđượccáccơquanlậppháptiểubangbổnhiệm.

NgàiBROOME:Ủnghộýkiếnnày.

Nhưngđềxuấttrênbịbácbỏbằngcuộcbỏphiếu:

MA:phảnđối;CT:phảnđối;NJ:phảnđối;PA:phảnđối;DE:tánthành;MD:tánthành;VA:phảnđối;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:phảnđối.(8bangphảnđối,2bangtánthành)

Tuynhiên,saunày,tớingày24và25thángBảy,saukhiHộinghịđồngýchophépTổngthốngđượcquyềntáicử,thìphươngphápbầuchọnlạiđượcđưaraxemxétlạivàHộinghịchuyểnsangchấpthuậnviệcchophépdânchúnggiántiếpbầuTổngthốngthôngquacácđạicửtri.

Quiđịnh"sẽdocơquanlậpphápquốcgiabầuchọn"đượcHộinghịhoàntoànnhấttrí.

HộinghịcũngchấpthuậnđềnghịcủaNgàiHoustonvàNgàiGovr.Morrishoãnlạiviệcthảoluậnquiđịnh"trongnhiệmkỳbảynăm".

Hộinghịcũnghoàntoànnhấttrívớiđiềukhoản"đểthihànhmọiđạoluậtquốcgia"và"đểbổnhiệmnhữngviênchứckhôngđượchiếnphápquiđịnh".

NgàiHOUSTON:Đềxuấtgạchbỏcâu"khôngđượctáicửlầnhai".

NgàiSHERMAN:Ủnghộýkiếnđó.

NgàiGOVR.MORRIS:Tánthành.Quiđịnhkhôngđượctáicửsẽcảntrởnỗlựccủanhữngngườicótưcáchđạođứctốtmuốnđượctáicử.

HộinghịhoàntoànchấpthuậnđềxuấtchophépTổngthốngcóquyềntáicửnhưNgàiHoustonmongmuốn:

MA:tánthành;CT:tánthành;NJ:tánthành;PA:tánthành;DE:phảnđối;

MD:tánthành;VA:tánthành;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:tánthành.(3bangphảnđối,7bangtánthành)

Điềukhoản"trongnhiệmkỳbảynăm"lạiđượcđưaraxemxét.

NgàiBROOM:ĐềnghịrútngắnthờihạncủanhiệmkỳvìbâygiờTổngthốngđãđượcquyềntáicử.Nếukhôngđượctáicử,thìnhiệmkỳdài7nămlàhợplý.

BácsĩMc.CLURG:Đềxuấtgạchbỏchữ“bảynăm”vàthaybằng"trongthờigiancótưcáchđạođứctốt".Khichophéptáicử,Tổngthốngtấtyếusẽphụthuộcvàocơquanlậppháp,nhưngsựđộclậpcủaTổngthốngcũnghoàntoàncầnthiếtnhưđốivớinhánhtưpháp.

NgàiG.MORRIS:Ủnghộýkiếnnày.Đólàbiệnphápđểcóđượcmộtchínhquyềntốtđẹp.ÔngkhôngquantâmlắmđếnviệcbầuchọnTổngthốngthếnào,nhưngTổngthốngphảicóquyềngiữchứcvụđótrongnhiệmkỳ"tưcáchđạođứctốt"[Tứclàgiữchứcvụsuốtđời].

NgàiBROOME:Hoàntoàntánthànhđềxuấtnày.NhiệmkỳđósẽkhắcphụcđượcmọikhókhănvàtrởngạicủachứcvụTổngthống.

NgàiSHERMAN:Nhiệmkỳsuốtđờilàkhôngantoànvàkhôngthểchấpnhậnđược.VìTổngthốngbâygiờđãđượcquyềntáicử,nênôngtaluônluônthểhiệntưcáchđạođứctốtkhithấycầnthiết.Nếucótưcáchtốt,ôngtasẽđượctáicử,cònnếukhông,ôngtasẽbịthaythểtrongkỳbầucửkếtiếp.

NgàiMADISON:Nếunhấtthiếtphảiduytrìtựdo,thìquyềnlựccủanhánhhànhpháp,lậpphápvàtưphápphảiđượctáchbiệtvànhấtthiếtphảiduytrìsựtáchbiệtnàyđểhọđộclậpvớinhau.Nhánhhànhphápkhôngthểđộclậpkhỏinhánhlậpphápnếuphảiphụthuộcvàosựhàilòngcủacơquannàyđểđượctáicử.Tạisaolạiquiđịnhcácthẩmphánkhôngđượcgiữchứcvụvới

nhiệmkỳcóthờihạn?Bởivìbằngcáchdễdãiquámứctrongviệcthihànhbổnphậncủamình,họsẽphảitìmcáchthânquenvớinhánhlậppháp.Nhưvậy,sẽlàmchocácnghịsĩngầmtrởthànhngườigiảithíchluật.Cũngnhưvậy,sựphụthuộccủanhánhhànhphápvàonhánhlậpphápsẽlàmchocácnhàlàmluậtvàngườithihànhluậttrởnêngiốngnhau.TheoquanđiểmcủaMontesquieu,nhữngbộluậtchuyênchếsẽđượcthihànhbằngcáchthứcchuyênchế.

Cósựtươngđồnggiữanhánhhànhphápvàtưpháptrongnhiềukhíacạnh.Nhánhtưphápthihànhluậttrongnhữngtrườnghợpnày,cònnhánhhànhphápthihànhluậttrongnhữngtrườnghợpkhác.Mỗinhánhsẽthihànhvàgiảithíchluậtvìcácmụcđíchkhácnhau.Nhưngchắcchắn,sựhợptácgiữaTổngthốngvàQuốchộisẽgâynhiềunguyhiểmhơnlàsựhợptácgiữaQuốchộivàTòaán.Vìthế,muốnthiếtlậpmộtNhànướcCộnghòatốtđẹp,tuyệtđốiphảitáchbiệtnhánhhànhphápvớinhánhlậppháp.

ĐạitáMASON:Ýkiếnnàyđãđượcthảoluậntrướcđâyvàđãđượcđasốbácbỏ.Ôngtinrằnglầnnày,ýkiếnđócũnglạibịbácbỏ.Khôngthểxácđịnhthếnàolàtưcáchkémvàcàngkhókhănhơnkhimuốnbuộcmộtngườigiữcươngvịvớinhiệmkỳ"cótưcáchtốt"ratrướctòaán[đểluậntộivàcáchchứcôngta].ÔngcoimộtTổngthống,khiđượcgiữchứcvụkhicótưcáchđạođứctốt,chẳngkhácgìmộtviênTổngthống“trọnđời”nênsẽdễdàngbiếnthànhmộtnhànướcquânchủchatruyền,connối.Nếuđềxuấtnàyđượcthôngqua,ôngtinrằngchínhôngsẽchứngkiếnmộtcuộccáchmạngnữa.Nếuôngkhôngchứngkiến,thìconcháuôngsẽchứngkiến.Ôngtinrằngchỉcórấtítquýngàitrongcănphòngnàymongmuốnđiềuđóvàkhôngmộttiểubangnàotừbỏnhữngnguyênlýcộnghòađểtánthànhđiềuđó.

NgàiMADISON:Khôngthấycólýdogìdẫnđếnnềnquânchủ.Mụcđíchthậtsựcủaônglàngănchặnmộtviệcnhưvậy.Kinhnghiệmtrongchính

quyềnchúngtachứngtỏkhuynhhướngnémhếtmọiquyềnlựcvàotaynhánhlậppháp.Thốngđốccáctiểubangcóítquyềnhơnnhiềusovớiquyềnhạnvôbiêncủacơquanlậppháp.Nếukhôngcósựkiểmsoátvàđốitrọngtươngứngđểkiềmchếsựbấtổnvàsựlạmquyềncủanhánhlậppháp,mộtcuộccáchmạngnàyhaycáchmạngkháclàkhôngthểtránhkhỏi.Dovậy,việcduytrìchínhquyềncộnghòađòihỏimộtgiảiphápchovấnđềnày,nhưngđồngthờivẫnđảmbảođượccácnguyêntắccộnghòacaođẹp.

NgàiG.MORRIS:Cũngcămghétthểchếquânchủnhưbấtcứquýngàinàokhácvàchorằngphảithiếtlậpchínhquyềncộnghòađểmanglạihạnhphúcchodânchúng.

BácsĩMc.CLURG:Khôngquáesợbóngmacủanềnquânchủvìđiềuđókhôngdễdàngxảyravàcũngkhôngquáquyếnluyếnvớichínhthểcộnghòavìnhữngthểchếđộctàicũngcóthểxuấthiệntừmôhìnhnày.Mụcđíchchủyếucủaônglàthiếtlậpsựđộclậpcủanhánhhànhphápđốivớinhánhlậppháp.Muốnnhưvậy,Tổngthốngphảiđượcbổnhiệmvớinhiệmkỳsuốtđời.

Đềxuất"nhiệmkỳcótưcáchtốt"bịHộinghịbỏphiếubácbỏ.

MA:phảnđối;CT:phảnđối;NJ:tánthành;PA:tánthành;DE:tánthành;MD:phảnđối;VA:tánthành;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:phảnđối.(6bangphảnđối,4bangtánthành)

Hộinghịdừnghọptạiđây.

Ngày19thángBảy:HộinghịtiếptụcxemxétcáchthứcbầuchọnTổngthống.

NgàiGOUVERNEURMORRIS:Cầnphảixemxétmọivấnđềliênquanđếnviệcthiếtlậpmôhìnhnhánhhànhphápđúngđắnđểmanglạilợiíchvàhiệuquảchocáctiểubanghiệnnaycũngnhưtrongtươnglai.Trongkhoa

họcchínhtrịcómộtnguyênlýrằngchínhquyềncộnghòakhôngphùhợpvớimộtquốcgiaquárộnglớn,bởiuyquyềncủangườiđiềuhànhtốicaokhôngthểlantớimọivùngxaxôicủađấtnước.Hợpchúngquốclàmộtquốcgiavôcùngrộnglớn.Chúngtahoặcphảitừbỏnhữngđiềutốtlànhcủaliênminh,hoặcphảitraochoTổngthốnguyquyềntolớnvàmạnhmẽ,đủsứckiểmsoátđượcmọivùngđấtnước.

Mộtmụctiêukháccủanhánhhànhpháplàviệckiểmsoátcơquanlậppháp.Cơquanlậpphápliêntụctìmcáchmởrộngvàtăngcườngquyềnlựccủamình,hoặclợidụngnhữngthờiđiểmnguykịchđểgâyranhữngcuộcchiếntranh,xâmlược,hayrốiloạnđểđạtđượcmụctiêuđó.Khiđó,Tổngthốngcầnphảitrởthànhngườibảovệchodânchúng,thậmchí,chocảtầnglớpdướichốnglạisựchuyênquyền,độctàicủangànhlậppháp,tứclàchốnglạitầnglớpgiàucó,thànhphầnchủyếucủaQuốchội.Ngườigiàuthườngcókhuynhhướnglàmđồibạitrínãovànuôidưỡngthamvọnggiànhquyềnlực,xúigiụcbạoloạn.Lịchsửđãchứngtỏýmuốnđócủangườigiàu.

SựkiểmsoáttạiThượngviệnkhôngcónghĩalàkiểmsoátsựlạmquyềncủacơquanlậpphápmàchỉkiểmsoátsựlạmdụngnhữngquyềnhợppháp,kiểmsoátxuhướngcủaHạviệndễsavàocácdựánhấptấp,nhưtiềngiấyvànhữngthứtươngtự.Nhưngđókhôngphảilàcáchkiểmsoátthóichuyênquyềncủacơquanlậppháp.Ngượclại,nócònthúcđẩyâmmưuđóvànếuHạviệnbịcảmdỗthìngườigiàusẽđạtđượcmụcđíchcủamình.Dođó,Tổngthốngphảiđượcthiếtlậpđểtrởthànhngườibảovệvữngvàngnhấtchođôngđảodânchúng.ĐólàbổnphậncủaTổngthốngtrongviệcbổnhiệmcácviênchứcchínhquyềnvàchỉhuyquânđộicủanềnCộnghòa.

Aisẽlàngườiphánxéttốtnhấtđốivớisựbổnhiệmnày?Chínhlàdânchúng,nhữngngườisẽbiết,sẽtheodõivàsẽhiểuđượcvaitròcủanhữngviênchứcnày.Aicóthểphánxétđượcnhữnghànhđộngquânsựtrongviệcbảovệdânchúng,nếukhôngphảilàchínhnhữngngườidân,nhữngngười

cầnsựbảovệđó?ViệcTổngthốngkhôngđượctáicửsẽcóhậuquảthếnào?

1.Quiđịnhnày,bằngviệctướcđicơhộiđượctáicử,sẽlàmmấtđilòngkhaokhátđượcdânchúngcangợimàđólàphầnthưởngcủadânchúngđốivớinhữngngườilàmviệctốt.Danhtiếngvàvinhquanglàđộnglựcmạnhmẽnhấtcủamọihànhđộngcaocả.Khiconđườngthôngthườngđạttớivinhquangbịđónglại,ôngtasẽtìmcáchđạtđượcđiềuđóbằnggươmđao.

2.QuiđịnhnàysẽxúigiụcTổngthống,trongnhiệmkỳngắnngủicủamình,tìmmọimưutoanlàmgiàuvàbanphátlợilộcchonhữngngườithânquen.

3.QuiđịnhnàysẽviphạmchínhbảnHiếnphápmànócầnphảilàcôngcụbảovệdânchúng.Trongnhữnggiaiđoạnnguyngậpcủachiếntranhhoặcxungđột,nhữngcánhâncónănglựcvàuytínđượccôngnhậnthườngsẽđượcbầulàmTổngthốngdùvớimôhìnhnàođinữa.ViệcTổngthốngcóthểbịbuộctộilàmộtđiềukhoảnnguyhiểmcủamôhìnhnàyvìđiềuđósẽbuộcôngtaphảiphụthuộc,chứkhôngthểkiểmsoátđượccơquanlậppháp,nênsẽkhôngthểlàngườibảovệvữngchắcchodânchúngvàlợiíchcủatấtcảmọingười.Ôngtasẽtrởthànhcôngcụcủamộtsốkẻmịdântrongcơquanlậppháp.

Đólànhữngsaisótcủamôhìnhhànhphápđềxuấthiệnnay.Vậychúngtakhôngthểlậpramôhìnhnàotốthơnchăng?NếuTổngthốngphảilàngườibảovệdânchúng,thìhãyđểdânchúngbầuchọn.NếuTổngthốngphảilàcôngcụkiểmsoátcơquanlậppháp,hãyđểcơquannàykhôngcóquyềnluậntộiôngta.Hãyđểôngtagiữnhiệmkỳngắn,nhưngcóquyềntáicử.CóquýngàinóirằngdânchúngkhôngđủtrìnhđộđánhgiácácứngcửviênTổngthống,nhưngnếucơquanlậpphápđủkhảnăngđánhgiáthìnhữngứngcửviênTổngthốngđóphảicóuytínvàtưcáchnổitrội.Nhưvậy,dânchúngkhôngthểkhôngbiếtđếnhọ.Khôngthểcómộtaicóuytínnổibậtvàđượctintưởngmàdanhtiếnglạikhôngvangvọngkhắpđấtnước.Ôngkhôngcoimốinguyhiểmcủamộtngườikhôngthểbịluậntộilàquáquan

trọng.NhưngđiềuđólàcầnthiếtđốivớicácviênchứccaocấpnhưBộtrưởngTàichính,BộtrưởngChiếntranh,BộtrưởngNgoạigiao…NếukhôngcónhữngviênchứcnàythìTổngthốngcũngchẳnglàmđượcgì.

ÔngđềxuấtmộtcuộcbầucửTổngthốnghainămmộtlần,cùngthờigianvớicuộcbầucửHạviện.Mộtcuộcbầucử,dotoànthểdânchúngtrênkhắpquốcgiarộnglớntiếnhànhsẽkhôngthểbịnhữngmưumôtầmthườngpháhoạivàlàmhoenốnhưtrongcáccuộcbầucửphổthôngởnhữngvùngđấtnhỏhẹp.

CóthểsẽcóNgàiphảnđốirằngmộtcuộcbầucửnhưvậysẽchịuảnhhưởngcủacácthànhviêncơquanlậppháp,nhấtlàcácHạnghịsĩ,vìnótrùngvớicuộcbầucửHạviện.Khôngthểtừchốirằngkhôngcóảnhhưởngđó,nhưngdocơquanlậppháp,haycácứngcửviênthườngchiarẽ.Sựthùđịchcủaphenàysẽchốnglạiphepháikia.NếuTổngthốngthihànhbổnphậncủamìnhmộtcáchđúngđắn,thìkhôngthểngăncảnTổngthốngđượcquyềntáicử.Nhưngnếuôngtathihànhkémcỏithìcầnphảichốngđốivàngănchặnviệcôngtatáicử.

Sựphụthuộcgiántiếpvàocơquanlậpphápkhôngthểdẫnđếnnhữnghậuquảnguyhiểmnhưviệcphụthuộctrựctiếp.TổngthốngkhôngthểđộclậpvớiQuốchộinếukhôngtraochoTổngthốngmộtnhiệmkỳsuốtđờihoặcđượcquyềntáicửvàdodânchúngbầuchọn.Cóthểnhiệmkỳhainămlàquángắn.NhưngôngtinrằngnếuTổngthốngcótưcáchtốt,ôngtavẫnsẽtiếptụcđượcgiữchứcvụnày.QuimôrộnglớncủanướcCộnghòasẽđảmbảoôngtasẽđượctáicử,bấtchấpnhữngâmmưuphepháivàsựbấtbìnhtạimộtsốtiểubangnàođó.Cũngcầnnghiêncứuviệcbổsungthêmnhữngđiềukhoảnđểdễđượcdânchúngchấpthuận.ÔngchorằngtoànbộcácquiđịnhvềnhánhhànhphápcủabảnHiếnphápnàycầnphảiđượcxemxétlại…

NgàiRANDOLPH:TánthànhýkiếncủaNgàiL.Martinnhằmkhôiphụclại

quiđịnhkhôngchoTổngthốngđượctáicửlầnhai.NếuTổngthốngmuốnđượcđộclậpthìôngtakhôngđượcphépnghĩđếnviệctáicử.NếuTổngthốngđượctáicửbởicuộcbỏphiếucủacơquanlậppháp,ôngtasẽkhôngcònlàsựkiểmsoátđốivớinhánhnàynữa.Quyềnphêchuẩncủaôngkhôngcònchiếmưuthế.NếuTổngthốngđượccơquanlậpphápbầuchọn,nhưHộinghịquyếtđịnh,thìTổngthốngcóthểđượcbầuchungbởiláphiếucủacảhaiviện,hoặcđượcHạviệnđềcử,cònThượngviệnchọnlựa.Nhưngtrongbấtkỳtrườnghợpnào,cácbanglớnvẫnsẽchiếmưuthế.NếuTổngthốngtìmcáchlợidụngchứcvụcủamìnhđểđượctáicử,thìliệuôngtacódámdùngquyềnphủquyếtcủamìnhkhông?Khiđó,mọibổnphậncủanềnhànhphápchỉlàsựquiphụcquanđiểmcủacácbanglớn.

Bêncạnhđó,việcôngtacóquyềnđượctáicửcũnggâynguyhiểm.Cơquanlậpphápcóthểvờvĩnhhàilòngđồngýchọnmộtnhânvậtxoàngxĩnhtiếptụcgiữchứcvụnày.Cóquýngàichorằngviệcđượcquyềntáicửsẽlàmchoôngtathêmcốgắng.Cóthểthấyrằngsựcốgắngcủaôngtakhôngcóảnhhưởng,trừphidânchúngxấuxavàđồibạiđếnmứcmọisựcẩntrọngtrởnênchẳngcóýnghĩagì.ÔngnghĩmôhìnhcơquanlậpphápchọnTổngthống,nhưngkhôngđượcquyềntáicử,làmộtcáchthứctốtvàsẽđượcdânchúngdễchấpnhậnhơnđềxuấtcủaNgàiG.Morris.

NgàiKING:Khôngtánthànhquiđịnhkhôngđượctáicử.ÔngnghĩnhữngnhậnxétcủaNgàiShermanrằngnhữngngườivừachứngtỏmìnhlàngườiphùhợpnhấtvàcónănglựcnhấtchochứcvụnày,nhưngrồilạikhôngđượcHiếnphápchophéptiếptụcgiữchứcvụnàylàrấtchínhxác.Dođó,ôngtánthànhbấtcứgiảiphápnàothaythếchogiảiphápnày.Ôngtinchắcrằngtrongnhữngtrườnghợpnhưvậy,nóichung,dânchúngsẽcósựlựachọnkhônngoan.Thựctế,toànthểdânchúngkhólòngthốngnhấtquanđiểmđểủnghộbấtkỳứngcửviênnào.Vềtổngthể,ôngchorằngphươngáncácđạicửtribầucửTổngthống,còncácđạicửtrilạidodânchúngchọnralàgiảiphápítbịchốngđốinhất.

NgàiPATERSON:CùngquanđiểmvớiNgàiKing.ÔngđềnghịTổngthốngphảidocácđạicửtribầuchọn.Nhữngđạicửtrisẽdocáctiểubangchọnratheotỷlệmộtđạicửtrichobangnhỏnhấtvàbachobanglớnnhất.

NgàiWILSON:Mọiđạibiểukhólòngthốngnhấtvớiviệctraochocơquanlậpphápquyềnbầuchọn,trừphiTổngthốngkhôngđượcquyềntáicử.Ôngnghĩrằngcuộcbầucửtrựctiếphaygiántiếpcủadânchúnglàhợplýnhất.

NgàiMADISON:Nguyêntắccơbảncủamộtchínhquyềntựdolàcácquyềnlậppháp,hànhphápvàtưphápcầnphảiđượctáchbiệt,đểcáccơquannàycũnghoàntoànđộclậpvớinhau.Dovậy,ngườiđứngđầucơquanhànhphápcũngphảidonhândânbầurađểôngtađượcđộclậpvớicơquanlậppháp.SựđộclậpkhôngthểđạtđượcnếuTổngthốngdocơquanlậpphápbổnhiệm.

Vìthế,Tổngthốngcầnđượcđượcbổnhiệmtheomộtcáchthứckhác,tốtnhấtlàdodânchúng.CáchnàysẽchọnrađượcTổngthốngcótưcáchtốtnhất.Dânchúngsẽbiếtvàbỏphiếuchocôngdâncótưcáchvàphẩmchấtnổitiếng,đượckínhtrọngtrongcảnước.Tuynhiên,việcngaylậptứcchotoànthểdânchúngtiếnhànhbầucửTổngthốnglàvôcùngkhókhăn.QuyềnbỏphiếuởmiềnNamphứctạphơnnhiềusovớimiềnBắc.Hơnnữa,cácbangmiềnBắcsẽkhôngcóảnhhưởnglớntrongcuộcbầucửnếutínhđếnngườidađen.Việcchophépnhữngđạicửtribầucửsẽloạibỏkhókhănnàyvàdườngnhưsẽdễđượcdânchúngchấpnhậnnhất.

NgàiGERRY:NếuTổngthốngđượcQuốchộibầuchọnthìôngtanhấtđịnhkhôngđượcquyềntáicử.QuyềnđượctáicửsẽlàmTổngthốnghoàntoànphụthuộcvàoQuốchội.Ôngphảnđốiviệctraochodânchúngquyềnbầucử.Dânchúngkhôngđủthôngtinvàsẽbịnhiềukẻthủđoạnlừadối.ÔngđòiviệcbầuchọnTổngthốngsẽdonhữngđạicửtri,đượccácThốngđốctiểubangbổnhiệm,tiếnhành.Nhưvậy,dânchúngcáctiểubangsẽbầuchọnHạviện,cáccơquanlậppháptiểubangbầuchọnThượngviện,còn

cácThốngđốcsẽbầuchọnTổngthống.Ôngnghĩmôhìnhnàysẽhìnhthànhmộtliênkếtchặtchẽgiữacáctiểubangvớiliênbang.MôhìnhdânchúngbầuchọnTổngthốnglàcáchtồitệnhất.Vớicáchnày,TổngthốngliênbangsẽgiốngnhưThốngđốcBowdoincủaMassachusetts,hayThốngđốcSullivancủaNewHampshire.

TấtcảcáctiểubangđềuđồngývớiđềnghịcủaNgài

G.MorrisxemxétlạitoànthểquiđịnhvềTổngthốngtrongbảnHiếnpháp.

NgàiELSEWORTH:ĐềxuấtxóabỏviệcbổnhiệmTổngthốngdocơquanlậppháptiếnhànhvàthaybằng"đượccácđạicửtribầuchọn.Cácđạicửtrisẽdocơquanlậpphápcủacáctiểubangchọntheotỷlệmộtđạicửtrichocácbangkhôngquá200.000người,haichocácbangcódânsốtừ200.000đến300.000vàbađạicửtrichocácbangcótrên300.000dân”.

NgàiRUTLIDGE:Phảnđốimọiphươngánbầucửkhôngphảidocơquanlậpphápquốcgiatiếnhành.Tổngthốngphảiđượcđộclậpnênôngtakhôngđượcquyềntáicử.

NgàiGERRY:TánthànhýkiếncủaNgàiElseworth,khichocơquanlậpphápquốcgiaquyềnbầuchọnTổngthống,hoặcdodânchúng,chứkhôngthểdonhánhhànhphápcủacáctiểubang.Ôngđềnghịquiđịnh25đạicửtrivàphânbổchocáctiểubangtheotỷlệtươngứng.

Kếtquảbỏphiếuvềđềxuất“Tổngthốngsẽdocácđạicửtridocơquanlậpphápquốcgiabầuchọn”củaNgàiElseworth:

MA:khôngthốngnhất;CT:đồngý;NJ:đồngý;PA:đồngý;DE:đồngý;MD:đồngý;VA:đồngý;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:phảnđối.(6bangtánthành;3bangphảnđối,mộtbangkhôngquyếtđịnh)

Vềđềxuấtcácđạicửtrisẽdocơquanlậppháptiểubangchọnlựa:

MA:đồngý;CT:đồngý;NJ:đồngý;PA:đồngý;DE:đồngý;MD:đồngý;VA:phảnđối;NC:đồngý;SC:phảnđối;GA:đồngý;(8bangđồngý,2bangphảnđối).

Hộinghịdừnghọptạiđây.

TranhluậnvềquyềnphủquyếtcủatòaánvàcáchbầuchọnthẩmphánNgày21thángBảy

MặcdùđiềukhoảnthiếtlậpnhánhtưphápliênbangđãđượcHộinghịthảoluậntừgiữathángSáu,nhưngsaunày,donhiềuthayđổivàbiếnđộng,nênHộinghịđãđưarathảoluậnlại,đặcbiệtlàviệccótraoquyềnphủquyếtchocácthẩmphánkhông.ThậtbấtngờlàcácđạibiểuchủchốtnhấtcủaHộinghịnhưMadison,Mason,G.MorrisvàJamesWilson,nhữngngườiđượccoilàkhônngoanvàthôngtháinhất,lạihoàntoànthấtbạitrongviệcthuyếtphụccácđạibiểukhácchấpnhậnchophépTòaánTốicaothamgiavàoquyềnphủquyếtcủaTổngthống.

Trongnhữngbuổihọpnày,cáchthứcbầuchọnthẩmpháncũngđượcthảoluậnkỹcàng,bởimụcđíchcủacơquannàylàsựđộclậpvàsángsuốt,khôngchỉđểxétxửdânchúngmàcònđểphánxétmọisaitráicủanhánhhànhphápcũngnhưnhánhlậppháp.Tuynhiên,cũngnhưnhiềuvấnđềphứctạpkhác,saukhiđồngýchophépQuốchộichọnlựathẩmphán,khibảndựthảoHiếnphápđượcthảoluậnlạivàocuốithángTám,HộinghịlạitraoquyềnchọnthẩmphánchoTổngthống.

NgàiWILSON:Đềxuấtsửađổiđiềukhoảnsố10,nênviếtlà"nhánhtưphápquốcgiasẽcùngvớibộmáyhànhphápgiữquyềnphủquyếtcácđạoluậtdoQuốchộibanhành".Trướcđây,đềxuấtnàyđãđượcđưaranhưngbịbácbỏ.Nhưngôngtinvàotácdụngtíchcựccủaquiđịnhnày,nênôngbuộcphảinêulại.BộmáytưphápcầncócơhộikhuyêncanvàngănchặnsựtiếmquyềncủadânchúngcũngnhưcủaQuốchội.Cácthẩmphánsẽlànhững

ngườigiảithíchHiếnphápnênphảicótráchnhiệmbảovệnó.

Cáchthiếtlậptòaánhiệnnaychophépcơquannàycóquyềnlựclớn,nhưngnhưthếvẫnchưađủ.Luậtphápcóthểkhôngcôngbằng,cóthểkhôngkhônngoan,cóthểnguyhiểm,cóthểmangtínhpháhoại,nênsẽkhôngsángsuốtnếukhôngtraochocácthẩmphánquyềnphủquyết.HãyđểhọcùngchiasẻquyềnphủquyếtcácđạoluậtvớiTổngthống.Họsẽphântíchnhữngbộluậtvàsẽsửdụngquyềnlựccủamìnhchốnglạinhữngquanđiểmsaitráicủacơquanlậppháp.

NgàiMADISON:Ủnghộquanđiểmnày.

NgàiGORHAM:Khôngthấylợiíchnàotrongviệctraochocácthẩmphánquyềnphủquyết.Bớicácthẩmphánkhôngsởhữunhữngkiếnthứcđặcbiệtnàovềcácchínhsáchcủaxãhộinênviệctraochohọquyềngiámsáthợphiếnlàkhôngcầnthiết.CácquantòaởAnhkhôngcóquyềnnàonhưvậy,nhưngsựphánxétcủahọcũngkhônghềbịnhầmlẫn.TốtnhấtlàchỉchophépTổngthốngmớicóquyềnphủquyếtvàchoTổngthốngquyềntriệutậpcácthẩmphánđểtưvấn.

NgàiELLSWORTH:RấttánthànhđềxuấtcủaNgàiWilson.Traothêmquyềnphủquyếtchocácthẩmphánsẽlàmtăngsựkhônngoanvàvữngchắccủanhánhhànhphápbởihọcókiếnthứchệthốngvàchínhxácvềluậtpháp,điềumàTổngthốngkhôngthểcóđược.Luậtphápquốcgiathườngxuyênbịnghingờvàchấtvấnnênchỉcácthẩmphánmớicóđượccácthôngtinvàkiếnthứcđầyđủnhấtvềvấnđềnày.

NgàiMADISON:CoiđâylàvấnđềđặcbiệtquantrọngđốivớibảnHiếnpháp.Sẽcóíchnếutraothêmchonhánhtưphápquyềntựvệ,chốnglạisựlạmquyềncủacơquanlậppháp.Điềunàycũngcóíchchonhánhhànhpháp,vìcơquannàysẽcóthêmniềmtinvàsựvữngchắctrongviệcthihànhquyềnphủquyết.Nhờsựtrợgiúpcógiátrịđó,cơquanlậpphápcũngcólợi

vìquiđịnhnàysẽduytrìđượcsựkiênđịnh,tínhchínhxác,sựminhbạchchocácđạoluật,chốnglạinhữngýmuốnvàhànhđộngbấtthườngcủanềnCộnghòa.

Điềunàycũngcóíchchotoàncộngđồngvìđólàbiệnphápkiểmtracầnthiếtchốnglạinhữngđạoluậtbấtcôngvàxấuxahiệngâyrấtnhiềutaihọachochúngta.NếuđềxuấtnàybịchốngđốithìsẽphảitraothêmnhiềuquyềnlựchoặcchoTổngthống,hoặcchoTòaán.Ôngkhôngnghĩrằngýkiếnnàylàhợplý.Tuynhiên,cầnphảihiểurằngdùcósựhợptácgiữahainhánhchínhquyềnnày,thìcơquanlậpphápvẫnsẽápđảohọ.Thựctếởmọitiểubangđềukhẳngđịnhcơquanlậpphápđềucóxuhướngmuốngiànhmọiquyềnlựcvàotaymình.ĐólàmốinguyhiểmthậtsựchobảnHiếnphápLiênbang.Vìthế,việctraomọithẩmquyềntựvệchocácnhánhchínhquyềnkháclàhoàntoànphùhợpvớicácnguyêntắccộnghòa.

NgàiMASON:Rấttánthànhquanđiểmnày.QuiđịnhnàysẽlàmTổngthốngcóthêmniềmtin.Nếukhông,quyềnphủquyếtcủaTổngthốngsẽcóítýnghĩa.

NgàiGERRY:MụcđíchcủaquyềnphủquyếtlàgiúpTổngthốngcócơhộichốnglạisựlạmquyềncủaQuốchội.DoTổngthốnglàngườihiểubiếtnhấtvàsẵnsàngnhấtbảovệquyềnlợicủamình,nênchỉriêngTổngthốngcóquyềnnàylàđủ.Ôngphảnđốimạnhmẽviệctraochotòaánquyềnnày,bởiđólàsựkếthợpcủanhánhlậpphápvớimộtnhánhchínhquyềnkhác.Quiđịnhnàysẽthiếtlậpsựhợptáckhôngchínhđánggiữanhánhhànhphápvàtưpháp,vàlàmchocácthẩmphántrởthànhchínhkháchvàlàngườibảovệquyềnlợicủadânchúng.Nhữngnghịsĩđạidiệnchodânchúngmớichínhlànhữngngườibảovệquyềnvàlợiíchcủangườidân.Việcbiếnnhữngthẩmphánthànhnhữngnhàlàmluậtlàkhôngthểđược.PhươngphápchỉnhsửaluậtpháptốtnhấtlàbiệnphápđangđượctiểubangPennsylvaniatiếnhành:bổnhiệmmộthaymộtvàingườicótrìnhđộvàkiếnthứcđểsoạnthảocác

đạoluậtchocơquanlậppháp.

NgàiSTRONG:CũngnghĩnhưNgàiGerryrằngnguyêntắcđúngđắnnhấtlàquyềnlàmluậtphảitáchriêngvớiquyềngiảithíchluật.Cácthẩmphán,khilàmngườigiảithíchluật,vẫncóthểchịuảnhhưởngbởiphepháicủamìnhvàsẽchịuảnhhưởngnàytrongviệclàmluật.

NgàiG.MORRIS:Cầnphảicónhữngkiểmsoátcầnthiếtđốivớicơquanlậppháp,nhưngvấnđềlàcầntraochúngvàotayai.Mộtmặt,nhiềuquýngàichorằngchỉtraoquyềnnàychoriêngTổngthống.NhưngmộtTổngthốngđượcbổnhiệmtrongmộtnhiệmkỳnhiềunămvàkhôngbịluậntộikhôngthểlàsựkiểmsoáthiệuquả.Mặtkhác,ôngcũngmuốntăngcườngsứcmạnhcủanhánhtưpháp.LậpluậnủnghộquanđiểmnhữngngườigiảithíchluậtkhôngthểlànhữngngườilàmluậtđượcrútratừhệthốngchínhquyềnAnh.NhưngsựthựclàcácthẩmphánởAnhthamgiarấtnhiềuvàoquátrìnhlậppháp.Họđượctưvấntrongnhiềutrườnghợpphứctạp.CácthẩmpháncóthểlàthànhviêncủaNghịviện,haythànhviêncủaHộiđồngCơmậtvàcóthểkhuyêncanThủtướngAnh.ẢnhhưởngcủacácthẩmphánAnhđốivớiNghịviệnAnhtrongviệctăngcườngsựkiểmsoátcủabộmáyhànhphápkhônglớnbởiVuaAnhcóquyềnquyếtđịnhcuốicùngđốivớimọibộluật.

SựkhácbiệtgiữahaitrườnghợpnàylàmchokhôngthểápdụngmọilýgiảicủamôhìnhAnhvớibảnHiếnphápMỹ.BộmáyhànhphápAnhcónhữnglợiíchvàđặcquyềnrấtlớnvàcónhữngbiệnpháprấtmạnhđểtựvệ,nênchúngtađừnglàmtheomôhìnhnày.LợiíchcủabộmáyhànhphápchúngtanhỏbévàtạmthờivớinhữngbiệnpháptựvệrấtyếunênôngsợTổngthốngsẽkhôngđủuyquyềnvàsứcmạnhchốnglạisựlạmquyềnđómàsựvữngchắcvàsứcmạnhcủabộmáytưphápcũngkhôngđủđểbùđắpnhữngthiếuhụtđó.Tựdocủadânchúngsẽnguyhiểmbởisựtiếmquyềncủacơquanlậppháphơnlàbởinhữngnhánhchínhquyềnkhác.Ngoàira,cơquan

lậpphápcũngđượccoinhưnhữngngườibảovệtựdo.Câutrảlờirấtđơngiảnvàrõràng.Nếucácđạoluậttốtđượcbanhànhthìkhôngcầnkiểmsoát,nhưngnếucácđạoluậtxấuđượcbanhành,thìcầnsựkiểmsoátmạnhvàđólàtrườnghợpnày.Việcbanhànhtiềngiấylàmdânchúnghoanhỉvìnólàmgiảmnhẹcáckhoảnnợnầnnênđượcdânchúngtánthành,nhưngquiđịnhđócầnphảiđượcngănchặn.Vàonhữngthờiđiểmkhác,lợiíchcủacáccơquanlậpphápthườnggiốngvớilợiíchcủadânchúngnêncácđạoluậtnhưvậysẽdễdàngđượcbanhành.Thựctếđãdạychúngtarằngbáochíthựcsựlàmộtcôngcụchốnglạimọitộiác,nhưngkhôngđủkhảnăngngănchặnchúng.

NgàiL.MARTIN:CoiviệckếthợptòaánvàTổngthốngcóchungquyềnphủquyếtlàmộtcảicáchsailầmvànguyhiểmvìkhôngđưalạiýnghĩatíchcựcnào.KiếnthứcvềcáchoạtđộnglậpphápkhôngthểcoilàthuộcvềlĩnhvựcchuyêntâmcủatòaánhơnlàcủaQuốchộivìtòaánchỉthíchhợptrongviệcxácđịnhtínhhợphiếncủacácđạoluật.Vớichứcnăngnày,họcóquyềnphủquyếtđạoluật.Việckếthợpvớinhánhhànhphápsẽlàmchohọcómộtquyềnphủquyếtkép.ĐiềucầnthiếtlàTòaánTốicaophảiđượcdânchúngtintưởng.Điềunàysẽnhanhchóngmấtđinếutraochohọquyềncangiánvàngăncảncácđạoluậtđượclòngdâncủacơquanlậppháp.Ngoàira,đâulàtỷlệvàhìnhthứcbỏphiếucủahọtrongHộiđồngphủquyết?

NgàiMADISON:Việctraoquyềnphủquyếtvàkiểmsoátcơquanlậpphápchocácthẩmphánkhôngviphạmcácnguyêntắcphânquyền.Ngượclại,đólàsựcẩntrọngbổsungtheođúngnguyêntắcnày.Nếusựphánxétsángsuốthợphiếncủamọinhánhchínhquyềntrênlýthuyếtlàđủantoànchốnglạisựlạmquyềncủacácnhánhkhácthìkhôngcầnnhữngsựđềphòngtiếptheo.Nhưngthựctếdạychúngtakhôngnêntintưởngvàosựbảovệđómàcầnphảitạorasựcânbằnggiữacácquyềnlựcvàcáclợiích.Nhưngđócũngchỉlàsựđảmbảotrênlýthuyết.Dođó,ngoàiviệcápdụngđúnglýthuyếtmỗinhánhchínhquyềncầntáchbiệt,cũngcầnphảibổsungthêmsựkiểmsoát

khácnữađểduytrìlýthuyếtđótrênthựctế.

Việckếthợpnhưvậykhônglàmphatrộncácnhánhchínhquyền.Chúngtadựngranhữngràocảncóhiệuquảđểgiữhọtáchbiệtnhau.MinhhọađiểnhìnhnhấttheolýthuyếtnàylàthểchếcủanướcAnh.SựthựclàcácthẩmphánAnhcóghếtrongcơquanlậpphápvàtrongcảHộiđồngHànhpháp.Họnhậnđượcmọidựluậttrướckhibanhành.ThểchếAnhquiđịnhnhánhhànhphápcóquyềnphủquyếtmọiđạoluật.NhưngthểchếAnhcũngđượctínhtoánđểduytrìsựcânbằngcủatoànthểchínhquyền.Nhữngphảnđốichốnglạiviệctraochonhánhhànhphápvàtưphápcùngnắmquyềnphủquyếtcácđạoluậtkhônghềcónềntảngvữngchắcvàcũngkhôngphântíchkỹcàng.Nếusựkếthợpnhưvậylàsựphatrộnkhôngđúngđắncácquyềnlực,hayquyềnkiểmtratưphápđốivớicácđạoluậtlàmẫuthuẫnvớilýthuyếtvềmộtbảnHiếnpháptựdo,thìcũngcầnphảicoibấtcứsựcanthiệpnàocủanhánhhànhphápvàoquátrìnhbanhànhluật,nhưcácquýngàiđãphêchuẩn,cũngviphạmlýthuyếtnày.

ĐạitáMASON:Việcbảovệnhánhhànhphápkhôngphảilàmụcđíchduynhấtcủaquyềnphủquyếtmàquyềnnàycònmanglạinhiềulợiíchhơnnữa.MặcdùbảnHiếnphápđãcónhữngquiđịnhcẩntrọngvềcơquanlậppháp,thìcũnggiốngnhưcáccơquanlậppháptiểubang,QuốchộiLiênbangcóthểthôngquanhiềuđạoluậtbấtcôngvàsaitrái,nêncầnphảibịkiềmchế.QuyềncanthiệpcủaTòaánkhôngchỉcảntrởviệcphêchuẩncuốicùngđốivớicácđạoluậtmàcòncảnhbáonhữngkẻmịdânđangâmmưubanhànhnhữngđạoluậtnày.NgàiL.Martincũngnóirằngnếucácthẩmphánthamgiavàoviệckiểmsoátcácđạoluật,họsẽcóquyềnphủquyếtkép,bởivớitưcáchlàthẩmphán,họcũngđãcómộtquyềnphủquyếtrồi.Nhưngnănglựcđóchỉgiúphọngăncảntrongmộttrườnghợpmàthôi.Đólàtrongquátrìnhthihànhcácđạoluật.HọcóthểtuyênbốmộtđạoluậtnàođólàtráiHiếnphápvàlàvôhiệu.Nhưngđốivớimọiđạoluậtbịthihànhsaitráivàbấtcông,thìkhôngthuộcphạmviquyềnhạncủahọ.Ôngmuốntraothêm

quyềnchocácthẩmphán,chophéphọthamgiangăncảnviệcbanhànhnhữngđạoluậtsaitrái.Sựtrợgiúpcủahọcàngcógiátrịvìhọrấthiểuluậtphápvàrấthiểuhậuquảcủanhữngđạoluậtnày.

NgàiWILSON:Việcphânchiacácnhánhchínhquyềnkhôngcónghĩalàcácnhánhnàyphảicócácmụcđíchkhácnhaumàlàhọhànhđộngriêngrẽvớicùngmộtmụcđích.Vìthế,việchaiViệncủaQuốchộihoạtđộngriêngrẽlàcầnthiết,nhưngđềuhoạtđộngvìmộtmụcđíchchung.

NgàiGERRY:ThàtraochoTổngthốngquyềnphủquyếttuyệtđốicònhơnlàsựphatrộnnhưvậygiữabộmáytưphápvàhànhpháp.Quiđịnhnàysẽlàmchohọthiếtlậpliênminhchốnglạicơquanlậpphápvàlàmchocơquanlậpphápkhókhăntrongcuộctranhcãivớihaicơquannày.

NgàiG.MORRIS:Rấtngạcnhiênkhithấybấtkỳđiềukhoảnnàobảođảmsựtáchbiệtcóhiệuquảcáccơquanchínhquyềnđềubịcoilàsựphatrộnkhôngđúngđắn.Giảsửtraochobangườibaquyềnlựckhácnhau,vớithỏathuậngiữahọlàmộtngườicóquyềnlàmluật,mộtngườicóquyềnthihànhvàngườikiacóquyềnphánxét.Vậybảnchấtcủaviệcnàykhôngphảilàhaingườisau,ítnhấttheolýthuyết,cũnghìnhthànhmộtliênminhgiámsátvàtheodõingườiđầutiênphảithihànhđúngđắnnghĩavụcủamình.Vớiquyềnlựccủamình,haicơquankiacóthểdễdànghìnhthànhmộtsựđảmbảochốnglạicáchànhđộngsaitráicủacơquanlậppháp.Vìthế,haicơquankiaphảiđượctrangbịquyềnphủquyếtđểtựbảovệmình,hayítnhấtcũngphảicócơhộituyênbốnhữnglýlẽcủamìnhchốnglạinhữnghànhđộngviphạmcủacơquanthứba.Chẳngainóirằngviệcbangườihàngxómcóbamảnhruộngriêngrẽ,mỗingườicóquyềnbảovệmảnhđấtcủamình,chốnglạinhữngngườihàngxómkhác,sẽcóxuhướngkếthợpcảbamảnhruộngnày.

NgàiGHORUM:Mọingườiđềuđồngýcầncósựkiểmsoátcơquanlậppháp.Nhưngcóhailýlẽphảnđốiviệcchophépcácthẩmphánthamgiavào

sựkiểmsoátnàyvàkhólòngtrảlờiđượcnhữngphảnđốinày.Thứnhất,cácthẩmphánvừagiảithíchlạivừathamgiasoạnthảocácđạoluật.Thứhai,vìsốlượngcácthẩmphánsẽđôngđảohơn,nênquyềnphủquyếtcủaTổngthốngsẽhoàntoàntuộtkhỏitaycủaTổngthống,nênthaychoviệctựbảovệmình,quyềnnàysẽlàmcácthẩmphánsẵnsàngbánrẻTổngthống.

NgàiWILSON:NhữngýkiếncủaNgàiGhorumđãđưaralậpluậnbácbỏlạichínhnó.TheonhưNgàiGerry,quyềnnàysẽlàmnhánhhànhphápvàtưphápthốngnhấtthànhmộtliênminhchốnglạicơquanlậppháp.TheoNgàiGhorum,quyềnnàysẽdẫntớisựvượttrộicủanhánhtưphápđốivớinhánhhànhpháp.CâutrảlờiđốivớiNgàiGerrylàquyềnlựchợpnhấtcủahaicơquannàylàcầnthiếtđểđốitrọngvớicơquanlậppháp.ĐốivớilậpluậnphảnđốiđầutiêncủaNgàiGhorum,cóthểthấyrằngquyềnsoạnthảosẽtựkếthợpvớiquyềngiảithíchvàưuđiểmthuđượclớnhơnnhiềunhữngnhượcđiểmgặpphải.Đốivớiphảnđốithứhai,chỉcầnbổsungmộtquiđịnhtỷlệhaycáchthứcbỏphiếusẽđảmbảokhôngxảyrasựápđảonhờsốlượngcủacácthẩmphánđốivớiTổngthống.

NgàiRUTLIDGE:Cácthẩmphánlànhữngngườikhôngphùhợpnhấtvớiquyềnphủquyết.Cácthẩmphánsẽkhôngbaogiờđưaraýkiếncủamìnhvềmộtđạoluậtchođếnkhicóvụkiệnxảyra.Ôngchorằngquyềnphủquyếtđókhôngcầnthiếtphảitraochocácthẩmphán.Tổngthốngcóthểnhậnlờikhuyêntừcácquanchứcnhànước,nhưBộChiếntranh,BộTàichính…NhữngthôngtinvàýkiếncủahọrấtcóíchchoTổngthống.

ĐềxuấtcủaNgàiWilsonchotòaánthamgiaquyềnphủquyếtbịHộinghịbỏphiếubácbỏ:

MA:phảnđối;CT:đồngý;NJ:khôngcómặt;PA:chiarẽ;DE:phảnđối;MD:đồngý;VA:đồngý;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:chiarẽ.

ĐềxuấttraochoTổngthốnggiữquyềnphủquyếttuyệtđốiđượctoànHội

nghịthôngqua.

ĐềxuấtbịhoãnlạicủaNgàiMadisonvàongày18thángBảyrằng:"cácthẩmphánsẽdoTổngthốngbổnhiệm,trừphibị2/3sốthànhviêncủaThượngviệnbácbỏ"đượcđưarathảoluận.

NgàiMADISON:Cáclýdochoquanđiểmcủaônglà:

1.ĐiềunàysẽđảmbảotráchnhiệmcủaTổngthống,ngườinóichungcókhảnăngvàthíchhợpchọnranhữngcánhânđúngđắnhơncơquanlậppháp,thậmchí,kểcảThượngviện,bởicơquannàythườngchegiấuđộngcơíchkỷcủahọtrongviệcbổnhiệm.

2.TrongtrườnghợpsựlựachọncủaTổngthốngrõrànglàsailầmvàngườiđượcđềcửcótưcáchkémcỏi,thì2/3Thượngviệncóquyềnphủquyếtsựbổnhiệmnày.

3.VìmọitiểubangđềucóquyềnbỏphiếubìnhđẳngtạiThượngviện,nênnguyêntắcthỏahiệp,rấtthíchhợptrongnhiềutrườnghợpkhác,thìlầnnàycũngđòiphảicósựnhấttrícủacảhaithẩmquyền:mộtthẩmquyềnđạidiệnchodânchúng,mộtthẩmquyềnđạidiệnchocáctiểubang.

NếuchỉThượngviệncóquyềnchọnlựathìcácthẩmpháncóthểđượcbổnhiệmbởithiểusốdânchúngdùbởiđasốcáctiểubang,nênsẽkhôngcôngbằngvìcôngviệccủathẩmphánliênquanđếndânchúng,chứkhôngliênquanđếncáctiểubang.Hơnnữa,quiđịnhnàysẽnémquyềnbổnhiệmhoàntoànvàotaycácbangmiềnBắc,gâysựđốkỵvàsựbấtbìnhnặngnềchocácbangmiềnNam.

NgàiPINCKNEY:ỦnghộviệcgiaotoànquyềnbổnhiệmchoThượngviện.Tổngthốngkhôngđủkhảnăngđánhgiácáccánhânvàcũngkhôngđượcdânchúngtuyệtđốitintưởng.

NgàiRANDOLPH:ƯathíchmôhìnhbổnhiệmtrướcđâycủaNgàiGorham,nhưđãđượcchấpthuậntrongbảnHiếnphápcủaMassachusetts.Tổngthốngcótráchnhiệmbổnhiệmnhữngngườithíchhợp.Sựbổnhiệmbởicơquanlậpphápthườnggâyranhiềumưuđồ.Quanđiểmcánhânhaynhữngđộngcơlàđiềuđượcxét,chứkhôngphảilàphẩmchấtvàtưcáchcủaứngcửviên.Nhữngnhượcđiểmtươngtựsẽtăngtươngứngtheosốlượngngườithamgiaviệcbổnhiệm,dùlàViệnnàotrongcơquanlậppháphaybấtcứnhómngườinào.

NgàiELLSWORTH:ĐềnghịThượngviệnsẽbổnhiệmvàTổngthốngcóquyềnphủquyếtviệcbổnhiệmnày,nhưngquyềnphủquyếtcủaTổngthốngsẽkhôngcóhiệulựcnếu2/3Thượngnghịsĩvẫnphêchuẩnviệcbổnhiệm.NhưngcáchtốtnhấtlàtraoquyềnbổnhiệmtuyệtđốichoThượngviện.

DânchúngsẽnhìnTổngthốngvớiconmắtđốkỵvànghingờ.DânchúngsẽphảnđốimọiquyềnlựckhôngcầnthiếtđượctraochoTổngthống,bởiđiềunàychỉlàmtăngảnhhưởngcủaôngta.VìTổngthốngchỉlàmviệcởmộtnơi,nênôngtakhôngđủthôngtinđểđánhgiácáccánhân.TổngthốngdễbịlừaphỉnhvànhiềumưuđồhơncảThượngviện.QuyềncủaTổngthốngđượcbácbỏsựbổnhiệmcủaThượngviệnchỉlàhìnhthứcbởisựđềxuấtcủaôngtatrongbốicảnhnhưvậycũngchẳngkhácgìsựbổnhiệm.

NgàiG.MORRIS:Tánthànhquanđiểmnàyvì:

1.Cáctiểubang,vớikhảnănghợptáccủamình,thườngxuyêncómốilợiíchtrongnhữngphánquyếtcủaTòaán.NếutraochoThượngviệnquyềnbổnhiệmthẩmphán,cácthẩmphánsẽphụthuộcvàoThượngviện,tứclàphụthuộcvàocáctiểubang.

2.NóirằngTổngthốngkhôngcóthôngtinđầyđủvềcácứngcửviênlàkhôngđúngmàngượclại,Thượngviệnmớikhôngcóđủthôngtin.Họđánhgiánhữngứngcửviênthôngqualờilẽngọtngàocủanhữngngườibạnhọ.

VìTổngthốngthườngtraođổivàlàmviệcvớitấtcảmọivùngđấtcủanướcMỹnênsẽcóthôngtintốtnhất.

3.CácNgàinóiTổngthốngcũngcómốihiềmkhíchvàghentị.NếuTổngthốngđượctintưởngđểtraoquyềnchỉhuyquânđội,thìchẳngcólýdonàochosựhiềmkhíchtrongtrườnghợpnày.

Ôngnóithêm,nếuviệctraochocơquanlậpphápquyềnbổnhiệmTổngthốngbịphảnđốikịchliệtthìviệcchophépcơquanlậppháphayThượngviệncóquyềnbổnhiệmthẩmpháncũngphảibịphảnđốikhôngkém.

NgàiGERRY:Việcbổnhiệmthẩmpháncũnggiốngnhưmọiđiểmkháccủabảnhiếnphápphảilàmhàilòngcảcôngchúngvàcáctiểubang,nhưngmôhìnhđượcđềxuấtnàychẳnglàmhàilòngdânchúng,màcũngchẳnglàmhàilòngcáctiểubang.ÔngtinchắcrằngTổngthốngkhôngthểcóđầyđủthôngtinvềmọivùngđấtcủađấtnướcnhưThượngviện.Ôngcũngphảnđốikịchliệtviệcđòihỏiphảicó2/3ThượngviệnđểbácbỏsựbổnhiệmcủaTổngthống.ThượngviệnđượcthiếtlậpgiốngnhưQuốchộiHợpbangvànhữngbổnhiệmnàycủaQuốchộinóichunglàtốt.

NgàiMADISON:Ôngkhôngnhấtđịnhđòiphảicó2/3ThượngviệnđểphủquyếtsựbổnhiệmcủaTổngthốngmàchỉmuốnthayđổimộtchútcáchthứcđãbịbácbỏ.Ôngđồngýgiảmbớtđòihỏinàybằngviệcchỉcầnđasố(quánửa)làđủquyềnphủquyết.

ĐạitáMASON:Ôngkhácquanđiểmvàcáchlýgiảivềvấnđềnày.Bấtkểviệcbổnhiệmthẩmphánthếnàothìcũngchỉcóhaihìnhthức,hoặclàTổngthốnghoặclàThượngviện.HộinghịdườngnhưnghiêngvềphíatraochoTổngthốngquyềnnày.NhưngôngcoiviệcbổnhiệmbởiTổngthốnglàmộtsailầmnguyhiểm.Bởithậmchí,điềunàycònlàmtăngảnhhưởngcủaTổngthốngđốivớitòaán.SựkhácbiệtlợiíchgiữacácbangmiềnBắcvàmiềnNamkhôngthểsửdụngtrongtranhluậnnày.Sựkhácbiệtnàyđòihỏisự

cẩntrọngtrongcácđạoluậthànghải,thươngmạivànhậpkhẩu,nhưngôngkhôngthấyvấnđềnàyliênquangìđếnnhánhtưpháp.

Vềđềxuấtrằng:TổngthốngsẽđềcửthẩmphánvàsựđềcửnàysẽtrởthànhsựbổnhiệmtrừphibịThượngviệnbácbỏvới2/3sốphiếu:

MA:đồngý;CT:phảnđối;PA:đồngý;DE:phảnđối;MD:phảnđối;VA:đồngý;NC:phảnđối;SC:phảnđối;GA:phảnđối.(3bangđồngý;6bangphảnđối)

VềđiềukhoảnthẩmphánsẽdoThượngviệnbổnhiệm:6bangđồngý;3bangphảnđối.

MA:phảnđối;CT:đồngý;PA:phảnđối;DE:đồngý;MD:đồngý;VA:phảnđối;NC:đồngý;SC:đồngý;GA:đồngý;

Hộinghịdừnghọptạiđây.

Tuynhiên,saunày,khibảnphácthảoHiếnphápđượchoànthiệnvàđưaratranhluận,thìHộinghịlạitánthànhchophépTổngthốngcóquyềnbổnhiệmthẩmphán,nhưngcầnsựphêchuẩncủaThượngviện.

Bầuchọn,nhiệmkỳvàsựtáicửcủaTổngthốngNgày24và25thángBảy

CáchthứcbầuchọnvànhiệmkỳcủaTổngthốnglàmộtđiểmquantrọngcủabảnHiếnphápMỹ.MọiđạibiểuđềulolắngvàmongmuốntìmrađượcgiảipháptốiưuđểchọnđượcmộtTổngthốngcótưcáchđạođứctốt,khôngphụthuộcvàonhữngmưuđồcủanhữngphepháikhác,cũngnhưkhôngphụthuộcvàocácthếlựcnướcngoài,nhưsaunàyvẫnxảyraởnhiềuquốcgiakhác.

Cũngnhưhiệnnay,việcbầuchọnnguyênthủquốcgiacủarấtnhiềunước

chịusứcépcủachínhnướcMỹ,điềumàkhiđó,cácđạibiểuđềulongại.GiảiphápbầucửbởinhữngđạicửtrilàsựthỏahiệpvàsángkiếncủaHộinghịnhằmvừacónhữngcửtricóchấtlượng,vừabầuchọntheotỷlệcủacáctiểubang,lạikhônglàmchoTổngthốngphụthuộcvàoQuốchội.Đôikhicócảmtưởngrằngcácđạibiểuđãquácẩnthậnkhitínhđếnmọichuyệncóthểxảyra,nhưngthựctếlạichothấy,sựlựachọncủahọlàrấtsángsuốtvàmọithảoluậnkỹlưỡngnàyđềulànhằmgiảmtốiđabấtcứnguycơnàocóthểphátsinh.

Quiđịnh"Tổngthốngđượccácđạicửtribầuchọn"đượcđưaraxemxét.

NgàiHOUSTON:ĐềxuấtTổngthốngsẽđược"cơquanlậpphápquốcgia"bổnhiệmthaycho"việccácđạicửtriđượccáccơquanlậppháptiểubangchọnlựa,đểbầuTổngthống".Ôngchorằngkhôngthểtậphợpđượcnhữngđạicửtriởnhữngvùngquáxaxôicủađấtnước.

NgàiSPAIGHT:Ủnghộđềxuấtnày.

NgàiGERRY:PhảnđốiđềxuấtđóvìkhôngthấynhữngkhókhănnàonhưNgàiHoustonnói.ViệcbầuchọnTổngthốngcầnphảiđượccoilàquantrọngđặcbiệtvìchứcvụnàykíchđộnglòngkhaokhátmãnhliệtcủanhiềungườimuốnđạtchứcvụnày.Nếuquanđiểmnàyđượcđồngý,cầnphảiđểTổngthốngkhôngthểđượctáicửđểôngtađộclậpvớicơquanlậppháp,vìsựphụthuộcsẽảnhhưởngvôcùngxấuxađếncáchsuynghĩvàhànhđộngcủaôngta.

NgàiSTRONG:ChorằngquiđịnhkhôngchoTổngthốngđượctáicửlàđiềukhôngcầnthiết.NếuTổngthốngđượccơquanlậpphápbổnhiệm,thìđếnkhicuộcbầucửTổngthốnglầnthứhaidiễnra,cácđạibiểutạicơquanlậpphápcũngđãđượcbầulạirồi.Vìthế,nhữngngườibầuchọnTổngthốnglầnthứhai,khôngphảilànhữngngườiđãbầuôngtalầnthứnhất.CóNgàinóilàlòngbiếtơncủaTổngthốngvìđượcbầuchọnlầnthứnhấtcũnglàm

choôngtaphụthuộcvàocơquanlậppháptrongcuộcbầucửlầnthứhai.Ônglạinghĩrấtkhác.Ngoàira,lýdophảnđốiviệcđểnhữngđạicửtribầuchọnlàvìnhữngngườinàycũngsẽđượcTổngthốngmangơnhuệnhưlàđốivớicơquanlậppháp.Điềurấtquantrọnglàđừngđểchínhquyềntrởnênquáphứctạpvớiviệcthamgiacủanhữngđạicửtri.

NgàiWILLIAMSON:MôhìnhbanđầulàTổngthốngcónhiệmkỳbảynămvàkhôngđượctáicử.Nhữngđạicửtricủacáctiểubangchắcchắnkhôngphảilànhữngngườikhônngoannhất.NêntốthơnlàtraoquyềnbầuchọnđóchoThượngviệnhoặcHạviện.Ôngcũngkhôngtánthànhsựđơnnhấttrongbộmáyhànhpháp.Ôngmuốnquyềnhànhphápsẽtraochobangườitừbavùnglãnhthổ.VìTổngthốngcóquyềnphủquyếtcácđạoluậtvàcónhữngkhácbiệtcơbảnvềlợiíchgiữacáctiểubangmiềnBắcvớicácbangmiềnNam,đặcbiệtlàlĩnhvựcthươngmại.Dovậy,quyềnnàyrấtnguyhiểmđốivớinhữngvùngkianếuTổngthốngchỉlàmộtngườitừmộtvùnglãnhthổcủaliênminh.BộmáyhànhphápcủachúngtarấtkhácvớichínhquyềncủaAnh,bởicảnướcAnhcócùngmộtlợiích.Mộtlýdokháclànếubầumộtngười,TổngthốngsẽtrởthànhmộtdạngVuađượcbầuvàsẽcótưtưởngđộctôn.Tổngthốngsẽkhôngchịusựkiềmchếnàovàsẽtìmcáchdọnđườngchoconcháumìnhlênkếnhiệm.Ôngnghĩchắnchắcđếnmộtlúcnàođó,nướcMỹsẽcầncómộtvịVua.Nhưngôngmuốnphòngngừađểtrìhoãnviệcnàycànglâucàngtốt.Khôngđượctáicửlàđiềuđềphòngtốtnhất.Vớisựđềphòngnày,nhiệmkỳdàitrênbảynămcũngkhôngcógìđángsợ,thậmchí,nhiệmkỳcóthểlêntới10,hay12năm...

NgàiGERRY:ĐềnghịcáccơquanlậppháptiểubangsẽbỏphiếubầuTổngthốngtheotỷlệgiốngnhưviệcbầucửcủacácđạicửtri.Trongtrườnghợpkhôngaiđủđasốphiếu,Hạviệnsẽchọnhaitrongsốbốnứngcửviêncónhiềuphiếunhất,cònThượngviệnchọnTổngthốngtrongsốhaingườinày.

KếtquảcuộcbỏphiếuvềđềxuấtcủaNgàiHoustonrằngcơquanlậppháp

quốcgiasẽbầuchọnTổngthống:

NH:đồngý;MA:đồngý;CT:phảnđối;NJ:đồngý;PA:phảnđối;DE:đồngý;MD:phảnđối;VA:phảnđối;NC:đồngý;SC:đồngý;GA:đồngý;(7bangđồngý;4bangphảnđối,tiểubangNewYorkkhinàykhôngcònđạibiểunàothamdự)

NgàiGERRY:TổngthốngnhấtthiếtphảiđộclậpvớiQuốchội.Nhiệmkỳcàngdài,càngítphụthuộc.TốthơnlàđểTổngthốngcónhiệmkỳdài,10,15haythậmchí20nămvàkhôngđượctáicử.

NgàiL.MARTIN:Đềxuấtviếtlà"sựbổnhiệmTổngthốngsẽcóhiệulựctrong11năm".

NgàiGERRY:Gợiýlà15năm.

NgàiKING:Đềxuấtlà20năm.Đólàthờigiancầmquyềntrungbìnhcủamộtnhàvua.

NgàiDAVIE:Đềnghịtámnăm.

NgàiWILSON:NhữngkhókhănvàphứctạpmàHộinghịgặpphảilàvìquiđịnhTổngthốngsẽdocơquanlậpphápbầuchọn.SựbấtlợicủamôhìnhnàybuộcôngphảiđồngývớibấtkỳnhiệmkỳdàinàođểloạibỏsựphụthuộccủaTổngthốngvàoQuốchộidocáchbầuchọnnàygâyra.Ôngtinrằngnhiệmkỳdàinhấtcũngkhôngđápứngđượcyêucầu,trừphiTổngthốngcómộtnhiệmkỳsuốtđờivớitưcáchđạođứctốt.Dườngnhưmọingườichorằngsaukhigiữchứcvụmộtthờigiannàođó,viênchứcsẽbớtlòngnhiệttìnhvàhăngháiphụngsựcôngchúng.Nhưngkinhnghiệmđãchothấynhiềutấmgươngvẫnđủnănglựcvàlònghănghái,dùđãrấtnhiềutuổi,nhưviênTổngtrấnVeniceđượcbầuchọnkhiđãngoài80tuổi.DùcácGiáohoàngthườngđượcchọnkhiđãkhágià,nhưngkhôngởđâucósựvữngchắcvàđượcđiềuhànhtốtnhưGiáoHộiLaMã.NếuTổngthốngnhậmchứckhi

chừng35tuổivàgiảsửôngtađượcbầuvớinhiệmkỳ15năm,thìtạituổi50mớichínhlàgiaiđoạnsungsứcvàcónănglựcnhấtcủacuộcđời.Nhưnglúcnày,khitíchlũyđượcrấtnhiềukinhnghiệm,thìôngtachắcchắnlạibịbỏđi,giốngnhưmộtkẻvôdụng.SựmấtmátkhôngthểbùđắpđượckhiphápluậtnướcAnhquiđịnhrằng50tuổilàgiớihạntốiđacủanănglựcvàkhảnăngphụcvụcôngchúng.MộtnhânvậtsángchóilàBátướcMansfieldgiữchứcvụcủamìnhtrongsuốt30nămsaukhinhậmchứcnăm50tuổi.

NgàiG.MORRIS:Trongmọimôhình,việcđểQuốchộibầucửlàtồitệnhất.NếuQuốchộicóquyềnluậntội,cóquyềnbổnhiệm,haytácđộngđếnviệcluậntội,thìTổngthốngchỉlà“kẻđầytớ”chocơquannày.Ôngtừngphảnđốiviệcluậntội,nhưngbâygiờtinrằngnếuTổngthốngđượcbổnhiệmcókỳhạnthìviệcluậntộilàcầnthiết.NếubiếtTổngthốngnhậntiềncủakẻthù,thìnhấtđịnhôngtaphảibịcáchchức.ĐạitáMasontừngnóiônglàngườihaythayđổi,lúcthìnóitintưởngvàonhánhlậppháp,lúcthìlạikhôngtincơquannày.Sựphêphánđókhôngcócơsở.Quốchộiđángtincậyởmộtsốkhíacạnh,nhưngmộtsốkhíacạnhkháclạikhôngđángtin.Khilợiíchcủacácnghịsĩtrùngvớilợiíchcủacửtrithìcácđạoluậtdohọbanhànhđềulàtốtđẹpvàkhôngđángsợ.Nhưngkhilợiíchcánhânquálớn,đingượclạilợiíchchungcủaxãhộithìcơquanlậppháplạikhôngcònđángtinnữa.Mọinhànướcđềuchiathànhhaiphephái.Tổngthốngnhấtđịnhsẽthânthiếtvàgầngũivớiphenàyhơnphekia.Dođó,lợiíchcánhânsẽkhiếnmộtpheủnghộTổngthống,cònphekiasẽchốnglại.NhiềungườinóivềnhữngâmmưutranhgiànhchứcTổngthống,nhưngkhôngainóiđếnnhữngâmmưuhạbệôngta.Lãnhtụcủacácphepháiluônthèmkhátchiếcghếđó,nênsẽtìmcáchgâyrốisựđiềuhànhcủaTổngthống,sẽbàyđặtâmmưuvớiQuốchội,chotớikhihắntagiànhđượcchứcTổngthống.

ĐóchínhlàcáchVuaAnhbịhạbệvàbịthaythếbởimộtôngvuathậtsựkháclàThủtướng.ĐólàcáchWilliamPitttựđặtmìnhvàovịtríđó.Foxcònđixahơnthế.NếuôngtathihànhđạoluậtẤnĐộ,điềuôngtađịnhlàm,

ôngtasẽtrởthànhThủtướng,cũngcóquyềnlớnnhưVuanướcAnh.TổngthốngcủachúngtacũnggiốngnhưThủtướngởAnh,nhưnglạidocơquanlậpphápbổnhiệm.Nhiềungườiđãnóivềnguycơcủamộtnềnquânchủ,nhưngbâygiờ,nếumộtchínhquyềntốtkhôngđượcthiếtlập,nếumộtnhánhhànhpháphiệuquảkhôngđượctạora,thìchúngtasẽgặpnhữngđiềucòntồitệhơncảmộtnềnquânchủcógiớihạn.Đểloạibỏsựphụthuộccủanhánhhànhphápvàocơquanlậppháp,chúngtađãquiđịnhrằngôngtakhôngđượctáicử.ChúngtacầnphảichoTổngthốngcókinhnghiệmvàtậndụngđượcnhữngkinhnghiệmnày.Nhưngviệccấmôngtađượctáicửlạikhiếnchúngtakhôngsửdụngđượcnhữngkinhnghiệmđó,dùkéodàinhiệmkỳtới15nămđinữa.Liệuôngtacósẵnlòngtừbỏchứcvụnàykhông?ConđườngđạtđếnmụcđíchnhờHiếnphápđãbịngănchặn,nênôngtasẽtìmcáchdùngđếngươmgiáo.Mộtcuộcnộichiếntấtyếusẽxảyravàngườichiếnthắng,dùthuộcbênnào,cũngsẽtrởthànhkẻchuyênquyềntrênmảnhđấtnày.SuynghĩnàybuộcôngđặcbiệtlongạichứcvụTổngthốngkhóđượcthiếtlậpđúngđắn.Nhữngsaitráitronghệthốngnhưvậysẽkhólòngchữađượcvànhánhhànhpháplàcơquankhócânbằngnhất.NếuthiếtlậpmộtTổngthốngyếu,Quốchộisẽđèbẹpvàlấnátôngta,nhưngnếuthiếtlậpmộtTổngthốngmạnh,ôngtasẽđèbẹpvàlấnátQuốchội.

ÔngtánthànhTổngthốngcómộtnhiệmkỳngắn,đượcquyềntáicử,nhưngtheocáchbầucửkhác.Mộtnhiệmkỳdàisẽlàmchomôhìnhnàykhóđượcdânchúngchấpnhận,nhưngcầnphảilàmnhưvậy.Ôngchorằngcầnphảixemxétrấtkỹlưỡngcáchthứcbầucử.

NgàiWILSON:ĐềxuấtrằngTổngthốngsẽđượcchọnchonhiệmkỳ______nămbởi______đạicửtri,đượcchọnbởicơquanlậpphápquốcgia".

NgàiGERRY:Điềunàyrấtnguyhiểm.Nếuphiếubầulạichọnranhữngcửtritầmthường,thìTổngthốngđượcbầucũngtầmthườngvàsẽpháhỏngđất

nướcnày.Mọimôhìnhbầucử,nếuliênquantớicơquanlậpphápquốcgia,sẽkhôngthểlàmôhìnhtốtđẹp.

NgàiKING:ĐasốdânchúngcủacùngmộttiểubangnhấtđịnhsẽbầuchọnTổngthốnglàngườitiểubangmình.Chúngtacầnphảiđượcdẫndắtbởisựsuyxétkhônngoanchứkhôngthểtrôngchờmayrủi.Vìkhôngaihàilòngnênôngđềnghịhoãnlạivấnđềnày.

NgàiWILSON:NhấtđịnhđòiphảiđểdânchúngbầuchọnTổngthống.

…

NgàiELSEWORTH:Đềxuất"Tổngthốngsẽđượccơquanlậpphápbổnhiệm",trừnhữnglầnbầuchọnsaunàythìsẽdocácđạicửtrichọnra.Cácđạicửtrinàylạidocáccơquanlậppháptiểubangchọnlựa.CáchnàysẽchophépTổngthốngđượctáicử,nhưngkhôngphụthuộcvàocơquanlậppháp.

NgàiGERRY:Mọicuộcbầucửdocơquanlậpphápquốcgiatiếnhànhđềulàhoàntoànsailầmvàkhôngthểsửachữađược.ÔngđềxuấtTổngthốngsẽdocácThốngđốctiểubangbổnhiệm,vớisựtưvấncủacácHộiđồnglậppháp,hoặccácđạicửtridocáccơquanlậppháptiểubangbầuchọn.

NgàiMADISON:Mọimôhìnhbầucửđềuvấpphảinhữngtrởngại.Nhưngcuộcbầucửhoặcphảidomộtcơquannàođócủatiểubang,hayliênbangtiếnhành,hoặcdomộtthẩmquyềnđặcbiệtdodânchúngquyếtđịnh,haydochínhdânchúng.Haithẩmquyềnkhác,hiệnđangthiếtlậptheobảnHiếnphápnày,làTòaánvàQuốchội,nhưngTòaánkhôngthểlàcơquanbầuchọnTổngthống.CònviệcbầucửdoQuốchộitiếnhànhcũnggặpnhữngtrởngạikhôngthểvượtquađược.NgoàiảnhhưởngcủaQuốchộiđếnsựđộclậpcủaTổngthốngthì:

1.Việcbầuchọnngườiđứngđầunhànướcchắcchắnsẽgâychiarẽvàkích

độngQuốchội,tớimứclợiíchchungcủađấtnướccũngsẽbịtổnthươngnghiêmtrọng.Mọiviênchứcchínhquyềnđềuthamgiavàocáccuộctranhluận,haycãivãnêndễsinhrabạolựchơnmọitrườnghợpkhác.

2.CácứngcửviênchắcchắnsẽngấmngầmvậnđộngQuốchộiđểđượcpheđasốchọnlựa.Vìthế,Tổngthốngsẽcókhuynhhướngtraoquyềnhànhphápchophepháinày,hoặcquithuậntheoýmuốncủaphenày.

3.CácÐạisứcủangoạiquốccũnglợidụngcơhộinàyđểgâyảnhhưởngvàthihànhnhiềumưuđồtrongcuộcbầucửnày.

HạnchếquyềnlựccủanhánhhànhpháplàmộtmụctiêuquantrọngmàcáccườngquốccủachâuÂutừngcaitrịnướcMỹđeođuổi.Họmuốnngườiđứngđầuchínhquyềncủachúngtalàmộtcánhângắnbóvớilợiíchvànềnchínhtrịcủahọ.Khôngthểkểhếtnhữngmốinguyhiểm,nếutraochoQuốchộiquyềnbầuchọnTổngthống.ĐứcvàBaLanlànhữngvídụvềmốinguyhiểmnày.TạiĐức,việcbầuchọnngườiđứngđầuĐếchếvẫntheocáchchatruyềnconnối,hiệnđangphổbiếnởchâuÂu,nhưnglạichịuảnhhưởngrấtnhiềucủacácthếlựcngoạibang.TạiBaLan,mặcdùngườiđứngđầuchínhquyềnđượcbầucórấtítquyềnlực,nhưngluônluônchịusứcépvàsựcanthiệprấtlớncủacácthếlựcquýtộcnướcngoài.Trênthựctế,việcnàyhoàntoànrơivàotayngoạibang.

Nhữngcơquanquyềnlựchiệnnaycủatiểubanglànghịviện,thốngđốcvàtòaántiểubang.NhiềungườiđãphảnđốiviệccáccơquanlậppháptiểubangbổnhiệmTổngthống,nhưngôngmuốnnóiđếnmộtlýdokhác.Nhữngcơquanlậppháptiểubangthườngphảnbộilạisựthịnhvượngchungbằngnhiềumưuđồxấuxavàtầmthường.Vìthế,mộttrongnhữngmụcđíchcủaNghịviệnLiênbanglàkiểmsoátxuhướngnày.QuyềnphủquyếtmọiđạoluậtcủaTổngthốngchínhlànhằmkiểmsoátNghịviệnLiênbang,bởicơquannàyđôikhicũngrơivàotìnhtrạngtươngtựnhưcácnghịviệntiểubang.NếuviệcbầuchọnTổngthốngdocáccơquanlậpphápbangtiếnhành

thìmụcđíchkiểmsoátnàykhôngthểthựchiệnđược.Nhữngcơquanlậpphápbangsẽbầuchọnngườinàokhôngchốnglạihọ.Đasốcáccơquanlậppháp,vàothờigianbầucử,thườngcócùngmộtmụcđích,haydùcónhữngmụcđíchkhácnhau,nhưngđềucùngmộthướng,nênTổngthốngthườngphảiquithuậnýmuốncủahọ.ĐểcácThốngđốctiểubangbổnhiệmTổngthốngcũngbịphảnđốivìcácThốngđốctiểubangcũngâmmưuvàthôngđồngvớicácứngcửviên,vớinhữngngườitheophehọvàvớinhữngthếlựcnướcngoài.

Cáctòaántiểubangcũngkhôngthểlànhữngngườibầuchọnđúngđắnđược.Sựlựachọncủachúngtabâygiờchỉcònlàgiữacácđạicửtri,đượcdânchúngchọnra,haytrựctiếptừchínhdânchúng.Ôngnghĩgiảiphápthứnhấttránhđượcnhữngphảnđốimànhiềungườiđãnóivàưuviệthơnnhiềugiảiphápdocơquanlậpphápquốcgiabầuchọn.Nhữngđạicửtriđượcchọnlựachomụcđíchnày,sẽphảigặpnhauvàngaylậptứctiếnhànhviệcbầuchọn,nêncórấtítcơhộivàthờigianchonhữngmưumôxấuxa,haynhữngtròthamnhũng.Cẩnthậnhơnnữa,cóthểyêucầucuộchọpcủanhữngđạicửtrinàyphảitiếnhànhxacơquanchínhquyềnvàthậmchíquiđịnhrằngkhôngmộtaitrongmộtphạmvinhấtđịnhnàođóđượcbầu.Tuynhiên,giảiphápnàymớibịđasốbácbỏnêncóthểsẽkhôngđượcđưaraxemxét.

Giảiphápcònlạilàsựbầucửtrựctiếpcủadânchúng,hoặclàdomộtphầndânchúngcóchấtlượng,ôngtánthànhgiảiphápnàynhất,dùcónhiềuđiểmkhônghoànhảo.Nhưnggiảiphápnàygặpkhókhănrấtlớn.Thứnhấtlàdânchúngcókhuynhhướnglựachọncôngdâncủatiểubangmìnhvàcáctiểubangnhỏsẽphảigánhchịuphầnbấtlợinày.CuộcbầucửTổngthốngcóýnghĩarấtquantrọng,nênkhôngthểbácbỏmọigiảiphápđượcđềxuất.Nếuđượcđiềuchỉnh,giảiphápnàysẽbớtbịchốngđốihơn.ThứhailàsựmấtcânđốicủacáccửtricóchấtlượnggiữamiềnBắcvàmiềnNamnênmiềnNamsẽphảigánhchịubấtlợinày.Giảiphápchovấnđềnàysẽlà:(i)Sự

khácbiệtđósẽtiếptụcgiảmđidướiảnhhưởngcủacácđạoluậtcộnghòađượcthihànhởcáctiểubangmiềnNamvàsựtăngdânsốnhanhchóngcủavùngnày.(ii)Nhữnglợiíchđịaphươngphảihysinhchonhữnglợiíchquốcgia.LàmộtcôngdâncủacáctiểubangmiềnNamôngsẵnlònghysinhvìđiềunày.

NgàiPINKNEY:ĐềxuấtgiảiphápcơquanlậpphápsẽbầuTổngthốngvớiđiềukiệnbổsunglàkhôngngườinàođượcbầuchọnnhiềuhơn6nămtrongbấtkỳgiaiđoạn12nămnào.Quiđịnhnàysẽmanglạimọithuậnlợivàmộtmứcđộnàođó,loạibỏđượcsựbấtlợi,nếuquiđịnhTổngthốngtuyệtđốikhôngđượctáicử.

ĐạitáMASON:Tánthànhýkiếnnày.GiảiphápnàyđãđượctiếnhànhtạimộtsốcuộcbầucửQuốchộivàThốngđốctiểubang.ĐồngthờicũnglàmchoTổngthốngtrởnênđộclậpgiốngnhưquiđịnhkhôngđượctáicử,nhưnglạimởratriểnvọngđượcphụcvụtiếptrongtươnglai.ÔnghoàntoàntánthànhviệcđểQuốchộicóquyềnbầucử,nhưngcũngthúnhậnrằngnhưvậyrấtdễnguyhiểmdoảnhhưởngcủanướcngoàivàđólàmốinguyhiểmgâytaihọanhất.

NgàiBUTLER:Haiđiềuxấuxacầnphảitránhlànhữngmưuđồtrongnướcvàảnhhưởngcủangoạibang.NhưngcảhaiđềukhótránhnếuviệcbầucửdoQuốchộitiếnhành.GiảipháptốtnhấtlàviệcbầucửTổngthốngsẽdocácđạicửtridocáccơquanlậppháptiểubangtiếnhành.Ôngphảnđốimọihìnhthứctáicử.Ôngcũngphảnđốiviệcphânbổtỷlệphiếubầuđốivớicáctiểubang.Mọitiểubangcầnphảibìnhđẳng.Nhữnglậpluậnvềsựcầnthiếtphiếubầutheotỷlệdânchúngđốivớicơquanlậpphápkhôngđúngvớinhánhhànhphápnữa.

NgàiG.MORRIS:Phảnđốimọiviệcquayvòng.Vìđiềunàysẽhìnhthànhmộtnhómchínhkhách.Nhữngmốinguyhiểmcầnngănchặntrongtrườnghợpnàylà:1.Ảnhhưởngquámứccủacơquanlậppháp;2.Sựbấtổncủa

cácHộiđồngNhànước;3.Nhữnghànhvivàtưcáchxấuxa.

1.Đểngănchặnnguycơthứnhất,chúngtasẽrơingayvàonguycơthứhai.Nếuchúngtachấpnhậnsựquayvòngthìđiềunàysẽgâyrasựbấtổntrongcáchộiđồngquốcgia.Nhưthể,chẳngkhácgìviệc"tránhvỏdưalạigặpvỏdừa".Conngườithayđổithìcácbiệnphápcũngbịthayđổi.Chúngtathấyđiềunàyđượcchứngminhquasựthăngtrầmcủachínhchúngta,nhấtlàtạitiểubangPennsylvania.Tínhtựphụ,tựmãncủaphethắngthếsẽlàmhọkhinhthườngnhữngđiềumànhữngngườitiềnnhiệmcủahọđãlàm.RehoboamsẽkhôngthểbắtchướcSoloman.

2.Sựquayvòngtrongnhánhhànhphápkhôngngănchặnđượcnhữngâmmưuxấuxavàsựphụthuộcvàonhánhlậppháp.Tổngthốngđươngnhiệmsẽtrôngđợitớingàyôngtađượcquyềntáicử.Mặcdùconngườibiếtcuộcsốngcủamìnhcógiớihạn,nhưngcứhànhđộngnhưthểmìnhsẽsốngmãi.Tínhthiếuhiệuquảcủagiảiphápnàycũngrấtrõràng.NếuTổngthốngkhôngtrôngđợiđếnkỳđượctáicử,chắcchắnôngtasẽtìmmọicáchđểthamgiaQuốchội.Ôngtasẽdễdàngtrúngcửvàocơquannày,sẽtậndụngcơhộiđóđểmởrộngquyềnlựcvàảnhhưởngcủamìnhvàkhôngdámlàmbấtcứđiềugìcóthểgâytổnhạichouytíncủaôngđốivớiQuốchội.Vìthế,ôngtasẽlạiphụthuộcvàoQuốchội.

3.Đểtránhnguycơthứba,sựluậntộilàcầnthiết.NênđâylạilàlýdonữachốnglạiviệcđểQuốchộibầuchọnTổngthống.ÔngcoiviệcbầucửTổngthốngdodânchúngtiếnhànhlàgiảipháptốtnhất,docơquanlậppháplàgiảipháptồitệnhất.Ngoàihaigiảiphápnày,ôngkhôngthểkhôngtánthànhmộtgiảiphápphatrộnnhưNgàiWilsonđềxuất.NếucáchthứcnàykhôngloạibỏđượcnhữngmưumôxấuxavàsựphụthuộccủaTổngthốngvàoQuốchội,chíítcũnggiảmbớtđángkểnhữngmốinguyhiểmnày.

NgàiWILLIAMSON:PhảnđốiviệcđểcơquanlậppháptiếnhànhcuộcbầuchọnTổngthốngvìđiềunàymởracơhộicanthiệpcủacácthếlựcngoại

bang.Nhưnglýlẽchủyếuchốnglạiviệcbầucửdodânchúngtiếnhànhlànhữngbấtlợisẽxảyravớicácbangnhỏ.Cáchgiảiquyếtkhókhănnàylàmỗicửtrisẽđượcchọnrabaứngcửviên.Mộttrongsốđócóthểlàcôngdâncủatiểubangquênhà,cònhaingườikiaphảithuộccáctiểubangkhác,cóthểcácbanglớn,cũngcóthểlàcácbangbé.

NgàiG.MORRIS:Rấttánthànhýkiếnnày,nhưngđềnghịsửathànhmộtngườicóthểbầuchọnhaiứngcửviên,trongđóítnhấtmộtngườikhôngthuộctiểubangcủamình.

NgàiMADISON:Chorằngđiềugợiývừarồirấtcógiátrị.Ngườithứhaiđượcbầucóthểlàngườicótưcáchtốtnhất.Nhữngvẫncóthểgặptrởngạidocóthểmỗicửtribầuchọnngườiđồngbàocủamìnhsẽcốtìnhbầuchọnmộtngườitầmthườngnàođócủamộttiểubangkhácnhằmđảmbảochiếnthắngchosựlựachọnsốmộtcủamình.Nhưngkhólòngchorằngcôngdâncủanhiềutiểubanglạcquanvềsựbầuchọncủamìnhnênsẽphớtlờsựbầuchọnthứhai.Hơnnữa,điềunàycóthểmanglạithuậnlợichocácbangnhỏ,nếuquiđịnhTổngthốngkhôngthểđượcbầuchọnmộtsốlầnnàođótừcùngmộttiểubang.

NgàiGERRY:Cuộcbầucửcủatoànthểdânchúnglàvôcùngnguyhiểm.Sựthiếuhiểubiếtcủadânchúngsẽlàmchomộtnhómngườinàođóvậnđộngtrênkhắptoànquốcnhằmlôikéodânchúngbầuchọnmộtkẻnàođó.ÔngthấyrằngmộtxãhộinhưvậychỉtồntạitrongtrậttựcủaHộiCincinnati.Họrấtđángkính,thốngnhấtvàcóảnhhưởnglớn.Thựctế,họsẽquyếtđịnhviệcbầuchọnTổngthốngtrongmọilầnbầucửnếuquyềnbầucửđượctraochodânchúng.Sựkínhtrọngcủaôngđốivớinhữngthànhviêncủahộinàykhônglàmôngmùquángđếnmứckhôngnhậnranhữngmốinguyhiểmvàtínhkhôngđúngđắnnếutraoquyềnlựcnàyvàotaynhữngconngườiđó.

NgàiDICKENSON:Nhữngtranhluậnnàychothấy,nhữnglýlẽphảnđốichủyếunhấtlàđốivớimôhìnhbầucửdocơquanlậpphápquốcgia,cũng

nhưdocáccơquanlậppháptiểubangvàThốngđốctiểubangtiếnhành.Ôngnghiêngdầnvềgiảiphápđểdânchúngbầuchọn,đólàcáchthứctốtnhấtvàtrongsạchnhất.Ônghiểurằngnhữngphảnđốicáchbầunàykhônglớnnhưvớinhữngcáchbầukhác.Khókhănlớnnhấtxuấtpháttừsựthiênvịcủacáctiểubangđốivớicôngdâncủamình.Nhưngcóthểsựthiênvịnàysẽcóhiệuquảtốt.Hãyđểdânchúngcủamỗitiểubangbầuchọncôngdântốtnhấtcủamình.Dânchúngsẽbiếtnhữngcánhânxuấtsắcnhấttrongtiểubangcủahọvàdânchúngcủacáctiểubangkháccũngsẽganhđuatrongviệcbầuchọnnhữngcánhântốtnhấtđángđểhọtựhào.Trongsố13cánhânđượcchọnlựanhưvậy,cơquanlậpphápquốcgiahoặcnhữngđạicửtrisẽchọnraTổngthống.

ĐềxuấtcủaNgàiPinkneyrằngkhôngaiđượcgiữchứcTổngthốngnhiềuhơn6nămtronggiaiđoạn12nămbấtkỳ,cũngbịHộinghịbỏphiếubácbỏ.

NH:đồngý;MA:đồngý;CT:phảnđối;NJ:phảnđối;PA:phảnđối;DE:phảnđối;MD:phảnđối;VA:phảnđối;NC:đồngý;SC:đồngý;GA:đồngý;(6bangphảnđối,5bangđồngý).

ĐạitáMASON:TrongmọigiaiđoạnthảoluậnliênquanđếnTổngthống,khókhănlớnnhấtlàcácýkiếnquáđadạng.Khôngcómôhìnhnàođượctấtcảmọingườihàilòng.

1.Từngcóđềxuấtrằngcuộcbầucửphảidotoànthểdânchúngthamgia.Nhưnglạicólýdophảnđốirằngmộthànhđộng,lẽracầnphảiđượctiếnhànhdonhữngngườihiểubiếtnhấtvềtưcáchvàphẩmchấtcủacáccánhân,lạiđượcthựchiệnbởinhữngngườiíthiểubiếtnhất.

2.Cuộcbầucửđóphảiđượccơquanlậpphápcủacáctiểubangtiếnhành.

3.DocácThốngđốctiểubang,nhưngnhữngmôhìnhnàycũngbịnhiềuphảnđối.

4.TừngcóđềxuấtlàTổngthốngsẽdonhữngđạicửtri,nhữngngườiđượcdânchúnglựachọn,bầura.Điềunàylúcđầuđượcmọingườiđồngý,nhưngsaunhữngtranhluậnchitiếtlạibịbácbỏ.

5.Sauđó,NgàiWilliamsonđềxuấtlàmỗingườisẽđượcchọnnhiềuứngcửviên.Điềunàycũnggiốngnhưnhữngđềxuấtkhác,dùbềngoàicóvẻhợplý,nhưngkhixemxétkỹlạicónhữngsailầmnguyhiểm.Cuộcbầucửphổthôngdướibấtkỳhìnhthứcnào,nhưNgàiGerrynhậnxét,đềumanglạisựlựachọnvàotaynhữngngườitheohộiCincinnati,mộthộicónhiềucánhânđángkính.Nhưngôngkhôngbaogiờmongmuốncónhữngảnhhưởngnhưvậytrongchínhquyền.

6.NgàiDickensonđềxuấtmộtgiảiphápkhác,nhưngrấtbấttiệnvàchínhbảnthânôngcũngnghingờvàbácbỏcáchnày.Cáchnàysẽloạibỏnhữngngườikhôngnổitiếngtrongtiểubangquênhàdùnổitiếngtrêntoànquốc.

Saukhixemxétmọimôhình,ôngkếtluậnrằngviệcđểcơquanlậpphápquốcgiabầuchọnlàtốtnhất.Nếucóbịphảnđốithìcũngbịphảnđốiíthơnnhữnggiảiphápkhác.Ôngcũngtinrằngcùnglúcđó,mộtcuộcbầucửthứhailàtuyệtđốibịngăncấm[tứclàkhicuộcbầucửTổngthốngdiễnrathìsẽkhôngthểcóbấtcứcuộcbầucửnàokhác,dùlàcủaThượngviện,hayHạviện].VớimụcđíchcơbảnnhấtđểđảmbảotưcáchđạođứccủaTổngthống,đểduytrìquyềntựdocủaconngười,mộtđiểmrấtthenchốtlàcácviênchứccaocấpcủanhànước,nhấtlàcủanhánhhànhpháp,saumộtthờigiannhấtđịnh,phảiquaytrởvềsốngvớinhữngcửtriđểthấuhiểutâmtrạng,tìnhcảm,lợiíchvàquyềnlợicủahọ.Ôngkếtluậnrằngcầnquaylạiđềxuấtbanđầu"Tổngthốngsẽđượcbầuvớinhiệmkỳbảynămvàkhôngđượctáicử".

NgàiDAVIE:Ủnghộýkiếnnày.

BácsĩFRANKLIN:Dườngnhưmộtvàiquýngàichorằngviệcbầucửdo

toànthểdânchúngtiếnhànhsẽlàmhạthấpgiátrịcủachứcTổngthống,nhưngđiềunàyđingượclạicácnguyêntắccộnghòa.Trongmọichínhquyềntựdo,nhữngngườicaitrịchỉlàđầytớ,còndânchúngmớilàngườichủthậtsự.Vìthế,traochodânchúngquyềnbầuchọnTổngthốngkhôngphảilàmhạthấpmànângcaogiátrịcủachứcvụnày.

VềđềxuấtcủaĐạitáMason:Hộinghịnhấttrívớikếtquảbỏphiếunhưsau:NH:đồngý;MAkhôngquyếtđịnh.CT:phảnđối;NJ:đồngý;PA:phảnđối;DE:phảnđối;MD:đồngý;VA:đồngý;NC:đồngý;SC:đồngý;GA:đồngý;

ToànbộđiềukhoảnnóivềTổngthốngđượcsửachữanhưsau:"nhánhhànhphápquốcgiasẽđượcthiếtlập,chỉgồmmộtngườiduynhất,đượccơquanlậpphápquốcgialựachọn,vớinhiệmkỳbảynăm,khôngđượcbầulạilầnhai,cóquyềnthihànhmọiđạoluậtquốcgia,cóquyềnbổnhiệmcácviênchứckhôngđượcHiếnphápquiđịnh,cóthểbịcáchchứcnếubịluậntộivìthiếutráchnhiệmhoặccónhữnghànhvisaitrái,đượcnhậnmộtkhoảntiềnkhôngthayđổitrongsuốtthờigiangiữchứcvụ,từNgânkhốQuốcgia".

Tuynhiên,tớingày4,5và6thángChín,khibảnphácthảoHiếnphápđượclàmxongvàđemratranhluận,saurấtnhiềuđắnđovàdựatheonhữngđiềuchỉnhcủacácđiềukhoảnkhác,HộinghịlạiquyếtđịnhphươngphápbầuchọnTổngthốngtheonhưcáchMadisonđãđềxuất.TứclàbầuracácđạicửtrivànhữngngườinàymớibầuchọnTổngthống.…

BảnphácthảoHiếnphápđầutiênNgày6thángTám

Ngày26thángBảy,saugầnhaithángthảoluậncăngthẳng,cuốicùng,Hộinghịcũngđạtđượcthỏathuậntạicácđiểmchínhyếunhất.Cùngngày,cácđạibiểubầuraỦybanchitiếtđểxâydựngbảndựthảoHiếnpháptrêncơsởnhữngđiềuđãđượcthốngnhất,baogồm5người:NathanielGorham;JohnRutledge,ChủtịchỦybannày;EdmundRandolph;JamesWilsonvàOliver

Ellsworth.

Sau10ngàynghỉhọpđểỦybannàysoạnthảo,ngày6thángTám,bảnphácthảođầutiênđãđượcđệtrìnhlênHộinghị.ĐâylàmộtvănbảnkhárắcrốivàdàidòngnếusosánhvớibảnHiếnphápsaunày.Suốtmộtthángsauđó,cácđạibiểuđãtranhluậnvàchỉnhsửatừngcâuchữ,từngđiềukhoảnchotớikhimọiđiềuđượchoàntấtvàongày8thángChín.

NgàiRUTLIDGEtrìnhbàybảnBáocáocủaỦybanchitiết:

"Chúngtôi,côngdâncáctiểubangNewHampshire,Massachussetts,Rhode-Islandvàcácđồnđiềnquanphòng,Connecticut,NewYork,New-Jersey,Pennsylvania,Delaware,Maryland,Virginia,BắcCarolina,NamCarolina,vàGeorgia,tuyênbốthiếtlậpbảnHiếnphápchochínhquyềncủachúngtôivàchosựthịnhvượngcủachúngtôi.

ĐiềuI

Têngọicủachínhquyềnlà"HợpchúngquốcHoaKỳ"(TheUnitedStatesofAmerica).

ĐiềuII

Chínhquyềnsẽcócácthẩmquyềnlậppháp,hànhphápvàtưpháptốicao.

ĐiềuIII

QuyềnlựcđượctraochoQuốchội,gồmhaiViệnriêngbiệt,mộtHạviệnvàmộtThượngviện,cóquyềnphủquyếtmọiđạoluậtcủanhau.CơquanlậpphápsẽnhómhọpvàongàythứHaiđầutiêncủathángMườihaihằngnăm.

ĐiềuIV

Khoản1.CácthànhviêncủaHạviệnsẽđượcdânchúngtấtcảcáctiểubang

trongliênminhbầuchọn,hainămmộtlần.Cửtriởmỗibangphảicóphẩmchấtcầnthiếtnhưphẩmchấtcủacửtriởbangcócơquanlậpphápđôngđảonhất.

Khoản2.MọithànhviêncủaHạviệnphảitrên25tuổi,phảilàcôngdâncủaHoaKỳítnhấtbanămtrướccuộcbầucửvàvàothờiđiểmđượcbầu,phảilàcưdânởbangmàngườiđóđượclựachọn.

Khoản3.Tạikỳhọpđầutiên,vàchotớikhiviệckiểmtradânsốđượctiếnhànhtheocáchthứcquiđịnhsauđây,Hạviệnsẽbaogồm65đạibiểu:NewHampshiresẽđượcquyềnbầuba,bangMassachusettsbầutám,bangRhodesIslandvàcácđồnđiềnQuanphòngbầumột,bangConnecticutbầunăm,bangNewYorkbầusáu,bangNewJerseybầubốn,bangPennsynvaniabầutám,bangDelawarebầumột,bangMarylandbầusáu,bangVirginiabầumười,bangBắcCarolinabầunăm,bangNamCarolinabầunămvàbangGeorgiabầubađạibiểu.

Khoản4.Dosốdâncủamỗitiểubangsẽcóthayđổi,mộtsốtiểubangcóthểtáchra,lãnhthổmộtvàitiểubangcóthểmởrộngvàcóthểhaihaynhiềutiểubangsápnhậpvớinhau,cũngnhưcónhữngtiểubangmớiđượcthànhlậptrongphạmvilãnhthổHợpchúngquốcnêntùytheotrườnghợp,QuốchộiLiênbangsẽquiđịnhsốđạibiểucủacáctiểubangtrêncơsởdânsố,căncứtheoquiđịnhởđâyvớitỷlệ40.000dâncómộtđạibiểu.

Khoản5.Mọiđạoluậtliênquanđếntiềnbạc,haylươngbổngcủacácviênchứcchínhquyềnđềudoHạviệnkhởixướng.Thượngviệnkhôngcóquyềnthayđổihaybổsung.Khôngmộtkhoảntiềnnàođượclấytừngânkhốquốcgia,nếukhôngtuânthủđúngnhữngquiđịnhvàphảiđượckhởixướngtạiHạviện.

Khoản6.ChỉcóHạviệnmớicóquyềnluậntội.HạviệnsẽchọnChủtịchvàcácviênchứckhácchomình.

Khoản7.Khikhuyếtghếdânbiểuởbấtcứbangnào,Thốngđốcbangđósẽbanhànhlệnhtổchứccuộcbầucửbổsungchonhữngchỗtrốngđó.

ĐiềuV

Khoản1.ThượngviệncủaHợpchúngquốcHoaKỳsẽdocáccơquanlậppháptiểubanglựachọn.Mỗicơquanlậpphápđượcchọnhaiđạibiểu.Khicóghếtrống,Thốngđốctiểubangsẽtạmthờibổnhiệmchotớikhóahọpsaucủacơquanlậppháptiểubangđó.MỗiThượngnghịsĩcómộtphiếubầu.

Khoản2.Thượngnghịsĩcónhiệmkỳsáunăm.Nhưngngaysaucuộcbầucửlầnđầutiên,cácThượngnghịsĩsẽđượcphânđềuthànhbanhóm.Thượngnghịsĩnhómmộtsẽkếtthúcnhiệmkỳvàocuốinămthứhai,Thượngnghịsĩnhómhaisẽkếtthúcnhiệmkỳvàocuốinămthứtư,Thượngnghịsĩnhómbasẽkếtthúcnhiệmkỳvàocuốinămthứsáu,saochosaumỗihainămsẽbầulại1/3sốThượngnghĩsĩ.

Khoản3.MọithànhviêncủaThượngviệnphảitrên30tuổivàcóítnhấtbốnnămlàcôngdânHoaKỳ,đồngthờikhiđượcbầu,phảilàcưdâncủabangmàngườiđóđượcbầuchọn.

Khoản4.ThượngviệnsẽchọnChủtịchThượngviệnvàcácviênchứckhácchoViệncủamình.

ĐiềuVI

Khoản1.Thờigian,địađiểmvàcáchthứctiếnhànhbầucửThượngnghịsĩvàHạnghịsĩsẽdocơquanlậpphápcủamỗibangquiđịnh.Nhưngbấtcứlúcnào,QuốchộiLiênbangcũngcóquyềnthayđổicácquiđịnhđó.

Khoản2.QuốchộiLiênbangcóquyềnquiđịnhnhữngyêucầuvềmứcđộtàisảnthốngnhấtđốivớicácđạibiểucủamỗiViệnmàQuốchộiLiênbang

cholàthíchhợp.

Khoản3.ÐasốtrongmỗiViệnđủđểtổchứccuộchọptriểnkhaicôngviệc,cònthiểusốcóquyềntrìhoãnphiênhọp.

Khoản4.Mỗiviệnsẽcóthẩmquyềnvềcuộcbầucửcủamình,vềkếtquảcủacuộcbầucửđóvàvềviệcđánhgiátiêuchuẩncácnghịsĩcủaViệnmình.

Khoản5.TựdophátbiểuvàtựdotranhluậntạiQuốchộikhôngbịbuộctội,haychấtvấntạibấtkỳtòaánnào,haybấtkỳmộtnơinàokhácngoàiQuốchội.CácthànhviêncủamỗiViệntrongmọitrườnghợp,ngoạitrừtộiphảnquốc,haytộigâychiến,khôngthểbịbắtgiữtrongkhiđangcómặttạiQuốchội,hoặctrongkhitớiQuốchội,hoặctrởvềnhà.

Khoản6.MỗiViệncóquyềnquyếtđịnhthủtụchoạtđộngcủamình,cóthểtrừngphạtcácthànhviêncótưcáchđạođứckhôngđúngđắnvàcóthểkhaitrừthànhviêncủaViệnmình.

Khoản7.HạviệnvàThượngviệncóquyềngiữmộtquyểnsổghichépcáchoạtđộngcủamìnhvàthỉnhthoảng,côngbốcácđiềuđãghi.Nhữngphiếuthuậnvàphiếuchốngcủacácthànhviênvềbấtcứvấnđềnàođềuphảighivàosổnày.

Khoản8.TrongthờigianhọpcủaQuốchội,nếukhôngđượcsựđồngýcủaViệnkia,KhôngmộtViệnnàođượcnghỉhọpquábangày,hoặcchuyểnsangđịađiểmkhác.NhưngquiđịnhnàykhôngthểápdụngđốivớiThượngviệnkhiViệnnàythihànhcácquyềnquiđịnhtrongĐiều______.

Khoản9.KhôngmộtThượngnghịsĩhayHạnghịsĩnàođượcnhậnmộtchứcvụdânsựtrongchínhquyềnHợpchúngquốctrongthờigianđượcbầulàmnghịsĩ.ThànhviêncủaThượngviệncũngkhôngđượcgiữchứcvụnàonhưvậytrongmộtnămsaukhihếtnhiệmkỳ.

Khoản10.CácđạibiểucủamỗiViệnsẽđượcnhậnmộtkhoảntrợcấpbồithườngchocáchoạtđộngcủahọ,dotiểubangnơibầuchọnhọquiđịnhvàthanhtoán.

Khoản11.TiêuđềcácđạoluậtcủaHợpchúngquốcsẽlà"ĐượcThượngviệnvàHạviệntrongQuốchộibanhành".

Khoản12.MỗiViệnđềucóquyềnkhởithảomọiđạoluật,trừnhữngluậtđượcquiđịnhtrướcđây.

Khoản13.MọiđạoluậtphảiđượccảHạviệnvàThượngviệnthôngqua,nhưngtrướckhitrởthànhluật,phảigửichoTổngthốngHợpchúngquốcphêchuẩn.Nếutánthành,Tổngthốngsẽthểhiệnsựđồngýcủamìnhbằngviệckýnhận.Nhưngnếuthấyviệcphêchuẩnđạoluậtnàylàkhôngchínhđáng,TổngthốngsẽtrảlạiViệnđãkhởixướngđạoluậtnàycùngvớiýkiếnkhôngtánthành.ViệnnàysẽthôngbáorộngrãiýkiếnkhôngtánthànhcủaTổngthốngtrongbảnghichépcủaQuốchộivàtiếnhànhxemxétlạidựluậtđó.NếusaukhixemxétlạivàhaiphầnbathànhviêncủaViệnđóđồngýthôngqua,bấtchấpsựphảnbáccủaTổngthống,thìdựluậtsẽđượcgửichoViệnkiakèmtheoýkiếnkhôngtánthànhcủaTổngthốngđểViệnnàyxemxét.NếuđượchaiphầnbathànhviêncủaViệnđóphêchuẩn,thìdựluậtsẽtrởthànhđạoluật.Nhưngtrongnhữngtrườnghợpnày,cácphiếubầucủacảhaiViệnđềuphảighirõtánthành,haykhôngtánthành.TêncủanhữngngườitánthànhvàkhôngtánthànhdựluậtđóphảiđượcđưavàobiênbảnhọpcủamỗiViện.NhữngdựluậtmàTổngthốngkhônggửitrảlạitrongvòngbảyngàysaukhiđượcđệtrìnhlênsẽtrởthànhđạoluật,trừtrườnghợpQuốchộikhôngnhómhọpnênTổngthốngkhôngthểgửitrảQuốchộiđược.Trongtrườnghợpđó,dựluậtsẽkhôngtrởthànhđạoluật.

ĐiềuVII

Khoản1.Quốchộicóquyền:

•Đặtvàthucáckhoảnthuế,thuếquan,thuếmônbài.

•Quiđịnhcáchoạtđộngtronglĩnhvựcthươngmạivớingoạiquốcvàgiữacácbang.

•BanhànhđạoluậtnhậpquốctịchthốngnhấttrêntoànlãnhthổHợpchúngquốc.

•Ðúcvàintiền.

•Quiđịnhgiátrịcủađồngtiềntrongnướcvàđồngtiềnnướcngoài.

•Xácđịnhtiêuchuẩncânđo.

•Thiếtlậpcáctrạmbưuđiệnvàmạnglướibưuđiện.

•Vaymượntiềnvàbanhànhtráiphiếu.

•BổnhiệmbằngláphiếuviênBộtrưởngTàichính.

•ThiếtlậpcáctòaándướiquyềncủaTòaántốicao.

•Xácđịnhvàtrừngphạtcáctộicướpbiển,trọngtộixảyratrênbiểnvànhữngviphạmluậtphápquốctế,trừngphạtnhữngkẻlàmtiềngiảvàsựviphạmcácđạoluậtcủaquốcgia.

•Dẹptancuộcnổiloạntạibấtkỳtiểubangnàonếucólờicầukhẩncủacơquanlậppháptiểubangđó.

•Tuyênbốchiếntranh;

•Tổchứcquânđội;

•Thiếtlậpvàtrangbịcáctàuchiến;

•Sửdụngquânđộiđểthihànhluậtphápcủaliênminh,thihànhcácHiệpước,tiêudiệtnhữngcuộcnổidậyvànhữngvụphiếnloạn.

•Soạnthảomọiđạoluậtcầnthiếtvàđúngđắnđểthựcthinhữngquyềnlựcnóitrên,cũngnhưtấtcảnhữngquyềnlựckhácđãđượcHiếnphápnàytraochochínhquyềnHợpchúngquốc,hoặcchobấtcứmộtcơquanvàquanchứcnàokhác.

Khoản2.TộiphảnquốcchốnglạiHợpchúngquốcbaogồmhànhvigâychiếntranhtấncôngLiênbang,hoặcbấtkỳtiểubangnào,hoặcđitheokẻthùcủaHợpchúngquốc.QuốchộiLiênbangcóquyềnquiđịnhmứcánchotộiphảnquốc.Khôngmộtaibịphánquyếtvềtộiphảnquốcnếukhôngcóhaingườilàmchứngvềhànhviphạmtội.Nhưngkhôngđượcdùngmộtcựchìnhnào,haytịchthutàisảnđốivớingườiđó,ngoàicuộcsốngcủachínhhọ.

Khoản3.Cácloạithuếtrựcthusẽđượcxácđịnhbằngcáchtínhtổngsốnhữngngườidatrắngởmọilứatuổi,mọigiớitính,kểcảnhữngngườitừnglànôlệvà3/5sốnhữngngườikháckhôngnêuraởđây(khôngtínhnhữngngườiDaĐỏkhôngnộpthuế).CôngviệcthốngkêsẽtiếnhànhtrongvòngsáunămsaucuộchọpđầutiêncủaQuốchộiLiênbangvàsauđó,cứ10nămmộtlần,tiếnhànhtheocáchthứcdoQuốchộiLiênbangquiđịnh.

Khoản4.Sẽkhôngđặtraloạithuếhoặcthuếquanđốivớihànghóaxuấtkhẩutừbấtcứbangnào,cũngsẽkhôngđặtraloạithuếthânhoặccácloạithuếtrựcthukhác.

Khoản5.KhôngcóthuếthânnàođượcđánhnếukhôngtươngứngvớicuộcđiềutradânsốkểtrêntrongKhoản3.

Khoản6.Khôngmộtđạoluậthànghảinàođượcthôngquanếukhôngcósựchấpthuậncủa2/3đạibiểucómặttạimỗiViện.

Khoản7.HợpchúngquốcHoaKỳsẽkhôngbantặngcáctướchiệuquýtộc.

ĐiềuVIII

CácđạoluậtcủaHoaKỳđượcbanhànhtheoHiếnphápnàyvàmọiđiềuướcđượckýkếtdướithẩmquyềncủaLiênbangsẽlàluậttốicaocủamọitiểubangvàcủamọicưdân.Quantòaởcácbangđềuphảituântheonhữngluậtnày.BấtcứđiềukhoảnnàotrongHiếnpháphoặcluậtphápcủacácbang

tráingượcvớiHiếnphápLiênbangđềukhôngcógiátrị.

ĐiềuIX

Khoản1.ThượngviệncóquyềnkýkếtcácHiệpước,bổnhiệmcácĐạisứvàthẩmphánTòaántốicao.

Khoản2.Trongmọitranhchấpvànhữngbấtđồnghiệnđangtồntại,hoặcsaunàyphátsinhgiữahaihaynhiềutiểubang,liênquanđếnquyềnhạnhaylãnhthổ,Thượngviệnsẽcónhữngquyềnhạnsau.Dùlàcơquanlậppháp,hayhànhpháp,hayđạidiệnhợpphápcủabấtkỳtiểubangnàotrongnhữngbấtđồngvớitiểubangkhácphảiđệtrìnhlênThượngviện,tuyênbốvấnđềvàđềnghịđượcđiềutrần.TheoyêucầucủaThượngviện,nhữngtrìnhbàyvàkiếnnghịđóphảiđượcgửichocơquanlậppháphayhànhphápcủatiểubangcótranhchấp.ThượngviệnsẽquiđịnhmộtngàynhấtđịnhđểyêucầungườiđạidiệncủacácbênliênquanphảicómặttạiQuốchội.Cácđạidiệnnàysẽđượcbổnhiệmbởisựđồnglòngchungcủacácbênđểlàmngườiđượcủyquyền,haylàmthẩmphánlậpramộttòaánđểđiềutrầnvàphánquyếtvụviệcnày.Nhưngnếunhữngngườiđạidiệnkhôngđồngý,cứmộttiểubangsẽđượcThượngviệnchọnrabangười.Từdanhsáchđó,mỗibênsẽgạchbỏtêntừngngườimột,chotớikhicòn13người.Từdanhsáchnày,Thượngviệnsẽchỉđịnhkhôngíthơnbảyngườivàkhôngnhiềuquáchínngười,vàsẽrútthămranămngười,đểlậpramộttòaánnghevàphánquyếtlầncuốicùngvụtranhcãinày,vớiđiềukiệnđasốnhữngthẩmphánnàysẽnghenguyênnhânvàđồngývớilờiphánquyết.Nếubấtcứbênnàotừchốikhôngcómặttạingàyquiđịnhmàkhôngđưarađượclýdochínhđángchoviệckhôngthamdự,hoặccómặt,nhưngtừchốithamgiaviệcgạchtên,ThượngviệnsẽtiếptụcchọntừmỗitiểubangbangườivàviênThưkýcủaThượngviệnsẽgạchthaychobênvắngmặthaytừchốiđó.Nếubấtcứbênnàokhướctừthẩmquyềncủatòaánđó,hoặckhôngchấpthuậnphánquyếthoặcvẫnbảovệlýlẽcủamình,thìtòaánnàyvẫntuyênbốlờiphánquyết

củamình.Lờiphánquyếtnàysẽlàcuốicùng.ToànbộquátrìnhsẽđượcchuyểnchoChủtịchThượngviệnvàsẽđượcghichéplạitrongbảnbáocáochungđểđảmbảocôngbằngchocácbênliênquan.Mọinhânviênđượcủyquyềnđó,trướckhithamgiatòaán,phảituyênthệ,vàphảiđượcmộtthẩmpháncủaTòaántốicao,hayTòaáncaocấpcủatiểubangnơivụkiệnnàyđượcxétxửđảmbảo,"sẽnghevàphánquyếtvụviệcnàytheonhưsựsuyxéttốtnhấtcủaôngta,khôngthiênvị,khôngcócảmtìnhvàkhôngmongchờđượctặngthưởng"

Khoản3.Trongmọitranhcãiliênquanđếnđấtđaimàhaihaynhiềutiểubangtuyênbốlàthuộcsởhữucủamình,thìmọilờikhiếunạiphảitrìnhlênThượngviệnđểphánquyếtcuốicùng,theocáchthứcgiốngnhưcáchđượcmiêutảchocáccuộctranhcãigiữacácbang.

ĐiềuX

Khoản1.QuyềnhànhphápcủaHợpchúngquốcsẽtraochomộtngười.Danhhiệucủaôngtasẽlà"TổngthốngcủaHợpchúngquốcMỹchâu";vàphảixưnghôvớiTổngthốnglà"ThưaNgài"(HisExcellency).Ôngtasẽđượcbầuchọnbởiláphiếucủacơquanlậpphápvớinhiệmkỳbảynăm,nhưngkhôngđượcbầuchọnlạilầnthứhai.

Khoản2.Thỉnhthoảng,TổngthốngphảithôngbáochoQuốchộivềtìnhhìnhcủaLiênbangvàđềnghịQuốchộixemxétnhữngbiệnphápmàTổngthốngthấycầnthiếtvàthíchhợpvàcóthểthamvấnhọtrongnhữngtrườnghợpcầnthiết.TrongtrườnghợpbấtđồnggiữahaiViện,Tổngthốngcóquyềnhoãncáccuộchọpnàytớimộtthờiđiểmmàôngnghĩlàthíchhợp.TổngthốngphảiquantâmvàđểýrằngmọiđạoluậtcủaHợpchúngquốcđượcthựcthiđúngđắn.TổngthốngsẽbổnhiệmcácquanchứccaocấpcủaHợpchúngquốcvàbổnhiệmmọiviênchứctrongtrườnghợpHiếnphápkhôngquiđịnh.Tổngthốngsẽtiếpkiếncácviênđạisứvàcácnhânvậtđứngđầunhánhhànhphápcủacáctiểubang.Tổngthốngcóquyềnhủybỏbảnán

hoặcânxáchonhữnghànhvichốnglạiHợpchúngquốc,trừnhữngvụtrọngtội.TổngthốngsẽlàTổngtưlệnhcáclựclượnglụcquânvàhảiquânHoaKỳvàcáclựclượngdựbịtiểubang.Trongnhiệmkỳcủamình,Tổngthốngsẽđượcnhậnmộtkhoảntiềnlươngtrảchocôngviệccủamình.Khoảntiềnnàykhôngtăngvàcũngkhônggiảmtrongsuốtnhiệmkỳ.Trướckhinhậmchức,Tổngthốngsẽtuyênthệnhưsau:"TôilongtrọngtuyênthệrằngtôisẽthihànhđúngđắnchứcvụTổngthốngHợpchúngquốcHoaKỳ."

TổngthốngsẽbịcáchchứcnếubịHạviệnluậntộivàbịTòaántốicaotuyênánvớicáctộidanhphảnquốc,nhậnhốilộ,haythamnhũng.Trongtrườnghợpbịcáchchức,chết,từchức,haykhôngđủnănglựcthihànhquyềnlựcvàbổnphậncủamình,ChủtịchThượngviệnsẽthaythếthihànhnhữngquyềncủaTổngthốngnàychotớikhimộtTổngthốngkháccủaHợpchúngquốcđượcbầuchọn,haychotớikhiTổngthốngcũkhôiphụclạiđủnănglựcđiềuhành.

ĐiềuXI

Khoản1.QuyềnlựctưphápcủaHoaKỳsẽđượctraochoTòaántốicaovànhữngtòaáncấpdướidoQuốchộithiếtlậpkhithấycầnthiết.

Khoản2.CácthẩmphánTòaántốicaovàcáctòaáncấpdướisẽgiữchứcvụsuốtđờinếuluônluôncóhànhvichínhđáng.Trongthờiđiểmbắtđầunhậmchức,họđượcnhậnkhoảntiềnlươngchocôngviệccủamìnhvàkhoảntiềnnàysẽkhôngbịgiảmđitrongsuốtthờigianđó.

Khoản3.

QuyềnlựctưphápcủaTòaánTốicaocóhiệulựcđốivớitấtcảcácvụkiệnphátsinhbởinhữngbộluậtdoQuốchộiHợpchúngquốcbanhành,trongmọiviệcliênquantớicácđạisứ,cáccôngsứvàcáclãnhsự,cácvụbuộctộiviênchứccủaHợpchúngquốc,cáctrườnghợpliênquantớiluậtpháphàng

hảivàhảiquân,cáctranhchấpgiữahaihaynhiềubang(trừnhữngvụkiệnvềđấtđai),giữamộtbangvớicáccôngdâncủabangkhác,giữacáccôngdâncủacácbangkhácnhau,giữamộtbanghoặccáccôngdâncủabangđóvớinướcngoàihoặccáccôngdânvàđốitượngnướcngoài.Trongcáctrườnghợpluậntội,hayliênquantớicácđạisứ,cáccôngsứvàcáclãnhsựvàcáctrườnghợpcóliênquantớimộtbang,TòaánTốicaosẽcóquyềnxétxửsơthẩm.

Trongnhữngtrườnghợpđãnhắcđếnởtrên,nếucósựchốngán,vớinhữngngoạilệvàdướinhữngquiđịnhdoQuốchộibanhành,Quốchộicóthểgiaobấtcứphầnnàocủaviệcphánxửđãnóiởtrên(ngoạitrừvụxétxửTổngthốngcủaHợpchúngquốc),theocáchthứcvàvớinhữnggiớihạnmàQuốchộicholàđúngđắn,chocáctòaáncấpthấp,nhưvẫnthườngxảyra.

Khoản4.Mọivụánxétxửtrọngtội(trừtộiphảnquốc)phảitiếnhànhtạibangxảyravụviệcphạmtộivàphảicómộtđoànbồithẩm.

Khoản5.Phánquyếtcủatòaántrongmọivụluậntộisẽkhôngđiquáviệccáchchứcvàkhôngchophépôngtacóquyềngiữbấtcứchứcvụnàoliênquanđếndanhdự,hayniềmtin,haylợilộccủaHợpchúngquốc.Nhưngngườibịkếtáncóthểbịxétxửvàtuyênántheoluật.

ĐiềuXII

Khôngtiểubangnàocóquyềnđúc,hayintiền,haybanhànhcáclệnhtrưngthu,haytịchthu,haykýkếtmộtHiệpước,liênminh,hayhợpbang,haybanhànhbấtcứdanhhiệuquýtộcnào.

ĐiềuXIII

NếukhôngđượcQuốchộiHợpchúngquốcđồngý,khôngtiểubangnàocóquyềnbanhànhvàpháthànhtiềngiấy,haybấtcứhìnhthứcnàodùngchoviệcthanhtoán;cũngkhôngđượcđặtthuếnhậpkhẩu;khôngđượctổchức

bấtcứđộiquân,hayhạmđộinàotrongthờibình;khôngđượckýkết,haythamgiamộtthỏathuậnvớibấtkỳtiểubangnào,hayvớingoạiquốc,haythamgiabấtkỳcuộcchiếntranhnào,trừphibịkẻthùxâmlược,haykhicómốinguyhiểmquákhẩncấp,khôngthểtrìhoãn,chotớikhiQuốchộiHợpchúngquốcđượcthamvấn.

ĐiềuXIV

Mọicôngdâncủamọitiểubangđềucóquyềnđượchưởngmọiđặcânvàquyềnmiễntrừnhưcôngdâncủatấtcảcáctiểubangkhác.

ĐiềuXV

Bấtkỳaibịbuộctộiphảnquốc,haycáctrọngtộitạibấtkỳtiểubangnào,chạytrốnkhỏiviệcxétxử,nếuđượctìmthấytạibấtkỳtiểubangnàokhác,phảiđượcđưavềtiểubangnơianhtatrốnchạyđểxétxử,nếuThốngđốctiểubangnơianhtatrốnchạyyêucầu.

ĐiềuXVI

MọiđạoluậtcủaQuốchội,mọivănbảnvàphánquyếtcủacáctòaán,đềuphảiđượctấtcảcáctiểubangtôntrọng.

ĐiềuXVII

CáctiểubangmớiđượclậpramộtcáchhợppháptrongphạmvilãnhthổcủaHợpchúngquốccầnđượcQuốchộichấpthuậnđểgianhậpchínhquyềnnày,nhưngcầncósựchấpthuậncủa2/3sốđạibiểucómặttạimỗiViện.Nếucáctiểubangmớiđượchìnhthànhtronglãnhthổcủabấtkỳtiểubangnào,thìcũngcầncảsựchấpthuậncủacơquanlậpphápcủatiểubangđó.Nếuđượcchấpthuận,cáctiểubangmớicũngđượchưởngmọiquyềnnhưcáctiểubangbanđầu.NhưngQuốchội,căncứvàođiềukiệncủacáctiểubangmới,quiđịnhcáckhoảnnợcầnphảiđónggóp.

ĐiềuXVIII

Hợpchúngquốcsẽđảmbảomỗitiểubangcómộtchínhquyềncộnghòa.Hợpchúngquốcbảovệcáctiểubangchốnglạisựxâmlượccủanướcngoài,hoặctheoyêucầucủacơquanlậppháptiểubangđó,dẹptannhữngrốiloạnbêntrong.

ĐiềuXIX

Theođềxuấtcủa2/3cơquanlậppháptiểubangtrongliênminh,QuốchộicủaHợpchúngquốcsẽtriệutậpmộtHộinghịđểtiếnhànhsửađổibảnHiếnphápnày.

ĐiềuXX

MọithànhviêncủaQuốchội,cácviênchứchànhpháp,haytưphápcủaHợpchúngquốcvàcủacáctiểubangsẽphảituyênthệủnghộbảnHiếnphápnày.

ĐiềuXXI

Việcphêchuẩncủa……HộinghịcủacáctiểubanglàđủđểbảnHiếnphápnàycóhiệulực.

ĐiềuXXII

BảnHiếnphápnàysẽđượcđệtrìnhlênQuốchộixemxét.Hộinghịnàycóýkiếnlàsauđó,theođềxuấtcủaQuốchội,bảnHiếnphápsẽđượcgửichocáctiểubangphêchuẩn.

ĐiềuXXIII

ĐểthiếtlậpchínhquyềnLiênbang,HộinghịnàychorằngcáchộinghịthôngquađóphảigửilờiphêchuẩncủamìnhlênQuốchộiHợpbang.Sau

khinhậnđượcsựchấpthuậncủa______Hộinghịcủacáctiểubang,QuốchộiHợpbang,vàomộtngàysớmnhấtcóthể,sẽquiđịnhvàcôngbốđịađiểmbắtđầuthihànhcácthủtụctheonhưbảnHiếnphápnày.Sauđó,cáccơquanlậppháptiểubangsẽlựachọnthànhviênchoThượngviệnvàchỉđạoviệcbầuchọnthànhviênchoHạviện.CácnghịsĩđósẽgặpnhautạithờigiansớmnhấtcóthểvàtạiđịađiểmdoQuốchộiHợpbangquiđịnh,đểchọnraTổngthốngcủaHợpchúngquốcvàthihànhbảnHiếnphápnày.

KýkếtbảnHiếnphápNgày17thángChín

Ngày8thángChín,saukhithốngnhấttấtcảcácđiềukhoản,HộinghịlạibầuraỦybanVănphongđểviếtlạibảnHiếnphápnàyvớicâuchữrõràngvàchặtchẽhơn.BảnHiếnphápchínhthứcdoGouverneurMorris,ngườiđượccoilàcókhảnăngviếttốtnhất,chắpbútdựatrênbảnphácthảo,nhằmcóđượcmộtvănbảnngắngọnvàmạchlạc.Saumộtvàingàysửachữa,Hộinghịđãđồngývớivănbảnnày.

Trongngày17thángChín,ngàyhọpcuốicùngcủaHộinghị,lễkýkếtbảnHiếnphápđãdiễnrarấttrangnghiêmvàcảmđộng.Đạibiểucaotuổinhất,BácsĩFRANKLINđãviếtmộttrongnhữngbàidiễnvănhaynhấtcủamình.Nhưngtạingàyhọpcuốicùng,trongsố55đạibiểutừngthamdự,chỉcòn42ngườicómặt,vàtrongđóchỉcó39đạibiểuđồngýkývàobảnHiếnpháp.BađạibiểuGerry,MasonvàRandolphđãtừchốikývàtuyênbốnhữnglýdohọkhôngthểkývàobảnHiếnpháp.

BảnthảoHiếnphápviếtđượcđọctrướctoànthểHộinghị.

BácsĩFRANKLINđứnglênvớibàiphátbiểucầmtrongtay,nhờNgàiWilsonđọcgiùm.

"ThưaNgàiChủtịch,

Tôithừanhậnrằnglúcnày,cónhiềuđiểmtrongbảnHiếnphápnày,tôi

khôngthểchấpnhận.Nhưngtôikhôngchắcrằngtôisẽkhôngbaogiờchấpnhậnnó.Tôiđãsốngđủlâuđểhiểurằngchúngtakhôngnêndựaquánhiềuvàosựphánxétcủachínhbảnthânmình.Tôithườngthấymìnhsailầmngaytạinhữngđiềuưngýnhất.Khitôicàngnhiềutuổi,tôicàngnghingờsựphánxétcủachínhmìnhvàquantâmchúýhơnđếnnhữngnhậnxétcủangườikhác.Hầuhếtloàingười,cũngnhưnhữnggiáopháitrênthếgiới,thườngtựchorằngmìnhmớilàngườihiểubiếtsựthậtvàbấtkểaikhácvớiquanđiểmcủamìnhđềulàsailầm.Steele,mộtngườitheođạoTinLành,nóivớiGiáohoàngCônggiáorằngsựkhácbiệtduynhấtgiữahaitôngiáonàylànhàthờCônggiáoLaMãkhôngthểsailầm,cònNhàthờTinLànhcủanướcAnhcũngkhôngbaogiờsailầm.NhưngdùnhiềuquýNgàilạinghĩrằngýkiếncủamình,cũngnhưtôngiáocủamìnhlàkhôngthểsailầmthìmộtvàingườiđãthểhiệntínhcáchgiốngnhưmộtcôgáiPháp,luônluôncàunhàuvàbớimócmọilỗilầmcủanhữngngườixungquanh,đểrồitựchorằngngoàimìnhra,chẳngcóailàđúngcả.

Vớinhữngsuynghĩđó,thưaNgài,tôiđồngývớibảnHiếnphápnàyvớimọilỗilẫmcủanónếucó,bởitôinghĩrằngchúngtacầnmộtchínhquyềnchung.Khôngmộtchínhquyềnnàomanglạiđiềutốtđẹpchodânchúngnếukhôngđượcthiếtlậpđúngđắn,dùnócóthểhoạtđộngtốttrongnhiềunămđểrồilạichấmdứttrongcảnhchuyênquyềnđộctàinhưmọimôhìnhchínhquyềntrướcđây.Khidânchúngtrởnênđồibạithìmộtchínhquyềnđộctàilàcầnthiết,bởikhôngmộtmôhìnhchínhquyềnnàokhácngoàinềnđộctàiđápứngđượcnhữngđòihỏilúcđó.TôicũngnghingờrằngkhôngmộtHộinghịnàocóthểlàmrađượcmộtbảnHiếnpháptốtđẹphơn.

Khichúngtanhómhọptạiđây,tậptrungmọisựkhônngoanvàhiểubiếtcủamình,mọiquýNgàiđềubịràngbuộcbởinhữngtâmtrạng,quanđiểmvàcảnhữnglầmlẫn,nhữnglợiíchđịaphươngvànhữngquanđiểmíchkỷcủanhiềungườikhác.Vậysựnhómhọpnhưvậycóthểlàmrađượcđiềugìhoànhảo?ThưaNgài,dođó,tôicảmthấykinhngạckhihệthốngnàyđã

hoànhảotớimứccóthểvàtôinghĩbảnHiếnphápnàycũnglàmnhữngkẻthùcủachúngtangạcnhiên,nhữngkẻđangtintưởngtrôngchờrằngchúngtacũnggiốngnhưnhữngngườixâydựngThápBabel;rằngcáctiểubangcủachúngtađangởbênbờmiệngvựccủasựtanrã,gặpnhautạiđâychỉđểcắtcổhọngcủangườikhác.

ThưaNgài,tôiđồngývớibảnHiếnphápnàybởitôichẳngthểhyvọngmộtvănkiệnxuấtsắchơnvàtôicũngkhôngthểđoanchắcrằngđókhôngphảilàvănbảnxuấtsắcnhất.NhữngýkiếnnêuranhữngsaitráicủabảnHiếnphápnàylàvìmongướcnhữngđiềutốtlànhchodânchúng.TôikhôngbaogiờtiếtlộbấtcứđiềugìvềHộinghịnày.Nhữnglờilẽtranhcãisinhratrongnhữngbứctườngnàyvàrồicũngchếttrongnhữngbứctườngnày.Nếunhưtấtcảchúngtatrởvề,gặpnhữngngườiđồngbàovàkểchohọnghenhữnglờiphảnđốimàmìnhngheđược,mongướcgiànhđượcsựủnghộcủahọthìđiềuđóchỉcảntrởviệcchấpthuậnvănbảnnàyvàmấtđinhữnglợithếvềsựđồngtâmnhấttrícủachúngta.Theoýkiếntôi,hầuhếtsứcmạnhvàsựhiệuquảcủachínhquyền,đểmanglạivàđảmbảohạnhphúccủaconngười,đềuphụthuộcvàoquanđiểmchungcủadânchúngvềhiệuquảcủachínhquyền,cũngnhưsựkhônngoanvàđứchạnhcủanhữngviênchứcchínhquyền.Dođó,tôitinrằngsốphậncủachúngtacũnglàsốphậncủadânchúngvàvìsựthịnhvượngchung,chúngtahãychânthànhvànhiệttìnhđồngtâmcangợibảnHiếnphápnày.NếuđượcQuốchộiHợpbangchấpthuậnvàđượccáchộinghịtiểubangphêchuẩnthìảnhhưởngcủachúngtasẽđượcnhânrộng.Nhờđó,mộtchínhquyềntốtđẹpsẽđượcthiếtlập.

Tómlại,thưaNgàiChủtịch,tôithậtsựmongướcmọiquýNgàithamdựHộinghịnày,nhữngngườivẫncònnhữngbấtđồngvềbảnHiếnpháp,theogươngtôi,nhânlúcnày,hãynghingờmộtchútvềtínhkhôngthểnhầmlẫncủachínhmìnhvàthểhiệnsựđồnglòngchânthànhnhấtbằngcáchđặtchữkýcủamìnhvàovănkiệnnày".

Sauđó,ôngđềxuấtrằngbảnHiếnphápsẽđượccácđạibiểukýkếtsaucâuchữ"ĐượclàmtạiHộinghịvớisựchấpthuậncủatấtcảcáctiểubangcómặtngày17thángChín,chúngtôixinđềtênmìnhvàovănbảnnày."

NgàiGORHAMnóirằngnếukhôngquámuộn,thìôngmuốnđểgiảmbớtsựphảnđốiđốivớibảnHiếnpháplàđiềukhoảnquiđịnh"cứ40.000ngườidânlạicómộtđạibiểu"đãtừnggâynhiềutranhluận,nhưngvẫnchưaquyếtđịnhdứtkhoát,nênsửathành30.000người.

NgàiKINGvàNgàiCARROLủnghộýkiếncủaNgàiGorham.

KhiNgàiChủtịchHộinghịđứnglênđểnêuvấnđềcầnbỏphiếu,ôngnóirằngmặcdùchứcvụChủtịchHộinghịlàmôngkhôngthểtrìnhbàyhếtmọitâmtrạngcủamìnhvàcóthểngaytạilúcnàycũngbuộcôngphảiimlặng,nhưngôngkhôngthểchegiấuướcmongcủamìnhrằngcầnphảicómộtsốthayđổiđểgiảmtốiđanhữngchốngđối.Nhiềuđạibiểuchorằngsốnghịsĩquáítsẽkhôngđủđảmbảoquyềnvàlợiíchchodânchúng,nênôngtinrằngviệctăngsốlượngnghịsĩsẽlàmgiảmbớtnhữnglờiphảnđốibảnHiếnphápnày.

ĐềxuấtcủaNgàiGorhamkhônggặpphảimộtlờiphảnđốinàovàđượcHộinghịhoàntoànnhấttrí.

TấtcảcáctiểubangcũngđồngýrằngmọingườithamgiaHộinghịsẽkývàobảnHiếnphápnày.

NgàiRANDOLPHlạiđứnglênvànóibónggióvềnhữngnhậnxétcủaBácsĩFranklin.ÔngxinlỗimọingườivìbuộcphảitừchốikývàobảnHiếnpháp,dùnếutấtcảmọingườiđềukýtênsẽthểhiệnsựkhônngoanvàgiátrịcủabảnHiếnphápvàlàmdânchúngthêmtintưởngđểphêchuẩnnó.Tuynhiên,ôngnóirằngviệctừchốikýnàykhôngcónghĩalàôngchốngđốibảnHiếnphápmàchỉmuốnđượctựdolàmtheođúngbổnphậnvàsựphátxét

củachínhmình.ÔngtừchốikýbởivìôngnghĩcôngchúngsẽbácbỏsựlựachọncủaHộinghị.Sẽkhôngđủchíntiểubangphêchuẩnvănbảnnàyvàtấtyếu,sẽdẫnđếnsựrốiloạn.Vớiquanđiểmđó,ôngkhôngthểbắtbuộcmìnhphảitánthànhvănbảnnày,đểôngđượcphéplàmbấtcứđiềugìmàôngcholàcầnthiếtđểmanglạiđiềutốtđẹpchungchoxãhội.

NgàiG.MORRISnóirằngôngcũngcónhữngđiểmphảnđối,nhưngcoimôhìnhhiệnnaylàmôhìnhtốtnhấtcóthểđạtđược,nênôngsẽchấpnhậnnó,bấtchấpmọilỗilầm.Đasốsẽtánthànhmôhìnhnàyvàôngsẽtuântheoquyếtđịnhđó.Thờiđiểmnàybuộcphảibỏsangmộtbênviệcxemxétnhữngsựthayđổivàvấnđềlớnnhấtlàcómộtchínhquyềnliênbang,haykhông?Vàchínhquyềnđócầnphảiđượcthiếtlập,nếukhông,sựvôchínhphủsẽxảyra.Ôngnóirằngchữkýđốivớivănbảnnàychỉlàthểhiệnsựđồnglòngcủacáctiểubangcómặtlúcnày.

NgàiWILLIAMSON:GợiýrằngcácđạibiểunênkývàobứcthưgửiQuốchộihơnlàkývàobảnHiếnphápvìđiềunàysẽlàmhàilòngmộtvàingườikhôngtánthànhbảnHiếnpháp.Bảnthânôngnghĩlàkhôngthểcómộtkếhoạchnàotốtđẹphơnvàchẳngbănkhoăngìtrongviệcđặtchữkýcủamìnhvàovănbảnnày.

NgàiHAMILTON:LongạikhôngchắctấtcảcácđạibiểusẽkývàoHiếnpháp.Việcmộtvàiquýngàiphảnđốivàthậmchítừchốiký,cóthểsẽlàmdấylênngọnlửachốngđốivàlàmgiảmđilòngsốtsắngủnghộbảnHiếnpháp.MọingườiđềubiếtrằngkhôngaitrongHộinghịnàykhácbiệtquanđiểmvềmôhìnhnàyhơnbảnthânông,nhưngcầnphảisuytínhkỹcànggiữakhảnăngtìnhtrạnghỗnloạn,vôchínhphủsẽxảyravàcơhộiđạtđượcmộtchínhquyềntốttừkếhoạchnày.

NgàiBLOUNT:Trướcđây,ôngđãtuyênbốlàôngsẽkhôngký.NhưngmôhìnhnàyđãtốtđẹphơnvàkhôngmuốnviệctừchốikýcủaôngsẽlàmgiảmđisựđồnglòngcủacáctiểubangtạiHộinghị.

BácsĩFRANKLIN:ThểhiệnmốiloâucủaôngvềnhữngnhậnxétcủaNgàiRandolphvềbàiphátbiểucủaôngsángnay.Ôngtuyênbốrằngkhiviếtkiếnnghịđó,ôngkhôngbiếtchínhxácaisẽtừchốikývàhyvọngmọingườisẽhiểuông.ÔngthừanhậnrằngNgàiRandolphvớinhữngnghĩavụvàbổnphậncaocảlàngườiđầutiênđềxuấtmôhìnhnàyđãđónggóprấtnhiềutrongquátrìnhthảoluận,nênhyvọngNgàiRandolphsẽgạtbỏnhữngbấtđồngđểchấpthuậnbảnHiếnphápvớitìnhbằnghữu,nhằmngănchặnnhữngđiềutồitệcóthểxảyranếutêncủaôngkhôngcótrongvănbảnnày.

NgàiRANDOLPH:CoiviệckývàobứcthưgửiQuốchộicũnggiốngnhưviệckývàobảnHiếnpháp.Sựthayđổihìnhthứcđó,đốivớiông,chẳngkhácgìnhau.ÔngnhắclạirằngbằngviệctừchốikývàobảnHiếnpháp,cóthểôngđãlàmmộtviệctồitệvàsaitráinhấttrongcuộcđời,nhưngđólàmệnhlệnhcủalươngtâmông,buộcôngkhôngthểđắnđohaythayđổi.Ôngnhắclạiniềmtincủaôngrằngviệcbắtbuộcdânchúng,hoặcphảichấpnhậntoànbộ,hoặcphảibácbỏvănbảnnày,sẽchỉtạorasựhỗnloạnvôchínhphủ.

NgàiGERRY:Thểhiệntâmtrạngđauđớncủaông,vàsựbốirốibuộcôngphảiđứnglênđềxuấtnhữngthayđổinữavớimôhìnhđãđượcquyếtđịnhnày.Trongkhikếhoạchnàycònđangchờđợiphêchuẩn,thìôngmuốnđượchoàntoàntựdophánxétmôhìnhnày.Bâygiờ,bảnthânôngtựthấymìnhsẽđốixửvớinónhưđốivớimộtđạoluậtcủaHợpbang.ÔnglongạirằngmộtcuộcnộichiếncóthểxảyradocuộckhủnghoảnghiệnnaycủanướcMỹ.ÔngcoimốinguyhiểmởMassachussettslàthựcsựnghiêmtrọng[tứclàvụbạođộngcủaDanielShays-ND].Tạitiểubangđócóhaiphephái,mộtphedânchủtháiquá,ôngcoiđólàđiềutồitệnhấttrongsốmọitaihọachínhtrị,nhưngphepháikiacũnghungbạotrongtháicựcđốilập.DocuộcxungđộtvềtánthànhvàphảnđốibảnHiếnpháp,nênmốilongạinhấtlàsựhỗnloạn.Ôngnghĩlàvìnhiềulýdo,cầnthiếtphảixâydựngmộtmôhìnhtrunglậpvàhòagiảihơnnữa,đểlàmdịuđitâmtrạngkíchđộngcóphầnthái

quácủacácphephái.HộinghịđãphêchuẩnbảnHiếnphápnày,nhưngôngtinrằngđiềuđósẽcótácdụngngượclại.Dođó,ôngkhôngthểkývàovănbảnnàyđểôngđượcquyềnlàmmọiviệccầnthiết.Việcthayđổihìnhthứckýkếtkhôngcógìkhácnhauđốivớiôngcả.Nhưngnếuviệckýkếtkhôngrõràng,dânchúngsẽkhôngbaogiờbiếtsựbấtđồngcủaông.ÔngkhôngthểkhôngcoinhữnglờibónggiócủaBácsĩFranklinlàmnhằmámchỉôngvànhữngquýngàitừchốiký.

TướngPINKNEY:DườngnhưchúngtakhôngthểlàmthayđổiđượcnhữngngườiquyếttâmkhôngkývàoHiếnphápbằngmộthìnhthứcmậpmờnhưđềxuất.Nênôngnghĩcáchtốtnhấtlàtrìnhbàythắngthắnviệcchấpthuận,haykhôngchấpthuậnHiếnphápvàđểtựnónóilênbảnchấtcủasựviệc.Ôngmuốncôngkhairõràngmụcđíchviệckýkếtcủacácđạibiểu.ÔngsẽkývàoHiếnphápvớisuynghĩrằngđiềunàysẽgópphầnủnghộbảnHiếnphápvớimọiảnhhưởngcủaôngvàcamkếtsẽlàmđúngnhưvậy.

BácsĩFRANKLIN:BâygiờlàquásớmđểtựchúngtacamkếttrướcQuốchộivàtrướccửtricủachúngtarằngsẽchấpthuậnkếhoạchnày.

NgàiINGERSOL:KhôngcoiviệckýkếtdùlàdướihìnhthứcnàođinữanhưmộtsựcamkếtcủanhữngngườikýrằngsẽủnghộbảnHiếnphápnày,ngoàiviệcgợiýrằngmọiđiềuđưarađãđượcnghiêncứulàthíchhợpnhất.

VềđềxuấtcủaBácsĩFranklin:NH:đồngý;MA:đồngý;CT:đồngý;NJ:đồngý;PA:đồngý;DE:đồngý;MD:đồngý;VA:đồngý;NC:đồngý;SC:khôngthốngnhấtýkiến;GA:đồngý.

NgàiKinggợiýlàcầnhủybỏbảnghichépcủaviênThưkývềHộinghịnày,hoặcnêntraochoNgàiChủtịchgiữ.Ôngnghĩbảnghichépnàysẽlàmcôngchúnghoangmangvàkinhsợ,cònnhữngngườichốngHiếnphápsẽlợidụngđểngăncảnviệcphêchuẩn.

NgàiWilsoncholànênlàmtheocáchthứhai,traonóchoNgàiChủtịch,dùôngtừngnghĩlàcáchthứnhấtlàhaynhất,nhưngsợrằngnhữnglờilẽdốitrácóthểbịlantruyền.

CuộcbỏphiếuvềvấnđềtraonhữngghichépvànhữngvănbảnliênquanvềHộinghịchoNgàiChủtịch:NH:đồngý;MA:đồngý;CT:đồngý;NJ:đồngý;PA:đồngý;DE:đồngý;MD:phảnđối;VA:đồngý;NC:đồngý;SC:đồngý;GA:đồngý;

NgàiChủtịchhỏiHộinghịmuốnsửdụngbảnGhichépthếnào,liệucóphânphátnhữngbảnchépchonhữngthànhviênliênquanhaykhông?Hộinghịhoàntoànnhấttrírằng:"NgàiChủtịchsẽgiữbảnghichépnàyvàcácvănbảnkhácvàlàmtheoquyếtđịnhcủaQuốchộiLiênbang,nếucơquannàyđượclậptheobảnHiếnpháp".

Sauđó,cácđạibiểulầnlượtkývàovănbảnnày.

TrongkhicácđạibiểucuốicùngđangkývàobảnHiếnpháp,BácsĩFranklinchỉvàohìnhmặttrờisaulưngghếchủtịchHộinghị,nóivớimộtvàiđạibiểuđứnggầnđórằngnhữnghọasĩvẽnókhóphânbiệtđượcđólàcảnhmặttrờiđangmọc,hayđanglặn.Ôngnói,trongcuộchọpnày,ôngthườngnhìnvàohìnhmặttrờinàyvớinhữngniềmhyvọngđanxennhữngnỗisợhãivàôngkhôngthểnóiđượcđólàcảnhmặttrờiđangmọc,hayđanglặn.Nhưnggiờđây,cuốicùng,ôngcảmthấyhạnhphúc,vìbiếtchắcchắnđólàcảnhmặttrờiđangmọc,chứkhôngphảiđanglặn.

BảnHiếnphápcuốicùngđượctấtcảcácđạibiểukýtên,trừNgàiRandolph,NgàiMasonvàNgàiGerry.Họtừchốithểhiệnsựđồngýbằngviệcđặttêncủamìnhlênđó.ThếlàHộinghịkếtthúcvàkhôngbiếtbaogiờmớigặplại.

JamesMadison(1751-1836)

Tổngthốngthứ4củaMỹ(1809-1817);“Chađẻ”bảnHiếnphápMỹ

PhầnIII:MỘTSỐBỨCTHƯVÀTRANHLUẬNĐIỂNHÌNHVỀHIẾNPHÁPMỸƠnChúatốicao,chavànhữngngườibạncủachacóthểlàmchohọ[dânchúng]hàilòngbằngviệcthiếtlậpmộtchínhquyềnkhônngoanvàcôngbằng.Vớiriêngcha,chachưabaogiờởtrongmộtbốicảnhnhưhiệnnayvàchaphảituyênbốrằngchathamdựHộinghịnàykhôngphảivìtiền,dùmộtnghìnbảngmộtngày.

ThưcủaGEO.MASONgửicontrai

Ngày1thángSáunăm1787

Giớithiệu

NgaytrongquátrìnhtiếnhànhHộinghịLậphiến,nhiềuđạibiểuđãbấtđồngsâusắcvớiquanđiểmvềmộtchínhquyềnmạnh,vànhiềungườiđãbỏravề.

Trongsố55ngườiđãthamdựHộinghịLậphiến,chỉcó42đạibiểucòncómặtvàobuổicuốicùng,nhưngcũngchỉcó39ngườiđồngý.BachínhkháchxuấtsắclàGerry,RandolphvàMason,dùcómặt,nhưngvẫntừchốikývàovănkiệnnay.SaukhiHộinghịchấmdứt,quanđiểmchốngvàtánthànhchínhquyềnliênbangđãbùnglênthànhmộtcuộctranhluậnrộnglớnvàsâusắctrênkhắp13tiểubang.Nhữngngườiđãkývàovănkiệnnàytrởthànhnhữngngườibiệnhộchủchốtchotưtưởngliênbang,nhằmthuyếtphụcdânchúngvànhữngchínhkháchkhácphêchuẩnmôhìnhnày.

Quanđiểmtánthànhvàphảnđốithểhiệntrongnhữngbứcthưtraođổigiữacácđạibiểuvàvớinhữngchínhtrịgiakhác,trongcácbàibáovàcácbàiphátbiểutạiHộinghịphêchuẩncủacáctiểubang,vớiviệcphântíchnhữnglợihạicủamôhìnhchínhquyềnLiênbang.Nhữngbứcthưvànhữngbàiphátbiểunày,dùchốngđốihaytánthành,thìnhữngquanđiểmđóđềuthểhiệntráchnhiệmcaocảđốivớidânchúngvàđấtnước,thểhiệnướcmongvềmộtchínhquyềntôtđẹp.Trongphầnnày,độcgiảcóthểđọcthấynhữngdòngchữmangđầytínhnhânbảnvớinhữngmụcđíchcaocảcủaG.Masontrongbứcthưgửingườicontrai,nhữngtâmsựtrongnhậtkýriêngcủaWashington,nhữngdựđịnhbanđầucủaMadisonvàquanđiểmcủarấtnhiềuđạibiểukhác.

Chođếnnay,cóhàngtrămbứcthư,cácbàitranhluận,cácbàibáoliênquanđếnquátrìnhthôngquaHiếnphápvẫnđượclưugiữ,vàlànguồntưliệutốtchonhữngaiquantâmđếnlịchsửnướcMỹthờiđầudựngnước...Dướiđây,tôichọnmộtsốbứcthư,nhữngbàiphátbiểuđiểnhình,gồmcảnhữngbàitánthànhvàchốngđối,đểtrìnhbàyquanđiểmvàtưtưởngcủacácchínhkháchMỹkhiđó.PhầnnàychủyếutríchdẫntheocuốnFarrand'sRecord,Elliot'sDebate,cuốnFederalistPapersvàcuốnAnti-federalistPapers.Cácbàitríchdẫn,tôiđềughirõnguồntàiliệuthamkhảovàsắpxếptheothứtựthờigianvàcốgắnggiớithiệuthêmmộtsốthôngtintrướcmỗibàiđểbạnđọctiệntheodõi.

CuốnElliot'sDebateslàtậphợpnhữngtranhluậntrongcáchộinghịphêchuẩnHiếnphápliênbangcủacácTiểubang,baogồm5tậpdoJonathanElliottậphợpvàxuấtbảnvàogiữathếkỷXIX.Ngàynay,đâylànguồntưliệuđầyđủnhấtchogiaiđoạnkếtthúcHộinghịLậphiến,từthángChínnăm1787đếnthờiđiểmkhaimạcQuốchộiLiênbangkhóa1,thángBanăm1789.

CuốnFarrand'sRecord(NhữngghichépvềHộinghịLậphiếnnăm1787)baogồmbatập,doMaxFarrandtậphợpmọivănbảnliênquanđếnHộinghịxuấtbảnnăm1911.CuốnsáchnàychứađầyđủnhữngtưliệucầnthiếtchoviệcnghiêncứunhữngthảoluậntạiHộinghị,baogồmnhữngghichépcủaMadison,củaRufusKing,củaRobertYatesvànhữngbứcthưliênquanđếnbảnHiếnphápLiênbang.TrongcuốnFederalistPapers,tôichọndịch3bàinổitiếngnhất:số1,số10vàsố51,đồngthời,giớithiệumộtbàiluậnchốnglạiquanđiểmliênbang.

ThưcủaJamesMadisongửiGeorgeWashington

TrongsốtấtcảcácđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến,khôngaicósựchuẩnbịcôngphuvàkỹlưỡngvềmọiđiểmcủamôhìnhchínhquyềnnhưMadison.ChínhnhờnhữngđónggóptolớnchoquátrìnhxâydựngcũngnhưbảovệbảnHiếnphápmàsaunày,Madisonđãđượcmệnhdanhlà"ChađẻcủabảnHiếnphápMỹ".

Từngthamgiahoạtđộngchínhtrịtừkhicònrấttrẻ,nhưngMadisonđãthểhiệnđượctàinăngvàkiếnthứcsấusắccủamình.SaukhithamdựHộinghịAnnapolis,MadisonđãcùngvớiHamiltonviếtlờikêugọiQuốchộiHợpbangtổchứcHộinghịLậphiếnđểbànvềtươnglaicủanhànướcliênminh.Nhưngnhậnthứcđượcrằngtrướchếtcầnphảihiểucặnkẽmọingócngáchcủachínhquyềnvàtìmđượcmộtmôhìnhnhànướcphùhợp,mùaXuân-Hènăm1786,Madisonrờibỏmọicôngviệctạichínhquyềntiểubangvàliênbang,lặnglẽmộtmìnhtrởvềngôinhàởMontperlier,mảimêvùiđầuvào

hàngtrămcuốnsáchthulượmđược.ĐólànhữngcuốnrấtnổitiếngcủacáctácgiảThếkỷÁnhsáng,nhưKhếướcXãhội,TinhthầnPhápluật,VềmộtcộngđồnghoànhảovànhữngcuốnkhácvềlịchsửtồntạivàdiệtvongcủacácnhànướcHyLạpvàLaMãcổđại,HợpbangThụySĩthếkỷXIV,LiênbangBỉ,PhổgiữathếkỷXVII...Vớinhữngcuốnsáchnày,Madisonhyvọngsẽtìmđượcnhữngnguyênlývàtrởngạichosựhoạtđộngcủachínhquyền.Suốtthờigiannày,Madisonnghiềnngẫmnhữngýtưởngvàrồiviếtnhữngnhậnxétvềđặcđiểmhìnhthànhvànguyênnhânsụpđổcủacácmôhìnhnhànướcđóvàocuốnsổnhỏcótênlà“Nhữngghichépvềcácmôhìnhliênbangcổxưavàhiệnđại”vànhữngđiềuyếukémcủathểchếHợpbangđươngthờivàocuốnNhữngtrụctrặctronghệthốngchínhquyềnMỹ…Trongquátrìnhnghiềnngẫmnhữngýtưởngnày,Madisonđãtraođổisuynghĩcủamìnhvớirấtnhiềuchínhkháchđươngthời,thảoluậnnhữngnétchínhyếuvềmôhìnhnhànướcCộnghòa.

BứcthưsauđâycủaônggửiWashingtontrìnhbàynhữngnétchínhyếuvềmôhìnhchínhquyềnliênbangmàôngmongước.Dùkhôngphảitấtcảnhữngđặcđiểmtrongmôhìnhnàyđượcchấpnhận,nhưngdẫusao,nhữngđiềuMadisonđềxuấtvẫnlàcốtlõicơbảnchochínhquyềnliênbangMỹ.Nhữngđềxuấtcủaông,cùngvớinhữngtraođổivớicácđạibiểuVirginia,saunày,đãtrởthànhnềntảngchoPhươngánVirginiamàđạibiểuEdmundRandolphđưarangayngàykhaimạcHộinghị.

Ngày16thángTưnăm1787.

TôirấtvinhdựkhinhậnđượcbứcthưcủaNgàingày31thángBavàthậtsungsướngkhithấyquanđiểmcủaNgàivềnhữngcảicáchsẽđượcHộinghịLậphiếntheođuổi.Đóchínhlàsựchấpthuậnnhữngđiềulâunaytôithườngấpủ.Nhữngtrìhoãn[vềtổchứcHộinghịnày]sẽlàsựbấtkínhđốivớinhữngngườiđãđềxướngsựcảicáchvàcóthểgâyranhữngthùđịchngấmngầmmàbềngoàicứtưởnglàđanggiảmbớt.Nhữngnỗlựctriệtđể,

dùkhôngthànhcông,thìítnhấtcũngbiệnhộchonhữngngườiđãđềxuấttriệutậpHộinghịnày.

Cuốicùng,thìphảigiảiquyếtnhữngtrởngạiđóthôngquanhữngcuộctranhluậntạiHộinghịnày.TôiđãhìnhthànhtrongđầunhữngnétchủyếuvềmộthệthốngmớivàxinđệtrìnhnhữngđiểmnàytớiNgàimàkhônghềlosợđiềugì.

Nhậnthứcrằngnềnđộclậpcủacáctiểubanglàhoàntoànkhôngthểnhânnhượngđượcvàviệchợpnhấttấtcảcáctiểubangriêngrẽvàomộtnềncộnghòađơnnhấtcũngkhôngthíchhợp,vìthậtra,điềunàylàkhôngthểthựchiệnđược,tôiđãtìmkiếmmộtgiảipháptrunglậpnàođó,cóthểbảođảmquyềnlựctốiđachochínhquyềnquốcgia,đồngthờikhôngxóabỏcácchínhquyềntiểubangvìcácchínhquyềnnàyvẫncónhữnglợiíchnhấtđịnh.

Điểmmấuchốttôimuốnđềxuấtlàphảithayđổiquyềnđạidiện.MôhìnhhiệnnaycủaLiênminhđòihỏisựchấpthuậncủamọitiểubanglàcầnthiếtđểphêchuẩnmọiđạoluậtquantrọngdoQuốchộiHợpbangbanhành.Nhưvậy,sựbìnhđẳngvềquyềnbỏphiếusẽmâuthuẫnvớisựbấtbìnhđẳngvềvaitròquantrọngcủacáctiểubangthànhviên.KhôngaiphủnhậnrằngcáctiểubangVirginiavàMassachusettscónhiềutrọnglượngvàảnhhưởnghơncáctiểubangDelawarehayRhodeIsland,cảtrongvàngoàiQuốchội,[nhưngcũngchỉcómộtphiếubầu-ND].Mộthệthốngvậnhànhvớisựcanthiệpcủacáccơquanlậppháptiểubang,trongnhiềutrườnghợp,sẽgâyratrụctrặc.MộtláphiếutrongHộiđồngquốcgiacủaDelawarekhôngthểcóhiệulựcvàgiátrịnhưcủabanglớnnhấttrongliênminh.Tôithậtsựtinlàsựthayđổinhưvậysẽkhônggặpphảiquánhiềutrởngại.Đasốcáctiểubangvànhữngtiểubangcóảnhhưởngnhấtđòiphảicónhữngưutiênđốivớihọ.ÐốivớicáctiểubangmiềnBắc,thìmôhìnhnàysẽcoitrọngdânsốcủahọ,còncáctiểubangmiềnNamsẽhyvọngvàođiềunàytrongtươnglai.Trong

mọivấnđề,cácbangnhỏphảiquithuậntheoýmuốncủađasố.Đềxuấtnày,đặcbiệtthúcgiụcsựthayđổivềquyềnđạidiện,cũngsẽlàmgiảmbớtsựchốngđốicủacácbanglớntrongviệctraonộpcácquyềnlựccầnthiết[chochínhquyềnliênbang].

Tiếptheo,tôimuốnđềnghịrằngngoàicácquyềnlựccủaQuốchộiHợpbanghiệnnay,phảichophépchínhquyềnquốcgiacóthẩmquyềntuyệtđốitrongmọitrườnghợpcầnsựthốngnhất,nhưquyềnquiđịnhthươngmại,baogồmquyềnđánhthuếcáchànghóaxuấtnhậpkhẩu,quiđịnhthờihạnvàhìnhthứcnhậpcư…

Trênhếtvàcaohơnhết,chínhquyềnLiênbangphảicóquyềnphủquyếtbấtkỳđạoluậtnàocủacáccơquanlậppháptiểubang,tươngtựnhưcácđặcquyềncủaVuaAnhtrướcđây,theotôilàtuyệtđốicầnthiếtvàkhôngthểxâmphạmbởiquyềnhạncủacáctiểubang.Nếukhôngcóquyềnphủquyếtnày,mọiquyềnlựckhácghitrêngiấyđềuvôgiátrịvàkhôngđượcchấphành.Cáctiểubangsẽtiếptụcviphạmquyềnhạnpháplýcủaliênbang,viphạmcáchiệpướcvàcácbộluậtquốcgia,hayquấyrốilẫnnhaubởicácđạoluậtthùnghịchvàtranhgiànhnhaubởicácquanđiểmsaitráivềlợiích.

Mộttácdụngtốtđẹpkháccủađặcquyềnnàylàviệckiểmsoátnhữngthayđổibấtthườngcủachínhquyềntiểubang,kiểmsoátsựchènéplợiíchcủađasốđốivớithiểusốvàcáccánhân.Ướcmonglớnlaonhấtkhôngcótrongcácchínhquyềncộnghòalàsựxétxửvôtư,côngbằng,khôngthiênvịvàkhôngvụlợitrongnhữngtranhchấp,giữanhữngphepháikhácnhautrongxãhội.Chỉđasốmớicóquyềnquyếtđịnh,nhưngthườngquálạmdụngđiềunày.Trongcácchếđộquânchủ,chủquyềnthườngtrunghòahơnđốivớicácphepháivàcáclợiíchkhácnhau,nhưngthậtkhôngmaylàcácQuânvươnglạicónhữnglợiíchriêngvàđôikhicónhữngmưuđồghêtởmchốnglạitấtthảymọingười.Cóthểcácđặcquyềnquốcgiatheomôhìnhnàykhôngđủcôngbằngđốivớinhữngvấnđềđịaphương,nhưngbảnthânđặc

quyềnnàysẽràngbuộcmộtcáchhiệuquảnhữngmưuđồlợiíchđingượclạilợiíchchungcủatoànxãhội.Kểtừkhicóhòabình,chưabaogiờcácđạibiểuQuốchộiHợpbanglạithốngnhấtsựủnghộđốivớichươngtrìnhtiềngiấy,haybấtkỳbiệnphápcầnthiếtnàokhác.

Uyquyềntốicaocủaquốcgiacũngphảiđượcmởrộngvàtôitinlàcầnphảicóhệthốngtưpháp.Nếunhữngthẩmphán,nhữngngườisẽgiảithíchvàápdụngcácbộluật,lạiràngbuộcvàolợiíchvàcáclờituyênthệvớicáctiểubangcủahọchứkhôngphảivớiliênbang,thìvaitròcủaliênbangtrongviệcxâydựngcácbộluậtcóthểsẽkhôngcóhiệuquả.Chíít,cácthẩmpháncũngphảituyênthệlòngtrungthànhvớiliênbangnhưđốivớitiểubang.Trongmọitrườnghợpliênquanđếnngườinướcngoàihaycôngdâncủacáctiểubangkhác,quyềnkhángcáophảiđượcđệtrìnhlêncáctòaánliênbang.Quyềnhạnxétxửcácvụviệctrênbiểncũngphảihoàntoànthuộcvềcáctòaánliênbang.Uyquyềntốicaocủaquốcgiatrongbộmáyhànhphápcóthểgặpcảntrởtrừkhichínhquyềnliênbangbổnhiệmcóquyềnbổnhiệmnhữngquanchứccủamình.Quânđộiphảiđượctổchứcdướihìnhthứcnàyhayhìnhthứckhácvàchịusựđiềuhànhcủaliênbangđểbảođảmmụcđíchphòngthủchung.

Mộtchínhquyền,vớinhữngquyềnhạnrộnglớnnhưvậy,phảiđượctổchứctốtvàcânbằng.Cơquanlậpphápcầnchiathànhhaiviện.MộtViệnđượctấtcảdânchúnghaycáccơquanlậppháptiểubangbầuchọnhằngnăm,cònViệnkiacóítđạibiểuhơn,cónhiệmkỳdàihơnvàmỗinhiệmkỳchỉbầulạimộtthiểusố,trongkhiđasốvẫngiữchứcvụ.Quyềnphủquyếtcólẽnêntraochoviệnnàylàhợplýnhất.Đểkiểmsoátchínhquyềnmộtcáchchắcchắnhơn,cóthểthiếtlậpthêmmộtHộiđồngphêduyệt,baogồmnhữngquanchứccaocấp.

Bộmáyhànhphápquốcgiacũngcầnphảiđượcthiếtlập.Tôichỉvừamớihìnhthànhnhữngsuynghĩvềmôhìnhtổchứccủabộmáyhànhphápvàcác

quyềnlựcđượctraochocơquannày.

Cũngcầnphảibổsungmộtđiềukhoảnđảmbảosựyênbìnhcủacáctiểubang,chốnglạinhữngmốinguyhiểmbêntrongcũngnhưbênngoài.Đểthựchiệnđiềunày,quyềncưỡngbuộccũngphảiđượctuyênbốrõràng.Vớicácquyềnthươngmạitrongtay,bộmáyhànhphápquốcgialuôncóquyềnthihànhnhữngbiệnphápthươngmạitrênbộcũngnhưtrênbiển.Nhưngnhữngkhókhănvàrắcrốitrongquátrìnhdùngvũlựccưỡngchếmộttiểubangthihànhýmuốnchungcủacảquốcgia,nêntôirấtmongmuốnloạibỏviệcsửdụngvũlựcnày.Quyềnphủquyếtcácđạoluậtsẽtạorasựphụthuộclẫnnhaugiữachínhquyềnliênbangvàtiểubang.Ngoàira,cũngcầnxácđịnhrõcáchànghóasẽbịđánhthuế.Cácquyềnnày,cùngvớiviệcđiềuhànhvấnđềthươngmại,nêntraochochínhquyềnliênbang.

Ðểthiếtlậpđượcmộthệthốngchínhquyềnhợpphápvàmạnhmẽ,môhìnhnàycầnphảiđượccôngchúngphêchuẩnchứkhôngchỉđơngiảnlàsựphêchuẩncủacáccơquanlậppháptiểubang.Ðiềunàycàngcầnthiếthơn,khitấtyếu,bảnHiếnphápmớisẽkhôngtránhkhỏisựxungđộtvớicácbảnHiếnpháptiểubanghiệnnay.

J.MADISON

ThưcủaGeorgeReadgửiJohnDickinson

GeorgeReadvàJohnDickinsonlàđạibiểucủaDelaware,tiểubangthuộcloạinhỏnhấttrong13tiểubangBắcMỹvàlànhữngchínhkháchquantrọngcủatiểubangvàcảHợpbang.GeorgeReadtừngnhiềulầnlàmThốngđốcvàChủtịchHộiđồngLậpphápDelaware,cònJohnDickinsonlàtácgiảchínhcủaCácđiềukhoảnHợpbang.BứcthưcủaG.ReadthểhiệnmốilolắngcủanhữngbangnhỏngaytrongnhữngngàyhọpđầutiêncủaHộinghị.

Philadelphia,ngày21thángNămnăm1787

ThậtkhôngmaymắnrằngNgàiđãkhôngnóisớmvớitôivềchuyệnthuênhàởđây.PhốMarket,nơitôiởrấtđôngvàcănbuồngtôiởquánhỏ,khôngthểkêthêmmộtchiếcgiườngthứhai.SaukhitừNewYorktrởvề,tôiđãtớiđâyngaytheolệnhcủaNgàiThốngđốcRandolph,khiđóôngtahyvọnglàsẽmangvợtheo,nhưngrồilạithôi,dùbàtavẫnđịnhđếnđâytrongmộtvàingàytới.

TôivẫnchưagặpNgàiBassett,dùtốihômquaôngtađãđếnđây.ÔngtanghỉởQuánrượuNữHoàngDaĐỏ,nơiNgàiMason,đạibiểutiểubangVirginianghỉ,ngườicuốicùngtrongsố7đạibiểucủatiểubangnày.Bâygiờ,chúngtôiđãcóthểtổchứccuộchọpvớisựcómặtcủa6tiểubang:BắcvàNamCarolina,Virginia,Delaware,Pennsylvania,vàNewYork.3tiểubangGeorgia,NewJerseyvàMassachusetts,mỗibangcómộtđạidiện.Nhữngngườikháccũngsẽsớmđếnđây.CácđạibiểucủaConneticutevừamớiđượcbổnhiệmmấyngàytrướccũngsẽtớiđây.ChúngtôikhôngnhậnđượctinnàotừtiểubangNewHampshire,cólẽcũngđãcửngườitớidự,còntiểubangMaryland,thìchắcNgàibiếtrõhơnvìtôiđãtớiđâyrồi.Chođếnnay,tiểubangRhodeIslandvẫnkhôngcửngườitớidự.

Nhữngquýngàikhácđếnđâysớm,đặcbiệtlàcácđạibiểutừVirginia,đãcómộtcuộchọpngayngàyđầutiên,nhưngrấtloâuvềsựchậmtrễcủacáctiểubangkháctrongviệccửđạibiểutớidự.Cuộchọpchínhthứcsẽđượctiếnhànhngaykhicóđủmặt7tiểubang.TôimongNgàisớmđến.

HiệntôiđanggiữmộtbảnphácthảoHiếnphápdựđịnhsẽđượcđệtrìnhlênHộinghị.MộtsốđặcđiểmcủaphươngánnàyđượclấytừmôhìnhchínhquyềncủatiểubangNewYork.Mộtviệnđạibiểu-Hạviện,vàmộtviệnkhác-Thượngviệnsẽhìnhthànhcơquanlậppháp,nhánhcóquyềnlựcnhấtcủachúngta.Hạviệnsẽđượcchọntheotỷlệdâncưcủamỗitiểubang,baogồmtấtcảnhữngngườidatrắngvà3/5nhữngngườidađen.ThượngviệnsẽđượccácđạibiểucủaHạviệnbầuchọntừbốnvùnglớncủađấtnướcmàcả

nướcMỹđượcchiaravớimụcđíchbầuchọnThượngnghịsĩ.Saukhibầuxong,cácThượngnghịsĩsẽđượcchiathànhbốnnhómđểluânphiênbầulạihằngnăm.Tổngthốngcóquyềnhànhpháptrongthờihạnbảynăm.Theophươngánnày,tiểubangchúngtađượccửmộtđạibiểuvàoHạviện,baogồm80ghế.

Tôinghĩđiềuquantrọnglàcácbangnhỏphảikiểmsoátchặtchẽnhữnghoạtđộngvàâmmưucủacácbanglớn.NhiềukẻcóthểhợptácvớinhauđểnuốtchửngvàchènépcácbangnhỏvànếuNgàimuốngópcôngsứcchốnglạinhữngtoantínhđó,thìNgàiphảinhanhchóngđếnđây.

G.READ

ThưcủaWiliamGraysongửiJamesMonroe

WilliamGrayson(1736-1790)làđạibiểucủatiểubangVirginiatạiQuốchộiHợpbang,ngườikịchliệtchốngđốibảnHiếnpháp,vàđòiphảicóTuyênngônnhânquyền.Saunày,cùngvớiRichardHenryLee,GraysonlàThượngnghịsĩđầutiêncủaVirginiatạiQuốchộiLiênbang.CònJamesMonroe(1758-1834)làchínhkháchnốitiếngcủaMỹ,từnggiữnhiềuchứcvụquantrọngtrongchínhquyềnMỹnhưThượngnghịsĩ,CôngsứtạiPháp,ThốngđốcVirginia(1799-1802),CôngsứtạiAnh(1803-1807),NgoạitrưởngMỹ(1811-1817)vàlàTổngthốngthứ5củaMỹtronghainhiệmkỳ(1816-1825),nổitiếngvới"HọcthuyếtMonroe",đượccôngbốnăm1823.

KhiHộinghịdiễnra,WiliamGraysonvàJamesMonroeđềulàđạibiểutạiQuốchộiHợpbang,nhưngdùkhôngđượcchọnlàmđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến.BứcthưnàythểhiệnmốiquantâmđóvàthểhiệnquanđiểmcủacácchínhkháchkhôngthamdựHộinghịnghingờvềkếtquảmàHộinghịmanglại.

NewYork,ngày29thángNămnăm1787.

NhiềuđạibiểurờiQuốchộiHợpbangđểthamdựHộinghịLậphiếnlàmQuốchộimấtđinhiềusứcmạnh,vàdĩnhiênchẳngthểlàmđượcviệcgìởđâycả.TôithậtsựtinlàviệcnàysẽkéodàichođếnkhiHộinghịLậphiếngiảitán,cólẽphảimấttớibatháng.

Tôikhôngbiếtchắccuộchọpcủahọsẽmangđếnnhữnggì,nhưngkhólòngtinđượcrằngsẽmanglạinhiềuđiềutốtlành.Đốivớitôi,dânchúngnướcMỹchưahoàntoànchínmuồichobấtcứcảicáchquantrọngnào,tớimứccuốicùnghọcóthểthôngquahaybácbỏnó.SứcmạnhvàuytíncủatướngWashington,nhưNgàicũngnhậnthấylàrấtcaoởnướcMỹ,songtôicũngchẳngtinrằnguytínnàyđủđểlàmchodânchúngchấpnhậnđóngthuếhaytựnguyệntraonộpcácquyềnchonhànước.

CácđạibiểutừcáctiểubangmiềnTâytánthànhmộtchínhphủrấtmạnhvàmongmuốnthuyếtphụcmọicơquanlậppháptiểubangđồngýthiếtlậpmộtchínhquyềnchung.Nhưngtôikhôngchorằngdânchúngsẽủnghộhọ.Ngượclại,dânchúngMassachusettesnghĩrằngchínhphủquámạnhvàsẽlạicócáccuộcnổidậychốnglạiđểthiếtlậpmộtchínhphủdânchủhơn.TạiConnecticut,dânchúngđãbácbỏyêucầuđótrongnămquyếtđịnhnàyvàkhôngmộtaiđượcbầuvàocácchứcvụcủachínhquyềnnếuôngtatuyênbốsẽthanhtoáncácmónnợtrongnước.RhodeIslandtừchốicửcácđạibiểuthamdựvìdưluậnởđâytánthànhmộtchínhquyềntốtđẹp,saukhihọđãthanhtoánhếtcáckhoảnnợcủamìnhbằngnhữngđồngtiềnmấtgiátrịđểtànphánhữngkẻthùchủnợcủahọ.

NewHamsphirethìvẫnchưachitrảmộtđồngxunàotừkhigiànhđượchòabìnhvàcũngkhôngcóýđịnhthanhtoánvĩnhviễn.Nếutiểubangnàycốgắngđánhthuếđểthanhtoáncáckhoảnnợtrongnước,thìcólẽchỉtrongnửatháng,500cuộcnổidậynhưcủaShayssẽnổra.TiểubangNewYorkđãthanhtoánphầnlớnsốnợbằngcáchcướpbóccủaNewJerseyvàConnecticut.TiểubangJerseysẽcónhữnghànhđộngtháiquávìcácđộng

cơtrảthùvìlợiíchcánhân.NgàicũngsẽthấylàviệcPensylvaniathamgiaHộinghịchỉđểbuộccơquanhànhpháptốicaocủaHợpchúngquốcphảiđặttạiPhiladelphia,nhằmmanglạichotiểubangnàynhữnglợithếthươngmạinhằmbùđắpviệcmấtđinhữngquyềnlựccủatiểubang.

TôikhôngbiếtcáctiểubangmiềnNamthếnào,nhưngtôinghĩcóthểdonhữngquanđiểmkhácbiệtnàođó,họsẽkhóchấpnhậnthamgiamộtchínhquyềnliênminhnếuphảitừbỏmộtsốquyềnlực.

W.GRAYSON

ThưcủaGEO.MASONgửicontrai

Bứcthưnàythểhiệntráchnhiệmcaocả,lòngnhânáivàniềmtinvềmộtchínhquyềntốtđẹpcủaG.Mason,ngườiđấutranhkhôngmệtmỏichoquyềncủaconngười.Saunày,MasonlàmộttrongbađạibiểuđãtừchốikývàobảnHiếnphápvàsauđó,liêntụcđấutranhđòiphảicómộtTuyênngônnhânquyền.Đâylàmộtbứcthưrấtcảmđộng,thểhiệnnhữngướcmongchânthànhnhấtcủaôngvềtươnglaicủanướcMỹ.

Philadelphia,ngày1thángSáunăm1787.

Nhữngđiềuchanóivớicontrướcđây,trướckhiHộinghịnàynhómhọp,vềmôhìnhmộthộiđồngquốcgiavĩđạisẽbaogồmhaiViệntrongcơquanlậppháp,mộttòaánvàmộtcơquanhànhphápdựatrênnguyêntắcđạidiệnbìnhđẳngtạiQuốchội.Quyềnlựcsẽđượctraochocáccơquannàyvìnhữngmụcđíchcaocảcủaliênbang,nhưngvẫnkiểmsoátđượccáccơquanlậppháptiểubangvàđâyvẫnlànhữngcơquanđầyquyềnlực.Virginiacóvinhdựđượcđệtrìnhnhữngđiểmchínhyếucủakếhoạchnày.Trêncơsởđó,Hộinghịsẽtiếnhànhthảoluậnchitiết,nhưngchậmđếnmứckhôngthểbiếtkhinàomớihoàntất,sớmnhấtcũngkhôngthểtrướcthángTám,dùmọingườimuốnhoànthànhmộtcáchnhanhchóng.

Khimớiđếnđây,quatraođổithẳngthắnvớiđạibiểutừcáctiểubangkhác,chacảmthấythậtcayđắngvàphẫnnộvớinhữngthấtbạikhôngngờđượcmàchúngtaphảigánhchịutừnhữngnguyêntắcdânchủtrongchínhquyền.Chúngtadườngnhưđangđivàosựcựcđoanvàcóthểsẽlâmvàotìnhtrạng"tránhvỏdưa,gặpvỏdừa".Changhĩđólàđiềunguyhiểm,dùchahàilòngkhithấyHộinghịnàytậptrungđượcnhiềungườicónhữngtưtưởngcộnghòathuầnkhiết.TạiHộinghịnày,nướcMỹcũngtậphợpđượcnhữngcánhânxuấtsắcnhất,nhữngngườicótàinăngđángkhâmphục,vớinhữngmụcđíchcaocả.MọiconmắtcủanướcMỹđanghướngvềHộinghịnàyvàsựtrôngđợicủahọđãtănglênrấtcao.

ƠnChúatốicao,chavànhữngngườibạncủachacóthểlàmchohọhàilòngbằngviệcthiếtlậpmộtchínhquyềnkhônngoanvàcôngbằng.Vớiriêngcha,chachưabaogiờởtrongmộtbốicảnhnhưhiệnnayvàchaphảituyênbốrằngchathamdựHộinghịnàykhôngphảivìtiền,dù1.000bảngmộtngày.

CuộcCáchmạnggiànhđộclậptừnướcAnhvàquátrìnhxâydựngchínhquyềnmớilúcđóchẳnglàgìsovớicôngtrìnhvĩđạiđangởtrướcmắtcha.Lòngnhiệttìnhthờiđóđãtruyềncảmhứngvàủnghộhệthốngđượcthiếtlậpnhưhiệnnay.Nhưngcầnphảinhìnmộtcáchthậtbìnhtĩnhvàđúngđắn,thìsẽthấyrằngviệcthiếtlậpchínhquyềnnàycóthểsẽmanglạihạnhphúchayđaukhổchohàngtriệungười,cảhiệnnayvàtrongtươnglai.Đóvẫnlàmụctiêucaocả,đầyhấpdẫnvàtháchthứcsựhiểubiếtcủaloàingười.

Mọithôngtinvềquátrìnhhộihọpđềubịngăncấm.Changhĩđiềunàylàcầnthiếtđểtránhnhữnghiểulầmcóthểxảyravìnhữngquanđiểmkhácbiệtvềchotớikhimôhìnhchínhquyềnđượchoànthiệnbằngmộtcáchthứcđúngđắn.

GEO.MASON

ThưcủaG.WashingtongửiHầutướcLaFayette

HầutướcLafayette(1757-1834)đượcmệnhdanhlà“Ngườianhhùnghaichâulục”,ởcảchâuMỹvàchâuÂu,vìcóđónggóptolớnchocảcuộcCáchmạngMỹvàPháp.Năm1777,ôngđứngvềphíanhândânMỹtrongcuộcchiếntranhvớiAnh,tựtuyểnmộquânđộivàvượtbiểnsanggiúpnhândânMỹ.LafayetterấtthânthiếtvớiGeorgeWashingtonvànhiềulãnhtụcủacuộcCáchmạngMỹ.Năm1789,ôngtánthànhcuộcCáchmạngPhápvàđềxuấtTuyênngônnhânquyền.ÔngcũnglàTưlệnhVệbinhQuốcgiakểtừnăm1789.Năm1815,ônglàmộttrongnhữngngườiđòiNapoléonIthoáivị.

Trongbứcthưnày,WashingtontrìnhbàynhữngsuynghĩvànhữngloâucủacánhânôngvềHộinghịLậphiếnchoHầutướcLaFayette,lúcnàyđãtrởvềPháp.

Philadelphia,ngày6thángSáunăm1787.

Suốttừkhitớiđây,tôiluôncóýđịnhviếtchoNgàimộtbứcthưdàitạichínhnơinàytrướckhirờiđiđểtôicảmthấyhàilòngvàcũngmanglạithôngtinchoNgài[vềHộinghịnày]nhưngvẫnchưatìmđượcdịpnào.Dovậy,tôiphảiđợiđếnkhikếtquảcủacuộchọphiệnnaytrởnênrõrànghơnvàchođếnkhicácđạibiểuthamdựđượcphépthôngtinvềquátrìnhhộihọp.

NgàiHầutướcthânmến,tôidámnóirằngNgàisẽngạcnhiênkhinhậnđượcbứcthưtôiviếttừnơinàyvàcólẽNgàisẽcàngngạcnhiênhơnkhibiếtrằngtráingượcvớinhữngtuyênbốcôngkhaivànhữngdựđịnhcủatôivềnhữngvấnđềphứctạpvàvềbảnchấtyếuđuốitựnhiêncủaconngườirằngkhôngthểcóbấtkỳaicóthểgiảiquyếtđượcmộtcáchtốtđẹpnhữngvấnđềmàôngtagặpphải.ÁplựccủacôngchúnglớnđếnmứctôikhôngthểcưỡnglạilờikêugọitriệutậpmộtHộinghịcáctiểubangđểquyếttâmrằngliệutại

thờiđiểmhiệnnay,chúngtôicóthểthiếtlậpđượcmộtchínhquyềnđángkínhtrọng,đảmbảocuộcsống,sựtựdovàphồnvinh,hayphảichấpnhậnmộtchínhquyềnmàrồisẽdẫntớitìnhtrạnghỗnloạnvàvôchínhphủ,bịđiềukhiểnbởinhữngkẻmịdânkhôngquantâmgìđếnlợiíchquốcgiangoàinhữngthamvọngcánhân.Tôikhôngthểnóiđượcđiềugìsẽđếnsaunhữngcuộcthảoluậnkỹcàng.Nếuđượcphép,tôisẽthôngtinchoNgàibiếtvàtinrằngcàngchitiếtthìtôisẽcànghàilòng.

G.WASHINGTON

ThưcủaEdwardCarlingtongửiThomasJefferson

EdwardCarlingtonlàsĩquantùytùngcủaWashingtontrongchiếntranh,cũnglàmộtchínhkháchcủatiểubangVirginia.GiốngnhưbứcthưcủaGraysongửiMonroe,bứcthưnàycũngthểhiệnmốiquantâmlàlolắngcủahọvềHộinghịnày,vềtươnglaichínhtrịvàsốphậncủacảnướcMỹ.Lúcnày,ThomasJeffersonkhôngcómặtởMỹ,ôngđanglàCôngsứtạiParis,nhưngôngrấtquantâmvàtheosátnhữngdiễnbiếnởquênhà.

NewYork,ngày9thángSáunăm1787.

…

NhiệmvụcủanhữngđạibiểunàylàtiếnhànhmọicảicáchchothểchếHợpbangcủachúngtahiệnnay.Lúcđầu,mộtsốtiểubangđãhạnchếquyềncủacácđạibiểuchỉđượcquyếtđịnhvấnđềthươngmại,nhưngsauđó,lạichophéphọtựdothảoluận.QuyềnhạnrộnglớnnàycùngvớisứmạngchungcủacáctiểubangrõràngđãbuộctướngWashingtonphảichấpnhậnthamdự,tráivớidựđịnhbanđầucủaông.Tháiđộcủaôngtrongcảhaigiaiđoạnđềuchothấyôngrấtbănkhoănvềsựcầnthiếtphảicónhữngcảicách.NhữngđạibiểuthamdựHộinghịnàyđềunhậnthứcđượcsứmạngmànhữngngườikhácđãgiaophóchohọvàHộinghịnàyđangkhuấyđộngsự

chúýcủacảđấtnước.

Ấntượngchung,trongcũngnhưngoàiHộinghịnày,làmộtchínhquyềnliênbanghiệuquảsẽđượcthànhlậpđểđápứngvớihoàncảnhcủađấtnước,khôngbịtácđộngbởinhữngthayđổithấtthường[trongnềnchinhtrị].Sứcmạnhcủachínhquyềnnàysẽlantỏakhắpđấtnước.Dùlúcđầu,dânchúngcóthểchầnchừvàdodự,nhưngrồihọsẽchấpnhậnchínhquyềnnày.Dânchúngrồiđâysẽtinrằngcầnphảitừbỏmôhìnhchínhquyềnyếukémhiệnnayvàhọsẽkhôngbácbỏnếumộtmôhìnhkhônngoan,sángsuốtđượcthiếtlập,đểtựđưamìnhtrởlạithờikỳhỗnloạnvôchínhphủ.

CáctranhluậnvàsuyxétkỹlưỡngởHộinghịnàyđượchoàntoàngiữbímật.Nhữngkếtluậnchỉđượcđưarasaunhữngnghiêncứukỹlưỡng,đượchìnhthànhtừquanđiểmchungcủamọingười.Nóigọnlạilàcóhaimôhình.Thứnhấtlàcủngcốlạitoànbộđấtnướcvàomộtnhànướccộnghòa,làmchocáctiểubangkhiđóchẳngkhácgìnhữngvùngđấtlệthuộcvàosựđiềuhànhcủachínhquyềntrungương.Thứhailàthửtìmmộtchínhquyềnliênbangvớicácthẩmquyềnđộclậpvàhoànhoànvềthươngmại,thuếkhóavàquânsựcủaliênminh,quyềntuyênbốchiếntranhvàhòabình,cùngvớiquyềnphủquyếtmọiđạoluậtcủacáccơquanlậppháptiểubang.Tôinghĩýtưởngđầutiênlàkhôngthựctếvàdovậy,sẽkhôngđượcđềxuấtvàthôngqua.Nhữngbộluậtchungchocảnước,baogồmquánhiềuvùngđất,nhiềuphươngthứcsảnxuấtvàphongtụctậpquáncủacáctiểubangchúngta,sẽphảithihànhvớiquánhiềusựcưỡngépvàmộtcơquanlậpphápchungsẽkhôngđủnănglựcđểxâydựngnhữngbộluậtphùhợpvớiđịaphương,dùđasốmongmuốn.Trongmọitrườnghợp,cácđạoluậtnhưvậysẽbịphớtlờvàcácmụctiêucủachínhquyềnliênbangsẽkhôngthựchiệnđược.Nhữngquyềnlựccầnthiết,cũngnhưnhữnglợiíchcủaviệcđạidiện,sẽbịmấtvàcôngchúngchỉtuânthủnếuchínhquyềnsửdụngvũlực,nhưngđiềuđóđichệchkhỏimộtthểchếtựdo.Mộtchếđộnhưthếsẽdẫnđếnmộtnềnchuyênquyềnhoặcnhữngtrụctrặcmàhiệnnaychúngtađangtìmcáchloại

bỏ.

Thựcra,tôitinrằngkhôngcógìtốtđẹphơnviệctraochochínhquyềnliênbangtoànquyềnkiểmsoátcácchínhquyềntiểubang.

Đólàchủđềđángđểthảoluận.Nếucácquyềnhànhphápđượckiểmsoáthiệuquảvàphảihợplýthìmôhìnhchínhquyềnxâydựngtrêncácnguyêntắcđượcđiềuchỉnhphùhợp,chắcchắnsẽmanglạichochúngtasựổnđịnhvàsứcmạnhnhưmộtquốcgia.Trừkhiliênbangcóảnhhưởngquyếtđịnhđốivớicáctiểubang,thìsẽcónhữngnỗlựckhôngngừngnhằmgiànhlạinhữngquyềnđãtrao.ChínhquyềnLiênbangkhôngthểcólýdobácbỏđượcnhữngđạoluậtkhôngsaitráicủacáctiểubang.QuyềnphủquyếtcủaVuaAnhđốivớicácđạoluậtcủachúngtatrướcđâykhôngphảilàhoàntoànsaitrái.

EDWARDCARLINGTON

ThưcủacácđạibiểuBắcCarolinegửiThốngđốctiểubang

Philadelphia,ngày14thángSáunăm1787.

ThưaNgài,

Vớibứcthưnày,NgàisẽnhậnthấyrằnghiệngiờđãlàgiữathángSáu.Nhưngdùchúngtôihọpliêntụcngàynàysangngàykhác,kểcảthứBảy,thìchúngtôivẫnkhôngbiếtkhinàocôngviệcmớiđượchoàntất.Mộtphạmvirấtrộngcầnchúngtôixemxét,nhưngkhôngthểcómộthướngđithẳnghaymộtlốimònnàochungchomọinhànước.Mộtliênminhcáctiểubangcóchủquyềnđộclập,bảođảmquyềntựdocủacôngdânvàràngbuộcvớinhaubằngcácmốiquanhệđểduytrìcácchínhphủhiệuquảvàtồntạivĩnhviễn,chắcchắnlàmộthệthốngchưahềcó,làđiềuchưatừngxảyratronglịchsửloàingười.Nếumôhìnhđómaymắnđượctìmrathìthờiđạicủachúngtasẽtrởnêntốtđẹp.

Nhiềuquýngàiđãmangvợđếnđâyvànhiềungườikháccũngsẽlàmnhưvậy.Nhưthế,chắcchúngtôisẽphảilàmviệcởđâysuốtcảmùahèđểtiếptụccốnghiến,phụcvụtiểubangvàliênminhnênkhôngthểlàmnhữngviệccánhân.

…

ChúngtôicóhânhạnhgửilênNgàixemxét.

NhữngngườihầuvàđầytớtrungthànhcủaNgài,

A.MARTIN

RICHARDD.SPAIGHT

W.R.DAVIE

HUGHWILLIAMSON

ThưcủaHamiltongửiGeorgeWashington

CùngvớiMadison,HamiltonlàngườiđãđềxướngtriệutậpHộinghịLậphiến,nhưngdobấtbìnhvớihaiđạibiểucùngtiểubanglàJohnLansingvàRobertYates,HamiltonđãrờibỏHộinghị.ViệcôngcómặttạiPhiladelphialàkhôngcóýnghĩakhiláphiếucủaôngluônbịhaiđạibiểukiabácbỏ.Mặtkhác,môhìnhvềchínhquyềncủaôngkhôngđượcHộinghịchấpthuận.Tuynhiên,HamiltonvẫntiếptụctraođổivớiWashington,ngườiđanglàChủtịchHộinghị,vềquanđiểmcủamìnhvàbáochoWashingtonbiếtnhữngthôngtinôngbắtgặptrênđườngđi.ƯớcmuốncủaHamilton,cũnglàướcmuốnchungcủanhiềuchínhkháchđươngthời,đólànhấtquyếtphảithiếtlậpmộtchínhquyềnquốcgiamạnh.Saunày,khichínhphủđầutiêncủaWashingtonđượcthiếtlập,đượcchọnlàmBộtrưởngTàichính,Hamiltonđãcốnghiếnmọisứclựcvàkhảnăngđểtriểnkhainhữngýtưởng

củamình.

NewJersey,ngày3thángBảynăm1787,

ThưaNgài,

TrongchuyếnđicủatôivềNewJerseyvàtừkhiđếnđây,tôiđặcbiệtloâukhinhậnthấytâmtrạngcủacôngchúngvàcàngtintưởngrằngHộinghịLậphiếnnàylàcơhộisốngcòncuốicùngchochúngtathiếtlậplạisựthịnhvượngcủađấtnướctrênmộtnềntảngvữngchắchơn.Tôicũngnóichuyệnvớinhữngngườihiểubiết,khôngchỉởthànhphốnàymàcònởnhiềumiềntrongtiểubang.Họđồngýrằngmộtcuộccáchmạngkỳdiệumanglạicuộcsốngtốtđẹphơnđangởtrongtâmtrítấtcảmọingười.HọnghĩrằngdonỗisợhãilàmchấnđộngcôngchúngnênHộinghịnàysẽkhôngtiếnđủxa.Họdườngnhưtinrằngmộtmôhìnhnhànướcvữngmạnhsẽphùhợpvớisựtrôngchờcủacôngchúnghơnlàbấtkỳmôhìnhnàokhác.BấtchấpviệcnhữngviênchứcchínhquyềnđanglàmmọicáchcóthểđểtạoranhữngmốiáccảmvềHộinghịnày,xuhướngchunghiệnnaydườngnhưđitheohướngngượclại.

Mọingườibắtđầutinrằng"môhìnhtuyệthảocủachínhquyền",nhưhọtừngđòihỏi,sẽkhôngthểđápứngđượcmọinhucầucủađấtnước.Thayvàođó,họmuốnmộtmôhìnhnàođókhôngquáxavớimôhìnhmàhọvừatừbỏ.Nhữngdấuhiệuđódùkhôngkhẳngđịnhrằngdânchúngsẵnsàngủnghộhoàntoànkếhoạchnàynhưtôitrôngđợi,nhưngcũngkhôngcólýdonàođểhếthyvọngvềmộtmôhìnhchínhquyềnmạnh,nếuHộinghịđềxuấtvàphêchuẩn.HọtinrằngchúngtađãkhôngcónhiềuquyềnlựcđểthựchiệnnhữngmongmỏicủadânchúngvềmộtbảnHiếnphápcóhiệuquả…

DokhôngbiếtrõquanđiểmcủaNgàinêntôikhôngthểkhẳngđịnhđượcliệucácsuynghĩcủachúngtasẽgiốngnhauđếnmứcđộnào,nhưngtôitinrằngNgàisẽhiểuđượcnhữngsuynghĩchânthậtnày.Mốiloâucủatôivề

sựkiệnnàybuộctôiphảiviếtbứcthưnàytrìnhbàyđiềumàdườngnhưlàtâmtrạngchungcủadânchúng.XinthúthậtvớiNgàirằngtôirấtloâuvềnhữngchiarẽbèpháitạiHộinghịkhitôirờiPhiladelphia.Tôisợrằngchúngtasẽbỏlỡ“cơhộivàng”cứuvãnnướcMỹkhỏisựchiarẽ,tìnhtrạnghỗnloạnvôchínhphủvàcảnhnghèođói.Khôngcómộtbiệnpháphỗntạphayyếuớtnàocóthểgiảiquyếtdứtđiểmvấnđềnày.CầnphảicóquyếtđịnhsángsuốtvàkhôngcógìmanglạisựthànhcôngchoHộinghịnàybằngsựhàilòngcủadânchúng.

Tôisẽởlạiđây10đến12ngàynữa,nhưngnếutinrằngsựcómặtcủatôiởPhiladelphialàcầnthiếtthìtôisẽsớmtrởlại.

HAMILTON,A.

GhichépcủaManassehCutler

ManassehCutler(1742-1823),TiếnsĩLuật,làngườiđồngsánglậptrườngÐạihọcbangOhio.TrongthờigianHộinghịLậphiếnnhómhọp,ôngđãtớithămPhiladelphiavàcónhữngcuộcgặpvớicácđạibiểucủaHộinghị.PhầnsauđượctríchratừnhậtkýcủaôngvềnhữngđiềuôngcảmnhậnđượcvềcácđạibiểucũngnhưvềHộinghịnày.NhữngghichépnàyrấtthúvịvìđãthểhiệncuộcsốngvàphongcáchcủanhữngđạibiểuquýtộcđươngthờivàbốicảnhcủaHộinghịcũngnhưsựquantâmđặcbiệtcủanhữngngườidânthườngtrôngđợivềkếtquảcủaHộinghịnày.

Ngày13thángBảynăm1787.

QuánrượunàynằmtrênPhốthứ3,giữaphốChợvàphốHạtdẻ,ngaygầntrungtâmthànhphố.Quánrượunàycómộtphongcáchlịchsựvàtrangnhã,cónhiềutòanhàvớicácsảnhrộng,cùngvớinhiềuphòngnhỏthíchhợpchoviệcngủtrọ.TrongkhitôiđangdùngtràthìvàiđạibiểucủaHộinghịLậphiến,hiệnđangnhómhọptạithànhphốnàyvớimụcđíchhìnhthành

mộtbảnHiếnphápLiênbang,bướcvàonhà.HaitrongsốhọlàcácđạibiểucủatiểubangMassachusetts.

Ngaykhiuốngtràxong,tôibướcđếnchỗhọngồi(họcũngsốngởđây),đếnchỗNgàiStrongvàmuốnnóichuyệnvớiôngta.Trướcđây,chưabaogiờchúngtôiquennhauvàtôicũngchưatừngviếtthưchoôngta,nhưngcảhaichúngtôiđềubiếttiếngnhau;vàsauđóNgàiGerrynóivớiNgàiStronglàôngtarấtmuốngặptôi,dobứcthưôngtanhậncủaThốngđốcBowdoin.NgàiStrongrấtlịchsựgiớithiệutôivớiNgàiGorham,ngườiChalestown,Massachusetts;NgàiMadison,NgàiMasonvàcậucontraiđếntừtiểubangVirginia;ThốngđốcMartin;quýNgàiHughWilliamson,BắcCaroline,quýNgàiJohnRutledgevàNgàiPinckney,tiểubangNamCaroline;NgàiHamilton,từNewYork;họđềusốngtrongngôinhànàyvànhiềuquýngàikháccũngcómặttốihômđóvớihọ.

…ChúngtôiđếntòanhàQuốchộitiểubang.Ðâylàmộttòanhàrấtsangtrọngvớikiếntrúcđẹpvàtiệnlợihơnbấtcứtòanhànàokhácmàtôibiếttừtrướcđếnnay.Lúcnày,TòaánTốicaođangđặttạiđâyvàchỉcóbathẩmphán.MộtcănphòngrộngởphíaÐông,dànhchocáchoạtđộngcôngcộng,nhưnglúcnàydànhchoHộinghịLậphiếnsửdụng.Línhgáccómặttạiđâyđểngănkhôngchoailạigầnvàhọrấtcảnhgiáctrongbổnphậncủamình.

NgàiFlanklinsốngởPhốChợ,giữaPhốthứ2vàPhốthứ3,ngôinhàcủaônglạilùisâumộtchút.Chúngtôigặpôngtađangđứngtrongvườn,dướimộtcâydâulớnvớinhiềuquýngàikhácvàhaihaybaquýbà.Tôitraochoôngcácbứcthưcủatôi.Saukhiđọcchúng,ôngbắttaytôivàvớinhữnglờilẽlịchsự,ônggiớithiệutôivớicácquýngàikhác,hầuhếtlàcácđạibiểutạiHộinghịLậphiếnvàchúngtôitraođổivớinhaucởimởchotớikhitrờitối.NgàiFlanklinchotôixemmộtthứrấtkháclạmàôngvừanhậnđược,vàôngtarấthàilòngvớiđiềunày.Ðólàmộtconrắncóhaiđầuđặttrongmộtcáichailớn.NgàiFlanklinnóivềconrắnnày.Nếunhưnóphảitrườnquacác

bụirậmvàmộtđầuthíchđihướngnày,cònđầukialạithíchtrườntheohướngkiavàchẳngđầunàochịunhườngnhau.RồiôngđịnhnóivềmộtđiềuhàihướcxảyratrongHộinghịLậphiến,đểsosánhconrắnvớinướcMỹ,nhưthểôngquênmấtrằngmọiđiềutrongHộinghịnàyphảigiữbímậtnênviênthưkýHộinghịđãchặnônglạivàlấyđicâuchuyệncólẽôngsắpkểvớitôi.

...Khoảng10giờtối,tôitrởvềnhàtrọ.Cácquýngàisốngtrongngôinhànàycũngtậptrungăntốitạimộtchiếcbànăn.Trônghọrấtsangtrọngtheođúngphongcáchgiớiquýtộc.Saubữaăn,NgàiStronglạiđếnvàmờitôivềngôinhàcủahọvàchúngtôiởđótớitận12giờ.

ThưcủaJ.MadisongửiT.Jefferson

RấtlongạivềtriểnvọngthànhcôngcủaHộinghị,MadisonliêntụcviếtthưtraođổivớiThomasJefferson,khinàyđangởPhápđểchiasẻnhữngsuynghĩcủamình,đồngthờimuốnnhậnđượcýkiếngópýcủaJefferson.MadisonhiểurằngmộtluậtgiaxuấtsắcvàmộtchínhtrịcónhiềuảnhhưởngnhưJeffersonchắcchắnsẽcótácđộnglớnđếntiểubangVirginiacũngnhưvớitoànthểnướcMỹ.Nhữngbứcthưnàylàtiềnđềchotìnhbằnghữulâudàigiữahaingười,đểcuốicùng,trongchínhquyềnmới,họtrởthànhnhữnglãnhtụcủaĐảngCộnghòa–DânchủvàđềucónhữngđónggópvôcùngtolớnchonhànướcCộnghòaMỹ.

Philada,ngày6thángChínnăm1787

KhiHộinghịsắpkếtthúc,tôilạilongạivềnhữngđiềusẽphơibàychocôngchúngởđây,trướckhibảnHiếnphápnàyđếntayNgài.Tôicóthểbảovệbằngcáchmãhóa[bứcthư]đểtránhbịtiếtlộgiữachừng,nhưngtôithấythờigiantừkhinhậnđượcbứcthưcủaNgàingày20thángSáutớinaythậtngắnngủi,[nênkhôngkịp].

Hômnaylàngàyđầutiênngoàinhữnggiờởphònghọp,tôiđượctựdothoát

khỏicáccôngviệccủaủyban,vàlàngàynghỉcuốicùngtrướckhiHộinghịnàykếtthúc.BâygiờHộinghịhầunhưchỉhọpvới11bang.Cácbuổihọpđượctiếnhànhliêntục,trừ10ngàynghỉđểmộtủybanđượcbổnhiệmsoạnthảochitiếtcácđiềuvừađượcthảoluận.Hộinghịsẽkếtthúctrongvòng1-2tuầnnữa.Môhìnhchínhquyềnsẽgửichocôngchúngtấtcảcáctiểubangphêchuẩn,baogồmTổngthốngđượctraoquyềnhànhpháp;Thượngviệndocơquanlậppháptiểubangbổnhiệm;Hạviệndodânchúngbầura,căncứtheosốdânmỗibang.Haicơquannàycùnggiữquyềnlậppháp.Mộtbộmáytưphápcũngđượcthiếtlập.

Môhìnhbộmáyhànhpháplàmộttrongvàiđiểmcònlạichưađượcthốngnhất.MỗitiểubangsẽcóhaiđạibiểutạiThượngviệnvớinhiệmkỳsáunăm.Hạviệnđượcdânchúngcáctiểubangbầuchọnhainămmộtlần.Quyềnlậpphápsẽđượcmởrộngracảlĩnhvựcthươngmại,thuếvàmộtsốlĩnhvựcchungkháccủaliênbang.QuyềnlựccủaQuốchộiHợpbanghiệnnaysẽđượcphânbổvàocáccơquanthíchhợpcăncứvàobảnchấtcủaquyềnlựcđó.Cáctiểubangsẽbịhạnchếquyềnpháthànhtiềngiấyvàmộtsốquyềnkhác.Ðólànhữngnétchính,nhưngchitiếtcácvấnđềnàycólẽsẽlàmNgàingạcnhiên.Tôimạomuộinóirằngdùkếhoạchnàyđượcphêchuẩncũngsẽkhôngthểđápứnghoàntoàncácđòihỏicủaquốcgia,khôngngănchặnnhữngsaisótởcáctiểubangđanggâyrasựbấtbìnhkhắpmọinơihiệnnay.Chitiếtvềvấnđềnày,tôisẽviếtchoNgàitrongbứcthưsau.

NỗiloâucủatoànbộdânchúngvềHộinghịnàyđặcbiệtlớn.NhữngbàibáovànhữnglờiphỏngđoánđềcậpđếnkếhoạchđangđượcthảoluậntạiHộinghịcónhannhảnởkhắpmọinơi.Tuynhiên,côngchúngchắcchắnlàchẳngbiếtgìcảvìHộinghịnàyhoàntoànbímật.Ýkiếnchunghiệnnaycólẽlàủnghộ,songkhôngthểloạitrừmộtsốnhânvậtsẽchốnglạibấtkỳsựcảicáchnào.Tôinghĩlàcôngchúnghiệnnayhaytrongmộtthờigianngắntớiđâysẽchấpnhậnbấtcứđiềugì,miễnlàcamkếtvềsựổnđịnhcủanềncộnghòa,đảmbảoquyềntựdocánhân,bấtchấpnhữngthànhkiếnđịa

phươnghaynhữngtoantínhnhấtthời.Nếukhoảnhkhắcnàyquađi,thìthậtkhócóthểnóisốphậncủachúngtasẽđivềđâu.

NgàiWytheđãkhôngtrởlạiđâynữa.Vợôngấybịốm,vàđólàlýdobuộcôngấyphảirờiHộinghị.Nhưngbàtađãmấtchỉmộtvàingàysaukhiôngấyvềnhà...

J.Madison

NhậtkýWashington.

Ngày17thángChínnăm1787.

MọingườivừanhómhọpvàbảnHiếnphápđãnhậnđượcsựchấpthuậncủa11tiểubangvàÐạitáHamilton,tiểubangNewYork(đạibiểuduynhấtcủatiểubangnàycòncómặttạiHộinghị).Tấtcảcácthànhviênđãkývàovănbảnnày,ngoạitrừThốngđốcRandolphvàÐạitáMasoncủaVirginia,cùngvớiNgàiGerrycủaMassachusetts.

Nhưvậy,mọiviệcđãkếtthúc.Cácthànhviêntrởvềquántrọcủathànhphố,cùngăntốivàchiataynhauthậtthânái.Sauđó,tôitrởvềnhàlàmmộtvàiviệcvànhậnnhữnggiấytờtừviênthưkýHộinghị,rồiluivềtrầmtưsuynghĩvềcôngtrìnhquantrọngnày.Mộtcôngtrìnhđượchoàntấtsauthờigianlàmviệcliêntục,khôngngàynàodưới5giờ,thườnglà6giờ,thậmchíngồi7giờliềnđểthảoluận,chỉtrừchủnhậtvà10ngàynghỉhọpchomộtủybanlàmviệc.Thờigianhoànthànhcôngtrìnhnàylàhơnbốntháng.

G.W

ThưcủacácđạibiểuBắcCarolinegửiThốngđốcCaswell

Philadelphia,ngày18thángChínnăm1787.

ThưaNgài,

Sausuốt4thánglàmviệcmệtmỏivàloâu,HộinghịnàyđãsoạnthảoxongmôhìnhchínhquyềncủaHợpchúngquốc.ChúngtôihyvọngmôhìnhnàysẽloạibỏnhữngkhiếmkhuyếtcủamôhìnhHợpbanghiệnnay.Vớiviệcmởrộngquyềnlực,bảnHiếnphápnàysẽmanglạimộtchínhquyềnhiệuquả.ChúngtôicóvinhdựđượcgửikèmtheobứcthưnàymộtbảnsaocủabảnHiếnphápvàkhiNgàigửivănbảnnàylênNghịviệntiểubang,chúngtôikhẩnkhoảncầuxinNgàinhậnxétcôngbằngđốivớicơquanđángkínhtrọngđórằngchúngtôiđãlàmhếtsứcmìnhđểbảođảmvàthúcđẩylợiíchcủatiểubangBắcCaroline.

NgàisẽthấyviệcbầuchọnHạviệnsẽcăncứvàodânsố,nhưngphảinóichínhxáclàcăncứvàotoànbộngườidatrắngvà3/5nhữngngườidađen.Ngàicũngsẽnhậnthấylàtrongbanămđầutiên,BắcCarolinesẽcó5đạibiểutạiHạviện,chỉchiếm1/13toànbộsốđạibiểucủaViệnnàyvàphầnphảiđónggóphằngnămvàongânsáchquốcgiacũngkhôngquácao.ChúngtôicólýdochắcchắnđểtinrằngcôngdântiểubangBắcCarolinelànhiềuhơn1/13toànbộdânsốHợpbang,nhưngtiểubangkhôngchứngminhđượcđiềunàyvàcácđạibiểucũngkhôngquáhăngháibiệnhộ,bởinếuthế,sốthuếphảiđóng,căncứtheosốđạidiện,cũngsẽtănglên.

Chúngtôicónhiềulýdođểhyvọngvềchínhquyềnquốcgianày.Điềuchúngtôilosợnhấtlàmứcthuếđánhquánặngvàkhôngbìnhđẳng.NhưngchúngtôihyvọngNgàicũngnhưchúngtôitinrằngcáctiểubangmiềnNamnóichungvàBắcCarolinenóiriêng,sẽđượchệthốngchínhquyềnđềxuấtđảmbảovềlĩnhvựcnày.Khoản9củaĐiều1trongbảnHiếnphápquiđịnhkhôngcóthuếthânhaythuếthutrựctiếpnàosẽđượcđặtranếukhôngphùhợpvớitỷlệcủadâncư,vàtheođiềunày,thìcứ5ngườinôlệdađensẽbằng3ngườidatrắng.Nếuthuếđấtđượcđặtra,thìcũngsẽđượcđánhtheotỷlệđó.Vídụ50côngdântiểubangBắcCarolinesẽkhôngphảinộpthuếchotoànbộđấtđaicủamìnhnhiềuhơnsốtiền50côngdâncủamộttiểubangmiềnÐôngphảiđóng.Ðiềunàycólợilớnchochúngtakhihầuhết

ruộngđấtcủahọthìnhỏvànhiềungườitrongsốhọlạisốngởcácthịtrấnhaythànhphố.Hơnnữa,đấtđaicủachúngtalạimàumỡhơncủahọrấtnhiều.Việcquiđịnh5ngườidađenchỉphảiđóngthuếtươngđươngvới3ngườidatrắngcũnglàmtăngđángkểlợithếcủachúngtatrongmôhìnhchínhquyềnmới.CáctiểubangmiềnNamcũngcamkếttrảlạitựdochonhữngnôlệđangkhaokhátthoátrakhỏicảnhngộđó,tốthơnnhữngquiđịnhtrongbảnCácđiềukhoảnHợpbanghiệnnay.

Theodựkiến,phầnlớnngânkhốquốcgiasẽthubằngviệcđánhthuếhàngxuấtnhậpkhẩu,thuếhảiquanvàmộtsốthuếkhác.NhưngNgàisẽthấyđiềunàyđượcxácđịnhtrongKhoản8,Ðiều1củaHiếnphápquiđịnhrằngmọithứthuếđềuthốngnhấttrongtoànliênbang.Trongkhichúngtôirấtquantâmtớiviệctựbảovệmìnhvàhìnhthànhnhữngđạothuếcólợichotiểubangnhà,thìcũngkhôngthểnóirằngnhữngngườianhemkháccủachúngtaởmiềnNamsaonhãngnhữnglợiíchđó.Luậthànghảihayquyềnquiđịnhcácvấnđềthươngmạinằmtrongtaychínhquyềnliênbang.Theođó,cáctàuthuyềnvàthủythủđượcthuêsẽmanglạisứcmạnhchocácbangmiềnBắc.ÐâychínhlàđiềucácbangmiềnNamphảichấpnhậnđểđổilấynhữnglợithếđãđềcậpởtrên.NhưngchúngtôicầuxinNgàixemxétlạitoànbộsựthỏahiệpđểthấychúngtôikhôngtừbỏbấtcứlợiíchgìcủaBắcCarolinevàchúngtôihoàntoànnhậnthứcđượcsựđộclậpcaonhấtcủacáctiểubangmiềnNam.Chúngtacóthểtiếnhànhđóngtàuthuyềnchoriêngmìnhvànếuviệcđóngtàuvàbuônbánhànghảiphátđạtởtiểubangquênhàthìchúngtacũngsẽsớmsảnxuấtchonhữngngườihàngxómcủamình.

Chúngtôicũngmuốntrìnhbàynhữngquanđiểmcủachúngtôivềnhữngđiềukhoảnliênquanđếntiềnbạcnóichung.Ngoàira,cũngcònnhữngxemxétkhácliênquanđếnmôhìnhđó,nhưngchúngtôikhôngmuốnlàmphiềnNgàivớiviệcviệndẫndàidòngchitiết.Nhữngđiềunàysẽđượcchínhthứcđệtrìnhlêncơquanlậppháptiểubang.

NhữngngườihầutrungthànhnhấtcủaNgài,

WM.BLOUNT

RICH'DD.SPAIGHT

HUGHWILLIAMSON

ThưcủaElbridgeGerrytrìnhbàylýdokhôngkývàobảnHiếnpháp

GerrylàmộttrongbađạibiểucómặttạiHộinghịtrongngàycuốicùngvàôngcũnglàngườicóđónggóprấtlớntrongquátrìnhthảoluận.Nhưngôngdứtkhoáttừchốiđặttênmìnhvàovănbảnnày.BứcthưsauđâycủaônggửiChủtịchHạviệnvàThượngviệntiểubangMassachusettsđểtrìnhbàynhữnglýdobuộcôngkhôngthểkývàovănkiệnnày.

GửiNgàiSamuelAdams,ChủtịchThượngviện,vàNgàiJamesWarren,ChủtịchHạviệntiểubangMassachusetts.

ThưacácNgài

Tôicóvinhdựđượcgửikèmđây,theođúngbổnphậncủatôi,bảnHiếnphápđượcsoạnthảovàkýkếttạiHộinghịLậphiếnvừaqua.NhưngtôibuộcphảithểhiệnsựbấtđồngđốivớihệthốngnàyvàsẽđệtrìnhcụthểnhữnglờiphảnđốicủatôilênQuốchộitiểubang.

Ðâythậtsựlàmộtnỗiđauđớncủatôivềmộtvấnđềđặcbiệtquantrọngnhưvậyđốivớiquốcgiachúngta,khiquanđiểmcủatôikhácbiệtvớinhữngthànhviênđángkínhkhác,nhữngngườiđãkývàobảnHiếnphápnày.NhưngnhữngsuynghĩmàtôithậtsựcảmthấylàquyềntựdocủanướcMỹkhôngđượchệthốngnàyđảmbảo.NênbổnphậncủatôilàphảichốnglạibảnHiếnpháp.

Nhữngphảnđốicơbảncủatôilàvănbảnnàykhôngcónhữngđiềukhoản

tươngxứngthểhiệnquyềnlợicủadânchúng;họkhôngđượcđảmbảoquyềnbỏphiếu;mộtsốquyềnlựccủacáccơquanlậppháplàkhôngrõràng,vàcòncónhữngđiềunguyhiểmvàmậpmờkhác;nhánhhànhpháplạiđượcphatrộnvàcóảnhhưởngquámứcđốivớicơquanlậppháp;cònbộmáytưpháplạiquáyếuthế;cáchiệpước,cóthểlàquantrọngnhất,lạidochínhTổngthốngbanhànhcùngvớisựchấpthuậncủahaiphầnbaThượngviệnvàhệthốngnàykhôngđượcđảmbảobởiDựluậtvềcácquyền.Nhữnglờiphảnđốinàykhôngchỉriêngvìtiểubangchúngtamàcònvìtấtcảcáctiểubangkhác.

KhiHộinghịnàyđượctriệutập,thìmụcđíchduynhấtvàrấtrõrànglà"chỉnhsửaCácđiềukhoảnHợpbang,đểbáocáoQuốchộiHợpbangvàcáccơquanlậppháptiểubangnhữngthayđổivàcácđiềukhoảnbổsungđểbảnHiếnphápLiênbangtrởnêntươngxứngvớitìnhtrạngcấpbáchcủaliênminhhiệnnayvàđểduytrìsựtồntạicủaLiênminh",tôikhôngnghĩrằngcácquyềnlựcnàymởrộngtớimứchìnhthànhmộtmôhìnhchínhquyềnnhưvừađượcđềnghị,nhưngHộinghịlạitiếnhànhtheocáchthứcnày,mặcdùtôihoàntoàntinrằngđểduytrìLiênminh,mộtchínhquyềncóhiệuquảlàrấtcầnthiếtvàđiềunàysẽgặpkhókhănnếuchỉtiếnhànhsửađổiCácđiềukhoảnHợpbang.

BảnHiếnphápvừađượcđềnghịcómộtsốđặcđiểmcủachínhquyềnliênbang,nhưnggầngiốngmộtchínhquyềnquốcgiahơn.Tuynhiên,tạinhiềukhíacạnh,tôinghĩrằngvănbảnnàythậtsựcógiátrịlớnlao.Cùngvớimộtvàituchínhánthíchhợp,vănkiệnnàycóthểđápứngđược"tìnhtrạngkhẩncấpcủaliênminhvàbảođảmtựdochocáccôngdân".

Nhữngnghingờvềkếhoạchnàyliênquanđếnnhiềuđiểmđặcbiệtquantrọngkhác:1.Liệusựgiảitánchínhquyềnliênbangcóxảyrakhông?2.Liệucácchínhquyềntiểubangcóphảithayđổidoảnhhưởngcủasựgiảitánnàykhông?3.LiệumôhìnhquốcgianhưbảnHiếnpháphiệnnayđề

nghịmàkhôngcầnsửađổicóthểthaythếđượcchínhquyềnhợpbangvàtiểubangkhông?

Cólẽlàchưabaogiờdânchúngđượcyêucầuquyếtđịnhmộtvấnđềquantrọngnhưvậy.NếucáccôngdânnướcMỹchấpnhậnphươngánnàythìtựdocủahọsẽbịđánhmất.Nhưngnếubácbỏthìtìnhtrạngvôchínhphủcóthểxảyra.Dovậy,rõrànglàhọkhôngthểvộivàngquyếtđịnhđược.Cầnphảihiểuvấnđềnàykỹlưỡnghơnđểhọkhôngphảirútlạisựủnghộdànhchochínhquyền,saukhivừavộivàngchấpnhậnnó.

NếunhữngngườiủnghộbảnHiếnpháp,cũngnhưnhữngngườichốngđốigiữtháiđộônhòa,thậntrọngvàbìnhtĩnh,thìnhữngcuộcthảoluậnvàtraođổicóthểmanglạinhiềuthôngtinhơn,vàcuốicùngsẽđạtđượckếtquảtốtđẹp.

CóthểmộtsốngườithuyếtphụcrằngdânchúngđặttoànbộniềmtincủahọvàoHộinghịnày.NhưngdùnhữngcánhânrấtđángkínhtrọngđãkývàobảnHiếnpháp,thìcũngphảichấpnhậnrằngnhữngcôngdântựdomớichínhlànhữngngườibảovệtốtnhấtquyềnlợivàsựtựdocủahọ,vìthậmchí,ngaycảnhữngngườivĩđạinhấtcũngcóthểsailầmvàđôikhilỗilầmcủahọlạicóhậuquảrấtkhủngkhiếp.

NhữngngườikhácđềnghịrằngHiếnphápnênđượcchấpthuậnnhanhchóngvìsaunàycòncócácđiềukhoảnsửađổivàbổsungkhithấycầnthiết.NhưngliệucómộtbảnHiếnphápnàokhácđượcxâydựnghoànhảohơntrướckhithôngquakhông?Liệumộtngườitựdocónênchấpthuậnmộtmôhìnhchínhquyềnkhông,khibiếtchắcrằngrồicáimôhìnhnàylạicầnphảisửađổi?

Mộtsốngườikhácchorằngnếunhưdânchúngkhôngthốngnhấtvềkếhoạchnàythìhọcũngkhôngthểthốngnhấtvềmộtkếhoạchkhác.Nhưngchắcchắnlàtrongkhihọcóquyềnsửađổi,thìhọkhôngcầnthiếtphảibác

bỏkếhoạchnày.

Tôiđãởlạiđâylâuhơndựđịnh,nhưngtrongmộthaingàytới,tôisẽvềMassachusetts.Khitrởvề,tôisẽđệtrìnhnhữnglýdo(nếunhưcơquanlậpphápcủatiểubangyêucầu)vềnhữngbấtđồngcủatôi.

TôimuốnnóithêmrằngsựthịnhvượngcủaliênminhchúngtađòihỏimộtbảnHiếnpháptốthơnCácđiềukhoảnHợpbanghiệnnay.Tôinghĩđólàbổnphậncủatôi,làcôngdâncủaMassachusetts,phảiủnghộmộtbảnHiếnpháptốtnhất,vớiniềmhyvọngrấtchânthànhrằngbảnHiếnphápđósẽđảmbảoquyềntựdovàhạnhphúcchomọingườidânMỹ.

VớinhữnglòngthànhkínhnhấtđốivớicơquanlậpphápvàchínhbảnthâncácNgài.

NgườihầucậntrungthànhnhấtcủaNgài.

E.GERRY

ThưcủaRogerShermanvàOliverEllsworthgửiThốngđốctiểubangConnecticuttrìnhbàyvềHộinghịLậphiến

NewLondon,ngày26thángChínnăm1787.

TrântrọngkínhgửiNgàiThốngđốcHuntington.

ThưaNgài,

ChúngtôicóvinhhạnhđượcgửitớiNgàibảninHiếnphápchínhthứcmàHộinghịLiênbangnhómhọpvừathôngquađểNgàiđệtrìnhlêncơquanlậpphápcủatiểubangchúngta.

NhữngnguyêntắcchungcủanhữngcuộcthảoluậncẩnthậnvàchínchắntạiHộinghịvềvấnđềlớnlaonàyđãđượctrìnhbàytrongbứcthưgửiQuốchội.Chúngtôinghĩrằngcầnnhữnggiảithíchchitiếthơnvềmộtvàiđiểmcụ

thểtrongbảnHiếnpháp.

Quốchộiđượctổchứckhácnhau,nhưngvềtổngthể,sốthànhviênvàtỷlệbỏphiếucủatiểubangchúngtavẫngiữnguyênnhưtrướcđây.QuyềnđạidiệnbìnhđẳngtạiThượngviệnvàquyềnlựccủacơquannàytrongviệcbổnhiệmcácviênchứcchínhphủsẽbảođảmquyềncủacácbangnhỏcũngcânbằngvớicácbanglớn.Quốchộicũngđượctraothêmmộtsốquyềnlực.ĐólàmụctiêuchínhyếumàcáctiểubangđềunhậnthứcđượctrongviệcbổnhiệmcácđạibiểuthamdựHộinghịnày.NhữngquyềnlựcmởrộngđóchỉđốivớinhữngvấnđềliênquanđếnlợiíchchungcủaLiênminhvàđượcxácđịnhcụthể,saochotấtcảcáctiểubangkhácđềuduytrìvàbảođảmđượcquyềncủahọtrongtấtcảcáclĩnhvựccònlại.

NhữngmụcđíchmàQuốchộisửdụngtiềncũnggiốngnhưnhữngquiđịnhtrongmục8củaCácđiềukhoảnHợpbang,tứclàchocáccôngviệcphòngthủvàsựthịnhvượngchungvàtrảnhữngmónnợphátsinhtừnhữngmụcđíchnày.Ngânsáchchủyếusẽđượcthubằngviệcđánhthuếcáchànghóanhậpkhẩu.Cũngcóthểlàthuthuếtrựctiếptừcáctiểubangtheosốdân.MặcdùQuốchộicóquyềnxâydựngngânsách,nếuthấycầnthiết.Nhưngquyềnnàycóthểkhôngcầnđến,nếucáctiểubangđềuđảmbảođónggópđủđịnhmứccủamình.

…

Mộtmặt,Hộinghịnàyđãcốgắngđảmbảothiếtlậpmộtchínhquyềnhiệuquảvàmạnhmẽ,mặtkhác,lậpranhữngkiểmsoátthíchhợpnhằmbảođảmquyềnlợicủacácbang,đảmbảosựtựdovàthịnhvượngcủamọicôngdân.ChúngtôimongướcnhậnđượcsựchấpthuậncủatấtcảcáctiểubangđểbảnHiếnphápnàytrởthànhcôngcụbảođảmcácquyềnvàsựyênbìnhcủahọ.

VớilòngkínhtrọngnhấtđốivớiNgài,

BầytôitrungthànhcủaNgài,

ROGERSHERMAN

OLIVERELLSWORTH

ThưcủaEdmundRandolphgửiChủtịchHạviệntiểubangVirginia

EdmundRandolphlàThốngđốcđươngnhiệmcủaVirginia,ngườitrìnhbàyPhươngánVirginiavàđưaranhữngnétđầutiênvềchínhquyềnliênbang.Nhưngcuốicùng,khiHộinghịkếtthúc,ônglạitừchốikývàovănbảnnày.BứcthưnàytrìnhbàychitiếtmọisuynghĩcủaRandolphvềbốicảnhcủanướcMỹtừkhigiànhđượcđộclập,nhữngkhókhănvàtrụctrặcmàchínhquyềnHợpbangđangvấpphảivànhữnglýlẽbuộcôngkhôngthểkývàovănbảnnày.Tuynhiên,sauđó,RandolphquaysangủnghộbảnHiếnphápvàtrởthànhTổngchưởnglýđầutiêntrongchínhquyềncủaWashington.ĐâylàmộtbứcthưrấtđầyđủvàtoàndiệnvềtìnhhìnhnướcMỹthờigianđó.

Richmond,ngày10thángMườinăm1787.

ThưaNgài,

BảnHiếnpháp,nhưtôigửiđếnQuốchộiTiểubangtrongbứcthưchínhthức,đãkhôngcóchữkýcủatôi.ThưaNgài,sựkiệnnàydùthậtlàbìnhthường,nhưngcũngkháquantrọng,ítnhấtlàđốivớicánhântôi,bởimộtvàiđạibiểuQuốchộicóthểhiểunhầmvàmộtvàingườikháccóthểbópméosựkiệnnày.Tôikhinhthườngviệcgiấugiếmcáclýdochoviệctừchốiđặtchữkýcủatôi,nhưtôiluônluônnhưvậy,bâygiờvẫnvậyvàsẽmãimãinhưvậy,sẵnlòngnóihếtnhữnglýdonàychotấtcảmọingười.Vìthế,tôithiếtthamongmuốnđượctrìnhbàytấtcảnhữngđiềunàyđốivớicơquanlậppháptiểubangmàtôilàngườiđạidiệntạiHộinghịLiênbang.

Tôitinrằngbứcthưnàysẽtrìnhbàytổngthểtìnhtrạngliênbanghiệnnay.XinNgàihãythathứvìtôibuộcphảivượtquágiớihạncủamộtbứcthư.

TrướcchuyếnđiđếnHộinghị,tôinghĩrằngLiênminhcủachúngtakhôngquákhiếmkhuyếtnhưvẫnthườngđượcnói.Nhưngsaukhitraođổivớinhữngđạibiểucóđượccácthôngtintốtnhấtvềđiềukiệnvàlợiíchcủatừngtiểubang,saukhitôisosánhnhữngkiếnthứccủahọvềvấnđềnàyđểxácđịnhnhữngđặctínhcủachínhquyềnliênminh,thìtôitinrằngCácđiềukhoảnHợpbangkhôngđủquyềnlựccầnthiết.ĐólàđiềumàbảnHiếnphápcủaHợpchúngquốccầnphảicó.

…

Thựcvậy,trongtrìnhtrạngkhẩncấpcủacuộcchiếntranh,nhữngthànhtựucủabảnHiếnphápnàylạiquáítỏi.Sựphêchuẩn[củatiểubangcuốicùng]bịhoãnlạichotớitậnđầunăm1781.Nhưngdùngắnngủi,giaiđoạnnàycũngnổibậtvìnhữngsựthậtđentốivàảmđạmdosựbấtlựccủachínhquyềntrongviệcduytrìsựcânbằngvàbìnhyêntrênđấtnướcnày,trongviệcchốnglạinhữngâmmưumuốngiànhlấyquyềnlựccủaQuốchộiHợpbang,trongviệcđòicáctiểubangđónggóptàichínhcholiênbangvàtrongviệctuyểnmộbinhlínhchoQuânđộiHợpbang.TôikhôngliệtkêtấtcảnhữngchuyệnnàyraởđâymàmuốnNgàinhớlạitấtcảnhữngđiềuđó,nhữngbảnbáocáocủaQuốchộisẽminhchứngchonhữngđiềunày.

Trongthờibìnhdùchưaphảilàquádài,nhưngcứmỗinămlạichứngkiếnnhữngthảmhọangàycàngtồitệhơnvàngàycàngcónhiềubằngchứngvềnhữngchuyệnnày,thậmchí,đôikhicácnghĩavụvớiHợpbangcũngbịchốngđối.TheoyêucầucủaQuốchội,tôiđãđệtrìnhmộtbảnbáocáothậtảmđạm,nhưngkhônghềphóngđạinhữngmấtmátniềmtin,danhdựvàcảhạnhphúccủachúngta,donhữngtaihọanàygâyra.

Mộtsốngườinhiệtthànhnhưngkhờdạitinrằngnhữngđiềutồitệnàyđã

quavàsẽchẳngbaogiờquaylại.Không,thưaNgài,chúngsẽtrởlạinếunhưbảnHiếnphápđươngthờicủachúngtavẫncòntồntạivàsẽcònmanglạitaihọanặngnềhơn.Thậmchí,khôngthểdựđoánđượcphạmvivàmứcđộthiệthạicóthểgâyra.

NếuchúngtaxemxétCácđiềukhoảnHợpbangvàcácbộluậttiểubang,ngaylậptứcchúngtasẽpháthiệnrarằngcácbộluậtnàykhônghềđượctuânthủtrongnhiềutrườnghợpvàtácđộngxấuđếnsựcôngbằngvàgiátrịcủaxãhội.BảnHiếnphápđókhôngchophépQuốchộiHợpbangcóquyềnsửachữanhữngkhiếmkhuyếtnày.Liệuliênminhphảitiếnhànhmộtcuộcchiếntranhđểđànápnhữngphepháikhôngtuânthủluậtphápđểrồicácphepháilạitìmcáchcâukếtvớicácthếlựcngoạixâm?

Nhưngđâyvẫnchưaphảilàđiểmyếutrầmtrọngnhất.Saucuộcchiếntranhkhôngthểtránhđược,nhữngđòihỏicủaQuốchộiHợpbangvềbinhlínhvàtiềnbạcđềusailầmvàkhôngđượcthựcthi.Nhữngđiềunàydẫnđếnhậuquảrấttồitệ.

1.Khôngthểcóchínhquyềnnàocóthểđứngvữngnếuchỉdựavàosựquithuậnthuầntuýcủadânchúng;và2.Nhữngghentị,hiềmkhíchvàcácnghingờsẽnảysinhtừtỷlệđónggópcủacáctiểubang,hayítnhấtcũnglàmnguộilạnhngọnlửanhiệttình,nếukhôngnóilàsẽgâyranhữnglờithanphiềncủacôngchúng.

TôisẽkhôngdễdàngquênlãngrằngmảnhđấtcủachúngtatrênlụcđịachâuMỹnàytừngbịnémvàomộtcuộcchiếntranhvàvàonhữngbuổiđầucủacuộcchiếntranhnày,kẻthùđãxâmchiếmmảnhđấtcủachúngtangaychỉkhimớicóđềnghịthànhlậpĐạihộicácthuộcđịa.Nhưngliệuchúngtacónghĩrằngmộtngọnlửanhiệttìnhliêntụcđượcnhennhómlênvàlantỏatrongnhữngquânđoàncủachúngta,haykhơilạitinhthầncủabinhsĩsaunhữngmấtmátvàthấtbạitrênchiếntrườngchínhlàtừhiểmhọachiếntranhkhông?

Nếukhôngphảinhưvậy,liệuchúngtacóthểtìmsựbảovệởđâu?NhữngấntượngxấungăncảnsựchấpthuậnmộtđộiquânthườngtrựcsẽcướpđiđộiquâncủanềncộnghòaMỹ.Nhưngnhữngđiềunàylàcóthểthựchiệnđượcvàtôiluônhiểurằngdânchúngchínhlànhữngngườiủnghộtấtyếuchomộtchínhquyềntựdo.Khinhớlạirằngkhôngcóhọ,nềnnôngnghiệpđãbịtànlụi,vàhọvẫnchưaquenvớitrậnmạc,vớisựnghiêmkhắccủakỷluậtnhàbinh,vớisựcầnthiếtcủamộtđộidânquânthườngtrực,đòihỏithêmnhữngchiphíkhác,nênvấnđềnàycầnphảiđượcchấpthuậnmộtcáchthậntrọng.

Tôicũngtinrằngdânchúngcũngkhôngnhiệttìnhvớinhữngđòihỏiđónggóptiềnbạcvìngoàiviệchọmấtniềmtinvàonhữngđiềuhọtrôngđợi,ngoàinhữngquanđiểmriêngvềtựdocủamỗitiểubangvànhữngyêucầukhônghềđượcđápứngchốnglạiLiênbang,thìcòncómộtvấnđềnữakhôngkémphầnquantrọnglàtrướctiênphảixácđịnhphầnđónggóptheođấtđaiđượccấp,hayđượcbantặng,việcxâycấtvàcảitạotrênđó.Hiểnnhiênlàkhôngthểcóđượcmộtquiđịnhthốngnhấtvàcôngbằngtrongviệcđịnhgiácáctàisảnđó.Dovậy,12tiểubangphảibáocáosốlượngdâncưcủahọđểlàmtiêuchuẩnxácđịnhsốtiềnphảiđónggópcholiênbang.CácđiềuluậtcủaLiênminhhiệnnayđòiphảicósựchấpthuậncủabangthứ13,nhưngđiềuđóđếnnayvẫnchưađạtđược.Chínhđiềunàycũngđãlàmgiảmniềmhyvọngvềmộtngânsáchchohoạtđộngliênbang.Nhữngsailầmtrongviệctínhthuếhàngnhậpkhẩuhầunhưchấmdứtmọihyvọngcuốicùngcủachúngta.

…

Ðểxácđịnhthẩmquyềncầnđượctraochochínhquyềnquốcgia,khôngcócáchnàohơnviệclậtngượctấtcảnhữnggìtôivừatrìnhbàytrênđâyvềcáckhiếmkhuyếtcủachínhquyềnhiệnnay.

Dođó,việcđiềuhànhchiếntranhvàhòabìnhsẽbịbếtắcnếukhôngđược

đảmbảovềtàichính.Nhữngđiềunàychothấy,nếuchỉphụthuộcvàonhữnglờikhẩncầukhôngthôithìsẽchẳngthuđượcđiềugìtươngxứngbởisựthoáitháchaychốngđốivìhọkhônghềlosợbịcưỡngépbằngvũlực.Nhưngdùsựcưỡngéplàcầnthiếtthìcũngkhôngthểsửdụngnóđểtấncôngmộttiểubangnàođókhitiểubangnàykhôngthihànhbổnphận,ngoạitrừgiảiphápphongtỏahaybaovâythươngmại,haytiếnhànhcuộcchiếntranhtìnhthương.Thậmchí,dùnhữnghànhđộngbạolựcnàylàhợpphápthìchúngđềucóthểthấtbạivìkhôngđượccôngchúngđồnglòngvàsẽkhôngcóhiệuquảkhinhữngphítổnchochiếntranhđòiphảibồithườngngaylậptứccóthểlàmchotiểubangnàytổnhạitrầmtrọngđếnmứcbuộcphảicầucứunướcngoài.Dovậy,việcchốnglạicáctiểubanglàđiềukhôngthểthựchiệnđược.

Khôngthểápdụngbiệnphápphongtỏađốivớitấtcảcáctiểubangbởicáctiểubangkhácbiệtvềthươngmạivàhảicảng.SựrútbỏnhữngđặcânLiênminhcũnglàvôíchvìmọiquiđịnhcấmđoándễdàngbịcôngdânMỹhaycácquốcgiabênngoàiphớtlờ.Nhưngchúngtasẽnóigìvềsựcanthiệpbằngvũlực?

Liệuchúngtacầntrangbịsúngđạnchonhữngcôngdânnàychốnglạicáccôngdânkiavàlàmhọquenvớibạolực,vớiđổmáuchếtchócchăng?Liệuchúngtacónênmạohiểmgâyranhữngthươngtổnchiếntranhđểchuốclấysựhậnthùchẳngbaogiờmấtđikhông?Liệumộtđộiquânquendùngchiếntranhđểthiếtlậptrậttựlàkhôngđánglongạichăng?Ðừngđểnhữngđiềunàytrởthànhnhữngmốinguyhiểmthậtsự.Chúngtanêntìmmộtgiảiphápkhácthaythế,trongđó,cáccánhânsẽtựnguyệnđónggópchotiểubang.Cáccơquanlậppháptiểubang,thayvìcưỡngép,sẽđềracácđạothuếphùhợpvàbảođảmcôngbằng...

Tiếptheo,chínhquyềnliênbangsẽcótráchnhiệmbuộccácquốcgiabênngoàihủybỏbấtkỳbiệnphápngăncấmnàođốivớicôngdânchúngta,

buộchọphảitôntrọngquyềnlợicủaquốcgiachúngta.Cóthểsẽthiếtlậpnhữngđiềukhoảncơbảnchosựphảnđốivàtrảđũatrongnhữngvấnđềdễgâyxungđộtthươngmạivàcáchthứcthanhtoáncáchợpđồng.

Tiếptheo,liênbangcũnglàngườiphánxửtốicao,điềuchỉnhmọitranhchấpgiữacáctiểubang.Dovậy,liênbangcầnphảinắmdâycươngtrongmọiquanhệgiữacáctiểubang,đặcbiệtlàvấnđềthươngmạidễgâybấtđồngnhất.

Ngoàira,liênbangphảibảovệmọitiểubangchốnglạinhữngrốiloạntrongnướccũngnhưsựxâmlượctừnướcngoài.

Vàcuốicùng,chínhquyềnliênbangsẽlàchỗdựavữngchắcđểchúngtađượcđốixửvàcoitrọngtươngxứngvớiđịavịvàcácnguồnlựccủađấtnướcchúngta.

…ThưaNgài,bâygiờchophéptôituyênbốrằngtheosựphánxéttầmthườngcủacánhântôi,nhữngquyềnlựcxứngđángđóchỉdànhriêngchochínhquyềnquốcgia,nênkhôngthểsửađổiCácđiềukhoảnHợpbangmàkhôngthayđổibảnchấtcủabộluậtnày.Haynóicáchkhác,CácđiềukhoảnHợpbangcầnphảiđểriêngramộtchỗ,bởivìcủanhữngyêucầuđóngthuếvàcungcấpbinhlínhđềukhôngđượcđápứngvàcầncónhữngquyềnhạnđểthựcthinhữngđòihỏinày.

Vớitưcáchlàmộtcôngdân,tôitánthànhviệcbổsungthêmcácquyềnlực.Nhưngnhữngquyềnlựcđượcchúngtađồngýbổsungnàysẽtraochocơquannào?ChoQuốchộiHợpbangư?Nhưtrướcđây,tôithườngchỉtríchkhiếmkhuyếttrongquyềnhạncủaQuốchộivàthườngnóirằngcơquantốicaocủaliênbangkhôngnênbịhạnchếquyềnđó.DùtôiluônluônbàytỏlòngkínhtrọngđốivớiQuốchộiHợpbangvànhữngđạibiểukhảkínhthìtôivẫnmuốnthểhiệnsựthiếuthiệncảmvàthiếuniềmtinđốivớichínhquyềnđó.Nhữnglờiphảnđốicủatôikhôngphảilànhữnglýthuyếtsuông

màlàkếtquảcủanhữngsuyxétvềnướcMỹcùngvớikinhnghiệmthuđượctừcácquốcgiakhác:

1.Nếuquyềnlậpphápvàhànhphápđềuởtrongtaymộtvàingười,tấtyếusẽdẫntớisựchuyênquyền.

2.Sựđạidiệncủacáctiểubangkhôngdựatrênmứcđộquantrọngcủahọ.Việcđasốphảichấpthuậnýmuốncủathiểusốlàmộtđiềuphilý.

3.HìnhthứcbầucửvàtráchnhiệmpháplýthườnglàmchochocácđạibiểuQuốchộiHợpbangdễmangtưtưởngphepháivàđịaphươnghơnlàngườiđạidiệnchotoànHợpbang.

4.Saunhiềunămnữa,cácphepháimạnhmẽvàmưumôthâmhiểmsẽxuấthiện.

5.Cơquanlậppháp,vớimộtviệnduynhất,đôikhiquáhấptấp,thậmchícònmangcảmtính.

6.Quiđịnhcần7tiểubangđểthôngquamộtđạoluậtđơngiảnvàcần9tiểubangđểthôngquađạoluậtquantrọngsẽlàmgiánđoạnmọihoạtđộngcóích.

7.Cuốicùng,thậtkhócóthểđạtđượcsứcmạnh,sựnhanhchóngvàtínhbímật,điềucầnthiếtđốivớimộtbộmáyhànhpháp,trongmộtchínhquyềnquáđôngđạibiểuđếnnhưvậy[ámchỉQuốchộiHợpbang].

Từnhữngchứngcứđó,tôichorằngphảitraothêmnhữngquyềnlựcmớichomộtchínhquyềnmớiđểcủngcốliênminh,nhưngmộtsốtiểubangđangtrùtínhrútkhỏiliênminh,mộtsốkháccóthểliênminhvớinhautrongphạmvinhỏhơn.

Việcrútkhỏiliênminhlàthậtsựtồitệvàkhôngthểchấpnhậnđượcvìcần

phảihiểurằngnếukhôngcóliênminh,chúngtasẽchẳnglàmđượcđiềugìcả.Trướckhinhữngâmthanhcủacuộcchiếntranhvọngđếnthìmọinhịpđậpcủacácthuộcđịakhiđóđềuhòaquyệnvớinhau.Kẻthùkhôngngừngchiarẽchúngta,nhưngchínhsáchcủatấtcảcáckhóaQuốchộiLụcđịalàđoànkếtmọithuộcđịa.Khôngcóvídụnàominhchứngrõrànghơnsựsuytínhthậntrọngvềnềnđộclập,bằngviệckiềmchếviệctuyênbốÐộclậpchotớikhihầunhưmọingườidânMỹđềuđòitựdovàđộclập.Saukhiđộclập,chúngtagặpnhữngkhókhănvôcùngtolớnvàtrongnhữngthờiđiểmhiểmnguynhất,việchồitưởnglạisứcmạnhcủatoànxãhộikhôngchỉxuatansựtuyệtvọngmàcònminhchứngchoQuốchộithấynềnđộclậplàmụctiêuvinhquangvàcaocảnhất.

…NhưngtôikinhsợvềsựtanrãtoànbộLiênminhbaonhiêu,thìtôicũngkhiếpsợkhôngkémkhinghĩvềviệcnhữnghợpbangnhỏsẽđượcthiếtlập.Tôicũngkhôngchorằnglúcnàycónhữngtiểubangđangtheođuổimụcđíchđóbởiđasốcáctiểubangđềurấtquyếnluyếnvớimộtliênminhtoànthểcáctiểubang.NhưngnếuVirginiamuốnthànhlậpmộthợpbangnhỏhơn,hãyđểtôikêugọidânchúngtiểubangxemxétkỹlưỡngnhữnghậuquảtrướckhihọcốgắngxâydựnghợpbangnhỏnày.

Nếuđiềuđóxảyra,sứcmạnhcủaliênminhsẽbịchiađôi,thậmchíchiaba.Nhưngdùsứcmạnhcủachúngtatănglênnhờcuộcchiếntranhvừaquathìliệuviệcchiarẽđócóđảmbảođượchạnhphúccủachúngtakhông?

BấtkỳHợpbangnhỏnàomàVirginiacóthểthamgiađềuphảibaogồmítnhấtbatiểubangmiềnBắcvàtiểubanglánggiềngphíaNamgầnnhất.Nhưngsứcmạnhcủahọ,cũngnhưbảnthânchúngta,đềusuygiảmbởisựbấtđồngtrongdânchúng.

Tôilạicóthểnghingờliệusaucuộcchiếntranhvừaqua,sựgiàucócủaHợpchúngquốccótănglênkhông?Câutrảlờichắcchắclàkhông,vìgánhnặngnợnầnvàtìnhtrạngthươngmạisútkém.

LiệumộthợpbangmiềnBắcđócóthểduytrìmộthạmđộivàmộtđộiquânthườngtrựckhông?Vàdùcóhạmđộivàđộiquânđó,thìliệumộthợpbangchồngchấtnhữngnợnần,thươngmạisuygiảmvàthiếunhânlựcnhưvậy,cóthểđảmbảođượcsựphòngvệchungchochínhchúngtatrongmộtvàinămkhông?

ÐừngquênrằngcácquốcgiađócóthểchốnglạiHợpchúngquốcđòiquyềnlợichomìnhvàngườichovaycóthểđòikhoảnnợtừbấtkỳai.Vậyaitrongsốhọsẽlànạnnhân?KịchbảntồitệnhấtsẽxảyralàcáctiểubangmiềnBắc,dotứcgiậnvìbịtrảđũa,sẽliênminhvớicáctiểubangkháchaythậmchívớichâuÂu.Vớicácbangkháctrênlụcđịa,rõràngcầncómộtliênminhbaogồmtấtcảcáctiểubang,cònnếuliênminhvớicácquốcgiachâuÂu,tôiesợlànướcMỹsẽrốiloạnvàrơivàocuộcchiếntranhđẫmmáunhất.Khiđó,ânhậnvềsựnguxuẩntrongviệccầuviệnbênngoàisẽquámuộn.

Haihaynhiềuhợpbangnhỏtấtyếusẽtranhgiànhquyềnlực.TìnhhữuhảogiữacáccôngdânMỹcótừxaxưasẽbịcắtđứtvàthayvàođólàsựthùđịchđầycayđắng.Ðểchốnglạinhữngmốinguyhiểmxungquanh,ởnơinàyhaynơikia,chúngtabuộcphảithiếtlậpchínhquyềnquânsự.

Cuốnbiênniênsửcủathếgiớiđãcóquánhiềuvídụvềnhữngdântộcbịchiarẽlàmmồichocácthếlựcngoạixâm.Tôikhôngthểngăncảnđượcsuynghĩnày,nếuLiênminhcủachúngtabịchiacắt.Nếuchúngtacàngchiathànhnhiềuphầnthìnguycơnàycànglớn.

ThưaNgài,tôisẽkhôngthểliệtkêhếtnhữngđiềutôihìnhdungvềnhữngtaihọasẽgiángxuốngđầunướcMỹ,nếuchúngtachiarẽvàđiềunàysẽkhôngchấmdứtchotớikhicómộtkẻđộctàivớinhữngtộiáckinhkhủngxuấthiện.

Dovậy,bâygiờtôixintrìnhbàyvấnđềcuốicùng.Giảiphápduynhấtcho

mọikhókhăncủachúngtalàmộtliênminhvữngchắc.Ðểđápứngmụctiêumongmuốnnày,bảnHiếnphápđãđượcHộinghịLiênbangsoạnthảo.11tiểubangvàtiểubangthứ12chỉcómộtđạibiểuđãchấpthuậnbảnnày.NgàiMason,tiểubangVirginia;NgàiGerry,tiểubangMassachusettsvàtôiđãtừchốiký.HaiđạibiểuRobertYatesvàJohnLansingcủatiểubangNewYorkcũngvậy.

TôihyvọngrằngcácNgàisẽhàilòngvớiviệctôitừchốiký,nếutôinóiđólàbổnphậnbuộctôiphảilàmnhưvậy.Nghĩavụbuộctôiphảilàmnhưvậy,thưaNgài.Xinhãytinrằngkhôngcómộtsựkiệnnàotrongcuộcđờitôigiànhđượcnhiềusuynghĩcủatôihơnsựkiệnnày.ViệckýtêncũngkhônglàmtôihàilòngvìđiềunàychỉchứngtỏvớitoànđấtnướcrằngtôicũngchỉlàbạnhữucủanhữngchínhkháchcóhọcvàsốtsắngkháccủanướcMỹ.

Nhưngtôihàilòngdùkhácbiệtvớibatrongsốnhữngngườiđồngnghiệpcủatôi.Mộtngườirấtvinhquangđốivớiđấtnướctừngđượcôngchechở[tứclàTướngWashington-ND].Ôngđượcvâybọcbởinhữngtìnhyêucủadânchúngvàkhôngaithểnhậnđượclờitándươngcangợinàohơnông.Haiđạibiểukháccũnglànhữngngườikhônngoannhấtvàđượcdânchúngyêuquýnhấtvàtìnhbạnthânthiếtkhônghềlaychuyểnmàtôitừngcóvớitấtcảnhữngngườinàylàniềmvinhdựvàhạnhphúclớnlaonhấtcủatôi.

[...]

Nhưngbâygiờ,khibảnHiếnphápđượcđệtrìnhlênQuốchội,saukhiđãđượcthôngquatạiHộinghị,tôichorằngcáchộinghịphêchuẩncủatiểubangđượchoàntoàntựdođềxuấtnhữngđiềucầnsửađổihaybổsungchobảnHiếnphápvàmộtHộinghịLiênbanglầnthứhaisẽđượctổchứcđểthảoluậnnhữngđềxuấtsửađổiđó.ĐềnghịnàyhoàntoànphùhợpvớicácđiềuluậtđãđượcQuốchộiLụcđịachấpnhậnrằngcácđiềusửađổi,bổsungsẽđệtrìnhlêncáccơquanlậppháptiểubangphêchuẩnvàsauđósẽđượcQuốchộixemxétvàbanhành.Nhữngđềxuấtnhưvậysẽđượcnghiêncứu

kỹlưỡnggấpđôi,khicácđạibiểuđượctraonhiềuquyềnlựchơn.Nhưngýkiếnnàycủatôibịbácbỏ.Dovậy,tôiphảithểhiệnrằngtôikhôngsẵnlòngkývàovănbảnđóvìnhữnglýdosau:

1.MộtvănbảncủaHộinghịtuyênbốrằngbảnHiếnphápnàysẽđượcđệtrìnhlêncáchộinghịđạibiểucủatiểubangdodânchúngbầuchọnđểtánthànhvàphêchuẩn.Ðiềunàycóýnghĩalàcáchộinghịtiểubangđó,hoặclàchấpnhận,hoặclàbácbỏtoànbộbảnHiếnphápmàkhôngđượcsửađổihaybổsung.Dovậy,nếukýtênvàobảnHiếnpháp,tôisẽkhôngthểđềnghịbấtcứđiềusửađổinàovàphảicốgắngbảovệbảnHiếnphápmàkhôngđượcsửachữamộtchữnào.Vớinhữnghậuquảđóvàvớilòngquyếttâmđấutranhchonhữngđiềusửađổi,tôinhấtđịnhkhôngkývàovănbảnnày.

2.TôiluônchorằngmọicôngdâncủanướcMỹhãycoicuộckhủnghoảngnàylàmộtcơhộithậtsựđểthôngquacácđạibiểucủamìnhđềnghịbấtkỳnhữngđiềusửađổinàonếuthấyđiềuđómanglạilợiích.NếuvớichữkýcủamìnhtrênbảnHiếnpháp,tôisẽđingượclạiquanđiểmnày.

3.BảnHiếnphápphảicótráitimcủamọingườidântrongđó.Nhưngnếumộtngàynàođó,saukhiđãđượcphêchuẩntoànbộ,bảnHiếnpháplạitrởnênphiềntoáivàkhiđó,dânchúngsẽthanphiềnrằngđólàvìhọbuộcphảichấpnhậnvănbảnnàymàkhôngđượcquyềnsửađổibấtcứđiềugì.Vớisuynghĩđó,tôikhôngthểtựphánxétbảnthân,nếukývàobảnHiếnpháp.

4.Tôihàilòngvớinhữnggìtôinhậnthấyhiệnnayrằngmụctiêuvĩđạinàysẽđượcsoirọibởinhữngánhsángvàquanđiểmmớivớisựphântíchvàchỉtríchcủacảnước.Khôngaicóthểkhẳngđịnhđượcbảnhiếnphápnàysẽtồntạibaonhiêunăm,chotớikhibiếtđượcquanđiểmcủamọingườidân.Tôicũnglosợvềnhữngsaisóttrongvănbảnnàyhơnmọisailầmlớnlaotrongbấtkỳvănbảnnàokhácvìvănbảnnàyquiđịnhnhữnglợiíchcơbảnnhấtcủachúngta.Quyềnlực,nếuđượcquiđịnhmộtcáchlỏnglẻo,đặcbiệtlàkhiđượcxácđịnhvàgiảithíchtrongmộtphạmvirấtrộnglớn,cóthểdẫn

đếnnhiềutaihọa.Vớinhữngsuynghĩnày,nếukývàovănbảnnày,tôisẽphảnbộilạimọiđiềutôitừngmongước.

5.TôiesợrằngnếubảnHiếnphápđượcđệtrìnhchocôngchúngphêchuẩn,haybácbỏtoànbộ,thìhọsẽkhôngchỉđơnthuầnlàbácbỏnómàcònđặtdấuchấmhếtchosựtồntạiLiênminhcủachúngta.Tôimongmuốnngănchặnđiềukinhkhủngnàybằngcáchđểtôitựdođềnghịnhữngsửađổivànhưvậy,nếucóthể,sẽloạibỏđượcmọitrởngạichomộtchínhquyềnhiệuquả.NhưngcácNgàicũnghỏirằngliệunhữngtranhluậnnàycóđượccânnhắcthậntrọngtạiHộinghịkhông?ThưaNgài,rấtchânthậtphảinóilàkhông.Khitôibuộcphảitôntrọngvớinhữngngườicùngnhómhọp,hầunhưtôimấthếtsựtựtinvàonhữngnguyêntắcnày.Trongnhữngtrườnghợpkhác,chắchẳntôiphảihânhoanphụctùngđasố,nhưngtrườnghợpnàysốphậnhàngnghìnngườihiệnnayvàtrongtươnglaibuộctôikhôngthểchấpnhận,chotớikhitôihoàntoàntintưởng.

Ngượclại,cóthểtôibịchấtvấnrằngtạisaobảnHiếnphápkhôngcónhữngquiđịnhhiệuquảvềnhữngđiềusửađổimàphảidừnglạiquátrìnhphêchuẩn?Câutrảlờicủatôilà:

1.TrongkhichúngtađangcóquyềnphánxétbảnHiếnpháp,trongkhivẫnchưagiànhđượcsựủnghộcủanhữngngườiphảnđốivàchỉđasốcáctiểubangmớicóquyềnsửađổiHiếnpháp,thìnêntiếnhànhnhữngthayđổicầnthiếthơnlàchờđợisựthôngquacủa3/4cáctiểubangmàchưachắcđãđạtđược.2.Nhữngđiểmyếutrongchínhquyềnsẽcàngđượcchỉnhsửachínhxáchơn.3.ViệcthayđổiHiếnphápthườngxuyên,dùkhôngphảilàđiềumongmuốn,thìcàngtránhđượcbaonhiêucàngtốtbấynhiêu.Và4.Liệutrongtrườnghợphiệnnay,cóthểnghingờrằngsaukhixácđịnhnhữngthuậnlợitrongquátrìnhđiềuhànhcủachínhquyền,chưachắcđãđủ3/4cáctiểubangđòihỏiviệcsửađổi.

Tôithừanhậnviệcxâydựngmộtmôhìnhphùhợpvớiquanđiểmcủatấtcả

mọingườikhôngphảilàmộtcôngviệcdễdàng.Tôiđãsuynghĩnhiềucáchthứctiếnhành,nhưngkhôngcócáchnàoítbịphảnđốihơncáchsauđây.Nếuchấpnhậnsửađổi,mộtHộinghịLiênbangkhácsẽđượctổchứcvàtạiHộinghịđó,nhữngsửađổicủaHộinghịnày,haybấtkỳđềnghịcủatiểubangnàođềusẽđượcthảoluận;vàdùđượcchấpthuậnhaybácbỏ,haynếukhôngcóđủsốtiểubangsẵnlòngtánthànhmộtHộinghịthứhaithìbảnHiếnphápnàycũngsẽđệtrìnhlêncáchộinghịtiểubang,đượctổchứctheosựtriệutậpcủacáccơquanhànhpháptiểubang,đểphêchuẩnhaybácbỏtoànbộmàkhôngcóquyềnđượcsửađổi.TôinghĩlàsựtrìhoãnnàychẳngảnhhưởnggìnếusosánhvớimụcđíchvĩđạicủabảnHiếnpháp.ĐặcbiệtlàquyềnsửađổiphảichấmdứtngaysaukhibảnHiếnphápđượcphêchuẩn.

Bâygiờtôimuốnkếtthúcbứcthưđãquádàinày.Dùtôithấycầnthiếtsửađổi,thìviệcđềxuấtnhữngthayđổicụthểkhôngphảilàbổnphậncủatôi.Nhưngtôimuốnbàytỏrằngtôilàmnhữngđiềunàykhôngphảivìnhữngýmuốnnhấtthờivàviệctrìnhbàymọilờiphảnđốimộtcáchchitiếtsẽlàmộtcôngviệclớnlao,nêntôisẽtựhàilòngvớiviệcliệtkênhữngđiểmchínhyếunhấttrongbảnHiếnpháp,khôngthểchấpnhậnđượcđốivớimongmuốncủatôi:

HaiđiểmđầutiênlàquyềnbỏphiếubìnhđẳngtạiThượngviệnvàviệccácđạoluậtthươngmạiđượcthôngquachỉcầnmộtđasốphiếuthườngtạicơquanlậpphápmàkhôngcósựkiểmsoátnào,trừquyềnphátxétcuốicùngcủaTổngthống.Tôiphỏngđoánrằngkhôngcóđiểmnàotrongsốnhữngđiềunàylàchínhxác,đặcbiệtlàđiểmđầutiên.Nếukhôngcósựkiểmsoátcầnthiếtđóchúngtahẳnsẽhỗnloạn.

NhưngtôitràntrềhyvọngVirginiasẽđượcđasốcáctiểubangủnghộtrongcácvấnđềquantrọngsau:1.Giảithíchchínhxácmọiđiềukhoảnkhôngrõràng;2.Tổngthốngkhôngthểđượctáicửsaumộtnhiệmkỳnhiềunămgiữchứcvụnày;3.GiànhlạiquyềncủaTổngthốngtrongviệcbổnhiệmcác

thẩmphán,haythaythếchứcvụnày,nếuxảyratrongthờigiannghỉhọpcủaThượngnghịviện,chotớikhicơquannàynhómhọplại;4.GiànhlạiquyềncủaTổngthốngtrongviệcânxátộiphảnquốc,ítnhấtlàtrướckhikếtán;5.XácđịnhranhgiớiquyềnlựccủaQuốchộiLiênbangvàcáctiểubang,xácđịnhchínhxácphạmviquyềnhạncủaQuốchộiđểtránhnhữngxungđộtvềquyềnphánxéthaynhữngtranhchấpnguyhiểmkhác;ngănchặnsựlạmquyềncủahaicơquannày;6.GiảmbớtquyềncủaThượngviệntrongviệccoimọihiệpướclàmbộluậttốicaocủađấtnước;7.TướcquyềntựxácđịnhlươngchocácthànhviêncủaQuốchội;và8.Hạnchếvàxácđịnhrõquyềncủabộmáytưphápliênbang.

…XinNgàithathứchonhữnglờidàidòngnày,nhưngsuynghĩvàbổnphậnbuộctôiphảithểhiệnnhưvậyvìkhôngcómộtcáchthứcnàokhácđểgiảithíchlýdotôikhôngkývàobảnHiếnphápsẽgiúptôitránhkhỏinhữnghiểunhầmvàtôikhôngcócáchhiệuquảnàokhácđểtrìnhbàyvớiQuốchộitiểubangvềnhữnghànhđộngkhôngthểđảongượccủatôi.

VớilòngthànhkínhnhấtđốivớiNgài.

EDMUNDRANDOLPH

NhữngphảnđốicủaGeorgeMason,giảithíchnhữnglýdobuộcôngkhôngthểkývàobảnHiếnpháp

GeorgeMason,đạibiểuVirginia,làmộttrongbangườicómặttrongngàyhọpcuốicùngtạiHộinghị,nhưngtừchốikývàobảnHiếnpháp.Ôngcũnglàmộttrongnhữngngườimạnhmẽnhấtđấutranhchoquyềncủaconngười.Saunày,nhờnhữngnỗlựccủamình,Tuyênngônnhânquyền,bảođảmcácquyềntựdocủaconngười,đãđượchìnhthànhvàphêchuẩn.BảntuyênbốdướiđâytrìnhbàynhữngýkiếnbấtđồngcủaôngđốivớicácđiểmcủabảnHiếnpháp.

[Tríchdẫn]

…TrongvănkiệnnàyhoàntoànkhôngcóTuyênngônnhânquyền.Luậtphápcủaliênbanglàtốithượngđốivớimọiđiềuluậtvàhiếnpháptiểubang,nênTuyênngônnhânquyềncủatừngtiểubangcũngsẽkhôngđượcđảmbảomàdânchúngcũngkhôngđượchưởng,dùchỉlàlợiíchcủanhữngđạoluậtthôngthường,khôngdựatrênnềntảngnàokhác,ngoàinhữngđiềuđượcHiếnphápcủacáctiểubangquiđịnh.

Hạviệnkhôngphảilàcơquanđạidiệnthậtsựmàchỉlàcáibóngmờnhạt,khôngthểtạoranhữngthôngtinchínhxáctrongcơquanlậpphápnày,haymanglạiniềmtinchodânchúng.Dovậy,luậtphápthườngđượcnhữngngườiítliênquanvàchẳnghiểugìvềtácdụngcũngnhưhậuquảcủanhữngbộluậtnàyxâydựng.

Mặcdùkhôngđạidiệnchongườidânvàcũngchẳngchịutráchnhiệmtrướcdânchúng,nhưngThượngviệnlạicóquyềnthayđổitấtcảcácđạoluậtthuếvànhữngđạoluậtliênquanđếntiềntệvàlươngbổngcủacácviênchứcchínhphủ,cũngnhưnhữngngườiđượchọkếthợpvớiTổngthốngHợpchúngquốcbổnhiệm.Vớinhữngquyềnlựctolớnnhưquyềnbổnhiệmđạisứvàtấtcảcácviênchứchànhchính,quyềnkýkếtcáchiệpướcvàtiếnhànhcácvụluậntội,họkếthợpvớibộmáyhànhpháptốicaohợpthànhmộtviệnnữacủacơquanlậppháp.Điềunàysẽpháhỏngbấtkỳsựcânbằngnàotrongchínhquyềnvàchophéphọchiếmđoạtbấtcứđiềugìmàhọmuốnđốivớiquyềnlợivàtựdocủadânchúng.

ViệcbộmáytưphápcủaHợpchúngquốccũngđượcthiếtlậpvàmởrộngsẽcướpquyềnvàpháhỏngnềntưphápcủacáctiểubang,bằngviệchìnhthànhnhữngbộluậtrốirắm,vôích,tốnkémvàhầunhưkhôngthểmanglạicôngbằngchođasốngườidânnhưởnướcAnhvàlàmchongườigiàulấnátvàchènépngườinghèo.

TổngthốngHợpchúngquốckhôngcómộthộiđồngcốvấnhợphiến,mộtcơquanhiểnnhiênlàcầnthiếttrongbấtkỳchínhquyềnantoànvàbìnhthườngnào.Dovậy,ôngtasẽkhôngđượccungcấpcácthôngtinvàcáclờikhuyênđúngđắn,nênthườngsẽbịđiềukhiểnbởinhữngkẻnhỏnhenvàxunịnh.HoặcôngtasẽtrởthànhmộtcôngcụcủaThượngviện,haycủaHộiđồngQuốcgia,baogồmcácviênchứcchủchốttrongcácbộlớn.Đólàhộiđồngtồitệvànguyhiểmnhấttrongmộtđấtnướctựdovìhọcóthểgâyrabấtkỳtaihọanào,haybanhànhcácđạoluậthàkhắcđểtựbảovệmình,hoặcngănchặnmọinỗlựcnhằmluậntộihọ.

Trongkhiđó,nếumộtHộiđồngQuốcgiađượchìnhthành(nhưđãđượcđềnghị),baogồm6thànhviên,2từcáctiểubangphíaTây(miềnTrung),2từcáctiểubangphíaBắc(NewEngland)và2từcáctiểubangmiềnNamdoHạviệnbầuchọn,vớicùngnhiệmkỳvàsựluânphiênnhưThượngviện,thìnềnhànhphápchắcchắnsẽantoànvànhậnđượccácthôngtinchínhxácvàcáclờikhuyênđúngđắn.ChủtịchHộiđồngnàysẽlàPhóTổngthốngHợpchúngquốc,cóthểthaythếbấtcứkhinàoTổngthốngkhôngthểđảmđươngđượcnhiệmvụ.

DosựthiếuvắngrấtnguyhiểmcủamộtHộiđồngQuốcgialàmnảysinhquyềnlựckhôngchínhđángcủaThượngviệntrongviệcbổnhiệmcácviênchứcchínhquyềnvàsựphụthuộccũngnhưmốiquanhệnguyhiểmgiữaThượngviệnvàTổngthống.Dovậy,lạixuấthiệnmộtviênchứckhôngcầnthiếtlàPhóTổngthốngchỉđểlàmChủtịchThượngviện.Ðólàsựphatrộnrấtnguyhiểmgiữaquyềnhànhphápvàlậppháp.

TổngthốngHợpchúngquốccóquyềnkhônghạnchếtrongviệcânxátộiphảnquốc,đôikhilạilànhữngngườibịôngtađãxúigiụcmộtcáchbímật,nhằmngăncảncuộcđiềutratộilỗicủachínhôngta.Bằngviệctuyênbốmọihiệpướcđềulàtốithượngtrênmảnhđấtnày,TổngthốngvàThượngviện,trongnhiềutrườnghợp,cótoànquyềnlậppháp.Điềunguyhiểmnày

cóthểtránhđượcnếuđòihỏicầnphảicósựchấpthuậncủaHạviện,nơicácbảnhiệpướcnàyđượcsoạnthảovàkýkếtmộtcáchantoàn.

Bằngcáchchỉcầnmộtđasốthườngthôngqualuậtvềđấtđaivàthươngmại,nềnkinhtếcủa5tiểubangmiềnNam(nhữngbanghoàntoànkhácbiệtvềđiềukiệnđịalývới8bangmiềnBắcvàmiềnÐông)sẽbịtànphádonhữngbộluậtnóngvộivàtànnhẫncóthểđượckýkết,chophépcácnhàbuônmiềnBắckhôngchỉbánvớigiáquácaomàcònđượcđộcquyềntrongviệcbuônbánhànghóavớigiátựấnđịnh,trongnhiềunămsẽtànphánôngnghiệpvàlàmbầncùnghóadânchúngcủamiềnNam.Điềunàycònnguyhiểmhơnbởinhữnggìmàbênnàygiànhđượclạichínhlànhữngthiệthạicủabênkia.Trongkhiđó,nếuviệcnàyđòihỏisựphêchuẩncủa2/3cácthànhviêncủacảhaiViệnchắcchắnsẽtạorasựbìnhđẳngcùngcólợi,thúcđẩysựthịnhvượngchungvàbácbỏnhữngbộluậtkhôngthểchấpnhậnđượctrướckhigửichoTổngthốngphêchuẩn.

TrongnhữngquyềnlựcliệtkêtrongbảnHiếnpháp,Quốchộiđượctraođộcquyềntrongcácvấnđềthươngmại.ĐiềunàysẽgâynênnhữngtộilỗimớivàchophépQuốchộicóquyềnthihànhnhữngbiệnpháptrừngphạtkhắcnghiệt.Quốchộicóthểtựtăngthêmquyềnlựcchomình,nếuhọcholàcầnthiết,nêncáccơquanlậppháptiểubangkhôngđượcđảmbảocácquyềnhiệngiờvẫncònnằmtrongtayhọ,haytrongtaydânchúng.Khônghềcótuyênbốnàobảođảmquyềntựdobáochí,quyềnxétxửbởimộtbanbồithẩm,hayđềphòngnhữngnguyhiểmphátsinhbởimộtđộiquânthườngtrựcđượcthiếtlậptrongthờibình.

Cáccơquanlậppháptiểubangbịhạnchếquyềnđặtvàthuthuếxuấtkhẩutrênchínhnhữnghànghóadohọsảnxuấtra,còncơquanlậpphápliênbanglạibịràngbuộctrongviệcngăncấmnhậpkhẩunôlệtrong20năm,dùnhữngnôlệnàysẽlàmchonướcMỹyếuhơn,dễbịtổnthươnghơnvàítcókhảnăngtựbảovệhơn.Cảhaicơquanlậppháptiểubangvàliênbangđều

bịcấmbanhànhcácbộluậthồitố,dùđiềunàychưabaogiờxảyra,nhưngcóthểcơquanlậpphápbuộcphảibanhànhnhữngbộluậtnhưvậykhicầnthiết,haykhisựantoànchungcủacảxãhộiđòihỏi,sẽmãimãilàmốibấthòatrongmọibảnHiếnphápcủaliênminh,vàrồisẽlàtiềnlệchonhữngsửađổikhácnữa.

Môhìnhchínhquyềnnàysẽkhởiđầudướidạngmộtthểchếquýtộcônhòa.Nhưngkhôngthểdựbáotrướcliệumôhìnhnàysẽđiđếnđâutrongquátrìnhvậnhành.Nócóthểhìnhthànhmộtnềnquânchủhaymộtthểchếquýtộcthamnhũngvàápbức.Dườngnhưrồiđây,chínhquyềnđượclậprasẽdaođộnggiữahaitháicựcđểrồitấtyếusẽrơivàocáinàyhaycáikiamàthôi.

GEO.MASON

ThưcủaJamesMadisongiảithíchHiếnphápchoThomasJefferson

Ngày17thángChínnăm1787,khiHộinghịLậphiếnkếtthúc,JamesMadisonđượctựdothôngtinvàgiảithíchvănbảnnàychoThomasJefferson,ngườibạnthânthiếtđangởParis,vềtoànbộquátrìnhcủaHộinghị.NhữnggiảithíchcủaJamesMadisonlàrấthữuíchvìnhiềulýdo.Trướchết,bứcthưnàytrìnhbàylậpluậnvềmọiđiểmcủabảnHiếnpháp,khácvớitậpcácbàibáoNgườiLiênbang,mỗibàichỉthảoluậnvềmộtvấnđềnhấtđịnh.Thứhai,MadisoncảmthấyhoàntoàntựdoviếtchoJeffersonđểchỉtríchmộtkhíacạnhnàođócủabảnHiếnpháp:Quốchộikhôngcóquyềnphủquyếtđốivớicácđạoluậtcủatiểubang.CácbàibáoNgườiLiênbanghoàntoànủnghộbảnHiếnphápvàkhôngđồngýbấtcứsailầmnàotrongvănbảnđó.Thứba,Madisonthểhiệnmốilongạicủaôngvềmốinguyhiểmcủacácphepháivànhữnglợithếmàmộtnướccộnghòarộnglớncóđượctrongviệckiềmchếnạnphepháinày.

Cuốicùng,bứcthưnàycóthểcoilànỗlựcđầutiênvàcóvaitròrấtquan

trọngđểđảmbảoHiếnphápđượcphêchuẩn,vìlúcnày,JeffersonvẫnchưahoàntoàntánthànhbảnHiếnpháp.KhácvớiMadison,JeffersonkhôngcảmthấylongạivềcuộcnổidậycủaShayvàôngrấtphảnđốisựthiếuvắngmộtTuyênngônNhânquyền.NhưngsựủnghộcủaJefferson,hayítnhấtlàviệcôngkhôngchốngđốibảnHiếnpháplàđiềurấtquantrọngchoquátrìnhphêchuẩn.NếuJeffersonphảnđốiHiếnpháphayủnghộviệctriệutậpmộtHộinghịkhácthìMadisonsẽkhólòngvượtquapheđốilập,baogồmGeorgeMason,PatrickHenryvàJamesMonroecủatiểubangVirginia.NếuVirginiakhôngthôngquathìNewYorkchắchẳncũngkhôngthôngqua.VàmộtLiênminhmớisẽkhôngthểđượcthiếtlậpvàthịnhvượng,nếuthiếuhaitiểubangchủchốtnày.

Ngày24thángMườinăm1787.

ThưaNgài,

NgàisẽnhậnđượckếtquảHộinghịkèmtheobứcthưnày.Hộinghịđãhọptớitậnngày17thángChínmớikếtthúc.Tôihoàntoànđượctựdođểtrìnhbàymộtsốnhậnxétvềvấnđềnày,vàđólàmụcđíchduynhấtcủabứcthưnày.

BảnHiếnphápchínhlàmongướcchânthànhvàđồnglòngcủaHộinghị,vớitìnhyêuvàlòngkhaokhátduytrìsựtồntạicủaLiênminhcáctiểubang.Khôngmộtđềxuấtnào,khôngmộtđiềukhoảnnàonhắcđếnviệcchiarẽĐếchếthànhhai,haynhiềuhợpbang.

Nóichung,mọingườiđềuđồngýrằngcácmụctiêucủaliênbangsẽkhôngđượcbảođảmbởibấtkỳmộthệthốngnàothiếtlậptrênnguyêntắcliênminhgiữacáctiểubangcóchủquyềnbởivìkhôngbaogiờhyvọngcáctiểubangsẽtựnguyệntuânthủcácđạoluậtcủaliênbang.Trongthựctế,khôngthểsửdụngđượcsựépbuộcvàdùcóthểlàmđượcnhưthế,thìnhữngtaihọasẽgâyrađốivớicảnhữngngườivôtộicũngnhưnhữngngườicótộivì

tấtyếukhiđóphảicầnđếnmộtđộiquân.Đólàđiềunguyhiểmvàthâmđộcvànóichungtìnhhìnhgiốngnhưmộtcuộcnộichiếnhơnlàsựđiềuhànhcủamộtchínhphủbìnhthường.

TheobảnHiếnphápnày,môhìnhchínhquyềnliênbangcómộtvàithayđổi.Thaychoviệcđiềuhànhtheocáctiểubang,chínhquyềnmớisẽđiềuhànhtrựctiếpvớitừngcánhânmàkhôngcósựcanthiệpcủacácchínhquyềntiểubang.Dovậy,nguyêntắcđạidiệntỷlệcũngcóthayđổi.

Vớinhữngnguyêntắcnềntảngđó,cácmụctiêuchủyếucủachínhquyềnlà:1.Traonhữngquyềnlựccầnthiếtvàotaynhánhhànhphápvàtạosựổnđịnhcầnthiếtchonhánhlậppháp.ĐólànhữngđặcđiểmchủyếucủachínhquyềnCộnghòa.2.Phânđịnhmộtđườngranhgiớiđểnhờđó,traochochínhquyềnliênbangmọithẩmquyềncầnthiếtvìnhữngmụctiêuchungvàđểlạichotiểubangmọiquyềnlựcmàtiểubangđiềuhànhcóhiệuquảnhất.3.ĐápứngnhữnglợiíchkhácnhaucủanhữngvùngđấtkhácnhautrongLiênminh.4.Điềuchỉnhxungđộtgiữacácbanglớnvànhỏ.

Mỗimụctiêunàyđềuchứađựngnhữngkhókhănnhấtđịnh,nhưngviệcgiảiquyếtđồngbộnhữngmụctiêunàylạicònkhókhănhơnnhiềuvànhữngngườidùchẳngliênquangìđếncôngviệcnàycũnghoàntoànthấuhiểunhữngkhókhănđó.Bởiýkiếncủaconngườivềnhữngvấnđềmớivàphứctạpnàyrấtđadạng,nênviệcđạtđượcmứcđộnhấttrívàhòahợpvềcácmụctiêunàycũngđángđượccoilàmộtkỳcông.

Mụctiêuđầutiênliênquanđếnnhánhhànhphápcũngđặcbiệtphứctạpvàrốirắm.NhữngcuộctranhluậndaidẳngvàlặpđilặplạivềvấnđềliệucơquannàychỉgồmmộtTổngthốnghaylàmộtHộiđồnghànhpháp(nhiềuTổngthống)hợptácvớinhaucùngnắmgiữquyềnhành;vềmôhìnhbổnhiệm,vềthờihạngiữchứcvụ;vềphạmvithẩmquyền;vềviệccóđượctáicửhaykhông...Cuốicùng,chỉmộtvàiđạibiểuủnghộmôhìnhHộiđồngTổngthống.ThốngđốcVirginia,NgàiRandolphcầmđầuphenày.Việcbổ

nhiệmcũngcónhiềumôhìnhkhácnhau:dotoànthểdânchúng,docácThốngđốcTiểubang,doQuốchộiLiênbang.MộtsốđạibiểumuốncảhaiViệnQuốchộicùngbầuchọn.Mộtsốlạiủnghộviệcbỏphiếuriêngrẽchophépviệnnàycóquyềnphủquyếtquyếtđịnhcủaviệnkia.Mộtsốlạitánthànhviệcmộtviệnsẽchỉđịnhcácứngcửviênvàviệnkiasẽquyếtđịnhchọnai.Nhiềusửađổicũngđượcđềxuất.Saucùng,giảipháphiệnnaydườngnhưđượcmọingườihàilòng.VềnhiệmkỳcủaTổngthống,mộtvàiđạibiểumuốncómộtnhiệmkỳsuốtđời,miễnlàcótưcáchđạođứctốtvàđềxuấtnhiềubiệnphápnhằmcáchchứcdễdàngvàcóhiệuquả,nếubịbuộctội.

Hộinghịcũngđãsuyđi,tínhlạivềthờihạnnhiệmkỳ,liệumộtnhiệmkỳdàinhưbảynămchẳnghạn,nhưngkhôngđượctáicử,haymộtnhiệmkỳngắn,nhưngđượcquyềntáicửvàcuốicùngđãthốngnhất.Nguycơcủasựtiếmquyềnvàviệcđượctáicửlầnnàysanglầnkhácsẽdầndầnsuyđồi,vàcuốicùng,sẽdẫntớinhiệmkỳsuốtđời,đểsauđólàchếđộchatruyềnconnối.Hậuquảcủamộtngườithiếunănglực,nhưnglạiđượctáicửlàmcácđạibiểuủnghộcáchthứcthứnhất.Nhưngmặtkhác,cũngcótranhcãirằngnguycơkhôngđượctáicửsẽlàmnhữngngườicótưcáchvàđứchạnhkhôngnỗlựchếtsức;sẽcướpđiđộngcơthựcthibổnphậnđúngđắncủahọlàhyvọngđượcbanthưởngvàđượctáicử;sẽlàmchonhữngthamvọngtíchtụlạiđểrồiviphạmcácquiđịnhcủaHiếnpháp;thaychoviệctạoramộtnềnhànhphápđộclậpvàsựbảovệvữngchắchơncácquyềnhợphiếncủanhánhquyềnlựcnàysẽlàmchochứcvụnàytrởnênsaonhãng,chẳngđoáihoàiđếnviệcthihànhphậnsựcủamìnhvìbiếtsẽphảirờichứcvụnàymãimãi,vàsẵnlòngquithuậnsựlạmquyềncủanhánhlậpphápđểôngtađượctrởlạilàmmộtthànhviên.

Nhữngvấnđềkhácliênquanđếnphạmviquyềnhạnđốivớiviệcbổnhiệmcácquanchứcchínhphủvàviệckiểmsoátcủacơquanlậppháp.Quyềnbổnhiệmtuyệtđốimọichứcvụ,đốivớimộtsốchứcvụhaykhôngcóquyềnnàylànhữngýkiếnvềđiểmthứnhất.Vềđiểmthứhai,mộtsốngườitranhluậnđòiquyềnphủquyếttuyệtđốivìđólàbiệnphápduynhấtcóthểápdụnglýthuyếtvềmộtchínhquyềntựdovàothựctiễn,nhằmngăncấmsựphatrộngiữanhánhhànhphápvàlậppháp.NhữngđạibiểukhácchấpthuậnchophépTổngthốngquyềnphủquyếtcácđạoluật,nhưngsẽbịbácbỏnếucó3/4sốphiếucủacảhaiViện.Nhiềungườicũngđòichophépnhánhtưphápthamgiavàoquyềnphủquyết.Mộtvàiđạibiểuđềxuấttraoquyềnphủquyếtcácđạoluậtchocảhainhánhhànhphápvàtưpháp.Nếucómộtnhánhchốngđối,thìcần2/3sốphiếucủaQuốchội,cònnếucảhainhánhchốngđối,cầnphảicó3/4sốphiếucủaQuốchộiđểđạoluậtnàycóhiệulực.

TrongviệcthiếtlậpThượngviện,cơquanlớnlaovàđángtincậynhấtcủachínhquyền,cácvấnđềchủyếuđặtralàmôhìnhbầuchọnvànhiệmkỳcủanghịsĩ.Cácmôhìnhđượcđềnghịlà1.BởiHạviện.2.BởicácThốngđốcTiểubang.3.Bởicácđạicửtridodânchúngbầuchọn.4.Bởicáccơquanlậppháptiểubang.Vềvấnđềnhiệmkỳ,cácđềxuấtthayđổitừnhiệmkỳsuốtđờichotới4nămvớicácnhiệmkỳđềxuấtkhácnhauchín,bảy,sáuvànămnăm.ViệcbầuchọnHạviệnlúcđầuquyếtđịnhlàbanăm,nhưngsauđórútxuốngcònhainăm.

Mụctiêuthứhailàsựphânchiaquyềnlựcgiữachínhquyềnliênbangvàtiểubang.Cólẽđâylànhiệmvụtếnhịvàkhókhănnhất.Mộtvàiđạibiểuđòixóabỏhoàntoàncácchínhquyềntiểubang,mộtsốyêucầutraochoQuốchộiliênbangquyềnphủquyếttuyệtđốimọiđạoluậtcủatiểubang,mộtsốkháclạikhôngmuốnmộtquyềnnhưvậy.Mộtsốkhácmuốnmộtquyềnlậppháphạnchế,nhưngđasốcácđạibiểuủnghộquyềnlựchạnchếvàkhôngcóquyềnphủquyết.Vấnđềliênquanđếnquyềnphủquyếtđượcthảoluậnrấtnhiềulầnvàcuốicùng,bịmộtđasốthườngbácbỏ.NhưtôiđãnóivớiNgàitrướcđây,tôiủnghộcáchthứcnày,vàlầnnàytôicóđiềukiệngiảithíchkỹhơnquanđiểmcủatôivềvấnđềnày.Sựkiểmsoátnhưvậyđốivớicáctiểubang,theotôi,làmộtđiềucầnthiếtvì:1.Ngănchặnsựlạmquyềncủatiểubangđốivớiliênbang.2.Ngănchặnsựbấtổnvàbấtcôngtrongcáccơquanlậppháptiểubang.

1.Nếukhôngcósựkiểmtranhưvậytrêntoànlãnhthổ,hệthốngcủachúngtasẽrấtlộnxộnvàđầynhữnglỗilầm.Nếumộtthẩmquyềntốicaonhưvậykhônghoàntoàncầnthiếtởmọixãhội,thìítnhất,quyềnkiểmsoátcủachínhquyềntrungươngcũnglàbiệnphápngănchặnsựlạmquyềncủacáccơquanbêndưới.Nhờđó,cácchínhquyềntiểubangsẽbịkiềmchếkhỏisựlạmquyềnvàviphạmlẫnnhau.

NhiềuquýngàichorằnguyquyềnphủquyếttốicaocủaNghịviệnAnhlà

khôngcầnthiếtchosựhàihòacủađếchếđó.Nhưngtôinghĩrằngnếuthiếuquyềnphủquyếtcủahoànggia,haynhữngkiểmsoáttươngứng,thìsựthốngnhấtcủahệthốngnàysẽtanvỡ.SựthiếuvắngnhữngquyềnlựcnàytrongcácHợpbangcổxưalàrấtnguyhiểmvàlàcănbệnhtrầmtrọngchocácNhànướcLiênbanghiệnđại.RấtítngườibiếtvềHợpbangLycian,nhưngnhiềungườibiếtLiênbangAmphictyonởHyLạpcórấtítquyềnlựcvàcuốicùng,chínhquyềnliênbangbịcácchínhquyềnđịaphươngpháhỏng.PolybiuscũngnhậnxétnhưvậyvềLiênminhAchaeancủaHyLạp.HệthốngcáctiểuquốcThụySĩkhônghẳnlàmôhìnhHợpbangvìcóquánhiềukhácbiệtđểsosánh.

TrườnghợpcủaLiênminhHàLancũngcầnxemxét.Thẩmquyềncủaliênminh,sứcmạnhcủamộtđộiquânthườngtrực,lợiíchchungđốivớicácvùngđấtchiếmđược,áplựcvàsựđedọatừcácnướclánggiềng,đềukhôngđủđểđảmbảothẩmquyềnvàlợiíchchungđểchốnglạikhuynhhướngviphạmcủacácchínhquyềnđịaphương.MộtvídụkháclàĐếchếPhổ.Đólàthểchếchatruyềnconnối,vớivôsốnhữngtiểuquốcđộclậpvàgiàumạnh,mộtNghịviệnLiênbangvớithẩmquyềnlớn,mộthệthốngtưphápđượcthiếtlậpthườngxuyên,nhưngảnhhưởngcủacáccườngquốclánggiềnglàmĐếchếĐứckhôngthểduytrìsựổnđịnhđểbuộccácthànhviêntuânthủ,hayngănchặnnhữngxungđộtgiữacáclãnhđịa.Kinhnghiệmcủađấtnướcchúngta,cảtrongthờichiếnlẫnthờibình,cũnglàmộtminhhọađiểnhìnhtheohướngnày.Sựviphạmthẩmquyềnliênbangcủacáctiểubang,vàhysinhlợiíchquốcgiavìcáclợiíchđịaphương;nhữngxungđộtvàcácquiđịnhkhôngthốngnhấtgiữacáctiểubangthườngxuyênxảyratronglịchsửhệthốngchínhtrịcủachúngta.

CóthểnóirằngnếubảnHiếnphápđượcthànhlậptrênnhữngnguyêntắckhácnhausẽcónhữnghướngpháttriểnkhácnhau.Tôiđồngýrằngsựkhácbiệtđólàquantrọng.Bềngoài,đólàchếđộphongkiếncủacácnhànướccộnghòahơnlàHợpbangcủanhữngtiểubangđộclậpnhưthườngđược

gọi.Nhữngthểchếphongkiếnđósẽđivềđâu?Trongmọinhànướcphongkiếnđềuxảyracuộcchiếntranhliênmiêngiữachínhquyềntrungươngvàcácchínhquyềnđịaphươngchotớikhimộtbênđạtđượcchiếnthắngcuốicùng.Khithìlàđịaphươngnày,khithìđịaphươngkiagiànhthắnglợi.

Thựcra,cósựkhácbiệtđángkểgiữahaitrườnghợpvềmộtkhíacạnh.Tronghệthốngphongkiến,chủquyềncủacáclãnhđịa,dùbịgiớihạn,nhưngvẫnđộclậpvàkhôngcólợiíchthốngnhấtgiữanhàvuavàcácquýtộc.NhàVuamưucầunhữngđiềumàcácnhàquýtộccũngmưucầunênthườngxảyramâuthuẫn.TrongbảnHiếnphápcủanướcMỹ,thẩmquyềnliênbanghoàntoànhìnhthànhtừcácthẩmquyềntiểubang.Thượngviệnđạidiệnchocáctiểubangvềnănglựcchínhtrị,cònHạviệnđạidiệnchodânchúngcáctiểubangtheotưcáchcánhân.Thượngviệncótráchnhiệmvớinhữngngườiđãbầuhọvớinhiệmkỳkhádài,cònHạviệncónhiệmkỳngắn.Tổngthốngcũngdocáctiểubangbổnhiệm,vàcótráchnhiệmtheonhiệmkỳ.

Sựphụthuộcnàycủachínhquyềnliênbangvàochínhquyềntiểubanglàbiệnpháphiệuquảbảovệcáctiểubangchốnglạisựlạmquyềnvàviphạmcủaliênbang.Trongkhicácchínhquyềntiểubang,trongphạmvihạnchếcủamình,đềunhậnthứcrằngquyềnhạncủamìnhđangnhỏlại.Vìthế,họsẽnuôithamvọnggiànhlạinhữngphầnđãmất.

ChúngtathấyđạidiệncủacáchạtvàcácquậntrongNghịviệntiểubangthườngcókhuynhhướnghysinhlợiíchchung,thậmchícảthẩmquyềnchungvìlợiíchđịaphươngcủanhữngngườiđãbầuchọnhọ,hơnlàngượclại.Tôikhôngmuốnnóitinhthầnhợptácvàđoànkếtkhôngtồntạitrongchínhquyềnliênbangmàchỉmuốnnóinguycơbấthợptáclớnhơntừphíacáctiểubang.Khôngthểphânchiaquyềnlựccủanhánhlậpphápmàkhôngdựavàocấutrúccủanhữngnhómlợiíchkhácnhau.Vàcũngkhólòngtránhkhỏinhữngphánxétmậpmờcủacácnhánhchínhquyền,dùlàcôngbằng.

Rấtnhiềuvídụminhhọachoviệckhôngthểthựchiệnđượcnày.Đểphânđịnhnhữngquyềnnày,cầnphảiphânđịnhnhữngphầnnào?Ranhgiớigiữaquyềnquiđịnhthươngmạivàquyềnthuthuế,từngđượccoilàràocảnchosựtựdocủachúngta,saunhữngcuộctranhluậnthẳngthắn,chúngtôithấyđólàmộtđiềutuyệtđốikhôngthểđịnhrõđược.Khôngcósựkhácbiệtnàorõrànghơngiữavấnđềtâmlinhvàthếtục,nhưngđôikhi,cũngkhólòngphântáchnhữngvấnđềnày.

Nhưngdùchúnglàmụcđíchcủanhánhlậppháp,thìchúngcũngxungđộtvàvachạmnhau,chotớikhicáinàyhaycáikiagiànhđượcưuthế.Thậmchíranhgiớigiữacácquyềnhànhpháp,lậpphápvàtưpháp,dùnóichung,đượcchínhhọlậpnên,nhưngtrongnhiềutrườnghợp,chỉlànhữngsựkhácbiệtrấtnhỏnhoivàkhôngrõràng.

Cóthểnói,thẩmquyềntưpháptheohệthốngmớinhằmkiểmsoátcáctiểubangtrongnhữnggiớihạnphùhợpsẽphảibaohàmcảquyềnphủquyếtcácđạoluậttiểubang.Giảiphápchovấnđềnàylànênngănchặnviệcthôngquacácđạoluậtnàycònhơnlàtuyênbốnhữngđạoluậtđólàvôhiệu,saukhichúngđãđượcphêchuẩn.Điềunàyđặcbiệtcầnthiếtđốivớinhữngđạoluậtchốnglạicáccánhân,nhữngngườikhôngthểkiệnlêntòaántiểubanghaytòaánliênbangrằngtiểubangđóđãviphạmquyềnlậpphápcủaliênminh,nhưngkhôngmuốnchấphànhphánquyếtcủatòaán.Việcsửdụngvũlựctrongtrườnghợptiểubangnàykhôngtuânthủlàcầnthiết,nhưngđólàmộtthứtộiácmàbảnHiếnphápmớimongmuốncàngtránhkhỏicàngtốt.

2.Quyềnphủquyếthợphiếnđốivớimọiđạoluậttiểubanglàcầnthiếtđểđảmbảoantoànchocáccôngdân,tránhkhỏiviệcmấtquyềnvàbịxâmphạm.Tínhthấtthườngvàdễthayđổitrongluậtphápcủacáctiểubangcũnglàmộtmốinguycơ.SựbấtcôngcủanhữngđạoluậtnàythườngxảyrakhiếnnhữngngườitánthànhchínhquyềnCộnghòanhấtcũngvôcùnglongại.Tôitinrằngmìnhkhôngnhầmlẫnkhinóinhữngsaitráivàtrụctrặc

xuấtpháttừnhữnglýdođó,cũnggópphầntạonênmốiloâuchotoàndânchúng.Vìthế,HộinghịLậphiếnđượctriệutập,vàcầnchuẩnbịchodânchúngđónnhậnmộtsựcảicáchrộnglớn.

…

Cóngườisẽhỏirằngnếunhưcảhaichínhquyềnnàyđềuthiếtlậptrênnguyêntắccộnghòavớiquyếtđịnhcuốicùnglàýmuốncủađasố,nhưngkhácbiệtchủyếubởiquimôvàphạmvivậnhànhhơnlàbởibấtkỳsựkhácbiệttrongcấutrúc,vậynhữngquyềncánhânđượcchínhquyềnliênbangbảođảmantoànhơnchínhquyềntiểubangchăng?NếutôikhôngnhầmthìmộtcuộcthảoluậnchitiếtvềnhữngnguyêntắcthậtsựcủanhànướcCộnghòađãchứngminhngượcvớiquanđiểmhiệnnaycủanhữnglýthuyếtgiachínhtrịrằnghìnhthứcchínhquyềnCộnghòahiệuquảkhôngthểvậnhànhtrongmộtphạmvibénhỏmàphảitrongmộtlãnhthổrộnglớn.Tôisẽtrìnhbàymộtsốýtưởngcủatôivềvấnđềnày.

NhữngngườiđấutranhchomộtnhànướcdânchủgiảnđơnhaymộtnềnCộnghòathuầntuý,bịtâmtrạngcủađasốdânchúngtrongnhữngvùngđấtnhỏbé,chậthẹp,kíchđộng,đãđềxuấtmôhìnhchỉxảyratrongtưởngtượng.Họlýgiảidânchúngmuốnthiếtlậpmộtxãhộitốtđẹpkhôngchỉvìcácquyềnchínhtrịbìnhđẳngmàdânchúngsẽcócùnglợiíchvàcùngtâmtrạngvềmọivấnđề.Nhưnglậpluậncủahọchỉđủsứcthuyếtphụcnếuthựctếxảyranhưvậy.Nếulợiíchcủađasốcũngchínhlàlợiíchcủathiểusốthìmọiquyếtđịnhcủachínhquyềnchỉthuầntuýđềcậplợiíchcủatoànthể,trongđó,ýkiếncủađasốđượccoilàchuẩnmựcantoànnhất.Trongphạmvilãnhthổnhỏbé,ýkiếnchungsẽdễdàngđạtđượcvàcáccôngviệccủaxãhộisẽđượcđiềuhànhchínhxácnhất.

Tuynhiên,chúngtađềubiếtrằngkhôngmộtxãhộinàothuầntuýnhưvậy,chỉbaogồmmộtđámđôngcôngchúngđồngnhất.Thựctế,nhànướcnguyênthủycóthểđạtđượcmộtcáchtiếpcậntheohướngđó,nhưngtrong

nhànướcđó,chẳngcầnđếnchínhquyềnhoặcchỉcầnmộtchínhquyềnrấtnhỏ.Trongmọixãhộivănminh,sựkhácbiệtlàrấtđadạngvàkhôngthểtránhđược.Nhờsựbảovệcủamộtchínhquyềntựdo,cáccánhânsẽcóquyềnchiếmgiữcáctàisảnkhácnhaumàhọgiànhđượcnhờnănglựckhácnhau.Sẽcóngườigiàuvàngườinghèo,connợvàchủnợ,nhữnglợiíchnôngnghiệp,thươngmạihaysảnxuất.Nhữngtầnglớpngườinàylạiphânchiathànhcácnhómnhỏhơn,donhữngsựkhácbiệtvềđịavị,hoàncảnh,diệntíchđấtđaihayvềnhữngquimôthươngmạihaysảnxuất.

Ngoàinhữngkhácbiệtvềtựnhiênnày,nhữngkhácbiệtdoconngườitạoracũnghìnhthànhtrênnhữngkhácbiệtvềchínhtrị,tôngiáohaynhữngvấnđềkhác,hoặcgắnbóvớinhữnglãnhtụkhácnhaucủacộngđồng.Tuynhiên,nhữngbấtđồngvàcácphephái,thườngxuấthiệnngaytrongnhữngchínhkhách,nhữngtriếtgiavàcảđámđôngdânchúng,thìnhữngngườichẳnglàchínhkhách,cũngchẳnglàtriếtgia,cũngsẽnhìnnhậnvấnđềtheocáccáchkhácnhau.

Nhưngrồicóthểnghingờrằngkhiđasốcóchungmộtlợiích,haycóchungtâmtrạng,liệuhọcótìmđượccácđộngcơphùhợpđểtựkiềmchếkhỏiviệcchènépthiểusốkhông?Mộtcánhânkhôngbaogiờđượcphéptrởthànhngườiphánxử,haylàmnhânchứngchochínhmình.Trongnhómbangười,nếunhưhaicánhâncóchungmộtlợiích,hoặcthùhằnvớingườithứba,quyềncủangườithứbađósẽkhôngbaogiờđượcantoàn.Liệu2.000ngườidễhợpnhấtđểchènép1.000ngườihơnhay200.000ngườidễhợpnhấtchènép100.000ngườihơn?

…

Nếutrongxãhộixuấthiệnnhữngphepháivànhữnglợiíchkhácnhau,nếuđasốthốngnhấtmộtlợiích,haytâmtrạngchung,việcchènépthiểusốcủađasốkhôngđượckiểmsoátvàkiềmchế,thìđâulàgiảiphápchonguycơnàytrongchínhquyềnCộnghòa,nơiđasốluôncóquyềnquyếtđịnhcuối

cùng?Giảiphápduynhấtlàphảimởrộngphạmvicủanhànướcđểkhôngmộtlợiíchhaytâmtrạngchungnàođượcđasốthốngnhấtnhằmtheođuổinhữngmưumôkhôngchínhđáng.Trongmộtxãhộirộnglớn,dânchúngthườngphânchiathànhrấtnhiềuphepháivớicáclợiíchkhácnhau,nênđasốkhólòngđạtđượcsựthốngnhấtchung.Sựhòahợpvàđồngnhấtsẽkhóhìnhthành.Sựđảmbảođólàcầnthiếtđốivớidânchúng,cũngnhưquyềntựdotôngiáolàcầnthiếtchocáccánhân.Nếumộtgiáopháitrởthànhpheđasốvàcóquyền,thìchắcchắn,nhữnggiáopháikhácsẽchịusựđànáp."Chiađểtrị"làchínhsáchxấuxacủamộtnềnđộctài,nhưngvớinhữngràngbuộccầnthiếtsẽlàchínhsáchduynhấtmàmộtnhànướccộnghòacầnphảiđiềuhànhtrênnhữngnguyêntắccôngbằngvàbìnhđẳng.

Tuynhiên,cũngcầnnhậnthấyrằnghọcthuyếtnàychỉcóthểthựcthitronglãnhthổđượcmởrộng.Trongmộtlãnhthổquánhỏbé,sựchènépcóthểdễdàngđượcđasốhìnhthànhnhằmchốnglạicácphepháiyếuhơn.Nhưngtrongmộtlãnhthổrấtrộnglớn,sựkếthợpcủađasốnhằmchènépthiểusốthoátkhỏisựkiềmchếcủanhữngngườiđượcgiaoquyềncaitrị,sẽgặprấtnhiềukhókhăn.Ướcnguyệnlớnlaonhấtcủamộtchínhquyềnlàđảmbảotínhtrunglậpgiữanhữngphepháikhácnhau,kiểmsoátphenàykhỏiviệcchiếmquyềncủaphepháikia,đồngthờitựkiểmsoátchínhmìnhkhỏiviệcthiếtlậpnhữngquiđịnhđingượclạilợiíchchungcủatoànxãhội.

Trongnềnquânchủtuyệtđối,nhàvuahoàntoàntrunglậpvớicácphepháivàtầnglớpkhácnhau,nhưngnhàvuacóthểhysinhhạnhphúccủatoànthểdânchúngchothamvọnghaymưuđồcánhân.Trongnhànướccộnghòabénhỏ,chínhquyềnsẽđượckiểmsoátđểkhôngthểhysinhlợiíchcủatoànthểdânchúng,nhưngchínhquyềnđókhôngđủtrunghòanhữngphepháicấuthànhnênnhànước.TrongmộtnướccộnghòarộnglớnnhưHợpchúngquốc,chínhquyềnliênbangsẽđảmbảođượctínhtrunglậpgiữacácđảngpháicủacáctiểubang,đồngthờicũngtựkiểmsoátđượcchínhmình,bởichínhquyềnsẽđộclậpđốivớicảcộngđồngnênkhôngthểphảnbộilạilợi

íchchungcủadânchúng.

XinNgàihãythathứchotôivìnhữngchuyệnlinhtinhngoàilềnày.Tôisẽtrởlạivớimụctiêuthứbađãnóiởtrên:nhữngđiềuchỉnhđốivớinhữnglợiíchkhácnhaucủanhữngvùngđấtkhácnhautrênlụcđịanày.Mộtvàiđạibiểuđòihỏimộtquyềnlựckhônghạnchếđốivớivấnđềthươngmại,baogồmcảviệcđánhthuếhàngxuấtnhậpkhẩu,đốivớinôlệ,cũngnhưcácmặthàngkhác.Mộtsốngườiủnghộcácquyềnnày,nhưngđòiphảicósựchấpthuậncủa2/3sốphiếuởcảhaiviện.Mộtsốngườitánthànhcácquyềnlựchạnchếhơn,khôngbaogồmcáchànghóaxuấtkhẩuvànôlệ.Nhữngđạibiểukhácchỉtánthànhviệcloạibỏhànghóaxuấtkhẩuthôi.KếtquảnhưNgàithấytrongbảnHiếnpháplàviệcNamCarolinavàGeorgiakhăngkhăngkhôngnhượngbộvềvấnđềnôlệ.

Mụcđíchcònlạithìphứctạp,nangiảivàgâynguyhiểmđốivớiHộinghịhơnlàmọimụcđíchkháckếthợplại.Cácbangnhỏkhăngkhăngđòiduytrìsựbìnhđẳngcủahọtạicảhaiviện,trừkhixóabỏhoàntoànmọichínhquyềntiểubang.HọcoiquyềnbìnhđẳngtạiThượngviệnlàđiềukiệnkhôngthểnhượngbộ.Tráilại,cácbanglớnđòichínhquyềnmớiphảihoàntoànthiếtlậptrênnguyêntắcbầucửtrựctiếpcủadânchúngvàvìđiềuhànhtrựctiếptrêndânchúngchứkhôngphảitrêncáctiểubang,nêncáctiểubangsẽphảimấtđivaitròcủahọnhưhiệnnayvàviệcđạidiệntạicảhaiViệnđềuphảidựatrênquimôdânsố.CuộctranhcãinaychấmdứtbằngthỏahiệpnhưNgàithấy,nhưngcũnglàmđạibiểucácbanglớnrấtbấtbình.

RồiNgàicũngsẽnhậnthấychỉcótêncủabađạibiểuVirginiatrongvănbảnnày.NgàiWytheđãkhôngtrởlạisaucáichếtcủabàvợ,cònbácsĩMcClurgrờiHộinghịngaytrướckhikếtthúc.ThốngđốcRandolphvàĐạitáMasontừchốikhôngkývàovănbảnnày.MộtthànhviênkhácduynhấtlàNgàiGerrycũngtừchốiký.NhữngphảnđốicủaNgàiThốngđốcchủyếuvềquyềnlựccủachínhquyềnliênbangvàvềmốiquanhệgiữaTổngthốngvà

Thượngviện.ÔngtamuốnbảnkếhoạchnàyđượcđệtrìnhlêncáctiểubangđểhọcóquyềntựdođềxuấtmọisựthayđổivàsauđótậphợplạithảoluậntrongmộtHộinghịLậphiếnkhácđểhìnhthànhbảnHiếnpháphoànhảocuốicùng.ÔngtakhônghoàntoànchốnglạibảnHiếnphápmàchỉtừchốikýbởinếuký,ôngtasẽkhôngcóquyềntựdođềxuấtnhữngthayđổi.

…

JAMESMADISON

ThưcủaRichardHenryLee,đạibiểuQuốchộitiểubangVirginiagửiThốngđốcEdmundRandolph

RichardHenryLee(1732-1794)làmộtlãnhtụcủacuộcCáchmạngMỹ.Chínhônglàngườikhởixướngnềnđộclậpchocácthuộcđịavớilờituyênbốbấthủnăm1776:"…rằngnhữngthuộcđịathốngnhấtnàylàvàphảicóquyềnlàcácquốcgiatựdovàđộclập”.ChínhtuyênbốnàycủaônglàmtiềnđềchoThomasJeffersonviếtbảnTuyênngônĐộclập.NhưngcũnggiốngnhưG.Mason,HenryLeelàngườimạnhmẽbảovệquyềntựdocủaconngười.Vìthế,ôngkịchliệtphảnđốibảnHiếnpháp.

TrongbứcthưsaugửiEdmundRandolph,ôngtrìnhbàynhữngđiềuphảnđốicủamình,nhưviệcthiếuvắngTuyênngônNhânquyềnvàkhôngcóquiđịnhvềviệcxétxửbởimộtbanbồithẩm,hyvọngnhậnđượcsựủnghộcủaRandolph,ngườiôngbiếtlàcũngkhôngkývàovănkiệnnày.Vớinhữngnỗlựckhôngmệtmỏiđó,HenryLeeđãcónhữngđónggóptolớnchoviệcxâydựngTuyênngônNhânquyềnsaunày,thứcôngcụhiệuquảnhấtbảovệtựdovànhânquyềncủaconngười.

[Tríchdẫn]

NewYork,ngày16thángMườinăm1787.

Chođếnnay,mộtnguyêntắcrấtcơbảntrongmọichínhquyềnđượccân

bằngvàđốitrọnghoànhảolànhữngViệnlậpphápkhácnhaukhôngđượcdínhlíuđếnnhau,còncácquyềnhànhphápvàlậpphápcũngphảiđượctáchbiệt.TrongbảnHiếnphápmới,cảTổngthốngvàThượngviệnđềucóquyềnhànhpháp,vàcũngchỉcầnhaiphầnbaQuốchộicũngcóquyềnnày.Trongmộtsốtrườnghợpquantrọng,(nhưviệcphêchuẩncáchiệpướcsẽtrởthànhcácbộluậttrênmảnhđấtnày),họcócảquyềnlậpphápvàhànhpháp.Họkếthợpvớinhaubổnhiệmtấtcảcácviênchứcchínhquyền,cảdânsựvàquânsự.RồiThượngviệnlạitiếnhànhmọivụluậntộichínhbảnthânhọvànhữngviênchứcdohọbổnhiệm.

Liệuđócóphảilàsựkếthợpghêgớmnhấtnhữngquyềnlựcnhưvậychỉtrongmộtvàingườikhông?Vàaicóđủkhảnăngđểtìmrangườichịutráchnhiệmtrongsựkếthợpquámứcnày?Hayliệuaicóthểnóithứquyềnlựcghêgớmmàkhônghềphảichịutráchnhiệmđóđượctraochonhữngngườicaitrịcóantoànchosựtựdocủahọkhông?Hiểnnhiên,nguycơluậntộichẳnglàgìđốivớihọcảmàcũngchẳnglàgìvớibấtkỳaitrongsốhọvìtôicholàcórấtítsựkiểmsoátđốivớicơquannày.TổngthốngcónhiệmkỳbốnnămvàVirginiacómộtphiếutrongsố13phiếuchọnôngta,nhưngphiếuthứ13nàylạikhôngthuộcdânchúngmàthuộcvềcácđạicửtri,haingườiđượcbầuchọntừdânchúng.Thượngviệncónhiệmkỳ6năm,vàtrongviệcchọnTổngthống,tiểubanglớnnhấtnàycũngchỉcómộtphiếubầu,nhưngláphiếunàycũngkhôngphảithuộcdânchúngmàlàcủahaiđạicửtritạiThượngviện.Ðiềunàythểhiệntráchnhiệmquáítỏiđốivớingườidânđãủynhiệmchohọ,dùchocóđiềukhoảnquiđịnhvềsựluậntội.Dovậy,thưaNgài,tôicóthểhoàntoànnóirằnghoặclàmộtnềnquânchủhaysựcaitrịcủatầnglớpquýtộcsẽhìnhthành,vàđólàthứchínhquyềntồitệnhất.

MộtsựthậtkhôngthểchốicãilàbảnHiếnphápmớinày,ngaytrongcácnguyêntắccơbảnđầutiên,đãlàhệthốngchínhtrịvôcùngnguyhiểmcủabèlũđầusỏ.Hiểnnhiênthứchínhquyềnmàchỉcủamộtsốítngườilàthứ

chínhquyềntồitệnhấttrongsốtấtcảcácchínhquyền.

Trongvănbảnnày,sựkiểmsoátduynhấttuântheocácnguyêntắcdânchủlàHạviện.Nhưngtôitinrằngcơquannàycólẽchỉđángđượcgọilàcáigiẻráchcủaquyềnđạidiện,vìchỉcầnnhìnquacũngthấyviệnnàyvớiquáítquyềnlựcsẽcóquáítảnhhưởngđểthúcđẩymộtchínhquyềntốtvàkiềmchếmộtchínhquyềnxấu.NhưngViệnđượctổchứckémcỏiđóđượctraonhữngquyềnlựcnào?Đólàquyềnxétxửcáigọilàsựthịnhvượngchungcủađấtnước;vànhữngphánxétnhưvậy,nếutrởthànhnhữngđạoluậtcủaQuốchội,sẽlànhữngđiềuluậttốithượngtrênmảnhđấtnày.Nhưngđốivớinhữngquyềntấtyếuphảicóđốivớimọihệthốngphápluậtcủaconngườithìlạikhônghềđượcđảmbảo,nhưdướihìnhthứcTuyênngônnhânquyền,nhưNgàiBlackstoneđòihỏi,đểđảmbảonhữngquyềncònlạicủaconngườisẽkhôngbịtraonộpnốtchochínhquyền.Thựcvậy,nhữngquyềnđóchẳngcầnphảitraochochínhquyềnvìbấtkỳmụcđíchnào.Nhữngquyềntựdotínngưỡng,tựdobáochí,vàquyềnđượcxétxửbởimộtbồithẩmđoàn,đềubịphómặc.BảnHiếnphápnàytuyênbốrằngnhữngvụtrọngtộisẽđượcxétxửbởimộtđoànbồithẩm.Nhưngbồithẩmnào?BảnHiếnphápquiđịnhlànhữngbồithẩmtạitiểubangđó.Nhưngaisẽtrởthànhbồithẩmtrongmộttiểubangrộnglớntới50đến700dặmnhưvậy?Tòaánnày,dùlàđốivớinhữngvụtrọngtội,đềukhôngđủnănglựcvàtrongnhữngvụándânsựcũngđầysaisóthaychểnhmảng.

NgàiThẩmphánBlackstone,trongnhữngbàiluậnxuấtsắcvềviệcxétxửvớibồithẩmđoàn,đãviếtrằng"Ðặcânvôcùnglớnlaomàbấtcứvụxétxửnàocũngđòihỏivàmongước,rằngtàisản,sựtựdovàchínhbảnthânanhtakhôngthểbịphánxét,nếukhôngcósựchấpthuậncủa12đồngloại”.ĐólàmộtthểchếmàtôicóthểdámquảquyếtrằngdướiýnguyệncủaChúa,sẽmãimãiđảmbảosựtựdovàcôngbằngtrênquốcgianày.Sựphánxétđảmbảocôngbằngchoconngườivàtàisảnlàmụctiêulớnlaonhấtcủaxãhộiloàingười.Nhưngnếusựphánxửđólạigiaophótoànbộchotòaán,một

nhómngườichọnlọc,domộtôngvualựachọnvàonhữngchứcvụcaonhấtđócủađấtnước,thìnhữnglờiphánquyết,bấtchấpbảnchấtliêmtrựccủahọ,dùkhôngchủtâm,đềuthườngthiênvịnhữngngườicócùngđịavịvàtầnglớpvớihọ.Ngàithẩmphánxuấtsắcnàynói:“Khôngthểtrôngđợitừbảnchấtcủaloàingườirằngthiểusốluônluônlolắngvàchămsócđiềutốtlànhchođasố.Nênmọitòaánđượclựachọnđểphánquyếtsựthậtđềulàtiềnđềchoviệchìnhthànhmộtchínhquyềncủatầnglớpquýtộc,loạichínhquyềnhàkhắcnhấttrongmọiloạichínhquyền".

NgườitatrảlờirằngQuốchộimớicủaLiênbangsẽtìmgiảiphápchonhữngvấnđềnày!Nhưnghọcóthểtìmđượcmàcũngcóthểkhôngtìmđược;vàdùchohọcóthểtìmđượcgiảipháp,thìmộtnghịviệntiếptheolạicóthểthayđổinó.TộiácđượctìmthấyngaytrongbảnchấtcủabảnHiếnpháp,vìgiảiphápđódựatrênmộtnềntảnglậpphápkhôngchắcchắnvàcóthểbịhủybỏtạibấtkỳcuộchọpnàocủaQuốchội.Thậtbấthạnhkhisựđảmbảoquantrọngrằngconngườicóquyềnđượcxétxửbởibồithẩmđoànsẽbịhệthốngnàypháhỏng,khiquyềnlựcđượctraomộtcáchkhôngcầnthiếtnhưkhoản2trongđiều3[điềukhoảnquiđịnhvềhệthốngtưpháp-ND],bắtbuộcdânchúngtrongmọivụtranhcãivềtàisảngiữacôngdâncủacáctiểubangkhácnhau,sẽbịmộttòaánbiệtlập,doQuốchộichỉđịnh,xétxử.Mặcdùcáctòaáncấpthấphơncóthểđượcthiếtlậptạicáctiểubang,nhưngchỉkhiđượcQuốchộichấpthuận.Nếuhọkhôngchấpnhận,haynếuhọkhôngquiđịnhquyềnkhángánhợplý,dânchúngsẽmãimãiphảichịucảnhápbức.Vàđểbàochữatrongnhiềuvụkiện,thìviệcbồithườngnhữngđòihỏiphilýcònrẻhơnviệctheođuổivụkiệnvớimộtchiphírấtlớn,tạimộttòaánởquáxaxôi,phánxétmàkhôngcóbồithẩmđoàn.

Trongbộmáylậppháp,chỉcầnmộtđasốphiếuthườnglàcóthểthôngquacácdựluậtthươngmại.Nhưvậy,bằngquiđịnhnày,7bangmiềnBắcluônluônchiếmđasốsẽbanhànhnhữngbộluậtđộcquyềnkhắcnghiệtnhấtđốivới5tiểubangmiềnNam,nơicónhữngđiềukiệnđịalývàhànghóasản

xuấthoàntoànkhác,mặcdùkhôngcóbấtkỳmộtđạibiểunàobỏphiếuchấpthuậnlàngườiđạidiệnhaychịutráchnhiệmđốivớidânchúngcácbangmiềnNam.Liệumộtcơquanchẳngcóýnghĩagìnhưvậylạilàđạidiệnchodânchúng,nhữngngườiphảigánhchịunhữngbộluậtdohọxâydựngchăng?DùcónhữngđiềukhoảnđượcđềnghịđểngănchặnsựlạmdụngnàycủacáctiểubangmiềnBắc,nhưngthưaNgài,cácđiềukhoảnđóquáyếuớtkhicócáclợiíchtráingượcgiữanhữngnhàbuôn!Vậyđiềugìsẽkiểmsoátnhữngnguycơphátsinhtừđiềukhoảnnày?Vìsựlạmdụngnày,chúngtacóthểbịbắtbuộcphảitrởthànhnhữnghãngđóngtàu!Nhưngliệubaonhiêulâunữa,nhữngnôngdâncủachúngtamớiđóngđượcnhữngchiếctàuđủđểxuấtkhẩucácsảnphẩmcủachúngta?Vàdùcónhữngchiếctàuđóthìchúngtalấyđâuranhữngthủythủ?4.000thủythủ,đólàconsốítnhấtmàVirginiacần.Ðốivớinhữngvấnđềdễbịlạmdụngnày,tạisaokhôngđòiphảicósựchấpnhậncủa2/3thànhviêncủacơquanlậppháp?

BảnHiếnphápđượcxâydựngbởiHộinghịLậphiếnvớisựcómặtcủarấtnhiềuđạibiểuQuốchộiLụcđịa,họlànhữngngườiủnghộcuồngtínnhấtchohệthốngdohọxâydựng,nhưngtrongđó,3tiểubangphảnđối,haitiểubangchiarẽvànhiềutiểubangkháccũngkhônghoàntoànnhấttrí,thìdễdàngthấyrằngQuốchộicóquáítngườiđồngývềmôhìnhnày.

MộtsốngườibácbỏquyềnsửađổiHiếnphápcủachúngta.Trongkhinhữngngườikhácônhòahơn,đồngývớiquyềnnày,nhưngphủnhậnlợiíchcủaviệcsửađổi,cònđasốsẵnsàngtánthànhbảnHiếnpháp.Lươngtâmvàsựphánxétcủatôikhôngchấpnhậnđiềuđó,nêntôicóvinhdựgửiNgàikèmtheođâynhữngđiềusửađổivàyêucầudùNgàiủnghộhaytừchối,nhữngđiềukhoảnsửađổiđóphảiđượcđệtrìnhlênQuốchộiTiểubang.

…ThưaNgài,vềtổngthể,tôicholàbảnHiếnphápnàycónhiềuđiềukhoảncầnthiếtvàhữuích,nhưngđồngthờitôicũngphảnđốimạnhmẽnhiềuđiểmcơbản.Kếhoạchchúngtatheođuổilàđềxuấtnhữngsửađổicầnthiết.

ChúngtasẵnlòngchấpnhậnbảnHiếnphápvớinhữngsửađổi,vàkiếnnghịtriệutậpmộtHộinghịmớinhằmxemxétcácsửađổibổsungnày.Tôinghĩnhữngýđịnhđósẽkhôngbịaichốngđốimànósẽmanglạisựantoànvànhiềuđiềutốtlànhkhác.TôihoàntoànhàilòngnếuNgàisửdụngbứcthưnàyđểmanglạiđiềutốtlànhchocôngchúng.Bâygiờ,saukhixinNgàithathứchoviệcđãlàmphiềnNgàinhiềunhưvậy,tôixingửinhữnglờichàotrântrọngnhấtđếnvợNgài.

NgườiđầytớtrungthànhcủaNgài,

RICHARDH.LEE.

ThưcủaGouverneurMorrisgửiWashington

CũnggiốngnhưHamilton,Morrisrấttánthànhmộtchínhquyềnquốcgiamạnh.Làmộtchínhtrịgiaxuấtsắc,MorristhamgiachínhquyềnHợpbangtừrấtsớmvàluônlàmộttrongnhữngđạibiểuxuấtsắcnhất.GouverneurMorrislàmộtđạibiểuphátbiểunhiềunhấttạiHộinghịLậphiến.Ôngnổitiếngvớitàihùngbiệnvàvănphongsángsủa,nênđượcgiaonhiệmvụchắpbútviếtbảnHiếnphápLiênbang.

SaukhiHộinghịLậphiếnkếtthúc,MorristíchcựcthamgiaquátrìnhvậnđộngchoviệcphêchuẩnHiếnphápvàthườngtraođổivớinhữngchínhtrịgiakhácvềquanđiểmcủamình.DướiđâylàbứcthưcủaônggửiWashingtonthểhiệnniềmtincủaôngvàosựtốtđẹpcủamộtchínhquyềnmớivàtrìnhbàynhữngđánhgiáchungcủaôngvềbốicảnhchínhtrịđươngthời.

Philadelphia,ngày30thángMườinăm1787.

ThưaNgài,

CáctiểubangphíađôngNewYorkchothấylàhọhoàntoàntánthànhbản

Hiếnphápmới(tôikhôngtínhđếnsựbấtđồngcủatiểubangRhodeIsland).NhữngngườithuyếtgiáođềucầunguyệnchobảnHiếnphápđượcthôngqua.Sựủnghộvữngchắccủanhữngngườigiàuvànhữngcánhânxuấtchúngcũnggópphầnlàmchoquanđiểmnàytrởnênmạnhmẽ,nêntôitinsựphêchuẩnHiếnpháplàđiềutấtyếu.

TiểubangNewJerseycũnggầnnhưnhấttríđếnmứcchúngtacóthểcoinhưđãcóchiếnthắngtrongtay,bấtchấpsẽcónhữngtranhcãigaygắt.Tuynhiên,tiểubangNewYork,nơichúngtacónhữngngườibạnnhiệttìnhủnghộbảnHiếnpháp,lạichẳngdễdàngchútnàotrừkhiđượccácbanglớnkhácủnghộ.Ðóthậtsựlàmộtcuộcđấutranhrấtgiantruânvàdùdânchúngtiểubangnàyủnghộthìcũngkhôngcóýnghĩagìnhiềuvìcácphepháiởđâyhầunhưcânbằng.Dùchốngđốihaychấpthuận,cơquanlậpphápNewYorkcũngsẽquyếtđịnhsốphậncủacảnướcMỹ.Chúngtavẫncòncócơhội,dùtôitinphechínhquyềntiểubangvẫnchiếmưuthếnhờsứcmạnhvàảnhhưởngcủahọvàvẫnquyếtđịnhbácbỏHiếnpháp.Nhưngcơquanlậpphápởđâykhôngthểgiảithíchchodânchúngbấtkỳlýdođúngđắnnàođểtừchốichodânchúngquyềnquyếtđịnhmộtvấnđềvôcùngquantrọngliênquanđếnsốphậncủahọ,dovậysẽphảiđồngýtriệutậpmộtHộinghịphêchuẩn.NếuHộinghịnàyđượctổchức,cólẽpheLiênbangsẽlàphemạnhnhấtvìcónhữngcánhânxuấtsắcvànhữngnhómngườicólợiíchkhácnhaucũngsẽđoànkếtlạivìmụcđíchchungnày.

TôivẫnchưakhẳngđịnhđượcliệutiểubangNewYorkcóchấpthuậnhaykhông.Sựthựclàthànhphốvàcácvùnglâncậnrấtnhiệttình.Nhưngtôilosợkhôngkhíthờơvàlạnhnhạtởcácquậnnôngthôn,nơiđầynhữngkẻxấuxa,quenvớicuộcsốnghưởngthụ,sẽkhôngthểchịuđượcsuynghĩsẽbịmấtquyềnlựcvàlợilộctừchínhquyềntiểubang,chỗdựanuôisốnghọ,giađìnhhọ,vànhữngngườihầucủahọ.NhưngtôikhôngthểdựđoánđượcquanđiểmnàođangchiếmưuthếởcácvùngxahơnvềphíaNam.Ngàicóđiềukiệntốthơnbấtkỳngườinàokhácđểđánhgiávùngđấtquantrọngvà

rấtlớnlaođócủađấtnước.

TôithấyrằngtêncủaNgàigắnvớibảnHiếnphápmớicómộtýnghĩavôbờbến.Thậtvậy,tôitintưởngchắcchắnlànếuNgàikhôngthamdựHộinghịđó,vàcùngvănbảnđấyđượcgửichotoànthểdânchúngMỹ,thìchắchẳnlànósẽđượcđónnhậnvớimộttháiđộlạnhnhạthơn,vớisựủnghộíthơnvàyếuhơn.Thêmnữa,sẽcónhiềukẻchốngđốihơn,vàchốngquyếtliệthơn.Cũngnhưvậy,cáiýtưởngrằngNgàisẽkhôngchấpnhậnchiếcghếTổngthốngcũngdẫnđếnsựthấtbại[củabảnHiếnpháp]ởnhiềuvùngtrongcảnước.SựthậtlàđịavịcaoquývàvĩđạicủaNgàilàmchomọingườisẵnlòngđưaNgàivàochứcvụđó,mộtchứcvụchẳnglàmtăngthêmsựvinhdựvàcaoquýchoNgàimàcũngchẳngnângNgàilênmộtđịavịvinhquanghơnvịtríNgàiđangđứnghiệnnay.Nhưngchínhhọlạikhôngsẵnlòngđưabấtkỳmộtngườinàokhácvàođịavịấyvìhọcảmthấysựthăngtiếncủanhữngngườikháccũngchínhlàsựthụtlùicủachínhhọ.

Nhưngdùđóthậtlàmộtýtưởngngungốc,thìNgàicũngsẽđồngývớitôirằngconngườicầnphảiđượcđốixửvìhọlàconngười,chứkhôngphảilàcáimáy,khôngphảilànhữngtriếtgia.Thựcvậy,họkhôngphánxétchínhsựkiệnmàhọphánxéttưcáchđạođức.Quanđiểmcủadânchúngvềnhữngđiềunàyđềunhưvậy.Đólàđiềukhôngthểcoithườngtrongmộtđấtnước,nơimàýkiếncôngchúnglàtấtcả.

VinhhạnhđượcgửitớiNgài,

GOUVERNEURMORRIS

PhátbiểucủaJamesWilsontạiHộinghịphêchuẩncủaPennsylvania

JamesWilsonlàmộttrongnhữngnhàlãnhđạohàngđầutạiHộinghịLậphiến.Vớikiếnthứcluậtphápuyênthâmvàkhảnăngtranhluậnxuấtsắc,Wilsonđãcóđónggóprấtlớnvàosựhìnhthànhvănbảnnày.Saukhitrởvề

tiểubangquênhà,đượcthamdựHộinghịphêchuẩncủaTiểubangPennsylvania,WilsonđãcóhàngloạtbàiphátbiểumạnhmẽbênhvựcbảnHiếnphápnàyvàcócôngrấtlớntrongviệcHiếnphápđượcphêchuẩn.Đâylàbàiphátbiểurấtsâusắcvàhấpdẫn,trìnhbàynhữngkhókhăncủaHộinghịLậphiếnvànhữnglýlẽcơbảnbiệnhộchomôhìnhchínhquyềnmới.

Ngày24thángMườimộtnăm1787.

Ðểhìnhthànhchínhquyềnchomộtthànhphố,haymộttiểubangriêngrẽ,đãlàmộtcôngtrìnhlớnlao,cảvềtầmquantrọngvàphạmvicủanó.NhưngnhiệmvụtraochoHộinghịLiênbangcònlớnlaovàvĩđạihơnnhiều,khiphảixâydựngmộtchínhquyềnkhôngchỉcó13tiểubangchủquyềnvàđộclập,(màmộtsốtiểubangnày,nếuxétvềlãnhthổ,dânsốvàtàinguyênhoàntoàntươngxứngvớicácquốcgiađángkínhtrọngnhấtởchâuÂu)màsẽcònbaogồmcảnhữngtiểubangchưađượcthànhlậpvàchohàngtriệucôngdânởcácthếhệmaisau,sinhsốngtrênvùngđấtvôcùngrộnglớncủalụcđịavẫnchưađượckhaipháhếtnày.Dođó,tráchnhiệmcủaHộinghịnàykhôngchỉnhằmđápứngnhữnglợiíchđịaphương,haynhữngtoantínhriênglẻnàomàphảilàhìnhthànhmộtmôhìnhchínhquyềntươngxứngvớimộtvùngđấtlớnlaovàgiàucótrêntráiđấtnày.

ThưacácNgài,tôithừanhậnrằngtầmquantrọngcủacôngviệcnàyđãlàmchúngtôirấtloâu...Côngviệcnàycótầmvóclớnlaobaonhiêu,thìnhữngkhókhănđểthựchiệnnócũnglớnlaobấynhiêu.ĐặcbiệtlànhữngvấnđềtinhtếvàphảihòagiảinhữnglợiíchxungđộtxuấthiệntựnhiêntrongmộtquốcgiacóbờbiểnÐạiTâyDươngdàitới1.500dặm,baogồm13tiểubangđộclậpvàriêngbiệt,rấtkhácnhauvềbảnchất,vềvịtríđịalý,vềquimôdiệntích,vềdânsốcũngnhưphongtục,tậpquánvàcảnhữnglợiíchđịaphương.Vềnhiềukhíacạnh,nhữngkhácbiệtnàylàrấtlớn.Nhưngdùnhữngkhácbiệtđólàrấtrõràng,thìởtrongtâmtưcủahếtthảymọingười,bảnHiếnphápđólàniềmkhaokhát,đượctấtcảdânchúngmơướctìmtòi

vàthiếtlập.Chúngtôinhậnthấyđólàmộtcôngviệcvôcùngkhókhănvàgiankhổ,thậmchícókhoảnhkhắctưởngchừngphảiđầuhàngbởisựnảnlòng.Nhưngcuốicùng,nhờtưtưởngthỏahiệp,chúngtôiđãcùngnhaunhượngbộđểcácbênđềucólợivìđólàbiệnphápduynhấtđểđạtđượcmụctiêuvĩđạimàvìnó,chúngtôiđượcnhómhọp.Hoàntoànkhôngngạcnhiênkhinhữngbấtđồngquánhiềuvàquásâusắcnêncầnphảicósứcmạnhnàođóđểbuộcnhữngngườithamdựcuộchọpphảichấpnhậnmộtconđườngkhácvớidựđịnhbanđầu.

CũngcònmộtlýdokháclàmtăngkhókhăncủaHộinghịLậphiến.Đólàsựkhácbiệtvềtínhcáchvàxuhướngcủadânchúngđượcnhữngđạibiểuthểhiện.Nhưngdùcókhácbiệtvềnhữngvấnđềnàođó,thìhọcũngchânthànhđồngývàthiếtthatheođuổisựtựdovàđộclập,nhữngmụctiêucaocả,từnglàmhọthốngnhấtvàthànhcôngtrongviệcchốnglạimộtvươngquốcmạnhnhấttrênthếgiới.NhưngcácNgàicũnghiểurằngdânchúngcămghétsựépbuộc.Đólànguyênnhâncủanhữngchốngđối,nhưngtheoýkiếncủatôi,sựphảnđốicủahọcũnghìnhthànhtrênniềmmongmuốnđiềutốtđẹp.Họcholàmuốncóđượcchínhquyềntốtnhất,cầnphảinghiêncứuvàsuytínhkỹcàngnhất,đểcuốicùng,thiếtlậpđượcmộtchínhquyềnđảmbảotốtnhấtnhữngđiềuhạnhphúcvàthịnhvượngtrênđấtnướccủahọ...

PhạmvirộnglớncủamộtquốcgiacũnggâyramộtkhókhănkhácchoHộinghịLiênbang.Mộtsốhọcgiảnổitiếngchorằngđốivớimộtvùngđấtnhỏ,nềndânchủlàthíchhợp,đốivớimộtlãnhthổtrungbình(nhưMontesquieuđãxácđịnh)lànềnCộnghòa,vàđốivớimộtvùngđấtrộnglớnlàchínhquyềnquânchủ.Vìthế,đốivớiphạmvilãnhthổvôcùngrộnglớn,hầunhưkhôngbịhạnchếcủaHợpchúngquốc,thoạttiênmộtchếđộchuyênquyềnlàcầnphảithiếtlậpvàchínhvìlýdođólàmphátsinhnhữngbấtđồng.Tấtcảchúngtađềubiếtrằngmặcdùmọicửtriđềucầnmộtcơquanlậpphápđểkiềmchếmộtchínhquyềntựdo,nhưnghọcũngsẽbácbỏmọinỗlựcmuốnthiếtlậpmộtchínhquyềnchuyênchế.

Trongtìnhthếkhóxửnày,tấtyếu,mộtthểchếCộnghòaLiênbangxuấthiện.Đốivớichúngtôilàmộtmôhìnhchínhquyềnđảmbảomọiưuthếnộitạicủanhànướccộnghòa,đồngthờiduytrìđượcsứcmạnhvàquyềnlựccủamộtthểchếquânchủ,vàđượcnướcngoàikínhtrọng...

NhưngtrongkhithểchếCộnghòaLiênbangkhắcphụcnhữngkhókhănđó,thìnólạivấpphảimộtkhókhănkhác.ChưabaogiờtronglịchsửloàingườilạitồntạimộtnhànướcLiênbangnhưvậy,đểgiúpchúngtacóđượcnhữngcuộckhảosátkỹcàng.Dùtừngtồntạinhiềuchínhquyềnhợpbangriênglẻ,cảcổxưavàhiệnđại,dùlịchsửvànguyêntắccủanhữngnhànướcnàyđềuđượchiểubiếtcặnkẽthìmộtthểchếLiênbanghoànhảocủacácnhànướcđộclậplàmộthệthốngchưahềđượcbiếtđến...

Mộtđiềukhác,cóthểlàtrởngạilớnnhấtđốivớitiếntrìnhcủaHộinghịLiênbang,nảysinhtrongviệcxácđịnhranhgiớigiữachủquyềnquốcgiavàchủquyềncủacáctiểubangđộclập.Vềđiểmnày,mộtnguyêntắcchungđãđượcxáclập.Bấtcứđiềugìthuộcvềbảnchấtvàsựvậnhànhđốivớimộttiểubang,nhấtđịnhđềuphảithuộcvềchínhquyềntiểubangnàyđiềuhành.NhưngbấtcứđiềugìvượtquábảnchấtvàsựvậnhànhtựnhiêncủamộttiểubangriêngbiệtthìphảithuộcquyềnphánxétcủanhànướcLiênbang.Dovậy,khókhănlớnnhấtlàviệcápdụngnhữngnguyêntắcnàylàkhócóthểliệtkêvàphânbiệttừngchínhquyềnsẽkiểmsoátnhữnglĩnhvựcnào,bởitoánhọcthuầntuýkhôngthểgiảiquyếtđượcvấnđềnày.NênkhôngthểngạcnhiênkhithấyHộinghịnàykhôngthểgiảiquyếttriệtđểmộtvấnđềquáphứctạpnhưvậy...

ThưaNgàiChủtịch,nhữngkhókhănnàylàmchoHộinghịLiênbangrấtbốirối.Điềunàycũngchứngtỏrằngkhôngthểtrôngđợithiếtlậpđượcmộtmôhìnhchínhquyềnđápứngmọimongướccủatấtcảcáctiểubang,củamọicôngdâncủabấtkỳmộttiểubangnàohaycủatấtcảcáccôngdântrênlụcđịanày.ThưacácNgài,tôinhớlạinhữngkhókhănphátsinhtạiHội

nghịLậphiến.Ðãcólúc,côngtrìnhvĩđạivàhấpdẫnnàydườngnhưđivàothếbếtắc,nhưngcólúcHộinghịlạidiễnrarấtsôinổivàthuậnlợi.CuốicùngnóđãđượchoànthànhvànhiềuđạibiểuđángkínhđãnhìnnhậnbảnHiếnphápnàyvớilòngkhâmphụcvàkinhngạc.NhưngsaukhiđãchỉranhữngkhókhănmàHộinghịđãvượtqua,bâygiờ,tôimuốncácNgàichúýđánhgiánhữngđiểmmàHộinghịLậphiếnđềxuất...

Tạithờiđiểmnày,nướcMỹcóquyềnchấpthuậnmộttrongnhữngmôhìnhchínhquyềnsau:(1)Giảitáncáctiểubangcóchủquyềnriêngrẽvàđộclậpđểhợpnhấtthànhmộtđếchếhùngmạnh;(2)Phânchiathành13tiểubangriêngrẽ,độclậpvàkhôngràngbuộcvớinhau;(3)ThiếtlậphaihaybaHợpbangnhỏnàođóvàcuốicùng(4)CóthểthànhlậpmộtnhànướcCộnghòaLiênbangrộnglớn.Tuynhiên,tôiphảithừanhậnrằngbamôhìnhđầutiênkhôngnhậnđượcbấtkỳsựủnghộnàotạiHộinghịLậphiến.Tôicũngkhôngthấychúngđượctiểubangchúngtahaybấtkỳởtiểubanganhemnàochấpthuận.TâmtrạngchungtạiHộinghịLậphiếnvàtôicũngtinđólàtâmtrạngchungcủadânchúngkhắpnướcMỹ,đượcthểhiệntrongcâukhẩuhiệumàhọđãchọn:THỐNGNHẤTHAYLÀCHẾT.Vàtrongkhichúngtaxemxétquimôrộnglớncủađấtnước,bịchiacắtvàvâybọcbởinhữngconsôngchưatừngđượcthámhiểm,hoàntoàntáchbiệtvớiphầncònlạicủathếgiới,thìchúngtôithấytấtyếu,cácvùngđấtnàyđượclậprađểchúngtatrởthànhnhữngngườidânthốngnhất,dướimộtkhếướcchínhtrịduynhất.Nếuđólàmộtkếtluậncôngbằngvàhợplý,đượcnhữngngườidânkhônngoanủnghộthìHộinghịLậphiếnđãđúngkhiđềxuấtmộtmôhìnhnhànướcCộnghòaLiênbangduynhất.Họthấykhôngchỉcầnthiếtxemxétvịtríđịalý,hoàncảnhvàlợiíchcủamột,haihaybatiểubangriênglẻnàomàphảicânnhắcđếnlợiíchchung,vìlợiíchcủatoànthểdânchúngcầnđượcưutiênhơnnhữnglợiíchđịaphươngcụcbộ.CácđạibiểutạiHộinghịđãtuânthủđúngnhữngnguyêntắcnàyđểthúcđẩynhữnglợithếchungcủaLiênminh,chứkhôngvìbấtcứlợithếriêngbiệtcủatiểubangnào.Nguyêntắccũngnhưbổnphậnbìnhđẳngđãdẫntớiviệchìnhthành

bảnHiếnphápnày.

Nhưtrướcđâytôiđãnóiđến,khôngmộtchínhquyềnhayhợpbangriêngrẽnàocóthểtồntạinếunhữnglợiíchvàquyềncủacáccánhânkhôngđặtdướihạnhphúcvàthịnhvượngchungcủacảcộngđồng.TiểubangPennsylvania,dùlàmộtbangquantrọng,nhưngcũngnhưcáctiểubangkhác,khôngthểtácđộngđếnquátrìnhthảoluậnkỹcàngcủaHộinghị,nơicómặtcácđạibiểutừtấtcảcáctiểubangkhác,đểtìmramộtmôhìnhchínhquyềnphùhợpvớitìnhtrạngkhẩncấpchungvàđảmbảosựcôngbằng.Vớitưtưởngvềmộtliênminhlàđiềumàcácđạibiểukhắcsâutrongquátrìnhthảoluận,họđãhìnhthànhbảnHiếnphápnhưhiệnnay.Vàvớicùngquanđiểmđó,họthẳngthắnđệtrìnhbảnHiếnphápchotấtcảmọingườixemxét...

ThưaNgàiChủtịch,nhữngnhậnxétvừarồilàsựthểhiệntìnhtrạngcủaliênminhđãđượcHộinghịLậphiếnxemxét.TấtcảchúngtađềubiếtvàđềuhiểurằngthểchếhiệnnaycủaHợpbanglàkhôngđápứngđượcviệcđiềuhànhvànhucầucấpthiếtcủaHợpchúngquốc.

LiệunướcMỹcóthểđánhmấtsựcaothượngvàlòngbềngancủamìnhkhông?Không!LiệunướcMỹcóbịđèbẹpvàcướpmấttựdobởicuộcxâmlượcbạotànkhông?Tôivẫntrảlờilàkhông!Vìnhữngnguycơnàyngaylậptứcsẽbịđánhtantrướckhitrởthànhmốinguyhiểmthậtsự.Nhưngtộilỗivànhữngđiềuxấuxalạixuấthiệntạinhữngnơiítnghingờnhất.Niềmkhaokháttựdo,độnglựcvữngchắcđểchốnglạikẻthù,lạibịxóimònvàlàmhoenốbởisựbừabãi,vôtổchứccủacáccôngdânchúngta.Nhữngtaihọacánhânvàsựhỗnloạnvôchínhphủcủacảcộngđồngsẽlantrànkhắpnơi.Thậmchí,dânchúngcũngkhócóthểhưởngthụvàcảmnhậnđượcniềmhạnhphúcđộclậpmàhọkhaokhátđạtđến.

Thờiđiểmbắtđầunềnhòabìnhcũnglàthờiđiểmbắtđầunhữngnỗibuồnphiềnvàsựnhụcnhãcủachúngta.Thiếuquyềnlực,chúngtakhôngthểngănchặnđượcsựnhậpkhẩuquámức,trànngậpkhắpđấtnướcmàcũng

chẳngthểthuthuếđểmanglạingânsáchchoxãhội.Thiếusứcmạnh,chúngtacũngkhôngthểbánhàngtạicácthịtrườngnướcngoài.Thiếuniềmtin,mọicổphiếucủaxãhộiđangtanchảytrongtaycủanhữngôngchủdốitrá,nhưthểtuyếttanradướiánhnắngmặttrời.Thiếulòngtựtrọng,chúngtakhôngthựchiệnbổnphậncủamìnhtrongnhữnghiệpướcvàcũngchẳngbắtđượccácnướckhácphảithựcthibổnphậncủahọ.

ThưaNgài,tómlại,câuchuyệndàidòngvàbuồntẻnàylàmtôicămghétvàtôihyvọngkhôngcầnphảitiếptụcnóithêm.Trongnhữngnămyếukém,bạcnhượcvừaqua,chúngtađãchứngkiếnsựôdanhvàtìnhtrạngbịtànphá.Nhưngcuốicùng,chúngtađãtìmđượcnguyênnhânvàgiờđây,ướcaotìmđượccáchchữatrị.Tôikhôngcầntrìnhbàythựctrạngxấuxabằngviệcliệtkêchitiếtcácsựkiện,vìmọiđạoluậtcủaQuốchộivàthựctrạngcủatấtcảcáctiểubangcóđầybằngchứngvềđiềunàyvàvềnhữngyếukémvàsựngudốtcủathểchếHợpbanghiệnnay.

Nhữngtiếngnóimạnhmẽvàđồnglòngcủadânchúngtuyênbốrằngmộtchínhquyềnquốcgiacóhiệuquảlàcáchchữatrịduynhất.Vìthế,HộinghịLậphiếnđượctriệutập,đãnhómhọp,vàcuốicùng,đãhoànthànhcôngviệcbằngcáchđềxuấtmôhìnhchínhquyềnquốcgiahiệuquả,mangđếnnhữngđiềutốtlành,điềuchỉnhnhữnglợiíchxungđộtcủamọivùngđất,đểsựthịnhvượngsẽlantỏakhắpđấtnước.Nhờđó,hòabình,tựdovàhạnhphúccủanướcMỹsẽmãimãiđượcbảođảm.NhữngnguyêntắcvàbiệnphápđượcHộinghịLiênbangchấpthuậnđó,bâygiờ,đangởngaytrướcmặtchúngtavàsẽlàchủđềlớnđểchúngtathảoluận.

...Theophánxétcủatôi,quyềnlựctốicaothuộcvềdânchúngsẽlàgiảiphápchữatrịmọitrụctrặctrongnềnchínhtrịcủaloàingười.Ðólàquyềntốithượngcủamọithểchế,khôngthểsangnhượng,bởibảnchấttựnhiênvàýnghĩalớnlao.Tôimuốnnhấnmạnhrằngnếunhưcóbấtkỳsaisótnàotrongchínhquyền,thìdânchúngkhôngchỉcóquyềnsửađổimàcòncó

quyềnthayđổihoàntoànvàxóabỏnó.Vớiviệcthựcthiquyềnnày,cáccôngdânHợpchúngquốcsẽkhôngbaogiờphảichịubấthạnhquámức,trừkhichínhhọmuốnthế.

...GiànhđượcmọilợithếvàloạibỏmọibấtlợicủanhữnghìnhthứcchínhquyềnmàtôiđãđềcậptrướcđâylàmụctiêuchủyếunhấtcủaHộinghịLậphiến.Saukhixemxétquátrìnhhìnhthànhvànguyêntắchoạtđộngcủacáchệthốngchínhquyềnkhác,bảnHiếnphápmàchúngtađòihỏiđápứngnhucầuđấtnước,phảinhưthếnào?ThưaNgài,nguyêntắcchủyếunhấtlànềndânchủthuầnkhiết,nhưngcóđiềuchỉnh,đểmanglạimọiưuđiểmvàxóabỏmọinhượcđiểmthườngxảyratrongcácmôhìnhkhác.Nhưngkhinghiêncứukỹlưỡngvàchitiếtcácquyềnlựccủahệthốnglớnlaovàrộngkhắpnày,khisuytínhnhữngđiềucóthểxảyra,khithấychúngkếthợpvớinhau,ràngbuộclẫnnhau,baotrùmmọilợiíchvàtàisảntrênlụcđịanày,chúngtasẽcóthểlầnramộtnguồngốccaoquýduynhấtcủamọihạnhphúcvàthịnhvượngtrênmảnhđấtnàyvànguồngốcđóchínhlàDÂNCHÚNG.

JAMESWILSON

BàiphátbiểucủaOliverEllsworthtạiHộinghịphêchuẩncủatiểubangConnecticut

Ngày7thángGiêngnăm1788.

ThưaNgàiChủtịch,

ÐâylàmộtđiềukhoảnquantrọngnhấttrongbảnHiếnpháp.CácđạibiểuthamdựHộinghịphêchuẩnnàyđãtrìnhbàyrấtrõràngnhữnglýdochốngđốibảnHiếnpháp.Thôngquatoànbộcuộctranhluậnnày,tôiđãhiểuđượclýlẽphảnđốiđiềukhoảnnàyvànghĩrằngtấtcảnhữnglậpluậnđóđềulàvôcăncứ.ÐâylàđiềukhoảnchungtraochocơquanlậpphápLiênbang"quyềnlậpvàthuthuếđểthanhtoáncáckhoảnnợvàđểđảmbảosựphòngthủchungvàsựthịnhvượngtoàndiệncủaHợpchúngquốc".Cóbalýdo

phảnđốiđiềukhoảnnày.Thứnhất,điềukhoảnnàyquábaoquátvìnóbaohàmmọiđốitượngđềucóthểbịđánhthuế.Thứhai,điềunàykhôngcôngbằng;vàthứba,Quốchộikhôngthểcóquyềnthuthuế.

...

Ðiềuphảnđốithứhai,việcđánhthuếhàngnhậpkhẩulàkhôngcôngbằngvàđiềunàysẽthiênvịcácbangmiềnNam.TôixinthừanhậnrằngtôicảmthấyxấuhổkhithấycácquýngàiởđâyđãchorằngcácđạibiểucủaConnecticuttạiHộinghịLậphiếnđãsaonhãngbổnphậnđốivớitiểubangmìnhvàhysinhlợiíchcủanhữngngườiđãbầuchọnhọ.

BảnHiếnphápxácđịnhphạmviquyềnlựccủachínhquyềnliênbang.Nếuchínhquyềnliênbangvượtquágiớihạncủahọ,nhánhtưphápsẽlànơithíchhợpđểkiểmtratínhlậphiến.NếuHợpchúngquốcvượtquáquyềnlựccủahọ,nếuhọlàmracácbộluậtmàHiếnphápkhôngchophépthìbộluậtđókhôngcógiátrị.Vớiquyềnlựctưpháp,nhữngthẩmphánlànhữngngườiđảmbảotínhcôngbằngchodânchúng,sẽtuyênbốrằngnhữngđạoluậtnàylàvônghĩa.Mặtkhác,nếucáctiểubangvượtquáquyềnhạncủamình,banhànhnhữngbộluậtchiếmđoạtquyềncủaliênbangthìnhữngbộluậtnàycũngkhôngcógiátrịvàvớitưcáchchínhtrực,cácthẩmphánđộclậpsẽtuyênbốđiềuđó.Tuynhiên,nếuliênbangvàcáctiểubangtranhcãi,bấtđồngvànếuhọmuốngâychiếntranhthìhọcóthểlàmđiềuđómàkhônggìngăncảnđược.

BảnHiếnphápnàycũngđảmbảorằngnhữngbấtđồngcóthểlàcầnthiết,songcũngtạoramộtbiệnphápkiểmsoátlạichínhnó.Lúcnàyhaylúckhác,khixuấthiệnxungđột,cáctiểubangcóthểnổidậychốnglạiliênbang.Nếuđiềunàyxảyravànếucáctiểubangkếthợplạivớinhau,nếutấtcảcáctiểubangđồnglòng,liênbangkhôngthểđánhbạiđượccácthànhviênvàcácđạoluậtđingượclạilợiíchcủadânchúngsẽbịbãibỏ.Trongnhànướccộnghòa,nguyêntắccơbảnlàđasốsẽcầmquyềnvàthiểusốphảiphục

tùngđasố.Tìnhtrạngchúngtahiệnnaylàđángxấuhổvìchúngtađangđingượclạicácnguyêntắccộnghòa.Chỉmộttiểubangcũngcóquyềnphủquyếtnhữngvấnđềquantrọngnhấtđốivớicôngchúng.Chúngtađãchứngkiếnđiềunàyxảyra:chỉmộttiểubanglạicóthểkiểmsoáttiếngnóichungcủaliênminh.Mộtthiểusố,thậmchílàmộtthiểusốrấtbé,lạicóquyềnđiềukhiểnvàsaikhiếnchúngta.Ðiềunàybaogiờcũngđingượclạicácnguyêntắccộnghòavànếunóthậtsựxảyrathìđólàdạngtồitệnhấtcủanhữngnềnquânchủ.

Dovậy,chúngtaphảithấynguyêntắccưỡngéplàcầnthiếtđốivớiliênminh.Khôngaicóthểtảnglờđiềunày,tấtcảchúngtađềuthấyvànhậnthứcđượcsựcầnthiếtnày.Chỉcómộtcâuhỏiduynhất,đólàsựcưỡngépnàysẽđượctiếnhànhbằngluậtpháp,haybằngvũkhí.Chẳngcólựachọnnàokhácởđây.Nhữngngườichốnglạisựcưỡngépbởiluậtphápsẽlàmgìđây?Họsẽđivềđâu?Hậuquảtấtyếunếuchốnglạiluậtpháplàcuộcchiếntranhcủatiểubangnàychốnglạitiểubangkia.Tôiủnghộsựcưỡngépbởiluậtphápvàsựcưỡngépđóchỉhoạtđộngđốivớinhữngcánhânphạmtội.BảnHiếnphápnàykhôngnhằmcưỡngépcáctiểubangcóchủquyềnvềcácnănglựcchínhtrịcủahọ.Khôngsựcưỡngépnàocóthểthíchhợpvớicácchínhquyềnđó,trừsựcưỡngépbằngvũlực.Nếuchúngtacốgắngthihànhphápluậtcủaliênminhbằngcáchcửnhữngđộiquânđànápcácbangphạmtội,thìdùđólàchínhnghĩahayphinghĩa,dùcótộihayvôtội,thìđềulàtaihọa.

Nhưngsựcưỡngépbằngluậtphápchọnranhữngngườicótộivàtrừngphạtanhtavìviphạmluậtphápcủaliênminh.Mọingườisẽthấytínhhợplýcủađiềunày.

Họsẽtuântheovànóirằnghãyđểngườicótộiphảibịtrừngphạt.Đạođứccủaconngườibịsuyđồivìsựthiếuvắngmộtchínhquyềnhiệuquảđểthiếtlậpsựcôngbằngvàsựchínhtrực.Chínhvìsựthiếuvắngnày,mộtdòng

tháclũnhữngsaitráivàtộilỗiđãxảyravớichúngta.Nếuchúngtamongướcngănchặnnhữngtaihọakinhkhủngnày,nếuchúngtamuốnbảovệsựchínhtrựccủanhữngcôngdântốt,chúngtaphảiđảmbảocôngbằng;phảithiếtlậpđượcmộtchínhquyềnquốcgia,đượcđiềuhànhbởinhữngphánquyếtcôngbằngvàsựchechởhòabìnhcủangườilãnhđạo.

OLIVERELLSWORTH

BàiphátbiểucủaC.C.PinckneytạiHạviệnNamCaroline

BàiphátbiểucủaC.C.PinckneytạiHạviệntiểubangNamCarolineđãgiảithíchquanđiểmcủaHộinghịLậphiếnvềviệckhôngthểcómộtTuyênngônnhânquyềnvàquyềntáicửcủaTổngthống.

ThứSáu,ngày18thángGiêngnăm1788,

NhiệmkỳTổngthốnggiữquyềnvàliệuôngtacóđượctáicửhaykhôngđãđượcthảoluậnrấtthấuđáotạiHộinghịLậphiến.Ðasốcáctiểubangđãtừngđồngýrằngôngtachỉnêngiữmộtnhiệmkỳbảynămvàkhôngthểđượcbầulạilầnhai.Nhưngkhixemxétlạivấnđềđó,mọingườilạichorằngquiđịnhnàysẽcắtđứtmọihyvọngđượctiếptụcđảmnhiệmcươngvị,cóthểlàmchoôngtatrởnênnguyhiểm,thậmchíđingượclạiniềmtin,bổnphậnđúngđắncủacươngvịnày.Nhiệmkỳcủaôngtacóthểsẽhếthạntạithờiđiểmxảyramộtcuộcchiếntranhdữdội,khiôngtalàngườicótàinăngnhấtcủaHợpchúngquốcđểchỉđạocuộcchiếntranhnày,việctuyênbốrằngmộtngườinhưvậykhôngthểchỉđạocáchànhđộngquânsự,dùsựthànhcôngcủachúngtaphụthuộcvàonănglựccủaôngta,liệucókhônngoanvàthậntrọngkhông?Sẽkhôngkhônngoannếuchúngtaloạibỏkhảnăngtáicửcủamộtngườicótàinăng,cókhảnănglãnhđạovàcótưcáchđạođứclớnlaotrêntoànquốc.

Việctựdongônluận,tựdobáochícũngkhôngbịcácđạibiểuquênlãng.

ÐiềunàyđãđượcHộinghịthảoluậnthấuđáo.Chínhphủliênbangkhôngcóquyềnnàokhácngoàinhữngquyềnđãđượctuyênbố,dovậysẽkhôngcóquyềntướcđoạttựdobáochí…

Cũngvìlýdonày,chúngtakhôngcầncóTuyênngônnhânquyềntrongbảnHiếnpháp.Vìnếuđưavàothìchúngtacóthểsẽbỏsótmộtsốquyềnnàođóvàvìvậy,saunàycóthểcóaiđónóirằngchúngtađãchophépchínhquyềnliênbanglấymấtnhữngquyềnmàkhôngđượcliệtkêđó.MộtlýdokháccũngquantrọngchốnglạiviệcđưamộtTuyênngônnhânquyềnvàobảnHiếnphápvìnhữngtuyênngônnhưvậythườngđượcbắtđầuvớiviệctuyênbốrằngmọingườisinhrađềucóquyềnbìnhđẳngvàtựdo.Nhưngbâygiờ,chúngtakhôngthểđưaratuyênbốđókhichúngtavẫncònrấtnhiềunôlệ.

ĐiềukhoảnđảmbảomọitiểubangđềucóchínhquyềncộnghòađượcđưavàogầncuốibảnHiếnpháp.Nhưngviệcđưavàocuốicũngchẳngkhácgìviệcđưavàođiềuđầutiênvìmọiđiềukhoảnđềucógiátrịnhưnhau.BảnHiếnphápsẽcóhiệulựcsaukhinóđượcthôngquavàtấtcảcácđiềukhoảnđềuphảiđượcphêchuẩncùngmộtlúc.Khôngthểcótrườnghợpđiềunàyđượcphêchuẩntrướccònđiềukiađượcphêchuẩnsau.Cầnphảihìnhthànhchínhquyềntrướckhichínhquyềnđócóthểđảmbảobấtcứđiềugì.

C.CPINCKNEY

CácbàibáoNgườiLiênbang

TronghệthốngtưtưởngchínhtrịMỹ,tácphẩmNgườiLiênbanggiữmộtvịtrícựckỳquantrọng,khôngchỉđểbảovệvàđấutranhchobảnHiếnphápđượcthôngquamàsaunàycònđượcsửdụngđểgiảithíchHiếnpháp.

KểtừkhixuấthiệntrêncáctờbáoởNewYork,tuyểntậpcácbàiluậnvănnàyđãđượcxuấtbảnrấtnhiềulầnởMỹ,cũngnhưđượcdịchranhiềuthứtiếngkháctrênthếgiới.BảntiếngPhápxuấthiệnngaytrongcuộcCách

mạngPhápvàonăm1792.NgườiLiênbangcũngđượcdịchratiếngBồĐàoNha(tạiRioJaneronăm1840),tiếngTâyBanNha(tạiBuerosAiresnăm1868)vàđóngvaitròquantrọngtrongviệchìnhthànhtưtưởngchocácchínhkháchmuốnthiếtlậpchínhquyềnliênbangtạicácquốcgiaNamMỹ.Ngoàira,bảnlượcdịchtiếngĐứcđượcxuấtbảntạiBremennăm1864vàtácphẩmnàycũngđượcsửdụngtrongquátrìnhthảoluậnxâydựngHiếnpháptạiAustraliavàNamPhi.

Tácphẩmnàycóthểđượcchiathànhhaiphầncơbản:(i)phântíchnhữngkhiếmkhuyếtcủathếchếchínhquyềnđươngthờivà(ii)trìnhbàynhữngưuviệtcủathểchếmới.Cácbàibáonàyphântíchrấtchitiếtvaitròvàquyềnhạncủacáccơquanchínhquyền,baogồmbộmáyhànhpháp,lậpphápvàtưpháp,đồngthờicũngphânđịnhranhgiớigiữaquyềnhạncủaliênbangvàtiểubang.

VìđâylàtácphẩmgiữvịtríthenchốttrongviệcthiếtlậpnhànướcCộnghòaHợpchúngquốc,tôichọndịchbabàiviếttiêubiểunhấtchotácphẩmnàylàbàisố1,số10vàsố51.Đồngthời,tôicũngtríchdịchmộtbàibáochốnglạitưtưởngLiênbangcùngthờigiannày,phântíchnhữngthiếusóttrongbảnHiếnphápliênbang,đểbạnđọccóđiềukiệnđánhgiátoàndiệnvềvấnđềnày.

NgườiLiênbangSố1

BàiđăngtrênTạpchíĐộclập

Tácgiả:AlexanderHamilton

BàiđầutiêntrongloạtbàiNgườiLiênbangdoHamiltonviếtnêumụcđíchvàđịnhhướngcủaloạtbàiluậnNgườiLiênbang.

Ngày27thángMườinăm1787.

GửidânchúngtiểubangNewYork

SauthựctếhiểnnhiênvềsựtồntạithiếuhiệuquảcủachínhquyềnHợpbanghiệnnay,bảnHiếnphápmớichonhànướcHợpchúngquốcđượcgửichocácbạn,nhữngcôngdâncủaHợpchúngquốc,xemxétvàthảoluận.Chỉriêngtiêuđềđócũngđãnóilêntầmquantrọnglớnlaocủasựkiệnnày.CầnphảinóirằngkếtquảcủasựphêchuẩnnàysẽvôcùngquantrọngđốivớisựtồntạicủaLiênminhchúngta,đốivớisựantoànvàthịnhvượngcủatấtcảmọithànhphầnlậpnênnhànướcnày,quyếtđịnhsốphậncủamộtđếchế,trongnhiềukhíacạnh,đượccoilàquốcgiakỳdiệunhấttrênthếgiới.Ngườitathườngnhậnxétrằngnhờđứchạnhvàhìnhmẫucủamình,dườngnhưĐấngTạohóađãbanchodântộcsốngtrênquốcgianàyquyềnquyếtđịnhquantrọngrằngliệuxãhộicủanhữngngườicónănglựcthậtsựcóthểthiếtlậpđượcmộtchínhquyềntốtđẹpnhờtrísuyđoánvàquyềntựdolựachọncủamìnhkhông,hayphảimãimãiphụthuộcvàosựmayrủivàbạolực,đểcamchịuchấpnhậnnhữngthểchếchínhtrịmàdườngnhưđãđặtsẵnchohọ.Nếunhưcóbấtkỳsựthậtnàotrongnhậnxétđó,thìcuộckhủnghoảngmàchúngtavừatrảiquacóthểđượccoinhưmộtkỷnguyên,trongđó,chínhdântộcnàycóquyềnquyếtđịnhsựchọnlựachomình.Vìthế,nếusựchọnlựacủachúngtalàsailầmthìquảthật,đólàmộtđiềuvôcùngbấthạnhcholoàingười.

Ýtưởngnàysẽbổsungcholòngnhânáicủanhữngngườiyêunước,nângcaolòngkhaokhátmàmọicôngdânchânchínhđềucảmnhậnvềsựkiệnnày.Thậthạnhphúcbiếtbaonếusựlựachọncủachúngtadựatrênnhữngđánhgiákhônngoanvềnhữnglợiíchthựcsựcủachúngta,khôngthànhkiếnvàkhôngxáođộngbởinhữnglờiđàmtiếuvàbìnhphẩmmàchẳngliênquangìđếnlợiíchchungcủatoànxãhội.Đólàđiềuchúngtakhaokhátmãnhliệtđểđạtđến,nhưngthựctế,đểthànhcôngchẳngdễdànggì.Môhìnhchínhquyềnđượctrìnhbàychotoàndânchúngtacânnhắckỹcàng,cóảnhhưởngrấtlớnđốivớinhữnglợiíchkhácnhauvànhữngtầnglớpdân

chúngkhácnhau,sẽcảicáchrấtnhiềunhữngthểchếchínhquyềnđịaphương.CáccuộcthảoluậnvềmôhìnhnàykhôngnhằmđếnnhữngmụctiêuxalạvềgiátrịcủabảnHiếnpháp,khôngnhắcđếnnhữngquanđiểm,nhữngtìnhcảmvànhữngthànhkiếnchẳngưuáigìviệckiếmtìmsựthật.

TrongsốnhữngtrởngạitolớnnhấtmàbảnHiếnphápmớigặpphải,đólàsựkhácbiệtrấtlớnvềlợiíchcủamộttầnglớpngườinhấtđịnhtạimọitiểubang,chốnglạimọisựthayđổimàcóthểdẫnđếnviệcsuygiảmquyềnlực,lươngbổngcủacácchứcvụhọđangnắmgiữtrongcácchínhquyềntiểubang;pháhỏngthamvọngcủamộtsốngườiđanghyvọngnângcaođịavịvàuyquyềncủamìnhnhờsựhỗnđộncủađấtnướcchúngta,hoặcsẽnuôidưỡngảotưởngchobảnthânhọvềnhữngviễncảnhtốtđẹp,nhờsựchiarẽcủađếchếnàythànhnhữngliênhiệpnhỏbé,hơnlàthiếtlậpmộtliênminhthốngnhấtvớimộtchínhphủchung.

Tuynhiên,dựđịnhcủatôikhôngphảitậptrungvàoviệcquansátbảnchấtcủamôhìnhnày.Tôihoàntoànhiểurằngthậtsaitráinếutùytiệnphánxétsựchốngđốicủabấtkỳnhómngườinào(đơnthuầnchỉvìhoàncảnhcủahọcóthểlàmchohọbịnghingờ).Sựngaythẳngbuộcchúngtaphảichấpnhậnrằngthậmchínhữngngườiđócóthểđượcthúcđẩybởinhữngmongướcchânthànhvàđúngđắn.Cũngkhôngthểnghingờrằngphầnnhiềusựchốngđốiđãxuấthiện,hoặcsẽxuấthiện,đềuxuấtpháttừnhữngnguyêndo,chíítlàkhôngthểtráchmócđược,nếukhôngnóilàcầnđượckínhtrọng,lànhữnglầmlỗichânthậtcủalýtrí,gâyrabởilòngghentịsaitráivàcảnhữngnỗilosợ.Nhữngnguyêndonàyquánhiềuvàquámạnhmẽ,nênđãlàmchophánxétcủachúngtacóphầnbịthiênlệch.Chúngta,trongnhiềutrườnghợp,sẽnhậnthấyngaycảnhữngngườikhônngoanvàchânchínhcũngcólúcsailầmtrongviệcphánquyếtcácvấnđềcótầmquantrọnghàngđầuđốivớitoànxãhội.Sựphântíchđó,nếulàchínhxác,sẽdạychúngtamộtbàihọc,đểthuyếtphụcnhữngngườiluônluônchorằnglẽphảithuộcvềhọtrongbấtkỳcuộctranhcãinào.Vàmộtlýdotiếptheochosựcẩntrọngvềphương

diệnnày,cóthểrútratừsựsuyxétrằngkhôngphảilúcnàochúngtacũngcóthểkhẳngđịnhnhữngngườibiệnhộchosựthậtđềusửdụngnhữngnguyêntắcđúngđắnhơnnhữngngườiđốilậpvớihọ.Thamvọng,lònghámlợi,sựthùđịchcánhân,sựđốilậpphepháivànhiềuđộngcơkhác,khôngthểđượccatụng,nếuđượccảnhữngngườiủnghộcũngnhưnhữngngườiphảnđốisửdụngtrongviệcthảoluậnmộtvấnđề.Liệuđókhôngphảilànhữnglýdođểthuyếtphụcrằngkhônggìsailầmhơnsựkhờdạicủatưtưởngcốchấp,điềumàluônluônlàđặctínhcủamọiphephái.Trongchínhtrịcũngnhưtrongtôngiáo,thậtvôlýkhiđốixửvàđànápnhữngngườithayđổilậptrườngvàtínngưỡngbởibạolựcvàgươmđao.Nhữngtàgiáocũnghiếmkhibịlăngmạvàđànáp.

Nhưngnhữngtâmtrạngvàtìnhcảmnày,nhưchúngtađãchứngkiến,đềuluônluônxuấthiện,trongmọicuộcthảoluậntrướcđâyvềnhữngvấnđềcótầmquantrọngquốcgia.Cầnphảihòagiảidòngtháclũnhữngcảmxúchiểmđộcvàgiậndữ.Đểxétđoántưcáchcủanhữngphepháiđốilập,chúngtacầnhiểurằnghọđềuhyvọngchứngtỏsựcôngbằngtrongnhữngquanđiểmcủahọvàtăngthêmsốngườiủnghộbằngviệcthổiphồngtrongnhữnglờituyênbốcườngđiệuvàdùnggiọngđiệuchuacaytrongnhữnglờichỉtríchcủahọ.Lònghăngháinhiệtthànhủnghộmộtchínhquyềnmạnhvàhiệuquả,sẽbịbêuxấunhưthểnhữngđứaconcủanềnquânchủchuyênchếcămthùnhữngnguyêntắctựdo.Mộtlòngngờvựctháiquávềmốihiểmnguyđốivớiquyềncủaconngười,thườnglàsựlẫmlẫncủalýtríhơnlàcủatráitim,chỉlàsựvờvĩnhvàdốitrá,làcáimiếngmồinhạtnhẽolừadốidânchúngvớicáigiáphảitrảchínhlàđiềutốtlànhchocảcôngcộng.Mộtmặt,ngườitasẽquênrằnglònghiềmkhíchvàngờvựcđólàđiềuthườngxảyracùngvớilòngyêuthương,vàrằngsựnhiệtthànhcaoquýđó,đốivớitựdo,chịuảnhhưởngbởitưtưởngđốkịhẹphòivàthiểncận.Mặtkhác,ngườitacũngquênrằngsứcmạnhcủachínhquyềnchínhlàđiềukiệnquantrọngđểđảmbảosựantoànchotựdo;rằngnhờsựtrùtínhkhônngoanvàphánxửchínhxác,lợiíchcủahọsẽkhôngbaogiờbịmấtđi;vàrằngthamvọngnguy

hiểmthườngẩntrốnđằngsaumặtnạgiảtạocủalònghăngháiđấutranhchoquyềncủaconngười,chứkhôngphảilàlònghăngháiủnghộmộtchínhphủvữngchắcvàhiệuquả.Lịchsửdạychúngtarằngnhữngkẻđấutranhđòiquyềntựdocánhânlạithườnglànhữngkẻmanglạinềnđộctàihơnlànhữngngườiđốilập,vàrằngnhữngkẻphábỏtựdocủanhữngnhànướccộnghòa,hầuhếtđềubắtđầusựnghiệpbằngcáchkhúmnúmvàquịlụydânchúng,thihànhnhữngchínhsáchmịdân,đểcuốicùnglạitrởthànhnhữngkẻđộctài.

Hỡinhữngđồngbàocủatôi,trongtoànbộnhữngnhậnxéttrướcđây,tôiđãcảnhbáocácbạncầnchốnglạimọinỗlực,từbấtcứphepháivànguồngốckhôngđúngđắnnào,tácđộngđếnquyếtđịnhcủacácbạntrongthờiđiểmcựckỳhệtrọng,liênquanđếnsựthịnhvượngvàhạnhphúccủacácbạn.Khôngnghingờgìnữa,cácbạncũngđồngthờinhậnđượcnhữnglýlẽđótừkhắpmọinơi,xuấtpháttừnhữngngườichẳngthânthiệnvàthíchthúgìbảnHiếnphápmới.Đúngthếhỡinhữngđồngbàocủatôi!Saukhitrìnhbàynhữngxemxétthấuđáođểđưaramộtsựchọnlựa,ýđịnhrõràngcủatôilà:vìlợiíchcủachínhmình,cácbạnnênchấpnhậnbảnHiếnphápnày.Tôihoàntoàntinrằngđâylàhướngantoànnhấtchosựtựdo,sựthịnhvươngvàhạnhphúccủabạn.Tôikhôngdodựvàchầnchừhaybănkhoăngìvềphươngánnàybởitôikhônghềcảmthấynhưvậy.Tôisẽkhôngvờđắnđócânnhắcbởitôiđãquyếtđịnhđiềuđórồi.Tôisẽthẳngthắntrìnhbàyvớicácbạnsựtintưởngcủamìnhvàcũngchânthànhtrìnhbàychocácbạnnhữnglýdotạisaotôilạicóquyếtđịnhđó.Ýthứcđượcnhữngdựđịnhtốtđẹpthìkhôngthểnhậpnhằngvàmơhồ.Tuynhiên,tôisẽkhôngnhắcđinhắclạinhữnglờithềnguyệntrongcáiđầunàydùnhữngđiềuthôithúcđóvẫncònmãitronglồngngựccủatôi.Nhữnglýlẽcủatôilàcôngkhaivớimọingườivàđểtấtcảdânchúngphánxử.Chíít,nhữnglýlẽđóđượctrìnhbàyvớilòngchânthật,khôngphảnbộivàlàmônhụcsựcaocảcủalẽphải.

Vìthế,tôiđềnghịmộtloạtnhữngbàiviếtsẽbànluậnvềnhữngchủđềđặc

biệthấpdẫn:

LợiíchcủaLiênminhđốivớisựthịnhvượngcủabạn-SựthiếuhiệuquảcủaHợpbanghiệnnaytrongviệcduytrìLiênminh-Sựcầnthiếtcủamộtchínhphủcóuyquyềnvàsứcmạnh,ítnhấtnhưmôhìnhchínhquyềnđãđượcđềxướng,đểđảmbảonhữngmụctiêunày-SựphùhợpcủabảnHiếnphápmớiđốivớinhữngnguyênlýchínhđángcủamộtchínhphủCộnghòa-SựtươngđồnggiữabảnHiếnphápmớivớicácbảnHiếnpháptiểubangcủacácbạn-vàcuốicùng,việcphêchuẩnbảnHiếnphápnàysẽlàmộtđảmbảobổsungđểduytrìtựdovàsựthịnhvượngtrongmôhìnhchínhquyềnnày.

Trongquátrìnhthảoluậnnày,tôisẽcốgắngđưaracâutrảlời,làmhàilòngnhữngđòihỏiđượcđưara,nhữngđiềulàmchocácbạnquantâmvàchúý.

CóthểcóngườicholàvôíchkhitranhluậnnhằmchứngminhlợiíchcủamộtLiênminh.Bởivìthứnhất,sâuxatrongtráitim,ngườidâncủamọitiểubangđềugắnbóvàtinvàosựđúngđắncủamộtchínhquyềnvĩđại.Mộtđiềunữalàcóthểtinrằngkhôngcóaithùđịchvàcămghétchínhquyềnnày.Nhưngsựthực,nhưchúngtađãnghethấy,tinđồnvàlờicathánđanglanrộngtrongnhữngphenhómnhỏcủanhữngngườiphảnđốibảnHiếnpháprằngmườibatiểubanglàmộtlãnhthổquálớnchobấtcứhệthốngchungnàovàchúngtaphảitìmgiảiphápbằngviệclậpranhiềuhợpbangnhỏriêngbiệtcủamộtsốvùngđấttrongtoànbộlãnhthổnày.Họcthuyếtnày,bằngmọicáchcóthể,sẽdầndầnđượclantruyền,chođếncóđượcnhữngngườiủnghộđủđểchốnglạinhữnglờicôngkíchcôngkhaiđó.Rõrànglàchúngtachỉcóhaicònđườngđểlựachọn,hoặclàchấpnhậnbảnHiếnphápmới,hoặclàLiênminhsẽtanrã.Dođó,tôibắtđầuvớiviệckhảosátnhữnglợithếcủaLiênminh,nhữngsaitráivàtrụctrặcđãxảyra,rồitớinhữngmốinguyhiểmcóthểxảyrachomọitiểubang,nếuLiênminhbịtanrã.Điềunàylànhữngchủđềtươngứngtrongnhữngbàiviếttiếptheocủatôi.

PUBLIUS

NgườiLiênbangSố10

BàiđăngtrêntờNewYorkPacket,

Tácgiả:JamesMadison.

Trongbàiluậnsố10,bàibáođượccoilàxuấtsắcnhấttrongtậpNgườiLiênbang,Madisonthảoluậnvềcácchủđềsau:MốinguyhiểmcủanạnbèpháiởMỹcũngnhưcácnơikhác-Bảnchấtcủamộtphephái-Cácgiảipháptránhnguycơnày-Tínhưuviệtcủachínhquyềnđạidiệntrongviệcngănchặncácphephái-LợithếcủamộtnướcCộnghòarộnglớntrongvấnđềnày.LậpluậnchínhcủaMadisonlàLiênminh13tiểubangsẽlàcôngcụhữuhiệuchốnglạinạnphepháivànhữngrốiloạntrongnước.

MadisontuyênbốrằngmộttrongnhữnglậpluậnmạnhmẽnhấtủnghộbảnHiếnphápmớiđólàviệcthiếtlậpmộtchínhquyềncộnghòa,cókhảnăngkiểmsoátnhữngxungđộtvàrốiloạndonạnbèpháigâynên.Madisonchorằngtrongbảnchấtcủaconngười,phepháilàđiềukhôngthểtránhđược.NhữngtáchạidonạnbèpháigâykhôngthểđượccácchínhquyềntiểubangnàokiểmsoátmàđiềunàychỉđượcgiảiquyếtthànhcôngtrongmôhìnhchínhquyềnliênbangCộnghòarộnglớn.

Ngày23thángMườimộtnăm1787.

GửidânchúngtiểubangNewYork,

TrongsốnhữngthuậnlợimàmộtLiênminhđượcthiếtlậpvữngchắchứahẹnsẽmanglại,khônggìđángđượckhuyếchtrươngvàpháttriểnhơnlàxuhướngphávỡvàkiểmsoátnhữngviphạmvàxungđộtcủanạnbèphái.Nhữngngườichủtrươngthànhlậpmộtchínhquyềnchodânchúngthườngrấtlongạichosốphậncủamìnhkhichínhquyềnlâmvàotìnhtrạngnguy

hiểmcủanạnbèphái.Vìvậy,phảitìmđượcmộtmôhìnhkhôngviphạmcácnguyênlýcầnthiếtđó,nhưngphảigiảiquyếtđượctìnhtrạngbèphái.Tìnhtrạngbấtổn,sựbấtcôngvàsựlộnxộntiêmnhiễmvàocáchộiđồngnhànước,thựcsựlànhữngcănbệnhvôcùngnguyhiểmxuấthiệnởkhắpmọinơivàlàmcácchínhquyềncủadânchúngbịdiệtvong,tiếptụcđượcnhữngkẻthùcủasựtựdolợidụngcáclýlẽhữuhiệuchosựtuyêntruyềngiảtạonhấtcủahọ.NhữngcảicáchquýgiátrongnhữngbảnHiếnpháptiểubangcủachúngtađượctiếnhànhtrênnhữngmôhìnhchínhquyềncảcổxưavàhiệnđại,khôngthểđượcquácatụngbởinhiềubấtcôngkhôngthểchấpnhậnđượcvàkhôngthểngănchặnmộtcáchcóhiệuquảmốinguyhiểmgâyradosựhoànhhànhcủanạnbèpháinhưmọingườimơướcvàtrôngđợi.Nhữnglờithanphiềncóởkhắpnơi,từnhữngcôngdâncóđạođứcvàcóuytínnhấtcủachúngta,cũngnhưtừnhữngngườitôntrọngtựdocủacánhânvàcủacôngcộng,làchínhquyềncủachúngtaquábấtổn,làlợiíchvàđiềutốtđẹpchoxãhộibịphớtlờbởicáccuộcxungđộtgiữanhữngphepháithùđịchlàcácđạoluậtthườngđượcquyếtđịnhkhôngphảitheonguyêntắccủacônglývàquyềnlợicủathiểusốmàbởisứcmạnhmangtínhépbuộcvìlợiíchvàsựvượttrộicủađasố.

Dùsựloâulàmchúngtaướcmuốnrằngnhữnglờithanphiềnnàylàkhôngcócăncứ,songnhữngbằngchứngthựctếbuộcchúngtaphảichấpnhậnrằngnhữnglờithanphiềnđó,phầnnàolàđúngsựthật.Nếuchúngtathậtthàxemlạitìnhtrạngcủachúngta,mộtsốtrụctrặcmàchúngtabuộctộisailầmlàdosựđiềuhànhcủachínhquyền,thìđồngthờisẽthấyrằngnhữngthấtbạinặngnềnhất,nhữngnỗikhổcựccayđắngnhấtvàđặcbiệtlàsựnghingờvàmấtniềmtinngàycàngtăngcủadânchúngvàmốilongạivềnhữngquyềncánhânđanglanrộngtrênkhắplụcđịanàylàvìnhiềunguyênnhânkhác.Phảicôngnhậnrằngđólànhữngnguyênnhânchủyếu,nếukhôngnóilàtoànbộ,dẫntớisựthiếuổnđịnh,thiếuvữngchắcvàthiếucôngbằngmàtưtưởngbèpháiđãlàmhoenốsựđiềuhànhcộngđồngcủachúngta.

Tôichorằngphepháilàmộtnhómcôngdân,dùtậphợpthànhđasốthaythiểusốcủamộttổchức,đượcthốngnhấtvàthúcđẩybởitâmtrạnghaylợiíchchung,tráingượcvớiquyềnlợicủanhữngcôngdânkhác,hoặcvớilợiíchlâudàicủacảcộngđồng.

Cóhaiphươngphápđểxửlýnhữngtáchạicủaphephái:Thứnhấtlàloạibỏnhữngđộngcơcủaphephái;vàthứhailàkiềmchếảnhhưởngcủachúng.

Lạicóhaicáchđểloạibỏnhữngđộngcơphephái.Thứnhấtlàtiêudiệtquyềntựdo,yếutốsốngcònchosựtồntạicủacácphephái.Thứhailàlàmchomọicôngdâncócùngchungmộtquanđiểm,cùngchungmộtcảmxúcvàcùngchungmộtlợiích.

Phảinóingayrằngchẳngcógìchínhxáchơnkhinóicáchchữathứnhấtcòntộitệhơncảcănbệnhcầnđiềutrị.Tựdođốivớimộtphepháichẳngkhácgìkhôngkhíđốivớingọnlửa,khôngcónó,ngaylậptứcngọnlửasẽtắtrụi.Nhưngchẳngcógìnguxuẩnhơnviệcbãibỏsựtựdovìsựtựdonuôidưỡngphephái,nhưngđócũngđiềukiệnsốngcònchocuộcsốngchínhtrị.Cũngnhưmuốngiếtchếtkhôngkhívìkhôngkhíchỉcànglàmtăngsựtànphácủangọnlửa,nhưngkhôngkhílạivôcùngcầnthiếtchomuônloài.

Nếucáchthứnhấtlàkhôngkhônngoanthìcáchthứhaicũngkhôngthựctếchútnào.Trongkhilýtrícủaconngườivẫntiếptụcmắcphảinhữngsailầm,vàkhiconngườicóquyềntựdothểhiệnnó,thìtấtyếusẽhìnhthànhnhữngquanđiểmkhácnhau.Trongkhicòntồntạimốiquanhệgiữalýtrívàtìnhcảmcủaconngười,thìnhữngquanđiểmvàtìnhcảmđóvẫncóảnhhưởngtươnghỗvàtácđộnglẫnnhauvìtìnhcảmthườnggắnbóvớiquanđiểm.Vìnănglựcconngườirấtkhácnhauvàtàisảnphụthuộcvàonănglực,nênviệcthốngnhấthếtthảycáclợiíchsẽgặpphảimộttrởngạikhôngthểvượtquađược.Mụctiêuhàngđầucủamọichínhquyềnlàphảibảovệmọitầnglớpdânchúng.Nhưngvìnănglựccủaconngườilàkhácnhauvàkhôngbìnhđẳng,nêntàisảnvàcácđặctínhkháccủamỗingườicũngkhônggiống

nhau.Việcbảovệnhữngquyềntưhữukhácnhausẽlàmchoconngườisởhữunhữngtàisảnkhácnhauvàởmứcđộkhácnhau,từđóhìnhthànhnhữngtâmtrạngvàquanđiểmkhácnhau.Vìthế,tấtyếu,xãhộiphảiphânchiathànhnhữnglợiíchvànhữngphepháikhácnhau.

Nhữngđộngcơphepháitiềmtàngđócósẵntrongbảnchấtcủaconngười.Chúngtacũngthấychúngxuấthiệnởkhắpmọinơivớicácmứcđộkhácnhau,tùytheocáchoàncảnhcủaxãhộidânsự:lònghăngháivìnhữngquanđiểmkhácnhauliênquanđếntôngiáo,chínhquyềnvànhiềulĩnhvựckhác,ngấmngầmcũngnhưcôngkhai;sựgắnbóvớinhữngngườilãnhđạokhácnhautranhđấuvìthamvọnggiànhquyềnlựcvàđịavị,hayđốivớinhữngngườimàtàisảnvàsốphậncủahọđềuđượccộngđồngquantâm.Chínhđiềunàyđãphânchiadânchúngthànhnhữngphepháikhácnhau,kíchđộnghọcónhữngmốithùđịch,khiếnchohọcólònghậnthùvàchènépnhau,hơnlàhợptácvìmộtlợiíchchungchotấtcảmọingười.

Xuhướngmạnhmẽnàylàmcholoàingườirơivàosựthùnghịchđếnnỗikhócóthểtìmđượcbiệnphápnàongănchặnđược.Ngaycảnhữngkhácbiệtlặtvặtvàđồngbóngnhấtcũngđủđểthổibùngngọnlửacủanhữngcảmxúcthùnghịchvàgâyranhữngxungđộtbạolựcghêgớmnhất.Nhưngnguyênnhânthôngthườngvàlâudàinhấtgâyranhữngphepháiđóchínhlàsựphânphốicủacảikhôngđều.Nhữngngườicócủavànhữngngườikhôngcócủahìnhthànhnhữngphepháicóquyềnlợikhácbiệtnhauhoàntoàn.Tươngtựnhưnhữngchủnợvànhữngconnợ.Nhữngmốiquantâmvềnôngnghiệp,sảnxuất,thươngmại,tiềnbạccùngvớinhiềumốiquantâmnhỏhơntấtyếusẽnảynởtrongnhữngxãhộivănminh.Dânchúngsẽchiathànhnhữngtầnglớpkhácnhau,đượcthúcđẩybởinhữngtìnhcảmvànhữngquanđiểmkhácnhau.Việcđiềuchỉnhnhữnglợiíchxungđộtvàkhácnhaunàylànhiệmvụchủchốtcủacơquanlậppháphiệnđạivìmọihoạtđộngbìnhthườngvàcầnthiếtcủachínhquyềnđềuliênquanđếntưtưởngphephái.

Khôngaiđượcphéplàmngườiphánxétđộngcơcủachínhmình,bởiquyềnlợicủaanhtasẽlàmcholờiphánxétthiênlệch,làmlýtríxétđoáncủaanhtamấtphầnsángsuốtvàlàmcholòngchínhtrựccủaanhtamấtphầntoànvẹn.Vìlýdotươngtự,thậmchícònrõrànghơn,nêntuylýtrícủamộtnhómngười,ítnhấtcũngbằng,nếukhôngnóilàsángsuốthơnmộtngười,nhưnghọcũngkhôngthểcùnglúcvừalàmngườiphánxử,vừalàmngườiđạidiệnchomộtnhóm.

Phảichăngnhữngđạoluậtquantrọngnhấtcủacáccơquanluậtpháp,khôngchỉliênquanđếnquyềnlợicủamộtvàicánhânriêngrẽmàliênquanđếnquyềnlợicủarấtnhiềungườilạichỉdohọquyếtđịnh?Vậythìnhữngtầnglớpkhácnhaucủanhữngnhàlậpphápsẽphánquyếtđiềugì,ngoàiviệcbiệnhộvàbảovệnhữnglợiíchcủaphepháimình?Mộtdựluậtđượcđềxướngvềviệcchotưnhânvaynợsẽdẫntớiđiềugì?Nhữngchủnợsẽthốngnhấtthànhmộtphe,cònnhữngngườivaynợsẽlậpthànhmộtphekhác.Cônglýcầnphảigiữcânbằnggiữahaipheđó.Nhưngbảnthânnhữngphepháiđólà,vànhấtđịnhlà,nhữngngườiphánxửnênphecóđôngngườinhấthaynóicáchkhác,làphepháimạnhnhấtchắchẳnsẽthắngthế.Liệucónênkhuyếnkhíchnhữngnhàsảnxuấtnộiđịabằngcáchhạnchếnhậpkhẩuhànghóatừnướcngoàihaykhông?Vàcầnhạnchếởmứcđộnào?Đólànhữngvấnđềmàcácchủđấtsẽphánxétkhácvớicácnhàsảnxuất.Cólẽkhôngmộtlờiphánquyếtcủanhómngườinàohoàntoàncôngbằngvàdựatrênđiềutốtđẹpcủacảcộngđồng.Ngayviệcxácđịnhmứcthuếcầnđánhtrênnhữngmặthànghóakhácnhaulàmộtđạoluậtđòihỏitínhcôngbằngvàchínhxácnhất,nhưngcólẽ,khôngmộtđạoluậtnàolạikhôngbịphepháicóuyquyềnnhấtlợidụngvàgiẫmđạplênnhữngnguyêntắccônglý.Mỗimộtxumàcácnhàlậpphápbắttầnglớphạlưuđónggópcũngchínhlàmộtxumàgiớiquýtộctiếtkiệmđượcchotúicủariêngmình.

Thậtvôíchđểnóirằngnhữngchínhkháchkhônngoancóđủkhảnăngđiềuchỉnhnhữngxungđộtlợiíchgiữanhữngtầnglớpkhácnhauvàbuộchọphải

làmtheođiềucóíchchungchocảcôngcộng.Nhữngchínhkháchkhônngoanđókhôngphảilúcnàocũnggiữquyềnlãnhđạo.Hơnnữa,trongnhiềutrườnghợp,sựdunghòacáclợiíchđócònphảitínhđếnnhữngtácđộnggiántiếpvàxaxôikhácmàrấthiếmkhivượtquađượcmốilợiíchtrướcmắtcủamộtphepháinàođómuốnxóabỏquyềnlợicủanhómkhác,hayđingượclạilợiíchchungcủacảcộngđồng.

Nhữngphântíchcủachúngtadẫnđếnkếtluậnrằngđộngcơvànguyênnhâncủacácphepháilàkhôngthểxóabỏđượcnêngiảiphápchovấnđềđóchỉđượctìmthấytrongviệckiểmsoátnhữngảnhhưởngtaihạicủanạnbèphái.

Nếumộtphepháikhôngphảilàđasố,thìgiảiphápđóchínhlànguyênlýcộnghòa,vớiviệcchophépđasốđánhbạiýđồnhamhiểmcủathiểusố,thôngquacáccuộcbỏphiếuthôngthường.Phethiểusốcóthểcảntrởchínhquyền,cóthểlàmnáođộngxãhội,nhưngkhôngthểthựcthiđượcmưuđồhaychegiấusựbạođộngvànhamhiểmcủamìnhdướivỏbọccủaHiếnpháp.Nhưngkhiphepháiđólạichínhlàđasố,làhìnhmẫucủachínhquyềnđạichúng,chínhquyềncủadân,thìphepháinàycócơhộihysinhlợiíchcủatoànxãhội,haycủacácnhómcôngdânkhác,đểmưucầulợiíchchoriêngmình.Ðểgiữantoànchoquyềnlợichungxãhộivàcủacáccánhânchốnglạimốinguyhiểmcủapheđasố,đồngthờiduytrìđượctinhthầnvàhìnhthứccủachínhquyềndânchủ,làmộtmụctiêuvĩđạimàviệcnghiêncứuvàthảoluậncủachúngtađanghướngtới.Hãyđểtôinóithêmrằngmongướccaocảnhấtmàvìthếmôhìnhchínhquyềnnày,nhằmthoátkhỏinhữngđiềuxấuxa,tủinhụcmàchúngtađãchứngkiếnlâunay,đượcđệtrìnhchotấtcảmọidânchúngxemxétvàchấpthuận.

Vậylàmthếnàođểđạtđượcmụctiêuđó?Rõràngchỉcóthểcómộttronghaigiảipháp.Hoặclàphảingănchặnđasốđạtđượcmộttâmtrạngvàlợiíchchung,hoặcđasố,nếucóchungmộttâmtrạng,cảmxúcvàlợiíchchung

nhưvậy,phảidùngcácđiềukiệnđịalývàsốlượngđểngănchặnhọkhôngcókhảnăngphốihợpvàthihànhđượcýđịnhđànápcủamình.Nếutâmtrạngvàcơhộiđóxảyra,chúngtađềubiếtrằngkhôngthểtìmđượcgiảiphápđángtincậynàonhờđộngcơđạođứchaytôngiáo.Cũngkhôngthểtìmgiảiphápdựavàosựthiênkiếnvàbạođộngcủanhữngcánhân,dùsựkếthợpcủahọlàcầnthiếtvìsựkếthợpnàycũngchỉlàthiểusốsovớipheđasốkia.

Vềvấnđềnày,chúngtacóthểkếtluậnrằngtrongmộtchếđộdânchủthuầnkhiết,ýtôilàmộtxãhộigồmmộtsốnhỏnhữngcôngdânhộihọpvàđiềuhànhchínhquyềntheotínhchấtcánhân,sẽchẳngcóphươngsáchnàocứuchữađượcnhữngmưutoancủanạnbèphái.Hầunhưtrongmọitrườnghợp,đasốdânchúngcủaxãhộinàyđềutìmđượcmộttâmtrạngchunghaymốiquantâmchung.Cũngchínhvìđiềuđó,thôngquatraođổivàhợptácgiữamọingườimàchínhquyềnđượchìnhthành.Khiđó,khônggìkiểmsoátđượcnhữngsựxúigiụcnhằmhysinhlợiíchcủaphepháiyếuhơnhoặcmộtcánhânbấtbìnhnàođó.Nhữngchếđộdânchủthuầnkhiếtnhưvậyđầynhữngcảnhtượngcủasựbạođộng,tranhgiànhvàbấtbình,nênantoàncánhânvàquyềntưhữukhôngđượcđảmbảo.Nóichung,nhữngchínhthểnhưvậythườngkhôngtồntạilâudàivìbịlậtđổbởinhữngcuộcnổiloạntrongnước.Nhữnglýthuyếtgiachínhtrịủnghộnhữngmôhìnhchínhquyềnnàynghĩrằngbằngcáchgiảmbớtquyềnchínhtrịcủacánhânđểdânchúngtrởnênbìnhđẳngthìtấtcảmọingườicũnghoàntoànbìnhđẳng,sẽgiốngnhauvềýkiến,vềtâmtrạngvànhữngquyềnsởhữu,làhoàntoànsailầm.

Mộtnhànướccộnghòa,tôichorằnglàmộtchínhquyền,trongđódânchúngđượcđạidiệnnhờsựbầucử,lạimởramộttriểnvọngkhácvàhứahẹnđemlạigiảiphápchonạnbèpháimàchúngtađangtìmkiếm.ChúngtasẽxemxétnhữngđiểmkhácbiệtgiữachếđộcộnghòavàcácnềndânchủthuầntuýđểrồichúngtasẽhiểuđượccảvềbảnchấtvàhiệuquảcủagiảiphápđósẽđạtđượcnhờmôhìnhLiênbang.

Cóhaiđiểmchủyếukhácbiệtnhấtgiữamộtchếđộdânchủvàmộtnhànướccộnghòa.Thứnhất,trongchínhthểcộnghòa,đoànđạibiểucủachínhquyền,baogồmmộtsốngườidotoànthểdânchúngbầuchọn.Thứhai,quimôcủanhànướccộnghòa,baogồmmộtsốlượngcôngdânrấtđôngđảotrênmộtphạmvilãnhthổrấtrộnglớn.

Hiệuquảcủasựkhácbiệt,thứnhấtlà,mộtmặt,tinhlọcvàmởrộngnhữngquanđiểmcủacôngchúng,thôngquamộtcơquantrunggian,dodânchúngbầuchọn.Sựkhônngoancủahọcólẽlàcầnthiếtvàhữuíchnhấtđốivớilợiíchthựcsựcủatoànthểđấtnước.Lòngyêunướcvàtìnhyêucônglýcủahọsẽkhólòngbịhysinhvìnhữngquyềnlợiriêngrẽhoặcnhấtthời.Dướisựđiềuhànhđó,quyềnlợicủacảcộngđồngcóthểđượcnhữngngườiđạidiệnchodânchúngphátbiểuchínhxáchơnlànếuđểchobảnthândânchúngtựphátbiểu,thôngquanhữngcuộchọpcủahọ.Nhưngmặtkhác,hiệuquảcủađiềunàycóthểbịđảongược.Nhữngđạibiểunàysẽcótưtưởngphephái,mangnhữngthànhkiếnđịaphương,haynhờnhữngmưumôlénlútnhamhiểm,haynhờsựnịnhbợ,muachuộc,hoặcbởinhữngmưuchướckhácđểgiànhphiếubầu,nhưngsauđóphảnbộilạilợiíchcủatoànthểdânchúng,nhữngngườiđãbầuchọnmình.Điềuchúngtacầnxemxétlàphạmvicủanhànướccộnghòarộnglớnhaynhỏbésẽthuậnlợihơnchoviệcchọnranhữngngườibảovệchânchínhnhấtsựthịnhvượngcủatoànxãhội.Hiểnnhiênlàcácnhànướccộnghòarộnglớnsẽưuviệthơn,bởihailýdorấtrõràng:

Lýdođầutiênlàtrongmộtnướccộnghòa,dùlànhỏbé,thìnhữngngườiđạidiệncầnphảikháđôngđảođểđềphòngnhữngâmmưuxấuxacủamộtsốítđạibiểuâmmưuthôngđồngvớinhaugiànhquyềnđiềuhành.Còntrongmộtnướccộnghòa,dùrộnglớnđếnđâu,thìsốlượngcácđạibiểucũngphảicógiớihạnnhấtđịnh,đểđềphòngsựlộnxộncủađámđông.Nhưngtrongcảhaidạngnhànước,sốlượngnhữngngườiđạidiệnđềukhôngthểtỉlệvớiquimôdânsốcủamìnhnêntỷlệdânchúngchomộtngườiđạidiệntrong

cácnướccộnghòanhỏsẽlớnhơn.Nếumậtđộnhữngcánhâncótưcáchvànănglựctạicảhainhànướccộnghòalớnvànhỏlànhưnhauthìtrongnhànướccộnghòarộnglớnsẽcósựlựachọnrộngrãihơnlàtrongcácnhànướccộnghòanhỏbé.

Tiếptheo,domỗingườiđạidiệnsẽđượcmộtsốlượngdânchúngđôngđảohơntạinhữngnướccộnghòalớnsovớinhữngnướcnhỏchọnlựa,nêncàngkhókhănhơnchonhữngứngcửviênxoàngxĩnh,mưucầugiànhđượccácphiếubầunhờnhữngmưumôvàthủđoạnxấuxamàcuộcbầucửnàocũngxuấthiện.Việcbỏphiếucủadânchúngsẽđượctiếnhànhtựdohơn,nênsẽchọnrađượcnhữngngườiđạibiểucóuytín,tàinăngvàphẩmchấtcaoquýnhất.

Nhưngcũngphảithúnhậnrằngtrongmôhìnhnày,cũngnhưtrongđasốcáctrườnghợpkhác,đềunhậnthấysựbấtlợicủacảhaidạngnhànước.Bởiviệctăngthêmquánhiềucửtri,nhữngngườiđượcbầuchọnsẽítgắnbóvàthấuhiểunhữnghoàncảnhvàlợiíchđịaphươngcủadânchúng.Trongkhiviệcgiảmbớtquánhiềusốcửtrisẽlàmchongườiđạibiểuràngbuộcquámứcvàoquyềnlợicủamộtnhómcửtriđómàquênđiviệctheođuổinhữngmụctiêucaocảcủaquốcgiavànhữnglợiíchkháccủatoànxãhội.BảnHiếnphápliênbangmớiđãmanglạisựkếthợptốtđẹpvềphươngdiệnnày.Nhữnglợiíchchungvàtổngthểcủatoànquốc,thìtraochochínhquyềnliênbang,cònnhữnglợiíchcụcbộ,địaphươngthìdànhchocáccơquanlậppháptiểubang.

Điểmkhácnhauthứhaigiữanhànướccộnghòavàdânchủthuầntuýlàchínhthểcộnghòasẽbaotrùmmộtlãnhthổvàdânsốđôngđảohơnmộtchínhquyềndânchủ.Chínhnhờhoàncảnhnàymàđasốkhólòngvàtrởnênítnguyhiểmhơnnhưtrongnhànướcdânchủ.Xãhộicàngnhỏ,thìnhữngphepháivànhữngnhómlợiíchkhácbiệtcàngít.Khinhữngphepháivànhữngnhómlợiíchkhácbiệtcàngít,thìmộtphepháiđasốdễđượchình

thànhhơn.Khipheđasốcàngdễđượchìnhthànhvàsốthànhviêncủaphepháiđócàngít,họcàngdễthảothuậnvớinhauđểthihànhnhữngbiệnphápđànápthiểusố.Khiphạmvivàmôitrườngđượcmởrộng,cácphepháivàcácnhómlợiíchtrởnênđadạnghơn,đasốkhócóthểcóchungđộngcơvàmụcđíchđểxâmchiếmvàcướpđiquyềncủanhữngcôngdânkhác.Hoặcdùmộtđộngcơchungnhưvậycótồntại,thìđasốcũngkhócóthểthốngnhấtvàtậphợplạivớinhauđểtrởthànhmộtsứcmạnhchung.Ngoàinhữngsựtrởngạikhác,cóthểnhậnthấyrằngdùcónhữngmụcđíchxấuxavàýđịnhbấtcôngnàothìdosốlượngđôngđảongườithamgianênviệctraođổivàthảoluậntrongnhómluônluônbịnghingờdẫnđếnkhócóthểđạtđượcmộtsựđồngtâmcầnthiết.

Nhưvậy,chúngtathấyrõrànglàmộtnướccộnghòacónhiềulợithếhơnsovớinềndânchủtrongviệckiểmsoátnhữngảnhhưởngcủanạnphepháivàmộtnướccộnghòalớncónhiềuthuậnlợihơnmộtnướccộnghòanhỏbé,mộtLiênminhnhữngtiểubangthuậnlợihơnnhữngtiểubangriêngrẽcấuthànhnênnó.Liệunhữnglợithếnàycóbaogồmviệcthôngquanhữngngườiđạidiệnkhônngoanvàcóđứchạnhcaocả,làmchochohọvượtquađượcnhữngthànhkiếnđịaphươngvàmưuđồbấtcôngđókhông?KhôngthểtừchốirằngnhữngngườiđạidiệncủaLiênminhsẽsởhữunhữngtàinăngvàđứctínhthiênphú.Nhưngliệusựđadạngcủacácphepháicóđảmbảotốthơnchoxãhộichốnglạibấtkỳmộtphepháinào,dùlàđôngđảo,địnhchènépvàđànápnhữngphecònlạikhông?RõràngrằngkhinhữngphepháicủaLiênminhtrởnênđôngđảovàđadạnghơn,thìsựantoàncầnthiếtđócũngtănglên.Liệusaucùng,liênminhhìnhthànhcócảntrởđượcsựthốngnhấtvàcácâmmưuxấuxacủađasốcócùnglợiíchkhông?Lạimộtlầnnữa,chínhtạiđây,quimôcủaLiênminhmanglạilợithếrấtrõràng.

Ảnhhưởngcủanhữnglãnhtụbèpháicóthểthổilênngọnlửatạinhữngtiểubangnhấtđịnhcủahọ,nhưngsẽkhôngđủđểlàmchođámcháybùnglên,

lanrộngrakhắpcáctiểubangkhác.MộtgiáopháicóthểsuyđồiđểhìnhthànhmộtphepháichínhtrịtạimộtđịaphươngtrongLiênminh.Nhưngsựđadạngcủanhữnggiáopháikháctrêntoànbộđấtnước,sẽgiữantoànchochínhquyềnquốcgiachốnglạimốinguyhiểmxuấthiệntừbấtkỳbèpháinào.Mộttràolưuđòibanhànhtiềngiấy,hayđòibãibỏmọimónnợ,hayđòibìnhđẳngvềtàisản,hoặcbấtkỳmộtmụcđíchsaitráihayxấuxanàosẽkhócóthểlantràntrêntoànbộlãnhthổcủaLiênminh,ngoạitrừmộtvàitiểubangnàođó.Cũngnhưmộtcănbệnhhaytệnạnnàođóchỉcóthểlàmhoenố,làmhưhỏnghaytànphámộttỉnh,mộthuyệnchứkhôngthểtànphátoànbộmộtđấtnước.

Bởivậy,trongphạmvivàcấutrúcthíchhợpcủaLiênminhchúngta,chúngtasẽtìmđượcmộtgiảiphápcộnghòachochínhnhữngcănbệnhthườngpháhoạichínhthểcộnghòa.Chúngtacàngsungsướngvàtựhàokhiđượclànhữngngườicộnghòabaonhiêu,thìcàngphảihăngháivànhiệtthànhủnghộnhữngnguyênlývàtưtưởngLiênbangbấynhiêu.

PUBLIUS

NgườiLiênbangSố51

BàiđăngtrêntạpchíNewYorkPacket

Tácgiả:JamesMadison

Trongbàiluậnnày,Madisontậptrungthảoluậnvềcơchếkiềmchếvàđốitrọngtrongchínhquyền.Ôngkhẳngđịnhcấutrúccủachínhquyềnmớiphảithiếtlậpđượcnhữngkiểmtravàđốitrọngthíchhợpgiữanhữngnhánhchínhquyềnkhácnhau,vànhữnglợithếcủamộtchínhquyềnliênbangtrongviệcbảođảmquyềnvànhữnglợiíchkhácnhaucủadânchúng.Cáchduynhấtđểgiảiquyếtđượcvấnđềnàylàcơchếkiềmchếvàđốitrọng,đólàhạtnhâncủalýthuyếtphânchiaquyềnlựcdoMontesquieuđềxướng.ĐấylàmộttrongnhữngbàihaynhấttrongtậpNgườiLiênbang.

ThứSáu,ngày8thángHainăm1788.

GửidânchúngtiểubangNewYork,

Giảiphápnàolàgiảiphápcuốicùngmàchúngtasẽsửdụngtrongthựctếđểduytrìsựphânquyềncầnthiếtgiữacácnhánhchínhquyềnkhácnhau,nhưđượcquiđịnhtrongHiếnpháp?Câutrảlờiduynhấtcóthểthấyđượclàtrongkhitấtcảnhữngđiềukiệnxungquanhđềukhôngđápứngyêucầuđặtra,thìcáckhiếmkhuyếtđóphảiđượcxửlýbằngnhữngquiđịnhđúngđắntrongbảnHiếnphápđểthiếtlậpmộthệthốngchínhquyền,trongđó,cácnhánhchínhquyềnquanhệvàràngbuộcvớinhautheocáchthíchhợpvàđặtnhữngcơquannàyvàonhữngvịtrí,saochochúngsẽkiểmsoátđượchoạtđộngcủanhau.Tôikhôngđịnhphântíchđầyđủvềhướngpháttriểncủaýtưởngquantrọngnày,nhưngtôicũngmạnhbạođưaramộtvàinhậnxétchung,hyvọngđưachúngtrởnênsángsủahơn,chophépchúngtahìnhthànhsựphánxửchínhxáchơnnhữngnguyênlývàcấutrúccủachínhphủđượcHộinghịLậphiếnxâydựng.

Ðểđặtmộtnềntảngvữngchắcchosựphânchiacácquyềnlựckhácnhaucủachínhquyền,điềumàtấtthảymọingườiđềuchấpnhậnlàcầnthiếtđểduytrìtựdo,hiểnnhiênlàmỗinhánhchínhquyềncầnphảicóýchíđộclậpcủariêngmình.Vìvậy,cầnphảiquiđịnhlàmsaođểnhữngthànhviêncủamỗinhánhcàngphảiítliênquanđếnsựbổnhiệmnhữngthànhviêncủanhữngnhánhchínhquyềnkhác.Nguyênlýnàycầnphảiđượctuânthủchặtchẽ.Nósẽđòihỏirằngmọisựbổnhiệmcủanhánhhànhpháp,cơquanlậppháptốicaovànhữngquanchứccủaTòaTưpháphoàntoànphảiđượcbầuchọntrênmộtnềntảngchungcủauyquyền,đólàdânchúng,nhưngphảithôngquanhữngkênhriêngbiệt,khôngliênquanđếnnhau.Cólẽmộtkếhoạchthiếtlậpcácnhánhchínhquyềnnhưvậy,trongthựctế,ítkhókhănhơnsovớinhữngđiềuđãhìnhdung.Tuynhiên,điềuđócũnggặpphảimộtvàikhókhănvàcácchiphíbổsungcầnchoviệcthihànhkếhoạchđó.Do

vậy,mộtvàisựlệchhướngkhỏinguyênlýnàycũngphảiđượcchấpnhận.Đặcbiệtlàquiđịnhvềviệcthiếtlậpnhánhtưpháp.Sẽkhôngthíchđángnếuquáràngbuộcchặtchẽvàonguyênlýđó.Trướchết,nhữngphẩmchấtđặcbiệtquantrọngđốivớinhữngthẩmphántòaánlàhếtsứccầnthiết,nêncầncósựxemxétsơbộđểđảmbảochọnđượccácứngcửviênđápứngtốtnhấtnhữngyêucầunày.Thứhailàvìhọcónhiệmkỳlâudài,nênnhữngngườiđượcchọnvàonhánhtưphápsẽnhanhchóngmấthếtmọisựràngbuộcvàonhữngcơquan,haycánhânbầuchọnhọ.

Mộtđiềuhiểnnhiênkháclànhữngthànhviêncủamỗinhánhchínhquyềncàngítphụthuộcvàonhữngthànhviêncủacácnhánhkháccàngtốt,nhưcáckhoảnlươngbổngđượccấpchohọkhôngthểđểnhánhkhácquyếtđịnh.NếuTổngthốnghaycácthẩmphánkhôngđượcđộclậpkhỏicơquanlậpphápvềkhoảnlươngbổngthìsựđộclậpcủahọđốivớinhữngcơquankhácchỉcònlàcáivẻbềngoài.

Nhưngsựđảmbảoantoàntốtnhất,ngănchặnviệctậptrungdầndầncácquyềnlựcvàotaymộtcơquan,làviệctraochonhữngngườiđiềuhànhmỗinhánhchínhquyềnnhữngbiệnpháphợphiếncầnthiếtvànhữngđộngcơcánhânđểchốnglạisựlạmquyềncủanhữngngườikhác.Điềukhoảnchosựbảođảmnàytrongmọitrườnghợpphảiđượcquiđịnhtươngxứngvớimốinguyhiểmcủasựxâmphạmđó.Thamvọngphảiđượcsửdụngđểchốnglạithamvọng.Quyềnlợicủacánhânphảiđượcràngbuộcvớicácquyềnhợphiếncủachứcvụđó.Điềunàyphảnảnhbảnchấtcủaconngườivìnhữngcôngcụnhưvậylàcầnthiếtđểkiểmsoátsựlạmquyềncủachínhphủ.Căncứvàobảnchấtcủaloàingười,thìnhữngbiệnphápnhưvậylàhoàntoàncầnthiếtđểkiểmsoátsựlạmquyềncủachínhphủ.Nhưngbảnthânchínhquyềnlàgì,nếukhôngphảilàsựthểhiệnlớnlaonhấtbảnchấtcủaloàingười?Nếuloàingườilànhữngthiênthầnthìchẳngcầnmộtchínhphủnào.Nếunhữngthiênthầncầmquyềnthìnhữngkiểmsoátbêntrong,haytừbênngoài,cũngchẳngcầnthiết.Nhưngđểhìnhthànhmộtchínhphủđượcđiều

hànhgiữangườivớingười,khókhănlớnnhấtlàchínhquyềnphảikiểmsoátđượcnhữnggìcơquannàyđiềuhànhvàbướctiếptheophảitựkiểmsoátchínhmình.Mộtsựphụthuộcvàodânchúngrõrànglàsựkiểmsoátcơbảnnhấtđốivớimọichínhquyền.Nhưngkinhnghiệmtừngdạyloàingườirằngcầnphảicónhữngsựcẩntrọngbổsungcầnthiếtkhác.

Chínhsáchnàysẽhìnhthànhnhữnglợiíchđốitrọngvàtráingược,nhằmtạoranhữngđộngcơtốthơn,cóthểnhậnthấytrongtoànbộhoạtđộngcủaloàingười,củatừngcánhâncũngnhưcủacảđộngđồng.Đặcbiệt,chúngtathấyđiềunàythểhiệnrõnhấttrongviệcphânbổnhữngquyềnlựcvớimụctiêuphânchiavàsắpxếpcáccơquanchínhquyềntheocáchthứcsaochocơquannàysẽkiểmsoátđượccơquankia,nơimàlợiíchcủamọicánhânsẽchínhlàbiệnphápbảovệquyềnlợicủacảcộngđồng.Phátminhkhônngoannàylàvôcùngquantrọngtrongviệcphânchiaquyềnlựctốicaocủamỗinhànước.

Nhưngkhôngthểtraochomỗinhánhchínhquyềnmộtquyềnlựcbằngnhauđểtựbảovệmình.Trongchínhphủcộnghòa,uyquyềnlậppháptấtyếuphảivượttrộinhất.Giảiphápchosựbấtlợinàylàchiacơquanlậpphápthànhnhữngviệnkhácnhau,vớinhữngphươngphápbầuchọnkhácnhau,trênnhữngnguyênlýhoạtđộngkhácnhau,đểmốiliênhệgiữacácviệnnàysẽlàrấtnhỏbé,tớimứcbảnchất,chứcnănghoạtđộngvàsựkiểmsoátcủaxãhộiđốivớicácviệnnàychấpnhậnđược.Song,thậmchícóthểthiếtlậpthêmnhữngđềphòngkhácđểchốnglạisựlạmquyềnnguyhiểmđó.Nhưngsứcmạnhvàuyquyềnquálớncủanhánhlậpphápkhiếncơquannàybuộcphảiđượcphânchia,thìmặtkhác,sựyếukémcủanhánhhànhphápđòiphảicủngcốnhánhquyềnlựcnày.Quyềnphủquyếttuyệtđốitrênmọivănbảncủacơquanlậpphápphảiđượctraochonhánhhànhpháp.Nhưngcólẽđiềunàyvẫnchưaantoànvàcóthểcũngchưađủhiệuquả.Trongnhữngtrườnghợpbìnhthường,quyềnlựcnàycóthểkhôngđượcsửdụngvớisứcmạnhcầnthiết,songtrongmộtsốtrườnghợpđặcbiệt,quyềnlựcnàycóthểbịlạm

dụng.Cóthểgiảiphápvềquyềnphủquyếttuyệtđốikhôngcầnthiết,nếucómốiquanhệtốtđẹpgiữanhánhyếuhơnnàycủachínhquyềnvàviệnyếuhơncủanhánhchínhquyềnmạnhhơn.Theođó,việnyếuhơncủanhánhchínhquyềnmạnhhơnsẽbịràngbuộcbởinhữngquyềnhợphiếnphảihỗtrợchonhánhyếuhơnkiacủachínhquyền,nếuviệnđókhônggắnquáchặtvớiquyềnlợicủachínhcơquanmình?

Nếunguyêntắcchonhữngnhậnxétđólàđúngđắn,tôitinrằngnguyêntắcphânquyềnquyềnlựccầnphảiđượcápdụngnhưmộttiêuchuẩnchomọibảnHiếnpháptiểubangvàchobảnHiếnphápliênbang.NhưngsẽthấyrằngnếubảnHiếnphápliênbangkhônghoàntoànphùhợpvớinguyêntắcnày,thìcácbảnHiếnpháptiểubanglạicàngkhókhănđểchấpnhậnquiđịnhđó.

Tuynhiên,cóhaixemxétđặcbiệtápdụngđốivớihệthốngLiênbangcủaMỹlàmchohệthốngphânquyềnvàđốitrọngnàytrởnênrấtđángquantâm.

Thứnhất,trongmộtnướccộnghòađơnlẻ,mọiquyềnlựccủadânchúngđềuđượctraonộpchocơquanđiềuhànhcủamộtchínhphủđộcnhất.Sựlạmquyềnđượckiểmsoátvàđềphòngbởiviệcchiachínhquyềnnàythànhnhữngbộphậnvàbanngànhtáchbiệtnhau.TrongnhànướcCộnghòaLiênbangMỹ,mọiquyềnlựccủadânchúng,trướctiên,đượcphânchiagiữahaichínhphủriêngbiệt.[Tứclàgiữachínhquyềntiểubangvàliênbang-ND].Sauđó,cácquyềnđượctraonàylạiđượcphânchianhỏragiữacácnhánhchínhquyềnkhácnhau.Dođó,sựantoànđảmbảoquyềnlợicủadânchúngsẽđượcnhânđôi.Nhữngchínhquyềnkhácnhauđósẽkiểmsoátlẫnnhauvàđồngthờibảnthânmỗichínhquyềncũngtựkiểmsoátchínhmình.

Thứhai,điềuvôcùngquantrọngtrongmộtnhànướccộnghòa,đólàkhôngphảichỉbảovệxãhộichốnglạisựđànápcủanhữngngườicầmquyềnmàcònphảibảovệbộphậndânchúngnàychốnglạisựbấtcông,đànápcủabộ

phậndânchúngkhác.Trongnhữngtầnglớpdânchúngkhácnhau,tấtyếuphảitồntạinhữnglợiíchkhácnhau.Nếuđasốthốngnhấtmộtlợiíchchungthìquyềncủathiểusốsẽkhôngđượcantoàn.

Lạicóhaigiảiphápđểđốiphóvớinguycơnày.Thứnhấtlàtạoramộtýmuốncủacộngđồng,độclậpvớiýmuốncủađasố,tứclàtạoramộtlợiíchchungchotoànxãhội.Thứhai,bởiviệcphânchiatoànxãhộithànhnhiềunhómriêngbiệt,làmchoviệcthốngnhấtýđịnhkhôngđúngđắncủađasốtrởnênvôcùngkhókhănvàkhôngthểthựchiệnđược.Giảiphápđầutiênthườngđượcdùngtrongcácchínhquyềnchatruyềnconnối,hoặctựphongchứcchobảnthân[tứclàmộtnhàđộctài,khôngcầnsựchấpthuậncủadânchúng-ND].Ðâylàcáchtốtnhất,nhưngchỉlàmộtgiảiphápantoàntạmthời,vìýchíđộclậpvớitoànxãhộicũngcóthểchấpthuậntheoýmuốncủađasố,hoặctheoýmuốncủathiểusố,hoặccóthểchốnglạiýmuốncủacảhaiphepháinày.

GiảiphápthứhailàvídụminhhọađiểnhìnhchonhànướcCộnghòaLiênbangcủaHợpchúngquốc.Trongkhitấtcảuyquyềncủanhànướcđềubắtnguồnvàphụthuộcvàobảnthânxãhộivàbảnthânxãhộicũngtựchiathànhcácphepháikhácnhauvềlợiíchvàtầnglớpcủadânchúngnênquyềnlợicủanhữngcánhânhoặccủathiểusốítbịnguyhiểmhơntừsựkếthợplợiíchcủađasố.Trongmộtchínhthểtựdo,quyềntựdovềchínhtrịcủacôngdâncũngphảiđượcđảmbảonhưcácquyềntựdotôngiáo.Xãhộisẽchiathànhnhiềuphepháivớicáclợiíchkhácnhau,cũngnhưchiathànhnhiềutôngiáokhácnhau.Mứcđộantoàntrongcảhaitrườnghợpđềuphụthuộcvàosốnhómlợiíchvàsốgiáophái.Điềunàyphụthuộcvàophạmvicủaquốcgia,cũngnhưquimôdânsốtrongchínhquyềnđó.Quanđiểmnàyđặcbiệtđềxuấtmôhìnhchínhquyềnliênbangchonhữngcôngdânngaythẳngvàcẩnthậntánthànhnềncộnghòa,vìnếulãnhthổrộnglớnnhưLiênminhcủachúngtaphânchiathànhnhiềuHợpbangriêngrẽcủacáctiểubang,việcthốngnhấtýmuốncủađasốtrởnêndễdànghơn.Nhưvậy,sự

đảmbảoantoàntốtnhấtchoquyềnlợicủamọitầnglớpdânchúngtheothểchếnhànướccộnghòasẽbịyếuđivàtiếptheosựvữngvàngvàđộclậpcủacácthànhviêntrongchínhphủ,sựđảmbảoantoànduynhấtcònlại,sẽtănglêntươngứng.Cônglýlàmụcđíchcủamọichínhphủ.Đócũnglàmụctiêucủamọixãhộivănminh.Đólàđiềumàloàingườiđangvàsẽcòntheođuổichođếnkhiđạtđượchoặcchođếnkhikhôngcònđượctựdođểtheođuổinữa.Trongmộtxãhội,khinhữngphepháimạnhhơncóthểdễdànghợpnhấtvàchènépcácpheyếu,tínhtrạngvôchínhphủtấtyếusẽxuấthiệnnhưtrongnhànướcnguyênthuỷ,nơinhữngkẻyếukhôngđượcbảovệchốnglạinhữngkẻmạnh.

Trongnhànướcnguyênthuỷ,ngaycảkẻmạnhcũngbịtìnhtrạngbấtổnhốithúcđòiphảithiếtlậpmộtchínhthể,saochocóthểbảovệchocảkẻyếucũngnhưbảovệchínhbảnthânmình.Trongnhànướccộnghòa,nhữngphepháimạnhsẽdầndầnđượchìnhthànhnhờcùngchungmộtđộngcơ,cũngmongướcthiếtlậpđượcmộtchínhphủđểbảovệtấtcảcácphephái,yếucũngnhưmạnh.ChẳngnghingờgìkhinóirằngnếuTiểubangRhodeIslandtáchkhỏiLiênminhđểtựtồntạiriêngrẽthìnhữngquyềnlợitrongmộtnhànướcquáchậthẹpnhưvậy,sẽkhôngthểđượcantoànbởisựchènépcủanhữngbèpháiđasốxấuxa,nênnhữngphepháibịchènépsẽđòithiếtlậpmộtchínhquyềnđộclập,khôngthểchophépđasốthựchiệnđượcmongmuốncủamình.Đâylàminhchứngchosựcầnthiếtcủamộtnhànướcliênbangrộnglớn.

TrongnhànướccộnghòarộnglớnnhưHợpchúngquốc,nhữnglợiích,nhữngphepháivànhữngtôngiáotrởnênrấtđadạng.Mộtđasốtrongxãhộihiếmkhithốngnhấtvìbấtkỳmộtmụctiêunàokhác,ngoàinhữngmụctiêucôngbằngvàthịnhvượngchungchotoànxãhội.Nhờđó,thiểusốsẽítbịnguyhiểmhơndoýmuốncủađasố.Đểđảmbảosựantoànchothiểusố,chínhquyềnphảihìnhthànhmộtýmuốnkhôngphụthuộcvàođasốhaynóicáchkhác,mộtýmuốnđộclậpvớichínhbảnthânxãhội.Điềunàythựcsự

quantrọng,bấtchấpnhữngquanđiểmtráingượccóhìnhthànhđichăngnữa,miễnlàýmuốnnàynằmtrongsựkiểmsoátvàtrongmộtxãhộicàngrộnglớn,càngcókhảnănghìnhthànhmộtxãhộitựtrị.VàthậthạnhphúcchomụctiêuCỘNGHÒACAOCẢcóthểđạtđượcbằngviệcmởrộnglãnhthổquốcgiatớiphạmvirấtrộnglớn,vớimộtsựđiềuchỉnhvàphatrộnkhônngoan,sángsuốtcủaNGUYÊNLÝLIÊNBANG.

PUBLIUS

VềviệcthiếuvắngTuyênngônNhânquyền(BillofRights)

MộttrongnhữngluậncứchốngđốiHiếnphápcủaphechốngLiênbanglàviệcthiếuvắngTuyênngônNhânquyền.NhiềungườiMỹlosợrằngsaukhithiếtlập,chínhquyềnliênbangsẽcướphếtmọiquyềntựdocủadânchúngvàsẽchènéphọvàrồibiếnthànhmộtthứnhànướcchuyênquyền,hoặccủagiớiquýtộc.

BàibáodướiđâylàquanđiểmcủaphechốngLiênbang.Trongbàibáonày,tácgiảđãphântíchsựcầnthiếtphảicóđạoluậtquiđịnhquyềnkhôngthểxâmphạmcủaconngười.Chínhnhờnhữngnỗlựcđómàsaunày,vớisựkhởixướngcủaMadison,QuốchộiMỹđãphêchuẩn10tuchínhánđầutiênchobảnHiếnpháp.Nhữngtuchínhánnày,dướitêngọichunglàTuyênngônNhânquyền,quiđịnhđầyđủnhữngquyềnbấtkhảxâmphạmcủaconngười.

Khimộttòanhàđượcxâydựngvớimongmuốnsẽtồntạilâudài,thìnềntảngngôinhàcầnphảiđượcthiếtlậpvữngchắc.BảnHiếnphápđượcđệtrìnhchocácbạnphêchuẩnkhôngphảichỉdànhriêngchocácbạnmàcònchocảnhiềuthếhệkhácsẽđượcsinhramaisau.Dođó,nhữngnguyêntắcthiếtlậpnênxãhộinàycầnvàphảiđượctuyênbốrõràngvàchínhxác.Vìthế,cầnphảiđưaramộttuyênbốthểhiệnđầyđủvàrõràngnhấtquyềncủaconngười.NhưngđángtiếcrằngbảnHiếnphápđãimlặngvềvấnđềnày.

NhữngsuynghĩvàquanđiểmcủadânchúngMỹ,từnhữngtuyênbốchânthànhnhấtcủahọ,đềuchứngtỏmộtsựthậthiểnnhiênrằngmọingườisinhralàtựdo.Dođó,khôngngườinào,haytầnglớpnàocóquyềncủatạohoá,haycủaChúa,đượcchènépđồngbàomình.Xãhộiđượcthiếtlậpkhôngphảibởibấtcứquyềntựnhiênnàochophépngườinàycaitrịngườikiamàphảiởsựđồnglòng,thốngnhấtcủatấtcảmọingười.Nhucầucầnđếnnhaucủaconngườilàcănnguyênđầutiênhìnhthànhnêncácxãhội.Khixãhộiđượchìnhthành,chínhsựbảovệvàchechởlànguyênnhânthiếtyếuđểthànhlậpchínhquyền.

Trongmộtnhànướcnguyênthủy,mọicánhânđềutheođuổilợiíchriêngrẽ.Trongquátrìnhtheođuổiđó,thườngxuyênxảyraviệctàisảnvàsởthíchcủamộtngườiphảihysinhchoquanđiểmvàýđồcủangườikhác.Nhưvậy,kẻyếusẽlàmconmồichokẻmạnh;nhữngngườingờnghệchvàthậtthàsẽchịukhuấtphụctrướcnhữngngườikhônngoanvàmưumôhơn.

Trongnhànướcnguyênthủy,sựantoàncủamọicánhânkhônghềđượcđảmbảo.Dođó,lợiíchchungcủamọingườiđòihỏirằngcầnphảithiếtlậpmộtchínhquyền,đểtậphợpsứcmạnhcủacảcộngđồng,đểbảovệvàchechởchotấtcảmọingườitrongxãhội.Nhưvậy,sựthịnhvượngvàlợiíchchunglàmụctiêucủamọichínhquyềnvănminhvàsựđồnglòngcủamọingườichínhlànềntảngthiếtlậpnênchínhquyền.Nhằmmụcđíchnày,cầnphảitraonộpchonhànướcmộtsốquyềntựdomàtựnhiênbanphátcholoàingười,đểnhữngquyềntựdocònlạiđượctôntrọngvàbảovệ,dùtôikhôngthểkhẳngđịnhđượccáccánhânphảitraonộpbaonhiêuphầnquyềntựdotựnhiêncủamìnhchochínhquyền.Tuynhiên,cólẽrấtnhiềuquyềncầnphảitraonộpchochínhquyền,ítnhấtlàphảiđủđểnhữngngườicaitrịthiếtlậpluậtpháp,nhằmđảmbảođemlạihạnhphúcchocảcộngđồngvàthihànhđượccácquyềnnày.

Nhưngcũngđểđảmbảohạnhphúccủamình,cáccánhânkhôngcầnthiết

phảitraonộpmọiquyềntựdomàThượngđếđãbanchohọ.Mộtsốnhữngquyềntựdocánhânđólàkhôngthểtraonộp,nhưcácquyềntựdotínngưỡng,quyềnđượcsốnghạnhphúcvàquyềntựvệ…Nhữngquyềnkhác,khôngcầnthiếtchoviệcthiếtlậpchínhquyềnvàkhôngcầnthiếtđểthihànhcácđạoluậtcủachínhquyền,thìkhôngcầntraonộp.Việctraonộpnhữngquyềnnàysẽđingượclạivàpháhỏngngaychínhmụcđíchcủachínhquyền,đingượclạilợiíchchungcủacảcộngđồng.Nhữngnhậnxétđóchứngtỏđểhìnhthànhchínhquyềntrênnhữngnguyêntắcđúngđắnthìnềntảngđócầnphảiđượcthiếtlậptheocáchthứctôiđãtuyênbốtrướcđây,vớiviệcduytrìvàbảođảmnhữngquyềnthiếtyếucủaconngười,nếunhữngquyềnnàylàkhôngthểtáchrời.Chínhnhữnglýdonàyđãbuộcloàingườiphảihợptácvớinhauvàthiếtlậpnênchínhquyền.Nhờsựhoạtđộngcủachínhquyền,nhữngquyềnkháccủaconngườisẽđượcbảođảm.

Nếunhưloàingườisẵnlòngtựnguyệnsốngtuântheolẽphảithìchẳngcầnđếnchínhquyềnlàmgì.Nhưngchỉbởivìmộtnhómngườithườngthihànhnhữngmưumôlừalọcvàchènépnhữngngườikhác,nênconngườiphảikếthợplạivớinhau.Họđồngýrằngcầnphảithiếtlậpnhữngluậtlệnhấtđịnhđểquiđịnhtưcáchđạođứccủatấtthảymọingườivàtraoquyềnlựccủatoànthểcộngđồngvàotaymộtsốngườilãnhđạođểbuộcnhữngkẻphárốiphảituântheo.Nhưngnhữngngườicaitrịđôikhicũngcóxuhướnglạmquyềnnhưnhữngngườikhác.Họthườngcóxuhướngsửdụngnhữngquyềnđãtraochomìnhvìcácmụcđíchcánhânvàgâytổnhại,haychènépnhữngngườikhác,giốngnhưnhữngcánhântrongxãhộinguyênthủygâytổnhạivàbứcbáchnhau.Dođó,cầnphảiràngbuộcvàthiếtlậpranhgiớirõràngchonhữngquyềnnày,saochochínhquyền,ngaytừkhiđượcthiếtlập,khôngđượclàmtổnhạiđếnnhữngcánhântrongxãhội.

Nguyêntắcnàylàbảnchấtcủatấtcảmọixãhội,đượckinhnghiệmvàthựctếkhắpmọinơikhẳngđịnhrõràng.Nhữngngườicaitrị,trongmọithờiđại,đềucốgắngtìmcáchmởrộngquyềnhạncủamìnhvàgiảmbớtsựtựdocủa

dânchúng.Điềunàylàmchodânchúngởmọiquốcgia,nhữngnơicònmộtchúttựdonàođó,thiếtlập"nhữnghàngrào"chốnglạisựlạmquyềncủanhàcaitrị.Chínhquốcgiamàđấtnướcchúngtađòiđộclậplàmộtvídụđiểnhìnhvềđiềunày.

BảnĐạihiếnchươngMagnaCartavàTuyênngônnhânquyềnlàniềmtựhàovàkiêuhãnhtừnhiềuthếkỷnay,đãđảmbảosựantoànchoquốcgianày.TôinghĩkhôngcầnphảinóinhiềuđốivớingườiMỹrằngđólàmộtnguyêntắccơbảntrongmọibảnHiếnpháptiểubangcủachúngta.KhôngmộtbảnHiếnphápnàotrongsốcácbảnHiếnphápnàykhôngdựatrênTuyênngônnhânquyền,hoặcnhữngtuyênbốrõràngcácquyềnkhôngthểbịviphạm,đượcghitrongnhữngvănbảnđó.Chínhvìđiềunày,nênkhinhữngxungđộngđấutranhđòitựdotăngcao,khidânchúngđượckêugọinhằmthiếtlậpchínhquyềnchomình,họđềuthốngnhấtmộtlòngmongướcchungrằngnhữngtuyênbốnhưvậycầnphảitrởthànhmộtphầnnềntảngthiếtlậpnênchínhquyền.NhưthếsẽthấythậtkinhngạckhisựđảmbảoquantrọngnhấtvềquyềncủaconngườilạikhônghềcótrongbảnHiếnphápnày.

Đểtrảlờinhữngphảnđốiđó,ngườitanóirằngmộttuyênbốvềcácquyềnlàvôcùngcầnthiếttrongbảnHiếnphápcủacáctiểubang,nhưngkhôngcầnthiếttrongbảnHiếnphápcủaLiênbangbởivì"đốivớitiểubang,tấtcảnhữngquyềnkhôngđượcđảmbảo,đềuphảituyênbốrõràngtrongHiếnpháp.NhưngtrongbảnHiếnphápliênbang,thìngượclại,chỉquiđịnhnhữngquyềncầnphảitraonộpchochínhquyềnliênbang,còntấtcảnhữngquyềnkháckhôngtuyênbốtrongbảnHiếnphápđềuthuộcvềdânchúng".Chẳngcầnmấtnhiềucôngsức,cũngpháthiệnthấycáchlýgiảinàykhônghềvữngchắcmàchỉlàđúngởvẻbềngoài.Nhữngthẩmquyền,nhữngquyềnvàquyềnhạn,đượctraochochínhquyềnLiênbang,theonhưbảnHiếnphápnàylàhoànchỉnh,giốngnhưHiếnphápcủabấtkỳtiểubangnào,đềcậpđếnmọivấnđề,nhưhạnhphúc,tựdovàquyềnsởhữucủamọingười

dân.Dođó,cũngvìlýdonày,việcchínhquyềnliênbangthihànhnhữngquyềnlựcđó,trongtrườnghợpnày,phảiđượcgiớihạntrongphạmvithíchhợp,nhưđốivớicácchínhquyềntiểubang.Đểvấnđềnàytrởnênrõràng,chophéptôiđềcậpmộtsốđiềukhoảntrongTuyênngônnhânquyềncủacáctiểubangvàápdụngchúngtrongtrườnghợpnày.

Đểđảmbảoantoànchocuộcsốngvàtrongcácvụxétxửtộiphạm,Tuyênngônnhânquyềncủahầuhếtcáctiểubangđềutuyênbốkhôngmộtngườinàobịbắtgiữđểtraxétvềmộttộiácchođếnkhibịbuộcđãgâyratộiácnày.Ngườinàysẽkhôngthểbịcưỡngépvàbuộctội,haytựlàmbằngchứngchốnglạimình.Nhữngnhânchứngchốnglạingườinàysẽbịđưarađốichứngvàcácquantòavàthẩmphánphảinghelờibàochữacủangườinày,hoặcluậtsưcủangườinày.Điềuvôcùngcầnthiếtđểđảmbảocuộcsốngvàsựtựdolànhữngsựthậtvàbằngchứngđóphảiđượcxétxửtạiphiêntòagầnvớinơixảyravụviệc.TạisaonhữngđiềukhoảncầnthiếtnhưvậylạikhôngđượctuyênbốtrongbảnHiếnphápLiênbangnhưđốivớicáctiểubang?NhữngquyềnlựcmớitraochoQuốchộiLiênbangmởrộngranhiềutrườnghợp.Họđượcphépphêchuẩnvàtuyênánnhiềuvụtửhình,nhưngkhôngcóquiđịnhnàokiểmsoáthayhạnchếviệcthihànhquyềnnàycủahọmàlẽracầnphảiquiđịnhrằng"mọiphiêntòaxétxửtộiphạmngoạitrừtrườnghợpbịluậntộiphảnquốc,sẽđượctiếnhànhvớimộtbanbồithẩmvàvụxétxửđóphảiđượctiếnhànhtạitiểubangnơivụánnàyxảyra".Khôngngườinàođượcđảmbảoantoàn,nếubịxétxửtạinơianhtabịluậntội,haybịkhiếukiện,bởivìanhtacóthểđượcmangtừNiagarađếnNewYork,haytừKentuckyđếnRichmondđểxétxử,vìtộidanhbịquikết.Khimộtngườibịbuộctộibởinhữngsựkiệnvàbằngchứngchốnglạianhtathìđâulàsựđảmbảoantoànchoanhta?Liệuanhtacóđượcphépđưaracácbằngchứngbênhvựcmìnhkhông?Liệuanhtacóđượcđốichứng,mặtđốimặt,vớicácnhânchứngchốnglạianhtakhông?Lờibiệnhộcủaanhtahaycủaluậtsưbàochữachoanhtacóđượclắngnghekhông?

Đểđảmbảotựdo,từngđãcótuyênbốrằng:"Khôngthểđòihỏiquámứcsốtiềnbảolãnh,cũngkhôngđượcthihànhcácbiệnpháptrừngphạtdãmanhaytratấn.Rằngmọilệnhkhámxétnhữngđiểmtìnhnghi,haylệnhbắtbấtcứngườinào,haycưỡngbuộcviệctịchthutàisảnvàthưtừcủangườiđómàkhôngđượcbảođảmbởilờituyênthềhoặckhôngcógiấyphépcủacơquancóthẩmquyềnxácnhậnđềulàhànhđộngđànápvàghêtởm".

Nhữngđiềukhoảnđólàcầnthiếtchomộtchínhquyềnliênbang,cũngnhưvớicácchínhquyềntiểubang,bởichínhquyềnliênbangcóđủquyềnlựcnhưchínhquyềntiểubangtrongviệcđòitiềnbảolãnh,tiềnnộpphạt,banhànhlệnhkhámxéthaybắtgiữngười,tịchthugiấytờhaytàisảntrongnhữngtrườnghợpnhấtđịnh.

Đểđảmbảotàisảncủadânchúng,mọitiểubangcầnphảituyênbốrõràng"trongmọitranhcãiluậtpháp,vềquyềnsởhữu,hìnhthứcxétxửcủatòaánbởimộtbanbồithẩmlàmộttrongnhữngbiệnphápbảovệtốtnhấtnhữngquyềncủaconngười.Đóphảilàhìnhthứcthiêngliêngvàbấtkhảxâmphạm."

Liệuviệcđảmbảocácquyềnnàychỉcầnthiếtđốivớichínhquyềntiểubangchứkhôngcầnthiếtchochínhquyềnliênbangchăng?NhưngbảnHiếnphápLiênbanglạikhôngcóđiềukhoảnnàoquiđịnhvềvấnđềnày.TrongTuyênngônnhânquyềncủacáctiểubangđềutuyênbốrằngmộtđộiquânthườngtrựclàsựbảovệcầnthiếtvàđúngđắnchomộtchínhquyềntựdo.Nhưngtrongthờigianhòabình,độiquânthườngtrựcđólàđiềunguyhiểm,nênkhôngcầnthiết.Độiquânđócầnphảiđượctổchứcvàhoạtđộngvớinhữngquiđịnhbổsungvàđượcquyềndânsựkiểmsoát.

Vìthế,bảnHiếnphápLiênbangcầnphảicósựđảmbảoantoànđó,thậmchí,cònphảiđảmbảohơnthế,bởichínhquyềnliênbanglànơiduynhấtcóquyềnthiếtlậpvàtrảlươngchoquânđội,nhưnglạikhôngchịusựkiểmsoátnàotrongviệcchỉđạohoạtđộngcủađộiquânnày.VàbảnHiếnphápmới

khônghềcóđiềukhoảnnàoquiđịnhsựkiểmsoátnày.

Tôicóthểlấydẫnchứnghàngloạtnhữngquyềnkhác,nhưquyềntựdobầucử,quyềntựdobáochícũngphảiđượcbảođảmvàtôntrọngthiêngliêng.Nhữngtrườnghợpviệndẫnđóđủđểchứngminhrằnglậpluậnnàyđưarakhôngphảikhôngcócơsở.ĐólàbằngchứngchothấylýlẽcủanhữngngườisoạnthảoHiếnphápđưaralàkhôngđúng.TạisaonhữngngườisoạnthảorabảnHiếnphápnàylạibỏsótTuyênngônnhânquyền?Nếunhưđãcótuyênbốvềcácquyềnthìhọlạikhôngtìmcáchbảovệvàduytrìnó.Chúngtathấykhoản9củaĐiềuItuyênbố:"Quyềnđượctòaánthẩmđịnhlýdobắtgiamsẽkhôngbịtướcđoạt,trừtrườnghợpcóphiếnloạnvàxâmlượcvàdoyêucầunhằmđảmbảonềnanninhchung.Khôngđượcthôngquabấtcứđạoluậtnàotrừngphạtmộtconngườimàkhôngthôngquaxétxử.Khôngmộtđạoluậthồitốnàođượcbanhành".

...Nếunhưtấtcảmọiquyềnkhôngnêuralàvẫndànhchodânchúng,sựđúngđắncủanhữngngoạilệnêuratrênđâylàgì?ĐiềukhoảnnàocủabảnHiếnphápnàybanquyềnchotòaánlệnhđìnhquyềngiamgiữ,quyềnbanhànhđạoluậthồitố,hayquyềnbanphátdanhhiệuquýtộc?Khôngcóđiềukhoảncụthểnàoquiđịnhnhữngquyềnnày.Câutrảlờiduynhấtđólànhữngquyềnnàyđềuđượcngầmhiểuthuộcphạmvinhữngquyềnhạnchungtraochochínhquyền.NếuvậythìmọiquyềnlựccủaTuyênngônnhânquyềnnhằmchốnglạisựlạmdụngđó,đềuđượctrìnhbàyhayngầmhiểulànằmtrongcácquyềnlựcchungcủabảnHiếnphápnày.

ViệcnóirằngTuyênngônnhânquyềntrongbảnHiếnphápliênbangítcầnthiếtnhưđốivớicácbảnHiếnpháptiểubanglàhoàntoànmâuthuẫnvàvôlý.Hệthốngnày,nếuđượcdânchúngHợpchúngquốcphêchuẩn,sẽlàbảnkhếướccănbảnvàlànguyệnvọngcaocảnhất,chẳngkhácgìquiđịnhvôhiệuhóamọithỏathuậnkhácnếuchúngviphạmkhếướcnày.Chínhvìthế,môhìnhchínhquyềnsẽphảidotoànthểdânchúngphêchuẩnvàsaukhibản

Hiếnphápnàyđượcphêchuẩn,mọiquiđịnhkhácđềuphảibịhủybỏ.ĐiềunàyđượctuyênbốrấtrõràngtrongĐiều6:

"Hiếnphápnày,cácđạoluậtcủaHợpchúngquốcđượcbanhànhtheoHiếnphápnày,mọiđiềuướcđãhoặcsẽđượckýkếtdướithẩmquyềncủaHợpchúngquốc,sẽlàluậttốicaocủaquốcgia.Quantòaởcácbangđềuphảituântheonhữngluậtnày.BấtcứđiềukhoảnnàotrongHiếnpháp,hoặcluậtphápcủacácbang,nếutráingượcvớiHiếnphápLiênbang,đềukhôngcógiátrị.

CácThượngnghịsĩvàHạnghịsĩ,cácthànhviêncủacơquanlậpphápcácbang,cácquanchứctrongcơquanhànhphápcủaLiênbanglẫntiểubangđềuphảituyênthệủnghộHiếnphápnày.Nhưngkhôngmộtđiềukiệntôngiáonàobịcoilàbắtbuộc,nhưtiêuchuẩncầnthiếtđểbổnhiệmvàocácchứcvụ,côngsởcủaHợpchúngquốc".

ĐókhôngchỉlàsựámchỉmàlàmộttuyênbốrấtrõràngrằngnhữngbảnHiếnphápcủacáctiểubangphảibịhủybỏvàhoàntoànvôhiệulực,nếuchúngtráingượcvớibảnHiếnphápLiênbang,tráingượcvớinhữngđạoluậtdoLiênbangbanhành,tráingượcvớinhữnghiệpướcđãhoặcsẽđượcLiênbangkýkết.VậylàmsaobảnHiếnpháptiểubangcònđảmbảoquyềncôngdânđượcnữa?Trongtrườnghợptranhcãi,câutrảlờisẽlàbảnHiếnphápcủaHợpchúngquốcvàcácđạoluậtcủaliênbanglàbộluậttốicao,mọiviênchứclậppháp,tưpháp,dùlàcủachínhquyềnliênbanghaytiểubang,đềubịràngbuộcbởilờithềtuânthủvàbảovệHiếnpháp.KhôngcóđặcânnàobảođảmquyềncủaconngườibằngmộtTuyênngônnhânquyềnbởichínhquyềncáctiểubangkhônghạnchếđượcthẩmquyềnđãtraochoLiênbang,haykiềmchếbấtcứđạoluậtnàodoLiênbangkýkết.Dođó,điềutuyệtđốiquantrọnglàcáctuyênbốvàsựbảođảmvềcácquyềncủaconngườicầnphảiđượcbanhành.

ĐòihỏiđócàngcầnthiếthơnvìkhôngchỉbảnHiếnphápvàcácđạoluậtsẽ

đượcbanhànhmàcònmọibảnHiệpước,doHợpchúngquốckýkết,đềulàđạoluậttốithượngtrênmảnhđấtnày,vàtốithượnghơnmọibảnHiếnphápcủacáctiểubang.TrongquiđịnhquyềnkýkếtcácbảnHiệpướcđượctraochoTổngthốngvớisựchấpthuậncủa2/3Thượngviện,tôikhôngthấygiớihạnnàovềviệcthựcthiquyềnnày.BấtkỳđiềukhoảnquantrọngnàotrongbấtkỳbảnHiếnphápnàocũngcóthểbịhủybỏ,thậmchí,khôngcầncóquyếtđịnhcủaQuốchội.Liệumộtchínhquyềnvớinhữngthẩmquyềnquárộnglớnvàmậpmờnhưthế,lạikhôngcầnbịhạnchếbởimộtTuyênngônnhânquyềnchăng?Vìthế,hiểnnhiên,Tuyênngônnhânquyềnlàcầnthiết!

TôikhôngthểkhôngnghingờnhữngngườiđangcốtìmcáchthuyếtphụcdânchúngtinrằngnhữngđiềukhoảnhạnchếnhưvậytrongbảnHiếnphápLiênbanglàkhôngcầnthiếtnhưvớicácbảnHiếnpháptiểubang,lànhữngngườimưuđồcóchủtâm,nhằmlừadốichúngtavàkhôngđưacácbạntớiđiềugìkhác,ngoàithânphậnnôlệ.

BRUTUS

TranhluậntạiHộinghịphêchuẩnHiếnphápcủaVirginia

Từcuốinăm1787,13tiểubangcủanướcMỹđãlầnlượttổchứccáchộinghịphêchuẩncủamình.Trongcáchộinghịnày,sựmâuthuẫnvàxungđộtgiữapheLiênbangvàphechốngLiêngbangdiễnrarấtquyếtliệt.Khiđó,VirginialàmộttrongbatiểubanglớnnhấtcủaHợpchúngquốc,(haitiểubangkháclàNewYorkvàPenssylvania).HộinghịphêchuẩnHiếnphápcủaVirginiatiếnhànhtừngày2thángSáunăm1788tạiRichmond,vớisựcómặtcủanhiềuchínhkháchhàngđầunướcMỹ.HộinghịnàyđãthảoluậntừngđiểmmộttrongbảnHiếnpháp.Phechốngliênbang,baogồmPatrickHenry,GeorgeMasonvàHenryLee,đưarahàngloạtnhữngchấtvấn,cònpheLiênbang,dẫnđầulàMadison,đãgiảithíchvàbiệnhộchobảnHiếnpháp.

Ngày25thángSáunăm1788,nhờnhữngnỗlựccủaMadison,VirginiađãchínhthứcphêchuẩnbảnHiếnphápmớivới89phiếuthuậnvà75phiếuchống,nhưngphảikèmtheohàngloạtnhữngđiềusửađổibổsung.SựphêchuẩnHiếnphápcủaVirginiacóýnghĩacựckỳquantrọngđốivớitiếntrìnhthànhlậpliênminhvàcủngcốniềmtinchopheLiênbangtạiNewYork.

PhầnnàygiớithiệumộtsốbàiphátbiểuvànhữngtranhluậnquantrọngtrongHộinghịphêchuẩnHiếnphápcủaVirginia.ĐâycũnglànhữngcuộctranhluậnđiểnhìnhtạicáchộinghịphêchuẩnHiếnphápcủacáctiểubang.NhữnglậpluậndướiđâyminhhọalýdotạisaoTổngthống,cũngnhưcácHạnghịsĩvàThượngnghịsĩởMỹ,lạichỉnhậnđượcmộtmứclươngtươngđốihạnhẹpsovớicácquốcgiakhác,cũngnhưgiảitrìnhnhiềuvấnđềquantrọngkhác…

Ngày14thángSáunăm1788.

Cáckhoản4và5,Ðiều1củabảnHiếnphápđượcđọctrướctoànHộinghị.

NgàiMONROE:Muốnnhữngquýngàiđángkính,nhữngngườithamdựHộinghịLậphiến,trìnhbàylýlẽvềcácđiềukhoảnliênquanđếnviệcbầucửQuốchội.ÔngmuốnbiếttạisaoQuốchộilạicótoànquyềnquyếtđịnhthờigian,địađiểmvàcáchthứccủaviệcbầuHạnghịsĩ,thờigianvàcáchthứcbầuchọnThượngnghịsĩvàtạisaolạicótrườnghợpngoạilệvềkhuvựcbầucửThượngnghịsĩ.

NgàiMADISON:ThưaNgàiChủtịchHộinghị,lýdongoạilệđólànếuQuốchộicóthểấnđịnhkhuvựcbầucửThượngnghịsĩ,QuốchộicóthểsẽbắtépcáccơquanlậppháptiểubangchọnracácThượngnghịsĩtạicácđịađiểmkhácvớinơithườngtổchứccáccuộcbầucửbìnhthườngcủahọ.Điềunàycóthểdẫnđếnmộtsốbấtlợi,nênkhôngcầnthiếtphảicóquiđịnhcụthểvềvấnđềnày.NhưngviệctraochochínhquyềnliênbangquyềnquyếtđịnhthờigianvàcáchthứcbầuchọnThượngnghịsĩlàcầnthiếtđểngăn

cấmsựgiảitáncủachínhcơquannày.

Ðốivớiđiềukhoảnquiđịnhvềcáchthức,thờigianvàđịađiểmcủaviệcbầuchọnHạnghịsĩ,cầnphảithốngnhấttrêntoànquốc.Mộtsốtiểubangquiđịnhbầucửtheonguyêntắcbìnhđẳng,nhưngmộtsốtiểubangkhácthìkhông.Sựkhácbiệtnàyrõrànglàkhôngcôngbằng.Hiệnnay,việcbầucửđượcquiđịnhkhôngcôngbằngtạinhiềunơi,đặcbiệtlàtạiNamCaroline,khiưuáithànhphốCharleston,nơicótới30đạibiểu.Nếudânchúngcủabấtkỳtiểubangnào,dướibấtkỳhìnhthứcnào,bịmấtquyềnbầucử,cáchlàmđúngđắnlàtraoquyềnquiđịnhnàychochínhquyềnLiênbang.Nhưngviệcấnđịnhchitiếtvàcụthểcáchthức,thờigianvàđịađiểmcủaviệcbầuchọnHạnghịsĩtrongbảnHiếnpháplàđiềukhôngthểlàmđược.

Dovậy,trướctiêncầnthiếtphảitraoquyềnnàyvàotaychínhquyềncáctiểubang,nơigầngũinhấtvớidânchúng,nhằmtạorasựthốngnhấtvàduytrìquyềncủacáctiểubang.Vìcácchínhquyềntiểubangvàliênbanglàcáccơquanbiệtlập,hoạtđộngtheonhữngnguyêntắckhácnhauvàđộclậpđốivớidânchúng,nênphảitraoquyềnquiđịnhcácvấnđềcụthểchochínhquyềntiểubangvàcácquiđịnhmangtínhthốngnhấtchungchochínhquyềnliênbang.Nếumọivấnđềliênquanđếncuộcbầucử,đềuhoàntoànđặtdướisựkiểmsoátcủacácchínhquyềntiểubang,thìchínhquyềnliênbangcóthểsẽdễdàngbịgiảitán.Nhưngnếuđiềunàyđượccácchínhquyềntiểubangquiđịnhmộtcáchđúngđắnvàphùhợp,quyềnkiểmsoátcủaQuốchộicóthểsẽchẳngbaogiờcầndùngđến.CánhântôihàilòngvớiquiđịnhnàyvìquyềnlựcđókhóbịlạmdụngnhưcácđiềukhoảnkháctrongbảnHiếnpháp.

…

NgàiMONROE:MuốnnghelờigiảithíchvềđiềukhoảncấmbấtkỳViệnlậpphápnào,trongkỳbầucửđượcquyềnhoãnhọphơnbangàynếukhôngđượcsựchấpthuậncủaviệnkia.[mục4,khoản5,điều1].Ôngchấtvấnrằngliệuđiềunàycóđúngkhông,nếucácthànhviêncủaHạviệnphảiphụ

thuộcvàoThượngviện?ĐiềunàysẽlàmHạviệnkhôngđượcphéphoãnhọpvàtrởvềnhà,nếukhôngnhậnđượcsựđồngýcủaThượngviện.QuiđịnhnàysẽlàmtăngảnhhưởnghiệnđãquálớncủaThượngviện.

NgàiMADISON:NghĩrằngcóthểhaiViệnkhôngthốngnhấtvớinhauvềthờigianhoãnhọp.Khiđó,cóthểtraochoTổngthốngquyềnquyếtđịnhviệchoãnhọpđếnmộtthờiđiểmthíchhợp.ÐiềunàylàngoạilệchophépcácThượngnghịsĩ,haythậmchí,cácHạnghịsĩđượcquyềnhoãnhọp,nếukhôngđượcsựchấpthuậncủaViệnkia,vìbấtcứlýdonàomàkhôngcầnquantâmđếntìnhtrạngcấpbáchcủacôngchúng.Điềunàycóthểgâyramộtsốhậuquảkhôngtốt,nhưngđãđượcđảmbảotớimứccóthể.

ThốngđốcRANDOLPH:ChorằngbảnHiếnphápcủatiểubangMassachusettslàmộtvídụminhhọa.TạiHộinghịLậphiến,cácđạibiểuđãtánthànhviệctraoquyềnlựcđóchoTổngthống.Nếuôngtatrungthực,ôngtasẽthihànhnhữngviệcđúngđắn.Nếuôngtakhôngtrungthực,nhữngđạibiểucủadânchúngsẽluậntộivàphếtruấtôngta.

Khoản6,Ðiều1lạiđượcđọctrướcHộinghị(mụcquiđịnhvềlươngcủacácnghịsĩLiênbang).

NgàiHENRY:ThưaNgàiChủtịchHộinghị.Chúngtacầngiảmbớtnhữngkhoảnchitiêunêntôinghĩmộtsốquýngàicóthểsẽphảnđốiđiềukhoảnnày.CáckhoảnlươngbổngcủacácthànhviênQuốchội,theonhưbảnHiếnphápnày,lạiđượcchínhhọấnđịnhmàkhôngcóđiềukhoảnhạnchếhayràngbuộcnào.Nhưvậy,cóthểhọsẽtựchophépmìnhđượchưởngkhoảnlươngbổnglớnnhất,cóthểquyếtđịnhkhoảnbồithườngchonhữnghoạtđộngcủamìnhcaotớimứchọmuốn.Tôinghĩrằngnếuhọlàngườitốt,chínhsựtinhtếvàthanhcaosẽlàmhọhàilòngvớimộtkhoảnlươngvừaphải.NhưngtrongbảnHiếnpháp,lạikhôngcóđiềukhoảnnàobảođảmđiềunày,liệuhọcókhuynhhướngngượclạikhông?Tôithậtsựtinrằngnếucáccơquanlậppháptiểubangcóquyềnấnđịnhkhoảntiềnsẽtrảchohọ,thì

khôngcósựbấttiệnnàoxảyracảvàcôngchúngcũngsẽhàilònghơn.Nhưngcũngtrongđiềumụcnàylạicònmộtkhiếmkhuyếtkháccóthểgâyhậuquảnghiêmtrọnghơn.Khôngcóđiềukhoảnnàongănchặnsựthamnhũng.Họcóthểđượcbổnhiệmvàochứcvụnàymàkhônghềbịđiềukhoảnnàohạnchếhayràngbuộcrõràng.Nguồngốcthamnhũngchủyếucủanhữngngườiđạidiệnlànhữnghyvọngvàtrôngđợivềcáckhoảnlươngbổngvàchứcvụ.Saukhinhữngcơquancủachínhphủđượcthànhlậpvàchínhquyềnbắtđầuđivàohoạtđộng,họcóthểđượcbổnhiệmvàobấtcứcươngvịnàobịtrốngvàhọcóthểthiếtlậpnênnhiềuchứcvụmớirồibổnhiệmnhữngngườikhácvàođó.VậyđiềukhoảnnàytrongHiếnphápnóigì?"TrongthờigianđượcbầulàmThượngnghịsĩhoặcHạnghịsĩ,khôngmộtaiđượcbổnhiệmvàomộtchứcvụdânsựtrongchínhquyềnHợpchúngquốc.TrongthờigianđótiềnlươngcủahọsẽkhôngbịgiảmvàkhôngmộtaiđangđảmnhiệmmộtchứcvụdânsựnàotrongchínhquyềnHợpchúngquốcđượcbầuvàoQuốchội".

Ðólàmộtýtưởngxalạ.Ôngta(viênnghịsĩQuốchội),khôngđượcnhậnbấtcứchứcvụnàonếunóđượclậpratrongsuốtnhiệmkỳôngtađượcbầuchọnvàkhôngđượchưởngkhoảnlươngtănglêntrongnhiệmkỳđó!Liệucóphảiđiềunàynóirằngnếumộtchứcvụđượctạorakhôngphảitrongnhiệmkỳôngtađượcbầuchọnvàmộtkhoảnlươngbổngkhôngtănglêntrongthờigianđó,thìôngtađượcphépnhậnchăng?Tôithấyhoàntoànlàđúngnhưvậy.Nếuchúngtamuốnloạibỏsựcảmdỗcủanhữngchứcvụnày,cómộtcáchrõràngđểthểhiệnđiềunàynhưcóthểquiđịnhrằngnếumộtđạibiểuQuốchộimuốnnhậnmộtchứcvụhaymộtkhoảnlươngnàokhácthìphảirờikhỏiQuốchội.Tôicóthểnhầmlẫn,nhưngcũngmongcácquýngàikháccóthểđưaranhữnglờigiảithíchhàilòngvềvấnđềnày.

NgàiMADISON:ThưaNgàiChủtịch,tôimongướcmộtcáchchânthànhnhấtđưaralờigiảithíchđúngđắnvềviệcnày,theomộtcáchthứccóthểlàmhàilònghếtthảymọingười.TôisẽtrìnhbàymộtsốgiảiphápmàHội

nghịđãđềxuất,đểgiảiquyếtvấnđềnày.Cáckhoảnlươngbổngvàsựbồithườngchohọvềnhữnghoạtđộngnghịviện,nếutrênthựctếcóthểấnđịnhtrongbảnHiếnphápthìsẽkhôngphảiphụthuộcvàochínhQuốchộihaycáccơquanlậppháptiểubang.Nhưnggiácảthayđổi,hayđúnghơnlàsựmấtdầngiátrịcủamọiđồngtiền,làlýdokhôngthểxácđịnhcáckhoảnlươngbổngmộtcáchcốđịnh.Vínhưmộtkhoảnlươngbổngtươngxứnghiệnnay,nhưngvớiviệcđồngtiềndùngtrongthanhtoáncủachúngtamấtdầngiátrị,cóthểsẽtrởnênrấtkhôngtươngxứngtạimộtthờiđiểmnàođókhôngquáxa.

Nhưngsẽlàkhôngđúngđắnnếutraoquyềnấnđịnhnàychocơquanlậppháptiểubangbởiviệcmộtchínhphủnàyphụthuộcvàomộtchínhphủkháclàkhôngthíchhợp.Nhữngbấtlợicủathểchếcũchothấycáctiểubanghoạtđộngvìnhữnglợiíchđịaphương,cóthểđingượclạilợiíchchungcủatấtcảmọingười,haycủachínhquyềnquốcgia.KinhnghiệmcũngchỉchochúngtathấyrằngnếucácđạibiểuQuốchộibịkhốngchếbởiquyếtđịnhcủanghịviệntiểubang,thìrồihọcũngchịuảnhhưởngcủanhữngcơquannày.SựbấtlợinàybuộcQuốchộiphảitựquyếtđịnhmứclươngcủamình.VấnđềnàyđượcđốitrọngtốthơnbảnHiếnphápHợpbangtrướcđây.Khiđó,việccáctiểubangcóquyềnquyếtđịnhmứclươngcủacácđạibiểutạiQuốchộiHợpbangđãpháhỏngchínhquyềnliênbang.

Khôngcóvídụnàochothấycácnghịsĩsẽlạmdụngquyềnnày.TrênkhắpđấtMỹ,cácnghịviệntiểubangthườngtựgiảmlươngcủamìnhchứkhôngtănglên.Ðiềugìsẽxảyra,nếucơquanlậpphápcủaVirginiatănglươngcủahọlên4hay5bảngmộtngày?Tấtyếusẽlàsựcămphẫncủadânchúng.Vìthế,Quốchộisẽphảigiảmtiềnlươngcủamình.Nếuhọđingượclạiýmuốnchungcủadânchúng,họsẽbịdânchúngchửirủa.Chắcchắnrằngsựghêtởmcủadânchúngsẽngănchặnviệclạmdụngquyềnnày.

Cònvềmốinguyhiểmcủaviệcthiếtlậpnhữngcơquanvàchứcvụmớisẽ

làmtănggánhnặngchodânchúngvàviệckhôngcóquiđịnhthốngnhấtvềtưcáchcủanhữngngườisẽphụcvụđấtnước.Chotớinay,khôngcóbấtcứbảnHiếnpháptiểubangnàođitheohướngnày.Đâylàmộtquiđịnhcânbằnggiữahaitháicực.Nóchốnglạisựlạmdụngbằngcáchloạibỏnhữngđộngcơmuốnlậpranhữngchứcvụmới,hoặcmuốntănglươngbổngchonhữngchứcvụcũ.Quiđịnhnàychophépcácnghịsĩbìnhđẳngnhưnhữngcôngdânkhác,đượcnhậnbấtkỳchứcvụnàođangtồntạimàhọcókhảnăngđiềuhành.Ngăncấmhọnhậnchứcvụnàycũnglàngăncấmhọđượchưởngnhữngđặcânbìnhthườngmàbấtcứcôngdânnàocũngcóquyềnđượchưởng.Quiđịnhnàysẽngăncảnnhữngcôngdântrungthànhnhấtvàcótàinăngnhất,từngphụcvụđấtnước,đượcbìnhđẳngvớinhữngcôngdânkhác.TôinghĩbảnHiếnphápcủachúngtađãđềphòngcẩnthậnnguycơnàyhơnbấtcứbảnhiếnphápcủaquốcgianàokhác.

…

ThưaNgàiChủtịch,hãyđểtôiđượchỏinhữngngườiphảnđốiđiềukhoảnnàycủabảnHiếnpháp.Liệucóđiềusửađổinàolàmđápứngtốthơnnhữngmụcđíchnày?LiệuviệcấnđịnhmứclươngcủacácđạibiểuQuốchộilàtốthơnchăng?Điềunàyphảichăngsẽkhônggâybấtcứphiềnphứcnào?Chúngtakhôngcólýdogìđểkếtluậnrằnggiátrịcủađồngtiềnsẽluônluôncốđịnh.Liệuviệcđểhọphụthuộcvàochínhquyềntiểubangvềcáckhoảnlương,nhữngngườiđóđangnhìnhọbằngconmắtđốkịvàghenghét,nhữngngườicoihọnhưthểxâmphạmđếnchínhbảnthânmình,chứkhôngphảilàcôngchúng,cókhônngoankhông?MộtsốđạibiểuđángkínhđềnghịQuốchộinênấnđịnhmứclươngthậtthấp,đểchỉcónhữngngườigiàucómớicóthểđảmnhậnchứcvụThượngnghịsĩvàHạnghịsĩ.Nhưngthửhỏiailàngườisẽbầuchọnhọ?Nhữngngườigiàuư?Không,thưaNgài.Chínhdânchúngmớilànhữngngườibầuchọnhọ.Nếucácđạibiểucủachínhquyềnliênbangđồngýgiảmkhoảnlươnghọđượclĩnhxuốngthấptớimứchầunhưchẳngcóýnghĩagì,thìngaylậptức,dânchúngsẽchọnnhững

ngườikhácthaythếhọ,nhữngngườinàysẽthayđổinhữngquiđịnhđó.

Dânchúngchọnngườiđạidiệnkhôngphảivìsựgiàucócủahọ.NếucáccơquanlậppháptiểubangchọnlựanhữngngườinhưvậyđểđảmnhiệmchứcThượngnghịsĩ,điềunàyvẫnkhôngảnhhưởngđếntoànthểdânchúngtrongviệcchọnlựanhữngHạnghịsĩcủachínhhọ.Họcóthểchọnnhữngngườicótưcáchcaoquýnhất,nhưngcótiềnbạcítỏinhất.Nhữngđiềuxấuxakhócóthểxảyravàbâygiờ,nếucóthểxảyrathìvớiquyềnlựcđangởtrongtay,chúngtasẽkhắcphụcđượcđiềunày.

MộtquýngàikháccũnglongạinguycơlớnxuấthiệntừkhảnăngmộtnghịsĩQuốchộicóthểđượcbổnhiệmvàomộtchứcvụnàođó,mặcdùôngtakhôngcònlànghịsĩtạithờiđiểmôngtachấpnhậnchứcvụnày.Nhưngviệcngăncấmôngtakhôngđượcđảmnhậncươngvụnàysẽdẫnđếnhậuquảgì?Nếuquốcgiachúngtanguyhiểm,cómộtconngườiđượcđặtniềmtinrấtcao,hơnhếtthảynhữngngườikhác,chomộtchứcvụquantrọngnhất,nhưngôngtalạikhôngđượcnhậnchứcvụnàytrongvònghainămsauđó,nếuôngtalàHạnghịsĩvàtrongvòngsáunămsauđó,nếuôngtalàThượngnghịsĩ.GiảsửnướcMỹđangởtrongthờiđiểmnguykịchcủacuộcchiếntranhvàngườicótàinăngquânsựxuấtsắcnhất,cólòngchínhtrựccaonhất,lạilànghịsĩQuốchội,làngườicókhảnăngdẫndắtchúngtagiànhchiếnthắng,cóthểcứuđấtnướcnàykhỏisựđổvỡ,lạikhôngthểđượcbổnhiệmlàmTổngtưlệnhchotớikhinhiệmkỳcủaôngtahếthạnmộtthờigiannàođóchăng?Trướckhiôngtanhậnchức,cóthểchúngtađãbịkẻthùđánhbại.Ðiềunàycóthểápdụngcholĩnhvựcdânsựcũngnhưquânsự.Việcloạibỏvàngăncảnbấtkỳconngườicónănglựcnhấtđảmnhậnnhữngbổnphậnđốivớiđấtnước,đúngkhihọmongướcnhất,làhoàntoànsailầm.

…

Nhữngnhậnxétcácquýngàivừamớiđưaraởđâyminhhọachoquanđiểmcủatôirằngkhôngthểđạtđượcmôhìnhnàođượctấtcảmọingườiđồngý.

Khinhữngmụctiêuđưaraquámâuthuẫnnhau,thìliệuchúngtasẽquyếtđịnhđượcđiềugì?Mụctiêucủanhữngtranhluậnnàylàgì?ThưaNgài,đólàtìmranhữngkếtluậnđúngđắnvàcôngbằng.Ðiềunàycóthểđạtđượckhông,nếukhôngcónhữngthỏahiệpquantrọngvànhữngsuyluậnhợplý.

Khoản7,Ðiều1lạiđượcđọclênvàmọingườibắtđầuthảoluận.

NgàiGRAYSON:PhảnđốiviệcThượngviệncóquyềnthamgiasửachữanhữngđạoluậtvềlợitứcvàđánhthuếvìchorằngquyềnđượcsửachữacũnggiốngnhưquyềnđượckhởixướngcácđạoluật.Thựcchất,haiquyềnnàygiốngnhau.Theoýkiếncủaông,điềunàyđãrờixanguyêntắccơbảnquiđịnhrằngchỉcónhữngngườithựcsựlàđạidiệncủadânchúngmớiđượcphépcanthiệpvàocácđạoluậtliênquanđếntiềnbạc.Ôngmuốnbiếtnhữnglýdolậpnênđiềukhoảnnày.NhữngquýtộcởnướcAnhchưabaogiờđượcquyềncanthiệpvàocácđạoluậtnhưvậycả,nhưngôngkhôngbiếttạisaoThượngviệnlạiđượcphéplàmđiềuđó.TạiHạviện,dânchúngđượcđạidiệncăncứtheoquimôdânsố,cònởThượngviệnlàsựđạidiệnvềnănglựcchínhtrịcủacáctiểubang.DelawarehayRhodeIslandcósốđạibiểubằngvớiMassachusetts.VậytạisaoThượngviệnlạicóquyềnđốivớicácđạoluậtvềtiềnbạckhiviệcđạidiệnởđâylàkhôngbìnhđẳngvàcôngbằng?

NgàiMADISON:ThưaNgàiChủtịch,quýngàinàychỉtríchrằngđiềukhoảnnàymậpmờvìkhôngkhẳngđịnhrõviệnnàosẽlànơikhởithảocácđạoluậtvềtiềntệ.Tôinghĩphầnđầutiêncủakhoảnnàyđãtuyênbốrấtrõràngvàloạibỏmọinghingờ.NhữngquýngàithamdựHộinghịLậphiếnkhôngthểthốngnhấtýkiếnvềđiểmnày.Họlongạiviệctraotoànbộquyềnnàychobấtkỳviệnnào.Bấtkỳởđiểmgì,chúngtacũngkhácbiệtvớinướcAnh,nênkhôngthểápdụngquiđịnhcủanướcAnhchođấtnướcchúngta.Ðốivớitôi,việcThượngviệncóquyềnkhởithảo,haycóquyềnsửachữa,đềukhônggâynguyhiểmgìlớn.MộtvàibảnHiếnpháptiểubangởMỹ

khôngkhácbiệtnhau.VirginiavàNamCaroline,theotôinghĩ,làcáctiểubangduynhấtràngbuộcnhữngquyềnnày.NhưngởMassachusettsvàcácbangkhác,thìtấtcảquyềnnàyđượctraochocácThượngnghịsĩvàkhôngphátsinhbấtcứđiềuphiềnphứcnào.Ngượclại,đốivớiBắcCaroline,quiđịnhnàyliêntụcgâytranhcãi.ThượngviệntiểubangnàyhầunhưbácbỏmọidựluậtdoHạviệnchuyểnđến.Điềunàythườngxuyêngâynênsựbấthòa.KhiNgàigửimộtdựluậtlênThượngviện,nếukhôngcóquyềnđượcsửađổibấtcứđiềugìthìcũngtứclàNgàiđãbuộchọphảibácbỏdựluậtnày.Quyềnđượcđềxuấtnhữngthayđổiđãloạibỏnhữngphiềnphứcnàyvàđốivớitôi,khôngcógìphảiphànnàncả.Tôicũngkhôngphảnđốinếutraochohọquyềnkhởithảocácdựluậtđó.Dânchúngcầnphảiđượcbiếtđiềugìđangdiễnra.Kiếnthứcvàsựkhônngoancủaviệnnàysẽbổsungchoviệnkia,nênbấtkỳviệnnàocũngcóquyềnbácbỏbấtkỳdựluậtnàodoviệnkiađềxuất,nếuhọthấybấtcông.

KhôngcógiớihạnhayđiềukhoảnnàotrongHiếnphápnướcAnhngăncấmviệnquýtộccanthiệpvàocácđạoluậtliênquanđếntiềnbạc,trừviệcViệnBìnhdâncóquyềnkhởithảonhữngđạoluậtnày,nhưngcácquýtộcAnhvẫnđòiquyềnđượckhởithảocácdựluậtnàynhưViệnBìnhdân,bởihọsởhữumộtlượnglớntàisảnvàđềubịđánhthuếnhưnhau.ViệnBìnhdânphảnđốiđòihỏiđóvìlosợcácquýtộcsẽphungphítiềnbạcchonhàVuavàsẽtăngthuế.Mộtquýngàicũngnóirằngkhôngcósựkhácbiệtgiữaquyềnkhởithảovàquyềnđềxuấtnhữngsửađổi.Dùkhôngđángkể,nhưngcómộtsốkhácbiệt.Nếunhưcóbấtkỳlờiphànnànnàoxảyradohậuquảcủanhữngquiđịnhkhôngkhônngoanvềvấnđềlợitức,sựdèbỉuvàchêtráchsẽđượcchiara,chứkhôngđổhếtvàoViệnBìnhdân.NhưngNgàicóthểantâmtraoquyềnsửađổinàychoThượngviện.KhimộtdựluậtkèmtheonhữngđềxuấtsửađổigửilạichoHạviện,nếuhọthấynhữngthayđổilàkhôngtốt,họsẽkhônglàmtheo.Hạviệnchínhlàngườiphánxéttàisảncủamình,vàsựđềxuấtcủaThượngviệnchẳngcóýnghĩagì.Kinhnghiệmcủanhiềutiểubangđãchứngminhđiềunàynêntôinghĩquyềnsửachữavàđề

xuấtcủaThượngviệnlàcầnthiếtvàhữuích.

…

Ngày19thángSáunăm1788.

Hộinghịđãnghekhoản1vàkhoản2củaĐiều3quyđịnhquyềnhạncủacơquantưphápHợpchúngquốc.

NgàiMASON:Dùcốtìnhhayvôtình,chínhbảnthânnguyêntắcnàysẽpháhỏngcáccơquanlậppháptiểubang.Tôitinrằngđiềunàysẽdẫntớihậuquảđó.NhưngnhiềuquýNgàicủaHợpchúngquốcchorằngchúngtacầnphảicómộtchínhquyềnquốcgiavữngmạnh,nhưngviệcthiếtlậpmộtcáchtừtừsẽtốthơnlàthànhlậpngaylậptức.ÐốivớinhữngngườinghĩrằngchínhquyềnvữngmạnhlàđiềutốtnhấtchonướcMỹ,thìviệcmởrộngquyềntưpháplàhoàntoàncầnthiết,nhưngtôinghĩnhiềungườitạiHộinghịnàylạicónhữngýkiếnkhác,bởihọsẽnhậnthấyhạnhphúccủamìnhphụthuộcvàocácchínhquyềntiểubang.Theosuyxétcủamình,tôibiếtnhiềuQuýNgàiđángkínhủnghộquanđiểmkia...(Ðếnđây,MadisonngắtlờiMason,yêucầuônggiảithíchrõràng,vìnhữnglờinóibónggióđócóthểlàmchoHộinghịnàytinrằngHộinghịLậphiếntánthànhxuhướngtạodựngchínhquyềnvữngmạnhmộtcáchchậmchạp,ôngmuốnNgàiG.Masonphảinóirõ“cácQuýNgài”đượcnóiởđâylàai).

NgàiMASON:ÍtnhấtđólàýkiếncủanhiềuQuýNgàitạiHộinghịLậphiếnvàcủanhiềungườikháctrêntoànnướcMỹ.TôikhôngbiếtphảigiảithíchthếnàođốivớiđòihỏicủaNgàiMadison,nhưngtôicóthểnóimộtsựthậtrằngnhiềuQuýNgàiđángkính,trongnhiềucuộctraođổicánhânvớitôi,đãnóirằnghọphảnđốiđiềunày.Vàtôicũngchưahềnghethấybấtkỳđạibiểunàocủatiểubangnàybênhvựcchonhữngđiềuđó...

BàiphátbiểucủaHamiltontạiHộinghịphêchuẩnHiếnphápcủatiểubang

NewYork

AlexanderHamiltonlàmộttrongnhữngngườibiệnhộmạnhmẽnhấtchobảnHiếnpháp.ÔnglàtácgiảchínhcủatácphẩmNgườiLiênbang,đồngthờicũnglàlãnhtụpheLiênbangtạiNewYork,mộttiểubanggiữvịtríthenchốttrongnhànướcliênminh13tiểubangBắcMỹ,dùkhiđóôngmới33tuổi.

ThángSáunăm1788,ôngtớidựHộinghịphêchuẩncủatiểubangNewYork,nơinhữngngườichốngLiênbangchiếmđasố.Tạiđây,vớitàihùngbiệnvàcáclýluậnsắcsảo,HamiltonthậtsựlàlinhhồnvàlàđộnglựcchínhcủapheủnghộLiênbang.MặcdùkhônghoàntoànthuyếtphụcđượcHộinghịcủaNewYork,nhưngnỗlựclớncủaHamiltoncóýnghĩarấtquantrọng.SaukhinhậnđượctinVirginiađãphêchuẩnHiếnpháp,cuốicùngngày26thángBảy,tiểubangNewYorkcũngthôngquaHiếnpháp,nhưngkèmtheoràngbuộcvềTuyênngônnhânquyền.

Ngày20thángSáunăm1788.

ÐểcácNgàihiểurõnhữngnguyêntắcđiềuhànhHộinghịLậphiến,tôinghĩcầnphảigiảithíchmộtsốbốicảnhbanđầucủaHộinghịLậphiến.

ThưacácNgài,vịtrítựnhiêndườngnhưphânchiađấtnướcchúngtathànhnhữngđịaphươngvớinhữnglợiíchkhácnhau,cótiểubangthuậnlợivềhànghảivàcónhữngtiểubang,thìkhông.CáctiểubangmiềnBắcthậtsựlàcáctiểubangthươngmạiđườngbiển,còncáctiểubangmiềnNamthìkhôngcóphươngtiệncũngnhưtinhthầnthươngmạiđườngbiển.Sựkhácbiệtvềvịtríđịalýtựnhiêntạoranhữngkhácbiệtvềlợiíchvàquanđiểmđốivớivấnđềngoạithương.LợiíchcủanhữngtiểubangmiềnBắcđòihỏiquyềnthươngmạihànghảikhôngbịhạnchế.Họđòichỉcầnđasốthường[quábán-ND]trongQuốchộiđểbanhànhnhữngquiđịnhthươngmạicólợichomiềnBắcvàđểhạnchếsựbuônbáncủanướcngoài.Ngượclại,cáctiểu

bangmiềnNamlạimuốnhạnchếcácbangmiềnBắcbằngyêusáchphảiđủ2/3sốphiếuthuậnởQuốchộimớicóquyềnthôngquacácđạoluậtthươngmạivàhànghải.CácbangmiềnNamhiểurằngnhữnghạnchếvềquyềnthươngmạihànghảisẽkhôngkhuyếnkhíchngườinướcngoàivàbuộchọphảidùngnhữngtàuthuyềncủacácbangmiềnBắc.Nhưvậysẽmởrộngảnhhưởngcủacácbangnày.Vìthế,cácbangmiềnNamkhăngkhăngđòibảnHiếnphápphảiquiđịnhcụthểđiềukhoảnnày,còncácbangmiềnBắcloâutớimứcbuộcphảichốnglại.

Mộtmặt,cáctiểubangnhỏmuốntiếptụcduytrìlợithếhọđangđượchưởngtheobảnCácđiềukhoảnHợpbangbởiđólànhữngđiềukhoảnchopphépsựbìnhđẳnggiữacácbanglớnvàbé.Nhưngngượclại,cácbanglớncoiviệccácbangnhỏnhưRhodeIslandhayDelawarelạibìnhđẳngvớihọlàkhôngcôngbằngvàhoàntoànsailầm.Nhữngvấnđềnhạycảmnàyđãlàmnảysinhnhiềuvấnđềphứctạp.Dođó,thỏahiệplàcầnthiết,nếukhôngHộinghịsẽgiảitánmàkhôngđạtđượckếtquảnào.Liệutrongthờiđiểmnguykịchđó,việcHộinghịLậphiếnphómặcmọichuyệnchođấtnướccóphảilàkhônngoankhông?Không!ThưatấtcảcácNgàiđangcómặtởđây,nhữngngườiđãbuộctộinhữngđạibiểutạiHộinghịLậphiến.Hộinghịđãphảibổnhiệmmộtủybanvớimụcđíchhòagiải.ỦybannàyđãdànxếpmộtthỏahiệpnhưcácNgàiđangthấyhiệnnayvàbảnbáocáocủahọđãđượctoànHộinghịchấpthuận.Ðiềucầnthiếtlàtấtcảcácphepháiđềuphảichấpthuận.CácQuýNgàisẽthấynếukhôngđạtđượcsựnhấttrívàchấpthuậnthìsẽkhônglàmđượcđiềugìvìHộinghịnàykhôngcóquyềnquyếtđịnhmàchỉcóquyềnđềxuấtmộtmôhìnhchínhquyềnphùhợpnhất.Mọimôhìnhnàokhácđềukhôngthựctế.HãyđểHộinghịphêchuẩncủachúngtagặpnhau20lần.Không!Phảigặpnhau20.000lần,họsẽgặpđúngnhữngkhókhănvànhữngxungđộtlợiíchcầnđượchòagiảinhưnhữnggìHộinghịLậphiếnđãgặpphải.

…

CácQuýNgàiđãcóquánhiềumốilosợkhôngcócăncứvềnhữngnguycơtácđộngđếnchínhquyềntiểubangvàdườngnhưchorằngngaykhimộtngườithamgiachínhquyềnquốcgia,ôngtalậptứcsẽtrởnênxấuxa,thamnhũng,độctài,chuyênchếvàmấtđihếtthảymọitìnhcảmthânái,gắnbóvớiđồngbàomình.NhưngliệucóthểchorằngnhữngThượngnghịsĩsẽkhôngnhậnthứcđượcchứcvụvàphớtlờmọibổnphậncủamình,nênsẽhysinhmọilợiíchđúngđắncủanhữngngườiđãbầuchọnmìnhchăng?

Cácchínhquyềntiểubangthựcsựcầnthiếtđốivớimôhìnhvàmụcđíchcủachínhquyềnliênbang.Dođó,nếuQuốchộihoàntoàntinvàosựcầnthiếtnày,thìhọsẽtìmcáchgắnbócáchệthốngchínhquyềnvớinhaungaytrênnguyêntắcmộtchínhquyềnquốcgiathuầntuý.Niềmtinnàykhôngbaogiờrờikhỏihọ,trừkhihọtrởthànhnhữngkẻđiênrồ.TrongkhibảnHiếnphápvẫntiếptụcđượcxemxétvàcácnguyêntắccủanóđãđượcbiếtđến,cáctiểubangvàcáccánhânhiểubiết,đềuđượccoilàyếutốthiếtyếu,lànhữngbộphậnkhôngthểtáchrờikhỏiNhànướcLiênminh.Dođó,ýnghĩchínhquyềnliênbangsẽxóabỏchínhquyềntiểubanglàhoàntoànkhôngcócăncứ…

Cónhữngnguyêntắcmangtínhxãhộitrongbảnchấtcủaloàingườigiúpchúngtarútranhữngkếtluậnđúngđắnvềtưcáchvàđạođứccủanhữngcánhânvàcủacảcộngđồng.Chúngtayêugiađìnhchúngtahơnnhữngngườihàngxómvàyêunhữngngườihàngxómhơnnhữngngườiđồngbào.Nhữngtìnhcảmquyếnluyếncủaconngười,cũnggiốngnhưsứcnóngcủamặttrời,càngraxatrungtâm,sẽcàngmấtsứcnóngvàlựctácđộngsẽtỷlệnghịchvớiphạmvichịutácđộng.Cũngtheonguyêntắcnày,nhữnglợiíchcủamộtcánhân,trướchết,đượccácchínhquyềntiểubangđảmbảo.Vìthế,họsẽtrởthànhngườibảovệvàủnghộchínhquyềnnày.Mộtnguồngốcđảmbảokháclànhữngviênchứccủatiểubang.CácQuýNgàiđềucốgắnglảngtránhsứcmạnhnàybằngcáchnóirằngnhữngviênchứcnàysẽkhôngquantrọng.Nhưngcácviênchứctiểubangcònquantrọnghơnnữavìhọcầnthiết

vàhữuích.Quyềnlựcvàsứcmạnhcủahọđặcbiệtquantrọngđốivớidânchúngbởitàisản,sựtựdovàcuộcsốngcủadânchúngđềuchịuảnhhưởngcủahọ.

Còngìquantrọnghơnngoàiviệcthihànhcônglý,thihànhnhữngbộluậtdânsựvàhìnhsự?Liệunhữngchínhquyềntiểubangsẽtrởnênkémquantrọnghơnchăngtrongkhihọvẫncóquyềnđánhthuếvàkhôngchịusựkiểmsoátnào?Nếuhọthựcsựhữuích,nếuhọthựcsựthúcđẩylợiíchvàthịnhvượngcủadânchúng,dânchúngsẽtintưởngvàủnghộhọ.Cáctiểubangsẽkhôngbaogiờmấtđiquyềnlựccủamình,chotớikhitoànthểdânchúngcủaHợpchúngquốcbịcướpmấttựdo.Dođó,chínhquyềntiểubangvàdânchúngsẽkềvai,sátcánhvàủnghộlẫnnhau,bởinếukhông,họsẽcùngphảichịuchungmộtsốphận…

[…]

Mộtkiếnthứcvềbảnchấtcủaloàingườiđãdạychúngtarằngmụctiêuchínhcủaconngườilàcuộcsốngantoànvàthanhbình.Trongkhimốihiểmnguycòncáchxa,nhữnghiểmhọacủanócònyếu,chưarõràngvàchỉảnhhưởngđếnnhữngngườihàngxómthìchúngtacórấtítđộngcơchốnglạichúng.ThưacácNgài,nếuchúngtacómộtmụctiêuchungđểcảquốcgiacùngtheođuổi,nhưngnếucáctiểubangchốngđốivàtheođuổinhữnglợiíchriêng,vậycầnphảilàmgì?Rõràng,việcépbuộccáctiểubanglàmộthànhđộngđiênrồnhất.ThấtbạitrongviệcphêchuẩnHiếnphápsẽkhôngchỉgâytaihọatrongmộttiểubangriêngrẽnàođó.Trongtrườnghợpnày,liệuviệcmạohiểmgâymộtcuộcchiếntranhcóphảilàkhônngoankhông?LấytrườnghợpMassachusetts,haybấtkỳmộtbanglớnnàokhác,nếutừchốithamgiaLiênminh,haytừchốithihànhcácđạoluậtcủaLiênminhvàQuốchộisẽphảicốcưỡngéphọ.Vậyphảichăng,họkhôngthểtìmramộtsựhợptácđủmạnhnàođó,đặcbiệtlàtừnhữngtiểubangcócùngquanđiểmvớihọ?Viễncảnhnàyđưachúngtatớisuynghĩnào?Mộttiểubangbị

cưỡngbuộcsẽphảithamchiếnvớimộttiểubangkhôngbịcưỡngbuộc.Quốchộibuộcphảiđiềuquânđộicủamộttiểubangđếnđànápvàtấncôngmộttiểubangkhác.Tiểubangnàysẽtậphợpquânđội,súngđạnvàcólẽhìnhthànhmộtliênminhđôngđảochốnglạichínhquyềnliênbang.Ngaytạiđâysẽcómộtquốcgiatựgâychiếnvớichínhmình.Liệunhữngaihiểubiếtlẽphải,lạitánthànhvàđitheomộtchínhquyềnchỉbiếtgâychiếntranhvàchémgiếtđểtựbảovệmình?Liệuthứchínhquyềnđócótồntạiđượcnhờthanhgươmkhông?Mọicuộcchiếntranhnhưthếđềusẽgiếtchếtnhữngngườivôtộivàbắtnhữngngườivôtộiphảiphạmtội.Chỉriêngviệcxemxétnàycũngđủđểlàmchomọicôngdânyêumếnhòabìnhchốnglạithứchínhquyềnnhưvậy.

Liệuchúngtacótinrằngmộttiểubangtừngchịuthươngtổnlạiđượcdùnglàmcôngcụđểcưỡngéptiểubangkháckhông?Đóchỉlàảotưởng,bởiđiềuđókhôngthểlàmđược.Rồichúngtasẽphảiđứngtrướcmộttìnhtrạngtiếnthoáilưỡngnan:hoặcquânđộiliênbangsẽlàlựclượngbắtépvàcưỡngđoạt,hoặcmộtngânkhốliênbangtrốngrỗngkhôngđượcđónggópvàmộtchínhquyềnkhôngđượcaiủnghộ.ThưaNgài,bảnchấtcốtlõicủataihọakinhkhủngnàylàgì?Khôngcòncáchgìkhácngoàiviệcphảilàmchocácđạoluậtquốcgiađiềuhànhtrựctiếpcáccánhântheocùngcáchthứcnhưcácbộluậttiểubang.ThưacácNgài,đâychínhlànguyênnhâncủavấnđềnày.CácNgàihiểuđượcsứcmạnhcủanguyêntắcnày,nhưnglạilosợtớimứckhôngdámápdụngnóvàochínhquyền…

Ngườitathườngnóirằngnhữngngườikhônngoansẽnóiranhữnglờikhônngoan.Cònnhữngkẻmưucầugiàusangvàsungsướngchomìnhtrênsựtànlụivàthiệthạicủangườikháccóthểđưaramọilýlẽngụybiệnmàbềngoàicứnhưthểlàcôngbằng.Tôichorằngcácquýngàisẽkhônghẹphòikếttộinhữngngườikhácquanđiểmvớimìnhlànhữngkẻchỉbiếtmưucầulợiíchcánhân.TôituyênbốkhôngbiếtđíchxácnhữngaisẽkiếmlợitừbảnHiếnphápnày.Nếugiađìnhcủanhữngngườitranhđấucholiênbangđượcnhận

vinhquanghaytiềnbạc,họsẽbịnghingờ.Liệucónhữngngườihiểubiếtvàkhônngoannàolạimuốnthiếtlậpmộthệthốngchỉvìnhữnghamthíchnhấtthờivềđịavịvàquyềnlợiđểbiếnnhữngngườibạngầngũivàthânthiếtnhấtvàconcháumìnhthànhnôlệvàtànlụikhông?NếucácNgàicoitôilàmộttrongsốnhữngkẻđángghétnày,nếutưởngtượngrằngtôicónhữngâmmưuvàthamvọnggiànhlấynhữngdanhvịvinhquangtrongchínhquyền,hãybiếtrằngtôicòncónhữngngườibạnvàcòncógiađìnhtôi,nhữngđứaconcủatôi.

Nếungàyhômnay,tôilàmộttrongsốnhữngbênhvựcvànângđỡvợcontôithìngàymai,cóthểhọlạilànhữngngườibịchènép,bịtổnthươngbởinhữngđàyđọavàchịuđaubuồnvìnhữngthamvọngcủatôigâyra.Cuộcđờiconngườikhôngphảilúcnàocũngnhưnhau.NhiềungườiđượcThượngđếbantặngđiềutốtlànhvàđượcchechở,nhưngnếulầnngượclạinguồngốccủamình,cóthểthấytổtiên,ôngbàcủahọlànhữngngườinghèođóivàhènkém.Nhưngnhiềungười,hiệnnay,lànhữngngườiđóikhổvànghèohèn,nếulầnngượcquákhứxaxưa,cóthểthấytổtiêncủamìnhlạilànhữngngườivinhquangvàgiàucó.NhưngtôikhôngmuốnquálạmdụngsựưuáicủacácNgàiđãlắngnghetôi.TôiđãlàmchoHộinghịbốirốivớinhữngnhậnxétđó,đểchỉrarằngnhữngngườihiểubiếtvàchínhtrựcđókhôngbaogiờmongướcthiếtlậpmộtthứchínhquyềnchẳnghềđảmbảotựdochoconngười.CácNgàiđừngbuộctộinhữnglờibàochữachobảnHiếnphápnàychịuảnhhưởngbởinhữngthamvọngđịavịvàchứcquyền.ThưacácNgài,sựnghingờđólàkhôngcôngbằngvàlờicáobuộcđóthậtlàbấtcôngvànghiệtngã.

A.HAMILTON

AlexanderHamilton(1755-1804)

TácgiảNgườiLiênbang,BộtrưởngTàichínhđầutiêncủaMỹ(1789-1795)

PhầnIV:CHÂNDUNGNHỮNGĐẠIBIỂUTHAMDỰHỘINGHỊLẬPHIẾN"ĐóthậtsựlàcuộchộitụnhữngngườiconcủaThánhThần".

ThomasJefferson

ThưgửiJohnAdams,1787

Tổngquan

55đạibiểuthamdựHộinghịLậphiếnlànhữngcánhânkiệtxuất,đạidiệnchothếhệlãnhđạonướcMỹtrongthếkỷXVIII.CuộcđờivàsựnghiệpcủanhữngđạibiểunàylàđángkhâmphụcvàhọđềucónhữngđónggóptolớnchoviệcxâydựngnhànướcCộnghòaMỹnontrẻ.Đólàmộtthếhệtài

năng,vớilòngquảcảm,thôngminhvàchínhtrựcmàđượcnhândânMỹsaunàygọilàFoundingFathers(Nhữngngườichalậpquốc).

Hầuhếtcácđạibiểuđềuđượchọchànhnghiêmchỉnhvàlànhữngcánhânxuấtsắctrongcộngđồng,trongtiểubang.Trênthựctế,tấtcảcácđạibiểuđềuthamdựcuộcCáchmạngMỹ.Trongđó,29ngườiđãphụcvụtrongcáclựclượngvũtrangcủacácthuộcđịa.

ThậtngạcnhiênkhinhiềuđạibiểucómặttạiHộinghịcònrấttrẻ(20đạibiểudướituổi40),nhưngđãcónhữngđónggóplớntrongquátrìnhsoạnthảoHiếnphápnhưAbrahamBaldwin33tuổi,WilliamBlount38tuổi,JacobBroom35tuổi,WilliamRichardsonDavie31tuổi,JonathanDayton27tuổi,WilliamFew39tuổi,NicholasGilman32tuổi,AlexanderHamilton32tuổi,WilliamHoustoun,32tuổi,JaredIngersoll38tuổi,RufusKing32tuổi,JohnLansing,Jr.33tuổi,JamesMadison36tuổi(“Chađẻ”bảnHiếnpháp),LutherMartin39tuổi,JamesMcHenry34tuổi,JohnFrancisMercer28tuổi,GouverneurMorris35tuổi(ChủtịchỦybanvănphongvàbốcục),CharlesPinckney30tuổi,EdmundRandolph34tuổi(ThốngđốcVirgianialúcđó,ngườitrìnhbàyPhươngánVirginia,cơsởchobảnHiếnphápsaunày),RichardDobbsSpaight,Sr.29tuổi.

Kinhnghiệmchínhtrị

Tấtcảcácđạibiểuítnhiềuđềucókinhnghiệmchínhtrị.VàothờigianHộinghị,4/5sốđạibiểu,tứclàkhoảng41thànhviênđãhoặcđanglàđạibiểuQuốchộiHợpbang,trongđó,MifflinvàGorhamtừnggiữchứcChủtịch.NhữngngườithiếukinhnghiệmnghịtrườnglàBassett,Blair,Brearly,Broom,Davie,Dayton,AlexanderMartin,LutherMartin,Mason,McClurg,Paterson,CharlesCotesworthPinckney,StrongvàYates.8người,Clymer,Franklin,Gerry,RobertMorris,Read,Sherman,WilsonvàWythe,đãkýtênvàobảnTuyênngônÐộclậpnăm1776.6người:Carroll,Dickinson,Gerry,GouverneurMorris,RobertMorrisvàSherman,đãđặtchữkýtrongCác

điềukhoảnHợpbang.Nhưngchỉcóhaingười,ShermanvàRobertMorris,làthamgiasoạnthảocảbavănkiệncơbảncủađấtnước.Tấtcả55đạibiểuđềuđãtừngthamgiachínhquyềntiểubanghaythuộcđịa.Dickinson,Franklin,Langdon,Livingston,AlexanderMartin,Randolph,ReadvàRutledgetừnglàmThốngđốctiểubangvàhầuhếtcácđạibiểucònlạiđềuđãthamgiachínhquyềncủabanghaycủahạt.

Nghềnghiệp

Trênthựctế,cácđạibiểuhoạtđộngtrongrấtnhiềulĩnhvựcvànhiềungườitheođuổinhiềunghềcùngmộtlúc.35ngườilàluậtsư,haycóthunhậptừcácviệcliênquanđếnluậtpháp,nhưngkhôngaihoàntoànsốngdựavàonghềnày.Sauđó,mộtsốngườicũngtrởthànhquantòa.

VàothờigianHộinghị,13ngườilàthươnggiahaychủtàu:Blount,Broom,Clymer,Dayton,Fitzsimons,Gerry,Gilman,Gorham,Langdon,RobertMorris,Pierce,ShermanvàWilson.Sáungườilàchủđất:Blount,Dayton,Fitzsimons,Gorham,RobertMorrisvàWilson.11ngườisởhữutàisảnlớn:Bedford,Blair,Clymer,Dayton,Fitzsimons,Franklin,King,Langdon,RobertMorris,CharlesCotesworthPinckneyvàSherman.12ngườilàchủnôlệhaychủtrangtrạilớncónhiềunôlệ:Bassett,Blair,Blount,Butler,Carroll,Jenifer,Mason,CharlesPinckney,CharlesCotesworthPinckney,Rutledge,SpaightvàWashington.Madisoncũnglàchủnôlệ.BroomvàFewlàcácchủđấtnhỏ.

9ngườinhậnthunhậptừcácchứcvụcủachínhquyềnlà:Baldwin,Blair,Brearly,Gilman,Jenifer,Livingston,MadisonvàRutledge.BangườiđãtừbỏcáchoạtđộngkinhtếtrướcđólàFranklin,McHenryvàMifflin.NgoàicáchoạtđộngkhácrathìFranklinvàWilliamsoncònlàcácnhàkhoahọc.McClurg,McHenryvàWilliamsonlàbácsĩphẫuthuật,JohnsonlàHiệutrưởngmộttrườngÐạihọc.Baldwinđãtừnglàmụcsư,Williamson,MadisonvàEllsworth.Cóthểmộtvàingườikhácnữađãtừnghọctạitrường

dòng,nhưngchưabaogiờđượcphongchức.

Mộtvàiđạibiểurấtgiàucó.WashingtonvàRobertMorrislànhữngngườigiàunhấtđấtnước.Carroll,Houstoun,JenifervàMifflincũngđặcbiệtgiàucó.Hầuhếtnhữngngườikhácđềucótàisảnlớn.NhữngngườicógiasảnkhiêmtốnnhấtlàBaldwin,Brearly,Broom,Few,Madison,PatersonvàSherman,mặcdùhọhoàntoànđảmbảođượccuộcsốngcủamình.Mộtsốđạibiểusinhratrongcácgiađìnhdanhgiá:Blair,Butler,Carroll,Houstoun,Ingersoll,Jenifer,Johnson,Livingston,Mifflin,GouverneurMorris,Pinckneys,Randolph,Rutledge,WashingtonvàWythe.NhữngngườikhácnhưFew,Franklin,Gorham,HamiltonvàShermanlànhữngngườitựlập,thànhđạttừthủabanđầukhókhăn.

Ðịalývànềntảnggiáodục

Hầuhếtcácđạibiểuđềusinhratại13bangthuộcđịa.Chỉcó8ngườilàsinhratạimộtnơikhác:4người(Butler,Fitzsimons,McHenryvàPaterson)sinhtạiIreland,haingười(DavievàRobertMorris)sinhtạiAnh,mộtngười(Wilson)sinhởScotlandvàmột(Hamilton)sinhởTâyấn(WestIndies).PhảnánhsựvậnđộngmàlàđặctínhcủacuộcsốngMỹ,nhiềungườiđãchuyểntừtiểubangnàysangtiểubangkhác.16đạibiểuđãtừngsốngvàlàmviệctạihơnmộttiểubang,haymộtthuộcđịa:Baldwin,Bassett,Bedford,Dickinson,Few,Franklin,Ingersoll,Livingston,AlexanderMartin,LutherMartin,Mercer,GouverneurMorris,RobertMorris,Read,ShermanvàWilliamson.Nhiềungườikhácđãtừnghọchayđidulịchnướcngoài.Nhữngđạibiểunàycónềntảnggiáodụcrấtđadạng.MộtsốngườinhưFranklintựhọclàchính.Nhiềungườikhácthunhậnkiếnthứctừnhữngtrườngtư.KhoảngmộtnửasốđạibiểutừngtheohọchoặctốtnghiệpcáctrườngđạihọcdanhtiếngtạicácthuộcđịaBắcMỹcủaAnh,hayởnướcngoài.Mộtsốcóbằngcấpcaohaydanhdự.Nóichung,họđềulànhữngngườicóhọcvấn.

Tuổithọvàcuộcsốnggiađình

Vàothờiđạihọ,cácđạibiểuthamdựHộinghị(cũngnhưnhữngngườiđãkývàoTuyênngônÐộclập)đềucótuổithọcaođángkể,trungbìnhlà67.Johnsonthọtới92tuổi.Few,Franklin,Madison,WilliamsonvàWythethọtrên80tuổi.Khoảng15ngườiquađờitrêntuổi70.20ngườimấtởtuổitrên60.8ngườichỉsốnghơn50tuổi,5ngườichỉthọhơn40tuổivàhaitrongsốhọ(HamiltonvàSpaight)bịchếttrongcáccuộcđấusúng.NgườimấtđầutiênlàHouston,năm1788;cònngườimấtcuốicùnglàMadisonmấtnăm1836.

Hầuhếtcácđạibiểuđềuđãlậpgiađìnhvàcóconcáitrưởngthành.Shermanlàngườichacủagiađìnhđôngnhất,15đứatrẻvàcóhaivợ.Ítnhất9người(Bassett,Brearly,Johnson,Mason,Paterson,CharlesCotesworth,Pinckney,Sherman,WilsonvàWythe)lậpgiađìnhhơnmộtlần.4người(Baldwin,Gilman,JenifervàAlexanderMartin)sốngđộcthân.Vềvấnđềtôngiáo,nhữngngườinàyđềuphảnánhưuthếcủađạoTinLànhởnướcMỹthờikỳđóvàlàthànhviêncủanhiềudòngđạokhácnhau.Chỉcóhaingười,CarrollvàFitzsimons,làtheođạoThiênChúa.

SựnghiệpsauHộinghị

Sựnghiệpcủacácđạibiểuphảnánhkhảnăngcủahọ,cũngnhưsựsắpđặtcủasốphận.Hầuhếtcácđạibiểuđềuthànhđạt,mặcdù7người(Fitzsimons,Gorham,LutherMartin,Mifflin,RobertMorris,PiercevàWilson)gặpkhókhănnghiêmtrọngvềtàichínhđãbuộchọgầnnhưphásản.Haingười,BlountvàDayton,cóliênquanđếncáchoạtđộngchốngchínhphủ.Song,cũngnhưthờikỳtrướcHộinghị,đasốđãtiếptụcsựnghiệpphụcvụđấtnước,đặcbiệtlàđốivớichínhphủmớimàhọđãgópphầntạonên.

WashingtonvàMadisontrởthànhTổngthốngMỹ,KingvàCharles

CotesworthPinckneytừnglàứngcửviênchochứcvụnày.GerrylàphóTổngthốngchoMadison.Hamilton,McHenry,MadisonvàRandolphđãthamdựnộicác.19ngườitrởthànhThượngnghịsĩMỹ:Baldwin,Bassett,Blount,Butler,Dayton,Ellsworth,Few,Gilman,Johnson,King,Langdon,AlexanderMartin,GouverneurMorris,RobertMorris,Paterson,CharlesPinckney,Read,ShermanvàStrong.13ngườilàHạnghịsĩ:Baldwin,Carroll,Clymer,Dayton,Fitzsimons,Gerry,Gilman,Madison,Mercer,CharlesPinckney,Sherman,SpaightvàWilliamson.Trongsốnày,DaytonlàChủtịchHạNghịviện.Bốnngười(Bassett,Bedford,BrearlyvàFew)giữchứcvụThẩmphánLiênbang,bốnngườikhác(Blair,Paterson,RutledgevàWilson)làThẩmphánTòaánTốicao.RutledgevàEllsworthlàChánhánTòaánTốicao.Bảyngườikhác(Davie,Ellsworth,Gerry,King,GouverneurMorris,CharlesPinckneyvàCharlesCotesworthPinckney)đượcbổnhiệmđểđảmđươngcáccôngviệcngoạigiaochoquốcgia.

Nhiềuđạibiểugiữnhữngvaitròquantrọngcủatiểubang,baogồmchứcThốngđốc(Blount,Davie,Franklin,Gerry,Langdon,Livingston,AlexanderMartin,Mifflin,Paterson,CharlesPinckney,SpaightvàStrong)vàđạibiểuQuốchộibang.Hầuhếtcácđạibiểu,bằngcáchnàyhaycáchkhác,đãđónggópchocộngđồngvàtiểubangnơihọsống.KhôngngạcnhiênkhisaunàynhiềuconcháuhọđãchiếmnhữngchứcvụcaotrongnềnchínhtrịvànổitiếngtronggiớitinhhoaMỹ.

1.AbrahamBaldwin(1754-1807)

TiểubangGeorgia

Baldwinsinhnăm1754tạiGuilford,Connecticut,làcontraithứhaicủamộtngườithợrèn.Chaôngcóhaivợvàcóđến12ngườicon.NgoàiAbraham,nhiềuanhchịemôngcũngthànhđạt.ChịônglàRuth,lấynhàthơvàlànhàngoạigiaoJoelBarlow.AnhcùngchakhácmẹcủaônglàHenrytừnggiữchứcThẩmphánTòaánTốicaoMỹ.Ngườichađầythamvọngcủaôngđã

tiêutốncảgiasảnchoconcáiđihọcđếnmứcgầnnhưmắcnợ.

Saukhihọcởtrườnglàng,AbrahamvàohọctạitrườngYalevàtốtnghiệpnăm1772.Banămsau,ôngtrởthànhmụcsưvàlàtrợgiảngtạiđâychotớinăm1779,rồitrởthànhmộtgiáosĩtrongQuânđộiLụcđịa.Hainămsau,ôngkhướctừđềnghịgiữchứcgiáosưthầnhọcđểchuyểnsanghọcluậtvànăm1783,ôngđượcnhậnvàolàmviệctạitòaánởFairfield,CT.

Mộtnămsau,BaldwinchuyểnđếnGeorgiavàmởphòngluậttạiđây,rồimuamộtmảnhđấtởquậnWilkes.Năm1785,ôngthamgianghịviệnvàQuốchộiHợpbang.Hainămsau,vìchaôngmất,nênBaldwinphảithaychatrảtiềnănhọcchonhữngngườianhemcùngchakhácmẹ.

Cùngnămđó,BaldwinthamgiaHộinghịLậphiến,nhưngvắngmặtmộtvàituần.Mặcdùkhádèdặt,ôngđãthamgiaỦybanvềcácvấnđềbịhoãnlạivàgópphầngiảiquyếtcuộcxungđộtgiữacácbanglớnvànhỏvềquyềnđạidiện.Ðầutiên,ôngủnghộquyềnđạidiệnởThượngviệndựatrênviệcsởhữutàisản,nhưngsauđóengạicácbangnhỏliênminhvớinhaunênôngchuyểnsangtánthànhviệcđạidiệnbìnhđẳnggiữacácbang.

KếtthúcHộinghị,BaldwintrởlạiQuốchộiHợpbang(1787-1789).ÔngđượcbầuvàoQuốchộiMỹsuốt18nămsauđó,(tạiHạviệnnhữngnăm1789-1799vàtạiThượngviệnnhữngnăm1799-1807).Thờigiannày,ôngkịchliệtchốngđốicácchínhsáchkinhtếdoHamiltonđềxuất.KhácvớicácđạibiểucủavùngNewEngland,ôngủnghộMadison,JeffersonvàtheoÐảngCộnghòa-Dânchủ.TạiThượngviện,ôngtừnggiữchứcchủtịchtạmthờitrongmộtthờigianngắn.

ÔngđónggópnhiềucôngsứcnhằmcảicáchvàmởrộnghệthốnggiáodụcởGeorgia.Năm1784,cùngvới6ngườikhácđượcchọnlàmgiámsátchoviệcthànhlậptrườngđạihọccủatiểubang,ôngđãchứngkiếngiấcmơcủamìnhtrởthànhsựthật,khitrườngĐạihọcFranklinđượcthànhlậpvàonăm

1798.MôphỏngtrườngYale,sauđótrườngnàytrởthànhhạtnhâncủatrườngĐạihọcGeorgia.

Baldwinkhônglậpgiađìnhvàôngquađờinăm1807,saumộtcơnđaungắn,thọ53tuổi,khiđóvẫnlàthànhviêncủaThượngviện.ÔngđượcchôntạiNghĩatrangRockCreekởWashington.

2.RichardBassett(1745-1815)

TiểubangDelaware

BassettsinhvàothángTưnăm1745tạiQuậnCecil,MD.Chaônglàchủmộtquánrượu,đãruồngbỏmẹconôngnênmộtngườibàcon,tênlàPeterLawsonđãđưaôngvềchămsóc.ÔnghọcluậttạiPhiladelphiavàtớinăm1770,thìđượcphéphànhnghềluậtsưtạiDover,DE.Ôngvừalàmộtluậtsư,vừalàmộtđiềnchủlớn,khôngchỉsởhữungôinhàởBohemiaManormàcònnhiềungôinhàkhácởDover,cũngnhưởWilmington.

TrongthờikỳCáchmạng,BassettchỉhuylựclượngdânquâncủaquậnDovervàthamgiaHộiđồngAnninhcủaDelaware.Tiếptheo,ôngdựHộinghịLậphiếncủaDelawarevàthamgiacảhaiviệncủacơquanlậppháptiểubangnày.Năm1786,ôngđạidiệnchotiểubangtrongHộinghịAnnapolis.

BassettthamgiađầyđủcáccuộcthảoluậntạiHộinghịLậphiến,nhưngkhôngphátbiểugì,khôngthamgiaủybannàovàcũngkhôngcónhữngđónggópquyếtđịnh.Giốngnhưnhiềuđạibiểukháccótàinăngvàuytínhạnchế,ôngnhườngvaitròlớnlaochonhữngngườicótàinănghơn.

Sauđó,Bassettcómộtsựnghiệpsángchóitrongchínhquyềntiểubangvàliênbang.TrongHộinghịphêchuẩnởDelaware,ôngđãthamgiacuộcbỏphiếuthôngquaHiếnpháp.Trongnhữngnăm1789-1793,ôngthamgiaThượngviệnMỹ,bỏphiếuủnghộquyềncủaTổngthốngđượcphépcách

chứccácviênchứcchínhphủvàphảnđốikếhoạchLiênbangđảmnhiệmkhoảnnợcủatiểubangdoHamiltonđềxuất.

Từnăm1793đếnnăm1799,BassettlàChánhántòaándânsự.Trongnhữngnăm1790,ôngủnghộĐảngLiênbangvàvàonăm1797,ônglàđạicửtribầuJohnAdamslàmTổngthống.Hainămsau,BassettđượcbầulàmThốngđốcTiểubangDelawarevàgiữchứcvụnàychotớinăm1801khiTổngthốngAdamsbổnhiệmônglàmThẩmphánTòaánLưuđộngtrongvụCuộcbổnhiệmlúcnửađêm.Sauđó,vìnhữngngườiCộnghòatheoJeffersonbácbỏsựbổnhiệmnàynênôngvềnghỉhưu.

Hailầnlậpgiađình,vớiAnnEnnalsvàmộtphụnữtênlàBruff,Bassettcókhánhiềucon.Ônglàmộtngườimộđạo,theoHộiGiámLý,thườngtổchứccácbuổilễtôngiáotạiBohemiaManorvàquyêngóptiềnchocácnhàthờ.Ôngmấtnăm1815ởtuổi70vàđượcchôncấttạiNghĩatrangWilmingtonvàBrandywinetạiWilmington,DE.

3.GunningBedford,Jr.(1747-1812)

TiểubangDelaware

Bedfordsinhnăm1747tạiPhiladelphia.Ônglàconthứnămtrongmộtgiađìnhcótới7ngườicon,códòngdõirấtnổitiếng,tạiJamestown,VA.Năm1771,BedfordtốtnghiệptrườngÐạihọcNewJersey(naylàtrườngPrinceton,tạiđâyônghọccùnglớpvớiJamesMadison)vớibằngdanhdự.

Trongthờigianhọc,BedfordđãcướiJaneB.Parkervàcómộtngườicongái.SaukhihọcluậtvớiJosephReadởPhiladelphia,Bedfordđượcnhậnvàolàmviệctạitòaán.Sauđó,ôngmởvănphòngluậtsưrồivềsốngtạiDovervàWilmington.ÔngthamgiaQuânđộiLụcđịavàlàmtùytùngchoTướngWashingtontrongcuộcChiếntranhgiànhĐộclập.

Sauchiếntranh,Bedfordnổibậttrongchínhtrườngtiểubangvàquốcgia.

ÔngthamgiaQuốchộivàHộiđồngtiểubangvàQuốchộiHợpbang(1783-1785).Mộtnămsau,dùđượcchọnlàmđạibiểuthamdựHộinghịAnnapolis,nhưngôngđãkhôngtớidự.Từnăm1784đến1789,ônglàTổngchưởnglýcủaDelaware.

BedfordđượcđánhgiálàmộttrongnhữngthànhviêntíchcựcnhấttạiHộinghịLậphiếnvàchỉvắngmặtmộtvàicuộchọp.Làmộtngườiphóngkhoángvàmạnhmẽ,ôngthườngxuyênphátbiểuvàthamgiaỦybansoạnthảoThỏahiệplớn.Ôngủnghộmạnhmẽquyềnlợicủacácbangnhỏ,côngkíchsựđòihỏiquánhiềucủacácbanglớnvàcảnhbáorằngcácbangnhỏcóthểsẽbịbuộcphảitìmcáchliênminhvớinướcngoài,nếuđòihỏicủahọkhôngđượcđápứng.Saunày,ôngthamgiaHộinghịphêchuẩnHiếnphápởDelaware.

Năm1789,ôngđượcWashingtonbổnhiệmgiữchứcThẩmphánTòaánquậnLiênbangvàgiữchứcvụnàyđếnkhiquađời.Nhữngnăm1789và1793,ôngcũngđượcchọnlàmđạicửtrivàbầuTổngthốngchoĐảngLiênbang.Nhưngôngdànhhầuhếtthờigiancònlạithamgiacácvụkiện,giúpđỡHọcviệnWilmington,cổvũchủnghĩabãinôvàsốngyênbìnhtạikhuvườnLombardyHallcủamình.

Năm1812,Bedfordquađờiởtuổi65vàđượcchôntạiNghĩatrangNhàthờGiáohộiTrưởnglãoởWilmington.Saukhinghĩatrangnàydidời,thihàiôngđượcchuyểnvềNghĩatranghộiTamÐiểm(MasonicHome),trênvùngLancasterTurnpikeởChristianaHundred,DE.

4.JohnBlair(1732-1800)

TiểubangVirginia

Blairsinhnăm1732tạiWilliamsburg,trongmộtgiađìnhcódòngdõinổitiếngởVirginia.ÔnglàcontraicủaJohnBlair,mộtquanchứccủathuộcđịa

nàyvàlàcháutraigọiJamesBlair,ngườisánglậpvàlàChủtịchđầutiêncủatrườngĐạihọcWilliamvàMary,làbác.BlairtốtnghiệptrườngnàyvàhọctạiLondon'sMiddleTemple,rồilàmluậtsưtạiWilliamsburg.

Trongnhữngnăm1766-1770,ôngthamgiaViệnđạibiểuthịxãVirginia,vớitưcáchlàđạibiểucủatrườngWilliamvàMary.Từnăm1770đếnnăm1775,ônggiữchứcThưkýHộiđồngthuộcđịa.

Làmộtngườiyêunướcnồngnàn,ngày22thángSáunăm1770,BlairđãkývàobảnKhếướcVirginia,mộtvănkiệntuyênbốtẩychaynhậpkhẩucáchànghóacủaAnhchotớikhiCácđạoluậtTownshendDutiesđượchủybỏ.Ngày27thángNămnăm1774,ôngcũngkýtênvàomộtbảnkhếướckêugọitổchứccuộchọpcủaĐạihộicácthuộcđịavàủnghộngườidânthànhphốBoston.ÔngthamgiaHộinghịLậphiếnVirginia(1776)vàthamgiaỦybansoạnthảoTuyênngônNhânquyền,cũngnhưkếhoạchxâydựngmộtchínhquyềnmới.Sauđó,ôngthamgiaHộiđồngHànhpháp(1776-1778).Năm1778,ôngđượccơquanlậpphápchọnlàmThẩmpháncủaTổngTòaánvànhanhchónggiữchứcChánhán.Năm1780,ônglạiđượccửvàoTòađạiphápquantốicaoVirginia,nơiônggặpđồngnghiệplàGeorgeWythe,ngườicùngkývàobảnHiếnpháp.

BlairthamgiaHộinghịLậphiếnmộtcáchhìnhthức,chưabaogiờôngphátbiểuhoặcthamgiabấtkỳủybannào,nhưngthườngđứngvềphíađoànđạibiểuVirginia.TạiHộinghịphêchuẩncủatiểubang,BlairđãgópsứcbảovệbảnHiếnphápmới.Năm1789,WashingtonbổnhiệmBlairlàThẩmphánTòaántốicaoMỹvàôngđãgópphầnphánquyếtnhiềuvụkiệnquantrọng.Nghỉhưunăm1796,ôngsốngnhữngnămcònlạiởWilliamsburgchotớikhiquađờivàonăm1800,thọ68tuổi.MộcủaôngđặttrongNghĩatrangNhàThờBrutonParish.

5.WilliamBlount(1749-1800)

TiểubangBắcCarolina

WilliamBlountlàchắttraicủaThomasBlount,ngườiôngtổnàydicưtừAnhđếnVirginiakhoảngnăm1660vàđịnhcưtạimộttrangtrạiởBắcCarolina.Làconcảtrongmộtgiađìnhđôngngười,Williamsinhnăm1749,trongthờigianmẹôngđangghéthămkhutrangtrạiRosefieldcủangườiôngnộitạivùngđấtngàynaylàWindsor,gầnPamlicoSound.Từbé,ôngđãđượcdạydỗrấtchuđáo.

Năm1776,saukhicuộcChiếntranhgiànhÐộclậpbắtđầu,Blountgianhậpquânđội,làmnhânviênphátlươngtrongcáclựclượngởBắcCarolina.Hainămsau,ôngcướibàMaryGrainiervàcó6ngườiconsốngđếntuổitrưởngthành.Saunày,mộtngườicontraicủaôngrấtnổitiếngtrongchínhtrườngtiểubangTennessee.BlountthamgiaHạviệnBắcCarolinanhữngnăm1780-1784,từnggiữchứcChủtịchHạviện,rồithamgiaThượngviện(1788-1790).Trongnhữngnăm1782-1783và1786-1787,ôngcũngthamdựQuốchộiHợpbang.

Ởtuổi38,ôngđượcchọnlàmđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến.BlountvắngmặthơnmộtthángvìphảiđạidiệnchotiểubangtạiQuốchộiHợpbang.ÔnghầunhưkhôngphátbiểutrongcáccuộctranhluậnvàmiễncưỡngkývàobảnHiếnphápnhưôngnói,chỉlàđểlàmchovănbảnnàytrởthành"mộthànhđộngđồnglòngcủacáctiểubangtạiHộinghị".Tuynhiên,ôngủnghộsựphêduyệtHiếnphápmớiởtiểubangquênhà.

BlounthyvọngđượcchọnvàoThượngviệnliênbangkhóađầutiên,nhưngthấtbại.Năm1790,ôngđivềphíaTây,vượtquadãyAppalachians,đểđầucơđấtvàthaymặtchotiểubangBắcCarolinađàmphánvớingườiDaĐỏ.ÔngđịnhcưtạinơingàynaylàtiểubangTennessee,vàcốnghiếntoànbộcuộcđờicònlạichoviệcxâydựngvùngđấtnày.Banđầu,ôngsốngtạiRockyMount,trongmộtngôinhàgỗnhỏgầnthànhphốJohnsonngàynayvàtớinăm1792,ôngxâymộtlâuđàiởKnoxville.

Năm1794,WashingtonbổnhiệmBlountlàmThốngđốcvùnglãnhthổphíaNamsôngOhio,baogồmcảTennesseevàlàmNgườigiámsátcácvấnđềngườiDaÐỏ.Năm1796,ônglàmchủtịchHộinghịLậphiếnđểchuyểnvùngđấtnàythànhtiểubangTennessee,rồiđượcbầulàmmộttrongcácThượngnghịsĩđầutiêncủatiểubangnày(1796-1797).

Trongthờikỳnày,Blountgặpphảinhiềurủirolớn.Năm1797,việcđầucơnhữngvùngđấtmiềnTâybịthualỗđãgâychoôngnhữngkhókhăntàichínhtrầmtrọng.Cùngnămđó,ôngcũngbịađặtmộtkếhoạchsửdụngngườidađỏ,nhữngngườivùngbiêncươngvàlựclượnghảiquânAnhđểchinhphụccáctỉnhcủaTâyBanNhaởFloridavàLouisianachonướcAnh.Mộtbứcthưôngviết,nóibónggióvềkếhoạchnày,đãrơivàotayTổngthốngAdams.Ngày3thángBảynăm1797,bứcthưnàyđãđượcchuyểnchoThượngviện.Nămngàysau,Thượngviệnđãbỏphiếuvớitỷlệ25:1,trụcxuấtBlount.Hạviệnđãluậntộiông,nhưngtớinăm1799,Thượngviệnđãbỏdởquátrìnhbuộctộinàyvìchorằngkhiôngđãbịcáchchứcthìkhôngđượckhởitốông.

TìnhtiếtnàykhônglàmtổnhạisựnghiệpcủaBlountởTennessee.Năm1798,ôngtrởthànhChủtịchThượngviệntiểubangnày.Hainămsau,ôngquađờitạiKnoxville,thọ50tuổi.Ôngđượcchôntạiđây,trongNghĩatrangNhàthờGiáohộitrưởnglãoSố1.

6.DavidBrearly(1745-1790)

TiểubangNewJersey

Brearly(Brearley)códòngdõicủamộtgiađìnhngườiAnhởYorkshire.MộtthànhviêntronggiađìnhđãdicưđếnNewJerseyvàokhoảngnăm1680.Brearlysinhnăm1745,tạiSpringGrove,gầnthànhphốTrentonvàtheohọctrườngĐạihọcNewJersey(naylàtrườngPrinceton),nhưngbỏnửachừng.ÔngchọnnghềluậtvàbanđầumởphòngluậttạiAllentown,NJ.

Khoảngnăm1767,ôngcướibàElizabethMullen.

BrearlynhiệttìnhủnghộcuộcCáchmạngMỹ,nênbịngườiAnhbắtgiữ,nhưngđượcmộtnhómnhữngngườiyêunướccứuthoát.Năm1776,ôngthamdựHộinghịxâydựngHiếnpháptiểubang.TrongthờigianchiếntranhgiànhÐộclập,ôngthăngtiếntừchứcĐạiúylênchứcĐạitátrongquânđội.Năm1779,BrearlyđượcbầuchọnlàmChánhánTòaántốicaoNewJerseyvàgiữchứcvụnàytớinăm1789.ÔngchủtọavụHolmeskiệnWaltonmàsaunàytrởthànhmộtánlệnổitiếng.Quyếtđịnhcủaông,đưaranăm1780,tạotiềnđềchocácnguyêntắctưpháp.Mộtnămsau,trườngĐạihọcNewJerseyđãtặngôngbằngThạcsĩdanhdự.

Năm42tuổi,BrearlyđượcchọnthamdựHộinghịLậphiến.Mặcdùkhôngnằmtrongsốcácnhàlãnhđạo,nhưngôngđãthamgiacácbuổihọpđềuđặn.LàngườiủnghộPatersonvàPhươngánNewJersey,BrearlychốnglạimôhìnhđạidiệncăncứtheoquymôdânsốcủacácbangvàủnghộmỗibangcómộtláphiếutrongQuốchội.ÔngcũnglàchủtịchỦybanvềcácvấnđềbịhoãnlại.

NhữngnămcònlạicủaBrearlythậtngắnngủivìôngchỉsốngthêmđượcbanămnữa.ÔnglàChủtịchHộinghịphêchuẩnHiếnphápởNewJerseyvàonăm1788vàlàđạicửtribầuTổngthốngvàonăm1789.Cùngnămđó,TổngthốngWashingtonbổnhiệmônglàmThẩmphánTòaánQuậnLiênbang.Ônggiữcươngvịnàychotớikhiquađời.

Ngoàithờigianđảmnhiệmcôngviệccủathẩmphán,BrearlyđãcốnghiếntoànbộnănglựcchocáchoạtđộngcủanhàthờvàhộiTamđiểm.ÔnglàmộtthànhviênlãnhđạocủaHộiTamđiểm(MasonicOrder)ởNewJersey,cũngnhưlàmPhóChủtịchHiệphộiCincinnaticủatiểubang.ĐâylàmộttổchứccủacáccựubinhtrongcuộcCáchmạngMỹ.Ngoàira,ôngcũngthamgiabanGiámmụcEpiscopal(1786)vàgópphầnviếtkinhcầunguyệnchonhàthờ.Năm1783,ôngđãcướibàElizabethHigbeelàmvợkế,saukhi

ngườivợcảquađời.

Brearlymấtnăm1790,tạiTrenton,thọ45tuổivàđượcchôncấttạiNghĩatrangNhàthờTângiáoMichaeltrongvùng.

7.JacobBroom(1752-1810)

TiểubangDelaware

Broomsinhnăm1752,tạiWilmington,DE.,làcontraicảcủamộtgiađìnhthợrèn,nhưngcũnglàmộtgiađìnhnôngdânkhágiả.Khicòntrẻ,ôngđượcgiáodụctạinhàvàcóthểlàtạimộttrườnghọctrongvùng.Mặcdùtheonghềlàmruộngcủangườichavàcũnghọcnghềtrắcđịa,nhưngôngbắtđầusựnghiệpbằngnghềbuônbán,baogồmcảviệcbuônbánđườngbiển,nhậpkhẩuvàcảbấtđộngsản.Năm1773,ôngcướiRachelPiercevàcó8ngườicon.

Broomkhôngphảilàmộtnhàáiquốcnổitrội.ThànhtựunổibậtduynhấtcủaôngchỉlàviệcchuẩnbịbảnđồchoGeorgeWashingtontrướctrậnđánhởBrandywine,PA.Năm1776,khimới24tuổi,BroomđãthamgiaViệnđạibiểuthịxãWilmington,từngbốnlầnlàChủtịchViệnđạibiểuthịxã.Ôngcũngtừnglàmhộithẩmcủakhuphố,làchủtịchcủakhuphố"tựquản"vàlàthẩmphánhòagiảiquậnNewCastle.

Broomthamgianghịviệntiểubangnhữngnăm1784-1786và1788.Trongthờigiannày,dùđượccửthamdựHộinghịAnnapolis,nhưngôngđãkhôngđếndự.TạiHộinghịLậphiến,ôngkhôngvắngmặtmộtcuộchọpnàovànhiềulầnphátbiểu,nhưngvaitròcủaôngvẫnrấtkhiêmtốn.

SauHộinghị,BroomtrởlạisốngtạiWilmington,gầnsôngBrandywine.ÔnglàGiámđốcSởBưuđiệnđầutiêncủavùng(1790-1792)vàtiếptụcthamgiacơquanđịaphương.Trongnhiềunăm,ônglàmChủtịchHộiđồnggiámđốcNgânhàngDelawareởWilmington.Ôngcũngđiềuhànhmột

xưởngdệt,cũngnhưmộtcửahàngchếtạovàbánmáynôngnghiệp.Ôngcũngđầutưnhiềudựán,nhưngkhôngthànhcông,chẳnghạnnhưsalầytrongviệckhaimỏsắt...Ôngcòntiếnhànhcảicáchviệcthuthuếcầuđườngvàkênhrạchcủatiểubang.

Broomcũngthamgiacáchoạtđộngtừthiệnvàtôngiáo.ÔnglàthànhviênBanquảntrịtrườngÐạihọcWilmingtonvàlàmộtlãnhđạothếtụctạiNhàthờOldSwedes.Năm1810,ôngquađờiởtuổi58ởPhiladelphiavàđượcchôntạiNghĩatrangNhàthờThiênChúagiáotạiđây.

8.PierceButler(1744-1822)

TiểubangNamCarolina

Butlersinhnăm1744,tạiquậnCarlow,Ireland.ÔnglàmộttrongnhữngngườidanhgiánhấttrongsốnhữngđạibiểuthamgiaHộinghịLậphiến.ÔnglàconNgàiRichardButler,tòngNamtước,thànhviêncủaViệnquýtộcAnh.

GiốngnhưnhiềuquýtộcAnhtrẻtuổikháckhôngđượcthừahưởngtàisảncủachadochếđộcontrưởngkếthừa,nênButlerchọnnghềsĩquanvàgiữchứcthiếutátrongTrungđoànHoànggiasố29,rồiđượcđiềuđếnBostonnăm1768,đểdậptắtsựchốngđốitạiđây.

Năm1771,ôngcướiMaryMiddleton,congáimộtngườiNamCarolinegiàucóvàsauđó,ônggiảingũđểtrởthànhchủđồnđiềntrongvùngCharleston.

KhicuộcCáchmạngbùngnổ,ButlerthamgiapheWhigvàtớinăm1778,ôngđượcbầuvàoĐạihộicácthuộcđịa.Mộtnămsau,ônglàsĩquantrongquânđộiNamCarolina.Trongsuốtnhữngnăm1780,ônglàlãnhtụphedânchủtrongcơquanlậppháptiểubangvàtừchốiủnghộtầnglớpđịachủnhưông.ChiếntranhgiànhÐộclậpđãlấyđinhiềutàisảncủaông,nênvấnđềtàichínhtrởnênbấpbênhbuộcôngphảiđếnAmsterdam,HàLan,đểvay

nợ.Năm1786,QuốchộiHợpbangbổnhiệmônglàmđặcsứvớinhiệmvụthuxếpổnthỏanhữngvụtranhchấpbiêngiới.

Mộtnămsau,ButlerđượcbầuchọnvàocảQuốchộiHợpbang(1787-1788)vàHộinghịLậphiến.Tạiđây,ônglàngườitheochủnghĩaquốcgiathẳngthắnthamgiamọicuộcthảoluậnvàlàmộtngườiphátngônquantrọngcủapheMadison-Wilson.ButlercũngủnghộquyềnlợicủacácchủnôởmiềnNamvàthamgiaỦybanvềcácvấnđềbịhoãnlại.

TrởlạiNamCarolina,Butlerủnghộhiếnpháp,nhưngkhôngdựHộinghịphêchuẩn.Sauđó,ôngthamgiaThượngviệnMỹ(1789-1796).Mặcdùdanhnghĩalàmộtngườiliênbang,ôngthườngvượtquaranhgiớiđảngphái,ủnghộcácchươngtrìnhtàichínhcủaHamilton,nhưngchốngđốiHiệpướcJaycũngnhưcácđạoluậtthuếkhóavàtòaáncủaĐảngLiênbang.

Từnăm1797đếnnăm1802,ButlerrờiThượngviệnvàtrởlạiNamCarolina,dựđịnhtranhchứcThốngđốc,nhưngthấtbại.ÔngtrởlạiThượngviệnnăm1803-1804vàmộtlầnnữaônglạithểhiệnquanđiểmđộclập,khôngđảngphái.Nhưnghầuhếtthờigiansaunàyônglàmộtchủtrangtrạigiàucó.Trongnămcuốiđời,ôngchuyểnđếnPhiladelphia,sốnggầnnhàmộtngườicongái,rồiquađờitạiđâyvàonăm1822,thọ77tuổivàđượcchôntạinghĩatrangNhàthờThiênChúagiáo.

9.DanielCarroll(1730-1795)

TiểubangMaryland

DanielCarrolllàthànhviêncủamộtgiađìnhxuấtchúngởMarylandcódòngdõiAilen,cóhọhàngvớiCharlesCarrollởCarrollton,làngườiđãkývàobảnTuyênngônÐộclập.AnhtraiDaniellàJohnCarroll,GiámmụcđầutiêndòngThiênchúagiáoLaMãcủaMỹ.Danielsinhnăm1730tạiUpperMarlboro,MD.TheotruyềnthốngcủanhữnggiađìnhgiàucótheođạoThiênchúaLaMã,trongsuốt6năm(1742-1748),ôngphảihọcdướisự

hướngdẫncủanhữngthầytudòngTêntạiSt.OmerởFlanders.

Sauđó,ôngđidulịchsangchâuÂu,rồitrởvềnhàvàcướiEleanorCarroll,mộtngườibàconcủaCharlesCarrollởthànhphốCarrollton.Cuộcsốngcủaôngtronghaithậpkỷtiếptheokhôngđượcbiếtnhiều,ngoạitrừviệcôngmiễncưỡngủnghộcuộcChiếntranhgiànhÐộclậpvàvẫncònđứngbênngoàicáchoạtđộngxãhội.Suốtcuộcđời,ônglàmộtđiềnchủquýphái.

Năm1781,CarrollbắtđầuthamgiahoạtđộngchínhtrịkhiđượcbầuvàoQuốchộiHợpbang.ÔngthôngbáochoQuốchộiHợpbang,khiđóđóngtạiPhiladelphia,rằngMarylandđãsẵnsàngchấpnhậnCácđiềukhoảnHợpbangvàsớmđiềntêncủamìnhvàovănbảnnày.Sauđó,ôngthamgiaThượngviệnMarylandchođếnkhiquađời.ÔnggiúpGeorgeWashingtonthúcđẩyCôngtyPatowmacknhằmtriểnkhaidựánxâydựngkênhđàonốivớisôngPotomaclàmđườngvậntảinốimiềnÐôngvàTâydãyAppalache.

CarrollkhôngđếndựHộinghịLậphiếnchotớingày9thángBảy,nhưngtừđóôngthamgiakháđềuđặn.Ôngphátbiểukhoảng20lầntrongcáccuộctranhluậnvàthamgiaỦybanvềcácvấnđềbịhoãnlại.SauHộinghị,khitrởlạiMaryland,ôngvậnđộngchoviệcphêchuẩnHiếnpháp,nhưngkhôngthamdựHộinghịphêchuẩncủatiểubang.

Năm1789,CarrollgiànhđượcmộtghếtạiHạviệnLiênbang.Tạiđây,ôngbỏphiếuxâydựngthủđôcủaLiênbangbênbờsôngPotomacvàủnghộchươngtrìnhLiênbangđảmnhiệmnợcủacáctiểubangdoHamiltonđềxuất.Năm1791,GeorgeWashingtonbổnhiệmônglàmmộttrongbađặcsứnghiêncứuviệcxâydựngQuậnColumbia,thủđôcủaHợpchúngquốc,nơiCarrollsởhữurấtnhiềuđất.

Bốnnămsau,năm1795,ôngbuộcphảitừchứcvìlýdosứckhỏe.Mộtnămsau,ôngquađờitạinhàriêng,gầnthunglũngRockởForestGlen,MD.,thọ65tuổivàđượcchôntạiNghĩatrangNhàthờThiênChúagiáoSt.John.

10.GeorgeClymer(1739-1806)

TiểubangPennsylvania

ClymersinhởPhiladelphianăm1739vàmồcôikhiôngmớimộttuổi.Mộtngườibácgiàucó,đãchămsócvàdạydỗông,dìudắtôngtừchứcthưkýlênthànhngườiquảnlýchínhtronghãngbuôncủamình.Khingườibácquađời,ôngđượcthừahưởngchínhhãngbuônnày.SaukhihãngcủaClymerhợpnhấtvớimộthãngkinhdoanhnổitiếngkháclàMerediths,ôngđãcủngcốmốiquanhệbằngviệccướiElizabeth,congáicủangườichủhãngnày,vàonăm1765.

PhẫnnộvớinhữngđiềuluậthạnchếkinhtếcủanướcAnh,ClymersớmtheoCáchmạngvàlàmộttrongnhữngngườiđầutiênđềxuấtgiảiphápđộclập.ÔngthamgiacáccuộchọpyêunướcvàHộiđồngAnninhPennsylvania.Năm1773,ônglãnhđạomộtủybanbuộcnhữngviênchứcdongườiAnhbổnhiệmtheoĐạoluậtChè(TeaAct)ởPhiladelphiaphảitừchức.Vớinềntảngkinhtếvữngchắc,ôngtậptrungvàocáchoạtđộngtàichính.Năm1775-1776,ônglàmộttronghainhàTàichínhđầutiêncủaĐạihộicácthuộcđịavàđónggópnhiềutiềnchocuộcchiếntranh.

TạiĐạihộicácthuộcđịa(1776-1777và1780-1782),Clymerrấtdèdặtvàítkhiphátbiểutrongcáccuộctranhluận,nhưngđểlạidấuấntrongmộtvàiủyban,đặcbiệtlàcácỦybannghiêncứucácvấnđềthươngmại,tàichínhvàquânđội.TrongcuộcchiếntranhgiànhÐộclập,ôngthamgiamộtloạtcácchuyếnđiềutrathựcđịaquantrọng.ThángMườihainăm1776,khiQuốchộiphảidichuyểntừPhiladelphiatớiBaltimore,ôngvàGeorgeWaltoncùngRobertMorrisvẫnởlạiđểthựchiệncáchoạtđộngkháccủaQuốchội.Trongvòngmộtnăm,sauchiếnthắngBrandywine,Pa.(ngày11thángChínnăm1777),quânAnhtiếnvềPhiladelphiavàpháhủyngôinhàcủaClymerởquậnChester,cáchthànhphốkhoảng25dặm.Vợvàcácconôngphảitrốnvàorừng.

Nhữngnăm1784-1788,ClymerđượcbầulạivàocơquanlậpphápPennsylvania,đồngthờivẫnthamdựQuốchộiHợpbang.Lànghịsĩcủatiểubang,ôngtánthànhmộtcơquanlậppháplưỡngviện,cảicáchbộluậtdânsựvàphảnđốikhunghìnhphạttửhình.TạiHộinghịLậphiến,ônghầunhưkhôngbỏlỡcuộchọpnào,phátbiểukháhiệuquả,nhưnggiữmộtvaitrònhỏtrongviệchìnhthànhvănkiệncuốicùng.

SựnghiệptiếptheocủaClymerbaogồmviệcthamgiaHạviệnLiênbangtrongQuốchộikhóađầutiên(1789-1791),rồiđượcbổnhiệmlàmngườithuthuếđốivớicácsảnphẩmrượubiaởPennsylvania(1791-1794).Nhữngnăm1795-1796,ôngthamgiaPháiđoàncủaTổngthốngđàmphánhiệpướcvớicácbộlạcDađỏCherokeevàCreekởGeorgia.Trongthờigiannghỉhưu,Clymerthamdựnhiềuhoạtđộng,baogồmHiệphộiThúcđẩynôngnghiệpởPhiladelphia,HọcviệnNghệthuậtởPennsylvaniavàlàChủtịchđầutiêncủaNgânhàngPhiladelphia.

Năm1813,ôngquađờitạiSummerseat,mộttrangtrạiởMorrisvillegầnPhiladelphia,nơiôngsốngtừnăm1806,thọ73tuổi.MộcủaôngđượcđặttạiNghĩatrang“Nơigặpgỡcủanhữngngườibạn”tạiTrenton,NJ.

11.WilliamRichardsonDavie(1756-1820)

TiểubangBắcCarolina

Daviesinhngày20thángSáunăm1756tạiEgremont,Cumberlandshire,Anh.Năm1763,chaông,ArchibaldDaviemangcontraiWilliamđếnWaxhaw,SC.Tạiđây,mộtngườibácbênhọngoạilàmụcsưcủagiáohộiTrưởnglãođãnhậnônglàmconnuôi.DaviehọctrườngQueen'sMuseumCollege(TrườngĐạihọcbảotàngcủaNữhoàng)ởCharlotte,BắcCarolina,sauđótốtnghiệptrườngĐạihọcNewJersey(naylàPrinceton)năm1776.

ViệchọcluậtcủaDavieởSalisbury,NC.bịgiánđoạndophảithamgiaquân

đội.Nhưngônggiànhđượcchứngchỉhànhnghềluậttạitòaánquậnnăm1779vàtrongnhữngtòaáncaocấpvàonăm1780.KhicuộcChiếntranhgiànhÐộclậpbùngnổ,ôngtổchứcmộtđộikỵbinhgầnSalisburyvàcuốicùngđượcthăngchứcđạitá.Ngày20thángSáunăm1779,trongkhitấncôngbinhđộiPulaski,DaviebịthươngvàđượcchữatrịtạiStono,gầnCharleston.Ðầunăm1780,ôngtổchứcmộtđộiquânkhácvàhoạtđộngchủyếutạivùngphíatâytiểubangBắcCarolina.ThángGiêngnăm1781,DavieđượcbổnhiệmlàmsĩquanquânnhuchochiếndịchCarolina.Trongcươngvịnày,ônggiámsátviệcmuavũkhívàlươngthựcchotướngNathanaelGreenevàquânđộitiểubang.

Sauchiếntranh,Davietrởlạinghềluậtsư,thamdựtòaánlưuđộngBắcCarolina.Năm1782,ôngcướiSarahJones,congáiviênchỉhuycũcủaông,tướngAllenJonesvàđịnhcưtạiHalifax.Kiếnthứcluậtphápvànănglựctuyệtvờiđãgiúpônggiànhđượcsựkínhtrọngvànhữnglờibàochữacủaôngcũngđượcmọingườikhâmphục.Giữanhữngnăm1786và1798,DavieđạidiệnchoHalifaxtạicơquanlậpphápBắcCarolina,rồiđượccơquannàychỉđạođảmnhiệmcôngviệcphêduyệtvàsoạnthảocácbộluậtcủatiểubang,gửicácđạidiệnđếnHộinghịAnnapolisvàHộinghịPhiladelphia,nhượnglạivùngTennesseechoLiênbangvàquiđịnhđườngbiêngiớitiểubangcótranhchấp.

TrongthờigianHộinghịLậphiến,Davieủnghộkếhoạchvềmộtchínhquyềntrungươngmạnh.ÔnglàthànhviêncủaỦybannghiêncứuvấnđềquyềnđạidiệntạiQuốchộivàláiphiếubầucủađoànđạibiểuBắcCarolinasangtánthànhThỏahiệplớn.ÔngủnghộviệccơquanlậppháptiểubangbầuchọncácThượngnghịsĩvàđạicửtribầuTổngthốngvànhấnmạnhviệctínhđếncácnôlệtrongviệcxácđịnhquyềnđạidiện.MặcdùôngrờiHộinghịngày13thángTámtrướckhikếtthúc,nhưngDavieđấutranhmạnhmẽđểthôngquaHiếnphápvàgiữvaitròquantrọngtrongHộinghịphêchuẩnHiếnphápởBắcCarolina.

Daviekhôngchỉđểlạidấuấntronglĩnhvựcchínhtrịvàquânsự.TrườngĐạihọcBắcCarolinadoôngsánglậplàmộtminhchứngchomốiquantâmđặcbiệtcủaDavievềvấnđềgiáodục.Daviechọnlựađịađiểm,chọngiáoviênvàxâydựngchươngtrìnhgiảngdạy,baogồmvănhọc,khoahọcxãhộicũngnhưtoánvàcácmônhọckinhđiển.Năm1810,nhữngủyviênquảntrịtrườngnàyđãphongtặngôngdanhhiệu"Ngườichacủatrường"vàmộtnămsautặngôngbằngTiếnsĩluật.Năm1798,DavietrúngcửThốngđốcBắcCarolina,rồitrởlạiquânđộimộtthờigianngắnkhiTổngthốngJohnAdamsbổnhiệmônglàmthiếutướngtrongquânđộiMỹ.Sauđó,DavielàcaoủyvềvấnđềhòabìnhvớiPhápnăm1799.

Năm1803,DavietranhcửvàoQuốchội,nhưngthấtbại.Năm1805,saukhivợôngmất,Davierờibỏhoạtđộngchínhtrịvềsốngởkhutrangtrại"Tivoli"củaôngởquậnChester,NamCarolina.Năm1813,ôngtừchốiviệcbổnhiệmvàochứcthiếutướngcủaTổngthốngMadison.

Daviemấtngày29thángMườimộtnăm1820,tạikhutrangtrại"Tivoli",thọ64tuổi.ÔngđượcchôncấttạiNghĩatrangcủaNhàthờGiáohộiTrưởnglãoOldWaxhaw,ởphíabắcquậnLancaster.

12.JonathanDayton(1760-1824)

TiểubangNewJersey

Daytonsinhnăm1760,tạiElizabethtown(hiệnnaylàElizabeth),NJ.Chacủaônglàchủcửahiệu,nhưngcũngthamgiacáchoạtđộngchínhtrịởđịaphương.Thờitrẻ,ôngtiếpnhậnmộtnềngiáodụctốt.

Năm1776,ôngtốtnghiệptrườngĐạihọcNewJersey(naylàtrườngPrinceton).Ngaylậptức,ôngthamgiaQuânđộiLụcđịavàcómặttrongnhiềuchiếndịch.ÐượcthăngchứcĐạiúynăm19tuổivàphụcvụdướiquyềncủachaông,TướngEliasDaytonvàHầutướcDeLafayette.Saumột

thờigianbịquânAnhbắtlàmtùbinh,ôngtrởlạithamdựtrậnYorktown,VA.

Sauchiếntranh,Daytontrởvềnhà,họcluậtrồimởvănphòngluậtsư.Trongnhữngnăm1780,ôngđầucơđấtnhưngcũngdànhthờigianchocáchoạtđộngluậtphápvàchínhtrị.ÔngthamgiaQuốchộinăm1786-1787.ÔngđượcchọnlàmđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến,saukhinhữnglãnhtụgồmchaôngvàngườibảotrợcủaônglàAbrahamClark,từchối.Mãitớingày21thángSáu,DaytonmớiđếnPhiladelphia,nhưngkểtừđó,ôngthamdựđầyđủcáccuộchọp.ÔngphátbiểumộtcáchônhòavàdùchốngđốimộtsốđiềukhoảncủaHiếnpháp,ôngđãkývàovănkiệnnày.

Sauđó,DaytonlàmộtnghịsĩĐảngLiênbangtrongchínhquyềnmới,nhưngdùđượcbầuchọnlàmHạnghịsĩ,ôngkhôngthamgiaQuốchộikhóađầutiênnăm1789vìôngmuốnlàmmộtthànhviêncủaHộiđồngHànhphápNewJerseyvàlàChủtịchQuốchộitiểubang.Tuynhiên,tớinăm1791,ôngđãthamgiaHạviệnLiênbang(1791-1799),trởthànhChủtịchHạviệnkhóa4vàkhóa5.Tronggiaiđoạnnày,ôngủnghộcácchínhsáchtàichínhcủaHamilton,tánthànhviệcđànápCuộcnổiloạnWhisky,ủnghộHiệpướcJayvàcácbiệnphápkháccủaĐảngLiênbang.

Năm1795,DaytonchoxâykhutrangtrạiBoxwoodHallởElizabethtownvàsốngởđâychotớikhimất.ÔngđượcbầuchọnvàoThượngviệnLiênbang(1799-1805).ÔngủnghộvụmuavùngđấtLouisiana(1803).PhùhợpvớiquanđiểmĐảngLiênbang,ôngchốngđốisựbãibỏÐạoluậtTưphápnăm1801.

Năm1806,bệnhtậtđãngăncảnDaytontheoAaronBurrtrongchuyếnđiđầymạohiểmđếnmiềnTâyNamđểchinhphụcvùngđấtTâyBanNhanàynhằmthiếtlậpmộtđếchếriêng.Vìthế,ôngbịbuộctộiphảnquốc.Tuykhôngbịtruytố,nhưngDaytonkhôngthểcứuvãnđượcsựnghiệpchínhtrịtrêntoànquốc,dùvẫnnổitiếngởNewJersey.Ôngvẫntiếptụcthamgia

chínhquyềnđịaphươngvàthamgiaQuốchộitiểubang(1814-1815).

Năm1824,khiđã63tuổi,DaytonlàchủnhàđóntiếpHầutướcLafayettetrongchuyếnđikhảihoànđếnMỹ.Cólẽdoquámấtsứcvìsựkiệnnày,cuốinămđó,ôngquađờitạiElizabethvàđượcchôncấttạinhàthờTângiáoSt.Johntrongthịtrấnquênhà.Dosởhữu250.000mẫuđấtởOhio,giữacácconsôngMiamilớnvàbé,nênsauđó,vùngnàyđượcđặttênônglàthànhphốDayton.ÔngkếtduyênvớibàSusanWilliamsonvàsinhđượchaingườicongái.

13.JohnDickinson(1732-1808)

TiểubangDelaware

Dickinson,đượcmệnhdanhlà"TácgiảcủacuộcCáchmạngMỹ",sinhnăm1732,tạikhutrangtrạiCrosiadore,gầnlàngTrappeởquậnTalbot,MD.ÔnglàcontraithứhaicủaSamuelDickinson,mộtchủtrangtrạigiàucóvớibàvợthứhaitênlàMary(Cadwalader)Dickinson.Năm1740,giađìnhôngchuyểnvềsốngtạiquậnKentgầnthànhphốDover,DE.Tạiđây,ôngbắtđầucắpsáchtớitrường.Năm1750,ôngbắtđầuhọcluậtvớiJohnMolandởPhiladelphia.

Năm1753,DickinsonsangAnhtiếptụchọctạitrườngluậtMiddleTempleởLondon.Bốnnămsau,ôngtrởlạiPhiladelphia,vàlàmộtluậtsưxuấtsắctạiđây.Năm1770,ôngcướiMaryNorris,congáimộtnhàbuôngiàucó.Họcómộtngườicongái.

Thờigianđó,họcvấnvàtàinăngvượttrộicủaDickinsonđãthôithúcôngthamgiacáchoạtđộngchínhtrị.Năm1760,ôngthamgiaViệnđạibiểucủabahạtởDelawarevàgiữchứcChủtịch.Năm1762,cácthànhtíchcủaôngởPennsylvaniavàDelawaređãgiúpônggiànhmộtghếtrongQuốchộiPennsylvania,vớitưcáchlàđạibiểucủaPhiladelphiavàlạigiữchứcvụnàyvàonăm1764.Ôngtrởthànhlãnhtụphebảothủtrongcáccuộctranhcãi

chínhtrịởthuộcđịanày.ViệcbảovệThốngđốccầmquyền,chốnglạiphedoBenjaminFranklincầmđầu,đãlàmtổnhạiuytíncủaông,nhưngônggiànhđượcsựtôntrọngnhờlòngchínhtrực.Tuynhiên,ngaytrongnăm1764,ôngbịmấtghếtạicơquanlậppháp.

Trongthờigianđó,cuộcđấutranhgiữacácthuộcđịavàmẫuquốccàngtrởnêncăngthẳng.DickinsonnổibậtlêntrongsốcácnhàtưtưởnghàngđầucủacuộcCáchmạng.ÔngđóngvaitròquantrọngtrongcáccuộctranhluậnvềÐạoluậtThuếtem.Cũngnămđó,ôngviếtNhữngquiđịnhmuộnmàngchocácthuộcđịacủaAnh...đượcxemlàcuốnsáchcóảnhhưởnglớn,tácphẩmđóđãthúcgiụcngườidânMỹtìmcáchhủybỏđạoluậtnàybằngcáchgâysứcépđốivớicácnhàbuônAnh.Dovậy,cơquanlậpphápPennsylvaniađãbổnhiệmônglàmđạibiểuthamdựcuộchọpvềÐạoluậtThuếtemvàôngđãsoạnthảogiảiphápchovấnđềnày.

Trongnhữngnăm1767-1768,Dickinsonviếtmộtloạtcácbàibáo,đăngtrongtờPennsylvaniaChroniclevàsaunày,đượctuyểnchọnthànhcuốnNhữngbứcthưcủangườinôngdânPennsylvania.NhữngbàibáonàychỉtríchchínhsáchthuếcủaAnhvàkêugọidânMỹchốngđốinhữngđiềuluậtbấtcôngnày,nhưngcũngnhấnmạnhvàokhảnăngcómộtgiảipháphòabình.MộttácphẩmnổitiếngkháccủaônglàcuốnNhữngbứcthưtừthuộcđịađãmanglạichoDickinsonbằngTiếnsĩLuậtdanhdựcủatrườngđạihọcNewJersey(naylàtrườngPrinceton)vàôngđượccôngchúngtônvinhtạimộtcuộcdiễuhànhởBoston.Năm1768,đáptrảCácđạoluậtTownshendDuties,ôngmạnhmẽbênhvựcchosựphảnkhángcủacácthuộcđịachốnglạiviệcNghịviệnAnhbanthànhcácđạoluậtbếquantỏacảng.

Năm1771,DickinsontrởlạicơquanlậpphápcủaPennsylvaniavàviếtđơnthỉnhcầuđếnVuaAnh.Nhưngdotháiđộphảnđốiviệcsửdụngvũlực,nênôngđãmấtrấtnhiềuuytín.Năm1774,vìphẫnnộvớisáchlượccủacácnhàlãnhđạocáchmạngvùngNewEnglandnênôngtừchốiyêucầugiúpđỡcủa

thànhphốBostonkhiđòihọvậnđộnghủybỏCácđạoluậtKhôngdungthứ,dùôngcảmthôngvớicảnhngộkhókhăncủathànhphốnày.Sauđó,Dickinsonmiễncưỡngthamgiacuộccáchmạng.Năm1774,ônglàChủtịchỦybanLiênlạccủaPhiladelphiavàtrongmộtthờigianngắn,thamgiaĐạihộicácthuộcđịalầnthứnhất.

Trongsuốtnăm1775,DickinsonủnghộpheWhig,nhưngtiếptụcđấutranhđòihòabình.ÔngviếtđơnthỉnhcầuđòiVuaAnhphảisửađổinhữngsailầmvàtrảlờinhữnglờikiếnnghị.Cùngthờigiannày,ônglàChủtịchỦybanAntoànvàTựvệcủaPhiladelphiavàgiữchứcĐạitátrongtiểuđoànđầutiênởPhiladelphiatrongtrậnđánhbảovệthànhphốnày.

SauvụLexingtonvàConcord,Dickinsontiếptụcnuôihyvọngvềmộtgiảipháphòabình.TạiĐạihộicácthuộcđịalầnthứhai(1775-1776),khiđóvẫnlàđạidiệnchoPennsylvania,ôngđãsoạnthảobảnTuyênbốcáclýdophảicầmvũkhí(DeclarationoftheCausesofTakingUpArms).Năm1776,tạiQuốchộiPennsylvania,ôngchỉđạocácnghịsĩtiểubangtìmkiếmgiảiphápchocuộcxungđột,nhưngyêucầuhọchốnglạiviệctáchkhỏinướcAnh.

Chotớilúcđó,vịtrítrunglậpcủaDickinsonđãđặtôngvàophethiểusố.TạiĐạihộicácthuộcđịa,ôngbỏphiếuchốnglạiTuyênngônÐộclập(1776)vàtừchốikývàovănkiệnnày.Tuynhiên,sauđóôngtrởthànhmộttronghaiđạibiểuduynhất(cùngvớiThomasMcKean)thamgiaquânđội.Khikhôngđượctáicử,ôngxintừchứcTưlệnhlữđoànvàluivềnghỉtạikhutrangtrạiởDelaware.Cuốinăm1776,dùđượctáicửvàoQuốchộitrongmộtkhubầucửmới,nhưngôngvẫntừchốithamdựvàcũngtừchốithamgiaQuốchộiPennsylvania.Sauđó,ngày11thángChínnăm1777,ôngthamdựtrậnđánhởBrandywine,PA.trongmộtđơnvịđặcbiệtcủaDelaware.

Tiếptheo,DickinsonquaylạichínhtrườngvàgiànhđượcmộtghếtạiĐạihộicácthuộcđịa(1779-1780),rồikývàoCácđiềukhoảnHợpbang,văn

kiệndoônglàChủtịchỦybansoạnthảo.Năm1781,ôngtrởthànhChủtịchHộiđồngHànhphápTốicaocủaDelaware,rồitrởvềPhiladelphialàmThốngđốcTiểubangPennsylvania(1782-1785).Năm1786,đạidiệnchoDelaware,ôngthamgiavàlàchủtọaHộinghịAnnapolis.

Mộtnămsau,tiểubangDelawarecửDickinsonthamdựHộinghịLậphiến.Ôngbỏlỡmộtsốcuộchọpvàravềsớmvìbịốm,nhưngcónhữngđónggóptolớn,baogồmviệcthamgiaỦybanvềcácvấnđềbịhoãnlại.MặcdùphẫnnộđốivớisựápđặtcủaMadisonvànhữngngườitheochủnghĩaLiênbang,nhưngôngcũnggópphầnxâydựngThỏahiệplớnvàviếtnhữngbứcthưgửinhândânMỹvậnđộngchoviệcthôngquaHiếnpháp.DorờiHộinghịsớm,ôngđãkhôngđíchthânkývàovănbảnnàymàủyquyềnchongườibạnvàđồngnghiệpcủaônglàGeorgeReadkýthay.

Dickinsonsốngthêm20nămnữa,dùkhônggiữchứcvụgì,nhưngôngđãcốnghiếntoànbộcuộcđờicònlạiđểviếtcáctácphẩmchínhtrị.Năm1801,ôngxuấtbảnhaicuốntuyểntậpcáccôngtrìnhcủamình.Năm1808,ôngquađờitạiWilmington,thọ75tuổivàđượcchôncấttạiNghĩatrang"Nhữngngườibạn".

14.OliverEllsworth(1745-1807)

TiểubangConnecticut

OliverEllsworthsinhngày29thángTưnăm1745,tạiWindsor,CT.ÔngvàohọctrườngYalenăm1762,nhưngsauđóchuyểnsangtrườngĐạihọcNewJersey(naylàtrườngPrinceton).Ôngtiếptụchọcmônthầnhọcvàhainămsau,đượcnhậnbằngCửnhânVănchương.Nhưngngaysauđó,Ellsworthchuyểnsanghọcluật.Sau4nămhọc,năm1771,ôngđượcnhậnvàolàmviệctạitòaán.Mộtnămsau,EllsworthcướiAbigailWolcott.

Dùbuổiđầuíttêntuổi,nhưngEllsworthđãthiếtlậpđượcmộtuytínlớntrongngànhluật,cótiếnglàmộtluậtsưcầncùvàcókhảnăng.Năm1777,

EllsworthtrởthànhTổngchưởnglýcủaquậnHartford,tiểubangConnecticut.CũngnămđóôngđượcchọnlàmđạibiểucủatiểubangConnecticutđểthamgiaĐạihộicácthuộcđịa.Ôngthamgianhiềuủybankhácnhautrong6nhiệmkỳ,mỗinhiệmkỳmộtnăm,chotớinăm1783.EllsworthcũngtíchcựcthamgiacáchoạtđộngchínhtrịtronggiaiđoạncuộcCáchmạngMỹ.LàthànhviêncủaỦybanthanhtoánchiphíchiếntranh,OliverEllsworththamgiagiámsátchiphíchiếntranhởConnecticut.Năm1779,ôngthamgiaHộiđồngAnninh.CùngvớiThốngđốc,Hộiđồngnàycónhiệmvụkiểmsoátmọihoạtđộngquânsựcủatiểubang.

Năm1787,mộtlầnnữa,EllsworthlạiđạidiệnchoConnecticutvàđóngvaitròtíchcựctạiHộinghịLậphiếnởPhiladelphia.TrongcuộctranhluậnvềThỏahiệplớn,Ellsworthđãđềnghịviệcđạidiệnbìnhđẳngtrongcáccơquanlậppháp,giốngnhưtrongCácđiềukhoảnHợpbang.Ôngcũngđểlạidấuấntrongviệcsửađổikháiniệm"Quốcgia-national"thành"Hợpchúngquốc-UnitedStates"làmtiêuđềđượcsửdụngtrongHộinghịnhằmchỉmộtmôhìnhchínhquyềnmới.

EllsworthlàthànhviênỦybangồm5ngườiphácthảobảnHiếnphápđầutiên.EllsworthủnghộThỏahiệp3phần5[thỏahiệptính3/5nôlệdađenbằngmộtngườidatrắng],nhưngchốngviệcbãibỏchếđộbuônbánnôlệtrêntoànliênbang.MặcdùrờiHộinghịsớmvàkhôngkývàovănkiệncuốicùng,nhưngngaykhitrởlạiConnecticut,ôngđãviếtNhữngbứcthưcủangườichủđấtnhằmvậnđộngchoquátrìnhphêchuẩnHiếnpháp.

Từnăm1789đếnnăm1796,EllsworthlàmộttronghaiThượngnghịsĩđầutiêncủaConnecticuttrongchínhquyềnliênbangmớikhigiữchứcChủtịchỦybanxâydựngdựthảoluậtvềHệthốngtòaánliênbangvàthamgiaxâydựngnhữngbộluậtcụthểtrongviệcđiềuhànhđấtnướccủachínhquyềnmới.NhữngthànhtựukháccủaEllsworthtrongQuốchộigồmviệcsoạnthảođiềuluậtchấpnhậnchotiểubangBắcCarolinagianhậpHợpchúng

quốc;xâydựngÐạoluậtKhôngquanhệ,đểbuộctiểubangRhodeIslandphảigianhậpHợpchúngquốc;xâydựngdựluậtquiđịnhcáchoạtđộnglãnhsự,thamgiaủybanxemxétPhươngánlậpquỹgiảiquyếtnợquốcgiavàthànhlậpNgânhàngĐệnhấtHoakỳdoAlexanderHamiltonđềxuất.

Mùaxuânnăm1796,ôngđượcbổnhiệmlàmChánhánTòaántốicao,rồitrởthànhCôngsứtạiPháptrongnhữngnăm1799-1800.NgaykhitrởlạiMỹvàođầunăm1801,EllsworthđãrờibỏcáchoạtđộngxãhộivềsốngyênbìnhtạiWindsor,CT.Ôngmấtởđâyvàongày26thángMườimộtnăm1807vàđượcchôntạiNghĩatrangNhàthờĐầutiênởWindsor.

15.WilliamFew(1748-1828)

TiểubangGeorgia

Fewsinhnăm1748.TổtiênôngdicưtừAnhsangPennsylvaniavàonhữngnăm1680,nhưngsauđóchuyểnvềđịnhcưtạiMaryland.ChaônglấyvợtạiđâyvàlậpmộttrangtrạigầnBaltimore,nơiWilliamsinhra.Ôngphảiđươngđầuvớicuộcsốngvấtvảvàhầunhưkhôngđượchọchànhgì.Khiông10tuổi,chaôngchuyểncảgiađìnhvềBắcCarolina,mongtìmcuộcsốngtốthơn.

Năm1771,FewcùngvớichavàmộtngườianhthamgiamộtnhómphảnkhángchốnglạiThốngsứHoànggia.Kếtquảlàanhtraiôngbịtreocổ,trangtrạigiađìnhbịpháhủy,cònngườichabuộcphảitrốnvềGeorgia.Tớinăm1776,ôngđượcnhậnvàolàmviệctạitòaánrồimởphòngluậttạiAugusta.

KhiChiếntranhgiànhÐộclậpbắtđầu,FewrấtnhiệttìnhthamgiapheWhig.Mặcdùchủyếulàtựhọc,ôngđãsớmthểhiệnkhảnănglãnhđạovàgiữchứctrungtákỵbinh.Ngoàira,ôngcũngthamgiahoạtđộngchínhtrị.Năm1776,ôngđượcbầuchọnvàoQuốchộitỉnhGeorgia.Trongthờigianchiếntranh,hailầnôngthamgiaĐạihộicácthuộcđịa,vàonhữngnăm1777

vànăm1779.Cùngthờigiannày,ôngcũngthamdựHộiđồngHànhphápcủatiểubangvàgiữcácchứcvụTổngthanhtravàỦyviênHộiđồngvềvấnđềngườiDaÐỏ.Sauđó,ôngthamdựQuốchộiHợpbangtrongnhữngnăm1780-1788.Trongthờigiannày,năm1783,ôngđượcbầulạivàoQuốchộicủaGeorgia.

Bốnnămsau,FewđượcbổnhiệmlàmộttrongsáuđạibiểutiểubangthamdựHộinghịLậphiến,haingườitrongsốhọchưabaogiờthamdự,cònhaingườikháckhôngởlạichođếnkhikếtthúc.BảnthânFewcũngvắngmặttạinhiềucuộchọptrongsuốtthángBảyvànhiềungàyđầuthángTámvìphảithamgiaQuốchộivàkhôngcóbàiphátbiểunào.NhưngôngbỏphiếuchoĐảngLiênbangtrongnhữngthờiđiểmquantrọng.Hơnnữa,làmộtđạibiểucómặttạiphiênhọpcuốicùngcủaQuốchộiHợpbang,ônggópphầnđưabảnHiếnphápvượtquanhữngtrởngạiđầutiênđểQuốchộichấpthuận.Sauđó,ôngthamgiaHộinghịphêchuẩncủatiểubang.

FewtrởthànhmộttrongnhữngThượngnghịsĩMỹđầutiêncủatiểubangnày(1789-1793).Khikếtthúcnhiệmkỳ,ôngtrởvềnhàvàlạithamgiaQuốchộibang.Năm1796,ôngđượcbổnhiệmlàmThẩmphánLiênbangtạiTòaánlưuđộngtiểubangGeorgia.Donhiềulýdokhôngrõràng,năm1799,ôngtừchứcThẩmphánởtuổi52,rồichuyểnvềsốngtạithànhphốNewYork.

SựnghiệpcủaFewtiếptụcthànhcông.Ôngphụcvụ4nămtrongcơquanlậppháp(1802-1805)vàsauđólàmThanhtraNhàtù(1802-1810),ỦyviênHộiđồngkhuphố(1813-1814)vàlàÐặcpháiviêncủaMỹvềvấnđềnợnần(1804).Từnăm1804đếnnăm1814,ônggiữchứcGiámđốcNgânhàngManhattanvàsauđólàChủtịchCityBank.LàmộttínđồnhiệttâmcủahộiGiámlý,ôngcũngquyêngópnhiềutiềnchocáctổchứctừthiện.

Năm1828,khiFewquađờiởtuổi80,tạiFishkill-on-the-Hudson,ngàynaylàthànhphốBeacon.Banđầu,ôngđượcchôncấttạiNghĩatrangReformed

Dutchcủamộtnhàthờđịaphương.Sauđó,thihàicủaôngđượcchuyểnđếnNhàthờSt.Paul,Augusta,GA.

16.ThomasFitzsimons(1741-1811)

TiểubangPennsylvania

Fitzsimons(FitzSimons;Fitzsimmons)sinhnăm1741tạiIreland.ÔngđếnMỹkhoảngnăm1760vàtheođuổinghềbuônởPhiladelphia.Năm1761,ôngcướiCatherineMeade,congáimộtnhàbuôngiàucóvànổitiếngởđịaphươngtênlàRobertMeade,rồinhanhchóngthamgianghềbuôn.

Hãng"GeorgeMeadevàCôngty"nàysớmtrởthànhmộttrongnhữngnhàthươngmạihàngđầutrongthànhphốvàchuyênkinhdoanhởvùngTâyẤn.

KhicuộcCáchmạngMỹnổra,FitzsimonsnhiệttìnhhưởngứngpheWhigvàchỉhuymộttoánquântrongthờikỳchiếntranh(1776-1777).ÔngthamgiaỦybanliênlạc,HộiđồngAnninhvàHộiđồngHảiquâncủaPhiladelphia.Hãngcủaôngthườngcungcấplươngthựcvàtàuchiếnchoquânđộivàchođếnkhikếtthúcchiếntranh,đãđónggóp5.000đôlachoquânđộiLụcđịa.

Trongnhữngnăm1782-1783,FitzsimonstíchcựcthamgiahoạtđộngchínhtrịvàlàmộtđạibiểutạiQuốchộiHợpbang.Mộtnămsau,ônglàthànhviêncủaHộiđồngGiámsátPennsylvania,rồilàmộtnghịsĩtạiNghịviệntiểubang(1786-1789).ÔngthamgiaHộinghịLậphiếnđềuđặnvàlàmộtngườitheochủnghĩaquốcgia,nhưngkhôngcóđónggópnàonổibật.

SauHộinghị,trongbanhiệmkỳtạiHạViệnLiênbang(1789-1795),FitzsimonstiếptụcthểhiệnkhuynhhướngquốcgiacủamìnhkhiliênminhvớicácchươngtrìnhcủaHamiltonvàÐảngLiênbangmớinổilêntrongviệcủnghộmộtchínhsáchthuếquanbảohộvàxóabỏnợquốcgia.

Fitzsimonsdànhphầnlớnthờigiancònlạichocôngviệckinhdoanhcánhân,nhưngvẫnquantâmđếnnhữngvấnđềxãhội.TrongthờikỳcáccuộcxungđộttrênbiểnvớiAnhvàPhápvàocuốinhữngnăm1790,ôngthúcgiụcchínhphủMỹtiếnhànhcácbiệnpháptrảđũaviệcquânAnhvàPhápbắtgiữcáctàuMỹ.TrongthậpniênđầutiêncủathếkỷXIX,ôngchốngđốimạnhmẽchínhsáchcấmvậncủaJefferson.Năm1810,lạiđụngđộvớinhữngngườitheopheJefferson,ôngủnghộviệcgiahạngiấyphépcủaNgânhàngĐệnhấtHoaKỳ(FirstUnitedStatesBank).

NhữngthànhtựumàFitzsimonsđạtđượclàdotàinăngkinhdoanhcủaông.Năm1781,ônglàmộttrongnhữngngườisánglậpraNgânhàngBắcMỹ(BankofNorthAmerica).ÔngcũnggópphầntổchứcvàgiữchứcgiámđốccủaCôngtyBảohiểmBắcMỹvànhiềulầnlàmChủtịchPhòngThươngmạiPhiladelphia.

GiốngnhưRobertMorris,mộtđồngnghiệpvàngườibạn,vàonăm1805,côngviệckinhdoanhcủaFitzsimonsgặpphảirủiro.Sauđó,dùkhôiphụclạitàisảncủamình,nhưnguytíncủaôngcũngbịtổnhại.Mặcdùgặpnhữngkhókhănnày,nhưngFitzsimonschưabaogiờđánhmấtlòngnhântừ.ÔngcóđónggóprấtnhiềutiềnchoNhàthờThiênchúagiáoLaMãSt.AugustineởPhiladelphia.Ngoàira,ôngcũngđấutranhđòicảicáchgiáodụcphổthôngcủatiểubangvàlàỦyviênquảntrịTrườngđạihọcPennsylvania.

Fitzsimonsmấtnăm1811,tạiPhiladelphia,thọ70tuổi.MộcủaôngđượcđặttạinghĩatrangNhàthờThiênchúagiáoLaMãSt.Mary,hiệnnaylàCôngviênLịchsửQuốcgiaÐộclập(IndependenceNationalHistoricalPark).

17.BenjaminFranklin(1706-1790)

TiểubangPennsylvania

Franklinsinhnăm1706,tạithànhphốBoston.Ônglàcontraithứmườicủamộtngườithợsảnxuấtxàphòngvànến.Ôngchỉđượcnhậnchútítgiáodụcchínhthứcvàchủyếulàtựhọc.Từ10đến12tuổi,ônghọcviệcvớingườicha,rồiđếnlàmchoJames,mộtngườianhcùngchakhácmẹlàmnghềthợin.Năm1721,ngườianhxuấtbảntờNewEnglandCourant,tờbáothứtưtạicácthuộcđịa.Benjaminbímậtđónggóp14bàiviết.Đâylànhữngtácphẩmđượcxuấtbảnđầutiêncủaông.

Năm1723,dobấtđồngvớiJames,FranklinquyếtđịnhchuyểnđếnPhiladelphialàmthợin.Ôngchỉởđâymộtnămvàsauđó,đếnsốngởLondontronghơnhainăm.TrởlạiPhiladelphia,ôngtiếntriểnnhanhtrongngànhin.ÔngxuấtbảntờbáoThePennsylvaniaGazette(1730-1748),nhưngsựnghiệpvănhọcthànhcôngnhấtcủaônglàcuốnPoorRichard'sAlmanac(1733-1758),đượcxuấtbảnhằngnăm.Cuốnsáchnàyđãtrởnênrấtnổitiếngtrongcácthuộcđịa,chỉđứngthứhaisaucuốnKinhthánh.Saunày,tiếngtămcủaôngđãlansangcảchâuÂu.

Năm1730,FranklincướiDeborahRead,mộtngườiphụnữxuấtthântừgiớibìnhdân.Họcómộtcontraivàmộtcongái,nhưngôngcũngcónhiềungườiconkhônggiáthúkhác.Tớinăm1748,ôngđãxâydựngđượcmộtgiasảnlớnvàđượctônvinhvìlòngbácáivànhữngđónggópchoxãhộitrongcáclĩnhvựcnhưthưviện,giáodụcvàbệnhviện.Ðầynghịlựcvàlàmviệckhôngmệtmỏi,ôngcũngdànhthờigiannghiêncứukhoahọcvàthamgiacáchoạtđộngchínhtrị.

Franklingiữchứcvụthưký(1736-1751),thànhviêncủacơquanlậpphápthuộcđịa(1751-1764),PhóGiámđốcSởBưuđiệnPhiladelphia(1737-1753),PhóTổngGiámđốcSởbưuđiệncácthuộcđịa(1753-1774).Ngoàira,vàonăm1754,ôngcũngđạidiệnchoPennsylvaniatạiHộinghịAlbany.ÔngkêugọisựđoànkếtcủacácthuộcđịatrongcuộcchiếntranhvớiPhápvàngườiDaĐỏ.NghịviệnAnhchấpthuậnbảnMôhìnhLiênminhcủaông,

nhưngkếhoạchnàybịNghịviệncáclụcđịabácbỏvìđộngchạmđếnquyềnlựccủahọ.

Trongnhữngnăm1757-1762và1764-1775,FranklinsốngởAnh,banđầulàmngườiđạidiệnchoPennsylvaniavàsauđó,choGeorgia,NewJerseyvàMassachusetts.Tronggiaiđoạnbấtổncủacácthuộcđịa,ôngcónhữngthayđổivềquanđiểmchínhtrị.Chotớithờiđiểmđó,ônglàmộtngườicôngdânAnhtrungthành,ôngrấtlongạivềtìnhhìnhchínhtrịcủaPennsylvaniavàkhôngtintưởngvàophongtràocủaquầnchúng.KhônghàilòngvớichínhsáchthuếcủaNghịviệnAnh,ôngđãlãnhđạopheQuakerchỉtríchgiớiquýtộcAnhvàliênminhGiáohộiTrưởnglão.Thựcra,mụctiêucủaôngtrongsuốtnhữngnămởLondonlàthaythếsựcaitrịcủagiađìnhPenntạiMassachusettsbằngmộtchínhquyềnhoànggiavìkhiđó,theoânchiếucủaVuaAnh,thuộcđịanàyvẫnthuộcquyềnsởhữucủagiađìnhPenn.

TrongcuộckhủnghoảngÐạoluậtThuếtemxảyranăm1765,mặcdùđạidiệnchoPennsylvania,nhưngôngđãdùngmọicáchchốnglạiviệcbanhànhđạoluậtnày.Lúcđầu,ôngkhôngnhậnramứcđộtrầmtrọngtrongtháiđộthùđịchcủacácthuộcđịađốivớimẫuquốcvìôngcoinhữngxungđộtxảyralànhữngchuyệnkhôngthểtránhđượcvàmuốnđệtrìnhyêusáchlênnhàVuavàNghịviệnAnhxemxétlạidựluậtnày.Quanđiểmônhòacủaôngkhiđóđãkhiếnnhiềungườidânthuộcđịatứcgiận.Nhưngsauđó,việcFranklinbảovệđịavịcủangườidâncácthuộcđịaBắcMỹtạiViệnBìnhdânAnhvàtrongcáccuộctranhluậnđòihủybỏÐạoluậtThuếtemđãkhôiphụclạiuytíncủaôngtạiquênhà.

QuayvềPhiladelphiavàothángNăm,năm1775,FranklintrởthànhmộtlãnhtụhàngđầutạiĐạihộicácthuộcđịa.ÔngthamgiaủybansoạnthảoTuyênngônÐộclập(thángBảynăm1776),rồilàmGiámđốcSởBưuđiệncủacáclụcđịavàđảmnhậnchứcChủtịchHộinghịLậphiếncủaPennsylvania.

SauhơnmộtnămtrởlạiMỹ,ngườiđànônggiàcảnàylạimộtlầnnữasangchâuÂu,bắtđầusựnghiệpngoạigiaochotớicuốiđời.Trongnhữngnăm1776-1779,ônglàmộttrongbađặcsứ,trựctiếpthamgiaquátrìnhđàmpháncáchiệpđịnhvềthươngmạivàliênminhvớiPháp.Tronggiaiđoạn1779-1785,ôngcùngvớiJohnJayvàJohnAdamsđàmphánHiệpướcParis(1783)vớinướcAnhnhằmchấmdứtcuộcchiếntranhvàcôngnhậnnềnÐộclậpcủacácthuộcđịa.

TrởlạiMỹnăm1785,FranklintrởthànhChủtịchHộiđồngHànhphápTốicaoPennsylvania.TạiHộinghịLậphiến,mặcdùkhôngchấpthuậnnhiềuđiểmtrongvănbảncuốicùngvàbịtuổitácvàsứckhỏeyếucảntrở,nhưngôngchỉbỏlỡrấtítcáccuộchọp,sửdụnguytíncủamìnhxoadịunhữngtâmtrạngnóngnảyvàthỏahiệpnhữngbấtđồng.

Trongnhữngnămcuốiđời,FranklinviếtcuốnTựtruyệnkểvềcuộcđờiđầythànhtựucủachínhmìnhởcảhaichâulục.Năm1787,ôngđượcbầuchọnlàmChủtịchđầutiêncủaHiệphộiBãinôởPennsylvania,mộtlýtưởngmàôngtheođuổitừnhữngnăm1730.HànhđộngcuốicùngcủaônglàkýmộtbảnghinhớvớiQuốchội,đềxuấtgiảiphápchohệthốngnôlệ.

Saumộtcuộcđờiđầynghịlựcvàhoạtđộngkhôngbiếtmệtmỏi,năm1790,FranklinquađờiởPhiladelphia,thọ84tuổivàvĩnhviễnyênnghỉtạiNghĩatrangNhàthờThiênChúagiáocủathànhphố.

18.ElbridgeGerry(1744-1814)

TiểubangMassachusetts

Gerrysinhnăm1744,tạiMarblehead,MA,làconthứbatrongsố12anhchịem.MẹônglàconmộtnhàbuônởthànhphốcảngBoston.Cònchaônglàmộtnhàbuônđườngbiểngiàucó,tíchcựchoạtđộngchínhtrịvàđãtừnglàmộtđạiuý.

SaukhitốtnghiệptrườngHarvardvàonăm1762,cùngvớihaingườianhtrai,GerrythamgiakinhdoanhvớingườichatrongviệcxuấtkhẩucátuyếtkhôsangBarbadosvàTâyBanNha.Ôngthamdựcơquanlậpphápthuộcđịa(1772-1774),chịuảnhhưởngcủaSamuelAdams,rồithamgiacácỦybanLiênlạccủaMarbleheadvàMassachusett.

KhiNghịviệnAnhđóngcửahảicảngBostonvàothángSáunăm1774,MarbleheadtrởthànhhảicảngchínhtrongviệcnhậpkhẩuhànghóadonhữngngườiyêunướctrêncácthuộcđịaquyêngópủnghộnhữngngườidânthànhphốBoston,thìGerrythamgiavàoviệcchuyênchởcáchànghóanày.

Từnăm1774đếnnăm1776,GerrythamgiaĐạihộicácthuộcđịalầnthứnhấtvàthứhai.ÔngcùngvớiSamuelAdamsvàJohnHancockthamgiaHộiđồngAnninhvàlàChủtịchỦybanHậucần.Tạiđây,ôngcũnggópphầntổchứccácđộiquânvàđảmnhiệmcôngviệchậucầnchoquânđội.Tốingày18thángTưnăm1775,GerrythamgiamộtcuộchọpcủaHộiđồngAnninhtạimộtquántrọởMenotomy(Arlington),giữaCambridgevàLexington,nênmaymắnthoátkhỏiđộiquânAnhtuầntiễuởLexingtonvàConcord.

Năm1776,GerrythamgiaĐạihộicácthuộcđịa,chuyêntráchvềcácvấnđềtàichính.Chotớinăm1779,GerrythamgiavàđôikhichủtọamộthộiđồngcủaĐạihộicácthuộcđịa,đểquiđịnhcácvấnđềtàichínhcholiênminh.Sauvụtranhcãivềgiáchocácnhuyếuphẩmmàbảnthânlàmộtnhàcungcấp,nênGerryđãrờikhỏiĐạihộicácthuộcđịa.Dùlàmộtthànhviêncủacơquannày,ôngđãkhôngđếndựtrongsuốtbanămsauđómàchỉthamgiahoạtđộngthươngmại,làthànhviênHạviệnMassachusetts.

LàđạibiểuQuốchộiHợpbangtrongnhữngnăm1783-1785,GerrythuộcnhữngngườicókhảnăngkhuấyđộngquầnchúngtrongcuộcCáchmạngvàlàlãnhtụcủathờichiến,nhưngkhôngcókhảnăngđươngđầucóhiệuquảvớinhiệmvụổnđịnhchínhquyềnquốcgiatrongthờibình.Ônglàngườicó

kinhnghiệmvàcẩnthận,nhưngcónhiềukẻthùdobảntínhcứngnhắc,vàluônnghingờngườikháccóâmmưuxâydựngnềnchuyênchế.Năm1786,mộtnămsaukhirờiQuốchội,ôngtừbỏnghềkinhdoanh,cướibàAnnThompsonvàthamgianghịviệntiểubang.

GerrylàmộttrongsốcácđạibiểuphátbiểunhiềunhấttạiHộinghịLậphiếnnăm1787.ÔnglàmChủtịchỦybansoạnthảoThỏahiệplớn,nhưngbảnthânlạikhôngưathỏahiệpnày.Vớitínhcáchthườngnghingờngườikhác,nênhầunhưôngchốnglạitấtcảcácđạibiểukhácvàmộtđạibiểuthamdựHộinghịnàytừngnói:"ôngtachốnglạitấtcảnhữnggìôngkhôngđềnghị".Banđầu,ôngủnghộmộtchínhquyềntrungươngmạnh,nhưngcuốicùnglạiphảnđốivàtừchốikývàoHiếnphápvìvănbảnnàythiếumộtTuyênngônnhânquyềnmàôngchorằngđâylàmốiđedọachonềncộnghòa.ÔnglãnhđạophechốngđốiviệcphêchuẩnHiếnphápởtiểubangMassachusettsvàtốcáovănbảnnàylà"đầykhiếmkhuyết".Trongsốnhữngkhiếmkhuyếtnày,ôngliệtkêsựđạidiệnkhôngbìnhđẳngcủaconngười,sựnguyhiểmcủaquyềnlựcnhánhlậpphápđầythamvọng,việcphatrộnhànhphápvàlậpphápvàmốinguyhiểmcủamộtnhánhtưphápyếuthế.DùGerrycũngnhậnthấymộtsốgiátrịtrongbảnHiếnphápvàtinrằngnhữngthiếusótnàycóthểđượcsửachữathôngquanhữngtuchínhán.Năm1789,saukhiđồngủnghộbảnHiếnpháp,ôngđượcbầuvàoQuốchộiLiênbangkhóađầutiên.Tạiđây,chánnảnvớiphechốngLiênbang,ôngquaysangủnghộnhữngchínhsáchcủaĐảngLiênbang.

GerryrờikhỏiQuốchộivàonăm1793vànghỉhưutrong4năm.Trongthờikỳnày,ônghiểunhầmmụcđíchcủaĐảngLiênbang,đặcbiệtlànhữngnỗlựccủahọnhằmgâydựngliênminhvớiAnhnênvềphevớinhữngngườiCộnghòa-DânchủthânPháp.Năm1797,TổngthốngJohnAdamsbổnhiệmông,vớitưcáchlàthànhviênduynhấtkhôngphảilàĐảngLiênbang,vàomộtủybanbangườicónhiệmvụđàmphánhiệpướcvớiPhápnhằmđểtránhcuộcchiếntranhPháp-Mỹ,hiệnđangbênbờmiệngvực.Vụ

XYZđãlàmtổnhạiuytíncủaông.Talleyrand,BộtrưởngNgoạigiaoPháp,thuyếtphụcôngtinrằngsựcómặtcủaôngtạiPhápsẽngănchặnmộtcuộcchiếntranh,nênGerrynấnnáởlạimộtthờigiandàisaukhiJohnMarshallvàCharlesCotesworthPinckney,haiđặcsứkhácđãrờiPháp.Cuốicùng,TổngthốngAdamsphảibựcbộitriệuhồiông.KhiquaylạiMỹ,GerryphảichịusựchỉtríchnặngnềtừphíaĐảngLiênbang.

Vìtháiđộkiêukìhợmhĩnh,nênGerrychưabaogiờthậtsựnổitiếngtrongcáckhubầucửMassachusetts.Trongnhữngnăm1800-1803,ôngđãthấtbạitớibốnlầntrongcáccuộctranhcửchứcThốngđốcbangMassachusetts,nhưngcuốicùngcũnggiànhđượcchiếnthắngvàonăm1810.GầncuốihainhiệmkỳThốngđốcnày,khicuộcxungđộtđảngpháigâychiarẽtrầmtrọngchínhtrườngMỹ,ôngchỉđạoÐảngCộnghòa-DânchủthôngquabiệnphápsắpxếplạikhuvựcbầucửđểđảmbảosựchiếmưuthếởThượngviệntiểubang.Ðáplại,ÐảngLiênbangtrútvàoGerrytấtcảsựnhạobángvàdùngcáchchơichữ"gerrymander"đểmôtảsựphânchiacáckhuvựcbầucửgiốngnhưconkỳnhôngcólợichođảngnày.

Bấtchấptuổicao,sứckhỏeyếuvànguycơtúngquẫn,GerrychấpnhậngiữchứcPhótổngthốngchoJamesMadisonnăm1813.Mùathunăm1814,nhàchínhtrịgia70tuổingãtrênđườngđếnThượngviệnvàquađời.Ngườivợcủaôngsốngđếntậnnăm1849,làngườivợgóacuốicùngcủamộtngườiđãtừngkýTuyênngônÐộclập.GerryđượcchôncấttạiNghĩatrangQuốchộiởWashington,DC.

19.NicholasGilman(1755-1814)

TiểubangNewHampshire

GilmanlàcontraithứhaicủamộtgiađìnhnổitiếngởNewHampshirecótới8ngườicon.NicholasGilmansinhnăm1755tạiExeter.Ônghọcởcáctrườngđịaphươngvàlàmviệctạicửahàngtạphóacủacha.KhiChiếntranh

giànhÐộclậpnổra,ôngthamgiamộtđơnvịquânđộicủaNewHampshire,rồinhanhchóngđượcthăngchứcÐạiúyvàcómặttrongsuốtcuộcchiếntranhnày.

Trởvềnhà,Gilmanphụgiúpchatạicửahàng,rồilaovàohoạtđộngchínhtrị.Tronggiaiđoạn1786-1788,ôngthamgiaQuốchộiHợpbang,nhưngkhôngcóđónggóplớn.Năm1787,ôngđạidiệnchoNewHampshiretạiHộinghịLậphiến.Mãitớingày21thángBảy,ôngmớiđếnPhiladelphia,khihầuhếtmọiviệcđãđượchoànthành.Chưabaogiờthamgiamộtcuộctranhluận,ôngkhôngphátbiểulầnnàovàchỉđóngvaitrònhỏbétrongcáccuộcbàncãi.Tuynhiên,ôngthamgiaỦybanvềcácvấnđềbịhoãnlại,tíchcựcđónggópvàosựphêchuẩnHiếnphápcủaNewHampshirevàtrongviệchướngdẫnvănbảnnàytạiQuốchộiHợpbang.

Sauđó,GilmantrởthànhmộtchínhkháchhàngđầucủaĐảngLiênbang.ÔngthamgiaHạviệnMỹtừnăm1789đến1797;năm1793và1797làđạicửtribầuTổngthống.Năm1795,1802và1804,ôngthamdựNghịviệnNewHampshire;nhữngnăm1805-1880và1811-1814,ônglàmBộtrưởngTàichínhcủatiểubang.

Trongthờikỳnày,quanđiểmchínhtrịcủaGilmanbắtđầuchuyểnsanghướngÐảngCộnghòa-Dânchủ.Năm1802,khiôngbịthuatrongcuộcđuavàoThượngviệnMỹ,TổngthốngJeffersonbổnhiệmônglàmmộtđặcsứvềvấnđềphásản.Hainămsau,làmộtÐảngviênCộnghòa-Dânchủ,ônglạiđượcbầuvàoThượngviệnMỹvàgiữchứcvụnàychotớikhiquađờivàonăm1814,tạiPhiladelphia,thọ58tuổivàđượcchôncấttạiNghĩatrangWinterStreetởExeter.

20.NathanielGorham(1738-1796)

TiểubangMassachusetts

Gorhamsinhnăm1738,tạiCharlestown,MA,làconcảtrongmộtgiađìnhbìnhdânởthuộcđịaMassachusetts.Thuởnhỏ,ôngđượchọchànhrấtítvàkhoảng15tuổi,ôngđượcnhậnvàolàmtậpsựtạimộthãngbuônởNewLondon,CT.Ôngbỏhãngnàynăm1759,vềlạiquênhàđểlậpmộthãngbuôn,rồinhanhchóngthànhcông.Năm1763,ôngcướiRebeccaCallvàcó9ngườicon.

Gorhambắtđầusựnghiệphoạtđộngchínhtrịvớitưcáchmộtcôngchứngviên,nhưngsớmđượcbầuvàocơquanlậpphápthuộcđịa(1771-1775).TrongthờigianCáchmạng,ôngkiênđịnhủnghộpheWhig.ÔnglàmộtđạibiểuthamdựQuốchộithuộcđịa(1774-1775),thànhviênHộiđồngChiếntranhMassachusetts(1778-1781),đạibiểuHộinghịLậphiến(1779-1780)vàlànghịsĩởcảThượngviện(1780)vàHạviện(1781-1787)củatiểubang,giữchứcvụChủtịchHạviệnnăm1781,1782và1785.Trongnămcuốicùng,mặcdùthiếukiếnthứcluậtphápcơbản,ôngcũnggiữcươngvịThẩmphánTòaándânsựQuậnMiddlesex(1785-1796),đồngthờithamgiaHộiđồngThốngđốctiểubang(1788-1789).

Trongthờigianchiếntranh,quânAnhpháhủyrấtnhiềutàisảncủaGorham,nhưngbằngcáchđầucơ,ôngđãdựnglạicơnghiệpcủamình.ÔnglàthànhviênQuốchộiHợpbang(1782-1783và1785-1787)vàgiữcươngvịChủtịchtừthángSáunăm1786chotớithángGiêngnăm1787.

Mộtnămsau,ởtuổi49,GorhamthamgiaHộinghịLậphiến.Làmộtngườitheochủnghĩaquốcgiaônhòa,ôngthamgiatấtcảcáckhóahọpvàgiữmộtvaitròquantrọng.Ôngthườngxuyênphátbiểu,đảmnhiệmcươngvịChủtịchỦybanTổngthể,thamgiaỦybansoạnthảochitiết.LàmộtđạibiểutrongHộinghịthôngquacủaMassachusetts,ôngủnghộbảnHiếnpháp.

Mộtvàinămtiếptheolàthờikỳkhókhănđốivớiông.Gorhamkhôngthamgiachínhquyềnmớimàôngđãgópphầntạonên.Năm1788,ôngvàmộtngườitênlàOliverPhelpsởthànhphốWindsor,CTvàcóthểlànhững

ngườikhácnữa,kýhợpđồngmua6triệumẫuđấthoangởmiềnTâyNewYork.Nhưngdonhữngcuộckhủnghoảngvềtàichínhvàthịtrườngchứngkhoán,nhưcácchứngkhoáncủaMassachusettstănggiákhủngkhiếp,làmtănggiáchóngmặtsốtiềnphảitrảchomảnhđấtmênhmôngnày.Chotớinăm1790,vìhầunhưkhôngthểthanhtoánđượcnợnầnnênGorhamphảirờikhỏinềnchínhtrịởBostonvàmấtđilòngkínhtrọngcủadânchúng.

Gorhamquađờinăm1796,ởtuổi58vàđượcchôncấttạiNghĩatrangPhippsStreetởthànhphốCharlestown,MA.

21.AlexanderHamilton(1755-1804)

TiểubangNewYork

Hamiltonsinhngày11thángGiêngnăm1755ởthịtrấnCharlestown,thuộcđảoNevis,trongquầnđảoLeeward,khiđólàthuộcđịaTâyẤncủaAnh.ÔnglàconngoàigiáthúgiữaJamesHamilton,mộtnhàbuônScotlandnghèo,nayđâymaiđó,nhưnglạicódòngdõiquýtộcvàRachelFawcett,mộtngườiPháptheođạoTinlành.Năm1766,ngườichadượngđãchuyểngiađìnhtừLeewardsvềđảoSt.Croix,khiđólàthuộcđịacủaÐanMạch,thuộcquầnđảoVirginIslands,trongvịnhCaribe.

Mẹôngđãmởmộtcửahiệunhỏđểsinhsống.BàđãdạyôngthànhthạotiếngPhápvàmộtgiáosĩdòngTrưởnglãolàĐứcchaKnox,đãdạyHamiltonnhữngkiếnthứccơbản.Khimẹôngmấtnăm1768,ôngxinlàmthưkýhọcviệctrongmộthãngbuônởChristiansted.Saunày,ngườichủhãngbuônnàytrởthànhmộttrongnhữngânnhâncủaông.Nhậnthấythamvọngvàsựthôngminhtuyệtvờicủaông,ngườichủhãngbuônnàyvànhiềungườikhácđãquyêngóptiềnchoôngsangcácthuộcđịaBắcMỹ,đểtheohọcnghềyvàhyvọngôngsẽquaylạiđảolàmbácsĩ.

Năm1772,nhờnhữngbứcthưgiớithiệu,HamiltonđếncưtrútạithànhphốNewYork.NhữngngườiđỡđầuđãthuxếpchoHamiltonvàohọctạiHọc

việnBarbertạiElizabethtown(naylàElizabeth),NJ.Trongthờigiannày,ôngsốngtạinhàWilliamLivingston,ngườisaunàycũngkývàobảnHiếnpháp.Cuốinămsau,năm1773,HamiltonvàohọctrườngKing'sCollege(naylàtrườngĐạihọcColumbia)ởthànhphốNewYork,nhưngcuộcCáchmạngđãlàmgiánđoạnviệchọchànhcủaông.

Năm1774,dùchưađến20tuổi,HamiltonđãviếtmộtloạtnhữngbàibáovàsáchnhỏủnghộpheWhig.Saukhichiếntranhnổra,trongthờikỳ1776-1777,ôngđượccửgiữchứcđạiúypháobinhvàlậpnhiềuchiếncôngtạinhữngchiếndịchquantrọng.Cuốinămsau,đượcthăngchứcTrungtá,ôngthamgiađoàntùytùngcủaTướngWashingtonvớichứcthưkýriêng,kiêmtrợlý.ÔngnhanhchóngtrởthànhmộtngườibạntâmtìnhgầngũivàđượcWashingtonđặcbiệtquýmến.Năm1780,HamiltoncướiElizabethSchuyler,ngườithànhphốNewYork,congáimộtgiađìnhgiàucóvànhiềuthếlựcchínhtrị.Họcóvớinhau8ngườicon.Năm1781,saumộtsốbấtđồngvớiWashington,ôngtừchức,rồithamgiabinhđoàncủaHầutướcLafayettetạitrậnđánhởYorktown,VA.

ThángMườimộtnămđó,ôngrờibỏquânđội,đểhọcluậttạithànhphốAlbany,rồimởvănphòngluậtsư.Nhưnglĩnhvựchoạtđộngxãhộiđãnhanhchónglôicuốnông.ÔngđượcbầuchọnthamgiaQuốchộiHợpbangnhữngnăm1782-83.Mộtnămsau,ônglạimởmộtvănphòngluậtởthànhphốNewYork.Dođặcbiệtquantâmđếnviệccủngcốchínhquyềntrungương,nênvàonăm1786,ôngđạidiệnchotiểubangNewYorktạiHộinghịAnnapolis.Tạiđây,ôngcùngMadisonthúcgiụcQuốchộiHợpbangtriệutậpHộinghịLậphiếnnhằmsoạnthảomôhìnhchínhquyềnmớicholiênbang.

Năm1787,NghịviệnNewYorkbổnhiệmHamiltonlàmđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến.Nhưngônggiữmộtvaitrònhỏđángngạcnhiêntrongcáccuộctranhluậnvàvắngmặtthườngxuyêntrongcáccuộchọpnày.Chủ

nghĩaquốcgiacựcđoanđãđặtôngvàomộttìnhthếkỳcụcđốivớihầuhếtcácđạibiểu,nênôngnổicáulênvớicácquanđiểmbảothủcủahaiđạibiểucùngtiểubangNewYork.Tuynhiên,ôngđãthamgiaỦybansoạnthảovàlàngườiduynhấttrongbađạibiểucủaNewYorkkývàovănkiệncuốicùng.SựđónggópcủaHamiltontrongviệcthôngquaHiếnphápởNewYorksauđólàrấtlớn,dùôngchorằngHiếnphápvẫncónhiềuđiểmkhiếmkhuyết.ChốnglạipheđốilậpđầyquyếttâmcủaThốngđốctiểubanglàGeogreClinton,Hamiltonđãtiếnhànhmộtcuộcvậnđộngmạnhmẽvàthànhcông,baogồmviệchợptácvớiJohnJayvàJamesMadisonviếtcácbàiluậnNgườiLiênbang,đểbảovệHiếnpháptạitiểubangNewYorkvàtrêntoànquốc.Năm1787,HamiltonlạimộtlầnnữađượcbầuvàoQuốchộiHợpbang.

Năm1789,khichínhquyềnmớiđượcthànhlập,WashingtonđãbổnhiệmHamiltongiữchứcBộtrưởngTàichính,bộquantrọngnhấttronggiaiđoạnđầudựngnước.Ngaylậptức,ôngbắttayvàođặtnềnmóngchohệthốngtàichính–kinhtếđangrấttồitệcủaLiênbang.Trongmộtloạtcácbáocáo(1790-1991),ôngđềxuấtmộtchươngtrìnhrộngkhắp,khôngchỉlàmổnđịnhtìnhhìnhtàichínhquốcgiamàcònhìnhthànhtươnglaicủađấtnướcnhưmộtquốcgiagiàucóvàhùngmạnh.ÔngđềnghịthànhlậpNgânhàngĐệnhấtHoaKỳ,đểtàitrợchocáckhoảnnợcủaliênbang;đảmtráchcáckhoảnnợcủacáctiểubangvàkhuyếnkhíchsảnxuất.ChínhsáchcủaHamiltonngaylậptứcđưaôngvàocuộcxungđộtvớiJeffersonvàMadison.Nhữngbấtđồngcủahọvềchươngtrìnhthúcđẩykinhtế,vềlòngyêuquývớinướcAnh,vềsựkhinhbỉngườinghèo,vềsựchốngđốicácnguyêntắcvàsựtháiquácủaCáchmạngPháp,đãgópphầnhìnhthànhhệthốngđảngpháichínhtrịđầutiêncủaMỹ.ĐểchốnglạiJefferson,MadisonvàÐảngCộnghòa-Dânchủ,HamiltonđãxâydựngÐảngLiênbangvàlàlãnhtụxuấtsắcnhấtcủađảngnày.

TrongsuốthainhiệmkỳcủaWashington,quanđiểmcủaHamiltonthường

chiếmưuthế,đặcbiệtlàtừsaunăm1793,khiJeffersonrờichínhquyền.Năm1795,nhucầutàichínhcủagiađìnhbuộcHamiltonphảirờiBộTàichínhđểlàmluậtsưtạithànhphốNewYork.TrừmộtthờigianngắngiữchứcTổngthanhtraQuânđội(1798-1800)trongthờigianchiếntranhngầmvớiPháp,ôngkhôngbaogiờquaylạithamdựchínhquyền.

Trongkhigiànhđượcuytínlớnlaotrongsựnghiệpluậtsư,HamiltonvẫntiếptụclàmộtchínhtrịgiađầyquyềnlựctrongchínhtrườngNewYorkvàtrêntoànliênbang.LuônluônchốngđốiJohnAdams,dùcùngĐảngLiênbang,ôngtìmcáchngăncảnviệcbầuchọnJohnAdamsvàochứcTổngthốngtrongcuộcđuanăm1796.Khiviệcnàythấtbại,ôngtiếptụcbímậtsửdụngảnhhưởngcủamìnhngaytrongnộicáccủaAdams.Sựchốngđốikịchliệtgiữahaingườiđượccôngkhaihóavàonăm1800,khiHamiltontốcáoAdamstrongmộtbứcthưđượcpheCộnghòa-DânchủnỗlựccôngbốnhằmgâymâuthuẫngiữanộibộĐảngLiênbang.

Năm1802,HamiltonvàgiađìnhchuyểnđếnGrange,mộtngôinhàởvùngngoạiômàôngđãxâyởManhattan,phíabắcthànhphốNewYork.Cũnglúcđó,khiJeffersonvàAaronBurrbấtphânthắngbạitrongcuộcbầucửTổngthốngnăm1800,HamiltonđãsửdụnguytínvàsựkhônngoancủamìnhvậnđộngcácđạibiểuLiênbangbầuJeffersonlàmTổngthống.

Năm1804,HamiltonlạitìmcáchđánhbạiBurrtrongcuộctranhcửchứcThốngđốcNewYork.CựckỳtứcgiậnvìnhữngbàichỉtríchcánhânmàtinrằngđólàcủaHamiltonvàmuốntrảthùchonhữngthấtbạitrướcđâydosựcanthiệpcủaHamilton,Burrđãtháchđấuvớiông.Vụđấusúngđượctiếnhànhngày11thángBảynăm1804,tạiWeehawken,NJ.Bịthươngrấtnặng,ngàyhômsauHamiltonquađời.Ôngmấtởtuổi49vàđượcchôncấttrongNghĩatrangTrinity,tạithànhphốNewYork.

22.WilliamC.Houston(1746-1788)

TiểubangNewJersey

WilliamHoustonsinhnăm1746,làcontraicủaôngbàArchibaldHoustonvàMargaret.ÔnghọctrườngđạihọcNewJersey(naylàtrườngPrinceton),tốtnghiệpnăm1768vàlàmtrợgiảngcủatrườngnày.Đếnnăm1771,HoustontrởthànhGiáosưtoánvàtriếthọctạiđây.

Từnăm1775đếnnăm1776,HoustonlàPhóthưkýcủaĐạihộicácthuộcđịa.Trongnhữngnăm1776và1777,ôngthamgiacácđộidânquânởvùngPrincetonvớichứcvụĐạiúybộbinhcủaquậnSomerset.TrongthờigianCáchmạng,HoustoncũngthamgiaQuốchội(1777)vàHộiđồngAnninhtiểubangNewJersey(1778).Năm1779,lạimộtlầnnữaôngđượcbầuvàoĐạihộicácthuộcđịa,chủyếuđảmnhiệmcáccôngviệchậucầnvàtàichính.Ngoàiviệcthamgiacáchoạtđộngchínhtrị,HoustonvẫntíchcựcthamgiacáchoạtđộngcủatrườngĐạihọcNewJerseyvàtheođuổiviệchọcluật.Năm1781,ôngđượcnhậnvàolàmthưkýTòaántốicaoNewJersey.Năm1783,HoustonrútkhỏitrườngđạihọcđểtậptrungvàocôngviệcluậtphápởthànhphốTrenton.Tronghainăm1784và1785,lạimộtlầnnữa,ônglàmđạidiệnchotiểubangNewJerseytạiQuốchộiHợpbang.

HoustonthamdựcảhaiHộinghịởAnnapolisvàPhiladelphia.MặcdùbệnhtậtbuộcôngrờiHộinghịchỉsaumộttuầnthamdự,nhưngôngđãthamgiaỦybanxemxétviệcphânbốcácghếtạiHạviện.HoustonkhôngkývàobảnHiếnpháp,nhưngkývàobảnbáocáogửiNghịviệnNewJersey.

Ngày12thángTámnăm1788,WilliamHoustonquađờitạiFrankford,PA.vìbệnhlao.ThihàicủaôngđượcchôncấttạiNghĩatrangGiáohộiTrưởnglãoThứhaiởPhiladelphia.

23.WilliamHoustoun(1755-1813)

TiểubangGeorgia

WilliamHoustounlàcontraicủaNgàiPatrickHoustoun,thànhviênHộiđồngHoànggiacủatiểubangGeorgia.Ôngsinhnăm1755,tạiSavannah,GA.Houstounđượchọchànhrấtchuđáo,baogồmcảviệchọcluậttạitrườngInnerTempleởLondon.CuộcChiếntranhgiànhÐộclậpđãbuộcHoustountrởvềGeorgia.TrướccuộcCáchmạngMỹ,nhiềuthànhviêntronggiađìnhHoustounđãgiữnhữngchứcvụcaotrongchínhquyềnthuộcđịa.

Đếnkhichiếntranhbùngnổ,họvẫntrungthànhvớiHoànggiaAnh,nhưngWilliamlạisốtsắngủnghộnềnĐộclậpcủacácthuộcđịa.ÔnglàmộttrongnhữngngườiđầutiêngâydựngphongtràochốngđốisựxâmlượccủangườiAnh.HoustounđạidiệnchoGeorgiatạiQuốchộiHợpbangtừnăm1783đến1786.Năm1785,ôngđượcchọnlàđạidiệncủaGeorgiađểdànxếpvụtranhchấpbiêngiớivớiNamCarolinavàlàmộttrongnhữngủyviênquảntrịđầutiêncủatrườngĐạihọcGeorgia.

KhiHộinghịLậphiếnnhómhọpnăm1787,Houstounchỉthamdựmộtthờigianngắn,từngày1thángSáuđếnngày23thángBảy,nhưngôngcómặttrongcuộctranhluậnvềquyềnđạidiệntạinghịviện.HoustounđãcânbằngláphiếucủaGeorgiavềquyềnbìnhđẳngtạiThượngviện,bỏphiếu“từchối”chốnglạiphiếu“tánthành”củaAbrahamBaldwin.Houstounquađờingày17thángBanăm1813,tạiSavannahvàđượcmaitángtạinhàthờnhỏSt.Paul,ởthànhphốNewYork.

24.JaredIngersoll(1749-1822)

TiểubangPennsylvania

Ingersollsinhnăm1749tạiNewHaven,CT.,làcontraicủaJaredIngersoll,Sr.,mộtviênchứcthuộcđịaAnhvàlàmộtngườibảohoàngnổitiếng.ÔngtiếpnhậnmộtnềngiáodụctuyệtvờivàtốtnghiệptrườngđạihọcYalevàonăm1766.Sauđó,ôngquảnlýtàichínhchongườicha,lúcnàyđãchuyểntừ

NewHavenvềPhiladelphia,rồihọcluậtvàđượcnhậnvàoTòaántiểubangPennsylvania.

KhicuộcCáchmạngnổra,haichaconôngkhôngbaogiờthốngnhấtquanđiểmvềnềnđộclậpcủacácthuộcđịa.Năm1773,theolờikhuyêncủacha,ôngvượtbiểnsangLondonvàhọcluậttạitrườngMiddleTemple.Saukhihọcxong,năm1776,ôngdànhhainămđidulịchkhắpchâuÂu.Trongthờikỳnày,ôngtỏrathôngcảmvớisựtrungthànhvớimẫuquốccủanhữngngườibảohoàng.

TrởlạiPhiladelphiađểmởvănphòngluậtsư,IngersollhợptácvớiJosephReed,mộtluậtsưhàngđầutrongthànhphốvàlàngườibạnthânthiếtcủagiađìnhông,ngườisaunàythamgiaHộiđồngHànhphápTốicaotiểubangPennsylvania.Năm1781,IngersollcướiElizabethPettit(Petit).Trướckhilậpgiađình,ôngđãthamgiahoạtđộngchínhtrịbằngviệctrúngcửvàoĐạihộicácthuộcđịa(1780-1781).

MặcdùkhôngbỏlỡbuổihọpnàotạiHộinghịLậphiến,ủnghộviệcsửađổiCácđiềukhoảnHợpbangvàlàmộtluậtsưquenvớicáccuộctranhluận,nhưngIngersollítkhiphátbiểutrongquátrìnhthảoluận.SauHộinghị,Ingersollgiữnhiềuchứcvụtrongchínhquyền,nhưthànhviênHộiđồngbìnhdânPhiladelphia(1789);TổngchưởnglýPennsylvania(1790-1799và1811-1817);CốvấnphápluậtthànhphốPhiladelphia(1798-1801);ThẩmphántòaánquậnLiênbangởPennsylvania(1800-1801)vàChánhántòaánQuậnLiênbangởPhiladelphia(1821-1822).Năm1812,ônglàứngcửviênchứcPhóTổngthốngcủaÐảngLiênbang,nhưngthấtbại.

Ngoàicáchoạtđộngtrongchínhquyền,Ingersollcũngđạtđượcvinhquangtrongnghềluật.Trongnhiềunămliền,ôngđảmnhiệmchocácvấnđềpháplýtronghoạtđộngkinhdoanhcủaStephenGirard,mộttrongnhữngthươnggiahàngđầuởnướcMỹ.Năm1791,IngersollbắtđầudựcácvụxétxửtạiTòaántốicaoLiênbangvàthamgiabàochữamộtsốvụkiệnnổitiếng.

MặcdùởcảhaivụChisholmkiệnGeorgia(1792)vàHyltonkiệnLiênbang(1796),ôngđềuđạidiệnchobênthua,nhưngnhữngtranhcãicủaôngđãgópphầnlàmsángtỏnhữngvấnđềHiếnphápphứctạp.ÔngcũnglàluậtsưbàochữachongườiđồngnghiệpcùngkýbảnHiếnpháplàThượngnghịsĩWilliamBlount,khiôngnàybịbuộctộivàocuốinhữngnăm1790.

Ingersollquađờivàonăm1822,ởtuổi73,vàđượcchôncấttạiNghĩatrangNhàThờGiáohộiTrưởnglãoởPhiladelphia.

25.DanielofSt.ThomasJenifer(1723-1790)

TiểubangMaryland

Jenifersinhnăm1723,tạiCoatesRetirement(bâygiờlàEllerslie),gầncảngTobaccoởQuậnCharles,MD.ChaônglàngườiThụyĐiểnvàmẹlàngườiAnh.Cuộcđờiniênthiếuvàsựhọchànhcủaôngítđượcbiếtđến.Khitrưởngthành,ôngsởhữumộtđồnđiềnlớngầnAnnapolis,cótênlàStepney,nơiôngsốnghầuhếtcuộcđời.Ôngkhônglấyvợ,nhưngcómốiquanhệbạnbèrộngkhắp,kểcảnhữngnhânvậtcóuytínlừnglẫynhưGeorgeWashington.

Khicòntrẻ,Jeniferlàđạidiện,rồilàmviênchứcthuthuếchohaichủđấtcuốicùngởMaryland.ÔngcũngđảmnhiệmcươngvịthẩmphánhòagiảiquậnCharles,rồilàmviệcchotòaánlưuđộngmiềnTâytiểubangMaryland.Năm1760,ôngthamgiaỦybangiảiquyếtvấnđềtranhchấpbiêngiớigiữaPennsylvaniavàDelaware.Sáunămsau,ônglàthànhviêncủatòaántiểubangnàyvàtừnăm1773đếnnăm1776,ôngthamgiaHộiđồngThốngđốcHoànggiaMaryland.

Mặcdùôngcóquanhệgầngũivớigiớichínhtrịgiabảothủ,nhưngJeniferlạiủnghộphongtràoCáchmạngcủacácthuộcđịa,dùbanđầucònmiễncưỡng.ÔnglàChủtịchHộiđồngAnninhcủatiểubangMaryland(1775-1777),rồilàChủtịchThượngviệnđầutiêncủatiểubangnày(1777-1780).

ÔngthamgiaQuốchộiHợpbang(1778-1782),rồigiữchứcvụquảnlýtàichínhvàngânsáchcủatiểubang(1782-1785).

Làngườitheochủnghĩaquốcgiabảothủ,JeniferủnghộsựthốngnhấtvĩnhviễnvàmạnhmẽgiữacácbangvàmộtQuốchộicóquyềnlựcvềthuếkhóa.Năm1785,ôngđạidiệnchoMarylandtạiHộinghịMountVernon.Làmộttrong29đạibiểuthamgiagầnnhưtấtcảcáckhóahọptạiHộinghịLậphiến,ôngkhôngphátbiểunhiều,nhưngủnghộMadisonvànhữngngườitheochủnghĩaquốcgia.

SaukhiHộinghịkếtthúc,Jeniferchỉsốngthêmđượcbanămnữavàkhôngbaogiờthamgiachínhquyền.Ôngmấtnăm1790,tạiAnnapolisthọ67tuổi.Ngườitakhôngbiếtchínhxácnơichôncấtông,cóthểlàkhutrangtrạiEllerslie.

26.WilliamSamuelJohnson(1727-1819)

TiểubangConnecticut

WilliamSamuelJohnsonsinhnăm1727,tạiStratford,CT.,làcontraicủaSamuelJohnson,mộttriếtgiavàlàgiáosĩAnhnổitiếng,ngườiChủtịchđầutiêncủatrườngĐạihọcKing'sCollege(naylàtrườngÐạihọcColumbia).TốtnghiệptrườngYalenăm1744vàbanămsau,ôngnhậndanhhiệuThạcsĩcũngcủatrườngnàyvàmộtbằngdanhdựcủatrườngHarvard.

Chốnglạiýđịnhcủangườichamuốnôngtrởthànhmụcsư,Johnsonlạiyêuthíchnghềluật,vàtìmcáchtựhọc,hoặcthamgiacáckhóahọckhôngchínhthức.Saukhiđượcnhậnvàolàmviệctạitòaán,ôngmởvănphòngluậtsưtạiStratford,làmđạidiệnchocáckháchhàngởtiểubangNewYorkvàConnecticut,rồithiếtlậpquanhệvớicáchãngluậtkhácởNewYork.Năm1749,ôngcướiAnneBeach,congáicủamộtnhàbuônởđịaphương.Vợchồngôngcó5contraivà6congái,nhưngnhiềungườiđãmấtkhicònnhỏ.

Nhữngnăm1750,ôngbắtđầusựnghiệphoạtđộngxãhộikhitrởthànhmộtsĩquantrongquânđộiConnecticut.Trongnhữngnăm1761-1765,ôngthamgiaHạviệntiểubang.Năm1766và1771,ôngđượcbầuvàoThượngviện.VàothờigiancuộcCáchmạngMỹ,Johnsoncảmthấybốirốitrướclànsóngđấutranhcủanhữngngườiyêunước.

Mặcdùnăm1765,ôngthamgiaQuốchộitrongthờigianxảyraÐạoluậtThuếtem,nhưngtớinăm1767,ôngphảnđốiCácđạoluậtTownshendDutiesvàchorằnghầuhếtcácchínhsáchcủaAnhquốclàkhôngkhônngoan,nhưngvẫnmongmuốnduytrìmốiquanhệchặtchẽvớimẫuquốcvàcảmthấykhókhăntrongviệcchọnlựachỗđứngchomìnhkhinhiềubạnbèthânthiếtcủaôngvẫnsốngởAnh.Nhữngnăm1765và1766,TrườngđạihọcOxfordđãnhờôngtưvấntrongviệctraocácbằngtiếnsĩvàthạcsĩdanhdựcủatrường.ÔngcũngcómốiquanhệchặtchẽvớicácnhàthờởAnhquốc.Trongnhữngnăm1767-1771,ônglàđạidiệnchotiểubangConnecticuttạiAnhvàcómốiquanhệthânthiệnvớinhữngngườinhưJaredIngersoll,Sr.,ngườisaunàythamgiachínhquyềnAnh.

Cuốicùng,JohnsonquyếtđịnhđấutranhchohòabìnhgiữaAnhvàcácthuộcđịa,chốngđốipheWhigcựcđoan.SaukhigiữchứcthẩmphántạiTòaánTốicaothuộcđịaConnecticut(1772-1774)vàtớinăm1774,dùđượcbầuchọnvàoĐạihộicácthuộcđịalầnthứnhất,nhưngôngđãtừchốithamdự.Khicácxungđộtbùngnổ,ôngđónggópnỗlựcđểgìngiữhòabình.ThángTưnăm1775,tiểubangConnecticutgiaochoôngvàmộtđạisứkhácnhiệmvụthảoluậnvớiTướngThomasGagecủanướcAnhvềviệcchấmdứtđổmáu.Nhưngthờiđiểmđókhôngthíchhợpchonhữngcuộcđàmphán,nênhọđãthấtbại.SauđóJohnsonđánhmấtsựủnghộcủanhữngngườiyêunướccựcđoan,khihọgiànhđượcquyềnlựctrongchínhquyềnConnecticut.Mặcdùnăm1779,ôngbịbắtgiữvềtộidanhliênlạcvớikẻthù,songôngđãchứngminhsựvôtộicủamìnhvàđượctrảtựdo.

Khinhữngmốihậnthùchiếntranhquađi,ôngtrởlạivớisựnghiệphoạtđộngchínhtrịcủamình.TạiQuốchộiHợpbang(1785-1787),ônglàmộttrongsốnhữngngườicóảnhhưởngvànổitiếngnhất.SaukhitớiHộinghịLậphiếnngày2thángSáu,ôngđóngvaitròquantrọngvàkhôngvắngmặtmộtbuổihọpnào.ÔngtánthànhThỏahiệplớn,thỏahiệpdochínhtiểubangConnecticutcủaôngđềxướng,vàlàChủtịchỦybanvănphong,soạnthảoravănkiệncuốicùng.ÔngcũngđónggópvàoviệcphêchuẩnHiếnphápmớitạiConnecticut.

Johnsonthamdựchínhquyềnmới,khilàthànhviêncủaThượngviệnMỹ,nơiônggópphầnxâydựngÐạoluậtTưphápvàonăm1789.Năm1791,ôngxintừchứcvìmuốncốnghiếntoànbộkhảnăngchochứcvụHiệutrưởngtrườngĐạihọcColumbia(1787-1800),tạithànhphốNewYork.Tạiđây,ôngcócônglớntrongviệcthiếtlậpcácnềntảngvữngchắcchotrườngvàtuyểnchọnnhữnggiáoviêngiỏi.

Johnsonnghỉhưunăm1800.Mộtvàinămsau,ngườivợcủaôngquađờivàcùngnămđóôngđãcướiMaryBrewsterBeach,mộtngườibàconcủangườivợtrướcvàsốngtạiquêhươngStratford,nơichônnhaucắtrốncủaông.Ôngquađờitạiđâyvàonăm1819,thọ92tuổivàđượcchôncấttạiNghĩatrangOldEpiscopal.

27.RufusKing(1755-1827)

TiểubangMassachusetts

Kingsinhnăm1755tạiScarboro(Scarborough),MA(ngàynaythuộctiểubangMaine),làngườiconcảcủamộtnôngdân,nhưngcũnglàmộtnhàbuônkhágiả.Năm12tuổi,saukhiđãhọccáckiếnthứccơbảntạicáctrườngđịaphương,ôngđượctuyểnvàoHọcviệnDummerởSouthByfield,MA.,rồisauđó,tốtnghiệptrườngHarvardvàonăm1777.TrongCuộcchiếntranhgiànhĐộclập,ônglàsĩquantùytùngchoTướngG.Washingtontrong

mộtthờigianngắn.

Ôngquyếtđịnhtheođuổinghềluật,nênđãtớihọcluậttạiNewburyport,MA,rồimởvănphòngluậtsưtạiđâyvàonăm1780.Kiếnthức,khảnăngchịuđựngvàtàihùngbiệnđãsớmđưaôngvàocáchoạtđộngchínhtrị.Từnăm1783đến1785,ônglàđạibiểutạiQuốchộitiểubangMassachusettsvàđượccửthamgiaQuốchộiHợpbang(1784-1786).Tạiđây,ôngtrởthànhmộtChủtịchQuốchộixuấtsắc,cóuytíncaovàlàmộttrongnhữngngườiđầutiênphảnđốichếđộchiếmhữunôlệ.Năm1786,ôngcướibàMaryAlsop,congáimộtthươnggiagiàucóởthànhphốNewYork.TrướckhirờiThượngviệntiểubang,ôngthựchiệnbổnphậncuốicùngbằngviệcđạidiệnchoMassachusettstạiHộinghịLậphiếnvàgópphầnthôngquavănkiệnnày.

Mới32tuổi,KingkhôngchỉlàmộttrongsốcácđạibiểutrẻnhấtcómặttạiPhiladelphiamàcònlàmộttrongsốnhữngngườiquantrọngnhất.Ôngcũngđượcđánhgiálàmộttrongnhữngngườihùngbiệnxuấtsắcnhấtvàthamdựtấtcảcáccuộchọp.MặcdùôngđếndựHộinghịvớisuynghĩrằngkhócóthểcóthayđổilớntrongCácđiềukhoảnHợpbang,nhưngquanđiểmnàycủaôngđãthayđổiquacáccuộctranhluận.CùngvớiMadison,ônglãnhđạophenhữngngườitheochủnghĩaLiênbang.ÔngcónhữngđónggópxuấtsắckhithamgiaỦybanvềcácvấnđềbịhoãnlạivàỦybanvănphong.NhữngghichépcủaôngvềquátrìnhdiễnratạiHộinghịrấtcógiátrịđốivớinhữngnhàsửhọc.

Khoảngnăm1788,KingrờibỏnghềluậtsưđểchuyểnđếnsốngtạiGothamvàthamgiachínhtrườngtiểubangNewYork.ÔngđượcbầuchọnvàoNghịviệntiểubang(1789-1790),rồiđượcbầulàmThượngnghịsĩMỹđầutiêncủatiểubangnày.Khicácđảngpháichínhtrịpháttriểnmạnhtrongchínhquyềnmới,KingchiasẻquanđiểmvàlậptrườngvớiÐảngLiênbang.TạiQuốchội,ôngủnghộchươngtrìnhtàichínhcủaHamiltonvàlàmộttrong

sốnhữnglãnhtụđềxuấtHiệpướcJaygâynhiềutranhcãi(1794).

Trongthờigianđó,năm1791,KingtrởthànhmộttrongnhữnggiámđốccủaNgânHàngĐệnhấtHoaKỳ.Năm1795,dùđượctáicửvàoThượngviệnMỹ,nhưngôngchỉthamgiamộtnăm,rồiđượcbổnhiệmlàmÐạisứMỹtạiAnh(1796-1803).

NhữngnămKinggiữcươngvịnàylànhữngnămkhókhăntrongquanhệngoạigiaoAnh-Mỹ.CuộcchiếntranhdoCáchmạngPhápgâyrađãảnhhưởngnghiêmtrọngđếnnềnthươngmạiMỹbởinhữngvụđụngđộtrênbiểngiữaPhápvàAnh.NướcAnhviphạmnghiêmtrọngchủquyềncủaMỹtrênbờbiểnquốctế,đặcbiệtlàviệccưỡngbứccácthủythủMỹ.MặcdùKingkhôngthểlàmthayđổichínhsách,nhưngôngcốgắngxoadịumốiquanhệgiữahaiquốcgia.

Năm1803,KingtrởlạiMỹvàthamgiahoạtđộngchínhtrị.Năm1804và1808,ôngcùngvớiCharlesCotesworthPinckney,ngườibạncùngkývàobảnHiếnpháp,làứngcửviêncủaÐảngLiênbangchochứcTổngthốngvàPhóTổngthống,nhưnghọhoàntoànthấtbại.Sauđó,KingtrởvềhàilòngvớicuộcsốngyênbìnhtạikhutrangtrạiKingManor,ởLongIslandmàôngđãmuavàonăm1805.

Trongcuộcchiếntranhnăm1812,ônglạiđượcbầuvàoThượngviệnLiênbang(1813-1825)vàđượccoilàmộtlãnhtụphechốngchiếntranh.ChỉsaukhiquânAnhtấncôngThủđôWashingtonnăm1814,ôngmớithậtsựtinrằngnướcMỹcầnphảicónhữnghànhđộngtựvệvàgópsứcchocácnỗlựcnày.

Năm1816,ÐảngLiênbangchọnKinglàứngcửviênTổngthống,nhưngJamesMonroeđãdễdàngđánhbạiông.VẫnthamgiaThượngviện,nămđóKinglàlãnhtụphechốngđốidựluậtthànhlậpNgânhàngĐệnhịHoaKỳ.Bốnnămsau,tinrằngvấnđềvềnôlệcầnphảiđượcthuxếpổnthỏabằng

việcthiếtlậpngaymộtcơchếbồithườngchoviệcgiảiphóngnôlệvàquátrìnhtáithuộcđịahóa(đưanhữngnôlệvềlạichâuPhi-ND),nênôngđãtốcáoThỏahiệpMissouri.

Năm1825,dosứckhỏeyếu,KingrờiThượngviệnvềnghỉhưu.Nhưngsauđó,TổngthốngJohnQuincyAdamsđãthuyếtphụcôngchấpnhậnchứcÐạisứMỹtạiAnh.ÔngđếnAnh,nhưngmộtnămsaubịốmvàbuộcphảitrởvềnhà.Năm1827,ôngquađời,thọ72tuổivàđượcchôncấttrongNghĩatrangNhàthờGraceEpiscopal,Jamaica,LongIsland,NY.Mộtvàingườiconcủaôngcũngrấtthànhđạt.

28.JohnLangdon(1741-1819)

TiểubangNewHampshire

Langdonsinhnăm1741,tạiPortsmouth,NH.TổtiêncủaôngđãdicưđếnMỹvàonhữngnăm1660.Chaônglàmộtnôngdânkhágiảvàcómộtgiađìnhđôngcon.Quátrìnhhọcvấnthờitrẻcủaôngthườngbịgiánđoạn.Ôngtớihọctạimộttrườngởđịaphương,rồitrởthànhthưkýtậpsựvàmộtthờigianngắnlàmthủythủ.Cuốicùng,ôngtựmìnhmởmộthãngbuônvàlàmănphátđạt.

LàngườitíchcựcủnghộcuộcCáchmạng,ôngthamgiaỦybanliênlạccủaNewHampshirevàỦybantẩychayhàngnhậpkhẩu,đồngthời,ôngcũngthamdựnhiềucuộchọpcủanhữngngườiyêunước.Năm1774,ôngcómặttrongtrậntấncôngpháođàiPortsmouthvàthuđượcmộtlượnglớnvũkhícủaquânAnh.

Mộtnămsau,LangdontrởthànhChủtịchQuốchộiNewHampshirevàcũngthamdựĐạihộicácthuộcđịa(1775-1776).Sauđó,ôngđượcthăngchứcĐạitávàđạidiệnchoquânđộitạiĐạihộicácthuộcđịatrongsuốtcuộcchiếntranh.Ngoàira,ôngcũngtổchứccácđộituầntiễuđểchốnglạinướcAnhvàthuđượcnhiềukếtquả.

Langdoncũngđóngvaitròtíchcựctrongcácchiếndịchlớn.Năm1777,ôngtổchứcvàđảmbảohậucầnchocuộcviễnchinhcủatướngJohnStarktừNewHampshiretấncôngđộiquâncủaviêntướngAnhlàJohnBurgoyne.Sauđó,ôngchỉhuymộttoánquânbảovệthànhphốSaratoga,NY,khithànhphốnàybịbaovây.Sauđó,LangdonchỉhuymộtbiệtđộitrongchiếndịchRhodeIsland.Nhưngnhậnthấymôitrườnghoạtđộngtốtnhấtchomìnhlàchínhtrị,nênôngrờiquânđộiđểtrởthànhChủtịchcơquanlậpphápbangNewHampshiretừnăm1777đếnnăm1781.Năm1777,ôngcướiElizabethSherburnevàhọcómộtngườicongái.

Năm1783,LangdonđượcbầuvàoQuốchộiHợpbang;mộtnămsau,vàoThượngviệntiểubang;vànămsaunữa,làThốngđốctiểubangNewHampshire.Năm1784,ôngxâymộtngôinhàtạiPortsmouth.Năm1786-1787,ônglạitrởthànhChủtịchNghịviệnvàtrongthờigiannày,lầnthứba,ôngthamdựQuốchộiHợpbang.

LangdonbuộcphảitựthanhtoánnhữngchitiêuchochuyếnđicủaôngvàcủaNicholasGilmanđếnHộinghịLậphiếnvìtiểubangNewHampshirekhôngthểvàkhôngmuốnchitiềnchohọ.MãitớicuốithángBảy,họmớitớiPhiladelphia,khiđó,nhiềucôngviệcđãhoànthành.Tuynhiên,kểtừkhitớinơi,Langdonđãđểlạidấuấnquantrọng.Ôngphátbiểuhơn20lầntrongcáccuộctranhluậnvàlàthànhviêncủaỦybanthỏahiệpvềvấnđềnôlệ.Nóichung,ôngủnghộmộtchínhquyềnliênbangmạnh.Năm1788,lạimộtlầnnữaôngđượcbầulàmThốngđốctiểubang(1788-1789).ÔngcũngthamgiaHộinghịphêchuẩnHiếnpháp.

Từnăm1789đếnnăm1801,LangdonthamgiaThượngviệnLiênbang,giữchứcChủtịchLâmthờiđầutiêntrongnhiềubuổihọp.Trongnhữngnămnày,quanđiểmchínhtrịcủaôngđãcónhữngthayđổi.LàngườiủnghộmộtchínhquyềntrungươngmạnhvàtừnglàđảngviêncủaÐảngLiênbang,nhưngsauđó,ôngphảnđốinhữngđiềukhoảncủaHiệpướcJay(1794).Tớinăm1801,ônghoàntoànchuyểnsangủnghộpheCộnghòa-DânchủcủaJeffeson.

Cùngnămđó,LangdontừchốiđềnghịgiữchứcBộtrưởngHảiquâncủaTổngthốngJefferson,nhưngvẫnhoạtđộngtíchcựctrongchínhtrườngNewHampshire.ÔnglạithamdựNghịviệntrongkhoảngthờigian1801-1805,hailầngiữcươngvịChủtịch.Năm1805,ônglạiđượcbầuchọnlàmThốngđốcvàtiếptụcgiữchứcvụnàychotớinăm1811,ngoạitrừmộtnămgiánđoạn.Trongthờigianđó,vàonăm1805,trườngĐạihọcDartmouthđãtraotặngôngbằngTiếnsĩLuậtdanhdự.

TrongcuộctranhcửTổngthốngnăm1812,vìtuổicaovàsứckhỏeyếu,LangdontừchốilàmứngcửviênPhóTổngthốngcủaÐảngCộnghòa-Dânchủ.Ôngnghỉhưutrong7nămtiếptheovàquađờinăm1819,thọ78tuổi.MộcủaôngđượcđặttạiNghĩatrangOldNorthởPortsmouth.

29.JohnLansing,Jr.(1754-1829)

TiểubangNewYork

JohnLansingsinhngày30thángGiêngnăm1754,tạithànhphốAlbany,NY,làconcủaôngbàGerritJacobvàJannetjeLansing.Năm21tuổi,Lansinghoànthànhviệchọcluậtvàđượcphépmởvănphòngluậtsư.Năm1781,ôngcướiCorneliaRayvàcó10ngườicon,5ngườitrongsốnàychếttừkhicònbé.Lansingkhágiàucó,ôngsởhữumộtvùngđấtrộnglớnởLansingburgvànghềluậtsưđemlạichoôngnhiềutiềnbạc.

Từnăm1776đếnnăm1777,LansinglàtùytùngcủaTướngPhilipSchuyler,mộtviêntướngnổitiếngcủaQuânđộiLụcđịavàlàbốvợcủaAlexanderHamilton.Sauđó,Lansingchuyểnsanghoạtđộngchínhtrịvàtrongnhữngnăm1780-1784,1786và1788,thamgiasáunhiệmkỳtạiQuốchộiNewYork.Tronghainhiệmkỳcuốicùng,ônglàChủtịchQuốchội.Tronghainămtrốnggiữathờigiannày,LansingthamgiaQuốchộiHợpbang.Từnăm1786đếnnăm1790,ôngđảmđươngchứcThịtrưởngthànhphốAlbany.

LansingđếndựHộinghịLậphiếnởPhiladelphiavớitưcáchlàthànhviêncủađoànđạibiểuNewYork.TạiHộinghị,Lansingcảmthấythấtvọngvìthấycuộchọpđãvượtquágiớihạnchophép.LansingchorằngcácđạibiểutậptrungtạiHộinghịchỉcómụcđíchđơngiảnlàsửađổiCácđiềukhoảnHợpbang,nêncảmthấytứcgiậnphongtràochunglạimuốnviếtmộtbảnHiếnpháphoàntoànmới.Sausáutuầnthamdự,JohnLansingvàRobertYates,đạibiểucùngcủabangNewYork,rờibỏHộinghị.TrongmộtbứcthưchunggửiGeorgeClinton,ThốngđốctiểubangNewYork,họtuyênbố

chốnglạibấtkỳmộtcáchthứcnàonhằmđưatấtcảcáctiểubangriênglẻvàomộtchínhquyềnquốcgia.HọcũngchorằngHộinghịLậphiếnkhôngnênxemxétbấtkỳmộtsựhợpnhấtnàonhưvậy.Hơnnữa,LansingvàYatescũngcảnhbáodạngmôhìnhcủachínhquyềnđượcđềxuấttạiHộinghịLậphiếnsẽkhông"đảmbảoquyềnbìnhđẳngvàtựdovĩnhviễn,làđiềumàchúngtôimongmuốn".Năm1788,làthànhviêncủaHộinghịphêchuẩnHiếnphápởNewYork,lạimộtlầnnữa,LansingphảnđốibảnHiếnphápnày.

Trongchínhquyềnliênbangmới,Lansinglàmviệctạitòaán.Năm1790,ôngbắtđầumộtnhiệmkỳdài11nămtrongTòaántốicaoNewYork.Từnăm1798chotớinăm1801,ônglàChánhántòaánnày.Trongnhữngnăm1801-1814,LansinglàÐạiphápquancủatiểubang.Saukhirờikhỏichứcvụnày,ôngvẫntiếptụcsựnghiệphoạtđộngxãhội.Năm1817,ôngđượcbổnhiệmlàmỦyviênHộiđồngquảntrịTrườngđạihọctiểubangNewYork.

CáichếtcủaLansinglàcáichếtbíhiểmnhấttrongsốtấtcảcácđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến.Năm1829,trongmộtchuyếnthămthànhphốNewYork,ôngrờikháchsạnđểgửimộtvàibứcthư,nhưngsauđó,ôngkhôngtrởvề.Ngườitakhôngtìmthấydấuvếtnàocủaông,nêncoiôngđãbịgiếthại.

30.WilliamLivingston(1723-1790)

TiểubangNewJersey

Livingstonsinhnăm1723,tạithànhphốAlbany,NYvàđượcbàngoạichămsócchotớinăm14tuổi.Sauđó,ôngsốngmộtnămvớimộtngườitruyềngiáotrongbộtộcngườiDaÐỏMohawk.ÔngtheohọctrườngYalevàtốtnghiệpvàonăm1741.

PhảnđốiýđịnhcủagiađìnhmuốnôngtheonghềbuônlôngthútạiAlbany,chàngthanhniênLivingstonquyếttâmtheođuổihọcngànhluậttạithành

phốNewYork.Trướckhihoànthànhkhóahọcnăm1745,ôngcướiSusannaFrench,congáicủamộtchủđấtgiàucóởNewJersey.Họcó13ngườicon.Banămsau,Livingstonđượcnhậnvàolàmtạitòaánvànhanhchónggiànhđượcuytín,nhờquanđiểmủnghộphongtràoquầnchúngchốnglạinhữngphầntửbảothủtrongthànhphố.LiênkếtvớinhữngngườitheothuyếtCalvinvềtôngiáo,ôngchốnglạisựlãnhđạocủangườiAnhtạithuộcđịavàvậndụngngòibútsắcbénvàchâmbiếmtrongnhữngbàithơvàbiểungữ.LivingstonchỉtríchnhữngmưutoancủangườiAnhnhằmkiểmsoáttrườngKing'sCollege(naylàtrườngĐạihọcColumbia).Tớinăm1758,ôngtrởthànhlãnhtụphecủaông.Trongmộtthậpniên,pheôngđãgiànhquyềnkiểmsoátQuốchộivàđấutranhchốngsựcanthiệpcủaNghịviệnAnhvàocôngviệcnộibộtạicácthuộcđịa.LivingstonlànghịsĩtạiQuốchộitiểubangtrongnhữngnăm1759-1761.

Năm1769,nhữngngườiủnghộLivingstonbịchiarẽbởicáccuộctranhluậnvềcáchthứcđáplạichínhsáchthuếkhóacủaAnhđốivớithuộcđịa,nênhọđãmấtquyềnkiểmsoátQuốchội.Sauđó,mệtmỏivìcôngviệcluậtpháp,nênLivingstonchuyểnvềsốngtạiElizabethtown(hiệnnaylàElizabeth),NJ,trongkhutrangtrạiôngđãmuanăm1760.Trongnhữngnăm1772-1773,ôngxâydựngkhutrangtrạiLibertyHalltạiđây,tiếptụclàmthơvàsốngmộtcuộcđờinhàntản.

NhưngcuộcCáchmạngMỹbùnglênđãkéoLivingstonrakhỏithờikỳannhànnày.ÔngnhanhchóngthamgiaỦybanLiênlạcQuậnEssexy,NJ.Năm1774,ônglàđạidiệnchotiểubangtạiĐạihộicácthuộcđịalầnthứnhấtvàcácnăm1775-1776,làđạibiểutạiĐạihộicácthuộcđịalầnthứhai.ThángSáunăm1776,ôngnhậnchứcTưlệnhquânđộitiểubangNewJersey,vớicấpbậcthiếutướngvàgiữchứcvụnàychotớikhiđượcbầulàmThốngđốcđầutiêncủatiểubangNewJersey.

SaucuộcchiếntranhgiànhÐộclập,Livingstongiữchứcvụnàytrong14

nămliêntục,chotớikhiôngmấtvàonăm1790.Trongthờigianônggiữchứcvụnày,hệthốngchínhquyềntiểubangđượcthiếtlập,chiếntranhthắnglợivàNewJerseytrởthànhmộttiểubangđộclập.Mặcdùbịáplựccôngviệccảntrở,ôngvẫnvềnghỉtạikhutrangtrạicủaôngbấtcứkhinàocóthể,đểtiếnhànhnhữngthínghiệmnôngnghiệp.ÔnglàthànhviêncủaHiệphộiThúcđẩyNôngnghiệpcủaPhiladelphiavàtíchcựcthamgiaphongtràobãinô.

Năm1787,LivingstonđượcchọnlàmđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến,nhưngtráchnhiệmThốngđốcđãbuộcôngkhôngthểthamdựtấtcảcácbuổihọp.Ôngkhôngđếndựchotớingày5thángSáuvàbỏlỡcáccuộctranhluậntrongnhiềutuầnlễcủathángBảy.Nhưngôngđãthamgianhiềuủybanquantrọng,đặcbiệtlàgiữchứcChủtịchỦybanthỏahiệpvềvấnđềnôlệ.TrongquátrìnhtranhluậntạiHộinghị,ôngủnghộPhươngánNewJersey.Saunày,ôngthúcđẩytiểubangNewJerseynhanhchóngphêchuẩnHiếnpháp(1787).Mộtnămsau,trườngĐạihọcYaletraotặngôngbằngTiếnsĩLuậtdanhdự.

Livingstonquađờinăm1790,tạiLibertyHall,thọ67tuổi.Lúcđầu,ôngđượcchôncấttạiNghĩatrangNhàthờGiáohộiTrưởnglãotrongvùng.Nhưngmộtnămsau,thihàicủaôngđượcchuyểnđếnkhuhầmmộ,docontraiôngsởhữu,tạiNghĩatrangTrinityởManhattanvàtớinăm1844,lạiđượcchuyểnvềNghĩatrangGreenwoodởBrooklyn.

31.JamesMadison(1751-1836)

TiểubangVirginia

Làconcảtrongmộtgiađìnhmangdòngdõiquýtộcđồnđiền,Madisonsinhnăm1751,tạiPortConway,QuậnKingGeorge,VA,trongthờigianmẹôngđangđếnthămôngbàngoại.Vàituầnsau,bàtrởvềnhàởQuậnOrange,Montpeliervớiđứacontraimớisinh,vànơinàyđãtrởthànhquêhươngcủa

ôngtrongsuốtcuộcđời.

Ôngnhậnnhữngbàihọcđầutiêntừngườimẹ,từnhữnggiasưvàtạimộttrườnghọctưtrongvùng.Làmộtngườicựckỳthôngminhdùsứckhỏekémvàluônốmyếutrongsuốtthờitraitrẻ,ôngđãtốtnghiệptrườngĐạihọcNewJerseynăm1771,(naylàtrườngPrinceton).Tạiđây,ôngđặcbiệtquantâmđếnlĩnhvựcchínhquyềnvàluậtpháp,nhưngcoimụcsưcũnglàmộtnghề,nênôngởlạihọcthêmmộtnămvềthầnhọc.

TrởlạiMontpelier,vẫnchưaquyếtđịnhvềnghềnghiệp,nhưngMadisonsớmđãcótinhthầnyêunước.Chínhtrườngtiểubangvàkhuvựcđãlôicuốnông.Năm1775,ôngthamgiaỦybanAntoànquậnOrange.Mộtnămsau,ôngthamdựHộinghịVirginia.Ngoàiviệcthôngquacácbướcmangtínhcáchmạng,HộinghịnàyđãxâydựngbảnHiếnphápchotiểubangVirginia.Trongnhữngnăm1776-1777,ôngthamgiaViệndânbiểucủathịxã,vàtrongnhữngnăm1778-1780,thamgiaHộiđồngtiểubang,nhưngsứckhỏeyếuđãngăncảnôngthamgiaquânđội.

MadisonđượcchọnlàmngườiđạidiệnchoVirginiathamdựQuốchộiHợpbangtronggiaiđoạn1780-1783và1786-1788.Mặcdùlàđạibiểutrẻnhất,nhưngôngđãđóngmộtvaitròrấtquantrọngtrongcáccuộctranhluậntạiđây.Cũngtrongnhữngnăm1784-1786,ônglạithamdựViệnđạibiểuVirginia.ÔnglàngườichỉđạongầmđằngsaucáccuộchọpởHộinghịMountVernon(1785),rồithamgiaHộinghịAnnapolis(1786)vàcónhữngđónggóprấttolớntrongquátrìnhhộihọptạiHộinghịLậphiến.Ôngcònđượcmệnhdanhlà"ChađẻcủaHiếnphápMỹ"vìsựđónggóplớnlaotrongviệcsoạnthảovănkiệnnàycũngnhưtrongquátrìnhthôngquasauđó.ÔngcũngviếtrấtnhiềubàibáochỉtríchsựyếukémcủaCácđiềukhoảnHợpbang.

MadisonlàmộtnhânvậtcựckỳxuấtchúngtạiHộinghịLậphiến.Trongkhimộtsốđạibiểuủnghộmôhìnhchínhquyềntậptrungmạnh;mộtsốkhác

muốnduytrìquyềntựquyếtvàtựchủcủatiểubang;cònđasốcólậptrườngtrunglậpthìMadisonđãbiệnhộkhôngmệtmỏichomộtchínhquyềnmạnhdùnhiềuđềnghịcủaôngbịbácbỏ.ÔngrấtítkhivắngmặttạiHộinghịvàPhươngánVirginiamàônglàtácgiảchínhđãtrởthànhnềntảngchủyếuchobảnHiếnpháp.Bấtchấpkhảnăngthuyếttrìnhkém,ôngđãphátbiểutớitrên150lần,đứngthứba,chỉsauGouverneurMorrisvàJamesWilson.MadisonlàthànhviêncủanhiềuủybanquantrọngnhưỦybanvềcácvấnđềhoãnlạivàỦybanVănphong.

MadisoncũngđóngvaitròđặcbiệtquantrọngtrongquátrìnhthôngquaHiếnphápởVirginia.ÔngđãsửdụngkiếnthứcuyênbácvàsắcsảocủamìnhđểbảovệvănkiệnnàychốnglạisựphảnđốimạnhmẽcủaPatrickHenry,GeorgeMasonvàRichardHenryLee.TạiNewYork,trongkhoảngthờigian1787-1788,trongkhiđanglàđạibiểutạiQuốchộiHợpbang,MadisonđãhợptácvớiAlexanderHamiltonvàJohnJay,viếtcácbàiluậnNgườiLiênbang,tácđộnglớnđếnviệcphêchuẩnHiếnphápcủatiểubangNewYork.

TạiHạviệnMỹ(1789-1797),MadisonthamgiasoạnthảonhữngnétchínhvàđảmbảoviệcthôngquaTuyênngônnhânquyền.Ôngcũnggópphầntổchứccáccơquanhànhphápvàtạonênmộthệthốngthuếliênbang.Năm1792,ôngvàJeffersonđãthànhlậpÐảngCộnghòa-Dânchủđểchốngđốicácchínhsáchtàichính–kinhtếcủaHamiltonvàĐảngLiênbang.

Năm1794,MadisoncướiDolleyPayneTodd,mộtphụnữgóabụa,nhưnghoạtbátvàsôinổi,kémôngtới16tuổi.Bàđãcómộtcontrai,nhưngsaunày,họkhôngcóngườiconchungnào.Trongnhữngnăm1797-1801,MadisonvềnghỉtạitrangtrạicủaôngởMontperlier,nhưngtớinăm1798,ôngviếtbàiluậnvănCácgiảiphápcủaVirginia,nhằmchỉtríchCácđạoluậtNgoạikiềuvàChốngNổiloạn(AlienandSeditionActs)doĐảngLiênbangbanhành.TrongthờikỳôngđảmnhiệmchứcNgoạitrưởngLiênbang

(1801-1809),vợôngthườnggiữvaitrònhưÐệnhấtPhunhânchoTổngthốngJeffersontrongcácbuổitiếpkhách.

Năm1809,MadisonkếnhiệmJeffersonlàmTổngthốngthứtưcủanướcMỹ(1809-1817).GiốngnhưbaTổngthốngđầutiên,MadisonbịbếtắcvàlúngtúngvớicáccuộcchiếntranhgiữacácquốcgiaởchâuÂu.ViệcsửdụngcácbiệnphápngoạigiaođãkhôngngănchặnđượcviệcngườiAnhchiếmđoạtcáctàu,hànghóavàcưỡngbứcthủythủMỹtạivùngbiểnquốctếvàsựsuythoáiđangtànpháđấtnước.Madisontiếptụcdùngcácbiệnphápngoạigiaovàtrừngphạtkinhtế,nhưngkhôngthựcsựthànhcông.NhưngviệcngườiAnhtiếptụccanthiệpbằngtàu,cũngnhưnhữnglờixúigiụckhác,đãdẫnđếncuộcchiếntranhnăm1812.

CuộcchiếntranhmànướcMỹnontrẻnàychưakịpchuẩnbịđầyđủđãchấmdứttrongmộtthếbếtắcvàothángMườihainăm1814,khiHiệpướcGhentđượckýkếtkhôngđiđếnmộtkếtquảnào,hầunhưchỉkhôiphụclạicácđiềukiệntrướcchiếntranh.NhưngchủyếulànhờchiếnthắngtuyệtvờicủatướngAndrewJacksontạitrậnNewOrleans(Chalmette)vàothángGiêngnăm1815,nênhầuhếtnhữngngườidânMỹđềutinrằnghọđãgiànhchiếnthắng.Sauhailầnthửthách,cuốicùngnềnđộclậpvẫntồntạivàmộtchủnghĩaquốcgiasôinổi,đầyhămhởđãđánhdấunămcuốicùngMadisontạicươngvịTổngthống.GiaiđoạnnàynhữngngườiCộnghòa-DânchủđãhoàntoàngiànhđượcquyềnthốngtrịchínhquyềnLiênbang.

SaukhikếtthúcnhiệmkỳthứhaiởcươngvịTổngthống,MadisonvềnghỉhưuvàtrôngcoitrangtrạiMontpelier,nhưngôngvẫntíchcựcthamgiacáchoạtđộngxãhội.ÔnggiànhnhiềuthờigiansoạnthảolạinhữngghichépcủaôngvềcáccuộchọptạiHộinghịLậphiến.Bốnnămsaukhiôngquađời,ChínhphủMỹđãchoxuấtbảncuốnsáchnàyvớitiêuđềNhữngghichépvềHộinghịLiênbang1787.Đâylàbảnghichépcógiátrịnhấtvềsựkiệnnày.Sauđó,ônggiữchứcđồngChủtịchtạiHộinghịLậphiếncủa

Virginianhữngnăm1829-1830vàlàHiệutrưởngTrườngđạihọcbangVirginiatronggiaiđoạn1826-1836.CùngvớiviệcviếtnhữngbàibáobảovệchínhquyềnMonroe,ôngcũngđảmđươngchứcvụcốvấnvềchínhsáchđốingoạichoTổngthốngMonroe.

MadisoncũngliêntụclênánnhữngtranhcãibèpháiđịaphươngđangnổilênđedọasựtồntạicủaLiênbang.Mặcdùsuốtđờilàchủnôlệ,nhưngtrongnhữngnămcuốiđời,ôngđãtíchcựcthamgiavàoHiệphộiBãinôHoaKỳ,vớinhiệmvụtáiđịnhcưnhữngngườinôlệvềsốngởchâuPhi.Madisonmấtnăm1836,thọ85tuổi.Khiđó,vợvàngườiconriêngcủabàvẫncònsống.

32.AlexanderMartin(1740-1807)

TiểubangBắcCarolina

MặcdùAlexanderMartinsinhnăm1740tạiquậnHunterdon,NJ.,nhưngônglạiđạidiệnchotiểubangBắcCarolinatạiHộinghịLậphiến.ChamẹônglàHughvàJaneMartin,lúcđầuđịnhcưtạiVirginia,sauđó,khiAlexandercònrấtnhỏ,đãchuyểnvềsốngtạiquậnGuilford,NC.Năm1756,MartintốtnghiệptrườngĐạihọcNewJersey(naylàtrườngPrinceton),rồichuyểnvềsốngtạivùngSalisburyđểtheonghềnghềbuônbán.Nhưngôngnhanhchóngchuyểnsanghoạtđộngxãhộikhitrởthànhthẩmphánhòagiải,rồilàmPhóchưởnglýcủanhàVuaAnhtạithuộcđịanày.

VàothángChínnăm1770,trongmộtphiênhọpcủaTòaánCaocấptạiHillsboro,150ngườinôngdân,bịkíchđộng,đãmangtheogậygộctrànvàophòngxửán.Họđòiphảicómộtbanhộithẩmcôngbằngđểxácđịnhminhbạchcáckhoảnthuếphảinộp.Xungđộtnổrakhiếnnhiềungười,baogồmcảAlexanderMartin,bịđánhđập.Năm1771,Martinkýmộtthỏathuậntrảlạitấtcảnhữngkhoảnthubấthợpphápchohọvàphânxửcácbấtđồng.

Từnăm1773đếnnăm1774,MartinthamgiaViệnbìnhdâncủaBắcCarolinavàtớinăm1775thamgiaQuốchộikhóahaivàbacủathuộcđịanày.ThángChínnăm1775,ôngđượcbổnhiệmlàmTrungtátrongTrungđoànsốhaicủaBắcCarolina,trongQuânđộiLụcđịa.MartinthamdựcáchoạtđộngquânsựtạiNamCarolinarồiđượcthăngchứcĐạitá.ÔngthamgiaquânđộicủaWashingtonnăm1777,nhưngsautrậnđánhởGermantown,ôngbịbắtgiữvìtộihènnhát.MộtphiêntòaquânsựđượctiếnhànhvàtuyênbốMartintrắngán,nhưngôngxintừchứcngày22thángMườimộtnăm1777.

ÐiềurủirocủaMartintrongquânđộikhôngngăncảnsựnghiệpchínhtrịcủaông.Mộtnămsauvụởtòaánquânsự,ôngtrởthànhđạibiểutạiThượngviệnBắcCarolinatrongsuốt8năm(1778-1782,1785và1787-1788)vàgiữchứcChủtịch.Từnăm1780đếnnăm1781,ôngcũngthamgiaHộiđồngchiếntranhvàHộiđồngđặcbiệtcủatiểubang.Năm1781,MartinđượcbầuchọnlàmQuyềnThốngđốcvàtừnăm1782chođến1785,ônglàThốngđốccủatiểubangnày.

SaumộtnhiệmkỳtạiThượngviệnBắcCarolina,vàonăm1785,MartinđạidiệnchotiểubangtạiQuốchộiHợpbang,nhưngnăm1787,ôngxintừchức.Làmộttrong5đạibiểucủaBắcCarolinathamdựHộinghịLậphiến,MartinlàđạibiểuphảnđốimạnhmẽnhấtquanđiểmLiênbang.ÔngđóngvaitrònhỏtrongquátrìnhhọpvàrờiPhiladelphiavàocuốithángTámnăm1787,trướckhibảnHiếnphápđượckýkết.Martinđượcđánhgiálàmộtchínhtrịgiatốt,nhưngkhôngthíchhợpvớicáccuộctranhluậncôngkhai.MộtđồngnghiệpcủaônglàHughWilliamson,đãbìnhluậnrằngMartincầnthờigianđểlấylạiuytínvàsứcmạnh"đểlạisửdụngnhữngkhảnăngcủamìnhgópphầnpháttriểnđấtnước".

Dướithểchếchínhquyềnliênbangmới,từnăm1789chotớinăm1792,MartinlạigiữchứcThốngđốcBắcCarolina.Saunăm1790,ôngrờibỏ

ÐảngLiênbangđểgianhậpÐảngCộnghòa-Dânchủ.Năm1792,MartinđượccơquanlậppháptiểubangthuộcpheCộnghòachọnlàmThượngnghịsĩLiênbang.ViệcôngbỏphiếuủnghộcácđạoluậtNgoạikiềuvàChốngNổiloạnđãkhiếnôngkhôngđượctáicử.TrởlạiBắcCarolina,năm1804,MartinlạithamgiaThượngviệntiểubangvànăm1805,làđạidiệnchoquậnRockinghamtạiHạviệnvàlạigiữchứcChủtịch.Từnăm1790tớinăm1807,ônglàủyviênquảntrịcủaTrườngđạihọcBắcCarolina.

Martinkhônglấyvợ.Ôngmấtngày2thángMườimộtnăm1807,thọ67tuổivàđượcchôncấttạikhuđồnđiền"Danbury"củaôngởquậnRockingham.

33.LutherMartin(1748-1826)

TiểubangMaryland

GiốngnhưnhiềuđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến,LutherMartinvàohọctạitrườngĐạihọcNewJersey(naylàtrườngPrinceton)vàtốtnghiệpnăm1766,vớibằngdanhdự.MặcdùsinhsốngtạiquậnBrunswick,NJ.,nhưngsaukhinhậnbằngtốtnghiệp,MartinđãchuyểnđếnsốngởtiểubangMarylandvàdạyhọcởđâytrongbanăm.Sauđó,ôngbắtđầuhọcluậtvànăm1771,đượcnhậnvàolàmviệctạiTòaánVirginia.

MartinlàngườiủnghộnềnđộclậpMỹngaytừnhữngngàyđầu.Mùathunăm1774,ôngthamgiaỦybanyêunướcQuậnSomersetvàvàothángMườihai,ôngthamdựcuộchọpcủanhữngngườiyêunước,tổchứctạithànhphốAnnapolis,Maryland.HộinghịnàylànơiđãđưaralờikêugọitriệutậpĐạihộicácthuộcđịalầnthứnhất.Ðầunăm1778,tiểubangMarylandbổnhiệmLutherMartinlàmTổngchưởnglýcủatiểubang.Tạicươngvịnày,việcMartinkếttộinhữngngườitrungthànhvớimẫuquốc,khisốlượngnhữngngườinàyởnhiềuvùnglàkháđôngđảođãdẫnđếncuộcnổidậyvàgâyraxungđộtởnhiềunơi.TrongkhivẫnlàTổngchưởnglý,

MartinthamgiatiểuđoànkỵbinhnhẹcủaBaltimore.ThángBảynăm1781,đơnvịcủaôngsátnhậpvớilựclượngcủaHầutướcLafayetteởgầnFredericksburg,VA.NhưngMartinđượcThốngđốctriệuhồinhằmkhởitốmộtvụphảnquốc.

MartincướiMariaCresapvàongàylễGiángsinhnăm1783.Trongsốnămngườiconcủahọ,bangườicongáiđãsốngđếntuổitrưởngthành.Nghềluậtsauchiếntranhcủaônglàmộtnghềlớnnhấtvàphátđạtnhấttrongtoànquốc.Năm1785,MartinđượcbầuvàoQuốchộiHợpbang,nhưngsựbổnhiệmnàychỉmangtínhhìnhthứcvìôngkhôngtớithànhphốPhiladelphiađểthamdự,bởibậnrộnvớitráchnhiệmcánhântrongcácvụkiện.

TạiHộinghịLậphiến,Martinphảnđốiýtưởngvềmộtchínhquyềntrungươngmạnh.Khiôngđếnngày9thángSáunăm1787,ôngthểhiệnsựnghingờđốivớiviệcápđặtcơchếbímậttrongquátrìnhhọpHộinghị.ÔngđứngvềphíacácbangnhỏvàbỏphiếuchốnglạiPhươngánVirginia.Ngày27thángSáu,MartinđãphátbiểuhơnbatiếngđồnghồphảnđốiđiềukhoảnquiđịnhquyềnđạidiệntheotỷlệdânsốởcảhaiViệntrongcơquanlậpphápcủaPhươngánVirginiavàthamgiaỦybantìmkiếmsựthỏahiệpvềquyềnđạidiện.Tạiđâyôngủnghộgiảiphápbìnhđẳngquyềnđạidiệnchomọitiểubang,ítnhấttạimộtViện.TrướckhiHộinghịkếtthúc,ôngvàJohnFrancisMercer,mộtđạibiểukháccủaMaryland,đãbỏravề.

TrongbàiphátbiểutạiViệnđạibiểuMarylandvàonăm1787vàtrongnhiềubàibáo,MartincôngkíchmôhìnhchínhquyềnmớivàtiếptụcđấutranhphảnđốiviệcthôngquaHiếnpháptrongsuốtnăm1788.ÔnglênánviệcchínhquyềnquốcgiaquálấnátquyềncủacáctiểubangvàsựbấtbìnhđẳngtrongviệcđạidiệntạiQuốchội.MartinchốnglạiviệctínhđếnnôlệtrongvấnđềxácnhậntỷlệđạidiệnvàtinrằngviệcthiếumộtbanbồithẩmtạiTòaántốicaosẽđedọanghiêmtrọngquyềntựdo.Việccácđạibiểuủnghộxuhướngthiếtlậpnhànướcquốcgiavàsửdụngkháiniệm"Liênbang”

(federal)cũnglàmMartinbựcbội.Nhưngđếnnăm1791,MartinđãquaysangủnghộÐảngLiênbangdomốithùoáncánhânđốivớiThomasJefferson.

TrongnămđầutiêncủathếkỷXIX,Martinlàluậtsưbàochữatronghaivụkiệngâynhiềutranhcãitrêntoànquốc.Trongvụthứnhất,MartingiúpmộtngườibạnthâncủaônglàSamuelChase,ThẩmphánTòaántốicao,đượctrắngán,trongvụluậntộiôngnàynăm1805.Hainămsau,năm1807,MartinlạilàmộttrongnhữngluậtsưbàochữachoAaronBurrkhiBurrbịxétxửvìtộiphảnquốc.

Saukỷlục28nămliêntụclàmTổngchưởnglýtiểubang,thángMườihainăm1805,LutherMartinxintừchức.Năm1813,MartintrởthànhChánhánTòaÐạihìnhvàPhúcthẩmcủaquậnBaltimore.Năm1818,ôngđượctáibổnhiệmlàmTổngchưởnglýbangMarylandvànăm1819,ôngcãichoMarylandtrongvụMcCullochkiệntiểubangMarylandtạiTòaántốicao.NguyênđơndoDanielWebster,WilliamPinckneyvàWilliamWirtđạidiệnđãgiànhphầnthắngkhiTòaánTốicaophánquyếtlàcáctiểubangkhôngthểbuộctộicácthểchếliênbang.

GiatàicủaMartinbịtổnhạinghiêmtrọngvàonhữngnămcuốiđờikhichứngnghiệnrượunặng,bệnhtậtvàcảnhbầncùngđãcướpđimọithứ.Chứngđộtquị,từngxảyranăm1819,buộcôngphảitừchứcTổngchưởnglýMarylandvàonăm1822.Năm1826,LutherMartinquađờiởtuổi78,trongngôinhàcủaAaronBurrtạithànhphốNewYorkvàđượcchôncấttrongmộtnghĩatrangvôdanhcủaNhàthờSt.John.

34.GeorgeMason(1725-1792)

TiểubangVirginia

GeorgeMasonsinhnăm1725,làconcủaGeorgevàAnnThomsonMason.Vìngườichamấtkhiôngmới10tuổinênviệcdạydỗGeorgeđượcgiaocho

ngườibáclàJohnMercer.KiếnthứccủavịluậtsưtươnglaiMasonchủyếuđượchìnhthànhnhờthưviệncótới1500cuốncủangườibácnày,trongsốđó,mộtphầnbaliênquanđếnngànhluật.

Masonđãtựphấnđấuđểtrởthànhmộtnhânvậtquantrọngtrongcộngđồng.ÔnglàmộtchủđồnđiềngiàucónhấtởVirginiakhiquảnlývùngđấtGunstonHall.Năm1750,ôngcướiAnneEilbeckvàtrong23nămhônnhân,họđãcó5contraivà4congái.Năm1752,ôngcũnggiànhđượcnhiềulợitứctừCôngtyOhio,chuyênđầucơđấtởmiềnTây.Năm1773,khiVuaAnhrútquyềnsởhữucủacôngtynàyvớitưcáchlàthủquỹcủacôngtynày,MasonđãviếttácphẩmquantrọngđầutiêncủamìnhTríchdẫnnhữnghiếnchươngcủaVirginia(ExtractsfromtheVirginiaCharters)đểphảnbácnhữngquiđịnhnày.

Trongthờigiannày,Masoncũngtheođuổinhữngmốiquantâmchínhtrị.ÔnglàthẩmphántạiTòaánquậnFairfaxvàtrongkhoảngthờigiantừnăm1754đếnnăm1779,MasonlàủyviênquảntrịthànhphốAlexandria.Năm1759,ôngđượcbầuvàoViệndânbiểuVirginia.KhiÐạoluậtThuếtemnăm1765gâynênsựcămphẫntrongcácthuộcđịa,GeorgeMasonđãviếtmộtbứcthưngỏtrìnhbàyđịavịvàtìnhtrạngcủacácthuộcđịađếncácnhàbuônởLondonđểkêugọihọủnghộ.

Năm1774,MasonlạinổibậttrongnhữngsựkiệnchínhtrịkhiônggópphầnsoạnthảoNhữngkiếnnghịcủaquậnFairfax(FairfaxResolves)làmnềntảngpháplýchocácthuộcđịachốnglạiÐạoluậtcấmvậnCảngBoston.BảnTuyênbốvềcácquyềncủaVirginia,chủyếudoMasonphácthảonăm1776,đượccácthuộcđịakhácápdụngrộngrãivàlàhìnhmẫuchoJeffersonviếtphầnđầubảnTuyênngônÐộclậpvàcũnglàmnềntảngchoTuyênngônnhânquyềncủaHiếnphápLiênbangsaunày.Ngoàira,nhiềuvănkiệnkháccũngchịuảnhhưởngtừcôngtrìnhTríchdẫnnhữnghiếnchươngcủaVirginiacủaông,nhưHiệpướcHòabìnhkývớiAnhnăm1783.Hiệpước

nàyxácđịnhđườngbiêngiớiAnh-MỹtạiVùngHồlớnthaychosôngOhio.

Nhữngnămtừ1776đến1780chứngkiếnnhữnghoạtđộnglậpphápvĩđạitrênkhắpnướcMỹ.ViệcthiếtlậpmộtchínhquyềnđộclậpvớinướcAnhcầnđếnnhữngngườicókhảnăngnhưGeorgeMason.Ôngủnghộviệcxóabỏvaitròcủanhàthờtrongchínhquyềnvàtíchcựcthamgiacáchoạtđộngquânsự,đặcbiệtlàởmiềnTây.Saungàyđộclập,MasonphácthảoPhươngánchuyểnnhượngcácvùngđấtmiềnTâycủaVirginiachoLiênbang.

Tuynhiên,đếnđầunhữngnăm1780,ởMasonxuấthiệnnhữngtưtưởngkhácbiệtvớiquanđiểmchungvềcácvấnđềxãhội,nênôngxinnghỉhưu.Năm1780,ôngcướivợlầnhai,bàSarahBrent.Năm1785,ôngthamgiacuộchọpởMountVernon.ĐâylàbướcdạođầuchoHộinghịAnnapolismộtnămsauđó.Nhưngbấtchấpviệcđượcbổnhiệm,ôngkhôngđếnAnnapolis.

TạiHộinghịLậphiếnởPhiladelphianăm1787,Masonlàmộttrongnămnhàhùngbiệnxuấtsắcnhất.DùcóảnhhưởnglớnđốivớiHộinghị,nhưngtronghaituầncuốicùng,ôngđãquyếtđịnhkhôngkývàobảnHiếnpháp.

SựtừchốicủaMasonkhiếnnhiềungườingạcnhiênvìtêncủaônggắnvớiphongtràoxâydựngthểchếởMỹ.ÔngtuyênbốlýdochủyếunhấtkhitừchốikýlàbảnHiếnphápnàythiếuTuyênngônnhânquyền.Sauđó,ôngthảoluậnviệcsửađổiHiếnpháptừngđiểmmột,bắtđầuvớiphầnvềHạviệnvàchỉtríchrằngHạviệnkhôngthậtsựđạidiệnchoquốcgia,cònThượngviệnthìcóquánhiềuquyềnlực.Ôngcũngtuyênbốrằngquyềnlựccủanhánhtưphápliênbangsẽpháhủynềntưpháptiểubangnênkhôngthểđạtđượcsựcôngbằng,làmchongườigiàuchiếmưuthếvàchènépngườinghèo.NhữngnỗilosợnàyđãdẫnMasonđếnkếtluậnrằngchínhquyềnmớisẽcósốphậnhoặclàtrởthànhmộtnềnquânchủhoặcrơivàotaymộtnhómquýtộcthamnhũngvàtànbạo.

HaimốilongạinhấtcủaMasonlàsựthiếuchặtchẽtrongbảnHiếnpháp,nhưngTuyênngônnhânquyềnđãgiảiquyếtmốilongạicơbảncủaôngvàTuchínhánthứ11đãđápứngcácchỉtríchcủaôngvềbộmáytưpháp.

Trongsuốtsựnghiệphoạtđộng,Masonđượcdẫndắtbởiniềmtinvềsứcmạnhcủalẽphải,coiđólàtrungtâmcủanhữngquyềntựnhiêncủaconngười.Ôngtiếpcậnvấnđềmộtcáchbìnhtĩnh,lýtrívàkháchquan.ÐểghinhậnnhữngthànhtựuvàcốnghiếncủaôngđốivớinướcMỹtrong“KỷnguyêncủaLẽphải”(TheAgeofReason),Masonđượctônsùnglà"HiệnthânMỹcủaSựKhaiSáng"(AmericanmanifestationoftheEnlightenment).

Masonquađờingày7thángMườinăm1792vàđượcchôncấttạitrangtrạiGunstonHallcủaông.

35.JamesMcClurg(1746-1823)

TiểubangVirginia

JamesMcClurgsinhnăm1746ởHampton,VAvàtốtnghiệptrườngWilliamvàMarynăm1762.Sauđó,McClurghọcngànhytạitrườngđạihọcEdinburghnướcAnhvànhậnbằngtốtnghiệpvàonăm1770.ÔngtiếptụctheođuổiviệchọcngànhyởParisvàLondon.Năm1772,ôngcôngbốcôngtrìnhNhữngthínghiệmvềmậtcủangườivàNhữngnhậnxétvềsựbàitiếtcủamậttạiLondon.Cáccôngtrìnhvàcácbàiviếtcủaôngđượccộngđồngykhoachàođónvàđánhgiácao.Chúngcũngđượcdịchranhiềuthứtiếngtrênthếgiới.Năm1773,McClurgtrởlạiVirginia,làmbácsĩphẫuthuậtcủaquânđộitiểubangtrongthờikỳCáchmạng.

Trướckhichiếntranhkếtthúc,năm1779,trườngđạihọcWilliamvàMarybổnhiệmMcClurglàmgiáosưmôngiảiphẫuvàykhoa.Cùngnămđó,ôngcướibàElizabethSeldon.UytíncủaJamesMcClurgtiếptụctăngcaovàôngđượccoinhưmộttrongnhữngnhàphẫuthuậtxuấtsắcnhấttạiVirginia.Nhữngnăm1820và1821,ônglàChủtịchHộiđồngykhoatiểubang.

Ngoàinghềy,McClurgcòntheođuổisựnghiệpchínhtrị.Năm1782,JamesMadisonđãbảovệvàbiệnhộchosựbổnhiệmMcClurglàmThưkýHợpbang,phụtráchcácvấnđềđốingoại(tươngtựnhưchứcNgoạitrưởngsaunày),nhưngkhôngthànhcông.Năm1787,khiRichardHenryLeevàPatrickHenrytừchốithamdựHộinghịLậphiến,McClurgđượcyêucầuthamdựđoànđạibiểucủaVirginia.TạiPhiladelphia,McClurgtánthànhquanđiểmvềnhiệmkỳTổngthốngsuốtđờivàtranhluậnvềnguycơchínhquyềnliênbangsẽphávỡluậtphápcủacáctiểubang.Thậmchí,khimộtsốđạibiểutạiHộinghịlongạirằngviệctraoquánhiềuquyềnlựcchoTổngthốngthìMcClurglạitánthànhtínhđộclậphơnnữacủanhánhhànhphápvàmuốnnóphảitáchkhỏinhánhlậppháphơnnữa.Tuynhiên,ôngrờiHộinghịđầutháng8vàkhôngkývàobảnHiếnpháp.

SựnghiệpchínhtrịcủaJamesMcClurgkhôngchấmdứtvớiHộinghịnày.TrongchínhquyềncủaTổngthốngGeorgeWashington,McClurgthamgiaHộiđồngHànhpháptiểubangVirginia.Ôngmấtngày9thángBảynăm1823,tạiRichmond,VA.

36.JamesMcHenry(1753-1816)

TiểubangMaryland

McHenrysinhnăm1753,tạiBallymena,QuậnAntrim,Ailen.ÔngtiếpnhậnnềngiáodụccổđiểntạiDublinvànăm1771,sangMỹđịnhcưtạithànhphốPhiladelphia.Mộtnămsau,giađìnhôngcũngchuyểnđếnsốngtạithuộcđịanàyvàmởmộthãngbuônnhậpkhẩuhànghóaởBaltimore.Trongnămđó,JamestiếptụchọctạiHọcviệnNewarkởDelawarevàhainămsau,ôngvàohọcngànhyvớiGiáosư,Tiếnsĩ,nhàbáchọcBenjaminRush,mộtngườirấtnổitiếngởPhiladelphia,ngườithamgiakývàobảnTuyênngônĐộclập.

TrongCuộcchiếntranhgiànhĐộclập,McHenrylàmộtbácsĩphẫuthuật

trongquânđội.Cuốinăm1776,ôngbịquânAnhbắttạiPháođàiWashington,NY.ÐượcthảvàothángBanăm1778,nhưngôngtrởlạingayđơnvịvàđượcgiaonhiệmvụđếnThunglũngForge,PA.ThángNăm,ôngtrởthànhsĩquantùytùngchotướngGeorgeWashington.Vàothờigiannày,McHenryđãtừbỏnghềyđểtậptrungvàosựnghiệphoạtđộngchínhtrịvàdogiatàigiàucócủamình,ôngkhôngbaogiờquaylạinghềnày.

McHenrylàsĩquantùytùngcủaWashingtonchotớinăm1780,khiôngthamgiabinhđoàncủaHầutướcDeLafayettevàgiữcươngvịnàychotớikhithamgiaThượngviệnMaryland(1781-1786).Tronggiaiđoạnnày,ôngcũnglàđạibiểutạiQuốchộiHợpbang(1783-1786).Năm1784,ôngcướibàMargaretAllisonCaldwell.

McHenrybỏlỡnhiềucuộchọptạiHộinghịPhiladelphiavàdùcómặt,thìôngcũngchỉgiữvaitrònhỏtrongcáccuộctranhluận.Nhưngcuốnnhậtkýmàôngviếttrongnhữngngàynàyrấtcóíchchocácthếhệsau.ÔngvậnđộngkhôngmệtmỏichoviệcphêchuẩnHiếnphápvàthamgiaHộinghịphêchuẩnởMaryland.

Từnăm1789đếnnăm1791,McHenrythamgiaQuốchộibangvàtrongnhữngnăm1791-1796,lạithamgiaThượngviện.LàmộtđảngviêntrungthànhcủaĐảngLiênbang,ôngchấpnhậnđềnghịcủaWashingtonlàmBộtrưởngChiếntranhvàtiếptụcgiữchứcvụnàytrongchínhquyềncủaJohnAdams.NhưngMcHenrytinrằngHamiltoncókhảnănglãnhđạotốthơnAdams,nênônghợptácvớiHamiltonđểngăncảnhoạtđộngcủachínhquyền.TổngthốngAdamsdầndầnbấtbìnhvớicáchthứclàmviệccủaMcHenryvàđếnnăm1800,khikhôngcòntintưởngvàođộngcơchínhtrịcủaông,TổngthốngAdamsđãbuộcôngphảitừchức.Sauđó,pheDânchủ-Cộnghòalạibuộcôngtộiđiềuhànhkém,nhưngmộtủybancủaQuốchộiđãminhoanchoông.

McHenryvềnghỉhưutạingôinhàcủamìnhgầnBaltimore.Ôngvẫnlàmột

ÐảngviênLiênbangtrungthànhvàphảnđốiCuộcchiếntranhnăm1812.ÔngcũnggiữchứcChủtịchHiệphộiKinhthánh.Ôngmấtnăm1816,thọ62tuổi,vàđượcchôncấttạiNghĩatrangWestminstercủaGiáohộiTrưởnglão,ởBaltimore.Saunày,PháođàiMcHenryởBaltimoređượcđặttheotêncủaông.

37.JohnFrancisMercer(1759-1821)

TiểubangMaryland

Mercersinhngày17thángNămnăm1759,tạiquậnStafford,VA,làconthứnămtrongsốchínngườiconcủaôngbàJohnvàAnnMercer.ÔngtheohọctrườngWilliamvàMary,rồinăm1776thamgiatrungđoànbộbinhsốbacủaVirginia.Năm1778,MercertrởthànhsĩquantùytùngcủatướngCharlesLee,nhưngthángMườinăm1779,saukhitòaánquânsựkếttộiTướngLeehènnhát,Mercerxintừchức.ÔngdànhtrọnmộtnămsauđóhọcluậttạitrườngWilliamvàMary,rồiquaylạiquânđộitrongmộtthờigianngắn,dướisựchỉhuycủaHầutướcLafayette.

Năm1782,MercerđượcbầuvàoViệnđạibiểuVirginia,rồiđạidiệnchotiểubangVirginiathamdựQuốchộiHợpbang.Sauđó,năm1785và1786,ôngtrởlạiViệnđạibiểuVirginia.Năm1785,MercercướibàSophiaSpriggvàchuyểnđếnsốngởquậnAnneArundel,MD.ÔngthamgiaHộinghịLậphiếnvớitưcáchlàthànhviêncủapháiđoànMaryland,khichỉmới28tuổi,làđạibiểutrẻthứhaitạiPhiladelphia.MercerkịchliệtphảnđốisựtậptrunghóavàbỏphiếuchốnglạiHiếnpháp.ÔngvàđạibiểuLutherMartincùngtiểubangMarylandrờiHộinghịtrướckhikếtthúc.

SauHộinghịLậphiến,Mercertiếptụcthamgiacáchoạtđộngchínhquyền.ÔngliênminhvớinhữngngườiCộnghòavàthamgiaViệnđạibiểuMarylandtrongnhữngnăm1778-1789,1791-1792,1800-1801và1803-1806.Từnăm1791đếnnăm1794,ôngđạidiệnchoMarylandtạiHạviện

Liênbang,rồiđượcchọnlàmThốngđốctiểubangtronghainhiệmkỳ1801-1803.TrongnhiệmkỳTổngthốngcủaThomasJefferson,MercerrờibỏÐảngCộnghòađểthamgiaÐảngLiênbang.

Bệnhtìnhđãhànhhạôngsuốtnhữngnămcuốiđời.Năm1821,MercerđếnPhiladelphiađểchữabệnh,nhưngôngquađờitạiđâyngày30thángTám,thọ62tuổi.ThihàicủaôngđượcchôncấttạmtạimộthầmmộcủanhàthờSt.PeterởPhiladelphiavàsauđóđượcchuyểnvềkhutrangtrạiCedarParkcủaôngởMaryland.

38.ThomasMifflin(1744-1800)

TiểubangPennsylvania

LàthànhviênthếhệthứtưcủamộtgiađìnhtheogiáopháiQuakerởPennsylvania,nhữngngườiđãdicưtừAnhsangMỹ,Mifflinsinhnăm1744tạiPhiladelphia,làcontraicủamộtnhàbuôngiàucóvàlàmộtchínhkháchđịaphương.ÔnghọctạimộttrườnghọccủagiáopháiQuaker,sauđótạitrườngPhiladelphia(naylàmộtphầncủatrườngĐạihọcPennsylvania)vànhậnbằngđạihọckhimới16tuổi.

Trong4nămsauđó,MifflinlàmviệctạimộtphòngthuthuếcủaPhiladelphia.Năm1764,ôngsangchâuÂu,rồimộtnămsauvềlàmchomộthãngbuônởPhiladelphiacùngngườianhtrai.Năm1767,ôngcướibàSarahMorris.Mặcdùcôngviệckinhdoanhcủaôngphátđạt,lĩnhvựcchínhtrịvẫncuốnhútông.

TạicơquanlậpphápPennsylvania(1772-1776),MifflinủnghộcácthuộcđịachốnglạiNhàVuaAnh.Từnăm1774đếnnăm1776,ôngthamgiaĐạihộicácthuộcđịa.Tronglúcđó,ôngcũnggópphầntổchứccácđộiquânvàthángNămnăm1775,ôngđượcbổnhiệmlàmthiếutátrongQuânđộiLụcđịa,nhưngsựkiệnnàyđãlàmchoôngbịtrụcxuấtkhỏigiáopháiQuaker.

Mùahènăm1775,ôngtrởthànhsĩquantùytùngchoWashington,rồiphụtráchhậucầnchoQuânđộiLụcđịa.Cuốinăm1775,ôngđượcthăngchứcĐạitávàthángNămnăm1776làthiếutướng.Dohammêcáccôngviệchànhpháp,nênsaumộtthờigian,ôngbắtđầuthihànhchiếulệtráchnhiệmquảnlýhậucần.Tuynhiên,ôngtừngthamdựcáctrậnđánhởLongIsland,NY,TrentonvàPrinceton,NJ.Đâylànhữngtrậnđánhquyếtđịnhchiếnthắngcủaquânđộicácthuộcđịa.Hơnnữa,nhờtàithuyếtkhách,ôngđãthuyếtphụcnhiềubinhsĩkhôngđàongũ.

Năm1777,Mifflingiànhđượcchứctrungtướng,nhưngbấtmãnvớicácchỉtríchvềhoạtđộnghậucầncủamình,Mifflinxintừchức.Cùnglúcđó,ôngliênquanđếnâmmưuvậnđộngnhằmđưatướngHoratioGateslênthayWashingtonchỉhuyQuânđộiLụcđịa,nhưngsaunàyôngtrởthànhmộtngườibạncủaWashington.Năm1777-1778,MifflinthamgiaHộiđồngChiếntranhcủaQuốchội.Năm1778,ôngquaylạiquânđộimộtthờigianngắn,nhưngnhữngchỉtríchliêntụcvềtưcáchcủaôngvềcôngtáchậucầntrướcđâyđãsớmbuộcôngphảitừchứcmộtlầnnữa.

Ngaysauđó,Mifflintrởlạichínhtrường,thamgiaNghịviệntiểubang(1778-1779),QuốchộiHợpbang(1782-1784)vàtừthángMườihainăm1783đếnthángSáunăm1784,ônglàChủtịchcơquannày.Năm1787,đượccửtớiHộinghịLậphiến,ôngthamdựđềuđặn,nhưngkhôngphátbiểugìvàkhôngđóngvaitròquantrọngnào.

Mifflintiếptụcthamgiacơquanlậppháp(1785-1788và1799-1800),kếnhiệmFranklinlàmChủtịchHộiđồngHànhphápTốicao(1788-1790),ChủtịchHộinghịLậphiếncủatiểubang(1789-1790),rồilạilàmThốngđốctiểubangPennsylvania(1790-1799).Trongthờigiannày,ôngđứngvềpheCộnghòa-Dânchủ.

Mặcdùtừngcómộtgiasảnlớn,nhưngMifflinlạilàmộtngườichitiêuhoangtàn.Vàocuốiđời,áplựccủacácchủnợbuộcôngphảirời

Philadelphiavàonăm1799vàôngquađờitạiLancastermộtnămsauởtuổi56.TiểubangPennsylvaniaphảithanhtoánchiphíchođámtangôngtạiNhàthờTrinityLutheranởđịaphương.

39.GouverneurMorris(1752-1816)

TiểubangPennsylvania

MangdòngdõicảPhápvàAnh,Morrissinhnăm1752,tạitrangtrạiMorrisania,quậnWestchester(hiệnnaylàBronx),NY.Giađìnhônglàmộtgiađìnhgiàucóvớitruyềnthốngnhiềunămthamdựchínhquyền.AnhtraicùngchakhácmẹvớiônglàLewisMorris,ngườiđãthamgiakýbảnTuyênngônÐộclập.

GouverneurMorristheohọccáctrườnghọctưvàtạimộttrườngtheođạoTinlànhởNewRochelle.Khicòntrẻ,ôngbịgẫymộtchântrongmộttainạnxengựa.ÔnghọctrườngKing'sCollege(naylàtrườngĐạihọcColumbia)ởthànhphốNewYork,vàtốtnghiệpnăm1768khimới16tuổi.Banămsau,ôngđượcchấpnhậnvàolàmviệctạitòaánNewYork.

MorrisbắtđầuquantâmđếncáchoạtđộngchínhtrịtừkhicuộcCáchmạngmớichớmxuấthiện.Tuynhiên,dotínhbảothủ,đầutiên,ôngengạiphongtràonàysẽchỉmanglạiquyềnlựcchođámđôngdânthường.Mộtvàithànhviêntronggiađìnhvànhiềungườibạnôngđềulànhữngngườitrungthànhvớimẫuquốc.Nhưngđếnnăm1775,ôngđãđứngvềphíanhữngngườithuộcpheWhig.Cùngnămđó,thaymặtchoquậnWestchester,ônggiànhmộtghếtrongQuốchộiCáchmạngtỉnhNewYork(1775-1777).Năm1776,khimới24tuổi,ôngcùngvớiJohnJayvàRobertR.LivingstonsoạnthảobảnHiếnphápđầutiêncủatiểubangvàsauđó,thamgiaHộiđồngAnninhcủatiểubangnày(1777).

Nhữngnăm1777-1778,MorristhamgiaNghịviệntiểubangvàtronggiai

đoạn1778-1779,ôngthamgiaĐạihộicácthuộcđịa.Tạiđây,ônglàmộttrongnhữngđạibiểutrẻtuổinhất,nhưngxuấtchúngnhất.Trongthờikỳnày,ôngđãkývàoCácđiềukhoảnHợpbangvàphácthảocácchỉthịchoBenjaminFranklin,lúcnàyđangởParis,đểđàmphánnhữngđiềukhoảnlàmnềntảngchohiệpđịnhchấmdứtChiếntranhgiànhÐộclập.MorriscũnglàngườibạnthâncủaWashingtonvàmộttrongnhữngngườiủnghộWashingtonmạnhmẽnhấttạiQuốchội.

BịđánhbạitrongcuộcđuatáicửvàoQuốchộinăm1779,dosựchốngđốicủapheThốngđốcGeorgeClinton,MorristrởvềsốngởPhiladelphia,rồiquaylạinghềluậtsư.Giaiđoạnnàyôngtạmrờixachínhtrường,nhưngnăm1781,ônglạithamgiahoạtđộngxãhội,khitrởthànhphụtáchínhchoRobertMorris,ngườiđảmnhiệmcươngvịGiámsáttàichínhchonướcMỹtrongsuốtbốnnăm.

MorrisnổibậtlàmộtnhàlãnhđạohàngđầutrongHộinghịLậphiến.Cácbàiphátbiểucủaông,hùngbiệnhơnbấtcứmộtđạibiểunào,đãlêntớiconsố173.Mặcdùđôikhitrìnhbàyvớicáchthứchàihướcnhẹnhàng,nhữngbàiphátbiểunàythườngrấtquantrọng.Làngườinhiệtthànhủnghộchủnghĩaquốcgiavàcáctưtưởngquýtộc,ôngthamgianhiềuủyban,baogồmỦybanvềcácvấnđềhoãnlạivàỦybanVănphong,cóđónggóplớntạinhữngthờiđiểmquantrọngcủaHộinghịvàchínhônglàngườiđãchắpbútviếtbảnHiếnpháp.Vănphongcủaôngrấttrongsáng,rõràngvàchặtchẽ,kháchẳnvớibảnCácđiềukhoảnHợpbangtrướcđây,đượcviếtrấtcầukỳvàrốirắm.

KếtthúcHộinghị,Morrischuyểnsangnghềbuônbán.Sauđó,năm1789,GouverneurcùngvớiRobertMorrissangPháp.Tạiđây,ôngđãchứngkiếngiaiđoạnđầucủacuộcCáchmạngPháp.Năm1790-1791,ôngđảmnhiệmcôngtácngoạigiaotạiLondoncốgắngđámphánmộtsốvấnđềphứctạpgiữaMỹvàAnh.Mặcdùcôngviệcthấtbại,nhưngtớinăm1792,Tổng

thốngWashingtonđãbổnhiệmônglàmCôngsứtạiPháp,thaychoThomasJefferson.Hainămsau,Morrisđượctriệuhồi,nhưngôngkhôngtrởvềMỹmàđidulịchkhắpchâuÂutronghơnbốnnăm.Trongthờigiannày,ôngđiềuhànhcáccôngviệckinhdoanhphứctạpvàtrùliệucáctìnhhuốngchínhtrịrắcrốisẽnảysinh.

Năm1800,mộtnămsaukhitrởlạiMỹ,MorrislạiđượcbầuvàoThượngviệnLiênbang.Làmộtngườiliênbangquánhiệtthành,ôngbịđánhbạitronglầntáitranhcửnăm1802.

MorrisvềMorrisanianghỉhưu,saumộtcuộcđờihoạtđộngrựcrỡvàxâydựngmộtcuộcsốngmới.Năm1809,ôngcướiAnneCary(Carey)RandolphởVirginiavàcómộtngườicontrai.Trongnămcuốiđời,ôngtiếptụcphátngônchốnglạipheCộnghòa-Dânchủvàphảnđốimạnhmẽcuộcchiếntranhnăm1812.Trongnhữngnăm1810-1813,ônglàChủtịchỦybanKênhđàoErie.

MorrisquađờitạiMorrisanianăm1816,thọ64tuổivàđượcchôncấttạiNghĩatrangNhàthờTângiáoSt.AnneởBronx,NewYork.

40.RobertMorris(1734-1806)

TiểubangPennsylvania

Morrissinhnăm1734,tạiLiverpool,Anh.Khi13tuổi,ôngdicưđếnMarylandvàlàmviệcchohãngxuấtkhẩuthuốclácủachaôngtạiOxford,MD.SaumộtthờigianngắnhọctạiPhiladelphia,chàngthanhniêntrẻtuổiRobertMorrisđượcnhậnvàolàmviệctronghãngvậntải-ngânhàngnổitiếnglà‘ThomasvàCharlesWilling”.Năm1754,ôngtrởthànhmộtcộngsựvàtrongsuốtbốnthậpkỷsauđó,ônglàmộttrongnhữnggiámđốccủacôngtynày,cũngnhưlàmộtcôngdâncóảnhhưởnglớnlaotạithànhphốPhiladelphia.CướibàMaryWhiteởtuổi35,ônglàchacủa5ngườicontraivàhaingườicongái.

TrongvụrốiloạnÐạoluậtThuếtemnăm1765,Morriscùngvớinhữngnhàbuônkhácthamgiachốngđối,nhưngtớigần10nămsau,ôngmớihoàntoàncốnghiếnchocáchoạtđộngCáchmạng.Năm1775,Đạihộicácthuộcđịakýhợpđồngvớihãngcủaôngđểnhậpkhẩuvũkhívàđạndược,rồiôngđượcbầuchọnvàoHộiđồngAnninhPennsylvania(1775-1776),Ủybanliênlạc(1775-1776),cơquanlậppháptiểubang(1776-1778),Đạihộicácthuộcđịa(1775-1778).TạiĐạihộicácthuộcđịa,ngày1thángBảynăm1776,ôngbỏphiếuchốnglạinềnđộclậpvìcánhânôngcoiviệcnàylàchưachínmuồi.Nhưngngàyhômsau,ôngcốtìnhvắngmặtđểtạothuậnlợicholáphiếuchấpthuậncủađoànđạibiểutiểubangquêhương.

MorrislàmộtnghịsĩchủchốtcủaĐạihộicácthuộcđịa,chuyênvềcácvấnđềtàichínhvàmuabánvũkhí.Mặcdùhãngcủaôngkiếmlợirấtnhiềutừcôngviệcnày,nhưngnếuthiếucônglaođónggópcủaôngthìcólẽQuânđộiLụcđịasẽphảigiảitán.ÔngrấtthânthiếtvớiTướngWashington,quyêngóptiềnbạcvàlươngthựctừcáctiểubang,vaymượntiềnđểđươngđầuvớinhữngkhókhănvàđôikhicònvaymượncủacánhânđểđónggópchoquânđội.SaukhirờiĐạihộicácthuộcđịa,MorristhamgiathêmhainhiệmkỳtạiNghịviệnPennsylvania(1778-1781).Trongthờigiannày,ThomasPainevànhữngngườikhácchỉtríchôngdữdộitrongviệcđầucơtrụclợi,dùsauđó,Đạihộiđãđiềutravàminhoanchoông,nhưnguytíncủaôngcũngbịsuygiảm.

ThờikỳsựnghiệpnổibậtnhấtcủaMorrislàgiaiđoạnônglàmGiámsátTàichínhchoHợpbang(1781-1784).QuốchộiHợpbangnhậnthấytìnhtrạngnguyhiểmcủanềntàichínhquốcgiavàtầmquantrọngcủavấnđềnàyđãbanchoôngquyềnlựctốicaovàchấpthuậnđiềukiệnchophépcáchãngbuôntưnhâncủaôngtiếptụccungcấplươngthựcvàvũkhíchoquânđội.Ôngcắtgiảmchitiêuchoquânsựvàchochínhquyền,giảmviệcmuasắmvũkhícánhânvàtiếptếchohảiquân,thắtchặtkhâuchitiêu,buộccácbangphảithựchiệnnghĩavụđónggóptiềnbạcvàlươngthực.Khicầnthiết,ông

cũngsửdụngdanhtiếngcánhân,bằngcáchbanhànhtiềngiấycóchữkýcủaông,hoặcvaymượnbạnbè.

ÐểtàitrợchochiếndịchYorktowncủaWashingtonnăm1781,ngoàinhữngcôngviệctrên,MorrisđãvayđượcmộtkhoảntiềncủaPháp.Ôngsửdụngmộtphầnsốtiềnnày,cùngvớitiềncủariêngôngđểlậpraNgânhàngBắcMỹ,cóhiệulựctừthángMườihainămđó.ÐâylàngânhàngđầutiêncósựhợptáccủachínhquyềnMỹvàđãđónggóptàichínhrấtlớnchocuộcchiếntranh.

MặcdùMorrisđượctáicửvàoNghịviệnPennsylvaniatronggiaiđoạn1785-1786,songcôngviệcđầutưcánhânchiếmphầnlớnthờigiancủaông.Mộtnămsau,ôngthamgiaHộinghịAnnapolisvànămsaunữathamgiaHộinghịLậphiến.TạiHộinghịnày,ôngthôngcảmvớiĐảngLiênbang,nhưngđãimlặngmộtcáchđángngạcnhiên.Mặcdùthamdựtấtcảcáccuộchọp,ôngchỉphátbiểuhailầntrongcáccuộctranhluậnvàkhôngthamgiabấtcứủybannào.Năm1789,ôngtừchốisựbổnhiệmlàmBộtrưởngTàichínhđầutiêncủaWashington,đểgiữmộtghếtrongThượngviệnLiênbang(1789-1795).

Trongnhữngnămtiếptheo,MorrisrấtliềulĩnhvaynợđểđầucơđấtởmiềnTâyvàngaytạithủđôWashington,DC.Ngoàira,năm1794,ôngbắtđầuxâydựngtrênphốChestnutởPhiladelphiamộttòalâuđàidoPierreCharlesL'Enfantthiếtkế.Sauđó,Morristìmcáchtrốnkhỏicácchủnợ,bằngcáchvềsốngẩndậttạivùngNhữngquảđồi(TheHills),khutrangtrạidọctheosôngSchuylkill,ngoạiôPhiladelphia,đượcôngmuanăm1770.

Dođơnkiệncủacácchủnợnăm1798vàbuộcphảitừbỏviệchoànthànhtòalâuđàimàsaunàyđượcgọilà"SựđiênrồcủaMorris",MorrisbịnhữngngườichovaybắtgiữởPhiladelphiavàbịđốixửrấtthậmtệ.Ôngđượcthảnăm1801,nhưngcăncứtheoluậtphásảnliênbang,tấtcảtàisảncủaôngđềubịtịchthu.Sứckhỏegiảmsútvàtinhthầnsuysụp,ôngphảisốngtrong

cảnhđóinghèovàchẳngaibiếtđếntrongmộtngôinhàđơnsơởPhiladelphia,nhờsốtiềntrợgiúpcủavợvàGouverneurMorris,ngườiđồngnghiệpcùngkýtênvàobảnHiếnpháp.

RobertMorrisquađờinăm1806,ởtuổi73vàđượcchôncấttrongNghĩatrangNhàthờThiênChúagiáo.

41.WilliamPaterson(1745-1806)

TiểubangNewJersey

WilliamPaterson(Patterson)sinhnăm1745,tạiQuậnAntrim,Ireland.Khiôngmớihaituổi,giađìnhđãdicưđếnNewCastle,DE.Năm1750,giađìnhôngtớiđịnhcưởPrinceton,NJ..Tạiđây,ôngtrởthànhnhàbuônvànhàsảnxuấthànghóabằngthiếc.TàisảngiàucóđãgiúpôngvàohọctrườngtưởđịaphươngvàtrườngĐạihọcNewJersey(naylàtrườngPrinceton).ÔngnhậnbằngCửnhânvănchươngnăm1763và3nămsau,nhậnbằngThạcsĩvănchương.

PatersonhọcluậttạithànhphốPrinceton,dướisựhướngdẫncủaRichardStockton,ngườisaunàykývàobảnTuyênngônÐộclập.GầncuốithậpniênnàyôngbắtđầumởvănphòngluậttạiNewBromley,quậnHunterdon.Chẳngbaolâusau,ôngchuyểnđếnSouthBranch,tạiquậnSomersetvàrồinăm1779lạivềsốnggầnNewBrunswick,tạikhuđồnđiềnRaritan.

KhiChiếntranhgiànhÐộclậpbùngnổ,PatersonthamgiađộiquânyêunướccủaNewJersey.ÔngthamgiaQuốchộicủatiểubang(1775-1776),HộinghịLậphiến(1776),HộiđồngLậppháp(1776-1777)vàHộiđồngAnninh(1777).Từnăm1776đếnnăm1783ônglàTổngchưởnglýcủaNewJersey.Mộtnămtrước,ôngđãcướiCorneliaBellvàbàđãsinhchoôngbangườicontrướckhimấtnăm1783.Hainămsaukhibàquađời,ônglấymộtngườivợmớilàbàEuphemiaWhite.

Từnăm1783,khiôngchuyểnđếnsốngtạithànhphốNewBrunswick,chotớinăm1787,Patersoncốnghiếntoànbộsứclựcchongànhluậtvàkhôngthamgiacáchoạtđộngxãhội.Sauđó,dùđượcchọnlàmđạidiệnchoNewJerseytạiHộinghịLậphiến,nhưngmãicuốithángBảy,ôngmớitớidự.Tuynhiên,ôngđãghichéprấtcẩnthậnnộidungnhữngcuộcthảoluậndiễnratạiđây.ÔngcũnglànhânvậtquantrọngvìtíchcựcủnghộvàlàtácgiảcủaPhươngánNewJersey,đòiquyềnchocácbangnhỏphảibìnhđẳngvớicácbanglớn.ÔngtrởlạiHộinghịchỉđểkývàovănbảncuốicùng.SaukhinỗlựcủnghộquátrìnhthôngquaHiếnphápởNewJersey,ôngbắtđầusựnghiệptrongchínhquyềnmới.

Năm1789,PatersonđượcbầuvàoThượngviệnLiênbang(1789-1790).Tạiđây,năm1789,ônggiữvaitròquyếtđịnhtrongviệcphácthảoÐạoluậtTưpháp.ChứcvụtiếptheocủaônglàThốngđốctiểubangquênhà(1790-1993).Trongthờigianđó,ôngbắtđầuviếtmộtcuốnsáchmàsaunày,trởthànhcácbộluậtcủatiểubangNewJersey(1800).Ôngcũngthamgiaphêduyệtcácbộluậtvàcácquiđịnhhoạtđộngthựctiễncủatòaáncônglývàtòaándânsự.

Trongthờigian1793-1806,PatersonlàThẩmphánTòaántốicaoLiênbang.ÔngchủtọamộtsốphiêntòalớntrongđiềukiệngiốngnhưcácthẩmphánliênbangkhácthờiấylàphảidichuyểnrongruổivớitoànbộthànhphầncủaTòađếncácđịađiểmxửánkhácnhau.

Tháng9năm1806,khiđã60tuổi,dosứckhỏegiảmsútnghiêmtrọng,PatersondựđịnhđếnBallstonSpa,NY,đểtìmcáchchữabệnh.Nhưngôngchếtdọcđường,ởthànhphốAlbany,trongngôinhàcủangườicongái.Lúcđầu,PatersonđượcchôncấtgầnhầmmộgiađìnhVanRensselaer,nhưngsauđóthihàicủaôngđượcchuyểnvềnghĩatrangAlbanyRural,Menands,NY.

42.WilliamLeighPierce(1740-1828)

TiểubangGeorgia

CuộcđờiniênthiếucủaWilliamPiercerấtítđượcbiếtđến.CólẽôngsinhratạiGeorgianăm1740,nhưnglạilớnlênởVirginia.TrongcuộcCáchmạngMỹ,PiercelàsĩquantùytùngcủaTướngNathanaelGreenevàđượcthăngchứcThiếutá.DothànhtíchởtrậnđánhEutawSprings,Quốchộiđãtặngôngmộtthanhgươmdanhdự.

Năm1783,PiercecướiCharlotteFenwick,ngườitiểubangNamCarolina.Họcóhaingườicontrai,mộtngườibịchếtkhicònnhỏ.PiercexâynhàtạiSavannahvàbuônbántạiđây.Ðầutiên,năm1783,ôngthànhlậpmộtcôngtyxuấtnhậpkhẩu,CôngtyPierce,White&Call,nhưngmộtnămsau,côngtynàybuộcphảigiảithể.Sauđó,nhờhồimôncủavợ,ôngdựngnêncôngtymớiWilliamPierce&Company.Năm1786,ônglàthànhviêncủaHạviệnGeorgiarồiđượcbầuvàoQuốchộiHợpbang.

TạiHộinghịLậphiến,Piercekhônggiữvaitròlớn,dùcómộtsốảnhhưởngvàthamdựvàovàicuộctranhluận.ÔngủnghộviệcđạidiệntạiHạviệnliênbangtheodânsốvàThượngviệnbìnhđẳngchomọitiểubang;ủnghộnhiệmkỳbanămthaychonhiệmkỳbảynămtạiThượngviện.VìchorằngCácđiềukhoảnHợpbangkhôngcóhiệuquả,ôngđềnghịtăngquyềnlựcchínhquyềnliênbang,bằngcáchgiảmbớtnhữngquyềncủatiểubang,miễnlàcácđặcâncủatiểubangkhôngbịhủybỏhoàntoàn.PiercechấpthuậnbảnHiếnpháp,nhưngphảirờiHộinghịtrướckhikếtthúc,dosựsuythoáicủathịtrườnggạochâuÂuđãảnhhưởngđếncôngviệckinhdoanhcủaông.SaukhitrởlạiSavannah,ôngbịphásảnvà"chẳngthuđượckinhnghiệmbuônbánmàcũngchẳngdànhdụmđượcchúttiềnnào".Chỉhainămsau,ngày10thángMườihainăm1789,PiercequađờitạiSavannah,thọ49tuổi,đểlạimộtmónnợkhổnglồ.

Năm1828,nhữngghichépcủaPiercevềquátrìnhcủaHộinghịđượccôngbốởSavannahGeorgian.Trongđó,ôngđãviếtnhữngbìnhluậnngắn,sắc

sảovàrấtthúvịvềcácđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến.

43.CharlesPinckney(1757-1824)

TiểubangNamCarolina

CharlesPinckneysinhnăm1757,tạiCharleston,SC,làanhemconchúconbácvớiCharlesCotesworthPinckney,ngườicùngkývàobảnHiếnpháp.Chaông,đạitáCharlesPinckneylàluậtsưvàchủđấtgiàucó,saukhiquađờinăm1782đãđểlạichoôngtrangtrạiSneeFarm.PinckneyhọctạiCharleston,rồimởvănphòngluậtsưtạiđâynăm1779.

SaukhiChiếntranhgiànhÐộclậpbắtđầu,chàngthànhniênPinckneygianhậpQuânđộiLụcđịa,nhưngchaôngthìrấtlongạivềcuộcCáchmạngnày.ÔngđượcthăngchứctrungúyrồithamdựtrậnvâyhãmSavannah(từthángChínđếnthángMườinăm1779).Mộtnămsau,khithànhphốCharlestonbịrơivàotayquânAnh,ôngbịbắtlàmtùbìnhvàtớithángSáunăm1781,ôngmớiđượcthả.

PinckneybắtđầusựnghiệpchínhtrịbằngcáchthamgiaQuốchộiHợpbang(1777-1778và1784-1787)vàcơquanlậppháptiểubang(1779-1780,1786-1789và1792-1796).Làngườitheochủnghĩaquốcgia,ônghoạtđộngtíchcựctrongQuốchộiđểgiànhquyềnthámhiểmvùngđấtMississippicholiênbangvàtăngcườngsứcmạnhcủaQuốchội.

VaitròcủaPinckneytrongHộinghịLậphiếngâynhiềutranhcãi.Dùlàmộttrongnhữngđạibiểutrẻnhất,saunàyôngđượccoilàngườicóảnhhưởngnhất,nhiềungườichorằngôngđãđệtrìnhmộtdựthảolàmnềntảngchobảnHiếnphápsaucùng,nhưnghầuhếtcácnhàsửhọcđãbácbỏluậnđiểmnày,mặcdùhọcôngnhậnônglàmộttrongnhữnglãnhtụcủaHộinghị.Ôngthamgiatừđầutớicuối,thườngxuyênphátbiểucóhiệuquảvàcóđónggóprấtlớnchovănbảncuốicùng,cũngnhưgiảiquyếtcácvấnđềphátsinhtại

Hộinghị.ÔngcũnggópchoviệcphêchuẩnHiếnphápởtiểubangNamCarolina(1788).Cùngnămđó,ôngcướiMaryEleanorLaurens,congáimộtnhàbuôngiàucóvànhiềuquyềnlựcchínhtrịởNamCarolina;bàsinhđược3ngườicon.

Sauđó,Pinckneythànhcôngrựcrỡtrongsựnghiệp.Từnăm1789đếnnăm1792,ônglàThốngđốctiểubangNamCarolinavànăm1790,ônglàchủtịchHộinghịLậphiếntiểubangnày.Trongthờigianđó,ôngliênminhvớiÐảngLiênbangvàcùngvớingườibàconCharlesCotesworthPinckney,trởthànhnhữnglãnhtụcủađảngnày.Nhưngvềsau,quanđiểmcủaôngbắtđầuthayđổi.Năm1795,ôngchỉtríchsựủnghộcủaĐảngLiênbangvớiHiệpướcJayvàdầndầnquaysangpheCộnghòa-Dânchủ,chốnglạigiớiquýtộcmiềnĐông.Năm1796,lạimộtlầnnữa,ôngtrởthànhThốngđốcvànăm1798,nhữngngườithuộcđảngCộnghòa-DânchủđãgiúpônggiànhmộtghếtạiThượngviệnLiênbang.Tạiđây,ôngkịchliệtchốngđốiđảngcũcủaông.Trongcuộctranhcửnăm1800,ônglàChủtịchỦybantranhcửcủaThomasJeffersontạiNamCarolina.

SaukhitrúngcửTổngthống,JeffersonbổnhiệmPinckneylàmÐạisứtạiTâyBanNha(1801-1805).Ởcươngvịnày,dùdũngcảmđấutranh,ôngcũngkhônggiànhlạivùngđấtFloridavàkhôngthuyếtphụcđượcTâyBanNhachấpnhậnviệcPhápchuyểngiaovùngđấtLouisianachoMỹvàonăm1803.

Saukhihoànthànhnhiệmvụngoạigiao,tưtưởngcủaôngtiếngầnhơnđếnphedânchủ,PinckneytrởlạiCharlestonvàlàlãnhtụÐảngCộnghòa-Dânchủtạitiểubang.Ôngthamgiacơquanlậpphápnăm1805-1806vàrồilạiđượcbầuchọnlàmThốngđốc(1806-1808).Vớicươngvịnày,ôngủnghộviệcphânchialạinhánhlậppháp,tạođiềukiệnchocácquậnnôngthôncóquyềnđạidiệntốthơnvàbảovệquyềnbầucửcủatấtcảngườidatrắngtrưởngthành.Ônglạithamgiacơquanlậppháptiểubangtừnăm1810đến

năm1814,rồitạmthờivềnghỉ.Năm1818,saukhitrúngcửvàoHạviệnLiênbang,ôngđấutranhchốnglạithỏahiệpMissouri.

Năm1821,sứckhỏegiảmsútbuộcPinckneyphảirútkhỏichínhtrường.Ôngquađờinăm1824,ởtuổi67vàđượcchôncấttạiNghĩatrangNhàthờTângiáoSt.PhiliptạiCharleston.

44.CharlesCotesworthPinckney(1746-1825)

TiểubangNamCarolina

CharlesCotesworthPinckneysinhnăm1746,tạiCharleston,làcontraicảcủamộtchủđồnđiềnnổitiếngvàmộtngườimẹxuấtchúng,ngườiđãgiớithiệuvàthúcđẩyvănhóachàm(indigoculture)vàotiểubangNamCarolina.Chỉ7nămsau,ôngcùngngườicha,khiđóvừađượcbổnhiệmlàmngườiđạidiệnchothuộcđịaNamCarolina,sangsốngởnướcAnh.Dovậy,chàngthanhniênPinckneyđượctiếpnhậnmộtnềngiáodụccủachâuÂu.

PinckneyhọctạitrườngdòngởOxford,London,vớinhàluậtphápxuấtsắclàNgàiWilliamBlackstonevàtốtnghiệpnăm1764.Sauđó,PinckneytiếptụchọcluậttạiMiddleTempleởLondonvàđượcnhậnvàolàmtạitòaánAnhvàonăm1769.Tiếpđó,ôngđidulịchvòngquanhchâuÂu,họcngànhhóa,khoahọcquânsựvàcảngànhthựcvậthọcvớicácgiáosưhàngđầucủachâuÂu.

Cuốinăm1769,PinckneytrởvềnhàvàmộtnămsaumởvănphòngluậtsưtạiNamCarolina.Ôngbắtđầusựnghiệpchínhtrịvàonăm1769,khiđượcbầuvàoQuốchộitiểubang.Năm1773,ônglàTổngchưởnglýchonhiềuthịtrấncủathuộcđịanày.Tớinăm1775,ôngđồngcảmvớiphongtràoyêunướcvàthamgiaQuốchộithuộcđịa.Mộtnămsau,ôngđượcbầuvàoỦybanAntoànvàlàchủtịchỦybansoạnthảomôhìnhchínhquyềnlâmthờicủaNamCarolina.

Pinckneyđãlàmộtsĩquantrungthànhtừnăm1769vàthamdựnhiềuhoạtđộngquânsự.Năm1775,khiNamCarolinatổchứclựclượngdânquântiểubangôngthamgiatrungđoànthứnhấtNamCarolinavàgiữĐạiuý.ÔngnhanhchóngđượcphongchứcđạitávàchiếnđấuởmiềnNamđểbảovệCharlestonvàởmiềnBắctạitrậnđánhởBrandywine,PAvàGermantown,PA.ÔngchỉhuymộttoánquântrongchiếndịchchốngquânAnhởFloridasvàtạicuộcbaovâySavannah,năm1778.KhiCharlestonthấtthủnăm1780,ôngbịbắtlàmtùbinhvàbịgiamgiữchotớinăm1782.Saukhiđượctha,ôngđượcphongchứcthiếutướng.Sauchiếntranh,PinckneytrởlạinghềluậtsưvàquảnlýkhutrangtrạiởvùngCharleston,nhưngvẫntiếptụchoạtđộngxãhội.Trongthờigianchiếntranh,ôngtừngthamdựHạviện(1778và1782)vàThượngviệntiểubang(1779).

PinckneylàmộttrongnhữngngườilãnhđạotạiHộinghịLậphiến.Ôngthườngxuyêncómặttạitấtcảcácphiênhọpvàhoàntoànủnghộmộtchínhquyềnquốcgiamạnh.Ðềnghịcủaông,vềviệccácThượngnghịsĩphảiphụcvụkhônglương,khôngđượcchấpnhận,nhưngôngcóảnhhưởnglớntrongviệchìnhthànhđiềukhoảnquiđịnhmọihiệpđịnhphảiđượcThượngviệnthôngqua.Ôngcũngcócônglớntrongviệcdànxếpthỏahiệpbãibỏchếđộbuônbánnôlệtrêntoànquốc.SauHộinghị,ônggópsứcchoquátrìnhphêchuẩnHiếnphápởNamCarolina.

Trongchínhquyềnmới,PinckneylàmộtÐảngviênLiênbangtrungthành.Trongnhữngnăm1789và1795,TổngthốngWasshingtonđềnghịônggiữcácchứcTổngchỉhuyQuânđộiMỹ,ThẩmphánTòaántốicao,BộtrưởngchiếntranhvàBộtrưởngngoạigiao,nhưngôngđềutừchối.Tuynhiên,tớinăm1796,ôngchấpnhậnvịtríÐạisứtạiPháp.NhưngbịphenổidậycủacuộcCáchmạngPhápkhướctừ,nênôngbuộcphảisanglàmĐạisứtạiHàlan.Mộtnămsau,ôngtrởlạiPháp,khiđượcbổnhiệmlàmĐặcsứvớinhiệmvụkhôiphụcquanhệngoạigiaogiữaMỹvàPháp.TrongvụXYZ,ôngđãtừchốikhoảnhốilộmàmộtđạidiệnPhápđòinhằmlàmquátrình

nhanhhơnvàtuyênbố:"Không!Không!Mộtxucũngkhôngcó!"

TrởlạiMỹnăm1798,PinckneyđượcbổnhiệmlàmĐạitátronglựclượngMỹởmiềnNamvàgiữchứcvụđóchotớinăm1800,khimốiđedọachiếntranhchấmdứt.Cũngnămđó,ônglàứngcửviênPhóTổngthốngcủaÐảngLiênbang.Cácnăm1804và1808,ônglàứngcửviênTổngthống,nhưngcảbalầnđềuthấtbại.

Trongsuốtcuộcđờicònlại,Pinckneythamgiacáchoạtđộngluậtpháp,nhiềulầnthamgiaNghịviệnvàtiếnhànhcáchoạtđộngtừthiện.ÔnglàthànhviênđặcbiệtcủaHộiđồngquảntrịtrườngĐạihọcNamCarolina(naylàTrườngTổnghợpNamCarolina),ChủtịchđầutiêncủaHiệphộiKinhThánhCharleston(CharlestonBibleSociety)vàlàGiámđốcđiềuhànhHiệphộiThưviệnCharleston.ÔngcũnggiànhđượcuytíncaotrongHiệphộiCincinnati,tổchứccủanhữngcựubinhtrongChiếntranhgiànhÐộclập.

Cuốiđời,PinckneyvềnghỉtạitrangtrạiBelmontcủamìnhvàthamgiagiớithượnglưuởCharleston.Ônglậpgiađìnhhailần:lầnđầuvớiSarahMiddleton,năm1773vàsaukhibàmấtnăm1786,ôngcướiMaryStead.ÔngquađờitạiCharlestonnăm1825,thọ79tuổivàđượcchôncấttạiNghĩatrangNhàthờTângiáoSt.Michael.

45.EdmundRandolph(1753-1813)

TiểubangVirginia

EdmundRandolphsinhngày10thángTámnăm1753,tạiTazewellHall,Williamsburg,VA.,làconcủaôngbàJohnRandolphvàArianaJenings.EdmundtheohọctạitrườngWilliamvàMaryvàsauđó,tiếptụchọcluậtdướisựdạybảocủangườicha.

KhicuộcCáchmạngbùngnổ,chaconôngđitheonhữnghướngkhácnhau.Năm1775,làmộtngườibảohoàng,JohnRandolphđãtheoThốngđốccủa

thuộcđịalàBátướcDunmoretrởvềAnh.CònEdmundsốngvớingườibáclàPeytonRandolph,mộtchínhtrịgianổitiếngởVirginia.Trongchiếntranh,EdmundlàtùytùngcủatướngWashingtonvàlàthànhviêntrẻnhấttạiHộinghịphêchuẩnbảnHiếnphápđầutiêncủatiểubangVirginiavàonăm1776,khiôngmới23tuổi.RandolphcướiElizabethNicholasnăm1776.

Randolphtiếptụcthăngtiếntrênconđườnghoạtđộngchínhtrị.ÔngtrởthànhthịtrưởngWilliamsburgvàlàTổngchưởnglýVirginia.Năm1779,ôngđượcbầuvàoQuốchộiHợpbangvàthángMườimộtnăm1786,RandolphtrởthànhThốngđốcVirginia,rồicũngthamdựHộinghịAnnapolis.

BốnngàysaukhiHộinghịLậphiếnkhaimạc,ngày29thángNămnăm1787,EdmundRandolphtrìnhbàyPhươngánVirginiađềxuấtmộtmôhìnhchínhquyềntrungươngmạnhcấuthànhbởibanhánh:lậppháp,hànhphápvàtưpháp.Môhìnhnàychophépnhánhlậpphápcóquyềnphủquyếtcácdựluậtcủatiểubangvàsửdụnglựclượngquânsựchốnglạicáctiểubangkhôngthựchiệnbổnphậncủamình.Saunhiềucuộctranhluậnvàsửađổi,PhươngánVirginiađãtrởthànhnềntảngchínhcủabảnHiếnpháp.

MặcdùchínhRandolphgiớithiệuPhươngánVirginia,songquanđiểmcủaôngdaođộnggiữaủnghộchủtrươngliênbangvàchốngchủtrươngliênbang.ÔngthamgiaỦybanchitiếtxâydựngbảndựthảoHiếnpháp,nhưngđếnkhiđượcchấpthuận,Randolphlạitừchốikývàovănbảnnày.Ôngcảmthấyvănbảnnàykhôngđủtínhcộnghòavàđặcbiệtlongạivềthểchếhànhphápmộtngười.Ôngủnghộmộthộiđồngbangườibởiôngcoi"mộtsựđơnnhấttrongnềnHànhpháp"là"mầmmốngcủanềnquânchủ".TrongmộtbứcthưviếtvềHiếnphápLiênbang,ngày10thángMườinăm1787,RandolphtrìnhbàychitiếtnhữngbấtđồngđốivớibảnHiếnphápnày.ÔngđồngýrằngCácđiềukhoảnHợpbangtrướcđâylàkhôngphùhợp,nhưngphươngánmớivềHợpchúngquốclạichứaquánhiềusaisót.Randolph

mạnhmẽyêucầucầncócácsửađổivìôngsợrằngnếuHiếnphápđượcthôngquamàkhôngchophépcácbangcóquyềnsửachữathìvănbảnnàycóthểbịbácbỏvànhưvậy,sẽcáochungchotấtcảcáchyvọngvềmộtmôhìnhnàokháccủaHợpchúngquốc.Tuynhiên,ônghyvọngcáctuchínhánsẽđượcphépvàHộinghịlầnhaisẽđượctriệutậpđểbổsungnhữngthayđổinày.

NhưngvàothờiđiểmHộinghịcủaVirginiathôngquaHiếnpháp,RandolphquaysangủnghộHiếnphápvànỗlựcđónggópchosựthôngquaHiếnpháptạitiểubangnày.Ôngtuyênbốlýdochosựthayđổinàylà"SựthôngquachỉcủatámbangsẽlàmhạthấpnhữngcânnhắccẩnthậncủachúngtatạiHộinghịvềmộtcâuhỏiduynhất:cóLiênbanghoặckhôngcóLiênbang".

DướichínhquyềncủaTổngthốngWashington,EdmundRandolphgiữchứcTổngchưởnglýLiênbang.SaukhiThomasJeffersontừchứcNgoạitrưởng,Randolphgiữvịtrínàytrongthờikỳ1794-1795.TrongcuộcxungđộtJefferson-Hamilton,ôngcốgắnggiữquanđiểmtrunglập.Saukhirờibỏchínhtrường,năm1795,Randolphquaylạinghềluậtsưvàđượccoilàluậtsưhàngđầutrêntoànquốc.Trongthờigiannghỉhưu,ôngviếtmộtcuốnsáchvềlịchsửtiểubangVirginia.KhiAaronBurrbịxétxửvìtộiphảnquốcnăm1807,EdmundRandolphlàluậtsưbàochữachínhchoBurr.

Năm1813,ởtuổi60vàốmnặngdobệnhtật,RandolphchếttrongkhiđếnthămNathanielBurwell,mộtngườibạnởCarterHallvàđượcchôncấttạinghĩatrangmộtnhàthờnhỏgầnđấy.

46.GeorgeRead(1733-1798)

TiểubangDelaware

MẹcủaReadlàcongáicủamộtđiềnchủxứWales.Ngườichaông,sinhtạiDublin,làmộtchủđấtgiàucó.NgaysaukhisinhGeorgenăm1733,ởgần

làngÐôngBắc,quậnCecil,MD,giađìnhôngchuyểnđếnNewCastle,DE.ÔnghọctạiChester,PAvàHọcviệncủaĐứcchaFrancisAlisonởNewLondon,PA.Khoảng15tuổi,ôngbắtđầuhọcvớimộtluậtsưngườiPhiladelphia.

Năm1753,ôngđượcnhậnvàolàmtạitòaán.Nhưngmộtnămsau,ôngtrởlạiNewCastleđểmởvănphòngluậtsưvànhanhchóngcóđượcmộthệthốngkháchhàngtrảirộngđếntậnMaryland.Trongthờikỳnày,ôngsốngtạiNewCastle,nhưngvẫngiữtrangtrạiStonum,mộtvùnghẻolánhgầnthànhphố.Năm1763,ôngcướiGertrudeRossTill,chịgáigóachồngcủaGeorgeRoss,ngườisaunàycùngvớiReadkývàobảnTuyênngônÐộclập.Bàsinh4ngườicontraivàmộtcongái.

TrongthờigianđảmnhiệmcươngvịTổngchưởnglýchobahạtLower(ngàynaylàtiểubangDelaware)vàonhữngnăm1763-1774,ReadđãchốnglạiÐạoluậtThuếtem.Năm1765,ôngbắtđầuthamgiacơquanlậpphápthuộcđịavàlàmởđâytronghơn10năm.LàmộtngườithuộcpheWhigônhòa,ôngủnghộcácbiệnpháptẩychayhàngnhậpkhẩuvàcácbiệnphápchốngđốicảilương.ÔngítthamdựĐạihộicácthuộcđịa(1774-1777)vàcũngnhưngườiđồngnghiệpJohnDickinson,ôngsẵnsàngbảovệquyềncủacácthuộcđịa,nhưngnghingờchủnghĩayêunướccựcđoan.Ôngbỏphiếuchốnglạinềnđộclậpngày2thángBảynăm1776,ngườiduynhấtkývàoTuyênngônÐộclậpđãlàmnhưvậy,cóthểdoôngchịuảnhhưởngcủaquanđiểmpheTorymạnhmẽởDelaware,hoặctinrằngcóthểhòagiảivớinướcAnh.

Cũngnămđó,Readưutiênchocáctráchnhiệmởtiểubang.ÔnglàChủtịchHộinghịLậphiếncủaDelawarevàlàchủtịchỦybansoạnthảoHiếnpháp.Sauđó,ôngbắtđầumộtnhiệmkỳlàmChủtịchHộiđồnglậppháp,vàlàmPhóThốngđốcbang.Tiếptheo,ReadgiànhđượcchứcThốngđốcvàgiữchotớimùaxuânnăm1778.TrởlạiHộiđồnglậppháp,năm1779,ôngyêu

cầucácđạibiểuDelawaretạiQuốchộiHợpbangkývàobảnCácđiềukhoảnHợpbang.Năm1779,dosứckhỏeyếu,ReadrútkhỏiHộiđồngLậpphápvàtừchốiviệcđềcửvàoQuốchộiHợpbangđểvềnghỉtạitrangtrạicủamình.Trongthờigiannhữngnăm1782-1788,ôngquaylạithamdựHộiđồngnày,đồngthờikiêmchứcThẩmphántòaThượngthẩm.

Năm1784,ReadthamgiaủybanhòagiảivụtranhcãivùnglãnhthổgiữaNewYorkvàMassachusetts.Năm1786,ôngthamgiaHộinghịAnnapolis.Mộtnămsau,khiđượccửthamdựHộinghịLậphiến,ôngđãđónggóptíchcựcvàoquátrìnhhộihọpvàủnghộquyềncủacácbangnhỏ.Nhưngđồngthời,ôngcũngchấpnhậnquanđiểmcủaHamilton,tánthànhmộtnềnhànhphápmạnh.Sauđó,ônglãnhđạophongtràophêchuẩnHiếnphápởDelaware,tiểubangđầutiênthôngquavănbảnnày.

Dùđượcbầu,nhưngReadrấtítkhicómặttạiThượngviệnMỹ(1789-1793).Tạiđây,ôngthườngvềphevớiÐảngLiênbang,rồitừchứcđểđảmnhậnvịtríChánhánTòaántiểubangDelawarevàgiữchứcvụnàychotớikhimấtởNewCastlevàonăm1798,thọ65tuổi.MộcủaôngđượcđặttạiNghĩatrangNhàthờTângiáoImmanuel.

47.JohnRutledge(1739-1800)

TiểubangNamCarolina

JohnRutledge,sinhnăm1739,gầnCharleston,SC.,trongmộtgiađìnhđôngcon.NgườianhtraicủaônglàEdwardRutledgeđãtừngthamgiakýbảnTuyênngônÐộclập.Ônghọcnhữngbàihọcđầutiêntừngườicha-mộtngườiAiLenvàlàmộtbácsĩphẫuthuậtdicư,rồihọcvớimộtmụcsưngườiAnhvàmộtgiasư.Sauđó,năm1760,ônghọcluậttạiMiddleTempleởLondon,rồiđượcphéphànhnghềluậtsưtạiAnh.

Ngaysauđó,ôngtrởlạiCharlestonđểbắtđầumộtsựnghiệpluậtsưthành

đạtvàtíchlũymộttàisảnlớnvềđấtđaivànôlệ.Banămsau,ôngcướiElizabethGrimke.Họcótấtcả10ngườiconvàchuyểnvàosốngtạimộtthịtrấnnhỏ.Ôngsốnghầuhếtthờigiancònlạitrongcuộcđờitạithịtrấnnày.

Năm1761,Rutledgebắtđầucáchoạtđộngchínhtrị.Nămđó,đạidiệnchoGiáoxứNhàthờKito,ôngđượcbầuvàoQuốchộitỉnhvàgiữchứcvụnàychotớichiếntranhgiànhÐộclập.Trong10thángđầunăm1764,ôngtạmgiữcươngvịTổngchưởnglýcủatỉnh.KhinhữngrắcrốivớiAnhcàngtrởnêncăngthẳngdoÐạoluậtThuếtemnăm1765,RutledgehyvọngduytrìchínhquyềntựquảnchocácthuộcđịanêntìmcáchtránhviệctáchkhỏinướcAnhvàgiữmộtquanđiểmônhòa.Tuynhiên,ônglàchủtọaỦybanÐạoluậtThuếtemcủaQuốchộitiểubang,đểsoạnthảomộtđơnthỉnhcầuđếnViệnquýtộcAnh.

Năm1774,đượccửthamdựĐạihộicácthuộcđịalầnthứnhất.Tạiđây,Rutledgetiếptụctheođuổiquanđiểmônhòa.SaumộtnămthamdựĐạihộicácthuộcđịalầnthứhai,ôngtrởlạiNamCarolinađểgópsứcxâydựngchínhquyềntiểubangnày.Năm1776,ôngthamgiaỦybanAntoànvàgópphầnsoạnthảoHiếnpháptiểubang.Nămđó,ôngcũngtrởthànhChủtịchHạviệnchotớinăm1778.Trongthờigiannày,chínhquyềnmớiđãgặpnhiềutháchthứcnghiêmtrọng.

Năm1778,doquanđiểmbảothủvàthấtvọngvớicácsửađổidânchủtrongHiếnpháptiểubang,Rutledgexintừchức.Tuynhiên,mộtnămsau,ôngđượcbầulàmThốngđốc.Ðólàmộtthờikỳkhókhăn,quânAnhchiếmNamCarolinavàtìnhhìnhchiếntranhlàcựckỳnguyngập.Ðầunăm1780,khicơquanlậpphápphảitạmdừnghoạtđộng,Charlestonbịbaovây.ThángNăm,thànhphốnàythấtthủ,nhiềungườiMỹbịbắtlàmtùbinh.QuânAnhđãtịchthutàisảncủaRutledge,cònôngtrốnđếnBắcCarolinavàcốgắngtổchứclựclượngnhằmchiếmlạiNamCarolina.Năm1781,đượcTướngNathanaelGreenevàmộtlựclượngQuânđộiLụcđịatớihỗtrợ,ôngtổchứclạichính

quyềncủatiểubang.ThángGiêngnăm1782,ôngtừchứcThốngđốcđểgiànhmộtghếtạiHạviện.Ôngkhôngbaogiờkhôiphụclạiđượctàisảnbịmấttrongthờigianchiếntranh.

Năm1782-1783,RutledgelàđạibiểuthamdựQuốchộiHợpbang.Sauđó,ôngthamgiaTòacônglýtiểubang(1784),rồiquaylạiHạviện(1784-1790).LàmộttrongnhữngđạibiểucóảnhhưởngnhấttạiHộinghịLậphiến,ôngduytrìmộtquanđiểmquốcgiaônhòa,giữchứcChủtịchỦybanchitiết,thamgiatấtcảcácbuổihọp,thườngxuyênphátbiểucóhiệuquảvàthamgianămủybankhác.GiốngnhưcácđạibiểuNamCarolina,ôngmạnhmẽủnghộlợiíchcủacácbangmiềnNam.

ChínhquyềnmớitheoHiếnphápđãsớmlôicuốnRutledge.ÔnglàđạicửtribầuTổngthốngnăm1789.Sauđó,WashingtonđãbổnhiệmônglàmThẩmphánTòaántốicaoMỹ,nhưngôngchỉphụcvụmộtthờigianngắn.Năm1791,ôngtrởthànhChánhánTòaántốicaoNamCarolina.Bốnnămsau,WashingtonlạibổnhiệmônglàmChánhánTòaántốicaoMỹ,thaychoJohnJay.NhưngsựchốngđốithẳngthắncủaRutledgeđốivớiHiệpướcJay(1794)vàsựsuysụptinhthầnsaucáichếtcủavợôngvàonăm1792,đãkhiếnThượngviện,doÐảngLiênbangchiếmđasố,phủquyếtviệcbổnhiệmnàyvàchấmdứtsựnghiệphoạtđộngxãhộicủaông.

Rutledgequađờinăm1800,ởtuổi60vàđượcchôncấttạiNhàthờTângiáoSt.MichaelởCharleston.

48.RogerSherman(1721-1793)

TiểubangConnecticut

Năm1723,khiShermanmớihaituổi,giađìnhôngchuyểntừNewton,MA,nơiôngsinh,đếnDorchester(hiệnnaylàStoughton).Khicònlàmộtcậubé,ôngđãbịthôithúcbởihammuốnđượchọcvàđọcthậtnhiềutrongthờigianrảnhrỗiđểbổsungchokiếnthứchạnchếcủamình.Nhưngôngcũngdành

nhiềuthờigiangiúpngườichalàmnhữngcôngviệcđồngángvàhọcnghềchữagiầy.Năm1743,hainămsaucáichếtcủangườicha,ShermanđếnsốngcùngvớianhtraiởNewMilford,CT.

Vớiviệcmuamộtcửahàng,trởthànhviênchứcgiámsáttrongquậnvàgiànhchiếnthắngtrongnhữngcuộctranhcửvàocácchứcvụtrongchínhquyềnthànhphố,Shermanđãgiànhđượcquyềnlãnhđạocộngđồng.Năm1749,ôngcướiElizabethHartwellvàhọcó7ngườicon.Mặcdùkhôngđượchưởngnềngiáodụcchínhthống,nhưngnăm1754,ôngvẫnđượcnhậnvàolàmviệctạitòaán,rồitạođượcmộtuytínlàmộtthẩmphánvàmộtchínhtrịgiaxuấtchúng.Tronggiaiđoạn1755-1761,ngoạitrừmộtthờigianngắn,ônggiữchứcnghịsĩtrongcơquanlậpphápthuộcđịavàcácchứcvụkhácnhưthẩmphánhòagiảivàthẩmphánquận.Thậtngạcnhiênlàchínhôngcũngdànhthờigianđểcôngbốcácbàiviếtcủamìnhvềlýthuyếttiềntệ,mộtloạtcáccuốnniêngiámcủariêngôngvềcácquansátthiênvănhọcvàcảcácbàithơ.

Năm1761,ShermantừbỏnghềluậtvàchuyểnđếnNewHaven,CT.đểquảnlýhaicửahiệu,mộtcungcấpthựcphẩmchocácsinhviêntrườngĐạihọcYalevàmộtcửahiệukhácgầnWallingford.ÔngcũngtrởthànhmộtngườibạnthânthiếtvàlàmộtânnhâncủatrườngYale.Nhiềunămliền,ônggiữchứcvụquảnlýtàichínhcủatrườngnày.Năm1763,banămsaucáichếtcủangườivợđầu,ôngcướibàRebeccaPrescottvàcó8ngườicon.

Tronglúcđó,sựnghiệpchínhtrịcủaShermanpháttriểnmạnh.Từchứcvụthẩmphánhòagiảicủaquận,ôngđượcbổnhiệmvàochứcThẩmphánTòaántốicaoConnecticutvàlànghịsĩởcảhaiViệncủaQuốchộitạithuộcđịanày.MặcdùchốnglạinhữngngườicựcđoannhưngôngnhanhchóngthamgiacuộcđấutranhđầutiênchốnglạinướcAnh.ÔngủnghộcácbiệnpháptẩychayhàngnhậpkhẩuvàlàChủtịchỦybanliênlạccủaNewHaven.

ShermanlàmộtthànhviênkỳcựuvàcóảnhhưởnglớntạiĐạihộicácthuộc

địatrongthờikỳ1774-1781và1783-1784.ÔnglàthànhviêncủacácỦybansoạnthảoTuyênngônÐộclậpvàCácđiềukhoảnHợpbang,cũngnhưcácvấnđềliênquanđếnngườiDaĐỏvàtàichínhchoquânđội.Ðểgiảiquyếtcácvấnđềkinhtếởcảtầmquốcgiavàtiểubang,ôngủnghộchínhsáchthuếcaovàphảnđốiviệcvaymượnquámứchoặcbanhànhquánhiềutiềngiấy.

TrongthờigianthamgiaQuốchộiHợpbang,Shermanvẫntiếptụctíchcựchoạtđộngchínhtrịởtiểubangvàkhuvực,giữchứcvụthẩmphánởtòaántốicaoConnecticut,cũngnhưlàthànhviêncủaHộiđồngAntoàn(1777-1779).Năm1783,ôngthamgiaxâydựngcácbộluậtcủatiểubangConnecticut.Mộtnămsau,ôngđượcbầulàmThịtrưởngthànhphốNewHaven(1784-1786).

Mặcdùđứngbênbờcủasựphásảndonhữngtổnthấttrongcuộcchiếntranh,Shermanvẫnkhôngthểcưỡnglạiđượclòngsaymêphụngsựđấtnước.Năm1787,ôngđạidiệnchotiểubangmìnhtạiHộinghịLậphiếnvàthamgiatấtcảcáccuộchọp.ÔngkhôngchỉthamgiaỦybanvềcácvấnđềbịhoãnlạimàcòngópphầnphácthảoPhươngánNewJerseyvàđềxuấtbướctiếnbanđầuchoThỏahiệpConnecticut(haycòngọilàThỏahiệplớn).ThỏahiệpnàyđãphávỡthếbếtắcgiữacácbanglớnvànhỏvềvấnđềquyềnđạidiệntạiQuốchội.Ngoàira,ôngcũngtíchcựcđónggópvàoquátrìnhthôngquaHiếnphápởConnecticut.

ShermanchấmdứtsựnghiệphoạtđộngvớiviệcthamgiaHạviện(1789-1791)vàThượngviệnLiênbang(1791-1793),nơiôngtánthànhvàủnghộĐảngLiênbang.Ôngmấtnăm1793,tạiNewHaven,thọ72tuổivàđượcchôncấttạiNghĩatrangGroveStreet.

49.RichardDobbsSpaight,Sr.(1758-1802)

TiểubangBắcCarolina

Spaightsinhnăm1758tạiNewBern,NC.trongmộtgiađìnhdòngdõiAnh-Ailennổitiếng.Ôngmồcôinăm8tuổivànhữngngườibảotrợđãgửiôngđếnIreland.Tạiđây,ôngthunhậnmộtnềngiáodụctuyệtvời.ÔngtốtnghiệptrườngÐạihọcGlasgowởScotland,rồiquaytrởvềBắcCarolinavàonăm1778.

Vàothờigiannày,cuộcChiếntranhgiànhÐộclậpbùngnổvàkiếnthứctuyệtvờicủaSpaightđãnhanhchónggiúpônggặtháithànhcông.Ôngtrởthànhsĩquantùytùngchoviêntưlệnhquânđộitiểubangvànăm1780,thamgiatrậnđánhởCamden,SC.Mộtnămtrướcđó,ôngđượcbầuchọnvàoHạnghịviệncủacơquanlậppháptiểubang.Năm1781,Spaightrờiquânđộiđểcốnghiếntoànbộthờigianchocáctráchnhiệmlậppháp,khiđượccửlàmngườiđạidiệnchoQuậnNewBernvàCraven(1781-1783và1785-1787).Năm1785,ôngtrởthànhChủtịchNghịviệntiểubang,rồithamgiaQuốchộiHợpbang(1783-1785).

Năm1787,ởtuổi29,SpaightthamgiađoànđạibiểucủaBắcCarolinađếndựHộinghịPhiladelphia.Ôngkhôngphảilàmộtnhàlãnhtụnổibật,nhưngphátbiểunhiềulầnvàlàmộttrongnhữngngườithamdựtấtcảcácphiênhọp.SauHộinghị,ôngvậnđộngchoquátrìnhphêchuẩnHiếnphápởtiểubangquênhà.Năm1787,SpaightthấtbạitrongcuộctranhcửchứcThốngđốcvàchứcThượngnghịsĩliênbanghainămsauđó.Từđóchotớinăm1792,sứckhỏeyếuđãbuộcôngphảirờibỏcáchoạtđộngxãhội.Trongthờigiannày,ôngđithămvùngTâyẤn,rồigiànhđượcchứcThốngđốc(1792-1795).Năm1793,ônglàđạicửtribầuTổngthống.Hainămsau,ôngcướiMaryLeachvàcóbangườicon.Năm1798,làmộtngườithuộcpheCộnghòa-Dânchủ,SpaightthamgiaHạviệnliênbangvàgiữvịtrínàychotớinăm1801.Trongthờigianđó,ôngủnghộviệcbãibỏCácđạoluậtNgoạikiềuvàChốngnổiloạnvàbỏphiếuchoJeffersontrongcuộcbầuchọnTổngthốngnăm1800.Mộtnămsau,SpaightđượcbầuchọnthamgiaHạviện,rồivàoThượngviệnBắcCarolina.

Năm1802,khimới44tuổi,SpaightbịbắnhạtrongcuộcđấusúngtạiNewBernvớiJohnStanly,mộtchínhtrịgiađốilậpthuộcÐảngLiênbang.Vụđấusúngnàyđãchấmdứtsựnghiệpđầytriểnvọngcủamộtnhàlãnhđạohàngđầucủatiểubang.Ôngđượcchôncấttạikhumộcủagiađình,trongtrangtrạiClermont,gầnNewBern.

50.CalebStrong(1745-1819)

TiểubangMassachusetts

Strongsinhngày9thángMộtnăm1745,tạiNorthampton,MA,làconcủaCalebvàPhebeStrong.ÔngtheohọctrườngĐạihọcHarvardvàtốtnghiệpnăm1764vớibằngdanhdựcaonhất.

GiốngnhưnhiềuđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến,Strongchọnnghềluậtsưvàđượcnhậnvàolàmviệctạitòaánnăm1772.Từnăm1774chođếnhếtcuộcCáchmạng,StronglàthànhviêncủaỦybanAntoànquậnNorthampton.Năm1776,ôngđượcchọnvàoTòaáncaocấpcủaMassachusettsvàgiữchứcTổngchưởnglýquậnHampshiretrong24năm.Năm1783,ôngtừchốiđềnghịgiữchứcthẩmphántạiTòaánTốicaocủatiểubang.

TạiHộinghịLậphiến,Strongủnghộmôhìnhchínhquyềntrungươngmạnh.ÔngvậnđộngthànhcôngđiềukhoảnquiđịnhHạviệnlànơikhởixướngcácdựluậtvềthuế,hayliênquanđếntiềntệ.ÔngcũngthamgiaỦybansoạnthảoHiếnpháp.MặcdùtánthànhhệthốngbầucửchungchocảhaiViện,nhưngôngđãbỏphiếuủnghộviệccânbằngđạidiệntạiThượngviệnvàbầutheotỷlệởHạviện.StrongphảirờiHộinghịvìngườiconbịốm,nênbỏlỡcơhộikývàobảnHiếnpháp.Tuynhiên,saunày,ônggiữmộtvaitròquantrọngtrongĐảngLiênbangvàvậnđộngmạnhmẽchoquátrìnhthôngquaHiếnpháptạiHộinghịphêchuẩncủaMassachusetts.

Năm1789,tiểubangMassachusettschọnStronglàmộttronghaiThượngnghịsĩđầutiêncủatiểubangthamgiaThượngviệnLiênbang.TrongbốnnămởThượngviện,ôngthamgianhiềuủybanvàgópphầnxâydựngÐạoluậtTòaán.CalebStrongmộtlòngmộtdạủnghộchínhquyềnhànhphápcủaWashington.Năm1793,ôngthúcgiụcchínhquyềngửipháiđoàntớiAnhvàủnghộHiệpướcJay,khihiệpướcnàygặpsựchốngđối.

LàứngcửviêncủaÐảngLiênbang,năm1800,CalebStrongđãđánhbạiElbridgeGerryđểtrởthànhThốngđốcbangMassachusetts.BấtchấpsựlớnmạnhcủaÐảngCộnghòa-Dânchủtạitiểubangnày,Stronglạiđượctáicửchotớinăm1807.Năm1812,ônggiànhlạichứcThốngđốc,mộtlầnnữalạivượtquaGerryvàgiữchứcnàychotớikhinghỉhưuvàonăm1816.Trongcuộcchiếntranhnăm1812,StrongchốnglạiquyếtđịnhcủaBộtrưởngBộChiếntranhđòiquânđộiMassachusettsphảithamgialựclượngliênbang.StrongphảnđốicuộcchiếntranhnàyvàchấpthuậnbáocáocủaHộinghịHartford,HộinghịtậphợpnhữngđảngviênLiênbangởNewEnglandphẫnnộvớinhữngchínhsáchcủanhữngngườiủnghộJefferson.

Strongquađờingày7thángMườimộtnăm1819vàđượcchôncấttạiNghĩatrangBridgeStreetởNorthampton.

51.GeorgeWashington(1732-1799)

TiểubangVirginia

GeorgeWashingtonsinhnăm1732,trongmộtgiađìnhquýtộcnhỏ,nhưngsởhữunhiềuđấtđaiởđồnđiềnWakefield,VA.Ônglàngườiconđầutrongsố6anhchịemcủachaôngvớingườivợthứhai.Chotớinăm16tuổi,ôngđãsốngtạiđâyvàtạinhiềuđồnđiềnkhácdọctheosôngPotomacvàsôngRappahannock,kểcảkhuđấtsaunàylàMountVernon.Chỉđượchọchànhrấtsơsài,nhưngôngcốgắnghọccáchquansátvàlậpbảnđồ.Saukhichamất,lúcông11tuổi,ôngđượcmộtanhemcùngmẹkháccha,tênlà

Lawrence,khiđó,đangthamgiaHảiquânHoànggiachămsóc.Vìthế,ôngdựđịnhgianhậpHảiquân,nhưngmẹôngkhôngkhuyếnkhíchôngtheonghềnày.

Năm1748,khimới16tuổi,Washingtonthamgiamộtnhómtrắcđịa,doNamtướcFairfaxgửiđếnthunglũngShenandoah.Trongmộtvàinămsauđó,WashingtonlàmnghềtrắcđịatạiVirginiavàtạivùngđấthiệnnaylàtiểubangTâyVirginia.Năm1751-1752,ôngcũngđicùngvớingườianhLawrenceđếnBarbados,TâyẤn.Dosứckhỏeyếu,ngườianhcủaôngđãquađờisauchuyếnđinày.

Nămsau,Washingtonbắtđầuthamgiaquânđội,khiThốngđốcHoànggiabổnhiệmônglàmsĩquanphụtávớiquânhàmThiếutá.Cùngnămđó,vớitưcáchlàpháiviêncủaThốngsứ,ôngcùngmộtngườidẫnđườngđếnPháođàiLeBoeuf,PA,ởthunglũngsôngOhiođểgửimộtbảntốihậuthư,yêucầuquânPhápchấmdứtviệcxâydựngcácpháođàivàrúthỏivùnglãnhthổcủaAnh.Trongchuyếnđinày,ôngcốgắngxâydựngmốiquanhệtốthơngiữacácbộlạcDaĐỏvàngườiAnh.

Năm1754,đượcthăngchứcTrungtávàrồiĐạitá,WashingtonchỉhuymộtlựclượngquânAnhđươngđầuvớiquânPhápgiànhquyềnkiểmsoátvùngthunglũngsôngOhio,nhưngbịđánhbạitạipháođàiNecessity,PA.ĐâylàsựkiệngâyracuộcchiếntranhPhápvàngườiDaÐỏtrongthờikỳ1754-1763.Cuốinăm1754,bấtbìnhbởiviệcmấtbớtquyềnhạn,ôngxintừchức.Cùngnămđó,ôngchothuêtrangtrạiMountVernonmàôngđượcthừakếnăm1761.

Năm1755,WashingtonquaylạiquânđộivớichứcThượngtá,làmtùytùngchoTướngEdwardBraddock.ÔngsuýtchếtkhiquânPhápđánhbạiviêntướngnàytạitrậnMonongahela,PA.Nhưngđượckhenthưởngvìlòngdũngcảm.Sauđó,WashingtongiànhlạichứcÐạitávàlàchỉhuylựclượngdânquânVirginiacónhiệmvụbảovệbiêngiới.Cuốinăm1758,hoặcđầunăm

1759,thấtvọngvớisựvôtráchnhiệmcủachínhquyềnđốivớiquânđộivàtứcgiậnvìkhôngđượcthăngchức,ôngxintừchứcvàtrởlạiMountVernon.

SauđóWashingtoncướiMarthaDandridgeCustis,mộtngườiđànbàgóabụagiàuvàđãcóhaiđứacon.Cuộchônnhânnàykhôngcóđứaconchungnào,nhưngWashingtonchămsócnhữngđứaconriêngcủavợnhưlàconcủaông.Trongthờigian1759-1774,ôngquảnlýđồnđiềncủamìnhvàthamgiaViệndânbiểuVirginia.ÔngủnghộnhữngcuộcphảnđốiđầutiênchốnglạichínhsáchcủaAnh;thamgiatíchcựctrongphongtràochốngnhậpkhẩuởVirginia.Lúcnày,chủyếunhờkinhnghiệmquânsự,ôngtrởthànhmộtlãnhtụpheWhig.

Nhữngnăm1770,mốiquanhệcủacácthuộcđịavớimẫuquốctrởnêncăngthẳng.CảmthôngsâusắcvớiquanđiểmpheWhigvàphẫnnộvớinhữngcấmđoánvàbóclộtthươngmạicủangườiAnh,WashingtonđạidiệnchoVirginiatạiĐạihộicácthuộcđịalầnthứnhấtvàthứhai.Năm1775,sauvụđổmáutạiLexingtonvàConcord,QuốchộibổnhiệmônglàmTổngtưlệnhquânđộicácthuộcđịa.Vượtquanhữngkhókhănkhắcnghiệt,nhấtlàvấnđềhậucần,ôngđãxâydựngđượcmộtquânđộicótínhkỷluậtcaovàđượchuấnluyệntốt.

ChiếnlượcquânsựđượcWashingtonsửdụnglàliêntụcquấyrốiquânAnhvàtránhcáccuộcđụngđộlớn.Mặcdùđộiquâncủaôngbịmấtnhiềuvùngđấtvàthuamộtsốtrận,songhọvẫnduytrìđượcsựcânbằngtrênchiếntrườngtrongsuốtmùađôngđentốinăm1777-1778,ởthunglũngForge,PAvàthịtrấnMorristown,NJ.ĐólàthờikỳtồitệnhấtcủaCuộcchiếntranhgiànhĐộclập.Cuốicùng,nhờsựgiúpđỡcủaquânPháp,ôngđãgiànhchiếnthắngvĩđạitạitrậnYorktown,VA,vàonăm1781,buộctoànbộquânAnhphảiđầuhàng.

Hainămsau,trongkhivẫnchỉhuyQuânđộiLụcđịa,nhưngkhôngđượctrả

lươngvàlươngthựcđượccungcấpcựckỳtồitệ,Washingtonđãbácbỏnhữnglờivukhốngrằngquânđộiđangchiếmchínhquyền,vàcảnhữnglờiđồnđạirằngôngsẽđượcquânđộitônlàmVua.WashingtonủnghộđềnghịcủaquânđộiđòiĐạihộicácthuộcđịaphảiđốixửvớihọtốthơn.NgaysaukhiHiệpướcParis(1783)đượckýkết,ôngxintừchứcvàtrởvềMountVernon.Nhữngmấtmáttrongthờigianchiếntranhvàsựvắngmặtquálâu,cũngnhưcáckhoảnchobạnbèvay,đãlàmsuygiảmgiatàicủaông,chủyếubaogồmcáctrangtrại,cácnôlệvàvùngđấtởmiềnTây.Vìthờigiannghỉrấtngắnngủinênônghầunhưkhôngthểkhôiphụclạiđượccơnghiệpnày.

BấtđồngvớiquátrìnhpháttriểnchậmchạpcủađấtnướctheoCácđiềukhoảnHợpbang,Washingtonmuốnmộtmôhìnhchínhquyềntrungươngmạnhhơn.ÔnglàchủnhàcủaHộinghịMountVernon(1785),nhưngkhôngtrựctiếpthamgiathảoluận.DùcảmthôngvớimụctiêucủaHộinghịAnnapolis(1786),songôngđãkhôngtớidự.Nhưngmộtnămsau,donhiềubạnbèthuyếtphục,ôngchấpnhậncươngvịChủtịchHộinghịLậphiến.SựthànhcôngcủaHộinghịnàymộtphầnlànhờsựcómặtvàuytínlớncủaWashington.Năm1788,saukhithôngquaHiếnphápmớichochínhquyền,cácđạicửtriđãnhấttríbầuônglàmTổngthốngđầutiêncủaHợpchúngquốcHoaKỳ.

Ngày30thángTưnăm1789,sauchuyếnđikhảihoàntừMountVernontớiNewYork,WashingtonchínhthứctuyênthệnhậmchứcTổngthốngtạiTòanhàLiênbang(FederalHall).TronghainhiệmkỳTổngthốngcủamình,ôngđiềuhànhvớilòngtựtrọngcaovàsựkiềmchế.Ôngđãmanglạisựổnđịnhvàquyềnlựcchođấtnướcvừahìnhthành,manglạigiátrịchobảnHiếnpháp,hòagiảicácphepháixungđộtvàbácbỏcácchínhsáchgâybấtđồngtrongchínhquyền.MặcdùkhôngphảnđốiviệcthựcthiquyềnlựccủaTổngthống,nhưngôngtôntrọngvaitròcủaQuốchộivàkhôngviphạmđặcquyềncủacơquannày.ÔngcũngcốgắngduytrìsựhòathuậngiữaNgoại

trưởngThomasJeffersonvàBộtrưởngTàichínhAlexanderHamilton.Sựkhácbiệtvềquanđiểmcủahọlàvídụđiểnhìnhchoquátrìnhhìnhthànhhệthốngcácđảngphái,nhưngđólàđiềuWashingtonmuốntránhxa.

ThườngnghiêngtheoquanđiểmcủaHamilton,WashingtonủnghộkếhoạchLiênbangsẽđảmnhiệmphầnnợcủacáctiểubang,phêchuẩndựluậthợphiếnvềviệcthànhlậpNgânhàngTrungươngHoaKỳvàủnghộviệcbanhànhcácđạoluậtvềthuếcủaQuốchội,nhằmxâydựngngânsáchchochínhphủliênbangvàbảohộviệcsảnxuấttrongnước.Washingtonthihànhnhiềubiệnphápđểcủngcốchínhquyền,baogồmcảviệcdậptắtVụnổiloạnWhisky(1794).Ðểthốngnhấtđấtnước,ôngđikhắpmiềnBắcnăm1789vàmiềnNamnăm1791.Năm1790,chínhquyềnliênbangchuyểntừNewYorkvềPhiladelphia.Sauđó,năm1793,WashingtongiámsátviệcxâydựngthủđôởQuậnColumbia.

Trongcácvấnđềngoạigiao,bấtchấpsựchốngđốicủaThượngviện,Washingtonluônluônthểhiệnquyềnlựcápđảo.ÔngkýcáchiệpướcvớiAnhvàTâyBanNhađểgiànhlợithếchonướcMỹởcácvùngđấtBắcMỹ.Nhưngkhiđấtnướcvữngmạnhhơn,ôngnhấnmạnhvàoviệccầnthiếtduytrìtínhtrunglậpvàkhicuộcCáchmạngPhápnổradẫntớicuộcchiếntranhgiữaPhápvàAnh,ôngphớtlờcuộcbiểutìnhủnghộPhápcủapheJeffersonvàủnghộAnhcủapheHamilton.

Mặcdùnhiềungườivậnđộngônglàmthêmmộtnhiệmkỳthứba,nhưngcảmthấymệtmỏivềcácvấnđềchínhtrị,nênWashingtonđãtừchối.TrongDiễnvănmãnchứcnăm1796,ôngthúcgiụcnhândântừbỏcáctưtưởngđảngpháihayđịaphươngchủnghĩavàtránhsalầytrongnhữngcuộcchiếntranhvàchínhsáchđốinộicủacácnướckhác.

WashingtonchỉnghỉhưuđượchơnmộtnămtạiMountVernon.Thậmchínăm1798,khiquốcgiađangđứngtrênbờmiệngvựccuộcchiếntranhvớiPháp,ôngbàytỏlòngsẵnsàngphụcvụvàhysinhchođấtnước.

Washingtonmấtnăm1799,thọ67tuổi.Theodichúc,tấtcảcácnôlệcủaôngđềuđượctrảtựdo.ThihàiôngđượcchôncấttạiNghĩatrangdònghọWashingtonởMountVernon.

52.HughWilliamson(1735-1819)

TiểubangBắcCarolina

NgườithanhniênuyênbácWilliamsoncódòngdõiXcốtlen–Ailen,sinhnăm1735,tạiTâyNottingham,PA.Ônglàcontraicảtrongmộtgiađìnhđôngconlàmnghềdệtvải.VớihyvọngôngtrởthànhmộtmụcsưcủaGiáohộitrưởnglão,chamẹôngđãgiáodụcôngtheohướngnày.SaukhithamdựkhóahọcdựbịtạiNewLondonCrossRoadsvàtạiNewark,DE,ôngvàohọctrườngĐạihọcPhiladelphia(naylàmộtphầntrườngĐạihọcPennsylvania)vànhậnbằngnăm1757.Hainămsau,WilliamsongópphầnổnđịnhtrangtrạicủangườichatạiShippensburg,PA.Tiếpđó,ônghọclàmmụcsưtạiConnecticut,rồitrởthànhngườithuyếtgiáo.ÔngđãđượcGiáohộitrưởnglãocấpchứngchỉ,nhưngchưabaogiờđượcphongchức.Cũngthờigiannày,ônggiữchứcGiáosưtoántạitrườngĐạihọcPhiladelphia.

Năm1764,WilliamsonquaysanghọcnghềytạiEdinburgh,LondonvàtạiUtrecht.Cuốicùng,ôngđượctrườngĐạihọcUtrechtcấpbằng.TrởlạiPhiladelphia,ôngbắtđầulàmnghềy,nhưngvìchánngánvàmệtmỏivớicôngviệcnàynênôngchuyểnsangtheođuổicácmốiquantâmvềkhoahọc.Năm1768,ônglàthànhviênHiệphộiTriếthọcMỹ.Mộtnămsau,ôngthamgiaủybannghiêncứuvềsựdịchchuyểncủasaoKimvàsaoThuỷ.Năm1771,ôngviếtLuậnvănvềcáchànhtinh,trìnhbàynhiềuýtưởngđộcđáo.Nhờđó,trườngĐạihọcLeydenđãtặngôngbằngTiếnsĩdanhdự.

Năm1773,WilliamsontiếnhànhmộtchuyếnđithămvùngTâyẤn,rồitớichâuÂu.LênthuyềnởBoston,ôngchứngkiếnvụlôChèởBostonvàmangtintứcvềsựkiệnnàyđếnLondon.KhiHộiđồngPrivyAnhgọiôngđếnlàm

chứngvềnhữngđiềuôngnhìnthấy,ôngcảnhbáohọrằngcácthuộcđịacóthểsẽnổiloạnnếunướcAnhkhôngthayđổichínhsáchcủamình.TrongkhiởAnh,ôngbắtđầumộttìnhbạnthânthiếtvớinhàkhoahọclàBenjaminFranklin.Họđãhợptáctrongcácthínghiệmvềđiện.

Năm1775,WilliamsonxuấtbảncuốnsáchnhỏLờibiệnhộchocácThuộcđịa(ThePleaoftheColonies)màôngviếttrongthờigiansốngởAnh.CuốnsáchnàyđãthuhútsựủnghộcủapheWhigởAnhđốivớicácsựkiệnởMỹ.KhiMỹtuyênbốđộclập,thìWilliamsonđangởHàLan,nênôngvộivàngtrởlạiMỹ.Lúcđầu,ôngsốngtạiCharleston,SCvàsauđó,chuyểnđếnthànhphốEdenton,NC.Tạiđây,ônglàmộtnhàbuônrấtthànhcôngtrongcáchoạtđộngthươngmạivớiPháp,TâyẤnvàlạimộtlầnnữamởphòngkhám.Sauđó,ThốngđốcBắcCarolinasớmpháthiệnratàinăngcủaôngvàđưaôngtrởthànhbácsĩphẫuthuậtchínhtrongquânđộitiểubang.TrongtrậnđánhởCamden,SC,ôngbăngquatênđạnchămsóccácthươngbinh.Ôngcũngphòngchốngbệnhtậttrongquânđộibằngcáchcảithiệncácđiềukiệnvệsinh,thựcphẩm.

Sauchiếntranh,Williamsonbắtđầusựnghiệpchínhtrị.Năm1782,ôngđượcbầuvàoHạviệntiểubang,rồivàoQuốchộiHợpbang.Banămsau,ôngrờiQuốchộivàtrởlạiNghịviệnbang.Năm1786,ôngđượccửlàmđạibiểutiểubangtạiHộinghịAnnapolis,nhưngđếnquámuộn.Mộtnămsau,ônglạithamdựQuốchội(1787-1789)vàđượcchọnlàmđạibiểuthamdựHộinghịLậphiến.Thamgiađềuđặnvàthểhiệnkhảnăngtranhluậnxuấtsắc,ôngthamdựnămỦyban,đángkểnhấtlàỦybanvềcácvấnđềbịhoãnlại,đóngvaitròquantrọngtrongquátrìnhhộihọp,đặcbiệtlàThỏahiệplớnvềquyềnđạidiện.

SauHộinghịnày,WilliamsontíchcựcthamgiaquátrìnhthôngquaHiếnphápởBắcCarolina.Năm1788,ôngđượcchọnlàmngườithuxếpnhữngtranhchấptiềnbạcgiữachínhquyềntiểubangvàliênbang.Mộtnămsau,

ôngđượcbầuvàoHạviệnMỹkhóađầutiênvàphụcvụtronghainhiệmkỳ.Năm1789,ôngcướiMariaApthorpe.Bàđãsinhchoônghaingườicontrai.

Năm1793,WilliamsonchuyểnđếnthànhphốNewYorkđểthúcđẩycáchoạtđộngvănhọcvàtừthiện.Trongnhiềunăm,ôngxuấtbảnnhiềutácphẩmchínhtrị,giáodục,kinhtế,lịchsửvàkhoahọc,nhưngđượcđánhgiácaonhấtlànhữngtácphẩmkhoahọc.TrườngĐạihọcLeydenđãtraotặngôngmộtbằngTiếnsĩdanhdự.Ngoàira,ôngcũnglàỦyviênquảntrịcủatrườngÐạihọcBắcCarolinavàsauđógiữcươngvịquảntrịtạitrườngYkhoavàtrườngĐạihọctiểubangNewYork.ÔngcũnglàmộtngườisánglậpHiệphộivănhọcvàTriếthọcNewYorkvàlàmộtthànhviênnổibậtcủaHiệphộiLịchsửNew-York.

Năm1819,WilliamsonquađờitạithànhphốNewYork,thọ83tuổivàđượcchôncấttạiNhàthờBangôiởTrinity.

53.JamesWilson(1741-1797)

TiểubangPennsylvania

Wilsonsinhnăm1741hoặc1742tạiCarskerdo,gầnSt.Andrews,ScotlandvàhọctạicáctrườngđạihọcởSt.Andrews,GlasgowvàEdinburgh.Sauđó,ôngdicưsangMỹđúngvàothờiđiểmlộnxộnđầykíchđộngcủaÐạoluậtThuếtem,năm1765.Ðầunămsau,đượcnhậnlàmgiáosưtiếngLatintạitrườngĐạihọcPhiladelphia,nhưngôngxinnghỉviệcđểhọcluậtvớiJohnDickinson.

Năm1768,mộtnămsaukhiđượcnhậnvàolàmviệctạitòaánPhiladelphia,WilsonmởvănphòngluậttạiReading,PA.Hainămsau,ôngchuyểnđếnkhuđịnhcưXcốtlen-AilenởCarlislevànăm1771,ôngcướiRachelBird.Ôngchuyênsâuvềluậtđấtđaivàxâydựngmộtmạnglướikháchhàngrộnglớn,rồithamgiađầucơbấtđộngsản.Ôngcũngthamgiagiảngdạyvănhọc

AnhtạitrườngPhiladelphia,vàđượctrườngnàycấpbằngThạcsĩvănchươngdanhdựnăm1766.

WilsonbắtđầuthamgiacáchoạtđộngchínhtrịCáchmạng.Năm1774,ônggiữchứcChủtịchỦybanLiênlạccủaCarlisle,thamgiaQuốchộiđầutiêncủatỉnhvàhoànthànhcuốnnghiêncứuvềBảnchấtvàsựpháttriểnquyềnhànhphápcủaNghịviệnAnh.TiểuluậnnàyđượcđăngrộngrãitạicảAnhvàMỹđãđưaôngtrởthànhmộtlãnhtụcủapheWhig.

Nămsauđó,WilsonđượcbầuchọnvàocảQuốchộitỉnhvàĐạihộicácthuộcđịa,nơiôngchủyếuthamgiacácủybanquânsựvàNgườiDaÐỏ.Năm1776,thểhiệnnhữngmongmuốncủamình,ôngthamgiapheônhòatrongQuốchội.Ngày7thángSáu,ôngbỏphiếuhoãnlạibatuầnviệcxemxétCácgiảiphápÐộclậpcủaRichardHenryLee.Nhưngtrongcuộcbỏphiếungày1và2thángBảy,ôngbỏphiếutánthànhvàthamgiakývàobảnTuyênngônÐộclậpngày2thángTám.

Năm1776,vìkịchliệtphảnđốibảnHiếnphápcộnghòacủaPennsylvania,nênmộtnămsau,WilsonbịloạikhỏiQuốchộitiểubang.Ðểtránhbịcôngkích,ôngchuyểntớisốngtạiAnnapolistrongmùađôngnăm1777-1778vàrồiđịnhcưtạiPhiladelphia.Wilsonthểhiệnquanđiểmchínhtrịmớibằngcáchxácđịnhmìnhgầngũivớinhómquýtộcvànhómcộnghòabảothủ,rồikiếmđượcrấtnhiềutiềntừcôngviệckinhdoanhvàthúcđẩynhữngvụmuabánđất.ÔngcũnggiữchứcTổngBiệnlýchonướcPhápởMỹ(1779-1783).Sauđó,ôngthamgiacácvấnđềthươngmạivàhànghảivàbảovệnhữngngườibảohoàng.

Mùathunăm1779,trongcuộckhủnghoảnglươngthựcvàlạmphát,mộtđámđôngbinhlínhvànôngdâncóvũkhí,donhữngphầntửcựcđoankíchđộng,đãtấncôngnhữngnhàlãnhđạophecộnghòamàWilsonlàmụctiêuhàngđầu.Trongmộtcuộcxungđột,nhiềungườicủacảhaibênđãbịchếtvàbịthương.Tổnthấtnàyđãlàmnguôiđicảmxúctứcgiậnlúcđóvàcácbên

đềubàytỏsựtiếcnuốivớivụviệcnày,nhưngnhữngtranhluậnchínhtrịchủyếuvềbảnHiếnphápvẫncòntồntại.Năm1781,QuốchộibổnhiệmWilsonthamgiabangiámđốcNgânhàngBắcMỹ,vừađượcngườiđồngsựgầngũicủaônglàRobertMorristhànhlập.Năm1782,khinhữngngườibảothủgiànhlạiquyềnlực,thìWilsonđượctáicửvàoQuốchộitronggiaiđoạn1785-1787.

WilsonđạtđếnđỉnhcaotrongsựnghiệphoạtđộngtạiHộinghịLậphiến(1787).Tạiđây,cólẽảnhhưởngcủaôngchỉđứngthứhaisauMadisonvàchỉcóGouverneurMorrismớiphátbiểunhiềuhơnông.Hầunhưkhôngbỏlỡcuộchọpnào,ôngthamgiaỦybansoạnthảochitiếtvàbằngnhiềucách,ápdụngnhữngkiếnthứctuyệtvờivềlýthuyếtchínhtrị,đểgiảiquyếtnhữngvấnđềbấtđồngtrongHộinghị.Cùngnămđó,WilsonlãnhđạoquátrìnhthôngquaHiếnpháptạiPennsylvania,tiểubangthứhaitánhànhbảnHiếnpháp.BảnHiếnphápmớicủatiểubangPennsylvanianăm1789-1790,đượcsoạnthảochủyếunhờcôngsứccủaWilson.Vănbảnnàyđãthểhiệnđỉnhcaocủaôngtrongcuộcđấutranhsuốt14nămchốnglạibảnHiếnphápnăm1776.

DùWilsonmuốnđượclàmChánhán,nhưngnăm1789,TổngthốngWashingtonchỉbổnhiệmônglàmThẩmphánTòaántốicao.Nămđó,ôngđượcchọnlàmGiáosưluậtđầutiêntạitrườngĐạihọcPhiladelphia.Hainămsau,ôngbắtđầuviếtmộttậpsanchínhthứccácbộluậtcủaPennsylvania,nhưngkhôngthểhoànthànhvìhếttiền.WilsonchỉđưaramộtvàikiếnnghịvàkhôngđạtđượcthànhcôngtạiTòaántốicao,dùtàinăngvàkiếnthứcrấthứahẹn.Nhữngnăm1792và1795,ôngcũngđầutưrấtnhiềuvàocácvùngđấtphíatâyNewYorkvàPennsylvania,cũngnhưởGeorgia,liênquanđếnmộtlượngđầutưkhổnglồtừchâuÂu,choviệctuyểnngườichâuÂutớiđịnhcưtạimiềnTây,nhưnggặprấtnhiềurủiro.Năm1793,saukhigóabụavớisáuđứacon,ôngcướibàHannahGray.Họcóvớinhaumộtngườicontraiduynhất,nhưngđãchếtkhicònbé.

Bốnnămsau,đểtránhbịbắtvìnợnần,WilsonquẫntríchuyểntừPhiladelphiavềBurlington,NJ.Mộtnămsau,trongkhivẫnphảihầutòaánLiênbangtạiEdenton,NC.vìnhữngvụphásản,nhưngcănbệnhmấttrínhớđãbuộcôngphảivềsốngnhờtrongngôinhàcủaJamesIredell,mộtthẩmphánTòaántốicao.

Vàithángsau,ôngquađờitạiđây.Lúcđầu,thihàiôngđượcchôncấttạitrangtrạiHayesgầnEdenton,nhưngsauđó,đượcđưavềNghĩatrangcủaNhàthờChristtạiPhiladelphia.

54.GeorgeWythe(1726-1806)

TiểubangVirginia

GeorgeWythelàconthứhaitrongsốbangườiconcủaôngThomasvàbàMargaretWythe.Ôngsinhnăm1726,tạikhuđồnđiềncủagiađình,trênbờsôngBack,ởquậnElizabethCity,VA.ChamẹôngđềumấttừkhiôngcònnhỏvàônglớnlêndướisựchămsócvàbảobancủangườianhtrailàThomas.Mặcdùviệchọchànhchínhquicủaôngrấtít,nhưngWytheđãtrởthànhmộtquantòavàmộtnhàgiáoxuấtsắc.ÔnghọctiếngLatinhvàtiếngHyLạptừngườimẹvàcómộtthờigian,theohọctạitrườngWilliamvàMary.

Sauđó,anhtraicủaWythegửiôngđếnQuậnPrinceGeorgeđểhọcluật,dướisựtrôngnomcủamộtngườibác.Năm1746,ởtuổi20,ôngthamgiatòaán,rồichuyểnđếnQuậnSpotsylvaniavàtrởthànhphụtáchomộtluậtsưởđây.Năm1747,ôngcướiemgáicủamộtđốitáclàAnnLewis,nhưngmộtnămsau,bàquađời.Năm1754,ThốngđốcRobertDinwiddiebổnhiệmônglàmTổngchưởnglýcủathuộcđịanày.Mộtnămsau,vìngườianhtraimất,nênôngđượcthừahưởngtoànbộtàisảncủagiađình.Tuynhiên,ôngthíchsốngtrongngôinhàởWilliamsburgdongườibốvợ,mộtkiếntrúcsư,đãthiếtkếvàxâydựngchoôngvàngườivợmớicưới,làbàElizabeth

Taliaferro.Họcướinhaunăm1755.Ngườiconduynhấtcủahọđãchếttừkhicònbé.

TạiWilliamsburg,Wythetiếptụctựnghiêncứucáctácphẩmkinhđiểnvàcácsáchvềluật,rồiđượcnhậnvàolàmtạiTòaántốicaocủathuộcđịanày.ÔngthamgiaViệnđạibiểuThịxãtừnăm1755chotớinăm1775,vàtừnggiữchứcThưký.Năm1768,ôngtrởthànhThịtrưởngWilliamsburgvàmộtnămsau,ôngthamgiaỦybanthanhtratrườngđạihọcWilliamvàMary.Trongnhữngnămnày,ônghướngdẫnnhiềusinhviêntrẻ,đángchúýlàThomasJefferson.WythevàJeffersonduytrìmộttìnhbạnlâudài,lúcđầulàquanhệthầytròvàsaunày,làcácđồngminhchínhtrị.

WythethểhiệnkhuynhhướngCáchmạngđầutiênvàonăm1764,khiNghịviệnAnhgợiýbónggióvớicácthuộcđịasẽápđặtĐạoluậtThuếtem.Khiđó,thaymặtchoViệnđạibiểuthịxã,ôngđãsoạnthảomộtbảnkhángthưgửiđếnNghịviệnAnh.Nhưnggiọngvăncayđắngvàmãnhliệtcủaôngbuộccácđồngnghiệpphảisửađổi,trướckhivănbảnnàyđượcgửiđi.WythelàmộttrongnhữngngườiđầutiênmuốntáchcácthuộcđịakhỏivươngquốcAnh.Khichiếntranhbùngnổ,Wythetìnhnguyệnthamgiaquânđội,nhưnglạiđượccửđếnĐạihộicácthuộcđịa.Mặcdùcómặttừnăm1775,WythechỉcóảnhhưởngnhỏvàkývàoTuyênngônÐộclậpsaulễkýchínhthứcthángTámnăm1776.Sauđó,Wythe,JeffersonvàEdmundPendletonbắtđầumộtdựánkéodàibanăm,phêduyệtlạicácbộluậtcủaVirginia.Năm1777,WythelàchủtọavàlàChủtịchViệnđạibiểuVirginia.Năm1778,ôngđượcbổnhiệmlàmmộttrongbathẩmpháncủatòaáncaocấpcủaVirginia.WythecũngsoạngiáotrìnhchongànhluậtởVirginiavàlàmộtthànhviênđươngnhiêncủaTòaánTốicaotiểubang.

NhưngtìnhyêuthậtsựcủaWythelàdạyhọc.Năm1779,JeffersonvàcácviênchứckháccủatrườngWilliamvàMarylậprachứcdanhgiáosưluậtcaocấpvàbổnhiệmWythevàochứcvụnày.Đâylàchứcdanhcaocấpđầu

tiêntạimộttrườngcủaMỹ.Nhờđó,ôngđãđàotạonhữngluậtsưxuấtsắcchonướcMỹnhưJohnMarshallvàJamesMonroe,saunàylàTổngthốngthứ5củaMỹ(1816-1825).Năm1787,ôngthamgiaHộinghịLậphiến,nhưngvaitròkhônglớnvàsớmrờiHộinghịvìcáichếtcủangườivợ,nênkhôngkývàobảnHiếnpháp.Tuynhiên,sauđó,ônglàmộttrongnhữnglãnhtụcủapheLiênbangtạiHộinghịphêchuẩnởVirginia.Năm1791,mộtnămsaukhiWytherútkhỏichứcgiáosư,tráchnhiệmcônglýđãbuộcôngphảichuyểnvềRichmond,thủphủcủatiểubang.Ôngmiễncưỡngphảitừbỏnghềdạyhọc,nhưngrồiônglạimởmộttrườngluậttư.MộttrongnhữngsinhviêncuốicùngvàcónhiềutriểnvọngnhấtcủaônglàchàngthanhniênHenryClay.

Năm1806,WythequađờitạiRichmond,thọ80tuổi,trongmộthoàncảnhbíhiểm,cóthểbịGeorgeWytheSweeney,ngườicháutraivàlàngườithừakếcủaông,đầuđộc.Suốtcuộcđờicămghétchếđộnôlệ,trongdichúc,Wytheđãtuyênbốtrảtựdochomọinôlệcủamình.MộôngđượcđặttrongnghĩatrangNhàthờTângiáoSt.JohnởRichmond.

55.RobertYates(1738-1801)

TiểubangNewYork

LàcontraicủaôngJosephvàbàMariaYates,RobertYatessinhngày27thángMộtnăm1738,tạiSchenectady,NY.ÔngtiếpnhậnmộtnềngiáodụccổđiểntạithànhphốNewYorkvàsauđó,họcluậtvớiWilliamLivingston.Năm1760,YatesđượcbổnhiệmvàoTòaánNewYorkrồichuyểntớisốngtạiAlbany.

Trongthờikỳ1771-1775,YatesthamdựHộiđồngthànhphốAlbany.TừtrướcCáchmạng,YatesđãtựđứngvềpheWhigcựcđoan,chốngthamnhũngvàđòitựdochocácthuộcđịa.KhiCáchmạngbùngnổ,YatesthamgiaỦybanAntoàncủaAlbanyvàđạidiệnchohạtnàytrongbốnnhiệmkỳ

tạiQuốchộitiểubang.TạiHộinghịcủatiểubangtổchứctrongthờigian1775-1777,ôngthamgiaủybansoạnthảovănbảnHiếnphápđầutiênchotiểubangNewYork.Ngày8thángNămnăm1777,YatesđượcbổnhiệmvàoTòaántốicaoNewYorkvàlàmChủtịchtòaánnàytừnăm1790tớinăm1798.Trongthờikỳgiữcươngvịnày,ôngbịchỉtríchdođốiphóyếuớtvớinhữngngườibảohoàng.NhữngnhiệmvụkháccủaônglàổnđịnhbiêngiớitranhchấpvớiMassachusettsvàVermont.

Trongnhữngnăm1780,RobertYatesđượcxemlàmộtlãnhtụcóuytíncủaphechốngLiênbang.ÔngchốngđốilạibấtkỳsựnhượngbộquyềncủatiểubangchoQuốchộiliênbang,nhưquyềnthuthuếnhậpkhẩu,điềucóthểpháhoạichủquyềncủacáctiểubang.KhiôngđếndựHộinghịLậphiếnởPhiladelphia,ôngnghĩrằngcácđạibiểusẽchỉđơngiảnlàthảoluậnvàsửađổilạiCácđiềukhoảnHợpbangđangtồntại.YatesthamgiaỦybanvềquyềnđạidiệntạicơquanlậpphápvàsớmnhậnthấyHộinghịcóýđịnhđixahơnviệcsửađổimôhìnhliênbanghiệnnay.Ngày5thángBảy,khiỦybannàyđệtrìnhbáocáocủamình,YatesvàJohnLansingrờibỏHộinghị.TrongmộtbứcthưchunggửiThốngđốcGeorgeClintoncủaNewYork,họđưaracáclýdochoviệcsớmrờibỏHộinghị.HọcảnhbáonhữngmốinguyhiểmvềsựtậptrunghóaquyềnlựcvàkêugọichốngđốibảnHiếnphápnày.YatestiếptụcchỉtríchbảnHiếnpháptrongmộtloạtcácbàibáođượckýtênlà"Brutus"và"Sydney",bỏphiếuchốngHiếnpháptạiHộinghịphêchuẩncủaNewYork,tổchứctạiPoughkeepsie.TrongsuốtHộinghị,YateskịchliệtchốngđốiquanđiểmcủaHamilton.

Năm1789,YatesthamgiatranhcửchứcThốngđốcNewYork,nhưngthấtbại.Ôngquađờingày9thángChínnăm1801,banămsaurờiTòaántốicaotiểubang.Khiđóvợông,bàJannetjeVanNessYatesvà4trongsố6ngườiconcủaôngvẫncònsống.Mặcdùbanđầucóthunhậprấtcao,nhưngvốnliếngcủaôngđãcạndần.

Năm1821,nhữngghichépcủaôngvềHộinghịLậphiếnđượcxuấtbảndướitiêuđề"NhữngbímậttrongquátrìnhnhómhọpvàtrongcáccuộctranhluậntạiHộinghịxâydựngHiếnphápchoHợpchúngquốc".ĐâycũnglàmộtghichéprấtcógiátrịvềHộinghịLậphiến.

LễkýTuyênngônĐộclậpcủa13tiểubangBắcMỹ

(Ngày4thángBảynăm1776)

Phụlục:HỆTHỐNGVĂNBẢNHIẾNPHÁPMỸTôimuốnnóilàtôihoàntoàntánthànhNgàiMontessquieurằngmỗichínhquyềnphảiphùhợpvớitừngquốcgia,nhưthểmỗichiếcáohợpvớimỗicánhân.Vìthế,điềucóthểlàtốtđẹpởPhiladelphiacóthểsẽlàthứtồitệởParis,haytrởnênlốbịchởSaintPetersburgh.

ThưcủaHamiltongửiHầutướcLafayette

Ngày6thángGiêngnăm1799.

CÁCĐIỀUKHOẢNHỢPBANG

Saukhituyênbốđộclập,ngày11thángSáunăm1776,ĐạihộicácthuộcđịađãbổnhiệmỦybansoạnthảoHiếnphápcholiênminh13tiểubangđộclập.VănbảnnàyđượcĐạihộicácthuộcđịaphêchuẩnngày15thángMười

mộtnăm1776.MôhìnhnàychỉthiếtlậpmộtcơquanduynhấtđiềuhànhmọihoạtđộnglàQuốchộiHợpbang,vớiđạibiểudocáctiểubangbổnhiệm,cónhiệmkỳmộtnăm.Cáctiểubangcóquyềntriệuhồicácđạibiểucủamìnhvàsốlượngcácđạibiểucũngkhôngbịcốđịnhmàtùythuộcvàochínhquyềntiểubang.

MôhìnhchínhquyềnnàycủaHợpbangrấtnhiềukhiếmkhuyết,đặcbiệtlàviệckếthợpmọiquyềnlựclậppháp,hànhphápvàtưphápvàotayQuốchộiHợpbang.Ngoàira,điềukhoảnđòihỏiphảicóđủsựchấpthuậncủacả13tiểubangđểbanhànhbấtcứđạoluậtnào,đãcảntrởrấtnhiềuhoạtđộngcủachínhquyềnkhiênnềnkinhtếvàchínhtrịMỹhầunhưbịtêliệttronggiaiđoạn1781-1789.Nhữngkhiếmkhuyếtcủamôhìnhnàydầndầnbộclộtrongnhữngnămhòabình.NhữngtrụctrặckhôngthểsửachữacủahệthốngchínhquyềnHợpbangMỹđãdẫntớinhucầucấpthiếtxâydựngmộtthểchếchínhquyềnmới.ĐólàmụctiêumàQuốchộiHợpbangđãtổchứcHộinghịLậphiếnvàonăm1787.

VìvănbảnnàyrấtquantrọngtrongviệcnghiêncứubảnHiếnphápMỹ,tôidịchtoànvănkèmđểcácđộcgiảdễsosánhvớibảnHiếnpháp1787vềmôhìnhchínhquyềnMỹtronghaithờikỳnày.Tuynhiên,vănphongcủaCácđiềukhoảnHợpbangkhádàidòng,kiểucáchvàkhóhiểuhơnnhiềusovớibảnHiếnphápnăm1787.ChitiếtcáccuộctranhluậnliênquanđếnCácđiềukhoảnHợpbangvàTuyênbốchínhthứccủaQuốchộiHợpbangđượctrìnhbàytrongcuốnElliot'sDebatestậpI,xuấtbảnnăm1861vànhiềunguồntàiliệukhác.Ngoàira,độcgiảcóthểtruycậpvănbảnnàyởdạngon-linetrongThưviệnQuốchộiMỹ.

CácđiềukhoảnHợpbang

(TheArticlesoftheConfederation)

Chúngtôi,nhữngđạibiểucủacáctiểubangkýtêntạivănbảnnàygửilời

chàotớimọicôngdânMỹ.CácđạibiểucủaHợpchúngquốcMỹtạiQuốchội,nhómhọpngày15thángMườimộtnăm1777,tứclànămthứhaicủanềnĐộclậpMỹ,đãđồngývềCácđiềukhoảnHợpbangvàLiênminhvĩnhviễngiữacáctiểubangNewHampshire,VịnhMassachusetts,RhodeIslandvàcáckhuđồnđiền,Connecticut,NewYork,NewJersey,Pennsylvania,Delaware,Maryland,Virginia,BắcCarolina,NamCarolinavàGeorgiatheocácđiềukhoảnsau,vớitênlà"CácđiềukhoảnchoHợpbangvàLiênminhvĩnhviễngiữacáctiểubangNewHampshire,VịnhMassachusetts,RhodeIslandvàcáckhuđồnđiền,Connecticut,NewYork,NewJersey,Pennsylvania,Delaware,Maryland,Virginia,NorthCarolina,SouthCarolinavàGeorgia".

ĐiềuI.

MôhìnhHợpbangnàycótênlà"HợpchúngquốcHoaKỳ"(TheUnitedStatesofAmerica).

ĐiềuII.

Mỗitiểubangvẫnduytrìchủquyền,sựtựdovànềnđộclậpcủamìnhvàmọiquyềnkháckhônggiaophóchoQuốchộicủaHợpchúngquốc.

ĐiềuIII.

Bằngcácđiềukhoảnnày,cáctiểubangđãnóiởtrên,sẽgianhậpmộtliênminhvữngchắcvàthânthiện,vìsựphòngthủchung,đểđảmbảosựtựdovàvìnhữnglợiíchvàthịnhvượngchung,ràngbuộcvớinhauđểgiúpđỡnhau,chốnglạimọikẻthùtấncôngbấtkỳtiểubangnàovềtôngiáo,chủquyền,thươngmại,haybấtkỳmộtlĩnhvựcnàokhác.

ĐiềuIV.

Đểđảmbảosựantoànvàduytrìtốthơntìnhthânthiện,manglạilợiích

chungvàsựgiaothiệpgiữadânchúngcủacáctiểubangtrongliênminh,cáccôngdântựdocủabấtkỳtiểubangnào,trừnhữngngườinghèokhổ,nhữngkẻvôcôngrồinghề,nhữngkẻănbámvànhữngkẻtộiphạm,đềuđượchưởngnhữngđặcânvàsựmiễntrừnhưcáccôngdântựdotrongmọitiểubangkhác.Dânchúngcủabấtkỳtiểubangnàođềucóquyềnvàorabấtkỳtiểubangnàokhácvàđượchưởngmọiđặcânvềthươngmạivàbuônbán,cùngchịumộtmứcthuếhảiquan,cáckhoảnphívàcácquiđịnhchungnhưđốivớicáccôngdâncủatiểubangnày,miễnlànhữngquiđịnhđókhôngngăncấmviệcđưacáctàisảnđãđượcnhậpkhẩuvàomộttiểubangsangbấtkỳmộttiểubangnàokhácmàngườichủsởhữucủatàisảnnàylàcôngdân.Khôngtiểubangnàođượcquyềnthuthuế,hayhạnchếbấtkỳtàisảnvàcácbấtđộngsảnnàocủaHợpchúngquốc,hoặcbấtcứcủatiểubangnàotrongHợpchúngquốc.

Nếubấtkỳaicótội,haybịkếttộiphảnbội,hoặctrọngtội,tạibấtkỳtiểubangnào,chạytrốnkhỏisựthựcthicủaluậtpháp,nhưngbịtìmthấytạibấtkỳđâutrongHợpchúngquốc,thìphảitraonộpngườinày,theolệnhcủaThốngđốc,haycủacơquanhànhpháptiểubangnơihọbỏtrốn,vềtiểubangnơicóquyềnhạnxétxửsựphạmtộicủangườinày.

Mọiphánquyết,cũngnhưquátrìnhtốtụngtưpháptạitòaán,củacơquanhànhpháptấtcảcácbang,đềuphảiđượctôntrọng.

ĐiềuV.

ĐểquảnlýcáclợiíchchungcủaHợpchúngquốchiệuquảhơn,cácđạibiểusẽđượcbổnhiệmhằngnăm,theocáchthứcdocáccơquanLậppháptiểubangquiđịnh,đểnhómhọptạiQuốchộivàongàythứHaiđầutiêncủathángMườimộthằngnăm.Cáctiểubangđượcquyềntriệuhồibấtkỳđạibiểunàocủatiểubangmình,vàobấtkỳthờiđiểmnàotrongnămvàcửngườikhácthaythếtrongthờigiancònlạicủanhiệmkỳnămđó.

KhôngcótiểubangnàocóíthơnhaihaynhiềuquábảyđạibiểutạiQuốchội.Khôngmộtaiđượcquyềnlàmđạibiểunhiềuhơnbanămtrongbấtkỳgiaiđoạnsáunămnào.Khôngmộtai,khitrởthànhđạibiểuQuốchội,lạiđượcgiữbấtkỳchứcvụnàotrongcáccơquancủaHợpchúngquốc,hayđượcnhậnbấtkỳmứclương,trợcấphaybấtkỳkhoảntiềnnào.

MỗitiểubangphảitrảlươngchocácđạibiểucủamìnhtrongcáccuộchọpcủacáctiểubanghaytrongkhihọđanglàthànhviênmộtủybancủaHợpbang.

ĐểquyếtđịnhnhữngvấnđềcủaHợpchúngquốc,trongkỳnhómhọpcủaQuốchội,mỗitiểubangsẽcóquyềnbỏmộtláphiếu.

TựdophátbiểuvàtranhluậntrongQuốchộisẽkhôngbịluậntộihaychấtvấntạibấtkỳtòaánnào,haybấtkỳmộtnơinàokhácngoàiQuốchội.TrongthờigianhọthamdựQuốchội,tấtcảcácthànhviêncủaQuốchộiđượcbảovệkhỏimọicuộcbắtbớ,haytốnggiam,ngoạitrừnhữngtộiphảnquốc,tộigiếtngườihayphávỡhiệpướchòabình.

ĐiềuVI.

Khôngtiểubangnào,nếukhôngcósựchấpthuậncủaQuốchội,cóquyềncửhayđóntiếpbấtkỳviênđạisứnào,haythamgiabấtkỳHộinghị,haythỏathuậnbấtcứhiệpướcnào,vớibấtkỳnhàvua,hoàngtửhayquốcgianào.Khôngmộtviênchứcnào,khigiữchứcvụliênquanđếntiềnbạchaysựủynhiệmcủaHợpchúngquốc,đượcquyềnnhậnbấtkỳmónquà,khoảntiềnlương,chứcvụhaydanhhiệunào,từbấtkỳnhàvua,hoàngtửhayquốcgianào.QuốchộiHợpchúngquốc,hoặcbấtkỳđạibiểuQuốchộinào,cũngkhôngcóquyềnbanthưởngbấtkỳdanhhiệuquýtộcnào.

Haihaynhiềutiểubangkhôngchophépđượcthamgiabấtkỳhiệpước,liênminhhayhợpbangnàogiữahọ,nếukhôngcósựđồngýcủaQuốchộiHợp

chúngquốcvàcầnquiđịnhchínhxácmụcđíchvàthờihạncủanhữnghiệpướcnày.

Mọitiểubangđềukhôngcóquyềnđặtvàthubấtkỳloạithuếnào,nếuchúngcảntrởbấtkỳđiềukhoảnnàocủacácHiệpước,doQuốchộiHợpchúngquốckývớibấtkỳnhàvua,hoàngtửhayquốcgianào;cũngkhôngđượctheođuổibấtcứHiệpướcnàodoQuốchộitiếnhànhđốivớitriềuđìnhPháphayTâyBanNha.

Mọitiểubangđềukhôngđượcxâydựngvàduytrìbấtcứtàuchiếnnào,trừconsốđượcQuốchộiHợpchúngquốcthấylàcầnthiếtchoviệcphòngthủvàbảovệcủatiểubangđóhaychoviệcbuônbáncủatiểubangđó.Khôngtiểubangnàođượcquyềnthiếtlậpvàduytrìbấtcứđộiquânnào,trừconsốđượcQuốchộiHợpchúngquốcthấylàcầnthiếtchoviệcphòngthủvàbảovệcácpháođàicủatiểubangđó,haychoviệcbuônbáncủatiểubangđó.Nhưngtấtcảcáctiểubangphảiluônluônduytrìmộtlựclượngdânquâncókỷluậtvàluyệntậpthườngxuyên,đượctrangbịđầyđủ,vàphảithườngxuyênlưugiữmộtsốlềubạtvàđồquântrang,vũkhí,đạndượcvàđồcắmtrạithíchhợp,trongcáckhocôngcộng,đểsẵnsàngchoviệcsửdụng.

Khôngmộttiểubangnàođượcthamgiabấtkỳcuộcchiếntranhnào,nếukhôngcósựchấpthuậncủaQuốchộiHợpchúngquốc,trừphitiểubangđóthựcsựbịkẻthùtấncông,haynhậnđượctintứcnhấtđịnhvềmộtquyếtđịnhcủamộtsốbộlạcDaĐỏnhằmxâydựngmộtđạoquântấncôngtiểubangđóvàmốinguyhiểmđóquácấpthiết,tớimứckhôngthểtrìhoãn,chotớikhiQuốchộicủaHợpchúngquốcđượchỏiýkiến.Khôngcóbấtkỳtiểubangnàocóquyềnđiềubấtkỳtàuchiếnnàothamgiachiếntranh,haybanhànhcácgiấytrưngthuvàtịchthu,trừphiQuốchộiđãbanhànhtuyênbốchiếntranh,nhưngchỉchốnglạivươngquốcđóhayquốcgiađóvàchỉchốnglạicuộcchiếntranhvừađượctuyênbốđó,vàphảituântheomọiđiềukhoảndoQuốchộiHợpchúngquốcthiếtlập,trừnhữngtiểubangbịbọn

cướpbiểntấncông,khiđócáctàuchiếnlàcầnthiết,nhưngchỉkéodàikhimốinguyhiểmđócòntồntại,haychotớikhiQuốchộiHợpchúngquốcbanhànhmộtquyếtđịnhkhác.

ĐiềuVII.

Khicáclựclượngtrênbộđượcbấtkỳtiểubangnàothànhlậpvìmụcđíchphòngthủchung,mọisĩquandướicấpbậcđạitásẽdocơquanlậpphápcủatiểubangđóbổnhiệm,haytheomộtcáchthứcdotiểubangđóquiđịnhvàmọiviệcbổnhiệmsaunàyđềudotiểubangnàybổnhiệm,giốngnhưvớilầnđầutiên.

ĐiềuVIII.

Mọichiphíchiếntranhvàcáckhoảnchiphíkhác,phátsinhvìmụctiêuphòngvệchung,haylợiíchchungvàđượcphépcủaQuốchộiHợpchúngquốc,sẽlấytừngânkhốchung,docáctiểubangđónggóp,theotỷlệgiátrịđấtđaitrêntoàntiểubangđóbancấphaygiaophóchobấtkỳngườinào,cũngnhưbấtkỳđồnđiền,cáccôngtrìnhxâydựnghaynângcấpnàoướctínhgiátrịtheocáchthứcdoQuốchộiHợpchúngquốcquiđịnh.Cáckhoảnthuếphảinộptheotỷlệđó,sẽdothẩmquyềncủacơquanlậpphápcủacáctiểubangbanhànhtrongphạmvithờihạnđượcQuốchộiHợpchúngquốcchấpthuận.

ĐiềuIX.

QuốchộiHợpchúngquốclàcơquanduynhấtcóquyềntuyênbốchiếntranhvàhòabình,trừnhữngtrườnghợpquiđịnhtrongĐiều6;cóquyềntiếpnhậnvàcửcácđạisứ;cóquyềngianhậpvàkýkếtcáchiệpướchayliênminh,miễnlàkhôngcóhiệpướcthươngmạinàođượcthiếtlậpđểhạnchếquyềncủacáccơquanlậppháptiểubangtrongviệcđánhthuếhàngnhậpkhẩucủanướcngoàivàngườipháigánhchịulàdânchúngcáctiểubang;

hayngăncấmviệcxuấtnhậpkhẩubấtkỳloạihànghóanào;cóquyềnthiếtlậpcácquitắcphánquyếtmọitrườnghợpbắtgiữtrênbộhaytrênbiểnlàhợppháphaykhôngvàđểphânchiahợplýcácchiếnlợiphẩmchiếmđượctrênbộ,haytrênbiểncủaHợpchúngquốc;cóquyềngửicácbứcthưtrưngthuvàtịchthutrongthờibình;quyềnbổnhiệmcácquantòachocácvụxétxửtộicướpbócvàcáctrọngtộitrênvùngbiểnquốctế;quyềnthiếtlậpcáctòaánđểnhậnvàđưaraphánquyếtcuốicùngtrongmọitrườnghợpbắtgiữ,miễnlàkhôngcóthànhviênnàocủaQuốchộiđượcbổnhiệmlàmthẩmpháncủabấtkỳtòaánnàođượcnóiởtrên.

QuốchộiHợpchúngquốclànơicuốicùngphánquyếtmọitranhchấpvàkhácbiệtphátsinhgiữahai,haynhiềutiểubangcóchungbiêngiới,sựphánquyết,haybấtkỳhìnhthứcphânđịnhnàokháctrongđóthẩmquyềnsẽđượctiếnhànhtheocáchthứcsau:Bấtcứkhinàocơquanlậppháp,hayhànhpháp,hayđạidiệnhợpphápcủatiểubangcótranhcãivớitiểubangkhácđệtrìnhkiếnnghịlênQuốchội,tuyênbốvấnđềvàcầuxinđượcđiềutrần,thìmộtthôngbáođượcbanradoquyếtđịnhcủaQuốchộichocơquanlậppháp,hayhànhphápcủatiểubangcóliênquantớitranhchấpnày,vàomộtngàyquiđịnh,vớisựcómặtcủacácbênliênquanbởicácđạidiệnhợppháp.Nhữngngườinàykhiđósẽchỉđịnhcácthẩmphándocácbênchấpthuận,nhằmthiếtlậpmộttòaánđểđiềutrầnvàphánquyếtvấnđềnày.Nhưngnếuhọkhôngđạtđượcsựđồngý,Quốchộisẽbổnhiệmbangườicủamỗitiểubang,vàtừdanhsáchnhữngngườinày,mỗibênlầnlượtgạchbỏtênmộtngườivàbênkhởikiệnbắtđầutrước,chođếnkhiconsốnàychỉcòn13vàkhiđó,Quốchộisẽchọnrakhôngnhiềuquá9vàkhôngíthơn7ngườitrongsốnày,vàvớisựhiệndiệncủahọ,Quốchộisẽrútthămra5ngườisẽlàcácthẩmphánđểnghevàphánquyếtcuốicùng,saochođasốcácthẩmphánnàysẽnghevàđồngývớiquyếtđịnh.NếubênnàotừchốicómặttạingàychỉđịnhmàkhôngtrìnhbàylýdođượcQuốchộiphánquyếtlàchínhđáng,haycómặt,nhưngtừchốigạchtêntrongviệcbầuchọnthẩmphán,thìQuốchộisẽtiếnhànhđềcửmỗitiểubangbangười,vàviênthưký

củaQuốchộisẽgạchthaychobênvắngmặt,haytừchốithựchiện.Việcxétxửvàlờiphánquyếtcủatòaánnàysẽthựchiệnnhưnóiởtrên,vàsẽlàquyếtđịnhduynhấtvàcuốicùng.Nếubấtkỳbênnàotừchốichấpnhậnphánquyếtcủatòaánnày,haybảovệquanđiểmvàlýdocủamình,thìtòaánsẽtiếnhànhthôngbáophánquyết,vàđósẽlàphánquyếtcuốicùng.Lờiphánquyếtnàyvàcáctiếntrìnhxétxửkhác,trongbấtkỳtrườnghợpnào,cũngphảitrìnhlênQuốchội,vàlưugiữthànhcácđạoluậtcủaQuốchội,đểđảmbảoantoànchocácbêncóliênquan.Mọiviênchứcđượcủyquyềnnày[tứclácácthẩmphánxétxửphiêntoà],trướckhithamgiaquátrìnhxétxử,sẽphảituyênthệvớimộttrongnhữngviênthẩmphántòaántốicao,haytòaáncaocấpcủatiểubangđó,nơixétxửvụánnày:"nghemộtcáchtrungthựcvàchuẩnxácđểquyếtđịnhvấnđềđưara,căncứvàosựphánxéttốtnhấtcủatôi,khônghềthiênvị,haybịtácđộngbởilòngtrôngđợiđượcbanthưởng".Nhưngkhôngcótiểubangnàobịlấyđivùnglãnhthổ,đểđổilấylợiíchchoHợpchúngquốc.

…

QuốchộiHợpchúngquốclàcơquanduynhấtcóquyềnquiđịnhtrịgiácủađồngtiềnvàcácloạivàngbạcdocơquannàybanhành,haydocáctiểubangtươngứngbanhành;quyềnấnđịnhcáctiêuchuẩnvềkhốilượngvàđolườngtrênkhắpHợpchúngquốc;quyềnquiđịnhthươngmạivàquảnlýmọiviệcliênquanđếnngườiDaĐỏ,khikhôngthuộcphạmvikiểmsoátcủabấtkỳtiểubangnào,miễnlàquyềnlậpphápcủacáctiểubangtronglãnhthổcủamìnhkhôngbịviphạmvàxâmchiếm;quyềnthiếtlậpvàđiềuhànhcácsởbưuđiệntrênkhắplãnhthổHợpchúngquốcvàquiđịnhkhoảnbưuphítrêncácgiấytờchuyểnquanhữngbưucụcnàyđểthanhtoánchiphícủacácsởbưuđiện;quyềnbổnhiệmmọiviênchứctronglựclượnglụcquâncủaHợpchúngquốc,ngoạitrừcácsĩquantrungđoàn;quyềnbổnhiệmmọisĩquancủahảiquânvàchỉđạomọihoạtđộngcủaviênchứcHợpchúngquốc;quyềnbanhànhnhữngquiđịnhchochínhphủvàcáclựclượnghảiquânvà

lụcquân,vàchỉđạosựhoạtđộngcủahọ.

QuốchộiHợpchúngquốccóquyềnthiếtlậpmộtủyban,hoạtđộngtrongthờigianQuốchộingừnghọp,cótênlà"Ủybancủacáctiểubang",mỗitiểubangcómộtđạibiểu;cóquyềnbổnhiệmnhữngủybankhácvàcácviênchứcdânsựcầnthiếtchoviệcđiềuhànhcôngviệcchungcủaHợpchúngquốctheosựchỉđạocủacácủybannàyvàbổnhiệmmộttrongsốhọlàmchủtịch,miễnlàkhôngcóngườinàođượcphépgiữchứcvụchủtịchquámộtnămtrongmộtkhoảngthờigianbanăm;cóquyềnxácđịnhchínhxácsốtiềncầnthiếtphảithuchocáchoạtđộngcủaHợpchúngquốcvàsửdụngsốtiềnnàychoviệcthanhtoáncáckhoảnchitiêucủacộngđồng;cóquyềnvaymượntiền,haypháthànhtiềngiấycủaHợpchúngquốc;vàcứnửanămthôngbáochocáctiểubangtươngứngkhoảntiềncầnvaymượnhaycầnpháthành;cóquyềnxâydựngvàtrangbịchohạmđội;cóquyềnphêchuẩnsốlượnglụcquânvàquiđịnhsốbinhlínhcáctiểubangphảiđóngnộptheotỷlệdânsốdatrắngcủatiểubangđó.Cácyêucầunàylàbắtbuộcvàtheođó,cơquanlậpphápmỗitiểubangsẽbổnhiệmcácviênsĩquancấptrungđoàn,sẽtuyểnquânvàcungcấpquânphục,vũkhívàtrangbịhọthànhnhữngngườilínhbằngchiphícủaHợpchúngquốc.Nhữngsĩquanvàbinhlínhđượctrangbịvũkhívàquầnáođóphảihànhquânvềmộtđịađiểmchỉđịnh,trongkhoảngthờigianHợpchúngquốcyêucầu.NhưngnếuQuốchộiHợpchúngquốc,khixemxéthoàncảnh,pháthiệnthấytiểubangnàokhôngtuyểnmộquânđội,haytuyểnmộkhôngđủsốlượngquiđịnh,haytiểubangnàođótuyểnquámứcquiđịnh,thìsốlượngtăngthêm,sốsĩquan,quầnáovàvũkhícũngphảitrangbịnhưnhưngngườilínhtheoquiđịnhcủatiểubangđó,trừphicơquanlậpphápcủatiểubangđóphánquyếtrằngsốtăngthêmnàykhôngthểantoàn,nếukhôngtrangbịđúngnhưquiđịnh.Nhữngsĩquanvàbinhlínhđượctrangbịquầnáo,vũkhí,vàcácđồdùngkhácđócũngphảihànhquânđếnđịađiểmquiđịnh,theothờigiandoQuốchộiHợpchúngquốcquiđịnh.

QuốchộiHợpchúngquốckhôngbaogiờcamkếtvềmộtcuộcchiếntranh,haybanhànhnhữnggiấytrưngthuvàtịchthutrongthờibình,haykýkếtcáchiệpướchayliênminh,haycácloạitiềnđồng,hayquiđịnhgiátrịcủanó,cũngkhôngđượcthutiềnvàchiphícầnchoviệcphòngvệvàthịnhvượngcủaHợpchúngquốchaycủabấtkỳtiểubang,khôngđượcbanhànhtiềngiấy,khôngđượcvaymượntiềnbằngtíndụngcủaHợpchúngquốc,cũngkhôngđượcchiếndụngcáckhoảntiền,cũngkhôngđượcấnđịnhsốlượngtàuchiếnđượcđónghayđượcmua,khôngđượctuyểnmộlựclượnglụcquânhayhảiquân,cũngkhôngbổnhiệmviênTổngchỉhuylụcquânhayhảiquân,trừphiđượcchíntiểubangđồngý;cũngkhôngđượcchấtvấnvềbấtkỳmộtđiểmnàokhácngoàiviệcđượchoãnhọpcácbuổihọp,trừphiđượcđasốphiếuthuậntrongQuốchội.

QuốchộiHợpchúngquốccóquyềnhoãnhọptớibấtkỳthờiđiểmnàotrongnămvàtớibấtcứđịađiểmnàotrênnướcMỹ,nhưngthờigianhoãnđókhôngđượcdàiquá6thángvàhàngtháng,phảicôngbốBiênbảncácbuổihọpcủaQuốchội,ngoạitrừnhữngphầnliênquanđếncáchiệpước,liênminhhaycáchoạtđộngquânsựmàhọcholàcầnphảibímật.SựchấpthuậnhaybácbỏcủađạibiểucáctiểubangvềbấtkỳvấnđềnàocũngphảiđưavàotrongBiênbảnkhicóbấtkỳđạibiểunàoyêucầu.Cácđạibiểucủamộttiểubanghaybấtkỳaitrongsốhọ,nếucóyêucầuphảiđượcnhậnBảnbáocáonày,ngoạitrừnhữngphầnđãnóiởtrên,đểđệtrìnhlêncơquanlậpphápcủacáctiểubang.

ĐiềuX.

"Ủybancủacáctiểubang",haybấtkỳ9tiểubangnào,cóquyềnđiềuhànhtrongthờigianQuốchộinghỉhọp,vớinhữngquyềnlựcđãbanchoQuốchộiHợpchúngquốc,nếucósựchấpthuậncủa9tiểubang,đồngýrằngnhữngquyềnđólàphùhợp,miễnlàkhôngcóquyềnnàoủynhiệmcho"Ủybancủacáctiểubang"đểđiềuhànhnhữngcôngviệcmàCácđiềukhoản

Hợpbangquiđịnhphảicầnđượcsựchấpthuậncủa9tiểubangtrongQuốchộiHợpchúngquốc.

ĐiềuXI.

ViệcCanadagianhậpliênminhvàthamgiacáchoạtđộngcủaHợpchúngquốcsẽđượcchấpnhậnvàđượchưởngmọiưuđãicủaliênminhnày.Nhưngkhôngmộtthuộcđịanàokhácđượcchấpnhậnnhưvậy,trừphiđượcsựđồngýcủa9tiểubang.

ĐiềuXII.

Mọikhoảntiềngiấyđãđượcbanhành,cáckhoảntiềnđượcvaymượnvàcáckhoảnnợđượckýkếtbởithẩmquyềncủaQuốchội,trướckhiHợpchúngquốcđượcthiếtlập,đểphụcvụmụcđíchxâydựngliênminhnày,sẽđượccoilàcáckhoảnnợmàHợpchúngquốcphảithanhtoán.Sựcamkếtvớidânchúngphảiđượctôntrọngmộtcáchtrangnghiêm.

ĐiềuXIII.

MọitiểubangphảituânthủmọiquyếtđịnhcủaQuốchộiHợpchúngquốcvềtấtcảmọivấnđềdoLiênminhquiđịnh.KhôngtiểubangnàocóquyềnviphạmbộluậtCácđiềukhoảnHợpbangnày.Liênminhcủachúngtalàvĩnhcửu,khôngthểthaythếbấtcứđiềukhoảnnào,tạibấtkỳthờiđiểmnào,trừphiđượcsựchấpthuậncủaQuốchộiHợpchúngquốcvàsauđó,phảiđượccáccơquanlậpphápcủatấtcảtiểubangphêchuẩn.

BảnHiếnphápnàysẽlàmhàilòngĐấngtốicaovàthựchiệnđượcmongướccủacáccơquanlậpphápmàchúngtalàngườiđạidiệntạiQuốchội,nhữngcơquanchấpthuậnvàủyquyềnchochúngtakýkếtCácđiềukhoảnHợpbangvàLiênminhvĩnhviễn.Chúngtôi,nhữngngườiđặtchữkýtạiđây,nhờđứchạnhvàsựcaocảcủaquyềnlựcbanchoxinthựchiệnvìmụctiêuđó.Chúngtôi,nhữngngườicómặtởđây,đạidiệnvàthaymặtcho

nhữngngườiđãcửchúngtôiđến,hoàntoànxácnhậnmọiđiềukhoảntrongbảnCácđiềukhoảnchoHợpbangvàLxiênminhvĩnhviễnđãtrìnhbàyởtrênvàvềmọiđiềunhắcđếntrongvănbảnnày.ChúngtôixintrangtrọngtuyênthệđãlàmtheomọiniềmtinmànhữngngườiđãcửchúngtôiđếnđâygiaophóvàhọcũngsẽtôntrọngmọiquyếtđịnhcủaQuốchộiHợpchúngquốcvềmọivấnđềdoLiênminhquyếtđịnh.Nhữngđiềukhoảnnàysẽkhôngbịcáctiểubangviphạmmàchúngtôilàngườiđạidiệnvàliênminhnàysẽtồntạimãimãi.ChúngtôixintuyênthệvềnhữnghànhđộngchúngtôiđãlàmtạiQuốchội.

ĐượclàmtạithànhphốPhiladelphiacủatiểubangPennsylvaniavàongàythứChíncủathángBảynăm1778vàlànămthứBacủanềnĐộclậpMỹ.

TiểubangNewHampshire

JOSIAHBARTLETT

JOHNWENTWORTHJUNR.

Ngày8thángTámnăm1778

TiểubangMassachusetts

JOHNHANCOCK

SAMUELADAMS

ELBRIDGEGERRY

FRANCISDANA

JAMESLOVELL

SAMUELHOLTEN

TiểubangRhodeIsland

WILLIAMELLERY

HENRYMARCHANT

JOHNCOLLINS

TiểubangConnecticut

ROGERSHERMAN

SAMUELHUNTINGTON

OLIVERWOLCOTT

TITUSHOSMER

ANDREWADAMS

TiểubangNewYork

JAMESDUANE

FRANCISLEWIS

WMDUER

GOUVMORRIS

TiểubangNewJersey,

Ngày26thángMườimộtnăm1778

JNOWITHERSPOON

NATHANIELSCUDDER

TiểubangPennsylvania

ROBTMORRIS

DANIELROBERDEAU

JOHNBAYARDSMITH.

WILLIAMCLINGAN

JOSEPHREED

Ngày22thángBảynăm1778

TiểubangDelaware

THOMcKEAN

Ngày12thángHainăm1779

JOHNDICKINSON

Ngày5thángNămnăm1779

NICHOLASVANDYKE,

TiểubangMaryland

JOHNHANSON

Ngày1thángBanăm1781

DANIELCARROLLdo

TiểubangVirginia

RICHARDHENRYLEE

JOHNBANISTER

THOMASADAMS

JNoHARVIE

FRANCISLIGHTFOOTLEE

TiểubangBắcCarolina

JOHNPENN

Ngày21thángBảynăm1778

CORNsHARNETT

JNoWILLIAMS

TiểubangNamCarolina

HENRYLAURENS

WILLIAMHENRYDRAYTON

JNoMATHEWS

RICHDHUTSON

THOsHEYWARDJunr

TiểubangGeorgia

JNoWALTON

Ngày24thángBảynăm1778

EDWDTELFAIR

EDWDLANGWORTHY

HIẾNPHÁPHỢPCHÚNGQUỐCHOAKỲChúngtôi,nhândânHợpchúngquốc,vớimụcđíchxâydựngmộtLiênBanghoànhảohơn,thiếtlậpcônglý,đảmbảoanninhtrongnướcvàsựphòngthủchung,thúcđẩysựthịnhvượngtrongliênminh,giữvữngnềntựdochobảnthânvàcácthếhệmaisau,quyếtđịnhxâydựngvàbanhànhbảnHiếnphápnàychoHợpchúngquốcMỹchâu.

ÐIỀU1

Khoản1.MọiquyềnlậpphápđượcbảnHiếnphápnàythừanhậnđượctraochoQuốchộiHợpchúngquốc,baogồmThượngviệnvàHạviện.

Khoản2.Hạviệnsẽgồmcácthànhviênđượcdânchúngởcácbangbầuracứhainămmộtlần.Cửtriởmỗibangphảicóphẩmchấtcầnthiếtnhưphẩmchấtcủacửtriởbangcócơquanlậpphápđôngđảonhất.

NhữngngườiđượcbầulàmHạnghịsĩphảitrên25tuổivàphảilàcôngdâncủaHợpchúngquốcítnhấtbảynămvàvàothờiđiểmđượcbầuphảilàcưdânởbangmàngườiđóđượclựachọn.

HạnghịsĩvàcácloạithuếtrựcthusẽđượcphânbổchocácbangtrongLiênminhtheodânsốcủamỗibang.Sốdâncủacácbangsẽxácđịnhbằngcáchtínhtổngsốgồmnhữngngườitựdo,kểcảnhữngviênchứcnhànướcvà3/5sốnhữngngườicònlại,khôngtínhnhữngngườidađỏkhôngnộpthuế.

Việckiểmtradânsốsẽđượctiếnhànhtrongvòngbanăm,saukỳhọpđầutiêncủaQuốchộiHợpchúngquốcvàsauđấy,cứ10nămtiếnhànhmộtlầntheocáchthứcdoQuốchộiquiđịnh.Cứ30.000ngườilạicómộtđạibiểu.Chotớikhilầnkiểmtrađầutiênđượctiếnhành,Hạviệnsẽbaogồm65đạibiểu:NewHampshiresẽđượcquyềnbầuba,bangMassachusettsbầutám,

bangRhodesIslandvàcácđồnđiềnQuanphòngbầumột,bangConnecticutbầunăm,bangNewYorkbầusáu,bangNewJerseybầubốn,bangPennsynvaniabầutám,bangDelawarebầumột,bangMarylandbầusáu,bangVirginiabầumười,bangBắcCarolinabầunăm,bangNamCarolinabầunămvàbangGeorgiabầubađạibiểu.

Khikhuyếtghếđạibiểuởbấtcứbangnàothìcơquanhànhphápcủabangđósẽbanhànhnhữngsắclệnhđịnhđoạtthểthứccuộcbầucử,đểbổsungnhữngchỗtrốngđó.

HạviệnsẽbầuraChủtịchvàcácquanchứckháccủaViệnvàlàViệnduynhấtcóquyềnluậntộicácquanchức.

Khoản3.ThượngviệnHợpchúngquốcsẽgồmhaiThượngnghịsĩcủamỗibang,docơquanlậpphápởđóchọnlựa,vớinhiệmkỳsáunămvàmỗiThượngnghịsĩcómộtphiếubầu.

Ngaysaukhinhómhọplầnđầutiên,cácThượngnghịsĩsẽđượcchiađềuthànhbanhóm.Thượngnghịsĩnhómmộtsẽkếtthúcnhiệmkỳvàocuốinămthứhai,Thượngnghịsĩnhómhaisẽkếtthúcnhiệmkỳvàocuốinămthứtư,Thượngnghịsĩnhómbasẽkếtthúcnhiệmkỳvàocuốinămthứsáu.Saocho,cứsauhainăm,sẽbầulạimộtphầnbasốThượngnghĩsĩ.Nếucónhữngghếtrốngdotừchứchoặcnguyênnhânnàokháctrongthờigianngừnghọpcủacơquanlậpphápởbấtcứbangnào,thìcơquanhànhphápcủabangđócóquyềntạmthờibổnhiệmngườivàoghếtrốngđóchođếnkhiNghịviệntiểubangđónhómhọpvàquyếtđịnhbổsungvàochỗtrống.

NhữngngườiđượcbầulàmThượngnghịsĩphảitrên30tuổivàcóítnhấtchínnămlàcôngdânHợpchúngquốc,đồngthờikhiđượcbầu,phảilàcưdâncủabangmàngườiđóđượctuyểnchọn.

PhótổngthốngHợpchúngquốcsẽlàChủtịchThượngviện,nhưngkhông

cóquyềnbỏphiếu,trừtrườnghợpsốphiếuchốngngangnhaukhibiểuquyết.

ThượngviệnsẽlựachọnnhữngviênchứckhácchoViệnmìnhvàmộtvịquyềnChủtịchkhiPhóTổngthốngHợpchúngquốcvắngmặthoặckhiPhóTổngthốngđảmnhậnchứcvụTổngthốngHợpchúngquốc.

Thượngviệnlànơiduynhấtcóquyềnxétxửmọivụluậntội.Khinhómhọpđểxétxửcácvụánnày,cácThượngnghịsĩphảituyênthệ.TrongtrườnghợpxétxửTổngthống,ChánhánTòaánTốicaosẽlàchủtọaphiêntoà.Khôngaibịkếtánnếukhôngđược2/3sốThượngnghịsĩcómặtđồngý.

MứcánápdụngtrongnhữngvụbuộctộinàykhôngvượtquásựcáchchứcvàtướcquyềncủabịcáođangđảmnhậnmộtchứctướcdanhdựhoặccólợilộctrongchínhquyềnHợpchúngquốc.Tuynhiên,họvẫncóthểbịtruytố,xétxử,kếtánvàtrừngphạttheoluậtđịnh.

Khoản4.Thờigian,địađiểmvàcáchthứctiếnhànhbầucửThượngnghịsĩvàHạnghịsĩcủatiểubangnào,sẽdocơquanlậpphápcủabangđóquiđịnh.Nhưngvàobấtcứlúcnào,QuốchộiLiênbangcũngcóquyềnbanhànhluật,hoặcthayđổicácquiđịnhđó,trừquiđịnhvềđịađiểmbầuThượngnghịsĩ.

QuốchộisẽhọpítnhấtmỗinămmộtlầnvàcáckỳhọpnàyphảibắtđầuvàongàythứhaiđầutiêncủathángMườihai,trừtrườnghợpQuốchộiquiđịnhmộtngàykhác,bằngmộtđạoluật.

Khoản5.Mỗiviệncóquyềnquiđịnhthểlệcuộcbầucửcủamình,vềkếtquảcủacuộcbầucửđóvàvềnhữngđiềukiệncầnthiếtcủacácnghịsĩ.ÐasốtrongmỗiViệncóquyềnthànhlậpmộtủybanđiềuhànhcôngviệc,cònthiểusốcóquyềntrìhoãnphiênhọpvàcóquyềnbuộcnhữngthànhviênvắngmặtphảitớihọptheođúngthểthứcvàphảinhậnmộthìnhthứckỷluật

theoquichếcủamỗiViện.

MỗiViệncóquyềnquyđịnhnhữngquichếcủaViệnmình,thihànhkỷluậtnhữngthànhviêncóhànhvisaiphạmvàkhaitrừthànhviênvớisựnhấttrícủa2/3sốthànhviên.

MỗiViệncóquyềngiữmộtcuốnsổghinhữnghoạtđộngcủaViệnvàtheođịnhkỳ,phảicôngbốnhữngđiềuđãghi,ngoạitrừnhữngviệcmàViệnđócholàcầnphảigiữbímật.NhữngphiếuthuậnvàphiếuchốngcủacácthànhviênthuộchaiViệnvềmọivấnđềphảiđượcghivàocuốnsổnàynếucóyêucầucủamộtphầnnămcácthànhviêncómặt.

TrongthờigianQuốchộihọp,khôngViệnnàođượcnghỉhọpquábangàyhoặcchuyểnđịađiểmkhácvớiđịađiểmmàhaiViệnđãquyếtđịnh,nếukhôngđượcsựđồngýcủaViệnkia.

Khoản6.CácThượngnghịsĩvàHạnghịsĩđượcnhậnmộtkhoảntrợcấpchocôngviệccủamìnhdoluậtđịnhvàđượcthanhtoánbằngNgânkhốcủaHợpchúngquốc.Trongmọitrườnghợp,trừtộiphảnquốc,trọngtộivàtộiphárốianninh,họđượchưởngđặcquyềnkhôngbịbắtgiamtrongthờigianthamdựkhóahọpcủaViện,trongkhitớidựcuộchọpvàtrởvềnhàtừcuộchọp.MọinhữnglờiphátbiểuvàtranhluậncủahọtrongcảhaiViệnnàyđềukhôngbịchấtvấntạibấtkỳnơinàokhác.

Trongnhiệmkỳđượcbầucủamình,khôngThượngnghịsĩhoặcHạnghịsĩnàođượcbổnhiệmvàomộtchứcvụdânsựtrongchínhquyềnHợpchúngquốc,lươngbổngcủahọcũngkhôngđượctăngtrongthờigianđó.KhôngmộtaikhiđangđảmnhiệmbấtkỳchứcvụdânsựtrongchínhquyềnHợpchúngquốclạiđượcbầuvàobấtcứViệnnàocủaQuốchội.

Khoản7.MọidựluậtvềlợitứcđềuphảidoHạviệnkhởixướng,nhưngThượngviệncóquyềnđềnghịhoặcchấpthuậnnhữngđiềusửađổitrongcác

dựluậtnàynhưvớinhữngdựluậtkhác.

MọiđạoluậtphảiđượcthôngquabởiHạviệnvàThượngviện,nhưngtrướckhitrởthànhluật,phảigửichoTổngthốngcủaHợpchúngquốcphêchuẩn.Nếutánthành,Tổngthốngsẽthểhiệnsựđồngýcủamìnhbằngviệckývàođạoluậtđó.Nhưngnếuthấyviệcphêchuẩnđạoluậtnàylàkhôngchínhđáng,TổngthốngsẽtrảlạiViệnđãkhởixướngđạoluậtnàycùngvớiýkiếnkhôngtánthành.ViệnnàysẽghichéptườngtậnnhữngýkiếnkhôngtánthànhcủaTổngthốngvàosổghichépcủaQuốchộivàtiếnhànhxemxétlạidựluật.Nếusaukhixemxét,2/3thànhviêncủaViệnđóđồngýthôngqua,bấtchấpsựphảnbáccủaTổngthống,thìdựluậtsẽđượcgửichoViệnkia,kèmtheoýkiếnkhôngtánthànhcủaTổngthống,đểViệnnàyxemxét.Nếuđược2/3thànhviêncủaViệnđóphêchuẩn,thìdựluậtnàysẽtrởthànhđạoluật.Nhưngtrongmọitrườnghợp,cuộcbiểuquyếtcủamỗiViệnđượcđịnhđoạtbởicácphiếuthuậnvàchống.TêncủanhữngnghịsĩtánthànhvàkhôngtánthànhdựluậtđóphảiđượcghivàocuốnsổhoạtđộngcủamỗiViện.NhữngdựluậtmàTổngthốngkhônggửitrảlạitrongvòng10ngày(khôngkểngàyChủNhật)saungàyđệtrìnhlênTổngthốngsẽtrởthànhđạoluật,nhưtrườnghợpTổngthốngđãphêchuẩn,trừtrườnghợpvìQuốchộinghỉhọpnênTổngthốngkhôngthểgửitrảlạichoQuốchộiđược.Trongtrườnghợpđó,dựluậtnàysẽkhôngtrởthànhđạoluật.

Mọimệnhlệnh,nghịquyếthoặcbiểuquyếtcầnsựchấpthuậncủaThượngviệnvàHạviện(trừtrườnghợpQuốchộinghỉhọp),đềuphảiđệtrìnhlênTổngthốngHợpchúngquốc.Trướckhicóhiệulực,chúngphảiđượcTổngthốngphêchuẩn.NếuTổngthốngkhôngchấpthuận,cầnphảicósựchấpthuậnlầnthứhaicủacảhaiViệnvới2/3thànhviêncủamỗiViện,theođúngcácquichếvàgiớihạnđượcquiđịnhchocáctrườnghợpvềdựluật.

Khoản8.QuốchộicóquyềnđặtvàthucáckhoảnthuếđểthanhtoáncáckhoảnnợvàchiphíchocôngcuộcphòngthủvàphúclợichungcủaHợp

chúngquốc.NhưngmọikhoảnthuếquanvàthuếmônbàiđềuphảithốngnhấttrêntoànlãnhthổHợpchúngquốc.

[Cóquyền]:

•VaytiềntheotíndụngcủaHợpchúngquốc.

•Quyđịnhviệcthươngmạivớingoạiquốc,giữacácbangvàvớicácbộlạcDaĐỏ.

•BanhànhnhữngđạoluậtthốngnhấtviệcnhậpquốctịchvàluậtphásảntrêntoànlãnhthổHợpchúngquốc.

•Ðúcvàintiền,quiđịnhgiátrịcủađồngtiềntrongnướcvàđồngtiềnnướcngoài,quiđịnhcáctiêuchuẩnđolường.

•TrừngphạtnhữngvụlàmgiảtráiphiếuvàđồngtiềnđanglưuhànhởHợpchúngquốc.

•Xâydựngcáctrạmbưuđiệnvàmạnglướibưuđiện.

•Thúcđẩysựtiếnbộcủakhoahọcvàcácnghềhữuíchbằngcáchđảmbảoquyềnsởhữucủacáctácgiảvànhàphátminhđốivớicáctácphẩmvàphátminhtrongthờigianhạnđịnh.

•ThiếtlậpcáctòaáncấpdướicủaTòaántốicao.

•Xácđịnhvàtrừngphạtcáctộicướpbiểnvàtrọngtộixảyratrênbiểnvànhữngviphạmluậtphápquốctế.

•Tuyênchiến,banhànhcácvănbảntịchthuvàtrưngthuđểtrừngphạtkẻthùvàquiđịnhcácthểthứcchiếmdụngtàisảntrênbộvàmặtbiển.

•Thiếtlậpvànuôidưỡngmộtđộiquân,nhưngkhôngmộtkhoảnngânsáchnàochovấnđềnàyđượckéodàiquáhainăm.

•Thiếtlậpvàduytrìhảiquân.

•Banhànhcácluậtlệvàcácquichếvềlựclượnglụcquânvàhảiquân.

•TrùliệuviệcxâydựnglựclượngdựbịnhằmthựcthiluậtphápcủaLiênbang,trấnápcáccuộcphiếnloạnvàđẩylùixâmlăng.

•Trùliệusựtổchức,vũtrangvàduytrìkỷluậtcáclựclượngdựbịcủacácbang,vàchỉđạocáclựclượng,khiđượchuyđộngđểphụcvụliênbangHợpchúngquốc,nhưngvẫndànhchocácbangquyềnbổnhiệmsĩquanvàquyềnhuấnluyệnlựclượngdựbịcủamỗibang,theokỷluậtdoQuốchộiquyđịnh.

•Thựcthiđộcquyềnlậppháptrongmọitrườnghợpđốivớimộtvùngđất(khôngrộngquá10dặmvuông)màcáctiểubangthỏathuậnnhượnglạichoQuốchội.SaukhiđượcQuốchộiLiênbangchấpthuận,vùngđấtnàysẽtrởthànhtrụsởcủachínhquyềnliênbang;thihànhquyềnlựccủaliênbangtạitấtcảnhữngnơiđượcmualạivớisựthỏathuậncủacơquanlậppháptiểubangđó,đểxâydựngcácpháođài,khovũkhí,xưởngchếtạovũkhí,quâncảngvàcáccơsởcầnthiếtkhác.

•Banhànhmọiđạoluậtcầnthiếtđểthựcthinhữngquyềnnóitrên,cũngnhưtấtcảnhữngquyềnlựckhác,đượcHiếnphápnàytraochochínhphủHợpchúngquốc,hoặcchobấtcứcơquannào,haymộtquanchứcnàocủaHợpchúngquốc.

Khoản9.Nếumộttrongcáctiểubanghiệntạixétcóthểchấpthuậnchongườinàođóđượcditrúhoặcnhậpcảnh,Quốchộikhôngthểcấmđoánsựditrúhaynhậpcảnhnàytrướcnăm1808.Nhưngmộtkhoảnthuếkhôngquá10đôlachomỗingườinhậpcưcóthểđượcđánhvàosựnhậpcưđó.

ĐặcânđượcxétxửtheođạoluậtHabeasCorpussẽkhôngbịtướcđoạt,trừtrườnghợpcóphiếnloạnvàxâmlược,hoặcdoyêucầunhằmđảmbảonềnanninhchungđòihỏi.

Khôngđượcthôngquabấtcứđạoluậtnàotrừngphạtmộtconngườimàkhôngthôngquaxétxử.Khôngđượcbanhànhbấtcứđạoluậthồitốnào.

Khôngđượcbanhànhbấtcứloạithuếthânhoặccácloạithuếtrựcthukhác,nếukhôngtươngứngvớicuộcđiềutradânsốkểtrêntrongđiềunày.

Khôngmộtloạithuếnàođượcđánhvàocáchànghóaxuấtkhẩutừbấtcứbangnào.

Trongnhữngquychếvềthươngmạivàthunhập,khônghảicảngcủabấtcứbangnàođượcưutiênhơnsovớihảicảnhcủanhữngbangkhác.Tàuthuyềnđến,hayđitừmộtbangnàođó,sẽkhôngbịbắtbuộcphảicậpbến,phảichịusựkiểmtrahayphảinộpthuếởmộtbangkhác.

KhôngmộtkhoảntiềnnàođượclấytừngânkhốLiênbangnếukhôngcómộtđạoluậtchophép.Bảnbáocáotàichínhthườngkỳvềnhữngkhoảntiềnthuchicủacôngquĩphảiđượccôngbốthườngxuyên.

Hợpchúngquốckhôngbantặngbấtcứdanhhiệuquýtộcnào.NếukhôngđượcsựđồngýcủaQuốchội,nhữngngườiđảmnhậnnhữngchứcvụcólợitức,hoặctínnhiệmcủaHợpchúngquốc,khôngđượcphépnhậnbấtcứquàtặng,lươngbổng,hoặcbấtcứdanhhiệu,tướcvịnàodovuachúa,hoặcchínhphủngoạiquốcbantặng.

Khoản10.Khôngtiểubangnàocóquyềnkýkếtmộthiệpước,gianhậpliênminh,hoặcliênhiệpnào;khôngđượcphépcấpgiấyphéptrưngthuhaytrưngdụng,khôngđượcbắtgiữtàuthuyềnnướcngoài;khôngđượcđúctiền,hoặcpháthànhtráiphiếu,nếukhôngdựatrênbảnvịvàngbạcđểthanhtoáncáckhoảnnợ;khôngđượcthôngquacácđạoluậtgâytổnhạiđếndânquyền,

khôngđượcbanhànhcácđạoluậttrừngphạtconngườivềmộthànhvikhôngviphạmphápluật,hoặcmộtđạoluậtphươnghạiđếnnghĩavụthựchiệnhợpđồng;khôngđượcbantặngcáctướchiệuquýtộc.

NếukhôngđượcsựđồngýcủaQuốchội,khôngtiểubangnàođượcđặtrathuếvàthuếquanđánhvàohàngnhậpkhẩuvàxuấtkhẩu,trừtrườnghợptốicầnthiếtchoviệcthựchiệncácđiềuluậtvềthanhtra.Mọithunhậpnhờhệthốngthuếđánhvàohàngnhậpkhẩuhoặcxuấtkhẩu,domộtbangnàođóđặtra,đềuthuộcquyềnsửdụngcủaNgânkhốHợpchúngquốc.Đồngthời,mọiđiềuluậtnàyđềuphảiđệtrìnhlênQuốchộixétduyệtvàkiểmsoát.

NếukhôngđượcsựđồngýcủaQuốchội,khôngtiểubangnàocóquyềnđượcđánhthuếtàu,duytrìcácđộiquânvàtàuchiếntrongthờibình,kýkếthiệpđịnhhoặcthỏaướcvớimộtbangkháchoặcvớilựclượngnướcngoài,hoặcthamgiavàocuộcchiếntranh,trừtrườnghợpthựcsựbịxâmlược,hoặclâmvàotìnhtrạngcấpbáchkhôngthểtrìhoãn.

ÐIỀU2

Khoản1.QuyềnhànhphápsẽđượctraochomộtvịTổngthốngHợpchúngquốc.Tổngthốnggiữchứcvụcủamìnhtrongnhiệmkỳbốnnăm.TổngthốngvàPhóTổngthống,cũngđượcbầuratheonhiệmkỳđó,đượcchọnlựatheothểthứcsauđây:

Theothểthứcdocơquanlậppháptiểubangđóquiđịnh,mỗibangsẽcửramộtsốđạicửtribằngtổngsốThượngnghịsĩvàHạnghịsĩcủabangđótạiQuốchộiLiênbang.NhưngkhôngmộtThượngnghịsĩ,Hạnghịsĩhoặcmộtquanchứcnàođangđảmnhiệmchứcvụcólợitức,đượcchọnlàmđạicửtri.

Cácđạicửtrisẽhọpởbangcủamìnhđểbỏphiếubầuhaingườivàítnhấtmộttronghaingườikhôngphảilàcưdântrongcùngmộtbangvớingườikia.Họsẽlậpbảndanhsáchvềnhữngngườiđibầuvàsốphiếubầucủamỗi

người,kývàxácnhậnvàodanhsách,gắnxiniêmphongvàchuyểnlêntrụsởcủachínhphủHợpchúngquốc,gửichoChủtịchThượngviện.VớisựcómặtcủaThượngviệnvàHạviện,ChủtịchThượngviệnsẽmởcácvănbảnnóitrênvàđếmsốlượngphiếubầu.NgườinhậnđượcnhiềuphiếubầunhấtsẽlàTổngthống,nếunhưsốphiếubầunàychiếmđasốtrongtổngsốcácđạicửtriđượcbầura.Nếucótừhaingườitrởlêncóđasốphiếubầuvàcósốphiếubầubằngnhau,thìHạviệnsẽbỏphiếuđểchọnmộttrongnhữngngườiđólàmTổngthống.Nếukhôngngườinàocóđasốphiếubầu,thìHạviệncũngtheothểthứcnhưvậy,chọntrong5ngườicósốphiếubầunhiềunhấttrongdanhsáchđểbầuraTổngthống.NhưngtrongviệcbầuTổngthống,côngviệcbầucửtiếnhànhtheotiểubang,mỗinhómnghịsĩcủamộtbangchỉcómộtphiếubầu.Đểtiếnhànhcôngviệcnày,cầncómặt2/3sốtiểubang,mỗitiểubangcómộthoặcnhiềuđạibiểunhưngđasốcủatấtcảcáctiểubangmớiđủquyềnquyếtđịnh.Trongmọitrườnghợp,saukhibầuTổngthống,ngườicósốphiếunhiềunhấtdocácđạicửtribầusẽlàPhóTổngthống.Nhưngnếuvẫncóhaingườitrởlêncósốphiếubầubằngnhau,thìThượngviệnsẽbỏphiếuchọntrongsốđómộtngườilàmPhóTổngthống.

QuốchộiquyếtđịnhthờigianchọnlựacácđạicửtrivàngàycácđạicửtribỏphiếuchọnTổngthốngphảithốngnhấttrêntoànlãnhthổHợpchúngquốc.

KhôngmộtngườinàocóquyềnđượcbầulàmTổngthống,nếukhôngphảilàcôngdânsinhratrênđấtMỹhoặcđãlàcôngdânHợpchúngquốctạithờiđiểmbảnHiếnphápnàyđượcchấpthuận,phảitừ35tuổitrởlênvàcótrên14nămcưtrútrênlãnhthổHợpchúngquốc.

TrongtrườnghợpTổngthốngbịcáchchứchoặctạthế,từchức,hoặckhôngđủnănglựcthựcthiquyềnlựcvànhiệmvụcủachứcvụnày,mọiquyềnlựcvànhiệmvụTổngthốngsẽđượcchuyểngiaochoPhóTổngthống.Quốchội

cóquyền,bằngmộtđạoluật,bổnhiệmmộtquanchứcvàoghếtrốngtrongcáctrườnghợptruấtquyền,tửvong,từchức,hoặckhôngđủnănglựccủacảTổngthốngvàPhóTổngthống.ViêncôngchứcthayquyềnTổngthốnghoặcPhóTổngthốngsẽthihànhnhiệmvụchođếnkhitìnhtrạngkhôngđủnănglựccủaTổngthống,hoặcPhóTổngthống,bịxóabỏ,hoặckhimộtTổngthốngmớiđượcbầura.

Trongnhiệmkỳcủamình,Tổngthốngsẽđượcnhậnmộtkhoảntiềnlươngtrảchocôngviệccủamình,khoảntiềnnàysẽkhôngtăngvàcũngkhônggiảmtrongsuốtnhiệmkỳ.TổngthốngkhôngcóquyềnđượcnhậnbấtcứmộtkhoảntiềnnàokháccủaHợpchúngquốc,hoặcbấtcứmộtbangnào.

Trướckhinhậmchức,Tổngthốngphảituyênthệnhưsau:"TôitrântrọngtuyênthệrằngtôisẽgiữchứcvụTổngthốngHợpchúngquốcvớilòngtrungthànhvàbằngtấtcảkhảnăngcủamình,duytrì,giữgìnvàbảovệHiếnphápHợpchúngquốc."

Khoản2.TổngthốngsẽlàTổngtưlệnhcáclựclượnglụcquânvàhảiquânHợpchúngquốcvàcáclựclượngdânquâncủacáctiểubang,khisốdânquânnàyđượctriệutậpđểphụcvụHợpchúngquốc.Tổngthốngcóthểyêucầucácquanchứccủacácbộđềxuấtýkiếnbằngvănbảnvềbấtcứvấnđềnàoliênquantớinhiệmvụcủahọ.Tổngthốngcóquyềnhủybỏbảnán,hoặcânxánhữngtộichốnglạiHợpchúngquốc,trừnhữngtrườnghợpbịluậntội.

TheothỏathuậnvàsựđồngýcủaThượngviện,Tổngthốngcóquyềnkýkếtcácđiềuướcvớiđiềukiệnđược2/3sốThượngnghịsĩcómặtđồngý.TheothỏathuậnvàđồngýcủaThượngviện,Tổngthốngsẽbổnhiệmcácđạisứ,cáccôngsứ,lãnhsự,cácthẩmpháncủaTòaántốicaovàmọiquanchứckháccủaHợpchúngquốckhôngquiđịnhtheobảnHiếnphápnày,miễnlànhữngviệcbổnhiệmnàykhôngtráivớinhữngquiđịnhvàphảibằngmộtđạoluật.NhưngQuốchộicóthểtraochoTổngthốngtoànquyềnbổnhiệm

cácquanchứccấpdướitrongcáctòaán,hoặccácvụviện,nếuhọcholàphùhợp.

TổngthốngcóquyềnbổsungvàonhữngchỗtrốngxảyratrongthờigianThượngviệnnghỉhọpbằngcáchcấpgiấyủynhiệmhếthạnvàocuốikhóahọptớicủaThượngviện.

Khoản3.Thỉnhthoảng,TổngthốngphảithôngbáochoQuốchộibiếtvềtìnhhìnhcủaLiênbangvàđềnghịQuốchộixemxétnhữngbiệnphápmàTổngthốngthấycầnthiếtvàthíchhợp.Trongnhữngtrườnghợpbấtthường,TổngthốngcóquyềntriệutậpcuộchọpcủahaiViệnhoặcmộttronghaiViện.NếuhaiViệnbấtđồngvềthờigianhoãnhọp,TổngthốngsẽquyếtđịnhvềthờigianhoãnhọpđếnthờiđiểmmàTổngthốngcholàthíchhợp.

Tổngthốngsẽtiếpkiếncácđạisứvàcáccôngsứ.TổngthốngphảiđônđốcviệcthihànhphápluậtmộtcáchđúngđắnvàgiaophónhiệmvụchotấtcảcácquanchứccủaHợpchúngquốc.

Khoản4.Tổngthống,PhóTổngthốngvàcácquanchứcdânsựcủaHợpchúngquốcsẽbịcáchchứckhibịbuộctộiphảnquốc,tộinhậnhốilộ,hoặcnhữngtộinghiêmtrọngkhác.

ÐIỀU3

Khoản1.QuyềnlựctưphápcủaHợpchúngquốcsẽđượctraochoTòaántốicaovànhữngtòaáncấpdướimàQuốchộicóthểthiếtlậptrongmộtsốtrườnghợp.CácquantòacủaTòaántốicaovàcáctòaáncấpdướisẽgiữchứcvụcủamìnhsuốtđời,nếuluônluôncóhànhvichínhđáng.Trongthờigianđãnêutrên,họđượcnhậnkhoảntiềnlươngchocôngviệccủamìnhvàkhoảntiềnnàysẽkhôngbịgiảmđitrongsuốtthờigianđó.

Khoản2.QuyềnlựctưpháptheobảnHiếnphápnàysẽcóhiệulựcđốivớitấtcảcácvụviệctrênphươngdiệnluậtphápvàcônglý,phátsinhtheoHiến

phápcủaHợpchúngquốc,theocáchiệpướcđãhoặcsẽkýdướithẩmquyềncủaHợpchúngquốc;vớimọitrườnghợpliênquantớicácđạisứ,cáccôngsứvàcáclãnhsự;vớimọitrườnghợpliênquantớiluậtpháphànghảivàhảiquân;vớinhữngvụtranhchấpmàHợpchúngquốclàmộtbênliênquan;vớicáctranhchấpgiữahaibangtrởlên,giữamộtbangvớicáccôngdâncủabangkhác,giữacáccôngdâncủacácbangkhácnhau,giữacáccôngdântrongmộtbangtranhchấpđấtđaidocácbangkhácnhaucấp,haygiữamộtbanghoặccáccôngdâncủabangđóvớinướcngoàihoặccáccôngdânvàđốitượngnướcngoài.

Trongcáctrườnghợpliênquantớicácđạisứ,cáccôngsứvàcáclãnhsự,vàtrongnhữngvụmàmộtbanglàmộtbêncủavụkiệnthìTòaántốicaocóquyềntàiphánsơthẩm.Trongnhữngtrườnghợpkhác,Tòaántốicaocóquyềntàiphánphúcthẩm,vềpháplýcũngnhưthựctế,trừnhữngngoạilệdoQuốchộiquiđịnh.

Mọitoánánxétxửcácvụtrọngtội,trừnhữngtrườnghợpbịluậntội,phảiđượcxétxửtheothểthứcbồithẩmđoàn.Nhữngphiêntòaxétxửđóphảimởtạibangđãxảyravụviệcphạmtội.Nhưngnếuvụviệckhôngxảyratrongbấtcứbangnào,phiêntòasẽhọpởmộtnơihaynhữngnơimàQuốchộiquiđịnhbằngmộtđạoluật.

Khoản3.SẽchỉcoilàtộiphảnquốcchốnglạiHợpchúngquốcđốivớimọihànhđộnggâychiếntranhtấncôngcáctiểubang,hoặcủnghộkẻthù,haytrợgiúpvàúylạochúng.Khôngaibịkếttộiphảnquốcnếukhôngcóhaingườilàmchứngvềhànhviphạmtội,hoặcbịcáothútộicôngkhaitrướctoà.

Quốchộicóquyềnđịnhhìnhphạtchotộiphảnquốc.Nhưngkhôngmộtsựtratấn,hànhhìnhhayviệctịchthutàisảnlạiđượcthựchiệnđốivớingườiđómàchỉthựchiệnđốivớibảnthânhọmàthôi.

ÐIỀU4

Khoản1.Mỗibangđềuphảitintưởngtuyệtđốivàocácđiềuluật,hồsơvàthủtụctốtụngcủacácbangkhác.Quốchội,bằngnhữngđạoluậtthôngthường,quyđịnhthểthứcchứngthựccácđiềuluật,hồsơvàthủtụctốtụngđó,cũngnhưhiệulựccủachúng.

Khoản2.Côngdâncủamỗibangsẽđượchưởngmọiđặcquyềnvàquyềnbấtkhảxâmphạmnhưcôngdâncủamọitiểubangkhác.

Cánhânbịtruytốvềtộiphảnquốc,trọngtộihoặcmộttộinàokhácmàtrốntránhphápluậtnếubịtìmthấyởmộtbangkhác,khicóyêucầucủacơquanhànhphápcủabangmàngườiđóchạytrốn,sẽbịtraotrảlạivàdẫnđộvềbangcóthẩmquyềnxétxử.

Khôngmộtcánhânnào,nếubịcâuthúcphảilaođộng,haylàmviệctheonhưluậtphápởbangnày,bỏtrốnsangbangkhác,lạicóthểdựavàoluậtlệvàquichếởbangnày,đểtrốntránhnhữnghìnhphạtnóitrênsẽphảiđượctraotrảlạitheoyêucầucủatiểubangmàcánhânđóbuộcphảilàmviệcvàlaođộng.

Khoản3.NhữngbangmớicóthểđượcQuốchộichấpnhậnchogianhậpLiênbang.Nhưngkhôngmộtbangmớinàođượcthànhlập,hoặcxâydựngnêndướithẩmquyềncủabấtcứbangnàokhác.Cũngkhôngmộtbangnàođượcthànhlậpbằngcáchsápnhậphaibangtrởlên,hoặcnhữngvùnglãnhthổcủacáctiểubang,nếukhôngđượcsựđồngýcủacơquanlậpphápởcácbangcóliênquan,cũngnhưcủaQuốchội.

QuốchộicóquyềnsửdụnghoặcquyềnbanhànhmọiđạoluậtvàquichếcầnthiếtliênquantớilãnhthổhoặccáctàisảnkhácthuộcHợpchúngquốc.KhôngmộtđiềukhoảnnàotrongHiếnphápnàyđượcgiảithíchgâytổnhạiđếnbấtcứtuyênbốnàocủaHợpchúngquốchaycủabấtcứmộttiểubang

nào.

Khoản4.HợpchúngquốcđảmbảochomỗibangtrongLiênbangnàymộtchínhthểcộnghòavàbảovệmọitiểubangchốnglạisựxâmlượctheolờiyêucầucủacơquanlậppháp,hoặchànhpháp(khicơquanlậpphápkhôngthểnhómhọp),đểchốnglạitìnhtrạngbạođộngnộibộtrongtiểubangđó.

ÐIỀU5

Khi2/3thànhviêncủacảhaiViệnxétthấycầnthiếtsẽđưaranhữngtuchínhánđốivớiHiếnphápnày,hoặctheoyêucầucủacáccơquanlậpphápở2/3cácbang,QuốchộisẽtriệutậpmộtHộinghịđểđềxuấtnhữngtuchínhán.Trongcảhaitrườnghợp,nhữngtuchínhánnàyđềucóhiệulựcnhưmộtbộphậncủaHiếnpháp,nếuđượccáccơquanlậpphápcủa3/4cácbang,hoặcHộinghịcủa3/4cácbang,phêchuẩn,theothểthứcphêchuẩndoQuốchộiđềnghị,vớiđiềukiệnlàkhôngmộttuchínhánnàođượcchấpthuậntrướcnăm1808nếucóảnhhưởngthayđổiđoạn1vàđoạn4trongkhoản9củaÐiều1.Khôngmộtbangnào,nếukhôngcósựđôngthuậncủabangđó,lạibịtướcđoạtquyềnbỏphiếubìnhđẳngtrongThượngviện.

ÐIỀU6

MọikhoảnnợđãkýkếtvànhữngcamkếtkýtrướckhibảnHiếnphápnàyđượcthôngqua,vẫncóhiệulựcđốivớiHợpchúngquốcđượcthànhlậptheobảnHiếnphápnày,cũngnhưđốivớiLiênminhcũ.

Hiếnphápnày,cácđạoluậtcủaHợpchúngquốcđượcbanhànhtheoHiếnphápnày,mọiđiềuướcđã,hoặcsẽđượckýkếtdướithẩmquyềncủaHợpchúngquốc,sẽlàbộluậttốicaocủaquốcgia.Quantòaởmọitiểubangđềuphảituântheonhữngluậttốicaonày.BấtcứđiềukhoảnnàotrongHiếnpháp,hoặcluậtphápcủacácbangtráingượcvớiHiếnphápLiênbang,đềukhôngcógiátrị.

CácThượngnghịsĩvàHạnghịsĩ,cácthànhviêncủacơquanlậpphápcácbang,cácquanchứctrongcơquanhànhphápvàtưphápcủaliênbangvàtiểubang,đềuphảituyênthệủnghộHiếnphápnày.Nhưngkhôngmộtđiềukiệntôngiáonàobịcoilàbắtbuộc,nhưtiêuchuẩncầnthiết,đểbổnhiệmvàobấtcứchứcvụ,hoặccơquannàotrongchínhquyềnHợpchúngquốc.

ÐIỀU7

Sựphêchuẩndocáchộinghịtiểubangcủa9tiểubangsẽđượccoilàđủđiềukiệncầnthiếtđểcácbangthamgiaphêchuẩnthiếtlậpbảnHiếnphápchoLiênbang.

LàmtạiHộinghịLậphiếnvớisựđồngthanhchấpthuậncủacáctiểubangcómặtvàongày17thángChínnămThiênchúaGiángsinhthứ1787,vàlànămđộclậpthứ12củaHợpchúngquốcHoaKỳ.Ðểchứngthực,chúngtôi,nhữngngườicómặttạiđây,đãđồngývàkýtên.

Go.Washington,

ChủtịchHộinghị,

ÐạibiểuBangVirginia

BANGNEWHAMPSHIRE

JohnLangdon

NicholasGilman

BANGMASSACHUSETTS

NathanielGorham

RufusKing

BANGCONNECTICUT

Wm.Saml.Johnson

RogerSherman

BANGNEWYORK

AlexanderHamilton

BANGNEWJERSEY

Wil:Livingston

DavidBrearley.

Wm.Paterson.

Jona:Dayton

BANGPENNSYLVANIA

BFranklin

ThomasMifflin

RobtMorris

Geo.Clymer

Thos.FitzSimons

JaredIngersoll

JamesWilson

GouvMorris

BANGDELAWARE

Geo:Read

GunningBedfordjun

JohnDickinson

RichardBassett

Jaco:Broom

BANGMARYLAND

JamesMcHenry

DanofStThos.Jenifer

DanlCarroll

BANGVIRGINIA

JohnBlair–

JamesMadisonJr.

BANGBắcCAROLINA

Wm.Blount

Richd.DobbsSpaight

HuWilliamson

BANGNAMCAROLINA

J.Rutledge

CharlesCotesworthPinckney

CharlesPinckney

PierceButler

BANGGEORGIA

WilliamFew

AbrBaldwin

_____________

WilliamJackson-Thưký

KiếnnghịcủaHộinghịLậphiếngửiQuốchộiHợpbangvềbảnHiếnphápvừađượcsoạnthảo.

LàmtạiHộinghịLậphiến

ThứHai,ngày17thángChínnăm1787

Vớisựcómặtcủađạibiểucácbang:NewHampshire,Massachusetts,Connecticut,NewYork,NewJersey,Pennsylvania,Delaware,Maryland,Virginia,BắcCarolina,NamCarolinavàGeorgia

Hộinghịnày,đềnghịđệtrìnhbảnHiếnpháp,đượcgửikèmtheođây,lênQuốchộiHợpbangvàsauđó,sẽđượcgửiđếnHộinghịcủacáctiểubang,dodânchúngcáctiểubangbầura,theođềnghịcủacơquanlậpphápbangđó,đểxemxétvàphêchuẩn.Hộinghịởmỗibang,saukhiđồngývàphê

chuẩnHiếnpháp,sẽchuyểnýkiếnlênQuốchộiHợpbang.

TheoýkiếncủaHộinghịnày,đềnghịrằngngaysaukhicóđủsựphêchuẩncủa9bang,QuốchộiHợpbangsẽấnđịnhthờigian,đểcácbangđãthôngquaHiếnphápchỉđịnhcácđạicửtrivàấnđịnhthờigianđểđạicửtrihọpbầuTổngthống,quiđịnhthờigianvàđịađiểmđểtiếnhànhcácthủtụckháctheobảnHiếnphápnày.

SaukhiHiếnphápđượccôngbố,cácđạicửtriđãđượcchỉđịnh,cácThượngnghịsĩvàHạnghịsĩđãđượcbầura,cácđạicửtrisẽtậphợptạingàyquiđịnh,đểbầuchọnTổngthốngvàchuyểncácphiếubầucủahọ,đượchọchứngnhận,kýtên,gắnxiniêmphong,lênchoThưkýcủachínhphủHợpchúngquốctạiQuốchội.CácThượngnghịsĩvàHạnghịsĩsẽđượctriệutậphọpvàothờigianvàđịađiểmđãđịnh.CácThượngnghịsĩsẽlựachọnmộtChủtịchcủaThượngviệnvớimụcđíchnhận,mởvàđếmphiếubầuTổngthống.SaukhiđãlựachọnđượcTổngthống,QuốchộisẽcùngvớiTổngthống,khôngchúttrìhoãn,thựcthibảnHiếnphápnày.

TuântheoýchíthốngnhấtcủaHộinghị.

Go.Washington—Chủtịch

WJackson-Thưký

ThưcủaChủtịchHộinghịLậphiếngửiChủtịchQuốchộiHợpbang,đệtrìnhbảnHiếnpháp.

LàmtạiHộinghịLậphiến.

Ngày17thángChínnăm1787

ThưaNgài,

Bâygiờ,chúngtôicóvinhdựđệtrìnhbảnHiếnpháplênQuốchộiHợp

bangmàtheochúngtôilàthíchhợpnhất.

Nhữngngườiủnghộchínhquyềncủachúngtađãtừlâumongướcvàtrôngđợirằngquyềntuyênbốchiếntranhvàhòabình,quyềnthuthuếvàđiềuhànhthươngmại,vàcácthẩmquyềnhànhphápvàtưpháptươngxứngphảiđượctraohoàntoànvàotaychínhquyềnliênbang.Nhưngrõràngviệctraocácquyềnlựclớnlaonhưvậychỉvàomộtcơquanlàkhôngthíchđáng,nêncầnphảicómộthệthốngkhác.

Việcthiếtlậpmộtchínhquyềnliênbangcủacáctiểubang,đảmbảomọichủquyềnđộclậpcủacáctiểubang,nhưngvẫnđảmbảolợiíchvàantoànchungcholiênbang,làmộtđiềurấtkhókhăn.Khicáccánhângianhậpxãhội,họphảichấpnhậnhysinhmộtphầntựdođểbảođảmnhữngquyềncònlại.Tínhchấttrọngyếucủasựhysinhnàyphảitùythuộcvàotìnhhuốngvàmôitrường,cũngnhưphụthuộcvàomụcđíchcầnđạtđược.Rấtkhókhănđểdựngrađượcmộtđườngranhgiớichínhxácchonhữngquyềnphảihysinhvànhữngquyềncầngiữlại.ĐốivớibốicảnhhiệnnaycủanướcMỹ,khókhănnàytănglênbởisựkhácbiệtgiữacáctiểubangvềvịtríđịalý,môitrường,phạmvi,phongtục,tậpquánvànhữngmốiquantâmkhác.

TrongmọicuộcthảoluậntạiHộinghị,chúngtôikiênquyếttheođuổilợiíchlớnlaonhấtchomọingườidânMỹ,củngcốvữngchắcliênminhcủachúngta,đảmbảothịnhvượng,hạnhphúc,antoàn,vàcócólẽcảsựtồntạicủaquốcgianày.Chúngtôiluônxemxétcácvấnđềquantrọngnày,vớisuynghĩsâusắcvànghiêmtúcrằngmỗitiểubangcầngiảmbớtnhữngđòihỏicứngnhắcvàcốchấpmangtínhđịaphương.BảnHiếnpháp,nhưchúngtôicóhiệnnay,làkếtquảcủatìnhbằnghữuthânái,củasựcầnthiếtphảiphụthuộcvànhượngbộlẫnnhaudosựkhácbiệtquanđiểmchínhtrị.

KhôngthểtrôngđợimộtbảnHiếnphápđượctấtcảcáctiểubangchấpthuận.Nhưngmỗitiểubangcầncânnhắcthậtthậntrọngrằngnếuchỉvìlợiíchcủariêngmình,thìsẽkhôngthểđượccácbangkhácchấpthuậnvàcó

thểsẽgâyhạichocáctiểubangkhác.Vàdùcómộtvàiđạibiểukhôngchấpthuậnnhưmongđợi,chúngtôivẫnhyvọngvàtintưởngrằngbảnHiếnphápnàysẽthúcđẩysựthịnhvượngvĩnhviễntrênđấtnướcyêuquýcủachúngta,đảmbảotựdovàhạnhphúctrênmảnhđấtnày.Đólàướcmuốnmãnhliệtvànồngnànnhấtcủahếtthảymọingười.

Chúngtôi,vớilòngkínhtrọngnhất,xinđượcgửitớiNgài,

GeorgeWashington,

ChủtịchHộinghị.

TUYÊNNGÔNNHÂNQUYỀN

(TheBillofRights)

BảnTuyênngônnhânquyềnbaogồm10tuchínhánđầutiên,đượcQuốchộiMỹthôngquangày25thángChínnăm1789,vàchínhthứccóhiệulựckểtừngày15thángMườihainăm1791,khiđượcVirginialàtiểubangcầnthiếtcuốicùng,theoĐiều5củaHiếnpháp,phêchuẩn.

LờimởđầucủabảnTuyênngônnhânquyền(Tuchínhánsố1đếnsố10)

QuốchộiHợpchúngquốcbắtđầunhómhọptạithànhphốNewYorkvàongàythứTưlầnthứtưcủatháng3,năm1791.

VàothờigianphêchuẩnbảnHiếnphápnày,Hộinghịcủamộtsốtiểubang,đãthểhiệnlòngmongướcngănchặnnhữngsaitráihaylạmdụngquyềnlựccủabảnHiếnphápnày,chorằngcầnphảibổsungmộttuyênbốrõrànghơnvềcácquyềncủadânchúngvàcónhữngđiềukhoảnhạnchếquyềncủachínhphủ,đểtăngniềmtincủadânchúngvàochínhquyềnvàđểđảmbảotốtnhấtnhữngmụcđíchtốtđẹpcủathểchếnày.

TheoquyếtđịnhcủaThượngviệnvàHạviệncủaHợpchúngquốc,2/3đại

biểucủacảhaiViệnđãđồngýrằngnhữngđiềukhoảnsauđâysẽgửiđếncáccơquanlậppháptiểubang,nhưnhữngtuchínhánchobảnHiếnphápHợpchúngquốc.Tấtcả,haybấtkỳmộtđiềukhoảnnàoởđây,khiđược3/4cáccơquanlậppháptiểubang,đãnóiởtrên,phêchuẩn,sẽcógiátrịvềmọiýnghĩavàmụcđíchnhưmộtphầncủabảnHiếnpháp.

CácđiềukhoảnbổsungnàyvàcácbảntuchínháncủaHiếnphápHợpchúngquốc,đượcQuốchộiđềxuấtvàđượccáccơquanlậppháptiểubangthôngqua,tuântheođúngquiđịnhtạiđiều5củabảnHiếnpháp.

ÐIỀUI

Quốchộisẽkhôngbanhànhmộtđạoluậtnàonhằmthiếtlậptôngiáo,hoặcngăncấmtựdotínngưỡng,hạnchếtựdongônluận,tựdobáochívàquyềncủadânchúngđượchộihọpônhòavàkiếnnghịlênchínhphủcácđiềuthỉnhcầu,đểbàytỏnhữngnỗibấtbìnhcủahọ.

ÐIỀUII

Vìlẽmộtđộidânquânđượctổchứcnghiêmchỉnhlàrấtcầnthiếtchonềnanninhcủamộtquốcgiatựdo,nênquyềncủadânchúngđượcgiữvàsửdụngvũkhísẽkhôngbịviphạm.

ÐIỀUIII

Khôngmộtquânnhânnào,trongthờibình,lạiđượcđóngquântrongbấtcứnhàdânnào,nếukhôngđượcsựđồngýcủachủnhàvàngaycảtrongthờichiến,cũngphảituântheoquiđịnhcủaluậtpháp.

ÐIỀUIV

Quyềncủaconngườiđượcđảmbảovềcánhân,nhàcửa,giấytờvàtàisảnkhỏimọisựkhámxét,tịchthuvàbắtgiamvôlý,sẽkhôngđượcviphạm.

Khôngmộtlệnh,trátnàođượccấp,nếukhôngcólýdoxácđángcăncứvàolờituyênthệ,hoặcsựxácnhận,đặcbiệtcầnmiêutảchínhxácđịađiểmkhámxétvàchỉrõngườivàđồvậtphảibắtgiữ.

ÐIỀUV

Khôngmộtaibịbuộcphảitrảlờivềmộttrọngtội,haymộttộixấuxakhác,nếukhôngcómộtcáotộitrạnghaytốcáotrạngdobồithẩmđoànđưara,trừnhữngtrườnghợpxảyratronglụcquân,hảiquân,hoặctronglựclượngdânquândựbị,khiđangthihànhcôngvụtrongthờichiến,hoặctrongtìnhtrạngbáođộng.Khôngmộtaisẽbịkếtánhailầnvềcùngmộttộicónguyhạiđếntínhmạngvàthânthể.Khôngmộtaibịépbuộcphảilàmchứngchốnglạibảnthânmìnhtrongmộtvụánhìnhsựvàbịtướcđoạtsinhmạng,tựdohoặctàisản,nếukhôngquamộtquátrìnhxétxửtheođúngluật.Khôngmộttàisảntưhữunàobịtrưngdụngvàoviệccôngmàkhôngđượcbồithườngthíchđáng.

ÐIỀUVI

Trongmọitrườnghợptruytốhìnhsự,bịcáocóquyềnđượcxétxửmộtcáchnhanhchóngvàcôngkhaibởimộtbồithẩmđoàncôngbằngcủabanghoặckhuvựcnơitộitrạngxảyra,nơiđãđượcphápluậtchỉđịnhtrước.Bịcáocóquyềnđượcbiếtvềtínhchấtvàlýdobuộctội,đượcđốichấtvớicácnhânchứngchốnglạimình,đượcquyềntriệutậpnhữngnhânchứngđểbiệnminhvàđượcnhậnsựgiúpđỡcủaluậtsưbàochữa.

ÐIỀUVII

Trongnhữngvụkiệntụngtheothôngluật,nếugiátrịtranhchấpquá20đôla,quyềnđượcxétxửbằngbồithẩmđoànphảiđượctôntrọng.Khôngmộtvụviệcnào,saukhiđãđượcBồithẩmđoànxétxử,lạibịxemxétmộtlầnnữaởbấtcứtòaánnàocủaHợpchúngquốcmàphảicăncứtheocácquytắccủa

thôngluật.

ÐIỀUVIII

Khôngđượcđòihỏinhữngkhoảntiềnbảolãnhquácao,khôngđượcápđặtnhữngkhoảntiềnphạtquámứcvàkhôngđượcápdụngnhữnghìnhphạtdãmanvàkhácthường.

ÐIỀUIX

ViệcliệtkêmộtsốquyềntrongHiếnphápkhôngcónghĩalàphủnhậnhayhạthấpnhữngquyềnkháccủangườidân.

ÐIỀUX

NhữngquyềnkhôngđượcHiếnpháptraochoLiênbangvàkhôngbịngăncấmđốivớicácbangđềuthuộcvềcácbanghoặcdànhchodânchúng.