HÜCRE NEDİR YAPISINDA HÜCRE NEDİR YAPISINDA NELER VARDIRNELER VARDIR

EMİRHAN KARABULUTEMİRHAN KARABULUT

HÜCRE NEDİR ?HÜCRE NEDİR ?

Görev ve yapı bakımından canlılığın Görev ve yapı bakımından canlılığın bütün özelliklerini gösteren en küçük bütün özelliklerini gösteren en küçük birime birime HÜCREHÜCRE denir.denir.

İlk defa 1665 yılında Robert Hook mantar İlk defa 1665 yılında Robert Hook mantar dokusunu incelemiş gözlemlediği dokularda dokusunu incelemiş gözlemlediği dokularda küçük boşluklar görmüş ve bu boşluklara içi boş küçük boşluklar görmüş ve bu boşluklara içi boş odacıklar anlamına gelen HÜCRE demiştir.odacıklar anlamına gelen HÜCRE demiştir.

Hücrelerin çoğu mikroskobik Hücrelerin çoğu mikroskobik olmakla birlikte, gözle olmakla birlikte, gözle görülebilecek büyüklükte olan görülebilecek büyüklükte olan hücreler de vardır. hücreler de vardır. Örn:Örn: Bazı su Bazı su yosunları, bazı hayvanların yosunları, bazı hayvanların döllenmemiş yumurtaları ve kuş döllenmemiş yumurtaları ve kuş yumurtasıyumurtası

Canlıların yaşamını sürdürebilmek Canlıların yaşamını sürdürebilmek için yaptığı solunum , boşaltım , için yaptığı solunum , boşaltım , dolaşım , beslenme , sindirim gibi dolaşım , beslenme , sindirim gibi faaliyetlere YAŞAMSAL faaliyetlere YAŞAMSAL FAALİYETLER denir.Canlılarda FAALİYETLER denir.Canlılarda gerçekleşen yaşamsal faaliyetlerin gerçekleşen yaşamsal faaliyetlerin tamamı hücre tarafından tamamı hücre tarafından gerçekleştirilir.Yani gerçekleştirilir.Yani HÜCRENİN HÜCRENİN GÖREVİ GÖREVİ ,yaşamsal faaliyetleri ,yaşamsal faaliyetleri gerçekleştirmektir.gerçekleştirmektir.

HÜCRENİN YAPISIHÜCRENİN YAPISI

Hücre dıştan içe doğru hücre zarı, Hücre dıştan içe doğru hücre zarı, sitoplazma ve çekirdekten oluşur.sitoplazma ve çekirdekten oluşur.

Tüm hücrelerde bulunur.Tüm hücrelerde bulunur. Hücreyi dış ortamdan ayırıp bir bütün halinde tutar.Hücreyi dış ortamdan ayırıp bir bütün halinde tutar. Çok ince olduğu için yapısı ancak elektron Çok ince olduğu için yapısı ancak elektron

mikroskobunda görülür. mikroskobunda görülür. Yapısında proteinler,yağlar ve karbonhidratlar vardır.Yapısında proteinler,yağlar ve karbonhidratlar vardır.

Hücre zarı; canlı,esnek,akışkan ve seçici-Hücre zarı; canlı,esnek,akışkan ve seçici-geçirgendir.Üzerinde porlar bulunur. geçirgendir.Üzerinde porlar bulunur.

Hücre zarı,hücreyi dış ortamdan Hücre zarı,hücreyi dış ortamdan ayırır,hücreye şekil verir,dış etkilerden ayırır,hücreye şekil verir,dış etkilerden korur ve bulunduğu ortamla madde alış-korur ve bulunduğu ortamla madde alış-verişi yapmasını sağlar.verişi yapmasını sağlar.

Hücre ile çekirdek arasını Hücre ile çekirdek arasını dolduran,renksiz,yarı saydam,yumurta akı dolduran,renksiz,yarı saydam,yumurta akı kıvamında bir yapıdır.Sitoplazma canlıdır ve kıvamında bir yapıdır.Sitoplazma canlıdır ve hücrenin bütün hayatsal faaliyetleri burada hücrenin bütün hayatsal faaliyetleri burada gerçekleşir.Büyük çoğunluğu sudan oluşan gerçekleşir.Büyük çoğunluğu sudan oluşan sitoplazmada organik ve inorganik sitoplazmada organik ve inorganik maddeler,madensel maddeler,madensel tuzlar,vitaminler,hormonlar ve organeller de tuzlar,vitaminler,hormonlar ve organeller de bulunur.bulunur.

Hücredeki tüm yaşamsal olayların yönetim Hücredeki tüm yaşamsal olayların yönetim ve denetim merkezidir. ve denetim merkezidir.

Çift zarla çevrelenerek sitoplazmadan Çift zarla çevrelenerek sitoplazmadan ayrılmış olan hücre organelidir. ayrılmış olan hücre organelidir.

Çekirdek; hücre bölünmesini kontrol eder. Çekirdek; hücre bölünmesini kontrol eder. Bu sayede kalıtsal karakterleri yeni Bu sayede kalıtsal karakterleri yeni hücrelere aktarır.hücrelere aktarır.

Protein sentezi yaptırarak hücre Protein sentezi yaptırarak hücre metabolizmasını kontrol edermetabolizmasını kontrol eder..

BİTKİ HÜCRESİBİTKİ HÜCRESİ

HAYVAN HÜCRESİHAYVAN HÜCRESİ

Hücre duvarı(çeperi) bulunur.Hücre duvarı(çeperi) bulunur. Kofulları büyüktür.Kofulları büyüktür. Sentrozom Sentrozom bulunmazbulunmaz.. İlkel bitki hücreleri dışında lizozom İlkel bitki hücreleri dışında lizozom

bulunmaz.bulunmaz. Hücreler birbirine hücre duvarı ile Hücreler birbirine hücre duvarı ile

bağlıdır.bağlıdır.

Hücre çeperi Hücre çeperi bulunmazbulunmaz.. Kofulları çok küçüktür.Kofulları çok küçüktür. Sentrozomu bulunur.Sentrozomu bulunur. Lizozomları vardır.Lizozomları vardır.

MİTOKONDRİMİTOKONDRİ

Hücrenin enerjiden sorumlu organelidir. Hücrenin enerjiden sorumlu organelidir. Enerji üretir. Enerji üretir.

Enerji gereksinimi çok olan hücrelerde Enerji gereksinimi çok olan hücrelerde (örn:kas hücresi) çok sayıda bulunur.(örn:kas hücresi) çok sayıda bulunur.

GOLGİ CİSİMCİĞİGOLGİ CİSİMCİĞİ

Golgi aygıtı da denir.Golgi aygıtı da denir. Paketleme ve salgı görevi vardır. Paketleme ve salgı görevi vardır. Salgı maddelerinin oluşumunda Salgı maddelerinin oluşumunda

ve paketlemesinde görev alır.ve paketlemesinde görev alır. Tükrük bezi, süt bezi gibi salgı yapan Tükrük bezi, süt bezi gibi salgı yapan

hücrelerde çok sayıda bulunur.hücrelerde çok sayıda bulunur.

ENDOPLAZMİK RETİKULUMENDOPLAZMİK RETİKULUM

Çekirdekle hücre zarı arasında madde Çekirdekle hücre zarı arasında madde alışverişini sağlar. Hücre içini ağ gibi sarar.alışverişini sağlar. Hücre içini ağ gibi sarar.

LİZOZOMLİZOZOM

Hücre içi sindirimden sorumlu organeldir.Hücre içi sindirimden sorumlu organeldir. Bitki hücrelerinde bulunmaz (ilkel bitkiler Bitki hücrelerinde bulunmaz (ilkel bitkiler

hariç)hariç)

KOFULKOFUL

Hücre için fazla olan ya da zararlı olan Hücre için fazla olan ya da zararlı olan maddeleri depo etmekle görevlidir. maddeleri depo etmekle görevlidir.

Bitki hücrelerinde daha fazla bulunur. Bitki hücrelerinde daha fazla bulunur. Bitki hücrelerindeki büyük, hayvan Bitki hücrelerindeki büyük, hayvan

hücrelerindekiler küçüktür.hücrelerindekiler küçüktür.

KLOROPLASTKLOROPLAST

Yalnızca bitki hücrelerinde bulunur, hayvan Yalnızca bitki hücrelerinde bulunur, hayvan hücrelerinde bulunmaz. Bitkinin besin hücrelerinde bulunmaz. Bitkinin besin üretmesinde (fotosentez) görev alır. üretmesinde (fotosentez) görev alır.

SENTRİYOLLERSENTRİYOLLER

Hayvan hücrelerinde bulunur. Bitki Hayvan hücrelerinde bulunur. Bitki hücrelerinde hücrelerinde bulunmazbulunmaz..

Hücre bölünmesinde görev alır.Hücre bölünmesinde görev alır.

Bitki ve Hayvan Hücresi Bitki ve Hayvan Hücresi Arasındaki FarklılıklarArasındaki Farklılıklar

Bitki HücresiBitki Hücresi Hayvan HücresiHayvan Hücresi

Hücre çeperi (hücre duvarı) vardır.Hücre çeperi (hücre duvarı) vardır. Hücre çeperi (hücre duvarı) Hücre çeperi (hücre duvarı) yoktur.yoktur.

Sentrozom yokturSentrozom yoktur Sentrozom vardırSentrozom vardır

Kofullar az sayıda ama büyüktürKofullar az sayıda ama büyüktür Kofullar çok sayıda ama büyüktürKofullar çok sayıda ama büyüktür

Yapısı köşelidirYapısı köşelidir Yapısı daireseldirYapısı daireseldir