8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

1/23

(Njohje m Politikn Vendore(Austri, Kapacitetet e Pushtetit Vendor))

Unit 12:

Demokracia n Komuna

17/12/2009

Franz Fallend

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

2/23

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

3/23

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

4/23

Statusi i politiks lokale:

Rndesia

rritja e rndsis q nga mesi i viteve 1970: anulimin e planifikimit(qendror)t shtetit dhe

reformimin e euforis

thirrje e prhapur/intensifikuar pr prtritje "tpolitiks nga posht lart si pasoj e rritjes s problemeve socio-ekonomike,

ekologjike dhe druajtjes t mosprmbajtjs''

Reagim ndaj procesit t integrimit evropian

4

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

5/23

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

6/23

Karakteristikat e Politiks Lokale:

'Shkolla e Demokracis'? 1

6

Niveli lokal pr shkak t burimevet limituara financiare,

kompetencave politike dhe

administrative mundsi t kufizuarapr fillimin e politikave t mdha

niveli lokal ofron mundsit pr t gjetur

iniciativat e rrnjve t barit kundr mos-

pjesmarrjes dhe zhvillimeve shoqrore

destruktive n politik dhe ekonomi

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

7/23

Karakteristikat e Politiks Lokale:

'Shkolla e Demokracis'? 2

7

intensifikimin e tendencs prt zhvilluar zgjidhjen e

problemit q integron nivele

t ndryshme territoriale dhe t

politikave'kurtha e bashk-vendimeve''

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

8/23

Tipologjia e Sistemeve t Qeveris Lokale:

Marrdhniet e Kompetencave Vertikale1

Tipologjia e Hesse & Sharpe (1991):

8

Franco

group

Anglo

group

North/Middle

European

group

kompetencat enivelit lokal nofrimin e shrbimit

i ult i lart i lart

ndikimi politik inivelit lokal vis--vis niveleve t

larta

i lart i ult i lart

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

9/23

Tipologjia e Sistemeve t Qeveris Lokale :

Marrdhniet e Kopmetencave Vertikale2

9

Source:Heinelt/Hlepas

(2006, 28).

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

10/23

Tipologjia e Sistemeve t Qeveris Lokale :

Marrdhniet e Kopetencave Horizontale

Tipologjia Mouritzen & Svara (2002) :

10

Lloji Karakteristikat

Kryetari ifuqishm kryetar i zgjedhur bashkis kontrollon

shumicn n kshill dhe sht prgjegjs pr tgjitha funksionet ekzekutive

kreu ikomitetit

lideri politik mund t(ose mund t mos)kontrolloj kshillin, ka pr t ndar funksionet

ekzekutive me komisione t prhershme apoCEO

kolektive Komiteti ekzekutiv (i prbr nga politikan tzgjedhur) sht prgjegjs pr t gjithafunksionet ekzekutive, kryetari kryeson mbi t

menaxheri i t gjitha funksionet ekzekutive jan n duart en administrate rofesionale emruar n a

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

11/23

Typologjit e Sistemeve t Qeveris Lokale:

Pozita e Kryetarit

11

Source:

Heinelt/Hlepas

(2006, 34).

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

12/23

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

13/23

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

14/23

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

15/23

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

16/23

Komunat n Austri:

Funksionet 3

Sfera e deleguar': Implementimi i ligjeve federale dhe provinciale

kryesisht prgjegjs sht kryetari i bashkis, i cilisht n vartsi t, dhe vepron si agjent iautoriteteve federale dhe provinciale

p.sh., regjistrit t lindjeve, vdekjeve dhemartesave,mbikqyrjen e detit dhe lumit,inspektimin e kafshve dhe t mishit

16

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

17/23

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

18/23

Komunat n Austri :

Institucionet 2

Komiteti ekzekutiv (qeveria): sipas dispozitave t Kushtetuts Federale t

prbr proporcionalisht, dmth t gjitha partit

prfaqsjn sipas fuqive t tyre n kshill merret me ankesat kundr vendimeve tkryetarit

vendos n shtjet e punonjsve t komuns

dhe sistemin veprues t bizneseve t mdha

18

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

19/23

Komunat n Austri:

Institucioni 3

kryetari: n 6 provinca zgjedht drejtprdrejt, derisa n

3 provincat tjera nga kshilli

drejton kshillin dhe komitetin ekzekutiv sht instanca e par n t gjitha shtjet e

sfers autonome sht vet prgjegjs pr shtjet e sfers s

deleguar Administron pronn e komuns

19

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

20/23

Komunat n Austri:

Institucionet 4

zyra administrative: kryesuesi i zgjedhurnga kshilli n vartsi t kryetarit

20

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

21/23

Komunat n Austri:

pjesmarrja

ligjet e komunave (t provincave)prmbajn instrumente t ndryshme tdemokracis s drejtprdrejt (referendum,

iniciativa qytetare, mbledhjet qytetare ...)

21

A k (2004)

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

22/23

Anketa (2004):

Besueshmria e politikanve austriakPozita Besueshmria (n %)

Kryetart 74

President Federal 68

Kshilltart Komunal 64

Guvernatort Provincial &Antart e Qeveris

61

Deputett e parlamenteveProvinciale

45

Kancelari dhe ministratfederal

39

Deputett e KshillitKombtar

(dhoma e par t

34

22

8/14/2019 Hyrje ne sistemet politike nacionale12

23/23

Literatura dhe burimet primare Heinelt, Hubert / Nikolaos-K. Hlepas (2006). Typologies of

Local Government Systems, in: Henry Bck/ HubertHeinelt/ Annick Magnier(eds.): The European Mayor:Political Leaders in the Changing Context of LocalDemocracy, Wiesbaden, 2142.

Steininger, Barbara (2006). Gemeinden, in: Herbert Dachset al. (ed.): Politik in sterreich: Das Handbuch, Wien,990-1007.

Statistics Austria (2008). Statistical Yearbook 2009. Online:http://www.statistik.at/web_en/publications_services/statistisc.

23

http://www.statistik.at/web_en/publications_services/statistisches_jahrbuch/index.htmlhttp://www.statistik.at/web_en/publications_services/statistisches_jahrbuch/index.html