i.vietnamdoc.neti.vietnamdoc.net/.../Thang07/13/giao-an-Ngu-van-8-ca-nam.pdfs !" # $ % 7 ! "# Y L < F ! ; & ^ 7 4 [-& $" ' * ! "# 5 > ; < , 4 5 ' = :V e A(/ 0 7 ! "# Z.; #

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8Lª ThÞ Nga

1

Häc K× I

Ngµy so¹n: 14/8/2012Ngµy d¹y : 17/8/2012

Bài1 TiÕt 1 : V¨n b¶n:T¤I §I HäC

(Thanh TÞnh)I. Møc ®é cÇn ®¹t:Gióp häc sinh:- C¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” ë buæi tùu trêng ®Çu tiªntrong ®êi.- ThÊy ®îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ gîi d vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh.II. Träng t©m kiÕn thøc , kü n¨ng:1. KiÕn thøc:

- Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc".- NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ trÎ nhá ë tuæi ®Õn trêng trong mét v¨n b¶n qua ngßi bót Thanh TÞnh.

2. KÜ n¨ng:- §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.- Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng.III. ChuÈn bÞ:

1. Gi¸o viªn: - SGK, SGV vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.2. Häc sinh: So¹n bµi

IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Nêu vấn đề, bình giảng, kĩ thuật động não.

V. Ho¹t ®éng lªn líp1. æn ®Þnh tæ chøc: (1 phót)2. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra s¸ch,vë häc sinh (3 phót)3. Bµi míi: (31 phót)Giíi thiÖu bµi míi: (1 phót)

“T«i ®i häc” lµ truyÖn ng¾n cña nhµ v¨n Thanh TÞnh in trong tËp “Quª mÑ” vµ ®îc xuÊt b¶n n¨m1941. §©y lµ truyÖn ng¾n thÓ hiÖn ®Çy ®ñ phong c¸ch s¸ng t¸c cña t¸c gi¶: ®Ëm chÊt tr÷ t×nh, ®»m th¾m,ªm dÞu, trong trÎo vµ trµn ®Çy chÊt th¬.

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøcGV híng dÉn: §äc chËm, dÞu, h¬i buån, l¾ngs©u; chó ý lêi cña ngêi mÑ, «ng ®èc.- GV ®äc mÉu, gäi häc sinh ®äc tiÕp.- NhËn xÐt b¹n ®äc.GV gäi HS ®äc phÇn chó thÝch (*) trong SGK.? Tr×nh bµy ng¾n gän nh÷ng hiÓu biÕt cña emvÒ t¸c gi¶ Thanh TÞnh?

? Nªu xuÊt xø cña t¸c phÈm?

GV híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c tõ: «ng®èc, l¹m nhËn.? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo ®îc kÓ l¹i trongtruyÖn ng¾n nµy? Ai lµ nh©n vËt trung t©m? V×sao?? KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn trêng ®îc kÓtheo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian nh thÕ nµo?? T¬ng øng víi tr×nh tù Êy lµ nh÷ng ®o¹n nµo

I. §äc vµ t×m hiÓu chung: (15 phót)1. §äc:

2. Chó thÝch:a. T¸c gi¶:

- Thanh TÞnh (1911-1988), quª ë HuÕ, tõng d¹y häc, viÕt b¸o vµlµm v¨n.- S¸ng t¸c cña «ng ®Çm th¾m vµ ®Çy chÊt th¬.b. T¸c phÈm:

- In trong tËp “Quª mÑ”, xuÊt b¶n n¨m 1941.c. Tõ khã:

3. Bè côc:- T«i, mÑ , «ng ®èc, nh÷ng cËu häc trß.- Nh©n vËt trung t©m: T«i.-> ®îc kÓ l¹i nhiÒu lÇn, mäi sù viÖc ®Òu ®îc kÓ tõ c¶m nhËncña nh©n vËt t«i.


2

cña v¨n b¶n?? §o¹n nµo gîi c¶m xóc th©n thuéc nhÊt trongem? V× sao?

GV híng dÉn HS theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n.? KØ niÖm ngµy ®Çu ®Õn trêng cña nh©n vËtT«i g¾n víi thêi gian, kh«ng gian cô thÓ nµo?? V× sao thêi gian vµ kh«ng gian Êy trë thµnh kØniÖm trong t©m trÝ t¸c gi¶?? Chi tiÕt: T«i kh«ng léi qua s«ng th¶ diÒu nhth»ng Quý vµ kh«ng ®i ra ®ång th¶ diÒu nhth¾ng S¬n n÷a cã ý nghÜa g×?? Cã thÓ hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i qua chi tiÕt gh×thËt chÆt hai quyÓn vë míi trªn tay vµ muènthö søc m×nh tù cÇm bót thíc?? Trong nh÷ng c¶m nhËn míi mÎ trªn con®êng lµng tíi trêng, nh©n vËt t«i ®· béc lé®øc tÝnh g× cña m×nh?? Ph©n tÝch ý nghÜa vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt®îc sö dông trong c©u v¨n: “ý nghÜ Êy tho¸ngqua trong trÝ t«i nhÑ nhµng nh mét lµn m©ylít ngang trªn ngän nói”?- GV cho HS th¶o luËn nhãm.

+ C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trªn ®êng tíi trêng.+ C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i ë s©n trêng.+ C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trong líp häc.II.§äc- t×m hiÓu chi tiÕt(15 phót)1. C¶m nhËn cña nh©n vËt “t«i” trªn ®êng tíi trêng:- Thêi gian: buæi s¸ng cuèi thu.- Kh«ng gian: trªn con ®êng dµi vµ hÑp.

- §ã lµ n¬i quen thuéc, gÇn gòi, g¾n liÒn víi tuæi th¬ t¸c gi¶; g¾nliÒn víi kØ niÖm lÇn ®Çu c¾p s¸ch ®Õn trêng.- DÊu hiÖu ®æi kh¸c trong t×nh c¶m vµ nhËn thøc.

- Muèn kh¼ng ®Þnh m×nh.

- Giµu c¶m xóc, yªu häc, yªu b¹n bÌ, yªu m¸i trêng vµ yªu quªh¬ng.

- NghÖ thuËt so s¸nh.

-> KØ niÖm ®Ñp, ®Ò cao viÖc häc cña con ngêi...4. Cñng cè:(5 phót)

? H·y t×m trong v¨n b¶n nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh.5.Híng dÉn tù häc:(5 phót)

- §äc kÜ v¨n b¶n- T×m hiÓu phÇn cßn l¹i.

…………………………………………….

Ngµy so¹n: 14/8/2012Ngµy d¹y: 17/8/2011

Bµi 1 TiÕt 2: V¨n b¶n:T«i ®i häc

(Thanh TÞnh)I. Møc ®é cÇn ®¹t

Gióp häc sinh:- C¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt T«i ë buæi tùu trêng ®Çu tiªntrong ®êi.- ThÊy ®îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ gîi d vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnhII. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng:1. KiÕn thøc:

- Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc".- NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ trÎ nhá ë tuæi ®Õn trêng trong mét v¨n b¶n qua ngßi bót Thanh TÞnh.2. KÜ n¨ng:

- §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.- Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng.III. ChuÈn bÞ:


3

1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n cña t¸c gi¶ Thanh TÞnh.- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o

2. Häc sinh: So¹n bµiIV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o.V. Ho¹t ®éng lªn líp1. æn ®Þnh tæ chøc:(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót)

1.Tr×nh bµy m¹ch c¶m xóc cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”?2.T×m nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt so s¸nh?

3. Bµi míi: (32 phót)*Giíi thiÖu bµi(2 phót)"T«i ®i häc” lµ truyÖn ng¾n ®îc t¸i hiÖn theo dßng håi tëng cña kÝ øc,gåm mét chuçi çc

sù kiÖn mµ yÕu tè xuyªn suèt lµ dßng c¶m xóc tha thiÕt, trong trÎo tu«n trµo. Theo dßng c¶m xócÊy ta biÕt ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” trªn ®êng cïng mÑ tíitrêng, trªn s©n trêng vµ trong líp häc.

*Néi dung(30 phót).Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

GV híng dÉn HS ®äc phÇn 2 cña v¨n b¶n.? C¶nh tríc s©n trêng lµng Mü LÝ lu l¹itrong t©m trÝ t¸c gi¶ cã g× næi bËt?? Tríc c¶nh tîng Êy, t©m tr¹ng, c¶mgi¸c cña nh©n vËt T«i nh thÕ nµo?? T©m tr¹ng Êy ®îc t¸c gi¶ diÔn t¶ b»ngh×nh ¶nh so s¸nh nµo?- HS t×m chi tiÕt.? Em cã suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh so s¸nh®ã?

? Khi håi trèng trêng vang lªn vµ khinghe gäi ®Õn tªn m×nh, t©m tr¹ng chó bÐnh thÕ nµo?? V× sao khi s¾p hµng ®îi vµo líp nh©n vËtt«i l¹i c¶m thÊy “ Trong ... lÇn nµy”?

GV gäi HS ®äc phÇn cuèi v¨n b¶n

? C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i khi vµo lípnh thÕ nµo?- HS t×m chi tiÕt.

? T¹i sao nh©n vËt t«i l¹i cã c¶m nhËn nhvËy?? H·y ®äc ®o¹n “ Mét con... ®¸nh vÇn®äc”. Chi tiÕt Êy cã ý nghÜa g×?

? Em cã c¶m nhËn g× vÒ th¸i ®é, cö chØ cñanh÷ng ngêi lín dµnh cho çc em bÐ lÇn

II. T×m hiÓu chi tiÕt: (20 phót)1. C¶m nhËn cña nh©n vËt "t«i" trªn ®êng tíi

trêng.2. C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i khi ë s©n

trêng:- RÊt ®«ng ngêi.- Ngêi nµo còng ®Ñp.

- C¶m gi¸c míi mÎ.- Bì ngì, ngËp ngõng, e sî.+ C¶m xóc trang nghiªm vÒ m¸i trêng.+ T©m tr¹ng håi hép, lo sî.

- Mang ý nghÜa tîng trng, giµu søc gîi.-> Miªu t¶ sinh ®éng h×nh ¶nh vµ t©m tr¹ng cñaçc em nhá lÇn ®Çu ®Õn trêng.- Chó bÐ c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, vông vÒ, giËtm×nh vµ lóng tóng.- Håi hép, lo l¾ng, sî sÖt -> khãc.- Khãc v× lo sî, v× ph¶i xa ngêi th©n.- Yªu mÑ.- B¾t ®Çu bíc vµo mét thÕ giíi cña riªng m×nh,kh«ng cßn cã mÑ bªn c¹nh.-> sù tinh tÕ trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ trÎ th¬.3. C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i trong líp häc:- C¶m nhËn míi mÎ cña cËu bÐ lÇn ®Çu ®îc vµolíp häc.- B¾t ®Çu ý thøc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©nthiÕt víi m×nh.-> ý thøc ®îc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©n thiÕtvíi m×nh.- H×nh ¶nh thiªn nhiªn giµu søc gîi.- Sù ngé nghÜnh ®¸ng yªu cña chó bÐ lÇn ®Çu®Õn trêng.


4

®Çu ®i häc?

? Theo em, nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cñatruyÖn lµ g×?

? Theo em, søc cuèn hót cña truyÖn ®îct¹o nªn tõ ®©u?

GV gäi HS ®äc ghi nhí.HS ®äc.

- Mäi ngêi ®· dµnh nh÷ng t×nh c¶m ®Ñp ®Ï nhÊtcho trÎ th¬.- TÊt c¶ v× t¬ng lai con trÎ.III. Tæng kÕt: (10 phót)- Bè côc ®éc ®¸o.- Ng«n ng÷, h×nh ¶nh giµu søc gîi, mang ý nghÜatîng trng.- KÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, t¶ vµ béc lé c¶m xóc.- NghÖ thuËt miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©nvËt.- T×nh huèng truyÖn.IV. Ghi nhí: (SGK)

4. Cñng cè (5 phót):1.V¨n b¶n sö dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?

A. Tù sù. C. BiÓu c¶m.B. Miªu t¶. D. C¶ ba ph¬ng thøc trªn.

2. Nh÷ng c¶m gi¸c n¶y në trong lßng t«i lµ nh÷ng c¶m gi¸c nµo? Qua ®ã em thÊy ®îc ®iÒu g× tèt®Ñp ë nh©n vËt t«i?5. Híng dÉn tù häc(5 phót)- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i Ên tîng cña em trong buæi tùu trêng ®Çu tiªn.- §äc tríc bµi: CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.

…………………………………………

Ngµy so¹n: 15/8/2012Ngµy gi¶ng:18/8/2012

Bµi 1 TiÕt 3: Híng dÉn ®äc thªm.CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷

I. Møc ®é cÇn ®¹t:Gióp häc sinh:

- HiÓu ®îc cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ vµ mèi quan hÖ vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t cñanghÜa tõ ng÷.

- TÝch hîp víi kiÕn thøc phÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n.II.Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng:

1. KiÕn thøc:C¸c cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷.2. KÜ n¨ng:Thùc hµnh so s¸nh,ph©n tÝch c¸c cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷.

Iii. ChuÈn bÞ:1. Gi¸o viªn: Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.2. Häc sinh: Xem l¹i kiÕn thøc vÒ tõ ®ång nghÜa vµ tõ tr¸i nghÜa.

IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o.

V.Ho¹t ®éng lªn líp:1. æn ®Þnh(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò(5 phót)C¶m nhËn cña em sau khi t×m hiÓu xong v¨n b¶n "T«i ®i häc" cña Thanh TÞnh.3. Bµi míi (31 phót)* Giíi thiÖu bµi(1 phót)


5

“Quan hÖ tr¸i nghÜa vµ ®ång nghÜa lµ nh÷ng quan hÖ vÒ nghÜa cña tõ mµ ta ®· häc ë líp 7. H«mnay ta t×m hiÓu mét mèi quan hÖ kh¸c vÒ nghÜa cña tõ ng÷ ®ã lµ mèi quan hÖ bao hµm - ®îc gäilµ ph¹m vi kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.* Néi dung bµi míi(1 phót)Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi s¬ ®å trong SGK.

? NghÜa cña tõ “®éng vËt” réng h¬n hayhÑp h¬n nghÜa cña çc tõ “thó, chim, ç”?? T¹i sao?

? H·y xem xÐt mèi quan hÖ vÒ nghÜa cñaçc tõ “thó, chim, ç” víi çc tõ “voi,h¬u, tu hó, s¸o, ç r«, ç thu”?GV: Nh vËy, çc tõ “thó, chim, ç” cãph¹m vi nghÜa réng h¬n çc tõ “voi, h¬u,tu hó, s¸o, ç r«, ç thu” nhng l¹i cãnghÜa hÑp h¬n tõ “®éng vËt”.GV ®a bµi tËp:Cho 3 tõ: c©y, cá, hoa.? h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã ph¹m vi nghÜaréng h¬n vµ hÑp h¬n çc tõ ®ã?? Tõ ®ã, em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ng÷ cãnghÜa réng, nghÜa hÑp?? Mét tõ cã thÓ võa cã nghÜa réng vïa cãnghÜa hÑp ®îc kh«ng? V× sao? LÊy vÝ dôminh ho¹?-HS nªu vÝ dô.

HS ®äc.

I. Tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp: (15phót)1. VÝ dô:

2. NhËn xÐt:- Réng h¬n.

- Ph¹m vi nghÜa cña tõ ®ã bao hµm ph¹m vinghÜa cña çc tõ “thó, chim, ç”.- NghÜa réng h¬n.

- Réng h¬n: thùc vËt.-HÑp h¬n: cam, cau, dõa, cá s÷a, cá gÊu, cá gµ,hoa mai, hoa lan, hoa hång.

II. Ghi nhí:(SGK)III. LuyÖn tËp: (15 phót)

Bµi 1 QuÇn cécQuÇn

QuÇn dµi

* Y phôço dµi

¸o¸o s¬ mi

Bµi 2: a. ChÊt ®èt.b. NghÖ thuËt.c. Thøc ¨n.d. Nh×n.e. §¸nh.


6

Bµi 5:- Ba ®éng tõ cïng mét ph¹m vi nghÜa: khãc, nøc në, sôt sïi.+ Tõ nghÜa réng: khãc.+ Tõ nghÜa hÑp: nøc në, sôt sïi.4. Cñng cè(5 phót)-Nh¾c l¹i kh¸i niÖm vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ?5.Híng dÉn tù häc(3 phut)- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Lµm bµi tËp:1,2,3 vµo vë bµi tËp.

……………………………………………………………..

Ngµy so¹n:18/8/2012.Ngµy gi¶ng:20/8/2012.

Bµi 1 TiÕt 4:TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n

I. Møc ®é cÇn ®¹t:Gióp häc sinh:

-N¾m ®îc tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n trªn c¸c ph¬ng diÖn h×nh thøc vµ néidung.

- TÝch hîp víi phÇn V¨n qua v¨n b¶n “T«i ®i häc” vµ phÇn tiÕng ViÖt.II.Träng t©m kiÕn thøc,kÜ n¨ng:1. KiÕn thøc:- Chñ ®Ò v¨n b¶n.- Nh÷ng thÓ hiÖn cña chñ ®Ò trong 1v¨n b¶n2. KÜ n¨ng:- §äc -hiÓu cã kh¶ n¨ng bao qu¸t toµn bé v¨n b¶n.- Tr×nh bµy v¨n b¶n(nãi, viÕt) thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò.III. ChuÈn bÞ:

1. Gi¸o viªn: Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o2. Häc sinh:- §äc l¹i v¨n b¶n “T«i ®i häc”.

- §äc bµi míi.IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o.IV.Ho¹t ®éng d¹y häc:1. æn ®Þnh tæ chøc(1 phót).2. KiÓm tra bµi cò(5 phót)? Em hiÓu thÕ nµo lµ cÊp ®é kh¸i qu¸t nghÜa tõ ng÷. Lµm bµi tËp 4.

3. Bµi míi(32 phót)*Giíi thiÖu bµi: (1 phót).*Néi dung bµi míi (31phót).

Ho¹t ®éng cña gv va hs kiÕn thøcGV gäi HS ®äc l¹i v¨n b¶n “T«i ®i häc”.? T¸c gi¶ håi tëng l¹i nh÷ng kØ niÖm s©us¾c nµo trong thêi Êu th¬ cña m×nh?

? Tõ håi tëng Êy, em c¶m nhËn ®îc g× vÒt©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i?? VËy, em hiÓu chñ ®Ò cña v¨n b¶n lµ g×?

I. Kh¸i niÖm vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n: (10 phót).* KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn trêng:- KØ niÖm trªn ®êng cïng mÑ tíi trêng.- KØ niÖm trªn s©n trêng.- KØ niÖm trong líp häc.T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c ngì ngµng vµ trangträng.-> §©y lµ chñ ®Ò cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”.- Lµ ®èi tîng vµ vÊn ®Ò chÝnh mµ v¨n b¶n cÇn biÓu®¹t.


7

? V× sao em biÕt v¨n b¶n “T«i ®i häc” nãilªn nh÷ng kØ niÖm cña t¸c gi¶ vÒ buæi tùutrêng ®Çu tiªn?? V¨n b¶n tËp trung håi tëng l¹i t©m tr¹ngg× cña nh©n vËt T«i?? T©m tr¹ng Êy ®îc thÓ hiÖn qua çc chitiÕt vµ h×nh ¶nh nµo?- HS t×m chi tiÕt.GV: Çc tõ ng÷, chi tiÕt trong v¨n b¶n ®ÒutËp trung thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña nh©n vËtT«i trong buæi tùu trêng.=> §ã lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trongv¨n b¶n.? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒchñ ®Ò trong v¨n b¶n?? TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò ®îc thÓ hiÖn ënh÷ng ph¬ng diÖn nµo cña v¨n b¶n?? Lµm thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt®ã?

II. TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n: (10phót).- Nhan ®Ò.- Çc tõ ng÷ vµ çc c©u v¨n viÕt vÒ buæi tùu trêng.- T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c míi l¹, bì ngì.

- V¨n b¶n ph¶i tËp trung biÓu ®¹t, híng ®Õn métchñ ®Ò ®· ®îc x¸c ®Þnh, kh«ng xa rêi hay l¹c sangchñ ®Ò kh¸c.- Néi dung vµ cÊu tróc h×nh thøc.

+ Néi dung: ®èi tîng vµ vÊn ®Ò chÝnh ph¶i ®îcx¸c ®Þnh ®Ó mäi phÇn, mäi chi tiÕt ®Òu xoay quanhnã.+ H×nh thøc: nhan ®Ò, çc phÇn , çc tõ ng÷, h×nh¶nh cña v¨n b¶n ph¶i cã sù thèng nhÊt, cïng xoayquanh chñ ®Ò vµ híng vÒ chñ ®Ò.=> Ghi nhí: HS ®äc.

III. LuyÖn tËp: (11 phót)Bµi tËp 1: GV chia nhãm cho HS th¶o luËn.*TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n:a. C¨n cø vµo:- Nhan ®Ò v¨n b¶n.- Çc ®o¹n: giíi thiÖu rõng cä, t¶ c©y cä, t¸c dông cña c©y cä, t×nh c¶m g¾n bã víi c©y cä.b. Çc ý lín cña phÇn th©n bµi s¾p xÕp hîp lÝ.c. Hai c©u trùc tiÕp nãi vÒ t×nh c¶m g¾n bã cña ngêi d©n s«ng Thao vµ rõng cä:

Dï ai ®i ngîc vÒ xu«iC¬m n¾m l¸ cä lµ ngêi s«ng Thao.

Bµi tËp 2: Nªn bá hai c©u: b vµ d.4. Cñng cè: (5 phót)5. DÆn dß: (3 phót)

- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Lµm bµi tËp 3.- So¹n bµi “Trong lßng mÑ”.

……………………………………………………..

Ngµyso¹n:18/8/2012

Ngµy gi¶ng:24/8/2012Bµi 2 TiÕt 5 V¨n b¶n:

Trong lßng mÑ.(TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:Gióp häc sinh:

- Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí.


8

- Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữtình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Khái niệm thể loại hồi kí.- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ.- Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật.- Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình

cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng.2. Kỹ năng:

- Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí.- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân

tích tác phẩm truyện.III- ChuÈn bÞ

1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång.- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.

2. Häc sinh: So¹n bµi.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o.V - Ho¹t ®éng lªn líp1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót):2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):

? ThÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n?3. Bµi míi:

*Giíi thiÖu bµi(1 phót):“C¸c em ¹, t×nh mÉu tö lµ t×nh c¶m yªu th¬ng s©u nÆng trong mçi chóng ta. ChÝnh v× vËy

nã ®· trë thµnh dÒ tµi phæ biÕn cña nhiÒu t¸c phÈm.Mét t¸c phÈm ®Æc s¾c trong ®Ò tµi ®ã lµ t¸cphÈm “Trong lßng mÑ”cña nhµ v¨n Nguyªn Hång.TiÕt häc h«m nay c¸c em sÏ ®îc t×m hiÓu t¸cphÈm ®ã.*Néi dung bµi míi:(32 phót)

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

ªu cÇu: §äc chËm, t×nh c¶m thÓ hiÖn c¶mxóc cña bÐ Hång.- Lêi bµ c«: cay ®éc, ®anh ®¸.- GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc tiÕp, nhËn xÐt.GV gäi HS ®äc phÇn Chó thÝch (*) trongSGK.? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NguyªnHång?GV chèt l¹i mét sè ý chÝnh.

? T¸c phÈm ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo? EmbiÕt g× vÒ thÓ v¨n nµy?

? Nªu mét vµi nÐt vÒ t¸c phÈm “ Nh÷ng

I. §äc – T×m hiÓu chung: (10 phót): 1.§äc:- HS ®äc, nhËn xÐt.

2.Chó thÝch:

a.T¸c gi¶:- Nguyªn Hång (1918-1982) lµ nhµ v¨n lín cña nÒnv¨n häc hiÖn ®¹i ViÖt Nam.- Thêi th¬ Êu ®· tr¶I qua nhiÒu cay ®¾ng trë thµnhnguån c¶m høng cho t¸c phÈm tiÓu thuyÕt- håi kýtù truyÖn c¶m ®éng" Nh÷ng ngµy th¬ Êu"- Ngßi bót cña «ng thêng híng ®Õn nh÷ng c¶nh®êi nghÌo khæ, bÊt h¹nh -> gi¸ trÞ nh©n ®¹o.b. T¸c phÈm:- Håi kÝ: mét thÓ v¨n ®îc dïng ®Ó ghi l¹i nh÷ngchuyÖn cã thËt ®· x¶y ra trong cuéc ®êi mét conngêi cô thÓ, thêng ®ã lµ t¸c gi¶.- T¸c phÈm “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” gåm 9 ch¬ng,mçi ch¬ng kÓ vÒ mét kØ niÖm s©u s¾c cña cuéc ®êi


9

ngµy th¬ Êu” vµ ®o¹n trÝch “Trong lßngmÑ”?

? Dùa vµo v¨n b¶n , h·y ph©n chia bè côc?? Nªu néi dung cña tõng phÇn?

GV híng dÉn HS t×m hiÓu çc chó thÝch: 5,8, 12, 13, 14, 17.

GV gäi HS ®äc ®o¹n 1.

? C¶nh ngé cña bÐ Hång cã g× ®Æc biÖt?

? C¶nh ngé Êy t¹o nªn th©n phËn bÐ Hångnh thÕ nµo?GV: PhÇn ®Çu cña t¸c phÈm lµ håi tëngcña t¸c gi¶ vÒ chuyÖn ngêi c« gäi l¹i nãichuyÖn.? Nh©n vËt bµ c« hiÖn lªn qua nh÷ng chitiÕt nµo?? Tõ ng÷ nµo biÓu hiÖn thùc chÊt th¸i ®é cñabµ c«?? Em hiÓu "rÊt kÞch"nghÜa lµ g×?

? Môc ®Ých cña bµ c« trong cuéc nãichuyÖn víi bÐ Hång lµ g×?? Sau lêi tõ chèi cña bÐ Hång, bµ c« l¹i háig×?? NÐt mÆt vµ th¸i ®é cña bµ c« thay ®æi rasao?? Bµ c« muèn g× khi nãi r»ng mÑ chó ®ang“ph¸t tµi” vµ nhÊt lµ cè ý ph¸t ©m hai tiÕng“em bÐ” ng©n dµi thËt ngät?? Sau ®ã cuéc ®èi tho¹i diÔn ra nh thÕ nµo?

? Qua cuéc ®èi tho¹i em thÊy bµ c« lµngêi nh thÕ nµo?? Theo em, t¸c gi¶ x©y dùng h×nh ¶nh bµ c«víi ý nghÜa g×?

chó bÐ Hång- §o¹n trÝch “Trong lßng mÑ” thuéc ch¬ng IV cñatËp håi kÝ.3. Bè côc:- Cã thÓ chia v¨n b¶n nµy thµnh 2 ®o¹n+ Tõ ®Çu- “ngêi ta hái ®Õn chø”Cuéc trß chuyÖn gi÷a Hång víi bµ c«+ Cßn l¹i:Cuéc gÆp gì gi÷a hai mÑ con BÐ Hång.* Tõ khã:

II.§äc-t×m hiÓu chi tiÕt: (22 phót):1. Cuéc trß chuyÖn gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång:* Hoµn c¶nh cña bÐ Hång:- Må c«i cha, sèng xa mÑ. Hai anh em Hång sèngnhê nhµ ngêi c« ruét nhng kh«ng ®îc yªuth¬ng.-> C« ®éc, ®au khæ vµ lu«n khao kh¸t t×nh th¬ng.* Nh©n vËt bµ c«:

+ Cêi hái.

+ “RÊt kÞch”.

=>gièng nh ngêi ®ãng kÞch trªn s©n khÊu, nhËpvai, biÓu diÔn, gi¶ dèi, gi¶ vê.- Gieo r¾c vµo ®Çu bÐ Hång nh÷ng hoµi nghi ®Ó bÐHång ruång rÉy vµ khinh miÖt mÑ.+ Hái lu«n, giäng vÉn ngät.+ M¾t long lanh nh×n ch¸u ch»m chÆp.

- MØa mai sù nghÌo khæ vµ nhôc m¹, ch©m chäc mÑbÐ Hång.- Muèn hµnh h¹, chµ x¸t t©m hån vµ vÕt th¬nglßng cña bÐ Hång.- BÐ Hång cêi dµi trong tiÕng khãc.- Bµ c«:

+ T¬i cêi kÓ chuyÖn vÒ mÑ bÐ Hång.+ §æi giäng, tá sù th¬ng xãt anh trai.

- Tµn nhÉn, l¹nh lïng, ®éc ¸c, th©m hiÓm vµ thiÕut×nh ngêi.- §©y lµ h×nh ¶nh mang ý nghÜa tè ço s©u s¾c:+ Tè ço nh÷ng con ngêi sèng tµn nhÉn, kh« hÐoc¶ t×nh m¸u mñ.+ Tè ço nh÷ng thµnh kiÕn cæ hñ, phi nh©n ®¹o cñacña x· héi ViÖt Nam tríc CMT8 -1945.

4. Cñng cè (3phót):? Qua phÇn ®Çu cña ®o¹n trÝch, em hiÓu g× vÒ nh©n vËt bµ c«?5. DÆn dß(3 phót):- N¾m néi dung ®o¹n ®· ph©n tÝch.- T×m hiÓu phÇn cßn l¹i.


10

…………………………………………………

Ngµy so¹n:19/8/2012Ngµy gi¶ng:24/8/2012

Bµi 2 TiÕt 6 V¨n b¶n:Trong lßng mÑ

(TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:Gióp häc sinh:

- Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí.- Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ

tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Khái niệm thể loại hồi kí.- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ.- Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật.- Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình

cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng.2. Kỹ năng:

- Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí.- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân

tích tác phẩm truyện.III- ChuÈn bÞ

1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång.- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.

2. Häc sinh: So¹n bµi.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o.V - Ho¹t ®éng lªn líp1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót):2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):

? Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Nguyªn Hång.3. Bµi míi:

*Giíi thiÖu bµi(1 phót):Cµng nhËn ra sù th©m ®éc cña ngêi c«, bÐ Hång cµng ®au ®ín vµ trµo lªn c¶m xóc yªu

th¬ng m·nh liÖt ®èi víi ngêi mÑ bÊt h¹nh cña m×nh. C¸c em sÏ t×m hiÓu tiÕp vÒ c¶m xóc cñaHång.*Néi dung bµi míi:(32 phót)

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS kiÕn thøcGV cho HS xem l¹i ®o¹n 1.? DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång trongcuéc ®èi tho¹i víi bµ c« nh thÕ nµo?? T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?- HS t×m chi tiÕt.

? Khi nghe bµ c« dïng nh÷ng lêi th©m®éc, xóc ph¹m mÑ cña m×nh, bÐ Hång cãph¶n øng nh thÕ nµo?

2. T×nh c¶m cña bÐ Hång ®èi víi mÑ: (22phót):a. Trong cuéc ®èi tho¹i víi bµ c«:

+ Th¬ng mÑ, ®au khæ v× mÑ ph¶i chÞu khæ së,ph¶i chÞu nh÷ng lêi mØa mai, nhôc m¹.+ PhÉn uÊt v× thµnh kiÕn cæ hñ ®· hµnh h¹ mÑ.

- §au ®ín, uÊt øc.- C¨m tøc d©ng lªn cùc ®iÓm.


11

T©m tr¹ng cña bÐ Hång lóc nµy?? Qua ®ã, em thÊy t×nh cña cña bÐHång ®èi víi mÑ nh thÕ nµo?GV: NÕu nh ë ®o¹n trªn lµ håi øc cñat¸c gi¶ vÒ mét kØ niÖm cay ®¾ng, tñi nhôcth× ®o¹n tiÕp theo lµ håi øc vÒ mét kØniÖm ngät ngµo cña t×nh mÉu tö. Kû niÖmÊy ®îc më ra b»ng mét buæi chiÒu tanhäc

? H·y ®äc ®o¹n cßn l¹i cña v¨n b¶n ®ÓthÊy ®iÒu ®ã?- HS ®äc.? Khi thÊy bãng mÑ, bÐ Hång cã nh÷nghµnh ®éng vµ cö chØ nn thÕ nµo?- HS t×m chi tiÕt.? ThÓ hiÖn c¶m xóc g× cña bÐ Hång?? H×nh ¶nh so s¸nh nµo ®· diÔn ®¹t ®îcniÒm kh¸t khao ch¸y báng Êy?? H·y cho mét lêi b×nh vÒ h×nh ¶nh sos¸nh Êy?GV: Kh¸t khao m·nh liÖt lµ thÕ, nªn ®îcgÆp mÑ BÐ Hång xiÕt bao håi hép sungsíng

? Trong niÒm h¹nh phóc vµ xóc ®éng Êy,ngêi mÑ ®· hiÖn lªn nh thÕ nµo qua ®«im¾t cña bÐ Hång?

? C¶m gi¸c sung síng, h¹nh phóc cña bÐHång khi ë trong lßng mÑ ®îc diÔn t¶nh thÕ nµo?GV: Bao bäc quanh bÐ Hång lµ bÇukh«ng khÝ Êm ¸p vµ ªm ¸i cña t×nh mÉutö. TÊt c¶ ®îc diÔn t¶ b»ng c¶m høng saymª vµ nh÷ng rung ®éng tinh tÕ cña t¸cgi¶.? Qua ®o¹n trÝch, em thÊy ®îc nh÷ng g×vÒ bÐ Hång ?

? TÊm lßng cña nhµ v¨n Nguyªn Hång®èi víi phô n÷ vµ trÎ em ®îc thÓ hiÖnnh thÕ nµo qua v¨n b¶n?

? Qua ®o¹n trÝch, em cã nhËn xÐt g× vÒv¨n Nguyªn Hång?? Trong ®o¹n trÝch nhµ v¨n Nguyªn Hång®· sö dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?Bµi tËp tr¾c nghiÖm:

-> Yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt, mét t×nh yªutrµn ngËp, v« bê.

b.Khi ®îc gÆp mÑ:

-> Xóc ®éng, mõng rì ®Õn cuèng cuång cña métchó bÐ kh¸t khao t×nh mÑ ch¸y báng.

-BÐ Hång kh¸t khao t×nh mÑ còng nh ngêi béhµnh kh¸t níc ®Õn kiÖt søc gi÷a sa m¹c.=> H×nh¶nh so s¸nh cã ý nghÜa cùc t¶, thÓ hiÖn thÊm thÝa,xóc ®éng nçi kh¾c kho¶i mong mÑ tíi ch¸y ruétcña BÐ Hång.->BH thë hång héc tr¸n ®Ém må h«I,khi trÌo lªnxe th× rÝu c¶ ch©n l¹i,khi ®îc mÑ kÐo tay, xoa®Çu hái BH oµ lªn khãc nøc në->bao nhiªu sÇukhæ uÊt nghÑn bÞ dån nÐn b©y giê vì oµ.- MÑ kh«ng cßm câi, x¸c x¬.- G¬ng mÆt t¬i s¸ng, ®«i m¨t trong, lµn da tr¾ngmÞn, gß m¸ hång...- H¬i thë tõ khu«n miÖng th¬m tho l¹ thêng.+ §Çu ng¶ vµo c¸nh tay mÑ...m¬n man kh¾p dathÞt.+ Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lßng mÑ...v« cïng.-> kÓ tõ ®©y bÐ Hång nh say sa trong h¬ng vÞngät ngµo cña t×nh mÉu tö. bÐ Hång ng©y ngÊtsung síng tËn hëng nh÷ng c¶m gi¸c ®· mÊt tõl©u.

- Mét ®øa trÎ ph¶i sèng trong tñi cùc, c« ®¬n,lu«n kh¸t khao t×nh mÑ.- Nh¹y c¶m, cã néi t©m s©u s¾c.- Yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt.- ¤ng hoµn toµn th«ng c¶m víi nh÷ng ®au khæ vµkh¸t väng h¹nh phóc cña ngêi phô n÷.- ¤ng thÊu hiÓu nçi ®au trong tr¸i tim nh¹y c¶mdÔ tæn th¬ng cña tuæi th¬ vµ nh÷ng nÐt ®Ñp trongt©m hån non trÎ.III. Tæng kÕt: (10 phót):- Ch©n thËt, gi¶n dÞ vµ ®Ëm chÊt tr÷ t×nh.

- Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m

+ Giµu chÊt tr÷ t×nh.+ Miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt ®Æc s¾c.


12

? ý nµo kh«ng nãi lªn ®Æc s¾c vÒ nghÖthuËt cña ®o¹n trÝch?

? Em hiÓu g× vÒ bÐ Hång qua ®o¹n trÝch?

-HS ®äc.

+ Sö dông nghÖ thuËt ch©m biÕm.+ Sö dông h×nh ¶nh so s¸nh ®éc ®¸o.+ Lµ mét chó bÐ ph¶i chÞu nhiÒu næi ®au mÊt m¸t.+ Lµ mét chó bÐ dÔ xóc ®éng vµ nh¹y c¶m.+ Mét chó bÐ cã t×nh th¬ng yªu v« bê bÕn ®èivíi mÑ.+ TÊt c¶ çc ý trªn ®Òu ®óng.III. Ghi nhí(SGK):

4. Cñng cè(5 phót):1. T¹i sao cã thÓ nãi Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ nhi ®ång?2. Håi kÝ cña Nguyªn Hång ®Ëm chÊt tr÷ t×nh. Em h·y lµm râ ®iÒu ®ã?5. Híng dÉn häc ë nhµ(1 phót):- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.-ChuÈn bÞ bµi: Trêng tõ vùng.

………………………………………………………………….


Bµi 2 TiÕt 7TRƯỜNG TỪ VỰNG

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu được thế nào là trường từ vựng và xác lập được một số trường từ vựng gần gũi.- Biết cách sử dụng các từ cùng trường từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt.

II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Khái niệm trường từ vựng.2. Kỹ năng:

- Tập hợp các từ có chung nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng.- Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc – hiểu và tạo lập văn bản.

III- ChuÈn bÞ1. Gi¸o viªn:- §äc, so¹n gi¸o ¸n

- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.2. Häc sinh: §äc bµi.

IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o.

V - Ho¹t ®éng lªn líp1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót):2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):

? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em sau khi häc xong v¨n b¶n “ Trong lßng mÑ”3. Bµi míi: (32 phót)

*Giíi thiÖu bµi(1 phót):ë bµi tríc çc em ®· biÕt vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. Giê häc h«m nay çc em sÏ

t×m hiÓu vÒ trêng tõ vùng*Néi dung bµi míi:(31 phót)


13

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS kiÕn thøc

GV cho HS ®äc vÝ dô SGK

? Çc tõ in ®Ëm trong ®o¹n trÝch cã nÐtchung nµo vÒ nghÜa?

? T×m nh÷ng tõ ng÷ cïng cã nÐt chung vÒnghÜa kh¸c mµ em biÕt?? Çc tõ cã nÐt chung vÒ nghÜa ®ã ngêita gäi lµ trêng tõ vùng. VËy theo em thÕnµo lµ trêng tõ vùng?HS ®äc lu ý (a)

? Theo em trêng tõ vùng “ m¾t ” cã thÓbao gåm nh÷ng trêng tõ vùng nµo?

HS ®äc lu ý (b)? Theo em trêng tõ vùng “ m¾t ” cã thÓbao gåm nh÷ng tõ lo¹i nµo?

HS ®äc lu ý (c)? Theo em trêng tõ vùng “ ngät ” cã thÓthuéc nh÷ng trêng tõ vùng nµo?

HS ®äc lu ý (d)? Theo em trong th¬ v¨n vµ trong cuécsèng hµng ngµy ngêi ta cã thÓ chuyÓnçc tõ ng÷ tõ trêng tõ vùng nµy sangtrêng tõ vùng kh¸c nh»m t¨ng tÝnh nghÖthuËt cña ng«n tõ vµ kh¶ n¨ng diÔn ®¹tb»ng çch nµo?? Çc tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng “ngêiruét thÞt” trong v¨n b¶n “ Trong lßng mÑ”lµ nh÷ng tõ nµo?? H·y ®Æt tªn trêng tõ vùng cho mçi d·ytõ (SGK)a, líi, n¬m, c©u, vã.b, tñ, r¬ng, hßm, va li, chai, lä.c, ®¸, ®Ëp, giÉm, xÐo.d, buån, vui, phÊn khëi, sî h·i.e, hiÒn lµnh, ®éc ¸c, cëi më.g, bót m¸y, bót bi, phÊn, bót ch×.? Çc tõ: Hoµi nghi, khinh miÖt, ruångrÉy, th¬ng yªu, kÝnh mÕn, r¾p t©m thuéctrêng tõ vùng nµo?

I. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? (20 phót):1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:Çc tõ: mÆt, m¾t, da gß m¸, ®ïi, ®Çu, çnh tay,miÖng cã nÐt nghÜa chung cïng chØ bé phËn trªnc¬ thÓ.VD: Nh×n, tr«ng, nhßm, ngã, liÕc cã nÐt nghÜachung cïng chØ ho¹t ®éng cña m¾t.

Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã ÝtnhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa.

Lu ý:a. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu

trêng tõ vùng nhá h¬n.VÝ dô:M¾t - Çc bÖnh vÒ m¾t: mï, lßa, ®au m¾t ®á.

- Mµu m¾t: xanh, n©u, ®en- Ho¹t ®éng cña m¾t: Nh×n, ngã, liÕc…

b. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nh÷ngtõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i:

VÝ dô trªn cã çc tõ lo¹i nh: Danh tõ, tÝnh tõ,®éng tõ.c. Mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng

kh¸c nhau.VÝ dô: Ngät: - Mïi vÞ: ngät, nh¹t, mÆn.- Nãi: Nãi ngät, nãi nhÑ, nãi nÆng.- Thêi tiÕt: rÐt ngät, rÐt ®Ëm, rÐt buèt.

d.Trong th¬ v¨n vµ trong cuéc sèng hµng ngµyngêi ta cã thÓ chuyÓn çc tõ ng÷ tõ trêng tõvùng nµy sang trêng tõ vùng kh¸c nh»m t¨ngtÝnh nghÖ thuËt cña ng«n tõ vµ kh¶ n¨ng diÔn ®¹tb»ng çc biÖn ph¸p nh so s¸nh, nh©n hãa, Èndô…

VÝ dô (SGK)II. LuyÖn tËp: (11 phót):Bµi 1:Çc tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng “ngêi ruét thÞt”:thÇy, mî, c«, con, ch¸u.Bµi 2:Trêng tõ vùng:a, Dông cô ®¸nh b¾t thñy s¶n.b, Dông cô ®Ó ®ùng.c, Ho¹t ®éng cña ch©n.d, Tr¹ng th¸i t©m lÝ.e, TÝnh çch.g, Dông cô ®Ó viÕt.Bµi 3: Çc tõ: Hoµi nghi, khinh miÖt, ruång rÉy,th¬ng yªu, kÝnh mÕn, r¾p t©m thuéc trêng tõvùng “th¸i ®é”

4. Cñng cè(5 phót):1. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng?2.T×m ba trêng tõ vùng cña tõ “ ®en”?5. Híng dÉn häc ë nhµ(2 phót):


14

- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.-ChuÈn bÞ bµi: Bè côc cña v¨n b¶n.

………………………………………………………….


Bµi 2 TiÕt 8

BỐ CỤC VĂN BẢN

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Nắm bắt được yêu cầu của văn bản về bố cục.- Biết cách xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng, phản ánh, ý đồ giao

tiếp của người viết và nhận thức của người đọc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Bố cục của văn bản, tác phẩm của việc xây dựng bố cục.2. Kỹ năng:

- Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định.- Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu văn bản.

III- ChuÈn bÞ1. Gi¸o viªn:- §äc, so¹n gi¸o ¸n

- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.2. Häc sinh: §äc bµi.

IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o.

V - Ho¹t ®éng lªn líp1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót):2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):

? ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? Cho vÝ dô.3. Bµi míi: (32 phót)

*Giíi thiÖu bµi(1 phót):ë bµi tríc çc em ®· t×m hiÓu vÒ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n. Çc em ®· thÊy ®îc

vai trß quan träng cña tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong mét v¨n b¶n.Giê häc h«m nay çc em sÏ t×m hiÓu vÒ mét yÕu tè quan träng n÷a trong mét v¨n b¶n. §ã lµ bècôc cña v¨n b¶n.*Néi dung bµi míi:(31 phót)


GV treo b¶ng phô ghi v¨n b¶n: Ngêi thÇy®¹o cao ®øc träng.? V¨n b¶n trªn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn?? ChØ râ ranh giíi gi÷a çc phÇn ®ã?? Cho biÕt néi dung tõng phÇn trong v¨nb¶n?

I. Bè côc cña v¨n b¶n: (10 phót):1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:* Ba phÇn:+PhÇn 1: Tõ ®Çu...”danh lîi”Giíi thiÖu thÇy Chu V¨n An.+ PhÇn 2: TiÕp ...”vµo th¨m”.Tµi ®øc cña thÇy Chu V¨n An.


15

? Ba phÇn ®ã cã quan hÖ víi nhau nh thÕnµo?

? Qua t×m hiÓu v¨n b¶n trªn, em h·y chobiÕt thÕ nµo lµ bè côc v¨n b¶n?? NhiÖm vô cña tõng phÇn trong v¨n b¶n?? Mèi quan hÖ gi÷a çc phÇn ®ã?

? PhÇn th©n bµi cña 2 v¨n b¶n: “T«i ®i häc”,“Trong lßng mÑ” ®îc s¾p xÕp theo tr×nh tùnµo?? Khi miªu t¶ ngêi, vËt, phong c¶nh em sÏt¶ theo tr×nh tù nµo?

? Nªu çch s¾p xÕp çc sù viÖc trong phÇnth©n bµi cña v¨n b¶n “Ngêi thÇy ®¹o cao®øc träng”?

? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt çch bè trÝ,s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨nb¶n?HS ®äc.? H·y ph©n tÝch çch tr×nh bµy çc ý trong®o¹n trÝch?

? S¾p xÕp l¹i çc ý cho hîp lÝ çc ý dïng ®Óchøng minh c©u tôc ng÷: “§i mét ngµy®µng häc mét sµng kh«n”?

+ PhÇn 3: Cßn l¹i.T×nh c¶m cña mäi ngêi ®èi víi thÇy Chu V¨n An.- Çc phÇn g¾n bã chÆt chÏ víi nhau, phÇn tríc lµtiÒn ®Ò cho phÇn sau, phÇn sau tiÕp nèi phÇn tríc.-> C¶ ba phÇn ®Òu tËp trung lµm râ chñ ®Ò cña v¨nb¶n.- Lµ sù tæ chøc ®o¹n v¨n ®Ó thÓ hiÖn chñ ®Ò.+ Më bµi: nªu chñ ®Ò cña v¨n b¶n.+ Th©n bµi: tr×nh bµy çc khÝa c¹nh cña chñ ®Ò.+ KÕt bµi: tæng kÕt chñ ®Ò cña v¨n b¶n.-> Çc phÇn trªn cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau.II. Çch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµicña v¨n b¶n: (10 phót):* “T«i ®i häc” vµ “Trong lßng mÑ”

- Håi tëng.- Tr×nh tù diÔn biÕn sù viÖc.

+ Kh«ng gian: xa -> gÇn hoÆc ngîc l¹i+ Thêi gian: Qu¸ khø -> hiÖn t¹i hoÆc ngîc l¹i;®ång hiÖn.* Ngêi thÇy ®¹o cao ®øc träng:- S¾p xÕp theo hai khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò:+ Ngêi thÇy gi¸o giái (®¹o cao.)+ Ngêi thÇy cã tÝnh t×nh cøng cái, kh«ng mµng

danh lîi (®øc träng).- Theo kiÓu bµi vµ theo ý ®å cña ngêi viÕt.+ Thêi gian kh«ng gian hoÆc theo vÊn ®Ò.=> Ghi nhí:III. LuyÖn tËp: (11 phót):Bµi tËp 1:a. Theo kh«ng gianÊn tîng vÒ ®µn chim tõ xa ®Õn gÇn.b. Theo thêi gian:VÎ ®Ñp cña Ba V× vµo nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau.c. LuËn chøng vµ lêi bµn vÒ mèi quan hÖ gi÷a sùthËt lÞch sö vµ truyÒn thuyÕt.Bµi tËp 3:a. Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷Gi¶i thÝch nghÜa ®en vµ nghÜa bãng.

b. Chøng minh tÝnh ®óng ®¾n cña c©u tôc ng÷ theoçc ý ®· v¹ch ra.

4. Cñng cè(5 phót):1.ThÕ nµo lµ bè côc cña v¨n b¶n?2.Tr×nh bµy çch s¾p xÕp çc phÇn trong v¨n b¶n?5. Híng dÉn häc ë nhµ(2 phót):- N¾m néi dung bµi häc, häc thuéc ghi nhí.- Lµm bµi tËp 2 vµo vë.- So¹n v¨n b¶n: Tøc níc vì bê.Yªu cÇu: + T×m ®äc t¸c phÈm T¾t ®Ìn.

+ T×m hiÓu cuéc ®êi vµ sù nghiÖp s¸ng t¸c cña Ng« TÊt Tè.


16


TiÕt 9: V¨n b¶n:Tøc níc vì bê

(TrÝch: “T¾t ®Ìn” - Ng« TÊt Tè)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại.- Thấy được bút pháp hiện thực trong nghệ thuật hiện đại của nhà văn Ngô Tất Tố.- Hiểu được cảnh ngộ cơ cực của người nông dân trong xã hội tàn ác, bất nhân dưới chế độ

cũ; thấy được sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những người nông dân hiền lành và quyluật của cuộc sống: có áp bức – có đấu tranh.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ.- Giá trị hiện thực và nhân đạo qua một đoạn trích trong tác phẩm Tắt đèn.- Thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống truyện, miêu tả, kể chuyện và xây

dựng nhân vật.2. Kỹ năng:

- Tóm tắt văn bản truyện.- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân

tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.III . ChuÈn bÞ:

1. Gi¸o viªn:- §äc t¸c phÈm: T¾t ®Ìn cña Ng« TÊt Tè.- Tranh ch©n dung nhµ v¨n Ng« TÊt Tè.

2. Häc sinh: So¹n bµiIV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o.V - Ho¹t ®éng lªn líp:1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót)2.KiÓm tra bµi cò(5 phót)?Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ bè côc v¨n b¶n?3.Bµi míi(32 phót)*Giíi thiÖu bµi:(1 phót)

C¸c em ¹, nhµ v¨n Ng« TÊt Tè lµ nhµ v¨n tiªu biÓu trong dßng v¨n häc hiÖn thùc phª ph¸n.¤ng ®· ®Ó l¹i nhiÒu t¸c phÈm cã gi¸ trÞ lín trong nÒn v¨n häc ViÖt Nam. Mét trong nh÷ng t¸cphÈm ®ã lµ t¸c phÈm “T¾t ®Ìn”.H«m nay c« sÏ gióp c¸c em t×m hiÓi mét ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm®ã. §o¹n trÝch cã nhan ®Ò lµ: “ Tøc níc vì bê”* Néi dung bµi míi(31 phót)

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøcYªu cÇu: ThÓ hiÖn ®îc kh«ng khÝ håihép, khÈn tr¬ng ë ®o¹n ®Çu; bi hµi, s¶ngkho¸i ë ®o¹n cuèi.GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc tiÕp

I. §äc - t×m hiÓu chung: (10 phót)1.§äc:


17

- 2 HS ®äc.GV gäi HS ®äc phÇn Chó thÝch (*) trongSGK.? Nhµ v¨n Ng« TÊt Tè sinh vµ mÊt n¨mnµo? Quª «ng ë ®©u?

? Tríc vµ sau çch m¹ng «ng lµm g×?GV chèt l¹i mét sè ý chÝnh.

? TiÓu thuyÕt T¾t ®Ìn ra ®êi n¨m nµo?T¸c phÈm ®ã kÓ vÒ chuyÖn g× x¶y ra ën«ng th«n ViÖt Nam thêi thùc d©n nöaphong kiÕn?? Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch?GV giíi thiÖu néi dung phÇn tríc.

? §o¹n trÝch gåm nh÷ng sù viÖc chÝnhnµo? ChØ ra ®o¹n v¨n t¬ng øng víi çcnéi dung ®ã?

GV gäi HS ®äc phÇn 1.?T×nh c¶nh gia ®×nh chi DËu nh thÕ nµo?? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?GV: lóc ®ã, bµ l·o hµng xãm mang b¸tg¹o ch¹y sang.? TÊt c¶ nh÷ng chi tiÕt trªn gîi cho emsuy nghÜ g× vÒ ngêi n«ng d©n trong x·héi cò?? T×m nh÷ng chi tiÕt kÓ vÒ viÖc chÞ DËuch¨m sãc chång?- HS.? Qua nh÷ng chi tiÕt ®ã em thÊy chÞ DËulµ ngêi nh thÕ nµo?? Trong phÇn nµy, t¸c gi¶ sö dông biÖnph¸p nghÖ thuËt g×? H·y chØ râ?? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy cã t¸c dông g×?

? H·y ®äc phÇn 2?? ë phÇn nµy, nh©n vËt nµo ®· trë thµnhnguyªn nh©n “vì bê” ë chÞ DËu?? Em hiÓu cai lÖ lµ g×? §ã lµ danh tõchung hay riªng?? Tªn cai lÖ ®Õn nhµ chi DËu ®Ó lµm g×?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thø thuÕ mµ bännµy ®Õn ®ßi ë gia ®×nh chÞ DËu?? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt t¸c gi¶ dïng ®Ó

2.Chó thÝch:a. Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ Ng« TÊt Tè vµ tiÓu thuyÕtT¾t ®Ìn:- Ng« TÊt Tè(1893-1954), quª ë lµng Léc HµhuyÖn Tõ S¬n, tØnh B¾c Ninh (§«ng Anh).- Tríc çch m¹ng: nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c,nhµ b¸o, nhµ kh¶o cæ häc...- Sau çch m¹ng: Tuyªn truyÒn v¨n nghÖ phôc vôkh¸ng chiÕn.- 1939. T¸c phÈm kÓ vÒ n¹n su thuÕ - mét g¸nhnÆng cña ngêi n«ng d©n tríc çch m¹ng.

b. VÞ trÝ ®o¹n trÝch:- §o¹n trÝch thuéc ch¬ng XVIII cña t¸c phÈm

c. Tõ khã:- T×m hiÓu çc tõ: su, cai lÖ, x¸i, lùc ®iÒn, hÇucËn.3. Bè côc: 2 phÇnPhÇn 1chÞ DËu ch¨m sãc chång: tõ ®Çu ... ®Ðn “ngonmiÖng hay kh«ng “.PhÇn 2- Chi DËu ®¬ng ®Çu víi cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝtrëng: ®o¹n cßn l¹i.II.§äc- t×m hiÓu chi tiÕt: (21 phót)1.ChÞ DËu ch¨m sãc chång:- Thª th¶m, ®¸ng th¬ng vµ nguy ngËp.

+ Anh DËu èm yÕu vµ ®ang cã nguy c¬ bÞ b¾ttiÕp.+ Kh«ng khÝ c¨ng th¼ng cña su thuÕ ®Ì nÆng.- Trong nhµ kh«ng cßn g× ®Ó ¨n.- NghÌo khæ, kh«ng lèi tho¸t.- Giµu t×nh th¬ng.

-> §¶m ®ang, hÕt lßng yªu th¬ng chång con.- DÞu dµng, rÊt t×nh c¶m.- T¬ng ph¶n: sù tÇn t¶o, dÞu hiÒn , t×nh c¶m gia®×nh, t×nh lµng xãm Êm ¸p - kh«ng khÝ c¨ng th¼ngmïa su thuÕ.-> lµm næi bËt t×nh c¶nh khèn cïng cña ngêin«ng d©n.-> lµm næi bËt tÝnh çch cña chÞ DËu.2. ChÞ DËu ®¬ng ®Çu víi tªn cai lÖ:* Cai lÖ.

- Danh tõ chung chØ nh÷ng tªn ®øng ®Çu mét tèplÝnh lÖ.- Trãc n· thuÕ su.- ThuÕ cña ngêi ®· mÊt tõ n¨m ngo¸i.- BÊt c«ng, tµn nhÉn vµ hÕt søc v« lÝ.+ Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt -> thÐt.


18

kh¾c ho¹ nh©n vËt nµy?? Ch©n dung cai lÖ ®îc kh¾c ho¹ nh thÕnµo?? Chi tiÕt nµo ®Ó l¹i Ên tîng s©u ®ËmnhÊt cho em vÒ tªn cai lÖ? V× sao?? Tõ ®ã, em cã suy nghÜ g× vÒ b¶n chÊtcña x· héi ViÖt Nam ®¬ng thêi?

? §èi lËp víi tªn cai lÖ, h×nh ¶nh chÞ DËuhiÖn lªn trong phÇn nµy b»ng nh÷ng chitiÕt nµo?

? Em thÝch chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao?? NÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt ®îc t¸c gi¶sö dông trong ®o¹n nµy?

? T¸c dông cña nh÷ng biÖn ph¸p nghÖthuËt nµy?? Tõ ®ã nh©n vËt chÞ DËu hiÖn lªn nh thÕnµo?

? H×nh ¶nh chÞ DËu ®¬ng ®Çu víi thÕ lùc¸p bøc gîi cho em suy nghÜ g×?? Qua h×nh ¶nh chÞ DËu em hiÓu g× vÒ sèphËn vµ phÈm chÊt cña ngêi phô n÷n«ng d©n trong x· héi phong kiÕn?? B¶n chÊt cña chÕ ®é phong kiÕn?? Ch©n lÝ nµo ®îc kh¼ng ®Þnh qua ®o¹ntrÝch?? Cã ngêi nãi: “Ng« TÊt Tè ®· xui ngêin«ng d©n næi lo¹n”. Em thÊy cã ®óngkh«ng?? Qua ®ã, em cã nhËn xÐt g× vÒ nhµ v¨nNg« TÊt Tè?? Nªu nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thu©t cña v¨nb¶n?? Qua ®ã to¸t lªn néi dung g×?

+ Trîn ngîc hai m¾t -> qu¸t.- Giäng hÇm hÌ.+ §ïng ®ïng, giËt ph¾t gi©y thõng.-> Hung d÷, ®éc ¸c, t¸ng tËn l¬ng t©m; bé mÆtcña bé m¸y chÝnh quyÒn phong kiÕn.

-> §Çy rÉy bÊt c«ng, tµn ¸c.- Cã thÓ gieo ho¹ xuèng ngêi d©n l¬ng thiÖn bÊtcø lóc nµo.- Tån t¹i b»ng lÝ lÏ vµ hµnh ®éng b¹o ngîc.* ChÞ DËu:+ Run run, vÉn thiÕt tha, x¸m mÆt.+ LiÒu m¹ng cù l¹i.+ NghiÕn hai hµm r¨ng.+ Tóm cæ, Ên dói...+ Cha ngu«i c¬n giËn...* NT:- Lùa chän chi tiÕt phï hîp.- Tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m.- DiÔn biÕn t©m lÝ ®éc ®¸o.- T¬ng ph¶n.- X©y dùng nªn nh÷ng nh©n vËt ch©n thùc, sinh®éng, cã søc truyÒn c¶m.- DÞu dµng mµ cøng cái.- Giµu t×nh th¬ng yªu.- TiÒm tµng tinh thÇn ph¶n kh¸ng.- V« cïng cùc khæ.- VÎ ®Ñp t©m hån ngêi s¸ng.- Søc sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ.- Tµn ¸c, bÊt nh©n.- Tøc níc -> vì bê.- Cã ¸p bøc, cã ®Êu tranh.

- Lªn ¸n XHPK ¸p bøc, v« nh©n ®¹o.- C¶m th«ng víi sè phËn cña ngêi n«ng d©n.- Tin vµo phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ngêi n«ng d©nvµ cæ vò tinh thÇn ph¶n kh¸ng cña hä.-> Nhµ v¨n hiÖn thùc.III. Tæng kÕt:

=> Ghi nhí(SGK)4.Cñng cè(3phót)? C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt chÞ DËu?5.DÆn dß(3 phót)- N¾m néi dung ®o¹n trÝch.- Hoµn chØnh phÇn bµi tËp phÇn luyÖn tËp vµo vë.- §äc tríc bµi: X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.

………………………………………………………………………

Ngµy so¹n: 27/8/2012


19

Ngµy gi¶ng:29/8/2012Bµi 3 TiÕt10.

X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:- Nắm được các khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu

trong đoạn văn và cách trình bày nội dung trong đoạn văn.- Vận dụng kiến thức đã học, viết được đoạn văn theo yêu cầu.

II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:1. Kiến thức

Khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn.2. Kỹ năng:

- Nhận biết được từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn đãcho.

- Hình thành chủ đề, viết các từ ngữ và câu chủ đề, viết các câu liền mạch theo chủ đề vàquan hệ nhất định.

- Trình bày một đoạn văn theo kiểu quy nạp, diễn dịch, song hành, tổng hợp.III. ChuÈn bÞ:

1. Gi¸o viªn:- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.- B¶ng phô.

2. Häc sinh: §äc kÜ bµi míi.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o.V- Ho¹t ®éng lªn líp:1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót)2.KiÓm tra bµi cò(5 phót)? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè.3.Bµi míi: (1 phót)* Giíi thiÖu bµi(1 phót)

§o¹n v¨n ®ãng vai trß rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n. VËy, thÕ nµo lµ ®o¹n v¨n?C¸ch dïng tõ, c¸ch s¾p tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n nh thÕ nµo cho ®¹t hiÖu qu¶ khi giao tiÕp ?...§ã lµ nh÷ng néi dung ta t×m hiÓu trong bµi häc h«m nay.* Néi dung bµi míi(32 phót)


HS ®äc

? V¨n b¶n cã mÊy ý? Mçi ý ®îc viÕtthµnh mÊy ®o¹n?? DÊu hiÖu h×nh thøc nµo gióp em nhËnbiÕt ®o¹n v¨n?Hai ®o¹n v¨n trªn ®Òu do nhiÒu c©u cãquan hÖ chÆt chÏ víi nhau hîp thµnh=> tagäi ®ã lµ ®¬n vÞ trªn c©u.- VËy ®o¹n v¨n lµ g×?- Chèt kiÕn thøc: §o¹n v¨n lµ ®¬n vÞ trªnc©u, cã vai trß quan träng trong viÖc t¹olËp v¨n b¶n.- Yªu cÇu HS ®äc thÇm VB trªn.? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã t¸c dông duytr× ®èi tîng tõng ®o¹n v¨n trªn?

I. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n: (10 phót)1.VÝ dô: v¨n b¶n: Ng« TÊt Tè vµ t¸c phÈm T¾t ®Ìn.2. NhËn xÐt- 2 ý, mçi ý viÕt thµnh 1 ®o¹n.

- ViÕt hoa ®Çu dßng vµ ch÷ ®Çu tiªn ®îc viÕt lïivµo, kÕt thóc b»ng dÊu chÊm qua dßng.* Ghi nhí: §o¹n v¨n- Lµ ®¬n vÞ trùc tiÕp t¹o nªn v¨n b¶n.- VÒ h×nh thøc: viÕt hoa lïi vµo ®Çu dßng vµ dÊuchÊm qua dßng.- VÒ néi dung: Thêng biÓu ®¹t mét ý hoµn chØnhII. Tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n. (10 phót)1. Tõ ng÷ chñ ®Ò vµ c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n.

- §o¹n 1: Ng« TÊt Tè («ng, nhµ v¨n).- §o¹n 2: T¾t §Ìn (t¸c phÈm).=> §¸nh gi¸ nh÷ng thµnh c«ng xuÊt s¾c cña NTTtrong viÖc t¸i hiÖn thùc t¹i n«ng th«n ViÖt Nam tríc


20

? ý kh¸i qu¸t bao trïm c¶ ®o¹n v¨n lµ g×?

? C©u nµo trong ®o¹n v¨n chøa ý kh¸i qu¸tÊy?GV: C©u chøa ý kh¸i qu¸t nhÊt cña ®o¹nv¨n ®îc gäi lµ c©u chñ ®Ò.? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ c©u chñ ®Ò?

? ThÕ nµo lµ tõ ng÷ chñ ®Ò?

- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n 1.? T×m c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n?? Quan hÖ g÷a çc c©u trong ®o¹n v¨n nhthÕ nµo?

- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n 2.? T×m c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n?? §o¹n v¨n ®îc tr×nh bµy theo tr×nh tùnµo? Çc c©u tiÕp theo cã quan hÖ nh thÕnµo víi c©u chñ ®Ò?

- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n b.? §o¹n v¨n nµy cã c©u chñ ®Ò kh«ng? VÞtrÝ cña c©u chñ ®Ò?* Çch tr×nh bµy néi dung cña §V1 lµsong hµnh; §V2 lµ diÔn dÞch; §V3 lµ quyn¹p.- Gäi HS ®äc ghi nhí SGK.Gäi HS ®äc vµ tr×nh bµy ý kiÕn.

- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy:

Chia HS thµnh 4 nhãm th¶o luËn.Cho HS ho¹t ®éng theo nhãm.

çch m¹ng. Kh¼ng ®Þnh phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ngêilao ®éng ch©n chÝnh.=> C©u: T¾t §Ìn lµ t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt cña NTT.

- C©u chñ ®Ò thêng mang néi dung kh¸i qu¸t , ®ñhai thµnh phÇn chÝnh, thêng ®øng ë ®Çu hoÆc cuèi®o¹n, cã vai trß ®Þnh híng vÒ néi dung cho c¶ ®o¹nv¨n.- Tõ ng÷ chñ ®Ò: Lµ çc tõ ng÷ ®îc dïng ®Ó lµm ®Òmôc hoÆc ®îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn nh»m duy tr× ®èitîng ®îc nãi ®Õn trong ®o¹n v¨n.2. Çch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n:* §o¹n v¨n 1.- Kh«ng cã c©u chñ ®Ò.- Quan hÖ chÆt chÏ nhê tõ ng÷ duy tr× ®èi tîng: Ng«TÊt Tè- ¤ng- Nhµ v¨n.- Quan hÖ çc c©u trong ®o¹n v¨n lµ quan hÖ b×nh®¼ng.- §äc §V2.- C©u 1 lµ c©u chñ ®Ò.- Çc c©u tiÕp theo bæ sung, triÓn khai chñ ®Ò vµ®øng sau c©u chñ ®Ò-> diÔn dÞch.- Quan hÖ gi÷a c©u chñ ®Ò vµ c©u triÓn khai lµ quanhÖ chÝnh phô.- §äc §V.- C©u chñ ®Ò ë cuèi §V-> quy n¹p.

- Quan s¸t, l¾ng nghe.

3. Ghi nhí(SGK)

III. LuyÖn tËp: (12 phót)BT1:- VB gåm 2ý, mçi ý diÔn ®¹t thµnh 1 §V. BT2:§Va: DiÔn dÞch. §Vb: Song hµnh.§Vc: Song hµnh.BT3:- Nhãm 1,2 viÕt theo çch diÔn dÞch.- Nhãm 3,4 viÕt theo çch quy n¹p.

4. Cñng cè(4 phót):? Theo em muèn viÕt ®îc mét ®o¹n v¨n, ta ph¶i chó ý ®Õn ®iÒu g×?5. DÆn dß (2 phót)

- Häc thuéc ghi nhí.- Lµm BT: 3,4 SGK- ChuÈn bÞ lµm bµi viÕt sè 1.


Bµi 3 TiÕt11, 12.

Bài viết tập làm văn số 1Văn tự sự ( làm tại lớp)

I.Mức độ cần đạt:


21

-Giúp học sinh củng cố và khắc sâu kiến thức tạo lập văn bản.-Rèn luyện kĩ năng viết bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm cho học sinh.

II.Ma trận đề kiểm tra:Mức độnhận

thứcNộidung

Nhận biết Thông hiểu Vận dụngTổngđiểm

Thấp CaoTN TL TN TL TN TL TN TL

Tính thốngnhất vềchủ đề. 1 1 1

Bố cục củavăn bản.

11 1

Đoạn văn 1 1 1

Văn tự sự 1 7

Tổng sốcâu 3 3 1 7

Tổng sốđiểm 1,5 1,5 7 10

III.Đề bàiPhần I Trắc nghiệm:Khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án đúng:Em sẽ chọn từ ngữ nào để điền vào chỗ chấm cho thích hợp với mỗi khái niệm sau:Câu 1: Chủ đề là …và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt.A. Ý chính B. Chủ thể C. Đối tượng D. Nội dung.Câu 2: Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi chỉ …chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạcsang chủ đề khác.A.Trình bày; B.Biểu đạt; C.Giải thích; D.Phục vụ.Câu 3: Bố cục văn bản là sự … các đoạn văn thể hiện chủ đề. Văn bản thường có bố cục 3 phần:Mở bài, Thân bài, Kết bài.A.Tổ chức. B. Bố trí. C. Sắp xếp. D. Dự dịnh.Câu 4: Phần mở bài có nhiệm vụ nêu ra chủ đè của văn bản. Phần thân bài thường có nhiệm vụtrình bày các … của chủ đề. Phần kết bài tổng kết chủ đề của văn bản.A. Nội dung. B. Đối tượng. C. Vấn đề. D. Khía cạnh.Câu 5: Đoạn văn là đơn vị trực tiếp cấu tạo nên văn bản, bắt đầu từ chữ viết hoa lùi đầu dòng, kếtthúc bằng dấu chấm xuống dòng và thường biểu thị bằng một ý tương đối hoàn chỉnh. Đoạn vănthường do nhiều … tạo thành.A. Từ ngữ. B. Cụm từ. C.Câu. D. Ý.Câu 6: Đoạn văn thường có từ ngữ … và câu… . Từ ngữ … là các từ ngữ dược dùng làm đề mụchoặc các từ ngữ dược lặp lại nhiều lần (thường là cácchỉ từ, đại từ, từ đồng nghĩa) nhằm duy trì


22

đối tượng dược biểu đạt. Câu . . . mang nội dung khái quát, lời lẽ ngắn gọn, thưòng đủ hai thànhphần và dứng ở dầu câu hoặc cuối đoạn.A. Chủ đề. B. Biểu cảm. C. Chủ yếu. D. Cảm thán.Phần II. Tự luận.Em hãy kể lại một kỉ niệm sâu sắc giữa em và một người thân trong gia đình.

Đáp án và thang điểm.Phần I: Trắc nghiệm: ( Mỗi câu đúng đạt 0,5đ .Tổng 3 điểm.)Câu : 1 2 3 4 5 6Đáp án: C B A D C APhần II. Tự luận(7 điểm):1.Hình thức(2 điểm):-Trình bày sạch đẹp, không sai quá 2 lỗi chính tả, bố cục rõ ràng.(1đ)-Diễn đạt trôi chảy, văn viết có cảm xúc.(1đ)2. Nội dung( 5 điểm):a, Mở bài: Giới thiệu kỉ niệm giữa em và người thân mà em cho là sâu sắc. (1đ)b, Thân bài: Kể lại diễn biến sự việc(xen lẫn kể là miêu tả và bộc lộ cảm xúc) 3đ.c, Kết bài: - Khẳng định ý nghĩa của kỉ niệm.

-Cảm xúc của em với kỉ niệm đó. (1đ)VI.Tiến hành hoạt động:1.Ổn định tổ chức: (1 phút)2. Kiểm tra bài cũ:3. Bài mới: Giao đề (1 phút)

Học sinh làm bài (85 phút)4. Củng cố:(2 phút)5. Dặn dò: (1 phút)-Ôn lại về bài văn tự sự.-Soạn bài: “Lão Hạc”

Ngµy so¹n: 3/9/2012Ngµy gi¶ng: 7/9/2012

Bµi 4 TiÕt13LÃO HẠC

Nam Cao

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm hiện thực tiêu biểu của nhà văn Nam Cao.- Hiểu được tình cảnh khốn cùng, nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng của người

nông dân qua hình tượng nhân vật lão Hạc; lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao trước sốphận đáng thương của người nông dân cùng khổ.

- Thấy được nghệ thuật viết truyện bậc thầy của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn LãoHạc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.- Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn.- Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống

truyện, miêu tả, kể truyện, khắc hoạ hình tượng nhân vật.2. Kỹ năng:

- Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.


23

- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phântích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.III- ChuÈn bÞ:

1.Gi¸o viªn:- §äc vµ nghiªn cøu SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- Ch©n dung Nam Cao.

2. Hoc sinh: - §äc SGK, tãm t¾t néi dung.- So¹n bµi.

IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o.

V.Ho¹t ®éng lªn líp1. Ổn ®Þnh: (1 phót)2. KiÓm tra bµi cò: (6 phót)

- HS 1: Tõ nh©n vËt anh DËu, chÞ DËu, bµ l·o l¸ng giÒng em cã thÓ kh¸i qu¸t ®iÒu g× vÒ sèphËn vµ phÈm chÊt cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam tríc CM th¸ng T¸m?

- HS 2: Tõ nh©n vËt cai lÖ, ngêi nhµ lÝ trëng em cã thÓ kh¸i qu¸t ®iÒu g× vÒ b¶n chÊt cñachÕ ®é thùc d©n nöa phong kiÕn ViÖt Nam tríc ®©y?3. Bµi míi: (31 phót)

* Giíi thiÖu bµi: (1 phót) T×nh c¶nh cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam tríc CM th¸ng T¸m kh«ngchØ cã chÞ DËu, anh Pha….H«m nay çc em sÏ ®îc gÆp l·o H¹c qua truyÖn ng¾n cïng tªn cña nhµv¨n Nam Cao.* Çc ho¹t ®éng: (30 phót)

Ho¹t ®éng cña GV vµ hs KiÕn thøc

GV gäi HS tãm t¾t phÇn ch÷ nhá.- Nªu yªu cÇu ®äc vµ ®äc mÉu 1 ®o¹n. Gäi HS®äc tiÕp.

? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuéc ®êi vµ sùnghiÖp s¸ng t¸c cña nhµ v¨n Nam Cao?

? T¸c phÈm L·o H¹c ra ®êi vµo thêi gian nµo?GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét sè tõ.- Ngoµi nh÷ng tõ ®îc gi¶i thÝch trong SGK,cã tõ nµo em cha hiÓu?

? VB ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo?? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÇy phÇn? Néidung mæi phÇn?? §o¹n trÝch cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Ai lµnh©n vËt chÝnh?Gäi HS ®äc phÇn 1.? Néi dung chÝnh cña phÇn nµy lµ g×?? CËu Vµng cã ý nghÜa nh thÕ nµo ®èi víiL·o H¹c?

? T×nh c¶m cña L·o H¹c ®èi víi cËu Vµng nhthÕ nµo?? V× sao l·o ph¶i b¸n cËu Vµng?

I. §äc-T×m hiÓu chó thÝch(10 phót)1. §äc:

2. T¸c gi¶, t¸c phÈm:- TrÇn H÷u Tri (1915-1951), Hµ Nam.- Lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c.- Hy sinh trªn ®êng ®i c«ng t¸c vïng sau lng ®Þch.

- 1943-> truyÖn ng¾n viÕt vÒ sè phËn ngêi n«ng d©n ViÖtNam trøoc Çch m¹ng th¸ng T¸m.3. Tõ khã:- Cao väng, phã lý, së mé phu, v¨n tù, b·.

4. ThÓ lo¹i:- ThÓ lo¹i: truyÖn ng¾n hiÖn thùc.- Bè côc: 3 phÇn.II. §äc-t×m hiÓu v¨n b¶n(20 phót)- Nh©n vËt chÝnh: L·o H¹c.

- Cuéc trß chuyÖn cña L·o H¹c víi «ng gi¸o sau khi b¸ncËu Vµng.- Quan träng:+ KØ niÖm cña ngêi con trai duy nhÊt.+ Ngêi b¹n th©n thiÕt.- Yªu th¬ng hÕt mùc.

- NghÌo, yÕu, sau trËn b·o kh«ng cã viÖc lµm -> kh«ngcã ¨n.- Nu«i th©n kh«ng næi, kh«ng thÓ nu«i cËu.- §· nu«i kh«ng nì ®Ó cËu ®ãi.-> ho¸ kiÕp cho nã.+ Cè lµm ra vui vÎ, cêi nh mÕu.


24

? T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ th¸i ®é, t©m tr¹ngcña L·o h¹c sau khi b¸n cËu Vµng?

? Qua ®ã em thÊy t©m tr¹ng cña L·o H¹c nhthÕ nµo?? V× sao b¸n cËu Vµng - mét con chã mµ l·o®au ®ín ®Õn vËy?

? Qua ®©y, ta thÊy ë L·o H¹c cã phÈm chÊt tèt®Ñp g×?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶nh©n vËt cña t¸c gi¶?

? H×nh ¶nh nµo ®Ó l¹i Ên tîng s©u ®Ëm nhÊt?V× sao?? Thö ph©n tÝch c¸i hay cña tõ l¸y Çng Ëng?? Trong lêi kÓ, lêi ph©n trÇn víi «ng gi¸o cßncho ta thÊy râ h¬n t©m tr¹ng cña l·o H¹c nhthÕ nµo? V× sao l·o cã t©m tr¹ng Êy?GV: C©u chuyÖn nµy lµ c¸i cí ®Ó l·o thùc hiÖnmét ®iÒu quan träng, ®iÒu Êy lµ g×? Chóng tasÏ t×m hiÓu ë tiÕt sau.

+ M¾t Çng Ëng níc+ MÆt co róm, vÕt nh¨n x« l¹i, Ðp níc m¾t ch¶y.+ §Çu ngoÑo, miÖng mÕu m¸o.+ Hu hu khãc...- §au ®ín, hèi hËn, xãt xa, th¬ng tiÕc ®Õn tét cïng.- ¢n hËn v× cho r»ng m×nh ®· lõa mét con chã.- B¸n cËu Vµng lµ b¸n ®i niÒm an ñi, b¸n chæ dùa tinhthÇn.- B¸n cËu Vµng lµ b¸n ®i kØ vËt cña con, b¸n ®i niÒm hiväng trong l·o vÒ viÖc chê ngµy con trë vÒ.- Mét ngêi n«ng d©n nghÌo khæ nhng giµu t×nh th¬ng,giµu lßng nh©n hËu.

- Lét t¶ hÕt t©m tr¹ng nh©n vËt qua nÐt mÆt, hµnh ®éng.- Miªu t¶ ch©n thËt, cô thÓ, diÔn biÕn t©m tr¹ng hîp lÝ.- HS tù béc lé.

- Cè k×m nÐn næi ®au nhng nã cø oµ vì.

=> T©m tr¹ng chua ch¸t, ngËm ngïi.NgËm ngïi, chua xãt cho mét kiÕp ngêi cña chÝnh m×nh:nghÌo khã, khæ cùc, mÊt m¸t kh«ng h¬n g× mét con chã -> BÊt lùc tríc c¶ hiÖn t¹i vµ t¬ng lai mê mÞt.

4. Cñng cè: (5 phót)? Nªu ng¾n gän t©m tr¹ng cña L·o H¹c sau Khi b¸n cËu Vµng?5. DÆn dß: (2 phót)

- N¾m néi dung phÇn võa häc.- So¹n kÜ phÇn cßn l¹i.



25

Bµi 4 TiÕt14LÃO HẠC

Nam Cao

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm hiện thực tiêu biểu của nhà văn Nam Cao.- Hiểu được tình cảnh khốn cùng, nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng của người

nông dân qua hình tượng nhân vật lão Hạc; lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao trước sốphận đáng thương của người nông dân cùng khổ.

- Thấy được nghệ thuật viết truyện bậc thầy của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn LãoHạc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.- Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn.- Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống

truyện, miêu tả, kể truyện, khắc hoạ hình tượng nhân vật.2. Kỹ năng:

- Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân

tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.III- ChuÈn bÞ:

1. Gi¸o viªn:- §äc l¹i toµn bé truyÖn “L·o H¹c”, so¹n bµi.- B¶ng phô, phiÕu häc tËp.

2. Häc sinh:- Tãm t¾t ®îc t¸c phÈm, so¹n c©u hái SGK

IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o.

V - Ho¹t ®éng lªn líp1.æn ®Þnh tæ chøc:(1 phót)2.KiÓm tra bµi cò:(5 phót)

HS 1: Tãm t¾t ®o¹n truyÖn ®· häc trong tiÕt 13?HS 2: Em h·y tr×nh bµy ng¾n gän t©m tr¹ng cña l·o H¹c sau khi b¸n cËu Vµng?

3.Bµi míi:(35 phót)*Giíi thiÖu bµi: Sau khi b¸n cËu Vµng, L·o Hac rÊt ®au khæ vµ tiÕp ®Õn l·o sÏ lµm g× ®Ó gi¶i

quyÕt khã kh¨n cña m×nh, liÖu t¬ng lai cña l·o sÏ ®i ®Õn d©u? H«m nay, c« trß chóng ta t×m hiÓutiÕp.(2 phót)* Çc ho¹t ®éng:

Ho¹t ®éng cña GV vµ hs kiÕn thøc

? Sau khi kÓ víi «ng gi¸o viÖc b¸n cËu Vµng,l·o H¹c ®· nhê «ng gi¸o viÖc g×?? Qua viÖc lµm ®ã , em cã suy nghÜ g× vÒ l·oH¹c?? Môc ®Ých cña l·o khi lµm viÖc nµy?- Gäi HS ®äc phÇn 2.? L·o H¹c ®· chuÈn bÞ cho çi chÕt cña m×nhnh thÕ nµo?

II. §äc - t×m hiÓu chi tiÕt:(25 phót)2. Nh÷ng ®iÒu l·o thu xÕp, nhê cËy «nggi¸o.Çi chÕt cña l·o H¹c:- Gi÷ hé 3 sµo vên cho con.- Gi÷ hé 30 ®ång b¹c ®Ó lo liÖu khi l·o chÕt kháilµm phiÒn bµ con.->Th¬ng con v« bê.- Giµu lßng tù träng.- ChuÈn bÞ cho çi chÕt.

- Tõ chèi sù gióp ®ì cña «ng gi¸o.


26

Gäi HS ®äc phÇn 3.? Çi chÕt cña L·o H¹c ®îc t¸c gi¶ t¶ nhthÕ nµo?GV: Sù bÊt ngê cña çi chÕt Êy, cµng lµm choc©u chuyÖn thªm c¨ng th¼ng, thªm xóc ®éng.M©u thuÉn, bÕ t¾c ®îc ®Èy lªn ®Ønh ®iÓm vµkÕt thóc mét çch bi ®¸t vµ tÊt yÕu.? T¹i sao l·o H¹c l¹i ph¶i chÕt vµ chän çichÕt nh vËy?- Th¶o luËn, thèng nhÊt vµ tr×nh bµy ýkiÕn.( GV chia líp thµnh 3 nhãm,¸p dông kÜthuËt “ kh¨n phñ bµn”)

? Tõ ®ã, em hiÓu g× vÒ L·o H¹c?

? Theo em, çi chÕt cña L·o h¹c cã ý nghÜag×?

? Ngoµi nh©n vËt l·o H¹c, truyÖn cßn cã métnh©n vËt xuyªn suèt lµ nh©n vËt nµo?? Theo em, vai trß cña «ng gi¸o trong truyÖnnh thÕ nµo?

? H·y ph¸c ho¹ ch©n dung «ng gi¸o?

? T×nh c¶m cña «ng gi¸o ®èi víi l·o H¹c nhthÕ nµo?? H·y t×m ®äc nh÷ng ®o¹n thÓ hiÖn suy nghÜ,®¸nh gi¸ cña «ng gi¸o ®èi víi nh÷ng ngêiquanh m×nh vµ cuéc ®êi?? Em thÝch ®o¹n nµo nhÊt? V× sao?? Em cã thÓ rót ra mét vµi nhËn xÐt qua suynghÜ cña nh©n vËt «ng gi¸o kh«ng?? Qua truyÖn ng¾n “L·o H¹c” em hiÓu g× vÒsè phËn ngêi n«ng d©n trong x· héi cò? EmhiÓu g× vÒ phÈm chÊt cña hä?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÊm lßng cña NC?

- Gäi HS ®äc ghi nhí? Theo em ai cã lçi trong çi chÕt cña l·oH¹c? Bi kÞch cña l·o H¹c lµ bi kÞch bi quanhay l¹c quan? V× sao?

- Xin b¶ chã cña Binh T.-> «ng gi¸o vµ Binh T hiÓu lÇm.- BÊt ngê.- Çi chÕt d÷ déi vµ kinh hoµng.- ChÕt trong ®au ®ín, vËt v·, ghª gím do ¨n b·chã.

- Gi¶i tho¸t khái bÕ t¾c cña cuéc ®êi.- Gi÷ phÈm chÊt l¬ng thiÖn.- T¹ téi víi cËu Vµng.- T¬ng lai con ®îc b¶o ®¶m.

=> L¬ng thiÖn, nh©n çch trong s¹ch, mét ngêicha giµu t×nh th¬ng con.

- Béc lé sè phËn vµ tÝnh çch cña l·o H¹c-> ngêin«ng d©n trong x· héi cò.- Tè ço x· héi thùc d©n nöa phong kiÕn.- Çi chÕt cña l·o H¹c lµm cho mäi ngêi hiÓu râcon ngêi cña l·o h¬n, quÝ träng vµ th¬ng tiÕcl·o h¬n.3.Nh©n vËt t«i (nh©n vËt «ng gi¸o)- Nh©n vËt «ng gi¸o võa lµ ngêi chøng kiÕn võalµ ngêi tham gia c©u chuyÖn, võa ®ãng vai trßdÉn chuuyÖn, võa trùc tiÕp bµy tá th¸i ®é, béc lét©m tr¹ng cña b¶n th©n.- ¤ng lµ mét tri thøc nghÌo sèng ë n«ng th«n.- Mét ngêi giµu t×nh th¬ng, lßng tù träng -> §ãlµ chç gÇn gòi lµm cho hai ngêi l¸ng giÒng nµyth©n thiÕt víi nhau.- Th«ng c¶m, th¬ng xãt- An ñi, gióp ®ì.

=> Cã chiÒu s©u t©m lÝ vµ thÊm ®îm triÕt lÝ nh©nsinh th©m trÇm vµ s©u s¾c.- Nh÷ng ®o¹n v¨n ®ã t¹o cho truyÖn ng¾n tÝnhchÊt tr÷ t×nh kÕt hîp víi m¹ch tù sù vÉn tu«nch¶y mét çch tù nhiªn.III. Tæng kÕt:(8 phót)- TruyÖn ®· thÓ hiÖn mét çch ch©n thùc vµ c¶m®éng sè phËn ®au th¬ng cña ngêi n«ng d©ntrong x· héi cò vµ phÈm chÊt cao quý, tiÒm tµngcña hä.=> §ã lµ tÊm lßng th¬ng yªu tr©n träng ®èi víingêi n«ng d©n.- NC tµi n¨ng nghÖ thuËt xuÊt s¾c, ®Æc biÖt trongviÖc miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt vµ çch kÓ chuyÖn.=> Ghi nhí: (SGK).- HS suy nghÜ, tr×nh bµy ý kiÕn.

4. Cñng cè: (3 phót)Em hiÓu g× vÒ cuéc ®êi vµ tÝnh çch cña ngêi n«ng d©n trong x· héi cò?


27

5. DÆn dß:(1 phót)- Häc thuéc phÇn ghi nhí SGK.- Tãm t¾t t¸c phÈm “L·o H¹c”.- ChuÈn bÞ bµi: Tõ tuîng h×nh, tõ tîng thanh.


Bµi 4 TiÕt15TỪ TƯỢNG HÌNH, TỪ TƯỢNG THANH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu thế nào là từ tượng hình, từ tượng thanh.- Có ý thức sử dụng từ tượng hình, từ tượng thanh để tăng thêm tính hình thượng, tính biểu

cảm trong giao tiếp, đọc – hiểu và tạo lập văn bản.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Đặc điểm của từ tượng hình, từ tượng thanh.- Công dụng của của từ tượng hình, từ tượng thanh.

2. Kỹ năng:- Nhận biết của từ tượng hình, từ tượng thanh và giá trị của chúng trong văn miêu tả.- Lựa chọn, sử dụng của từ tượng hình, từ tượng thanh phù hợp với hoàn cảnh nói, viết.

III. ChuÈn bÞ:1.Gi¸o viªn:

- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- B¶ng phô, phiÕu häc tËp.

2. Häc sinh:- §äc SGK, chó ý c¸c ng÷ liÖu.

IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o.

V- Ho¹t ®éng lªn líp1. æn ®inh tæ chøc:(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót)

HS 1: ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng?HS 2: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ cña Nam Cao trong t¸c phÈm “L·o H¹c”

3. Bµi míi:(35 phót).Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc.

GV treo b¶ng phô ghi 3 ®o¹n v¨n trong t¸c phÈmI. §Æc ®iÓm, c«ng dông.(20 phót)1. VÝ dô:


28

“L·o H¹c” cña Nam cao.- Gäi HS ®äc 3 ®o¹n v¨n, lu ý nh÷ng tõ in ®Ëm.? Trong çc tõ in ®Ëm trªn, nh÷ng tõ nµo gîi t¶ h×nh¶nh, d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i cña sù vËt?? Nh÷ng tõ nµo m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn,con ngêi?? Theo em nh÷ng tõ ng÷ gîi h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, ho¹t®éng trang th¸i hoÆc m« pháng ©m thanh cã t¸c dôngg× trong v¨n miªu t¶, tù sù?GV: Nh÷ng tõ ng÷ gîi h×nh ¶nh d¸ng vÎ gäi lµ tõtîng h×nh. Nh÷ng tõ ng÷ m« pháng ©m thanh gäi lµtõ tîng thanh.? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ tõ tîng h×nh, thÕ nµo lµ tõtîng thanh?- Bµi tËp nhanh: (Treo b¶ng phô ghi BT). §äc ®o¹ntrÝch ë b¶ng phô.? §o¹n v¨n trÝch trong VB “Tøc níc vì bê” tõ “AnhDËu uèn vai -> tay thíc, d©y thõng”.? H·y t×m nh÷ng tõ tîng h×nh,tîng thanh trong®o¹n v¨n ®ã?Gäi HS lªn b¶ng lµm.

Chia HS lµm 4 nhãm, ph¸t phiÕu häc tËp cho HS- NhËn phiÕu häc tËp, lµm bµi.- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, çc nhãm bæ sung.

Chia nhãm, cho HS th¶o luËn.- 4 nhãm th¶o luËn, cö ®¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy.

2. NhËn xÐt:- Mãm mÐm, xång xéc, vËt v·, rò rîi, sßngsäc-> gîi t¶ d¸ng vÎ.- Hu hu, ö -> m« pháng ©m thanh.

-> Gîi ®îc h×nh ¶nh ©m thanh cô thÓ,sinh ®éng cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao.

ghi nhí: (SGK)

- Tõ tîng h×nh: uÓ o¶i, run rÉy;- Tõ t¬ng thanh: sÇm sËp.II. LuyÖn tËp:( 15 phót)Bµi 1:- Çc tõ tîng h×nh: Rãn rÐn, lÎo khoÎo,cháng quÌo.- Çc tõ tîng thanh: bÞch, bèp, soµn so¹t.Bµi 2:=> 5 tõ tîng h×nh gîi t¶ d¸ng ®i cñangêi: ®i lß dß, ®i lom khom, ®i dß dÉm, ®iliªu xiªu, ®i ngÊt ngìng, ®i khÊt khëng.Bµi 3:+ Cêi ha h¶: cêi to, s¶ng kho¸i.+ Cêi h× h×: võa ph¶i, thÝch thó, hån nhiªn.+ Cêi h« hè: Cêi to, v« ý, th«.+ Cêi h¬ hí: to, h¬i v« duyªn.

4.Cñng cè:(2 phót)H·y cho biÕt thÕ nµo lµ tõ tuîng h×nh, tõ tîng thanh.

5. DÆn dß:(2 phót)- Lµm BT 4,5.- Häc thuéc lßng ghi nhí.- ChuÈn bÞ bµi: Liªn kÕt çc ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n


Bµi 4 TiÕt16

LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN


29

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTBiết cách sử dụng các phương tiện để liên kết các đoạn văn, làm cho chúng liền ý, liền

mạch.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sự liên kết giữa các đoạn, các phương tiện liên kết đoạn (từ liên kết và câu nối)- Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong quá trình tạo lập văn bản.

2. Kỹ năng:Nhận biết, sử dụng được các câu, các từ có chức năng, tác dụng liên kết các đoạn trong

một văn bản.III- ChuÈn bÞ:

1.Gi¸o viªn:- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- B¶ng phô.

2. Häc sinh:- §äc SGK, chuÈn bÞ theo c©u háiIV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o.V- Ho¹t ®éng lªn líp1. æn ®Þnh tæchøc:(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(7 phót)

HS 1: ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n? Trong v¨n b¶n, ®o¹n v¨n cã vai trß nh thÕ nµo?HS 2: Ta cã thÓ x©y dùng mét ®o¹n v¨n theo nh÷ng çch nµo?

3. Bµi míi:(32 phót)*giíi thiÖu bµi: Çc em ¹ viÖc x©y dùng ®o¹n v¨n lµ viÖc lµm quan träng. Nhng khi t¹o

lËp v¨n b¶n çc em cÇn chó ý vÒ viÖc liªn kÕt çc ®o¹n v¨n. ThÕ nµo lµ liªn kÕt ®o¹n v¨n? giê häch«m nay c« sÏ híng dÉn çc em t×m hiÓu.

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs. kiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi 2 ®o¹n v¨n trong VB “T«i®i häc” cña Thanh TÞnh.- §äc 2 ®o¹n trÝch.

? Hai ®o¹n v¨n cã mèi liªn hÖ g× kh«ng? T¹i sao?

? Gäi HS ®äc 2 ®o¹n v¨n trang 50,51.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ 2 ®o¹n v¨n võa ®äc?? Côm tõ “Tríc ®ã mÊy h«m” thªm vµo ®Çu®o¹n v¨n cã t¸c dông g×?? Sau khi thªm côm tõ, hai ®o¹n v¨n ®· liªn kÕtvíi nhau nh thÕ nµo?

GV: Côm tõ: “Tríc ®ã mÊy h«m” chÝnh lµph¬ng tiÖn liªn kÕt ®o¹n. H·y cho biÕt t¸c dôngcña nã trong VB?

GV treo b¶ng phô ghi 2 ®o¹n v¨n ë môc a vµ 2®o¹n v¨n ë môc b, 2 ®o¹n v¨n ë môc d trang51,52 . - §äc 3 vÝ dô ë b¶ng phô.

? Em h·y x¸c ®Þnh ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®o¹ntrong 3 vÝ dô a, b, d?

I. T¸c dông cña viÖc liªn kÕt çc ®o¹n v¨ntrong v¨n b¶n.1. VÝ dô:

2. NhËn xÐt:- Hai ®o¹n v¨n cïng viÕt vÒ ng«i trêng MÜ LÝnhhng thêi ®iÓm t¶ vµ ph¸t biÓu c¶m nghÜkh«ng hîp lÝ nªn sù liªn kÕt gi÷a hai ®o¹n v¨ncßn láng lÎo do dã ngêi ®äc c¶m thÊy hôthÉng.- Cã thªm côm tõ: “Tríc ®ã mÊy h«m).- Bæ sung ý nghÜa vÒ thêi gian ph¸t biÓu c¶mnghÜ cho ®o¹n sau.- Côm tõ bæ sung t¹o ra sù liªn kÕt vÒ h×nhthøc vµ néi dung cña ®o¹n thø hai víi ®o¹n thønhÊt, do ®ã hai ®o¹n v¨n trë nªn g¾n bã chÆtchÏ víi nhau.- Lµm cho hai ®o¹n v¨n trë nªn liÒn m¹ch.=> ghi nhí (SGK).

II. Çch liªn kÕt çc ®o¹n v¨n trong VB.1. Dïng tõ ng÷ ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n.a.VÝ dô:

b.NhËn xÐt:


30

? H·y cho biÕt mèi quan hÖ ý nghÜa gi÷a çc®o¹n v¨n?

? Cã thÓ thay côm tõ “Sau kh©u t×m hiÓu” b»ngnh÷ng tõ ng÷ nµo?? T¬ng tù nh vËy, ta cã thÓ thay tõ nhng, cômtõ nãi tãm l¹i b»ng nh÷ng tõ ng÷ nµo?? Nh÷ng tõ ng÷ dïng ®Ó liªn kÕt trong çc ®o¹nv¨n ta võa t×m hiÓu thuéc tõ lo¹i nµo?=> Nh vËy, ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n víi ®o¹n v¨nngêi ta cã thÓ dïng tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt.

- Gäi HS ®äc 2 ®o¹n v¨n ë môc 2.

? T×m ph¬ng tiÖn liªn kÕt gi÷a 2 ®oan v¨n ®ã?? V× sao c©u v¨n ®ã lµ c©u cã t¸c dông liªn kÕt?

? Nh vËy ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n, ta cã thÓ dïngnh÷ng ph¬ng tiÖn nµo?

- Gäi HS ®äc SGK.

Gäi HS lªn b¶ng lµm.

HS tù lµm.

- a: Sau kh©u t×m hiÓu; b: Nhng; d: Nãi tãml¹i.- VD a: LiÖt kª.- VD b: Quan hÖ t¬ng ph¶n, ®èi lËp.- VD d: Quan hÖ tæng hîp, kh¸i qu¸t.- Tríc hÕt, ®Çu tiªn, sau n÷a, sau hÕt, trënªn, mÆt kh¸c.- Tr¸i l¹i, tuy vËy, tuy nhiªn, vËy mµ.- Tãm l¹i, nh×n chung l¹i, tæng kÕt l¹i, chungquy l¹i, cã thÓ nãi.=> + QHT: Nhng.

+ ChØ tõ (®ã,nµy, kia, Êy).+ Çc côm tõ chØ sù liÖt kª, so s¸nh, ®èi

lËp, tæng kÕt, kh¸i qu¸t.2. Dïng c©u nèi ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n:a. VÝ dô:

b. NhËn xÐt:

- C©u: ¸i dµ, l¹i cßn chuyÖn ®i häc n÷a c¬ ®Êy!=> V× c©u ®ã nèi tiÕp vµ ph¸t triÓn ý ë côm tõ:“Bè ®ãng s¸ch cho con ®i häc” ë ®o¹n v¨ntrªn.+ Dïng tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt.+ Dïng c©u nèi.=> Ghi nhí:

III. LuyÖn tËp:BT 1:a. Nãi nh vËy: tæng kÕt.b. ThÕ mµ: t¬ng ph¶n.c. Còng: nèi tiÕp, liÖt kª.d. Tuy nhiªn: t¬ng ph¶nBT 2:

a- “Tõ ®ã”.b- “Nãi tãm l¹i”.c- “Tuy nhiªn”.d- “ ThËt khã tr¶ lêi”.

4.Cñng cè:(3 phót)Em h·y cho biÕt t¸c dông cña cña viÖc liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.

5. DÆn dß:(2 phót)- Häc thuéc ghi nhí.- Lµm BT 3- ChuÈn bÞ bµi: Tõ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi.


Bµi 5 TiÕt17

TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BIỆT NGỮ XÃ HỘI


31

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu thế nào là từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội.- Nắm được hoàn cảnh sử dụng và giá trị của từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội trong văn

bản.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Khái niệm từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội.- Tác dụng của việc sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội trong văn bản.

2. Kỹ năng:- Nhận biết, hiểu nghĩa một số từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội.- Dùng từ ngữ địa phương và biệt ngữ phù hợp với tình huống giao tiếp.

III- ChuÈn bÞ:1. Gi¸o viªn:

- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- B¶ng phô.

2. Häc sinh: §äc tríc bµi: “Tõ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi”.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o.VI.Ho¹t ®éng lªn líp1. æn ®Þnh tæ chøc:(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(7 phót)

HS 1: Liªn kÕt çc ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n cã t¸c dông nh thÕ nµo?HS 2: §Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n ngêi ta dïng nh÷ng ph¬ng tiÖn liªn kÕt nµo?

3. Bµi míi:(32 phót)* GV giíi thiÖu bµi.(2 phót)


GV treo b¶ng phô ghi 2 VD SGK.HS quan s¸t b¶ng phô, ®äc vÝ dô.? Trong 3 tõ : b¾p, bÑ, ng« ®Òu cã nghÜa lµ ng«nhng tõ nµo ®îc dïng phæ biÕn h¬n? T¹i sao?

? VËy thÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng?- GV treo b¶ng phô, - HS quan s¸t b¶ng phô.? Trong nh÷ng tõ sau tõ nµo lµ tõ ®Þa ph¬ng?a: C¬i; b: MÌ ®en; c: M«; d: S©n.e: Võng ®en; g: MÑ; h:Tui; k:Bu.? H·y t×m 2,3 tõ ®Þa ph¬ng Hµ TÜnh.

GV treo b¶ng phô ghi 2 VD trong SGK.HS ®äc VD ë b¶ng phô.? “Mî” vµ “MÑ” trong ®o¹n v¨n trªn cïng chØ mét®èi tîng. T¹i sao khi t¸c gi¶ dïng mÑ, khi t¸c gi¶dïng mî?

? Çc tõ “ngçng”, “tróng tñ” cã nghÜa lµ g×? TÇnglíp XH nµo thêng dïng çc tõ ng÷ nµy?

I. Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng:( 8 phót)1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- Tõ “ng«” ®îc dïng phæ biÕn h¬n v× ®ã lµ tõng÷ v¨n hãa cã tÝnh chuÈn mùc cao ®îc dïngréng r·i h¬n (trong çc t¸c phÈm, trong giÊy têhµnh chÝnh) => ®ã lµ tõ toµn d©n.- Hai tõ: “b¾p”, “bÑ” chØ dïng trong mét ph¹mvi hÑp, cha cã tÝnh chuÈn mùc v¨n hãa. §ã lµtõ ng÷ ®Þa ph¬ng.=>Ghi nhí 1.HS lµm BT nhanh.

=> §¸p ¸n ®óng: a, b,c, h, k.

II. BiÖt ng÷ x· héi:(7 phót)1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- Tríc CM th¸ng T¸m, ë tÇng líp kh¸ gi¶ cñax· héi “mÑ” ®îc gäi b»ng “mî”, “cha” ®îcgäi b»ng “cËu” hoÆc “thÇy”. §iÒu nµy ph¶n ¸nhrÊt râ trong “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” cña NguyªnHång”


32

? Nh÷ng tõ ng÷ võa xÐt trªn ®îc gäi lµ biÖt ng÷XH. Em hiÓu thÕ nµo lµ biÖt ng÷ XH?- GV treo b¶ng phô.- HS quan s¸t b¶ng phô.Cho biÕt çc tõ: TrÉm, khanh, long, sµng, ngùthiÖn cã nghÜa lµ g×? TÇng líp nµo thêng dïngçc tõ ng÷ nµy?a- Mäi tÇng lípb- TÇng líp trÝ thøc.c- TÇng líp vua , quan triÒu ®×nh.d- TÇng líp n«ng d©n.

- §äc vÝ dô SGK.

? Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi kh¸c nhauë ®iÓm nµo?? Khi sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x·héi cÇn chó ý ®iÒu g×? V× sao?? V× sao trong vÝ dô nµy ngêi ta vÉn sö dông tõng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi?? Cã nªn sö dông lo¹i tõ ng÷ nµy mét çch tuútiÖn kh«ng?

? T×m tõ ®Þa ph¬ng n¬i em ë vµ tõ toµn d©nt¬ng øng?HS tr¶ lêi.GV nhËn xÐt.

T×m mét sè biÖt ng÷ x· héi? Gi¶i nghÜa?GV chia líp thµnh 3 nhãm mçi nhãm t×m 3 tõ.

?Trong çc trßng hîp sau trêng hîp nµo nªndïng tõ ®Þa ph¬ng, trêng hîp nµo kh«ng nªndïng tõ ®Þa ph¬ng?

- “Ngçng”= ®iÓm 2; “tróng tñ”= ®óng çc phÇn®· häc, ®· lµm råi => tÇng líp häc sinh- Tr¶ lêi c©u hái.=> Ghi nhí 2: SGK.

Bµi tËp nhanh:

- Gi¶i thÝch çc tõ theo sù hiÓu biÕt.

-> TÇng líp vua, quan triÒu ®×nh.

III. Sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷x· héi:(7 phót)1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- Chó ý ®èi tîng giao tiÕp, hoµn c¶nh giao tiÕp.- T« ®Ëm s¾c th¸i ®Þa ph¬ng.- T« ®Ëm tÇng líp xuÊt th©n, tÝnh çch nh©n vËt.

- Kh«ng, dÔ g©y sù khã hiÓu.=> Ghi nhí: SGK.IV. LuyÖn tËp(8 phót)Bµi tËp 1:Tõ ®Þa ph¬ng- Tõ toµn d©n t¬ng øng

BÌo lôc b×nh- bÌo t©y.Hßn ®í – hßn ®¸.Chæi rÔ- chæi xÓ.

Bµi tËp 2 :+ H·y xö h¾n theo luËt rõng-> kh«ng ph¶i luËtdo nhµ níc ®Æt ra mµ do mét nhãm ngêi quy®inh.+ Tí l¹i x¬i gËy -> mét ®iÓm. Thêng ®îc HS,SV dïng.+Tí võa ®îc m× råi.-> mêi ®iÓm.Bµi tËp 3:- ChØ ®îc dïng ë trêng hîp a.

4. Cñng cè:(3 phót)-Nh¾c l¹i kh¸i niÖm vÒ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi ?

5. DÆn dß:(2 phót)- T×m mét sè c©u ca dao, tôc ng÷, vÌ cã sö dông tiÕng ®Þa ph¬ng Hµ TÜnh.

Xem tríc bµi: Tãm t¾t v¨n b¶n tù

Ngµy so¹n: 13/9/2012


33

Ngµy gi¶ng:15/9/2012

Bµi 5 TiÕt18

Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự.

II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:1. Kiến thức:

Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự.- Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết.- Tóm tắt văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng.

III- ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn:

- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- PhiÕu häc tËp.

Häc sinh: chuÈn bÞ theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o.VI-Ho¹t ®éng lªn líp:1. æn ®Þnh tæ chøc:(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót)?Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi? Cho vÝ dô?3. Bµi míi :(32 phót)*Giíi thiÖu bµi: Trong cuéc sèng hµng ngµy, cã nh÷ng v¨n b¶n tù sù chóng ta ®· ®äc vµ muèn

ghi l¹i néi dung chÝnh cña chóng ®Ó sö dông hoÆc th«ng b¸o cho ngêi kh¸c biÕt th× ta ph¶i tãmt¾t v¨n b¶n tù sù ®ã. Vậy thế nào là tãm tắt văn bản tự sự và çch tãm tắt văn bản này như thếnào. Bài học h«m nay c« sẽ gióp çc em cïng t×m hiểu.*Néi dung bµi míi:

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS

HS ®äc 2 ý trong s¸ch gi¸o khoa.? Suy nghÜ vµ lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt trong çc c©u sau?

? ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ?

HS ®äc vÝ dô (SGK)

? V¨n b¶n tãm t¾t trªn kÓ l¹i v¨n b¶n nµo?

? V× sao em nhËn ra ®iÒu ®ã?

Kiªn thøcI. ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tùs:(10 phót)1. §äc: (SGK)

2. NhËn xÐt:Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ ghi l¹i

mét çch ng¾n gän trung thµnh nh÷ngnéi dung chÝnh cña v¨n b¶n tù sù.

II.Çch tãm t¾t v¨n b¶n tùsù:(22phót)1. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi v¨n b¶ntãm t¾t:- VÝ dô:(SGK)- NhËn xÐt:

Documents

i.vietnamdoc.neti.vietnamdoc.net/.../Thang07/13/giao-an-Ngu-van-8-ca-nam.pdfs !" # $ % 7 ! "# Y L < F ! ; & ^ 7 4 [-& $" ' * ! "# 5 > ; < , 4 5 ' = :V e A(/ 0 7 ! "# Z.; #