4
İbranice 1 İbranice İbranice İvrit עבריתAna dili olanlar İsrail ve Musevilerin bulunduğu diğer devletlerde dinî törenlerde. Konuşan sayısı 7 milyon  (tarih gerekli) Dil aileleri Varsayılan İbranice Yazı sistemi İbrani alfabesi Dil kodları ISO 639-2 heb ISO 639-3 heb İbranice (יתִרְבִע, İvrit, İbranice söylenişi ) Afro-Asyatik dillerin Kuzeybatı Sami (Semitik) dil grubunun Ken'an koluna bağlı ve 7 milyon kişi tarafından konuşulan bir dildir. İsrail'in resmi dili olmakla beraber, İsrail dışında yaşayan Yahudi azınlıklar tarafından da konuşulur. İbranice, 22 harflik İbrani Alfabesi ile sağdan sola doğru yazılır. İsrail ve ABD başta olmak üzere Avustralya, Kanada, Almanya, Filistin, Panama ve İngiltere'de konuşulur. [1] Bunun dışında Batı Şeria'da Yahudi olmayan bir azınlık ve dünyanın birçok yerindeki Yahudi azınlıklarca da yerel dilin yanında Ladino, Yidiş veya Aramice ile beraber dini dil olarak konuşulur. Tarihçesi Eski Ahid de denilen Tanah ve 3.300 yıl önce Musa zamanında kaleme alındığı düşünülen Tevrat Kutsal Kitap İbranicesi ile yazılmıştır. Yahudiler bu sebeple İbraniceye 'Laşon HaKodeş' ("Kutsal dil") de derler. Tarihçiler, Kudüs'ün Babilliler tarafından M.Ö. 607 yılında talan edilmesinden sonra, günlük İbranicenin yerine zamanın Lingua franca'sı olan, Mezopotamya'dan Mısır'a kadar yaygın bir biçimde konuşulan ve yine Semitik bir dil olan Aramice konuşmaya başlamış, bu dönemden itibaren İbranicenin yerini yavaş yavaş Aramice almıştır. Tevratın Aramice çevirileri yapılmış (Targum Onkelos) ayrıca Yahudi din adamları Babil'de ve Kudüs'de Musevi Hukuku'nu oluşturan ve Talmud'u Aramice olarak kaleme almışlardır. Romalılar'ın bölgeyi ele geçirmesiyle, 3. yüzyılda İbranice konuşulan bir dil olmaktan çıkmış; ancak zaman içinde zenginleşerek önemli bir yazı dili haline gelmiştir. 19. yüzyıl sonunda İbranice, Siyonizm (Yahudi milliyetçiliği) ile birlikte modern İbranice olarak tekrar ayağa kaldırılmış ve zamanın Yahudilerince Yidiş, Arapça, Rusça gibi dillerin yerine konuşulmaya başlanmıştır. Özellikle Elyezer Ben Yehudanın kişisel çabalarıyla tekrar bir konuşma dili haline getirilmiştir. Ben Yehudanın oğlu Itamar Ben Avi (doğumu Ben-Tziyon Ben Yehuda) anadili modern İbranice olan ilk kişidir. Modern İbranice, 1921 yılında, İngiltere yönetimindeki Filistin'de ve 1948 yılında kurulan İsrail Devleti'nde (Arapça ile birlikte) resmi dil olarak ilan edilmiştir.

İbranice.pdf

  • Upload
    deocl

  • View
    223

  • Download
    11

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: İbranice.pdf

İbranice 1

İbranice

İbraniceİvrit עברית

Ana dili olanlar İsrail ve Musevilerin bulunduğu diğer devletlerde dinî törenlerde.

Konuşan sayısı 7 milyon  (tarih gerekli)

Dil aileleri Varsayılan

•• İbranice

Yazı sistemi İbrani alfabesi

Dil kodları

ISO 639-2 heb

ISO 639-3 heb

İbranice (עִבְרִית, İvrit, İbranice söylenişi ) Afro-Asyatik dillerin Kuzeybatı Sami (Semitik) dil grubunun Ken'ankoluna bağlı ve 7 milyon kişi tarafından konuşulan bir dildir. İsrail'in resmi dili olmakla beraber, İsrail dışındayaşayan Yahudi azınlıklar tarafından da konuşulur. İbranice, 22 harflik İbrani Alfabesi ile sağdan sola doğru yazılır.İsrail ve ABD başta olmak üzere Avustralya, Kanada, Almanya, Filistin, Panama ve İngiltere'de konuşulur.[1] Bunundışında Batı Şeria'da Yahudi olmayan bir azınlık ve dünyanın birçok yerindeki Yahudi azınlıklarca da yerel dilinyanında Ladino, Yidiş veya Aramice ile beraber dini dil olarak konuşulur.

TarihçesiEski Ahid de denilen Tanah ve 3.300 yıl önce Musa zamanında kaleme alındığı düşünülen Tevrat Kutsal Kitapİbranicesi ile yazılmıştır. Yahudiler bu sebeple İbraniceye 'Laşon HaKodeş' ("Kutsal dil") de derler.Tarihçiler, Kudüs'ün Babilliler tarafından M.Ö. 607 yılında talan edilmesinden sonra, günlük İbranicenin yerinezamanın Lingua franca'sı olan, Mezopotamya'dan Mısır'a kadar yaygın bir biçimde konuşulan ve yine Semitik bir dilolan Aramice konuşmaya başlamış, bu dönemden itibaren İbranicenin yerini yavaş yavaş Aramice almıştır. Tevrat’ınAramice çevirileri yapılmış (Targum Onkelos) ayrıca Yahudi din adamları Babil'de ve Kudüs'de Musevi Hukuku'nuoluşturan ve Talmud'u Aramice olarak kaleme almışlardır.Romalılar'ın bölgeyi ele geçirmesiyle, 3. yüzyılda İbranice konuşulan bir dil olmaktan çıkmış; ancak zaman içindezenginleşerek önemli bir yazı dili haline gelmiştir.19. yüzyıl sonunda İbranice, Siyonizm (Yahudi milliyetçiliği) ile birlikte modern İbranice olarak tekrar ayağakaldırılmış ve zamanın Yahudilerince Yidiş, Arapça, Rusça gibi dillerin yerine konuşulmaya başlanmıştır. ÖzellikleElyezer Ben Yehuda’nın kişisel çabalarıyla tekrar bir konuşma dili haline getirilmiştir. Ben Yehuda’nın oğlu ItamarBen Avi (doğumu Ben-Tziyon Ben Yehuda) anadili modern İbranice olan ilk kişidir.Modern İbranice, 1921 yılında, İngiltere yönetimindeki Filistin'de ve 1948 yılında kurulan İsrail Devleti'nde (Arapçaile birlikte) resmi dil olarak ilan edilmiştir.

Page 2: İbranice.pdf

İbranice 2

Özellikleri

İbrani alfabesi

ד ג ב א

י ט ח ז ו ה

ע ס נן מם ל כך

ת ש ר ק צץ פף

Tarih · Harf çevirisiNikud · Dageş ·

GematriaRakamlandırma

Sami dillerinin hemen hepsinde görüldüğü gibi İbranicede kelimeler üç ünsüz harften oluşan fiillerden türetilir. Fiilkökünün asıl anlamı bu üç ünsüz harf tarafından belirlenir. Bu kökün başına veya sonuna bir takım ünsüz harflereklenerek isimler türetilir.İbranicede bileşik fiillere pek rastlanmaz, fiillerde zaman (geçmişte olması, şimdi olması) yerine yapılan işinbitirilmiş ya da bitirilmemiş olması ön plandadır. (Perfectum – Imperfectum)İbranicede isim çekimleri kaybolmuş olup bunun yerine את edatıyla accusativus (-i hali), -ב ön ekiyle locativus (-dehali), -ל ön ekiyle dativus (-e hali), מן edatı ya da -מ ön ekiyle ablativus (-den hali), שׁל edatıyla ya da –ׁש ön ekiyle degenitivus (-in –un –nin –nun) yapılır.İsimlerde erkek ve dişi olmak üzere iki tür bulunmaktadır. İsmin tekil, çoğul ve ikil çoğul (dual) olmak üzere üçbiçimi bulunur. Eller, ayaklar, gözler, kulaklar, bacaklar gibi çift olan ya da iki nesneden oluşmuş çoğullar ikil çoğulson eki (–aim) ile, ikiden fazla çokluklar ise çoğul son eki (erkek için –im, dişi için –ot) ile yapılır.İsimlerde olduğu gibi sıfatlarda da erkek ve dişi olmak üzere iki tür bulunur ve bunlar ismin cinsine göre kullanılır.Sayı sıfatlarının da erkek ve dişi biçimleri bulunur.

İbranice Metin Örneği

Yahudi dilleri

 Yahudilik Portali

,בעברית נכתבו רוב ספרי התנ"ך, כל המשנה, רוב הספרים החיצוניים ורוב המגילות הגנוזות. המקרא נכתב בעברית מקראית(ואילו המשנה נכתבה בניב הקרוי לשון חז"ל. בתקופה מסוימת בימי בית שני או קצת לאחריו (החוקרים חלוקים בשאלה זו

פסקו רוב היהודים מלהשתמש בעברית כבשפת דיבור. מאות שנים לאחר בית שני כאשר חדלו היהודים להשתמש בעברית כברנכתבו התלמודים בארמית . עם זאת ישנן עדויות שאף במאה ה-8 לספירה שפת הדיבור בטבריה שם פעלו בעלי המסורה

.הייתה עבריתגם כשהשפה העברית לא שימשה שפת דיבור, עדיין שימשה לאורך הדורות, במה שמכונה תקופת הביניים של העברית, כשפת

הכתב העיקרית של היהודים, בעיקר בעניינים הלכתיים: כתיבת פרוטוקולים של בתי דין, קובצי הלכות, פרשנות לכתביקודש ועוד. גם כתיבת מכתבים וחוזים בין גברים יהודים נעשתה לעתים קרובות בעברית. ספרות הלכתית לנשים בקהילותאשכנזיות נכתבה ביידיש (למשל ספר ההלכות "צאינה וראינה"), כיוון שהנשים, בניגוד לגברים, לא למדו עברית. חיבורים

יהודיים בעלי אופי חילוני או לא-הלכתי נכתבו בשפות יהודיות או בשפות זרות, לדוגמה: הרמב"ם כתב את ספרו "משנה,תורה" בעברית, על אף שספרו הפילוסופי המפורסם "מורה נבוכים" שיועד למשכילי זמנו נכתב בערבית יהודית. עם זאת

מורה נבוכים", כמו ספרים אחרים בנושאים חילוניים, תורגמו לעברית כשהיה בהם עניין לקהילות יהודיות דוברות שפות"

Page 3: İbranice.pdf

İbranice 3

אחרות. אחת המשפחות היהודיות המפורסמות שעסקו בתרגום מערבית-יהודית לעברית בימי הביניים היא משפחת אבן תיבון[2]

İbranice-Arapça Benzer Kelimeler

İbranice Arapça Türkçe

Bayit Beyt Ev

Barak Berk Yıldırım

Lo La Hayır

Şemeş Şems Güneş

Zman Zaman Zaman

Şaa Saa Saat

Şalom Salam Selam

Anahnu Nahnu Biz

Kaynakça[1] Ethonolgue'da İbranice (http:/ / www. ethnologue. com/ show_language. asp?code=heb)[2][2] İbranice wiki'den "İbranice" maddesinden alıntıdır

Page 4: İbranice.pdf

Madde Kaynakları ve Katkıda Bulunanlar 4

Madde Kaynakları ve Katkıda Bulunanlarİbranice  Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?oldid=13382456  Katkıda bulunanlar: Algoriptimus, Alperx, Blcksprt, Denisutku, Dünya vatandaşı, Eldarion, Esc2003, FoRSaKeN,Hannahannah, Iggydarsa, Jimbo, Katpatuka, Kevork Avakiyan, Kibele, Levent, Mach, Mbaran, Memty, Milesbroke, Morphosis, OK SHAN, Paris, Reality006, Sayginer, Sağlamcı, Solider,Stambouliote, Takabeg, Tolqadernek, Tuz, Universal Life, Vikiyazar, Vikiçizer, Vito Genovese, Vitruvian, Wisdom, Xanılx2, Yabancı, Yabumaistan, Yakamoz51, Yurekli74, İmtaba, 96 anonimdüzenlemeler

Resim Kaynakları, Lisanslar ve KatkıdaBulunanlarDosya:Loudspeaker.svg  Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Loudspeaker.svg  Lisans: Public Domain  Katkıda bulunanlar: Bayo, Frank C. Müller, Gmaxwell, Gnosygnu,Husky, Iamunknown, Mirithing, Myself488, Nethac DIU, Omegatron, Rocket000, Shanmugamp7, Snow Blizzard, The Evil IP address, Túrelio, Wouterhagens, 27 anonim düzenlemelerDosya:Yahudi Dilleri.gif  Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Yahudi_Dilleri.gif  Lisans: bilinmiyor  Katkıda bulunanlar: Kullanıcı:IggydarsaDosya:Portal.svg  Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Portal.svg  Lisans: Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported  Katkıda bulunanlar: Portal.svg: Pepetpsderivative work: Bitplane (talk)

LisansCreative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported//creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/