هوش تجاري مطالعه گروهي

گروه دانشجويي فرفا

اصول فناوري اطالعات: درس مهندس ابطحي : استاد درس

دانشگاه صنعتي شريف 92پاييز

1 گروه ،تجاري هوش

فرفا

فهرست تعريف سامانه هوشمند•

BIساختار •

)BI(تعريف هوش تجاري •

معماري هوش تجاري•

هاي بلوغ مدل•

ريزي استراتژيك و مديريت عملكرد كسب و كار برنامه•

هوش تجاري از ديدگاههاي مختلف•

گروه ،تجاري هوش

2 فرفا

فهرست

BIداليل داشتن سيستم هاي مبتني بر •

BIاهداف •

BIاجزاي • BIتكنيك هاي استفاده شده در • نقشة راه سيستم هاي هوش تجاري• مراجع•

گروه ،تجاري هوش

3 فرفا

هاي هوشمند سامانه

.هوشمندي، قابليت دنبال كردن هدف به همان روشي است، كه انسان دنبال مي كند•

.يك سامانه هرچه به انسان نزديكتر باشد، هوشمندتر است•

اي است كه هدف مشخصي را با كمك حسگر و عملگر تا سامانه هوشمند، سامانه• .حصول موفقيت دنبال مي نمايد

سامانه هوشمند، مي تواند دانش خود را با يادگيري، از طريق تجربه ويا كسب دانش • .هاي جديد افزايش دهد

•BI بايد يك سامانه هوشمند باشد.

گروه ،تجاري هوش فهرست 4 فرفا

BIساختار BI

ابزار تکنيک �ار�رد

�ار�رد تکنيک ابزار ابزار تکنيک �ار�رد

گروه ،تجاري هوش فهرست 5 فرفا

) 1(تعريف هوش تجاري

جهت دانش و داده آوري جمع براي فناوري و كاربردها از وسيعي بعد از عبارتست•

.هوشمند و دقيق تجاري تصميات اتخاذ براي بنگاه تحليل راستاي در وجو پرس توليد [Paul Balacky & Richard Fayers, 2003]

گروه ،تجاري هوش فهرست 6 فرفا

) 2(تعريف هوش تجاري

قالب در و شده تشكيل Enterprise معماري يك براساس تجاري هوش يك•OLAP )تصميمات اتخاذ و تجاري هاي داده تحليل به ،)برخط تحليلي پردازش

[Loshin David, 2003] .پردازد مي هوشمند و دقيق

گروه ،تجاري هوش فهرست 7 فرفا

) 3(تعريف هوش تجاري

BI

OLTP +

OLAP

گروه ،تجاري هوش فهرست 8 فرفا

)4(تعريف هوش تجاري

معماري يك بعنوان بلكه سامانه، يك بعنوان نه و محصول يك بعنوان نه تجاري، هوش• به كه است تحليلي و كاربردي هاي برنامه از اي مجموعه شامل كه است موردنظر

فعاليت براي تصميم اخذ به كمك و اخذ به تحليلي و عملياتي داده هاي پايگاه استناد Larissa T. Moss, Shaku Atre] , [2005 .پردازند مي تجاري هوشمند هاي

گروه ،تجاري هوش فهرست 9 فرفا

سيرتكامل هوش تجاري

BI

DSS EIS

گروه ،تجاري هوش 10 فرفا

معماري هوش تجاري

گروه ،تجاري هوش 11 فرفا

هاي بلوغ هوش تجاري مدل

جايگاه آنها از نظر بلوغ هوش تعيين ها امكان مقايسه بين سازمان• تجاري

دهد و نشان مي ي رسيدن به سطوح باالتر بلوغ را به سازمانها نحوه• .كنند مسير پيشرفت آنها را مشخص مي

مدل بلوغ اطالعات تجاري• مدل بلوغ گارتنر براي هوش تجاري و ارزيابي عملكرد• AMRمديريت عملكرد مؤسسه تحقيقاتي /مدل بلوغ هوش تجاري• TDWIمدل بلوغ •

:بعاد اين مدل نيز عبارتند از ا -5ارزش، -4تامين بودجه، -3حاميان، -2محدوده، -1

ارائه به كاربران-8توسعه، -7داده، -6معماري،

گروه ،تجاري هوش فهرست 12 فرفا

برنامه ريزي استراتژيك و مديريت عملكرد كسب وكار

برنامه ريزي استراتژيك•فرايندي در راستاي فرموله نمودن و تشريح استراتژي هاي سازماني و اتصال آن •

به عمليات و نظارت بر نحوه ي پياده سازي استراتژي در سازمان ها و يا مديريت عملكرد (BPM)مديريت عملكرد كسب وكار•

: (CPM)سازمان

Balanced (BSC) -يكي از پركاربردترين آن ها چارچوب كارت امتيازي متوازن•Scorecard

كارت امتيازي متوازن

مالي

مشتري

رشد و يادگيري

فرايند

هاي كردن و تحليل متدولوژي مديريت عملكرد كسب وكار، چارچوبي براي سازماندهي، مكانيزه"ها باشد و به سازمان ها براي استخراج عملكرد سازمان مي ها، فرايندها و سيستم كسب وكار، سنجه

ها ترجمه نمايد، بر اجرا نظارت نمايد و در اي منسجم از اهداف را به برنامه كند تا مجموعه كمك مي".راستاي بهبود عملكرد مالي و عملياتي بينش ارائه نمايد

گروه ،تجاري هوش 13 فرفا

مدل هاي بلوغ مديريت استراتژيك

تاكنون مدل هاي بلوغ زيادي در حوزه ي مديريت استراتژيك و برنامه ريزي •استراتژيك و مديريت عملكرد كسب وكار توسعه و كاربردي نشده اند و شايد بتوان تنها

مدل مطرح و به روز اين حوزه را مدل بلوغ مديريت استراتژيك دانست كه توسط .موسسه كارت امتيازي متوازن توسعه داده شده است

: 1سطح ايستا و اقتضايي

: 2سطح فعال

: 3سطح و ساختيافته

بيش فعال

: 4سطح مديريت شده

و متمركز

: 5سطح بهبود مداوم

فرهنگ ها و -2رهبري، -1: ابعاد اين مدل نيز عبارتند از

همسويي، -4تفكر و برنامه ريزي استراتژيك، -3ارزش ها، بهبود -7مديريت عملكرد، -6گيري عملكرد، اندازه -5

.پايداري مديريت استراتژيك -8فرايند،

گروه ،تجاري هوش فهرست 14 فرفا

هوش تجاري از ديدگاه هاي مختلف

يمنظر مديريت: :استداراي شاخصه هاي زير BIاين منظر در و پياده سازي فرايند تصميم گيري مديران كه در آنها دانشي بر تصحيح •

.شودپايه دقيق ترين و جامع ترين اطالعات واقعي سازمان، ايجاد مي .توانايي مدير در اعمال تصميمات استراتژيكافزايش •

گروه ،تجاري هوش 15 فرفا

هوش تجاري از ديدگاه هاي مختلف منظر معماري و فرايندهاي سازماني

.است framework يك•بستري براي حركت از داده به اطالعات و از اطالعات به دانش با ايجاد ارزش •

.افزوده براي سازمان .تمركز بر فرايندهاي تصميم گيري در سطوح مختلف مديريتي در سازمان•افزايش كارآيي سازمان با توجه به بخش هايي مانند پرسنل مجرب، اطالعات •

...پنهان تجاري، كاهش فرايندهاي اضافي و

.اتحاد و يكپارچگي فرايندهاي سازمان•

گروه ،تجاري هوش 16 فرفا

هوش تجاري از ديدگاه هاي مختلف

منظر بازار: .ايجاد برتري رقابتي با استفاده از ابزارهاي قدرتمند تحليل رقبا •مانند (هوشمند تعامل با مشتريان، شركاي تجاري ) Monitoring(نظارت •

supplyer ها.(

.نظارت هوشمند بازار و شناسايي تغييرات آتي آن • فرآيند باالبردن سوددهي سازمان در بازار رقابتي•

گروه ،تجاري هوش 17 فرفا

هوش تجاري از ديدگاه هاي مختلف

منظر فناوري: .يك سيستم هوشمند• .ايجاد بستر فني و معماري مناسب جهت گسترش و استفاده بهينه از منابع•استفاده از ابزارهاي نرم افزاري و سخت افزاري در راستاي شناسايي، جمع آوري، •

.پردازش و نتيجه گيري و نمايش داده ها و اطالعات مورد نياز در سازمانو پايگاه داده هاي data ware houseمبتني بر پايگاه داده هاي بزرگي مانند •

.عملياتي .در تعامل با بسياري از سيستم هاي كامپيوتري ديگر• ).OLAP(مبتني بر پردازش تحليلي بر خط •

گروه ،تجاري هوش 18 فرفا

BIداليل روآوري به

مديريت سازمانها بازارپيچيدگي مديريت -

. افزايش يافته استامروزه حتي شركتهاي

بصورتكوچك نيز كار الملليبين

.ميكنند

بر اساس ارگانها-اطالعات با هم رقابت

مي كنند و زمان براي بدست آوري اين

.اطالعات محدود است

بازار به شدت رقابتي -و ها نوآوريشده و

هر روز ابتكارات .افزايش مي يابد

فهرست 19

BIبر�� از�ار�ردهای برنامه های تصميم يار

، OLAPتحليل چند بعدي ازداده هاي عملياتي در قالب • داده كاوي،• پيش بيني كردن،• تحليل تجاري،• پرس وجو كردن و گزارش گيري و ترسيم آماري، • تحليل مكاني، • مديريت دانش،• كاوش در متن، محتوا و صوت،•

گروه ،تجاري هوش فهرست

20 فرفا

داليل داشتن سيستم هاي مبتني بر هوش تجاري

.اقتصادي داليل• .كاربرديسامانه كاراييدنبال نمودن اهداف • .رقابت ها افزايش• تجارت الكترونيكي• .كاربرديسامانه هاي گيري تصميماز حمايت• .مشتريانكثرت • .تحليل عمليات سيستمبه نياز• .سامانهحاصل از اطّالعاتصحت و دقّت • .دسترسي به داده هاي بهنگام شده• .هزينهكاهش • .با كاالهاي مشابه مقايسهدر نهاييكاربران رضايت•

گروه ،تجاري هوش فهرست 21 فرفا

BI اهداف

يك مبناي بر و آماري تحليل كمك به را داده تحليل ،BI سامانه يك كه داريم انتظار• سازد ميسر تحليلي داده پايگاه

تحلیل داده

تحلیل آماری پاي�اه داده

تحلي��

گروه ،تجاري هوش فهرست

22 فرفا

BI اجزاي

كاربران •

محصول • خدمات قابل ارائه • رقبا •

گروه ،تجاري هوش فهرست 23 فرفا

تكنيك هاي استفاده شده در هوش تجاري

• On-Line Analytical Processing (OLAP) • On-Line Transaction Processing (OLTP) • Data Warehousing (DW) • Data Mining (DM) • Intelligent Decision Support System (IDSS) • Intelligent Agent (IA) • Knowledge Management System (KMS) • Supply Chain Management (SCM) • Customer Relationship Management (CRM) • Enterprise Resource Planing (ERP) • Enterprise Information Management (EIM)

گروه ،تجاري هوش فهرست 24 فرفا

)ادامه(تکنيک های استفاده شده در هوش تجاری

ليست اموال فروش

توزيع

قيمت گذاری محصول

DM ERP

IDSS KMS

CRM

SCM

EIM

DB

OLAP OLTP

DW

گروه ،تجاري هوش فهرست 25 فرفا

OLAP (On-Line Analytical Processing)

هاي پرسش به سريع پاسخگويي منظور به تحليلي داده پايگاه از كه هايي سرويس• .شوند مي ناميده )OLAP( برخط تحليلي پردازش كنند، مي استفاده كاربران تحليلي

•OLAP داده سريع تحليل و اكتشاف براي كه افزارها نرم از اي مجموعه از است عبارت .شود مي استفاده سازي مجموع از سطح چندين با بعدي چند شيوة يك بر مبتني هاي

)Aggregation(، كند مي آسان و سريع را گيري تصميم.

زبان يك به نياز بدون ها تحليل هدايت قابليت دليل به گيري تصميم شدن آسان • .شود مي حاصل اطالعاتي بانك زيرين ساختار فهم يا اصلي جوي و پرس

گروه ،تجاري هوش بازگشت 26 فرفا

OLAP )ادامه(

درخواست براي ها داده مجموع كه است جهت اين از نيز گيري تصميم ترشدن سريع• شده Pre-Aggregate ها، داده اصطالح به و است شده محاسبه پيش از متداول هاي تحليلي پيچيدة وجوهاي پرس به پاسخگويي و يافته كاهش محاسبه زمان بنابراين اند، .بود خواهد امكانپذير سرعت به

ضروري عناصر جمله از )OLAP( خط بر تحليلي پردازش و )DW( تحليلي داده پايگاه• .آيند مي شمار به يار تصميم هاي سيستم در

گروه ،تجاري هوش بازگشت 27 فرفا

عمليات متداول در پردازش تحلي�� برخط

گروه ،تجاري هوش 28 فرفا

OLTP (On-Line Transaction Processing)

: ي مورد استفاده در اين تراكنش ها داده هاي به روز، جاري و با جزئيات است داده ها•پردازش تراكنش ها، مشتمل بر انجام عمليات روزانه مانند خريد و فروش و عمليات

.بانكي و مانند آن

.هستند OLTP هاي سيستم اي داده منبع عملياتي، داده هاي پايگاه•

روزانة عمليات انجام جهت جاري، و بروز هاي داده شامل رايج عملياتي دادة هاي پايگاه• .هستند ها داده مشاهده و بروزرساني حذف، ثبت،

گروه ،تجاري هوش بازگشت 29 فرفا

OLAP , OLTPي متفاوتمقايسه جنبه ها

هاي سيستم شده مقايسه

پارامترهاي ارزيابي

(OLAP)ي برخط پردازش تحليل (OLTP)پردازش تراكنش برخط

يكاركنان دانش كاربران فناوري اطالعات كاربران پشتيباني تصميم عمليات روزانه كاركرد

گرا-موضوع گرا-كاربرد طراحي پايگاه داده

روز، باجزئيات، جاري، به داده رابطه اي،منفرد

سابقه، خالصه شده، چندبعدي، سرجمع، يكپارچه

خاص منظوره عمليات تكرارشونده كاربرد

30

)ادامه( OLAP , OLTP ي متفاوتمقايسه جنبه ها

های سيستم

شده مقا�سه

پارام��های

ارز�ا�ی

(OLAP)� برخط پردازش تحلي� (OLTP)پردازش تراكنش برخط

دس����ينوش�ن، /خواندن

ی ساز درهم/گذاري اند�س ی �ليد اص��بررو

پويش سراسری وگس��ده

ی پيچيدهوجوها پرس ی ساده و �وتاهها تراكنش واحد �اري

ها ر�ورد ميليون دهها ر�ورد �عداد ر�وردهای مورد دس����ي

صدها �ار�ر هزاران �ار�ر �عداد �ار�ران

ترابايت -گي�ابايت گي�ابايت -م�ابايت اندازه پاي�اه داده

31

)ادامه( OLAP , OLTP ي متفاوتمقايسه جنبه ها

های سيستم

شده مقا�سه

پارام��های

ارز�ا�ی

پردازش تراكنش برخط

(OLTP) � برخط پردازش تحلي�

(OLAP)

معيار سنجش

بازده تراكنش

(Throughput , Speed)

، پا�خپرس وجوبازده (Throughput,Speed,

و همبست�ی جامعيت (

بازگشت 32

) Data Warehouse(اي مخزن داده• Data Warehouse )اي داده مخزن ،)شود مي گفته آن به هم تحليلي داده پايگاه

وسيع محدوده يك در ناهمگن و مختلف اطالعاتي منابع از شده آوري جمع متمركز، .شود مي استفاده )DSS(يار تصميم هاي سيستم از پشتيباني براي و است زماني

•DW ارگان و ها سازمان شدة توزيع اي داده منابع ساير يا و عملياتي داده هاي پايگاه از .شود مي تهيه متفاوت هاي

به پاسخگويي منظور به ها داده كه آورد مي فراهم مناسبي بستر تحليلي دادة پايگاه• ذخيره يافته، سازمان و شده جمع سر شده، بايگاني صورت به تحليلي هاي پرسش

.شوند ها تحليل و ها گيري تصميم انجام براي كه است هايي داده شامل تحليلي داده پايگاه •

.است مناسب

گروه ،تجاري هوش بازگشت 33 فرفا

)ادامه(اي مخزن داده

مدير�ت

تحليلگر

امور اداری

امور ما��

امور فروش

امور اموال

امور ترابری

پاي�اه داده تحلي��

يکپارچه

Enterprise

Data Marts

گروه ،تجاري هوش بازگشت 34 فرفا

( Data Mining ) داده كاوي

يافتن منظور به بزرگ، هاي داده پايگاه خودكار نيمه تحليل فرآيند به كاوي داده عبارت• .گردد مي اطالق مناسب الگوهاي

يا ،) نامند مي هم ماشين يادگيري آنرا كه( مصنوعي هوش در دانش كشف همانند• .دارد ها داده از والگوها قوانين يافتن در سعي هم كاوي داده آماري، تحليل

شده ذخيره ديسك روي اغلب كه اطالعاتي، عظيم حجم با كه جهت اين از كاوي داده• .است متفاوت آمار و ماشين يادگيري با روبروست، است

.دارد كار و سر داده هاي پايگاه در دانش كشف با كاوي داده •

گروه ،تجاري هوش بازگشت 35 فرفا

معماری چند اليه

پاي�اه داده تحلي�� استخراج �غي��ش�ل

بارگذاري

نوسازي

OLAP

تحليل ی داده �او

و پرس وجو گزارش گ��ي

Monitor &

Integrator داده جان�ي

ابزارهای سطح باال منا�ع داده

سرويس

Data Marts

ی دادهپاي�اه ها

سايرمنا�ع

پاي�اه داده تحلي��

�ار�ردها

گروه ،تجاري هوش 36 فرفا

محيط هوش تجاري

داده

عمليا�ی

پاي�اه داده

تحلي��

تجاری

پای�اه اطالعات

تحلي��

تجاری

داده �اوی

تکرار/ استخراج

پاکسازی داده

مدير�ت فرا داده

OLAP/ پرس وجو

پرس و جوهای تجاری

آناليز چندبعدی

...

تقسيم بندی مشتری

تشخيص تقلب

بازار مقصد

...

فرفا گروه ،تجاري هوش 37

يار هاي هوشمند تصميم سامانه

سيستم هاي تصميم يار، سيستم هايي هستند كه به مديران درامر تصميم گير ي كمك • .مي كنند

كمك OLAP براي اين منظور از تكنيك هايي مانند داده كاوي و سرويس هايي مانند • . مي گيرند

از جمله عناصر ضروري ) OLAP(و پردازش تحليلي بر خط ) DW(پايگاه داده تحليلي • .در سيستم هاي تصميم يار به شمار مي آيند

سيستم هاي تصميم يار هوشمند، سيستم هاي تصميم ياري هستند كه مبتني بر • گروه ،تجاري هوش بازگشت .تكنيك هاي هوشمند اند

38 فرفا

عامل هوشمند

كه يطور به است محيط بر يگذار تأثير به قادر كه است افزاري نرم (Agent) عامل• يا و يفيزيك ،شيميايي فعاليت يك همانند .شود مي تغييرحالت يا و فعاليت به منجر

. بيولوژيكي . است هدف به رسيدن براي هوشمند يابزار عامل • .است گيري تصميم به قادر يتنهاي به و است خودمختار عامل• يم انجام كنش خودمختار طور هب و دارد واكنش كه يموجوديت از است عبارت عامل•

.دهد كه يطور به باشند واقعي دنياي در كارها انجام به قادر بايستي هوشمند يعاملها•

واقعي دنياي در عمل و زندگي به قادر بايستي نيز و دهند انجام را هدفداري اعمال باشند

گروه ،تجاري هوش بازگشت 39 فرفا

و�ژ�ی های عامل ها

مختصر و�ژ�یتوصيف واژه الت�ن و�ژ�ی �ي فراخوا بدون شده �عر�ف هدف به توجه با عمل به پرداخ�ن Autonomy خود مختاري عمليا�ي شرايط و محيط به وا�سته Situatedness موقيعت گرا

آن �غي��ات به پا�خ و محيط درك Reactive واكن��ی شده �عر�ف هدفمند رفتارهای نما�ش Pro-active كنش گرا

رفتار تکرار اساس بر رفتارها �غي�� Learning يادگ��ی نادرست اطالعات انتقال عدم Veracity صداقت شده �عر�ف پيش از ذا�ی فرآيندهای و اهداف دارای Persistency پايداری

گروه ،تجاري هوش 40 فرفا

)ادامه(و�ژ�ی های عامل ها هم�اری با ساير عامل ها در سيستمهای چند عامله Social اجتما��

تحقق هدف سيستم تا دستيا�ی به آن بدون فراخوا�ي Goal-oriented هدف گرا

قابليت استدالل در انتخاب عمل Reasoning استدالل

ام�ان تطابق اعمال يك عامل با اهداف ك�� سيستم Adaptivity ساز�اری

قابليت انتقال از محيطی به محيطی ديگر Mobility حركت

مصا�حه در منافع مرتبط با عاملهای هم�ار Benevolance نوع دوس�ي

قبول انجام عمل در سيستمهای چند عامله Delegacy نمايند�ي

Competency شا�ست�يارز�ا�ی فعاليت انجام شده در تحقق هدف و تقسيم وظايف در

صورت لزوم گروه ،تجاري هوش

41 فرفا

)ادامه(و�ژ�ی های عامل ها

ارز�ا�ی تحقق هدف سيستم و ادامه عمل تا تحقق هدف Amenability احساس مسئوليت

قابليت استدالل در انتخاب عمل وا�سته به محيط Discourse قدرت استدالل

اهدافاعمال درست برای رسيدن به Rationality عقالنيت

سيستم

محيط

ی

ودر و

�� خرو

SENSO R

EFFECTOR

نما���ی از عامل

گروه ،تجاري هوش بازگشت 42 فرفا

ERP (Enterprise Resource Planing) عملياتي هاي سيستم در استفاده مورد كاربردي افزارهاي نرم از اي مجموعه•

معماري بر مبتني عملياتي تجاري هاي پردازش از پشتيباني منظور به مجتمع،Enterprise.

يك وظايف و شعبات تمام كه است كامپيوتر بر مبتني سامانه يك ERP يك• كند مي يكپارچه را سازمان

به لحظه بصورت واحد معماري يك با را مهم تجاري فرآيندهاي همه ERP يك• .كند مي كنترل لحظه

.بخشد بهبود را سود و وري بهره كيفيت، تا كارايي از يكپارچه حل راه رود مي انتظار•

گروه ،تجاري هوش بازگشت 43 فرفا

Enterprise Information Management

واحد تجاری

زار با

امور ما��

صول ح

ت گذاری م قيم

ش��ی شتيبا�ی م

�

يع توز

ت اموالس

لي

ش فرو

Clien Client Client Client Client Client Clien t

IT IT IT IT IT IT IT

ODS DM

کشف کردن هماهن�ی , مستندات , جمع آوری , کن��ل ,

محيط عمليا�ی

EDW OM

BI/DW Databases

واحد تکنولوژی اطالعات مدير�ت اطالعات

Enterprise

محيط �شتيبا�ی

از تصميم گ��ی

Operational Systems

گروه ،تجاري هوش بازگشت 44 فرفا

نقشه راه هوش تجاري

داده از استفاده جمله از خاص هاي نيازمندي با تجاري هوش كاربردي هاي برنامه براي• فعاليت گسترش به نياز ...و صوت و محتوا و متن در كاوش مثالً يافته ساخت غير هاي

است مناسب توليد هاي گام قالب در ها نقش و ها

هاي برنامه ايجاد براي پروژه حيات چرخة راهنماي يك اساساً تجاري هوش راه نقشه• .است يافته ساخت هاي داده از استفاده با تجاري يارهوش تصميم كاربردي

گروه ،تجاري هوش فهرست 45 فرفا

)1(نقشة راه توليد يک پروژة هوش تجاری پروژةانجام هر مرحلة 6هوش تجاري را بر طبق همان پروژة يكگام براي ساخت 16نقشه اين•

:مي كند بيان زيرشرح به مهندسي :هدف و منظور مرحلة•

،تجاري وضعيت ارزيابي: 1گام • :ريزيطرح مرحلة•

، Enterpriseساخت زير ارزيابي: 2گام • ،پروژه ريزيطرح : 3گام •

:تجاري تحليل مرحلة• هاي پروژه، نيازمندي تعريف: 4گام • داده، تحليل: 5گام • نمونه سازي برنامه كاربردي،: 6گام • ،فرادادهمخزن تحليل: 7گام •

گروه ،تجاري هوش فهرست 46 فرفا

:طراحي مرحلة• داده، پايگاهطراحي : 8گام • )بارگذاري/تبديل/استخراج( ETLطراحي : 9گام • ،فرادادهطراحي مخزن : 10گام •

:ساخت مرحلة• ،ETL توليد: 11گام • كاربردي، برنامة توليد: 12گام • داده كاوي،: 13گام • ،فرادادهمخزن توليد: 14گام •

:نصب و استقرار مرحلة• سازي، پياده: 15گام • .نسخه ارزيابي: 16گام •

)1(نقشة راه توليد يك پروژة هوش تجاري

گروه ،تجاري هوش فهرست 47 فرفا

ارزيابي وضعيت تجاري

.شود مي پيشنهاد تجاري حل راه يك و شود مي تعريف تجاري موقعيت يا مشكل گام، اين در• بايد واضح طور به و باشد داشته اقتصادي توجيه بايد تجاري هوش كاربردي برنامة نسخة هر

.شود بيان حل راه آن فوايد

گروه ،تجاري هوش بازگشت 48 فرفا

4�ام 3�ام 2�ام 1�ام

5�ام

6�ام

7�ام

8�ام 16�ام

9�ام 11�ام

10�ام

15�ام

14�ام

13�ام

12�ام

طرح ر�زی هدف

ساخت طرا�� تحليل تجاری

استقرار

شمای نقشة راه توليد يک پروژة هوش تجاری

گروه ،تجاري هوش فهرست 49 فرفا

BI اجرای موازی نقشة راه ساخت يک پروژة

14

12

11

9 13

8

1 4 3

10

2 5 6 7 16 15

زمان

هام

�ای

وازی م

جراا

گروه ،تجاري هوش 50 فرفا

)2(سيستم هاي هوش تجاري مالحظات نقشه راه داده، كيفيتشناخت •

داده، كيفيتشناخت عدم •

داده ها، تصحيح•

اشتراك گذاري داده ها،•

تلقي شود، سرمايهداده به منزله •

، )استنتاج+ يادگيري(داده از داده هاي موجود توليد•

استفاده از استانداردها،•

.ها سيستم محدودة ومحدودنمودنكوچك • گروه ،تجاري هوش فهرست

51 فرفا

ساختار تيم پروژه

عمودي يا افقي•

شود مي استفاده متمركز ساختار از مؤلفه بر مبتني هاي دربرنامه كه :غيرمتمركز يا متمركز•

متمركز غير افقي يا متمركز عمودي•

.شود استفاده افقي متمركز غير ساختار يك از شود مي پيشنهاد BI سيستم يك براي•

گروه ،تجاري هوش فهرست 52 فرفا

BIساختار تيم پروژه

رويكرد مبتني برتوليد اجزا حاكم است، BIدر ساخت يك سيستم مبتني بر معماري • :دو تيم بطور مجزا در اين رابطه مشغول به فعاليت اند

)Core( تيم سازنده هسته اصلي سيستم•

)Extended( تيم كاربردي نمودن هسته اصلي•

گروه ،تجاري هوش فهرست 53 فرفا

(Core)اصلي سامانهسازنده هسته تيم

: تيم اين ثابت اعضاي• پروژه، مدير نفر يك• تجاري، نماينده نفر يك• اطالعات، تكنولوژي بخش طرف از تحليلگران• و نويسي برنامه امر در متخصص كه اطالعات تكنولوزي بخش طرف از متخصصين•

.باشد سيستم تحليل تجزيه

گروه ،تجاري هوش بازگشت 54 فرفا

(Extended)كاربردي نمودن هسته اصلي تيم

نقش اصلي در راهبري مراحل پروژه را ندارند، اعضاي اين تيم داراي تخصص هاي •مختلفي هستند و در هر يك از مراحل انجام پروژه چنانچه به تخصص آنها نياز باشد، از

. ايشان براي شركت در جلسات، دعوت به عمل مي آيد

گروه ،تجاري هوش بازگشت 55 فرفا

تحليلي بر خطپردازش سرويس دهنده هاي

داده پايگاه معماري مياني اليه در كه خط بر تحليلي پردازش يها سرويس دهنده• :هستند نوع سه دارند، قرار تحليلي

•ROLAP )رابطه اي برخط يتحليل پردازش( OLAP Relational

•MOLAP )چندبعدي برخط يتحليل پردازش( OLAP dimensional-Multi

•HOLAP )تركيبي برخط يتحليل پردازش( OLAP Hybrid

گروه ،تجاري هوش بازگشت 56 فرفا

ROLAP

استفاده رابطه اي داده پايگاه هاي مديريت سيستم هاي از ييافته ا توسعه نوع از ،ROLAP سرويس دهنده يك• .مي كند

مدل مختلفي اشكال به بعد جداول با واقعيت جدول ارتباط نوع براساس اي رابطه خط بر تحليلي پردازش• .شوند مي

بين هاي رابطه و جداول از استفاده با را بعد جداول و واقعيت جداول شامل ساختارهاي دهنده، سرويس اين• .كند مي سازي پياده انها

دستورات و استاندارد رابطه اي عمليات به را چندبعدي داده هاي يرو بر OLAP عمليات ،ROLAP واقع در•SQL مي كند نگاشت.

گروه ،تجاري هوش بازگشت 57 فرفا

MOLAP

آرايه اي يساختارها به مستقيما را داده از يبعد چند ديدگاه MOLAP سرويس دهنده• .مي نمايد نگاشت

مي بيند داده مكعب يك شكل به را داده چندبعدي يتحليل داده پايگاه يك•

گروه ،تجاري هوش بازگشت 58 فرفا

HOLAP

• HOLAP نيز ROLAP و MOLAP مي كند تركيب بايكديگر را. استفاده تاريخچه و سابقه به مربوط داده هاي يبرا ROLAP از مثال عنوان به •

يك در هستند، دسترسي مورد تناوب به كه داده هايي كه، حالي در مي شود،MOLAP مي شوند ينگهدار جداگانه.

گروه ،تجاري هوش بازگشت 59 فرفا

OLAPمزايا و معايب سرويس دهنده هاي

صورت در زيرا هستند تر مناسب بزرگ هاي داده مجموعه براي :ROLAP معايب و مزايا• ذخيره ها آرايه از تر فشرده ها جدول در پراكنده هاي داده مجموعه داده، در پراكندگي وجود

.شوند مي

مي روبرو حافظه كمبود مشكل با باشند پراكنده ها داده كه زماني : MOLAPمعايب و مزايا• بازيابي سرعت است، كمتر انها در پراكندگي كه كوچك هاي داده مجموعه مورد در ولي .شود

كاربر ذهني ديدگاه به ها دهنده سرويس نوع اين ديگر طرف از .باشد مي بيشتر MOLAP در .هستند تر نزديك

گروه ،تجاري هوش 60 فرفا

فروشندگان محصوالت هوش تجاري

• Actuate

•IBM Cognos

•Information Builders

•Microsoft ،

•Microstrategy،

•Oracle،

•Panaroma Software

•Qlik Tech،

•SAP Business Objects،

•SAP

• SAS Institute ،

•TIBCO Spotfire

61 ،تجاری هوش

فرفا گروه

در بازار BIموقعيت فروشندگان

:بازار پيشروان••IBM Cognos ، SAP Business Objects ، Oracle و SAS

:كنندگان تعقيب••SAP، Information Builders، MicroStrategy، Microsoft و

Actuate

:مدعيان••Panaroma Software وQlikTech

62 گروه ،تجاري هوش

فرفا

مراجع

• Larissa T. Moss, “Improving Data Quality: Why is it so difficult?”

• “Data Warehousing/Business Intelligence”, Available in www.eforceglobal.com

• Paul Balacky & Richard Fayers, “A Presentation on Business Intelligence“, June 10th 2003

• A Presentation on BI: “Business Intelligence: Data Warehousing, Data Acquisition, Data Mining, Business Analytics, and isualization”

• A Presentation on BI: “Enterprise Information Systems”

• A Presentation on BI:”ETL”, www.ds.uillinois.edu

• Chun Wei Choo, “Knowledge Management and The Knowing Organization”, Faculty of Information Studies, University of Toronto, http://choo.fis.utoronto.ca

• Fosca Giannotti, Dino Pedreschi, “Tecniche di Data Mining”, http://www-kdd.cnuce.cnr.it/

• Ora Fish, “Data Warehousing: Changing Campus Culture ”, Rensselaer Polytechnic Institute

• Dr. Silke Schoenert, “Knowledge Management and Project Management” , University of Koblenz-Landau, Germany, schoen@uni-Koblenz

گروه ،تجاري هوش فهرست 63 فرفا

مراجع ادامه

.۱۹۰هوش تجاری و تصميمات کالن سازمانی، ماهنامه تدبير، شماره ، امين،گلستانی•

،روزنامه"اقتصادی بنگاه داریضرورت » هوش تجاری»"،-•-www.vista.ir/article/347468/%C2%AB%D9%87%D9%88%D8%B4فناوران

%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%C2%BB-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-

%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C، 1392آذر 19سه شنبه.

هوش تجاری به عنوان یک تکنولوژی اطالعات استراتژیک در کاربرد"آصف،محقر علی حسينی فرید علی منشی •-105، 1387مدیریت فناوری اطالعات، دوره یک، شماره یک، پایيز و زمستان ،نشریه"تقلبو کشف بازرسی:بانکداری

120.

گروه ،تجاري هوش فهرست 64 فرفا