l-Istorja (Ġenerali) – Il Ħdax-il Sena – 2018 Paġna 1 minn 8

ID-DIPARTIMENT GĦALL-KURRIKULU, RIĊERKA, INNOVAZZJONI U TAGĦLIM TUL IL-ĦAJJA

Id-Direttorat għall-Programmi ta’ Tagħlim u Assessjar It-Taqsima tal-Assessjar Edukattiv L-Eżamijiet Annwali tal-Iskejjel Sekondarji 2018

IL-ĦDAX-IL SENA L-ISTORJA (ĠENERALI) IL-ĦIN: Siegħa u tliet kwarti

L-Isem: _____________________________________ Il-Klassi: _______________

1. Wieġeb il-mistoqsijiet li ġejjin dwar l-identità Maltija.

1.1 Immarka l-ĦAMES (5) simboli nazzjonali uffiċjali minn dawn li ġejjin..

il-bandiera ta’ Malta

l-arma ta’ Malta

il-kappar

il-pitirross

l-arma ta’ Wignacourt

il-merill

widnet il-baħar

is-salib ta’ Malta

il-ġelat

(5)

Paġna 2 minn 8 l-Istorja (Ġenerali) – Il Ħdax-il Sena – 2018

1.2 X’tifhem bil-frażi ‘identità Maltija’? __________________________________

________________________________________________________________ (2)

1.3 Kif il-mass media u t-turiżmu qed jaffettwaw l-identità Maltija?

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________ (2)

1.4 Minbarra l-mass media u t-turiżmu, semmi fattur ieħor li qed jaffettwa l-identità

Maltija. _________________________________________________________ (1)

(Total: 10 marki)

2. Qabbel il-kliem mal-frażijiet. L-ewwel waħda ngħatat bħala eżempju.

1 nomadu struttura f’għalqa li kienet tintuża mill-bidwi

2 neolitiku għadam ġebli

3 Alhambra

1

meta l-bniedem ma kienx jgħix f’post wieħed

iżda jmur jgħix fejn isib x’jiekol

4 Għaqda Ekonomika u

Monitarja turi d-devozzjoni reliġjuża tal-Maltin

5 ħorża/ħerża iż-żmien il-ġdid tal-ħaġar

6 Politika Agrikola

Komuni (CAP)

ġebla li tkun fuq il-bokka tal-bir li minnha kien

jista’ jgħaddi l-barmil

7 girna kumpless li jinkludi palazz, fortizza u ġnien

mibni mill-Mori

8 niċċa politika komuni dwar il-biedja fl-Unjoni

Ewropea

9 fossili ftehim dwar l-użu ta’ munita komuni

(Total: 8 marki)

3. Ħares lejn is-sors u wieġeb il-mistoqsijiet dwaru.

Sors A

l-Istorja (Ġenerali) – Il Ħdax-il Sena – 2018 Paġna 3 minn 8

3.1 X’tissejjaħ il-binja li tidher f’Sors A? ________________________________ (1)

3.2 Ma’ liema ċiviltà hi marbuta? ______________________________________ (1)

3.3 F’liema belt tinsab? ______________________________________________ (1)

3.4 X’kien l-użu ewlieni tagħha? ___________________________________________

________________________________________________________________ (2)

3.5 X’jingħad li ġralhom ħafna Nsara bikrin f’dan il-post?

________________________________________________________________ (1)

3.6 Semmi ŻEWĠ karatteristiċi arkitettoniċi li tista’ tara f’din il-binja.

________________________________ ______________________________ (2)

(Total: 8 marki)

4. Ħares lejn is-sorsi li jidhru hawn taħt u wara wieġeb il-mistoqsijiet dwarhom.

4.1.1 X’jissejjaħ il-monument ta’ quddiem il-piramida f’Sors B?

________________________________________________________________ (1)

4.1.2 F’liema pajjiż jinsab? _____________________________________________ (1)

4.1.3 Għaliex inbena? ____________________________________________________

________________________________________________________________ (1)

4.2 Min ordna li jinbnew il-Piramidi ta’ Giża? _____________________________ (1)

4.3 Agħżel it-tajba: Piramida kienet (fortizza, laboratorju, maħżen, qabar). (1)

4.4 Liema binja nbniet l-ewwel bejn il-Piramidi ta’ Giża u t-tempji ta’ Ħaġar Qim?

_______________________________________________________________ (1)

Sors B Sors C

Paġna 4 minn 8 l-Istorja (Ġenerali) – Il Ħdax-il Sena – 2018

4.5 Sors C juri l-proċess ta’ mummifikazzjoni. X’tifhem bil-kelma

‘mummifikazzjoni’?_______________________________________________

_______________________________________________________________ (2)

4.6 Kif kien iħares lejn il-mewt dan il-ġens li bena l-piramidi u uża l-proċess

tal-mummifikazzjoni? _______________________________________________

_______________________________________________________________ (2)

(Total: 10 marki)

5. Ħares lejn dawn is-sorsi u wieġeb il-mistoqsijiet dwarhom.

Sors D: it-Tempji ta’ Agriġento

Sors E: l-Akropoli f’Ateni

5.1 Fejn tinsab Agriġento? _____________________________________________ (1)

5.2 Ma’ liema ċiviltà huma marbuta dawn iż-żewġ sorsi? _____________________ (1)

5.3 Semmi tempju importanti li jinsab fl-Akropoli. _________________________ (1)

5.4 Għaliex taħseb li dawn it-tempji nbnew fuq għolja?

________________________________________________________________ (1)

5.5 X’tip ta’ ħsarat ġarrab l-Akropoli matul iż-żmien? Semmi tnejn.

_______________________________________________________________ (2)

(Total: 6 marki)

l-Istorja (Ġenerali) – Il Ħdax-il Sena – 2018 Paġna 5 minn 8

6. Wieġeb il-mistoqsijiet dwar il-karatteristiċi ewlenin tal-kampanja Maltija.

Ikteb l-isem ta’ kull binja u sentenza ta’ tagħrif dwarha.

6.1

Isem: ____________________________________ Tagħrif: ____________________________________ __________________________________________

(1)

(2)

6.2

Isem: ____________________________________ Tagħrif: ____________________________________ __________________________________________

(1)

(2)

6.3

Isem: _____________________________________ Tagħrif: _____________________________________ ___________________________________________

(1)

(2)

6.4

Isem: ____________________________________ Tagħrif: ____________________________________ __________________________________________

(1)

(2)

(Total: 12-il marka)

7. Ħares lejn is-sorsi u wieġeb il-mistoqsijiet dwarhom.

Sors F: ħajt tas-sejjieħ

Sors G: razzett Malti

Paġna 6 minn 8 l-Istorja (Ġenerali) – Il Ħdax-il Sena – 2018

7.1 F’Sors F jidher ħajt tas-sejjieħ. Semmi ŻEWĠ użi ta’ dan il-ħajt.

______________________________________________________________

______________________________________________________________ (2)

7.2 Semmi differenza fil-mod ta’ kif jinbena ħajt tas-sejjieħ u ħajt modern.

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________ (2)

7.3 Xi ħsara tista’ ssirlu ħajt tas-sejjieħ?

________________________________________________________________ (1)

7.4 Għaliex ir-razzett Malti kien jinbena b’saqaf ċatt?

________________________________________________________________ (1)

7.5 Semmi karatteristika li juri li r-razzett Malti għandu oriġini Għarbija.

________________________________________________________________ (1)

7.6 Quddiem ir-razzett f’Sors G jidher il-brikks. Għaliex il-brikks jistona ma’ din

il-binja? _________________________________________________________

________________________________________________________________ (2)

7.7 Għaliex ir-razzett hu addattat għall-klima Maltija? _______________________

_______________________________________________________________ (2)

7.8 Għaliex irziezet bħal dan illum qed ikunu modernizzati?

_______________________________________________________________ (1)

(Total: 12-il marka)

8. Aqra dawn is-sorsi u wieġeb il-mistoqsijiet dwar l-Unjoni Ewropea.

Sors H. “L-idea ta’ Jean Monet kienet li titwaqqaf awtorità supranazzjonali biex

tikkontrolla l-faħam u l-azzar, li f’dak iż-żmien kienu jidhru bħala l-kaġun ta’

gwerra. . . Jekk tgħaddi [il-kontroll tal-faħam u l-azzar] lil din l-awtorità

supranazzjonali, ... il-gwerra ssir impossibbli.”

Parti minn intervista ta’ George Schopflin, politiku Ungeriż

l-Istorja (Ġenerali) – Il Ħdax-il Sena – 2018 Paġna 7 minn 8

Sors I. “Dik kienet l-oriġini tal-Unjoni Ewropea: meta l-Ġermanja u Franza

ddeċidew li jaħdmu flimkien u jintegraw l-industriji tal-azzar u tal-faħam għax

dawn kienu r-riżorsi meħtieġa għall-gwerra.”

Parti minn intervista ta’ Cas Mudde, xjentist-politiku Olandiż

Sorsi H u I huma meħuda minn:

https://interactive.aljazeera.com/aje/2017/the-making-and-breaking-of-europe/1950s.html

Sors J: Karikatura ta’

Herblock dwar

it-twaqqif tal-Komunità

Ewropea tal-Faħam u

l-Azzar, ippubblikata

f’The Washington Post

fil-25 ta’ Marzu, 1951.

8.1 F’Sors I jissemma l-ħsieb li Franza u l-Ġermanja tal-Punent jiftehmu bejniethom

fuq l-faħam u l-azzar. Kif inhu magħruf dan il-ftehim?

________________________________________________________________ (1)

8.2 Skont Sors H, min kien il-moħħ wara dan il-ftehim? ______________________ (1)

8.3 Minn Sorsi H u I, għaliex inħasset il-ħtieġa li jseħħ dan il-ftehim?

________________________________________________________________ (2)

8.4 Minbarra Franza u l-Ġermanja tal-Punent, semmi ŻEWĠ pajjiżi oħra li ssieħbu

f’dan il-ftehim. _______________________

________________________ (2)

8.5 Bl-għajnuna tal-karikatura f’Sors J, spjega x’kien l-għan tal-ftehim dwar il-faħam u

l-azzar. ___________________________________________________________

________________________________________________________________ (2)

‘Issa sirna ċittadini Ewropej’

Paġna 8 minn 8 l-Istorja (Ġenerali) – Il Ħdax-il Sena – 2018

8.6.1 Permezz tat-Trattat ta’ Ruma tal-1957 twaqqfet l-Komunità Ekonomika

Ewropea (EEC). X’kien l-għan wara l-Komunità Ekonomika Ewropea?

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________ (2)

8.6.2 Liema minn dawn il-pajjiżi ma ffirmax it-trattat tal-1957?

(il-Belġju, Franza, ir-Renju Unit, l-Italja, il-Lussemburgu) (1)

8.7 Semmi ŻEWĠ vantaġġi li pajjiż ikollu meta jidħol membru tal-Unjoni Ewropea.

_________________________________________________________________

________________________________________________________________ (2)

8.8 Semmi istituzzjoni ewlenija tal-Unjoni Ewropea.

________________________________________________________________ (1)

(Total: 14-il marka)

9. Ikteb fit-tul dwar WAĦDA minn dawn it-temi.

9.1 Iddiskuti kif Malta kienet ta’ importanza strateġika kemm għall-Kavallieri kif ukoll

għall-Ingliżi u kif dan ir-rwol inbidel illum il-ġurnata.

9.2 Ikteb dwar ŻEWĠ siti preistoriċi fil-Gżejjer Maltin. Tista’ ssemmi kif naħsbu li

kienu jintużaw fil-preistorja, x’karatteristiċi għandhom u x’qiegħed isir biex nieħdu

ħsiebhom.

9.3 Iddiskuti l-proċess li għaddiet minnu Malta biex issieħbet fl-Unjoni Ewropea u

għid kif ġiet affettwata b’din is-sħubija.

(Total: 20 marka)