Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
68
Economic Intelligence Center (EIC)
69
In Focus จบสญญาณ
หนครวเรอนไทย
การเปลยนแปลงเชงโครงสรางทสำาคญขอหนงของเศรษฐกจไทยในชวงทศวรรษทผานมา คอ บทบาท ทเพมขนของการใชจายผานการกอหนของภาคครวเรอน สะทอนจากสดสวนของหนครวเรอนตอ GDP ทเพมขนอยางรวดเรวในระหวางชวงป 2008-2015 จาก 51% มาอยท 80% อยางไรกตาม แมวาตวเลขหนครวเรอนตอ GDP จะลดลงเลกนอยในชวงป 2016-2017 ซงทำาใหหลายฝายประเมนวา ปญหาภาระหนของครวเรอนไทยไดปรบตวดขน แตจากการวเคราะหของอไอซจากขอมลการสำารวจครวเรอนลาสดกลบใหภาพตรงกนขาม ภาระหนของครวเรอนทมหน ในทกกลมรายไดเพมขนในชวง 2 ปทผานมา โดยสาเหตมาจากมลคาหนทเพมขนและรายไดของครวเรอนทลดลง ยกเวนในกลมครวเรอนรายไดสงทรายไดปรบสงขนเลกนอยแตกยงตำากวา หนทเพมขน
70
Economic Intelligence Center (EIC)
จบสญญาณหนครวเรอนไทย
www.scbeic.com
สดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนทเพมขน เปนผลจากทงการหดตวของรายได และการเพมขนของหน ในชวงป 2015-2017
2015
2017
+12%ตอรายไดทงปของครวเรอนทมหน
เพมขน
สดสวนหน
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำนกงานสถตแหงชาตและสำนกงานเศรษฐกจการเกษตร ณ วนท 2 กรกฎาคม 2018
83%
95%
*ครวเรอนทมหนคดเปน 51% ของครวเรอนทงหมดในป 2017
1 สนทรพยคำนวณจากผลรวมราคาบาน ทดน ยานพาหนะ และมลคาสนทรพยทางการเงนของครวเรอน 2 ตวเลขในวงเลบเปนสดสวนของป 2015
* มเพยงครวเรอนทรายไดมากกวา 50,000 บาทตอเดอนเทานน ทรายไดเฉลยเพมขนในชวงป 2015-2017
สดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอน
(Debt burden)
สำหรบครวเรอนทมหน
รายไดเฉลยลดลง(-1%)*
รายได
การบรโภค
สนทรพยทางการเงน
คาแรงนอกภาคเกษตร รายไดภาคเกษตร
หนเฉลยเพมขน(+13%)
0-10,000(81%)2 (72%)
(39%)
(39%)
(33%)
(66%)
(88%)
(95%)
10,000 - 30,000
30,000 - 50,000
>50,000
ชวงรายไดของครวเรอน(บาท/เดอน)
107% +4.5%
+10.3%
+12.9%
112%
108%
76% 55%
94% 47%
37%
สดสวนหนตอรายได
ครวเรอนรายได > 50,000 บาท
ครวเรอนทมหน ครวเรอนท ไมมหน
การเปลยนแปลง 2017/2015
สดสวนหนตอสนทรพย
ครวเรอนทมหนมภาวะทางการเงนทเปราะบางมากขนทกกลมรายไดมการขยายตวของหนสงกวารายได และสนทรพย1 ในชวง 2015-2017 โดยเฉพาะกลมครวเรอนรายไดนอย
คาดวาฐานะทางการเงนของครวเรอนทมหนจะดขน ในชวงหลงของป 2018 จากแนวโนมรายไดทเพมขน
ครวเรอนท ไมมหนเปนกลมทมการบรโภคเฉลยเพมขนในชวง2015-2017
ครวเรอนท ไมมหนมการขยายตวของรายได การบรโภค และสนทรพยทางการเงนทดกวาครวเรอนทมหน ในทกกลมรายไดโดยเฉพาะครวเรอนในกลมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน
+4.2%+3%-0.2% 37%
April2018 YOY
+10.3%
May2018 YOY
71
ในชวง 10 ปทผานมา หนครวเรอนของไทยสงขนอยางรวดเรว และอยในระดบทสงมากเมอเทยบกบประเทศกำาลงพฒนาอนๆ หนครวเรอนของไทยขยายตวจากระดบ 51% ของ GDP ในป 2008 มาสระดบสงสดท 81% ในไตรมาส 4 ป 2015 ซงเปนการเพมขนอยางรวดเรวในชวงเวลาเพยง 8 ป และทำาใหสดสวนหนครวเรอนตอ GDP มาอยในระดบทสงมากเมอเทยบกบ กลมประเทศกำาลงพฒนาอนๆ และสงกวาประเทศพฒนาแลวหลายประเทศ การทไทยมสดสวนหนครวเรอนตอ GDP ทสงซงมาพรอมกบการเตบโตอยางรวดเรวของหน ถอวาเปนความเสยงและทำาใหเปนทจบตามองจากทงหนวยงานในประเทศและ ตางประเทศ (อานเพมเตมท Box: สองสถานการณหนครวเรอนโลก) อยางไรกตาม ในชวง 2 ปทผานมา สดสวนหนครวเรอนไทยตอ GDP ปรบตวลดลงแบบคอยเปนคอยไป ตงแตไตรมาส 1 ป 2016 สดสวนหนครวเรอนตอ GDP ของไทยปรบลดลงอยางชาๆ 7 ไตรมาสตดตอกนและจนสนป 2017 สดสวนดงกลาวอยทระดบ 77.5% ซงเปนการปรบลดแบบ passive กลาวคอแมหนครวเรอนจะยงคงเพมขน แตยงชากวาการเตบโตของ GDP ซงนบวาเปนเรองทดเนองจากเปนการสะทอนถงความระมดระวงดานการปลอยสนเชอทเพมขนทำาใหหนโตชาลง แต GDP ยงคงเตบโตไดและเรวกวาการเตบโตของหน อยางไรกด การใชสดสวนหนภาคครวเรอนตอ GDP เปนตวชวดภาระหนของครวเรอนยงอาจใหภาพทไมชดเจนนก การใชขอมลหนและรายไดของผมหนจากแบบสำารวจเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (Socio-Economic Survey:SES) จะชวยให ภาพของภาระหนครวเรอนไดชดเจนยงขน ซงจากขอมลแบบสำารวจดงกลาว14 ทไดเผยแพรลาสดในป 2017 นนไดชวยสะทอน ขอเทจจรงเกยวกบประเดนหนครวเรอนทนาสนใจทง 5 ประการดงตอไปน
In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย
14 ขอมล SES จดทำาโดยสำานกงานสถตแหงชาต โดยในทก 2 ปจะมการจดเกบขอมลครวเรอนแบบเตมรปแบบ (รายได รายจาย ภาระหนสน เปนตน) จากครวเรอนมากกวา 40,000 ครวเรอน ดวยวธสมเลอกทวประเทศ ซงอไอซไดทำาการตดขอมลสวนทเปน outlier ออก ดวยเกณฑดงน 1) ครวเรอนทมอายหวหนาครวเรอนนอยกวา 18 ป 2) ครวเรอนทมรายไดตดลบ 3) ครวเรอนทมรายไดทเปอรเซนไทลนอยกวา 0.25 และมากกวา 99.75 4) ครวเรอนทม Debt-Service Ratio ทเปอรเซนไทลมากกวา 99.80 และ 5) ครวเรอนทมสดสวนหนตอรายไดทงปทเปอรเซนไทลมากกวา 99.80 ทงน ทำาใหกลมตวอยางถกตดออกทงสน ประมาณ 1.3% ของกลมตวอยางทงหมด
72
Economic Intelligence Center (EIC)
สองสถานการณหนครวเรอนโลก
BOX
หนครวเรอนทเพมสงขนควบคกบการเกดภาวะเศรษฐกจฟองสบในภาคอสงหารมทรพยของสหรฐฯ เคยเปนสาเหตหนงททำาใหเกดวกฤตเศรษฐกจในป 2008 และสงผลกระทบทวโลก หนครวเรอนจงเปนประเดนทหลายประเทศให ความสนใจและเฝาระวงกนเปนอยางมาก ทงน หลงจากวกฤตเศรษฐกจป 2008 เศรษฐกจสหรฐฯ ชะลอตวอยางมาก สงผลใหรายไดของครวเรอนลดลง นำาไปสปญหาการชำาระหนในกลมสนเชอทอยอาศย (mortgage loan) และทำาให ภาคครวเรอนตองลดทอนการบรโภคเพอนำาเงนมาชำาระหน อยางไรกด การปรบโครงสรางหนดงกลาวทำาใหสดสวน หนครวเรอนตอ Nominal GDP15 ของสหรฐฯ ลดลง จากระดบ 85.5% ในป 2007 ชวงกอนวกฤต สระดบ 67.8% ในป 2017
ในทางกลบกน สดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP ของประเทศกำาลงพฒนา ในชวงหลงป 2008 กลบเพมขน โดยเฉพาะมาเลเซยและไทยทสดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP เพมขนเรวกวาประเทศกำาลงพฒนาอนๆ (รปท 24) จนในปจจบนสงกวาสหรฐฯ และประเทศพฒนาแลวหลายประเทศ(รปท 25) เหตการณดงกลาวเกดขนเนองจากกลมประเทศกำาลงพฒนาสวนใหญไมไดรบผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจป 2008 โดยตรง อกทงในชวง 10 ปทผานมา กลมประเทศเหลานมการเตบโตทางเศรษฐกจและความเปนเมอง (urbanization) อยางรวดเรว การกอหนจงเพมขน โดยทงครวเรอนและภาคธนาคารคาดการณวาผกจะมรายไดทสงขนและจะมศกยภาพในการชำาระหนไดตอไป ในอนาคต นอกจากน การกอหนของภาคครวเรอนยงไดรบแรงสนบสนนจากอตราดอกเบยทตำาและการเขาถงบรการดานสนเชอทดขนดวยเชนกน
15 Nominal GDP คอ ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ณ ราคาปจจบน
73
อยางไรกตาม ความสามารถในการชำาระหนของภาคครวเรอนไทย16 จะนากงวลอยางทเหนในภาพรวมหรอไมนน ขนอยกบวาหนครวเรอนมลกษณะการกระจายตวอยางไร การวเคราะหดงกลาวสามารถศกษาไดจากขอมลระดบ ครวเรอนทไดแสดงไวในบทความน
รปท 24: สดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP ของไทย มาเลเซย และจนขยายตวสงใน ชวงป 2007-2017
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ MGI และ CEIC
ประเ
ทศพฒ
นาแลว
ประเ
ทศกา
ลงพฒ
นา
more correlatedless correlatedความเขมขนของหนสงโดยเปรยบเทยบ ความเขมขนของหนตำาโดยเปรยบเทยบ
16 ทงน บทความเรอง Debt and (not much) deleveraging (February 2015) ของ Mc Kinsey Global Institute ไดใช Debt-Service Ratio (DSR) เปนหนงในตวชวดความสามารถในการชำาระหน
In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย
การเปล�ยนแปลงของ หน�
ครวเรอนตอ Nominal GDP
(percentage points)
Debt-service ratio (%)
2007 2017 2007-2017 2013
เดนมารก 134.0 133.1 -0.9 24
ออสเตรเลย 114.7 130.2 15.5 26
เนเธอรแลนด 111.8 116.4 4.6 23
นอรเวย 79.0 106.7 27.7 19
แคนาดา 76.5 99.2 22.7 8
เกาหลใต 76.2 97.5 21.3 22
สหราชอาณาจกร 103.0 92.7 -10.4 16
สหรฐอเมรกา 85.5 67.8 -17.6 10
ฝร�งเศส 58.2 64.9 6.8 18
ไอรแลนด 101.5 55.9 -45.6 20
อตาล 51.5 55.1 3.6 10
เยอรมน 60.9 52.9 -8.0 13
มาเลเซย 63.6 84.3 20.7 44
ไทย 51.7 77.5 25.8 19
จน 18.7 49.0 30.2 8
หน�ครวเรอนตอ Nominal GDP (%)
74
Economic Intelligence Center (EIC)
รปท 25: มาเลเซยและไทยมสดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP ทสงกวาประเทศกำาลงพฒนาอนๆ
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ CEIC
สดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP ในกลมประเทศกำาลงพฒนา
หนวย: %
5.1
5.1
8.0
10.1
3.1
12.9
37.1
18.7
51.7
63.6
7.1
9.4
10.2
10.2
10.3
15.5
45.9
49.0
77.5
84.3
อาเจนตนา
ฟลปปนส
อนโดนเซย
อนเดย
กมพชา
เมกซโก
อาเซยน 4
จน
ไทย
มาเลเซย
2017 2007
5.1
5.1
8.0
10.1
3.1
12.9
37.1
18.7
51.7
63.6
7.1
9.4
10.2
10.2
10.3
15.5
45.9
49.0
77.5
84.3
อาเจนตนา
ฟลปปนส
อนโดนเซย
อนเดย
กมพชา
เมกซโก
อาเซยน 4
จน
ไทย
มาเลเซย
2017 2007
75
Fact 1: ขอมลครวเรอนชวาสดสวนของหนตอรายไดทงปไมไดลดลงในชวง 2 ปทผานมา ตามทแสดงในสดสวนหนครวเรอนตอ GDP
รปท 26: สดสวนรายไดครวเรอนตอรายไดประชาชาตลดลงในชวงป 2013-2016
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
สดสวนรายไดครวเรอนตอรายไดประชาชาต (NNP)
หนวย: %
18 อไอซพบวาแมจะใชตวเลขจำานวนรวมของหนครวเรอนตอรายไดครวเรอนทงปของประชากรทงหมดจากขอมล SES สะทอนไดวาหนครวเรอนตอรายไดมทศทางเพมขนในชวงระหวางป 2015-2017
83.3
79.9
76%
78%
80%
82%
84%
86%
88%
2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012r 2014r 2016p
การใชสดสวนหนครวเรอนรวมตอ GDP ซงเปนขอมลระดบมหภาคอาจใหภาพหนครวเรอนทคลาดเคลอนและไมสะทอนถงภาระหนของครวเรอนทมหน ไดดนก ความคลาดเคลอนของการพจารณาประเดนหนครวเรอน จากสดสวนหนครวเรอนตอ GDP มหลายประเดนดวยกน ไดแก 1) ขอมลหนครวเรอนท ใชเปนขอมลสนเชอภาคครวเรอนจากระบบสถาบนการเงน ซงไมรวมการตดหนสญ (write-off) ทอาจยงเปนภาระหนของลกหนอย และไมรวมหนนอกระบบ 2) GDP มการรวมรายได ในสวนทไมไดเปนรายไดของครวเรอน (เชน รายไดของภาคธรกจ) เขามาในการคำานวณดวย ซงจะเหนไดวาตงแตหลงป 2003 สดสวน รายไดของครวเรอนตอรายไดประชาชาตของไทยมแนวโนมลดลงเรอยๆ โดยในชวงระหวางป 2013-2017 สดสวนรายไดครวเรอนตอรายไดประชาชาตลดลงจาก 83.3% เหลอ 79.9% (รปท 26) ซงการท GDP มการเตบโตทดอาจไมไดหมายความวารายไดครวเรอนจะเตบโตไดดเทากบ GDP และ 3) การใช GDP แทนรายไดครวเรอนโดยตรง เปนการรวมครวเรอนทไมไดกยมเงนเขามาในการวเคราะหดวย ซงทำาให ภาพทไดไมสะทอนความเขมขนของภาระหนของครวเรอนทมหนสน โดยตรง ดงนน การใชขอมล SES และคดเฉพาะครวเรอนทม การกยมเงนเพอวเคราะหจะใหภาพทชดเจนยงขน18
In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย
76
Economic Intelligence Center (EIC)
ขอมลรายไดครวเรอนจากการสำารวจ ชวาสดสวนหนครวเรอนตอรายไดทงปในชวงระหวางป 2015-2017 ยงคงเพมขนอยางตอเนอง จากขอมล SES ชดลาสดในป 2017 เผยวาสดสวนหนครวเรอนตอรายไดครวเรอนทงปเฉพาะครวเรอนทมหนเพมขน 12% จากระดบ 83% ในป 2015 มาอยท 95%19 ในป 2017 ซงสวนทางกบสดสวนหนครวเรอนตอ GDP จากขอมลมหภาค ทมทศทางลดลงในชวงเวลาเดยวกน20 (รปท 27)
รปท 27: ขอมลระดบมหภาคสะทอนถงทศทางของหนครวเรอนของไทยทมแนวโนมลดลง ในชวง 2 ปทผานมาซงขดแยงกบขอมลระดบครวเรอนของสำานกงานสถต
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
หมายเหต: สดสวนหนครวเรอนตอรายไดทงปจากขอมลการสำารวจ SES คำานวณจากผลรวมของหนทกครวเรอนทมหนสน สวนดวยผลรวมของรายไดทกครวเรอนทมหนสน เพอใหเทยบเคยงกบสดสวนหนครวเรอนตอ GDP ไดใกลเคยงทสด
สดสวนหนครวเรอนตอรายไดทงป
หนวย: %
19 เพอใหสดสวนหนครวเรอนตอรายไดทงปสามารถเทยบเคยงกบสดสวนหนครวเรอนตอ GDP ไดใกลเคยงทสด อไอซคำานวณสดสวนดงกลาวโดยใชจำานวนรวมของหนครวเรอนสวนดวยจำานวนรายไดรวมของทกครวเรอนทมหนจากขอมล SES อยางไรกด ในการวเคราะหลำาดบถดไป ตงแตรปท 6 อไอซไดคำานวณสดสวนหนตอรายได โดยการใชคาเฉลยของสดสวนภาระหนครวเรอนตอรายไดของครวเรอนทมหนแทน แมวาวธการทงสองจะใหคาทแตกตางกนบาง แตไมวาจะคำานวณวธใด ทศทางการเปลยนแปลงของหนตอรายไดครวเรอนระหวางป 2015-2017 กเปนทศทางขาขน20 ตวเลขในการวเคราะหทงหมดเปนมลคาทแทจรง (real value) ทปรบดวยดชนราคาปฐานในป 2015 จากกระทรวงพาณชย
6370 74
78 80 79 787785
83
95
0
20
40
60
80
100
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
หนครวเรอน/GDP (ขอมล BOT) หนครวเรอน/รายไดครวเรอน (เฉพาะครวเรอนทมหน, ขอมล NSO)
6370 74
78 80 79 787785
83
95
0
20
40
60
80
100
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
หนครวเรอน/GDP (ขอมล BOT) หนครวเรอน/รายไดครวเรอนทงป (เฉพาะครวเรอนทมหน, ขอมล NSO)
77
มลคาหนครวเรอนโดยรวมของทกกลมรายไดมจำานวนเพมขน โดยมาจากการกยมของผมรายไดสงเปนหลก เมอพจารณาครวเรอนตามกลมรายได22 ในประเดนแหลงทมาของการเตบโต (contribution to growth) ของหน อไอซพบวาการเตบโตของหนในกลมผมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน คดเปน 42% ของการเตบโตของหนครวเรอนทงหมด แตเมอพจารณาการเตบโตของจำานวนหนในแตละกลมรายได กลมผมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน เปนกลมทมหนครวเรอนเตบโต มากทสด (43% YOY) ตามมาดวยกลมครวเรอนทมรายไดสงกวา 50,000 บาท/เดอน (24% YOY) ทงน จะเหนไดวาจำานวนหนโดยรวมของครวเรอนทกกลมรายไดมการปรบตวเพมขน
Fact 2: หนครวเรอนเพมขนโดยเฉลยในทกกลมรายได แตรายไดครวเรอนกลบลดลงในเกอบทกกลมรายได
รปท 28: สดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนทเพมขนมาจากทงรายไดครวเรอนทลดลง และมลคาหนทเพมขนในป 2017 เมอเทยบกบป 2015
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
หมายเหต: สดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนคำานวณจากคาเฉลยหนตอคาเฉลยรายไดครวเรอน
การเปลยนแปลงของมลคาหนสน รายได และสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอน
หนวย : %
-5
0
5
10
15
20
25
2011/2009 2013/2011 2015/2013 2017/2015
สดสวนหนตอรายไดครวเรอนทงป คาเฉลยหนครวเรอน คาเฉลยรายไดครวเรอน
การเพมขนของสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนโดยเฉลยในชวงป 2015-2017 มาจากทงรายไดเฉลยทลดลง และมลคาหนโดยเฉลยทเพมขน มลคาของหนครวเรอนในป 2017 โดยเฉลยเพมขนจากป 2015 เกอบ 13% อกทงรายไดเฉลยของ ครวเรอนทมหนสนจากทเคยมการเตบโตทระดบ 5 % ในป 2015 กลบมการเตบโตทตดลบท -1% ในป 2017 ทงน การทหนครวเรอนเพมขนแตรายไดกลบนอยลง ทำาใหสดสวนของหนตอรายไดทงปของครวเรอนรวมเพมสงขนประมาณ 15%21 (รปท 28)
21 สดสวนหนตอรายไดครวเรอนคำานวณจากผลหารของคาเฉลยหนสนตอคาเฉลยรายไดของครวเรอนทมหน 22 จำานวนครวเรอนทรายได 0-10,000 บาท/เดอน 10,000-30,000 บาท/เดอน 30,000-50,000 บาท/เดอน และมากกวา 50,000 บาท/เดอน คดเปน 21% 52% 16% และ11% ของจำานวนครวเรอนในประเทศทมประมาณ 20 ลานครวเรอน ตามลำาดบ ในขณะทครวเรอนทมหนสนในกลมรายไดแบบเดยวกนมอตราสวน 8% 26% 10% และ 7% ของจำานวนครวเรอนในประเทศ ตามลำาดบ
In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย
78
Economic Intelligence Center (EIC)
ในทางตรงกนขาม ขอมลครวเรอนชวารายไดเฉลยของครวเรอนสวนใหญกลบลดลง ทงจากรายไดแรงงานทไมเพมขน และรายไดจากการทำาการเกษตรทลดลง เมอพจารณารายไดเฉลยของครวเรอนทมหนสน พบวาครวเรอนทมรายไดนอยกวา 50,000 บาท/เดอน ทกกลมมรายไดเฉลยและ การบรโภคเฉลยทลดลงประมาณ 1-3% ในขณะทครวเรอนทมรายได สงกวา 50,000 บาท เปนเพยงกลมเดยวทรายไดและการบรโภคยงเตบโตอย โดยรายไดเฉลยเตบโตท 1% ในขณะทการบรโภคเตบโตท 2.3% ในชวงป 2015-2017 (รปท 29) สาเหตสวนหนงทรายไดครวเรอนสวนใหญไมเพมขนนนมาจากรายไดจากการเกษตรของครวเรอนจำานวนมากทยงไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาตตางๆ รวมทงปญหาราคาพชผลตกตำา โดยกำาไรจากการทำาการเกษตรของครวเรอนระหวางป 2015-2017 ลดลงประมาณ 8%23 ในขณะทคาจางแรงงานของครวเรอนยงคงทรงตวสอดคลองกบผลจากการสำารวจภาวะแรงงาน (Labor Force Survey: LFS) ทพบวาคาจางแรงงานเฉลย ขยายตวเพยง 0.7% ในป 201724 อกทงจำานวนผมงานทำาลดลง -2.2% ซงทำาใหรายไดแรงงานโดยรวมไมเพมขน25 (-0.2%)
รปท 29: หนตอรายไดทงปของครวเรอนทเพมขนในครวเรอนทกกลมรายได มาจากการทรายไดครวเรอนหดตว (ยกเวนกลมครวเรอนทมรายไดสง) และหนของครวเรอนเพมขน
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
หมายเหต: สดสวนหนตอรายไดทงป (debt burden) คำานวณจากผลรวมสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนทมหนหารดวยจำานวนครวเรอนทมหน
คาเฉลยสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนทมหน (debt burden) แบงตามกลมรายได
หนวย : %
23 คำานวณโดย EIC จากขอมล SES 24 คาแรงขนตำาในป 2017 ปรบเพม 2% ในขณะทไมมการปรบขนคาจางขนตำาในป 201625 วเคราะหโดยอไอซโดยใชขอมล Labor Force Survey จากสำานกงานสถตแหงชาต
7681
66
8895
89
107
76
94
112
50
70
90
110
1302015 2017
อตราการเปลยนแปลงในป 2017 เทยบป 2015ครวเรอนทมหน
ทงหมด0-10k 10-30k 30-50k >50k
รายไดครวเรอนเฉลย -1% -3% -2% -1% 1%
มลคาหนครวเรอนเฉลย 13% 27% 10% 5% 20%
คาใชจายในการบรโภคเฉลย -2% -3% -2% -3% 2%
7926 สนทรพยครวเรอนคำานวณจากการใชผลรวมของราคาบาน อาคารทใชประกอบธรกจ ทดน ยานพาหนะ และมลคาสนทรพยทางการเงนของครวเรอน
Fact 3: สดสวนหนตอสนทรพยของครวเรอนรายไดนอยอยในระดบทนากงวลกวา ครวเรอนกลมอน
มลคาสนทรพยของครวเรอนในทกกลมรายไดมมลคาคอนขางคงทระหวางป 2015-2017 การพจารณาปญหาหนโดยใชสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนอาจยงไมครอบคลมฐานะทางการเงนของครวเรอนไดดนก ขอมลสนทรพยครวเรอน ควรถกนำามาพจารณาดวย26 เพราะหากหนครวเรอนทเพมขนมาพรอมกบสนทรพยของครวเรอนทเพมขนดวย ปญหา หนครวเรอนอาจไมนากงวลเทาไหร เนองจากครวเรอนสามารถขายสนทรพยเพอมาชำาระหนได อยางไรกด ในชวงป 2015-2017 กลบพบวาครวเรอนทกกลมรายไดทมหนมหนสนเพมขน แตสนทรพยเฉลยของครวเรอนในกลมนกลบคอนขางคงท ซงสงผลใหสดสวนหนสนตอสนทรพยของครวเรอนในทกกลมรายไดมสดสวนเพมขน ซงสะทอนฐานะทางการเงนทเปราะบางมากขน
เมอพจารณาสดสวนหนครวเรอนตอสนทรพยรวมของครวเรอนสะทอนภาพวาครวเรอนรายไดนอยมสถานะทางการเงนทนากงวลกวากลมอน แมวาสดสวนหนตอสนทรพยครวเรอนจะเพมขนในทกกลมรายได แตครวเรอนทมรายไดนอยอยในสถานะทนากงวลกวากลมอน เนองจากสดสวนหนตอสนทรพยเตบโตสงและมคาท 108% ซงหมายความวา แมวาครวเรอนจะแปลงสนทรพยทงหมดมาชำาระหน กยงไมสามารถชำาระหนไดทงหมด (รปท 30)
รปท 30: สดสวนหนตอสนทรพยทงหมดของครวเรอนเพมขนในทกกลมรายได โดยมาจากหนครวเรอนทเพมขน และสนทรพยททรงตว
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
หมายเหต: สนทรพยครวเรอนคำานวณจากการใชผลรวมของราคาบาน อาคารทใชประกอบธรกจ ทดน ยานพาหนะ และมลคาสนทรพยทางการเงนของครวเรอน
สดสวนหนตอสนทรพยทงหมดของครวเรอนทมหน แบงตามกลมรายได
หนวย : %
43
72
39 3933
59
108
5547
37
0
20
40
60
80
100
120
ครวเรอนทมหน 0-10k 10-30k 30-50k >50k
2015 2017
In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย
80
Economic Intelligence Center (EIC)
Fact 4: ความสามารถในการชำาระหนของครวเรอนรายไดนอยยงคงลดลงอยางตอเนอง
ในภาพรวมป 2017 ความสามารถในการชำาระหนของครวเรอนในทกกลมรายไดลดลงอยางเนองตงแตป 2013 (DSR เฉลยสงขน)27 อไอซไดวดความสามารถในการชำาระหนของครวเรอนจากสดสวนการชำาระหนตอรายได ในแตละเดอนของครวเรอน หรอ Debt-Service Ratio (DSR) พบวา ครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน (โดย 1 ใน 3 ของ ครวเรอนดงกลาวมอาชพเกษตรกรรม) มความสามารถในการชำาระหนทลดลงมากทสด (DSR เพมจาก 35% ในป 2015 เปน 38% ในป 2017 ซงเปนการเพมขนทมากกวาครวเรอนในกลมรายไดอนๆ) โดย DSR ทสงขนของครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน มาจากการกยมทมากขน และรายไดทลดลง ครวเรอนทมความสามารถในการชำาระหนทลดลงรองลงมา คอ ครวเรอนทมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ซง DSR ทสงขนมาจากการกยมเพอซอทอยอาศยเปนสำาคญ ถงแมจะเปนหนสน กอนใหญแตมระยะเวลาการผอนชำาระทยาว ประกอบกบรายไดของครวเรอนรายไดสงทขยายตวเลกนอย ทำาให DSR ของ กลมครวเรอนรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอนเพมขนไมสงเทาครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน (รปท 31)
รปท 31: ครวเรอนรายไดนอยม Debt-Service Ratio (DSR) สงกวาครวเรอนในกลมรายไดอนๆ และมการเพมขนของ DSR สงสด
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
หมายเหต: คาเฉลยของ DSR คำานวณจากผลรวมของ DSR ในแตละครวเรอน สวนดวยจำานวนครวเรอน
คาเฉลย Debt-Service Ratio (DSR) ของครวเรอนทมหน แบงตามกลมรายได
หนวย: %
27 คา DSR สามารถสอถงความสามารถในการชำาระหนของครวเรอนได อยางไรกดคา DSR ทสงอาจไมสามารถสรปไดวาครวเรอนจะมหรอไมมความสามารถในการชำาระหน เนองจากหากครวเรอนมสนทรพยทเพมขนพรอมกนไปดวย ครวเรอนกอาจนำาสนทรพยทมมาขายและชำาระหน ได
24
32
22 22 21
25
35
2423 22
26
38
25 23 23
0
5
10
15
20
25
30
35
40
ครวเรอนทมหนทงหมด 0-10k 10-30k 30-50k >50k
2013 2015 2017
81
รปท 32: ครวเรอนรายไดนอยมสดสวนการผอนชำาระหนตอรายไดหลงหกคาใชจายดานอาหารและเครองดม (DSR
inc-fb) ในแตละเดอนในอตราทสง
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
หมายเหต: คาเฉลยของ DSRinc-fb
คำานวณจากผลรวมของ DSRinc-fb
ในแตละครวเรอน สวนดวยจำานวนครวเรอน โดย DSRinc-fb
คำานวณจาก หนทตองชำาระในแตละเดอนของครวเรอน สวนดวยรายไดหลงหกคาใชจายดานการบรโภคอาหารและเครองดมของครวเรอนนนๆ
สดสวนการผอนชำาระหนตอรายไดหลงหกคาใชจายดานอาหารและเครองดมในแตละเดอน แบงตามกลมรายได
หนวย: %
ทงหมด
ครวเรอนรายไดตำากวา 10,000 บาท/เดอน มสดสวนการผอนชำาระหนตอรายไดหลงหกคาอาหารและเครองดมในแตละเดอนเพมขนและอยในระดบทสง เมอพจารณาสดสวนการผอนชำาระหนในแตละเดอนเทยบกบรายไดหลงหกคาใชจายดานอาหารและเครองดม (DSR
inc-fb) พบวา ครวเรอนรายไดนอยกวา 30,000
บาท/เดอน ม DSRinc-fb
ทสงกวา DSR มาก โดยเฉพาะครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน ซงมสดสวน DSR
inc-fb
เพมขนจากป 2015 และอยในระดบทสงมาก ในขณะทครวเรอน ทมรายไดมากกวา 30,000 บาท/เดอน ยงม DSR
inc-fb เฉลยตำากวา 40%
(รปท 32) โดย DSRinc-fb
ทคอนขางสงของครวเรอนทมรายไดนอยอาจสะทอนไดวา ครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน อาจมรายไดตอเดอนไมเพยงพอตอการชำาระหนรายเดอน เมอคำานงถง คาใชจายสำาหรบอาหารและเครองดม ซงเปนคาใชจายทจำาเปนตอการดำารงชพพนฐาน ขณะทครวเรอนรายไดมากกวา 30,000 บาท/เดอน ยงมรายไดตอเดอนทเพยงพอสำาหรบการชำาระหนในแตละเดอน
0
50
100
150
200
250
300
ครวเรอนทมหน 0-10k 10-30k 30-50k >50k
2013
2015
2017
ป 2017คาเฉลย
DSR (%)
คาเฉลย
DSRinc-fb (%)
ครวเรอนท
มหนทงหมด25 73
0-10k 34 241
10-30k 25 58
30-50k 23 32
>50k 23 29
In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย
82
Economic Intelligence Center (EIC)
ความสมพนธระหวางภาระการชำาระหนตอรายได (DSR) กบการบรโภคของครวเรอน
BOX
จากการศกษาขอมลระดบมหภาคในตางประเทศพบวา ในระยะสน การกยมของครวเรอนอาจเกดขนเพอชวยใหครวเรอน สามารถคงระดบการบรโภคของครวเรอนได สงผลใหการบรโภค ของครวเรอนขยายตวสงกวารายไดในปจจบนผานการยมเงนในอนาคตมาใชจาย อยางไรกตาม ในระยะยาวเมอครวเรอน ไมสามารถกอหนเพมไดอก ระดบหนครวเรอนทสงจะสงผล กระทบเชงลบตอการบรโภคของครวเรอน เนองจากครวเรอน จะลดระดบการบรโภคเพอนำามาชำาระหน และเตรยมรบมอกบความไมแนนอนของอตราดอกเบยของหนสนในอนาคต28
ทงน อไอซไดศกษาความสมพนธระหวางภาระการชำาระหนกบการบรโภคของครวเรอนผานความสมพนธระหวางรายไดกบการบรโภคของครวเรอนในแตละระดบ DSR จะเหนไดวาในกลมรายไดเดยวกน ครวเรอนทม DSR ทสง หรอวามภาระหนสนตอรายไดคอนขางมาก การบรโภคกลบไมคอยเพมขนตามรายไดของครวเรอนมากเทาใดนก (รปท 33) เมอเทยบกบครวเรอนในระดบรายไดเดยวกนแตมภาระการชำาระหนตำากวา ซงอาจสะทอนถงการทครวเรอนตองนำารายไดไปชำาระหน กอนทจะสงไปถงการเพมการบรโภคเมอครวเรอนมรายไดสงขน สำาหรบครวเรอนทไมมหน ไมนาแปลกใจทความสมพนธ (correlation) ระหวางรายไดกบการใชจายในชวงเวลาเดยวกน จะเปนบวกและคอนขางสง
28 การศกษาของของ IMF (2012) และ Chung (2009) พบวา หนครวเรอนทเพมขนจะสงผลตอการออมของครวเรอน และกระทบไปถงการบรโภคภาคเอกชน เนองจากครวเรอนจะลดระดบการบรโภคเพอเตรยมรบมอกบความไมแนนอนของอตราดอกเบยของหนสนในอนาคต นอกจากน Ogawa (2007) ยงพบวา ในประเทศญปนสดสวนหนสนตอทรพยสนของครวเรอนทสงขนจะทำาใหการบรโภคภาคครวเรอนในสนคากงคงทนและไมคงทนลดลง สอดคลองกบการศกษาหนครวเรอนจากขอมล 54 ประเทศทวโลกของ Lombardi (2017) ทพบวา ในระยะสน มลคาหนครวเรอนกบการบรโภคภาคครวเรอนมความสมพนธเชงบวก แตในระยะยาว หนครวเรอนมผลกระทบเชงลบตอการบรโภค โดยเฉพาะในประเทศทมสดสวนหนครวเรอนตอ GDP มากกวา 70%
83
รปท 33: ความสมพนธระหวางรายไดกบการบรโภคของครวเรอนทม Debt-Service Ratio (DSR) มากกวา 40% มคานอยกวาครวเรอนทม DSR นอยกวา 40%
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
หมายเหต: คา correlation ทงหมดเปนบวก
เปรยบเทยบคา correlation ระหวางรายไดและการบรโภคในกลมรายไดเดยวกนmore correlated less correlated
ครวเรอนท ไมมหน
ทกครวเรอน 0-10k 10-30k 30-50k >50k
DSR 0- 40%
DSR 40- 80%
DSR >80%
more correlated less correlated
ครวเรอนท ไมมหน
ทกครวเรอน 0-10k 10-30k 30-50k >50k
DSR 0- 40%
DSR 40- 80%
DSR >80%
In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย
84
Economic Intelligence Center (EIC)
Fact 5: มเพยงสถานะทางการเงนของครวเรอนไมมหน ในกลมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ทมแนวโนมทดขน
ครวเรอนทไมมหนสวนใหญมรายไดและสนทรพยทางการเงนทลดลง เมอพจารณากลมครวเรอนทไมมหนแลว ครวเรอนรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน มสญญาณทไมดนก (รปท 34) ทงดานรายไดททรงตว การบรโภคทหดตว และสนทรพยทางการเงนทลดลง สอดคลองกบการขยายตวดานรายได ในภาคเกษตรทไมดในชวง 2-3 ปทผานมา และคาจางแรงงานเฉลยททรงตว (ทงคาจางขนตำาและคาจางแรงงานเฉลย) รวมไปถงการจางงานทลดลง ในขณะทครวเรอนทมรายไดในชวง 10,000 - 30,000 บาท/เดอน มรายไดและสนทรพยทางการเงนทลดลง แตมการบรโภคเพมขน สะทอนไดวาครวเรอนมการนำาเงนออมมาใชเพอการบรโภค เนองจากรายไดทไมเพยงพอตอการบรโภคทเพมขน
อยางไรกตาม ครวเรอนรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ทไมมหนมสญญาณทดทงดานรายได การบรโภค และสนทรพยทางการเงน เมอพจารณาครวเรอนทไมมหนแลว ครวเรอนรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ยงมสถานะทางการเงนทด โดยมรายได สนทรพยทางการเงน และการบรโภคทเพมขน นอกจากน ยงมความตองการทจะกยมเงนเพอใชในการลงทน โดยมถง 31% ของครวเรอนทไมมหนในกลมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ทมความตองการจะกยมเงนแตไมสามารถ เขาถงแหลงเงนกได29
รปท 34: ในกลมครวเรอนท ไมมหน ครวเรอนทมรายไดสงสงสญญาณทดทงดานรายได การบรโภค และสนทรพยทางการเงน
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
การขยายตวของรายได การบรโภค และสนทรพยทางการเงนเฉลยในป 2017 เมอเทยบกบป 2015 แบงตามกลมรายไดของครวเรอนทไมมหน
หนวย : %
29 จากคำาถามเกยวกบความสามารถในการกหรอยมเงนเพอทำาธรกจหรอทำาการเกษตร และการกหรอยมเงนกรณฉกเฉนในแบบสอบถามครวเรอนของสำานกงานสถต
-6
-3
0
3
6
9
12
15
คร วเร อนทไมมหน 0-10k 10-30k 30-50k >50k
รายไดครวเรอนเฉลยการบรโภคของครวเรอนเฉลยสนทรพยทางการเงนเฉลย
รายไดครวเรอนเฉลย -0.2% -1.3% -0.1% -1.3% +4.5%
การบรโภคของครวเรอนเฉลย +2.9% -2.5% +2.4% +3.3% +10.3%
สนทรพยทางการเงนเฉลย +6.4% -5.4% -0.6% -2.9% +12.9%
อตราการเปลยนแปลงใน
ป 2017 เทยบป 2015
85
ครวเรอนทมหน ในเกอบทกภมภาคและเกอบทกกลมรายไดยงไดรบแรงกดดนจากภาระหนครวเรอนทสงขน เมอพจารณาความสามารถในการแบกรบภาระหนสนของครวเรอน ทงจากทศทางของรายได มลคาหนตอรายได ทงป และสดสวนการชำาระหนตอเดอน พบวา ครวเรอน ในกลมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน คอนขางนากงวล โดยเฉพาะในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และมเพยงครวเรอนทมหนซงมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน ในภาคใตเทานนทมรายไดเฉลยเพมขน และมสดสวนหนตอรายไดทงปกบ DSR ลดลง อยางไรกตาม ครวเรอนทมหนและมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ในภาคเหนอ และตะวนออกยงมสญญาณทด แมวาสดสวนหน ตอรายไดทงปจะยงเพมขน แตรายไดครวเรอนเฉลย เพมขน และ DSR ลดลง จากป 2015 (รปท 35)
Implication 1: ครวเรอนทมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคใตอาจเปนโอกาสสำาหรบธรกจ
รปท 35: ครวเรอนทมหน ในเกอบทกภมภาคและกลมรายไดยงไดรบแรงกดดนจากภาระหนครวเรอนทสงขน
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
กรงเทพและ
ปรมณฑลภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออก ภาคตะวนตก
ภาค
ตะวนออก
เฉยงเหนอ
ภาคใต
0-10k
10-30k
30-50k
> 50k
กลมรายไดครวเรอน
ดชนชวดตางๆ แสดงสญญาณทแยลงทงหมด
ดชนชวดตางๆแสดงสญญาณทไมชดเจน
ดชนชวดตางๆ แสดงสญญาณทดขนทงหมด
สญญาณทดขนพจารณาจากการเปลยนแปลง
1. รายไดเฉลยเพมขน
2. คาเฉลยของ Debt burden ลดลง
3. คาเฉลยของ DSR ลดลง
In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย
86
Economic Intelligence Center (EIC)
ครวเรอนทไมมหนซงมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ยงมแนวโนมทสดใส โดยเฉพาะในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคใต เมอพจารณาครวเรอนทไมมหนสน ครวเรอนทมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ยงมสถานะทางการเงนทดและอาจเปนโอกาสของธรกจ เนองจากยงมการขยายตวของรายได และสนทรพยทางการเงนทด รวมไปถงการบรโภคตอรายไดทขยายตวอยางตอเนอง (รปท 36)
ธรกจทจบกลมผมรายไดนอยมสญญาณทดขนในป 2018 ถงแมวาขอมลระดบครวเรอนในป 2017 จะแสดงใหเหนถงกำาลงซอ ทอาจถกเบยดเบยนจากภาระการชำาระหนของครวเรอนรายไดนอย แตอไอซคาดวา ในป 2018 รายไดของครวเรอน ทมรายไดนอยจะมแนวโนมทดขนทงในและนอกภาคเกษตร โดยรายไดภาคเกษตรขยายตวท 10.3%YOY ในเดอนพฤษภาคม และมแนวโนมทจะขยายตวตอเนองจากสภาพอากาศทเอออำานวย และราคาผลผลตทดกวาปกอนหนา ประกอบกบคาจางแรงงานนอกภาคเกษตรทขยายตวเฉลย 3.9%YOY ในไตรมาสแรกป 2018 และขยายตว 4.2%YOY ในเดอนเมษายนทผานมา นอกจากน จำานวนการจางงานทเพมขนตดตอกน 2 เดอนหลงจากทหดตวมาเปนชวงเวลาหนง นบเปนสญญาณทดตอการบรรเทาปญหาการแบกรบภาระหนครวเรอนรายไดนอยในป 2018
รปท 36: ครวเรอนท ไมมหน ในหลายๆภมภาคยงมแนวโนมทด โดยเฉพาะครวเรอนรายไดสง
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต
สญญาณทดขนพจารณาจากการเปลยนแปลง
1. รายไดเฉลยเพมขน
2. สนทรพยทางการเงนเฉลยเพมขน
3. คาใชจายในการบรโภคเฉลยเพมขน
ดชนชวดตางๆ แสดงสญญาณทแยลงทงหมด
ดชนชวดตางๆแสดงสญญาณทไมชดเจน
ดชนชวดตางๆ แสดงสญญาณทดขนทงหมด
กรงเทพและ
ปรมณฑลภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออก ภาคตะวนตก
ภาคตะวนออก
เฉยงเหนอภาคใต
0-10k
10-30k
30-50k
> 50k
กลมรายไดครวเรอน
87
อยางไรกตาม ในป 2018 การใชจายภาคครวเรอนและรายรบจากนกทองเทยวตางประเทศทขยายตวจะเปนแรงผลกดนใหแกธรกจทงสองประเภท การขยายตวอยางตอเนองของธรกจในอตสาหกรรมโรงแรมและภตตาคารในชวง 1-2 ปทผานมา สวนหนงถกขบเคลอนจากการขยายตวของจำานวนและรายรบจากนกทองเทยวตางประเทศ และจะขยายตวอยางตอเนอง ในป 2018 ประกอบกบการใชจายภาคครวเรอนของไทยในภาพรวมทมแนวโนมขยายตวตอเนอง ยงเปนสญญาณทดตอธรกจคาสงคาปลก โดยเฉพาะธรกจในกลมหางสรรพสนคาทจะไดรบประโยชนจากแนวโนมการขยายตวของจำานวนนกทองเทยว ตางประเทศในป 2018
Implication 2: ธรกจรานอาหารและคาสงคาปลกอาจไดรบผลกระทบจากการขยายตวของหนครวเรอน แตมแนวโนมทดขนในป 2018 จากการใชจายภาคครวเรอนและ นกทองเทยวทขยายตว
30 จากผลการวเคราะหผานแบบจำาลองแบบ OLS เพอหาความสมพนธระหวาง หนสนของครวเรอนกบมลคาการใชจายในการทานอาหารนอกบานของครวเรอน โดยในแบบจำาลองมการใสควบคมตวแปรตางๆ ทเกยวกบลกษณะของครวเรอน ไดแก รายได อายหวหนาครวเรอน ทตง จำานวนสมาชก และป
ธรกจรานอาหารและคาปลกคาสงทมกลมเปาหมายหลกเปนครวเรอนไทยทมรายไดนอยอาจไดรบผลกระทบจาก ภาระหนครวเรอนทสงขนในชวงป 2017 จากการศกษาความสมพนธระหวางหนครวเรอนกบมลคาการใชจายในการออกไปทานอาหารนอกบานของครวเรอน30 พบวาในครวเรอนทมลกษณะคลายคลงกน (กลมรายได อายหวหนาครวเรอน จำานวนสมาชก และทตงครวเรอน) ครวเรอนทมภาระการชำาระหนตอรายไดทสง (DSR สง) จะมการใชจายในการทานอาหารนอกบานนอยกวา ประกอบกบงานวจยจากตางประเทศพบวา ภาระการชำาระหนตอรายไดของครวเรอนทสงขนทำาใหการบรโภคสนคากงคงทนและไมคงทนของครวเรอนลดลงอกดวย ทำาใหภาระหนครวเรอนทเพมขนของครวเรอนในกลมรายไดนอยอาจสงผลกระทบเชงลบตอธรกจรานอาหารและคาสงคาปลกทมกลมเปาหมายหลกเปนครวเรอนไทยรายไดนอย
In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย