NM 552 PROJE YNETM PRENSPLER:Modern Ynetim Yaklamlar Yrd. Do. Dr. Rfat AKBIYIKLISakarya niversitesinaat Mhendislii Blm

Dr. Rfat AKBIYIKLI

MODERN YNETM TEKNKLERDnyada meydana gelen deimeler ve gelimeler ynetim biliminde de etkili olmakta yeni yaklamlarn ortaya kmasna yol amaktadr.Yaklak 40 kadar yeni ynetim teknii vardr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

RADEC VOLONTARST - GR radeci grde klasik firma teorisinin ada geni lekli iletmelere uygulanmas denenmektedir. Bu gre gre iletme baarsndaki temel faktr giriimci niteliklerini tayan yenilik yapan , risk alan, rgt ve onun karar planlarn oluturan tepe yneticisinin rol ok nemlidir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

RADEC VOLONTARST - GRBu gr ne sren ve destekleyen dnrler ; De Woot , Ansoff, Dupriez , Jacquemin ve PenroseBu dnrlere gre iletme d glerin snrlad bir evrede yaamaktadr. Ancak bu grlerin iletme zerindeki olumsuz etkilerinin giriimci tarafndan kontrol altna alnabilecei ve yaplacak yenilik ve deiim abalar ile iletmenin evresel baar ve byme olanaklarna kavuaca ileri srlmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

RADEC GRradeci grte amzn modern iletmelerinde gllk veya iletme baars sermaye stnlnden teknolojiye gemitir. letmenin amalarna erime baars byk lde onun teknolojik yapsndaki gcne ve bu yapnn orjinalliine baldr. Bu sayede evresel hakimiyet ve byme gerekleir.Orijinal yenilikler yapmayan iletmeler ise rakiplerinin yaptklar yenilikleri zamannda taklit etmelidirler ki byme ve gelime glerini kaybetmesinler.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

RADEC GRradeci gr savunan dnrler iletmenin kendi teknolojisini yapmas gerektiini savunurlar. Teknolojideki liderliin pazar hakimiyeti ve endstri liderliinin de temel koulu saylmaktadr.radeci gr savunan dnrler, iletmenin grevinin yenilikler yapmak ve faaliyette bulunduu lkenin teknik ve ekonomik kalknmasn gerekletirmek olarak ifade etmilerdir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

RADEC GRletmeler belirsizlikten kaynaklanan glkler , kaynaklarn ktlna ramen evredeki byme ve gelime frsatlarn yenilikler yaparak deerlendirmelidirler. Yenilikler ise teknolojik gelimelerin rnnden baka bir ey deildir. letmenin belirsizlik kayna olan evrede kulland en nemli baar politikas yeniliklerdir. Bylece hem kendisini gelitirmi ve bym olacak hem de makro dzeyde ekonomik ve teknolojik kalknmay gerekletirecektir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMISistem yaklam veya sistem analizi diye adlandrlan bu yaklam biyolog olan Ludwig Van Bertalanffy tarafndan ortaya atlan ve modern ynetim teorisinin felsefe temelini oluturduunu kabul edilen Genel Sistem Teorisi ne dayandrlan bir modern ynetim tekniidir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMI Byle bir yaklamn amac, ynetim olaynn ve birimlerinin birbirleri ile olan ilikilerini ve bu ilikilerin niteliini incelemek, belirli bir birimdeki gelimelerin dier birimler zerindeki etkilerini aratrmak; ksaca ynetim olaylarn baka olaylarla ve d evre artlar ile ilikili olarak incelemektir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMISistem, birbirlerine baml olan iki veya daha fazla para ve alt sistemlerden oluan, alma ve zellikleri itibariyle belirli bir snr olan ve dier sistemlerden ayrt edilen rgtlenmi ve blnmez bir btndr.Bir sistemin tamas gereken unsurlar vardr.Bunlar:1. Belirli paralardan meydana gelir.2. Bu paralar arasnda sk bir iliki vardr.3. Bu paralar ayn zamanda d evre ile ilikili olan bir btn meydana getirmelidir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMIYnetimde sistem yaklam denildii zaman, ynetim olaylarn ve bu olaylarn cereyan ettii birimlerin birbirleri ile ilikili bir ekilde ele alan yaklam anlalmaktadr. Sistem yaklam, organizasyonu eitli paralar, sreler ve amalardan oluan bir btn olarak ele alr. Organizasyon ana sistemdir. Bu sistem birbirleri ile ilikili ve karlkl baml alt sistemleri iermektedir. Ynetimsel davranta esas olan bu karlkl iliki ve bamllktr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMI Ynetici bu iliki ve bamll temel alan ynetim fonksiyonlar olarak adlandrlan planlama, organizasyon, yrtme, koordinasyon ve kontrol fonksiyonlarn yerine getirirken gerekletirir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMI Ynetimde sistem yaklamn kullanmann yarar nedir?1. Ynetici grevini dar bir ekilde, sadece kendi fonksiyonu asndan yorumlamaktan kurtularak, kendi sisteminin bal olduu dier alt-sistemleri ve evre koullarn da dikkate almak zorunda kalmtr.2. Yneticiye kendi sisteminin amalarn daha geni bir sistemin amalar ile ilikilendirmek frsatn vermitir.3. Ynetici, organizasyon yapsn alt-sistemlerin amalar ile uyumlu bir ekilde kurmak olanana kavumutur.4. Ynetici, alt-sistemleri deerlerken bu sistemlerin esas sisteme yaptklar katky belirleme olanana kavumutur

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMIOrganizasyonun yaamas ve gelimesi ve dinamik dengenin salanmas iin, yneticinin organizasyonla ilgili btn faktrleri bilmesi, anlamas ve deerlemesi gerekir.Sistemi meydana getiren alt-sistemlerin, retim veya Teknik alt-sistemler, Destekleyici alt-sistemler, Varlk Koruma alt-sistemleri, Uyumlayc alt-sistemleri ve Ynetsel alt-sistem eitlerinden meydana gelebilecei kabul edilmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMIretim alt-sistemi, teknik alt-sistem olarak da adlandrlmaktadr. rgtn kurulu amacna ynelik olarak mal veya hizmetlerin retiminden dorudan doruya sorumlu birimlerdir.Destek alt-sistemleri ise, teknik alt-sisteme, onun ilemesi iin ara ve gere salayan sistemlerdir.Varlk Koruma alt-sistemleri, zerinde allacak faaliyet alanna deil ii yapmada kullanlan aygta ynelmitir. ou rgtlerde bu aygt kalplam insan davranlarndan oluur.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMIUyumlayc alt-sistemler, rgtn varln srdrmesini gvence altna alma gibi nemli bir grevi yerine getiren alt-sistemlerdir. Bu sistemlerin bir baka zellii de daha ok rgtn iine ynelik faaliyet gstermeleridir. rgtn nasl olmas gerektii ile deil, nasl olduu ile ilgilidir.

Ynetsel alt-sistemler ise, rgtn dier alt-sistemlerle daha uyumlu bir biimde almasn salar. Dier alt-sistemlerin denetlenmesi aralarnda koordineli bir alma ortamnn olumasn salanmas, ynetsel alt-sistemlerin grev alanna girmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMI LE LGL TEMEL KAVRAMLAR ve SSTEME LKN ZELLKLERSistem ve Alt-sistemler: Bir sistem eitli paralardan olumaktadr. Bu paralar alt-sistem olarak adlandrlmaktadr. Her sistem belirli alt-sistemlerden olutuu gibi, her sistem ayrca daha byk ve kompleks bir sistemin alt-sistemi durumundadr. Kapal ve Ak Sistemler: Her sistem belirli bir ortamda faaliyet gstermektedir. Eer sistem ile sistemin faaliyette bulunduu evre arasnda enerji, bilgi ve materyal alverii varsa, bu tr sistemler ak sistem olarak adlandrlr. Eer sistem ile evre arasnda bu tr bir iliki yoksa sistem kapal sistemdir. Biyolojik ve sosyal sistemler ak sistemler olarak kabul edilirken, mekanik sistemler kapal ve ak sistemler olarak kabul edilmektedir

Dr. Rfat AKBIYIKLI

AIK SSTEM OLARAK LETME RGTLER1. letmeler zaman ve mekan iinde bir insan kaynak sistemidir.2. letme rgtlerinin evreleri ile eitli etkileimleri vardr.3. letme rgtlerinde rgt ii ve rgt d uzlama ve atma ilikileri vardr.4. rgt iinde ve d evrede eitli dzeylerde g gelitirme ve bunlar kullanma zellii vardr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

AIK SSTEM OLARAK LETME RGTLER 5. letmeler gelecein baars iin gemi ile ilgili bilgi ve tecrbeleri kullanan geri besleme sistemidir.6. letmelerde dinamik kavramlardan statik kavram tretilmelidir.7. letmeler kendi iinde alt-sistemlere blmlenmilerdir. Ancak iletmelerinde bal bulunduklar bir veya birka st sistem vardr. Dier baz sistemlerle de apraz ilikilerde bulunurlar. Bu bakmdan iletmeler karmak sistemler gurubuna girerler.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

AIK SSTEM OLARAK LETME RGTLER8. Her iletme belirli snrlar iinde bamsz, ksmen denetlenebilen ve iyi birletirilmemi paralardan oluan gevek bir sistemdir.9. letmeler ksmi belirsizlie sahip olduklar gibi ksmen optimize edilebilen sistemlerdir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMININ YNETMDEK NEM

En genel anlamda ynetim, en az iki kiinin ortak bir amac gerekletirmek iin ibirlii ve g birlii yapmalardr. Organizasyonlar eitli birimlerden meydana gelir. Sistem yaklamnn btncl nitelii, rgte bir btn olarak bakma ve rgtte bulunan aksaklklar daha salkl belirleme imkan dourduu kabul edilmektedir. Bylece rgtn herhangi bir biriminde mevcut olan bir aksakln btn rgt etkileyen bir nitelik tad, bu yzden de getirilecek zmn bu adan deerlendirilerek, saptanmas gerekecektir.Sistem yaklam sayesinde rgtler evreden izole edilmi varlklar olmayp, tam aksine evreyle sk ilikileri olan dinamik bir zellik gsterir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMININ YNETCYE SALADII YARARLAR 1. Yneticiye grevini dar bir ekilde, sadece kendi fonksiyonu asndan yorumlamaktan kurtularak, kendi sisteminin, bal olduu dier alt-sistemleri ve evre koullar da dikkate alma frsat vermitir.2. Yneticiye kendi sisteminin amalarn daha geni bir adan bakarak, sistemin amalar ile ilikilendirmek imkan vermitir.3. Ynetici organizasyon yapsn alt-sistemlerin amalar ile uyumlu hale getirme ansn elde etmitir

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMININ YNETCYE SALADII YARARLAR 4. Ynetici, alt-sistemleri deerlendirirken bu sistemlerin esas sisteme yaptklar katky belirleme imkanna kavumutur.5. Ynetici sistem d ve sistem ii faktrleri daha kolay ayrt edebilecei iin, aksaklklarn belirlenmesinde ve bu aksaklklarn giderilmesi iin etkili zm yollar bulunmasnda, daha iyi bir konuma gelmi olmaktadr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMININ YARARLARI Bu yaklam rgt bir btn olarak ele almaktadr. Sistemler veya alt-sistemler hiyerarisi yerine, sistemler ve alt-sistemler arasndaki ilikilere arlk vermektedir. Bylece, rgtn birimleri arasndaki ibirlii ve koordinasyon salanmaktadr.Sistem yaklamnn yararlar, bu kuramn rgtn paralarndan ok btnne, denge halinden ok deiimine, kendi bana almasndan ok iinde bulunduu evreyle birlikte ele alnmasna gereken nemi vermek suretiyle rgtsel almalara daha gereki bir bak tarz getirmi olmasdr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMININ YARARLARI Personelle rgt birbirlerini tamamlayan unsurlar olarak grmekte ve her ikisinin amalarn uzlatrmaya alarak daha rasyonel bir yol izlemektedir.Giderek daha kompleks bir yap durumuna gelen rgtlerin incelenmesi ve ileyilerinin zmlenmesi, anlalmas ve aklanmas, bu yntem sayesinde daha kolay hale gelebilmektedir.Bu yaklam sayesinde rgtler meydana gelen gelime ve deimelere, evresel artlara daha kolay uyabilen dinamik bir yapya kavuurlar. Aksi takdirde, rgt varln uzun sre devam ettiremeyeceklerdir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMININ YARARLARI Bu yntemin rgtn alt-sistemleri arasnda uyumlu almay salamaya elverili olduu sylenebilir.Personel, deerlendirmesinin sistem yaklamna gre yaplmas halinde, deerlendirme dinamik bir yapya kavuacak ve ortaya kacak sorunlar daha kolay belirlenecei iin giderilmesi de, sorunlarn bymesi beklenmeden daha kolay zmlenecektir.Sistem yaklamnn bilimsel aratrmalarn alann genilettii ve sosyolojik yaklamn gelimesine katkda bulunduu ifade edilmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

SSTEM YAKLAIMINA YNELTLEN ELETRLER

Sistem yaklamnn bir teori oluturmaktan ziyade, kavramsal bir evrede oluturma zellii tad ne srlmtr.Sistem kavramlarnn baz teorik yaklamlar aklamaktan uzak olduu, kavramlarn yetersiz ve kstl kald belirtilmitir.Sistem yaklam daha iyi yetimi yneticilerin varln ve bu yneticiler arasnda ekip almas alkanln zorunlu klmaktadr. yi yetimi st dzey yneticilerinin bulunmamas veya bu yneticilerin ekip almasnn gereklerini yerine getirmemeleri, byle bir yaklamn uygulanmasn baarsz klacaktr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

Sistem Yaklam Sonu Sistem yaklamnn getirdii en nemli yeniliklerden birisi organizasyonlar evreleri ile ilikili bir ak sistem olarak ele almasdr. Dolaysyla organizasyonlar, evresel faktrlerdeki deimelere uyabilmek iin bnyelerinde eitli deiiklikler yapacaklardr. Sistem yaklamnn organizasyonu etkileyen btn deikenleri ve parametreleri bir arada grmeyi salam olmasdr. Bylece daha shhatli bir genelletirme yapmak imkan domu bulunmaktadr. Sistem yaklam ile klasik davransal ynetim yaklamlarnn nerilerini, bulgularn ve zelliklerini daha iyi deerlemek, kuvvetli ve zayf ynlerini daha iyi anlamak, dolaysyla bunlar daha iyi kullanmak imkan domutur.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

STSNALARLA YNETM

Ak bir ynetim kavram ve ynetim plan belirlenmedike, modern ynetici ayrntlarla uraarak i kapasitesinin zerine kmak durumunda kalacaktr. Modern ynetici sadece istisnai durumlarda karar verme zorunluluunda olmaldr. Ynetici sadece araya girmesi gerektii zamanlarda sorunlar zerinde durmal ve kendine bal neticiler tarafndan zmlenebilecek sorunlara vakit ayrmak durumunda kalmamaldr.stisnalara gre ynetim, bir sorun belirleme ve iletiim sistemidir. Bu organizasyon; i blm, sorumluluk ve yetki devri ile yaygn bir kontrol dzeni zerine oturmutur.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

STSNALARLA YNETM AAMALARI1. Deerlendirme Standartlarnn Belirlenmesi: Mevcut ve gemi faaliyetlerin deerlendirilmesinde kullanlacak standartlarn belirlenmesi gereklidir. Aksi halde, olaanst durumlarn tespiti mmkn olamayacaktr.2. Baar llerinin Seimi: Gereklemelerde standartlar arasndaki uygunluu aratrmak iin hangi baar llerinin kullanlaca belirlenmelidir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

STSNALARLA YNETM AAMALARI3. Karar: Bu aamada, yaplacak ilerin genel amalarla ahenkletirilmesi ve duruma gre u yollara bavurulmas sz konusu olacaktr;A. Ya faaliyet nceden belirlenmi hedefle badatrlacakB. Veya ama, deien artlar karsnda yeniden gzden geirilecek,C. Ya da yeni imkanlardan yararlanmaya allacaktr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

STSNALARLA YNETME YNELTLEN ELETRLER

1. Ynetici, istisnalar meydana gelmedike felaketin geldiini grme baarsn gsteremez, yneticinin ilgisi sadece elemann performans, alma standardnn altna dtnde harekete geer. Bylelikle ynetici, elemann standardn altna dmekten alkoyacak ikaz sinyalinden haberdar olamamaktadr.2. Hi ilerleme gstermeyen alt kademeye ok zaman ayrr. Ynetici kendi ykselmesinde en alt basamakta olan kiiler zerine btn enerjisini toplad halde, orta basamaklardakileri hi nemsememektedir. Onlar ne daha yksee kmak iin tevik edilmekte ne de daha aa dmekten korunmaktadrlar. Normlar gsteren performanslar hibir zaman bilinmemektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

STSNALARLA YNETME YNELTLEN ELETRLER3. Ynetici istisnalarla ynetimde moral dklne neden olur. Normal hzla devaml olarak alan bir ii kendisiyle ireti i yapan ii arasnda bir fark olmadn grnce morali bozulur.4. Ynetici, nemli insan kaynaklarndan gereken ekilde yararlanamamaktadr. Kiiler, ilham, yaratc g ve fikir potansiyel kaynadrlar. Onlarn byk bir ksmn ou zaman nemsememek ve ilgilenmemekle ynetici onlarn glerinin ounu boa harcyor demektir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

AMALARA GRE YNETM

Amalara gre ynetim, amalara ve sonulara gre ynetim, gayelere gre ynetim, hedeflere gre ynetim, amalara ynelik ynetim, ortak amalara gre ynetim ve amalara ynelmi sevk ve idare gibi eitli terimlerle adlandrlmaktadr.

Amalara gre ynetim ilk defa Peter Drucker tarafndan ortaya atlmtr. letmenin ihtiya duyduu ey, birey yetki ve sorumluluuna frsat veren, ayn zamanda gr ve abalarn ortak biimde nlendiren, takm almalarn oluturan ve birey amalar ile ortak refah iletme amalarn btnletiren bir ynetim sistemidir. Bunu gerekletirecek tek ilke amalara gre ynetim ve kendi kendini denetimdir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

AMALARA GRE YNETMAmalara gre ynetim sistemi, rgtn eitli kademelerinde yer alan yneticilerin, personelin sorumluluk alanlarn gerekletirmeleri ngrlen sonular bakmndan rgtn temel amalarn birlikte belirlemeleri ve belirlenen bu amalarn rgt meydana getiren birimlerin faaliyetlerinde bir rehber ve personelin deerlendirilmesinde bir kriter olarak kullanlmasn ngren bir sretir.Amalara gre ynetim, modern bir ynetim teknii olarak rgtn verimliliini ve etkinliini arttrmay amalamaktadr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

AMALARA GRE YNETM AAMALARI

1.Amalarn Belirlenmesi: Bu aamada belirlenecek amalarn ak, anlalabilir ve llebilir olmasnn nemi byktr. Belirlenecek amalar, hem rgtn amalarn, hem de rgtte alan btn personelin amalarn kapsamaktadr. Personelle ilgili amalar belirlenirken, rgtn en st dzey yneticisinden balayarak, alt kademelere doru inen bir amalar hiyerarisi eklinde yaplmaldr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

AMALARA GRE YNETM AAMALARI

2. Faaliyetlerin Planlanmas: Ama planlama mahiyetindedir. Daha sonra amalara ulaabilmek iin hangi faaliyetlerin ne zaman, nerede, nasl ve kim tarafndan gerekletirileceinin belirlenmesi aamasdr. Planlama sorumlu kiiler tarafndan yaplacaktr. Sorumlu olan kiiye, bunun nasl yaplacan kendisinin tayin etmesi bakmndan nem tamaktadr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

AMALARA GRE YNETM AAMALARI

3.Uygulama ve Kendi Kendisini Kontrol: Tespit edilen amalarn hazrlanan faaliyet planlar erevesinde uygulamaya konulmas aamasdr. Faaliyetlerin gerekletirilmesinde sorumlu personel, belirlenen amalardan sapmalar sz konusu olduunda, bu sapmalarn sebeplerini aratracak ve bu sapmalar nlemek iin gereken tedbirleri vakit kaybetmeden ya alacak veya alnmasn salayacaktr.Bu aamann amacna ulaabilmesi iin, ilgili personelin, ilgili amalar ve faaliyetler iin dorudan karar alma yetkisine sahip olmas gerekmektedir. Amalara gre ynetimin iyi ileyebilmesi iin, faaliyetlerle ilgili aksaklklar giderme ve gerekli kararlar alma yetkisinin verilmesi yntemin gerektirdii bir zorunluluk olmaktadr

Dr. Rfat AKBIYIKLI

AMALARA GRE YNETM AAMALARI

4.Belirli Zaman Aralklaryla Yaplan Deerlendirmeler: Ast ile st bir araya gelerek faaliyetlerin amalara ulama derecelerini birlikte gzden geirirler. Bylece, st astlarnn baar derecesi hakknda bilgi sahibi olur. st ilk aamada belirlenen amalara ne lde ulaldn ak bir ekilde grr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BR PERSONEL DEERLENDRME YNTEM OLARAK AMALARA GRE YNETMOrtaya k amac, klasik personel deerlendirme yntemlerinin znel zelliklerini ortadan kaldrarak, iyi ileyen, nesnel esaslara dayal bir personel deerlendirmesi gelitirmek olan amalara gre ynetim, kullanld kurulularn pek ounda bu amacna ulat belirtilmektedir. Gnmzde bu yntem pek ok kuruluta personel deerlendirme yntemi olarak kullanlmaktadr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BR PERSONEL DEERLENDRME YNTEM OLARAK AMALARA GRE YNETMN FAYDALARIrgt Bakmndan Faydal Ynleri: Benimsenmesi halinde rgtn amalarn istenen dzeyde gerekletirme ihtimali yksek olacaktr. Yntem, ama tespiti ile ie balamakta, amalara ulamak iin areler aramakta ve amalara ulald lde baarl ve baarsz olarak nitelendirilmektedir. Bu yntemin uygulanmasyla, rgtler btn kaynaklarn harekete geirebilirler. Yntemin gerei, rgtler kendi kendilerini kontrol etme, tenkit etme ve bu yolla aksaklklarn giderme imkann bulabilirler.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BR PERSONEL DEERLENDRME YNTEM OLARAK AMALARA GRE YNETMN FAYDALARIPersonel Bakmndan Faydal Ynleri: st Bakmndan Faydal Ynleri: st bu yntem sayesinde astlarn fikir ve tecrbelerinden yararlanma imkan bulur. Yntem yneticinin nemini ve otoritesini arttrr. st bu yntem sayesinde nesnel bir deerlendirme yapabilir. Ast-st ilikileri daha lml bir dzene kavuur.st kendi grev alan ierisinde sunmakla ykml olduu hizmetleri, bu yntemin uygulanmas sonucu istenen nitelik ve niceliklere uygun olup olmadn her an kontrol edebilir.2.Ast Bakmdan Faydal Ynleri: Ast srekli emir alan ve onu uygulayan kii durumundan karak, kendi sorumluluk alan ierisinde yapaca iler konusunda kararlara katlma ve kendi amalarn tespit etme frsat bulur.Ast neye gre ve nasl deerlendirileceini bildii iin baar derecesini gayretiyle ykseltebilir. Ast rgt ierisinde, kendisinin de bir ie yaradn, kendisinin de sorumluluu olduu bilincine varr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BR PERSONEL DEERLENDRME YNTEM OLARAK AMALARA GRE YNETMN FAYDALARIGenel Olarak Faydal Ynleri: Nesnel esaslara dayandndan, personel deerlendirmelerinde znellikten kaynaklanan aksaklklar byk lde gidermektedir. Ast-st ilikilerini demokratik bir ortam iine sokmas ve esnek bir yapya kavuturmas olarak ifade edilmektedir.Personelin hangi alanlarda eitime ihtiyacnn olduunun belirlenmesinde kolaylk salamaktadr.Personel deerlendirilmesi planlama ve denetim fonksiyonlarna arlk verdiinden, bir aksakln meydana gelmesi halinde, bu aksakln hangi personelden kaynakland kolaylkla ortaya karr

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BR PERSONEL DEERLENDRME YNTEM OLARAK AMALARA GRE YNETMN SAKINCALI YNLERAmalara gre ynetime dayal olarak yaplan personel deerlendirmesi niceliksel yntemler arasnda yer almaktadr.Bu yntemin, personelin bireysel amalarnn belirlenmesine nem vermesi, baz hallerde ok alt dzeyde belirlenen amalarda, rgtn yerine getirmesi gereken fonksiyon arasnda baz uyumazlklarn ortaya kmasna yol aabilir.Amalara gre ynetimin en ok tenkit edilen yn krtasiyecilii arttran bir zellik tamasdr.Amalara ar nem verilmesi sonucu Amalar Aralar Meru Klar fikrinin benimsenerek uygulamaya konulmas tehlikesi olduu belirtilmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BR PERSONEL DEERLENDRME YNTEM OLARAK AMALARA GRE YNETMN SAKINCALI YNLERBu yntemin baars, st dzey yneticilerin bu yntemi gerekten benimseyip uygulamalarna baldr. Gereklemedii takdirde ynetimin baarl olmas hemen hemen mmkn deildir.Yntemin giderek, bir dl ceza vastas haline dnecei ve bunun da personeli psikolojik bask iine sokaca ne srlmektedir.st dzey yneticilerin, astlarn kararlara katlmalarna alkn olmamalar, her eyi emir vererek yaptrma alkanlklar, yntemin mant ile taban tabana zttr.Amalara gre ynetimin zaman alc bir ynetim olduu, kurulup iletilmesinin birka yl alabilecei ifade edilmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

YNEYLEM ARATIRMASI

Yneylem aratrmas, tad zellikler bakmndan, karmak, ok deikenli ve ok alternatifli sorunlarn zmne elverili olmas, bu modern ynetim tekniinin kullanm alanlarn gnden gne artrmakta ve Yneylem Aratrmasnn nemini daha da artrmaktadr.

Yneylem Aratrmas, insan, makine, para, zaman ve malzemeden oluan, endstriyel, ticari, resmi ve askeri sistemlerin ynetiminde karlalan problemlerle modern bilimsel teknikler kullanarak, sistemin ans ve risk lsn de ieren, alternatif karar, strateji ve kontrol sonularn tahmin ve karlatrmaya yarayan bilimsel bir model gelitirmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

YNEYLEM ARATIRMASININ ZELLKLER

1. Btnleik Yaklam: Yneylem aratrmas sistemin btnyle ilgilenir. Sistemin btnne ynelik zmler bulmaya alr.2. Bilimsel Yntem: Sorunlarn zmleri bilimsel yntemlere gre yaplmaldr. Gzlem, analiz, alternatif zmler, seim ve uygulama eklinde olmaldr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

YNEYLEM ARATIRMASININ AAMALARI

1. Sorunun Tanmlanmas2. Matematiksel Model Kurulmas 3. Modelden zm Elde Edilmesi4. Model ve zmn Kantlanmas 5. zmn Uygulanmas

Dr. Rfat AKBIYIKLI

YNEYLEM ARATIRMASININ SALADII YARARLAR

Yneticinin en etkili karar vermesine yardmc olur.Sorunlarn en ksa zamanda ve etkili bir biimde zmlenmesini ngrldnden dolay kaynak israfn nler.G ve karmak sorunlarn zmnde kullanldndan, sorunlarn gelecee ertelenmesini engelleyici bir rol oynar.Ekip almas gerektirir. Tek kiinin karar vermesi alkanlnn ortadan kalkmasna yardmc olur.Kamu hizmetlerinin sunulmasnda nitelik ve nicelik art salayabilir.Yneylem aratrmas istenen amaca uygun olarak kullanlabilir zellii olan bir modern ynetim tekniidir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

YNEYLEM ARATIRMASINA YNELTLEN ELETRLER

Yneylem aratrmaclarnn artk yaratc bir dnce ortaya koyamadklar belirtilmektedir.Yneylem aratrmasnn bir teknikler topluluu olmas onun gvenilirliini uzatan bir etken olmaktadr.nsan sadece istatistiki bilgi reten bir makine olarak grlmeye balamtr.Pahal, zaman alc, zor, karmak bir zellik tamas, hem de iyi yetimi insan gcne ihtiya gstermesi, yneylem aratrmasna ilginin giderek azalmasna yol amaktadr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

DURUMSALLIK YAKLAIMI Durumsallk yaklam 1960l yllarda ortaya atlan ancak 1980li yllarda gelitirilen ve genel kabul gren bir modern ynetim tekniidir.Temel dncesi, her yerde ve her koulda geerli bir ynetim biiminin bulunamayacadr. Ynetim biimini belirleyen etkenleri dsal ve isel etkenler eklinde iki kategoride ele alan, durumsallk yaklamnn teorisyenleri; dsal etkenler arasnda, rgtn sunduu hizmetlerden yararlananlar, Pazar koullar, rekabet ve devlet mdahalesi eklinde ele alrken; isel etkenler arasnda yaplacak i, personelin nitelii, kullanlan teknoloji ve rgtn amalarn saymaktadrlar.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

DURUMSALLIK YAKLAIMI Bu temel varsayma gre yneticilerin nceden benimseyebilecekleri hibir evrensel ynetim ilkesinin veya ynetim tekniinin bulunmayaca kabul edilmektedir.Durumsallk yaklamna gre deiik durumlar ve koullar ynetimde baarl olmak iin deiik kavram, teknik ve davranlar gerektirir. Bu nedenle her yer ve koullarda geerli tek bir en iyi organizasyon yaps yoktur

Dr. Rfat AKBIYIKLI

DURUMSALLIK YAKLAIMI Durumsallk yaklamnn bir dier zellii de organizasyonu bir sistem olarak ele almasdr. Organizasyon yaps ve organizasyon iinde kullanlan eitli srelerle organizasyon ii ve d faktrler arasnda iliki aratran byle bir yaklamn, organizasyonu sistem olarak ele almas gerekmektedir. Durumsallk yaklam bir yandan organizasyon iindeki alt-sistemlerin kendi aralarndaki ilikilerle bir yandan da bu alt-sistemlerin d evre unsurlarla ilikileri zerinde durmaktadr..

Dr. Rfat AKBIYIKLI

DURUMSALLIK YAKLAIMI Durumsallk yaklamnn zellikle zerinde durduu ve yneticilerin ynetim biimlerini dorudan etkiledii kabul edilen nemli faktr vardr. Bu faktrler evre, teknoloji ve rgtn benimsedii stratejiler olarak belirtilmektedir. evre faktr rgtn ileyiini dorudan etkilerken, dier faktrler rgt yapsn dolayl olarak etkilemektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

ORGANZASYON YAPISI ve DURUMSALLIK YAKLAIMI

Durumsallk yaklam bir organizasyon yapsn karakterize eden belli bal boyutlarla, organizasyonun iinde bulunduu durum ve koullar arasnda ilikiyi aratrmaktadr.Organizasyon yaps denildiinde organizasyondaki iler ile bunlar ve bunlar yapacak olanlar arasndaki ilikilerin ak ve seik olarak belirlenmesi anlalmaldr. Organizasyonu karakterize eden organizasyon ii sreler vardr. Bunlarn banda nderlik, performans deerleme, haberleme, karar sreci, bilgi ak sistemi, motivasyon gelmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

ORGANZASYON YAPISI ve DURUMSALLIK YAKLAIMI

Organizasyon yap ve ileyiine durumsallk yaklam asndan bakldnda, sorun iinde bulunulan durum ve koullarn bu unsurlar ve sreleri nasl etkileyeceidir. Durum ve koullara gre, bu unsurlara ve srelere verilecek ekil farklar olacaktr. Durumsallk Yaklamn daha ncekilerden ayran en nemli fark budur. Durum ve koullarla ilgili olarak faktr zerinde ok durulmutur. Bunlar organizasyon ve evre, organizasyon ve teknoloji, rgt ve stratejidir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

DURUMSALLIK YAKLAIMIrgt ve evre likisi: rgtn evresini baz koullar belirler. Bu koullar; teknolojik koullar, yasal koullar, siyasal koullar, ekonomik koullar, demografik koullar, ekolojik koullar ve kltrel koullardr. Durumsallk yaklamnn ulat genel sonu, evre koullarnn zelliklerine bal olarak organizasyon yaplarn ve organizasyonda kullanlan eitli sreler farkllk gstermektedir. Durumsallk yaklam, evre koullar niteliklerinin organizasyon yap ve ileyii zerindeki etkisini aratrmaktadr. Deiik evresel koullarda en uygun olan organizasyon yap ve srelerini belirlemektir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

CHANDLERN ARATIRMA SONULARI

Chandler ABDde Dupont, General Motors, Jersey Standart, Sears gibi byk iletmelerin rgtsel baarlarnda ortak noktalar belirlemeye almtr. Bu iletmelerin deien evre koullarna uyabilmek iin strateji ve yaplarn nasl deitirdikleri incelenmitir.Stratejik bymenin aamalar Chandlere gre 4e ayrlr. Dolaysyla bu aamalar iletmelerde yap deiikliklerine sebep olur.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

CHANDLERN ARATIRMA SONULARI

1.Hacim Olarak Genileme: letmelerde var olan temel ilevler arasndan baz ilerin daha da uzmanlaarak genilemesi.2.Corafi Dalm Yoluyla Byme: Bunda da iletme yerel retim ve sat birimleri kuruyor.3.Dikey Tamlamay Salayan Karar Aamas: Yeni baz ilevlerin olumas ve yardmc malzeme ve hammadde retimine iletmenin gitmesidir.4.eitlendirme: Yeni rn hatlarnn gelimesi yoluyla olan rgtsel farkllama .

Dr. Rfat AKBIYIKLI

CHANDLERN ARATIRMA SONULARI

rgt, evresel deiikliklere uyum gstermek iin yeni stratejiler belirler ve bu yeni stratejiler de yeni rgtsel yaplar gerektirir. Bylece evresel deiiklikler, yapsal deiiklikleri belirler. evresel deiimin artan hz stratejik ve yapsal deiime duyulan ihtiyac arttrr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BURNS ve STALKER ARATIRMASI

Londra Tavistock Enstitsnden Tom Burns ile G.M. Stalker 1961 ylnda 20 ngiliz ve sko endstri kuruluunda yaptklar aratrmada, ynetim fonksiyonlarndan planlama, rgtleme ve denetim fonksiyonlarnn ynetsel boyutu ile rgtn evre faktr arasndaki ilikilerini ve karlkl etkileim derecelerini ortaya koymay amalamlardr. Aratrma srasnda ynetici ve bro personeline mlakatlar uygulamlardr. Teknolojik deiiklikler ve piyasa deiiklikleri bu iletmelerin ynetiminde ne gibi etkiler meydana getirmektedir, bunu incelemilerdir. almalar sonucu iletmelerdeki organizasyon yaplarn mekanik ve organik olmak zere iki grupta snflamtr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BURNS ve STALKER ARATIRMASI

Mekanik organizasyon yaps, evre koullarnn durgun ve dengeli, deiim hznn ok az olduu durumlarda en uygun yap; organik yap ise evre koullarnn srekli ve hzl olarak deitii durumlarda en uygun organizasyon yaps olarak belirtilmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BURNS ve STALKER ARATIRMASI

Mekanik organizasyon yapsnn zellikleri;letmenin kar karya olduu problem ve iler belirli uzmanlk alanlarna blnmtr.letmedeki her personel, btn iletmeyi ilgilendiren amac dikkate almak ve ona gre davranmak yerine, kendi departmannn faaliyet alanna giren ve btnnn ok kk bir paras olan amalara gre davranmaktadr.Her uzmanlk ve fonksiyonel kademedeki haklar ve sorumluluklar ayrntl olarak belirlenmi ve buralarda hangi teknik metotlarn kullanlaca kararlatrlmtr.Otorite ve emir-komuta ilikileri ak ve seik olarak belirlenmitir.rgt yeleri arasndaki ilikiler, esas itibariyle alt st ilikisi eklinde dike ilikilerdir.Yaplacak iler ve gsterilecek davran byk lde st kademelerdekilerin verdikleri kararlar ve emirler dorultusundadr.Emir-komuta ve kurmay personel arasndaki farkllklar ak seik olarak belirlenmitir.Kontrol alan genellikle dardr ve yakndan nezaret vardr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BURNS ve STALKER ARATIRMASI

Organik organizasyon yapsnn zellikleri;rgt yelerinin yapacaklar iler srekli olarak, rgt yelerinin birbirleri ile olan ilikilerine gre yeniden ayarlanr.Ayrntl ve dar grev tanmlar yerine i geniletmesine dayanan sistem esastr.Pek ok karar alt kademelerde verilir ve ademi merkeziyet esastr.Emir-komuta zincirine sk skya balanmak yerine, problemlere zm bulabilecek kiilerle temas ve ilikiye nem ve arlk verilmektedir.Personelin belirli ilerde ihtisaslamasndan ok personelin yapaca iin organizasyonun genel amalarna gre srekli olarak deimesi esastr.Yatay haberleme en az dikey haberleme kadar nemlidir.rgt yeleri arasndaki haberleme emir-komuta haberlemesinden ok danma niteliindedir.Organizasyon genel olarak evre faktrlerine kar daha aktr.Organik yap, mekanik yapnn sahip olduu iliki ve grevlerdeki aklk ve hiyerarik yapdan uzaklaan bir yapdr.Personel ne ii yapacan ve nasl yapacan srekli olarak bakalar ile haberleerek gelitirir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

BURNS ve STALKER ARATIRMASI

Burns ve Stalker ani Pazar ve teknolojik deiiklikle karlaan iletmelerde bu tr ynetime kar bir eilim olduunu grmlerdir. Srekli olarak yeni sorunlarn doduu istikrarn mevcut olmad bir sistemde bu tr rgt yaps en olumlu sonu veren yapdr. nk rgtler kat olmamal ve uzmanlar srekli ilikilerde bulunarak mevcut planlarn yeni koullara gre ayarlayabilmelidirler. Bu da iletmenin ynetim felsefesini ilevsel blmler arasndaki kat snrlarn ortadan kaldrlp ve rgt emasnda gsterilen haberleme kanallarnn gerektiinde dikkate alnmamas, yatay ve apraz haberlemenin desteklenmesi ile gerekletirilebilir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

LAWRENCE LORSCH ALIMASI

Harvard niversitesi profesrlerinden Paul Lawrence ve Jay Lorsch tarafndan 1967de yaplm ve ABD plastik endstrisinden 6, ambalaj endstrisinden 2 ve gda endstrisinden 2 olmak zere toplam 10 iletme zerinde aratrma yaplmtr.Bu aratrmalarda nemli kavram kullanmlardr. Bunlar farkllama, koordinasyon, evre ve belirsizlik kavramlardr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

LAWRENCE LORSCH ALIMASI

Farkllama, organizasyondaki birimler arasndaki formal yap farkllklar ile bu birimlerde alanlarn zihni ve hissel ynelimlerini ifade etmektedir.Koordinasyon ise, organizasyon birimleri arasndaki yardmlamann durum ve kalitesi ile bunun nasl saland konularn iermektedir.evre ise, esas itibariyle belirsizlik boyutuna gre deerlenmitir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

LAWRENCE LORSCH ALIMASI

Lawrence ve Lorsch aratrmalarnn ulat genel sonu u olmutur: Bir organizasyon biriminin i yaps ilgili evre koullarnn durumuna bal olarak ekil alacaktr. Dinamik, deiken ve belirsiz bir ortamda organizasyonun farkllam ve btnlemi olmas uygun olurken, durgun ve belirli bir ortamda organizasyon birimlerinde fazla farkllatrma gerektirmeyecektir.Lawrence ve Lorsch aratrmasnn u amaca hizmet ettii sylenebilir: Organizasyon iindeki her birimin yap ve srelerini bu birimin iinde bulunaca alt evrenin zelliklerine uygun olarak belirlemek gerekecektir. Aksi halde organizasyon biriminin etkinlii azalacaktr.Lawrence ve Lorsch aratrmas da en iyi organizasyon yapsnn mevcut olmadn, en iyinin evre koullarna gre deitiini gstermitir

Dr. Rfat AKBIYIKLI

EMERY ve TRIST ARATIRMASILondra Tovistock Enstitsnden Fred Emery ve Eric Trist rgtle evre arasndaki ilikileri, rgt evresini drtl bir snflandrmaya tabi tutarak aklamlardr.1.Durgun ve Dank evre: Bu tr evre grevli olarak deimeyen bir nitelik tamaktadr. rgt etkileme derecesi ok dk olup, rgtle, evre arasndaki ilikiler de zayf bir dzeydedir.2.Durgun ve Younlam evre: Yava da olsa deime zellii olan bu tr evrenin rgtn ileyiini yeterli bir biimde etkiledii sylenemez. Burada evrenin rgt etkileme iradesi bulunabilir. Ancak rgtn tekel konumunda olmas veya buna benzer unsurlardan dolay rgtn ileyiini etkilemesi mmkn deildir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

EMERY ve TRIST ARATIRMASIDengesiz ve Tepki Gsterici evre: Rekabet koullar ierisinde bulunan rgt, evresel faktrlerin ileyiine kar ne tr bir tepki gstereceini nceden bilemedii ve bir belirsizliin sz konusu olduu evredir. Bu tr evreye, oligopol piyasa koullarnda faaliyet gsteren firmalar, sigara reten fabrikalar rnek olarak gsterilmektedir.

4.alkantl evre: Bu tr evrede deiim hz ok yksek olup deiimin hz ve yn hakknda nceden bir tahmin yapmak son derece zordur. Byle bir evrede faaliyet gsteren rgtn varln srdrebilmesi, rgtsel deiim hzn, evresel deiim hzna uydurduu srece mmkndr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

EMERY ve TRIST ARATIRMASIEmery ve Trist tarafndan yaplan bu evre snflamas rgtn ynetim biimini, ileyiini etkileyecei aktr. Ne tr bir evre olursa olsun, ayn ynetim anlaynn ayn derecede baarl olaca sylenemez. rgt yapsn ve ileyiini faaliyet gsterdii evreye gre dzenlemek zorunda olaca genel kabul gren bir gr olarak deerlendirilebilir

Dr. Rfat AKBIYIKLI

DURUMSALLIK YAKLAIMIrgt ve Teknoloji likisi: Teknoloji, girdilerin kt haline getirilmesi iin harcanan mekanik ve zihinsel dnm srecidir. Bir organizasyonun en nemli yan baarmay amalad i ve bu ii yapmak iin kulland teknolojidir. Teknolojinin kiileri, personelin baar derecesini, personelin gdlenmesini, insan ilikilerini, kiiler aras ilikileri, grup davranlarn ve ynetim tarzlarn etkileyecei kabul edilmektedir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

WOODWARD ARATIRMASI Woodward aratrmasnn temel amac her yerde ve her koulda geerli bir rgt yaps bulunup bulunmadnn aratrlmasdr. Bu amala 100 kadar kk firma aratrma kapsamna alnm ve firmalarn ynetim biimleri ile klasik ynetim anlaynn temelini oluturan temel ilkelerin ngilteredeki sanayi kurulularnda ne lde kullanldnn test edilmesi istenmitir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

WOODWARD ARATIRMASI nceleme sonunda;1.Hiyerarik kademe says 2 ile 12 arasnda deimekte olup, ortalama bu saynn 4 olduu,2.st dzey yneticilerinin denetim alannn 2 ile 18 arasnda deimekte olup, ortalama bu saynn 6 olduu,3.Alt kademe yneticilerinin denetim alan 10 ile 90 arasnda deimekte olup, bu saynn ortalama 38 olduu,4.Yneticilerin ve yneticilerin birbirine oran 1/1 ile 10/1 arasnda deitii sonucu ortaya kmtr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

WOODWARD ARATIRMASI Bu aratrmada organizasyonu bir btn olarak karakterize eden teknoloji ile organizasyon yaps arasndaki ilikiler zerinde durulmutur.Woodward ve ekibi aratrma konusu olan iletmelerin kullandklar imalat metot ve srelerini;1. Bunlarn ietme iindeki tarihsel geliimine,2. Bu srelerle eitli tehizat ve donanm arasndaki ilikilere,3. Srelerde yaplan faaliyetlerin tekrarlanan cinsten olup olmadna ve birbirleri ile ilikilerine gre, gruplamlar

Dr. Rfat AKBIYIKLI

WOODWARD ARATIRMASIbunun sonucu olarak ayr teknoloji dzeyi belirlemilerdir :1. Birim2. Kitle retimi veya byk partiler retimi3. Sre retimi

Dr. Rfat AKBIYIKLI

WOODWARD ARATIRMASI Birim retimine dayanan teknolojide kt, kendine yeterli birimler iinde ve mteri spesifikasyonlarna gre imal edilmektedir. Faaliyetler genellikle arka arkaya tekrarlanan cinsten deildir. Tehizat kullanm her siparite deiiktir. Standartlama hemen hemen yoktur.Kitle retimi ile ilgili teknolojide ise ktnn byk partiler halinde retimi sz konusudur. kt, byk lde standarttr. Sre iindeki faaliyetler ve kullanlan tehizat arasndaki ilikiler az ok belirli ve tekrarlanan cinstendir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

WOODWARD ARATIRMASI Sre retimi ile ilgili teknoloji ise, kitle retiminden daha gelimitir. kt tamamen standarttr. malat srecindeki faaliyetler, imalat ak ve kullanlan tehizat arasndaki ilikiler tamamen belirli ve tekrarlanan cinstendir. Byk rafineriler, kat retimi bu tr teknolojiye rnektir.Kitle retimi yapan kurulularn mekanistik rgt yaplarnda birim ve sre retimi yapan kurulularn organik rgt yapsnda daha baarl olduklar grlmtr. Bunun anlam rgt yaps ile kullanlan teknoloji arasnda sk bir ilikinin bulunduunun kantlanm olmasdr. Teknoloji ilerledike rgtlerin organik rgt yapsna gemek isteyecekleri, organik rgt yapsnn gelecein rgtlerinin yapsal zelliklerini tad sylenebilir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

ASTON GRUBU ARATIRMASI

Organizasyon yaplar ile ilgili ana deiken zerinde durmutur.1.Faaliyetlerin Yaplandrlmas: Bu deiken personel davran ve yapaca ilerin nceden belirlenmesi, formal ve yazl i yapma yntem blm, ynetim kademeleri gibi unsurlar iermektedir.2.Otorite Younlamas: Bu deiken organizasyonda karar verme yetkisinin nasl ve hangi kademelerde kullanld ile ilgilidir.3. Aknn Kontrol: aknn eitli gayri-ahsi yntem ve usullere mi baland yoksa bu kontroln emir-komuta personelinin kararlarna m brakld ile ilgilidir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

ASTON GRUBU ARATIRMASIAston grubu rgt yaps ile rgtn bykl arasndaki ilikiye de byk nem vermitir. Byk rgtlerde kk rgtlere nazaran; daha ok uzmanlama, daha ok standardizasyon, daha ok brokrasi, fakat daha az merkeziyetilik bulunduu belirlenirken, rgt byklnn, rgt yapsn teknolojiden daha ok etkilendii sonucuna varmtr. Ayn aratrma 200 kadar kamu kuruluunda da tekrarlanm ve rgt byklnn rgtn ynetim biimine, rgtn kulland teknolojiden daha ok etki yapt kantlanmtr. Fakat rgt byklnn ynetim biiminin belirlenmesinin bir nedeni deil bir sonucudur. Oysa teknoloji rgtn ynetim biiminin belirlenmesinin bir nedeni olduu zellikle vurgulanmtr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

PERROW ARATIRMASICharles Perrow rgt yaps ile teknoloji arasndaki ilikileri ileri rutin ve rutin olmayan iler eklinde snflandrarak , rgt yapsnn buna gre belirlenebileceini ne srmtr.Perrowa gre ; teknoloji bamsz bir deiken olarak kalmayp rgt yaps tarafndan baml bir deiken durumuna dntrlmektedir. Eer yaplacak iler az ise ii yapacak olanlar gerekli bilgi ve teknolojiye sahipse mekanik organizasyon yaps daha uygun olacaktr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

PERROW ARATIRMASIYok eer sorunlar ak ve seik deilse , yaplacak ileri anlamak ve tayin zor ise , daha nce denenmi ve belirli teknikleri mevcut deilse bu tr organizasyonlarda organik bir yap daha uygun olacaktr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

Organizasyon - evre Teknoloji likileriSONU : Durumsallk yaklamnn ana fikri , bir organizasyon yap ve srelerini belirleyen unsurlarn , organizasyonda kulland teknoloji ile organizasyonun ilikili olduu evresel unsurlar olduudur.Not: Durumsallk yaklam ak sistem yaklamn esas alr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

Modern Grte Organizasyon Organizasyon konusunda modern yaklamlar , esas itibariyle sistem yaklam , durumsallk yaklam adlar altnda ele alnmaktadr. Bu gre gre rgt yapsnn nasl olmas gerektii basit bir ynetsel seim ii deildir. Tam aksine organizasyonu evreleyen ortam koullar organizasyon yapsnn nasl olmas gerektiini belirleyecektir.Modern gr mekanik organizasyon karsnda organik organizasyon yaps ve kapal sisteme kar ak sistem rgt anlay ile ilgilidir.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

Modern Grte OrganizasyonModern grn balca zellii, belirli bilimsek kavramlara dayanan analitik bir yapya sahip oluu , ampirik aratrmalardan genel lde yararlanmas ve hepsinin zerinde sentez yapmaya , model ve sistem kurmaya ynelik bir karakter tamasdr.

Dr. Rfat AKBIYIKLI

TEEKKRLER

Dr. Rfat AKBIYIKLI