İŞ YAŞAMINDA DUYGUSAL ZEKANIN ARTIRILMASI

Feride YILDIRIMFeride YILDIRIM

Verimlilik ve Eğitim UzmanıVerimlilik ve Eğitim Uzmanı

fyildirim@mpm.org.trfyildirim@mpm.org.tr..

MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİMİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ

Feride YILDIRIM

1968 Ankara Doğumlu1968 Ankara DoğumluHacettepe Üniversitesi Eğitim Hacettepe Üniversitesi Eğitim

Programları ve Ögretim Bölümünden Programları ve Ögretim Bölümünden 1986-1990 Dönemi Mezunu1986-1990 Dönemi Mezunu

1992 Yılından Buyana MPM’de 1992 Yılından Buyana MPM’de Uzman Olarak ÇalışmaktadırUzman Olarak Çalışmaktadır..

Uzmanlık Alanları(Eğitmen ve Danışmanlık Konuları)

EğitimEğitim1.1. Eğiticilerin EğitimiEğiticilerin Eğitimi2.2. Hizmetiçi EğitimHizmetiçi Eğitim3.3. Öğretme Yöntem ve TeknikleriÖğretme Yöntem ve Teknikleri4.4. İletişimİletişim5.5. Duygusal ZekaDuygusal Zeka6.6. İşe Alma Yolları(Tez Konusu)İşe Alma Yolları(Tez Konusu)7.7. Kariyer Geliştirme ve Planlama(Tez Konusu)Kariyer Geliştirme ve Planlama(Tez Konusu)8.8. Başarılı ve Verimli Olma StratejileriBaşarılı ve Verimli Olma Stratejileri

DanışmanlıkDanışmanlık1.1. Hizmetiçi Eğitim Birimlerinin Kurulması ve İşlevleriHizmetiçi Eğitim Birimlerinin Kurulması ve İşlevleri2.2. Hizmetiçi Eğitim İhtiyacının ve Gizli Organizasyonel Hizmetiçi Eğitim İhtiyacının ve Gizli Organizasyonel

Problemlerin TespitiProblemlerin Tespiti

Duygusal Zekanın Geliştirilmesi

BENLİK BİLİNCİ :Kendi Duygularını Tanıma ve İdare BENLİK BİLİNCİ :Kendi Duygularını Tanıma ve İdare Edebilme (Duygularına Ulaşabilme, Ayırt Edebilme ve Edebilme (Duygularına Ulaşabilme, Ayırt Edebilme ve Davranışlarını Yönlendirebilme)Davranışlarını Yönlendirebilme)

EMPATİ; Başkalarının Duygularını Okuyup Onlarla Etkili EMPATİ; Başkalarının Duygularını Okuyup Onlarla Etkili Bir Şekilde Başa Çıkabilme (Başkalarının Ruh Hallerini, Bir Şekilde Başa Çıkabilme (Başkalarının Ruh Hallerini, Mizaç ve Güdülerini Tanıyıp Ona Göre Tepki Verme)Mizaç ve Güdülerini Tanıyıp Ona Göre Tepki Verme)

İNSAN İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİM: Sözsüz Kuralları İNSAN İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİM: Sözsüz Kuralları Kavrama, İletişim ve İnsan İlişkilerinde Başarılı OlmaKavrama, İletişim ve İnsan İlişkilerinde Başarılı Olma

DUYGU

Herhangi bir Herhangi bir zihin, his, tutku zihin, his, tutku çalkantısı yada çalkantısı yada devinimidevinimi

Herhangi bir Herhangi bir şiddetli şiddetli uyarılmış uyarılmış zihinsel durumzihinsel durum

Bir his ve bu Bir his ve bu hisse özgü hisse özgü düşünceler, düşünceler, psikolojik ve psikolojik ve biyolojik haller biyolojik haller ve bir dizi ve bir dizi hareket eğilimihareket eğilimi

Duygular

Olumlu DuygularOlumlu Duygular

Olumsuz DuygularOlumsuz Duygular

Çekirdek DuygularÇekirdek Duygular

İkincil Duygularİkincil Duygular

Duygu ÇeşitleriÖfkeÖfkeÜzüntüÜzüntüKorkuKorkuZevkZevkSevgiSevgiŞaşkınlıkŞaşkınlıkİğrenme İğrenme UtançUtanç

HİDDET HAKARET KİN

İÇERLEME GAZAP RAHATSIZLIK

HINÇ TÜKENME DÜŞMANLIK

SİNİRLENME ALINGANLIK KIZMA

PATOLOJİK İSE: NEFRET, ŞİDDET

ÖFKE

ACI NEŞESİZLİK KASVET

KEDER MELANKOLİ YALNIZLIK

KENDİNE ACIMA CAN SIKINTISI

UMUTSUZLUK

PATOLOJİK İSE: ŞİDDET, DEPRESYON

ÜZÜNTÜ

KAYGI KURUNTU SİNİRLİLİK

TASA HAYRET ŞÜPHE

UYANIKLIKHAYRET VİCDAN AZABI

ÇEKİNME DEHŞET ÜRKME

PATOLOJİK İSE: FOBİ, PANİK ATAK

KORKU

MUTLULUK ÇOŞKU TATMİN

RAHATLAMA EĞLENCE HAZ

SEVİNÇ GURUR TENSEL ZEVK

HEYECAN KENDİNDEN GEÇME KAPRİS

AŞIRI ZİNDELİK

PATOLOJİK İSE: MANİ

ZEVK

KABUL GÖRME GÜVEN

DOSTLUK İYİLİK SADAKAT

YAKIN İLGİ AŞIRI TUTKU

HAYRANLIK MUHABBET

PATOLOJİK DURUMU ?

ŞOK

AFALLAMA

HAYRET

MERAK

SEVGİŞAŞKINLIK

HOR GÖRME AŞAĞILAMA

KÜÇÜMSEME

NEFRET ETME TİKSİNME

İTİCİ BULMA

PATOLOJİK DURUMU ?

İĞRENME

SUÇLULUK

MAHCUBİYET

HAYAL KIRIKLIĞI

PİŞMANLIK ÜZÜLME

KÜÇÜK DÜŞME ÇİLE

UTANÇ

UMUT İMAN

CESARET

BAĞIŞLAYICILIK

KESİNLİK VE EMİNLİK

KISKANÇLIK

TEMBELLİK UYUŞUKLUK

TAM ŞEKİLENMEMİŞ

DUYGULAR

ÖFKE BEN HAKLIYIMBEN HAKLIYIM SAVAŞ YADA KAÇSAVAŞ YADA KAÇ KAFAYI TAKMAKAFAYI TAKMA DÜŞÜK DÜŞÜK

ÖFKELENME EŞİĞİÖFKELENME EŞİĞİ ÖFKE ÖFKEYİ ÖFKE ÖFKEYİ

BESLERBESLER İLKEL TEPKİLERİLKEL TEPKİLER YIKICI TARTIŞMAYIKICI TARTIŞMA KALP KRİZİKALP KRİZİ HELVAHELVA

ÖFKEYİ DAĞITMAK İÇİN ÖFKEYİ BAŞLATAN ÖFKEYİ BAŞLATAN DÜŞÜNCEYİ YAKALAYINDÜŞÜNCEYİ YAKALAYIN

Öfkeyi başlatan Öfkeyi başlatan değerlendirmeleri “+” değerlendirmeleri “+” tuttut

ZAMANLAMAYA DİKKAT ZAMANLAMAYA DİKKAT EDİNEDİN

Öfke döngüsüne Öfke döngüsüne girmeden erken girmeden erken müdahale etmüdahale et

YATIŞTIRICI BİLGİLER YATIŞTIRICI BİLGİLER KULLANINKULLANIN

Olumlu bak, hoşgörü ve Olumlu bak, hoşgörü ve acımayı kullanacımayı kullan

İLGİ ODAĞINIZI İLGİ ODAĞINIZI DEĞİŞTİRDEĞİŞTİR

Hoşça vakit geçirmek Hoşça vakit geçirmek için çaba harcaiçin çaba harca

KİŞİ YADA OLAYLA KİŞİ YADA OLAYLA YÜZLEŞİNYÜZLEŞİN

Yapıcı tartışma Yapıcı tartışma kurallarına uy, Yıkıcı kurallarına uy, Yıkıcı olmaolma

FİZİKSEL EGZERSİZ FİZİKSEL EGZERSİZ YAPINYAPIN

Uzun yürüyüşler, sporUzun yürüyüşler, spor

ÖFKENİN MERHEMİ

EMPATİ ve HOŞGÖRÜ

Bireyleri Öfkelendirmenin Yolu

KaçınmakKaçınmak (Bilinçli veya Bilinçsiz Kaçma)(Bilinçli veya Bilinçsiz Kaçma) Hasıraltı EtmekHasıraltı Etmek ( Tartışılacak Birşey Yokmuş Gibi ( Tartışılacak Birşey Yokmuş Gibi

Davranmak)Davranmak) Suçlu HissettirmekSuçlu Hissettirmek (İmalı Yollarla Mutsuzluk (İmalı Yollarla Mutsuzluk

İfadesi)İfadesi) Konuyu DeğiştirmekKonuyu Değiştirmek (Çatışma Olasılığı (Çatışma Olasılığı

Belirdiğinde Konuyu Değiştirme)Belirdiğinde Konuyu Değiştirme) Eleştirmek Eleştirmek (Asıl Konu Dışındaki Konularla (Asıl Konu Dışındaki Konularla

Eleştirmek)Eleştirmek) Akıl OkuyuculukAkıl Okuyuculuk (Beyninin Dibini Okumak)(Beyninin Dibini Okumak)

Bireyleri Öfkelendirmenin Yolları Tuzak KurmakTuzak Kurmak (Yapılması İstenen Davranışı Görünce (Yapılması İstenen Davranışı Görünce

Bozulmak)Bozulmak) İma Etmekİma Etmek ( Kızgınlık Konusunu Sürekli İma Etmek)( Kızgınlık Konusunu Sürekli İma Etmek) Bardağı TaşırmaBardağı Taşırma (Son Damla Çok Küçük Bir Konu (Son Damla Çok Küçük Bir Konu

Olabilir)Olabilir) Tedirgin EtmekTedirgin Etmek (Kızgınlık İfadesini Karşıdaki kişinin (Kızgınlık İfadesini Karşıdaki kişinin

Hoşlanmadığı Davranışı Yaparak Göstermek)Hoşlanmadığı Davranışı Yaparak Göstermek) Şakaya BoğmaŞakaya Boğma (En Kötü Zamanlarda Sürekli Şaka Yapma(En Kötü Zamanlarda Sürekli Şaka Yapma Yaraya DokunmaYaraya Dokunma (Geçmişteki Bir Olumsuz Olayı Sürekli (Geçmişteki Bir Olumsuz Olayı Sürekli

Gündeme GetirmeGündeme Getirme)) Değişmeye İzin VermemeDeğişmeye İzin Vermeme (İlişkinin Hep Aynı Olması, (İlişkinin Hep Aynı Olması,

Değişen Koşullardan Mahrum Etme)Değişen Koşullardan Mahrum Etme) Yoksun Bırakma Yoksun Bırakma Yardımı EsirgemeYardımı Esirgeme

YAPICI TARTIŞMA Sorunu belirleme. (Kendinizle İletişim Sorunu belirleme. (Kendinizle İletişim

İçine Girme)İçine Girme) Tartışma Zamanını Saptama ve Randevu Tartışma Zamanını Saptama ve Randevu Sorunu İfade EtmeSorunu İfade Etme Sorunun Anlaşılıp Anlaşılmadığını Sorunun Anlaşılıp Anlaşılmadığını

DenetlemeDenetleme Uygun Cevap İçin Süre VermeUygun Cevap İçin Süre Verme Herkesin Kabul Edeceği Çözümü Bulma Herkesin Kabul Edeceği Çözümü Bulma

( Pazarlık Konusu Haline ( Pazarlık Konusu Haline Getirmeden)Getirmeden)

Tekrar Bir Araya GelmeTekrar Bir Araya Gelme

ÜZÜNTÜ Birey Enerjisinin Birey Enerjisinin

ÇekilmesiÇekilmesi İstenen Bir Durumun İstenen Bir Durumun

GerçekleşmemesiGerçekleşmemesi Var Olan Birşeyin Var Olan Birşeyin

Kaybedilmesi Kaybedilmesi Patolojik Durumda Patolojik Durumda

DepresyonDepresyon

ÜZÜNTÜYÜ DAĞITMAK İÇİN; SosyalleşinSosyalleşin İlgi Odaklarınızı Değiştirinİlgi Odaklarınızı Değiştirin İhtiyacı Olanlara Yardımda Bulununİhtiyacı Olanlara Yardımda Bulunun Sizde Üzüntü Yaratan Konunun Aslında O Kadar Sizde Üzüntü Yaratan Konunun Aslında O Kadar

da Önemli Olmadığını Düşününda Önemli Olmadığını Düşünün Düzenli Egzersizler ve Spor YapınDüzenli Egzersizler ve Spor Yapın İnananlar İçin Dua Edip Üstün Bir Varlığa İnananlar İçin Dua Edip Üstün Bir Varlığa

SığınmakSığınmak Hayata Değişik Bakmaya Çalışın Hayata Değişik Bakmaya Çalışın Kendinize Göre Küçük Zaferler YaratınKendinize Göre Küçük Zaferler Yaratın Küçük Alışverişler YapınKüçük Alışverişler Yapın

YAPMAYINNNN! Üzüntü Yaratan Konu Başlığını Üzüntü Yaratan Konu Başlığını

Depreştirecek Duygusal İçerikli Film, Depreştirecek Duygusal İçerikli Film, Kitaplardan KaçınınKitaplardan Kaçının

Kendinizi Yalnızlığa Terk EtmeyinKendinizi Yalnızlığa Terk Etmeyin Kaybettiğiniz Şeyin Harika Yada Güzel Kaybettiğiniz Şeyin Harika Yada Güzel

Yanlarını DüşünmeyinYanlarını Düşünmeyin Alkol ve Aşırı Yemek Eğilimine GirmeyinAlkol ve Aşırı Yemek Eğilimine Girmeyin Bardağın Dolu Yanını Görmeye ÇalışınBardağın Dolu Yanını Görmeye Çalışın Ağlayın Ama Ağlamanın Çözüm Ağlayın Ama Ağlamanın Çözüm

Olmadığını BilinOlmadığını Bilin

Bardağın Dolu Yanını Görmek

Sahip Olduklarını Sahip Olduklarını DüşünDüşün

DEPRESYON Üzüntünün süresinin Üzüntünün süresinin

ve yoğunluğunun ve yoğunluğunun ayarlanamamış haliayarlanamamış hali

Yoğun enerji kaybıYoğun enerji kaybı SosyalleşememeSosyalleşememe Mutsuzluk, Yorgunluk Mutsuzluk, Yorgunluk

Hissi,Uyku ve İştah Hissi,Uyku ve İştah BozukluğuBozukluğu

Serotonin Maddesinde Serotonin Maddesinde AzalmaAzalma

Her Üç Kişiden Her Üç Kişiden Birinde Öfke NöbetiBirinde Öfke Nöbeti

DEPRESYON

Elem-Keder Tepkisi Olarak Yorumlanabilir Gençlikte Depresyon, Yalan Söyleme, Tik, Tırnak

Yeme, Ders Çalışmama, Sinirlilik, Aşırı Hayaller Kurma, Otoriteye Karşı Gelme vb. Belirtileri Oluşur.

Ben Haksızım, Benim Suçum, Benim Yüzünden gibi “Kendini Suçlama Söylevleri”

İntahara Yönelme (Ölümden söz etme, dini araştırmalar, biryere gidiyormuş gibi hazırlanmalar, en sevdiği eşyaları dağıtma vb)

Kronik Uzun Süreli DEPRESYON;

Mide, Kalp, Akciğer ve Kemik İliği Bozuklukları

Zihin Yavaşlaması Düşüncelerin

Toplanamaması ile karşılaşılır. VE İNTAHARA YÖNELME.

“Bu acıları hayatımın sonuna kadar çekeceksem ölmek daha iyi”

İnananlar için “Allah İntaharı Yasaklamıştır İnananlar için “Allah İntaharı Yasaklamıştır ve Günah Sayar” unutmave Günah Sayar” unutma

İnananlar İçin “Yaşadığın Herşey Bir Sınav İnananlar İçin “Yaşadığın Herşey Bir Sınav Olabilir”, “Gün Doğmadan Herşey Olabilir”, “Gün Doğmadan Herşey Değişebilir”Değişebilir”

Sana İhtiyacı Olan, Muhtaç Olan Kişileri Sana İhtiyacı Olan, Muhtaç Olan Kişileri DüşünDüşün

Hayatın Güzelliklerini DüşünHayatın Güzelliklerini Düşün

KORKU

İnsanın Oluşturduğu İnsanın Oluşturduğu İlk Olumsuz Duyguİlk Olumsuz Duygu

Yaşanmış Korkular, Yaşanmış Korkular, Öğrenilmiş Korkular, Öğrenilmiş Korkular, Genellemeler ve Genellemeler ve FOBİ, PANİK ATAKFOBİ, PANİK ATAK

Olumsuz Duygu Olumsuz Duygu Altındaki Tek Olumlu Altındaki Tek Olumlu Duygu TASADuygu TASA

TASA ve KAYGI

Tasaların Belli Bir Tasaların Belli Bir Kaynağı Yoktur.Kaynağı Yoktur.

Olası Aksaklıklara Olası Aksaklıklara Karşı Prova Yada Karşı Prova Yada Hazırlanmadır.Hazırlanmadır.

Tasalar Yoğun Olursa Tasalar Yoğun Olursa Kaygı Bozukluğu, Kaygı Bozukluğu, Fobiler ve Saplantılı Fobiler ve Saplantılı Düşüncelere Dönüşür.Düşüncelere Dönüşür.

Korku ile Kaygı Korku ile Kaygı Arasındaki Belirgin Arasındaki Belirgin Fark Korkulan Şey Fark Korkulan Şey Çoğunlukla Korkuda Çoğunlukla Korkuda Belirlidir Oysa Kaygı Belirlidir Oysa Kaygı Duyulan Şey Belli Duyulan Şey Belli Olmayabilir.Olmayabilir.

Kaygı Akıldan Kaygı Akıldan Etkilenmez ve Yoğun Etkilenmez ve Yoğun Kaygı Duygusu Kaygı Duygusu başarıyı etkiler aklı başarıyı etkiler aklı zayıflatırzayıflatır

FOBİ Gerçekte Korku Gerçekte Korku Oluşturmayacak Bir Oluşturmayacak Bir Objeye veya Duruma Objeye veya Duruma Karşı Aşırı Korku Karşı Aşırı Korku DuymaDuyma

Çarpıntı, Titreme, Yüz Çarpıntı, Titreme, Yüz Kızarması, Bulanık Kızarması, Bulanık Görme, Nefes Görme, Nefes Darlığı,Ağız Kuruluğu, Darlığı,Ağız Kuruluğu, Yutkunma GüçlüğüYutkunma Güçlüğü

Kadınlarda Erkeklerden Kadınlarda Erkeklerden Daha Sıklıkla Görülür.Daha Sıklıkla Görülür.

FOBİ NEDENLERİ

GenellemelerGenellemeler Yaralanma ve Kan Korkusunda Aile Daha Yaralanma ve Kan Korkusunda Aile Daha

Çok Etkendir.Çok Etkendir. Şizofreni veya Majör DepresyonŞizofreni veya Majör Depresyon Obsesif Kompulsif Bozukluklar (takıntı)Obsesif Kompulsif Bozukluklar (takıntı) Travma Sonrası StresTravma Sonrası Stres Biyolojik, Genetik veya Çevresel Olabilir.Biyolojik, Genetik veya Çevresel Olabilir. Bastırılmış Korkuların Yer DeğiştirmesiBastırılmış Korkuların Yer Değiştirmesi

Çocukluk ve Erken Ergenlik Döneminde Başlayan Bazı Fobiler Düzelme ve Kaybolma Eğilimi Gösterebilirler. Belirtilerin İlk Başlamasından Sonra Yaklaşık Beş Yıl İçinde Kaybolabilirler.

Ergenlik Döneminden Sonra Başlayan Fobiler Uzun Süre Devam Eder.

PANİK ATAK Yoğun Korku ve Huzursuzluk DurumuYoğun Korku ve Huzursuzluk Durumu Ani Başlama 10 dk. İçinde En Düzeye Ani Başlama 10 dk. İçinde En Düzeye

UlaşmaUlaşma Çarpıntı, Kalp Seslerini Duyuyor Gibi Çarpıntı, Kalp Seslerini Duyuyor Gibi

HissetmeHissetme Terleme, TitremeTerleme, Titreme Boğulma,Nefes AlamamaBoğulma,Nefes Alamama Göğüste AğrıGöğüste Ağrı Bulantı, Karında AğrıBulantı, Karında Ağrı Baş Dönmesi, Yere Düşecek Gibi HissetmeBaş Dönmesi, Yere Düşecek Gibi Hissetme Çevreyi Olduğundan Farklı Gerçek Çevreyi Olduğundan Farklı Gerçek

Değilmiş Gibi HissetmeDeğilmiş Gibi Hissetme Ölüm KorkusuÖlüm Korkusu

PANİK ATAKTA ÇEVRESEL FAKTÖRLER

Çocuklukta Yaşanan Seperasyon AnksiyetesiÇocuklukta Yaşanan Seperasyon Anksiyetesi

Seperasyon:Seperasyon:Çocukluk döneminde anne-baba sevgisi kaybı, Çocukluk döneminde anne-baba sevgisi kaybı, yaptıklarının anne ve baba tarafından uygun görülmediği yaptıklarının anne ve baba tarafından uygun görülmediği takdirde terk edileceği korkusutakdirde terk edileceği korkusu

Küçük yaşta anne –babadan ayrılmaKüçük yaşta anne –babadan ayrılma Yakın zamanda kişi için önemli olayların olması Yakın zamanda kişi için önemli olayların olması

( kayıplar) ( kayıplar)

ZEVK ve SEVGİ

İnsanoğlunun yaşadığı İnsanoğlunun yaşadığı iki olumlu duygudur.iki olumlu duygudur.

Zevkin yoğunluğu Zevkin yoğunluğu bireyi mani’ye, bireyi mani’ye, sevginin yoğunluğu sevginin yoğunluğu ise “aşırı tutkunluğa” ise “aşırı tutkunluğa” götürürgötürür

MANİYaşanılan Zevk Duygusunun

Sürekli Olarak Devamını Getirme İsteği

MANİK DEPRESİF PSİKOZ Mani ve Depresyon Atakları Birarada görülür.Bir Mani ve Depresyon Atakları Birarada görülür.Bir

Hasta Ömrü Boyunca Ortalama 10 Atak Yaşar. Hasta Ömrü Boyunca Ortalama 10 Atak Yaşar. Bazısında Mani Bazısında Depresyon Ağır BasarBazısında Mani Bazısında Depresyon Ağır Basar Mani Dönemde; Neşe, Aşırı Para Harcama, Mani Dönemde; Neşe, Aşırı Para Harcama,

Cinsel İlgi ve Aktivitede Artma ile Aileye ve Cinsel İlgi ve Aktivitede Artma ile Aileye ve Kişiye Zarar VermeKişiye Zarar Verme

Depresyon Dönemde;Umutsuzluk ve Depresyon Dönemde;Umutsuzluk ve Çöküntü Yaşar.Çöküntü Yaşar.

Ara Dönemde Normale Dönme Görülür.Ara Dönemde Normale Dönme Görülür.

Tedavi: Lityum, Atakların Önlenmesi İçin Atak Tedavi: Lityum, Atakların Önlenmesi İçin Atak Zamanı Hastaneye Yatma ve PsikoterapiZamanı Hastaneye Yatma ve Psikoterapi

Duygulara Hakim Olabilme, Duygusal

Sağlığımızın Anahtarıdır ve Aşırı Yoğunluk

ve Yaşanan Duygunun Sürekli Olması veya

Tek Tip Duygunun Sürekli Yaşanması,

Duyguları Maske Gibi Taşıma

NORMAL DEĞİDİR.

Bireylerin Davranışlarını Etkileyen Başlıklar

Mizaç, Huy, Fizyolojik Yapı, Algı, Mizaç, Huy, Fizyolojik Yapı, Algı, BackgroundBackground

Karşılaştığı Engellemeler Sonucu Yaşadığı Karşılaştığı Engellemeler Sonucu Yaşadığı ÇatışmalarÇatışmalar

Genlerinde Taşıdıkları GetirdikleriGenlerinde Taşıdıkları Getirdikleri

UYARICILAR VE MESAJLAR

MİZAÇ,HUY,ALGIFİZYOLOJİK YAPI

BACKGROUND

DUYGU

ÇATIŞMA TİPLERİ

Yanaşma - YanaşmaYanaşma - Yanaşma

++ ++

Yanaşma - KaçınmaYanaşma - Kaçınma

+ -+ -

Kaçınma - KaçınmaKaçınma - Kaçınma

- - - -

SAVUNMA MEKANİZMALARI

Bahane BulmaBahane Bulma ??Köpeği TekmelemeKöpeği Tekmeleme

UnutmaUnutma

Güdüleri ÇarpıtmaGüdüleri Çarpıtma

Başkalarını SuçlamaBaşkalarını Suçlama

FanteziFantezi

Özdeşim KurmaÖzdeşim Kurma

Çocuksu DavranmaÇocuksu Davranma

Yüceltme / ÖdünlemeYüceltme / Ödünleme

Savunma Mekanizmalarını Kullanmak Belli Bir Yere Kadar Bireyleri Rahatlamasına, Ufak Tefek Sorunların Çözümü için Faydalıdır. Gerginlikleri Azaltır.Ancak Aşırı Kullanımları Başka Psikolojik

Sorunlara Neden Olur.

BENLİKBireyin özellikleri, yetenekleri, Bireyin özellikleri, yetenekleri,

değer yargıları, emel ve ideallerine değer yargıları, emel ve ideallerine ilişkin kanıların dinamik bir ilişkin kanıların dinamik bir

örüntüsüdür.örüntüsüdür.

Benlik acı, tatlı yaşantılar sonucu Benlik acı, tatlı yaşantılar sonucu öğrenilen ve heran gelişmeye öğrenilen ve heran gelişmeye devam eden bir kavramdır. devam eden bir kavramdır.

Her yaşantı, her baştan geçen olay Her yaşantı, her baştan geçen olay benliğe birşeyler katar.benliğe birşeyler katar.

Benlik Bilincini Yükseltme

Ben Neyim? (Özbenlik) Ben Neyim? (Özbenlik) Ben Ne Yapabilirim? Ne gibi Yeterliliklerim, Ben Ne Yapabilirim? Ne gibi Yeterliliklerim,

Yeteneklerim Var? (Özbenlik) Yeteneklerim Var? (Özbenlik)

Benim İçin Ne Değerlidir? (İdeal Benlik)Benim İçin Ne Değerlidir? (İdeal Benlik) Hayatta Ne İstiyorum? Emellerim ve İdeallerim Hayatta Ne İstiyorum? Emellerim ve İdeallerim

Nelerdir? (İdeal Benlik)Nelerdir? (İdeal Benlik) Birey İdeal benliğe ters düşen yaşantı ve Birey İdeal benliğe ters düşen yaşantı ve

engellemeler ile karşılaşırsa huzuru kaçar, kaygı, engellemeler ile karşılaşırsa huzuru kaçar, kaygı, korku, öfke vb. duygular içine girer.korku, öfke vb. duygular içine girer.

ÖZBENLİK VARLIĞI VEYA YOKLUĞU

ÖzBenlikİdeal Benlik

Yaşantı ve Davranış

ÖzBenlikİdeal Benlik

Yaşantı ve Davranış

DEĞERLENDİRME BİLİNCİ

DEĞERLENDİRMELERİ YAPARKEN ŞUNLARA

DİKKAT EDİN:

1.Düzenli olarak iç diyaloglar yapın ve iç diyaloglarınızı oluşturan duygu, düşünce ve kalıpların farkına varın.İç diyaloglarınızı inceleyin.

2. Değerlendirmenizde gerçekçi ve esnek olun.Mesajları her yönüyle düşünün

3. Değerlendirmeleri yaparken heyecanlarınızı yenmiş olduğunuz zamanları seçin

4.Duygu ve Değerlendirmelerinizin yeni veri ve duygularla değişebileceğini kabul edin

5. Unutmayın, tepkiler ve değerlendirmeler karşılaştığınız davranışlar değil, sizin kendi değerlendirmelerinizden

kaynaklanmaktadır.

6.Değerlendirmeleriniz mesajı gönderene hissettikleriniz göre farklılıklar gösterecektir.

7. Değerlendirmelerinizde duyguların önemini atlamayın ve duyguları kullanın

Unutmayın değerlendirmelerinizi nasıl yaptığınızın bilincine vardıkça daha

doğru, güvenli, haklı ve anlayışlıdoğru, güvenli, haklı ve anlayışlı değerlendirmeler yapma şansınız

artacaktır.

İnsan İlişkileri ve İletişim

Gönderici Alıcı

Kaynak Birim Kanallar Hedef Birim

Alıcı Gönderici

Kendinizce BilinmeyenKendinizce Bilinmeyen

OBSESİF BASKICI RUH HALİ Aşırı Titiz ve MükemmeliyetçiAşırı Titiz ve Mükemmeliyetçi Kusursuzluk MeraklısıKusursuzluk Meraklısı Esnek OlamayanEsnek Olamayan Hep Kızgın Gözüken, Gergin, SinirliHep Kızgın Gözüken, Gergin, Sinirli Duygularını BastıranDuygularını Bastıran Sonuna Kadar DürüstSonuna Kadar Dürüst İşkolikİşkolik Kararsız Ruh HaliKararsız Ruh Hali Israrcı ve Baskıcı YönlerIsrarcı ve Baskıcı Yönler Mutlu Olmayı ErtelemeMutlu Olmayı Erteleme Güvenilirler Çünkü Aşırı Dürüstler; İkinci AdamGüvenilirler Çünkü Aşırı Dürüstler; İkinci Adam

Obsesif-Komulsif Bozukluk

Obsesiflik (saplantı-takıntı )Hastalığı; Obsesiflik (saplantı-takıntı )Hastalığı; İnsanın aklına gelen istemeden, elinde İnsanın aklına gelen istemeden, elinde

olmadan gelen rahatsız edici düşünceler. olmadan gelen rahatsız edici düşünceler. Bireyin aklına gelen bu düşüncelerden Bireyin aklına gelen bu düşüncelerden

kurtulmak istemesi ile yapmaya başladığı kurtulmak istemesi ile yapmaya başladığı uygunsuz anlamsız ve saçma bulduğu uygunsuz anlamsız ve saçma bulduğu

davranışları yapmaya başlaması davranışları yapmaya başlaması Kompülsiyon’ dur.Kompülsiyon’ dur.

Obsesiflik Çeşitleri Bulaşma Obsesyonları (El Yıkama)Bulaşma Obsesyonları (El Yıkama) Kuşku Obsesyonları(Kapıyı Kitledim mi?)Kuşku Obsesyonları(Kapıyı Kitledim mi?) Simetrik veya Eksiksiz Olma ObsesyonlarıSimetrik veya Eksiksiz Olma Obsesyonları Metafizik ObsesyonlarıMetafizik Obsesyonları Hastalık ObsesyonlarıHastalık Obsesyonları Sayma ObsesyonlarıSayma Obsesyonları

Obsesiflik Testi Kararsız ve Zorlukla Karar VerenlerKararsız ve Zorlukla Karar Verenler İnatçı, Eleştirici, Kolay Beğenmeyenİnatçı, Eleştirici, Kolay Beğenmeyen Alışverişte MüşkülpesentAlışverişte Müşkülpesent Kendi İşini Kendi Yapmayı SevenKendi İşini Kendi Yapmayı Seven Rutin İş Aksarsa Aşırı SinirlenenRutin İş Aksarsa Aşırı Sinirlenen Kendilerini Rahatlatmakta ZorlananKendilerini Rahatlatmakta Zorlanan Düşmanca Test EdenDüşmanca Test Eden Çalışmaktan Aşırı Zevk AlanÇalışmaktan Aşırı Zevk Alan İşleri Yetiştirmekte Zorlananİşleri Yetiştirmekte Zorlanan Dürüstlüğe Çok Önem VerenDürüstlüğe Çok Önem Veren İyi- Kötü Vurgusu Yapanİyi- Kötü Vurgusu Yapan Temiz- Titiz- DüzenliTemiz- Titiz- Düzenli Dürekli “Hayır” DiyenDürekli “Hayır” Diyen HesapçıHesapçı Başkalarını Değiştirme İsteği Ve BaskısıBaşkalarını Değiştirme İsteği Ve Baskısı

5 tane evet’se DİKKAT edin

10 tane evet’se DERVİŞ,FİLOZOF ol

OBSESİFLER........ Başkalarını yargılayıcı ve suçlayıcı Başkalarını yargılayıcı ve suçlayıcı

düşündüğünüzde;karşıdaki kişinin iki iyi, düşündüğünüzde;karşıdaki kişinin iki iyi, olumlu özelliğini düşünolumlu özelliğini düşün

Önceliklerini sırala “Mezartaşına Ne Önceliklerini sırala “Mezartaşına Ne Yazılacak” düşünYazılacak” düşün

Kendinize ve başkalarına hata payı tanıyınKendinize ve başkalarına hata payı tanıyın ““Herkes içinde eleştiri yanlıştı” Herkes içinde eleştiri yanlıştı”

unutmayın.Karşıdaki kişinin yerine unutmayın.Karşıdaki kişinin yerine kendinizi koyun.EMPATİkendinizi koyun.EMPATİ

Olaylara kuşbakışı bakma alıştırmaları Olaylara kuşbakışı bakma alıştırmaları yapınyapın

OBSESİFLE YAŞIYORSAN!!!!! Onları tanıyın ve sıkıntılarını size bulaştırmalarına izin Onları tanıyın ve sıkıntılarını size bulaştırmalarına izin

vermeyin. (Sürekli ne zaman, nerede, ne yapacağınız vermeyin. (Sürekli ne zaman, nerede, ne yapacağınız söylerler)söylerler)

Bağışlama ve merhameti sık sık hatırlatın. Kutsal Bağışlama ve merhameti sık sık hatırlatın. Kutsal kitaplardan örnekler verinkitaplardan örnekler verin

Eleştirilerine eleştiri ile karşılık vermeyin Eleştirilerine eleştiri ile karşılık vermeyin Dürüstlüğe önem verdikleri için hukuk edebiyatı yapınDürüstlüğe önem verdikleri için hukuk edebiyatı yapın İyi niyetlidirler ancak yöntem yanlıştır. “Cehennem İyi niyetlidirler ancak yöntem yanlıştır. “Cehennem

Taşlarından Bazılarının İyi Niyet Taşlarından Oluştuğunu” Taşlarından Bazılarının İyi Niyet Taşlarından Oluştuğunu” hatırlatınhatırlatın

Tartışmayın. Ne yapmak istediğini ve sonuçlarını Tartışmayın. Ne yapmak istediğini ve sonuçlarını hatırlatın. Ben Dili Kullanınhatırlatın. Ben Dili Kullanın

Onlardan övgü beklemeden yaşamayı öğreninOnlardan övgü beklemeden yaşamayı öğrenin Sizi yönetmelerine izin vermeyinSizi yönetmelerine izin vermeyin

PARANOİD BASKICI RUH HALİParanoya akıl hastalığı, Paronoid ise kişilik tipidir.)

KuşkucudurKuşkucudur (Başkaları tarafından sömürüleceği ve (Başkaları tarafından sömürüleceği ve kullanılacağı beklentisi)kullanılacağı beklentisi)

GüvensizdirGüvensizdir (Dost ve arkadaşlarının sadakatini sürekli sorgular, (Dost ve arkadaşlarının sadakatini sürekli sorgular, sürekli savunma yapar)sürekli savunma yapar)

AlıngandırAlıngandır (Basit söz ve olaylardan aşağılandığı anlamı, kötülük (Basit söz ve olaylardan aşağılandığı anlamı, kötülük yapılmak istendiği hissi çıkarır)yapılmak istendiği hissi çıkarır)

KincidirKincidir (Affetmezler, öç almak haktır.Ancak öç aldıkça (Affetmezler, öç almak haktır.Ancak öç aldıkça doymazlar)doymazlar)

Sırcıdırlar Sırcıdırlar (Başkalarına laf vermezler)(Başkalarına laf vermezler)

Öfkelidirler Öfkelidirler (Önemsenmemeye, görmezlikten gelinmesine karşı (Önemsenmemeye, görmezlikten gelinmesine karşı saldırıya geçerler)saldırıya geçerler)

KıskançtırlarKıskançtırlar((Sürekli sadakat sorgularlarSürekli sadakat sorgularlar))

Bakalım Kim Paranoid? Neye öfkeleneceği belli olmazNeye öfkeleneceği belli olmaz Basit bir nedenle büyük olaylar çıkarırBasit bir nedenle büyük olaylar çıkarır Sürekli sadakat ve bağlılık sorgusu yaparSürekli sadakat ve bağlılık sorgusu yapar Güvenin kazanılması kaygısı yaşarlarGüvenin kazanılması kaygısı yaşarlar Metafizik şeylere kolay inanma,uygulamaMetafizik şeylere kolay inanma,uygulama Abartılı cezalar önermeAbartılı cezalar önerme Kuşkucu kolay inanmayanKuşkucu kolay inanmayan Çok az yakın arkadaşÇok az yakın arkadaş Olaylar iyi-kötü savaşıdırOlaylar iyi-kötü savaşıdır Kendilerine yapılanı unutmazlarKendilerine yapılanı unutmazlar Eleştiriyi kaldıramazlarEleştiriyi kaldıramazlar Ufak hatalardan insan silerlerUfak hatalardan insan silerler Sevdiği insanı canı pahasına korumaSevdiği insanı canı pahasına koruma Fanatik spor taraftarı olmaFanatik spor taraftarı olma Olaylar arasında inanılmaz bağlantılar kurmaOlaylar arasında inanılmaz bağlantılar kurma Hatayı unutmamaHatayı unutmama Affetmeme, öç almak hakAffetmeme, öç almak hak Sürekli savunma duygusu taşımaSürekli savunma duygusu taşıma Silah ve güvenlik işlerine çok meraklı olmaSilah ve güvenlik işlerine çok meraklı olma

PARANOİDLE YAŞIYORSAN!!!!

Açık olun, hiçbir şeyi onlardan saklamayın. Nasıl Olsa Açık olun, hiçbir şeyi onlardan saklamayın. Nasıl Olsa ÖğreneceklerÖğrenecekler

Doğal olun, sadakatinizi sorgulamaya çalışmayın. Sonra Doğal olun, sadakatinizi sorgulamaya çalışmayın. Sonra hayatınız boyunca sorgulanırsınızhayatınız boyunca sorgulanırsınız

Dürüst olun, şaka bile olsa yalan söylemeyinDürüst olun, şaka bile olsa yalan söylemeyin Söz değil davranışa bakın.Bu kişilerin kendilerini sürekli Söz değil davranışa bakın.Bu kişilerin kendilerini sürekli

olarak tehdit altında hissettiklerini unutmayınolarak tehdit altında hissettiklerini unutmayın Korkak, tavizkar, çekingen davranmayın. “Haklıyım işte Korkak, tavizkar, çekingen davranmayın. “Haklıyım işte

sindi o yüzden yorumu yapmalarına” neden olursunuz.sindi o yüzden yorumu yapmalarına” neden olursunuz.

Narsizim(Büyüklük Hastalığı)

Kendilerini önemli görür,başarı ve yeteneklerini abartır,saygı isterlerKendilerini önemli görür,başarı ve yeteneklerini abartır,saygı isterler Hayal dünyasında yaşarlar;güç, başarı,aşk güzellik,para ön plandadır.Hayal dünyasında yaşarlar;güç, başarı,aşk güzellik,para ön plandadır. Övgü ile beslenirler.Yarışmacıdırlar.Övgü ile beslenirler.Yarışmacıdırlar. Eleştiriye aşırı duyarlıdırlar.Öfke ile karşılık veririler.Eleştiriye aşırı duyarlıdırlar.Öfke ile karşılık veririler. Menfaatçidirler.Amaçlarına ulaşmak için her türlü hile, aldatma, Menfaatçidirler.Amaçlarına ulaşmak için her türlü hile, aldatma,

ihanet, iftira yapabilirlerihanet, iftira yapabilirler Empati yapamazlar,Yardımı sevmezler.Empati yapamazlar,Yardımı sevmezler. Kin, öfke,kıskançlık çok fazladır.Kin, öfke,kıskançlık çok fazladır. Duruma göre yaşam felsefesi değişir.Kaybetmeye tahammülsüzdürDuruma göre yaşam felsefesi değişir.Kaybetmeye tahammülsüzdür Depresyona girme eşikleri düşüktür.Depresyona girme eşikleri düşüktür. Mutlu olmayan, incitici,küstah halleri çok yoğundur.Mutlu olmayan, incitici,küstah halleri çok yoğundur. Toplantılarda herkesten fazla bildiklerini göstermeye çalışırlarToplantılarda herkesten fazla bildiklerini göstermeye çalışırlar Kurallara uymazlar ancak en küçük hatada insanları şikayet ederlerKurallara uymazlar ancak en küçük hatada insanları şikayet ederler Başkalarını kolayca karalarlarBaşkalarını kolayca karalarlar

Narsist’le Yaşıyorsanız!!!! Değer verdikleri şeyin kaybının Değer verdikleri şeyin kaybının

yakın olduğunu hissettirinyakın olduğunu hissettirin Ciddi olduğunuza inandırınCiddi olduğunuza inandırın Yaptığı hataları bir kağıda yazıp Yaptığı hataları bir kağıda yazıp

verin verin Onların göz boyayıcı olduğunu Onların göz boyayıcı olduğunu

unutmayınunutmayın Öfkelenmeyin haklıyken haksız Öfkelenmeyin haklıyken haksız

olursunuzolursunuz Suçlarını itiraf ettiklerinde Suçlarını itiraf ettiklerinde

acımayınacımayın Her istediklerinin kendilerinin Her istediklerinin kendilerinin

olamayacağını öğretin olamayacağını öğretin

DÜŞMANIMI DOST YAPARAK YOK EDERİM.......................A.Lincoln

Düşmanını tanımayan, Düşmanını tanımayan, savaşta yenilir.savaşta yenilir.

Hem düşmanını hem kendini Hem düşmanını hem kendini tanımayan, savaşta yenildiği tanımayan, savaşta yenildiği gibi sonrada kendini gibi sonrada kendini toplayamaz.toplayamaz.

Düşmanını tanımayıp kendini Düşmanını tanımayıp kendini tanıyan,savaştan sonra tanıyan,savaştan sonra başarıya ulaşabilirbaşarıya ulaşabilir..

Kendisini tanımayıp Kendisini tanımayıp düşmanını iyi tanıyan savaşta düşmanını iyi tanıyan savaşta yenik düşme ihtimali çok yenik düşme ihtimali çok yüksektir.yüksektir.

Hem kendini hem düşmanını tanıyan Hem kendini hem düşmanını tanıyan yenik düşme ihtimali yoktur.yenik düşme ihtimali yoktur.