5154

اندازه گيري مقاومت و ازدياد طول كششي منسوجات نبافته

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

1 of 13 9/6/2015 12:13 PM

آشنايي با موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران به موجب قانون، تنها مرجع

رسمي كشور است كه عهده دار وظيفه تعيين، تدوين و نشر استانداردهاي

ملي(رسمي) ميباشد.

تدوين استاندارد در رشتههاي مختلف توسط كميسيونهاي فني مركب از

كارشناسان موسسه ، صاحبنظران مراكز و موسسات علمي، پژوهشي،

توليدي و اقتصادي آگاه و مرتبط با موضوع صورت ميگيرد. سعي بر اين

است كه استانداردهاي ملي، درجهت مطلوبيتها و مصالح ملي و با توجه به

شرايط توليدي، فني و فن آوري حاصل از مشاركت آگاهانه و منصفانه

صاحبان حق و نفع شامل:

توليد كنندگان، مصرف كنندگان، بازرگانان، مراكز علمي و تخصصي و

نهادها و سازمانهاي دولتي باشد. پيش نويس استانداردهاي ملي جهت

نظرخواهي براي مراجع ذينفع و اعضاي كميسيونهاي فني مربوط ارسال

ميشود. و پس از دريافت نظرات و پيشنهادها در كميته ملي مرتبط با آن

رشته طرح و درصورت تصويب به عنوان استاندارد ملي(رسمي) چاپ و

منتشر ميشود.

پيشنويس استانداردهايي كه توسط موسسات و سازمانهاي عالقمند و

ذيصالح و با رعايت ضوابط تعيين شده تهيه ميشود نيز پس از طرح و

بررسي در كميته ملي مربوط و درصورت تصويب، به عنوان استاندارد

ملي چاپ و منتشر ميگردد. بدين ترتيب استاندارهايي ملي تلقي ميشود كه

» تدوين و در كميته ملي5بر اساس مفاد مندرج در استاندارد ملي شماره «

مربوط كه توسط موسسه تشكيل ميگردد به تصويب رسيده باشد.

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران از اعضاء اصلي سازمان

بينالمللي استاندارد ميباشد كه در تدوين استانداردهاي ملي ضمن توجه به

شرايط كلي و نيازمنديهاي خاص كشور، از آخرين پيشرفتهاي علمي، فني و

صنعتي جهان و استانداردهاي بينالمللي استفاده مينمايد.

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران ميتواند با رعايت موازين

پيشبيني شده در قانون به منظور حمايت از مصرف كنندگان، حفظ سالمت

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

2 of 13 9/6/2015 12:13 PM

و ايمني فردي و عمومي، حصول اطمينان از كيفيت محصوالت و مالحظات

زيست محيطي و اقتصادي، اجراي بعضي از استانداردها را با تصويب

شوراي عالي استاندارد اجباري نمايد. موسسه ميتواند به منظور حفظ

بازارهاي بينالمللي براي محصوالت كشور، اجراي استاندارد كاالهاي

صادراتي و درجه بندي آن را اجباري نمايد.

همچنين به منظور اطمينان بخشيدن به استفاده كنندگان از خدمات سازمانها

و موسسات فعال در ضمينه مشاوره، آموزش، بازرسي، مميزي و گواهي

كنندگان سيستمهاي مديريت كيفيت و مديريت زيست محيطي، آزمايشگاهها

و كاليبره كنندگان وسايل سنجش، موسسه استاندارد اينگونه سازمانها و

موسسات را بر اساس ضوابط نظام تائيد صالحيت ايران مورد ارزيابي

قرار داده و در صورت احراز شرايط الزم، گواهي نامه تائيد صالحيت به

آنها اعطا نموده و بر عملكرد آنها نظارت مينمايد. ترويج سيستم بينالمللي

يكاها، كاليبراسيون وسايل سنجش، تعيين عيار فلزات گرانبها و انجام

تحقيقات كاربردي براي ارتقاي سطح استانداردهاي ملي از ديگر وظائف

اين موسسه ميباشد.

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

3 of 13 9/6/2015 12:13 PM

اندازه گيري مقاومت–كميسيون استاندارد منسوجات نبافته

و ازدياد طول كششي

رئيس

مشاور موسسه استاندارد و تحقيقات

صنعتي ايران

فوق ليسانس مهندسي

نساجي

صدري - نسرين

اعضاء

شركت پژوهشكار دكتراي داروسازي آقاداداشي - پرويز

شركت اليي ساز مهندس نساجي ابراهيمي زاده -

حميدرضا

شركت مشاورين نيك تكس مهندس نساجي صبا–اسماعيلي

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي

ايران

ليسانس فيزيك شهال–اطلسي

شركت ابهرريس مهندس نساجي شيوا–پاس بين

دانشگاه يزد مهندس نساجي خدادادي - فرنگيس

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي

ايران

مهندس نساجي محمد–دانايي

شركت گريوه مهندس نساجي شفاعت طلب - فرشيد

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي

ايران

مهندس نساجي ميترا–عقيلي

انجمن صنايع سلولزي بهداشتي ايران ليسانس شيمي ژاكلين–فاتحي

مشاور موسسه استاندارد و تحقيقات

صنعتي ايران

مهندس نساجي فالحت پيشه - رحيم

شركت منسوج نبافته ايران ليسانس شيمي كاظم–نبئي

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي

ايران

مهندس نساجي يحيي زاده - سودابه

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

4 of 13 9/6/2015 12:13 PM

دبير

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي

ايران

ليسانس فيزيك فريبا–پيغامي

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

5 of 13 9/6/2015 12:13 PM

فهرست مطالب

منسوجات نبافته ـ روش اندازهگيري مقاومت و ازدياد طول كششي

هدف و دامنه كاربرد

اصول

شرح دستگاه

نمونهبرداري

تهيه و آماده سازي آزمونه

روش كار

اعالم نتايج

گزارش آزمون

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

6 of 13 9/6/2015 12:13 PM

بسمه تعالي

پيشگفتار

استاندارد ( منسوجات نبافته ـ روش اندازهگيري مقاومت و ازدياد طول

كششي )) كه به وسيله كميسيون فني مربوطه تهيه و تدوين شده و در

1378/5/17هفتاد و ششمين جلسه كميته ملي استاندارد نساجي مورخ

قانون اصالح قوانين و3 ماده 1مورد تأييد قرار گرفته , اينك باستناد بند

مقررات مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مصوب بهمن ماه

به عنوان استاندارد رسمي ايران منتشر ميگردد .1371

براي حفظ همگامي و همĤهنگي با تحوالت و پيشرفتهاي ملي و جهاني در

زمينه صنايع , علوم و خدمات استانداردهاي ملي ايران در مواقع لزوم

تجديد نظر قرار خواهد شد و هر گونه پيشنهادي كه براي اصالح و تكميل

اين استاندارد ارائه شود در تجديد نظر بعدي مورد توجه قرار خواهد گرفت

. بنابراين براي مراجعه به استانداردهاي ملي ايران بايد همواره از آخرين

تجديد نظر آنها استفاده كرد .

در تهيه و تجديد نظر اين استاندارد سعي شده است كه ضمن توجه

بشرايط موجود و نيازهاي جامعه , در حد امكان بين اين استاندارد و

استانداردهاي بين المللي و استاندارد ملي كشورهاي صنعتي و پيشرفته

هماهنگي ايجاد شود .

منبع و مأخذي كه براي تهيه اين استاندارد به كار رفته به شرح زير است :

ISO – 9073 – 3 (1989)Textile – test methods for nonwovensPart 3: determination of tensile strength and elongation

ـ روش اندازهگيري مقاومت و ازدياد1منسوجات نبافته

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

7 of 13 9/6/2015 12:13 PM

طول كششي

ـ هدف و دامنه كاربرد1

اين استاندارد روش اندازهگيري مقاومت كششي و ازدياد طول تا حد

تعيين ميكند .2پارگي منسوجات نبافته را با استفاده از روش نوار باريك

يادآوري : استفاده از اين روش در مورد منسوجات بي بافت از نوع اسپان

و يا منسوجات تهيه شده از الياف شيشه ممكن است با اصالحاتي3ليد

كاربرد داشته باشد .

مراجع الزامي3

مدارك الزامي زير حاوي مقرراتي است كه در متن اين استاندارد به آنها

ارجاع داده شده است . بدين ترتيب آن مقررات جزئي از اين استاندارد

محسوب ميشود . در مورد مراجع داراي تاريخ چاپ و / يا تجديدنظر ,

اصالحيهها و تجديدنظرهاي بعدي اين مدارك مورد نظر نيست , معهذا بهتر

است كاربران ذي نفع اين استاندارد امكان كاربرد آخرين اصالحيهها و

تجديدنظرهاي مدارك الزامي زير را مورد بررسي قرار دهند . درمورد

مراجع بدون تاريخ چاپ و / يا تجديدنظر , آخرين چاپ و / يا تجديدنظر ,

آن مدارك الزامي ارجاع داده شده , مورد نظر است .

استفاده از مراجع زير براي كاربرد اين استاندارد الزامي است .

ـ اصول2

اصول اين روش اعمال نيرو در راستاي طول به آزمونهاي با طول و

عرض مشخص است . دستگاه مورد استفاده در اين روش دستگاه مقاومت

) كه مجهز به ثبات بوده و مقاديرCRE(4سنج با نرخ ثابت ازدياد طول

مقاومت و ازدياد طول كششي را بكمك منحني ميتوان اندازهگيري نمود .

ـ شرح دستگاه3

) مجهز به ثباتCRE- دستگاه مقاومت سنج با نرخ ثابت ازدياد طول (3-1

براي ثبت نيروي اعمال شده و ازدياد طول

- فك دستگاه ـ دستگاه مقاومت سنج بايستي مجهز به دو فك باشد كه3-2

تمامي عرض آزمونه را بطور محكم در راستاي طول نگهداشته و در عين

حال صدمهاي به آزمونه وارد نياورد .

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

8 of 13 9/6/2015 12:13 PM

ـ نمونهبرداري4

( روش نمونه133نمونه برداري را طبق استاندارد ملي ايران بشماره

برداري از كاغذ و مقوا براي تعيين كيفيت متوسط ) انجام دهيد . در

صورت امكان يك متر طولي با عرض كامل نمونه تهيه نمائيد و دقت كنيد

كه نمونههاي انتخاب شده عاري از هرگونه چروك خوردگي يا پارگي قابل

رؤيت باشد .

يادآوري : اين روش با توجه به ناهمگوني نمونه ( تفاوت خواص در

جهتهاي مختلف عمدتأ در جهت توليد و عمود بر جهت توليد در نظر گرفته

شده است . اگرچه آزمونهها نماينده تصادفي كاال است وي در برخي مواقع

ممكن است بررسي تغييرات منظم مثل ناهمگوني در سرتاسر عرض و يا

در محدوده مشخصي از طول نمونه مورد نظر باشد , در اين گونه موارد

بايستي شرايط خاص نمونه برداري مورد توافق خريدار و فروشنده در

گزارش آزمون ذكر گردد .

ـ تهيه و آماده سازي آزمونه5

آزمونه در جهت عمود بر توليد تهيه5 آزمونه در جهت توليد و 5- 5-1

ميلي متر100نمائيد . در هنگام تهيه آزمونه دقت كنيد كه آزمونهها حداقل

از لبه كناري نمونه فاصله داشته باشند و توزيع آنها در سرتاسر عرض و

طول نمونه يكنواخت باشد .

ميلي متر و طول كافي به نحوي كه0/5±50- هر آزمونه را با عرض 5-2

ميلي متر از هم قرار گيرند , تهيه نمائيد . تهيه200در داخل دو فك بفاصله

آزمونه با اين ابعاد احتمال خطاي ناشي از ناهمگوني موضعي آزمونه و يا

برش الياف بلند در آزمونه را كاهش ميدهد .

يادآوري : كاربرد آزمونه با عرض بيشتر و يا استفاده از فكهاي مختلف

يا لولهاي طبق توافق طرفين قرارداد مانعي ندارد وليCبطور مثال شكل

بايستي اين مورد در گزارش آزمون قيد گردد .

- آزمونهها را در شرايط استاندارد طبق استاندارد ملي ايران بشماره5-3

( شرايط آزمايشگاه براي آماده كردن و اندازهگيري مشخصات948

فيزيكي و مكانيكي منسوجات ) قرار دهيد.

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

9 of 13 9/6/2015 12:13 PM

- اگر انجام آزمون در شرايط تر مورد نظر باشد , بايستي حداقل يك5-4

ساعت آزمونهها را بدون قرار دادن در شرايط استاندارد در داخل محلول

قرار دهيد . سپس5آب مقطر حاوي يك گرم در ليتر خيس كننده غير يوني

آزمونهها را از داخل محلول خارج كرده و آب اضافي آن را با تكان دادن

نمونه9خارج كنيد و بالفاصله آزمايش را انجام دهيد . آزمايش را براي

ديگر تكرار نمائيد .

يادآوري : در مواردي كه مدت زمان خيس كردن كمتر از يكساعت طبق

توافق طرفين قرارداد باشد بايستي اين مورد در گزارش آزمون ذكر گردد .

ـ روش كار6

- آزمونها را در شرايط استاندارد طبق استاندارد ملي ايران بشماره6-1

( شرايط آزمايشگاهي براي آماده كردن و اندازهگيري مشخصات948

فيزيكي و مكانيكي منسوجات ) انجام دهيد .

ميلي متر تنظيم نمائيد و1±200- فاصله دو فك دستگاه را روي 6-2

آزمونه را بطور صاف بين دو فك دستگاه ببنديد تا قلم ثبات دستگاه روي

خط صفر قرار گيرد .

ـ در صورت اعمال كشش اوليه طبق استاندارد ملي ايران1يادآوري

( روش تعيين بار پارگي وكشش در پارچههاي بافته شده )1147بشماره

بايستي اين مورد در گزارش آزمون ذكر گردد .

ـ در مواردي كه تهيه آزمونه با طول مناسب براي فاصله دو2يادآوري

ميلي متر امكانپذير نباشد و يا طول كوتاهتر طبق توافق طرفين200فك

قرارداد تعيين شده باشد بايستي اين مورد در گزارش آزمون قيد گردد .

ميلي متر در دقيقه بر روي دستگاه100- نرخ ازدياد طول را بميزان 6-3

تنظيم نمائيد و منحني نيرو ازدياد طول را براي هر نمونه ثبت كنيد.

ـ نرخ ازدياد طول بر حسب توافق طرفين قرارداد ميتواند مقدار3يادآوري

ديگري نيز در نظر گرفته شود . در اين صورت ميزان نرخ ازدياد طول

بايستي در گزارش آزمون قيد گردد .

ـ اعالم نتايج7

- با استفاده از منحني نيرو ـ ازدياد طول حداكثر نيروي گسيختگي را7-1

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

10 of 13 9/6/2015 12:13 PM

بر حسب نيوتن تعيين نمائيد . اگر منحني نيرو ـ ازدياد طول داراي چندين

پيك باشد , ارتفاع بلندترين پيك را بعنوان ماكزيمم نيرو در نظر گرفته و

اين مورد را گزارش نمائيد .

- ازدياد طول آزمونه را براي حداكثر نيروي گسيختگي اندازهگيري7-2

ميلي متر و در موارد200كرده و بر حسب درصد نسبت به طول اوليه (

كمتر ) گزارش كنيد .

- نتايج آزمونهايي كه در آنها آزمونه در داخل فك پاره شود و يا7-3

پارگي در حداقل يك نقطه در نزديك فك صورت گيرد را كنار بگذاريد .

نيوتن0/1- ميانگين نتايج نيروي گسيختگي را بر حسب نيوتن با دقت 7-4

درصد0/5و همچنين ميانگين درصد ازدياد طول تاحد پارگي را با دقت

محاسبه و گزارش نمائيد. در صورت لزوم ضريب تغييرات حاصله را بر

حسب درصد محاسبه و گزارش كنيد .

يادآوري : در صورت نياز كار تا حد پارگي را با محاسبه سطح زير منحني

ميتوان محاسبه نمود .

ـ گزارش آزمون8

گزارش آزمون بايد شامل موارد ذيل باشد :

- ذكر استاندارد ملي ايران به شماره ...8-1

- ذكر كليه ويژگيهاي ضروري آزمونه8-2

- ذكر نتايج آزمون بطور جداگانه براي آزمونههاي در جهت توليد و8-3

)4-7عمود بر جهت توليد ( طبق بند

- شرايط محيطي مورد استفاده در انجام آزمون ( دما و رطوبت نسبي8-4

(

- ذكر شرايط تر يا خشك آزمونه8-5

- ذكر هر حالت غير معمول مشاهده شده طي انجام آزمون8-6

- تاريخ انجام آزمون8-7

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

11 of 13 9/6/2015 12:13 PM

1-non woven

2-cut strip method

3-spun laid

4 -Constant rate of elongation

5-ionic wetting agent– Non

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

12 of 13 9/6/2015 12:13 PM

ISLAMIC REPUBLIC OF IRAN

Institute of Standards and Industrial Research of Iran

ISIRI NUMBER

5154

Non wovens - determination of tensile strength and elongation

ISIRI 5154 http://www.isiri.org/portal/files/std/5154.htm

13 of 13 9/6/2015 12:13 PM