İşletme Bölümü Yönetim ve Organizasyon Anabilim … · 1 İşletmeye Giriş Öğr. Grv. Dr. M. Volkan TÜRKER [email protected] İşletme Bölümü Yönetim ve Organizasyon

11

İşİşletmeye Giriletmeye Girişş

ÖÖğğrr. . GrvGrv. Dr. M. Volkan T. Dr. M. Volkan TÜÜRKERRKERvturkervturker@@marmaramarmara.edu..edu.trtrwww.www.volkanturkervolkanturker.com..com.trtr

İşİşletme Bletme BööllüümmüüYYöönetim ve Organizasyon Anabilim Dalnetim ve Organizasyon Anabilim Dalıı

Ders Notu Ders Notu -- 77 YYöönetimin netimin FonksiyonlarFonksiyonlarıı

22

İşİşletmenin Genel Fonksiyonu: letmenin Genel Fonksiyonu: YYöönetimnetim

33

YYöönetim; netim; kâr amackâr amacıı ggüüden veya den veya ggüütmeyen bir tmeyen bir öörgrgüüttüün, aman, amaççlarlarıına etken na etken ve verimli bir ve verimli bir şşekilde ulaekilde ulaşşmasmasıı iiççin belirli in belirli

faaliyetlerin yerine getirilmesidir.faaliyetlerin yerine getirilmesidir.

Nedir bu faaliyetler ?Nedir bu faaliyetler ?

44

Planlama

ÖrgütlemeYöneltme

Koordinasyon

Kontrol

YYöönetimin Fonksiyonlarnetimin Fonksiyonlarıı


PlanlamaPlanlamaÖÖrgrgüütlemetleme

YYööneltmeneltmeKoordinasyonKoordinasyonKontrolKontrol

Statik Statik FonksiyonlarFonksiyonlar

Dinamik Dinamik FonksiyonlarFonksiyonlar

55


Planlama ve Planlama ve ÖÖrgrgüütleme fonksiyonlartleme fonksiyonlarııççooğğunlukla yunlukla yöönetici ile netici ile iişşggöörenrenarasarasıında ynda yüüz yz yüüze bir iletize bir iletişşim im olmaksolmaksıızzıın gern gerççekleekleşşir.ir.YYööneltme fonksiyonu ile neltme fonksiyonu ile ççooğğunlukla unlukla ilk defa olarak yilk defa olarak yöönetici ile netici ile iişşggöörenrenarasarasıında bir iletinda bir iletişşim sim sööz konusu hale z konusu hale gelir. gelir.

66


Bir arkadaBir arkadaşışınnıız iz iççin in ssüürpriz bir dorpriz bir doğğum um ggüünnüü partisi partisi ddüüzenlemeye karar zenlemeye karar verdiverdiğğinizi inizi ddüüşşüünelimnelim……

77

YYöönetimin Fonksiyonlarnetimin FonksiyonlarııPlanlama ; ArkadaPlanlama ; Arkadaşışımmıızzıın don doğğum gum güünnüünde nde ne yapalne yapalıım? Nasm? Nasııl bir sl bir süürpriz parti olmalrpriz parti olmalıı? ? MMüüzik tercihi ne olmalzik tercihi ne olmalıı? B? Büüttççemiz ne olsun?emiz ne olsun?ÖÖrgrgüütleme ; DG organizasyonunu kim tleme ; DG organizasyonunu kim yapsyapsıın? Kimleri davet edelim? Pastayn? Kimleri davet edelim? Pastayıı, vs. , vs. kim alskim alsıın? Sen mn? Sen müüzik ile ilgilen lzik ile ilgilen lüütfentfen……YYööneltme ; Haydi ineltme ; Haydi işşe bae başşlayallayalıım! Herkes m! Herkes ggöörevini biliyorrevini biliyor…… Acele etmezsek Acele etmezsek yetiyetişşemeyizemeyiz…… ArkadaArkadaşışımmıız iz iççin bu in bu ççabayabayıısarf etmeliyizsarf etmeliyiz……

88

YYöönetimin Fonksiyonlarnetimin FonksiyonlarııKoordinasyon ; Koordinasyon ; ÖÖnce partiye gelecek nce partiye gelecek kikişşi sayi sayııssıına gna gööre pasta siparire pasta siparişşi i veririzveririz…… Sonra sofraySonra sofrayıı hazhazıırlarrlarıız, z, arkadaarkadaşışımmıız salona girmeden tz salona girmeden tüüm m balonlar balonlar şşiişşmimişş olmalolmalıı, en son , en son hediyeler verilir ve pasta keseriz. hediyeler verilir ve pasta keseriz. Kontrol ; NasKontrol ; Nasııl bir partiydi? l bir partiydi? ArkadaArkadaşışımmıız mutlu oldu mu? Mz mutlu oldu mu? Müüzik zik bebeğğenildi mi? Benildi mi? Büüttççemizi aemizi aşşttıık mk mıı? ? ……

99 1010

PlanlamaPlanlama :: GeleceGeleceğğin tahmin edilerek iin tahmin edilerek işşletmenin letmenin amaamaççlarlarıı ile bu amaile bu amaççlara naslara nasııl l ulaulaşışılacalacağığınnıın belirlenmesini ifade eder.n belirlenmesini ifade eder.

Neyin, ne zaman, nasNeyin, ne zaman, nasııl, nerede ve l, nerede ve hangi maliyete katlanarak yaphangi maliyete katlanarak yapıılacalacağığıplanlama ile belirlenir.planlama ile belirlenir.


1111

ÖÖrgrgüütlemetleme :: AmaAmaççlara ulalara ulaşşabilmek iabilmek iççin iin işşlerin lerin gruplandgruplandıırrıılarak uygun bir yaplarak uygun bir yapıınnıın n oluoluşşturulmasturulmasıı, bu yap, bu yapııda gda göörev yapacak rev yapacak kikişşilerin iilerin işşe ale alıınmasnmasıı ve yerleve yerleşştirilmesi, yetki ve tirilmesi, yetki ve sorumluluklarsorumluluklarıın an aççııklanarak ihtiyaklanarak ihtiyaçç duyacaklarduyacaklarııyer, arayer, araçç, gere, gereçç ve teve teççhizathizatıın kendilerine n kendilerine sasağğlanmaslanmasıınnıı ifade eder. ifade eder.

En az emek, zaman ve maliyeti En az emek, zaman ve maliyeti gerektirecek gerektirecek optimaloptimal bir yapbir yapııya ulaya ulaşışılmaslmasııhedeflenir.hedeflenir.

Kimin, neyi, hangi yetkilerle, hangi Kimin, neyi, hangi yetkilerle, hangi ççevrede evrede yapacayapacağığı öörgrgüütleme fonksiyonu ile belirlenir.tleme fonksiyonu ile belirlenir.


1212

YYööneltme/Liderlikneltme/Liderlik(Emir(Emir--Komuta) :Komuta) : YYüürrüütme olarak da adlandtme olarak da adlandıırrııllıır. Yr. Yöönetimin netimin

dinamik bir fonksiyonudur. dinamik bir fonksiyonudur.

ÇÇalalışışanlaranlarıın aman amaççlara ulalara ulaşşma ma konusunda harekete gekonusunda harekete geççirilmeleri, irilmeleri, yyöönlendirilmeleri ve motive edilmelerini nlendirilmeleri ve motive edilmelerini ifade eder.ifade eder.


1313

Koordinasyon :Koordinasyon : EEşşggüüddüümlememleme olarak da bilinen olarak da bilinen koordinasyon; ikoordinasyon; işşletmenin bletmenin bööllüümleri mleri arasarasıında, bu bnda, bu bööllüümlerin kendi imlerin kendi iççinde ve inde ve iişşletmenin iletmenin iççinde yainde yaşşadadığıığı ççevreyle evreyle uyumun sauyumun sağğlanmaslanmasıına yna yööneliktir. neliktir. İşİşletmenin baletmenin başşararııssıı bu uyuma babu uyuma bağğllıı olarak olarak şşekillenmektedir. ekillenmektedir.

Tek kiTek kişşinin veya binin veya bööllüümmüün ban başşararııssıı bbüüttüünnüün ban başşararııllıı olmasolmasııiiççin yeterli dein yeterli değğildir.ildir.

ÇÇevreden baevreden bağığımsmsıız olarak hareket eden bir iz olarak hareket eden bir işşletmenin letmenin serbest piyasa koserbest piyasa koşşullarullarıında banda başşararııllıı olmasolmasıı ddüüşşüünnüülemez.lemez.⇒⇒ DolayDolayııssııyla koordinasyon, hem iyla koordinasyon, hem işşletmenin iletmenin iççine hem ine hem de dde dışıışına yna yöönelik olarak dnelik olarak düüşşüünnüülmelidir.lmelidir.


1414

Kontrol : Amaçlara ulaşılıp ulaşılmadığı ya da ne ölçüde ulaşıldığının saptanarak gereken önlemlerin alınmasını ifade eder.

Amaçlara ulaşılma derecesi nedir ?

Ne gibi düzeltici veya koruyucu önlemler alınmalıdır ?


11-- PlanlamaPlanlamaYYöönetimin Fonksiyonlarnetimin Fonksiyonlarıı

1515

İşİşletme Bletme BööllüümmüüYYöönetim ve Organizasyon Anabilim Dalnetim ve Organizasyon Anabilim Dalıı

ÖÖğğrr. . GrvGrv. Dr. M. Volkan T. Dr. M. Volkan TÜÜRKERRKERvturkervturker@@marmaramarmara.edu..edu.trtrwww.www.volkanturkervolkanturker.com..com.trtr

1616

AlisAlis Harikalar DiyarHarikalar Diyarıındanda……AlisAlis : Hangi yoldan gitmem laz: Hangi yoldan gitmem lazıım?m?

KediKedi : Bu nereye gitmek istedi: Bu nereye gitmek istediğğine baine bağğllıı..

AlisAlis : Ama nereye gitmek istedi: Ama nereye gitmek istediğğimi imi bilmiyorum.bilmiyorum.

KediKedi : O halde hangi yolu se: O halde hangi yolu seççtitiğğinin bir inin bir öönemi yok !nemi yok !

““Nereye gideceNereye gideceğğinizi bilmiyorsaninizi bilmiyorsanıız, her yol z, her yol sizin isizin iççin makbuldin makbuldüürr””

AmacAmacıınnıız yoksa plana ihtiyacz yoksa plana ihtiyacıınnıız da olmaz.z da olmaz.

1717

Plan Nedir?Plan Nedir?Plan en basit ifade ile, kararlar Plan en basit ifade ile, kararlar toplamtoplamııddıır.r.BugBugüünden, gelecekte nereye nden, gelecekte nereye ulaulaşışılmak istendilmak istendiğğinin, nelerin inin, nelerin gergerççekleekleşştirilmek istenditirilmek istendiğğinin inin kararlakararlaşşttıırrıılmaslmasııddıır.r.

1818

Planlama Nedir?Planlama Nedir?

YapYapıılacak faaliyetler ile ilgili;lacak faaliyetler ile ilgili;

Ne?Ne? Ne Zaman?Ne Zaman?Nerede?Nerede? NasNasııl?l?Neden?Neden? Hangi maliyetle?Hangi maliyetle?

sorularsorularıına yanna yanııt arar.t arar.

1919

Plan, PlanlamaPlan, Planlama

PlanlamaPlanlama, , planplanıı ortaya ortaya ççııkarabilmek karabilmek iiççin sarf edilen in sarf edilen ççabadabadıır.r.PlanlamaPlanlama bir sbir süürereçç, , planplan ise bu ise bu ssüürecin sonucudur.recin sonucudur.

2020

İşİşletme Yletme Yöönetiminde Planlamanetiminde Planlama

●● PlanlamanPlanlamanıın iki ayan iki ayağığı vardvardıırr……●● Planlama, gelecePlanlama, geleceğğin tahmin edilerek in tahmin edilerek

iişşletmenin amaletmenin amaççlarlarıı ile bu amaile bu amaççlara lara nasnasııl ulal ulaşışılacalacağığınnıın belirlenmesini n belirlenmesini ifade eder.ifade eder.

Amacın belirlenmesi

Amaca giden yolun belirlenmesi

2121

İşİşletme Yletme Yöönetiminde Planlamanetiminde Planlama

Daha kapsamlDaha kapsamlıı bir ifade ile;bir ifade ile;Planlama; Planlama; öörgrgüüttüün n vizyonununvizyonunun ve ve misyonununmisyonunun belirlenerek bunlarla belirlenerek bunlarla uyumlu uyumlu stratejilerinstratejilerin, , fonksiyonel fonksiyonel amaamaççlarlarıınn ve ve normlarnormlarıınnoluoluşşturulmasturulmasıı ile bu amaile bu amaççlarlarııyerine getirilmesi iyerine getirilmesi iççin gereken in gereken kaynaklarkaynaklarıınn tahsis edilmesidir.tahsis edilmesidir.

2222

YYöönetimin bir fonksiyonu olarak Planlama;netimin bir fonksiyonu olarak Planlama;

Planlama

ÖrgütlemeYöneltme

Koordinasyon

Kontrol

Gelec

eGel

eceğğ

e de döö

nnüükk

GeGeççmimişşe de döönnüükk

PlanlamanPlanlamanıın n ÖÖzelliklerizellikleri

2424

İşİşletmelerin letmelerin öözellikleri ile zellikleri ile planlamanplanlamanıın ilin ilişşkisikisi……

İşİşletmelerin bletmelerin büüyyüüklklüüğğüü, faaliyet , faaliyet alanalanıı, gibi unsurlar planlamaya olan , gibi unsurlar planlamaya olan ihtiyacihtiyacıı ortadan kaldortadan kaldıırmaz. Ancak rmaz. Ancak planlarplanlarıın yazn yazııllıı olup olmamasolup olmamasıı, kimin , kimin yapacayapacağığı, gibi konular farkl, gibi konular farklııllıık k ggöösterebilir.sterebilir.KKüçüüçük k iişşltlt.. girigirişşimciimci--yyööneticinin neticinin kikişşisel vizyonu isel vizyonu yazyazııllıı olmayan olmayan planlarplanlarBBüüyyüük k iişşltlt. . ciddi, belirli sciddi, belirli süüreli, reli, yazyazııllıı bibiççimsel planlarimsel planlar

2525

KOBKOBİİ’’lerdelerde PlanlamaPlanlamaÜÜlkemizde KOBlkemizde KOBİİ şşirketleri toplam irketleri toplam şşirket sayirket sayııssıınnıın n %99,9%99,9 ndanndan fazlasfazlasıınnıı oluoluşşturuyor.turuyor.ÜÜlkemizde lkemizde 1,9 milyon1,9 milyon civarcivarıı KOBKOBİİ iiççerisinde erisinde 407 407 binbin kadar kadar şşirketin ise endirketin ise endüüstriyel striyel üüretim yaptretim yaptığıığıbiliniyor.biliniyor.İİstatistiklerestatistiklere ggöörere KOBKOBİİ’’lerler üülke lke istihdamistihdamıınnıınn%%8811’’iniini elinden tutuyor.elinden tutuyor.BBüüttüünn ekonomiekonomi iiççerisindeerisinde yaratyaratıılanlan katmakatma dedeğğerinerin%%5577’’sinisini yaratyaratııyoryor..TTüümm ihracatihracat iiççindekiindeki paylarpaylarıı iseise %%5050 civarcivarıındanda. .

2626

KOBKOBİİ’’lerinlerin yayaşşadadığıığı sorunlarsorunlar

SorunlarSorunlarıın temelinde n temelinde İşİşletmeletmefinansmanfinansmanıındanda yayaşşanan sorunlar ileanan sorunlar ileplanlamaplanlama ve yve yöönetim sorunlarnetim sorunlarıı yer yer alalııyor.yor.KOBKOBİİ’’ler yetiler yetişşmimişş eleman istihdam eleman istihdam etme setme sııkkııntntııssıı iiççerisinde bulunduklarerisinde bulunduklarııiiççin genellikle in genellikle planlamaplanlama, pazarlama , pazarlama gibi aktiviteler bir veya iki kigibi aktiviteler bir veya iki kişşinin inin sorumlulusorumluluğğunda yunda yüürrüüttüülmektedir. lmektedir.

2727

Planlamaya duyulan ihtiyaPlanlamaya duyulan ihtiyaçç ççevrenin evrenin dedeğğiişşim him hıızzıı ile ilgilidirile ilgilidir……

Çev

reni

n be

lirsi

zliğ

i

Planlamaya duyulan ihtiyaç2828

Planlamaya duyulan ihtiyaPlanlamaya duyulan ihtiyaçç ççevrenin evrenin dedeğğiişşim him hıızzıı ile ilgilidirile ilgilidir……

Nitekim klasik yNitekim klasik yöönetim ve netim ve öörgrgüüt teorisinde t teorisinde Taylor ve Taylor ve WeberWeber, planlamay, planlamayıı sadece sadece öörgrgüüttüün in içç yapyapıı ve ive işşleyileyişşine yine yöönelik bir nelik bir kavram olarak tasarlar.kavram olarak tasarlar.Bunda, o dBunda, o döönemin dnemin dışış ççevresinin oldukevresinin oldukçça a durgundurgun nitelik tanitelik taşışımasmasıı etkendir.etkendir.Oysa gOysa güünnüümmüüzde zde dedeğğiişşen ve dinamikleen ve dinamikleşşen en ddışış ççevreevre, i, işşletmelerin planlamaya letmelerin planlamaya duyduklarduyduklarıı ihtiyacihtiyacıı arttarttıırmaktadrmaktadıır.r.

EtkEtkeen Planlamann Planlamanıın n KoKoşşullarullarıı ve ve İşİşletme letme AAççııssıından Yararlarndan Yararlarıı

3030

EtkEtkeen planlamann planlamanıın kon koşşullarullarıı

EsneklikEsneklikUygun bir sUygun bir süüreyi kapsamareyi kapsamaEn az gideri gerektirmeEn az gideri gerektirmeKendi iKendi iççinde tutarlinde tutarlıı olmaolmaGerGerççekleekleşştirilmesi mtirilmesi müümkmküün olma ve n olma ve herkes tarafherkes tarafıından benimsenmendan benimsenme

3131

KoKoşşullarullarıın san sağğlanmaslanmasıı sonucunda sonucunda planlamadan beklenen yararlarplanlamadan beklenen yararlar

Muhtemel fMuhtemel fıırsatlarrsatlarıın ve tehditlerin n ve tehditlerin belirlenmesibelirlenmesiStandartlarStandartlarıın belirlenmesi ile n belirlenmesi ile kontrolkontrolüün kolaylan kolaylaşşmasmasııİşİşletmeye bir yletmeye bir yöön verilmesin verilmesiDeDeğğiişşimin yaratabileceimin yaratabileceğği negatif i negatif etkilerin ortadan kaldetkilerin ortadan kaldıırrıılmaslmasııEtkenlik ve verimliliEtkenlik ve verimliliğğin arttin arttıırrıılmaslmasıı

3232

KoKoşşullarullarıın san sağğlanmaslanmasıı sonucunda sonucunda planlamadan beklenen yararlar planlamadan beklenen yararlar (devam(devamıı))

Ortak amaOrtak amaççlara vurgu yaplara vurgu yapıılarak, larak, koordinasyonun kolaylakoordinasyonun kolaylaşşttıırrıılmaslmasııBelirsizliBelirsizliğğin azaltin azaltıılmaslmasııTekrarlarTekrarlarıın ve zaman kaybn ve zaman kaybıınnıın n engellenmesi,engellenmesi,ÖÖrgrgüüte bate bağğllııllığıığı arttarttıırrııccıı rol oynayabilmesi.rol oynayabilmesi.Bu yararlar, Bu yararlar, ççooğğu zaman ku zaman kööttüü bir bir planplanıı bile plansbile plansıızlzlııktan daha iyi kktan daha iyi kıılar.lar.

3333

ÇÇeeşşitli uygulama hatalaritli uygulama hatalarıı sonucu sonucu dodoğğan maliyet ve kayan maliyet ve kayııplar plar planlamadan vazgeplanlamadan vazgeççilmesine neden ilmesine neden olmamalolmamalııddıır.r.Bununla birlikte hatalardan baBununla birlikte hatalardan bağığımsmsıız z olarak, olarak, planlamanplanlamanıın don doğğasasıından ndan kaynaklanan bazkaynaklanan bazıı problemler problemler vardvardıırr;;

3434

PlanlamanPlanlamanıın don doğğasasıından ndan kaynaklanan problemlerkaynaklanan problemler

KatKatııllığığa yol aa yol aççmasmasıı,,Dinamik bir Dinamik bir ççevrede planlar yapevrede planlar yapııp p uygulanmasuygulanmasıınnıın zor olmasn zor olmasıı,,YaratYaratııccııllığıığın yerini alacak nitelik n yerini alacak nitelik tataşışımamasmamasıı,,

3535

YYööneticilerin dikkatini bugneticilerin dikkatini bugüünnüün rekabet n rekabet ortamortamıına gerena gereğğinden inden ççok yook yoğğunlaunlaşşttıırmasrmasıı,,GeGeççmimişşteki bateki başşararıılarlarıı fazlasfazlasııyla yla öön plana n plana ççııkararak hata yapma olaskararak hata yapma olasııllığıığınnıı arttarttıırmasrmasıı,,İşİşletme aletme aççııssıından ndan öönemli bir zaman ve nemli bir zaman ve emek gerektirmesi.emek gerektirmesi.

PlanlamanPlanlamanıın don doğğasasıından ndan kaynaklanan problemlerkaynaklanan problemler

Planlama TPlanlama Tüürlerirleri

3737

Plan ve Planlama TPlan ve Planlama Tüürlerirleri

PlanlarPlanlarıın sn sıınnııflandflandıırrıılmaslmasıı birbirççok ok faktfaktööre gre gööre yapre yapıılabilir; slabilir; süürelerine, relerine, hiyerarhiyerarşşikik seviyelerine, kullanseviyelerine, kullanıım m ssııklklığıığına, spesifik olup olmadna, spesifik olup olmadııklarklarıına na ggööre sre sıınnııflandflandıırrıılabilir.labilir.

3838

SSüüresine gresine gööre planlar;re planlar;KKıısa ssa süüreli reli bir ybir yııldan az sldan az süürelireliOrta sOrta süüreli reli bir ile bebir ile beşş yyııl l arasarasıında snda süürelireliUzun sUzun süüreli reli bebeşş yyııldan uzun ldan uzun ssüüreli reli

Belirsizlik yBelirsizlik yüüksekse, plan sksekse, plan süüresi resi kkıısa tutulmalsa tutulmalıı, gerekli esneklik , gerekli esneklik

sasağğlanmallanmalııddıır.r.

3939

HiyerarHiyerarşşikik seviyesine gseviyesine gööre re planlar;planlar;

Stratejik planlar Stratejik planlar iişşletmenin bletmenin büüttüünnüüne ne yyööneliktir. Tepe yneliktir. Tepe yöönetim, inetim, içç ve dve dışış ççevre evre analizi yaparak ve vizyon ve misyon analizi yaparak ve vizyon ve misyon belirleyerek bunlara uygun stratejiler belirleyerek bunlara uygun stratejiler belirler. Bu planlarda risk ve belirsizlik belirler. Bu planlarda risk ve belirsizlik yyüüksektir.ksektir.Fonksiyonel (Taktik) ve Fonksiyonel (Taktik) ve OperasyonelOperasyonel planlar planlar

AyrAyrııntntıı iiççeren, neyin kim taraferen, neyin kim tarafıından nasndan nasııl l ve hangi sve hangi süürede yaprede yapıılacalacağığınnıı ortaya koyan ortaya koyan planlardplanlardıır. Orta ve alt kademe yr. Orta ve alt kademe yöönetim netim yapabilir.yapabilir.

4040

Stratejik PlanlamaStratejik Planlama““BBüüyyüük resmik resmi”” ddüüşşüünmektir.nmektir.10 10 yyııl gibi uzun vadelidir.l gibi uzun vadelidir.VVizyonizyon ve Misyonu ive Misyonu iççerir ; erir ; İşİşletmenin letmenin bugbugüünknküü durumu ile vizyonu arasdurumu ile vizyonu arasıındaki bandaki bağğddıır. r. Vizyona ulaVizyona ulaşşmak imak iççin yapin yapıılmaslmasıı gerekenlerin gerekenlerin planlanmasplanlanmasııddıır.r.

ÜÜst yst yöönetimimin denetimimin değğerlerinden ve erlerinden ve felsefesinden etkilenir.felsefesinden etkilenir.Ortaklarca benimsenmelidir.Ortaklarca benimsenmelidir.BaBaşşararıı kriterleri mevcut olmalkriterleri mevcut olmalııddıır.r.

4141

Tiplerine gTiplerine gööre planlar;re planlar;Stratejik Planlama; az Stratejik Planlama; az öönce nce dedeğğinmiinmişştiktikPolitikalar; yPolitikalar; yööneticilere ve tneticilere ve tüüm m ççalalışışanlara ianlara işşleriyle ilgili konularda leriyle ilgili konularda karar vermelerini kolaylakarar vermelerini kolaylaşşttııracak racak kkıılavuzlardlavuzlardıır. Koordinasyon sar. Koordinasyon sağğlar.lar.

4242

Tiplerine gTiplerine gööre planlar;re planlar;

Program; planlarProgram; planlarıın zaman boyutuna n zaman boyutuna oturtulmasoturtulmasıı, zamanlamas, zamanlamasıınnıın n yapyapıılmaslmasıı..BBüüttççe; planlare; planlarıın n finansalfinansal boyutunun boyutunun yapyapıılmaslmasıı..ProsedProsedüürler; Prosedrler; Prosedüürler her hangi rler her hangi bir ibir işşin nasin nasııl yapl yapıılacalacağığınnıın safha n safha safha asafha aççııklanmasklanmasııddıır. (r. (öör: satr: satıın alma n alma prosedprosedüürrüü))

Planlama SPlanlama Süürecireci

1.1. AmacAmacıın belirlenmesin belirlenmesi2.2. Amaca giden yolun Amaca giden yolun

belirlenmesibelirlenmesi

AmacAmacıın Belirlenmesin Belirlenmesi

4545

Yönetim Üçgeni

VİZYONMİSYON

STJ. AMAÇLAR

FONKSİYONELAMAÇLAR

NORMLAR

AmaAmaççlar Hiyerarlar HiyerarşşisiisiPlanlama Üçgeni

Plan

lamaya ayrılan

zam

an

ÜstKademe

OrtaKademe

AltKademe

Yetki Alanı Üçgeni

Genel MüdürG.M. Yrd.Yönetim Kurulu Bşk.İcra Kurulu Bşk.CEO

DepartmanMüdürleri

Üretim Md.Satış Md.Tesis Md.

ŞeflerVardiya Mühendisleri

Müşteri TemsilcisiÜretim Sorumlusu

Satış SorumlusuTahsil Sorumlusu

GenelAmaç

Volkan Volkan TTüürkerrkervturkervturker@@gmailgmail.com.com

4646

Üretim Müdürü-Ort. 19 TL birim maliyetli1,200,000 birim ürün üret.-Zayi oranını %3’ünaltında olmasını sağla.-Üretkenliği %2 artır.-Personel şikayetlerini 3işgünü içerisinde çöz.

Pazarlama Müdürü-Ort. 27 TL birim satış fiyatından1,200,000 birim ürün sat.-Yeni ürün grubunu tanıt.-Yeni Pazar alanlarında satışları%5 artır.-Yeni bir satış bölgesi kur.-Pazar payını %19’a taşı.

Finansman Müdürü-Ödenmemiş hesapları500,000TL’nin altında tut.-Alınan borçları1,250,000TL’nin altında tut.-Departmanlar için aylıkbütçeler hazırla.

Genel Müdür-Karlılık oranını bir yıl içinde %12’ye çıkartmak.-Bir yıl sonunda %5 büyüme sağlamak.-İstihdamı azaltmamak.-Farklılaşma stratejisinin gereğini yerine getirmek.

Otomasyon Şefi-Ort. 16 YTL birim maliyetli150,000 birim X yarımamulünden üret.-Makinelerin arıza sürelerini%7’ün altında tut.-Zayi oranını %3’ün altındaolmasını gerçekleştir..

-Personel şikayetlerine 24içerisinde cevap ver.

1. Bölge Satış Sorumlusu-Müşteri siparişlerine 2saat içerisinde cevap ver.-120,600 birim ürünsatış kotasına ulaş.-Satış elemanlarını yöneterek;Her gün yeni bir müşteriye gidilmesiniBüyük müşterilerin haftada bir,Küçük müşterilerin 2 haftada biraranmasını sağla.

Muhasebe Sorumlusu-Faturaları satış sonrası 5 iş günüiçerisinde düzenle ve müşteriyeulaştır.-Yeni müşterilerin kredi bilgilerinibir iş gününde kontrol et .-Ödenmeyen borçları haftalıkolarak rapor et.

VizyonMüşterilerimizin güvenle seçip kullanabilecekleri makine parçaları üreterek, 15 yıl içerisinde, sektörümüzün önde gelen beş üreticinden biri haline gelmek.MisyonMüşteri ihtiyaç ve beklentilerini en ön plana alarak, makine parçaları sektöründe standart ve özel üretim gerçekleştirmek.

Stratejik AmaStratejik Amaççlarlar

Fonksiyonel (Taktik) AmaFonksiyonel (Taktik) Amaççlarlar

OperasyonelOperasyonel AmaAmaççlarlar

4747

Stratejik AmaStratejik Amaççlarlarıın Belirlenmesin Belirlenmesi

Kendi zayKendi zayııf ve gf ve güçüçllüü yanlaryanlarıınnıı bilbilÇÇevrenin sunduevrenin sunduğğu fu fıırsat ve rsat ve

tehditleri tantehditleri tanııGGüçüçllüü yanlaryanlarıın ile fn ile fıırsatlarrsatlarıı yakala,yakala,Tehditlerin, seni zayTehditlerin, seni zayııf yf yöönlerinden nlerinden

vurmasvurmasıından sakndan sakıınn

SWOT / SWOT / FFÜÜTZ TZ AnaliziAnalizi Amaca Giden Yolun Amaca Giden Yolun

BelirlenmesiBelirlenmesi

En Uygun Yolun SaptanmasEn Uygun Yolun Saptanmasıı(Alternatifler aras(Alternatifler arasıında senda seççim yapma)im yapma) Karar AKarar Ağğacacıı TekniTekniğğii

Karar verme ve problem Karar verme ve problem çöçözme zme teknitekniğği olarak kullani olarak kullanıılan bu teknik lan bu teknik rakamsal olarak ifade edilebilen rakamsal olarak ifade edilebilen

alternatiflerinalternatiflerin birbirleriyle birbirleriyle karkarşışılalaşşttıırrıılmaslmasıı ve ve en uygun en uygun

alternatifin sealternatifin seççilmesindeilmesinde kullankullanııllıır. r.

Volkan Volkan TTüürkerrkervturkervturker@@gmailgmail.com.com

5151

Karar AKarar Ağğacacıı TekniTekniğği Si Süürecireci1.1. Alternatiflerin belirlenmesi,Alternatiflerin belirlenmesi,2.2. Bu alternatiflere etkili olabilecek olaylar Bu alternatiflere etkili olabilecek olaylar

ve bunlarve bunlarıın neticesinde don neticesinde doğğabilecek yeni abilecek yeni alternatiflerin belirlenmesi,alternatiflerin belirlenmesi,

3.3. Olabilecek olaylarOlabilecek olaylarıın olma olasn olma olasııllııklarklarıınnıın n tahmini,tahmini,

4.4. SonuSonuççlarlarıın hesaplanmasn hesaplanmasıı,,5.5. Her bir alternatifin doHer bir alternatifin doğğurduurduğğu u

sonusonuççlarlarıın toplanarak, alternatiflerin n toplanarak, alternatiflerin birbirleriyle ile karbirbirleriyle ile karşışılalaşşttıırrıılmaslmasıı,,

6.6. En uygun alternatif En uygun alternatif üüzerinde karara zerinde karara varvarıılmaslmasıı.. 5252

Karar AKarar Ağğacacıı TekniTekniğğii

Alternatif 1

Alternatif 1

Alternatif 2

Alternatif 2

OlasOlasııllıık 1k 1


SonuSonuçç 11

SonuSonuçç 22



SonuSonuçç 33

SonuSonuçç 44

KararKarar

5353

Karar AKarar Ağğacacıı TekniTekniğği i –– ÖÖrnekrnekYatYatıırrıım Planm Planıı, Yat, Yatıırrıım Kararm Kararıı

Bir iBir işşletme X ve Y adlletme X ve Y adlıı iki iki üürrüünnüüpiyasaya spiyasaya süürmeye hazrmeye hazıırlanmaktadrlanmaktadıır,r,Ancak ikisini birden piyasaya sAncak ikisini birden piyasaya süürecek recek yeterli kaynayeterli kaynağığı yoktur.yoktur.Proje XProje X; 10 Milyar TL, ; 10 Milyar TL, Proje YProje Y; 12 ; 12 Milyar TL yatMilyar TL yatıırrıım gerektirmektedir.m gerektirmektedir.ÜÜrrüünler tutulmazsa her biri inler tutulmazsa her biri iççin getiri in getiri 0 TL olacakt0 TL olacaktıır.r.

5454

YatYatıırrıım Kararm Kararıı

ÜÜrrüünler tutulursa, maliyetlerini nler tutulursa, maliyetlerini ççııkarmakla beraber; karmakla beraber; Proje XProje X 8 8 Milyar TL, Milyar TL, Proje YProje Y 11 Milyar TL 11 Milyar TL gelir getirecektir.gelir getirecektir.Proje Proje XX’’inin babaşşararıı şşansansıı % 70, Proje % 70, Proje YY’’ninnin babaşşararıı şşansansıı % 60% 60’’ddıır.r.

5555

Bu iBu işşletme ne yapabilir?letme ne yapabilir?

1.1. HiHiçç yatyatıırrıım yapmayabilir,m yapmayabilir,2.2. Sadece X Sadece X ’’e yate yatıırrıım yapabilir,m yapabilir,3.3. Sadece Y Sadece Y ’’ye yatye yatıırrıım yapabilir,m yapabilir,4.4. ÖÖnce X nce X ’’e yate yatıırrıım yapm yapııp, bap, başşararııllıı

olursa Y olursa Y ’’ye yatye yatıırrıım yapabilir,m yapabilir,5.5. ÖÖnce Y nce Y ’’e yate yatıırrıım yapm yapııp, bap, başşararııllıı

olursa X olursa X ’’ye yatye yatıırrıım yapabilir.m yapabilir.

5656

Soru: Soru: İşİşletme hangi alternatifi letme hangi alternatifi seseççmelidir?melidir?

ÇöÇözzüümm: Karar A: Karar Ağğacacıı TekniTekniğği ile en i ile en uygun alternatifi belirleyebiliriz.uygun alternatifi belirleyebiliriz.

5757

Hangi Proje?Hangi Proje?

AAProje YProje Y BaBaşşararııssıızlzlııkk

(0.40)x(12)

(0.40)x(12)

(0.60)x(11)

(0.60)x(11)BaBaşşararıı

Proje XProje X

BaBaşşararıı

(0.70)x(8)

(0.70)x(8)

(0.30)x(10)

(0.30)x(10)BaBaşşararııssıızlzlııkk

YY’’yiyi SeSeççmeme

YY’’yiyi SeSeçç(0.60)x(11)

(0.60)x(11)

BaBaşşararıı

BaBaşşararııssıızlzlııkk(0.40)x(12)

(0.40)x(12)

BB

HiHiçç YatYatıırrıımmYapmamakYapmamak

XX’’ii SeSeççmeme

XX’’ii SeSeçç

CC

BaBaşşararıı(0.70)x(8)

(0.70)x(8)

(0.30)x(10)

(0.30)x(10)

BaBaşşararııssıızlzlııkk

alternatifleralternatiflerolasolasııllııklarklar

sonusonuççlarlar

alternatifleralternatiflerolasolasııllııklarklar

5858

Hangi Proje?Hangi Proje?Bu tBu tüür problemlerde sondan bar problemlerde sondan başşa a dodoğğru gitmek gerekir.ru gitmek gerekir.Karar aKarar ağğacacıındaki her bir Sonundaki her bir Sonuçç((BB,,CC) ayr) ayrıı bir karar abir karar ağğacacıı olarak ele olarak ele alalıınmalnmalııddıır.r.BBööylece, bir ylece, bir üürrüün ban başşararııllıı olmasolmasııdurumunda durumunda ööteki teki üürrüünnüü de de piyasaya sokma kararpiyasaya sokma kararıınnıı vermek vermek kolaylakolaylaşşacaktacaktıır.r.

5959

C noktasC noktasıındaki kararndaki karar(Proje (Proje YY’’ninnin babaşşararııllıı olduolduğğunu varsayarsak, ardunu varsayarsak, ardıından Proje ndan Proje XX’’inin de de

piyasaya sokulma kararpiyasaya sokulma kararıı))

Olay Olasılık Şartlı Getiri Beklenen Değer

X’i piyasaya sok

Başarı 0.7 + 8 Milyar TL +5,6 Milyar TL

Başarısızlık 0.3 - 10 Milyar TL - 3 Milyar TL

Toplam 2,6 Milyar TL

X’i sokma - - - 0 TL

SonuSonuçç: Y ba: Y başşararııllıı olursa, X de ardolursa, X de ardıından piyasaya sokulmalndan piyasaya sokulmalııddıır.r.

6060

B noktasB noktasıındaki kararndaki karar(Proje (Proje XX’’inin babaşşararııllıı olduolduğğunu varsayarsak, ardunu varsayarsak, ardıından Proje ndan Proje YY’’ninnin de de

piyasaya sokulma kararpiyasaya sokulma kararıı))


Y’yi piyasaya sok

Başarı 0.6 + 11 Milyar TL +6,6 Milyar TL

Başarısızlık 0.4 - 12 Milyar TL - 4,8 Milyar TL


Y’yi sokma - - - 0 TL

SonuSonuçç: X ba: X başşararııllıı olursa, Y de ardolursa, Y de ardıından piyasaya sokulmalndan piyasaya sokulmalııddıır.r.

6161

A noktasA noktasıındaki kararndaki karar(Hangi Projeye (Hangi Projeye öönce bance başşlama kararlama kararıı))


Önce XSonra Y

Başarı 0.7 8 + 1,8 Milyar TL +6,86 Milyar TL Başarısızlık 0.3 - 10 Milyar TL - 3 Milyar TL



Önce Y Sonra X

Başarı 0.6 11 +2,6 Milyar TL +8,16 Milyar TL

Başarısızlık 0.4 - 12 Milyar TL - 4,8 Milyar TL


Hiç yatırım yapmamak 0 TL6262

SonuSonuçç

Bu iBu işşletme iletme iççin en uygun karar, in en uygun karar, öönce nce XX üürrüünnüünnüü pazara sunmak ve epazara sunmak ve eğğer er babaşşararııllıı olursa olursa ardardıından Yndan Y üürrüünnüünnüü de de pazara sokmaktpazara sokmaktıır.r.

6363

Bir sonraki derste gBir sonraki derste göörrüüşşmek mek diledileğğiyleiyle……

ÖÖğğrr. . GrvGrv. Dr. M. Volkan T. Dr. M. Volkan TÜÜRKERRKERT.C. Marmara T.C. Marmara ÜÜniversitesiniversitesiİİİİBF BF İşİşletme Bletme BööllüümmüüYYöönetim ve Organizasyon Anabilim Dalnetim ve Organizasyon Anabilim Dalıı

Documents

İşletme Bölümü Yönetim ve Organizasyon Anabilim … · 1 İşletmeye Giriş Öğr. Grv. Dr. M. Volkan TÜRKER [email protected] İşletme Bölümü Yönetim ve Organizasyon